Kendi Oyununu Kendin Geliştir

23 Mayıs — 29 Mayıs, 2010
BloombergBusinessweekTürkiye
Teknoloji
035-039-Teknoloji20.indd 36
butonunu tıklayan Facebook kullanıcıları bilmeden kendilerini belli bir markanın tutkunu olarak tanımlıyor, böylece kişisel bilgilerinin o şirket tarafından
elde edilmesini onaylıyor olabilir. Bu siteler teoride bu verileri, Facebook kullanıcılarını hedefleyen reklam verenlere satabilir. Schrage şu anda kimsenin
bunu yapmadığını söylüyor.
Kullanıcılar bilgilerini paylaşmak istemiyorsa Facebook hesap ayarlarını
baştan sona incelemek ve bir dizi kutucuğu işaretlemek zorunda. “Bütün bunlar
Facebook’un bilgi ifşasını kolaylaştırmak
için gizlilik ayarlarını gözden çıkarmasıyla başladı” diyor Columbia Üniversitesi
hukuk profesörlerinden Eben Moglen.
Dört senatör 27 Nisan’daki mektuplarında Zuckerberg’i Facebook’taki son
değişiklikleri durdurmaya çağırdı. “Bilgilerini paylaşıp paylaşmamak kullanıcıların inisiyatifinde olmalıydı” dedi senatörler. Ertesi hafta 15 tüketici grubu
ABD Federal Ticaret Komisyonu’na
resmi şikayette bulundu. 12 Mayıs’ta
ise 30 Avrupa ülkesinden yetkililer
Facebook’a hitaben yazdıkları mektupta sitenin varsayılan ayarlarını temelden değiştirmesinin “kabul edilemez”
olduğunu söyledi.
Facebook’tan Schrage ise son değişikliklerin tümüyle kabul edilebilir
olduğunu söylüyor ve bir halkla ilişkiler arazından dem vuruyor: “İster
Washington’daki senatörler isterse diğerleri olsun bütün kullanıcılarımızla
iletişimimiz daha iyi olmalı.”
—Douglas MacMillian, Bloomberg Businessweek
Sözün Özü: Facebook geçmişte gizlilikte sınır
tanımadı ve gelen tepkiler üzerine geri adım attı.
Şimdi de aynısı olabilir.
Yeni
Akıllı telefon üreticisi HTC Corporation, popüler sosyal ağları bir
araya getiren HTC Sense™ tabanlı yeni Android telefonu
Wildfire™’ı 2010 sonunda piyasaya sürecek. HTC’nin
yeni telefonunda 3,2 inç dokunmatik ekran, 5 megapiksel otomatik odaklı
kamera, LED flaş, 3.5 mm
ses portu ve microSD kart
girişi bulunuyor.
—Ceyhan Aksoy
Oyunlar
Kendi Oyununu
Kendin Geliştir
uOyunları sadece oynamayın aynı
zamanda geliştirin
u“Oyuncunun yaratıcılığına bağlı, açık
uçlu bir sosyal paylaşım oyunu”
Yazılımların ve internetin dahi versiyon
numaraları ile tanımlandığı bir teknoloji çağında oyunlar için aksinin düşünülmesini gerektirecek hiçbir neden yok. İlk
anda insanın aklına geldiği gibi başarılı
olmuş oyunların devam sürümlerinden
bahsetmiyoruz. Söz konusu olan tüm
oyun dünyasının geçirdiği dönüşümün
kaçınılmaz sonucu.
Oyun 1.0, bağlantısı olmayan ve sabit
bir akışa sahip ilk dijital oyunların tamamına verilen isim. Bu dönem herhangi bir elektronik ağa bağlı olmayan tüm
elektronik cihazlar üzerinde türü her ne
olursa olsun oynanabilen tüm oyunların oluşturduğu devasa bir içeriğe sahip.
Öncelikle kişisel bilgisayarların ve ardından oyun konsollarının bilgisayar ağlarına ve internete bağlanabilme özelliğine
kavuşması ise Oyun 2.0 döneminin başlamasındaki en temel neden. Birden fazla
oyuncunun bilgisayarın yapay zekasını
aradan çıkarak birbirine karşı veya birlikte mücadele ettikleri bu dönem oyuncu
sayısı 11 milyonu aşan World of Warcraft
gibi çevrimiçi oyun dünyalarının oluşmasının arkasındaki en büyük güç.
Oyun 3.0 ise aslında geçmişi için çok
fazla geri gitmeye gerek olmayan yeni
bir kavram. Sony Eurasia Kişisel Eğlence Ürün Grup Müdürü Özgür Kirazcı,
Oyun 3.0 konseptinde yer alan ürünleri, “Oyuncunun yaratıcılığı ile doğru
orantılı, açık uçlu bir sosyal paylaşım
oyunu” olarak tanımlıyor. Oyun 3.0 konsepti Web 2.0 platformunda bir sosyal
ağ hizmeti olan Facebook’a benziyor.
Kayıtlı Facebook üyelerinin içerik üretip
birbirleriyle paylaşması gibi, Oyun 3.0
konseptine sahip oyunlarda oyuncular
yeni bölümler ve hatta oyun içinde oyunlar geliştirebiliyor. Üstelik bunu yapmak
için oyun içerisinde kendilerine sunulan
araçları kullanmaları yeterli ve herhangi
bir programcılık bilgisine sahip olmaları
gerekmiyor.
PlayStation 3 platformunda piyasaya sürülen Little Big Planet (LBP) isimli
(UPPER, RIGHT) JOCK FISTICK/BLOOMBERG
36
gönderdi. “Hiçbir şey değişmedi” diyor
Begich ve ekliyor: “Facebook yetkilileri
bu konuda o kadar vurdumduymaz ki
onlar konunun önemini anlayana dek
bizim durmamız gerekiyor.”
Facebook kurulduğu 2004’ten beri
tüketici davranışlarıyla ilgili dünyanın en zengin veri ve rakam deposuna
ulaştı. Dünya genelinde 400 milyonu
aşkın insanın durum güncellemeleri,
ürünlerle ilgili görüşleri, arkadaş bağlantıları ve eğlence tercihleri pazarlamacılar ve web yayıncıları için bulunmaz bir kaynak oluşturuyor. Sektör
analistleri, Facebook’un başlattığı yeni
veri toplama özellikleri ile reklam gelirlerini daha da artırabileceğini söylüyor.
(Halka açık olmayan Facebook mali
rakamlarını açıklamıyor.) “İnsanlar
tüketici davranışlarını halka daha çok
açtıkça Facebook’un daha çok para kazandığını yeni anlıyor” diyor sosyal ağa
yatırım yapan Microsoft araştırmacılarından Danah Boyd.
14 Mayıs’ta 26 yaşına giren Zuckerberg, Harvard’da lisans eğitimini tamamlarken kurduğu şirket için daha idealist
bir tutum içerisinde. Zuckerberg ocak
ayında San Francisco’daki bir sektör etkinliğinde şunları söyledi: “İnsanlar farklı
konularda daha fazla bilgi paylaşmanın
yanı sıra bunu daha açık bir şekilde ve
daha fazla insanla yaptıkları için mutlu.”
Zuckerberg’in bu açıklık algısı,
kullanıcılardan çok fazla şeyi ifşa etmelerini istemesi olarak okunabilir.
Facebook’un bu ikilemi yıllardır bir
sürü tartışmanın fitilini ateşledi. Şu
anda ABD Kongre binasında palazlanan da bunlardan biri. Şirket 2007’de
kullanıcı faaliyetlerini ağda yayınlayan
ve kullanıcıların diğer internet sitelerinde izini süren Beacon adlı programı
devreye soktu. Beacon bütün bunları
kullanıcıların rızası olmadan yapıyordu. Facebook kullanıcıları bunun üzerine ayaklandı ve Zuckerberg özür diledi.
Şirket Eylül 2009’da Beacon’ı devre dışı
bıraktı. “Beacon örneği bize, kullanıcıların anlayacağı ya da kabul edebileceği yenilikleri zamanından önce yapmanın sorun olacağını gösterdi” diyor
Facebook’tan Schrage.
Son Facebook özellikleri de Beacon’ı
hatırlatıyor. Facebook, şarkı listesi ve
restoran rehberi teknolojisinin yanı
sıra şimdi ESPN, Lewis ve diğerlerinin
websitesine bir “beğendim” butonu eklemelerine imkan veriyor. Bu alanlardan birini ziyaret eden ve “beğendim”
5/22/10 12:33 AM
23 Mayıs — 29 Mayıs, 2010
BloombergBusinessweekTürkiye
Teknoloji
İnternet
Bing Arıyor, Buluyor
ve Güvenilir Bir
Arama Durağı Oluyor
uMicrosoft’un online reklam verenleri
tavlaması lazım
uArama
sonuçlarının payı
80
Google
38
oyun, Oyun 3.0 konsepti içerisinde yer
alan oyunların ilk öncülerinden. LBP’in
sunduğu araçlar sayesinde şu ana kadar
2 milyonun üzerinde bölüm, oyuncular
tarafından tasarlanmış ve online olarak
paylaşılmış durumda. “Sanal dünya ile
gerçek dünya arasındaki fark giderek azalıyor” diyor Özgür Kirazcı ve Oyun 3.0’ın
oyuncular için bir gelir kaynağı olup olmayacağı konusuna, “Henüz değil ama
yakın bir gelecekte olmaması için hiçbir
neden yok” diyerek açıklık getiriyor.
Bir gelir kaynağı olarak görülmesi
pek çok kullanıcı için sistemi son derece
çekici hale getirebilir. Ama kullanıcılar
tarafından geliştirilen oyunların profesyonel programcılar tarafından geliştirilen oyun pazarını nasıl etkileyeceğini
öngörmek için henüz çok erken. “Oyun
3.0 ile oyun geliştirmek ve dağıtmak
eğer gelir kaynağı oluşturulabilecekse cazip olabiliyor” diyor uzun süredir profesyonel bir programcı olan ve
çeşitli oyunlar geliştiren Bahadır Çolak
ve ekliyor: “Ama gerçek bir programcı
her zaman kod yazmak isteyecektir. Bu
yüzden Oyun 3.0 konseptinin profesyonel programcı olmayan oyun severlere daha çok hitap edeceğini düşünüyorum.” Bu nedenle yeni filizlenen bu
konseptin gelecekte ulaşacağı noktayı
tahmin etmek şimdilik pek kolay değil.
Konsept eğlenceli ve çekici görünüyor ancak gerçek bir teknik uzmanlığın
ve profesyonel bir oyun stüdyosunun
ürünlerinin yerini almasını beklemek
kesinlikle doğru olmayacaktır. “Oyun
tasarımı bambaşka bir şeydir” diyor
AGF Multimedya 3D Teknik Yönetmeni Gökhan Sönmez ve ekliyor: “Sonuç
olarak sunulan araçlar ile bir FPS’yi (birinci şahıs görüşünden savaş oyunu) bir
araba yarışına tam olarak dönüştüremi-
035-039-Teknoloji20.indd 38
yorsun; yani belli sınırlar söz konusu.”
Oyun 3.0’ın Türkiye oyun piyasası
açısından önemli bir rolü var. Sony Eurasia bir PlayStation 3 oyunu olan God
of War 3 için Türkiye tarihinde gelmiş
geçmiş en büyük tanıtım ve reklam kampanyasını düzenlemişti. Şimdi benzer
bir kampanyayı Oyun 3.0 konseptinin önemli bir temsilcisi olan ModNation Racers (MNR) için başlatıyor. MNR,
oyuncuların yarışçılar, arabalar ve pistler dahil olmak üzere tüm oyunu tasarlamasına imkan tanıyor. Sony’nin bir
diğer Oyun 3.0 bombası ise “Platform
Oyunu değil Oyun Platformu” sloganı ile
bu sene içinde piyasaya sürülecek olan
Little Big Planet 2.
Oyunlar insan hayatında vazgeçilmez
bir yer teşkil ediyor. Bu gerçeğin teknoloji ile paralel gelişip gelişmeyeceğini ve sonuçlarının beklendiği gibi olup olmayacağını ise zaman gösterecek.
—Ahmet Usta
Sözün Özü: Oyun 3.0 konsepti oyunların hayatımızdaki
yerini artıracak. Teknik bilgisi olmayanlar dahi oyun
tasarlayıp internet üzerinden paylaşabilecek.
Ne Dedi?
“Bu kadar önemli ne
yaptım? Bir şey üretiyor
musun, yoksa sadece
başkalarını eleştirip
motivasyonlarını mı
kırıyorsun?”
— Apple’dan Steve Jobs
Gawker Media’dan blog
yazarı Ryan Tate’e yazdığı
bir e-postada
40
Bing
yükseliyor
Microsoft
0
2005
2010
KAYNAK: COMSCORE
Microsoft’un amacı Bing’i bir fiil olarak
sunmaktıysa bu fiil tutmuş gibi görünüyor. Nisanda internet aramalarının
yüzde 12’si Microsoft’un bir yaşındaki arama motoruyla yapıldı. Bu, Bing’i
bir Google katili yapmıyor elbette ama
kendi alanını yaratacağını gösteriyor.
ComScore’a göre, Bing üzerinden yapılan aramalar bir yıl öncesine göre yüzde
4 oranında arttı. Bu sırada Google’ın
payı yüzde 64’te kaldı. “Bing’ledim
diyen insanlar duyar oldum” diyor
arama motoru analizleri yapan websitesi Search Engine Land’i yöneten Danny
Sullivan.
Microsoft 2004’ten beri arama alanında konumlanmaya çalışıyor. (Şirketin Bing öncesi son çalışmasının adı
Live Search idi.) Dev yatırımlara rağmen
Microsoft’un internet aramalarındaki
payı 2004-2009 arasında yüzde 8 oranında düştü. “Microsoft’un online kanadının 2006’dan beri kaydettiği 6 milyar
dolarlık zararın önemli bir kısmı arama
kaynaklıydı” diyor pazar araştırmaları
yapan Directions Marketing Group analistlerinden Matt Rosoff.
Bing’in başarılı olabilmesi için aramalardaki artışın reklam verenlerle etkileşime yansıması lazım. Yıllardır reklamlarının arama sonuçlarının yanında görünmesini isteyen birçok şirket
daha iyi fiyatlar alabilmek için Google’ın
güçlü bir alternatifinin çıkmasını bekliyor. Arama motoru pazarlaması yapan
Range Online Media yetkilileri, müşterilerinin çoğunun bütçesinin yüzde 5
5/22/10 12:33 AM