Yambol – Edirne – Kırklareli`nin yöresel sınırlar ötesi aktif ekonomik

Transkript

YAMBOL CHAMBER OF COMMERCE AND INDUSTRY
EURO INFO CENTRE BG811 YAMBOL
1, Rakovski str., 8600 Yambol, Bulgaria,
tel: +359-46/662939 fax: +359-46-46/665011 e-mail:
[email protected] .
“Yambol – Edirne – Kırklareli bölgesinin ekonomik
kalkınması için yeni bir şans – Sınır aşırı zirai ticaret"
PROJESİNİ
Yambol Ticaret ve Sanayi Odasi
Avrupa Birliğin ve
“Bulgaristan – Türkiye sınırlar ötesi işbirliği FAR
programı – Küçük projeler müşterek Fonun” mali desteği
ile gerçekleşmektedir.
Yambol – Edirne – Kırklareli’nin yöresel sınırlar ötesi
aktif ekonomik gelişme ve işbirliği hakkında durum ve
imkanlar için danışma, araştırma ve analiz anketi
ANKET VERİLERİNİN ANALİZİ
Project BG 2004/016-715.02.01-07 "Cross-border agribusiness – the new chance for economic
development of the region of Yambol – Edirne – Kirklareli" is realised with the financial support of
the European Union, PHARE programme "Cross-Border Co-operation Bulgaria – Turkey"
Yambol, 2006
2
ANKET VERİLERİNİN ANALİZİ
Yambol – Edirne – Kırklareli’nin yöresel sınırlar
ötesi aktif ekonomik gelişme ve işbirliği hakkında
durum ve imkanlar için danışma, araştırma ve
analiz anketi
Yambol Ticaret ve Sanayi Odası, Türkiye’den Edirne Genç Müteşebbisler Derneği ve
Kırklareli Ticaret Borsasının işbirliği ile Küçük Projeler Fonu - “Bulgaristan – Türkiye sınır
aşırı işbirliği” PAHRE programı çerçevesindeki projeyi gerçekleştirmektedir. Projenin esas
amacı, zirai ticaret alanı ve bölgesel kalkınma ile alakadar iş çevreleri, yerel örgüt ve
kurumların
ve desteklenmesi, ulusal ve bölgesel ekonomiler çerçevesinde göreceli
izolasyonlarından kaynaklanan ekonomik alandaki özellik ve sorunların üstesinden kısa
sürede gelmek, iki ülkenin Avrupa Birliğine üyelik ve katılım için amaç ve prensiplerine
uygun şekilde kademeli olarak zirai ticaret ve yaşam koşullarının eşitlenmesi için işbirliği ve
müşterek yatırımları zorlaştıran mevcut farklılıkların azaltılması.
Mevcut anket – enformasyon araştırmasının amacı, sosyolojini enstrüman ve
araçlarının kullanılarak sınır aşırı ticari-ekonomik işbirliğine dair kanaatin ve bu türdeki
komşular arası ilişkilerin verdiği fırsatla bugüne kadar kullanışmış ve kullanılmamış olan
imkanları öğrenmek ve analiz etmek, müteşebbisler, şirket sahipleri, yerel idare yönetici ve
temsilcilerinin bu olanakları öğrenmesi ve onların gelecekteki gelişmeye dair beklenti ve
görüşlerinin öğrenilmesidir.
Bu görüş, kanaat ve beklentiler, bu kişilerin gelecek eylemlerini önemli oranda
belirleyen sübjektif bir gerçekliği ve buradan hareketle onlarla ilgili olan iktisadi süreçlerin
gelişimi ile genel olarak Yambol – Edirne – Kırklareli sınır aşırı bölgesini yapılandırmaktalar.
Bu bağlamda, kendisine özgü olan bu sübjektif gerçekliğin incelenmesi önemli bir öğrenme
görevidir.
Ekonomik analizin geleneksel yaklaşımı, objektif verilerden objektif olayların tahmin
edilmesinden ibarettir. Bu projenin felsefesi son derece farklıdır: öznel verilere (kanaatler,
beklentiler ve hedef kitlenin niyetleri) esasen ilçe ekonomisinin objektif seyri buüyük bir
olasılıkla tahmin edilmektedir. Bu bağlamda teoriye temel olan ve çıkarsınımda kullanılan
yaklaşım tüm sosyal çevrelerce tanınan Amerikalı profesör Tomas’a aittir ve “Tomas teorisi”
olarak bilinir :
“Eğer insanlar, belirli durumları reel olarak belirlemektelerse bu durumlar sonuçları
itibarıyla reeldirler.”
Bu teoremin en az iki özelliğinin altı çizilmelidir ki projenin manası anlaşılabilsin.
İlki, insanların sadece bir olayın nesnel özelliklerine değil de, aynı olayın onlara ifade ettiği
anlama tepki gösterdikleridir. Olaya bir anlam verdikleri zaman, davranışları ve bu
davranışların sonuçları bu anla tarafından belirlenmektedir.
Sınır aşırı bölgedeki temel sosyal grupların ankete katılan temsilcileri – müteşebbisler
ve ticari organizasyonların temsilcileri ile yerel ve merkezi kurumlar, bütün ve sektörel
olarak, bölge ekonomisinin gidişatını kötümser olarak tanımlarlarsa, ozaman onlar bu
tanımlamaya uygun şekilde hareket edeceklerdir.
İkinci özellik ise, belirli bir olayın toplumsal tanımlanmaları bu olayın öğesi haline
3
gelir ve böylece müteakip olaylara etki ederler, hatta bu tanımların başlangıçta doğru olup
olması önemli değildir. İkinci özellik, kendi kendine gerçekleşen kehanet prensibi olarak
bilinmektedir.
Amaçlar:
Projenin birinci amacı, Yambol – Edirne – Kırklareli arasında sınır aşırı bölgesel
iktisadi gelişim ve işbirliği işbirliğinin etkin şekilde geliştirme imkanları ve durumu yanı sıra
sınır aşırı bölgenin değişik sosyal grupların temsilcilerinin bakış açısından ticari durumun ve
geliştirilmesi imkanlarının değerlendirilmesidir.
İkinci amaç, ticari ve ekonomik duruma dair elde edilen nesnel portreye dayanarak, bir
ila beş yıl arasında, beklenen gelişimin ve bakış açılarının öngörülmesidir.
Üçüncü amaç, bölgenin ekonomik kalkınmasında etkileşime en uygun olan ortak
amaç ve önceliklerin şekillendirilmesidir.
Dördüncü amaç, iki ülkedeki yerel ve merkezi makamlar ile ticari organizasyonlara
yönelik önerilerin hazırlanması için sonuçların temel olarak kullanılmasıdır. Araştırmanın
sonuçları ile elde edilen verilerin uluslararası “Bulgaristan – Türkiye sınır aşırı bölgenin
ekonomik kalkınmasında Avrupa yönleri”
konferansının tartışma konusu olmaları
öngörülmüştür.
Araştırma sonuçlarının analizleri, uluslararası konferans katılımcılarına büyük bir
oranda yardımcı olacak ve yön verecek, böylece müşterek uluslararası – toplumsal danışma
kurulu üyeleri belirlenip sorunlar tartışılacak ve onların çözümü için öneriler ile önlemler
belirlenecektir.
Nesne ve konu
Araştırmanın nesnesi, Yambol – Edirne – Kırklareli’nden şirket temsilcileri, yerel ve
merkezi kurum ve otoriteler ile ticaret organizasyonlarıdır.
Araştırmanın konusu, Yambol – Edirne – Kırklareli sınır aşırı bölgesel kalkınma ve
işbirliği olanaklarının değerlendirilmesi ve durumuna dair nesnel değerlendirmelerdir.
Ticari ortamın ve sosyal – ekonomik durumun bileşenleri
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Doğal kaynaklar
İnsan kaynakları
Ekonomik durum
Yatırım kapasitesi
Gelişim imkan ve olanakları
İki yönlü ticari ilişkiler
Sınır aşırı bölgesel ekonomik kalkınma ve işbirliğinin etkin gelişimi
imkanlarının ve durumun değerlendirilmesi üç tür değişkenin değerlendirilmesine esasen
elde edilmektedir:
1. Karşılaştırılamayan değerlendirlmeler.
2. Geriye dönük karşılaştırmalı değerlendirmeler.
3. İleriye dönük karşılaştırmalı değerlendirmeler (bekelntiler).
Açıklayıcı analizin amaçları için bu üç tür değerlendirme türü dışında, hedef grubunun
temsilcileri oldukları ortamın bazı temel özeliklerinin değerlendirmeleri de projeye dahil
edilmiştir.
4
İşlevsel varsayımlar
Önceden sırdaki varsayımlar oluşturulmuştur:
1. Hedef grubunun daha eğitimli ve profesyonel deneyime sahip temsilcileri, ortamı
ve fırsatları hem geriye hem ileriye dönük olarak, diğerlerine nazaran daha olumlu olarak
değerlendirmektedirler.
2. Çıkarsınım, değişik toplumsal grupların görüş açısını arayacak şekilde
oluşturulmuştur.
Araştırmanın gerçekleştirilmesi için, 25 soru ve 250 muhtemel yön gösterici cevap
içeren anket kartı hazırlanmıştır, soruların birçoğuna anket yapılanların kişisel fikirlerini,
incelenen sorunların belirlenmesi ve değerlendirilmesindeki özellikleri yansıtan, de katma
imkanı öngörülmüştür. Anket kartında, anket yapılanın cinsiyetine, yaşına ve sosyal statüsüne
göre verilerin işlenmesine ve anket yapılan şirketlerin profilinin analiz edilmesine olanak
tanıyan sorular hazırlanmıştır.
Verilerin işlenmesi, araştırmanın temel sonuçları yanı sıra mevcut analizin
hazırlanmasında dikkate alınan diğer belirli katsayıları yansıtan tek değerli ve çift değerli
istatiksel tabloların hazırlanmasını mümkün kılan yazılım ve bilgisayar programları ile
gerçekleştirilmiştir.
5
ANKET YAPILANLARIN PROFİLİ
Edirne – Kırklareli – Yambol ticaret ve sanayi odalarının işbirliğiyle sistematik
elemeyle, yerel kurumlar, ticaret organizasyon temsilcileri, müteşebbisler ve şirketlerden
oluşan 150’si Bulgaristan’dan, 150’si Türkiye’den, hedef grubunun 300 temsilcisinden oluşan
kesit alınmıştır
Ankete 233 erkek, 67 kadın katılmıştır. İki ülkedeki cinsiyet dağılımı belirli özellikler
göstermektedir. Anket yapılan Bulgarların erkek kadın oranı 67:33 iken Türk tarafından anket
yapılan kadın oranı sadece %17’dir.
Ankete katılanların cinsiyeti
Kadın
17%
Erkek
83%
Anket yapılanların eğitim yapısı iyi bir eğitim seviyesini göstermektedir. Araştırmanın
yapıldığı grupta, %44 ile en çok üniversite mezunları yer almaktadır.
“Eğitim” göstergesine göre ikinci büyük grup %47 ile orta öğrenim mezunlarıdır. Bu
göstergeye göre de ülkesel dağılımda belirli özellikler mevcuttur. Anket yapılan Bulgarların
3/5 üniversite mezunuyken, Türklerde ise durum neredeyse yarı yarıya orta öğrenim ve
üniversite mezunlarıdır.
Ankete katılanların - Tahsiliniz
Tahsilim yok.
0%
Yüksek tahsil.
44%
Orta okul.
9%
Meslek lisesi.
47%
6
Anket yapılan kişilerin – etkin çalışma yaşındaki, müteşebbisler ve kilit pozisyonlarda
çalışanlar – karakteristiği dikkate alındığında yaş dağılımı sıradaki gibi olmaktadır: %68’ü 3150 yaş arası, %22’si 50 yaş üzeri, %9’u ise 30 yaş altıdır. Yine ülkeler arasında farklılıklar
belirmektedir. Anket yapılan Bulgarların %29’si 50 yaş üzeri, Türk tarafında ise gençlerin
oranı %16’tür.
Ankete katılanların yaşı
50 yaş üstü
22%
31-50 yaş arası
69%
30 yaşına kadar
9%
İş çevrelerinden ankete katılanların durumu, net bir şekilde anket yapılan kişilerin %73’inin
kendi şirketlerinin sahibi ve yöneticis olduklarını göstermektedir. Bulgaristan’da bu oran %63
dir ve ankete katılanların ancak %17’sı yöneticilerden oluşmaktadır, Türkiye’de ise ağırlık,
%82 ile kendi işini yöneten sahiplerden oluşmaktadır.
Ankete katılanların iş çevrelerindeki pozisyonu
73,24
TOPLAM
63,76
Bulgarlar
17,45
82,84
Türkler
Sahibi ve yöneticisi
Resmi idare
Ticari örgüt
11,27
Sadece yönetici
Yerel idare
Bilim kurumu, eğitim kurumu
5,22
Departman müdürü
Ticarete hizmet eden kurumu
Diğer
7
ANKETE KATILANLARIN ŞİRKET PROFİLLERİ
Mevcut anket- enformasyon araştırması aracılığıyla Yambol – Edirne – Kırklareli
bölgelerindeki yerel ticaretin araştırılmasını ile tablosunun çıkartılmasını ve ankete
katılanların şirket profillerinin tanımlanmasını amaçlamaktadır.
Ankete katılanların sektörel yapıları, sınır aşırı bölgelerin ekonomik sektörel yapısını
tam anlamıyla yansıtmaktadır. Bütünde lider:
- Gıda ve imalat sanayi - 15,77%
- Toptan ve Perakende ticaret - 15,77 %
- Tarım ürünleri üretimi ve imalatı - 12,54 %
- Bitki yetiştiriciliği - 10,04 %
Ankete katılanların şirket profilleri – Sektör
TOPLAM
Bulgarlar
Türkler
Bitki yetiştiriciliği
Hayvan yetiştiriciliği
Tarım ürünleri üretimi ve imalatı
Avcılık ve Orman işletmesi
Balık üretim ve su ürünleri
Gıda ve imalat sanayi
Giyim eşyası, ayakkabı, tekstil üretimi
Mobilya üretimi
İnşaat malzemeleri üretimi
Elektroteknik, elektronik
Makine inşa
Elektrik, gaz ve su iletim/dağıtım
İnşaat
Toptan ve Perakende ticaret
Otelcilik ve restorancılık
Taşımacılık, lojistik ve iletişim
Mali aracılık
Gayrimenkul, kira, ticaret
Ticaret birimlerinin yaşı, değerlerinin ölçüldüğü başka bir göstergedir. Buradaki
sonuçlar da örnek teşkil edicidir, şirketler faaliyette bulundukları zaman bakımında eşit
dağılmaktadırlar. Burada da, iki ülkenin son 15 yıl içerisindeki gelişimlerinde kaynaklanan
farklıklar göstermektedirler.
Anket yapılan Bulgar şirketlerinin neredeyse yarısı (%55) son 10 yıl içerisinde
kurulmuş, %38’ü 5 yıl önce faaliyete başlamış ve sadece %4’i daha eskidir. Anket yapılan
Türk şirketlerindeki durum ise çok daha farklı - %50’si 20 yıldan önce kurulmuş ve faaliyet
göstermekte olup 5 yıl önce kurulmuş olan şirketler ise %27 civarındadır.
8
Ankete katılanların şirket profili – şirket nezamandan bu yana faal
29,2
TOPLAM
Bu yıl
26,64
38,26
Bulgarlar
Türkler
42,34
55,03
18,4
27,2
Yaklaşık 5 yıl kadar önce
4,03
53,6
Sınır aşırı bölgedeki şirketler genelde orta ve küçük işletmelerden oluşmakta ve bu
durum ankete katılanların personeli ile teyit edilmektedir, 2006 yılı cirosu.
Ankete katılan şirketlerin %48’inin personeli 10 kişiden az yani mikro şirketlerdir,
yaklaşık %45’ı 50 kişiye kadar personeli olan küçük büyüklükteki işletmeler olup sadece
%5’sı 250’ye kadar personele sahiptir. Türk ve Bulgar şirketleri arasında farklılıklar
mevcuttur. Ankete katılan Bulgar şirketleri arasında 250 ve 500 üstü personele sahip şirket
yok, oysa Türk tarafından 500 üzerinde personele sahip olan 1 şirket.
Ankete katılanların şirket profili – personel sayısı
TOPLAM
48,68
Bulgarlar
45,66
42,28
Türkler
51,68
57,26
1 – 10 arası
4,91
11 – 50 arası
5,37
37,61
51 – 250 arası
251 – 500 arası
4,27
501’den fazla
Ankete katılan şirketlerin önceki yılın ciroları baz alındığında sonuçlar benzerdir.
9
Genelde ankete katılan şirketlerin yaklaşık %80’inin (%71) ciroları 1 milyon
Avro’nun altındadır, %24’ünün ciroları 2 milyon Avro’ya kadar olup, %4’inin ciroları 7.5
milyon Avro’a kadardır.
Ülkeler bakımında dağılım, her iki ülkedeki ticaretin geliştiği farklı ekonomik
ortamdan kaynaklanan ciddi farklılıklar göstermektedir.
Türk şirketlerinin ciroları daha yüksek olup bunların yaklaşık %60 ’si 1’den 2 milyon
Avro’ya kadardır, ankete katılan Türk şirketlerinin %30’nun cirosu 2.5 ila 7.5 milyon Avro
arasında olup %7’inden fazlası 7.5 milyon avro üzerinde ciroya sahiptir.
Bulgaristan’da durum farklıdır: ankete katılanların %77’sinin cirosu 1 milyona kadar
olup %20’si 1’den 2.5 milyon Avro’ya kadardır.
Ankete katılanların şirket profili – 2006 yılı cirosu
3,95
24,9
1,34
7,69
20,81
30,77
71,15
TOPLAM
1 milyon Avro’ya kadar
77,85
61,54
Bulgarlar
1’den 2,5 milyon Avro’ya kadar
Türkler
2,5’den 7.5 milyon Avro’ya kadar
Sınır aşırı ticari ilişkilerin durumu incelendiğinde, ankete katılan şirketlerin kaçının dış
ticaret ile ilişkili olduğuna dair bilgiler aradık. Sınır yakınlığından ve ithalat – ihracat
imkanlarından bağımsız olarak, cirosunun %30’undan fazlası ihracat kaynaklı olan şirketlerin
oranı yaklaşık %1’dir.
Bu soruların cevapları arasında bir muammaya rast geldik – Türk şirketlerinin 1/3’si
bu soruya cevap vermemiştir. Bu durumun onlar tarafından bilgi verme isteksizliğe, korku
veya güvensizliğe dayalı olduğunu kestirmek zordur.
10
Ankete katılanların şirket profilleri – ihracatın cirodaki payı
TOPLAM
87,6
Bulgarlar
11,98
79,72
Türkler
19,58
98,99
% 10’a kadar veya yok
% 10 - % 30 arası
1,01
% 31 - % 50 arası
11
ARAŞTIRMANIN SONUÇ VE ÇIKARSINIMLARI ŞUNLARDIR:
1. SOSYAL – EKONOMİK DURUM
1.1. BULGARİSTAN’DA VE YAMBOL’DA EKONOMİK DURUM
Sınır bölgesinin Bulgar tarafı hala, ülkenin merkezi planlanmış ekonomiden Pazar
ekonomisine geçiş yaptığı 90’lı yılların siyasi ve ekonomik değişimlerinin sonuçlarına
katlanmaktadır. Teknik bakımdan eskimiş olan birçok işletme ile zirai kooperatiflerin büyük
kısmı kapatılmış – dağıtılmıştı. Kayıt dışı ekonominin varlığı da kötü ekonomik istatistiğe
katkıda bulunmaktadır. Ekonomik şartlar çeşitlilik göstermektedir: tarım ekonomisi ile
çevredeki tek-yapılı sanayi, daha gelişmiş olan merkezlerde - Burgas, Haskovo, Yambol
oldukça karmaşık sanayi ile beraber var olmaktadır.
BULGARİSTAN’IN EKONOMİK DURUMUNA DAİR DEĞERLENDİRME
Anket araştırmasının ilk sorusuyla, sınır iki tarafındaki kurum temsilcileri ile
müteşebbislerin Bulgaristan’ın ekonomik – sosyal durumunu nasıl değerlendirdiklerine dair
veriler aranmıştır.
Bulgaristan’ın mevcut ekonomik durumunun değerlendirilmesi
33,78
30,02
26,64
18,53
15,53
12
26,67
18,63
11,97
6,56
5,38
4
TOPLAM
Bulgarlara göre
Türklere göre
17,37
17,37
15,11
12,44 13,46
8,89
1,54
1,45
1,33
12
YAMBOL BÖLGESİNİN EKONOMİK DURUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ
Araştırmanın ikinci sorusuyla, ankete katılanların Yambol bölgesinin ekonomik
durumu hakkındaki görüşlerine dair verilere ulaşılmaya çalışılmıştır.
Ankete katılanlar arasında en yaygın görüş, bölgenin AB entegrasyonu ile sınır aşırı
işbirliğinden dolayı gelecek vaat ettiğidir. Gelecekteki imkanlar dışında, bölge ekonomisine
dair görüşler Bulgaristan ekonomisine dair olanlara nazaran daha olumlu bir kanaati
göstermektedirler.
- Ekonomik gelişme, yeni üretimler ve artmaktadır - 16,45 %
- Bölge ekonomisi yeniden yapılandırılmakta ve hızlıca sonuç vermektedir - 15,63.
Yambol bölgesi ekonomisinin değerlendirilmesi
Yambol ekonomisi çökmekte
1,15
0
1,73
11,18
Şaibeli özelleştirme, kötü sonuçlar
15,63
Bölge ekonomisi yeniden yapılandırılmakta ve hızlıca
sonuç vermektedir.
15,32
16,29
Ekonomik gelişme, yeni üretimler ve artmaktadır.
Bölge, ticaret ve işi için gelecek vaat etmemektedir
16,18
4,55
11,56
2,31
16,45
22,73
6,91
12,88
28,29
AB entegrasyonundan dolayı perspektifler
27,46
29,55
20,07
sınır aşırı özelliğinden dolayı gelecek vaat etmektedir
13,26
TOPLAM
Bulgarlara göre
25,43
Türklere göre
YAMBOL BÖLGESİNDE BAŞARILI BİR TİCARET İÇİN SEKTÖR VE
BRANŞLAR
Üçüncü soru ile sınır her iki tarafındaki iş çevrelerine göre Yambol bölge
ekonomisinin hangi branş ve sektörleri başarılı ticaret olduğunda dair görüşleri
araştırılmaktadır.
Hernekadar kooperatiflerin kapatılması, kırsal nüfusun artarak azalması ve toprak
mülkiyetinin parçalanması toprağın organizasyonsuz işlenmesine veya işlenebilir toprakların
terk edilmesine sebep olduysa da sınır aşırı bölgenin Bulgar tarafında ziraat geleneksel olarak
lider sektörlerden biridir. Gelişiminde var olan sorunlara rağmen, her iki bölgenin
müteşebbislerinin görüşü tek anlama gelmektedir – bu sektör iki taraflı ilişkilerin
geliştirilmesi için en gelecek vaat eden sektördür.
Yambol bölgesi için açık ara en çok gelecek vaat eden sektör olarak ziraat (%26,56)
gösterilmiştir, yaklaşık %46,51’i gıda – içecek sektörünü önemlik olarak, %36,21’i ise ticaret
13
ve hizmetleri gösterilmiştir.
- Tarım - 26,56 %;
- Ticaret ve hizmetler - 17,66 %;
- Turizm - 16,2 %
- Gıda üretimi - 15,54 %
Yambol bölgesinde perspektifi olan sektör ve branşlar
17,66
Ticaret ve hizmetler
15,54
Gıda üretimi
26,56
Tarım
16,2
Turizm
8,5
Giyim, ayakkabı, tüketim malları ve mobilyalar
Taşımacılık
2,79
8,23
İnşaat
Makine inşa
El sanatları ve serbest meslekler
TOPLAM
1,99
2,52
Bulgarlara göre
Türklere göre
14
3.1.
TÜRKİYE’DEKİ VE EDİRNE İLE KIRKLARELİ
BÖLGELERİNDEKİ EKONOMİK DURUM
Türkiye’nin iki sınır ili Edirne ve Kırklareli’nin ekonomileri hernekadar son birkaç yıl
içinde sanayi hızlı adımlarla gelişse de genelde ziraate dayanmaktadır.
Her iki ildeki ekonomik durum farklıdır.
Edirne’de en gelişmiş olan hizmetlerdir, ikinci sırada tarım, üçüncü sırada da sanayi
gelmektedir. Asıl sanayi yoğunlaşması Kırklareli ve Lüleburgaz illerindedir.
TÜRKİYE’NİN EKONOMİK DURUMUNA DAİR DEĞERLENDİRMELER
Anket araştırmasının bu grubunun ilk sorusuyla, sınırın her iki tarafındaki kurum
temsilcilerinin ve müteşebbislerin Türkiye’nin sosyo-ekonomik durumunu nasıl
değerlendirdiklerine dair veriler aranmıştır.
Anket yapılanlar, ilk sırada Türk ekonomisini iyi gelişmiş pazar ekonomisi (%27,8),
gelişmiş ülkelerinkine benzer (%33,6), müteşebbisliğin tam özgür olduğu (%18,4) ekonomi
olarak belirlemekteler.
Verilen cevapların analizinde, Türkler ve Bulgarlar arasında ciddi farklılıklar
gözlemlenmektedir. Ankete katılan Bulgarların %40’si Türk ekonomisini gelişmiş olarak
nitelendirmekteyse de Türklerin ancak %14’u aynı cevabı vermekteler. Anket yapılan
Türkler, “gelişmiş Avrupa ülkelerinkine benzemektedir” cevabını birinci sıraya
yerleştirmekte oysa Bulgarların ancak %21’u aynı düşünceye sahiptir. Türklerin yaklaşık
¼’ünün (%24,40) Türk ekonomisinin geçiş sürecinde olduğunu ve sonuç vermediği
görüşünde olması biraz şaşırtıcıdır.
Türk ekonomisine dair olan kanaatlerdeki farklılık ve geçişmeler gösterge
niteliğindedir ve değişik faktörlere dayanmaktadır. Bir taraftan Türk müteşebbisler gerçekte
ülke ekonomisinin sorunlarıyla yüzleşmekte ve bundan dolayı olumsuz not vermektedir, diğer
taraftan Bulgarlar Türkiye’deki durumu dışarıdan gözlemlemekte ve kendi tecrübeleriyle
karşılaştırarak olumlu olarak değerlendirmekteler.
Türkiye’nin ekonomik durumunun değerlendirilmesi
45,6
40,8
33,6
27,8
26,4
21,6
18,4
12,8
10,4
2,8
Tam girişim
serbestisi
Devlet müdahalesi
Geçiş sürecinde ve
sonuç vermemekte
Gelişmiş Avrupa
ülke ekonomilerine
benzemekte
İyi gelişmiş piyasa
ekonomisi
TOPLAM
Bulgarlara göre
4,8
0,8
0,8
1,6
1,8
3,6
0
Diğer
5,2
1,6
Ekonomi çökmüştür
10
7,6
7,2
Ekonomi
yapılandırılmamıştır
14,8
Türklere göre
15
KYRKLARELİ VE EDİRNE BÖLGELERİNİN EKONOMİK DURUMUN
DEĞERLENDİRİLMESİ
Araştırmanın ikinci sorusuyla, ankete katılanların Türkiye – Edirne ve Kırklareli sınır
bölgelerinin ekonomik durumu hakkındaki görüşlerine dair veriler aranmıştır.
Edirne ve Kırklareli bölgelerinin ekonomilerine dair belirtilen genel görüş olumludur,
ankete katılanların %30’sinden fazlasına göre yavaş bir ekonomik kalkınma ve yeniden
yapılanma süreci mevcuttur ve sonuçları görülmektedir (%31,67), bu bölge için olan genel
beklentiler ise sınır aşırı karakteristiğine dayanmaktadır (40.33%).
Edirne ve Kırklareli’nin ekonomilerinin değerlendirilmesi
Ekonomisi çökmektedir
1,77
4,66
7,64
Yavaş bir ekonomik gelişme
Yeniden yapılandırılmış ve
sonuçlar görülmekte
25,45
15,55
1,08
0,71
1,45
21,68
Bulgarlara göre
23,32
20
21,15
Sınırı aşırı işbirliğinden
dolayı perspektifler
TOPLAM
18,91
12,72
11,64
AB entegrasyonundan
dolayı perspektifler
Diğer
17,03
12,19
Yeni üretimler ile gelişme
perspektifi olmayan bölge
19,53
13,43
14,18
2,69
0,73
27,92
4,59
Türklere göre
EDİRNE VE KIRKLARELİ BÖLGELERİNDE DAHA BAŞARILI BİR
TİCARET İÇİN SEKTÖR VE BRANŞLAR
Üçüncü soruyla, sınırın her iki tarafındaki iş çevrelerinin Edirne ve Kırklareli’ndeki sektör ve
branşların hangilerinin başarılı ticaret olduğuna dair görüşleri araştırılmaktadır.
Her iki tarafta ankete katılanların genel görüşüne göre Edirne ve Kırklareli için lider
ve neredeyse eşit seviyedeki iki sektör ziraat (%69) ve gıda-içecektir (%41).
16
Edirne ve Kırklareli’nde perspektifi olan sektör ve branşlar
19,86
17,86
Gıda üretimi
29,57
Tarım
18,29
Turizm
6,43
Giyim, ayakkabı ve mobilyalar
Taşımacılık
İnşaat
Makine inşa
El sanatları ve serbest meslekler
TOPLAM
1,71
2,57
1,14
2,57
Bulgarlara göre
Türklere göre
17
3.2.BULGARİSTAN VE TÜRK EKONOMİLERİNE DAİR
BİLDİRİLEN GÖRÜŞLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
BULGARİSTAN VE TÜRK EKONOMİLERİNE
GÖRÜŞLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
DAİR
BİLDİRİLEN
Bulgaristan ve Türkiye arasındaki sınır aşırı bölge için ziraata dayalı ekonomi, karşıt
ekonomik şartların varlığı doğaldır – ziraata dayalı ekonomi ve tek yapılı sanayi, daha
gelişmiş olan merkezlerde hizmetlere yönelen modern bir ekonomi ile beraber varolmaktadır.
Her bir bölge, il ve ilçe farklı tempoyla gelişmektedir. Sınır bölgelerinin ekonomik durumu
izole edilmiş konumları ve yetersiz altyapı ile açıklanmaktadır. Çoğu zaman yerel ekonomik
faaliyetler, mevcut olan kaynaklara dayanmaktadır – yeraltı, yerüstü, maden vs, genel
bakımdan az gelişmişlerdir.
Kırklareli ve Burgaz en çok sanayileşmiş olan bölgedir. Burgaz’ın ekonomik
etkinliğinin ülke ortalamasının atında olmasına rağmen, Türk ekonomisi ile
karşılaştırıldıklarında her iki ilin ekonomisinin çok dinamik olduğu belirtilmelidir.
Her iki ülke de AB’ye dair farklı pozisyonlar sahip ve birliğin farklı uyum öncesi
yardım programlarına dahiller.
Bulgaristan ve Türkiye’nin ekonomik durumlarına dair ankete katılanların görüşleri
analiz edildiğinde sıradaki çıkarsınım ve genellemeler yapılabilir:
BULGARİSTAN VE TÜRK EKONOMİLERİNE DAİR BİLDİRİLEN
GÖRÜŞLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
İyi gelişmiş ve piyasa
ekonomisi
25
46,33
AB gelişmiş ülkelerin
ekonomisine benzer
48,33
Geçiş sürecinde ve alınan
sonuç yok
8,67
Ekonomi çökmüştür
12,67
24,33
Tam girişim serbestisi
Ekonomi
yapılandırılmamıştır
30
12
Devlet müdahalesi
ekonomiyi belirlemekte
4,67
56
30,67
21,67
2,33
1,33
Bulgaristan
Türkiye
18
YAMBOL,
EDİRNE
KARŞILAŞTIRILMASI
VE
KIRKLARELİ
EKONOMİLERİNİN
Bulgar tarafındaki sınır bölgesi hala ülkenin hızlı bir şekilde merkezi planlanmış
ekonomiden pazar ekonomisine geçişin yaşandığı 90’lı yılların ekonomik ve siyasi
değişimlerin sonuçlarına katlanmaktadır. Teknik bakımdan eskimiş olan birçok işletme
kapatılmış ve tarım kooperatiflerinin çoğu dağıtılmıştı. Kayıt dışı ekonominin varlığı da kötü
ekonomik istatistiğin oluşmasına katkıda bulunmaktadır. Yambol bölgesindeki ekonomik
koşullar çok farklıdır: tarım ekonomisi ve tek yapılı sanayi, daha gelişmiş olan merkez
Yambol’daki oldukça karmaşık sanayi ile birarada varolmaktadır.
Türkiye’nin iki sınır bölge ekonomisi, hernekadar son yıllarda sanyi hızlı bir
tempoyla gelişse de genelde tarıma dayalıdır. Her iki ildeki ekonomik şartlar farklıdır.
Edirne’de en çok hizmetler gelişmiştir, ikinci sırada tarım ve üçüncü sırada sanayi yer
almaktadır. Asıl sanayi odaklanması Kırklareli – Lüleburgaz bölgesinde olmaktadır.
İki ana sonuç çıkartılabilir:
• Her iki bölgenin kanaatleri AB üyeliği ve sınır aşırı işbirliği ile ilişkilidir, yani ankete
katılanların geleceğe dair görüşleri olumludur.
YAMBOL, EDİRNE VE KIRKLARELİ EKONOMİLERİNİN
KARŞILAŞTIRILMASI
Yambol
Edirne-Kirklareli
22,67
31,67
36,33
33,33
31,67
14
22,67
57,33
2
40,33
40,67
39,33
Ekonomisi çökmekte
Şaibeli özelleştirme, kötü sonuçlar
Bölge ekonomisi yeniden yapılandırılmakta ve hızlıca sonuç vermektedir.
Ekonomik gelişme, yeni üretimler ve artmaktadır.
Bölge, ticaret ve işi için gelecek vaat etmemektedir
AB entegrasyonundan dolayı perspektifler
sınır aşırı özelliğinden dolayı gelecek vaat etmektedir
Diğer
19
3. BULGARİSTAN TÜRKİYE SINIR AŞIRI BÖLGELERDE TİCARİ
ORTAMIN ANALİZİ
3.1.BİLGİ, DANIŞMA VE HİZMET KAYNAKLARI
Ticarete başlamak ve yönetmek için gerekli ticari ortamın Türkiye ve Bulgaristan’ın
sınır aşırı bölgelerinin hızlandırılmış sosyal – ekonomik gelişimi için büyük bir önemi vardır.
Ticari ortamın temel eğlerinden biri de işadamlarının ve müteşebbislerin güvenebileceği bilgi,
danışma ve hizmet kaynaklarıdır.
Yapılan araştırmanın sonuçları çok çarpıcıdır, ankete katılanların %30’ına göre hem
Bulgaristan’da hem Türkiye’de en çok güven duyulanlar ticari işletmelerdir. Ankete katılan
Bulgar ve Türklerin görüşlerinde farklılıklar mevcuttur:
• Bulgarların %30’si, bilgi kaynağı olarak interneti ikinci sıraya yerleştirmekteyken
Trüklerin ancak %21’i aynı şekilde düşünmektedir.
• Ankete katılan Bulgarların ve Türklerin görüşlerindeki diğer ciddi bir farklık da resmi
ve yerel kurumlardan aldıkları yardım ve güvendir. Türklerin yaklaşık %17’si bilgi ve
yardım için yerel kurum ve yönetimlere güvenmekte, Bulgarların ise sadece %7,33’i bu
kurumları güven duduları bir kaynak olarak göstermekteler. Bu durum, Türkiye’deki yerel
kurum ve idarelerin Bulgaristan’daki eş karşılıklarından farklı olarak ticari ortam için
çalıştıkları ve olumu koşullar yarattıkları anlamına gelmektedir. Buradan çıkarılan sonuç,
müteşebbislerin bilgi ve destek amaçlı olarak onlara daha fazla güven duyması için Yambol
bölgesinin yerel idare ve resmi kurumlarının gayretlerini daha iyi ticari koşulların sağlanması
için yönlendirmeleri gerekmektedir, böylece ekonomik gelişmenin önayağı olarak ticari
ortam iyileştirileceğidir.
Yatırımcıların güvendiği bilgi ve danışma kaynakları
32,72
30,63
29,63
26,96
26,4
21,52
16,97
12,3
11,8
10,81
7,33
7,16
4,45 3,93
2,39
2,62
0,84
TOPLAM
11,21
10,47
8,43
2,53
13,64
Bulgaristan’da
Kuruluşlar (ticaret odaları, meslek ve branş odaları)
Uluslar arası ticaret örgütleri
Bilim enstitüleri ile eğitim öğretim kurumları
Kitapçılardaki yayınlar
Diğer
1,31
2,12
0,3
1,21
0,3
Türkiye’de
İnternet
Kütüphaneler
Merkezi ve yerel devlet kurumları
Ticari geliştiriciler ve gişeler
3.2.FİNANSMAN KAYNAKLARI
20
Ticari ortamın diğer öğesi de büyük bir öneme sahip olan finansman kaynaklarıdır.
Genel bakımdan, araştırmanın sonuçları her iki ülkede yakın sonuçlar vermektedir, ilk
sırada kişisel kaynaklar (ankete katılanların yaklaşık %40’si), ikinci sırada banka kredileri
(yaklaşık %30) yer almakta ve Trükler ile Bulgarların görüşleri birbirine çok benzemektedir.
Devlet kaynaklı finansman konusunda Bulgarlar ve Türkler arasında görüş
ayrılıkları gözlemlenmektedir, Türklerin %17’si, Bulgarların %3’ böyle bir finansmana
güvenmektedir.
Bu iki sorunun cevaplarının sonuçlarını genellediğimizde, Türkiye’deki yerel
yönetimlerin ve devletin iş çevrelerine daha fazla yardım ettiği, finansman ve bilgi konusunda
müdahale ettiği anlamına da gelmektedir.
Yatırımcıların güven duyduğu finansman kaynakları
10,03
3,17
14,92
17,49
15,21
15,18
31,23
35,87
26,4
41,26
43,17
39,27
TOPLAM
Bulgarlara göre
Türklere göre
Şahsi araçlar
Banka kredileri
AB program kaynakları
Devlet finansmanı
İlçeden (Belediyeden)
Diğerleri
21
3.3.BAŞARILI BİR TİCARET İÇİN ÖNEMLİ BİLGİLER
Ankete katılan müteşebbisler, başarılı bir ticaret için gerekli olan önemli bilgiler konusunda
görüşlerini bildirdiler. Sınırın her iki tarafındaki müteşebbisler neredeyse hemfikirler ve
bilgileri önem sıralamasına göre şu şekilde sıralamaktalar: şirket idaresi (%22), üretime
dair bilgiler (%20), muhasebe, yatırım, maliye bilgileri (14.86%), enformasyon ve
bilgisayar teknolojileri, yabancı diller (14.32%).
Şahsi ticaretin yönetilmesine dair önemli bilgiler
28,01
27,65
22,04
20,4
14,86
20,41
16,46
14,23
15,5
13,02
12,14
9,83
TOPLAM
Temel okul bilgileri
Muhasebe, yatırım, maliye bilgileri
Şirket yönetimi, pazarlama bilgileri
Organizatörlük yetenekleri
Bulgarlara göre
Türklere göre
Üretim/hizmet bilgileri
Vergi yasaları bilgileri
İnsanlar ile çalışma bilgileri
Enformasyon ve bilgisayar teknolojileri, yabancı diller
4. BULGARİSTAN VE TÜRKİYE ARASINDAKİ TİCARİ İŞBİRLİĞİ:
DURUMU, SORUNLARI VE FIRSATLARI
Bu soru grubuyla, araştırma iki sınır bölgesi arasındaki iş ilişkilerinin durumunun
tespit edilmesi amaçlanmaktadır.
4.1.BULGAR VE TÜRK ŞİRKETLERİ ARASINDAKİ İŞBİRLİĞİNİN
DEVAMLILIĞI
Araştırma ilk önce, Bulgar ve Türk tarafındaki şirketlerin karşı taraftaki partnerleri ile
nezamandan bu yana resmi ve ticari ilişkilerde bulunup bulunmadığını tespit etti.
Ankete katılan şirketler hemfikirdir – şirketlerin %70’sı komşu sınır bölgelerdeki
partner ile herhangi bir iletişim ve işbirliğinde bulunmamışlardı.
Bu sonuçlara dayanarak sıradaki çıkarsınımlar yapılabilir:
- Düzenli olarak ticari işbirliğine dair verilen cevaplardaki farklılıkların sebebi Türk
şirketlerinin Bulgaristan’ın diğer bölgelerindeki Bulgar partnerleri ile daha fazla
çalışmalarıdır.
- diğer taraftan yakın zamandan bu yana Türk şirketleri ile ticari ilişkileri olduğunu
söyleyen Bulgarların çokluğu, Bulgar-Türk ticari ilişkilerinin özellikle de Yambol bölgesinde
geliştiğinin olumlu bir göstergesidir
22
Bulgar ve Türk şirketler arasındaki ticari işbirliğinin devamlılığı
Türklere göre
11,72
Bulgarlara göre
2,76
84,83
19,33
TOPLAM
16,67
15,59
58
9,83
Evet, uzun zamandır düzenli olarak
70,85
Evet, ara sıra
Evet, yakın zamandır
Hayır
4.2.BULGAR VE TÜRK ŞİRKETLERİ ARASINDA İKİ TARAFLI TİCARİ
İLİŞKİLERİ GELİŞTİRME İMKANLARI
Bu sonuçlar, Bulgar ve Türk şirketleri arasındaki iki taraflı ticari ilişkilerin
gelişmesiyle ilgili olan bir sonraki soruya verilen cevaplarla teyit edilmektedir. Genelde,
ankete katılanların %60’inden fazlası gelecekteki çift taraflı ilişkiler bakımından olumlu
yaklaşmakta, %14’sından fazlası, %29’sı iyi, %20’u orta.
Bulgarlar daha olumlu görüştüler, %18,67’si çok olumlu, %37’sinden fazlası iyi
oldukları görüşündeler. Diğer taraftan, ankete katılan Türkler biraz daha karamsar cevap
vermekte, %20’si Bulgar – Türk ticari ilişkilerinin gelişme imkanlarının iyi olduğunu, olumlu
olarak cevap verenlerin oranı ise oldukça düşüktür.
Bulgar ve Türk Şirketleri arasında ikili ticari ilişkilerin geliştirilmesi
perspektifleri
37,33
30,67
29,45
26,76
21,83
20,42
18,67
14,04
26,03
19,52
12,67
21,13
10,96
9,86
0,67
Çok iyi
Orta
İyi
Bulgarlara göre
Türklere göre
Kötü
Bir fikrim yok
TOPLAM
23
BULGAR TÜRK İLİŞKİLERİNİN GELİŞMESİNE ENGEL OLAN
SORUNLAR
Anket araştırmasındaki sonraki soru ile, sınır aşırı bölgede Türk – Bulgar ilişkilerinin
gelişmesine engel olan sorunların neler olduğu sorusuna cevaplar aranmaktadır. Sonuçlar çok
çarpıcıdır – kati olarak beliren dört tane grup vardır: vize rejimi (%68), gelişmemiş olan
altyapı (%38), yavaşlatılmış olan sınır geçiş süresi (%34) ve gümrük rejimi.
Tartışmasız, iki taraflı ticari ilişkilerin gelişmesinde Türk vatandaşlarının
Bulgaristan’a girişlerinin düzenleyen vize rejimi asıl sorun ve engeldir. Bu sorun, ankete
katılan Türkler (%86) tarafından birinci sıraya oturtulmuş ve Bulgarlar da temel sorunlardan
biri olarak algılayarak üçüncü sıraya yerleştirmişlerdir.
Bulgaristan ve Türkiye arasındaki sınır aşırı işbirliğinin önündeki temel
sorunlar
Taşımacılık uygulamaları
4,33
0,67
8
10,33
12
8,67
Ticari uygulamalar
28,67
Gümrük uygulamaları
"bavul ticareti"
42,67
15,33
4
6
8,67
68
Vize uygulanması
48,67
34,33
38,67
Yavaşlatılmış sınır geçişi
Yetirince gelişmemiş olan
altyapı
Bulgarlara göre
86,67
30,67
38
24,67
Türklere göre
51,33
TOPLAM
24
4.3.BULGARİSTAN’ININ AB ÜYELİĞİ İKİLİ İLİŞKİLERE NASIL ETKİ
EDECEK
Bulgaristan’ın AB üyeliği ikili ilişkilere nasıl yansıyacak
24,46
21,07
20
30,13
20,94
21,34
14,11
37,5
24,69
32,81
0
43,93
TOPLAM
Bulgarlara göre
Türklere göre
Ticarette işbirliği fırsatları artacak
Ticaret olanakları kötüleşecek
Daha yüksek talep ve standartlar
Daha güçlü rekabet
Türk mallarının AB pazarlarına daha kolay erişimi
4.4.BULGARİSTAN-TÜRKİYE ARASINDA İKİLİ TİCARİ İLİŞKİLERİN
GELİŞTİRİLMESİ İÇİN GELECEK VAAT EDEN SEKTÖRLER
Ankete katılanlar tarafından, Bulgaristan ile Türkiye arasında ve Yambol, Edirne ve
Kırklareli bölgelerindeki şirketler arasındaki ticari ilişkilerin geliştirilmesine dair bildirilen
görüş için mevcut ankette iş çevrelerine göre hangi sektörlerde başarılı bir gelişme beklendiği
sorusu şekillenmiştir. Ankete katılan girişimcilerin görüşleri ekonomik gerçekler ile
bölgelerin kaynaklarını yansıtmakta ve 4 ana grupta toplanmaktadır.
•
Ziraat 74 %
•
Gıda ve içecek sektörü 52 %
•
Ticaret ve hizmetler 36 %
•
Turısm 32 %
Bu sorulara verilen cevaplarda, Türkler ile Bulgarların hemfikir olduğu ve aralarında
ciddi farklıkların olmadığı söylenebilir.
25
Bulgaristan ve Türkiye arasında ikili ticari ilişkilerin geliştirilmesi için
perspektifi olan sektörler
74
74,67
73,33
Tarım
Taşımacılık
8
6
10
28,33
Giyim ve tekstil
17,33
39,33
52,67
Gıda sanayi
40
36,67
34,67
40,67
Makine inşa
4,33
2,67
4,67
Turizm
İnşaat
65,33
20,67
7,33
32
43,33
11,67
TOPLAM
16
Bulgarlara göre
Türklere göre
26
4.5.BULGARİSTAN’IN AVRUPA BİRLİĞİNE GİRMESİNDEN SONRA
BULGARİSTAN İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ TİCARET HACMİNİN
DURUMUNA DAİR BEKLENTİLER
Her iki ülkenin, Bulgaristan ve Türkiye’nin, AB’ye dair olan pozisyonları ile yakın
zamanda gerçekleşecek olan Bulgaristan’ın AB üyeliği ele alındığında, sınırın her iki
tarafındaki müteşebbislerin iki ülke arasındaki ticaret hacmine dair olan görüşlerini
araştırmamız çok doğaldır.
Ankete katılanların %73’ndan fazlası, Bulgaristan’ın AB’ye girmesinden sonra
ticaret hacmini kati suretle artacağı görüşündedir. Karşı görüşte olanlar %12’tür.
BULGARİSTAN’IN AVRUPA BİRLİĞİNE GİRMESİNDEN SONRA
BULGARİSTAN İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ TİCARET HACMİNİN
DURUMUNA DAİR BEKLENTİLER
73,06
TOPLAM
12,79
79,19
Bulgarlara göre
64,86
Türklere göre
Evet
10,07
18,92
Hayır
14,14
10,74
16,22
Seviye aynı kalacak
27
4.6.BULGARİSTAN’DAKİ TÜRK YATIRIMLARI
Araştırmada ankete katılanlardan, ticaret ortamının ve ikili ilişkilerin göstergeleri niteliğinde
olan, Bulgaristan’daki Türk yatırımlarına özellikle de ülkenin AB’ye katılımından sonrakilere
dair görüş bildirmeleri istenmiştir.
Ankete katılanların üçte ikisi, Bulgaristan’daki Türk yatırımlarının kati surette
artacağı görüşündedir (% 69). Ankete katılan Bulgarların %70’inden fazlasının bu görüşte
olduğu, (ankete katılan Türklerin %65’si) ise beklentilerinde daha çekimser olduğu gerçeği
vurgulanabilir.
Bu sonuçlar, beklenen yasal dayanağı yansıtmaktadır, Bulgaristan’ın AB’ye üye
olmasından sonra yabancı yatırımlardaki benzer bir artış, çok kalabalık olan birlik pazarına
girmeye olanağını elde ettiklerinden dolayı özellikle de birlik üyesi olmayan ülkelerden
beklenmektedir.
AB’ye girişinden sonra Bulgaristan’daki Türk yatırımları artacak mı
73,15
69,02
64,86
19,46
17,85
18,92
13,13
16,22
7,38
TOPLAM
Bulgarlara göre
Evet
Hayır
Türklere göre
Büyüklükleri aynı kalacak
28
YAMBOL – EDİRNE – KIRKLARELİ ARASINDAKİ BÖLGESEL SINIR
AŞIRI EKONOMİK KALKINMA VE İŞBİRLİĞİNİN ETKİN ŞEKİLDE
GELİŞTİRİLMESİNE DAİR İMKANLAR VE DURUMA DAİR TEMEL
ÇIKARSINIMLAR
•
Bulgaristan’dan Yambol ve Türkiye’den Edirne ile Kırklareli sınır aşırı komşu
bölgeleri benzer ekonomik ve sektörel özelliklere sahiptir, en iyi gelişmiş olanlar ziraat,
gıda ve hafif sanayidir.
•
Yambol bölgesi ile Edirne ve Kırklareli bölgelerindeki şirketler arasındaki işbirliği
yeterli seviyede düzenli değildir, yakın geçmişten bu yana gelişmekte fakat Bulgaristan Türkiye arasındaki ticari temasların hatta Yambol bölgesi ile Edirne ve Kırklareli
bölgeleri arasındaki ticari temasların gelişme eğiliminde oldukları gözlenmektedir.
•
Gelecek ikili ilişkilere dair olumlu beklentiler var ve sınır bölgelerinin vatandaşları,
iş çevreleri ve toplumları arasında bilgilendirilme ve tanışıklığın arttırılması için ticari
örgütler ile kurumlar tarafından daha fazla gayret gösterilmelidir.
•
Bulgar – Türk ilişkilerinin gelişmesindeki temel sorunlar vize uygulamaları,
gelişmemiş altyapı, yavaşlatılan sınır geçiş süresi ve gümrük rejimi ile ilgilidir.
•
Bu sorunların çözülmesi ve aşılması için mevcut projenin ortakları olan ticari
örgütler de çalışmaktadır.
•
Her iki ülkedeki merkezi ve yerel idarelerin geniş desteği ve etkin faaliyetler ile
hükümet dışı örgütlerin sayesinde Yambol, Kırklareli ve Edirne bölgesindeki sınır aşırı
işbirliği başarılı şekilde gelişmekte ve artık ekonomi, bölgesel kalkınma, eğitim, kültür
ve insanlar arasındaki iletişim alanlarında sonuçlar vermektedir.
Yambol – Edirne – Kırklareli’nin yöresel sınırlar ötesi aktif ekonomik gelişme ve işbirliği
hakkında durum ve imkanlar için danışma, araştırma ve analiz anketi
AB’nin mali yardımı ile “Sınır aşırı zirai ticaret – Yambol – Edirne – Kırklareli bölgesinin
ekonomik kalkınması için yeni bir şans” adlı BG 2004/016-715.02.01-07 numaralı proje
çerçevesinde yayınlanmaktadır. Hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin resmi tutumu olarak kabul
edilememektedir.
29

Yambol – Edirne – Kırklareli`nin yöresel sınırlar ötesi aktif ekonomik

Transkript

Benzer belgeler

Информационен бюлетин - Факултет "Техника и технологии"

OSMANLI BAŞKENTİ EDİRNE GEZİSİ

EDİRNE BELEDİYE BAŞKANLIĞI FOTOĞRAF YARIŞMASI

karar 187 edirne belediyesi edirne spor kulübü başkanı murat

2015 - 2016 K.R.Ravi RAVINDRAN (UR Bşk.)

1977 Halil ALTUĞ

PROJE “Yambol – Edirne – Kırklareli bölgesinin ekonomik

1383 bülten.docx