2013-2017 stratejik planı - Ardahan İl Sağlık Müdürlüğü
Transkript
2013-2017 stratejik planı - Ardahan İl Sağlık Müdürlüğü
2013-2017 STRATEJİK PLANI 1 2013-2017 STRATEJİK PLANI 2 SUNUŞ Serhat şehri Ardahan’da olmanın büyük gururunu yaşamaktayım. Şeyh Edebali’nin “ Halkı Yaşat ki Devlet Yaşasın” sözü bizim yönetim anlayışımızın merkezinde olacaktır. Halkın güvenliği, mutluluğu, refahı ve sağlığı her şeyin üstündedir. Sağlık alanında geçtiğimiz 10 yıl içinde yaşanan ve adına “Sağlıkta Dönüşüm Programı” dediğimiz olumlu gelişmeler sonucunda vatandaşlarımızın sağlığına ulaşması kolaylaşmış ve halkımız hak ettiği hizmeti almaya başlamıştır. Bir ülkenin gelişmişliği verdiği sağlık hizmetleriyle orantılıdır. Ne kadar geniş sağlık imkânları ve ne kadar düzenli sağlık hizmetleri sunarsanız o kadar büyük devletsiniz demektir. Bu kapsamda kurumlarımızın hedeflerini belirlediği ve gelecek 5 yılı kapsayan Strateji Planı mevcuttur. Strateji planımız “ Herkes için Sağlık” politikasını geliştirecek stratejileri içermektedir. En iyi sağlık seviyesine erişimi sağlarken hedefimiz kaynakları etkin kullanmak ve hakkaniyete uygun şekilde dağıtmaktır. Gerçekleştirilen 2013-2017 dönemi Stratejik Planlama çalışmaları gelecek 5 yıllık döneme ışık tutarak ilimiz hedeflerine ulaştırılması dileğiyle. Çalışmada emeği geçen kurum müdürlerine, personellerine ve tüm paydaşlarımıza teşekkür eder, hazırlanan bu planlamanın başarılı olmasını dilerim. Ahmet DENİZ Ardahan Valisi 2013-2017 STRATEJİK PLANI 3 GİRİŞ Ardahan ilimizde başladığımız görevde mesai arkadaşlarımız ile birlikte ‘ Herkes için ulaşılabilir, nitelikli ve sürdürülebilir sağlık hizmeti ‘ ilkesiyle yola çıktık. Bu yolda en büyük destekçilerimiz başta Bakanlığımız olmak üzere Valiliğimiz ve büyük sağlık çalışanları ailesi oldu.2013-2017 Stratejik planımız sağlık kurumlarımızın ( İl Sağlık Müdürlüğü,Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği ve Halk Sağlığı Müdürlüğü ) karşılıklı iletişim , özveri ve her bir kurumun kendi nezdinde hedeflediği amaçlar doğrultusunda hazırlandı. Ardahan ilimizde yürütülen sağlık hizmetleri tüm sağlık kuruluşlarımızın fedakar personelleri tarafından büyük bir özveriyle sunulmaktadır. Hali hazırda devam eden büyük sağlık projelerimizin yanı sıra ilerleyen yıllar içinde planlanan projelerimiz mevcuttur.İlimizde tam teşekküllü 150 yataklı Devlet Hastanemiz 2012 yılında hizmete girmiş olup personeliyle beraber halkımızın sağlık ihtiyaçlarına cevap verir konuma gelmiştir ve böylece hastalarımızın çevre illere gitmek zorunda kalmalarına gerek kalmamıştır. Görüntüleme merkezimiz MR, BT, USG, MAMOGRAFİ vs cihazlarımızla donatılmış olup il dışına gönderilen sevklerin sayısı ciddi oranda azaltılmıştır. Ayrıca Devlet Hastanemiz bünyesinde kurulan Diyaliz Merkezimiz gerek il içinden gelen gerekse il dışından gelen misafir hastalarımıza hizmet vermektedir.Kurulan yoğun bakım ünitemiz sayesinde de başka illere gitmeye gerek kalmadan hastalarımızın tedavilerinin ilimizde yapılması sağlanmıştır.Kurulan Evde Sağlık Hizmet Birimimiz tarafından kronik ve yatalak hastalarımızın takibi,tedavisi ve gerektiğinde hastaneye nakilleri birim tarafından sağlanmaktadır. İlimizde eski Devlet Hastanesinin yerinde yapımına başlanan ve içinde İl Sağlık Müdürlüğü, Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği, Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi ile 112 Komuta Kontrol Merkezini bulunduracak olan Sağlık Kompleksinin ve Göle 2013-2017 STRATEJİK PLANI 4 ilçesinde 40 yataklı Devlet Hastanesinin inşaatları devam etmekte olup 2014 yılının sonuna doğru hizmete açılması planlanmaktadır. Halk Sağlığı Müdürlüğü bünyesinde il genelinde 14 Aile Sağlığı Merkezimizde 31 Aile Hekimi ve Aile Sağlığı Elemanları sayesinde sağlık hizmetinin ulaşmadığı nokta kalmamıştır. Gerek gebelerin rutin takiplerinin yapılması, misafir anne projesiyle doğumu yaklaşanların araçlarla alınıp hastanelerimizde misafir edip doğum sonrası yine araçlarla evlerine bırakılmaları, bebeklerin eksiksiz olarak aşılanması sayesinde anne-bebek ölümlerinde ciddi şekilde azalma kaydedilmiştir. Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezince (KETEM) yürütülen çalışmalar daha da geliştirilerek erken teşhisin sağladığı avantajlar sayesinde vatandaşlarımıza kaliteli bir yaşam sürdürme imkanı sağlanacaktır. Halka ve kamu kurum-kuruluş personellerine yönelik KETEM faaliyetleri ve kanser hakkında sık sık eğitimler uzman personeller tarafından verilmeye devam edecektir. 112 Komuta Kontrol Başhekimliği bünyesindeki 20 acil sağlık ambulansı ve 112 sağlık personelimizce ilimiz genelinde yaşanan tüm acil olaylara yerinde ve zamanında müdahale yaparak vatandaşlarımızın hayatlarını kurtarmada öncü rol oynamaktadırlar. Ayrıca kurulan Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi ( UMKE ) yapılan ve planlanan tatbikatlarla oluşabilecek afetlerde her an hizmete hazır olacak şekilde çalışmalarına devam etmektedir.112 araç filomuzda kış şartlarında hizmet verebilecek şekilde tasarlanmış paletli ambulanslarımızın yanı sıra obez ve yoğun bakım hastalarının sevklerinde kullanılmak üzere Obez ve Yoğun bakım ambulansımız mevcuttur. Sağlık kurumlarımız tarafından Elektronik Belge Yönetim Sistemine ( EBYS ) geçilmiş olup, tüm kamu kurum ve kuruluşlarla yapılan resmi yazışmalar elektronik ortamdan yapılmaktadır. Modernizasyon ve teknoloji alanında gelişmeler sağlanmaktadır.Bunun sayesinde resmi işlemler daha hızlı ve güvenilir hale getirilmiş olup zaman,iş gücü ve malzeme israfının önüne geçilmiştir. Gayemiz, İlimizde vatandaşlarımıza sağlık alanında hızlı, kaliteli ve erişebilirlik hizmet sunmaktır. Ve bu düşünceyle hizmetlerimizin devamını sağlayıp, daha fazla neler yapabiliriz diyerek çalışmalarımıza devam etmekteyiz. Stratejik Planın hazırlanmasında emeği geçen tüm sağlık kuruluşlarımıza ve personellerine teşekkür eder, saygı ve sevgilerimi sunarım. Dr.Bilge Kağan KAYA İl Sağlık Müdürü 2013-2017 STRATEJİK PLANI 5 İÇİNDEKİLER SUNUŞ ................................................................................................................................................... 2 GİRİŞ ..................................................................................................................................................... 3 KISALTMALAR ........................................................................................................................................ 6 BİRİNCİ BÖLÜM ..................................................................................................................................... 7 STRATEJİK ANALİZ ................................................................................................................................. 7 1.1. TARİHSEL GELİŞİM .......................................................................................................................... 8 1.2. İLGİLİ MEVZUAT .............................................................................................................................11 1.3. STRATEJİK PLANLAMA ÇALIŞMALARI .............................................................................................13 1.4. TEŞKİLAT YAPISI ...........................…................................................................................................15 1.5.KAYNAKLAR.....................................................................................................................................16 1.6. MEVCUT DURUM ANALİZİ ............................................................................................................ 19 1.7. PAYDAŞ ANALİZİ ........................................................................................................................... 24 1.8. GZFT ANALİZİ ............................................................................................................................... 26 İKİNCİ BÖLÜM ..................................................................................................................................... 28 2.1. VİZYON ......................................................................................................................................... 29 2.2. MİSYON ........................................................................................................................................ 30 2.3. TEMEL İLKE VE DEĞERLER ............................................................................................................. 31 2.4. AMAÇLAR, HEDEFLER VE HEDEFE YÖNELİK STRATEJİLER ............................................................. 32 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ................................................................................................................................ 64 STRATEJİK UYGULAMA ........................................................................................................................ 64 3.1.SORUMLU BİRİM MATRİSİ ..............................................................................................................65 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM…………………………………………………………………………………………………………………………69 4.1.İZLEME VE DEĞERLENDİRME …………..…………………………………………………………………………………....70 2013-2017 STRATEJİK PLANI KISALTMALAR ADSM Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi AHB Aile Hekimliği Birimi ASİE Aşı Sonrası İstenmeyen Etki ASM Aile Sağlığı Merkezi BİMER Başbakanlık İletişim Merkezi BKİ Beden Kitle İndeksi Ca Kanser ÇEKÜS Çocuk, Ergen, Kadın ve Üreme Sağlığı ÇPGD Çocuğun Psikososyal Gelişimini Destekleme Programı GZFT Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar, Tehditler KDS Karar Destek Sistemi KETEM Kanser Erken Tanı ve Eğitim Merkezi KHK Kanun Hükmünde Kararname KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı SABİM Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi SFT Solunum Fonksiyon Testi STK Sivil Toplum Kuruluşları TSM Toplum Sağlığı Merkezi TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu 6 2013-2017 STRATEJİK PLANI BİRİNCİ BÖLÜM STRATEJİK ANALİZ 7 2013-2017 STRATEJİK PLANI 8 1.1.TARİHSEL GELİŞİM Yapılan araştırmalara göre eski bir yerleşim alanı olan yöre MÖ 9. yüzyılda Urartu'ların egemenliği altındaydı. Daha sonra Medler ile Persler'in yönetimine giren yörede Gürcüler ile Ermeniler'in atası sayılan halklar yaşıyordu. MÖ 1. yüzyılda yönetici Dikran yöreyi de egemenlik alanına kattı. MS 1. yüzyıldan sonra Romalılar ile Partlar arasında el değiştiren yöre 3. yüzyılda Sasaniler'in eline geçti. 7. yüzyıldan sonra Bizanslılar'ın ve Araplar'ın egemenliğine giren yöreye 11. yüzyılda Türkmenler gelmeye başladı. Sultan Alparslan 1068'de Ardahan'ı fethederek Türk topraklarına kattı.Böylece 1071 Malazgirt Zaferinde önce Anadolu'nun ilk fethedilen parçalarından biri de Ardahan olmuştur. Daha sonra Gürcüler'in yönetimine giren bu topraklar 13. yüzyılda Moğolların saldırılarına maruz kaldı ve 14. yüzyılda Timur'un eline geçti. Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Safeviler tarafından da yönetilen yöre 1534'te Osmanlı Devleti'ne bağlandı. Yüzyıllarca Çıldır Eyaleti sınırları içinde kalan yöre, birçok kez Ruslar'ın ve Safeviler'in saldırısına uğradı. Bir bölümü de Kars Eyaleti sınırları içinde kalan yöre 1828 ve 1855'te Ruslar tarafından işgal edildi. Daha sonra Erzurum Vilayetinin Çıldır Sancağına bağlanan bu topraklar 1876'da tekrar Ruslar'ın işgaline uğradı.İşgal,1917 Ekim Devrimi'nden sonra Rus Ordularının çekilmesiyle son buldu. Sancak olarak yönetilmeye başlanan Ardahan, çevresindeki Batum ve Kars sancaklarıyla birlikte Elviye-i Selase adıyla anılıyordu. Ruslar'ın çekilmesinden sonra bu toprakların İngiliz desteğindeki Ermeniler tarafından işgal edilmesini önlemek amacıyla Sovyet tipi yerel yönetimler kuruldu. Ama Kars Milli İslam Şurası İngilizler, Ardahan Milli İslam Şurası da Gürcüler tarafından işgal edildi.1921'de Türk Orduları tarafından işgalden kurtulan Ardahan, diğer sancakla birlikte Cumhuriyet'in ilanından hemen sonra il yapıldıysa da 1926'da ilçe yapılarak Kars iline bağlandı. Cumhuriyetin ilanından sonra İl olan Ardahan 1926 yılında 877 Sayılı kanunla ilçe yapılarak Kars iline bağlanmıştır. 27.05.1992 tarihinde Ardahan tekrardan İl olarak faaliyete geçmiştir. Ardahan ili 27 Mayıs 1992 yılında çıkartılan bu yasayla Türkiye Cumhuriyetinin 75. ili olarak kuruldu. Bu yasayla eskiden Kars iline bağlı olan Ardahan, Çıldır, Damal, Göle, Hanak ve Posof ilçelerinin sınırları içinde, merkezi Ardahan kenti olmak üzere yeni bir il oluşturuldu. Ardahan’ın 1992 yılında İl olması ile birlikte İl Sağlık Müdürlüğü kurulmuş olup 21 yıllık kurumsal geçmişe sahiptir. 2012 yılında Sağlık Bakanlığının yeniden yapılandırılması ile İl Sağlık Müdürlüğü, Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği olarak hizmetlerine devam etmektedirler. 2013-2017 STRATEJİK PLANI 9 Ardahan’ın Coğrafi Yapısı İlimiz Doğu Anadolu bölgesinin kuzeydoğusunda ve 1.800 m yükseklikte yer alır. Doğusunda Gürcistan ve Ermenistan Güneyinde Kars ve Erzurum Batısında ise Artvin İli sınır teşkil etmektedir. Arazi yapısı bakımından İlimiz Doğu Anadolu’nun en dağlık ve en engebeli arazi yapısına sahiptir. Şehir merkezi kendi adını taşıyan ve ortasında Kür (Kura) nehrinin geçtiği bir ovada kurulmuştur. İlin toplam yüzölçümü 4.842 km2 dir. Ardahan'da yağışlar; kışın Kar yılın diğer mevsimlerinde yağmur olmak üzere her mevsimde görülmekle birlikte en fazla yağış Nisan Mayıs ve Haziran aylarına rastlar. Yıllık 5334 mm. yağış ortalaması görülmektedir. Kış mevsimi genellikle Ekim ayı sonlarında başlayıp Nisan ayı sonlarına kadar sürmekte olup ortalama kar örtülü Gün sayısı 1278 gündür. 15 Yıllık ortalama Sıcaklık 37 C° ve ortalama bağıl nem oranı %71 olarak gerçekleşmiştir. 20 ile 80 arası oranında bulutluluk yıllık ortalama 2245 gün ve kapalı gün sayısının 51 olarak gerçekleşmesi; ilde iklimin genel olarak serin geçmesinin en önemli nedenleri arasında dikkat çekmektedir. İlkbahar geç donları 15 Haziran’a kadar sürmekte ve sonbahar erken donları da 5 Eylül’de görülmeye başlamaktadır. Bitki örtüsü İl genelinde Kısır dağının çevresi hariç diğer dağların hemen hemen çoğunun kuzey yamaçları saf sarıçam ormanları ile kaplıdır. Farklı olarak Posof çevresinde ladin diğer yapraklı türlerden titrek kavak söğüt huş meşe gürgen kızılağaç mevcuttur. Ayrıca yine Posof alt bölgesinde yaban eriği ahlat üvez karaçalı laden böğürtlen kuşburnu yaban gülü yaban fındığı ve otsu türler olarak da; üçgül karanfil ayı üzümü çan çiçeği kuzu kulağı salkım otu sarmaşık otu geven çilek düğün çiçeği aslan pençesi kekik gelincik vs. bulunmaktadır. Dağların en yüksek kesimleri dahil hiçbiri aşınmamış olup Bitki örtüsünün büyük çoğunluğunu doğal çayır ve meralar oluşturmaktadır. Dağlar Ardahan genel olarak dağlık bir yayla görünümündedir. İl topraklarının görünümü çoğunlukla sıra dağlarla bölünmüş bunların arasında yüksek düzlükler ova ve vadiler şeklindedir. İl toprakları ülkenin genel topografik yapısında görülen batıdan doğuya doğru gittikçe yükselme ve sarplaşmanın en son noktasındadır. Ardahan ilinin kuzey kesiminde Yalnızçam Dağları (2715m.) güneybatı kesiminde ise Allahuekber Dağlarının (2919m.) uzantıları bulunmaktadır. Kuzeydoğusunda Keldağı (3033m.) doğusunda Akbaba Dağı (3026m.) ve ilin en yüksek noktasını oluşturan Kısır Dağının doruğu (3197m.) ise güney kesiminde bulunmaktadır. Bunun haricinde belli başlı yerler; Ardahan Göle arasında Kayak Merkezinin üzerinde bulunduğu Uğurlu Dağı (2806m.) Posof-Ilgar Dağı (2918m.) Hanak Serinkuyu ve Çavdarlı Yaylalarının üzerinde bulunduğu Cin Dağı (2957m.) Posof-Arsiyan Dağı (3160m.) AlagözYaylacık Köyleri arasında Ziyaret Tepesi (2494m.) Büyük Sütlüce ve Hoçuvan arasında Kartal 2013-2017 STRATEJİK 10 PLANI Tepesi (2521m.) Ardahan-A.Lıkan-Baştoklu Yaylalarının üzerinde bulunduğu Persokıran Tepesi (2641m.) dikkat çekenler arasındadır. Vadiler Ardahan ilinde çok önemli vadiler olmayıp ancak merkez ilçe sınırları içerisinde KartalpınarBalıkçılar-Altaş arasında ve Çıldır ilçesine bağlı Doğankaya-Kotanlı-Kaşlıkaya-Kuzukaya köyleri arasında kura nehrinin geçtiği yerlerde oluşan Kura Vadisi (Sevimli-Vel/Köroğlu-Kalesi bu vadi içerisinde) bulunmaktadır. Çıldır'dan gelip Kura nehri ile birleşen Karaçay’ın Yıldırımtepe civarında oluşturduğu Karaçay Vadisi (Şeytan Kalesi bu vadi içerisinde bulunmaktadır) ve yine Kurtkale grubu civarında vadi ve kanyon oluşumları görülmektedir. Bu vadiler çoğunlukla doğal orman ve çalılıklar ile örtülüdür. Kurtkale civarındaki vadilerde değişik meyve ağaçları da bulunmaktadır. Ovalar Ardahan merkez ilçenin de üzerinde kurulduğu Ardahan Ovası 180 km2’lik alan ile ilin en büyük ovasıdır. Ovanın ortasında Kura (Kür) Nehri geçmektedir. Diğer önemli ova ise Göle ilçe merkezinin üzerinde kurulu bulunduğu 150 km2’lik Göle ovasıdır. Göle ovasının yüksekliği ortalama 2000m. civarındadır. Ayrıca nispeten daha küçük alanlardan oluşan Hanak ovası (20 km2) ve Hoçuvan Ovası (14 km2) da bu grupta adlandırılabilir. Mevcut ovalar büyük oranda çayırlarla kaplı olup bunların bir kısmında Tahıl yem Bitkileri ve önemli oranda da çayır otu üretimi yapılmaktadır. İlkbahar ve sonbaharda ise hayvan otlatma alanı olarak kullanılmaktadır. Yaylalar Ardahan ilindeki mevcut dağların (Bkz. Dağlar) tamamının daha çok güney yamaçları ve etekleri 3 aylık yaz mevsiminde yayla olarak kullanılmaktadır. Ortalama 2000-2800m. yükseklikte olan bu yaylalar sahip olduğu zengin otlaklarla hayvancılık için elverişli bir ortam oluşturmaktadır. Farklı olarak Artvin-Ardanuç sınırında Yalnızçam Dağları üzerinde bulunan Bülbülhan ve Botanik Yaylası; Erzurum Artvin ve Ardahan'ın katılımı ile panayır ve pazar amaçlı kullanılmaktadır. Mayıs ve Haziran aylarına rastlar. Yıllık 5334 mm. yağış ortalaması görülmektedir. Kış mevsimi genellikle Ekim ayı sonlarında başlayıp Nisan ayı sonlarına kadar sürmekte olup ortalama kar örtülü gün sayısı 1278 gündür. 15 Yıllık ortalama sıcaklık 37 C° ve ortalama bağıl nem oranı %71 olarak gerçekleşmiştir. 20 ile 80 arası oranında bulutluluk yıllık ortalama 2245 gün ve kapalı gün sayısının 51 olarak gerçekleşmesi; ilde iklimin genel olarak serin geçmesinin en önemli nedenleri arasında dikkat çekmektedir. İlkbahar geç donları 15 Haziran'a kadar sürmekte ve sonbahar erken donları da 5 Eylül'de görülmeye başlamaktadır. 2013-2017 STRATEJİK 11 PLANI 1.2.İLGİLİ MEVZUAT Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Madde 56 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu 663 sayılı KHK 224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu 560 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair KHK 1219 Sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun 2013-2017 STRATEJİK 12 PLANI 2238 Sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun 5624 Sayılı Kan ve Kan Ürünleri Kanunu 3224 Sayılı Türk Diş Hekimleri Birliği Kanunu 3294 Sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu 3816 Sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun 4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun 5193 Sayılı Optisyenlik Hakkında Kanun 5258 Sayılı Aile Hekimliği Kanunu 5324 Sayılı Kozmetik Kanunu 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 6023 Sayılı Türk Tabipler Birliği Kanunu 6197 Sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun 6283 Sayılı Hemşirelik Kanunu 6643 Sayılı Türk Eczacılar Birliği Kanunu 7183 Sayılı Verem Savaşı Hakkında Kanun 2013-2017 STRATEJİK 13 PLANI 1.3.STRATEJİK PLANLAMA ÇALIŞMALARI A. Stratejik Planlama Ekibinin Oluşturulması Stratejik Planlama Ekibi; Strateji Geliştirme Üst Kurulu, Stratejik Planlama Yürütme Kurulu, Stratejik Planlama Çalışma Ekipleri ve Stratejik Planlama Koordinasyon Biriminden oluşmaktadır. I. Strateji Geliştirme Üst Kurulu Stratejik planlama sürecinin işleyişini gözetmek, yönlendirmek ve planlama süreci ile ilgili önemli kararları almak üzere Strateji Geliştirme Üst Kurulunu oluşturduk. Kurulda İl Sağlık Müdürü başkanlığında Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreteri ve Halk Sağlığı Müdürü yer aldı. II. Stratejik Planlama Yürütme Kurulu Stratejik planlama ekiplerinin çalışmalarını yönlendirmek, grupların yaptıkları çalışmaları gözden geçirmek ve bu çalışmaları nihaî hâle getirmek üzere yürütme kurulunu kurduk. Kurulu Sağlık Müdür Yardımcısı başkanlığında her kurumdan Müdür Yardımcısı/Daire Başkanı/Şube Müdür düzeyinde temsilcilerden oluşturduk. III. Stratejik Planlama Koordinasyon Birimi Stratejik planlama sürecinde çalışmaların koordine ve konsolide edilmesi için stratejik planlama çalışma ekiplerini oluşturduk. Tüm kurumlardan uzman ve yöneticilerin katılımını sağladık IV. Stratejik Planlama Çalışma Ekipleri Stratejik planlama çalışmalarında destek hizmetleri bu ekipler Planlama ile ilgili belge yönetimi ve verilerin toplanması vb. işlemler bu birimler tarafından yürütüldü B. Stratejik Plan Literatür Taraması Ulusal ve yerel düzeyde stratejik planlar ve kaynak kitaplar ( Sağlık Bakanlığı 2013-2017 Stratejik Planı). C. Stratejik Plan Unsurları Vizyonumuzu belirlemede üç unsuru esas aldık: "Sağlıklı Toplum…" "Sağlıkta ve Sağlık Hizmet Sunumunda Tıbbi Etik Kurallarına Bağlılık" "Bakanlık Strateji ve Hedefleri" Misyonumuzu belirlemede iki unsuru esas aldık: "Sağlıklı Gelecek…" "Hesap verilebilir ve Kaliteli Sağlık Hizmeti" Temel ilke ve değerlerimizi belirlemede üç unsuru esas aldık: "Empati" "Bilim" "Çalışan Memnuniyeti" Nihaî amacımız : “Sağlıklı nesiller için sunulan sağlık hizmeti kalitesini artırmak” 2013-2017 STRATEJİK 14 PLANI STRATEJİK PLANLAMA EKİBİ STRATEJİK PLANLAMA ÜST KURULU Sağlık Müdürü Dr.Bilge Kağan KAYA Halk Sağlığı Müdürü Dr.Ulaş ŞENTÜRK KHB Genel Sekreteri Op.Dr.Gökhan DEMİRAL STRATEJİK PLANLAMA YÜRÜTME KURULU Sağlık Müdür Yardımcısı Dr.İsak ASKEROĞLU Şube Müdürü Yavuz DÜZ Şube Müdürü Pakistan ÇELİK Şube Müdürü Erol YILMAZ Şube Müdürü Altan KAVAK KHB Uzman Oğuz KARABAĞ STRATEJİK PLANLAMA KOORDİNASYON KURULU STRATEJİK PLANLAMA ÇALIŞMA EKİBİ Bilgisayar Mühendisi Nizamettin EDİN İstatistikçi Selman SARI Basın ve Halkla ilişkiler Birim. Selahattin BEKMEZ VHKİ Mehmet Ali BİÇER VHKİ Sümbül YILMAZ VHKİ Melek KASAP 2013-2017 STRATEJİK 15 PLANI 1.4. TEŞKİLAT YAPISI İL SAĞLIK MÜDÜRÜ MÜDÜR YARDIMCISI Sağlık hizmetleri Şube Müdürlüğü İlçe Sağlık Müdürlükleri Acil ve Afetlerde Sağlık Hizmetleri Şube Müdürlüğü Araştırma Bilgi Sistemler i ve Sağlığın Geliştirilmesi ve Halk sağ. Şube Müdürlüğü Yönetim Hizmetleri Şube Müdürlüğü İl Ambulans Servisi Başhekimliği GENEL SEKRETER Tıbbi Hizmetler Başkanı Mali Hizmetler Başkanı İdari Hizmetler Başkanı Hastane Yöneticiliği Başhekim İdari ve Mali İşler Müdürü Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Başhekim Yardımcısı Müdür Yardımcısı Müdür Yardımcısı 2013-2017 STRATEJİK 16 PLANI Halk Sağlığı Müdürü Halk Sağlığı Müdür Yardımcısı - Bulaşıcı Hastalık Çevre Ve - Aile Hekimliği ve Toplum Sağlığı Uygulama Şubesi - Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programları ve Kanser Şubesi - Destek Hizmetleri Şubesi 1.5. KAYNAKLAR 1.5.1 İnsan Kaynakları 2013 Uzman Hekim Pratisyen Toplam Hekim Diş Hekimi Eczacı Hemşire Ebe Diğer Sağlık Diğer Personel Sayısı Toplam Personel Sayısı TOPLAM 62 61 123 19 5 184 87 245 179 842 Çalışan Sağlığı Şube Müdürlüğü 2013-2017 STRATEJİK 17 PLANI 1.5.2.Mali Kaynaklar İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ HARCAMA TABLOSU 2012 Yılı 2013 Yılı İSM Harcama Harcama Genel Bütçe Toplamı 6.092.435 6.998.019 Döner Sermaye Bütçesi 4.644.553 3.352.327 Diğer (İl Özel İdare, Hayırsever) Toplam 10.736.988 10.350.346 Değişim Oranı % 14.86 -27.82 -0.36 KAMU HASTANELERİ HARCAMA TABLOSU KHB Genel Bütçe Toplamı Döner Sermaye İl Özel İdare Toplam 2012 Yılı Harcama 2013 Yılı Harcama Değişim Oranı % 7.647.049 15.492.729 9.504.044 20.376.371 24.29 31.52 23.139.778 29.880.415 29 HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ HARCAMA TABLOSU 2012 Yılı 2013 Yılı Değişim Oranı % Harcama Harcama Genel Bütçe Toplamı 8.450.548 13.567.183 60 HSM Döner Sermaye Bütçesi 3.251.208 5.402.500 66 11.701.756 18.969.683 62 İl Özel İdare Toplam 1.5.3 Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar İlimizdeki bilgi ve teknolojik kaynaklar arasında Bakanlığın sağladığı uygulamalar ve diğer bilgi yönetim sistemi uygulamaları aşağıdaki gibidir. Bunların dışında Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Sistemi, yoğun bakım izleme sistemi, organ bağışı bilgi sistemi, diyaliz bilgi sistemi, e-reçete uygulamaları, gibi uygulamalar da bilgi ve teknolojik kaynaklar arasındadır. 2013-2017 STRATEJİK 18 PLANI Görüntüleme yazılımı 3 Anti-virüs yazılımı 2 Server (sunucu bilgisayar) 12 Yazılımı ve Donanımı (güvenlik duvarı) 4 Bilgisayar 468 Merkezi UPS 6 Metro Ethernet Bağlantısı 4 Diğer ağ ekipmanları (Router,Swicth) 25 Yazılım ve Donanım Destek Merkezi 4 Video Tarama Konferans sistemi VTC 1 ÇKYS MKYS EBYS SKYS KDS AHBS HTS HBYS İKYS TSİM KBS KPS MHRS ETYS TDMS EKAP KSP ARMAKOM E-Reçete E-İmza BDP SAĞLIK NET PBS YKTBS 184 SABİM BİMER BİLGİ VE TEKNOLOJİK KAYNAKLAR Çekirdek Kaynak Yönetim Sistemi Malzeme Kaynakları Yönetim Sistemi Elektronik Belge Yönetim sistemi Özel Sağlık Kuruluşları Bilgi Yönetim Sistemi Karar Destek Sistemi Aile Hekimliği Bilgi Sistemi Hasta Takip Sistemi Organ Bağışı Hastane Bilgi Yönetim Sistemi İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi Temel Sağlık İstatistikleri Modülü Kamu Harcama ve Muh. Bilişim Sistemi Kimlik Paylaşım Sistemi Merkezi Hastane Randevu Sistemi (Alo 182) Elektronik Tüberküloz Yönetim Sistemi Tek Düzen Muhasebe Sistemi Elektronik Kamu Alımları Platformu Kamu Satın Alma Platformu 112 Acil Çağrı Merkezi Operasyon Yönetim Sistemi Beyanname Düzenleme Programı Sağlık Bilgi Sistemi Personel Bilgi Sistemi Yeşil Kart Tahakkuk Bilgi Sistemi Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi Başbakanlık İletişim Merkezi 2013-2017 STRATEJİK 19 PLANI 1.6. MEVCUT DURUM ANALİZİ GENEL DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Ardahan nüfusu 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 102.782 kişi oldu Ardahan’da ikamet eden nüfus 2013 yılında, bir önceki yıla göre 3.860 kişi azaldı. Erkek nüfusun oranı %51,50 kadın nüfusun oranı ise %48,50 olarak gerçekleşti. Ardahan’ın yıllık nüfus artış hızı, 2013 yılında ‰-36.9 olarak gerçekleşti. Toplam nüfus 2012 yılında 106.643 iken bu oran 2013 yılında 102.782 kişiye gerilemiştir. İl ve ilçe merkezlerinde ikamet edenlerin sayısı 2012 yılında 37.522 iken, bu sayı 2013 yılında 36.214 olarak gerçekleşti. Ardahan’da; 1 Merkezle 5 ilçe (Göle, Posof, Hanak, Damal, Çıldır) 2 Belde (Aşıkşenlik, Köprülü) belediyeleri mevcuttur. Genel Demografik Göstergeler(2013); İl Nüfusu Kent Nüfusu Kır Nüfusu 0-14 Yaş Nüfus 65+ Nüfus 102.782 36.214 66.568 25.044 11.568 ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ (ADNKS) VERİ TABANI İlçelere göre il/ilçe merkezi ve belde/köy nüfusu - 2013 İl/İlçe merkezi Toplam Toplam Erkek Kadın TOPLAM Erkek Kadın Merkez 18.857 9.917 8.940 40.874 21.132 19.742 Göle 6.094 3.219 2.875 28.032 14.455 13.577 Posof 1.962 1.092 870 7.699 3.882 3.817 Çıldır 2.870 1.530 1.340 10.476 5.477 4.999 Damal 3.210 1.677 1.533 5.897 3.045 2.852 Hanak 3.221 1.678 1.543 9.804 4.946 4.858 19.113 17.101 102.782 52.937 49.845 ARDAHAN TOPLAM 36.214 2013-2017 STRATEJİK 20 PLANI Mortalite (2013) Ölüm Hızı Yüz Binde Bebek Ölüm Hızı 9.5 Anne Ölüm Hızı 0 Neonatal Ölüm Hızı 3.8 Postneonatal Ölüm Hızı 5.7 5 Yaş Altı Ölüm Hızı 2.3 Morbidite(2013); Kızamık Vaka Sayısı AIDS Vaka Sayısı Tüberküloz Vaka Sayısı Sıtma Vaka Sayısı Diyabet Vaka Sayısı Hipertansiyon Vaka Sayısı 2 0 12 0 2.318 15.448 Hastalıkların Önlenmesi ve Sağlığın Korunması(2013); DABT 3 Aşılama Oranı %100 BCG Aşılama Oranı %99 KKK Aşılama Oranı %99 KPA Aşılama Oranı %99 Hepatit-B Aşılama Oranı %99 Sağlık personeli ile gerçekleşen doğum oranı %98 Sağlık kuruluşunda geçen doğum oranı %98 Gebe başına ortalama izlem oranı 5.6 Loğusa başına ortalama izlem oranı 3 Bebek başına ortalama izlem sayısı 9 Çocuk başına ortalama izlem 7 2013-2017 STRATEJİK 21 PLANI Sağlık Hizmeti Verilen Kurumlar ve Altyapıları(2013); Devlet Hastanesi Sayısı 3 Toplam Yatak Sayısı 187 Nitelikli Yatak Sayısı 150 Yoğun Bakım Yatak Sayısı 14 Poliklinik Oda Sayısı 63 EMG Cihaz Sayısı 1 EEG Cihaz Sayısı 1 USG Cihaz Sayısı 6 BT Cihaz Sayısı 1 MR Cihaz Sayısı 1 Doopler Cihaz Sayısı 1 112 Acil Ambulans Sayısı 20 112 Acil istasyon Sayısı 8 ADSM Sayısı 1 Diş Ünitesi 10 TSM Sayısı 6 ASM Sayısı 14 2013-2017 STRATEJİK 22 PLANI Sağlık Hizmetlerinin kullanımı(2013); Kamu Hastaneleri Birliği 1.Basamak Toplam Yatak Sayısı 175 12 Nitelikli Yatak Sayısı 150 - Nitelikli Yatak Oranı % 86 - 14 - Yatak Doluluk Oranı % 65 %77 Yoğun Bakım Yatak Doluluk Oranı % 67 - Toplam Muayene Sayısı (Acil, diğer ve diş dahil) 381,278 285.072 Acil Muayene Sayısı 101.260 - Acil Muayene Oranı % 28 - Toplam Yatan Hasta Sayısı 10,259 - Toplam Yatan Hasta Oranı (%) % 4,82 - Toplam Ameliyat Sayısı 10.165 - Bir Hastanın Ortalama Kalış Günü 4,23 - Devir Aralığı (Gün) 1,78 - Yoğun Bakım Yatak Sayısı Aile Hekimliği Sevk Oranı 2013 Uzman Hekim Pratisyen Hekim Asistan Hekim Toplam Hekim Diş Hekimi Eczacı Hemşire Ebe Diğer Sağlık Per. Diğer Sağlık Per. Hizmet Alımı %0.85 TOPLAM 62 61 Yüz binde 60 59 123 19 5 184 87 245 179 120 18 5 180 85 240 175 2013-2017 STRATEJİK 23 PLANI Sağlıkta İnsan Kaynakları (2014 Ocak): 2014 YILI ARDAHAN İLİ BRANŞLARA GÖRE UZMAN HEKİM SAYISI Branşlara Göre Hekimler Aile Hekimliği Anesteziyoloji Beyin ve Sinir Cerrahisi Biyokimya Çocuk Cerrahi Çocuk Hastalıkları Deri ve Zührevi Hastalıklar Enfeksiyon Hastalıkları Fiziksel Tıp ve Reh. Genel Cerrahi Göğüs Cerrahi Göğüs Hastalıkları Göz Hast. İç Hastalıkları İlk ve Acil Yardım Kadın Hastalıkları ve Doğum Kalp Damar Cerrahi Kardiyoloji Kulak Burun Boğaz Hast. Mikrobiyoloji Nöroloji Ortopedi Patoloji Plastik Cerrahi Radyoloji Ruh Sağlığı ve Hast. Üroloji TOPLAM UZMAN HEKİM Pratisyen Hekim 2014 YILI TOPLAM Eczacı/Hemşire/Ebe ve diğ. Per. SAYISI Eczacı Ebe Hemşire Diğer Personel 2014 Yılı 3 6 2 1 1 2 2 2 1 5 1 2 3 3 2 3 1 1 3 3 2 2 1 1 3 2 2 59 57 5 98 177 440 2013-2017 STRATEJİK 24 PLANI 1.7.PAYDAŞ ANALİZİ Paydaşlar; Taşra Teşkilatının hizmetlerinden doğrudan, dolaylı, olumlu ya da olumsuz etkilenen veya etkileyen kişi, grup ya da kuruluşlardan oluşur. Paydaşlar, iç ve dış paydaşlar olarak sınıflandırılmıştır. İç Paydaşlar: Kuruluştan etkilenen veya kuruluşu etkileyen kuruluş içindeki kişi, grup veya (varsa) ilgili/bağlı kuruluşlardır. İç Paydaşlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Sağlık Bakanlığı Ardahan Valiliği Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu İlçe Kaymakamlıkları Kamu Hastaneleri Birliği Halk Sağlığı Müdürlüğü İlçe Sağlık Müdürlükleri Toplum Sağlığı Merkezleri Hastaneler Ağız Diş Sağlığı Merkezi İl Ambulans Servisi Başhekimliği 112 İstasyonları Aile Sağlığı Merkezleri/Birimleri Çocuk, Ergen, Kadın Üreme Sağlığı Merkezi Kanser Erken Teşhis Tarama Merkezi Verem Savaş Dispanseri Kurum Çalışanları Dış Paydaşlar: Kuruluştan etkilenen veya kuruluşu etkileyen kuruluş dışındaki kişi, grup veya kurumlardır. Kuruluş faaliyetleriyle ilişkisi olan diğer kamu ve özel sektör kuruluşları, kuruluşa girdi sağlayanlar, sendikalar, ilgili sektör birlikleri dış paydaşlara örnek olarak verilebilir. 2013-2017 STRATEJİK 25 PLANI Dış Paydaşlar 1 Ardahan Üniversitesi 2 Ardahan Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı 3 Ardahan Belediyesi 4 İl Emniyet Müdürlüğü 5 İl Milli Eğitim Müdürlüğü 6 Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 7 Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü 8 Orman ve Su İşleri Bölge Müdürlüğü 9 Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü 10 Cumhuriyet Başsavcılığı 11 İl Defterdarlığı 12 Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü 13 Ticaret İl Müdürlüğü 14 İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü 15 PTT Başmüdürlüğü 16 TELEKOM 17 İl Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı 18 Belediyeler 19 Sendikalar 20 Özel Sağlık Kuruluşları 21 Erzurum Tabipler Odası 22 Erzurum Eczacılar Odası 23 Dernekler 24 Sivil Toplum Kuruluşları 25 Basın ve Medya Kuruluşları 26 İl Müftülüğü 2013-2017 STRATEJİK 26 PLANI PAYDAŞLAR Sağlık Bakanlığı İÇ PAYDAŞLAR DIŞ PAYDAŞLAR Vatandaşlar Valilik İl Sağlık Müdürlüğü Çalışanları Ardahan Üniversitesi Ardahan Belediyesi NEDEN PAYDAŞ ÖNCELİĞİ ? Bağlı olunan 1 kuruluş Hizmet alan kitle 1 Koordinasyon merkezi Hizmet veren kitle Eğitim faaliyetleri veren kurum Hizmet Sunucu 1 1 2 2 GZFT ANALİZİ Genel anlamda GZFT, amaç iç ve dış etkenleri dikkate alarak var olan güçlü yönler ve fırsatlardan en üst düzeyde yararlanmak, tehdit ve zayıf yönlerin etkisini en aza indirmektir. Kuruluşun kendisinin ve kuruluşu etkileyen koşulların sistematik olarak incelendiği bir yöntemdir. Bu kapsamda, kuruluşun güçlü ve zayıf yönleri ile kuruluş dışında oluşabilecek fırsatlar ve tehditler belirlenir. Güçlü ve zayıf yönler kurum içi analiz, fırsatlar ve tehditler ise çevre analizi olarak nitelendirilir. 1.8.1. Güçlü Yönler: Güçlü yönler kuruluşun amaçlarına ulaşması için yararlanılabileceği olumlu hususlardır. İlimizin sağlık alanında güçlü yönleri aşağıdaki gibidir. 1-Kurum personelinin Eğitim ve Nitelik Üstünlüğü 2-Anayasa ile Sağlık Hizmetlerinin Güvence Altına Alınması 3-Hizmetlerin Kamusal olarak sürekliliği ve mali olarak desteklenmesi. 4-Birimlerimizin taşra ve merkezi yapılanmasının güçlü olması 5-Döner Sermaye Kaynakları 6-İnsan Sağlığının Önemsenmesi,İşin Ciddiyeti. 7-Bütçe Planlarında Koruyucu Sağlık Hizmetlerinin Oldukça Önemsenmesi 8-Bilgi İletişim Ağının Uluslar arası olması 9-İlimizin küçük bir il olması 1.8.2. Zayıf Yönler: Zayıf yönler kuruluşun başarılı olmasına engel teşkil edebilecek eksiklikler, diğer bir ifadeyle, aşılması gereken olumsuz hususlardır. 2013-2017 STRATEJİK 27 PLANI 1-İlimizin tam teşekküllü ya da Üniversite hastanelerine uzak olması 2-İlimize atanan personelin mecburi görev süresi bitince veya eş durumundan tayinle gitme isteminde olması, 3-Toprak,su ve gıda kirliliğinin önlenmesine yönelik çalışmaların, sektörler arası koordinasyonunun yetersizliği. 4-Hizmet Binası ve Lojmanların yetersiz olması 5- Uluslar arası insan taşımacılığının yaygınlaşması 6-İlimizin sınır İl olması 1.8.3. Fırsatlar: Fırsatlar, kuruluşun kontrolü dışında gerçekleşen ve kuruluşa avantaj sağlaması muhtemel olan etkenler ya da durumlardır. 1-Kalkınmada öncelikli iller arasında bulunmamız. 2-Gelişen teknolojik imkanların bilgi erişimini kolaylaştırması 3-Zorunlu Hizmet Uygulamasının Hekim sayısını artırması. 4-Sağlıkta Dönüşüm Projesi ile, sağlık alanında yapılan hukuksal ve yapısal değişiklikler 5-Uluslar Arası Mali Kaynaklar 6-Hızla gelişen bilgi teknoloji ağı 7-Bilimsel Kurullara ulaşılabilirliğin artması. 1.8.4 Tehditler: Tehditler, kuruluşun kontrolü dışında gerçekleşen, olumsuz etkilerinin engellenmesi veya sınırlandırılması gereken unsurlardır. 1-Toplumsal sağlık bilincinin yeterli düzeye ulaşmamış olması 2-Sosyoekonomik yapının yetersizliği 3-Coğrafi ve İklim şartlarının ağır olması 4- 442 sayılı köy kanununun uygulanmaması (Gübrelik sorunu, su kaynaklarının korunamaması-Ahır ve evlerin iç içe olması) 5- Kanalizasyon, çöp ve benzeri katı ve sıvı atıkların ıslah hizmetlerinin yetersizliği 6-Topraklı ev yapımı 7- Doğal afetler, çevresel tehditler 8- Toplumda Obezitenin artması 9- Temel geçim kaynağının hayvancılık olması ve buna bağlı olarak zoonotik hastalıkların sıklığı ve yayılması 2013-2017 STRATEJİK 28 PLANI İKİNCİ BÖLÜM STRATEJİK TASARIM 2013-2017 STRATEJİK 29 PLANI 2.1. VİZYON T.C. Sağlık Bakanlığı politikaları, stratejisi ve hedefleri doğrultusunda, çevreye ve insana saygılı, tıbbi etik kurallara bağlı, bilimsel gelişmeler ışığında ülkemizde toplumun refahını yükselten öncü bir kurum olmak. 2013-2017 STRATEJİK 30 PLANI 2.2 MİSYON Sağlıklı insan, sağlıklı toplum, sağlıklı gelecek için kaliteli, hesap verebilir, insan onuruna yakışır sağlık hizmeti sunmak, korumak ve geliştirmek. 2013-2017 STRATEJİK 31 PLANI 2.3 DEĞERLERİMİZ Etik ilkelere duyarlılık Evrensellik Profesyonellik Çalışan memnuniyeti Hoşgörü Bilimsellik İNSAN Hakkaniyet Saygınlık Şeffaflık Sürdürebilirlik Empati Ss Sağlıkta İnovasyon 2013-2017 STRATEJİK 32 PLANI 2.4 AMAÇLAR, HEDEFLER VE HEDEFE YÖNELİK STRATEJİLER Nihai Amaç: Hakkaniyetli Şekilde Halkımızın Sağlığını Korumak ve İyileştirmek Stratejik Amaç 1 Sağlığa yönelik risklerden birey ve toplumu korumak ve sağlıklı hayat tarzını teşvik etmek Stratejik Amaç 2 Birey ve topluma erişilebilir, uygun, etkili ve etkin sağlık hizmetleri sunmak Stratejik Amaç 3 İnsan merkezli ve bütüncül yaklaşımla bireylerin sağlık ihtiyaçlarına ve Beklentilerine cevap vermek Stratejik Amaç 4 Türkiye’nin ekonomik ve sosyal kalkınmasına ve küresel sağlığa katkı aracı olarak sağlık sistemini geliştirmeye devam etmek 2013-2017 STRATEJİK 33 PLANI Stratejik Amaç 1:Sağlığa yönelik risklerden birey ve toplumu korumak ve sağlıklı hayat tarzını teşvik etmek Sağlığa yönelik risklerden birey ve toplumu koruyabilmek için her türlü tedbir alınmalıdır. Tedbirler bireye ve çevreye yönelik olmalıdır. Sağlığa yönelik risklerden bireyi korumanın en önemli yolu sağlıklı davranışlar oluşturmaktır. Davranış değişikliği hem bireye hem de topluma fayda sağlar. Diğer taraftan acil ve afetler de dâhil olmak üzere çevresel, sosyal ve mesleki risklerin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini azaltacak tedbirler alınmalıdır. Bu sayede bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıklar ve risk faktörleri ile mücadele etmek mümkün olabilir. HEDEF 1.1: Sağlıklı Beslenme alışkanlıklarını geliştirmek, fiziksel aktivite düzeyini artırmak ve obeziteyi azaltmak. PERFORMANS GÖSTERGESİ MEVCUT DURUM 2013 ULAŞILACK HEDEF 2014 ULAŞILACAK HEDEF 2015 ULAŞILACAK HEDEF 2016 ULAŞILACAK HEDEF 2017 ULAŞILACAK HEDEF 2023 Obez nüfus oranı,(19 yaş ve üstü) 553 kişi (%)0,56 30 28 26 25 25 Obezitenin önlenmesine yönelik eğitim verilen kişi oranı 1658 kişi (%)1,6 %4 %6 %8 %10 %20 Obezite danışmanlığı alan kişi sayısı 305 kişi 350 500 750 1000 2500 ( Tüm Nüfus 2015 yılında hesaplandıktan sonra hedefler revize edilecektir.) Hedefe Yönelik Stratejiler Sağlıklı beslenme alışkanlıklarını geliştirmek üzere gerek yerel basında gerekse internet sitemizden bilgilendirmeler yapılmakta olup özellikle toplumda aşırı tuz tüketilmesine yönelik basın açıklaması yapılmış ve müdürlüğümüze ait yemekhanelerde tuzluklar masalardan kaldırılmıştır. Fiziksel aktivite düzeyini arttırmak ve obeziteyi azalmak üzere 3 Ekim Dünya Yürüyüş Günü etkinlikleri ve 10 mayıs dünya hareket et günü 2013-2017 STRATEJİK 34 PLANI dönemlerinde yürüyüş düzenlenmiş halk pazarı ve hastanede stantlar açılarak konu ile ilgili vatandaşa broşür dağıtılarak bilgilendirme yapılmıştır. Müdürlüğümüze bağlı 1 nolu ASM’de obezite danışma birimi kurulmuş ve 1 diyetisyenle hizmet verilmektedir. 6 Tsm’de ve 14 ASM’de hareketli yaşam sağlıklı beslenme ve obezite konusunda danışmanlık hizmeti verilmektedir.2014 yılı her ayın son Pazar günü değişik kurum ve gruplarla Hareketli Yaşam konusunda farkındalık yaratmak için yürüyüş etkinlikleri yapılmaktadır. 1.1.1. Sağlıklı beslenme alışkanlıklarına teşvik etmek, fiziksel aktiviteyi arttırmak ve obeziteyi azaltmak için Ardahan ilinde tüm halka yönelik kampanyalar yürütmek, 1.1.2. Obezite ile mücadele kapsamında halka yönelik sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite konularında eğitimler vermek, 1.1.3. Sağlıklı Beslenmeyi ve fiziksel aktiviteyi günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline getirebilmek için okul öncesi, ilköğretim ve lise öğrencilerine eğitimler vermek, 1.1.4. Beslenme Dostu Okul ve Beyaz Bayrak Projeleri ile okulların kantin, yönetim ve öğrencilerinde farkındalık oluşturmak için sağlıklı beslenme, hijyen ve fiziksel aktivite konularında kalıcı davranışların oluşmasını sağlamak, 1.1.5. Diyabet hastalarının yakınlarına yönelik fiziksel aktivite ve eğitim programları düzenleyerek farkındalık oluşturmak, 1.1.6. Sağlıklı beslenmenin sağlanması amacıyla okul kantinlerinde sağlıklı besin satın alınmasından servisine kadar her aşamada gerekli kontrollerin yapılmasını sağlamak, 1.1.7. Besinlerin hazırlanması, saklanması, pişirilmesi ve sunumuna kadar sağlıklı beslenme aşamalarının ev hanımlarına eğitimler yoluyla anlatılması, 1.1.8. Bakanlığımızın belirlemiş olduğu özel gün ve haftalarda Sağlıklı Beslenme, Obezite, Diyabet, Aşırı Tuz Tüketimi konularında etkinlikler düzenlenerek halkın aktif katılımının sağlanması, 1.1.9. Şehir merkezinde sağlıklı yaşam çadırlarının kurularak, bu çadırlarda obezite ile ilgili boy-kilo ölçümü yapılarak beden kitle indekslerinin değerlendirilmesi, el broşürlerinin dağıtılması ve riskli görülen bireylerin sağlık kuruluşlarına yönlendirilmesi, 1.1.10. Toplumda obezite, diyabet, fiziksel aktivite ve aşırı tuz tüketiminin azaltılması ile ilgili duyarlılığın arttırılması amacıyla yazılı ve görsel medyanın etkin ve doğru kullanılmasını sağlamak, 1.1.11. Aile Hekimleri düzenlenmesini sağlamak, aracılığıyla Gebelik Diyabetine yönelik eğitimler 1.1.12. Kamu Hastaneler Birliği’nden Diyabetli Hasta Sayılarının altı aylık periyotlar halinde alınarak Diyabetli Hasta Nüfusunun tespit edilmesi, 1.1.13. Gebelik diyabeti konusunda Anne adaylarına “Diyabette Beslenme ve Gebelikte Beslenme” konularında eğitimler vermek. 2013-2017 STRATEJİK 35 PLANI HEDEF 1.2. Tütün ile ilgili mücadeleyi sürdürmek, tütün maruziyeti ve bağımlılık yapıcı madde kullanımını azaltmak PERFORMANS GÖSTERGESİ Sigara çalışmaları kapsamında ulaşılan kişi sayısı Farmakolojik tedavi alan kişi sayısı Sigara bırakan kişi sayısı ULAŞILACK HEDEF 2014 ULAŞILACAK HEDEF 2015 989 1000 1500 2000 2500 5000 13 20 50 100 150 400 89 100 200 400 800 10000 MEVCUT DURUM 2013 ULAŞILACAK HEDEF 2016 ULAŞILACAK HEDEF 2017 ULAŞILACAK HEDEF 2023 Hedefe Yönelik Stratejiler Tütün ile mücadele çalışmaları kapsamında her aya il tütün kontrol kurulu toplanarak konunun önemi ile ilgili tüm kurumların yükümlülükleri ile ilgili karalar alınarak ilgili kurumlara bildirilmektedir. Ayrıca ilimizdeki orta öğretim kurumlarına tütün ve bağımlılık yapıcı maddelerin zararları ile ilgili eğitimler düzenlenmektedir. İlimizde kuran kursları ve halk eğitime bağlı meslek kurslarında tütün ve zararları konusunda halk eğitimleri yapılmaktadır. Dumansız hava denetimleri kapsamında ilimizde denetim ekipleri kurularak 7/24 esasına göre sürekli denetimler yapılmaktadır.31 mayıs Dünya Sigarasız günü etkinlikleri kapsamında yerel basında tütün ve zararları konusunda bilgi notu yayınlatılmıştır. Ayrıca bilgilendirme faaliyetleri kapsamında semt pazarına stant kurularak bilgilendirme yapılmıştır. Ayrıca Üniversite ve Yerel Yönetimlerle işbirliği içerisinde Halk eğitim Faaliyetleri yürütülmektedir 1.2.1. Sağlığa yönelik risklerden bireyi ve toplumu korumak amacıyla, toplumda sigara kullanımının azaltılması, toplumu pasif sigara dumanı etkileniminin zararlarından korumak ve sigara içenlerin bu davranışları bırakmasını desteklemek. 1.2.2. Tütün ile mücadele kapsamında, İlimizde halka yönelik seminer, konferans ve halk eğitimleri düzenlemek. Tütün ve zararları konusunda ailelere, öğretmenlere, öğrencilere eğitimler vermek, Sigaraya başlamanın önlenmesinde ve bırakmanın teşvik edilmesinde toplumda rol model olan kişilerin desteğini almak, Sigaranın zararları ile ilgili bilinç oluşturmak amacıyla, okullarda afiş, resim, kompozisyon, tiyatro gibi yarışmalar yapılmasının sağlanması, 100’ den fazla çalışanı olan resmi kurum ve özel iş yerlerinde, sigaranın zararları ve bırakma yöntemleri konularında eğitim yapılması, sigarayı bırakma konusunda istekli olan personele yönelik hizmet sunumunda medyanın da katkıları ile kampanyaya destek verilmesi, 2013-2017 STRATEJİK 36 PLANI Tütün ve madde bağımlılığı ile mücadele kapsamında özellikle askeri birliklerde er ve erbaşlara yönelik eğitimler düzenlenmesi, Medya ile işbirliği halinde halkı bilinçlendirici ve etkileyici programların düzenlenmesi, İlimizde Belediyelerin de desteği ile sigaranın zararları ile ilgili billboardlara resim ve afiş asılması yönünde çalışmalar yapılması, Sigara kullanımı ve zararları konusunda halkın bilgi düzeyini ölçmek için anket çalışmaları düzenlenmesi, Resmi kurumların telefon hatlarına tütünle mücadele konusunda kısa mesajlara yer verilmesi, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmiş olan özel günlerde toplumu bilinçlendirmek amacıyla afiş, broşür gibi bilgilendirici materyallerin dağıtılması, aktiviteler yapılması, Sigara içen kişilere Solunum Fonksiyon Testi uygulanarak gerekli görülen kişilere tedaviye yönelik çalışmaların yapılması, Sigara ve madde bağımlılığı ile mücadele konusunda Sivil Toplum Kuruluşları ile işbirliği yapılması, Çalışan personele yönelik sigara bıraktırma kampanyaları düzenlenmesi, Birinci basamak sağlık kuruluşlarında sigara bırakma konularında eğitim ve çalışmalar yapılması, Sigara bırakma hizmetlerinde birinci basamak sağlık kuruluşlarında yapılacak hizmetler konusunda bilgilendirme çalışmaları düzenlemek, Sigara Bırakma polikliniklerine erişim konusunda toplumun bilgilendirilmesi ve sigarayı bırakmak isteyen kişilere gerekli desteğin sağlanarak Sigara Bırakma Polikliniklerine yönlendirilmesi, Bağımlılık yapıcı maddelerden korunma konusunda programlar oluşturmak ve Emniyet Müdürlüğü ile işbirliği içerisinde okullarda öğrenci ve ailelere eğitimler düzenlemek. HEDEF 1.3. Sağlık Okur-Yazarlığı konusunda bilgilendirme eğitimleri düzenleyerek amacı, kapsamı ve sürdürülebilirliği konusunda çalışmalar yapmak. PERFORMANS GÖSTERGELERİ Sağlık Okur-Yazarlığı Konusunda Eğitim Verilen Personel Durumu (%) MEVCUT DURUM ULAŞILACAK HEDEF 2013 2014 2015 2016 2017 2023 %13 %15 %25 %40 %50 %100 2013-2017 STRATEJİK 37 PLANI Hedefe Yönelik Stratejiler Sağlık okur yazarlığını geliştirmek üzere Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından tüm sağlık çalışanlarına yönelik hizmet içi eğitim verilmiş ve Aile Sağlığı Merkezlerinde görsel bilgilendirme bilgi notu yayınlatılmıştır. 1.3.1. Bireyin kendi sağlığı üzerindeki sorumluluğunu arttırmak amacıyla hizmet içi eğitimler düzenleyerek çalışanlar arasında sağlık okur-yazarlığı konusunda bilinç oluşturmak. 1.3.2. İlimizde sağlık okur-yazarlığı konusunda eğitimler düzenlemek. 1.3.3. İldeki Toplum Sağlığı Merkezlerinde çalışan tüm idareci ve personelimize sağlık hizmeti veren ile alan arasındaki iletişimi güçlendirmek, kendilerini daha iyi ifade edebilme fırsatları oluşturularak karar verme sürecinde hastanın kendiyle ilgili sorumluluğu alması konusunda bilinçlendirme eğitimleri vermek. 1.3.4. Toplumda sağlık okur-yazarlığını arttırmak için iletişim faaliyetlerini güçlendirmek amacıyla halkın doğru sağlık bilgisine nasıl erişecekleri konusunda bilgilendirilmesi ve hastalara verilen yazılı bilgi ve belgelerin kolay anlaşılır olması konusunda Toplum Sağlığı Merkezleri ile işbirliği içerisinde hasta bilgi materyalleri geliştirmek. HEDEF 1.4. Üreme sağlığı konusundaki farkındalığı arttırmak ve sağlıklı davranışları teşvik etmek. PERFORMANS GÖSTERGELERİ Üreme Sağlığı Konusunda Verilen Hizmet İçi Eğitim Sayısı Üreme Sağlığı Konusunda Hizmet İçi Eğitim Verilen Sertifikalı Personel Sayısı Üreme Sağlığı (Aile Planlaması) ve Evlilik Danışmanlığı Konusunda Eğitim Verilen Kişi Sayısı MEVCUT DURUM 2013 1 ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 5 6 7 2014 4 22 48 60 72 84 120 - 20 20 20 20 20 Hedefe Yönelik Stratejiler Üreme sağlığı konusunda ilimizde USEM ‘de sağlık çalışanlarına yönelik düzenli olarak üreme sağlığı eğitimi yapılmakta olup eğitim alan personelin kendi bölgelerindeki vatandaşlara yönelik üreme sağlığı danışmanlığı yürütmektedirler. Ayrıca bayan kuran kurslarında Halk Eğitimleri kapsamında üreme sağlığı eğitimi verilmektedir. TSM’de kurulan Evlilik Öncesi Danışmanlık Birimine evlenmek için başvuran çiftlere üreme sağlığı danışmanlık hizmeti verilmektedir. 2023 10 2013-2017 STRATEJİK 38 PLANI 1.4.1. Üreme sağlığı hizmetlerini iyileştirmek ve sağlıklı davranışları teşvik etmek amacı ile hizmet içi eğitimler düzenleyerek eğitimli personel sayısını arttırmak ve üreme sağlığı konusunda farkındalık oluşturmak. 1.4.2. Halkın üreme sağlığı konusundaki bilgi seviyesini arttırmak amacı ile kampanya ve eğitimler düzenlemek. 1.4.3. Halkımızı düşük konusunda bilinçlendirerek, düşüğün doğum kontrol yöntemi olmadığını konusunu vurgulamak ve düşük yapan kişilerin psikolojik destek almalarını sağlamak. 1.4.4. Evlilik öncesi danışmanlık hizmetlerinin etkin verilebilmesi için sağlık personelinin eğitim almasını sağlamak. HEDEF 1.5 Halkın sağlığını etkileyen acil durumların ve afetlerin sağlık üzerindeki etkisini azaltmak PERFORMANS GÖSTERGELERİ MEVCUT DURUM 2013 2014 20 22 UMKE personel sayısı, (yüzbinde) ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 23 24 25 Hedefe Yönelik Stratejiler 1.5.1. Afete karşı hazırlığı güçlendirmek Sağlık tehdidi oluşturan acil durumlar için iletişim planı hazırlayarak riski azaltmak Hastane afet planlarını güncellemek ve uygulamaların standardizasyon denetimini yapmak 1.5.2. Afet koordinasyonunu güçlendirmek İlde afet planının uygulanmasını koordine etmek Sağlık Afet Koordinasyon Merkezi (SAKOM) için eğitim, altyapı ve teknoloji kapasitesini artırmak 1.5.3. Acil durumlar ve afetler sırasında ve sonrasında hizmet sunumunu iyileştirmek Afet ve acil durumlar için risk yönetimi planı oluşturmak Afete hazırlık ve müdahale kapsamında ekipman ve müdahale birimlerinin niteliğini ve niceliğini geliştirmek Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi (UMKE) personellerinin niteliğini ve niceliğini artırmak Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer ve Endüstriyel (KBRN-E) ataklardan koruma ve müdahale için eğitim ve tatbikatlar yapmak 2023 30 2013-2017 STRATEJİK 39 PLANI Afetler ve acil durumlar sırasında ve sonrasında hizmet vermek amacıyla psikososyal destek ekipleri oluşturmak Afetlerde koruyucu sağlık hizmetlerini yapabilecek ekipleri oluşturmak. Kamu binalarının (hastane, TSM, ASM, vb. ) afet sırasında zarar görme ihtimaline karşı alternatiflerinin oluşturulması ve kamu binalarının afetlerden en az hasarı alacak şekilde tedbirlerin alınması, HEDEF 1.6. İş sağlığını iyileştirerek, çalışanların sağlığını ve iyiliğini korumak ve geliştirmek. PERFORMANS GÖSTERGELERİ İş Sağlığı Konularında Eğitim Verilen İşletme Sayısı Sağlık Raporu Verilen Kişi Sayısı İşyeri Hekimliği Hizmeti Verilen Kurum/Kuruluş Sayısı Gezici Hizmet(Mobil) Verilen Kişi Sayısı MEVCUT DURUM 2013 İlimizde Çalışmalar devam etmektedir 2014 ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 - 2017 - 2023 - - - - - - - - - - 60.100 79.900 79.900 79.900 79.900 79.900 Hedefe Yönelik Stratejiler 1.6.1. İşçi ve işverenlerin iş sağlığı konusundaki farkındalıklarını arttırmak (eğitim kampanyaları düzenlemek, işbirliği yapmak). 1.6.2. Meslek hastalıkları sürveyansını güçlendirmek (İş kazalarını önlemek ve bildirimini arttırmak için kampanya ve hukuki düzenlemeler yapmak, kayıt sistemi kurmak). 1.6.3. İş sağlığı hizmetleri sunumunu iyileştirmek. 2013-2017 STRATEJİK 40 PLANI HEDEF 1.7. Çevresel tehlikelerin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak PERFORMANS GÖSTERGELERİ İl Genelinde Alınan Su Numunesi Sayısı İl Genelinde Yapılan Bakiye Klor Ölçüm Sayısı Çevre Sağlığı Konusunda Hizmet İçi Eğitim Yapılan Personel Sayısı MEVCUT DURUM 2013 700 2014 716 ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 750 750 750 2023 800 6893 7000 7000 7000 7000 7500 13 14 14 14 14 20 Hedefe Yönelik Stratejiler Özellikle kış aylarında karbon monoksit zehirlenmelerine karşılık müdürlüğümüz web sayfasında Kurumumuz tarafından hazırlanan kısa film yayınlanmış, il hıfzısıha kurulunda ilgili sektörlerle işbirliği içerisinde çevresel tehlikelerin en aza indirilmesi için gerekli kararlar alınmıştır. Ayrıca müdürlüğümüz çevre ve çalışan sağlığı birimince vatandaşlarımızca yapılan ( atık su, gübrelik vb ) gibi şikayetler değerlendirilerek bu şikayetlerin insan ve çevre sağlığı açısından olumsuzluk oluşturmayacak şekilde çözümü yoluna gidilmektedir. Halkın standartlara uygun su içebilmesi için tüm kaynak ve şebekeler yerinde incelenmiş İl genelindeki bütün su depoları raporlanmış ilgili yerlere eksiklikler bildirilmiş otomatik klor cihazı bulunmayan yerlerin bir an önce tedarik etmesi için ilgili kurumlara gerekli uyarılar yapılmış düzenli olarak kontrol ve denetim izlem numuneleri alınmış uygunsuz çıkanlar yerler için gerekli önlemler alınmıştır. İlde bulunan sanayi kuruluşlarının ruhsatlandırılırken insan ve çevre sağlığına olumsuz etkilerini giderilebilmesi için gerekli olan sağlık koruma bandı mesafeleri bırakılmaktadır. 1.7.1. Çevresel tehlikelerin olumsuz sağlık etkileri konusunda halkın farkındalığını arttırmak 1.7.2. Karbonmonoksit zehirlenmesi riskini azaltmak için kurumlarla işbirliği yapmak, Karbonmonoksit zehirlenmelerini engellemek için eğitim ve kampanyalar düzenlemek, ilgili kurumlar ile işbirliği içinde denetimler yapmak. Milli Eğitim İl Müdürlüğü ile yapılacak görüşmeler sonrasında öğrenci ve velilere yönelik eğitimler düzenlemek Karbonmonoksit zehirlenmelerini önlemek amacıyla yerel yönetimlerle işbirliği içerisinde baca temizliği hususunda vatandaşlara ücretsiz veya cüzi ücretle hizmet verilerek bilinçlendirme çalışmaları yapmak. Meteoroloji kış aylarında ve lodosun beklendiği günlerde halkı uyarmak amaçlı Müftülük ve medya aracılığıyla duyurular yapmak. Olası KBRN tehditlerine karşı tüm hastanelerimizde dekontaminasyon ünitelerinin kurulumunun tamamlanmasını sağlamak. 1.7.3. Su, hava, toprak kirliliği, çevre ve insan sağlığına olumsuz etkileri azaltmak, 2013-2017 STRATEJİK 41 PLANI Su, hava, toprak kirliliği ve tehlikeli atıkların, çevre ve insan sağlığına olumsuz etkilerini en aza indirmek için sektörler arası işbirliği yapmak. Ambalajlı suların hijyenik şartlarda üretilmesini sağlamak, temiz ve güvenilir bir şekilde tüketicilere ulaşmasını takip etmek. 1.7.4. Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve halkın farkındalık düzeyini yükseltmek için eğitim, altyapı ve teknoloji kapasitesini arttırmak. 1.7.5. Tüketici güvenliğini sağlamak için Sağlık Bakanlığı’ nın piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu olduğu ürünlerin takip ve analizlerini arttırmak. HEDEF 1.8. Bulaşıcı Hastalıklar ve risk faktörleri ile mücadele etmek ve bunları izlemek PERFORMANS GÖSTERGELERİ Mevcut Durum 2013 %o11,7 2014 8 2015 7 6 5 4 Doğrudan Gözetim Altındaki Hasta Oranı (%) Sıtma Vaka Sayısı (Yüzbinde) %100 %100 %100 %100 %100 %100 %o0 - - - - - Kızamık Vaka Sayısı (Yüzbinde) %o2 %o0 %o0 %o0 %o0 %o0 Tularemi Vaka Sayısı (Yüzbinde) - %o2,9 %o2,7 %o2,4 %o2 %o1 Brusella Vaka Sayısı (yüzbinde) %o17,6 %o11,3 %o10,5 %o10 %o8 %o5 %o4 %o2 %o1,8 %o1,5 %o1,2 %o0,5 Tüberküloz Sayısı (Yüzbinde) Şarbon Vaka Sayısı (yüzbinde) ULAŞILACAK HEDEF 2016 2017 2023 Hedefe Yönelik Stratejiler İl genelinde konu ile ilgili sağlık personeline zoonotik hastalıklar hakkında eğitim düzenlenmiş, İlimize bağlı Çıldır ve Posof ilçelerinde tüm haneler ziyaret edilerek KKKA ve korunma yolları hakkında bilgilendirme yapılmış ve her birey için kene seti dağıtılmıştır. Göle ilçemizde okul ve yurtlarda tüberküloz taraması yapılmıştır.Yine il genelinde okul öncesi ve okul çağındaki örgenciler ile askerlere yönelik kızamık aşılaması yapılmış ve halka kızamık hastalığı ve korunma yolları hakkında bilgilendirme yapılmıştır.İlimizde Zoonotik Hastalıklar (Bruselloz, Şarbon, Kuduz, KKKA, Tularemi ) hastalıkları ve korunma yolları hakkında halk eğitim merkezlerinde ve okullarda bilgilendirmeler yapılmaktadır.Ayrıca El hijyeni ve el yıkama alışkanlıkları hakkında Bilbaortlarda halka yönelik görseller hazırlanılmıştır 1.8.1. Aşı ile önlenebilir hastalıklarla mücadele etmek ve buna yönelik çalışmalar yapmak, 2013-2017 STRATEJİK 42 PLANI İlimizde bulunan tüm ASM, Hastane, Verem Birimi, Özel Tanı ve Tedavi Merkezlerinde aşılama çalışmalarını sürdürmek. Aşı yapılan tüm birimlerde çalışan aşı sorumluları ve soğuk zincir sorumlularına soğuk zincir, güvenli enjeksiyon ve ASİE (aşı sonrası istenmeyen etki) konularında verilen hizmet içi eğitimlerinin devamlılığını sağlamak. Okul aşılamalarında % 95 bağışıklama oranını yakalamak. Aşı ile önlenebilir bulaşıcı hastalıkların oranını düşürmek. Polio Eradikasyon Programı kapsamında yapılan Akut Flask Paralizi Sürveyans çalışmalarının devamlılığını sağlamak. Bu amaçla 15 (onbeş) günde bir İlimizdeki çocuk sağlığı ve hastalıkları, nöroloji, fizik tedavi ve rehabilitasyon ve ortopedi bulunan tüm kurumların ziyaretlerinin sürdürülmesi. İlde Neonatal Tetanoz vakası görülmemesi için tüm gebelere tetanoz aşısının yapılmasını sağlamak. 1.8.2. İlimizde aşı lojistiğine yönelik çalışmaları düzenli olarak takip etmek ve eksiklikler konusunda gerekli tedbirleri almak, Aşı depolanan tüm birimlerde (ASM, Hastane, TSM vb.) aşı dolaplarının ve aşı nakil kaplarının 2009/17 nolu Genelgeye uygun hale getirmek, düzenli ısı takiplerinin yapılmasını sağlamak. Aşı depolanan tüm birimlerde hafızalı ısı – nem ölçer bulunmasını sağlamak. Aşı depolanan tüm birimlerin bilgisayar destekli ısı takip sistemi kurularak izlenmesini sağlamak, Aşı depolama ve naklinde kullanılan tüm malzemenin yıllık bakım ve onarımlarını yapmak. 1.8.3.İlimiz genelinde bulaşıcı hastalıklar ve risk faktörleri ile mücadele etmek, Bulaşıcı Hastalıklarda Erken Uyarı Sistemini güçlendirerek erken müdahalede bulunabilmek, Olası kızamık vakalarının erken tespiti ve bunlardan numune alınarak doğrulanmasının sağlanması ile aşılama çalışmalarının yapılması ve bulaşıcılığın önlenmesine yönelik gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak, Tüberküloz hastalarının ilaçlarını düzenli olarak kullanmaları konusunda gerekli takibi yaparak tedavi ve kontrollerinin devamlılığını sağlamak, Tüberküloz hastalarının sevkleri sırasında kullanılmak üzere UV lambalı ambulans oluşturmak, Cezaevi, askeri kışla, yurt gibi kalabalık yaşam alanlarında verem tarama faaliyetlerinin devamını sağlamak, Sıtma aktif sürveyansının devamını sağlamak, dışarıdan gelen inporte sıtma vakalarını tespit etmek, HIV/AİDS yayılmanın önlenmesi amacıyla hastaların erken tespiti, tedavi ve bakımlarını sağlamak, 2013-2017 STRATEJİK 43 PLANI İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ve Ardahan Belediye Başkanlığı ile iş birliği yapılarak başıboş sokak hayvanlarının aşılanmasının sağlanması ile ileriye yönelik Kuduz Riskli Temas sayısını ve kullanılacak aşı doz sayısını azaltmak. 1.8.4. Bulaşıcı hastalıklar ve risk faktörlerine yönelik eğitim faaliyetlerinde bulunmak, Genel hijyen ve el yıkama alışkanlığı kazandırmak için eğitim ve kampanyalar düzenlemek, Aşı haftası kapsamında halka yönelik sempozyum ve panellerle bilinçlendirmeyi sağlamak, Verem haftasına yönelik okullarda eğitimler düzenlemek, televizyon programlarıyla halkın bilinçlendirilmesini sağlamak, AİDS konusunda halkı bilinçlendirmeye yönelik faaliyetler düzenlemek. HEDEF 1.9. Bulaşıcı olmayan hastalıkların görülme sıklığını ve risk faktörlerini azaltmak ve izlemek. PERFORMANS GÖSTERGELERİ Diyabet Konusunda Eğitim Verilen Kişi Sayısı Diyabet Konusunda Hizmet içi eğitim verilen personel Sayısı KOAH Konusunda Eğitim Verilen Kişi Sayısı KOAH Konusunda Hizmet İçi Eğitim Verilen Personel Sayısı MEVCUT DURUM 2013 597 ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 750 850 1000 2014 650 2023 3000 - 70 110 175 280 400 1640 2000 2500 3000 3500 6000 48 60 100 200 300 400 Hedefe Yönelik Stratejiler Kronik Hava yolları hastalıları önleme ve kontrol programı kapsamında ilimizde Astım ve KOAH ile ilgili hizmet içi eğitim düzenlenmiştir. Ulusal kanser kontrol programı kapsamında özel gün ve haftalarda toplumda kanser konusunda farkındalığını arttırmak ve kanser tarama programı hakkında halk eğitimleri düzenlenmektedir. Diyabet önleme kontrol programı kapsamında 14 Kasım Dünya Diyabet gününde ilimiz yerel basınında ve Müdürlüğümüz internet sitesinde konu ile ilgili bilgi notu yayınlatılmaktadır. 10 Ekim dünya Ruh sağlığı gününde toplumda Ruh sağlığı konusunda farkındalık yaratmak üzere ilimiz yerel basında bilgi notu yayınlatılmıştır. 2013-2017 STRATEJİK 44 PLANI 1.9.1. Kronik Hava Yolu ve Kalp-Damar Hastalıklarını önlemek ve etkin Sağlık Hizmetlerini Geliştirmek Kronik Hava Yolu ve Kalp-Damar Hastalıkları konusunda vatandaşları bilgilendirmek, toplumsal farkındalığı arttırarak başlıca risk faktörleri konusunda bireylerde olumlu ve kalıcı davranış değişiklikleri oluşturmak, Hastalıkları erken dönemde tespit ederek ilerlemesini önlemek amacıyla halka eğitimler vermek, Sağlık Bakanlığının belirlemiş olduğu özel gün ve haftalarda vatandaşların aktif katılımının sağlanması, toplumda sigaranın zararları hakkında ortak bilinç oluşturulması, Okul ve çevrelerinde sigara satışının engellenmesi amacıyla veli ve rehber öğretmenlerden oluşan bir kurulla sigaranın zararları hakkında öğrencilere yönelik eğitimler ve etkinlikler düzenlemek, Çevresel duyarlılığı arttırmak amacıyla ormanların yaşam kaynağımız olan oksijen üretimindeki önemi vurgulanarak, ağaç dikimi konusunda özendirici faaliyetlerde bulunmak, Toplumun sağlık ölçütlerini tespit etmek amacıyla periyodik aralıklarla halka yönelik tansiyon ölçümlerinin ve aşırı tuz tüketiminin zararları hakkında eğitimler verilmesinin sağlanması, Mesleksel Solunum Yolu hastalıklarının önlemek amacıyla İlimizde faaliyet gösteren fabrika vb. iş yerlerinde çalışan personele Solunum Fonksiyon Testi uygulanması ve eğitimler verilmesi, Yazılı ve görsel basın aracılığıyla sigara bırakma poliklinikleri ile ilgili bilgilendirme çalışmalarının yapılması, Kalp- Damar Hastalıklarının önlenmesinde sağlıklı beslenme, fiziksel aktivitenin öneminin vurgulanması ve halkın katılımının sağlandığı doğa yürüyüşlerinin düzenlenmesi, 1.9.2. Yaşlı ve Engellileri sağlığa yönelik risklerden korumak amacıyla, Yaşlı ve Engelli Sağlığının geliştirilmesi. Yaşlı ve engelliler ile aile bireylerine ev kazalarını önlemek amacı ile eğitimler vererek yaşadıkları alanlarda gerekli tedbirleri almaları konusunda yardımcı olmak, Engelliğin önlenmesi ve kontrolüne yönelik programlar geliştirmek (eğitimler, seminerler vb.), İlköğretim, lise ve üniversitelerde “Başarılı Yaşlanma Modeli” konusunda eğitimler vermek, faaliyetler düzenlemek (fiziksel aktivite, tiyatro ve sinema gösterileri, müzik dinletileri vb.), Yaşlı bireylerin bilişsel ve fiziksel işlevlerinin kalitesini yükseltmek için bedeni ve beyni aktif tutacak etkinliklerde bulunmak, 2013-2017 STRATEJİK 45 PLANI Yaşlı ve engellilerin sosyalleşmelerine katkıda bulunmak amacıyla paydaş kurumlarla sosyal etkinlikler düzenlemek (yürüyüşler, piknikler vb.), Yaşlılık ve yaşlı sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesi kapsamında lise ve üniversite öğrencileriyle huzurevlerin ziyaret edilmesi ve kuşaklar arası dayanışmanın sağlanmasına katkıda bulunmak, Ardahan İli Emniyet Müdürlüğü ile ortaklaşa trafik kazalarından kaynaklanan engelliliği önlemek, sürücü kurslarıyla ortaklaşa çalışmalar yürütmek, Sağlık Bakanlığının belirlemiş olduğu özel gün ve haftalarda yaşlı ve engelli bireylerin katılımının sağlanarak etkinlikler düzenlemek, Doğuştan ve Kalıtımsal Engelliliği önlemek amacıyla anne adaylarına gebelik dönemi kontrollerinin (tarama testleri) öneminin vurgulandığı eğitimler vermek. HEDEF 1.10. Bakanlığımızın belirlediği Ulusal Kanser Kontrol Programı kapsamında birey ve toplumumuzda farkındalık oluşturarak, Kanser konusunda bilgilendirmeler yapmak ve sağlıklı hayat tarzını teşvik etmek. PERFORMANS GÖSTERGELERİ Kanser Konusunda Yapılan Hizmet İçi Eğitim sayısı Kanser Konusunda Yapılan Halk Eğitimi Sayısı MEVCUT DURUM 2013 55 kişi 2 eğitim 8565kişi 60 eğitim 2014 ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 3 5 65 70 6 75 7 80 Hedefe Yönelik Stratejiler 1.10.1. Kanser tarama programlarına toplumu teşvik etmek. Kanser kayıtçılığı konusunda KETEM Birimi ve Hastaneler ile koordineli çalışarak kurumsal kapasiteyi güçlendirmek, Kanserin erken teşhisinin önemi konusunda farkındalık oluşturmak için toplumda rol model olan kişilerin destek vereceği etkinlikler düzenlemek, Kanser tarama programlarını iyileştirmek, geliştirmek, Yeni KETEM'ler açılması konusunda çalışmalar yapmak, Ulusal Kanser Kontrol Programı’nı iyileştirmek için eğitim, altyapı ve teknoloji kapasitesini arttırmak, Hastalıkların erken teşhisi de dâhil olmak üzere hastalıktan korunma, kanserin erken teşhis edilmesi ile ilgili Aile Hekimlikleri ile işbirliği içinde çalışmak, eğitimler düzenlemek, 2. ve 3. Basamakta Onkologlar ile işbirliği yaparak kanser konusunda farkındalık seminerleri düzenlemek, İlimizde halkın yoğun olduğu bulvar ve caddelerde kanser çadırları kurarak kanser konusunda eğitim vermek, el broşürleri dağıtmak ve kendi kendine 2023 10 100 2013-2017 STRATEJİK 46 PLANI meme muayenesini öğreterek riskli görülen bireyleri sağlık kuruluşlarına yönlendirmek, Halkımızı sağlıklı beslenme alışkanlıklarına teşvik etmek amacıyla eğitimler düzenlemek, Kanserli hastaları hedef alan sağlık hizmetleri ile ilgili eğitici film, spot, animasyon, broşür, kitap vb. eğitim materyalleri hazırlamak, Ardahan ilindeki Sivil Toplum Kuruluşları ile iş birliği yaparak kanser hakkında farkındalık seminerleri düzenlemek, Kanser Savaş Haftasında sağlık kuruluşlarındaki personellerimizin desteği ile İlimiz genelinde sağlık şenliği düzenlenerek öğrencilere ve halka eğitimler vermek. Stratejik Amaç 2: Birey ve topluma erişilebilir, uygun, etkili ve etkin sağlık hizmetleri sunmak Birey ve topluma erişilebilir, uygun, etkili ve etkin sağlık hizmeti sunmak için sistemin kapasitesini güçlendirmek, kalitesini ve güvenliğini iyileştirmek esastır. Bu kapsamda koruyucu, acil, tedavi ve rehabilite edici hizmetler, geleneksel ve tamamlayıcı tıbbî uygulamaları da içine alacak şekilde entegre edilmelidir. Entegrasyon, sağlık insan kaynağı iyileştirilerek, ilaç ve biyolojik ürünlerin akılcı kullanımı sağlanarak, sağlık teknolojileri ve bilgi sistemleri geliştirilerek desteklenmelidir. Kanıta dayalı kararlar almak için hizmet sunumu düzenli izlenmeli ve değerlendirilmelidir. 2013-2017 STRATEJİK 47 PLANI HEDEF 2.1. Sağlık Hizmetlerinin kalitesini ve güvenliğini iyileştirmek PERFORMANS GÖSTERGELERİ İlimizdeki Sınıflandırmalı AHB Durumu (%) İntihar ve Krize Müdahale Programı Kapsamında Hizmet Veren Poliklinik Sayısı İntihar ve Krize Müdahale Programı Kapsamında Hizmet İçi Eğitim verilen Personel Sayısı Aşırı Tuz Tüketimi Konusunda Hizmet İçi Eğitim Verilen Personel Sayısı MEVCUT DURUM 2013 2014 ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 2023 %77 %80 %84 %87 %94 %100 - - 1 1 1 2 - - 40 50 60 80 - - 55 70 85 100 Hedefe Yönelik Stratejiler 2.1.1. Sağlık hizmetlerinin kalitesini ve güvenliğini iyileştirmek. İl sağlık yönetiminde kurumsal politikalar oluşturarak kalite standartlarına uygun şekilde yapımızı güçlendirmek, İlimizde bulunan tüm sağlık çalışanlarına Kişisel ve Mesleki Gelişim Eğitim programları düzenlenerek, hizmetlerin daha etkin şekilde yürütülmesini sağlamak, Kurumumuz çatısı altındaki tüm idareci ve personelimize yönelik Etkili İletişim ve İnsan İlişkileri, Stres ve Öfke ile Baş Edebilme Becerileri, Hasta Sağlık Çalışanı İlişkisi, Sağlık Okur-Yazarlığı konularında belirli aralıklarla hizmet içi eğitim programları düzenlemek, Motivasyonu güçlendirmek amacıyla kuruma yeni başlayanlar ve çalışanlar arasında uyum ve oryantasyon konularında hizmet içi eğitimler düzenlemek, Sağlık hizmetlerinin verimliliğini arttırmak amacıyla idareciler arasında kurum içi işleyiş, personel bilgileri ve gündem hakkında düzenli olarak haftalık toplantılar düzenlemek, kararlar almak ve mevcut durum ile ilgili işleyişi değerlendirmek, Sağlık hizmetlerinin kalitesini ve güvenliğini iyileştirmek (Teşhis ve tedavi hizmetlerinin kalite standartlarını iyileştirmek). Sağlık yöneticilerinin yönetim liderlik ve rehberlik becerilerinin artırılması için İlde bulunan üniversite ile işbirliği sağlanarak eğitim programları düzenlemek. Kamu ve özel sağlık tesislerinde kullanılacak ilaç ve tıbbi cihazların yönetim ve kullanımına ilişkin prosedürleri güncellemek ve denetlemek. 2.1.2 Birinci basamak sağlık hizmetlerinin kalitesini ve güvenliğini iyileştirmek 2013-2017 STRATEJİK 48 PLANI Birinci basamak sağlık hizmetlerinin kalite standartlarını geliştirmek, Birinci basamak sağlık hizmetleri için hasta ve çalışan güvenliği standartlarını geliştirmek, Aile Sağlığı Merkezleri için düzenli periyotlarla iş ve iş yükü analizi yapmak, Aile Hekimliği İzleme ve Değerlendirme çalışmalarını yürütmek, Halk Sağlığı Laboratuvarının alt yapı ve kapasitesini güçlendirip, aktif hale getirerek daha verimli hizmet vermesini sağlamak, Ruh sağlığı hizmetlerini iyileştirmek, Koruyucu ruh sağlığı hizmetlerinin birinci basamak sağlık hizmetleriyle verilmesi, bütünleştirilmesi ve geliştirilmesine yönelik çalışmaların yürütülmesini sağlamak, Kronik ruhsal bozuklukların birinci basamak ağırlıklı olmak üzere ikinci basamak ve üçüncü basamakta tanı, tedavi ile izlemelerinin ve psikososyal rehabilitasyon programlarının geliştirilmesi için gerekli çalışmaları yürütmek, Damgalama ve ayrımcılığın ortadan kaldırılmasına yönelik savunuculuk faaliyetleri yürütülmesi konusunda çalışmalar yapmak, Toplumda, çeşitli kuruluşlarda ve işyerlerinde mobbing’in önlenmesine yönelik faaliyetler yürütmek, Otizm Spektrum bozuklukları gibi çocukluk çağında başlayan kronik ruhsal bozukluklar konusunda erken tanılama-tedavi-rehabilitasyon hizmetleri için spesifik programlar geliştirmek, Acil Serviste İntihar Girişimlerine Psikososyal Destek ve Krize Müdahale programı kapsamında acil servis çalışanları, 112 Hızır acil çalışanları ile birinci basamak sağlık personellerine eğitim planlanması, Medyayla iş birliği yaparak intihar konusundaki haberlerde hassasiyeti arttırmak, Konuyla ilgili olarak Diyanet İşleri Başkanlığı ve diğer kurumlarla işbirliği yapmak, İntiharın önlenmesine yönelik Psikiyatri Uzmanıyla işbirliği yaparak programlar geliştirmek (eğitimler, seminerler vb.), Acil Serviste İntihar Girişimlerine Psikososyal Destek ve Krize Müdahale programının İlimiz genelinde yürütülmesinin sağlanması, İntiharı Önleme İl Koordinasyon Kurulunun toplanması, Ruhsal bozukluğu olan kişilerin sağlık kurumlarına naklinin sağlanması, kişilerin ve ailelerinin ihtiyaçlarının karşılanması için ilgili kurumlarla işbirliği yapılması, 2013-2017 STRATEJİK 49 PLANI 2.1.3. Teşhis ve tedavi hizmetlerinin kalitesini ve güvenliğini iyileştirmek Teşhis ve tedavi hizmetlerinin kalite standartlarını iyileştirmek Hastanelerde klinik kalite standartlarını iyileştirmek, izlemek ve denetlemek Sağlıkta Dönüşüm Programı çerçevesinde Sağlık Bakanlığınca hazırlanan ikinci ve üçüncü basamak sağlık tesislerinde belirli branşlarda uygulanan Klinik kalite Uygulamalarını Bağlı Sağlık Tesislerine yaygınlaştırmak Hastanelerde hizmet sunumunda klinik ekip yaklaşımı kullanmak Hastaneler için hasta ve çalışan güvenliği standartlarını iyileştirmek Hastaneler için düzenli periyotlarla iş ve iş yükü analizi yapmak Halk Sağlığı Laboratuvarlarının altyapı ve kapasitelerini iyileştirmek Hastane enfeksiyon kontrol programlarını güncellemek Kan bağışının önemiyle ilgili toplumda farkındalığı artırmak Organ ve doku nakli bağışını artıracak eğitim ve kampanyalar düzenlemek. Diyaliz hizmetlerinde klinik kaliteyi iyileştirmek. HEDEF 2.2. Anne, çocuk ve ergen sağlığını korumak ve geliştirmek. PERFORMANS GÖSTERGELERİ MEVCUT DURUM 2013 %98 2014 %99 ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 %100 %100 %100 2023 %100 Sağlık personeli ile gerçekleşen doğum oranı %98 %99 %100 Lohusa İzlem Sayısı Gebe Başına Ortalama İzlem Sayısı 3 5.6 3 6 Bebek Başına Ortalama İzlem Sayısı 9 Çocuk Başına Ortalama İzlem Sayısı 7 Sağlık Kuruluşlarında Gerçekleşen Doğum Durumu (%) %100 %100 %100 3 6 3 6 3 6 3 6 9 9 9 9 9 8 8 8 8 8 Hedefe Yönelik Stratejiler Yılda 2 kez 15 -49 kadın izlemleri yapılarak risk değerlendirmesi yapılmaktadır. Gebelerde aneminin önlenmesi için tüm gebelere ücretsiz demir ve D vitamini takviyesi sağlanmaktadır. İlimizde riskli gebelerin aile hekimleri tarafından daha sık takipleri yapılmaktadır. Misafir anne projesi kapsamında evde doğum yapma riski taşıyan gebeler gebeliğin son ayında sağlık kuruluşlarında ve misafirhanelerde misafir edilerek sağlık 2013-2017 STRATEJİK 50 PLANI kuruluşunda doğum yapmaları sağlanmaktadır. AOB programı kapsamında il yöneticileri ve sağlık çalışanlarına yönelik eğitimler yapılmaktadır. Tüm gebelerin doğum öncesi bakım protokolü ve doğum sonu bakım protokolüne göre en az 4 defa izlenmesi sağlanmaktadır. Sezaryen oranlarının düşürülmesi ve tüm gebelerin hastane ortamında doğum yapmalarını sağlamak üzere danışmanlık hizmeti verilmektedir. Tüm bebeklerin bebek izlem protokolüne göre en az 9 defa aile hekimi tarafından izlemlerinin yapılması sağlanmaktadır. Demir ve D vitamininin yetersizliğinin önlenmesi için tüm bebeklere ücretsiz Demir ve D vitamini desteği sağlanmaktadır.Yeni doğan tarama programları kapsamında tüm bebeklerin NTP , İşitme tarama , GKD taramaları yapılmaktadır.Bebek ölümlerini önleme çalışmaları kapsamında ilimizde NRP eğitimi düzenlenerek doğum eylemi gerçekleşen tüm sağlık kuruluşlarında NRP eğitimli sağlık personeli çalışmaları sağlanmıştır. 2.2.1. Anne, çocuk ve ergen sağlığını korumak ve geliştirmek. Anne sağlığını korumak ve geliştirmek için Aile Hekimlerinin bölgelerindeki gebeleri erken dönemde tespit ederek hamilelik ve doğumla ilgili takiplerini yapmalarını sağlamak, Güvenli Annelik kapsamında halk eğitimlerini düzenlemeye devam etmek, Aile Hekimleri ve Aile Sağlığı Elemanlarına yönelik 15-49 yaş kadın izlemleri konusunda hizmet içi eğitimler düzenlemek, Hamile ve emziren kadınlara Gebe Demiri ve Gebe D vitamini dağıtımı ve devamlılığının sürdürülmesini sağlamak, Misafir anne programı kapsamında tüm gebeleri sorgulamak ve program şartlarını kapsayan gebeleri tespit edip programa katılmalarını sağlamak, Doğumların güvenli ortamda yapılmasını sağlamak amacıyla hastanelerimizde “Anne Dostu Doğum ve Hastane” programını yaygınlaştırmak, Sezaryen doğum oranını azaltmak amaçlı Aile Hekimleri ve Aile Sağlığı Elemanları tarafından gebelere “Normal Doğum” ile ilgili danışmanlık hizmetlerinin verilmesini sağlamak, İl genelindeki tüm hastanelerin “Bebek Dostu” unvanlarının devamını sağlamak ve aynı zamanda tüm Aile Hekimliklerinin de “Bebek Dostu” olması konusunda çalışmalar yapmak, Yeni doğan ve bebek sağlığını korumak, geliştirmek amacıyla Aile Hekimlikleri tarafından düzenli olarak bebeklere D-vit ve Demir desteği verilerek, takiplerinin yapılmasını sağlamak, Yeni doğan işitme kaybının erken tespiti açısından Aile Hekimi ve Aile Sağlığı Elemanlarına hizmet içi eğitim verilerek yeni doğan işitme kaybının en aza indirgenmesini sağlamak. Ayrıca ailelere yeni doğan işitme taramasının önemi konusunda eğitim verilerek bilinçlenmelerini sağlamak, İl genelinde Yeni doğan Tarama Programının sağlıklı yürütülebilmesi sağlamak amacıyla tüm kamu ve özel hastaneleri ile Aile Hekimlerine uygun şartlarda kan alım tekniği, saklama koşulları, sevk edilen bebeklerin konjenitalhipotiroidi 2013-2017 STRATEJİK 51 PLANI açısından takiplerinin sağlıklı yürütülebilmesi, yeni doğan yoğun bakım ve resustasyon uygulaması konularında hizmet içi eğitim düzenlenmesini sağlamak, Konjenitalanomaliler ve bunlara bağlı ölümlerin azaltılması amacıyla hizmet içi ve halka yönelik evlilik öncesi ve genetik danışmanlığının verilmesi, konuyla ilgili 1. Basamak takiplerinin düzenli yapılmasını sağlanmak, Prematüre doğumların ve buna bağlı ölümlerin azaltılması amacıyla gebelere doğum öncesi bakım ve beslenme ile ilgili eğitim verilerek, 1. ve 2. Basamak sağlık kuruluşlarında gebelik takiplerini düzenli olarak yaptırmaları konusunda bilinçlendirmek, Çocuk ve ergen sağlığını korumak ve geliştirmek amacıyla çocuk izlemlerinin ve takibinin düzenli olarak yapılmasını sağlamak, Beslenme sorunu olan çocukları, okullar ve aile hekimliği birimlerinde tespit edip ailelerine beslenme ile ilgili eğitim vermek, 6-24 aylık bebeklerin anne sütü ve ek gıda ile beslenmesi konularında annebabalara yönelik eğitimler düzenlemek. HEDEF 2.3. Koruyucu ve temel sağlık hizmetlerinin etkili kullanımını sağlamak. PERFORMANS GÖSTERGELERİ MEVCUT DURUM 2013 1 2014 10 ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 25 50 100 2023 200 50-69 Yaş Arası Meme Kanseri Taraması Yapılan Kişi Sayısı 480 1000 3000 4000 5000 8000 Kolorektal Kanser Taraması Yapılan Kişi Sayısı Serviks Kanseri Taraması Yapılan Kişi Sayısı 1513 2000 3000 4000 5000 10000 936 2000 3000 3000 3000 16000 Laboratuvar Hizmeti Veren AHB Durumu (%) %100 %100 %100 %100 %100 %100 Diş Sağlığı Taraması Yapılan Kişi Sayısı 8.438 11.200 13.900 16.400 18.900 21.000 Diş Sağlığı Konusunda Eğitim Verilen Kişi Sayısı - - 300 400 500 1200 İl Genelinde Sürücü Davranışlarını Geliştirme Konusunda Verilen Eğitim Sayısı 0 0 SÜDGE Eğitim merkezi planlanmaktadır Aşırı Tuz Tüketimine Yönelik Çalışma Yapılan İşletme Sayısı Hedefe Yönelik Stratejiler 1. Basamakta sağlık kuruluşlarında yapılan bağışıklama hizmetleri bilimsel gelişmelere paralel olarak güncellenmektedir. Yeni doğan tarama programlarıda bilimsel 2013-2017 STRATEJİK 52 PLANI gelişmelere paralel olarak güncellenmekte ve sürdürülmektedir. Aile hekimi başına düşen nüfus sayısının 4000’ in altında olmasını sağlamak için 2013 yılı içinde ilimizde 1 yeni AHB ve ASM açılarak hizmete sunulmuştur. Mobil sağlık hizmetlerini geliştirerek sürdürmek için tüm köy ve merkeze uzak mahalleler aile hekimliği sistemi içerinde mobil hizmeti kapsamına alınmıştır. Mobil eczane uygulamasını yaygınlaştırmak için eczacılar odası ile gerekli iletişi toplantılar yoluyla gerçekleştirilmiş uygulamaya geçilebilmesi için müdürlüğümüzce gerekli çalışmalar tamamlanmasına rağmen eczacılar tarafından konuya yeterince sıcak bakılmadığından uygulama başlatılmamıştır. Aile hekimliği hizmetlerinin önemi konusunda farkındalığını arttırmak için afiş, broşür ve bilgi notları dağıtılmış ve afişler görülebilecek yerlere asılmıştır. Koruyucu diş sağlığı hizmetleri okul tarama programları yöntemi ile tüm örgencilere verilmekte konu ile ilgili il emniyet müdürlüğü ile ortak çalışma gerçekleştirilerek çok sayıda vatandaşımıza diş macunu ve diş fırçası dağıtımı etkinliği gerçekleştirilmiştir. 2.3.1. Bağışıklama Hizmetlerini bilimsel gelişmelere paralel güncelleyerek sürdürmek. 2.3.2. Sağlığın teşviki ve sağlıklı hayat programlarının etkili kullanımını yaygınlaştırmak. Toplumun Sağlıklı Beslenme, Diyabet ve Aşırı Tuz Tüketiminin azaltılması ile ilgili bilgi düzeyini tespit etmek, izlemek ve arttırmak. Toplu yaşanılan ve çalışılan yerlerde (yurt, okul, işyeri, kışla vb.) sunulan beslenme hizmetlerinin Obezite ve Diyabeti önleyecek ve Sağlıklı Beslenme koşullarını, Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılmasını sağlayacak nitelikte geliştirmek, Toplum Sağlığı Merkezlerlerinde ve aile hekimliklerinde çalışan personellere yönelik Sağlıklı Beslenme, Obezite, Diyabet ve Aşırı Tuz Tüketiminin Zararları hakkında hizmet içi eğitimler düzenlemek, Toplu yemek yenilen yerlerde masalardan tuzlukların kaldırılarak küçük paketlerde (1 gr’ lık) tuz bulundurulmasını sağlamak, Karar Destek Sistemindeki (KDS) kayıtlardan yararlanarak vatandaşlarımızın Beden Kitle İndekslerine göre İlimizin obezite haritasını oluşturmak, KDS’de tespit edilen obez bireylerin takip ve izlemlerine yönelik psikolog, endokrinoloji uzmanı, diyetisyen ve diğer sağlık personelinden oluşan sağlık ekibini kurmak, Hedef gruba yönelik eğitim materyalleri geliştirmek (el broşürleri, afiş, eğitim, kamu spotu, kısa filmler ve sunuları oluşturmak vb.), Risk grupları başta olmak üzere toplumun farklı kesimlerine yönelik sağlıklı yaşam programlarında kullanılacak standart “Diyabet Eğitim Modülleri” hazırlanarak bilgi düzeylerinin arttırılmasını sağlamak. 2.3.3. Yaşlı ve engellilerin sağlık hizmetlerine ulaşılabilirliğini arttırmak. İlimizde özürlü sağlık kurulu raporu veren hastanelerle koordinasyonun sağlanarak, İlimize ait engelli veri haritasını oluşturmak, Evde Sağlık Hizmetleri Birimi, Aile ve Sosyal Politikalar Müdürlüğü ile evde bakım gören yaşlı ve engellilere etkin sağlık hizmeti sunmak, Huzurevlerinde kalan yaşlılara açlık-tokluk kan şekeri ve tansiyon ölçümleri yapmak, 2013-2017 STRATEJİK 53 PLANI Engellilere ve engelli bakımını üstlenen bireylere yönelik psikososyal destek programları düzenlemek, Engellilerin sosyal hayata uyumlarını arttırabilmek için sağlıklı bireylerle sosyal sorumluluk projeleri geliştirmek, restorant, kafe, pastane gibi mekânlarda tekerlekli sandalye bulundurulmasının önemini vurgulamak, Birinci basamak sağlık kuruluşlarında, kamu kurum ve kuruluşlarında engellilere yönelik her türlü hizmetin kolaylaştırılmasını sağlayacak düzenlemelerin oluşturulması için eğitimler vermek, Yaşlı ve engellilere yönelik toplumsal duyarlılığı arttırmak amacıyla toplumda rol model olan kişiler önderliğinde faaliyetler yürütmek, 2.3.4. Kronik Hava Yolu ve Kalp-Damar Hastalıklarının önlenmesine yönelik Sağlık Hizmetlerini geliştirmek ve topluma etkin bir şekilde sunmak. Kronik Hava Yolu Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı kapsamında yapılacak çalışmalarda toplumda rol model olan kişilerin destek vereceği etkinlikler düzenlemek, Kronik Hava Yolu ve Kalp-Damar hastalıklarının komplikasyonları sebebiyle oluşabilecek sosyal, ruhsal ve fiziksel sorunların çözümüne yönelik programlar düzenlemek, Mesleki Hastalıkların önlenmesi amacıyla işyerlerinde kimyasal maddelere maruz kalan personelin sağlığını koruma yöntemleri hakkında eğitilmesi ve gerekli materyallerin sağlanması (maske, eldiven vb.), İlimiz Resmi Daireler Kampüsü’ nde çalışan personelin sigara içme oranlarının tespit edilmesi ve sigara bırakmayı teşvik edecek çalışmalar yapılması. 2.3.5. Sigarasız bir dünya için kararlı ve hızlı bir mücadele kapsamında denetim faaliyetlerinin arttırılması, gençlerimizin sigara ve bağımlılık yapıcı maddelerden korunması için geniş önlemler alınmasının sağlanması için diğer kurumlar ile işbirliği içerisinde topluma etkin sağlık hizmeti sunulması. Toplumu pasif sigara dumanının zararlarından korumak, dumansızlık yasalarının gücünü arttırmak için yürütülen çalışmaların etkili ve sürdürebilir olmasını sağlamak amacıyla düzenli olarak denetim ve ziyaretler yapmak, İl Tütün Kontrol Kurulu tarafından oluşturulan denetim ekiplerimiz aracılığıyla 4207 Sayılı Kanun Hükümleri doğrultusunda özel işletmelere ait işyerlerine aktif olarak denetimler yapmak, Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddeler Birimi olarak denetim ekiplerine 4207 Sayılı Kanun hükümlerinin uygulamaları hakkında hizmet içi eğitimler vermek, 4207 Sayılı Kanun gereği yerine getirmeleri gerekli yükümlülükler hakkında İşletmelere bilgilendirmeler yapmak, İlimizdeki Kamu kurum ve kuruluşlarında denetim ve ziyaretler yapmak, Okul çevrelerinde sigara satışı yapılan yerler ile ilgili denetim faaliyetleri devam etmek, Taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere, tüm toplu taşıma araçlarında denetimler yapmak, 2013-2017 STRATEJİK 54 PLANI İlimizde basın ve üst düzey yöneticilerin de desteği alınarak tüm denetim ekipleriyle organize halde eş zamanlı denetimler yapmak, Toplumu ve gençleri sigaranın zararları konusunda bilinçlendirmek amacıyla Ardahan Üniversitesi ve Belediyelerle işbirliği içerisinde uzmanlarında desteğiyle okullarda ve halka açık yerlerde eğitimler vermek, İlimiz genelinde kampanyalar düzenlemek, görsel materyallerden faydalanarak (billboard, pano, vb) farkındalık oluşturmak, İl Jandarma Komutanlığı ile işbirliği içerisinde personel ve erlere sigaranın zararları ve madde bağımlılığı konusunda eğitim vermek ayrıca sigara bırakma konusunda poliklinikler ile ilgili bilgilendirmeler yapmak, Merkez ve ilçelerde İl Müftülüğü personeline sigaranın zararları konulu eğitimler düzenlemek, Her ay düzenli olarak İl Tütün Kontrol Kurulu toplantısı yapmak, İlimizde madde bağımlılığı konusunda hazırlanmış olan eylem planı kapsamında kurul oluşturularak düzenli toplantılar ve uçucu maddelerle ilgili denetimler yapmak, 2.3.6. Halkımızı kanser konusunda bilinçlendirmek, sağlığını korumak ve iyileştirmek amacıyla ulaşılabilir sağlık hizmeti vermek. KETEM Birimimizde halka yönelik eğitim programları ve erken teşhisin önemi konusunda farkındalık yaratmak için tarama programlarına özendirici kampanyalar düzenlemek, Aylık çalışma planı çerçevesinde Toplum Sağlığı Merkezlerinden yönlendirilen risk altındaki hastaların KETEM Birimimizde düzenli olarak kontrollerini yapmak, Halk Sağlığı Müdürlüğü Kanser Birimi ve KETEM Birimimizle ortaklaşa yapılacak çalışmalarda hedeflerimiz; kanser taramalarını artırmak. 2.3.7. Koruyucu diş sağlığı hizmetlerinin kullanımını arttırmak. Toplum Sağlığı Merkezlerimizde koruyucu diş sağlığı programını iyileştirmek ve uygulamak. Toplum Sağlığı Merkezlerimizdeki diş polikliniklerinde muayene ve tedavi hizmeti vererek halkımıza yönelik çalışmalar yapmak, Diş sağlığının önemi konusunda İlimizdeki okullarda tüm öğrenci ve öğretmenlere yönelik eğitimler vermek, özendirici kampanyalar düzenleyerek farkındalık yaratmak, Koruyucu diş sağlığı hizmetlerinin önemi konusunda özel gün ve haftalarda diğer paydaş kurumlarla işbirliği içerisinde etkinlikler düzenlemek. 2.3.8. Birinci basamak sağlık hizmetlerinin rolünü güçlendirerek hizmet entegrasyonunu ve devamlılığını iyileştirmek. Aile hekimliği uygulamalarını iyileştirmek, Sağlığın teşviki ve sağlıklı hayat programlarının aile hekimliği uygulamalarına entegrasyonunu sağlamak, 2013-2017 STRATEJİK 55 PLANI Aile sağlığı elemanlarının anne ve çocuk sağlığı programlarının uygulamasında rollerini güçlendirmek, Aile hekimliğinin kırsal bölgede verdikleri gezici sağlık hizmetlerini güçlendirmek, Yaşlı sağlığı hizmetlerini aile hekimliği sistemine entegre etmek, Evde sağlık hizmetlerinin aile hekimliği sistemine entegrasyonunu iyileştirmek, Ruh sağlığı hizmetlerinin aile hekimliği sistemine entegrasyonunu iyileştirmek, Kanser hastalarının palyatif bakım hizmetlerinin aile hekimliği sistemine entegrasyonunu iyileştirmek, Aile hekimliği güçlendirmek, laboratuvar hizmetlerinin altyapı ve teknoloji kapasitesini HEDEF 2.4. Acil Sağlık hizmetlerine uygun ve zamanında erişimi sürdürmek PERFORMANS GÖSTERGELERİ MEVCUT DURUM 2013 %94 2014 %96 2015 %97 2016 %98 2017 %99 2023 %99 %80 %82 %85 %90 %95 %99 9 5 7 7 5 9 4 10 3 11 1 13 4 lümodül eğitimlerini tamamlamış 112 personel oranı (%) %3 %21 %100 %100 %100 %100 İlk Yardım Eğitimi Almış Kişi Sayısı) 97 180 200 200 200 200 İlk Yardım Eğitimcisi Sayısı 4 5 5 5 5 5 Kent Merkezinde acil yardım çağrılarına ilk 10 dk içinde ulaşma oranı % Kırsal alanda acil yardım çağrılarına ilk 30 dk içinde ulaşma oranı % 5 Yaşın Üstünde Ambulans Sayısı 2 Yaşın Altındaki Ambulans Sayısı ULAŞILACAK HEDEF Hedefe Yönelik Stratejiler 2.4.1. Acil çağrı hizmetinin uygun kullanımını artırmak Acil çağrı hizmetlerinin uygun kullanımı konusunda farkındalık oluşturmak için toplumda rol model olan kişilerin destek vereceği etkinlikler düzenlemek Acil çağrı hizmetlerinin uygun kullanımı konusunda farkındalık oluşturmak için okul çağındaki çocuklara yönelik eğitim programları düzenlemek 2.4.2. Acil müdahale sistemini iyileştirmek Çağrı merkezi personelini panik yönetimi ve çağrı cevaplama konusunda uzmanlaştırmak 2013-2017 STRATEJİK 56 PLANI Coğrafi ve hava şartları nedeniyle zor ulaşılan bölgelerde verilen acil hizmetleri iyileştirerek sürdürmek Ambulansların modellerini yenilemeyi sürdürmek Motosikletli acil yardım ekiplerinin kurulması ve ilerleyen yıllarda niteliğinin ve niceliğinin arttırılmasının sağlanması. HEDEF 2.5. Sağlıkta insan kaynaklarının dağılımını yetkinliğini ve motivasyonunu iyileştirmeye devam etmek ve sağlıkta insan kaynaklarını sürdürülebilirliğini sağlamak. Hedefe Yönelik Stratejiler İlde hakkaniyeti gözeten personel istihdam modelini sürdürmek, Sağlık çalışanlarına yönelik kişisel gelişim ve mesleki eğitimler düzenlemek, Sağlık çalışanlarının motivasyonlarını arttırmaya yönelik planlamalar yapmak. Sağlık yöneticilerinin bilgi ve deneyimlerini arttırıcı programlar düzenlemek PERFORMANS GÖSTERGELERİ MEVCUT DURUM 2013 120 2014 115 2015 125 2016 130 2017 135 2023 200 100.000 Kişiye Düşen Toplam Hemşire +Ebe Sayısı 265 270 285 300 325 400 100.000 Kişiye Düşen Toplam Diş Hekimi Sayısı 100.000 Kişiye Düşen Toplam Eczacı Sayısı 18 18 20 22 24 30 5 5 6 7 8 15 Aile Hekimi Başına Düşen Nüfus 3.290 3.290 3.210 3.130 3.030 2.500 112 Acil Ambulans Başına Düşen Nüfus 5.100 5.100 4.750 4.250 4.000 3.500 100.000 kişiye düşen hastane yatağı sayısı 180 183 190 200 215 250 100.000 kişiye düşen MR cihazı sayısı 1 1 1 1 1 2 100.000 kişiye düşen BT cihazı sayısı 1 1 1 1 1 2 100.000 Kişiye Düşen Toplam Hekim Sayısı ULAŞILACAK HEDEF ( Tüm Nüfus 2015 yılında hesaplandıktan sonra hedefler revize edilecektir.) 2013-2017 STRATEJİK 57 PLANI HEDEF 2.6. Sağlık kurumlarının altyapısını, kapasitesini, kalitesini ve dağılımını geliştirmek. PERFORMANS GÖSTERGELERİ MEVCUT DURUM 2013 2014 27 40 55 3 3 5 Özürlülere Yönelik İyileştirme Yapılan Bina Sayısı Evde Sağlık Hizmeti Veren Birim Sayısı ULAŞILACAK HEDEF 2015 2016 2017 68 8 2023 68 68 10 12 ( Özürlülere yönelik düzenlemelerin 2016 yılında tamamlanması planlanmaktadır.) Hedefe Yönelik Stratejiler Sağlık kuruluşlarının fiziksel yapısını ve güvenlik şartlarını iyileştirmeye devam etmek, Sağlık hizmeti verilen binalarda özürlülere yönelik iyileştirme çalışmaları yapmak, Sağlık hizmetlerinde kullanılan tıbbi cihaz ve donanımların hizmeti kesintiye uğratmaması amacıyla periyodik kontrollerinin yapılarak çalışır halde bulundurulmalarını sağlamak, Sağlık kurumlarında bulundurulması zorunlu, asgari temel acil ilaçlar, aşılar ve antiserumların miadına uygun şekilde bulundurulmasının sağlanması amacıyla düzenli olarak denetim ve kontroller yapmak, Sağlık hizmetleri sunumunda Akılcı İlaç Kullanımına yönelik çalışmalar yapmak, Sağlık hizmetleri sunumunun izlenmesi, değerlendirilmesi ve kanıta dayalı karar almak için sağlık bilgi sistemlerine zamanında veri girişi yapmak ve işleyiş ile ilgili aksaklık veya eksiklikler konusunda gerekli tedbirleri almak, Karar Destek Sistemi ile entegre Coğrafi Bilgi Sistemi kurmak, Evde sağlık hizmetlerini mobil teknolojiler ile desteklemek. 2013-2017 STRATEJİK 58 PLANI Stratejik Amaç 3: İnsan merkezli ve bütüncül yaklaşımla bireylerin sağlık ihtiyaçlarına ve beklentilerine cevap vermek HEDEF 3.1. Bireyin kendi sağlığıyla ilgili kararlara aktif katılımını sağlamak için rolünü güçlendirmek PERFORMANS GÖSTERGELERİ Hasta Hakları Konusunda Yapılan Müracaatların Değerlendirilme Oranı (%) MEVCUT DURUM ULAŞILACAK HEDEF 2013 2014 2015 %100 %100 %100 2016 %100 2017 %100 Hedefe Yönelik Stratejiler Aktif katılımı sağlamak için ilgili hastalıklar konusunda alacağı hizmet için gerekli danışmanlık ve hasta hakları konusunda gerekli eğitimler ve bilgilendirmeler düzenli olarak yapılmaktadır. Örneğin Aile Planlaması konusunda yöntem belirlenmesi hasta tarafından yapılmaktadır. 3.1.1. Bireyin kendi sağlığıyla ilgili kararlara aktif katılımı konusunda farkındalık oluşturmak. Okullarda bireylerin kendi sağlıkları ile ilgili kararlara aktif katılım bilincini oluşturmak için MEB ile işbirliği yapmak Bireylerin kendi sağlıkları ile ilgili kararlara aktif katılımlarını sağlamak amacıyla eğitim, bilgilendirme ve medya kampanyaları düzenlemek Hasta hakları birimlerini bireylerin ihtiyaç ve beklentilerine cevap verecek şekilde iyileştirmek. 3.1.2. Bireyin kendi sağlıkları ile ilgili kararlara aktif katılımını teşvik etmek için sağlık çalışanlarında davranış değişikliği oluşturmak Bireylerin kendi sağlıkları ile ilgili kararlara aktif katılımını sağlamak için sağlık çalışanlarında davranış değişikliği oluşturacak eğitim ve bilgilendirme programları yapmak Sağlık Okur-Yazarlığı konularında eğitimler düzenlemek Bakanlığımızın Sağlık Okur-Yazarlığı konularındaki çalışmaları ve etkinlikleri doğrultusunda İlimizdeki resmi kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde çalışmalarını yürütmek Hekim seçme hakkı konusunda bireyleri bilinçlendirme çalışmaları yapmak 3.1.3. Bireyin ihtiyaç ve beklentilerine cevap verebilen sağlık iletişim kanallarını geliştirmek 2023 %100 2013-2017 STRATEJİK 59 PLANI Müdürlüğümüz ve bağlı hizmet sunucularının web sitelerini bireyin ihtiyaç ve beklentilerine cevap verecek şekilde iyileştirmek Bireylerin kendi sağlıkları ile ilgili kararlara aktif katılım rolünü güçlendirmek için radyo, televizyon programlarına destek olmak SABİM-BİMER birimlerinin insan merkezli ve çözüm odaklı işleyişini iyileştirmek Hasta ve hasta yakınlarına hizmet sunumu ile ilgili bilgilendirme yapan Danışma birimlerinin altyapı ve eğitim kapasitesini arttırmak. HEDEF 3.2. Bedensel, zihinsel, sosyal ya da ekonomik şartları sebebiyle özel olan kişilerin uygun sağlık hizmetlerine daha kolay erişimini sağlayarak ihtiyaçlarına daha iyi yanıt vermek. PERFORMANS GÖSTERGELERİ MEVCUT DURUM 2013 4.100 2014 5.500 2015 7.500 2016 8.500 2017 9.500 2023 11.000 ÇPGD Konusunda Hizmet içi Eğitim Verilen Personel Durumu (%) 0 %22 %25 %30 %50 %100 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Konusunda Hizmet içi Eğitim Verilen Personel Sayısı Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Konusunda Eğitim Verilen Kişi Sayısı 20 62 75 90 100 250 37 50 100 200 300 1000 65 Yaş ve Üzeri Nüfusun Aile Hekimliğine Müracaat Sayısı ULAŞILACAK HEDEF Hedefe Yönelik Stratejiler Engelli bireylerin sağlık kuruluşlarına kolay erişimi açısından tüm TSM-ASM lerde engelli bireylere yönelik düzenlemeler yapılmış, ekonomik şartları sebebiyle özel ihtiyacı olanlara gerek evde sağlık hizmetleri ile gerekse sosyal yardımlaşma vakıflarınca gerekli yardımların verilmesi sağlanmıştır. Örneğin; DGT li hastalara maddi yardım yapılması. Kamu Hastaneleri Birliğimize bağlı 3 Sağlık Tesisimizde de Evde Sağlık Birimleri bulunmaktadır. Ancak evde sağlık hizmeti sunumuna ihtiyacı olan bireylerin muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyonlarının evinde ve aile ortamında sağlanması, bu kişilere ve aile bireylerine sosyal ve psikolojik destek hizmetlerinin bir bütün olarak birlikte verilmesi için mevcut birimlerin altyapı kapasitelerinin geliştirilmesi gerekmektedir.Bu amaçla 3 Sağlık Tesisimizin Evde Sağlık Birimlerine hizmet sunum gereklerine uygun (engelli vatandaşlarımıza da hizmet verecek şekilde düzenlenmiş) ilgili yönetmelikler gereğince dizayn edilmiş Evde Sağlık Birimleri Hizmet Araçları satın alınması. 3.2.1 Yaşlı ve Engellilere verilen sağlık hizmetlerini iyileştirmek Sağlık kurumlarını mimari ve çevresel açıdan engellilere uygun olarak düzenlemek Engellilerin hizmetlere daha kolay erişimini sağlamak için altyapı, eğitim ve teknoloji kapasitesini artırmak Yaşlı ve Engelli bireylere yönelik sağlık hizmetleri sunumunda paydaş kurumlarla (Belediyeler, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, İl Milli Eğitim Müdürlüğü) işbirliği yapmak, 2013-2017 STRATEJİK 60 PLANI Engelli bireylerin sosyal hayata uyumlarının arttırılması için, İl Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliğiyle engelli öğrencilere bedensel ve zihinsel durumlarına uygun atölyelerde eğitim verilerek, ortaya çıkan ürünlerin (el sanatları, vb.) sergilenmesini sağlanmak, Engelli sporculara yönelik, spor müsabakalarında sunulan sağlık hizmetlerini geliştirmek (psikolog, sosyal çalışmacı, doktor) 3.2.2. Evde sağlık hizmeti sunumunu iyileştirmek. Bireylere evde sağlık hizmet sunumu ile ilgili farkındalık oluşturmak için bilgilendirme ve medya kampanyaları düzenlemek Evde sağlık hizmeti sunumu veren birimlerin altyapı, eğitim ve teknoloji kapasitesini iyileştirmek, Evde sağlık hizmet sunumu ile ilgili sektörler arası işbirliği yapmak Evde sağlık hizmeti alan yalnız ve ağır bakım hastalarının hizmetlere hızlı ve zamanında erişimini sağlamak için uyarı istemi kurmak. 3.2.3. Ruh sağlığı hizmetlerini iyileştirmek. İldeki ruh sağlığı hizmeti veren birimlerin altyapı, eğitim ve teknoloji kapasitelerini iyileştirmek, İntihar girişimlerinin önlenmesi için farkındalık oluşturacak eğitim ve destek programları düzenlemek, Medyanın intihar konusunda haber yapma tutumunu izlemek, değerlendirmek ve rehberlik yapmak, Ruhsal bozukluğu olan kişileri bakım, istihdam ve psikososyal destek ihtiyaçlarını karşılamak için diğer sektörlerle işbirliği yapmak, Çocuğun psikososyal gelişimini destekleme programı kapsamında çalışmalar yapmak. 3.2.4. Toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında sağlık hizmetlerini iyileştirmek. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Programının İlimiz genelinde yürütülmesinin sağlanması, Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Programı kapsamında hastane acil servis çalışanları ve 1. basamak sağlık kurumlarımızda çalışan personele hizmet içi eğitim verilmesi, Toplumsal cinsiyet eşitliği ve Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele konularında halka yönelik eğitimler verilmesi Konuyla ilgili farkındalığı arttırmak amacıyla eğitim materyalleri geliştirmek (el broşürleri, eğitim sunuları vb.), Konuyla ilgili olarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve diğer kurumlarla iş birliği yapılması 3.2.5. Kronik Havayolu ve Kalp-Damar hastalığı tanısı konmuş bireylerin ihtiyaçları doğrultusunda sağlık hizmeti sunmak. Birinci basamak sağlık kuruluşlarında Kronik Havayolu Hastalıklarının erken tespit edilerek uygun tedavilerin verilebilmesi amacıyla Aile Hekimlerine yönelik “AstımKoah Tanı ve Tedavisi” konulu eğitimler verilmesi, Halkın yoğun ilgisinin olduğu bulvar ve kent meydanlarında hastalıkların erken tespiti için sağlıklı yaşam çadırları kurarak vatandaşlara Solunum Fonksiyon Testlerinin 2013-2017 STRATEJİK 61 PLANI uygulanması, sonuçların uzman tarafından değerlendirilerek riskli bireylerin hastanelere yönlendirilmesinin sağlanması Astım-Koah’lı hasta nüfusunun tespit edilmesi amacıyla Kamu Hastaneler Birliği’nden altı aylık periyotlar halinde istenen hasta sayılarının değerlendirilerek yoğunluk gösteren bölgelerde Ardahan Belediyesi ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü ile koordinasyon sağlanarak hava kirlilik ölçümlerinin yapılmasının sağlanması Kalp-Damar Hastalıklarını önlemek amacıyla İl Gençlik ve Spor Müdürlüğü işbirliğiyle halka yönelik egzersiz programlarının düzenlenerek, halkın aktif katılımının sağlanması, Kalp–Damar ve Kronik Havayolu hastalığı tanısı konmuş hasta ve yakınlarına yönelik eğitimler, aktiviteler ve seminerler düzenlenmesi, gerekli kontrollerinin yapılarak (tansiyon ölçümü, SFT, bel çevresi ve BKİ ölçümleri) sağlık profesyonellerine yönlendirilmesi. HEDEF 3.3. İldeki sağlık hizmetlerinin finansmanında hakkaniyetli şekilde çalışmalar yapmak. Hedefe Yönelik Stratejiler 3.3.1. Sağlık hizmetlerini finansmanında hakkaniyetin sağlanması ve bireyin sağlık harcaması sebebiyle fakirleşmesini engelleyecek uygulamaları iyileştirmek. Sağlık hizmetlerinin fiziki ve kalite erişimini iyileştirerek bireylerin özel muayenehaneye gitme zaruretini azaltmak Hekim ile hasta arasındaki gayri resmi ödemeleri önlemek için gerekli takip ve başvuruları değerlendirmek, Gereksiz sağlık harcamalarına karşı halkı bilinçlendirme çalışmaları yapmak. HEDEF 3.4. Bireylerin aldıkları sağlık hizmetinden ve sağlık çalışanlarının çalışma şartlarından duydukları memnuniyeti arttırmak. PERFORMANS GÖSTERGELERİ Sağlık Hizmetlerinden Duyulan Genel Memnuniyet Oranı (%)* Sağlık Personeli Memnuniyet Oranı (%) MEVCUT DURUM ULAŞILACAK HEDEF 2013 2014 2015 2016 2017 %72.4 %75 %76 %80 %83 %88 %75 %77 %80 %82 %85 %86 Hedefe Yönelik Stratejiler Sağlık hizmetlerinden memnuniyeti artırmak için hizmet alan hakları ve hizmet sunucuları gereksinimleri doğrultusunda çalışmalar sürdürülmektedir. 3.4.1. Hastaların ve sağlık çalışanlarının memnuniyet düzeyini yükseltmek. Bireylerin sağlık hizmetleri konusunda algı ve beklenti analizlerini sürdürmek Sağlık Hizmetlerinde Hasta Memnuniyeti Araştırması çalışmalarını sürdürmek Bireyin sağlık hizmetleri ile ilgili geri bildirimlerini değerlendirmeyi sürdürmek Sağlık kurumlarının hizmet ve tıbbi kalite ölçümlerini sürdürmek Sağlık çalışanlarının algı ve beklenti analizlerini sürdürmek Sağlık personeli memnuniyet araştırması çalışmalarını sürdürmek 2023 2013-2017 STRATEJİK 62 PLANI Sağlık çalışanlarının geri bildirimlerini değerlendirmeyi sürdürmek Sağlık çalışanlarının fiziki ortamlarını, teknolojik donanımlarını ve sosyal imkânlarını iyileştirmeye devam etmek Bireylere ait sağlık hizmetleri ile ilgili geri bildirimleri değerlendirmek, Sağlık çalışanlarının fiziki ortamlarını, teknolojik donanımlarını ve sosyal imkânlarını iyileştirmeye devam etmek. Stratejik Amaç 4: Türkiye’nin ekonomik ve sosyal kalkınmasına ve küresel sağlığa katkı aracı olarak sağlık sistemini geliştirmeye devam etmek. Sağlık sistemi ülkenin ekonomik ve sosyal kalkınmasına yardımcı olmalıdır. Bunun için sistemin finansal sürdürebilirliği olmalı, inovasyon teşvik edilmeli, sağlık sektörünün ekonomiye katkısı ve sağlık turizmi güçlendirilmelidir. Sistemin performansı izlenmeli, sağlığın ekonomiye katkısı ortaya konulmalıdır. Bu şekilde ülke hem küresel sağlık politikalarında söz sahibi olur hem de küresel sağlığa yardım edebilir. HEDEF 4.1. Hizmet kalitesinden taviz vermeden kanıta dayalı politikalarla sağlık sisteminin finansal sürdürülebilirliğini korumak Hedefe Yönelik Stratejiler 4.1.1. Sağlık sisteminin finansal sürdürülebilirliğini korumak için sorunları tanımlayan ve teşhis eden dinamik yapıyı kurmak İlde Sağlık hizmet sunumunda değişim gerektiren alanları ve maliyetlerini tespit etmek 4.1.2. Hizmet kalitesinden taviz vermeden sağlık sisteminin finansal sürdürülebilirliğini korumak için kaynakların optimum kullanımını sağlayacak program ve yöntemler geliştirmek Sağlık kurumlarında günübirlik tedavi hizmetlerini iyileştirmek Sağlıkta finansal yönetim için eğitim, altyapı ve teknoloji kapasitesini artırmak 4.1.3. Hizmet kalitesinden taviz vermeden sağlık sisteminin finansal sürdürülebilirliğini korumak için uygulanan programları izlemek ve değerlendirmek İldeki sağlık sisteminin finansal sürdürülebilirliğini korumak için uygulanan programları bütçe gerçekleşmeleri ve finansal analizlerle takip etmek Sağlık sisteminin finansal sürdürülebilirliğini izlemek ve değerlendirmek için altyapı eğitim ve teknoloji kapasitesini iyileştirmek üzere işbirliği yapmak 2013-2017 STRATEJİK 63 PLANI 4.1.4. Bakanlığımızın yürüttüğü projelere gönüllülük esasına dayanarak katkıda bulunmak. Paydaş kurumları projelere dahil etmek, İlde sağlıkla ilgili belirli gün ve haftalarda halkımıza yönelik yapılan etkinliklerde farkındalık oluşturmak amaçlı dış paydaş desteği sağlamak, Sağlık kurumlarının bütçelerinin amaçlanan bütçenin hedefler doğrultusunda etkin ve verimli şekilde kullanımının sağlanması HEDEF 4.2. İldeki Sağlık sistemi performansını izlemek, sağlığa ve milli ekonomiye katkısını kanıtlarıyla ortaya koymak Hedefe Yönelik Stratejiler 4.2.1. İlin 2013-2017 Stratejik Planı’nın performans ölçüm sistemini sonuç odaklı oluşturmak, izlemek ve değerlendirmek Stratejik hedeflerin başarısını ölçmek için birimler bazında anahtar performans göstergelerini tespit etmek Stratejik hedeflerin başarı seviyesini takip etmek HEDEF 4.3. Sağlık sisteminin öncelikli alanlarında araştırmayı, geliştirmeyi ve inovasyonu teşvik etmek ve projeler geliştirmek Hedefe Yönelik Stratejiler 4.3.1. Sağlıkta araştırma, geliştirme ve inovasyonu teşvik etmek için oluşturulan destek programlarını takip etmek, projeler geliştirmek Ardahan Devlet Hastanesinde Ar-Ge birimi kurulması için İl Sağlık Müdürlüğü tarafından gerekli planlama ve çalışmaların yapılması 4.3.2. İlin sağlık önceliklerini belirlemek, etkilemek İlin sağlık politikalarının önceliklerini ve stratejilerini belirlemek amacıyla araştırmalar yapmak İlin sağlık politikalarının önceliklerini ve stratejilerini belirleyen bilimsel belgeler (rapor, makale, tebliğ vb.) hazırlamak Ulusal/uluslararası meslek birlikleri, STK'lar ve özel sektör ile işbirliği yapmak 2013-2017 STRATEJİK 64 PLANI ÜÇÜNCÜ BÖLÜM STRATEJİK UYGULAMA 2013-2017 STRATEJİK PLANI 65 Aile Hekimliği ve toplum sağ. Şb. Bulaşıcı olmayan Hast. Prog. Ve Kanser Şb. Bulaşıcı Hast. Çevre ve Çalışan Sağ. Şb. Müd. KHB Sağlık Hizmetleri Şb.Müd. Araş.Bil. Sist. Ve Halk Sağ.Gel. Şb.Müd. Acil ve Afetlerde Sağ. Hiz.Şb.Müd. Sorumlu Hizmet Birimi o Destek Hizmet Birimi HİZMET BİRİMLERİ Yönetim Hiz.Şb.Müd. Stratejik Amaç ve Hedeflerden Sorumlu/Destek Birimler Matrisi STRATEJİK AMAÇ 1: Sağlığa yönelik risklerden birey ve toplumu korumak ve sağlıklı hayat tarzını teşvik etmek. S.H. 1.1. Sağlığa yönelik risklerden bireyi korumak amacıyla Sağlıklı Beslenme, Fiziksel Aktivite, Diyabet ve Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması ile ilgili bireylerde kalıcı davranış değişikliği oluşturmak. HEDEF 1.2. Tütün ile ilgili mücadeleyi sürdürmek, tütün maruziyeti ve bağımlılık yapıcı madde kullanımını azaltmak, HEDEF 1.3. Sağlık Okur-Yazarlığı konusunda bilgilendirme eğitimleri düzenleyerek amacı, kapsamı ve sürdürülebilirliği konusunda çalışmalar yapmak. HEDEF 1.4. Üreme sağlığı konusundaki farkındalığı arttırmak ve sağlıklı davranışları teşvik etmek. HEDEF 1.5 Halkın sağlığını etkileyen acil durumların ve afetlerin sağlık üzerindeki etkisini azaltmak HEDEF 1.6. İş sağlığını iyileştirerek, çalışanların sağlığını ve iyiliğini korumak ve geliştirmek. HEDEF 1.7. Çevresel tehlikelerin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak HEDEF 1.8. Bulaşıcı Hastalıklar ve risk faktörleri ile mücadele etmek ve bunları izlemek, HEDEF 1.9. Bulaşıcı olmayan hastalıkların görülme sıklığını ve risk faktörlerini azaltmak ve izlemek. o o o o o o o 1.10 Ulusal Kanser Kontrol Programı kapsamında birey ve toplumda farkındalık oluşturmak o 2013-2017 STRATEJİK PLANI 66 Aile Hekimliği ve toplum sağ. Şb.(HSM) Bulaşıcı olmayan Hast. Prog. Ve Kanser Şb.(HSM) KHB Araş.Bil. Sist. Ve Halk Sağ.Gel. Şb.Müd. Yönetim Hiz.Şb.Müd. Acil ve Afetlerde Sağ. Hiz.Şb.Müd. Sorumlu Hizmet Birimi o Destek Hizmet Birimi Bulaşıcı Hast. Çevre ve Çalışan Sağ. Şb. Müd. HİZMET BİRİMLERİ Destek Hizmetleri Şb Müd.(HSM) Stratejik Amaç ve Hedeflerden Sorumlu/Destek Birimler Matrisi STRATEJİK AMAÇ 2: Birey ve topluma erişilebilir, uygun, etkili ve etkin sağlık hizmetleri sunmak HEDEF 2.1. Sağlık Hizmetlerinin kalitesini ve güvenliğini iyileştirmek o HEDEF 2.2. Anne, çocuk ve ergen sağlığını korumak ve geliştirmek o HEDEF 2.3. Koruyucu ve temel sağlık hizmetlerinin etkili kullanımını sağlamak. HEDEF 2.4. Acil Sağlık hizmetlerine uygun ve zamanında erişimi sürdürmek HEDEF 2.5. Sağlıkta insan kaynaklarının dağılımını yetkinliğini ve motivasyonunu iyileştirmeye devam etmek ve sağlıkta insan kaynaklarını sürdürülebilirliğini sağlamak. HEDEF 2.6. Sağlık kurumlarının altyapısını, kapasitesini, kalitesini ve dağılımını geliştirmek. o o 2013-2017 STRATEJİK PLANI 67 Aile Hekimliği ve toplum sağ. Şb. Bulaşıcı olmayan Hast. Prog. Ve Kanser Şb. Bulaşıcı Hast. Çevre ve Çalışan Sağ. Şb. Müd. KHB Yönetim Hiz.Şb.Müd. Acil ve Afetlerde Sağ. Hiz.Şb.Müd. Sorumlu Hizmet Birimi o Destek Hizmet Birimi Sağlık Hizmetleri Şube Müd. HİZMET BİRİMLERİ Araş.Bil. Sist. Ve Halk.Sağ.Gel. Şb.Müd. Stratejik Amaç ve Hedeflerden Sorumlu/Destek Birimler Matrisi Stratejik Amaç 3: İnsan merkezli ve bütüncül yaklaşımla bireylerin sağlık ihtiyaçlarına ve beklentilerine cevap vermek HEDEF 3.1. Bireyin kendi sağlığıyla ilgili kararlara aktif katılımını sağlamak için rolünü güçlendirmek HEDEF 3.2. Bedensel, zihinsel, sosyal ya da ekonomik şartları sebebiyle özel olan kişilerin uygun sağlık hizmetlerine daha kolay erişimini sağlayarak ihtiyaçlarına daha iyi yanıt vermek. HEDEF 3.3. İldeki sağlık hizmetlerinin finansmanında hakkaniyetli şekilde çalışmalar yapmak. HEDEF 3.4. Bireylerin aldıkları sağlık hizmetinden ve sağlık çalışanlarının çalışma şartlarından duydukları memnuniyeti arttırmak. o 2013-2017 STRATEJİK PLANI 68 Aile Hekimliği ve toplum sağ. Şb. Bulaşıcı olmayan Hast. Prog. Ve Kanser Şb. KHB Araş.Bil. Sist. Ve Sağ.Gel. Şb.Müd. Acil ve Afetlerde Sağ. Hiz.Şb.Müd. Yönetim Hiz.Şb.Müd. Sorumlu Hizmet Birimi o Destek Hizmet Birimi Bulaşıcı Hast. Çevre ve Çalışan Sağ. Şb. Müd. HİZMET BİRİMLERİ Sağlık Hizmetleri Şb.Müd. Stratejik Amaç ve Hedeflerden Sorumlu/Destek Birimler Matrisi Stratejik Amaç 4: Türkiye’nin ekonomik ve sosyal kalkınmasına ve küresel sağlığa katkı aracı olarak sağlık sistemini geliştirmeye devam etmek HEDEF 4.1. Hizmet kalitesinden taviz vermeden kanıta dayalı politikalarla sağlık sisteminin finansal sürdürülebilirliğini korumak HEDEF 4.2. İldeki Sağlık sistemi performansını izlemek, sağlığa ve milli ekonomiye katkısını kanıtlarıyla ortaya koymak HEDEF 4.3. Sağlık sisteminin öncelikli alanlarında araştırmayı, geliştirmeyi ve inovasyonu teşvik etmek ve projeler geliştirmek o o o 2013-2017 STRATEJİK 69 PLANI DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İZLEME VE DEĞERLENDİRME 2013-2017 STRATEJİK 70 PLANI 4.1. İZLEME VE DEĞERLENDİRME İzleme, stratejik plandaki hedeflerin gerçekleşmelerinin sistematik olarak takibi ve raporlanmasıdır. Değerlendirme, uygulama sonuçlarının ölçümü ve hedeflere uygunluğunun analizidir. Bu analizler, sağlık sistemi performansının iyileştirilmesi, hesap verme sorumluluğu ve şeffaflığın arttırılmasında kritik öneme sahiptir. İzleme ve değerlendirme, stratejik planın hayata geçirilmesini sağlar. 4.1.2 İZLEME VE DEĞERLENDİRME SÜRECİ Stratejik planda yer alan hedeflerimizi ilgili birimler ile ilişkilendirdik ve gerçekleştirilmesi konusunda gerekli iş gücü, eğitim ve organizasyonu planladık. 4.1.3.ETKİLİ VE DÜZENLİ RAPORLAMA Faaliyet Raporu: Yıllık olarak hazırlanır. Ara Dönem Raporu: 2015 yılı ortasına kadar olan ilerlemeyi gösterir. Nihaî Rapor: 2018 yılında hazırlanacaktır. Özel Raporlar: Herhangi bir amaç, hedef veya strateji için ihtiyaç halinde hazırlanır. Revize: 2015 yılında tüm nüfus tekrar hesaplandıktan sonra veriler revize edilecektir. 4.2. İZLEME VE DEĞERLENDİRME SORUMLULUĞU Birimler, uygulamanın yanı sıra izleme ve değerlendirmeye ilişkin verilerin sağlanmasından sorumludur. İzleme ve değerlendirme faaliyetlerinin koordinasyonu ve analizi Araştırma Bilgi Sistemleri Sağlığın Geliştirmesi ve Halk Sağlığı Şube Müdürlüğünün sorumluluğundadır. Sorumlu Şube Müdürlüğü stratejik plan analizinde şunları yapacaktır: İzleme ve değerlendirme süreçlerini takip etmek Danışma kurulları ve komisyonlar oluşturmak Bulgulara göre revizyon önerilerinde bulunmak