2008/12 - Tekfen Holding

Transkript

2008 Yılı
Faaliyet Sonuçları
1/
İçindekiler







2
Makro Değerlendirme
Yönetim Anlayışı
Grup Hakkında Genel Değerlendirme
2008 Yılı Konsolide Mali Tablolar
2009 Yılı Beklentileri
Faaliyet Grupları ile İlgili Detay Bilgiler
Tekfen Hissesinin Borsa Performansı







3
Makro Değerlendirme: 2008 Yılı Gelişmeleri
2008 yılına, yılın son çeyreğinde ortaya çıkan küresel kriz damgasını vurdu...
2008 yılı, gelişmiş ekonomilerden başlayıp, hızla tüm dünya geneline yayılan bir
mali ve ekonomik krizin ortaya çıktığı yıl olarak tarihe geçmiştir. 2007 yılından
itibaren ABD’den başlayarak mortgage kredilerinin giderek artan bir oranda sorunlu
hale gelmesiyle tetiklenen süreç, bu kredilere bağlı olarak çarpan etkisiyle ihraç
edilen varlığa dayalı menkul kıymetler ve türev ürünlerin değerlerinin büyük oranda
düşmesiyle, 2008 yılı içinde ağırlaşmıştır. Nihayet, 2008 yılının son çeyreğine
gelindiğinde, dünyanın en büyük ve en köklü mali kuruluşlarından bazılarının iflası
ile küresel bir kriz ortamına girilmiştir.
Mali piyasalardaki düşüşler nedeniyle eriyen servetler ve artan belirsizlik ortamı
nedeniyle küresel talep yavaşlamış, buna bağlı olarak küresel üretimde de gerileme
olmuştur. Ancak üretimdeki bu gerileme istihdamı da düşürerek, küresel talebin daha
da gerilemesine yol açan ikincil bir dalga yaratmış, bu açıdan dünya ekonomisi bir
resesyon sarmalına girme tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır.
Sonuç olarak, son dönemde dünyanın belli başlı ekonomilerinin hemen hepsinin
ekonomik büyümelerinin durakladığı, hatta negatif büyüme rakamlarının
açıklanmaya başlandığı gözlenmiştir. Bu konjonktürde gözlenen önemli bir başka
gelişme de, dünyada -başta petrol fiyatları olmak üzere- emtia fiyatlarında ortaya
çıkan keskin düşüş olmuştur.
4
Türk ekonomisi de krizden payını alıyor...
Dünyadaki bu kriz ortamı Türk ekonomisini de ciddi ölçüde etkilemiştir. Krizin Türk
ekonomisi üzerindeki ilk etkisi mali piyasalar üzerinde olmuştur. Yurtiçi mali piyasalardan
önemli miktarda yabancı sermaye çıkması ve yerli yatırımcılar açısından da risk algısının
artması, piyasa parametrelerini olumsuz yönde etkilemiştir. Bu çerçevede, döviz kurları hızla
yükselirken, hisse senedi piyasasında ise ciddi bir düşüş yaşanmıştır. Bu iki piyasa kriz sonrası
gelmiş oldukları seviyelerde kabaca dengeye oturmuş gözükürken, döviz piyasasında zaman
zaman görülen yukarı yönlü volatilite Merkez Bankası’nın aldığı tedbirlerle giderilmektedir.
Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ikincil piyasa faiz oranları ise kriz sonrası dönemde
dalgalı bir seyir izlemiş, krizin ortaya çıkmasının ardından yükseliş gösteren DİBS faizleri,
Merkez Bankası’nın gecelik faizlerde üstüste yaptığı indirimlerin de etkisiyle, 2009 yılının ilk
aylarında kriz öncesi dönemin altındaki seviyelere kadar gerilemiştir.
Mali piyasalardaki ilk dalgalanmanın ardından, krizin etkileri şirketler kesimine de yansımıştır.
Bu çerçevede krizin esas olumsuz etkisi, 2001 krizinden sonra yapılan reformlar ve alınan
tedbirlerle mali açıdan gücü ve direnci artan bankacılık sektörü üzerinde değil, reel sektör
üzerinde görülmektedir. Yılın son çeyreğinde, özellikle sanayi sektörüne ilişkin rakamlar,
üretimde keskin bir düşüşe işaret etmektedir. Talepteki gerilemenin doğal sonucu olan bu
durum, işsizlik oranlarında da artışa yol açmıştır. Ayrıca bu dönemde, yurtiçi talepteki daralma
ve dünyada emtia fiyatlarının düşmesi Türkiye’nin ithalatının ciddi ölçüde azalmasına yol
açarken, ihracat pazarlarındaki ekonomik durgunluk ve talep daralması nedeniyle Türkiye’nin
ihracatı da keskin bir düşüş göstermiştir. Ancak ithalat düşüşünün ihracat düşüşünden daha
fazla olması nedeniyle dış ticaret açığında gerileme gözlenmektedir.
5
Krizden “görünürde” olumlu etkilenen ekonomik göstergeler de var...
Kriz ortamından “görünürde” olumlu etkilenen iki temel makroekonomik gösterge
bulunmaktadır. Bunlardan ilki, yukarıda anlatılan dış ticaret açığındaki gerileme nedeniyle
2008 yılının son çeyreğinde azalan cari işlemler açığıdır. Hatta 2009 yılının Ocak ayında cari
işlemlerin fazla vermiş olması dikkat çekmektedir. Olumlu bir seyir izleyen ikinci gösterge de
enflasyondur. 2008 yılı Ekim ayından sonra yıllık tüketici enflasyonunda hızlı bir düşüş
gözlenmektedir. Ancak her iki göstergedeki iyileşme de, başta iç talepteki daralma olmak
üzere, ekonomideki bazı sorunların sonucu olduğundan, bunları olumlu gelişmeler olarak
algılamamak gerekmektedir.
2009 yılının da önemli ölçüde krizin gölgesinde geçmesi bekleniyor...
2009 yılının ilk ayları itibariyle kriz ortamının sürdüğü görülmektedir. Ayrıca, hala, hem
dünyada, hem de Türkiye’de kriz sürecinin hangi aşamasında bulunduğumuz da
bilinmemektedir. Diğer bir ifadeyle, krizin dip noktasının görülüp görülmediği konusunda
öngörüde bulunmak henüz mümkün değildir. Bu nedenle, hem ekonomik göstergeler, hem de
mali piyasa parametreleri açısından önümüzdeki dönemde her iki yönlü hareketler de aynı
derecede olasılık dahilindedir. Yine de, 2009 yılı içinde güçlü bir ekonomik toparlanma olma
olasılığı zayıf görünmektedir. Ancak, özellikle 2001 yılında yaşanan krizin ardından
gerçekleştirilen yapısal reformlar sayesinde Türk ekonomisinin kırılganlığı azalmıştır.
Türkiye’nin -en azından şu ana kadar- krizden pekçok ülkeye kıyasla daha az tahribatla
çıkabilmiş olmasında bu faktörün önemli etkisi vardır.
6







7
Vizyon / Misyon
Vizyonumuz:
“Faaliyet gösterdiği Taahhüt, Tarımsal Sanayi, Emlak Geliştirme ve Finans
sektörlerinde Türkiye’nin atılımlarını yönlendiren güçlerden biri olmak”
Misyonumuz:
“Grup’un süregelen değerlerine bağlı kalarak, faaliyet alanlarına iyi
odaklanmak, bu alanlarda en kaliteli ürün ve hizmet üretimini gerçekleştirerek,
lider ve akla ilk gelen kurum haline gelmek; bunu yaparken de müşterilerinden
tedarikçilerine, çalışanlarından hissedarlarına ve topluma kadar tüm paydaşları
için değer yaratmaktır.”
8
Etik Kurallar
Tekfen, kurulduğu günden bu yana geçen 50 yılı aşkın dönemde, işini kaliteli
ve doğru şekilde yapmanın yanı sıra etik kurallara uygun davranmayı
faaliyetlerinin vazgeçilmez bir koşulu olarak kabul etmiştir ve tüm
faaliyetlerini aşağıdaki etik kurallar çerçevesinde sürdürmektedir:




Dürüstlük
Gizlilik
Şirket Çıkarlarının Bireysel Çıkarlardan Üstün Tutulması
Paydaşlarımıza Olan Sorumluluklarımızın Yerine Getirilmesi
- Yasalara ve Mevzuata Uyum Açısından
- Müşterilere Karşı
- Çalışanlara Karşı
- Pay Sahiplerine Karşı
- Tedarikçi ve İş Ortaklarımıza Karşı
- Rakiplerimize Karşı
- Çevreye ve Topluma Karşı
9
Kurumsal Yönetim
 Tekfen Holding yukarıda belirtilen etik kurallar ve özdeğerler çerçevesinde
profesyonel bir ekip tarafından şeffaf ve hesap verebilir bir anlayışta
yönetilmektedir.
 Tekfen Holding Kurumsal Yönetim İlkelerine azami uyumu gözetir.
 Tekfen’in kurumsallıkta ulaştığı seviyenin bir göstergesi olarak Yönetim
Kurulunda 3 bağımsız üye bulunmaktadır.
 Yine aynı anlayışla hissedarlarımıza kârımızın asgari %30’unun dağıtılması
ilke olarak belirlenmiştir.
10
Odaklanma Stratejisi
 Tekfen Holding kurucu ortaklarının belirlediği “en iyi bildiğin işi en iyi şekilde
yap” düsturuyla hareket etmektedir. Bu çerçevede odaklandığımız sektörler,
taahhüt, tarımsal sanayi ve terminal hizmetleri, emlak geliştirme ve bankacılık
sektörleridir.
 Taahhüt, Tekfen Grubunun kuruluşundan bu yana çalıştığı ve dünya standardında
uzmanlık kazandığı bir faaliyettir. Gelişmekte ve zenginleşmekte olan Ortadoğu,
Hazar Bölgesi ve Kuzey Afrika ülkelerinin taahhüt işlerine yönelik yaratacağı talep
bu faaliyetin stratejik odak olarak belirlenmesinde etkili olmuştur.
 Tarımsal üretim insanlığın en temel ihtiyacı olan beslenmeye yöneliktir. Gübre ise
bu üretimin vazgeçilmez bir girdisidir. Artan dünya nüfusuna ek olarak biodizel
üretimi gibi alternatif kullanım alanlarının ortaya çıkması ile tarımsal üretime, buna
paralel olarak da gübreye olan talebin artacağı ön görülmektedir. Söz konusu
faaliyet de stratejik odak olarak belirlenmiştir.
11
Odaklanma Stratejisi
 Tarımsal sanayi faaliyetlerimiz kapsamında yer alan ancak ayrıca vurgulanmaya
değer bir başka faaliyet alanımız da Terminalcilik faaliyetidir. Akdeniz ve
Karadeniz’in stratejik noktalarında konumlanmış olan tesislerimizin yapılacak ilave
yatırımlarla önümüzdeki yıllarda Holding faaliyetleri arasındaki öneminin daha da
artacağı beklenmektedir.
 Ülkelerin gelişmesine ve zenginleşmesine paralel olarak modern, lüks ve
standartlara uygun konut ve ofis ihtiyacının arttığı gözlenmiştir. Bu nedenle söz
konusu Emlak Geliştirme faaliyeti stratejik odak olarak belirlenmiştir.
 Bankacılık faaliyeti, Eurobank Tekfen adı altında ortağımız EFG Eurobank ile
birlikte büyüme hedefinde olduğumuz bir alandır.
 Tekfen Holding’in stratejik planlarında odak faaliyet alanları olarak belirlediği
yukarıdaki sektörlerde büyümek ve lider konuma gelmek hedefi bulunmaktadır.
Bunların dışında kalan yeni sektörlere girmek planlanmamaktadır.
12
Sosyal Sorumluluk Anlayışı
 Tekfen Grubu, sosyal, kültürel ve çevresel faaliyetlere destek vermeyi kurumsal
yapısının doğal bir gereği olarak görmektedir. Tekfen Holding çatısı altındaki tüm
iştirakler, “faydalılık”, “uyumluluk” ve “koruyuculuk” kavramlarını kendi
alanlarındaki her türlü çalışma için ön koşul saymaktadırlar.
 Toplumsal gelişme ve ilerlemeye destek vermenin, olanakları ölçüsünde ülkenin
tüm fert ve kuruluşları için topyekûn bir sorumluluk olduğuna inanan Tekfen, bu
yöndeki çalışmalarını uzun yıllardır çok yönlü olarak sürdürmektedir. Üst
yönetimden alt kademelere kadar tüm Tekfen çalışanları tarafından da içtenlikle
desteklenen bu faaliyetler, Grubun insanı ve çevreyi önde tutan değerleriyle de bire
bir örtüşmektedir.
 Tekfen’in bu anlayışını hayata geçiren organ olarak, Tekfen Eğitim, Sağlık,
Kültür, Sanat ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı, sosyal ve kültürel faaliyetlere
katkı sağlamak amacıyla Tekfen Holding’in ortakları, kurucu üyeleri ve grup
şirketleri tarafından 12 Nisan 1999 tarihinde kurulmuştur. Sosyal sorumluluk
bilinciyle çalışmalarını sürdüren Tekfen Vakfı’na, 2004 yılında Bakanlar Kurulu
tarafından “toplum yararına çalışan kurum” statüsü tanınmıştır.
13







14
2008Yılı Konsolide Mali Tabloları
Tekfen Holding
2008 yılı Tekfen Holding için çok iyi başlamış, yılın ilk dokuz ayında özellikle
Tarımsal Sanayi Grubundaki üstün performans dikkat çekmiştir. Ancak yılın
sonlarına doğru ortaya çıkan küresel kriz Şirketin karlılığını olumsuz yönde
etkilemiştir. Bu durum Şirket hissesinin borsadaki değerinin seyri üzerinde de
etkili olmuştur.
Taahhüt Grubu
Geçiş dönemi olarak adlandırdığımız 2007 yılı sonrasında, 2008 yılının
özellikle ikinci yarısı kar marjlarının daha yüksek olacağı bir dönem olarak
hedeflenmiş olmasına karşın, yılın sonlarına doğru ortaya çıkan küresel kriz
idareleri, bazı durumlarda emtia fiyatlarındaki düşüşün dip noktaya kadar
gelmesini beklemeye, bazı durumlarda da doğrudan belirli bir süre için
projeleri ertelemeye yöneltmiştir. Bunun sonucunda Tekfen Taahhüt Grubu
2008 yılı için belirlediği karlılık ve backlog hedeflerinin altında kalmıştır.
15
Tarımsal Sanayi Grubu
Tarımsal Sanayi Grubu için 2008 yılı, son çeyreğe kadar çok iyi bir dönem olarak
gerçekleşmiştir. Son çeyrekte ise küresel krizin gübre sektörünü derinden etkilemesi
nedeniyle Tarımsal Sanayi Grubu da olumsuz etkilenmiştir. Tarımsal Sanayi
Grubu daralan pazarda bu yıl da pazar payını artırma başarısını göstermiş liderliğini
korumuştur.
Emlak Geliştirme Grubu
2008’de dünya finans piyasalarında yaşanan kriz gayrimenkul ve inşaat sektörünü
önemli ölçüde etkilemiştir. Orta ve uzun vadede, piyasanın dengeye ulaşmasıyla
sektörde büyümenin devam edeceği ve bu süreçte finansal yapısı güçlü olan, gerçekçi
projeksiyonlarla proje geliştiren grupların sektörü yönlendireceği ve krizi fırsata
çevirme şansı bulabileceği öngörüldüğünden, 2008 yılı içinde İstanbul, Bodrum, İzmir
ve Konya’da hayata geçirilmesi planlanan toplam 6 projenin hazırlık çalışmaları
yürütülmüştür.
16







17
Temel Finansal Göstergeler
Temel Bilanço Kalemleri (Milyon TL)
Toplam Varlıklar
Özkaynak Toplamı
Temel Gelir Tablosu Kalemleri (Milyon TL)
Satışlar
Brüt Kâr
31 Ara 07
2.421
31 Ara 08
Değişim (%)***
2.997
24
1.217
1.343
01 Ocak01 Ocak31 Ara 07
31 Ara 08
10
Değişim (%)
1.902
275
2.518
319
32
16
Faaliyet Kârı
126
158
26
FAVÖK*
191
247
29
Dönem Kârı
Sürdürülen Faaliyetler Dönem Kârı
280
125
91
91
68
27
Durdurulan Faaliyetler Dönem Kârı
155**
-
-
* Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kâr
** Tekfenbank’ın çoğunluk hisselerinin satışından kaynaklanmaktadır.
*** Sunumda seviye bildiren rakamlar tam sayıya yuvarlanarak verilmiştir. % değişim ve marj hesaplamaları ise
yuvarlanmamış tam rakamlar üzerinden yapılmıştır. Bu nedenle seviyelerin birbirine oranlanması ile bulunan %
değişim ve marjlar, grafiktekinden bir miktar farklılık gösterebilir.
18
Satışlar
Dağılım (Milyon TL)
Konsolide (Milyon TL)
2.518
2007
2008
1.319
1.902
1.111
1.031
775
47
Tarım
Taahhüt
2007
2008
31
Emlak
Geliştirme
49
58
Diğer
Dağılım (%)
2007
2%
2008
1%
3%
2%
44%
41%
19
54%
52%
FAVÖK
2007
2008
247
191
75
109
111
147
14
-8
2007
20
2008
Taahhüt
Tarım
Emlak
Geliştirme
-9
-2
Diğer
FAVÖK Marjı
Dağılım (%)
Konsolide (%)
29,3
7,3 8,3
10,1
2007
2008
14,3 13,2
9,8
-2,8
-25,0
2007
21
2008
Taahhüt
Tarım
Emlak
Geliştirme
-17,4
Diğer
2007
2008
125
91
91
73
23
-3
2007
22
2008
36
15
Taahhüt
-14
Tarım
Emlak
Geliştirme
-4
Diğer
Sürdürülen Faaliyetler Dönem Kârı Marjı
Dağılım (%)
Konsolide (%)
2007
2008
61,8
6,6
32,9
3,6
11,7 6,5
2,2
-0,3
-8,1
-44,8
2007
23
2008
Taahhüt
Tarım
Emlak
Geliştirme
Diğer
Dönem Kârı
2007
280
151*
2008
91
155*
91
73
36
23
15
125
-3
2007
2008
Taahhüt
-14
Tarım
* 155 milyon TL’lik Durdurulan Faaliyetlerden kaynaklanan dönem kârı bulunmaktadır.
24
Emlak
Geliştirme
Diğer
Çalışan Sayısı
15.738
16.868
11.791
2006
2007
2008
Çalışan Sayısı
2006
2007
2008
Taahhüt
9.868
13.426
14.659
Tarım
771
1.113
1.119
Emlak
68
494
328
Diğer*
1.084
705
762
Toplam
11.791
15.738
16.868
* Diğer segmentinde Eurobank Tekfen çalışanlarının Holding’in bankadaki hisse oranına tekabül eden kısmı dahildir.
25
Yatırım Harcamaları
Milyon TL
151
133
127
2006
2007
2008
Yatırım Harcamaları (Milyon TL)
26
Taahhüt
Tarım
Emlak
Diğer
Toplam
2006
110,3
12,4
1,7
2,1
126,6
2007
138,2
4,9
7,1
0,5
150,7
2008
88,5
17,3
15,8
11,8
133,4
Net Nakit Durumu*
Holding Net Nakit Durumu (Milyon TL)
Faaliyetler İtibariyle Net Nakit Durumu (Milyon TL)
2007
99
2008
351 280
68
78
0
-21
-320
2007
-113
-450
2008
Taahhüt
Tarım
* Banka kredileri, leasing borçları ve hazır değerlerin neti olarak hesaplanmıştır.
27
Emlak
Geliştirme
Diğer







28
Toplam Satışlar
Milyon TL
2.518
2.657
1.902
2007
* Yıl Sonu Beklentisi
29
2008
2009/B*
Satışlar (Milyon TL)
Taahhüt Grubu
1.319
1.415
1.031
1.111
1.100
2008
2009/B*
775
2007
2008
2009/B*
47
2007
31
30
Diğer Faaliyetler
67
2008
2007
2009/B*
49
58
2007
2008
75
2009/B*
FAVÖK
Milyon TL
275
247
191
2007
31
2008
2009/B*
FAVÖK (Milyon TL)
Taahhüt Grubu
109
117
111
2008
2009/B*
2007
147
150
2008
2009/B*
75
2007
Diğer Faaliyetler
2
14
-9
-8
2007
2008
32
-2
6
2009/B*
2007
2008
2009/B*
FAVÖK Marjı
(%)
10,1
9,8
2007
33
2008
10,4
2009/B*
FAVÖK Marjı (%)
Taahhüt Grubu
7,3
8,3
8,3
2007
2008
2009/B*
14,3
13,2
13,7
2007
2008
2009/B*
Diğer Faaliyetler
29,3
2,7
8,6
-2,8
-17,4
-25,0
2007
2008
34
2009/B*
2007
2008
2009/B*
Milyon TL
186
125
91
2007
35
2008
2009/B*
Sürdürülen Faaliyetler Dönem Kârı (Milyon TL)
Taahhüt Grubu
114
42
91
73
23
-3
2007
2008
2009/B*
15
2009/B*
36
29
2008
2009/B*
1
2008
36
2008
Diğer Faaliyetler
-4
-14
2007
2007
2009/B*
2007
Sürdürülen Faaliyetler Dönem Kârı Marjı
(%)
7,0
6,6
3,6
2007
37
2008
2009/B*
Sürdürülen Faaliyetler Dönem Kârı Marjı (%)
Taahhüt Grubu
11,7
3,0
2,2
10,3
6,5
-0,3
2007
2008
2009/B*
2007
2008
Diğer Faaliyetler
61,8
32,9
38,7
2,0
-44,8
2007
2008
38
2009/B*
-8,1
2009/B*
2007
2008
2009/B*
Dönem Kârı
Milyon TL
280 **
186
91
2007
2008
2009/B*
** Bu rakamın içinde 155 milyon TL’lik Durdurulan Faaliyetlerden kaynaklanan dönem kârı bulunmaktadır.
39





 Faaliyet Grupları ile İlgili Detay Bilgiler

Taahhüt Grubu
 Tekfen Hissesinin Borsa Performansı
40
Taahhüt Grubu
Genel Değerlendirme
 Geçiş dönemi olarak adlandırdığımız 2007 yılı sonrası 2008 yılı, kar marjlarının
daha yüksek olacağı ve proje portföyümüzün büyüyeceği bir dönem olarak
hedeflenmişti. Ancak yılın sonlarına doğru ortaya çıkan küresel kriz ve bu ortamda
düşen petrol, diğer emtia ve malzeme fiyatları nedeniyle bazı projeler fizibilitesini
kaybetmiş ve işverenler tarafından iptal edilmiş, bazı projelerde de düşen malzeme
fiyatlarından menfaat sağlamak isteyen işverenler projeleri erteleme yoluna gitmiştir.
 Her ne kadar Tekfen Taahhüt Grubunun almış olduğu işlerde bir iptal durumu söz
konusu değilse de, idarelerin işleri erteleme yönündeki genel eğilimi, Grubun yeni iş
alımlarında da yavaşlamaya ve gecikmelere yol açmıştır.
 Bunun sonucunda 2008 yılı Tekfen’in mevcut işlerini sürdürdüğü ancak yeni büyük
bir iş alamadığı bir yıl olmuştur.
41
Taahhüt Grubu
Devam Eden Projeler
Orta Doğu Bölgesi
 Suudi Arabistan, krizden kaynaklanan proje ertelemelerinin özellikle petrol ve gaz
sektöründe en az gözlemlendiği ülke olmuştur. Bu ülkede devam eden 4 projeden Rabigh
Rafinerisi inşaatına ilişkin olarak 1. Bölüm (UO1) işler bitirilmiş olup, 2. Bölüm (UOU)
işler ise halen devam etmektedir. Kureyş Projesinin %90’ı tamamlanmış olup, Mayıs
2009’da bitirilmesi hedeflenmektedir. Bu ülkede alınan son proje olan Ma’aden Projesinde
de inşaat başarıyla devam etmektedir.
 Katar’da Grubun üç projesi bulunmaktadır. Bunlardan inşaatı 2008’de tamamlanıp
işletmeye alınan gaz boru hattı projesinin kesin hesap çalışmaları 2009 yılının başlarında da
devam etmiştir. Petrol boru hattı projesi ise 2008’de tamamlanmış olup, eksik giderme ve
işletmeye alma çalışmalarının 2009 yılının ilk yarısında bitirilmesi hedeflenmektedir. Bu
ülkedeki son alınan ve en büyük proje olan Kuzey Otoyolu Projesinde devam eden
çalışmaların artan iş hacmiyle 2010 yıl sonunda bitirilmesi beklenmektedir.
 Umman’daki Harweel Cluster Petrol ve Gaz Boru Hattı Projesi’nde işveren tarafından
temin edilen boru malzemesinin sahaya intikalindeki gecikmeler nedeniyle, projenin
tamamlanması 2009 yılına sarkmıştır.
42
Taahhüt Grubu
Devam Eden Projeler
Hazar Bölgesi
 Azerbaycan’daki tüm işlerde Tekfen Taahhüt Grubu, faaliyetlerini Azerbaycan Devlet Petrol
Şirketi SOCAR’la AZFEN adı altında kurduğu ortaklık ile birlikte sürdürmektedir. Bu ülkede
daha önce alınan işlerin tamamı 2008 yılı içinde bitme aşamasına gelmiş, 2009 yılına çok küçük
hacimli işler kalmıştır.
 Kazakistan’daki tüm işlerde ise %50 Gama - %50 Tekfen ortaklığı olan GATE adı altında
faaliyet gösterilmektedir. Bu ülkede halen iki proje devam etmektedir ve bunların 2009 yılında
bitirilmesi hedeflenmektedir.
Kuzey Afrika Bölgesi
 Fas’da inşaa edilen Samir Rafinerisi’ndeki çalışmalar sürmekte olup, projenin 2009 yılı
ortalarında programa uygun olarak bitirilmesi hedeflenmektedir.
 Libya’da inşaa edilen ve Grubun en büyük projelerinden biri olan Su Boru Hattı Projesi’ndeki
faaliyetler devam etmekte olup, projenin 2012 yılında bitirilmesi beklenmektedir.
43
Taahhüt Grubu
Devam Eden Projeler
Rusya Federasyonu ve Doğu Avrupa
 Rusya’da Tataristan’daki Nizhnekamsk’da yapılacak Rafineri’nin Hydro Cracker paketi ile
ilgili olarak Open Book Estimate (Açık Defter Teklifi) çalışmasına başlanmıştır. Maliyet artı kar
esasına göre devam eden bu çalışma 2009 yılında tamamlanacak olup, bu projede daha sonra
anahtar teslim/götürü bedel esasına geçilecektir. Grup, bu aşamada da Projenin içinde olmayı
hedeflemektedir. Ancak kriz nedeniyle projede gecikmeler olmaktadır.
 Bulgaristan’da devam eden Maritza Termik Santral Projesinin 2009 yılında tamamlanması
hedeflenmektedir.
Türkiye
 Türkiye’de 2008 yılı içinde Tekfen için büyük hacimli bir faaliyet olmamıştır. BTC’nin
davetlisi olarak petrol boru hattının kapasitesini artırma işi 2008 yılı içinde alınmış olup, proje
tamamlanmak üzeredir. Bursaray Projesi tamamlanarak Belediye’ye teslim edilmiştir. Ayrıca,
Gaziantep – Birecik ve Çiftehan – Pozantı Otoyollarında ödeneğe bağlı olarak çalışmalar devam
etmiştir. Bu otoyol projelerinde çalışmalar 2009 yılında da yine çıkacak yeni ödeneğe bağlı olarak
devam edecektir.
44
Taahhüt Grubu
 Tekfen Taahhüt Grubu petrol ve gaz
endüstrisi başta olmak üzere çeşitli
sanayi ve altyapı tesislerinin inşaatı
konusunda uzmanlaşmıştır:
– Rafineri,
– Boru hattı,
– Depolama tankları,
– Petrokimya tesisleri,
– Endüstriyel fabrikalar,
– Enerji santralleri,
– Otoyollar,
– Köprüler,
– Tüneller,
– Büyük altyapı tesisleri
45
Uzmanlık Alanları
 Grup, otoyol, boru hattı, tank çiftliği ve
deniz terminali gibi alanlarda anahtar
teslim müteahhitliğin üç ayağı olan
mühendislik, tedarik ve inşaat (EPC:
Engineering, Procurement, Construction)
alanlarında hizmet verebilmektedir.
Taahhüt Grubu
Faaliyet Bölgeleri
:Devam eden projeler
:İmalat fabrikaları
 Tekfen Taahhüt Grubu 3 kıtada, 10 ülkede faaliyet göstermeye devam etmiştir. Grubun inşaat işlerine
ek olarak Derince, Ceyhan ve Bakü, Azerbaycan’da olmak üzere 3 adet imalat tesisi bulunmaktadır.
46
Kalan İş Miktarı
(“Backlog”) 31 Aralık 2008
Taahhüt Grubu
Proje
Perşembe-Bolaman Sahil Otoyolu
Çiftehan-Pozantı Otoyolu
Gaziantep-Birecik Otoyolu
Bursaray B Etabı Projesi
BTC Sürtünme Azaltıcı Madde Enjeksiyon Tesisleri
BTC Operasyon İyileştirme İşleri
TÜRKİYE TOPLAM
Maritza Doğu 1 Enerji Santralı İnşaat İşleri
BULGARİSTAN TOPLAM
Azeri - Chirag - Güneşli 1.,2. ve 3. Faz Deniz Terminali, Ana İnşaat İşleri
AZERBAYCAN TOPLAM
Kaşagan Endüstriyel Binalar Projesi
Kaşagan Saha Geliştirme Ana İnşaat İşleri
KAZAKİSTAN TOPLAM
Samir Rafinerisi Yenileme Projesi
FAS TOPLAM
Ras Laffan - Mesaieed Etan Gazı İletim Hattı
Umm Bab - Mesaieed Petrol Boru Hattı
Katar Ana Yollar, Kuzey Otoyolu Projesi 2. & 3. Fazlar
KATAR TOPLAM
Harweel Cluster 2. Faz Petrol ve Gaz Boru Hattı
UMMAN TOPLAM
Büyük Yapay Nehir Projesi - Al Kufra - Tazerbo Su İletim Sistemi
LİBYA TOPLAM
Rabigh Rafinerisi, İnşaat ve Mekanik İşler UOU
Khurais Su Enjeksiyon Tesisleri
Fosforik Asit Fabrikası
SUUDİ ARABİSTAN TOPLAM
Nizhnekamsk Petrol Rafinerisi Faz-1
TATARİSTAN, RUSYA TOPLAM
BTC Expansion Project Const. Works at PSG1 and PSG2
GÜRCİSTAN TOPLAM
TOPLAM
47
Ülke
Türkiye
Türkiye
Türkiye
Türkiye
Türkiye
Türkiye
Tahmini Bitiş
Tarihi
31.07.2008
31.08.2010
31.10.2009
15.06.2008
31.12.2008
30.06.2009
Bulgaristan
05.01.2010
110.006.274 €
55.003.137 €
%79,08
Azerbaycan
31.03.2009
456.775.541 $ 250.411.493 $
%96,58
Kazakistan
Kazakistan
12.05.2010
30.05.2009
137.018.464 $ 68.509.232 $
465.656.383 $ 232.828.191 $
%45,58
%69,36
Fas
31.05.2009
258.568.237 € 258.568.237 €
%80,15
Katar
Katar
Katar
31.08.2008
17.06.2009
31.12.2010
128.088.663 $ 128.088.663 $
56.175.106 $ 56.175.106 $
675.020.713 $ 675.020.713 $
%88,65
%71,58
%20,06
Umman
31.08.2009
Libya
Cari Kontrat
Değeri
316.144.470 $
237.188.499 $
287.650.627 $
30.206.192 €
16.163.964 $
22.710.499 $
56.960.172 $
Finansal
Tekfen Payı Tamamlanma Oranı
105.381.490 $
%96,30
167.573.675 $
%73,49
71.912.657 $
%87,72
30.206.192 €
%98,71
16.163.964 $
%97,89
22.710.499 $
%25,75
56.960.172 $
%52,43
14.06.2012
501.557.569 $ 336.043.571 $
%32,53
S. Arabistan
S. Arabistan
S. Arabistan
31.01.2009
31.05.2009
30.04.2010
218.699.696 $ 218.699.696 $
136.428.126 $ 136.428.126 $
190.980.922 $ 190.980.922 $
%95,56
%63,71
%13,61
Rusya
15.01.2009
5.976.216 €
5.976.216 €
%53,82
Gürcistan
30.04.2009
12.316.444 $
12.316.444 $
%87,05
Kalan Miktar
(ABD $)
3.900.000
44.422.096
8.830.327
547.831
340.989
16.861.603
74.902.846
16.129.933
16.129.933
8.556.049
8.556.049
37.280.724
71.345.440
108.626.164
71.937.344
71.937.344
14.543.050
15.962.550
539.628.254
570.133.854
27.098.396
27.098.396
226.733.706
226.733.706
9.699.695
49.514.118
164.996.553
224.210.366
2.760.000
2.760.000
1.595.000
1.595.000
1.332.683.658
Taahhüt Grubu
Büyüme
Kalan İş Miktarı (“Backlog”) (milyon ABD$)
Yurtdışı
1.800
Yurtiçi
1.740
1.694
1.600
1.461
1.333
1.400
1.200
1.000
800
600
1.535
744
175
685
201
726
569
484
484
242
400
200
535
167
368
2001
2002
2003
1.257
501
264
237
159
111
72
75
2004
2005
2006
2007
2008
0
2000
1.668
1.350
 2008 yılında ortaya çıkan küresel kriz nedeniyle bazı yatırımlar ertelenmiş ve ilave projeler
alınamamıştır. Bunun sonucunda backlogda geçici bir düşüş yaşanmış ve Grubun 31 Aralık 2008
itibariyle kalan iş miktarı (backlog) 1,33 milyar ABD Doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
 31 Aralık 2008 itibariyle yurtdışındaki kalan iş miktarı tüm işlerin %94’ünü oluşturmaktadır.
Türkiye’den alınması beklenen yeni projeler ile bu oranın %70’e kadar gerileyebileceği tahmin
edilmektedir.
 Backlog’un 2009 yılında 2 milyar ABD Dolarının üzerine ve 2010 yılı başında ise 2,5 milyar ABD
Dolarının üzerine çıkması hedeflenmektedir.
48
Taahhüt Grubu
Devam Eden Projeler
Coğrafi Bölgeler Bazında Kalan İş Miktarı
(“Backlog”) Dağılımı
Hazar
Bölgesi
9%
Türkiye
6%
Proje Türüne Göre Kalan İş Miktarı
(“Backlog”) Dağılımı
İnşaat
İşleri
Enerji 4%
Santrali
1%
Bulgaristan
1%
Otoyol
45%
Kuzey
Afrika
22%
Orta Doğu
62%
Bölge
Orta Doğu
Kuzey Afrika
Hazar Bölgesi
Türkiye
Bulgaristan
Toplam
49
Milyon ABD Doları
821
299
122
75
16
1,333
Endüstriyel
Tesis
28%
Proje Türü
Otoyol
Endüstriyel Binalar
Boru hattı
İnşaat İşleri
Enerji Santralı
Toplam
Boru Hattı
22%
Milyon ABD Doları
597
379
286
55
16
1,333
Faaliyet Geliri &
FAVÖK Marjı
Taahhüt Grubu
Faaliyet Geliri (Milyon TL) ve FAVÖK Marjı (%)
1.600
14%
Ciro
1.415
Marj
1.400
12,0%
1.319
12%
12,7%
1.200
1.073
1.031
8,3%
1.000
10%
8%
8,3%
800
7,3%
545
6%
5,1% 534
600
 2007 yılında %7,3 düzeyinde olan
FAVÖK Marjı 2008 yılı içerisinde ilk
çeyrekte %13’e yükselmiş ancak yıl
sonunda %8,3’e gerilemiştir. Bu düşüşün
ana sebebi, yeni projelerin başlangıç
dönemlerinin daha karlı olması buna
karşın 2008 yılında yeni proje alınmaması
nedeniyle yıl içine böyle karlı bir dönemin
denk düşmemesidir.
4%
400
200
2%
0
0%
2004
2005
2006
2007
2008
2009B
 FAVÖK Marjının 2009 yılında %8,3
olarak gerçekleşmesi ve sonraki yıllarda
%12 - %15 bandında seyretmesi
beklenmektedir.
 Proje bazında FAVÖK Marjı %7 ile
%21 arasında değişmektedir.
 Efektif vergi oranı bandı %0 - %35
aralığındadır.
50
Taahhüt Grubu
Potansiyel Projeler
 Mevcut ve potansiyel işlerimiz açısından en önemli avantajlarımızdan biri yaklaşık 300 milyon
ABD Doları piyasa değeriyle Türkiye’nin en büyüklerinden biri olan ekipman filomuz ile
yaklaşık 60 milyon ABD Doları piyasa değerine sahip ofis ve kamp tesislerimizdir. Bu güçlü
ekipman filosu ve kamp tesislerinin varlığı, yeni projelerde rakiplerimize karşı rekabet avantajı
sağlamaktadır.
 Aynı şekilde Grup için rakiplerine karşı rekabet avantajı yaratan bir başka özelliği de SEÇ
(Sağlık, Emniyet ve Çevre) açısından tutturduğu yüksek standarttır. Çalıştığı bütün ülkelerdeki
idarelerden büyük övgü ve ödüller alan Grup bu alandaki başarısını, 2008 yılında iş emniyeti
açısından IPLOCA ödülü alarak taçlandırmıştır.
 Taahhüt Grubu faaliyetlerini esas olarak Orta Doğu, Hazar Bölgesi ve Kuzey Afrika’da
yoğunlaştırmıştır. Önümüzdeki dönemde alınması hedeflenen projerlerin de bu üç bölgede yer
alması öngörülmektedir.
 Yurtiçi ve yurtdışında alacağımız potansiyel projeler daha önce belirttiğimiz uzmanlık
alanlarımız sınırları içinde olacaktır.
51
Taahhüt Grubu
Potansiyel Projeler
Orta Doğu Bölgesi
 Suudi Arabistan’da tamamlanma aşamasında olan projelerden serbest kalacak
kamp, ekipman ve personeli değerlendirebilmek amacıyla bu ülkedeki yeni proje
takibi çalışmaları yoğun şekilde sürdürülmektedir. Bu çerçevede özellikle
Aramco’nun açacağı petrol ve gaz projelerinden 2009 yılı içinde pay alınması
hedeflenmektedir.
 Katar’da altyapı ve petrokimya alanında çeşitli projelere teklifler verilmiş olup,
bunların müzakereleri sürmektedir. Bu tekliflerin bir kısmının 2009 yılı içinde
projeye dönüşmesi beklenmektedir.
 Birleşik Arap Emirlikleri, bu coğrafyada hedef ülke olarak belirlenmiştir. Özellikle
boru hattı projelerinde müzakereler sürmektedir.
52
Taahhüt Grubu
Potansiyel Projeler
Kuzey Afrika Bölgesi
 Fas’da inşa ettiği otoyol projesini bitirmiş olan Taahhüt Grubu bu ülkede, özellikle
enerji projelerinde, yeni iş arayışlarını yoğunlaştırmıştır ve bu arayışların 2009
yılında sonuç vermesi hedeflenmektedir. Ayrıca OCP ile müstakbel işbirliği de
gündemdedir.
 Libya’da mevcut altyapı projelerine ek olarak, bölgedeki yeni petrol ve gaz projeleri
Grubun takibi altındadır.
 Cezayir de Grubun hedef ülkeleri arasındadır. Bu ülkede, özellikle altyapı ve petrokimya alanlarında uygun proje ve ortak arayışları sürmektedir.
53
Taahhüt Grubu
Potansiyel Projeler
Hazar Bölgesi
 Azerbaycan’da Grubun daha önce tamamladığı projelerin devamı niteliğindeki yeni
saha projelerinin 2009’da başlaması beklenmektedir. İlk etapta ihalesine başlanılmış
olan bir deniz platformu inşaası hedeflenmektedir. Bu projenin alınması durumunda
platformun üretimi Grubumuza ait Azerbaycan’daki fabrikada yapılacaktır.
 Kazakistan’da da mevcut projelerin devamı niteliğindeki fazlara teklif verilmiş
olup, anlaşmaların 2009 yılının ilk yarısında imzalanacağı öngörülmektedir. Grubun
bu ülkede petrol ve gaz sektörü, özellikle de boru hattı projelerine yönelik girişimleri
sürmektedir.
54
Taahhüt Grubu
Potansiyel Projeler
Rusya Federasyonu ve Doğu Avrupa Bölgesi
 Rusya’da OBE fazı 2009’da bitmesi beklenen Nizhnekamsk Projesinden fiili iş aşamasında da
pay almak için çalışmalar sürmektedir. Ayrıca yine bu ülkede, 2013 yılında Kazan’da yapılacak
Üniversite Kış Olimpiyatları için gereken altyapı yatırımları da Grubun takibinde olacaktır.
 Bulgaristan’da, Burgaz – Alexandroupolis boru hattı inşaası Grubun takibi altındadır. Bu hat,
boğazlardan petrol geçişini sınırlamak üzere ve Samsun – Ceyhan hattına alternatif olarak inşa
edilmesi düşünülen bir hattır.
Türkiye
 2009 yılında Türkiye’de büyük yatırım projelerine ilişkin Tekfen’in ilgisini çekecek kamu
ihalelerinin açılması beklenmemektedir. Ancak, özel sektörün yapacağı hidroelektrik santral
projeleri takip edilmektedir. Tekfen bu tip projelerde enerji üreticisi olarak değil, müteahhit
olarak yer almayı hedeflemektedir. Buna ek olarak, Nabucco projesi de yakından takip
edilmektedir.
55






56
Gelişmeler
KİMYASAL GÜBRELER
Dünyadaki Gelişmeler
 Küresel finansal kriz sonucu bankaların kredileri kısması, çiftçiye finansman
sağlayan dağıtım kanallarının ve bayilerin, çiftçilere verdikleri krediyi azaltmasına
sebep olmuştur. Bu sebeple, çiftçi talebi tüketime dönüşememiştir.
 2008 yılının ilk dokuz aylık döneminde rekor seviyelere çıkan uluslararası gübre
hammadde ve ara madde fiyatları, küresel krizin etkisiyle dördüncü çeyrek
dönemde rekor düşüşler yaşamıştır.
 Artan nüfusu karşılayacak gıda üretimi ve kısıtlı ekilebilir alan gibi temel
faktörlerde bir değişiklik olmadığından, küresel ekonomik ve finansal krizin
etkisini kaybetmesiyle birlikte ilk ayağa kalkacak sektörlerden birinin gübre sektörü
olacağı düşünülmektedir.
 Dünyanın farklı alanlarında gübrenin az tüketilmesinin gıda sıkıntısına yol
açabileceği ve ürün fiyatlarını yükseltebileceği düşünülmektedir.
57
Gelişmeler
KİMYASAL GÜBRELER
Türkiye’de Gelişmeler
 Dünyada çıkan finansal kriz ve bankaların baskısı nedeniyle piyasalarda
güvensizlik ortamı oluşmuş ve çiftçilere finansman sağlayan bayi ve tüccarlar
kısıntıya gitmişlerdir.
 Yüksek maliyetli stoklar düşük fiyatlarla eritilmeye çalışılmıştır.
 Hammadde fiyatları ile ürün fiyatları arasındaki denge, üreticilerin aleyhine
gelişmiş ve stoklarını eritmek isteyen uluslararası üreticilerin ürünlerini yok
pahasına ihraç etmeye başlaması, özellikle küçük ölçekli firmalar tarafından yapılan
ithalatı patlatmıştır.
 2008 yılsonu itibariyle Türkiye’de gübre tüketimi 2007 yılına göre %20 azalmıştır.
58
Toros Tarım
Gübre Satışları ve Pazar Payı
Çeyrek Dönem
34,0%
32,4%
30,0%
413
1000 Ton
400
22
200
25,0%
292
300
35,0%
11
20,0%
15,0%
391
281
100
10,0%
5,0%
0
0,0%
2007/4Ç
Bayi Satışları
2008/4Ç
Toplu Satışlar
1000 Ton
500
Kümülatif
2.000
1.800
1.600
1.400
1.200
1.000
800
600
400
200
0
33,5%
30,7%
115
1.376
88
25,0%
20,0%
15,0%
1.464
1.288
10,0%
5,0%
0,0%
2007
Pazar Payı
30,0%
1.579
Bayi Satışları
2008
Toplu Satışlar
Pazar Payı
 Toros Tarım’ın pazar payının yıl sonu itibariyle %33,5’e, dördüncü çeyrek dönemde ise geçmiş
yılın aynı dönemine göre 2 puan artışla %34’e çıkmıştır.
 Türkiye’de gübre tüketimi son çeyrekte %33 düşmüştür.
 Toros’un satış miktarı geçmiş yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında son çeyrekte %29, yıl
sonu itibariyle %13 düşmüştür.
59
Toros Tarım
Yurtiçi Gübre Satışları
Çeyrek Dönem (1.000 Ton)
2007/4Ç
Kümülatif (1.000 Ton)
2008/4Ç
2007
2008
671
544
361 343
262
247 245
176
120
40
38
AN26
60
36
28
AN33
11
AS
3
23
27
ÜRE
36
53
16
DAP
4
KOMP
147
54
33
2
DİĞER
AN26
AN33
AS
114
ÜRE
DAP
14
KOMP
11
DİĞER
Toros Tarım
Bayi Satış Fiyatları
Çeyrek Dönem (ABD $)
2007/4Ç
Kümülatif (ABD $)
2008/4Ç
2007
2008
1036
944
707
688
536
513
463
387
333
275 251
AN26
342
258
AN33
204
KOMP
ORTALAMA FİYAT (ABD$/TON)
61
350
391
ÜRE
DAP
AN26
2007/4Ç
2008/4Ç
Artış
388
574
48%
481
389
320
248
AN33
KOMP
ÜRE
2007
2008
Artış
305
518
70%
DAP
Toros Tarım
ÜRÜN ÇEŞİDİ
AN26
NPK
NPK/DAP
TOPLAM
FABRİKA
MERSİN
CEYHAN
SAMSUN
Kapasite
KAPASİTE
(1.000 Ton/yıl)
594
660
527
1.781
KAPASİTE KULLANIM ORANI (%)
2007/4Ç 2008/4Ç
114
83
80
26
43
25
80**
45**
2007
101
76
48*
76**
2008
92
61
42
66**
 Dördüncü çeyrekte Türkiye tüketimindeki düşüş sebebiyle kapasite kullanım oranı da düşük
gerçekleşmiştir.
 Dördüncü çeyrekte iç talepteki daralma nedeniyle üretimin kısılması sonucu kapasite kullanım
oranı da düşük gerçekleşmiştir. Sonbahar gübrelerine yönelik üretim yapan Ceyhan ve Samsun
tesisleri Kasım ayı sonundan itibaren geçici süreyle üretime ara vermiştir.
* 2007 yıl sonu sunumunda, Samsun Tesisi’nin kapasite kullanım oranı, NPK ve DAP kırılımında, %60 ve %32 olarak verilmişti.
2008 ikinci çeyrek dönem itibariyle Samsun Tesisi için tek bir yüzde verilmeye başlanmıştır.
** Ağırlıklı ortalama kapasite kullanım oranı
62
Toros Tarım
Gübre Üretimi
1.300
348
81
37
17
170
1.123
190
DAP
663
585
KOMP
32
5
AN33
71
AN26
KOMP
AN33
155
174
36
129
78
2007/4Ç
63
2008/4Ç
DAP
401
2007
327
2008
AN26
Toros Tarım
Gübre İthalatı
341
161
32
0
286
0
78
DAP
59
0
19


64
120
DAP
ÜRE
ÜRE
AS
AS
AN33
32
51
168
AN26
63
AN26
60
16
AN33
95
81
0
24
0
0
8
2007/4Ç
2008/4Ç
2007
2008
İlkbahar sezonuna hazırlık amacıyla genelde dördüncü çeyrekte gerçekleştirilen Üre ithalatı, 2008 yılının son
çeyreğinde yaşanan gelişmeler ve sürekli değişen fiyatlar nedeniyle ertelenmiştir.
DAP gübresinde ise talebin üretimden karşılanması planlandığından 2008 yılında ithalat yapılmamıştır.
Elleçleme Tonajı
Terminal Hizmetleri
2007/4Ç
2008/4Ç
2007
2008
3.841
917
801
Dökme Katı/Sıvı - Genel Kargo
3.512
 Yılın ilk dokuz aylık döneminde etkisini gösteren Rusya'daki lojistik problemler ve Samsun
tesislerinde yerel idarelerle yaşanılan sorunların dördüncü çeyrekte de devam etmesi yıl sonu
itibariyle kömürde elleçlenen tonajları olumsuz etkilemiştir.
 Ayrıca, inşaat sektöründe yaşanan durgunluğun, küresel krizin dördüncü çeyrekte daha da
derinleşmesi klinker işinin yapılmamasına yol açtığından bu kalemdeki tonajlar düşmüştür.
65
Kiralanan Kapasite
Terminal Hizmetleri
Çeyrek Dönem (1.000 m3)
2007/4Ç
Kümülatif (1.000 m3)
2008/4Ç
2007
2008
1.835
487
1.751
373
Petrol Ürünleri - Akaryakıt
 2008 yılında ham petrol fiyatlarında yaşanan aşırı dalgalanmalar, petrol ve petrol ürünleri
ticaretini olumsuz etkilemiştir.
 Petrol ürünlerinde transit yüklere hizmet veren Toros Ceyhan Terminali’nin kiralanan
kapasitesi, 2007 yılına kıyasla 2008’de azalan bölgesel ticaret hacmi sonucu %4,6
düşmüştür.
66
Gelir,
FAVÖK, Net Kâr
Gelir
Tarımsal
FAVÖK
Tarımsal
Terminal
Net Kâr
Tarımsal
Terminal
Terminal
147
42
39
1.069
19
20
128
11
2008
2007
73
11
80
62
91
736
2007
111
Milyon TL
775
91
Milyon TL
Milyon TL
1.111
2008
2007
2008
 2008 yılında, Tarımsal Sanayi Grubu cirosunu ve FAVÖK’ünü sırasıyla %43 ve %32 artırmıştır.
 Küresel finansal krizin etkisini son çeyrekte derinden yaşayan Tarımsal Sanayi Grubu, yıl
sonunda yüksek maliyetli stoklarını yeniden değerlemiş ve yaklaşık 62 milyon TL (net) stok
değer düşüklüğü karşılığı ayırmıştır.
 Bu sebeple, 2007 yılı ile karşılaştırıldığında 2008 yılı net karı %20 düşmüştür.
67
Beklentileri
Toros Tarım
1.600
1.400
1000 Ton
1.200
33,5%
1.376
88
30,5%
1.271
75
25,0%
20,0%
1.000
800
600
30,0%
1.288
15,0%
1.196
400
10,0%
200
5,0%
0
0,0%
2008
Bayi Satışları
2009B
Toplu Satışlar
Pazar Payı
 2009 yılında gübre fiyatlarının düşmesi sonucu sektörde daha çok ithalatçı firmanın faaliyet
göstereceği ve yurtiçi pazar dinamiklerinin üretici firmaların aleyhine gelişeceği tahmin
edilmektedir.
 Bu sebeple, Toros Tarım pazar payını %30’un üzerinde tutacağını öngörmekle beraber 2008
yılına göre 3 puanlık gerileme beklemektedir.
68
Bayi Satış Fiyatları
Beklentileri
Toros Tarım
Kümülatif (ABD $)
2008
2009B
1.036
875
688
571
513
391
342
247
AN26
372
288
AN33
ORTALAMA FİYAT (ABD$/TON)
69
KOMP
ÜRE
2008
518
DAP
2009B
425
Değişim
-18%
Gübre Üretimi ve İthalatı
Beklentileri
Toros Tarım
İthalat (1.000 Ton)
Üretim (1.000 Ton)
1.123
286
1.088
37
0
46
120
585
517
DAP
187
0
KOMP
AN33
174
182
327
343
2008
2009 yılı için planlanan toplam kapasite kullanım oranı %64’dür.
70
ÜRE
AS
63
108
AN26
2009B
DAP
AN33
AN26
95
59
8
20
0
2008
2009B
Elleçleme Tonajı ve
Kiralanan Kapasite Beklentileri
Terminal Hizmetleri
Elleçleme Tonajı (1.000 Ton)
2008
Kiralanan Kapasite (1.000 m3)
2009B
2008
2009B
1.751
3.512
3.490
1.074
Limancılığın ana müşterisi olarak kabul edilen reel sektörün, küresel krizin etkilerini, 2009 yılında da
yaşayacağı öngörüldüğünden, limancılık sektörünün toplam hacminin önemli ölçüde düşmesi
beklenmektedir.
Bu sebeple, Terminalcilik Hizmetlerinin dökme katı/sıvı – genel kargo gibi yük çeşitlerinde az da olsa
düşüş beklenmektedir.
Petrol ürünlerindeki düşüş beklentisinin sebebi ise 2008 yılında ham petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların
transit yük hacmi üzerindeki olumsuz etkilerinin, 2009 yılında da devam edeceği öngörüsüdür.



71
Gelir, FAVÖK,
Net Kâr Beklentileri
Gelir
Tarımsal
FAVÖK
Tarımsal
Terminal
Net Kâr
Tarımsal
Terminal
Terminal
114
1.069
47
1.053
150
19
22
128
128
15
73
Milyon TL
42
1.100
Milyon TL
Milyon TL
1.111
147
11
99
62
2008
2009B
2008
2009B
2008
 2009 yılının yurtdışı ve yurtiçi gübre sektörü için geçiş yılı olacağı öngörülmektedir.
 2008 yıl sonunda ayrılan stok değer düşüklüğü karşılığının 2009 yılında iptal edilmesi
nedeniyle 2009 yılında kar yüksek öngörülmektedir.
72
2009B






73
Sektör Değerlendirmesi
 Tüm dünyada yaşanan ekonomik kriz gayrimenkul sektörünü de önemli ölçüde etkilemektedir.
 Bununla birlikte, İstanbul uzun dönemli getiri beklentisi olan yatırımcılar ve geliştiriciler için
potansiyeli en yüksek üç Avrupa kentinden biridir. (ULI-PWC Emerging Trends in Europe 2009)
 Her yönü ile doğru yapılmış projeler krize rağmen talep görmekte ve finansal yapısı güçlü
olan, gerçekçi projeksiyonlarla yatırım yapan gruplar, krizi fırsata çevirme şansını yakalamaktadır.
Konut:
 2008’in ikinci çeyreğinden itibaren kira ve satış fiyatlarında %25’ lere varan düşüş
gerçekleşmiştir. Bu belirsizlik ortamında talep bir süre ertelenmiş olmasına karşın, nitelikli konut
açığı ve düşen faizlerin de etkisiyle sektörün kısa sürede toparlanacağı beklenebilir.
Ofis:
 2008’in ikinci yarısından itibaren ofis kiralarında çeşitli oranlarda düşüşler yaşanmasına,
karşın A sınıfı ofis arzının sınırlı olması nedeniyle özellikle MIA’da yer alan projeler
etkilenmemiştir. Bu projelerdeki yüksek doluluk oranları korunmaktadır.
Perakende:
 Sektörde son dört yıllık dönemde plansız ve hızlı büyüme, arz fazlasına ve yanlış yatırımlara
sebep olmuş ve bu nedenle kriz en fazla perakende sektöründe hissedilmiştir.
 Sektörde önümüzdeki dönemde “düzeltme” beklenmektedir.
74
Tekfen Emlak Geliştirme Grubu
75
Organizasyon
Tekfen OZ Gayrimenkul Geliştirme A.Ş.
Faaliyet Alanı: Gayrimenkul Geliştirme
Tekfen Emlak Geliştirme Yatırım ve Ticaret A.Ş.
Faaliyet Alanı: Projelerin İnşaat Yönetimi
Tekfen Turizm ve İşletmecilik A.Ş.
Faaliyet Alanı: Tesis İşletme Yönetimi
Gelişmeler
 2008 yılında projelerin hazırlık çalışmalarına yoğunlaşan Tekfen-OZ, 2009 yılından
itibaren İstanbul Levent ve Kağıthane’de A sınıfı ofis, İstanbul Bomonti, Bodrum ve Konya
Meram’da konut ve İzmir Konak’ta konut, ofis ve alışveriş merkezinden oluşan karma
kullanımlı proje olmak üzere toplam altı adet gayrimenkul yatırım projesinin yapımına
başlayacaktır.
 Bu altı projenin toplam yatırım büyüklüğünün 395 milyon ABD doları mertebelerinde
gerçekleşmesi planlanmaktadır.
 Gümüşlük Müşkülüm Çiftliği Projesi ve Levent Ofis Projesinin inşaat çalışmaları
Şubat 2009’da başlamıştır.
 Bomonti Apartmanları ve Ofis Park Kağıthane projelerinin tasarımları tamamlanmış
olup, Kağıthane Projesi’nin tasarımı “MIPIM Architectural Review” tarafından
ödüllendirilmiştir. İki projenin inşaatı 2009’un ilk yarısında başlayacaktır.
 İzmir projesinin tasarım çalışmaları sürmektedir.
76
Projeler
Proje
Proje
Tipi
Konum
İnşaat
Başlangıç
Tarihi
Ofis Park Kağıthane
Ofis
İstanbul
Nisan 09
Ocak 11
56
Levent Ofis
Ofis
İstanbul
Şubat 09
Agustos 10
21
İzmir Karma Kullanım
Karma
İzmir
Mart 10
Aralık 12
243
Bomonti Apartmanları
Konut
İstanbul
Nisan 09
Nisan 11
19
Bodrum Projeleri
Konut
Bodrum
Şubat 09
Temmuz 10
14
Konya Meram
Konut
Konya
Mart 10
Aralık 14
200
İnşaat Bitiş
Tarihi
Toplam
* Rakamlar toplam ciro içinde Tekfen-OZ payını gösterir.
77
Tahmini Proje
Büyüklüğü*
(Milyon ABD Doları)
553
Devam Eden Projeler
FONKSİYONA GÖRE DAĞILIM
Proje
Konut
Satılabilir
alan*
Ofis
Satılabilir
alan*
Perakende
Satılabilir
alan*
Kağıthane Projesi
0
20.364
0
Levent Projesi
0
3.850
0
İzmir Projesi
21.855
12.500
26.500
Bomonti Projesi
6.180
0
0
Bodrum Projeleri
4.308
0
0
Konya Meram
Projesi
200.000
0
0
TOPLAM
232.343
36.714
26.500
* Tüm değerler m² olarak Tekfen OZ payını gösterir.
78
26.500
9%
Konut
Ofis
Perakende
36.714
12%
232.343
79%
Toplam Satılabilir Alan 295,557 m²
79
Devam Eden Projeler
Devam Eden Projeler
Ofis Park Kağıthane
Genel Bakış:
 Kat karşılığı paylaşım modeli
 A Sınıfı Ofis Kompleksi
 Avrupa Yakası’nın planlanan yeni MIA’sı
 Projenin LEED sertifikasyonu alması hedeflenmektedir
Proje Büyüklüğü – Tekfen-OZ: 56 milyon $
Proje Özeti :
 Toplam Satılabilir /Kiralanabilir Alan : 35.200 m²
 Tahmini İnşaat Süresi: Baş: Ç2/2009 - Bit: Ç1/2011
 Tek ve yüksek ofis bloğu yerine, bölgenin dokusuna uygun
parçalı ve avlu etrafında yer alan 9 ofis bloğu
 Avluya açılan zemin katlarda mağazalar, kafeler ve sosyal
donatı alanları
 “MIPIM Architectural Review Future Project Awards
2009”da ofis projeleri kategorisinde ödül sahibi
İnşaatın Nisan 2009’da başlaması planlanmaktadır.
80
Yatırım Gerekçeleri :
 Levent-Maslak Merkezi İş Alanı’na çok yakın
 Bölge gelişen altyapı ve ulaşım alternatiflerine sahip
Devam Eden Projeler
Levent Ofis
Genel Bakış:
 Arsanın %50’si Tekfen-OZ’a ait
 A Sınıfı Ofis Projesi
 Projenin LEED sertifikasyonu alması hedeflenmektedir
Proje Özeti :
 Toplam Satılabilir /Kiralanabilir Alan : 7,700 m2
 9 katlı binada brüt 800 m²’lik ofis katları
 Cephe ve katlarda düzenlenen plantasyonla mekanik, konfor
ve görsel açıdan yüksek verim sağlanması
Yatırım Gerekçeleri:
 Proje Türkiye’nin en prestijli ofis bölgesi Levent’te yer
almakta
 Bölgede arsa arzı sınırlı, kent bütününde boşluk oranları en
düşük ofis bölgesi
 Bölgede prestijli A sınıfı Ofis talebi yüksek
İnşaat çalışmaları Şubat 2009’da başlamıştır.
81
Devam Eden Projeler
İzmir Karma Kullanım
Genel Bakış:
 Rönesans AVM ile % 50 ortaklıkla geliştirilmekte
Çok fonksiyonlu (rezidans, ofis ve alışveriş merkezi),
İzmir’in en büyük gayrimenkul projesi
Proje Özeti :
 Toplam Satılabilir /Kiralanabilir Alanı:
Konut:43.710 m², Ofis: 25.000 m², AVM: 53.000 m²
 Tahmini İnşaat Süresi - Baş: Ç1/2010 Bit: Ç4/2012
Modern kent planlamasına örnek teşkil edecek, Egeli yaşam
kültürüne, iklimine hitap edecek tasarım
Kentin planlanan ve gelişen Merkezi İş Alanı’nda
Liman Arkası’nda, otoyolların kesiştiği noktada, İzmir’in tüm
ilçelerinden kolay ulaşılabilir, merkezi konumda
2010’da alışveriş merkezi potansiyeli en yüksek şehir
(GYODER, 2008)
İstanbul’dan sonra nitelikli ofis ihtiyacı en çok olan şehir
Projenin dizayn çalışmaları sürdürülmektedir.
82
Devam Eden Projeler
Bomonti Apartmanları
Genel Bakış:
 Kat karşılığı paylaşım modeli
 84 üniteli konut projesi
Proje Özeti :
 Toplam Satılabilir Alan : 10.660 m2
Zemin katta ticari alanlar ve home-ofis üniteleri, üst katlarda
konut alanları
Kentsel doku ve sokak yaşantısı ile bütünleşen modern
mimari tasarım
Bölge, merkezi konumu, önemli ulaşım akslarına yakınlığı,
tünel ve metro gibi alt yapı projeleriyle ön plana çıkmakta
Üniversite kampüsü, sosyal tesis, otel, kongre merkezi ve
hastane projeleriyle Bomonti gelişen bir merkez
İnşaatın Nisan 2009’da başlaması planlanmaktadır.
83
Devam Eden Projeler
Bodrum Projeleri
Genel Bakış:
Arsalar Tekfen-OZ’a ait
 Yazlık konut projeleri
Proje Büyüklüğü: 14 milyon $
Proje Özeti :
 Bodrum projeleri etaplar halinde geliştirilecek
Birinci Etap; Gümüşlük’te 18 ünite
İkinci Etap: Yalıkavak’ta 20 ünite
 Toplam Satılabilir Alan: 4,308 m2
 Türkiye’nin en cazip turizm noktalarından biri.
 Gümüşlük projesinin inşaat çalışmaları Şubat 2009’da
başladı.
84
Devam Eden Projeler
Konya Meram Konut
Genel Bakış:
 Arsa Konya Büyükşehir Belediyesi’nden Kasım 2008’de
satın alındı.
Arsa Fiyatı: $12,588.000
Arsa büyüklüğü: 244.060 m²
 Konut Projesi
Proje Büyüklüğü: 200 milyon $
Proje Özeti:
 Toplam Satılabilir Alan: 200,000 m2
Güvenlikli, sosyal ve kültürel donatıları sağlanmış konut
yerleşimi (1,200-1500 ünite)
Proje dört etap halinde geliştirilecek
Projenin dizayn çalışmaları sürdürülmektedir.
85
 Anadolu’nun ekonomik gelişme potansiyeli en yüksek
kentlerinden
Kentte nitelikli ve yeterli sosyal donatılara sahip proje arzı
sınırlı
86
Potansiyel Projeler
Potansiyel Projeler
FONKSİYONA VE BÖLGELERE GÖRE DAĞILIM
Proje
Konut
Satılabilir
alan*
Ofis
Satılabilir
alan*
Perakende
Satılabilir
alan*
İstanbul
147.200
104.300
24.300
Ankara
50.000**
0
0
Bodrum
10.000
0
0
TOPLAM
207.200
104.300
24.300
24.300
7%
Konut
Ofis
Perakende
104.300
31%
207.200
62%
Toplam Satılabilir Alan 335.800 m²
* Tüm değerler m²’dir.
**Ankara Konut Projesinin 1. fazına ait değerdir.
87
Tamamlanan Projeler
TEKFEN YALIKAVAK EVLERİ
Genel bakış:
 Yazlık konut & butik otel projesi (86 yazlık
konut, 40 odalı butik otel)
Projenin Mevcut durumu :
 15 Temmuz 2008 itibariyle konut inşaatları
tamamlanmış ve konutların teslimatı yapılmıştır
 Proje kapsamında yer alan 40 odalı butik otel
2009 yaz sezonunda faaliyete başlayacaktır.
 Otel misafirleri ve site sakinlerine hizmet
verecek havuz, kıyı mutfak ve havuz bardan
oluşan sosyal donatılar hizmete hazır duruma
getirilmiştir.
88
Tekfen Services
İşletme Yönetimi
 Tekfen Tower, Taksim Residences, Tekfen Sitesi, Yalıkavak
Tekfen Evleri ve S-Cafe işletme yönetimi Tekfen Services
markası ile Tekfen Turizm ve İşletmecilik A.Ş. tarafından
yapılmaktadır.
 Emlak Geliştirme Grubu’nun devam eden projelerinde ve
potansiyel projelerinde de işletme yönetiminin Tekfen Services
tarafından yapılması planlanmaktadır.
 Tekfen Services profesyonel işletme yönetimi ile Emlak
Geliştirme Grubu projelerine değer katmaktadır.
MALİ GÖSTERGELER
 2008 yılında Tekfen Services’in cirosu 14,8 milyon TL,
vergi öncesi karı 802 bin TL ve Tekfen Holding’e aktarılan
gelir 775 bin TL olarak gerçekleşmiştir.
89
Varlıklar
 Tekfen Holding Akmerkez ve Tekfen Tower’da sahibi olduğu ofis katlarından kira
geliri elde etmektedir.
 Tekfen Tower toplam 33,000 m² kiralanabilir alana sahiptir. Bunun %21’i grup
şirketleri tarafından kullanılırken, geri kalan kısmı çeşitli kurumlara kiralanmaktadır.
 Tekfen Tower’a ilişkin olarak, kira sözleşme vadelerinin 2008’den itibaren dolmaya
başlamasıyla birlikte, sözleşmeler daha yüksek birim fiyattan yenilenmektedir. Toplam
olarak bakıldığında 2007’de 4,8 Milyon Dolar, 2008’de 5,2 Milyon Dolar olan Tekfen
Tower kira gelirlerinin, 2009’da 6,4 Milyon Dolara yükselmesi beklenmektedir.
90
Sosyal Sorumluluk Anlayışı
 Günümüzde çevre ve enerji konusunda bilinç ve farkındalık arttıkça, çevre
dostu/sürdürülebilir bina konsepti giderek önem kazanmaktadır. Tüm projelerinde
“çevre dostu” çözümler üretmeyi hedefleyen Tekfen Emlak Geliştirme Grubu bu
hedefi Amerikan Yeşil Binalar Konseyi (USGBC) tarafından geliştirilmiş bir çevre
dostu bina sertifikasyon sistemi olan LEED standartları doğrultusunda yapmayı
kararlaştırmış ve Tekfen-OZ Levent Ofis projesinde; LEED-CS (core & shell)
belgesi almak için çalışmalara başlanmıştır.
 Proje kapsamında, toplu taşıma kullanımının arttırılması, bisiklet kullanımı gibi
alternatif ulaşım sistemlerinin özendirilmesi, yağmur suyu ve atık suyun toplanarak
arıtılması ve geri kullanımı, su tüketiminin azaltılması, binanın enerji kullanan
sistemlerinin daha verimli hale getirilmesi ve bina kabuğunda kullanılacak
plantasyon ile gölgelendirme yaparak soğutma için harcanan enerjinin
optimizasyonu, planlanan çevre dostu uygulamalardan bir kısmıdır.
91







92
TEKFEN Karşılaştırmalı Borsa Performansı
İMKB
TEKFEN
180,00
160,00
140,00
120,00
100,00
80,00
60,00
52,98
50,18
40,00
20,00
0,00
* 22 Kasım 2007 tarihindeki değerler 100’e endekslenmiştir.
93
Yasal Uyarı
Tekfen Holding A.Ş. (“Şirket”) tarafından hazırlanan bu sunum (“Sunum”) Şirket
hakkında bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Sunum’un içeriği Şirket tarafından
kamuoyuna açıklanan bilgilere ve Şirket yönetiminin sağladığı verilere dayanmaktadır.
Şirket, Şirket yöneticileri, çalışanları veya diğer üçüncü şahıslar Sunumda yer alan
bilgilerin kullanılmasından kaynaklanan herhangi bir zarar nedeniyle hiçbir sorumluluk
kabul etmemektedir. Bu Sunumda yer alan bilgiler Şirket hisse senetlerinin satılması veya
ihraç edilmesiyle ilgili veya satın alınması veya satın alma taahhüdünde bulunulması için
bir çağrı veya teklif niteliği taşımaz. Menkul kıymetlere yatırım yapan ya da yapmayı
düşünen yatırımcılar, buna ilişkin kararlarını kendi bağımsız inceleme ve
değerlendirmeleri ile sonuçlandırmalıdır. Şirket beklentilerine ilişkin Sunumda yer alan
bilgiler, Şirket yönetimince şimdiki ve gelecekteki faaliyetlere ilişkin çok sayıda varsayıma
dayandırılarak hazırlanmış olup, bu bilgiler yapılan varsayımlardaki değişikliklerden
etkilenebilirler ve hatta bu varsayımlar hiçbir zaman meydana gelmeyebilir. Bu Sunumda
yer alan geleceğe yönelik tahminler, sadece bu Sunumun yapıldığı tarih için geçerlidir.
Tekfen Holding yeni bilgi, olay ve diğer sebeplerden dolayı Sunumdaki beklentilerde
ortaya çıkabilecek güncelleme veya değişiklikler konusunda herhangi bir yükümlülük
üstlenmemektedir.
94
İletişim
 Tüm Sorular ve Rapor Talepleri için:
Çağlar Gülveren, CFA
Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal Yönetim Koordinatörü
e-mail: [email protected]
Tel: +90 212 359 3420
 Taahhüt Grubu için:
Osman Birgili, Tekfen İnşaat Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı
Tel: +90 212 359 3552
 Tarımsal Sanayi Grubu için:
Esin Mete, Başkan Yardımcısı
Tel: +90 212 357 0193
 Emlak Geliştirme Grubu için:
Mehmet Erktin, Başkan Yardımcısı
Tel: +90 212 357 1010
95

2008/12 - Tekfen Holding

Transkript

Benzer belgeler

Tekfen Holding`in Yeni Yönetim Kurulu Başkanı Murat Gigin

Tekfen İnşaat Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı

TEKFEN HOLDİNG Dipten çıkış sinyalleri kuvvetli… Endeksin

20/12/2013 MEDYA SEKTÖRÜ – Medya haberlerinde Katarlı Al

2009/12 - Tekfen Holding

Mehmet Erten

2014/3 - Tekfen Holding

günlük bülten için tıklayınız