Faaliyet Raporu 2003

Transkript

HACI ÖMER
SABANCI HOLD‹NG A.fi.
Faaliyet Raporu 2003
‹Ç‹NDEK‹LER
Gündem 01 Yönetim Kurulu Baflkan› ve Chief Executive Officer’›n Mesaj› 02 Yönetim Kurulu 06 Yönetim
Komiteleri 08 Grup Baflkanlar› 08 Üst Yönetim 09 Kurumsal Yönetim ‹lkeleri 10 Kar Da¤›t›m Önerisi 12
Denetçi Raporu 13 Konsolide Mali Tablolar ve Ba¤›ms›z Denetim Raporu 15
Ola¤an Genel Kurul Gündemi
1- Aç›l›fl ve Baflkanl›k Divan›'n›n teflekkülü
2- Genel Kurul Toplant› Tutana¤›'n›n imzalanmas› hususunda Baflkanl›k
Divan›'na yetki verilmesi
3- 2003 y›l› faaliyet ve hesaplar› hakk›nda Yönetim Kurulu ve Denetçi
Raporlar›’n›n okunmas›, müzakeresi
4- 2003 y›l› bilanço ve kâr-zarar hesaplar›n›n okunmas›, müzakeresi ve
tasdiki ile kâr da¤›t›m›yla ilgili teklifin görüflülerek karara ba¤lanmas›
5- Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçilerin fiirket’in 2003 y›l› faaliyetlerinden
dolay› ibra edilmeleri
6- Görev süreleri sona eren Yönetim Kurulu Üyeleri'nin seçilmesi ve görev
süreleri ile ücretlerinin tesbiti
7- Mali tablo ve raporlar›n 2499 Say›l› Sermaye Piyasas› Kanunu uyar›nca
Denetimi için Yönetim Kurulu taraf›ndan seçilmifl bulunan Ba¤›ms›z D›fl
Denetleme Kuruluflu'nun onay›
8- Yönetim Kurulu Baflkan ve Üyeleri’ne, Türk Ticaret Kanunu'nun 334. ve
335. maddelerinde yaz›l› muameleleri yapabilmelerine izin verilmesi
H.Ö. Sabanc› Holding A.fi. 2003 y›l› Ola¤an Genel Kurul
Toplant›s› 17 May›s 2004 Pazartesi günü saat 14:00’de Sabanc›
Center, 4. Levent, ‹stanbul adresinde yap›lacakt›r.
FAAL‹YET RAPORU 1
Yönetim Kurulu Baflkan› ve
Chief Executive Officer’›n Mesaj›
Say›n Hissedarlar›m›z,
2003 y›l›n›n Sabanc› Grubu için çok
baflar›l› bir y›l oldu¤unun müjdesini
sizlerle paylaflarak mesaj›m›za
bafllamak istiyoruz. Beklentilerimiz
2004 y›l›n›n daha da iyi olaca¤›
yönündedir.
2003 y›l›na belirsizlik ve endiflelerle
girerken, Irak sorunu ülkemizin de
içinde oldu¤u bölgedeki bar›fl ve
istikrar› tehdit eder bir durumdayd›.
Beklenenin aksine k›sa süren askeri
harekat›n komflu ülke Irak’›n
demokratikleflmesine ve yeniden
yap›lanmas›na odaklanmas›
bizler için flans olmufltur. Irak’ta
yaflanan sorunun k›sa sürmesi,
ülkemiz ve dünya ekonomisinde ikinci
yar›y›ldan itibaren olumlu bir hava
estirmifltir. Bu olumlu havan›n 2004
y›l›nda da devam edece¤ini
beklemekteyiz.
Ekonomik cephede, 2003 y›l›nda,
global ekonominin bir iyileflme
sürecine girdi¤ine tan›k olmaktay›z.
Irak harekat›n›n ve SARS’›n olumsuz
etkilerinin giderilmesiyle, global
ekonomiler 2003’ün ikinci çeyre¤inden
itibaren tekrar büyümeye bafllam›fllar
ve 2000 y›l›ndan beri süregelen
ekonomik durgunlu¤a bir son
vermifllerdir. Dikkat çekici bir h›zla
iyileflen ABD ekonomisinin itici
gücüyle global ekonomiler, 2002
y›l›ndaki büyüme h›z›n› aflarak, 2003
y›l›nda %3.2 oran›nda büyümüfllerdir.
2003 y›l›nda, ABD’ye ihracat yapan
ülkeler ABD ekonomisindeki
iyileflmeden direkt olarak
yararlanm›fllard›r. Bizim için gözard›
edilemeyecek kadar önemli bir pazar
olan Çin, %9 büyüme oran› ile
ekonomik büyümenin lideri olmay›
sürdürmüfltür. Bu lider konumunu
2004 y›l›nda da sürdürmesi
beklenmektedir. Japonya %2.2
oran›nda bir büyüme sa¤lam›flt›r ve
ayn› h›zla 2004 y›l›nda da büyümesi
beklenmektedir.
Euro Bölgesi ortalama global büyüme
oran›n›n alt›nda kalm›fl ve ancak
%0.5’lik bir büyüme
gerçeklefltirmifltir. Bu bölgede 2003
y›l›nda bafllayan büyüme e¤iliminin
2006 y›l›nda en üst seviyesine
ulaflaca¤› beklenmektedir.
Ülkemiz de do¤al olarak bu genel
ekonomik konjonktürden olumlu
etkilenmifltir. Bir yandan politik
istikrar ve mali ve ekonomik
programlara ba¤l›l›k, öte yandan
uluslararas› piyasalarda düflen faiz
oranlar› ve global yat›r›mc›lar›n artan
risk alma e¤ilimleri, Türkiye’nin son
25 y›l›n en düflük enflasyon seviyesine
ulaflmas›nda etken olmufltur. Yurtiçi
faiz oranlar›n›n afla¤› inmesi ile
birlikte kamu iç borçlanmas›n›n faiz
yükü de hafiflemifltir.
Döviz kurlar›nda sa¤lanan istikrar ve
rekor seviyedeki ihracat, 2003 y›l›nda,
Türk ekonomisinin di¤er baflar›lar›
olmufltur.
Otuz y›ll›k geçmifli olan K›br›s
sorununun çözümünde Türkiye
uluslararas› siyasi arenada çok kararl›
bir tutum izlemifltir. ‹nan›yoruz ve
bekliyoruz ki, K›br›s çözüm bekleyen
uluslararas› sorunlar listesinden k›sa
bir süre sonra ç›kacakt›r.
K›rk y›ld›r ülkemiz Avrupa Birli¤i’ne
tam üyelik için çal›flmaktad›r. Türkiye,
Avrupa Birli¤i normlar›n› ve
düzenlemelerini benimsemifl,
ekonomik ve politik zorunluluklar›
yerine getirmifltir. Müzakerelere
bafllama tarihinin Aral›k 2004
Zirvesi’nde aç›klanmas›yla birlikte
Türkiye için yeni bir dönemin
bafllayaca¤›na inan›yoruz.
2003 y›l› hissedarlar›m›z için verimli
bir y›l olmufltur. ‹stanbul Menkul
K›ymetler Borsas›’nda ifllem gören
toplam hisse senedi hacminin
%20’sini oluflturan Sabanc› Holding ve
Akbank hisselerinin y›l sonu piyasa
de¤eri 13 milyar ABD dolar›na
ulaflm›flt›r.
‹fltirak portföyümüzü daha dengeli bir
hale getirebilmek için yap›land›rma
çal›flmalar›na devam ettik. Bu amaçla;
Otomotiv flaft› üreten Akkardansa
flirketimizdeki hissemizi satt›k,
Su ve süt ürünleri üreten Danonesa
flirketimizdeki hissemizi orta¤›m›z
Danone’ye devrettik,
‹nternet Servis Sa¤lay›c› flirketimiz
Turk.Net ve ‹nternet ticaret flirketimiz
(B2B) Ak ‹nternet’i Sabanc›
Telekomünikasyon flirketi alt›nda
birlefltirerek Sabanc› Grubu’nun
telekomünikasyon hizmetlerini
yeniden yap›land›rd›k.
‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›’nda ifllem gören toplam hisse senedi hacminin
%20’sini oluflturan Sabanc› Holding ve Akbank hisselerinin y›l sonu piyasa de¤eri
13 milyar ABD dolar›na ulaflm›flt›r.
FAAL‹YET RAPORU 3
Chief Executive Officer’›n
Mesaj›
G›da sektöründe faaliyet gösteren
flirketimiz G›dasa’y› kurduk ve sat›n
ald›¤›m›z Piyale markas› ile çok
zengin bir ürün gam›n› pazarlamaya
bafllad›k. G›dasa’y› y›ll›k cirosu 1
milyar ABD dolar› olan bir flirket
haline getirmeyi planl›yoruz.
tasarlad›k. Türkiye’nin en büyük
Gruplar›, Sabanc› ve Koç olarak,
aram›zda yapt›¤›m›z bir anlaflma ile
Türk Telekom’un özellefltirilmesi
sonras›na haz›rl›k için güçlerimizi
birlefltirdik.
2005 y›l› sonunda %30 oran›nda
gider tasarrufu yaratacak "3005
Program›"n› yürürlü¤e koyduk. "Temel
ifl kurallar›" felsefesine geri dönerek
iyilefltirme ve sinerji oluflturmak üzere
her ifl sürecini kritik bir gözle yeniden
de¤erlendirdik ve tasarlad›k.
Gönülden inan›yoruz ki, bu yeni bak›fl
aç›s›yla rekabet gücümüzü ve
etkinli¤imizi art›raca¤›z.
Enerjisa’n›n Adana ve Mersin
kojenerasyon tesislerini iflletmeye
ald›k. Böylelikle Enerjisa flirketimizi
y›ll›k 370 MW elektrik enerjisi üretim
kapasitesine ulaflt›rd›k.
Telekomünikasyon alan›nda
aray›fllar›m›z› 2004 y›l›nda bafllayacak
deregülasyon ve özellefltirme
çal›flmalar› çerçevesinde yeniden
2003 y›l›, Akbank için de büyük
baflar›lara sahne olmufltur. Müflteri
odakl› hizmet kalitesi, özel, ticari ve
kurumsal bankac›l›ktaki yeni ürünleri,
uluslararas› kabul görmüfl risk
yönetimi uygulamalar›, odaklanm›fl ve
yetkin yönetimi Akbank’›n bu üstün
baflar›s›n›n alt›nda yatan temel
etkenler olmufltur.
2005 y›l› sonunda %30 oran›nda gider tasarrufu yaratacak "3005 Program›"n› yürürlü¤e
koyduk. "Temel ifl kurallar›" felsefesine geri dönerek iyilefltirme ve sinerji oluflturmak
üzere her ifl sürecini kritik bir gözle yeniden de¤erlendirdik ve tasarlad›k.
Kurumsal Risk Yönetimi ve Kurumsal Yönetim ‹lkeleri
Sabanc› Holding’de uygulanmaya bafllam›flt›r.
Kurumsal Risk Yönetimi ve Kurumsal
Yönetim ‹lkeleri de Sabanc› Holding’de
uygulanmaya bafllam›flt›r.
‹nsan kaynaklar›m›z›n gelifltirilmesi ve
zenginlefltirilmesine yönelik
yat›r›mlar›m›z devam etmektedir.
Say›lar› 39,000’i bulan çal›flanlar›m›z,
Sabanc› Grubu’nda çal›flman›n bir
onur ve ayr›cal›k oldu¤unun
sorumluluk ve bilincindedirler.
Ortaklar›m›za de¤er yaratmak için
gösterdi¤imiz çabalar›n ve baflar›l›
performans›m›z›n sonuçlar›
rakamlar›m›za yans›m›flt›r.
2003 y›l›nda:
net sat›fllar›m›z 7.3 milyar ABD
dolar›na ç›karak, 2002 y›l›na göre
dolar baz›nda %39 art›fl göstermifltir,
aktif büyüklü¤ümüz 25.4 milyar
ABD dolar›na ç›karak, 2002 y›l›na göre
net kar›m›z 583 milyon ABD
sadece üretimimizden yapt›¤›m›z
ihracat 819 milyon ABD dolar›na
ulaflm›flt›r,
yat›r›mlar›m›z ise 347 milyon ABD
dolar›na eriflmifltir.
2003 y›l› içinde Sabanc› Holding ve
Akbank’›n ödenmifl sermayeleri s›ras›
ile 1 katrilyon TL’ye ve 1.2 katrilyon
TL’ye, kay›tl› sermayeleri ise s›ras› ile
1.75 katrilyon TL’ye ve 2.5 katrilyon
TL’ye yükseltilmifltir.
2003 y›l›, sosyal ve kültürel
çal›flmalar›m›z aç›s›ndan da baflar›l›
geçmifltir. H.Ö. Sabanc› Vakf›
taraf›ndan kurulan ve desteklenen
Sabanc› Üniversitesi 2003 y›l›nda ilk
mezunlar›n› vermifltir. Gençlerimizi
e¤iterek ulusumuza hizmet
etmelerine vesile olmak Sabanc›
Grubu’nun onur duydu¤u en büyük
k›vanç kaynaklar›ndan birisidir.
Özetlemek gerekirse, 2003 y›l› Sabanc›
Grubu için baflar›l› ve karl› geçmifltir.
2004 y›l› içinde çal›flanlar›m›zla elele,
hep beraber bayra¤›m›z› daha da ileri
tafl›ma azmimiz vard›r. Bu konuda ana
prensibimiz “çal›flmak, çal›flmak ve
çal›flmakt›r”. Yüksek performanslar›
ve hissedarlar›m›za de¤er yaratmak
için gösterdikleri özverili çal›flmalar›
için dinamik yönetim kardolar›m›za ve
tüm çal›flanlar›m›za teflekkürlerimizi
sunar›z.
Sayg›lar›m›zla,
Sak›p Sabanc›
Yönetim Kurulu Baflkan›
Celal Metin
Chief Executive Officer
FAAL‹YET RAPORU 5
Yönetim Kurulu
Sak›p Sabanc›
fievket Sabanc›
Erol Sabanc›
Yönetim Kurulu Baflkan Vekili
Celal Metin
Ömer Sabanc›
Demir Sabanc›
Üye & CEO
Üye
Üye
Aldo L. Kaslowski
Nafiz Can Paker
Lütfi Yenel
Üye
Üye
Üye
Sak›p Sabanc› (71)
fievket Sabanc› (68)
Erol Sabanc› (66)
Sak›p Sabanc›, Bossa Un Fabrikas›'nda
veznedarl›kla ifl hayat›na bafllad›. S›ras›yla,
çiftlik müdürü ve Bossa Tekstil ‹flletmesi
Müdürü oldu. 1966 y›l›nda Sabanc› Holding'in
Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›'na getirildi. Bu
görevi yan›nda Hac› Ömer Sabanc› Vakf›VAKSA'n›n Mütevelli Heyeti Baflkanl›¤›,
Sabanc› Üniversitesi Sak›p Sabanc› Müzesi
Yönetim Kurulu Baflkanl›¤› ve Sabanc›
Üniversitesi Mütevelli Heyeti Onur Baflkanl›¤›
görevlerini yürütmekteydi.
fievket Sabanc›, ‹ngiltere'de Manchester
Üniversitesi'nde Tekstil Mühendisli¤i okudu.
Sabanc› Grubu'ndaki ifl hayat›na Bossa'da
bafllad›. 1980 y›l›ndan itibaren Sabanc›
Grubu'nu yurt d›fl›nda temsil etti. Vaksa'n›n
kurucular› aras›nda yer alan fievket Sabanc›,
Sabanc› Grubu Yönetim Kurulu Baflkan Vekili
ve ‹cra ve Strateji Komitesi Üyesi'dir.
Erol Sabanc›, ‹ngiltere'de Manchester
College of Commerce’i bitirdi. Sabanc›
Holding Yönetim Kurulu Baflkan Vekilli¤inin
yan› s›ra, Akbank Yönetim Kurulu Baflkan› ve
Murahhas Üyesi, Sabanc› ve BNP-AKDresdner Bank Yönetim Kurulu Baflkan›,
Türkiye S›nai Kalk›nma Bankas›, S›nai Yat›r›m
Bankas› Yönetim Kurulu Üyesi ve Institut
Internationale D'Etudes Bancaires Üyesidir.
Ömer Sabanc› (45)
Demir Sabanc› (33)
Yönetim Kurulu Üyesi
Ömer Sabanc›, Amerika Birleflik
Devletleri'nde, Delaware Üniversitesi'nde
ekonomi tahsili yapt›.Sabanc› Toplulu¤u'nun
Avrupa'daki çeflitli flirketlerinde çal›flt›ktan
sonra Sasa'da Genel Müdürlük dahil çeflitli
pozisyonlarda 15 y›l çal›flt›. DuPont-Sabanc›
Polyester ortakl›¤›n›n kurulmas›na önderlik
eden Ömer Sabanc›, kuruluflunun ard›ndan
DuPontsa'n›n Yönetim Kurulu Baflkan› oldu.
Sabanc› Holding Yönetim Kurulu Üyeli¤i, ‹cra
Komitesi Üyeli¤i ve Kimya Grubu Baflkanl›¤›
görevlerini sürdüren Ömer Sabanc›, halen
TÜS‹AD Yönetim Kurulu baflkan›d›r.
Demir Sabanc›, Boston Üniversitesi'nde
Ekonomi ve Uluslararas› ‹liflkiler okuduktan
sonra, New York'ta Cornell Üniversitesi'nde
Master yapt›. Japonya'da Mitsui ve Toyota
Motor Corporation'da çal›flt›. Teknosa Genel
Müdürlü¤ü, Sabanc› Holding Perakendecilik
Grup Baflkan Yard›mc›l›¤› yapt›. Sabanc›
Holding Yönetim Kurulu ‹cra ve Strateji
Komitesi Üyesidir. 1 Nisan 2002 tarihinden
geçerli olmak üzere Sabanc› Holding
Perakendecilik Grup Baflkan› olarak atand›.
Nafiz Can Paker (62)
Aldo L. Kaslowski (67)
Nafiz Can Paker, 1962-1973 y›llar› aras›nda
Berlin Teknik Üniversitesi’nde sürdürdü¤ü
yüksek ö¤retim ile Makina Mühendisli¤i
branfl›nda Yüksek Lisans ve Doktora
derecelerini alm›fl; 1973 y›l›nda Columbia
Üniversitesi’nde ‹flletme Master’› yapt›. 1971
y›l›ndan bu yana Türk Henkel A.fi.’nin üst
yönetim kademelerinde görev alan
N. Can Paker, halen Türk Henkel A.fi.
Yönetim Kurulu Baflkan› ve CEO’su olarak
görev yapmaktad›r. N. Can Paker, TESEV
(Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakf›)
Yönetim Kurulu Baflkan›, TÜS‹AD Haysiyet
Divan›, Sabanc› Üniversitesi Mütevelli Heyeti,
‹stanbul Kültür ve Sanat Vakf›, Robert Kolej
Mütevelli Heyeti ve ENKA Okullar› Dan›flma
Kurulu Üyeli¤i görevlerini yürütmektedir.
Paker, Sabanc› Holding Yönetim Kurulu
Üyesidir.
Aldo Kaslowski, 1965 y›l›ndan bu yana
Organik Holding A.fi. President ve
CEO’lu¤unu yürütmektedir. Aldo L.Kaslowski;
Türk-Frans›z ‹fl Konseyi ve ‹stanbul’daki
‹talyan Ticaret Odas› Baflkanl›klar›n›; TÜS‹AD
Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›l›¤›’n›;
Türk-‹ngiliz ‹fl Konseyi ‹cra Komitesi,
Türk-Pirelli Kablo Yönetim Kurulu, Büyükelçi
Holdbrook’un Baflkanl›¤›n› yapt›¤› K›br›s
sorununa çözüm konular›yla ilgili BusinessDiplomacy Çal›flma Grubu ile e¤itim, kültür,
sanat ve hay›r amaçl› bir çok sivil toplum
örgütlerinin Yönetim Kurulu Üyeliklerini
yürütmektedir. YPO (Young President
Organization) kurucu üyelerinden biri olmufl;
halen CEO (Chief Executive Organizations) ve
WPO (World President Organization)’da aktif
üye olarak görev yap›yor. Kaslowski, Sabanc›
Holding Yönetim Kurulu Üyesidir.
Halen ‹SO Meclis Üyesi olan Sak›p Sabanc›,
1964 y›l›ndan itibaren, 25 y›l müddetle Adana
ve Kocaeli Sanayi Odalar›; Türkiye Sanayi ve
Ticaret Odalar› Birli¤i Üyeli¤i ve Baflkanl›¤›
yapt›. 1986 y›l›nda Türk Sanayicileri ve
‹fladamlar› Derne¤i TÜS‹AD'›n Yönetim
Kurulu Baflkanl›¤›'n› üstlenen Sak›p Sabanc›,
1987-1989 y›llar› aras›nda Yüksek ‹stiflare
Konseyi Baflkanl›¤›'n› yapt›.
Celal Metin (55)
Yönetim Kurulu Üyesi/CEO
Celal Metin, ‹stanbul Üniversitesi’nde
tamamlad›¤› kimya doktoras›n›n ard›ndan,
1975 y›l›nda Sabanc› Grubu'na kat›lm›flt›r.
1975-1985 y›llar› aras›nda Lassa'da Teknik
Müdür, Üretim Müdürü, Fabrika Müdürü ve
Genel Müdür Yard›mc›s›, 1985-1987 y›llar›
aras›nda Lisa Genel Müdürü, 1987-1988
y›llar›nda ise Beksa Kurucu Genel Müdürü ve
B‹MSA Yönetim Kurulu Üyesi olarak
Toplulu¤umuza hizmet vermifltir.
Dr. Metin, 1988 y›l›ndan Sabanc› Holding
Chief Executive Officer'l›k görevine atand›¤›
tarihe kadar, Kuzey Amerika, Avrupa ve
Asya'da operasyonlar› bulunan ve baz›lar›
halka aç›k firmalar›n Yönetim Kurulu
Baflkanl›¤› ve Chief Executive Officer'l›¤›
görevlerini yürütmüfltür.
Dr. Celal Metin, 14 Nisan 2003 tarihinden
itibaren Grubumuza Chief Executive
Officer'l›k görevine ve Sabanc› Holding
Yönetim Kurulu Üyeli¤i'ne atanm›flt›r.
Lütfi Yenel (54)
Lütfi Yenel, Lisans ve Yüksek Lisans e¤itimini ‹stanbul Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
Elektrik-Elektronik Bölümü’nde tamamlad›ktan sonra bir süre ayn› Üniversite’de görev yapt›. 20 y›l
elektronik sektöründe de¤iflik yönetim kademelerinde çal›flt›. Vestel’de Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›
ve Japonya’daki Sansui firmas› Yönetim Kurulu Üyeli¤i’nde bulundu. 1995 y›l›ndan beri Alcatel
Grubu’nda çal›flmakta olup; Alcatel Teletafl, Türkiye Yönetim Kurulu Baflkan› ve CEO’su olarak
görevini sürdürüyor. Ayn› zamanda Türkiye, Kafkas Bölgesi ve Orta Asya’dan sorumlu Alcatel Bölge
Baflkan Yard›mc›l›¤› görevini de yürütüyor: Yener, KALDER Yönetim Kurulu Baflkanl›¤› ile TÜS‹AD
Yönetim Kurulu üyeli¤i görevlerinde de bulundu. Yener, Sabanc› Holding Yönetim Kurulu Üyesidir.
FAAL‹YET RAPORU 7
Yönetim Komiteleri
‹cra ve Strateji Komitesi
Denetim Komitesi
Sak›p Sabanc› (Baflkan)
Nafiz Can Paker (Baflkan)
fievket Sabanc›
Demir Sabanc›
Erol Sabanc›
Aldo Kaslowski
Celal Metin
Ömer Sabanc›
‹nsan Kaynaklar› Komitesi
Demir Sabanc›
Güler Sabanc› (Baflkan)
Celal Metin
Finans ve Ortakl›k
Yap›s› Komitesi
Ömer Sabanc›
Erol Sabanc› (Baflkan)
Suzan Sabanc› Dinçer
Celal Metin
Mehmet Civelek
Faruk Bilen
R›dvan Yirmibeflo¤lu
Lütfi Yenel
Nedim Bozfak›o¤lu
Mevlüt Aydemir
Grup Baflkanlar›
1
Ömer Sabanc›
Kimya Grup Baflkan›
2
Demir Sabanc›
Perakendecilik Grup Baflkan›
3
Güler Sabanc›
Lastik ve Takviye Malzemeleri Grup Baflkan›
4
Erhan Kam›fll›
Çimento Grup Baflkan›
5
Haluk Dinçer
G›da Grup Baflkan›
6
Yakup Güngör
Tekstil Grup Baflkan›
7
Ak›n Kozano¤lu
Banka ve Sigortac›l›k Grup Baflkan›
8
Engin Tuncay
D›fl ‹liflkiler Grup Baflkan›
5
8
7
2
3
4
6
1
Üst Yönetim
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
14
11
12
13
10
Celal Metin
Faruk Bilen
Mehmet Civelek
Ali Sabanc›
Ertu¤rul Ergöz
CEO
Grup Baflkan› - Finans
Grup Baflkan› - ‹nsan Kaynaklar›
Grup Baflkan› - Strateji ve ‹fl Gelifltirme
Genel Sekreter
Mevlüt Aydemir
Yalç›n Küçükertunç
Ça¤atay Özdo¤ru
Metin Reyna
Kürflat Darbaz
Ali Özgenç
Tamer Saka
Özer Yelçe
Barbaros ‹neci
Direktör - Mali ‹fller ve Finansman
Direktör - Bütçe, Muhasebe ve Konsolidasyon
Direktör - ‹nsan Kaynaklar›
Direktör - Denetim
Direktör - Bilgi ve Telekomünikasyon
Direktör - Hukuk Müflaviri
Direktör - Kurumsal ‹liflkiler
Direktör – ‹fl Gelifltirme
Direktör - Risk Yönetimi
Direktör - Kurumsal ‹letiflim
Bafl Ekonomist
4
6
5
8
7
15
9
2
3
1
FAAL‹YET RAPORU 9
Kurumsal Yönetim ‹lkeleri
Sabanc› Holding Kurumsal Yönetim
alan›nda var olan en yüksek standartlar›
benimsemifltir. Kurumsal Yönetim
Uygulamalar›m›z Sabanc› Holding’in
afla¤›da s›ralanan özde¤erlerine
dayanmaktad›r.
Özde¤erlerimiz:
kurallara ba¤l›l›k gösterir. Söz konusu
kurallar›n her türlü tutum ve
davran›fl›m›z ile ilgili tam olarak yol
göstermesi mümkün olmad›¤›ndan,
toplulu¤umuzun özde¤erleri ve etik
anlay›fl› esas al›narak haz›rlanm›fl olan
‹fl Eti¤i Kurallar›’n› faaliyetlerimizde
rehber kabul ederiz.
Farkl› geçmifllerden gelen
insanlar›m›z›n potansiyellerini ortaya
ç›kartabilmeleri için herkese eflit
flartlar sunar›z. Çal›flanlar›m›z›n sosyal
sorumluluk bilinciyle
gerçeklefltirecekleri giriflimleri
destekleriz.
Kurumsal Vatandafll›k
Dürüstlük
Tüm Sabanc› Holding çal›flanlar›n›n
menfaat sahipleri ile iliflkilerinde
do¤ruluk ve dürüstlük kavramlar›n›
iliflkileri yönlendirici temel de¤erler
olarak kabul ederiz.
Eflitlik
Tüm çal›flanlar›m›za dürüst ve adil
yaklafl›r ve çal›flanlar›n bireysel geliflimi
için gereken çabay› gösteririz.
Ayr›mc›l›ktan ar›nd›r›lm›fl bir çal›flma
ortam›n› taahhüt ederiz.
Güvenilirlik
Sabanc› Holding olarak kamuoyunun
güvenini kazanmak ve sürdürmek temel
de¤erlerimiz aras›nda yer al›r. Bu bilinç
ile, pay sahiplerimize ve paydafllar›m›za
aç›k, anlafl›l›r ve do¤ru bilgiler verir,
verilen bilgiler do¤rultusunda hareket
ederiz.
Sayg›
Çal›flanlar›m›z için güvenli, sa¤l›kl› ve
kendilerini de¤erli hissedecekleri bir
çal›flma ortam› sa¤lar›z. ‹fl hayat› ve özel
hayat aras›ndaki dengeye önem veririz.
Sabanc› Holding olarak toplumsal ve
sosyal konulara hassas ve duyarl› bir
flekilde yaklafl›r›z. Sosyal sorumluluk
anlay›fl›m›z›n gere¤i olarak, faaliyette
bulundu¤umuz ülkelerin kanunlar›na,
geleneklerine uygun bir flekilde
davran›r›z ve bu toplumlar›n
geliflmesine katk›da bulunmaya
çal›fl›r›z. Sabanc› Vakf›, Vaksa
vas›tas›yla bu do¤rultuda, e¤itim ve
hay›r ifllerine yönelik yo¤un faaliyetler
gösteririz.
‹fl Ahlak›
Tüm yönetim birimleri, faaliyetlerinde
kanunlara, düzenlemelere ve flirket içi
Sabanc› Holding Kurumsal Yönetim alan›nda var olan
en yüksek standartlar› benimsemifltir.
Kamuya aç›klanacak bilgiler, aç›klamadan yararlanacak kifli ve
kurulufllar›n karar vermelerine yard›mc› olacak flekilde,
zaman›nda, do¤ru, eksiksiz, anlafl›labilir, yorumlanabilir ve
kolay eriflilebilir biçimde kamunun kullan›m›na sunulmaktad›r.
Sermaye Piyasas› Kurulu
düzenlemeleri, di¤er yerel
düzenlemeler ve küresel en iyi
uygulamalara paralel olarak Sabanc›
Holding Kurumsal Yönetim ‹lkeleri
dört temel bafll›kta grupland›r›lm›flt›r.
1. Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulu fonksiyonlar› ile ilgili
Kurumsal Yönetim Uygulamalar›
flunlard›r:
enerjilerini ve dikkatlerini
sorumluluklar›n› en iyi flekilde yerine
getirmek için kullan›rlar.
Liderlik
Yönetim Kurulu Baflkan› ve CEO
pozisyonlar› ayr› kifliler taraf›ndan
yürütülmektedir.
3. Menfaat Sahipleri
Sabanc› Holding tüm menfaat sahipleri
ile iliflkilerinde dürüst olmak ve bilgi
gizleme, özel bilgilerin kötüye kullan›m›,
gerçeklerin sapt›r›larak sunulmas› veya
di¤er adil olmayan uygulamalar yoluyla
haks›z menfaat sa¤lamay› engellemek
için gerekli tedbirleri al›r.
Ba¤›ms›zl›k
Yönetim Kurulu üyelerinin üçte biri
ba¤›ms›z, icra görevi olmayan üyelerden
oluflmaktad›r.
4. Kamuyu Ayd›nlatma ve
fieffafl›k
Yönetim Kurulu uzun vadede menfaat
sahiplerine daha yüksek de¤er
sa¤lanmas› için genel kurumsal
politikan›n oluflturulmas›ndan ve toplam
performans›n izlenmesinden
sorumluludur. Bu sorumlulu¤unu yerine
getirebilmek için üst yönetimin
faaliyetlerini yak›ndan izleyerek gereken
konularda yönlendirme yapar.
Komiteler
Rol ve Görevler
Sabanc› Holding, hissedarlar›n haklar›n›
etkin, sa¤l›kl› ve hakkaniyetli bir biçimde
kullanabilmeleri için her türlü önlemi
al›r. Hissedarlar›m›z›n pay sahipli¤i
haklar›n›n kullan›m›, bilgi alma haklar›,
genel kurula kat›l›m haklar›, oy
kullanma haklar›, az›nl›k haklar›, kar
pay› haklar› ve paylar›n› devretme
haklar› hassasiyetle korunur ve bu
haklar›n kullan›lmas› teflvik edilir.
Kamuya aç›klanacak bilgiler,
aç›klamadan yararlanacak kifli ve
kurulufllar›n karar vermelerine yard›mc›
olacak flekilde, zaman›nda, do¤ru,
eksiksiz, anlafl›labilir, yorumlanabilir ve
kolay eriflilebilir biçimde kamunun
kullan›m›na sunulmaktad›r. Sabanc›
Holding, Sermaye Piyasas› Kurulu, Türk
Ticaret Kanunu, Vergi Usul Kanunu ve
ilgili tüm di¤er kanun ve düzenlemelerle
kendisinin yükümlü k›l›nd›¤›
bilgilendirme faaliyetlerini, zaman›nda
ve eksiksiz olarak yerine getirmektedir.
Yasal yükümlülükler d›fl›nda kalan ve
menfaat gruplar›n› önemli ölçüde
etkiledi¤i düflünülen di¤er bilgiler ve
aç›klamalar en uygun iletiflim
kanal›ndan uygun zamanda ve içerikte
kamuya aç›klan›r.
Sorumluluk
Yönetim Kurulu’nun sorumluluklar›n›
yerine getirebilmek için gerekli di¤er
fonksiyonlar› ise; stratejik kararlar›n
de¤erlendirilmesi için görüfl ve
perspektif belirlemek, önemli kurumsal
faaliyetler ile finansal ve ifl stratejilerini
incelemek ve onaylamak, ve
organizasyonun bütünlü¤ünü koruyacak
süreçlerin uygulanmas›n› sa¤lamakt›r.
Yönetim Kurulu üyeleri zamanlar›n›,
Yönetim Kurulu görevlerini yerine
getirmek için gerek duydu¤u Yönetim
Kurulu Komiteleri’ni kurar. Mevcut
komiteler; ‹cra ve Strateji Komitesi,
Finans Komitesi, ‹nsan Kaynaklar›
Komitesi ve Denetim Komitesi’dir.
2. Hissedarlar
FAAL‹YET RAPORU 11
Kar Da¤›t›m Önerisi
Hac› Ömer Sabanc› Holding A.fi.’nin 01.01.2003 – 31.12.2003 dönemi Uluslararas›
Finansal Raporlama Standartlar›’na göre hesaplanm›fl 814.439.000.000.000 TL
konsolide net kar›ndan Esas Sözleflme gere¤i 35.252.566.500.000 TL I. Tertip Yasal
Yedek Akçe ayr›ld›ktan sonra 1.000.000.000.000.000 TL sermayeyi temsil eden hisse
senedi sahiplerine 134.000.000.000.000 TL, intifa senedi sahiplerine
16.075.170.324.000 TL, Hac› Ömer Sabanc› Vakf›’na 16.075.170.324.000 TL, Yönetim
Kurulu Üyeleri’ne 204.000.000.000 TL brüt nakit kar pay› ödenmesini, kalan kar›n
Ola¤anüstü Yedek Akçe olarak ayr›lmas›n› ve Kar pay› ödemelerine 18 May›s 2004
tarihinden itibaren bafllanmas›n› öneririz.
Denetçi Raporu
HACI ÖMER SABANCI HOLD‹NG ANON‹M fi‹RKET‹
YILLIK OLA⁄AN GENEL KURULU'NA
Unvan
Merkezi
Sermayesi
Faaliyet Konusu
:
:
:
:
Hac› Ömer Sabanc› Holding A.fi.
‹stanbul
1.000.000.000.000.000 TL
Finansman ve Yat›r›m
- Denetçilerin Ad› ve Görev Süreleri,
Ortak; veya fiirketin Personeli
Olup Olmad›klar›
:
Abdullah U¤ur Karatop ve Ayd›n Günter.
Görev süremiz 3 (üç) y›ld›r.
fiirket ortakl›¤›m›z yoktur. fiirket personeli de¤iliz.
- Kat›l›nan Yönetim Kurulu ve Yap›lan Denetleme Kurulu
Toplant›s›n›n Say›s›
:
6 (alt›) defa Denetleme Kurulu
Toplant›s› yap›lm›flt›r.
:
Vergi Mevzuat› ve Ticaret Hukuku aç›s›ndan
3., 6., 9., 12. aylar›n ilk haftalar›nda tetkik ve kontrol yap›lm›fl,
tenkide de¤er bir hususa rastlanmam›flt›r.
:
fiirket'in herhangi bir suretle kasas›nda nakit para
bulundurmamas›, bütün ödemelerin çek veya havale
yoluyla gerçeklefltirilmesi ve her türlü tahsilat›n
banka kanal›yla yap›lmas› nedeniyle nakit
say›m› söz konusu olmam›flt›r.
- Türk Ticaret Kanunu'nun 353'üncü Maddesinin 1'inci
F›kras›n›n 4 Numaral› Bendi Gere¤ince Yap›lan
‹nceleme tarihleri ve Sonuçlar›
:
Her ay›n ilk gününde yap›lan incelemelerde
mevcut k›ymetli evrak›n defter kay›tlar›na
uygun oldu¤u tespit edilmifltir.
- ‹ntikal Eden fiikayet ve Yolsuzluklar ve
Bunlar Hakk›nda Yap›lan ‹fllemler
:
Herhangi bir flikayet intikal etmemifltir.
- Ortakl›k Hesaplar›, Defter ve Belgeleri Üzerinde
Yap›lan ‹ncelemenin Kapsam›, Hangi Tarihlerde
Yap›ld›¤› ve Var›lan Sonuç
- Türk Ticaret Kanunu'nun 353'üncü Maddesinin
1 'inci F›kras›n›n 3 Numaral›
Bendi Gere¤ince Ortakl›k
Veznesinde Yap›lan
Say›mlar›n Say›s› ve Sonuçlar
Hac› Ömer Sabanc› Holding Anonim fiirketi’nin 01.01.2003 - 31.12.2003 dönemi hesap ve ifllemleri Türk Ticaret Kanunu, Ortakl›¤›n Esas
Sözleflmesi ve Di¤er Mevzuat ile Genel Kabul Görmüfl Muhasebe ‹lke ve Standartlar›'na göre incelemifl bulunmaktay›z.
Görüflümüze göre içeri¤ini benimsedi¤imiz 31.12.2003 tarihi itibariyle düzenlenmifl Bilanço, Ortakl›¤›n an›lan tarihteki gerçek mali durumunu,
01.01.2003 - 31.12.2003 dönemine ait Gelir Tablosu an›lan döneme ait faaliyet sonuçlar›n›, gerçe¤e uygun ve do¤ru olarak yans›tmakta; kar
da¤›t›m önerisi yasalara ve Ortakl›k Esas Sözleflmesi'ne uygun bulunmaktad›r.
Bilanço’nun ve Gelir Tablosu’nun onaylanmas›n› ve Yönetim Kurulu'nun aklanmas›n› oylar›n›za arz ederiz. 09.02.2004
DENET‹M KURULU
Abdullah U¤ur KARATOP
Ayd›n GÜNTER
1 Ocak - 31 Aral›k 2003 Hesap Dönemine Ait
Konsolide Mali Tablolar ve Ba¤›ms›z Denetim Raporu
Baflaran Nas Serbest Muhasebeci
Mali Müflavirlik A. fi.
a member of
PricewaterhouseCoopers
BJK Plaza, Süleyman Seba Caddesi
No: 48 B Blok Kat 9 Akaretler
Befliktafl 34357 Istanbul-Turkey
www. pwcglobal.com/tr
Telephone +90 (212) 326 6060
Facsimile +90 (212) 326 6050
HACI ÖMER SABANCI HOLD‹NG A.fi.’nin
1 OCAK - 31 ARALIK 2003 HESAP DÖNEM‹NE A‹T
BA⁄IMSIZ DENET‹M RAPORU
Yönetim Kurulu’na
1. Hac› Ömer Sabanc› Holding A.fi.’nin ("Holding") Türk Liras›’n›n 31 Aral›k 2003 tarihindeki cari sat›n alma gücü cinsinden ifade edilmifl
iliflikteki 31 Aral›k 2003 tarihli konsolide bilançosunu ve ayn› tarihte sona eren y›la ait konsolide gelir ve konsolide nakit ak›m› tablolar›n›
denetlemifl bulunuyoruz. Bu mali tablolar›n sorumlulu¤u Holding yönetimine aittir. Bizim sorumlulu¤umuz denetim çal›flmalar›m›z
sonucunda bu mali tablolar üzerinde görüfl bildirmektir.
2. Denetim çal›flmalar›m›z Uluslararas› Denetim Standartlar›’na uygun olarak yap›lm›flt›r. Bu standartlar denetim plan›m›z› ve çal›flmam›z›,
konsolide mali tablolarda önemli bir hata bulunmad›¤›n› sa¤lamaya yönelik olarak düzenlememizi gerektirmektedir. Denetim, mali
tablolarda yer alan bakiyeleri ve tamamlay›c› notlar› destekleyici kan›tlar›n test baz›nda incelenmesini içerir. Denetim, ayn› zamanda,
uygulanan muhasebe prensiplerinin, yönetim taraf›ndan yap›lan önemli tahminlerin ve mali tablolar›n genel sunulufl fleklinin
de¤erlendirilmesini de içerir. Yap›lan denetimin görüfl bildirmemiz için makul bir temel oluflturdu¤una inan›yoruz.
3. Görüflümüze göre, yukar›da birinci paragrafta sözü edilen konsolide mali tablolar, tüm önemli taraflar›yla, Hac› Ömer Sabanc› Holding
A.fi.’nin 31 Aral›k 2003 tarihindeki konsolide mali durumunu ve ayn› tarihte sona eren y›la ait konsolide faaliyet sonuçlar›n› ve konsolide nakit
ak›mlar›n›, Uluslararas› Finansal Raporlama Standartlar›’na uygun olarak do¤ru bir biçimde yans›tmaktad›r.
Görüflümüzü etkilememekle birlikte afla¤›daki hususlara dikkatinizi çekmek isteriz:
4. 2 no’lu konsolide mali tablo dipnotunda da belirtildi¤i üzere, Sermaye Piyasas› Kurulu’nun ("SPK"), 15 Kas›m 2003 tarihli Seri XI, No: 25
"Sermaye Piyasas›nda Muhasebe Standartlar› Hakk›nda Tebli¤"i ("Tebli¤") 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan
geçerli olmak üzere yürürlü¤e girmifltir. Tebli¤’e göre dileyen iflletmeler, 31 Aral›k 2003 tarihinde veya daha sonra sona eren y›ll›k veya ara
hesap döneminden bafllamak üzere, bu Tebli¤ hükümlerini uygulamaya bafllayabilirler. Bunun yan› s›ra, Tebli¤’in Otuzdördüncü K›s›m Muhtelif Hükümler Geçici Madde 1, mali tablo ve raporlar›n zorunlu olarak bu tebli¤ hükümlerince düzenlenece¤i ilk hesap döneminin
bafl›na kadar geçen süre zarf›nda, mali tablo ve raporlar›n Uluslararas› Finansal Raporlama Standartlar›’na ("UFRS") göre düzenlenmesinin
ve kamuya aç›klanmas›n›n Tebli¤’de öngörülen düzenleme ve ilan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi hükmünde oldu¤unu belirtmektedir.
Buna ba¤l› olarak, Holding, mali tablolar›n› 31 Aral›k 2003 tarihinde sona eren hesap döneminde UFRS’ye göre düzenlemeyi seçmifltir.
5. 3 no’lu konsolide mali tablo dipnotunda da belirtildi¤i üzere, konsolide mali tablolar Ana Ortakl›k olan Holding’in, Ba¤l› Ortakl›klar›n›n,
Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›n›n ve ‹fltiraklerinin mali tablolar›n› içermektedir. Ba¤l› Ortakl›klar; Holding ve Ba¤l› Ortakl›klar›n›n
sahip olduklar› hisselere ait oy haklar› ile Sabanc› ailesi üyeleri ve sadece bu aile üyeleri taraf›ndan kontrol edilen flirketlere ait hisselerin oy
haklar›n›n birlikte etkin bir flekilde kullan›lmas› sonucu, mali ve iflletme politikalar›n› Holding’in kontrol etme gücüne sahip oldu¤u flirketleri
ifade eder. Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar, Holding ve Ba¤l› Ortakl›klar ile bir veya daha fazla say›da müteflebbis ortak taraf›ndan,
müfltereken yönetilmek üzere, ekonomik bir faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleflme dahilinde kurulmufl flirketlerdir. Sabanc› ailesi üyeleri,
Holding’e sahip olduklar› flirketlerdeki oy haklar›n› vermek suretiyle kontrol etme yetkisi tan›maktad›r. ‹liflikteki konsolide mali tablolarda,
Sabanc› ailesi üyelerinin sahip oldu¤u hisseler, konsolide ana ortakl›k d›fl› pay olarak gösterilmifltir.
6. 2.d no’lu konsolide mali tablo dipnotunda da belirtildi¤i üzere, iliflikteki konsolide mali tablolarda gösterilen ABD Dolar› tutarlar, Türk Liras›
("TL") tutarlar üzerinden 31 Aral›k 2003 tarihindeki resmi T.C. Merkez Bankas› ABD Dolar› al›fl kuru kullan›larak hesaplanm›fl olup iliflikteki
konsolide mali tablolar›n bir parças› de¤ildir.
Baflaran Nas Serbest Muhasebeci
Mali Müflavirlik Anonim fiirketi
a member of
PricewaterhouseCoopers
Coflkun fien, SMMM
Sorumlu Ortak
‹stanbul, 20 Nisan 2004
HACI ÖMER SABANCI HOLD‹NG A.fi.
31 ARALIK ‹T‹BAR‹YLE KONSOL‹DE B‹LANÇOLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Liras›’n›n (TL) 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle sat›n alma gücü esas›na göre milyar TL olarak belirtilmifltir.
TL d›fl›ndaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmifltir.)
2003
ABD Dolar› (*)
2003
2002
6
7
8
1.695.404
5.580.943
183.130
1.105.631
2.366.504
7.790.076
255.619
1.543.278
5.443.279
5.987.403
104.998
1.505.358
9.a
9.b
4.199.524
2.904.405
5.861.842
4.054.070
4.674.939
4.406.019
10.a
10.b
329.396
116.507
482.259
5.935
367.437
147.597
459.782
162.625
673.154
8.284
512.881
206.023
204.927
180.185
702.454
5.388
570.600
185.936
17.118.168
23.894.138
23.971.486
2.045.796
2.159.418
5.098
112.889
2.855.593
3.014.191
7.116
157.574
2.424.423
3.311.635
8.896
163.039
665.272
245.530
2.625.566
152.364
75.828
186.671
18.981
928.610
342.720
3.664.857
212.675
105.844
260.562
26.494
96.846
355.210
3.836.927
283.741
117.591
193.928
47.915
8.293.413
11.576.236
10.840.151
25.411.581
35.470.374
34.811.637
Notlar
VARLIKLAR
Dönen varl›klar
Kasa ve banka
Al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar
Türev araçlar
T.C. Merkez Bankas› hesab›
‹flletme kaynakl› krediler ve alacaklar
- Müflterilere verilen kredi ve avanslar
- Menkul k›ymetler
Yat›r›m amaçl› finansal varl›klar
- Sat›lmaya haz›r
- Vadeye kadar elde tutulacaklar
Ticari alacaklar
‹liflkili taraflardan alacaklar
Stoklar
Di¤er dönen varl›klar
11
Toplam dönen varl›klar
Duran varl›klar
- Müflterilere verilen kredi ve avanslar
- Menkul k›ymetler
Uzun vadeli ticari alacaklar
‹fltirakler
- Sat›lmaya haz›r
- Vadeye kadar elde tutulacaklar
Maddi duran varl›klar-net
fierefiye-net
Maddi olmayan duran varl›klar-net
Ertelenen vergi varl›klar›
Di¤er duran varl›klar
9.a
9.b
12
10.a
10.b
13
25
17
Toplam duran varl›klar
Toplam varl›klar
(*) 2.d no’lu konsolide mali tablo dipnotunda da belirtildi¤i üzere, konsolide mali tablolarda gösterilen ABD Dolar› tutarlar, Türk Liras› ("TL")
tutarlar üzerinden 31 Aral›k 2003 tarihindeki resmi T.C. Merkez Bankas› ABD Dolar› al›fl kuru kullan›larak hesaplanm›fl olup Uluslararas›
Finansal Raporlama Standartlar›’na uygun olarak haz›rlanan konsolide mali tablolar›n bir parças› de¤ildir.
Bu konsolide mali tablolar, 20 Nisan 2004 tarihinde Yönetim Kurulu taraf›ndan onaylanm›flt›r.
Ekte yer alan notlar, bu konsolide mali tablolar›n ayr›lmaz bir parças›n› teflkil eder.
2003
ABD Dolar› (*)
2003
2002
1.977.441
14.418.765
46.872
289.894
3.506
58.547
216.419
309.959
2.760.182
20.126.217
65.426
404.644
4.894
81.722
302.085
432.650
3.366.945
20.072.510
1.522
462.082
1.919
61.946
315.405
611.176
17.321.403
24.177.820
24.893.505
1.216.071
138.615
61.718
57.905
187.446
106.023
1.697.435
193.484
86.148
80.826
261.644
147.990
1.920.214
155.936
86.036
78.408
416.020
25.745
1.767.778
2.467.527
2.682.359
19.089.181
26.645.347
27.575.864
Ana ortakl›k d›fl› pay
- Sabanc› ailesi
- Di¤erleri
1.095.359
1.577.297
1.528.940
2.201.646
1.079.253
1.646.694
2.672.656
3.730.586
2.725.947
716.417
1.825.173
1.000.000
2.547.641
800.000
2.709.812
2.541.590
3.547.641
3.509.812
15.525
173.270
(121.969)
1.482
1.039.846
21.670
241.856
(170.248)
2.068
1.451.454
21.670
241.856
17.470
(7.623)
726.641
3.649.744
5.094.441
4.509.826
25.411.581
35.470.374
34.811.637
Notlar
YÜKÜMLÜLÜKLER,
ANA ORTAKLIK DIfiI PAY VE ÖZSERMAYE
K›sa vadeli yükümlülükler
Al›nan fonlar, banka kredileri ve ihraç edilen borç senetleri
Mevduat
Türev araçlar
Ticari borçlar
‹liflkili taraflara borçlar
Sigorta teknik karfl›l›¤›
Ödenecek vergiler
Di¤er k›sa vadeli yükümlülükler
14
15
8
17
16
Toplam k›sa vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli yükümlülükler
Al›nan fonlar, banka kredileri ve ihraç edilen borç senetleri
Mevduat
K›dem tazminat› karfl›l›¤›
Ertelenen vergi yükümlülü¤ü
Di¤er uzun vadeli yükümlülükler
14
15
18
17
Toplam uzun vadeli yükümlülükler
Toplam yükümlülükler
Özsermaye
Sermaye
Sermaye düzeltme farklar›
19
19
Ödenmifl toplam sermaye
Emisyon primi
Emisyon primi düzeltme farklar›
Yabanc› para çevrim farklar›
Makul de¤er yede¤i
Birikmifl karlar
19
19
4.p
4.b
20
Toplam özsermaye
Toplam yükümlülükler, ana ortakl›k d›fl› pay ve özsermaye
Taahhütler ve flarta ba¤l› yükümlülükler
24
31 ARALIK TAR‹H‹NDE SONA EREN YILLARA A‹T KONSOL‹DE GEL‹R TABLOLARI
Gelirler
Finans
Finans d›fl›
Faaliyet giderleri
Finans
Finans d›fl›
Di¤er faaliyet gelirleri / (giderleri)
Finans
Finans d›fl›
Faaliyet kar› / (zarar›)
Finans
Finans d›fl›
Finansman geliri / (gideri)-net
‹fltirak pay›-net
Net parasal pozisyon kayb›
Notlar
2003
ABD Dolar› (*)
2003
2002
5
5
4.373.525
2.887.157
6.104.719
4.029.995
5.875.505
3.853.108
7.260.682
10.134.714
9.728.613
(2.534.072)
(2.849.418)
(3.537.146)
(3.977.317)
(3.920.973)
(3.745.076)
(5.383.490)
(7.514.463)
(7.666.049)
60.451
60.509
84.380
84.461
55.881
18.597
120.960
168.841
74.478
1.899.904
98.248
2.651.953
137.139
2.010.413
126.629
1.998.152
2.789.092
2.137.042
55.898
19.838
(232.866)
78.024
27.691
(325.043)
(34.128)
297
(579.751)
1.841.022
2.569.764
1.523.460
(502.572)
(701.508)
(622.389)
1.338.450
1.868.256
901.071
(358.383)
(396.589)
(500.244)
(553.573)
(191.509)
(284.989)
583.478
814.439
424.573
0.00046
185.231
638
258.552.063.492
333
134.785.079.865
5
5
5
5
5
5
21
12
Vergi ve ana ortakl›k d›fl› pay öncesi kar
Vergi
17
Ana ortakl›k d›fl› pay öncesi kar
- Sabanc› ailesi
- Di¤erleri
Net kar
Tam TL cinsinden hisse bafl›na esas ve nisbi kazanç
- adi hisse senedi
- intifa senetleri
4.u
4.u
31 ARALIK TAR‹H‹NDE SONA EREN YILLARA A‹T KONSOL‹DE NAK‹T AKIM TABLOLARI
2003
ABD Dolar› (*)
2003
2002
1.841.022
2.569.764
1.523.460
263.769
59.420
31.899
28.917
26.981
15.945
(62.126)
(50.863)
(45.514)
(37.986)
(19.838)
(15.978)
(22.752)
(6.588)
(59.918)
(2.005)
368.178
82.940
44.526
40.363
37.661
22.257
(86.717)
(70.996)
(63.530)
(53.022)
(27.691)
(22.302)
(31.758)
(9.196)
(83.635)
(2.799)
404.302
31.092
(2.636)
43.601
(97.605)
(11.026)
227.687
(17.203)
(297)
(42.781)
(17.493)
(9.153)
9.108
1.944.385
2.714.043
2.041.056
22
(2.406.827)
(3.359.534)
(1.234.454)
18
17
(668.649)
(21.350)
85.074
(933.324)
(29.801)
118.748
(692.190)
(31.271)
(790)
(57.507)
(1.067.367)
(1.489.868)
24.844
(236.349)
(25.838)
(698)
(329.904)
(36.065)
(974)
(695.552)
71.335
39
80.394
20.881
18.577
39.871
112.217
29.146
25.931
55.654
181.141
20.717
118.663
Yat›r›m faaliyetlerinde kullan›lan net nakit
(103.162)
(143.995)
(303.657)
Finansman faaliyetlerinden sa¤lanan nakit ak›m›:
Al›nan fonlar, krediler ve ihraç edilen borç senetlerinde azal›fl
Uzun vadeli al›nan fonlar, krediler ve
ihraç edilen borç senetlerinde azal›fl
Ödenen temettü
Ana ortakl›k d›fl›na ödenen temettü
Ana ortakl›k d›fl›na ait sermaye art›fl›
‹flletme birleflmeleri sebebiyle ana ortakl›k d›fl› payda de¤ifliklik
Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan enflasyon etkisi
(425.649)
(594.136)
(62.353)
(158.245)
(35.069)
(65.740)
31.339
111.601
(220.884)
(48.951)
(91.762)
43.744
155.777
18.732
(2.085)
(33.552)
51.282
790
693.972
Finansman faaliyetlerinde (kullan›lan) / sa¤lanan net nakit
(541.763)
(756.212)
666.786
(1.712.292)
(2.390.075)
387.973
(426.038)
(594.680)
(1.569.086)
Notlar
Vergi ve ana ortakl›k d›fl› pay öncesi kar
‹flletme faaliyetlerinden sa¤lanan net nakitin vergi ve ana ortakl›k
d›fl› pay öncesi kar ile mutabakat›na yönelik düzeltmeler:
Amortisman ve itfa paylar›
Kredi risk karfl›l›klar›
fierefiye de¤er düflüklü¤ü
Maddi duran varl›klar de¤er düflüklü¤ü
Türev araçlar›n makul de¤er de¤iflikli¤i
Ba¤l› ortakl›k ve müflterek yönetime tabi ortakl›k sat›fl kar›
Tahakkuk etmemifl komisyon gelirleri
Faiz geliri (bankac›l›k d›fl› bölümler)-net
‹fltirak kazanc›
Kredi risk karfl›l›klar› enflasyon etkisi
Maddi duran varl›klar matematiksel düzeltme
‹flletme d›fl› faaliyetlerin enflasyon etkisi
Di¤er
18
25
13
25
12
9
13
18
‹flletme varl›k ve yükümlülüklerindeki de¤ifliklik öncesi
iflletme faaliyetlerinden sa¤lanan nakit ak›m›
‹flletme faaliyetlerinde kullan›lan nakit ak›m›
Ödenen vergi
Ödenen k›dem tazminat›
Ola¤anüstü kalemler
Tahsil edilen / (ödenen) faiz (bankac›l›k d›fl› bölümler)-net
‹flletme faaliyetlerinde (kullan›lan) / sa¤lanan net nakit
Yat›r›m faaliyetlerinden kaynaklanan nakit ak›m›:
Yat›r›m harcamalar›
Sat›lmaya haz›r finansal varl›k al›m› (bankac›l›k d›fl› bölümler)
Müflterek yönetime tabi ortakl›k iktisap tutar›
Ba¤l› ortakl›k ve müflterek yönetime tabi ortakl›k
sat›fl›ndan sa¤lanan nakit
Maddi duran varl›k sat›fl›ndan sa¤lanan nakit
Al›nan temettüler
Yat›r›m faaliyetlerinden kaynaklanan enflasyon etkisi
25
Nakit ve nakit benzerlerindeki net (azal›fl) / art›fl
Nakit ve nakit benzerlerinden kaynaklanan enflasyon etkisi
Dönem bafl›ndaki nakit ve nakit benzerleri
4.r
3.790.242
5.290.552
6.471.665
Dönem sonundaki nakit ve nakit benzerleri
4.r
1.651.912
2.305.797
5.290.552
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle nakit ve nakit benzerlerinin 70.827 TL’si (2002: 142.566 TL) Grup’un tasarrufunda bulunmamaktad›r (Not 6).
31 ARALIK TAR‹H‹NDE SONA EREN YILLARA A‹T KONSOL‹DE ÖZSERMAYE HAREKET TABLOLARI
Sermaye Emisyon primi
Yabanc›
düzeltme
düzeltme para çevrim
farklar›
farklar›
farklar›
Makul
de¤er
yede¤i
Birikmifl
karlar
Sermaye
Emisyon
primi
600.000
21.670
2.669.481
241.856
45.744
(9.548)
558.295
4.127.498
2.233.895
200.000
-
-
40.331
-
-
(28.274)
-
(13.811)
(240.331)
(2.085)
-
(13.811)
(2.085)
(28.274)
51.282
(33.552)
90
790
(5.883)
-
-
-
-
-
1.925
-
424.573
1.925
424.573
2.827
476.498
31 Aral›k 2002 itibariyle bakiyeler
800.000
21.670
2.709.812
241.856
17.470
(7.623)
726.641
4.509.826
2.725.947
1 Ocak 2003 itibariyle bakiyeler
800.000
21.670
2.709.812
241.856
17.470
(7.623)
726.641
4.509.826
2.725.947
-
-
-
-
-
-
(2.846)
(2.846)
(4.380)
200.000
-
-
(162.171)
-
-
(187.718)
-
(37.829)
(48.951)
-
(48.951)
(187.718)
23.938
43.744
(91.762)
(5.610)
(29.663)
-
-
-
-
-
9.691
-
814.439
9.691
814.439
14.555
1.053.817
1.000.000
21.670
2.547.641
241.856
(170.248)
2.068
1.451.454
5.094.441
3.730.586
1 Ocak 2002 itibariyle bakiyeler
Fonksiyonel para birimi de¤iflikli¤i
etkisi (Not 2.c)
Sermaye art›fl›
Temettü ödemesi
Ba¤l› ortakl›k sat›fl›
‹fl birleflmesi - sat›n alma
Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar›n
net makul de¤er art›fl›, vergi sonras›
Cari y›l kar›
‹fltirak konsolidasyon kapsam›
de¤iflikli¤i (Not 12)
Ba¤l› ortakl›k konsolidasyon
kapsam› de¤iflikli¤i (Not1)
Sermaye art›fl›
Temettü ödemesi
Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar›n
net makul de¤er art›fl›, vergi sonras›
Cari y›l kar›
31 Aral›k 2003 itibariyle bakiyeler
Toplam Ana ortakl›k
özsermaye
d›fl› pay
31 ARALIK TAR‹HL‹ KONSOL‹DE MAL‹ TABLOLARA A‹T D‹PNOTLAR
NOT 1 - ORGAN‹ZASYON VE FAAL‹YET KONUSU
Hac› Ömer Sabanc› Holding A.fi. ("Holding") 1967 y›l›nda kurulmufl olup, ana faaliyet konusu a¤›rl›kl› olarak finans, üretim ve ticaret gibi
endüstri kollar›nda faaliyet gösteren flirketlerin idare ve koordinasyonunu sa¤lamakt›r. Holding Türkiye’de tescil edilmifltir ve Sabanc› ailesi
taraf›ndan yönetilmektedir (Not 19). 31 Aral›k 2003 tarihinde Holding, Ba¤l› Ortakl›klar› ve Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›nda istihdam
edilen toplam personel say›s› 33.632’dir (2002: 31.560). Holding merkezi, afla¤›daki adreste bulunmaktad›r:
Sabanc› Center, 4. Levent, ‹stanbul, Türkiye.
Ba¤l› Ortakl›klar
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle haz›rlanan konsolide mali tablolarda konsolide edilen Ba¤l› Ortakl›klar›n faaliyet konusu ve konsolide mali
tablolar›n amac› do¤rultusunda Ba¤l› Ortakl›klar›n faaliyette bulundu¤u endüstriyel bölümler afla¤›daki gibidir:
Ba¤l› Ortakl›klar
Akbank T.A.fi. ("Akbank")
Sabanc› Bank Plc. ("Sabank")
Ak Emeklilik A.fi. ("Ak Emeklilik") (*)
Aksigorta A.fi. ("Aksigorta")
Pilsa Plastik Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Pilsa")
Bossa Ticaret ve Sanayi ‹flletmeleri A.fi. ("Bossa")
‹nsa Naylon Sanayi ve Ticaret A.fi. ("‹nsa")
Yünsa Yünlü Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Yünsa")
Akkardansa Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Akkardansa") (**)
Sabanc› Industrial Nylon Yarn and Tire Cord Fabric B.V.
("Sabanc› Industrial Nylon Yarn")
Sakosa Sabanc› Endüstriyel ‹plik ve Kord Bezi Sanayi
ve Ticaret A.fi. ("Sakosa")
Temsa Termo Mekanik Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Temsa")
Toyotasa Toyota-Sabanc› Pazarlama ve Sat›fl A.fi.
("Toyotasa Pazarlama")
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Çimsa")
Oralitsa ‹nflaat Malzemeleri ve Ticaret Ltd. fiti. ("Oralitsa")
G›dasa Sabanc› G›da Sanayi ve Ticaret A.fi. ("G›dasa")
Marsa Kraft Foods Sabanc› G›da Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Marsa") (***)
Teknosa ‹ç ve D›fl Ticaret A.fi. ("Teknosa")
Exsa Export Sanayi Mamülleri Sat›fl ve Araflt›rma A.fi. ("Exsa")
Exsa UK Ltd. ("Exsa UK")
Universal Trading (Jersey) Ltd. ("Universal")
Ankara Enternasyonel Otelcilik A.fi. ("AEO")
Tursa Sabanc› Turizm ve Yat›r›m ‹flletmeleri A.fi. ("Tursa")
Enerjisa Enerji Üretim A.fi. ("Enerjisa")
Sapeksa Mensucat ve Toprak Mahsulleri
Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Sapeksa")
Sabanc› Telekomünikasyon Hizmetleri A.fi.
("Sabanc› Telekom") (****)
Faaliyet konusu
Endüstriyel bölüm
Bankac›l›k
Bankac›l›k
Bireysel emeklilik
Sigorta
Plastik
Tekstil
Tekstil
Tekstil
Otomotiv
Finans
Finans
Finans
Finans
Tekstil ve kimyevi ürünler
Lastik ve lastik takviyeleri
Otomotiv
Otomotiv
Otomotiv
Otomotiv
Çimento ve klinker
‹nflaat
G›da ve meflrubat
G›da ve meflrubat
Ticaret
Ticaret
Ticaret
Ticaret
Turizm
Turizm
Enerji
Çimento
Çimento
G›da
G›da
Perakendecilik
Di¤er
Di¤er
Di¤er
Di¤er
Di¤er
Di¤er
Tar›m
Di¤er
Telekomünikasyon
Di¤er
(*)
(**)
Akhayat Sigorta A.fi. Ocak 2003 tarihinde kay›tl› ad›n› Ak Emeklilik A.fi. olarak de¤ifltirmifltir.
Holding, Aral›k 2003 tarihinde ifltirak portföyünde bulunan Akkardansa hisselerinin tamam›n› 9.000 ABD Dolar› karfl›l›¤› satm›flt›r.
Akkardansa’n›n faaliyet sonuçlar› sat›fl tarihine kadar konsolide mali tablolara dahil edilmifltir.
(***) Holding, 1 Ocak 2003 tarihinden itibaren, Marsa’n›n faaliyetlerini kontrol etmeye bafllad›¤›ndan dolay›, daha önceki dönemlerde müflterek
yönetime tabi ortakl›k olarak s›n›fland›r›lm›fl ve oransal konsolidasyon yöntemiyle muhasebelefltirilmifl olan Marsa bu konsolide mali
tablolarda 1 Ocak 2003 tarihinden itibaren ba¤l› ortakl›k olarak konsolide edilmifltir.
(****) Holding, Ocak 2003 tarihinde kurulmufl olan ve Ekim 2003 tarihinde daha önceki dönemlerde ba¤l› ortakl›k olarak s›n›fland›r›lm›fl olan
Türk Nokta Net ve Ak ‹nternet ile birleflen Sabanc› Telekom’un hisselerinin %100’üne sahiptir.
Holding’in konsolide edilmemifl mali tablolar› finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanmas› amaçl› olarak haz›rlanan notta "di¤er" olarak
s›n›fland›r›lm›flt›r (Not 5).
Sabank, Exsa UK, Universal ve Sabanc› Industrial Nylon Yarn (toplu olarak "Yabanc› Ba¤l› Ortakl›klar") d›fl›ndaki tüm Ba¤l› Ortakl›klar
Türkiye’de tescil edilmifltir. Sabank ve Exsa UK ‹ngiltere’de, Universal ve Sabanc› Industrial Nylon Yarn Hollanda’da tescil edilmifllerdir.
Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle haz›rlanan konsolide mali tablolarda oransal konsolidasyon yöntemiyle muhasebelefltirilmifl olan Müflterek
Yönetime Tabi Ortakl›klar›n faaliyet konusu ve konsolide mali tablolar›n amac› do¤rultusunda Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›n faaliyette
bulundu¤u endüstriyel bölümler afla¤›daki gibidir:
Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar
DuPont Sabanc› Polyester Europe B.V. ("DuPontSa")
Beksa Çelik Kasa Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Beksa")
Brisa Bridgestone Sabanc›
Lastik Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Brisa")
DuPont Sabanc› International, LLC ("Dusa")
Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Akçansa")
Oysa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Oysa Çimento") (*)
Danonesa Danone Sabanc› G›da ve ‹çecek
Sanayi T.A.fi. ("Danonesa") (**)
Carrefoursa Carrefour Sabanc› Ticaret Merkezi A.fi. ("Carrefoursa")
Diasa Dia Sabanc› Süpermarketleri Ticaret A.fi. ("Diasa")
Olmuksa International Paper Sabanc› Ambalaj
Sanayi ve Ticaret A.fi.("Olmuksa Ambalaj")
Dönkasan Dönüflen Ka¤›t Hammaddeleri
Sanayi ve Ticaret A.fi. ("Dönkasan")
I-Bimsa Uluslararas› ‹fl, Bilgi ve Yönetim
Sistemleri A.fi. ("I-Bimsa")
Faaliyet konusu
Endüstriyel bölüm
Tekstil
Otomotiv
Otomotiv
Otomotiv
Çimento ve klinker
Çimento ve klinker
Çimento
Çimento
Tüketici ürünleri ticareti
G›da
Perakendecilik
Perakendecilik
Oluklu mukavva ka¤›t ve kutu
Di¤er
Ka¤›t
Di¤er
Bilgi ifllem sistemi ticareti
Di¤er
DuPontSA ve Dusa d›fl›nda tüm Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar Türkiye’de tescil edilmifllerdir. DuPontSa ve Dusa s›ras›yla Hollanda ve
Amerika Birleflik Devletleri’nde tescil edilmifltir.
(*)
Mart 2003 tarihinde Oysa Ni¤de Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi. ve Oysa ‹skenderun Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi. bu konsolide mali
tablolarda oransal konsolidasyon yöntemine göre muhasebelefltirilmifl olan Oysa Çimento alt›nda birleflmifllerdir.
(**) Holding, Aral›k 2003 tarihinde ifltirak portföyünde bulunan Danonesa’ya ait hisselerin tamam›n› Compaqnie Gervais Danone S.A. flirketine
72.042 ABD Dolar› karfl›l›¤› satm›flt›r. Danonesa’n›n faaliyet sonuçlar› sat›fl tarihine kadar konsolide mali tablolara dahil edilmifltir.
NOT 2 - MAL‹ TABLOLARIN SUNUM ESASLARI
a) Türk Liras› cinsinden haz›rlanan mali tablolar
Sermaye Piyasas› Kurulu ("SPK")’nun, 15 Kas›m 2003 tarihli seri XI, No: 25 "Sermaye Piyasas›nda Muhasebe Standartlar› Hakk›nda Tebli¤"i
("Tebli¤") 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan geçerli olmak üzere yürürlü¤e girmifltir. Tebli¤’e göre dileyen
iflletmeler, 31 Aral›k 2003 tarihinde veya daha sonra sona eren y›ll›k veya ara hesap döneminden bafllamak üzere, bu tebli¤ hükümlerini
uygulamaya bafllayabilirler. Bunun yan› s›ra, Tebli¤ Otuzdördüncü K›s›m – Muhtelif Hükümler Geçici Madde 1, mali tablo ve raporlar›n zorunlu
olarak bu tebli¤ hükümlerince düzenlenece¤i ilk hesap döneminin bafl›na kadar geçen süre zarf›nda, mali tablo ve raporlar›n Uluslararas›
Finansal Raporlama Standartlar›’na ("UFRS") uygun olarak düzenlenmesinin ve kamuya aç›klanmas›n›n Tebli¤’de öngörülen düzenleme ve ilan
yükümlülüklerinin yerine getirilmesi hükmünde oldu¤unu belirtmektedir. Buna ba¤l› olarak, Holding, mali tablolar›n› 31 Aral›k 2003 tarihinde
sona eren hesap döneminde UFRS’ye uygun olarak düzenlemeyi seçmifltir.
Konsolide mali tablolar, UFRS’ye uygun olarak haz›rlanm›flt›r. Holding ve Türkiye’deki Ba¤l› Ortakl›klar›, Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar› ve
‹fltirakleri, muhasebe kay›tlar›n›n tutulmas›nda ve kanuni mali tablolar›n ("Kanuni Mali Tablolar") haz›rlanmas›nda Türk Ticaret Kanunu
("TTK"), vergi mevzuat›, T.C. Maliye Bakanl›¤› taraf›ndan yay›nlanan Tek Düzen Hesap Plan›, Bankac›l›k Düzenleme ve Denetleme Kurulu
taraf›ndan yürürlü¤e konulan Muhasebe Uygulama Yönetmeli¤i ve Bankalar Kanunu, Sigorta Murakabe Kanunu ve Sigorta Mevzuat› ve SPK
taraf›ndan aç›klanan muhasebe prensiplerine uymaktad›r. Yabanc› Ba¤l› Ortakl›klar, Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar ve ‹fltirakler, tescilli
olduklar› ülkelerin yürürlükte bulunan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak kanuni defterlerini tutmaktad›rlar.
Konsolide mali tablolar, UFRS uyar›nca do¤ru sunumun yap›lmas› amac›yla Türk Liras›’n›n, genel sat›n alma gücüne yönelik olarak yap›lan
düzeltmeler dahil, düzeltmeler ve yeniden s›n›fland›rmalarla (Not 13’te belirtildi¤i gibi maddi duran varl›klar›n mali aç›dan yeniden de¤erlemeye
tabi tutulmas› haricinde) tarihi maliyet esas›na göre tutulan kanuni kay›tlara dayanmaktad›r.
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle Türk Liras›’n›n genel sat›n alma gücündeki de¤iflikliklerle ilgili olarak, Uluslararas› Muhasebe Standard› ("UMS")
29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Mali Raporlama" flartlar›na göre düzeltme yap›lm›flt›r. UMS 29 flartlar›, yüksek enflasyonun bulundu¤u
ekonomide tedavülde bulunan para birimi cinsinden haz›rlanan mali tablolar›n, bilanço tarihinde geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade
olunmas›n› ve daha önceki dönemlerdeki oluflan tutarlar›n da ayn› flekilde yeniden düzeltilmesini gerektirmektedir. UMS 29 uygulanmas›n›
gerektiren zorunluluklardan biri, %100’e yaklaflan veya %100’ü aflan üç y›ll›k bileflik enflasyon oran›d›r. Düzeltme ifllemi, Devlet ‹statistik
Enstitüsü ("D‹E") taraf›ndan yay›nlanan Türkiye’deki Toptan Eflya Fiyat› Endeksinden ("TEFE") elde edilen düzeltme katsay›s› kullan›larak
yap›lm›flt›r. 31 Aral›k itibariyle, mali tablolar›n düzeltilmesinde kullan›lan endeksler ve düzeltme katsay›lar› afla¤›da gösterilmifltir:
Tarih
Endeks
Düzeltme katsay›s›
Üç y›ll›k bileflik
enflasyon oranlar›
31 Aral›k 2003
31 Aral›k 2002
31 Aral›k 2001
7.382,1
6.478,8
4.951,7
1.000
1.139
1.491
181,1
227,3
307,5
Yukar›da belirtilen düzeltme ifllemine ait ana hatlar afla¤›da belirtilmifltir:
-
Yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi cinsinden haz›rlanm›fl cari y›l mali tablolar›, paran›n bilanço tarihinde geçerli olan sat›n alma
gücü ile, önceki raporlama dönemlerine ait tutarlar ise yine paran›n en son bilanço tarihindeki sat›n alma gücüne göre düzeltilerek ifade
edilmektedir.
-
Parasal varl›k ve borçlar, hali haz›rda, bilanço tarihindeki cari sat›n alma gücü ile ifade edildi¤inden düzeltilmemektedir.
-
Bilanço tarihindeki cari sat›n alma gücü ile ifade edilmemifl olan parasal olmayan varl›k ve borçlar ile öz kaynak kalemleri, ilgili ayl›k
düzeltme katsay›lar› kullan›larak düzeltilmifltir.
-
Önceki raporlama dönemlerine ait mali tablolar paran›n bilanço tarihindeki cari sat›n alma gücü esas al›narak düzeltilmifltir.
-
Gelir tablosunda yer alan tüm kalemler, ilgili (ayl›k) düzeltme katsay›lar› kullan›larak düzeltilmifltir.
-
Enflasyonun Grup’un net parasal varl›k pozisyonu üzerindeki etkisi, gelir tablosuna, net parasal pozisyon kayb› olarak yans›t›lm›flt›r.
b) Fonksiyonel para birimindeki de¤ifliklik
Grup flirketlerinin fonksiyonel para biriminin Türk Liras›’ndan baflka bir para birimine de¤iflmesi durumunda, fonksiyonel para biriminin
de¤iflmesi sebebiyle oluflan etki, de¤iflikli¤in gerçekleflti¤i dönemin aç›l›fl birikmifl karlar› düzeltilmek suretiyle sunulmaktad›r.
c) Matematiksel hatan›n düzeltilmesi
Maddi duran varl›klar›n elde etme maliyetlerinin geçmifl dönemlerde UMS 29 uyar›nca düzeltilmesi iflleminden kaynaklanan matematiksel
hatalar, bilgilerin yeniden düzenlenmesinin afl›r› maliyete veya çabaya neden olmas› ve konsolide mali tablolar genelinde parasal önemlilik arz
etmemesi sebebiyle, cari y›l gelir tablosunda muhasebelefltirilmifltir.
d) ABD Dolar› çevrimi
UFRS’ye uygun olarak haz›rlanan konsolide mali tablolarda sunulan ABD Dolar› cinsinden tutarlar, 31 Aral›k 2003 tarihinde Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankas› taraf›ndan duyurulan ABD Dolar› resmi al›fl kuru olan 1.395.835TL=1ABD Dolar› kullan›larak TL cinsi tutarlar üzerinden
çevrilmifltir. Bu sebepten dolay›, ABD Dolar› cinsinden sunulan tutarlar UFRS’ye uygun olarak haz›rlanan konsolide mali tablolar›n bir parças›
de¤ildir.
NOT 3 - GRUP MUHASEBES‹
a) Konsolide mali tablolar, afla¤›da (b) ile (f) paragraflar›nda yer alan hususlar kapsam›nda, ana flirket olan Hac› Ömer Sabanc› Holding A.fi. ile
Ba¤l› Ortakl›klar›n›n, Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›n›n ve ‹fltiraklerinin (topluca "Grup" olarak adland›r›lacakt›r) mali tablolar›n›
içermektedir. Konsolidasyon kapsam› içinde yer alan flirketlerin mali tablolar›, konsolide mali tablolar›n tarihi itibariyle ve yeknesak muhasebe
ilke ve uygulamalar› gözetilerek UFRS’ye uygun olarak haz›rlanm›flt›r. ‹fltiraklerin, Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›n ve Ba¤l› Ortakl›klar›n
faaliyet sonuçlar›, sat›n alma veya elden ç›karma ifllemlerine uygun olarak söz konusu ifllemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmifl veya hariç
b›rak›lm›fllard›r.
b) Ba¤l› Ortakl›klar, Holding’in ya (a) do¤rudan ve / veya dolayl› olarak kendisine ait olan hisseler ve / veya Sabanc› ailesi ve kontrol etti¤i di¤er
flirketler neticesinde flirketlerdeki hisselerle ilgili oy kullanma hakk›n›n %50’den fazlas›n› kullanma yetkisi kanal›yla; veya (b) oy kullanma
hakk›n›n %50’den fazlas›n› kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve iflletme politikalar› üzerinde fiili kontrolünü kullanmak suretiyle
mali ve iflletme politikalar›n› Holding’in menfaatleri do¤rultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip oldu¤u flirketleri ifade eder.
Afla¤›daki tabloda 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle Ba¤l› Ortakl›klar, sahip olunan paylar ve ortakl›k oranlar› gösterilmifltir:
Ba¤l› ortakl›klar
AEO
Akbank
Ak Emeklilik
Aksigorta
Bossa
Çimsa
Enerjisa
Exsa
Exsa UK
G›dasa
‹nsa
Marsa
Oralitsa
Pilsa
Sabanc› Industrial Nylon Yarn
Sabank
Sakosa
Sapeksa
Sabanc› Telekom
Teknosa
Temsa
Toyotasa Pazarlama
Tursa
Universal
Yünsa
Holding ve Ba¤l› Ortakl›klar›
taraf›ndan sahip olunan
do¤rudan ve dolayl› pay
%
Sabanc› ailesi
taraf›ndan
sahip olunan pay
%
Sahip olunan
toplam pay
%
Etkin
ortakl›k pay›
%
61,34
43,62
99,35
57,40
50,12
45,48
81,11
45,71
100,00
100,00
55,01
50,20
80,49
51,23
100,00
100,00
100,00
52,84
100,00
51,92
48,70
65,00
99,51
100,00
49,47
27,40
25,72
2,23
54,29
48,77
44,87
48,08
51,29
16,37
61,34
71,02
99,35
57,40
75,84
47,71 (*)
81,11
100,00
100,00
100,00
55,01
50,20
80,49
100,00
100,00
100,00
100,00
97,71
100,00
100,00
99,99
65,00
99,51
100,00
65,84
61,34
39,39
43,81
57,40
50,12
44,39
74,63
25,92
99,04
100,00
55,01
50,18
53,43
51,23
100,00
72,02
100,00
34,44
100,00
32,94
25,69
64,99
98,34
92,59
44,16
(*) Sahip olunan toplam pay oran›n›n %50’den az olmas›na ra¤men, Holding, söz konusu iflletmenin mali ve iflletme politikalar›n› fiili olarak
Holding’in menfaatleri do¤rultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahiptir.
Ba¤l› Ortakl›klara ait bilançolar ve gelir tablolar›, tam konsolidasyon yöntemi kullan›larak konsolide edilmifl olup Holding ve Ba¤l›
Ortakl›klar›n›n sahip oldu¤u paylar›n kay›tl› de¤eri, ilgili özsermayeden mahsup edilmektedir. Holding ile Ba¤l› Ortakl›klar› aras›ndaki ifllemler
ve bakiyeler konsolidasyon kapsam›nda karfl›l›kl› olarak silinmektedir. Holding’in ve Ba¤l› Ortakl›klar›n›n, Ba¤l› Ortakl›klarda sahip oldu¤u
hisselerin finansman maliyeti ile bu hisselere ait temettüler, s›ras›yla, özsermayeden ve ilgili dönem gelirinden ç›kar›lm›flt›r.
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle finansal pozisyonu ve ayn› tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek bafl›na gerekse topluca, toplam
konsolide mali tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen ba¤l› ortakl›klar›n mali tablolar› konsolide edilmemifltir. Bu ba¤l› ortakl›klar,
konsolide mali tablolarda, sat›lmaya haz›r finansal varl›klar olarak s›n›fland›r›lm›fllard›r (Not 10).
c) Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar, Holding ve Ba¤l› Ortakl›klar›n›n bir veya daha fazla say›daki taraf ile birlikte ortak kontrolüne tabi ve
sözleflme ile ekonomik bir faaliyetin üstlenildi¤i flirketlerdir. Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar, oransal konsolidasyon yöntemi kullan›larak,
di¤er bir ifade ile, Grup’un Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›ktaki varl›k, yükümlülük, gelir ve giderlerindeki pay›n›n dahil edilmesiyle konsolide
edilmifltir.
Afla¤›daki tabloda 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klarda sahip olunan paylar ve ortakl›k oranlar› gösterilmifltir:
Müflterek yönetime tabi ortakl›klar
Holding ve Ba¤l› Ortakl›klar›
do¤rudan ve dolayl› pay
%
Sahip olunan
toplam pay
%
Etkin
ortakl›k pay›
%
39,72
49,99
43,25
40,00
40,00
33,13
50,00
50,00
45,00
43,73
46,09
39,72
49,99
43,25
40,00
40,00
33,13
50,00
50,00
45,00
43,73
46,09
36,53
49,99
43,25
40,00
40,00
33,12
50,00
49,97
33,00
43,73
20,46
Akçansa
Beksa
Brisa
Carrefoursa
Diasa
Dönkasan
Dusa
DuPontSa
I-Bimsa
Olmuksa
Oysa Çimento
Müflterek Yönetim Tabi Ortakl›klar›n sermayelerinde Sabanc› ailesi taraf›ndan sahip olunan pay bulunmamaktad›r.
d) ‹fltiraklerdeki yat›r›mlar, özsermaye yöntemi ile muhasebelefltirilmifltir. Bunlar, Grup’un genel olarak oy hakk›n›n %20 ile %50’sine sahip
oldu¤u veya Grup’un, flirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip oldu¤u kurulufllard›r. Grup
ile ifltirak aras›ndaki ifllemlerden do¤an gerçekleflmemifl karlar, Grup’un ifltirakteki pay› ölçüsünde düzeltilmifl olup, gerçekleflmemifl zararlar
da, ifllem, transfer edilen varl›¤›n de¤er düflüklü¤üne u¤rad›¤›n› göstermiyor ise, düzeltilmifltir. Grup, ifltirak ile ilgili olarak söz konusu
do¤rultuda bir yükümlülük alt›na girmemifl veya bir taahhütte bulunmam›fl oldu¤u sürece ifltirakteki yat›r›m›n kay›tl› de¤erinin s›f›r olmas› veya
Grup’un önemli etkisinin sona ermesi üzerine özsermaye yöntemine devam edilmemifltir. Önemli etkinin sona erdi¤i tarihteki yat›r›m›n kay›tl›
de¤eri, o tarihten sonra maliyet olarak gösterilmifltir.
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle finansal pozisyonu ve ayn› tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek bafl›na gerekse topluca, toplam
konsolide mali tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen ifltirakler özsermaye yöntemine göre muhasebelefltirilmemifltir. Bu ifltirakler,
konsolide mali tablolarda, sat›lmaya haz›r finansal varl›klar olarak s›n›fland›r›lm›fllard›r (Not 10).
Afla¤›daki tabloda 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle ‹fltiraklerde sahip olunan paylar ve ortakl›k oranlar› gösterilmifltir:
‹fltirakler
Holding
do¤rudan ve dolayl› toplam pay
%
Philsa Philip Morris Sabanc› Sigara ve Tütün San. ve Tic. A.fi. ("Philsa")
Philip Morris Sabanc› Pazarlama Sat›fl A.fi. ("Philip Morrissa")
BNP-AK Dresdner Bank A.fi. ("BNP") (*)
25,00
24,75
15,75
‹fltiraklerin sermayelerinde Sabanc› ailesi taraf›ndan sahip olunan pay bulunmamaktad›r.
(*) BNP, Holding’in Ba¤l› Ortakl›klar›ndan Akbank’›n ifltirakidir. Akbank’›n sahip oldu¤u pay %39,99 olup, Akbank taraf›ndan özsermaye
yöntemine göre muhasebelefltirilmifltir.
e) Grup’un do¤rudan ve dolayl› pay toplam› %20’nin alt›nda olan, veya %20’nin üzerinde olmakla birlikte Grup’un önemli bir etkiye sahip
olmad›¤› veya konsolide mali tablolar aç›s›ndan önemlilik teflkil etmeyen; teflkilatlanm›fl piyasalarda ifllem görmeyen ve makul de¤erleri
güvenilir bir flekilde belirlenemeyen sat›lmaya haz›r finansal varl›klar, de¤er kayb› ile ilgili karfl›l›k düflüldükten sonra, maliyet bedelleri 31
Aral›k 2003 tarihi itibariyle Türk Liras›’n›n cari al›m gücüne göre düzeltilmifl olarak konsolide mali tablolara yans›t›lm›flt›r. Teflkilatlanm›fl
piyasalarda ifllem gören ve makul de¤eri güvenilir bir flekilde belirlenebilen sat›lmaya haz›r finansal varl›klar makul de¤erleri ile
muhasebelefltirilmektedirler (Not 10.a).
f) Ba¤l› Ortakl›klar, kontrolün Grup’a geçti¤i tarihten itibaren konsolidasyona dahil edilmekte olup kontrolün sona erdi¤i tarihten itibaren
konsolidasyon kapsam›ndan ç›kart›lmaktad›rlar.
Ba¤l› Ortakl›klar›n net varl›klar›nda ve faaliyet sonuçlar›nda ana ortakl›k d›fl› paya sahip hissedarlar›n paylar›, konsolide bilanço ve gelir
tablosunda ana ortakl›k d›fl› pay olarak gösterilmektedir.
Sabanc› ailesi, Sabanc› ailesi taraf›ndan kurulmufl olan Vaksa Hac› Ömer Sabanc› Vakf› ("Vaksa"), ve Akbank çal›flanlar› için kurulmufl olan
Akbank Tekaüt Sand›¤› konsolide mali tablolarda muhasebelefltirilmifl olan baz› ba¤l› ortakl›klar ve ifltiraklerin sermayelerinde paya sahiptirler.
Bu pay, konsolide mali tablolarda ana ortakl›k d›fl› pay olarak dikkate al›nm›fl ve konsolide mali tablolarda Holding’in hissedarlar›na isabet eden
net varl›klar ve dönem kar›na dahil edilmemifltir.
NOT 4 - ÖNEML‹ MUHASEBE POL‹T‹KALARI
Gerekti¤inde, Ba¤l› Ortakl›klar ve Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar ile ilgili muhasebe ilkeleri, Grup taraf›ndan uygulanan muhasebe
politikalar›na uygunlu¤un sa¤lanmas› için de¤ifltirilmifltir. Not 3’te bahsedilen Grup hesaplar›n›n muhasebesi d›fl›nda konsolide mali tablolar›n
haz›rlanmas›nda uygulanan önemli muhasebe politikalar› afla¤›da özetlenmifltir:
a) ‹liflkili taraflar
Bu konsolide mali tablolar›n amac› do¤rultusunda ortaklar, önemli yönetim personeli ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve kendileri taraf›ndan
kontrol edilen veya kendilerine ba¤l› flirketler ile birlikte, ifltirakler ve müflterek yönetime tabi ortakl›klar iliflkili taraflar olarak kabul edilmifltir.
Konsolide mali tablolar›n haz›rlanmas› aflamas›nda iliflkili taraflarla yap›lan ifllemlerin önemli bir bölümü silinmifl olmakla beraber iliflkili
taraflarla yap›lan silinmemifl ifllemlerin toplam› konsolide mali tablolar›n geneline oranla parasal önemlilik arz etmemektedir. Ola¤an
faaliyetler nedeniyle iliflkili taraflarla girilen ifl iliflkileri genel olarak piyasa koflullar›na uygun fiyatlarla gerçeklefltirilmifltir.
b) Finansal araçlar
Grup, UMS 39 "Finansal Araçlar"a uygun olarak bankac›l›k bölümünde yat›r›m amaçl› varl›klar›n› flu iki kategoride s›n›fland›rm›flt›r: vadeye
kadar elde tutulacak finansal varl›klar ve sat›lmaya haz›r finansal varl›klar. Grup’un vade tarihine kadar elinde tutma niyetinde ve yetene¤inde
oldu¤u belirli veya sabit ödemeleri olan ve sabit bir vadesi bulunan finansal araçlar, vadeye kadar elde tutulacak finansal varl›klar olarak
s›n›fland›r›lm›flt›r.
Likidite ihtiyac›n›n karfl›lanmas›na yönelik olarak veya faiz oranlar›ndaki de¤iflimler nedeniyle sat›labilecek olan ve belirli bir süre
gözetilmeksizin elde tutulan finansal araçlar, sat›lmaya haz›r finansal varl›klar olarak s›n›fland›r›lm›flt›r. Grup, bu finansal araçlar›n
s›n›fland›rmas›n› sat›n al›nd›klar› tarihte uygun bir flekilde yapmakta olup düzenli olarak bu s›n›fland›rmay› gözden geçirmektedir.
Tüm finansal varl›klar, ilk olarak bedelin makul de¤eri olan ve yat›r›mla ilgili sat›n alma masraflar› da dahil olmak üzere maliyet bedelleri
üzerinden gösterilmektedir. Mali tablolara yans›t›lmas›ndan sonra sat›lmaya haz›r finansal varl›klar olarak s›n›fland›r›lan finansal araçlar,
makul de¤erlerinin güvenilir bir flekilde hesaplanmas› mümkün oldu¤u sürece makul de¤erleri üzerinden de¤erlendirilmifltir.
Holding’in %20’nin alt›nda sermaye pay›na sahip oldu¤u finansal varl›klar›n borsaya kay›tl› herhangi bir makul de¤erinin olmad›¤›, makul
de¤erin hesaplanmas›nda kullan›lan di¤er yöntemlerin tatbik edilebilir olmamas› veya ifllememesi nedeniyle makul bir de¤er tahmininin
yap›lamad›¤› ve makul de¤erin güvenilir bir flekilde ölçülemedi¤i durumlarda finansal varl›¤›n kay›tl› de¤eri paran›n 31 Aral›k 2003 tarihindeki
sat›n alma gücüne göre düzeltilmifl elde etme maliyeti tutar›ndan flayet mevcutsa de¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤›n›n ç›kar›lmas› suretiyle
de¤erlenmifltir.
Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar›n makul de¤er de¤ifliklikleri sebebiyle oluflan gerçekleflmemifl kazançlar ve zararlar, finansal varl›k mali
tablolardan ç›kar›ld›¤› tarihe kadar özsermayede makul de¤er yede¤inde takip edilmektedirler. Sat›lmaya haz›r finansal varl›k olarak
s›n›fland›r›lm›fl olan borçlanmay› temsil eden finansal varl›klar›n makul de¤er de¤iflikli¤i bu finansal varl›klar›n bilanço tarihindeki makul
de¤erleri ile iskonto edilmifl bedelleri aras›ndaki fark olarak hesaplanmaktad›r. Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar mali tablolardan
ç›kar›ld›klar›nda, özsermayede makul de¤er yede¤inde takip edilen ilgili kazanç veya zararlar gelir tablosuna transfer edilir.
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varl›klar etkin faiz (iç verim) oran› yöntemi kullan›larak iskonto edilmifl bedelleri ile de¤erlenmektedir.
c) Al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar
Al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar piyasada k›sa dönemde oluflan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kar sa¤lama amac›yla elde
edilen, veya elde edilme nedeninden ba¤›ms›z olarak, k›sa dönemde kar sa¤lamaya yönelik bir portföyün parças› olan menkul de¤erlerdir. Al›msat›m amaçl› finansal varl›klar, bilançoya, ilk olarak ifllem maliyetleri de dahil olmak üzere maliyet de¤erleri ile yans›t›lmakta ve kayda
al›nmalar›n› takip eden dönemlerde makul de¤erleri ile de¤erlemeye tabi tutulmaktad›r. Yap›lan de¤erleme sonucu oluflan kazanç ve kay›plar
kar / zarar hesaplar›na dahil edilmektedir.
Al›m-sat›m amaçl› menkul de¤erlerin elde tutulmas› esnas›nda kazan›lan faizler öncelikle faiz gelirleri içerisinde ve elde edilen kar paylar›
temettü gelirleri içerisinde gösterilmektedir. Al›m-sat›m amaçl› menkul de¤erlerin al›m ve sat›m ifllemleri "teslim tarihi"ne göre kay›tlara
al›nmakta ve kay›tlardan ç›kar›lmaktad›r.
d) Sat›fl ve geri al›fl anlaflmalar›
Tekrar geri al›mlar›n› öngören anlaflmalar çerçevesinde sat›lm›fl olan menkul k›ymetler ("Repo") Banka portföyünde tutulufl amaçlar›na göre
"Al›m-sat›m amaçl›", "Sat›lmaya haz›r" veya "Vadeye kadar elde tutulacak" portföylerde s›n›fland›r›lmakta ve ait oldu¤u portföyün esaslar›na
göre de¤erlemeye tabi tutulmaktad›r. Repo sözleflmesi karfl›l›¤› elde edilen fonlar yükümlülüklerde "Repo ifllemlerinden sa¤lanan fonlar"
hesab›nda muhasebelefltirilmekte ve ilgili Repo anlaflmalar› ile belirlenen sat›m ve geri al›m fiyatlar› aras›ndaki fark›n döneme isabet eden
k›sm› için "Etkin faiz (iç verim) oran› yöntemi"ne göre gider reeskontu hesaplanmaktad›r.
Geri sat›m taahhüdü ile al›nm›fl menkul k›ymetler ("Ters repo") ifllemleri bilançoda "Ters repo ifllemlerinden alacaklar" kalemi alt›nda
muhasebelefltirilmektedir. Ters repo anlaflmalar› ile belirlenen al›m ve geri sat›m fiyatlar› aras›ndaki fark›n döneme isabet eden k›sm› için
"Etkin faiz (iç verim) oran› yöntemi"ne göre faiz gelir reeskontu hesaplanmaktad›r.
e) ‹flletme kaynakl› krediler ve alacaklar ile ayr›lan özel ve genel karfl›l›klar
‹flletme kaynakl› krediler ve alacaklar, borçluya para, mal veya hizmet sa¤lama yoluyla yarat›lan finansal varl›klard›r. Söz konusu iflletme
kaynakl› krediler ve alacaklar ilk olarak elde etme maliyeti üzerinden kayda al›nmakta ve kayda al›nmay› takip eden dönemlerde "Etkin faiz (iç
verim) oran› yöntemi" kullan›larak iskonto edilmifl bedelleri ile de¤erlenmektedir. Bunlar›n teminat› olarak al›nan varl›klarla ilgili olarak ödenen
harçlar ve benzeri di¤er masraflar ifllem maliyetinin bir parças› olarak kabul edilmemekte ve gider hesaplar›na yans›t›lmaktad›r. ‹flletme
kaynakl› olarak bankalara sa¤lanan para vadeli ve vadesiz mevduat olarak s›n›flanmak suretiyle banka bakiyeleri olarak gösterilmektedir.
Ödenmesi gereken tutarlar›n tahsil edilemeyecek oldu¤unu gösteren bir objektif delilin söz konusu olmas› halinde kredi de¤er düflüklü¤üne
iliflkin bir alacak risk karfl›l›¤› oluflturulur. Söz konusu bu karfl›l›¤›n tutar›, kredinin kay›tl› de¤eri ile tahsili mümkün tutar aras›ndaki farkt›r.
Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek tutarlar da dahil olmak üzere tüm nakit ak›fllar›n›n, kredinin olufltu¤u
zamanki orijinal etkin faiz oran› esas al›narak iskonto edilen cari de¤eridir.
Alacak risk karfl›l›¤› ile ilgili olarak dönem içinde gerçekleflen ilaveler dönemin gelir tablosu ile iliflkilendirilir. Yasal ifllemlerin tamamlanmas›
ve iflletme kaynakl› krediler ve alacaklar›n tahsil edilemeyecek oldu¤unun belirlendi¤i tarihte, iflletme kaynakl› kredi ve alacaklar ilgili alacak
risk karfl›l›¤› ile netlefltirmek suretiyle mali tablolardan ç›kar›l›r. Önceki dönemlerde karfl›l›k ayr›lm›fl olan iflletme kaynakl› krediler ve
alacaklar›n tahsil edilmesi durumunda söz konusu tutar dönem içinde alacak risk karfl›l›¤›ndan indirilmek suretiyle muhasebelefltirilir.
f) Stoklar
Stoklar, maliyetin veya net gerçekleflebilir de¤erin düflük olan› ile de¤erlenir. Stoklar›n maliyeti tüm sat›n alma maliyetlerini, dönüfltürme
maliyetlerini ve stoklar›n mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlan›lan di¤er maliyetleri içerir. Stoklar›n birim maliyeti, hareketli
a¤›rl›kl› ortalama yöntemi ile belirlenir (Not 11). Net gerçekleflebilir de¤er, iflin normal ak›fl› içinde tahmini sat›fl fiyat›ndan tahmini tamamlama
maliyeti ve sat›fl› gerçeklefltirmek için gerekli tahmini sat›fl maliyeti toplam›n›n indirilmesiyle elde edilen tutard›r.
g) Maddi duran varl›klar ve ilgili amortisman gideri
Maddi duran varl›klar, elde etme maliyetlerinden birikmifl amortisman düflüldükten sonraki net de¤eri ile gösterilmektedir (Not 13).
Amortisman, maddi duran varl›klar›n faydal› ömürleri üzerinden do¤rusal amortisman yöntemi kullan›larak ayr›lmaktad›r. Söz konusu
varl›klar›n tahmin edilen faydal› ömürleri afla¤›da belirtilmifltir:
Y›llar
Binalar
Yer alt› ve yer üstü düzenleri
Makine, tesis ve cihazlar
Döfleme ve demirbafllar
Tafl›t araçlar›
20-50
20-50
4-20
4-10
4-10
Maddi duran varl›klar›n elden ç›kart›lmas› sonucu oluflan kar veya zarar, kay›tl› de¤er ile tahsil olunan tutarlar›n karfl›laflt›r›lmas› ile belirlenir
ve cari dönemde ilgili gelir ve gider hesaplar›na yans›t›l›r.
Kay›tl› de¤erin ilgili maddi duran varl›¤›n geri elde edilebilir de¤erinin üzerinde olmas› durumunda söz konusu varl›¤›n kay›tl› de¤eri geri elde
edilebilir de¤erine indirilmekte ve ayr›lan de¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤› gider hesaplar› ile iliflkilendirilmektedir.
Maddi duran varl›¤a yap›lan normal bak›m ve onar›m harcamalar›, gider olarak muhasebelefltirilmektedir. Maddi duran varl›¤›n kapasitesini
geniflleterek kendisinden gelecekte elde edilecek fayday› art›ran nitelikteki yat›r›m harcamalar›, maddi duran varl›¤›n maliyetine eklenmektedir.
Banka kredilerinden kaynaklanan finansman maliyetleri olufltuklar› dönemde gider hesaplar› ile iliflkilendirilmektedir.
h) Ertelenen vergi
Ertelenen vergi, yükümlülük yöntemi kullan›larak, varl›k ve yükümlülüklerin mali tablolarda yer alan kay›tl› de¤erleri ile vergi de¤erleri
aras›ndaki geçici farklar üzerinden hesaplan›r. Ertelenen vergi hesaplanmas›nda yürürlükteki vergi mevzuat› uyar›nca bilanço tarihi itibariyle
geçerli bulunan yasalaflm›fl vergi oranlar› kullan›l›r.
Önemli geçici farklar, genel olarak maddi duran varl›k ve stoklar›n maliyet de¤erleri üzerinden düzeltilmesinden, hali haz›rda vergiden
düflürülemeyen / vergiye tabi kazan›lmam›fl kredi finansman gelirleri ve giderleri karfl›l›klar›ndan, sigorta teknik karfl›l›klar›ndan, k›dem
tazminat› karfl›l›¤›ndan, indirilmemifl mali zararlar ile kullan›lmayan vergi indirim ve istisnalar›ndan do¤maktad›r.
Ertelenen vergi yükümlülü¤ü vergilendirilebilir geçici farklar›n tümü için hesaplan›rken, indirilebilir geçici farklardan oluflan ertelenen vergi
varl›klar›, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanman›n kuvvetle muhtemel olmas› flart›yla hesaplanmaktad›r
(Not 17).
Ayn› ülkenin vergi mevzuat›na tabi olmak flart›yla ve cari vergi varl›klar›n›n cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal
olarak uygulanabilir bir hakk›n bulunmas› durumundan ertelenen vergi varl›klar› ve ertelenen vergi yükümlülükleri, karfl›l›kl› olarak birbirinden
mahsup edilir.
i) K›dem tazminat› karfl›l›¤›
K›dem tazminat› karfl›l›¤›, Grup’un, personelin Türk ‹fl Kanunu uyar›nca emekliye ayr›lmas› veya en az bir y›ll›k hizmeti tamamlayarak ifl
iliflkisinin kesilmesi, askerlik hizmeti için ça¤r›lmas› veya vefat› durumunda do¤acak gelecekteki olas› yükümlülüklerinin tahmini toplam
karfl›l›¤›n›n bilanço tarihindeki indirgenmifl de¤erini ifade eder (Not 18).
j) fierefiye ve ilgili itfa pay›
Grup’un iktisap edilen iflletmenin tan›mlanabilir net varl›klar›n›n makul de¤erindeki pay› ile sat›n alma fiyat› aras›ndaki farktan oluflan flerefiye
aktiflefltirilir ve itfa edilir. fierefiye genellikle 5 ile 20 y›l aras› olan tahmini faydal› ömrü boyunca do¤rusal yöntem kullan›larak itfa edilmektedir
(Not 25).
fierefiyenin geri kazan›labilir de¤erinin kay›tl› de¤erinden düflük oldu¤u ve varl›kta de¤er düflüklü¤ü göstergesi say›labilecek hususlar›n var
olmas› durumunda Holding flerefiye ile ilgili olarak de¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤› ay›rmaktad›r. Sat›n al›nan iflletmenin faaliyetlerinde ciddi
de¤ifliklikler olmas›, sat›n alma tarihinde yap›lm›fl olan ileriye dönük tahminler ile fiili sonuçlar aras›nda ciddi farkl›l›klar›n bulunmas›, sat›n
al›nm›fl olan iflletmeye ait ürünün, servisin veya teknolojinin kullan›m d›fl› kalmas› ve varl›¤›n kay›tl› de¤erinin geri kazan›labilir olmad›¤›n›
gösteren di¤er benzer hususlar›n bulunmas› varl›kta de¤er düflüklü¤ü göstergesi say›labilecek hususlar olarak de¤erlenmektedir (Not 25).
k) Negatif flerefiye ve ilgili itfa pay›
Grup’un iktisap edilen flirketin tan›mlanabilir net varl›klar›n›n makul de¤erindeki pay› ile sat›n alma fiyat› aras›ndaki farktan oluflan negatif
flerefiye aktiflefltirilir. Negatif flerefiye, flerefiye ile beraber varl›klar hesap grubunda s›n›fland›r›lmaktad›r. Negatif flerefiyenin, gelecekte
beklenen zararlar ve giderler ile ilgili olmas› ve bu hususun elde etme plan›nda belirlenmesi ve güvenilir bir flekilde hesaplanabilmesi ve iktisap
tarihinde tan›mlanabilir borçlar› temsil etmedi¤i durumlarda, beklenen kay›p ve giderlerin mali tablolara al›nd›¤› dönemde negatif flerefiyenin
ilgili k›sm› gelir tablosuna gelir olarak al›n›r. Negatif flerefiye, iktisap tarihinde güvenli bir flekilde hesaplanabilen gelecekteki zararlar ve
giderlerle ba¤lant›l› de¤ilse, sat›n al›nan tan›mlanabilir parasal olmayan varl›klar›n piyasa de¤erini aflmayan negatif flerefiye, ilgili tan›mlanabilir
amortismana veya itfaya tabi varl›klar›n geri kalan a¤›rl›kl› tahmini ortalama faydal› ömürleri üzerinden sistematik bir flekilde gelir olarak
kaydedilir. Negatif flerefiyenin, iktisap edilen tan›mlanabilir parasal olmayan varl›klar›n makul de¤erlerini aflan tutar›, derhal gelir olarak mali
tablolara al›n›r.
l) Sigorta teknik karfl›l›klar›
Cari rizikolar karfl›l›¤›
Cari rizikolar karfl›l›¤› dönem içerisinde yaz›lan net primlerin bir sonraki hesap dönemine isabet eden k›sm›n› göstermekte ve 1 Ocak 2003
tarihinden geçerli olmak üzere gün esas› dikkate al›narak hesaplanmaktad›r. 31 Aral›k 2002 tarihi itibariyle cari rizikolar karfl›l›¤›, yürürlükte
bulunan sözleflmeler için, tahakkuk etmifl primlerin 1 / 24 yöntemine göre ertesi y›la sarkan k›sm› olarak hesaplanmaktayd›.
Hasar karfl›l›klar›
Dönem sonu itibariyle ihbar edilmifl ve inceleme safhas›nda olup bedeli ödenmemifl hasar dosyalar›na ait tüm mükellefiyetler ile dönem sonu
itibariyle oluflmufl fakat ihbar edilmemifl hasarlar için muallak hasar karfl›l›¤› ayr›l›r. Muallak hasar karfl›l›¤›, eksper raporlar›na veya sigortal›
ve eksperin ilk de¤erlendirmelerine uygun olarak belirlenmektedir.
Hayat matematik karfl›l›¤›
Hayat branfl› poliçeleri üzerinden gelecekte ödenmesi taahhüt edilen tazminatlar için ayr›lan matematik karfl›l›k, ölüm istatistikleri dikkate
al›narak aktüerlerce, Hazine Müsteflarl›¤›’n›n onaylad›¤› formüller kullan›larak hesaplanmaktad›r. Bu karfl›l›klar›n yat›r›m faaliyetlerinde
kullan›lmas› sonucu elde edilen gelirler poliçe sahiplerine da¤›t›lmak üzere hayat kar pay› karfl›l›¤› olarak ayr›lmaktad›r.
m) Gelirin tan›nmas›
Bankac›l›k
Tüm faiz haddine sahip finansal varl›klar ile ilgili faiz gelir ve giderleri, yönetimin tahmini ve yorumu do¤rultusunda tahsilat›n flüpheli hale
geldi¤i duruma kadar, tahakkuk esas›na göre gelir tablosu ile iliflkilendirilir. Faiz geliri sabit getirili menkul k›ymetlerin kupon ödemelerini ve
hazine bonolar›n›n tahakkuk eden faiz getirilerini içermektedir.
Komisyon geliri ve bankac›l›k faaliyetleri ile ilgili di¤er çeflitli gelirler ilgili ifllemin gerçekleflti¤i tarihte gelir tablosu ile iliflkilendirilir.
Sigortac›l›k
Hayat:
Prim gelirleri hayat, sa¤l›k ve ferdi kaza branfllar›nda y›l içinde tanzim edilmifl poliçelerden iptaller, reasürere verilen primler ve cari rizikolar
karfl›l›¤›n›n düflülmesinden sonra kalan net tutar› ifade etmektedir.
Elemanter Sigortalar:
Prim gelirleri, dönem içinde tanzim edilen poliçe primlerinden iptaller ve cari rizikolar karfl›l›¤›n›n düflülmesinden sonra kalan net tutar› ifade
etmektedir.
Di¤er bölümler
Gelirler, teslimat›n gerçekleflmesi, gelir tutar›n›n güvenilir flekilde belirlenebilmesi ve ifllemle ilgili ekonomik faydalar›n Grup’a akmas›n›n
muhtemel olmas› üzerine al›nan veya al›nabilecek bedelin makul de¤eri üzerinden tahakkuk esas›na göre kay›tlara al›n›r. Net sat›fllar, mallar›n
sat›fl tutar›ndan mal sat›fllar›ndan iade, indirim, komisyonlar›n ve sat›fl ile ilgili vergilerin düflülmesi suretiyle gösterilmifltir. Grup’un sat›fllar›n›
vadeli yapmas› ve vade boyunca faiz almamas› veya piyasa faizinin daha alt›nda bir faiz haddini uygulamas› ve böylelikle ifllemin etkin bir
finansman ifllemi içeriyor olmas› durumunda, sat›fl›n karfl›l›¤›n›n makul de¤eri, alacaklar›n bugünkü de¤erine indirgenmesi suretiyle bulunur.
Alacaklar›n nominal de¤eri ile bu flekilde bulunan makul de¤er aras›ndaki fark, faiz geliri olarak "Etkin faiz (iç verim) oran› yöntemi"ne göre
ilgili dönemlere yans›t›l›r.
n) Türev araçlar
Türev araçlar›n, a¤›rl›kl› olarak yabanc› para ve faiz swaplar› ile vadeli döviz al›m-sat›m sözleflmelerinin, ilk olarak kayda al›nmas›nda elde etme
maliyeti kullan›lmakta ve bunlara iliflkin ifllem maliyetleri elde etme maliyetine dahil edilmektedir. Türev araçlar kayda al›nmalar›n› izleyen
dönemlerde makul de¤er ile de¤erlenmektedir. Tüm türev araçlar al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar olarak s›n›fland›r›lmaktad›r. Türev
araçlar›n makul de¤eri piyasada oluflan makul de¤erlerinden veya indirgenmifl nakit ak›m› modelinin kullan›lmas› suretiyle hesaplanmaktad›r.
Tezgah üstü vadeli kambiyo sözleflmelerinin makul de¤eri, orijinal vadeli kurun, ilgili para birimi için sözleflmenin geri kalan k›sm›nda geçerli
olan piyasa faiz oranlar› referans al›narak hesaplan›p, 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle geçerli olan vadeli kurla karfl›laflt›rmak yoluyla
belirlenmektedir. Türev araçlar makul de¤erin pozitif veya negatif olmas›na göre bilançoda s›ras›yla varl›k veya yükümlülülük olarak
kaydedilmektedirler.
Yap›lan de¤erleme sonucu al›m-sat›m amaçl› finansal varl›k olarak s›n›fland›r›lan türev araçlar›n makul de¤erinde meydana gelen farklar gelir
tablosuna yans›t›lmaktad›r.
Baz› türev araçlar› ekonomik olarak risklere karfl› etkin bir koruma sa¤lamakla birlikte, muhasebesel olarak UMS 39 kapsam›nda bunlar "Al›msat›m amaçl›" olarak muhasebelefltirilmekte ve bunlar›n makul de¤er de¤ifliklikleri dönemin gelir tablosuna yans›t›lmaktad›r.
Vadeli döviz al›m-sat›m sözleflmelerindeki kazanç ve zararlar, sözleflmenin bilanço tarihinde geçerli olan spot döviz kuru ile de¤erlenmesi ve
bulunan tutar›n sözleflmelerin bafllang›c›nda geçerli olan spot döviz kurunun kullan›lmas›yla do¤rusal yöntem üzerinden hesaplanan orijinal
tutar›n karfl›laflt›r›lmas› ile hesaplanm›flt›r. Riskten korunma amaçl› faiz oran› swap ifllemlerindeki kazançlar ve zararlar, riskten koruma
amaçl› arac›n ilgili geliri veya gideri ile ayn› esas üzerinden gelir veya gider olarak tan›nmaktad›r. Faiz oran› swap ifllemlerindeki kazanç ve
zararlar faiz geliri veya faiz geliri olarak kaydedilmifltir.
o) Finansal araçlar ve finansal risk yönetimi
Grup faaliyetlerinden dolay›, borç ve sermaye piyasas› fiyatlar›ndaki, döviz kurlar› ile faiz oranlar›ndaki de¤iflimlerin etkileri dahil, çeflitli finansal
risklere maruz kalmaktad›r. Grup’un toptan risk yönetim program›, mali piyasalar›n öngörülemezli¤ine odaklanmakta olup, Grup’un mali
performans› üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerin en aza indirgenmesini amaçlam›flt›r.
Risk yönetimi, kendi Yönetim Kurulu taraf›ndan onaylanan politikalar çerçevesinde her bir ‹fltirak, Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›k ve Ba¤l›
Ortakl›k taraf›ndan uygulanmaktad›r.
Döviz kuru riski
Grup, döviz cinsinden borçlu bulunulan tutarlar›n fonksiyonel para birimine çevrilmesinden dolay› kur de¤ifliklerinden do¤an döviz riskine
sahiptir. Bu riskler, döviz pozisyonunun analiz edilmesi ile takip edilmekte ve s›n›rland›r›lmaktad›r.
Banka’n›n yabanc› para cinsinden ve yabanc› paraya endeksli varl›klar› ile yabanc› para cinsinden yükümlülükleri aras›ndaki fark "Yabanc› Para
("YP") net genel pozisyon" olarak tan›mlanmakta ve kur riskine baz teflkil etmektedir. Kur riskinin önemli bir boyutu da YP net genel pozisyon
içindeki farkl› cinsten yabanc› paralar›n birbirleri karfl›s›ndaki de¤erlerinin de¤iflmesinin do¤urdu¤u risktir (çapraz kur riski). Banka kur riskine
maruz tutar› Üst Düzey Risk Komitesi taraf›ndan belirlenen limitler içerisinde tutmaktad›r. Üst Düzey Risk Komitesi genel ekonomik durum ve
piyasalardaki geliflmelere göre risk limitlerini sürekli olarak gözden geçirmekte ve gerekli hallerde yeni limitler belirlemektedir. Söz konusu
limitler hem YP net genel pozisyon için hem de bu pozisyon içindeki çapraz kur riski için ayr› ayr› belirlenmekte ve takip edilmektedir. Kur riski
yönetiminin bir arac› olarak swap ve forward gibi vadeli ifllem sözleflmeleri de gerekti¤inde kullan›larak riskten korunma sa¤lanmaktad›r.
Faiz oran› riski
Grup, faiz haddi bulunduran varl›k ve yükümlülüklerin tabi oldu¤u faiz oranlar›n›n de¤ifliminin etkisinden do¤an faiz oran› riskine aç›kt›r. Grup
bu riski, faiz oran›na duyarl› olan varl›k ve yükümlülüklerini dengelemek suretiyle oluflan do¤al tedbirlerle yönetmektedir.
Fonlama riski
Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilmesi, kaliteli finansal kurulufllardan yeterli finansman olanaklar› sa¤lanarak
yönetilmektedir.
Kredi riski
Finansal varl›klar›n mülkiyeti, karfl› taraf›n, sözleflmelerin flartlar›n› yerine getirmeme risk unsurunu tafl›r. Bu riskler, kredi de¤erlendirmeleri
ve tek bir karfl› taraftan toplam riskin s›n›rland›r›lmas› ile kontrol edilir. Kredi riski, müflteri taban›n› oluflturan kurulufl say›s›n›n çoklu¤u ve
bunlar›n farkl› ifl alanlar›na yayg›nl›¤› dolay›s›yla da¤›t›lmaktad›r.
p) Dövizli ifllemler
Fonksiyonel para birimi
Fonksiyonel para birimi iflletmenin faaliyetlerinin önemli k›sm›n› yürüttü¤ü para birimi olarak tan›mlanmakta ve her bir Grup flirketinin mali
tablo kalemleri söz konusu flirketin fonksiyonel para birimi cinsinde ölçülmektedir. Konsolide mali tablolar Holding’in fonksiyonel para birimi
olan Türk Liras› cinsinden sunulmufltur.
Dövizli ifllemler ve bakiyeler
Dövizli ifllemlerden kaynaklanan gelirler ve zararlar ifllemin gerçekleflti¤i tarihte geçerli olan döviz kuru kullan›larak Türk Liras›’na çevrilmifltir.
Döviz cinsinden olan parasal varl›k ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan döviz kuru kullan›larak Türk Liras›’na çevrilmifltir. Döviz
cinsinden olan varl›k veya yükümlülüklerin çevriminden kaynaklanan kur fark› gelir veya gideri konsolide gelir tablosunda
muhasebelefltirilmifltir.
Grup flirketleri
Türk Liras› d›fl›nda baflka bir fonksiyonel para biriminden mali tablolar›n› haz›rlayan Grup flirketlerinin sonuçlar› ilgili döneme ait ortalama kur
üzerinden Türk Liras›’na çevrilmifl ve sonra ifllem tarihinden itibaren UMS 29’a uygun olarak düzeltilmifltir. Bu Grup flirketlerinin varl›k ve
yükümlülükleri y›l sonu kuru ile Türk Liras›’na çevrilmifltir. Bu Grup flirketlerinin dönem bafl›ndaki net varl›klar›n›n Türk Liras›’na çeviriminden
kaynaklanan kur farklar› ile ortalama ve y›l sonu kurlar› aras›nda oluflan farklar, özsermayede yabanc› para çevrim farklar› hesab›na dahil
edilmifltir.
q) Araflt›rma ve gelifltirme giderleri
Araflt›rma ve gelifltirme giderleri olufltuklar› dönemde gider olarak muhasebelefltirilmektedirler.
r) Nakit ve nakit benzerleri
Konsolide nakit ak›m tablosunda sunulan nakit ve nakit benzerleri 31 Aral›k 2003 ve 2002 tarihleri itibariyle afla¤›daki gibidir:
Kasa ve banka
Tenzil: faiz tahakkuklar›
2003
2002
2.366.504
(60.707)
5.443.279
(152.727)
2.305.797
5.290.552
s) T. C. Merkez Bankas› hesab›
T.C. Merkez Bankas› ("Merkez Bankas›") hesab›, Bankalar Kanunu gere¤ince Merkez Bankas›’n›n belirlemifl oldu¤u oranlar do¤rultusunda
mevduatlar üzerinden hesaplanan tutarlar›n Merkez Bankas› rezervlerinde bulundurulmas› gereken minimum mevduat tutar›n› içermektedir.
Yürürlükte olan yasal uygulama do¤rultusunda Türk Liras› ve yabanc› para cinsinden mevduatlar için uygulanan zorunlu karfl›l›k oran› s›ras›yla
%6 (2002: %6) ve %11’dir (2002: %11). Bu tutarlar için Merkez Bankas› taraf›ndan belirlenen faiz oranlar› do¤rultusunda üçer ayl›k dönemler
itibariyle faiz tahakkuku yap›lmaktad›r. Bunun yan› s›ra yine Bankalar Kanunu uyar›nca Merkez Bankas›’n›n belirlemifl oldu¤u oranlar
do¤rultusunda mevduatlar üzerinden hesaplanan tutarlar›n devlet tahvili veya hazine bonosu olarak Grup hesaplar›nda bulundurulmas›
gerekmektedir. Yürürlükte olan yasal uygulama do¤rultusunda Türk Liras› ve yabanc› para cinsinden mevduatlar için, hazine bonosu ve devlet
tahvili olarak tutmak kayd›yla, uygulanan disponibilite karfl›l›k oran› s›ras›yla %4 (2002: %4) ve %1’dir (2002: %1). Bu hazine bonosu ve devlet
tahvilleri içinde bulunduklar› finansal varl›k s›n›f› için uygulanan muhasebe politikalar› do¤rultusunda muhasebelefltirilmekte, ancak mali
tablolardan ç›kar›lamamaktad›r. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varl›k olarak s›n›fland›r›lm›fl olan bu devlet tahvili ve hazine bonolar›n›n
konsolide mali tablolardaki kay›tl› de¤eri 207.727 TL’dir (2002: 270.154 TL). Bu tutarlar Grup’un günlük faaliyetlerinin finansman› aç›s›ndan
Grup’un tasarrufunda bulunmamaktad›r.
t) Finansal araçlar›n makul de¤eri
Makul de¤er, bir finansal arac›n zorunlu bir sat›fl veya tasfiye ifllemi d›fl›nda gönüllü taraflar aras›ndaki bir cari ifllemde, el de¤ifltirebilece¤i
tutar olup, e¤er varsa oluflan bir piyasa fiyat› ile en iyi flekilde belirlenir.
Finansal araçlar›n tahmini makul de¤erleri, Holding ve Ba¤l› Ortakl›klar› ve Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar› taraf›ndan mevcut piyasa
bilgileri ve uygun de¤erleme yöntemleri kullan›larak belirlenmifltir. Ancak, makul de¤er tahmininde piyasa verilerinin yorumlanmas›nda takdir
kullan›l›r. Sonuç olarak, burada sunulan tahminler, Holding’in cari bir piyasa iflleminde elde edebilece¤i de¤erlerin göstergesi olmayabilir.
Afla¤›daki yöntem ve varsay›mlar, makul de¤eri belirlenebilen finansal araçlar›n makul de¤erlerinin tahmininde kullan›lm›flt›r:
Finansal varl›klar
Y›l sonu kurlar›yla çevrilen döviz cinsinden olan bakiyelerin makul de¤erlerinin, kay›tl› de¤erlerine yaklaflt›¤› kabul edilmektedir.
Kasa ve banka ve banka mevduatlar› dahil, maliyet bedeli ile gösterilen finansal varl›klar›n makul de¤erlerinin, k›sa vadeli olmalar› ve alacak
kay›plar›n›n ihmal edilebilir olmas› dolay›s›yla kay›tl› de¤erlerine yaklaflt›¤› kabul edilmektedir.
Menkul k›ymet yat›r›mlar›n›n makul de¤erleri bilanço tarihindeki piyasa fiyatlar› esas al›narak tahmin edilmifltir.
‹flletme kaynakl› krediler ve alacaklar›n ve ilgili flüpheli alacak karfl›l›klar›n›n kay›tl› de¤erlerinin makul de¤erlerini yans›tt›¤› tahmin
edilmektedir.
Ticari alacaklar›n ve ilgili flüpheli alacak karfl›l›klar›n›n kay›tl› de¤erlerinin makul de¤erlerini yans›tt›¤› tahmin edilmektedir.
Finansal yükümlülükler
Banka kredileri, müflteri mevduatlar› ile di¤er parasal yükümlülüklerin makul de¤erlerinin, k›sa vadeli olmalar›ndan dolay› kay›tl› de¤erlerine
yaklaflt›¤› kabul edilmektedir.
Döviz cinsinden olan uzun vadeli krediler dönem sonu kurlar›ndan çevrilir ve bundan dolay› makul de¤erleri kay›tl› de¤erlerine yaklaflmaktad›r.
Ticari borçlar, makul de¤erleri üzerinden gösterilmifltir.
Türev araçlar
Yabanc› para ve faiz swaplar› ile vadeli döviz al›m-sat›m sözleflmelerinin makul de¤erleri bilanço tarihindeki piyasa fiyatlar› esas al›narak
tahmin edilmifltir.
u) Hisse bafl›na kazanç
Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse bafl›na kazanç, net kar›n ilgili y›l içinde ç›kar›lm›fl hisse senetlerinin a¤›rl›kl› ortalama adedine
bölünmesi ile tespit edilir.
Hisse bafl›na kazanç (tam TL olarak)
- adi hisse senedi
- intifa senetleri
1.000 TL nominal bedelli hisse senetlerinin
a¤›rl›kl› ortalama adedi
- adi hisse senetleri
- intifa senetleri
2003
2002
638
258.552.063.492
333
134.785.079.365
1.200.000.000.000
189
1.200.000.000.000
189
Türkiye’de flirketler, sermayelerini hissedarlar›na birikmifl karlardan ve yeniden de¤erleme fonundan da¤›tt›klar› bedelsiz hisse ("Bedelsiz
Hisseler") yolu ile artt›rabilirler (Not 13). Bu tip bedelsiz hisse da¤›t›mlar›, hisse bafl›na kazanç hesaplamalar›nda ihraç edilmifl hisse gibi
de¤erlendirilir. Buna göre bu hesaplamalarda kullan›lan a¤›rl›kl› ortalama hisse adedi, hisse senedi da¤›t›mlar›n›n geçmifle dönük etkilerini de
hesaplayarak bulunmufltur. ‹hraç edilmifl hisse senetlerinin adedinin bilanço tarihinden sonra ancak mali tablolar›n haz›rlanm›fl oldu¤u tarihten
önce bedelsiz hisse senedi da¤›t›lmas› sebebiyle artmas› durumunda hisse bafl›na kazanç hesaplamas› toplam yeni hisse senedi dikkate
al›narak yap›lmaktad›r (Not 26). Y›l içerisinde ihraç edilen bedelsiz hisse senetleri afla¤›da sunulmufltur:
Sermayeye transfer edilen tutarlara istinaden
ihraç edilen bedelsiz hisse senedi adedi
Birikmifl
Yeniden
karlar
de¤erleme fonu
Toplam
2003
2002
35.055.357.000
178.585.091.000
164.944.643.000
21.414.909.000
200.000.000.000
200.000.000.000
Holding, Ocak 2003’te sermayesini 200.000 TL art›rm›flt›r. Ocak 2003’te da¤›t›lan bedelsiz hisse senetleri konsolide mali tablolarda sunulan tüm
dönemlerdeki hisse senedi adedinin hesaplanmas›nda dikkate al›nm›flt›r. Bilanço tarihinden sonra ancak konsolide mali tablolar›n yay›mland›¤›
tarihten önce da¤›t›lan bedelsiz hisse senedi adedi toplam› 200.000.000.000’dir. Birikmifl karlardan ve maddi duran varl›k de¤erleme fonundan
sermaye transfer edilmek suretiyle da¤›t›lan bedelsiz hisse senetlerinin adedi s›ras›yla 35.055.357.666 ve 164.944.642.334’tür.
Sunulan dönemler için her bir hisse senedine isabet eden kazanç afla¤›daki gibidir:
2003
2002
‹ntifa
senetleri
Adi hisse
senetleri
Toplam
48.866
25.474
765.573
399.099
814.439
424.573
Hisse bafl›na esas ve nispi kazanç aras›nda sunulan dönemler için herhangi bir fark bulunmamaktad›r.
v) Karfl›laflt›rmal› bilgiler
31 Aral›k 2003 tarihli konsolide mali tablolar›n sunumu ile uygunluk sa¤lamas› için 31 Aral›k 2002 tarihli konsolide bilanço, konsolide gelir
tablosu ve konsolide nakit ak›m tablosuna gerekli s›n›fland›rma ifllemleri yap›lm›flt›r.
y) Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanmas›
Endüstriyel bölümler, belirli bir mal veya hizmeti ya da birbirleriyle iliflkili mal veya hizmet grubunu sa¤lama veya risk ve fayda aç›s›ndan
Grup’un di¤er bölümlerinden farkl› özellikler tafl›ma anlam›nda Grup’un di¤er bölümlerinden farkl› özelliklere sahip bölümlerdir. Co¤rafi
bölümler, Grup’un, belirli bir ekonomik çevrede mal veya hizmet temin eden ve risk ve fayda aç›s›ndan baflka bir ekonomik çevre içerisinde
faaliyet gösteren di¤er bölümlerden farkl› özelliklere sahip bölümlerdir.
Raporlanabilir bölüm, bölüm bilgileri aç›klanmas› zorunlu olan bir endüstriyel bölüm veya co¤rafi bölümdür. Bir endüstriyel bölümün veya
co¤rafi bölümün raporlanabilir bölüm olarak belirlenebilmesi için gereklilik; bölüm has›lat›n›n büyük bir ço¤unlu¤unun grup d›fl› müflterilere
yap›lan sat›fllardan kazan›lmas› ve grup d›fl› müflterilere yap›lan sat›fllardan ve di¤er bölümler ile gerçeklefltirilen ifllemlerden elde edilen
bölüm has›lat›n›n, tüm bölümlere iliflkin iç ve d›fl toplam has›lat›n en az %10’unu oluflturmas›, veya kar veya zararla sonuçlanan bölüm
sonucunun, kar elde eden bölümlerin toplam sonuçlar› ile zarar eden bölümlerin toplam sonuçlar›n›n mutlak anlamda büyük olan›n›n en az
%10’una isabet etmesi, veya bölüm varl›klar›n›n, tüm bölümlerin toplam varl›klar›n›n en az %10’unu oluflturmas›d›r.
Grup’un risk ve fayda oranlar›n›n özellikle üretti¤i mal ve hizmetlerdeki farkl›l›klardan etkilenmesi sebebiyle; bölüm bilgilerinin raporlanmas›na
yönelik birincil format olarak endüstriyel bölümler belirlenmifltir. Co¤rafi bölümler baz›ndaki bilgiler, Grup’un faaliyetlerinin, konsolide mali
tablolar genelinde ve parasal önemsellik kavram›nda, Türkiye d›fl›ndaki co¤rafi bölümler aç›s›ndan raporlanabilir bölüm özelli¤i
göstermedi¤inden dolay› iliflikteki mali tablolarda ikincil format olarak raporlanmam›flt›r.
NOT 5 - BÖLÜMLERE GÖRE F‹NANSAL RAPORLAMA
Grup, 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle, uygulanan muhasebe politikalar›nda finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanmas›nda belirtilen esaslar
çerçevesinde raporlanabilir bölüm olan üç ana endüstriyel bölüm, lastik ve lastik takviyeleri, tekstil ve kimyevi ürünler ve finans ve bunlar›n yan›
s›ra tek bafl›na raporlanabilir bölüm olmamakla beraber Grup’un örgütsel ve yönetsel yap›s›nda ve yönetim kurulu ile yöneticilerine yönelik iç
finansal raporlama sisteminde yer almas› sebebiyle ilave üç endüstriyel bölüm olan çimento, g›da ve perakendecilik endüstriyel bölümlerinde
bölümlere göre raporlama yapmaktad›r. Söz konusu bu bölümlerin haricinde holding faaliyetleri, enerji üretimi, telekomünikasyon, turizm ve
otelcilik ve d›fl ticaret, di¤er bafll›¤›n alt›nda raporlanm›flt›r. G›da ve perakendecilik endüstriyel bölümleri, Grup’un örgütsel ve yönetsel
yap›s›nda ve yönetim kurulu ile yöneticilerine yönelik iç finansal raporlama sisteminde geçmifl dönemlerde tek bir endüstriyel bölüm olarak
belirlenmemifl oldu¤undan ve bilgilerin iki ayr› endüstriyel bölüm için ayr›flt›r›labilirli¤inin mümkün olmamas›ndan dolay›, 31 Aral›k 2002 tarihi
itibariyle g›da ve perakendecilik ayr› olmak üzere raporlanamam›flt›r.
a) Grup d›fl›ndan sa¤lanan gelirler
Finans
Çimento
G›da ve perakendecilik (*)
Di¤er
2003
2002
6.104.719
1.376.835
1.033.026
329.468
974.575
316.091
5.875.505
1.178.440
1.244.941
366.308
577.045
486.374
10.134.714
9.728.613
(*) 1 Ocak - 31 Aral›k 2003 hesap döneminde g›da ve perakendecilik bölümünden sa¤lanan gelirler 565.628 TL perakendecilik bölümünden ve
408.947 TL g›da bölümünden oluflmaktad›r.
b) Bölüm varl›klar›
2003
2002
Finans
Bankac›l›k
Sigortac›l›k
G›da ve perakendecilik (**)
Çimento
Di¤er
30.849.536
30.416.903
432.633
1.385.555
845.358
734.810
408.509
1.519.984
30.006.905
29.668.184
338.721
1.597.750
979.345
631.520
468.530
1.647.294
Bölüm varl›klar› (***)
35.743.752
35.331.344
157.574
73.488
84.086
359.107
(790.059)
163.039
71.596
91.443
268.662
(951.408)
35.470.374
34.811.637
‹fltirakler
Bankac›l›k
Di¤er
Bölümlerle iliflkilendirilmeyen varl›klar
Tenzil: bölümler aras› düzeltmeler ve s›n›fland›rmalar
Konsolide mali tablolara göre toplam varl›klar
(**) 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle g›da ve perakendecilik bölüm varl›klar› 569.817 TL perakendecilik bölümünden ve 164.993 TL g›da
bölümünden oluflmaktad›r.
(***) Bölüm varl›klar› genel olarak maddi ve maddi olmayan duran varl›klar, stoklar ve ticari alacaklardan oluflmaktad›r.
c) Bölüm yükümlülükleri
2003
2002
Finans
Bankac›l›k
Sigortac›l›k
G›da ve perakendecilik (*)
Çimento
Di¤er
25.346.787
25.158.516
188.271
207.694
178.627
214.478
37.840
156.454
25.751.431
25.552.930
198.501
171.645
202.972
112.454
28.565
279.014
Bölüm yükümlülükleri (**)
26.141.880
26.546.081
Bölümlerle iliflkilendirilmeyen yükümlülükler
Tenzil: bölümler aras› düzeltmeler ve s›n›fland›rmalar
1.187.858
(684.391)
1.495.922
(466.139)
Konsolide mali tablolara göre toplam yükümlülükler
26.645.347
27.575.864
(*) 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle g›da ve perakendecilik bölüm yükümlülükleri 150.379 TL perakendecilik bölümünden ve 64.099 TL g›da
bölümünden oluflmaktad›r.
(**) Bölüm yükümlülükleri genel olarak faaliyetle ilgili yükümlülükleri içermekte, vergi ve tahsis edilemeyen kredi gibi yükümlülükleri
içermemektedir.
1.033.026
8.740
1.376.835
12.569
329.468
40
330.413
329.468
905
40
156.770
Vergi ve ana ortakl›k d›fl› pay
öncesi kar / (zarar)
(28.727)
152.255
(29.232)
(505)
(4.780)
7.184
Net parasal pozisyon
kazanc› / (kayb›)
4.515
(23.947)
Parasal kazanç / (kay›p), vergi ve
ana ortakl›k d›fl› pay öncesi kar 145.071
Bölümler aras› düzeltme
sonucu kar / (zarar) ilavesi
20.588
-
(7.456)
-
Finansman geliri / (gideri) - net
‹fltirak pay›
(44.535)
152.527
3.915
(48.450)
150.686
1.841
(11.966)
11.240
20.665
1.327
19.338
(1.795)
21.133
20.567
-
566
3.469
(2.903)
(45.532)
1.389.404 1.041.766 329.508
(1.249.958) (1.078.250) (286.879)
1.044.680
1.033.026
2.914
8.740
1.418.863
1.376.835
29.459
12.569
Faaliyet kar›
Di¤er faaliyet
geliri / (gideri) - net
Gelirler
Faaliyet giderleri
Toplam gelirler
Grup d›fl›ndan
sa¤lanan gelirler
Bölümler aras› gelirler
Grup d›fl›ndan
sa¤lanan gelirler
Bölüm içi gelirler
10.486
128
10.358
18.958
(8.600)
6.128
-
(14.728)
822
(15.550)
21.147
566.957
(603.654)
565.628
1.329
567.527
565.628
570
1.329
Lastik ve Tekstil ve
lastik
kimyevi
takviyeleri
ürünler Çimento Perakendecilik
d) 1 Ocak - 31 Aral›k 2003 hesap dönemine ait bölüm analizi
1.659
(6.347)
8.006
4.256
3.750
11.467
-
(7.717)
2.574
(10.291)
4.702
414.737
(429.730)
408.947
5.790
415.500
408.947
763
5.790
G›da
-
-
-
-
-
14.438
-
-
2.626.395
33.225
5.705.627
(3.112.457)
5.701.636
3.991
5.705.627
5.701.636
3.991
-
-
-
-
-
-
-
31.452
51.155
405.165
(424.868)
403.083
2.082
405.344
403.083
179
2.082
Bankac›l›k Sigortac›l›k
Finans
-
-
-
-
-
-
-
-
179
-
179
-
-
-
Bölüm
içi
2.286.920
(23.068)
2.309.988
(395.930)
2.705.918
39.527
14.438
2.651.953
(6.073)
2.658.026
84.380
6.110.792
(3.537.146)
6.104.719
6.073
6.110.971
6.104.719
179
6.073
Toplam
finans
122.496
23.950
98.546
47.064
51.482
(12.797)
13.253
51.026
(307.529)
358.555
104.870
1.005.574
(751.889)
316.091
689.483
1.041.154
316.091
35.580
689.483
Di¤er
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(724.024)
724.024
(724.024)
-
-
Bölümler
aras›
düzeltme
2.569.764
-
2.569.764
(325.043)
2.894.807
78.024
27.691
2.789.092
(300.981)
3.090.073
168.841
10.134.714
(7.213.482)
10.134.714
-
10.929.108
10.134.714
70.370
724.024
Toplam
1.178.440
9.812
1.188.252
Grup d›fl›ndan
sa¤lanan gelirler
Gelirler
37.317
97.178
Vergi ve ana ortakl›k d›fl› pay
öncesi kar / (zarar)
12.648
Net parasal pozisyon
kazanc› / (kayb›)
(59.861)
58.665
84.530
Parasal kazanç / (kay›p), vergi
ve ana ortakl›k d›fl› pay öncesi kar
sonucu kar / (zarar) ilavesi
6.294
13.143
-
‹fltirak pay›
43.128
(15.537)
52.371
2.651
-
49.720
71.387
Faaliyet kar› / (zarar›)
1.960
47.760
67.745
3.642
(29.094)
5.474
(1.174.102)
1.250.956
1.244.941
6.015
1.260.892
1.244.941
9.936
6.015
Tekstil ve
kimyevi
ürünler
Di¤er faaliyet geliri / (gideri)
(1.125.981)
1.216.853
Toplam gelirler
Faaliyet giderleri
1.178.440
28.601
9.812
Grup d›fl›ndan
sa¤lanan gelirler
Bölüm içi gelirler
Lastik ve
lastik
takviyeleri
d) 1 Ocak - 31 Aral›k 2002 hesap dönemine ait bölüm analizi
86.994
(4.955)
91.949
(11.471)
103.420
20.998
-
82.422
6.026
76.396
13.959
(303.896)
366.333
366.308
25
368.605
366.308
2.272
25
Çimento
(22.928)
(17.879)
(5.049)
45.501
(50.550)
(27.215)
-
(23.335)
3.488
(26.823)
17.921
(622.165)
577.421
577.045
376
590.024
577.045
12.603
376
G›da ve
Perakendecilik
-
-
-
-
-
-
-
-
1.981.624
52.865
(3.600.931)
5.529.690
5.503.537
26.153
5.529.690
5.503.537
26.153
Bankac›l›k
-
-
-
-
-
-
-
-
57.196
3.016
(320.468)
374.648
371.968
2.680
375.073
371.968
425
2.680
Sigortac›l›k
Finans
-
-
-
-
-
-
-
-
426
-
426
-
-
-
-
Bölüm
içi
1.444.272
77.206
1.367.066
(668.364)
2.035.430
25.017
-
2.010.413
(28.833)
2.039.246
55.881
(3.920.973)
5.904.338
5.875.505
28.833
5.904.763
5.875.505
425
28.833
Toplam
finans
(65.323)
21.026
(86.349)
35.641
(121.990)
(68.722)
297
(53.565)
(177.878)
124.313
10.337
(764.788)
878.764
486.374
392.390
932.284
486.374
53.520
392.390
Di¤er
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
437.451
(437.451)
(437.451)
-
-
Bölümler
aras›
düzeltme
1.523.460
-
1.523.460
(579.751)
2.103.211
(34.128)
297
2.137.042
(191.595)
2.328.637
74.478
(7.474.454)
9.728.613
9.728.613
-
10.273.421
9.728.613
107.357
437.451
Toplam
e) Faaliyet sonuçlar›
i) Bankac›l›k
2003
2002
‹flletme kaynakl› kredilerden faiz geliri
Di¤er bankalardaki mevduatlardan faiz geliri
Al›m-sat›m ve yat›r›m amaçl› finansal varl›klardan faiz geliri
Komisyon geliri
Menkul k›ymet al›m-sat›m kazanc›
Di¤er faiz geliri
2.222.632
458.270
2.021.330
451.370
501.228
46.806
2.033.764
1.034.662
1.769.537
401.287
180.644
83.643
Toplam faaliyet geliri
5.701.636
5.503.537
Tenzil: komisyon geliri ve menkul k›ymet al›m-sat›m kazanc›
(952.598)
(581.931)
Toplam faiz geliri
4.749.038
4.921.606
(2.041.077)
(2.250.664)
2.707.961
2.670.942
Faiz gideri
Döviz al›m-sat›m kar / (zarar›)-net
Faaliyet gideri
Komisyon gideri
Kredi karfl›l›klar›
Di¤er faaliyet geliri-net
(2.041.077)
194.470
(950.757)
(224.015)
(91.078)
33.225
(2.250.664)
(85.126)
(976.609)
(245.400)
(43.132)
52.865
Toplam faaliyet gideri
(3.079.232)
(3.548.066)
2.041.077
2.250.664
952.598
581.931
2.622.404
1.955.471
2003
2002
403.083
(237.413)
(9.740)
371.968
(234.995)
796
155.930
137.769
Ödenen tazminatlar
Ödenen tazminatlar reasürans pay›
Muallak hasar karfl›l›¤›ndaki de¤iflim
(233.451)
141.041
(11.648)
(213.878)
133.521
9.923
Gerçekleflmifl hasarlar-net
(104.058)
(70.434)
(23.138)
(10.049)
-
(8.083)
6.473
15.387
18.685
81.112
(40.291)
51.155
(29.186)
3.015
29.549
54.941
Faiz gideri
Faiz geliri-net
Faaliyet giderleri
‹lave: faiz gideri
‹lave: komisyon geliri ve menkul k›ymet al›m-sat›m kazanc›
Faaliyet kar›
ii) Sigortac›l›k
Al›nan primler
Reasürörlere verilen primler
Cari rizikolar karfl›l›¤›ndaki de¤iflim-net
Prim gelirleri-net
Hayat matematik karfl›l›¤›ndaki de¤iflim-net
Ödenen komisyon-net
Di¤er teknik gelirler-net
Teknik kar
Genel yönetim giderleri
Di¤er faaliyet gelirleri-net
Faaliyet kar›
iii) Finans d›fl› bölümler
Net sat›fllar
Sat›fllar›n maliyeti
Brüt kar
Genel yönetim giderleri
Di¤er faaliyet gelirleri
Faaliyet kar›
2003
2002
4.029.995
(3.368.710)
3.853.108
(3.079.209)
661.285
773.899
(608.607)
84.461
(665.867)
18.597
137.139
126.629
f) Müflterek yönetime tabi ortakl›ktaki pay
Not 3’te belirtildi¤i gibi konsolide mali tablolarda oransal konsolidasyon yöntemi kullan›larak konsolide edilmifl olan Müflterek Yönetime Tabi
Ortakl›klara ait toplam dönen varl›klar, duran varl›klar, k›sa vadeli yükümlülükler, uzun vadeli yükümlülükler, gelir ve giderler afla¤›daki gibidir:
2003
2002
Dönen varl›klar
Duran varl›klar
616.514
1.716.160
746.712
2.099.648
Toplam varl›klar
2.332.674
2.846.360
K›sa vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli yükümlülükler
527.968
251.985
666.522
318.137
Toplam yükümlülükler
779.953
984.659
Özsermaye
78.770
1.473.951
88.305
1.773.396
Toplam yükümlülükler, ana ortakl›k d›fl› pay ve özsermaye
2.332.674
2.846.360
2003
2002
(95.237)
(13.097)
Finansman geliri / (gideri)-net
10.347
(14.784)
Net parasal pozisyon kazanc›
14.202
7.747
Vergi ve ana ortakl›k d›fl› pay öncesi zarar
(70.688)
(20.134)
Vergi
(12.278)
525
Ana ortakl› d›fl› pay öncesi zarar
(82.966)
(19.609)
(621)
(2.665)
(83.587)
(22.274)
Bilanço
Gelir tablosu
Faaliyet sonucu
Cari y›l net zarar›
g) Amortisman gideri, flerefiye itfa pay›, di¤er nakit olmayan giderler ve yat›r›m harcamalar›
2003
Finans
Bankac›l›k
Sigorta
Amortisman ve itfa paylar›
fierefiye itfa pay›
fierefiye de¤er düflüklü¤ü
Maddi duran varl›klar
de¤er düflüklü¤ü
Di¤er nakdi olmayan giderler
Lastik ve
lastik
takviyeleri
Tekstil ve
kimyevi
ürünler
Çimento
G›da
Perakende
Di¤er
Toplam
87.392
-
2.020
-
39.966
905
-
81.635
4.920
37.661
39.541
-
15.283
-
29.216
47
-
54.442
12.811
-
349.495
18.683
37.661
22.257
819.032
54.344
22.390
(1.724)
(973)
4.527
26.960
(12.913)
22.257
911.643
928.681
56.364
63.261
122.492
38.568
19.810
56.223
54.340 1.339.739
138.027
8.855
26.823
67.148
12.510
6.825
39.527
30.189
Finans
Bankac›l›k
Sigorta
Lastik ve
lastik
takviyeleri
Tekstil ve
kimyevi
ürünler
Çimento
G›da ve
Perakende
Di¤er
Toplam
329.904
2002
Amortisman gideri
fierefiye itfa pay›
Di¤er nakdi olmayan giderler
89.139
893.757
2.591
24.870
53.739
5.615
42.895
112.526
6.610
47.694
35.179
20.195
31.743
18.357
54.348
12.812
11.392
379.265
25.037
1.059.160
982.896
27.461
102.249
166.830
55.374
50.100
78.552
1.463.462
118.507
2.682
54.479
81.380
18.298
61.784
358.422
695.552
NOT 6 - KASA VE BANKA
Kasa
- bankac›l›k
- di¤er flirketler
Banka - vadesiz mevduat
Banka - vadeli mevduat
Para piyasas› plasmanlar›
Ters repo ifllemlerinden alacaklar
2003
2002
210.675
2.150
239.353
1.413.702
397.043
103.581
272.349
11.489
161.787
2.172.175
2.164.901
660.578
2.366.504
5.443.279
31 Aral›k 2003 ve 2002 tarihindeki vadeli mevduatlar›n tümü k›sa vadeli olup, vadeleri bilanço tarihi itibariyle bir y›ldan azd›r.
ABD Dolar›, Euro ve Türk Liras› cinsinden vadeli mevduatlar›n etkin faiz oran› s›ras›yla y›ll›k %0,85 (2002: %1.21), %2,24 (2002: %3,05) ve
%25,70’tir (2002: %46,24).
Ters repo ifllemlerinden alacaklar Türkiye Cumhuriyeti devlet tahvilleri ve hazine bonolar› ile güvence alt›na al›nm›fl olan ters repo
sözleflmeleridir. Bunlar›n vadeleri üç aydan daha k›sad›r. Ters repo iflleminden alacaklar›n etkin faiz oran› y›ll›k %25,62’dir (2002: %43,89). Söz
konusu menkul de¤erlerin makul de¤eri bilanço tarihinde tahakkuk etmifl gelir ile birlikte olmak üzere kay›tl› de¤erlerine yaklaflmaktad›r.
31 Aral›k 2003 ve 2002 tarihi itibariyle vade analizi afla¤›da sunulmufltur:
Vadesiz
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
1 y›ldan fazla
2003
2002
452.178
1.810.434
34.133
69.759
445.626
4.847.566
100.732
49.355
2.366.504
5.443.279
Holding’in bir ba¤l› ortakl›¤› olan Akbank, vadesiz mevduatlar›n›, yabanc› kurumlardan al›nan 658 milyon ABD Dolar› (2002: 569 milyon ABD
Dolar›) tutar›ndaki uzun vadeli menkullefltirilmifl borçlarla, 192 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki (2002: 237 milyon ABD Dolar›) ihraç edilmifl
teminat sertifikalar› ile yabanc› bankalarda vadeli hesap olarak al›nm›fl di¤er çeflitli borçlarla ba¤lant›l› olarak, denizafl›r› nakit rezervi ve ödeme
hesaplar› fleklinde rehin vermifltir. Bilanço tarihinde Grup’un tasarrufunda bulunmayan vadesiz hesaplarla ilgili ayr›nt›lar afla¤›da yer
almaktad›r:
Uzun vadeli menkullefltirilmifl borçlarla ilgili olarak
‹hraç edilen borç senetleriyle ilgili olarak
2003
2002
49.899
20.928
114.358
28.208
70.827
142.566
2003
2002
5.058.466
1.718.876
633.958
346.590
31.860
326
2.437.242
1.745.922
594.915
1.182.886
26.336
102
7.790.076
5.987.403
NOT 7 - ALIM-SATIM AMAÇLI F‹NANSAL VARLIKLAR
Al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar›n detay› afla¤›da sunulmufltur:
Dövize dayal› devlet tahvilleri
Devlet tahvilleri
Eurobondlar
Hazine bonolar›
Yat›r›m fonlar›
Di¤er
Bankac›l›k bölümünde, 2003 y›l› sonunda devlet tahvilleri ile hazine bonolar›, müflterilerle yap›lan repo sözleflmeleri dahilinde teminat olarak
verilen menkul de¤er bulunmamaktad›r (2002: 525.510 TL). Tasarruf Sigorta Mevduat Fonunun ("TMSF") yönetimi alt›nda faaliyet gösteren
bankalardan çeflitli aç›k artt›rmalar ile döviz cinsinden mevduat karfl›l›¤›nda sat›n al›nan, döviz cinsinden herhangi bir devlet tahvili
bulunmamaktad›r (2002: 150.684 TL).
Eurobondlar›n 198.978 TL (2002: 188.144 TL) tutar›ndaki k›sm› finansal kurulufllara teminat olarak verilmifltir ve Grup’un tasarrufunda
bulunmamaktad›r.
Sigortac›l›k bölümünde, 12.052 TL (2002: yoktur) tutar›ndaki devlet tahvilleri ve hazine bonolar›, Sigorta Murakabe Kanunu gere¤ince bilanço
tarihindeki net prim baz al›nmak suretiyle bilanço tarihini takip eden iki ayl›k süre zarf›nda Hazine lehine bloke edilmifl olan bir hesapta
bulundurulmaktad›r. Bu devlet tahvilleri ve hazine bonolar› bu süre zarf›nda Grup’un tasarrufunda bulunmamaktad›r.
ABD Dolar›, Euro ve Türk Liras› cinsinden al›m-sat›m amaçl› finansal varl›klar›n etkin faiz oran› s›ras›yla y›ll›k %5,73 (2002: %9,00), %9,16 (2002:
%9,32) ve %61,21’dir (2002: %51,42).
31 Aral›k 2003 ve 2002 tarihi itibariyle vade analizi afla¤›da sunulmufltur:
Sözleflmede yer alan vade tarihlerine kalan süre:
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
1 ile 5 y›l aras›
5 y›ldan fazla
Vadesiz
Bankac›l›k
2003
Di¤er
flirketler
Bankac›l›k
2002
Di¤er
flirketler
Toplam
Toplam
1.906.938
2.231.117
3.353.006
237.650
326
513
10.679
17.987
31.860
1.907.451
2.241.796
3.370.993
237.650
32.186
943.377
3.635.354
1.260.565
114.776
101
3.921
2.973
26.336
947.298
3.638.327
1.260.565
114.776
26.437
7.729.037
61.039
7.790.076
5.954.173
33.230
5.987.403
Sözleflme ile belirlenen yeniden fiyatlama tarihine kalan süre:
Bankac›l›k
2002
Di¤er
flirketler
Toplam
2.189.739
2.034.072
3.296.429
237.650
32.186
2.151.119
3.265.254
422.923
114.776
101
3.921
2.973
26.336
2.155.040
3.268.227
422.923
114.776
26.437
7.790.076
5.954.173
33.230
5.987.403
Sözleflme / nominal
tutar
Varl›k
Makul de¤er
Yükümlülük
Dövize dayal› türev araçlar
Dövize dayal› vadeli ifllem sözleflmeleri
Döviz swaplar›
1.657.713
4.200.219
64.447
191.172
64.768
658
Toplam tezgah üstü piyasa türev araçlar›
5.857.932
255.619
65.426
476.658
-
-
6.334.590
255.619
65.426
Sözleflme / nominal
tutar
Varl›k
Makul de¤er
Yükümlülük
Dövize dayal› türev araçlar
Dövize dayal› vadeli ifllem sözleflmeleri
Döviz swaplar›
1.536.010
3.322.011
15.522
77.343
1.366
156
Toplam tezgah üstü piyasa türev araçlar›
4.858.021
92.865
1.522
765.953
12.133
-
5.623.974
104.998
1.522
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
5 y›ldan fazla
Vadesiz
Bankac›l›k
2003
Di¤er
flirketler
Toplam
2.186.661
2.016.662
3.287.738
237.650
326
3.078
17.410
8.691
31.860
7.729.037
61.039
NOT 8 - TÜREV ARAÇLAR
2003
Al›m-sat›m amaçl› türev araçlar
Faiz haddi türev araçlar›
Faiz haddi swaplar›
Toplam al›m-sat›m amaçl› türev araçlar
2002
Al›m-sat›m amaçl› türev araçlar
Faiz haddi türev araçlar›
Faiz haddi swaplar›
Toplam al›m-sat›m amaçl› türev araçlar
NOT 9 - ‹fiLETME KAYNAKLI KRED‹LER
a) Müflterilere verilen kredi ve avanslar
2003
2002
Tüketici kredileri ve kredi kart› alacaklar›
Proje finansman› ile ilgili krediler
Mali kurulufllar
G›da. toptan ve perakende ticaret
Kimya
Otomotiv
Küçük ölçekli iflletmeler
Telekomünikasyon
Madencilik
Tekstil
Elektronik
‹nflaat
Turizm
Tar›m ve ormanc›l›k
Di¤erleri
2.609.391
1.717.743
1.112.965
565.638
464.702
330.366
312.488
172.312
170.684
156.250
67.237
24.773
18.163
16.989
927.947
600.802
2.025.369
789.671
610.191
583.441
452.944
65.533
769.842
172.361
127.557
90.179
115.818
26.337
12.190
598.904
Toplam
8.667.648
7.041.139
110.568
129.730
Müflterilere verilen kredi ve avanslar toplam›
8.778.216
7.170.869
Faiz tahakkuku
Kredi risk karfl›l›¤›
171.837
(232.618)
100.473
(171.980)
8.717.435
7.099.362
Takipteki krediler
Müflterilere verilen krediler ve avanslar-net
ABD Dolar›, Euro ve Türk Liras› cinsinden müflterilere verilen kredi ve avanslar›n etkin faiz oranlar› s›ras›yla y›ll›k %4,13 (2002: %6,61), %5,82
(2002: %5,15) ve %43,20’dir (2002: %53,11).
31 Aral›k 2003 ve 2002 tarihleri itibariyle müflterilere verilen kredi ve avanslar›n vade analizi afla¤›da sunulmufltur:
2003
2002
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
3.103.245
2.758.597
2.100.064
2.574.875
Cari
5.861.842
4.674.939
5 y›ldan fazla
2.855.593
-
2.395.891
28.532
Cari olmayan
2.855.593
2.424.423
8.717.435
7.099.362
31 Aral›k tarihi itibariyle müflterilere verilen krediler ve avanslar›n sözleflmelerde yer alan yeniden fiyatlama yap›s› afla¤›daki gibidir:
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
2003
2002
3.889.960
3.685.303
1.142.172
3.026.668
3.421.321
651.373
8.717.435
7.099.362
Kredi risk karfl›l›¤›n›n hareket tablosu afla¤›da sunulmufltur:
2003
2002
1 Ocak bakiyesi
171.980
183.669
Brüt karfl›l›klar
Tahsilatlar
Mali tablolardan ç›kar›lanlar
Net kredi risk karfl›l›¤›
Net ilave karfl›l›k
Parasal kazanç
45.756
(39.653)
(8.828)
(2.725)
85.665
(22.302)
79.509
(42.120)
(8.014)
29.375
1.717
(42.781)
31 Aral›k bakiyesi
232.618
171.980
Kredi zararlar› için ayr›lan karfl›l›klarda, özel olarak tan›mlanm›fl kredilerle ilgili tutarlar ve ayr›ca kredi verme iliflkilerinin tabiat›nda bulunan
zarar riskini teminat alt›na almak için yeterli oldu¤u düflünülen ilave bir tutar bulunmaktad›r.
b) Menkul k›ymetler
Devlet tahvilleri
Dövize endeksli devlet tahvilleri
Dövize dayal› devlet tahvilleri
Hazine bonolar›
2003
2002
3.695.539
1.822.122
1.550.600
-
466.106
2.236.322
2.872.295
2.142.931
7.068.261
7.717.654
Devlet tahvillerinin 602.136 TL tutar›ndaki k›sm› müflteriler ile yap›lan repo ifllemleri çerçevesinde bloke edilmifltir (2002: yoktur).
31 Aral›k 2002 tarihinde, yabanc› para cinsinden ihraç edilmifl devlet tahvillerinin 1.075.314 TL’lik (570,2 milyon ABD Dolar›’n›n eflde¤eri) k›sm›,
TMSF yönetimi alt›na al›nan bankalardan döviz cinsinde mevduatlar karfl›l›¤›nda sat›n al›nan menkul de¤erlerdir.
‹flletme kaynakl› krediler için sözleflmede yer alan vade tarihlerine kalan süre:
Bankac›l›k
2003
Di¤er
flirketler
Bankac›l›k
2002
Di¤er
flirketler
Toplam
Toplam
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
3.334
4.050.736
-
3.334
4.050.736
64.458
4.341.561
-
64.458
4.341.561
Cari
4.054.070
-
4.054.070
4.406.019
-
4.406.019
3.014.191
-
3.014.191
3.311.635
-
3.311.635
Cari olmayan
3.014.191
-
3.014.191
3.311.635
-
3.311.635
7.068.261
-
7.068.261
7.717.654
-
7.717.654
Toplam
‹flletme kaynakl› krediler için sözleflme ile belirlenen yeniden fiyatlama tarihine kalan süre:
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
Bankac›l›k
2003
Di¤er
flirketler
Toplam
Bankac›l›k
2002
Di¤er
flirketler
1.042.173
4.133.122
1.892.966
-
1.042.173
4.133.122
1.892.966
1.194.303
6.523.351
-
-
1.194.303
6.523.351
7.068.261
-
7.068.261
7.717.654
-
7.717.654
ABD Dolar› ve Türk Liras› cinsinden iflletme kaynakl› menkul k›ymetlerin etkin faiz oran› s›ras›yla y›ll›k %7,96 (2002: %8,7) ve %35,87’dir (2002:
%55,80).
NOT 10 - YATIRIM AMAÇLI F‹NANSAL VARLIKLAR
a) Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar:
Borçlanma senetleri
- Hazine bonolar›
- Eurobondlar
- Dövize dayal› devlet tahvilleri
- Devlet tahvilleri
- Dövize dayal› hazine bonolar›
Hisse senetleri
- Teflkilatlanm›fl piyasalarda ifllem gören
- Teflkilatlanm›fl piyasalarda ifllem görmeyen
Toplam sat›lmaya haz›r finansal varl›klar
2003
2002
1.158.545
80.081
17.838
1.176
-
126.134
1.763
75.595
1.435
1.257.640
204.927
14.991
115.761
8.196
88.650
130.752
96.846
1.388.392
301.773
ABD Dolar›, Euro ve Türk Liras› cinsinden borçlanma senetlerinin etkin faiz oran› s›ras›yla y›ll›k %10,30 (2002: %8,52), %9,22 (2002: yoktur) ve
%30,55’tir (2002: %46,38).
Sigortac›l›k bölümünde, 33.357 TL (2002: yoktur) tutar›ndaki devlet tahvilleri ve hazine bonolar›, Sigorta Murakabe Kanunu gere¤ince bilanço
31 Aral›k 2003 ve 2002 tarihlerinde vade analizi afla¤›da sunulmufltur:
Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar için sözleflmede yer alan vade tarihlerine kalan süre:
Bankac›l›k
2003
Di¤er
flirketler
Bankac›l›k
2002
Di¤er
flirketler
Toplam
Toplam
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
16.321
419.341
17.066
7.054
33.387
426.395
9.921
192.286
2.720
9.921
195.006
Cari
435.662
24.120
459.782
202.207
2.720
204.927
1ile 5 y›l aras›
5 y›ldan fazla
Vadesiz
770.682
5.334
113.667
17.360
4.482
17.085
788.042
9.816
130.752
72.584
24.262
96.846
Cari olmayan
889.683
38.927
928.610
72.584
24.262
96.846
1.325.345
63.047
1.388.392
274.791
26.982
301.773
Toplam
Sat›lmaya haz›r finansal varl›klar için sözleflme ile belirlenen yeniden fiyatlama tarihine kalan süre:
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
5 y›ldan fazla
Vadesiz
Bankac›l›k
2003
Di¤er
flirketler
Toplam
Bankac›l›k
2002
Di¤er
flirketler
724.096
419.341
62.907
5.334
113.667
21.196
22.664
2.102
17.085
745.292
442.005
65.009
5.334
130.752
9.921
192.286
72.584
2.720
24.262
9.921
195.006
96.846
1.325.345
63.047
1.388.392
274.791
26.982
301.773
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle sat›lmaya haz›r hisse senetlerinin detay› afla¤›da sunulmufltur:
Teflkilatlanm›fl piyasalarda ifllem gören
Pay (%)
Ak Yat›r›m Ortakl›¤› A.fi.
Türkiye S›nai Kalk›nma Bankas› A.fi.
45,62
6,45
Kay›tl› de¤er
Faaliyet kolu
6.936
Yat›r›m yönetimi
8.055 Yat›r›m bankac›l›¤›
14.991
Teflkilatlanm›fl piyasalarda ifllem görmeyen
Pay (%)
Kay›tl› de¤er
Faaliyet kolu
100
15
99,99
91.190
7.272
3.155
14.144
Bankac›l›k
Nakliye
Portföy yönetimi
Akbank International N.V.
Liman ‹flletmeleri Nakliyat ve Tic. A.fi.
Ak Portföy Yönetimi A.fi.
Di¤erleri
115.761
31 Aral›k 2002 tarihi itibariyle sat›lmaya haz›r hisse senetlerinin detay› afla¤›da sunulmufltur:
Teflkilatlanm›fl piyasalarda ifllem gören
Ak Yat›r›m Ortakl›¤› A.fi.
Türkiye S›nai Kalk›nma Bankas› A.fi.
Pay (%)
45,62
6,45
Kay›tl› de¤er
Faaliyet kolu
3.088
Yat›r›m yönetimi
5.108 Yat›r›m bankac›l›¤›
8.196
Teflkilatlanm›fl piyasalarda ifllem görmeyen
Akbank International N.V.
Liman ‹flletmeleri Nakliyat ve Tic. A.fi.
Tekersan Jant Sanayi A.fi.
Ak Portföy Yönetimi A.fi.
Di¤erleri
Pay (%)
Kay›tl› de¤er
Faaliyet kolu
100
15
7,56
99,99
50.953
7.272
4.614
3.155
22.656
Bankac›l›k
Nakliye
Otomotiv
Portföy yönetimi
88.650
b) Vadeye kadar elde tutulacak menkul k›ymetler:
2003
2002
Borçlanma senetleri
- Dövize dayal› tahviller
- Eurobondlar
- Hazine bonolar›
- Devlet tahvilleri
- Dövize dayal› devlet tahvilleri
- Dövize dayal› hazine bonolar›
212.524
115.326
74.096
72.534
30.865
-
266.920
124.749
94.972
15.310
25.438
8.006
Toplam vadeye kadar elde tutulacak menkul k›ymetler
505.345
535.395
ABD Dolar›, Euro ve Türk Liras› cinsinden vadeye kadar elde tutulacak menkul k›ymetlerin etkin faiz oran› s›ras›yla y›ll›k %6,96 (2002: %6,21),
%7,72 (2002: %8,51) ve %37,72’d›r (2002: %52,96).
Sigortac›l›k bölümünde, 66.687 TL (2002: 53.952 TL) tutar›ndaki devlet tahvilleri ve hazine bonolar›, Sigorta Murakabe Kanunu gere¤ince bilanço
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varl›klar için sözleflmede yer alan vade tarihlerine kalan süre:
Bankac›l›k
2003
Di¤er
flirketler
Bankac›l›k
2002
Di¤er
flirketler
Toplam
Toplam
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
15.566
39.334
53.316
54.409
68.882
93.743
61.432
95.391
23.362
95.391
84.794
Cari
54.900
107.725
162.625
61.432
118.753
180.185
5 y›ldan fazla
Vadesiz
229.596
54.971
3.763
54.390
-
283.986
54.971
3.763
284.181
60.328
6.923
3.778
-
287.959
60.328
6.923
Cari olmayan
288.330
54.390
342.720
351.432
3.778
355.210
343.230
162.115
505.345
412.864
122.531
535.395
Toplam
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varl›klar için sözleflme ile belirlenen yeniden fiyatlama tarihine kalan süre:
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
5 y›ldan fazla
Vadesiz
Bankac›l›k
2003
Di¤er
flirketler
Toplam
Bankac›l›k
2002
Di¤er
flirketler
15.566
210.191
97.071
16.638
3.763
53.316
74.103
34.697
-
68.882
284.294
131.768
16.638
3.763
266.907
139.034
6.923
95.391
23.362
3.778
-
95.391
290.269
142.812
6.923
343.229
162.116
505.345
412.864
122.531
535.395
2003
2002
151.649
70.953
243.091
47.188
167.837
88.487
234.544
79.732
512.881
570.600
NOT 11 - STOKLAR
‹lk madde ve malzeme
Yar› mamüller
Mamüller ve ticari mallar
Yedek parçalar ve verilen avanslar
NOT 12 - ‹fiT‹RAKLER
Philsa
BNP
Philip Morrissa
2003
Pay (%)
2002
Pay (%)
73.806
73.488
10.280
25,00
15,75
24,75
80.698
71.596
10.745
25,00
15,75
24,75
157.574
163.039
‹fltirak karlar›ndan / (zararlar›ndan) pay afla¤›da sunulmufltur:
BNP (*)
Philip Morrissa
Philsa
2003
2002
14.438
9.042
4.211
2.926
(2.629)
27.691
297
(*) BNP ilk kez 31 Aral›k 2003 tarihinde özsermaye yöntemine göre muhasebelefltirilmifltir. 31 Aral›k 2002 tarihinde Grup’un BNP’nin net
varl›klar›ndaki pay›na isabet eden k›sm› ile kay›tl› de¤eri aras›ndaki fark cari dönemde özsermayede birikmifl kar aç›l›fl kayd› olarak
muhasebelefltirilmifltir.
NOT 13 - MADD‹ DURAN VARLIKLAR - NET
Maliyet
Arazi, yer alt› ve
yer üstü düzenleri
Binalar
Yabanc› para
1 Ocak Matematiksel
çevrim
2003
düzeltme
farklar›
‹laveler
Ba¤l› ortakl›k
Konsolidasyon ve müflterek
De¤er kapsam›ndaki yönetime tabi
Ç›k›fllar düflüklü¤ü de¤ifliklikler ortakl›k sat›fl›
31 Aral›k
2003
383.021
1.769.344
3.499.965
103.953
915.784
(18.615)
40.717
18.678
2.840
(11.862)
(4.296)
(20.279)
(113.130)
(164)
(2.950)
52.963
134.090
243.442
8.781
105.659
(876)
(9.133)
(36.408)
(5.165)
(20.115)
(22.257)
-
2.867
13.423
52.610
2.200
9.838
(4.959)
(17.887)
(85.958)
(6.234)
(19.137)
410.105
1.888.018
3.579.199
106.211
977.217
6.672.067
31.758
(140.819)
544.935
(71.697)
(22.257)
80.938
(134.175)
6.960.750
413.973
-
(8.006)
109.073
(319.794)
-
1.250
(1.962)
194.534
7.086.040
31.758
(148.825)
654.008 (391.491)
(22.257)
82.188
(136.137)
7.155.284
Yer alt› ve yer üstü düzenleri
43.416
Binalar
483.633
1.959.190
87.928
674.946
-
(102)
(2.648)
(24.469)
(88)
(1.714)
3.370
83.373
174.944
8.732
71.034
(11)
(1.748)
(23.491)
(3.527)
(17.496)
-
1.392
3.646
41.176
1.648
6.291
(1.000)
(4.495)
(53.014)
(5.362)
(15.127)
47.065
561.761
2.074.336
89.331
717.934
3.249.113
-
(29.021)
341.453
(46.273)
-
54.153
(78.998)
3.490.427
3.836.927
31.758
(119.804)
312.555 (345.218)
(22.257)
28.035
(57.139)
3.664.857
Yap›lmakta olan yat›r›mlar
Birikmifl amortisman
Net kay›tl› de¤er
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle banka kredileri ve yasal gereklilikler sebebiyle binalar üzerinde mevcut olan toplam ipotek tutar› 90.348 TL’dir
(2002: 80.287 TL).
1984 y›l›ndan bu yana, Türk vergi mevzuat›nca tan›nan seçenek do¤rultusunda Holding, Ba¤l› Ortakl›klar› ve Müflterek Yönetime Tabi
Ortakl›klar› mevzuatta öngörülen oran ve yöntemlerle bir y›ldan daha uzun bir zamand›r kullan›mda olan maddi duran varl›klar›n› (yeniden
de¤erlenemeyen araziler hariç tutularak) ve ilgili birikmifl amortismanlar›n› her y›l sonunda kanuni kay›tlar›nda yeniden de¤erlemeye tabi
tutmufltur. Varl›klar›n net defter de¤erinde bu nedenle ortaya ç›kan art›fl, kanuni mali tablolar›n özsermaye bölümünde yeniden de¤erleme
de¤er art›fl kalemi olarak belirtilmifltir. Holding, Ba¤l› Ortakl›klar› ve Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›, bu yeniden de¤erleme fonunu
hissedarlar›na bedelsiz hisse da¤›t›m› için kullanabilir. Ancak de¤er art›fl fonu, yeniden de¤erleme de¤er art›fl hesab› d›fl›nda bir hesaba dahil
edilmesi halinde bu tutar, kurumlar vergisine tabi hale gelir.
Holding, Ba¤l› Ortakl›klar› ve Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›n›n kanuni defterlerine kaydedilen söz konusu yeniden de¤erleme fon
tutarlar›, Not 2’de belirtilen düzeltme iflleminin bir parças› olarak konsolide mali tablolarda elimine edilmifltir.
NOT 14 - ALINAN FONLAR, BANKA KRED‹LER‹ VE ‹HRAÇ ED‹LEN BORÇ SENETLER‹
2003
2002
K›sa vadeli al›nan fonlar, banka kredileri ve ihraç edilen borç senetleri:
K›sa vadeli
Uzun vadelilerin cari k›sm›
2.476.876
283.306
2.934.023
432.922
Toplam k›sa vadeli
2.760.182
3.366.945
Uzun vadeli
1.697.435
1.920.214
Toplam
4.457.617
5.287.159
Uzun vadeli al›nan fonlar, banka kredileri ve ihraç edilen borç senetleri:
ABD Dolar›, Euro ve Türk Liras› cinsinden al›nan fonlar, banka kredileri ve ihraç edilen borç senetlerinin etkin faiz oran› s›ras›yla y›ll›k %2,79
(2002: %2,86), %3,66 (2002: %4,21) ve %25,31’dir (2002: %44,71).
31 Aral›k 2003 ve 2002 tarihleri itibariyle vade analizi afla¤›da sunulmufltur:
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
5 y›ldan fazla
2003
2002
872.997
1.887.185
1.542.074
155.361
1.127.352
2.239.593
1.566.334
353.880
4.457.617
5.287.159
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle uzun vadeli kredilerin geri ödeme plan› afla¤›da sunulmufltur:
Y›l
2004
2005
2006
2007
2008
2009 ve sonras›
TL
366.561
332.958
324.640
354.875
270.829
47.572
1.697.435
31 Aral›k tarihi itibariyle kredilerin sözleflme ile belirlenen yeniden fiyatlama tarihine kalan süre:
2003
3 aya kadar
3 ile 12 ay aras›
5 y›ldan fazla
3.436.174
957.860
60.014
3.569
4.457.617
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle Holding ve bankac›l›k alan›nda faaliyet gösteren ba¤l› ortakl›klar›n›n al›nan fonlar ve krediler ile ilgili yapm›fl
olduklar› ifllemler afla¤›daki gibidir:
Al›nan fonlar:
a) International Finance Corporation’dan al›nan fonlar
Akbank, Ekim 2002’de International Finance Corporation’dan ("IFC") 55 milyon ABD Dolar› uzun vadeli proje finansman›na yönelik olarak fon
alm›flt›r. Fon, "Fon A1" ve "Fon A2" olmak üzere iki bölümden oluflmaktad›r. 30 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki Fon A1’in faiz oran› Libor + 3,5,
25 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki Fon A2’nin faiz oran› ise Libor + 3,25’tir. Fon A1, Eylül 2007’den bafllayarak Mart 2009’a kadar dört eflit tutarda
geri ödenecektir. Fon A2 ise Eylül 2005’ten bafllayarak Mart 2007’ye kadar dört eflit tutarda geri ödenecektir. Akbank, Ekim 2003’te, yine
IFC’den, di¤er uluslararas› finans kurulufllar›n›n da kat›l›m›yla, ikinci bir fon ("Fon B") alm›flt›r. 100 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki Fon B’nin faiz
oran› Libor + 2,5’tir. Fon B’nin toplam tutar› Eylül 2006 tarihinde geri ödenecektir.
b) Sumitomo Mitsui Banking Corporation arac›l›¤›yla al›nan fonlar
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle yabanc› kurulufllardan al›nan fonlar içinde iki adet vadeli sendikasyon kredisi bulunmaktad›r. Vadeli sendikasyon
kredilerinden 450 milyon ABD Dolar› (642.375 TL) tutar›nda ve faiz oran› Libor + 0,65 olan birincisi Sumitomo Mitsui Banking Corporation’›n
arac›l›¤›yla 52 uluslararas› banka taraf›ndan sa¤lanm›flt›r ve vadesi 29 Ekim 2004’tür. Vadeli sendikasyon kredilerinden 350 milyon ABD Dolar›
(499.625 TL) tutar›nda ve faiz oran› Libor + 0,75 olan ikincisi ise yine Sumitomo Mitsui Banking Corporation arac›l›¤›yla 40 uluslararas› banka
taraf›ndan sa¤lanm›flt›r ve vadesi 21 Temmuz 2004’tür.
c) Deutsche Bank Luxembourg arac›l›¤›yla al›nan fonlar
31 Aral›k 2002 tarihi itibariyle yabanc› kurulufllardan al›nan fonlar›n içinde 450 milyon ABD Dolar› (848,586 TL) tutar›nda ve faiz oran› Libor +
0.75 olan, Deutsche Bank Luxembourg’un arac›l›¤›yla 53 uluslararas› bankadan temin edilmifl ve vadesi 27 Eylül 2003 olan bir vadeli
sendikasyon kredisi bulunmaktad›r.
d) Yap›land›r›lm›fl finansman ifllemi
Kas›m 1999’da, Akbank, yabanc› para cinsinden düzenlenen, mevcut ve gelecekteki havale alacaklar›n› menkullefltirerek (uluslararas› ödeme
emirleri, mal karfl›l›¤› nakit, akreditif geri ödeme haklar›, vesaik mukabili nakit ve mevduat hesaplar›ndaki di¤er tutarlar), 400 milyon ABD
Dolar› tutar›nda yap›land›r›lm›fl finansman ifllemini sonuçland›rm›flt›r. Haziran 2000’de 100 milyon ABD Dolar›, Ekim 2001’de 200 milyon ABD
Dolar›, Haziran 2002’de 150 milyon ABD Dolar› ve Ekim 2003’te 325 milyon ABD Dolar›, ayn› iflleme ilave avans tutarlar› olarak eklenmifltir. Eylül
2003 tarihinde 500 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki ilk iki dilimin geriye ödemesi tamamlanm›flt›r. Yabanc› kurulufllardan al›nan borçlara dahil
olan tutarlar›n vade tarihleri afla¤›daki gibidir: 200 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki üçüncü dilimin vade tarihi Eylül 2006, 150 milyon ABD Dolar›
tutar›ndaki dördüncü dilimin vade tarihi Haziran 2007 ve 325 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki beflinci ve alt›nc› dilimlerin vade tarihi Eylül 2008’dir.
200 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki üçüncü dilime ait faiz oran› Libor + 0,5, 150 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki dördüncü dilime ait faiz oran› Libor
+ 0,5 ve 325 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki beflinci ve alt›nc› dilimlere ait faiz oran› Libor + 2,4’tür. 31 Aral›k 2003 tarihinde, menkullefltirme
iflleminin bakiye anapara tutar›, 2003 y›l›nda yap›lan 235 milyon ABD Dolar›, 2002 y›l›nda yap›lan 125 milyon ABD Dolar›, 2001 y›l›nda yap›lan 125
milyon ABD Dolar› ve 2000 y›l›nda yap›lan 31 milyon ABD Dolar› geri ödeme sonras›nda 658 milyon ABD Dolar›’d›r.
Yap›land›r›lm›fl bu finansman iflleminin geri ödeme tablosu afla¤›daki gibidir:
2003
2003
2004
2005
2006
2007
2008
TL
ABD Dolar›
TL
91.667
143.750
208.333
133.333
81.250
130.854
205.203
297.396
190.333
115.984
141.666
185.417
116.667
100.000
25.000
-
267.147
349.649
220.003
188.575
47.144
-
Faiz tahakkuku
Toplam
2002
ABD Dolar›
1.143
658.333
940.913
1.334
568.750
1.073.852
e) ‹hraç edilen borçlanma senetleri
Temmuz 1998’de, Akbank, döviz cinsinden olan, mevcut ve gelecekteki kredi kart› alacaklar›n›, toplamda 250 milyon ABD Dolar› tutar›ndaki
sertifikalar›n ihrac› için menkullefltirmifltir. ‹hrac›n vade tarihi Temmuz 2005 ve faiz oran› Libor + 2,5’tir. Mart 2001’de, ek kat›lma belgeleri
ihrac› yoluyla 100 milyon ABD Dolar› tutar›nda bir ikinci dilim finansman› sa¤lanm›flt›r. Yeni ihrac›n vade tarihi Ocak 2008 ve faiz oran› Libor +
0,5’tir. 31 Aral›k 2003 tarihinde, kat›lma belgeleri anapara bakiye tutar›, 2003 y›l›nda 46 milyon ABD Dolar›, 2002 y›l›nda 41 milyon ABD Dolar›,
2001 y›l›nda 37 milyon ABD Dolar›, ve 2000 y›l›nda 34 milyon ABD Dolar›’n›n geri ödemesinden sonra geriye kalan 192 milyon ABD Dolar›’d›r.
‹hraç edilmifl bu kat›lma belgeleri geri ödeme plan› afla¤›da belirtildi¤i gibidir:
2003
2003
2004
2005
2006
2007
2008
TL
ABD Dolar›
TL
50.389
41.196
37.500
50.000
12.500
71.930
58.807
53.531
71.375
17.844
45,650
50.389
41.196
37.500
50.000
12.500
86.085
95.021
77.685
70.716
94.287
23.574
Faiz tahakkuku
Toplam
2002
ABD Dolar›
1.544
191.585
275.031
3.313
237.235
450.681
NOT 15 - MEVDUAT
Tasarruf mevduat›
Ticari kurulufllar
Bankalar aras›
Repo ifllemlerinden
sa¤lanan fonlar
Di¤er
Vadesiz
2003
Vadeli
Toplam
Vadesiz
2002
Vadeli
Toplam
1.811.565
1.171.900
93.137
12.070.071
2.384.780
1.906.520
13.881.636
3.556.680
1.999.657
1.925.238
964.799
64.253
12.683.090
2.720.391
472.387
14.608.328
3.685.190
536.640
120.292
650.556
110.880
650.556
231.172
80.817
1.155.031
162.440
1.155.031
243.257
3.196.894
17.122.807
20.319.701
3.035.107
17.193.339
20.228.446
ABD Dolar›, Euro ve Türk Liras› cinsinden tasarruf mevduat›n›n etkin faiz oran› s›ras›yla y›ll›k %2,28 (2002: %2,77), %2,48 (2002: %3,76) ve
%22,74’tür (2002: %37,14).
NOT 16 - D‹⁄ER KISA VADEL‹ YÜKÜMLÜLÜKLER
Ertelenen gelir
Di¤er vergiler ve stopaj
‹hracat depozitolar› ve transfer talimatlar›
Gider tahakkuklar›
Katma de¤er vergisi
Al›nan siparifl avanslar›
Muhabir bankalara ödeme emirleri
Kiralama borçlar›
Personele borçlar
Al›nan depozito ve teminatlar
Di¤er (*)
2003
2002
95.877
86.316
42.098
30.336
13.523
13.515
12.607
6.940
4.723
1.592
125.123
227.687
74.760
36.144
105.573
1.366
25.840
15.076
9.986
8.643
4.512
101.589
432.650
611.176
(*) Konsolide mali tablolar›n toplam›nda bireysel olarak parasal önemlilik arz etmeyen birden fazla kalemden oluflmaktad›r.
NOT 17 - ÖDENECEK VERG‹LER
Ödenecek kurumlar vergisi ve gelir vergisi
Tenzil : peflin ödenen vergiler
Toplam ödenecek vergiler
2003
2002
881.896
(579.811)
656.933
(341.528)
302.085
315.405
Türk vergi mevzuat›, ana flirketin ve ba¤l› ortakl›klar›n›n, konsolide vergi beyan›nda bulunmas›na izin vermemektedir. Bu nedenle, bu konsolide
mali tablolarda gösterilen vergi karfl›l›klar›, her bir flirket için ayr›ca hesaplanm›flt›r.
Türkiye’de, kurumlar vergisi oran› %30’dur (2002: %33). Bu oran, kurumlar›n ticari kazanc›na vergi yasalar› gere¤ince indirimi kabul edilmeyen
giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalar›nda yer alan istisna (ifltiraklerden elde edilen temettü geliri gibi) ve indirimlerin (yat›r›m indirimi gibi)
uygulanmas› sonucu bulunacak vergi matrah›na uygulan›r. Kar da¤›t›lmad›¤› takdirde baflka bir vergi ödenmemektedir. 2004 mali y›l› için
kurumlar vergisi oran› %33’tür.
Türkiye’deki bir iflyeri ya da daimi temsilcisi arac›l›¤› ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de yerleflik tam mükellef kurumlara
ödenen kar paylar›ndan (temettüler) stopaj yap›lmaz. Bunlar›n d›fl›nda yap›lan temettü ödemeleri %11 oran›nda stopaja tabidir (1 Ocak 2004
tarihinden itibaren %10). Kar›n sermayeye ilavesi, kar da¤›t›m› say›lmaz ve stopaj uygulanmaz.
fiirketler üçer ayl›k mali karlar› üzerinden %30 (24 Nisan 2003 tarihinden önce %25 ve 2004 mali y›l› için %33) oran›nda geçici vergi hesaplar ve
o dönemi izleyen ikinci ay›n 10 uncu gününe kadar beyan edip 17 inci günü akflam›na kadar öderler. Y›l içinde ödenen geçici vergi o y›la ait olup
izleyen y›l verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Geçici vergi, devlete karfl› olan
di¤er mali borçlarla da mahsup edilebilir.
En az iki y›l süre ile elde tutulmufl ba¤l› ortakl›klardaki ifltirakler ile gayri menkullerin sat›fl›ndan do¤an karlar, sat›ld›klar› y›l›n kurumlar vergisi
beyannamesi verilme dönemi içinde sermayeye eklenmeleri flart› ile 31 Aral›k 2004 tarihine kadar vergiden istisnad›r.
Kurumlar›n 24 Nisan 2003 tarihinden sonra sabit k›ymetlere iliflkin 5 TL’nin (2004 y›l› için 6 TL) üzerindeki yat›r›m harcamalar›n›n %40’› -baz›
istisnalar hariç- yat›r›m indirimi istisnas›ndan yararlanarak kurumlar vergisinden istisna edilir. ‹stisna edilen bu tutarlar üzerinden herhangi bir
stopaj da hesaplanmaz. Kurum kazanc›n›n yeterli olmamas› halinde hesaplanan yat›r›m indirimi hakk› sonraki y›llara devrolunur. Yat›r›m
indirimi istisnas›ndan yararlanmak için "Yat›r›m Teflvik Belgesi" alma zorunlulu¤u bulunmamaktad›r. 24 Nisan 2003 tarihinden önce geçerli
olan hükümlere göre kazan›lm›fl yat›r›m indirimi hakk›n›n kullan›lmas› halinde yararlan›lan yat›r›m indirimi istisnas› tutar› üzerinden, kar›n
da¤›t›l›p da¤›t›lmad›¤›na bak›lmaks›z›n %19,8 oran›nda stopaj hesaplanacakt›r.
Türk vergi mevzuat›na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 y›l› aflmamak kayd›yla dönem kurum kazanc›ndan indirilebilirler.
Ancak, mali zararlar, geçmifl y›l karlar›ndan mahsup edilemez.
Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sa¤lamak gibi bir uygulama bulunmamaktad›r. Kurumlar vergisi
beyannameleri hesap döneminin kapand›¤› ay› takip eden dördüncü ay›n 15 inci günü akflam›na kadar ba¤l› bulunulan vergi dairesine verilir.
Bununla beraber, vergi incelemesine yetkili makamlar befl y›l zarf›nda muhasebe kay›tlar›n› inceleyebilir ve hatal› ifllem tespit edilirse ödenecek
vergi miktarlar› de¤iflebilir.
31 Aral›k tarihinde sona eren y›la ait vergi, Türk Liras›’n›n 31 Aral›k 2003 tarihindeki sat›n alma gücü de¤erinden afla¤›daki flekilde
özetlenmifltir:
2003
2002
Parasal kazanç
881.896
32.931
656.933
80.606
Cari y›l vergi gideri
Ola¤anüstü vergi gideri
Stopaj
914.827
5.177
737.539
790
2.273
(218.496)
(118.213)
701.508
622.389
2003
2002
Kanuni mali tablolarda yer alan vergi öncesi kar
Kanunen kabul edilmeyen giderler
Temettü geliri
‹ndirilebilen mali zararlar
‹fltirak sat›fl kar›
Yat›r›m indirimleri
Di¤er vergi d›fl› gelirler
3.094.643
427.500
(314.778)
(235.767)
(113.258)
(19.512)
(124.646)
2.294.612
47.557
(241.303)
(30.073)
(3.067)
(55.967)
(200.087)
Kurumlar vergisi matrah›
Stopaj matrah›
2.714.182
17.767
1.811.672
55.967
Etkin vergi %32,39 (2002: %35,18)
Yat›r›m indirimi üzerinden fon dahil stopaj %16,39 (2002: %19,80)
Maddi duran varl›klar ve ifltirak sat›fl kar› üzerinden
fon dahil stopaj (2002: %11,0)
Di¤er
879.017
2.912
637.421
11.082
(33)
337
8.093
Parasal kazanç
881.896
32.931
656.933
80.606
Cari y›l vergi gideri
914.827
737.539
Ertelenen vergi geliri
Vergi gideri
Cari y›l vergi giderinin mutabakat› afla¤›daki gibidir:
Ertelenen vergiler
30 Aral›k 2003 tarihinde Resmi Gazetede yay›mlanan, parasal olmayan varl›k ile yükümlülüklerin vergi de¤erinin tespit yöntemlerinde
de¤ifliklikler getirecek olan 5024 say›l› Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nda De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda
Kanun ("5024 say›l› Kanun"), kazançlar›n› bilanço esas›na göre tespit eden mükelleflerin kanuni mali tablolar›n› 1 Ocak 2004 tarihinden
bafllayarak enflasyon düzeltmesine tabi tutmas›n› öngörmektedir. Mükellefler 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle enflasyona göre düzeltilmifl aç›l›fl
bilançolar›n› haz›rlamakla yükümlüdürler. Mükellefler, 2004 y›l› Mart veya Haziran dönemlerine ait geçici vergi hesaplamalar›n› ve beraberinde
31 Aral›k 2003 tarihli aç›l›fl bilançosunu 28 fiubat 2004 tarihinde yay›mlanan 328 say›l› Vergi Usul Kanunu Genel Tebli¤i ("Tebli¤") uyar›nca
düzenleyip beyan edeceklerdir. Bunun yan› s›ra, 5024 say›l› Kanun’da belirtildi¤i üzere SPK’n›n yüksek enflasyon döneminde mali tablolar›n
düzeltilmesine iliflkin düzenlemelerine göre 31 Aral›k 2003 tarihli bilançolar›n› düzeltmek zorunda olan mükellefler söz konusu bilançolar›n›
5024 say›l› Kanun’da ve Tebli¤’de belirtilen esaslar uyar›nca yeniden düzeltmek zorunda de¤ildirler.
Holding, Holding’in Türkiye’de faaliyet gösteren ve hisse senetleri ‹MKB’de ifllem gören Ba¤l› Ortakl›klar› ve Müflterek Yönetime Tabi
Ortakl›klar› 1 Ocak 2004 tarihli aç›l›fl bilançolar›n› düzenlerken 5024 say›l› Kanun’un imkan tan›d›¤› flekilde, SPK’n›n yüksek enflasyon
döneminde mali tablolar›n düzeltilmesine iliflkin düzenlemelerine göre haz›rlanm›fl olan 31 Aral›k 2003 tarihli bilançosunu esas alma karar›
vermifltir.
Holding’in Türkiye’de faaliyet gösteren ve hisse senetleri ‹MKB’de ifllem görmeyen Ba¤l› Ortakl›klar› ve Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›
31 Aral›k 2003 tarihli aç›l›fl bilançolar›n› 5024 say›l› Kanun uyar›nca düzenlemifllerdir.
Dolay›s›yla 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle enflasyon düzeltme ifllemi sebebiyle önceki dönemlerde oluflan vergilendirilebilir veya indirilebilir
geçici farklar k›smi olarak ortadan kalkm›flt›r. Bu farklar ile ilgili konusu kalmam›fl ertelenen vergi yükümlülü¤ü veya varl›¤› cari y›l gelir
tablosuna yans›t›lm›flt›r.
Grup, ertelenen vergi varl›klar› ve yükümlülüklerini, UFRS’ye uygun olarak haz›rlanm›fl mali tablolar ile uygulanan vergi kanunlar›na göre
haz›rlanan kanuni finansal tablolar karfl›laflt›r›ld›¤›nda farkl› uygulamalardan do¤an geçici farkl›l›klar› esas alarak kaydeder. Bu farklar
genellikle gelir ve giderlerin UFRS’ye ve vergi kanunlar›na göre farkl› raporlama dönemlerinde kaydedilmesine yol açar. 31 Aral›k itibariyle
toplam geçici farklar ve bunlar›n yol açt›¤› - yasalaflm›fl vergi oranlar› kullan›larak hesaplanan - ertelenen vergi varl›klar› ve yükümlülükleri
afla¤›daki gibidir:
2003
2002
Toplam
geçici
farklar
Ertelenen
vergi varl›¤› /
(yükümlülü¤ü)
Toplam
geçici
farklar
Ertelenen
vergi varl›¤› /
(yükümlülü¤ü)
(656.087)
(202.585)
(122.967)
(122.379)
(71.102)
(22.257)
(89.578)
69.921
61.540
36.890
36.714
21.385
6.677
27.435
(688.854)
(132.201)
(12.747)
(72.033)
(95.032)
90.928
44.750
3.912
23.547
30.791
Ertelenen vergi varl›klar›:
Yat›r›m teflvikleri
‹ndirilmemifl mali zararlar
Menkul de¤er de¤erleme fark›
Kredi risk karfl›l›¤›
Sabit k›ymet de¤er düflüklü¤ü
Di¤er geçici farklar
Ertelenen vergi varl›klar›
260.562
193.928
Ertelenen vergi yükümlülükleri:
Maddi duran varl›klar ile stoklar›n kay›tl› de¤eri
ile vergi de¤eri aras›ndaki farklar
- Maddi duran varl›klar
- Stoklar
Co¤rafi bölge risk karfl›l›¤› iptali
Ertelenen finansman gideri
Di¤er geçici farklar
Ertelenen vergi yükümlülükleri
Ertelenen vergi yükümlülükleri - net
765.517
3.450
66.873
20.479
24.538
(220.155)
(1.046)
(26.748)
(6.145)
(7.550)
1.159.167
27.359
26.749
22.982
22.047
(384.564)
(9.029)
(7.944)
(7.584)
(6.899)
(261.644)
(416.020)
(1.082)
(222.092)
‹ndirilmemifl mali zararlardan oluflan ertelenen vergi varl›klar›, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanman›n
kuvvetle muhtemel olmas› flart›yla hesaplanmaktad›r. 31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle Holding’in ertelenen vergi varl›¤› mali tablolara
yans›t›lmam›fl indirilmemifl mali zararlar›n›n toplam› 245.189 TL’dir (2002: 289.088 TL).
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle ertelenen vergi yükümlülü¤ünün hareket tablosu afla¤›da sunulmufltur:
1 Ocak 2003 bakiyesi
Konsolidasyon kapsam›ndaki de¤ifliklikler
Yabanc› para çevrim fark›n›n etkisi
Cari y›l gelir kayd›
31 Aral›k 2003 bakiyesi
222.092
3.460
(1.483)
(4.491)
(218.496)
1.082
NOT 18 - KIDEM TAZM‹NATI KARfiILI⁄I
Türk ‹fl Kanunu’na göre Holding, bir hizmet y›l›n› doldurmak kayd›yla sebepsiz olarak ifline son verilen, askere ça¤r›lan, ölen veya 25 y›l
(kad›nlar için 20 y›l) hizmetini tamamlad›ktan sonra emekli olan ve emeklilik yafl›na ulaflan (kad›nlar için 58, erkekler için 60) personeline k›dem
tazminat› ödemek ile yükümlüdür. Ödenecek tutar, 31 Aral›k 2003 tarihinde, her hizmet y›l› için en fazla
1.390 TL (2002: 1.260 TL) ile s›n›rl› olmak üzere, bir ayl›k maafla eflittir.
Yukar›da aç›klanan yasal düzenlemeler haricinde emeklilik taahhütleri için herhangi bir düzenleme yoktur.
Fon ayr›lma zorunlulu¤u bulunmad›¤›ndan yükümlülük için fon ayr›lmam›flt›r.
K›dem tazminat› karfl›l›¤›, Holding’in çal›flanlar›n emeklili¤inden do¤acak gelecekteki olas› yükümlülü¤ünün, bilanço tarihindeki de¤erinin
tahmini ile hesaplanm›flt›r.
UMS 19 "Çal›flanlara Sa¤lanan Faydalar", flirketlerin belirli sosyal hak planlar› kapsam›ndaki yükümlülüklerinin tahmini için aktüer de¤erleme
yöntemlerinin kullan›lmas›n› öngörmektedir. Buna ba¤l› olarak, toplam yükümlülü¤ün hesaplanmas›nda her bir flirket için aktüer varsay›mlar
ve mevcut yasal yükümlülükler kullan›lm›flt›r.
31 Aral›k tarihinde sona eren y›llardaki k›dem tazminat› yükümlülü¤ünün hareketi afla¤›daki gibidir:
1 Ocak bakiyesi
Konsolidasyon kapsam›ndaki de¤ifliklikler
Ba¤l› ortakl›k ve müflterek yönetime tabi ortakl›k sat›fl›
Ödemeler
Cari y›l gideri
Parasal kazanç
31 Aral›k bakiyesi
2003
2002
86.036
1.180
(2.434)
(29.801)
40.363
(9.196)
91.219
(6)
(14)
(31.271)
43.601
(17.493)
86.148
86.036
NOT 19 - SERMAYE
Holding’in onaylanm›fl ve ç›kar›lm›fl sermayesi her biri 1.000 TL kay›tl› nominal bedeldeki 1.000.000.000.000 (2002: 800.000.000.000) hisseden
oluflmaktad›r.
31 Aral›k tarihi itibariyle Holding’in onaylanm›fl ve ç›kar›lm›fl sermayesi ve sermaye yap›s› afla¤›daki gibidir:
Hissedarlar:
Sabanc› ailesi
Halka aç›k
Sermaye
Emisyon primi
Pay (%)
2003
Pay (%)
2002
83,34
16,66
833.365
166.635
83,66
16,34
669.250
130.750
100
1.000.000
100
800.000
21.670
21.670
Sermaye düzeltme farklar› ve emisyon primi düzeltme farklar›, Holding sermayesinin ve emisyon priminin enflasyona göre düzeltilmifl toplam
tutar› ile Holding’in enflasyon düzeltmesi öncesindeki sermaye ve emisyon primi tutar› aras›ndaki fark› ifade eder.
Holding’in Esas Sözleflmesi uyar›nca, Holding’in kuruluflunda 1.000.000 TL’den fazla ifltirak eden kurucu ortaklara beher 250.000 TL hisse
taahütleri karfl›l›¤›nda birer intifa senedi verilir. Bu sebepten dolay› Vaksa ve baz› Sabanc› ailesi bireylerine verilmifl toplam 189 adet intifa
senedi bulunmaktad›r. ‹ntifa senedi sahipleri Not 20’de belirtildi¤i üzere da¤›t›labilir kardan temettü alma hakk›na sahiptirler. ‹ntifa senedi
sahipleri Holding’in sermayesinde pay sahibi olmamakla beraber bu intifa senetlerine istinaden herhangi bir oy hakk›na da haiz de¤illerdir.
NOT 20 - B‹R‹KM‹fi KÂRLAR VE YASAL YEDEKLER
Kanuni mali tablolarda yasal yedekler d›fl›nda, birikmifl karlar, afla¤›da belirtilen yasal yedek flart›na tabi olmak kayd›yla da¤›t›ma aç›kt›r.
Yasal yedekler, TTK’da öngörüldü¤ü flekli ile birinci ve ikinci yedeklerden oluflur. TTK, birinci yasal yede¤in, toplam yedek Holding’in ödenmifl
sermayesinin %20’sine eriflene kadar kanuni kardan %5 oran›nda ayr›lmas›n› öngörür. ‹kinci yasal yedek ise, ödenmifl sermayenin %5’ini aflan
tüm nakit kar da¤›t›mlar› üzerinden %10 oran›nda ayr›l›r, ancak Holding flirketleri bu uygulamaya tabi de¤ildir. TTK hükümleri çerçevesinde
yasal yedekler, sadece zararlar› netlefltirmek için kullan›labilmekte ve ödenmifl sermayenin %50’sini aflmad›kça di¤er amaçlarla
kullan›lamamaktad›r.
Temettü da¤›t›m› Holding taraf›ndan, Esas Sözleflmesi’nde belirtildi¤i üzere, vergilerin düflülmesi ve yasal yedeklerin ayr›lmas›ndan sonra Türk
Liras› olarak yap›lmaktad›r. Esas Sözleflme gere¤ince, vergilerin düflülmesi, yasal yedeklerin ayr›lmas› ve birinci temettünün düflülmesinden
sonra kalan da¤›t›labilir kar›n %4’e kadar› Yönetim Kurulu üyelerine, %3’ü kadar› intifa senedi sahiplerine ve %3’ü kadar› Vaksa’ya da¤›t›labilir.
Holding, 2003 y›l›nda (enflasyona göre düzeltme yap›lmadan 2002 y›l› kar›ndan olmak üzere) adi hisse senedi sahiplerine 40.000 TL (2002:
Yoktur), intifa senedi sahiplerine 1.687 TL (2002: Yoktur), Vaksa’ya 1.687 TL (2002: Yoktur) ve Yönetim Kurulu üyelerine 170 TL (2002: Yoktur)
temettü da¤›t›m› yapm›flt›r.
Hisseleri ‹MKB’de ifllem gören flirketler, SPK taraf›ndan getirilen temettü flartlar›na afla¤›daki flekilde tabidir:
Seri: XI, No:25 say›l› Tebli¤ K›s›m Onbefl madde 399 uyar›nca enflasyona göre düzeltilen ilk mali tablo denklefltirme iflleminde ortaya ç›kan ve
"geçmifl y›llar zarar›"nda izlenen tutar›n, SPK’n›n kar da¤›t›m›na iliflkin düzenlemeleri çerçevesinde, enflasyona göre düzeltilmifl mali tablolara
göre da¤›t›labilecek kar rakam› bulunurken indirim kalemi olarak dikkate al›nmas› esast›r. Bununla birlikte, "geçmifl y›llar zarar›"nda izlenen
söz konusu tutar›n, varsa dönem kar› ve da¤›t›lmam›fl geçmifl y›l karlar›, kalan zarar miktar›n›n ise s›ras›yla ola¤anüstü yedek akçeler, yasal
yedek akçeler, özkaynak kalemlerinin enflasyon muhasebesine göre düzeltilmesinden kaynaklanan sermaye yedeklerinden mahsup edilmesi
mümkün bulunmaktad›r.
1 Ocak 2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Seri: XI No: 25 say›l› tebli¤ uyar›nca UFRS’ye uygun olarak haz›rlanan mali tablolar esas
al›narak hesaplanan 2003 y›l› faaliyetlerinden elde edilen karlar dikkate al›nmak üzere, da¤›t›labilir kar›n en az %20’si oran›nda kar da¤›t›m›
zorunlulu¤u getirilmifltir. Bu da¤›t›m flirketlerin genel kurullar›n›n alaca¤› karara ba¤l› olarak nakit olarak ya da da¤›t›labilir kar›n %20’sinden
afla¤› olmamak üzere bedelsiz hisse senedi olarak ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz hisse senedi da¤›t›lmas› suretiyle
gerçeklefltirilebilecektir. Konsolide mali tablolarda, konsolide kara dahil olan ama genel kurulunda henüz kar da¤›t›m› karar› almayan ba¤l›
ortakl›k, müflterek yönetime tabi ortakl›k ve ifltiraklerin kar tutarlar›, ana ortakl›¤›n kar da¤›t›m›nda dikkate al›nmaz.
31 Aral›k tarihi itibariyle Holding’in konsolide edilmemifl kanuni mali tablolar›na göre yasal yedekleri ve önceki dönem karlar› afla¤›daki gibidir
(enflasyona göre düzeltme yap›lmadan):
Yasal yedekler
Önceki dönem karlar› (ola¤anüstü yedek)
2003
2002
18.857
245.015
15.158
253.326
263.872
268.484
Seri: XI No: 25 say›l› tebli¤ uyar›nca enflasyona göre düzeltilen ilk mali tablo düzenlenmesi sonucunda özsermaye kalemlerinden "Sermaye,
Emisyon Primi, Yasal Yedekler, Statü Yedekleri, Özel Yedekler ve Ola¤anüstü Yedek kalemlerine bilançoda kay›tl› de¤erleri ile yer verilir. Bu
hesap kalemlerinin düzeltilmifl de¤erleri toplu halde özsermaye grubu içinde "özsermaye enflasyon düzeltmesi farklar›" hesab›nda yer verilir.
Tüm özsermaye kalemlerine iliflkin "özsermaye enflasyon düzeltmesi farklar›" sadece bedelsiz sermaye art›r›m› veya zarar mahsubunda,
ola¤anüstü yedeklerin kay›tl› de¤erleri ise, bedelsiz sermaye art›r›m›; nakit kar da¤›t›m› ya da zarar mahsubunda kullan›labilecektir.
Yukar›daki hususa göre Holding’in Seri: XI No: 25 say›l› Tebli¤’e göre kar da¤›t›m›nda baz al›nacak özsermaye tablosu afla¤›daki gibidir.
2003
Sermaye
Emisyon primi
Yasal yedekler
Ola¤anüstü yedek
Özsermaye enflasyon düzeltme farklar›
Net dönem kar›
Geçmifl y›llar karlar›
1.000.000
21.670
18.857
245.015
3.072.359
814.439
90.281
Kar da¤›t›m›na esas olan toplam özsermaye
5.262.621
Makul de¤er yede¤i
Konsolide mali tablolara göre toplam özsermaye
(170.248)
2.068
5.094.441
Yukar›da tarihi bedelleri ile gösterilmifl kalemlerin düzeltilmifl de¤erleri ve özsermaye enflasyon düzeltme farklar› afla¤›daki gibidir.
Tarihi
de¤erler
Düzeltilmifl
de¤er
Özsermaye
enflasyon
düzeltmesi
fark›
1.000.000
21.670
18.857
245.015
3.547.641
263.526
88.520
458.214
2.547.641
241.856
69.663
213.199
1.285.542
4.357.901
3.072.359
2003
2002
Faiz geliri
Kur fark› geliri
Vadeli sat›fl faiz geliri
Di¤er finansman geliri
113.844
52.957
29.229
3.025
78.854
100.866
54.802
341
Finansman geliri
199.055
234.863
Faiz gideri
Kur fark› gideri
Vadeli al›m faiz gideri
Di¤er finansman gideri
(60.822)
(43.654)
(10.907)
(5.648)
(61.651)
(172.467)
(22.299)
(12.574)
(121.031)
(268.991)
78.024
(34.128)
2003
2002
32.309
(657)
61.595
(20.475)
1.780
21.305
(59.515)
3.348
(22.332)
(109.560)
122.238
3.380
26.732
164.840
91.156
2.836
23.766
14.058
(8.704)
(971)
(18.340)
(207.758)
(2.796.836)
(1.029.318)
91.255
(37.920)
383.249
(3.071.385)
(875.607)
2.078.445
(213.353)
756.451
(3.359.534)
(1.234.454)
Sermaye
Emisyon primi
Yasal yedekler
Ola¤anüstü yedek
NOT 21 - F‹NANSMAN GEL‹R‹ / (G‹DER‹) - NET
Finansman gideri
Finansman geliri / (gideri) bankac›l›k d›fl›ndaki di¤er bölümler ile ilgilidir.
NOT 22 - ‹fiLETME FAAL‹YETLER‹NDEN SA⁄LANAN NAK‹T AKIMI
‹flletme varl›k ve yükümlülüklerindeki de¤ifliklikler:
Ticari alacaklardaki azal›fl
‹liflkili taraflardan alacaklardaki (art›fl) / azal›fl
Stoklardaki azal›fl
Di¤er dönen varl›klardaki (art›fl) / azal›fl
Uzun vadeli ticari alacaklardaki azal›fl
Uzun vadeli di¤er duran varl›klardaki azal›fl
Ticari borçlardaki (azal›fl) / art›fl
‹liflkili taraflara olan borçlardaki art›fl / (azal›fl)
Sigorta teknik karfl›l›klar›ndaki azal›fl
Di¤er k›sa vadeli yükümlülüklerdeki azal›fl
Di¤er uzun vadeli yükümlülüklerdeki art›fl / (azal›fl)
Bankac›l›k bölümündeki iflletme varl›k ve yükümlülüklerindeki de¤ifliklikler:
Al›m-sat›m amaçl› ve yat›r›m amaçl› finansal varl›k al›m›
‹flletme kaynakl› alacaklardaki art›fl
Mevduatlardaki art›fl
T.C. Merkez Bankas› hesab›ndaki art›fl
‹flletme faaliyetlerinden kaynaklanan enflasyon etkisi
NOT 23 - YABANCI PARA POZ‹SYONU
31 Aral›k tarihi itibariyle yabanc› para cinsinden olan finansal varl›k ve yükümlülüklerin, konsolidasyon düzeltmeleri öncesinde, kay›tl› de¤erleri
Varl›klar
Yükümlülükler
Net yabanc› para pozisyonu
Kasa ve banka
Türev araçlar
Ticari alacaklar
Di¤er varl›klar
Yabanc› para cinsinden
toplam finansal varl›klar
Al›nan fonlar, krediler
ve ihraç edilen borçlanma senetleri
Mevduat
Türev araçlar
Ticari borçlar
Di¤er yükümlülükler
toplam finansal yükümlülükler
Net bilanço pozisyonu
Kasa ve banka
Türev araçlar
Ticari alacaklar
Di¤er varl›klar
Al›nan fonlar, krediler ve
ihraç edilen borçlanma senetleri
Mevduat
Türev araçlar
Ticari borçlar
Di¤er yükümlülükler
Net bilanço pozisyonu
2003
2002
19.592.411
(19.824.305)
19.618.249
(20.157.476)
(231.894)
(539.227)
ABD Dolar›
EUR
2003
GBP
Di¤er
Toplam
989.559
5.382.115
199.503
390.668
7.817.661
176.712
120.785
11.125
658.157
310.312
102.855
697.734
1.355.791
191.146
211.532
14.172
14.824
334.342
193.302
132.806
58.913
69.488
36.722
31.131
27.557
47.280
13.702
2.517
1.699.262
5.692.427
667.831
1.088.402
9.394.311
547.944
404.932
97.302
15.088.128
3.541.699
803.675
158.909
19.592.411
4.009.754
8.364.684
48.692
110.554
193.999
639.769
4.996.159
49.407
149.807
63.321
14.690
151.180
334.342
30.628
69.815
4.545
500.964
47.281
33.838
10.876
4.668.758
14.012.987
479.722
324.827
338.011
12.727.683
5.898.463
600.655
597.504
19.824.305
2.360.445
(2.356.764)
203.020
(438.595)
(231.894)
ABD Dolar›
EUR
2002
GBP
Di¤er
Toplam
1.614.986
2.577.161
38.109
705.423
9.762.510
113.846
172.868
44.802
513.882
505.633
35.607
558.233
904.139
83.790
322.501
30.956
813.877
26.773
198.232
163.839
92.531
12.261
38.975
41.040
3.423
25.018
65.401
2.928
149.505
2.981.720
3.123.834
103.912
1.263.656
10.889.899
426.876
590.828
237.524
15.029.705
2.954.741
1.307.513
326.290
19.618.249
3.681.892
9.415.833
142
75.692
304.375
704.884
4.198.636
133
191.298
113.923
822.919
32.877
1.229
55.247
17.798
9.381
524.011
13
1.435
5.758
5.219.076
14.171.357
1.517
323.672
441.854
13.477.934
5.208.874
930.070
540.598
20.157.476
1.551.771
(2.254.133)
377.443
(214.308)
(539.227)
NOT 24 - TAAHHÜTLER VE fiARTA BA⁄LI YÜKÜMLÜLÜKLER
Verilen teminat mektuplar›
Kredi mektuplar›
Dövizli kabul kredileri
2003
2002
1.180.834
530.781
147.656
1.027.381
673.350
751.359
1.859.271
2.452.090
Borçlanma senetleri ile ilgili geri al›m ve geri sat›m taahhütleri:
31 Aral›k 2003 tarihi itibariyle borçlanma senetleri (devlet tahvilleri, hazine bonolar› ve eurobondlar) ile ilgili geri al›m ve geri sat›m taahhütleri
Geri al›m taahhütleri
Geri sat›m taahhütleri
2003
2002
694.617
99.135
1.166.467
643.881
2003
2002
2.347
459.304
682.767
1.268
202.003
3.233
20.357
201.997
349.636
202.350
-
1.350.922
774.340
15.121
746.387
512.576
49.846
12.724
2.288
40.487
473.573
168.999
66.556
12.054
-
1.338.942
761.669
2003
2002
64.410
2.020.180
235.645
16.165
1.642.839
181.801
2.320.235
1.840.805
2.120.700
2.534
73.284
1.755.353
7.811
18.138
2.196.518
1.781.302
62.255
48.930
334.342
31.131
44.520
46.560
253.641
37.404
476.658
382.125
Yabanc› para ve faiz swaplar› ile vadeli döviz al›m-sat›m sözleflmeleri ile ilgili taahhütler:
Döviz al›m
TL
ABD Dolar›
EUR
JPY
GBP
Di¤er
Döviz sat›m
TL
ABD Dolar›
EUR
JPY
GBP
Di¤er
Döviz swap al›mlar›
ABD Dolar›
EUR
GBP
Döviz swap sat›fllar›
ABD Dolar›
GBP
EUR
Faiz haddi swap al›mlar›
ABD Dolar›
EUR
GBP
JPY
Faiz haddi swap sat›fllar›
JPY
ABD Dolar›
EUR
GBP
Spot al›mlar
Spot sat›fllar
2003
2002
47.280
48.528
48.930
321.959
56.807
26.819
46.560
253.641
466.697
383.827
81.957
81.455
38.583
38.584
420.242
126.726
39.711
-
412.738
560.974
112.714
135.818
586.679
1.222.244
Taahhütler - Di¤er flirketler
Verilen teminat mektuplar›
‹hracat teflvik belgesine istinaden ihracat taahhütleri
Yat›r›m teflvik belgesine istinaden taahhütler
Verilen di¤er teminatlar
NOT 25 - ‹fiLETME B‹RLEfiMELER‹
Holding’in Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›klar›ndan Carrefoursa, 1 Ocak - 31 Aral›k 2003 hesap döneminde ‹ntem Ticaret Merkezi A.fi.’nin
%99,4’ünü 974 TL karfl›l›¤› sat›n alm›flt›r. Sat›n alma iflleminden 3.726 TL flerefiye do¤mufltur.
1 Ocak - 31 Aral›k 2003 hesap döneminde Holding’in grup d›fl›na yapt›¤› sat›fllar Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›k olan Danonesa Danone
Sabanc› G›da ve ‹çecek Sanayi T.A.fi. ve Ba¤l› Ortakl›k olan Akkardansa Sanayi ve Ticaret A.fi.’nin sermayelerinin s›ras›yla %49,88 ve %69,81’ine
tekabül eden hisse senetlerinin sat›fllar›n› içermektedir.
1 Ocak - 31 Aral›k 2002 hesap döneminde Holding’in grup d›fl›na yapt›¤› sat›fllar Ba¤l› Ortakl›¤› olan Giysa Sabanc› Giyim Ma¤azac›l›¤› A.fi. ve
Müflterek Yönetime Tabi Ortakl›¤› olan Kraftsa Kraft Sabanc› G›da Pazarlama ve Ticaret A.fi.’nin sermayelerinin s›ras›yla %74,99 ve %48,75’ine
tekabül eden hisse senetlerinin sat›fllar›n› içermektedir.
1 Ocak - 31 Aral›k 2003 hesap döneminde oluflan bu ifllemlerin detaylar› afla¤›da verilmifltir:
Sat›fl has›lat›
Tenzil: sat›lan iflletmelerin (varl›klar›n›n) / yükümlülüklerin kay›tl› de¤eri-net
‹fltirak sat›fl kazanc›
2003
2002
112.217
(41.221)
39
10.987
70.996
11.026
fierefiye ve negatif flerefiyenin, 31 Aral›k tarihleri itibariyle sona eren mali y›llara ait hareket tablosu afla¤›da sunulmufltur:
fierefiye
Negatif flerefiye
1 Ocak 2003
‹laveler
De¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤› (*)
‹tfa paylar›
305.726
3.726
(18.449)
(37.661)
(23.604)
21.985
(4.922)
31 Aral›k 2003
229.738
17.063
(*) DuPontSA’n›n ba¤l› ortakl›klar›ndan Sasa DuPont Sabanc› Polyester Sanayi A.fi.’nin ("Sasa") faaliyet sonuçlar› nedeniyle, de¤er düflüklü¤ü
tespitine yönelik olarak indirgenmifl nakit ak›m› yöntemine göre geri kazan›labilir de¤er çal›flmas› yap›lm›flt›r. Buna göre konsolide mali
tablolarda flerefiyenin kay›tl› de¤erinin, geri kazan›labilir de¤erini aflan k›sm› için de¤er düflüklü¤ü karfl›l›¤› ayr›lm›flt›r.
fierefiye
Negatif flerefiye
1 Ocak 2002
‹tfa paylar›
339.423
(3.739)
(29.958)
26.906
(4.921)
31 Aral›k 2002
305.726
21.985
NOT 26 - B‹LANÇO TAR‹H‹NDEN SONRA ORTAYA ÇIKAN HUSUSLAR
1. Holding, 10 Mart 2004 tarihli yönetim kurulu toplant›s›nda ç›kar›lm›fl sermayenin 98.141 TL’si ifltiraklerden gelen özel fonlardan, 18.568 TL’si
maddi duran varl›k yeniden de¤erleme de¤er art›fl fonundan, 26.157 TL’si ola¤anüstü yedeklerden, 53.797 TL’si ifltirak hisseleri sat›fl
karlar›ndan, 3.218 TL’si gayrimenkul sat›fl kar›ndan, 119 TL’si maliyet art›fl fonundan karfl›lanmak suretiyle toplam 200.000 TL bedelsiz
art›r›larak 1.000.000 TL’den 1.200.000 TL’ye yükseltilmesine karar verilmifltir.
2. Holding’in hissedarlar›ndan Sabanc› ailesi fertleri (Not 19), flahsi portföylerinde bulunan, Holding’in sermayesinin %2,4’üne tekabül eden
hisse senetlerinden toplam 24.000 TL nominal de¤erdeki 24.000.000.000 adet hisse senedinin, yurtd›fl› kurumsal yat›r›mc›lar›n talebi üzerine,
‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› Toptan Sat›fllar Pazar›’nda gerçekçi fiyat esaslar›na uygun olarak dolafl›ma ç›kacak flekilde sat›lmas›na
karar vermifltir. Söz konusu hisse senetleri daha önce dolafl›mda olmay›p, tedavülü art›r›c› niteliktedir ve 1 Nisan 2004 tarihinde Takasbank
A.fi.’ye depo edilmifltir. Holding sat›fl iflleminde ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›’n›, al›c› Deutsche Bank ise Bender Menkul De¤erler A.fi.
arac› kurum olarak belirlemifltir. Sat›fl ifllemi ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› Toptan Sat›fllar Pazar›’nda 8 Nisan 2004 tarihinde
gerçekleflmifltir.
3. Akbank, 10 fiubat 2004 tarihli yönetim kurulu toplant›s›nda ifltirak portföyünde bulunan Ak Yat›r›m Ortakl›¤› A.fi.’nin sermayesinin %5’ine
tekabül eden hisse senetlerinden 300 TL nominal de¤erdeki 300.000.000 adet hisse senedinin ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›’nda oluflacak
fiyatlardan bir y›l içerisinde sat›fl›na ve bu sat›fltan elde edilecek kar›n sermayeye ilavesine karar vermifltir.
Finar Kurumsal Tasar›m taraf›ndan üretilmifltir.
Sabanc› Center 34330 ‹stanbul
Tel: (0 212) 281 66 00 Faks: (0 212) 281 02 72 Tlx: 26771 HÖSA TR
‹nternet : www.sabanci.com
e-mail : [email protected]
Bu döküman›n bas›m›nda
%100 geri dönüfltürülmüfl ka¤›t kullan›lm›flt›r.
HACI ÖMER
SABANCI HOLD‹NG A.fi.
Kurum Profili 2003
Konsolide Finansal Göstergeler
(Milyon US$)
YILLAR
1999
2000
2001
2002
2003
C‹RO
5,478
5,626
5,857
5,224
7,261
TOPLAM AKT‹FLER
11,566
15,233
14,860
18,692
25,412
NET GEL‹R
49
190
(210)
228
583
(*)
ÖZKAYNAK
1,789
2,350
1,923
2,422
3,650
(*) Uluslararas› Finansal Raporlama Sistemine (UFRS) göre.
TOPLAM AKT‹FLER
(Milyon US$)
15.233
14.860
2000
2001
5.224
11.566
5.626
5.478
5.857
18.692
25.412
7.261
C‹RO
(Milyon US$)
5.000
10.000
1999
2000
2001
2002
2003
1999
2002
2003
‹çindekiler
Sabanc› Grubu’na Genel Bak›fl 01 Yönetim Kurulu Baflkan› ve CEO’nun Mesaj› 02 Vizyon, Misyon 06 Temel De¤erler 07 Mükemmellik Politikalar› 08
Yönetim Kurulu 10 Yönetim Komiteleri 12 Grup Baflkanlar› 12 Üst Yönetim 13 Kurumsal Yönetim ‹lkeleri 14 Risk Yönetimi 16 Yat›r›mc› ‹liflkileri
ve Temettü Politikas› 18 Çevre Politikalar› 20 ‹nsan Kaynaklar› 21 Türkiye ve Dünya Ekonomisine Bak›fl 22 Stratejiler 24 3005 Program› 30
Stratejik ‹flbirlikleri ve Yabanc› Ortakl›klar 32 Sabanc› Grubu 34 Banka ve Sigortac›l›k 36 Lastik ve Takviye Malzemeleri 44 Kimya 50
Perakendecilik 54 G›da 58 Çimento ve Beton 62 Otomotiv 66 Tekstil 70 Bilgi ve Telekomünikasyon 74 D›fl ‹liflkiler 78 Di¤er Faaliyetler 82 Sosyal
ve Kültürel Faaliyetler 86 ‹fltirakler ve ‹fltirak Oranlar› 92 Uluslararas› Bas›nda Sabanc› Grubu 94
Sabanc› Grubu’na Genel Bak›fl
Hac› Ömer Sabanc› Holding A.fi.,
Türkiye’nin en büyük sanayi ve finans
topluluklar›ndan biri olan Sabanc›
Grubu’nu temsil eden ana flirkettir.
Sabanc› Grubu, hemen hemen tamam›
faaliyet gösterdikleri sektörlerin
liderleri konumunda olan 66 flirketten
oluflmaktad›r. Sabanc› Grubu’nun
temel ilgi alanlar›; bankac›l›k ve
sigortac›l›¤› kapsayan Finansal
Hizmetler, G›da, Biliflim Teknolojileri,
Otomotiv, Lastik ve Takviye
Malzemeleri, Kimya, Çimento, Tekstil,
Ka¤›t ve Ambalaj Malzemeleri, Turizm
ve D›fl Ticaret’tir. Sabanc› Holding’in
kendi hisseleri hariç ‹stanbul Menkul
K›ymetler Borsas›’nda ifllem gören 12
flirkette ifltiraki bulunmaktad›r.
Halihaz›rda Sabanc› Grubu’na ba¤l›
flirketler 11 yabanc› ülkede
faaliyetlerini sürdürmekte ve
ürünlerini Avrupa, Orta Do¤u, Asya,
Kuzey Afrika, Kuzey ve Güney
Amerika’n›n çeflitli bölgelerine ihraç
etmektedirler. Sahip oldu¤u sayg›nl›k
ve marka imaj›, iç piyasalardaki güçlü
ortakl›klar› ve Türkiye piyasalar›
hakk›ndaki bilgi ve deneyimi
sayesinde, Sabanc› Grubu ana faaliyet
alanlar›nda büyümüfl ve yabanc›
ortakl›klar› arac›l›¤›yla dünya
pazarlar›na aç›lm›flt›r. Sabanc›
Holding’in uluslararas› ortaklar›
aras›nda Bridgestone, DuPont, Toyota,
Kraft Foods International, Bekaert,
Heidelberg Cement, IBM, BNP,
Dresdner Bank, Carrefour, Dia, Hilton
International, Mitsubishi Motor Co.,
International Paper ve Philip Morris
gibi dünyan›n konular›nda önde gelen
isimleri yer almaktad›r.
Sabanc› Holding’in en büyük hissedar
grubunu sahip olduklar› %80.9 hisse
oran›yla Sabanc› Ailesi
oluflturmaktad›r. Sabanc› Holding
hisseleri %19.1 halka aç›kl›k oran› ile
‹stanbul Menkul K›ymetler
Borsas›’nda ifllem görmekte, depo
sertifikalar› ise SEAQ International ve
Portal’da kotedir.
Sabanc› Holding, finansman,
planlama, ifl gelifltirme ve insan
kaynaklar› ifllevlerinin
koordinasyonunun yan› s›ra, Grubun
vizyon ve stratejilerinin
belirlenmesinden ve Grup içinde
yarat›lacak sinerji ile hissedarlar›na
sa¤lanan de¤erin art›r›lmas›ndan da
sorumlu bir yönetim merkezidir.
2003 y›l› faaliyetleri sonucu olarak,
Sabanc› Grubu 7.3 milyar ABD dolar›
tutar›nda konsolide sat›fl geliri elde
etmifl ve net kar› 583 milyon ABD
dolar›na ulaflm›flt›r.
“Kökümüz bu topraklarda,
gücümüz dünyada.”
Hac› Ömer Sabanc› Holding A.fi., Türkiye’nin en büyük sanayi
ve finans topluluklar›ndan biri olan Sabanc› Grubu’nu temsil
eden ana flirkettir.
SABANCI HOLD‹NG 1
CEO’nun Mesaj›
Say›n Hissedarlar›m›z,
2003 y›l›n›n Sabanc› Grubu için çok
baflar›l› bir y›l oldu¤unun müjdesini
sizlerle paylaflarak mesaj›m›za
bafllamak istiyoruz. Beklentilerimiz
2004 y›l›n›n daha da iyi olaca¤›
yönündedir.
2003 y›l›na belirsizlik ve endiflelerle
girerken, Irak sorunu ülkemizin de
içinde oldu¤u bölgedeki bar›fl ve
istikrar› tehdit eder bir durumdayd›.
Beklenenin aksine k›sa süren askeri
harekat›n komflu ülke Irak’›n
demokratikleflmesine ve yeniden
yap›lanmas›na odaklanmas›
bizler için flans olmufltur. Irak’ta
yaflanan sorunun k›sa sürmesi,
ülkemiz ve dünya ekonomisinde ikinci
yar›y›ldan itibaren olumlu bir hava
estirmifltir. Bu olumlu havan›n 2004
y›l›nda da devam edece¤ini ümit
etmekteyiz.
Ekonomik cephede, 2003 y›l›nda,
global ekonominin bir iyileflme
sürecine girdi¤ine tan›k olmaktay›z.
Irak harekat›n›n ve SARS’›n olumsuz
etkilerinin giderilmesiyle, global
ekonomiler 2003’ün ikinci çeyre¤inden
itibaren tekrar büyümeye bafllam›fllar
ve 2000 y›l›ndan beri süregelen
ekonomik durgunlu¤a bir son
vermifllerdir. Dikkat çekici bir h›zla
iyileflen ABD ekonomisinin itici
gücüyle global ekonomiler, 2002
y›l›ndaki büyüme h›z›n› aflarak, 2003
y›l›nda %3,9 oran›nda büyümüfllerdir.
ABD ekonomisinin 2004 y›l›nda da
dünya ekonomisinin dinamosu olmay›
sürdürmesi ve % 4,5 oran›nda
büyümesi beklenmektedir.
2003 y›l›nda, ABD’ye ihracat yapan
ülkeler ABD ekonomisindeki
iyileflmeden direkt olarak
yararlanm›fllard›r. Bizim için gözard›
edilemeyecek kadar önemli bir pazar
olan Çin, %9,1 büyüme oran› ile
ekonomik büyümenin lideri olmay›
sürdürmüfltür. Bu lider konumunu
2004 y›l›nda da sürdürmesi
beklenmektedir. Japonya, 2003 y›l›nda
%2,7 oran›nda bir büyüme sa¤lam›flt›r
ve ayn› h›zla 2004 y›l›nda da büyümesi
beklenmektedir.
Euro Bölgesi ortalama global büyüme
oran›n›n alt›nda kalm›fl ve ancak
%0,4’lük bir büyüme
gerçeklefltirmifltir. Bu bölgede 2003
y›l›nda bafllayan büyüme e¤iliminin
2006 y›l›nda en üst seviyesine
ulaflmas› beklenmektedir.
Ülkemiz de do¤al olarak bu genel
ekonomik konjonktürden olumlu
etkilenmifltir. Bir yandan politik
istikrar ve mali ve ekonomik
programlara ba¤l›l›k, öte yandan
uluslararas› piyasalarda düflen faiz
oranlar› ve global yat›r›mc›lar›n artan
risk alma e¤ilimleri, Türkiye’nin son
25 y›l›n en düflük enflasyon seviyesine
ulaflmas›nda etken olmufltur. Yurtiçi
faiz oranlar›n›n afla¤› inmesi ile
birlikte kamu iç borçlanmas›n›n faiz
yükü de hafiflemifltir.
Döviz kurlar›nda sa¤lanan istikrar ve
rekor seviyedeki ihracat, 2003 y›l›nda,
Türk ekonomisinin di¤er baflar›lar›
olmufltur.
Otuz y›ll›k geçmifli olan K›br›s
sorununun çözümünde Türkiye,
uluslararas› siyasi arenada çok kararl›
bir tutum izlemifltir. ‹nan›yoruz ve
bekliyoruz ki, K›br›s çözüm bekleyen
uluslararas› sorunlar listesinden k›sa
bir süre sonra ç›kacakt›r.
K›rk y›ld›r ülkemiz Avrupa Birli¤i’ne
tam üyelik için çal›flmaktad›r. Türkiye,
Avrupa Birli¤i normlar›n› ve
düzenlemelerini benimsemifl,
ekonomik ve politik zorunluluklar›
yerine getirmifltir. Müzakerelere
bafllama tarihinin Aral›k 2004
Zirvesi’nde aç›klanmas›yla birlikte
Türkiye için yeni bir dönemin
bafllayaca¤›na inan›yoruz.
2003 y›l› hissedarlar›m›z için verimli
bir y›l olmufltur. ‹stanbul Menkul
K›ymetler Borsas›’nda ifllem gören
toplam hisse senedi hacminin
%20’sini oluflturan Sabanc› Holding ve
Akbank hisselerinin y›l sonu piyasa
de¤eri 13 milyar ABD dolar›na
ulaflm›flt›r.
‹fltirak portföyümüzü daha dengeli bir
hale getirebilmek için yap›land›rma
çal›flmalar›na devam ettik. Bu amaçla;
Otomotiv flaft› üreten Akkardansa
flirketimizdeki hissemizi satt›k,
Süt ve su ürünleri üreten Danonesa
flirketimizdeki hissemizi orta¤›m›z
Danone’a devrettik,
‹nternet Servis Sa¤lay›c› flirketimiz
Turk.Net ve ‹nternet ticaret flirketimiz
(B2B) Ak ‹nternet’i Sabanc›
Telekomünikasyon flirketi alt›nda
birlefltirerek Sabanc› Grubu’nun
telekomünikasyon hizmetlerini
yeniden yap›land›rd›k.
G›da sektöründe faaliyet gösteren
flirketimiz G›dasa’y› kurduk ve sat›n
ald›¤›m›z Piyale markas› ile çok
‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›’nda ifllem gören toplam hisse senedi
hacminin %20’sini oluflturan Sabanc› Holding ve Akbank hisselerinin y›l
sonu piyasa de¤eri 13 milyar ABD dolar›na ulaflm›flt›r.
SABANCI HOLD‹NG 3
CEO’nun Mesaj›
zengin bir ürün gam›n› pazarlamaya
bafllad›k. G›dasa’y› y›ll›k cirosu
1 milyar ABD dolar› olan bir flirket
haline getirmeyi planl›yoruz.
Enerjisa’n›n Adana ve Mersin
kojenerasyon tesislerini iflletmeye
ald›k. Böylelikle Enerjisa flirketimizi
y›ll›k 370 MW elektrik enerjisi üretim
kapasitesine ulaflt›rd›k.
2005 y›l› sonunda %30 oran›nda gider
tasarrufu yaratacak “3005
Program›”n› yürürlü¤e koyduk. “Temel
ifl kurallar›” felsefesine geri dönerek
iyilefltirme ve sinerji oluflturmak üzere
her ifl sürecini kritik bir gözle yeniden
de¤erlendirme ve tasarlamaya
bafllad›k. Gönülden inan›yoruz ki, bu
yeni bak›fl aç›s›yla rekabet gücümüzü
ve etkinli¤imizi art›raca¤›z.
2003 y›l›, Akbank için de büyük
baflar›lara sahne olmufltur. Müflteri
odakl› hizmet kalitesi, özel, ticari ve
kurumsal bankac›l›ktaki yeni ürünleri,
uluslararas› kabul görmüfl risk
yönetimi uygulamalar›, odaklanm›fl ve
yetkin yönetimi Akbank’›n bu üstün
baflar›s›n›n alt›nda yatan temel
etkenler olmufltur.
Kurumsal Risk Yönetimi ve Kurumsal
Yönetim ‹lkeleri de Sabanc› Holding’de
uygulanmaya bafllam›flt›r.
Telekomünikasyon alan›nda
aray›fllar›m›z›, 2004 y›l›nda bafllayacak
deregülasyon ve özellefltirme
çal›flmalar› çerçevesinde yeniden
tasarlad›k. Türkiye’nin en büyük
gruplar›, Sabanc› ve Koç olarak,
aram›zda yapt›¤›m›z bir anlaflma ile
Türk Telekom’un özellefltirilmesine
haz›rlanmak için güçlerimizi
birlefltirdik.
‹nsan kaynaklar›m›z›n gelifltirilmesi ve
zenginlefltirilmesine yönelik
yat›r›mlar›m›z devam etmektedir.
Say›lar› 39.000’i bulan çal›flanlar›m›z,
Sabanc› Grubu’nda çal›flman›n bir
onur ve ayr›cal›k oldu¤unun
sorumluluk ve bilincindedirler.
Ortaklar›m›za de¤er yaratmak için
gösterdi¤imiz çabalar›n ve baflar›l›
performans›m›z›n sonuçlar›
rakamlar›m›za yans›m›flt›r.
2005 y›l› sonunda %30 oran›nda gider tasarrufu yaratacak “3005 Program›”n› yürürlü¤e
koyduk. “Temel ifl kurallar›” felsefesine geri dönerek iyilefltirme ve sinerji oluflturmak
üzere her ifl sürecini kritik bir gözle yeniden de¤erlendirdik ve tasarlad›k.
Kurumsal Risk Yönetimi ve Kurumsal Yönetim ‹lkeleri
Sabanc› Holding’de uygulanmaya bafllam›flt›r.
2003 y›l›nda:
net sat›fllar›m›z 7,3 milyar ABD
aktif büyüklü¤ümüz 25,4 milyar
ABD dolar›na ç›karak, 2002 y›l›na göre
net kar›m›z 583 milyon ABD
sadece üretimimizden yapt›¤›m›z
ihracat 819 milyon ABD dolar›na
ulaflm›flt›r,
yat›r›mlar›m›z ise 347 milyon ABD
dolar›na eriflmifltir.
2003 y›l› içinde Sabanc› Holding ve
Akbank’›n ödenmifl sermayeleri s›ras›
ile 1 katrilyon TL’ye ve 1,2 katrilyon
TL’ye, kay›tl› sermayeleri ise s›ras› ile
1,75 katrilyon TL’ye ve 2,5 katrilyon
TL’ye yükseltilmifltir.
2003 y›l›, sosyal ve kültürel
çal›flmalar›m›z aç›s›ndan da baflar›l›
geçmifltir. H.Ö. Sabanc› Vakf›
taraf›ndan kurulan ve desteklenen
Sabanc› Üniversitesi 2003 y›l›nda ilk
mezunlar›n› vermifltir. Gençlerimizi
e¤iterek ulusumuza hizmet
etmelerine vesile olmak Sabanc›
Grubu’nun onur duydu¤u en büyük
k›vanç kaynaklar›ndan birisidir.
Özetlemek gerekirse, 2003 y›l› Sabanc›
Grubu için baflar›l› ve karl› bir y›l
olmufltur. 2004 y›l› için de
çal›flanlar›m›zla elele, hep beraber
bayra¤›m›z› daha da ileri tafl›ma
azmimiz vard›r. Bu konuda ana
prensibimiz “çal›flmak, çal›flmak ve
çal›flmakt›r”. Yüksek performanslar›
ve hissedarlar›m›za de¤er yaratmak
için gösterdikleri özverili çal›flmalar›
için dinamik yönetim kadrolar›m›za ve
tüm çal›flanlar›m›za teflekkürlerimizi
sunar›z.
Sayg›lar›m›zla,
Sak›p Sabanc›
Celal Metin
CEO
SABANCI HOLD‹NG 5
Vizyon ve Misyon
Köklerimizin oldu¤u bölgede var olan zengin
do¤al kaynaklar› ve de¤erleri en verimli
flekilde kullanarak insanl›¤a hizmet eder
hale getirirken, bölgemizde lider, küresel
ekonomide ise etkin ve sayg›n bir oyuncu
olmak.
‹nsan, kalite, teknoloji, yenilik ve verimlilik
odakl› proaktif bir yönetim stratejisi ile ürün
ve hizmetlerimizi sürekli gelifltirerek,
müflterilerimize ve hissedarlar›m›za en
yüksek de¤eri yaratmak.
Temel De¤erler
Sabanc› Grubu, mütevazi bafllang›ç aflamalar›ndan beri de¤iflmeyen
kurumsal de¤erleri ›fl›¤›nda ilerlemifltir. ‹fl güvenli¤i ve sa¤l›k,
çevreye sayg›, yüksek etik standartlar ve insana sayg› bugün de
Sabanc› Grubu’nun temel prensipleri olmaya devam etmektedir.
Dünyan›n neresinde ifl yaparsak yapal›m, bu kurallara uymak ve
onlar› uygulamak için gayret ederiz.
SABANCI HOLD‹NG 7
Mükemmellik Politikalar›
Misyonumuzu yerine getirmenin ve
vizyonumuza ulaflman›n ancak
‘Mükemmelli¤e Odaklanmak’la
gerçekleflebilece¤inin bilincindeyiz.
Böyle iddial› bir yolculukta, Grubumuzun
bütününde SA Mükemmellik Politikalar›
tüm faaliyetlerimize ›fl›k tutacakt›r.
Mükemmellik Politikalar›m›z›n temelini
flu unsurlar oluflturmaktad›r:
Sonuç odakl›y›z.
Yürüttü¤ümüz tüm faaliyetlerde
paydafllar›m›z›n (müflterilerimiz,
çal›flanlar›m›z, ifl ortaklar›m›z,
hissedarlar›m›z ve toplum) beklentilerini
dengelemeyi ve karfl›lamay› amaçlar ve
paydafllar›m›z› mutlu edecek sonuçlara
odaklan›r›z.
Müflteri odakl›y›z.
Mevcut ve potansiyel müflterilerimizin
gereksinimlerini ve beklentilerini en üst
düzeyde karfl›layacak sürdürülebilir
müflteri de¤eri yaratarak ba¤l›l›klar›n›
art›r›r›z.
Misyonumuzu yerine getirmenin ve vizyonumuza ulaflman›n ancak
‘Mükemmelli¤e Odaklanmak’la gerçekleflebilece¤inin bilincindeyiz.
Böyle iddial› bir yolculukta, Grubumuzun bütününde SA
Mükemmellik Politikalar› tüm faaliyetlerimize ›fl›k tutacakt›r.
Baflar›m›z›n temelinde en de¤erli varl›¤›m›z olan
‘insan’›m›z yer almaktad›r.
Liderlik ederiz, örnek oluruz.
Çal›flanlar›m›z› gelifltirir ve
kat›l›mlar›n› sa¤lar›z.
Toplulu¤umuzun bütününde de¤iflimi
yaflama geçirmek için, liderlerimizin
önderli¤inde de¤erlerimizi, etik
yaklafl›mlar›m›z›, kurum kültürümüzü ve
etkin yönetiflim altyap›lar›m›z› sürekli
gelifltiririz. Kurumsal Yönetim ‹lkelerine
önem verir, liderler olarak tüm
çal›flanlar›m›za örnek davran›fllar
sergileriz.
Baflar›m›z›n temelinde en de¤erli
varl›¤›m›z olan ‘insan’›m›z yer
almaktad›r. Mükemmele ulaflmak için
çal›flanlar›m›z›n sürekli geliflmesini
sa¤layarak, yürüttü¤ümüz tüm
faaliyetlerde aktif, yap›c› ve yarat›c›
kat›l›mlar›n› en üst düzeye ç›kart›r›z.
Süreçlerle ve verilerle yönetiriz.
Sürekli ö¤reniriz, yenilikçiyiz ve
yarat›c›y›z.
Üretti¤imiz sonuçlar›n süreçlerimizin
ç›kt›lar› oldu¤unun bilinci ile,
süreçlerimizi etkin yönetmek için gerekli
sistemleri kurar›z. Ç›kt›lar›n amac›m›za
uygunlu¤unu de¤erlendirerek daha
baflar›l› sonuçlar elde etmek için
süreçlerimizi sürekli iyilefltiririz.
Mükemmelli¤e ‘her alanda fark›
yaratarak’ ulaflaca¤›m›z›n bilincindeyiz.
‘Ö¤renerek ve yürüttü¤ümüz tüm
faaliyetlere yenilikçi ve yarat›c›
fikirlerimizi katarak sürekli iyilefltirme
ve gelifltirmeyi sa¤lar›z’ ve
müflterilerimizin beklentilerini aflan
ürün ve hizmetler üretiriz.
‹fl ortakl›klar› gelifltiririz.
‘Kaliteli ç›kt›’ üretmenin önkoflulu
‘kaliteli girdi’ kullanmakt›r. Kazan-kazan
prensibimizin ›fl›¤›nda, girdi sa¤layan
kurulufllarla uzun vadeli iflortakl›klar›
gelifltiririz.
Kurumsal sosyal
sorumlulu¤umuzun bilincindeyiz.
Gelece¤e sa¤l›kl› nesiller yetifltirmek ve
etik de¤erlerimizi en üst düzeyde
yaflama geçirmek için çevremizin ve
toplumumuzun geliflmesinde aktif
olarak yer al›r, kurumsal sosyal
sorumluluklar›m›z› ödünsüz yerine
getiririz.
Çünkü biz SABANCI’y›z!
SABANCI HOLD‹NG 9
Yönetim Kurulu
Sak›p Sabanc›
fievket Sabanc›
Erol Sabanc›
Celal Metin
Ömer Sabanc›
Demir Sabanc›
Üye & CEO
Üye
Üye
Aldo L. Kaslowski
Nafiz Can Paker
Lütfi Yenel
Üye
Üye
Üye
Sak›p Sabanc› (71)
fievket Sabanc› (68)
Erol Sabanc› (66)
Sak›p Sabanc›, Bossa Un Fabrikas›'nda
veznedarl›kla ifl hayat›na bafllad›. S›ras›yla,
çiftlik müdürü ve Bossa Tekstil ‹flletmesi
Müdürü oldu. 1966 y›l›nda Sabanc› Holding'in
Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›'na getirildi. Bu
görevi yan›nda Hac› Ömer Sabanc› Vakf›VAKSA'n›n Mütevelli Heyeti Baflkanl›¤›,
Yönetim Kurulu Baflkanl›¤› ve Sabanc›
Üniversitesi Mütevelli Heyeti Onur Baflkanl›¤›
görevlerini yürütmekteydi.
fievket Sabanc›, ‹ngiltere'de Manchester
Üniversitesi'nde Tekstil Mühendisli¤i okudu.
Sabanc› Grubu'ndaki ifl hayat›na Bossa'da
bafllad›. 1980 y›l›ndan itibaren Sabanc›
Grubu'nu yurt d›fl›nda temsil etti. Vaksa'n›n
kurucular› aras›nda yer alan fievket Sabanc›,
Sabanc› Grubu Yönetim Kurulu Baflkan Vekili
ve ‹cra ve Strateji Komitesi Üyesi'dir.
Erol Sabanc›, ‹ngiltere'de Manchester
College of Commerce’i bitirdi. Sabanc›
Holding Yönetim Kurulu Baflkan Vekilli¤inin
yan› s›ra, Akbank Yönetim Kurulu Baflkan› ve
Murahhas Üyesi, Sabanc› ve BNP-AKDresdner Bank Yönetim Kurulu Baflkan›,
Türkiye S›nai Kalk›nma Bankas›, S›nai Yat›r›m
Bankas› Yönetim Kurulu Üyesi ve Institut
Internationale D'Etudes Bancaires Üyesidir.
Ömer Sabanc› (45)
Demir Sabanc› (33)
Ömer Sabanc›, Amerika Birleflik
Devletleri'nde, Delaware Üniversitesi'nde
ekonomi tahsili yapt›.Sabanc› Toplulu¤u'nun
Avrupa'daki çeflitli flirketlerinde çal›flt›ktan
sonra Sasa'da Genel Müdürlük dahil çeflitli
pozisyonlarda 15 y›l çal›flt›. DuPont-Sabanc›
Polyester ortakl›¤›n›n kurulmas›na önderlik
eden Ömer Sabanc›, kuruluflunun ard›ndan
DuPontsa'n›n Yönetim Kurulu Baflkan› oldu.
Sabanc› Holding Yönetim Kurulu Üyeli¤i, ‹cra
Komitesi Üyeli¤i ve Kimya Grubu Baflkanl›¤›
görevlerini sürdüren Ömer Sabanc›, halen
TÜS‹AD Yönetim Kurulu baflkan›d›r.
Demir Sabanc›, Boston Üniversitesi'nde
Ekonomi ve Uluslararas› ‹liflkiler okuduktan
sonra, New York'ta Cornell Üniversitesi'nde
Master yapt›. Japonya'da Mitsui ve Toyota
Motor Corporation'da çal›flt›. Teknosa Genel
Müdürlü¤ü, Sabanc› Holding Perakendecilik
Grup Baflkan Yard›mc›l›¤› yapt›. Sabanc›
Holding Yönetim Kurulu ‹cra ve Strateji
Komitesi Üyesidir. 1 Nisan 2002 tarihinden
geçerli olmak üzere Sabanc› Holding
Perakendecilik Grup Baflkan› olarak atand›.
Nafiz Can Paker (62)
Aldo L. Kaslowski (67)
Nafiz Can Paker, 1962-1973 y›llar› aras›nda
Berlin Teknik Üniversitesi’nde sürdürdü¤ü
yüksek ö¤retim ile Makina Mühendisli¤i
branfl›nda Yüksek Lisans ve Doktora
derecelerini alm›fl; 1973 y›l›nda Columbia
Üniversitesi’nde ‹flletme Master’› yapt›. 1971
y›l›ndan bu yana Türk Henkel A.fi.’nin üst
yönetim kademelerinde görev alan
N. Can Paker, halen Türk Henkel A.fi.
Yönetim Kurulu Baflkan› ve CEO’su olarak
görev yapmaktad›r. N. Can Paker, TESEV
(Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakf›)
Yönetim Kurulu Baflkan›, TÜS‹AD Haysiyet
Divan›, Sabanc› Üniversitesi Mütevelli Heyeti,
‹stanbul Kültür ve Sanat Vakf›, Robert Kolej
Mütevelli Heyeti ve ENKA Okullar› Dan›flma
Kurulu Üyeli¤i görevlerini yürütmektedir.
Paker, Sabanc› Holding Yönetim Kurulu
Üyesidir.
Aldo Kaslowski, 1965 y›l›ndan bu yana
Organik Holding A.fi. President ve
CEO’lu¤unu yürütmektedir. Aldo L.Kaslowski;
Türk-Frans›z ‹fl Konseyi ve ‹stanbul’daki
‹talyan Ticaret Odas› Baflkanl›klar›n›; TÜS‹AD
Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›l›¤›’n›;
Türk-‹ngiliz ‹fl Konseyi ‹cra Komitesi,
Türk-Pirelli Kablo Yönetim Kurulu, Büyükelçi
Holdbrook’un Baflkanl›¤›n› yapt›¤› K›br›s
sorununa çözüm konular›yla ilgili BusinessDiplomacy Çal›flma Grubu ile e¤itim, kültür,
sanat ve hay›r amaçl› bir çok sivil toplum
örgütlerinin Yönetim Kurulu Üyeliklerini
yürütmektedir. YPO (Young President
Organization) kurucu üyelerinden biri olmufl;
halen CEO (Chief Executive Organizations) ve
WPO (World President Organization)’da aktif
üye olarak görev yap›yor. Kaslowski, Sabanc›
Holding Yönetim Kurulu Üyesidir.
Halen ‹SO Meclis Üyesi olan Sak›p Sabanc›,
1964 y›l›ndan itibaren, 25 y›l müddetle Adana
ve Kocaeli Sanayi Odalar›; Türkiye Sanayi ve
Ticaret Odalar› Birli¤i Üyeli¤i ve Baflkanl›¤›
yapt›. 1986 y›l›nda Türk Sanayicileri ve
‹fladamlar› Derne¤i TÜS‹AD'›n Yönetim
Kurulu Baflkanl›¤›'n› üstlenen Sak›p Sabanc›,
1987-1989 y›llar› aras›nda Yüksek ‹stiflare
Konseyi Baflkanl›¤›'n› yapt›.
Celal Metin (55)
Yönetim Kurulu Üyesi/CEO
Celal Metin, ‹stanbul Üniversitesi’nde
tamamlad›¤› kimya doktoras›n›n ard›ndan,
1975 y›l›nda Sabanc› Grubu'na kat›lm›flt›r.
1975-1985 y›llar› aras›nda Lassa'da Teknik
Müdür, Üretim Müdürü, Fabrika Müdürü ve
Genel Müdür Yard›mc›s›, 1985-1987 y›llar›
aras›nda Lisa Genel Müdürü, 1987-1988
y›llar›nda ise Beksa Kurucu Genel Müdürü ve
B‹MSA Yönetim Kurulu Üyesi olarak
Toplulu¤umuza hizmet vermifltir.
Dr. Metin, 1988 y›l›ndan Sabanc› Holding
Chief Executive Officer'l›k görevine atand›¤›
tarihe kadar, Kuzey Amerika, Avrupa ve
Asya'da operasyonlar› bulunan ve baz›lar›
halka aç›k firmalar›n Yönetim Kurulu
Baflkanl›¤› ve Chief Executive Officer'l›¤›
görevlerini yürütmüfltür.
Dr. Celal Metin, 14 Nisan 2003 tarihinden
itibaren Grubumuza Chief Executive
Officer'l›k görevine ve Sabanc› Holding
Yönetim Kurulu Üyeli¤i'ne atanm›flt›r.
Lütfi Yenel (54)
Lütfi Yenel, Lisans ve Yüksek Lisans e¤itimini ‹stanbul Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
Elektrik-Elektronik Bölümü’nde tamamlad›ktan sonra bir süre ayn› Üniversite’de görev yapt›. 20 y›l
elektronik sektöründe de¤iflik yönetim kademelerinde çal›flt›. Vestel’de Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›
ve Japonya’daki Sansui firmas› Yönetim Kurulu Üyeli¤i’nde bulundu. 1995 y›l›ndan beri Alcatel
Grubu’nda çal›flmakta olup; Alcatel Teletafl, Türkiye Yönetim Kurulu Baflkan› ve CEO’su olarak
görevini sürdürüyor. Ayn› zamanda Türkiye, Kafkas Bölgesi ve Orta Asya’dan sorumlu Alcatel Bölge
Baflkan Yard›mc›l›¤› görevini de yürütüyor: Yener, KALDER Yönetim Kurulu Baflkanl›¤› ile TÜS‹AD
Yönetim Kurulu üyeli¤i görevlerinde de bulundu. Yener, Sabanc› Holding Yönetim Kurulu Üyesidir.
SABANCI HOLD‹NG 11
Yönetim Komiteleri
‹cra ve Strateji Komitesi
Denetim Komitesi
Sak›p Sabanc› (Baflkan)
Nafiz Can Paker (Baflkan)
fievket Sabanc›
Demir Sabanc›
Erol Sabanc›
Aldo Kaslowski
Celal Metin
Ömer Sabanc›
‹nsan Kaynaklar› Komitesi
Demir Sabanc›
Güler Sabanc› (Baflkan)
Celal Metin
Finans ve Ortakl›k
Yap›s› Komitesi
Ömer Sabanc›
Erol Sabanc› (Baflkan)
Suzan Sabanc› Dinçer
Celal Metin
Mehmet Civelek
Faruk Bilen
Lütfi Yenel
Mevlüt Aydemir
Grup Baflkanlar›
1
Ömer Sabanc›
Kimya Grup Baflkan›
2
Demir Sabanc›
Perakendecilik Grup Baflkan›
3
Güler Sabanc›
Lastik ve Takviye Malzemeleri Grup Baflkan›
4
Erhan Kam›fll›
Çimento Grup Baflkan›
5
Haluk Dinçer
G›da Grup Baflkan›
6
Yakup Güngör
Tekstil Grup Baflkan›
7
Ak›n Kozano¤lu
Banka ve Sigortac›l›k Grup Baflkan›
8
Engin Tuncay
D›fl ‹liflkiler Grup Baflkan›
5
8
7
2
3
4
6
1
Üst Yönetim
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
14
11
12
13
10
Celal Metin
Faruk Bilen
Mehmet Civelek
Ali Sabanc›
Ertu¤rul Ergöz
CEO
Grup Baflkan› - Finans
Grup Baflkan› - ‹nsan Kaynaklar›
Grup Baflkan› - Strateji ve ‹fl Gelifltirme
Genel Sekreter
Mevlüt Aydemir
Yalç›n Küçükertunç
Ça¤atay Özdo¤ru
Metin Reyna
Kürflat Darbaz
Ali Özgenç
Tamer Saka
Özer Yelçe
Barbaros ‹neci
Direktör - Mali ‹fller ve Finansman
Direktör - Bütçe, Muhasebe ve Konsolidasyon
Direktör - ‹nsan Kaynaklar›
Direktör - Denetim
Direktör - Bilgi ve Telekomünikasyon
Direktör - Hukuk Müflaviri
Direktör - Kurumsal ‹liflkiler
Direktör – ‹fl Gelifltirme
Direktör - Risk Yönetimi
Direktör - Kurumsal ‹letiflim
Bafl Ekonomist
4
6
5
8
7
15
9
2
3
1
Kurumsal Yönetim ‹lkeleri
Sabanc› Holding, Kurumsal Yönetim
alan›nda var olan en yüksek standartlar›
benimsemifltir. Kurumsal Yönetim
uygulamalar›m›z Sabanc› Holding’in
afla¤›da s›ralanan özde¤erlerine
dayanmaktad›r.
Özde¤erlerimiz:
kurallara ba¤l›l›k gösterir. Söz konusu
kurallar›n her türlü tutum ve
davran›fl›m›z ile ilgili tam olarak yol
göstermesi mümkün olmad›¤›ndan,
toplulu¤umuzun özde¤erleri ve etik
anlay›fl› esas al›narak haz›rlanm›fl olan
‹fl Eti¤i Kurallar›’n› faaliyetlerimizde
rehber kabul ederiz.
Farkl› geçmifllerden gelen
insanlar›m›z›n potansiyellerini ortaya
ç›kartabilmeleri için herkese eflit
flartlar sunar›z. Çal›flanlar›m›z›n sosyal
sorumluluk bilinciyle
gerçeklefltirecekleri giriflimleri
destekleriz.
Kurumsal Vatandafll›k
Dürüstlük
Tüm Sabanc› Holding çal›flanlar›n›n
menfaat sahipleri ile iliflkilerinde
do¤ruluk ve dürüstlük kavramlar›n›
iliflkileri yönlendirici temel de¤erler
olarak kabul ederiz.
Eflitlik
Tüm çal›flanlar›m›za dürüst ve adil
yaklafl›r ve çal›flanlar›n bireysel geliflimi
için gereken çabay› gösteririz.
Ayr›mc›l›ktan ar›nd›r›lm›fl bir çal›flma
ortam›n› taahhüt ederiz.
Güvenilirlik
Sabanc› Holding olarak kamuoyunun
güvenini kazanmak ve sürdürmek temel
de¤erlerimiz aras›nda yer al›r. Bu bilinç
ile, pay sahiplerimize ve paydafllar›m›za
aç›k, anlafl›l›r ve do¤ru bilgiler verir,
verilen bilgiler do¤rultusunda hareket
ederiz.
Sayg›
Çal›flanlar›m›z için güvenli, sa¤l›kl› ve
kendilerini de¤erli hissedecekleri bir
çal›flma ortam› sa¤lar›z. ‹fl hayat› ve özel
hayat aras›ndaki dengeye önem veririz.
Sabanc› Holding olarak toplumsal ve
sosyal konulara hassas ve duyarl› bir
flekilde yaklafl›r›z. Sosyal sorumluluk
anlay›fl›m›z›n gere¤i olarak, faaliyette
bulundu¤umuz ülkelerin kanunlar›na,
geleneklerine uygun bir flekilde
davran›r›z ve bu toplumlar›n
geliflmesine katk›da bulunmaya
çal›fl›r›z. Sabanc› Vakf›, Vaksa
vas›tas›yla bu do¤rultuda, e¤itim ve
hay›r ifllerine yönelik yo¤un
faaliyetlerde bulunuruz.
‹fl Ahlak›
Tüm yönetim birimleri, faaliyetlerinde
kanunlara, düzenlemelere ve flirket içi
Sabanc› Holding Kurumsal Yönetim alan›nda var olan
en yüksek standartlar› benimsemifltir.
Kamuya aç›klanacak bilgiler, aç›klamadan yararlanacak kifli ve
kurulufllar›n karar vermelerine yard›mc› olacak flekilde,
zaman›nda, do¤ru, eksiksiz, anlafl›labilir, yorumlanabilir ve
kolay eriflilebilir biçimde kamunun kullan›m›na sunulmaktad›r.
Sermaye Piyasas› Kurulu düzenlemeleri,
di¤er yerel düzenlemeler ve en iyi
küresel uygulamalara paralel olarak
Sabanc› Holding Kurumsal Yönetim
‹lkeleri dört temel bafll›kta
grupland›r›lm›flt›r.
1. Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulu fonksiyonlar› ile ilgili
Kurumsal Yönetim Uygulamalar›
flunlard›r:
Sorumluluk
Yönetim Kurulu uzun vadede menfaat
sahiplerine daha yüksek de¤er
sa¤lanmas› için genel kurumsal
politikan›n oluflturulmas›ndan ve toplam
performans›n izlenmesinden
sorumludur. Bu sorumlulu¤unu yerine
getirebilmek için üst yönetimin
faaliyetlerini yak›ndan izleyerek gereken
konularda yönlendirme yapar.
Rol ve Görevler
Yönetim Kurulu’nun sorumluluklar›n›
yerine getirebilmek için gerekli di¤er
fonksiyonlar› ise; stratejik kararlar›n
de¤erlendirilmesi için görüfl ve
perspektif belirlemek, önemli kurumsal
faaliyetler ile finansal ve ifl stratejilerini
incelemek ve onaylamak, ve
organizasyonun bütünlü¤ünü koruyacak
süreçlerin uygulanmas›n› sa¤lamakt›r.
Yönetim Kurulu üyeleri zamanlar›n›,
enerjilerini ve dikkatlerini,
sorumluluklar›n› en iyi flekilde yerine
getirmek için kullan›rlar.
Liderlik
Yönetim Kurulu Baflkan› ve CEO
pozisyonlar› ayr› kifliler taraf›ndan
yürütülmektedir.
3. Menfaat Sahipleri
Sabanc› Holding tüm menfaat sahipleri
ile iliflkilerinde dürüst olmak ve bilgi
gizleme, özel bilgilerin kötüye kullan›m›,
gerçeklerin sapt›r›larak sunulmas› veya
di¤er adil olmayan uygulamalar yoluyla
haks›z menfaat sa¤lamay› engellemek
için gerekli tedbirleri al›r.
Ba¤›ms›zl›k
Yönetim Kurulu üyelerinin üçte biri
ba¤›ms›z, icra görevi olmayan üyelerden
oluflmaktad›r.
4. Kamuyu Ayd›nlatma ve
fieffafl›k
Komiteler
Kamuya aç›klanacak bilgiler,
aç›klamadan yararlanacak kifli ve
kurulufllar›n karar vermelerine yard›mc›
olacak flekilde, zaman›nda, do¤ru,
eksiksiz, anlafl›labilir, yorumlanabilir ve
kolay eriflilebilir biçimde kamunun
kullan›m›na sunulmaktad›r. Sabanc›
Holding, Sermaye Piyasas› Kurulu, Türk
Ticaret Kanunu, Vergi Usul Kanunu ve
ilgili tüm di¤er kanun ve düzenlemelerle
kendisinin yükümlü k›l›nd›¤›
bilgilendirme faaliyetlerini, zaman›nda
ve eksiksiz olarak yerine getirmektedir.
Yasal yükümlülükler d›fl›nda kalan ve
menfaat gruplar›n› önemli ölçüde
etkiledi¤i düflünülen di¤er bilgiler ve
aç›klamalar en uygun iletiflim
kanal›ndan uygun zamanda ve içerikte
kamuya aç›klan›r.
Yönetim Kurulu görevlerini yerine
getirmek için gerek duydu¤u Yönetim
Kurulu Komiteleri’ni kurar. Mevcut
komiteler; ‹cra ve Strateji Komitesi,
Finans Komitesi, ‹nsan Kaynaklar›
Komitesi ve Denetim Komitesi’dir.
2. Hissedarlar
Sabanc› Holding, hissedarlar›n haklar›n›
etkin, sa¤l›kl› ve hakkaniyetli bir biçimde
kullanabilmeleri için her türlü önlemi
al›r. Hissedarlar›m›z›n pay sahipli¤i
haklar›n›n kullan›m›, bilgi alma haklar›,
genel kurula kat›l›m haklar›, oy
kullanma haklar›, az›nl›k haklar›, kar
pay› haklar› ve paylar›n› devretme
haklar› hassasiyetle korunur ve bu
haklar›n kullan›lmas› teflvik edilir.
Risk Yönetimi
Sabanc› Holding kurumsal risk
yönetimini gelifltirmek için 2003
y›l›nda büyük çaba harcam›fl ve
kurumsal risklerini en etkin flekilde
yönetmesine yard›mc› olacak
Kurumsal Risk Yönetim (ERM Enterprise Risk Management)
sistemini oluflturmaya karar vermifltir.
Böylelikle risklerimizin daha etkin
yönetilerek, hissedarlar›m›za
maksimum düzeyde de¤er sa¤lanmas›
hedeflenmektedir.
Sabanc› Holding bünyesinde
uygulanacak yeni risk yönetim
anlay›fl›m›z›n temel hedefleri ise
flunlard›r:
Sistematik “Risk Yönetim Kültürü”
kavram›n›n gelifltirilmesi ve kurum
geneline yayg›nlaflt›r›lmas›,
Risklerin tüm Grup bünyesinde
yetkili kurullarca belirlenecek “risk
tolerans seviyeleri” dahilinde
yönetilmesi,
Risk yönetimi ile ilgili etkin bir
raporlama ve bilgi ak›fl› sisteminin
kurulmas› ve uygulanmas›,
ERM sisteminin, proaktif bir süreç
olarak kurum kültürü ile
bütünlefltirilerek stratejik planlama, ifl
planlamas› ve operasyonel yönetim
süreçlerinin önemli bir parças› haline
getirilmesidir.
Sabanc› Holding, yeni kurumsal risk
yönetimi yaklafl›m› kapsam›nda
gerekli organizasyonel çal›flmalar›n›
2003 y›l› sonu itibariyle
tamamlam›flt›r. Bu çerçevede, her
türlü faaliyetinde “lider ve yenilikçi
olmak” prensibini benimsemifl olan
Sabanc› Holding, ERM konusunda da
Türkiye’de bir ilke imza atm›fl ve Risk
Yönetim Direktörlü¤ü birimi ile Risk
Yönetim Direktörü (CRO - Chief Risk
Officer) pozisyonunu hayata
geçirmifltir.
Temel amaç, Sabanc› Holding ve Grup
flirketlerinin bünyesinde yürütülmekte
olan mevcut risk yönetim
uygulamalar›n›, Risk Yönetim
Direktörlü¤ü koordinasyonunda
gelifltirmek ve ERM yaklafl›m› ile bu
uygulamalar›n etkinli¤ini art›rmakt›r.
Dünya standartlar›nda etkin ve kaliteli bir risk yönetim anlay›fl›n› tüm
Grup bünyesinde hakim k›larak, hissedarlar›m›za, ortaklar›m›za,
yat›r›mc›lar ve çal›flanlar›m›za risklerini kontrol eden ve iyi yöneten
bir kurum oldu¤umuz konusunda güvence vermeye devam edece¤iz.
2004 y›l›nda Risk Yönetim Direktörlü¤ü’nün çal›flmalar› ayn›
h›zla devam edecek ve ERM ile ilgili kritik stratejiler,
programlar ve süreçler gelifltirilerek, bunlar›n uygulamalar›
Grup içinde yayg›nlaflt›r›lacakt›r.
ERM süreci kapsam›nda, Sabanc›
Holding, risk yönetiminin afla¤›da
s›ralanan temel ilkelerini tesbit
etmifltir:
Risk yönetimi tüm çal›flanlar›n
sorumlulu¤udur.
Sabanc› Holding risklerini entegre
veya portföy anlay›fl› ile yönetecektir.
ERM süreçleri kritik ifl süreçleri ve
stratejik hedefler ile entegre olarak
gelifltirilecek ve uygulanacakt›r.
ERM sürekli geliflen faaliyetler
bütünüdür.
ERM dönüflümünün etkin bir flekilde
gerçeklefltirilebilmesi için dört temel
risk kategorisinden oluflturulan
Sabanc› ERM Risk Modeli
kullan›lacakt›r. Sabanc› ERM Risk
Modeli; Finansal, Operasyonel,
Stratejik ve D›fl Çevre risk
kategorilerinden oluflmaktad›r.
Sabanc› Holding risk yönetim
uygulamalar›n›n ERM dönüflümü alt›
aflamal› bir plan ile gerçekleflecektir.
2004 y›l›nda Risk Yönetim
Direktörlü¤ü’nün çal›flmalar› ayn›
h›zla devam edecek ve ERM ile ilgili
kritik stratejiler, programlar ve
süreçler gelifltirilerek, bunlar›n
uygulamalar› Grup içinde
yayg›nlaflt›r›lacakt›r. Dünya
standartlar›nda etkin ve kaliteli bir
risk yönetim anlay›fl›n› tüm Grup
bünyesinde hakim k›larak,
hissedarlar›m›za, ortaklar›m›za,
yat›r›mc›lar ve çal›flanlar›m›za
risklerini kontrol eden ve iyi yöneten
bir kurum oldu¤umuz konusunda
güvence vermeye devam edece¤iz.
Yat›r›mc› ‹liflkileri ve Temettü Politikas›
Yat›r›mc› ‹liflkileri
Sabanc› Holding yönetimi hissedarlar›yla
fleffaf ve yak›n bir iletiflim içinde
olmaktan gurur duymaktad›r. Ana hedef,
mevcut hissedarlar için Sabanc›
Holding’in de¤erini art›r›rken, potansiyel
yat›r›mc›lar için de hisselerini cazip bir
yat›r›m arac› haline getirmektir. fiirket
yönetimi, bu amaçla stratejik planlar›
uygulay›p, sonuçlar›n› finans camias› ile
zaman›nda ve fleffaf bir flekilde
paylaflmay› ilke olarak benimsemifltir.
Bu yaklafl›m flirketin yönetim yap›s›nda
da görülmektedir. Bu amaçla Sabanc›
Holding Yönetim Kurulu’nda üç ba¤›ms›z
üye görev yapmaktad›r.
Sabanc› Holding yat›r›mc› iliflkileri,
Finans Grubu bünyesindeki Yat›r›mc›
‹liflkileri Bölümü taraf›ndan
yürütülmektedir. Yat›r›mc› camias›na
günlük bilgi ak›fl› bu bölüm taraf›ndan
sa¤lanmaktad›r. 2003 y›l›nda posta,
(*) 12 Nisan 2004 tarihindeki Citibank N.A., Garanti
Bankas› ve Takasbank hesaplar›na dayal› tahmini bilgidir.
Sabanc› Holding yönetimi hissedarlar›yla fleffaf ve yak›n
bir iletiflim içinde olmaktan gurur duymaktad›r.
Sabanc› Holding temettü politikas›, her y›l da¤›t›labilir
konsolide kar›n %20’ye kadar olan k›sm›n› da¤›tmak
fleklindedir.
telefon ve e-posta yoluyla pek çok
yat›r›mc› ve hisse senedi analistinin
sorular›na cevap verilirken, finansal
raporlama dönemlerinde ve yeni
geliflmeler için proaktif olarak
kendileriyle temasa geçilmifltir. Y›l
boyunca CEO ve Finans Grup Baflkan›
liderli¤inde, genel merkezde 50’den
fazla, Londra, New York, Zürih, Cenevre,
Frankfurt ve Viyana gibi büyük finans
merkezlerinde ise 100’ün üzerinde
yat›r›mc› ve analist toplant›lar›
yap›lm›flt›r. Bu çal›flmalar›n sonucu
olarak, yerli ve uluslararas›
araflt›rmac›lar taraf›ndan daha fazla
say›da Sabanc› Holding raporu
yay›nlanmaya bafllanm›flt›r.
2004 y›l›nda, yat›r›mc› iliflkileri ekibi,
yat›r›mc› camias›na stratejik gündem ve
uygulama planlar›n› iletmek suretiyle
mevcut ve potansiyel hissedarlarla yak›n
diyalog ve iliflkilerini sürdürecektir.
Yat›r›mc› ‹liflkileri Bölümü’ne her türlü
istek ve soru için
[email protected]
adresinden ulafl›labilir.
2003 y›l›nda uluslararas› kurumsal
yat›r›mc›lar›n portföylerindeki Sabanc›
Holding hisseleri önemli ölçüde
artm›flt›r.
Temettü Politikas›
Sabanc› Holding temettü politikas›, her
y›l da¤›t›labilir konsolide kar›n %20’ye
kadar olan k›sm›n› da¤›tmak
fleklindedir. Buna uygun olarak, May›s
2004’te, 2003 y›l› kar›ndan 134 trilyon TL
temettü da¤›t›lacakt›r. Ek olarak, kurucu
hisse sahiplerine her y›l SPK mevzuat›na
göre vergi, %5 yasal yedek ve %20
birinci temettü da¤›t›m›ndan sonra
kalan kar›n %3’ü kurucu temettüsü
olarak da¤›t›lacakt›r. Gündemdeki
projelere ve fonlar›n durumuna göre
Sabanc› Holding Yönetim Kurulu bu
politikay› her y›l gözden geçirebilir.
SABANCI HOLD‹NG - ‹MKB H‹SSE SENED‹ PERFORMANSI
Sabanc› Holding ‹MKB Hisse Performans›
(1 Ocak 2003 - 31 Aral›k 2003 milyon ABD dolar›)
Sabanc› Holding ‹MKB Karfl›laflt›rmal› Hisse Performans›
(1 Ocak 2003 - 31 Aral›k 2003)
Çevre Politikalar›
Sabanc› Grubu için sürdürülebilir bir
kalk›nma modelinin desteklenmesi ve
çevrenin korunmas› vazgeçilmez bir
önceliktedir. Bu nedenle, sürekli olarak
ürün ve üretim sistemlerimizi gözden
geçirmekte ve do¤al kaynaklar› koruyan,
çevre kirlili¤ini en aza indirgeyen ve geri
kazan›m sa¤layan teknolojileri ad›m
ad›m adapte etmekteyiz.
Paydafllar›m›za karfl› çevresel, sosyal ve
ekonomik sorumluluklar›m›z›n
tamam›na bir bütün olarak bak›yoruz.
Çevrenin korunabilmesi için devletle,
di¤er sektörel kurulufllarla ve
üniversitelerle iflbirli¤i yap›yoruz. Temiz
bir çevreye en mükemmel flekilde katk›
sa¤lamak için gerekli tüm özeni Grup
olarak gösteriyoruz.
Paydafllar›m›za karfl› çevresel, sosyal ve ekonomik sorumluluklar›m›z›n tamam›na bir
bütün olarak bak›yoruz. Çevrenin korunabilmesi için devletle, di¤er sektörel kurulufllarla
ve üniversitelerle iflbirli¤i yap›yoruz.
‹nsan Kaynaklar›
Sabanc› Holding’in insan kaynaklar›
stratejisi “bulundu¤u her sektörde ‘dünya
standartlar›nda’ insan kaynaklar› yönetim
anlay›fl›n›n benimsendi¤i, herkesin
çal›flmak istedi¤i ve çal›flmaktan gurur
duydu¤u örnek bir Grup olmak” olarak
özetlenebilir.
Bu stratejiyi gerçeklefltirebilmek için; ifle
al›rken ve terfi ettirirken çok seçici olan,
çal›flanlar› heyecan verici hedeflere
kilitleyen, yüksek performans
standartlar›yla yönetilen, yönetimi ve
çal›flanlar› sonuçlardan sorumlu k›lan,
çal›flanlara potansiyellerini ve yeteneklerini
kullanma f›rsat› veren, üstün performans›
ödüllendiren bir yönetim ekibi oluflturmak
için çal›fl›yoruz.
Sabanc› Holding olarak, “baflarma arzusu
yüksek, kazanmas›n› bilen, ifl ve sonuç
odakl›, giriflimci ruhlu ve makul biçimde
risk alabilen, al›fl›lagelmifl s›n›rlar›n d›fl›nda
çok boyutlu düflünebilen, sürekli ö¤renen
ve bilgi üreten, h›zl› ve enerjik, evrensel etik
de¤erlere sahip” çal›flanlar›n ço¤unlukta
oldu¤u bir insan profili oluflturarak, bu
profil için çal›fl›lmas› ayr›cal›kl› bir Grup
olmay› hedefliyoruz.
‹nsan kaynaklar› uygulamalar› ile
de¤er yaratmak,
Sabanc› Grubu flirketlerinde insan
kaynaklar› yönetimi anlay›fl›m›z; ifl
yapt›¤›m›z farkl› sektörlerin özel ihtiyaçlara
proaktif olarak cevap vermenin yan›s›ra,
verimlili¤i ve günün ihtiyaçlar›
do¤rultusunda performans› destekleyecek
yaklafl›m ve uygulamalar›n oluflturulmas›n›
içerir.
Grubumuz farkl› sektörlerde, farkl› ortaklar
ile çal›flan, farkl› yap›lardaki flirketlerden
olufltu¤undan, insan kaynaklar›
politikalar›m›z flirketlerimizin özel
ihtiyaçlar›na göre kolayl›kla adapte
edecekleri flekilde, genel hatlar› ile temel
insan kaynaklar› süreçlerini ve prensiplerini
ortaya koyan rehber politikalar olarak
tariflenmifltir. Sabanc› Holding taraf›ndan
tan›mlanan befl ana politika; Seçme,
De¤erlendirme, Gelifltirme, Kariyer
Planlama ve Emeklilik’tir.
geliflim sürecinin bir parças› olarak Holding
‹nsan Kaynaklar› Bölümü taraf›ndan
yönetilir. Bu programlar; Sabanc› Lider
Tak›m› (SALT), Talent Pool (TP), Yönetici
Aday Program› (YAP) ve Yönetici Gelifltirme
Program› (YGP)’dir.
En iyileri seçme ve yerlefltirme
Do¤ru potansiyel, do¤ru görev
Sabanc› Grubu olarak, flirketlerimizin k›sa
ve uzun vadeli ifl planlar› do¤rultusunda
planlanm›fl ve tan›mlanm›fl olan insan
kayna¤› ihtiyaçlar›n› karfl›laman›n yan› s›ra;
Grubumuzu gelece¤e tafl›yacak geliflim
potansiyeli olan kiflileri, sektörel flartlar› da
gözönüne alarak, seçer ve ifle al›r›z.
Sabanc› Grubu flirketleri 2004 y›l›nda
yüksek potansiyel gruplar›n›n seçimi için
De¤erlendirme ve Gelifltirme Merkezi
uygulamas›na geçmifltir.
fiirketlerin de¤iflen koflullar alt›nda
vizyonlar›na ulaflabilmesi ve baflar›da
süreklili¤in sa¤lanabilmesi için çal›flanlar›n
ve organizasyonun sürekli gözden
geçirilmesi esast›r. Organizasyondaki
geliflmelere paralel olarak yüksek
potansiyelli adaylar›n yönetim
pozisyonlar›na getirilmelerinin planlanmas›
sürekli bir hedefimizdir. Sabanc› vizyon,
hedef ve de¤erlerini benimsemifl yüksek
potansiyelli kiflilerin Grup içerisinde
de¤erlendirilmeleri ise önemli bir
önceli¤imizdir. Bu süreci, her sene tüm
Grup flirketlerinde eflzamanl› olarak
yürüttü¤ümüz “Organizasyon Baflar› Plan›”
ismini verdi¤imiz bir çal›flma ile
yönetmekteyiz.
Yüksek performans› garanti alt›na
alma
Sabanc› Grubu olarak, kiflilerin ve
flirketlerin geliflimine katk›da bulunmak ve
üstün performans› ödüllendirmek amac›yla
çal›flanlar›m›z›n performans›n›
de¤erlendiririz. De¤erlendirme sürecinin
sonucunda, üstün performansl› kiflilerin
ödüllendirilmesinin yan› s›ra, yüksek
potansiyelli kiflilerin tesbiti ve çal›flanlar›n
geliflim ihtiyac›n›n belirlenmesi ile bunlar›n
çal›flanlarla paylafl›lmas› esast›r.
Organizasyonun tüm
kademelerinde gerekli yetkinlik ve
becerilerin geliflimini sa¤lama
Sabanc› Grubu olarak, mevcut ifllerimizi
daha iyi yapabilmek, de¤iflen koflullara
uyum sa¤layabilmek, Grup flirketlerimizin
gelecekteki yöneticilerini yetifltirebilmek
amac›yla çal›flanlar›m›z› gelifltiririz.
fiirketlerimizin kendi özel ihtiyaçlar›na göre
oluflturdu¤u e¤itim ve gelifltirme
programlar› vard›r. Ancak yönetici
gelifltirme süreci, dört program ile kariyer
Emeklilik sonras› yaflam
standard›n› korumak
Sabanc› Grubu’na uzun y›llar hizmet vermifl
çal›flanlar›m›z›n çal›flma hayat› sonras›nda
da yaflam kalitesini sürdürebilmelerini
sa¤layacak yaklafl›mlar› gelifltirmek
görevimizdir. Grubumuzda çal›flanlar›n
emeklilik planlar›n›n yap›lmas›n› di¤er ana
süreçlerimizin etkin iflleyebilmesi için bir
ön koflul olarak görmekteyiz. Bu bak›fl aç›s›
ile Sabanc› Grubu, bireysel emeklilik
mevzuat›n›n düzenlenmesi sonucu özel
emeklilik uygulamas›na geçen ilk
gruplardan birisidir.
Bu insan kaynaklar› süreçleri sonucunda,
hedefledi¤imiz yüksek kalibre çal›flan profili
için çal›fl›lmas› ayr›cal›kl› bir Grup
oluflturmay› amaçl›yoruz.
Türkiye ve Dünya Ekonomisine Bak›fl
2003 y›l› global ekonomide koflullar›n
önemli iyileflme gösterdi¤i bir y›l oldu.
Enflasyon istikrar›n› korurken büyüme
beklentileri yükseldi. 2002 y›l›nda %3,0
olarak gerçekleflen büyüme 2003 y›l›nda
%3,9’ a yükseldi. 2003 y›l›nda
ABD ekonomisi %3,1, Japonya
ekonomisi %2,7 oran›nda
büyüdü. Fransa ve Almanya
ekonomilerindeki durgunluk
nedeniyle Euro Bölgesi’nin
büyüme h›z› %0,4 düzeyinde
kald›. Japonya d›fl›nda kalan Asya
ekonomileri 2003 y›l›nda %7
büyüme h›z›na ulaflt›lar. Bu grup
içinde yer alan Çin ekonomisi
%9,1 gibi çok yüksek bir büyüme
performans› gösterdi. Rusya ekonomisi
de 2003 y›l›nda %7,3 oran›nda büyüdü.
Latin Amerika ekonomilerinde ise
büyüme h›z› ortalama %1,6 düzeyinde
kald›.
Dünya ekonomisinde büyümenin 2004
y›l›nda daha da h›zlanmas›
beklenmektedir. Buna karfl›n, bugün
rekor düzeye ulaflm›fl bulunan ABD
ekonomisindeki yüksek cari aç›k ve
bütçe aç›¤› global ekonomi için risk
oluflturmaya bafllam›flt›r. Dahas›
euro’nun dolar karfl›s›nda daha fazla
de¤er kazanmas› durumunda Euro
Bölgesi’nde ekonominin 2004 y›l›nda da
zay›f kalma olas›l›¤› vard›r. Mevcut
koflullarda dünya ve ABD ekonomisinde
büyüme h›zlar›n›n 2004 y›l›nda s›ras›yla
%4,3 ve %4,5 olmas› beklenmektedir.
Euro Bölgesi’nde ise durgunluk sona
ermifl ve büyüme bafllam›flt›r. Ancak bu
büyümenin itici gücü hala iç talepten
ziyade d›fl talep oldu¤undan Euro
Bölgesi’nde 2004 y›l› büyümesinin %1,8
düzeyinde kalmas› beklenmektedir.
2003, Türkiye ekonomisi için büyümenin ve mali istikrar›n güçlendi¤i iyi bir y›l olmufltur.
‹zlenen s›k› para politikas›, bunu destekleyen bütçe ve gelir politikalar›, uluslararas› finans
piyasalar›ndaki lehte koflullar ve artan ifl ve tüketici güveni ekonomik istikrar› ve büyümeyi
art›rm›flt›r.
Türkiye ekonomisi 2003 y›l›nda %5.9 oran›nda büyüyerek
%5 olarak ilan edilen resmi hedefin üstünde bir büyüme
performans› göstermifltir.
ABD ekonomisi 2004 y›l›nda da dünya
ekonomisinin dinamosu olmay›
sürdürecektir. Ancak, ABD
ekonomisinde yüksek cari aç›¤a ve bütçe
aç›¤›na neden olan bugünkü harcama
yap›s› de¤iflmedi¤i takdirde, uzun vadeli
faizlerin yükselifle geçmesi
beklenmektedir. Bu nedenle, ABD
ekonomisindeki bu çifte aç›¤›n ne yönde
geliflece¤i ve ABD dolar›ndaki zay›flama
trendinin sürüp sürmeyece¤i dünya
ekonomisinin gelecekteki seyri için son
derece önemlidir. ABD ekonomisinde
k›sa vadeli faizlerin art›r›lmas› ya da
baflka nedenlerle uzun vadeli faizlerin
yükselmeye bafllamas› durumunda
sadece ABD ekonomisi de¤il, dünyadaki
di¤er ekonomiler de olumsuz
etkilenecektir.
2003 Y›l›nda Türkiye
Ekonomisindeki Geliflmeler ve
2004 Y›l› Beklentileri
2003, Türkiye ekonomisi için büyümenin
ve mali istikrar›n güçlendi¤i iyi bir y›l
olmufltur. ‹zlenen s›k› para politikas›,
bunu destekleyen bütçe ve gelir
politikalar›, uluslararas› finans
piyasalar›ndaki lehte koflullar ve artan ifl
ve tüketici güveni ekonomik istikrar› ve
büyümeyi art›rm›flt›r. Uluslararas›
piyasalardaki düflük reel faizlerin ve
likidite fazlas›n›n neden oldu¤u
geliflmekte olan ülkelere yönelik fon
ak›fl› hem Eurobond faizleri ve yurtiçi
bono faizlerini hem de kamu borçluluk
oran›n›n gerilemesine yard›mc›
olmufltur. Bu geliflmeler ekonomide
faaliyetlerin h›zlanmas›n› ve güven ve
beklentilerin iyileflmesini sa¤lam›flt›r.
Resmi enflasyon hedefleri 2002 y›l›ndan
sonra 2003 y›l›nda da tutturulmufl ve
enflasyon 2003 sonunda, TEFE’de %13,9,
TÜFE’de %18,4 ile 1975 y›l›ndan sonra
görülen en düflük seviyelere gerilemifltir.
Türkiye ekonomisi 2003 y›l›nda %5,9
oran›nda büyüyerek %5 olarak ilan
edilen resmi hedefin üstünde bir büyüme
performans› göstermifltir. Özel tüketim
ve yat›r›m harcamalar› s›ras›yla %6,6 ve
%20,3 oran›nda reel art›fl göstermifltir.
Verimlilikte sürdürülen yükselifl, reel
ücretlerde gerçekleflen reel düflüfl ve
euro’nun ABD dolar› karfl›s›ndaki
yükselifli ihracatta rekabet gücünün
önemli ölçüde iyileflmesini sa¤lam›fl,
yakalanan yükselifl trendi 2003 y›l›nda da
sürdürülmüfltür. Bunun sonucunda,
Türk liras›nda yaflanan de¤erlenmeye
ra¤men ihracat dolar baz›nda %30’un
üstünde art›fl göstermifl ve 2003 y›l›
sonunda 50 milyar ABD dolarl›k seviyeye
yaklaflm›flt›r. D›fl ticaret ve cari ifllemler
dengesindeki aç›klar ise beklenenin
alt›nda kalm›flt›r.
Ekonomi 2004 y›l›na güçlü büyüme
temposunu sürdürecek koflullarla
girmifltir. Yüksek güven ve düflük reel
faizlerin tüketim ve yat›r›m
harcamalar›nda art›fl› desteklemesi
beklenmektedir. 2004 y›l›nda ekonominin
gidiflat›n› etkileyecek çok say›da kritik
etken bulunmaktad›r. Bunlardan K›br›s
görüflmelerinin May›s ay›na kadar
sonuçland›r›lmas› ve AB ile üyelik
müzakerelerini bafllatma karar›n›n 2004
sonunda al›nmas› beklenmektedir.
Hükümetin ekonomik program ve
Avrupa Birli¤i üyelik sürecine yönelik
izledi¤i politikalar› 2004 y›l›nda da
sürdürmesi ve mevcut ekonomik ve
siyasi koflullar›n korunmas› durumunda
Türkiye ekonomisi %5 olan büyüme
hedefini gerçeklefltirebilecek ve y›l
sonunda tüketici enflasyonunu %12 olan
hedefin de alt›na indirebilecektir. Bunun
yan›nda, Türkiye ekonomisi 2004 y›l›nda
uluslararas› piyasalardaki geliflmelere
karfl› hassas olacakt›r. Uluslararas›
piyasalarda faizlerin seyri ve dolar’›n
de¤erindeki geliflmeler Türkiye
ekonomisini etkileyebilecek faktörler
olarak görülmektedir.
Stratejiler
Sabanc› Grubu’nun stratejisi, özellikle
Türkiye’de nihai tüketiciye yönelik kal›c›
iliflkiler kuran ve hissedarlar›m›z ile
müflterilerimiz için daha fazla de¤er
yaratan bir Grup olmakt›r.
Bu stratejiler do¤rultusunda, lider
oldu¤umuz sektörlerde liderli¤imizi
devam ettirirken, Sabanc› Grubu’nun
büyüme potansiyelinin oldu¤u alanlarda
ise lider olmay› hedefledik. Sabanc›
Grubu büyüme potansiyeli ve karl›l›¤›
yüksek ve birbirleri ile sinerji yaratma
olana¤› olan alanlarda yat›r›mlar›na
devam ederek dengeli bir portföy
oluflturacakt›r. Bu amaçla
portföyümüzdeki endüstri gruplar› ve
flirketlerimiz devaml› de¤erlendirilmekte,
Sabanc› Grubu stratejilerine uygun
olarak ekonomik büyüme ve sinerji
yaratma potansiyeli düflük olan ifllerden
ç›kma karar› al›nmaktad›r. Bunun
yan›s›ra, ihtiyac›m›z olan alanlarda, hem
Türkiye’de, hem de yurtd›fl›nda flirket
sat›nalma veya birleflme f›rsatlar›n›n
incelenmesi sürdürülmekte, Grup
flirketlerimize ek bir de¤er yaratabilecek
cazip alternatifler de¤erlendirilmektedir.
Grubumuzun öngörülen büyüme
potansiyelini yakalayabilmesi rekabet
gücümüzü art›rmam›zla direkt olarak
ba¤lant›l›d›r. Rekabet gücümüzün en iyi
göstergesi de bulundu¤umuz alanlarda
en kaliteli mal› en düflük maliyetle ve en
iyi hizmet ile tüketiciye ulaflt›rma
kabiliyetimizdir. Rekabetçi bir maliyet
avantaj›n› sa¤layabilmek için faaliyet
gösterdi¤imiz sektörlerde;
Do¤ru ürün gam›,
Ürüne, markaya yat›r›m yapmak,
Tesisleri do¤ru co¤rafyada kurmak,
Ölçek ekonomisini yaratmak,
En son teknolojiyi kullanmak,
Faaliyetler aras› sinerji sa¤lamak
en çok önem verdi¤imiz konulard›r.
Grubumuzun büyüme için yol haritas›
haz›rd›r. Sabanc› Grubu, enerji,
perakendecilik, g›da, kimya, telekom ve
bilgi teknolojileri ile finans alanlar›nda
büyüme yolunda ciddi ad›mlar
atmaktad›r. Hedefimiz, mevcut ve yeni
ifllerimizin en uygun bileflimleriyle
dengeli bir portföy oluflturabilmek,
sa¤l›kl›, baflar›l› ve devaml› büyümeyi
sa¤lamak ve hisse de¤eri
maksimizasyonunu gerçeklefltirmektir.
Enerji
Türkiye bilinen en büyük enerji kayna¤›
olan Hazar Havzas› ile en büyük tüketim
bölgelerinden birisi olan Avrupa aras›nda
stratejik bir köprü görevi yapmaktad›r.
Bunun yan›s›ra, genç ve yo¤un bir nüfusa
sahip “büyüyen pazarlar”dan olan
Türkiye’nin y›lda %8 oran›nda büyüyen bir
enerji gereksinimi bulunmaktad›r. Bu
nedenlerden dolay› Sabanc› Grubu enerji
sektöründe lider olmaya odaklanm›flt›r.
Bu stratejiler do¤rultusunda, lider oldu¤umuz sektörlerde liderli¤imizi devam ettirirken,
Sabanc› Grubu’nun büyüme potansiyelinin oldu¤u alanlarda ise lider olmay› hedefledik.
Sabanc› Grubu g›da pazar›n›n tüm büyük, h›zla büyüyen ve yüksek
karl›l›¤a sahip kategorilerinde aktif olmay› hedeflemektedir.
Sabanc› Grubu enerji sektöründeki
mevcut faaliyetlerini elektrik üreten
Enerjisa flirketiyle sürdürmektedir.
Toplam 370 MW üretim kapasiteli,
Türkiye’nin sanayi bölgelerinden ‹zmit,
Adana, Mersin ve Çanakkale’de yer alan
dört elektrik santrali ile önemli bir
oyuncudur. Enerjisa, Türkiye toplam
elektrik üretiminin %2’sini
gerçeklefltirmektedir.
Enerji sektöründe, alternatif enerji
kaynaklar›na dönük ve enerji temin
zincirinde yer almak üzere yeni yat›r›mlar
planlanmaktad›r. Bu yat›r›mlar, enerji
üretiminde rüzgar, su ve günefl gibi
yenilenebilir kaynaklar›n kullan›m› ile
ilave elektrik üretiminden, elektrik, do¤al
gaz da¤›t›m a¤lar›na, elektrik, do¤al gaz,
petrol ürünleri perakende ve toptan
ticaretinden, Türkiye ve çevresindeki
serbestleflen enerji pazar›nda ithalat ve
ihracata kadar de¤iflik ve genifl bir
kapsamda olacakt›r. Tüm bu at›l›mlar›n
halihaz›rda Sabanc› Grubu’nun faaliyet
gösterdi¤i finans, perakende ve
telekomünikasyon ve kimya sektörleri ile
sinerji yarataca¤› öngörülmektedir.
Sabanc› Grubu serbestleflen Türkiye
pazar›nda organik ve inorganik büyüme
f›rsatlar›n› sürekli olarak
de¤erlendirmektedir.
G›da
Sabanc› Grubu g›da sektöründe G›dasa
ve onun ifltiraki olan Marsa ile faaliyet
göstermektedir. 1946 y›l›nda kurulan ve
günümüzde Kraft Foods ile ortak olan
Marsa, 200 milyon ABD dolar›’n› aflan
sat›fllar› ile Türkiye bitkisel ya¤
sektöründe faaliyet gösteren en büyük iki
firmadan birisidir. G›dasa 2002 y›l›nda
Sabanc› Grubu’nun di¤er g›da
ortakl›klar›ndan ba¤›ms›z olarak, g›da
sektöründe bir büyüme platformu
oluflturmak üzere kurulmufltur. Bu
hedefe paralel olarak, G›dasa Türkiye’nin
en eski ve en prestijli g›da markalar›ndan
biri olan Piyale’yi sat›n alm›flt›r.
Stratejiler
Sabanc› Grubu’nun vizyonu g›da
sektöründe daha da büyüyerek, 2007
y›l›nda 1 milyar ABD dolar› ciroya
ulaflmakt›r. Bu hedefe ulaflmak üzere
Grubun temel yetkinlikleri olan ürün
gelifltirme, stratejik marka yönetimi,
sat›fl ve da¤›t›m a¤› ve operasyonel
mükemmellik etkin bir biçimde
kullan›lacakt›r. Bu stratejide, Sabanc›
Grubu g›da pazar›n›n tüm büyük, h›zla
büyüyen ve yüksek karl›l›¤a sahip
kategorilerinde aktif olmay›
hedeflemektedir. Grubun ana ilkesi h›zl›
bir flekilde büyürken de¤er yaratmakt›r.
Bu ilke do¤rultusunda flirket sat›n alma,
stratejik iflbirlikleri, fason üretim ve yeni
fabrika kurma gibi tüm büyüme
alternatifleri de¤erlendirilmektedir.
Bugün G›dasa, Piyale flemsiye markas›
alt›nda makarna, meyve suyu, mutfak
ürünleri, bisküvi ve kek üretip
pazarlamaktad›r. Yak›n gelecekte,
G›dasa birden fazla ifl birimini
bünyesinde bar›nd›ran bir organizasyon
olacakt›r. G›dasa bünyesinde yer alacak
ifl birimleri ve ana ürün gruplar›
flunlard›r:
Piyale - makarna, meyve suyu, mutfak
ürünleri, bisküvi, çikolata ve toz tatl›lar
‹çecekler - su, su bazl› içecekler ve çay
Ömür - süt ürünleri, beyaz et ve
ifllenmifl sebze
Perakendecilik
Perakendecilik sektörünü, Sabanc›
Grubu’nun “tüketiciye yak›n olma”
felsefesine hizmet etmesinden ve
organize perakendecili¤in ülkemizde
henüz bafllang›ç aflamas›nda
olmas›ndan dolay› gelifltirmeyi
düflündü¤ümüz, büyümeyi ve yat›r›m›
hedefledi¤imiz ana sektörlerden biri
olarak seçmifl bulunuyoruz.
Perakendecilik sektörü, Grubumuzda
mevcut bankac›l›k, g›da, enerji ve
telekomünikasyon gibi di¤er ifl alanlar›
ile önemli sinerjiler de oluflturmaktad›r.
Bu sektörde temel hedefimiz, organize
g›da ve g›da d›fl› perakendecilik
konular›nda organik büyüme, yeni flirket
kurma ve sat›n almalar ile mevcut pazar
pay›m›z› art›rmak ve sektörde verimlili¤i
ve karl›l›¤› ile önemli katma de¤er
yaratan bir oyuncu olmakt›r.
G›da perakendecili¤i alan›nda faaliyet
gösterdi¤imiz Carrefoursa ve Diasa
flirketlerimizle organik büyümeyi
sürdürürken, pazarda oluflabilecek
sat›nalmalara da duyarl› olarak, pazar
lideri konumuna ulaflmak öncelikli
hedefimizdir. 2003 y›l› UFRS baz›nda
haz›rlanm›fl finansal rakamlara göre
pazar ikincili¤i olan konumumuzu, 2007
bafl›nda pazar liderli¤ine tafl›may›
hedefliyoruz. Carrefoursa flirketimiz
halen 11 hipermarket ve Championsa
ad› ald›nda befl süpermarket ile, Diasa
flirketimiz ise iskonto market alan›nda
200 ma¤aza ile faaliyetlerini
sürdürmektedir.
G›da d›fl› perakendecilikte ise
halihaz›rda tüketici elektroni¤i alan›nda
Teknosa flirketimiz ile faaliyet gösteren
Sabanc› Grubu, Teknosa’n›n 2003 y›l
sonu itibari ile 41 olan ma¤aza say›s›n›
ve 115 milyon ABD dolarl›k cirosunu,
2007 y›l› bafl›nda s›ras›yla 100 ma¤azaya
ve 400 milyon ABD dolar›na yükseltmeyi
hedeflemektedir. Ülkemizde elektronik
konusunda ilk kez büyük ma¤aza
konseptini (1,000 m2’den büyük ma¤aza)
getiren Teknosa, bu segmentte
büyümesini tüm yurda yaymay›,
elektronik ticaret, katalogdan sat›fl,
televizyondan sat›fl gibi alternatif sat›fl
kanallar›n› devreye alarak müflteriye
daha etkin ve yayg›n ulaflmay› ve yak›n
bir gelecekte franchise program›n›
bafllatmay› hedeflemektedir.
Mevcut faaliyet alanlar› d›fl›nda büyüme
stratejilerimize hizmet edecek yeni ve
paralel perakendecilik alanlar›nda yerli
ve yabanc› iflbirliklerini de¤erlendirmek
ve bu alanlarda yeni flirketler kurarak
tüketiciye yak›n olmak, kendi sahibi
oldu¤umuz formatlar›m›z› çevre
ülkelere yaymak Perakendecilik
Grubu’nun global hedefleri aras›ndad›r.
Kimya
Sentetik elyaf sektöründe Avrupa’da
gerçekleflen konsolidasyon ve Çin’de
gerçekleflen ola¤anüstü büyüme gibi
kimya sektöründe son y›llardaki
geliflmeleri dikkate alan Sabanc› Grubu,
bu sektörü büyüme alanlar›ndan biri
olarak belirlemifltir.
Bugün, Sabanc› Holding’in kimya
sektöründeki varl›¤›, polyester ürünleri
ve hammaddeleri üreten DuPontSA BV,
plastik ürünleri üreticisi Pilsa ve
poliamid iplik üreticisi ‹nsa flirketleri ile
gerçekleflmektedir.
G›da perakendecili¤i alan›nda faaliyet gösterdi¤imiz Carrefoursa ve Diasa flirketlerimizle
organik büyümeyi sürdürürken, pazarda oluflabilecek sat›nalmalara da duyarl› olarak, pazar
lideri konumuna ulaflmak öncelikli hedefimizdir.
Stratejiler
2000 y›l› öncesine kadar polyester iplik,
elyaf, pet cips, pet flifle ve bir polyester
hammaddesi olan DMT gibi polyester
ürünlerini Türkiye’de üreten Sasa, 2000
y›l›nda DuPont ile yapt›¤› bir ortakl›kla
faaliyetlerini “Geniflletilmifl Avrupa”
co¤rafyas›na yaym›flt›r. Kimya
Grubu’nun mevcut faaliyetleri ile ilgili
stratejisi, maliyetlerin, flirketin rekabetçi
konumunu güçlendirecek flekilde
iyilefltirilmesi, katma de¤eri yüksek
ürünlerin gelifltirilmesi ve baz› polyester
ürünlerinde büyümektir.
Bir taraftan yeniden yap›lanma ve
iyilefltirme projeleri sürdürülürken,
di¤er taraftan karl› bir büyümeyi
gerçeklefltirebilmek için gerek yeni
yat›r›m, gerekse flirket sat›nalma olarak
do¤abilecek f›rsatlar sürekli olarak
de¤erlendirilmektedir. Bu çerçevede,
Sabanc› Holding kendi petrokimya iflini
büyütme aray›fl› içindedir. Kimya
sektöründeki büyümenin, Grubun
özellikle enerji sektöründeki yat›r›mlar›
ile sinerji yaratmas› beklenmektedir.
‹letiflim ve
Telekomünikasyon
Sabanc› Grubu iletiflim ve
telekomünikasyon sektörünü de ana
büyüme alanlar›ndan biri olarak
belirlemifltir. Bunu destekleyecek
flekilde 2002 y›l›nda konuyla ilgili ayr›nt›l›
analiz ve fizibilite çal›flmalar› yap›lm›fl,
telekomünikasyon alan›nda somut iki
olanak belirlenmifltir; bunlardan biri
Türkiye iletiflim pazar›n›n 2004 y›l›
bafl›nda liberalize olmas›, ikincisi ise,
Türk Telekom'un özellefltirilme
projesidir.
Sabanc› Grubu öncelikli olarak
telekomünikasyon pazar›n›n
liberalleflmesine haz›rlanmak amac›yla
fiubat 2003 tarihinde Sabanc› Telekom'u
kurmufltur. Ekim 2003 tarihinde ise bilgi
ve telekomünikasyon alan›nda faaliyet
gösteren di¤er flirketler olan ‹nternet
Servis Sa¤lay›c›, interaktif bilgi ve
e¤lence portal› Turk.Net ve
kurumlararas› elektronik ticaret epazaryeri flirketi olan Ak ‹nternet’i de
Sabanc› Telekom'un alt›nda birlefltirmifl,
dolay›s›yla da hem flirketlere hem de
nihai tüketiciye her türlü
telekomünikasyon hizmetini sunabilen
bir yap›ya kavuflmufltur. Bu birleflme
sonucunda TNN ve PRATIS.NET de
Sabanc› Telekom bünyesinde hizmet
vermeye bafllam›flt›r.
Sabanc› Telekom, Nisan 2003 tarihinde
alm›fl oldu¤u ‹nternet Hizmetleri Lisans›
ve Aral›k 2003 tarihinde alm›fl oldu¤u
Veri Haberleflmesi Lisans› çerçevesinde
bugün itibariyle Turk.Net markas›
alt›nda ‹nternet eriflim hizmetleri, Bigalo
markas› alt›nda ön ödemeli yurtd›fl›ndan
Sabanc› Grubu iletiflim ve telekomünikasyon sektörünü
ana büyüme alanlar›ndan biri olarak belirlemifltir.
Türkiye’yi arama kart› hizmetleri, ayr›ca,
VPN (Virtual Private Network) baflta
olmak üzere flirketlere her türlü veri
hizmetlerini sunmaktad›r.
Sabanc› Telekom, 2003 y›l› içinde yeni
nesil bir telekomünikasyon altyap›s›
kurmak amac›yla proje bafllatm›fl ve
ses-veri-görüntü hizmetlerini tek bir
yap› sayesinde sa¤layabildi¤i ATM,
IP/MPLS ve Soft-Switch tabanl› bu
altyap›y› 2004 y›l›n›n bafl›nda
tamamlam›flt›r. Oluflturulan flebekenin
yurt genelinde uluslararas› ve
flehirleraras› uzak mesafe telefon
hizmetleri verebilmesi için halihaz›rda
22 olan eriflim noktas› say›s›n›n 48’e
ç›kar›lmas› planlanm›fl ve belirlenecek
araba¤lant› noktalar›na ilgili lisans›n
verilerek kurulmalar›n› temin için tüm
haz›rl›klar tamamlanm›flt›r.
Ayr›ca, Sabanc› Telekom yeni nesil bir
telekom operatörü olarak ilk günden
tüm süreçlerini elektronik ortama
tafl›may› hedeflemifl ve bu kapsamda
Sat›fl Gücü Otomasyonu, ERP, Yard›m
Merkezi/Call Center ve Network Yönetim
Merkezi altyap› projelerini 2004 y›l›
bafl›nda sonuçland›rm›flt›r.
Di¤er taraftan Türk Telekom’un
özellefltirme projesi ile ilgili olarak
Sabanc› Grubu, Koç Grubu ile beraber
hareket etme karar› alm›flt›r. Her iki
grup taraf›ndan oluflturulan özel bir ekip
taraf›ndan yürütülen bu proje
kapsam›nda tüm fizibilite ve ifl plan›
çal›flmalar› beraberce
oluflturulmaktad›r.
Finansal Hizmetler
Akbank kulland›¤› en son bilgi
teknolojileri ve deneyimli bankac›lardan
oluflan personeli ile genifl bir bireysel ve
kurumsal müflteri kitlesine üstün
kalitede hizmetler sunmaya
odaklanm›flt›r. Akbank yönetiminin
birinci hedefi, Akbank hisse senedinin
piyasa de¤erinin yükselmesini
sa¤layacak stratejileri gelifltirmek ve
hayata geçirmektir.
Akbank, 2000 y›l›nda hayata geçirdi¤i
yeniden yap›lanma program› ile
müflterilerine daha kaliteli ve h›zl›
hizmet sunmaktad›r. Amac› müflterilere
yaflam boyunca, her yerde, yenilikçi
hizmet, kolayl›k ve mutluluk sa¤lamak
olan bu programda son aflamaya
gelinmifltir.
Rekabetçi fiyatland›rma ve gelifltirilmifl
kredilendirme süreçleri sonucunda
Akbank, 2003 y›l›nda, tüketici
kredilerinde önemli bir büyüme
kaydetmifltir. Bireysel kredilerin pay›,
2003 y›l›n›n sonunda %23,2’ye
yükselmifltir. Akbank, 2004 y›l›nda da
kaliteli büyümeye verdi¤i önem ile
tüketici kredilerini ekonomik
konjonktürün olanak sa¤lad›¤› ölçüde
art›rmaya devam edecektir.
Akbank kart adedi ve tüketicilere
sundu¤u genifl ürün portföyü aç›s›ndan
kredi kart› pazar›n›n öncüleri aras›nda
yer almaktad›r. Banka’n›n sundu¤u
ödeme kartlar›, Axess ve American
Express markalar› alt›nda
toplanmaktad›r. Akbank önümüzdeki
dönemde de kredi kart› sektöründeki
çal›flmalar›na devam ederek pazar
pay›n› ve yeni iflbirliklerine girerek
performans›n› art›rmay›
hedeflemektedir.
Akbank, ekonomik istikrarla beraber
özellikle küçük ve orta ölçekli
iflletmelerin büyüme potansiyelinin çok
yüksek olmas›n› beklemektedir. Bu
amaçla gelifltirdi¤i yeni ticari ürünleri
2003’te hayata geçirmifltir. Segmentler
arac›l›¤›yla müflteri odakl› yaklafl›m
ilkesini, kurumsal bankac›l›k
stratejisiyle birlefltiren Akbank, ticari
iflletmeleri de segmentlere ay›rm›fl ve
“Kendinizi sadece iflinize verin”
slogan›yla Akbank “fiirket Bankac›l›¤›”n›
gelifltirmifltir. Akbank “fiirket
Bankac›l›¤›”n›n içinde, geliflmekte olan
KOB‹’lerin yat›r›m gereksinimlerini
karfl›lamaya yönelik bir dizi yeni kredi ve
nakit yönetimi ürünü yer almaktad›r.
KOB‹’lere en yak›n çözüm orta¤› olma
hedefiyle gelifltirilen biz.card, firmalara,
üzerinde tafl›d›¤› kredi limiti ile bir
sat›nalma gücü verirken, bu müflterilere
mal satan tedarikçilere de tahsilat
garantisi sunmaktad›r. 2003 y›l›nda ticari
kredilerin toplam krediler içindeki pay›
%16’ya yükselmifltir. 2004 y›l›nda
tüketici ve KOB‹ kredilerinin pay›n›n
%50’ye ç›kart›lmas› hedeflenmektedir.
Müflterilere pazarlanan yat›r›m fonu
hacmindeki yüksek art›fl, Axess kredi
kart›n›n baflar›l› performans› ve artan
bireysel kredi hacmi ile Akbank’›n net
ücret ve komisyon gelirleri y›ll›k %46
oran›nda artm›flt›r. Tüketici kredileri,
KOB‹ kredileri ve kredi kartlar›na
odaklan›lmas›, 2004 y›l›nda ücret ve
komisyon gelirlerinin artmas›n›
sa¤layacakt›r. Akbank, ücret ve
komisyon gelirlerindeki büyümenin
2003 y›l›ndan da fazla olaca¤›n› tahmin
etmektedir.
3005 Program›
Sabanc› Grubu olarak, rekabetçilik ve maliyet konular›na büyük önem veriyoruz.
2003 y›l› Temmuz ay›nda, Kalite,
Maliyet, Verimlilik, ‹fl Güvenli¤i ve
Markalar unsurlar›n› kapsayan 3005
(Otuz-S›f›r-Befl) Program›
bafllat›lm›flt›r. 2005 y›l› sonuna kadar
tüm Sabanc› flirketlerinde maliyetleri
2002 y›l sonuna göre %30 azaltmay›
hedefleyen 3005, sadece bir maliyet
azaltma program› de¤il, daha genifl
anlamda, bir ‹fl Kültürü De¤iflimi
program› olarak anons edilmifltir.
3005 Program›’n›n temel felsefesi,
“Back to Basics” yaklafl›m›yla,
yapt›¤›m›z her ifle kritik bir gözle
yeniden bakmak, yarat›c›l›¤›m›z›, bilgi
birikimimizi, deneyimlerimizi
kullanarak, üretim, hizmet ve yönetim
süreçlerimizi en verimli, en etkin
flekilde yürütmek ve f›rsatlar› en iyi
flekilde de¤erlendirebilmektir.
“Global Rekabetçilik için Sabanc›
Yolu” olarak özetlenen 3005 Program›
2003 y›l› Temmuz ay›nda, Kalite, Maliyet, Verimlilik,
‹fl Güvenli¤i ve Markalar unsurlar›n› kapsayan 3005
(Otuz-S›f›r-Befl) Program› bafllat›lm›flt›r.
3005 Program›, Sabanc› flirketlerinin tüm insan gücünü
seferber etmeyi, s›rad›fl› fikirleri araflt›r›p incelemeyi,
s›çramal› geliflmeleri aramay› ve mevcut ifllerin, mevcut
malzemelerin, mevcut teknolojilerin maliyetlerini azaltman›n
ötesine geçmeyi öngörmektedir.
çerçevesinde, geçti¤imiz y›llarda ‹fl
Mükemmelli¤i alan›nda önemli
mesafeler alm›fl ve Avrupa ve
Türkiye’de ödüllendirilmifl Sabanc›
Grubu flirketlerinde Alt› Sigma
çal›flmalar›n›n da bafllat›lmas›
kararlaflt›r›lm›flt›r.
Sabanc› flirketleri aras›nda bilgi
ak›fl›n›n, iflbirli¤inin ve birbirinden
ö¤renmenin gelifltirilmesi, süreç
sadelefltirmeleri, “outsourcing”,
sat›nalma metodlar›nda köklü
de¤ifliklikler, yap›sal iyilefltirmeler,
yal›n üretim ve yönetim tekniklerinin
yo¤un olarak kullan›lmas›, yeni üretim
lokasyonlar›n›n ve f›rsatlar›n›n
de¤erlendirilmesi, modüler üretim
yaklafl›mlar›, 3005 Program›’n›n
unsurlar› aras›nda yer almaktad›r.
ötesine geçmeyi öngörmektedir.
Halihaz›rda gündemde olan projelerle,
3005 Program›’ndan 435 trilyon TL’nin
üzerinde bir tasarruf beklenmektedir.
Sabanc› Holding yap›s›nda 3005
Program›’n›n CEO ad›na yürütülmesi
konusunda ‹fl Gelifltirme’den sorumlu
Direktör görevlendirilmifltir.
Program, Sabanc› flirketlerinin tüm
insan gücünü seferber etmeyi, s›rad›fl›
fikirleri araflt›r›p incelemeyi, s›çramal›
geliflmeleri aramay› ve mevcut ifllerin,
mevcut malzemelerin, mevcut
teknolojilerin maliyetlerini azaltman›n
Stratejik ‹flbirlikleri ve Yabanc› Ortakl›klar
Ülke ekonomisine daha fazla katk› sa¤lamak temel hedefiyle Sabanc› Grubu, Türkiye
topraklar›ndan alm›fl oldu¤u gücünü ve deneyimini uluslararas› sahalara tafl›mak amac›yla
sektöründe lider konumdaki uluslararas› flirketlerle kurmufl oldu¤u 15’den fazla ortakl›kla
global bir oyuncu olma yolunda önemli ad›mlar atm›flt›r.
Sabanc› Grubu planl› ekonomik
kalk›nma dönemlerinden itibaren
genelde özsermayeye dayal› üretim ve
entegrasyon a¤›rl›kl› yat›r›mlar›yla
herkes taraf›ndan kabul edilen güvenilir
ve güçlü Sabanc› ismini ve markas›n›
yaratm›flt›r.
Ülke ekonomisine daha fazla katk›
sa¤lamak temel hedefiyle Sabanc›
Grubu, Türkiye topraklar›ndan alm›fl
oldu¤u gücünü ve deneyimini
uluslararas› sahalara tafl›mak amac›yla
sektöründe lider konumdaki
uluslararas› flirketlerle kurmufl oldu¤u
15’den fazla ortakl›kla global bir oyuncu
olma yolunda önemli ad›mlar atm›flt›r.
Dünyan›n en büyük gruplar› ile yap›lan
bu iflbirlikleri ve ortakl›klar›yla, risk,
pazar ve kaynak paylafl›m› aç›s›ndan
mevcut bilgi ve deneyimimizin
art›r›lmas›, ölçek ekonomisinin
yakalanmas›, kaynaklar›n ortak
kullan›m›, teknoloji ve know-how
birikiminin art›r›lmas›, yeni pazarlara
girilmesi, rekabetçi üstünlü¤ün
gelifltirilmesi ve böylece
faaliyetlerimizde optimizasyonun
sa¤lanmas› amaçlanm›flt›r. Teknolojinin
h›zla de¤iflti¤i global bir dünyada
Sabanc› Grubu ifl ortaklar› arac›l›¤›yla
dünyan›n lider flirketlerinin araflt›rma
gelifltirme faaliyetlerine ve yeni
teknolojilerine ulaflma olana¤›na
sahiptir.
Üretim alan›nda ithal ikamesi
ürünlerimiz uluslararas› pazarlarda yer
edinmifl, üretim kapasitelerinde önemli
ekonomik ölçeklere ulafl›lm›fl ve
faaliyette bulundu¤umuz ifllerimizden
baz›lar› global hale getirilmifltir. Üretim
faaliyetlerimiz yurtiçi ve uluslararas›
arenada kurulan tesislerimizle büyük
ölçüde entegre hale getirilerek ana ifl
kollar›m›zda de¤er zincirinin tüm
halkalar›nda pay sahibi olunmas›
hedeflenmifltir.
Sabanc› Grubu bugüne kadar yarat›lan
bu uluslararas› iflbirliklerinin ve
ortakl›klar›n›n belirli bir dönem, sektör
ve kurumlarla k›s›tl› kalmayaca¤›n› ve
büyüme ve de¤er yaratma amac›na
hizmet eden tüm f›rsatlar›n bundan
sonra da de¤erlendirilece¤ini
öngörmektedir. Bu çerçevede Sabanc›
Grubu olarak mevcut yönetim
becerimizi, de¤iflik ülke kültürlerine
dayal› yönetim anlay›fllar› ile, ortak
hedefler do¤rultusunda, optimum
flekilde uyumland›rabilme gayretimizi
önümüzdeki dönemlerde de devam
ettirece¤iz.
Sabanc› Grubu ifl ortaklar› arac›l›¤›yla dünyan›n lider
flirketlerinin araflt›rma gelifltirme faaliyetlerine ve yeni
teknolojilerine ulaflma olana¤›na sahiptir.
Sabanc› Grubu planl› ekonomik kalk›nma dönemlerinden
itibaren genelde özsermayeye dayal› üretim ve entegrasyon
a¤›rl›kl› yat›r›mlar›yla herkes taraf›ndan kabul edilen
güvenilir ve güçlü Sabanc› ismini ve markas›n› yaratm›flt›r.
ABD
Kraft Foods International - Sabanc›
Philip Morris - Sabanc›
G›da ürünleri üretimi, pazarlamas› ve sat›fl›
Sigara üretimi
(Marlboro, Parliament, L&M, Chesterfield, Lark)
IBM - Sabanc›
Philip Morris - Sabanc›
Bilgi teknolojisi sistemleri
International Paper - Sabanc›
Ka¤›t ve ka¤›t ürünleri üretimi
Sigara pazarlama, sat›fl ve da¤›t›m›
ALMANYA
JAPONYA
Bridgestone - Sabanc›
Heidelberg Cement - Sabanc›
Lastik üretimi
Toyota and Mitsui - Sabanc›
Çimento üretimi
Otomotiv pazarlama ve sat›fl›
FRANSA
‹NG‹LTERE
‹SPANYA
Carrefour - Sabanc›
Hilton - Sabanc›
Otel yönetimi
Dia - Sabanc›
Hipermarket zinciri
BELÇ‹KA
FRANSA-ALMANYA
FRANSA-ALMANYA
BNP-AK-DRESDNER
BANK
BNP-AK-DRESDNER
LEASING
BNP (Fransa) Dresdner Bank (Almanya) - Akbank
BNP (Fransa) Dresdner Bank (Almanya) - Akbank
Bankac›l›k
Finansal kiralama
Bekaert - Sabanc›
Çelik kord hammadde üretimi
‹ndirim marketleri zinciri
Sabanc› Grubu
Lastik ve Takviye
Malzemeleri
Banka ve Sigortac›l›k
• AKBANK
• SABANCI BANK
• SABANCI BANK (GUERNSEY) LTD.
• BNP - AK - DRESDNER BANK
• BNP - AK - DRESDNER LEASING
• AK YATIRIM
• AK YATIRIM ORTAKLI⁄I
• AK PORTFÖY YÖNET‹M‹
• AKS‹GORTA
• AK EMEKL‹L‹K
Tekstil
Bilgi ve Telekomünikasyon
• BOSSA
• YÜNSA
• SABANCI TELEKOM
• I-B‹MSA
•
•
•
•
•
BR‹SA
DUSA INTERNATIONAL LLC
SAKOSA
BEKSA
ENERJ‹SA
Kimya
• DUPONTSA B.V.
• P‹LSA
• ‹NSA
D›fl ‹liflkiler
• UNIVERSAL TRADING
(JERSEY) LTD.
• EXSA (UK) LTD.
• EXSA A.fi.
• HOLSA INC.
Perakendecilik
G›da
Çimento ve Beton
Otomotiv
• CARREFOURSA
• D‹ASA
• TEKNOSA
• MARSA
• GIDASA
• DANONESA
• AKÇANSA
• Ç‹MSA
• OYSA Ç‹MENTO
• TEMSA
• TOYOTASA
• AKKARDANSA
Di¤er Faaliyetler
Sosyal ve Kültürel Faaliyetler
TUR‹ZM
TÜTÜNCÜLÜK
• Tursa
• Philsa
• Philip Morrissa
Adana Hiltonsa
• SABANCI ÜN‹VERS‹TES‹
• SABANCI ÜN‹VERS‹TES‹ SAKIP SABANCI MÜZES‹
• VAKSA - HACI ÖMER SABANCI VAKFI
Mersin Hiltonsa
Hilton Parksa
• Ankara Enternasyonel
Otelcilik
Ankara Hiltonsa
KA⁄IT VE AMBALAJ
MALZEMELER‹
• Olmuksa
• Dönkasan
Banka ve
Sigortac›l›k
The Banker ve Euromoney dergileri, 2003 y›l›nda, Akbank’› "Türkiye’nin En ‹yi
Bankas›" seçmifllerdir. Daha önceki y›llarda da Akbank çeflitli defalar The
Banker ve Euromoney dergileri taraf›ndan "Türkiye’nin En ‹yi Bankas›"
seçilmifltir.
AKBANK
Güçlü sermayesi, istikrarl›
mevduat yap›s›, ucuz
maliyetli yabanc› kaynak
temin olanaklar› ile
aktiflerinde gerçeklefltirdi¤i
güçlü büyüme, Akbank’›
Türkiye’nin en kârl› bankas›
haline getirmifltir.
1948 y›l›nda kurulan Akbank, bugün kârl›l›k
ve piyasa de¤eri aç›s›ndan Türkiye’nin en
büyük özel sektör bankas›d›r.
Akbank, temel bankac›l›k hizmetlerinin yan›
s›ra, bireysel, kurumsal, özel bankac›l›k ve
uluslararas› ticaretin finansman› hizmetlerini
sunmaktad›r. Bankac›l›k d›fl› finansal
hizmetler ile sermaye piyasas› ve yat›r›m
hizmetleri ise, Banka’n›n Ak Yat›r›m Menkul
De¤erler, Ak Yat›r›m Ortakl›¤›, Ak Portföy
Yönetimi ve Ak Emeklilik gibi ifltirakleri
taraf›ndan verilmektedir.
Akbank, faaliyetlerini ‹stanbul’daki Genel
Müdürlü¤ü ve yurt çap›ndaki 13 Bölge
Müdürlü¤ü arac›l›¤› ile sürdürmektedir.
Toplam 611 flubesi ile yurtiçinde güçlü ve
yayg›n bir da¤›t›m a¤›na sahip olan Akbank,
hizmetlerini geleneksel da¤›t›m kanallar› olan
flubelerin d›fl›nda, Bireysel ve Kurumsal
‹nternet fiubeleri, Telefon fiubesi, Ça¤r›
Merkezi, 1.400 ATM, 150.000 POS terminali ve
son teknoloji kanallar› kiosk, cep telefonu, cep
bilgisayar› ve görüntülü telefon arac›l›¤› ile de
sunmaktad›r. Ayr›ca, flube içinde flubeye
destek amac›yla müflterilerin ‹nternet flubesini
ve telefon flubesini kullanmalar› için, bu
kanallar› kapsayan "K›rm›z› Duvar" ad› alt›nda
bir bölüm ayr›lm›flt›r. Banka’n›n Almanya’da
yedi (Frankfurt, Hannover, Hamburg, Stuttgart,
Essen, Münih ve Berlin), Malta’da bir flubesi ve
Hollanda’da Akbank International N.V. ad›nda
bir bankas› bulunmaktad›r. Londra’da kurulu
Sabanc› Bank’›n %37’sine ve ‹stanbul’da
kurulu BNP-Ak-Dresdner Bank’›n %39,99’una
sahip olan Akbank’›n ayr›ca Paris’te bir
temsilcili¤i vard›r.
Güçlü sermayesi, istikrarl› mevduat yap›s›,
ucuz maliyetli yabanc› kaynak temin
olanaklar› ile aktiflerinde gerçeklefltirdi¤i
güçlü büyüme, Akbank’› Türkiye’nin en kârl›
bankas› haline getirmifltir. 2003 y›l› sonunda
brüt kâr 2.040 trilyon TL (yaklafl›k 1.429
milyon ABD dolar›) ve toplam aktifler 29.484
trilyon TL (yaklafl›k 20.654 milyon ABD dolar›)
olarak gerçekleflmifltir.* Banka’n›n Sermaye
Yeterlilik Rasyosu, %44,51 ile sektördeki en
yüksek oranlardan biridir.
The Banker ve Euromoney dergileri, 2003
y›l›nda, Akbank’› "Türkiye’nin En ‹yi Bankas›"
seçmifllerdir. Daha önceki y›llarda da Akbank
çeflitli defalar The Banker ve Euromoney
dergileri taraf›ndan "Türkiye’nin En ‹yi
Bankas›" seçilmifltir.
Akbank, uluslararas› derecelendirme
kurulufllar› taraf›ndan ülke notunun üzerinde
not alan tek Türk bankas›d›r. Uluslararas›
rating kuruluflu FitchRatings’in son raporuna
göre, uzun vadeli TL ülke notu B olarak
belirlenmifl iken, Akbank B+ ile tüm
bankalar›n üzerindedir (FitchRatings fiubat
2004'te uzun vadeli TL ülke notunu B+'ya,
Akbank'›n notunu ise yine ülke notunun
üzerinde olan BB-'ye ç›kartm›flt›r). Akbank’a
verilen notlar, FitchRatings’in ifadesi ile,
Akbank’›n Türk bankac›l›k sistemi içindeki
önemini, yayg›n müflteri taban› ile da¤›t›m
kanallar›n›, güçlü markas›n›, genifl fonlama
olanaklar› ile sa¤lam sermaye yap›s›n›
yans›tmaktad›r. Moody’s’in Kas›m ay›nda
ç›kan raporunda belirtildi¤ine göre Akbank,
üstün finansal gücü ve yayg›n da¤›t›m a¤›
sayesinde kal›c› büyüme trendine girmifl bir
ekonomide en avantajl› konumdaki bankad›r.
Ayr›ca, Türkiye’deki olumlu havan›n tersine
dönmesi durumunda bile, Akbank’›n yüksek
miktardaki likit varl›klar› sayesinde
olumsuzluklardan en az etkilenecek banka
olaca¤› vurgulanmaktad›r.
Akbank Kurumsal Bankac›l›k Grubu, 1.500’ün
üzerinde kurumsal müflteriye finansal
çözümler ve bankac›l›k hizmetleri
sunmaktad›r. Büyüklükleri gere¤i, kurumsal
nitelikli ve uluslararas› arenada faaliyet
gösteren firmalar›n ifl yapma flekilleri ve
bankac›l›k gereksinimleri, küçük ve orta
ölçekli iflletmelerden farkl›l›k
göstermektedir. Bu farkl›l›¤›n bilinci ›fl›¤›nda
Akbank, kurumsal arenada müflterilerinin
içinde bulundu¤u sektörün özelliklerini ve
firmay› yak›ndan tan›maya dayanan, proaktif
ve müflteri odakl› yaklafl›m› ile firmaya özel
çözümler sunmaktad›r. Amaç, müflteri
memnuniyeti ve ba¤›ml›l›¤› sa¤layarak
kurumsal firmalarla uzun vadeli bir iliflkiye
girmek ve firmalar›n "ifl-çözüm orta¤›"
olarak "ana bankas›" konumuna gelmektir.
Akbank, müflteri odakl› hizmet anlay›fl›
do¤rultusunda, ticari segmentte faaliyet
gösteren tüm yerli ve yabanc› sermayeli
kurulufllar›n gereksinim duyduklar› finansal
ifllemlerine yayg›n flube a¤› ve özellikli
ürünleri sayesinde en h›zl›, en kolay ve en
uygun maliyetle çözüm bulmak amac›yla
2003 y›l›nda yeni flube yap›lanmas›
çal›flmalar›na devam etmifltir.
Savafl s›ras›nda a¤›r hasara u¤rayan Irak’›n
yeniden inflas›na finansman sa¤lamas›
amaçlanan Irak Ticaret Bankas›’n›n d›fl
ticaret ifllemleri destek ihalesini, Akbank’›n
da aralar›nda bulundu¤u dünyan›n önde
gelen 13 bankas›n›n yer ald›¤› JP Morgan
Chase & Co. liderli¤indeki konsorsiyum
kazanm›flt›r. Böylece Akbank, Eylül 2003’te
faaliyete geçen Irak Ticaret Bankas›’n›n d›fl
ticaret ifllemleri ile ilgili oluflturdu¤u
konsorsiyuma giren tek Türk bankas›
olmufltur.
Irak Ticaret Bankas›, Irak ekonomisinin
gereksinim duyaca¤› finansal hizmetleri
sunman›n yan› s›ra, d›fl ticaret ifllemlerine de
arac›l›k edecektir. Konsorsiyumun önemli
üyelerinden biri olan Akbank, Irak Ticaret
Bankas›’nda Irak ile yap›lacak tüm ticari
ifllemlere arac›l›k etmek, Irak Ticaret
Bankas› lehine akreditif açmak veya teyit
etmek ve bu bankaya finansal teknik destek
ve e¤itim vermek görevlerini üstlenmifltir.
Akbank, 2003 y›l›nda yeniden yap›land›rman›n
bir sonucu olarak küçük iflletmeler ve
bireysel segmentlerini Perakende Bankac›l›k
‹fl Birimi alt›nda birlefltirmifltir.
Akbank perakende bankac›l›kta, bireylerin
beklentilerini ve gereksinimlerini karfl›layan
yüksek derecede uzmanlaflm›fl kaliteli ürün ve
hizmetleriyle, tüm ürünlerde pazar pay›n›
art›rmay› ve lider banka olmay›
hedeflemektedir. Akbank müflteri odakl›,
rekabetçi, teknolojiyi yak›ndan takip eden
yaklafl›m› ile bireysel müflterilerine mevduat,
tüketici kredileri, kredi kartlar›, sigorta ve varl›k
yönetimi hizmetleri sunmaktad›r. Banka’n›n
bireysel müflteri say›s› 6,3 milyonu aflm›flt›r.
Akbank Private Banking ‹fl Birimi, Banka’n›n
Kurumsal ve Perakende Bankac›l›k
kanallar›ndan ayr› olarak, bankac›l›k ve
yat›r›m hizmetleri konusunda farkl›
beklentileri bulunan yüksek gelir grubundaki
bireylere ayr›cal›kl› hizmetler vermek
amac›yla Mart 2001’den bu yana faaliyetini
sürdürmektedir.
2003 y›l› sonu itibariyle Private Banking ‹fl
Birimi taraf›ndan yönetilen fon toplam› 3,5
milyar ABD dolar› seviyesine ulaflm›flt›r. Bu
Akbank, temel bankac›l›k hizmetlerinin yan› s›ra, bireysel,
kurumsal, özel bankac›l›k ve uluslararas› ticaretin
finansman› hizmetlerini sunmaktad›r.
* Belirtilen bütün finansal bilgiler, BDDK’n›n yürürlü¤e koydu¤u
muhasebe ve raporlama standartlar›na uygun olarak ve enflasyon
muhasebesi esaslar›na göre düzenlenen konsolide olmayan mali
tablolardan elde edilmifltir.
miktar 2002 sonu ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda
%278’lik bir art›fla iflaret etmektedir. Bu
dönemde çapraz sat›fl olanaklar›n›n
de¤erlendirilmesi sonucunda, bir müflterinin
ortalama üç adet ürüne sahip olmas›
sa¤lanm›flt›r.
Eylül 2002’de Akbank, MSCI Geliflmekte Olan
Ülkeler Endeksi’ne dahil edilmifl ve 2002
y›l›n› %12,5, 2003 y›l›n› ise %13,3 payla MSCI
Türkiye Endeksi’nde en fazla a¤›rl›¤a sahip
flirket olarak bitirmifltir.
Akbank hisse senetleri %34’lük halka aç›kl›k
oran› ile ‹stanbul Menkul K›ymetler
Borsas›’nda ifllem görmektedir. Yurtd›fl›nda
ise, Banka’n›n depo sertifikalar› SEAQ
International ve Portal’da kote edilmifltir. 31
Aral›k 2003 tarihi itibariyle Akbank’›n piyasa
de¤eri 6.330 milyon ABD dolar› olup,
‹MKB’nin en yüksek piyasa de¤erine sahip
flirketidir.
SABANCI BANK
Sabanc› Bank, 1983 y›l›nda ‹ngiltere'de Ak
International Limited ad›yla faaliyete
geçmifltir. Kuruluflundan itibaren
faaliyetlerini sürekli art›rm›fl ve günümüzde
d›fl ticaret finansman›, kurumsal bankac›l›k,
hazine, sermaye piyasalar› ile özel ve bireysel
bankac›l›k ifllemlerinde de aktif bir konuma
gelmifltir. Sabanc› Bank, Akbank ve di¤er
Sabanc› Grubu fiirketleri'nin iflbirli¤iyle
sadece Türkiye ile Avrupa aras›ndaki ticareti
de¤il, dünya ticaretini de finanse etmektedir.
Sabanc› Bank, 138 milyon Sterlin'lik güçlü
sermaye yap›s›, yüksek likiditesi ve y›llard›r
sürdürdü¤ü yüksek performans› sayesinde
Moody's'den Baa1 kredi notu alm›flt›r.
Sabanc› Bank, 138 milyon Sterlin'lik güçlü sermaye yap›s›, yüksek
likiditesi ve y›llard›r sürdürdü¤ü yüksek performans› sayesinde
Moody's'den Baa1 kredi notu alm›flt›r.
SABANCI BANK (GUERNSEY) LTD.
Sabanc› Bank’›n %100 ortakl›¤› ile Ekim 1994
tarihinde kurulan Sabanc› Bank (Guernsey)
Ltd. 61 milyon Sterlin’lik toplam aktife
sahiptir.
‹ngiltere’ye ba¤l› Channel Adalar›’ndan biri
olan Guernsey, köklü ve iyi düzenlenmifl bir
finans merkezidir. Guernsey’nin avantajl›
vergi ortam› dünyan›n birçok büyük
bankas›n›n özel bankac›l›k ifllemlerini burada
yapmaya yönlendirmifltir.
BNP-AK-DRESDNER BANK
Uzun y›llar süren bir iflbirli¤inin sonucu
olarak 1985’te Akbank ile Fransa’n›n önde
gelen bankalar›ndan BNP taraf›ndan BNP-Ak
Bankas› A.fi. kurulmufl, bu ortakl›¤a üç y›l
sonra güçlü Alman bankas› Dresdner Bank
AG kat›lm›fl ve 1988 y›l›nda bugünkü BNPAk-Dresdner Bank oluflmufltur.
Kurumsal bankac›l›k alan›nda faaliyet
gösteren BNP-Ak-Dresdner Bank, güçlü
ortaklar›, vizyon sahibi yönetimi ve kaliteli
personeli ile sektör içinde seçkin bir yere
sahiptir. Banka’n›n tümüyle kendisine ait bir
finansal kiralama flirketi bulunmaktad›r.
bölgesel hizmeti geniflletmek için ‹zmir ve
Ankara’da irtibat bürolar› oluflturulmufl ve
Türkiye’nin önde gelen ifl makinalar› ve kara
ulafl›m araçlar› sat›c›lar› ile sat›fla yard›mc›
leasing programlar› bafllat›lm›flt›r. Di¤er
taraftan küçük ve orta ölçekli firmalara
yerinde hizmet vermek için Akbank ile
anlaflma yapan leasing flirketi, Akbank’›n
yayg›n flube a¤› ile Türkiye’nin dört bir
yan›ndaki yat›r›mc›ya leasing hizmeti
vermeye bafllam›flt›r.
AK YATIRIM MENKUL DE⁄ERLER
Sermaye piyasalar›nda arac›l›k hizmetleri
vermek üzere 1996 y›l›nda kurulan Ak Yat›r›m
Menkul De¤erler kuruldu¤u tarihten itibaren
en genifl ürün yelpazesini yayg›n kitlelere
sunma misyonuyla hareket etmifl ve y›llar
itibariyle 183.000 hesap adedine ulaflarak
Türkiye’deki arac› kurumlar aras›nda müflteri
say›s› aç›s›ndan ikincili¤e yerleflmifltir. Ak
Yat›r›m, arac› kurumlar 2003 y›l› ifllem hacmi
s›ralamas›nda Hisse Senedi Piyasas›’nda
sekizinci, Repo Piyasas›’nda ikinci, TahvilBono Piyasas›’nda beflinci olmufltur.
BNP-Ak-Dresdner Finansal Kiralama, BNPAk-Dresdner Bank’›n %99,8 ifltiraki ile
1988’de kurulmufltur. Türkiye’de kurulan ilk
finansal kiralama flirketlerinden biri olan
BNP-Ak-Dresdner Finansal Kiralama, 90
trilyon TL özkaynaklar› ve 244 trilyon TL aktif
büyüklü¤ü ile sektörün önde gelen
kurulufllar› aras›nda yer almaktad›r.
Ak Yat›r›m müflterilerine hisse senedi al›msat›m, tahvil/bono al›m-sat›m, repo ifllemlerinin
yan›s›ra portföy yönetimi, yat›r›m dan›flmanl›¤›,
Amex yat›r›m fonlar› al›m-sat›m›, yabanc›
menkul k›ymet al›m-sat›m hizmetleri de
vermektedir. Yeni kurulan Yurtd›fl› Kurumsal
Sat›fl Departman› yurtd›fl› kurumsal
müflterilere Türk Sermaye Piyasas› ürünlerinin
al›fl-sat›fl hizmetini vermektedir. Araflt›rma
Bölümü’nün haz›rlad›¤› Türkçe-‹ngilizce
periyodik raporlar yerli-yabanc› müflterilere
ulaflt›r›lmakta ve müflterilerin yat›r›m kararlar›
almalar›nda önemli rol oynamaktad›r.
Kurumsal Finansman Bölümü yerli ve
yabanc› firmalara halka arz, flirket evlilikleri
konular›nda dan›flmanl›k yapmakta, kamu
özellefltirme projelerinde al›c› veya sat›c›
tarafta etkin dan›flmanl›k hizmeti
vermektedir.
Genel olarak büyük ölçekli firmalara hizmet
veren BNP-Ak-Dresdner Finansal Kiralama,
özellikle 2002 y›l›ndan itibaren küçük ve orta
ölçekli firmalara yönelmifltir. Bu alanda
baflar›l› olmak için öncelikle altyap›ya önem
verilmifl, bunun için IT sistemi yenilenmifl ve
gelifltirilmifl, Kredi ve Pazarlama ve
Operasyon Bölümlerinin organizasyonunda
yeniden yap›lanma gerçeklefltirilmifl,
Ak Yat›r›m tüm bu hizmetleri kendi merkez
binas›ndan, yeni aç›lan iki flubesinden,
acentas› olan Akbank’›n tüm flubelerinden ve
59 Akbank flubesinde konumland›r›lm›fl
seans salonlar›ndan vermektedir. ‹MKB
Tahvil ve Bono Piyasas› ile Hisse Senedi
Piyasas›’ndaki ifllemler Ak Yat›r›m ile ‹MKB
aras›nda bulunan on-line ba¤lant› kanal›yla
gerçek zamanl› olarak yerine getirilmektedir.
2003 sonu itibariyle BNP-Ak-Dresdner
Bank’›n özkaynaklar› solo bazda 130 trilyon
TL’ye, konsolide bazda 189 trilyon TL’ye
ulaflm›flt›r.
BNP-AK-DRESDNER F‹NANSAL K‹RALAMA
Ayr›ca Internet, WAP, görüntülü telefon
"Aknet" ve kiosklar arac›l›¤›yla da Ak Yat›r›m
hizmetlerine 24 saat uzaktan eriflim
mümkündür.
AK YATIRIM ORTAKLI⁄I
Ak Yat›r›m Ortakl›¤›, Eylül 1998’de Akbank’›n
%99,9 ifltiraki ile 1 trilyon TL ödenmifl, 6
trilyon TL kay›tl› sermaye ile kurulmufltur.
May›s 1999’da sermayesinin %49’u halka arz
edilen fiirket’in May›s 2000’de yap›lan art›r›m
ile ödenmifl sermayesi 6 trilyon TL’ye, 22
Kas›m 2001 tarihinde ise kay›tl› sermayesi 40
trilyon TL’ye yükseltilmifltir.
Ak Yat›r›m Ortakl›¤› 2003 y›l sonu itibariyle
piyasadaki 22 adet yat›r›m ortakl›¤› aras›nda
kay›tl› sermaye aç›s›ndan dördüncü, portföy
büyüklü¤ü aç›s›ndan ikinci s›radad›r. Ak
Yat›r›m Ortakl›¤› 2003 y›l sonu itibariyle
%10,52 pazar pay›na sahiptir. Ak Yat›r›m
Ortakl›¤› portföyündeki %70,85 art›fl ile 2003
y›l› Yat›r›m Ortakl›klar› sektör getiri
ortalamas›n›n üzerinde bir performans
göstermifltir. Ak Yat›r›m Ortakl›¤› hisse
senedinin 2003 y›l› içerisinde borsadaki fiyat
art›fl› ise %155,1 olmufltur.
Ak Yat›r›m Ortakl›¤› yat›r›m riskini en aza
indirmek ve getiriyi en yüksek düzeyde
tutmak amac›yla portföy çeflitlendirmesini
hedeflemekte, yat›r›m araçlar› aras›nda hisse
senedini tercih ederek sermayesini uzun
vadede de¤erlendirmeyi amaçlamaktad›r.
AK PORTFÖY YÖNET‹M‹
Ak Portföy Yönetimi, Akbank ve Ak Yat›r›m
Menkul De¤erler’in A ve B tipi yat›r›m fonlar›
ile Ak Yat›r›m Ortakl›¤›’n›n portföyünü
Ak Yat›r›m tüm hizmetlerini
kendi merkez binas›ndan, yeni
aç›lan iki flubesinden, acentas›
olan Akbank’›n tüm
flubelerinden ve 59 Akbank
flubesinde konumland›r›lm›fl
seans salonlar›ndan
vermektedir.
yönetmektedir. Ayr›ca, 2003 y›l›nda Bireysel
Emeklilik Sistemi’nin faaliyete geçmesi ile
birlikte Ak Emeklilik’in kurucusu oldu¤u
emeklilik yat›r›m fonlar›n›n portföyleri de
yönetilmeye bafllanm›flt›r. Genelde 11 adet
Akbank, bir adet Ak Yat›r›m, yedi adet Ak
Emeklilik yat›r›m fonu ve Ak Yat›r›m Ortakl›¤›
olmak üzere toplam 20 adet portföy
yönetilmektedir.
Ak Portföy Yönetimi, Haziran 2000’de
Akbank’›n %99,96 oran›nda ifltiraki olarak
kurulmufltur. fiirketin ödenmifl sermayesi 1
trilyon TL’dir. Ak Portföy Yönetimi’nin
kurulufl amaçlar›ndan birisi de, h›zla
geliflmesi beklenen Bireysel Emeklilik
Sistemi yat›r›m fonlar› yönetiminde önemli
bir pay elde etmektir. Bunun yan› s›ra,
kurumsal yat›r›mc›lara Akbank yat›r›m
fonlar› arac›l›¤› ile portföy yönetim hizmeti de
verilmektedir. Kurumsal yat›r›mc›lar›n
mevcut mali durumu, gelecek ile ilgili
finansal beklentileri ve risk tercihleri dikkate
al›narak Akbank fonlar›ndan oluflturulan
buketler yat›r›mc›ya sunulmaktad›r.
Ak Portföy Yönetimi’nin yönetmekte oldu¤u
yat›r›m fonlar›n›n toplam büyüklü¤ü 2003
y›l›nda bir önceki y›la göre %147 art›flla,
yaklafl›k olarak 1,2 katrilyon TL seviyesinden
2,9 katrilyon TL seviyesine ulaflm›flt›r.
Yönetilen fonlar›n dolar baz›nda toplam
büyüklü¤ü ise 2 milyar ABD dolar›’n›n
üzerinde bir seviyededir.
Yat›r›m fonlar› piyasas› toplam portföy
büyüklü¤ü 2003 y›l›nda, bir önceki y›la göre,
yaklafl›k olarak %100 art›flla 10 katrilyon
TL’den 20 katrilyon TL büyüklü¤e ulaflm›flt›r.
Ak Portföy Yönetimi’nin h›zla büyüyen
piyasada yönetti¤i yat›r›m fonlar›n›n pazar
pay› %14,48’e yükselmifltir. Pazar pay›ndaki
art›flla birlikte flirketin sektördeki yeri
3.’lükten 2.’li¤e ç›km›flt›r. Ak Portföy
Yönetimi, önümüzdeki dönemde pazar
pay›ndaki art›fl trendini koruyarak yat›r›m
fonlar› pazar›nda liderlik hedeflemektedir.
AK S‹GORTA
1960 y›l›nda kurulan Aksigorta, özkaynaklar›
ve mali yap›s› bak›m›ndan Türk Sigorta
Sektörü’nün en büyük hayat d›fl› sigorta
flirketidir. Prim üretiminde ise sektörün önde
gelen flirketlerinden biridir.
Yönetim merkezi ‹stanbul’da olan Aksigorta,
‹zmir, Adana, Ankara, Trabzon, Bursa Bölge
Müdürlükleri ve alt› Bölge Temsilcili¤i ile
tüm yurtta, yang›n, kaza, nakliyat,
mühendislik, hukuksal koruma, tar›m ve
sa¤l›k sigortalar›nda faaliyetlerini
sürdürmektedir.
Kurumsal ve bireysel müflterilerine en
kaliteli ve yayg›n hizmet sunmay› hedefleyen
Aksigorta, ürünlerini 903 serbest acente ve
612 Akbank flubesi arac›l›¤› ile
pazarlamaktad›r. Aksigorta ayr›ca ça¤r›
merkezi ve ‹nternet sitesi arac›l›¤›yla da fiyat
teklifinden hasar dosya bilgilerine kadar
birçok konuda kesintisiz hizmet vermektedir.
1996 y›l›na kadar hayat ve hayat d›fl›
sigortac›l›k alanlar›nda faaliyet gösteren
Aksigorta, hayat sigorta faaliyetlerini Sabanc›
Grubu’nun hayat sigorta flirketi olan
Akhayat’a devretmifltir. Bireysel emeklilik
flirketine dönüflen Akhayat, ismini Ak
Emeklilik A.fi. olarak de¤ifltirmifltir.
Aksigorta, Ak Emeklilik’in %26 oran›nda
hissesine sahiptir.
Aksigorta, 18 Haziran 1998 tarihinde
BVQI’dan (Bureau Veritas Quality
International) BS EN 9001: 1994 Kalite
Standard› Belgesi’ni alm›fl ve 12 Temmuz
2001 tarihinde ISO 9001 : 2000 versiyonuna
göre yenilemifltir.
Kurumsal sorumluluk anlay›fl›yla 1996 y›l›nda
kurulan, Türkiye’de ilk ve tek olma özelli¤ini
koruyan "Aksigorta Yang›n ve Deprem E¤itim
Merkezi"nde bugüne kadar yaklafl›k 40 bin
ö¤renciye yang›n ve depremden korunma
e¤itimleri verilmifltir. Bu sorumluluk anlay›fl›
çerçevesinde ayr›ca her y›l 23 Nisan’da
ilkokul ö¤rencileri aras›nda yang›n ve
deprem konulu resim yar›flmas›
düzenlenmekte, dereceye giren ö¤renciler ve
okullar› ödüllendirilmektedir.
Aksigorta’n›n sermayesinin %38’i halka aç›k
olup, hisse senetleri ‹MKB’de ifllem
görmektedir.
AK EMEKL‹L‹K
1941 y›l›nda kurulan fiirket, 1974 y›l›nda
Sabanc› Grubu’na kat›larak, hayat ve sa¤l›k
sigortalar› alan›nda faaliyet göstermek üzere,
1995 y›l›nda Ak Hayat Sigorta A.fi. unvan›n›
alm›flt›r.
17 Ocak 2003 tarihinde Ak Emeklilik A.fi.
unvan›n› alan fiirket "Bireysel Emeklilik ve
Hayat Sigortas› sektöründe yenilikçi hizmet
anlay›fl› ile pazar kurallar›n› belirleyen lider
flirket olmak" vizyonuyla yap›sal bir dönüflüm
sürecinden geçmifltir.
Ak Emeklilik, Türkiye’nin en karl› ve güvenilir
bankas› Akbank’›n %74, sigortac›l›k
sektörünün lider kuruluflu Aksigorta’n›n %26
pay sahipli¤i ile ortak ifltirakidir.
Ak Emeklilik, Türkiye’de uzun y›llard›r
gündemde olan özel emeklilik sistemi ile ilgili
çal›flmalar›n 2001 y›l›nda Bireysel Emeklilik
Tasarruf ve Yat›r›m Kanunu ad› alt›nda
yasalaflmas› aflamas›nda haz›rl›klar›na
bafllam›flt›r. Emeklilik flirketine dönüflüm ile
birlikte flirket, ödenmifl sermayesini 20 trilyon
TL’ye ç›karm›fl ve sa¤l›k branfl›n› Ak Sigorta’ya
devretmifltir. Ak Emeklilik, yeni sektörde
faaliyet göstermek amac›yla, ilk baflvuruyu
yapan ve ilk ruhsat› alan flirket olmufltur.
Ak Emeklilik, 2003 y›l› boyunca
organizasyonunu ve ifl süreçlerini müflteri
odakl› bir anlay›flla yeniden yap›land›rm›fl,
emeklilik ve hayat sigortalar› branfl›nda
mevcut ve potansiyel müflterilerinin
Kurumsal sorumluluk anlay›fl›yla 1996 y›l›nda kurulan, Türkiye’de ilk
ve tek olma özelli¤ini koruyan "Aksigorta Yang›n ve Deprem E¤itim
Merkezi"nde bugüne kadar yaklafl›k 40 bin ö¤renciye yang›n ve
depremden korunma e¤itimleri verilmifltir.
Ak Emeklilik, 2004 y›l›nda
emeklilik ve hayat sigortas›
branfl›nda yeni ürün ve
hizmetleri pazara sunarak
sektörün lider flirketi
konumunu korumay›, 10 y›l
sonunda ise, 2,5 milyar ABD
dolar› fon büyüklü¤ü ile
Türkiye’nin en büyük ve
güvenilir emeklilik ve hayat
sigortas› flirketi olmay›
hedeflemektedir.
ihtiyaçlar›na uygun ürün ve hizmet altyap›s›n›
oluflturmufl ve ifl hedeflerini destekleyecek
yo¤un teknoloji yat›r›mlar› yapm›flt›r.
Yurt çap›nda kurulan 13 bölge ofisi, yeni
oluflturulan ve say›lar› 250’yi aflan uzman
finansal dan›flman ekibi, Türkiye’de ilk defa
sektöre sunulan Ba¤›ms›z Finansal Dan›flman
kanal›, yeniden yap›lanan acentelik sistemi ve
Türkiye’nin en güçlü bankas› Akbank’›n 600’ü
aflan flube a¤› ile yarat›lan güçlü sinerji ile
sektörün en nitelikli da¤›t›m a¤›n›
oluflturmufltur. Ayn› y›l içinde sat›fl gücü
otomasyonu, web sitesi, ‹nternet flube ve ça¤r›
merkezi devreye al›nm›flt›r.
Ak Emeklilik, 2004 y›l›nda emeklilik ve hayat
sigortas› branfl›nda yeni ürün ve hizmetleri
pazara sunarak sektörün lider flirketi
konumunu korumay›, 10 y›l sonunda ise, 2,5
milyar ABD dolar› fon büyüklü¤ü ile
Türkiye’nin en büyük ve güvenilir emeklilik ve
hayat sigortas› flirketi olmay› hedeflemektedir.
Ak Emeklilik, 2003 y›l› sonu itibariyle pazar
pay›na göre emeklilik branfl›nda ilk üç flirket
aras›nda yer alm›flt›r.
Lastik ve
Takviye Malzemeleri
Lassa ve Bridgestone markalar› ile otomobil lasti¤inden ifl makineleri lasti¤ine kadar
400’den fazla tipte lastik üreten Brisa, ürün gam›n› sürekli yenileyerek yurtiçi pazardaki
lider konumunu ve uluslararas› pazarlardaki rekabet gücünü korumaktad›r.
Lastik ve Takviye Malzemeleri
BR‹SA
Toyota, Fiat, Renault, Ford, Mercedes Benz,
Mitsubishi, Honda ve Hyundai gibi motorlu
Brisa ürünleri 30’dan
fazla Avrupa ve Ortado¤u
ülkesine ihraç
edilmektedir.
1974 y›l›nda Amerikan B.F. Goodrich
araçlarda orijinal donan›m olarak
lisans›yla lastik üretimine bafllayan Brisa
kullan›lmaktad›r. Brisa ürünleri 30’dan fazla
(eski ad›yla Lassa), 1988 y›l›ndan itibaren
Avrupa ve Ortado¤u ülkesine ihraç
dünya lastik ve kauçuk sektörünün lideri
edilmektedir.
Japon Bridgestone firmas›yla Sabanc›
Grubu’nun ortak yat›r›m› olarak faaliyetlerine
devam etmektedir.
Lassa ve Bridgestone markalar› ile otomobil
lasti¤inden ifl makineleri lasti¤ine kadar
400’den fazla tipte lastik üreten Brisa, ürün
gam›n› sürekli yenileyerek yurtiçi pazardaki
lider konumunu ve uluslararas› pazarlardaki
rekabet gücünü korumaktad›r.
Ülke çap›nda 600’e yaklaflan yetkili bayi
arac›l›¤›yla pazarlanan Brisa lastikleri,
‹zmit Kentsa’da 260 bin m2’lik kapal› alan
Amerikan DuPont flirketiyle Sabanc›
bez kapasitesiyle hem iç hem de d›fl pazar
üzerinde kurulu olan Brisa üretim tesisleri,
Holding’in %50-50 ortakl›¤›yla kurulmufl
müflterilerinin ihtiyaçlar›n› karfl›lamaktad›r.
bünyesinde yer alan Araflt›rma ve Gelifltirme
bulunan DUSA, 450 milyon ABD dolar›’n›
Merkezi ile lastik teknolojisine yönelik
aflan cirosuyla dünyan›n lider endüstriyel
Nile Kordsa-M›s›r: 1993 y›l›nda kurulan Nile
dünyadaki geliflmeleri yak›ndan izlemekte ve
naylon iplik ve kord bezi üreticisidir.
Kordsa’n›n %51 hissesi Kordsa Türkiye’ye
Bridgestone’un Tokyo’daki teknik merkezi ile
aittir. Kordsa’n›n üstün teknolojisini
koordinasyon içinde bulunmaktad›r. Bu yak›n
DUSA özellikle dünyan›n önde gelen tüm
kullanarak y›ll›k 6.000 ton kapasiteyle üretti¤i
iflbirli¤i, Bridgestone teknolojisinin Brisa’ya
lastik üreticilerinin ihtiyac› olan a¤›r denye
kord bezleriyle gerek M›s›r iç pazar›n›n
entegrasyonunu sa¤lamakta ve dünya
endüstriyel naylon iplik ve kord bezi üretimi
gerekse Afrika k›tas›ndaki di¤er
pazarlar›nda fiirket’in rekabet gücünü en üst
yapmaktad›r.
müflterilerinin ihtiyaçlar›na cevap
seviyede tutmas›nda önemli bir rol
oynamaktad›r.
vermektedir.
DUSA, lastik sektörü için üretti¤i iplik, tek
kord ve kordbezlerinin yan› s›ra konveyor
Interkordsa-Almanya: Kordsa Türkiye’nin
1993 y›l›nda ilk Ulusal Kalite Ödülü’nü
bantlar›, V-kay›fllar›, hortum, bal›k a¤lar› ve
%80 hissesine sahip oldu¤u Interkordsa,
kazanan Brisa, 1996 y›l›nda ise ifl
naylon iplik ve kord bezinin kullan›ld›¤› di¤er
dünyan›n ikinci büyük tek kord üreticisi
mükemmelli¤i konusunda gösterdi¤i üstün
sanayi dallar›n›n da ihtiyac›n›
konumundad›r.
performans› sonucu, Avrupa Kalite Büyük
karfl›lamaktad›r.
Ödülü’nü kazanan ilk Türk flirketi olmufltur.
Kordsa-Almanya: %100 Kordsa Türkiye’ye
DUSA dünyada yedi ülkede kontrol etti¤i
ait olan bu fiirket, Avrupa’daki müflterilerine
Brisa’n›n sermayesinin %10’u halka aç›k
dokuz üretim flirketiyle faaliyet göstermekte
daha iyi hizmet edebilmek amac›yla
olup, bu faaliyetlerini üç bölgede organize
kurulmufl bir sat›fl ofisi olarak çal›flmaktad›r.
görmektedir.
etmifl bulunmaktad›r. Bu bölgeler ve
DUPONT-SABANCI INTERNATIONAL LLC
bölgelerde yer alan flirketlerle ilgili bilgiler
Kian Kordsa: %60’› Kordsa taraf›ndan
afla¤›daki flekilde özetlenebilir:
kontrol edilen Kian, Ortado¤u bölgesinin
GLOBAL JOINT VENTURE VE GRUP
kordbezi ihtiyac›n› karfl›lamak üzere y›ll›k
fi‹RKETLER‹
1. Bölge (Avrupa, Ortado¤u ve Afrika)
Merkezi, Amerika Birleflik Devletleri’nin
Kordsa-Türkiye: 1973 y›l›nda kurulan Kordsa
Delaware eyaletinin Wilmington flehrinde
Türkiye’nin %84 hissesi DUSA’ya ait olup,
bulunan DuPont-Sabanc› International LLC
%16’s› ‹stanbul Menkul K›ymetler
(DUSA) faaliyetine 2001 y›l›n›n Ocak ay›nda
Borsas›’nda ifllem görmektedir. ‹zmit’te
DUSA-Chattanooga: DUSA International
bafllam›flt›r.
bulunan fabrikas›nda yüksek teknoloji ürünü
LLC, dünya üzerindeki ifltiraklerinin ço¤unluk
38.000 ton endüstriyel naylon iplik, 28.000 ton
hisselerinin sahibi olmas›n›n yan› s›ra,
lastik kord bezi ve 4.000 ton di¤er endüstriyel
ABD’de Chattanooga Tennessee’de bulunan
6.000 ton kapasiteyle 2001 y›l›nda
kurulmufltur.
2. Bölge (Kuzey Amerika)
DUSA özellikle dünyan›n önde gelen tüm lastik üreticilerinin ihtiyac›
olan a¤›r denye endüstriyel naylon iplik ve kord bezi üretimi
yapmaktad›r.
üretim tesislerinde yüksek DuPont
ihtiyac›n› karfl›lamak üzere 2001 y›l›nda
teknolojisiyle endüstriyel naylon iplik üretimi
kurulmufltur. 2002 y›l›nda faaliyete geçen
de yapmaktad›r. Y›ll›k 50.000 ton kapasiteye
fiirket Interkordsa-Almanya’n›n yüksek
sahip bu tesiste üretilen ipliklerle dünyan›n
teknolojisiyle üretti¤i ürünleri Kuzey ve
lider lastik üreticilerinin ihtiyaçlar›
Güney Amerika pazarlar›na sunacakt›r.
karfl›lanmaktad›r.
3. Bölge (Güney Amerika)
Kordsa-USA: DUSA’n›n %100 ifltiraki olan
Kordsa-USA’de Amerikan lastik endüstrisinin
DUSA-Brezilya: 1999 y›l›nda faaliyetine
ihtiyac› olan kord bezleri üretilmektedir.
bafllayan DUSA-Brezilya %100 DUSA
North Carolina’n›n Laurel Hill flehrinde
International ifltirakidir. Tamamlanan
bulunan fiirket, gerçeklefltirmifl oldu¤u
modernizasyon yat›r›mlar›yla birlikte y›ll›k
modernizasyon sonucu y›ll›k 13.000 ton
12.000 ton Naylon 6 iplik ve 9.000 ton büküm
yüksek kaliteli kord bezi üretim kapasitesine
ve bez dokuma kapasitesiyle kendi bölgesinin
ulaflm›flt›r.
lideri konumunda bulunan Dusa-Brezilya
üretti¤i yüksek kaliteli ürünleriyle gerek
Interkordsa-USA: North Carolina’daki ikinci
Brezilya, gerekse Güney Amerika’n›n di¤er
fiirket olan Interkordsa da %100 DUSA
ülkelerindeki lastik üreticilerinin ihtiyaçlar›n›
ifltiraki olup, Amerikan pazar›n›n tek kord
Enerjisa, müflterilerinin elektrik enerjisi gereksinimlerini sürekli,
güvenilir ve kaliteli olarak karfl›lamak ve enerji sektöründe
do¤abilecek yeni ifl olanaklar›n› de¤erlendirmek amac›yla Nisan
1996 tarihinde kurulmufltur.
DUSA-Arjantin: Tamam› DUSA’ya ait olan
endüstrisi için temel girdi olarak önemi ve
fiirket 1999 y›l›nda faaliyetlerine bafllam›flt›r.
pay› giderek artan çelik kordun yan› s›ra,
Mevcut y›ll›k 12.000 ton Naylon 6.6 iplik ve
topuk teli, hortum teli, yayl›k tel, dikenli tel
9.000 ton büküm ve dokuma kapasitesine
ve dramix üretmektedir.
ilave olarak, modernizasyon yat›r›mlar› ve
9.000 ton/y›l kapasiteli terbiye ünitesiyle
Avrupa Kalite Yönetimi Vakf›’n›n (EFQM) ‹fl
Güney Amerika pazar›n›n Naylon 6.6 iplik ve
Mükemmelli¤i Modeli’ni bir rehber
kord bezi ihtiyac›n› karfl›lamaktad›r.
de¤erlendirme arac› olarak benimseyen
Beksa, 1997 y›l›nda Küçük ve Orta
SAKOSA
Büyüklükteki ‹flletmeler kategorisinde EFQM
taraf›ndan verilen Avrupa Kalite Büyük
Sakosa, Hoecsa ad›yla Haziran 1997 tarihinde
Ödülü’nün sahibi olmufltur.
Alman Hoechst ve Sabanc› Holding’in %50’lik
eflit payl› bir ortak giriflimi olarak
ENERJ‹SA
kurulmufltur. Aral›k 1998’de Hoechst’ün
Hoecsa’daki hisseleri Koch Industries Inc.’in
Enerjisa, müflterilerinin elektrik enerjisi
(ABD) sahip oldu¤u Kosa taraf›ndan sat›n
gereksinimlerini sürekli, güvenilir ve kaliteli
al›nm›fl ve flirketin ad›, Sakosa olarak
olarak karfl›lamak ve enerji sektöründe
de¤ifltirilmifltir. Aral›k 2001’de Kosa’n›n
do¤abilecek yeni ifl olanaklar›n›
Sakosa’daki %50 hissesi Sabanc› Grubu
de¤erlendirmek amac›yla Nisan 1996
taraf›ndan sat›n al›nm›flt›r.
tarihinde kurulmufltur.
Üretime Ocak 2000 tarihinde bafllayan
Enerjisa, toplam kurulu gücü 370 MW olan
Sakosa’n›n y›ll›k üretim kapasitesi 14.000 ton
dört elektrik üretim santralini iflletmektedir.
polyester iplik ve 12.000 ton kord bezidir.
Kentsa Kombine Çevrim Santral› 120 MW
Sakosa, bu rakamlar› ile lastik takviyesi için
elektrik, 280 ton/saat buhar üretim; Adana
HMLS polyester iplik üretiminde Avrupa’da
Kombine Çevrim Santral› 120 MW elektrik,
ikinci en büyük kapasiteye sahiptir.
370 ton/saat buhar üretim; Mersin ve
Sakosa’da Kosa teknolojisi ile yüksek
Çanakkale Kombine Çevrim Santralleri ise
modülüslü ve düflük k›salma özelli¤ine sahip
65’er MW elektrik üretim kapasitesine
iplik ve Kordsa teknolojisi ile kord bezi
sahiptir. Tüm santraller direkt ba¤lant› ile
üretilmektedir.
elektrik arz› sa¤lamak için büyük ölçekli
tüketime sahip tesislerin yan›nda
Sakosa yerli lastik üreticilerinin kord bezi
kurulmufltur. Enerjisa Santralleri’nde
gereksinimini karfl›laman›n yan› s›ra,
üretilen elektri¤in bir bölümü Sabanc› Grubu
üretiminin yaklafl›k %80’ini dünyan›n önde
flirketlerine, kalan k›sm› ise Türkiye’de
gelen tüm lastik üreticilerine ihraç
faaliyet gösteren sanayi flirketlerine
etmektedir.
sat›lmaktad›r.
BEKSA
Enerjisa en büyük ve önde gelen elektrik
üretim flirketlerinden biri olarak, Türkiye
Beksa, 1987 y›l›nda Sabanc› Holding ve
elektrik üretiminin yaklafl›k %2’sini
Belçika’n›n dünyadaki en büyük ba¤›ms›z
karfl›lama kapasitesine sahiptir. Serbest
çelik tel üreticisi konumundaki flirketi
rekabete aç›lan ve özellefltirme sürecinde
Bekaert’in %50’lik eflit payl› ortak giriflimi
olan enerji sektöründeki f›rsatlar›n
olarak kurulmufltur. fiirket, dünya lastik
de¤erlendirilmesine yönelik çal›flmalara ise
yo¤un olarak devam edilmektedir.
Üretime Ocak 2000 tarihinde
bafllayan Sakosa’n›n y›ll›k
üretim kapasitesi 14.000 ton
polyester iplik ve 12.000 ton
kord bezidir. Sakosa, bu
rakamlar› ile lastik takviyesi
için HMLS polyester iplik
üretiminde Avrupa’da ikinci
en büyük kapasiteye sahiptir.
Kimya
Sabanc› Holding ve DuPont, Avrupa bölgesi, Ba¤›ms›z Devletler Toplulu¤u, Ortado¤u
ve Afrika pazarlar› için polyester iplik, elyaf, resin, polyester hammaddeleri ve
bunlarla ilgili ürünleri gelifltirmek, üretmek ve satmak amac›yla DuPontSA B.V.
flirketini %50’lik eflit payl› ortak giriflim olarak 2000 y›l›n›n bafl›nda kurmufllard›r.
Kimya
DUPONTSA B.V.
DuPontSA, birlefltirilen iki
flirketin entegrasyonunu
tamamlam›flt›r. Birleflmenin
yaratt›¤› sinerji, yeni ürün
gelifltirmede, teknoloji,
finans ve pazarlama
konular› ile maliyetlerde
iyilefltirmelere yol açm›flt›r.
Sinerjinin sa¤layaca¤›
yararlar›n önümüzdeki
y›llarda artarak devam
etmesi beklenmektedir.
Sabanc› Holding ve DuPont, Avrupa Bölgesi,
Ba¤›ms›z Devletler Toplulu¤u, Ortado¤u ve
Afrika pazarlar› için polyester iplik, elyaf,
resin, polyester hammaddeleri ve bunlarla
ilgili ürünleri gelifltirmek, üretmek ve satmak
amac›yla DuPontSA B.V. flirketini %50’lik eflit
payl› ortak giriflim olarak 2000 y›l›n›n bafl›nda
kurmufllard›r.
Yeni ortakl›k sonucunda, DuPont’un Wilton,
‹ngiltere, PTA ve resin tesisleri, Pontypool,
‹ngiltere ve Uentrop, Almanya, polyester iplik
ve elyaf tesisleri ile Adana ve Türkiye
genelinde polyester iplik ve elyaf, cips, flifle
ve DMT üreten Sabanc› Holding’in Sasa
flirketi ve yine Sabanc›’n›n Garforth, ‹ngiltere,
tekstürize iplik fabrikas› tek bir çat› alt›nda
yönetilmek üzere birlefltirilmifltir.
DuPontSA’n›n halihaz›rda 550.000 ton PTA,
240.000 ton DMT, 300.000 ton pet resin ve
300.000 tona yak›n iplik ve elyaf y›ll›k
kapasitesi bulunmaktad›r. fiirket, 2003
y›l›ndaki 705 milyon euro cirosu ile
Avrupa’n›n en büyük polyester üreticisi
konumuna gelmifltir.
DuPontSA, birlefltirilen iki flirketin
entegrasyonunu tamamlam›flt›r. Birleflmenin
yaratt›¤› sinerji, yeni ürün gelifltirmede,
teknoloji, finans ve pazarlama konular› ile
maliyetlerde iyilefltirmelere yol açm›flt›r.
Sinerjinin sa¤layaca¤› yararlar›n önümüzdeki
y›llarda artarak devam etmesi
beklenmektedir.
Müflterilerinin artan gereksinimlerini
karfl›lamak amac›yla, DuPontSA mevcut baz›
tesislerinde dar bo¤az giderme yoluyla
kapasite art›r›c› yat›r›mlara bafllam›flt›r.
DuPontSA, bir kuruluflun süreçlerini
iyilefltirme ve tasarruf sa¤lamada kullan›lan
Alt› Sigma metodolojisinin uygulamas›n› tüm
tesislerinde yayg›nlaflt›rmaktad›r.
DuPontSA’n›n %81 hissesine sahip oldu¤u
Sasa flirketi, tekstil sektörüne yönelik
polyester elyaf, iplik ve benzeri ürünler, flifle
üretimi için resin (pet cips), pet flifle ve
polyesterin ana hammaddelerinden biri olan
DMT üretmektedir. fiirket, Adana’da bulunan
entegre tesislerin yan› s›ra, Kurtköy, ‹negöl
ve Hac› Sabanc› Adana Organize Sanayi
Bölgesi’nde üretim yapmaktad›r. Sasa halka
aç›k olup, hisse senetleri ‹MKB’de ifllem
görmektedir.
DuPontSA’n›n ifltiraki olan Dupont Sabanc›
Polyester (UK) flirketi, ‹ngiltere’de Wilton
Kimya Kompleksi’nde bulunan tesislerinde,
polyesterin bir di¤er hammaddesi olan PTA
ile polyester resin üretmektedir. DuPontSA,
‹ngiltere’de Garforth’daki tekstürize iplik ve
Pontypool’daki iplik tesislerini kapat›p,
buralardaki tesis ve makinalar› Adana’daki
Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesi ve
Sasa Merkez Tesisi’ne tafl›m›flt›r. Tafl›nan
tüm tesis ve makinalar üretime bafllam›flt›r.
Uentrop, Almanya’da markal› ve markas›z
elyaf çeflitleri üreten DuPont Sabanc›
Polyester GmbH flirketi, DuPontSA’n›n bir
di¤er ifltirakidir.
P‹LSA
1971 y›l›nda kurulan Pilsa, plastik
sektöründeki lider flirketlerden biridir.
Pilsa, 30.000 ton/y›l kapasiteli Türkiye’nin en
büyük plastik boru tesislerinde inflaat ve
tar›m sektörlerinde kullan›lan PVC, HDPE,
LDPE ve PP borular›n›n ve ek parçalar›n›n
üretimini gerçeklefltirmektedir. Pilsa Boru
Bölümü, ISO 9001 Kalite Belgesi’ne sahiptir.
Pilsa, WINSA markas› alt›nda, uluslararas›
standartlarda y›lda 350.000 adet montaja
haz›r kap›/pencere ve 10.000 tonluk profil
üretim kapasitesi ve 52 de¤iflik profil çeflidi
ile PVC pencere, kap› ve panjur
sistemlerinde sektörün önde gelen
flirketlerinden biri olmufltur. WINSA, 1999
y›l›nda Alman Kalite Standart Belgesi RAL
ile ödüllendirilmifltir. WINSA 2003 y›l›nda da
sat›fllar›n› ve pazar pay›n› art›rmaya devam
etmifltir.
2003 y›l› cirosu 56 milyon ABD dolar› olan
Pilsa üretiminin %30’unu ihraç etmifltir.
‹ç piyasada sayg›n bir üne sahip olan ‹nsa’n›n
toplam sat›fllar›n›n %24’ünü AB ve ABD’ye
yap›lan ihracat oluflturmaktad›r. ‹nsa’n›n
2003 y›l› cirosu 18 milyon ABD dolar›
olmufltur.
‹NSA
Polimerizasyon yöntemi ile kaprolaktamdan
Naylon 6 üretmek amac›yla 1967 y›l›nda
‹stanbul’da kurulan ‹nsa, 6.500 ton/y›l
kapasitesi ile çeflitli denye ve renklerde
Naylon 6 ve Naylon 6.6 düz ve tekstürize
tekstil iplikleri üretmektedir.
1971 y›l›nda kurulan Pilsa, plastik sektöründeki
lider flirketlerden biridir.
Perakendecilik
Carrefour, Türkiye’deki faaliyetlerine 1993 y›l›nda 15.000 m2 sat›fl alan›na sahip
‹çerenköy - ‹stanbul ma¤azas› ile bafllam›fl, ortakl›ktan sonra, 1997 y›l›nda Adana, 2000
y›l›nda ‹zmit, Ümraniye - ‹stanbul ve ‹zmir, 2001 y›l›nda Nilüfer - Bursa ve Ankara, 2002
y›l›nda Ac›badem - ‹stanbul ve 2003 y›l›nda ise Bayrampafla - ‹stanbul hipermarketlerini
açm›flt›r.
Perakendecilik
CARREFOURSA
1999 y›l›n›n A¤ustos ay›nda
gerçekleflen ve Ocak
2000’de Avrupa Birli¤i’nin
ilgili kurullar› taraf›ndan
onaylanan CarrefourPromodes birleflmesi ile
Haramidere - ‹stanbul,
Osmangazi - Bursa ve
Mersin’de bulunan
Continent hipermarketleri
de 2001 y›l› içinde
Carrefoursa bünyesine
kat›lm›flt›r.
Carrefoursa, 1996 y›l›nda Fransa’n›n bir
numaral› hipermarket zinciri Carrefour ile
Sabanc› Holding ortakl›¤›nda Türkiye’de
hipermarketler açmak amac› ile kurulmufltur.
Carrefour, Türkiye’deki faaliyetlerine 1993
y›l›nda 15.000 m2 sat›fl alan›na sahip
‹çerenköy - ‹stanbul ma¤azas› ile bafllam›fl,
ortakl›ktan sonra, 1997 y›l›nda Adana, 2000
y›l›nda ‹zmit, Ümraniye - ‹stanbul ve ‹zmir,
2001 y›l›nda Bursa Nilüfer ve Ankara, 2002
y›l›nda Ac›badem - ‹stanbul ve 2003 y›l›nda ise
Bayrampafla - ‹stanbul hipermarketlerini
açm›flt›r.
Carrefoursa 2000 y›l›nda süpermarket
alan›nda ilk ma¤azas› olan Championsa’y›
Fulya - ‹stanbul’da hizmete açm›flt›r. 2001
y›l›nda Championsa ma¤azalar›n›n say›s›,
‹stinye - ‹stanbul ve Maltepe - ‹stanbul
ma¤azalar›n›n aç›lmas› ile üçe yükselmifltir.
Bu say› 2003 y›l›nda Ba¤c›lar - ‹stanbul ve
Modoko - ‹stanbul ma¤azalar›n›n aç›lmas› ile
befle yükselmifltir.
1999 y›l›n›n A¤ustos ay›nda gerçekleflen ve
Ocak 2000’de Avrupa Birli¤i’nin ilgili kurullar›
taraf›ndan onaylanan Carrefour-Promodes
birleflmesi ile Haramidere - ‹stanbul,
Osmangazi - Bursa ve Mersin’de bulunan
Continent hipermarketleri de 2001 y›l› içinde
Carrefoursa bünyesine kat›lm›flt›r.
DIASA
Diasa, 2000 y›l›n›n sonunda Carrefour
Grubu’na ait olan ‹spanya’n›n lider "Discount
Market" zinciri Dia ve Sabanc› Holding
ortakl›¤›nda Türkiye’de indirim marketleri
açmak amac› ile kurulmufltur.
Türkiye’deki faaliyetlerine 1999 y›l›nda
bafllayan ve 30 kadar ma¤aza açm›fl olan Dia,
Sabanc› Holding ortakl›¤›ndan sonraki bir y›l
içinde ma¤aza say›s›n› 86’ya ç›kartm›flt›r. 2002
y›l› sonunda sahip oldu¤u ma¤aza say›s›
132’ye ulaflan, ayn› y›l 10.500 m2 kapal› alana
sahip modern deposunu iflletmeye bafllayan
Diasa h›zl› büyümesini sürdürmektedir.
fiirket’in, 2003 y›l› sonu itibari ile ma¤aza
adedi 182 olmufltur.
Bugün yaklafl›k 1.000 kifliye ifl olana¤›
sa¤layan Diasa’n›n en önemli hedefi, Türk
tüketicisine en ucuz ve en kaliteli ürünlerle
ulaflmakt›r. fiirket, Türkiye pazar›nda yeni
geliflmeye bafllayan ve yak›n gelecekte Türk
üreticisi için önemli bir potansiyel yaratacak
olan "Private Label" konseptine öncülük
etmektedir.
TEKNOSA
Ekim 2000’de faaliyete geçen Teknosa,
elektrik-elektronik, biliflim, optik ve iletiflim
sektörlerinde dünya markalar›n›n yüksek
teknoloji ürünlerini, koflulsuz müflteri
memnuniyeti sa¤layarak, en güvenilir ve en
do¤ru kanaldan tüketicilere sunmak amac›yla
kurulmufltur. fiirket, bu hedefe ulaflmak için,
2003 y›lsonu itibari ile 41 ma¤aza ve tüm yurt
sath›na yayg›n bayi ve sat›fl sonras› servis
teflkilat› ve yaklafl›k 450 personeliyle
çal›flmalar›n› sürdürmektedir. fiirket’in
elektronik eflya da¤›t›m› yapmak üzere
Radioshack International ve The Sharper
Image ile de anlaflmas› bulunmaktad›r.
Ana faaliyet alanlar›n› tüketici elektroni¤i
perakendecili¤i ve elektrikli aletler
distribütörlü¤ü olarak tan›mlayan Teknosa, bu
iki dalda da sahip oldu¤u sat›fl a¤lar›
vas›tas›yla faaliyet gösterdi¤i pazarlarda öncü
konuma gelmifltir.
konusunda kanal ve format gelifltirme
çal›flmalar› devam etmektedir. Bu
çal›flmalar›n içerisinde öncelikli olarak eticarete a¤›rl›k vermek yer almaktad›r.
Tüketici elektroni¤i konusunda uluslararas›
“consumer electronics specialist” format›n›n
Türkiye’deki ilk ve tek örne¤i olan Teknosa,
elektrik-elektronik, biliflim, optik ve iletiflim
sektörlerinde yüksek teknoloji ürünlerinin tüm
sat›fl, dan›flmanl›k ve servis faaliyetlerini bir
çat›da toplad›¤› teknoloji merkezlerini
"Teknosa" ma¤azalar› ad› alt›nda faaliyete
geçirmifltir. Haftan›n yedi günü hizmet veren
Teknosa ma¤azalar›nda televizyon, müzik seti,
ev sinema sistemleri, dijital foto¤raf
makineleri ve kamera, telli, telsiz ve cep
telefonlar›, telekomünikasyon ürünleri,
bilgisayar, bilgisayar destekleyici ürünler, sarf
ürünleri ve aksesuarlar, film, müzik ve
oyunlar gibi e¤lence ürünleri gibi pek çok
de¤iflik aksesuar sat›fla sunulmaktad›r.
Teknosa ma¤azalar› geçti¤imiz iki y›l
içerisinde ürün çeflitlili¤i, kalitesi ile
müflterilerine sundu¤u güvenli al›flverifl ve çok
çeflitli ödeme imkanlar› ile pazar›n en önemli
markalar›ndan biri haline gelmifl ve faaliyet
gösterdi¤i ev elektroni¤i, telekomünikasyon,
biliflim, ve optik sektörlerinde lider ma¤azalar
zinciri konumuna ulaflm›flt›r.
Perakendecilik alan›ndaki yetenek ve niteli¤ini
sürekli ileriye götürmek amac›ndaki Teknosa,
bu amaçla Sabanc› Üniversitesi’nin ve
uluslararas› dan›flmanlar›n›n da katk›s›yla
tüm perakendecilik personelinin e¤itimi için
gelifltirilen program› hayata geçirmifltir.
Teknosa sürekli ve tutarl› iletiflim faaliyetleri
ile yüksek ma¤azac›l›k standartlar› sonucunda
h›zla artan talebi karfl›lamak üzere yeni
ma¤azalar açman›n yan› s›ra Türkiye’de bir
ilke daha imza atarak ülkenin en büyük
elektronik ma¤azas›n› 1,000m2 olarak
‹stanbul’da açm›flt›r. Elektronik ma¤azac›l›¤›
2001 y›l›n›n Kas›m ay›ndan bu yana Teknosa
çat›s› alt›nda hizmet veren Teknosa Klima,
klimada dünyaya yön veren Mitsubishi Heavy
Industries, Sharp ve Midea markalar›n›n en
yeni ürünlerini ve teknolojilerini tüketiciyle
buluflturmaktad›r. Teknosa Klima, ayn›
zamanda 2003 y›l›ndan itibaren de kendi
markalar› olan Denki, Samui ve Tronic
markal› klimalarla bayi kanal›n›n yan› s›ra,
beyaz eflya kanal› ve hipermarketler
vas›tas›yla da tüketicilere ulaflmaktad›r.
Klima sektöründe dünyan›n en önde gelen
markalar›ndan biri olan ve yüksek bir imaja
sahip olan Mitsubishi, 1987 y›l›ndan bu yana
Sabanc› güvencesi ile Türkiye pazar›nda yer
almaktad›r. Sharp markas› ile, tüketicilerin
yüksek istek ve beklentilerini karfl›layan Sharp
Plasmacluster klimalar›, Plasmacluster
teknolojili buzdolaplar›, ve bu ürünlerin
yan›s›ra Sharp yazarkasa modelleri de
Teknosa çat›s› alt›nda bulunmaktad›r. 2002
y›l›nda Çin’in en büyük üç klima üreticisinden
biri olan Midea markas›n›n ürün gam›na
kat›lmas› ile uygun fiyatl› ürünler de piyasaya
sunulmufltur.
Teknosa sürekli ve tutarl› iletiflim faaliyetleri ile
yüksek ma¤azac›l›k standartlar› sonucunda h›zla
artan talebi karfl›lamak üzere yeni ma¤azalar
açman›n yan› s›ra Türkiye’de bir ilke daha imza
atarak ülkenin en büyük elektronik ma¤azas›n›
1,000m2 olarak ‹stanbul’da açm›flt›r.
G›da
Piyale, 2003 y›l›nda G›dasa’n›n kendisine kazand›rd›¤› yenilikçi ve yarat›c› ruh, tüketicinin
beklentilerini aflma misyonu, yeni modern bir logo, “hayat›n flafl›rtan tatlar›” slogan›,
zengin bir ürün gam› ve baflar›l› iletiflim çal›flmalar›yla tüketici gözünde k›sa sürede
yepyeni bir konuma gelmifl, en çok güven duyulan g›da markalar› aras›nda önemli bir yer
edinmifltir.
G›da
MARSA
Marsa, Türkiye’nin
yan›s›ra, Orta Do¤u,
Kuzey Afrika, Balkanlar
ve Orta Asya pazarlar›na
yay›lm›fl sat›fl ve da¤›t›m
a¤›yla, Türkiye’nin en
büyük bitkisel ya¤
ihracatç›s› ve bu genifl
co¤rafyan›n en önemli
oyuncular›ndan biri
konumundad›r.
Kökleri 1946 y›l›na kadar uzanan Marsa,
Sabanc› Holding ile ABD’nin en büyük g›da
flirketi olan Kraft Foods International’›n
ortakl›¤›d›r. 2003 y›l›nda 200 milyon ABD
dolar›’n› aflk›n ciro gerçeklefltiren fiirket,
Adana fabrikas›ndaki y›ll›k 300.000 ton üretim
kapasitesiyle, Türkiye bitkisel ya¤ sektöründe
faaliyet gösteren en büyük iki firmadan
birisidir.
Marsa, perakende pazardaki gücünü, marka
portföyündeki her biri kendi segmentinin
liderlerinden olan Ona, Luna, Sabah, Evin,
Evet, Hüner ve Soyola markalar›ndan al›rken,
Marsa Proser ile endüstriyel müflterilere
yönelik pazarda Türkiye’de lider durumdad›r.
Marsa, Türkiye’nin yan›s›ra, Orta Do¤u, Kuzey
Afrika, Balkanlar ve Orta Asya pazarlar›na
yay›lm›fl sat›fl ve da¤›t›m a¤›yla, Türkiye’nin
en büyük bitkisel ya¤ ihracatç›s› ve bu genifl
co¤rafyan›n en önemli oyuncular›ndan biri
konumundad›r.
Marsa, bitkisel ya¤ faaliyetlerine ek olarak,
Kraft için dünya kalitesinde Milka çikolatal›
gofret ve Tang meyveli toz içeceklerin fason
üretimini yapmaktad›r.
Marsa, gelecekte uluslararas› pazarlarda
yeni üretim ve pazarlama merkezleri kurarak
gücünü pekifltirmeyi ve büyümeyi
hedeflemektedir.
GIDASA
2002 y›l›nda g›da sektöründe bir büyüme
platformu oluflturmak üzere %100 Sabanc›
Holding sermayesiyle kurulan G›dasa, ayn› y›l
Türkiye’nin en eski ve en prestijli g›da
markalar›ndan biri olan Piyale’yi ‹zmir ve
Konya’daki y›ll›k 100.000 ton kapasiteli
üretim tesisleriyle birlikte sat›n alm›flt›r.
ortak giriflimi olarak kurulmufltur. fiirket,
halihaz›rda fliflelenmifl su ve sütlü ürünler
pazarlar›nda faaliyet göstermektedir.
1922 y›l›nda ‹zmir’de küçük bir makarna
atölyesi olarak kurulan Piyale, bugün G›dasa
bünyesinde makarna, çorba, un, pirinç unu,
irmik, niflasta, haz›r yemek, meyve suyu,
bisküvi ve keklerden oluflan zengin ürün
gam› ile tüketicilere en kaliteli ürünleri
Sabanc› güvencesi ile sunmaktad›r.
Danonesa Adana/Pozant›, Bolu ve Adapazar› /
Hendek’te bulunan üç fabrikada Hayat, Flora,
Akmina ve fiaflal markalar› alt›nda PET,
damacana su ve maden suyu üretimini
Piyale, 2003 y›l›nda G›dasa’n›n kendisine
kazand›rd›¤› yenilikçi ve yarat›c› ruh,
tüketicinin beklentilerini aflma misyonu, yeni
modern bir logo, “hayat›n flafl›rtan tatlar›”
slogan›, zengin bir ürün gam› ve baflar›l›
iletiflim çal›flmalar›yla tüketici gözünde k›sa
sürede yepyeni bir konuma gelmifl, en çok
güven duyulan g›da markalar› aras›nda
önemli bir yer edinmifltir.
G›dasa, Piyale ve yeni lanse edilecek flemsiye
markalar alt›nda genifl bir ürün yelpazesi
oluflturmay› ve ürünler aras›nda talep,
maliyet, sat›fl ve da¤›t›m sinerjileri yaratarak
h›zla büyümeyi hedeflemektedir.
Hayat Su tüketicinin her tüketim alan›nda
ambalajl› su gereksinimini karfl›layarak
%15’lik pazar pay› ile lider marka haline
gelmifltir.
Danonesa 2003 y›l›nda da tüketicilere yeni
ürünler sunmaya devam etmifl, Adana ve
çevresi için Hayat damacana suyu, ‹zmir ve
çevresi için fiaflal kayna¤›n› kiralayarak
Danone fiaflal damacana suyunu piyasaya
sürmüfltür. Ayr›ca Akmina Meyveli lansman›
ile h›zl› bir ç›k›flla alt› ay gibi k›sa bir sürede
lider konumuna gelmifltir.
DANONESA
Danonesa, Türkiye’de su pazar›n›n her
segmentinde faaliyet gösteren tek firma
olarak, ürün ve servis kalitesi ile sa¤l›kl› su
bazl› içeceklerin Türkiye’de liderli¤ini
yapmaktad›r.
Danonesa, 1997 Mart ay›nda Sabanc› Holding
ile Avrupa sütlü ürünler pazar lideri, ayn›
zamanda dünyaca ünlü Evian sular›n›n
üreticisi Danone’nin %50 oran›nda eflit payl›
Danonesa sütlü ürünler konusundaki
faaliyetlerine, 1998’de ‹stanbul’da piyasa
lideri olan Tikveflli firmas›n› sat›n alarak
bafllam›flt›r. Buna ek olarak, 1999’da
Ankara’da piyasa lideri olan Birtat firmas› da
fiirket bünyesine kat›lm›flt›r.
Danonesa lansmanlar› ve so¤uk zincir
da¤›t›m a¤›yla büyük flehirlere yay›larak lider
konumunu güçlendirmifltir. Lüleburgaz
fabrikas› yeni ürünlerin üretimi ve kapasite
art›r›m› amac›yla modern teknoloji ile
yenilenmifltir. fiirket’in lider ürünleri Petit
Danone ve Danette bu fabrikada üretilmeye
bafllanm›flt›r.
Danonesa 2003 y›l›nda da sektöründeki
liderli¤ini sürdürmüfltür.
Sabanc› Grubu Danonesa flirketlerindeki %50
hissesini Aral›k 2003’te Danone Grubu’na
devretmifltir.
G›dasa, Piyale ve yeni lanse edilecek flemsiye markalar alt›nda
genifl bir ürün yelpazesi oluflturmay› ve ürünler aras›nda talep,
maliyet, sat›fl ve da¤›t›m sinerjileri yaratarak h›zla büyümeyi
hedeflemektedir.
Çimento ve Beton
Sabanc› Holding 1967 y›l›ndan beri çimento sektörünün içindedir. Akçimento Sanayi ve
Ticaret A.fi.’nin kurulmas›yla sektöre ad›m at›lm›fl, 1969 y›l›nda üretime bafllayan
Akçimento Büyük Çekmece Fabrikas› 1972 ve 1975 y›llar›nda tevsi edilmifltir. 1973 y›l›nda
kurulan Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi., 1975 y›l›nda Mersin Fabrikas›’nda üretime
bafllam›flt›r. 1992 y›l›nda Ni¤de Çimento Fabrikas› ve ‹skenderun Ö¤ütme Tesisi
Özellefltirme ‹daresi’nden Oyak ile ortakl›k kurularak sat›n al›nm›flt›r. 1996 y›l›nda
dünyan›n en büyük çimento üreticilerinden Heidelberg Cement’e ait Çanakkale Çimento ile
Akçimento birlefltirilerek Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi. kurulmuflur. Mersin
fabrikas›nda 1990 ve 2000 y›llar›nda devreye al›nan iki beyaz çimento üretim hatt› ile
Çimsa, dünyan›n en büyük beyaz çimento üreticileri aras›na girmifltir. Ayr›ca, 2002 y›l›nda
kalsiyum alüminatl› çimento üretimini de gerçeklefltirerek bu ürünün Türkiye’deki tek
üreticisi olmufltur.
AKÇANSA
Sabanc› Holding ve Heidelberg Cement
Grubu’nun ortakl›¤›yla, 1 Ekim 1996 tarihinde
Akçimento ve Çanakkale Çimento
fiirketleri’nin birleflmesiyle kurulan,
Marmara ve Ege Bölgesi’nde faaliyet
gösteren Akçansa, Türkiye’nin en büyük
çimento üreticisi ve ihracatç›s›d›r.
2003 y›l›nda Akçansa’n›n toplam klinker
üretimi 3,7 milyon ton, çimento üretimi ise
3,7 milyon ton olmufltur. fiirket, Türkiye’nin
toplam klinker üretiminin %12’sini, çimento
üretiminin %10’unu, yurtiçi sat›fllar›n›n %8’ini
ve 1.380 bin ton ile toplam çimento
ihracat›n›n %19’unu gerçeklefltirmifltir.
Çimento ve Beton
Betonsa ile birlefltirilmesi sonucunda
Marmara ve Ege bölgelerine yay›lm›fl toplam
18 haz›r beton tesisinde "Betonsa"
markas›yla hizmet veren Akçansa, 2003
y›l›nda 1,7 milyon m3 haz›r beton sat›fl›
gerçeklefltirmifltir.
Karçimsa, 1996 y›l›nda %51’i Akçansa’ya ve
%49’u bir iflçi flirketi olan Kardemir’e ait
olmak üzere cüruflu çimento üretmek
amac›yla Karabük’te kurulmufltur.
Karçimsa’n›n y›ll›k üretim kapasitesi 200 bin
tondur.
Akçansa’n›n sermayesinin %17,4’ü halka aç›k
görmektedir.
2003 y›l›nda Çimento Grubu’nun toplam klinker üretimi 6,4 milyon ton,
çimento üretimi ise 7,3 milyon ton olmufltur. Grup, Türkiye’nin toplam
klinker üretiminin %21’ini, çimento üretiminin %21’ini, yurtiçi
sat›fllar›n›n %17’sini ve 3,1 milyon ton ile toplam çimento ve klinker
toplam ihracat›n›n %30’unu gerçeklefltirmifltir.
Ç‹MSA
1972 y›l›nda Mersin’de kurulan Çimsa, 1975
y›l›nda üretime bafllam›flt›r. 1990 y›l›nda y›ll›k
500 bin ton kapasiteli dünyan›n en modern
beyaz çimento tesislerinden birini faaliyete
geçirerek, iç pazarda lider konumuna
ulaflm›flt›r.
Çimsa, 1995 y›l›nda Kayseri’de 720 bin ton/y›l
üretim kapasitesine sahip bir çimento ö¤ütme
ve paketleme tesisi sat›n alm›fl, 1996 y›l›nda
Antalya’da 10 bin ton depolama kapasitesi
olan bir çimento paketleme tesisini bünyesine
dahil etmifl ve Malatya’da bir paketleme
terminali kurmufltur.
Anadolu Bölgelerindeki 18 tesisinde haz›r
beton üretmifltir.
Çimsa 2003 y›l›nda, 2.6 milyon ton beyaz ve gri
çimento, 326 bin ton klinker ve 1.1 milyon m3
haz›r beton sat›fl› gerçeklefltirmifltir. fiirket’in
sat›fllar› Türkiye’deki toplam çimento
sat›fllar›n›n %4,5’ini karfl›lamaktad›r.
Çimsa’n›n 2003 y›l› ihracat› ise toplam
sat›fllar›n›n %39’unu oluflturmaktad›r.
Çimsa’n›n sermayesinin %23’ü halka aç›k
görmektedir ve Akçansa’dan sonra ‹MKB’deki
en de¤erli çimento flirketlerinden biridir.
OYSA Ç‹MENTO
Yeni bir beyaz çimento üretim hatt› kurulmas›
için çal›flmalar 1999 y›l› sonlar›na do¤ru
tamamlanm›fl ve Çimsa’n›n toplam beyaz
çimento kapasitesi 1 milyon ton/y›l’a
ulaflm›flt›r. Bu kapasite ile Çimsa Türkiye’deki
beyaz çimento üretim kapasitesinin %90’›na
sahip olmufl ve üretim kapasitesi itibariyle
dünya liderleri aras›na girmifltir.
1957 y›l›nda bir devlet kuruluflu olarak
faaliyete geçen Ni¤de Çimento Fabrikas› ile
yine devlete ait bir ö¤ütme tesisi olan
‹skenderun Çimento, 1992 y›l›nda özellefltirme
kapsam›nda Sabanc› Holding ve Oyak Grubu
taraf›ndan sat›n al›nm›flt›r.
Çimsa, özel bir çimento tipi olan kalsiyum
aluminatl› çimento konusunda 4,5 y›ldan bu
yana yürütmekte oldu¤u AR-GE ve ön yat›r›m
çal›flmalar›n› tamamlayarak 2002 y›l›nda bu
ürünü piyasaya arz etmifltir. fiirket, beyaz
çimentoda oldu¤u gibi kalsiyum aluminatl›
çimento alan›nda da dünyan›n önde gelen
üreticilerinden biri olmay› hedeflemektedir.
Bu tesisler ‘Oysa Ni¤de’ ve ‘Oysa ‹skenderun’
ad›yla iki ayr› anonim flirket olarak 10 y›l
faaliyet gösterdikten sonra iki flirketin
birlefltirilerek tek flirket haline getirilmesine
karar verilmifltir. 2002 y›l› Kas›m ay›nda her iki
flirketin de Yönetim Kurullar›’nda birleflme
karar›n›n al›nmas›yla bafllayan ifllemler, 14
Mart 2003 tarihinde Oysa Ni¤de’nin Oysa
‹skenderun’u devralmas› sonucu birleflme
ifllemi resmen gerçekleflmifl olmufltur.
2003 y›l›nda toplam 2,3 milyon ton klinker
üreten Çimsa’n›n bu üretiminin 1,5 milyon
tonu gri klinker, 800 bin tonu ise beyaz
klinkerden oluflmaktad›r. 2003 y›l›nda Çimsa
Türkiye beyaz çimento üretiminin %79’unu,
toplam gri klinker üretiminin ise %5’ini
gerçeklefltirmifltir. fiirket ayr›ca, Akdeniz ve ‹ç
29 May›s 2003 tarihinde yap›lan Genel Kurul
Toplant›s›’nda birleflmifl flirketin ismi Oysa
Çimento Sanayi ve Ticaret A.fi. olarak
de¤ifltirilmifltir. Böylece y›lda 1 milyon tonun
üzerinde çimento üretim kapasitesine sahip
bir flirket do¤mufltur. Oysa Çimento, halka
aç›k bir anonim flirket olup, hisselerinin
%7,8’i ‹MKB’de ifllem görmektedir.
Oysa Çimento, 2003 y›l›nda, 413.000 ton
klinker üretimi gerçeklefltirmifl, iç pazarda
934.000 ton çimento, 30.000 ton klinker ve
400.000 metreküp haz›r beton satm›fl ve
45.000 ton çimento ihraç etmifltir.
BETON
Sabanc› Holding’in ifltiraki olan üç çimento
flirketinin hepsi, dikey entegrasyon olarak
haz›r beton ifline girmifltir. Akçansa, 18 haz›r
beton terminali ile Marmara ve Ege
Bölgeleri’nde, Çimsa, yine 18 haz›r beton
terminali ile Akdeniz ve ‹ç Anadolu
Bölgeleri’nde, Oysa, alt› haz›r beton terminali
ile Akdeniz ve ‹ç Anadolu Bölgeleri’nde
faaliyet göstermektedir. Kaliteli betonun
güvenilir adresi olan grup flirketleri, büyük bir
bölümü deprem kufla¤›nda olan ülkemizde
yüksek beton s›n›flar›n› ön plana ç›karmakta
ve AR-GE faaliyetleri ile desteklenen
kendili¤inden yerleflen beton, çelik lifli beton,
dekoratif beton, sualt› betonu, su geçirimsiz
beton, hafif beton, sülfat etkisine dayan›kl›
beton gibi özel betonlar› da piyasaya
sunmaktad›r.
Otomotiv
Türk Otomotiv Sektörü’nde Temsa ve Toyotasa firmalar›yla yer alan Sabanc› Grubu,
Mitsubishi ve Toyota gibi güçlü Japon markalar› alt›nda pazarlanan binek araçlar›, arazi
tipi araçlar ve hafif ticari araçlardan otobüse kadar genifl bir ürün yelpazesine sahiptir.
Temsa, bünyesindeki modern üretim tesislerinde Mitsubishi lisansl› üretimin yan› s›ra,
kendi tasar›m› ve markas›yla üretti¤i otobüs ve midibüsleri önemli oranda ihraç
etmektedir.
Otomotiv
Adana’daki tesislerinde otobüs, midibüs ve hafif
kamyon üretimini sürdüren flirket, Türkiye pazar›na
yönelik olarak Temsa Safir, Temsa Safari,
flehirleraras› yolcu otobüsü, yeni gerçek küçük
otobüs Temsa Powerbus, Prestij midibüs ve
Mitsubishi Canter hafif kamyon üretimini
TEMSA A.fi.
1968 y›l›nda kurulan Temsa, otomotiv
sektöründeki faaliyetlerine 1984 y›l›nda
Japon Mitsubishi Motors Corporation ile
imzalad›¤› teknik lisans ve distribütörlük
anlaflmalar› ile bafllam›flt›r.
Son onalt› y›ld›r, Adana’daki tesislerinde
otobüs, midibüs ve hafif kamyon üretimini
sürdüren fiirket, Türkiye pazar›na yönelik
olarak Temsa Safir, Temsa Safari
flehirleraras› yolcu otobüsü, yeni gerçek
küçük otobüs Temsa Powerbus, Prestij
midibüs ve Mitsubishi Fuso Canter hafif
kamyon üretimini gerçeklefltirmektedir.
Ayr›ca son y›llarda Avrupa pazarlar›na
yönelik, de¤iflik marka/tipte motor ve
yürüyen aksamla esnek üretim anlay›fl›
do¤rultusunda flehirleraras› otobüs ve
midibüs üreterek ihracat yapmaya bafllayan
Temsa, d›fl pazarlara yönelik planl›
çal›flmalar›n› art›rarak devam ettirmektedir.
Temsa üretimi otobüs ve midibüsler yaln›z
Türkiye yollar›nda de¤il, ihracat faaliyetleri
sayesinde Avrupa dahil dünyan›n 30’u aflk›n
ülkesinin yollar›nda koflmaktad›r.Temsa y›ll›k
otobüs üretiminin %75’ini yurtd›fl›na ihraç
etmektedir.
Temsa Adana üretim tesisleri y›lda tek
vardiyada 1.000 adet otobüs, 1.000 adet
midibüs ve 13.000 adet hafif kamyon üretim
kapasitesine sahiptir.
Temsa, ayn› zamanda Mitsubishi ile aras›nda
olan distribütörlük anlaflmas› çerçevesinde,
Mitsubishi binek araçlar›, Mitsubishi pick-up,
Mitsubishi panel ve caml› van hafif ticari
araçlar› ve Mitsubishi Fuso Canter hafif
kamyonlar› için sat›fl, servis ve yedek parça
operasyonlar›n› yurt çap›ndaki 40 yetkili
sat›c›s› ile yürütmektedir.
Temsa üretim ve sat›fl faaliyetlerini ISO 90012000 Kalite ve Yönetim Sistemi çerçevesinde
sürdürmektedir. Bununla birlikte TS 18001
OHSAS ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Yönetim
Sistemi Belgesi’ni, otomotiv sektöründe TSE
(Türk Standartlar› Enstütüsü)’den alan ilk
firma olmaya hak kazanm›flt›r.
TOYOTASA
Toyotasa Toyota Sabanc› Pazarlama ve Sat›fl
Ekim 2000 tarihinde, Sabanc› Holding (%65),
Toyota Motor Corporation (%25) ve
Mitsui&Co.(%10) ortakl›¤› ile kurulmufltur.
fiirket, yerli üretim Corolla otomobilleri ile
ithal Toyota araçlar›n›n ve yedek parçalar›n›n
Türkiye tek yetkili distribütörü olarak,
pazarlama, sat›fl ve sat›fl sonras› hizmetlerini
yürütmektedir.
Toyota araçlar›n›n pazarlanmas›, da¤›t›m› ve
servisi, Türkiye çap›nda yer alan yüksek
kalite, ileri teknoloji ve güvenilirlik felsefesi
üzerine kurulmufl olan Toyota Plaza’larda
yap›lmaktad›r. Bu merkezlerde, müflterilere,
sat›fl, servis, yedek parça ve kullan›lm›fl araç
al›m sat›m hizmetleri dünya standartlar›nda
eksiksiz olarak verilmektedir.
Son iki y›ld›r pazara sunulan yeni modellerin
ve aktif pazarlama ve sat›fl stratejilerinin
etkisi ile flirket, pazar pay›n› % 3,5
seviyesinden % 7 seviyesine ç›kartarak, pazar
pay›n› en çok art›ran markalardan biri
olmufltur.
Ayr›ca yap›lan etkin aktiviteler ve CRM
faaliyetleri neticesinde marka imaj› ve
müflteri memnuniyeti konular›nda önemli
iyilefltirmeler sa¤lanm›flt›r.
AKKARDANSA
Kardan flaftlar›,direksiyon kolonlar›, çift
mafsallar, aks mafsallar,komple istavroz ve
bunlara ait yedek parça ile otomotiv yan
sanayi için muhtelif parçalar üreten
Akkardansa’n›n Sabanc› grubuna ait hisseleri
devredilerek 2003 y›l› sonu itibari ile bu
faaliyetten ç›k›lm›flt›r.
Temsa, ifl makinalar› sektöründe de 21
senedir Komatsu inflaat makinalar› ile
distribütör olarak yerini almaktad›r. Temsa
ayr›ca, Komatsu forkliftler ile Türk sanayi
sektörüne de hizmet vermektedir.
Toyota araçlar›n›n pazarlanmas›, da¤›t›m› ve
servisi, Türkiye çap›nda yer alan yüksek kalite,
ileri teknoloji ve güvenilirlik felsefesi üzerine
kurulmufl olan Toyota Plaza’larda yap›lmaktad›r.
Bu merkezlerde, müflterilere, sat›fl, servis,
yedek parça ve kullan›lm›fl araç al›m sat›m
hizmetleri dünya standartlar›nda eksiksiz olarak
verilmektedir.
Tekstil
ISO 9001 Kalite Güvence Sistemi’nin yürürlükte oldu¤u Bossa, küreselleflme sürecinin ve
de¤iflen tüketim ve tüketici davran›fllar›n›n getirdi¤i yüksek rekabet koflullar›n› daha iyi bir
konumda karfl›layabilmek amac›yla toplam kalite uygulama ve çal›flmalar›na devam
etmektedir.
Tekstil
Bossa 2003 y›l›nda, 179 milyon ABD
dolar› olarak gerçekleflen toplam
sat›fllar›n›n %66’s›n› ihracattan elde
etmifl olup, ayn› y›l tevsi, kalite
düzeltme ve modernizasyon
konular›nda toplam 20 milyon ABD
dolar› yat›r›m yapm›flt›r.
BOSSA
1951 y›l›nda Adana’da kurulan Bossa, befl
ayr› tesisi ile Türkiye’nin en büyük entegre
tekstil kurulufludur. Bossa, iplik, dokuma,
boyama, terbiye gibi tekstil ifllemlerini bir
arada yapabilen entegre bir tesistir. Ürün
yelpazesi, düz boyal›, elyaf ve ipli¤i boyal›
olmak üzere, d›fl giyim, ev tekstili, gömleklik,
denim ve spor giyim kumafllar›ndan
oluflmaktad›r. Bunlar›n yan› s›ra stretch
fantazi kumafl üretimi de yap›lmaktad›r.
2003 y›l›nda, poliviskon d›fl giyimlik ve ev
tekstili kumafl, denim ve spor giyim kumafl,
gömleklik ve sentetik d›fl giyimlik kumafl
olmak üzere toplam 49 milyon metre üretim
yap›lm›flt›r. fiirket 2003 y›l›nda, 179 milyon
ABD dolar› olarak gerçekleflen toplam
sat›fllar›n›n %66’s›n› ihracattan elde etmifl
olup, ayn› y›l tevsi, kalite düzeltme ve
modernizasyon konular›nda toplam 20
milyon ABD dolar› yat›r›m yapm›flt›r.
Bossa, pazarlama hedefini, katma de¤eri
yüksek, nitelikli ve farkl›laflt›r›lm›fl ürünler
üretmek ve satmak olarak belirlemifl ve
özellikle d›fl pazarlarda kal›c› geniflleme
stratejileri gelifltirmektedir. Bossa, yurt
içindeki lider konumunu sürekli k›larak orta
vadede Avrupa Birli¤i’nin en büyük ve en
karl› tekstil flirketi olmay› hedeflemektedir.
ISO 9001 Kalite Güvence Sistemi’nin
yürürlükte oldu¤u Bossa, küreselleflme
sürecinin ve de¤iflen tüketim ve tüketici
davran›fllar›n›n getirdi¤i yüksek rekabet
koflullar›n› daha iyi bir konumda
karfl›layabilmek amac›yla toplam kalite
uygulama ve çal›flmalar›na devam
etmektedir.
yün ile lycra, polyester ile ipek kar›fl›m›
fantazi kumafllar da üretilmektedir.
Bossa’n›n sermayesinin %24,2’si halka aç›k
görmektedir.
ISO 9001 Kalite Sistem Standard› alt›nda
üretilen Yünsa ürünlerinin Alman Hohenstein
Enstitüsü taraf›ndan Eko-Tex 100 ile çevre ve
insan sa¤l›¤›na zararl› olmad›¤›
belgelenmifltir.
YÜNSA
1973 y›l›nda kurulan Yünsa, Avrupa’da yünlü
kumafl üretiminde ilk befl büyük kurulufl
aras›nda yer almaktad›r. Ülkemizin en büyük
yünlü kumafl ihracatç›s› konumunda olan
Yünsa’n›n bafll›ca pazar› Kuzey Amerika ve
Avrupa Birli¤i ülkeleridir.
Yünsa üretim miktar›n›n %75’ini ihraç
ederken, %25’sini de iç piyasada
konfeksiyoncuya satmaktad›r. 2003 y›l›nda
59 milyon ABD dolar› ciro içindeki ihracat›n
tutar› 41 milyon ABD dolar› olmufltur.
Yünsa’n›n sermayesinin %15,9’i halka aç›k
görmektedir.
Yünsa üretti¤i kumafl›n girdisini oluflturan
y›ll›k 1.500 ton kamgarn iplik kapasitesinin
yan›nda, 7,5 milyon metrelik kumafl dokuma
kapasitesine de sahiptir.
Üretim, erkek ve bayan kumafl olmak üzere,
iki ana grupta yap›lmaktad›r. Dokunan
kumafllar›n büyük bir bölümü %100 yünlü
kumafllardan oluflmakta, bunlar›n yan› s›ra
Yünsa üretim miktar›n›n %75’ini ihraç ederken, %25’sini
de iç piyasada konfeksiyoncuya satmaktad›r. 2003 y›l›nda
59 milyon ABD dolar› ciro içindeki ihracat›n tutar› 41
milyon ABD dolar› olmufltur.
Bilgi ve
Telekomünikasyon
Kurumsal hizmetler baflta olmak üzere tüm ürün ve hizmetler için kullan›lan “Sabanc›
Telekom” flemsiyesi alt›nda, internet eriflimi markas› “Turk.Net”, ses ürünleri için “Bigalo”,
Ak ‹nternet’ten gelen elektronik pazaryeri ürünü için “Pratis.net”, etkileflimli bilgi ve
e¤lence sitesi ürünü için “TNN” ve kontörlü internet ürünü için “Kontörlüinternet.ki” gibi
yeni markalar oluflturulmufltur.
SABANCI TELEKOM
Sabanc› Telekom ilk
büyük yurtd›fl› projesini
DuPontSA’da
gerçeklefltirmifl ve
DuPontSA’n›n Avrupa
çap›ndaki dokuz
lokasyonu aras›ndaki
iletiflimi AT&T ve
Sabanc› Telekom
iflbirli¤i ile sa¤lam›flt›r.
2004 y›l› bafl›nda liberalleflen Türkiye
telekomünikasyon sektöründe ortaya ç›kacak
f›rsatlar› de¤erlendirmek amac›yla 2003
bafl›nda kurulan Sabanc› Telekom’un ana
faaliyet alan› kurumlara ve nihai tüketiciye
ses, data ve di¤er her türlü katma de¤erli
telekomünikasyon hizmetlerini sunmakt›r.
Ekim 2003’te Sabanc› Grubu’nun di¤er iki
bilgi ve telekomünikasyon flirketleri Ak
‹nternet ve Turk Nokta Net’i kendi bünyesine
katan Sabanc› Telekom, yeniden yap›lanarak
kurumsal ve bireysel müflterilere uçtan uca
her türlü telekomünikasyon hizmeti
sunabilen bir “Yeni Nesil Telekomünikasyon”
flirketi haline gelmifl ve yeni yap›s›n›
oluflturmufltur. 2003 y›l› içerisinde ilk faz
altyap› yat›r›mlar›n› gerçeklefltiren Sabanc›
Telekom, y›l sonu itibariyle 22 adet POP
(Point of Presence) noktas›na sahip
olmufltur.
Sabanc› Telekom, Ak ‹nternet ve Turk Nokta
Net’ten ald›¤› ürün ve servisleri de içerecek
flekilde bireysel ve kurumsal müflterilerine
yönelik marka stratejisini oluflturmufltur.
fiirket, kurumsal hizmetler baflta olmak
üzere tüm ürün ve hizmetleri için kulland›¤›
“Sabanc› Telekom” flemsiyesi alt›nda ‹nternet
eriflimi markas› “Turk.Net”, ses ürünleri için
“Bigalo”, Ak ‹nternet’ten gelen elektronik
pazaryeri ürünü için “Pratis.net”, etkileflimli
bilgi ve e¤lence sitesi ürünü için “TNN” ve
kontörlü internet ürünü için
“kontörlüinternet.ki” gibi yeni markalar›n›
oluflturmufltur. Yurtd›fl›na giden turist ve
ifladamlar›n› hedefleyen “B‹GALO
Yurtd›fl›ndan Türkiye’yi Hesapl› Arama Kart›”
Aral›k 2003’te pazara sunulmufltur.
Sabanc› Telekom 2003 y›l›nda ‹nternet Servis
Sa¤lay›c›s› ve Karasal Hatlar Üzerinden Veri
‹letimi lisanslar›n› alm›flt›r. Karasal Hatlar
Üzerinden Veri ‹letimi lisans› Türkiye’de
Telekom Kurumu taraf›ndan bir
telekomünikasyon flirketine verilen ilk ruhsat
olmufltur. Böylece Sabanc› Telekom 2004
y›l›na rekabetçi anlamda en haz›r
telekomünikasyon flirketi olarak girmifltir.
Sabanc› Telekom ilk büyük yurtd›fl› projesini
DuPontSA’da gerçeklefltirmifl ve
DuPontSA’n›n Avrupa çap›ndaki dokuz
lokasyonu aras›ndaki iletiflimi AT&T ve
Sabanc› Telekom iflbirli¤i ile sa¤lam›flt›r.
Vizyonunu, “kurumlara ve bireylere ileri
teknolojileri kullanarak yerel ve küresel
iletiflim sa¤layan, en yayg›n, en etkin ve en
güvenilir hizmetleri sunan telekomünikasyon
flirketi olmak” olarak belirleyen Sabanc›
Telekom, 2004 y›l›nda yat›r›mlar›n› art›rarak
devam ettirmeyi, bayi a¤›n› geniflletmeyi,
kurumsal ve bireysel pazara yönelik ulusal ve
uluslararas› uzak mesafe telefon hizmetlerini
bafllatmay› hedeflemektedir.
I-B‹MSA
1975 y›l›nda Sabanc› Grubu flirketlerine ifl
hedefleri ve stratejileri do¤rultusunda bilgi
teknolojisi hizmeti vermek üzere kurulmufl
olan Bimsa flirketi 1992 y›l›nda IBM Türk
Ltd.’in %50 ortakl›¤› ile I-Bimsa Uluslararas›
‹fl, Bilgi ve Yönetim Sistemleri A.fi. ad›n›
alm›fl ve farkl› sektörlerde kazan›lm›fl
mevcut bilgi teknolojisi ve uygulama
birikiminden hareketle, Sabanc› Grubu
d›fl›ndaki özel ve kamu flirketlerine de hizmet
sunmay› hedeflemifltir.
Bugün 94 deneyimli uzman kadrosu ile
I-Bimsa, Üretim Sistemleri, Finansal
Sistemler, ‹nsan Kaynaklar› Sistemleri,
Lojistik Sistemler, Yönetim Bilgi ve Karar
Destek Sistemleri konular›nda, çok çeflitli
donan›m ve yaz›l›m platformlar›nda
uygulamalar gelifltirmekte ve bilgi teknolojisi
dan›flmanl›k hizmetleri sunmaktad›r.
I-Bimsa, Türkiye’deki ilk SAP Destek Merkezi
olarak 1995 y›l›ndan bu yana deneyimli
kadrosu ile çeflitli sektörlerde sundu¤u SAP
dan›flmanl›k hizmetleri sayesinde SAP’nin en
fazla say›da referans› olan çözüm orta¤›d›r.
I-Bimsa, 2000’li y›llar için gelifltirdi¤i ürün ve
hizmetlerle e-ifl çözümleri, uygulamagelifltirme, SAP dan›flmanl›¤›, doküman
yönetimi, imalat yönetim sistemi, teknik
hizmetler, d›fl kaynak kullan›m hizmetleri ve
müflteri iliflkileri yönetimi gibi alanlarda en
güncel bilgi teknolojileri kullanarak
müflterilerine rekabet gücü sa¤layan
çözümleri ve Argus ad› alt›nda kurumsal
süreçlerin yönetiminde etkin modüler
yaz›l›m› sunmaktad›r.
IBM, SAP, Cisco Systems, Microsoft, Oracle,
Wonderware, Lucent Technologies gibi kendi
alanlar›nda lider olan uluslararas›
kurulufllarla gelifltirmifl oldu¤u ifl ortakl›klar›
ile çok çeflitli donan›m ve yaz›l›m ürünlerini
müflterilerine sunabilen I-Bimsa,
kablolamadan network dizayn› ve kurulufluna
kadar tüm altyap› hizmetlerini de sa¤layarak
anahtar teslimi projeler sunmaktad›r.
Toplam çözüm sa¤lay›c› oluflu, sektörleraras›
genifl tecrübeye sahip ekibi, çözüm
ortakl›klar›, esnek ifl modelleri, proje birikimi
ve hizmet süreklili¤i ile I-Bimsa, bilgi
teknolojileri sektöründe güçlü ve örnek bir
firmad›r.
I-Bimsa vizyonunu "müflterileri için en do¤ru
çözümleri oluflturmak; güncel teknolojileri
kullanarak, müflterilerine yeni ve rekabetçi ifl
modelleri oluflturabilmeleri için destek
vermek; global ifl ortakl›klar› sayesinde,
geliflen teknolojileri h›zla müflterilerinin
hizmetine sunmak; müflterileri ve
tedarikçileri ile uzun süreli ve ifl ortakl›¤›
anlay›fl›na dayal› iliflkiler kurmak; d›fl kaynak
kullan›m› ve uygulama servis sa¤lay›c›l›¤›
modelleri sayesinde müflterilerinin
teknolojiyi gecikmesizin, en düflük maliyetler
ile kullanmalar›n› sa¤lamak; projeleri, özgün
proje yönetimi metodolojisi ile etkin bir
flekilde yönetmek; konusunda uzman
kadrosunun memnuniyeti ve geliflimini,
büyümesinin en önemli dinami¤i olarak
kabul etmek” olarak belirlemifltir.
Toplam çözüm sa¤lay›c› oluflu, sektörleraras› genifl tecrübeye
sahip ekibi, çözüm ortakl›klar›, esnek ifl modelleri, proje
birikimi ve hizmet süreklili¤i ile I-Bimsa, bilgi teknolojileri
sektöründe güçlü ve örnek bir firmad›r.
Konumu ve deneyimli kadrosu ile dünya piyasalar›n› yak›ndan izleyerek al›mlar›n› en uygun
koflullarda sürdüren Universal Trading, birinci s›n›f uluslararas› bankalar ile yak›n iflbirli¤ini
sürdürerek, ithalat ifllemlerinin finansman›nda önemli kaynaklar da sa¤lamaktad›r.
UNIVERSAL TRADING (JERSEY) LTD.
1984 y›l›nda Jersey’de kurulan Universal
Trading, Grup flirketlerinin hammadde,
makine ve donan›m al›mlar›n› yürütmektedir.
Konumu ve deneyimli kadrosu ile dünya
piyasalar›n› yak›ndan izleyerek al›mlar›n› en
uygun koflullarda sürdüren fiirket, birinci
s›n›f uluslararas› bankalar ile yak›n iflbirli¤ini
sürdürerek, ithalat ifllemlerinin
finansman›nda önemli kaynaklar da
sa¤lamaktad›r.
Exsa (UK)’in di¤er bir ifltiraki, 2000 y›l›n›n bafl›nda %50
yabanc› ortakl›k ile Emden, Almanya’da beyaz çimento
sat›fl› için kurulmufl olan Cement Sales North GmbH’d›r.
EXSA (UK) LTD.
EXSA A.fi.
1988 y›l›nda ‹ngiltere’de kurulan Exsa (UK)
Ltd., Sabanc› Grubu ürünlerinin d›fl
pazarlarda sat›fl›n›n yan›nda, genel
uluslararas› ticaret yapmaktad›r.
Exsa, 1972 y›l›nda Sabanc› Grubu’nun ihracat
flirketi olarak kurulmufl ve 2003 y›l›nda
100’den fazla ülkeye toplam 319 milyon ABD
dolar› tutar›nda ihracat gerçeklefltirmifltir.
‹spanya’n›n Sevilla kentinde 1995 y›l›nda
kurulan Exportaciones Sabanc› S.A., Exsa
(UK) Ltd.’in bir ifltiraki olup, 11.000 ton
kapasiteli silo ile torba ve dökme çimento
sat›fl› yapmaktad›r.
Exsa, Sabanc› Grubu flirketlerinin ihracat
faaliyetleri yan›nda ithalat faaliyetlerini de
yürütmektedir. Mersin ve ‹stanbul Serbest
Bölgeleri’ndeki faaliyetleri ile Sabanc› Grubu
flirketlerine ve di¤er flirketlere hizmet
vermektedir.
Exsa (UK)’n›n di¤er bir ifltiraki, 2000 y›l›n›n
bafl›nda %50 yabanc› ortakl›k ile Emden,
Almanya’da beyaz çimento sat›fl› için
kurulmufl olan Cement Sales North
GmbH’d›r.
Exsa, 17.000 m2’lik kapal› alanda CAD-CAM
ile donat›lm›fl kesim, dikim, y›kama ve
paketleme bölümlerinden oluflan bir haz›r
giyim fabrikas› kurmufltur. Üretim kapasitesi
4.000 parça/gün olan bu tesisin ürünleri
a¤›rl›kl› olarak ABD ve AB ülkelerine ihraç
edilmektedir.
HOLSA INC.
1980 y›l›nda New York’ta kurulan Holsa Inc.,
Sabanc› Grubu’nun ABD’ye yapt›¤› ihracat ile
bu ülkeden yapt›¤› ithalatta arac›l›k görevini
üstlenmifltir.
Di¤er
Faaliyetler
2003 sonu itibariyle Hiltonsa oteller zincirinin yatak kapasitesi, 646’s› Ankara
Hiltonsa, 616’s› Adana Hiltonsa, 372’si Mersin Hiltonsa ve 238’i Hilton Parksa’ya
ait olmak üzere toplam 1.872’dir.
Sabanc› Grubu’na ba¤l› Tursa flirketinde Adana Hiltonsa,
Mersin Hiltonsa ve ‹stanbul Hilton Parksa yer al›rken,
Ankara Enternasyonal Otelcilik flirketinde ise Ankara
Hiltonsa yer almaktad›r.
TUR‹ZM
Sabanc› Grubu’na ba¤l› Tursa flirketinde
Adana Hiltonsa, Mersin Hiltonsa ve ‹stanbul
Hilton Parksa yer al›rlarken, Ankara
Enternasyonal Otelcilik flirketinde ise Ankara
Hiltonsa yer almaktad›r.
Grup turizm sektörüne y›llar önce Adana
Erciyas Oteli ile ad›m atm›flt›r. 1988 y›l›ndan
itibaren Ankara Hiltonsa otelinin aç›l›fl› ile
kurucu ortakl›k fleklinde yeni bir ivme
kazanan turizm faaliyetleri, 1990 y›l›nda
Hilton Parksa ve Mersin Hiltonsa otelleri ile
daha da geliflmifl ve nihayet 2001 bafl›nda
Di¤er Faaliyetler
aç›l›fl› yap›lan Adana Hiltonsa ile bugünkü
düzeyine ulaflm›flt›r. 2003 sonu itibariyle
Hiltonsa oteller zincirinin yatak kapasitesi,
646’s› Ankara Hiltonsa, 616’s› Adana
Hiltonsa, 372’si Mersin Hiltonsa ve 238’i
Hilton Parksa’ya ait olmak üzere toplam
1.872’dir.
Grubun sahip oldu¤u oteller Hilton Grubu
taraf›ndan iflletilmektedir.
S‹GARA VE TÜTÜNCÜLÜK
PHILSA
1991 y›l›nda Philip Morris’in %75 ve Sabanc›
Holding’in %25 ortakl›¤›yla kurulmufl olan
Philsa halen Marlboro, Parliament, L&M,
Chesterfield, Lark ve Muratti olmak üzere
alt› uluslararas› markay› üretmektedir.
‹zmir Torbal›’daki fabrika, 1992 y›l› sonunda
faaliyete geçti¤i tarihten bu yana, yüksek
kalitede e¤itilmifl insan gücü ve kulland›¤› en
son teknoloji sayesinde endüstri içinde dünya
çap›ndaki ününü her geçen y›l art›rm›flt›r.
Torbal› fabrikas›nda yap›lan yat›r›mlar›n
toplam› 277 milyon ABD dolar›’n› aflm›flt›r.
PHILIP MORRISSA
Philip Morrissa, 1994 y›l›nda Philip Morris
sigara markalar›n›n ülke çap›nda da¤›t›m› ve
sat›fl› amac›yla Philip Morris’in %75 ve
Sabanc› Holding’in %25 ortakl›¤›yla
kurulmufltur. fiirket’in da¤›t›m a¤›, 81 ilde
134.600 sat›fl noktas›na ulaflmaktad›r. Philip
Morrissa, 112 genel distribütör, yaklafl›k 676
tafl›t ve 640 kifliyi aflk›n sat›fl ekibi ile
Türkiye’nin en büyük sat›fl a¤lar›ndan birine
sahiptir. 2003 y›l›nda Philip Morrissa’n›n
toplam sat›fllar› 2.887 trilyon TL’ye (1.976
milyar ABD dolar›) ulaflm›fl ve Türk sigara
piyasas›ndaki pazar pay› %32.3 olarak
1968 y›l›nda üretime bafllayan
Olmuksa, bugün Türkiye oluklu
mukavva sektörünün en büyük
flirketidir. fiirket’in 1977 y›l›nda
Edirne’de kurulan selüloz ve ka¤›t
tesisi, 65.000 ton/y›l üretim
kapasitesi ile ileri teknoloji
kullanarak, Fluting ve Liner cinsi
ka¤›tlar üretmektedir.
KA⁄IT VE AMBALAJ MALZEMELER‹
OLMUKSA
1968 y›l›nda üretime bafllayan Olmuksa,
bugün Türkiye oluklu mukavva sektörünün
en büyük flirketidir. fiirket’in 1977 y›l›nda
Edirne’de kurulan selüloz ve ka¤›t tesisi,
65.000 ton/y›l üretim kapasitesi ile ileri
teknoloji kullanarak, Fluting ve Liner cinsi
ka¤›tlar üretmekte ve Gebze, ‹zmir, Adana ve
Bursa’da bulunan oluklu mukavva
tesislerinin ka¤›t gereksinimlerini
Olmuksa, y›ll›k 180.000 ton üretim kapasitesi
ile standart kutu, de¤iflik kombinasyonlu yafl
sebze meyve ambalajlar›nda kullan›lan
emprenyeli, kaplamal› ve her türlü oluklu
mukavva ambalaj› özel kesim kal›plar›yla
üretilebilecek en yeni teknolojiye sahiptir.
Günümüz rekabet koflullar› içerisinde
herzaman bir ad›m önde olmay› prensip
edinen Olmuksa, müflterilerine “her türlü
ambalaj ihtiyaçlar›na çözüm getirme”
anlay›fl›yla yaklaflmaktad›r.
fiubat 1998’de Amerikan International Paper
Company ve Sabanc› Grubu, ka¤›t ve ambalaj
ürünlerinin üretim, sat›fl, da¤›t›m, ithalat ve
ihracat›n› gerçeklefltirmek üzere %50
oran›nda eflit hisselerle ortakl›k
oluflturmufllard›r. Bu ortakl›k, Olmuksa’n›n
yurtiçi ve uluslararas› piyasalarda yeni
yat›r›mlar ve faaliyetler yapmas›na zemin
haz›rlam›flt›r.
Olmuksa Türkiye oluklu mukavva
piyasas›ndaki liderli¤ini %18 pazar pay› ile
korumaktad›r.
Olmuksa’n›n sermayesinin %12,5’i halka
aç›k olup, hisse senetleri ‹MKB’de ifllem
görmektedir.
DÖNKASAN
Kartal’daki ilk tesisi 1983 y›l›nda devreye
giren Dönkasan, daha sonra gerçeklefltirdi¤i
Adana ve Çekmece yat›r›mlar› ile Türkiye’nin
en modern ve büyük kapasiteli dönüflen
ka¤›t toplama, tasnif ve balyalama flirketi
olmufltur. ‹flletme kapasitesi 200.000 tonun
üzerinde olan Dönkasan, öncelikle ortaklar›
Olmuksa ve Kartonsan’›n dönüflen ka¤›t
gereksinimlerini karfl›lamaktad›r.
Sosyal ve Kültürel
Faaliyetler
Felsefesini "birlikte yaratmak ve gelifltirmek" olarak belirleyen ve ö¤renim hayat›na
1999 y›l›nda bafllayan Sabanc› Üniversitesi’nin temel amac›, her ö¤rencisinin
yeteneklerini ve yarat›c›l›¤›n› ortaya ç›kart›p, onlar› üstün becerili, kendine güvenen,
ekip çal›flmas›na aç›k ve ö¤renmeyi özümsemifl, çevre duyarl›l›¤› ve sorumlulu¤u yüksek
bireyler olarak yetifltirmektir.
SABANCI ÜN‹VERS‹TES‹
Sabanc› Üniversitesi’nde
ö¤renim, üç fakülte
arac›l›¤›yla
yürütülmektedir.
Bunlardan Mühendislik ve
Do¤a Bilimleri Fakültesi
(MDBF) ile Sanat ve Sosyal
Bilimler Fakültesi’nde
(SSBF) lisans ö¤renimi
yan›nda yüksek lisans ve
doktora ö¤renimleri de
sunulmaktad›r. Bu üçgenin
di¤er köflesinde yer alan
Yönetim Bilimleri Fakültesi
(YBF) ise yaln›zca
lisansüstü e¤itim
vermektedir.
Sosyal ve
Kültürel Faaliyetler
Felsefesini "birlikte yaratmak ve gelifltirmek"
olarak belirleyen ve ö¤renim hayat›na 1999
y›l›nda bafllayan Sabanc› Üniversitesi’nin
temel amac›, her ö¤rencisinin yeteneklerini
ve yarat›c›l›¤›n› ortaya ç›kart›p, onlar› üstün
becerili, kendine güvenen, ekip çal›flmas›na
aç›k ve ö¤renmeyi özümsemifl, çevre
duyarl›l›¤› ve sorumlulu¤u yüksek bireyler
olarak yetifltirmektir. Disiplinleraras›
akademik programlardan, bilgi teknolojisi
altyap›s›na kadar hemen her alanda bu amaç
sürekli olarak en ön planda tutulmaktad›r.
Örne¤in, Sabanc› Üniversitesi’nde ö¤renim
görenler, rehberlik ve dan›flmanl›k sistemini
kullanarak çeflitli ders havuzlar›ndan bilinçli
yapacaklar› seçimlerle kendi ö¤renim
programlar›n› flekillendirme özgürlü¤üne
sahiptirler.
Sabanc› Üniversitesi’nde ö¤renim, üç fakülte
arac›l›¤›yla yürütülmektedir. Bunlardan
Mühendislik ve Do¤a Bilimleri Fakültesi
(MDBF) ile Sanat ve Sosyal Bilimler
Fakültesi’nde (SSBF) lisans ö¤renimi yan›nda
yüksek lisans ve doktora ö¤renimleri de
sunulmaktad›r. Bu üçgenin di¤er köflesinde
yer alan Yönetim Bilimleri Fakültesi (YBF) ise
yaln›zca lisansüstü e¤itim vermektedir.
MDBF’de, Bilgisayar Bilimi ve Mühendisli¤i,
Biyoloji Bilimleri ve Biyomühendislik,
Malzeme Bilimi ve Mühendisli¤i, Mekatronik
Mühendisli¤i, Mikroelektronik Mühendisli¤i,
Telekomünikasyon Mühendisli¤i ve Üretim
Sistemleri Mühendisli¤i lisans
programlar›n›n yan› s›ra; Biliflim
Teknolojileri, Biyoloji Bilimleri ve
Biyomühendislik, Elektronik Mühendisli¤i ve
Bilgisayar Bilimi, Endüstri Mühendisli¤i,
Malzeme Bilimi ve Mühendisli¤i ve
Matematik dallar›nda lisansüstü programlar›
sunulmaktad›r.
SSBF bünyesinde lisans programlar› olarak
Ekonomi, Yönetim Bilimleri, Görsel Sanatlar
ve Görsel ‹letiflim Tasar›m›, Kültürel
Çal›flmalar, Toplumsal ve Siyasal Bilimler;
lisansüstü programlar› olarak da Ekonomi,
Görsel Sanatlar ve Görsel ‹letiflim Tasar›m›,
Siyaset Bilimi, Siyaset Bilimi - Uyuflmazl›k
Analizi ve Çözümü ve Tarih yer almaktad›r.
YBF'de, Yönetim Yüksek Lisans ve Doktora,
Yöneticiler için Yönetim Yüksek Lisans
derece programlar›n›n yan› s›ra, sanayi ve ifl
dünyas›na yönelik Yönetici Gelifltirme
Programlar› da yer almaktad›r.
Endüstri iliflkilerine büyük önem veren
Üniversite’de ayr›ca, sanayiden ortaklar›n
destekledi¤i ve MDBF ile YBF’nin birlikte
yürüttükleri çift yüksek lisans diplomas›
sa¤layan Sanayi Liderleri Yüksek Lisans
program› sunulmaktad›r.
Üniversite, disiplinleraras› fakülte
programlar› çerçevesinde ifl çevreleriyle
birlikte yürüttü¤ü proje çal›flmalar›nda
sergiledi¤i araflt›rma ve gelifltirmeye verdi¤i
önemi, uluslararas› kurulufllarla olan iletiflim
ve etkileflimleriyle de perçinlemektedir.
SABANCI ÜN‹VERS‹TES‹
SAKIP SABANCI MÜZES‹
Türkiye’nin ulusal kültür miras›na her zaman
duyarl› olan Sabanc› Ailesi, y›llard›r sanat
eserleri toplamaktad›r. Sabanc› Ailesi’nin
halen elinde bulunan koleksiyon paha
biçilmez parçalardan oluflmaktad›r. Bu paha
biçilmez hazineyi daha genifl kitlelerle
paylaflmak üzere Sak›p Sabanc›, sahibi
oldu¤u koleksiyonu Sabanc› Üniversitesi’ne
ba¤›fllam›flt›r. Bu koleksiyonlar› bar›nd›ran
"Atl› Köflk" müze olmak üzere Sabanc›
Üniversitesi’ne tahsis edilmifltir. Resim
koleksiyonunu sergilemek ve geçici sergiler
düzenlemek amac›yla Atl› Köflk’e bitiflik
olarak yeni bir galeri binas› yap›lm›flt›r.
Müzede, müzecilik ve vak›f yönetimi üzerine
yo¤unlaflm›fl programlar ile ziyaretçilere ve
okullara yönelik e¤itim faaliyetleri
gerçeklefltirilmektedir. Bu flekilde
oluflturulan "Sabanc› Üniversitesi Sak›p
Sabanc› Müzesi", koleksiyonlar› ve geçici
sergileri ile halka hizmet ederken, ö¤renciler
ve akademisyenler için de oldukça önemli bir
kaynak oluflturmakta, ayn› zamanda
araflt›rmalara ve proje çal›flmalar›na da
olanak sa¤lamaktad›r. 3.500 m2’lik
sergileme alan›na sahip olan müze, 8
Haziran 2002 tarihinde hizmete girmifltir.
YBF'de, Yönetim Yüksek Lisans ve Doktora, Yöneticiler için
Yönetim Yüksek Lisans derece programlar›n›n yan› s›ra,
sanayi ve ifl dünyas›na yönelik Yönetici Gelifltirme
Programlar› da yer almaktad›r.
2001 y›l›nda Sabanc› Hat
Koleksiyonu’ndan seçilen
71 adet hat eseri ve alt›
adet ya¤l›boya tablo
"Sultan›n Mührü" ad› ile
Berlin Guggenheim
Müzesi’nde ve
Frankfurt’da Museum für
Angewandte Kunst’ta
sergilenmifltir.
Sabanc› Üniversitesi Sak›p Sabanc›
Müzesi’nde sergilenen koleksiyonlar üç
kategoriden oluflmaktad›r: Hat Sanat›,
Resim, Heykel ve di¤er objeler (porselenler
ve antikalar). Hat eserleri, 15. ve 20. yüzy›llar
aras›ndaki döneme ait 426 adet nadir el
yazmas›ndan ve hattatlarca kullan›lan araç
ve gereçlerden oluflmaktad›r.
Resim koleksiyonu esas olarak 19. ve 20.
yüzy›la ait eserlerden oluflmaktad›r. Bu
tablolar, Türk resim sanat›n›n geliflimini
sergilemesi bak›m›ndan önem ifade
etmektedir. Heykel ve porselen parçalar
merhum Hac› Ömer Sabanc›’n›n 1940 y›l›nda
sat›n ald›¤› ilk eserlerden oluflmaktad›r.
Bunlar›n aras›nda müze giriflini süsleyen
muhteflem bronz at heykeli de
bulunmaktad›r.
Sosyal ve
Kültürel Faaliyetler
Ayr›ca kültürel alanda bir di¤er önemli
faaliyet "Alt›n Harfler: Sabanc› Üniversitesi
Sak›p Sabanc› Müzesi’nden Osmanl› Hat,
Resim Sanat› Örnekleri" sergisidir. Bu
önemli koleksiyon 1998-2001 y›llar› aras›nda
New York Metropolitan Müzesi’nde, Los
Angeles County Sanat Müzesi’nde, Harvard
Üniversitesi Arthur M. Sackler Müzesi’nde ve
Fransa’da dünyaca ünlü Louvre Müzesi’nde
sergilenmifltir. Ayr›ca sergi içeri¤i bir dönem
boyunca Harvard Üniversitesi’nde ders
olarak okutulmufltur.
2001 y›l›nda Sabanc› Hat Koleksiyonu’ndan
seçilen 71 adet hat eseri ve alt› adet
ya¤l›boya tablo "Sultan›n Mührü" ad› ile
Berlin Guggenheim Müzesi’nde ve
Frankfurt’da Museum für Angewandte
Kunst’ta sergilenmifltir.
Vakf›n kaynaklar› aile üyelerinin ba¤›fllar›yla Sabanc›
Toplulu¤u flirketlerinden veya vakf›n gayrimenkullerinden
elde edilen gelirlerden sa¤lanmaktad›r.
Sak›p Sabanc› Müzesi’nin aç›l›fl›ndan bu yana
Atl› Köflk’te çeflitli sergiler Türk
sanatseverlerin ziyaretine aç›lm›flt›r:
‹talyan Hükümeti’nin 2002 F‹FA Dünya
fiampiyonas› vesilesi ile düzenledi¤i “Futbol
Manzaralar›” adl› sergi, Kore’den sonra 5
Eylül 2002 – 31 Ekim 2002 tarihleri aras›nda
SSM’de sergilenmifltir. 20. yüzy›l›n önde
gelen ‹talyan sanatç›lar›n›n dünyaca ilgi
gören futboldan esinlenerek yaratt›klar› 74
adet resim ve 11 adet heykeli içeren sergi,
‹talyan Kültür Merkezi ve ARIA’n›n
katk›lar›yla gerçeklefltirilmifltir.
48 adet eser sergilenmektedir. Sergi 27
Haziran 2003 tarihinden itibaren bir y›l
süreyle aç›k olacakt›r.
Ünlü ‹talyan ailesi Mediciler’in uzun y›llar
boyunca toplad›¤› Osmanl› kültürüne ait
eserler “Mediciler’den Savoylar’a Floransa
Saraylar›nda Osmanl› Görkemi” adl› sergi 23
Aral›k 2003 tarihinde aç›lm›flt›r. 21 Mart 2004
tarihine kadar aç›k kalacak sergi, Akbank ve
‹talyan Kültür Merkezi’nin sponsorlu¤unda
VAKSA - HACI ÖMER SABANCI VAKFI
E¤itim Departman›, E¤itim Programlar›
çerçevesinde ‹stanbul ili okullar›n› kapsayan
“Portre” konulu 1. Kompozisyon ve Resim
Yar›flmas› açm›flt›r. Yar›flmaya kat›lan 3000’e
yak›n müracaattan, jürinin de¤erlendirmesi
sonucu 67 finalistin çal›flmas› sergilenmeye
ve 15 eser ödüle lay›k görülmüfltür. Resimler
Nisan–May›s 2003 tarihlerinde müzenin
galeri bölümünde sergilenmifltir.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanl›¤›, Kültür
Varl›klar› ve Müzeler Genel Müdürlü¤ü,
‹stanbul Arkeoloji Müzeleri ile Sabanc›
Üniversitesi Sak›p Sabanc› Müzesi’nin
iflbirli¤i ile düzenlenen “Do¤ada Güç
Birlikteli¤i; ‹nsan ve At” adl› sergide ‹stanbul
Arkeoloji Müzeleri koleksiyonunda yer alan
Ünlü ‹talyan ailesi Mediciler’in
uzun y›llar boyunca toplad›¤›
Osmanl› kültürüne ait eserler
“Mediciler’den Savoylar’a
Floransa Saraylar›nda Osmanl›
Görkemi” adl› sergi 23 Aral›k
2003 tarihinde aç›lm›flt›r. 21
Mart 2004 tarihine kadar aç›k
kalacak sergi, Akbank ve
‹talyan Kültür Merkezi’nin
sponsorlu¤unda
Sabanc› Ailesi kurmufl oldu¤u pek çok sanayi
kurulufluyla Türk ekonomisinin geliflmesine
önemli katk›larda bulunmufltur. Sosyal ve
kültürel kurumlar›n aç›lmas›na da büyük
önem veren aile bireyleri, çok say›daki hay›r
giriflimlerinde aktif rol alm›fllard›r. Bu
kapsamda, Sabanc› Ailesi’nin hay›r
faaliyetlerini kurumsallaflt›rmak amac›yla
1974 y›l›nda Vaksa kurulmufltur. Anne Sad›ka
Sabanc›’n›n tüm malvarl›¤›n› ba¤›fllamas› ve
aile bireylerinin katk›lar›yla Vaksa, k›sa
sürede Türkiye’nin en büyük aile vakf›
olmufltur.
Vakf›n kaynaklar› aile üyelerinin ba¤›fllar›yla
Sabanc› Grubu flirketlerinden veya vakf›n
gayrimenkullerinden elde edilen gelirlerden
sa¤lanmaktad›r.
Kuruluflundan bu yana geçen 30 y›l süresince
Vaksa, Türkiye geneline da¤›lm›fl 55 yerleflim
merkezinde aralar›nda okullar, yurtlar, sa¤l›k
tesisleri, spor kompleksleri ve sosyal
merkezler olan 118 kal›c› eser meydana
getirmifl ve toplumun hizmetine sunmufltur.
Vaksa, verdi¤i burslarla y›lda yaklafl›k 1.000
ö¤renciye e¤itim olana¤› sa¤lamakta, 1994
y›l›ndan beri baflar›y› teflvik amac›yla e¤itim,
kültür ve sanat faaliyetlerinde ulusal ve
uluslararas› düzeyde baflar› kazanan kifli,
kurum ve kurulufllara ödüller ve burslar
vermektedir.
Vaksa eserleri
1 Üniversite
1 Polis Evi
4 Kütüphane
5 Spor Tesisi
5 Okul Öncesi E¤itim Kurumu
10 Sa¤l›k Tesisi
11 Sosyal Tesis
13 Kültür Merkezi
16 Ö¤renci Yurdu
17 Ö¤retmen Evi
35 E¤itim Kurumu
118 Vaksa eseri
‹fltirakler ve ‹fltirak Oranlar›
Afla¤›daki tablo 20 Nisan 2004 tarihi itibari ile Sabanc› Holding'in Grup flirketlerindeki direkt ve endirekt ifltirak
oranlar›n› göstermektedir.
fiirket Ad›
Finansal Hizmetler
Akbank1
Sabanc› Bank Plc.
BNP-AK-Dresdner Bank
BNP-AK-Dresdner Leasing2
Aksigorta1
Ak Emeklilik
Ak Menkul3
Ak Portföy Yönetimi3
Ak Yat›r›m Ortakl›¤›1.3
Tekstil ve Kimyevi Ürünler
DuPontSA
Sasa1.4
Bossa1
Yünsa1
Pilsa
‹nsa
Dusa International LLC
Brisa1
Kordsa1.5
Beksa
Sakosa
Nile-Kordsa6
Interkordsa6
Kordsa USA6
Kordsa Germany6
Kian Kordsa6 (milyon)
Perakendecilik
Carrefoursa
Diasa
Teknosa
20 Nisan 2004 itibari ile
ödenmifl sermaye
(milyar TL)
Direkt
ifltirak oran›
Endirekt
ifltirak oran›
Toplam sahip olunan
direkt ve endirekt
pay
1.200.000
GBP 100.000.000
36.000
50.000
153.000
20.000
50.000
1.000
6.000
32,87
24,00
0,01
0,01
57,40
0,00
0,16
0,00
0,00
10,75
76,00
39,99
99,99
0,00
99,35
99,84
100,00
100,00
43,62
100,00
40,00
100,00
57,40
99,35
100,00
100,00
100,00
EUR 20.306
180.250
67.500
29.160
34.000
2.625
46,41
0,00
50,12
38,40
51,23
55,01
3,59
81,12
0,00
11,07
0,00
0,00
50,00
81,12
50,12
49,47
51,23
55,01
US$ 239.522.000
7.442
108.376
160
127.500
L.E. 35.800.000
EUR 1.124.842
US$ 5.000.000
EUR 25.000
IRR 57.700
50,00
43,26
0,00
49,99
99,99
0,00
0,00
0,00
0,00
60,00
0,00
0,00
84,05
0,00
0,01
51,00
80,00
100,00
100,00
0,00
50,00
43,26
84,05
49,99
100,00
51,00
80,00
100,00
100,00
60,00
109.988
33.367
35.000
40,00
40,00
25,61
0,00
0,00
26,31
40,00
40,00
51,92
20 Nisan 2004 itibari ile
ödenmifl sermaye
(milyar TL)
Direkt
ifltirak oran›
Endirekt
ifltirak oran›
Toplam sahip olunan
direkt ve endirekt
pay
26.500
25.000
31.000
50,16
99,99
26,89
0,06
0,01
25,95
50,22
100,00
52,84
166.476
121.306
10.076
32,24
39,26
0,00
7,48
12,57
46,09
39,72
51,83
46,09
Otomotiv
Temsa
Toyotasa
70.000
3.326
13,76
64,99
34,94
0,01
48,70
65,00
Sabanc› Telekom
I-Bimsa
35.407
400
99,99
20,00
0,01
30,00
100,00
50,00
3.000
700
32.603
100.000
70.000
GBP 25.000.000
EUR 12.782.297
US $ 410.113
95.000
38.000
150
25,00
24,75
43,73
56,39
9,83
87,00
90,00
40,00
96,85
61,34
20,00
0,00
0,00
0,00
43,55
35,87
13,00
10,00
60,00
2,67
0,00
30,00
25,00
24,75
43,73
99,94
45,70
100,00
100,00
100,00
99,52
61,34
50,00
fiirket Ad›
G›da
Marsa
G›dasa
Sapeksa
Çimento
Akçansa1
Çimsa1
Oysa-Çimento1,7
Di¤er
Philsa
Philip Morrissa
Olmuksa1
Enerjisa
Exsa A.fi.
Exsa U.K.
Universal Trading
Holsa
Tursa
Ankara Enternasyonel Otelcilik
Dönkasan
1. Hisse senetleri ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›'nda ifllem görmektedir.
2. BNP-Ak-Dresdner Bank ifltiraki
3. Akbank ifltiraki
4. DuPontSA B.V. ifltiraki
5. Dusa International ifltiraki
6. Kordsa ifltiraki
7. Çimsa ifltiraki
Uluslararas› Bas›nda Sabanc› Grubu
Le Nouvel Economiste
Fransa’da ve Frans›zca konuflan ülkelerde
sat›fla sunulan Le Nouvel Economiste
Dergisi, haz›rlad›¤› Türkiye dosyas›nda
Türkiye’nin AB yolundaki geliflmelerinin
yan› s›ra büyük Türk flirketlerinin AB ve
global hedeflerini ele ald›.
Le Nouvel Economiste dergisinin
haz›rlad›¤› raporda Sabanc› Holding’e
genifl yer verildi. Sabanc› Holding CEO’su
Celal Metin, dergiye yapt›¤› aç›klamada;
mükemmel bir marka imaj›na sahip
olduklar›n› belirtti. Ayr›cal›kl› geliflme
eksenlerinin bankac›l›kla birlikte,
perakende, da¤›t›m, tar›msal g›da, enerji,
kimyasal maddeler ile biliflim ve iletiflimin
yeni teknolojileri olaca¤›n› kaydeden Metin,
son olarak, serbestleflme sayesinde
önümüzdeki y›l ortaya ç›kaca¤›ndan flüphe
duymad›klar› f›rsatlar› yakalamak
amac›yla Sabanc› Telekom’u meydana
getirdiklerini, Türk Telekom’un
özellefltirilmesiyle ilgili olarak yap›lan
teklif ça¤r›s›na da Koç Grubu ile iflbirli¤i
yaparak cevap verdiklerini an›msatt›.
Metin, “Paylaflmay› biliyoruz, zira çeflitli
ortaklarla zaten 50’den fazla ortak
iflletmemiz var” dedi. Metin, “Co¤rafi
yay›lman›z› sürdürecek misiniz?” sorusuna
da flu yan›t› verdi: “Mevcut oldu¤umuz
pazarlar›n tümü mükemmel bir
potansiyele sahip. Balkanlar, Kuzey Afrika,
Orta Do¤u ve Kafkasya, sa¤lam sanayi
projeleriyle gidildi¤inde son derece karl›
bölgeler olabilir. Ad›m atmadan evvel olas›
tüm de¤iflkenleri araflt›r›yoruz ve
mütemadiyen yeni pazar aray›fl›nday›z.
Asya çok aç›k bir hedef ve Birleflik
Devletler’de sahip oldu¤umuz aktiflerin bir
k›sm›n› oraya kayd›raca¤›z. Sabanc›
Grubu’nun ilk zamanlar›nda ortaya
koydu¤u dinamizm sona ermifl de¤il diyen
Metin, Türkiye’nin tüm kabul kriterlerini
yerine getirece¤ine ve tam üyelikle Avrupa
Birli¤i’ne kat›laca¤›na inand›¤›n› da
vurgulad›.
Oxford Business Group
Oxford Business Group’un Hürriyet
gazetesinin iflbirli¤iyle her y›l haz›rlad›¤›, ifl
dünyas›, ekonomi, endüstri ve sosyal
alanlarda geliflmelerin yer ald›¤› ve
yurtd›fl›nda da sat›fla sunulan “Emerging
Turkey” dergisinin 2004 say›s› yay›nland›.
Bu say›da Oxford Business Group’la
görüflen Sabanc› Holding CEO’su Dr. Celal
Metin, son zamanlarda Türkiye’de ve
Holding bünyesinde meydana gelen
geliflmeleri de¤erlendirdi.
Sabanc› Grubu’nun tüm dünyay› kendi
pazarlar› olarak alg›layarak felsefelerini ve
ifl stratejilerini buna göre oluflturduklar›n›
kaydeden Metin, geçti¤imiz üç y›l
süresince tüm dünyan›n gözleri önünde
çöken kimi çokuluslu firmalara karfl›n
Sabanc› Grubu’nun genifllemeyerek bu
krizde hayatta kald›¤›n› belirtti.
Önümüzdeki dönemin ise yat›r›mlar ve
büyümelerle flekillenecek bir potansiyel
dönem oldu¤unu söyledi.
konsantre olacaklar›n› belirtti:
perakendecilik, enerji/kimya, g›da ve
biliflim teknolojileri. “Bildi¤iniz gibi Türk
Telekom’un özellefltirilmesinde Koç
Holding’le ortak hareket ediyoruz, ayn›
zamanda Türkiye çap›nda geliflmeye
destek veren geleneksel rolümüzü de
sürdürüyoruz. Biz bir Türk flirketiyiz ve
hedefimiz pastay› büyütmek. Pasta yeteri
kadar büyük ve lezzetli olursa hepimiz
bundan yararlan›r›z. Türk Telekom ve Milli
Piyango ihalelerinde Koç Grubu ile birlikte
teklif vermemizin nedenlerinden biri de bu
faktördür.”
“fiu an içinde bulundu¤umuz pazarlar
büyük bir geliflme potansiyeli tafl›yor.
Balkanlar, Kuzey Afrika, Orta Asya ve
Kafkaslar gibi alanlar da, do¤ru markalar,
do¤ru ürün gam›, do¤ru üretim
operasyonu ve ölçek ekonomisiyle kayda
de¤er bir potansiyel teflkil etmektedir.”
diyen Metin, dünya nüfusunun %55’ini
bar›nd›ran Asya’n›n da bu ifl plan›na dahil
oldu¤unu ekledi. Siyasi istikrar›n
sa¤lanmas› durumunda önümüzdeki üç
senenin h›zl› bir büyüme dönemi olaca¤›na
inanan Metin, dört ana büyüme alan›na
Finar Kurumsal Tasar›m taraf›ndan üretilmifltir.
Bu döküman›n bas›m›nda %100 geri dönüfltürülmüfl ka¤›t kullan›lm›flt›r.
SABANCI HOLD‹NG
Sabanc› Center 34330 ‹stanbul
Tel: (0 212) 281 66 00 Faks: (0 212) 281 02 72 Tlx: 26771 HÖSA TR
‹nternet : www.sabanci.com
e-mail : [email protected]

Faaliyet Raporu 2003

Transkript

Benzer belgeler

İç Sayfalar

Direkt-TR 3/06 Kopie.indd

rBNN06-31+14 f r pdf (Page 1)

PE Körkasa Bandı