Metin Tabanlı Çevrimiçi Forum Tartışmalarında Okuma

Metin Tabanlı Çevrimiçi Forum Tartışmalarında Okuma

Eurasian Journal of Educational Research, 27 pp…,… / 2007
Metin Tabanlı Çevrimiçi Forum Tartışmalarında
Okuma Stratejilerine Üst-Bilişsel
Farkındalığın Bilişsel Düzeyle İlişkisi
Relationship between the Metacognitive Awareness of
Reading Strategies and the Cognitive Level
in the Text Based Online Forum Discussions
Abdullah TOPÇU*
Öz
Problem Durumu: Metin tabanlı forum tartışmaları hem tamamen çevrimiçi (online)
hem de web-destekli yüz-yüze derslere eklenerek öğrenme ortamının daha etkileşimli
ve işbirlikçi olması sağlanmaktadır (Berge, 1995; Garrison, Anderson & Archer, 2001;
Jonassen, 2000). Gerek forum tartışmaları gerekse bu derslerin materyalleri
hipermetin olup öğrenciler bunları okumak zorunda kalmaktadırlar. Yapılan çalışmalar kağıt üzerindeki (doğrusal) metinleri okumada anlamayı, bilişsel süreçleri ve okuma stratejilerinin gelişmesini üst-bilişsel farkındalığın etkilediğini göstermiştir
(Bradshaw, 2001; Jacob & Paris, 1987; Pressley & Afferblach, 1995) Buradan hareketle
çevrimiçi dersler ve web destekli yüzyüze derslerin daha başarılı ve etkili olması için
hipermetinlerin okunması esnasında üst bilişsel farkındalığın benzer etkisinin olup
olmadığı araştırılmalıdır. Böyle bir araştırmanın sonuçları hem bu derslerin
arayüzlerinin daha etkili tasarlanması için hem de forum tartışmalarındaki bilişsel
düzeyin arttırılması için yapılması gerekenlerin ortaya çıkmasına sebep olabilecektir.
Araştırmanın Amacı: Bu çalışma ile öğretmen adayı öğrencilerin okuma stratejilerine
üst-bilişsel farkındalıklarıyla metin tabanlı çevrimiçi forum tartışmalarındaki bilişsel
düzeyleri arasındaki ilişki incelenmek istenmiştir.
Araştırmanın Yöntemi: Çalışmanın katılımcıları Boğaziçi Üniversitesi ilköğretim fen ve
matematik öğretmen adayı 3 sınıf öğrencilerinin tamamıdır. Okuma stratejilerine üstbilişsel farkındalık verileri Mokhtari ve Reichard (2002) tarafından geliştirilmiş olan
beşli Likert tipi ölçekle toplanmıştır. Forum tartışmalarındaki mesajların içerik analizinde son on yıldaki çalışmalara doğrudan veya dolaylı etkisi olan Henri’nin (1991)
içerik analiz modelinin bilişsel düzeyleri esas alınmıştır. Araştırmacının kendisi ve
deneyimli bir İngilizce öğretmeni mesajları bilişsel düzeylerine göre kodlamışlardır.
Kodlayıcılar arası tutarlılık için Cohen kappa hesaplanmıştır. Bu değer .84 çıkmış olup
iyi seviye olarak kabul edilmektedir (Cappozoli, McSweeney & Sinha, 1999). Ayrıca,
ölçek iç tutarlılık güvenirliği için Cronbach alpha değeri hesaplanmış ve .86 bulunmuştur. Çalışmada çoklu regrasyon analizi uygulanmış olup üst-bilişsel farkındalık
ile faktörlerinin forum tartışmalarındaki bilişsel düzeyle ilişkisine geçmiş başarı, bölüm ve cinsiyet değişkenleri kontrol altında tutularak bakılmıştır.
*
Kuleli Askeri Lisesi Fen Dersleri Bölümü, Çengelköy, İstanbul.
Eposta: [email protected].
1
2
Eurasian Journal of Educational Research
Bulgular ve Sonuçlar: Cinsiyet, geçmiş başarı ve bölüm değişkenleri kontrol altında tutulduğunda, “okuma stratejilerine üst-bilişsel farkındalık” değişkeni forum tartışmalarının bilişsel düzeyindeki değişkenliği (variability) tahmin etmede istatiksel açıdan
anlamlı olarak katkıda bulunmamaktadır. Ayrıca faktörlerinden “problem çözme stratejileri” ve “destekleyici okuma stratejileri” istatistiksel açıdan anlamlı olarak bilişsel
düzeydeki değişkenliği açıklarken “global okuma stratejileri” açıklayamamaktadır.
Öneriler: Bir tür hipermetin olan metin tabanlı forum tartışmalarında üst bilişsel
farkındalığı artırmak için üst bilişsel farkındalığı artırıcı öğeler içeren “ani açılır”
(pop-up) pencereler ve bilgi içeren ön görünüm (preview) pencerelerini forum
arayüzüne gömmek önerilebilir. Öğrencilerin hipermetin okuyuculuğunu geliştirme
aşamasında özellikle problem çözme stratejileri ile destekleyici okuma stratejilerinin
kullanımına önem verilebilir.
Anahtar Sözcükler: Üst-Bilişsel Farkındalık, Okuma, Metin Tabanlı Çevrimiçi Forum
Tartışması, Bilişsel Düzey.
Abstract
Problem Statement: Text-based online forum discussions are an integral part of the
online courses as well as web-enriched or supported traditional face-to-face courses
and in this way they become more interactive and collaborative (Berge, 1995; Garrison, Anderson & Archer, 2001; Jonassen, 2000). Both forum discussions and these
courses’ materials are hypertexts and contain multi-media tools. Students have to read
these hypertexts. Previous studies report metacognitive awareness of reading strategies have significant effect on the reading comprehension, cognitive levels and improvement of the reading strategies of the linear texts (or text on sheet) (Bradshaw,
2001; Jacob & Paris, 1987; Pressley & Afferblach, 1995). From this point of the view,
there is a strong need to investigate the metacognitive awareness of reading strategies
on reading hypertext for the purpose of constructing more successful online courses
or web-supported face-to-face courses. So, the goals of these studies are twofold: one
is to suggest some solutions to design course interface so that students will become
skilled hypertext readers. The other one is to suggest some solutions to increase cognitive level in the online forum discussions.
Purpose of the Study: This study has attempted to investigate the relationship between
pre-service teachers’ metacognitive awareness of reading strategies and their cognitive levels in the text based online forum discussions.
Methods: The study was carried out in the web-enhanced face-to-face course titled, as
“Math Teaching Methods” in Boğaziçi University. The sample consisted of 61 science
and math pre-service teachers enrolling at third year level. The data about Metacognitive Awareness of Reading Strategies was obtained from a five-point Likert scale
which had been developed by Mokhtari and Reichard (2002). The content analysis of
the forum discussions was conducted by the researcher and an experienced English
teacher with respect to cognitive level of the Henri (1991)’s model. The inter-rater reliability was calculated in terms of the Cohen kappa’s as .84. Moreover, the internal
consistency of the scale was calculated in terms of Cronbach alfa as .86. Multiple regression analyses were conducted to investigate the relationship between pre-service
teachers’ metacognitive awareness of reading strategies and their cognitive levels
when their gender, department and GPA are controlled.
Findings: Metacognitive awareness of the reading strategies and its factor “Global
Reading Strategies” did not significantly contribute to predict the variability at the
cognitive levels in the forum discussions. On the other hand, the factors “Problem
Eğitim Araştırmaları
Solving Strategies” and “Supporting Reading Strategies” significantly contributed for
prediction of the cognitive levels in the forum discussions.
Recommendations: It can be suggested that text-based forum discussion which is a kind
of hypertext should contain prompt pop-up windows that contain problem solving
and supporting reading strategies. Besides, it can also contain “preview” windows
which provide information about the link. Moreover, instructor can emphasize the
problem solving and supporting reading strategies to develop or improve students’
reading skills or to make students skilled hypertext reader.
Keywords: Metacognitive Awareness, Reading, Text Based Online Forum Discussions,
Cognitive Level.
3
4
Eurasian Journal of Educational Research