364 Plastik Tünel Silaj Yapım Tekniği ve Tünel Silaj

364 Plastik Tünel Silaj Yapım Tekniği ve Tünel Silaj

27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Samsun
Plastik Tünel Silaj Yapım Tekniği ve Tünel Silaj Makinaları
Cihat YILDIZ
Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Erzurum
[email protected]
Özet: Bu çalışmada, ABD ve Avrupa’da yaygın olarak kullanılan, ancak ülkemizde henüz
kullanımı yaygınlaşmamış, plastik tünel silaj yapım tekniği ve tünel silaj makinaları
tanıtılmıştır. Dünyada teknik anlamda silaj yapımının iki yüzyıla yaklaşan bir geçmişi
vardır. Bu süre içinde, önceleri toprak silolarda yapılan silaj, zamanla taş ve betonarme
silolar içinde yapılmaya başlanmıştır. 1970’li yıllardan sonra, plastik sanayinde yaşanan
gelişmeler neticesinde, silajın vakum torbaları, streç filmler veya plastik tüneller gibi
değişik plastik örtüler içinde yapılması ve muhafaza edilmesine başlanmıştır. Plastik tünel
silaj yapım tekniği, bu iş için özel olarak tasarlanmış tünel silaj makinası ile yine özel
olarak üretilmiş plastik tünel silolar içerisine, silaj materyalinin sıkıştırılarak doldurulması
esasına dayanır. Hasat döneminde tarladan gelen kıyılmış taze materyal, döner bir rotor
tarafından plastik tünelin içine basılır. Plastik tünel doldukça, makina yavaşça ileriye
doğru itilir. Tünel silonun doldurma işlemi bitince, plastik silonun ağzı bağlanarak
kapatılır. Ürün bu plastik silo içinde fermente olur ve tüketilinceye kadar muhafaza edilir.
Tünel silaj makinaları kendi yürür veya traktörle çekilir tip olmak üzere iki çeşittir.
Traktörle çekilir tip olanlar daha yaygın kullanılmaktadır. Çekilir tip bir tünel silaj makinası
genel olarak: lastik tekerlekler, besleyici elevatör, sıkıştırma rotoru, plastik tünel serme
düzeneği, karşı bariyer, halat düzeneği, katkı maddesi ilave tankı ve püskürtme sistemi
ile silolama basınç düzeyi ayarlama düzeneklerinden oluşmaktadır. Makina traktör kuyruk
mili gücü ile çalışmaktadır. Plastik tünel silaj yapımında kullanılan plastik tünellerin çapı
1,2–5,0 m, uzunlukları 50-150 m arasında ve plastik kalınlıkları 125–300 µm arasında
değişmektedir. Çalışmada plastik tünel silaj yapım tekniği tanıtılmış, diğer silaj yapım
tekniklerine göre avantaj ve dezavantajlı yanları açıklanmıştır. Ayrıca bu teknikte
kullanılan tünel silaj makinalarının tanıtımı, çalışma prensibi, kullanılan plastik tünelin
özellikleri hakkında bilgiler verilmiştir.
Anahtar kelimeler: Silaj, silo, tünel silaj, plastik tünel, silaj makinası
Technique of Plastic Tunnel Silage Making and
Tunnel Silage Machines
Abstract: In this study, technique of plastic tunnel silage making and tunnel silage
machines were introduced. This technique is commonly used in USA and Europe but no
used in our country. Technically silage has been made approximately for two hundred
years in the world. During this period, earlier, silage has been made in soil silos, and
later, it has been made in bunker silos. After the 1970’s, as a result of developments in
plastic industry, silage has been made and preserved in plastic bags, stretch film and
plastic tunnel. Production of plastic tunnel silage, a specialized machine (bagger)
receives the chopped forage, pushes the crop through a rotor and compresses the
material into an unfolding plastic tunnel. Plastic tunnel is deposited on the ground and
bagger slowly moves forward during filling. After filling the tunnel silo, the plastic mouth
is sealed. Fresh material is fermented and preserved inside this plastic tunnel. Tunnel
silage machines are two kinds: self-propelled and pulled by tractor. The type of pulled
by tractor is more commonly used. It consists of rubber wheel, feeder elevator,
compression rotor, plastic tunnel laying mechanism, opposite barrier, wire rope
mechanism, tank of silage additive, additive spray system, and mechanism of adjusting
the compression level of ensiling. This bagger is driven by tractor PTO. Diameter of
plastic tunnels is varies between 1.2 and 5.0 m, length 50 and 150 m and thickness of
364
27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Samsun
plastic 125 and 300 µm. In this study, the technique of plastic tunnel silage making was
introduced and its advantages and disadvantages are described in comparison with the
other techniques of silage making. In addition, some information on tunnel silages
machines, operating principles and the properties of plastic tunnel was presented.
Key words: Silage, silo, tunnel silage, plastic tunnel, silage machine
Giriş
Silaj nem oranı yüksek yem bitkilerinin (%60-70), hava geçişi olmayan oksijensiz ortam
koşullarında, bitki bünyesindeki suda eriyebilir karbonhidratların (SEK), laktik asit bakterileri
(LAB) tarafından, başta laktik asit olmak üzere organik asitlere dönüştürülerek, ortamdaki pH
düzeyinin düşürülmesi ve yem bitkisinin bu ortamda muhafaza edilmesi esasına dayanan bir
kaba yem üretim ve muhafaza tekniğidir (Woolford, 1990). Her türlü yem bitkisinin silajı
yapılabilmesine rağmen, dünyada en fazla silajı yapılan bitkiler sırasıyla; mısır, yonca,
sorgum, buğdaygil ve baklagil yem bitkileridir (Wilkins et al., 1999). Bir bitkinin silajının
yapılabilmesi için aranan üç temel kriter; bünyesindeki suda eriyebilir karbonhidrat düzeyi ve
laktik asit bakteri popülasyonun yüksek olması, buffer kapasitesinin (asitlik düzeyinin
düşmesine karşı göstermiş olduğu direnç) düşük olmasıdır. Bu üç kriter açısından silaj yapımı
için mısır mükemmel, yonca ise en zor bitki olarak değerlendirilmektedir (Bolsen, 1999; Filya,
2010). Genel olarak, silaj yapımı birbirini takip eden ve tamamlayan şu aşamalardan
oluşmaktadır (Weinberg and Ashbell, 2003; Filya, 2010).
1- Hasat: silajı yapılacak bitki, silaj için en uygun olgunluk düzeyinde, hasat edilir. Hasat için
en uygun olgunluk düzeyi mısır ve sorgumda hamur olumu dönemi, yoncada çiçeklenme
başlangıcı, buğdayda süt olum dönemidir.
2- Soldurma (gerekliyse): hasat anında ürünün nem oranı %75’den fazla ise, ürünün kuru
madde oranını artırmak için hava şartları uygunsa ya ürünün hasadı geciktirilir, yada ürün
hasat edildikten sonra tarla yüzeyinde birkaç saat bekletilerek soldurma yapılır. Silaj
yapılacak materyalin kuru madde oranı %30-40 düzeyine çıkartılır.
3- Kıyma: silajı yapılacak bitki silaj makinası ile 1-2 cm boyutlarında kıyılır. Mısır, sorgum,
ayçiçeği gibi sıraya ekilen bitkilerde kıyma işlemi, hasatla birlikte yapılırken, yonca,
buğday, çayır otu gibi bitkilerde kıyma işlemi birkaç saatlik soldurma işleminden sonra da
yapılabilir. Genel bir prensip olarak, sıkıştırma ve silolama işlemini kolaylaştırmak
açısından, kuru madde oranı yüksek bitkiler daha küçük, kuru madde oranı düşük bitkiler
daha büyük boyutta kıyılabilir.
4- Taşıma: silajı yapılacak ürün kıyma işleminden sonra, uygun bir araçla (römork, kamyon
vb.) araziden silo alanına taşınır.
5- Silolama: silajı yapılacak ürün, kullanılan silo tipine göre mümkün olan en kısa sürede
siloya doldurulur ve silo hava geçişine izin vermeyecek şekilde kapatılır. Silolama süresinin
2 günü geçirilmemesi ve bu sürenin sonunda silonun sıkıca kapatılması önemle tavsiye
edilir.
6- Fermantasyon süreci: silajlık materyal hava geçişi olmayan kapalı silo ortamında, silolanan
ürünün çeşidine, silolama nemine, katkı maddesi kullanılıp kullanılmadığına ve dış ortam
sıcaklığına bağlı olarak, 20-60 gün içinde fermente olarak tüketime hazır hale gelir.
7- Besleme: fermantasyonunu tamamlayan tüketime hazır hale gelen silaj, günlük tüketim
miktarı kadar silodan alınarak hayvan beslemede kullanılır.
Hasatla başlayan ve hayvan besleme ile sona eren süreçte, silajlık materyalin depolandığı,
içinde fermente olduğu ve hayvan beslemeye kadar içinde saklandığı, yapı ve muhafaza
elemanlarına silo denilmektedir. Silaj yapımında siloların kullanılmasının temel amacı: nem
365
27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Samsun
oranı yüksek yeşil yem bitkisinin, dış ortam koşulları ile irtibatını keserek, silo içerisinde
fermente olmasını sağlamak, minimum kuru madde ve besin değeri kaybı ile yem bitkisini
muhafaza etmektir. Teknik anlamda 150 yıldan fazla geçmişi olan silaj yapımı ile ilgili olarak,
silajın ilk yapıldığı günden günümüze kadar geçen süreçte, dünyada ve ülkemizde değişik silo
tipleri kullanılmıştır. Bu süreçte en yaygın kullanılan silo tipleri aşağıda sıralanmıştır (Kılıç,
1986; Saoie and Jofriet, 2003; Weinberg and Ashbell, 2003; Yıldız ve ark., 2011).
1-Tek yıllık geçici silolar
a) Toprak içi kanal silolar (channel silos)
b) Zemin üstü toprak silolar (soil silos)
c)
Yığın silolar (stack silos)
2-Çok yıllık kalıcı silolar
a) Yatay taş veya betonarme silolar (bunker silos)
b) Kule tipi beton veya metal silolar (tower silos)
3- Plastik örtülü silolar
a) Vakum torba silolar (vacuum bag silos)
b) Streç film ile ambalajlanmış balya silolar (wrapped bale silos)
c)
Plastik tünel silolar (plastic tunnel silos)
Bu çalışmanın amacı; plastik örtülü silolar grubunun bir alt bileşeni olan plastik tünel
silolar hakkında okuyuculara bilgi vermek, plastik tünel silaj yapım tekniğini tanıtmak, diğer
silaj yapım tekniklerine göre avantaj ve dezavantajlı yanlarını açıklamaktır. Ayrıca bu teknikte
kullanılan tünel silaj makinalarının tanıtımını yapmak, çalışma prensibi, kullanılan plastik
tünelin özellikleri hakkında okuyucuları bilgilendirmektir.
Plastik Tünel Silolar ve Tünel Silaj Makinaları
Plastik tünel silolar 1970’li yıllardan sonra, özellikle Avrupa ve ABD’de plastik sanayinde
yaşanan gelişmelerin sonucunda ortaya çıkmış bir silo tipidir. Bu yöntem hasat döneminde
tarladan gelen taze kıyılmış materyalin, bu iş için özel olarak tasarlanmış tünel silaj makinası
ile (bagger), yine özel olarak üretilmiş plastik tünel silolar içerisine sıkıştırılarak doldurulması
ve ürünün bu plastik tünel içerisinde fermente olması esasına dayanan bir silaj yapım
tekniğidir. Plastik tünel silolar, çok yıllık kalıcı siloları olan işletmelerde bu siloların
kapasitesinin yeterli olmadığı durumlarda, hızlı bir şekilde silo sorununu çözmek için
kullanılırken, çok yıllık kalıcı silo yatırımına girmek istemeyen işletmelerde de yaygın olarak
kullanılmaktadır. Ayrıca bu yöntemde, sürekli bir silo yeri işgali olmadığı için, özellikle yer
sıkıntısı olan işletmelerde de tercih edilmektedir. Ahıra yakın bir yerde, sıkıştırılmış sert bir
zemin üzerine kurulan tünel silolar, silo içerisindeki silajın tüketilmesinden sonra kaldırılmakta
ve aynı alan başka amaçlar içinde kullanılabilmektedir.
Hasat hızına ve silo kapasitesine bağlı olarak, birkaç saat içinde tünel silonun
doldurulması ve kapatılması mümkündür. Silonun kısa zamanda doldurulması, isteğe bağlı
olarak katkı maddesi ilavesi (LAB inokulantı) ve silonun ağzının kapatılmasıyla, hava ile
irtibatın tamamen kesilmesi neticesinde, kısa sürede oksijensiz ortam sağlanmakta ve ürünün
fermantasyonu başlatılmaktadır. Tünel silo yöntemiyle %30-60 kuru madde düzeyi arasındaki
her türlü kıyılmış silaj materyali depolanabilmektedir. Ancak silo suyu çıkışı olmadan,
fermantasyon kalitesi iyi, yem niteliği yüksek bir silaj yapabilmek için kuru madde oranının
%30-40 arasında olması önerilmektedir (Nicholson et al., 1992). Silajı yapılan bitki çeşidi,
kuru madde düzeyi, katkı maddesi ilave edilip edilmediği ve dış ortam sıcaklığına bağlı olarak
30–90 gün arasında fermantasyon süreci tamamlanan ve stabil döneme giren silajlık
materyal, silonun ağzı açılarak günlük yemleme miktarı kadar silodan alınmakta ve hayvan
366
27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Samsun
beslemede kullanılmaktadır. Silodan, silajlık materyal alındıktan sonra, hava geçişini
engellemek amacıyla, silo ağzının sıkıca kapatılması önerilmektedir. Plastik tünel silaj
yapımında, yukarıda belirtilen hususlara uygun silaj yapıldığı ve dışarıdan alınan bir darbe ile
silo delinmediği sürece, son derece kaliteli silaj elde edilmesi veya kullanılmayan silajın
yıllarca tünel silo içerisinde muhafaza edilmesi mümkündür.
Plastik tünel silaj yapım tekniği ülkemizde fazla bilinen ve uygulanan bir yöntem değildir.
Yöntemin tanıtımı ile ilgili olarak, bu konuda çalışan ülkemizdeki bilim adamlarından Yalçın ve
Bilgen (2002), “Ticari silaj yem üretim teknikleri” adlı çalışmalarında özellikle silolama için yer
probleminin olduğu ve taşınması düşünülmeyen silo yemlerinin, daha az plastik örtü
kullanılarak silolanması için “tulum silaj” olarak adlandırdıkları plastik tünel silaj yapım
tekniğini önermektedirler. Polat ve Özkul (2005), “Paket silo yemi yapımı” adını verdikleri
çalışmalarında; paket silo yemi yapım yöntemlerinden biri olarak “tünel silo“ olarak
adlandırdıkları, plastik tünel silaj yapım tekniğini de ele almışlar, silo yemlerinin
paketlenmesiyle, hem yem kalitesinin muhafaza edilmesi açısından hem de işletmeye
sağladığı yatırım tasarrufu ve ticaret imkânı bakımından üzerinde önemle durulması ve
uygulaması aktarılması gereken bir yöntem olarak değerlendirmişlerdir.
Tünel silaj yapım tekniğinin iki önemli unsuru tünel silaj makinaları ve plastik tünel
silolardır. Tünel silaj makinaları kendi yürür ve çekilir tip olmak üzere iki çeşittir. Kendi yürür
tip tünel silaj makinaları, üzerinde makinanın çalışmak için ihtiyaç duyulan gücün üretildiği
içten yanmalı motoru, makinanın kontrol ve kumanda edildiği sürücü kabini, silajlık
materyalin makine içine alındığı besleme ünitesi, silajlık materyalin plastik tünel içine basıldığı
sıkıştırma ünitesi ve plastik tünel serme düzeneğinden oluşmaktadır. Motor gücü makinanın
kapasitesine bağlı olarak 300-500 BG arasında, makinanın ağırlığı 10–20 ton arasında ve iş
başarısı 40–60 ton/h arasında değişmektedir. Makinanın iş genişliği yol durumunda yaklaşık 3
m iken, iş konumunda 8 m civarındadır. Makinanın üzerinde yürüdüğü tekerlekler, 900 yön
açısı verilerek yol konumunda makinanın kısa kenarı ile ilerletilmekte, iş konumunda ise uzun
kenarı ile çalışılmaktadır. Makine, üzerinde bulunan sürücü kabininden kumanda edilmektedir.
Sürücü kabinindeki joystick kumanda levyesi ile makinanın ilerleme yönü ve ilerleme hızı
kumanda edilirken, diğer elektronik ve hidrolik kumanda aparatları ile besleme hızı, inokulant
katkı miktarı, makinanın silajlık materyali sıkıştırma yoğunluğu gibi çalışma parametreleri
ayarlanabilmektedir. Kendi yürür tünel silaj makinalarında 3–5 m arasında değişen çapa, 50150 m arasında değişen uzunluğa ve 200-300 µm arasında değişen kalınlığa sahip polietilen
(PE) silolar kullanılmaktadır. Silo materyali iki kat olup, dış yüzey beyaz iç yüzey siyah
renktedir. Dıştaki beyaz yüzey, güneş ışınlarını yansıtıp silo içinin fazla ısınmasını önlerken,
içteki siyah yüzey güneşten gelen ultraviole (UV) ışınlarına karşı bir koruma sağlar. Kendi
yürür tünel silo makinalarının fiyatları yaklaşık 400.000 $ olup, özellikle sermayesi ve üretim
kapasitesi yüksek işletmelerde tercih edilmektedir. İşletmenin kendi ihtiyacı için kullanıldığı
gibi, makine müteahhitliği yöntemiyle talep eden başka işletmelere de hizmet
verilebilmektedir (Şekil 1).
367
27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Samsun
Şekil 1. Kendi yürür tünel silaj makinası. Ag-Bag X1114 (www.ag-bag.com)
Çekilir tip tünel silaj makinaları lastik tekerlekli, traktör kuyruk mili gücü ile çalışan, genel
olarak besleyici elevatör, sıkıştırma rotoru, plastik tünel serme düzeneği, karşı bariyer, halat
düzeneği, katkı maddesi ilave tankı ve püskürtme sistemi ile silolama basınç düzeyi ayarlama
düzeneklerinden oluşan, traktörle birlikte çalıştırılan mobil bir makinadır (Şekil 2). Makine,
traktör kuyruk mili gücü ile (PTO) 540 dev/dak dönme hızıyla çalıştırılmaktadır. İhtiyaç
duyulan güç, makinanın kapasitesine bağlı olarak, 80–170 BG arasında değişmektedir.
Tarladan hasat edilerek getirilen kıyılmış silajlık materyal, makinanın besleme elevatörüne
boşaltılmakta, yaklaşık 75 cm genişlik ve 3 m boyundaki zincirli tip elevatör ile ürün makine
içine alınmaktadır. Silajlık materyal besleyici elevatörle taşınırken, materyalin üzerine, üst
tarafta bulunan bir adet püskürtme memesinden uygun oranda sulandırılmış LAB inokulantı
püskürtülmekte, böylece silaj fermantasyonun başlaması ve sağlıklı bir fermantasyon
sürecinin gerçekleştirilmesine destek olunmaktadır. Makine içerisine alınan silajlık materyal,
traktör kuyruk milinden hareketini alarak dönen bir rotor ile makinanın arka tarafına
yerleştirilmiş plastik tünel içerisine basılmaktadır. Materyalin plastik tünel içine basma işlemi,
rotor üzerine dörderli gruplar halinde yerleştirilmiş toplam 56 adet diş tarafından
yapılmaktadır. Bu yöntemde kullanılan plastik tünellerin çapı 1,2–3,0 m arasında, uzunlukları
50–100 m arasında ve kalınlıkları 125–250 µm arasında değişmektedir. Plastik tünel, silolama
çalışmasına başlamadan önce, makinanın arka tarafında bulunan tünel tablasına giydirilmek
suretiyle yerleştirilir. Başlangıçta plastik tünelin her iki ucu da açıktır. Plastik tünel, kaldırıcı
kol yardımıyla tünel tablasına giydirildikten sonra açıkta kalan ucu sıkıca bağlanır. Makinanın
arka tarafına bir adet karşı bariyer yerleştirilir. Makinanın her iki yanında bulunan gerdirme
halatları, sıkıca bu karşı bariyere bağlanır. Karşı bariyerin görevi, tünel içerisine basılan silajlık
materyalin plastik tüneli patlatmadan sıkı bir şekilde doldurulmasını sağlamaktır. Çekilir tip
tünel silaj makinasının önüne bağlanan ve makinanın çalışması için ihtiyaç duyulan kuyruk
mili gücünü sağlayan traktörün çalışma sırasında vites kademesi boşta bulunur (nötr
pozisyon).
368
27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Samsun
Şekil 2. Çekilir tip plastik tünel silaj makinasının şematik görünümü. Ag-Bag G6170 (www.ag-bag.com)
Makine çalıştıkça, plastik tünel içine silajlık materyali bastıkça, yanlarda bulunan gergi
halatlarının frenleme etkisini yenerek nötr pozisyondaki traktörü ileriye doğru itmektedir.
Plastik tünel silo içerisine basılan silajlık materyalin sıkışma değeri, makine üzerinde bulunan
hidrolik ayar mekanizmasıyla, gergi halatlarının frenleme miktarını artırıp-azaltarak
ayarlanmaktadır. Plastik tünel silaj yapım tekniğinde, silo içerisine doldurulan ürünün
yoğunluğu; ürünün cinsine, olgunluk düzeyine, nemine ve sıkıştırma rotor basıncına bağlı
olarak yaş ağrılık esasına göre 500–800 kg/m3 arasında değişmektedir. Plastik tünel silo
tamamen dolduktan veya silajı yapılacak materyal bittikten sonra, makine üzerinde bulunan
plastik tünel kesilerek makinadan ayrılır. Plastik tünelin boşta kalan ucu sıkıca bağlanıp,
tünelin altına katlanmak suretiyle silo kapatılır. Şekil 3’te çekilir tip bir tünel silaj makinasının
çalışma durumu ve Şekil 4’tede fermantasyon sürecine bırakılmış plastik tünel silolar
görülmektedir. Çekilir tip tünel silaj makinaları saatte 20–40 ton silajlık materyali silolama
yeteneğine sahiptirler. Çekilir tip plastik tünel silaj makinalarının satın alma fiyatları, kendi
yürür tiplere göre daha düşüktür. Makinanın kapasitesine bağlı olarak satış fiyatları 40-50.000
$ civarındadır.
Plastik tünel silaj yapım tekniği ve tünel silaj makinalarının kullanımı, işletmenin kendi
ihtiyacı için olduğu kadar, ortak makine kullanımına da uygun bir silaj yapım tekniğidir.
Ülkemizde henüz yaygınlaşmamış ve az bilinen bir silaj yapım tekniğidir. Bu yöntem yukarıda
da ifade edildiği gibi, sabit silo yatırımına girmeden, değişik dönemlerde değişik ürünlerin
silolanması için kullanılabilecek ve bir makinadan ortak makine kullanım yöntemiyle birden
fazla işletmenin faydalanabileceği bir yöntem olarak dikkat çekmektedir. Silaj yapan birkaç
işletme bir araya gelerek bir makine satın alarak kullanabilecekleri gibi, makine müteahhitleri
bu makinalardan satın alarak ücret karşılığında işletmelerin kullanımına da sunabilirler.
Sonuç
Plastik tünel silaj yapım tekniği, ülkemizde sabit silolarda yaygın olarak uygulanan
geleneksel silaj yapım tekniğine alternatif olabilecek bir silaj yapım tekniği olarak
değerlendirilmektedir. Silo yatırımına girmek istemeyen işletmeler veya plastik tünel silaj
yapım tekniğini yeni bir ticari getiri kapısı olarak değerlendiren müteşebbislerin, satın
alacakları makinalarla, ortak makine kullanım yöntemiyle, piyasaya hizmet verip para
kazanabilecekleri bir yöntem olarak görülmektedir.
369
27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Samsun
Şekil 3. Çekilir tip plastik tünel silaj makinası (ABD–University of Delaware–2011)
Şekil 4. Plastik tünel silolar (yonca silajı) (ABD – University of Delaware – 2011)
Literatür Listesi
Bolsen, K.K., 1999. Silage Management in North America in the 1990s. Biotechnology in the Feed
Industry. Proceedings of Alltech’s 15th Annual Symposium. USA.
Filya, İ., 2010. Organik silaj yapımı ve kullanımı. 1. Organik Hayvancılık Kong. Bildiriler Kitabı. 124-134.
Kılıç, A., 1986. Silo Yemi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri). Bilgehan Basımevi, İzmir.
Nicholson, J.W.G. E. Charmley, R.S. Bush. 1992. Effect of mositure level and ensiling characterişstics of
alfalfa in big bale sor chopped and compacted in plastic tubes. Can. J. Anim. Sci. 72:347-357.
Polat, M., H. Özkul., 2005. Paket silo yemi yapımı. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ege Tarımsal
Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, TAYEK/TYUAP 2002 Yılı Hayvancılık Grubu Bilgi Alışveriş Toplantısı
Bildirileri, Yayın No: 118. İzmir.
Savoie, P., J.C. Jofriet., 2003. Silage Strage. Silage Science and Technology. Agronomy monography
No:42, Madison, Wisconsan, USA.
Weinberg, Z.G., G. Ashbell., 2003. Engineering aspects of ensiling. Biochemical Enginnering Journal,
13:181-188.
Wilkins, R.J. L. Syrjala-Qvist., K.K. Bolsen, 1999. The future role of silage in sustainable animal
production, in: T. Pauly (Ed.), Proceedings of the 12th International Silage Conference, Uppsala,
Sweden, 5–7 July 1999, pp. 23–40.
Woolford, M.K., 1990. The detrimental effects of air on silage, J. Appl. Bacteriol. 68:101–116.
Yalçın, H., H. Bilgen., 2002. Ticari silaj üretim teknikleri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ege Tarımsal
Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, TAYEK/TYUAP 2002 Yılı Hayvancılık Grubu Bilgi Alışveriş Toplantısı
Bildirileri, Yayın No: 106. İzmir.
Yıldız, C., İ. Öztürk., Y. Erkmen., 2011. Tarımda yeni ve sürdürülebilir bir gelir kaynağı “Balya Silajı”. GAP
VI. Tarım Kongresi bildiri Kitabı. s:533-538.
370