Değerler Eğitimi İçeriğini Görüntülemek İçin

EĞİTİMİN YÜKSELEN ÇİZGİSİ
YENİ ÇİZGİ EĞİTİM KURUMLARI DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ
HAZIRLAYANLAR :
ALİHAN FAHRATOV
DURMUŞ BOZDAĞ
REHBER ÖĞRETMEN
SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ
KEREM ALTUN
EĞİTİM DANIŞMANI
‘’EGİTİM
TOPRAKTA TOHUM,
BUĞDAYDA BAŞAK,
HAMURDA MAYA GİBİDİR…’’
YENİ ÇİZGİ KOLEJİNDE
DEĞERLER EĞİTİMİ
Dünya
GİRİŞ
Eğitimi kısaca “ istenilen davranışı geliştirme süreci “ olarak tanımlayabileceğimiz
gibi, kısaca “davranış değişikliğidir” diye de nitelendirebiliriz.
Toplumsal açıdan eğitim sisteminin temel görevi, toplumun varlığını ve
kültürünü koruyarak gelecek nesillere taşınmasını güvence altına almaktır. Eğitim,
akademik bilginin ve teknik becerinin öğretilip geliştirildiği bir alan olmakla beraber,
kültürel değerlerin toplumsal ahlaki tutum ve davranışların kişilik haline
dönüştürülmesine yönelik bir süreç olarak algılanmaktadır.
Yeni Çizgi Eğitim Kurumları olarak eğitim felsefemizde “ değerler eğitimini “
bütün kademelerde, “Genel Eğitim Politikamızın “ olmazsa olmazı olarak kabul
ediyoruz.
Bu sebeple değerler eğitimine özel önem veriyor ve
önemsiyoruz. Çocuklarımız için ilkeli bir yaşamı planlıyoruz.
Öğrencilerimizin, kendilerine, ailelerine, çevrelerine olumlu
katkılar yapan, işbirliği içinde planlı çalışan paylaşmayı seven,
hoşgörülü, dürüst, girişimci, sorumluluk taşıyan, özgüven
sahibi, tasarruf alışkanlığı kazanmış, erdemi, fazileti, liyakatı,
onur ve izzete dayalı bir başarıyı tercih eden iyi insanlar olarak
yetiştirmeyi görev kabul ediyoruz.
Güven ve sevgi ortamının hakim olduğu, bilimsel ve teknolojik değişim ve gelişmeler
ile toplumsal değerlerin dikkate alındığı, bir perspektifle ;
Neyi - Nerede- Neden- Ne zaman- Nasıl yapmasının gerektiğini bilen insanların
yetiştirilmesini sağlayacak bir “eğitim ortamında “ ;
Öğrenciye fırsat ve gelişim imkanını tanıyan başarısını ön plana çıkaran, kabul
edilebilir öğrenci davranışlarını önceleyen öğrenci merkezli bir “okul iklimi “ ile okulöğrenci-veli ve çevre tarafından paylaşılan, onları yönlendiren ortak değerlerin, ortak
alışkanlıkların, ortak tutum ve davranışların yer aldığı “BİZ” duygusunun ve “BİZİM
OKUL” anlayışının hakim olduğu bir “Kurum Kültürünün “ oluşturulmasını, yöneticiöğretmenler ve diğer çalışanlarımızla birlikte elbirliğiyle sağlamalıyız.
Eğitim Kurumumuz çalışanları arasında ahenkli çalışmanın yerleşmesi, okul-aile, çevre
işbirliğinin sağlanması, kurum iklimi ve kurum kültürünün oluşması ancak toplumsal
kabul ve değerlerimizle örtüşen iyi insan ilişkileri ve etkili bir iletişimle mümkündür.
İletişim, etkin bir öğrenme ortamında bulunması gereken en önemli unsurlardan
bir tanesidir.
Etkili bir iletişim, iyi insan ilişkilerinden geçer.
İnsanlar arasında etkili ve kalıcı ilişki kurmanın yolu da,
“insanı sevmekten” geçer.
İnsan ilişkileri “hoşgörü “ gerektirir. İnsan ilişkileri
“ilgi” gerektirir, dostluk ister, güven ister, saydamlık
ister. İnsan ilişkileri adalet duygusunu besler.
İnsan ilişkilerinin temelinde, öncelikle “insanın
kendini bilmesi” gerçeği yatar.
Çatışmaların yaşandığı, motivasyonun bozulduğu, farklı görüşlerin ve engelleme
gibi davranışların oluştuğu çalışma ortamında başarıdan söz etmek mümkün değildir.
DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ
A. DAYANAK - AMAÇ – KAPSAM
Değerler eğitimi projesiyle ilgili “yönetmelik”, 1739 S.M.E Temel Kanunu, Okul
Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği, MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı 229
sayılı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği Hükümleri, Ortaöğretim ve diğer öğretim
dairelerinin yönetmelikleri 18. M.E. Şurası Çalıştay raporu ve bakanlık genelgelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Ülkemizde “Değerler Eğitimi “ uygulaması UNESCO tarafından desteklenen ve
“Yaşayan Değerler Eğitimi Programı” (YDEP) adıyla 1995 yılında Birleşmiş Milletlerin
50.Yıldönümü etkinlikleri için hazırlanan uluslararası bir projeye dayanmaktadır.
Bu projeyle, demokrasi, adalet, özgürlük gibi evrensel değerlerin öğrencilere
kazandırılmasında telkin yolundan ziyade “etkinlik temelli” bir eğitim süreci tercih
edilmiştir.
“Daha iyi bir dünya için değerlerimizi paylaşalım”
anlayışından doğan bu proje; işbirliği, özgürlük,
mutluluk, dürüstlük, sevgi, alçakgönüllülük, barış,
saygı, sorumluluk, sadelik, hoşgörü, birlik olarak 12
evrensel değere odaklanmıştır.
M.E. Bakanlığının (Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı) 2010 yılında yayınlanan
Genelgesinde Değerler Eğitiminin Kapsamı ise şöyle ifade edilmiştir;
“Toplumsal hayatı oluşturan insanları
birbirine bağlayan, mutluluğu ve huzuru
sağlayan, risk ve tehditlerden koruyan,
ahlaki, insani, soysal ve manevi
değerlerimizin tüm bireylere
kazandırılmasında en önemli etken
eğitimdir. Bu kazanımlarımızın
öğrencilerimize aktarılması da DEĞERLER
EĞİTİMİNİ OLUŞTURMAKTADIR.
Milli Eğitim Bakanlığı 2552 S.T. Dergisinde “öğrencilerden beklenen davranışlar “
özetle, aşağıdaki gibi tarif etmektedir.
“Bütün okul arkadaşlarının kendisi gibi Türk
toplumunun ve Türkiye Cumhuriyeti ’nin bir bireyi
olduklarını unutmamaları, onur ve haklarına saygı
göstermeleri, öğretmenlerine / okul yöneticilerine
/arkadaşlarına ve çevresindeki kişilere karşı saygılı
ve hoşgörülü davranmaları, doğru sözlü, dürüst
olmaları, yalan söylememeleri, iyi ve nazik tavırlı
olmaları, kaba söz ve davranışlardan kaçınmaları,
millet malını okulunu ve eşyasını kendi öz malı gibi
korumaları , yasalarda, yönetmeliklere ve
toplumun etik kurallarına, milli, manevi ve kültürel değerlere uymaları beklenir.
Bu davranışlara uymadıklarında bazı yaptırımlar uygulanır”
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ
A -DEĞER NEDİR:
1- Değer, bir nesneye, varlığa veya faaliyete, bireysel toplumsal açıdan tanınan önem
ya da üstünlük demektir.
2- Fikir, tutum ve davranışlarımıza rehberlik eden ilkeler ya da yapılardır değer.
3- Aklın ve kalbin birlikte uyum içinde olmasının adıdır.
4- Bir sosyal grup veya toplumun kendi varlık, birlik, işleyiş ve devamını sağlamak
ve sürdürmek için üyelerinin çoğu tarafından doğru ve gerekli oldukları kabul
edilen ortak düşünce, amaç, temel ahlaki ilke ya da inançlar toplamıdır.
5- Değer, bireyin tutum ve davranışlarını belirleyen ölçüttür.
B - DEĞERLER: İnsanların çoğunluğu tarafından üzerinde uzlaştıkları ve paylaşılan
gerçek davranış standartlarıdır. Değerleri şöyle sınıflandırmamız mümkün:
1-Kültürel Değerler
2-Dini değerler
3-Etik değerler
C - DEĞERLER EĞİTİMİ NEDİR?
Değerler Eğitimi “Değerleri öğretmek için açık bir girişim olarak tanımlanabilir.
DEĞERLER EĞİTİMİNİN AMACI: Çocuğun doğuştan getirdiği en iyi tarafı ortaya
çıkarmak; kişiliğinin her yönüyle gelişmesini sağlamak, insani mükemmelliğe
ulaşmasına yardımcı olmak, kişiyi ve toplumu kötü ahlaktan korumak ve kurtarmak,
bunun yanında iyi ahlakla donatmak ve devamını sağlamaktır.
Değerler eğitimi kalbe, zekaya ve iradeye hitap etmeli ve amacı iyiliği sevdirmek,
tanıtmak, istemek, olmalıdır.
Değerler eğitimi önce çocuğun duyarlılığına hitap etmelidir. Çünkü çocukta duygu
akıldan önce gelir. Çocuk heyecanlı olduğu zaman aklını aydınlatmak da kolaylaşır.
Değerler Eğitimi, irade üzerinde de etki yapmalıdır.
Karanlıktan şikayet
edeceğine bir mum
da sen yak.
Konfüçyus
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ
Son yıllarda sık sık , okullarda şiddet eğilimleri çocuklarımızın kendilerine zarar
veren uyuşturucu bağımlılığı v.b. suç oranlarının artmasına dair haberler yayılıyor.
Başta biz eğitimciler ile anne ve babalar olarak derin kaygılar taşıyor ve
endişeleniyoruz.
Toplumun her kesiminde artan dozda şu
sorular sorulmaya başladı.
- Ne olacak çocuklarımızın hali?
- Eğitimimiz ihtiyaca cevap vermiyor mu?
- Ne tür hatalar yapıyoruz ?
- Aile Kurumumuz çözülüyor mu?
- Okullarımız sadece akademik açıdan başarılı bireylerin yetiştirildiği kurumlar olarak
mı düşünülüyor?
- Temel insani değerleri benimsemiş insanlar yetiştirmek de okulun temel misyonu
arasında değil mi?
- Çevrenin ve teknolojinin getirdiği olumsuz durumlar karşısında okullarımız ve anne
–babalar gerekli rehberliği yapabiliyor mu?
- Yeni değerlere mi ihtiyacımız var?
O halde vakit geçirmeden, aileden başlamak üzere toplumun tüm katmanlarında
sosyal çözülmeyi önleyecek, birlikte yaşama sevincini, dayanışmayı, yardımlaşmayı,
hoşgörüyü sağlayacak kadim değerlerimizi hayata geçirmemiz gerekmektedir.
Toplumun küçük bir modeli olan okulumuzda eğitimimizin tümünü kapsayacak
şekilde değerler eğitimini vermeliyiz. Öğrencilerimizin bu değerlerle yaşamayı yaşam
biçimi haline getirmelerini amaçlamalıyız. Bir taraftan çağdaş medeniyet seviyesine
çıkmayı arzularken, diğer taraftan kendi kültürel değerlerimizi denge ve uyum içinde
korumalıyız. Bunun da ön şartı çocuklarımıza özgür iradelerini kullanacak ortam
hazırlamaktır. Dayatma, baskı ve şartlandırma ile yapılan eğitimin günümüz eğitim
anlayışında yeri yoktur.
Ancak şu gerçeği de gözardı etmememiz gerekir. Ortak değerler oluşturmayan bir
toplumun bütünleşme değil, tersine toplumsal dağınıklık yaşaması kaçınılmaz.
Çocuklarımızın zihinlerini bilgiyle doldurarak öğretim yaparken, gönüllerini de
sevgiyle donatıp onları ahlaklı, dürüst, güvenilir, çalışkan birer fert olarak yetişmeleri
için okullarımızda Değerler Eğitimi çalışması yapmamız gerektiğine inanıyoruz.
Yapılırken heyecan duyulmayan işler başarılamaz.
DEĞERLER EĞİTİMİ İLE İLGİLİ GÖREVLER
Okulumuzda Değerler Eğitimi Projesi,
Bakanlığımızın ilgili mevzuatı
çerçevesinde, İlçe Milli Eğitim
Müdürlüklerimizce belirlenmiş
organizasyon çalışmaları kapsamında;
- Okul Yürütme Kurulu marifetiyle
yapılacaktır.
Okul Proje Yürütme Kurulu : Okul
Müdürü , Rehber Öğretmen, Öğretmen
ve öğrenci temsilcilerinden oluşacak en
az 5 kişilik ekipten kurulacaktır.
OKUL YÜRÜTME KURULUNUN GÖREVLERİ
1-Kurulun görevleri:
 Eğitim-Öğretim yılı başında, sonunda ve her değer
dönemi sonunda toplantı yapmak.
 Değerler eğitiminin amaç ve hedefleri kapsamında
okulda yürütülecek olan faaliyetleri planlamak.
 Okulda hizmetlerin etkili biçimde yürütülmesini
sağlamak.
 Değerler eğitimi kapsamında, çevredeki kurum, kuruluş
ve kişilerle işbirliği yapmak.
 Okul, öğretmen, veli ve ailelerin değerler eğitimi
kapsamında, etkin ve verimli rol almaları için gerekli çalışmaları yapmak.
 Konu ile ilgili materyallerin ilgili yerlere dağılımını sağlamak, gerekli
organizasyonları yapmak.
 Öğretmenlerden gelen faaliyetlere ilişkin değerlendirme raporlarını incelemek, bir
sonraki değer uygulamaları için gerekli tedbirleri almak.
 Değerler Eğitimi ile ilgili İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüyle iletişimi sağlamak.
 Değerler Eğitimi faaliyetlerini yürütmek amacıyla ihtiyaç duyulan komisyon ve alt
komisyonları kurmak.
 Değerler Eğitimi okul Yıllık Planını hazırlayarak İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne
elektronik ortamda göndermek.
 Değer sonu faaliyet raporunu oluşturarak değerlerin bitimini izleyen ilk hafta
içerisinde elektronik ortamda İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine göndermek.
 Değerler Eğitimi Okul Yıllık Planı dışında, okulda uygulanacak faaliyetleri
planlamak.
 Her değer başında, o değer ile ilgili düzenlenecek aile eğitiminde kullanılacak
olan il yürütme kurulunca hazırlanan dökümanları, sınıf rehber öğretmenlerine
teslim etmek.
 Her değer dönemi sonunda, öğrencilere o değerin kazandırılmasına yönelik
en başarılı çalışma yapan öğretmenleri ilan etmek ve ödüllendirmek.
 Her değer sonunda okuldaki en başarılı faaliyet, öğretmen ve öğrenciyi
komisyona bildirmek
2- Okul Müdürünün Görevleri:
a) Okul Yürütme Kuruluna Başkanlık etmek.
b) Değerler Eğitiminin okulda etkin bir şekilde planlanması yürütülmesi ve
desteklenmesini sağlamak, her değer başında o değer ile ilgili düzenlenecek aile
eğitiminde kullanılacak olan dökümanları sınıf ve rehber öğretmenlere vermek
üzere hazırlamak.
c) Okul Yürütme Kurulunun çalışmaları hakkında üst makama gerektiğinde bilgi
vermek.
d) Okuldaki tüm personeli Değerler Eğitimi
konusunda bilgilendirmek.
3- Kuruldaki Öğretmenlerin Görevleri:
a) Değerler Eğitimi kapsamında okulda
yapılacak faaliyetlerin planlanması,
yürütülmesi ve değerlendirilmesi konusunda
Okul Yürütme Kuruluna önerilerde
bulunmak.
b) Değerler Eğitimi Sınıf Yıllık Planlarının ve değer sonu raporlarının doldurulması
sırasında zümre öğretmenlerine yardımcı olmak.
c) Değerler Eğitimi Kapsamında Okulda aksayan yönleri tespit ederek, alınabilecek
tedbirlere yönelik okul yürütme kuruluna teklifte bulunmak.
4- Rehber Öğretmenin Görevleri:
a) İl Rehberlik Hizmetleri Biriminin hazırlamış
olduğu çerçeve planı okul yürütme kurulu ile
incelemek, bu plan kapsamında yapılacak
faaliyetlere ilişkin öneride bulunmak.
b) Bu kapsamda ailelere verilecek eğitim
uygulamalarının planlanması konusunda teklifte
bulunmak, materyal temininde öğretmenlere
ve okul yürütme kuruluna yardımcı olmak.
c) Uygulamada karşılaşılacak güçlüklerle ilgili kurum ve kişilere yardımcı olmak.
5-Öğretmenlerin Görevleri:
a) Çerçeve planına göre sınıf yıllık
planının oluşturulmasına katkıda
bulunmak amacıyla yapacağı
etkinlikleri sınıf yıllık planına
yazmak.
b) Yapılan etkinliklerle ilgili sınıf
dosyasına döküman ve
değerlendirme raporu eklemek.
OKUL DÜZEYİNDE ETKİNLİKLER
Okul Proje Kurulu, okul düzeyinde yönetim ve organizasyonundan sorumludur.
OKULUMUZUN ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA ELA ALINACAK DEĞERLER





Adil olma
Bağımsızlık
Barış
Tasarruf
Özgürlük

























Bilimsellik
Dayanışma
Duyarlılık
Dürüstlük
Estetik
Hoşgörü
Misafirperverlik
Sağlıklı olmaya önem verme
Saygı
Sevgi
Sorumluluk
Temizlik
Vatanseverlik
Yardımseverlik
Alçakgönüllülük
Emaneti korumak
Fedakârlık
Merhamet
Nezaket
Ölçülülük
Paylaşımcı olmak
Sabır
Sadelik
Sözünde durmak
Temizlik ve sofra adabı

Öğretim programlarına yansıtılan
kültürel ve evrensel değerlerimiz sınıf veya
branş öğretmenleri tarafından ders
konuları anlatılırken geçiştirilmeyecek,
üzerinde titizlikle durulacak, değerler
eğitimi ile ilşkilendirilecektir.

Bütün sınıf ve branş öğretmenleri ele
alınan “değere” derslerinde 3-5 dakika
da olsa muhakkak değinecek, öğrencilerle ilgili sorunlara yaklaşırken de seçilen
değeri vurgulayacaklardır.

Değerlerle ilgili etkinlikler; rehberlik ve serbest zaman etkinlik saatlerinde,
etkinliklere uygun branş derslerinde kulüp çalışmalarında ve ders dışı çalışmalarda
ilgili öğretmen tarafından yürütülecektir.
AİLEYE YONELİK ETKİNLİKLER
Çocuklarımıza kazandırmaya çalıştığımız değer ve
davranışların kalıcı olması, okul aile işbirliği sayesinde
mümkün olacaktır. Velilerimiz, değerlerin eğitiminde,
değerlerimizin yaşatılmasında partnerimiz ve
paydaşlarımızdır. Onları mutlaka değerler eğitimine dahil
etmemiz gerekir.
Ailelerimiz, çocuklarımız günümüzde artık sosyal
çevresi olmuş, onları adeta kuşatmış, televizyon, bilgisayar
oyunları, sinema, internet, oyuncak ve reklamların etkisi
altında kaldıkları yeni değerlerin oluşturduğu karmaşa
karşısında şaşırdıklarını ve çözüm beklediklerini gözlemliyoruz.
Bu anlamda okul olarak üzerinde en fazla durmamız
gereken husus, okul veli işbirliğinin sağlanmasıdır. Velileri
bilgilendirmek, değerler konusunda farkındalık kazandırmak
en az öğrenciler kadar önemlidir. Bu nedenle;
 Sürece dahil edilmeleri amacıyla velilere yönelik toplantılardüzenlenecektir.
 Aylara göre işlenecek değerler ve ev içi davranışlara yönelik bilgilendirme
mektubu gönderilecektir.
 Okul bünyesinden ya da dışarıdan davet
edilecek misafir veya uzmanlarca
düzenlenecek öne çıkan değerlerle ilgili
toplantılara velilerimiz davet edilecek.
 Güzel davranışlar sergileyen
çocuklarımız aile ve okul tarafından
takdir ve teşvik edilecek.