Gıda Takviyeleri, Alternatif ve Tamamlayıcı Tedaviler

DİYABET: GIDA TAKVİYELERİ,
ALTERNATİF VE TAMAMLAYICI
TEDAVİLER
Doç. Dr. Cumali GÖKÇE
Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları BD,
HATAY
Mozaik müzesi/Antakya
Şikayeti:
• Çarpıntı
• Huzursuzluk
• Terleme
• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı
• Baş ağrısı yakınmaları ile
56 y, kadın, ev hanımı
BAP’a başvurmuş.
Öyküsü:
12 yıldır obez tip 2 DM, günde tek doz insülin ve metformin
kullanıyor.
 6 ay ve 2 ay önce KB sınırda yüksek bulunmuş, ilaç yok.
 2 yıl önce menopozdan sonra 10 kg almış.
 Diyetle 2 ayda 6 kg vermiş, sonraki 2 ayda 8 kg almış.
 3 hafta önce komşusunun tavsiye ettiği bitkisel bir ürünü
kullanmaya başlamış.
 2 hafta içinde KŞ düşmeye başlamış, insülini bırakmış.
Fizik muayene:
 KB: 180/125 mmHg
 Nabız: 120/dk
 Hiperpneik
Laboratuvar bulguları:
 Spot KŞ 305 mg/dL
 İdrarda aseton (-)
 EKG: 120/dk SR
 Kreatinin 1.3 mg/dL
 Troponin T (-)
Diyabet Tedavisi:
Farklı Tamamlayıcı Yöntemler
 Telkinle tedavi
 Makrobiyozis
 Klinik ekoloji
 Astroterapi
 Refleksoloji
 İnci tedavisi
 Hücresel beslenme
 Ruhani bilgiler
 Herbal/Homeopati
Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp (TAT)
Tanımları
Tamamlayıcı Tıp
Alternatif Tıp
Tıbbi tedavi + geleneksel yöntem
Tıbbi tedavi (-)
Sadece geleneksel yöntem (+),
Birleştirici Tıp
Medikal tedavinin, güvenliği ve etkinliği
kanıtlanmış tamamlayıcı veya alternatif tıp yöntemleri ile birlikte
uygulanması olarak tanımlanmıştır.
Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp (TAT)
 NIH, TAT’ı, geleneksel tıbbın içinde yer almayan,
medikal ve sağlığı koruyucu sistemler ve ürünleri
kapsayan bir grup olarak tanımlamıştır.
 Diyabetli bireylerin, diyabetli olmayanlara göre TAT’ı
tercih etmeleri 1.6 kat daha fazladır.
• FDA tarafından düzenleme getirilmemiş
• Yan etkiler ve ilaç etkileşim komplikasyonları çok
araştırılmamış,
• Birçoğunun etkinliği kanıtlanmamıştır.
T2DM’de Kullanılan Destekleyici Ürünler
(>170 doğal ürün kullanılmaktadır)













Aloe vera
Banaba
Kudret narı
Blonde psylilium (diyet lif)
Caiapo
Krom
Koenzim Q10
Çemen tohumu
Ginseng
Glukomannan
Guar gum
Tarçın
Sirke













Gurmar
Ivy gourd
Java eriği
Magnezyum
Peygamber dikeni
Nikotinamid
Frenk inciri
Çam kabuğu ekstresi
Stevya
Çay
Vanadyum
Vijayasar
Alfa lipoik asit
GÜVENLİLİK
ETKİNLİK
Kullanımından
kaçınılmalı
Çok sıkı takip edilerek
kullanılabilir
Yakın ve sık takiple
kullanılması kabul
edilebilir
Takibe devam
edilmelidir
Diyabetliler Tarafından Sıklıkla
Kullanılan Doğal Ürünler
Hipoglisemik Etkili
Olanlar
- Banaba
- Kudret narı
- Çemen tohumu
- Gurmar
- Kara dut
- Ivy gourd
- Vanadyum
İnsüline Duyarlılığı
Arttıranlar
Karbonhidrat
Emilimini
Engelleyenler
- Banaba
- Çin tarçını
- Blond psyllium
- Krom
- Çemen tohumu
- Ginseng
- Prickly pear kaktüs
- Prickly pear kaktüs
- Soya
- Soya
Therapeutic Research Faculty, Natural Medicines Comprehensive Database Website,
Natural Medicines in the Clinical Management of Diabetes, http://www.naturaldatabase. com/
Ginseng
Hipoglisemik Etkili Olanlar
 Banaba
 Kudret narı
 Çemen tohumu
 Gurmar
 Kara dut
 Ivy gourd
 Vanadyum
Therapeutic Research Faculty, Natural Medicines Comprehensive Database Website,
Natural Medicines in the Clinical Management of Diabetes, http://www.naturaldatabase. com/
Banaba (Lagerstroemia speciosa)
 Crepe myrtle türü
 Yaprakları çay olarak kullanılıyor
 Filipinler, Malezya, Hindistan ve Avustralya’da yetiştirilmekte
 Korozolik asit ve elajik tanenler: İnsülin benzeri etkili ve insülin
reseptörlerini aktive edici
 2 hf, 32-48 mg içerik kullanım verisi var (Glucosol %1)
GÜVENLİLİK
(+)
ETKİNLİK
(+/-)
Banaba
Kullanımı
 DM, kilo kaybı
YE
 Kısa-dönem çalışmalarda görülmemiştir
İlaç etkileşimleri
 Hipoglisemik ajanlara additif etkili
 Bitkiler kan şekerini
düşürebilir mi
?
Judy WV, et al. J Ethnopharmacol 2003;87:115-7.
Kakuda T, et al. Biosci Biotechnol Biochem 1996;60:204-8.
Hattori K, et al. J Pharmacol Sci 2003;93:69-73.
Judy WV, et al. J Ethnopharmacol 2003;87:115-7.
Kakuda T, et al. Biosci Biotechnol Biochem 1996;60:204-8.
Hattori K, et al. J Pharmacol Sci 2003;93:69-73.
Kudret Narı
(Bitter melon: Momordica charantia)
 Güneydoğu Asya’da yetişir.
 Sığır insülinine benzeyen P-insülin içerir
GÜVENLİLİK
(+)
ETKİNLİK
(+/-)
Judy WV, et al. J Ethnopharmacol 2003;87:115-7.
Kakuda T, et al. Biosci Biotechnol Biochem 1996;60:204-8.
Hattori K, et al. J Pharmacol Sci 2003;93:69-73.
Kudret Narı
 Doz: Günde 50-100 mL sıvı ya da 1 küçük
olgunlaşmamış meyve, öğünle beraber alınır.
 Etki: Momordisin alkaloid - ön veriler
Hücrelere glukoz alımı
Glikojen sentezi
 Glukoz yapımında görevli enzimleri inhibe eder.
 Polipeptid P, insülin benzeri etkili
 Önerilen miktar: 1 küçük meyve, 150 mL suyu
Kudret Narı
YE
 GIS (diyare/ağrı)
 İnfertilite
 Abortus
 Hipoglisemi
 Favizm
 Tohumlarının çevresi çocuklar için toksik
İlaç etkileşimleri/KE
 Klorpropamid
 K düşürücüler
 Gebelik (kasılma)
Kudret Narı; Çalışmalar
 100 Tip 2 DM’li hastaya 2 gün bitkinin sulu-
ekstresi verilmiş
• 1. gün: Bazal FPG152 mg/dL, 75 g OGTT 2.st PG
257 mg/dL
• 2. gün: Kudret narı verilmiş, FPG 160 mg/dL’den
1-stPG 131 mg/dL’ye düşmüş
 11 Tip 1 DM ve 8 Tip 2 DM‘li 19 hasta,
• 5 Tip 1 ve 6 Tip 2 diyabetli hastaya kudret narı
polipeptidi enjekte edildikten birkaç st sonra kan
şekerinde düşme gözlenmiş.
Çemen Tohumu
(Fenugreek: Trigonella foenumgraecum)
Kokusu ve tadı akça ağaç şurubuna benzer
Etkisi:
 Karbonhidrat emilimini yavaşlatır.
 Gastrik boşalımı geciktirir.
 Glukoz transportunu inhibe eder.
 Eritrositlerde insülin reseptörlerini arttırır.
 İnsülin salınımını arttırır, PPG düşürür.
GÜVENLİLİK
(+)
ETKİNLİK
(+/-)
Çemen Tohumu
Yan etki:
 GİS (diyare, gaz)
 Gebelikte dikkat!!
 Antikoagülan kullananlar,
çemen kullanmamalı.
 Yer fıstığı, bezelye ve soya
fasulyesine allerjisi olanlar
dikkat!!!
Madar Z, et al. Eur J Clin Nutr 1988;42:51-4.
Bhardwaj PK, et al. J Assoc Physicians India 1994;42:33-5.
Gupta A, et al. J Assoc Physicians India 2001;49:1057-61.
Çemen Tohumu
 DM, lipid düşürücü ve
konstipasyon için
 Araştırmalar
kısa-süreli ve az
sayıda
 Baklagillere allerjisi
olanlar dikkat !!!
 Hipoglisemi
 Hamilelikte KE
 Antidiyabetikler
dışında, antitrombosit,
hormon, steroid ve
MAOİ’leri ile dikkatli
olmalıdır.
 Kapsüller yemekle
beraber alınmalıdır.
 Doz: 10-15 g/gün
Madar Z, et al. Eur J Clin Nutr 1988;42:51-4.
Bhardwaj PK, et al. J Assoc Physicians India 1994;42:33-5.
Gupta A, et al. J Assoc Physicians India 2001;49:1057-61.
Gurmar (Gymnema sylvestre)
 Hindistan’ın güneyindeki tropik
ormanlarda yetişir.
 Hintçede ‘şekeri yok eden’
anlamındadır.
 Gurmar ekstresinin (GS4) 200
mg/gün tüketimi insülin sekresyonunu GÜVENLİLİK
arttırabilmektedir.
ETKİNLİK
(+)
(+/-)
Patin MN, et al. Pharmacologyonline, 2009;2:85-96.
Shanmugasundaram ER, et al. J Ethnopharmacol1990;30:281-94.
Baskaran K, et al. J Ethnopharmacol 1990;30:295-300.
Gurmar (Gymnema sylvestre)
 Genel Bilgiler
 Gimnemik asit,
gimnemosid
 Etki
 Tatlı yeme isteğini
azaltır.
 Glukoz emilimini
azaltabilir.
 Beta hücresinden
insülin salgısını uyarır.
 Kullanımı
 DM
 Yan Etkileri
 Hipoglisemi
 İlaç Etkileşimleri
 Hipoglisemik
ilaçların etkilerini
arttırır.
Gurmar - Çalışmalar
 22 Tip 2 DM hastası vs. 22
sağlıklı kontrol
 Gurmar 400 mg/gün x18-20
ay + sulfonilüre
 A1C %11.9’dan %8.5’e düşmüş,
 FBG: 174’ten 124 mg/dL’ye düşmüş (18-20 ayda)
Patin MN, et al. Pharmacologyonline, 2009;2:85-96.
Shanmugasundaram ER, et al. J Ethnopharmacol1990;30:281-94.
Baskaran K, et al. J Ethnopharmacol 1990;30:295-300.
Gurmar Kullanım Önerileri
 İnsanlardaki
 DM ilaçlarını
araştırmalar azdır.
 Doz: 200-600 mg/gün
 Hipoglisemiye dikkat!!!
etkileyebilir.
 Antidiyabetik ilaçlarla
beraber başlanmamalı
 Tıbbi gözetim
olmadan asla
kullanılmamalıdır.
Patin MN, et al. Pharmacologyonline, 2009;2:85-96.
Shanmugasundaram ER, et al. J Ethnopharmacol1990;30:281-94.
Baskaran K, et al. J Ethnopharmacol 1990;30:295-300.
Karadut (Morus alba)
Aktif bileşeni
• Yaprak ekstresi
Etken bileşenleri
• 1-dexynojirimycin
•
Fagomine
•
Antioksidanlar
Etki mekanizması
• 1 dexynojirimycin:etkili bir
alfa-glikozidaz inhibitörü
• Fagomine: insülin salgısını
arttırır
• Antioksidanlar: lipid
peroksidasyonunu azaltır
Yan Etkileri
• GİS (bulantı, şişkinlik,
karın ağrısı)
İlaç etkileşimleri
• Hipoglisemiklerle
additif etki!!!
Karadut
Glibenklamid vs. Karadut
24 Tip 2 DM’li
hasta, 30 gün
Karadut ya da
Glibenklamid
Glukoz ve lipid
düzeyleri
değerlendirildi
BL
Son
BL
Son
Mulb
vs. BL
APG (mg/dL)
154
142
153
110
p<0.01
A1C (%)
12.5
12.4
12.5
11.2
p<0.01
LDL-k (mg/dL)
103
96
102
79
p<0.01
HDL-k (mg/dL)
50
51
50
59
p<0.01
TG (mg/dL)
200
180
200
68
p<0.01
Karadut
 Yapraklarının ekstratları
Asya’da DM için
kullanılır
 Etki: İnsülin
sekresyonunu arttırır,
antioksidan etkili
 Çay kombinasyonları
kullanılmaktadır (siyah,
yeşil, karadut çayı)
 KH emilimini azaltır
 Kilo kaybı etkisi? daha
 Henüz bilinen bir ilaç
etkileşimi yok
fazla çalışmaya ihtiyaç
duyulmaktadır
Ivy Gourd – Coccinia indica
Genel özellikler
• Tırmanıcı bir bitkidir
• Yaprakları ve kök suyu
hipoglisemik etkili...
• Hindistan, Güney Asya,
Avustralya ve Hawaii’de
yetişmektedir
Etki
• Glukoneogenezi baskılar
• İnsülin benzeri etki?
Kullanımı
• DM
YE
• Yok?, kısa dönem
çalışmalar var.
İlaç etkileşimi
• Hipoglisemik ajanlarla
aditif etkili?
Ivy Gourd
 RÇKPKÇ:
 6 hf 32 tip 2 DM
hastada (çoğu yeni
tanı)
 16 ivy gourd (300 mg,
 2x3 tb) vs.16 plasebo
 Herhangi bir diyabetik
ilaç kullanımı yok
Ivy Gourd
 DM’ de kullanılabilir
 Bilinen yan etkisi yoktur?
 Yapılan bazı çalışmalarda APG ve
PPG üzerine olumlu etkiler
 Doz: 900 mg/gün
 Daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Vanadyum
Genel bilgiler
YE
• Eser element
• GİS (diyare, kramp,
gaz)
• Uygun dozu
bilinmemektedir
• Doza bağlı toksisite?
Etki
• İnsülinmimetik...
İlaç etkileşimleri
Kullanımı
•
•
DM
Antikoagülan, digoksin,
hipoglisemi?
Malabu UH, et al. Diabetes 1994;43:9-15.
Halberstam M, et al. Diabetes 1996;45:659-66.
Cohen N, et al. J Clin Invest 1995;95:2501-9.
Boden G, et al. Metabolism 1996;45:1130-5.
Vanadyum Kullanım Önerileri
 Uzun dönem kullanım
• Doza bağlı GİS YE, dilde
yeşil renk değişikliği
riskleri??
Doz:
 Kısa dönem
çalışmalarda (2-6 hf)
APG’de %20’lik düşüş
-Belirli DA yok!!!
-Fazla dozu toksik
-Max. doz: 1.8 mg/gün
 DM de rol
?
• Destek olarak ??
Malabu UH, et al. Diabetes 1994;43:9-15.
Halberstam M, et al. Diabetes 1996;45:659-66.
Cohen N, et al. J Clin Invest 1995;95:2501-9.
Boden G, et al. Metabolism 1996;45:1130-5.
Mosaic museum/Antakya
İnsülin Duyarlılığını Arttıran Ürünler
• Banaba
• Cassia cinnamon
• Krom
• Ginseng
• Milk thistle
• Prickly pear cactus
• Caiapo
• Soy
• Magnesium
• Stevia
• Probiotikler
Krom pikolinat
YE
 Yüksek dozda-renal toksisite
Etki
 Trivalan formu hücre içi insülin




etkilerini güçlendirebilir.
İnsülin reseptörlerini arttırır
İnsülin reseptörünün tirozin
kinaz aktivitesini arttırır
İnsülin duyarlığını arttırır
Biotin ile birlikte etkinliği artar
Kullanım
 Glisemik kontrol, lipidler, kilo
kaybı
Doz 200-1000 mcg/gün
 ADA sadece Cr eksikliği olan
kişilere öneriyor.
 Psikolojik sorunlar
 Rabdomiyoliz
 Motor disfonksiyon
Etkileşimleri
 PG düşüren ilaçlar
 Cr içeren bitkisel ürünler (at
kuyruğu, cascara) Cr toksisitesi
riski artırır?
 Vit-C, NSAI, emilimini arttırır?
 Steroidlerin üriner itrahını arttırır?
 H2R-bloker, PPI emilimini
düşürür?
GÜVENLİLİK
(/+)
ETKİNLİK
(+)
Ginseng
YE
 Ginseng abuse sendrom
(HT, anksiyete, uykusuzluk)
3 tipi var:
 Amerikan, Asya, Sibirya
 Östrojenik etkiler
 Metabolik etkiler
Etki
 Ginsenoid familyası (steroide
benzer hormonal ve MSS
etkileri var)
Öneriler
 Yemekten sonraki 2 st içinde
alınmalı (hipoglisemi!..)
 2-3 hf alınıp, 2 hf ara verilmeli
Kullanım
 Adaptojen, ergojenik
 Polivalan grip aşısının etkisini
 3 ayın üzerinde kullanılmamalı
(hormon benzeri etkiler
arttırır.
 Erektil empotansı
azaltır??
GÜVENLİLİK
(-/+)
ETKİNLİK
(+)
!...)
Ginseng
İlaç etkileşimleri
• Varfarin; INR düşürür
• Diüretik direnci
• HT ilaçlarının etkisini azaltır
• Fenelzin ile birlikte manik atak!...
• Östrojen ile additif etki...
• CYP2D6’yı inhibe eder, BB, antipsikotik,
antidepresan ve opiat klirensini arttırır.
• Digoksin benzerliği yanlış kan düzeyi!...
Kullanım:
• Asya ginseng (Panar ginseng) 200 mg/gün
• Amerikan ginseng (Panax quinquefolius)
yemeklerden 2 st önce 3 g
Klinik çalışmalar
 RKÇ, çok merkezli, çift kör1
 n= 36 T2D, 8 hf
 Ginseng 1x100-200 mg vs. PL
 Mood, vigor ve psikomotor performansta
iyileşme
 200 mg ile FPG ve A1C azalmış
 Amerikan ginseng vs. PL2
 9 T2D, 10 N
 OGTT ±3 g ginseng
 Glukozdan 40 dk önce verilmiş.
 OGTT 2-stPG azalmış, p<0.05
1Diab
Care 1995;18:13733-5, 2Arch Intern Med 2000;160:1009-13
Milk Thistle (Slimarin)
 KC’de IR azaltır
 İnflamasyon belirteçlerini
 Aster familyası (papatyagiller,
thistlers)
Kullanım
 KC hast, KC koruyucu
Etki
 Hepatotoksinlerin
bağlanmasını engeller.
 Antioksidan
 MDA konsant düzeltir.
(TNF, IL) iyileştirir.
 Geniş kapsamlı çalışmalara
ihtiyaç var.
YE
 Diyare
 Terleme
 Bulantı
İlaç etkileşimleri
 Hepatotoksinler ile yararlı
etkileşim!!!
Milk Thistle: Çalışmalar
 12 ay, RKÇ, açık etiketli
 T2D + siroz, n=60
 30 kişi 600 mg slimarin vs. 30 kişi PL
Sonuçlar vs. başlangıç:
• FPG: -35 mg/dL, p=0.01
• A1C: -0.7%, p=0.01
• İnsülin gereksinimi: -10 IU/gün
J Hepatol 1997;26:871-9
Kaktus
Prickly Pear Cactus, Nopal
 Kaktus familyası
Etki
YE
 Hiperdefekasyon
 Abdominal dolgunluk
•İD arttırır
• Lifleri KH emilimini geciktirir
Kullanım
• Diyabette pişirilmiş formda
veya kapsül olarak
• Hiperlipidemi
İlaç etkileşimleri
 SU ile additif etkiye bağlı
hipoglisemi!...
GÜVENLİLİK
(-/+)
ETKİNLİK
(+)
Kaktüs (Nopal): Klinik çalışmalar
T2DM hastaları1
• Diyet veya SU
• Kaynatılmış Nopal
(n=16) vs. SU (n=10),
kaynatılmış Nopal
(n=6) verilmiş.
• Nopal grubunda PPG
azalmış, p<0.001 vs.
bazal)
T2DM vs. N kişiler2
• Nopal grubunda PPG
azalmış.
1Diab
Care 1998;11:63-6, 2Diab Care 1990;13:455-6
Caiapo (Ipomoea batatas)
Genel Bilgiler
• Beyaz tatlı patates
• DM, anemi, HT’da
• Çiğ yumru şekli
• Japonya’da yetişir
Etki
• Aktif içeriği?
• Asidik glikoprotein bileşeni
insülin duyarlılığını arttırır
Kullanımı
• DM, zayıflama
YE
• GIS (Konstipasyon,
ağrı)
İlaç etkileşimleri
• Hipoglisemik ajanlarla
aditif etkili?
Caiapo
 Tip 2 DM’ li hastalarda
çalışmalar var.
 APG, PPG, A1C ve ağırlık
(-3.7 kg) artışında 12 hf
çalışması var.
 KB, TG ve LDL-K
düşürücü etkisi bazı
çalışmalarda gösterilmiş.
YE:
Genelde GİS...
Doz:
4 g/gün
 Daha fazla çalışmaya
ihtiyaç var.
Magnezyum
 Glukoz metabolizması ve
fosforilasyon enzimlerinin
kofaktörü
Mg kaybettiren ilaçlar:
• Diüretikler
• Steroid
 Hipomagnezemi
• İnsülin etkisi azalır
• IR, Tip 2 DM
• Beta-2 agonistler
İlaç etkileşimleri:
• KKB ile TA düşürür
• K tutucu ile birlikte Mg
YE:
• GİS
• KBY varsa
hipermagnezemi!!!
alınırsa; tetrasiklin ve
bisfosfonat emilimini bozar
Yararı:
• Tartışmalı!!!
Magnezyum ve IR
 RKÇ: Normomagnezemik, kilolu ve IR olan 25 kişi
 Mg aspartat HCl 365 mg/gün, 6 ay
Sonuçlar:
 Mg: 0.89-0.92 mg/dL, vs. PL, p=0.07
 HOMA-IR: 3.5-3.0, vs. PL, p=0.04
 FPG: 91-86 mg/dL vs. PL, p=0.02
Diab Obes Metab 2011;13:281-4
Magnezyum
 Doz
50-100 mg/gün
 Etki
>300 hc’sel reaksiyon, protein sentezi, KH
metabolizması
 Mg
insülin etkisi azalır, IR artar.
 Yan etkiler
GİS irritasyon
 Düşük ise kullanılmalı...
 Kronik kullanımı
önerilmez!!!
Stevia
 Kalorisi olmayan tatlandırıcıdır.
Etki
 Kompleks, glukoz tüketimini arttırıyor?
YE
 Bulantı, şişkinlik, baş dönmesi, baş ağrısı
 Additif hipoglisemi ve hipotansiyon!...
55
Samandağ
Karbonhidrat emilimini inhibe edenler
• Blond psyllium
• Fenugreek
• Prickly pear cactus
• Soya
• Vinegar
• Aloe
Posa (Lif)
• Çözünebilir posa (psyllium, guar gum, oat bran,
soya, glucomannan)
• Gastrik boşalma ve KH emilimini yavaşlatarak PG
düşürür.
• Oral ilaçlar posadan 1 st önce veya 4 st sonra
alınmalı
GÜVENLİLİK
(+)
ETKİNLİK
(+)
Sirke
İçerik
YE
 GIS, dental mine hasarı?
 Asetat
 Hipokalemi?
Etki
 Gastrik boşalımı
??
 Disakkarid aktivitesini bozar.
 Kas glukoz uptake’i arttırır.
 Glikoliz, hepatik
glukoneogenezi değiştirebilir?
 Gastroparezide hipoglisemi!..
İlaç etkileşimleri
 İlaç emilimi azalabilir.
 K düşükse digoksin
toksisitesi riski!...
Sirke
I. Çalışma:
 Test yemeği ile 10 veya
20 g sirke vs. PL:
 2-stPPG: -%23-28 ve
-%6-12 azalma
II. Çalışma:
 Kahvaltı sonrası sirkeli
test yemeğinden
(ekmek, meyve suyu) 2
dk önce sirke vs. PL:
 2-stPPG: -%19 (AD)
III. Çalışma:
 Dekstrozdan 2 dk önce
20 g sirke vs. PL:
 2-stPPG: daha yüksek
IV. Çalışma:
 Test yemeğinden 2 dk
önce 20 g sirke vs. PL:
 2-stPPG: -%13-17
azalma (p=0.0097).
Aloe
TKRKÇ
• 1986 ve 1996’da T2DM: APG,
A1C ve Tg azalmış.
Genel bilgiler
• Zambak ailesinden
• Yaprakları laksatif etkilidir.
YE
• Yapraklarının suyu, hipokalemi;
sıvı ya da elektrolit kaybı!..
• GİS (Crohn) şiddetlendirebilir!!!
Etki
• Posa? Glukomannan/guar
benzeri?
Kullanımı
• DM
İlaç etkileşimleri
• Yaprağının suyu, steroid ve
diüretiklerle beraber potasyumu
düşürebilir
Mozaik Müzesi/Antakya
Diğerleri
 Alfa lipoik asid
 Selenyum
 Koenzim Q10
 Hibiscus (bamya çiçeği)
Selenyum
 Önceden diyabetten
korunmada ve diyabetin
tedavisinde yararlı?
 Son çalışmalarda ise
hastalarda Tip 2 DM
riskini arttırabileceği
düşünülmekte!...
GÜVENLİLİK
(-)
ETKİNLİK
(-)
YE
Koenzim Q 10
 Vitamin benzeri
 ATP üretimini arttırır, membran
stabilizatörü
 APG ve A1C’yi düşürdüğüne
• GİS, kaşıntı, KCFT de
yükselme
İlaç etkileşimleri
• Kumadin, statin, AHT ilaçlar
• Adriamisin
dair çalışmalar var.
DM için doz
 Soya ile kullanılmaktadır
(daha iyi emilim).
• 100-200 mg/gün
Hibiscus
(Hibiscus sabdariffa L, Aqua de Jamaica, Karkade,
Ekşi çay)
 Bitkinin çayı tüketilmektedir.
Aktif bileşenleri (antosiyaninler)
Kullanım
• HT, KC hast, ateş
Etki
• ACE inhibisyonu
• Vasorelaksasyon (KKB-benzer etkili?)
• Diüretik
Hibiscus
 Tad acı
 Kısa dönem çalışmalarda KCFT ve BFT normal
İlaç etkileşimleri:
• Diklofenak eliminasyonunu azaltır
• ACE-İ ile kombinasyonunda aditif etkili
ÇKRPKÇ
 53 T2DM ve hf HT, 1 ay
 sKB azalmış (134 – 113 mmHg, p<0.001)
 LDL-K azalmış (137 – 128 mg/dL, p=0.03).
 YE??
 Daha çok çalışmaya gerek var.
H Hum Hypertens 2009;23:48-54
(-)
(+)
(-)
Selenyum
Alfa lipoik asit
Ginseng
Krom
Kaktus
(+)
GÜVENLİLİK
ETKİNLİK
Banaba
Kudret narı
Çemen
Gurmar
Tarçın
Posa
Teşekkür
ederim
MKÜ Tıp Fakültesi, Endokrinoloji ve
Metabolizma Hastalıkları BD
Yard. Doç. Dr. İhsan ÜSTÜN
Doç. Dr. Cumali GÖKÇE
Arsuz/Hatay
Tarçın:
Cinnamomum cassia
• Kullanım alanı:
 Baharat
 Mekanizma:
 Prosiyanidin tip A polimerleri
insülin etkisini arttırabilir
 i.v. glukoz uptake ve glikojen
seentezini arttırır.
 İnsülin respetörünün
fosforilasyonunu arttırır.
 İnsülin hc içi yolaklarda
tetikleyici rolü var.
 Doz: 1-6 g/gün
– Diyabet
– Gİ sorunlar
• Yan etkiler:
– Lokal allejik reaksiyonlar
– Kanama?
– Kc. hast yüksek doz
sakıncalı!...
• İlaç etkileşimleri:
– Antikoagülanlar?
– Aditif hipoglisemik etki!...
GÜVENLİLİK
(+)
ETKİNLİK
(+/-)
Tarçın: Çalışmalar
5 RKÇ meta-analiz1
 Çalışmaların gücü
 n=282
yetersiz (1200-1700 kişi
gerekli)
 2009’da T2DM (n=102)2
 Takip: 6-16 hf
 Doz: 1-6 g/gün
 Sonuç: Tarçın vs. PL:
 A1C’de değişiklik yok.
 FPB: -17 mg/dL
 T kol: -9.6 mg/dL
 LDL-k: -4.7 mg/dL
 Tg: -28.4 mg/dL
 HDL-k: +1.6 mg/dL
 3 ay 1 g/gün tarçın, bazale
göre:
 A1C: -0.83% azalmış
 2010’da T2DM (n=58)3
 3 ay 2 g/gün tarçın, vs. PL:
 A1C: -0.36%, p=0.002
 Uzun süreli etkileri ??
1Diabetes
Care 2008;31:41-2, 2JABFM 2009; 22:507-12,
3Diab Med 2010;27:1159-67
Alfa-Lipoik asit
 Diyabetik periferik nöropati
semptomlarını azaltır.
 Etkisini 3-5 hf kullanımdan
sonra gösterir.
 Doz: 600-1200 mg/gün
GÜVENLİLİK
(-/+)
ETKİNLİK
(+)
Alfa-Lipoik Asit
 Genel bilgiler
 Kullanımı
-Koenzimdir
-İnvivo ATP üretimi
 Mekanizma
-Kan şekeri
yüksekliğinin
indüklediği oksidatif
stresi azaltmada etkili
-İnsülin duyarlılığını
arttırma
-Periferik nöropati
 Yan etkiler
-Gİ yan etkiler
 İlaç etkileşimleri
-Sulfonilüre ile birlikte
hipoglisemi!..
ALA - Kullanım Önerileri
 İnsülin sentezletici
 Nöropatiyi iyileştirici
 Gi etkileri doza bağlı
değişmektedir
 A1C üzerine etkisi
gösterilememiştir.
 Uzun dönem
çalışmalara ihtiyaç
var.
 Nöropatik
semptomatik etkisi
uzun dönemde ortaya
çıkmakta
 Doz: 600-800 mg/gün
Glukozamin-Kondroitin
• Osteoartrit, RA ve eklem ağrılarında kullanılır.
• Başlangıçta DM’ye negatif etkisi gösterilmiştir.
• Glukoz uyarısına insülin sekresyonu azalır.
• İnsülin ile düzenlenmiş glukoz tutulumu azalır.
• Çalışmalar, A1C üzerinde belirgin bir etki
göstermemiştir.
Scroggie DA,Albright A,Harris MD,The Effect of Glucosamine-Chondrotin
Suplementation on Glycosylated Hemoglobin Levels in Patients with Type 2
Diabetes Mellitus, Arch Intern Med.2003;163:1587-1590
• EFFECT OF HERB EXTRACTS ON STRESS,
• HYPERGYLICEMIA, HYPERLIPIDEMIA AND
• HYPERCHOLESTEROLEMIA LEVELS
•
• 6. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ BİYOLOJİ
•
•
•
•
BÖLÜMÜ BİODENEY
ÜNİTESİNDE ELDE EDİLEN TECRÜBELERİMİZ
Biodeney ünitemizde yaptığımız ilk çalışmada
ökaliptus ( Eucalyptus globulus ), ısırgan otu
(Urtica dioica), zeytin (Olea europae), ökse otu
(Viscum album)’ nun suda hazırlanmış
özütlerinin Alloxanla hiperglisemi yapılmış erkek
• Antidiabetic and antihyperlipidemic effects of
•
•
•
•
•
•
ethanolic extract of leaves of Punica granatum
in alloxan-induced non-insulin-dependent
diabetes mellitus albino rats.
Das S, Barman S.
Source
Department of Pharmacology, Assam Medical
College and Hospital, Dibrugarh, Assam, India.
Abstract
OBJECTIVES:
Punica granatum L., (Family: Punicaceae) is used
in Indian Unani medicine for treatment of diabetes