dil ve okumak ortak bir sorumluluktur dil ve
Transkript
dil ve okumak ortak bir sorumluluktur dil ve
DİL VE OKUMAK ORTAK BİR SORUMLULUKTUR EBEVEYNLERİ İLK ÖĞRETİM HAKKINDA BİLGİLENDİRME DİL VE OKUMA GELİŞİMİ EL ELE GİDER DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR BUNLARI BİLİYORMUSUNUZ • Iyi bir konuşma dili, çocuğunuzun öğrenebilme temelini oluşturur • Dili iyi olan bir çocuk, oyunlara daha kolay katılır ve sorunları daha kolay çözer • Konuşma dili ile okuma gelişimi arasında sıkı bağlantı vardır • Her çeşit yazı okumayı destekler – ve tersini • Çocuğunuza uygun eğitim şekli hazırlanabilmesi için, çocuk bakım evi sınıfı başlangıcında, çocuğunuzun dil değerlendirmesi yapılıyor. • 2. sınıfın sonlarında çocuğunuzun yaşına uygun olarak, okuyabilmesi ve okuduğu metinleri anlayabilmesi bir hedeftir. 3 4 DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR EBEVEYN OLARAK SENİN ROLÜN Çocuğunuza okuma ve yazma öğretmek okulun görevidir, ama ebeveyn olarak çocuğunuzun dil ve konuşma gelişimini desteklemek sizin sorumluluğunuzdur. Gelecek sayfalarda çocuğunuzun okuma ve yazma öğrenebilmesi için, nasıl destek olabileceğinizi okuyabilirsiniz. Sorularınız veya çocuğunuzun dil- yada okuma gelişimi hakkında endişeleniyorsanız, çocuğunuzun öğretmen ve pedagoglarından her zaman nasihat veya rehberlik alabilirsiniz. DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR ÇOCUĞUNUZLA KONUŞUN Çocuğunuzla beraber konuşursanız, dilini geliştirir. İyi konuşmalar ayrıca kelime hazinesinide geliştirir. Çocuğunuzun okumayı öğrenmesi gerektiğinde ve okuduğu metni anlamasında kelime hazinesi önemlidir. • Gün boyunca yaşadıklarınız hakkında konuşun. • Soru sor, çocuğunu dinle ve meraklı ol. • Çocuğunuzun sorduğu sorulara cevap verin. • Ne okuduğunuz hakkında, TV izlerken yada ne ile , meşgulsen onun hakkında anlat. • Şarkılar söyleyin ve kafiyeli ve tekerlemeli oyunlar oynayın. • Çocuğunuzun çizdiği resimler hakkında anlatmasını sağlayın. • En iyi hangi dili konuşuyorsanız, çocuğunuzla o dili konuşun. 5 6 DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR ÇOCUĞUNUZLA BİRLİKTE YAZIN Çocuğunuzun okuma yazma öğrenmesi gerektiğinde, harflere olan ilgisinin büyük önemi vardır. İster çocuğunuz gerçek harfler yazsın isterse karalasın, senin onu ciddiye alman önemlidir. Çocuğunuz harf ve kelimeleri vede neye kullanılacaklarını deneyimliyor. • Çocuğunuza çokca yazıp çizebilmesi için olanaklar , sağlayın. • Çocuğunuzla mektuplar, kartpostal ve küçük . hikayeler yazın. • Hatırlama listeleri ve dilek listeleri yazın. • Çocuğunuzu mesaj yada çizdiği resimlerin altına yazı yazmasında destekleyin. • Bilgisayarda yazın. • Kendin yazarken çocuğuna göster. • Harflerin hem bir ismi (örnek M) hemde bir sesi (mee) olduğunu konuşun. DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR ÇOCUĞUNUZA OKUYUN Çoğu çocukların kendisine yüksek sesle okunmasından hoşlanırlar. Kitaplarla iyi anılar çocuğunuza okumayı öğrenme isteği verir. Çocuğunuza yüksek sesle kitap okur ve içeriği hakkında konuşursanız, bu çocuğunuzun dilini geliştirmesinde faydalıdır. Çocuk çok kelime öğrenir ve yazı dili hakkında bilgisi olur. • Beraber okuduğunuzda huzur ve sakinliği sağla. • Okuduğunuzda, kitaba beraber bakın. • Başlamadan önce kitabın başlığı ve resimleri hakkında konuşun. • Okuduğunuzda içeriği hakkında konuşun (Örneğin sence şimdi ne olacak?) • Çocuğun tanımadığı kelimelerden konuşun. • Kitabın içeriği hakkında soru sor ve çocuğunuzun sorularını cevapla. • İçerik olarak çocuğunuzun ilgisini çeken kitaplar seçin. • Hem kendi tanıdığınız kitapları hemde yeni kitapları seçin. • Aynı kitabı tekrar tekrar okuyun. • Çok okuyun. 7 8 DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR BIRAKIN ÇOCUĞUNUZ SİZE OKUSUN Çocuğunuz yazılarla deneyimlerini artırdıkça, örneğin tabela ve ambalajlardaki kelimeleri tanımaya başladığında, okumayı öğrenmeye başlamış demektir. Çocuğunuz önce kelimeleri tanımaya başlar. Çocuğunuz daha sonra kelimelerin başlangıcınıı okur ve gerisini tahmin eder. Okumayı öğrenmek zaman ve derinlik gerektirir. Çocuğunuzla beraber hergün okuya bilmek için zaman ve mekan sağlayın. • Ç ocuğunuz okumaya başlamadan önce, kitaba birlikte bakarak resimler hakkında konuşun • Bırakın çocuğunuz size yüksek sesle okusun. • Eğer çocuğunuz takıldı ise, kelimeyi siz söyleyebilirsiniz. • Çocuğunuz yanlış okuduğunda okumasını bölmeyin, yalnızca anlamını bozarsa karışın. • İçeriği hakkında konuşun. • Çocuğunuzun okuma seviyesine uygun kitaplar seçin. Çocuğunuz artık çoğu kelimeleri kendi okuyabilmelidir. DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR DEVAM ETMEYİ UNUTMAYIN Çocuğunuzun dili-ve okuma yeteneği, sonraki yaşamında ve okuldaki derslerinde nasıl başarı göstereceği konusunda önemlidir. Çocuğunuzun öğrenme isteğini artırmanız için cesaretlendirme ve övme önemlidir, unutmayın. Okul ve ebeveynler arasındaki iyi bir işbirliği, çocuğunuzun dil- ve okumasını geliştirmesindeki devamı için büyük anlamı vardır. 9 10 DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR ENFARMASYON Çocuğunuz için eğlenceli dil ve okuma gelişimi sağlayan oyunları bulabilirsiniz: www.skole.abcleg.dk www.tjektasken.nu www.multidansk.dk www.elevdelta.dk Çocuğunuza okumak için ve çocuğunuzla beraber okumaya ilham bulabilirsiniz: www.ordet-fanger.dk Kendiniz okumakta zorlanıyormusunuz, yardım alacağınız yer : www.nota.nu/kaengurulommen 11 DİL VE OKUMA- ORTAK SORUMLULUKTUR Denne pjece er oversat til engelsk, polsk, somali, arabisk, tyrkisk, vietnamesisk, kurdisk, dari og pashto. Oversættelserne findes på følgende hjemmeside: www.aarhus.dk/sprogpjecer This leaflet has been translated into English. The translation can be found on the following: www.aarhus.dk/sprogpjecer Ta broszura jest przetlumaczona na jezyk polski. Przetlumaczony tekst znajduje sie na stronie internetowej: www.aarhus.dk/sprogpjecer Qoraalkan waxaa lagu turjumay af soomaali. Turjumidda waxaad ka heli kartaa boggaan: www.aarhus.dk/sprogpjecer ı www.aarhus.dk/sprogpjecer www.aarhus.dk/sprogpjecer www.aarhus.dk/sprogpjecer www.aarhus.dk/sprogpjecer اووﻳټﻨﺎﻣﻲ ،، دري اووﻳټﻨﺎﻣﻲ،، ﮐﻮردي ﮐﻮردي،، ﺗﺮﮐﯥ ﺗﺮﮐﯥ،، ﻋﺮﺑﻲ ﻋﺮﺑﻲ،، ﺳﻮﻣﺎﻟﻲ ﺳﻮﻣﺎﻟﻲ،، ﭘﻮﻟﻨډي ﭘﻮﻟﻨډي،، اﻧګﺮﻳﺰي اﻧګﺮﻳﺰي دري،، ﭘښﺘﻮ ﭘښﺘﻮ،ﻣﺨﺘﻠﻔﻮژﺑﻮ ،ﭘﻪ ﻣﺨﺘﻠﻔﻮژﺑﻮ ﮐﺘﺎﺑﭽﻪ ﭘﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﯥ ﮐﺘﺎﺑﭽﻪ دﻏﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﯥ دﻏﻪ www.aarhus.dk/sprogpjecer www.aarhus.dk/sprogpjecer :: وﻣﻮﻣۍ ﮐﯥ وﻣﻮﻣۍ وﻳﺒﭙﺎڼﻪ ﮐﯥ ﻻﻧﺪې وﻳﺒﭙﺎڼﻪ ﭘﻪ ﻻﻧﺪې ﺷﯽ ﭘﻪ ﺷﯽ ﮐﻮﻻﯼ ﺗﺎﺳﻮﻳﻲ . دﻩ ﺷﻮﯼ ژﺑﺎړل www.aarhus.dk/sprogpjecer ﺗﺎﺳﻮﻳﻲ ﮐﻮﻻﯼ. ژﺑﺎړل ﺷﻮﯼ دﻩ www.aarhus.dk/sprogpjecer UDGIVET AF: Pædagogisk Afdeling Børn og Unge Aarhus Kommune UDGIVET: Juni 2011 2. udgave - 1. oplag ©COPYRIGHT: Pædagogisk Afdeling Børn og Unge Aarhus Kommune LAYOUT: Kommunikation Børn og Unge Aarhus Kommune TRYK: Aarhus Kommunes Kopicenter