Asya Ve Ortadoğu Tavuk Eti Ticaretinde Rakamlar adlı yazının PDF

Asya Ve Ortadoğu Tavuk Eti Ticaretinde Rakamlar adlı yazının PDF

KÜRESEL TAVUK ETİ TİCARETİ
Asya ve Orta Doğu: Önemli tavuk eti ithal eden ülkeler
Asya ülkelerindeki tavuk eti ticaret eğilimlerini inceleyen Terry Evans, Asya
ülkelerinin tavuk eti ithalat eden ülkeler arasında önemli bir paya sahip
olduğunu yazdı. Ayrıca yazısında, Tayland, Çin ve Türkiye olmak üzere
sadece üç ülkenin bu bölgede ciddi miktarda tavuk eti ihracatçısı
konumunda olmaya devam ettiğini belirtti.
Yapılan tablolarda kullanılan verilerin kaynakları ülkeler bazında farklı olması
sebebiyle ithalat ve ihracat değerleri arasından bir dengesizlik söz konusu
olabilir. Bir ürünün ihracatından sonra, ikincisi kez başka bir ülkeye tekrar ihraç
edilmesinden dolayı 2 defa sayılması, genel olarak toplam ihracat miktarının
ithalat rakamları üzerinde olmasına sebep olabilir.
USDA ve FAO verileri arasındaki farkın sebebi ise; FAO’ya ait rakamlar
tavukayağı dâhil olmak üzere tüm tavuk ürünlerini dikkate alırken, USDA
verilerinde tavuk ayağı, Avrupa ülkelerinin kendi aralarındaki ticareti ve kesilen
yumurta tavuklarının etleri dikkate alınmamaktadır.
Şekil 1. Önemli tavuk
eti ithalatçıları
Hangi veriyi dikkate
alırsak alalım, Asya
ülkelerinin tavuk eti
ithalatında önemli bir
paya sahip olduğunu
görürüz. Şekil 1 de
görüleceği gibi, bu
bölgedeki taze/şoklu
toplam
tavuk
eti
ithalatı 2009 yılında 4,3
milyon ton olurken, hazır/işlenmiş tavuk etini de eklediğimizde 4,8 milyon ton
olarak gerçekleşmiştir.
USDA verilerini dikkate aldığımızda ise (Tablo 2) ilk 7 ülke toplam 3,5 milyon
tavuk eti ithal ederken bu değer 2000 yılında 2 milyon tondan daha az olarak
gerçekleşmiştir.
Bölgenin en büyük ithalatçı olan Japonya’nın 2011 ithalat miktarı yaklaşık
900.000 tondur ve bu değerin neredeyse yarısı hazır/işlenmiş ürünlerden
oluşmaktadır.
Son yıllarda Japonya’daki üretim artışı, fiyatların geçen seneye göre
düşmesine neden olmuş ve bu durum tüketicileri yerli ürün almaya teşvik
etmiştir. Sonuç olarak bu sene fiyatların yaklaşık %4–6 arasında düşmesi
beklenmektedir.
Tavuk etinin her türlü formunu ithal eden Japonya’nın ithalat miktarı ortalama
700.000 ton ile istikrarlı bir seyir izlerken, 2011 yılında 630.000 ton et satışı ile
Brezilyanın lider tedarikçi konumda olduğu Suudi Arabistan’da, ithalat miktarı
son 10 yılda 2 kattan fazla artarak 800.000 tona ulaşmıştır.
Bir kaç sene önceye kadar Çin, tavuk eti ve tavuk ayağında en büyük
ithalatçı konumundadır. USDA verilerine göre Cindeki domuz eti fiyatlarının
daha ucuz olması, tavuk etine olan talebi geçici olarak azaltmıştır.
Bununla birlikte, genel olarak bu düşüş aslında 2010 yılından bu yana Çinin
düşük fiyatı önlemek amacıyla Amerika’dan yapılan ithalata getirdiği
kısıtlamalar ve telafi edici gümrük vergilerinde gelmektedir.
Bu uygulamalar 2012 yılındaki ithalatın tahmin edilen rakamın 200.000 ton
altından devam etmesine ve 2009 yılındaki rakama göre ise 400.000 ton düşük
seyretmesine neden olmuştur.
Tavuk ayağına ilişkin ithalat ise 300.000 ton gerilemiştir. Bununla birlikte
Amerika’nın 2012 ilk çeyreğindeki tavuk ayağı ihracatı, bir önceki yılın aynı
dönemine göre daha yüksek gerçekleşmiştir.
Irak ise tavuk eti ithalatında 2007 yılından beri artan bir seyir izlerken, Brezilya,
Amerika ve Türkiye’nin ana tedarikçiliği ile birlikte 350.000 tonluk bir rakama
ulaşmıştır.
Hong Kong tarafından ithal edilen tavuğun çok büyük bir kısmı Çin’e tekrar
ihraç edilmektedir. Örneğin 2009 yılında 715.000 tavuk eti girdisi mevcut iken
bunun 460.000 tonu tekrar Çin’e ihraç edilmiştir (Tablo 1 ve 3).
Birleşik Arap Emirlikleri ve son dönemlerde, Vietnam, yaklaşık yıllık 350.000 ton
ithalat rakamı ile pazarda giderek daha aktif hale gelmişlerdir.
Eğer Hong Kong’dan Çin’e yapılan yeniden ihraçları dikkate almazsak,
bölgede sadece 3 ana ihracatçı ülke göze çarpmaktadır.
Toplam ticaret büyüklükleri yıllık 1 milyon tona ulaşan bu ülkeler Çin, Tayland
ve son dönemlerde ihracat sahnesinde boy göstermeye başlayan Türkiye’dir.
2012 Temmuz başından bu yana Avrupa birliğinin Tayland’dan pişmemiş tavuk
eti ithalatına getirdiği yasağı kaldırmasıyla birlikte bu yılın ikinci yarısından
itibaren 50.000 ton civarında çiğ tavuk etinin Avrupa birliği ülkelerine ihraç
edileceği düşünülmektedir.
Tayland da görülen Yüksek Patojenli Kuş Gribi vakalarından dolayı 23. Ocak
2004 yılından bu yana Avrupa Birliğine bu ülkeden çiğ tavuk eti ithalatına
yasak getirilmişti. Avrupa birliğine ithalatla ilgili olarak, her ne kadar Tayland
hükümeti artırılmasını istese de Tayland’ın 92.600 ton çiğ tuzlanmış tavuk eti ve
163.000 pişmiş tavuk eti kotası bulunmaktadır. Tayland’ın tüm ülkelere yaptığı
ihracat toplamının 2012 yılında yaklaşık olarak 500.000 tona ulaşacağı tahmin
edilmektedir.
Çinin ihracatının artış eğiliminde olduğu ve bu ülkenin 2 ana müşterisi
konumunda olan Hong Kong ve Japonya’dan gelen talep artışı ile birlikte
USDA’ya göre ihracatın 2012 yılında 445.000 tona ulaşacağı tahmin
edilmektedir.
Irağın artan ithalatı – Vietnam ve Tacikistan’dan göreceli olarak az olsa da
gelen alımlar, Türkiye’nin 250.000 tona yaklaşan ihracat rakamı üzerinde ciddi
katkıları olmuştur.
.
Şekil 2.
Lider Broiler eti
ihracatçıları
Kaynak: www.poultrysite.com
Temmuz 2012
Çeviren: Barbaros GÖKÇEYREK