Turski jazik-test-matura-april

Transkript

EK-D
DEVLET OLGUNLUK SINAVI
Adayýn Adý ve Soyadý
______________________________
______________________________
Deðerlendirme Bölumü
. .
TÜRK DILI
.
VE EDEBIYATI
Testin Çözme Süresi: 240 dakika
19 Nisan, 2006 yýlý
KAZANILAN PUAN SAYISI
1
2
Eðitimi Geliþtirme Dairesi
DEÐERLENDIRME BÖLÜMU
ADAY ÝÇÝN AÇIKLAMALAR - YÖNERGE
Önergeyi dikkatlýca oku! Gözden hiçbir þey kaçýrma!
Test görevlisi izin vermeden önce sayfalarý çevirme ve testin çözümüne baþlama.
Testte çözülmesi gereken ödevler vardýr.
Ödevlerin cevaplandýrma biçimi:
- Çoktan seçmeli ödevlerdei önüdendeki doðru olan harfýn çevrelenmesi;
- Sorularda tamamlanmasý gereken yerlerin tamamlanmasý, doldurulmasý;
- Metinlerden alýnmýþ bölümlerin altlarýnýn çizilmesi (kelime, kelime gruplerý; cimleler, paragraflar).
Sorularý cevaplarker kullanacaðýn dil ve imlâya dikkat etmelisin! Okunaklý yaz. Okunaklý olmayan cevaplar, düzeltmeler ve gerekeninden fazla seçenek cevaplardan çevrelemiþ olursan eðer sýfýr (0) puanla
deðerlendirilecektir.
Yalnýz tükkenmez kalem kullanmalýsýn (yazmalýsýn). Kurþunkalemle yazýlan cevaplar sýfýr (0) puanla
deðerlendirilecektir.
Her ödevin yanýnda tam cevaplarýn puanlarý verilmiþtir.
Baþarýlar diliyoruz!
©
BRO 2006
EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET
OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK
SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI EK-DEVLET OLGUNLUK SINAVI
BOÞ SAYFA
3
11 puan
1 Aþaðýda bir deneme yazýsý yazýnýz.
Konu: Affetmek bir erdemliktir (büyüklüktür)
(Konu ile ilgili kulanacaðýnýz kelime sayýsý 200-250 olmalýdýr)..
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Â
4
Â
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
dil
1
2
metnin kompozisyonu
___________________________________________________________________________
1
2
konunun kavranmasý
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Ödev için toplam
puan 1:
5
1
2
sunma
1
2
1
2
2 Konkurla ilgili belirlenmiþ þartlarý okuduktan sonra 80-100 kelimelik biyografini yaz.
Biyografinde ad ve soyadýn dýþýnda kendinle ilgili bütün bilgileri belirt.
Makedonya Cumhuriyeti
Eðitim ve Bilim Bakanlýðý
Ortaokul ve üniversitelerde okuyan üstün
yetenekli öðrencilere burs verilir
KONKUR
Eðitim ve Bilim Bakanlýðý 2004/2005 okuma yýlý için ortaokul
ve üniversitelerde okuyan üstün yetenekli öðrencilere burs vermektedir. Konkura katýlmak için gereken þartlar:
- En az 2 okuma yýlýnda pek iyi baþarý göstermiþ olmasý;
- Cumhuriyet yarýþmalarýnda ilk üç yerden birini kazanmýþ
olmasý;
- Okuduðu okulda devamlý öðrenci olmasý;
Gereken Evraklar:
- Þahadetname (onaylanmýþ kopyalarý) veya üniversite karnesi
(indeks);
- Biyografya
- Dilekçe / Baþvuru formu
- Doðum kâðýdý
- Uyrukluk belgesi
Konkur, yazýlý basýnda yayýmlandýktan sonra 9 gün
sürecek.
Ýrtibat içi telefon No. 02 3115790
6
8 puan
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
dil
___________________________________________________________________________
1
2
metnin kompozisyonu
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Ödev için toplam
puan 2:
7
1
2
konunun kavranmasý
1
2
1
2
6 puan
3 Okulunuzda etkin bir ekoloji kolu (seksiyonu) faaliyet göstermektedir. Yýllýk programýnýzda en önemli etkinliklerin tanýtýmý yapýlacaðýna dair etkinlikler öngörmüþsünüz.
Bu tanýtým ile ilgili bir davetiye yaz.
Davetiye 30-40 kelimelik olmalýdýr.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
dil
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Ödev için toplam
puan 3:
8
1
2
metnin kompozisyonu
1
2
1
2
1 puan
4 Aþaðýdaki kelimelerden hangisi çekim eki almýþtýr?
(Doðru cevabýn önündeki harfý çevrele)
A.
B.
C.
D.
5
verimli
bardaða
atýþ
üzgün
1
1 puan
"Arkadaþým hala dediði Nur tezye, hala gurbetten dönmedi"
1
2
3
4
5
6
7
2
8
1
2
Yukarýdaki tümcenin hangi kelimesinde imlâ hatasý vardýr?
____________________________- ci kelimede.
1 puan
6 Aþaðýdaki kelimelerden hangisi, yapý bakýmýndan diðerlerinden farklýdýr?
A.
B.
C.
D.
fýrça
boyacý
renkli
kireçsiz
1
2
1 puan
7 "Yolcu otobüsü durakta durdu." Tümcesinde kaç kelime yapým eki almýþtýr?
A.
B.
C.
D.
1
2
3
4
1
1 puan
8 Aþaðýda verilen boþ yerde yapýlarýna göre tümce türlerini yaz:
a)
2
_______________________________________
1
b)
_______________________________________
c)
_______________________________________
2
1 puan
9 Aþaðýdaki tümcelerden hangisi ünlem tümcesidir?
A.
B.
C.
D.
Çok zevksiz!..
Öyle yoruldum ki!..
Ne güzel!..
Hepsi
1
9
2
1 puan
10 Aþaðýdaki þýklardan hangisi olumsuz tümcedir?
A.
B.
C.
D.
Ýki gündür sular akmýyor.
Ýki gündür durmadan aðlýyor.
Ýki gündür durmadan yolculuk yapýyor.
Hepsi
1
2
1 puan
11 Arkadaþýn Güney Amerika kýtasýnda Patagonya diye bir yerin olduðunu söyledi.
Bununla ilgili daha fazla bilgi edinmek için hangi kaynaða baþvurmalýsýn?
A.
B.
C.
1
Açýklamalý sözlük
Antropoloji sözlük
Ansiklopedi
1 puan
12 "E
Etekleri zil çalýmak" veya "K
Küplere binmek" kelime ya da kelime gruplarý birer deyimdir.
Bilmediðimiz ya da anlamadýðýmýz bu gibi sözlerin anlamýný bulmak için, hangi
sözlüðe baþvururuz?
2
1
2
_____________________________________________________________________
1 puan
13 Sanatçýsý bilinen Halk Edebiyatý iki bölümde toplanabilir (adlarýný yaz!).
a)
_____________________________________________________________________
b)
_____________________________________________________________________
14
1
1 puan
Koçaklama (bir bölüm)
Ok atýlýr kalasýndan
Hak saklanýr belasýndan
Köroðlu'nun nârasýndan
Daðlar gümbür gümbürlerin
2
1
2
Yukarýdaki okuduðunuz koçaklama örneðinde, vezini tanýmla (hangi vezin kullanýlmýþtýr)?
A.
B.
C.
Aruz
Serbest
Hece
1 puan
15 Þairler kendi ya da takma adlarýný hangi dörtlükte yazarlar?
_____________________________________________________________________
10
1
2
3 puan
16 Ölülerin ardýndan söylenen þiirlere aðýt denir.
Alp Er Tunga öldü mü
Issýz ajun kaldý mý
Ödlek öçin aldý mý
Emdi yürek yýrtýlýr.
(1)
Okuduðunuz aðýt kime adanmýþtýr?
_____________________________________________________________________
(2)
2
1
2
1
2
1
2
Ýslam Öncesi Türk Edebiyatý'nda bu tür eserlere ne denilmiþtir?
_____________________________________________________________________
(3)
1
Okuduðunuz bu dörtlük, "Divan-ý Lügat-it Türk" adlý eserden alýnmýþtýr.
Bu eseri kim yazmýþtýr?
A.
B.
C.
Yusuf Has Hacib
Kâþgarlý Mahmud
Ali Þir Nevai
Ödev için toplam
puan 16:
11
3 puan
17 Divan Edebiyatýnýn baþlýca 4 özelliði var - Onlar hangileridir?
(1)
Klasik þiirimizde aþaðýdakilerden hangi nazým þekli dörtlüklerle yazýlmaz?
A.
B.
C.
D.
(2)
Tuyug
Þarký
Rubai
Mesnevi
2
1
2
1
2
1
2
Divan Edebiyatýnýn en yaygýn eser türü gazeldir.
Gazellerde þairler genellikle doða ve ____________ konularýný iþlemiþlerdir?
(3)
1
Gazel kaç beyitten oluþabilir?
A.
B.
C.
D.
En az 5 en çok 15 beyitten
Böyle bir kural yoktur
Ödev için toplam
puan 17:
12
6 puan
18 Okuyacaðýnýz gazel, Divan Edebiyatinin en büyük þairlerinden biri olan Nedim'den
alýnmýþtýr.
GAZEL
Haddeden geçmiþ nezaket yâl ü hâl olmuþ sana
Mey süzülmüþ þiþeden nuhsâr- ý al olmuþ sana
...................................
...................................
Son ne caným mestisin âyâ kimin hayrânýsýn
Kendin aldýrdýn gönül n'oldun ne hâl etmiþ sana.
...................................
Yok bu þehr içre senin vasfettiðin diller Nedim
Bir peri- sûret görünmüþ bir hayâl olmuþ sana.
(1)
Ýki dizeden oluþan bu nazým birimlerine ne denir?
A.
B.
C.
(2)
Mýsra
Beyit
Kýta
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
Kafiyeler, mýsra sonlarýndaki " olmuþ sana" redifinden önce yer almaktadýr.
Gazeldeki kafiye örgüsünü, kafiyeyi bulduktan sonra açýklayalým.
(Parantez içinde gereken harfý yaz)
hâl
al
x
hâl
x
hayal
(3)
(
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
)
Þiirin birinci beytine ne denir?
_____________________________________________________________________
(4)
Þiirin son bölümünde þair adýný yazmýþtýr. Bu bölüme ne ad veririlir?
_____________________________________________________________________
(5)
Nedim, hangi devrin þairi olarak bilinir?
_____________________________________________________________________
(6)
Divan edebi eserleri aruz vezni ile yazýlmýþtýr. Aruz vezni neye denir?
A.
B.
C.
Mýsralardaki kelimelerin uzunluk ve kýsalýðýna dayanan ölçü birimi
Mýsralardaki hecelerin uzunluk ve kýsalýðýna dayanan ölçü birimi
Her ikiside doðru
Ödev için toplam
puan 18:
13
19 Aþaðýdaki parça "Yaban" romanýndan alýnmýþtýr. Parçayý iyice okuduktan sonra iste nilen sorulara cevap ver!
YABAN
Ve tepeler... Ve tepeler, birer urdur. Ve bütün ufkun çevrelediði âlem, ancak, bu ýztýrap
manzarasý ile canlý görünür.
Boþ ve lüzumsuz fezâ içinde, hiçbir kuþun geçtiðini görmedim.
(...) Bazý, çayýn kýyýsýnda tek baþýma otururken, etrafýmýz bitmez tükenmez boþluðu
beni o kdar ürkütüyordu ki, "Ýmdat! Ýmdat!" diye baðýrmaktan kendimi güç zaptediyorum. Ve deniz tutmuþ bir adam gibi, gözlerimi kapayýp, sendelye sendeleye köye dönüyorum.
Lâkin, bu köy, bir çöl ortasýnda bir konak kadar bile yüreðime emniyet vermiyor. Bir
konak, mesafe içinde bir hareket gösterir. Bugün burada iseniz, yarýn bir vâhanýn kenarýna eriþeceksinizdir, öbür gün bir büyük nehrin sularý sizi karþýlayacaktýr. Halbuki, OrtaAnadolu'da bir köy, donmuþ bir konaktýr. Burada mesafe sizi yutmuþtur. Siz, mesafe
içinde, dehþetten donmuþsunuzdur.
Hakikaten, bir eski "Hitit" harabesine benzeyen bu köyde insanlarýn, toprak altýndan
henüz çýkarýlmýþ kýrýk dökük heykellerden farký ne?(...)
Salih Aða, köyün en zengin adamlarýndan biridir. Lâkin, kýlýk kýyafeti itibariyle bir
dilenciden hiç farký yoktur. Kýþýn en soðuk günlerinde bile onun çorap giydiðini hatýrlamýyorum. Ökçesi basýk bir yemenin içinde, kara ve çatlak topuklu ayaklarý, ellerinden
ziyade ortadadýr,... Rahat mýdýr? Sinirli midir? Bir arazi meselesinde, köylülerden birine
bir oyun oynamak üzere midir? Bir iþde kazanmýþ mýdýr? Kaybý var mýdýr? Sizin
hakkýnýzda ne düþünüyor? Bunlarý anlamak için hemen ayaklarýna bakýnýz.
Eðer bunlardan birinin baþparmaðý ovulmakta ise, Salih Aða'nýn caný mutlaka bir þeye
sýkýlmýþ demektir. Eðer bunlardan biri, ayakkabýyý, parmaklarýnýn ucunda hafif hafif
oynatmakta ise, biliniz ki, keyfi yerindedir. Çýplak tabanlarýný sizin yüzünüze doðru uzatýyor ve hareketsiz duruyorsa, emin olunuz ki, yeni gasp ettiði bir lokmanýn hazým
devresini geçirmektedir. Fakat, sizin hakkýnýzda bir fesat kurmakla meþgulse, bu ayaklar,
iki büklüm, onun altýnda saklýdýr. (...) Buraya geldiðimin bilmem kaçýncý haftasý idi,
Mehmet Ali'ye sordum:
- Kadýnlarýnýz niçin yalnýz benden kaçýyorlar?
- Yabansýn da ondan, beyim.
Bu "yaban" sýfatý beni önce çok kýzdýrdý. Fakat sonra anladým ki, Anadolu'lular,
Anadolu köylüleri, týpký kadîm Yunanlýlarýn kendilerinden baþkasýna "barbar" lâkabýn
vermesi gibi, her yabancýya "yaban" diyorlar.
Bir gün... bir gün onlara ispat edebilecek miyim ki, ben bir "yaban" deðilim; benim
damarlarýmdaki kan onlarýn damarlarýnda iþleyen kandýr; ayný dili söylemekteyiz, ayný
tarihi ve coðrafi yollardan hep birlikte gelmiþizdir. ispat edebilecek miyim ki, ayný
Allahýn kuluyuz; ayný siyasi mukadderât, ayný içtimaî baðlar, bizi kardeþlik, evlâtlýk,
analýk, babalýk fevkinde bir yaknlýkla birbirimize baðlamýþtýr.(...)
Gün geçtikçe daha iyi anlýyorum: Türk "intellektüel"i, Türk okumuþu, Türk ülkesi
denilen bu engin ve ýssýz dünya içinde bir garip münzevidir. (...)
Her memleketin köylüsüyle okumuþ yazmýþ zümresi arasýnda ayný derin uçurum
mevcut mudur? Bilmiyorum. Fakat, mektep görmüþ bir Ýstanbul çocuðu ile bir Anadolu
köylüsü arasýndaki fark, bir Londra'lý Ýngiliz'le bir Pençap Hintli arasýndaki farktan daha
büyüktür.
Bunu yazarken elim titriyor. (...)
14
6 puan
(1)
Bu romanýn içeriðine bakýlýrsa, roman hangi döneme aittir?
A.
B.
C.
(2)
Türk Kurtuluþ Savaþý yýllarýný anlatan dönem
Cumhuriyet dönemi
Osmanlý saltanatý dönemi
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
Romanda kullanýlan dil nasýldýr?
A.
B.
C.
(3)
Sade
Yabancý kelimelerle yüklü
Halk dili
Roman kahramaný olan Ahmet Celal'e köylüler neden ona "Yaban"
diyorlarlarmýþ?
_____________________________________________________________________
(4)
"Yaban" romanýn yazarý hangi edebiyat topluluðuna aittir?
A.
B.
C.
(5)
Servet-i Fünun
Tanzimat
Fecr-i Âti
"Yaban" kelimesini, Yunanlýlar hangi kelime ile ifade ederlermiþ?
_____________________________________________________________________
(6)
Ýþlenilen kunusuna göre bu roman ne tür bir romandýr?
A.
B.
C.
Macera romaný
Köy romaný
Aþk romaný
Ödev için toplam
puan 19:
15
20 Aþaðýdaki metni dikkatlice okuyun ve verilen sorulara cevap veriniz.
YEL DEÐÝRMENLERÝ
(Don Kiþot'un eserinden bir alýntý)
"Don Kiþot otuz, kýrk kadar yel deðirmeni gördü ve silahþörüne bakarak:
- Dostum, dedi, talih tahminlerimizi gerçekleþtiriyor. Þu karþýdaki müthiþ devleri
görüyor musun? Otuzdan fazladýr. Ne olursa olsun bu maðrur düþmanlara hücum edeceðim. Býrakacaklarý þeyler bizim ilk servetimiz olacaktýr.
Sanço:
- Hangi devler? Dedi.
- Belki iki fersah uzaklýkta, kocaman kollarý olan þu gördüðün devler.
- Fakat efendim, dikkat buyurunuz; onlar yel deðirmeni. Sizin kol dediðiniz þeyler
de kanatlarý.
- Ah, zavallý dostum, ki sen macera hususunda henüz tecrübe sahibi deðilsin.
Bunlar devdir, ben bilirim. Korkuyorsun uzaklaþ. Ben bu gayrimüsevi ve tehlikeli
mücadeleye giriþtiðim sýrada sen bir tarafa çekil, dua et.
Þövalye böyle söyleyerek beygirini sürdü. Bunlarýn dev deðil, yel deðirmeni
olduklarýný haykýrmaktan helâk olan zavallý Sanço'yu dinlemiyordu. Deðirmenlere
yaklaþtýðý halde fikrini de deðiþtirmiyordu.
- Bekleyin beni, bekleyin alçak haydutlar, diyordu. Size tek baþýna bir þövalye
hücum ediyor.
Tam o sýrada biraz rüzgâr çýktý ve kanatlar dönmeye baþladý.
Don Kiþot devam etti.
- Ne yapsanýz nafile, dev Briaree'den (Briare) fazla kol sallasanýz, canýnýz yine
hafifleyemez.
Bunu söyledikten sonra kalkanýný öptü ve canýný Dülsine'ye emanet ederek, mýzrak
elde, ilk deðirmenin kanadýna saldýrdý. Kanat, onu da, beygirini de havaya kaldýrýp
birbirinden yirmi adým mesafe ile uzaklara fýrlattý. Sanço, eþeðini alabildiðine sürüp
imdada koþuyordu. Þövalye öyle þiddetle düþmüþtü ki, Sanço, efendisini yerden
kaldýrmakta güçlük çekti.
- Allah yardýmcýn olsun! Dedi… Bunlar yel deðirmenleridir diye bir saattir
haykýrýp duruyorum. Ýnsanýn kafasýnda baþka yel deðirmenleri de bulunmalýdýr ki,
bunu görür görmez anlamalýsýn.
Kahramanýmýz:
Kâfi! Kâfi! Dedi. Ýnsan, talihin cilvelerine esir olduðunu en ziyade harp mesleðinden anlar. Bilhassa düþman, kütüphanemi çalan o korkunç sihirbaz Freston olursa.
Þimdi yaptýðý marifeti pekâlâ anlýyorsun. Elimden devleri yenmek þerefini gasbetmek
için onlarý deðirmene tahvil (transver) etti. Ya sabýr! Sonunda, elbette kýlýcým onun
desisesini (numara, hile) altedecek.
Sanço:
- Ýnþallah dedikten sonra þövalyeyi ayaða kaldýrdý koþtu, omzu yayý yarýya
yerinden oynayan Rossinante'yi (Rosinant) de kaldýrdý."
16
6 puan
(1)
Bu alýntý ne ifade etmektedir?
A.
B.
C.
(2)
Bir olayýn tasviri
Bir kiþinin tasviri
Bir yerin tasviri
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
Servantes, Don Kiþot kiþiliðine neyi katmaktadýr?
A.
B.
C.
(3)
Dalgýnlýk, kendini beðenmiþlik
Korkaklýk, suskunluk
Aþýk olmak, çaresizlik
Don Kiþot eserde ne arzulamaktadýr?
A.
B.
C.
(4)
Zenginlere karþý savaþmak ve zengin olmak
Toplumdaki haksýzlýklarý ortadan kaldýrmak ve tanýnmýþ biri
olmak
Doðaya karþý gelmek
Eserdeki yel deðirmenleri neyi sembolize etmektedir?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(5)
Romandaki Don Kiþot kiþiliðinin antipotlarý (tersi) hangi kahramanlardýr?
_____________________________________________________________________
(6)
Avrupanýn en önemli romanlarý arasýnda yer almasýnýn temel düþüncesi
nedir?
A.
B.
C.
Dalgýnlýk, kendini beðenmiþlik
Korkaklýk, suskunluk
Aþýk olmak, çaresizlik
Ödev için toplam
puan 20:
17
HAMLET
(William Shakespeare'nin eserinden bir alýntý)
Laertes:
(Kral ölür)
Cezasýný hak etti. Kendi hazýrladýðý zehirdi. Gel birbirimizi affedelim,
soylu Hamlet: Ne benimle babamýn ölümü senin baþýna uðrasýn ne de
seninki benim baþýma!
Hamlet:
Tanrý o günah iþlemediðini bilsin!Ben de ardýndan geliyorum. Artýk
bittim Horatio. Talihsiz kraliçe, elveda! Bu felaket karþýsýnda rengi
atýp titreyen, bu oyunun dilsiz oyuncularý seyircileri olan sizler:
zaman olsaydý… Bu korkunç zaptiye bir tuttu mu aman vermyor. Ah,
size öyle þeyler anlatýrdým ki… Ama zararý yok, kalsýn. Bittim artýk
Horatýo. Sen sað kalýyorsun. Kuþkusu olanlara beni de davamý da
olduðu gibi anlat.
Horatio:
Aklýnýza böyle bir þey getirmeyin. Ben Danimarkalý olmaktan çok
eski Romalýlardaným. Bakýn burada o içkiden biraz daha var.
Hamlet:
Yiðit olduðunu göster, o kupayý bana ver. Býrak, alacaðým diyorum.
Ah, iyi yürekli Horatio, her þey böyle bilinmeden kalýrsa düþünsene
arkamdan adýmý ne kötü anlarlar! Eðer beni biraz sevdinse cennete
kavuþmakta biraz geç kal; bu mihnet (sýkýntý, üzüntü) dünyasýnda acý
çekmeye devam edip yaþa ki hikâyemi anlatasýn.
(Uzaktan uzaða askerlerin geçtiði duyulur. Ýçeriden top atýlýr.)
Bu savaþ gürültüsü de ne oluyor?
Osrik:
Lehistan'dan zaferle dönen genç Fortinbaras bu asker selamýný Ýngiliz
elçisine veriyor.
Hamlet:
Ah ölüyorum Horatio; zehrin kuvveti can býrakmadý bende. Ömrüm,
Ýngiltere'den gelen haberleri duymaya yetmeyecek. Seçimin
Fortinbras üzerinde kalacaðý içime doðuyor. Ölürken oyumu ona
veriyorum. Bunu kendisine söyle. Beni böyle davranmaya zorlayan
irili faklý bütün olaylarý da anlat. Geriye söz kalmýyor.
(Ölür.)
Horatio:
Soylu bir yürek atmaz oldu! Sevgili hükümdar oðlu, gecen hayýr
olsun. Sürü sürü melekler, dnleneceðin yere ilâhiler söyleyerek
götürsün seni. Davullar neden bu tarafa doðru geliyor?)
(Ýçeriden askerlerin ayak sesleri duyulur. Davullar, bayraklarla
Fortinbras ve Ýngliz elçileri, arkalarýndan da hizmetkârlar girerler.)
Fortinbras: Nerede bu manzara?
Horatio:
Görmek istediðiniz nedir? Eðer üzüntü ya da þaþkýnlýk duyulacak bir
þeyse daha fazla aramayýn.
Fortinbras: Bu ölü yýðýný aman nedir bilmemiþ. Ey gururlu ölüm, sonsuz
hücrende ne türlü bir þölen hazýrlýyorsun ki böyle bir vuruþta kanlýcasýna bunca soyluyu yerle bir ettin?
Birinci elçi: Manzara acýklý. Ýngiltere' den aldýðýmýz görevi yerine getirmek için
geç kaldýk. Bizi dinlemesi gereken kulaklar duymaz olmuþ. Emrinin
yerine getirildiðini, Rosencrantz ile Guildenstern'in öldüðünü
söyleyecektik. Þimdi artýk kimin aðzýndan teþekkür bekleyeceðiz?
18
5 puan
(1)
Eserdeki olaylar nerede olagelmektedir?
A.
B.
C.
(2)
Danimarka’da
Ýspanya’da
Ýngiltere’de
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
Hamlet ile Horatio arasýndaki diyalogun konusu (temasý) nedir?
A.
B.
C.
(3)
Hamlet'in son sözleri
Horatio'nun kahramanlýðý
Birinci elçiye gösterilen minnetarlýk
Metinden Hamlet'in üç özelliðini belirt:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(4)
Shakespeare hangi edebî akýmýna düþmektedir?
A.
B.
C.
(5)
Realizm
Hümanizm ve rönesans
Romantizm
Bu yazarýn ait olduðu edebî akýmýnýn en önemli özellikleri nelerdir?
En az üç tanesini yaz:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Ödev için toplam
puan 21:
19
10 YIL
1.
Geçen hafta ünlü Web sitesi (sayfasý) olan Yahoo kuruluþunun 10cu yýldönümünü kutladý. Kurucusu
olan Ceri Yang ve Deyvid Filo daha
talebe yýllarýnda iken bilgilerin bir
listesini yapma tutkusu kazanç
getiren bir iþ haline geldi. Bu sitenin (sayfanýn) aþlamasýndan hemen
sonra dot.com iþinin ilerleyiþinden
iyice yararlandýlar ve kýsa bir süre
içinde milyarder oldular.
2.
Þirketin temelleri her zaman kârlý
temeller üzerine inþa edilmiþtir
(oturtulmuþtur). Yang'ýn Associated Press haber ajansýna verdiði demeçte, þirketin
kârý olmadýðý zaman "felaket" diyor. Bu 10 yýl zarfýnda kazanýlan bu paralarýn büyük
bir kýsmý þirketin çalýþma yerlerinin güzelleþtirilmesi yerine þirketin geliþmesi için
harcanmaktadýr. Yahoo, 50 kiþilik küçük bir þirketten bugün 600 kiþilik dev bir þirket
haline gelmiþ bulunduðu halde, bu þartlar altýnda bile, burada çalýþanlarýn her biri þirkete ve iþine adamalýdýr. Þirketin yemekhanesinde rakip þirketi olan Google'da
olduðu gibi bedava yemek servis yapýlmamaktadýr.
3.
Filo, Yahoo'un 2.8 milyar dolarlýk sermayesinin halen %6.4 hissesine sahiptir.Yang,
bu yýl kendi hissesinin bir kýsmýný satarak þimdi yalnýz 2.1 miyar dolar ya da %4.8 '
lik kýsmýna sahiptir.
4.
Yahoo, her gün bu Web sitesinin e-postasýndan, ticaret, haber, eðlence, iþ arama, hava
raporu veya internete girip de bir þeyler arama amacýyla giren 345 milyon sýralý kullanýcýsý yanýnda 165 milyon kayýtlý kullanýcýsý vardýr.
5.
Filo, "10 yýl önce baþladýðýmýz zaman, hayatta kalabilme mücadelemizi yaparken
insanlar bize hiç bir türlü yardým sunmadýlar." dedi ve sözüne devam ederek "Çok
büyük rekabet vardý, her zaman olduðu gibi, fakat þimdi zirveye ulaþtýk ve bundan
sonraki baþarý bizlere baðlýdýr.“
6.
Yang ve Filo, Stenford Üniversitesi’nde daha talebe iken bilgi katalogunu hazýrlarken
bir çok bilgilerin baðlama ve aramasý ile baþlayan bu iþe baþlamýþ oldular. Bu bir
tutkuydu taa ki listeler büyüyünceye kadar. Bundan sonra geliþenler tarihe geçmiþ
bulunmaktadýr.
20
6 puan
(1)
Hayatýn hangi döneminde Web sitesini (sayfasýný) kurdular?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(2)
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
Yang ve Filo ne gibi iþ yapmaktadýrlar?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(3)
Yang Associated press haber ajansýna verdiði demeçte neden bahsetmektedir?
A.
B.
C.
(4)
Kayýplardan
Üretimden
Kârdan
Kârýn en büyük bölümünü ne için kullanmaktadýrlar?
A.
B.
C.
(5)
Yeni ürünlerin geliþtirilmesi için
Birolarýn dekorasyonlarý için
Yeni ürünlerin geliþtirilmesi ve birolarýn dekorasyonlarý için
Yang, Yahoo'nun bir dev olduðunu söylemektedir.
Niye böyle düþünmektedir?
A.
B.
C.
(6)
Çok sayýda çalýþanlarýn olduðu için
Çok sayýda sayfalarýn olduðu için
Çok sayýda hizmetin olduðu için
Yahoo, Google'dan neye göre farklýlýk göstermektedir?
A.
B.
C.
Daha az mesai ve ücretsiz (parasýz, para vermeden) yemek yok
Daha çok ödenir ve ücretsiz yemek var
Ücretsiz yemek yok ve daha fazla mesai yapýlýr
Ödev için toplam
puan 22:
21
MAKEDONYA ELMASI
Makedonya’nýn mikro iklim þartlarý ki
burada Akdeniz ve kýtasal iklimlerinin
karýþtýðý yer ve topraðýn pedolojik yapýsý ile
optimal nem oraný, elma üretiminde en iyi
kaliteyi elde etmeyi saðlamaktadýr.
saðlýklý bir yaþamý devam etmemiz demektir.
Elmadaki minerallerin yapýsý ayný zamanda
insandaki minerallerin dengesini korumakta
ki bu da saðlýklý yaþam için bir koþul sayýlmaktadýr. Son olarak, elmanýn ya da elmadan
yapýlmýþ meyve suyunun her gün içilmesi ya
da yenilmesi, gereken var olan bütün bileþenleriyle (komponentleriyle) ve sindirim enzimlerinin vücuttaki hormonal dengeyi saðlamaktadýr. Nutrisisionistler boþuna demiyorlar, eðer hergün yatmadan önce birer elma
yemiþ olursak saðlýmýzý korur ve kendi kendimize doktor olmuþ oluruz.
Herkesce bilinmektedir ki Makedonya’da
meyve yetiþtirilmektedir. Bunlar arasýnda
özellikle elma kendi tadý besleyici özelliði,
tadý ve kalitesi bakýmýndan Avrupa’da en iyisidir. Ülkemizi ziyaret eden turist ve diðer
ziyaretçilerin dediklerine göre Makedonya
elmasý meyvelerin en lezzetlisi olma özelliðine sahiptir.
Eðer her yetiþkin veya çocuk günde birer
elma yemiþ olsa, Makedonyada insan baþýna
elmanýn yýllýk tüketimi 60 kg. olacaktý. Ne
yazýk ki Makedonyada insan baþýna yýllýk
üretim ancak 17 kg. dolayýndadýr.
Makedonya’nýnýn elmasýnýn besin deðeri
çok yüksetir , çünkü 100 gram elma yalýnýz
58 kilo kalorisi var ve diðer taraftan da insan
organizmasý için vazgelemez olan organik
biçiminde zengin minerallerle ve oligoelementlerle de çok zengindir.
Makedonya’da herkesin damaðýna göre
elma yetiþtirimektedir. Ve çevremizdeki
doðanýn hediye ettiði bu doðal ekolojik gýdalardan olan Makedonya elmasýný devamlý
kullanmadýðýmýzý düþündüðümde diyorum ki
vücudumuza ne kadar da zarar vermekteyiz.
Minerallerler ve oligoelementlerin yanýsýra elma þu vitaminleri içermektedir: betakaroten, B grubu vitaminleri ve vitamin C.
Dünyaca ünlü nutrisionistler (beslenme
uzmanlarý), elmanýn her gün yenilmesinin
faydalarýndan bahsederken þunu vurgulamaktadýrlar, elmayý yediðimiz zaman her zaman
yemekten sonra deðil, yemekten önce yemeliyiz.
Onun organizmamýzda yaptýðý tepkime (reaksiyon)
asit-baz dengesinin düzenlenmesini saðlamakta ki bu
Elmanýn tadýna bugün hatta bu Tanýtým
programýmýzda sizin damak tadýnýza uygun
seçeceðiniz "Makedonyanýn Damak Tadý" elmamýzdan tadacak ve Makedonya’nýn en iyisinden tattýðýnýza dair karar vereceksiniz.
22
6 puan
(1)
Makedonyada üretilen en iyi kaliteli elmanýn üretilmesi için gerektiren
üç iklim þartýný yaz:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(2)
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
Elma yemenin faydalarý ile ilgili hangi paragrafta bahsedilmektedir?
_____________________________________________________________________
(3)
1
Elma ile ilgili olan sloganý yazýnýz:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(4)
Vücutta, 100 gr. elmadan kaç kilokalori çýkar?
_____________________________________________________________________
(5)
Elma hangi vitaminleri içermektedir (vardýr)?
_____________________________________________________________________
(6)
Neden enzimlerin insanýn beslenmesinde önemlidir?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Ödev için toplam
puan 23:
23
SOFRALARIN DEÐÝÞMEZ YÝYECEÐÝ
"EKMEK"
1.
1. Soframýzda, her öðünde yer alan, olmazsa olmaz bir tek yiyecek vardýr ki, o da çok
yakýndan tanýyýp bildiðimiz ve tadýndan asla vazgeçemediðimiz ekmeðimizdir. Onun
güzel tadý dilimize öylesine yer etmiþtir ki, atasözlerinde, benzetmelerde, günlük yaþamda bir an bile býrakmaz peþimizi. Ekmek üzerine yemin ederiz. Direnmek, zorluklarla
mücadele, hem ekmek içindir, hem de bu mücadeleyi sürdürebilmek için gerekli gücü
ekmekten alýrýz. Alnýmýzýn teriyle "ekmek parasý" kazanýrýz ama "ekmek arslanýn aðzýndadýr".
2.
Bu güzel ve deðerli besin yalnýz ülkemizde deðil dünyanýn dört bir yanýnda da en çok
üretilen ve tüketilen temel besin kaynaðýdýr. Yapýlýþ biçimleri, türleri, kullanýlan
malzemeler, ülkenin coðrafi ve kültürel yapýsýna göre farklýlýklar arzeder. Ortadoðu, Asya
ve Afrika'nýn birçok bölgesinde hâlâ, geçmiþi oldukça eskilere dayanan mayalanmýþ yassý
ekmek kullanýlýr. Ayný þekilde Hindistan'da Hint darýsý, Orta ve Güney Amerika'da
"Tortilla" denilen yassý ekmek kullanýlýr. Brezilya'da manyoktan yapýlan küçük ekmekler
sofralara lezzet katar. Uzakdoðu ülkeleri geleneksel yiyecekleri pirinçten vazgeçemeseler bile, ekmek onlarýn yaþamýnda da pirinçle birlikte yerini korumaktadýr. Almanya,
Rusya ve Kuzey Avrupa'da çavdardan kara ekmek de tüketilir.
3.
Ekmek, baþta buðday, mýsýr, çavdar, arpa, soya, darý gibi tahýllar olmak üzere çok çeþitli
bitkilerden elde edilen unla yapýlýr. Unun suyla yoðrularak hamur haline dönüþtürülüp
mayalanmasýyla ve daha sonra ateþte piþirilmesiyle gerçekleþtirilir. Yoðrulmuþ hamur,
kabarmasý için yaklaþýk 4 saat beklemeye býrakýlýr. Mayalanma sýrasýnda ortaya çýkan
karbondioksit gazýyla hacmi büyüyen hamur parçasý birer ekmeklik eþit parçalara ayrýlýr.
Son iþlem ise bu parçalarýn fýrýna sürülmesidir.
4.
Ekmeðin geçmiþi insanýn geçmiþiyle paraleldir. Ýlk çaðlarda, soðuk iklimin hüküm
sürdüðü topraklarda et için avcýlýk yapýlýrdý. Avrupa ile Asya'nýn güney bölgelerinde ise,
avcýlýk yapýlmakla birlikte, sýcak iklimin etkisiyle etlerin uzun süre korunamamasý, bu
bereketli topraklarda tarýmýn geliþmesine sebep oldu. Buralarda ürünler genelde tahýla
dayalýydý. Tahýla dayalý ürünleri tüketmeye baþlayan insanlarýn yaþadýðý ilk bölgelerden
biri de Anadolu'dur. Anadolu'da yaþamýþ Asur, Hitit ve Sümer medeniyetlerinden kalan
tarihi eserlerde, tarýmla uðraþan insan figürlerine rastlanmaktadýr. Bu buluntulara dayanarak ekmeðin ilk kez 12 bin yýl önce yapýldýðý ve kabaca ezilen tahýlýn suyla yoðrularak
hamurun sýcak taþlar üzerinde sýcak külle piþirildiði sonucuna varýlýyor. Ýlk mayalý ekmek
ise tesadüf sonucu kendi kendine mayalanma olayýnýn oluþmasýndan sonra keþfediliyor.
5.
Bu insanlýk tarihi kadar eski gýdayý üreten ekmekçilerin kökeninin, Hz. Adem'e, yani ilk
insana kadar dayandýðý rivayet edilir. Evliya Çelebi gezi yazýlarýný topladýðý ünlü eseri
Seyahatnamesi'nde, 17. yüzyýlda Ýstanbul'da 999 fýrýn ve 10. 000 ekmekçi olduðundan
söz ediyor. Evliya Çelebi, ekmekçi esnafýnýn, buðdayý Cebrail'in emriyle un haline
getiren Hz. Adem'i kendilerine pir kabul ettikleri, Hz. Muhammed döneminde yaþamýþ
olan Amr bin Umran'ý da çok önemli gördüklerini anlatýyor. Osmanlý'da ekmek, fýrýnlarda, tezgahta, sokak aralarý ve semt pazarlarda, binek arabalarý ve küfelerde satýlýrdý.
Sanayileþmeyle çabuk ve seri üretim, geleneksel ekmek yapýmýný daha kolay hale getirse
bile, kökeninin insanlýðýn varoluþuna dek uzandýðýný, þu atasözümüz ne güzel de betimliyor: "Aðacýn kökü toprak, insanýn kökü ekmektir. "
24
6 puan
(1)
Aþaðýdaki ekmek çeþitlerinden hangisi Avrupa'da yapýlýr?
A.
B.
C.
D.
(2)
çavdardan
küçük ekmek
mayalanmýþ yassý ekmek
pirinç ekmeði
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
Metinde hangi tahýl türleri geçmektedir?
A.
B.
C.
(3)
buðday, mýsýr, ayçiçeði
mýsýr, buðday, yulaf
çavdar, mýsýr, buðday
Mayanýn keþvi ile ilgili hangi paragrafta sözedilmektedir?
A.
B.
C.
D.
(4)
1,
2,
3,
4,
2
3
4
5
Hamurun mayalanmasýndan sonra ortaya çýkan gazýn adý nedir?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(5)
Eski milletler ekmek üretiminde hangi tahýl türlerini kullanýyormuþ?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
(6)
Metinde, ekmeðin geçmiþi insanýn geçmiþiyle paraleldir diye denilmektedir.
Bu yazýyý yazan kiþi neye dayanarak yazmaktadýr?
A.
B.
C.
D.
Tarihi bilgilere dayanarak
Efsanelere dayanarak
Kendi yaptýðý analizlere dayanarak
Eski yazýlý kaynaklara dayanarak
Ödev için toplam
puan 24:
25
25 Okuyacaðýn metnin sonunda verilen kelimelerin hangileri Arap sayýlarýn yerlerine kul lanýlmalýdýr?
KIZ KULESÝ EFSANELERÝ
Kýz Kulesi Üsküdar'da, Salacak'ýn 150-200 metre kadar açýðýnda, küçücük bir ada üzerinde þirin,
beyaz bir yapý olarak inþa edilmiþ olan Kýz Kulesi, Ýstanbul'un güzelliðine güzellik katan baþlýca
mimari unsurlardan biri. Tarihi yarýmadayý Üsküdar kýyýlarýndan seyretmeyi sevenler, Ýstanbul
panoramasýnýn Kýz Kulesi'yle nasýl bir renk ve canlýlýk kazandýðýný bilirler. Tarihin eski dönemlerinden beri bilinen bir mevki olan Kýz Kulesi, sadece estetik zerafetiyle deðil, efsaneleri ve anýlarýyla
da Ýstanbul'u zenginleþtiriyor. Kýz Kulesi ile ilgili söylentilerin en eskilerinden biri, Ýstanbul'un, ya da
o zamanki adýyla Byzantiun'un Atina'nýn hükümranlýðý altýnda olduðu döneme dayanýyor. Bu 32 göre,
Makedonya Kralý Filip'in Ýstanbul'a saldýrma ihtimaline karþý, Atina krallýðý, Ýstanbul'u korumak
üzere Amiral Hares komutasýnda 40 pare gemi gönderiyor. Hares'in çok sevdiði eþi Damalys öldüðünde, amiral, eþini buradaki kayalýktan içine oydurduðu bir mezara defnediyor.
Bir baþka efsaneye göre ise, Leandra adlý bir genç burada bir genç kýza aþýk oluyor. Her gece,
sevgilisiyle buluþmak için karþý kýyýdan yüzerek buraya gelen Leandra'ya yol göstermek için, sevgili
Kýz Kulesi'nin bulunduðu kayalýklarýn üstünde ateþ yakýyor. Bir fýrtýnalý gecede genç kýzýn yaktýðý
ateþ sönüyor. Leandra, kayalýklarý bulamýyor ve yolunu 33 . Boðazýn serin ve karanlýk sularýnda
boðulup gidiyor. Leandra'nýn ölümüne dayanamayan sevgilisi de intihar ediyor.
Bizans dönemiyle ilgili efsane de, eski Yunan hikayesindeki gibi 'acý son'la bitiyor. Falcýlar, Bizans
kralýna, 'sevgili kýzýn, yýlan sokmasýndan ölecek' diye, kötü bir haber veriyor. Kral, kýzýný yýlan sokmasýn diye, Kýz Kulesi'nin bulunduðu kayalýklara bir ev yaptýrýp, kýzýný buraya yerleþtiriyor. 34 genç
bir subay, kralýn kýzýna aþýk oluyor. Günlerden bir gün, genç subay, prensese sunmak için demet
çiçek hazýrlýyor. Çiçek demetinin içinde gizlenen bir yýlan, talihsiz prensesi sokup öldürüyor.
Selçuklu dönemiyle irtibatlandýrabileceðimiz Battal Gazi efsanesinde ise 'mutlu son' var. Battal
Gazi, Üsküdar Tekfuru'nun kýzýna aþýk olunca, Tekfur, kýzýný burada yaptýrdýðý kuleye hapsediyor.
Bunu öðrenen Battal Gazi, 35 basarak Tekfur'un kýzýný kaçýrýyor. Evliya Çelebi'nin hikayesi ise
Osmanlý döneminde geçiyor. Çelebi, Sultan Beyazid- i Veli zamanýnda, Kýz Kulesi'nde yaþayan bir
velinin, her gün cübbesinin eteklerini toplayýp denizin üstüne oturarak Sarayburnu'na gittiðini ve
Sarayda Padiþah'a ders verdiðini anlatýyor.
Üsküdar açýklarýndaki Kýz Kulesi'nin bulunduðu kayalýklarda 'insan yapýsý' bir bina bulunduðuna dair ilk kesin bilgiler 12. yüzyýla dayanýyor. Bizans Ýmparatoru I. Manuel Komnenos'un, Boðaz'ýn Marmara'ya bakan tarafýna iki tane savunma kulesi yaptýrdýðý kaydediliyor. 36 Kýz Kulesi'nin
bulunduðu yerde, diðeri de Sarayburnu kýyýlarýnda olan bu kulelerin arasýna Ýstanbul'a yönelik
saldýrýlarý önlemek ve ticari gemilerin vergi kaçýrmasýný önlemek için zincir geriliyor.
Bizans vakanüvisleri de, Osmanlý Sultaný Orhan Bey'in Üsküdar'a 37 geldiðini, Sultan Orhan'ýn
kayýnpederi Kantakuzenos'un ise karþý kýyýdan Kýz Kulesi'ne kadar gelerek buradan Sultan Orhan'a
elçiler gönderdiðini kaydediyor.
Fetih sýrasýnda da Venedik 38 bir deniz birliðinin burayý üs olarak kullandýðýna dair bilgiler var.
Fetih'ten sonra, Fatih Sultan Mehmet Kýz Kulesi'nin bulunduðu yere bir kale yaptýrmýþ. Kýz
Kulesi, Fetih'ten sonra çeþitli zamanlarda onarýlýyor ve bazý deðiþikliklere uðruyor. Kulenin Osmanlý dönemindeki son büyük onarýmý 2. Mahmut döneminde (1808- 1839) yapýlýyor. Hattat Rakým'ým
kitabesiyle belgelenen bu onarým (H. 1248/M. 1832- 33), Kýz Kulesi'ne bugünkü 39 veriliyor. Kule
daha sonra 1943 yýlýnda içeriden betona çevriliyor. Baþlangýçta, savunma amacýyla inþa edilen Kýz
Kulesi bu özelliðini Osmanlý döneminde de bir süre muhafaza ediyor. Ancak, Ýmparatorluðun sýnýrlarý geniþledikçe savunma amacý önemini kaybediyor. Bunun yerine, denizcilere yol gösteren bir
fener olma 40 öne çýkýyor.
26
9 puan
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
32
A.
B.
C.
D.
fýmraya
habere
soruya
söylentiye
A.
B.
C.
D.
buluyor
çiziyor
gözlüyor
kaybediyor
A.
B.
C.
D.
Ancak
Çünkü
Öylece
Sadece
A.
B.
C.
D.
kaleyi
konaðý
köþkü
kuleyi
A.
B.
C.
D.
1
2
1
2
1
2
1
2
Biri
Diðeri
Ýkisi
Öbürü
1
2
A.
B.
C.
D.
gibi
göre
kadar
yakýn
1
2
A.
B.
C.
D.
ait
bakan
kalan
sahip
1
2
A.
B.
C.
D.
adýný
önemini
þeklini
yerini
1
2
A.
B.
C.
D.
esrarý
özelliði
güzelliði
þansý
1
2
1
2
33
34
35
36
37
38
39
40
Ödev için toplam
puan 25:
27
ANTÝK ÇAÐ'DA ÝZMÝR DÜNYANIN GÖZBEBEÐÝYDÝ
1.
Çarpýk kentleþmeyle görünümünü bozduðumuz, yetersiz alt yapýyla kokuttuðumuz,
dere yataklarýnda bile gecekondulaþmaya izin verdiðimiz Ýzmir, antik çaðlarda da
güzelliðiyle ünlüydü. Dönemin ünlü seyyahý Strabon, eski ismi Smyrna olan Ýzmir
için, "Gezdiðim tüm kentlerden daha güzel" demiþtir. Anadolu'yu katýr sýrtýnda
dolaþarak, birçok antik kenti dünyaya tanýtan E. Bean de Ýzmir için, "Dünyanýn en
güzel köþelerinden biri" demiþtir. Ancak bazý konulardaki kötü kederinden olsa gerek, Antik Çað'da da mimarlarýn kanalizasyon sistemini tam olarak oturtamamalarý
yüzünden Ýzmir'in, kýþ aylarý boyunca sular altýnda kaldýðý bilinmektedir.
2.
Ýzmir'in ilk yerleþim birimi Bayraklý'dýr. "Tepekule" adlý tepecik üzerindeki Antik
Ýzmir kenti M. Ö. 3000 - 300 tarihleri arasýndaki yerleþme katlarýndan oluþmaktadýr. Bayraklý Höyüðündeki ilk bilimsel kazý, Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal tarafýndan, Ýngiliz ve Türk üyelerden oluþan bir heyetle, 1948 ve 1951 yýllarý arasýnda
gerçekleþtirildi. Akurgal Bayraklý kazýlarýný 1966'dan 1993'e kadar kesintisiz
sürdürdü. 1993'ten bu yana da, çalýþmalar eþi Doç. Dr. Meral Akurgal tarafýndan
yapýlýyor. Eski Ýzmir'i gün ýþýðýna çýkarmaya devam eden Kazý Baþkaný Doç. Dr.
Akurgal, 52 yýllýk çalýþmayla ilgili olarak bize þu bilgileri aktardý:
"Belirli bir sistem içinde, yýllardýr devam ettirilen özverili ve baþarýlý kazýlar
boyunca, eski Ýzmir kentinin 20 dönümlük bir bölümü gün ýþýðýna çýkarýlmýþtýr. Bu
çalýþmalarla, ontr kentin ana yapýsý olan (Athena Tapýnaðý), Ýzmir'in batýsýndaki limandan tapýnaða ulaþan anayol (Athena Caddesi) ve bu anayola dik olarak ulaþan
yan sokaklar, evler ortaya çýkarýlmýþtýr. "
3.
Batý Uygarlýðý'nýn günümüze deðin bilinen en eski taþ çeþmesi 1948- 51 yýllarý
arasýndaki çalýþmalarda ortaya çýkarýlmýþtýr. 1997- 98 yýllarýnda çeþmenin güneybatýsýnda çalýþmalar yapýlýrken kent duvarý dýþýnda kireçtaþý lahit ve piþmiþ toprak
pithoslardan oluþan mezarlara rastlanmýþtýr. Bu mezarlar M. Ö. 7. Yüzyýlýn sonu ve
6. yüzyýlýn ilk yarýsýna aittir.
Tarihçi Herodotos'tan öðrendiðimize göre, M. Ö. 600 yýllarýnda Lidya Kralý
Alyattes, Ýzmir'i yakýp yýktýktan sonra terk etmiþtir. Bu saldýrýnýn ardýndan Ýzmirliler kentlerini, evlerini, dükkanlarýný ve özellikle Athena Tapýnaðý'ný daha güzel ve
daha görkemli bir þekilde yeniden yapmýþlardýr.
4.
Antik Çað'dan günümüze kadar geçen yüzyýllar boyunca Ýzmir, seyyahlarýn gözbebeðidir. 19. yüzyýlda Ýzmir'e gelen ve þehre hayran kalan Alman Seyyah Paul Von
Lindau, Ýzmir için, "Günbatýmýnýn dünyada en keyfle izlendiði yer" demiþti. Seyyah, ayrýca Ýzmir'i "Batýnýn modern kenti" olarak nitelemiþtir. Acaba "seyyahlarýn
gözbebeði" Ýzmir'den geriye neler kaldý? Hem yakýn geçmiþimizi hem de kazýlarýn
büyük bir gayretle sürdüðü Antik Çað'ýn Ýzmir'ini yeterinde koruyabildik mi?
Ýzmir'e ismini veren Antik kent Smyrna'yý gezerken hemen kuzeyimizde yükselen
çarpýk binalarý, gecekondular ve güzelim baðlarýn arasýnda, korunmaya alýnmýþ
Antik kentin içine girerek, "kafa çekenlere" ne demeli? Doç. Dr. Meral Akurgal'ýn
bu konudaki üzüntüsünü fark ediyor ve hassasiyetine katýlýyoruz!
28
7 puan
(1)
Birinci paragrafta iki gezginin görüþlerine yer veriliyor. Aþaðýdakilerden
hangisi gezginlerin düþünceleri ile ilgili olarak en doðru bilgiyi veriyor?
A.
B.
C.
D.
(2)
Gezginler Ýzmir hakkýnda farklý düþünüyorlar.
Ýzmir'e dengesiz geliþmiþ bir þehir diyorlar.
Ýzmir'i çok beðendiklerini dile getiriyorlar.
Ýzmir'i sýradan bir þehir olarak nitelendiriyorlar.
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
Birinci paragrafa antik Ýzmir'in eksik yaný nedir?
A.
B.
C.
D.
(3)
Belediyenin kötü çalýþmasý
Denizin kirli olmasý
Düzensiz kanalizasyon
Yetersiz yerleþim yerleri
Anadolu’nun antik kentlerini tanýtan gezginlerden E. Bean adlý gezgin
Anadolu’yu ne ile gezmiþtir?
_____________________________________________________________________
(4)
Ýzmir antik kentinin ilk yerleþim birimi hangisidir?
_____________________________________________________________________
(5)
Lidya Kralý Alyattes, hangý yüzyýlda Ýzmir'i yakýp yýktýrmýþtýr?
A.
B.
C.
D.
(6)
M.
M.
M.
M.
Ö. 7000- 600 yýllarýnda
Ö. 5000- 300 yýllarýnda
S. 3000- 200 yýllarýnda
S. 1000- 400 yýllarýnda
Athena Tapýnaðý neden yeniden yapýlmýþtýr?
A.
B.
C.
D.
(7)
Bir saldýrý sonucu yaðmalanýp yakýldýðý için
Depremde yýkýlýp kullanýlmaz hale geldiði için
Sellerin binaya büyük zarar verdiði için
Tapýnak çok eski ve yetersiz olduðu için
Alman gezgin Ýzmir için ne demiþtir?
_____________________________________________________________________
Ödev için toplam
puan 26:
29
BOÞ SAYFA
30
BOÞ SAYFA
31
BOÞ SAYFA
32

Turski jazik-test-matura-april

Transkript

Benzer belgeler

ConSensor 2.0

b1 düzeyi - Perugia.edu.gr

VARLIK KİTAP EKİ CEM AKAŞ`IN °OLGUNLUK ~AĞl UÇLEMESİ

İNCELİK VE İNSANLIK SINAVI Prof. Dr. Mustafa TEMİZ Dikkatle

Matematik

2013 - Kimya Dersim

6. Sınıf Kitapçığı - Özel Körfezim Eğitim Kurumları

Yüksek Olgunluk Seviyeleri Faaliyetlerine Nerden - CEUR