işletmelerde ihtiyaca uygun cad/cam seçimi ve talaşlı üretim firmaları

Transkript

ÜAS’12, Üretim Araştırmaları Sempozyumu, Gediz Üniversitesi, Menemen-İzmir. 27-29 Eylül 2012
İŞLETMELERDE İHTİYACA UYGUN CAD/CAM SEÇİMİ VE TALAŞLI
ÜRETİM FİRMALARI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA
Ferhat Güngör
Marmara Üniversitesi
Teknik Eğitim Fakültesi,
[email protected]
Emine Taşcı,
Marmara Üniversitesi,
Teknik Eğitim Fakültesi
[email protected]
Kübra Tozluklu,
Marmara Üniversitesi
Teknik Eğitim Fakültesi
[email protected]
ÖZET
Talaşlı üretim işletmeleri, gelişen teknolojiyi yakından takip etmektedir. Rekabet edebilmenin etkili
yolunun çeşitli marka CAD yazılımlarından birini tasarımlarında kullanmak olduğunu keşfetmişler ve bu
tasarımları bilgisayar ortamında arşivleyip, düzeltme ve yeni tasarımları hızlı bir şekilde buradan
yapabilmektedir. Yazılımlar parametrik olmaya başlayınca tasarımdan CAM yazılımlarına aktarmak da
oldukça kolaylaşmıştır.
Bu yazılımlara her geçen gün yeni modüller eklenerek daha fonksiyonel hale getirilmişlerdir. İşletmelerin
bu yazılımları kullanmaları bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu yazılımları seçerken doğru
tercih yapmak, yatırım maliyetleri bakımından önemsenmelidir. Günün ihtiyaçlarına cevap verdiği
düşünülerek satın alınan bir yazılım, kısa bir süre sonra alınan CNC tezgahlarında kullanılan CAM
yazılımlarına uyumda zorlanıyor yada çalışmıyor. Resim kodlaması için gerekli bir modül alınmış yazılım
tarafından desteklenmeyebiliyor. Ürün tasarımının kritik bölgelerinde karar vermede kullanılan analiz
yazılımları satın alınan program tarafından kullanılamıyor gibi oldukça fazla sorunlar bulunmasının
nedeni günün problemlerini çözmede ucuz yazılım satın alınmış olmasıdır.
Bu tür yazılım yatırımlarında günün değil geleceğin planlanması ve yatırımın doğru yapılması
verimliliğin arttırılması konusunda Talaşlı üretim firmalarını bilinçlendirmek, kısıtlı bütçeleriyle doğru
CAD/CAM yazılımlarının seçimine destek olmak üzere bir anket çalışması yapılmıştır. Bu konuda
yapılan yanlışlıklar ortaya konarak, özellikle “sermayesi küçük, cesareti büyük” olan KOBİ’leri doğru
yönlendirme ile ekonomik üretim yapmalarını sağlamaktır.
Anahtar Kelimeler: CAD/CAM, verimlilik, ekonomik üretim
APPROPRIATE CHOICE OF CAD/CAM PROAGRAMS AT COMPANIES
AND A RESEARCH ON MACHINING COMPANIES
ABSTRACT
Machining Companies follows trending technologies. It is discovered that the effective way of
competition with other companies is to use CAD software of various brands at their designs by machining
companies. Also, these designs can be archived, be edited and new designs can be created quickly on
computers. It becomes easier to transfer designs to CAM software, as software becomes parametrical.
These software becomes more functional by adding new modules day by day. Some problems can be seen
due to these software in companies. Capital costs should be considered as choosing these software.
Software can be bought as it is thought that it would satisfy the company’s needs for a day, but later on it
can be a problem to its compatibility with a CAM software of a new CNC machine. A module that bought
for picture coding may not be supported by software. Solving today’s problems with cheap software
programs may cause bigger problems in analysis programs that is used in making decisions at critical
parts of design as compatibility problems.
Survey study is done to raising awareness of machining companies about making future plans not today’s,
making the right investment and increasing productivity with these kinds of software investments and to
support the right CAD/CAM software choice with a strict budget. In this research, mistakes that are done
in this aspect are revealed. Furthermore, this research causes especially “low budget, high courage” SME
to be directed in the right path and making economical production.
Key words: CAD/CAM, productivity, economic production.
GİRİŞ
Günümüzde CNC tezgâhlarından, torna, işleme merkezleri ve otomatların yaygın kullanımı sonucunda,
talaşlı imalat firmaları kapasitelerini arttırmıştır. Özellikle otomotiv, savunma sanayi, havacılık, vb
faaliyet alanlarında kesici uçlar, takım tutucuları, döner tablo, hız kafaları ve en önemlisi CAD ve CAM
yazılımlarına yatırım artmıştır. Satışlar yükselmiş, talaşlı imalat sektörü canlanmış, istihdam artmış, iş
kapasitesi yükselmiştir.
Bu beraberinde üretim hızının arttırılması için yeni teknolojileri kullanma cazibesini de yükseltmiştir.
Özellikle CAD ve CAM yazılımları, CNC işleme merkezi alan firmaların olmazsa olmazı haline
gelmiştir. Bazı tezgâh satıcıları yazılım firmaları ile ortak hareket ederek, tezgâhları için uygun ve
anlaşma yaptıkları yazılım firmalarını da müşterilerine önermektedir.
CAD ve CAM yazılımlarına ihtiyaç duyan firmalar, yazılım satan firma elemanlarının öncelikle güven
vericiliği, bilgi ve kendi imalat durumlarına göre tavsiye ettiği yazılım ve modüllere yönlendirilmektedir.
Bu durumda iki sorunla karşılaşılmaktadır. Birincisi; Yazılımı alan firma öncelikle kullanıcısı kolay
bulunabilen yazılımı tercih etmektedir. Çünkü yüksek ücret ödeyip almak istediği programı kullanan
personele kolay ulaşamadığı zaman, yazılımın etkin ve verimli kullanılması zaman almakta, bulduğu
personelin ücreti de çok pahalıya gelmektedir. İkincisi; Teknik hizmet ve eğitim desteği ön plana
çıkmaktadır. Yazılım satışı yapan firma destek sözü vermesine rağmen, iyi yetişmemiş ama genç neslin
çabuk öğrenebileceğine inandığı kişileri istihdam ettiği için, ya işin nasıl yapıldığı konusunda deneyimi
yok yada yazılımın bir çok fonksiyonunu henüz uygulama şansı olmadığı için bilmiyor.
Yazılım satışı yapan firmalar birinci sorunu çözmek için çok akılcı yöntem kullanmaktadır. Kırık
yazılımların teknik okul öğrencileri arasında yada meraklı teknik elemanların kullanımına göz
yummaktadır. Böylece gönüllü kullanıcı sayısı artmakta, CAD/CAM yazılımlarını alan firmalara
potansiyel iş gücü, masrafsız ve gönüllülük esasına göre artmaktadır. Böylece, diğer yazılımlara rekabet
üstünlüğü sağlarken, kendi tabirlerine göre “satış patlaması” yaşamaktadır. Burada belirtmek gerekir ki,
kırık yazılımı kullanmayı desteklemiyoruz.
İkinci sorunu çözmek için ise birinci sorunun çözümü ile aynı zamanda kendi teknik hizmet ve eğitim
konusundaki potansiyel iş gücünü de oluşturmaktadır. Genç CAD/CAM operatörleri yaşanan, sık
tekrarlanan teknik sorunları ve kullanım eksiklikleri konusunda oldukça iyi deneyimlere sahip olmaya
başlamışlar, iyi birer çözüm ortağı ve operatör olmakla beraber çok sayıdaki deneyimlerini paylaşarak iyi
birer eğitimci haline de gelmişlerdir.
Talaşlı imalatta faaliyette bulunan firmaların kulaktan dolma bilgilerle, eş-dost tavsiyesiyle satın aldıkları
CAD/CAM yazılımları bazen firmalarına pahalıya mal olmaktadır. Bu durum CNC tezgâhlarının satın
alınmasında da yaşanmaktadır. Örneğin; Havacılık yan sanayiinde talaşlı imalatta ve hassas işlerde
kullandığı pahalı CNC tezgah ve CAD/CAM yazılımını, basit saç kalıpçılığı yapan arkadaşına tavsiye
edebilmekte ve arkadaşının firmasını zarara sokabilmektedir.
Firma talaşlı imalatta faaliyet alanına göre önce işi için gerekli öncelikleri belirlemeli ve daha sonra
uygun olan CAD/CAM yazılımları satan firmayla bilinçli bir şekilde iletişim kurup ne istediğini ve niçin
istediğini anlatmalı, fonksiyonellik, hız, fiyat vb bakımından uygunsa istediği yazılımı ve modüllerini
veya ortak çalışan analiz vb programları satın almalıdır.
Bu çalışmamızda; Firmalarda yazılım kullanan ve talaşlı imalatta faaliyet gösteren firma patron ve
operatörleriyle ön görüşmeler yapılarak, yazılımın hangi özelliklerini kendi işleri için tercih ettiklerini ve
çok kullandıklarını sorduk. Bunları önce 6 kategoriye ayırdık, her bir kategori için alt fonksiyon ve
özellikleri ile ilgili sorular hazırladık ve alansal araştırmayı başlattık. Firmalara gönderdiğimiz,
anketlerden hedeflediğimiz sayıya ulaşamadık ama değerlendirme yapmaktan geri durmadık.
Değerlendirme sonuçları fikir verme ve seçim ölçütleri yönünden olumluydu.
1. TALAŞLI ÜRETİM FİRMALARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER
Talaşlı Üretim firmaları, malzeme üzerinden talaş kaldırarak parçaları şekillendirme ile üreten firmalardır.
Makine, Otomobil, Savunma Sanayi ve Havacılık sektörü başta olmak üzere neredeyse tüm sektörlere
üretim yapabilmektedir. Değişik talaş kaldırma tezgâhlarını kullanırlar, Testere, Matkap, Vargel, Planya,
Torna, Freze, Broş, Taşlama tezgâhları vb gibi. Son dönemlerde teknolojinin gelişmesiyle, bu
tezgâhlardan CNC türlerine geçiş olmuştur. Üretim yapan firmalar bünyelerinde, tasarım, imalat, montaj
ve sevk faaliyetlerini de yürütürler. İmalatı yapan firmalarda tasarım müşteriden gelirdi. Ancak CNC
tezgâhlarına geçiş, CAM yazılım kullanımlarını bu firmalarda gerekli kılmıştır. CAM yazılımını
kullanmak için CAD çizimlerine ihtiyaç oluşturduğundan yeni dönemde firmalar parametrik CAD ve
CAM yazılımlarını kullanarak, CAD ve CAM için iki ayrı operatör yerine tek CAD/CAM operatörü
kullanarak işlerini yapmaktadırlar. Böylece tek personel tasarrufuyla yazılımın yatırımını geri
kazanmaktadır.
2. CAD/CAM KULLANIMININ GELİŞİMİ
2.1. CAD gelişimi: Genelde bilgisayar gelişimine bakarak CAD/CAM kullanımının gelişimini
tanımlamak daha doğru olacaktır. 1930’lu yıllarda IBM ve diğer elektrikli hesap makineleri yapan
firmalar, kağıttan yapılmış, seksen sütun sayı saklayabilen delikli kartlar kullanmışlardır. 1948 yılında, ilk
elektronik bilgisayarlar radyo lambaları kullanılarak İngiltere’de, Cambridge Üniversitesi'nde ve ABD'de,
Massachusetts Institute of Technology (MIT)'de yapıldı. Binlerce lamba kullanılan bu bilgisayarlar çok
yer kaplıyor ve çok elektrik tüketiyordu. 1948 yılında, ABD'de Bell Telefon Laboratuvarları’nda bir
araştırmacı, ilk yarı iletken olan transistörü buldu. Bu buluş ilk yıllarda pek uygulamaya giremedi. Ama
1956 yılında, Germanium malzemesinden üretilen, ilk yarı iletken devreleri kullanılan bilgisayarlar
yapılmaya başlandı. Bu bilgisayarlar, lambalılara göre daha başarılıydı, daha az yer kapladı, daha az
elektrik tüketti ve daha az hata yaptı. 1962 yıllarında, sıcaklığa karşı duyarlı olan Germanium malzemesi
yerine silikonun kullanılmaya başlanması ile bilgisayar verimliliği daha da artırılmış oldu. 1960 yılların
ortalarında bilgisayarlarda tümleşik sistemlerin (Integrated Circuit- IC) uygulanmasına başlandı. Bu
sayede bilgisayarlar küçüldü ve hızlandı. Aynı zamanda, bilgisayar şirketleri, grafik ekranlar, klavyeler,
ışık kalemleri, mouselar ve yazıcılar gibi CAD iş istasyonları çevre ünitelerini geliştirmeye başladılar.
CAD sistemleri için yazılım çok önemliydi. Bu çalışmaya başlayanlar, bilgisayar şirketleri değil bu ileri
teknolojinin ilk kullanıcıları Uzay ve Havacılık şirketleri oldu. Lockheed şirketi CADAM programını, Mc
Donnell Douglas Şirketi Mc Auto'yu (daha sonra Unigraphics oldu), Marcel Dassault Şirketi CATIA' yı
geliştirmeye başladı. İlerleyen yıllarda bu programlar bilgisayar şirketlerince de geliştirildi ve pazarlandı.
1970’li yıllarda artık CAD sistemleri büyük sanayi kuruluşlarında yer almaktaydı. Bilgisayar
teknolojisinde ise "Medium Scale Integration" (MSI) türünde tümleşik devrelerle hızlar ve kapasiteler
daha da arttı. 1980’lı yıllarda, bilgisayar programlama ve bilgisayar donanımındaki avantajlar ve
özellikle katı modellemedeki gelişmeler çok yönlü bilgisayarlı tasarım uygulamalarına olanak sağladı. [1]
1981’li yılarda kilit ürünler; katı modelleme yapmayı sağlayan PADL-2 üzerine kurulu Romulus
(ShapeData) ve Uni-Solid (Unigraphics), ve serbest yüzey modelleyici CATIA (Dassault Systems)’ dir.
2D çizime olanak sağlayan Autocad (Autodesk) 1982’de Johny Walker tarafından kurulmuştur. Sonraki
kilometre taşı Pro/ENGINEER, 1988 yılında parametrik tabanlı modelleme yöntemlerini ve parametreleri
birbirine bağlamayı mümkün kıldı. 1980’li yılların sonu ve 1990’lı yılların başında fikir öncülüğünü Ian
Braid’in yaptığı Parasolid (ShapeData) ve ACIS (Spatial Technology Inc.) geliştirildi. 1993’te
Solidworks, 1996’da Solid Edge, 1999’da Autodesk İnventor geliştirildi. [2]
2.2.CAM gelişimi [1]:Bilgisayar Destekli İmalat (CAM) Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD)'den daha
önce başladı. 1946 yılında John T. Parsons ve ekibi helikopter kanatlarının karmaşık profillerini
işleyebilmek amacıyla ilk kez bilgisayar kontrollü bir freze tezgâhı geliştirdi. Parsons, 1952 yılında bu
teknoloji konusunda bir patente başvurdu ve 1958 yılında "Motor Controlled Apparatus for
Positioning Machine Tool" başlıklı (daha sonraları Numerical Control, NC olarak adlandırılmıştır)
patenti aldı.
1952 yılında ABD Hava Kuvvetleri şekilleri zor olan bazı balistik parçaların otomatik olarak hassas bir
biçimde üretilmesi için MIT üniversitesine bir proje verdi. Üniversitedeki araştırmacılar bir freze tezgâhı
geliştirerek bu parçaları otomatik olarak üretmeyi başardılar. MIT’te yapılan bu çalışmalarda CAD
sisteminde kullanılan TX-2 bilgisayarının öncüsü TX-0 bilgisayarı kullanıldı. Parçalarla ilgili kesici
takım yolu koordinatları bu bilgisayarda hesaplandı ve delikli kâğıt şeride geçirildi. Delikli kâğıt şerit,
geliştirilen freze tezgâhının okuyucusu aracılığı ile okunduğunda kesici takım bu koordinatları kullanarak
parçayı üretti.
MIT’teki bu çalışmalar Nümerik Kontrol (NC) teknolojisini başlatmış oldu. Yalnız bu uygulama "offline" idi ve "on-line" olabilmesi için bilgisayarın takım tezgâhıyla bütünleşmesi gerekiyordu. Bu da
1960’lı yıllarda gerçekleşti ve CNC (Computer Numerically Controlled) tezgâhlar üretilmeye başlandı.
MIT'de 1950'li yıllarda yapılan bu çalışmalar sırasında APT (Automatically Programmed Tool) isimli bir
de NC ve CNC programlama dili geliştirildi. Bu dil, CAM alanında geliştirilmiş ilk dildir. Daha sonraki
yıllarda bu dil daha da geliştirilmiş ve COMPACT II isimli yeni bir dil de üretilmiştir. Bu teknoloji,
1960'lı yıllardan sonra torna, freze ve diğer takım tezgâhlarında uygulanmış ve 2 eksenden 5 eksene kadar
çok sayıda ve çeşitlilikte CNC tezgâhlar üretilmiştir.
3. METODOLOJİ
Çalışma İstanbul, Bursa, Kocaeli illerinde faaliyette bulunan Talaşlı Üretim Firmalarının CAD/CAM
kullanımları ve değişik yazılımlardan seçim yaparken hangi seçim ölçütlerini dikkate alarak tercihlerini
yaptıklarını ortaya koymaya çalışan betimleyici bir araştırma tasarımına sahiptir. Çalışma ayrıca Talaşlı
Üretim Firmalarının CAD/CAM yazılımlarını seçerken hangi ölçütlerin dikkate alınması konusunda da
bilinçlenme ve farkındalık yaratma bakımından önemsenmektedir. Değerlendirmede “SPSS for Windows
13.0 sürümü” kullanılmıştır.
3.1.Araştırmanın Uygulanması ve Örneklem
Anket oluşturmak için ön görüşmeler, Aralık 2011 içinde değişik firmalarının CAD/CAM yazılımlarını
kullanan yaklaşık 10’un üzerinde Talaşlı Üretim Firmasında operatör, patron yada üst düzey yöneticilerle
yüz yüze görüşme sağlanmış ve seçim ölçütlerine ait 6 kategori belirlenmiştir.
Daha sonra bu kategorilerin alt detaylarını ve özelliklerini oluşturan anket soruları hazırlandı. Anketleri
Nisan 2012-Mayıs 2012 tarihleri arasında 38 farklı firma üzerinde değerlendirilmiştir. Çalışmanın
evrenini oluşturan İstanbul, Kocaeli ve Bursa illerinde faaliyette bulunan toplam 80Talaşlı Üretim
Firmalarının tamamı örnekleme dâhil edilmiş (evrenin tamamı ulaşılabilir durumdaydı) ancak 38 anket
geri dönmüştür. Geri dönen anket oranımız % 47,5 olmuştur. Anketlerimize cevap verenler genelde
CAD/CAM operatörleriydi.
3.2.Ölçüm aracı
Soru formumuz 2 bölüm ve 37 sorudan oluşmaktadır. İlk Kısımda kullanılan CAD/CAM yazılımının
markası, Birden fazla yazılım kullananlar bakımından anketin hangi yazılım olarak doldurulduğunun
belirtilmesi ve cevaplayanın iş yerindeki görevinden oluşuyordu. İkinci kısımda ise 6 kategori için
oluşturulmuş ve dağınık yerleştirilmiş 37 soru yer almaktadır. Sonunda firma kaşe ve imzası istendi.
Yazılımların amaca uygun seçim yapıldığının doğruluk düzeylerini ölçmek üzere hazırlanan sorular beşli
Likert tipindedir. Deneklerin her bir soru için 1 ila 5 arasında kendilerine en uygun seçeneğe katılma
derecelerini gösteren (5=Çok İyi, 4=İyi, 3=Fena Değil, 2=Kötü ve 1=Çok Kötü) şeklinde dizilmiştir.
Böylece ifadelerden elde edilen puanlar seçilen yazılımların amaca uygunluğunu belirtmiştir.
Anket sonuçlarının değerlendirilmesinde “SPSS for Windows 13.0 sürümü” kullanıldığından, tüm soru
başlıkları kodlanarak, anket formlarındaki cevaplar veri halinde düzenlenerek analiz edilmek üzere
SPSS’e girilmiştir. Çalışmada frekans, yüzde analizi, standart sapmalar, ve ortalama analizleri
yapılmıştır.
4. BULGULAR
Bu bölümde araştırma sonucunda elde edilen verilerin istatistiksel analizleri yapılarak, şekiller ve tablolar
yardımıyla açıklanacaktır. Aşağıda yakın geçmişte yapılmış CAD/CAM yazılım kullanım sayıları
verilmiştir. Yeni yazılımlar ile (CAMWorks gibi) bu sayılar artmıştır.
Tablo 1 : En Çok Kullanılan CAD yazılımı [3]
Tablo 2 : En Çok Kullanılan CAM yazılımları [3]
4.1.Talaşlı Üretim Firmalarının CAD/CAM seçiminde öncelikleri
Anket hazırlama aşamasında yapılan yüz yüze görüşmelerde öne çıkan seçim ölçütlerine ait 6 kategori şu
şekilde idi. 1)Hız, 2)Yeterli ve anlaşılabilen komutlar, 3)Performans, 4)Fonksiyonellik, 5) Teknik
destek, 6) Yazılımın fiyat uygunluğu olarak sıralanmıştır.
Değerlendirmenin nasıl yapıldığını göstermek bakımından soru 1’in analizini örnek olarak veriyoruz.
Soru 1. Yazılımınızın hızı[4]
Çok İyi
İyi
Fena Değil
Toplam
Frekans Yüzde
8
21,1
23
60,5
7
18,4
38 100,0
Geçerli Birikimli
Yüzde
Yüzde
21,1
21,1
60,5
81,6
18,4
100,0
100,0
N Anket Sayısı
Yazılımınızın hızı
Çok İyi
İyi
Fena Değil
Boş
0
Aritmetik Ortalama
4,000
Mod
4,000
,636
Varyans
,405
Çarpıklık
-,020
Pro
Engineer
,383
-,356
18% 21%
Basıklığın Std.
Hatası
Ranj
2,000
61%
Minimum
3,000
Toplam Puan
Mastercam
,103
Standart Sapma
Maksimum
Catia
4,026
Ortalamanın Std.
Hatası
Medyan
Çarpıklığın Std.
Hatası
Basıklık
Yazılım
Autocad
38
Aritmetik Ort.
Anket Sayısı
Standart
Sapma
Aritmetik Ort.
Anket Sayısı
Standart
Sapma
Aritmetik Ort.
Anket Sayısı
Standart
Sapma
Aritmetik Ort.
Anket Sayısı
Standart
Sapma
Yazılım
3,80 Solidworks
5
Aritmetik Ort.
Anket Sayısı
Standart
,447
Sapma
Aritmetik Ort.
4,00 Surfcam
Anket Sayısı
1
Standart
.
Sapma
Aritmetik Ort.
5,00 Topsolid
Anket Sayısı
2
Standart
,000
Sapma
5,00 Unigraphics Aritmetik Ort.
Anket Sayısı
1
Standart
.
Sapma
,750
5,000
153,000
4,10
21
,539
3,00
1
.
4,00
1
.
3,67
6
,816
6 kategorinin yazılımlara göre sıralaması anket değerlendirmeleri sonunda şu şekilde oluşmuştur.
Aşağıdaki değerlendirmede bazı yazılımlar için tek anket geri dönüşü olması nedeniyle, genelleme
yapmak doğru olmaz yine de diğer yazılımlar arasında bazı sorularda, cevaplayanın kullanımdaki doğru
seçimle ilgili 1 ve 5 dışındaki cevapları mukayese yapılabilmesi bakımından anlamlı bulduk ve
değerlendirmeye aldık. Örneğin Catia, ProEngineer, TopSolid gibi tek anket bulunması bu yazılımlarla
ilgili yorumlarımızda yanılma olabilir.
Ayrıca AutoCAD kullanıcılarının bu yazılımlarda 2D çizim yapmaları, CNC işlemleri için ayrıca CAM
operatörlerine ihtiyaç duyduğu bilinmektedir.
Tablo 4. Anket sonucunda alınan puan dağılımı [4]
AutoCad SolidWorks
1.Hız
3,80
4,10
Catia
4,00
ProEngineer
5,00
UniGraphigs
3,67
TopSolid
4,00
2.Yeterli ve
Anlaşılabilir komutlar
3.Performans
4,00
4,29
4,00
4,00
3,67
5,00
3,60
4,10
4,00
5,00
3,83
5,00
4.Fonksiyonellik
3,40
4,05
4,00
5,00
3,80
3,00
2,80
3,75
3,00
3,00
3,50
2,00
3,50
3,60
1,00
2,00
3,33
2,00
5.Teknik destek
eğitim
6.Yazılımın fiyat
uygunluğu
ve
4.2.Anket Sonuçlarına göre Öncelik Sıralaması
Anket sonuçlarından 6 kategori üzerinden yapılan değerlendirmede seçim ölçütleri için öncelik ve önem
sıralaması amaçlanmıştır. Bu öncelikli tercihlerin neler olduğu dikkate alındığında talaşlı üretimde imalat
yapan firmaların ortalama puanlarına baktığımızda sıralama tercihlerinde seçim doğruluğu ve
kullanımlarındaki kolaylık bakımından ilk öncelikli ve yüksek puanlı olan sıralama şu şekilde oluşmuş ve
Tablo 5.’te verilmiştir.
Tablo 5. Yazılımların doğru seçim için öncelik ve önem sıralaması[4]
Özellikler
Puanlar
1.Yazılımınızın parametriklik ve ölçü değişikliklerini yapabilme yeteneği
(Fonks)
2. Yazılımınızın dosyayı kendi data formatından genel data formatlarına(ıges,
parasolid, step) dönüştürme kabiliyeti (Fonks)
3. CAD yazılımınızın sürekli parametrik olması (Fonks)
4,229
4. Yazılımınızdaki komutların yeterli ve anlaşılabilir olma özelliği (Yeter ve
Anlaş)
5. CAM yazılımınızda tornalama-frezeleme modülünün program içinde
bütünleşik olarak kullanımı (Fonks)
6. Yazılımınızın geometrik ve denklem bağ oluşturma kabiliyeti (Fonks)
4,132
7. CAD programınızın tasarım hızı (Hız)
4,027
8. Yazılımınızın performansı (Perf)
4,026
9. CAD programınızın veri okuma-yazma kabiliyeti (Perf)
4,026
10.Yazılımınızın Hızı (Hız)
4,026
11.Yazılımınızda konfigürasyon ve denklem kullanılabilirliği (Fonks)
4,000
12.CAD yazılımınızın isteğe bağlı parametrik olması (Fonks)
4,000
13.Parametric ve history modellemenin performansı (Perf)
4,000
14.Yazılımınızın CAD-CAM ayırabilme özelliği (Fonks)
3,970
15.CAD yazılımınızın katı yüzey iç içe çalışma özelliği (Fonks)
3,943
4,211
4,152
4,115
4,057
Tablo 5’te Öne çıkan en önemli seçim ölçütünün Fonksiyonellik olduğunu söylememiz mümkündür.
Yeterli ve anlaşılabilir komutlara sahip olma özelliği 4.ncü sırada yer aldıktan sonra yine fonksiyonellik
sıralamada yerini almıştır. 6 kategoriyi göstermek bakımından 15 sorunun değerlendirmesini alarak,
buraya göre oluşan öncelik sıralaması Tablo 6’da gösterilmiştir.
Tablo 6. Sonuçlara göre 6 kategorinin yeni önem ve öncelik sıralaması[4]
Kategoriler
Ort. puan Yeni sırası
1.Hız
4,027
3
2.Yeterli ve Anlaşılabilir komutlar
4,132
2
3.Performans
4,026
4
4.Fonksiyonellik
4,229
1
5.Teknik destek ve eğitim
3,568
5
6.Yazılımın fiyat uygunluğu
3,333
6
Anketle ilgili yapılan güvenilirlik testinde, yapılan değerlendirme yüksek güvenilirlikte çıkmıştır.
Standardize Edilmiş Cronbach's Alpha Katsayısı ()
Soru Sayısı
Cronbach's Alpha Katsayısı ()
0,901
0,911
37
 0.40 ise ölçek güvenilir değil .- 0.40  0.60 ise ölçek düşük güvenilirlikte - 0.60  0.80 ise ölçek
oldukça güvenilir - 0.80  1.00 ise ölçek yüksek güvenilirlikte[5]
5. SONUÇ VE ÖNERİLER
Sonuç olarak; Yazılımın fiyat uygunluğu sıralamada 35.nci, kategori sıralamasında ise 6.ncıdır. Patronlar
nezdinde önemli olmasına rağmen (Çoğu firma kırık program kullanarak alışkanlıklarını arttırmıştır)
ankete cevap verenler operatör oldukları için satın alma noktasında bu soruyu göz ardı etmiş
durumdadırlar. Teknik destek ve eğitim konusunda firmalar makinelerdeki bakım sözleşmeleri gibi
yazılımların yıllık bakım giderlerinden şikâyetçi olduklarını ön görüşmelerde beyan etmişlerdir, iyi
eğitilmiş ve yazılımları iyi kullanan operatörlere göre bu soru kategori sıralamasında 5.nci önem sırasında
yer almıştır. Performans, Hız, öncelikli olarak düşünülüyor olmasına rağmen kategoride orta sıralarda yer
almıştır. Fonksiyonellik ile Yeterli ve Anlaşılabilir Komutlar Kategoride ilk öncelik ve önem sırasında
1.nci ve 2.nci olarak dizilmiştir..
Önerilerimiz olarak;
a. Benzer alansal çalışmalarda, yeni sorular ilave ederek yeni çalışmaların yapılması ile bu sektörde
ortaya çıkan eksikliklerin yazılım firmalarına bildirilmesi ve yazılımların daha fonksiyonel hale
getirilmesi ve tasarım, kullanım sürelerinin kısaltılması şartları araştırılmalıdır.
b. Her geçen gün gelişen diğer yazılımlarla kolay uyum sağlayabilmesi önemsenmektedir. Örneğin
Excel’den CAD’e bilgi aktarılması yada CAD’den Excel yada Word’e bilgi aktarımı, önemsenir
hale gelmiştir. Yazılımların bu özellikleri araştırılmalıdır.
c. Her sektör için ayrı bir çalışma yaparak, yazılımların özellikleri önem ve öncelik sırasına göre tekrar
belirlenmeli ve uygun yazılımlar önerilebilmelidir. Örneğin, plastik kalıpçılığı, kesme yada saç
kalıpçılığı farklı özellikte yazılımlara ihtiyaç duymaktadır.
d. Anketlerin geri dönmemesinde önemli bir sorun da, sorulardaki teknik bilginin herkesçe anlaşılır
olmamasıdır. Örneğin; “Parametric ve history modelleme” gibi kelimeleri anlamadıkları için
cevaplamak istemediklerine ifade edenler olmuştur.
e. Yazılımların Türkçe sürümlerinde sadece kelimelerin tercüme edilmesi yetmez, sektördeki ifadesini
kullanmak daha önemlidir. Bunun için tekrar tekrar gözden geçirilmeli ve sektörde tecrübeli
kişilerce onaylanmalıdır.
f.
Eğitim desteği önemsenmeli ve ortak kullanım lisanı oluşturulmak için yöntemler araştırılmalıdır.
Örneğin; Unsur ağacı yerine, ürün ağacı ifadesinin kullanılması son derece yanlıştır. Ürün ağacı
yazılım dışında farklı anlamda kullanılmaktadır.
6. KAYNAKLAR
[1] Kaftanoğlu Bilgin, Bilgisayar Destekli Tasarım ve İmalat Nasıl Başladı ve Gelişti, Ekim 2005,
TurkCADCAM.net
[2] http://en.wikipedia.org/wiki/Computer-aided_design#History
[3] http://www.TurkCADCAM.net , 09-11-2006 itibariyle anket sonuçları,
[4] Taşçı.,E.,Tozluklu.K., “Talaşlı Üretimde Tercih Edilen CAD/CAM Yazılımlarının Seçim ölçütlerinin
Belirlenmesi” Marmara Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Lisans Bitirme Tezi, Haziran 2012.
[5] http://www.akademikdestek.net , Anket Sorularının Değerlendirilmesinde Güvenirlik Analizi,

işletmelerde ihtiyaca uygun cad/cam seçimi ve talaşlı üretim firmaları

Transkript

Benzer belgeler

tatef teşekkür

Herkes tarafından bilinen beyaz, kahverengi ve yeşil şişeler için

CAM B ORULAR

PDF, 132KB - İzolpa Elektronik ve Güvenlik Sistemleri

laboratuvar malzemelerinin tanıtılması