Mehmet ŞAHİN, Aysun Göçmen AKÇACIK, Seydi AYDOĞAN, Seyfi

Transkript

Türkiye 10 Tarla Bitileri Kongresi Cilt 1 S:278-284 10-13 eylül 2013 Konya
EKMEKLİK BUĞDAY ISLAH MATERYALİNİN KALİTE ÖZELLİKLERİNİN
DEĞERLENDİRİLMESİNDE MİKSOGRAF CİHAZININ KULLANIMI ÜZERİNE BİR
ARAŞTIRMA
Mehmet ŞAHİN, Aysun Göçmen AKÇACIK, Seydi AYDOĞAN, Seyfi TANER,
Ramazan AYRANCI1
Bahri Dağdaş Uluslar arası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
Özet
Bu çalışmada 2008-2009 yetiştirme döneminde ekmeklik buğday ıslah çalışmasında
kuru ekmeklik bölge verim denemesi materyali kullanılmıştır. Materyal 6 standart ve 19
hattan oluşmaktadır. Deneme Konya merkez ve Çumra lokasyonlarında ekilmiş iki tekerrürlü
olarak analiz edilmiştir, Verim, Bin tane ağırlığı, Hektolitre ağırlığı, Sertlik, Mini SDS
sedimantasyon analizi ve Miksograf Çalışması yapılmıştır. Miksograf parametrelerinden
Miksıograf gelişme süresi(MGS) ile Mini SDS sedimantasyon arasında,Miksograf Pik
yüksekliği(MPY)ile Bin tane ağırlığı,Sertlik,Mini SDS sedimantasyon arasında Miksogram
son yuksekliği(MSY) ile Bin tane ağırlığı,Sertlik,Mini SDS sedimantasyon arasında,
Miksogram yumuşama dercesi(MYUM) ile Verim ve Protein oranı arasında, Miksogram
toplam alan(MTAL) ile Bin tane ağırlığı,Sertlik,Mini SDS sedimantasyon arasında,
Miksogram Pik genişliği(MPG) ile Verim,Sertlik,Mini SDS sedimantasyon arasında
korelasyonlar önemli bulunmuştur. Ekmeklik buğday kalite ıslah çalışmalarında Miksograf
cihazının kısa sürede analiz yapması ve az miktarda örnekle çalışması ıslah çalışanlarına
materyalin değerlendirilmesinde kolaylık sağlamaktadır. Bu çalışmada 9,8,11 nolu
geneotiplerin tüm özellikler yönüyle performansının seçilecek durumda olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Ekmeklik Buğday,Verim,Protein,SDS Sedimantasyon,Miksograf
Evaluation of The Bread Wheat Breeding Material of Quality Properties on Mixograph of uses a
Research
Abstract
In this study, 2008-2009 growing seasons , dry bread wheat breeding material regional
yield trial used. The material consists of 6 standard and 19 the line. Trial, Konya and Çumra
locations in planted with two replications were analyzed Trial material were analysis Yield,
bintane weight, test weight, hardness, Mini SDS sedimentation and Mixograph . There were
significant correlations between mixograph parameters, Mixograph development time(MGS)
and Mini SDS sedimentation,Mixograph peak value(MPY) and Thousand kernel weight,
hardness, Mini SDS sedimentation, Mİxograph least value(MSY) and Thousand kernel
weight, hardness, Mini SDS sedimentation, Mixograph softening degree(MYUM) and yield ,
Protein content, Mixogram total area(MTAL)and Thousand kernel weight, hardness, Mini
SDS sedimentation, Mixograp peak weight(MPG) and yield and hardness Mini SDS
sedimantation The Mixograph is a widely used predictive test with which end-use quality of
many genotypes can be assessed in a short period of time in bread wheat breeding program. İn
this study, 9,8,11no. Genotypes the performances aspect of all the features were choosen case
determined.
Word Keys:Bread wheat,Yield,Protein, SDS sedimantation,Mixograph
Giriş
Buğday kalitesi üretim zincirinin başında bulunan çiftçiden, ticaretini yapan şahıstan,
öğüten, pişiren, pazarlayan ve en son olarak tüketen kişilere göre farklı anlamlar taşımaktadır.
Bunun için buğday kalitesi denince tek bir tanım yeterli olmamaktadır. Buğday ıslahçısı her
kesimin kalite anlayışına uygun ve kabul edilebilir çeşit geliştirmek durumundadır. Buğday
ıslah programları için buğday genotipinin kalıtsal kalite özelliklerinin tespitinde hızlı ve
güvenilir testler önemlilik arz etmektedir. Islahçılar buğday genotiplerinde bin tane ağırlığı,
hektolitre ağırlığı, renk, sertlik, kül miktarı, un verimi, protein oranı, yoğrulma zamanı,
yoğrulma toleransı, su kaldırma oranı gluten kalitesi gibi çok farklı kalite testlerini seçme
kriterleri olarak kullanmaktadırlar(Şahin ve ark 2011a).
Genelde üç önemli kalite kriteri materyalin kalitesini test etmekte kullanılmaktadır.
Bunlar protein oranı, sedimantasyon ve hamurun reolojik özellikleridir. Miksograf hamurun
reolojik özelliklerinin analizi için kullanılan bir cihazdır (Bağcı 1998). Miksograf
sabitleştirilmiş ve dönen pimlerin kombinasyonu kullanılarak un ve suyun karıştırılma esasına
göre çalışan ve hamurun yoğrulmaya karşı direncini ölçerek buğday ve un kalitesini tahmin
eden bir laboratuar cihazıdır (Khatkar et al. 1996; Dong et al. 1992). Miksograf kürvesinin
analiz edilmesiyle buğday ununun üç önemli özelliği tahmin edilebilmektedir. Bunlar
optimum yoğrulma zamanı, yoğrulmaya karşı direnç ve protein kalitesidir. Tepe noktası
miksograftan elde edilen en yüksek noktadır. Bu noktada hamur optimum gelişmeye sahiptir.
Tepe noktasına ulaşmak için gerekli olan zaman, gluten proteinlerinin sağlamlığı konusunda
bilgi vermektedir. Tepe noktasından sonra miksograf kurvesi aşağı doğru iner, kurvenin
genişliği ve aşağı doğru inme açısı fazla yoğrulmaya karşı hamurun toleransını gösterir (Bağcı
ve Şahin 1999).
Miksograf Cihazı, Kısa sürede az örnekle çalışması ve verdiği parametrelerin diğer
kalite parametreleri ile korelasyon göstermesi nedeniyle ekmeklik buğday ıslah materyalinin
değerlendirtmesinde kullanım kolaylığı sağlamaktadır.Bu çalışmada 2008-2009 yetiştirme
sezonunda Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü ekmeklik buğday ıslah
programında kurulan Kuru Ekmeklik Bölge Verim Denemesine ait 5 çeşit ve 20 hattan
oluşan 25 ekmeklik buğday genotipinin miksograf parametreleri ile birlikte
değerlendirilmiştir
Materyal ve Yöntem
Bu çalışma 2008-2009 yetiştirme döneminde Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal
Araştırma Enstitüsü Ekmeklik Buğday Islah programında Kurulan Kuru Ekmeklik Bölge
Verim Denemesine ait 5 çeşit ve 20 hattan oluşan 25 ekmeklik buğday genotipi materyal
olarak kullanılmıştır. Deneme Konya-merkez ve Çumra lokasyonlarında tesadüf blokları
deneme deseninde dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemelerin kurulduğu alanın toprak
özellikleri; killi aluviyal pH 8.2’ dir. Araştırmada çeşitlerin, bazı kalite özellikleri (protein
oranı, kuru gluten oranı, mini SDS sedimantasyon değeri, hektolitre ve bin tane ağırlığı) ile
miksograf analizi yapılmıştır. Protein oranı (%) (NIR) AACC 39-10 metoduna göre (Kjeldhal
metodu ile 5.7 faktörü ile kalibre edilmiştir.) (Anon. 1990), Kuru gluten (%), sertlik (PSI),
Dickey John 660 marka Near-Infrared Reflektans Spektroskopi kullanılarak analiz edilmiştir.
Bin tane ağırlığı (g) AACC 55-10 metoduna göre (Anonim 1990), hektolitre ağırlığı (kg/hl)
Williams et al. (1988), mini SDS sedimantasyon (ml) Pena et al. (1990) göre, Miksograf
analizi AACC 54-40 (Anonim 1990) göre National Mfg.Co. Lincoln. NE miksograf cihazı
kullanılarak yapılmıştır. Mixsmart yazılımı ile sonuçlar bilgisayar ortamından alınmıştır. iki
tekerrürlü olarak analiz edilmiştir.
Çizelge 1. Deneme Materyali Listesi
Genotip No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Genotip Orijin
BAYRAKTAR 2000
GEREK 79
KARAHAN 99
TOSUNBEY
BEZOSTAYA 1
03-04 KEBVD 3
F10S-1/CHISHOLM
MELEZ-13 KILÇIKLI / MIZRAK
AK 702 / BDME 4
TAM 105 RESEL -5WM-OWM/ UNKNOWN
EGL//BUC/PVN/3/KIRAÇ
SWM 16767-5WM / CENTURK(USA,W)
Y50E/KAL*3//RG"S"/SATY/3/SXWE/4/HAVK /4/SWM 16767-5WM
Y50E/KAL*3//RG"S"/SATY/3/SXWE/4/HAWK/4/BDME 94-1
ARG/R16//BEZ*2/3/AGRI/KSK/5/TRK13/6/494J6.1111/MNCH
IG42644/6/ZCL/3/PGFN//CNO67/SON64(ES86-8)/4/SERI/5/UA-2837/7/BJN
837/GRK//ES84.24
LOV26//LFN/SDY(ES84-24)/3/SERI/4/SERI/5/SULTAN/6/TAST/SPRW//ZAR
ARG/R16//BEZ*2/3/AGRI/KSK/5/TRK13/6/494J6.1111/MNCH
90-1004a112/3/AU/CO652337//2* CA8055/6/PI/MZ//CNO67/3/LFN/4/ANT/5/ATTILA
IG42644/6/ZCL/3/PGFN//CNO67/SON64(ES86-8)/4/SERI/5/UA-2837/7/BJN
837/GRK//ES84.24
ZHETYSU/5/RSK/NAC/4/SNB/PCH//KAL/BB/3/CA8055
ZHETISU//PYN/BAU/3/338-K1-1//ANB/BUC
EKMEKLİK GENOTİP
EKMEKLİK GENOTİP
EKMEKLİK GENOTİP
Araştırma Sonuçları ve Tartışma
Çizelge 2. Deneme materyalinin Varyans Analiz Tablosu(f değeri)
varyans
SD Verim
BNT
PRT
MODEL
ÇEVRE(Ç)
51 5,83**
1 84,2*
9,13**
40,61*
4,61**
13,68
3,2
10,79**
TEKKERRÜR
2
1,168
GENOTİP(G)
24 3,13** 11,21**
G*Ç
24 5,05**
2,51**
2,27**
0,49
SRT
MPY
MSY
16,75** 2,14** 1,14 3,59** 3,13**
22,02*
5,3
28,73 0,98
0,99
5,71**
0,24
1,45
0,06
3,90*
0,76
3,18
SDS
1,94
30,44** 2,77**
1,97*
1,2
HKT MGS
0,38
5,88*
1,06
6,35** 5,48** 10,66**
0,86
0,55
2,95
0,8
1,1
MYUM MTAL MPG
2,37**
0,64
4,17** 1,62*
0,14
4,03
1,91
0,15
7,48** 2,12*
1,21
1,288
*:P<0.05,**:p<0.01. SD: serbestli derecesi, Verim:Tane verimi(kg/da.),BNT:bintane ağırlığı(g/1000ad), PRT:Protein
Oranı(%),SRT:sertlik(PSI), SDS:Mini SDS sedimantasyon(ml),HKT:Hektolitre ağırlığı(kg/100lt.), MGS:miksograf gelişme
Süresi(dak.),MPY:pik yüksekliği(%), MSY:Analiz sonrası kürve yüksekliği(%), MYUM: sağ pik eğimi( %/dak.),
MTAL:orte cizgi altı alanı((%tq*dak), MPG:Miksogram pik genişliği(%)
Deneme örneklerinin varyans analizi tablosunda görüldüğü gibi çeşitler arasındaki
farklılıkların hektolitre ağırlığı haricindeki özelliklerin önemli olduğu belirlenmiştir verim
,bin tane ağırlığı sertlik değerlerindeki farklılıklar çevre şartlarında önemli bulunmuş olup
yine aynı özellikler genotip çevre interaksiyonu da önemli bulunmuştur.
Deneme örnekleri ortalama verimleri 329,5 (kg/da) olduğu en yüksek verimin standart olarak
kullanılan 6 numaralı hattın 413.7 kg/da olduğu en düşük verime ise 25 numaralı hattın 253.6
kg/ da olduğu görülmüştür. Verim bakımından 7, 14, 14, 9,11 nolu hatların bazı standartların
üzerinde olduğu görülmüş olup bu hatların seçimde ön plana çıktıkları görülmektedir. 5
numaralı Bezostaja standart çeşidin verimi 302 kg/da ortalama verimin altında kaldığı
görülmektedir.Ortalama verimin üzerindeki hatlar ise 22,10,16,8,13 nolu hatlarda ortalama
verimin üzerinde yer almışlardır.
Denemenin ortalama Bintane ağırlığı 29,5 (g/1000 adet) olduğu en yüksek değere 24
nolu hattın(37.6 g) olduğu en düşük değerinde 17 nolu hattın(24,1g) olduğu görülmüştür
standart olarak kullanılan çeşitlerden ise en yüksek bintane ağırlığına Bezostajua-1 çeşid(34.4
g) en düşük değere sahip standar çeşidin ise gerek 79 (26.2 g) olduğu belirlenmiştir. Ortalama
bintane ağırlığının üzerinde yer alan ise 25,13,18,7,16,4,8,23,19,21,5,24 nolu genotipler
olmuştur.
Denemenin ortalama Protein oranı (%) 13.3 en yüksek protein oranı 25 nolu hatt(%
15.3) en düşük protein oranı(% 11,7) ise 7 nolu(%13,4) sahip olmuştur. Standartlardan
tosunbey,karahan çeşidi ve 6 nolu KEBVD3 hattı ortalamanın altında olup, Gerek çeşidinin
protein oranı ortalamanın üzerinde yer aldığı görülmüştür.
Denemenin sertlik değeri ortalaması(PSI) 43,2 olmuş 18 numaralı hat yumuşak 25
numaralı hat ise sert grupta yer almışlardır. Denemde kullanılan standartlar ise
Tosunbey,Bezostaja-1,KEBVD3 hattı sert grupta Bayraktar 2000, Gerek 79, Karahan çeşitleri
yumuşak grupta yer almışlardır,Sertlik değeri ekmeklik buğday ıslah çalışmalarında önemli
bir kriter olup buğdayın sertlik durumu kullanılacak sanayici açısından önemlilik arz
etmektedir. Sert buğday unları ekmekçilikte yumuşak buğday unları ise bisküvilik ve kek
sanayicisi tercih etmektedir.
Mini SDS sedimantasyon ortalaması (11.7ml) En yüksek 22 numaralı hat(13.7ml) en
düşük ise 14 numaralı (8.75 ml) hattın sahip olduğu belirlenmiştir.Standart çeşitlerden ise
bezostaja-1 çeşidi(12.75 ml) olduğu belirlenmiştir. Mini SDS sedimantasyon değeri 12 ml
üzerinde olması arzu edilen bir durumdur. Bu analiz tane protein kalitesinin bir göstergesi
olarak kabul edilmektedir. Mini SDS sedimantasyon değeri yüksek olan çeşitlerin reolojik
özellikleri iyi olması beklenmektedir.22,8,9,19,17,20,10,13 numaralı hatların sds
sedimantasyon değeri yüksek olarak görülmektedir.
Çizelge 3.Deneme Materyalinin Bazı Kalite Özellikleri ve Miksograf Parametreleri Ortalamaları.
Genotip
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
1BAYRAKTAR
2000
2GEREK 79
3KARAHAN 99
VERİM
382,0
334,2
370,5
331,3
357,0
326,0
342,3
378,8
315,7
334,0
328,0
320,3
306,4
308,3
318,0
329,7
280,7
289,7
253,7
318,0
BNT
29,8
30,8
26,8
25,4
29,0
28,5
29,2
26,5
28,0
30,4
24,1
29,4
33,7
28,0
33,8
28,4
32,1
37,7
29,1
28,3
PRT
11,7
12,8
12,8
13,4
12,7
13,4
12,9
12,0
12,9
13,3
13,8
13,5
14,3
14,6
13,1
14,3
13,5
14,0
15,3
14,5
274,9
376,2
26,2
29,0
14,2
12,4
SRT
48,8
37,8
31,6
56,7
34,8
35,4
52,3
59,0
33,1
32,8
53,6
59,8
28,3
36,3
33,0
55,1
57,4
33,4
28,2
58,6
SDS
10,8
13,4
13,1
12,4
12,1
11,0
12,4
8,8
11,1
12,0
12,6
11,1
12,8
12,5
11,6
13,8
9,8
12,1
10,3
10,4
55,5 10,4
56,4 12,3
HKT MGS MPY MSY MYUM MTAL MPG
75,8
2,2 52,5 27,8
-11,1 271,2
7,8
74,8
2,4 63,2 36,4
-11,5 331,1
9,4
76,7
3,0 72,5 45,7
-10,5 386,6
12,3
72,2
1,2 60,0 22,6
-23,7 257,0
8,9
76,3
2,2 60,1 32,5
-14,5 302,4
8,3
75,0
2,1 64,2 31,3
-18,3 304,7
10,8
72,6
1,6 56,0 24,6
-17,7 256,5
8,1
71,7
1,4 56,2 24,5
-22,7 255,8
8,5
73,3
2,3 63,9 35,5
-13,2 333,2
10,0
74,3
1,7 64,6 33,4
-17,0 315,2
8,7
75,6
2,1 58,9 32,4
-23,8 304,8
8,4
72,5
2,0 48,8 25,0
-12,2 244,8
7,1
74,1
1,9 74,1 38,2
-20,1 359,5
10,9
74,0
1,6 61,3 30,1
-18,4 289,8
8,8
73,4
2,5 60,1 37,7
-9,6 329,7
10,2
70,7
2,1 56,5 34,6
-10,4 301,5
8,7
73,3
2,0 56,2 28,1
-14,4 274,6
9,5
76,1
1,8 78,3 40,8
-25,8 388,3
12,8
71,5
1,7 67,2 31,5
-21,5 307,5
8,9
74,6
3,1 48,5 32,1
-7,5 266,1
7,9
71,7
75,0
1,5
2,3
56,2
55,2
23,7
29,9
-21,4
-12,7
248,1
285,3
8,7
8,8
4TOSUNBEY
344,7
30,4 12,3 28,8 10,6
75,5
2,8 60,7 36,2
-12,1 316,1
9,2
5BEZOSTAYA 1
302,3
34,5 13,5 36,0 12,8
76,0
2,2 61,2 33,9
-13,9 314,0
8,7
603-04 KEBVD 3
413,7
28,0 11,7 37,9 11,6
71,6
2,7 56,63 35,5
-8,4 310,8
9,3
ortalama
329,5
29,5 13,3 43,2 11,7
73,9
2,1 60,5 32,1
-15,7 302,2
9,2
cv
12,4
6,1
4,4
9,9 12,1
6,1 10,8
9,4 10,1
11,2
8,3
9,2
AÖF
58.8
3,0
1,2
6,1 1,7
1,6
0,7 10,8
6,1
12,2
52,2
3,2
Miksograf Özellikleri
Miksograf gelişme süresi ortalama 2.1 (dak.) Bayraktarstandart çeşidi 3.13 dak. İle en
yüksek değere sahip olurken bayraktarı 9 nolu hat takip etmiştir(3.1 gdak), Gerek 79 çeşidi
standartlar arasında en düşük değere sahip olmuştur(1.45 dak) 14 ve 10 nolu hatlar1,37-1,21
dak ile en düşük değere sahip olmuşlardır. MGS hamurun yoğrulmaya karşı direncini
göstermekte olup ekmeklik buğday için yüksek olması istenen bir durumdur. MGS açısından
9,21,8,15, 711,5,17 nolu hatlar ortalamanın üzerinde değere sahip olmuşlardır.
Miksıogram pik yüksekliği ortalama (%60.5) En yüksek değere 24 nolu hat (78.3 dak.) en
düşük değerede 18 nolu hat(%48.8) değere sahip olmuştur.Standartlar içinde en yüksek
Bezostaja-1 çeşidi(%61,2) olurken en düşük değere Bayraktar 2000 çeşidi(% 48.4 ) ile en son
sırada yer almıştır.Çeşidin sertliği ve hamurun miksograf mikserinin pimlerine karşı
gösterdiği direnç ile ilgili olduğundan sert ve protein kalitesi yüksek çeşitlerde yüksek olması
beklenen bir durumdur.24,29,9,25,16,12,15,8,20 nolu hatlar ortalama MPY üzerinde yer
almışlardır.
Miksogram son nokta yüksekliği ortalama (%32.1) Olup en yüksek değere 9 nolu
hat(%45,65) en düşük değere ise 10 nolu hatta (%22.58) olduğu görülmüştür.Standart
çeşitlerden ise Tosunbey en yüksek MSY değeri(%36.1) en düşük ise bayraktar 2000
çeşidi(% 23.7 değerine sahip olmuştur.Hamurun yoğrulma toleransının uzun süre devam
etmesi hamurun kuvveti açısından önemlidir. Miksogram son nokta yüksekliği yüksek olması
ekmeklik buğday için istenen bir durumdur.9,24,19,21,8,15,22,16,11 nolu hatlar ortalama
MSY değerleri üzerinde olmuştur.
Miksogramın en yüksek MPY ulaştıktan sonra eğilmeye başladığı kısım olup bu
eğimin yavaş olması istenen bir durumdur birden düşmesi hamurun direncinin zayıflığını
göstermektedir bu durum ekmeklik buğday açısından istenmeyen bir durumdur. Miksograf
yumuşama değeri(MYUM) ortalama -15,7 olup en düşük yuuşama değeri bayraktar 2000
çeşidi olmuş olup onu KEBVD3 hattı ve 21,22,9,7,818,15,23 ve 11 nolu hatlar izlemiştir. En
yüksek yumuşama değeri ise 24 nolu hat(%-25.8) olmuştur.
Miksogram alanı(%torq*dak) (MTAL) ortalama
302,2
olup en yüksek
24,9,19,15,8,21,4,1635,17,12,11 nolu hatlar izlemiştir.28 nolu hat en düşük alana sahip
olmuştur(244,8), Miksogram yüksek olursa ve daha geniş alan kaplarsa hamurun
mukavemetinin yüksek olduğunun göstergesidir. Dolayısı ile alanın yüksek olması istenen bir
durumdur.
Miksogram Pik Genişliği(MPG) genişliği (% 9,2) olarak belirlenmiştir. En yüksek pik
genişliğine 24,9,19,12,21,15,23,8,6 nolu genotipler sahip olmuştur . en düşük pik genişliğine
ise 18 nolu hat(%7,9) değere sahip olmuştur. Pik genişliği hamurun mikser pimlerine
gösterdiği direnç olup yüksek olması ekmeklik buğday için istenen bir durumdur.
MGS ile SDS sedimanatsyon arasında.MPY ile Bintane ağırlığı, Sertlik ve SDS
sedimantasyon arasında, MSY ile Bintane ağırlığı, Sertlik ve SDS sedimantasyon arasında,
MYUM ile verim ve protein arasında, MTAL ile Bintane ağırlığı, Sertlik ve SDS
sedimantasyon arasında, MPG ile Verim Sertlik ve SDS sedimantasyon arasında önemli
korelasyon ilişkileri olduğu tespit edilmiştir(Çizelge 4)
Çizelge 4. Deneme örneklerindeki kalite analizleri arasındaki korelasyon tablosu.
Değişken
BNT
PRT
PRT
SRT
SRT
SDS
SDS
SDS
HKT
HKT
HKT
MGS(Min)
MPY(%)
MPY(%)
MPY(%)
MSY(%)
MSY%)
MSY(%)
MSY(%)
MSY(%)
MYUM(%/Min)
MYUM(%/Min)
MYUM(%/Min)
MYUM(%/Min)
MTAL(%Tq*%)
MTAL(%Tq*%)
MTAL(%Tq*%)
MTAL(%Tq*%)
MTAL(%Tq*%)
MTAL(%Tq*%)
MTAL(%Tq*%)
MPG(%)
MPG(%)
MPG(%)
MPG(%)
MPG(%)
MPG(%)
MPG(%)
MPG(%)
Bağımlı değişken
verim kg/da
verim kg/da
BNT
BNT
PRT
verim kg/da
BNT
PRT
verim kg/da
BNT
PRT
SDS
BNT
SRT
SDS
BNT
SRT
SDS
PKT(Min)
PKV(%)
verim kg/da
PRT
PKT(Min)
PKV(%)
BNT
SRT
SDS
PKT(Min)
PKV(%)
CV(%)
CI(%Tq*%)
verim kg/da
SRT
SDS
PKV(%)
CV(%)
RPS(%/Min)
CI(%Tq*%)
mCI(%Tq*%)
Korelasyon
0,3258
-0,6047
-0,6596
-0,4760
0,2889
-0,2760
-0,2786
0,3942
0,3596
0,2945
-0,4107
0,2228
0,2401
-0,5571
0,2632
0,2001
-0,5478
0,3986
0,5178
0,6225
0,2743
-0,1976
0,5346
-0,4239
0,2594
-0,5903
0,3415
0,1973
0,8585
0,9085
0,8100
-0,1881
-0,2978
0,2969
0,8068
0,6317
-0,2569
0,6385
0,7718
Örnek sayısı
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Önemlilik dercesi
0,0009
<,0001
<,0001
<,0001
0,0036
0,0054
0,0050
<,0001
0,0002
0,0029
<,0001
0,0259
0,0161
<,0001
0,0082
0,0459
<,0001
<,0001
<,0001
<,0001
0,0057
0,0488
<,0001
<,0001
0,0092
<,0001
0,0005
0,0491
<,0001
<,0001
<,0001
0,0610
0,0026
0,0027
<,0001
<,0001
0,0099
<,0001
<,0001
Bilgisayarlı miksograf cihazı Ekmeklik buğday ıslah çalışmalarında 10 dakika analiz
süresi olması ve 35 gram örnekle çalışması nedeniyle hamurun reolojik özelliklerin tahmin
etmede ve genotiplerin kalite yönüyle değerlendirilmelerinde büyük kolaylık
sağlamaktadır.Miksograf parametreleri ile Bintane ağırlığı sertlik ve SDS sedimantasyon
arasındaki önemli Korelatif ilişki yukarıda bahsedilen parametrelerin ıslah çalışmalarında
kullanılabileceğini göstermektedir.Daha önceki yapılan çalışmalarda MGS,MPY,MSYve
MTAL değerlerinin önemini vurgulamşlardır(Yong et al.2010,Bağcı 1998.Martnant et.al
1998,Hazelton and Walker 1997, Şahin ve ark.2011). Miksoğraf bulgularının genel olarak
zayıf ve kuvvetli kalitedeki çeşitleri birbirinden ayıracak özellikte olduğu ve bazı kalite
kriterleri ile önemli düzeyde ilişki göstermektedir(Atlı ve ark.1992). Bu nedenle buğday ıslah
programları kalite ıslahında miksograf cihazının kullanımı faydalı olacağı söylenebilir. Bu
denmede seçim yapıldığı zaman verimi yüksek olan genotiplerin kalite özellikleri yönünden
son sırada yer aldıkları görülmektedir. Bu durumda hem verimi ortalamanın üzerinde hem de
kalite performansı da ortalamanın üzerinde yer alan genotiplerde seçim yapılması
gerekmektedir. Bu çalışmada 9,8,11 nolu genotiplerin tüm özellikler yönüyle performansının
seçilecek durumda olduğu belirlenmiştir.
Kaynaklar
Bağcı S.A. 1998. Multivariate Analysis of Computerized Mixograph Data For End-Use Quality Improvement in Winter
Wheat. M.Sc. thesis. South Dakota State University, SD, USA.
Khatkar B.S., A.E. Bell and J.D. Schofield, 1996. A comparative study of the interrelationship between Mixograph
parameters and breadmaking qualities of wheat flours and glutens. J. Sci. Food Agric., 72:71-85.
Dong H., R.G. Sears, T.S. Cox, R.C. Hoseney, G.L. Lookhart and M.D. Shogren, 1992. Relationship between protein
composition and mixograph and loaf characteristics in Wheat Cereal Chem., 69: 132-136.
Atlı A., H. Köksel, Z. Demir, 1992. Ekmeklik Buğdayların kalitelerinin belirlenmesinde Miksograf kullanımı üzerine
araştırmalar. Gıda 17(6)387-394.
Bağcı S.A. ve M. Şahin, 1999. Buğday Kalite ıslahında bilgisayarlı mixograf aletinin kalite ölçümünde kullanılması. Orta
Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları, 8-11 Haziran, s:519-523 Konya.
Şahin,M., Göçmen Akçacık ,A., Aydoğan S.,2011b Bazı Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Tane verimi ile Kalite
Özellikleri Arasındaki İlişkiler ve Stabilite yetenekleri. Anadolu,J.,of AARI 21(2):39-48.
Şahin,M., Göçmen Akçacık ,A., Aydoğan S.,Taner,S., Ayrancı ,R., 2011a Ekmeklik Buğdayda Bazı Kalite
Özellikleri ile Miksograf Parametreleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü
Dergisi, 20 (1): 6-11
Yong S.X., Y. Jun, C.X. Min, Z. Yan, L. HuiLing, W. DeSen, H. ZhongHu, Z. Yong, 2010. Relationship of mixograph
parameters with Farinograph and Extensograph parameters, and bread-making quality traits. Acta Agronomica Sinica, 36(6):
1037-1043.
Hazelton J.L. and C.E. Walker, 1997. Mixogram measurements and objective absorption determiation. The mikxograph
handbook Chapter 6, p:27 Manhattan, KS USA.
Martinant J.P., Y. Nicolas, A. Bouguennec, Y. Popineau, L. Saulnier and G. Branlard 1998. Relationships Between
Mixograph Parameters and Indices of Wheat Grain Quality Journal of Cereal Science, 27: 179-189.

Mehmet ŞAHİN, Aysun Göçmen AKÇACIK, Seydi AYDOĞAN, Seyfi

Transkript

Benzer belgeler

haftalık bülten sayı - Anadolu Un Sanayicileri Derneği

Geçmişten Günümüze Buğday

presentatıon of mr. masum burak, general manager of tagem

haftalık bülten sayı

Modül-7 - Erciyes Üniversitesi | Gıda Mühendisliği Bölümü

Emniyet Verileri Sayfası

İndirmek İçin Tıklayınız

Emniyet Verileri Sayfası