EKLER - Aysu ERDEN

--- EKLER --EK – 1 :
14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesinin Unesco Kültür Takvimine Alınması İçin,
Türkiye Pen Merkezi’nin Uluslararası P.E.N. Yürütme Kuruluna Gönderdiği
3 Eylül 2003 Tarihli Başvuru Yazısı
Uluslararası P.E.N. Yürütme Kurulu Başkanlığına
Uluslararası PEN’in Türkiye Merkezi, 2002 yılında gerçekleştirilen 68.Uluslararası
P.E.N. Kongresine, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü projesini de önermek amacıyla
katılmıştı. Bu proje Edebiyatçılar Derneği ile işbirliği yapılmak suretiyle daha da
geliştirilmiştir.
Uluslararası P.E.N.in Türkiye Merkezi, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü projesinin, edebi,
dilbilimsel, kültürel ve ekonomik hakların, dünyanın her yerindeki insanların sivil ve
politik hakları olarak görülmesi gerektiğini, tüm dünyaya gösterecek olan bir araç
olacağına inanmaktadır. Böyle bir bakış açısını dünyada yerleştirmek ve yaygınlaştırmak,
farklı yaşam tarzlarını, düşünce biçimlerini ve dilleri sıkı sıkıya korumakla, özellikle de,
yokolma tehlikesiyle karşıya kalan, devletsiz olan, ya da baskı altında tutulan dilleri
koruma altına almakla mümkün olacaktır.
Türkiye PEN Merkezi, edebiyatın önemini vurgulamanın, barışcıl amaçlara hizmet eden
yaratıcılık görevlerini yerine getirmekte olan yazarların sahip oldukları insan haklarının
ve ifade özgürlüğünün önemini vurgulamak anlamına gelmek olduğunu; ifade özgürlüğü
ve insan haklarının, kültürün farklı ifade ediliş biçimlerinin ortaya çıkabilmesi için uygun
bir ortam hazırladıklarını kabul etmektedir.
Türkiye PEN Merkezi, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü’nün, UNESCO’nun takviminde yer
almasının, 21 Mart-Dünya Şiir Günü ve benzeri diğer tarihler gibi, PEN’in temel
misyonlarının, aşağıda sözü edilen belli başlı özelliklerinin öğretilebilmesine olanak
sağlayacağına inanmaktadır:
1-Öykü incelemeleri aracılığıyla, tüm dünyada edebiyat çalışmalarını geliştirip
yaygınlaştırmak
2- Edebiyat eğitimini geliştirip yaygınlaştırmak
3- Barış kültürünü yerleştirmek
4- Tüm dünyada yazarların ifade özgürlüğünü savunmak
5- Kültür farklılıklarına ve dilbilimsel farklılıklarına saygı göstermek
Uluslararası P.E.N. in Türkiye Merkezi, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü projesini, 69.
Uluslararası P.E.N. Kongresinde, yukarıdaki amaçları gerçekleştirebilmesi ve
UNESCO’nun takvimine alınması konularının görüşülmesi amacıyla, Uluslararası
P.E.N.in en yüksek otoritesi olan Delegeler Meclisi’ne sunmak istemektedir.
I
Saygılarımla
Ustün Akmen
Başkan
Türk PEN Merkezi
************
EK – 2 :
14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesinin Unesco Kültür Takvimine Alınması Için,
Türkiye Pen Merkezi’nin Uluslararası P.E.N. Yürütme Kuruluna Gönderdiği 3
Eylül 2003 Tarihli Başvuru Yazısına, Uluslararası P.E.N. Sekreteri Terry Carlbom
tarafından gönderilen 01-10-2003 tarihli kabul yanıtı.
Sayın Ustün Akmen
Sekretrelik, kısa bir süre önce, Dünya Öykü Günü ile ilgili önerinizi içeren mektubunuzu
almış bulunmaktadır. Dünya Öykü Günü’nü, Meksika’daki Kongre’nin Ajandasının
listesine aldığım konusunda, sizi bilgilendirmek istiyorum. Dikkatinizi, bizim
terminolojimizdeki Önergeler ve Tavsiyeler arasindaki farka çekmek istiyorum.
Önergeler (Resolutions), PEN dışından gelen önerilerle ilgilidir. Tavsiyeler
(Recommendations) PEN içinden yapılan önerilerdir. Yeterli uzunluğu sağlayabilmek
amacıyla, aşağıdaki şekilde kısaca özetledim. Daha sonra da, kabuledilebilir olacağını
umduğum karar metnini ekledim.
Tavsiye kapsamında bulunan her öneri, Uluslararası P.E.N. in, Sürekli Komitelerinden
birinde tartışılır. Ve orada, Assemble’ye neyin tavsiye edileceği konusunda bir karar
alınır. Tabi ki bu durumda, önerinin Çeviri ve Dilbilimsel Haklar Komitesi’ne (TLRC)
yönlendirilmesi doğal olacaktır. Aslında, öneriye, ikincil (seconder) olarak destek
olacak, bir ya da iki PEN Merkezi’yle iletişim kurmak normal olacaktır, - Ancak, bunu,
Mexico toplantısına kadar gerçekleştirmek, gerçekten de gerekli değildir. Türk PEN’den
bir delegenin Çeviri ve Dilbilimsel Haklar Komitesi’ne (TLRC) katılıyor olması benim
için geçerli sayılacaktır.
Assemble’de, öneride bulunan Merkez’e, o zamana kadar bütün delegelerce artık iyi
bilinen öneriyi tanıtabilmesi amacıyla, sadece birkaç dakikalık bir zaman tanınır. (Daha
fazla değil!). Öneri daha sonra oylanır. Anlayacağınız gibi, öneriye başarılar diliyorum.
Türk PEN tarafından yapılan bu etkin inisiyatiften, ve, aynı zamanda da, bu inisiyatifi
gerçekleştirme aşamasında, Turk PEN’in, Edebiyatçılar Derneği ile birlikte işbirliği
içinde çalıştığından dolayı çok memnuniyet duymaktayım.
Ayrıca, şunu da bildirmek isterim, öyle görünüyor ki, “3rd Freedom of Expression
Gathering” (3. İfade Özgürlüğü Toplantısı) nedeniyle, 23-26 Ekim tarihlerinde,
İstanbul’da bulunacağım. Orada sizinle görüşme olanağımız olabilir mi?
II
Saygılarımla
Terry Carlbom
******************************
Sevgili Jane
Aşağıda tavsiye kararlarını belirten yazı var
Selamlar
Terry
******************************
Meksiko Assemblesi
Türkiye PEN Merkezi tarafından gönderilen Dünya Öykü Günü’nün UNESCO’nun
takvimine alınması konusunu destekleyen Tavsiye
Uluslararası P.E.N.in Türkiye PEN Merkezi, 14-Şubat Dünya Öykü Günü projesini
Assemble’ye önermektedir. Bu proje, Edebiyatçılar Derneği ile yapılan işbirliği
sonucunda daha da geliştirilmiştir.
Uluslararası P.E.N. in Türkiye Merkezi, 14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesi’nin, edebi,
dilbilimsel, kültürel ve ekonomik hakların, insanların sivil ve politik hakları olarak
görülmesi gerektiğini, tüm dünyadaki insanlara
gösterecek bir araç olacağına
inanmaktadır. Türkiye PEN Merkezi, ayrıca şuna inanmaktadır: Böyle bir görüşü
yerleştirmek, geliştirmek ve yaygınlaştırmak, ancak, farklı yaşam ve düşünce
biçimlerini, farklı dilleri koruma altına almakla mümkün olabilecektir. Söz konusu
görüş, özellikle de yokolma tehlikesiyle karşıkarşıya kalmış olan, devletsiz ya da baskı
altında tutulan dilleri koruma altına almak suretiyle geliştirilip yaygınlaştırılacaktır.
Türkiye PEN Merkezi, aynı zamanda, şu gerçekleri de kabul etmektedir: Edebiyatın
öncelenmesi, hem ifade etme özgürlüğünün, hem de yazarların, barışcıl amaçlar güden
yaratıcılık görevlerini yerine getirirken sahip oldukları insan haklarının öneminin
vurgulanması anlamına gelmektedir. Türkiye PEN Merkezi, bütün bunların, kültürün
farklı ifade ediliş biçimlerinin ortaya çıkabilmesi için uygun bir ortam hazırladığına
inanmaktadır.
Türkiye PEN Merkezi, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü’nün, UNESCO’nun takviminde yer
almasının, 21 Mart-Dünya Şiir Günü ve benzeri diğer tarihler gibi, PEN’in temel
misyonlarının, aşağıda sözü edilen belli başlı özelliklerinin öğretilebilmesine olanak
sağlayacağına inanmaktadır:
1-Öykü incelemeleri aracılığıyla, tüm dünyada edebiyat çalışmalarını geliştirip
yaygınlaştırmak
2-Edebiyat eğitimini geliştirip yaygınlaştırmak
3-Barış kültürünü yerleştirmek
4-Tüm dünyada yazarların ifade özgürlüğünü savunmak
5-Kültür farklılıklarına ve dilbilimsel farklılıklara saygı göstermek
Önerilen Tavsiye Kararı:
III
Delegeler Assemblesi tüm Merkezleri, dünya edebiyatlarında kısa öykünün durumunu
desteklemek amacıyla başlatılacak olan tüm çalışmaları desteklemeye çağırmaktadır ve
yürütme kuruluna, önerilen Dünya Öykü Günü’nün, UNESCO’ya, Yıllık Kültürel
Takvimlerine tanıtılması olanaklarını incelemesini önermektedir.
14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesinin Unesco Kültür Takvimine Alınması İçin,
Uluslararası P.E.N. Çeviri Ve Dil Hakları Komitesi’nin Delegeler Meclisine Sunduğu 16
Haziran 2005 Tarıihli Öneri
************
EK – 3 :
Translation & Linguistic Rights Committee
of P.E.N. International
Office: MKC, Dimitar Vlahov Quay bb
1000 Skopje, Makedonya
Tel/Fax : + 389 (0) 2 313 00 54
Email: [email protected]
Web: www.diversity.org.mk
Başkan: Bn. Kata Kulavkova (Macedonian P.E.N.)
Başkan Yard. : Carles Torner (Catalan P.E.N.)
Uluslararası P.E.N.’e bağlı Çeviri ve Dil Hakları Komitesi 14 Şubat Dünya Öykü Günü
projesini desteklemektedir. Uluslararası P.E.N., bu günü Dünya Öykü Günü olarak kabul
etmiştir ve PEN Merkezleri bu günü okuma, konferans ve tartışmalarla kutlamaktadır.
Türkiye PEN Merkezi de Dünya Öykü Günü’nü kutlamak üzere pek çok etkinlik
düzenlemiş, ayrıca UNESCO’ya bu günü resmi UNESCO Dünya Öykü Günü olarak ilan
etmesi ricasında bulunmuştur.
UNESCO’ya gitmeden önce Uluslararası P.E.N. ve bütün üyeleri bu teklif üzerinde
uzlaşmalıdır. Bu nedenle Çeviri ve Dil Hakları Komitesi bu teklifi değerlendirecek,
gündemine alacak ve Bled’deki Uluslararası P.E.N. Kongresi’nde resmileştirecektir.
TaLRC-ÇDHK Başkanı
Kata Kulavkova
IV
************
EK – 4 :
15 Haziran 2005 Tarihinde, 71.Uluslararası P.E.N. Dünya Kongresi’nde, Çeviri ve
Dil Haklari Komitesi Başkanı Kata Kulavkova Başkanliğinda Toplanan Çeviri ve
Dil Haklari Komitesi Toplantısında, Özcan Karabulut’ un Sunduğu Konuşma
Metni
Konuşma- Bled-2005
Özcan Karabulut
Uluslararası P.E.N.in Değerli Yöneticileri,
Ülke PEN Merkezlerinin Değerli Delegeleri,
Konuşmama başlarken hepinize sevgiler, saygılar sunuyorum. Ve Seminerin bu
bölümünde bana konuşma fırsatı verildiği için Uluslararası PEN’in yöneticilerine, Çeviri
ve Dil Hakları Uluslararası Komitesi Başkanı Sayın Kata Kulavkova’ya teşekkür
ediyorum.
Değerli Delegeler,
Nisan 1996’da ilk sayısı yayımlanan Düşler Öyküler dergisi, çıkışını izleyen Mayıs
1997’de Ankara Öykü Günleri’ni başlatmış, öykü günleri Ankara’dan başlayarak
Türkiye’de ve Avrupa’nın birçok kentinde yaygınlaşmıştır.
Üç aylık öykü dergisi Düşler Öyküler dokuzuncu sayısıyla yayın hayatından çekilirken,
Ankara Öykü Günleri yönetimine geldiğimiz Edebiyatçılar Derneği’ne taşınmış,
Edebiyatçılar Derneği bir yandan Ankara Öykü Günlerini sürdürürken, bir yandan da
Ankara Öykü Günleri’ni model alarak Türkiye’nin pek çok kentinde edebiyat günleri
düzenlemiş, kentlerin sanatsal, kültürel ortamlarının canlanmasına katkıda bulunmuştur.
Değerli Delegeler,
Öykü günlerinin yaygınlaşması bizi bir başka düşe taşıdı: Bizler Türkiyeli öykücüler,
PEN üyesi yazarlar olarak 2002 yılında Ankara’da bir öykü’forum gerçekleştirerek,
edebiyat-sanat kamuoyuna, 14 Şubat’ın Dünya Öykü Günü olarak kutlanmasını, bu yönde
çeşitli etkinliklerin yapılmasını önerdik. Önerimiz, Türkiye PEN Merkezi başta olmak
üzere, Türkiye’nin tüm yazar örgütleri tarafından benimsendi.
14 Şubat Dünya Öykü Günü, son iki yıldır başta Türkiye PEN Merkezi olmak üzere,
yazar örgütleri ile sivil toplum örgütlerinin, sanatsever kuruluşlarının katkı ve
katılımlarıyla Adana’da, Ankara’da, Antakya’da, Antalya’da, Aydın’da, Bursa’da,
Dıyarbakır’da, İzmir’de, İzmit’te, Lekoşa’da, İstanbul’da, Frankfurt’ta, Duisburg’da,
Lahey’de Türkçe, Arapça, Kürtçe, Almanca, Fransızca, Hollandaca, İngilizce dillerinde,
çeşitli etkinliklerle kutlandı, kutlanıyor.
V
Değerli Delegeler,
18-22 Mayıs 2005 tarihlerinde dokuzuncusunu gerçekleştirdiğimiz ve daha şimdiden
dünyanın en eski ve en köklü festivali olma özelliğini taşıyan Ankara Öykü Günleri’nin
ana temasını bu yıl, Uluslararası PEN’in “Kültürel Çeşitlilik” konulu Diyarbakır
toplantısından etkilenerek “Çok Kültürlülük, Dil Hakları ve Öykü” olarak belirledik. 14
Şubat Dünya Öykü Günü’nü doğuran Ankara Öykü Günleri’ne bu ana tema çok
yakıştığını söyleyebilirim. 9. Ankara Öykü Günleri’nin Onur Konuğu olan Çeviri ve Dil
Hakları Komitesi Başkanı Kata Kulavkova bu tema başlığı altında bir de bildiri sundu.
Öykü günlerine katılarak bize katkıda bulunan sayın Kulavakova’ya huzurunuzda
teşekkür ediyorum.
Bu arada, 7. Ankara Öykü Günleri etkinliklerine katılan ve onur konuğu olan PEN’in eski
genel sekreteri sayın Terry Carlbom’a da hem etkinliklerimize katıldığı, destek verdiği
hem de Uluslararası PEN’le ilişkilerimizin gelişmesine katkıda bulunduğu için teşekkür
ediyorum.
Burada huzurunuzda bir kişiye daha teşekkür etmek istiyorum: Dilbilimci, incelemeciaraştırmacı, profesör Aysu Erden. 14 Şubat Dünya Öykü Günü’nün amaçları, hedefleri,
felsefesi ve misyonu ile yerel, ulusal ve uluslararası düzeylerdeki uygulama yöntemini
Uluslararası PEN’in, UNESCO’nun ilkelerine uygun bir şekilde geliştirdi, Türkiye PEN
Merkezi kanalıyla sizlere ulaştırdı, tanıttı, 14 Şubat Dünya Öykü Günü projesinin
Uluslararası PEN tarafından kabul edilmesi için büyük çaba sarfetti.
Değerli Delegeler,
14 Şubat Dünya Öykü Günü Diyarbakır Kutlamasını sizlerle paylaşmak isterim: İmge
Öyküler Dergisi Genel Yayın Yönetmeni ve öykücü sıfatlarımla, Diyarbakır Festival
Gazetesi’ne bir yazı yazarak, bu yıl Türkiye’de 14 Şubat Dünya Öykü Günü’nün
kutlandığı merkezin Diyarbakır olmasını önerdim. Başta Diyarbakır Büyükşehir Belediye
Başkanı olmak üzere bölgedeki edebiyatçılar önerimi desteklediler.14 Şubat Dünya Öykü
Günü’nü sayın Terry Carlbom’un da katılımıyla, tarih ve kültür kenti Diyarbakır’da
çeşitli etkinliklerle kutladık. Farklı dillerde insanın öyküsünü anlattık, insan öyküsüyle
var dedik. Çokkültürlülüğe, çoğulculuğa, farklılığa, çeşitliliğe, hoşgörüye vurgu yaptık.
Diyarbakır’dan tüm dünyaya öykülerimiz aracılığıyla barış ve dostluk mesajları verdik.
Değerli Delegeler,
Farklı edebiyatları, farklı kültürleri destekleyen, çeşitliliğe vurgu yapan biz yazarlar,
şairler, yayıncılar, editörler, gazeteciler, çevirmenler, araştırmacılar, akademisyenler
olarak Türkiye’de ve dünyada düşünce özgürlüğü, ifade özgürlüğü, yazma ve yaratma
özgürlüğü için mücadele ediyoruz.
Bizler, Türkiye PEN Merkezi’ne üye yazarlar edebiyatta yaratıcılığın ve ifade
özgürlüğünün geliştirilmesini, bütün dillerde öykü yazılmasının ve okunmasının teşvik
edilmesini, dünya kültüründe çeşitliliğin korunmasını, öyküler aracılığıyla kültürler arası
iletişimin sağlanmasını, farklı hayat tarzlarının ve düşünce biçimlerinin barış kültürü
VI
içinde hoş görülmesini istiyoruz. 14 Şubat’ı Dünya Öykü Günü yapan çeşitlilik,
çokkültürlülük, sevgi, dostluk, barış gibi tüm değerleri savunuyoruz.
Biz yazarlar, yazar örgütleri, tüm dünyada birbirimizle, dil, din, ırk, kültür, cinsiyet
ayrımı yapmadan, çok kapsamlı bir edebi ve kültürel işbirliği içinde bulunmamız
gerektiğinin bilincindeyiz. 14 Şubat Dünya Öykü Günü bunun için en önemli ve anlamlı
araçlardan biri olacağına inanıyorum.
Değerli Delegeler,
Genel Yayın Yönetmenliğini yaptığım İmge Öyküler dergisi yeni kurumsal kimliğiyle,
yeni kadrosuyla, yeni biçimiyle, yeni içeriğiyle bu yıl 14 Şubat Dünya Öykü Günü’nün
kutlandığı şubat ayında yayımlanmaya başladı. Bu yıl 14 Şubat Dünya Öykü Günü’nü
kutlarken, İmge Öyküler dergisinin çıkışını da kutladık. İmge Öyküler dergisi, sorularına
kendince karşılık bulmak, öykü edebiyatının gereksinimlerine katkıda bulunmak, öykü
izlerinde adımlarını belirginleştirmek için yola koyuldu. İmge Öyküler dergisi olarak bir
amacımız da bütün kültürlerden ve dillerden öyküler yayımlamak, farklı kültürlerin
öykücülerini tanıtmak.
Değerli Delegeler,
Değerli Edebiyat Dostları,
Bilindiği gibi, 14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesi, 22-27 Kasım 2003 tarihlerinde
Mexico City’de yapılan 69. Uluslararası P.E.N Dünya Kongresi’nde, Çeviri ve Dil
Hakları Komitesi kararlarından biri olarak Delegeler Meclisi tarafından onaylandı.
Böylece, siz değerli delegelerin ortak kararıyla 14 Şubat’ın UNESCO’nun Kültür
Takvimi’ne girmesi yolunda en büyük adım atılmış oldu.
Uluslararası PEN’in Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı Kata Kulavkova, 20.12.2004
tarihinde ülke PEN Merkezlerine yazdığı bir yazıyla, 14 Şubat Dünya Öykü Günü’nün
desteklemelerini istemiştir. Sayın Kulavkova’nın andığım yazısı, 14 Şubat Dünya Öykü
Günü’nün dünyada geniş bir coğrafyada kutlanması yönünde uluslararası düzeyde ilk
resmi belge özelliğini taşımaktadır.
Dileğimiz, beklentimiz, bu yıl bizim de Türkiye’den P.E.N. Merkezi üyeleri olarak
katıldığımız 71. Uluslararası PEN Dünya Kongresinde, 14 Şubat Dünya Öykü Günü’nün
bir kez daha gündeme alınması, kabul edilmesi ve Kültür Takvimine alınmak üzere
UNESCO’ya önerilmesi ve UNESCO’nun da bu yönde karar almasıdır.
Dilsel, edebi ve kültürel farklılıkların vurgulanması, korunması için;
Dillerin, kültürlerin yan yana barış içinde yaşaması için;
Kültürler arasında diyalog oluşturulması için;
Farklı edebiyatların, farklı dillerin, farklı öykülerin desteklenmesi, değerlerinin bilinmesi
için delegelerin bu yönde karar alacağına inanıyoruz.
Uluslararası PEN Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı ve 9. Ankara Öykü Günleri
Onur Konuğu Prof. Dr. Kata Kulavkova’nın söylediği gibi, “Öykü, kısa öykü, bu
VII
aşamadan sonra, daha da ileriye götürülerek, tüm dünya tarafından kabul görmeli ve
beslenmelidir.”
Değerli Delegeler,
14 Şubat Dünya Öykü Günü bildirisinde dile getirildiği gibi; “İnsan, öyküsüyle var...
İnsan, öyküleriyle uzanıyor geleceğe. Tıpkı geçmişi öyküleriyle saklayabildiği gibi.”
Türkiyeli öykücü Sait Faik “Bir insanı sevmekle başlar her şey,” diyor. Biz öykücüler,
“Tüm insanlarla paylaştıkça anlam kazanır,” diyoruz.
Bugün, yarın ve daima; öykülerle, öykücülerle, 14 Şubat Dünya Öykü Günü’nde,
buluşmak üzere hepinize sevgiler, saygılar sunuyorum.
VIII