Yoğun Bakım Ünitelerinde Kep, Maske, Koruyucu Gözlük ve Galoş

Transkript

Yoğun Bakım Ünitelerinde
Kep, Maske, Koruyucu Gözlük ve
Galoş Kullanılması
Doç. Dr. Oğuz KARABAY
Abant İzzet Baysal Üniversitesi
İzzet Baysal Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
1
Yoğun bakım ve izolasyon önlemleri
ü Yoğun bakım üniteleri
hastane
infeksiyonlarının
oldukça sık görüldüğü
yerlerdir.
100%
90%
80%
70%
60%
Normal Servis
50%
YB
40%
30%
20%
10%
0%
ü YBÜ’nde yatış oranı
%5-10 ama hastane
infeksiyonlarının % 25’i
YBÜ kaynaklı
Garner JS. Infect Control Hosp Ep1996;105:515-523
Yatan Hasta Oranı
Hastane İnfeksiyonu
2
Yoğun bakımlarda infeksiyon riski
yüksek
üRiskli hastaların bir arada
üVücut sıvıları ve çıkartılarıyla temas
üİnvazif işlemlerin sık
üParlar S, Ovayolu N, Bozkurt Aİ
an Hemş
Aİ . Yoğ
Yoğun Bakı
Bakım Ünitelerinde çalış
alışan
Hemşirelerin El hijyeni, eldiven giyme ve antiseptik
kullanı
kullanımı konusundaki bilgi, tutum ve uygulamaları
uygulamaları. Hemş
Hemşirelik Froumu 2003; 6:606:60-69
3
Yoğun bakımda mikrorganizmaların
bulaşmasında 5 ana yol
üTemas,
üDamlacık yolu,
üHava yolu,
üOrtak kullanılan araçlar ve
üVektörler
Şener K
; izolasyon ve izolasyon yöntemleri. http://www.gata.edu.tr/kitap/1_BOLUM/7_IZOLASYON_YONTEMLERI-son-D.pdf
4
İZOLASYON ÖNLEMLERİ
KORUYUCU
ÖNLÜK
5
Koruyucu Önlük
giymekteki amaç
?
1. Sağlık Personelinin elbiselerinin
kirlenmesi ya da bakterilerle
kontamine olmasını engellemek
2. Cilde kan ve kan içeren sıvı
bulaşmasını engellemek
3. Çoklu dirençli bakterilerin
yayılmasını önlemek için.
İzolasyon Önlemleri Klavuzu, Hastane İnfeksiyonları Dergisi 2006:10, Ek 2
6
Koruyucu Önlük (KÖ)
üMümkünse tek kullanımlık önlükler (plastik)
tercih edilmeli.
§ Etkin ama pahalıdırlar
§ Tek kullanımlık olmayanlar kullanılıyorsa
kullanıldıktan sonra çamaşırhaneye
gönderilmelidir.
7
Koruyucu önlük ne zaman
giyilmelidir ?
ü Veziküler döküntülü hastaların odası,
ü İshalli, kolostomili hastaların odası
ü Epidemiyolojik önemi olan mikrorganizamalarla
kolonize-infekte hastaların odası,
ä
ä
ä
ä
MRSA,
VRE,
Pseudomanas,
Acinetobacter.
ü Üzeri açık bırakılan apseli hastalar
ü Ciddi yanık ve yaralarda (Steril önlük)
8
Koruyucu önlük ne zaman
giyilmelidir ?
ü Clostridium difficile ishali
ü E.coli O157-H7 koliti
ü Hepatit A
ü Bit
ü Uyuz
ü İmpetigo
Caylan R. Hastane İnfeksiyonları Derg. 2005;9 185
9
Koruyucu Önlük
üYB’dan çıkarken mutlaka çıkarılmalı
üÖzel toplama kaplarında saklanmalı
üEller dezenfekte edilmelidir.
10
Koruyucu Önlük (KÖ)
üSu ve mikroplar için geçirgen olmamalıdır.
üBacağı da örtecek kadar uzun olmalıdır.
Standard principles for preventing hospital-acquired infections. J Hosp Infect 2001; 47
(supplement): S21-S37.
11
Önlük giymek VRE kolonizasyonu
2.5 kat azaltıyor.
12
Yoğun bakımda VRE bulaşmasını
önlemede önlük etkin bulunmuştur.
13
3811 bebeğin alındığı derlemede
Önlük değerlendirilmiş
•
Yenidoğan mortalitesini azaltmıyor
• Klinik İnfeksiyonları azaltmıyor
•Bakteriyel kolonizasyonu azaltmıyor.
14
KÖ – Uyumu etkileyen Faktörler
ü Kadın > erkek
ä
→ OR 2.3
ü YB da personeli > YB dışı çalışan pers.
ä
→ OR 2.2
ü Koruyucu önlük giyenlerin eldiven giyme
uyumu : %95
Manian FA, Ponzillo JJ. Compliance With Routine Use of Gowns by Healthcare Workers (HCWs) and NonHCW Visitors on Entry Into the Rooms of Patients Under Contact Precautions. Infect Control Hosp
Epidemiol. 2007;28(3):337-40.
15
Kep
ü Kepler ucuzdur ve
ü yoğun bakım ortamında saç ve saçlı deriden
kaynaklanabilecek mikrorganizmaları uzaklaştırır.
ü Kep giyilmesi önerilen durumlar:
1. Yoğun bakımlarda cerrahi işlemler sırasında
2. IV Kateterlerin takılması sırasında
3. Yanık ünitelerinde hasta bakımı sırasında
16
Maske ve Gözlük
YOĞUIN BAKIMDA;
üKan,
üVücut sıvıları,
üSekresyonlar ve
üÇıkartıların sıçramasına yol açacak işlemler
sırasında maske ve gözlük takılması gereklidir.
Pratt RJ. Journal of Hospital Infection 2007; 65s:s1-s64
17
Gözlük
Yoğun Bakımda ;
üAğız içine yapılan müdahalelerde
üEndoksopik ve bronkoskopik girişimlerde
üCerrahi işlemler sırasında
üVajinal doğum ve sezaryen sırasında
önerilmektedir.
Kouri, D.L. and J.M. Ernest,. American Journal of Obstetrics & Gynecology,1993. 169(2): p. Pt 1-5.
18
Koruyucu gözlük
üOrtepedistlere plastik gözlükler
giydirildikten sonra ardışık 60 ameliyattaki
kontaminasyon sıklığı incelendi
§ Gözlüklerin 37’ sinin (%62) hastaların
vücut sıvılarıyla kontamine olduğu
saptanmıştır.
19
Maske
20
üBir kişi günde
§ 10-20 m3 hava solur.
§ Öksürük sırasında 100.000 partikül
§ Hapşırık sırasında 2.000.000
21
22
23
Maske
üYoğun bakımda hasta bakım işlemleri
sırasında
§ kan
§ vücut sıvıları
§ salgı ve
§ sekresyonların sıçramasına neden olacak
işlemler sırasında
24
Maske
ü Yoğun bakımdaki sağlık çalışanlarının
§ ağız,
§ burun mukozalarını mikroplarla olası
bulaştan korunmalıdır.
ü Bu amaçla kullanılacak olan maskeler
§ ağız ve burnu tamamen
kapatmalıdır.
25
Maskeler,
§ İşlem bittikten sonra çıkarılmalı,
§ Boyunda asılı bırakılmamalıdır.
•Maskeyi çıkarırken iplerden tutarak çıkartılmalı
•Maskeye temas edilmemelidir
Devrim İ.Diş
ma ortamı
.Diş Hekimliğ
Hekimliği Uygulamalrı
Uygulamalrında Çalış
alışma
ortamının temizliğ
temizliği ve Kiş
Kişsel koruyucu Yö
Yöntemlerle infeksiyon kontorolü
kontorolü. 3. Sterlizasyon ve Dezenfeksiyon
Kongresi Bildiri kitabı
kitabında 2003: sayfa 455455-461.
26
Damlacık İnfeksiyonlarında Maske
ü 50-100 µ partiküller hızla çöker
ü Büyük damlacıklar uzun süre havada asılı
kalamadığından özel havalandırma sistemi ve özel
ventilasyon gereksiz
ü Damlacıklar (>5 µm) kaynak kişi tarafından
§ Öksürme,
§ Horlama,
§ Konuşma,
§ Aspirasyon,
§ Bronkoskopi gibi işlemler sırasında etrafa yayılır.
27
ü5- 10 µ partiküller ise solunum yoluyla
girme olasılığı vardır.
§ Bu partiküllerle direkt temas mümkün
ä Deri yüzeyi
ä Göz mukozası
ä Farinks’den ileriye Ø
28
§ Cerrahi maskeler büyük partiküllerin (>5 μm)
bulaşmasını önlerler.
§ Bu partiküller 1 m’ den uzağa gitmezler.
§ Yoğun bakımda damlacık infeksiyonu şüpheli
hastaya
§ 1 m kadar yaklaşan tüm personel maske
giymelidir.
29
YB’da damlacık yolu infeksiyonları
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
Neisseria meningitidis
Haemophilus influenzae
İlaca dirençli pnömokok
İnfluenza
GAS farenjiti
Kızıl
Kabakulak
Bu hastalar tek kişilik odalara (mümkünse ) alınmalı
30
Hava yolu (Airborne) infeksiyonlarında
Maske
ü Havada asılı kalan 2-5 µm’çaplı damlacıklarla
bulaşan etkenlerde özel maskeler gereklidir.
Ø Akciğer ya da Larinks tüberkülozu,
Ø Suçiçeği,
Ø Yaygın zoster infeksiyonu,
Ø Kızamık gibi infeksiyonlarda
ü Özel havalandırma ve ventilasyon sistemleri
gereklidir.
31
SOLUNUM İZOLASYONU
ü Bu grup hastalar özel izolasyon
odasına yerleştirilmelidir.
ü Hasta odasına giren herkes özel
koruyucu maske (N95 maskesi)
takılmalıdır.
ü Transfer gerektiren durumlarda
hastaya maske (normal cerrahi
maske) taktırılmalıdır
ü Odada negatif hava basıncı
olmalı, oda havası saatte 6-12 kez
değişmelidir
32
N-95 maske
ü Tb basili
§ Cerrahi maskeyle riski azaltma = 2.5 kat
§ N95 maske = 17.5 kat
33
216 Sağlık çalışanı uyumu
Parametre
Uyum %
Gözlük
53.5
Maske
47.2
KÖ
33.9
Eldiven
93.2
34
Uyum neden kötü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
Tekrarlayan karşılaşmaya rağmen infekte olmama*
Malzeme yokluğu
Fazladan zaman ve emek gerektirmesi
Rahatsızlık hissi (klimalı YB ä )
Yorgunluk, bitkinlik , azalan motivasyon
Başkalarının bozuk tutumları
Artmış iş yükü
İnançlar,
Tecrübe yükü !
* Dejoy DM. J Occupt Helath Pys 2000;5:127
35
Uyumu arttıran etmenler
ü Genç yaş*
§ Gençlerde ki uyum ↑
ü Az tecrübeli olmak**
§ Yeni asistanlar ve öğrencilerin uyumu ↑
§ Öğrenciler > asistanlar> Kıdemli klinisyenler
ü Bulaşım hakkında az bilgiye sahibi olmak***
ä Hemşireler> Hekimler
ä Endoskopi sırasında
ä Gastroenterologların uyumu %14
ä Hemşirelerin uyumu %21
ä MRSA salgını***
ä Fizyoterapist uyumu ↑ (%89)
ä Asistanların uyumu (%22)
* Gershon RR, Compliance with universal precautions in correctional health care facilities. J Occup Environ Med. 1999 41(3):181-9.
**Infect Control Hosp Epidemiol. 2001 Aug;22(8):522-4
36
Galoş
ü Yoğun Bakımlarda galoş giyilmesinin hastane
enfeksiyonlarını azalttığını yada önlediğini
gösteren bilimsel veri yoktur.
ü Galoş kullanımıyla yoğun bakım zemininde
bakteri yoğunluğunun azaldığını gösteren veri yok
*Aylife GA. Control of Hospital Infection 3rd ed. 1996; 142
**Humphreys H. J Hosp Infect 1991: 17;117-23.
37
Sonuç olarak
1. Maske ve gözlük;
§ Hastadan sıçraması olası kan ve
sekresyonlardan sağlık personelinin ağız, burun
ve göz mukozalarını korumak için gereklidir.
2. Koruyucu önlükler
§ Hastaların vücut sıvıları, atıkları ya da
kanlarıyla temas ihtimali varsa giyilmeli, tek
kullanımlık önlükler tercih edilmeli.
ü YB ünitelerinde Galoş giyilmesi gereksizdir.
Garner JS. Guideline for isolation precautions in hospitals. The Hospital Infection Control Practices Advisory Committee. Infect Control
38
Hosp Epidemiol 1996;17:53–80.
39
40

Yoğun Bakım Ünitelerinde Kep, Maske, Koruyucu Gözlük ve Galoş

Transkript

Benzer belgeler