İnsan Ticaretine Kar ı Eyleme İli kin Avrupa Konseyi Sözle mesi

İnsan Ticaretine Kar ı Eyleme İli kin Avrupa Konseyi Sözle mesi

“İnsan ticaretiyle mücadeleye yönelik bir stratejinin etkin olabilmesi için
önleme, mağdurların insan haklarının korunması ve insan tacirlerinin cezai
takibata tabi tutulmasının yanı sıra ilgili ulusal kanunların uyumlu hale
getirilmesi ve bu kanunların tek biçim ve etkin olarak uygulanmasını
k a p s a y a n ç o k d i s i p l i n l i b i r y a k l a ş ı m ı n b e n i m s e n m e s i g e r e k m e k t e d i r.”
“ C i n s i y e t e ş i t l i ğ i , c i n s i y e t f a r k l ı l ı ğ ı n ı n d e ğ i l c i n s i y e t e ş i t s i z l i ğ i n i n z ı t t ı d ı r.
Kadın ve erkek eşitliği; sadece cinsiyete dayalı ayrımcılık yapılmamasını değil
aynı anda kadın ve erkek arasında eşitliği sağlamak üzere pozitif önlemler
a l ı n m a s ı n ı d a i f a d e e d e r.”
Beşte Bir Kampanyası Hakkında
Avrupa Konseyi 2010 yılında , Lanzarote S özleşmesi (Cinsel S ömürü ve Cinsel
İstismara Karşı Çocukların Korunmasına İlişkin Avrupa Konseyi S özleşmesi) ile
bağlantılı olarak çocuğa karşı cinsel şiddeti sonlandırmak için BEŞTE BİR
K a m p a n y a s ı n ı b a ş l a t m ı ş t ı r.
A v r u p a K o n s e y i n i n b u k a m p a n y a s ı Tü r k i y e ’d e H a z i r a n 2 0 1 3 t a r i h i n d e n b u y a n a
U l u s l a r a r a s ı Ç o c u k M e r k e z i t a r a f ı n d a n y ü r ü t ü l m e k t e d i r.
Daha fazla bilgi için:
h t t p : / / w w w. 5 t e 1 . c o c u k h a k l a r i i z l e m e . o r g /
Avrupa Konseyi Hakkında
1949 yılında kurulan Avrupa Konseyi, çocuklar dahil olmak üzere bireylerin
korunmasına ilişkin Avrupa İnsan Hakları S özleşmesi ve diğer referans
belgelerine dayanan or tak ve demokratik prensipler geliştirmeyi
a m a ç l a m a k t a d ı r.
B u b r o ş ü r, Tü r k i y e ’d e U l u s l a r a r a s ı Ç o c u k M e r k e z i ( I C C ) t a r a f ı n d a n y ü r ü t ü l e n
“B eşte Bir Kampanyası -Avrupa Konseyi, Çocukların Cinsel S ömürü ve Cinsel
İstismara karşı Korunması-” kapsamında Hollanda Kraliyeti Ankara
B ü y ü k e l ç i l i ğ i ’n i n M a t r a P r o g r a m ı ç e r ç e v e s i n d e b a s t ı r ı l m ı ş t ı r.
İnsan Ticaretine Karşı Eyleme
İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi
Çocukların Cin
sel Sömürü ve
Cinsel İstisma
ra karşı Korun
ması Projesi
• İnsan ticareti insan haklarını ve demokratik toplumların temel değerlerini
tehdit etmektedir;
• İnsan ticareti modern köleliktir;
• İnsan ticareti insan haklarının ihlalidir;
• İnsan ticareti; insan onuru ve bütünlüğünü ihlal eder ve de bu nedenle
insan ticareti mağdurları için daha fazla korumaya ihtiyaç duyulur;
• İnsan ticaretinin önlenmesi ve insan ticareti ile mücadeleye yönelik özel
önlemlerde, cinsiyet eşitliği ile çocuklara yönelik bir çocuk hakları
y a k l a ş ı m ı o l m a l ı d ı r.
S öz leşm e’n in A m a c ı:
a.
b.
c.
Ci ns i ye t e ş i t li ği ni gü ve nce alt ı na alarak i ns an t i c are t in in ö n l e n m e si ve in sa n
t i c are t i i le mü c ade le ;
Ci ns i ye t e ş i t li ği ni gü ve nce alt ı na alarak mağd u r ve t a n ık l a ra ko ru m a ve ya rd ım
i çi n k aps amlı b i r çe rçe ve ni n t as ar lanmas ı , i ns an t i c a re t i m a ğ d u rl a rın ın in sa n
haklar ı nı n ko ru nmas ı ve e t ki n s o ru ş t u r ma ve kov u ş t u rm a sa ğ l a n m a sı;
İns an t i c are t i ne k ar ş ı e yle mde u lu s lararas ı i ş bi r li ği n in te şv ik e d il m e si.
S öz leşm e’n in K a psa m ı :
M ağd u r lar ı n ko ru nmas ı na i li ş ki n ö nle mle r ve u lu s lararas ı işb irl iğ i a ç ıl a rın d a n o l m a k
ü ze re he r t ü r lü i ns an t i c are t i bi çi mi ni i f ade r e d e r. S öz le şm e sa d e ce sın ır a şa n in sa n
t i c are t i ni d e ğ i l u lu s al, o rg ani ze s u çlar la b ağ lant ı lı o lan ya d a o l m aya n ve ist ism a r a m a c ı
i le yapı lan i ns an t i c are t i ni de k ap s amakt adı r.
İns an t i c are t i ; e yle m, araç ve amaç o larak ü ç te me l u ns u ru n b ir b irl e şim in d e n o l u şu r.
İ n sa n t ic a ret i, bu öğelerin tek tek bu lu n m a sı değil bunl ar ı n b i r b i r l e ş i mi d i r.
Ey lem : K i ş i le r i n i ş e alı nmas ı , nakli , t rans fe r i , bar ı nd ı r ı lması ve ya m isa fir e d il m e sid ir.
A ra ç : Te hdi t, gü ç ku llanı mı ve ya s ai r bas kı ku llanı mı , k aç ırm a , h il e, a l d at m a , g ü c ü n
ve ya has s as b i r ko nu mu n kö t ü ye ku llanı lmas ı , baş k a bi r i nsa n ü ze rin d e ko nt ro l e sa h ip
o lan b i r ki ms e ni n r ı z as ı nı almak ü ze re ö de me yap mak ve ya k a za n ç sa ğ l a m a k ya d a
ke nd i s i ne yapı lan ö d e me le r i ve s ağ lanan k az ançlar ı k ab u l e t m e k t ir.
18 ya ş ı nı d old urm a m ı ş b i re y le r i ç i n ya ni ÇOC U KL AR İÇ İ N A R AÇ UN S URU ZO RUN LU
DE ĞİL DİR...
İ st ism a r a m a c ı: A s g ar i o larak , d i ğe r ki ş i le r i n f u hu ş f aali ye t l e rin in ist ism a rın ı ve ya sa ir
ş e ki lle rde ki ci ns e l i s t i s mar ı , zo r la ç alı ş t ı r mayı ve ya hi z m e t e t t irm e y i, kö l e l iğ i ve ya
kö le li k be nze r i u ygu lamalar ı , ku llu ğ u ve ya o rg anlar ı n çı k ar ı l m a sıd ır.
S öz leşm e, ya ş c in siyet ay rım ı ya pm a ksız ın in sa n t ic a re t i ne mar u z k al an he r ke s i
k a psa m a kt a dır.
ULUSLARARASI
beşte b i r
S ö z l e ş m e ’n i n Ö n e m i :
Sözleşme insan ticaretinin bir insan hakları ihlali olarak tanıması, mağdurlara yardım ve
m a ğ d u r l a r ı n i n s a n h a k l a r ı n ı n ko r u n m a s ı n a ö z e l o l a r a k o d a k l a n m a s ı , k a p s a m l ı b i r u y g u l a m a
alanını benimsemesi, kabul edilecek özel ve bağlayıcı önlemler ile mağdur ve tanıkların
ko r u n m a s ı i ç i n d a h a k a p s a m l ı b i r y a s a l ç e r ç e v e o l u ş t u r m a s ı , e t k i n v e b a ğ ı m s ı z b i r i z l e m e
mekanizmasının kurması, diğer uluslararası belgelerde kabul edilen asgari standar tların
ö t e s i n e g e ç e n b e l i r l i h ü k ü m l e r i ç e r m e s i s e b e b i y l e ö n e m l i d i r v e Tü r k i y e’n i n t a r a f o l d u ğ u
d i ğ e r s ö z l e ş m e l e r d e n f a r k l ı n i t e l i k t e d i r.
Ta r a f d e v l e t l e r i n y ü k ü m l ü l ü k l e r i :
•
•
•
•
Ta r a f d e v l e t l e r i n y ü k ü m l ü l ü k l e r i :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
M a ğ d u r u t a n ı m l a m a k (Ö r n e ğ i n , m a ğ d u r u n y a ş ı h a k k ı n d a b i r b e l i r s i z l i k m e v c u t s a ,
mağdurun çocuk olduğunu varsayılması gerekir);
Ço c u k l a r a i l i ş k i n o l a r a k ö z e l ö n l e y i c i ö n l e m l e r a l m a k ;
C i n s e l i s t i s m a r, z o r l a ç a l ı ş t ı r m a v e y a z o r l a h i z m e t e t t i r m e , kö l e l i k v e kö l e l i k b e n z e r i
u y g u l a m a l a r, k u l l u k v e o r g a n ç ı k a r m a i l e i l g i l i t a l e p l e r i n ö n ü n e g e ç i l m e s i i ç i n ö n l e m l e r
almak ve uygulamak;
M a ğ d u r l a r ı n ö z e l h a y a t ı n ı ko r u m a k ; (Ö r n e ğ i n , ç o c u k m a ğ d u r l a r ı n k i m l i k l e r i n i n v e y a
kimliklerinin tespitine imkân tanıyan detaylarının kamu tarafından öğrenilmesini
engellemek için önlemler almak)
İnsan ticareti mağdurlarının yararlanma hakkı bulunan destek tedbirlerini vermek;
(Ö r n e ğ i n , u y g u n v e g ü v e n l i b a r ı n m a , p s i ko l o j i k v e m a d d i y a r d ı m ı n y a n ı s ı r a m a ğ d u r u n
bilgilendirilmesi, çocukların eğitime erişimini sağlamak)
Ta r a fl a r d a n b i r i n i n t o p r a k l a r ı n d a y a s a d ı ş ı o l a r a k b u l u n a n m a ğ d u r l a r a e n a z 3 0 g ü n
iyileşme ve düşünme süresi tanımak;
Ta r a fl a r d a n b i r i n i n t o p r a k l a r ı n d a y a s a d ı ş ı o l a r a k b u l u n a n m a ğ d u r l a r a y ö n e l i k i k a m e t
i z n i d ü z e n l e m e s i y a p m a k ; (Ö r n e ğ i n , ç o c u k m a ğ d u r l a r i ç i n i k a m e t i z i n l e r i n i n ç o c u ğ u n
yüksek menfaati ile uyumlu olarak düzenlemek ve uygun hallerde aynı şar tlar altında
yenilemek)
İ n s a n t i c a r e t i m a ğ d u r l a r ı n ı n m a r u z k a l d ı ğ ı z a r a r l a r ı t a z m i n e t m e k ; (Ö r n e ğ i n ,
mağdurların, insan ticareti faillerine karşı dava açma haklarını güvenceye almak)
M a ğ d u r l a r ı n ü l ke l e r i n e g e r i g ö n d e r i l m e s i v e y a g e r i d ö n ü ş l e r i n e d a i r d ü z e n l e m e l e r
y a p m a k ; (Ö r n e ğ i n , y e t k i l i l e r b i r ç o c u k m a ğ d u r u n g e r i g ö n d e r i l m e s i n e k a r a r v e r i r ke n i l k
olarak çocuğun yüksek menfaatlerini dikkate almak, herhangi bir geri gönderme
önlemini uygulamadan önce, çocuğun bir devlete geri dönüşünün doğurabileceği riskler
ile güvenliğine ilişkin bir değerlendirme yapmak)
S ı n ı r l a r d a ko n t r o l ü n d a h a i y i y ö n e t i l m e s i n e v e s ı n ı r ko n t r o l ü i l e i l g i l i o l a r a k i ş b i r l i ğ i n d e
bulunulmasına dair önlemler almak;
Seyahat ve kimlik belgelerinin kalitesini sağlamak ve bu belgelerin doğruluğunu ve
g ü v e n l i ğ i n i ko r u m a k i ç i n g e r e k l i ö n l e m l e r i a l m a k ;
K e n d i l e r i t a r a f ı n d a n d ü z e n l e n e n v e y a ke n d i l e r i t a r a f ı n d a n d ü z e n l e n d i ğ i i d d i a e d i l e n
seyahat ve kimlik belgelerinin yasallığı ve geçerliliğini, başka bir tarafça talep edilmesi
v e b u b e l g e l e r i n i n s a n t i c a r e t i i ç i n k u l l a n ı l d ı ğ ı n d a n ş ü p h e l e n i l m e s i h a l i n d e ko n t r o l
etmek;
C i n s i y e t p e r s p e k t i fi n i d i k k a t e a l m a k ;
Sayılan nedenlerden ötürü mağdurlara ceza verilmemesi imkanını düzenleyen yasal
tedbirler almak ve/veya uygulamak;
S ö z l e ş m e k a p s a m ı n d a k i s u ç l a r ı m a ğ d u r u n ş i k a y e t i n e g e r e k o l m a k s ı z ı n ko v u ş t u r m a
imkânı sağlamak;
•
•
Mağdurlara, adli makamlarla işbirliği yapanlara, tanıklara ve bunların ailelerine etkin ve
u y g u n ko r u m a s a ğ l a n m a s ı i ç i n g e re k l i ö n l e m l e r i a l m a k ;
K i ş i l e r i n v e y a b i r i m l e r i n i n s a n t i c a re t i n e k a r ş ı e y l e m l e r v e m a ğ d u r l a r ı n ko r u n m a s ı
h a k k ı n d a u z m a n l a ş m a l a r ı n ı n t e ş v i k e d i l m e s i i ç i n g e re k l i t e d b i r l e r i a l m a k ;
Ya rg ı l a m a i ş l e m l e r i n i m a ğ d u r l a r ı n g i z l i l i ğ i n i ko r u m a k v e e m n i y e t l e r i n i s a ğ l a m a k ü z e re
uyumlaştırmak;
İ l g i l i u l u s l a r a r a s ı v e y a b ö l g e s e l b e l g e l e re , y e k n e s a k v e y a k a r ş ı l ı k l ı m e v z u a t a d a y a n a r a k
k a b u l e d i l e n d ü z e n l e m e l e re v e u l u s a l h u k u k a u y g u n o l a r a k , s ö z l e ş m e n i n d i ğ e r
t a r a fl a r ı y l a i ş b i r l i ğ i y a p m a k ;
S ö z l e ş m e d e n d o ğ a n y ü k ü m l ü l ü k l e r i , u l u s a l m a k a m l a r, d e v l e t y e t k i l i l e r i v e s i v i l t o p l u m
arasındaki stratejik or taklık kurarak yerine getirmek;
Sözleşmeye aykırı herhangi bir anlaşma yapmamak.
S ö z l e ş m e ’d e d ü z e n l e n e n h a k l a r ı n g ü ve n c e s i :
İ n s a n t i c a re t i n i e n g e l l e m e , g e rç e k l e ş m e d e n ö n c e ö n l e m a l m a d e v l e t i n p o z i t i f
y ü k ü m l ü l ü ğ ü d ü r. İ l g i l i ö n l e m l e r y a s a m a y a , i d a re y e , e ğ i t i m e i l i ş k i n , s o s y a l , k ü l t ü re l v e y a s a i r
ö n l e m l e r o l a b i l i r. A l ı n a c a k t e d b i r l e r m e d y a n ı n i f a d e ö z g ü r l ü ğ ü n e h u k u k a a y k ı r ı o l a r a k
m ü d a h a l e d e b u l u n u l m a s ı v e Av r u p a İ n s a n H a k l a r ı S ö z l e ş m e s i ’n i n 1 0 . m a d d e s i n e u y g u n
o l m a s ı i l e m a ğ d u r l a r ı n ö z e l h a y a t ı n ı n v e k i m l i k l e r i n i n ko r u n m a s ı ö z e l a m a c ı n a y ö n e l i k
o l m a s ı g e re k i r.
E t k i l i v e u y g u n ko r u m a i f a d e s i S ö z l e ş m e’d e d ü z e n l e n e n h a k l a r ı n g ü v e n c e y e a l ı n m a s ı
b a k ı m ı n d a n ö n e m l i d i r. S o m u t l a ş t ı r m a k g e re k i r s e , ko r u m a s e v i y e s i n i n m a ğ d u r l a r a y a p ı l a n
t e h d i t l e re g ö re u y a r l a n m a s ı g e re ğ i n i i f a d e e t m e k t e d i r. E t k i n v e u y g u n ko r u m a n ı n
S ö z l e ş m e’d e k i a n l a m ı , k a m u m a k a m l a r ı n ı n u y g u n e ğ i t i m e s a h i p o l m a s ı d ı r.
S ö z l e ş m e’n i n e t k i l i ş e k i l d e u y g u l a n m a s ı a n c a k i z l e m e i l e m ü m k ü n d ü r. S ö z l e ş m e i l e t e k n i k
k u r u m o l a n “ İ n s a n T i c a r e t i n e K a r ş ı Uz m a n l a r G r u b u (G R E TA ) ” v e s i y a s i b i r k u r u m o l a n
“ Ta r a fl a r K o m i t e s i ” o l a r a k i k i i z l e m e m e k a n i z m a s ı ö n g ö r ü l m ü ş t ü r.
İ n s a n T i c a r e t i n e K a r ş ı Uz m a n l a r G r u b u (G R E TA ) : Ta r a f D e v l e t l e rd e n h e r b i r i n i n
S ö z l e ş m e y i u y g u l a m a s ı n a d a i r r a p o r h a z ı r l a r. G re t a c o ğ r a fi e ş i t l i k , c i n s i y e t e ş i t l i ğ i , ç o k
d i s i p l i n l i u z m a n l ı k e s a s l a r ı n ı g ö z e t e re k ; B a k a n l a r K o m i t e s i ’n i n s e ç t i ğ i i n s a n h a k l a r ı ,
m a ğ d u r l a r a d e s t e k v e ko r u m a s a ğ l a n m a s ı v e i n s a n t i c a re t i i l e m ü c a d e l e a l a n l a r ı n d a
u z m a n l a ş m ı ş , b a ğ ı m s ı z v e y e t k i n o n - o n b e ş u z m a n d a n o l u ş u r.
Ta r a fl a r K o m i t e s i : S ö z l e ş m e y e Ta r a f D e v l e t l e r i n B a k a n l a r K o m i t e s i ’n d e k i t e m s i l c i l e rd e n v e
Av r u p a K o n s e y i ’n e ü y e o l m a y a n Ta r a fl a r ı n t e m s i l c i l e r i n d e n o l u ş u r. G R E TA’n ı n s o n u ç l a r ı n ı
t a k i p e t m e k ü z e re a l ı n a c a k t e d b i r l e re i l i ş k i n o l a r a k y ö n e l i k t a v s i y e l e r k a b u l e d e r.