Müzesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu: İstanbul 1961, II, 27

Transkript

Müzesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu: İstanbul 1961, II, 27
Türk Dilleri Araştırmaları 7 (1997): 55-122
Hüseyinoğlu Hasan'ın
Dört Dilli
Sözlüğü:
Şamilü'l-Luğa
Mustafa S. Kaçalin
(İstanbul)
Giriş
Dört Dilli Sözlük s. 57
Moğolca sözcüklerin {lilya t al-İnsan
va {lalbat al-Lisaıı ile karşılaştırılması s. 69
Tıpkıbasımlar s. 74
Farsça Dizin s. 97
Moğolca Dizin s. 105
'Türkçe Dizin s. 114
Giriş
Afyonkarahisarlı İmadüddi'n HÜSEYİNoGLU Hasan [ö. 1540]'ın Şamil al-Luğat
[=Sözcükleri İçeren] adıyla 935 [1528-1529] yılında yaptığı çalışmasının bir
yazması Topkapı Sarayı Müzesi Ktp. III. Ahmed [1703-1730] Kit. 2695.
sayıdadır.
(RIEu: 139a; BURSALI Mehmed
Tahir [1861-1925]: Osmanlı Müellifleri: İstanbul 1333 [1917], I, 273. s., ı. h.;
KARATA Y, [H.] Fehmi Edhem. [1888-1968]: Topkapı Sarayı Müzesi
Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu: İstanbul 1961, II, 27. s.) ve
Fransızca olarak yayınlanmıştı (LIGETI, Louis [1902-1987]: "Un Vocabulaire
Mongol d'Istanboul [=İstanbul' da Moğolca Bir Sözlük]", Acta Orientalüı
Academiae Scientiarum Hungaricae [=Macar Bilimler Akademisi Doğu
Araştırmaları]: Budapest 1962, XIV. c., ı. sy., 3-99. s.). Yazardan söz
eden müstakil bir çalışma da vardır: AYGEN, Dr. Mehmet S[adettin]:
imadoğlu Hasan Karahisari: Ayfon 1985,48 s. Türkeli Yayınları: 14.
Eksiği ve tekrarıyla 45 sayfada 400 dolayında madde bulunmaktadır.
Arapça, Farsça, Türkçe ve Moğolca dört dilli bir konuşma sözlüğü olan
bu çalışma, bu kez aslına uygun bir biçimde Türk okuyucusuna sunulma
düşüncesi yle yayınlanmaktadır.
Dizgi kolaylığı bakımından Arapça sözcüklerdeki belirlilik /al-/ güneş
harflerinde okunuşa göre değil yazılışa göre verilmiştir.
çalışmasından
daha önce de söz
edilmiş
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
56
KAYNAKÇA
ATAY, Hüseyin - ATAY, İbrahim [ö. 1990] - ATAY, Mustafa: Arapça-Türkçe
Büyük Lugat: Ankara 1964, 1. e. 1. ez., 2. ez. 1965, 3. ez. 1966,2.
e. 1. ez. 1968, 2. ez. 1969, 3. ez. 1970,4. ez. 1970, 3. e. 1981.
CEYLAN, Emine Yılmaz: "Ana Türkçede Kapalı e Ünlüsü", Türk Dilleri
Araştırmaları: Ankara 1991, 151-165. s.
al-FlRüzABADI, Maedu'd-din Abü Tahir Muhammad b. Ya'~üb [1329-1413]:
al- U~yanüsu al-Basıt fi Tarcama t al-((amüs al-Mubit [=Engin Deniz
Çevirisinde Yaygın Deniz]: Çeviren: CENANIOGLU Al).med 'Aşım [17551819], [Çeviri: İstanbul 1805-1810], İstanbul 1230-1234 [1815-1818],
[2. bs.] İstanbul 1. e. '-r 1268 [1852], 2. e. r-~ 1269 [1853], 3. e. ~-v
1272 [1855]; [3. bs.] İstanbul 1304 [1886], 1305 [1887], 1317 [1899];
Bula~ 1250 [1834].
İBN MUHANNA, Camal al-din al- 'Ubaydili [ö. 1283]: Kitab flilya t al-insan va
flalba t al-Lisan [=Kişinin Süsü ve Dilin Sütü Kitabı]: [Müstensibi:
Kilisli Mu'allim [Al).med] Rif'at [BiLGE] [1876.-1953]], İstanbul 1338 1340 [1922] Moğolca kısım: 193-230. s. Matba'a-i 'Amire. Not:
Yazması Arkeoloji Müzeleri Ktp. 1202. sy. 157 a-185 a yr.
JUNKER, Heinrieh F. J. - ALAVI, Bozorg: Persisch-Deutsches Wörterbuch
[=Farsça-Almanea Sözlük]: Leipzig 1342 [1963], XV+864 s. Veb
Verlag Enzyklopadie.
KANAR, Mehmet: Büyük Türkçe-Farsça Sözlük: İstanbul 1993, 528 s. Birim
Yayıncılık.
MACKENZIE, D. N.: A Concise Pahlavi Dictionary [=Kısa Pehlevı Sözlüğü]:
London 1971, 141 s. Oxford University Press.
MEHMED RIFAT [185'1-1907]: Mir'atu'l-Luğat [=Sözcüklerin Gözgüsü]:
[İstanbul] 1293 [1876], 225 s. Mekteb-i Sanayi' Matbaasl.
STEINGASS, F.: A Comprehensive Persian-Englisch Dictionary [=Açıklamalı
Farsça-İngilizce Sözlük]: London 1892, VIII+1539 S.
TEKİN, [Mehmet] Talat: Türk Dillerinde Birincil Uzun Ünlüler: Ankara
21995,192 s. Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 13.
TOPALOGLU, Bekir - KARAMAN, Hayreddin: Arapça - Türkçe Yeni Kamus:
İstanbul 21966, VIII+535 s.
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
57
SÖZLÜK
on
[14010 ]
al-'arabiyya t
al-farisiyya t
al:ıocl
yak
dü
si
irnayn
rala!at
arba'at
al-turkiyya t
bIrI
eki
üç
dort
al-muguliyya t
niken
~oyar
altı
I.rurban
dörben
tabun
curgu'an
haşt
yedi
sekiz
dolan
nairnan
tis 'at
noh
to~uz
'aşarat
dalı
iJ:ıda 'aşarat
yanzdalı
yisün
harban
harban niken
irna 'aşarat
talatat 'aşarat
arba 'at 'aşarat
duvamdalı
on
on bır
<on eki>2
çihar
panc
bamsat
sittat
sab'at
şaş
haft
ramaniyat
beş
02 [141&]
sız dalı
çihardah
on üç
on dort
harban ~oyar
harban ~urban
harban dörben
harban tabun
harban curgu' an
harban dolan
haft-dalı
on beş
on altı
on yedi
ramanat 'aşarat
tis 'at 'aşarat
haşt-dah
on sekiz
novazdalı
'işnn
bıst
on to~uz
yigirmi
rala!ın
sı
otuz
~uçin
arba 'ün
çihil
pancah
~ır~
döçin
elli
sittın
şaşt
altmış
sab'ın
haftad
yetmiş
ramanın
haştad
seksen
tabin
ciran
da1an
naian
navad
to~san
şocl
yüz
bamsat 'aşarat
sittat 'aşarat
sab'at 'aşarat
panzdalı
şam dalı
03 [141 10 ]
bamsün
harban nairnan
harban yisün
~orin
04 [142&]
tis'ın
miyat
yiren
cavun
Türkçe sözcüklerde Ana Türkçeye ait olası uzunluklar hatırlatma amacıyla
gösterilmiştir. Söz konusu uzunluklar göz önüne alınmadığında asılOsmanltea
biçimler ortaya çıkacaktır; blt sözünün daha eski biçimi ise f ile bu olarak
düşünülmelidir.
2
Yazmada siz dah.
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
58
miyatan
duvist
ekiyüz
~oyarcavun
!ala!a-miyat
arba'a-miyat
bamsa-miyat
sitta-miyat
sab'a-miyat
si şad
çihar şad
üç yüz:
dort yUz
beş yüz
altı yüz 3
yediyUz
sekiz yüz
~urban cavun
dörben cavun
tabun cavun
curgu'an cavun
!amana-miyat
pancşad
. şaş-şad
haft-şad
haşt-şad
dolan cavun
cavun
naimaıi
OS [1421b ]
tis'a-miyat
noh şad
alf
hazar
'aşarat altin
dahhazar
digar
to~uz yüz
biI]
on biI]
yisün cavun
mi~an
tümen
basa
altat4
ayzan
al-dinar
al-dinarayn,
dinar
dü dinar
altün
eki altün
al-dinaran
al-dirham
al-ba',
diram
yak ~ulac
bır ~ulaç
niken mengü 5
niken alda
bir arşun
eki gira'
<~oyar ~ari>
al-ha 'an
al-gira',
yakgaz
al-gira'an
<dü gaz>
dalJı
~ça
~oyar
altat
niken ~ari
06 [143 at ]
al-vi~r
al-'~d
mannan vaQidan
al-ra's
al-şalJş
yak bar-var
band
yak man
bır yük
sar
yakkas
baş
bag
bır batman
bır kişi
niken açiya
niken huyasar
niken batman
tergün
niken haran
al-sanat
sal
yıl
hon
al-tar
müş
sıçan
~ulguna
aHavr
gav
sıgır
hüker
bar-göş
tavşan
yöz
pars
yHan
at
tülai
pars
mogai
morin
~oyın
~onin
maymun
piçin
!avu~
tag~u
07 [1431b ]
al-arnab
al-fahd
al-Qayy
al-faras
al-ganam
aı-~rd
mar
asp
gösfand
Qamdüna
al-dicac
makiyan
3
4
5
Yazmada curgu'an cavun ile yer değiştirmiş.
altan olmalıydı.
Yazmada satır altında Türkçe bır a~ça.
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLi SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
sag
hüg
lt
al-hİnzır
08 U 44!dl]
allah
al-rasül
hOM
paygam-bar
telJri
ilçi,
yalavaç
telJri
elçi
al-malak
farişta
ferişte
al-şams
aftab
mah
güneş
bazuvi(?)
naran
sara
şini sara
dureng sara
'sara bariba
sara garba
al-kalb
al-1,<:amar
al-hilal
al-badr
husifa al-1,<:amaru
~ala 'a al-1,<:amaru
09 U44b ]
gurubat al-şamsu
~ala 'at al-şamsu
guruba al-1,<:amaru
al-?:Ulmat
al-~ill
ay
yelJi ay
ayulJ on dördİ
ay dutuldı
ay dogdı
aftab foru şud
aftab bar-amada
mah foru şud
gÜn batdı
gun ~ogdı
ay batdı
tankı
1,<:aralJılı1,<:
saya
röz
gölge
gundüz
gece
gÜndüz oldı
öyle
al-nahar
al-Iayl
~ala'a al-facru
röz şud
al-~uhr
nım-röz
şab
no1,<:ai
1,<:a1,<:ai
~olJuz
nav
mah-İ çihar dahom
mah girift
mah bar-amad
mah-İ
59
"-
naran şingebe
naran garba
sara şingebe
hiyutan
seüder
ödür
söni
ödürçaiba
ödürdüli
10 U4S!dl]
şara al-layı
şab şud
al-yavm
al-gadv
im-röz
farda
al-aıTIS
dı-röz
al-bariI:ıat
dı-şab
ba 'd al-gada
1,<:aşura al-nahar
al-gaym
al-asvad
11 U4S b ]
al-abyaz
al-marar
aHa1c
al-bard
pas farda
röz kutah şud
abr
siyah
al-I:ıarr
al-ma'
6
gece oldı
bö-gun
yann
dunkigun
dun gece
biri gun
gun 1,<:ısa oldı
bulu~
1,<:ara
safıd
al,<:
baran
barf
sard
garm
ab
yagmur
1,<:ar
sovu1,<:
issi
şü
söni bolba
eneödür
mana1,<:ar
höçken ödür
höçken söni
çanacİ ödür
ödür ho1,<:a<r> bo1cam
ulen
1,<:ara1,<:çin6
çagan
1,<:ura
çasun
cöyen
1,<:alaun
usun
Ya al-asvad lfara yada al-savda ~ra~çin olmalıydı.
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
60
al-camad
Yan
büz
al-ma' al-na~if
al-ma' al-vrupf
ab-i pak
ab-i istada
temiz şü
duru şü
l)avz
roo
gol
dere
çaşma
m<i!lu-hu> 7
mölsün
arun usun
bayigu usun
12 U4ı6 1dl ]
al-l)avz
al-vadi
al-'ayn
naur
mören
bul,*
cöy-i ravan
a~ar şü
tatal urusum
ab-i talb
acı şü
~asün uşun
al-safina
al-mallal)
al-nar
kaşti
ong~aça
al-duban
düd
gemi
gemid
öt
dütün
hunin
tülen
hünesün
al-nahr <al->cari
al-ma' al-murr
B
kaşti-ban
ataş
ong~oçaçi
~al
U4ı6b ]
~olumta
al-kanün
ataş-dan
al-l)atab
al-ramad
hizum
bakistar
öc,*
ödun
kül
al-ratab
al-yabis
tarr
yaş
noitan
buşk
~un
~o~ama
icma'
gird kun
ataş kun
hizum bi -şikan
cem' eyle
~urücüC?)
~al
bad
öt y'*
ödun yar
yel
al-turab
al-raml
bak
rig
topr,*
tösun
~um
~uma~
al-ka!ib
al-libn
toda
depe
hul~un
bişt
kerpiç
tanglasun
al-~aryat
dıh
bala~asun
al-sal)ra
zamin-i hamön
gil
rah
nazdik
kend,
köy
yazı yer
av~d
al-nar
akr al-batab
al-ril)
14 U 47 1dl ]
al-tin
al-tari~
al-~arib
tüle
calC?) ~u~ul
kei
keher~acar
balçı~
şibar
yöl
mör
oira
y,*ın
15 U47 b ]
al-ba'id
dür
ır,*
~ola
aHa~n
giran
agır
kündü
al-bafif
sabuk
yeyni
köngen
7
göze
olmalıydı.
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
al-arZ
zallÜn
yer
~açar8
al-~acar
sang
abadan
taş
küri
sicir(?)
agaç
al-var~
dirabt
barg
yabr~
modun
nabçin
al-guşn
şan
büd~
geşi'ün
bar
bi b-i dirabt
diken
örgesün
agaçköki
hucaur
bid
zard-ruü
sögüt
içesün
güilesün
nay
barik
~amış
~ulusun
ince
yogun
narin
bidun
hüsün samud
al-ma 'mür
al-şacar
16
şenlik
61
[148 31 ]
al-şavk
'ir~ al-şacar
al-bilaf
al-mişmiş
al-~aşab
al-d~
al-gali?:
sitabr
mö şanakun
möy-i pişani
şaru
erik
saçul) tara
bürçek
kekül
ba-bM
örgil
gür
fiş
s~al
s~al
göş
~ula~
pişani
alın
çikin
manglai
abm
muja
~aş
hanas~a
kirpük
sormusun
al-'ayn
çaşm
göz
nidün
al-vachat
röy
yüz
niyur
al-fam
dahan
agız
aman
bogaz
~ölai
burun
delük
~abar
al-!a~b
gulö
bini
sürag
al-şafat ,
Iab
dödal,c
dandan
dış
sidün
kelen
sarri~ şa 'ra-ka
al-naşiyat
17 [148b ]
aftil
al-li~yat,
<al->g~nat
al-uçln
al-cabhat ,
<al->cabin
al-~acib
al-hudb,
<al->cunayn(?)
18
[149 31 ]
al-~al~
al-anf
nüken
hurül
al-şarib
al-sinn
al-lisan
zaban
dil
al-~an
zanab-dan
el)ek
erun
al-'unu~
gardan
böyun
kücun
al-yad
dast
el
~ar
8
Yada~ar.
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
62
19 [149b ]
al-yumna
al-yusra
muddal-yad
dast-i rast
dast-i çap
dast diriiz kun
al-mirf~
al-işba'
sag el
şol
bara'un~ar
el
cüyün ~ar
~arsunaga
aranc
elilJ uzat
dirsek
anguşt
barm~
~uru'un
dalü
köke
al-katif
şana
yagnn
al-!Udiy
al-Iaban
pistan
emcek
şır
al-şadr
sina
sut
gögüs
to~ai
sün
6bçun
2() [1!)()a]
al-?:ahr
puşt
ar~a
al-gaşr
mi yan
bel
et
al-Ia~m
göşt
al-'aZın
ustugan
pöst
al-cild
uça
nirgun
mi~a
SÜlJük
deri
yasun
arasun
al-'aşab
pay
silJir
sirbüsün
al- 'ir~
rag
al-samin
al-hazil
farbih
lagar
!amar
semiz
sudasun
targun
turugan
an~
21 [1!)()b]
al-~alb
al-ti~al
al-kulyat
al-duhn
al-a1iyat
al-cayi'
gatir9
sipurz
gurda
ravgan
dunba
gurisna
gölJül
duran
taı~
d6lun
borek
tosun
süyül
bögrek
yag
~uyru~
aç
al-ba!n
şikam
~ann
al-şakr
kus
kir
am
sik
kün
gayagan
naciisat
göt
al-ğakar
ölöskülen
kehli
hütügün
oco~ai
22 [1S1 a ]
mizak
fiz-diid
sIdük
zurra!
öşurdı
bagagm
böldöge
bagasun
sesün
hunguba
al-'~ab
piişna
ökçe
caucai
al-ka 'b
şitaıang
aşı~
şiga
al-~iifi
pa-barahna
yahlJ ay~
al-a'rac
lang
~s~
niçkü~ köl
dogolan
al-dubur
al-guşyat
al-ga'i!
al-bavl
9
diiş~
bo~
lJirad olmalıydı.
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
23 U5li b]
al-racul
al-mar'at
al-avlad
al-bunay
al-bint
al-abb
al-umm
al-Ijatn
al-mahd
24 U 52 aL ]
al-acnabi
al-car
al-şal}ib
al-sayyidat
al-şab
al-şaylj
al-'acüzat
al-aşamm
al-a'ma
25 U52b ]
al-sultan
al-vazir
al-tavl,<:i'
al-maktüb
al-amir
al-tadr
al-rikabi
al-silal}i
al-saI,<:i,
<al->l,<:ada!}
26 [153 aL ]
al-mutaraccim
al-sakaran
al-l}aris
al-rakib
al-racil
al-sa'il
al-fard
10
keüt
mard
zan
baççagan
pusar
duljtar
padar
madar
damad
gahvara
bigana
ham-saya
yar
Ijatün
cavan
pir
pira-zan
karr
na-bina
padişah
dusrur
mi!al
nama
farman-ravan
bazir-gan .
rikab-dar
silal}-dar
kasa-dar,
l,<:adal}
er
'avrat
ere
erne
oglancıl,<:lar
keün ıo
ogul
l,<:iz
ata
ana
güyegü
keüken
ökin
eçige
eke
kürgen
ölöge
beşik
yad
büşi
l,<:olJşı
körşi
yöldaş
nöker
l,<:atul,<:tai
calau
öbüge
emegen
dü1ei
balai sol,<:or
l,<:adın
yigit
l,<:oca
l,<:an
sagır
görmez
Ijan
vezir başa
yarlıg,
ferman
biti
beg
şatı pazar edici
üzengi dutıcı
l,<:orçı
sagral,<: sürici
dIl bilici
zaban-dan
mast
pas-ban
suvar
"
piyada
gada
yayal,<:
dilenci
tanha
yalıl)ız
sar-Ijöş
bekçi
atlı
63
l,<:a'an
mazaul,<:(?)
carlig
biçik
noyan
l,<:udalduçi
al,<:taçi
mi!lu-hu
ayal,<:açi
kelimeçi
sol,<:taçi
kebtul
moritai
yabugan
dörmegei
l,<:al,<:ça
olmalıydı.
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
64
<al->ra'j
galla-han
çoban
adünçi
al-hazil
masbara
lagçı
~alca
al-~işn
~işar
~al'a
~organ
al-sü~
bazar
mi!lu-hu
al-biba
al-caclid
al- 'at1~
al-libd
bargah
nav
kohna
namad
yelJi
eski
uçar
terme
sini
al-~abl
ri sman
keçe
ip
al-tabıb
ha
aş
iden
al-nazıc
pubta
bişmiş
bolg~san
bam
ba pubta şud
ard
gandum
cav
nan
çig
tü 'ükü
iden bolba
ün·
bugday
arpa
etmek
a1-!üm
sir
sarıms~
al-başal
piyaz
düg
ayran
mi!lu-hu
mi!lu-hu
ötüme
songina
tapsun(?)
umda'an
ç$at(?)
may
yogurt
suçi
darasun
angubin
bal
mi!lu-hu
talb
acı
~aşün
27 U53lb ]
~araev
~auçin
sisege
desün
28 U 54 1dl ]
al-nayy
istava al-tabib
al-da~
al-~intat
al-şa'ir
al-bubz
al-mabiz
aş bişdi
şögan
~ulir
29 U54lb ]
al-ş$at
al-nabi<j,
al-bamr
al- 'asal
al-murr
tar~
al-~ulv
şirin
tatlı
nişün
al-carrat
al-sirac
sabüy
şam '-dan
desti
~oduga
çırag
al-!abin
sitabr
tabar
<mahi>
yogun
balta
cula
cucan
alizmil(?)
balı~
<cigaşun>
al-~adüm
al-samak
30 U 551dl]
al-sula~fat
sang-puşt
~ablı
al-~unfug
bar-puşt
kirpi
cariasun
al-far
müş
sıçan
~ulguna
al-düd
kirm
~ürt
~orgai
al-burğü!
kayk
pire
bürge
baga
yasutu menekı
al-~aml
şipiş
bıt
bosün
al-can~
bal
~anat
cibür
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
al-vazz
al-'al,<:'al,<:
murg-abi
'akka
l,<:az
kulang
kabötar
vartic
kabk
tuma
gögercin
keklik
togora'un
küçe
bödene
itaun
man
ma
ma-ra
ma-ra
dar-ma
ben
biz
bize
bat]a
bizde
bi
bida
bidana
namai
bidandur
ba-ma
bizümle
sizden
sat]a
senilJ-için
sizde
ol
bö
bidanla
tanaça
çimada
çinu
tandur
tere
ene
tende
ende
sal,<:sıgan
65
nol,<:asun
sacigai
:n U55b ]
al-kurkiy
al-!:ıamamat
al-sumanay
<al->!:ıacal,
al-l,<:abc
ana
naI:ınu
ilay-na
li
fi-na
32 U56i 2 ]
ma'a-na
min-kum
ilay-ka
hiıva la-ka
fi-kum
huva
hağa
huna-ka
ha-huna
33 U56ib ]
ilay-hi
ka-ğaIik
li-ma
kam
!:ıasan
ila ayna
aynahuva
ayna
na'am,
fi
34 [157 2 ]
la
al-şa'n
i 'mal ka-ğruik
udbul
ayş huva
hal şay'
la-şay'
az-şuma
tu-ra
az-an-i tü
dar-şuma
an
in
an-ca
in-ca
vay-ra
ham-çunan
çi-ra
çand
. büb
ku-ca
kü
ku-cast
hast
nist
kar
ham-çunan kun
dar-ay
çist
çizi hast
çizi nist
bıldırcm
anda
bunda
at]a
ancılaym
niçün
l,caç
güzel
l,canda
l,canı
l,candadur
var
yöl,c
iş
ancılaym eyle
içeri gir
nedir
nesne bar mı
nesne yöl,c
imada
tein
yekin
kooule
l,coha
l,<:ana
ali
l,cana bei
büi
ügei büşe
üle
tein ki
ora
yan bı
yan bı bm
yama ügei
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
66
ayna tamşı
la-a'rif
35 U57 b ]
li-man-tal,cül
ayş ta'buz
li-ma ta'buz
ta'al
aci'ta
taci'u anta
ta 'al ilay-ya
la-tacI'a
la-aci'u
36 U58 3l ]
min ayna ci' ta
al-amıru yad'ü-ka
ayş tal,cül
takallam
ataka1lam
kayfa a'mal
ci'tu bayta-ka
ci'tu
ams ci'tu
bülebi
37 U58 b ]
a ta1bisu al-tavba
la-albasu
labisa
a1-killat
al-zayl,c
al-kumm
al-<Jayl
al-bi!anat
al-bay!
38 U,59J3l]
al-minçal5:at
al-sayr
al-mir'at
ku-ca mı-ravı
na-rnı-danam
ki-ra mı-göyı
çi mı-sitanı
çi-ra mı-sitanı
bi-ya
amadı
bi-yay tü
bar-man ay
ma-ya
na-yayam man
az-ku-ca amadı
kime eydirsin
ne alursm
niçün alursm
gelgil
geldül)
gelür misİn sen
baIJa gel
gelme!
gelmezem ben
keni eülemü çi
yan abamu çi
yekin abamu çi
İre
İrebe çi
iregü çi
nadavarire
bü ire
üle bi irekü
l,caça irebe çi
noyan çamai ermü
yagemü
kelele
kelelemü bi
ya kilu bi
çinu gerte irebe
irele bi
höçken ödür basa ireci
pöşıd
dön geyer misin
geymezem
geydi
debil emüsümü
ÜLe emüsümü bi
emüsbe
parda
cibunlıl,c
köşege
girıban
yal,ca
yel)
etek
astar
iplik
cil,ca
l,cançin
l,cormai
deli
hutasun
kamar
daval
l5:uşal,c
ayına
gözgü
taral,c
büse
sur
toli
sam
engeske
sarabçin
çi mı-göyad
suban göy
söyleyorın
suban bi-göyim
çi kunam
ne eyle<ye>yin
ba-bana-i tü amadam evül)e geldüm
amadam
geldüm
dı amadam
dungeldüm
cama mı-pöş
na-mı-pöşam
astin
daman
<astar>
DSman
şana
al-J:ıumrat
gara(?)
çaşm banda
II
l,canaodamçi
l,cai
l,canda geldül)
beg seni ister ll
ne söyler
söyle
mır tu-ra mi-bvanad
al-muş!
vil5:ayat al- 'ayn,
l,canda gidersin
bilmezem
l5:ayış
l,cızı1ca
göz bagı
olf,ır olmalıydı.
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOOLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜOÜ: ŞAMİLÜ'L-LUOA
67
bimarat al- 'ayn
al-~işan
al-hamlae
al-'adda'
39 U59lb ]
al-~urun
nar-i asp
rahvar
davanda
erkek at
yörga
yügrük
suban(?) mori
eoria
1.rurdun
kabal
naş~a
al-vard
samand
mi!lu-hu,
eaman
~unduz tulu
al-fa~l
gaşIr(?)
aygıT
<al->şari '
kuştI-gIr
güreşçi
al-fahdat
al-namr
al-dubb
yöz
palang
birs
dum
sum
pars
al-ğanab
al-~atir
~aplan
ayı
~uyru~
toyn~
~aliun
acirga
abaldum
mi!lu-hu
mi!lu-hu
ötöge
seyül
turun
40 [h50 at ]
al-lieam
al-'inan
al-sare
al-rikab
ligam
çilbir
zIn
rikab
al-sav~
taziy~a
~amçı
al-~avs
ya
al-nuşab
kaman
tir
al-Un
narın
yumuş~
al-şulb
sabt
~atı
zih
para-i tir
tır andaz
kiriş
o~ atıeı
~arbuçi
nişana
amaç
şamşIr
~ılıç
bilen
hüldü
kfud
afsan
ustura
gurz
bıç~
kidu~a
bllegü
<yülegü>
<çomal5:>
bile'ü
ct'61bür
bulagu
~all5:an
l5:algan
tug
cida
4li U60lb ]
al-yatar
al-1.ruddat
al-ramı
al-hadaf
al-sayf
al-sikkIn
al-misann
al-müsa
al-dabbüs
42 U6li at]
al-eunnat
al-rayat
al-rum~
sipar
'alam
mza
anzil min al-farasi
la-tafza'
az-asp furö dan
ma-tars
oyan
dizgin
eyer
üzengi
o~
o~
yelegi
<tüg>
süIJü,
gönder
atdan engil
~orl5:ma!
~dar
çulbur
yeme'el'
dörie
b6rie
numun
sumun
eolen
batu
köbçi
ödün
morinaça bü çi
bü ayu
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
68
'u~ 'ud
cayyid
nIkö
bi-nişIn
'u~'ud
'indI
pIş-i
man bi-nişIn
eyi otur
sayin sau
~atuma oturgıl
minu dergete sau
çi-ra na-mI-nişInI
an-çunan bi-yar
niçün oturmazsın
ancılayın getir
yege ülü sau çi
basaabçara
dir ma-man
avardam
döst na-mI-daram
eglenme!
getürdüm
sevmezem
bü~oçar
atl)ak
dilIJöş dar
bi-IJand
la-tazl)ak
la-tabki
ma-IJand
ma-gir
man zaraba-ka
ari nI
tu-ra ki zad
ma-ra bi-numay
göl)lül) IJöş dut
gül!
gülme!
aglama!
seni kim urdı
göster
li-ma Hi-ta~'ud
hata ay:ıan
43 [Hpı 1bı ]
la-tubp:
avradtu
la-uI:ıibbu
tayyib ~aıba-ka
abçirala bı
üle talam bi
turan sayin
ine
bü ine
bü uila
çamI ken deletbe
nadaüceül
44 U62 aL ]
abşir al-amIr
uskut
amIr-ra bi-bIn
~'ud
bi-nişIn
bamöş baş
bi-dilı
a't!
uzrib galika aş-şaIJşa an kas-ra bi-zan
isma' kalamI
suIJanam bi-şunav
a'rafta
damsH
~um
a tamşI
begi gör
epsem ol
otur
ver
ol kişiyi ur
sözümi eşit
bildül)
bar-IJIz
ml-rav!
dur
vanr mısın
ma-ra purs
ma-kun
bal)a şor
unutma!
noyan üce
utu(?) bai
sau
nadaök
tereni kümü delet
. manu kele sonas
medemü çi
bos
odumu çi
4) U621bı ]
as'alnı
namai has~
bü umarta
la-tansa
faramöş
tabı'
mI-furöş
şatar mısın
~udaldamu
al-arnab
IJar-göş
tavşan
taulai
al-şat
gösfand
~oyın
~onin
al-balımat
barra
~ozı
~uri~an
al-kabş
<buz>
~oç
~ça
çi
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
69
Moğolca sözcüklerin lJilya t al-insan va lJalba t al-Lisan ile karşılaştınlmasl.
1
1
rı
LI
LI
~Iİ
i
i
iL
i
i
i
i
a
abaldum 159b İM 227.
abçara 161 a.
abçira1a bı 161 b.
abamu = yan a. çi 157b ,
yekin a. çi 157b İM
201.
acirga 159b İM 223.
aça = morin-aça bü çi
161 a İM 204.
açiya = niken a. 143 a İM
229.
adünçi 153 a .
~taçi 152b .
alda = niken a. 142b .
aH 156b .
aHzmil(?) 154b .
altat 142b , ~oyar a. 142b
İM 222.
aman 14Sb İM 213.
arasun 150a İM 214.
arpa 154a .
arün 145b , a. usun 145b
İM 211.
aya~açi 152b İM 220.
ayu = bü a. 161 a İM 196,
199.
basa 142b İM 206.
batman = niken b. 143 a .
batu 160a İM 206, 20S,
211.
bayigu = b. usun 145b .
bazuvi(?) 144a.
bei 156b , ~ana b. 156b
İM 206.
berie 160a İM 225.
bi 155b , keleıe-mu. bi
15S a , üle bi irekü
157b , me emüsümü bi
15S b , me talam b.
161 b, ya kilu bi 15S a
İM 202, 206.
~oçar 161 b, bü uila
161 b, bü umarta 162b .
büi 156b krş. bei, bı.
bme = höçken ödür basa
ireci b.bi 15S a .
bürge 155 a İM 224.
büse 159 a İM 221.
büşe = ügei b. 157 a
büşi 152a İM 229.
c
bm 157 a .
biçik 152b İM 194.
bida 155b İM 202, 207.
eal(?) e.
bi dana 155b .
bidandur 155b .
bidanla 156a .
bidun 14S a İM 211.
bilen 160b .
bile'ü 160b İM 221.
bm = yan bı b. 157 a .
bolba = söni b. 145 a İM
L9S.
bolba = iden b. 154a İM
195.
bal 154b İM 21S.
balai = b. so~or 152a .
balakasun 147 a İM 217.
bara;un = b. ~ar 149b iM
bolcam = ödür ho~a<r> b.
145 a krş. bolba.
bos 162a iM 199, 202.
bödene 155 a.
199.
bü = bü ayu 161 a, bü ine
161 b, bü irc 157b , bü
bı = yan b. 157a , yan b.
b
bagagur 151 a İM 213.
bagasun 151 a İM 214.
bai = utu(?) b. 162a İM
20S.
bariba = sara b. 144a İM
İM 200.
bugdai 154a İM 219.
bulagu 160b İM 225.
bul~ 146 a .
212.
bolga~san 153b İM 19S.
böldöge 151 b.
b8rek 150b İM 213.
büsün 155 a .
bü: = morin-aça b. çi 161 a
~u1.<ul 14'6b .
ealau 152a İM 209,210,
212.
eariasun 155 a .
earlig 152b .
eaueai 151 a.
eavun 142a , ~oyar e.
142a , ~urban c. 142a ,
dörben c. 142a , tabun
c. 142a , eurgu'an c.
142a , dolan c. 142a ,
naiman e. 142a , yisün
e. 142b İM 22S.
cibür 155 a .
cida 161 a İM 225.
ci~a 15Sb .
ciran 141 b İM 22S.
coria 159 a .
eülen 160a .
cöyen 145 b İM 195.
euean 154b İM 20S.
cula 154b iM 220.
eurgu'an 140b İM 227.
http://www.turkdilleri.org/
70
MUSTAFA S. KAÇALİN
cüyün = c. I.car 149b tM
duran 150b İM 200.
dülei 152a tM 226.
20S.
ç
çagan 145b İM 223.
çaiba = ödür ç. 144b .
çarnai = noyan ç. errnü
158 a İM 207.
çarnI =ç. ken deletbe
161 b.
çanaci = ç. ödür 145 a tM
215.
çasun 145b tM 216.
çi = I.caça irebe çi 15S a İM
203.
çikin 148b tM 213.
çimada 156 a İM 204.
çinu 156a , ç. gerte irebe
158 a İM 204.
çulbur 160 a .
d
da1an 141 b tM 228.
dalu 149b tM 213.
darasun 154b tM 218.
debil =d. ernüsümü 15Sb
tM 221.
delbür 160b tM 221.
delet =tereni kümü d.
162 a .
deletbe = çami ken d.
161 b İM 198,197,
198, 201.
deli 158b krş. debil?
delÜn 150b tM 213.
dergete = rninu d. sau
161 a.
desün 153 b .
dogolan 151 a İM 226.
dolan l40b tM 227.
döçin 141 b tM 228.
dörben 140b tM 227.
dörie 160a İM 225.
dörmegei 153 a .
düli = ödür d. 144b tM
215.
dÜreng = d. sara 144a tM
212.
e
ebçÜn 149b İM 213.
eçige 151 b.
eke 151 b İM 214.
elçi 144a İM 194.
erne 151 b "iM 20S, 209,
209.
emegen 152a İM 210.
emüsbe 158b .
emüsürnü 158b , debe1 e.
158 b , üle e. bi 158b .
ende 156a tM 208.
ene 156 a , e. ödür 145 a tM
203,208.
engeske 159a .
ere 151 b İM 209.
ermü = noyan çarnai e.
158 a tM 199.
erun 149 a .
eülernü = keni e. çi 157b
tM 195, 196, 199.
g
garba = naran g. 144b ,
sara g. 144a İM 195,
197, 198, 209.
gemü = yag g. 158 a tM
198.
gerte = çinu g. irebe 158 a
tM 217.
geşi'ün 147b .
güilesün 148 a .
gür 148b .
lı
hanasI.ca 148b tM 213.
haran = niken h. 143 a tM
209.
harban 141 a, h. niken
141 a, h. I.coyar 141 a, h.
I.curban 141 a, h~ dörben
141 a, h. tabun 141 a, h.
curgu'an 141 a, h. dolan
141 a, h. nairnan 141 b,
h. yisün 141 b İM 227.
hasaI.c =narnai h. 162b tM
195, 197.
hiyutan 144b tM 212.
hoI.ca<r> = ödür. h.
bolcarn 145 a tM 210.
hon 143 a İM 215.
hÖçken =h. ödür 145 a , h.
ödür basa ireci bülebi
158 a , h. söni 145 a tM
215, 215.
huca'ur 148 a .
hulI.cun 147 a .
hunguba 151 a.
hunin 146 a İM 216.
hurü1 149 a tM 213.
hutasun 158b tM 220.
huyasar =niken h. 143 a
tM 197, 197, 195.
hüker 143 a İM 223.
hüldü 160b tM 205, 224.
hünesün 146b .
hüsün = h. sarnud 148 a
tM 212.
hütügün 150b İM 213.
içesün 148 a .
iden 153 b .
imada 156b .
ine 161 b, bü i. 161 b.
ire 157b , bü i. 157b ,
nadayar i. 157b.
irebe = çinu gerte i. l58 a
tM 195, 196, 202.
irebe çi 157 a , I.caça i. 158b
krş.
irebe.
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRTDİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
ireci = höçken ödür i.
bülebi 158 a krş. irebe.
irekü = üle bi i. 157b ,
iregü çi 157b krş.
irebe.
irele = i. bi 158 a.
itaun 155b .
i.c
~a'an 152~.
~abar 149 a İM 213.
~aça =~. irebeçi 158 a.
~adar 160a.
~ai 157 a .
~acar, ~açar 147b , keher
~açar 147 a İM 216,
217.
~~ai 143b .
~~ça 153 a İM 207.
~al =~. tüle 146b İM
220.
~alaun 145 b İM 196,208.
~algan 161 a İM 225.
~aliun 159b .
~a1ca 153 a .
~ana 156b , ~. bei 156b ,
~. odamçi 157 a İM
206.
~oduga 154b İM 220.
~oha 156b İM 208.
~o~ama 146b .
~ola 147b İM 21 ı.
~ölai 149 a İM 213.
~olumta 146b .
~onin 143 b : 162b İM
223.
~orçi 152b .
~orgai 155 a İM 224.
~organ 153 b İM 217.
~orin 141 b İM 228.
~ormai 158b İM 222.
kilil ~ ya k. bi 158 a krş.
ki.
köbçi 160b İM 225.
köke 149b İM 213.
köl = niçkün k. 151 a .
köngen 147b İM 208.
körşi 152a İM 215.
köşege 158b .
küciln 149 a İM 213.
küçe 155b .
224.
~ulusun 148 a İM 219.
~uma~ 147 a .
~ur =~. ücü(?) 146b .
~auçin 153 b İM 208.
~oçar = bü~. 161 b.
kekÜı148 a .
~ar~çin 145b .
~arbuçi 160b .
~ari = niken~. 142b İM
213.
~asün = ~. usun 146 a İM
209,212.
~aşün 154b .
~atu~tai 152a İM 209.
kidu~a 160b İM 204.
~. cavun 142a , harban
~. 141 a İM 227.
~uça 162b İM 223.
~uçin 141 b İM 228.
~udalamu çi 162b .
~uda1duçi 152b .
~u~ul = clli(?)~. 146b .
~ulguna143a, 155 a İM
~ura 145b İM 216.
~urban 140b~. cavun
142a , harban~. 141 a
İM 227.
~urdun 159a İM 210, 211.
~uri~an 162b .
~uru'un 149b İM 213.
k
kebtU1 153 a .
kedille 156b İM 207, 207.
keher = k. ~acar 147 a İM
217.
kehli 150b İM 213.
kei 146b İM 216.
~ançin 158b İM 222.
~aplan 159b .
~ar 149a,~. sunaga 149b ,
bara'un~. 149b , cüyün
k. 149b İM 214.
kele = manu k. sonas
162a krş. kelen.
kelele 158 a İM 229.
kelelemü bi 158 a .
kelen 149 a İM 211, 214.
kelimeçi 153 a .
ken = çamI k. deletbe
161 b İM 207.
keni = k. eülemü çi 157b .
keüken 151 b.
keün 151 b İM 209.
ki = tein k. 157 a .
~oyar 140b , ~. altat 142b ,
~ulir 154a İM 218.
71
kümü = tereni k. delet
162 a İM 204, 208,
209.
kündü 147b İM 229.
kürgen 151 b İM 215.
küri 147b İM 216.
ın
man~ar 145 a İM 215.
manglai 148b İM 212.
manu = m . kele sonas
162a.
mazau~(?) 152b .
medemü = m. çi 162a İM
.198.
menekı = yasutu m. 155 a .
mengü = niken m. 142b
İM 222.
mi~a 150a İM 218.
min~an 142b İM 228.
http://www.turkdilleri.org/
72
MUSTAFA S. KAÇALiN
minu = m. degerte sau
161 a iM 204.
modun 147b iM 21S,
219.
mogai 143 b iM 224.
mori = suban(?) m. 159 a.
morin 143 b , m.-aça bü çi
161a iM 204, 205,
223.
moritai 153 a iM 205.
mölsün 145b .
mör 147a iM 217.
mören 146a iM 2.
noitaıi 146b iM 209.
no~ai 143b iM 224.
no~asun 155a .
noyan 152b , n. çamai
ermü 15S a, n. üce 162a
iM 20S.
nöker 152a iM 215.
numun 160a iM 224.
nüken 149 a iM 217.
n
nabçin 147b iM 219.
nada = n. ök 162a, n.
üceül 161 b iM 204,
207.
nadavar = n. ire 157b.
nairnan 140b , n. cavun
142a , harban n. 141 b
iM 227.
namai 155b iM 203, 207.
naran 144a, n. garba
144b , n. şingebe 144b
iM 216.
narin 14S a iM 21 ı.
naş~a 159b iM 210.
naur 146 a iM 217.
nayan 141 b İM 22S.
niçkün = n. köl 151 a iM
212.
nidün 14Sb iM 213.
niken 140b n. açiya 143 a,
n. alda 142b , n. batman
3a, n. haran 143 a , n.
ht'yasar 143 a , n.
mengü 142b , harban n.
141 a iM 227.
nirgun 150a iM 213.
nişün 154b .
niyur 14Sb İM 213.
o
oco~ai 150b iM 213.
odamçi = ~ana o. 157a .
odumu çi 162a iM 196,
200; 201.
. oira 147 a iM 21 ı.
ong~aça 146a iM 217.
ong~oçaçi 146 a.
ora 157a iM 209.
Ö
öbüge 152a .
ödün 160b iM 226.
ödür 144b , ö. çaiba 144b ,
ö. düli 144b , ö.
ho~a<r> bolcam 144b ,
ene ö. 145a , höçken ö.
145 a, höçken Ö. basa
ireji bülebi 15S a iM
215.
ök = nada Ö. 162a iM
195.
ökin 151 b iM 208.
ölöge 151 b iM 220.
ölöskü1en 150b .
örgesün 14S a iM 219.
ötöge 159b İM 224.
ötüme 154a iM 21S.
p
pars 143 b , 159b iM 223.
piçin 143 b .
s
sacigai 155 a .
s~al 14Sb iM 212.
sam 159a iM 220.
samud = hüsün s. 14S a.
sara 144a , s. bariba 144a ,
s. garba 144a , s.
şingebe 144b , dureng s.
144a , şini s. 144a iM
215.
sarabçin 159a iM 222.
sau 162a, minu dergete s.
161 a, sayin s. 161 a,
yege ü1ü s. çi 161 a iM
199.
sayin = s. sau 161 a, turan
s. 161 b iM 20S.
sesün 151 a iM 214 .
. seüder 144b iM 217.
seyü1 159b iM 21S.
sicir(?) 147b .
si dün 149a iM 213.
sini 153b .
sirbüsün 150a iM 214,
224.
sisege 153 b .
so~ar =balai s. 152a İM
226.
so~taçi 153 a
iM 210.
sonas = manu kele s. 162a
iM 197.
songina 154a .
sormusun 148b iM 213,
. 214.
söni 144b , höçken s. 145 a
iM 216.
suban(?) = s. mori 159 a.
sudasun ı 50a.
sumun 160a.
sunaga ~ar s. 149b .
sur 159 a.
sün 149b iM 218.
süyü1 150b krş. seyüı.
Ş
şibar 147a
iM 217.
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
şiga 151~.
şingebe = naran ş. 144b ,
sara ş. 144b İM 216.
şini = ş. sara 144a .
t
tabin 141 b tM 228.
tabun l,40b , t. cavun
142a, harban t. 141 a
tM 2'27.
taga~u 143 b İM 226.
taıam·= üle t. bi 161 b İM
194.
tümen 142b .
tü'ükü 154a İM 212.
II
uila = bü u. 161 b İM 19S.
umarta = bü u. 162b İM
200.
umda'an 154a :
=tataI u.
146 a .
b
usun 14S , amn u. f4S b ,
bayigu u. 145b , ~asün
urusum
u. 146 a İM 217.
utu(?) u. bai 162a .
tapusune?) 154a .
tara~ lS4b İM 218.
üce
tatal = t. tırusum 146 a İM
217.
taulai 162b .
tein 156b, t. ki 157 a .
tende 156 a İM 207.
tengri 144a İM 2f6.
tere 156 a İMA07, 208.
tereni ~. kümü deIet
162 a.
=
Ü
=noyan ü. 162a İM
194.
üceül = riada ü. 161 b.
ücü(?) == ~ur ü. 146b .
ügei = ü. büşe 157 a , yama
ü. 157 a İM 207.
üiIe 157a İM 210, 229.
üIe
= Ü. bi irekü 157b , ü.
emüsümü bi lS8 b , ü.
t~Iam bi
161 b İM 207.
a
Ülen 145 İM 216.
ülü = yege ü. sau çi 161 a.
{ergün 143 a İM 212.
terme lS3 b .
togora'un lS5 b .
to~ai 149b .
toli 159a .
y
ya
=y. gemü 158 a , y.
kilÜ bi 15S a.
yabugan 153 a İM 211.
yama y. ügei 157 a .
=
tösun 147a İM 214, 217.
yan = y. abumu çi 157 b ,
yan bı 157 a , yan bı bm
tug 161 a İM 225.
tülai 143b krş. taulai.
157 a İM 206, 207. ,
yasun 150a İM 214.
turan = t. sayin 161 b krş.
yasutu = y. meneki 155 a .
tosun lS0b İM 218.
yege
duran.
turugan 150a .
turün lS9 b .
tüle
=~al t.
142b , harban y. 141 b
İM 227.
uça 150a İM 228.
uçar 153 b .
tanaça 156a İM 204.
tandur 156 a tM 204.
tanglasun 147 a .
targun 150a :
73
146b İM 194.
tüIen 146b İM 220.
=y. ülü sau çi 161 a.
. yekin 156b İM 207.
yeme'el 160 a İM 225.
yiren 142a İM 228.
yisün 141 a, y. cavun
http://www.turkdilleri.org/
74
MUSTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
75
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
76
~L
\1
..
....
~J
..
"
"'..ı'
'\
;~
~
...c
c'l
-.::ii
,.....;
~t\
,.~
\
• ~f\
"1h ,~\
'_t.
~;'}"'i
~ ~
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
77
http://www.turkdilleri.org/
78
MUSTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA . 79
http://www.turkdilleri.org/
80
MUSTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNObLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
SI
,' ~: ,,~?;i.;;.~~. ~ ,
.~
.~.
: .
,j
.'[1 .•..•" ) .
\-
,~;A\
....
'~j
.~ .
~r-"
~,~\'
"
.' ı
t;'3
..
\--
~... ~
.~.~
'
.,~
'~
--
...
'~.~
;0\
..
~
;)
1"'\*'
'tl
'1
,J
~\
.~
~~l
.1
,"",1
~
'\
j.
tl
",,~
'''""'::''l~
00
~
".n.t
....ı
"~L
~
~~
,,';)
,,~
;~
http://www.turkdilleri.org/
82
MUSTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGü: ŞAMİLÜ'L-LUGA
83
http://www.turkdilleri.org/
84
MUSTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
\.,
~>,
\
1);\
,.,
~.~
--?
85
Y).
~)
,,:...,
Jh
\.
tl
~~
~.
,~~,
\
\,ı~.
i'
\-:-
\..'1
:~~
c'b
LO
~~\\
,~
....
~,
~~.
..
~ ;~f
http://www.turkdilleri.org/
86
TV[USTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ:
87
http://www.turkdilleri.org/
88
MUSTAFA S.
KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
89
IK
{~
"~"J
~1:0
«" 4"
~g'
"
~.
"\,
~.",
,-
!."')ı
'1
'l
,.~
~·LJ
. \
..
.
'-.~~
\
..
~. ~"-'"
~)
., -'1-
.~ ~\ ...~
'1 ~J 1- J
\~
--
\.
~~.
~~.
. ' . \. ,. ~. .·""'
."'~. . "'-"\~
. "1
}.
'.
.
:-...
\
~
\.-~. ~
~
H
x'
\~."
~.
~~.. , 'Y::;"·
'2J ' . ~
-!
.'~
1-,,'"
\'v,;,'
~ ..
~'~}'
.....". .*. '1.'
: . \~. J.,~
."
',. .•. . . ;-.. '
,
http://www.turkdilleri.org/
...o
ıo
ıo
.-ı
90
MUSTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
91
~
00
LO
1"""1
http://www.turkdilleri.org/
92
MUSTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
\- . '.~~.
'. '.'.... \.J.;'j.
'~.~
,"
""
~=L
;,~.
93
.\?\'
,,--,(
~
'.• . •."J. . '.
'.:.·.1.·•. • . • •·.·
"":~~~: ',"~X
http://www.turkdilleri.org/
94
MUSTAFA S. KAÇALiN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
95
http://www.turkdilleri.org/
96
MUSTAFA S. KAÇALİN
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
FARSÇA DİzİN
al-farisiyya tA. al- 'arabiyya t M. almuguliyya t, T. al-turkiyyat
ab A. al-mii', M.usun, T. şü 145b
ab-İ
istada A. al-mii' al-vii~if, M .
bayigu usun, T. duru şü 145b
ab-İ pak A. al-mii' al-na:r,if, M. arun
usun, T. temiz şü 145b
ab-i talb A. al-mii' al-murr, M. ~asün
uşun, T. iieı şü 146a
abadan A. al-ma 'mür, M. sieir(?), T.
şenlik 147b
abr A. al-gaym, M. ulen, T. buluJ 145a
abrü A. al-J:ıiicib, M. hanas~a, T. ~iiş
148b
afsan A. al-misann, M. bile'ü, T. bZlegü
160b
aftab A. al-şams, M. naran, T. guneş
144a
aftab barmamada A. Jala 'at al-şamsu,
M. naran garba, T. gun Jogdı 144b
aftab forü şud A. gurubat al-şamsu,
M. naran'şingebe, T. gun batdı 144b
'akka A. al- 'a~ 'a~, M. siieigai, T.
sa~sıgan 155a
'alam A. al-riiya t, M. tug, T. <tüg>
161 a
amadam A. ei'tu, M. irele bi, T. geldüm
15sa
amadi A. aci'ta, M. irebe çi, T. geldülJ
157b
amir-ra bi-bin A. abşir al-amir, M.
noyan üce, T. begi gör 162a
an A. huva, M. te re, T. ol 156a
an kas-ra bi-zan A. uzrib ejiilika aş­
şa!J.şa, M. tereni kümü delet, T. o i
kişiyi ur 162 a
an-ca A. hunii-ka, M. tende, T. anda
156a
an-çunan bi-yar A. hiita ayzan, M.
basa abçara, T. ancılayın getir 161 a
97
angubin A. al- 'asal, M. mi!Zu-hu, T. bal
154b
anguşt A. al-işba " M. ~uru'un, T.
barma~ 149b
aranc A. al-mirja~, M. to~ai, T. dirsek
149b
ard A. al-da~i~, M. ~ulir, T. ün 154a
asp A. aljaras, M. morin, T. at 143b
<astar> A. al-biJiina t, M. deli, T. astar
158b
ast1n A. al-kumm, M. ~ançin, T. ye LJ
158b
ataş A. al-niir, M. ~iil, T. öt 146a
ataş kun A. av~id al-niir, M. ~iil tüle, T.
öt ya~ 146b
ataş-dan A. al-kiinün, M. ~olumta, T.
öca~ 146b
ayardam A. avradtu, M. abçiralii bl, T.
getürdüm 161 b
ayina A. al-mir'ii t, M. to li, T. gözgü
15ga
az-an-İ tü A. huva la-ka, M. çinu, T.
senilJ-için 156a
az-asp furö dari A. anzil min al-jarasi,
M. morinaça bü çi, T. atdan engil161 a
az-ku-ca amadi A. min ayna ci'ta, M.
~ça irebe çi, T. ~nda geldülJ 158a
az-şuma A. min-kum, M. taniiça, T.
sizden 156a
ba-bar A. ajtil, M.gür, T. örgil 148b
baabanaBi tü amadam A. ei'tu bay taka, M. çinu gerte irebe, T. evüv e
geldüm 158a
baççagan A. al-avliid, M. keün, T.
oglane*lar 151 b
band A. al- 'a~d, M. niken huyiisar, T.
biig 143a
bar-biz A. ~um, M. bos, T. dur 162 a
bar-man ay A. ta 'iil ilay-ya, M. nadavar
ire, T. ba1Ja gel 157b
barf A. al-falc, M. çasun, T. ~iir 145b
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
98
barg A. al-vara~, M. nabçin. T. yabra~
147b
barra A. al-bahma t, M. karikan, T. kazı
160b
...
bi-dilı A. a '.tl, M. nada ök, T. ver 162 a
bi-band A. az/ıak, M. ine, T. gül! l61 b
bi-nişin A. u~ 'ud, M. sau, T. otur l62 a
bi-ya A. ta 'al, M. ire, T. gelgil 157b
bi-yay tü A. tacı'u anta, M, iregii çi, T.
geliir misin sen 157b
ba A. al-tabia, M. iden, T. aş 153 b
ba pubta şud A. istava al-tabla, M.
iden bolba, T. aş bişdi l54a
ba-ma A. ma 'a-na, M. bidanla, T.
bizümle 156a
bad A. al-ri/J, M. kei, T. yel l46b
bal A. al-canal,ı, M. cibiir, T. ~anat l55a
baran A. al-matar, M. ~ura, T. yagmur
l45 b
barik A. al-da~i~, M. narin, T. ince l48a
bazar A.
l53 b
al-sü~,
M. uçar, T. mirlu-hu
bazİr-gan
A. al-tacir, M. ~udalduçi, T.
şatı pazar edici 152b
bid A. al-lJiliif, M. içesiin, T. sögiit l48a
bigana A. al-acnabl, M. biişi, T. yad
l52a
bini A. al-anj, M. ~abar, T. burun l49 a
bist A. 'işrin, M. ~orin, T. yigirmi l41 b
bib-i dirabt A. 'ir~ q-l-şacar, M. hucaur,
T. agaç köki l48a
<buz> A. al-kabş, M. ~uça, T. ~oç 160b
cav A. al-şa 'ir, M. mirlu-hu, T. arpa
l54a
cayan A. al-şab, M. calau, T. yigit l52 a
cama mi-pöş A. a talbisu aı-ravba, M.
debi! emüsiimii, T. dön geyer misin
l58 b
cöy-i ravan A. al-nahr <al->cari, M.
tatal urusum, T. a~ar şü 146a
çan d A. kam, M. kedille, T. ~aç 156b
çaşm A. al- 'ayn, M. nidün, T. göz 148b
çaşm
banda A. vi~ayat al- 'ayn, M.
sarabçin, T. göz bagı15Ç)G
çaşm banda A. lJimarat al- 'ayn,
M.sarabçin, T. göz bagı 159a
çaşma A. al- 'ayn, M. bula~, T. m<i!luhu> l46a
ça~rat(?)
A. al-şa~rat, M. tara~, T.
yogurt154b
çi kunam A. kayfa a 'mal, M. ya ki!il
bi, T. ne eyle<ye>yin 158a
çi mi-göyad A. ayş ta~ül, M. ya gemü,
T. ne söyler 158a
A. ayş ta'lJuz, M. yan
abamu çi, T. ne alursın 157b
çi-ra A. li-ma, M. yekin, T. niçiin 156b
çi-ra mi-sitani A.Ji-ma ta'lJuz, M.
yekin abamu çi, T. niçün alursın 157b
çi-ra na-mi-nişıni A. li-ma la-ta~ 'ud,
M. yege ülü sau çi, T. n i ç ün
oturmazsın 161 a
çilıar A. arba 'at, M. dörben, T. dort 140b
çi
mı-sitani
çilıar dalı A. arba 'at 'aşarat, M. harban
dörben, T. on dort 14ı a
çilıar şad A. arba 'a-miya t, M. dörben
cavun, T. dort yilz l42 a
çilıil A. arba 'ün, M. döçin, T. ~ır~ l4ı b
çilbir A. al- 'inan, M. çulbur, T. dizgin
l60a
çist A. ayş huva, M. yan bL, T. nedir
157a
çizi lıast A. hal şay', M. yan bı Mil, T.
nesne bar mı 157a
çizi nist A. la-şay', M. yama ügei, T.
nesne yö~ l57a
dalı A. 'aşarat, M. harban, T. on 141 a
dalı hazar A. 'aşarat alfin, M. tümen, T.
on biv 142 b
dalıan A. al-fam, M. aman, T. agız 148b
damad A. al-lJatn, M. kürgen, T. güyegü
151 b
daman A. al-dayl, M. ~ormai, T. etek
158b
-
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLlJUU: ŞAMİLÜ'L-LUGA
danİsU
A. a'ralta, M. medemü çi, T.
bi/dül) 162a
dandan A. al-sinn, M. sidün, T. dış 149a
dar-ay A. udljul, M. o ra, T. içeri gir
157a
dar-ma A. fi-na, M. bidandur, T. bizde
155b
dar-şuma A. fi-kum, M. tandur, T. sizde
156a
dast A. al-yad, M. ~ar, T. el 149a
dast diraz kun A. mudd al-yad, M. ~ar
sunaga, T. elil) uzat 149b
dast-İ çap A. al-yusrii, M. cüyün ~ar, T.
şol el149b
dast-i rast A. al-yumnii, M. bara 'un
~ar, T. şag el 149b
daval A. al-sayr, M. sur, T. ~ayış 159a
davanda A. al~'addii', M. ~urdun, T.
yügrük 15ga
di amadam A. ams ci 'tu, M. höçken
ödür basa ireci bülebi, T. dun geldüm
15tfl
di-roz A. al-ams, M. höçken ödür, T.
dunki gun 145a
di-şab A. al-biiriJ:ıa t, M. höçken söni, T.
, dun gece 145a
digar A. ayzan, M.basa, T. daljı 142 b
dilı A. al-~aryat, M. bala~asun, T. kend,
köy 147a
dil boş dar A. !ayyib ~alba-ka, M.
turiin sayin, T. göl)lül) ljöş dut 161 b
dinar A. al-dıniir, M. altat, T. iiltün 142 b
dir ma-man A. lii-tub!f, M. bü ~oçar,
T. eglenme! 161 b .
diram A. al-dirham, M. niken mengü, T.
a~ça 142b
dirabt A. al-şacar, M. modun, T. agaç ,
147b
dost na-mİ-daram A. lii-uJ:ıibbu, M.
üle tiilam bi, T. sevmezem 161 b
dubtar A. al-bint, M. ökin, T. ~ız 151 b
dum A. al-rjanab, M. seyül, T.
~uyru~
99
159b
dunba A. al-aliya t, M. süyül, T. ~uyru~
150b
dustür A. al-vazir, M. mazauM?), T.
vezfr biişii 152 b
duvanz dalı A. iınii 'aşarat, M. harbiin
~oyar, T. <on eki> 141 a
duvist A. miyatiin, M. ~oyar cavun, T.
eki yuz 142 a
dü A. itnayn, M. ~oyar, T. eki 140b
dü dinar A. al-dıniiriin, M. ~oyar altat,
T. eki iiltün 142b
dü dinar A. al-dıniirayn, M. ~oyar altat,
T. eki iiltün 142 b
<dü gaz>, A. al-qirii 'an, M. <~oyar
~ari>, T. eki qira' 142b
düd A. al-duljiin, M. hunin, T. diitiin
146a
dür A. al-ba 'ıd, M. ~ola, T. ıra~ 147b
düg A. al-maljız, M. umda' an, T. ayran
154a
farbilı
A.
al-samın,
M. targun, T. semiz
150a
farda A. al-gadv, M. mana~iir, T. yiirin
145a
farişta
A. al-malak, M. bazuvi(?), T.
144a
farmanarayan A. al-amır, M. noyan, T.
beg 152 b
ferişte
faramoş
ma-kun A. lii-tansa, M. b ü
umarta, T. unutma! 160b
gada A. al-sa 'il, M. dörmegei, T. dilenci
153a .
galıvara A. al-mahd, M. ölöge, T. beşik
151 b
galla-ban A. <al->rii 'ı, M. adünçi, T.
çoban 153a
gandum A. al-J:ıin!a t, M. miIlu-hu, T.
bugday 154a
gara(?) A. al-J:ıumra t, M. engeske, T.
~ızılca 15ga
gardan A. al- 'unu~, M. kücun, T. böyun
http://www.turkdilleri.org/
100
MUSTAFA S. KAÇALİN'
l4CJl1
garm A. al-J:ıarr, M. ~alaun, T. issi l45 b
gaşir(?) A.' al-faJ:ıi, M. aeirga, T. aygır
l59b
gav A. al-tavr, M.hüker, T. sıgır l43 a
gil A. al-.tın, M. şibar, T. balç* l47a
giran A. al-ta~ll, M. kündü, T. agır
l47b
: gird kun A. iema " M. ~ur üeü(?), T.
cem' eyle l46b
giriban A. al-zay~, M. ei~a, T. ya~a
l58 b
gösfand A. al-şat, M. ~onin, T. ~oyın
160b
gösfand A. al-ganam, M. ~onin, T.
~oyın l43 b
göş A. al-ugn, M. çikin, T. ~ula~ 148b
göşt A. al-laf:ım, M. mi~a, T. et 150a
gulö A. al-f:ıal~, M. ~ölai, T. bogaz l49 a
gurda A. al-kulya t, M. borek, T. bögrek
l50 b
gurisna A. al-eayi " M. ölöskülen, T. aç
l50 b
gurz A. al-dabbüs, M. bulagu, T.
<çoma~> 160b
haft A. sab 'at, M. dolan, T. yedi l40b
haft-dah A. sab 'at 'aşarat, M. harban
dolan, T. on yedi 14ı a
haft-şad A. sab 'a-miya t, M. dolan
eavun, T. yedi yuz l42 a
haftad A. sab 'ın, M. dalan, T. yetmiş
l4ı b
bak A. al-turab, M. tösun, T. topra~
147a
bakistar A. al-ramad, M. hünesün, T.
kül 146b
bam A. al-nayy, M. tü'ükü, T. çig 154a
ham-çunan A. ka-galik, M. tein, T.
aneılayın l56b
ham-çunan kun A. i 'mal ka-galik, M.
tein ki, T. ancılayın eyle l57a
Qamd üna A. al-~ird, M. piçin, T.
maymun l43 b
ham-saya A. al-ear, M.
l52 a
körşi,
T. ~ol)şı
bamöş baş
A. uskut, M. utu(?) bai, T.
epsem oi162a
bar A. al-şavk, M. örgesün, T. diken
14sa
bargah A. al-biba, M. terme, T. ~ara ev
l53 b
bar-göş
A. al-arnab, M. tülai, T . .tavşan
l43 b
bar-göş
A. al-arnab, M. taulai, T. favşan
l60b
bar-puşt
A. aZ-~unfug, M. ea rias un, T.
kirpi 155a
hast A. fi, M. büi, T. var l56b
hast A. na 'am, M. büi, T. var 156b
haşt A. tamaniyat, M. na iman, T. sekiz
l40b
haşt-dah A. tamanat 'aşarat, M. harban
naiman, T. on sekiz l41 b
haşt-şad A. tamana-miya t, M. naiman
eavun, T. sekiz yuz l42 a
haştad
A.
tamanın,
M. naian, T. seksen
141 b
al-~alb, M. duran, T. göl) üZ
150b
batün A. al-sayyida t, M. ~atu~tai, T.
~dın l52a
Qavi A. al-J:ıavz, M. na ur, T. gol l46a
batir A.
bayagan A. aZ-buşya t, M. böldöge, T.
daşa~ 15ı a
hazar A. aif, M. min~an, T. bil) 142 b
birs A. al-dubb, M. ötöge, T. ayı 159b
Qİşar A. al-f:ıişn, M. ~organ, T. ~aZ 'a
153b
bişt
A. al-libn, M. tanglasun, T. kerpiç
147a
hizum A. al-"J:ıa,tab, M. tülen, T. ödun
146b
hizum bi-şikan A. akr al-ba,tab, M.
eal(?) ~u~ul, T. ödun yar 146b
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
boda A. alliih, M. te1)ri, T. te1)ri 144a
büb A. /:ıasan, M. ~oha, T. güzel 156b
büg A. al-binzır, M. ~a~ai, T. to 1) uz
143b
buşk A. al-yiibis, M. ~o~ama, T. ~urı
146b
İm-röz A. al-yavm, M. ene ödür, T. bogun 145a
in A. hiigii, M. ene, T. bo 156a
in-ca A. hii-hunii, M. ende, T. bunda
156a
kabk A. <al->/:ıacal, M. itaun, T. keklik
155b
kab k A. al-~abc, M. itaun, T. keklik
155b
kabötar A. al-/:ıamiima t, M. küçe, T.
gogercin 155b
l,cadaQ A. <al->~ada/:ı, M. aya~açi, T.
sagra~ sürici 152b
kaha! A. al-/:ıurün, M. naş~a, T. mi!luhu, caman 159b
kaman A. al-~avs, M. numun, T. yii
16(fl
kamar A. al-min!a~at, M. büse, T.
karr A.
al-aşamm,
M. dülei, T.
bıça~
sagır
152a
kasa-dar A. al-sii~i, M.
sagra~ sürici 152b
kaşti
A. al-safina, M.
aya~açi,
ong~aça,
kohna A. al- 'ati~, M.
~auçin, T. eski
153b
ku-ca A. ilii ayna, M. ~ana, T. ~anda
156b
ku-ca mi-ravi A. ayna tamşi, M.~ana
odamçi, T. ~nda gidersin 157a
ku-east A. ayna, M. ~ana bei, T.
~ndadur156b
kulang A. al-kurkiy, M. togora'un, T.
tuma 155b
kus A. al-şakr, M. hütügün, T. am 150b
kuşti-gir
A.
<al->şiiri',
M. abaldum, T.
güreşçi 159b
kü A. ayna huva, M. ali, T. ~anı 156b
kün A. al-dubur, M. bagagur, T. göt
151 a
'
Iab A. al-şafa t, M. hurül, T. duda~ 149a
Iab A. al-şarib, M. hurül, T. duda~ 14ga
lagar A. al-hazil, M. turugan, T. iirı~
15(fl
lang A. al-a 'rac, M. dogolan, T.
151 a
ligam A. al-liciim, M.
16(fl
~adiir,
a~sa~
T. oyan
ma A. na/:ınu,' M. bida, T. biz 155b
ma-gir A. lii-tabki, M. bü u ila, T.
~uşa~ 159a
kar A. al-şa 'n, M. üle, T. ış 157a
kard A. al-sikkin, M. kidu~a, T.
160b
101
T.
iiglama! 161 b
ma-band A. lii-taz/:ıak, M. bü ine, T.
gülme! 161 b
ma-ra A. li, M. namai, T. ba1)a 155b
ma-ra A. ilay-nii, M. bidana, T. bize
155b
T. gemi
H6a
kaşti-ban
A. al-mallii/:ı, M. ong~oçaçi,
T. gemici 146a
kayk A. al-burgü!, M. bürge, T. pire
155a
ki-ra mi-göyi A. li-man-ta~ül, M. keni
eülemü çi, T. kime eydirsin 157b
kir A. al-gakar, M. ocO~ai, T. sik 150b
kirm A. al-düd, M. ~orgai, T. ~ürt 155a
ma-ra bi-numay A. arini, M. nada
üceül, T. göster 161 b
ma-ra purs A. as'alni, M. namai hasa~,
T. ba1)a şor 160b
ma-tars A. lii-tafza', M. bü ayu, T.
~or~ma! 161 a
ma-ya A. lii-taci'a, M. bü ire, T. gelme!
157b
madar A. al-unun, M. eke, T. ana 151 b
mah A. al-~amar, M. sara, T. iiy 144a
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
102
mah bar-amad A. ıala'a al-1!,amaru, M.
sara garba, T. ay dogdı 144a
mah foru şud A. guruba al-1!,amaru, M ..
sara şingebe, T. ay batdı 144b
mah girift A. busifa al-1!,amaru, M. sara
bariba, T. ay dutuldı 144a
m ah-i çihar dahom A. al-badr, M.
T. bürçek 148a
muja A. al-hudb, M. sorrnusun, T.
kirpük 148b
murğ-abi A. al-vazz, M. no1!,asun, T.
l!-iiz 155a
muş A. al-far, M.1!,ulguna, T. sıçan 143a
muş A. al-far, M. 1!,ulguna, T. sıçan 155a
dureng sara, T. ayuV on dördi 144a
mah-İ nav A. al-hilal, M. şini sara, T.
yeVi ay 144a
na-mi-danam A. la-a 'rif, M. 1!,ai, T.
<mahi> A. al-samak, M. <eigaşun>, T.
balıf:c 154b
makiyan A. al-dieae, M. taga1!,u, T.
bilmezem 157a
na-mi-poşam A. la-albasu, M. ü.ze
.
emüsümü bi, T. geymezem 158b
lavu1!,143 b
al-J:ıayy, M. mogai, T. yilan
143 b
man A. ana, M. bi, T. ben 155b
mard A. al-raeul, M. ere, T. er 151 b
mar A.
masbara A. al-hazil, M. 1!,alea, T.
lagçı
153a
mast A. al-sakaran, M. so1!,taçi, T. sarböş 153a
may A. al-nabiçf, M. darasun, T. siiçi
154b
may A. al-bamr, M.darasun, T. siiçi
154b
A. tabt, M. 1!,udaldamu çi, T.
şatar mısın 160b
mi-ravi A. a tamşi, M. odumu çi, T.
varır mısın 162 a
mİr tu-ra mi-b v anad A. al-amir u
yad 'ü-ka, M. noyan çamai ermü, T. Mg
seni ister 158a
mi!al A. al-tav1!,i', M. earlig, T.
yarlıg,
ferman 152 b
al-başr,
M. nirgun, T. bel
150a
mizak A. al-bavl, M. sesün, T. s[dük
151 a
mo
şana
görmez 152a
na-yayam man A. la-aci'u, M. üle bi
irekü, T. gelmezem ben 157b
nacasat A. al-ga'i!, M. bagasun, T. bo1!,
151 a
nama A. al-maktüb, M. biçik, T. biti
152 b
namad A. al-libd, M. sisege, T. keçe
153b
nan A. al-bubz, M. ötüme, T. etmek
154a
nar-i asp A. al-J:ıişan, M. suban(?) mori,
T. erkek at 15ga
narm A. al-lin, M. eolen, T.
mi-furoş
miyan A.
na-bina A. al-a'ma, M. balai so1!,or, T.
kun A.
sarriJ:ı şa 'ra-ka,
M.
hüsün sanıud, T. saçuv lara 148a
moy-i pişani A. al-naşiya t, M. kekül,
yumuşa1!,
160a
nav A. al-eadid, M. sini, T. yeVi 153b
navad A. tis 'in, M. yiren, T . .to1!,san
142a
nay A. al-1!,aşab, M. 1!,ulusun, T. 1!,amış
14sa
nazdik A. al-1!,arib, M. o ira, T. ya1!,ın
147a
nikö bi-nişin A. 'u~'ud eayyid, M.
sayin sau, T. eyi otur 161 a
nİm-roz A. al-'{,uhr, M. ödür düli, T.
öyle 144b
nist A. la, M. ügei büşe, T. yö1!, 157a
nişana A. al-hadaf, M. bilen, T. amaç
160b
noh A. tis 'at, M. yisün, T. 101!,uz 141 a
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
. noh lşad A. tis 'a-miya t, M. yisün cavun,
ıo~uz yuz 142 b
novlz dalı A. tis 'at 'aşarat, M. harban
yisün, T. on ıo~uz 141 b
TJ
niza A. al-rumJ:ı, M. ci da, T. SÜ1)Ü,
gönder 16la
pa-barahna A. al-J:ıafi, M. nıçkün köl,
T. yalı1) aya~ 151 a
padişah A. al-suııan, M.~a'an, T. ban
152 b
padar A. al-abb, M. eçige, T. ata 151 b
palang A. al-namr, M. mi!lu-hu, T.
~plan 159b
panc A. bamsat, M. tabun, T. beş 140b
panc şad A. bamsa-miyat, M. tabun
cavun, T. beş yuz 142a
pancalı A. bamsün, M. tabin, T. elli
141 b
panz dalı A. bamsat 'aşarat, M. harban
tabun, T. on beş 141 a
para-i tir A. al-~uddat, M. ödün, T. o~
yelegi 160b
pas-ban A. al-J:ıaris, M. kebtul, T. bekçi
153a
paşna
ib
al- 'a~ab, M. caucai, T. ökçe
151a
parda A. al-killa t, M. köşege, T.
cfbunlı~ 158b
pas farda A. ba'd al-gada, M. çanaci
ödür, T. biri gun 145a
pay A. al- 'aşab, M. sirbüsün, T. si1)ir
150a
paygam-bar A. al-rasül, M. elçi, T.
ilçi, yalavaç 144a
pir A. al-şaYb, M. öbüge, T. ~oca 152a
pira-zan A. al- 'acüza t, M. emegen, T.
~rı 152a
pistan A. al-!udiy, M. köke, T. emcek
149b
piş-i man bi-nişin A. 'u~ 'ud 'indi,
M. minu dergete sau, T. ~atuma oturgıl
161a
103
pişani A. al-cabha t, M. manglai, T. alın
148b
pişani
A. <al->cabln, M. manglai, T.
alın 148b
piyada A. al-racil, M. yabugan, T.
yaya~
153a
piyaz A. al-başal, M. tapsun( ?), T.
şögan 154a
pôst A. al-cild, M. arasun, T. deri 150a
pôşid A. labisa, M. emüsbe, T. geydi
158b
pubta A. al-nazic, M. bolga~san, T.
bişmiş 153 b
pusar A. al-bunay, M. keüken, T. o gul
151 b
puşt A. al-ıahr, M. uça, T. ar~a 150a
rag A. al- 'ir~, M. sudasun, T. ıamar 150a
rah A. al-ıari~, M. mör, T. yöl147a
rahvar A. al-hamlac, M. coria, T. yörga
15~
ravgan A. al-duhn, M. tosun, T. yag
150b
rikab A. al-rikab, M. dörie, T. üzengi
160a
rikab-dar A. al-rikabl, M. a~taçi, T.
üzengi dutıcı 152b
rôd A. al-vadi, M. mören, T. dere 146a
rôy A. al-vacha t, M. niyur, T. yuz 148b
rôz A. al-nahar, M. ödür, T. gundüz 144b
rôz kutah şud A. ~aşura al-nahar,
M.ödür ho~a<r> bolcam, T. gün ~ısa
oldı 145a
rôz şud A. .tala 'a al-facru, M. ödül' çaiba,
T. gündüz oldı 144 b
rig A. al-raml, M. ~uma~, T. ~um 147a
risman A. al-J:ıabl, M. desün, T. ip 153 b
risman A. al-bayı, M. hutasun, T. iplik
158b
riş A. <al->da~nat, M. sa~al, T. sa~al
148b
riş A. al-liJ:ıya t, M. sa~al, T. sa~al 148b
sabuk A. al-bafif, M. köngen, T. yeyni
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
104
147b
sabüy A. al-carra t, M. If,oduga, T. desti
154b
.
t
şad A. miya , M. cavun, T. yilz 142 a
safid A. al-abyaz, M. çagan, T. aif, 145b
sag A. al-kalb, M. no1!-ai, T. rt 143 b
sal A. al-sanat, M. hon, T. yıl 143a
samand A. al-vard, M. ~aliun, T.lf,unduz
tu lu 159b
sang A. al-J:ıacar, M. küri, T. taş 147b
sang-puşt A. al-sulaJ:ıfa t, M. yasutu
menekı, T. If,ablı baga 155a
sar A. al-ra's, M. tergün, T. baş 143a
sard A. al-bard, M. cöyen, T. sovulf,
145b
saot A. al-şulb, M. batu, T. If,atı 160a
saya A. al-ıill, M. seüder, T. gölge 144b
sİ A. {alaıa t, M. If,urban, T. üç 140b
sı A. {alaıın, M. If,uçin, T. otuz 141 b
si şad A. ıalaıa-miya t, M. If,urban cavun,
T. üç yilz 142a
silaI:ı-dar
A. al-silaJ:ıı, M. millu-hu, T.
lf,orçı152 b
sina A. al-şadr, M. ebçiln, T. gögüs
149b
sipar A. al-cunna t, M. If,algan, T. If,allf,an
161 a
sipurz A.
al-.tiJ:ıiil, M.
deliln, T. ralaif,
150b
sir A. al-ıüm, M. songina, T. sarımsalf,
154a
sitabr A. al-gaUı, M. bidiln, T. yogun
14sa
sitabr A. al-{aoın, M. cucan, T. yogun
154b
siyah A. al-asvad, M. If,ara~çin, T. ~ara
145a
siz dah A. {alaıa t 'aşarat, M. harban
~urban, T. on ilç 141 a
suoan bi-göyim A. atakallam, M.
kelelemü bi, T. söyleyorın 158a
suoan göy A. takallam, M. kelele, T.
söyle 158a
subanam bi-şunav A. isma' kalamı,
M. manu kele sonas, T. sözümi eşit
162a
sum A. al-J:ıafir, M. turün, T. toynalf,
159b
sürab A.
al-{a~b,
M.nüken, T. delük
14ga
suvar A. al-rakib, M. moritai, T. atlı
153a
şab A. al-layı, M. söni, T. gece 144b
şab şud A. şara al-layı, M. söni bolba,
T. gece oldı 145a
şao
A. al-guşn, M. geşi'ün, T. büdalf,
147b
şam'Ddan A. al-sirac, M. cula, T. çırag
154b
şamşir A. al-sayf, M. hüldü, T. ~ılıç
160b
şana A. al-katif, M. dalü, T. yagrın 149b
şana A. al-muş/, M. sam, T. tara~ 159a
şanz dah A. sitta t 'aşarat, M. harban
curgu'an, T. on altı 141 a
şaş A. sitta t, M. curgu'an, T. altı 140b
şaş-şad A. sitta-miya t, M. curgu' an
cavun, T. altı yilz 142a
şaşt A. sittın, M. ciran, T. altmış 141 b
şikam
A. al-barn, M. kehli, T. If,arın
b
150
şipiş A. al-~aml, M. bosün, T. bıı 155a
şir A. al-laban, M. sün, T. silt 149b
şirin A. al-J:ıulv, M. nişün, T. tarlı 154b
şitalang A. al-ka 'b, M. şiga, T. aşı~
151 a
tabar A. al-If,adüm, M. alizmU(?), T.
balta 154b
talO A. al-murr, M. ~aşün, T. acı 154b
tanha A. al-fard, M.
~a~ça,
T.
yalıUlz
153a
tariki A. al-ıulmat, M. hiyutan, T.
If,arau ılı~ 144b
tarr A. al-ra/ab, M. noitan, T. yaş 146b
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLi SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
105
Hiziyana A. al-savt, M. birie, T. ~amçı
16rP
tir A. al-nuşab, M. sumun, T. o~ 160a
tir andaz A. al-ramı, M. ~arbuçi, T. o~
atıcı160b
tiz-dad A. zurrat, M. hunguba, T. öşurdı
151a
toda A. al-katıb, M. hul~un, T. depe
147a
yöz A. al-jahda t, M. pars, T. pars 143b
zaban A. al-lisan, M. kelen, T. dll149 a
zaban-dan A. al-mutaraccim, M.
kelimeçi, T. dıl bilici 153a
zamin A. al-arz, M. ~acar/ ~açar, T. yer
147b
zamin-İ lıamön A. al-safıra, M. keher
~car, T. yazı yer 147a
zan A. al-mar'a t, M.eme, T. 'avrat 151 b
tu-ra A. ilay-ka, M. çimada, T. saIJa
156a
tu-ra ki zad A. man zaraba-ka, M. çamı
ken deletbe, T. seni kim urdı 161 b
ustuban A. al- 'azm, M. yasun, T. SÜIJük
15rP
ustura A. al-müsa, M. delbür, T.
<yülegü> 160b
zanab-dan A.
14ga
vartic A. al-sumanay, M. bödene, T.
bıldırcm 155b
vay-ra A. ilay-hi, M. imada, T. aIJa
156b
yab A. al-cam4d, M. mölsün, T. büz
145b
yak A. afıad, M. niken, T. bır 140b
yak gaz A. al-qira " M.niken ~ari, T. bır
arşun 142 b
yak bar-var A. al-vi~r, M. niken açiya,
T. bır yük 143a
yak kas A. al-şabş, M. niken ha ran, T.
bır kişi 143a
yak ~ulac A. al-ba " M. niken alda, T.
bır ~ulaç 142b
yak ~ulac A. al-ba 'an, M. niken alda,
T. bır ~ulaç 142 b
yak man A. mannan vafıidan, M. niken
batman, T. Mr batman 143a
yanz dalı A. ifıda 'aşarat, M. harban
niken, T. on bır 141 a
yar A. al-şafıib, M. nöker, T. yöldaş
152a
yöz A. al-fahd, M. mitlu-hu, T. pars
159b
al-qa~an, M.
edin, T. eIJek
zard-alü A. al-mişmiş, M. güilesün, T.
şaru erik 148a
zilı A. al-vatar, M. köbçi, T. kiriş 160b
zin A. al-sarc, M. yeme' el, T. eyer 160a
MOGOLCA DİzİN
al-muguliyya t A. ala' arabiyya t F.
al-farisiyya t T. al-turkiyya t
abaldum A. <al->şari', F. kuştı-gır, T.
güreşçi 159b
abçirala bi A. avradtu, F. avardam, T.
getürdüm 161 b
acirga A.
159b
al-fafıl,
F.
gaşır( ?),
T.
aygır
adünçİ
A. <al->ra 'ı, F. galla-ban, T.
çoban 153a
a~taçi A. al-rikabı, F. rikab-dar, T.
üzengi dutıcı 152b
ali A. ayna huva, F. kü, T. ~anı 156b
alizmil(?) A. al-~adüm, F. tabar, T.
balta 154b
altat A. al-dınar, F. dınar, T. altün 142 b
aman A. al-fam, F. dahan, T. agız 148b
arasun A. al-cild, F. pöst, T. deri 150a
<arpa>, A. al-şa 'ır, F. cav, T. arpa 154a
arun usun A. al-ma' al-naıif, F. ab-i
pak, T. temiz şü 145b
aya~açi A. <al->~adafı, F. ~adafı, T.
sagra~ sürici 152b
aya~açi A. al-sa~ı, F. kasa-dar, T.
sagra~ sürici 152b
http://www.turkdilleri.org/
106
MUSTAFA S. KAÇALİN
bagasun A. al-ga'if, F. nacasat, T.
bo~
15ı a
bagagur A. al-dubur, F. kun, T. göt
15ı a
<bal> A. al- 'asal, F. angubın, T. bal
l54 b
balai so~or A. al-a 'ma, F. na-bina, T.
görmez l52 a
bala~asun A. al-~aryat, F. dıh, T. kend
l47a
baıa~asun A. al-~aryat, F. dıh, T. köy
l47a
bara'un ~ar A. al-yumna, F. dast-i rast,
T. şag el149b
basa A. ayzan, F. dıgar, T. dalJı l42 b
bos A. ~um, F. bar-!Jız, T. dur l62 a
bödene A. al-sumanay, F. varlfc, T.
bıldırcın 155b
böldög~ A. al-!Juşya t, F. lJayagan; T.
diişa~ 15ı a
bÖrek A. al-kulya t, F. gurda, T. bögrek
150b
bÖsün A. al-~aml, F. şipiş, T. bh l55a
<bugdai>, A. al-I:ıinfa t, F. gandum, T.
bugday l54a
bulagu A. al-dabbus, F. gurz, T.
<çoma~> l60b
bula~ A. al- 'ayn, F. çaşma, T. <çeşme>
l46a
bü ayu A. la-tajza " F. ma-tars, T.
~or~a! 161 a
basa abçara A. hata ayzan, F. an-çunan
bi-yar, T. ancılayın getir l6ı a
batu A. al-şulb, F. salJt, T. ~atı l60a
bayigu usun A. al-ma' al-va~if, F. ab.;i
istada, T. duru şu l45b
bazuvi(?) A. al-malak, F. farişta, T.
ferişte l44a
bü ine A. ıa-taZI:ı.ak, F. ma-lJand,' T.
gülme! 161 b
bü ire A. la-tacf'a, F. ma-ya, T. gelme!
l57b
bü ~oçar A. la-tub/ı, F. dır ma-man, T.
eglenme! 161 b
berie A. al-savf, F. taziyana, T. Js,amçı
16{P
bi A. ana, F. man, T. ben 155b
biçik A. al-maktub, F. nama, T. biti
l52 b
bida A. nal:ınu, F. ma, T. biz l55b
bidana A. ilay-na, F. ma-ra, T. bize
l55 b
bü uila A. la-tabki, F. ma-gir, T.
aglama! 16ı b
bü umarta A. la-tansa, F. faramöş makun; T. unutma! 160b
büi A. fi, F. hast, T. var 156b
büİ A. na 'am, F. hast, T. var 156b
bürge A. al-burguf, F. kayk, T. pire
l55a
bidandur A. fi-na, F. dar-ma, T. bizde
155b
bidanla A. ma' a-na, F. ba-ma, T.
bizümle 156a
bidUn A. al-galfı, F. s i/ab r, T. yogun
l4SCZ
bile'ü A. al-misann, F. afsan, T. bllegü
l60 b
bilen A. al-hadaJ, F. nişana, T. amaç
l60 b
bolga~san A. al-naZfc, F. pu!Jta, T.
bişmiş l53 b
büse A. al-minfa~at, F. kamar, T. ~uşa~
15ga
büşi A. al-acnabi, F. bıgana, T. yad 152 a
cal(?) ~u~uı A. akr al-lJa/ab, F. hizum
bi-şikan, T. ödun yar 146b
calau A. al-şab, F. cavan, T. yigit 152a
cariasun A. al-~unfuğ., F. lJar-puşt, T.
kirpi l55a
carlig A. al-tav~ı', F. mifal, T. ferman
l52 b
carlig A. al-tav~ı " F. m if cı I, T. yarlıg
l52 b
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
caucai A. al- ~a~ab, F. paşna, T. ökçe
151 a
cavun A. miya t, F. şad, T. yuz 142a
cibür A. al-canaJ:ı, F. bal, T. ~anat 155a
cida A. al-rumJ:ı, F. niza, T. gönder 161 a
cida A. al-rumJ:ı, F. niza, T. SÜIJÜ 161 a
<cigaşun> A. al-samak, F. <mahi>, T.
balı~ 154b
ci~a A. al-zay~, F. giriban, T. ya~a i 58b
ciran A. sittin, F. şaşt, T. altmış 141 b
coria A. al-hamlac, F. rahvar, T. yörga
15gtl
colen A. al-lin, F. narm, T. yumuşa~
16(Jl
cöyen A. al-bard, F. sard, T. sovu~ 145b
cucan A. al-falJin, F. siJabr, T. yogun
154b
cula A. al-sirac, F. şam' -dan, T. çırag
154b
curgu'an A. sitta t, F. şaş, T. altı 140b
curgu'an. cavun A. sitta-miya t, F. şaş­
şad, T. altı yuz 142a
cüyün ~ar A. al-yusra, F. dast-i çap, T.
sol el149b
ça~an A. al-abyai" F. safid, T. a~ 145b
çami ken deletbe A. man zaraba-ka, F.
tu-ra ki zad, T. seni kim urdı 161 b
çanaci ödür A. ba'd al-gada, F. pas
farda, T. biri gun 145a
çasun A. al-falc, F. barf, T. ~ar 145b
çikin A. al-ugn, F. göş, T. ~ula~ 148b
çimada A. ilay-ka, F. tu-ra, T. saIJa 156a
çinu A. huva la-ka, F. az-an-i tü, T.
seniIJ-için 156a
çinu gerte irebe A. ci'tu bay ta-ka, F.
ba-lJana-i tü amadam, T. evüIJe geldüm
15sa
çulbur A. al- 'inan, F. çilbir, T. dizgin
16(Jl
dalan A. sab 'in, F. hafta d, T. yetmiş
141b
.
dalü A. al-katif, F. şiina, T. yagrın 149b
107
darasun A. al-nabig, F. may, T. suçi
154b
darasun A. al-lJamr, F. may, T. suçi
154b
deli A. al-bi!iina t, F. <astar>, T. astar
158b
desün A. al-J:ıabl, F. rismiin, T. ip 153b
debil emüsümü A. a talbisu al-tavba,
F. ciima mı-pöş, T. dön geyer misin
158b
delbür A. al-müsa, F. ustura, T.
<yülegü> 160b
deıUn A. al-liJ:ıal, F. sipurz, T . .tala~
150b
dogolan A. al-a 'rac, F. lang, T. a~sa~
151 a
dolan A. sab 'at, F. haft, T. yedi 140b
dolan cavun A. sab 'a-miya t, F. haftşad, T. yedi yuz 142a
döçin A. arba'ün, F. çihil, T. ~ır~ 141 b
dörben A. arba 'at, F. çiMr, T. dort 140b
dörben cavun A. arba 'a-miya t, F. çihar
şad, T. dortyuz 142a
dörİe
A. al-rikiib, F. rikab, T. üzengi
16(Jl
dörmegei A. al-sa 'il, F. gada, T. dilenci
153a
d~ran A. al-~alb, F. lJa!ir, T. göIJül150b
düleİ A. al-aşamm, F. karr, T. sagır
152a
dUreng sara A. al-badr, F. mah-i çihiir
dahom, T. iiyuIJ on dördi 144a
elçi A. al-rasül, F. paygiim-bar, T. ilçi
144a
elçi A. al-rasül, F. paygam-bar, T.
yalavaç 144a
emegen A. al- 'acüza t, F. pıra-zan, T.
~rı 152 a
ende A. ha-huna, F. ın-ca, T. bunda 156a
ebçUn A. Lll-şadr, F. sına, T. gögüs 149b
eçige A. al-abb, F. padar, T. ata 151 b
eke A. al-umm, F. madar, T. ana 151 b
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
108
erne A. al-mar'a t, F. zan, T. 'avrat l5ı b
ernüsbe A. labisa, F. pöşıd, T. geydi
l58 b
ene A. hiüja, F. in, T. bö l56a
ene ödür A. al-yavm, F. im-röz, T. bögun l45a
engeske A. al-f:ıumra t, F. gara(?), T.
lf;ızılca l59a
ere A. al-racul, F. mard, T. er l51 b
edin A. al-galf;an, F. zana!J-dan, T. e1Jek
l4ga
geşi'ün
A. al-guşn, F. şa!J, T. büdalf;
147b
gÜİlesün
A.
şaru erik
al-mişmiş,
F. zard-alü, T.
14sa
gür A. aftil, F. ba-baf, T. örgil l48 b
hanas~a A. al-f:ıacib, F. abrü, T. lf;aş
l48b
harban A. 'aşarat, F. dah, T. on 141 a
harban curgu'an A. sütat 'aşarat, F.
şanz
dah, T. on altı l4ı a
harban dolan A. sab 'at 'aşarat, F. haftdah, T. on yedi l4ı
a
harban dörben A. arba 'at 'aşarat, F.
çihiır dah, T. on d8rt 14ı a
harban ~oyar A. i{na 'aşarat, F. duvanz
dah, T. <on eki> l4ı a
harban ~urban A. {ala{a t 'aşarat, F. siz
dah, T. on uç l4ı a
harban naİrnan A. {amanat 'aşarat, F.
haşt-dah, T. on sekiz 14ı b
harban niken A. if:ıda 'aşarat, F. yanz
dah, T. on blr l4ı a
harban tabun A. !Jamsa t 'aşarat, F.
panz dah, T. on beş l4ı a
harban yisün A. tis 'at 'aşarat, F. novaz
dah, T. on ıolf;uz 14ı b
hiyutan A. al-;ulma t , F. tarıkı, T.
lf;ara1Jılılf; 144b
hon A. al-sanat, F. sal, T. yıl 143a
höçken ödür basa ireci büle bi A.
ams ci'tu, F. di amadam, T. dun
geldüm l58a
höçken ödür A. al-ams, F. di-röz, T.
dunki gun l45a
höçken söni A. al-barif:ıa t, F. di-şab, T.
dun gece 145a
hucaur A. 'irlf; al-şacar, F. bi!J-i diralJt,
T. agaç köki l48a
huı~un A. al-kalib, F. toda, T. depe
147a
hunin A. al-dulJan, F. düd, T. dütün
l46a
hunguba A. zurral, F. fiz-dad, T. öşurdı
l51 a
hurül A. al-şafa t, F. lab, T. dödalf; l49 a
hurül A. al-şarib, F. lab, T. dödalf; l49a
hutasun A. al-!Jay.t, F. rısman, T. iplik
158b
hüker A. al-{avr, F. gav, T. sıgır l43 a
hüldü A. al-sayf, F. şamşır, T. lf;ılıç
l60b
hünesün A. al-ramad, F. hakistar, T. kül
l46b
v
hüsün ~sarnud A.
sarrif:ı şa'ra-ka, F. mö
kun, T. saçu1J lara l48a
hütügün A. al-şakr, F. kus, T. am l50b
İçesün A. al-lJilaf, F. Md, T. sögüt l48 a
şana
iden A. aı-ıabı!J, F. ba, T. aş l53 b
iden bolba A. istava al-ıa b ılJ, F. ba
pu!Jta şud, T. aş bişdi l54a
irnada A. ilay-hi, F. vay-ra, T. a1Ja l56b
İne A. azf:ıak, F. bi-!Jand, T. gül! l6ı b
ire A. ta 'al, F. bi-ya, T. gelgil l57b
irebe çi A. aci'ta, F. amadı, T. geldüfj
l57b
iregü çi A. taci'u anta, F. bi-yay tü, T.
gelür misin sen l57b
irele bi A. ci'tu, F. amadam, T. geldüm
158a
itaun A. <al->f:ıacal, F. kabk, T. keklik
155b
itaun A. al-lf;abc, F. kabk, T. keklik
155b
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
~a'an
A. al-sul!an, F.
b
152
padişah,
T. ban
A. al-anf, F. bini, T. burun 149a
~acar/ ~açar A. al-arz, F. zamin, T. yer
147b
~aça irebe çi A. min ayna ci'ta, F. azku-ca amadi, T./f:anda geldül) 15f3G
~abar
~adar
A. al-licam, F. ligam, T. oyan
16(JCl
A. la-a'rif, F. na-mi-danam, T.
bilmezem 157a
~a~ai A. al-binzir, F. büg, T. !OI)Uz
143b
"
~ai
~a~ça
A. al-fard, F. tanha, T. yalıl)ız
a
153
~aı A. al-nar, F. ataş, T. öt 146a
~aı tüle A. av~id al-nar, F. ataş kun, T.
ötya~ 146b
~~ıaun A. al-I:ıarr, F. garm, T. issi 145b
~alca
A. al-hazil, F. masbara, T. lağçı
153a
~aıgan A. al-cunna t, F. sipar, T. ~al~an
161 a
~aliun A. al-vard, F. samand, T. ~unduz
tulu 159b
~ana A. ila ayna, F. ku-ca, T. ~anda
156b
~ana
bei A. ayna, F. ku-cast, T.
lf:andadur156b
~ana odamçi A. ayna tamşi, F. ku-ca
mi-ravi, T. /f:anda gidersin 157a
~ançin A. al-kumm, F. astin, T. ye i)
158b
<~apıan>, A. al-namr, F. palang, T.
/f:aplan 159b
~ar A. al-yad, F. dast, T. el14ga
~ar
sunaga A. mudd al-yad, F. dast diraz
kun, T. elil) uzat 149b
~ara~çin A. al-asvad, F. siyah, T. ~ara
145a
~arbuçi
A. al-rami, F. tir andaz, T. o~
atıcı 160b
109
~asün uşun
A. al-ma' al-murr, F. ab-i
talb, T. acı şü 146a
~aşün A. al-murr, F. talb, T. acı 154b
~atu~tai A. al-sayyida t , F. batün, T.
/f:adın 152a
~auçin
A. al- 'ati~, F. kohna, T. eski
153b
kebtÜI A. al-I:ıaris, F. pas-ban, T. bekçi
153a
keher ~acar A. al-sal:ıra, F. zamin-i
hamön, T. yazı yer 147a
kehli A. al-ba.tn, F. şikam, T. ~arın
150b
kei A. al-ril:ı, F. bad, T. yet 146b
kekül A. al-naşiya t, F. möy-i pişani, T.
bürçek 148a
kelele A. takallam, F. suban göy, T.
söyle 158a
kelelemü bi A. atakallam, F. suban bigöyim, T. söyleyorın 158a
kelime çi A. al-mutaraccim, F. zabandan, T. dZl bilici 153a
keni eülemü çi A. li-man-ta~ül, F. kira mi-göyi, T. kime eydirsin 157b
keüken A. al-bunay, F. pusar, T. oğul
151 b
keün A. al-avlad, F. baççagan, T.
. oğlanc*lar 151 b
kedÜle A. kam, F. çand, T. ~aç 156b
kelen A. al-lisan, F. zaban, T. dZl149 a
kidu~a A. al-sikkin, F. kard, T. bıça~
160b
~oduga A. al-carra t, F. sabüy, T. desti
154b
~oha A. /.ıasan, F. büb, T. güzel 156b
~o~ama A. al-yabis, F. buşk, T. ~urı
146b
~ola A. al-ba 'id, F. dür, T. ıra~ 147b
~öıai A. al-I:ıal~, F. gulö, T. boğaz 149a
~oıumta A. al-kan ün, F. ataş-dan, T.
öca~ 146b
~onİn
A.
al-ğanam,
F. gösfand, T.
~oyın
http://www.turkdilleri.org/
110
MUSTAFA S. KAÇALIN
143 b
~onin
A.
al-şat,
F. gösfand, T.
k-oyın
160b
A.
al-siliil:ıi,
F.
siliil:ı-diir,
T.
k-orçı 152 b
~organ
al-I:ıişn,
A.
F.
I:ıişiir,
T. k-al' a
153 b
~orin A. 'işrin, F. bist, T. yigirmi 141 b
A. al-çJayl, F. diiman, T. etek
158b
~oyar A. itnayn, F. dü, T. eki 140b
~oyar altat A. al-diniiriin, F. dü diniir,
T. eki iiltün 142 b
~oyar altat A. al-diniirayn, F. dü diniir,
T. eki iiltün 142 b
~oyar cavun A. miyatiin, F. duvist, T.
A. al-çJirii 'iin, F. <dü
gaz>, T. eki çJirii' 142 b
köbçİ A. al-vatar, F. zih, T. kiriş 160b
köke A. al-[udiy, F. pistiin, T. emeek
149b
köngen A. al-!Jafif, F. sabuk, T. yeyni
147b
körşi
A. al-eiir, F. ham-siiya, T. k-OI}şı
a
152
köşe ge A. al-killa t, F. parda, T. cfbunlzk158b
~uça A. al-kabş, F. <buz>, T. k-oç 160b
~uçin A. [ala[in, F. si; T. otuz 141 b
çi A. iabi', F.
mi-furöş,
T.
şatar mısın 160b
~udaıduçi
A. al-fiir, F.
müş,
T.
sıçan
A. al-fiir, F.
müş,
T.
sıçan
143a
~uıguna
~urban A. [aliitat, F. si, T. üç 140b
~urban cavun A. talata-miyat, F. si
şad, T. üç yÜz 142 a
~urdun
A. al-' addii', F. daviinda, T.
yügrük 159a
~uri~an A. al-bahma t, F. barra, T. k-ozı
160 b
~uru'un'
al-işba " F. anguşt, T.
b
barmak-149
kücÜn A. al- 'unuk-, F. gardan, T. böyun
14ga
A.
küçe A. al-I:ıamama t, F. kabötar, T.
kündü A. al-tak-il, F. giriin, T. iigır 147b
kürgen A. al-!Jatn, F. diimiid, T. gÜyegü
151 b
kürİ A. al-I:ıaear, F. sang, T. tiiş 147b
mana~ar
A. al-gadv, F. fardii, T. yiirın
145a
manglai A. al-eabha t, F. pişiini, T. iilın
148b
manglai A. <al->eabin, F. pişiini, T.
iilın 148b
manu kefe sonas A. isma' kaliim i, F.
su!Janam bi-şunav, T. sözümi eşit 162 a
mazau~(?) A. al-vazir, F. dustür,
t.
vezir biişii 152 b
medemü çi A. a'rafta, F. diinisti, T.
A. al-tiieir, F. biizir-giin, T.
şatı piiziir edici 152b
~uıguna
A. al-ma!ar, F. biiriin, T. yagmur
gogercin 155b
eki yÜz 142 a
<~oyar ~ari>
~udaıdamu
~ura
145b
~orgai A. al-düd, F. kirm, T. k-ürt 155a
~ormai
~ur
cem' eyle 146b
<~orçi>,
bildüv 162 a
mi~a A. al-lal:ım, F. göşt, T. et 150a
minu dergete sau A. 'uk- 'ud 'indi, F.
piş-i
155a
~ulir A. al-dak-ik-, F. ard, T. ün 154a
~ulusun A. -al-k-aşab, F. nay, T. k-amış
14lfl
A. al-raml, F. rig, T. k-um 147a
ücü(?) A. iema " F. gird kun, T.
~uma~
man bi-nişin, T. k-atuma oturgıl
161 a
İnin~an A. aif, F. haziir, T. biV 142b
: modun A. al-şaear, F. dira!Jt, T. agaç
147b
morin A. al-faras, F. asp, T. at 143 b
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
morinaça bu çi A. anzil min al-farasi,
F. az-asp furö dliri, T. atdan engil161 a
moritai A al-rakib, F. suvar, T.
atlı
153a
mogai A. al-f:ıayy, F."mar, T. yılan 143 b
mölşün A,al-camad, F. yab, T. büz
~ulac,
T.
niken alda A al-ba 'an, F. yak ~ulac, T.
bır ~ulaç 142b ,
iıiken batman A. mannan va f:ıida n , F.
yak man, T. bır batman 143a
145 b
mör A. al-/ari~, F. rah, T. yöl147a
niken haran A
mören A al-vadi, F. röd, T. dere 146a
nabçin A al-vara~, F. barg, T. yabra~
al-şafJş,
F. yak kas, T.
bır kişi 143a
niken huyasar A. al- 'a~d, F. band, T.
bag 143a
147b
nada ök A a 'Ii, F. bi-dih, T. ver 162a
nada üceül A arini, F. ma-ra bi-numay,
T. göster 161 b
nadavar ire A ta 'al ilay-ya, F. bar-man
ay, T. bava gel 157b
naian A [amanin, F.
haştad,
T. seksen
141 b
naiman A [amaniyat, F. haşt, T .. sekiz
140b
naiman cavun A [amana-miya t, F.
haşt-şad, T. sekiz yÜz 142a
namai A li, F. ma-ra, T. bava 155b
namai hasa~ A as' alni, F. ma-ra purs,
T. bava şor 160b
naran A al-şams, F. a/tab, T. gÜneş
144a
niken mengü A. al-dirham, F. diram,
T. a~ça 142 b
niken ~ari A. al-ğira " F. yak gaz, T.
. bır arşu':l142b
nirgun A al-başr, F. miyan, T. bel 150a
nişün A al-f:ıulv, F. şirin, T. tatlı 154b
niyur A al-vacha t, F. röy, T. yÜz 148b
noitan A. al-ra/ab, F. tarr, T. yaş 146b
no~ai A al-kalb, F. sag, T. it 143b
no~asun A. al-vazz, F. murg-abi, T. ~az
155a
noyan A. al-amir, F. /arman-ravan, T.
beg 152 b
al-a~iru yad'üka, F. mir tu-ra mi-bvanad, T. beg seni
noyan çamai ermü A
ister 15sa
naran garba A. /ala'at
al-şamsu,
F.
aftab bar-amada, T. gÜn /ogdı 144b
nar an şingebe A gurubat al-şamsu, F.
aftab forü şud, T. gÜn batdı 144b
narİn A al-da~iJ.ç, F. barik, T. ince 148a
naş~a
T. bır yük 143a
niken alda A al-ba " F. yak
bır ~ulaç 142b
111
A.
al-f:ıurün,
F. kahal, T. çaman
159b
abşir
al-amir, F. amir-ra
bi-bin, T. begi gör 162 a
nöker A al-şaf:ıib, F. yar, T. yöldaş 152 a
numun A.
al-~avs,
F. kaman, T. ya
160a
al-[a~b,
nüken A
F. surab, T. delük
14~
naş~a A al-f:ıurün, F. kahal, T. <kahal>
159b
naur A al-f:ıavz, F. f:ıavz, T. g8l146a
niçkün köl A
noyan üce A
al-f:ıafi,
F. pa-barahna, T.
yalıv aya~ 151 a
nidün A. al- 'ayn, F.
.
çaşm, T. göz 148b
niken A af:ıad, F. yak, T. bır 140b
niken açiya A
al-vi~r,
F. yak bar-var,
oco~ai A al-ğakar, F. kir, T. sik 150b
tamşi,
odumu çi A. a
F. mi-ravi, T.
varır mısın 162 a
oira A
al-~arib,
F. nazdik, T.
ya~ın
147a
ong~aça
A. al-safina, F.
kaşti,
T. gemi
146a
ong~oçaçi
A
al-mallafı,
F.
kaşti-ban,
http://www.turkdilleri.org/
112
MUSTAFA S. KAÇALİN
T. gemid 146a
ora A. udbul, F. dar-ay, T. içeri gir 157a
öbüge A. al-şaYb, F. pir, T. ~oca 152a
ödün A. al-~uddat, F. para-i tir, T. o~
yelegi 160b
ödür A. al-na har, F. röz, T. gÜndüz 144b
ödür çaiba A. rala 'a al-facru, F. röz şud,
T. gÜndüz oldı 144b
ödür düli A. al-ıuhr, F. nim-röz, T.
öyle 144b
ödür ho~a<r> bolcam A. ~aşura alnahar, F. röz kutah şud, T. gÜn ~ısa
oldı 145a
ökin A. al-bint, F. dulltar, T. ~iz 151 b
ölöge A. al-mahd, F. gahvara, T. beşik
151 b
ölöskülen A. al-cayi', F. gurisna, T. aç
150b
örgesün A. al-şavk, F. bar, T. diken
14ffl
ötöge A. al-dubb, F. birs, T. ayı 159b
ötüme A. al-bubz, F. nan, T. etmek
154a
<par s> A. al-fahd, F. yöz, T. pars 159b
pars A. al-fahda t, F. yöz, T. pars 143b
piçin A. al-~ird, F. I:ıamdüna, T.
maymun 143 b
sacigai A. al- 'a~ 'a~, F. 'akka, T.
sa~sıgan 155a
sa~aı A. <al->eja~nat, F. riş, T. sa~al
148b
sa~aı A. al-lil:ıya t, F. riş, T. sa~al148b
sam A. al-muşr, F. şana, T. tara~ 159a
sara A. al-~amar, F. mah, T. ay 144a
sarabçin A. bimarat al- 'ayn, F.
çaşm
band~ T.gözbagı15ga
sau A. u~ 'ud, F. bi-nişin, T. otur 162a
sayin sau A. 'u~ 'ud cayyid, F. nikö binişin, T. eyi otur 161 a
sesün A. al-bavl, F. mizak, T. sıdük
151a
seüder A. al-ıill, F. saya, T. gölge 144b
seyül A. al-ejanab, F. dum, T. ~uyru~
159b
sicir(?) A. al-ma 'mür, F. abadan, T.
şenlik 147b
si dün A. al-sinn, F. dandan, T. dış 14ga
sini A. al-cadid, F. nav, T. yelJi 153 b
sirbüsün A. al- 'aşab, F. pay, T. silJir
150a
sisege A. al-libd, F. namad, T. keçe
153b
songina A. al-tüm, F. ·sir, T. sarımsa~
154a
sormusun A. aZ-hudb, F. muja, T.
kirpük 148b
so~taçi A. al-sakaran, F. mast, T. sarböş 153a
söni A. al-layı, F. şab, T. gece 144b
söni bolba A. şara al-layı, F. şab şud,
T. gece oldı 145a
suban(?) morİ A. al-I:ıişan, F. nar-i
asp, T. erkek at 159a
sudasun A. al- 'ir~, F. rag, T. ramar
150a
sumun A. al-nuşab, F. tir, T. o~ 160a
sara bariba A. busiJa al-~amaru, F.
mah giriJt, T. ay dutuldı 144a
sara garba A. rala 'a aZ-~amaru, F. mah
bar-amad, T. ay dogdı 144a
sara şingebe A. guruba aZ-~amaru, F.
mahforü şud, T. ay batdı 144b
sur A. al-sayr, F. daval, T. ~ayış 15ga
sün A. al-laban, F. şir, T. sÜt 149b
süyül A. al-aliya t, F. dunba, T. ~uyru~
150b
şibar A. al-rin, F. gil, T. balç* 147a
şiga A. al-ka 'b, F. şitalang, T. aş* 151 a
şini sara A. al-hilal, F. mah-i nav, T.
yelJi ay 144a
sarabçin A. vi~ayat al- 'ayn, F.
banda, T. göz bagı 15ga
tabin A. bamsün, F. pancah, T. elli
141 b
çaşm
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOOLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜOÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUOA
tabun A. lJamsat, F. panc, T. beş 140b
tabun cavun A. lJamsa-miya t, F. panc
şad, T. beş yuz 142 a
taga~u
A. al-dicac, F. makiyan, T. !avu~
ı 13
tösun A. al-turab, F. lJak, T. topra~
147a
tug A. al-raya t, F. 'alam, T. <tüg> 161 a
tülaİ
A. al-arnab, F. lJar- göş, T.
favşan
143 b
143 b
az-şuma, T.
sizden 156a
tandur A. fi-kum, F. dar-şuma, T. sizde
156a
turan sayin A. tayyib ~alba-ka, F. dil
tanglasun A. al-libn, F. LJ iş t, T. kerpiç
turün A. al-f:ıafir, F. sum, T. toyna~
tanaça A. min-kum, F.
147a
tapsune?) A.
al-başal, F. piyaz, T.
şögan 154a
tar~
A.
al-şa~ra!,
F. ça~rat(?), T. yogurt
154 b
targun A.
al-samın,
F. farbih, T. semiz
150a
tataI urusum A. al-nahr
teİn
lJar-göş,
turugan A. al-hazil, F. lagar, T. arı~
150a
159b
WIen A. al-f:ıa!ab, F. hizum, T. ödun
146b
tümen A. 'aşarat alfin, F. dah hazar, T.
on bi1J 142 b
tü'ükü A. al-nayy, F. lJam, T. çig 154 a
uça A. al-ıahr, F. puşt, T. ar~a 150a
F.
uçar A. al-su1!-, F. bazar, T. <pazar>
T. favşan
umda'an A. al-malJız, F. düg, T. ayran
154a
<al->carı,
153b
cöy-i ravan, T. a~ar şü 146a
taulai A. al-arnab, F.
160b
lJöş dar, T. gÖ1Jlü1J lJöş dut 161 b
A. ka-galik, F. ham-çunan, T.
ancıtayın 156b
tein ki A. i 'mal ka-galik, F. ham-çunan
kun, T. ancılayın eyle 157a
tende A. huna-ka, F. an-ca, T. anda 156a
teu ri A. allah, F. lJoda, T. te1Jri 144a
usun A. al-ma', F. ab, T. şü 145 b
utu(?) bai A. uskut, F. lJamöş baş, T.
epsem ol 162 a
ügeibüşe A. la, F. nıst, T. yö~ 157a
üle A. al-şa'n, F. kar, T. ış 157a
üle bi irekü A. la-aci'u, F. na-yayam
şalJşa, F. an kas-ra bi-zan, T. ol kişiyi
man, T. gelmezem ben 157b
üle emüsümü bi A. la-albasu, F. nam ı-pöşam, T. geymezem 158 b
ur 162a
üle talam bi A. la-uf:ıibbu, F. döst na-
tere A. huva, F. an, T. ol 156a
tereni kümü delet A. uzrib galika aş­
tergün A. al-ra's, F. sar, T. baş 143a
terme A. al-lJiba, F. lJargah, T.
~ara ev
153 b
togora'un A. al-kurkiy, F. kulang, T.
!urna 155b
to~ai A. al-mirfa~, F. aranc, T. dirsek
149b
toli A. al-mir'a t , F. ayına, T. gözgü
15ga
tosun A. al-duhn, F. ravgan, T. yag
150b
mı-daram, T. sevmezem 161 b
iilen A. al-gaym, F. abr, T. bulut 145a
ya gemü A. ayş ta~ül, F. çi mı- göyad,
T. ne söyler 158a
ya kilii bi A. kayfa a 'mal, F. çi kunam,
T. ne eyle<ye>yin 158a
yabugan A. al-racil, F. piyada, T. yaya~
153a
yama ügei A. la-şay', F. çız[ nzst, T.
nesne yö1!- 157a
yan abamu çi A. ayş ta' lJuz, F. çi mz-
http://www.turkdilleri.org/
114
MUSTAFA S. KAÇALiN
sitanı, T. ne alursın 157b
yan bi A. ay; huva, F. çıst, T. nedir
157a
yan bi bm A. hal ;ay', F. çızı hast, T.
nesne bar mı 157a
yasun A. al- 'azm, F. ustuban, T. SÜ1Jük
15(fl
yasutu meneki A. al-sulaJ:ıfa t, F. sangpu;t, T. ~ablı baga 155a
yege ÜLÜ sau çi A. li-ma la-ta~ 'ud, F.
çi-ra na-mı-ni;ını, T. niçün oturmazsın
161 a
yekin A. li-ma, F. çi-ra, T. niçün 156b
yekin abamu çi A. li-ma ta 'buz, F. çira mi-sitani, T. niçün alursın 157b
yeme'el A. al-sare, F. zın, T. eyer 16(fl
yiren A. tis 'ın, F. navad, T. ,to~san 142 a
yisün A. tis'at, F. noh, T. ,to~uz 141 a
yisün cavun A. tis 'a-miyat, F. noh şad,
T. ,to~uz yuz 142 b
TÜRKÇE DiziN
al-turkiyya tA. ala' arabiyya t F. al.
farisiyya t M. al-muguliyya t
acı A. al-murr, F. talb, M. ~a;ün 154b
acı şu A. al-ma' al-murr, F. ab-i talb,
M. ~asün uşun 146a
a~sa~
A. al-a 'rae, F. lang, M. dogolan
a
151
alın A. al-eabha t, F. pı;ani, M. manglai
14Sb
alın
A. <al->eabin, F. pi;ani, M.
manglai 14Sb
altı A. sitta t, F. ;a;, M. eurgu'an 140b
altı yÜz A. sitta-miyat, F. ;a;-şad, M.
eurgu'an eavun 142a
altmış A. sittin, F. şaşt, M. ciran 141 b
altun A. al-dınar, F. dinar, M. altat 142b
am A. al-şakr, F. kus, M. hütügün 150b
amaç A. al-hadaf, F. nişana, M. bilen
160b
ana A. al-umm, F. madar,M. ike 151 b
a:ga A. ilay-hi, F. vay-ra, M. imada 156b
ancılayın
A. ka-t}alik, F. ham-çunan,
M. tein 156b
ancılaym eyle A. i 'mal ka-t}alik, F.
ham-çunan kun, M. tein ki 157a
ancılayın getir A. hata ayza n , F. an-
çuniin bi-yar, M. basa abçara 161 a
anda A. huna-ka, F. an-ca, M. tende 156a
arı~ A. al-hazil, F. lagar, M. turugan
15(fl
ar~a A. al-r,ahr, F. pu;t, M. uça 150a
aç A. al-eayi', F. gurisna, M. ölöskülen
150b
arpa A. al-;a 'ır, F. eav, M. mi!Zu-hu
154a
astar A. al-bi,tana t, F. <astar>, M. deli
agaç A. al-;aear, F. dirabt, M. modun
147b
15Sb
aş A. al-,tabib, F. ba, M. iden 153b
agaç köki A. 'ir~ al-;aear, F. bıb-i
dirabt, M. hueaur 14Sa
agır A. al-!a!cil, F. giran, M. kündü 147b
agız A. al-fam, F. dahan, M. aman 14Sb
aglama! A. la-tabki, F. ma-gir, M. bü
uila 161 b
al5. A. al-abyaz, F. safid, M. çagan 145b
al5.ar şu A. al-nahr <al->eari, F. eöy-i
ravan, M. ta~al urusum 146a
aş bişdi
al5.ça A. al-dirhcim, F. diram, M. niken
mengü 142 b
A. istava al-,tabib, F. ba pubta
M. iden bolba 154a
aşı~ A. al-ka 'b, F. şitalang, M. şiga
151 a
at A. al-faras, F. asp, M. morin 143 b
şud,
ata A. al-abb, F. padar, M. içige 151!?
atdan ~ngil A. anzil min al-farası, F.
az-asp furö dari, M. morinaça bü çi 161 a
atlı A. al-rakib, F. suvar, M. moritai
153a
ay A. al-~amar, F. mah, M. sara 144a
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
115
A. guruba al-~amaru, F. mah
forü şud, M. sara şingebe 144b
ay dogdı A. !ala 'a al-~amaru, F. mah
bar-amad, M. sara garba 144a
. ben A. ana, F. man, M. bi 155b
b~ş A. !Jamsat, F. panc, M. tabun 140b
b~ş yuz A. !Jamsa-miyat, F. panc ~ad,
M. tabun cavun 142 a
dutuldı A. !Jusifa al-~amaru, F. mah
b~şik A. al-mahd, F. gahvara, M. ölöge
ay
ay
batdı
151 b
girift, M. sara bariba 144a
aygır
A.
b
,159
al-faJ:ıl,
F.
gaşir(?),
M. acirga
ayran A. al-ma!Jiz, F. düg, M. umda'an
154a
ayug on dördi A. al-badr, F. mah-i
çihiir dahom, M. dureng sara 144a
'avrat A. al-mar'a t , F. zan, M. eme
151 b
'a~d, F. band, M. niken
huyasar 143a
bal A. al- 'asal, F. angubin, M. mi!lu-hu
154b
balçlI.c A. aHin, F. gil, M. şibar 147a
bag A. al-
A. al-samak, F. <mahi>, M.
<ciga~un> 154b
balta A. al-~adüm, F. tabar, M.
alizmil( ?) 154b
baga A. li, F. ma-ra, M. namai 155b
baga gel A. ta 'al ilay-ya, F. bar-man ay,
M. nadavar ire 157b
şor A. as' alnı, F. ma-ra purs, M.
namai hasa~ 160b
barmaI.c A. al-i~ba', F. anguşt, M.
~uru'un 149b
baş A. al-ra 's, F. sar, M. tergün 143a
baga
beg A. al-amir, F. farman-ravan, M.
noyan 152 b
beg seni ister A. al-amiru yad'ü-ka, F.
mır tu-ra mi-!J vanad, M. noyan çama i
ermü 158a
begi gör A. ab~ir al-amir, F. amir-ra bibin, M. noyan üce 162a
bekçi A. al-J:ıaris, F. pas-ban, M. kebtul
153a
b~ı A. a.l-!Ja~r, F. miyan,
A. al-sikkin, F. kard, M.
kidu~a-
160b
ayı A. al-dubb, F. birs, M. ötöge 159b
balıI.c
bıçaI.c
bıldırcm
A. al-sumanay, F. vartlc, M.
bödene 155b
bildüg A. a'rafta, F. danistı, M. medemü
çi 162a
bııegü A. al-misann, F. afsan, M. bile 'ü
160b
bilmezem A. la-a 'rif, F. na-mi-danam,
M. ~i 157a
big A. aif, F. hazar, M. min~an 142 b
bir A. aJ:ıad, F. yak, M. niken 140b
bir arşun A. al-çf..ira', F. yak gaz, M.
niken ~ari 142 b
bir batman A. mannan vaJ:ıida n , F. yak
man, M. niken batman 143 a
bir kişi A. al-şa!J~, F. yak kas, M.
niken haran 143a
bir I.culaç A. al-ba', F. yak ~ulac, M.
niken alda 142 b .
~ulac, M.
niken alda 142 b
bir yük A. al-vi~r, F. yak bar-var, M.
niken açiya 143a
bir I.culaç A. al-ba 'an, F. yak
biri gun A. ba 'd al-gada, F. pas farda,
M.çanaciödür145 a
bişmiş
A. al-nazic, F. pu!Jta, M.
bolga~san 153b
bit A. al-~aml, F. şipiş, M. bosün 155a
biti A. al-maktüb, F.nama, M. biçik
152 b
biz A. naJ:ınu, F. ma, M. bida 1556
bizde A. fi-na, F. dar-ma, M. bidandur
155b
bize A. ilay-na, F. ma-ra, M. bidana
M. nirgun 150a
155b
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
116
bizümle A. ma 'a-na, F. ba-ma, M.
bidanla 156a
bö A. hacja, F. in, M. ene 156a
bö-gÜn A. al-yavm, F. im-röz, M. ene
ödür 145a
bogaz A.
al-f:ıan,
F. gulö, M. 1!-ölai
14CJCl
bo~
A. al-ga'i,t, F. naeasat, M. bagasun
151 a
böyun A. al- 'unu1!-, F. gardan, M. küeun
14CJCl
bögrek A. al-kulya t, F. gurda, M. borek
150b
büda~
dauı A. aytan, F. digar, M. basa 142 b
delük A. al-ıa1!-b, F. süraa, M. nüken
14CJCl
depe A. al-kalib, F. to da, M.
147a
hul~un
dere A. al-vadi, F. röd, M. mören 146a
deri A. al-eild, F. pöst, M. arasun 150a
desti A. al-earra t, F. sabüy, M. 1!-oduga
154b
diken A.
148a
al-şavk,
F. aar, M. örgesün
dil A. al-lisan, F. zaban, M. kelen 149a
dIl bilici A. al-mutaraeeim, F. zaban-
A.
al-guşn,
F.
şaa,
M.
geşi'ün
147b
dan, M. kelimeçi 153 a
dilenci A. al-sa 'il, F. gada, M. dörmegei
buğday A. al-f:ıin,ta t, F. gandum, M.
mi!lu-hu 154a
bulut A. al-gaym, F. abr, M. Ülen 145a
bunda A. ha-huna, F. in-ca, M. ende
156a
burun A. al-anı, F. bini, M. 1!-abar 149a
büz A. al-eamad, F. yaa, M. mölsün
145 b
153a
dirsek A. al-mirfa1!-, F. arane, M. to1!-ai
149b
diş A. al-sinn, F. dandan, M. sidün 149a
dizgin A. al- 'inan, F. çilbir, M. çulbur
160a
döda~ A. al-şafa t, F. lab, M. hurül14ga
döda~ A. al-şarfb, F. lab,
t
bürçek A. al-naşiya , F. möy-i pişani,
M. kekül 148a
caman A. al-f:ıurün, F. kahal, M.
159b
naş1!-a
cem' eyle A. iema', F. gird kun, M. 1!-ur
üeü(?) 146b
cibunhJ.c A. al-killa t, F. parda, M.
köşege 158b
çırag A. al-sirae, F. şam' -dan, M. eula
154b
<çeşme>
A. al- 'ayn, F. çaşma, M.
bula1!-146a
çig A. al-nayy, F. aam, M. tü'ükü 154a
çoban A. <al->ra 'i, F. galla-ban, M.
adünçi153 a
<çoma~>
A. al-dabbüs, F. gurz, M.
bulagu 160b
daşa~ A. al-auşyat, F. aayagan, M.
böldöge 151 a
dön geyer
F.eama
158b
misİn
M. hurül 149a
A. a talbisu
mi-pöş,
al-ıavba,
M. debi! emüsümü
dÖrt A. arba 'at, F. çiMr, M. dörben 140b
dÖrt yÜz A. arba' a-miya t, F. çihar şad,
M. dörben cavun 142 a
dur A. 1!-um, F. bar-aiz, M. bos 162 a
duru şü A. al-ma' al-va1!-if, F. ab-i
istada, M. bayigu usun 145b
dÜn g~ce A. al-barif:ıa t, F. di-şab, M.
höçken söni 145a
dÜn geldüm A. ams ci 'tu,
F. dı
amadam, M. höçken ödür basa ireei
bülebi 158a
dÜnki gÜn A. al-ams, F. di-röz, M.
höçken ödür 145a
dütün A. al-duaan, F. düd, M. hunin
146a
eglenme! A. la-tub,ti, F. dir ma-man,
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
M. bü ~oçar l6ı b
~ki A. iınayn, F. dü, M. ~oyar l40 b
~ki
altun A. al-dinaran, F. dü dinar,
M.
~oyar altat 142b
~ki
altun A.
1ı 7
söni bolba l45 a
g~ce A. al-layı, F. şab, M. söni l44 b
geldüm A. ci'tu, F. amadam, M. irele bi
15Sa
al-dinarayn, F. dü dinar,
M. ~oyar altat l42 b
~ki ğira' A. al-ffira 'an, F. <dü gaz>, M.
<~yar ~ri> l42 b
~ki yÜz A. miyatan, F. duvist, M. ~oyar
cavun l42,a
el A. al-yad, F. dast, M. ~ar l49 a
geldüg A. aci'ta, F. amadi, M. irebe çi
l57b
gelgil A. ta 'al, F. bi-ya, M. ire l57b
gelme! A. la-tacf'a, F. ma-ya, M. bü ire
l57b
gelmezem ben A. la -ad' u, F. nayayam man, M. üle bi irekü l57b
elig uzat A. mudd al-yad, F. dast diraz
kun, M. ~r sunağa l49 b
elli A. !Jamsün, F. pancah, M. tabin
14ı b
emcek A. aı-ıudiy, F. pistan, M. köke
149b
gelür mİsin sen A. taci'u anta, F. biyay tü, M. iregü çi 157b
gemi A. al-safina, F. kaşti, M. ong~aça
146a
gemid A. al-mallaJ:ı, F. kaştf-ban, M.
egek A. al-t}a~an, F. zana!J-dan, M. erun
14ga
epsem ol A. uskut, F. !Jamöş baş, M.
utu( ?) bai l62 a
er A. al-racul, F. mard, M. ere l5ı b
erkek at A. al-J:ıişan, F. nar-i asp, M.
suban( ?) mori l5ga
eski A. al- 'atf~, F. kohna, M. ~auçin
l53 b
et A. al-laJ:ım, F. göşt, M. mi~a 150a
etek A. al-t}ayl, F. daman, M. ~ormai
getürdüm A. avradtu, F. avardam, M.
abçirala bı 161 b
geydi A. labisa, F. pöşfd, M. emüsbe
l58 b
geymezem A. la-albasu, F. na-mipöşam, M. üle emüsümü bi 158b
gÖgerdn A. al-J:ıamama t, F. kabötar, M.
küçe 155b
15Sb
etmek A. al-!Jubz, F. nan, M. ötüme
l54a
evüge geldüm A. ci'tu bay ta-ka, F. ba!Jana-i tü amadam, M. çinu gerte irebe
15sa
eyer A. al-sarc, F. zin, M. yeme' el l60a
eyi otur A. 'u~ 'ud cayyid, F. nfkö bin işin, M. sayin sau l6l a
ferişte A. al-malak, F. jarişta, M.
bazuvi( ?) l44a
ferman A. al-tav~i', F. miıal, M. carliğ
l52 b
g~ce oldı A. şara al-layı, F. şab şud, M.
ong~oçaçi146a
gögüs A. al-şadr, F. sina, M. ebçun
l49 b
gÖl A. al-J:ıavi" F. J:ıavi" M. naur 146a
gölge A. al-ıill, F. saya, M. seüder 144b
gönder A. al-rumJ:ı, F. niza, M. cida
l6ı a
göglüg böş dut A. fayyib ~alba-ka, F.
dil !Jöş dar, M. turan sayin 161 b
gögül A. al-~alb, F. !Jafir, M. duran
l50b
görmez A. al-a 'ma, F. na-bina, M. balai
so~or l52 a
göster A. arini, F. ma-ra bi-numay, M.
nada üceül16ı b
göt A. al-dubur, F. kün, M. bağağur
15ı a
göz A. al- 'ayn, F. çaşm, M. nidün l4S b
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
118
göz bagı A. vi~ayat al- 'ayn, F. çaşm
banda, M. sarabçin 15ga
göz bagı A. !Jimarat al- 'ayn, F. çaşm
banda, M. sarabçin 15ga
gözgü A. al-mir' at, F. ay ina, M. toli
15ga
gül! A. az/ıak, F. bi-!Jand, M. ine 161 b
gülme! A. la-tazJ:ıak, F. ma-!Jand, M. bü
ine 161 b
gÜn batdı A. gurubat al-şamsu, F. aftab
forü şud, M. naran şingebe 144b
gÜn l,cısa old! A. ~aşura al-nahar, F.
röz kutah şud, M. ödür ho~a<r>
bolcam 145a
gÜn togdı A. ,tala 'at al-şamsu, F. aftab
bar-amada, M. naran garba 144b
gÜndüz A. al-nahar, F. röz, M. ödür
144b
gÜndüz oldı A. ,tala 'a al-facru, F. röz
şud, M. ödür çaiba 144b
gÜneş A. al-şams, F. afta b, M. naran
144a
güreşçi A. <al->şari', F. kuşU-gir, M.
abaldum 159b
M. yasutu menekl155a
~aç A. kam, F. çand, M. kidUle 156b
~adın A. al-sayyida t , F. !Jatün, M.
fs;atufs;tai 152a
<kaha!> A. al-J:ıurün, F. kahal, M.
naşfs;a 159b
~aı'a A. al-J:ıişn, F. J:ıişar, M. fs;organ
153b
l,cal~an A. al-cunna t, F. sipar, M. fs;algan
161 a
~amçı
A. al-sav,t, F. taziyana, M. berie
160a
!5:amış
A. al-fs;aşab, F. nay, M. fs;ulusun
14SG
~anat A. al-canaJ:ı, F. bal, M. cibür 155a
~anda A. ila ayna, F. ku-ca, M. fs;ana
156b
l,canda geldü:g A. min ayna ci'ta, F. azku-ca amadi, M. fs;aça irebe çi 158a
gÜyegü A. al-!Jatn, F. damad, M. kürgen
151 b
güzel A. J:ıasan, F. !Jüb, M. ~oha 156b
gidersin A. ayna tamşi, F. ku-ca
M. fs;ana odamçi 157a
!5:andadur A. ayna, F. ku-east, M. fs;ana
bei156b
~am A. ayna huva, F. kü, M. ali 156b
1$:aplan A. al-namr, F. palang, M. mi!luhu 159b
!5:ar A. al-falc, F. barf, M. çasun 145b
ban A.
~ara
al-sul,tan, F.
padişah,
M.
~a' an
152 b
ıra~ A. al-ba'M, F. dür, M. ~ola 147b
it A. al-kalb, F. sag, M. no~ai 143 b
içeri gir A. ud!Jul, F. dar-ay, M. o ra
157a
ilçi A. al-rasül, F. paygam-bar, M. elçi
144a
ince A. al-dafs;ifs;, F. barik, M. narin 148a
ip A. al-J:ıabl, F. risman, M. desün 153 b
iplik A. al-!Jay!, F. risman, M. hutasun
158b
issi A. al-J:ıarr, F. garm, M. ~alaun 145 b
iş A. al-şa'n, F. kar, M. üle 157a
1$:abh baga A. al-sulaJ:ıfa t, F. sang-puşt,
~anda
mi-ravı,
A. al-asvad, F. siyah, M.
~arafs;çin
145a
l,cara ev A. al-!Jiba, F. !Jargah, M. terme
153 b
~ara:gılı~ A. al-:ıulmat, F. tariki, M.
hiyutan 144b
~arı A. al- 'acüza t , F. pira-zan, M.
emegen 152a
l,carın
A. al-ba!n, F.
şikam,
M. kehli
150b
~aş
A. al-J:ıacib, F. abrü, M. hanas~a
148b
~atı A. al-şulb, F. sa!Jt, M. batu 160a
~atuma oturgıl
A. 'u~'ud 'indi, F. pış-i
man bi-nişın, M. minu dergete sau 161 a
~
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞA.MİLÜ'L-LUGA
A. al-sayr, F. daviil, M. sur lS9a
~az A. al-vazz, F. murg-abl, M. nof!,asun
lSSa
keçe A. al-libd, F. namad, M. sisege
lS3 b
keklik A. <al->f:ıacal, F. kabk, M. itaun
lSS b
~ayış
keklik A. al-f!,abc, F. kab k, M. itaun
lSSb
kend·A. al-f!,arya t, F. dih, M. balaf!,asun
l47a
kerpiç A. al-libn, F.
l47a
&işt,
M. tanglasun
~ıhç
A. al-sayı, F. şamşir, M. hüldü
l60b
~ır~ A. arba'ün, F. çihil, M. döçin l4ı b
~iz A. al-bint, F. du&tar, M. ökin lSl b
~ızılca A. al-f:ıumra t, F. gara(?), M.
engeske lSga
kime eydirsin A. li-man-taf!,ül, F. ki-ra
mi-göyi, ~. ke,!i eülemü çi lS7b
kiriş A.al-vatar, F. zih, M. köbçi l60 b
kirpi A. al-f!,unfug, F. &ar-puşt, M.
cariasun 15Sa
kirpük A. al-hudb, F. muja, M.
sormusun l48b
~oca A. al-şay&, F. pir, M. öbüge lS2 a
~oç A. al-kabş, F. <buz>, M. f!,uça l60 b
~ogşı
A. al-car, F. ham-saya, M.
lS2 a
~orçı A.
al-silaf:ıi,
F.
sifaf:ı-dar,
körşi
M. mitlu-
hu lS2 b
~or~ma! A. la-tafza', F. ma-tars, M. bü
ayu l6ı a
~oym A. al-şat, F. gösfand, M. f!,onin
l60 b
~oym A. al- ganam, F. gösfand, M.
f!,onin l43 b
~ozı A. al-bahma t, F. barra, M. f!,urif!,an
l60 b
köy A. al-f!,arya t, F. dıh, M. balaf!,asun
l47a
119
~uıa~ A. al-ugn, F. göş, M. çikin l48 b
~um A. al-raml, F. rıg, M. f!,umaf!, l47a
~unduz tuIu A. al-vard, F. samand, M.
f!,aliun 159b
~urı
A. al-yabis, F. &uşk, M. f!,of!,ama
l46b
~ürt A. al-düd, F. kirm, M. f!,orgai lSS a
~uşa~ A. al-min,taf!,a t, F. kamar, M.
büse lSga
~uyru~
A. al-ganab, F. dum, M. seyül
lS9b
~uyru~ A. al-aliya t, F. dunba, M. süyül
lS0b
kül A. al-ramad, F. hakistar, M. hünesün
l46b
v
lagçı
A. al-hazil, F. mas&ara, M. f!,alca
lS3a
maymun A. al-f!,ird, F. f:ıamdüna, M.
piçin l43 b
ne alursm A. ayş ta'&uz, F. çi mı­
sitanı, M. yan abamu çi lS7b
ne eyle<ye>yin A. kayfa a 'mal, F. çi
kunam, M. ya kilil bi lS8 a
ne söyler A. ayş taf!,ül, F. çi mı-göyad,
M. ya gemü 158a
nedir A. ayş huva, F. çist, M. yan bL
lS7a
nesne bar mı A. hal şay', F. çizi hast,
M. yan bL blillS7a
nesne yö~ A. la-şay', F. çizi nist, M.
yama ügei ~S7a
niçün A. li-ma, F. çi-ra, M. yekin lS6 b
niçün alursm A. li-ma ta'&uz, F. çi-ra
mı-sitanı, M. yekin abamu çi lS7b
niçün oturmazsm A. li-ma la-taf!, 'ud,
F. çi-ra na-mi-nişini, M. yege üZü sau
çi l6l a
öca~ A. al-kanün, F. ataş-dan, M.
f!,oZumta l46b
ödun A. al-f:ıa!ab, F. hızuTn, M. tüZen
l46b
ödun yar A. akr aZ-&a!ab, F. hiZUln bihttp://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
120
şikan, M. cal(?) ~u~ul 146b
oglancı~ıar
A. al-avlad, F. baççagan,
M. keün 151 b
ogul A. al-bunay, F. pusar, M. keüken
151 b
o~ A. al-nuşab, F. tir, M. sumun 160a
o~ atı cı
A. al-rami, F. tir andaz, M.
~rbuçi160b
o~ yelegi A. al-~uddat, F. para-i tir, M.
ödün 160b
ol A. huva, F. an, M. tere 156a
ol
kişiyi
ur A. uzrib cjalika aş-şabşa, F.
M. tereni kümü dilet
cm kas-ra bi-zan,
162a
on A. 'aşarat, F. dah, M. harban 141 a
on altı A. sitta t 'aşarat, F. şanz dah, M.
harbiın curgu'an 141 a
on b~ş A. bamsat 'aşarat, F. panz da h,
M. harban tabun 141 a
on bi:g A. 'aşarat alfin, F. dah hazar, M.
tümen 142 b
on blr A. if:ıda 'aşarat, F. yanz dah, M.
lıarban niken 141 a
on dort A. arba 'at 'aşarat, F. çihar dah,
M. harbiın dörben 141 a
<on ~ki> A. itna 'aşarat, F. duvanz dah,
M. harban ~oyar 141 a
on sekiz A. famana t 'aşarat, F. haşt-dah,
M. harban naiman 141 b
on to~uz A. tis 'at 'aşarat, F. novaz dah,
M. harban yisün 141 b
on Üç A. talata t 'aşarat, F. siz dah, M.
harbiın ~urban 141 a
on y~di A. spb 'at 'aşarat, F. haft-dah,
M. harban dolan 141 a
oşurdı A. zurra!, F. tiz-dad, M. hUlıguba
151 a
öt A. al-nar, F. ataş, M. ~al146a
ot ya~ A. av~id al-nar, F. ataş kım, M.
~al füZe 146b
otur A. u~'ud, F. bi-nişin, M. sau 162 a
otuz A. talatin, F. si, M. ~uçin 141 b
oyan A. al-licam, F. ligam, M. ~adar
160a
ökçe A. al- 'a~ab, F. paşna, M. caucai
151 a
örgil A. aftil, F. ba-ba!, M. gür 148b
öyle A. al-l,uhr, F. nim-röz, M. ödül' düli
144b
pars A. al-fahd, F. yöz, M. mitlu-hu
159b
pars A. al-fahda t, F. yöz, M. pars 143 b
<pazar> A. al-sü~, F. bazar, M. uçar
153 b
pire A. al-burgüt, F. kay k, M. bürge
155a
saçmJ tara A. sarrif:ı şa 'ra-ka, F. mö
şana kun, M. hüsün samud 148a
sa:ga A. ilay-ka, F. tu-ra, M. çimada
156a
sar-boş
A. al-sakaran, F. mast, M.
153a
sarımsa~ A. al-tüm, F. sir, M. songina
154a
şag el A. al-yumna, F. dast-i rast, M.
bara'un ~r 149b
so~taçi
sagır
A. al-aşamm, F. karr, M. dülei
152 a
sagra~ sürici A. al-sa~i, F. kasa-dar,
M. aya~çi 152 b
sagra~ sürici A. <al->~adaf:ı, F. ~adaf:ı,
M. aya~açi 152 b
sa1,cal A. al-lif:ıya t, F. riş, M. sa~al 148b
sa1,cal A. <al->cja~nat, F. riş, M. sa~al
148b
sa1,csıgan A. al- 'a~'a~, F. 'akka, M.
sacigai 155a
şaru erik A. al-mişmiş, F. zard-alu, M.
güilesün 148a
şatar mısın A. tabi', F. mf-!uröş, M.
~udaldamu çi 160b
şatı pazar ~dici A. al-tacir, F. bazir-
ga~ M.~udalduçi152b
sekiz A. tamaniya t, F. haşt, M. naiman
http://www.turkdilleri.org/
HÜSEYİNOGLU HASAN'IN DÖRT DİLLİ SÖZLÜGÜ: ŞAMİLÜ'L-LUGA
140b
suçİ A. al-nabig,
121
F. may, M. darasun
sekiz yuz A. ıamana-miya , F. haşt-şad,
M. naiman cavun 142 a
seksen A. lamanin, F. haştad, M. naian
141 b
154b
suçi A. al-!Jamr, F. may, M. darasun
154b
süuü A. al-rumJ:ı, F. niza, M. cida 161 a
semiz A. al-samin, F. farbih, M. targun
süuük A. al- 'azm, F. ustu!Jan, M. yas un
t
150a
150a
seni kim ur dı A. man zaraba-ka, F. tura ki zad, M. çamı ken deletbe 161 b
senhJ-için A. huva la-ka, F. az-an-i tü,
M. çinu 156a
sevmezem A. la-uJ:ıibbu, F. döst na-midaram, M. üle talam bi 161 b
sıçan A. al-far, F. müş, M. ~ulguna
sut A. al-laban, F. şir, M. sün 149b
şenlik
A. al-ma 'mür, F. abadan, M.
sicir( ?) 147b
ıaıa~ A. al-JiJ:ıal, F. sipurz, M. deliln
150b
tamar A. al- 'ir~, F. rag, M. sudasun
150a
159a
143a
sıçan A. al-far, F. müş, M. ~ulguna
155a
sıgır A. aı-ıavr, F. gav, M. hüker 143a
tara~ A. al-muş!, F. şana, M. sam
sidük A. al-bavl, F. mizak, M. sesün
143 b
tavşan A. al-arnab, F. bar-göş, M. taulai
160b
15P
sik A. al-gakar, F. kir, M. oco~ai 150b
siU ir A. al- 'aşab, F. pay, M. sirbüsün
150a
sizde A. fi-kum, F. dar-şuma, M. tandur
156a
az-şuma, M.
a
tantiça 156
şögan A. al-başal, F. piyaz, M .
tapsun( ?) 154a
sizden A. min-kum, F.
şol
el A. al-yusra, F. dast-i çap, M.
cüyün ~ar 149b
sovu~ A. al-bard, F. sard, M. cöyen
145b
sögüt A. al-!Jilcif, F. Md, M. içesün 148a
söyle A. takallam, F. su!Jan göy, M.
kelele 158a
söyleyorm A. atakallam, F. su!;an bigöyim, M. kelelemü bi 158a
sözümi
~ şit
A. isma' kala m i, F .
su!;anam bi-şunav, M. manu kele sonas
162a
şü A. al-ma', F. ab, M. usun 145b
taş A. al-J:ıacar, F. sang, M. küri 147b
tatlı A. al-J:ıulv, F. şirin, M. nişün 154b
tavşan
A. al-arnab, F. !Jar- göş, M. tülai
tavu~
A. al-dicac, F. makiyan, M.
taga~u 143b
temiz şü A. al-ma' al-na:ıif, F. ab-i pak,
M. arun usun 145b
teuri A. allah, F. !Joda, M. teIJri 144a
touuz A. al-!Jinzir, F. !Jüg, M. ~a~ai
143 b
to~san
A. tis 'in, F. navad, M. yiren
142a
to~uz A. tis 'at, F. noh, M. yisün 141 a
to~uz yÜz A. tis' a-miya t, F. noh şad,
M. yisün cavun 142 b
topra~
A. al-turcib, F. !Jcik, M. tösun
147a
toyna~
A.
al-J:ıafir,
F. sum, M. turün
159b
<tüg> A. al-raya t, F. 'alam, M. tug
161 a
turna A. al-kurkiy, F. kulang, M.
togora'un 155b
ün A. al-da~i~, F. ard, M. ~ulir 154a
http://www.turkdilleri.org/
MUSTAFA S. KAÇALİN
122
unutma! A. la-tansa, F. faramöş makun, M. bü umarta 160b
üç A. [ala[a t, F. si, M. J.çurban 140b
üç yÜz A. [ala[a-miya t, F. si şad, M.
J.çurban cavun 142a
üzengi A. al-rikab, F. rikab, M. dörie
160a
üzengi dutıcı A. al-rikabi, F. rikab-dar,
M. aJ.çtaçi lS2 b
var A. fi, F. hast, M. büi lS6b
var A. na 'am, F. hast, M. büi lS6b
varır mısın
A. a
tamşi,
F. mi-ravi, M.
odumu çi 162a
v~r A. a',ti, F. bi-dih, M. nada ök 162a
vezlr başa A. al-vazir, F. dustür, M.
mazauJ.ç( ?) lS2 b
ya A. al-J.çavs, F. kaman, M. numun 160a
yabra~ A. al-varaJ.ç, F. barg, M. nabçin
147b
yad A. al-acnabi, F. bigana, M. büşi
152a
yag A. al-duhn, F. ravgan, M. tosun
lS0b
yagmur A. al-ma,tar, F. baran, M. J.çura
14Sb
yagrın A. al-kati!, F. şana, M. dalü 149b
ya~a
A. al-zayJ.ç, F. giriban, M. ciJ.ça
lS8 b
ya~ın A. al-J.çarib, F. nazdik, M. oira
147a
yalavaç A. al-rasül, F. paygam-bar, M.
elçi 144a
yahg aya~ A. al-J:ıiifi, F. pa-barahna, M.
niçkün köllSı a
yahgız A. al-fard, F. tanha, M. J.çaJ.çça
lS3a
yarın A: al-gadv, F. farda, M. manaJ.çar
14Sa
yarhg A. al-tavJ.çi', F. mi[al, M. carlig
152 b
yaş A. al-ra,tab, F. tarr, M. noitan 146b
yaya~ A. al-racil, F. piyada, M. yabugan
lS3a
yazı yer A. al-saJ:ıra, F. zamin-i hamön,
M. keher J.çacar 147a '
y~di A. sab'a t, F. haft, M. dolan 140b
y~di yÜz A. sab'a-miya t, F. haft-şad, M.
dolan cavun 142a
y~l A. al-riJ:ı, F. bad, M. kei 146b
y~g A. al-kumm, F. astin, M. J.çançin
lS8b
yegi A. al-cadid, F. nav, M. sini lS3 b
yegi ay A. al-hilal, F. mah-i nav, M.
şini sara 144a
y~r A. al-arz, F. zamin, M. J.çacar/ J.çaçar
147b
y~tmiş A. sab 'in, F. haftad, M. dalan
141 b
yeyni A. al-lJafif, F. sabuk, M. köngen
147b
yıl A. al-sanat, F. sal, M. hon 143a
yHan A. al-J:ıayy, F. mar, M. mogai
143 b
yigirmi A.
'işrin,
F. bist, M. J.çorin
141 b
yigit A. al-şab, F. cavan, M. calau lS2 a
yogun A. al-gaZi;, F. s i,tabr, M. bidun
148a
yogun A. al-!alJin, F. si,tabr, M. cucan
lS4b
.
yogurt A. al-şaJ.çra,t, F. çaJ.çrat(?), M.
taraJ.ç lS4b
yö~ A. la, F. nist, M. ügei büşe lS7a
yöl A. al-,tariJ.ç, F. rah, M. mör 147a
yöldaş A. al-şaJ:ıib, F. yar, M. nöker
lS2a
yörga A. al-hamlac, F. rahvar, M. coria
lSga
. yumuşa~ A. al-Zin, F. narm, M. colen
160a
yügrük A. al- 'adda', F. davanda, M.
J.çurdun lSga
<yülegü> A. al-müsa, F. ustura, M.
dilbür 160h
yÜz A. al-vacha t, F. röy, M. niyur 148b
yÜz A. miyat, F. şad, M. cavun 142 a
http://www.turkdilleri.org/

Benzer belgeler