ġçġndekġler - Palmiye Park

Transkript

Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık Mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2 Parsel, Blok1
ĠÇĠNDEKĠLER
1. GENEL BĠLGĠLER ........................................................................................................... 2
1.1.Etüdün Amacı ve Kapsamı .................................................................................................2
1.2.Ġnceleme Alanının Tanıtılması ........................................................................................... 2
1.2.1.Jeomorfolojik ve Çevresel Bilgiler .............................................................................. 2
1.2.2.Projeye ait Bilgiler .......................................................................................................2
1.2.3.Ġmar Planı Durumu .......................................................................................................3
1.2.4.Önceki Zemin ÇalıĢmaları ........................................................................................... 3
1.3. Jeoloji ................................................................................................................................ 3
1.3.1.Genel Jeoloji ................................................................................................................. 3
1.3.2.Tektonik ....................................................................................................................... 4
1.3.3.Ġnceleme Alanı Mühendislik Jeolojisi .......................................................................... 4
2. ARAZĠ ARAġTIRMALARI VE DENEYLER................................................................ 6
2.1. Arazi Laboratuar ve Büro ÇalıĢma Metotları Kısaca Tanıtılması ve
Kullanılan Ekipmanlar ......................................................................................................6
2.2. AraĢtırma Çukurları........................................................................................................... 6
2.3. Sondaj Kuyuları................................................................................................................. 6
2.4. Yer altı ve Yerüstü Suları ..................................................................................................6
2.5. Arazi Deneyleri ................................................................................................................. 6
2.5.1. SPT Deneyleri ............................................................................................................. 6
2.5.2. Jeofizik ÇalıĢmalar ......................................................................................................7
2.6.Numune Alımı .................................................................................................................... 16
2.6.1. ÖrselenmemiĢ Numune .............................................................................................. 16
3. LABORATUVAR DENEYLERĠ VE ANALĠZLER ..................................................... 16
3.1. Zeminlerin Ġndeks / Fiziksel Özelliklerinin Belirlenmesi ................................................. 16
3.2. Zeminlerin Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi ............................................................. 16
4. MÜHENDĠSLĠK ANALĠZLERĠ VE DEĞERLENDĠRMELER ..................................17
4.1. Bina Zemin ĠliĢkisinin Belirlenmesi ................................................................................. 17
4.2. Zemin ve Kaya Türlerinin Değerlendirilmesi ...................................................................19
4.2.1. AyrıĢmıĢ Kaya ve Zemin Türlerinin Sınıflandırılması ............................................... 19
4.2.2. Kaya Türlerinin Sınıflandırılması ............................................................................... 19
4.2.3. Zemin Profilinin Yorumlanması ................................................................................. 19
4.2.4. SıvılaĢma ve Yanal Yayılma Analizi ve Değerlendirmesi .......................................... 19
4.2.5. Oturma-ġiĢme ve Göçme Potansiyelinin Değerlendirilmesi ......................................20
4.2.6. Temel Zemini Olarak Seçilen Birimlerin Değerlendirilmesi ......................................20
4.2.7. ġev Duraylılığı Analizi ve Değerlendirilmesi ............................................................. 20
4.2.8. Kazı Güvenliği ve Gerekli Önlemlerin Alternatifli Olarak Değerlendirilmesi ........... 20
4.2.9. Doğal Afet Risklerinin belirlenmesi ........................................................................... 20
5. SONUÇ VE ÖNERĠLER ...................................................................................................22
6. YARARLANILAN KAYNAKLAR .................................................................................. 25
7. EKLER ................................................................................................................................ 26
1
1. GENEL BĠLGĠLER
1.1. Etüdün Amacı ve Kapsamı
Bu çalıĢmanın amacı, Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2
Parselde yapılacak bina ve bina türü yapılar için zemin etüt raporu hazırlanmasıdır. Parselde
toplam 5 adet zemin sondajı yapılmıĢtır. Bu amaç ile Blok 1‟ in temel altına 3 adet (SK-1, SK-2,
SK-5) 9,00 metre derinliğinde sondaj kuyusu açılmıĢtır. Sondajlar esnasında karot örnekleri
alınmıĢtır. Zeminin mühendislik özelliklerini belirlemek amacı ile numuneler üzerinde nokta
yükleme deneyi Bayındırlık Onaylı Ege Zemin Mühendislik laboratuvarında yaptırılmıĢtır.
Sondajlar esnasında karot örnekleri alınmıĢtır. Zeminin mühendislik özelliklerini belirlemek
amacı ile numuneler üzerinden nokta yükleme ve serbest basınç deneyleri Bayındırlık Onaylı
Ege Zemin Mühendislik laboratuvarında yaptırılmıĢtır.
Rapor kapsamındaki saha çalıĢmaları 27/02/2011-28/02/2011 tarihlerinde, büro çalıĢmaları ise
buna paralel olarak yürütülmüĢtür.
ÇalıĢmalar Türk ġartnameleri (TS), Amerikan ġartnameleri (ASTM) ve Ġngiliz ġartnamelerine
(BS) göre yapılmıĢtır.
Bu rapor kapsamındaki çalıĢmalar SALĠH KILIÇ adına Ege Zemin Laboratuvar Hizmetleri
Sond. Müh. Mad. ĠnĢ. San. ve Tic. Ltd. ġti. tarafından yapılmıĢtır.
1.2. Ġnceleme Alanının Tanıtılması
1.2.1. Jeomorfolojik ve Çevresel Bilgiler
ÇalıĢma alanı Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2 Parselde yer
almaktadır. ÇalıĢma alanına ulaĢım Ġzmir - Çanakkale karayolundan sağlanmaktadır.
Ġnceleme alanı ve yakın çevresi bugünkü durumuyla % 15-20 eğimli topografya ya sahiptir.
1.2.2. Projeye Ait Bilgiler
Ġnceleme parsel alanı içinde konut tipi, Z2 sınıfı B grubu yapılar kapsamındaki konut yapıları
sınıfındadır. Temel alanı yaklaĢık 1540,91 m2 bina kısa kenarı 14,20 metre, bina yüksekliği max.
30,85 metre, zemin+9 kat+çatı katı olacak Ģekilde planlanmıĢtır. Bu parselde 3 adet bina
yapılması planlanmaktadır. Ġnceleme alanı, Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığı tarafından
yayınlanmıĢ olan, „Zemin ve Temel Etüdü Raporunun Hazırlanmasına ĠliĢkin Esaslar‟a göre
Katogori-2‟de yer almakatadır.
2
1.2.3. Ġmar Planı Durumu
Ġnceleme alanı Ġzmir ili, Çiğli ilçesi, Balatcık Mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2 Parselde yer
almaktadır. Ġmar plan durumu Ek-3‟de verilmiĢtir. Etüt alanı Çiğli Belediyesi imar sınırları
içinde yer almaktadır. Ġmar planına esas Jeolojik – Jeoteknik Etüt Raporunda inceleme alanı
uygun alan olarak belirtilmiĢtir. Ġnceleme alanı ile ilgili alınmıĢ herhangi bir yasak kararı yoktur.
1.2.4.Önceki Zemin ÇalıĢmaları
Daha önceden parsel üzerinde zemin etüt çalıĢması yapılmamıĢtır. Aynı mevkiideki binalar için
zemin etüt çalıĢmalarında bina temellerinin yamaç molozu, andezit ve aglomera birimleri
üzerinde oldukları bilinmektedir.
1.3.Jeoloji
1.3.1. Genel Jeoloji
Ġzmir fliĢ formasyonu: KumtaĢı- Ģeyl ardalanmasında yapılıdır. Formasyon içinde diyabaz,
serpantinit, çört, konglomera, kireçtaĢı, kalkerli Ģeyl, gibi değiĢik türde kayalarda bulunmaktadır.
KarmaĢık bir yapıya sahiptir. Formasyon Yamanlar köyü ve kuzeyinde geniĢ yayılım gösterir.
- Neojen formasyonları: KireçtaĢı, marn, kiltaĢı, çamurtaĢı, silttaĢı gibi birimlerden yapılıdır.
Açık, sarımsı-beyaz renkleri ile karakteristiktir. Harmandalı ve Ulukent beldelerinde mostra
vermektedir. Bu gölsel kökenli birim, temeldeki filiĢ formasyonunu uyumsuz olarak
üstlemektedir.
- Yamanlar Volkanitleri: Bu birim kahverengi, kırmızımsı renklerde yer yer bozuĢmuĢ konumda
karakteristiktir. Genellikle andezit, aglomera ve tüflerden yapılıdır. Özellikle büyük yamanlar ve
küçük Yamanlar tepelerinde mostra verirler. Ayrıca Arapdağı (412 m.) ve çevresinde ayrıĢmıĢ
konumda volkanik kayalar geniĢ yayılım göstermektedir. Yamanlar volkanitleri, filiĢ ve neojen
formasyonlarını uyumsuz olarak örtmektedir.
- Alüvyon Birimi: Birim Yamanlar Deresi, Dallık Deresi ve Örnekköy Deresi Birikinti
Konilerinde iyi bir Ģekilde gözlenmektedir. Genellikle blok, çakıl, kum ve mil gibi değiĢik
boyuttaki kırıntılardan yapılıdır. Dere malzemesi olduğu yuvarlaklaĢma ve istiflenme
3
biçimlerinden açık Ģekilde tesbit edilmiĢtir. Alüvyon birimi, KarĢıyaka Ġlçesi‟nin tüm düzlük
kesimlerinde geniĢ yayılım gösterir
1.3.2. Tektonik
Bölge, Neojen öncesi ve Neojen sonrası olmak üzere iki tektonik evre geçirmiĢtir.
Neojen öncesi tektonik evrede, Kretase yaĢlı kireçtaĢları ve kumtaĢı-Ģeyl birimleri kıvrımlanmıĢ
ve faylanmıĢtır. KireçtaĢı birimi, normal fay iĢlevinde yükseltilerek kumtaĢı-Ģeyl birimi ile
yanyana gelmiĢtir.
Neojen‟ den sonra bölge gerilme tektoniği etkisinde kalmıĢtır. Bu tektonik Neojen yaĢlı
birimlerle dalgalanmalar Ģeklinde hafif kıvrımlanmalara ve yaklaĢık doğu-batı doğrultulu normal
eğimli faylara neden olmuĢtur.
1.3.3. Ġnceleme Alanı Mühendislik Jeolojisi
Ġnceleme alanında yapılan zemin sondajlarında iki birim ayırtlanmıĢtır. Üst seviyelerde yamaç
molozu, bu birimin altında ise aglomera bulunmaktadır.
Yamaç molozu; kahverenkli silt, kum çakıl karıĢımları,
andezit ve aglomera bloklarından
oluĢmaktadır.
Aglomera, kırmızımsı kahverenkli ayrıĢma renkli, gri-yeĢil renkli, içerisinde andezit çakılları
gözlenmektedir. Aglomera yüzeyde ayrıĢmıĢtır. Alt seviyelerde taze-çok ayrıĢmıĢ, çok zayıf
dayanımlıdır.
4
5
2.ARAZĠ ARAġTIRMALARI VE DENEYLER
2.1. Arazi, Laboratuar ve Büro ÇalıĢma Yöntemlerin Kısaca Tanıtılması ve Kullanılan
Ekipmanlar
ÇalıĢma alanında 5 adet 9,00 metre derinliğinde temel sondaj kuyusu açılmıĢ olup bina altında 1
adet sondaj kuyusu açılmıĢtır. Zeminin indis ve mühendislik özelliklerini tanımlayabilmek için
karot deney örnekleri alınmıĢtır. Ayrıca sahada sismik açılım yapılarak Jeofizik Mühendisince
değerlendirilmiĢtir (Ek-8). Laboratuvar sonuçları (EK-6) rapora eklenmiĢtir.
2.2.AraĢtırma Çukuru
Ġnceleme alanda sondaj çalıĢması yapılması nedeniyle araĢtırma çukuru açılmamıĢtır.
2.3. Sondaj Kuyuları
Ġnceleme alanında Ģartnameye uygun olarak 5 adet 27/02/2011-28/02/2011 tarihinde zemin
sondaj çalıĢması gerçekleĢtirilmiĢtir. Temel araĢtırma sondajı çalıĢmaları; kamyona monteli,
hidrolik beslemeli, bu projede sulu sistem ile çalıĢan rotari tipli makine ile 9,00 metre
derinliğinde olup, 76,4mm çapında karotiyer kullanılarak açılmıĢtır. AraĢtırma sondajı sırasında
ilerlemeye paralel olarak yerinde karot numune örnekleri alınmıĢtır. Zemin andezit bloklu
olmasından dolayı sondajlar 9,00 metrede kesilmiĢtir. Sondaj logları Ek- 5‟te verilmiĢtir.
2.4. Yeraltı ve Yerüstü Suları
Ġnceleme alanında yapılan sondajlarda yeraltı suyuna rastlanmamıĢtır. Yüzey suyu drenajları
yapılarak bölgeden uzaklaĢtırılmalı, yapılacak istinat duvarlarında barbakanlar Ģartnameye uygun
olacak Ģekilde yeterli sayıda imal edilmelidir.
2.5. Arazi Deneyleri
2.5.1. SPT Deneyleri
Standart Penetrasyon Testi (SPT); arazide yapılan(in-situ) bir dinamik kesme deneyidir. Esas
olarak penetrometre olarak isimlendirilen çelikten yapılmıĢ yarık tüplü semplerin belirlenmiĢ ve
6
standart bir enerji kullanılarak darbe ile zemine çakılması sırasında darbe sayısına göre oluĢan
direncin saptanmasıdır.
DıĢ çapı 50 mm. iç çapı 34,90 mm. Olan standart ikilik yarık tüp(sempler) 63.5 kg ağırlığında
bir Ģahmerdan ile 76.00 cm. yüksekten serbest olarak düĢürülerek zemine 15 „er cm „lik üç giriĢ
(toplam=45 cm.) için vurulması gereken darbe sayıları saptanır. Son iki kademenin darbe sayısı
toplamı N30 Ģeklinde SPT-N olarak belirlenir.
Zemin koĢulları uygun olmadığından SPT deneyi yapılamamıĢtır.
2.5.2. Jeofizik ÇalıĢmalar
2.5.2.1.Sismik Kırılma Yöntemi
Yer kabuğu elastik hız, yoğunluk gibi fiziksel özellikleri farklı kayaçlardan oluĢan tabakalardan
meydana gelmiĢtir. Bundan yararlanarak yeryüzünde veya yüzeye yakın noktalarda üretilen
elastik dalgaların yeraltındaki tabakaların ara yüzeylerinde kırılmaları yine yeryüzünde
gözlenerek bu tabakaların derinlikleri, ara yüzeyin topografyası, tabakaların sismik hızları gibi
uygulamada yararlı bilgiler elde edilir. (ġekil 1).
ġekil 1. Sismik Kırılma Yöntemi.
Sismik yöntem esası patlayıcı veya diğer kaynaklar kullanılarak sismik dalgalar oluĢturulması ve
çeĢitli noktalarda jeofon veya hidrofonlar (denizde) tarafından o noktalara gelen dalgaların geliĢ
zamanın (t) bir fonksiyonu olarak kaydedilmesi ile oluĢturur.
Arazi uygulamalarında öncelikle atıĢ ve kayıt noktaları belirlenir. Belirlenen atıĢ noktalarında
elastik dalgaları oluĢturmak için enerji kaynağı olarak 8-10 kg ağırlığında balyoz
7
kullanılmaktadır. Demir veya çelik bir levha zemine oturtularak balyoz ile üzerine vurulur ve
elastik sismik dalgalar oluĢturularak jeofonlar tarafından kaydedilir.
Zemini tanımaya yönelik çalıĢmalar (Zemin Etütleri) yapılmadan önce inĢa edilen binalarda
kayma, çökme ve çatlama gibi mühendislik hataları ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle dinamik
çalıĢmalar olan yapay deprem dalgaları oluĢturularak yapılan sismik kırılma yöntemi ile zeminin
dinamik yükler altındaki davranıĢı incelenmeli ve dinamik elastik parametreler yerinde
saptanmalıdır. Bu nedenle 1.,2. ve 3. derece deprem kuĢağı içinde yer alan çalıĢma alanında yapı
– zemin iliĢkisinin deprem anındaki davranıĢının bilinmesi gerekir.
ġekil 2. Sismik yol – zaman (x – t) grafiği.
Değerlendirmede esas olan, her yeraltı katmanının P (primer) ve S (sekonder) dalga hızlarının
bulunmasıdır. Daha sonra, bu hızlardan yararlanarak katmanların derinlikleri ve bu katmanlara
ait birçok statik ve dinamik parametre hesaplanabilir.
8
2.5.2.2. Cisim Dalgaları
2.5.2.2.1. Boyuna Dalgalar (P)
Bu tip dalgalar, sıkıĢma veya ilk dalgalar olarak bilinirler ve “P” dalgası Ģeklinde ifade edilirler.
Bu dalgaların yayınımı sırasında kübik genleĢme veya hacim değiĢikliği (deformasyon) olur.
Boyuna dalgalarda sıkıĢma ve genleĢmeyi temsil eden titreĢim doğrultusu dalga yayınım
doğrultusuyla aynıdır.
Yayınım doğrultusu
ġekil 3. P dalgasının geçiĢi sırasında cismin davranıĢı.
Dalga yayınımında hacim değiĢmesiyle birlikte Ģekil değiĢimi de olur. Fakat bu Ģekil değiĢimi
sırasında açılar değiĢmez yani küp Ģeklindeki bir eleman dikdörtgen prizmaya dönüĢür. P
dalgaları sismik kırılma ve yansıma yöntemlerinde baĢlıca kullanılan dalgalardır. P dalgaları
verilen bir ortamdaki en hızlı dalgalar olduğundan deprem kayıtlarında en önce kaydedilirler.
2.5.2.2.2. Enine Dalgalar (S)
Enine dalgaların yayınımı sırasında cisimde Ģekil bozulmaları, yani açıların değiĢimi gözlenir.
Bunun nedeni dalga yayınımında partikül titreĢim doğrultusunun yayınım doğrultusuna dik
olmasıdır. S dalgaları ortamın hacim değiĢikliğine uğramadan makaslama kuvvetlerinin etkisinde
kalması sonucu meydana gelen dalgalardır.
Kayma modülünün sıfır olduğu ortamlarda (gaz ve sıvı) S dalgaları sönümlenir. Çünkü gaz ve
sıvı ortamların Ģekil değiĢikliğine karĢı direnci yoktur.
9
ġekil 4. S Dalgasının geçiĢi sırasında cismin davranıĢı.
2.5.2.3. Sismik hız-zemin türü iliĢkisi
P dalgası hızı ile yer yapısal birim türü arasında doğrusal bir iliĢki olmasa da, Vs hızında bu
bağlılık daha çoktur. Bu nedenle aynı ortam üzerinde alınan kırılma eğrilerinde Vs belirtisi Vp‟
ye göre daha çok sayıda katman gösterebilir. Vp hızı, tanelerin karıĢım biçimine ve gözenek
suyunun kıvam ve sıkıĢabilirliğine bağlıdır. Vs hızı ise, birimi oluĢturan tanelerin boyutu, biçimi
ya da sıkılığına bağlıdır. Sismik hızlar, doğrudan yerin esneklik özellikleri ve yoğunluğu ile
ilgilidir.
2.5.2.3.1 Sismik Kırılma Yöntemi ile Elde Edilen Parametreler
Hız Oranı (Vp/Vs):
P ve S dalgası hızlarının bir fonksiyonu olan hız oranı, formasyonların konsolide olup
olmadığını, gaz veya sıvı taĢıyıp taĢımadığını gösterir. Bu oran tortul kayaçlarda geniĢ bir
aralıkta değiĢirken (1,3 ile 6,8), magmatik ve metamorfik kayaçlarda 1,7 ile 1,9 arasında değiĢir.
Kısaca Vp / Vs oranındaki değiĢim kayacın elastik özelliklerine sıkı sıkıya bağlı olup, orandaki
büyüme; gözeneği bol gevĢek tortul kayaçları, eklem ve çatlak sistemlerinin arttığı magmatik
kayaçları gösterir.
Zemin Hakim TitreĢim Periyodu:
Zemin hakim titreĢim periyodu To (saniye) Vs dalga hızından hesaplanmıĢtır. To, bir deprem
anında yapıların yıkılmasının temel nedenlerinden önemlisi, zemin hakim titreĢim periyodu ile
yapı hakim titreĢim periyodunun birbirine çok yakın veya aynı değer oluĢu ile geliĢen
10
rezonanstır. Bu bağlamda binanın projelendirilmeden önce zemin hakim periyodunun jeofizik
yöntemle hesaplanmasının önemi vardır. Japon araĢtırmacı Profesör Sakai (Sakai, Y.,1968) Vs
dalgası yardımıyla zemin hakim titreĢim periyodunu hesaplayan aĢağıdaki formülü geliĢtirmiĢtir.
4 h
Vs
To = (
) sn
Zeminlerin titreĢim periyotlarını hesaplarken sismik temel kabul edilen ve Vs hızının 700 m/sn‟
den büyük olduğu derinliğe kadar inmek gerekmektedir. Ancak her zaman bu derinliğe kadar
inmek mümkün olamamaktadır. Bu gibi durumlarda sismik temel derinliği 25-50m. kabul edilir.
Hesaplamalar bu doğrultuda yapılır.
n tabakalı ortam için,
4H 1 4H 2
4 Hn

 ............... 
VS 2
VSn
Tn = VS1
Zemin Emniyet Gerilmesi :
Zemin içerisinde kaymaların baĢlamaması ve oturmaların statik sisteme zarar vermemesi için
gerilme artıĢları belirli bir değeri aĢmamalıdır. Bu değere zemin emniyet gerilmesi denir. Zemin
emniyet gerilmesi, zararlı oturma korkusu olmadan taĢınabilen basınçtır.
Dinamik yöntemlerle çok tabakalı ortamlarda yayılan S dalgaları elde edilerek her tabakaya ait
Vs dalga hızlarının hesaplanması ve zemin hakim titreĢim periyoduyla her bir tabakaya ait olan
yoğunluklarla çarpılıp bunların zemin gerilmelerinin hesaplanması incelenir.
qs = (d.Vs.T)/40 kg/cm
(Tezcan ve Diğerleri, 2005)
Zemin TaĢıma gücü:
Zeminin statik ve dinamik yükler altında ne kadarlık bir kuvvete karĢı koyup güvenli bir Ģekilde
taĢıyabileceğinin göstergesidir. Temel zeminde göçme olması istenmez ve bu olaya karĢı belli bir
güvenlik olması gerekir. Bunun için güvenlik katsayısına (F) bölünür. Bu katsayı 2-5 arasında
değiĢir.
qu= d.Vs / 100 kg/cm2
ve
qem = d.Vs / 100 .F kg/cm2 dir.
(Türker, 1988 ve Keçeli, 1990)
11
Senseis Programından
F = 3 (3.Profil) için
qem = 2.53 kg/cm2
SıkıĢmazlık (Bulk) Modülü :
Basit hidrostatik basınç (P) altında kalan bir kayaçtaki gerilme deformasyon ölçüsüdür. Diğer bir
deyiĢle materyalin hacim değiĢikliğine karĢı mukavemetinin ölçüsüdür.




4
3
 .Vp 2  Vs 2 
g
K=
kg/cm2
Young (Elastisite) Modülü (Ed)
Gerilmenin (çekme veya sıkıĢtırma) deformasyona (stress – strain) oranının bir ölçüsüdür.
Burada gerilme birim kesit alandaki kuvvet, deformasyon birim uzaklıkta meydana gelen uzama
veya kısalmadır. Dinamik young modülü yoğunluk ve sismik hızlardan bulunabilir. Bu parametre
jeolojik birimleri sertliğinin ve sağlamlığının bir ölçüsüdür.
F/A
E = L / L


G. 3Vp 2  4Vs 2
Vp 2  Vs 2
E=


Poisson Oranı
Enine kısalmanın boyuna uzamaya olan oranı olarak tanımlanır. Poisson oranı boyuna ve enine
dalga hızlarından hesaplanır. Poisson oranı Vp/Vs hız oranına direkt olarak bağlıdır ve yoğunluk
dikkate alınmadan hesaplanır.




2
Vp   2
Vs 
2
 Vp 
2.   2
 =  Vs 
Poisson oranı P ve S hızları eĢit olduğu zaman negatif ve sonsuzdur. Poisson oranı 0 ile 0,5
arasında değiĢir. YumuĢak kayaçlar ve su ile doygun kayaçlar için yüksektir. Kristalin ve
metamorfik kayaçlar için düĢük değerler alır.
12
Zemin Yataklanma Katsayısı
Yataklama katsayısı veya kısaca zeminin yay katsayısı, birim en kesit alanındaki bir zemin
sütünuna birim oturma yaptırtabilmek için gerekli qf = zemin gerilmesi olarak tarif edilir.
ks = 4 . γ . Vs
( Tezcan ve Diğerleri, 2007)
burada γ, tabaka yoğunluğudur. Birim gr/cm3 olup ks nin birimi ise t/m3 dür.
2.5.2.4. Kullanılan Ekipman
Arazi uygulamalarında ABEM RAS 24 marka sığ sismik kırılma ve yansıma çalıĢmaları için
geliĢtirilmiĢ, 12 kanallı, modüler, yüksek çözünürlüklü ve sinyal güçlendirmeli sismograf
kullanılmaktadır.
Ayrıca P dalgalarını algılayabilmek için 12 adet P jeofonu, S dalgalarını algılayabilmek için 12
adet S jeofonu, serim boyuna yetecek kadar jeofon kablosu, enerji kaynağı olarak 8 kg „lık
balyoz, metal plaka, 12 V‟luk akü ve bağlantı kabloları kullanılmaktadır.
2.5.2.5. Jeofizik Arazi ÇalıĢmaları
Sismik kırılma ölçüleri çalıĢma alanında 04.03.2011 tarihinde 3 serim olarak uygulanmıĢtır.
Jeofon aralıkları her bir serim için 5,00 m ve offset aralığı 2.50 m. seçilerek toplam serim
uzunluğu 60,00 m. yapılmıĢtır. Böylece yaklaĢık 18,00 – 20,00 m. ye kadar olan derinliklerin
incelenmesi sağlanmıĢtır.
P dalgası karĢılıklı (düz ve ters) atıĢ yapılarak ölçülmüĢtür. Bu uygulama ile bir yandan hızların
ve bu hızlardan hesaplanan parametrelerin ortalama değeri bulunurken diğer taraftan karĢılıklı
atıĢ noktalarındaki farklılıklar incelenerek, ortamın heterojen yapıda olup olmadığı ve tabakaların
13
eğimleri de araĢtırılmıĢtır. P dalgası üretmek için plaka yeryüzüne paralel Ģekilde, S dalgası
üretmek için ise plaka yeryüzüne dik olarak yerleĢtirilmiĢ ve sismik enerji 8 kg‟ lik bir balyozla
plakaya vurularak elde edilmiĢtir.
2.5.2.6. Jeofizik Ölçülerin Değerlendirilmesi
Ölçülerle elde edilen sismik kayıtlar (sismik izler) Senseis (Sismik Yorumlama Programı)
bilgisayar programında değerlendirilerek P ve S dalga hızları bulunmuĢ ve yeraltı modeli
oluĢturulmuĢtur. Ayrıca sismik kırılma sonunda elde edilen P ve S dalga hızına dayanarak
hesaplanan fiziksel parametreler Exel programı ile (Özçep, F., 2004, "Zemin Jeofizik Analiz",
Microsoft® Excel Programı, Ġ.Ü. Müh. Fak. Jeofizik Müh. Böl., Ġstanbul) ekteki tabloda
sunulmuĢtur.
ÇalıĢma alanının koordinat sistemindeki konumu Magellan Triton 400 model el tipi Gps
kullanılarak WGS84-UTM cinsinden bulunmuĢ, sismik kroki gösterim sayfasında verilmiĢtir.
ÇalıĢma alanında sismik ölçümler parsel üzerinde alınmıĢtır. Ölçümü etkileyebilecek gürültü en
az seviyededir, Zemin doğal zemindir. 60 metrede serim yapılmıĢtır.
2.5.2.7. Sismik ölçüm değerlendirmesi
1.Profil;
Sismik ölçümler sonucu 2 sismik katman ayırımı yapılmıĢtır. Kalınlığı 6.59 m olan en üst
seviyenin P dalga hızı ortalama Vp =821 m/sn, S dalga hızı Vs =535 m/sn. dir. Ġkinci seviyenin P
hızı Vp =1330 m/sn; S hızı Vs = 782 m/sn dir.
1. tabakanın bulk ( sıkıĢmazlık ) modülü değerinin orta-yüksek değerli çıkması bu zeminin
sıkıĢmaya karĢı orta-yüksek dayanımlı olduğunu tanımlamaktadır.
1. Tabakanın Elastisite ve kayma modüllerinin orta-yüksek oluĢu bu tabakanın dıĢ kuvvetlere ve
deprem hareketlerine karĢı orta-yüksek dayanımlı olduğunu tanımlamaktadır.
2. tabakanın bulk ( sıkıĢmazlık ) modülü değerinin yüksek değerli çıkması bu zeminin sıkıĢmaya
karĢı yüksek dayanımlı olduğunu tanımlamaktadır.
2. Tabakanın Elastisite ve kayma modüllerinin yüksek derecede oluĢu bu tabakanın dıĢ
kuvvetlere ve deprem hareketlerine karĢı 1. tabakaya göre daha dayanımlı olduğunu
tanımlamaktadır.
14
2.Profil;
seviyenin P dalga hızı ortalama Vp =1030 m/sn, S dalga hızı Vs =616 m/sn. dir. Ġkinci seviyenin
P hızı Vp =1729 m/sn; S hızı Vs = 962 m/sn dir.
tanımlamaktadır.
3.Profil;
P hızı Vp =1729 m/sn; S hızı Vs =931 m/sn dir.
tanımlamaktadır.
Zemin hakim titreĢim periyodu To (saniye) Vs dalga hızından hesaplanmaktadır. To, bir deprem
rezonanstır.
Bu nedenle statik hesaplamalarda zemin hakim titreĢim periyodu ile yapı hakim titreĢim
periyodunun birbirine yakın olmaması gerekmektedir.
ÇalıĢma alanında inĢaat çalıĢmasına engel bir yer altı suyunun bulunmayıĢı Vp/Vs oranının
3 ten küçük oluĢu ve Vs hızının 300 m/sn den büyük oluĢu nedeniyle bölgede sıvılaĢma
beklenmemektedir.
15
Zeminin hakim titreĢim periyodu To= 0.22 sn (1.Profil) olarak bulunmuĢtur.
Zeminin deprem anında büyütme değeri 1.30 (1.Profil) olarak hesaplanmıĢtır.
Büyütme hesabı: MĠDORĠKAWA‟ya göre A=68V1 (V1<1100 m/sn )
Ġnceleme alanı 1. dereceden deprem bölgesi olup afet yönetmeliğine göre bina önem katsayısı
I=1.0 ve Etkin Yer Ġvme Katsayısı Ao=0.4 g olarak verilir.
Gümbel – Gutenberg – Rıchter yöntemine uygun olarak yapılan yılların en büyük depremlerin
analiz sonuçlarına göre; % 63 ihtimal ile her yıl kaydedilebilecek maksimum yıllık magnitüd
Ġzmir sismotektonik yöresinde 4,9 Md., 100 yıl içerisinde gerçekleĢmesi muhtemel maksimum
magnitüd Ġzmir sismotektonik yöresinde 6,5 Md dir.
Ġzmir sismotektonik yöresinde uzun zamandır büyük deprem olmaması bu yörelerde açığa
çıkması muhtemel büyük bir enerji birikiminin olduğunun göstergesi olarak kabul edilebilir (
Batı Anadolu‟nun Depremselliği sempozyumu, 2000 ) .
Bu rapor Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, 26K-4c Pafta, 22134 Ada ve 2 Parselde 1.Bloka aittir. BaĢka bir
çalıĢmada kullanılamaz.
2.6. Numune Alımı
2.6.1. ÖrselenmemiĢ Numune
ÖrselenmemiĢ numune zemin Ģartlarının uygun olmaması nedeniyle Shelby tüpü ile
alınamamıĢtır. Ancak karot örnekleri alınmıĢtır.
2.6.2. ÖrselenmiĢ Numune
Zemin koĢulları uygun olmadığından örselenmemiĢ UD numunesi alınamamıĢtır.
3. LABORATUVAR DENEYLERĠ VE ANALĠZLER
Alınan karot numuneler üzerinde aĢağıda alınan standartlara uygun olarak serbest basınç deneyi
ve nokta yükleme deneyleri Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığı onay belgeli laboratuvarda yapılmıĢ
ve sonuçları eklerde (Ek –6) verilmiĢtir.
16
4. MÜHENDĠSLĠK ANALĠZLERĠ VE DEĞERLENDĠRME
ÇalıĢma alanında 5 adet 9,00 metre derinlikte temel sondaj yapılmıĢtır ve zemin mukavemetini tayin
etmek amacıyla karot numuneleri alınmıĢtır. Laboratuar çalıĢmalarında kaya numuneleri üzerinde,
serbest basınç deneyi ve nokta yükleme deneyleri yapılmıĢtır. Ayrıca sahada sismik açılım yapılarak
Jeofizik mühendisince değerlendirilmiĢtir.
4.1.Bina Zemin ĠliĢkisinin Belirlenmesi
AyrıĢma Durumu ve Dayanım :
Tanımlama Kriteri
Tanım
Simge
Ana kayaçta renk değiĢimi yok,
dayanımda bir azalma yok
Kayacın süreksizliklere yakın
kesimlerinde renk değiĢimi var
Kayacın rengi değiĢmiĢtir,
kaya oranı % 50-90
kaya oranı % 50 den azdır
Kayacın rengi değiĢmiĢtir,kayaç
toprak haline gelmiĢtir
Taze(AyrıĢmamıĢ)
W1
Az ayrıĢmıĢ
W2
Orta derecede
ayrıĢmıĢ
Çok ayrıĢmıĢ
W3
Tamamen ayrıĢmıĢ
W5
W4
Tanım
Dayanım sınıfı
Simgesi
YaklaĢık tek eksenli
basınç dayanımı (kg/cm2)
Çok zayıf kayaç
R1
10-250
Zayıf kayaç
R2
250-500
Az dayanıklı kayaç
R3
500-1000
Dayanıklı kayaç
R4
1000-2000
Çok dayanıklı kayaç
R5
>2000
Kayaçların Basınç Dirençlerine Göre Sınıflandırılması
(Londra Jeoloji Dernegi, Müh. Jeol. Gurup ÇalıĢmasından)
Tanımlama
Basınç Direnci(kg/ cm 2)
Arazide Sertligini Kestirme
Zayıf
12.5-50
Çok yumuĢak çekiçle ufalanır.
Orta zayıf
50-125
Elle kırılmaz, çekiçle az ufalanır.
Sağlamca
500-1000
Tutulan parça bir çekiç ile kırılır.
Çok sağlam
1000-2000
Birden fazla çekiç darbesiyle kırılır.
Çok çok sağlam
>2000
Çekiç ile çok zor kırılır.
17
Not: Son yıllarda, kg/cm 2 yerine MN/ m 2 veya Mpa gösterilmektedir.
1MPa 1MN /m 2veya Mpa olarak gösterilmektedir.
1MN/ m 2 = 10.2 kg/cm 2
Yukarıdaki ayrıĢma ve dayanım tablolarında aglomera birimi, çok zayıf dayanımlı, taze - çok
ayrıĢmıĢ kaya grubuna girdiği görülmektedir.
1,50- 3,00 metrelerde Aglomeranın Zemin Emniyet Gerilmesi:
Kayalarda Emniyetli taĢıma gücü = TaĢıma gücü= Serbest Basınç Dayanımı
Serbest Basınç Dayanımı = 354,379 kg/ cm2
1,50-3,00 metrelerde Aglomeranın Zemin Emniyet Gerilmesi:
Nokta Yükleme Ġndisi
Is =29,82 kg / cm 2
Is ve tek eksenli sıkıĢma dayanımı arasında ;
qu = C * Is
Ģeklinde ampirik bir iliĢki olup, C katsayısı genel olarak 10 ile 24 arasında değiĢir.
qu = 29 * 10 kg/cm²
qu = 290 kg/cm² olarak tespit edilmiĢtir.
qa = Ks *qu
qa = TaĢıma gücü
qu = Serbest basınç dayanımı
Ks = Ampirik katsayı (= 0,10)
TaĢıma gücü: qa = 0,10 * 290 kg/cm²
qa = 29 kg/cm²
18
Yamaç molozunun taĢıma gücünün bulunması:
q= q x Nq + 1/2(  x B x N)
C=0
N=50
Φ = 28+ N/4= 28+50/4
Φ = 40 → Nq=64
N= 80
q= ( 26x1,0x64)+1/2( 26x1,0x80)
q=2704kN/ m2
q=27kgf/cm2
Zeminin emniyetli taĢıma gücü;
qem= q / GS = 2,7 kg/cm2
Jeoteknik AraĢtırma Hesapları
Net TaĢıma Gücü qnet
2,7 kg / cm2
Zemin Grubu
B
Yerel Zemin Sınıfı
Z2
Etkin Yer Ġvme Katsayısı A0
0.40
Bina Önem Katsayısı
1
I
Spektrum Katsayısı ST
2.5
Spektrum Karakteristik Per. TA TB
0.15 - 0.40
Yataklanma katsayısı
3000-5000 t/m3
Zeminin deprem anında büyütme değeri
1,30
Zemin Hakim Periyodu
0,22
4.2. Zemin ve Kaya Türlerinin Değerlendirilmesi
4.2.1. AyrıĢmıĢ Zemin Türlerinin Sınıflandırılması
Yamaç Molozu
Yamaç molozu; kahverenkli silt, kum çakıl karıĢımlarından oluĢmaktadır.
Yamaç molozunun kalınlığı 1,00-1,50 metredir.
4.2.2. Kaya Türlerinin Sınıflandırılması
dayanımlıdır.
19
4.2.3. Zemin Profilinin Yorumlanması
Ġnceleme alanında yapılan zemin sondajlarında iki birim ayırtlanmıĢtır. 0,00 -1,50 metrelerde
yamaç molozu, 1,50 – 9,00 metrelerde aglomera birimi bulunmaktadır.
4.2.4. SıvılaĢma Ve Yanal Yayılma Analizi ve Değerlendirmesi
Kaya zeminlerde sıvılaĢma gerçekleĢmez.
4.2.5. Oturma Hesabı
Ġzmir ili birinci derece deprem bölgesidir. ĠnĢaatı söz konusu yapılar çok katlı ve rijit taĢıyıcı
sistemi olan binalardır. Deprem yükleri altında taĢıyıcı sistem bütünlüğünün korunması, farklı
oturma etkilerinin köprülenmesi radye temel sistemi bu proje için en uygun temel çözümü
olacaktır. Bu tür bir yapıda oturan radye temeller için izin verilen en yüksek oturma değeri olan
10 cm‟den düĢüktür. Dolayısıyla oturma problemi söz konusu değildir.
4.2.6. Temel Zemini Olarak Seçilen Birimlerin Değerlendirilmesi
Bina aglomera birimi üzerine oturtumalıdır.
4.2.7. ġev Duraylılığı Analizi ve Değerlendirilmesi
ÇalıĢma alanı % 15-20 eğimli bir topografya sunmaktadır. Kazıdan sonra oluĢacak Ģevler
betonarme istinat duvarı veya perde duvar ile desteklenmelidir.
4.2.8. Kazı Güvenliği ve Gerekli Önlemlerin Alternatifli Olarak Değerlendirilmesi
Temel hafriyatı esnasında kazı ile ilgili bir tehlike söz konusu değildir.
4.2.9. Doğal Afet Risklerinin Değerlendirilmesi
Yapılan çalıĢmalar sırasında inceleme alanında aktif bir kitle hareketine rastlanmamıĢtır.
Bölgenin 1. dereceden deprem kuĢağında bulunması ve aktivitelerin devam etmesi nedeni
yapılacak yapıların projelendirilmesi aĢamasında Bayındırlık ve Ġskân Bakanlığının „Afet
20
bölgelerinde yapılacak yapılar hakkında yönetmelik hükümlerinin aynen uygulanması
gerekmektedir.
Genç tektonik kuĢak üzerinde bulunan ülkemizde önemli kırık hatları genelde depremleri üreten
kuĢak olarak ortaya çıkmaktadır. Bu kırık hatları boyunca depremlerin sayıları ve Ģiddetleri göz
önüne alınarak değiĢik deprem kuĢakları olmak üzere beĢ bölge bulunmaktadır.
Ġzmir 1. dereceden deprem kuĢağı içinde kalmaktadır. Bu bölge Büyük Menderes Grabeni etkisi
altındadır.
Tarihsel dönem ve 20. Yüzyıldaki aletsel dönemle yapılan kayıtlara göre 50 yıllık süre içinde M<
6,6 magnitüdünde bir depremin olasılığı %92 olarak tahmin edilmektedir. Bu bilgilerden
hareketle 50 yıllık yapı ömründe Ġzmir ve çevresine beklenen deprem magnitüdünün 6,0 – 6,6
değerlerinin arasında kalması beklenmektedir.
1900–1997 yılları arasında Ġzmir ve çevresinde oluĢan depremlerin istatistikî bilgilerine göre
proje yerinde bu büyüklükte olma riski
25 Yıllık bir periyot için %17.3
olarak tespit edilmiĢtir. Yukarıda verilen değerler T.C Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığı Afet ĠĢleri
Genel Müdürlüğü, Deprem AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı, Sismoloji ġube Müdürlüğü‟nden temin
edilmiĢtir.
Bu bölgede zemin tabakalarının Tc =0.15 – 0.20 sn. civarında olması kabul edilir. Üst yapı
hesabında bu durumun göze alınması ve deprem Ģartnamesindeki kurallara uyulması gereklidir.
Buna göre yatay yüklerin hesaplanması için deprem bölge kat sayısı Co=0.10 olarak alınmalıdır.
21
5. SONUÇ VE ÖNERĠLER
1- Bu çalıĢmanın amacı, Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık Mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2
Parsel Blok1 de yapılacak bina ve bina türü yapılar için zemin etüt raporu hazırlanmasıdır. Bu
rapor kapsamındaki çalıĢmalar SALĠH KILIÇ adına Ege Zemin Laboratuvar Hizmetleri Sond.
Müh. Mad. ĠnĢ. San. ve Tic. Ltd. ġti. tarafından yapılmıĢtır. Bu rapor baĢka bir çalıĢmada
kullanılamaz. Bu çalıĢmalar ile varılan sonuçlar aĢağıda özetlenmiĢtir.
2- Ġnceleme parsel alanı içinde konut tipi, Z2 sınıfı B grubu yapılar kapsamındaki konut yapıları
30,85 metre, zemin+9 kat+çatı katı olacak Ģekilde planlanmıĢtır.
Bu parselde 3 adet bina
yapılması planlanmaktadır.
3- Ġnceleme alanı, Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığı tarafından yayınlanmıĢ olan „‟Zemin ve Temel
Etüdü Hazırlanmasına ĠliĢkin Esaslar‟‟a göre Kategori- 2 de yer almaktadır.
4- Ġnceleme alanında yapılan zemin sondajlarında iki birim ayırtlanmıĢtır. Üst seviyelerde yamaç
molozu, bu birimin altında ise aglomera birimi bulunmaktadır. Yamaç molozu; kahverenkli silt,
kum çakıl karıĢımlarında oluĢmaktadır.
Aglomera, kırmızımsı kahverenkli ayrıĢma renkli, gri renkli, içerisinde andezit çakılları
dayanımlıdır.
5- ÇalıĢma alanında 5 adet 9,00 metre derinliğinde temel sondaj kuyusu açılmıĢ olup bina altında
3 adet sondaj kuyusu açılmıĢtır. Zemin andezit bloklu olmasından dolayı sondajlar 9,00 metrede
kesilmiĢtir. Zemin mukavemetini tayin etmek amacıyla karot numuneleri alınmıĢtır. Laboratuar
çalıĢmalarında kaya numuneleri üzerinde, serbest basınç deneyi ve nokta yükleme deneyleri
yapılmıĢtır.
6- Ġnceleme alanında yapılan sondajlarda yeraltı suyuna rastlanmamıĢtır. Yüzey suyu drenajları
7- Alınan karot numuneler üzerinde aĢağıda alınan standartlara uygun olarak serbest basınç
deneyi ve nokta yükleme deneyleri Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığı onay belgeli laboratuvarda
yapılmıĢ ve sonuçları eklerde (Ek –6) verilmiĢtir.
22
8- Ġnceleme alanında, Jeofizik yöntemlerden sismik kırılma çalıĢmaları yapılmıĢ olup, elde
edilen arazi verileri bilgisayar yardımıyla değerlendirilip jeofizik modeller oluĢturulmuĢtur.
ÇalıĢma alanında doğrultuları ekte verilen Ģekilde 3 serim olarak uygulanmıĢtır, profil uzunluğu
60 m., jeofon aralıkları 5.0 m., ofset aralığı 2.5 m. olarak seçilen 1 adet sismik kırılma ölçüleri
alınmıĢtır.
9- Sismik ölçümler sonucu;
1.Profil;
seviyenin P dalga hızı ortalama Vp =821 m/sn, S dalga hızı Vs =535 m/sn. dir. Ġkinci seviyenin P
hızı Vp =1330 m/sn; S hızı Vs = 782 m/sn dir.
2.Profil;
P hızı Vp =1729 m/sn; S hızı Vs = 962 m/sn dir.
3.Profil;
10- Yapılan hesaplamalar sonucunda zemin emniyet gerilmesinin 2,7 kg/ cm 2 olarak alınmalıdır.
Zemin emniyet gerilmesi
2,7 kg/ cm2
Zemin Grubu
B
Z2
0.40
1,0
2.5
0.20 - 0.90
1000 -2000 t/m3
1,30
Zemin Hakim TitreĢim Periyodu
0,22
23
11- Kaya zeminlerde sıvılaĢma gerçekleĢmez.
12- Ġzmir ili birinci derece deprem bölgesidir. ĠnĢaatı söz konusu yapılar çok katlı ve rijit taĢıyıcı
13- ÇalıĢma alanı % 15-20 eğimli bir topografya sunmaktadır. Kazıdan sonra oluĢacak Ģevler
14- Temel hafriyatı esnasında kazı ile ilgili bir tehlike söz konusu değildir. Patlatma yapılmadan
kırıcı ile kazı yapılabilir.
15- Arazi çalıĢmaları, yapılan incelemeler ve araĢtırmalar sonucunda, etüt alanında; heyelan, kaya
düĢmesi, çığ gibi doğal afet riski bulunmamaktadır. Alanımızda 7269 sayılı yasaya göre yasaklama
kararı yoktur.
16- Ġnceleme alanı, Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığınca yayınlanan Deprem Bölgeleri Haritasında
1. Derece Deprem Bölgesinde bulunması ve aktivitenin devam etmesi nedeniyle alanda yapılacak
yapılar „‟Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik‟‟ hükümlerine
uyulmalıdır.
17- Bu rapor 26 sayfa, 8 ek ve 17 sonuç maddesinden oluĢmaktadır.
24
6. KAYNAKÇA
“Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik”, (1998), ĠnĢaat Mühendisleri
Odası yayın no 25.
ERCAN, A., (2000), “Yer Mühendislik Özelliklerinin Jeofizik Ölçümler, Jeolojik Gözlemle
ve Jeoteknik Deneylerle Belirlenmesi”, Ġller Bankası 2000 yılı Jeoteknik Semineri.
KEÇELĠ, A., (2001), “Sismik Yöntemle Kabul Edilebilir veya Güvenli TaĢıma kapasitesi
Saptanması” TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Dergisi, C14 S1-2.
T.M.M.O.B.Jeoloji Mühendisleri Odası Ġzmir ġubesi Yayınları,1997 Eğitim ÇalıĢmaları.
ÖZAYDIN, K., (1996), “Yer Hareketleri Üzerinde Yerel Zemin KoĢullarının Etkisi ve Zemin
Büyütmesi”, Türkiye Deprem Vakfı Yayını 96-003.
ÖZYALIN, ġ., (1999), “Mühendislik Jeofiziğinde Sismik Kırılma Verilerinin
Değerlendirilmesi ve Zemin Parametrelerinin Elde Edilmesi”.
ġEKERCĠOĞLU, E., 1998 Yapıların Projelendirilmesinde Mühendislik jeolojisi J.M.O.
YN:28 ANKARA
TAKTAK, G., “Sismik Prospeksiyon Ders Notları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik –
Mimarlık Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü.
TEZCAN, S.ve DURGUNOĞLU, T., (2000), “Jeofizik Etütlerin Zemin Büyütme Analizindeki
Önemi ve Örnekler”, Jeofizik Müh. Odası Dergisi, C14 S1-2.
YAĞMURLU, F.,1979, Bornova (Ġzmir) Güneyi FliĢ Topluluklarının Stratigrafi Sedimantoloji
özellikleri ve jeolojisi,TJK, Bül.,22,1,141-152.
YILMAZ, I.,2000. Mühendislik jeolojisinde alan araĢtırması ANKARA.
25
7.EKLER
EK-1: ĠNCELEME ALANININ YER BULDURU HARĠTASI
EK-2: GENEL JEOLOJĠ HARĠTASI
EK-3: ĠMAR DURUM BELGESĠ
EK-4: ĠNCELEME ALANININ JEOLOJĠ KESĠTĠ
EK-5: SONDAJ LOGLARI
EK-6: LABORATUVAR SONUÇLARI
EK-7: JEOFĠZĠK ÇALIġMALAR
EK-8: FOTOGRAFLAR
26
Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık Mah. 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2 Parsel, Blok2
ĠÇĠNDEKĠLER
1. GENEL BĠLGĠLER ........................................................................................................... 2
1.3. Jeoloji ................................................................................................................................ 3
1.3.1.Genel Jeoloji ................................................................................................................. 3
1.3.2.Tektonik ....................................................................................................................... 4
2.3. Sondaj Kuyuları................................................................................................................. 6
2.5. Arazi Deneyleri ................................................................................................................. 6
2.5.1. SPT Deneyleri ............................................................................................................. 6
2.6.Numune Alımı .................................................................................................................... 16
7. EKLER ................................................................................................................................ 26
1
1. GENEL BĠLGĠLER
Bu çalıĢmanın amacı, Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2
toplam 5 adet zemin sondajı yapılmıĢtır. Bu amaç ile Blok 2‟ ün temel altına 1 adet (SK-4) 9,00
metre derinliğinde sondaj kuyusu açılmıĢtır. SK-2 ve SK-4 nolu sondajlar ortak sondaj olarak
kullanılmıĢtır. Sondajlar esnasında karot örnekleri alınmıĢtır. Zeminin mühendislik özelliklerini
belirlemek amacı ile numuneler üzerinden nokta yükleme deneyi Bayındırlık Onaylı Ege Zemin
Mühendislik laboratuvarında yaptırılmıĢtır.
ÇalıĢma alanı Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık Mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2 Parselde yer
17,10 metre, bodrum+zemin+5kat+çatı katı olacak Ģekilde planlanmıĢtır. Bu parselde 3 adet bina
2
1.3.Jeoloji
serpantinit, çört, konglomera, kireçtaĢı, kalkerli Ģeyl,
gibi değiĢik türde kayalarda
bulunmaktadır. KarmaĢık bir yapıya sahiptir. Formasyon Yamanlar köyü ve kuzeyinde geniĢ
yayılım gösterir.
üstlemektedir.
3
1.3.2. Tektonik
yanyana gelmiĢtir.
Yamaç molozu; kahverenkli silt, kum çakıl karıĢımları, aglomera ve andezit bloklardan
oluĢmaktadır.
dayanımlıdır.
4
5
Ekipmanlar
ÇalıĢma alanında 5 adet 9,00 metre derinliğinde temel sondaj kuyusu açılmıĢ ve sondaj
kuyularından zeminin indis ve mühendislik özelliklerini tanımlayabilmek için karot deney
örnekleri
alınmıĢtır.
Ayrıca
sahada
sismik
açılım
yapılarak
Jeofizik
Mühendisince
değerlendirilmiĢtir (Ek-8). Laboratuvar sonuçları (EK-6) rapora eklenmiĢtir.
6
7
8
9
ilgilidir.
10
4 h
Vs
To = (
) sn
4H 1 4H 2
4 Hn

 ............... 
VS 2
VSn
Tn = VS1
11
değiĢir.
ve
F = 3 için
qem = 2.66 kg/cm2




4
3
 .Vp 2  Vs 2 
g
K=
kg/cm2
F/A
E = L / L


G. 3Vp 2  4Vs 2
Vp 2  Vs 2
E=


Poisson Oranı
12




2
Vp   2
Vs 
2
 Vp 
2.   2
 =  Vs 
ks = 4 . γ . Vs
kullanılmaktadır.
13
sunulmuĢtur.
ÇalıĢma alanında sismik ölçüm parsel üzerinde alınmıĢtır. Ölçümü etkileyebilecek gürültü en az
seviyededir, Zemin doğal zemindir. 60 metrede serim yapılmıĢtır.
seviyenin P dalga hızı ortalama Vp =1117 m/sn, S dalga hızı Vs = 639 m/sn. dir. Ġkinci seviyenin
1. Tabakanın Elastisite ve kayma modüllerinin orta- yüksek oluĢu bu tabakanın dıĢ kuvvetlere ve
14
tanımlamaktadır.
rezonanstır.
beklenmemektedir.
Zeminin hakim titreĢim periyodu To= 0.16 sn olarak bulunmuĢtur.
Zeminin deprem anında büyütme değeri 1.14 olarak hesaplanmıĢtır.
15
2.6. Numune Alımı
nokta yükleme ve serbest basınç deneyleri yapılmıĢtır. Ayrıca sahada sismik açılım yapılarak Jeofizik
mühendisince değerlendirilmiĢtir.
Tanımlama Kriteri
Tanım
Simge
kaya oranı % 50-90
W1
Az ayrıĢmıĢ
W2
Orta derecede
ayrıĢmıĢ
Çok ayrıĢmıĢ
W3
W5
16
W4
Tanım
Dayanım sınıfı
Simgesi
Çok zayıf kayaç
R1
10-250
Zayıf kayaç
R2
250-500
R3
500-1000
Dayanıklı kayaç
R4
1000-2000
R5
>2000
Tanımlama
Zayıf
12.5-50
Orta zayıf
50-125
Sağlamca
500-1000
Çok sağlam
1000-2000
Çok çok sağlam
>2000
1MN/ m 2 = 10.2 kg/cm 2
Yukarıdaki ayrıĢma ve dayanım tablolarında aglomera birimi, çok zayıf dayanımlı taze - çok
ayrıĢmıĢ kaya grubuna girdiği görülmektedir.
3,00- 4,50 metrelerde Aglomeranın Zemin Emniyet Gerilmesi:
Is =22,37 kg / cm 2
Is ve tek eksenli sıkıĢma dayanımı arasında ;
qu = C * Is
17
qu = 22 * 10 kg/cm²
qa = Ks *qu
qa = 22 kg/cm²
q= q x Nq + 1/2(  x B x N)
C=0
N=50
Φ = 28+ N/4= 28+50/4
Φ = 40 → Nq=64
N= 80
q= ( 26x1,0x64)+1/2( 26x1,0x80)
q=2704kN/ m2
q=27kgf/cm2
2,7 kg / cm2
Zemin Grubu
B
Z2
0.40
1
I
2.5
0.15 - 0.40
3000-5000 t/m3
1,14
0,16
18
Yamaç Molozu
Yamaç molozunun kalınlığı 2,00 metredir.
dayanımlıdır.
Bina aglomera birimi üzerine oturtulmalıdır.
19
gerekmektedir.
altındadır.
edilmiĢtir.
20
21
Parselde yapılacak bina ve bina türü yapılar için zemin etüt raporu hazırlanmasıdır. Bu rapor
kapsamındaki çalıĢmalar SALĠH KILIÇ adına Ege Zemin Laboratuvar Hizmetleri Sond. Müh.
Mad. ĠnĢ. San. ve Tic. Ltd. ġti. tarafından yapılmıĢtır. Bu rapor baĢka bir çalıĢmada kullanılamaz.
Bu çalıĢmalar ile varılan sonuçlar aĢağıda özetlenmiĢtir.
17,10 metre, bodrum+zemin+5kat+çatı katı olacak Ģekilde planlanmıĢtır. Bu parselde 3 adet bina
molozu, bu birimin altında ise aglomera birimi bulunmaktadır.
Yamaç molozu; kahverenkli silt, kum çakıl karıĢımlarında oluĢmaktadır.
dayanımlıdır.
yapılmıĢtır.
22
ÇalıĢma alanında doğrultuları ekte verilen Ģekilde 1 serim olarak uygulanmıĢtır, profil uzunluğu
60 m., jeofon aralıkları 5.0 m., ofset aralığı 2.50 m. olarak seçilen 1 adet sismik kırılma ölçüleri
alınmıĢtır.
9- Sismik ölçümler sonucu 2 sismik katman ayırımı yapılmıĢtır. Kalınlığı 6.19 m olan en üst
10- Yapılan hesaplamalar sonucunda zemin emniyet gerilmesini 2,7 kg/ cm 2 olarak alınmalıdır.
2,7 kg/ cm2
Zemin Grubu
B
Z2
0.40
1,0
2.5
0.20 - 0.90
1000 -2000 t/m3
1,14
0,16
23
14- Temel hafriyatı esnasında kazı ile ilgili bir tehlike söz konusu değildir.
kararı yoktur.
uyulmalıdır.
17- Bu rapor 26 sayfa, 8 ek ve 17 sonuç maddesinden oluĢmaktadır.
24
6. KAYNAKÇA
YN:28 ANKARA
25
7.EKLER
EK-8: FOTOGRAFLAR
26
ĠÇĠNDEKĠLER
1. GENEL BĠLGĠLER ........................................................................................................... 2
1.3. Jeoloji ................................................................................................................................ 3
1.3.1.Genel Jeoloji ................................................................................................................. 3
1.3.2.Tektonik ....................................................................................................................... 4
2.3. Sondaj Kuyuları................................................................................................................. 6
2.5. Arazi Deneyleri ................................................................................................................. 6
2.5.1. SPT Deneyleri ............................................................................................................. 6
2.6.Numune Alımı .................................................................................................................... 16
7. EKLER ................................................................................................................................ 26
1
1. GENEL BĠLGĠLER
Bu çalıĢmanın amacı, Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık Mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2
toplam 5 adet zemin sondajı yapılmıĢtır. Bu amaç ile Blok 3‟ ün temel altına 1 adet (SK-4) 9,00
metre derinliğinde sondaj kuyusu açılmıĢtır. SK-1 ve SK-3 nolu sondajlar ortak sondaj olarak
kullanılmıĢtır. Sondajlar esnasında karot örnekleri alınmıĢtır. Zeminin mühendislik özelliklerini
belirlemek amacı ile numuneler üzerinde nokta yükleme deneyi Bayındırlık Onaylı Ege Zemin
Mühendislik laboratuvarında yaptırılmıĢtır.
ÇalıĢma alanı Ġzmir Ġli, Çiğli Ġlçesi, Balatcık Mah., 26K-IVC Pafta, 22134 Ada, 2 Parselde yer
17,10 metre, bodrum+zemin+5 kat+çatı katı olacak Ģekilde planlanmıĢtır. Bu parselde 3 adet bina
2
1.3.Jeoloji
serpantinit, çört, konglomera, kireçtaĢı, kalkerli Ģeyl,
gibi değiĢik türde kayalarda
bulunmaktadır. KarmaĢık bir yapıya sahiptir. Formasyon Yamanlar köyü ve kuzeyinde geniĢ
yayılım gösterir.
üstlemektedir.
3
1.3.2. Tektonik
yanyana gelmiĢtir.
Yamaç molozu; kahverenkli silt, kum çakıl karıĢımları, aglomera ve andezit bloklarından
oluĢmaktadır.
dayanımlıdır.
4
5
Ekipmanlar
ÇalıĢma alanında 5 adet 9,00 metre derinliğinde temel sondaj kuyusu açılmıĢ olup bina altında 1
adet sondaj kuyusu açılmıĢtır. Sondaj kuyularından zeminin indis ve mühendislik özelliklerini
tanımlayabilmek için karot deney örnekleri alınmıĢtır. Ayrıca sahada sismik açılım yapılarak
Jeofizik Mühendisince değerlendirilmiĢtir (Ek-8). Laboratuvar sonuçları (EK-6) rapora
eklenmiĢtir.
6
7
8
9
ilgilidir.
10
4 h
Vs
To = (
) sn
4H 1 4H 2
4 Hn

 ............... 
VS 2
VSn
Tn = VS1
11
değiĢir.
ve
F = 3 için
qem = 2.64 kg/cm2




4
3
 .Vp 2  Vs 2 
g
K=
kg/cm2
F/A
E = L / L


G. 3Vp 2  4Vs 2
Vp 2  Vs 2
E=


12
Poisson Oranı




2
Vp   2
Vs 
2
 Vp 
2.   2
 =  Vs 
ks = 4 . γ . Vs
kullanılmaktadır.
13
sunulmuĢtur.
ÇalıĢma alanında sismik ölçüm parsel üzerinde alınmıĢtır. Ölçümü etkileyebilecek gürültü en az
seviyededir, Zemin doğal zemindir. 60 metrede serim yapılmıĢtır.
14
1. Tabakanın Elastisite ve kayma modüllerinin orta- yüksek oluĢu bu tabakanın dıĢ kuvvetlere ve
tanımlamaktadır.
rezonanstır.
beklenmemektedir.
Zeminin hakim titreĢim periyodu To= 0.15 sn olarak bulunmuĢtur.
Zeminin deprem anında büyütme değeri 1.12 olarak hesaplanmıĢtır.
15
2.6. Numune Alımı
serbest basınç deneyi ve nokta yükleme deneyleri yapılmıĢtır. Ayrıca sahada sismik açılım yapılarak
Jeofizik mühendisince değerlendirilmiĢtir.
Tanımlama Kriteri
Tanım
Simge
kaya oranı % 50-90
W1
Az ayrıĢmıĢ
W2
Orta derecede
ayrıĢmıĢ
Çok ayrıĢmıĢ
W3
W5
16
W4
Tanım
Dayanım sınıfı
Simgesi
Çok zayıf kayaç
R1
10-250
Zayıf kayaç
R2
250-500
R3
500-1000
Dayanıklı kayaç
R4
1000-2000
R5
>2000
Tanımlama
Zayıf
12.5-50
Orta zayıf
50-125
Sağlamca
500-1000
Çok sağlam
1000-2000
Çok çok sağlam
>2000
1MN/ m 2 = 10.2 kg/cm 2
Yukarıdaki ayrıĢma ve dayanım tablolarında aglomera birimi, orta – orta zayıf dayanımlı taze çok ayrıĢmıĢ kaya grubuna girdiği görülmektedir.
Is =44,73 kg / cm 2
Is ve tek eksenli sıkıĢma dayanımı arasında;
qu = C * Is
17
qu = 44 * 10 kg/cm²
qa = Ks *qu
qa = 44 kg/cm²
q= q x Nq + 1/2(  x B x N)
C=0
N=50
Φ = 28+ N/4= 28+50/4
Φ = 40 → Nq=64
N= 80
q= ( 26x1,0x64)+1/2( 26x1,0x80)
q=2704kN/ m2
q=27kgf/cm2
2,7 kg / cm2
Zemin Grubu
B
Z2
0.40
1
I
2.5
0.15 - 0.40
3000-5000 t/m3
1,12
0,15
18
Yamaç Molozu
Yamaç molozunun kalınlığı 2,00 metredir.
dayanımlıdır.
Bina aglomera birimi üzerine oturtulmalıdır.
19
gerekmektedir.
altındadır.
edilmiĢtir.
20
21
Parsel, Blok3 de yapılacak bina ve bina türü yapılar için zemin etüt raporu hazırlanmasıdır. Bu
rapor kapsamındaki çalıĢmalar SALĠH KILIÇ adına Ege Zemin Laboratuvar Hizmetleri Sond.
Müh. Mad. ĠnĢ. San. ve Tic. Ltd. ġti. tarafından yapılmıĢtır. Bu rapor baĢka bir çalıĢmada
kullanılamaz. Bu çalıĢmalar ile varılan sonuçlar aĢağıda özetlenmiĢtir.
17,10 metre, bodrum+zemin+5 kat+çatı katı olacak Ģekilde planlanmıĢtır. Bu parselde 3 adet bina
molozu, bu birimin altında ise aglomera birimi bulunmaktadır.
Yamaç molozu; kahverenkli silt, kum çakıl, andezit ve ağlomera bloklarından oluĢmaktadır.
dayanımlıdır.
yapılmıĢtır.
22
ÇalıĢma alanında doğrultuları ekte verilen Ģekilde profil uzunluğu 60 m., jeofon aralıkları 5.0
m., ofset aralığı 2.50 m. olarak seçilen 1 adet sismik kırılma ölçüleri alınmıĢtır.
9- Sismik ölçümler sonucu 2 sismik katman ayırımı yapılmıĢtır. Kalınlığı 6.22 m olan en üst
10- Yapılan hesaplamalar sonucunda zemin emniyet gerilmesinin 2,7 kg/ cm 2 olarak alınmalıdır.
2,7 kg/ cm2
Zemin Grubu
B
Z2
0.40
1,0
2.5
0.20 - 0.90
1000 -2000 t/m3
1,12
0,15
14- Temel hafriyatı esnasında kazı ile ilgili bir tehlike söz konusu değildir.
23
kararı yoktur.
uyulmalıdır.
17- Bu rapor 26 sayfa, 8 ek ve 17 sonuç maddesinden oluĢmaktadır
24
6. KAYNAKÇA
YN:28 ANKARA
25
7.EKLER
EK-8: FOTOGRAFLAR
26

ġçġndekġler - Palmiye Park

Transkript

Benzer belgeler

TARA CRYSTAL

TARA POLYMER

Dosya Eki - Darüşşafaka

Tortoise FLOOR 83

TARA STEIN

SIĞ YER ALTI YAPILARINDA SİSMİK TEHLİKE ANALİZİ İÇİN

05.08.2016 meclis karar özetleri

indir - Deprem İzolasyon Derneği