Ders-5 Proje Planlama Evresi


Proje planlama evresi, SGYD’nin ilk evresidir.

Bu evrede eldeki projenin neden gerekli olduğu, ne kadar sürede,
ne kadar maliyetle tamamlanacağı, yeni sistemin getirilerinin neler
olacağı gibi konular ele alınır.

Planlama evresinin çeşitli aşamalarında proje onaydan geçer ve
planlamanın bitişiyle son bir onay verilerek projenin analiz evresine
geçilir.

Planlama evresi aynı zamanda projeye devam edilip
edilmeyeceğine karar verilen evredir.

Bazı projeler bu evrede iptal edilebilir ya da kapsamı daha geniş
daha dar hale getirilerek uygulamaya yeniden konulabilir.
1

Problemin Tanımlanması

Fizibilite Raporlarının Hazırlanması

Proje Zaman Çizelgesinin Hazırlanması

Projede Çalışacak Personelin Zamana Bağlı Olarak
Belirlenmesi

Projenin Başlatılması

Bu aşamada, yeni bir sistem geliştirmenin nedenleri tartışılır.

Gerçekten böyle bir sisteme ihtiyaç var mı?

Eğer varsa, bunun nedenleri nelerdir?

Proje Yönetim Kurulu ve sistem analistlerin birlikte yapacağı bir toplantıyla
sistemin gerekliliği tartışılır. Bazı projeler, bu aşamada tasfiye bile edilebilir.

Bu aşamada, eski sistemin eleştirisi de yapılır; eksik, aksayan yönleri ortaya
konularak bir bakıma, yeni sistemden beklentiler de ortaya konulmuş olur.

Problemin tanımıyla birlikte, işletme hakkında kısa bir bilgi de verilebilir. Bu
anlatım bir ya da iki paragraf halinde ifade edilebilir.

İleride, tasarım evresinde burada yazılanlar, tasarımcıya da ışık tutacaktır.
2

Bu aşamada yapılacak bir diğer iş, yeni sistemin yararlarını, amaçlarını ve
kapasitesini sıralamaktır. Hatta bir diyagram halinde sistem sınırları ifade edilebilir.

Bu aşamada verilecek olan ayrıntı projeden projeye, yeni sistemi analiz edip
tasarlayacak ekibin deneyimine göre değişiklik gösterir.

Eğer yeni sistem, daha önce yapılamamış, çok yeni bir sistemse ayrıntı daha az
olacaktır, çünkü sistemin ne olacağı, nerede başlayıp nerede biteceği ancak
analiz aşamasında belli olacaktır.

Ancak, bu sistemin benzerleri aynı ekip tarafından daha önce yapılmışsa, sistem
analistleri önceki deneyimlerine dayanarak daha ayrıntılı bir problem tanımı
gerçekleştirebilirler.

Bununla birlikte, sistemin ayrıntıları ve gerçek sınırları analiz evresinde ortaya
çıkacaktır.

Gelişen teknolojiyle birlikte sağlık alanında yapılan yeniliklerde ve rakipleri
içerisinde elektronik ortama geçiş alanında geri kalınmıştır.

Randevu sistemi yetersiz kalmıştır.

Hastanemiz, hastalara ulaşma konusunda geleneksel yolları kullanmaya
devam etmektedir.

Yapılan hasta anketleri olumsuz sonuçlar göstermektedir.

Hasta takibi konusunda var olan sistemin kayda değer ve hastaneyi
rahatlatıcı bir faydası bulunmamaktadır.

Sistem mobil teknolojiyi desteklemekte fakat kullanılmamaktadır.

Son yıllar içerisinde hasta sayısında düşüş görülmektedir.

Gerçekleştirilecek olan mobil hastane projesi ile müşteri memnuniyetinin
arttırılması, yıllar içinde kar oranlarında gözle görülür artış olması ve rekabet
alanında avantaj kazanılması beklenmektedir.
3
1.
Hasta için kolay, hızlı ve zahmetsiz randevu alabilme olanakları sunulacaktır, gereksiz
zaman kaybı önlenecek ve hastanemiz mevcut rakiplerimize karşı avantaj
sağlayacaktır.
2.
Hasta takibi kolaylaşacak, kontrolleri, ilaç kullanımı konusundaki aksaklıklar ortadan
kalkacak, bu da hastanın güvenini kazanmamızı sağlayacaktır.
3.
‘Yenidoğan’ ünitesi için yapılan sistem sayesinde, hastanemizde doğan bebeklerin
aşı zamanları kısa mesaj yoluyla ebeveynlerine hatırlatılacak ve doğumdan itibaren
takibi sürdürülecek, böylece hastanemizde doğan bebeklerin her türlü hastalığı
hastane tarafından kaydedilecek ve ileriki dönemlerde de hasta takibi ile devamlılık
sağlanacak, böylece hasta sayısında ileriki dönemler için bir artış gözlenecektir.
4.
Randevu almış olan hastalar hastaneye girmeleri ile kısa mesaj yoluyla doğru kata
ve odaya yönelmeleri için bilgilendirilecekler, böylece hasta memnuniyeti için
önemli bir adım atılmış olacaktır.
5.
Her hafta kayıtlı hastalara bilgilendirme mesajları gönderilecek, böylece müşteri
memnuniyeti sağlanacaktır.
10 Mart 1991tarihinde Manisa’da kurulan ABC firması, monitör üretmeyi amaçlayan küçük çaplı bir
şirkettir. O yıllarda ülkenin teknolojiye yapmış olduğu adımları temel alarak, şirket monitör üretimine
adım atmıştır. ABC 2000 yılından itibaren yurt dışı faaliyetlerine yönelmesiyle, ABC bir ihracat markası
haline gelmiştir. Ülkemizi yurt dışında en iyi şekilde temsil etmiş ve yurt dışında şubelerini açmıştır.
Firmada satış işlemleri şöyle gerçekleşmektedir: Anlaşmalı firmadan gelen telefona satış elemanı
ilgilenmekte, burada hazırlanan sipariş listesi satış müdürüne verilmekte, gerekli incelemeler
yapıldıktan sonra mali rapor hazırlanmaktadır.
Firma müdür incelemiş olduğu rapor doğrultusunda eğer şartlar uygunsa satış onayını tekrar satış
müdürüne verir. Satış müdürü, üretim müdürüne, almış olduğu sipariş hakkında bilgileri verir. Üretim
müdürüyse almış olduğu siparişi işleme sokmak için üretim emrini verir. Bu onaydan sonra, üretim
başlar ve ürünler depoya taşınmaya başlanır. Tüm bu işler, e-mail ve yazılı şablon belgelerle
gerçekleştirilmektedir.
Problem: Bu süreç kağıt üzerinde işlendiği için, alınan siparişlerin üretime başlaması uzun zaman
almaktadır. Bununla birlikte, şirketteki üretim araçlarının eski olmasından ötürü üretim hata oranı
yüksektir ve makinelerin az olmasından dolayı da, üretim zamanı uzamakta ve ürün müşterinin
istediği süre zarfında teslim edilemediğinden bu durum müşteri memnuniyetsizliği ve müşteri kaybına
yol açmaktadır.
4
Proje Hedefleri:

Daha az sürede, daha fazla üretim

Müşteri sayısında sürdürülebilir büyüme

Müşteri memnuniyetinde artış

Kalite artışı

Şirketin iç verimliliğinde artış
Kullanılacak Programlar:

Dokunmatik ekran ve kullanımı için program.

Yeni üretim makinelerinin kullanımı için program.

Anlaşmalı firmalarla doğrudan haberleşmek için iletişim programı.

Muhasebe programı

Fizibilite, bir işin yapılmasından elde edilecek yararın o işin
yapılması için harcanacak giderleri karşılayıp karşılamayacağının
hesaplanmasıdır.

Fizibilite, yani olabilirlik ya da yapılabilirlik denince akla ilk gelen
parayı ilgilendiren finansal fizibilitedir.

Ancak, finansal fizibilitenin yanı sıra farklı fizibiliteler de vardır. Bir
bilişim projesi yürütülürken maliyet tabii ki önemlidir ancak, bilişim
projesi insanlar için yapılmakta ve insanlar tarafından kullanılacağı
için insan faktörünü inceleyen, toplum yapısını inceleyen fizibiliteler
de hazırlanmalıdır.
5

Amaç, projenin olabilirliğini araştırmaktır.

Fizibilite çalışması sonucu genel hatlarıyla projenin planı
ve tahmini bütçesi ortaya konur.

Fizibilite aşamasında sistem üzerinde genel olarak bir ön
inceleme yapılır.

Ön incelemede amaç projenin olabilirliğini
belirlemektir.

Projeye (yeni sisteme) gerçekten ihtiyaç var mı?

Sistemin gerçekleştirilmesi için neye ihtiyaç var?

Ne kadar süreye ihtiyaç var?

Tahmini bütçe nedir?

Yararları ve zorlukları nelerdir?
6
Geliştirilmesi düşünülen sistem için 5 farklı fizibilite
çalışması söz konusudur.
1. Kurumsal ve Kültürel Fizibilite
2. Teknik Fizibilite
3. Yasal Fizibilite
4. Finansal Fizibilite
5. Zaman Fizibilitesi
 Önerilen
 Bu
sistemin kullanıcılar tarafından kabul edilip edilmeyeceği araştırılır.
sebeple önerilen sistemden direkt olarak etkilenebilecek kullanıcı grupları
kontrol edilir.
 Bilişim
sistemleri kurulup devreye girdiğinde, kuruluş içinde personel sayısı,
personel yapısı ve işleyiş biçimleri de değişecektir.
 Örneğin
bir hastane projesini, hastanede bulunan doktorlar, hemşireler,
hastabakıcılar, teknik ekip vs. kullanacaktır. Acaba bu personelin bilgi ve beceri
düzeyleri bu bilişim sistemini kullanmaya yeterlimidir?
 Hastane
personeli dışında bir diğer kullanıcı tipi de hastalar ve hasta yakınlarıdır.
Hastanenin genel hasta profili nedir, böyle bir sistemi kullanabilirler mi?
 Unutulmamalıdır
ki yeni bir bilişim sistemi kuralım, daha modern ve teknolojik
olalım derken, işletmeyi zor duruma düşürme olasılığımız her zaman mevcuttur.
Bu aşamadaki amacımız bu riskin büyüklüğünü ortaya çıkarmaktır.
7

Aşağıda verildiği gibi toplam 113 kişi hastanede görev almaktadır.

Sistem orta dereceli bilgisayar okuryazarlığına sahip olan bir kimsenin kolaylıkla
kullanabileceği bir yapıya sahip olmalıdır.

Sistem, 3 mühendis ve 2 teknik eleman tarafından yönetilecek biçimde
tasarlanmalıdır.

Proje bitiminde verilecek eğitimlerle kolay, uyumlu bir bütünleşme sağlanması ve iş
yükünün hafifleyeceği düşüncesinin yerleştirilmesine özen gösterilmelidir.

Yeni bilişim sistemi 22 kişinin (12 hostes, 10 sekreter) yaptığı işi üstlenecektir.

İşlerinde azalma olacak ve işten çıkarılması düşünülen personellere hastane içinde
yeni görevler verilmeli ve bu durum kendilerine en kısa zamanda iletilmelidir.

Kolay bir geçiş dönemi sağlanması için hastane yönetimi önlem almalıdır.

Aksi takdirde, sistem hayata geçmeden hasta kaybı yaşanabilir.

Türkiye’nin kültürel ve eğitim altyapısı göz önüne alınarak, sistemin kullanımı iyi bir
tanıtım süreciyle, tüm çalışanlara ve kullanıcılara anlatılmalıdır.

Hastanede görev alan personel ve sayıları:

40 Doktor, 2 Kimyager, 1 Radyolog, 4 Acil Yardım Uzmanı,

3 Mühendis

15 Hemşire,

4 Teknisyen (2 bilgisayar, 1 elektrik, 1 tesisat)

12 Hostes, 10 Sekreter,

2 Muhasebeci, 2 Ambulans Şoförü

15 Temizlik Personeli,

2 Aşçı, 2 Garson, 1 Kantin Görevlisi

2 Güvenlik Görevlisi
8

Bir projenin mevcut teknoloji çerçevesinde yapılıp yapılamayacağını bildiren
fizibilite raporudur.

Bu raporda, mevcut ülke koşulları, teknolojinin sınırları, elde mevcut eleman ve
donanım yazılım seçenekleri değerlendirilir.

Sistemin teknik açıdan içerdiği riskler ve teknik olanaklar araştırılır.

Bu değerlendirme hem cihaz hem de insan gücünün sınırlarını test etmeli ve
önerilen sistemin gerçekleştirme aşamasında kullanılacak kaynaklarına karar
vermelidir.

Kullanılacak olan teknolojinin yeni veya eski olması durumunda karşılaşılabilecek
riskler göz önüne alınmalıdır.

Örneğin yeni üretilen bir yazılım uygulamasının var olan işletim sistemleriyle
karşılaşabileceği sorunlar ya da eski bir cihazın kullanılmasında ortaya çıkabilecek
sorunlar düşünülmelidir.

Sistem geliştirilirken ilk kez kullanılacak olan programlama diline programcıların ne
kadar hakim olduğu belirlenmelidir.

Sistemde kullanılacak teknoloji, Türkiye de mevcuttur. Yurtdışı bağımlılığı
bulunmamaktadır.

Ayrıca kurulan bu sistemin en az 3 yıl teknolojik ömrü ve 5 yıla kadar parça
desteğinin olduğu belirlenmiştir.

Hastane yönetimi tarafından talep edilen projenin benzerini yazılım firmamız
daha önce gerçekleştirmiş olup, deneyimli teknik ve yazılım ekibimiz
mevcuttur.

Tek şubesi bulunan, 8 katlı ve 5500 metrekare olan hastanenin, teknik olarak
SMS ile randevu projesine engel teşkil edebilecek bir durumu yoktur.

400 metre ileride bulunan baz istasyonu GSM operatörüyle iletişimini
sağlamaya elverişlidir.

Ameliyathaneler ve radyoloji bölümünde bulunan GSM engelleticileri sistemi
etkilemeyecektir.

3G teknolojisiyle, hasta raporları, film vs. Hastalara iletilebilecektir.
9

Yasal fizibilitede, yapılan teknolojik değişimin ülke yasalarına uygun olup olmadığı,
elektronik ortamda yapılan işlemlerin yasalar önünde, manüel olarak yapılanlara eş
değer olup olmadığı araştırmalıdır.

Örneğin, internet üzerinden, görüntülü iletişimle ya da 3G teknolojisi sayesinde cep
telefonları üzerinden görüntülü hasta muayenesi yasalmıdır?

İlk anda bakıldığında, bu işlem teknik olarak mümkündür fakat bir sorun çıktığında,
yanlış tanı, hekimin yanılması, yanlış tedavi bildirimi, bildirim sırasında anlam kaybı
gibi durumlarda sorumluluğun kimde olacağı ve hatta bu gibi aksaklıkların olmasını
engelleyecek güvence sistemlerinin nasıl kurulacağı, işletileceği ve geliştirileceği
belirtilmelidir.

Eğer projede belirtilen ve benzeri konular, ileride hastaneye sorun yaratacaksa, en
azından bu kısım ya da kısımlar proje kapsamından çıkartılabilir ya da yapılacak olan
finansal fizibiliteye bu durum yansıtılır.

Bunun dışında, sipariş, ödeme, teslim elektronik imza gibi konular da diğer türdeki
projeler için incelenmelidir.

Önerilen sistemin yasalara göre uygunluğu araştırılır.
› Patent
› Lisans
› İlgili çalışma yasası
› İşletmenin yaptığı anlaşmalar
› Uluslar arası ticaret hukuku
10

Bu sistem tamamen yasal olup, saygın birçok devlet ve
özel kurum ve kuruluşta kullanılmaktadır.

Ürünlerin lisansları maliyete dahil edilmiştir.

Kuruluş ve firmamız arasındaki sözleşme her iki tarafı da
bağlayıcıdır.

Bilişim sistemleri projeleri, yüksek miktarda paraya dayanan ve kısa
süre içinde demode olan sistemler olduğu için parasal konular her
projede olduğu gibi önem arz eder.

Finansal fizibilitenin amacı, yeni bilişim sisteminin maliyeti ile
getirilerini ortaya çıkartıp ya da tahmin ederek, sistemin parasal
açıdan uygun olup olmadığının belirlenmesidir.

Bunu için tüm maliyetler ve tüm getiriler ayrı ayrı tablolar halinde
ortaya konur, daha sonra beş yıllık bir kestirim veya projeksiyon
yapılarak projenin uygulamaya konulduğundan itibaren ne kadar
yarar, ne kadar gidere mal olacağı hesaplanır.
11

Yeni projenin ekonomik riski araştırılır.

Geliştirilecek olan sisteme ait bütün maliyetler hesaplanarak
maliyet-yarar analizi yapılır.

Bu çalışma sonucunda ekonomik açıdan önerilen sistemin uygun
olup olmadığına karar verilir.

Gerçekleştirilecek sisteme ait maliyetler içinde örneğin kullanılacak
donanım ve yazılım harcamaları, personel harcamaları (sistem
analisti, sistem tasarımcısı, programcı vb. çalışanların adam saat
ücretleri) yer alabilir.

Bu maliyetlerin yatırım yapıldıktan ne kadar süre sonra geri dönüşü
sağlanacağı çeşitli yarar-maliyet analizleri ile hesaplanabilir.

Bu hesaplar arasında

Bugünkü değer,

İç verim oranı,

Başabaş noktası,

Geri ödeme süresi
analizleri yer alır.

Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın asıl amaç bugün yapılan birim
yatırımın gelecekte kaç birim olacağını hesaplamaktır.
12

Farklı dönemlerdeki nakit giriş ve çıkışlarının arasındaki ilişkileri
paranın zaman değerini dikkate alarak inceler.

Bu yöntemde, projenin bütün nakit giriş ve çıkışları bugünkü
değere indirilir ve aralarında bir karşılaştırma yapılır.

Projenin hesaplanan net nakit girişlerinin bugünkü değeri
yatırım harcamalarının bugünkü değerinden fazla ise proje
kabul edilir, değil ise reddedilir.

Yöntemde, projenin farklı dönemlerde oluşan nakit giriş ve
çıkışlarını aynı zaman bazına indirgemek amacıyla, belirli bir
iskonto oranı kullanılır.

İskonto oranının belirlenmesi amacıyla çok çeşitli yöntemler kullanılmaktadır.

Bunların hepsi de birbirinden farklı sonuçlar vermektedir.

Ancak, en pratik olan yol, ekonomideki sermaye piyasasına hakim bir tek
sektör olmadığı için, bunlardan ağırlıklı olan sektörlerin uyguladığı faiz
oranlarının ortalamasının alınmasıdır.

Bir yatırımın gelecekte öngörülen nakit akışlarının bugünkü değere
indirgenmesi formülü:
V=Q1/(1+i)+Q2/(1+i)2+…+Qn/(1+i)n
Q1,Q2,…Qn: yıllara göre oluşacak nakit akışı; i: iskonto oranı
V: indirgenmiş nakit akışlarının toplamı

Bu formül yardımıyla hesaplanan V değeri yatırımın başlangıç yatırım
tutarından büyükse yatırım projesi kabul edilir, değilse reddedilir.
13

Yöntem, paranın zaman değerini ve yatırımın ekonomik ömrünü de dikkate
almaktadır.

Bu yöntem, her yatırım projesinin özelliğine göre bir karlılık oranı
belirlemektedir.

İç verim oranı, herhangi bir yatırıma ilişkin nakit çıkışları ile yatırım maliyetini
birbirine eşitleyen iskonto oranıdır.

Bu yöntemin esasını yatırımın maliyetinin, yatırımın yıllar itibariyle elde ettiği
toplam gelirlere eşitliğini sağlayacak iskonto oranının hesaplanması
oluşturur.

İç verim oranı;
T
X = ∑( Rt / (1+d )t )
bağıntısıyla ifade edilir.
t=1

Burada T, yatırımın yıl bazında ömrünü; x, yatırımın toplam maliyetini;

Rt, t yılındaki net getiriyi; d, iskonto oranını göstermektedir.

Bir projenin işletme aşamasına geçtikten sonra toplam satışları ile toplam
giderlerinin birbirlerine eşit olduğu satış tutarı, satış miktarı veya kapasite
kullanım oranını bulmak için kullanılan bir yöntemdir.

Sistemin geliştirilmesi için yapılan harcamalarla sistemin maliyeti ve
sistemden sağlanacak yararlar/gelirler aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi
aynı grafik üzerinde gösterilir.

Bu grafikte iki eğrinin çakıştığı nokta başabaş noktasıdır.

Bu noktadan sonra sistemin geliri maliyetinden yüksek olacaktır.
14

Bu yöntem yatırımın yapılıp yapılamayacağını anlamak için en çok
kullanılan yöntemlerden biridir.

En basit şekliyle hesaplama, gerekli yatırım ve yatırımın işletmeye açılması
sonucu elde edilen yıllık yarar arasındaki ilişkiye dayanır.

Bu yıllık yarar, yatırım miktarına bölünerek geri ödeme süresi elde edilir.

Yatırım, brüt veya net olarak alınabilir.

Bazı durumlarda başlangıç yatırımı yerine ortalama yatırım kullanılır.

Geri ödeme yöntemi bir oran kavramı değil, bir zaman kavramıdır.

Başlangıçtaki nakit yatırımlarının, kaç yıl içerisinde elde edilebileceğini
belirler.

Dolayısıyla temel formülü şu şekilde ifade edilmektedir:
Geri Ödeme Süresi=Yatırım Tutarı/Yıllık Nakit Akışı

Belirlenen süre çerçevesinde önerilen projenin tamamlanıp
tamamlanamayacağı araştırılır.

Kurulacak olan bilişim sisteminin ne kadar sürede
tamamlanacağı, hangi işin ne zaman başlayıp, ne zaman
biteceğinin ortaya konulması bu aşamada yapılır.

Bir proje ele alınırken, projenin ne zaman bitirileceği önemlidir.

Aynı zamanda hangi faaliyetin ne kadar süreceği, her hangi bir
faaliyetin ertelenip ertelenemeyeceği proje yürütücüsü için
bilinmesi gereken önemli hususlardır.
15
1.
Bir faaliyetin diğer faaliyetlerle olan ve projenin bütünüyle olan
ilişkisini gösterir.
2.
Her bir faaliyetin kendisinden önce ve sonra gelen faaliyet ya
da faaliyetleri net olarak bildirir.
3.
Her bir faaliyet için gerçekçi süre ve maliyet hesabını mümkün
kılar.
4.
Projenin tıkanacağı yerleri belirterek işgücü, zaman ve para gibi
unsurları en etkin bir şekilde kullanmamızı sağlar.
1.
Her bir faaliyet için görevleri, alt görevleri belirleyin.
2.
Belirlenen her bir faaliyet için zaman parametrelerini hesaplayın.
Gerekirse her bir faaliyetin ayrı ayrı maaliyetini belirleyin (tahmin
edin).
3.
Hangi faaliyetin, hangi faaliyete bağlı olduğunu, hangisinin
önce hangisinin sonra geleceğini belirleyin.
4.
Zaman diyagramını çiziniz. Zaman diyagramı olarak genelde iki
ayrı şema kullanılır:

PERT / CPM Tekniği

GANTT Şeması
16

Program Geliştirme ve Gözden Geçirme Tekniği olarak bilinen
PERT Amerika Birleşik Devletlerinde Polaris güdümlü füzelerin
tasarımı aşamasında 1958 yılında geliştirilmiş bir tekniktir.

Zaman, araç, maliyet ve kontrol gereklerine en iyi şekilde
cevap veren PERT, aralarındaki ilişki ve tarih sayesinde bir nihai
mamulün ki burada söz konusu olan bir sistemin oluşmasını
sağlayan bir çok faaliyetin ağ şeklinde düzene konmasından
meydana gelen bir yöntemdir.

Kritik Yol Tekniği (CPM) de yine hemen hemen eş zamanlı olarak
1957’de geliştirilmiştir.
1. Projeyi Tanımlayın ve yapılacak her işi ve bağlantılı işleri belirleyiniz.
2. Önceliklendirme / İlişkilendirme
Tüm faaliyetler arasındaki ilişkiler kurulup hangi faaliyetin hangi faaliyete
bağlı olduğuna, hangi faaliyetin hangi faaliyetten önce ya da sonra geldiği
belirlenir.
3. Şebeke Diyagramını çiziniz.
Şebeke diyagramı, düğüm ve oklarla ifade edilen yalın bir diyagramdır.
Faaliyetlerin, düğümler üzerinde gösterilmesi ve faaliyetlerin oklar üzerinde
gösterilmesi olmak üzere iki ayrı şekilde çizilebilir.
4. Her bir faaliyetin zaman ve maliyet tahminlerini yapınız.
5. En uzun zamanı ve kritik yolu hesaplayınız.
6. Düzeltmeler ve projenin plana göre yürütülmesi ve denetimi.
17
1.
2.
Planlama
3.
a. Fizibilite Raporları
b. Zaman Fizibilitesi
c. Personel Planı
Analiz Adımlarının Belirlenmesi
a. Anket İşleri
b. Yüz yüze görüşmeler
c. Gözlem ve Belge Toplanılması
d. Raporların Değerlendirilmesi
4.
e. Veri akış diyagramlarının hazırlanması
f. Prototip hazırlanması
g. Prototip Geri Bildirimlerinin
Değerlendirilmesi
h. Düzeltmeler
i. Prototip Geri Bildirimlerinin
Değerlendirilmesi
5.
6.
Faaliyet
Tasarım
a. Ara Yüzler
b. Sistem Arayüzleri
c. Veri Tabanı
d. Bütünleştirme Toplantıları
e. Ağ Tasarımı
f. Donanım Planı Onayı
g. Belgelendirme Çalışmalarının Koordinasyonu
Uygulama
a. Arayüzler
b. Veri Tabanı
c. Ağ Kablolarının ve cihazların döşenmesi
d. Kodlama / Yazılım
e. Test
f. Eğitim
g. Belgelendirme Çalışmalarının Eşgüdümü
h. Kurulum
i. Eklentilerin Tasarımı
j. Eklentilerin Kurulumu
Destek ve Yardım Masası İşlemleri
Belgelendirme Çalışmalarının Tamamlanması
Açıklama
Bağlı Olduğu
Faaliyet
A
Planlama
-
B
Fizibilite Raporları
-
C
Analiz Toplantıları
A
D
Anket
E
Gözlem
C
F
Görüşme
C
G
Tasarım
D, E
H
Uygulama ve Test
F, G
A, B
18
F
A
C
E
Başla
B
D
Faaliyet
Açıklama
H
G
Süre (Hafta)
A
Planlama
2
B
Fizibilite Raporları
3
C
Analiz Toplantıları
2
D
Anket
4
E
Gözlem
4
F
Görüşme
3
G
Tasarım
5
H
Uygulama ve Test
2
TOPLAM
25 HAFTA
19
PERT ağlarıyla planlamada dört tür süre tahmini söz konusudur:
› İyimser süre: Normal şartlarda işlerde gecikme ve aksama olmaksızın bir
işlemin tamamlanması için gerekli olan en kısa süredir.
› Kötümser süre: Aksama ve gecikmeleri de dikkate alan en uzun süredir.
› En yaklaşık süre: Normal gecikme ve aksamaları kabul eden en yaklaşık
süre, iyimser süreyle kötümser süre arasında bulunur.
› Beklenen süre: Her işlem için beklenen süre aşağıdaki formülle bulunur.
Sb= (Si+Se+Sk)/6
Burada Sb, beklenen süreyi; Si, iyimser süreyi, Sk ise kötümser süreyi ifade
eder. Beklene süreyi bulmak için ağırlıklı ortalama alınır.
Beklenen sürenin hesaplanması varyansı ise, yapılan öngörünün
değişme derecesini gösterir.
Bekleme Süresi Varyansı= (Sk-Si)/3
Değişme derecesini hesaplar
PERT ağı hazırlarken;

Olayların mantıksal bir sıra takip edeceği,

Bir olaya ancak kendinden önceki bütün işlemler bitirildikten sonra
ulaşılacağı,

Bir işlemin kendisinden önceki bütün olaylar meydana gelmeden
tamamlanamayacağı ,
gerçeğini sürekli olarak göz önünde tutmak gerekecektir.
20
1
Sa=5
2
Sb=4
5
Sc=6
7
Se=3
3
4
Sf=1
6
Sd=4
8
Sh=4
Sg=4
İzlenecek 3 yol:
1.yol: 1-2-5-7-8= 19hafta
2.yol: 1-4-6-7-8= 15 hafta
3.yol: 3-4-6-7-8= 13hafta

Gannt Diyagramı, Henry Gannt (1861-1919) tarafından geliştirilmiş,
faaliyetleri ve zamanı, bar şeklinde gösteren bir çizelgedir.

Problemin tanımından sistemin hayata geçirilmesine kadar olan süre
içinde gerçekleştirilecek olan tüm aktivitelerin ne zaman başlayıp ne
zaman biteceğini gösterir.

Gant çizelgesinde ayrıca sistemin geliştirme sürecindeki önemli durak
noktaları (milestones-kilometre taşları) gösterilir.

Hazırlanması ve anlaşılması kolay bir çizelgedir. Özellikle, proje
yürütülürken, zamanın ne kadar ilerisinde ya da gerisinde olduğumuzu çok
net olarak gösterir.

Günümüzde proje zamanlaması için, her kişisel bilgisayar sisteminde
kullanılabilecek olan otomatik proje çizelge aracı da geliştirilmiştir.
21

Örneğin, kişisel bilgisayarlar için geliştirilen ‘MS Project’ çizelge
düzenleme aracı, proje verisinin bir işlem ağı (PERT) formunda
verilmesi ile otomatik olarak;

Yapılacak işleri tarih sırası ile gösteren, durak yerlerini ve iş
yoğunluğunun az olduğu işlemleri belirleyen bir Gantt çizelgesi,

Yöneticinin proje sürecini izleyebilmesi için, her işlemin süresini en
erken ve en geç başlama ve bitme tarihlerini gösteren bir görev
durumu çizelgesi,

İşlem sırasına göre görev paylaşımını gösteren bir çizelge,

Üzerinde kritik yolu koyu çizgilerle belirleyen bir işlem ağı çıktıları
elde edilebilmektedir.
22

Yönetimin yeni sisteme bakış açısı ve destek düzeyi belirlenir.

Oluşturulan yeni sistem, genelde organizasyondaki bilginin
paylaşımını ve bilgiye ulaşımını daha hızlı ve kolay kılmak
amacıyla gerçekleştirilmiştedir.

Bilginin güç olduğu organizasyonlarda ise üst yönetim, gücünü
kaybetmek istemediği için yeni sisteme karşı olumsuz yönde etkisi
olabilir.

Bu açıdan sistem geliştirilirken üst yönetimin tam desteğini almak
sistemin varlığını uzun süre sürdürmesi için gereklidir.

Sistem analisti, sisteme yönelik çözüm önerilerini
değerlendirmek için her biri için ayrı ayrı fizibilite
çalışmasını gerçekleştirir.

Daha sonra çözüm önerilerinin hangi kriterlere göre
nasıl değerlendirileceği belirlenir.
1.Yöntem: Aday Sistemleri Matrisi
2.Yöntem: Fizibilite Matrisi
23

İlk yöntem olan aday sistemler matrisi ile yapılan değerlendirmede
sistemlerin temel özellikleri açısından benzerlikleri ve farkları ortaya
konulur.

Matrisin sütunları aday sistemleri temsil eder.

Matrisin satırlar, özellikler için kullanılır.

Karşılaştırılması gereken temel özellikler
› Teknoloji
› Ara birim
› Veri
› İşlemler
› Coğrafik yapı

Sistem analisti, çözümleri değerlendirmeden önce
sistemde bir sınırlamanın olup olmadığını belirlemelidir.

Çünkü sisteme yönelik çözümde yer alan sınırlamalar,
yapısal kararlar üzerinde önemli rol oynamaktadır.

Örneğin önerilen sistemde oluşturulması düşünülen
teknolojik yapı, ilişkisel veri tabanı veya
istemci/sunucu ağ yapısını zorunlu kılabilir.
24
Önerilen
Sistem 1
Önerilen
Sistem 2
Önerilen
Sistem 3
Teknoloji
Sistemin teknik alt yapısı
Ara Birim
Sistemin kullanıcılarla ve diğer sistemlerle olan
iletişimi
Veri
Sisteme hangi verilerin nasıl girileceği ve buna
göre elde edilen çıktılar
İşlemler
Sistemdeki veriler üzerinde hangi işlemlerin
gerçekleştirileceği
Coğrafik Yapı
İşlem ve verilerin sistem içinde dağılımı

İkinci yöntem fizibilite matrisinde ise her sistem önerisi için yapılan
fizibilite çalışmalarına göre değerlendirilir.

Sütunlar, çözüm önerilerini temsil eder.

Satırlar, fizibilite tiplerini gösterir.

Matrisin son satırında ise, çözüm önerilerinin sınırlanması gösterilir.

Her fizibilite çalışmasının genel değerlendirmedeki yüzdelik oranı
ile her çözüm önerisinin ilgili fizibilite çalışmasından aldığı puan
matriste gösterilerek her çözümün aldığı toplam puan son satırda
gösterilir.
25
Önerilen Sistem 1 Önerilen Sistem 2
Önerilen Sistem 3
Teknik Fizibilite
Ekonomik Fizibilite
Zaman Fizibilitesi
Sosyal Fizibilite
Yönetim Fizibilitesi
Sıralama
Teknik Fizibilite
Ekonomik
Fizibilite
Ağırlık
Önerilen Sistem 1
Önerilen Sistem 2
Önerilen Sistem 3
%30
Kullanılan ürünün son sürümü
yalnızca 6 haftadır piyasada.
Dolayısıyla ürünün gelişimi risk
taşıyabilir.
Sistemle ilgili gerekli entegrasyonları
yapmak için C++ bilen eleman ya
da mevcut elemanların bu konuda
eğitime ihtiyacı var.
Sayısı yeterli olmayan mevcut
teknik personelin yalnızca
Powerbuilder deneyimi olmasına
karşın proje yöneticisi, sistemi MS
Visual Basic’e çevirmenin basit
olduğuna ve VB bilen eleman
bulmanın Powerbuilder’a göre
daha kolay olduğuna
inanmaktadır.
Şirket bünyesinde Ms SQL
Sunucusu kullanılmaktadır.
Ancak istemci/sunucu veri
tabanı yönetimi sektöründeki
rekabetten ötürü
Powerbuilder’ın yeni
versiyonlarının SQL Sunucu ile
ne kadar uyumlu olacağı riski
taşımaktadır.
Puan:50
Puan: 95
Puan:60
Yaklaşık 350.000 $’a mal olan ve
geri dönüşümü 4,5 yıl olan sistemin
net getirisi 210.000 $’dır.
Yaklaşık 418.400 $’a mal olan ve
geri dönüşümü 3,5 yıl olan
sistemin net getirisi 306.748 $’dır.
Puan:60
Puan:85
Yaklaşık 400.000 $’a mal olan
ve geri dönüşümü 3,3 yıl olan
sistemin net getirisi 325.500
$’dır.
3 aydan az
9-12 ay
9 ay
Puan:95
Puan:80
Puan:85
Sadece servis üyelerinin ihtiyacını
karşılamakta ve var olan iş
süreçlerini yazılıma göre
güncellenmesi gerekmektedir.
Kullanıcının tüm ihtiyaçlarını
karşılamaktadır.
2. Sistem ile aynı.
Puan:60
Puan:100
Puan:100
60,5
92
83,5
%30
Zaman
Fizibilitesi
%10
OperasyonelFi
zibilitesi
%30
Sıralama
%100
Puan:90
26