Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği

Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Cansat Tasarım ve İmalat Kursu Sonuç Raporu:
Kurs Yeri: İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Ayazağa/ İstanbul, 16-27 Haziran 2014
Açıklamalar:
1. Cansat eğitimi, uzay sistemleri alanında kendini geliştirmek isteyen farklı disiplinden
öğrencilere uydu tasarımı ve uzay teknolojileri geliştirme konusunda ileride karşılaşabilecekleri
sorunları önceden göstermek, onlarda çözüme yaklaştırıcı bir zihin yapısı ve tecrübe kazandırmayı
amaçlayan uygulamalı bir model uydu tasarım ve üretim yöntemdir. Böylece, uzay teknolojileri ve
uygulamalı uzay mühendisliği alanında en etkili eğitim yöntemi olarak katılımcılara ekip çalışması
ile disiplinler arası sistem mühendisliği ile kendi uydularını tasarlama, imal etme ve fırlatma fırsatı
sunmaktadır.
2. Cansat temelli uzay eğitimi:
a. Etkili bir disiplinler arası eğitim aracıdır,
b. Düşük maliyetle proje gerçekleştirilir,
c. Görev analizi yapılarak proje süreçleri planlanır,
d. Tasarım, imalat, test ve fırlatmaya kadar tüm süreç uygulamalı olarak tecrübe
edilir,
e. Risk analizleri yapılır,
f. Görev sonu veri analizi yapılır ve görev başarı durumu değerlendirilir.
3. Bu kursun hedefi, uzay mühendisliği ve bilimleri alanında yetişmiş insan gücünü artırmak
amacıyla CANSAT tasarımı ve imalatını bir eğitim aracı olarak kullanmaktır. Türkiye’de
CANSAT projeleri gerçekleştirebilecek ve uluslararası CANSAT yarışmalarına katılabilecek kişi
sayısını artırmak amacıyla kurs katılımcıları CANSAT tasarım ve imalatı konusunda uygulamalı
olarak eğitilmişlerdir. Bu eğitime katılan kişilerin üniversite ve kurumlarına döndükten sonra
CANSAT projelerine liderlik ve danışmanlık yapmaları beklenmektedir.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 1
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
4. Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği çatısı altında düzenlenen ilk faaliyet olan ve uzay ve
uydu çalışmalarının ilk adımı olarak nitelendirilebilecek CANSAT Tasarım ve İmalat Kursu 19-27
Haziran 2014 tarihleri arasında İTÜ Ayazağa Kampüsü’nde düzenlenmiştir. Katılım ücretinin kişi
başı malzeme giderleri ve diğer masraflar için 1500 TL olmasına karar verilmiştir. Konaklama ve
yemek İTÜ tesislerinde ilave ücret karşılığı sağlanmıştır. Aselsan A.Ş. 1770 ₺ ve GATE
Elektronik firması 3000 ₺ ile eğitime destek vermişlerdir. Alınan ücretler ve destekler daha çok
malzeme tedariki, ulaşım ve diğer masraflar için kullanılmıştır.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 2
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
5. Kursa Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi, İstanbul
Üniversitesi, Atılım Üniversitesi, Teknik Okullar Hava Astsubay Meslek Yüksek Okulu ve Işıklar
Askeri Hava Lisesinden Tablo.1’de verilen toplam 12 kişi katılım sağlamıştır.
Tablo.1.CANSAT Kursu Katılımcıları
S/N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Kurum Adı
Çanakkale Onsekiz Mart
Üniversitesi
Çanakkale Onsekiz Mart
Üniversitesi
Atılım Üniversitesi
Atılım Üniversitesi
THK Üniversitesi
İstanbul Üniversitesi
İstanbul Üniversitesi
İstanbul Üniversitesi
Işıklar Askeri Hava Lisesi
Işıklar Askeri Hava Lisesi
Hava Tek. Ok. MYO
Hava Tek. Ok. MYO
Bölümü
Uzay Bilimleri ve Teknolojileri
Adı ve Soyadı
Yrd.Doç.Dr. BURCU ÖZKARDEŞ
Fizik
Ar.Gör. Oğuz ÖZTÜRK
Mekatronik
Mekatronik
Uzay Mühendisliği
Astronomi Ve Uzay Bilimleri
Astronomi Ve Uzay Bilimleri
Astronomi Ve Uzay Bilimleri
Fizik
Fizik
Elektronik Müh.
Elektronik Müh.
Ufuk BOLATBAS
İlker SAHIN
Doç.Dr. Nevşan Şengil
Mukadder İ. Şen
Ayşe Yalçınkaya
Seda KAPTAN
Regaip Gül
Uğur Bektaş
Tevfik Tokmak
Zafer Kaplan
6. Kurs katılımcıları 4’er kişilik gruplara ayrılarak her takım için bir takım lideri
belirlenmiştir.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 3
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
7. Kursta, 2011 yılında bu konuda Japonya’da burslu olarak eğitmenlik sertifikası alan HHO
Öğretim Üyeleri Yrd.Doç.Dr.Hv.Müh.Yb. Mustafa Emre AYDEMİR, Hv.Müh.Bnb. Mansur
ÇELEBİ ile İTÜ Öğretim Üyeleri Prof.Dr. A.Rüstem Aslan, Yrd.Doç.Dr. Cuma Yarım, Araştırma
Görevlileri Osman KÖYLÜ ve Mehmet Şevket Uludağ eğitmenlik yapmışlardır. Ayrıca, HHO ve
İTÜ’den çok değerli öğretim üyeleri ve araştırma görevlileri ile yüksek lisans öğrencileri de kursa
destek vermişlerdir. Kurs eğitim planı Tablo.2’de verilmiştir.
Tablo.2.CanSAT Tasarım ve İmalat Kursu Günlük Plan (16-27 Haziran 2014)
16.Haziran 2014 CANSAT giriş, görev tanımlama ve sensörler
17.Haziran 2014 Görev Profili ve Sistem Geliştirme, Cansat Donanım ve Yazılım
Geliştirme
18.Haziran 2014 Mikrodenetleyicilere Giriş
19.Haziran 2014 GPS Programlamaya Giriş,
20.Haziran 2014 Yer İstasyonu Geliştirme
21.Haziran 2014 Tatil
22.Haziran 2014 Tatil
23.Haziran 2014 Yapısal Tasarım, Alçalma ve İniş Sistemi Tasarımı,
24.Haziran 2014 Entegrasyon ve Testler, Cansat Fırlatma Roketleri
25.Haziran 2014 Cansat Takımları Tarafından Tasarım ve İmalata Devam Edilmesi
26.Haziran 2014 Fırlatma Öncesi Testler ve Sistem Kontrolleri
27.Haziran 2014 Fırlatma ve Görev Başarı Değerlendirmesi
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 4
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
8. Kursta kullanılan malzemeler Tablo.3’te verilmiştir.
Tablo.3.Malzeme Listesi
S/N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
www.rast.org.tr/UTEB
Malzeme Listesi
7,4V 1350 25C LiPo Batarya
ATMEGA328P-PU Entegre
30W KALEM HAVYA
Kalem Flux
LEHİM TELİ (60/40) SOLDEX
HAVYA UCU TEMİZLEME TELİ
BREADBOARD POWER MODÜL
Breadbord Çizgili Tekli
13X13 DELİKLİ PLAKET
50 ADET AÇIK JUMPER KABLO
40W SİLİKON TABANCA
DK-2039 MAKET BIÇAĞI
SİYAH SİLİKON
KABLO SOYUCU/KESİCİ
3 METRE CAT5 KABLO
Arduino UNO R3
7805 Regülatör
Arduino XBee Shield
ARDUİNO SD CART MODÜL
XBee Pro 60mW
XBee Explorer USB
Usb Erkek Düz - Dişi Kare Kablo
GPS Sensör
Mikro SD Kart-8Gb-Class4
140 LI KUTULU JUMPER KABLO
ADXL 335 Three-axis accelerometer
Atmospheric Pressure Altimeter
Şemsiye ve 2 mm naylon ip (Paraşüt için)
Mini usb kablo (xbee explorer için)
Fırlatma Roketi ve Motorları
Fırlatma Rampası
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 5
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
9. Kursta CANSAT’lar hakkında genel bir bilgilendirme tanıtımı yapıldıktan sonra yapılacak
görev türlerinin tanımlanması ve bu görevlere uygun sensörlerin seçimi hakkında dersler
anlatılmıştır. Görev profili oluşturma, sistem geliştirme, donanım seçimi ve yazılım geliştirme
konusu anlatılmıştır.
10. Mikrodenetleyicilere giriş dersi ile Arduino mikrodenetleyicinin programlanmasına
yönelik dersler verildikten sonra kurs katılımcılarının mikrodenetleyici ile ilgili çalışma yapmaları
istenmiştir.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 6
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
11. Cansat’ın ana taşıyıcı yapısını oluşturan gövde imalatı uygulamalı olarak anlatılmıştır.
12. Sensörlerin programlanmasına yönelik derslerden sonra basınç, sıcaklık, ivme ve GPS
sensörleri ile XBEE telemetri sisteminin entegrasyonu ve testleri yapılmıştır.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 7
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
13. Sensörlerden alınan verilerin anlaşılır faydalı bilgilere dönüştürülmesi ve paraşüt
hesaplamalarını yapabilmek amacıyla temel aerodinamik ve atmosfer hesaplamaları bilgileri
verilmiştir.
14. Tasarlanan Cansat’lerin tüm sistem entegrasyonu tamamlandıktan sonra sistemin
güvenilirliğinin test edilebilmesi amacıyla belirli bir irtifadan Cansat’in atılmasıyla
gerçekleştirilen uçuş ve haberleşme testleri yapılmıştır.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 8
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
15. Kurs sırasında İTÜ Uzay Sistemleri Tasarım ve Test Laboratuvarı da gezdirilerek 1000
sınıfı temiz oda içerisinde yer alan Angel Antoni TVAC cihazının tanıtımı yapılmış,
gerçekleştirilen uydu projeleri ile ısıl ve vakum testleri hakkında bilgiler verilmiştir.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 9
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
16. Tasarlanan Cansat’lerin fırlatma işlemi Şile’de yer alan Hava Savunma Er Eğitim
Birliğinde gerçekleştirilmiştir. Otobüsle 27 Haziran tarihinde Şile’ye gidilmiştir.
17. Şile’de fırlatma öncesi topluca öğle yemeği yenilmiştir.
18. Fırlatma öncesi hazırlıklar tamamlanmış, gerekli kontrollerden sonra Cansat fırlatmaya
hazır hale getirilmiştir.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 10
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
19. Şile’de fırlatma rampasının kurulması ve roketin hazırlanma aşamaları gerçekleştirilmiştir.
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 11
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
20. Fırlatma sonrası yapılan bir törenle katılımcılara Cansat Kursu Katılım Sertifikası
verilmiştir.
Sonuç ve Öneriler:
1. Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği çatısı altında gerçekleştirilen ilk faaliyet olan kursa
altı üniversite ve kurumdan toplam 12 kişi katılmıştır.
2. Katılımcılar tarafından kursun oldukça faydalı olduğu ve üniversitelerinde Cansat takımları
kurmayı planladıkları ifade edilmiştir.
3. Kurs ilk defa düzenlendiğinden özellikle roket tedariği ve fırlatma sırasında yaşanan
sıkıntılar konusunda tecrübe kazanılmış oldu. Kurs sonucunda roket geliştirme ve fırlatma
konusunda da en kısa sürede çalışmaların hızlandırılmasının önemli olduğu görülmüştür.
4. Bundan sonraki yıllarda Ulusal Cansat Yarışması düzenlenmesinin uygun olacağı ortaya
çıkmıştır.
5. Uzay çalışmalarının ilk aşaması olan Cansat eğitimi sırasında İTÜ ve HHO’dan eğitim ve
planlamalarında görev alan öğretim üyeleri ve personel ile organizasyonda yer alan TeamCon
firmasına, kurs yeri ve konaklama olanagi saglayan ITU-UUBF ile Uzay Mühendisliği Bölümüne
ve UTEB çalışmalarına büyük destek veren HHO/HUTEN’e teşekkürlerimizi sunarız.
Saygılarımızla,
Bnb. Mansur ÇELEBİ
Yb. Emre AYDEMİR
Alb.Mustafa İLARSLAN
Prof.Dr. A.Rüstem ASLAN
Hava Harp Okulu
Hava Harp Okulu
Hava Harp Okulu
İstanbul Teknik Üniversitesi
HUTEN Uzay Bil. ABD Bşk.
Elektr. Müh. Böl.
HUTEN Müdürü
Uzay Mühendisliği Bölümü
www.rast.org.tr/UTEB
Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği
Sayfa 12