2011-1 bahar - Türkiye Psikiyatri Derneği

Yaygın süreli bilimsel yayın | Üç ayda bir yayımlanır
Cilt 1 | Sayı 1 | BAHAR 2011
ISSN:2146-331X
Türkiye Psikiyatri Derneği
Sürekli Eğitim /
Sürekli Mesleki Gelişim Dergisi
update in psychiatry
Journal of Psychiatric Association of Turkey
for Continuing Education/ Continuing
Professional Development
Cilt 1 | Sayı 1 | Bahar 2011
BU SAYININ KONUSU:
Adli Psikiyatri
Türkiye Psikiyatri Derneği
Sürekli Eğitim / Sürekli Mesleki Gelişim Dergisi
update in psychiatry
Journal of Psychiatric Association of Turkey for Continuing Education/
Continuing Professional Development
Bahar / Spring 2011
Cilt / Volume
1
Sayı / Issue
1
Psikiyatride Güncel yılda dört kez (Mart, Haziran, Eylül ve Aralık) yayımlanan yaygın süreli bilimsel yayındır.
Four issues published annually: march, june, september, december
TPD adına Sahibi ve Sorumlu Müdürü / Published by Psychiatric Association of Turkey
Doğan Yeșilbursa
Yayın Yönetmeni / Editor in Chief
Simavi Vahip
Yardımcı Yayın Yönetmenleri / Associate Editors
Ömer Aydemir
E. Timuçin Oral
Mustafa Sercan
Danıșma Kurulu / Advisory Board
Ercan Abay, Edirne
Asena Akdemir, Hatay
Tamer Aker, Kocaeli
Gökay Aksaray, Eskișehir
Nihat Alpay, İstanbul
Latif Alpkan, İstanbul
Ahmet Ataoğlu, Bolu
Nuray Atasoy, Zonguldak
Murad Atmaca, Elazığ
Ahmet Ayer, Manisa
Salih Battal, Ankara
Mustafa Bilici, İstanbul
Lütfullah Beșiroğlu, Van
M.Emin Ceylan, İstanbul
Can Cimilli, İzmir
Behcet Coșar, Ankara
Hakan Coșkunol, İzmir
Duran Çakmak, İstanbul
Mecit Çalıșkan, İstanbul
Ali Çayköylü, Ankara
Feryal Çelikel, Tokat
Ali Rıza Çeliker, İstanbul
A. Kadir Çevik, Ankara
Ayșen Esen Danacı, Manisa
Ferhan Dereboy, Aydın
Nesrin Dilbaz, Ankara
Orhan Doğan, Sivas
Sultan Doğan, Tekirdağ
Alaaddin Duran, İstanbul
Deniz Eker, İstanbul
Hülya Ensari, Bolu
Nezih Eradamlar, İstanbul
Murat Erkıran, İstanbul
Șahap Erkoç, İstanbul
Atila Erol, Sakarya
Ertuğrul Eșel, Kayseri
Yunus Emre Evlice, Adana
Erol Göka, Ankara
Peykan Gökalp, İstanbul
Özkan Güler, Konya
Duru Gündoğar, Çanakkale
Cem İlnem, İstanbul
Dr.Taha Karaman, Antalya
Oğuz Karamustafalıoğlu, İstanbul
Rıfat Karlıdağ, Malatya
Tunay Karlıdere, Balıkesir
Mahmut Katı, Șanlıurfa
Selçuk Kırlı, Bursa
İsmet Kırpınar, Erzurum
Yüksel Kıvrak, Kars
Orhan Murat Koçak, Kırıkkale
Emel Koçer, İstanbul
Rahim Kucur, Konya
Erhan Kurt, İstanbul
Levent Mete, İzmir
Mustafa Namlı, Elazığ
Nalan K.Oğuzhanoğlu, Denizli
Özlem Orhan, Kahramanmaraș
Kültegin Ögel, İstanbul
Haluk Özbay, Ankara
Ömer Özbulut, Afyon
Ramazan Özcankaya, Isparta
Aytekin Özșahin, Ankara
Ömer Saatçioğlu, İstanbul
Osman Salıș, Samsun
Armağan Yücel Samancı, İstanbul
Haluk A Savaș, Gaziantep
Mustafa Sercan, Bolu
Aytekin Sır, Diyarbakır
Haldun Soygür, Ankara
Mehmet Zihni Sungur, İstanbul
A.Rıfat Șahin, Samsun
Defne Tamar, İstanbul
Nilgün Tașkıntuna, Ankara
Ahmet Tiryaki, Trabzon
Rașit Tükel, İstanbul
Hakan Türkçapar, Ankara
Berna Uluğ, Ankara
Kemal Yazıcı, Mersin
“Danışma Kurulu Türkiye’de psikiyatri eğitimi veren kurumların yöneticilerinden oluşan TPD Eğitim Üst Kurulu üyelerinden oluşur”
Yazıșma adresi / Corresponding address
Türkiye Psikiyatri Derneği
Tunus Cad. 59/5
Kavaklıdere, Ankara
Tel. 0312 468 74 97
www.psikiyatri.org.tr
e-posta:
[email protected]
[email protected]
ISSN 2146-331X
Grafik Tasarım ve Yayın Hizmetleri / Publishing Services
BAYT Bilimsel Araștırmalar Basın Yayın ve Tanıtım Ltd. Ști.
Ziya Gökalp Cd. 30/31, 06420 Kızılay, Ankara
Tel
: 0 312 431 3062
Faks
: 0 312 431 3602
e-posta : [email protected]
Baskı / Printing
Miki Matbaacılık Ltd. Ști.
Matbaacılar Sanayi Sitesi 560 Sk. No: 27
Yenimahalle, Ankara
Tel
: 0 312 395 2128
Faks : 0 312 395 2349
Baskı Tarihi: Nisan 2011
CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011 | I
Türkiye Psikiyatri Derneği
Sürekli Eğitim / Sürekli Mesleki Gelişim Dergisi
update in psychiatry
Journal of Psychiatric Association of Turkey for Continuing Education/
Continuing Professional Development
yazarlara bilgi
Yazıların İçerdiği Alt Bölümler ve Özellikleri
• Başlık
• Yazar(lar)
• Yazar(lar)ın kısa özgeçmişi (Her yazar için 50
kelime)
• İletişim: Yazar(lar)ın tercih ettiği iletişim adresi/eposta adresi
• Anahtar sözcükler: Index Medicus’a göre belirlenmiş en az 3 en çok 6 anahtar sözcük
• Türkçe Özet (200-250 kelime)
• İngilizce Özet (250-300 kelime)
• Yazı: Her yazı en az 8, en çok 12 sayfadan oluşur.
Yazıların belirtilen sayfa sayıları kaynaklar, tablolar ve şekiller hariç tutularak ve tek aralıkla yazılmış biçime göre verilmiştir. Yazıların 12 font büyüklüğünde ve Times New Roman fontunda kaleme alınması gerekmektedir.
• Olgu sunumu: Her yazının sonunda konu ile ilgili bir olgu sunumuna yer verilmesi beklenmektedir.
İşlenen konuyu iyi bir şekilde örnekleyen bir olgu,
tek aralıklı ve A4 boyutunda bir sayfaya sığacak şekilde yazılmalıdır. Gerçek hasta örneklerinde hasta kimliğinin anlaşılmamasını sağlayacak önlemler
özenle alınmalıdır.
• Tablolar, şekiller ve resimler: Yazılarda okumayı, anlaşılmayı ve sonuçta eğitimi kolaylaştıracak
tablo ve şekillerin her biri en sonda ayrı sayfalarda verilmeli ve metin içinde girecekleri yerler belirtilmelidir.
• Alıntı pencerelerine metinden cümle önerileri:
Her yazının içinde 5-8 alıntı penceresi oluşturulacak ve bu pencerelerde yazının içinden bazı cümleler/çok kısa paragraflar okuyucunun konuya ilgisini çekmek üzere bu pencerelerde ayrıca verilecektir. Bu nedenle yazarların bu doğrultuda yapacakları öneriler konuk yayın yönetmenleri ile yayın yönetmenlerine yardımcı olacaktır. Bu alıntı pencerelerine alınacak cümle ya da cümlelere ilişkin önerilerin yazarlar tarafından ayrı bir sayfada sunulması
beklenmektedir.
• Kaynaklar: Kaynak gösterimi ve Kaynak Künyesi Yazım Kuralları örnekleri için aşağıdaki “Kaynak
Yazım Kuralları” bölümüne bakınız.
Kaynak Yazım Kuralları
Metin içinde kaynak gösterimi
• Kaynak gösteriminde Vancouver Stili kullanılacaktır.
• Kaynaklar metin içerisinde çıkış sırasına göre numaralandırılacaktır.
• Metin içinde numaralar üstsimge niteliğinde yazılacaktır. Örnek:1.
Kaynaklar listesinde kaynak künyesi yazım
kuralları
• Kullanılan kaynakların listesi yazının bitiminde
“Kaynaklar” başlığı altında verilir.
II | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
• Kaynak künyesi yazımında Vancouver Stili kullanılır.
• Kaynaklar metin içinde çıkış sırası dikkate alınarak
numaralanır. Kaynaklar Listesinde numaralar yuvarlak parantez içinde verilir. Örnek: (1)
• Kaynak Listesinde tüm yazarların adları yer almalıdır.
• En sık kullanılan kaynak türleri olan “dergide yayımlanmış makale, kitap, editörlü kitap bölümü, yayımlanmamış tez, toplantıda sunulan bildiri ya da poster, dergide makale (elektronik), kitap (elektronik)” gibi kaynakların verilme biçimine ilişkin kurallar ve örnekler aşağıda verilmiştir. Bu örnekler dışında yer alan kaynak türlerine ilişkin yazım kuralları için Vancouver Yazım Stilinin daha ayrıntılı yer aldığı kaynaklara başvurulabilir.
Dergide makale (basılmıș)
- Yazar(lar).
- Dergide basılmış makalenin adı.
- Derginin adı (italik)
- Yayın yılı;
- Cilt numarası (Sayı):
- Makalenin sayfa numaraları.
Örnek: Oral ET, Vahip S. Bipolar depression: an
overview. IDrugs 2004; 7(9): 846-50.
Kitap
- Yazar(lar).
- Kitap adı (italik yazılmalıdır).
- Seri başlığı ve numarası (eğer bir serinin parçası ise)
- Kaçıncı baskı olduğu (eğer ilk baskı değilse).
- Yayımlandığı/basıldığı yer (eğer birden fazla yer varsa ilk belirtilen yer adını kullanın)
- Yayıncı;
- Yayın yılı.
Örnek: Goodwin FK, Jamison KR. Manic-Depressive
Illness: Bipolar Disorders and Recurrent Depression. İkinci
Baskı. New York: Oxford University Press; 2007.
Editörlü kitapta bölüm
- Bölüm yazar(lar)ı.
- Bölüm başlığı.
- Editör (isimden sonra daima (ed.) yazınız)
- Kitap adı (italik).
- Seri adı/başlığı ve sayısı (eğer bir serinin parçası ise)
- Kaçıncı baskı olduğu.
- Yayın yeri:
- Yayıncı;
- Yayın yılı.
- Sayfa numaraları.
Örnek: Jefferson JW, Greist JH. Lithium. Sadock
BJ, Sadock VA (eds.) Kaplan & Sadock’s Comprehensive
Textbook of Psychiatry’de. 7. Baskı. Philadelphia, PA:
Lippincott Williams & Wilkins; 2000. 2377-90.
Yayımlanmamıș tez
- Yazar.
- Tez adı (italik yazılmalıdır)
- (Uzmanlık Tezi) ibaresi.
- Kişinin uzmanlık eğitimi aldığı kurum adı.
- Tez kabul yılı.
Örnek: Sercan M. Depresif Bozukluklarda Bedensel Belirtilerin Önemi. (Yayımlanmamış uzmanlık tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı; 1987.
Toplantıda sunulan bildiri ya da poster
- Yazar(lar).
- Bildiri adı.
- Kongre adı (italik yazılmalıdır)
- Kongre tarihi,
- Kongrenin yapıldığı yer.
Örnek: Sercan M, Ger C, Oncu F, Bilici R, Ural C. Immigration and Violence by Mentally Disordered Offenders. World Psychiatric Association International Congress, July 12 -16 2006, İstanbul.
Çevrimiçi kaynak gösterimi
Dergide Makale (Elektronik): Çevrimiçi makale,
basılı olan ile aynı ise basılı olan kaynak gösterilmelidir. Farklılık varsa çevrimiçi olan kullanılır. Eğer dergi
makalesinin bir DOI (digital object identifier) numarası varsa URL adresi yerine onu kullanınız. DOI makalenin çevrimiçi her zaman bulunmasını sağlayan ve
yayıncı tarafından sağlanan geçici bir ayırt edici kimlik bilgisidir.
- Yazar(lar).
- Dergide basılmış makalenin adı.
- Derginin adı (italik)
- [Çevrimiçi]
- Yayın yılı:
- Cilt numarası:
- (Sayı)
- Makalenin sayfa numaraları.
- Ulaşılabileceği adres: URL ya da DOI
- [Erişim tarihi]
Örnekler:
(1) Arrami M, Garner H. A tale of two citation. Nature (Online)2008:451(7177):397-399. Ulaşılabileceği adres: http://www.nature.com/nature/journal/v451/
n7177/full/451397a.html [Erişim tarihi 20 Ocak
2008].
(2) Wang F, Maidment G, Missenden J, Tozer R. The
novel use of phase change materials in refrigeration plant. Part1: Experimental investigations. Applied
Thermal Engineering. [Çevrimiçi] 2007;27(17-18): 28932901. Ulaşılabileceği adres: doi:10.1016/j.appltheremaleng.2005.06.011. [Erişim tarihi 14 Temmuz 2008].
Kitap (elektronik)
- Yazar(lar)/Editör (editör ise isimden sonra (ed.) yazınız)
- Başlık (italik olmalıdır)
- Seri adı/başlığı ve sayısı (eğer bir serinin parçası ise)
- Kaçıncı baskı olduğu (eğer birinci baskı değilse)
[e-kitap]
- Yayımlandığı/basıldığı yer (eğer birden fazla yer varsa ilk belirtilen yer adını kullanın)
- Yayıncı
- Yayın yılı
- Ulaşılabileceği adres: URL
- [erişim tarihi]
Örnek: Simons NE, Menzies B, Matthews M. A
Short Course in Soil and Rock Slope Engineering.
A Short Course in Soil and Rock Slope Engineering.
[Çevrimiçi] London: Thomas Telford Publishing;
2001. Edinilebileceği adres: http://www.myilibrary.
com?ID=93941 [Erişim 18 temmuz 2008].
Türkiye Psikiyatri Derneği
Sürekli Eğitim / Sürekli Mesleki Gelişim Dergisi
update in psychiatry
Journal of Psychiatric Association of Turkey for Continuing Education/
Continuing Professional Development
sunuș
Bahar 2011
Türkiye Psikiyatri Derneği 1995 yılında “bilim, etik ve dayanışma” temel ilkeleri ile kurulmuştu.
Başlangıçta kurumsallaşmanın ilk adımları olarak bu ilkeler doğrultusunda işleyişi belirleyen
dernek yazılı metinleri (yönetmelik ve yönergeler) oluşturuldu. Üyelerimizle dayanışma ve meslek
alanındaki uygulamaların etik ilkelerimiz doğrultusunda sürdürülmesine ilişkin çalışmalara ek
olarak, uluslararası meslek kuruluşlarıyla işbirliği sağlandı. TPD Yeterlik Kurulu’nun mesleki
donanıma ilişkin temel standartların belirlenmesi çalışmalarının yanısıra, bilimsel alandaki
etkinlikler, kongreler ve bilimsel çalışma birimlerimizin ürünleri olan temel psikiyatri metinlerini
oluşturan kitapların üyelerimize ulaştırılması çabaları ile sürdü. Bu aşamalardan sonra sıra
mezuniyet sonrası eğitime yönelik çalışmalara geldi ve Psikiyatride Güncel dergisinin çalışmaları
başladı. Uzun soluklu bir sürecin ürünü olan derginin hazırlanması konusunda emeklerini
esirgemeyen yayın yönetmenlerimize ve emeği geçen tüm yazarlarımıza Türkiye Psikiyatri Derneği
üyeleri adına teşekkür ediyorum.
Üretken çalışmaların ve katkılarınızın sürmesi dileğiyle,
Doğan Yeşilbursa
TPD Genel Başkanı
CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011 | III
Türkiye Psikiyatri Derneği
Sürekli Eğitim / Sürekli Mesleki Gelişim Dergisi
update in psychiatry
Journal of Psychiatric Association of Turkey for Continuing Education/
Continuing Professional Development
çıkarken
Bahar 2011
Değerli Meslektaşlarım,
Türkiye Psikiyatri Derneği ağırlıklı olarak uzmanlık sonrası sürekli eğitim ve sürekli
mesleki gelişimi hedefleyen bir süreli yayını başlatıyor. Önemli ve gereksinim
duyulan konularda, güncel ve bilimsel bilgi ve gelişmeleri, araştırma ve kanıtların
yeterli olmadığı alanlarda da uzman deneyimlerini derlemek ve aktarmak üzere
yola çıkıyoruz. Güncel bilgi ve gelişmelerin yerel özellikleri de dikkate alan bir
içerikle psikiyatri çalışanlarına hızla ulaşmasının, hizmet alan hastalarımıza yönelik
uygulamaların kalitesini yükseltmede de katkısı olacağına inanıyoruz.
Türkiye Psikiyatri Derneği’nin bilimsel içerikli ilk süreli yayını olan dergimize
Psikiyatride Güncel adını verdik. Psikiyatride Güncel yılda dört sayı yayınlanacak ve her
sayısı bütünlüklü bir konuya ayrılacaktır. Konuların belirlenmesinde ilk sayılar için
yaptığımız anketlerden yararlandık. Bu noktadan sonra daha yaygın geribildirimler
toplayarak yürümeyi planlıyoruz. Bu nedenle Psikiyatride Güncel Danışma Kurulu’nu
Türkiye’de uzmanlık eğitimi veren tüm kurumların yöneticilerinden oluşan TPD
Eğitim Üst Kurulu’nun destek vermeyi kabul eden üyelerinden oluşturduk. TPD
Yeterlilik Kurulu’nun biriken deneyimlerinden de yararlanacağız. Elbette ki en önemli
yönlendiricimiz tüm TPD üyelerinden gelecek geribildirimler olacaktır.
Psikiyatride Güncel’in TPD’nin yürüttüğü sürekli mesleki eğitim ve sürekli mesleki
gelişim (STE/SMG) çalışmalarının bir tür lokomotifi olmasını hedefliyoruz. Bu
nedenle sadece okunacak bir dergi olmanın ötesine geçecek çalışmalar planlıyoruz.
Örneğin, yılın ilk iki sayısını TPD Yıllık Toplantısı-Bahar Sempozyumunda, diğer
iki sayısını da Ulusal Kongrede etkileşimli toplantılarla kısaltılmış şekilde sunmayı
ve tartışmayı planlıyoruz. Böylece ek bir eğitim etkinliğine daha kavuşacağımıza
inanıyoruz. Öte yandan Psikiyatride Güncel dergisini TPD’nin ilk çevrimiçi ulaşılabilen
ve kredilendirmeye olanak veren STE/SMG etkinliği aracı olarak kullanmak üzere de
çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
İlk sayılarda yapabileceğimiz hatalar için şimdiden özür diler ve hatalarımızdan
öğrenmek üzere geribildirimlerinizi önemsediğimizi ve beklediğimizi belirtmek isteriz.
Mesleğimize saygımızı zorlayan bugünlerde bizlere istek ve direnç katması ve
birleştirici olması umuduyla...
Simavi Vahip
Yayın Yönetmeni
IV | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
Türkiye Psikiyatri Derneği
Sürekli Eğitim / Sürekli Mesleki Gelişim Dergisi
update in psychiatry
Journal of Psychiatric Association of Turkey for Continuing Education/
Continuing Professional Development
önsöz
Bahar 2011
Sayın Meslektaşlarım,
Türkiye Psikiyatri Derneği’nin, mezuniyet sonrası eğitim işlevi görecek Psikiyatride Güncel’in ilk
sayısının adli psikiyatri konularını içermesi ve ilk konuk yayın yönetmeni olma onuruna ulaşmış
olmaktan dolayı mutluluk duyuyorum.
Öncelikle dergimizin planlandığı gibi düzenli yayınlanmasını, makalelerin bilgilerimizi
güncelleyecek, meslekteki uygulamalarımızı geliştirerek hastalarımıza daha yararlı olmamızı
sağlayacak, mesleğimizin saygınlığını arttıracak donanıma ulaşmamıza katkı verecek düzey ve
içerikte olmasını diliyorum.
Bu sayının oluşturulması aşamasında, ceza sorumluluğu, fiil ve hukuk ehliyeti, çocukların ayırt
etme yetenekleri gibi adli psikiyatrinin temel başlıkları olan konulara sıkça ve ayrıntılı olarak yazılı
ve sözlü sunum ve tartışmalarda yer almaları nedeniyle yer verilmemesi yeğlendi. Bunun yerine;
2005 yılından beri hekimler için tedirginlik verici ve tehdit edici bir düzenleme olan TCK 280.
maddesinin gerçekten ne denli hekimlere karşı işletildiği ve konu hakkında hukukçuların yorumu,
adli psikiyatrinin iki paydaşı olan hekimlerle hukukçuların iletişimlerini geliştirmelerinde dilin
kullanımı ile travmatik beyin hastalığının adli psikiyatrik değerlendirmesi başlıkları altında teorik
tartışmalarla pratik bilgileri aktaracak üç konu seçildi. Yanı sıra psikiyatri uzmanlarının özellikle
yalnız başlarına kamu hizmeti verdikleri kurumlarda karşı karşıya kaldıklarında zorlanabildikleri
gözlenen alanlarda kolaylaştırıcı olması amacıyla beş yazı planlandı: Denetimli serbestlik
uygulamaları, özürlü raporları için ölçütler, silah ve sürücü belgesi için psikiyatrik değerlendirme
ilkeleri, SGK ile yazışmalar ve cinsel saldırıya uğrayan kadın ve çocuklarımız için yapabileceğimiz
her şey. Her bir başlığın ayrı bir önem ve değer taşıdığına inanıyorum. Her bir meslektaşımın
merak ettiği veya öncelikli olarak okumak istediği makale farklı olacaktır ama ben bu sayının çoğu
meslektaşımız tarafından sıkça bir başvuru kitapçığı gibi de kullanılacağını sanıyor ve umuyorum.
Psikiyatride Güncel’in ilk sayısını adli psikiyatriye ayıran dergi yayın yönetmeni ve yardımcılarına,
bu sayının konuk yayın yönetmenliğini üstlenmemi öneren ve özendiren TPD Adli Psikiyatri
BÇB üyelerine, özellikle okuyacağınız yazılara özenle emek veren yazarlara borçluluk duyuyorum,
sağolsunlar.
Bilgiye ulaşmanın her geçen gün kolaylaşmasına karşın dergideki her bir yazının psikiyatrların
gereksinim ve meraklarına yönelik özgün makaleler olduğunu vurgulayıp okura yararlı olmasını
dileyerek bitiriyorum.
Hüseyin Soysal
Konuk Yayın Yönetmeni
CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011 | V
Türkiye Psikiyatri Derneği
Sürekli Eğitim / Sürekli Mesleki Gelişim Dergisi
update in psychiatry
Journal of Psychiatric Association of Turkey for Continuing Education/
Continuing Professional Development
içindekiler
Bahar 2011
Sunuş
iii
Doğan Yeşilbursa
Çıkarken
iv
Simavi Vahip
Önsöz
v
Hüseyin Soysal
„ Adli psikiyatri: İki dil arasında çeviri
1
Mustafa Sercan
„ Ceza yasasının 280. Maddesi: Etik çelişkiler, diğer ülkelerde durum ve
ülkemizdeki uygulamalar
13
Hüseyin Soysal, Reşat Uğur Soysal
„ Evde bakım ücretinden yararlanacak psikiyatrik olgulara ilişkin
değerlendirme sorunları
20
Ayşe Solmaz Türkcan, Ahmet Türkcan
„ Yasa dışı madde kullananlarda denetimli serbestlik: Psikiyatrik izleme süreci
26
Cüneyt Evren
„ Kadına yönelik şiddet: Psikiyatrik, hukuki ve sosyal yaklaşım
40
B. Rahşan Erim, Fatih Öncü
„ Psikiyatrik olarak sağlam dediklerimiz: Sürücüler, silah bulunduranlar ve
özel güvenlik elemanlarının psikiyatrik incelemelerinde ilkeler
52
Mehmet Yumru
„ Adli psikiyatride travmatik beyin hasarının değerlendirilmesi
57
Müjgan Özen, Doğan Yeşilbursa
„ Sosyal Güvenlik Kurumu ve ruh hekimi: İstirahat, malulen emeklilik ve
ilaç raporları
63
Fatih Öncü, O. Haluk Arslan
CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011 | VII
Adli psikiyatri: İki dil arasında çeviri
Mustafa Sercan
Özgeçmiș: İ.Ü. Cerrahpașa Tıp Fakültesi’ni 1981’de bitirdi. Psikiyatri uzmanlık eğitimini İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi’nde
1987’de tamamladı. 1989 – 2007 arasında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde çalıștı, 1991’de
doçent, 1993’de șef yardımcısı oldu. 2008’de profesör unvanını aldı. Ruhsal Hastalıklar (Nevzat Yüksel) 3.
Baskısı’na Adli Psikiyatri, Psikiyatri ve Etik bölümlerini yazdı (2006). TPD Adli Psikiyatri Uygulama Kılavuzu’nun
yayın yönetmenliğini ve bazı bölümlerin yazarlığını yaptı (2007). Çalıșma alanları adli psikiyatri, etik, ruhsal
travma, depresyon ve bedenselleștirmedir. 2007’den bu yana Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi
Psikiyatri Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi görevini sürdürmektedir.
İletișim:
e-posta:
Abant İzzet Baysal Ü. Tıp Fak. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Bolu.
[email protected]
ÖZET
Ülkemizde adli psikiyatri uzmanı olmadığından bütün psikiyatri uzmanlarının aynı zamanda adli psikiyatri raporu yazmakla görevlendirilme olasılığını göz ardı etmemek gerekir. Bu nedenle psikofarmakoloji ve diğer tüm klinik bilgiler gibi adli psikiyatri bilgisinin
de dağarcığımıza eklenmesi zorunlu. Hukukla ruh hekimliği bilgisinin bir ortak çalışma alanı olarak adli psikiyatri; önemi gittikçe artan
bir çalışma alanımız. Bu resmi görevi üstlendiğimizde hukukun ne istediğini ve psikiyatri bilgisinin bu işlevi gerçekleştirirken nasıl
uyarlanacağını bilmemiz gerekiyor. Yargılama sürecinde ruh hekimi değerlendirilecek bir kanıtın saptanması ile görevlidir. Adli psikiyatrik rapor düzenlemede hangi hastalığa ne tür bir rapor düzenleneceği sorusu doğru değildir. Ruh hekiminin görevi değerlendirilen
kişinin suçlu olup olmadığı değil, yargılamaya konu olan psikiyatrik durumun var olup olmadığıdır. Adli psikiyatrik raporun dili gündelik dil olmalıdır. Ruh hekimlerinin yazacağı doğru ve güvenilir raporların Adli Tıp Kurumu’nun raporlarının daha güvenilir olduğu
yönündeki yanlış kanıyı da düzelteceği bir gerçektir. Adli psikiyatrik değerlendirme ile kanıt oluşturma süreci dört aşamadan oluşur:
Hukuk dilinin psikiyatri diline çevrilmesi, psikiyatrik değerlendirme, psikiyatrik sonucun hukuk diline çevrilmesi (adli psikiyatrik
rapor), yargıcın psikiyatri bilgisiyle yazılıp, hukuk diline çevrilmiş metni anlaması. Yazıda iki örnek (ceza sorumluluğu ve cinsel suç
mağdurlarının değerlendirilmesi) üzerinden iki bilim alanının dilleri arasındaki çeviri işlemi açıklanmıştır. Adli psikiyatrik rapor düzenlemede de “hastalık yok, hasta var” geçerlidir, kişiye ve duruma göre rapor düzenlenmesi gerekir. Adli psikiyatrik raporların duyarlı bir
inceleme ve incelikli bir yazımla düzenlenmesi gerekir. Tanı, hukuki sorunun yanıtı bütün gerekçeleri ile raporda yer almalıdır.
Anahtar sözcükler: Adli psikiyatri, olgu değerlendirme, rapor düzenleme
ABSTRACT
Forensic psychiatry: translation between two languages
We must regard that all of psychiatrists may be assigned to write a forensic psychiatric report due to lack of forensic psychiatrist. It is a
necessity to add knowledge of forensic psychiatry to curriculum beside psychopharmacology and the other clinical information. Forensic
psychiatry as mutual study area of justice and psychiatry is also our practice field. When we are taken on this formal task, we must know
what justice demands from us and how we adapt the psychiatric knowledge to this function. Mental health specialist is charged with
to determine the proof for court. It is not a correct question, what kind report is prepared for which disorder in forensic psychiatry.
Psychiatrist’s task is not to detect whether the referred person is guilty or not. In contrast, it is whether does exist or not the psychiatric
condition is the subject of judgment. The wording of the reports has to be not terminologically but must be in daily tongue. It is a truth
that correct and reliable reports written by psychiatrists will ameliorate the myth about reports of Institution of Forensic Medicine are
more reliable. The process of determining the proof by forensic psychiatric evaluation consists of four stages: Translation the notion
of law to psychiatric notion, psychiatric evaluation, translation the psychiatric result to notion of law (forensic psychiatric report) and
understanding of judge the report text. In the paper, it has explained the translation procedure between the notions of two science area
on two examples (criminal responsibility and evaluation of victims of sexual assaults). The motto of “patient exists, not disease” is valid
in forensic psychiatry; it is a must to prepare specifically the report according to person and condition. Report must be prepared after a
sensitive investigation and with refined spelling. Diagnosis and answer of judicial question must get involved in the report.
Key words: forensic psychiatry, case evaluation, report editing
1 | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
Ceza yasasının 280. Maddesi:
Etik çelișkiler, diğer ülkelerde durum ve
ülkemizdeki uygulamalar
Hüseyin Soysal, Reșat Uğur Soysal
Özgeçmiș: Hüseyin Soysal
İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi’nden 1984 yılında mezun oldu. 1990’da Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları
Eğitim ve Araștırma Hastanesi’nde psikiyatri uzmanlık eğitimini tamamladı. Adli Psikiyatri Eğitim ve Araștırma
Birimi’nde 1992 - 2007 arasında çalıștı. Adli Psikiyatri El Kitabı’nın (2005) yanı sıra 4 kitabın adli psikiyatri
bölümlerini yazdı ve konuyla ilgili çok sayıda yayını mevcut. Halen serbest hekim olarak çalıșıyor.
Reșat Uğur Soysal
İ.Ü. Hukuk Fakültesi’nden 1985 yılında mezun oldu. Yurdun çeșitli yerlerinde savcı olarak görev yaparak ceza
hukuku konusunda deneyim ve birikim sahibi oldu. Halen İstanbul cumhuriyet savcısı olarak görev yapıyor
İletișim:
e-posta:
Hüseyin Soysal: Șükrançiftliği Sok. 41/2 34147 Bakırköy, İstanbul
Reșat Uğur Soysal İstanbul Adliyesi 34122 Sultanahmet, İstanbul
[email protected], [email protected]
ÖZET
Hekim ve diğer sağlık çalışanlarının, mesleklerini yaparken bir suç belirtisine rastladıklarında yetkili makamlara bildirmemeleri halinde ceza
almalarına ilişkin maddenin, aradan geçen beş yıl içinde çok yaygın davaların açılmasına neden olmadığı, ancak tıp etiği ve demokratik ülkelerdeki ilke ve kurallarla çelişkili bir düzenleme olduğu anlaşılmaktadır. Suçların aydınlatılmasındaki kamu yararı tartışılmaz. Ancak suçun aydınlatılmasına ilişkin kamu yararı, kovuşturulma korkusu ile hekime başvurmayan kişilerin yaşama hakkından daha ağırlıklı değildir.
TCK’nın 280. maddesi, ayrıca ihbar yükümlülüğünün “hangi anda” yerine getirileceği konusunda bir açıklık içermemektedir. Evrensel etik
ilkeler; cinayet, ensest, tecavüz ve çocuk istismarının bildirilmesi yönündedir. Etik olarak bildirilmesi benimsenmeyen suç belirtilerinde kayıtların sonradan hekimin suçlanmayacağı şekilde genel ifadeler içerecek şekilde tutulması önerilmektedir. Ancak etik ilkeler gereği hekimin
bildirimde bulunmadığı durumlarda, etik kodlara uygun davranmış olması adli süreçlerde hekimi korumaya yetmeyebilir. Yasal düzenlemenin ardından geçen beş yılda yapılan değerlendirme ve tartışmalarda, maddenin kapsamının çok geniş, sınırlarının belirsiz olduğu ortak görüşü oluşmuştur. Buna karşın kaygı duyulduğu kadar fazla dava açılmaması, savcıların öncelikle doğal nedenlerle olmadığı şüphesi uyanan
ölümlerde polis veya savcılığa bildirilmeden defin ruhsatı düzenlenmesi ile küçüklerin hamileliği durumundaki doğum ve diğer tıbbi müdahalelere önem verdiklerini göstermektedir. Etik ilkelerle çelişen, gizlilik ilkesini yok sayan unsurları giderecek yasal bir düzenleme yapılmasına gereksinim olduğu, bu yapılıncaya kadar hekim ve diğer sağlık çalışanlarının daha sonra adli kurumlara yansıma olasılığı yüksek olan durumlarda polise veya savcılığa bildirim konusunda özenli davranmaları önerilir.
Anahtar sözcükler: bildirim yükümlülüğü, ceza yasası, etik.
ABSTRACT
280. clause of Turkish Penal Code: ethical conflicts, practices in Turkey and in the other countries.
Although the The Penal Code that compels physicians and other healthcare professionals to report any findings suggestive of crime that they
detect while executing their profession, and punishing those that do not report have not resulted in a very large number of law suits, it still seems
like a regulation incompatible with medical ethics, and the principles and regulations of democratic countries. The public benefit that is gained
by bringing a crime to light is beyond argument. On the other hand, the public benefit gained by bringing a crime to light is not more important
than the right to live of a person that cannot see the doctor for a fear of prosecution. Then 280. clause of Turkish Penal Code (TCK) is not clear
about the “time point” at which there the responsibility of reporting is mandatory. The universal ethical principles are in favor for reporting
homicide, incest and rape and also child abuse. Findings suggestive of crimes which are ethically not considered mandatory to report
should advisedly be recorded in as generalized sentences as possible, which do not permit prosecution of the physician. But, in cases where
the physician does not report his findings to the authorities with ethical concerns, the ethical codes may not prevent the physician in
legal proceedings. In the assessments and discussions that were done in the 5 years after this legal regulation came into effect, a consensus
was reached that the extent of the act is too large and its limits too obscure. On the other hand, the absence of the anticipated large number
of law suits suggests that in fact prosecuting attorneys pay special attention to death certificates given outside the information of the police
or prosecuting attorneys, to deaths in which there is a suspicion of not being due to natural causes, and to births given by minors and other
suspicious medical interventions. It is believed that a legal adjustment in regulations is needed to get rid of elements conflicting with ethical
principles, and ignore the principle of confidentiality, and advised that physicians and other healthcare professionals to act with caution in
reporting to the police and prosecution in situations where there is a high probability of transference to judicial institutions in the future.
Key words: obligatory reporting, penal code, ethics.
13 | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
Evde bakım ücretinden yararlanacak
psikiyatrik olgulara ilișkin
değerlendirme sorunları
Ayșe Solmaz Türkcan, Ahmet Türkcan
Özgeçmiș: Ayșe Solmaz Türkcan
1986 İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Mezunu. 1991’de psikiyatri uzmanı, 1997’de psikiyatri doçenti oldu.
1991-2005 arasında Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araștırma Hastanesi Adli Psikiyatri
Birimi’nde çalıștı. 2005-2010 yılları arasında aynı hastanenin Psikotik Bozukluklar Birimi Koordinatörlüğünü
yürüttü. Halen serbest hekim olarak çalıșmaktadır. Adli psikiyatri, etik ve șizofreni bașlıca çalıșma alanlarıdır.
Ahmet Türkcan
1987’de Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdi. 1992’de psikiyatri uzmanı, 1998’de Klinik Șef Yardımcısı oldu.
Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araștırma Hastanesi AMATEM, Genel Psikiyatri birimlerinde
çalıștı. Halen aynı hastanenin Ergen-Genç Erișkin Psikiyatrisi biriminde çalıșmaktadır. 1998 yılından bu yana
genel psikiyatri ve adli psikiyatri sağlık kurullarında görev yapmaktadır.
İletișim:
e-posta:
Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araștırma Hastanesi, İstanbul
[email protected]
ÖZET
2006 yılında yayınlanan 26230 sayılı Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik, ağır özürlü tanımını yapmaktadır. Bu olguların klinik değerlendirmesinde en önemli tartışma, psikiyatrik olarak % 80
fonksiyon kaybı belirlenmiş bir olgunun aynı zamanda yönetmeliğin tanımladığı şekliyle ağır özürlü olup olmadığıdır. Klinisyenlerin
bir bölümü, bu soruya evet yanıtı verirken bir bölümü ise hayır yanıtı vermektedir. Bu nedenle halen Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde evde bakım hizmetinden yararlanması için değerlendirilen
psikotik ve mental retardasyonlu hastalar için kurum içinde standart bir değerlendirme sağlamak amacıyla kendine bakım değerlendirme ölçekleri geliştirilmiştir.
Bu yazıda konuyla ilgili farklı görüşler tartışılmakta ve söz konusu değerlendirme ölçekleri hakkında bilgi verilmektedir.
Anahtar sözcükler: ağır özürlü, sağlık kurulu raporu, evde bakım ücreti
ABSTRACT
Evaluation problems concerning the psychiatric cases who will benefit from residential care payments
The Regulation On Disabled People published in 2006 defines the concept of “severely disabled”. The main source controversy about
“severity decision” is the question of whether or not a case that was found to have 80% psychiatric functional loss remains severely
disabled according to this definition. While some clinicians choose to agree and some of them reject the correctness of this definition.
This is why a special standardized self-care evaluation scale was developed for the patients with mental retardation and psychosis
who are being evaluated for the residential care service in Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Training and Research Hospital for
Psychiatric and Neurological Diseases.
In this report different points of view on this subject are discussed and information about the aforementioned evaluation scales are
presented.
Key words: severely disabled, medical report, residential care payment
20 | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
Yasa dıșı madde kullananlarda denetimli
serbestlik: Psikiyatrik izleme süreci
Cüneyt Evren
Özgeçmiș: İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi’ni 1991’de bitirdi. Psikiyatri uzmanlık eğitimini Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir
Hastalıkları Eğitim ve Araștırma Hastanesi’nde 1996’de tamamladı. Aynı yıl Alkol Madde Araștırma, Tedavi ve
Eğitim Merkezi’nde (AMATEM) bașasistan olarak çalıșmaya bașladı, 2006 yılında ise doçent oldu. Denetimli
Serbestlik uygulamasının bașladığı 2006 yılından beri AMATEM’de süreçle ilgili yürütücü ve idareci konumunda
oldu. Yurt içi ve yurt dıșı hakemli dergilerde 100’ün üstünde bilimsel yayını, üç kitabı ve biri yurtdıșı olmak
üzere 4 kitap bölümü bulunmaktadır. Halen Alkol Madde Bağımlılığı Çalıșma Birimi üyesidir ve ayrıca Düșünen
Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi Editörlüğünü yürütmektedir.
İletișim:
e-posta:
Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araștırma Hastanesi, Alkol Madde Araștırma,
Tedavi ve Eğitim Merkezi (AMATEM), İstanbul,
[email protected]
ÖZET
Dünyada bir çok ülkede örnekleri bulunan denetimli serbestlik sistemi ülkemizde de 2006’dan beri yürütülmektedir. Sistemin oluşturulma safhasında konunun tedavi tedbiri kısmıyla ilgilenecek olan kişilerin fikrinin alınmaması, teorikte ideal görünen sistemin pratikte özellikle bağımlılık merkezleri olmak üzere sağlık kurumlarında sıkıntılar yaşanmasına neden olmuştur. Bu yazıda ülkemizde konu
ile ilgili yapılan çalışmalar ve ilgili yasa maddeleri değerlendirilirken konuyla ilgili kurumlarla yapılan yazışmalar gözden geçirilmiştir.
Anahtar sözcükler: denetimli serbestlik, psikiyatri, yasadışı madde kullanımı
ABSTRACT
The probation system for illegal drug user: psychiatric follow up process
The probation system, which has examples in many countries around the world, is been carried out in our country since 2006. Because
of not taking opinions of people that will deal with the issue of treatment, during the render phase of the system, while the system is
ideal in theory, in practice, particularly for addiction treatment centers, led to difficulties in health institutions. In this paper studies
that conducted in our country on this subject, the items of relevant law and the correspondence with the relevant institutions were
reviewed.
Key words: probation, psychiatry, illegal drug use
26 | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
Kadına yönelik șiddet: Psikiyatrik,
hukuki ve sosyal yaklașım
B. Rahșan Erim, Fatih Öncü
Özgeçmiș:
B. Rahșan Erim
2000 yılında İ.Ü. Cerrahpașa Tıp Fakültesi’ni bitirdi. 2008 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları
Hastanesi’nde psikiyatri uzmanlık eğitimini tamamladı. 2008-2010 yılları arasında Nevșehir İ. Șevki
Atasagun Devlet Hastanesi’nde mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamladıktan sonra halen Balıkesir Devlet
Hastanesi’nde psikiyatri uzmanı olarak görev yapmaktadır. TPD Adli Psikiyatri Bilimsel Çalıșma Birimi üyesidir.
Fatih Öncü
1994’te İ.Ü. Cerrahpașa Tıp Fakültesi’ni bitirdi. 1997-2002 yılları arasında uzmanlık eğitimi aldığı Bakırköy
Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nin Adli Psikiyatri Birimi’nde psikiyatri uzmanı olarak çalıșmaktadır.
Adli psikiyatri, psikotik bozukluklar, alkol-madde bağımlılığı ile ilgili yayınları bulunmaktadır. TPD Adli Psikiyatri
Uygulama Kılavuzu’nun bazı bölümlerinin yazarlığını yapmıștır (2007). TPD Adli Psikiyatri Bilimsel Çalıșma
Birimi ve Psikiyatrik Hizmetleri Ücretlendirme Görev Grubu Koordinatörlüğü görevini sürdürmektedir.
İletișim:
e-posta:
Erim Balıkesir Devlet Hastanesi, Balıkesir. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları
Hastanesi, Adli Psikiyatri Birimi, İstanbul
[email protected] / [email protected]
ÖZET
Kadına yönelik şiddet temel insan hakları ve özgürlüklerin ihlali olup, kadın ve erkek arasında eşit olmayan güç ilişkilerinin sonucu ortaya çıkan toplumsal bir sorun ve önemli bir halk sağlığı problemidir. Şiddete bağlı olarak kadınlarda önemli oranda ruhsal bozukluk ortaya çıkmakta ve ilk başvuru ruh sağlığı çalışanlarına olabilmektedir. Kadına yönelik şiddet çok sayıda kurum, kuruluş ve disiplini yakından ilgilendirmektedir. Bu yazıda kadına yönelik şiddetle mücadelede psikiyatrik, hukuki ve sosyal hizmet alanı ele alınarak mevzuat, yapılanma ve kurumlar arası ilişkiler gözden geçirilmiştir.
Anahtar sözcükler: kadın, şiddet, psikiyatri, hukuk, sosyal destek
ABSTRACT
Violence against women: psychiatric, legal and social approach
Violence against women is a violation of basic human rights and freedom. On the other hand it is both a social problem and a major
public health problem which result from unequal power relations between women and men. A wide range of mental health problems
can be result of violence against women, and the first application can be to the mental health professionals. Violence against women is
closely related with lots of organizations, institutions and disciplines. In this article, psychiatric, legal and social service area are discussed
to struggle of violence against women, and legislation, structuring of institutions and the relationships among these organizations are
reviewed.
Key words: women, violence, psychiatry, law, social support
40 | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
Psikiyatrik olarak sağlam dediklerimiz:
Sürücüler, silah bulunduranlar ve
özel güvenlik elemanlarının psikiyatrik
incelemelerinde ilkeler
Mehmet Yumru
Özgeçmiș: 1999’da Anadolu Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdi. Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD’da
uzmanlık eğitimini tamamlayarak psikiyatri uzmanı oldu. Halen Antalya’da özel bir sağlık kurulușunda
çalıșmaktadır. Bilimsel anlamda 24’ü yabancı, 13’ü yerli dergilerde yayınlanmıș toplam 37 yayımlanmıș eseri,
49 sözel ve yazılı bildirisi ve psikiyatri alanında 5 ulusal ve uluslararası araștırma ödülü bulunmaktadır.
İletișim: Terapi Tıp Merkezi Bahçelievler Mh. Hızırreis Cd. Tugay Ap. No:7/1 Antalya
e-posta:
[email protected]
ÖZET
Psikiyatrik olarak sağlam raporu verdiğimiz sürücüler, silah ruhsatı alanlar ve güvenlik elemanlarının takip süreleri ve yeniden değerlendirilmeleri ile ilgili yeterli düzenleme kanun ve yönetmeliklerde yer almamaktadır. Bu yazıda bu alanlarda ülkemizde yürürlükte olan yasal mevzuat, eksiklikler ve öneriler yer alacaktır.
Anahtar sözcükler: sürücü belgesi, özel güvenlik elemanı, silah ruhsatı.
ABSTRACT
Principles of psychiatric evaluation for licensing of drivers, gun carriers or private security guards.
There aren’t adequate arrangements in law and regulations related with the reevaluation and following duration of security guards, people
with gun licence and drivers to whom we gave psychiatric health certificate. This article will consist of legislation in our country, its
deficiencies and suggestions about it.
Key words: driving licence, private security personnel, gun licence.
52 | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
Adli psikiyatride travmatik beyin hasarının
değerlendirilmesi
Müjgan Özen, Doğan Yeșilbursa
Özgeçmiș: Müjgan Özen
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni 2001 yılında bitirdi. 2002 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları
Hastanesi’nde uzmanlık eğitimine bașladı, 2007 yılında psikiyatri uzmanı oldu. Akademik çalıșmaları genelde
șizofreni - psikotik bozukluklar, adli psikiyatri ve psikanalitik terapiler üzerine yoğunlașmıștır. Halen SamsunTerme Devlet Hastanesi’nde çalıșmaktadır.
Doğan Yeșilbursa
İ.Ü. Cerrahpașa Tıp Fakültesi’ni 1984 yılında bitirdi. 1986 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde
uzmanlık eğitimine bașladı, 1990 yılında psikiyatri uzmanı, 1998 yılında klinik șef yardımcısı oldu, aynı yıl
psikiyatri doçenti unvanını aldı. TPD Adli Psikiyatri Uygulama Kılavuzu (2007) “Yargılama Süreçlerinde
Bilirkișilik ve Adli Psikiyatrik Değerlendirme” bölümünü yazdı. Ayrıca Psikiyatri Temel Kitabı (ed. E. Köroğlu, C.
Güleç, 2007) ve İÜTF Psikiyatri (2009) kitabının “Adli Psikiyatri” bölümlerinin yazarlarındandır. Çalıșma alanları
genelde șizofreni - psikotik bozukluklar ve adli psikiyatridir. 2009’dan bu yana serbest çalıșmaktadır.
İletișim:
e-posta:
Terme Devlet Hastanesi - Samsun / Nișantașı Ihlamur Yolu 35/9 Topağacı Șișli-İstanbul.
[email protected] / [email protected]
ÖZET
Travmatik beyin hasarı(TBH) ve olası psikiyatrik sonuçlarıyla ilgili psikiyatri alanında yapılmış çalışma sayısı sınırlıdır. Ancak 90’lı yıllardan itibaren TBH’nin birçok psikiyatrik değişikliğe neden olabileceği veya psikiyatrik değişiklikleri tetikleyebileceği konusu üzerinde yavaş
yavaş durulmaya başlanmış ve TBH ve Hafif Travmatik Beyin Hasarı (HTBH) ile ilgili çalışmaların sayısı yıldan yıla artmaya başlamıştır.
Bu çalışmalar sonucunda daha sonra herhangi bir duygusal, davranışsal veya kişilerarası sorun yaşayan kişilerin hayatlarının bir döneminde travmatik beyin hasarına maruz kaldıklarını ve bu durumun özellikle psikiyatri kliniklerinde ve adli muayenelerde ortaya çıktığı belirtilmiş, birçok davranışsal değişikliklerde frontal lezyonların önemi vurgulanmıştır.
Özellikle adli olgularda psikiyatrik değerlendirme yaparken, TBH’nin sorgulanması ve tanı koyma sürecinde detaylı değerlendirmenin
yapılması, bu anlamda TBH ve HTBH için sınırları belli ve kesin tanımların olması önemlidir.
Bununla birlikte adli psikiyatrik olgularda TBH’nı veya TBH’nın adli sonuçlarını değerlendiren geniş kapsamlı çalışma sayısı oldukça
azdır ve nörologların rutin muayenelerinde TBH’yi tespit etme oranları psikiyatristlerden fazla bulunmuştur. TBH’nin bedensel bozulmalar yanında bilişsel, algısal, ruhsal ve davranışsal sonuçları olabileceği, bu nedenle tüm değerlendirmelerde olduğu gibi adli psikiyatrik
değerlendirmelerde de nörolojik ve psikiyatrik bulguların bir arada ele alınması gerekir.
Bu gözden geçirme yazısının amacı geri planda kalmış bu alanın önemini vurgulamak ve adli olguların psikiyatrik değerlendirmelerini
daha sağlıklı yapabilmek amacıyla yeni ve geniş kapsamlı çalışma ihtiyacına değinmektir.
Anahtar sözcükler: Adli psikiyatri, psikiyatrik değerlendirme, travmatik beyin hasarı
ABSTRACT
Assessment of traumatic brain injury in forensic psychiatry
Traumatic brain injuries (TBI) have been scarcely studied regarding their psychiatric consequences. It was only after 90’s that TBI started to be considered as potentially capable of promoting significant psychiatric alterations and since then, year after year TBI and Mild
Traumatic Brain Injury (MTBI) has started to be increasingly studied.
In these studies it was mentioned that careful interviews with people who later in lifetime had important emotional, interpersonal and behavioral problems had identified that they had suffered a mild TBI at some periods of their lives, and this fact was likely to be found in patients examined in psychiatric clinics or in forensic examinations. Frontal region traumas were accepted to be most important and frequent in such settings.
It’s important to have spesific and certain description of TBI and MTBI, during inquiring and diagnostic procedures of TBI, while performing a psychiatric examination, especially in forensic cases.
On the other hand studies regarding forensic and psychiatric consequences of TBI and MTBI are scarce. In this review we aim to mention about the importance of this rarely studied area how vital it’s to detect the existence of TBI in a forensic psychiatric population before the occurrence of the wrongs and emphasize the need for detailed studies.
Key words: forensic psychiatry, psychiatric assessment, traumatic brain injury
57 | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011
Sosyal Güvenlik Kurumu ve ruh hekimi:
İstirahat, malulen emeklilik ve
ilaç raporları
Fatih Öncü, O. Haluk Arslan
Özgeçmiș: Fatih Öncü
1994’te İ.Ü. Cerrahpașa Tıp Fakültesi’ni bitirdi. 1997-2002 yılları arasında Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir
Hastalıkları Hastanesi’nde psikiyatri uzmanlık eğitimini tamamlamıș olup halen aynı hastanenin Adli Psikiyatri
Birimi’nde psikiyatri uzmanı olarak çalıșmaya devam etmektedir. Adli psikiyatri, psikotik bozukluklar, alkolmadde bağımlılığı ile ilgili yayınları bulunmaktadır. TPD Adli Psikiyatri Uygulama Kılavuzu’nun bazı bölümlerinin
yazarlığını yapmıștır (2007). TPD Adli Psikiyatri Bilimsel Çalıșma Birimi ve Psikiyatrik Hizmetleri Ücretlendirme
Görev Grubu Koordinatörlüğü görevini sürdürmektedir.
İletișim:
e-posta:
Osman Haluk Arslan
İ.Ü. Cerrahpașa Tıp Fakültesi’ni 1987 yılında bitirdi. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde uzmanlık
eğitimini 1997 yılında tamamlayarak psikiyatri uzmanı oldu. Hastanenin AMATEM kliniğinde ve Taksim Eğitim
ve Araștırma Hastanesi Psikiyatri Kliniğinde bir süre görev aldıktan sonra 2005 yılından bu yana Bakırköy
Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Adli Psikiyatri Birimi’nde çalıșmaktadır. TPD Adli Psikiyatri Uygulama
Kılavuzu’nun Yönetsel Uygulamalar bölümünün yazarları arasında yer aldı. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, Adli Psikiyatri Birimi, İstanbul
[email protected] / [email protected]
ÖZET
Ülkemizde son yıllarda Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı ile ilgili önemli değişiklikler yapılmıştır. Psikiyatrik hizmetleri de yakından ilgilendiren istirahat, malulen emeklilik ve ilaç raporları ile ilgili değişiklikler mevzuat gözden geçirilerek derlenmiştir.
Anahtar sözcükler: sosyal güvenlik, psikiyatrik raporlar, tıbbi mevzuat
ABSTRACT
Social Security Institution and psychiatrist: sick leave certificate, disability pension and health report for medicine
In recent years, important changes have been made regarding the legislation of the Social Security Institution in our country. In this
article, all changes about with sick leave, disability pension and health reports for medicine which are also closely related with psychiatric
services, was collected by reviewing the legislation. Key words: social security, psychiatric reports, medical legislation
63 | CİLT 1 • SAYI 1 | BAHAR 2011