Slayt 1 - Deneysan
Transkript
Slayt 1 - Deneysan
RÜZGAR ENERJİSİ GÖZLEM İSTASYONU KURMAK İÇİN GEREKLİ MALZEMELER • • • • • • • • • • • • • • • • • • Parçalı galvanizli modüler boru tip direkler Parçalı modüler kaldırma borusu (Ginpole) Hız sensörü taşıma kolları Yön sensörü taşıma kolları Direk taşıma tablası Data logger Data logger kutusu ve bağlantı elemanları Siyah bootlu hız sensörü Siyah bootlu yön sensörü Sıcaklık sensörü Hız sensörü kabloları Yön sensörü kabloları Enerji kaynağı (duracell pil, PV sistemi) Hafıza kartı GSM kiti L100 x 8 demir köşebent kazık (halat bağlantıları için) – DIN 1028 Balyoz Direk ile taşıma tablası bağlantısı için somunlu saplama • Direk taşıma tablasını yere sabitlemek için çakma demiri (tablayı yere çakmak için) • Paratoner ucu ve somunu • Bakır topraklama kazığı ve tavlı som çıplak bakır kablo • Loggerı topraklamak için NYA kablo (sarı-yeşil) • Çimento ve çakıl-kum-su • Vinç-trifor ve kancalı çeki halatı • Kendir özlü galvanizli çelik halat • İpek halat • Karabina, aybolt, galvanizli klemens ve mapa kilit • Şerit metre • Silikon ve silikon tabancası • Halat kesme makası • Gress yağı • Asma kilit • Lokma uçlu tornavida takımı • Plastik kablo bağları • Çelik ayarlı kelepçe • Siyah elektrikçi bandı • Pusula, Su terazisi • GPS • Boru anahtarı • El anomometresi • Ölüm tehlike levhası Taşınan her türlü malzeme düzgün bir şekilde sıralanmalıdır. İstenilen malzeme kolayca bulunabilmelidir. Çalışma alanının hazırlanması Direk Yüksekliği A B C D E 40 m 45,72 25,91 16,76 51,81 9,14 50 m 54,86 32,00 16,76 64,00 9,14 60 m 65,53 36,57 36,57 73,15 9,14 80 m 85,34 41,14 25,91 82,30 9,14 Direk merkezindeki taşıyıcı tablanın (taban plakası) montajı ve taban plakasının demir kazıklar ile yere tespiti. • Taşıyıcı tablanın klavuz yan levhaları hakim rüzgar yönü doğrultusuna yönlendirilmelidir. • Montaj bittikten sonra bu noktanın koordinatı ve rakımı GPS cihazı ile mutlaka ölçülmelidir. Taşıyıcı tabla merkezi referans nokta olacak şekilde gergi halatlarının bağlanacağı lente kazıklarının yerleri ve tabla merkezine olan mesafesinin belirlenmesi. Taşıyıcı tabla merkezi ile lente kazıkları aynı eksende olmalıdır. Gergi halatlarının bağlanacağı ve vinç/triforun sabitleneceği yerlerinin hazırlanması Parçalı direklerin montajı Sağlam, hafif, kolay taşınabilir, çevre koşullarına dayanıklı modüler direklerin birincisi taşıyıcı tablaya saplama ile sabitlenmeli ve diğer parçalı direkler üretici firma tarafından verilen yönerge doğrultusunda sırasıyla birleştirilmelidir. Parçalı direklerin taşıyıcı tablaya montajından sonra kaldırma direği bu taşıyıcı tablaya (temel tablası) bağlanmalıdır. Gergi halatlarının montajı Gergi halatları kendir özlü çelik halatlardır. Bu halatlar parçalı direkler birleştirildikten sonra ilgili kazıklara sabitlenir. Sensör taşıma kollarının montajı • Ölçüm sensörleri, boru veya kafes direğe sıkı bir şekilde sabitlenmiş ve sallanmaması gereken taşıma kollarına monte edilmektedir. • Taşıma kolları direk eksenine dik olacak şekilde monte edilmelidir. • Taşıma kollarının hatalı montajı sürekli türbülans ve gölgeleme meydana getirirler. Bu durum rüzgar ölçümleri üzerinde olumsuz etki yaratır. • Ölçüm direğinin boru çapına bağlı olarak taşıma kolları minimum durmaları gereken uzunlukta olmalıdır. • Özellikle anemometreler, bütün yönlerdeki engellerden arınmış bir şekilde monte edilmelidir. Anemometre ekseni ile ölçüm direğinin ekseni arasındaki mesafe direk yarıçapının en az 17 katı kadar olmalıdır. Anemometrenin kepçeleri ile taşıma kolu arasındaki mesafe en az taşıma kolu çapının 7 katı kadar olmalıdır. 7 x Dkol 17 x Rdirek Anemometreler ve yön sensörlerinin monte edileceği taşıma kollarının yönlendirilmesi hakim rüzgar yönü dikkate alınarak yapılmalıdır. Sensör – kablo – paratoner tesis edilmesi Ölçüm direği kaldırma direği yardımı ile 20-30 derece kaldırılarak taşıma kolları, tüm sensörler ve aparatlar monte edilmelidir. Hafif tip paratoner tesisatının montajı Tüm sensörler mutlaka topraklanmalıdır. Bu amaçla bir paratoner tesisatı tesis edilmelidir. Paratoner tesisatında kullanılan topraklama ve yakalama çubukları ve topraklama kablosu ile aşırı voltaj koruma devresi som bakır malzemeden olmalıdır.Yakalama çubuğu tüm sensörlerin üzerinde olmalıdır. Sensör kablolarının montajı Tüm sensör kabloları ile topraklama teli ölçüm direği ve sensör kolları üzerine sarılmalı ve kablo bağı ile sabitlenmelidir. Tüm sensörler ve topraklama kabloları data loggerın ilgili kanallarına bağlanmalıdır. Hangi sensörün hangi kanala bağlandığı not alınmalıdır. Kablo bağlantıları yapıldıktan sonra ölçüm direği kaldırılmadan önce tüm sensörlerin çalıştığı test edilmelidir. Ölçüm direği, kaldırma direği yardımı ile 20-30 derece kaldırıldıktan sonra ilgili gergi halatlarının gerginlikleri ayarlanarak direğin doğrusal olması sağlanmalıdır. Bu doğrusallık direk yer düzlemine dik olana kadar sürekli olarak kontrol edilmelidir. Ölçüm direği vinç/trifor ve kaldırma direği yardımı ile yavaş yavaş kaldırılmalıdır. Vinç/triforun oldukça yavaş/darbesiz çalıştırılmasına özen gösterilmelidir. Direk kaldırılırken salınımdan kaçınılmalıdır. 7. Data transferi 1. Ölçülen tüm bilgiler 10 dakikalık periyotlarda kayıt edilmesi önerilmektedir. Her bir kayıt aralığı için; • • • • ortalama, standart sapma, minimum, maksimum değerler ölçülmelidir. 2. Ölçüm bilgileri data loggerdaki data-chip veya hafıza kartına depolanmaktadır. 3. Data chip veya hafıza kartının depolama kapasitesi dikkate alınarak bu depolama üniteleri dolmadan data transferi yapılmalıdır. Depolama kapasitesi; kullanılan sensör sayısı ile veri kayıt aralığına göre değişmekte ve üretici firma tarafından belirtilmektedir. Data transferi; 1. Data logerdaki data-chip veya hafıza kartının istasyona gidilerek yenisiyle değiştirilmesi, 2. Data loggerdaki GSM kitine konulacak data hattı açık bir GSM kartı üzerinden yapılabilir. - Belirli periyotlarda (aylık) istasyona gidilerek data transferi yapılması tavsiye edilir. - Data-chip veya hafıza kartındaki bilgiler ham bilgiler olup data loger için hazırlanmış bir yazılım ile işlenmeli ve ileriki analizler için kullanılabilir hale getirilmelidir. İşlenmiş data kayıt örneği; Date & Time Stamp V30m/sn S D Ma x Min V10m/s S D Ma x Mi n YÖ N CH7 SD CH7M ax CH7Mi n T-F CH12 SD CH12M ax CH12 Min 30/3/2006 13:00 14.1 2.3 18.7 8.5 12.3 2.3 17 6.8 178 9 182 0 63.1 0.3 63.6 62.1 30/3/2006 13:10 13.6 2.1 18.7 8.5 11.8 2.2 16.2 6.8 177 8 174 0 62.6 0 63.1 62.1 30/3/2006 13:20 13.4 1.8 17 8.5 12.1 2.1 16.2 6.8 176 8 175 0 62.5 0 63.1 62.1 30/3/2006 13:30 13.2 1.4 17 9.3 11.9 1.6 15.3 7.6 169 9 178 0 62.8 0 63.6 62.6 30/3/2006 13:40 14.8 1.6 17 10.2 13.3 1.8 17 8.5 169 6 174 0 63 0 63.6 62.6 30/3/2006 13:50 12.8 1.6 17 7.6 11.3 1.8 15.3 6.8 165 9 163 0 63.7 0.1 64.1 63.6 30/3/2006 14:00 13.3 1.2 16.2 9.3 12.1 1.3 15.3 7.6 173 7 171 0 63.2 0.3 64.1 62.6 30/3/2006 14:10 13.3 1.3 16.2 9.3 11.8 1.4 15.3 8.5 174 6 178 0 63.1 0 63.6 62.6 30/3/2006 14:20 14.7 1.1 17 11.1 13.7 1.6 17.9 9.3 177 5 175 0 62.7 0 63.6 62.6 30/3/2006 14:30 14.7 1.1 17.9 10.2 12.9 1.5 16.2 9.3 169 6 178 0 63.3 0.3 64.1 62.6 30/3/2006 14:40 14.2 1.5 17.9 9.3 12.9 1.6 17 7.6 176 8 179 0 63.7 0 64.1 63.6 30/3/2006 14:50 11.3 1.3 15.3 7.6 10.3 1.7 15.3 6.8 178 11 174 0 64 0.3 64.6 63.6 30/3/2006 15:00 11.9 1.3 15.3 8.5 10.6 1.5 14.5 6.8 179 9 185 0 63.6 0 64.1 63.1 30/3/2006 15:10 11.6 1.5 15.3 7.6 11 1.6 14.5 7.6 180 8 177 0 63.2 0 63.6 63.1 30/3/2006 15:20 11.6 1.9 16.2 5.9 10.3 2.2 16.2 3.3 183 20 179 0 63.1 0 63.6 62.6 Ölçümlerde süreklilik esastır. Veri kaybı, analizlerin sağlıksız yapılmasına yol açar. Ardışık data transferinde verilerin kayıt tarih ve saatleri birbirleriyle uyumlu olmalıdır. 8. İstasyonun işletilmesi, bakım ve onarımlar Ölçüm istasyonundan periyodik olarak verilerin toplanması ve ölçüm cihazlarının sağlıklı ölçüm yapması sağlanmalıdır. • Teknik eleman ve gerekli donanım hazır bulundurulmalıdır. • Ölçüm direği kurulduktan 1 hafta sonra, her mevsim geçişinde ve aylık veri alımında sistem gözden geçirilmeli gergi halatlarının ayarları yapılmalıdır. • İstasyonda yapılan her türlü işlem (data transferi, pil-sensör değişimi, halatların durumu, yapılan her türlü bakım-onarım vb.) raporlanmalıdır. • GSM üzerinden ölçümlerin gözlenmesi arızalara müdahaleyi kolaylaştırır. 9. Ölçüm süresinin tespit edilmesi • Meteorolojik olayların yıldan yıla çok değişebildiği ve çoğunlukla uzun süreli periyotlara tabi olduğu genel olarak bilinen bir gerçektir. Rüzgar da bu niteliktedir. Herhangi bir zaman dilimi (örneğin bir yıl) boyunca yapılan ölçümde elde edilen rüzgar verilerinin, bu periyodik hareketin neresine denk geldiği önemli bir sorundur. Elde edilmiş olan veriler, rüzgarlı bir yılına mı, yoksa rüzgarsız bir yılına mı ait olduğu önemli bir sorudur. • RES alanda uzun yıllar ortalamasının çok üzerinde rüzgar koşullarının yaşandığı bir yılda yapılmış olan ölçüm verileri, bölgenin gerçekte olduğundan daha zengin rüzgar kaynağına sahip olduğu yanılsamasına yol açacaktır. Bunun tam tersi durumda ise aslında yüksek olan potansiyeli göz ardı edilmiş olacaktır. • Ölçüm süresi, bir yıldan az olmamak kaydıyla ölçüm yapılan saha etrafındaki en yakın baz meteoroloji istasyonlarının uzun dönemli verileriyle anlamlı bir ilişki (korelasyon) tespit edilinceye kadar sürmelidir. 10. Ölçüm kayıtlarının (data) analizleri Ölçümlerin, referans alınabilecek uzun dönemli ölçüm verisi ile ilişkisinin kurulması ve bu verilerinin güvenirlilik analizlerinin yapılması sonrasında yeterli süredeki ölçüm verileri kullanılarak aşağıdaki istatistiksel işlemler yapılmalıdır; • Sektörel rüzgar gülü • Rüzgar hızlarının analizleri (zaman serileri, min-maks, STD) • Rüzgar hızlarının sektörel frakans dağılımı (Weibull parametreleri) • Rüzgar rejimine uygun türbin tipinin belirlenmesi • Rüzgar hızı frekans dağılımının diyagramı • Rüzgar hızlarının güç yoğunluğu • Rüzgar hızlarının yükseklikle değişim profili • Ölçüm alanının türbülans yoğunluğunun hesaplanması • Sektörel enerji üretimi hesaplanması • Öngörülen RES enerji üretim değerinin hesaplanması GÜNEŞ ENERJİSİ Different PV materials have different energy band gaps. Photons with energy equal to the band gap energy are absorbed to create free electrons. Photons with less energy than the band gap energy pass through the material. PV in Simple, "Stand-Alone" Systems PV Systems with Battery Storage PV Systems with Backup Generator Power PV and Hybrid Power Systems PV Connected to the Utility Grid PV Systems and Net Metering PV for Utility Power Production 45.00% 40.00% Photovoltaik Wind Kapazitätsfaktor 35.00% 30.00% 25.00% 20.00% 15.00% 10.00% 5.00% 0.00% Jan Feb Mär Apr Mai Jun Wind and PV capacity factor Jul Aug Sep Okt Nov Dez 1 mil kare = 2,589988 km kare The two leading candidates were the so-called solar salt (a binary salt consisting of 60% NaNO3 and 40% KNO3) and a salt sold commercially as HitecXL (a ternary salt consisting of 48% Ca(NO3)2, 7% NaNO3, and 45% KNO3). Assuming a two-tank storage system and a maximum operation temperature of 450°C, the evaluation showed that the levelized electricity cost can be reduced by 14.2% compared to a state-of-the-art parabolic trough plant such as the SEGS plants. If higher temperatures are possible, the improvement may be as high as 17.6%. Thermocline salt storage systems offer even greater benefits. 100 MW Basic Trough Trough w/storage 7 hs Land requirements 475 acre (1,92 km2) x=4000 ft (372 m2) y=5167 ft (480 m2) 940 acres (3,8 km2) x=5150 ft (478 m2) y=8050 ft (748 m2) Land Requirement for 1 MW Plants The following table shows the total area needed to construct high concentration PV installations of 1 MW capacity. Accompanying the area (in acres) are the length and width (in meters). 1 MW-PV Tracker 1 axe Tracker 2 axes Low concentration 14 acres x=240 m y=240 m 16 x=250 m y=250 m High concentration 10 acres x=200 m y=200 m Solar Spain: Solar electricity generation in Spain, Solar Share = 100%, Direct Normal Irradiation DNI = 1900 – 2200 kWh/m²y, Capacity Factor CF = 20 % - 50 %, Hybrid Morocco: Hybrid electricity generation in Morocco (solar share = 25 % - 75 %, DNI = 2200 – 2500 kWh/m²y, CF = 40 % - 75%), Power & Water Egypt: Hybrid co-generation of power and desalinated water in Egypt (solar share = 25 % - 75 %, DNI = 2500 - 2850 kWh/m²y, CF = 85 %, JEOTERMAL ENERJİ DALGA ENERJİSİ HİDROLİK ENERJİ