Yakın Gelecekte İş Bulma/Kurma Şansı En Yüksek Meslekler

Yakın Gelecekte İş Bulma/Kurma Şansı En Yüksek Meslekler Alanları
Prof. Dr. Hasan AMCA
Mühendislik Fakültesi Dekanı
Doğu Akdeniz Üniversitesi
Şubat 2013
Dünyanın gittikçe küçüldüğü, toplumların iç içe girdiği
günümüzde, hem bireyler hem de toplumlar için başarı, öğrenme
veya bilmenin yerine bilgiye ulaşabilme ve bilgiyi kullanıp çözüm
üretebilme becerisinin kazanılması ile ilişkilendirilmektedir.
Örneğin, borsadan nasıl para kazanılabileceği konusunda
öğrencilere sınıf ortamında saatlerce ders veren ama hiç borsada
alım-satım işlemi gerçekleştirmeyen bir ekonomist veya aşırı
kilolu bir diyetisyen, kendisi kel olan ama saç güçlendirme
danışmanlığı yapan bir uzman kadar inandırıcı olabilir ancak.
Demek ki, zaman, sadece bilenlerin değil, ayni zamanda
yapabilenlerin başarılı olacağı bir zamandır. Bunun için de meslek
seçiminde sadece bilgiye değil aynı zamanda beceriye de önem
verilen mesleklerin seçilmesi, hem iş bulabilme/kurabilme hem de
bulunan/kurulan işte başarılı olma şansını artıracaktır. Bu
doğrultuda yakın gelecekte hangi mesleklerin popülarite kazanacağı, biraz da http://forbes.com,
http://payscale.com, jobs.com, aicpa.org, imanet.org, careerbuilder.com, jobmarketonline.com, career.com
gibi popüler kaynaklardan da yararlanarak bir inceleyelim. Bu vesileyle anne-babalar veya üniversiteye veya
meslek hayatına hazırlanan gençlere de ışık tutmuş oluruz.
Son zamanlarda dünya pazarında büyük bir bilişimci açığı var, ABD’de bilişim konusunda uzman elemanlar
piyasanın ihtiyacını karşılayamıyor, Almanya’da yüksek sayıda bilgisayar alanında yetişmiş uzmana ihtiyaç
var gibi söylemler dolaşırken, jobsnhire.com sitesinde de de somut rakamlarla, bilişim alanındaki işsizlik
oranının ülke genelindeki işsizlik oranının yarısı kadar olduğu rakamlarla veriliyor. Tabii burada anılan
bilişimcinin ne olduğunun detaylarına bakarsak aslında tornavida elinde gezip ben bilgisayar ağ uzmanıyım
diyen elemandan çok gelişmiş Bilgisayar Yazılım Geliştiricisi ve kurumların bilişim (bilgisayar ağ bağlantı
hızı ve Bilgisayar Güvenliği gibi) sorunlarını çözebilen yazılımcılardan, program ve Bilgi Sistemi
Geliştiricilerden bahsedilmektedir. Örneğin, son zamanlarda Doğu Akdeniz Üniversitesi Mühendislik
Fakültesine yapılan eleman bulma başvurularının büyük çoğunluğu yazılım veya internet programcılığı ile
ilgilidir. Her mühendisin himayesinde birçok Bilgisayar Programcısı çalışması gerektiğinden yola çıkarsak
da, çağdaş programlama dillerinden en az birkaçını bilen programcılara her zaman ihtiyaç devam etmektedir.
Rezervasyon sistemlerinin internet üzerinden yapılmaya başlanması, e-ticaret gibi internet üzerinden alımsatım işlemlerinin yaygınlaşması, el bilgisayarları ve tablet bilgisayarların kullanıcı sayısının artması, bu
alanda içerik ve uygulamaların sayısının da artmasını gerektirmektedir. Bu trendin daha da gelişeceği
varsayımı, ki bu eğitimli bir varsayımdır, bu alandaki eleman ihtiyacının da artarak devam edeceği anlamına
gelmektedir. Tabii ki orta ölçekli veya büyük her firmada birden fazla bilgisayar ünitesi oluşu, bu ünitelerin
birbirine bağlanmasını ve diğer dünya çapında yaygın internet ağlarına bağlanmasını sağlayacak bilgisayar
ağlarının parçası olması sonucu da tabii ki uzman Bilgisayar Ağ Yöneticilerine ve Bilgi Sistemleri
Yöneticilerine ihtiyacı artıracaktır. Özellikle son günlerde Facebook gibi milyonlarca resim, video ve
metinin sürekli yüklendiği Büyük Veri (Big Data) konularının sıkça tartışıldığı günümüzde, Veri Tabanı
Yöneticiliği konusu da ön plana çıkmakta, yazılımcıların veri tabanı konusunda da yeterlilikleri
aranmaktadır. Bu alanlar da her zaman iş bulma veya kurma şansı yüksek alanlar arasında yer almaktadır.
Muhasebe denetçileri firmaların verimli çalışmasını sağlamak ve resmi belgelerinin doğru tutulduğunu ve
vergilerinin zamanında ve usulüne uygun olarak ödendiğini denetlemek için görevlendirilirler. Özellikle
ABD’de vergilerin zamanında ödenmesi ve resmi evrakların mevzuat uyarınca düzenlenmesi, firmaların
bekası için çok önemlidir. Dolayısıyla, kurumsallaşmış ülke ve firma sayısı arttıkça muhasebe denetçilerinin
sayısı da artacaktır. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde bu alanda da önemli oranda pozisyon açılması
beklenmektedir (Bakınız: http://www.aicpa.org, http://www.imanet.org).
Bir markette rafların üzerine söyle bir göz gezdirirken orada duran herhangi bir ürünün orada olma nedenini,
diğer benzer onlarca ürün yerine neden orada o ürünün bulunduğunu düşündüğünüz zaman olayın hem yerel
hem de küresel rekabet açısından ne kadar derin olduğunu anlarsınız. Buna ek olarak bir de fiyatını dikkate
aldığınızda, üzerindeki fiyatı belirleyen faktörlerin de aslında hem yerel hem de küresel bazda rekabet
edebilirliğin ne anlama geldiğini algılarsınız. Bu iki olayın rastgele olmadığını ve bu işin uzmanları
olduğunu ve de bu uzmanların çok iyi ücretlerle çalışan elemanlar olduğunu bilmekte de yarar var tabii ki.
Bu uzmanlara da Pazar Araştırma Analisti deniyor ve yakın gelecekte bilinçli her firmada en az 1 tane bu
sıfatla çalışan eleman olması gerekecektir. Bu konuyla bağlantılı olarak rafların üzerinde duran ürünlerin
fiyatlarının da en-iyi düzeyde olduğunu belirleyerek firmaların sürdürülebilirliğini güçlendiren Fiyat
Tahmin Uzmanlarına da hem günümüzde hem de yakın gelecekte ihtiyaç duyulacaktır.
Bir başka yükselen meslek alanı ise kurumların finans yapısı, finans akışı, yatırım bütçeleri gibi özelliklerini,
küresel boyutta sürekli takip eden, gelişmeler ışığında firmalara yatırım yapma ve büyüme/küçülme gibi
konularda yol gösteren Finansal Analist’lerdir. KKTC gibi ülkelerde genellikle bu konuda ne zaman
danışmanlık hizmeti alacağımız, kime danışacağımız pek bilinmemektedir. Bu nedenle de kurumların yüz
milyonlarca Lira gibi borç bataklarına sürüklendiklerini görürüz.
Son zamanların bir başka popüler mesleği de İnsan Kaynakları ve Gelişimi Uzmanlığı. Son zamanlarda
diksiyonu güzel, uzman olduğunu daha ilk cümlede size hissettiren, hiç tanımadığınız birilerinden telefon
almadınızsa bu mesleğin önemi ile hala karşılaşmadınız demektir. Artık firmalar yeni eleman alırken ahbap
işi yapmanın kendilerine maliyetinin ne olacağını çok iyi bildiğinden, yeni eleman bulma işini İnsan
Kaynakları Uzmanlarına havale ediyorlar. İnsan kaynakları uzmanlarının başlıca görevleri, en azından
mühendislik açısından söyleyebilirim, tanımlanan işin görev şemasındaki tüm fonksiyonları yerine
getirebilecek, hem bilen, hem de yapabilen, gelişime müsait elamanlar avlamaktır.
Başta İnşaat, Makine ve Endüstri olmak üzere birçok Mühendislik alanında dünya pazarında, hem sayısal
hem de hedeflenen kalite açısından, hala büyük bir açık var. Bu açık, özellikle ABD kaynaklı kariyer
sayfalarından rahatlıkla görülebilir. Fakat KKTC gibi ağır sanayinin olmadığı ve dışa bağımlılığın hat
safhada olduğu ülkelerde maalesef mühendislik mesleği, diğer birçok meslek gibi işsizlik anlamına da
gelebilir. Gerçekten çok iyi mühendislik yetenekleri ile donatılmış, eğitim süresince her yaz mühendislik
sahası ile ilgili bir yerde staj yapan mühendisler ise hala toplumumuzun en çok kazanan ve geleceğe güvenle
bakan elemanları arasında en üst seviyededirler.
Son zamanlarda pek adı anılmasa da hala Halkla İlişkiler Uzmanları revaçta; fakat küçük bir farkla:
Günümüzde halkla ilişkileri geliştirmek için halkın yoğun olarak toplandığı yerlerde çalışmak gerekiyor;
yani sanal dünyada, Facebook, Secondlife, Linkedin, Twoo gibi sosyal paylaşım ortamlarında. Nitekim
firmalar sanal ortamlardaki varlıklarını her geçen gün güçlendirmekte, bu ortamları tanıyan ve bu
ortamlardan bilgi madenciliği yaparak yararlanıp yeni müşteri kitlelerini yönlendirebilen uzmanları istihdam
ederek kar paylarını artırmaya çalışmaktadırlar.
Son olarak da bir dönem KKTC’de de popüler olan ama bu işe soyunan firmaların çoğunun batışıyla
sonlanan konferans, fuar, düğün, arkadaş-meslektaş buluşması gibi Etkinlik Planlayıcıları uluslararası
alanda hala revaçta. Üniversitelerde Halkla İlişkiler Bölümleri altında bu konuda özel programlar bile
bulunmaktadır.
Bu arada, Forbes’ten konumuzla ilgili bir alıntı: Dünyada en kolay ve en yüksek maaşla iş bulabileceğiniz
yer Silikon Vadisi’nin kalbinde bulunan San Jose şehridir. Bu sebeple de, özellikle mesleki ve teknik
dâhilerin şanslarını ilk denediği şehirdir.
Kaynaklar: http://forbes.com, http://payscale.com, http://jobs.com, http://aicpa.org, http://imanet.org.