İdrar yolu iltihabına Cranberry iyi geliyor

İdrar yolu iltihabına Cranberry iyi geliyor.
Cranberry bilimsel Latince adı ile Vaccinium macrocarpon daha önceki
yazılarımda da bahsettiğim bir bitki. Bitkinin meyveleri ABD’de antioksidan
olarak ve bilhassa idrar yolu enfeksiyonları ve adet dönemlerinde çok
tüketiliyor. Ülkemizde bu bitki yetişmiyor, dolayısıyla gerçek bir Türkçe adı
bulunmuyor ama bilimsel olmayan kaynaklara bakıldığında benzer türlerin
isimleri ile karıştırılarak ‘yaban mersini’ gibi yanlış adlarla biliniyor. Ġthal
edilen kurutulmuş meyveleri market raflarında ‘Amerikan üzümü’ adı altında
satılıyor. Ben ‘kranberi’ demeyi tercih ediyorum.
Ġdrarda bakteri oranının belirli sınırların üzerinde olması idrar yolu
enfeksiyonu olarak kabul ediliyor. Kadınlarda idrar yolunun erkeklere oranla
daha kısa olması nedeniyle bakteriler daha kolaylıkla mesaneye girebiliyor.
Dolayısıyla idrar yolu enfeksiyonları genellikle kadınlarda erkeklere göre 50
misli daha sıklıkla görülüyor. Tedavi amacıyla antibiyotiklerin kullanılması ise
özellikle dirençli bakterilerin gelişmesine neden oluyor. Ġşte kranberi suyu
veya formülasyonları (kapsül, tablet vd.) bu bakımdan koruyucu ve
tedavilerde sıklıkla öneriliyor. Ne şekilde bir koruma sağladığı henüz açık bir
şekilde bilinmemekle en akla yakın öneri, içindeki bileşenlerin (fruktoz ve
proantosiyanidinler) mesaneyi çevreleyen epitel hücrelerin yüzeyine
bakterilerin yapışmasını önlediği şeklinde.
MEYVENĠN TADI ÇOK ĠYĠ DEĞĠL
2008 tarihli bir değerlendirme çalışmasında, şimdiye kadar yapılmış klinik
çalışmaların sonuçları iki ayrı kişi tarafından bağımsız olarak incelenmiş.
Bilimsel kriterlere uygun 10 çalışmada bin 49 kişiye ait sonuçlar göz önüne
alınmış. Bu çalışmalardan yedisinde kranberi suyu verilen hastalar ile su ya
da meyve suyu verilen hastalarda gözlenen sonuçlar, diğer üçünde ise
kranberi tableti/kapsülü ile etkisiz ilaç verilenler karşılaştırılmış.
Çalışmalar bir ay ile 12 ay süre ile uygulanmış. Sonuçta 12 ay süreyle
kranberi suyu (günde üç defa bir büyük bardak) veya kranberi kapsülü
(günde iki defa) uygulanması ile üriner sistem enfeksiyonlarında belirgin bir
düzelme sağlandığı sonucuna varılmış. Ancak bazı sınırlamalara dikkat
çekilmiş.
Kranberi meyve suyunun kadınlarda daha etkili olduğu, yaşlılarda etkinliğin
belirgin bir şekilde azaldığı görülmüş. Yan etki olarak en önemli
dezavantajın meyve suyunun tadının çok iyi olmaması. Bu nedenle klinik
çalışmalarda deney programından çıkanların oranı bir hayli yüksek.
Dolayısıyla tablet ya da kapsül şeklinde tüketilmesi daha akılcı.
DĠKKAT KAPSÜLLERĠ NEMLĠ
Burada bir hususa dikkat çekmek isterim. Piyasada satılan bazı kranberi
kapsüllerinin içeriğinin nemli olduğunu gözledim. Bu son derece önemli;
nemlenmesi demek ilacın içeriğinin ‘bozunması’ ya da ‘bozunmaya
başlaması’ demektir. Kullanmadan önce bunu kontrol etmekte yarar var.
Ġdrar yolu enfeksiyonlarında sürekli olarak antibiyotik kullanmanın son
derece sakıncalı olduğunu biliyoruz. Gerek kullanan hasta bakımından ve
gerekse antibiyotiklere dirençli mikroorganizma gelişmesine yol açması
bakımından hafif vakalarda bile antibiyotiklerden medet ummak doğru bir
yaklaşım değil. Bu bakımdan kranberi formülasyonlarının öncelikle tercih
edilmesinin ve ağır seyreden vakalarda ise son çare olarak antibiyotik
kullanılmasının akılcı bir uygulama olacağı görüşündeyim.
Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA
Kaynak:
http://www.lifetime.com.tr/html/makale.php?did=8