Özet Kitabı

Ttirk
Fizyolojik tsilimler
Derne$i
XWII"
[Jlusal Kongresi
Bildiri
ve Poster Ozetleri
3-5 Kastm 1992
Urgtip/|.{evqehir
Tashih ve Baskr: Erciyes Universitesi Matbaasr Ofset Tesisleri
Erciyes Universitesi Basrmevi
TeI:174901-0911832 Kayseri-1992
ONUR KURULA
Prof.Dr.
Prof.Dr.
Prof.Dr.
Prof.Dr.
Mehmet $ahin
Eyiip Karakag
Meliha Terziollu
Nuran Gdkhan
DERNEK YONET|M KURULA
Dog.Dr. O[uz K. Bagkurt (Bagkan)
Dog.Dr. Deniz Erbaq (Bagkan Vekili)
Yrd.Dog.Dr. Erhan Nalgacr (Genel Selaeter)
Dr. Metin Baqtuf (Muhasip)
Dog.Dr. TamerDemiralp
Dr. Murat Qelebi
Dr. Giilriz Ersoz
KONGRE ORGANrZASYON KOMITES|
DoE.Dr. Oluz K. Pagkurt (Bagkan)
Prof.Dr. Qifdem Ozesmi
Dr. Metin Bagtu!
Dr. Giilriz Ersciz
Dr. Murat Qelebi
LOKAL ORGAN|ZASYON KOMTTES(
Dog.Dr. Sami Aydofian
Dr. Meral Aggro$u
Dr. Sadun Temogin
GENEL BiLGILER
KONGRE YERi Dinler Horel, Urgtip
KAYIT
2
3
4
5
Kasrm
i(asrm
Kasrm
Kasim
1992 13.00-19.00
1992 9.00-18.00
1992 9.00-18.00
1992 9.00-18.00
BIL1MSEL PROGRAM
Bilimsel programtn ana hatlarr 4. sayfada sunulmugtur. Serbest bildiri
oturumiartnda yer alacak-konugmalara iiigtin aynntrlaf ise 8-41 sayfalarda
bulunmaktadu. Serbest bildiri stireleri 10 dakika oiup, bunu dakikahkiartrgma
izleyecektir. Bu si.irelere kesinlikle uyulmasr ^ gerekmektedir. Toplintr
salonunda bir slayt makinasr ve tepegoz bulunacaktr]
$t-lfisayfalarda lfstesi sunulan posterler onceden belirlenen yerlere asrlacak,
ner posterle"ilgiii rarrrlma 5 Kasrm l99z saat 16.30-18.00 de ayn ayri
yaprlacaktrr.
SOSYAL PROGRAM
Hoggeldin kokteyli
2 Kasrm 1992 Saat 19.00
(Biokim Intemational
Laboratuvar Cihazlan
Pazarlama ve Saru. Ltd. $ti.'nin katkrlanyla)
Kongre yemefi
4 Kasrm 1992 Saat 20.00
turu
6 Kasrm 1992 Saat 9.00
Qevre
PROGRAM
3 KASIM
1992
9.30-10.0
10.30- 1.30
1.45- 13.00
1
1
Agilrg
Konferans Serbest
1
Bildiriler -
1
14.00-16.00
Panel - Fizyoloji E$itimi
16. i 5-
Serbest
1
8.00
Bildiriler - 2
:
4 KASIM
1992
9.00-.10.00
10.15-11.30
11.45-
13.00
14.00-15.30
16.00-18.00
5 KASrM
10.30-13.00
15.00
5
16.30- 18.00
18.00
1
5. 1 5- 1 6.
1
SerbestBildiriler- 3
.;,,
Bildiriler - 4
Bildiriler- 5
TiirkFizyolojik BilimlerDerneli DamgmaToplantrsr
Serbest
Serbest
t992
9.00-10.15
14.00-
GenE Araqtrmacr Odtilti Toreni
Panel-FizyolojideBilgisayarKullanrmr
Serbest
Bildiriler - 6
Konferanr - 2
Serbest
Bildililer - 7
Poster Tartrgmasr
Kapanrg
,
PANEL
1
3 Kasrm 1992
FizYoLoI nGiriui
1 S. Yavuzer (Moderator)
Fizyoloji Egitiminin
2
Sorun
Saat 14.00-16.00
lan
S. Biiytikdtivenci
Qagdag
Elitim Yontemleri
3
N. Gokhan
Temel Bilimlerin Trp Fakiiltesi 2.Srnrf Entegrasyonu
4
i. $emin
Aktif Fizyoloji Egitimi ve Probleme Ydnelik Sistem
5.
Q. Ozesmi
Fizyoloji Pratik Elitimi
PANEL 2
5 Kasrm 1992
Saat 9.00,10.15
FIZYOLOJiDE BILGISAYAR KULLANIMI
1
A. Kurt
Fizyoldi Laboratuvannda Bilgisayar
2
O. Saka
Akademik Qahqmalarda Bilgisayar Kullammr
3
O.K. Bagkurt (Moderator)
Fizyoloji Efitiminde Bilgi sayar
KONFERANS.
3 Kasrm 1992
l
10.30-11.30
(Ingilizce)
MULTIPLE SITE EFFECTS OF EXTRACELLULAR ATF XN
CAR.DIAC TISSUES
G. Vnssort
INSER.M U-241, Fhysiologie Cellwlaire Cardiaque, Universite
Paris-Sud, Frsnce.
ATP is reieased during stir:nulation of both syrnpathetic and parasympathetic
neryes" The extracellular purine nucleotide concentration can also temporarily
exceed 100 pM after local traumas as a consequence of ATP release f,rom
erythrocytes, endothelium, vessel wall cells and aggregating piatelets. On the
basis of pharmacological studies two types of purinoceptors have been proposed:
P1 and P2 purinoceptors with high affinity or adenosine and ATP respectively
(tsumstock, J. Physiol. 1981). In the cardiovascular system most studies
initially referred to the adenosine effects since ATP was thought to be rapidly
degradated. Both negative chronotropic and inotropicr effects were rep*fied on
atriai tissues ancl were related to an increase in the K conductance. There was
also a clear inhibition cf the Ba -adrenergic stimulation. Recent studies in the
ventricle, demonstrate that ATP in the micromolar range induces a positive
inotrophy and in sclme cares a depolarization which can iead to arrhytmias. The
first effect is consequent to an increase in the Ca conductance which is additive
to the B-adrenergic stj.inulatir:n. It involves a G-proteirl but no phosphorylation
of the Ca channel protein (Scamps, Legssyer, Mayoux and Vassort, Circ. Res.
1990). The second depoiarizing effect, which in fact is transient and occurs
v--er,v rapidly, irnplies a four step cascade and a new type of purinoceptor. The
F3-purinoceptor requires Mg ions and a triphosphate derivative of adenosine,
irydrolysable or not. T'he binding of h4g ATP to this receptor activates the
CI/HCO: exchanger and induces acidosis which subsequently reieases Ca ions
from membranes" Finally Ca ions open a non specific cationic conductance and
thus might trigger automaticity (Scamps and Vassort, Pfltigers Arch. 1l99A;
Puceat, Clement and Vassort, J. Physioi. 1991). "fhus, at low concentrations
ATP would induce positive inon-opy with bradycardia; at high concentrations
such as seen under pathological conditions, it rvould induce arrythmias.
KONFERANS.2
5 KASIM 1992
14.00-15.00
TrBBt conuurUlnnaB ciuRzLaRrNIN KULLANILIgTNDA
p'izvol,oJix TonMLARIN ot{BIvIi
G. Oner
Akdeniz tin. Try Fak. Fizyoloji ABD, Antalya.
Geligmig teknolojinin trbba uygulanmasr ile goriinttileme cihazianndan
geniq Eapta yararlanrlmaya baglanrlmrg ancak goriintiileme cihazlan fizyolojik
norm sorununu tekrar su yiizi.ine grkarmrgnr.
Goriintiiieme teknolojisinin trbba uyarlanrgrnda lenellikle teknolojinin
geligtirildifi iilke insanrna ait veriler dikkate airnarak kalibrasyon yaprlmaktadrr.
Geligmig titrkelerden teknolojiyi transfer eden geliqmekte olan iilke hekimleri
ise bu cihazlan kendi fizyolojik normlannr dikkate almaksrztn, takdim edilen
qekli ile kullandrklanndan bu cihazlar hekime beklenilenden daha az yardrmcr
olmaktadr hatta bazen yanrlucr oirnaktadrr.
Bu nedenle teknoloiinin geliqtirildifi iilke insanrndan genetik $ifre,
beslenme ahqkanhklan bakrmrndan tamamen farkh olan Tiirk insantnrn
fizyolojik normlannrn gok iyi bilinmesi ve tanrda bu deferlerin dikkate
ahnmasrnrn onemi <;ok fazladr ve bu konuda fizyologlara a[rr bir sorumluluk
diigmektedir. Bu gahgmada ultrasonografik olarak 9-59 yag arastnda sa$rkh
384 kadrn ve 289 erkekte bobrek boyu itre yaq, cinsiyet, boy ve BMI arasrndaki
iiiqkiyi gosteren forrnriller saptandr ve literati.ir ile karqrlagtrntrdt, kendi
normlanmrzrn kullamlmayrqrntn tanrdaki olumsuz etkileri tartrgildr.
SERBEST niLOinilER-l
3 KASIM 1992 1L.45-13.00
1
Gtiner i.
MiYELiNSiZ C.LIFLERININ VE BARoRESEPTORLERIN UYARILMALARININ LARINCIAL VASKULARITE VE KAS TONUSU
Uzrnixp
Z
Oturum BaEkanr
M. Terzioglu
ETKILERI
Giiner i.
LARINKSTE LOKALIZE OLAN SONLANMALARIN UYARILMALARININ LARINCiAL VASKULARITE VE KAS TONUSU UZENiME
ETKILERi
3
$ahin G.
AKUT HTPOKSIK HrpOKSiNir{ pULN4ONER ARTERIYEL BASTNC
VE SISTEMIK ARTERIYEL BASINQTA OLUSTURDUEU
DEGi$iKLiKLERiN sERoroNiN ANTAGoNisTLERi ir-E
iNcpr-prwgsi
4
$ahin G. .
PERIFERIK KIMODENERVE KOPEKLERDE, ANEMIK HIPOKSI VE
SIGARA DUMANININ NOROEPITELIYEL CISIMCjTT-BR UZNNINE
ETKiLEN
5
Esen N.
TAM SAGLTKLT VE SIGARA IQMEYEN Ki$iLER iLE SARKOIDOZ
VE KOAH'LI HASTA GRUPLARINDA SOLUNUM MEMBRAN
PERMEABTjTBSITViN INCELENMES
i
s-1.1
MIYELiNSiZ C.LiFLERININ
VE
B
ARoREsnpronrnRin
UYARILMALARININ LARINCIAL vlsxUr,lnirn
ToNUsu uzpnirup nrxir,Bni
i; .Giiner, G. gahin
I"U. Cerrahpasa Try Fak. Fizyoloji ABD, istanbul.
vE
KAS
Pulmoner C-lifleri pulmoner dolaqrmla bronqial C-lifleri ise sistemik
dolagrmia beslenmektedir. Bronqial C-liflerinin spesifik uyaranr bradikinin
brongial artere verilmedikEe, direkt olarak sol kalp yoluyla sistemik dolagrma
verilse bile gergek etkisinin gdriilmedifi, somatik ve sempatik afferentierin
cevabr etkiledifi yaprlan gahgmalarla gdsterilmigtir. Biz-de gahqmamrzda
kapsaisin'i pulmoner C-lifleri igin uygun dozda intravenoz olarak ve biadikinin'i
intravenoz ve sa! kalbe vererek hangi tip sonlanmalann uyanldrfrnr, larincial
vas.liiler rezistanr (RLv) ve inrraluminal larincial basrng (pl-)'da olugturdulr
etkileri gozleyerek belirlemeye gahgtrk. Aynca bir dakika'stireli bilateralkarofd
arter okliisyonu ile kan bastncrnda oluqan de$igiklifin bu vaskiilarite tizerindeki
etkisini gozledik. Deneylerimizde Na- Pentobarbital ile anesteziye edilmig
kopeklerde larinciai vaskiilarite, kranial superior tiroid arterinin larinksi besleyen
daltntn sabit akrm hrzrnda tek taraflr perfiizyonuyla sa$andr. RLv, larini:ial
arterial basrnctn aktma boli.inmesiyle hesaplandr. Larinkie bir balon sokularak
lL-p-]gtlldti. Kopeklere intravendz kapsaisin (25-50 pg.kg-1) verilerek pulmoner
C--lifleri uyanldrfrnda, RLv anlamh olarak azalrrken PL'da bifazihcevaplar
otrugtu. Bilateral vagotomi Rlv'da gdzlenen cevabr ortadan kaldrrdr. PL'da ise
sadece artl$ln anlamlt oldu$r bifazik cevaplar gozlendi. Brongial C-liflerini
uyarmak igin intravenoz bradikinin (2-3 ytg.kg-1; verilmesi, intravenoz
bradikinin verilmesine benzercevaplar olugturdu. Vagotomiden sonra RLv ve
PL'da anlamlt azalmalar gdzlendi. VagotomiRlv'dakicevabrfazla etkilemedi.
PL'da ise vagotomi oncesi gozlenen cevap ortadan kalktr. Karotid arter
okliisyonu ile baroreseptcir uyanlmalan Rlv'da anlamh artl$t oiu$tururken,
PL'da ise az ve anlamsn bir azalma gdzlendi. Vagotomi vasktil-er cevabr
e_ngellemezken PL'da gozlene cevabr ortadan kaldrrdr. Bulgularrmrz miyelinsiz
C-liflerinin uyanlmasrnrn RLv'r vagal yolla anlamh olarak azaltttil,Pl-'da ise
vagal yolia beraber NANC sisteminde etken olabilecelini gosterm-ektedir. Kan
bastnct defigmeleri de vasktiler rezistansta ve kas tonuiunda muhtemelen
sempatetik etki ile cevaplar oluqturmaktadr.
s-1.2
LARINKSTE I,OKALTZE OLAN SONLANMALARIN UYARILMALAR.ININ LARiNCiAL VASKIJLAR.ITE VE KAS TONUSU
uznninqn, nrrilpni
i. Giiner. G. Sahin
i.U. Ceriahpasu Trp Fak. Fizyoloji ABD, istanbul.
Larincial mukozada iig tip sinirsel sonlanmalarrn bulundufu bilinmektedir.
Bunlar myelinsiz iifler, yavar aktivite ve hrzh aktivite gosteren rniyelinli lif
sonlanmaiarrdrr. Qahgmamrzda akci[erlerde lokalize olan reseptorler iEin
spesifik olan bazr kimyasal maddelerin intraarterial olarak verilmesinde, bu
sonlanmalarda meydana gelebilecek deligikliklerin larincial vasktilarite ve
intraliiminai larincial basrnq i.izerindeki etkilerini incelemek istedik.
Deneylerimizde Na-Pentobarbital ile anesteziye edilmig kopeklerde larincial
vaskiiler rezistanr (RLv) sabit akrqi hrzrnda kranial superior tiroid arterinin,
larinksi besleyen kolunun tek taraflr perfiizyonuyla dlEiildii. Larincial arterial
basrncm akrma bol{inmesiyle RLv hesaplandr. Larinkse bir balon yerlegtirilerek
intraliiminal larincial basrnE (PL) olEiildti. Kapsaisinin (25-50 pg.kg-1) larincial
arterial injeksiyonr RLv ve PL'r anlamh olarak artrrdr. Bilateral vagotomi
Rl-v'dnki cevabi azalarken, kassal cevabt tamamen engelledi. Bradftinin (2-3
Llg.kg-1) Rlv'da anlarnh bir artrg olugtururken, PI-'da anlamh bir azalma
gozlendi. Vagotomi vaski.iler ve kassal cevaplarr ortadan kaldrrdr. Veratrin
(25-50 trg.kg-1) Rlv'da ise anlamh bir artrg goriildil. Vagotomi vazodilatasyonr
oldukEa azaitrrken, kassai cevabr tamamen ortadan kaldrrdr. Histamin asit fosfat
05-2A pg.kg-1) Rl-v'r..anlamh olarak azaltrrken, PL'da aniamsrz bir artrqr
olugturdul V-agotomi trLv ue PL'da gozlenen cevaplarl tamamen ortadan
kaldrrdr.
Sonug olarak bulgula:rmrz, larinkste lokalize olan miyelinsiz liflerin, hrzh
ve yava$ aktivite gosteren sonlanmalarrn akci$erlerdeki reseptorler iEin
kullanrlan kimyasal maddelere duyar olduklzrrnr, RLv ve PL'da vagal ve NAN
C yollarla refleks cevaplar olu gturduklannr gostermektedir.
10
s-1.3
AKUT HIPOKSIK HIPOKSININ PULMONER. ARTERIYEL
pls^trye^vE p.isrEMrK ARTERIvEL nnsrxgrn oruslunpu_c.r,--nncigixlirclBniru spRororuiru aNtnconiSiiniri
ILE INCET-BNvIpsi
,G.. $a4in*, T. Orug*, M. Hacftekiro{lu*x, M . -Terzio{lu*
Cerrahpasa Ttp Fak. Fizyoloji ABD, istanbuT.
{..u- .ce*ahpa$! Try Fak. Fikret Eiyal aias. Lab., istanbul.
Japrlan
.lt !.!.
**t
Eahgmalar, akut hipoksik hipokside pulmoner arter basrncrnda
,^ ^
(PAB)
meydana gelen artrgtan n6roepiteliyei cisimcikler (I.{EB) Aen serUii;i;t;;
serotoninin sorumlu olabilece[ini gdstermiqtir. Konuyu agrkh$a kavugturfiak
amacryla Na pentobarbital anestezisi altrndaki periferik iimocteneire tcipltfeiae,
serotonin antagonistleri Pizotifen (5 HT1; 0.5 mg kg-i i,r) ve Methysergide
(5 HT1 ve 5 HT2; 1 -g t g-t iv) verilmesinden 6nce ve sonra akut hipoksik
hipokside PAB ve sistemik arteriyel basrnqta (BP) meydana gelen defiqiklikler
inceienmiqtir.
Deney hayvanlanna serotonin antagonistleri verilmeden once, hipoksik gaz
kangrmr iotunmasrn da (vo7 oz-va9| Nz) uer.i.;idtgt giut irab,
seroto.nin dtizeylerinin normoksik faza oranla arttr$r saptan*tgtrr. pizotifen
rnleksiyonundan sonra hipokside gelek pAB ve gerekse dp'nin, injeksiyondan
once oldus gibi anlam!.otquF.*ln_s1ptarynrglr. nunakarqrn, Metnyietgiai
injeksiyonundan sonra hipokside pAB'<ia hiEbir degigikligin 'gtiir",i-"3rgr,
fripoksiye^cevabtn tamamen ortadan kalktrfr saptanmtgtir. oig"". t#uftan np'n]n
hipoksik fazda normoksidekine oranla, beliginqekildd yiikseidigt gtiii""*iltit.^^
.sqluq .olarak bulgulanmn, periferi[ kimodener.t e hui";;i;rda, ut"t
hipoksik. hip_okside oluqan pulmoner hipertansiyonun NEB'den sahnan
serotoninin 5 HT2 reseptorlerine etkisi ile ortaya grktrfinr gostermekteAr. Aytr"a
bulgulanmrz, BP'deki afil$tan NEB'in sorumlu oi*aatgtni diiqtindtirmektedir.
,
Bp;;
11
s-1.4
pERIFERIT xinaoDENERvB .xopBrLERDE, ANEMTK Hiporsi
VE sicana DUMANINTru NOnOEPITELIYEL CiSiTuCirInn
UznniNn Brxil,Bni
G. $ahin*, T. Orug*, M. Hacftekiro{lu**, M.. Terzio{lu*
* t.A. Cerrahpasa Try Fak. Fizyoloji ABD, Istanbul.
** I.U. Cerrahpaja Try Fak. Fikret niyal AraS. Lab., istanbul.
Bu gahqmada noroepiteliyel cisimciklerin (NEB) anemik hipoksi ve sigara
dumanr-Hava kangrmr inhalasyonu ile uyanhp uyanlmadtklan ; pulmoner arter
basrng (PAB) ve serotonin dtizeyleri tayin edilmek suretiyle belirlenmeye
gahgrldr. Aynca 5 HT1 ve 5 HT2 antagonisti olan Methysergide injeksiyonundan
sonra aynr parametreler incelenerek, olugan cevaplardan NEB'den serbestleyen
serotoninin sorumlu olup olmadrli incelendi.
Deneylerimizde Na pentobarbital ile anesteziye edilmig, periferik
kimoreseptorleri denerve kopeklerde Vo0.01 CO-Hava kangrmr solutularak bir
tiir anemik hipoksi olugturuldu. Ayrrca sigara dumant-Hava kangtmr da
spirometre aracrhfr ile solutuldu. Deney hayvanlanntn hava ve belirtilen
karrgrmlan solumalannda PAB, sistemik arteriyel basrng (BP) ve solunum
parametreleri poligrafta kaydedildi. Her bir fazrn sonunda sol ventriki.ilden
ahnan kan drneklerinde serotonin seviyesi ve arteriyel kan gazlan deferleri
tayin edildi. Aynr parametrelerin kaydr ve olgiimleri Methysergide (1 rnl tg-t iu;
injeksiyonundan sonra tekrar edildi. Anemik hipoksi olugturuldu$unda gerek
PAB ve gerekse serotonin diizeylerinde anlamh bir de[igim saptanmadr. Buna
kargrn sigara dumanr-Hava kangtmr inhalasyonunda PAB, BP ve serotonin
dtizeyleri anlamh olarak arttr. Methysergide injeksiyonundan sonra sigara
dumam-hava inhalasyonunda PAB da gdzlenen artl$1n ortadan kalku$ saptandr.
Buna kargrn BP'deki artrqa Methysergide injeksiyonunun etki etmedi[i gdzlendi.
Bulgulanmrz; 1)NEB'in anemik hipoksi ile uyanlmadrklannr; 2) Sigara
dumanr inhalasyonr ile olugan pulmoner hipertansiyondan, belki de nikotin
etkisi ile NEB'in uyanlmasrndan agr$a gikan serotoninin sorumlu oldu$unu ;
3) Sigara dumanr inhalasyonunun neden oldu[u sistemik hipertansiyonun
serotonin antagonisti ile onlenemedilini, dolayrsryla sistemik kan basrncr
artrgrndan serotoninin tek bagrna sorumh olamayaca[tnt gostermektedir.
12
s. 1.5
TAM SAGLTKLT vE sicARA iEunvnN rigile
n irr
SANTOIOOZ VE KOAH'LI HASTA GNUPUNTNPi SOLUNUM
MEMBRAN PERMnagilirnsiNilv iNcprpNunsi
q. 814!!*, G. Candan**, N. Esen*, A. Seven**,R.
F. Qeli.ko{lu***, T. Karayel***, S. Qeliko{ly*** $engiil**,
*tI.V. Cerrahpasa
Fak. Fizyotoji ,l,nb, istanbul.
**tI.A. CerualryaSa Trp
Try Fak. ,Biyokimya ABD,istanbul.
***:!.U. Cerrahpasa Ttp Fak. ig Hastai*lart A'BD, istanbul.
Membran permeabilitesi genellikle serum ve difer bir viicut srvrsr arasrndaki
prot_ell g_radientinin kon santrasyonu ile olgi.iliir. Bii de gahgmamrzda S arkoidoz
ve KoAH'h olmak izere iki farkh hasia grubunda -solunum membranlnm
permeabilitesini cilgmek igin, akci$erlerde olugturulmayan bir protein olan
{Uyry r.le total protein ve tirenin ierum ve bronkoalveolar lavaj srvrsrndaki
(BALF) konsantrasyon gradiyentini rayin etrik. Sarkoidozlu ie KoAH'h
gruplann .selum albumin de[erleri ve serum total protein deferleri arasrnda
anlamlt .Utl tutf gdzlenmedi. Bu gruplann BAlF-albumin rie total protein
delerleri kargrla$trrrldrfrnda, sarlioidozlu grupra her iki paramerre dtiqtik
bulunmu$tur. _ Albumin
_ur total protein ara^crhfr ile difrhm katsayrsr
sarkoidozlu
gupra KoAH'h gruba gcire dtigtik bulunmugiur.
lt9sap.la.n{rfrnda
Her iki hasta grubunda membran permeabilitesi serum ve gaLp arasinda
albumin ve total proteinin konsantrasyon gradienti (e
hesaplanarak
'plotein
yqef91$i$nde, sarkoidozh grupra Q albumin ve e total
deferleri,
KOAI'Ir gruba gore yine daha dtiqiik bulunmugtur.
.Bulgulardan gcirtildi.igti gibi sarkoidozlu ve KOAH'h gruplar arasrnda
umularun aksine membran gegirgenlili agrsrndan biiytik bir farE grirtilmemesine
kargm, sarkoidozlu g.rupra yine
{e daha a2drr. Aynci gahqmamrida ram salhkh
ve sigara. igmgyen kiqilerden oluqturdufumuz kontrol giubumuzun sayrs-r, bu
ozellikteki. kigilerin bulunmasrndaki gtigliik nedeniyle h-entiz istatistiksei analiz
igin yeterli saytya ula$mamrgtr. istenil-en saylya ulagrldr$rnda kontrol grup ile
_
sarkoidozh
ve KoAH'h gruplarin solunum memblan gegirgeili$inin
kargrlagtrnlmasr yaprlacaktrr.
l3
Oturum Baqkant
SER,BEST BiLDiRiLER.2
1992 16.15-1"8.00
3 KASrM
Q.
Ozesmi
Temogin S.
AKUT KO$MA VE YUZME EGZERSIZLERININ SIqANLARDA BAZI
KAN PARAMETRELERi, PIHTILA$MA VE FiBRiNOLirir sisrnu
UZBNIi.IE ETKILERI
Stier C.
NIKOTININ SIQANLARDA EGZERSIZ TOLERANSINA ETKiSi VE
HEKSAMETONYUM iLE BLOKAJI
Ergun N.
TTACETTPPE UNIVERSITESI DAGCILIK VE DOGA SPORLARI
KLUBU SPORCULARININ DOUGLAS BAG METODUYLA
Oi-gtn-ril MAX VOz DEGERLERI
Baltacr G.
DEVLET HALK DANSLARI OYIJNCULARININ ANi YUKLEMELi
MAKSIMAL EGZERSIZ TESTLERiNE OLAN ELEKTROKARDIO.
GRAFIK CEVABLARI
Metin G.
PROFESYONEL KUREK SPORUNUN ORTA YA$LI DENEKLERDE
B AZI KARDIYOVASKULER PARAMETRELER UZENINE
ETKiSiNiN INCET-PXMESi
Alican I.
sreANDA STRESULSERI..GELI$,MESi UZezuNnE KALSiYUM
KANAL BLOKERLERININ ONLEYICI PTTI-ENI
3+#$l'*1"*oto H oRMoN DUZE'LERINE ErKis i
14
s-2"1
AKUT KOSMA VE YUZME EGZERSIZLERiNIN STCAruLARDA
BAZI KAN PARAMETRBLBR.I, PIHTILASMA T'B PigNiruOIirir
sisrprrr uznniNn Brxilpni'
S. TemoEin, S. Aydo{an
Erciyes Un. Ttp Fak. Fizyoloji ABD, Kayseri.
.. Po gahgrnada_46 adet srgan iki gruba aynlarak birinci gruba (n=23)
30 dak"
siire ile 5 derecelik e$imde 16 mldak'hk hrzda akut kogina egzersizi, ikinci
gruba (n=23) aynr siiredg aFgr ytizme egzersizi yaptrnidr. HEr iki e'gzersiz
programlnln oksijen tiiketimi bakrmrndan benzer donuglar ortaya
Erkardrfir ve
b<iylece egit giddette oldufr saptandr. Egzerstz oncesi ve soniasi alnan-kan
drneklerindeki bulgular kargrlagtrnldr.- Koqma ve ytizme egzersizlerinin
etkilerinin ozellikle enzim ve aktivat6rlerin rol aldrfr pihtrlaqma"ve fibrinolitik
sistemlerde daha kuvvetli.oldu$ goriildti. Ytizmenin-kdgmaya gore daha qiddetli
etki olu$turmasr, ytizmenin srganlarda ek bir stres yatatmasina"baflandr. '
s-2.2
rylK_O_firliN srgaxLARDA E GzE RSiz rO LERANSTNA Er KiSi
VE HEKSAMETONYUM iI,B NIOKAJI
5..,.
JeyoAiry:, A_, ErsnlnemiEo{lu**, C. Siier*, H. Beyda{f
.*:Erciyes Un. Ttp Fak. Fizyoloji ABD, Kays;eri.
**:Erciyes
Un. Try Fak. Farmakoloji ABD,-Kayseri.
..
.Sunulal 9-ahqryqq?. s1g_qlar yiizdiiriildi.i ve hayvanlann egzersize tahammtil
sii^releri deferlendirildi. Nikotin kontrol grubuna gdre doia bafrmh olarak
ytizme egzersizine tahammtil siirelerini anlamh rilgtide azaltn. NJkotin A.I25
mglkg. dozunda anlamh
defigiklik yapmazken, 0.250 mg/kg ve 0.375
dozunda
anlamh_bir.azalmameydana-getirdi.
(srrasryla pio.o3, p<0.01).
fgeg
Nikotinin bu etkisi 5 mglkg.heksametonyum iie ortadan kaldrnldr. Sonuglanmrz
nikotin ile egzersiz toleransrnrn azalabilecefini dtigiindiirmektedir
bir
l5
s-2.3
DAGCILIK vs uOGa. SPORLARI
KLUBU SPORCULARININ DOUGLAS BAG METODUYLA
oLQULEN
-Ergun, MAX voz DEGERLERI
1.. Yilmaz, G. Baltac4 t. !g!cS\zo{lu, $. U{urlu
N.
Hacetlepe' Un...Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon..Y.O., Ankara.
unChrrppr UuivnRsirnsi
Hacettepe U?.iversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilt-a,syon Yiiksek Okulu
Sporcu Safirfi Unitesi tarafindan Ocak-Nisan 1992 tarihleri arasrnda
g6rEekleqtiriteti Uu aragilrmada, Jaeger _.firmaslna ait oksijen analizori.i ve kogu
6undt aleti kullanrlarak, Hacettepe universite Da[crhk ve DoEa,Spq4F
tltibtlniin 9 sporcusuna (3K, 6E) egzersiz testi uygutranmrg ve Max VO2
kapasiteleri $lgiilerek kardiovaski.iler endurans dtizeyleri belirlenmigtir.
(voz ltldk), oksijen
Qdligmada solunum katsayrsr (RQ), oksijen tiiketimi-.
(VE
ltldk), karbondioksit tiiketimi (VCOZ
(Vgy'mVkddk), ventilasyon
iiit
"il-i
It/dk), karbondioksii ttiketimi yiizde de[eri (FCOZ Vo),venttlasyon litre de[eri
(Vt L), MET parametreleri arasrndaki iligkilere_ bakrlarak, sporculann egzersize
verdikleri fizyolojik cevaplar ve uyum analtz edilmigtir.
s-2.4
DEVLET HALK DANSLARI OYUNCULARININ ANi
iilrinrvrrLi
MAKSIMAL EGZERSiz TESTLERiNn oLaN
ELEKTROKARDIOGRAFIK CEVABLARI
N. Ergun, .G. Baltau, i. Yilma, L. Tgkgiizo{lu-Hacetiepe' iln. Fizik Tedavi ve Rehubilitasyon Y.O., Ankaru.
Kaib, ve dolagrm sisteminin fonksiyonunun inceienmesinde
elektrokardiografik buigulann on plandjt gelOl$i bir gergektiJ. ^B-u goriig ile'
Hacettepe Uriiversitesl pizlt Tedavi ve Rehabilitasyon Jiikse\ Okulu.Sporcu
Sagrlr'Unitesi tarafindan yaprlan bu gahgmada maksimal e^g.zersiz .testi
uyluiunon 14 danscrnrn (8-bayan, 5 erkek) elektrokardiografik cevablan
inc?tenmigtir. Erkeklere ve bayanlara uygg.lan-1n_9r.ut{fu1 test protokolu, jaeger
firmasina iit kompiiterize koqu bandr testidir. 7o!l1k qgl1n_dg bayanlarrn baqlama
hrzr 8 kmlsaat eikeklerinki t0 tcm/saat idi. Her 3 dakikada ikiger km/sa.at
artnrlarak 7o5 e$im sabit kalarak, test sporcu yorulana kadar deyam ettirilmigtir'
Ahnan elektrogiafik cevablarda, bayanlar ve erkekler arastnda kaltr, anm hrzlan
istirahatte anlalmh (p<0.05) ; egzeruz suasrnda 3. dakikada anlamh (-ncQ.05.1,..9.
dakikada anlam[ O^eglt 1p>0.d5); toparlanma 3 ve 5. dakikalardl anlamh defil
io>0.05) maksimal kalb, atrm hrzrna bakrldrlrnda iki grup arasrnda ortalamalann
iesti anlamh defiildi (p>0.05). Elektrokardiografik incelemede dalga. ill..*?l
siiielerinin norm"al deferler iie karqrlaqtrrrlmasr yaprlmrq ve sporcu kalbinde
16
gilriilebilecek- fizyolojik defiiqikliklerin sporcuiann yaprr*i spor tipine uyumu ve
iilke dan scrlann kardiova skiiler degiqikiikleii tarrr grirru qtrr.
de$i gik
s
-2.5
PROFESYONEL ruUnEr SPORU|{UN .ORTA yA$Lr
DENEKLERDE BAZI KAR,DiYOVASKUI,ER PARAMETRELER.
UZNNINB ETKISiNiN iNCNIbXMESiG"..fuIetin, O. Seymen, k. Qakar, G. Yi{it
I.U. Cerrakpcsa Try F'ak. Fizyoloji ABD, istanbul.
Qahgmamrzda geEmigte bi1 stire profesyonel olarak kijrek sporu yapmig
fakal ary1k ufra.gmayan salhkh eriqkinlere, gegmigte uygulanan i"r.en*intti
bazr kardio-vaski.iler.parametreler iizerine etkislni inceledik. Bulgulan, aynr ya$
grubunda, ancak aktif sporla u$raqmamrg saihkh erigkinlerinki ile kargrligurcli..
Deneklerin nabrz
basrncr deferleii istirahat, egzersiz, postegzersiz
devrede olgtili.irken,"J__&l
EKG kayrtlan istirahat ve posregzersii (ilk 5 dak.) ddnemcie
gergeklegtirildi. Max.VO2 deferleri Astrand-Rhyming Nomogramr kullanilarak
bulundu. Sporcu ve kontrol grubu de[erleri istatistiksel olaral kargrlagrrnidr"
grubunda tiim fazlarda nabrz saylsl kontrol grubununkilerden
". Sporcu
buiunmugtur.
Aradaki fark istatistiksel ol-arak gok anlalmhdrr (p<0.00i).
{iigfik
Tiim deneklerin arteriel kan basrncr de[erleri, istirahatte nomral srmilar iEinde
olmakia beraber spor.grubunda, kontrol grubundan daha yiiksekti. Iki grup
arasrndaki fark sistolik iEin orta derecede (p<0.01), diastolik iEin gok anlirnlir
bulundr. (p<0.001). Egzersizd-e sistolik kan 6asrncr kontrollerde, spirr grubuna
gdre daha yiiksek ve aradaki fark orta derecede anlamhydr (p<0.bt). Lristolik
basrnglar araslndaki fark anlamh bulunmadl. Postegzeisiz fazd,a sporcularda
nabrz ve kan bastnct delerleri 30. dakika iqinde iJtirahat de[erine inerken,
kontrol gn{g1d_a kan basrncr 30, nabiz ise 45. dakikada ancak-d6nebiidi. Spoi
grubunda EKG klasik bilgilerle uyum iEindeydi. Kontrol grubunun Max.vb2
deferleri spor grubununkilerden an iamh olarak (p<0.00 1 ) d ii giiktti.
. Spgr . disiplinleri iEinde kiirek sporu, tiit ekstremitelerin yanr sra alt
ekstremitelgln de egzersize aktif olarakkatrldrlr bir spor tijriidtir. nitlnAigi glUi
kol ve bacaklann birlikte kullanridrfr egzersizlei dolagrmr en fazla ytiklerimiyle
karqr kargrya brrakan aktivitelerdir. Buna bafih olarak da Max vb2 yiikseiir.
zamanla kardiovaskiiler sistem, organizmaya ait eforlan daha ekonomik
galtgmayla yaparhale gelir. Bulgulanmrzda spor grubunda bulunan diiqtlk nabrz
pefierleri yu.krydq yazrlaniarla uyum iEindedir. Gerek gruplar arasrnda saptanan
bdyle an!.arnir bir farklrh$rl_spor brrakrldrktan soma dahi d-evarn etmesi, gerekse
spor grubumuzun Max.VO2 deferinin yiiksekli[i bu sporun kardi*v'iskiiler
sistemi olurnlu ydnde etkiiedi[ini ve bunu uiun siiie devarn etrirdi$ini
gostermektedir.
II
s-2.6
sreANDA srRES uLsgni cnliStvtosi UzBniNnn xalsivulvt
xaxu BLoKERIBniNiN oNlBYici errilnni
i. Alican, F.. Toker, B. Ye/en, S. Yalqn, $. Qktay
Marmara Univ. T.tp Fak. Fizyoloji, Farmakoloii ve Biokimya
Anabilim Dallart, Istsnbul.
Stganlarda so[uk immobilizasyon stresi, midede stres tilserlerine yol aEan
bir den-ey modilidir. Gastrik lipid peroksidasyonunda artma ve gastrik.glutatyon
di.izeyind-e azalmanrn sofuk immobilizasyon stresine baflr oiuqan gastrik qukoz.a
hasarina eglik
etti[i
daha once tarafimtzdan gosterilmigtir. SogqF
immobilizasyon stresi dahil olmak izere, gegitli uyaranlara kargr geliqen g_a;trik
lezyonlar ii2erine kalsiyum kanal blokerlerinin koruyucu etkileri oldu$u
bilinmektedir. Bu gahgmada, stresi takiben uygulanan verapamil, niker{ipin,
gallopamil ve devapamil'in iilser olugumu, gastrik lipid peroksidasyonu..(LP)ye
glutaiyon (GSH) diizeylerine etkileri incelendi. Albino stganlar, 48 saatlik aghgl
takiben immobilizasyon kafeslerine yerleqtirilip +2-4 oC'de 3 saat tutuldular.
Stres uygulanmasrndan 1 saat once hayvanlann i"p. verapamil (V) (0.0_1,-0.1 ve
1 *g&g), nikardipin (N) (0.01, 0.1 ve 1 mg/kg), gallopomil (G) (0.0i,0.1
ve 1 mglkg) veya devapamil (D) (0.01, 0.1 ve 1 mdkg) enjeksiyonu yaprldr.
Kontrol grubuna ise, herhangi bir ilag verilmedi. Stresi takiben oldi.irtilen
srganlann midelerinde iilserlerin longitiidinal gaplan (mm), gastrik LP
(matrondialdehid (MDA) egdefieri) ve GSH (modifiye Ellman yontemi ile)
dtizeyleri 619iildii.
Sonuglar: Her ddrt ilag da iilser geligimini anlamh qekilde engellediler. D
ve G, doza ba[rmh olarak GSH diizeylerinde azalmaya yol agarken, LP'yi de
anlamh gekilde artrrdrlar. N ve V ise, en diiqiik dozlarrnda GSH diizeylerini
anlamh olarak azaltrrken, yiiksek dozlannda bu etkinin azaldrfr veya ortadan
kalktrlr gozlendi. Her iki ilag da LP'deki stre$e balh gozlenen arttgr ortadan
kaldrrdrlar. Ozet olenak, her dort kalsiyum kanal blokerleri de strese baflt iilser
geligimini engellemektedir. Ancak GSH ve LP iizerindeki etkileri ortak bir
antitilser etki mekanizmast olarik goziikmemektedir.
r8
-2.7
STRESIN TiROiD HoRMoN DUZEYLERiNE ETKiSi
A.B. T{irkoglu, G. Baydag, S. Bulut, N. Ilhan, B. Mtingen,
E. Diinder
Fuat 0n. Try Fak. Fizyotoji ABD, Elaa.{.
Toplam olarak 15 kopekte yaprlan bu gahqmada cerrahi stres oluqturmak
s
iEin laparatorni yaprldr. Operasyondan once kan serumunda T3 ve T4 miktarlan
olEiildii (1. periyod), operasyondan 3 (II. periyod) ve 10 giin sonra (III.
periyod) aynr olgiimler tekrar edildi.
II.
periyodtaki ortalama T3 miktarlan istatistiksel olarak
I. ve iII.
periyodlardaki onalama T3 deferlerinden daha diiqtik bulundu (p 0.001). Birinci
ve tigiincii periyodlardaki serum T3 deferleri arasrnda onemli bir fark
bulunamadr (p 0.05). I. ve III. ddnemlerdeki ortalama T4 de[erleri arasinda
farkhhk olmastna kargrn (p 0.05), birinci ve ikinci ddnem ortalama Ta de[erleri
arasrnda ise hig bir fark bulunamamrgtrr (p 0.05). Operasyon oncesi T3 ve T4
de$erleri operasyon sonrasl 10. giinkii de$erlerle belirgin bir korelasyon
sa$lamasrna kargm (p 0.05), operasyon sonrasl 3. giiniin parametreleriyle higbir
korelasyon gostermemektedir (p 0.05).
Tiroid hormonunun aktif formu olan T3 tiroid bezi drgrnda dokularda
T4'ten sentezlenmektedir. Bizim goriiqiimtize gdre; cerrahi stresten sonra T3
diizeyindekr azalma, T4'inin monodeiyodinasyonunun alternatif bir yolunun
varhprm gostennektedk.
r9
sERBEST gilnift.ilgR.-3
1992 10.15-11.30
Otururn Bagkanr
4 KASrM
N.
Ayhancr A.
cycl-opHosPHAMrDE'ir{
VERAPAMIT.
ffpn)
Gtlkhan
(cy) siToroKsiK ETKisiNiN
H:E AZALTTLMASI
Tiirkollu A.B.
3-
MERKA trTOPR OFiYCIMI(
A
S
iDiN
hIOROTOKS
iK ETKiLERI
Ternizytirek K.
SEMEN PROTEINLERINTN FERTIL VE INFERTiL KI$iLERDE SDSPAGE iI-P INCEITNMESI
;ffi [XiI"tpERrAL
D oLA g rMrN KAN vis KozirE si. pLAZ\dA
YUZEY GERiLiMi vE SERUM PRoTEINLERI FRAKSIYONLAR{
uzrntnu ETKisi
Ternizyi.irek K.
DIABETIKLEIdDE TUKRUK ROTEINLERII,IIN SDS-PAGE iLE
ixcnlr,nnwssi
s-3.1
cycl,opHOSPHAM.IDE'EN (Cy) SirOrOxSiX ErKiSiNiN
vER^ApAMiL (VER) ilp aZaLTrLndASr
R. {Jyar, A. Ayhanct
Ansdolu Un. Tr.p Fak. Fizyoloji AllD, EskiEehir"
Kanser tedavisinde kutrlanrlan bazr sitotoksik ilaElann (CY gibi), malign
hiicrelerin yanlsrra, mitoz gegiren normal hticreleri de baskrladrklarl
bilinmektedir. Antineoplastik ilaqiann normal hiicrelere olan baskllayrcrh$rnrn
bazr kalsiyum kanal biokerleri (Ver gibi) tarafindan azaltrldr$r bildiritmigtir.
Deneylerimizde, daza ba$h olarak (150 mglkg) CY normal srqanlarda trombcsit
Vo58),lokosit (7o85) ve kemik iligi gekirdekli hiicre (7a94) sayrlannr azaltarak
normal mesane histolojisini bozmuqtur. Doza ba$r olarak (2 mg/kg) Ver, CY ile
birlikte verildi$inde bu hticrelerden bazrlannrn sayrlanni normal de[eriere kadar
yiikseltmig (7o95) ve mesanede iyilegrne,rre neden otrrnuqtur. tsu sonuElar
lqr$rnda, kalsiyum diizeyinin hematopoiesise olasi etkisi tanrgrlmrqtr.
2A
s-3.2
3,MER^KApropRoPivoNix asioiN Nonoror<sin nrril,rni
A" B" Tiirko{lu, Z" Vumbul, G. Baydag, S" Bulut, K. Ankan,
M. Aksakal
Fwat iln. Try Fak. Fizyolo.fi ABD, Elan{.
Fwut..Un. Try Fak. Patoloii ABD, Elan{.
Onceki Eahqrnalanintzda epiieptik fokus olugturulan kopeklerde l{Hj, Zn,
Cu vererek pentilentetrazole kargr epilepsi egifi otEmiigtiik. Zn nonspesifik
glutamat dekarboksilaz (CAD) enzim inhibitorijdiir. 3-merkaptopropiyon$ uttf
ise aynr enzimin spesi{'ik inhibitoriidi.ir. Son zamanlarda merkaptopropiyonik
asitin (3-MP) deneysel aragtrrmalarda srk olarak kullanrimasrna raprnen
organizma i.izerindeki toksik etkileri yeterince aragtrnlmamrqtr. Bu Ealtgmamrzm
balhca amacl yiiksek dozdaki 3-MP'nin neden oldu$u patolojik bozukiuklarrn
aragtrnlmasldrr. Bu neden 8 kopefe 25 mg/kg dozunda 3-MP intravenoz olalak
injekte ediierek patolojik bulgulan mikroskopik olarak incelendi.
Beynin qegitli bolgelerinden ahnan kesitlerde yaprlan g6zlem sonuglart
qoyledir: meiiuila oblongatada, lokal nektoz, gl.ial hticrelerde dejeneras)'on ve
peiivaski.iler minimal kanama; frontal lobda, purkinje hiicrelerinde sitolizis ve
fokal nekroz; tektum mezensefalide dilate olmug dolgun damarlar ve eritrosit
ekstravazationu; temporal lobun rnedial krsmrnda, fOkal nekroz. Vermis, korpus
kallosumu ve cornu amonisten ahnan kesitlerde herhangi bir farkhhk
gcizlenmedi. Bobrekte kronik piyelonefrit gozlendi, karaci$erde sentral venlerde
dilatasyon ve dolgunluk ve portai alanlarda mononiikleer hiicre infiltrasyonu
mevcuttu.
s-3.3
SEMEN PROTEiNLERINiN FERTIL VE iNFER.riL rigirnnOU
SDS.PAGE iLE iTCNINXMESi
T...irez, K. Temizytirek, D. Kuru, S. Anen,,H. Hattat
i.U. CerrahpaEa Try Fak" Biyofizik ABD, Istanbwl.
Bu qahqmada, spermden annmlg likifikasyon sonrasl seminal piazma
proteinlerinin oligosperrnik ve nolmospelrnik kigilerde SDS-PAGE yontemi
ile protein
bantlan elde edilmigtir.
Normospermik kigilerde protein molekiil afrrhklan 30.000-70.000 dalton
arasrnda defiiqmektedir. Normospermik kigilerde molekiil a[rkhklan 40.000
dalton olan proteinlere rastlanrrken; oligospermik kigilerde moleki.il a[rrhklan
20.000-23.0C)0 dalton arastnda
defigen bir grup protein saptanlru$tr.
Bu bulgular, oligospermik kigilerde farkh protein yaplsl ortaya
grkarmaktadir. SonuE olarak: oligospermik kiqilerde diigiik molekiii afirrh$rnrn
semen likifikasyonr tizerine negatif etki yapabilecefi yargrstna vanlmtqtrr.
lt
s-3.4
EKSTRAKORpERiAL DOLA$rMrN KAN ViSKOZiTESi,
pLAZMA yiizgy cgR.it,irvri- vn sERUM
pnbrniNlpni
rnaxsiyoNlARr uzpniun nrrisi
ry, Temigtiyek, D. Ozgelik, F. Erdo{an, II. Tuncel, N" Bayr,
ry.p. Akyolcw, S. Onen
I.U. Cerrahpapa Ttp Fak. Biyofizik A.BD, istanbul.
Bu gahgmada, "koroner arter by-pas" ameliyatr gegiren 14 hastadan ahnan
kan ve plazma ornekl.eri kullanrldr. Ornekleme, her hastadan ameiiyat Oncesinde,
ameliyat.srasrnda ve ameliyatr izleyen yedinci giinde yaprldr. Kan ve plazma
orneklerinin, viskoziteleri, plazma yizey gerilirni ve ierum proteinlerinin
molekiil afrrhklan SDS-PAGE ydntemi ile saptandr. Kan ve plazma viskoziteleri
ameliyat srrastnda ameliyat oncesi de[erlere gore dtiq{ik bulundu. Plazma
orneklerinde ise aynr paralelde oldu$u gortildti. Plazma proteinlerinin de
gkqq{<grperial doiagtmdan etkilendiiler"i ve protein bantlarrnda belirgin
farkhhklar saptandr.
s-3.s
nianrriKLERDE rurn.UN PRoTEINLERiNiN SDs-PAGE iLE
iNCBI,BN MESi
H.Tuncel, K" Temizytirek, G. Kavalah, Etr. Hatemi, S. 6nen,
A.
Cenani
i.ii.
Cerrakpapa Try Fak. Biofiztk ABD, istanbul.
Qahqmamrzda tiikriik materyalinin iEeri[i sDS- PAGE ile incelenerek
rytgp1{deki proteinierin konsatrasyonlan ve molekiil a[rhklan hakkrnda bilgi
edinildi.
Bu qahgmada,_ normal grula gore hasta gruplan yag, cinsiyet ve hastah$in
si.lresi gcizoniine altnarak srnrflandrrildr. Diabetik grupta elde edilen protein
bantlan ile normal gruptakiler arasrnda belirgin farkhhklar saptandl. Aynca
diabetik
elde edilen protein fraksiyonlannm sayl ve mblektil a[irirfr
-grupta
bakrmrndan de[iqmig olmasr, Diabetes Meilitus hastahfirnrn tanlsr iEin yardmir
olaca[r diigtincesindeyiz.
22
niI,ninir,ER.
SERBEST
1992
4 KASIM
Oturum Bagkanr
O. Andag
4
11.45-13.00
Qakrner T.
SUOA ER.iYEN DANA LENSI PROTEINLEnI Uzgnime KALSIYUM
VE GLIKOZUN ETKILERI
Aydofian S.
vucu'rrA
ETKISI
Uys.fl
QiNKo EMiLiMir"{E DivETER. KALSIvUM vE DEMiRIN
F.I.
ALUMINYUM VERILEN RATLARIN SERUM VE DOKULARINDA
ALUMINYUM BiRiKiMI
Lo[ofh
G.
NORMAL VE PREEKLAMPTIK GEBELERDEKI PLAZMA ATRIAL
NATRIURETIK PEPTID VE PLAZ}/IA RENIN AKTiViTESi
DUZEYLEN
ilg
BU PARAMETRELER ARASINDAKi ORAN
Tiirkel N.
KAN-BEYIN BARIYER.i PERMEABILITESINDE HIPERTANSIYO-
NUN
OTVgN,{i
s-4.1
SUDA ER.IYEN DANA LENSi PROTEINLER.I UZBNiFW
KALSIYUM VE GLiKOZUN ETKILERi
T.
Qaktne.r
Istanbul Un" Try Fak. Lepra Arastrrma ve Uygulams fu(., Istanbul.
Bu gairgmada defigik konsanffasyonlarda kalsiyum ve glikozun suda eriyen
lens proteinleri iizerine etkileri incelendi.
Materyal olarak dana gozleri kullanrldr. 6 adet lens homojenize edildi,
santrifuj sonrasl suda eriyen fraksiyon aynldr. Protein konsantrasyonu 25
mg/ml olacak gekilde dili.isyonlar yaprldr. Qeqitli konsantrasyonlarda glikoz ve
kalsiyum lens proteinlerine eklendi. Birinci grup deneylerimizde omekler sfinncr
gtinden itibaren 4 gtin stireyle 37 oC de inki.ibe edildiler. Orneklerin
absorbanslan her giin 550 nm de spektrofotometrede okundu. Absorbanu
de[igiklikleri kaydedildi. Ikinci grup deneylerimizde benzer ornekler 2. giin
23
sonrasmda inkiibasyondan ahnarak srfinncr giin drneklerle beraber HPLC ye
verildi.
Birinci grup deneylerimizde ornekierin absorbant siire grafifi kalsiyum ve
glikoz konsantrasyonu afitlkEa yi.ikselme gosterdi. Ikinci grup deneylerimizde
ise orneklerdeki kalsiyum ve glikoz konsantrasyonlan arttrkEa suda eriyen iens
fraksiyonunda azalma meydana geldi. En fazla azalma en yiiksek oranda glikoz
igeren grupta meyelana geldi.
s -.$.2
VUCUTTA CIN$O EMILIN{INE DIYETER KALSIYUM VE
DEMIRIN ETKISI
S. A,ydo{an, N. Dursun
Erciyes Un. Ttp Fak. Fizyoloji ABD, Kayseri"
Qahgrnada siitten yeni kesilmig 35 adet Swiss albino srEan kullantlmrgtrr.
Her g{upta 5 adet olacak gekilde 7 gruba aynlan hayvanlann baglangrg a$rltklan
Lrelirlendikten sonra gelik kafeslere yedeqtirilmigtir. Kontrol grubu hayvaniara
iEerisinde ginko, demir ve kalsiyumu normai olan bazal diyet, deney gtuplartna
ise defigik orantrarda kalsiyum ve demir lEeren diyetler veriirnigtir. 15 gtln
. siireyle beslenen srEanlann her birine 2 pCi'lik Zn-65 intramuskiiler olarak
enjekte edildikten sonra, 4 gtin siireyle feEes ve idrarian toplanmrgtlr. Eide
edilen qinko ve Zn-65 defierlerinden faydalanrlarak Einkonun yiizde emilim ve
retansiyonu hesap edilmigtir. Aynca kandaki Zn-65 da$thmlari da
deferiendirilmigtir"
15 gilnlilk beslenme peryodu sonundaki hayvanlann a$rrhk ortalarnalan,
beslenmeden dnceki deferlerle kargrlaqtrnldrfrnda, kontrol, Ca-eksik ve Fe-eksik
gruplarda afirhk artrg, diferlerinde ise a$rrhk kaybr dikkati Eekmigtir. Fe-Eok
yiiksek grubun drgrnda bu de[igiklikler onemli buiunmamrgtrr (p<0"05).
Diyetteki Ca ve Fe miktanna ba$r olarak fegesie Einko ve Zn-65 atrlrrmndaki
farklrhklar, Zn-65 emilirn e[risinde onemli de$iqikiiklere neden cilmugtur. Caeksik ve Fe-eksik gruplann emilirn oranrnda 4 giin siireyle kontroie gore arnq,
Ca ve Fe yiiksek ve Eok yiiksek alan gmplarda ise azalma meydana gelmigtir
(p<0.001). Retansiyon yiizdesindeki defigiklikler de Einkonun yiizde emilirn
e$isindeki defigikliklere paralel bulunmuqtur. Sonug olarakkalsiyum ve demirin
Einko ernilimi i.izerine yaptl$ bu olumsuz etkinin, ozellikle fazla kalsiyum ve
demir ahmrnr gerektiren ve CalZn oranr ile FelZn oranr.nl kalsiyum ve demir
lehinde bozan ozel durumlarda (ornelin, si.it gocuklan ya da hamilelerde) goz
ontinde bulunduruimasr gerektifi dii giincesindeyiz.
.)^
S"{"J
AI,UMiNYUM YERiLEN RATLATTIN SERUM VE DOKULA.
RINDA AI,UMINYUM BiRixinni
H. Uysel*, N" Ergene*, S. Dwrnan**, H, Giikbel*, R. Soylw**,
A" Iptmer***., A. Sayal***, A. Aydtpxxx
* :SelEukUn. Try Fak. Fizyoloji ABD, Konya"
** :SelEukUn. Try Fak. Fizyoloji ABn,
Konya.
*** :GATA Fermasiitik Toksikoloji ABD, A.rukara.
Bu gahgmada ratlara krsa stireii olarak AiCl3 ve A1(OH)3 verilerek serum ve
dokulardaki birikim derecelerinin belirlenmesi amaqlandr.
Etkin madde olarak deney hayvanlannrn 15 tanesine intraperitoneal yolla
41C13, 10 tanesine ise orai yolla AI(OH)3 verildi. AlC13 verilen grup kendi
arasrnda 3 gruba aynldr. 1. gruba 21 giin siireyle her giin 0.5 mg,2. gruba tr
mg, 3. gruba 4 mg AlCl3 verildi. AI(OH)3 verjlen grup ise 2 gruba aynldr. ilk
gruba aynr stire ile giinde 7 mg, ikinci gruba ise i4 mg AI(OI{)3 verildi.
AlCi3 ve AI(OH)3 verilen gruplarla kendi kontrol gruplannrn serum
aliirninyurn eliizeyleri, beyin, bobrek, kernik, karacifer, datrak ve kalp dokulan
aliiminyum miktarlan ortalamalan arasrndaki farklar anlamh bulundu.
Qahgmaya dahil edilen biitiin ratlann serum altinrinyurn dtizeyleri ile doku
aliiminyum miktarlan arasrnda lineer bir iliqki oldu$u tespir ediidi.
s-4.4
VE
qR.EEKLAMPTiK . GEBELERDEKi pr,AZMA
ATRIAL NATRIUR.ETIK FEPTID VE PLAZMA RENIN
A.KTiViTESI ouznyrrni iIn BU PARAMETR.ELER.
AR.ASINDAKi ORAI\
G" Lo{o{tu*, $. Erdo{an*, F.T. Azgiinen**, A. Do{an*
*:Qukurova Un. Try Fak. Fizyotajt AED, Adana.
**:Qukurova Un" Try Fak. Ks&n H. ve Do{um ABD, Adans"
NORMAL
Ugiincii trimestirdeki 8 adet normal gebe ile 8 adet preeklamptik gebedeki
plazma atrial natrii.iretik peptid (A|{P) ve plazma renin aktivitesi (PRA) diizeyleri
RiA yontemr ile simultane olarak olEtildii; ayrrca ANP/PRA oranlan
de$erlendirildi. Normal ve preeklamptik gebeierdeki orralarna (tSE) plazma
ANP de$erleri srrasryla 24.48+5.52 ve 36.27t6.70 pg/m1 ; ortalama (tSE)
PRA diizeyleri ise srrasryla 2.7A+0.56 ve 3"21+1.09 ng/ml/saat olup, iki grup
arasrndaki f;rk aniamh defildi. Preeklamptik gruptaki ortalama (tSE) ANP/PRA
orant da norrnal gebelerinkinden daha yi.iksek olup, bu farkirhk da anlamsrz
olarak bulundu.
Preeklampsideki hipovolemiye rafimen artmrg olan plazma AltlP dtizeyleri,
ANP'nin hipertansiyona sekonder olarirk artmr$ intra-artriai basrnca yanrt olarak
25
salgrlanabilece[ini diiqiindi.irmektedir. Aynca, gtiglii bir vazorelaksan olan
ANP'nin, PRA diizeyierindeki artrgr takiben preeklampsideki kompansatuar
mekanizmalan indtikleyebilecefi; aksi halde ise PRA'nln ve sonugra da
anjiotensin iI ile aldosteronun agln salgrlanmasr ile preeklampside gok daha
giiElii bir vazokonsriksiyon ve sodyum retansiyonunun geligebilece$i sonucuna
vanimrgnr.
s-4.5
KAN-BEYIN BARIYERI PNNMEABILiTESINDE TTiPENrAruSi.
YONUI{ ONEIVII
B...0ztaE,
N. Tiirkel
i.A. Try Fak. Fizyoloji ABD, istanbul"
Deney hayvanlannda konvi.ilsiyon yaratrlmasrnrn kan-beyin bariyerine
Ee gitli aragtrrmacilar tarafindan incelenmi gtir.
Aragtrrmacrlar konviilsiyonlarda kan-beyin bariyeri permeabilitesi artrgrndan
hipertansiyonu sorumlu tutmaktadr. Hipertansiyonun dP, dP'ye yiikseligi hrzr,
rnaximurn kan basrncr, bu de[erde kahgr stiresi gibi komponentler kan-beyin
etkisi
bariyeri perrneabilitesini etkilemektedir.
Biz bu gahgmayr bu komponentlerin hangilerinin etkisinin daha onemli
oldufiunu aragbrmak igin aqafrdaki deney gruplannda incelemeler yaprrk" Bir
grup hayvana PTZ verdi[imizde, arteriyel kan b.asrncr maximum defere
yiikseldi. Yaklagrk 30'da deneyleri soniandrrdrk. Ikinci grup hayvana PTZ
verdi[imizde, arteriyel kan basrncr maximum delere ulagrnca GAB A vererek
hernen kontrol de[ere indirdik.UEi.incti grup hayvana PTZ verdifimizde,
arteriyal kan basrncr maximum defere ulagtrktan sonra 3'bu deferde kaldr.
GABA vererek kontrol defere indirdik. Birinci grupda Va90,rkinci grlpta Vo9,
iiEiincii grupta VoIA9 oranrnda kan-beyin bariyeri Evans-biue albumin
extravazasyonr.r gdriildii. Bu yrkrmlar birinci grupta kortex oksipit?l, pariyetal ve
frontal kortexde idi. Ikinci grupta kortex yrkrmr goriilmedi. Ugiincii grupta
pariyetal kortexde Evans-blue albumin extravazasyonu goriildii. Koronal
kesitlerde ise; birinci, ikinci ve iigi.inci.i grupta talamus gekirdeklerinde Evansblue albumin exffavazasyonu goriildti. Bu aragtrrmadan elde ettifimiz sonuglara
gdre; dP tek baqrna kan-beyin bariyeri yrkrmr onemli g6ri.ilmedi. Tansiyon
arteriyelin ani ytikselmesinin yanrsrra bu deferde bir si.ire kalmasr kan-beyin
bariyerinin yrkrlmasr agrsrndan daha onemli diyebiliriz.
26
SERBEST
4 KASIM
BILDIRILER-S
Oturum Baqkanr
1992 14.00-15.30 S. Yavuzer
1 Yi.icel M.R.
KAN LiPiD DEGERLERI YUKSEK OLAN OLGULARDA
, TROMBOSIT MEMBRAN 14 C-GLTKAZ TRANSPORTUNUN iNCgLENMESI VE IKi PAR.AMETRE ARASINDAKI KORELASYONUN
ARA$TIRILMASI
?
3
$imge.k G.
DEMIR EKSIKLIGININ ERKEN TANISINDA ERITROSIT HACIM
DAGTLTM GENr$LiGi (RDW)'NiN oNeUi
Ertan N.Z.
ELEKTROFORETiK
ANTIKOACUT-AN SEqiMi
4
MOBilirE
QALr$MALARTNDA
Aydogan S.
HAREKETSIZLIK STRESININ RATLARDA ERITROSIT
DEFORMABILITESI UZENiME ETKILERI
5
Bagkurt O.K.
OKSIDAN STRES VE HEMOREOLOJI
6
Bagkurt O.K.
.
AoRTiK ciRi$. EMPEDANSTNA ET'KiLi HEMoREoLoJiK
FAKTORLEN: ETiiTNOSiT DEFORMABILiTESi
27
s
-5.1
KAN LiPiD DECERLERI YUKSBK OLAN OLGULARDA.
TROIUBOSiT MEMBRAN 14 C-GLIXOZ TRANSPORTIJNUN.
ixcpt uNMEsi vE ixi pARAMETRE ARASINDAKI
KORELASYONUN AR.A$TIRII,MASI
ft. Yiicel*, A. Siier*, T.- Yardtmcf*, i" Ilrganuo{lu***,
o.N. ulutin****
*: i.'il.Cerrahpapa Try Fak. Fizyoloji ABD.
x*: M.U.Eczaclhk Fak. Biyokimya ABD, istanbul.
***: i..Q.CerrahpaSa Try Fuk. Niikleer Try ABD.
*'F**.' i.U.CeruahpaEa Try Fak. IE Hastaltklart ABD.
Bu gahgmada kan lipid parametrelerinin trombosit merbran glikoz
transportuyla iligkisini incemelek amacryla 21 primer hipotiroidili, 9 iire
retansiyonr olmayan Nefrotik Sendromh ve 10 normal kigiden elde edilen
trombositten zengin plazma homojenize edilip yrkandr ve orneklerin trombosit
sayrlan standardize edildi. Ornekler +4 Co ve +3J Co de inkiibe edildi. Daha
sonra 1 ml trombosit si.ispansiyonr tizerine 1 pl 1a6 glikoz (i0-3n4; ilave ediiip
20 dakika beklendi. Milipore filtre i.izerindeki lac glikor radyoaktivitesi
membran glikoz transportunun bir gdsteresi olarak B sayrcr ile olgiildii.
Bulgulanmrza gore nefrotik sendromlu olgularda kan kolesu'ol, total iipid ve
LDL dtizeyleri normai kiqilerle kargrlartrnldrfrnda istatistiki agrdan anlamh
derecede yi.iksekti (p <0.005). Aynr gruplar arastnda VLDL dtizeyi nefrotik
sendromlu olgularda daha az anlamlt olarak yiiksek iken (p<0.001), HDL
diizeyi nefrotik sendromlu olgularda normaie gore istatiktiki oiarak aniamh
derecede diiqiiktii (p<0.005). Hipotiroidli olgularda ise kan kolestrol ve total
lipid deferleri normal ki gilerle kargrlagtrrrldrfrnda ytiksek olarak gozlenmesine
karqrn iki grup arasrnda istatistiki aqrdan anlamhhk yoktu. Iki grup arasrnda
HDL delerlerine bakrldrfrnda bu de[erin hipotiroidli olgularda istatistiki agrdan
anlamh derecede (p=0.01) diiqiik oldu$ gozlendi.
Ug grupta trombosit membran 14 C-gliko, transportu nmol 14C-glikoz/109
trombosit/20 dakika cinsinden incelendilinde nefrotik sendrom gnibunda ve
prirner hipotiroidi grubunda kontrol grubu ile kargrlagtnldr$rnda bu iki grup ile
kontrol grubu arasrnda istatistiki agrdan anlamh bir farkhhk mevcuttu (p<0.05).
Sonug olarak hem nefrotik sendromlu hem de primer hipotiroidili olgularda
trombosit membran glikoz transportu normal kigilere gore defektif idi. Lipid
parametreleriyle transpofi deferleri arastnda korelasyon olup olmadrfl
incelendifiinde her iki grupta da kan HDL degerleri ile transport de[erierinin
orta derecede ve pozitif bir korelasyon gosterdi[i saptandr.
28
s-5.2
DEMiR EKSiKLiGiNiN ERKEN TANISINOA NNITNOSIT
uacivr naGrlrna cnxlgt i6i (nnw)'NIN ONplti
G... $impek, N. ToktamtS, G. Yi{tt
i.ii.' Cimahpasa Try Fak. Fizyaloji ABD, istanhul.
RDW, hiicre populasyonunda hacim bakrmrndan normalden farkir
hticrelerin o/a oramir belirier. Demir eksiklifinin geligiminde RDW'nin ilk
anomali gosteren kan parametresi otdu$u ileri si.iriilmektedir. Bu nedenle
belirtilen parametrenin deniir eksiklifinin baglangrg fazrnda saptanmasrnda
yardrmcr olabilecefi belirtilmektedir. Ancak bu konuda farkh sonuElara
rastlanmaktadrr.
Aragtrrmamrz RDW'nin erken demir eksiklifi tantsrndaki onemini
araqtrrmak amacryla yaprldr. Qahqmamrzda toplam 56 krz 47 erkek tiprencide
eritrositer (RDW, eritrosit, Hct, Hb, MCV, MCH, MCHC) ve demir
parametreleri (serum demiri, total dernir ba[iama kapasitesi, EatransferrTn
iaturasyonu, ferritin) nin olgiimii yaprldr. Tiim parametreler arasrnda yanhz
ferritin dtizeyleri biiyiik bir grupta diiqtik bulundu (23 erkek, 22 krz). Bu
nedenle gruplar demir eksiklifinin onemli gostergesi olan ferritin dtizeylerine
gore; normal ve dtigtik olarak ikiye aynldl. Gruplar arasrnda ttim parametrelerin
karqrlaqtrnlmasr yaprlarak sonu
gl
er tartr grldr.
Bulgulanmtza gorc RDW deferleri ferritin eksikli$i olan krzlarda
Vo36,9I+1,41, normal grupta o/o35,88t0,87 erkeklerde ise; diigiik grupta
7o36,'79!1,07, normal grupta 0/o36,52!7,54 olarak normal stnrrlarda bulundu.
Belirtilen gruplarda di[er eritrositer ve dernir parametrelerinin de normal
srnrrlarda oldufiu gdzlendi.
Ferritin eksiklifi
saptanan krz ve
erkek olgularda normalden farkli
bulunan parametreler To olarak belirlendi ve bu de[erler sensitivite olEiisii olarak
alrndr. RDW sensitivitesi krz grubunda Vo22,J, erkek grubunda Vol3 olarak
saptandr. Ferritin de$erleri ile RDW dahil di[er eritrositer ve demir parametreleri
arasrndaki korelasyon analizlerinde; "r" defierlen zayf, gok zayrf veya iliqkisiz
olarak belirlendi.
Bulgularrmrz gerek krz gerekse erkek gruplannda ferritin eksikiifiinin kan
parametrelerine yanslmadrlrm, hemopoetik sistemde eritropoez olaynt kompanse
edecek dtizeyde demirin bulundufunu, ferritin eksiklifr saptanan olgulann demir
eksikli[inin baqlangrgr evresinde olduklanm gdsterdi. RDW de[erieri ile demir
eksikli[inin baglangrEr fazrnrn belirlenemedi[i, RDW'nin ara$trrma testlerinde
tanrsal dofruluk saflayamayaca[t, demir eksikli[inin bagiangrgr evresinde
saptanabilmesi igin rnutlaka serum ferritin diizeyinin Olgtilmesi gerekti$i
sonucuna vartldt.
29
s-5.3
ELEKTROFORETIK MOBILITE EALI$MALARINDA
ANTlKoAcUlaN sngivri
N.Z" Qr.lan*, M.W. Rampling **, P.. Gribbon**x, P.Winloye***
*:1.U. Ttp Fak. Fizyoloji ABD, Istanbul.
**: Dept. of Physiology, St. Mary't Hospital Medical School.,
London.
***' Centre for Biological Systems, Imperial College, London"
Elektroforetik mobilite tayini, bazr maddelerin kan iizerine kahcr bir etki
yaprp yapmadr$rnr tayin iEin de kuilanrlan bir metoddur. Zira kahcr olarak
etkilenen kan hi.icrelerinin yizey yi.ikleri de etkilenece$inden bu durum
elektroforetik mobiliteye yans{.
Bu gahgma 12 sa$rkh goniilli.ide yaprldr. 10 ml. venciz kan plastik bir
glnnga ile ahndrktan hemen sonra 5 ml. si heparinli ve di$er 5 ml. si de EDTA'h
kan toplama tiiplerine kondu ve yumugak bir gekilde kanqtrnldr. Her birinden 15
pl. kan ayn ayn 20 ml elektroforez g6zeitisi igine konarak siispansiyon haline
getirildi. Geri kalan kandaki eritrositler 3 kez PBS ile yrkanarak aynr qekilde
hazrrlandr. Elektroforetik rnobilite tayini Malvern Zetasizer 3 ile yaprldr.
Sonuglanmrza gdre, tam kan olEiimlerinde heparinli kan EDTA'h kana gore daha
yiiksek mobilite gosterdi. Yrkanmr gr eritrositlerin eiektroforetik mobilitesi ise
anlamh bir farkhlft gostermedi.
s-5.4
HAREKETSIZLiK STRESININ RA.TIARDA ERITROSIT
DEFORMABiLITESI UZNNINE ETKiLERI
S. Aydo{an, M. Durak
Erciyes Un. Trp Fak. Fizyoloji ABD, Kayseri.
Hemoreolojik yonden eritrosit deformabilitesinin azalmasr, hematolojik
hastahklar yanrnda gegitli fizyolojik ve fizyopatolojik gartlarda da onemli bir risk
faktortidiir" Amacrmrz, hareketsizlik stresinin eritrosit deformabilitesi tizerine
etkilerini incelemek ve bunun eritrosit 6mrii ile kapiller fonksiyonu ne oiEtide
etkileyebilecefiine dikkat gekmektir.
Qahgmamrzda 35 adet erigkin erkek Swiss albino rat kullanrlmrgtrr.
Yediqerli 5 gruba aynlan ratlardan birinci grup kontrol grubunu olugturmugtur"
Ikinci grup ratlardan ahnan kan omekleri ise glutaraidehit ile inkiibe edilmigtir
(Grup C). Deney grubu hayvanlar ise iig gruba ayrrlarak srrasryla 6, 18, ve 24
saat hareketsizlik stresi uygulanmrgtrr. Stres stireleri sonunda ahnan kan
<irneklerinde eritrositer parametreler kontrol ve Grup G ile karqriagtrnlmrgtrr.
Stres gruplannda lokosit ve eritrosit sayrlan artmrg, hemoglobin ve hemoglobin
deferleri yiikselmigtir. Eritrositer indekslerden sadece MCV'do onemli bir artipr
30
s.aptanmlstlr. Biittin gruplardan haztrlanan eritrosit siispansiyonlannda, filtrasyon
oncesi ve sonrasl eritrosit saylsl ve gapr, MCV, MCHC deEerleri. vfl"ei
alanr/voltim oranlan ile vohemohz militarlan kargrlagirrrld,.- fi;;;;i"';;;;
btiti.in deney gruplannda yizey alanr/voliim oranr aialmn, 7o hemoliz mifitan
lse artmrgtrr.-Aynca 5 pp ESph porlardan filtie edilmeleri srrasrnda, Grup
G
v.e stres grubu siispansiyonlannda rdlatif aki$l oranr (RFR) azalmig, rda*l
filtrasyon zamant (RFTi arrmr$ ve rolatif direng (Rr.ii delerleri lsi'onemii
oranda yiikselmigrir.
Aynca uygulanan hareketsizlik stresi eritrosit morfolojisini de de$iqtirmekte
ve normal diskosit gekiilerinin ktsmen bozulmasrna yol iEmaktaOrr]Ancat
bu
olayrn krsmen reversibie oldufu dikkati Eekmektedir.
SolY.E olarak, btitiin bu-defigiklikier, hareketsizlik stresinin eritrositlerin
deformablite yeteneklerini azaltulrnr gostermektedir.
5-5.5
OKSiDAN STRES VE TIEMOR,EOLO.trI
O.K. Baskurt
Akdeniz'An. Try- Fak. Fizyoloji ABD, Antalya.
Eritrositler, fizy.olojik
.fonksiyonlan nedeniyle siirekli olarak yiiksek
konsantrasyonda oksijen etkisinde
kahrlar. Bu hiicrelerin, ytitsef 66tj;;
konYntrasyonuna ek o.larak o.ksrj^en serbest radikalleri olugumunu tofayiagtrian
demir ydntinden zengin bir.igeiife ve doymaml$ yaE asit'lerinin y"i"loi!iG,
mep.bra11 sahip olmalan eritiosiilen oksihan haiaiaiargr oldukgi auyuilirruG
getirir. Oksidan stres eritrositlerin hemoglobin igerifiii rtr.ilriy"iirl;krtj"t
de!iqtirebil.ecefi.gibi, membran yapi vsfoiksiyonlan'nr ettitiy#el
ll$111mrnr
onlann
mekanik ozelliklerini de bozabilir, Oksidan hasar eritrositlerde'lipid
gSro,tgioasyonuyla birlikte pasif katyon ve su permeabilitesinde
arasrnda gapraz
lsKele! protetnleri arastnda ve iskelet proteinleriyle hemoglobin".ttl",
koprti.ler oluqmasrna ygl.aeSrak bu hiicrelerin doku perrfizyonu ytintinodn'got
onemli olan deformabilitelerini etkileyebilir
.
*;d;
31
s
-5.6
idnrm ciRi$ EMPED4TqryA rrxili HEMoREol,oJix
pnrrOnlER: Bhirnosir oBronrunnLirpsi
.
O.K. Baskurt
Akdeniz 0n. Try Fak. Fizyoloii ABD, Antalya.
Birdamar yaiagrnrn direnci sisiemin B!!rneq4.dzellikleri ve kantn rgoloiik
ozellikleri tarafrndai belirlenir. Kamn reol,cjik ozelliklerinin, non-Newtonien bir
irrn olmasr nedeniyle akrgr kogullanna bafh olarak de.figmesi beklenirken,
orettif.te biiytik damarlar iEina6h basrng giadiyentleri, kaym-L htzlan, kalbin
iaglaArgr riittirti kuvvetin pulsatil olmasinedeniyle Pellodik bir defiqime
safiiptirl Bu gartlar alnnda, hemoreolojik faktorlerin, periferikdirenqi_yantnda
b;;g-aLrt"'liiqkisinin frekansa bafh komponentlerini de etkilemesi beklenir.
eritrosit
no {uirg*uau, kanrn akrgkanli[rnr belirleyen faktorlerden
aonadaki bastnE-aktm iliqkisini ne gekilde etkiledi$i
.
defoinabilitesinin asendan
srcan modelinde incelenmigtir. Glutaraldehitle muamele edilerek deformabilitesi
ur'uitti-rg eritrosit siispaniiyonlannrn defigmeli transfiizyonla verilmesi, total
piilf"i*'rezisranr yinrndi aortik giriq 6mpedanstntn talp atrm, frekanst
bivanndaki komponentlerinde de onemli artrglara neden olurken, daha_ytik-sek
i.e[anslarOa belirgin bir artrg gortilmemi gtir. SonuElar, hemoreolojik faktorlere
ba[1olarak ottayi qrkan hidroHk empedlns de$qikliklerinin incelenmesiyle, bu
ialitorterin doku perftizyonunu ne gekilde etkil-ediginin anlaqrlmastna katktda
bulunulabilece[ini dtiqii ndiirmii gtiir.
32
nirninilER-r
sERBEST
1992
5 KASrM
1
2
Oturum Eagkanl
N. Hariri
10.30-13.00
Hariri N.i.
YA$U. SIEANLARDA HYDERGINE'IN SINAPTIK PLAST'ISITEYE
ETKISI
Alkaq
ti.i.
I$ITSEL UYARILMI$ POTANSiYELLER VE ODDBALL
YANITLARIhIIN FR.SKANS ANALIZI
3
Kurt A.
FI.ZYOLOJiDE MATEMATiKSEL BEYiN MODELLEME
YONTEMLERi
4
Kutlu N.
KOBAYDA KLORPROMAZiN VE PENTOBARBiTAL
OLU$ TURLILA N DENEY
5
6
S
iT-U
EL TREM ORUN A S IMETRiK I<ONTNOiU
Kutlu N.
ERKEK VE D.,I-$-i
ryFDILF_tsDE.SAG VE SOL BEYIN AGNLITLAru,
pENeE TERCIHI ARASTNDAKI
il-i$Kir_pn
Dane g.
EL TERCigi NP DERINiN BAGI$IKLIK CEVABI ARASiNDAKI
iligrilnn
7
Baytan g.
SAGLAK NORMAL VAKALARDA SAG VE SOL BEYNIN EL
ASIMETRISINE EL BECERisi
8
olenar Errnrni
Akgtin A.
q!_ryE _ ERKEKT:FRDE NONVERBAL ZEKA
TESTOSTERON DUZEyi ARASTNDAKI il-i$Ki
ir_s
SERUM
A[ar A.
DENEYSEL DIYABET: SERBEST OKSIJEN RADIKAL BAGLAYICI.
LARINiN VEP SPEKTRAL BiLE$ENLERiNE ETKiSi
l0
Yargrgofih
P.
oLAyA iLi$KiN
POTANSTYELLERE yAgrN ETKiSi
33
s-6.1
YA$LI SIQANLARDA
HYDERGf
ETKiSi
PLASTISITEYE
N.I. Hari.ri* , B. Falakah ** , O: Algalt *
*:Ege An. Try Fak. Fizyoloji .4qD'_Izmir.
**:Ege Un. Fen Fak. Zooloji ABD, Izmir.
NB'it',1 siNnprir
Qegitli beyin bolgelerindeki yaga bagr morfolojik defigmelerle ilgili
gtrrmaiarda
birbirin e zlt so nuElar bildirilmi gtir.
Bu Eahqmada, ergin (12 ayhk, Grup II, n-5), yaqh (30 ayhk, Gryp_lJI,
n=5) ve Hyd-ergine uygulanmrq yagh (3 ayhk, Grup I, n=5) srganlann E-PTA
ara
ile
boyanmrg bulbus olfactorius sinapslannda, sinaps saylsl (Ny), tgmqsalanlairnrn yuzey dansitesi (Ss) ve ortalama sinapr hacmi (S) kantitatif
morfometrik teknikle olEi.ilmii gtiir.
Yaqh srganlarda Nu ve Ss azalrrken, S de[erlerinin erginlere gore signifikan
oiarak arnr$r gdzlenmigtir. Yaqh stganlara oral Hydergine uyg_ulanmasr
(3 mg/kg/gtin, 9-hafta) bu parametreleri defiqik yonde etkilemigtir: ^G-r_up I'de,
Grup ttlte gore Sy ve Nu artarken, S belirgin olarak azalmrgtrr. (A!{OVA:_tiim
gruplar aiasr p<0.004, F=6.847; Duncan Multiple Range Test: Crup tr-III ve
Grup I I-III p<0.05).
Bulgulanmr za gore,Hydergine uygulamastnln, yaglt noron membranlannda
morfolojik plastisiteyi modiile ederek, bu hi.icrelerde, reaktif kapasiteyi arttrdlf/
iyilegtirdi[i yolunda bir yoruma varmak miimkiindtir.
$-6.2
UyARILMT$ PorANSivnLlPn vE oDDBALL
YANITLARININ FREKANS ANALIZI
U.i. Akac *, M. Devrim *, T. Demiralp **, N. Giikhan **
igirsnl
* :istsnbul
**
Un. Try Fak. Fizyoloji A,BD, istanbul.
:istanbul Un. ENM, istanbul.
igitsel uyanlmrq potansiyeller (IUP) ve igitsel oddball (IOB) yanrtlan !ro!Y
metodu yardtmryla sonen sintisoidler ile modellenerek frekans analtzi uygulandr.
Bu gahgmada daha 6nce yiiriitiilen bir araftlnna iEin manik depresif hastalardan
ahnmrp olan IUP ve IOB kayrtlan kullanrldr. 10 manik, -depreqi-f hastadan
tedavisiz dcinemde ahnan kayrtlarda igitsei uyan olarak 1000 Hz 80 dB sesler
kullanrldr. Oddball kayrtlarrnda standart uyan olarak 1000 Hz 80 dB, hedef
uyan olarak ise 1100 Hz 80 dB sesler kullanrldr. Ortalama IUP, ve IOB efrilerl
ii2erine Prony yontemi uygulanarak bu efriler sdnen siniisoidlere dekompoze
edildi ve genlik, faz, soniim katsayrst ve giig spektrumlan hgsgp!a1d1. IUP ve
IOB yanrtlan frekans bileqenleri aErsrndan kryaslandr. IUP deki 9 Hz.bileqeninin
yerini IOB de baskrn bir 2Hz bilegeninin aldrlr saptandr. Bu bulgu istatistiksel
34
olarak ileri derecede anlamh bulundu. Biligsel bir paradigme olan oddball
paradigmasrnda elde qgit:1. yanrtlarda ortaya. gftan
otiiul]rei";;f
bil"g""t;i,
-r---- -
Hz), biligset iglevlerle iliqkilibldufu dtigtintildti.
(Bu gahgma IBM Tiirk Ltd. tarafindan desteklenmiqtir.)
s
i6.3
MATEMATfKSEL BEYfN MODELLEME
T!4LqI-OJiNP
YONTEMLERi
A.
S. Karamiirsel**
*:Kryr!.*,
I.U.
Elektroniirofizyoloji Arastwma Mer., istanbul.
** t_{..U. Try
Fak. rtzyitoii'AiO," istanbul.
Yakrn zamanlarda..gg!_sit igitilmeye baqlanan ve poggio'nun Bilimser
salgrn olarak nitelendirdigi @oggib, 1?_90) rinii ti.gtiie.i
fi.r""uiar N;,*";dt;;
fizyotojik yorumlan net-Jraii. Hesaplama
6ijg'ir"yar modeltemjeri
yorumunu. yapabitirmiyiz..c-e19J mddedemet".i" di;iil;,
ll:,*fl:^ltll-?J"+k
nzyololrk anlamt olan beyin modelleri nasrl geligtirilebilir ve olgtimsel
kat$ii,kil
neler olabiiir. Klasik eiektrodinamik ve "kuuantum etettro'aina-ig*;--b;gli
modellemeler igin cinerilerimiz ve bu alandaki geligmeler.
;;
*t{1
s-6.4
KOBAYDA KLORPROMAZIN VE PENTOBARBITAL iTT
9!g$qRULAN DENEYSEL TREMORUN.. isiri,iErNTfr
KONTROLU
N. Kutlu,.0.
Tan
Atatiirk Un. Try Fak. Fizytitoji ABD, Erzurum.
Bu Eahqmada, kobayda sig ve sol he'misfer lezyonlannrn klorpromazin
ve pe^ntobarbital ile olugturulan tremor tizerindeki etkisi incetenoi.
Sol hemisfer lezyonlan,.aynr anda dort etstre-itsd;-etstansor srgrama
ve
ffemorlann tamamen kayrp ormasrna neden olan posturamik ,i-y"J"iii;;y;;
farig tremgrlan etkilemdtiedir. Dort ekstremitede'aynira-anoa
"i"y;;;ttA;;
bu tremorla.r striatum seviyesinde
llg 6n beyin i;rio;und;; ,onru iuyb"rf"r.r.
Ancak, tremorlar kayrp olmasrna ra$rien
eksianscir itq.u.nui* devam etti. Sonuc
po stural si stemin ari"'"iri r
:l:1,*
*?:It T_9,1
tonil< postural
aktiviteden sorumru oldufu sonucuna vanldr.
r;#;;itdrlj'".'# u;^t"
35
s-6.5
ERKEK VE Di$i KEDILEIIDE SAG VE SOL BEYIN
AGrRLrKrl$RI, FENEE TERCIHI ARASTNDAK! ILi$KILEI{,
N. Kutlw,U.Tan
Atatiirk Uni., Trp F'ak" Fizyoloii A.B.D. Erzwrum.
tsu Eahgrnada, kedilerde saf ve sol beyin a$rrhklarr ile penEe tercihi
arasrndaki iligkiler araqnnldr.
Sa[1ak kedilerde saf penge kutrlanrmr ve sol penEe kullantmt, sa$ ve sol
beyin afirhk asimetri kat sayrsrndaki anrgr ile azaidr. Sa[ penqe kullantrm, saglaF
erkek liedilerde saf beyin afrrh[r artl$lna paratrel olarak artlyordu. Sa$]ak
diqilerde ise sol beyin afrrhpr artrgr ile saf penEe kulianrmr azaldr. Solak
diiilerde, asimetri kat sayrsr artrqr ile sa$ ve sol penEe kullanrmr azaldi. Solak
erkeklerde asirnetri kat sayrsr ve penge kullantmr arasrnda anlarnh bir iligki
yoktu. Sa[ penEe kullanlrnr, solak erkeklerde saf beyin afirrh$r ile azaldl, sol
ireyinle anlamh bir iligki yoktu. Digi solaklarda ise, sa[ penqe kullantmt sa$ ve
sol beyin a[rrh$ artrgryla azaldt. Solak erkek kedilerde sol penqe kullammt, sntr
beyin a$rrh[r ile artarken sa[ beyin a$rrh$ ;*rasrnda iligki yoktu. Digi soiaklarda
ise, so[ ve ia$ beyin afirrhklan artrqr ile sol penge kuilanlmt artrlr saptandr.
Bu bulgular, serebral ve manuel lateralizasyonda kontrolateral ve ipsilateral
motor liontrola benzer postur ve manupulator sistemierin supraspinal ve spinal
alarak kargrhkh etkile qi n{eriyle agrkl anabilir.
s-6.6
EL TERCisi
ir.i$xilBn
iln
DERiNIN E,4GI$IKLTK CEVABLARASINDAKI
$. Dane ..
Atattirk Un. Try Fak. Firgol*.ii ABfr' Erzurwm.
Sinir sisterninin bafrgrkhk sisternini etkiledi$i bilinmektedir. Aynca, bu
etkinin asimetrik oldufir saptanrnr$trr. Solaklarda otoimmiin hastaliklann kontrol
sa$aklara gore fazla gdriildii[u bulundu. Aynca otoimmiin hastahk gegirenlerde
soi ellilik-normal populasyondan ytiksek bulundu. Bu gairgma ba$rqrkhk
sisterninin asimetrik serebral kontroliinii iragttrmak amactyla yaprldr. ilkokul
of-rencilerinin oldfield eililik anketi ile el tercihleri belirlendi..A,ynca deri testi
ulgulanth. Solaklarda derinin ba[rgrkhk cevabr sallakiardan sinirde anlamh fazla
bulundu. Aynca sa[lak o[rencilerde sa$iakhk arttrkEa yani solakhk azaldrkga
derinin bapigikhk cevabrnrn azaldrfirni gosteren negatif lineer iligki bulundu..Bu
sonuglan tralrgrkhk sisteminin asirnetrik serebral kontroliinii desteklemektedir.
-Jr}
s-6.7
SAGLAK NORMAL VAKALARDA SAG VE SOL BEYNiN EL
ASTMETRiSINB EL BECEnisi or,anar BrxitERr
$.. Baytan*, M. Ciil*, ry.. Sa{lam*, A. Akgiin*, ij. Tan**
*: Karadeniz Teknik An. fip Fak. Fizyiloji'ABD, Trabzon.
**:Atatiirk An. Try Fak. rkyotoji
ABD: nr2arui
. Bu Eahqmada saflak. norrnai vakalarda sa$ ve sotr beyinlerin eldeki
asimetriye katkrlarr incelendi. El ercihinde Edinburg[ Handedneis Inventory, el
becerisini. tayinde givi hareket ettirme testi uygulandr (PMT). Familyar soi#1[r
olan.(FS+) bayanlarda Eivi harek_e! gttinlte oitalama ramani ile sol6tsi sag giil
hareket ettirme zarnanlan (I,-R) (PMT) arasrnda negatif ve onemli bir koreiisjron
bulundu. Buna kargrn (FS+) erkeklerde ortalaira (L-RXPMT; zamanr"ile
ortalama sol e.l givi hareket ettirme zunant arasrnda direk biriiigki bulundu. Aym
sonuglar Familyar solakhSr bulunmayan vakalardada (FS-) ahndr. Korelasyorilar
gqllt ayak tercihleriyle modifiye edilcii. Genel sonuE el.becerisinde erkeiclerde
sa! beynin, kadrnlarda sol beynin ellerdeki asimetriyi belirlemedeki daha fazla rol
al&g fi krini desteklemektedir.
s-6.8
g_Elle ERKEKLERDE NONVERBAL LEKA
irn SERUM
TESTOSTERON pUZnyi ARASTNDAKI il,i$Ki 4.. 4kgtiry *, $-, Baytan*, D. Akkoyunlu*n F.' Sa{lam*, ij. Tan**
*:
Karadeniz Teknik An. Try Fak. Fizyoloji AB:D, Tiabzon.
iin. Ttp Fak. Fizyotoii ABD: niz.urui
xx:Atatiirk
,
.. Yalnrzga gag goz tercihi olan, ailesel solakhlr bulunmayan (FS-) ve sa! elini
kullanan
.eLkek o[rencilerde serum testoster6n duzeyi'ile nonverbal"zeka
(Cattel'in ktiltiirden b3Ermry zeka testi kullanrlarzrk; arasrnda do!rudan bir iliqki
oldufu ka.nrtlandr. .Her iki gciziini.i de egit olgiide rercih eden g"ng ktz"vi
erkeklerde- bu deligkenler arasrnda anlamh bir itigti bulunariadi. prtet
ti[rencilerde testosteron hormonunun zihinsel geligmeyi etkileyen <lnemli bir
faktcjr olabileceli sonucuna vanldr.
37
s
-6.9
DENEYSEL
oiynnrl:
SERBEST
orsiJnN nnpircal
naGrnyrcrLARrNrN vEp SpEKTRAL nilrgruLnniNB
rrrisi *,
C. Apaydtn A-. A{ar **, P. Yargryo{lu **, Y. O{ua *xx
* : Akdeniz Un Try Fak. Giiz ABD, Antalya.
** : Akdeniz iin. fry Fak. Fizyoloji ABD, Antalya"
*** .' Akdedz An. Try Fak. NOroloji ABD, Antatya.
Qahgmamrz33 adetZ ayl:Ir. swiss albino srganlan iizerinde gerEeklegtirildi.
Hayvanlar kontrol, diyabetik ve GbE+diyabetik olmak izere tig egit gruba
aynldr. Deneyin baglangrcrndan itibaren, GbE grubuna serbest radikal ba$layrcr
(GbE), difer hayvanlara serum fizyolojik verildi. Diyabetik ve GbE grubu
hayvanlara 16. giin alloksan verilerek diyabetik hale getirildiler. 2 ayhk bir
diyabetik stireEten sonra oftalmoskopik olarak gozlenebilen bir retinopati
geliqmeden Onceki erken evrede, flag gcirsel uyanlma potansiyeileri (FVEP)
kaydedilmi$tir. VEP lerin spektral analizleri, Hrzh Fourier doniiqiimii algoritmasr
ile yaprlmrgtrr. Genlik frekans spektrumlan 5-8, 8-13,2A-32, 32- 5A,50-70 Hz
frekans bantlannda yer almaktadrr. Diyabetik gru,p kontrolle kargrlagtrnldrfrnda,
5-8 Hz frekanr bandr igin sol cevabrn genliginte onemli bir geniik'*ttgr JtAugt
goriildti. Diyabetik+GbE grubu kontrolle kargrlaqtrnldrfrnda 5- 8,20-32 ve 3250 Hz frekant bantlannda istatistiksel olarak farkhhklar izlendi. Olgu ytizdeleri ve
frekans simetrisinin her iki deney grubunda defiqtifi izlendi.
s-6.10
oLAyA ir,iSXiN POTANSIYELLERE yAg.rN ETKiSi
P. Yargryo{|u."*, A. A{ar *, Y. O{uz **, U"K. $entiirk *
* :Akdeniz An. Try Fak. Fizyoloji ABD, A,ntalya.
** :Akdeniz An.
Try Fak. NOioloji ABD, Antalya.
Qahgmamrz, yaglan 20-73 arasrnda defigen 42 safhkh birey i.izerinde
yaprlmrgtrr. Bireyler yaqlan 20-34 (ort 25, 21), 35-49 (ort:39,78) ve 50- 65
(ort:58, 42) arasrnda olrnak tizere 3 eqit gruba boliinmtiqti.ir. Olaya iliqkin
potansiyeller (ERP) elde etmek igin srk uyaran olarak yegil igrk, hedef
uyaran otrarak ise krrmrzr rgrk kullanrlmrgtrr. Deneklerin ERP" lerl Val5
srkhfrnda uygulanan hedef uyaranl sayma (Test 1) ve saymama (test 2)
durumlannda kaydedilmigtir.Saymama durumunda, her iiq yaq grubunda da
P300 potansiyellerinin ortalama genliklerinde sayma durumuna gore anlamh bir
diigme gozlenmigtir. Aynca sayma ve saymama durumlannda olaya iligkin
potansiyellerin latenslerinde istatistiksel ydnden onemli farkhhklar izlenmiqtir.
Gruplar kendi aralannda deferlendirildifinde, latens deferlerinde yaga ba$r bir
uzama oldufu bulunmuqtur.
38
SERBEST gil,niniLER.T
5 KASIM 1992 15.15-16.15
Oturum Bagkanr
S. Ayhan
Golgel A.
YORGUNLUKTA IZALE SIQAN DIYAFRAGMASININ KASILMA VE
GEV$EME HIZI
Aggro$u M.
GTX-I'IN AKSIYON POTANSIYELI YUKSELME HIZINA ETKISI
MANYETIK ALANIN KAS BIYOELEKTRIK AKTIVITESINE
ETKiLERi
'"+ifi'I
Deveci D.
24
SAATLIK ACLIGIN ERKEK VE KADINLARDA DERI
POTANS
iYELi PARAMETRELERINE ETKiS I
s-7.1
YORGUNLUKTA iZOl,V, SICAN DIYAFR"A,GMASININ KASILMA
vE GEV$EI\{E HrZr
A. Giilgel.i, A. Ozesmi
Erciy.es Un. Ttp Fak. Fizyoloji ABD, Kayseri.
Izole srgan diyafragmasrnda yorgunlulun izometrik sarsr karakterlerine
(sarsr gerimi, kasrlma siiresi, 1/2 gevgeme si.iresi) etkisi onceki gahgmalanmrzda
aragtrnlmrg ve tartrqrlmrgtrr. Bu Eahqmada ise izometrik kas sarsrsrnda kasrlma
ve gev$eme fazrndaki hrzlann (+dP +d T ve -dP +dT) yorgunlukla de$igimi
incelenmiqtir.
Bu amaqla 28 adet yetiqkin erkek Swiss Albino Srgan kullanrlmrg,
dekapitasyonu takiben sol hernidiyafragma frenik sinirle birlikte i2ole edilmigtir.
Yaklagrk 1cm. geniqliginde frenik sinir -diyafragma stripleri hazrlanmrg, Krebs
Etizeltisi igeren izole organ banyosuna yerlegtirilmiqtir. Banyo gozeltisl Va95 02
- Vo5 042 gaz kanqrmt rle gazlandrnlmrq, ortam rsrsr 32 oC de sabit tutulmu$tur.
Optimum kas boyu ayarlanmrq, subramaksimal voltajida kare dalga pulslar frenik
sinir yoluyla uygulanml;tlr. Bir kuvvet transdtiseri yardrmryla izometrik kas
sarstlan Nihon Kohden RM 6000 poligrafinda kaydedilmiqtir. Kafrt hrzr 200
mm/sn ayarlanrp, ahnan izometrik kas sarsrlarrndan +dP/dt ve -dP/dt
hesaplanmrqtrr. Diigiik frekans yorgunlufu (5 Hz, 0.2 msn, 3 dak.), yi.iksek
frekanr yorgunlufr (50 Hz, 0.2 msn, 3 ram.) ve krsa si.ireli submaksimal
yorgunluk (25H2,160 msn uyaran zincirleri, 1/sn hrzda,45 kasrlma) modelleri
39
uygulanarak kas yorgunlu$u olugturulmultur. Yorgunluk sonrasl ahnan kas
sarsrlannda +dFldt ve -dP/dt deliqimleri incelenmigtir. Yorgunlukta gev$eme
fazrndaki hrzrn belirgin olarak degigtili gozlenmig ve nedenleri tartl$11m1$tr.
s-7.2
GTX.I'trN AKSiYON POTAI{SIYELI YUKSELME HIZINA
ETKiSi
M" AEgrcfilu, A. Ozesmi
Erciyes Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Kayseri.
'frabzon yoresi zehirli bairndan elde edilen grayanotoksin-I'in, izole
kurba$a siyatik sinir aksiyon potansiyeii yiikselme hrzrna etkisi araqtrnlan bu
gahgrnada, a[rrhklan 65-80 gr. arasrnda defigen, Ranaemporaria ti.irii 18 adet
kurba$a kullanrlmrgtr. Toksin 3.10-3,3.10-4,3.10-5 M olmak tizere i.iE ayn
konsantrasyonda denenmigtir. Krsmen de-sheat edilen siyatik sinir preparatlan
srvr elektrod kutusuna yerlegtirilip, uyaran 0,5 ms stireli eqik ve supramaksimal
de$erdeki kare pulslar qeklinde eile tetikienerek uygulannu$tr.
GTX-I'in egik uyaran voltajrnr di.iqiirdii$ii ve aksiyon potansiyeli yiikselme
hrzrnr azalttrfr gozlenrniqtir. GTX-['in bu etkisini, hrzh sodyum kananlanndan
bir krsmrnr, dinlenim membran potansiyeline yakrn deferlerde bile sodyum
gegirgenli$ine izin veren kanallar geklinde modiile ederek gerEeklegtirebilece$i
diiqiiniiimtiqtiir.
s-7"3
STATiK MANYETIK ALANIN KAS BiYOELEKTRIK
AKTiVITESII{E ETKiI,ER i
M. itegin*, i...Giinay**
*:Qukurovs U_n. Try Fak" Ftzyoloji AED, Adana.
**:Qukurova Un. Try Fak. Biyofizik ABD, Adana.
Giintimiizde etkisi gittikge artan ve defigen bir manyetik alan ortamrnda
yaganmaktadrr. Manyetik alanln canhlarrn bi.iyiirne, tireme, biyoelektrik,
biyomekanik, kan ve hormon parametrelerine etki etti$ine dair aragtrrmalar
bulunmaktadrr. Manyetik alanrn etki mekanizmasr ise yeterince agrklanmrq
defildir. Bu araqtrrma, manyetik alanrn Rattus Wistar Albino ttiri.i siEanlann
diyafragma kasrnrn mernbran ve aksiyon potansiyellerine olan etkilerinin
belirlenmesi amacryla yapllml$tlr. Standart ydntemle hazrrlanmiq diyafragma
sinir-kas preparatl, si.irekii oksijenlendiilen (7o95 O2+7a5 COz), srcakhfr 37.5
oC'ta ve pH'sr 7.0 da tutulan banyo iEine ahndr. Ortamda kararh denge
kogullannrn oluqmasr iEin 20 dakika beklendi ve 6nce dinlenim zar potansiyeli
(Vo), Genlik (Vp), Latant (L1), overshoot (Vqs) ve 7o50 siire (T5g) gibi aksiyon
potansiyeli (AP) parametreleri olgiildii. Daha sonrada cam mikroelektrot ile
son plak bolgesine girilerek minyati.ir endplate potansiyelleri (MEPP) kayrtlandr.
4A
Ilo$umdan itibaren 18 hafta boyunca giinde 9 saat statik manyetik alan iEinde
yagaml! ratlann diyafragma kaslannrn normal rat diyafragma kasianna gcire V4,
Vp, VL, Vss paramerelerinin anlamh olarak degigtigi T5g ile MEPP'lerin genlik
ve frekanslannrn ise de$igrnedifi goriildti. AP parametreleri srasryla, once
nonnai sonra rnanyetik alanh grubun olrnak rizere qdyledir: Vd= -76.5 ;-72.8
rnV, Vp=!00 ; 90"3 mV, V1=$.67; I.13 ms, Vos=23.5; 17.2 rnY; Tso=0.6; 06
ins ve &{EPP'lerinin genli$i=0.62;0.55 mV, frekansr=0.56;0" 55 Hz.
Bu sonuglar manyetik alanln iyon kanailari ve aktif transport i.izerinde etkiii
,rldulunu gosterrnektedir.
s-7.4
?4 SAATLIK AQLIGIIT{ ERKEK VE KADINLARDA DERi
POTAF{SIYET,i FARAMETRELER.INE ETKiSi
D" Deveci, A;. Arslan, S. Erdal
{urnkuriyet Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Sivas.
Bu gahgmada amacrmrz, 24 saat aqhfa maruz kalan erkek ve kadtn
deneklerin cieri potansiyeli parametreleri yciniinden nasrl etkilendiflini ortaya
koyrnaktrro Aynca 24 saat aghkta aynr deneklerde kan gekeri diizeyi ve
herrrotokrit de$eri de 6lgi.ilmi.iqtiir.
Deri potansiyeli parametreieri, aEhk dncesi tok halde (Tok), 24 saatlik
aEhfrn sonunda ag halde (AE) ve aghk sonrasr yemekten 1.5 saat sonraki halde
("tekrar Tok) 30 erkek ve 30 kadrn denekte olEtilrniigtiir. Tok-Aq, Tok-Tekrar
"fok ve Ag- Tekrar Tok hallerine ait dlEi.imlerin kargrlagtrrrnalannda bazal derl
potansiyeii (BDP) deri potansiyeli yanrt (DPY) genlikleri arasrnda istatistiksei
olarak her iki cinsiyette de anlamh bir fark bulunamamr$tr (p>0.05). Fakat
deri potansiyeli yanlt latensinde Tok-Ag ve AE-Tekrar Tok hallerine ait olgiirnier
kargrlagtrrrldr[rnda aghk yoniinden anlamh bir latens uzamasl tesbit edilmigtir
(p<0.01). Tok-Tekrar Tok hallerindeki yanrt latensinde ise anlarnh bir fark
yoktur (p>0.05). Kan glukozu yontinden ise her iki cinsiyetin Tok, Ag ve
Tekrar Tok halierindeki kargrlaptrrmalarda anlamh bir fark bulunmuqtur
(p<0.01). Hematokrit deferi Tok-AE kargrlaqtrrmasrnda her iki cinsiyette de
aniamildrr (p<0.01). Fakat Ag-Tekrar Tok kargrlagnrmalannda her iki cinsiyette
de anlamil bir fark bulunamamrgnr (p>0.05).
Tok, Ag ve Tekrar Tok hallerindeki deri potansiyeli parametreleri ve deri
potansiyeli yanrt latensine ait bulgular iigili iiteratiir rgrfrnda tarnqrlmrgur.
41
POSTER
TARTI$MA:
Oturum Baqkanr:
5 Kasrm 1992
G. Oner
Saat 16.30-18.00
1
ggmin i.
FrzYoLoJioE prru_E$rMli
2
Giil M.
SOL ELiNi I(UIIANAN ERKET OCNPNCILERDE NONVERBAL
Z}.KA, ELHIZI VE SERUM TESTOSTERON NUZEVI ARASINDAKI
iLi$KiLERiN ARA$TTRTLMAST
3
Kutlu N.
MANUEL ASIMETRI VE SPREBRAL LATERALIZESYOTVOA KEDIixsaN BENZERLIGI
4
Kutlu N.
pciriu
KEDI BEYNiNDE SYLViAN F'TSSUR'PEKI
ASIMETRi
5
Nalgacr E.
MORFOLOJIK
..
SOZEL GOREV ESNASINDA BEYIN ASIMETRISINE KANTITATIF
EEG iLE YAKLA$IM
6
$entiirk U.K.
MANGAN'IN OGRENMEYE ETKiSi
7
Kurt A.
PSZ'NA UYGUN FREKANSTA SEQILEN UYARILARA ERG VE
GUP YANITL,ARI
8
Kurt A.
C6z KURESi
g
10
iLiSKiN BAZI DINAMIK
ire nnaSTrRrLMASr
HARF,KETLERINE
PARAMETLERTN EOG oLeUMLERi
Kurt A.
RETINA UZPNINOE GORUNTUNUN KALICLICI VE USr IZIENAP
FREKANSININ SINANMASI
Uger M.O
5 DEGI$IK.KOK KANAL DOLGU MADDESININ NOROTOKSIK
ETKILERININ ARA$TIRILMAS I
42
11
12
,
.
Ergiin A.
SPOR YAPAN VE YAPMAYAN ERKEK OGNENCILERDE VUCUT
YAG YUZDESI
Metin G.
PROFESYONEL KUREK SPORUNUN ORTA YASLI DENEKLERDE
SOLUNUM PARAMETRELERI UZPNIT.iE ETKISiNiN
INCSIpNMESI
13
Frgrcrlar H.
14
Ersoz G.
15
Zergero$lu A.M.
ANTRENMANLI BIREYLERDE HUCRESEL ANTIOKSIDAN ENZIM
AKTiViTELERi
SUBMAKSiUAI EGZERSIZ SONRASI VE TOPARLANMA FAZINDA
TROMBOIT FONKSIYONLARI
SUPRAMAKSIMAL EGZERSIZ VE OKSIDAN STRES
16
filr'ff#tABETiKLERDE AQLrcw rnouBosir AGREGAS''NUNA ETKiSi
ll
.
18
Toktamrg N.
.
HIPOTIROI,DI OLU$TURULAN SIqANLARDA DEMIR
STATUSUNUN, FARKLI DOKULARDA DEMIR ABSORBSIYONU
VE SERUM DEMIR PARAMETRELERI AEISINDAN INCELENMESI
Ertan N.Z.
ERITROSIT SUSPANSIYONUNDAKI TUZ KONSANTRASYONUNUN ELEKTROFORETjT NAOEILjTEYE ETKiSi
19
Dikmenollu N.
rUrunf DIOKSIT iwgelnsyoNu LiPiD PERoKSIDASYoNU
YOLUYLA ERiTROSIT DEFORMABILITESIM RZAITTYOR
OLABil-iR
20
Dikmeno$u N.
KUKURT DioKSiT iNHeIaSYoNUNUN ERiTRoSiT
DEFORMABILITESI VE ANTIOKSIDAN ENZIM AKTIVITELERI
uzeniwp ETKisi
2I
Dikmenoglu N.
PSORIASiS HASTALARINDA HEMOREOLOJIK DEGERLENDIRMELER VE CsA'NIN ETKISi
43
22
izgtit V.N.
GLUKOKORTiKOIDLERIN iTwTeuaSYoNU oNLEYiCi GUCUNE
STKLOSPOR1T-a'NIN ETKISi
23
Kadaifqi R..
KRONIK IIT{F.I-EN4ASYON MODELI OLARAK ADJUVANT
AR.rRirLi STqnTLARDA QE$irLi HEMATOLOJIK DEci$iKLiKLER
HALOTHAN vE A.,or oKsir ErKisirsDE
PPNSOTELiNIN
IVNAUNOI-OJiK TABLOSU
KALAN ANESTEZi
'LARAK
IHS*tT
i"JftEi?itrfiiix r-Exposir MEMBRAN iuuu*
sENrEzi uznnihrg oLAN
z6
srrisi
GLotsiNLERi
Seymen O.
L-THYROXINE ILE HIPERTIROIDI OLU$TURULAN SIQANLARI}'I
il-Euu nuzprrirgN
KASLARTNDA ASEiiLKoLiN (ACH)
vE
ADRELANININ
27
S.eymen O.
OSTROGEN VE PROGESTERONUN TZOLE SIQAN ILEUMUNDA
DUZ KAS TONUSU VE BARSAK HAREKeI-gRinqn ETKILERi
Kurtel H.
II.ICE BARSAK LENF SIVISININ OKSIDANLAR TARAFINDAN
OLU$TURULAN STRESE OUvanr-nrCr
Alican I.
UYANIK SIQAND,A MIDE BO$ALMASININ REFLEKS KoNTROLU
vE ROUX-EN Y GASTROJEJUT{OSTOMiDE BO$ALMANIN
DEGERLETTNINjT-TUESi
Lo[o$u
G.
NORMAL VE PREEKLAMPTIK GEBELIKTEKI ENDOJEN
DIGOKS IN-IVUUNNPATTiP MADDE OUZEYIPNI
3i
Karakrlgrk Z.
FOTALPLAZMA VITAMTN E DEGERIMN PREDTKSIYON MoDELi
44
P-1
FizyoLolinn rrxilngivlli BGirIvr
i. gemin
Eyliil Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, izmir.
Elitimin aktiflegtirilmesi, e[itmen ile ofrenci arasmdaki dolaysrz iliqkinin
Dokuz
arttmlmasl, o$rencinin ara;trrmasr, soru olugturup artugabilmesi ile saflanrr.
Dokuz Eyltil Universitesi Trp Fakiiltesi Fizyoloji ABD'nda l99I- 1992 ofiretim
yrhnda bu amaEla iki degigik uygulama yaprldr. Bunlar; video ile uygulama
efiitimi ve o!-renci panelleri idi.
Efitim yrh bitiminde bu iki uygulamanrn yararhh$rnr olEmek amaeryla bir
anket yaprldr. Anket forrnunun de$erlendirilmesi sonucunda, olrencilerin Va92
si uygulamalarda video gibi g6rsel-iqitsel araglann kullanrlmasrnr yararh buldu.
Vo73 i video ile yaprlan uygulamah efitim saylslnln daha fazla olmasrm istedi.
Sunulug bigim agrsrndan, vo46 sr film esnasrnda durdurarak tartrgmak, To32 si
yer yer filmin kullanrlmasr, VaIT si cince filmi izleyip sonra tartl$manm yararh
olacafrnr belinti.
Ogryncilerin ara;nnp derleyerek kauldr[r, olretim iiyeleri ile dolaysrz iligki
kurabildigi oirenci panelleri ile ilgili soruiara verilen yanltlar ise qoyleydi: Yararh
V083, devam etmeli o/o87, sayst arttrnlmah Va69. "Panel yaprlsakatilrrrmsinrz?"
sorusuna clfirencilerin o/a46 sr "isteyerek katrlrnm", o/o34 ii "gorev verilirse
kanhnm" cevabrnr verdi.
Bu iki uygulamanln, kargrhkh etkilegime dayah elitim modeli iginde
kullanrlabilirli$i one si.iriilebilir.
P-2
SOL ELiNi KULLANAN ERKEK OGNBNICII,NRNB NONVERBAL
ZEId.A, EL HtZt VE SERUM TESTOSTERON OUZBVI
ARASTNDAKI il,i$KILERiN ARASTTRTLMAST
A.Tan*, A.Akgiin x*, M.Giil **, D.Akkoyunlu **, M.Telstar ***
*: Atatiirk Un. Try Fak. Fizyoloji
Erzurum.
**: Karadeniz Teknik Vn. Try Fak. ABD,
Fizyoloji ABD, Trabzon"
***' Karadeniz Teknik Un. Try Fak. Niikleer Try ABD, Trabzon.
Yaqlan 17 ile 18 arastnda defigen ve sol elini kullanan erkek oSencilerde
nonverbal zeka, el htzt ve serum testesteron diizeyi arasrndaki iligkiler araqtrnldr.
El hrzr givi hareket ettirme iglemi (peg moving task) ile olgiildii. Nonverbal zeka
dtizeyleri arasrndaki farkhhklan defierlendirmek igin Cattell'in nonverbal
ktilti.irden balrmsrz zeka testi kullanrldr. Zeka dazeyl (IQ) ve testosteron diizeyi
arastnda direkt bir korelasyon bulundu. IQ, testosteron ile dofrudan iliEkili olan
saf el hlzr ile dolrusal bir gekilde artl$ gdsterdi. Testosteron ile anlamh bir
korelasyon gostermeyert sol el hrzr ve IQ arasrnda anlamh bir korelasyon
45
bulunmadr. IQ, testosteron azalrnasrna da eqlik eden sol el hrzr-saf el hrzr
farkrnrn azalmasrna paralel olarak azaidr. Nonverbal spasyal yetenegin, sol elini
kullanan erkek dfrencilerde testosteron tarafindan kolaylagtrnlan sol beyin
etkinli[i ile dolrudan do[ruya iligkili olabilecepi kanrsrna vanldr. Aynca el
hrzrnda, sol elini kullanan erkeklerdeki sol-sap asimetrisinin saf beynin
etkinli$ine bafh olabilece$i sonucuna vanldr.
P-3
MANUEL ASIMETRI VB SEREBR.AL LATER.ALIZASYONDA
KEDI. iNSNhI BENZERLIGi
N. Kutlu
Atattirk iin. Try Fak. Fizyoloji ABD, Erzurum.
Uzun yrllar beyin sadece fonksiyonel degil aynr zamanda morfolojik
asimetrinin mevcut oldufu saptandr, verbal fonksiyonlar ile ilgili olan Heschis
gyrus ve Sylvian fissur arka kenan arasrnda bulunan pianum temporahn sol
hemisferde safa gore daha geniq alan kapladr[r bulundu. Beyin ve el asimetrisi
sadece insana ozgii bir olay oldufu savunuldu. Hayvan beyninde ise yaprsal ve
iglevsel yoniinden simetrik 6zellik gosterdigi, penge tercihi dafrkmr tamamen
rastlantrya ba$r oldu[r ileri stiriildii. Qahgmalanmrzda, qimdiye kadar ileri
siiriilenlerin aksine kedilerde el tercihinin insana yakrn bir qekilde dalrhm
gdsterdi[ini saptadrk. Yine insanda oldulu gibi erkek kedilerde solak oranr,
digilerde sa$lak oranr yiiksekti. Beyin a[rrhfir ve anatomik asimetri hayvanlarda
da mevcut oldulunu tespit ettik.
Sonug olarak, kedilerde el tercihi ve morfolojik asimetri $ansa baflr bir
ozellik olmayrp insandaki dafrhmrna benzer oldu[u sonucuna vanldr. Elde
etti$imiz hayvan modeli tizerinde, psikolojik, psikiyatrik, norolojik ve hatta
evrimsel agrdan Eok cinemli olan el tercihi ve sinirsel mekanizmalar daha rahat
araqtrrmak mtimkiin olabilecektir.
P-4
KEDI BEYNINDE SYLVIAN FISSUR'DAKI MORFOLOJIK
,ASiMETRi
N. Kutlu,. U. Tan
,A,tatiirk Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Erzurum.
Bu gahgmada, erkek ve digi kedilerin sa! ve sol beyinlerinde sylvian fissur
analiz edildi. Her beynin asimetri kat sayrsr hesap edildi. Sylvian fissur asimetri
kat sayrsr srfirdan bi.iytik olanlara safa do[ru asimetri (AC+), srfirdan kiigtik
olanlara ise sola do!ru asimetri (AC-) denildi.
Ti.im kedilerde asimetri kat sayrsr biiyiik olanlar normal dairhm
gosteriyordu. Bu beyinlerin 7a75'nrn asimetri kat sayrsr srfirdan biiyiik, 7o23.4
srfirdan ktigi.ik oldulr saptandr. Sa$ak kedilerin 7a90.9 AC+ idi, solak kedilerin
46
ise AC+ ve AC- dafrlrrnlan arasmda anlamh bir fark yoktu. Digi saglak kedilerin
go$unda sa[ sylvian fisqul daha yi.iksekti, ancak 0.0S seviyesinde farkplk
gcistermiyordu. Diqi solaklarda, AC+ olanlar AC- olanlardan anlamh olarak
iisttindii. Solak erkek
\ed1!eri1 beyinleri saglak digi kedilerin beyln dagrlrrmna
benziyord.u. Sa$lak erkeklerde sylvian fisiur yiiliseklik asimeirisi soiak digi
kedilerinkine benzemekteydi.
bey11n{e hormonlan ve manuel asimetriye ba[h olarak oluqan sylvian
- insan
fissur
asirnetnsi, insan beynin belirgin dzeiliSi olmaytp-evrimsel olarak insanu
yakui hayvanlarda da oldu$u sonucuna varrldr.
P-5
SOZTT CONBV ESNASINDA BEYiN ASiMETRiSiNE
KANTi'TATIF EEG iLE YAKLA$IM
E. NalEau, C. Kalayuo{lu, S. yavuzer
Ankara Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Ankara.
ile olugturulan zihinsel gerilim esnasrnda serebral kortikal
^ . Sdzel gdrev
fonksiyonlarrn
asimetrisinin kantitatif EEdile sapranmasr amaglandr. Saglikit
2.0-30 yag arasr, 30 denekte el ercihi belirlendi. Sa! ve sol tempoial Ucilget&den
kayrtlan, spektral.g-i.ig analiz ile delerlendi.-Dinlenim kaydr yuntri* rti4i
fltlq
belle$e dayanan iki farkh gorev esnasinda
kayrt ahndr. Testler arasrndaki
ortalama spektral giig farkhhklan, delta, teta, alfa ve beta bandlannda istatistiksel
olg+5 deferiendirildi. Her birey igin sol eksi saf spektral gtiE grafikleri elde
edildi.
.bandrndan
.Sozel.g6re_v esnastnda spektral gticiin mutlak ve rolatif de$erlerinde, alfa
beta bandrna kaymagrirlqndi.Bu kayrna sol hemisferdE sa[ temisfere
gcire daha btiyiiktii. El tercihi ile alfa bandr latbrasyon indeksleri ara"slnda zayri
bir fcorelasyon vardr.
.Sunulan gahgma, sol eksi saf ortalama spettrit g"tig'
grafiklerinin serebral asimetrinin
gcisterilmesinde kullanilabilecefini tettcin etti."
P-6
MANGAN'IN OGRENMEYE ETKiSi
U.K. $entiirk, G. Oner
Akdeniz Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Antalya.
30 gtin stire ile gi.inde 357 ve7ru p,g/kg mangana maruz brrakrlan albino
srganlarda mangan toksisitesine bafh oErenme b-ozukluEunun mekanizmasr
ll.glg.ldi.. Mangan alan her iki grup. srganda da serum, klnaciler ve beyinde
ozellikle hipokampusra mangan- biiikimi gozlendi. Doku ve serum mangan
dtizeylerindeki artrqa kolesterol yiikselmesi de eglik etti.
Kolesterol biosenrez inhibitririi (mevinoiin 295.7 irgikg) ile gtinde 357
{S/!e/Stin mangana maruz kalan srganiarrn doku manginlaotnin anlaml
defigmernesine kargtn kolesterol dtiieyleri normale
47
geirildi u" 6g.in*e
bozuklufiu da tamamen dnlenebildi. Ancak 714 1t g/kg/giin mangan aianlann
hern doku kolesterolunde hem de o!'renmelerinde yeterli dtizelme saflanamadr.
Qahgmanrn bulgulari, mangana baflr olrenme bozuklu[u nedeninin
hipokampal kolesterol artrgr oldufu ve bu artr$rn tjnlenmesi halinde o!'renmenin
diizelebilecelini dii giindtirmii gttir.
P-7
PSZ'NA UYGUN FREKANSTA SEQILTN{ UYARILARLA ERG
VE GUP YANITLARI
S. Karamiirsel*, A. Kurt**, E. Oba***
* :1.A. Try Fak. Fizyotoji ABD, istanbul.
**: I.U. Elektrontirojtzyitoit Arashrma Mer., istanbul.
***.'$rp/i Eftal Hastanesi Giiz Klini{i, Istanbul.
Pupilla Siklus Zamant (PSZ:Pupil Cycle Time, PCT), pupilla kenanna tgtk
dtiqtiriildi.i$ii zaman rqrk refleks sonucu pupillanrn daralmast ve retinaya di.igen
rgr$r kesmesi ve ardrndan pupillanrn geniglemesi geklinde goriilen bir sahnrmdrr
(Miller ve Thompson, 1978). Bu Eahqmada hem klasik sayma yontemi, hem de
laserle uyanlmrg iris sahnrmr ile PSZ olgiildii. Bir ve iki PSF (Pupilla Siklus
Frekansr)'nda gakan yaygrn flaq ve laser ile ERG ve GUP kaydr egzamanh olarak
yaprldr. Her koqulda gap1, pupillanrn en ki.igiik Eaprndan daha dar bir laser rgrn
demeti ile retinaya sabit giddetli rgrk diigi.irtilmeye gahgrldr. Oysa yaygrn flaqla
uyanda retinaya dtigen rgrk qiddeti pupilla Eaprna ba$r olarak de$iqmekteydi. Iki
PSF'nda ardrgrk uyanlara ERG ve GUP yanrtlannrn farkh oldulr ongoriisii ile,
tek ve gift sayrh yanltlann ortalamalan ayn olarak hesaplandr.
P-8
cUz KURESI HAREKETLER.iNE iLigxin+ BAZI DINAMIK
PARAMETRELERIN EOG oLeUntlERi ILE ARA$TIRILMASI
A. Ku4f , S. Karamtirsel**
*: l.il. Elektrondrofizyoloji Arasttrma Mer., istanbul.
**: I.il. Try Fak. Fizyolojl ABD, istanbul.
EOG (Elektro Okulogram), kornea ile retina arasrndaki potansiyel farktnrn,
goziin belirli arahktaki yatay ve di.igey hareketleri ile belirlenmesini saflayan
elektrofizyolojik bir ydntemdir. Bu gahqmada EOG, goz kiiresi hareketlerini
dolayh yoldan dlgmek igin bir araE olarak kullanrldr. Bir rgrk kaynafr iki sabit
nokta arasrnda sonsuz, sabit ve trigonometrik formlarda, defigik hrzlarda
hareket ettirilerek buna kargrhk gelen EOG olgtimleri yaprldr. Uyanlann hrzrna
kargrhk gelen EOG yanrtlannda, dalga tepesinin faz olgi.imleri yaprlarak, 961
kiiresinin dinamik modelinde faz yanrtlan, uyan frekansr ve uyan formu iligkileri
aragunldr.
48
P-9
RETINA UZnniNne conuxruxUN rallcrLrGl vE usr
izI,BMg FREKANSININ sINANMASI
S. Karamtirsel*, A. Kurt**
*t 1.U." Try Fak. Fizyoloji ABD, istanbul.
**: tr.U.
Elektrontirofizyoloji AraSfirma Mer.o istanbul.
Retina iizerinde ciznel goriintii kahcrlfrnr (RKZ-Retinada KahcrhkZ,amanr),
dairesel hareket eden noktasal."bil rqrfrn, kapah bir halka geklinde goriildiigii ve
dontig yontiniin beiirlenemedigi dbnem_geklinde tanrrnityotur. Fotor"rEpttii
pigmentlerini.aynk olarek uyarabiiecek iki ayn dalgaboyunda (4gg n* u"'6j3
nm) tek renkli laser rgrnlannr kullanarak
6tgtiidti. yine yan yaygln,
G.aust, da$rhmh ryk noktalannrl agma kapama freicansrnrn atgitana6itir"en
deleri (uIF-Ust Izleme Frekansr) burundu. UIF'nda uyairma GUp ve
qlc.kayrtlan ahnarak. resepror veya noron siireElerinden ya da beyin
siireglerinden mi kaynaklandrlrm buimak igin Utp'rida titregen rgrk nokiasr
ardrqrk olarak falklr dalgaboyunda verildi. Egzamanh ahnan Gup ve ERG
kayrtlan tek renk GUP ve ERGkayrtlan ile kargriagtrnldr.
irrz
Itkl.\
P- 10
BE$ _ DECiSir I(oK. KANAL Dor,Gu MADDEsiNiw
NOROTOKSiK ETKILERii\iI.{ ARA$TIRILMASI
O. tJger**, R. Onur*xx) I. Etikan*,
4._ftrltln,
4.Y.. Rdvana{ao{l.y**, S. O. AndaE'**
Dis Hekimli{i'Fak. Endodonti ABD, Ankara.
,*: H_acettepe .!n. TryFak. Fizyoloji ABD,
..*.*:
_Hacettepe..Un.
a*#:Hacettepe Un. Try Fak. FarmakoToji ABD,Ankara.
Ankara.
Endodontide kullanrlan kanal dolgu maddeleri kullanrmlarr srrasrnda
periapikal k)lgeye tagrnlrrdrfrnda Trig_emlnd sinirin 2. ve 3. dallannda p*.rt"ri
-kok
ve hipoesteziye neden olabilmektedir. Parestezi ve hipoestezinin kayna[inrn
kTil {olgy maddesinin mekanik basrng etkisi yanrsrra bu maddelerin nbrotoksik
etkilerine de ba$r oldu[u bilinmektedir.
. !u gahgmada beg.degigik.l.ululdolgu maddesinin norotoksik etkisinin olup
olmadr[r. ve varsa bu etkilerinin ozellikleri incelenmiqtir Bu u-ugli
Endomethasone, N? Universal, Traitement SPAD, Sealapex ve CRCS'nin
etkileri srEan _izole siyatik sinirlerinde incelenmiqtir. Ndrotoksik etki, in vitro
ortlm$a. sinirde olugturulan birleqik aksryon potansiyelleri i.izerindeki inhibisyon
ve bu inhibisyonun ortadan kalkma cizellikleri ile de[erlendirilmigtir. Deneylerin
'diizeylerbe
sonucunda incelenen biitiin
maddelerinin deSigik
ve
.kqlul
99lgu
krsmen geri ddnebilen norotoksik etki gbsterdikleri saptanmiqur.
49
P- 11
SPoR YAPAN vE YAPMAYAN ERKEK OGnpNCiI,Bnon
vUcur vaG vUzonsi
A. Ergiin, S. Yardtmct, E. Akgtl, S. Yavuzer
Ankara Un. Trp Fak. Fizyoloji ABD, Ankara.
Viicut ya! ylizdesi (VYY)'nin bilinmesi, vticut kompozisyonunun
de[erlendirilmesi yanrnda spora yonlendirmenin ve sporda perforrnansrn
belirlenmesi agrsrndan da dnemlidir. VYY'nin yiiksek olmasr (koroner kalp
hastahfr, diabet gibi) bir Eok hastahk igin de onemli bir risk faktoriidiir. VYY,
son zamanlara kadar hidrostatik tartr ve deri krvnrru kahnhfrndan dofruya en
yakrn gekilde hesaplanrrken; son yrllarda infrarede yakrn tgtnlartn deriye
uygulandrktan sonra yanslmasrnrn spektrofotometrik tiigi.imti ile de kolay ve
gabuk bir qekilde elde edilebilmektedir. Bu gahgmada, spor yapmayan 25
(X:20.00 yag) ve spor yapan 22 (X: 2I.I) ofrencinin boy, kilo olgiimleri ve
spekrrofotometrik yontemle gahgan' Futrex 5000 cihazrndan VYY dlEi.imleri
yaprldr. Sporyapan grupta boy, (X: i79.1 cm) spor yapmayanlara gcire 2 cm
krsa, kilo (X: 71.8 kg a.2 kg daha fazla bulunurken; YYY (X:7o12) Vo7.7 daha
az bulundu. VYY'deki bu azalma p<0.001 derecesinde anlamh bulundu.
Sporcularda VYY'nin azalmasrna rafmen, tesbit edilen kilo fazlalafr; artan kas
kitlesine bafhdrr. Literati.ir verileri de bu Eahqmadan elde edilen sonuglan
destekler niteliktedir.
P-1,2
PROFESYONEL XUnnX SPORUNUN ORTA.. YA$tr
DEI\EKLERDE SOLUNUM PARAMETRELERI
ETKiSiNiX iNCELENMESI
G...Metin, O. Seymen, L. Qakar
UZERINE
I.U.
CerrahpaEa Try Fak. Fizyoloji ABD, Istanbul.
Qahgmamrzda, daha once bir siire profesyonel olarak kUrek sporu yapmr$,
fakat artrk ufragmayan, sa[hkh erigkinlere geEmigte uygulanan antrenmanrn
statik ve dinamik akcifer parametrelerinde meydana getirdigi degigikli[in devam
edip etmedilini aragtrrdrk. Karqrlaqtrrma amaclyla aynr yag grubunda,
hayatlannrn hig bir doneminde aktif sporla u[ragmamrg sallfth erigkinler kontrol
grubu olarak aldft. Deneklerin solunum parametreleri, istirahat durumunda ve
ayakta, Godart Pulmotest aygrtrnda 6lgi.ildii. Oksijen ahmr STPD, difer
parametreler BTPS koqullanna gore dtizeltildi. Daha sonra sporcu grubu
deferleri ile kontrol grubu deferleri istatistiksel olarak kargrlagtnldr.
Olgi.ilen parametrelerden, spor grubunun lehine vi.icut ytizeyinin
menekaresine diigen oksijen ti.iketimi
V}2hf,)
az anlamh (p<0.05), metrekare bagrna
ve soluk hacmi
vital
50
(Vt)
degerlerinde
kapasite (VC/m2), inspirasyon
r9z9r'{,voltimii Ctp degerlelnde orra derecede (p<0.01), oksijen ahmr (vo2),
vital kapasite (vc), zoilu ekspirasyon voliimti^ (FEVi), miksimal iite,",iil
Tiffeneas indeksi, MIV/m2 deferlerinde ise, gok antamh
yelqila.sVgn
^($-tV;,
farkhhk (p<0.001 ) bulundu.
, Kiirek sporu iist ekstrernitelerin en aktif gorev aldrfr bir spordur. Ust
ekstremiteierin ba$h oldufu toraks kaslan ve gjvresindeki"yardrnicr ;;i;";;
kaslan.da bu spordan.etkiienir. Aynca, kol ve-bacaklann birlikte kullanrldr$r
basketbotr,- k"ayak, kiirek gibi egzersizier solunurn ve dolaqrrn,
fiTu
yiiklenmeyle karr;r kargry a briakan ikrivitelerdir.
"i
. So-nuglanmrza gore kiirek.sporuru aktif olarak brrakmrq kigilerde, hala
konuollere gore daha ytiksek deferlerin elde eclilmesi bu iporun akcigei fiacim
ve elastikiyeti iizerine geligme sagladrgrnr ve bunu urun siir" devam;tti.dlgili
gostermektedir.
P.I,3
SEDANTERLER
DE VE ANTRENMANI,I BiREYLTRDE
SUBMAKSiMAL EGZERSiziN Hucncsnl [Nirors]i;;fr
ENZIM AKrivirELERi uznnirqr EiKiSi----
H. Fryrc4l.ar, E. Ergen, S. yavuzer
Ankar.a Un. Trp Fak. Fizyoloji ABD, Ankara.
egzer.siz_oksijen ttjketimini ve serbesr oksijen radikallerinin
. Fiziksel dnernli.dtizeyde
oluqumunu
arttlncl bir etkiye sahiptir. Bununla beraber
egzersizle artan serbest radikal iiretimine kargr hiicresel antioksidan
savunmanln gdsterdifi cevap egzersizin-tipi, stiresi ve giddeti yanrnda bireyin
-
fizyolojik adaptasyon kapasiteieri-ne ggre de bnemli olEtid! de[igeU1."ttJit.'
Synulap gahgmada sedanteilerde ve antrenmanh" bireylerde atut
_,
submaksimal egzersizin intraselltiler antioksidan enzim aktiviteleri've bu enzim
aktivitelerinden sorumlu eser element dtizeyleri iizerindeki etkisinin incelenrnesi
Qahgmu ]q-?+.yaglan arasmda 15 sa$rkh sedanier .rt.f tigt.;.i
iTi9l11*9trr.
tle 16-28 yaqlan arastnda
bisiklet sporcusu 10 antrenmanh erkek birey tiz6rinde
yaprldr. Denekler indirekt yonternle onceden saptanan maksimal oksii6n ruketirn
kapa-sitelerinin 7o7S'ine- uyqr ytikle Monark st+ E bisiklet e.go*drresinde 15
dakika.stireyle gahqtrnldr. Egzersizd,en hemen once ve hemen sonra ahnan
hepannlze kan orneklerinde eritrosit SOD vekatalaz enzim aktiviteleri ve eritrosit
ve. plazma. ginko-bakrr jltizeyleri saptandr. Submaksimal egzersiz y^pfti;;
sedanterlerde eritrosit SOD v-e katalaz enzim aktivitelerind5 oneml'i itil^u,
plazma Einko ve bakrr dtizeylerinde onemli artma, eritrosit ginko du;etilG
dnemli azalma bulundu. Submaksim al egzersiz yaptinlan antrenmanh bte/";d;
ise eritrosit SOD ve katalaz enzim akiiviteteiin'de onemli artrna
saptanrrken,
egzercizin eritrosit ve^plazma bakr-ginko di.izeylerinde onemli bir degi$iklige
t;i
agmadr$r gdriildii. Sedanterlerde akut submaksimal egzersizin intiok"sidan
kapasiteleri agabilen miktarda serbest radikai olugumunf ve oksidan r,r.r"
uoi
5l
agtlg1, antrenmanrn ise intraselli.iler antioksidan savunma sistemlerinr
kuvvetlendirici, egzersize ve oksidan strese kargr adaptasyonu kolaylaqtrrrcr
etkiye sahip oldu[u kanrsr literatiir rgrfrnda tartrgrldr.
P- 14
SUBMAKSiMAL EGZERSIZ SONRASI VE TOPARLANMA
FAZINDA TROMBOSiT FOI'\{KSiYONLARI
G. Ersiizr. G. Ytldtnm, S. Yavuzer
Ankara Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Ankara.
Sa$rkh ya;arn stirdiirmek igin yaygrn olarak Eegitli fiziksel egzersiz
programlarlnln uygulanmaya baglanmasi ile, egzersizin organizma tizerine
etkilerinin araqtrnlmasl ve egzersiz srrasrnda olugabilecek zararlann en aza
indirgenmesi konulan 6nem kazanmrgtr.
De$igik tip, siire ve giddette egzersiz programlannrn trombosit sayr ve
fonksiyonlannr etkiledifiini gosteren yayrnlara rastlanmaktadrr. Ancak sonuElar
geli gkilidir ve tartrqmahdr.
Sunulan gahgmada, 18-24 yaglannda, sedanter yagayan sall*lt 23 erkek
denefe i5 dakika si.iren, 7o75 YOz max qiddetinde egzersiz uygulanml;tlr.
Egzersizden 6nce, hemen sonra ve 1 saat sonra ahnan kan orneklerinde uombosit
saylsl,. agregasyon.ve sekresyon fonksiyonlan de$erl-endirilmigtir. {ygulanan
egzersiz programl ile, trombosit sayrsrnda de[iqiklik olmaksrzrn, trombositlerde
agregasyon ve sekresyona e[ilimin artufr, egzersizden 1 saat sonra yaprlan
de$erlendirmelerde ise, agregasyon ve sekresyon azalmakla birlikte haXa
baqlangrE deferlerinden onemli derecede yi.iksek oldufu saptannu$t1r.
P- 15
SUPRAMAKSIMAL EGZERSIZ VC OKSiNAN STRES
A.M. Zergero{lu
Ankars Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Ankara.
Sunulan gahgrnada giddetli supramaksirnal kassal aktivitenin intrasellliler
antioksidan enzrm aktiviteleri i.izerindeki etki si aragtrnlmrgtrr.
Bu amaEla 2 farkh supramaksirnal egzersiz protokolii (Wingate ve
Modifiye Wingate) programlanmr$ ve uygulanmrgtrr.Wingate protokolu bireyin
kg'r baqrna 75 g'hk yiikle yaprlan 30 saniyelik supramaksimal bir aktivitedir.
Modifiye protokolil ise yine aynr yi.ikle herbiri 6 sn'lik egzersiz 30 sn'lik
dinlenim olmak izere toplam 10 supramaksimal egzersiz periyodundan
olugmaktadrr.
Deneklerden egzersizden once ve hemen sonra ahnan kan orneklerinde
eritrosit stiperoksit dismutaz (SOD) ve katalaz aktiviteleri ile plazma ve eritrosit
Cu, Zn diizeyleri saptanmr$trr.Ttim bulgular spektrofotometrik olarak
olgiiltirken, istatistiksel olarak t testi ile de[erlendirildi. Qahqma 18-25 yaglan
52
araslndaki 10 saghkh sedanter erkek ile 16-28 yaglan arasrndaki i0 erkek bisiklet
sporcusu i.izerinde yaprldr. Deneklerin Wingate ve Modifiye wingate
protokoli.inden once ve sonra SOD ve Katalaz aktiviteleri, eritrosit ve plaZma
element seviyeieri 6lEiildti ve kargrlaqtrnldr.
Supramaksimal egzersizin gok fazla miktarda serbest radikal olugumu ve
dolayrsryla oksidan strese yoi aqtrfr, antrenmanh bireylerin sedantere oranla
daha gi.iglii bir antioksidan savunma kapasitesine sahip olduklan kanrsrna vgnldr.
P- 16
TIP II
DiYAtsETiKLERDE
AeLrGrN
AGREGASYONUNA ETKiSi
M. Aybak, A. $ermet, C. Giizel, M. Kelle, O. Denli
Dicle Un. Ttp Fak. Fizyoloji ABD, Diyarbahr.
TRoMBOSiT
. Bir gok gahgma grubu tarafindan gerek insan ve gerekse geqitli deney
hay_vanlan iizerinde yaprlan Eahgmalarda aEhk olayr; plimakolesterol, HDi,
LDL ve VLDL diizeylerini onemli derecede de[iftirmekle beraber, Biiytime
Hormonu, Kortizal. ve Glukagon gibi lipolitik- hormanlarrn sekrasyonunu
arttrdrfrnt,.ayrtca simpatik aktiviteyi supiesse etmek suretiyle Epinefrin ve
Norepinefrin turnoverlerini dnemli dlgiide azalttr[tnr ve dolayrsryla trombosit
nu etki ledi[i sonuc u ortaya grkmr gtrr.
.Bilindigi gibi trombosit agregasyonr Eok kompiex bir olay olmakla birlikte,
trombosit membranrnrn bir fonksivonudur.
Literatiirdeki bilgiler goz ontinde ahndrfrnda diyabetik hastalarda da
agre gjr-s.yonu
trombosit agregasyonunun etkilenebilece$i izlenimi ortaya Erkmaktadn. Bizde bu
Ealrqmamrz9ur-Pit gTp tip II diyabetik hastalan (NIDDM:Non Insurin Dependent
Diabetes_ Mellitus)
.bir ay stireyle, gtinde yaklagrk 12 saat (sabahtan bkgama
kadar) agh[a maruz brraktrk.
Deney peryodunuq 0. giin, 1. gtin, 14. giin ve en son 28. giiniinde
o$eden sonra saat 16.00'da aldrfrmrz venoz kan orneklerinde; ADp, Epinefrin
ve .kollojen gibi agreganlara kargr agregasyon cevaplarr, agregom^etre ile
belirlendi.
EIde edilen bulgular, 0. gi.in ile 1. gtiniin deferleri arasrnda onemli bir
olmadrfir, ancak deneyin baglangrf degeriyl6 son gtinlerin deferlerleri
lgltn
(bilhassa 1. gtin ile 28. giinii deferleri) arairnda onemTi bir fark ip<0.01)
gcizlendi.
Bu sonuglar,.aghErn tip II diyabetiklerde agregasyon cevabrnr dtigiirmek
suretiyle, uombositlerin agreganlara kargr duyarhhy, trombus ve ateroikleroz
riskini azalnrlr izlenimi vermektedir.
53
P-17
Hipo_TiRoini oLU5TURULAN srqANI-ARDA nnnnin srarusuruUru, FAR.KLT DoKULARDA ogn/rin ABsoRnsiyoruu vE
sERUM nunain pARAMnrnnlnnl AqISINDaN ixcpl,Bxtvtpsi
N" Toktamt$, * , A" Seven *x , Yi{it * , G. Candan **
* : i.U. Cerrahpa1a Try Fak" Fizyoloji AtsD, istanbul.
** :i.ii. Cerrahpagc Tri Fak. niyoXimya .4,8b, istanbul.
Aragttrma, iyod biokeri meihimazol uygulamasr ile hipotrioidi olugturulan
srEaniarda yapridr. Hipotiroidi 'f3, T4 hormonlannrn kontrol grubuna gore
dtigiik, TSH'nrn yiiksek bulunmasr ile belirlendi. I. grup Eakgmalarda konh,ol
ve hipotiroidi gruplanndaki hayvanlara, oral yoldan mide ttibajr yaprldr. Iv{ideye
radyoaktif Fe59 verilerek duodenal yoldan kana absorpsiyonu izlendi. Kalpten
ahnan kan drneklerinde, duodenum, dalak ve karaci[er doku orneklerinde Fe59
sintilasyonu yaprlarak .4"Fe59 uptake delerleri saptandr" II. grup qahgmalarcla,
deney hayvanlannrn dtiroidi ve hipotiroidi koguliannda serum ferritinl ve
eritrositer parametreleri olEilldii. Ktigiik egleqtirilmig serilerde "t" testi itre grubun
bireysel ferritin de$igimlen iziendi. III. grup ara$trrma serisinde; kontrol ve
hipotiroidi gruplan olugturularak serum demir ve total demir ba$arna kapasiteleri
(TIBC) belirlendi. Gruplnr arasr farkhhklar Student's "t" testi iie yaprldr.
Bulgularrmna gare, duodenal bolgeden kana absorbe olan demir (7o),
kontrol grubunda 5,14+2,15, hipotiroid grubunda 4,13+I,87 olarak bulundu.
Kontroi ve deney hayvaniarrnrn dokulannda cliE{ilen demir absorpsiyon Vo si
srrastyla; duodenum: 25,1't3,I,26.}tL,59: karaciferde: 59,5+30,8, 10,4+2,8
ve dalakta: 29,8+6,3,18,9+7,8 olarak belirlendi. Bulgular hipotiroidi kogulunda
karaci[erde 7o82,5, dalakta 7a36,5 oranrnda absorbsiyon kapasitesinin azaldr[rm
kanrthyordu.
Serum ferritin de[erleri (ortaiama-ng/ml)-otiroidide 2,32+0,77,
hipotiroidide 0,62-0,32 (p<0,001) Eok anlamh (p<0,001) farkhhk gosterdi.
Serum demiri (ug/dl) kontrol grubuntla 294,94+116,04, hipotiroidide
117,56161 (p<0,01), TIBC (ug/dl) defierleri ise srrasryla225,12+34,74 ve
45,06 (p<0,0 tr ) olarak olEiildii.
SonuElar, hipotiroidide duodenal demir absorbsiyon 7o sinin de$iqrnedi$ini,
karaci$er ve dalakta onemli oranda azaldrfrnr, serumda ferritin ve serbest
332
"24+
dernirin Eok diigtiifiinti, TIBC nin ise arttrfrnr kamthyordu.
54
P-19
i
ERITROSIT SUSPANSIYONUNDAKi'TUZ KONSANTRASYO.
I{UNUN trLEKTROFORETIK MOBiLiTEYE ETKiSi
N.Z. Erta.n*, M.W. Rampling**, p. Wirtlove**t, p. Gribbon***
*: I.U" Trp Fak" Fizyaloji A,BD, istanbul
** St. rtdary\ Ilospital
Medicsl School, Dept. of physiotogy,
.
-.'
X-ondon.
_
n** ttryperial college, centre frtr Biologtcal
systems, London.
Eritrosit rnembranrndaki bazr cle$igiklikler rn-embranrn ytikiinti
de
etkileyece$$d_qn bazr anomalilerin-.tespitlnde elektroforetik mobiliienin rayini
oidukE-a srk kullanrlan bir metod haline gelmigtir. Ancak kullanrlan siispanilyon
qozeltilerinin Eegitliligi ggluglann kar'grlaltrnlmasrnda giiEliik grkarmaktaig. J
. B.u qaligmada 0.015 VI den 0.5 M 6 kadar qeqitlituz konsantrasyonlannda
eriu'osit elektroforetik mobilitesr cilEiilelii ve tuz konsantrasyonu ile elektroforetik
n:obilite arasrndaki ililki incelencii. Tuz Eozeltileri 0"015 M NaCt
konsantrasyonundaki glqtgq go,zeltisi iEine gittikge afian oraniarda peS
tfosfai
tamponh tuz gozeltisi 0.15 M) ilave edileiek hazrrlandr. Bu qozelti t.iiti itt
1/3000 orantnda eritrosit si.ispansiyonlan hazrrlandr. Elektroforetik mobilite
taylli Lazet sistemi ile gahqan Maivern Zetastzer 3 ile yaprldr. Elektroforetik
mobilite ile tuz konsanrrasyonu araslnda Eok kuvvetli koreiasyon bdu;A;
(rt=0.93 ve r2=A"92). Ozellikle diigiik kcrnsantrasyonlarda toietasyon
Eot
daha gtiglti gciri.indii.
P- 19
rcurunr uiorcsir iN*l4lasyoNu ripin pERoKSinASYONU YOIIJYLA - ER1TROSiT DEFOR.MABiiiTBSiNi
AZALTIYOR
N.
OT.ABIITN.
O&.
. Dikmeno{lu*,
,8" Levi***, S.O. Andagx
:Hacettepe..Un. Try Yag-kwrt**,
Fak. p-izyotojt ABD, Ankara.
.*
** :Akdeniz Un. Try_ Fak" Fizyotoji{<** .' un. sowthern california sc. by ABD,'Antalya.
ueaictne, frept. of Medicine,
_ D. of Nephrology,
Los Angeles"
ppm
dozda kiiktirt dioksit solumalan
-vesulfhemoglobin
sa$lanan
kobaylann." methemogtoFjl.
dtizeyleri, tipia
peroksidasyonu iiriinii olan malonildialdehit di.izeyieri, hidrojeir pdtotiiJ
muamelesine hassasiyetleri ve eritrosit deformabiiite indeksti:ri giUi Uazi
30 gtin siireyle hergiin birer saat 10
hematolojik parametreleri olEtilmiig ve kontrol grubu kobaylardan eld'e
deferlerle kargrl agtrnlml$tu.
"Oli"n
giinliik
30
inhaiasyon
doneminin sonunda deney grubu kobaylann eritrosit
..sulthemoglobin, rnalonildialdehit di.izeylerinde kontioigrubuna kryasla iliill;
55
artl$lar saptanml$trr. Azidli ve azidsiz ortamlarda hidrojen_peroksi.de maruz
UyaicrtOrt<tannda ise eritrositlerin peroksid muamelesine direnglerinin yine deney
grubunda artml; oldu[u gozlenmigtir. Bu sonugler ktikiirt dioksit inhalasyonu
frrasinda eritrbsitleide- meydana gelen oksidan hasarrn hemoreolojik
bozukluklardan sorumlu olabilece[ini ortaya koymaktadr.
Y-20
ERirRosir
krixUnr DioKSir iNHaLASYoNUNUN
ENZiM AKTIViTELERI
nnrOnrvuniIirnSi VE ANTiOKSIDAN
uzEnirus ETKiSi
If. Dikmeno{lu*, O.K. Baskurt**, H. Ftqrcilar***, M.
S. Y..svuzer***
Qelebi***,
' *:Hacettepe..0n.
Try Fak. Fizyoloji 4!D, Ankara.
**:Akdeniz
Fizyoloji ABD, Antalya.
An. Try Fak.
***'Ankara Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Ankara.
16 adet kobayrn methemoglobin ve sulfhemoglobin dtizeyleri, eritrosit
malonildialdehit iEeri[i, eritrosit stiperoksit dismutaz ve katalaz enzim
aktiviteleri, eritrosiideformabilite indeksi gibi bazr parametreleri, kobaylar belli
dozda kiikiirt diokside (30 gi.ln si.ireyle 10 ppm, gi.inde bir saat) maruz
brrakelmadan once ve sonra olEiilmi.igtiir.
30 giinltik inhalasyon doneminin sonunCa eritrosit sulfhemoglobin ve
malonildlaldehit di.izeylerinde ve katalaz enzim aktivitelerinde artma, siiperoksit
dismutaz aktivitelerinde ise azalma tespit edilmigtir. Bu sonuglar ktikiirt dioksit
inhalasyonu srrasrnda eritrositlerde oksidan hasar meydana geldi$ini ortaya
koymaktadr.
P.2L
PSORiASiS HASTALARINDA HEIUOREOLOJIK DEGERLEN.
DiRMEI.ER, VE CsA'I\IN ETKiSi
N. Dikmeno{lu*, A. AkbaE**, N. Atakan**, S. Diindarx**,
O.K. BaSkurlx*xx
* :Ilicettepe (/n. Try Fak. Fizyoloji ABD, Ankara.
x*:Hacettepb .Iin. Try Fak. Dermatoloji ABD, Ankara.
***'Hacettepe..An. Try Fak. Hematoloji Bilim Dah, Ankara.
x*xx'41r4tnil Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Antalya.
itl ayrl $up psoriasis hastasrnda eritrosit filtrabilitesi ve agregasyonu
olgiilnrtigtiii. it[ gruf 2 mg/r;9lg.frn dozunda cyclosporin A (CsA) ile, ikinci grup
ise sadebe topikal ilaglarla tedavi edilmekte idi. Her iki grubun deferleri de
sa[hkh kontr-ollerle kargrlagtrnlml$trr. Kontrol grubuna kryasla her iki grubun
eritrosit deforrnabilite indekslerinin de anlamh artrq gosterdi[i saptanml$tlr.
Eritrosit agregasyon indeksleri ise psoriatik hastalarda belirgin diizeyde azalmtg
56
olarak bulunm.ugla da CsA ile tedavi edilen grupta de[erler kontrol grubuna
daha .yakrn idi. Bu bulgular psoriatik hastalafin eriirositlerinde g-dzlenen
biyokimyasai defigikliklerle aErkianabilir.
P-22
GLUKOKORTiKOiOlnnir,l ixnrauASyoNU
oXLgyiCi
--
cucUNe siKr,ospoRiN-A'Nlx nrxisi--
V" N. izg.iit, G. 0ner
Un. Ttp Fak. Fizyoloji ABD, Antalya.
Akde.niz
Immtin sistemdeki baskrlayrcr etkileri bilinen ilaElardan glukokortikoidlerin
inflamasyonu_Onleyici giictine, siklosporin- A (SSA)'nrn-etkisini saptamak
amactyla. yaprlan bu in-vitro galtgmada, albino srganlardan ahnan peritoneal
hiicrelerkullanrlmrgtrr. 3 gruba aynlan hticrelerden-1. grup kontrol olup,2. ve
3.gruptaki hticreler srrasryla i0-6 M Dexamethason (Dex) ve 10-6 M Dex+10 pg
SSA ile 37 oC de 16 saat inkiibe edilmigtir. Stire sonunda 10x106 hiicrenin
membranrndan sahnan arachidonic acid (AA) miktanndaki azalrna
antiinflamasyonun_ gdstergesi olarak almmrg ve AA miktannrn kontrol drqrndaki
ti.im gruplarda azaldtft, buna karqrn sentezlenen protein miktannrn arttr$i tesbit
edilmiqtir. Sentezlenen proteinler molektil afrhklanna gcire aynldrklannia, Dex
grubunda molektil afrrhfr 38.000+2.000 Da ve FLA2 enzimini inhibe edici
etkisi olan proteinin miktannda arfls saptannu$ ve literaiiirdeki benzer ozellikleri
ned.eniyle
proteinin lipocortin oldufu kanisrna ulaqrlmrgtrr. Dex ve SSA'nrn
_bu
birlikte kullantmr bu proteinin miktannda ve antiinflamatuaigiictinde defigiklige
neden olmamrgtr.
P-2s
KRONiK iXT'IANNASYON MODELi OLARAK
ADJUVANT
ARTRiTLi STeANLARDA
ABrvratbtoli*
eE$irr,i
DEGi$iKLIKLER
R.. Kad,aifEi.*, O.(Daut) KadaifEi**, H.Karada{*, i.Ddkmecix
*:Trakya Un. Try Fak. Farmakolojt ABD, Edirne.
**:Trakya Un. Try Fak. Fizyoloji ABD, Edirne.
Bu gahgma, romatoid artritin deneysel modeli olarak kabul edilen ve FCA
(Freund'r Comlet Adjuvant) ile olugturulan adjuvant poliartritindeki qeqitli
hematolojik parametlerdeki defigiklikleri saptamak amacryia yaprlmrgtrr.
wistar tiirii srganlarda kronik inflamasyon olugturmak 4in, i0 mymt'lik
srvr parafin ye olii mikobakteri emtilsiyonundan 0. t mt soi arka peigesine
subplantar olarak injekte ediidi. Artrit olugumu, pletisrnometrik olarak ayak
hacimleri olqti-lerek de[erlendirildi. Kontroi ve artritik srgan grupianndan tan
ornekleri kardiak ponksiyonla ahndr. Hemoglobin, hematolkrii, eritrosit ve
kikosit sayrml ile periferik kan yaymasr yaprldr.57
Deneylerimizde elde ettilimiz sonuElar, srgan adjuvant artrit modelinin insan
rom atoid artritine uy gu n lu $ unu desteklemektedir.
Y-24
KRONIK O[,AR.AK FIALOTHAN VE AZOT OKSIT ETKISINDE
KALAN ANESTEZi PERSONELININ INIUUTOLOJIK TABI,OSU
A. Karakaya *r.N" TunEel ***, .S" Viicesoy *, 0.S. Sardag **
*:Ankara Un. Eczacilft Fak. Toksikoloji ABD, Ankara.
**:Ankara iin. Try Fak. Hematotoji Bilim Dah, Ankara"
***'Anadolu tin. T{p Fak. Fizyoloji ABD, Eskisehir.
in vitro ve in vivo gahgmalar halothan ve azot oksitin immtin cevabrn pek
gok yoniinti etkiledifin i gostenni gtir. Aneste zinin, cerrahi hastalann enfeksiyon
ve kansere kargr irnmiin cevaplan tizerinde zararb etkileri oiabilecefi one
DiIer taraftan, ameliyathanelerin anestetik gazlarla
kentarninasyonunun safirk etkileri konusunda bir huzursuzluk da belirrneye
baglamiqtrr. Anestezistlerin ve ilgili personelin immiin sisteminin ameliyat
siiri.ilmiigti.ir.
srasrnda anestetik gazlardan ne gekilde etkilendifi konusunda fazla bilgimiz
yoktur. Bu gahgma halothan ve azot oksite mesleki oiarak maruz kalan anestezi
personelinde bu gazlann serum imrniiglobulinleri, beyaz ktire ve lenfosit
subpopiilasyonlan sayrlan iizerindeki kronik etkisini incelemek amacryla
yaprlmrgtrr. Sonuglanrnrza gcire, gazamaruz kalanlarla kontrol grubu arasrnda
serum IgC,
IgM ve igA
konsantrasyonlan, beyaz ktire
ve lenfosit
subpoptilasyonlan yontinden bir fark olmadr$ halde, T-trelper lenfositlerin Tsupresor lenfositlere oranrnda anlamh bir artrg gOzlenmigtir.
P-25
ADRENALINiN LtrI.{FOSiT IUEMBRAN iNTNTUN GLOBiNLERi
SENTEZI UZNNIi'W OLAN ETKiSi
A. Sti.nmezda{, S. Aydar
Ege Un. Trp Fak. Fizyoloji ABD, Ianir.
Son 25 yrl igerisinde sekonder lenfr:id dokularda adrenerjik innervasyonun
bulundufunu gdsteren yofun Eahgmalar, adrenerjik uyanlann lenfosit
fonksiyonlan agrsrndan oneminin aragtrnlmasrna sebep oimu gtur.
Nor-epinefrinin lenfosit proliferasyonu ve sekresyonlannr inhibe etti$i veya
arttrrdrfir geklinde Eeliqkili yayrnlar bulunmaktadr. Qahgmamrzda adrenalinin
lenfositlerdeki membran ytizey immun globulinierin yaprmrna olan etkisi
aragtrrlmrqtr. Bu amaEla, tavgan kan lenfositleri RPMI 1640 ortamrnda kiiltiire
konulmugtur. Ktiltiir tiiplerine sulandrnlml$ anti gamma globulin tav$an serumu
ilave edilerek lenfositler uyanlmrqtr. Kontrol grubu drqrndaki kiiltiirlere 10-5 M
adrenalin solusyonu ilave edildikten 4 saat sonra ktiltiirden Erkanlan
lenfositlerde, membran immun globulin reseptbrleri peroksit, antiperoksit
58
yonterni kullanrlarak.gcisterilmiqtir. Sonug olarak, adrenalin
ilave edilmig
ktiltiirlerde ki lenfositlerde membran immu;
ti;i"ri; reseptor sentezinin
signifikant
ol arak arttl $r gosterilmi gtir.
P-26
HipEnrrRoiDi OLUSTURULAN
!:rHyRoxfNn.irn
SIQA-NLARIN LLEUNI DUZ KASLARiNDi ASbTiiliiOLiN
(ACH) VE ADRENAT,ININ grxirERi
fl. yigitx,' E.A. yildrtm**,
-- '
Y.C. . Bagattrlar!*, \okt_qmE*,
G.
f.
Qakar.x
*: I.U. Cerrahpasa_ fry Fak. Fizyoloji ABD, istanbul.
**t
'Fak.
y,.9. Seymen*,
cerrahpaE.d rry
i. sritf"uariut
aEriiriii,-lriiiit.
\4.
Qahgmamrzda hipertiioidi kogulunun
ttati[etteri ve kas ronusuna
. ..
etkilerini araqtrrmak amacryla yaprldi.
,trlgtm-nlmrzda 10 tings:! liontrol.grubu olmak rtzere2r digi wistar_Albino
srgan kullanrldr. Eter anestezisi artrnda riayvanlardun
il.u*
eksize edilerek 31 oc sabit srcakhktaki orgalbanyosuna yerlegtiritai.
lik bir eerilim uvsulanarak b.u n_gealar Forie Displicemeni transducer o.s g,/cm
ile Grass
Modell e.gqe'ri'p buElu";; iik';rrt;k normar peristaltizm kaydedildi.
Daha
sonra Asetil kolin ve Adrenalinin farkh i.onsantrainonrur,
;i;;lila;.-K;;
tonusu ve peristaltik hareket ampliti.idlerindeki cevaprar
ciege.re"dfildi.
HiPertiroidik.grupta asetilkolinin, kas lonusu ve peristaltik
dalga frekansrnr
kontrol grubununkinden daha fazla artrrdrfr ,uptun6r. Aarenalini'n
iizerinde azalficr etkisi ge.g orraya grktr ve tonus hiq bir gahgmada
kontrol
grubunda oidugu gibi basEliire'a dilsmLdi
Hipertiroidik grubun sonuglan:
Baqlangrg Ach sonrasr Adrenalin sonrasl
Amplitude 1.710.56 cm Z.l4+I.29 cm***1.341{.g1 cm
Tone 0.6210.43 gr*x1.15+0.g5 gr**,* O.+etO.:7 gi**
Kontrol grubunun sonuglan;
Baglangrg Ach sonrasr Adrenalin sonrasl
0.9g10.92
{mplitude0.96+0.35 cm 1.6+2.03
- - cm
-'
Tone 0.4410.89 gt 0.67r_0. 4
0.2110.ir ei
(**): p<0.05, (***):p<0.00 I
Bu bulgular hipeniioidili srganlarda ileum dtiz kaslannda parasempatik
duyarhhlrn ve sempatik toleransrn varh[rnr gostermektedir.
i.j-i.-iirl
,
p;;;i,;
k; 6;;;
gr
59
cm
P-27
IZOLE SIqAN il-Butvtupna
trsCnoCEN
""rls VE eRoGESTERONUN
ETKilnni
HARExnrlrniNE
nanSAK
vB
roNuSu
iltz
L.
Yigitt,
G.
A.Ytldmm**,
H.O. Seymen*, E.
Qakar*
*: i.ii.'Cerrahpaga Try Fak. Fizyoloji ABD, Ist.
**: i.U. Ce*aipisa Tip Fak. 2. xntf ii{rencisi, Istsnbul'
Aragtrrmamri oitrojen ve progesteronun barsak hareketleri ve kas tonusu
iizerine etkilerini araittrmali, kadrnlarda mestruel siklus stiresince barsak
hareketlerindeki fi zyoloji[ Aegiglttitleri anlamak amacryla y]lt!&.
laboratuar
Qahgmamrzda afrrhklan 155-.175..g. araslnda. degrqel,
agl*tan
8
saat
kullanrldr.
digi
srgan
Wistar-albino
koguliannda besle.nmi{tS
parqalan
eksize
ileum
lik
1.5-2
cm
hayvanlardan
alirnda,
sonra eter anestezrsi
oC
yerlegtirildi"
sabit srcakhktaki organ banyosuna
edildi. Doku segmentleri 37
ileum seg*entierine 0.5 g/cm lik bir gerilim uygllanarak Force Displacement
TransducJr ile Grass tvtoa6l 7 Poligrafa baflandr. BaglanglEta- normal peristaltik
dalgalar kaydedildi. Ostrojen ve Progeiteronunu. farkh konsantrasyonlan
uyg"ulandrktin sonra kas tonusunda ve- peristaltik harekette bu hormonlann
d6[iqe.n konsantrasyonlanna cevaplar deferlendirildi.
Ost. 6nce Ost. sonra Progest. sonra
*'<
Ampiitude 0.96+0. 35c m4 y m.l6cm* **0.73+0. 37 cmx
gr
ton-e 0.63*0.09 gr 0.96+0.079r**x0.38tO.25
(**):p<0.05, (***):p<0.001
deneyte.imizde ostrojenin uygulanmastndan sonra kas tonusunda bir artma
ve peristaftik dalga ampliti.idi.inde yiikselme-gozlendi. Buna kal$tn progesteron
uetitdiglnde kas t6nusu ve dalga amplitiidiinde bir azalma bulundu.
S5nuE olarak ostrojen ve progesteron slganlarda- barsak dtiz kaslannda
belirgin bir etkiye sahiptir. Bu-bulgular mestrual siklus si.lresince hormonal
defig'ikliklerin ve oral kbntraseptif kullanrmlanntn barsak hareketlerine etkileri
iizdrine daha detayh gahgmalara gereksinim gostermektedir.
60
P-28
iNCn
BARSAK LENF SIVISININ
oTsinnNLAR TARAFINSTRESE DUYARLTI.TGI
**, p. T.sa **, M.B. Grisham **
K!:tgJ*,_ D.{.
-Granger
:M.!1. Trp Fak. Fizyotoji
DAN oLUSTURULAN
H:_
ABD, istanb'ul.
Fizyoloji
ve
Biyofizik'8.,
Shreveport.
!.S.U..
stganince
barsak
lenf
e.uttqmanln
srvisr ve plazmasrnda serbest
...B-l
.1m.a9t
radikallerle olugan l]pid,
protein ve siilfidril oksidasyonlannr karakterize
etmekti' Serbest radikallel ve oksidanlar, peroksil iadikatterinin o.taya
gtkmasrna neden olan 2,2'azobis(2-amidinopropanrn (AAp]H) 37 oc'de
dekompozisyonu ile veya notrofiller aktive eOiteret< olusiuruldu. Ince barsak
.ile
lenf srvrsrnrn AAPH
.1
**:
ile. inkiibasyonu tiyobarbiitiirik asid
,ealsiyon;;;
bilegiklerin (TBARB; lipid peroksidasyonu) ve protein molektjllerincie karbonil
gruplannrn (protein oksidasyonu) olugumunda artrga yol agn. Lenf
apoB igeren lipo.proteinlerin gokttirtilm-esi TBARB'in olugumunu tamamen
"urrrnau
bloke
etti..Bu bulgular vLDL'nin aghk _srr.asrnda toplanait tenr ,i;,;;;a;, Ip1;
peroksidasyoxuna y!ry511n en <jnemli lipoprotein oldulunu gosterdi. f-enftbti
si'ilfidril gruplan AAPH ile inktibasyon sonucunda hrzh"bir q"iitae otsulasyona
ulradr. T- enf srvtsrntn aktive olmug notrofiller ile inkijbasyonu si.ilfidril ve
protein oksidls-Vonlannda benzer sonuglara yol agarken lipid
yol agmadt. Plasma plotei! konsantrasyonr lenf ile eqit'hdfierokrlOuryonunu
geleC;r. l.r.iiJ.
ayarlandrktan sonra AAPH ile inki.ibo edildilinde ise protein ve stilfidril
oksidasyon lannda b91z9r son u gl ar elde egi lirkeriplasmadu te A R g'i; ;il;;;
plasmadaki ;p;B
l,e1^f_i! fa1$rlastrnldr[rnda anlamh olarak az^ bulundu.
lrpoproternlerinin
gcikttiriilmesi TBARB'in olugumunu sadece az bir
-iktat
azalttt. pu
apoB igeren lipoproteinlerin peroksil radikalleri iie
$_ntlsgada
olu$turulan TBARB'in oluqumunda ana^substrat olmadifrnr gosterdi. Tlm bu
bulgllar plasmanrn . perbksil radikalleri tarafindai oirgtu.ulu" - lipi;
peroksidasy^onuna,
{ehk*lenJ stvrsrndan daha dayanrkh oldufunu g6rt"iai.
Aynca lenf srvrsrnda
TBARB'in ol'gumuna yof agan substlat prir-" il"
t*glglq{drfrnda farkhhk gosterdi. Son olarak aktive .Ait.nig ntx."nif.t pi.t.i"
ve siilfidril gruplanmn ok-sidasyonuna neden ol.urken lipid peroksiaasyon,ina yoi
agmadrlar. B u
gular notrofi llerin direk ol arak lipidlerin ireroksidasyo";;;
.bul
i;i
agacak bir oksidan (orn;OH.) salgrlamadrfrnr gostirdi.
6l
P-29
UYANIK .SIQANDA MiDE BO$,ALMASININ REFLEKS
Y GasrnoJEJUNosroMiDE
xournolU vn
Roux-EN
gALMANIN nndnRI-nNninilunsi
i. Alicanx, 8...Q. Ye$en*, C. Ye|en**,_0. Aktan*x
*:Marmara iln. Try Fak. Fizyaloji AED, Istanbul.
**:Marmara iin. fip Fak. Geiel -Cerrahi ABD, istanbul.
Bo
Srvrlann mideden bogalma hrzlannr, mide ve duodenum basrng farklan-ile
pilordaki rezistansa bafli olduEg ve srvrlanl bileqirninin onlarrn mideden
bogalma hrzlannr betiiteOigi bllinmekte{i1. B_o_qalpayr.geciktiren faktorler
arasrnda soltisyonlann protein ve yaf igeri[i, pH, viskozite ve ozmolaiteleri
sayrlmaktadrr. Asit, hiperozmolal soltlsyonlq ye pepton ayn reseptdrler ve. ayn
norohumoral rnekanizhalar aracrh$ryla mide bogalmastnl geciktirmektedirler.
insanda damping sendromu, alkalen reflii gastriti gibi .nedenierle bag.vurulan
Roux-en V gistrojejunostomisinin (RY), katr grdalann boqalmasrn^r geciktirdi$i
deneysel ol-arak lioireklerde gosterilmigtir. Srvrlarrn boqalmasrndafarkliltk -olup
olmidrgi ve hangi- mekaniimalann yer aldr$r bilinmemektedir. Bu amaElarla,
Spragu6-Dawley irganlafia (200-250 g) anegtezi altrnda paslanmaz.Eelik Greggr.y
tcinUjteri takrlarak 3 hafta iyileqmeleh beklenmigtir (Kontrol grubu; n=6).FjI
grup stgana ise kaniil takrlrrken beraberinde RY anastomozY yapllml$tlr.(RY
Fubu; n=6). Geceden ag brrakrlan srganlar Boiiman tipi kafes^lere yerlegtirilerek
irideteri rlft tuzlu su ile yrkanrp fenol red boyasr eklenmig fizyolojik tuzlu -su
(SF), pepton (P), tinyiiklemeli pepton (P2), asit (A) Ye hiperozmolal
iolfisydntiann (HOS) bbgalma hrzlari araqtrnlmrgtrr. Aynca, kontrol grubunda
atropin 0.05, 3 ve 6 nigtg dozlarda (i.p.) uyg.ulandrktan 1 saat sonra da
bogalma deneyleri tekrarlanm(trr. Mide bogalma hrzlan kaniilden verilen 3 ml.iik
tes't sturstnrn 5 dakika iginde mideden duodenuma gegemeyen hacminin toplantp
absorbanslarrnrn spektrbfotometre aracrh[ryla olgtilmesi solqc]i belirle-nmiqtir.
Kontrol grubunda SF:3.08+0.07, A:2.17+0'16, HOS: 2.26+0.47 '
P:2.15+0.03, P2:L55+0.12 ; RY grubunda SF: 2.55+0.51, 4:2.53+0.36,
HOS: 2.09*0.i1, P: 2.3810.27,P2'. 2.29+0"38 ml/5 dak olarak bulunmugtur.
Asit, pepton ve hiperozmolal srvrlann, SF'in mideden bogalmasrna gdre .anlamli
gecith6ye u[radr$r saptanml$tlr. Katr grda_bogalmastnda gecikmeye neden olan
F.y anaslornozunun, srvrlann mideden boqalmasrnda ilave bir inhibisyona neden
olmadrfr anlaqrlmrqtrr. Atropin 0.05, 3 ve 6 ryelkg dozlarda SlUo-lqtpl:Tga
inhibislona n-eden- olmuqtui (srrasryla: 2.33+0.I3, 2.24+0.22, 2.39+0.05),
di[er srvrlann boqalmasrnda ise anlamir bir farka neden olmamtqttr.
62
P-30
NORMAL VE
GEBEI,IKTEKi ENDOJEN
D i c o Ks iN -i m nr--.P-RE.EKLAMPTIK
urun B A xiir- Miiin n ffi?"n vr,-sn r
G: Iao{-o{lu*, .t. Erdogan*,'Fizyoloji
F.T; O"Siiir*i,- A. Doian*
:Qukurova
ii'n.
Fhk.
,* :Qukurova iJn._7ry
!ry nau Kaim a"io, AA'ana.
**
irast. ,; D;E;* ABD, Adana.
Bu
gmada.,
goksi n-immij nreaktif M addeni ri (DIM) *"""i'c-b"rit
.D-i
"Eah
preeklampsideki
d{i.zey.lgll4
sapranmasl, bu maddenin s"iu* otii"fr*ri ii,
gebetik haftasr arasrndaki -iligkinin berirlenmeri
pi*.tramptik
madde ile kan boltjlt-t butgular arasrndaki r.orela'syonun
",
degerienol.il*gi
amaElandr. Serurn DIM yoEunluklan ijgiinci.i trimesti#eki-t+
nol*ot.,nif
preeklarnpri! gebede, RIA yontemiyie berirrendi. xoi.ar
gebelgrdeki DIM diizeyreri (ortaramitsEj sriairyl u- a"ig+0.06
ve 0.3110.05
ngl.ml.olup,.hipertansif-grup.raki hafifqe ytikset oiun our*y
istuiirtit uel
anlarnh gggildi. Preeklampiik gruptaki se.*nn nnra atireyrl,.i ite g;#iik ^E;;;
ve sistolik kan basrncr arasrida anlamli bir torelasyon ,uprunurnadr.
Bu
bulgularta, DIM diizeylerinin preekrampsr parogene zi yada;iA,i;;ililllitiri
bulunmadrpr sonucuna'vanldr.
g[l;;; ;;
u.li
"; t;;;kh-ptit
ili;;;,
P-31
IQ-TaT. PLAZMA ViTAMIN
E DEGERININ- PREDIKSIyoT
MODELi
ArZ.
M. Aksakal*, G. BaydaS**
_!(ar.akilgk*,
* :Frat
Un. Veteriner Fak. Fizyoloji' lhn, Elazt{.
** :Frat An. rtp Fak. yiiyitiii-inrt, Ei;r;i."""
Fotal (gebelik) yagla'.Jf-t+o.glnr.. u.ir*ou oTun ve
ve 2A tane de unlairn-foti.islan oiirak izere toplam 120 her grubr 20 koyun
rnateryal tizerinde
yiiriitiilen
.bu gahgma, g"ebelik ddneminde r.oyuirorin'uiiamin E dtizevlerini
belirleyerek fotusla.nrn da plazma vitamin
ediiebilmesi amacryla yaprlmrgtrr.
koyunlar ue fotrsia.r Erazrfi Et ve Bairk Kurumu Kesimevi,nden
"^_,-c-"lg
temin
edilmigtir. Fcituslann CRL uzunl4q tirEii-reier. uiloiril."
ile tahmini yaglan (esrimated ug.l gr'in ofarat UetirtenJi. ititurrur ve annelerinden
-'ahnan plazma omekleri fotal ya"ga glre 3 gruba
Bu gruplar:
Grup: 1.5-2.5 ayhk gebe koyunlar ve frjtuslan.
E;;!;;i;;;l; ili;;;i".rili,
ffiiii
uit.rr"il*J,*
aynfi
L
: _2.5-.3.5 ayhk-gebe kbyunlar
fotusGr.
II, Irup
"e
Grup:3.5-4.5 ayirk
JlI.
Plazma orneklerinde
gEbe koylnlar u* rtiiuii*.-'
vitimin E" mikiarlr, -$;'k;fotometrik
ycinternre
belirlendi' Tiim grr"rplarda vitamin E nin maternal
ve fcltal de[erleri arasindaki
63
geEig)
oranl (maternat66ral vitamin E oranr) ve 7o plasental gegrgi (maternal/fotal
kargrlagunldr.
ile
a;E;.l.ti hesapiandr. B ulgular literattir sonuElan
Eld" ediien bulgulaia gore, maternal plazm-a vitamin E deEgrlerinin I- II',
fff. grupLarve gruplinn ort;lamast olarak 4.57,3'I9,3.2'7 ve3.67 kat fotuslann
-''
pfa""*a vitamin b, degerlerinden fazla oldulq; aynr sg1yl1^vitamin E'nin
liaternar/rtiiat geEiqinin Va2t.85, 7a31.35, VI32.OS ve Vo28.42 dtizeylerinde
eerceklesti Ei eozlendi.
---'-Sotiur?n"qahgmadaki
verilere g6re, gebe koyunlarda Tat:rlll qlazma
ddegJ.fetini belirleyerek tdtislannrn da plazma vitamin E de[erlerint
"ltu*in
yaklasrk otaiat hesaplanabileceli ve fdtusun dzellikle maternal vitamin E
i,"ilrr'iriiEi Juru-ta.inda yeterlilitamin E gereksinimini karqrlayamayaca$t
kanrsrna vanlmrqnr.
64
YAZAR iNnpxsi
Sayfa
A[ar, A.
Akbaq, A.
38
56
50
Akgrl, E.
Akgtin, A.
Akkoyunlu, D.
Aksakal, M.
Aktan, O.
Akyolcu, M.C.
Algan, O.
Alican, i.
AlkaE,U.i.
37, 45
37, 45
2r,63
62
22
34
L9,62
34
49,55
Andag,0.
Apaydrn, C.
Ankan, K.
Arslan, A.
Aggroflu, M.
Atakan, N.
Aybak, M.
Aydar, S.
Aydrn, A.
Aydo$an, S.
Ayhancr, A.
38
2l
4l
40
56
53
58
25
15,24,30
20
Bagatrrlar, Y.C.
Baltacr, G.
Bagkurt, O.K.
Baydag, G.
Bayr, N.
Baytan, $
Beyda!'r, H.
Bulut, S.
Btiyiikdtivenci,
59
16
5, 31, 32,55,55
19.21,63
22
a-
3t
15
T9,21
S.
5
Candan, G.
Cenani, A.
T3, 54
22
Qakar, L.
Qakrner, T.
23
T7,
65
50, 59, 60
Sayfa
56
Celebi, M.
ieliko$u,
F.
1a
L-)
S.
L3
Dane, $.
DemiralP, T.
Denli, O.
Deveci, D.
Devrim, M.
36
34
Qeliko[lu,
Dikmeno[lu, N.
Dofian, A..
Dokrneci,I.
Diinder, E.
Duman, S.
Durak, M.
Dursun, N.
Dtindar, S.
Erdal, S.
Erdo[an, F.
Erdo[an, $.
Erenmemiqo[ltr, A.
Ergen, E.
Ergene, N.
Ergun, N.
Ergiin, A.
Ersoz, G.
Ertan, N.Z.
Esen, N.
53
A1
at
.A
-)+
55,56
25,63
57
L9
25
30
aA
LA
56
AA
+l
22
25,63
15
51
25
16
50
52
30, 55
IJ
Etikan,I.
59
Falakah, B.
FrErctlar, H.
34
Gokbel, H"
Gokhan, N.
Gdlgeli, A.
Gi.il, M.
Granger, D.N.
Gribbon, D.
Grisham, M.B.
25
51,56
5,34
39
37,45
62
?5
6i
JJ'
66
55
JJ
Ci.inay,
Ci.iner"
Sayfa
i.
40
9, 10
tr.
Giizel, C.
53
FtracrbekiroSlu, M.
rl,l2
Hariri, N"
5+
Flaterni, H"
Hattat, H.
22
Igrmer, A.
25
ilhan, N.
irez,T.
itegin, M.
19
2T
Izgi.it, N.
57
KadaifEi, R.
Kadaifqi, O.
Kalaycro,$lu, C
Karada$, H.
Karakaya, A.
Karakrlgrk, A.Z.
Karamiirsel, S.
Karayel, T.
Kavalah, G.
Kelle, M.
Kurt, A.
Kurtel, H.
Kuru, D"
Kutlu, N.
57
57
Levi, E.
Lo[o$u,
21
40
47
57
58
53
35,48,49
IJ
22
53
5, 35, 48,49
61
2l
35,36, 46
55
G.
25,63
Metin, C.
Miingen, B.
17, 50
Nalgaci, E.
A-1
+t
Oba, E.
48
19
67
Sayfa
Oktay, $.
Onur, R"
O[uz, Y.
Orug, T.
0nen,
S.
18
49
38
ll,
L2
11 ))
Oner, G.
OzEelik, D.
Ozesmi, Q.
Ozgiinen, F.T.
Oztag, B.
7, 47, 57
Rampling, M.W.
Rrdvanafao$lu, A.Y.
30, 55
Sa$am, F.
)t
Saka, O"
Sardaq, O.S"
5
22
5,39
,44
25,63
26
59
58
Sayal, A.
Serper, A.
Seven, A.
Seymen, O.
Soylu, R.
Sonmezdaf, A.
Siier, A.
Stier, C.
25
$ahin, G.
$emin, I.
$engtil, R.
9,10,11,12,13
$entiirk,U.K.
$ermet, A.
$imqek, G.
Tan,U.
Telatar, M.
Temizyiirek, K.
Temogin, S.
Terzio$lu, M.
Toker, F.
Tokgozo[iu, L.
49
13,54
17, 50, 59, 50
25
58
28
15
5,45
i3
38,47
53
29
35,36,37,45 ,46
45
)1 1')
LU'
LL
15
17,12
i8
16
68
Toktamrg, N.
Tso, P.
Tuncel, H.
Tungel, N"
Ttirkel, N.
Sayfa
29,54, 59
6t
22
58
26
Tiirkollu, A.B.
19,21
Ulutin, O.
Ufuriu,
28
g
16
Urgancroflu, i.
Uyar, R.
Uysal, H.
Uger, O.
49
Vassort, G.
6
Winlove,
30, 55
28
20
25
P.
Yalgrn, S.
Yardrmcr, S.
Yardrmcr, T.
Yargrqo$u, P.
Yavuzer, S.
Yefen, B.
Ye[en, C.
Yrldrnm, E.A.
Yrldnm, G.
Yrlmaz, i.
Yigit, G.
Yumbul, Z.
Yi.icel, R.
Yiicesoy, B.
Zergerollu, A.M.
18
50
28
38
5,47,50, 51, 52,56
19,62
62
59, 60
52
16
17,29,54,59,60
2l
28
58
52
69