Avrupa Birliği nasıl çalışır?

Transkript

Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
AB kurumları için rehberiniz
İçindekiler
Avrupa Birliği’ni sunuş
3
Antlaşmalar 5
AB kararlarını nasıl alır?
7
Avrupa Parlamentosu: halkın sesi
10
Avrupa Birliği Konseyi: üye devletlerin sesi
14
Avrupa Komisyonu: ortak çıkarları arttırmak
20
Adalet Divanı: yasalara uyma
25
Avrupa Birliği Sayıştayı: paranızın karşılığını almak
28
Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi: sivil toplumun sesi
30
Bölgeler Komitesi: yerel yönetimlerin sesi
32
Avrupa Yatırım Bankası: AB projelerinin finansmanı 34
Avrupa Merkez Bankası: Euro'nun yönetimi
36
Avrupa Ombudsmanı: şikayetlerinizin soruşturulması
38
Avrupa Veri Koruma Denetmeni: mahremiyetiniz koruma altında 40
Ajanslar
41
Geleceğe bakış
50
Avrupa Birliği'ni sunuş
A
vrupa Birliği (AB), demokratik Avrupa ülkelerinden oluşan, vatandaşlarının hayatlarını iyileştirmek ve daha iyi bir dünya yaratmak için
çalışan bir ailedir.
Aile içi hadiseler ve ara sıra meydana gelen krizler haberlerin manşetlerini
oluştursa da, aslında kameralardan uzakta, AB dikkate değer bir başarı
hikayesidir. AB, sadece yarım yüzyıllık ömründe Avrupa’da barışı ve refahı
sağladı, tek Avrupa para birimini (Euro) oluşturdu ve sermayenin, hizmetlerin ve malların serbest hareket ettiği sınırsız ‘tek pazarı’ meydana getirdi.
Aynı zamanda AB, hem büyük bir ticari güç hem de çevre koruma ve
kalkınma yardımları gibi alanlarda bir dünya lideri haline geldi. Bu yüzden
Avrupa Birliği’nin altıdan yirmibeş ülkeye kadar genişlemiş olması ve daha
birçok ülkenin üyelik için sırada olması şaşılmaması gereken birşeydir.
Avrupa Birliği başarılarını olağandışı bir şekilde çalışmasına borçludur.
Avrupa Birliği olağandışıdır çünkü AB, ne Birleşik Devletler gibi bir federasyon ne de Birleşmiş Milletler gibi hükümetler arasında bir işbirliği organizasyonudur. Avrupa Birliği aslında benzersizdir. AB’yi oluşturan ülkeler (üye
devletler) bağımsız, egemen milletler olarak kalırlar fakat egemenliklerini,
dünyada tek tek sahip olamayacakları gücü ve etkiyi kazanmak için bir
araya getirirler.
İklim değişikliğinin engellenmesi ve çevrenin korunması gibi
sorunların üstesinden ancak
uluslararası boyutta işbirliği ile
gelinebilir. AB bu çabaların ön
sıralarında yer almaktadır.
© domeldunksen
Egemenlikleri bir araya getirmek, pratikte karar-alma yetkilerinin bir kısmını,
ortak-fayda içeren belirli konulardaki kararların Avrupa düzeyinde demokratik olarak alınması için
beraber oluşturdukları
ortak kurumlara aktarmaları anlamına gelir.
3
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Üç ana karar alma kurumu aşağıdakilerdir:
• Avrupa Parlamentosu, AB vatandaşlarını temsil eder ve doğrudan onlar
tarafından seçilir;
• Avrupa Birliği Konseyi, her bir üye devleti temsil eder;
• Avrupa Komisyonu, bir bütün olarak Avrupa Birliği’nin çıkarlarını gözetir.
Bu kurumsal üçgen AB’nin her yerinde uygulanan yasa ve politikaları oluşturur. Prensipte yeni yasaları öneren Komisyon’dur fakat bunları kanunlaştıran
Parlamento ve Konsey’dir.
Adalet Divanı, Avrupa Hukukunu gözetir, ve Denetim Kurulu, Birliğin faaliyetlerinin finansmanını kontrol eder.
AB’nin işleyişinde anahtar roller oynayan birkaç kurum daha vardır:
• Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi, sivil toplumu, işçileri ve işverenleri temsil eder;
• Bölgeler Komitesi, bölgesel ve yerel yönetimleri temsil eder;
• Avrupa Yatırım Bankası, AB yatırım projelerini finanse eder ve Avrupa
Yatırım Fonu aracılığla küçük işletmelere yardımcı olur;
• Avrupa Merkez Bankası, Birliğin para politikalarından sorumludur;
• Avrupa Ombudsmanı, AB kurumları ve organları hakkında kötü yönetimle ilgili şikayetleri soruşturur;
• Avrupa Veri Koruma Denetmeni, vatandaşların kişisel verilerinin mahremiyetini korur.
Ayrıca belli teknik, bilimsel ve yönetim görevlerini sürdürmek amacı ile
uzmanlaşmış kurumlar kurulmuştur.
AB kurumlarının hakimiyet ve sorumlulukları, uymak zorunda oldukları kural
ve prosedürler, AB’yi oluşturan antlaşmalarda yer almaktadır. Antlaşmalara
bütün AB üye ülkelerinin cumhurbaşkanları ve başbakanlarınca karar verilmekte ve bu antlaşmalar ülkelerin parlamentoları tarafından onaylanmaktadır.
Kitapçığın bundan sonraki bölümleri antlaşmaları ve AB kurumlarını tanımlamakta, her kurumun ne yaptığını açıklamakta ve kurumların birbirleriyle
olan ilişkilerini anlatmaktadır. En son bölüm, ajanslar ve diğer ilgili organlar
hakkında kısa ve genel bir açıklama vermektedir. Amaç, Avrupa Birliği’nin
işleyişinin açık bir resmini sizin için oluşturabilmektir.
4
Antlaşmalar
AB dört antlaşma üzerine kurulmuştur:
• Avrupa Kömür ve Çelik Topluğu’nu (AKÇT) kuran antlaşma, 18 Nisan
1951’de Paris’te imzalanmıştır. 23 Temmuz 1952’de yürürlüğe girmiştir ve 23
Temmuz 2002’de son bulmuştur.
• Avrupa Ekonomik Topluluğu’nu (AET) kuran antlaşma, 25 Mart 1957’de
Roma’da imzalanmıştır ve 1 Ocak 1958’de yürürlüğe girmiştir. Bu antlaşmaya
çoğu kez “Roma Antlaşması” olarak değinilmektedir.
• Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu’nu (Euratom) kuran antlaşma, AET antlaşması ile beraber Roma’da imzalanmıştır.
• Avrupa Birliği Antlaşması (AB) 7 Şubat 1992’de Maastricht’de imzalanmıştır.
1 Kasım 1993’te yürürlüğe girmiştir.
Bu antlaşmalardan ilk üçü, kömürde,
çelikte, nükleer güçte ve üye devlet
ekonomilerinin diğer büyük sektörlerinde ortak karar alma sistemi olan üç
'Avrupa Topluluğu’nu oluşturdu. Bu
sistemi yönetmek için kurulan topluluk
kurumları, tek bir Komisyon ve tek bir
Konsey oluşturulacak şekilde 1967’de
birleştirildiler.
AET, ekonomik rolüne ek
olarak adım adım sosyal, çevresel ve bölgesel politikalar gibi geniş
sorumluluklar da üstlendi. AET'nin yalnızca
ekonomik bir topluluk
olma özelliğini yitirmesinden dolayı, dördüncü
antlaşma (Maastricht),
kurumu basitçe ‘Avrupa
Topluluğu’ (AT) olarak
tekrar isimlendirdi.
Üye devletlerin hükümetleri,
Maastricht
Antlaşması'nda ‘dış ve
güvenlik politikası’ ve
‘adalet ve içişleri’ gibi
alanlarda da beraber
çalışmaya karar verdiler.
Maastricht antlaşması, var olan ‘Topluluk’
sistemine bu hükümetler arası işbirliğini
ekleyerek, ekonomik olduğu kadar politik de olan üç sütunlu yeni bir yapı oluşturdu. Bu yapı, Avrupa Birliği’dir (AB).
AVRUPA BİRLİĞİ
Topluluk alanı
Suça karşı
(Ortak poli-
Ortak
polis ve
tika alanlarınn
dış ve güven-
yargının
çoğu)
lik politikası
işbirliği
ANTLAŞMALAR
Avrupa Birliği, antlaşmalar üzerine kurulmuştur. Bu üç ‘sütun’ farklı
karar alma sistemleri olan farklı politika alanlarını temsil eder.
5
© EC
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
İlk defa, 9 Mayıs 1950’de, Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman Avrupa Birliği’ne öncülük eden
fikirleri ortaya koydu. Bu sebeple 9 Mayıs AB’nin doğum günü olarak kutlanmaktadır.
Antlaşmalar, Avrupa Birliği'nin yaptığı
her şeyin temelidir. Antlaşmalar, her yeni
üye katıldığında değiştirilmiştir. Zaman
zaman, Avrupa Birliği’nin kurumlarını
reforme etmek ve yeni sorumluluk alanları oluşturmak için de antlaşmalarda değişiklikler yapılmıştır. Bu, AB ulusal hükümetlerinin özel bir konferansı
(hükümetler arası konferans) tarafından
yapılır. Bu konferanslardan son yirmi
yılda üç tane yapılmıştır.
karar alma mekanizmasının 2004’te
yeni üye devletlerin katılmasından
sonra verimli çalışabilmesi için mevcut antlaşmaları tekrar değiştirmiştir.
Birçok anlaşmanın varlığı
Avrupa
Birliği’ni karışık ve anlaşılması güç
bir hale getirmektedir. İşte bu yüzden
Haziran 2004’te, AB üye ülkelerinin cumhurbaşkanları ve başbakanları bütün var
olan antlaşmaların yerini alacak tek
bir Anayasa üzerinde karara vardılar.
Anayasa, Birliğin tam olarak ne olduğunu, ne şekilde kararlar aldığını ve kimin
nelerden sorumlu olduğunu belirlemektedir.
• Avrupa Tek Senedi Şubat 1986’da
imzalanmıştır ve 1 Temmuz 1987’de
yürürlüğe girmiştir. AET sözleşmesini
yenilemiştir ve tek pazarı tamamlamanın yolunu açmıştır.
Fakat, anayasanın yürürlüğe girmesi ancak yirmibeş üye ülkenin ulusal
parlamentosu tarafından onaylanmasıyla gerçekleşecektir. Bazı ülkelerde de
anayasanın referandum ile onaylanması
gerekmektedir.
• Amsterdam Anlaşması 2 Ekim
1997’de imzalanmıştır ve 1 Mayıs
1999’da yürürlüğe girmiştir. AB
Antlaşma maddelerine harfler yerine
numaralar vererek AB ve AT antlaşmalarını yeniledi.
Anayasa hakkında daha fazla bilgiye
europa.eu.int/constitution adresinden
ulaşabilirsiniz.
• Nice Anlaşması 26 Şubat 2001’de
imzalanmıştır. 1 Şubat 2003’te yürürlüğe girmiştir. Bu antlaşma, AB’nin
6
AB kararlarını nasıl alır?
Avrupa Birliği düzeyinde kararların alınması çeşitli Avrupa kurumlarını içerir;
konmuştur. Her Avrupa yasası için yapılan teklif belli bir antlaşma maddesine dayanmalıdır. Bu maddeye teklifin
kanuni dayanağı denir. Bu dayanak
hangi yasal prosedürünün izlenilmesi
gerektiğini belirlemektedir. "Danışma",
"onay verme", "ortak karar alma", üç ana
prosedürü oluşturmaktadır.
• Avrupa Komisyonu,
• Avrupa Parlamentosu (AP),
• Avrupa Birliği Konseyi.
Genel olarak, Avrupa Komisyonu
yeni mevzuat önerisinde bulunur,
fakat bunları kabul eden Konsey ve
Parlamento’dur. Diğer kurumlar da belirli alanlarda rol oynar.
1. Danışma
Danışma prosedürü altında Konsey,
Parlamento’ya, Avrupa Ekonomik
ve Sosyal Komitesi’ne ve Bölgeler
Komitesi’ne danışır.
AB karar alma mekanizmasındaki kural
ve prosedürler antlaşmalarda ortaya
Üç "Konsey": hangisi, hangisidir?
Avrupa Birliği'nde kurumları karıştırmak çok kolaydır. Özellikle, çok farklı kurumların
çok benzer isimleri olunca. Aşağıdaki üç "konsey" gibi.
Avrupa Konseyi
Bu kurum, AB ülkelerinin hükümet ya da devlet başkanlarından (başkanlar ve/veya
başbakanlar) ve Avrupa Komisyonu Başkanından oluşur. Avrupa Konseyi prensipte yılda dört kere bütün AB politikalarını tartışmak ve gelişmeleri gözden geçirmek
için toplanır. Avrupa Konseyi Avrupa Birliği’nin en yüksek seviyeli siyasi kurumudur
ve bu yüzden bu toplantılar yaygın şekilde ‘zirve’ olarak adlandırılır.
Avrupa Birliği Konseyi
Daha önce Bakanlar Konseyi olarak bilinen bu kurum, tüm AB ülkelerinin bakanlarından oluşur. Konsey detaylı kararları almak ve Avrupa yasalarını onaylamak için
düzenli olarak toplanır. Bu kurumun işleyişi hakkında daha detaylı bilgiler bu kitapçığın diğer bölümlerinde verilmiştir.
Avrupa Konseyi
Bu, bir AB Kurumu değildir. Avrupa Konseyi, başka konuların yanı sıra insan haklarını korumak, Avrupa’nın kültürel çeşitliliğini arttırmak ve ırklar konusunda önyargılar
ve hoşgörüsüzlük gibi sosyal problemlerle savaşmayı hedefleyen hükümetler arası
bir organizasyondur. Avrupa Konseyi, 1949’da kurulmuştur ve önemli başarılarından biri Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini hazırlamak olmuştur. Mağdur vatandaşların bu konvansiyon altında haklarını kullanabilmesi için Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesini de kurmuştur. Avrupa Konseyi, içinde 25 Avrupa Birliği ülkesinin de
bulunduğu 46 üyeye sahiptir ve merkezi Fransa’nın Strazburg şehrinde Palais de
I’Europe binasındadır.
7
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Parlamento:
• Komisyon’un teklifini onaylayabilir,
• reddedebilir,
• veya değişiklik yapılmasını isteyebilir.
Bu prosedür danışma ile aynı şekilde
işler ancak Parlamento teklifte herhangi
bir değişiklik yapamaz; ya kabul edebilir ya da reddedebilir. Kabul ("onay") için
tam bir oy çoğunluğu gerekmektedir.
Eğer Parlamento değişiklik için talepte
bulunursa Komisyon, Parlamento'nun
teklif ettiği bütün değişiklikleri göz önünde bulundurur. Eğer bu tekliflerin herhangi birini kabul ederse Konsey’e
değiştirilmiş bir teklif gönderir.
Bu prosedür şu anda AB kanunu
yapılmasında en sık kullanılan yöntemdir. Ortak karar alma prosedüründe Parlamento sadece fikrini vermez,
Konsey ile yasama gücünü eşit şekilde
paylaşır.
Konsey değiştirilmiş teklifi inceler, ve
sonunda ya kabul eder ya da başka
değişikliklere başvurur. Diğerlerinde
olduğu gibi bu prosedürde de Konsey,
Komisyon’un bir teklifinde değişiklik yaparsa bunu oybirliğiyle yapmak
zorundadır.
Eğer Konsey ve Parlamento önerilen
bir yasa konusunda anlaşamazlarsa bu
öneri eşit sayıda Konsey ve Parlamento
üyesinden oluşan bir ‘Değerlendirme
Komitesi’ tarafından ele alınır. Bu
Komite bir anlaşmaya varınca üzerinde
anlaşılan metin kanunlaştırılmak üzere
tekrar Parlamento ve Konsey’e gönderilir.
3. Ortak karar alma
2. Onay verme
Onay verme prosedürü, Konsey’in belirli çok önemli kararları almadan önce
Avrupa Parlamentosu’nun onayını almak
zorunda olması anlamına gelir.
Sayfa dokuzdaki diyagram prosedürü daha detaylı olarak açıklamaktadır.
Daha geniş bilgiye www.europa.eu.int/
institutions/index_en.htm adresinden
ulaşabilirsiniz.
AB kurumlarında kimler çalışmaktadır?
AB kurumları için çalışan memurlar üye ülkelerden ve AB dışından gelmektedirler. Bu kişiler politika üreticileri, işletmeciler, ekonomistler, avukatlar, dil bilimcileri, sekreterler ve teknik destek elemanları gibi farklı beceri yelpazesinden olup
geniş faaliyet alanını kapsarlar. Bu kişiler ana vatanlarından uzakta, çok kültürlü
ve çok dilli bir ortamda çalışmak için istekli olmalıdırlar.
AB memuru olabilmek için, zor ve rekabetin çok olduğu bir sınav aşamasından geçilmelidir. Ocak 2003’ten beri bu sınavlar Avrupa Personel Seçme Ofisi
(EPSO) tarafından merkezi olarak organize edilmektedir.
Daha geniş bilgi için: www.europa.eu.int/epso
Ortak karar prosedürü
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Parlamentosu:
halkın sesi
Temel bilgiler
Görevi:
AB’nin doğrudan seçilmiş yasama
organı
Gelecek Seçim: Haziran 2009
Toplantılar:
Aylık genel kurullar Strazburg’da,
komite toplantıları ve ek kurullar
Brüksel’de
Adres:
Plateau du Kirchberg, B.P. 1601
L-2929 Lüksemburg
Tel:
(352) 43 00-1
İnternet:
www.europarl.europa.eu
Avrupa Parlamentosu (AP), Avrupa Birliği vatandaşları tarafından çıkarlarını temsil
etmek için seçilir. Tarihi 1950’lere ve kurucu antlaşmalara dayanan AP’nin üyeleri
1979’dan beri temsil ettikleri kişiler tarafından doğrudan seçilmektedir.
Seçimler her beş senede bir yapılmaktadır ve seçmen olarak kayıtlı her AB vatandaşı
seçme hakkına sahiptir. Bu şekilde Parlamento, Birliğin 455 milyondan fazla vatandaşının demokratik isteklerini ifade etmekte ve diğer kurumlarla olan görüşmelerde
onların çıkarlarını temsil etmektedir. Haziran 2004’te seçilmiş olan ve şu an görevde
olan Parlamento’nun 25 üye ülkeden seçilmiş 732 üyesi bulunmaktadır. Bunların üçte
birini bayan üyeler oluşturmaktadır.
© European Parliament
Avrupa Parlamentosu üyeleri, ulusal gruplar halinde değil, Avrupa genelinde var
olan yedi politik grup halinde çalışmaktadırlar. Bu yelpazede parlamenterler, federalist yapıyı savunanlardan, Avrupa Kuşkucularına (Eurosceptics) kadar Avrupa
entegrasyonu ile ilgili tüm görüşleri temsil etmektedirler.
AB vatandaşlarının doğrudan
seçtiği temsilciler, herkesi
etkileyen Avrupa çapında
yasaları tartışmak ve oylamak
için Strazburg’ta buluşurlar.
10
Ülke başına koltuk sayısı
Parlamento nerede çalışır?
Avrupa Parlamentosu’nun üç çalışma yeri vardır: Brüksel (Belçika),
Lüksemburg ve Strazburg (Fransa).
(Kendi dillerine göre alfabetik sırada
ülke isimleri)
Belçika
24
Çek Cumhuriyeti
24
Danimarka
14
Almanya
99
Estonya
6
Yunanistan 24
İspanya 54
Fransa 78
İrlanda 13
İtalya 78
Kıbrıs 6
Letonya 9
Litvanya 13
Lüksemburg
6
Macaristan 24
Malta
5
Hollanda 27
Avusturya 18
Polonya 54
Portekiz 24
Slovenya
7
Slovakya 14
Finlandiya
14
İsveç 19
Birleşik Krallık
78
Toplam 732
Lüksemburg idari ofislere (Genel
Sekreterlik) ev sahipliği yapar. “Genel
Oturum” olarak bilinen bütün parlamenterlerin katıldığı toplantılar Strazburg’da
ve bazen Brüksel’de yapılmaktadır.
Komite toplantıları da Brüksel’de yapılır.
Parlamento ne yapar?
Parlamentonun üç ana rolü vardır:
1. Birçok politika alanında Konsey ile
beraber Avrupa yasalarını onaylamak. AP’nin vatandaşlar tarafından
doğrudan seçilmesi Avrupa yasalarının demokratik meşruluğunu garanti
etmeye yardım eder.
2. Parlamento diğer AB kurumları üzerinde, özellikle de Komisyon üzerinde demokratik gözetim uygular.
Parlamento, Komisyon adaylarını
reddetme veya onaylama yetkisine sahiptir ve bir bütün olarak
Komisyon'u onaylamama hakkına
da sahiptir.
2 Haziran 2005 itibariyle politik grup başına düşen sandalye sayısı
11
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
verebilen Parlamento'ya karşı siyasi olarak sorumludur.
3. Paranın kuvveti – Parlamento,
Konseyle beraber AB bütçesi üzerinde yetkiye sahiptir ve böylece AB
harcamalarına etki edebilir. Bu prosedürün sonunda bütün olarak bütçeyi
kabul edebilir veya reddedebilir.
Daha genel olarak Parlamento,
Komisyon tarafından gönderilen raporları (genel raporlar, bütçe uygulama
raporları, v.b) düzenli olarak inceleyerek
kontrol altında tutar. Dahası Parlamento
üyeleri, Komisyon üyelerinin cevap vermekle yükümlü oldukları soruları düzenli
olarak Komisyon’a yöneltirler.
Bu üç ana rol aşağıda daha detaylı
tanımlanmıştır.
1. Avrupa yasalarını onaylamak
AB yasalarının kabul edilmesinde (onaylanması) en çok kullanılan prosedür
‘ortak karar alma’dır (bakınız s.7: AB
kararlarını nasıl alır?). Bu prosedür,
Avrupa Parlamentosu’nu ve Konsey’i
eşit bir düzeye getirir ve birçok alandaki
yasalara uygulanır.
Parlamento, Konsey’in de çalışmasını
denetler; Parlamento üyeleri düzenli olarak Konsey’e sorular sorar ve Konsey
Başkanı düzenli olarak Parlamento’nun
genel oturumlarına katılır ve önemli tartışmalarda yer alır.
Parlamento ayrıca vatandaşlarından
gelen dilekçeleri inceleyerek ve soruşturma komiteleri kurarak da demokratik
kontrol uygular.
Bazı alanlarda (örnek olarak tarım,
ekonomi politikası, vizeler ve göç)
Konsey tek başına yasa yapar fakat
Parlamento’ya danışmak zorundadır.
Ayrıca, AB’ye yeni ülkelerin katılması gibi
bazı önemli konularda Parlamento’nun
onayı gerekmektedir.
Son olarak, Parlamento her AB zirvesine (Avrupa Konseyi Toplantıları) katkı
sağlar. Her bir zirvenin açılışına Avrupa
Konseyi’nin gündemindeki madde
ve konular hakkında Parlamento’nun
görüş ve fikirlerini açıklaması amacıyla
Parlamento Başkanı davet edilir.
Parlamento ayrıca Komisyon’un yıllık
programını inceleyerek, hangi yeni yasaların uygun olacağını değerlendirerek ve
Komisyon’dan teklifler önermesini isteyerek yasama sürecine hız kazandırır.
3. Paranın kuvveti
2. Demokratik gözetim
AB’nin yıllık bütçesi Parlamento ve
Konsey tarafından ortaklaşa kararlaştırılır. Parlamento bütçeyi ardı ardına iki
oturumda tartışır ve bütçe, Parlamento
Başkanı tarafından imzalanmadıkça
yürürlüğe girmez.
Parlamento diğer Avrupa kurumları üzerinde demokratik gözetim uygular. Bunu
bir kaç yolla yapar.
Yeni bir Komisyon göreve başladığında,
üyeler AB üye ülkeleri tarafından aday
gösterilir fakat adaylar Parlamento’nun
onayı olmadan atanamaz. Parlamento,
Komisyon Başkan adayı dahil olmak
üzere her adayla tek tek görüşme yapar
ve Komisyon’un tümünü kapsayarak
oylama yapar.
Avrupa Parlamentosu Bütçe Kontrolü
Komitesi (COCOBU) bütçenin nasıl
harcandığını kontrol eder ve her yıl
Parlamento, bir önceki finansal yıl için
Komisyon'un bütçe idaresini onaylayıp
onaylamayacağına karar verir. Bu onay
işlemi teknik olarak ‘ibra etmek’ diye
bilinir.
Görev süresi boyunca Komisyon, toplu
istifa çağrısı olan bir gensoru önergesi
12
Parlamento’nun çalışmaları
nasıl düzenlenir?
© European Parliament
Josep Borrell Fontelles, 2004 yılında
Avrupa Parlamentosu Başkanı seçilmişti.
• Genel Kurul. Genel kurul toplantıları normal olarak Strazburg’da
(ayda bir hafta) bazen de Brüksel’de
(sadece 2 gün) yapılır. Bu kurullarda
Parlamento sunulan yasayı inceler
ve bir bütün olarak karara varmadan
önce değişiklikler oylanır.
Parlamentonun işleri iki ana başlığa
bölünmüştür:
• Genel Kurul için hazırlık. Bu
hazırlık, AB aktivitelerinin belirli alanlarında uzmanlaşmış değişik
Parlamento Komitelerindeki Avrupa
Parlamentosu üyeleri tarafından
yapılır. Tartışma konuları ayrıca politik gruplarda da görüşülür.
Gündemdeki diğer konular Konsey,
Komisyon tebliğleri, Avrupa Birliği'nde
veya dünyada neler olduğu hakkında
sorular olabilir.
13
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Birliği Konseyi:
üye devletlerin sesi
Temel bilgiler
Görevi:
Üye devletleri temsil eder; AB’nin yasama
koludur (bazı alanlarda da yürütme koludur)
Üyeleri:
Her bir AB ülkesinden bir bakandan oluşur
Başkanlık: Her altı ayda bir dönüşümlüdür
Toplantı: Nisan, Haziran ve Ekim ayları
Lüksemburg’da, diğer tüm zamanlarda
Brüksel’de
Adres:
Rue de la Loi/Wetstraat 175, B-1048 Brüksel
Tel:
(32-2) 285 61 11
Internet: ue.eu.int/cms3_fo/index.htm
Konsey,
Avrupa
Birliği’nin ana
karar-alma mekanizmasıdır. Avrupa
Parlamentosu gibi Konsey de kurucu
antlaşmalar ile 1950’lerde kurulmuştur.
Konsey, üye devletleri temsil eder ve
toplantılarına her Avrupa Birliği üyesi
ulusal hükümetten bir bakan katılır.
•
•
•
•
•
Rekabetçilik
Telekomünikasyon, Ulaşım ve Enerji
Tarım ve Balıkçılık
Çevre
Eğitim, Gençlik ve Kültür
Konsey’deki her bir bakan hükümeti
adına yetkilidir; başka bir deyişle bu
bakanların imzası bütün hükümetin
imzası demektir. Dahası Konsey’deki
her bir bakan ulusal parlamentosuna
karşı ve parlamentosunun temsil ettiği
vatandaşlarına karşı sorumludur. Bu,
Konsey’in kararlarının demokratik meşruluğunu sağlar.
Hangi bakanın hangi toplantıda hazır
bulunacağı gündemdeki konulara bağlıdır. Örneğin Konsey çevre konularını
tartışıyorsa toplantı her bir AB ülkesinin
çevre bakanlarının katılımı ile yapılır ve
‘Çevre Konseyi’ olarak adlandırılır.
AB’nin dünyanın geri kalanı ile ilişkileri
‘Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi’
tarafından yürütülür. Ancak bu Konsey
konfigürasyonu genel politika konularında da geniş sorumluluklara sahiptir. Bu
yüzden toplantılarına her bir hükümetin
seçtiği bir bakan sekreteri katılır.
Bir sene içinde dört seferden fazla olmamak üzere, üye devletlerin cumhurbaşkanları ve/veya başbakanları Avrupa
Komisyonu Başkanı ile birlikte Avrupa
Konseyi adı altında bir araya gelirler.
Bu zirve toplantıları, kapsayıcı şekilde
AB politikalarını belirler ve daha düşük
seviyede (örneğin normal Konsey toplantılarında bakanlar tarafından) çözümlenemeyen konuları çözümler. Avrupa
Konseyi'ndeki tartışmaların öneminden
dolayı toplantılar pek çok kez gecenin
geç saatlerine kadar devam eder ve
medyadan yoğun ilgi görür.
Toplam dokuz farklı Konsey konfigürasyonu vardır:
• Genel İşler ve Dış İlişkiler
• Ekonomik ve Finansal İlişkiler
(Ecofin)
• Adalet ve İçişleri (JHA)
• İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve
Tüketici Hakları
14
Konsey ne yapar?
Yukarıdaki
sorumlulukların
çoğu
‘Topluluk’ alanıyla ilgilidir. Topluluk alanı,
üye devletlerin egemenliklerini birleştirme kararı aldığı ve AB kurumlarına karar
alma yetkisi verdiği alanlardan oluşur.
Bu alan Avrupa Birliği'nin ‘ilk sütunu’ dur
(bakınız s.5).
Konseyin altı ana sorumluluğu vardır:
1. Avrupa yasalarını onaylamak birçok politika alanında Avrupa
Parlamentosu'yla beraber çalışır.
2. Üye devletlerin genel ekonomik ve
sosyal politikalarını koordine etmek.
Bununla beraber yukarıdaki son iki
sorumluluk, üye devletlerin güçlerini
delege etmediği ama sadece beraber
çalışılan alanlarla ilgilidir. Bu, ‘hükümetler arası iş birliği’ diye adlandırılır ve
AB’nin ikinci ve üçüncü sütunlarını kapsar.
3. AB ve diğer ülkeler veya uluslararası
organizasyonlar arasında uluslararası anlaşmalar yapmak.
4. Avrupa Parlamentosu’yla beraber AB
bütçesini onaylamak.
Konseyin işleyişi aşağıda daha detaylı
anlatılmıştır.
5. Avrupa Konseyi tarafından temelleri konmuş olan AB’nin ortak dış
ve güvenlik politikasını geliştirmek
(bakınız s.16).
1. Yasama
AB yasalarının çoğu Konsey ve
Parlamento tarafından ortak yapılmıştır
(bakınız s.7 AB kararlarını nasıl alır?).
6. Cezai konularda ulusal mahkemeler
ve polis güçleri arasında iş birliğini
koordine etmek (bakınız "Özgürlük,
güvenlik ve adalet bölümü").
© The Council of the European Union
Kural
olarak
Konsey
sadece
Komisyon’dan gelen bir teklif üzerine
harekete geçer. Ayrıca Komisyon’un,
kabul edilmiş AB yasalarının doğru
uygulandığını temin etme sorumluluğu
vardır.
Bütün AB ülkelerinin bakanları,
AB politikaları ve
mevzuatı hakkında
ortak karar almak
için Konsey’de bir
araya gelirler.
15
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
2. Üye devletlerin politikalarını
koordine etme
5. Ortak dış ve güvenlik politikası
Üye devletler, ortak bir dış ve güvenlik
politikası (CFSP) geliştirmek için çalışıyorlar. Fakat dış politika, güvenlik ve
savunma her ulusal hükümetin bağımsız olarak yetki kullandığı konulardır.
Bu alanlardaki ulusal egemenlikler bir
araya toplanmadığından Parlamento ve
Avrupa Komisyonu bu alanlarda sadece sınırlı bir rol oynamaktadır. Bununla
beraber AB ülkeleri bu konularda beraber çalışarak çok şey kazanabilirler.
Konsey bu ‘hükümetler arası işbirliği’
nin yürütüldüğü ana forumdur.
AB ülkeleri, ulusal ekonomik politikalarının sıkı koordinasyonuna dayanan
genel bir ekonomik politika istediklerine karar vermişlerdir. Bu koordinasyon,
Ekonomik ve Finansal İlişkiler Konseyi’ni
(Ecofin) oluşturan ekonomi ve maliye
bakanları tarafından yürütülür.
AB ülkeleri, daha fazla iş olanağı yaratmak ve eğitim, sağlık ve sosyal koruma
sistemlerini de geliştirmek istemektedirler. Her ne kadar her AB ülkesi bu alanlarda kendi politikasından sorumlu olsa
da, ortak hedefler belirleyip en iyi neyin
işleyeceği konusunda birbirlerinden bilgi
alabilirler. Bu süreç “Açık Koordinasyon
Metodu" olarak adlandırılır ve Konsey’de
uygulanır.
Avrupa Birliği, uluslararası krizlerde daha
etkin olabilmek için bir ‘Acil Müdahale
Gücü’ yarattı. Bu bir ‘Avrupa ordusu’
değildir: Personel kendi ulusal silahlı güçlerine bağlı ve ulusal komutaları
altında kalmakta olup bu gücün çalışma
sınırları insani, kurtarma, barış amaçlı
ve diğer kriz yönetimi görevleri olarak
belirlenmiştir. Örnek olarak, AB 2003’te
Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde
bir askeri operasyon (kod adı Artemis)
düzenledi. 2004’te de Bosna Hersek’te
(kod adı Althea) bir barışı koruma operasyonu başlattı.
3. Uluslararası anlaşmalar yapmak
Her yıl Konsey, AB ile AB dışı ülkeler
arasında olduğu kadar AB ile uluslararası organizasyonlar arasında da bir
dizi anlaşmayı AB adına imzalayarak
yapar. Bu anlaşmalar, ticaret, işbirliği ve
kalkınma gibi geniş alanları kapsayabilir
veya tekstil, balıkçılık, bilim ve teknoloji,
ulaşım gibi belirli konularda olabilir.
Bu tarz operasyonlarda Konsey’e yardım eden kurumlar:
Ayrıca Konsey, AB üye devletleri arasında vergilendirme, şirket hukuku veya
konsolosluk korunması gibi alanlarda
anlaşmalar yapabilir. Anlaşmalar, özgürlük, güvenlik ve adalet konularında işbirliği ile de ilgili olabilir (bakınız s.17).
• Politik ve Güvenlik Komitesi (PSC);
• Avrupa Birliği
(EUMC);
Askeri
Komitesi
• Avrupa Birliği Askeri Personeli
(EUMS), üye ülkeler tarafından
Konsey Sekreterliği hizmetine geçici
olarak atanmış askeri uzmanlardan
oluşmaktadır.
4. AB bütçesini onaylama
AB’nin yıllık bütçesi Konsey ve Avrupa
Parlamentosu tarafından beraber kararlaştırılır.
16
© Ed Bock/Corbis/Van Parys Media
Çocuk velayeti uyuşmazlıkları aileleri parçalamamalıdır. AB, bir üye ülkede alınan mahkeme kararına
diğer ülkelerde de uyulmasına önem vermektedir.
Bu birimlerin başarması gerekenler,
örneğin:
6. Özgürlük, güvenlik ve adalet
AB vatandaşları kendi seçtikleri herhangi bir AB ülkesinde yaşamakta ve
çalışmakta özgürdürler. Dolayısı ile tüm
vatandaşlar AB’nin her yerinde sivil adalete eşit şekilde erişim hakkına sahip
olmalıdır. Ulusal mahkemeler, örneğin
bir AB ülkesinde boşanma veya çocuk
velayeti konusundaki bir dava kararının
diğer AB ülkelerinde de tanınmasını
sağlayabilmek için beraber çalışmalılar.
• AB’nin dış sınırlarının etkin olarak
güvenliğinin sağlanması;
• Şüpheli uyuşturucu tacirleri ve insan
kaçakçılarının hareketleri hakkında
gümrük memurları ve polis arasında
bilgi alışverişinin sağlanması;
• Sığınma hakkı arayan kişilerin AB’nin
her yerinde aynı şekilde değerlendirilmesi ve aynı muameleye tabi
tutulması sağlanmalıdır. Böylece aynı
kişilerin farklı ülkelere birden fazla
başvuru yapması engellenebilir.
AB’de serbest dolaşım hakkı yasalara saygılı vatandaşlar için büyük yarar
sağlar fakat bu hak aynı zamanda uluslararası suçlular ve teröristler tarafından istismar edilmektedir. Sınırlar ötesi
suçun üstesinden gelmek için bütün AB
ülkelerindeki ulusal mahkemelerin, polis
güçlerinin, gümrük memurlarının ve
göçmen konuları üzerine çalışan birimlerin sınır ötesi işbirliği yapması gerekir.
Bu tarz konular Adalet ve İçişleri Konseyi
yani Adalet ve İçişleri bakanları tarafından ele alınmaktadır. Amaç, AB sınırları
içinde tek bir “özgürlük, güvenlik ve
adalet alanı” yaratmaktır.
17
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Konseyin çalışması nasıl
düzenlenir?
Konsey Başkanlığı
Konsey Başkanlığı her altı ayda bir değişir. Başka bir deyişle her AB ülkesi sırayla altı ay boyunca Konsey gündemini
belirleyerek ve bütün toplantılara başkanlık ederek yasal ve politik kararları
ön plana çıkarır ve üye devletler arasındaki uzlaşmalara aracı olur.
Daimi Temsilciler Meclisi (Coreper)
Her AB üyesi devlet, kendisini AB seviyesinde temsil edecek ve ulusal çıkarlarını
koruyacak daimi bir grubu (‘temsilcilik’)
Brüksel’de bulundurur. Her temsilciliğin
başı temsilci ülkenin AB büyükelçisidir.
Örneğin Çevre Konseyi 2006 yılının ikinci yarısında toplantı yaparsa, Finlandiya
Konsey Başkanlığını bu dönemde elinde tuttuğu için bu toplantı Finli Çevre
Bakanı'nın başkanlığında yapılacaktır.
© Council of the European Union
Bu büyükelçiler (‘Daimi temsilci’ler)
Daimi Temsilciler Meclisi (Coreper) olarak her hafta toplanırlar. Bu meclisin rolü
Özel Tarım Komitesi’nin ilgilendiği tarımsal konular hariç Konsey’in çalışmalarını
hazırlamaktır. Coreper ulusal yönetimlerden gelen memurların oluşturduğu
çalışma grupları tarafından desteklenir.
Javier Solana (solda), AB’nin dış ilişkiler sorumlusu olarak Avrupa için dünya çapında görev yapmaktadır.
18
Oylamada Nitelikli Çoğunluk
Aranması
Genel Sekreterlik
Konsey Başkanlığı, bütün seviyelerde
Konseyin çalışmalarını hazırlayan ve
sorunsuz işlemesini sağlayan genel
sekreterlik tarafından desteklenir.
Ortak Dış ve Güvenlik Politikası, vergilendirme, sığınma ve göç politikaları
gibi hassas alanlarda Konsey kararları
oybirliği ile olmalıdır. Başka bir deyişle
her üye devletin bu alanlarda veto hakkı
vardır.
2004’te Javier Solana Konsey Genel
Sekreterliği'ne tekrar atandı. Kendisi,
ayrıca Ortak Dış ve Güvenlik Politikası’nın
(CFSP) Yüksek Temsilcisi olup, bu
sıfatla AB’nin dünya sahnesindeki faaliyetini koordine eder. Yeni Anayasa
Antlaşması’na göre Yüksek Temsilci, AB
Dışişleri Bakanı ile ikame edilecektir.
Çoğu alanda Konsey, kararlarını “Nitelikli
Çoğunluk Oylaması” ile alır.
Nitelikli çoğunluğa aşağıdakilerle ulaşılmış olur:
Genel Sekreter, Genel Sekreterliği yönetme yetkisine sahip bir Genel Sekreter
Yardımcısı tarafından desteklenir.
• eğer üye devletlerin çoğunluğu (bazı
hallerde 2/3 oranında bir çoğunluk)
onaylarsa, ve
Her ülkeye kaç oy düşüyor?
• eğer toplamın %72.3’ü olan asgari
232 oy kullanılırsa.
Konseyde kararlar oylama ile alınır.
Daha büyük ülkelerin daha çok oyu vardır. Fakat oyların ağırlığı nüfusu az olan
ülkelerin lehine olacak şekilde düzenlenmiştir.
Almanya, Fransa, İtalya ve
Birleşik Krallık
29
İspanya ve Polonya
27
Hollanda
13
Belçika, Çek Cumhuriyeti,
Yunanistan, Macaristan, Portekiz
12
Avusturya ve İsveç
10
Danimarka, İrlanda, Litvanya,
Slovakya ve Finlandiya
7
Kıbrıs, Estonya, Letonya,
Lüksemburg ve Slovenya
4
Malta
3
Toplam
Ayrıca herhangi bir üye devlet, lehte kullanılan oyların Birliğin toplam nüfusunun
en az %62’sini temsil ettiğinin teyidini
talep edebilir. Eğer bu oran bulunamazsa karar kabul edilmeyecektir.
321
19
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Komisyonu:
ortak çıkarları arttırmak
Temel bilgiler
Görevi:AB’nin yürütme kolu ve
yasama tekliflerinin çıkış noktası
Üyeleri25: her üye ülkeden bir kişi
Görev Süresi:
Beş yıl (2004 - 09)
Adres:Rue de la Loi/Wetstraat 200,
B-1049 Brüksel
Tel:(32-2) 299 11 11
İnternet:ec.europa.eu
Komisyon, ulusal hükümetlerden bağımsızdır. Görevi, bir bütün olarak AB’nin
çıkarlarını temsil etmek ve desteklemektir. Yeni AB yasaları için öneriler tasarlar
ve bunları Avrupa Parlamentosu’na ve
Konsey’e sunar.
bulunmuş, birçoğu bakanlık yapmıştır.
Ancak Komisyon Üyeleri olarak Birliğin
ortak çıkarları için çalışmayı taahhüt
ederler ve kendi hükümetlerinden talimat almazlar.
Her beş yılda bir, Avrupa Parlamentosu
seçimlerinden sonra altı ay içinde olmak
üzere yeni bir Komisyon atanır. Prosedür
aşağıdaki gibidir:
Komisyon, aynı zamanda AB’nin yürütme koludur yani Parlamento’nun ve
Konsey’in kararlarının uygulanmasından
sorumludur. Bu, politikaların uygulanması, programların yürütülmesi ve fonların harcanması gibi günlük işlerin idaresi
demektir.
• Üye devlet hükümetleri yeni
Komisyon Başkanı olarak kimin aday
gösterileceği üzerinde uzlaşmaya
varırlar.
Parlamento ve Konsey gibi Avrupa
Komisyonu da AB kurucu antlaşmaları
ile 1950’lerde kurulmuştur.
• Komisyon Başkanı adayı, daha sonra
Parlamento tarafından onaylanır.
• Komisyon Başkanı adayı, üye devletlerin hükümetleri ile görüşerek
Komisyon’un diğer üyelerini seçer.
Komisyon nedir?
‘Komisyon’ terimi iki anlamda kullanılır. Birincisi, kadın ve erkeklerden (her
AB ülkesinden bir üye olmak üzere)
oluşan, kurumun işleyişini sağlayan ve
kararlarını alan bir takımdır. İkinci olarak
‘Komisyon’ terimi, kurumun kendisini ve
çalışanlarını ifade eder.
• Yeni Parlamento daha sonra her üye
ile görüşür ve bütün takım hakkında
fikrini verir. Onaylama işlemi tamamlandıktan sonra yeni Komisyon resmi
olarak çalışmaya başlayabilir.
Gayriresmi olarak, Komisyon Üyeleri
‘Komisyonerler’ olarak bilinirler. Her
biri kendi ülkelerinde siyasi görevlerde
20
Komisyon nerede kurulmuştur?
Şu anki Komisyon’un çalışma dönemi
31 Ekim 2009’a kadardır. Başkanı ise
Portekiz’den José Manuel Barroso’dur.
Komisyon’un merkezi Brüksel’dedir.
(Belçika) Ancak Lüksemburg’da da ofisleri ve bütün AB ülkelerinde temsilcilikleri ile dünyanın pek çok başkentinde de
delegasyonları vardır.
Komisyon, Parlamento’ya karşı siyasi
sorumluluk taşır. Parlamento, gensoru önergesi vererek bütün Komisyon’u
azledebilir. Komisyon üyeleri, Başkan’ın
isteği durumunda diğer komisyonerlerin
de onaylaması kaydı ile istifa etmek
zorundadır.
Komisyon ne yapar?
Avrupa Komisyonu'nun dört ana görevi
vardır:
1. Parlamento’ya ve Konsey’e yasa teklifinde bulunmak;
Komisyon, politikalarını açıklamak ve
savunmak için Parlamento’nun bütün
toplantılarına katılır. Ayrıca, Parlamento
üyeleri tarafından yazılı ve sözlü olarak
yöneltilen sorulara da cevap verir.
2. AB politikalarının ve bütçesinin idaresi ve uygulanması;
3. Avrupa yasalarını yürürlüğe koymak
(Adalet Divanı ile beraber);
Komisyon’un günlük işleri, idari memurlar, uzmanlar, tercümanlar, mütercimler,
ve sekreterya personeli tarafından yürütülür.
4. Uluslararası sahada AB’yi temsil
etmek, örneğin AB ve diğer ülkeler arasındaki anlaşmaları müzakere
etmek.
Avrupalı memurların sayısı yaklaşık olarak 25 000’dir. Bu sayı size çok gelebilir
fakat bu sayı Avrupa’daki orta ölçekli şehir meclislerinde çalışan personel
sayısından daha azdır.
© EC
Avrupa Komisyonu’nda her AB ülkesinden bir üye bulunmaktadır, fakat üyeler kendi ulusal hükümetlerinden
bağımsız çalışmaktadırlar. Komisyon, AB politikalarını tartışmak ve yeni AB yasaları önermek için her Çarşamba
toplanır.
21
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
1. Yeni yasama teklifinde bulunma
Avrupa Sayıştayı’nın senelik raporunu
tatmin edici bulursa bütçeyi uyguladığı
için Komisyon’un sorumluluktan affını
kabul eder.
Komisyonun "inisiyatif hakkı" (süreci başlatma) vardır. Başka bir deyişle
Komisyon, Parlamento’ya ve Konsey’e
sunmak üzere yeni Avrupa yasaları
teklifleri hazırlamakla sorumludur. Bu
teklifler, belli ülkelerin ve endüstrilerin
değil Birliğin ve vatandaşların çıkarlarını
savunmayı hedeflemelidir.
Komisyon aynı zamanda Parlamento ve
Konsey tarafından kabul edilen ortak
tarım politikası gibi politikaları da idare
eder. Bir başka örnek ise Komisyon’un
şirketlerin birleşmesine izin verme veya
yasaklama yetkisi olan rekabet politikasıdır. Komisyon, AB ülkelerinin rekabete zarar verecek şekilde endüstrilerini
sübvanse etmemelerini de temin etmek
zorundadır.
Teklifler oluşturulmadan önce Komisyon,
Avrupa’da süregelen yeni durumların ve
problemlerin farkında olmalıdır ve AB
mevzuatının bunlarla başa çıkmak için
en iyi yol olup olmadığını değerlendirmelidir. Bu yüzden Komisyon, geniş bir
yelpazedeki çıkar grupları ve iki danışma organı olan Avrupa Ekonomik ve
Sosyal Komitesi ve Bölgeler Komitesi
ile devamlı temas halindedir. Komisyon,
ulusal parlamento ve hükümetlerin de
görüşünü alır.
Komisyon tarafından idare edilen AB
programları, ‘Interreg’ ve ‘URBAN’ (bölgeler arasında sınır ötesi ortaklık yaratan
ve kötüye giden kentsel alanları yeniden
canlandıran) programlardan, Erasmus
adlı Avrupa çapında öğrenci değişimi
programına kadar geniş bir yelpaze
oluşturur.
Komisyon, bir problemin ulusal, bölgesel ve yerel eylemlerle verimli bir şekilde
çözülemediği durumlarda AB seviyesinde bir hareket teklif edecektir. Bu şekilde
konuların mümkün olan en düşük seviyede ele alınması prensibi ‘Yetki İkamesi
İlkesi’ diye adlandırılır.
3. Avrupa yasalarını yürürlüğe
koyma
Komisyon, ‘anlaşmaların koruyucusu’
olarak faaliyet gösterir. Bu, Komisyon’un
Adalet Divanı ile beraber, bütün üye
devletlerde AB yasalarının gerektiği gibi
uygulanmasından sorumlu olduğu anlamına gelir.
Bununla beraber Komisyon Avrupa
mevzuatına ihtiyaç olduğu kararına vardığı takdirde, probleme en etkili şekilde
müdahale edebileceğine ve mümkün
olduğu kadar çok çıkarı koruyacağına
inandığı bir teklif tasarlar. Teknik detayları doğru bir şekilde dahil edebilmek için
Komisyon, çeşitli komiteleri ve grupları
aracılığıyla uzmanlara danışır.
Eğer bir AB ülkesinin herhangi bir AB
yasasını uygulamadığını ve böylece
yasal yükümlülüklerini yerine getirmediğini tespit ederse, Komisyon durumu
düzeltmek için gerekli adımları atar.
İlk önce ‘ihlal prosedürü’ adında yasal
bir süreç başlatır. Söz konusu hükümete, Komisyon’un bu ülkeyi neden AB
yasalarını ihlal eder olarak değerlendirdiğini anlatan ve Komisyon’a detaylı bir
cevap verilmesi için son günü belirten
yasal bir mektup gönderilir.
2. AB politikalarını ve bütçeyi
uygulama
Avrupa Birliği’nin yürütme organı olarak
Komisyon, AB bütçesini yönetmek ve
uygulamakla sorumludur. Fiilen harcamaların çoğu ulusal ve yerel yetkililer
tarafından yapılır ama Komisyon bunları
Avrupa Sayıştayı’nın denetimi altında
gözetmek ile sorumludur. Her iki kurum
da iyi bir finansal yönetim sağlamayı hedeflemektedir. Parlamento, ancak
Eğer bu prosedür durumu düzeltmekte
başarısız olursa Komisyon, konuyu ceza
verme yetkisine sahip Adalet Divanı’na
götürmelidir. Divan’ın kararları, üye devletleri ve AB kurumlarını bağlayıcıdır.
22
© EC
José Manuel Barroso 2004’te Avrupa Komisyonu Başkanı seçilmişti.
4. Uluslararası sahada AB’yi temsil
etme
Komisyonun çalışması nasıl
düzenlenir?
Avrupa Komisyonu, uluslararası sahada
AB’nin önemli bir sözcüsüdür. Dünya
Ticaret Organizasyonu gibi uluslararası
forumlarda üye devletlerin ‘tek ağızdan’
konuşmasını mümkün kılar.
Hangi Komisyonerin hangi politika alanlarından sorumlu olacağı ve
Komisyon’un çalışma dönemi boyunca bu sorumlulukların yeniden düzenlenmesi (eğer gerekli ise) Komisyon
Başkanı’nın yetkisindedir.
Komisyon, uluslararası anlaşmalarda
AB adına görüşme yapma sorumluluğuna da sahiptir. Buna örnek olarak AB
ile Pasifik, Karayip ve Afrika’daki gelişen
ülkeler arasındaki yardım ve ticari ortaklık konulu Cotonou Antlaşması gösterilebilir.
Komisyon haftada bir defa genelde
Çarşambaları olmak üzere Brüksel’de
toplanır. Gündemdeki her konu o politika alanından sorumlu Komisyoner tarafından sunulur ve bütün takım bu konuda ortak bir karara varır.
Komisyon çalışanları ‘Genel Müdürlük’
(DGs) ve ‘servisler’ (Yasal Servis gibi)
olarak bilinen departmanlara ayrılmıştır.
23
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Her genel müdürlük (DGs) belli bir politika alanından sorumludur ve bir komisyonere karşı sorumlu bir Genel Müdür
tarafından yönetilir. Genel koordinasyon, haftalık Komisyon toplantılarını da
düzenleyen Genel Sekreterya tarafından
yapılır. Bu sekreteryanın başı, doğrudan Komisyon Başkanı’na karşı sorumlu
olan Genel Sekreter’dir.
Mesela Komisyon'un Avrupa nehirlerindeki kirlenmeyi önleme amacı ile AB
mevzuatında bir düzenlemeye gerek
gördüğünü farz edin. Çevreden sorumlu
Genel Müdürlük, Avrupa endüstrisi ve
çiftçiler, üye ülkelerin çevre bakanları
ve çevre organizasyonlarına danışarak
kapsamlı bir teklif tasarlayacaktır. Teklif
ayrıca diğer Komisyon departmanları
ile tartışılacak ve Yasal Servis ve Genel
Sekreter tarafından kontrol edilecektir.
Komisyon’un yasama tekliflerini planlayan ve taslaklarını hazırlayan Genel
Müdürlüklerdir. Bu teklifler ancak haftalık
toplantılarda Komisyon tarafından 'onaylandığı' zaman resmi olurlar. Prosedür
yaklaşık olarak aşağıdaki gibidir.
Teklif tam olarak hazır olduğunda bir
sonraki Komisyon toplantısının gündemine konulacaktır. Eğer 25 komisyonerden 13’ü teklifi onaylarsa, Komisyon teklifi 'onaylar' ve teklif bütün takımın koşulsuz desteğini alır. Dosya daha sonra
Konsey’e ve Avrupa Parlamentosu’na
değerlendirmeleri için gönderilecektir.
Komisyonun üye sayısının sınırlanması
© EC/Echo
Çok fazla üyeli bir Komisyon gerektiği gibi çalışamaz. Şu anda her AB
üyesi ülkeden bir Komisyoner vardır. Bulgaristan ve Romanya Avrupa
Birliği’ne katılınca üye ülke sayısı 27 olacak. Bu noktada Konsey, azami komisyoner sayısını oybirliği ile belirleyecektir.
Belirlenecek sayı 27’den az olacaktır ve
hangi uluslardan oldukları, tüm ülkeler
için tamamen adil olan bir rotasyon ile
belirlenecektir.
ECHO, AB’nin insani yardım ofisi, dünyanın her
yerindeki felaket kurbanlarına ilk yardım sağlar.
Bu hizmet Avrupa Komisyonu tarafından idare
edilmektedir.
24
Adalet Divanı:
yasalara uyma
Temel bilgiler
Görevi:
Gelen dava dosyalarına yasal
hükümler vermek
Her bir AB ülkesinden bir yargıç;
sekiz kanun sözcüsü
Adalet Divanı:
Birinci Derece
Mahkemesi: Her AB ülkesinden en az bir yargıç
Görev Dönemi: Her iki divanın üyeleri yenilenebilir
altı yıllık dönemler için atanırlar
Adres:
Boulevard Konrad Adenauer,
L-2925 Lüksemburg
Tel:
(352) 4303–1
Internet:
curia.europa.eu
Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (kısaca
‘Divan’ denir) 1952’de AKÇT antlaşması
ile kurulmuştur. Divan, Lüksemburg’da
bulunmaktadır.
Divan sekiz 'kanun sözcüsü' tarafından
desteklenir. Rolleri, Divan’a getirilmiş
olan davalarda gerekçeli fikirleri temsil
etmektir. Kanun sözcüleri bu görevlerini
kamuya açık ve tarafsız olarak yerine
getirmek zorundadırlar.
Adalet Divanı’nın görevi, AB mevzuatının
her üye devlette aynı şekilde yorumlanmasını ve uygulanmasını sağlamaktır.
Böylece kanunlar herkes için eşit olacaktır. Örneğin, ulusal mahkemelerin
aynı konu üzerinde farklı kararlar vermemelerini sağlar.
Hakimler ve kanun sözcülerinin tarafsızlıkları şüphe götürmez bir gerçektir. Kendi ülkelerinde en yüksek hukuki
pozisyona atanacak özellikleri ve yetenekleri vardır. Adalet Divanı’na AB hükümetlerinin ortak kararıyla atanırlar. Hepsi
yenilenebilir altı senelik bir dönem için
atanırlar.
Divan, aynı zamanda AB üye devletlerinin ve kurumlarının yasaların gerektirdiklerini yapmalarını da sağlar. AB üye
devletleri, kurumları, şirketler ve bireyler
arasındaki yasal sorunları çözme yetkisi
de Divan’a aittir.
Divan üye devlet başına bir hakimden
oluşur. Böylece AB’nin 25 ulusal yasal
sistemi de temsil edilmiş olur. Verimlilik
sağlayabilmek için Divan nadiren bütün
heyet olarak bir araya gelir. Çoğu zaman
yalnız 13 hakimden oluşan ‘Büyük
Heyet’ (Grand Chamber) olarak ya da
beş ya da üç hakimden oluşan bir heyet
olarak toplanırlar.
Binlerce dosya ile Adalet Divanı’nın başa
çıkmasına yardım etmek ve vatandaşlara daha iyi bir yasal koruma sunmak için
1989’da Avrupa Toplulukları İlk Derece
Mahkemesi kurulmuştur. Bu mahkeme,
(Adalet Divanı’na bağlı) özellikle gerçek
kişiler, şirketler ve bazı kurumlar tarafından getirilen ve rekabet hukuku ile ilgili
belli tip davalarda karar verme sorumluluğuna sahiptir.
25
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
2. Bir zorunluluğu yerine getirmemekle ilgili eylemsizlik davaları
Adalet Divanı ve Avrupa Toplulukları İlk
Derece Mahkemesi’nin yenilenebilir üç
yıllık bir dönem hizmet için meslektaş
hakimleri tarafından seçilmiş birer başkanları vardır. Yunanlı Vassilios Skouris,
2003’te Adalet Divanı Başkanlığına
seçilmiştir. Danimarkalı Bo Vesterdorf
da Avrupa Toplulukları İlk Derece
Mahkemesi başkanıdır.
Komisyon, bir üye devletin AB yasaları
altındaki mecburiyetlerini yerine getirmediğini sebeplerle tespit ediyorsa, bu
süreci başlatabilir. Bu süreç, başka bir
üye devlet tarafından da başlatılabilir.
Her iki durumda da Divan iddiaları
soruşturur ve kararını verir. Söz konusu
üye devlet gerçekten suçlu bulunursa
bu hatalarını hemen düzeltmelidir.
Avrupa Birliği ve memurları arasındaki
anlaşmazlıklar için Avrupa Sivil Servis
Mahkemesi adlı yeni bir yargı kurumu
kurulmuştur. Bu kurum yedi yargıçtan
oluşur ve Avrupa Toplulukları İlk Derece
Mahkemesi’ne bağlıdır.
Eğer mahkeme, üye ülkenin kararına
uymadığını tesbit ederse bu ülkeye ceza
uygulayabilir.
Divan ne yapar?
3. Fesih Davaları
Divan, kendisine gelen davalarda hukuki kararlar verir. Yaygın dört tip dava
şunlardır:
Eğer herhangi bir üye devlet, Konsey,
Komisyon veya (belli şartlarda)
Parlamento bir AB yasasının kanun dışı
olduğuna inanıyorsa Divan'a fesih için
başvurabilir. Bu ‘fesih davaları’, kendilerini direkt ve aleyhte etkileyen yasaların
iptali için gerçek kişiler tarafından da
açılabilir.
1. ön hukuki karar için başvuru;
2. bir zorunluluğu yerine getirmemekle
ilgili eylemsizlik davaları;
3. fesih davaları;
4. eylemsizlik davaları.
Eğer Divan ilgili yasanın anlaşmalara
uygun olmadığını veya gerektiği gibi
onaylanmadığını tespit ederse yasanın
hükümsüz olduğunu açıklayabilir.
Aşağıda her biri daha detaylı olarak
tanımlanmıştır.
1. Ön hukuki karar
4. Eylemsizlik Davaları
Her bir AB ülkesindeki ulusal mahkemeler, bu ülkelerde AB mevzuatlarının
gerektiği gibi uygulanmasını sağlamakla
sorumludurlar. Fakat farklı ülkelerdeki
bu mahkemelerin AB mevzuatını değişik şekillerde yorumlamaları riski vardır.
Antlaşma, Avrupa Parlamentosu’nun,
Konsey’in ve Komisyon’un belli durumlarda gerekli kararları vermelerini gerektirir. Eğer bu gerek yerine getirilmezse
üye devletler, diğer Topluluk kurumları
ve (belli şartlarda) bireyler veya şirketler
bu ihlali resmen kayda geçirmek için
Divan’a şikâyette bulunabilirler.
Bunun olmasını önlemek için bir ‘ön
hukuki karar prosedürü’ vardır. Eğer bir
ulusal mahkeme bir AB yasasının yorumu veya geçerliliği hakkında herhangi
bir şüpheye sahip ise Adalet Divanı’ndan
bilgi isteyebilir ve bazı durumlarda istemek zorundadır. Bu bilgi, ‘hukuki ön
karar’ olarak verilir.
26
Divan’ın çalışmaları nasıl
düzenlenir?
2003’ten beri kanun sözcülerinin bir
dava hakkındaki düşüncelerini açıklamaları, yalnız Divan'ın, bu davanın
hukukta yeni bir noktaya temas ettiğini
düşünmesiyle talep edilmektedir. Divan,
kanun sözcüsünün fikrini izlemek zorunda da değildir.
Dava dosyaları kayıt birimine sunulur
ve her davaya özel bir yargıç ve avukat
atanır.
Takip eden prosedür iki aşama halindedir; önce yazılı ve sonra sözlü safha.
Divan’ın kararları oy çoğunluğu ile verilir ve bir genel duruşmada açıklanır.
Muhalif fikirler açıklanmaz. Kararlar, alındığı gün açıklanır.
İlk aşamada, ilgili bütün taraflar yazılı
beyanlar sunarlar ve davaya atanan
hakim bu beyanların bir özetini ve davanın hukuki bağlamını içeren bir rapor
hazırlar.
© Digital vision/ Getty Images
Daha sonra ikinci aşama gelir; açık
duruşma. Davanın önemine ve zorluğuna göre duruşma üç, beş ya da
onüç hakimden oluşan bir heyetin ya da
bütün Divan’ın önünde gerçekleşebilir.
Duruşmada tarafların avukatları savunmalarını hakime ve onları sorgulama
hakkına sahip kanun sözcüsüne sunarlar. Daha sonra kanun sözcüsü konuyla
ilgili fikrini açıklar ve sonra hakimler
kendi kararlarını verirler.
Adalet divanı herkesin
AB hukuku altında eşit
muamele görmesini
garanti eder. Örnek
olarak, kadınların ve
erkeklerin aynı iş için
aynı maaşı alması verilebilir. Her AB ülkesinden bir hakim bulunur.
27
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Birliği Sayıştayı:
paranızın karşılığını almak
Temel bilgiler
Görevi:
AB fonlarının kullanımını denetlemek
Üyeler:
Her AB ülkesinden bir üye
Görev Dönemi: Üyeler yenilenebilir altı yıllık dönemler için atanırlar
Adres:
2 rue Alcide de Gasperi,
L-1615 Lüksemburg
Tel:
(352) 43 98–1
Internet:
www.eca.eu.int
Sayıştay 1975’te kurulmuştur. Lüksemburg'da bulunmaktadır. Sayıştay’ın
görevi, vergi mükelleflerinden gelen AB
fonlarının doğru toplandığını ve hedeflenen amaç için kanunlara uygun ve
ekonomik olarak harcandığını kontrol
etmektir. Sayıştay, AB fonlarını idare
eden herhangi bir kişi ya da kuruluşu
denetleme hakkına sahiptir.
şan herhangi bir organizasyonun ya da
kişinin çalışmalarını soruşturur. Çoğu
zaman yerinde kontroller de yapar.
Sayıştay’ın bulguları, raporlar haline
getirilir ve böylece herhangi bir problem
Komisyon’un ve AB üye hükümetlerinin
dikkatine sunulmuş olur.
Verimli çalışabilmek için Sayıştay’ın
diğer kurumlardan tamamen bağımsız
fakat aynı zamanda da onlarla yakın
ilişki içinde olması gereklidir.
Sayıştay her AB ülkesinden bir üyeye
sahiptir. Bu üyeler, 6 yıllık yenilenebilir
bir dönem için Konsey tarafından atanırlar. Üyeler aralarından bir kişiyi üç
senelik yenilenebilir bir dönem için başkan olarak seçerler. Avusturyalı Hubert
Weber, Ocak 2005’te Başkan olarak
seçilmiştir.
Sayıştay’ın ana fonksiyonlarından biri, bir
önceki yılın denetleme raporlarını her yıl
düzenli olarak Avrupa Parlamentosu’na
ve Konseyi’ne sunarak onlara yardım
etmektir. Parlamento, Komisyon’un
bütçeyi idare edişini onaylayıp onaylamayacağına Sayıştay’ın raporunu
detaylı olarak inceledikten sonra karar
verir. Sayıştay uygulamayı tatmin edici
bulduysa Konsey’e ve Parlamento’ya
Avrupa vergi mükelleflerinin paralarının gereğince kullanıldığını bildiren bir
beyan gönderir.
Sayıştay ne yapar?
Sayıştay’ın ana rolü AB bütçesinin doğru
uygulandığını kontrol etmektir. Başka bir
deyişle, AB’nin gelir ve giderlerinin yasal
ve artı bakiyede olup olmadığını kontrol
etmek ve finansal idarenin doğruluğunu
sağlamaktır. Böylece Sayıştay’ın çalışmaları, AB sisteminin verimli ve şeffaf
işlemesine yardım eder.
Görevlerini yerine getirmek için Sayıştay,
AB gelir veya giderleri ile ilgili çalı-
Son olarak Sayıştay, AB finansal mevzuatı ve AB’nin yolsuzlukla mücadele
eylemleri konularındaki teklifler hakkında fikrini sunar.
28
© EC
Hem sağlıklı gıda üretilen hem de hayvanlara iyi muamele yapılan çevre dostu çiftçilik, AB’nin
bütçesinde destek gören önemli bir konudur. Denetmenler bu paranın doğru olarak kullanıldığını
kontrol ederler.
Sayıştay’ın çalışmaları nasıl
düzenlenir?
ne kadar Sayıştay’ın işi Komisyon’un
sorumlu olduğu parayla ilgili olsa da,
pratikte bu gelir ve giderlerin %90’ı ulusal merciler tarafından idare edilir.
Sayıştay’ın, tercümanlar, idareciler ve
denetmenlerden oluşan yaklaşık 800
personeli vardır. Denetmenler, ‘denetleme gruplarına’ ayrılır ve bu gruplar
Sayıştay’ın haklarında
kararlar aldığı
taslak raporları hazırlar.
Sayıştay'ın kendi başına yasal gücü
yoktur. Eğer denetmenler bir yolsuzluk
veya düzensizlik tespit ederlerse Avrupa
Sahterkarlıkla Mücadele Bürosu OLAF'ı
haberdar ederler.
Denetmenler, AB kurumlarına, üye devletlere ve AB’den yardım alan ülkelere sık sık teftiş ziyaretleri yapar. Her
29
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Ekonomik ve Sosyal
Komitesi: sivil toplumun sesi
Temel bilgiler
Görevi:
Üyeler:
Görev Dönemi:
Toplantılar:
Adres:
Tel:
Internet:
Organize sivil toplumu temsil eder
317
Dört yıl
Brüksel’de, aylık yapılır.
Rue Relliard 99, B-1040 Brüksel
(32-2) 546 90 11
eesc.europa.eu
1957’de Roma Antlaşması ile kurulan
Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi
(EESC), ‘organize sivil toplumu' oluşturan işverenleri, sendikaları, çiftçileri, tüketicileri ve diğer çıkar gruplarını birlikte temsil eden bir danışma
organıdır. Avrupa Ekonomik ve Sosyal
Komitesi, bu grupların görüşlerini temsil
eder ve Komisyon, Konsey ve Avrupa
Parlamentosu ile politik tartışmalarda
onların çıkarlarını savunur.
© EC
Böylece Avrupa Ekonomik ve Sosyal
Komitesi, Birlik ve vatandaşları arasında
daha katılımcı, daha kapsayıcı ve daha
demokratik bir toplum oluşturmakta
köprü vazifesi görür.
Avrupa’daki işverenler AB politikalarından etkilenirler. İşverenler ve mesleki birlikler, Avrupa
Ekonomik ve Sosyal Komitesi sayesinde bu politikaları şekillendirmekte söz sahibidir.
30
Avrupa Ekonomik ve Sosyal
Komitesi ne yapar?
Komite, AB’nin karar alma mekanizmasının ayrılmaz bir parçasıdır: ekonomik
ve sosyal politikalar konusunda karar
alınmadan önce bu kuruma danışmak
zorunludur. Komite, kendi inisiyatifi ya
da diğer AB kurumlarının talebi üzerine
başka konularda da fikir verebilir.
Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi'nin
üç ana görevi vardır:
• Konsey’e, Komisyon’a ve Avrupa
Parlamentosu’na onların takdiri üzerine veya Komite’nin kendi inisiyatifi
ile tavsiyede bulunmak;
Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi'nin
317 üyesi vardır, her AB ülkesinden olan
üye sayısı, nüfusu kabaca yansıtmaktadır. Ülke başına üye sayısı aşağıdaki
gibidir:
Almanya, Fransa,
İtalya ve Birleşik Krallık
24
Polonya ve İspanya
21
• sivil toplumu, AB politikalarını oluşturmada daha aktif olması için desteklemek;
• AB dışı ülkelerde sivil toplumun rolünü desteklemek ve danışma kurumları oluşturulmasına yardım etmek.
Belçika, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan,
Macaristan, Hollanda, Avusturya,
Portekiz ve İsveç
12
Danimarka, İrlanda, Litvanya,
Slovakya ve Finlandiya
9
Estonya, Letonya, ve
Slovenya
7
Kıbrıs ve Lüksemburg
6
Malta
5
Toplam
Avrupa Ekonomik ve Sosyal
Komitesi üyeleri kimlerdir?
Genellikle kendi ülkelerinde çalışan
komite üyeleri, işverenleri, işçileri ve
değişik ekonomik ve sosyal çıkarları
temsil eden üç gruptan oluşur.
İşveren grubu; özel ve kamu endüstri
sektörleri, küçük ve orta ölçekli işletmeler, ticaret odaları, perakende ve toptan
ticaret, bankacılık ve sigortacılık, ulaşım
ve tarım çevrelerinden gelen üyelerden
oluşur.
317
Bulgaristan ve Romanya, Birliğe katıldıktan sonra Komite’nin 344 üyesi olacaktır.
İşçi grubu, el işçilerinden idari kadrolara kadar bütün yelpazedeki çalışanları
temsil eder. Üyeleri ulusal sendikal birlik
organizasyonlardan gelir.
Üyeler AB hükümetleri tarafından aday
gösterilirler ama tam bir siyasi bağımsızlık içinde çalışırlar. Üyeler 4 yıllığına
atanırlar ve tekrar atanabilirler.
Üçüncü grup çok geniş bir yelpazedeki
çıkar gruplarını temsil eder: Sivil Toplum
Kuruluşlar (STK), çiftçi organizasyonları,
küçük işletmeler, zanaatkarlar ve serbest meslek sahipleri, kooperatifler ve
kamu yararına çalışan dernekler, tüketici ve çevre organizasyonları, bilimsel
ve akademik topluluklar, aileyi, kadını,
özürlüleri temsil eden dernekler, vb.
Komite, genel kurul şeklinde toplanır
ve tartışmaları her biri belli bir politik
alanla ilgili olan ve ‘bölüm’ olarak bilinen altı alt komite tarafından hazırlanır.
Başkan ve iki Başkan Yardımcısı iki
yıllık bir dönem için seçimle belirlenir.
Avusturyalı Anne-Marie Sigmund Ekim
2004’te Avrupa Ekonomik ve Sosyal
Komitesi'nin Başkanı olmuştur.
31
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Bölgeler Komitesi:
yerel yönetimlerin sesi
Temel bilgiler
Görevi:
Yerel ve bölgesel mercileri temsil eder
Üyeler:
317
Görev Dönemi:Dört yıl
Toplantılar:
Brüksel’de, senede beş kere genel kurul
şeklinde olur
Adres:
Rue Belliard 101, B-1040 Brüksel
Tel:
(32-2) 282 22 11
Internet: www.cor.eu.int
1994’te Avrupa Birliği Antlaşması
(Maastricht) ile kurulmuş Bölgeler
Komitesi (CoR), Avrupa Birliği’nin bölgesel ve yerel mercilerinin temsilcilerinden
oluşan bir danışma organıdır. Bölgesel
politikalar, çevre, eğitim ve ulaşım alanı
gibi yerel ve bölgesel hükümetleri ilgilendiren konularda AB çapında karar
alınmadan önce Bölgeler Komitesi’ne
danışılması zorunludur.
Bulgaristan ve Romanya üye olduktan
sonra Komite’nin 344 üyesi olacaktır.
Komite üyeleri, bölgesel veya belediye yönetimlerine seçilmiş politikacılar
olup pek çoğu belediye başkanı veya
yerel yönetimin lideridir. Üyeler, AB
hükümetleri tarafından aday gösterilirler
fakat tamamen siyasi bağımsızlık içinde
çalışırlar. AB Konseyi Komite üyelerini
dört yıl için atar ve tekrar atanabilirler.
Üyeler, temsil ettikleri mercilerden de
yetki almalı veya onlara karşı siyasi olarak sorumlu olmalıdırlar.
Komite’nin 317 üyesi vardır. Her üye
devletten gelenlerin sayısı, söz konusu
ülkenin nüfusunu takriben yansıtır.
Almanya, Fransa,
İtalya ve Birleşik Krallık
24
Polonya ve İspanya
21
Bölgeler Komitesi üyeleri arasından iki
senelik bir dönem için bir başkan seçilir.
Alman Peter Straub, Şubat 2004’te başkan olarak seçilmiştir.
Belçika, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan,
Macaristan, Hollanda, Avusturya,
Portekiz ve İsveç
12
Danimarka, İrlanda, Litvanya,
Slovakya ve Finlandiya
9
Estonya, Letonya, ve
Slovenya
7
Kıbrıs ve Lüksemburg
6
Malta
5
Toplam
Bölgeler Komitesi ne yapar?
Bölgeler Komitesi’nin rolü, AB mevzuatı konusunda yerel ve bölgesel
bakış açılarını ortaya koymaktır. Bunu,
Komisyon’un teklifleri hakkında görüşlerini oluşturarak yapar.
Komisyon ve Konsey, yerel ve bölgesel mercilerle doğrudan ilgili konularda Bölgeler Komitesi’ne danışmak
317
32
zorundadır. Ancak istedikleri zaman
da Komite’ye danışabilirler. Komite de
görüş kabul edebilir ve bunları kendi
inisiyatifi ile Komisyon'a, Konsey’e ve
Parlamento’ya sunabilir.
• Bölgesel Birlik Politikaları Komisyonu
(COTER);
• Ekonomik ve Sosyal Politikalar
Komisyonu (ECOS);
• Sürdürülebilir Kalkınma Komisyonu
(DEVE);
• Eğitim ve Kültür Komisyonu
(EDUC);
• Anayasal
İlişkiler ve Avrupa’nın
Yönetimi Komisyonu (CONST);
• Dış İlişkiler Komisyonu (RELEX).
Komitenin çalışmaları nasıl
düzenlenir?
Bölgeler Komitesi, her yıl genel politikaların tanımlandığı ve görüşlerin kabul
edildiği beş genel kurul toplantısı yapar.
© Van Parys Media / Corbis
Komite üyeleri, işleri genel kurulları
hazırlamak olan uzman 'komisyonlar'a
atanırlar. Altı tane komisyon vardır:
Bölgeler Komitesi sayesinde belediye başkanları
ve belediye meclis üyeleri, iletişim ağlarını
geliştirme gibi bölgeleri etkileyen projeler
hakkındaki AB kararlarında söz sahibidir.
33
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Yatırım Bankası: AB projelerinin finansmanı
Temel bilgiler
Görevi:
Üyeler:
Adres:
Tel:
Internet:
AB projelerini finanse eder
Üye devletler
Direktörler Kurulu 26
Yönetim Komitesi 9
100, Boulevard Konrad Adenauer,
L-2950 Lüksemburg
(352) 43 79-1
www.eib.eu.int
Avrupa Yatırım Bankası (EIB) 1958’de
Roma Antlaşması ile kurulmuştur.
Görevi, özellikle refah düzeyi düşük
bölgelerde, aday ülkelerde ve gelişmekte olan ülkelerde Avrupa’yı ilgilendiren
projelere (demiryolu ve karayolu bağlantıları, havaalanları veya çevre projeleri gibi) kredi vermektir. Ayrıca, küçük
işletmeler tarafından yapılan yatırımlara
da kredi sağlar.
Üye ülkeler tarafından sağlanan bu destek Avrupa Yatırım Bankası’nın para piyasalarında mümkün olan en yüksek kredi
notunu (AAA) almasını sağlar. Böylece
Banka, büyük miktarlarda parayı çok
iyi şartlarla toplayabilir. Bu noktadan
hareketle de EIB, aksi hallerde kaynak
bulamayacak veya çok pahalı şartlarda
kredi bulabilecek kamu yararına projelere yatırım yapma imkanı bulur.
1 Ocak 2000’de Belçikalı Philippe
Maystadt Avrupa Yatırım Bankası’nın
başkanı olmuştur.
Bankanın yatırım yaptığı projeler aşağıdaki kriterlere göre dikkatle seçilir:
• projeler, Avrupa endüstrilerini ve
küçük işletmeleri daha rekabetçi
yapmak; Avrupa çapında ağlar oluşturmak (ulaşım, telekomünikasyon
ve enerji); enformasyon teknolojileri sektörünü geliştirmek; doğayı ve
kentsel çevreleri korumak; sağlık ve
eğitim hizmetlerini geliştirmek gibi
AB hedeflerini gerçekleştirmeye yardımcı olmalılar;
Banka ne yapar?
Avrupa Yatırım Bankası kar amacı gütmez, mevduat veya cari hesaplar yoluyla kaynak edinmez. EIB, AB bütçesinden de para kullanmaz. Bunun yerine
Avrupa Yatırım Bankası, finansal piyasalardan ve bankanın hisse sahiplerinden (AB üye devletleri) ödünç alınarak
finanse edilir. Bankanın sermayesi, her
bir ülkenin Birlik’teki ekonomik ağırlığını
yansıtan katılımı ile ortaklaşa oluşturulur.
• en dezavantajlı bölgelere fayda sağlamalılar;
• başka fon kaynaklarını çekmeye yardımcı olmalılar.
34
Avrupa Yatırım Bankası, Akdeniz ülkeleri, Afrika, Karayipler’de sürdürülebilir
kalkınmayı ve Latin Amerika ve Asya’da
da projeleri desteklemektedir.
EIB, AB kurumları ile işbirliği yapar.
Örneğin Bankanın temsilcileri Avrupa
Parlamentosu komitelerinde yer alabilir
veya EIB Başkanı Konsey’in toplantılarında hazır bulunabilir.
Son olarak EIB, beraber ‘EIB Grubu'nu’
oluşturdukları Avrupa Yatırım Fonu’nun
en büyük hisse sahibidir. Avrupa Yatırım
Fonu, 1994’te küçük ve orta ölçekli
işletmelerin (KOBİ’ler) girişim yatırımlarını finanse etmek için kurulmuştur.
İşletmelere doğrudan borç vermez veya
herhangi bir firmaya doğrudan yatırım
yapmaz. Bunun yerine, bankalar ve
diğer finansal aracılar ile çalışır ve onlara küçük işletmelere verdikleri borçları
kapsayacak teminatlar verir.
Banka’nın kararları aşağıdaki organlar
tarafından alınır:
• Banka Üst Yönetim Kurulu bütün
üye devletlerin bakanlarından (genellikle maliye bakanları) oluşur. Bu
kurul, bankanın genel kredi politikasını belirler, bilanço ve yıllık raporlarını onaylar, AB dışındaki projelere
kaynak sağlamak için bankaya yetki
verir ve sermaye artışlarına karar
verir.
Bu fon, AB üye ülkeleri, Bulgaristan,
Romanya, Türkiye ve üç EFTA üyesi
ülkede (İzlanda, Norveç, Liechtenstein)
etkinlik göstermektedir.
• Yönetim Kurulu borç verme ve alma
işlemlerini onaylar ve EIB’nin doğru
yönetilmesini temin eder. Her AB üye
devletince aday gösterilmiş birer üye
ve Avrupa Komisyonu’nun bir adayı
olmak üzere 26 direktörden oluşur.
Avrupa Yatırım Bankası’nın
çalışmaları nasıl düzenlenir?
EIB özerk bir kurumdur. Her bir projenin
özelliklerine göre ve finansal piyasalardaki fırsatlara göre ödünç alma ve kredi
verme kararlarını kendisi alır. EIB, her
sene bütün aktivitelerini içeren bir rapor
yayınlar.
© Van Parys Media / Corbis
• Yönetim Komitesi bankanın tam
zamanlı yöneticisidir. EIB’nin günlük
işlerini idare eder ve dokuz üyesi
vardır.
EIB çok geniş yelpazede projeleri finanse eder, Avrupa’nın ulaşım ağını geliştirmek için yapılan yeni
yollar ve demiryolu ağları bunlara dahildir.
35
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Merkez Bankası:
Euro'nun yönetimi
Temel bilgiler
Görevi:
Euro'yu ve AB’nin para politikalarını yönetmek
Üyeler: Yönetim Kurulu 18,
Genel Konsey 27, İcra Kurulu 6
Adres:
Kaiserstrasse 29, D–60311
Frankfurt am Main
Tel:
(49) 691 34 40
Internet: www.ecb.int/home/html/index.en.html
Avrupa Merkez Bankası (ECB), Avrupa
Birliği Antlaşması ile 1998’de kurulmuştur ve yeri Frakfurt’tadır (Almanya).
Görevi, AB’nin ortak para birimi olan
Euro'yu yönetmektir. Avrupa Merkez
Bankası ayrıca AB’nin ekonomi ve para
politikalarını da düzenlemek ve yürütmekle sorumludur.
de Eurosistem’in karar-alma bünyeleri
Yönetim Kurulu, İcra Kurulu ve Genel
Konsey tarafından alınan kararları hazırlar ve uygular.
Avrupa Merkez Bankası bu görevleri yerine getirmek için 25 AB ülkesini kapsayan ‘Avrupa Merkez Bankaları
Sistemi’ (ESCB) ile çalışır. Fakat şimdiye kadar bu ülkelerin sadece onikisi Euro'yu kabul etmiştir. Bu oniki
ülke ''Euro Alanı''nı, merkez bankaları
da Avrupa Merkez Bankası ile beraber
''Euro sistem’i'' oluşturur.
Banka ne yapar?
Avrupa Merkez Bankası tamamen
bağımsız çalışır. Ne Avrupa Merkez
Bankası, Eurosistem’deki ulusal Merkez
Bankaları, ne de karar alma organlarının üyelerinden biri, herhangi bir
başka kurumdan hiçbir zaman talimat
almaz veya talimat vermez. AB kurumları ve üye devlet hükümetleri bu prensibe saygı göstermeli ve Avrupa Merkez
Bankası'nı veya ulusal merkez bankalarını etkilemeye çalışmamalıdır.
• Birincisi, para arzını kontrol altında
tutmaktır. Eğer para arzı, mal ve hizmet arzı karşılaştırıldığında fazla ise
enflasyon ortaya çıkar.
Fransız Jean-Claude Trichet Kasım
2003’te Avrupa Merkez Bankası’nın başkanı olmuştur.
Avrupa Merkez Bankası’nın temel görevlerinden biri Euro alanında fiyatların
istikrarını koruyarak Euro’nun satın alma
değerinin enflasyon yüzünden aşınmasını önlemektir. Avrupa Merkez Bankası
yıldan yıla tüketici fiyatlarındaki yükselişi
%2’nin altında tutmayı hedefler. Bunu,
iki yolla yapar:
• İkincisi, fiyat eğilimlerini izlemek
ve Euro bölgesinde fiyat istikrarına
yarattıkları riski değerlendirmektir.
Para arzının kontrolü; Euro bölgesinde
baştanbaşa faiz oranlarının belirlenmesini de içerir. Belki de bu Banka’nın en
iyi bilinen görevidir.
Avrupa Merkez Bankası, ulusal merkez
bankaları ile yakın bir çalışma içerisin36
Banka'nın çalışmaları nasıl
düzenlenir?
Genel Konsey
Avrupa Merkez Bankası’nın çalışmaları
aşağıdaki karar alma organları vasıtası
ile düzenlenir.
İcra Kurulu
Bu kurul, Euro bölgesi ülkelerinin başkanları veya başbakanlarının ortak kararları ile atanmış Avrupa Merkez Bankası
Başkanı, Başkan Yardımcısı ve başka
dört üyeden oluşur. Kurul üyeleri 8 yıllık
yenilenemez bir dönem için atanırlar.
Genel Konsey, Avrupa Merkez
Bankası’nın üçüncü karar alma organıdır. Avrupa Merkez Bankası Başkanı,
Başkan Yardımcısı ve 25 üye devletin
hepsinin ulusal merkez bankaları yöneticilerinden oluşur. Genel Konsey, Avrupa
Merkez Bankası’nın danışmanlık ve
koordinasyon çalışmalarına katkı sağlar
ve Euro bölgesinin gelecekteki genişlemeye hazırlanmasına yardım eder.
İcra Kurulu, Yönetim Kurulu tarafından
belirlenen para politikasını uygulamak
ve ulusal merkez bankalarına talimat
vermekle sorumludur. Ayrıca Yönetim
Kurulu toplantılarını hazırlar ve Avrupa
Merkez Bankası’nın günlük yönetiminden sorumludur.
Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulu, Avrupa Merkez
Bankası’nın en yüksek karar alma organıdır. İcra kurulunun altı üyesinden ve
Euro bölgesindeki 12 merkez bankasının
yöneticilerinden oluşur. Avrupa Merkez
Bankası Başkanı, Yönetim Kurulu’na
başkanlık eder. Yönetim Kurulu’nun
öncelikli görevi, Euro bölgesinin para
politikasını tayin etmek ve özellikle ticari
bankaların merkez bankasından aldığı
krediler için faiz oranlarını belirlemektir.
© De Leu
Euro, Avrupa’da seyahat
etmeyi ve alışveriş yapmayı
kolaylaştırmaktadır. Avrupa Merkez
Bankası Euro bölgesinde fiyat
istikrarı sağlamaktadır.
37
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Ombudsmanı:
şikayetlerinizin soruşturulması
Temel bilgiler
Görevi:
Kötü idare uygulamalarını açığa
çıkarmak ve çözümler önermek
Görev Dönemi: Yenilenebilir beş yıllık dönem
Adres:
1 Avenue du Président
Robert Schuman,
B.P. 403 F-67001 Strazburg
Tel:(33) 3 88 17 23 13
Internet:
www.euro-ombudsman.eu.int
Avrupa Ombudsmanı kurumu Avrupa
Birliği Antlaşması (Maastricht, 1992) ile
oluşturulmuştur. Ombudsman, AB mercileri ve vatandaşları arasında bir aracı
olarak görev yapar. AB vatandaşlarından, işletmelerden ve kurumlardan, ve
bir AB ülkesinde ikamet eden veya
kayıtlı işyeri olan herkesten gelen şikâyetleri kabul etmeye ve soruşturmaya
yetkilidir.
Birkaç kötü idare örneği aşağıdakilerdir:
•
•
•
•
haksızlık,
ayrımcılık,
gücün kötüye kullanılması,
bilgi eksikliği veya bilgi verilmesinin
reddi,
• gereksiz gecikmeler,
• yanlış işlemler.
Ombudsman, Parlamento’nun yasama
dönemine uygun olarak 5 yıllık yenilenebilir bir dönem için Avrupa Parlamentosu
tarafından seçilir. Eski Yunan Ulusal
Ombudsmanı Nikiforos Diamandouros,
Nisan 2003’te Avrupa Ombudsmanı
olmuş ve Ocak 2005’te beş senelik ikinci dönem için yeniden seçilmiştir.
Ombudsman, bir şikayet üzerine ya da
kendi inisiyatifi ile soruşturmalar yürütebilir. Ombudsman, tamamen bağımsız
ve tarafsız olarak görevini sürdürür. Her
hangi bir hükümet veya organizasyondan talimat istemez ve kabul etmez.
Ombudsman’a nasıl şikayette
bulunabilirim?
Ombudsman ne yapar?
Avrupa Birliği kurumları ve organlarındaki kötü idare uygulamalarını açığa
çıkarmaya yardım eder. ‘Kötü idare
uygulaması’nın anlamı, zayıf veya başarısız idaredir. Başka bir deyişle, bir AB
kurumunun yasalara uygun hareket
etmemesi, iyi idare kurallarını göz önünde bulundurmaması ya da insan haklarını ihlal etmesidir.
Bir AB kurumu veya organının kötü idare
uygulaması hakkında şikayet etmek istiyorsanız ilk yapacağınız iş bu kurum
veya organla olağan idari kanallar aracılığı ile iletişim kurmak ve durumu düzeltmelerine çalışmaktır.
Eğer bu gerçekleşmezse Avrupa
Ombudsmanı’na şikâyette bulunabilirsiniz.
38
Nasıl bir sonuç bekleyebilirim?
Kötü idare uygulamasının farkına vardığınız tarihten itibaren iki yıl içinde
Ombudsman’a şikâyetinizi iletmelisiniz.
Şikayetinizin gizli kalmasını talep etme
hakkınız olmakla beraber kim olduğunuzu, hangi kurum ya da organı ve
hangi sorunu şikâyet ettiğinizi açıkça
belirtmelisiniz.
Eğer Ombudsman şikayetinizi ele alamıyorsa (örneğin uygulama daha önce
bir davaya konu olduysa) başka hangi
organın size yardımcı olabileceği konusunda tavsiyede bulunmak için elinden
geleni yapacaktır. Bununla beraber şikayetinizi ele alabiliyorsa bunu muhakkak
takip edecektir.
Sorununuzu çözmek için Ombudsman’ın
sadece ilgili kurumu ya da organı haberdar etmesi yeterli olabilir. Eğer soruşturma sırasında sorun ortadan kalkmazsa
Ombudsman, konuyu düzene koyacak
ve sizi tatmin edecek dostça bir çözüm
bulmaya çalışacaktır.
Şikayetiniz konusunda pratik bir rehber
için Ombudsman’ın web sitesini ziyaret
ediniz: www.euro-ombudsman.eu.int
© EC
Eğer bu işe yaramazsa Ombudsman
sorunu çözmek için tavsiyelerde bulunabilir. Eğer ilgili kurum tavsiyelerini
kabul etmezse, Ombudsman, gerekli siyasi kararı alması için Avrupa
Parlamentosu’na özel bir rapor hazırlayabilir.
Ombudsman her sene, Avrupa
Parlamentosu’na tüm faaliyetleri ile ilgili
bir rapor sunar.
P. Nikiforos Diamandouros Ombudsman’lık
görevini Nisan 2003’te aldı ve Ocak 2005’te
tekrar göreve seçildi.
39
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Veri Koruma Denetmeni:
mahremiyetiniz koruma altında
Temel bilgiler
Görevi:
Veri mahremiyetinizi korumak
Görev Dönemi: Yenilenebilir beş senelik dönem
Adres:
Rue Wiertz 60, B-1047 Brüksel
Tel:
(32-2) 283 19 00
Internet:
www.edps.eu.int
Avrupa Veri Koruma Denetmeni kurumu 2001 senesinde oluşturulmuştur.
Sorumluluğu, bütün AB kurumlarının ve
organlarının kişisel verileri işleme tabi
tutarken insanların mahremiyet haklarına saygı göstermesini sağlamaktır.
Avrupa Veri Koruma Denetmeni, bütün
AB kurumlarındaki ve organlarındaki veri
koruma memurlarıyla beraber çalışarak
bu kurumlarda veri koruma kurallarının
uygulanmasını temin eder.
2004’te Peter Johan Hustinx Avrupa
Veri Koruma Denetmeni, Joaquin Bayo
Delgado da Denetmen Yardımcısı olarak
atanmıştır.
Avrupa Veri Koruma Denetmeni
ne yapar?
AB kurumları ya da organları teşhis
edilebilir bir kişi hakkında kişisel verileri işlerken kişinin mahremiyet hakkına
saygı göstermelidir. Avrupa Veri Koruma
Denetmeni bunu sağlar ve kişisel verilerin işlenmesinin tüm yönleri konusunda
tavsiye verir.
Avrupa Veri Koruma Denetmeni
size nasıl yardım edebilir?
Eğer mahremiyet hakkınızın bir AB kurumu ya da organı tarafından kişisel verinizin yanlış kullanımı sonucu ihlal edildiğine inanmak için sebepleriniz varsa
Avrupa Veri Koruma Denetmeni’ne şikayette bulunmalısınız. Şikayetinizi inceledikten sonra denetmen, şikayetiniz
hakkında lehte ya da aleyhte görüşünü
en kısa zamanda iletir. Görüşü lehte ise
durumun nasıl düzeltilmekte olduğunu
da bildirir. Örnek olarak Avrupa Veri
Koruma Denetmeni, ilgili kurumun ya da
organın sizinle ilgili kanunsuzca işleme
koyduğu kişisel veriyi düzeltmesi, bloke
etmesi, silmesi veya yok etmesi talimatını verebilir.
‘Veri işleme’; bilgi toplama, kayıt, saklama, danışma için gözden geçirme,
gönderme, başkalarına sağlama, bloke
etme, silme veya yok etme gibi faaliyetleri içerir.
Bu faaliyetleri kapsayan katı mahremiyet
kuralları vardır. Örneğin AB kurumları ve
organları, ırk ya da etnik köken, politik
düşünce, dini ya da felsefi inanç, ya
da sendika üyeliği konularını açıklayan
kişisel veri işleme iznine sahip değildir.
Sağlık hizmetleri amaçlanmadığı sürece, sağlığınız ve cinsel hayatınız hakkında da veri işleyemezler. Sağlık hizmeti
amaçlı veri de ancak bir sağlık uzmanı
ya da mesleki gizlilik yemini etmiş bir
kişi tarafından işleme tabi tutulabilir.
Eğer Denetmenin kararına katılmıyorsanız, konuyu Adalet Divanı’na götürebilirsiniz.
40
Ajanslar
Ajanslar, AB kurumları olmayıp belli bir AB mevzuatı ile özel görevleri yerine getirmek
için kurulmuş organlardır. Bütün ajansların isimlerinde “ajans” kelimesi geçmez.
Bunun yerine Merkez, Vakıf, Enstitü, Gözlemevi, Ofis, vb adlandırılmış olabilirler.
Ajansların üçü –EDA, EUISS ve EUSC– ortak dış ve güvenlik politikası (Avrupa
Birliği’nin 'ikinci sütunu') ile ilgili görevleri yerine getirir. Diğer dördü –AMOCEB,
CEPOL, Europol ve Eurojust– AB’nin çevresindeki sınırların yönetimi dahil olmak
üzere suç konularında ('üçüncü sütun') polis ve yargı alanlarında işbirliği sağlamaya
yardımcı olurlar.
Tüm diğer ajanslar ‘Topluluk Alanı’ olarak bilinen AB’nin birinci sütunu ile ilgili görevleri yerine getirir.
Her biri ile ilgili kısa açıklamaları aşağıda bulabilirsiniz.
Topluluk Sanayi Çeşitliliği Ofisi
Eurojust
Topluluk Sanayi Çeşitliliği Ofisi (CPVO)
Angers, Fransa’dadır. Bu kurum, 1994’te
kurulmuştur.
Eurojust 2002’de Lahey, Hollanda’da
kurulmuştur. Görevi, AB’deki kovuşturma yetkililerine bilgisayar suçları, sahtekarlık ve rüşvet dosyaları, para aklama ve çevre suçları dahil olmak üzere
sınırlar arası ciddi suçlara karşı beraber
çalışmakta yardımcı olmaktır.
Topluluk Sanayi Çeşitliliği Ofisi'nin görevi, sanayi türleri hakları, yani fabrikalarla
ilgili bir çeşit sanayi mülkiyet hakları
sistemi yönetmektir.
Örneğin, ulusal mercilerin bilgi alışverişini, karşılıklı yasal yardım temin etmelerini ve sorgulama için aranan insanların
ülkesine iade edilmesini kolaylaştırarak
yardımcı olur.
Bu ofis, İç Pazar Uyumlaştırma Ofisi gibi
çalışır; yeni sanayi türleri için sanayi
mülkiyet koruma hakları verir. Bu haklar
25 veya 30 yıl geçerlidir.
Daha fazla bilgi için
www.cpvo.eu.int adresine bakınız.
Eurojust her bir üye devletten bir savcı,
hakim veya polis memurundan oluşur.
Hep birlikte ‘College’ diye adlandırılan
yönetim kurulunu oluştururlar ve içlerinden biri üç yıllık bir dönem için Başkan
seçilir. College, sekreterya, AB personeli
memurlar ve geçici olarak görevlendirilmiş ulusal uzmanlar tarafından desteklenir.
41
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Yeniden Yapılandırma
Ajansı
Görevinin kapsamında cezai suç dosyalarını muhafaza etmek de olduğundan,
dosyalarındaki kişisel verilerin gerektiği
gibi korunduğunu ve yasalara göre ele
aldındığını temin etmek için Eurojust’ın
bünyesinde de bir veri koruma yetkilisi
bulunur. Eurojust’ın hakkınızda bulundurduğu bilgileri öğrenme ve bu bilgi
eksik veya yanlış ise düzeltilmesini veya
bu verilerin silinmesini talep etme hakkına sahipsiniz.
Avrupa Yeniden Yapılandırma Ajansı
(EAR) 2000’de kurulmuştur. Yönetim
merkezi Selanik, Yunanistan'dadır.
Belgrad’da, Priştina, Podgorica ve
Üsküp’de operasyon merkezleri vardır.
Bu ajansın görevi, 1990’lardaki savaşlardan etkilenmiş Balkan bölgelerine
senelik 2 milyar Euro tutarında yeniden
yapılanma desteği temin eden temel AB
programlarını idare etmektir.
Daha fazla bilgi için: www.eurojust.
eu.int
Daha fazla bilgi için: www.ear.eu.int/
home/default.htm
AB Üye Ülkelerinin Sınırötesi
Operasyonel İşbirliğinin
Yönetimi İçin AB Ajansı
Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği
Ajansı
Bu ajansı (AMOCEB) kurma kararı Ekim
2004’te alınmıştır. Merkezinin Varşova’da
olmasına karar verilmiştir.
1994’de kurulmuş olan Avrupa İş Sağlığı
ve Güvenliği Ajansı (EU-OSHA) İspanya,
Bilbao’dadır.
Ajansın görevi, AB üye ülkelerinin çevre
sınırlarının kontrolü ve AB vatandaşı
olmayan kişilerin ülkelerine geri gönderilmesi ile ilgili AB kurallarının uygulamasına yardımcı olmaktır. Sınırlarının kontrolü pek tabii ki her üye ülkenin kendi
yetkisi içindedir fakat ajans her ülkenin
bu işi aynı yüksek verimlilik standardı ile
yapmasına yardımcı olmaktadır.
Avrupa’nın bugün karşı karşıya kaldığı geniş kapsamlı mesleki güvenlik ve
sağlık konularıyla hiçbir ülke tek başına
başa çıkamaz. Bu yüzden EU-OSHA,
Avrupa’nın bu konulardaki özellikle
de engelleyici önlemler üzerine bilgi ve
enformasyon birikimini bir araya getirmek için kurulmuştur.
Ajans’ın ana görevleri şunlardır:
Güvenlik ve sağlık web sitelerinden oluşan kapsamlı bir ağ geliştirmenin yanı
sıra ajans, uzmanlarca hazırlanmış bilgi
raporlarından kampanya materyaline
kadar herşeyi üreten aktif bir yayın programı yürütür.
• AB ülkelerinin sınır güvenlik görevlilerini eğitmelerine yardımcı olmak;
• risk değerlendirme;
• yeni gözetim teknolojileri için araştırma yapmak;
EU-OSHA, sendikaların, işveren organizasyonlarının, ulusal hükümetlerin ve
Avrupa Komisyonu’nun temsil edildiği
bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilir.
• yasa dışı göçmenlerin ülkelerine
iadesi konusunda AB üye ülkeleri
arasında işbirliği koordinasyonunu
sağlamak.
Daha fazla bilgi için:
www.agency.osha.eu.int/OSHA
42
Avrupa Havacılık Güvenliği
Ajansı
Avrupa Hastalık Önleme ve
Kontrol Merkezi
Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı
(EASA) 2002 yılında kuruldu ve
Almanya’nın Köln şehrinde yer almaktadır.
Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol
Merkezi’ni (ECDC) kurma kararı Mart
2004’te alınmıştır. Çalışmaya Stokholm,
İsveç’te 2005’te başlanması planlanmıştır.
Bu ajansın görevi, AB’nin hava güvenliği
konularında yasa ve kurallar geliştirmesine ve Komisyon’un AB kurallarının
gereğince izlenip izlenmediğinin kontrolüne yardımcı olmaktır. Ajans ayrıca sivil
havacılık güvenliği ve çevre korumadan
sorumlu uluslararası organizasyonlara
teknik yardım da sağlayacaktır. Aynı
zamanda da AB dışı ülkelerdeki havacılık mercilerine destek olacaktır.
ECDC, AB’nin bulaşıcı hastalıklar ve
diğer ciddi sağlık tehditleri ile savaşmasına yardımcı olacaktır. Görevleri arasında laboratuvar ağları, erken uyarı
ve müdahale sistemleri kurmak da olacaktır. Örneğin, bir Avrupa ülkesinde
insanlarda ortaya çıkan bilinmeyen bir
hastalığı araştırmak için AB uzmanlarından oluşan bir takım gönderebilir.
Ajans, havacılık ürünleri için tip sertifikası vermek gibi belli kararlar almak
hakkına sahiptir.
Daha fazla bilgi için:
ec.europa.eu/health/ph_overview/
strategy/ecdc/ecdc_en.htm
Daha fazla bilgi için: www.easa.eu.int/
home/index.html
Avrupa Savunma Ajansı
Avrupa Savunma Ajansı (EDA) 2004’te
kurulmuştur ve Brüksel’de yer almaktadır. Görevi, üye ülkelerin Avrupa savunma ve kriz yönetimi becerilerini geliştirmek ve Avrupa güvenlik ve savunma
politikasını güçlendirmektir.
Avrupa Mesleki Eğitimi
Geliştirme Merkezi
1975’de kurulmuş olan Avrupa Mesleki
Eğitimi Geliştirme Merkezi (Cedefop)
Selanik, Yunanistan'dadır.
Bunu, silah ve savunma malzemelerinin üretimi ve satın alması ile savunma
üzerine araştırma ve teknoloji geliştirme konularında daha çok koordinasyon
içeren bir bakış açısı sağlayarak yapacaktır.
Görevi, mesleki eğitim sistemleri, politikaları, araştırma ve uygulamaları üzerine analiz yapmak ve bilgi sağlamaktır.
Böylece Avrupa Birliği’ndeki uzmanlara
mesleki eğitimi ve sonrasındaki eğitimleri geliştirmek ve iyileştirmek için
yardımcı olur.
Daha fazla bilgi için:
www.eda.europa.eu
Merkezin ayrıca ‘Avrupa Eğitim Köyü’
adında bir web sitesi vardır:
www.trainingvillage.gr
Cedefop, sendikaların, işveren organizasyonlarının, ulusal hükümetlerin ve
Avrupa Komisyonu’nun temsil edildiği
bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilir.
Daha fazla bilgi için:
www.cedefop.europa.eu
43
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Çevre Ajansı
Öncelikli sorumluluğu gıda güvenliğiyle
ilgili tüm konularda bağımsız bilimsel
bilgi sağlamaktır. Kurum, besin zincirindeki riskleri değerlendirir ve Avrupa’da
gıdaların güvenliğini etkileyebilecek
her konuda bilimsel değerlendirmeler
yapar.
Avrupa Çevre Ajansı (EEA) 1990’da kuruldu ve yeri Kopenhag, Danimarka'dadır.
Görevi, Avrupa’da çevresel durum ve
eğilimler hakkında bilgi toplamak ve bu
bilgiyi yaymaktır. AB dışı ülkelere de açık
olup İzlanda, Liechtenstein ve Norveç
başlangıçtan bu yana üyedirler. Ajans
çevre kurumları ve uluslararası organizasyonlarla aktif işbirliği yapar.
Kurumun çalışmaları, 'çiftlikten sofraya
kadar', başka bir deyişle ilk üretimden
(güvenli hayvan yemi dahil) tüketiciye
sunulan gıdaya kadar bütün gıda üretim
sürecini kapsar. EFSA bilimsel alandaki
yeni gelişmeleri izleyerek dünyanın heryerinden bilgi toplar. Bulgularını sadece
uzman ve karar alıcılarla değil halkla da
paylaşır.
Daha fazla bilgi için:
www.eea.europa.eu
Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu
Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA)
2002’de çalışmaya başladı. Geçici olarak Brüksel, Belçika’da olmakla beraber
daimi yeri Parma, İtalya olacaktır.
© EKA
Daha fazla bilgi için:
www.efsa.europa.eu
Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu bütün gıda üretim sürecini – 'çiftlikten sofraya kadar' – garanti altına
alır.
44
Avrupa Yaşam ve Çalışma
Koşullarını İyileştirme Vakfı
Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı
Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı (EMSA)
2002’de kurulmuştur. Geçici olarak
Brüksel, Belçika'da yer alan ajansın
daimi yeri Lizbon, Portekiz olacaktır.
EMSA’nın amacı deniz kazaları riskini,
denizlerde insan hayatlarının kaybolmasını ve deniz kirliliğini azaltarak AB’nin
deniz güvenliği sistemini geliştirmeye
yardımcı olmaktır. Ajans, deniz güvenliği ve gemilerden kaynaklanan kirlilik
konularında AB mevzuatını geliştirmeye
yardımcı olmak için teknik ve bilimsel
tavsiyeler sunar. AB ve aday ülkeler
tarafından neler yapıldığını denetlemek
konusunda Komisyon görevlilerine yardımcı olur. Aday ülkelerin hükümetlerine
de bilgi verir. Çeşitli görevlerinin yanı
sıra EMSA, deniz kazalarını soruşturmak
ve gemi trafiği üzerine AB çapında bir
bilgi sistemi kurmak için ortak bir AB
metodolojisi geliştirecektir.
Daha fazla bilgi için:
www.emsa.eu.int
1975’de kurulmuş olan Avrupa Yaşam
ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı
(Eurofound) Dublin, İrlanda'dadır.
Görevleri:
• sosyal politika üretenlere tavsiyede
bulunmak;
• yaşam ve çalışma şartlarını analiz
etmek ve değerlendirmek;
• gelişmeleri ve eğilimleri raporlamak;
• yaşam şartlarını iyileştirmeye katkıda
bulunmaktır.
Eurofound, sendikaların, işveren organizasyonlarının, ulusal hükümetlerin ve
Avrupa Komisyonu’nun temsil edildiği
bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilir.
Daha fazla bilgi için:
www.eurofound.eu.int
Avrupa Küresel Yön Bulma
Uydu Sistemi Denetleyici
Otoritesi (GNSS)
Avrupa Tıbbi Ürünler Ajansı
1993’de kurulmuş olan Avrupa Tıbbi
Ürünler Ajansı (EMEA) Londra,
İngiltere'dedir. Bu ajans, hem hayvan
hem de insan kullanımı için tıbbi ürünleri değerlendirerek Avrupa’da sağlığı
korumaya ve iyileştirmeye yardım eder.
Tüm AB ülkelerinden bilimsel uzmanlık
birikimini bir araya getirir. Biyoteknoloji
ile türetilen bazı tip tıbbi ürünler ajansın sıkı denetimlerinden sonra Avrupa
Birliği’nde satılabilir. Eğer ajans bir
ürünü güvenli ve iyi kalitede bulursa
Avrupa Komisyonu ürünün AB ülkelerinde satışına izin verebilir. Yeni bulunmuş
başka ilaçları pazarlamak isteyen kişiler
de aynı izin için başvurabilirler. Çoğu
bilindik tıbbi malzemenin satışı için AB
ülkeleri tarafından tek tek yetki verilir. EMEA bu ulusal kararların karşılıklı
tanınma sisteminin işlemesini destekler.
Avrupa GNSS Denetleyici otoritesi 2004
yılında kurulmuştur. Ajansın merkezinin
nerede olacağına henüz karar verilmemiştir.
Ajansın görevi, Avrupa'nın uydu navigasyon yön bulma programlarıyla ilgili olarak (GALILEO ve EGNOS) hayati kamu
çıkarlarının gereğince temsil edilmesini
ve korunmasını garanti altına almaktır. GALILEO’nun amacı Amerikan GPS
sistemine alternatif Avrupalı modern bir
sistem sunmaktır.
Ajans, program fonlarının yönetilmesinden ve denetlenmesinden sorumludur.
Uydu navigasyon sistemi ile ilgili her
konuda Avrupa Komisyonu’na yardımcı
olmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
www.emea.eu.int
45
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Uyuşturucu ve
Uyuşturucu Bağımlılığını
İzleme Merkezi
Avrupa Irkçılık ve Yabancı
Düşmanlığını İzleme Merkezi
Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığını
İzleme Merkezi (EUMC) Viyana,
Avusturya'dadır ve 1997’de kurulmuştur.
Merkezin öncelikli görevi Avrupa’daki
ırkçılık, yabancı düşmanlığı ve antisemitizm konularında objektif, güvenilir
ve karşılaştırılabilir verileri AB ve üye
devletlere temin etmek ve bu problemlerle başa çıkmak için AB çapında
stratejiler oluşturmaktır. EUMC, ırkçılığın ve yabancı düşmanlığının yaygınlığı
ve gelişimi üzerine çalışmalar yapar,
sebeplerini, sonuçlarını ve etkilerini analiz eder. Ayrıca göçmenleri, etnik ve dinsel azınlıkları toplumla bir araya getirme
konusunda iyi örnekleri ön plana çıkarır ve yayar. EUMC’nin çalışmalarının
merkezinde Avrupa Irkçılık ve Yabancı
Düşmanlığı Bilgi Ağı (RAXEN) vardır. Bu
ağ, kendi ülkelerinde ırkçılık ve yabancı düşmanlığı hakkında bilgi toplayan,
organize eden ve yayınlayan ‘ulusal
odak nokta’larından (her bir üye devletten bir tane) oluşur.
1993’de kurulmuş olan Avrupa
Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını
İzleme Merkezi (EMCDDA) Lizbon,
Portekiz'dedir.
Merkezin görevi, uyuşturucu ve uyuşturucu bağımlılığı hakkında objektif, güvenilir ve karşılaştırılabilir bilgiler toplamak ve bu bilgileri yaymaktır. Birleşmiş
Milletler
Uluslararası
Uyuşturucu
Kontrol Programı (UNDCP), Dünya
Sağlık Örgütü (WHO), Avrupa Konseyi
Pompidou Grubu, Dünya Gümrük
Organizasyonu (WCO), Uluslararası
Polis Örgütü (İnterpol) ve Avrupa Polis
Ofisi (Europol) gibi uluslararası örgütlerle olduğu kadar AB dışı ülkelerle de
işbirliği halinde çalışır.
Daha fazla bilgi için:
www.emcdda.europa.eu
Daha fazla bilgi için:
www.eumc.eu.int/eumc/index.php
Avrupa Ağı ve Bilgi Güvenliği
Ajansı
Avrupa Ağı ve Bilgi Güvenliği Ajansı
(ENISA) 2004’te kurulmuştur. Geçici olarak Brüksel’de çalışan ajansın daimi
merkezi Kandiye, Yunanistan (Girit
Adası) olacaktır.
© Van Parys Media / Corbis
ENISA’nın görevi, bilgi ağlarının ve taşıdıkları verilerin güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olmaktır. Bu, bütün AB’de
vatandaşlara, tüketicilere, işletmelere ve
kamu sektörü kurumlarına yarar sağlayacaktır. Ajansın çalışmaları, veri toplamak, risk analizi, bilinç kazandırmak ve
bu risk ile başa çıkmak için en iyi yöntemleri teşvik etmekten oluşmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
www.enisa.eu.int
Avrupa Tıbbi Ürünler Ajansı kullandığımız ilaçların güvenli olup olmadığını değerlendirir.
46
Avrupa Polis Koleji
Europol’ün görevlerinden biri de veri
girişine, erişime ve veri analizine olanak veren bilgisayar temelli bir sistem
oluşturmak ve sürdürmektir. Her bir üye
devletten iki veri koruma uzmanından
oluşan bir denetim organı Europol tarafından tutulan bütün kişisel bilgilerin
içeriğini ve kullanımını izler.
Avrupa Polis Koleji (CEPOL) kıdemli ve orta kademe polis memurlarına
eğitim vermek için kurulmuş bir akademidir. Hedefi, AB ulusal polis güçlerine tüm suçlarla özellikle de sınır ötesi
suçla mücadelede yardımcı olmaktır. Bu kurum, 2001’den beri Avrupa
güvenliği üzerine eğitimler vermektedir.
CEPOL’in ana amacı, AB ülkelerindeki
polis memurlarının, birbirlerinin ulusal
polis sistemleri hakkında ve Avrupa’da
sınır ötesi polis işbirliği ile ilgili daha
fazla bilgi edinmesini sağlamaktır. Polis
Koleji, Avrupa Birliği dışındaki ulusal
polis eğitimi enstitüleri ile de işbirliği
yapabilir. Özellikle de aday ülkeler ile
İzlanda ve Norveç’teki kıdemli polis
memurları için olanaklarını açmaktadır.
CEPOL’un daimi yeri Bramshill, İngiltere
olacaktır.
Daha fazla bilgi için:
www.cepol.net/KIM
Europol, Adalet ve İçişleri Konseyi’ne
yani bütün AB ülkelerinin Adalet ve
İçişleri Bakanlarına karşı sorumludur.
Europol Yönetim Kurulu her üye devletten bir temsilciden oluşur.
Daha fazla bilgi için:
www.europol.eu.int
Avrupa Demiryolu Ajansı
Avrupa Demiryolu Ajansı’nı (ERA) kurma
kararı Nisan 2004’te alınmıştır. Yeri Lille/
Valenciennes, Fransa olacaktır. Bu ajansın görevi, sonunda bir ‘birleşmiş Avrupa
demiryolu alanı’nın kurulabilmesi için
Avrupa’daki demiryollarının güvenliğinin
ve birlikte işlerliğinin desteklenmesine
yardımcı olmaktır.
Daha fazla bilgi için:
www.era.europa.eu
Avrupa Polis Ofisi
Avrupa Polis Ofisi (Europol), 1992’de
Avrupa çapında suç konusunda haber
almayı sağlamak için Lahey, Hollanda'da
kurulmuştur. Çalışanları, ulusal yasa
uygulama teşkilatlarının (polis, gümrük,
göçmen hizmetleri, vb) temsilcilerinden
oluşur. Europol’ün hedefi uluslararası
organize suçlarla savaşmada ve bunların önlenmesinde AB üye devletlerinin
daha yakın ve verimli işbirliği yapmalarına yardımcı olmaktır. Sözkonusu uluslararası organize suçlar arasında özellikle
vurgulananlar şunlardır:
• uyuşturucu kaçakçılığı,
• göçmen şebekeleri,
• araç kaçakçılığı,
• çocuk pornografisini de kapsayan
insan kaçakçılığı,
• para ve diğer ödeme türlerindeki
kalpazanlıklar,
• nükleer ve radyoaktif madde kaçakçılığı,
• terörizm.
Avrupa Eğitim Vakfı
1990’da kurulmuş olan Avrupa Eğitim
Vakfı (ETF) Torino, İtalya'dadır.
ETF, AB dışı ülkelerde özellikle Kuzey
Afrika, Orta Doğu, Balkanlar ve eski
Sovyetler Birliği gibi komşu ülkelerde
mesleki eğitimi geliştirmeye yardım
eder.
Vakıf, bu ülkelere bireylerin yeni işler
için eğitimi ve yaşam boyu öğrenme
programları ile ilgili yöntem, tecrübe ve
teknik bilgi sağlar.
Daha fazla bilgi için:
www.etf.europa.eu/web.nsf?Open
47
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Avrupa Birliği Güvenlik
Çalışmaları Enstitüsü
İç Pazar (Marka ve Tasarım)
Uyumlaştırma Ofisi
Paris, Fransa'da yer alan Avrupa Birliği
Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü (EUISS)
2004 yılında kurulmuştur. Hedefi ortak
bir Avrupa güvenlik kültürü oluşturmak
ve bir bütün olarak AB’nin güvenlik
çıkarlarını arttırmaktır.
1994’de kurulmuş olan İç Pazar (Marka
ve Tasarım) Uyumlaştırma Ofisi (OHIM)
Alicante, İspanya'dadır.
EUISS ortak dış ve güvenlik politikasının
geliştirilmesine aşağıdakiler aracılığıyla
yardımcı olur:
‘Topluluk Markası’ sistemi hayatı kolaylaştırır ve Avrupa işletmeleri için maliyetleri düşürür. Avrupa’da kendi markasını
korumak isteyen bir imalatçı artık aynı
markayı AB ülkelerinde tek tek tescil
ettirmek zorunda değildir. OHIM sayesinde, AB’nin her yerinde aynı veya benzer simgeleri kullanmayı diğer firmalara
yasak eden tek ‘Topluluk’ markası için
başvuruda bulunulabilir.
Görevi, Topluluk marka ve tasarımları
için kayıt işlemlerini yerine getirmektir.
• önemli güvenlik ve savunma konularında araştırma ve tartışmalar;
• Konsey ve Yüksek Temsilci için geleceğe yönelik analizler;
• güvenlik konuları üzerine Avrupa,
Kanada
ve ABD arasında
Transatlantik diyalog.
Daha fazla bilgi için:
oami.europa.eu
Daha fazla bilgi için:
www.iss-eu.org
Avrupa Birliği Uydu Merkezi
2002’de kurulmuş olan Avrupa Birliği
Uydu Merkezi (EUSC), İspanya’nın
Torrejón de Ardoz kentindedir.
EUSC, dünya gözlemleme uydularından
gelen veri ve görüntüleri analiz eder ve
bu bilgileri AB’nin ortak dış ve güvenlik
politikası (CFSP) kararlarına yardımcı
olmak için kullanır.
Merkez ayrıca araştırma ve geliştirme
projeleri yürütür. Buna ek olarak, dijital
coğrafi bilgi sistemleri ve görüntü analizi
için uzman eğitimi verir.
Daha fazla bilgi için:
www.eusc.org
48
Avrupa Birliği Organları için
Çeviri Merkezi
1994’de kurulan
Lüksemburg’dadır.
Çeviri
Bu kitapçığın yazılımı sırasında planlama aşamasında olan ve hazırlıkları
devam eden diğer ajanslar şunlardır:
Merkezi
• Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı,
Kendi kendini finanse eden merkez,
diğer AB ajanslarının çeviri ihtiyaçlarını karşılamak için kurulmuştur. İsteğe
bağlı işbirliği anlaşmaları ile AB kurumlarına ve kendi çeviri birimleri olan diğer
organlara da hizmet verir.
• Eğitim, Görsel-İşitsel
Yürütme Ajansı,
ve
Kültür
• Avrupa Kimyasalları Ajansı,
• Cinsiyet Eşitliği
Enstitüsü,
Daha fazla bilgi için:
www.cdt.europa.eu
için
Avrupa
• Avrupa Temel Haklar Ajansı,
• Kamu Sağlığı Programı Yürütme
Ajansı,
© Bilderberg / Hollandse Hoogte
• Akıllı Enerji Yürütme Ajansı.
AB çapında polis memurları sahte Euro basan uluslararası suçlularla mücadele etmek için
Europol’ü kullanırlar.
49
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
Geleceğe bakış
rıları önermesi için vatandaşlara dilekçe
yazma hakkı vermektedir. Dahası, ulusal parlamentolara Komisyon’un tekliflerini izlemede daha büyük bir rol de
verilmiştir.
AB’nin karar alma sistemi yarım yüzyıl
süresince değişime uğramıştır. Bu sistem başlangıçta sadece altı devletten
oluşan bir topluluk için tasarlanmıştı.
AB’nin şu an 25 üye ülkesi bulunmaktadır ve önümüzdeki yıllarda da bu sayı
artmaya devam edecektir. Bu yüzden
karar alma mekanizmasının basitleştirilmesi gerekmektedir. Duraksamaları
engellemek için çoğu kararın tüm üye
ülkelerin onayı yerine ‘nitelikli çoğunluk’
ile alınması gerekli olmaktadır.
Anayasa aynı zamanda, AB Dışişleri
Bakanı pozisyonunu yaratarak ve bu
kişiyi Birliğin dış ilişkilerinin bütün yönlerinden sorumlu yaparak Avrupa Birliği’ni
dünyada daha etkin bir güç haline getirmeyi hedeflemektedir.
Yeni Anayasa, ulusal çıkarlar ve genel
Avrupa çıkarları arasında ve büyük ile
küçük ülkelerin çıkarları arasında varolan dengeleri muhafaza etmektedir.
AB’nin geleceği hakkında üzerinde çalışılması gereken daha geniş konular da
vardır. Örneğin:
• Genişlemiş Birliğin hedefleri nelerdir? (Yani üye devletler gelecekte
hep beraber neler başarmak istiyorlar?)
Anayasa, 25 ülkenin her birinin parlamentosu tarafından onaylanmadan
yürürlüğe giremez. Bazı ülkelerde referandum ile kabul edilmesi gerekmektedir.
• Bu hedefleri başarmak için ne gibi
ortak politikalar gereklidir?
Anayasa hakkında daha fazla bilgi için:
europa.eu.int/constitution
• Hangi kararlar AB seviyesinde alınmalıdır ve hangi kararlar ulusal ve
bölgesel mercilere bırakılmalıdır?
AB vatandaşlarına hizmet etmek için
vardır. Vatandaşların bunu anlamaları
ve karar alma sisteminde yer almaları
çok önemlidir. Avrupa Birliği, 21. yüzyılın zorluklarını aşabilmek için verimli,
açık ve sorumlu kurumlara da ihtiyaç
duymaktadır.
• AB karar alma sürecinde ulusal parlamentolar nasıl bir rol oynamalıdırlar?
Kısaca neyi yapmak için, kim sorumlu
olmalı ve yarım milyar vatandaşlı 25
veya daha fazla üyeli bir Birlik’te demokratik kararlar nasıl alınmalıdır?
Demokratik
bir
Avrupa’da
AB’nin
geleceği
özellikle
genç
insanların
elindedir.
Avrupa Komisyonu tarafından 2004’te
onaylanmış Anayasa önerisi bu sorunları ele almaktadır. Önceki antlaşmalardan çok daha açık bir şekilde Avrupa
Birliği’nin ne olduğunu ve nereye gittiğini açıklamaktadır. Ayrıca daha basit bir
şekilde karar alabilmek için yeni kuralları
da ortaya koymaktadır.
© EC
Anayasa, AB’yi daha açık ve demokratik
bir hale getirebilmek için tasarlanmıştır.
Örnek olarak, AB bakanlarının yasama görüşmelerini kamuya açık olarak
yapmalarını zorunlu kılmaktadır. Ayrıca,
Avrupa Komisyonu’nun yeni kanun tasa50
Avrupa Komisyonu
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
AB Kurumları için rehberiniz
Lüksemburg: Avrupa Topluluğu Resmi Yayım Ofisi
2006 – 50 sayfa . – 16.2 x 22.9 cm
ISBN 92-79-01711-X
Avrupa Birliği (AB) ne Amerika Birleşik Devletleri gibi federal bir devlet ne de
Birleşmiş Milletler gibi hükümetlerarası bir organizasyondur. Avrupa Birliği aslında
benzersizdir. Üyesi olan ülkeler bağımsız egemen milletler olarak kalmaya devam
etmekle beraber egemenliklerini bir araya getirerek bir arada daha çok güç ve etkinlik kazanırlar.
Bu; Avrupa Parlamentosu, Avrupa Komisyonu ve Konseyi gibi ortak kurumlar aracılığıyla ortak kararlar almak anlamına gelmektedir. Fakat bu kurumların her biri ne
yapar? Nasıl bir arada çalışırlar? Hangisi neden sorumludur?
Bu kitapçık, bu sorulara açık ve basit bir dilde cevap vermektedir. Ayrıca Avrupa
Birliği’nin çalışmalarında yer alan ajanslar ve diğer organlar hakkında da kısa bir özet
sunmaktadır. Amaç, Avrupa Birliği’nde karar alma hakkında size faydalı bir rehber
sunmaktır.
Avrupa Birliği hakkında diğer bilgiler
Avrupa Birliği hakkında daha fazla bilgiyi internette bütün AB resmi dillerinde bulmak mümkündür.
Bunlara Europa sunucusu üzerinden ulaşabilirsiniz: europa.eu
Tüm Avrupa’da yüzlerce yerel AB bilgi merkezi bulunmaktadır. Size en yakın merkezin adresini
ec.europa.eu/comm/relays/index_en.htm internet sitesinden bulabilirsiniz.
EUROPE DİRECT, Avrupa Birliği'yle ilgili sorularınıza yanıt veren bir hizmettir. Bu hizmete
00 800 6 7 8 9 10 11 no'lu ücretsiz telefondan veya AB dışından +32-2-299 96 96 no'lu ödemeli
telefondan ya da europa.eu.int/europedirect üzerinden elektronik posta aracılığıyla ulaşabilirsiniz.
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu
Uğur Mumcu Cad. No: 88 GOP, 06700 - Ankara • Tel: 00 90 312 459 87 00
Faks: 00 90 312 446 67 37 • [email protected] • www.deltur.cec.eu.int
AB Bilgi Merkezi
Mete Cad. Park Apt. No: 30/32 - Taksim, İstanbul
Tel: 00 90 212 244 89 29 • Faks: 00 90 212 244 89 20 • [email protected]
Avrupa Birliği Yerel Bilgi Ağı
Adana Ticaret Odası
Abidinpaşa Cad.
No: 52 01010 Seyhan, Adana
Tel: 00 90 322 351 39 11
Faks: 00 90 322 352 32 35
E-posta: [email protected]
İnternet: www.adana-to.org.tr
Edirne Bilgi Bürosu
Hükümet Caddesi Paşakapısı
Güney Köşkü, 22020 Edirne
Tel: 00 90 432 216 12 77
Faks: 00 90 432 216 44 88
E-posta:[email protected]
İnternet: www.edirne.gov.tr
Mersin Ticaret Odası
Atatürk Caddesi MTSO Hizmet Binası
Kat 3, Mersin
Tel: 00 90 324 238 95 00
Faks: 00 90 324 238 98 02
E-posta: [email protected]
İnternet: www.mtso.org.tr
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası
Kazım Özalp Cad. 2. Sok. No: 4
07040, Antalya
Tel: 00 90 242 248 99 00 (605)
Faks: 00 90 242 244 27 89
E-posta: [email protected]
İnternet: www.atso.org.tr
Gaziantep Ticaret Odası
İncilipınar Mah. 16 No.lu Sok.
27002 Şehitkamil, Gaziantep
Tel: 00 90 342 230 61 72
Faks: 00 90 342 231 04 31
E-posta: [email protected]
İnternet: www.gto.org.tr
Samsun Ticaret ve Sanayi Odası
Buğday Pazarı
Abbasağa Geçidi No:8 Samsun
Tel: 00 90 362 432 36 26 / 24
Faks: 00 90 362 432 90 55
E-posta: [email protected]
İnternet: www.samsuntso.org.tr
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası
Organize Sanayi Bölgesi
Mavi Cadde, 2. sok. No. 2 Bursa
Tel: 00 90 224 241 57 65
Faks: 00 90 224 241 57 66
E-posta: [email protected]
İnternet: www.btso.org.tr
İzmir, ESIAD
(Ege Sanayi ve İşadamları Derneği)
Heris Tower, Şehit Fethi Bey cad.
No.55, K:8, 35210 Pasaport, İzmir
Tel: 00 90 232 483 88 33
Faks: 00 90 232 483 35 25
E-posta: [email protected]
İnternet: www.esiad.org.tr
Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası
Pazarkapı Mah. Sahil Cad. No:103
Trabzon
Tel: 00 90 462 326 80 70
Faks: 00 90 462 321 88 77
E-posta: [email protected]
İnternet: www.ttso.org.tr
Denizli Sanayi Odası
Atatürk Bulvarı No: 94/3 Denizli
Tel: 00 90 258 242 10 04
Faks: 00 90 258 263 81 25
E-posta: [email protected]
İnternet: www.denizliso.tobb.org.tr
Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası
Aliemiri Cad. Kat. 3, Diyarbakır
Tel: 00 90 412 228 17 18
Faks: 00 90 412 224 45 12
E-posta: [email protected]
İnternet: www.diyarbakirtso.org.tr
Kayseri Ticaret Odası
Tennuri Sok. No:6 Kayseri
Tel: 00 90 352 222 45 28
Faks: 00 90 352 232 84 12
E-posta: [email protected]
İnternet: www.kayserito.org.tr
Van Ticaret ve Sanayi Odası
Cumhuriyet Caddesi Demirciler Sk.
Vatso Binası, 65100 Van
Tel: 00 90 432 216 12 77
Faks: 00 90 432 216 44 88
E-posta: [email protected]
İnternet: www.vatso.org.tr
Avrupa Birliği'nin bütün ülkelerinde Avrupa Komisyonu ve Parlamentosu ofisleri ve temsilcilikleri bulunmaktadır. Avrupa Komisyonu’nun dünyanın başka yerlerinde de delegasyonları
bulunmaktadır.
TR
Avrupa Birliği (AB) ne Amerika
Birleşik Devletleri gibi federal bir
devlet ne de Birleşmiş Milletler gibi
hükümetlerarası bir organizasyondur. Avrupa Birliği aslında benzersizdir. Üyesi olan ülkeler bağımsız
egemen milletler olarak kalmaya
devam etmekle beraber egemenliklerini bir araya getirerek bir arada
daha çok güç ve etkinlik kazanırlar.
Bu; Avrupa Parlamentosu, Avrupa
Komisyonu ve Konseyi gibi ortak
kurumlar aracılığıyla ortak kararlar
almak anlamına gelmektedir. Fakat
bu kurumların her biri ne yapar? Nasıl bir arada çalışırlar? Hangisi
neden sorumludur?
Bu kitapçık, bu sorulara açık ve basit bir dilde cevap vermektedir.
Ayrıca Avrupa Birliği’nin çalışmalarında yer alan ajanslar ve diğer
organlar hakkında da kısa bir özet sunmaktadır. Amaç, Avrupa
Birliği’nde karar alma hakkında size faydalı bir rehber sunmaktır.
Avrupa Birliği nasıl çalışır?
AB kurumları için rehberiniz
Avrupa Birliği
Bu kitapçığa ve AB hakkındaki diğer kısa ve net açıklamalara
ec.europa.eu/publications internet adresinden erişebilirsiniz.
Avrupa Komisyonu
Basım-Yayın ve İletişim Genel Müdürlüğü
B–1049 Brüksel
Metin, Haziran 2005’te tamamlanmıştır.
Kapak Resmi: Avrupa Parlamentosu
Katalog bilgileri bu yayının sonunda bulunabilir.
Lüksemburg: Avrupa Topluluğu Resmi Yayınlar Ofisi, 2006
ISBN 92-79-01711-X
©Avrupa Toplulukları, 2006
Kopyalanabilir.
Türkiye'de basılmıştır.
BEYAZ, KLORİNSİZ BEYAZ KAĞIDA BASILMIŞTIR.
Avrupa Birliği
Avrupa Birliğine Üye Ülkeler
Avrupa Birliğine Aday Ülkeler

Benzer belgeler

Avrupa Birliği ve Türkiye - Europe

Avrupa Birliği ve Türkiye - Europe ve bu yüzden bu toplantılar yaygın şekilde ‘zirve’ olarak adlandırılır. Avrupa Birliği Konseyi Daha önce Bakanlar Konseyi olarak bilinen bu kurum, tüm AB ülkelerinin bakanlarından oluşur. Konsey de...

Detaylı

16-30 NİSAN 2006 İKV Bülteni`ne ulaşmak için tıklayınız.

16-30 NİSAN 2006 İKV Bülteni`ne ulaşmak için tıklayınız. numaralar vererek AB ve AT antlaşmalarını yeniledi.

Detaylı

Program Posteri

Program Posteri Daha geniş bilgi için: www.europa.eu.int/epso

Detaylı