Petin Geri Dönüşümü Hakkında Genel Bilgiler Plastik Hakkında

Petin Geri Dönüşümü Hakkında Genel Bilgiler
Sıcak bir günde içilen soğuk bir meşrubat gibisi yoktur. PETE #1 içeceğimizin kabı olan kullanılan
ucuz bir malzemedir ve satın alınırken ona extra bir para ödemeyiz. Burada şimdi Plastik#1
geri donuşumu yaparak nasıl çevreye olan bütün yükümlülüklerimizi azaltacağımızı
göreceğiz.
Plastik Hakkında Çevre İle İlgili Olan Gerçekler
Öncelikle 1. Aşama geri dönüşümün ne kadar önemli olduğunu anlamak, tüketimini azaltmak ve
evimize giren atıkları dönüştürmek. İşte birkaç Plastik#1 hakkında gerçekler.
Diğer Adları: PET, PETE,Plastik#1,poliester ve polietilen teraftalat olarak bilinir.
Tüketim oranı: PET ABD de plastik şişe tüketiminde %96 gibi yer kaplamaktadır. ABD de yıllık
ortalama 34 milyar adet tek kullanımlık plastik şişe tüketimi gerçekleşmektedir ve bunların %80 nın
geri dönüşümü sağlamamaktadır. Buda takriben saniyede 877 adet şişeye tekabül etmektedir.
Kanada ise kendi plastik şişelerinin % 12 geri dönüşümünü sağlamaktadır.
Kirlik:
plastik şişe üretmek hava kirliğine (karbon dikside, karbon monoxide, nitrojen okside,
partiküller ve sülfür okside) su kirliliği (asitler, amonyum, çözünen ve çözünmeyen katılar ve metaller)
ve de karı atıkları ( kömür ve diğer yakıtlar) gibi sonuçlara sebep olur.
Enerji Tüketimi: Petrokimyasal ürünleri plastiklere dönüştürmek oldukça enerji gerektir ve
sera salınımını oldukça artırır. Tabi geri donuşum içinde enerji gerekir fakat sıfırdan urun ürün
yapmak birçok enerji gerektirmez. Sadece 1 tane plastik şişenin geri dönüşümü 60 wattlık bir
ampulün 6sa çalışması için gerekli enerjiyi sağlar.
Su Kullanımı:
17.6 kg su ile 1Kg PET yapılır ama suyun maddi bir değeri yoktur.
Çözünme: Doğada PET 1000 senede çözünür.
Dönüştürülmüş Ürün Kullanımı: Bazı şirketler geri dönüştürülmüş ürünleri kullanmak
için gayret içerisindedirler, ama gerçekte kola şirketler %2.5 bir geri dönüştürülmüş ürün kullanırlar.
Çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. Geniş bir urun yelpazesi vardır çünkü yumuşak bir diş yüzeye
sahip olduğundan, yiyecek ambalajlama, meşrubat vb. aynı zamanda tekstil sektöründe fiberlestirip
kullanılabilir bilindik üzere adlıda polyesterdir. Birkaç örnek kullanım alanına;
Meşrubat, soda, gazoz, sporcu içecekleri
Halıda, ketçap şişeleri, streç filmler, tekstil, fırın poşetleri
Nasıl geri dönüştürülür?
Yol kenarlarına( kaldırımlar) geri dönüşüm kutuları yerleştirmek.
Lokal merkezler kurmak.
Depozit seklinde toplama üzerindeki İD sinden ayırt etmek.
PET yeni neler oluşturulabilir?
Birçok yeni şeye dönüştürülebilir.
Meşrubat şişesi
Polar kıyafetler
Straping
Geri Dönüşüm İçin İpuçları




Suyla yıkadıktan sonra kurulanmasını beklemek.
Toplumuzda şişe kapakları toplanması için teşvikler var mı? Bunların araştırılması kapakların
üstlerinde bırakılıp ya da bırakılmaması konusu.
Sonra depolama aşamasında iyice sıkıştırma yapılması böylece daha az yer kaplar.
Geri dönüşüm database oluşturularak daha iyi mevduat kontrolü sağlanarak yeşil plastiklere
destek olunabilir.
KAYNAKLAR
1 2008 United State National Post-Consumer Plastics Bottle Recycling Report. (2008). Retrieved July
6, 2010, from Association of Postconsumer Plastic Recyclers:
http://www.americanchemistry.com/s_plastics/sec_content.asp?CID=1593&DID=10383
2 Bottled Water. (n.d.). Retrieved July 6, 2010, from Container Recycling Institute:
http://www.container-recycling.org/issues/bottledwater.htm
3 (Lesson 8 Operation Water Pollution)
4 Life Cycle Inventory of 100% Postconsumer HDPE and PET Recycled Resin from Postconsumer
Containers and Packaging. (2010, April 7). Retrieved July 6, 2010, from The Plastics Division of the
American Chemistry Council: http://www.container-recycling.org/assets/pdfs/plastic/LCARecycledPlastics2010.pdf
5 Still not convinced to recycle more…?(n.d.). Retrieved July 6, 2010, from University of Maryland Residential Facilities: http://www.drf.umd.edu/Recycling/documents/3-Stillnotconvinced.pdf
6 Lesson 8 Operation Water Pollution. (n.d.). Retrieved July 6, 2010, from Safe Water:
http://www.safewater.org/PDFS/owp/lesson8_links/Bottled%20Water%20Jigsaw%20Information.pd
f
7 San Francisco bans traditional plastic grocery bags. (2007, March 28). Retrieved June 27, 2010,
from CBC News: http://www.cbc.ca/consumer/story/2007/03/28/sanfrancisco-plastic.html
8 Setting the Record Straight: Plastic (PET) Soda Bottle Recycling. (n.d.). Retrieved July 6, 2010, from
Container Recycling Institute: http://www.container-recycling.org/facts/plastic/PETstraight.htm
- See more at: http://www.ecolife.com/recycling/plastic/how-to-recycle-pet-plastic1.html#sthash.hkTh537d.dpuf
HDPE NASIL GERİ DÖNÜŞTÜRÜLÜR
Maryruth Belsey Pribe in bakış açısıyla Plasthc #2 nin geri dönüşümü
Siz muhtemelen ders boyunca hatta bugün bile –dayanıklı güçlü bir plastik yapmak için – (plastik torbalar
içecek kabları şampuan şişeleri ve esnek plastikler) yüksek yoğunluklu polietilen plastik kullanmışsınızdır.
Çok yaygın kullanılanılan bir plastik türü olduğu için çevresel açıdan büyük izler bırakır. Bunlara rağmen
sizin kullanımınızı en aza indirmeniz ve bu maddenin geri dönüşümünü sağayabilmeniz için bir çok şey
vardır.
Haydi başlayalım.
Plasthc#2 ile ilgili Çevresel Gerçekler
HDPE türü plastik ekolojik kalıntıları açısından diğer plastiklerle epeyce benzerlik teşkil eder yalnız #2
plastiğinin birkaç özel istatiği vardır ve bunlar dünyaya etkisi hakkında size fikir verebilir.
Diğer isimleri : birden fazla isim ile nitelendirilir ; yüksek yoğunluklu plastik , HDPE ve plastic #2
Kirlilik : tüm diğer plastikler gibi HDPE de hava kirliliği ( karbondioksid, karbonmonoksid, methan harici
hidrokarbon, nitrojen oksit ve sülfür oksit içerir) su kirliliği ( asitler gibi, amanyak , krom , demir ,
çözülmüş ve süspansion halindeki katı maddeler ) katı atıklar ( kömür ve diğer yanabilecek katı maddeler)
Çürüme : ortalama plastik poşetler 1000 yılda yok olmaktadır ve yalnız Amerikalılar her yıl 200 milyon
atık poşet çevreye bırakmaktadır dünyada ise bu sayı yılda 4 trilyondur.
Depolama alanı (çöp) : Amerika da çöpe atılan plastikler içerisinden her on HDPE plastik şişesinden birini
geri dönüştürmek ortalama 200 milyon pound kazanç sağlamaktadır ama ne yazık ki bu plastiğin doğal bir
özelliği olan hafifliğinden dolayı çok uzak noktalara ıssız ormanlara okyanuslara kadar sürüklenebilmekte
hayvanlar için zararlı doğa içinde çirkin bir görüntü oluşturmaktadır.
Geri dönüşüm oranı : ne yazık ki amerikadaki plastiklerin sadece %6.8 i geri dönüştürülmektedir ama
bunların içerisinde HDPE nin ooranı diğerlerine göre biraz daha fazladır. HDPE den yapılan süt kutularının
ve su şişelerinin %28 i plastik çantaların ise %12 si kolaylıkla geri dönüştürülmektedir.
Evinizin içerisinde nerede bulunur Plasthc #2
Bu plastik türü evinizde mutfaktan tutunda yatak odasına banyoya arka bahçenizde bulunan şeylere
kadar kolaylıkla bulabileceğiniz popüler plastik çeşitlerinden yanlızca biridir. Nasıl bu kadar yaygın çok
yönlü kullanışlı olduğunu kontrol edelim
İçecek kutuları ; süt su meyve suyu , tahıl kutuları , temizlik ürünlerinin kapları , kozmetik ürünlerinin
kapları, ev içerisindeki borular su nakil hatları ,oyuncaklar, kablolar, ağaçtan yapılmış ürünlerin içerisinde
alaşım olarak vb.
Kullanımınızı azaltarak : ilk etapta HDPE plastik tüketimini en aza indirmenin yolu bu plastiğin israfını
azaltmak olabilir  her dışarı çıktığınızda yanınızda çok kullanımlı alışveriş torbaları bulundurarak bunu
yapabilirsiniz ve bunu yaptığınız takdirde kağıt veya plastik arasında seçim yapmak zorunda kalmazsınız.
Kaldırım kenarı geri dönüşüm
PVC’NİN GERİ DÖNÜŞÜMÜ
PVC POLİMERİNE GENEL BAKIŞ
POLİVİNİL KLORÜR veya PVC plastikler her yerde mevcutturlar. Bu polimerler hem
sağlığımız açısından çok zararlı ve ayrıca dünyamızı çok kirleten bir polimer türü. Bunların
yaygın kullanımını ve göreli toksisite göz önüne alındığında genellikle plastik ürünlerin
dünyasında ‘’zehir plastik’’ olarak adlandırılmaktadır.
PVC’NİN ÇEVRESEL ETKİSİ
Belki de en TOKSİK plastik olan PVC, çevre ve sağlık üzerinden büyük bir etkisi vardır.
Bunlar;
•
Diğer adlar:’’zehir plastik dışında POLİVİNİL KLÖRÜR, PVC, VİNİL gibi isimler vardır. ‘’
•
Tüketim oranları: PVC plastik %0.8 Pazar payı ile ABD ve İngiltere şişe piyasasında pET
ve PP ardında 3. sıradadır. Amerika’da 7 milyar pounddan fazla atılmaktadır ve sadece
%0.1-%3 geri dönüştürülmektedir.Dünya çapında 300 milyar pound PVC
kullanılmaktadır.
•
İnsan sağlığı: DİYOKSİN PVC’nin en büyük sorunu teşkil etmektedir. DİYOKSİN kısmen
klor oluşmaktadır. PVC imalatında bir yan ürün olarak oluşturulmaktadır.
DİYOKSİNLER gıda da dahil her yerde mevcuttur. Gelişim ve üreme hastalıkları,
bağışıklık sistemi ve kansere yol açan oldukça zehirli kimyasal bir bileşiktir.
•
Kirlilik: PVC yapımında , VCM(VİNİL KLORUR MONOMERİ), EDC(ETİLEN Dİ KLORUR ) ve
diğer kirleticiler, su , yer altı suyu hava kirliliğine yol açar.
•
Atık: PVC’nin geri dönüşümü zor olduğundan genellikle yakılıyor. Ancak klor
içerdiğinden dolayı DİOKSİN oluşmakta ve bu da su yolları ve atmosfere yayılmakta
tıbbi atıklar, atık yakma tesisleri, bakır dökümü ve evsel atıkların %80 ini havaya
yayılmakta.PVC’nin depolanması sonucunda DİOKSİN kirliliğine yol açar ve bunun
sonucunda arazi ve yer altı suları kirlenmektedir.
PVC’NİN EVDEKİ KULLANIM ALANLARI
PVC genellikle esnek, dayanıklı plastik parçalarda bulunur. VİNİL birçok formları alır ve
birçok tüketim malında bulunur.
 Bebek mamalarında, mutfak eşyaları
 Tekstil çantalar
 Kabartı paketleri ve çift çeneli kepçe konteynerler
 Oluklu saclar
 Sahte deri ürünleri; ayakkabı, çanta, evrak çantası
 Tıbbi ekipmanlar; tüpler ve kan torbaları
 Boru
 Oyuncak
 VİNİL döşeme, VİNİL kaplama
 Pencere çerçeveleri
 Tel izolasyonu
PVC PLASTİK GERİ DÖNÜŞÜMÜ MÜMKÜN MÜ?
PVC’nin geri dönüşümü oldukça zordur. PVC fiilen çok azı toplanıp geri dönüşüm
tesislerinde işlenir. PVC ürünleri çeşitli katkı ve formülasyonlardan yapılmış olduğundan
kolayca ayrılamaz. Ayrıldığında ise yeniden orijinal haline getirmek neredeyse
imkansızlaşıyor. Ancak geri kazanılır ama bu da düşük kaliteli ürünler oluşturabilir;
 Dosya, kablolar, halı arkası, oluklu saclar
 Çit, plastik film
 Döşeme; paspaslar, fayans, esnek döşeme
 Park bankları, boru
 Hız tümsekler ve trafik koniler vb.
 PVC’nin geri dönüşüm zorluğunu anlamak için bir örnek vermek gerekirse; bir tek
KLORLU PVC şişesi 100.000 KLORSUZ PVC şişesine karıştırıldığında kullanılamaz hale
geliyor ve geri dönüştürülemiyor. Bu ara VİNİLOOP adı verilen yeni bir sistem
geliştirilmiş ve bu sistemle PVC ’yi işlememiz ve diğer malzemelerle ayırmak için
geliştirilmiştir. Ama bu sistem henüz sadece toplama tesislerinde mevcuttur.
PVC GERİ DÖNÜŞÜM İPUÇLARI
PVC(PETE VEYA HDPE) gibi geri dönüşümlü plastikten iyi bir toplu kirletici riski çok yüksek
olduğu için, PVC’nin geri dönüşümü diğer plastiklere eklemek için uygun olup olmadığını
onaylamak için PVC’yi geri dönüşüm ofislerinde ve atık merkezlerinde kontrol etmemiz
gerekiyor.Dönüştürülebilir değilse , o zaman PVC NİN miktarını azaltmak için ve depolamaya
göndermek için şu adımları izleyin:
PVC geri dönüşümü tüketimini sınırlamak, esnek plastiklerden kaçının ve VİNİL olmayan ev
ürünleri tercih etmek gerekir. Herhangi bir PVC ürünü varsa yeniden kullanın mümkün
olduğunca uzun süre kullanın, kullandıktan sonra başkasına satın veya bağışlayın.
AYPE'yi nasıl geri dönüştürebiliriz?
4 numaralı geri dönüştürülebilir plastik üzerine bir bakış. Maryruth Belsey Priebe
tarafından.
Alçak yoğunluklu polietilen plastik veya AYPE,transparan türde bir plastiktir.AYPE
şrink filmlerde,poşetlerde,sıkıştırılabilir ketçap şişelerinde bulunabilir.
AYPE yağa ve kimyasala dayanıklı,esnek ve şeffaf olduğu için uygulamamaların
bütün türleri için idealdir.Ve çoğu plastiğin çevreye getirdiği problemler gibi bu
özelliklerin de getirdiği eko sıkıntılar oluyor.
4 NUMARALI PLASTİK HAKKINDA ÇEVRESEL GERÇEKLER
Gıda kapları ve ev gereçleri gibi şeyler için en popüler plastik değilken,donmuş gıdalar ve
benzerleri için kullanılan plastik poşetlerin oluşumunda AYPE'nin bulunduğunu
bileceksiniz.Ve bu ambalaj atıklarının hepsi eko-fiyat ile gelir.
Takma adlar: Düşük yoğunluklu polietilen, LDPE, lineer düşük yoğunluklu polietilen, LDPE
• Tüketim oranları: AYPE plastik ingilizler tarafından en çok kullanılan plastik türüdür.İngiliz
üreticilerinin %19.3 ü AYPE kullanıyor.Plastik torbaların bu türünün YYPE plastik torbalara
göre daha hızlı parçalanmasına rağmen,YYPE torbalar daha pahalı olduğu için çoğu
perakende şirketleri tarafından tercih edilmiyor.
• Kirlilik:Plastik torbalar gibi şeyler okyanusları ve diğer yabani habitatları kirletiyor ve yaban
hayatı için tehdit oluşturuyor.Yüzlerce deri sırtlı deniz kaplumbağasının plastik çöpleri
yuttuğu için öldüğü tahmin ediliyor.
AYPE'Yİ EVİNİZİN NERESİNDE BULACAKSINIZ?
Plastik torbalar,4 numaralı plastiğin kullanıldığı en iyi bilinen kullanımlardan biri olmasına
rağmen,bu malzeme ile yapılan tüketici türlerinin diğer birçok türü vardır.
Yapıştırıcılar
Şeffaf plastik torbalar - kuru temizleme, fırıncılık ürünleri üretmek, ev çöp, çöp gömlekleri,
dondurulmuş gıda torbaları
Kağıt süt kutuları ve kağıt kahve fincan Kaplamalar
Esnek gıda kapları - sıkılabilir bal, reçel
Gıda konteyner kapaklar
Dondurma kapaklar
Mastikler
Şrink film
Oyuncaklar
Tel kaplamalar
NELER DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ AYPE PLASTİK HALİNE GETİRİLEBİLİR?
AYPE plastikler geri dönüştürülerek hayatınızdaki çeşitli kullanımlar için birçok yeni ürün
elde eldilebilir.
• Kompost kutuları ve çöp kutuları
• Film plastik
• Mobilya
• Çöp kovanı gömlekleri
• Panelleme
• Plastik kereste
• Kargo zarflar
AYPE geri dönüşümü için ipuçları
4 numaralı plastiğin son bulan geri dönüşüm zincirinin yerine katı atık akımının geri
dönüşümünün sağlanması bu tip geri dönüşüm ipuçları ile çok kolay.
Kaldırım kenarı geri dönüşümü:YYPE plastik gibi birçok AYPEplastik yerel
curbside geri dönüşüm programı aracılığıyla kabul edilir.Sadece gerçek olduğundan
emin olmak için geri dönüşüm programı ofisi ile bunu kontrol edin.Ancak bazıları
süt kartonları ve gıda kabı kapakları gibi şeyleri kabul edecek,fakat onu konuştukları
zaman netleştirmek için emin olun AYPE plastik torbaları kabul etmeyecektir.
Bakkala bırakma programı:ABD ve Kanada'da Safeway ve LuckyGıda Merkezleri de
dahil olmak üzere bazı süpermarketler, geri dönüşüm için AYPE plastik torbaları kabul
ediyorlar.Eğer onlar bölgenizde bir programa sahipse,görmek için yerel bakkal ile
kontroledin.
Yeniden Kullanım:Birçok durumda eski plastik gıda kaplarını daha fazla yiyecek
saklamak,çocuk taslakları ve mağaza ofismalzemeleri için yeniden
kullanabilirsiniz.Yukarıdaki yöntemlerden birini kullanarak bu plastik geri
dönüşümü yapamıyorsanız evinizin etrafında kullanmanın yollarını arayınız,depoya
göndermeyiniz.
Kaynaklar
1 Atık İzle bilgi notunda - Plastik. (n.d.). Wste Watch, 7 Temmuz 2010 alındı:
http://www.wasteonline.org.uk/resources/Information Sheets/Plastics.pdf
Plastik Tüketen 2 Leatherback Turtles. (2009, 9 Nisan). Discover News, 7 Temmuz
2010 alındı: http://dsc.discovery.com/news/2009/04/09/leatherbac k-turtles.html
Http://www.ecolife.com/recycling/plastic/how-to- recycle-ldpe-plastic4.html#sthash.Ih9D2FID.dpuf:
PP(POLİPROPİLEN)
Yüksek bir erime noktasına sahip PP Plastik ayrıca nem iletimini önlenmesinde büyük bir etkiye
sahiptir.
•Asitler ve solventlerlere karşı neredeyse inert durumdadır. Bu nedenle, PP gıda kapları, tıbbi
araçlar ve otomotiv parçaları için kullanılabilir.
•PP'in geri dönüşümü PETE veya HDPE 'e göre daha daha az yaygın olması onun geri
dönüşümün önemsiz olduğu anlamına gelmez.
PLASTİK HAKKINDA ÇEVRESEL GERÇEKLER :
Herhangi bir plastikte olduğu gibi, PP plastik ile yapılan ürünlerin atılmasının ilgili çevresel
tehlikeleri vardır.
TÜKETİM ORANLARI:
•PP Plastik ABD'de plastik şişe endüstrisinin %2.1'ini oluşturmaktadır. Bu oranla plastik şişede
kullanılan polimerlerden ikini sırada yer almasını sağlamaktadır. (ilk sırada PET) •İngiltere'deki
plastik imalat piyasasında PP ikinci en sık kullanılan polimerdir.
KİRLİLİK:
•Bu plastikler ısıtıldığı zaman bilinmeyen zehirli kimyasallar açığa çıkarabilirler (BHT ve BHA gibi)
•Yani çevreye ve insan sağlığına zararlı olabilirler.
PP PLASTİK NEDİR? EV ORTAMINDA NERELERDE KULLANILIR?
Günlük yaşamda HDPE ve LDPE kadar sık kullanılmamakla birlikte, gündelik hayatta sürekli
olarak kullandığımız çoğu üründe PP bulunmaktadır.
•Otomotiv parçaları
•Şişe Kapakları
•Halı
•Gıda kapları (yoğurt, şarküteri besinler, margarin, ketçap, şurup vb. )
•İlaç şişeleri ve kapları
•Mikrodalga yemek tepsileri
PP ÜRÜNLERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜ:
Geri dönüştürülmüş PP plastikten yapılmış ürünlere örnekler:
•Otomobil parçaları - Bataryalar, akü kabloları,sinyal lambaları
•Süpürgeler ve fırçalar
•Film kaplama
•Bahçe tırmıklar
•Buz kazıyıcılar
•Plastik tepsiler
•Nakliye konteynırları ve paletler
•Depolama kutuları
POLİSTİRENİ NASIL GERİ DÖNÜŞTÜRÜRÜZ
Geri dönüştürülen 6 numaralı plastik üzerine bir bakış
Polistiren geri dönüşümü zor olan bir plastik olduğu için, eğer atık kutunuzu temizlemek ve
çevredeki plastikleri tutmak istiyorsanız endişelenmelisiniz. Polistiren plastik ,köpük bardak
ve tabaklarda, ambalaj malzemelerinde, cd kaplarında ve oyuncaklarda olmak üzere hemen
hemen her yerde kullanılmasına rağmen geri dönüşüm seçenekleri azdır. Ancak polistireni
kendi çöp yığınınız dışında ve geri dönüşüm akışı içinde sınıflandırmak istiyorsanız en iyi
ipuçlarını ekolojik yaşamdan alabilirsiniz.
6 Numaralı Plastik ile ilgili çevresel unsurlar
Polistiren hafif ,yapması ve taşınması daha az enerji gerektiren bir plastik, ama günlük yaşamda
kullanırken iki kez düşünmenizi gerektirecek bazı çevresel sıkıntıları vardır:

Diğer adları: Sırası ile polistiren, PS, köpük ,genleşmiş polistiren(EPS),ya da ticari
adıyla strafor olarak bilinir.
 Tüketim oranları: Polistiren tüketimde düşüş yaşayan plastik türlerinden
biridir.Polistiren tüketimi 1974'ten 1999'a kadar %9 oranında azalmıştır. Geri
dönüşüm oranları ise artarak %30 a yaklaşmıştır.
 Kirlilik: Polistiren plastikler inanılmaz derecede hafiftirler bu yüzden vahşi alanlarda
ve okyanuslarda bulunup ,doğal ekosistemleri ve vahşi yaşamı tehdit etme eğilimleri
vardır.
 İnsan sağlığı: Stiren, polistiren gıda kaplarında yiyecek veya içeceklere göç
edebilmesinden dolayı ürünleri tüketen insanlar için sağlık problemine yol açabilir.
 Ayrışma: Diğer atıklara birçok şey olduğu gibi, polistiren genellikle zamanla ayrışmaz.
Bunun yerine, sızıntı oluşturur ve sonuç olarak yeraltı suyunu kirleterek bir karışıklık
meydana getirir.
Evinizde bulabileceğiniz 6 numaralı plastikler
Fıstık paketlerinde kullanılan belki de son derece iddialı bir plastik olmasına rağmen hiçbir
şekilde tek tip değillerdir. Bu polistiren plastikleri evinizde bulabilirsiniz:






Cd ve Dvd kutuları, video kasetler
Elektronik eşyalar
Yemek servisi elemanları-bardaklar, tabaklar, kaseler, et tepsileri, yumurta kartonları
Tıbbi ürünler
İlaç şişeleri
Ambalaj malzemeleri- mobilya, elektronik, nakliye konteynırları ,oyuncak ve
elektronikler için koruyucu kılıflar
 Plastik çatal bıçak
 Oyuncaklar
Geri dönüştürülmüş polistiren ne olur
Polistiren plastiğin geri dönüşümü diğer türlere göre daha az yaygındır, ama geri
dönüştürüldüğü zaman, bu yeni ürünlerin bir sıralaması yapılabilir:
 Elektronikler için kılıflar - kameralar, video kasetler
 Yemek servisi elemanları- köpük yumurta kartonları







Plaka çerçeveleri
Lamba anahtarı
Plastik kalıplar
Cetveller
Termometreler
Isı yalıtımı
Havalandırma
Polistiren geri dönüşümü için ipuçları
Günümüzde bazı şehirlerde, yemek servisleri için kullanılan polistiren köpük tava ,
polistiren plastik kullanımının azalmasında etkili olmuştur. Fakat, bu durum diğer ambalaj
atıklarının artmasına neden olmuştur. Ne olursa olsun, köpük plastik hayatınıza girdiğinde
nasıl geri dönüştürüleceğini bilmek isteyeceksiniz:
 Curbside geri dönüşüm: Nadirde olsa, bazı curbside geri dönüşüm toplama
programları geri dönüşüm için polistireni kabul edecektir.
 Bırakma programları: Bazı toplumlarda köpük atıklarının geri dönüşümü için
polistiren plastik bırakma programları vardır.
 Posta programları: Bazı şirketler polistiren atıklarınız için size posta yoluyla bir teklif
sunuyor. Çok hafif olduğu için maliyeti çok olmamalıdır. CD ve DVD kutularının yanı
sıra köpük ürünlerin de geri dönüşüm listeleri için şirketlerin geri dönüşüm veri
tabanını kontrol edebilirsiniz.
NASIL GERİ DÖNÜŞÜM YAPILIR # 7
Geri dönüşüm kodu # 7. Diğerleri olan plastik grubunu
kısaca gözden geçirelim;
Diyelim ki elinizde bir polimere sahipsiniz ve bu polimerin geri dönüşüm numarası 1-6
arasında değilse bilinmeyen bir plastiktir, geri dönüşüm kodu #7’ye sahip olabilirsiniz.
Diğerleri grubuna giren plastikler geniş kategoriye sahiptir. Bu grubun tanımlanması
çok zor ve hatta geri dönüşümü de zordur. Dikkat etmemiz gereken bir kural: geri
dönüşüm kodu olmayan herhangi bir plastiği diğerleri grubuna almamak gerekir.
Alındığı takdirde diğer plastiklerin geri dönüşümü daha da zorlaşacaktır.
#7 Numaralı Plastik Hakkında Çevresel Unsurlar
Bu kategoriyi tanımlamak çok zor olduğundan, onların çevre üzerindeki etkilerini
tespit etmek zor olabilir. Buna rağmen, burada dikkate almamız gereken bir kaç nokta
var:




Adları: “Diğer” plastikler, Stiren akrilonitril (AS/SAN), Akrilonitril butadien stiren
(ABS), Polikarbonat (PC), Polilaktik asit (PLA).
Tüketim oranları: Dünyada üretilen tüm petrolün, en az %8’ini plastik ürünler
üretmek için kullanılır, diğer %4’ü hammadde olarak ve bir başka %4’ü ise
plastik üretim sırasında yakıt ve enerji için kullanılır.
Kirlilik: Geri dönüşüm numarası #7 olan plastiklerin bir çoğu plastik kaplar
(özellikle sert polikarbonat plastkiler), Bisfenol-A ile yapılan su şişeleri gibi,
tüketici ürünlerin bir çoğunda bulunan bu kimyasal birçok sağlık problemleri ve
çevresel bozunmayla bağlantılıdır.
Ayrışma: Plastiklerin parçalanması, ayrışması yüzlerce yıl sürebilir ve buna
rağmen onlar ağırlık olarak ortalama İngiltere hanehalkı’nın çöplüğünün
%7’sini oluşturmaktadır veya yıllık yaklaşık olarak 3 milyon tondur. 1 milyon
400 bin tonu ambalaj şeklinde karışık plastiklerdir.
Evinizde geri dönüşüm numarası #7 olan plastikleri nerede
bulabilirsiniz;
Geri dönüşüm numarası #7 olan plastik türlerini tanımlamak biraz zor olabilir,
özellikle geri dönüşüm numarası ile gelmiyorsa. Sonuç olarak bilinmeyen bir
plastikten şüphe ettiğimiz zaman, geri dönüşüm numarası 1-6. gruba kadar
herhangi bir reçine kategorisine uymuyorsa, büyük ihtimalle plastiğin geri
dönüşüm numarası #7‘dir. Burada evinizde bulabileceğiniz plastik #7’den bazı
örnekler verilmiştir:




Patates, şeker ya da mısır türevlerinden yapılan Bio-bazlı plastikler.
Narenciye suyu şişeleri
Ketçap şişeleri
Büyük tekrar kullanılabilir su şişeleri ve kapları
1



Melamin
Fırın pişirme torbaları
Plastik tabak ve bardak
Geri Dönüşüm plastik #7 için ipuçları
#7 numaralı plastiğin nasıl tanımlanacağı ne tür malzemeden yapıldığına bağlıdır.
Eğer malzemenin bileşenleri hakkında bilgiye sahipseniz 1-6 arasında
numaralandırılan plastiklerin geri dönüşümdeki yöntemleri uygulayabilirsiniz. Bunun
dışında burada birkaç nokta var:


Biyo-bazlı plastikler: Plastik olarak bilinen Polilaktik asit (PLA) biyo-bazlı plastiktir, biyo-bazlı
plastikler endüstriyel organik gübre (kompostlama) tesislerine gönderilmesi gerekmektedir.
(onlar genellikle sizin bahçenizde organik gübre edilemez kompost kutusunda veya
vermicompost (solucan kompost kutusunda)). Geri dönüşüm kutusuna biyo-bazlı plastikler ile
diğer plastik türlerini karıştırmamalıdır, çünkü HDPE veya LDPE gibi polimerler için hata
olabilir ve geri dönüşümün toplu kirletmesine gidebilirsiniz.
Curbside geri dönüşüm: Bazı durumlarda, sizin #7 numaralı plastikler için özel geri
dönüşüm kutularıyla toplamak mümkün. Bunun içinde yerel yönetim ve yasal uyarıları
dikkate almak gerekir.
2
Plastik Torbalar Nasıl Geri Dönüşür?
Giriş
Çoğumuz yeniden kullanılabilir poşetler kullansak bile, bu kullanım poşet yığınlarına
sahip olarak sonuçlanıyor. ABD’de plastik poşet kullanımı 30 milyarı geçiyor ve
İngiltere’de ortalama plastik poşet kullanımı hane başına yıllık 300 ‘ü geçiyor. Bu
bizim çevremizde büyük bir etki gösteriyor. Sadece çevreye zararlı plastik torba
üretimi değil aynı zamanda plastik torbaların bertarafı daha felaket ve okyanuslarımız
üzerinde yüzen devasa plastik adalar gibi konuları yaratıyor. Plastik torbaların çevre
üzerinde ki etkisini azaltmak için plastik torbaların nasıl geri dönüştüğünü öğrenmeye
başlayabilirsiniz.
Plastik Torbalar Neden Geri Dönüştürülür?
Plastik torbalar ya 4. plastik olarak bilinen alçak yoğunluklu polietilenden(LDPE/LLDPE) yada
2. plastik olarak bilinen yüksek yoğunluklu polietilen filmden(HDPE) yapılır.
 Yeni Ürün Haline Geri Dönüşüm : Kullandığınız plastik poşeti geri dönüştürdüğünüz
zaman, bu torbaları yapmak için kullanılan fosil yakıtların miktarını azaltan yeni ürünler
haline gelir.
 Yenilenemeyen Kaynaklar : Plastik torbalar yenilenemeyen kaynak olan petrolden
yapılır. Petrol alışkanlığını bırakmamız gerekir ve geri dönüştürülmüş plastik torbalar
bunun için bir yoldur. Amerikalılar her yıl plastik torba oluşturmak için 12 milyar varil
eşdeğerinde petrol kullanır.
 Depolama Alanı : Çöpe atılan plastik torbalar yer kaplayarak iz bırakır ve
parçalanmak(süreçte kimyasallar sızar) için yüzlerce yıl gerektirir. Depolamalar korumak
için pahalıdır ve uygun yerlerde hızla azalmaktadır.
 Yaban Hayatı Tehlikesi : Plastik torbalar çok kolay sürüklenir ve sahiller boyunca, doğal
su sistemlerinde ve okyanuslarda yani vahşi alanlarda son bulur. Buralarda plastik
torbalar hayvanlara önemli sağlık tehditleri oluşturmaktadır. 2008’de Uluslararası Kıyı
Temizlik 100 ülkede 1.4 milyon plastik torba buldu.
Yani geri dönüştürülmüş plastik torbalar için bir çok neden var. Şimdi… Bunu nasıl
yaparsınız?
Geri Dönüşümlü Plastik Torbalar için Püf Noktalar
İyi bir geri dönüşüm stratejisi başlamadan engellemek (precycling) ile başlar. Ayrıca poşetleri
sizinle bakkala taşıyarak veya kullanılması için onları bir mağazaya bağışlayarak torbaları
yeniden kullanmayı göz önünde bulundurmak isteyebilirsiniz.
Eğer plastik torbanızı atmak isterseniz, onların çöp kutusuna yada vahşi doğaya
koyulmadığına emin olmak için aşağıda ki adımları izleyiniz. Hangi tür plastik torbaların geri
dönüştürülebileceğini belirlemek ile başlayın. Çoğu plastik torbanın bir yerlerinde plastik
reçine numarası baskılı olsa da bazılarında yoktur. Burada 2. veya 4. plastik grubuna
girenlerin hazır listesi var.
 Ekmek Torbaları
 Tahıl Kutusu Ambalajları
 Tüketici Ürünü Ambalajları
 Kuru Temizleme Torbaları
 Mobilya Örtüleri
 Gazete Torbaları
 Gıda Saklama Torbaları (tabiki kuru ve temiz olanlar)
 Plastik Parekende Torbaları
 Ürün Torbaları
 Tuvalet kağıdı, Kağıt Havlu ve Peçete Ambalajları
Bununla birlikte genellikle geri dönüşüm için kabul edilmeyen plastik torba türleri de var.
 Streç veya gıda ambalajları
 Dondurulmuş gıda torbaları
 Önceden yıkanmış salata torbaları
 Kirli plastik torbalar
 Mısır plastikleri yada bio bazlı plastik torbalar
Eğer mümkünse, bunlar tekrardan kullanıldıktan sonra çöpe gönderilmelidir.
Geri Dönüştürülmüş Poşetler Nerede ve Nasıl Kullanılır?
Plastik torba geri dönüşüm çalışmalarını organize etmek için bu ipuçlarını kullanın.
 Toplama: Evde bir yerde plastik torba toplamayı kolaylaştır. Koleksiyonunuzu
organize etmek için bir bez çanta, kutu yada başka bir plastik torba kullanın. Geri
dönüşüm için onları almaya hazır oluncaya kadar, onları temiz ve düzenli tutun.
 Temizleme: Eğer plastik torbalar yiyecek saklamak için kullanılırsa, onların
temizliğinden ve kuru olduğundan emin olun. Ayrıca karton, ip veya ahşap sapları
ve diğer eklentileri çıkarın.
 Plastik Torbaları Nereden Geldilerse Oraya Döndür: Çoğu market kendi plastik
torbalarını geri dönüşüm için kabul eder. Marketin girişinde toplama yeri varsa
görürsünüz.
 Geri Dönüşüm Merkezine Götürün: 2. ve 4. plastikleri geri dönüşüm için
toplayıp toplamadıklarını öğrenmek için geri dönüşüm merkezi veya belediye atık
imha ofislerine bir çağrı bırakın.
 Geri Dönüşüm Firmalarının Yerini Saptayın: Bu yöntemlerle plastik torbanızın
geri dönüşümü mümkün değil ise sizden bu torbaları kabul edebilecek herhangi
bir geri dönüşüm merkezi varsa görmek için etrafınıza bakın.