Masallar

Masallar
Kategori: Masallar
Çarşamba, 16 Nisan 2008 04:29 tarihinde yayınlandı.
Gösterim: 7581
Pertev Naili Boratav, Ön Söz’de Batı dillerinde yayımladığı 39 masala 9 tane ekleyerek 48 masalı
bu kitapta topladığını derleme ve tarih bilgilerini de verdiğini yazar
1 tekerleme, 48 masal, 19 Karatepeli Hikayesi.
Adam Yayınları, İstanbul 1969, s.320.
“Kitaptaki 19 masal annemin bana 1928 ile 1962 arasında anlattıkları ve yazdırdıklarıdır. Onlar,
çocukluğumu anma vesilesi vermekle benim için ayrı bir değer taşırlar. Annem, masal dünyasının büyülü perdesini
hana aralayan ilk İnsan oldu. Yıllar sonra, halkımın geleneklerini öğrenmeye ve incelemeye girişince,
derlemelerim için ilk başvurduğum kişi de yine o olmuştur. Arada geçen uzun süre içinde o, toplumumuzdaki hayat
şartları bir hayli değiştiği için belki, masallarının birçoğunu, anlatma fırsatı bulamayıp unutmuştu; ama
dağarcığında ne kaldıysa bize hepsini bağışladı. Böylece ondan Türk masalı hazinesine 30 kadar masal kalacaktır;
bunlar, bugün 85'ine yaklaşan bir Türk hanımının, babası ve kocası ile dolaştığı, kimisi şimdi Türkiye'nin
sınırları dışında kalmış çeşitli ülkelerden bize ulaştırdığı ve en az yüz yıllık — bazılarına daha da fazla — bir
yaş verebileceğimiz belgelerdir.
Bu kez yayımladıklarımla birlikte benim Türk okuyucularına armağan ettiğim Türk masallarının sayısı 113'ü
bulmuş oluyor. Seksen yıl öncesinden Türk masalının değerini anlayıp Türk aydınlarını da onlar üzerinde çalışmaya
çağırmış olan Macar Türkoloğu Kunos'un aşağı-yukarı 130 masallık yayını ile eriştiği sayıdan, ben kendi hesabıma,
henüz geride kalıyorum. … 2500'e yaklaşık masal tipini kavrayan milletlerarası katalogda Türk masalları örneklerinin eksik kaldığı tipler pek çoktur; Türk katalogunda incelenmiş tiplerin sayısı olan 378 ile yukarıdaki 2500
rakamı karşılaştırılınca aradaki büyük fark anlaşılır. Halk edebiyatımızın belli başlı anlatı türlerinden hayvan
masalları ile "fıkra-latife" çeşitlerinden yapılmış derlemeler çok yetersizdir. Gerek sözlü gelenekten derlemelerle, gerek yazılı edebiyatımızda bu çeşitten ürünleri kapsayan zengin kaynakların titiz ve sistemli bir
taranmasıyla, milletlerarası katalogun daha yüzlerce Türk örnekleriyle zenginleştirilip tamamlanacağına
inanıyorum; böylece, Türk halkbilimi, karşılaştırmalı masal incelemelerinde dünya bilimine çok önemli bir katkıda
bulunacaktır. “
TEKERLEME
MASALLAR:
I: Ayağına Diken Batan Karga; Bokböceği; Yarım-Horoz; Koca-Nine ile Tilki; Ayşe, Fatma Kuzular; Ayı ile
Tilki; Yolcu ile Yılan; Tilki; Kuyruğu Zilli Tilki; Tilki ile Yılan; Göğsü Kınalı Serçe;
II: Erler-Karısı'na Koca Olmaya Giden Keloğlan; Dev-Baba; Dünya-Güzeli; Benli-Bahri; Kral-Padişahının
Kızı; Kara-Tavuk.; Yeraltı Diyarının Kartalı; Cazı-Kız; Çan-Kuşu, Çor-Kuşu; Papağan; Çember-Tiyar; Deli-Gücük;
Eşek-Kafası; Üşengeç
III: Altı Kız Babası; Telli-Top; Ütelek; Mehmed-Eşkıya; İlik-Sultan; ; Balıkçı Güzeli
IV: Hızır; "Tık sopam"; Tencerecik; Üç-Bilecenler
1 / 3
Phoca PDF
Masallar
Kategori: Masallar
Çarşamba, 16 Nisan 2008 04:29 tarihinde yayınlandı.
Gösterim: 7581
V: Fesatçı Saliha; "Allah Kerim, Padişahın Oğlu Erim"; Derviş-Baba; Çiftiçi Mehmed Ağa; "Kaz Yollasam Yolar
mısın?"; Zengin Hamamı;; Kösenin Tavşanı; "Köse Ayak Kaç?"; Üselek; Tilki İle Çimenci Padişahının Oğlu; NohutOğlan
VI: Culfa Kadınları; Akıllı Oğlanlarla Deli-oğlan.
VII: Karatepeli Hikâyeleri
Kaynaklar-Açıklamalar Masalların Kaynakları Notlar, Açıklamalar
Türk Masalı Üzerine
METİN: AYŞE, FATMA KUZULAR
Bir varmış, bir yokmuş... Bir koyun varmış. Bu koyunun iki tane kuzusu varmış, birinin adı Ayşe, ötekinin
adı Fatma.
Koyun her gün otlamaya gidermiş. Bütün gün otlar, otlar, memelerini sütle doldururmuş. Akşam kapıya
gelince:"Ayşe, Fatma kuzular! Memelerim sızılar... Açın kapıyı size meme vereyim," dermiş.
Ayşe ile Fatma da kapıyı açarlar, annelerinin memelerini emerlermiş.
Koyunun komşusu bir kurt varmış. Bir gün bu kurt: "Gidip şu Ayşe ile Fatma'yı yiyeyim," demiş. Gelmiş
kapıya, kalın sesiyle :
"Ayşe, Fatma kuzular!
Memelerim sızılar...
Açın kapıyı size meme vereyim," demiş. Kuzular içerden :
"Senin sesin kalın. Sen. bizim annemiz değilsin. Sana kapıyı açmayız," demişler.
O zaman kurt gitmiş, bir kümesten yumurta çalmış, içmiş, sesi inecisin diye. Gelmiş yeniden kuzuların
kapısına, seslenmiş: "Ayşe, Fatma kuzular! Memelerim sızılar... Açın kapıyı size meme vereyim." Kuzular bu sefer:
"Sesin ince ama, ayaklarını göster bakalım, bizim annemiz misin?" demişler. Kurt kapının aralığından
ayaklarını göstermiş; Ayşe ile Fatma:
"Bizim annemizin ayaklan bembeyaz, pamuk gibidir. Senin ayakların kara. Sen bizim annemiz değilsin,"
demişler, kapıyı açmamışlar.
Kurt bu sefer gitmiş değirmene, bir un çuvalına ayaklarınıbatırmış... Yeniden gelmiş Ayşe ile Fatma'nın
kapısına: "Ayşe, Fatma kuzular! Memelerim sızılar... Açın kapıyı size meme vereyim," demiş, incecik sesiyle.
Kuzular: "Ayaklarını göster," demişler. Kurt ayaklarını uzatmış kapının aralığından. Ayşe ile Fatma
bakmışlar ki ayakları da pamuk gibi, bembeyaz, anneleri geldi sanmışlar, kapıyı açmışlar. Kurt Ayşe'yi de,
Fatma'yı da yemiş, kemiklerini oraya yığmış.
2 / 3
Phoca PDF
Masallar
Kategori: Masallar
Çarşamba, 16 Nisan 2008 04:29 tarihinde yayınlandı.
Gösterim: 7581
Akşam anneleri gelmiş, kapıda: "Ayşe, Fatma kuzular! Memelerim sızılar... Açın kapıyı size meme vereyim,"
demiş. İçerde ses yok; gene seslenmiş, kapı açılmamış. Koyun bir boynuz vurup kapıyı açmış. Bakmış Ayşe ile
Fatma'nın kemikleri orada yığılı. "Bunu yaptıysa yaptıysa bu hınzır kurt yapmıştır," demiş.
Sokağa çıkıp kurdun izinden gitmiş. Bakmış kurt bir yerde sırtüstü yatmış, yalanıp duruyor. Koyun:
"Kurt kardeş! demiş. Ayşe'm ile Fatma'm öldü. Canlan için pilav ile zerde yapacağım. Akşama gel de
yiyelim."
Kurdun canına minnet! "Peki," demiş. Koyun hemen eve dönmüş. Bahçede bir kuyu kazmış, içine odunları,
çalıları yığmış, iyice yakmış; kuyunun ağzını çalı çırpıyla örtmüş, üstüne de kaba bir minder koymuş.
Akşam olunca kurt gelmiş. Koyun: "Kurt kardeş! Buyur, buyur, şu mindere otur," demiş. Kurt mindere oturur
oturmaz kuyunun içine düşmüş, yanmaya başlamış.
"Ay kulaklarıııım!" demiş.
Koyun: "Ay kulaklarım, der misin? Ayşe'mi, Fatma'mı yer misin?" diye karşılık vermiş.Kurt:
"Ay kollarııım!" demiş.
"Ay kollarım der misin? Ayşe'mi, Fatma'mı, yer misin?"Kurt:
"Ay başııım!" demiş.
"Ay başım, der misin? Ayşe'mi, Fatma'mı yer misin?" Kurt:
"Ay bacaklarııım!" demiş.
"Ay bacaklarım, der misin?
Ayşe'mi, Fatma'mı yer misin?"
Kurt böylece, "Ay gözleriiim!.. Ay kaşlarıııım!..." diye diye yanmış, kül olmuş.
Koyun iki kuzu daha doğurmuş. Kurttan kurtuldular ya artık, korkusuz yaşamışlar..
PERTEV NAİLİ BORATAV (1907-1998)İstanbul Kumkapı Fransız Koleji,İstanbul Erkek Lisesi ve İstanbul Ü.
Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. Asistan, lise edebiyat öğretmeni görevlerinde
bulundu. 1937’de Almanya7da devlet bursuyla okudu. 1938’de doçent, 1946’da profesör oldu. 1948’de üniversiten
uzaklaştırılınca önce Amerika sonra da Fransa’da üniversitlerde araştırma ve çalışmalarını sürdürdü.
ESERLERİ: 100 Soruda Halk Edebiyatı; 100 Soruda Folklor; Zaman Zaman İçinde; Halk Hikayeleri ve
Hikayeciliği, Folklor ve Edebiyat.
3 / 3
Phoca PDF
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)