Slayt 1 - Türkiye Voleybol Federasyonu

Transkript

Alt Yapı Oyuncularında Yetenek Seçimi
Prof. Dr Caner Açıkada
Hacettepe Üniversitesi
Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu
Sporda Yetenek Modeli
•Farklı Antrenman Evreleri ve Gelişim İlişkisi
•Gelişim ve Spor Dalı Özelleşme Modelleri
•Yetenek ve Yetenek Modeline Yaklaşım
•Uzun Süreli Sporcu Gelişim Modeli ve Yetenek
Farklı Antrenman Evrelerine Başlama Yaşları
Spora Başlama
Yaşı
Özel Antrenmana
Başlama Yaşı
Yüksek Performansa
Ulaşma Yaşı
Okçuluk
Atletizm
12-14
16-18
23-30
Sprint
Orta Mesafe Koşular
Uzun Mesafe Koşular
Yüksek Atlama
Sırık Atlama
Üç Adım Atlama
Uzun Atlama
Badminton
Beyzbol
Basketbol
Biatlon
Bobsled
Boks
Kano
Hentbol
Bisiklet
Atlama Bayan
Atlama Erkek
Binicilik Dresaj
Eskrim
Çim Hokeyi
10-12
13-14
14-16
12-14
12-14
12-14
12-14
10-12
10-12
10-12
10-13
12-14
13-15
12-14
10-12
12-15
6-8
8-10
10-12
10-12
11-13
14-16
16-17
17-19
16-18
16-18
17-19
17-19
14-16
15-16
14-16
16-17
17-18
16-17
15-17
14-16
16-18
9-11
11-13
14-16
14-16
14-16
22-26
22-26
25-28
22-25
22-25
23-26
23-26
20-25
22-28
22-28
23-26
22-26
22-26
22-26
22-26
22-28
14-18
18-22
22-28
20-25
20-25
Spor
Spor
Masa Tenisi
Tenis Bayan
Tenis Erkek
Voleybol
Su Topu
Halter
Güreş
Spora Başlama
Yaşı
Özel Antrenmana
Başlama Yaşı
Yüksek Performansa
Ulaşma Yaşı
8-9
7-8
7-8
10-12
10-12
14-15
11-13
13-14
11-13
12-14
15-16
16-17
17-18
17-19
22-25
17-25
22-27
22-26
23-26
23-27
24-27
1990’lı Yıllardan Sonra
Farklı Antrenman Evrelerine Başlama Yaşları Eğilimi
Erken Özelleşme 1
Spora Başlama
Yaşı
Yarışmalara Katılım
Yaşı
yüzme
4
11
Dans
4
9-10
Bisiklet
4
14
5
5
12
16
6
10
6-8
14-16
Spor
Kayak
Alp
Kuzey
Futbol
Binicilik Dresaj
1990’ Yıllardan Sonra
Erken Özelleşme 2
Spora Başlama
Yaşı
Yaşı
Okçuluk
8
16
Atletizm
7-8
11-12
Tenis
7-8
10
Hentbol
9
14
Voleybol
6-7
10-11
Basketbol
7-8
10
Savunma sporları
7-10
11-14
Spor
Erken Özelleşme 3
Spora Başlama
Yaşı
Yaşı
Güreş
11
16
Boks
12
17
Halter
14
17
Havacılık Sporları
15
17
Spor
Erken Özelleşme Nedeni
•Spor dallarının yetenek modelleri: Empirik gözlem
•Alt yapı oluşturma ve potansiyelli çocuk çekme
•Erken spora yönelim
•Bir kısım sporlarda erken seçim
1976 ve 1996 Olimpiyat Oyunları Madalya Alan Sporcu Yaşları Kıyaslaması
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
1976
1996
Fr
Yaş
17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28
29 30 31 32 33 34
35 36 37 38 39 40
2004 Atina ve 2008 Pekin Olimpiyat Oyunları ve Sporcu Yaşları Dağılımı
2004
KADIN
2008
35
2 5 ,5 0
2 4 ,7 5
2 8 ,5 8
2 6 ,8 3
2 7 ,3 7
2 5 ,0 0
20
2 4 ,8 9
Y a ş ( Y ıl)
25
2 5 ,7 8
30
15
10
5
0
Tüm Takımlar
Altın
Gümüş
2004
ERKEK
Bronz
2008
27,32
27,25
28,04
29,67
29,00
20
26,10
Y aş (Y ıl)
25
27,71
30
30,25
35
15
10
5
0
Tüm Takımlar
Altın
Gümüş
Bronz
Spor
Spora Başlama
Yaşı
Daha Erken Yaşlarda Spora
Başalama Eğilimi
Daha Geç Yaşlarda Sporda
Başarı Yaşı
Yaşı
Başarı için Daha
Uzun Antrenman
Yılı
(Açıkada 2007)
Antrenman Gelişim Evreleri
Başlama
Dönemi
Hazılık
Dönemi
Empirik Çalışmalar
(Anket yöntemiyle sorgulama)
Deneysel Kontrollü çalışma
Özel Hazırlık
Dönemi
Verim
Dönemi
Var olan;
-spor kültürü
-spor alışkanlığı
???!!!
(Açıkada 2007)
Gelişim evreleri ve önemli fizyolojik değişimler
(2)
(3)
Gen Dayanıklılık
(5)
Kuvvet Gelişimi
(1)
Motor Gelişim
Bayan
Sürat/Güç
Bebeklik
0
(6)
Kassal Dayanıklılık
1
Hızlı
Büyüme
Çocukluk Evresi
2
3
4
Bebeklik
5
6
7
8
Çocukluk Evresi
Erkek
9
10
Buluğ
Çağı
11
12
Adolesan Evresi
13
Hızlı Büyüme
14
15
16
Buluğ Çağı
17
Yetişkinlik Evresi
18 19 20
21
22
23
Yetişkin
Evre
Adolesan Evresi
Sürat/Güç
(1)
Motor Gelişim
Kassal Dayanıklılık
Kuvvet Gelişimi
(5)
(6)
Gen Dayanıklılık
(4)
(1) Hareketliliğin azalması
(4) Androjen düzeyinin hızla artması
(2) Relatif VO2 maks’ın azalmaya başlaması
(5) Aerobik ve anaerobik güç: Büyümenin durmasına
bağlı gelişme
(3) Oestrogen düzeyinin hızla artması
(6) İskeletin olgunlaşması
(Açıkada, 1991)
Uzun süreli periyodlama
Antrenmanın
Periyodizasyonu
Genel Antrenman
6-14 yaş
Başlama
6-10 yaş
Buluğ çağı
öncesi
Özel Antrenman
15 + yaş
Spor
formasyonu
11-14
Özelleşme
15-18 yaş
Yüksek
performans
19 + yaş
Buluğ çağı
Buluğ çağı ve
adolesan
evreler
Olgunluk
(Bompa, 1999)
Biyolojik Yaş ve Biyolojik Fonksiyonların Gelişim İlişkisi
Pre-Puberte
Puberte
Adolesan
Yetişkin
Biyolojik uyum yetisi
Çocukluk
Sinir sistemi
Kemik gelişimi
7-11
14-18
♀
8-12
15-19
♂
Kardiyovasküler sistem
Psikolojik gelişim
Kas gelişim
Çocukluk
Pre-Puberte
Puberte
Adolesan
7-11
14-18
8-12
15-19
Sinir sistemi
Kemik gelişimi
Psikolojik gelişim
Yetişkin
♀
♂
Kas gelişim
Çocukluk
Pre-Puberte
Puberte
Adolesan
7-11
14-18
8-12
15-19
Sinir sistemi
Kemik gelişimi
Psikolojik gelişim
Yetişkin
♀
♂
Kas gelişim
Pre-Puberte
Puberte
Adolesan
Yetişkin
Çocukluk
Sinir sistemi
Kemik gelişimi
7-11
14-18
♀
8-12
15-19
♂
Psikolojik gelişim
Kas gelişim
•Üyelerin farklı büyüme Hızları
•Yoğun hormonal değişim
•Fonksiyonel özelliklerde farklılaşma
Büyümeye bağlı farklı antrenman everleri
Boy ve üye uzunluğu değişimleri beceri ve koordinasyonu etkilemektedir:
Beceri, koordinasyon, kuvvet ve sürat antrenmanlarına özel vurgu gerektirmektedir
Boy, Kilo ve anatomik yapı değişimi: Relatif VO2 maks değişimi ve dayanıklılık
antrenmanlarına yaklaşım
Hızlı boy büyümeyle farklı kuvvet ve motor test göstergeleri
Kol çekme
12- kg/yıl
10864-
Dikey sıçrama
cm/yıl
5 -
Bükülü kol
asılma
s/yıl
4-
4-
2-
3-
0-
2-
-2-
1I
-3
I
-2
I
-1
I
+1
I
+2
I
+3
I
-3
PHV
2 -
I
-1
I
+1
0I
-1
I
+1
PHV
I
+2
I
+3
I
-3
I
+2
I
+3
6 -
0.4 -
4 -
0.2 -
2 -
0 -
0 I
-2
I
-1
I
+1
PHV
I
-1
I
+1
8 -
0.6 -
I
-3
I
-2
I
+2
I
+3
PHV
Mekik koşusu
s/yıl
0.8 -
1 -
I
-2
I
-2
PHV
Otur-eriş
cm/yıl
I
-3
-4 -
I
+2
I
+3
El çabukluğu
sayı/yıl
I
-3
I
-2
I
-1
I
+1
I
+2
I
+3
PHV
(Beunen ve ark., 1988)
Pre-Puberte
Puberte
Adolesan
Yetişkin
Çocukluk
Sinir sistemi
Kemik gelişimi
7-11
14-18
♀
8-12
15-19
♂
Psikolojik gelişim
Kas gelişim
Olgunlaşma etkisi...
Çocukluk evresinde farklı
sistemlerin büyüme eğrileri
Buluğ Çağı
Buluğ Çağı Öncesi
Buluğ Çağı sonrası
Postnatal büyüme miktarı (%)
100
Nöral
80
60
Genel
40
Genital
20
(Scammon, 1930’dan uyarlama)
0
2
4
6
8
10
Yaş (yıl)
12
14
16
18
20
Kız ve erkek çocuklarda yaşa bağlı testesteron ve oestrogen gelişimi
Oestrogen
Androgen
4
b
20
e
Androgen
Mg/24 h
3
15
2
10
Oestrogen
b
1
5
2
e
4
6
8
10
Yaş / yıl
12
14
16
18
20
Pre-Puberte
Puberte
Adolesan
Yetişkin
Çocukluk
Sinir sistemi
Kemik gelişimi
7-11
14-18
♀
8-12
15-19
♂
Psikolojik gelişim
Kas gelişim
Çocuk ve antrenman
Yaşlar ve Kas Gelişimi
4-6 yaşlar
7-10 yaşlar
10-12/13 yaşlar
12/13-14/15 yaşlar
16/19 yaşlar
yaklaşık
yaklaşık
yaklaşık
yaklaşık
yaklaşık
vücut
vücut
vücut
vücut
vücut
ağırlığının
ağırlığının
ağırlığının
ağırlığının
ağırlığının
%
%
%
%
%
20’si
23’si
25-28’i
30-35’i
33-45’i
Çocuklarda iskelet kasının metabolik özellikleri
Değişken
ATP konsantrasyonu
(mmol.kg kas)
Buluğ Çağı
Öncesi Düzey
3-5
Yetişkin Düzeyle
Karşılaştırılması
eşit
CP konsantrasyonu
(mmol kg kas)
12-22
Eşit
Kas glikojeni
(nmol. Kg)
50-60
Yaşla birlikte artar,
16 yaşında eşitlen
PFK aktivitesi
(μmol.kg)
8-10
düşük
SDH aktivitesi
(μmol.kg)
5-6
eşit veya yetişkinden
daha yüksek
(Gaul, 1996)
Sürat antrenmanları
Kas Lifi Yapısı ve Antrenmana Uyum Özellikleri
FTG
Kas içi koordinasyon
Çabuk kuvvet antren
Reaktif kuvvet antren
Sürat antrenmanı
Vücut Geliştirme
Dayanıklılık Antrenmanı
FTO
ST
% 100 Yetişkin potansiyeli
Olgunlaşma evresinde
kas kuvvetinin gelişimi
Yağsız vücut kitlesi
Teorik fiber tipi farklılaşması
Testosteron
Nöral miyelin gelişimi
Doğum
Nöral gelişime
Bağlı kuvvet
Artışı
Puberte
Kuvvet
Etkenlerinin
gelişimi
Yetişkin
Optimal kuvvet
potansiyeli
Kraemer, 1989
Pre-Puberte
Puberte
Adolesan
Yetişkin
Çocukluk
Sinir sistemi
Kemik gelişimi
7-11
14-18
♀
8-12
15-19
♂
Psikolojik gelişim
Kas gelişim
Genç sporcularda
farklı performans
kapasitelerinin
yıllık gelişimi
90
80
Yıllık gelişim (%)
70
60
50
Maks anaerobick güç
(Margaria)
40
Exc CO2
VO2maks
30
B[La] anaerobik egzersiz
sonrası
20
10
AnT
0
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
Yaş (yıl)
Voitenko, 1985
Antrenman Periyodları
-Duyarlı periyodlar.
• Patlayıcı kuvvet
14(e)
• Maks kuvvet
• Kuvvette devamlılık
• Aerobik dayanıklılık
• Anaerobik dayanıklılık
16(e)
• Reaksiyon sürati
• Maksimal sürat
• Koordinasyon
10-12(b) 1212-14(b) 14-16(e)
12-14(b) 14-16(e)
8-10 (b/e)
12-14(b) 148-10 (b/e)
10-12(b) 12-14(e)
5-8 (b/e)
Uzun süreli periyodlama
Antrenmanın
Periyodizasyonu
Genel Antrenman
6-14 yaş
Başlama
6-10 yaş
Buluğ çağı
öncesi
Özel Antrenman
15 + yaş
Spor
formasyonu
11-14
Özelleşme
15-18 yaş
Yüksek
performans
19 + yaş
Buluğ çağı
Buluğ çağı ve
adolesan
evreler
Olgunluk
(Bompa, 1999)
Özelleşme Modelleri
Erken Özelleşme Modeli
-atlama
-buz pateni
-ritmik cimnastik
-artistik cimnastik
-masa tenisi
- vb,
Geç Özelleşme Modeli
-atletizm
-mücadele sporları
-bisiklet
-raket sporları
-kürek
-oyun sporları
1. Temel Eğitim Evresi
2. Antrenmanı Öğrenme Evresi
3. Antrenman İçin Antrenman Evresi
4. Yarışma için Antrenman Evresi
5. Kazanma için Antrenman Evresi
6. Emeklilik
-atletizm
-bisiklet
-raket sporları
-kürek
-oyun sporları
Geç Özelleşme Modeli 1
Spora Başlama
Yaşı
Özel Antrenmana
Başlama Yaşı
Yüksek Performansa
Ulaşma Yaşı
10-12
14-16
22-26
Beyzbol
Basketbol
Hentbol
Voleybol
Su Topu
10-12
10-12
10-12
10-12
10-12
15-16
14-16
14-16
15-16
16-17
22-28
22-28
22-26
22-26
23-26
Modern Pentatlon
11-13
14-16
21-25
Kürek
11-14
16-18
22-25
Yelken
10-12
14-16
22-30
12-14
10-12
16-18
17-19
23-28
24-28
Sürat Pateni
Skuaş
10-12
10-12
15-16
15-17
22-26
23-27
Badminton
10-12
14-16
20-25
Binicilik Dresaj
Eskrim
10-12
10-12
14-16
14-16
22-28
20-25
Çim Hokeyi
11-13
14-16
20-25
Biatlon
10-13
16-17
23-26
Spor
Atletizm
Sprint
Kayak
Kuzey (30 K altı)
Kuzey (30 K üstü)
1. Antrenman için Antrenman Evresi
2. Yarışma için Antrenman Evresi
3. Kazanmak için Antrenman Evresi
4. Emeklilik
-atlama
-artistik buz pateni
-ritmik cimnastik
-artistik cimnastik
-masa tenisi
- vb,
Erken Özelleşme Modeli 1
Spora Başlama
Yaşı
Özel Antrenmana
Başlama Yaşı
Yüksek Performansa
Ulaşma Yaşı
Atlama Bayan
6-8
9-11
14-18
Buz Hokeyi
Artistik Buz Pateni
6-8
7-9
13-14
11-13
22-28
18-25
Bayan Cimnastik
6-8
9-10
14-18
Yüzme Bayan
Yüzme Erkek
7-9
7-8
11-13
13-15
18-22
20-24
7-8
-
12-14
14-15
18-25
22-26
Tenis Bayan
Tenis Erkek
7-8
7-8
11-13
12-14
17-25
22-27
Judo
8-10
15-16
22-26
Spor
Alp Disiplini
Kayak Atlama
Geç Özelleşme Modeli Sporlar
Biyolojik sistemin zorlanması
Erken özel ve yoğun antrenman
Kısa spor yaşamı
Daha düşük performans
Sağlık sorunu ?!
(Açıkada 2007)
Kısa spor yaşamı
Performans sorunu ?!
(Açıkada 2007)
Kısa spor yaşamı
Performans sorunu ?!
(Açıkada 2007)
Erken Özelleşme Modeli Sporlar
Erken özelleşme
Tek spora erken özelleşme: Yüksek anatomik, fizyolojik
psikolojik stress kaynağı
Performans !!
Sağlık sorunu ?!
Overuse sendromu: Tendinit, stress kırıkları, ...
Patolojik beslenme alışkanlıkları: Dengeli beslenme,
Demir, kalsiyum, ...
Seksüel olgunlaşma: Menarş gecikmesi...
Yetersiz beslenme, antrenman stresi, düşük VY % ...
Psişik Gelişim: Fiziksel ve duygusal stress (burnout),
Eğitim ve sosyal sınırlama...
(Açıkada 2007)
Erken özelleşme
Performans !!
Sağlık sorunu ?!
Tüm sporlar aynı etkiyi göstermiyor
Daha çok kontrollu çalışma...
(Açıkada 2007)
MSS ve öğrenme sorunu
Geç özelleşme
Artan kitle ve hareket öğreniminde
sorun
Artan kitle ve mekanik dezavantaj
Performans sorunu !!
(Açıkada 2007)
Erken özelleşme
Performans !!
Yetenek Modeli
Yetenek Seçimi
Yetenek Yönlendirme
Yetenek Gelişimi
Uzun süreli spor yaşamı
ve
Performans
??!!
Sağlık sorunu ?!
(Açıkada 2007)
Farklı antrenman yaklaşımı ve performans gelişimi
(Schönborn, 1989)
Bireysel kapasite
limiti
performans
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
32
Yaş
Gelişim
Antrenmanı
1 + 2
Temel
Antrenman
Geçiş antrenmanı
Üst düzey performans antrenmanı
Gelişim
Gelişim
Üst düzey performans antrenmanı
Antrenmanı 1 Antrenmanı 2
(yıl)
yaygın olmakla birlikte, yanlış
az uygulanmakla olmakla birlikte,
yanlış
Performansı etkileyen öğeler
Sporcunun
yeteneği
antrenman
Genetik potansiyel
Antrenmana uyum yeteneği
Kas lifi yapısı
Kalp büyüklüğü ve maks atım
Nörolojik yapı
Laktat cevabı
....
Performans
Kaliteli Antrenman
Antrenö
Antrenörün bilgi
ve kiş
kişiliğ
iliği
Yarış
malar//
Yarışmalar
Takvim
Tesisi ve
malzeme
Destek
bilimlerin katkı
katkısı
Sporcunu
yeteneğ
yeteneği
Kalı
Kalıtım
Kondisyonel uyum
Motivasyon
ANTRENMAN İLKELERİ
1) Özel olma
1.Kişiye özel
2.Spora özel
2) Aşırı yüklenme
1.şiddet
2.sıklık
3.hacım (kapsam)
4.süre
3)Geriye Dönüş
4)Giderek artan yüklenme
5)Alternatif yüklenme
6)Bireysellik
7)Çeşitlilik
Performans
kapasitesi
(Açıkada 2004)
YETENEK
Geliştirilmeye uygun,belirli özelliklere
sahip kişi
(Açıkada 1990)
“… yeteneklerini bulup çıkaramayan ülkeler;
uluslararası başarıdan her zaman yoksun
olacaklardır”.
(Hirata, 1968)
YETENEK
•Yetenekli kişide;
•nörofizyolojik,
•anatomik yapı,
•özel motor,
•psikolojik,
•özellikler doğuştan bulunmaktadır
ve
• belli bir spor dalı için geliştirilmeye uygundur.
(Açıkada 1990)
YETENEK
•Farklı Yetenek Özellikleri;
“Sporda başarılı olmak için yüksek düzeyde
güdüye (motivasyona) sahip olmak”.
•Psişik Yeti;
“İlgili spor dalında başarıyı belirleyen psişik
özellikleri sergilemek.”
(Açıkada 1990)
YETENEK
•Atletik Yeti;
“Sportif hareketlerde yüksek performans düzeyi göstere
bilmek ve bunun için büyük bir motivasyona sahip olmak”.
•Fizik Yeti;
“Vücut yapısında, spor dalına özgü gerekli antropometrik
ve fizik özellikleri taşıyor olmak”.
(Açıkada 1990)
YETENEK
•Genel Motor Yeti;
“Yüksek düzeyde öğrenme yetisi; kolay ve hızlı bir şekilde
hareketleri algılamak, yerleştirmek ve değişik alanlara
uygulayabilir olmak.”
(Açıkada 1990)
Sporda Başarı
ETKİLİ VE YETERLİ ÇALIŞMA
(Kaliteli Antrenman)
Organizasyon
Güncel
Kişilikli
İyi ve
Bilimsel
ve
Yetenekli Eğitimli
Detaylı
Yeterli
Destek
sporcu
Bilgili
planlama
programı
Tesis
Antrenör
malzeme
•Eğitim
•Teknik
•Teknolojik
•Ekonomik
•Farklı kurumlar işbirliği
Yetenek
Seçme
Yönlendirme
Geliştirme
Modeli
Siyasal / Politik
(Açıkada 1991)
Yetenek Modeli
Milli Takımlar
(Yıldız, Genç Büyük)
Ligler
Elit spor
Kulüpler
19+ K/E
Yetenek Yönlendirme: Kulüp Alt Yapı
16-18 K/E
Yetenek Seçimi: İl Karmaları
12-16 y K E
İlk/Orta Öğretim: Mini Voleybol,
7-11 yaş K/E
Alt yapı
Yetenek
Seçme
Yönlendirme
Geliştirme
Modeli
Sporda Başarı
Organizasyon
Güncel
Kişilikli
İyi ve
Bilimsel
ve
Yetenekli Eğitimli
Detaylı
Yeterli
Destek
sporcu
Bilgili
planlama
programı
Tesis
Antrenör
malzeme
•Eğitim
•Teknik
•Teknolojik
•Ekonomik
Yetenek
Seçme
Yönlendirme
Geliştirme
Modeli
Etkili
Antrenör
Eğitimi
Siyasal / Politik
(Açıkada 1991)
ANTRENÖR EĞİTİMİ
Antrenör Eğitim Modeli
GSGM Eğitim Dairesi Başkanlığı
İlgili Spor Federasyonu
GSGM
3289 sayılı yasa
Antrenör Eğitim Yönetmeliği
Üniversiteler, Spor Okulları
Spor Bilimleri ve Antrenörlük Böl
Federasyonlar
Federrasyon
Talimatları
Talimatları
Rekrasyon Böl
Bed Eğt ve Spor Böl
(Açıkada 1991)
Sporda Başarı
Organizasyon
SPOR
Güncel
Kişilikli
İyi ve
Bilimsel
ve
Yetenekli Eğitimli
Detaylı
Yeterli
Destek
sporcu
Bilgili
planlama
programı
Tesis
Antrenör
malzeme
•Eğitim
•Teknik
•Teknolojik
•Ekonomik
MODELİ
Uzman
Ekip
Voleybol
için
Uzman
ekip
Yetenek
Seçme
Yönlendirme
Geliştirme
Modeli
Etkili
Uzman
Antrenör Elemanlar
Eğitimi
işbirliği
Siyasal / Politik
Merkezi Organizasyon ??
Özerk Organizasyon ??
(Açıkada 2008)
Felsefe ??
Yetenek Modeli
Spor dalı ve özelliklerinin
tanımlanması
İstatistik bilgi
Modelleme
Alt yapı
Uygulama
Başarı
Yeni bilgilerin
değerlendirilmesi
(Açıkada 1991)
YETENEĞİN BELİRLENMESİNDE ETKİLİ OLAN MEKANİZMALAR
MEDYA
POLİTİK ORGANİZASYON
(Yazılı/Görsel, Değer Yargısı, Felsefe, vb.)
YÖNETİMSEL ORGANİZASYON
ÜNİVERSİTELER VE DÜŞÜNÜRLER
(Değer Yargısı, vb.)
SOSYOPSİKOLOJİK
VE FELSEFİK ORG.
(Değer Yargısı, Felsefe, vb.)
EĞİTİM SİSTEMİ
ORGANİZASYONU
(Okul, Üniversite, Spor
Okulları, vb.)
AİLE VE YÖNLENDİRİCİ
GRUPLAR.
(Değer Yargıları, Yönlendirme, vb.)
YETENEK TANIMI
VE YÖNLENDİRME
SPOR BİLİMLERİ
TVF
(Araştırma, Bilgilenme, vb.)
(Organize Olma, Ödüllendirme, vb.)
PERFORMANS VE BAŞARI
YENİDEN BİLGİLENME
YENİDEN YAPILANMA
(Açıkada 1991)
Felsefe ??
Yetenek Modeli
tanımlanması
İstatistik bilgi
Modelleme
Alt yapı
Uygulama
Başarı
Yeni bilgilerin
değerlendirilmesi
(Açıkada 1991)
Değişkenler
Pesentil
10
Boy
Vücut kitlesi
Vücut kompozisyonu
Vücut yoğunluğu
Vücut yağı
Triseps deri kalınlığı
Subskapular deri kalınlığı
Suprailiyak deri kalınlığı
Abdominal deri kalınlığı
Proporsiyon
Brachial Endis
Crural Endis
Relatif oturma yüksekliği
Esneklik
192 cm
98 kg
Kol fleksiyon/ekstensiyon
216 der
Önkol fleksiyon/ekstens
Ayak dorso-plantar fleks
Bacak fleksiyonu
Kuvvet
Pençe
Kol fleksiyon
Kol ekstensiyon
Bacak ekstensiyon tork
Sürat -3
Sürat -7
Güç/sürat
Sıçrama uzanma
36.6 m sprint
Çabukluk koşusu
136 der
69 der
131 der
20
30
40
50
60
70
80
90
1.093 g/ml
%5
7 mm
7 mm
4 mm
7 mm
76
102
% 53
Uluslararası düzeyde bir
kürekçi profili
Yaş: 22
Düzey: milli takım
63 kg
92 kg
83 kg
382 ft.lbs.
360 ft.lbs.
48 cm
5.4 s
17.5 s
Somatotip değerleri: Endomorfi 1.5, mezomorfi 6.0, ectomorfi 2.5
(Bloomfield ve ark., 1995)
Bayan Cimnastikci
Düzey: Ulusal
Yağ %: 12.5
Vücut Ağırlığı: 45 kg
Vücut Yoğunluğu: 1.065
10
20
30
Yaş: 15
Pesentil
40
50
Boy: 157 cm
60
70
Somatotip: 2.5 3.0 3.5
80
90
VO2 maks
Somatotip
Yağsız Kitle
20 ay arayla yapılan testler:
Kuvvet
Test 1:
Güç
Test 2:
Sürat
Çabukluk
Denge
Postür
Proporsiyon
Esneklik
Beceri
Erkek Basketbolcu
Düzey: Ulusal
Yağ %: 12.9
Vücut Ağırlığı:104 kg
Vücut Yoğunluğu: 1.066
10
20
30
Yaş: 20
Pesentil
40
50
Boy: 202 cm
60
70
Somatotip: 3.0 4.5 4.0
80
90
VO2 maks
Somatotip
Yağsız Kitle
18 ayda tekrarlayan 3 test:
Kuvvet
Test 1:
Güç
Test 2:
Sürat
Test 3:
Çabukluk
Denge
Postür
Proporsiyon
Esneklik
Beceri
Olimpiyat ve Dünya Şampiyonalarında Yarışan Bayan Kürekcilerin Biyomotor özellikleri
Test 1
Test 2
250
200
Test 8
190
230
90
80
180
70
210
170
60
Test 7
170
150
Test 3
130
40
50
40
Test 6
48
52
54
Test 5
(Radut, 1973)
60
70
46
50
60
50
115
120
Test 4
125
Olimpiyat ve Dünya Şamp. Sıralaması:
I.
II. - III.
IV.- VI..
VII.- XII.
:
:
:
:
KUVVETLİ / KUVVETSİZ BACAK ORANI
DOMİNANT / NONDOMİNANT ORANI
Oynadığı Mevki
SPORCU
İzokinetik Kuvvet
(60 d/s, %)
İzokinetik Kuvvet
(180 d/s, %)
Quadriceps
Hamstring
Quadriceps
Hamstring
Andaç Kapan
Smaçör
6
7
3
15
İsmail Özdemir
Smaçör
1
14
4
19
Burak Güngör
Smaçör
18
13
13
21
Ufuk Minici
Smaçör
14
4
11
7
Ahmet Can Karamete
Smaçör
2
2
13
15
Anıl Paltaoğlu
Smaçör
4
8
8
3
Caner İsmet Söylemez
Smaçör
14
21
1
14
Server Barış Sancak
Smaçör
3
24
1
19
Gökalp Yoldaş
Smaçör
3
3
6
8
Murat Yenipazar
Pasör
16
1
9
2
Görkem Yazgan
Pasör
1
5
4
0
Berkan Bozan
Pasör
11
9
6
14
Muhammet Ertuğrul
Orta
19
2
2
23
Mustafa Koç
Orta
3
12
4
10
Hayri Dalgıç
Orta
11
0
1
7
Mehmet Kamberoğlu
Orta
1
4
9
7
Uğur Güneş
Orta
9
14
1
8
Fatih Cihan
Orta
1
7
4
1
Salih Bircan
Orta
22
26
5
0
Tayga Baltacıoğlu
Libero
9
11
11
1
Metin Durmuş
Libero
13
5
6
10
(Açıkada ve ark., 2009)
VÜCUT AĞIRLIĞINA ORANLANMIŞ (W.kg-1) RELATİF ANAEROBİK
GÜÇ – KAPASİTE VE YORGUNLUK İNDEKSİ DEĞERLERİ
Oynadığı
Mevki
Anaerobik Güç
(W/kg)
Anaerobik
Kapasite (W/kg)
Yorgunluk
İndeksi (%)
Andaç Kapan
Smaçör
9.69
8.33
31.47
Ahmet Can Karamete
Smaçör
9.24
7.94
31.47
Smaçör
9.99
8.51
32.68
Burak Güngör
Smaçör
9.14
7.68
34.54
Ufuk Minici
Smaçör
11.32
9.45
38.98
Smaçör
10.32
8.14
46.04
İsmail Özdemir
Smaçör
10.18
8.01
46.43
ortalama
9.98
8.30
37.37
standart sapma
0.74
0.58
6.58
Görkem Yazgan
Pasör
8.70
7.02
39.44
Murat Yenipazar
Pasör
9.72
7.97
41.82
Orta
10.37
7.39
55.12
ortalama
9.59
7.46
45.46
standart sapma
0.84
0.47
8.45
Mustafa Koç
Orta
9.02
7.65
36.56
Hayri Dalgıç
Orta
9.77
8.13
37.06
Uğur Güneş
Orta
9.25
7.70
38.60
Mehmet Kamberoğlu
Orta
9.59
8.03
38.91
Fatih Cihan
Orta
10.77
7.86
48.87
ortalama
9.68
7.87
40.00
standart sapma
0.68
0.21
5.05
Metin Durmuş
Libero
9.03
7.44
35.67
Tayga Baltacıoğlu
Libero
8.53
6.65
52.06
ortalama
8.78
7.04
43.87
standart sapma
0.36
0.55
11.59
Sporcu
Muhammet Ertuğrul
SÜRAT PERFORMANSI
SPORCU
Oynadığı Mevki
5 m (sn)
10 m (sn)
20 m (sn)
Smaçör
0.86
1.61
2.75
Gökalp Yoldaş
Smaçör
0.92
1.62
2.80
Ufuk Minici
Smaçör
0.87
1.63
2.83
Smaçör
0.99
1.66
2.85
Andaç Kapan
Smaçör
0.97
1.67
2.87
İsmail Özdemir
Smaçör
0.93
1.65
2.87
Ahmet Can Karamete
Smaçör
1.00
1.72
2.98
Anıl Paltaoğlu
Smaçör
1.01
1.75
3.05
Burak Güngör
Smaçör
1.04
1.77
3.05
ortalama
0.95
1.68
2.89
standart sapma
0.06
0.06
0.11
Görkem Yazgan
Pasör
1.01
1.78
2.95
Murat Yenipazar
Pasör
0.96
1.71
2.96
Berkan Bozan
Pasör
0.98
1.71
2.99
ortalama
0.98
1.73
2.97
standart sapma
0.03
0.04
0.02
Mehmet Kamberoğlu
Orta
0.87
1.64
2.83
Hayri Dalgıç
Orta
0.93
1.64
2.87
Fatih Cihan
Orta
1.00
1.70
2.92
Salih Bircan
Orta
1.00
1.72
2.96
Muhammet Ertuğrul
Orta
1.01
1.75
3.00
Mustafa Koç
Orta
0.99
1.83
3.13
Uğur Güneş
Orta
1.09
1.89
3.18
ortalama
0.98
1.74
2.98
standart sapma
0.07
0.09
0.13
Metin Durmuş
Libero
1.00
1.76
2.97
Tayga Baltacıoğlu
Libero
1.01
1.76
3.11
ortalama
1.01
1.76
3.04
standart sapma
0.01
0.00
0.10
YÖNDEĞİŞTİRMELİ SÜRAT PERFORMANSI
SPORCU
Oynadığı Mevki
T Testi [sn]
Gökalp Yoldaş
Smaçör
8.94
Ufuk Minici
Smaçör
8.98
Smaçör
9.01
İsmail Özdemir
Smaçör
9.10
Ahmet Can Karamete
Smaçör
9.17
Smaçör
9.27
Burak Güngör
Smaçör
9.29
Andaç Kapan
Smaçör
9.39
Anıl Paltaoğlu
Smaçör
9.50
ortalama
9.18
standart sapma
0.19
Murat Yenipazar
Pasör
9.27
Berkan Bozan
Pasör
9.44
Görkem Yazgan
Pasör
9.71
ortalama
9.47
standart sapma
0.22
Salih Bircan
Orta
9.15
Fatih Cihan
Orta
9.31
Mustafa Koç
Orta
9.60
Mehmet Kamberoğlu
Orta
9.60
Muhammet Ertuğrul
Orta
9.66
Hayri Dalgıç
Orta
10.05
Uğur Güneş
Orta
10.38
ortalama
9.68
standart sapma
0.42
Metin Durmuş
Libero
8.88
Tayga Baltacıoğlu
Libero
10.08
ortalama
9.48
standart sapma
0.85
Felsefe ??
Yetenek Modeli
tanımlanması
İstatistik bilgi
Modelleme
Alt yapı
Uygulama
Başarı
Yeni bilgilerin
değerlendirilmesi
(Açıkada 1991)
Yetenek Seçimi Modelleri
1.
2.
Doğal Seçim
Bilimsel Seçim
(Açıkada 1991)
Yetenek Seçimi Modelleri
1.
Devlet tarafından sistematik yaklaşım
2.
Devlet tarafından olmayan, sistematik yaklaşım
3.
Sistematik olmayan yaklaşım
(Matsudo, 1996)
Sovyetler Birliği Yetenek Modeli
Uygun değil
Tekrar seçme
Temel Seçim
8-10 yaş
Uygun
Uygun değil
Ön seçim
10-12 yaş
Uygun değil
Final seçim
13-14 yaş
% 33
yetenek
% 77
yetenek
Uygun
Uygun
Branşa özel
antrenman
10000: 1
yetenek
TEORİK MODEL:
Kalite ve Kalite Yönetimi Modeli
Kalite Gelişimi
KALİTE YÖNETİMİ
Kalite Kontrolü
YAPI
SÜREÇ
AMAÇ
Özelleşme
KAYNAKLAR
Nitelikler
SORUMLULUKLAR
İşbirliği
ZORUNLULUKLAR
Uyum ???
YETENEK
BELİRLEME
YETENEK
SEÇİMİ
YETENEK
GELİŞİMİ
Kalite Güvencesi
ÇIKTI
Planlama
Organizasyon
Kontrol
Değerlendirme
ETKİ
BELİRLENMİŞ
YETENEK
SEÇİLMİŞ
YETENEKLER
GELİŞTİRİLMİŞ
YETENEK
ULUSLARARSI
BAŞARI
Kalite Planlaması
(Rütten and Ziemainz, 2004)
YÖNTEM
“Eski” Alman Federal
Devleti
“Yeni” Alman Federal
Devleti
Çok Milletli Ülkeler
(ABD, Avustralya)
Eski Sosyalist Ülkeler
(GDR)
Sosyalist Ülkeler
(Çin)
Cimnastik
Voleybol
Yüzme
Atletizm (Koşu)
Farklı sistemlerin karşılaştırılması
İlk Sonuçlar
Avustralya n=90
Almanya n=180
Olumlu sonucun öngörülmesinde kuvvetli parametreler
Kaynaklar (Finans, yetişmiş eleman, altyapı)
Sorumluluklar (Ekonomik veya bilimsel destek)
AMAÇ
KAYNAKLAR
SORUMLULUKLAR
ZORUNLULUKLAR
***
*
SÜREÇ
***
SONUÇ
R2=0.50***
Felsefe ??
Yetenek Modeli
tanımlanması
İstatistik bilgi
Modelleme
Alt yapı
Uygulama
Başarı/Başarısızlık
Yeni bilgilerin
değerlendirilmesi
(Açıkada 1991)
Özelleşme Modelleri
-atlama
-artistik buz pateni
-ritmik cimnastik
-artistik cimnastik
-masa tenisi
- vb,
-atletizm
-bisiklet
-raket sporları
-kürek
-oyun sporları
-vb,
Antrenmana Uyum ve Optimal Antrene Edilebilirlik
DİYAGNOZ
kuvvetli ve zayıf
yönlerin belirlenmesi
OPTİMAL ANTRENE
EDİLEBİLİRLİK
Temel biyomotor
Temel biyomotor
özelliklerin diyagnozu
(kuvvet, sürat, dayanıklılık,
esneklik, koordinasyon)
Kronolojik yaş
kararı
SÜRAT 1
Çabukluk ve çeviklik
(Koordinasyon)
5 saniyeden kısa
Zirve Boy Hızı
Performans ve test
(PHV)
sonuçlarına göre
ve bağımlı
periyodizasyon
Antrene edilebilirlik
Kuvvet
Aerobik
Kapasite
Kızlar
Kronolojik yaş
Erkekler
Motor
Sürat 2
Beceriler
Hızlı
Fiziksel Yetiler
abc+kaa+kkyv+ytv Büyüme
Sürat 1
altı 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 +
Fiziksel Yetiler
Sürat 2
Kuvvet
abc+kaa+kkyv+ytv
Aerobik
Motor
Sürat 1
Kapasite
Beceriler
Hızlı Büyüme
PHV
SÜRAT 2
Alaktik-Güç
(ATP-CP)
20 saniyeye kadar
Antrenmana Uyum ve Optimal Antrene Edilebilirlik
Kronolojik yaş
Antrenman Yaşı
altı 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 +
Genel antr yaşı ± 1 2 3 4 5
Özel antr yaşı ±
koruma
Biyolojik yaş ±
-2 -1 0 +1 +2
1 2 3 4 5 6 7 8 9
10 11 12
Fiziksel Gelişim
Zihinsel-Bilişsel Gelişim
Duyusal Gelişim
BİREYSEL TEMPO
yetenek ve olgunluk
düzeyi bağımlı
Spor bilimleri ve normatif
verilerden hareketle
Temel Eğitim
Antrenman için
Kazanmak için
Antrenman
Antrenman
Antrenmanı
Yarışmak için
Öğrenme
Antrenman
OPTİMAL ANTRENE
EDİLEBİLİRLİK
DİYAGNOZ
Temel biyomotor
Temel biyomotor
kuvvetli ve zayıf
yönlerin belirlenmesi
Kronolojik yaş
kararı
Zirve Boy Hızı
Performans ve test
ve bağımlı
sonuçlarına göre
Antrene edilebilirlik
periyodizasyon
Test ve gözlem
Voleybol Gelişim Süreci
Kazanmak için Antrenman
Yarışmakiçin Antrenman
Antrenman için Antrenman
Antrenmanı Öğrenme
Temel Eğitim
(Oyun-Eğlence)
Aktif başlama
(Oyun)
1. Evre
Aktif Başlama (Oyun) Evresi
Kronolojik Yaş:
•Erkekler: 0–6
•Bayanlar: 0-6
Amaçlar:
Oyun ve fiziksel aktiviteyi tüm
Yaşam boyu günlük hayatın bir
Parçası olarak; eğlenceli ve heyecanlı kılmak
1. Evre
Aktif Başlama (Oyun) Evresi
Kronolojik Yaş:
•Erkekler: 0–6
•Bayanlar: 0-6
Amaçlar:
Oyun ve fiziksel aktiviteyi tüm
Yaşam boyu günlük hayatın bir
Parçası olarak; eğlenceli ve heyecanlı kılmak
•Günde 30-60 dakika planlanmış oyun formunda aktivite:
Aktivite İçeriği: atma-tutma, itme-çekme, atlama- hoplama, kayma-düşme,
tırmanma, yüzme,tepme-vurma, yön değiştirme, el-göz koordinasyonu, vb
hareket içerikli temel becerilerin öğretilmesi
•Günde 1-2 saatten az olmayan planlanmamış oyun formunda aktivite:
Her gün aktivite yapma alışkanlığı kazandırılması.
•Aktivite sıklığı:
Çocukların 60 dakikadan uzun hareketsiz kalmalarının engellenmesi.
(Volleyball Canada, 2006)
2. Evre
Temel (Oyun-Eğlence) Eğitim Evresi
Amaçlar:
Kronolojik Yaş:
•Çabukluk, denge, koordinason ve süratin
•Erkekler: 6–9
(abc’ler) öğretilmesi
•Günlük oyun ve fiziksel aktivite alışkanlığının
•Bayanlar: 6-8
geliştirilmesine sağlanması
Branşlar:
•Salon ve plaj ayrı
•Cinsiyet ayırımı yok
•Oyun odaklı
Periodizasyon:
•Herhangi bir periodizasyon yok, ancak iyi
planlanmış ve yapılandırılmış oyun
programı
•Antrenman Yarışma Oranı: Oranlama önerilmiyor
2. Evre
Temel (Oyun-Eğlence) Eğitim Evresi
Teknik-Taktik Antrenman
Makrosiklüs (hft)
Mikrosiklüs (Saat/hft)
Genel Hazırlık
Yarışma/Özel Antrenman
12-24 (Toplam 168-480 saat/Voleybol:84-240 saat)
2-3
4-6
1
Ant Sıklığı (Ant/hft)
2
4-6
1 maç
Antrenman Süresi
60-90 dak
60 dak
2 set
Antrenman İçeriği
Bireysel düzeyde ve farklı
Spor dalları kullanarak
takım çalışması, sürat,
doğruluk, tekrar yeteneği,
Vb öğelerle sportif taktiğin
geliştirilmesi
Periyodizasyon:
Antrenman-Yarışma oranı önerilmemekte
ABC’nin geliştirilmesi
(Çabukluk, denge,
Koordinasyon, sürat ve
Esneklik)
Bireysel teknik-taktik
Becerilerin yarışma
Ortamına aktarılması.
Duyarlı Period:
Sürat gelişiminde I. Duyarlı period (Kızlar: 6-8
Erkekler:7-9 yaşlar)
3. Evre
Antrenman Yapmayı Öğrenme (Oyun-Eğlence) Evresi
Kronolojik Yaş:
•Erkekler:
•Bayanlar:
Branşlar:
9–12
8-11
•Salon ve plaj programları ayrı
•Cinsiyet ayırımı yok
Amaçlar:
•Çabukluk, denge, koordinason ve süratin
(abc’ler) farklı spor becerileri içerisinde
geliştirilmesinin devamı
•İyi planlanmış bir proramda fiziksel,mental,
Duyusal, ve bilişsel bileşenlerin dahil edilmesi
•Çok amaçlı spor becerileri yanısıra voleybol seçilmiş
temel becerilerinin öğretilmesi
Periodizasyon:
•Tek yarışma sezonlu antrenman yılı
•Antrenman / Yarışma Oranı: % 50 / % 50
3. Evre
Antrenman Yapmayı Öğrenme (Oyun-Eğlence) Evresi
Teknik-Taktik
Makrosiklüs (hft)
Genel Hazırlık
Zihinsel Hazırlık
Yarışma/Özel Hazırlık
16-28 (Toplam:320-530 saat/Voleybol:170-295 saat)
2
4
1
3
2
4
1
3 maç
Antrenman Süresi
60-90 dak
60 dak
30 dak
2-3 set
•Temel beceri ve
taktikler
Ağırlık oranı (%)
Diğer sporlar:
Bireysel teknikABC’ler
Gevşeme teknikleri,
Taktik öğelerin maç
(Çabukluk, denge ve Kendi kendine telkin,
Ortamına
Koordinasyon)
Takım ruhu
aktarılabilmesi
85
3
Periyodizasyon:
Antrenman-Yarışma oranı %50 /% 50 önerilmekte
10
5
N/A
Yarışma düzeyi: Bölgesel
Duyarlı Period:
•Beceri öğreniminde artış: Kızlar: 8-11 yaş /
Erkekler:9-12 yaşlar)
•Esneklik ve ROM: Kız ve Erkek’ler 8-10 yaşlar
•Dayanıklılık: PHV’nin başlamasıyla(Volleyball Canada, 2006)
4. Evre
Antrenman Yapmak İçin Antrenman Evresi
Kronolojik Yaş:
•Erkekler:
•Bayanlar:
12-16
11-15
(Yaş büyüme bağımlı)
Branşlar:
•Salon ve plaj voleybolu maçları
•Bayan erkek ayrılarak
Amaçlar:
•Dayanıklılık, kuvvet ve süratin geliştirilmesi
•Spor özellikli beceri ve kondisyon gelişimi
•Voleybol becerilerinin geliştirilmesi
•PHV ile ilişkili olarak; dayanıklılık ve kuvvet
gelişimi
•Kuvvet gelişimi: Serbest ağırlıkların tanıtımı
•Değerlendirme-Test: PHV ile ilişkili sık
fonksiyonel değerlendirmeler yapılması
Periodizasyon:
•Tek ve çift yarışma sezonlu antrenman yılı
4. Evre
Antrenman Yapmak İçin Antrenman Evresi
Teknik-Taktik
Makrosiklüs (hft)
Genel Hazırlık
Zihinsel Hazırlık
6-10
2-5
1
4-5
4-5
2-3
2
1 turnuva (4-5 maç)
Antrenman Süresi
90-120 dak
60-90 dak
30 dak
2-3 set
•Temel beceri
•Takım taktikleri
Diğer sporlar:
•ABC’ler
•Konsantrasyon
•Aerobik dayanıklılık
•Stres yönetimi
•Esneklik
•Kaygıyla başetme
•Kuvvet (Bayan)
80
2
Periyodizasyon:
15
Bireysel teknikTaktik öğelerin maç
Ortamına
aktarılabilmesi
5
N/A
Yarışma düzeyi: yıl 1-2 bölgeler/3-4 bölgeler arası
Duyarlı Period:
•Aerobik gelişim: PHV’nin başlamasıyla
• Sürat gelişimi
•Kuvvet gelişimi: Menarşın başlamasıyla
5. Evre
Yarışmayı Öğrenme Evresi
Kronolojik Yaş:
Salon Voleybolu
•Erkekler:
•Bayanlar:
17-19
16-18
•Erkekler:
•Bayanlar:
16-20
15-19
Plaj Voleybolu
Branşlar:
•Maçlar minimum düzeyde
•Özelleşme
Amaçlar:
•Branşa özel kondisyon gelişimi
•Branşa özel yaklaşımlarla güçlü ve zayıf
yanların belirlenmesi
•Branşa özel yoğunlaşma
•Pozisyona özel teknik-taktik beceri,
kondisyonel hazırlık ve gelişim
•Oyun beceri ve yeterliliklerinin maç ortamında
gelişimi ve yerleştirilmesi
•Fiziksel, zihinsel, bilişsel ve duyusal
gelişimlerin ileri düzey entegrasyonu
•Fonksiyonel özelliklerin geliştirilmesi
Periodizasyon:
•Tek ve çift yarışma sezonlu antrenman yılı
5. Evre
Yarışmayı Öğrenme Evresi
Teknik-Taktik
Makrosiklüs (hft)
Genel Hazırlık
Zihinsel Hazırlık
8-12
3-6
1
1-4
4-5
3-4
2
1-2 maç
Antrenman Süresi
120-150 dak
60-90 dak
30 dak
3-5 set
•Temel beceriyi koruma
•İleri düzey teknik-taktik
beceriler
80
Diğer sporlar:
•Zaman yönetimi
•Kuvvet
•Aerbik güç (VO2maks) •Hayal etme
1
Periyodizasyon:
15
5
Bireysel teknikTaktik öğelerin maç
Ortamına
aktarılabilmesi
N/A
Yarışma düzeyi: Ulusal düzey
Duyarlı Period:
•Aerobik gücünbüyüme hızının yavaşlanasıyla
başlatılması
•Hızlı Kuvvet gelişimi: Erkek çocuklar ve geçgelişen
bayan voleybolcular
6. Evre
Yarışma İçin Antrenman Evresi
Amaçlar:
Kronolojik Yaş:
Salon Voleybolu
Erkekler:
Bayanlar:
Plaj Voleybolu
Erkekler:
Bayanlar:
Branşlar:
20-21
19-20
18-24
17-23
birbirini olumsuz etkileyebilir
•İnce beceri ve özelleşme
•Branşa özel kondisyon gelişiminin yarışmaya
yönlendirilmesi
•Branşa özel yaklaşımları özelleştirme
Fiziksel, zihinsel, bilişsel ve duyusal
gelişimlerin entegrasyonuna devam etme
•Branşa özel test ve ölçümlerle antrenmanın
özelleştirilmesi ve takibi
•Pozisyona özel teknik-taktik beceri,
kondisyonel hazırlık ve gelişim
•Oyun beceri ve yeterliliklerinin maç ortamında
gelişimi ve yerleştirilmesi
•Fiziksel, zihinsel, bilişsel ve duyusal
gelişimlerin ileri düzey entegrasyonu
Periodizasyon:
•Çift veya üçlü yarışma sezonlu antrenman yılı
6. Evre
Yarışma İçin Antrenman Evresi
Teknik-Taktik
Makrosiklüs (hft)
Genel Hazırlık
Zihinsel Hazırlık
10-20
4-6
1.5
2-4
4-7
4
2
1-2 maç
Antrenman Süresi
120-180 dak
60-90 dak
45 dak
3-5 set
•Temel beceriyi koruma
•İleri düzey teknik-taktik
becerilerin korunması
75
Diğer sporlar:
Bireysel teknik•İlgi düzeyi kontrolü
Taktik öğelerin maç
•Kuvvet
•Gevşeme
•Aerbik güç (VO2maks)
Ortamına
•Hayal etme
aktarılabilmesi
0
Periyodizasyon:
20
5
N/A
Yarışma düzeyi: Ulusal ve uluslar arası düzey
Duyarlı Period:
•Aerobik gücünbüyüme hızının yavaşlanasıyla
başlatılması
•Hızlı Kuvvet gelişimi: geç gelişen erkek çocuklar
7. Evre
Kazanmayı Öğrenmek İçin Antrenman Evresi
Amaçlar:
Kronolojik Yaş:
Salon Voleybolu
Erkekler:
Bayanlar:
Plaj Voleybolu
Erkekler:
Bayanlar:
Branşlar:
22-25
21-24
22-28
21-27
•Plaj ve salon voleybolu ayrı
özelleşme branşlarıdır
•Kazanmaya dönük özel hazırlığın yoğunlaşması
•Teknik-taktik beceri ve yeteneklerin daha
detay geliştirilmesi
•Branşa özel yaklaşımları özelleştirme
Fiziksel, zihinsel, bilişsel ve duyusal
gelişimlerin entegrasyonuna devam etme
•Branşa özel test ve ölçümlerle antrenmanın
özelleştirilmesi ve takibi
Periodizasyon:
•Çift ve üçlü yarışma sezonlu antrenman yılı
7. Evre
Kazanmayı Öğrenmek İçin Antrenman Evresi
Teknik-Taktik
Makrosiklüs (hft)
Genel Hazırlık
Zihinsel Hazırlık
12-30
4-7.5
1.5
2-5
6-10
4-5
2
1-2 maç
Antrenman Süresi
120-180 dak
60-90 dak
45 dak
3-5 set
•Bireysel teknik-taktik:%
35
•Yarışmaya özel
Antrenman:65
Diğer sporlar:
•Optimum
•Kor Kuvvet/Denge
performans durumu •Mümkün olan en
üst performans
•Gevşeme
•Bireysel zayıflıklar
75
0
Periyodizasyon:
•Hayal etme
20
5
N/A
Yarışma düzeyi: uluslar arası düzey
Duyarlı Period:
•N / A
8. Evre
Kazanmak İçin Antrenman (Gerektiği zaman Kazanma)
Amaçlar:
Kronolojik Yaş:
Salon Voleybolu
Erkekler:
Bayanlar:
Plaj Voleybolu
Erkekler:
Bayanlar:
Branşlar:
26-34+
25-32+
26-34+
25-32+
•Plaj ve salon voleybolu ayrı
özelleşme branşlarıdır
•Kazanmaya dönük özel hazırlığın dünya
şampiyonası ve olimpiyat oyunlarına
yoğunlaşması
•Profesyonel yaklaşımla antrenman, yarışma ve
Yenilenmenin sağlanması
•Yarışma yeteneği kazanmak ve istenilen
Hedefte başarılı olmak
•Profesyonel bir destek ekibiyle çalışmak
Periodizasyon:
•Çift, üçlü veya çoklu yarışma sezonlu antrenman
yılı
8. Evre
Kazanmak İçin Antrenman (Gerektiği zaman Kazanma)
Teknik-Taktik
Makrosiklüs (hft)
Genel Hazırlık
Zihinsel Hazırlık
12-24
4-6
2.25
4-6
6-8
4
3
2 maç
Antrenman Süresi
120-180 dak
60-90 dak
45 dak
3-5 set
•Bireysel teknik-taktik:%
35
•Yarışmaya özel
Antrenman:65
Diğer sporlar:
•Optimum
•Kor Kuvvet/Denge
performans durumu •Mümkün olan en
üst performans
•Gevşeme
•Bireysel zayıflıklar
75
0
Periyodizasyon:
•Hayal etme
20
5
N/A
Yarışma düzeyi: uluslar arası düzey
Duyarlı Period:
•N / A
Voleybolda Uzun Süreli Sporcu Eğitimi Modeli
Kazanmak için antrenman
Salon
Yalnız
Salon
Diğer
Sporlardan
gelenler
Diğer
Sporlardan
gelenler
Diğer
Sporlardan
gelenler
Diğer
Sporlardan
gelenler
Yalnız
Salon
Yalnız
Salon
Kazanmak için antrenman
Plaj
Yarışmak için antrenman
Salon ve Plaj birlikte
Engelleyici olabilir
Yarışmayı Öğrenmek
İçin Antrenman
Salon ve plaj birlikte Minimum düzeyde
Antrenman için Antarenman
Salon ve Plaj birbirini engellememeli
Antrenmanı Öğrenme
Salon ve Plaj ayrı olmamalı
Temel Eğitim Antrenmanları
Salon ve Plaj ayrı olmamalı
Yalnız
Plaj
Yalnız
Plaj
Yalnız
Plaj
Diğer
Sporlardan
gelenler
Diğer
Sporlardan
gelenler
Diğer
Sporlardan
gelenler
Diğer
Sporlardan
gelenler
Sonuç
•Yetenek Modeli Altyapı ???
•Yetenek Modeli ve işleyiş ???
•Yetenek Modeli ve Normatifler ???
Çocuk ve Antrenman
Sonuç
Cevap aranan sorular...
Özel Antrenman:
Çocukların belli bir spor dalına
Yönelik düzenli antrenmana başlama
Yaşı ne olmalıdır ?
Düzenli antrenmana başlama yaşı
Cinsiyetler arası farklı mıdır ?
Düzenli antrenmana başlama yaşı
Spor dalları arası farklı mıdır ?
Çocuk gelişimi için en uygun
Spor hangisi / hangileridir ?
Alt Yapı Oyuncularında Yetenek Seçimi
Prof. Dr Caner Açıkada
Hacettepe Üniversitesi
Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu

Slayt 1 - Türkiye Voleybol Federasyonu

Transkript

Benzer belgeler

METU SHARKS TAKIM YAPISI METU SHARKS suda atılan ilk

Yorgunluk ve sürantrenman

coach by color® computer - icg

GENEL YETENEK ve EĞİLİM BELİRLEME SINAVI 11

1 - FitSharp

Link - Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi

Ajans_Layout 1 copy

5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ KONGRE BAŞKANI

r-105 ınfınıtı apm kondisyon küreği kullanım kılavuzu

çabukluk ve süratte devamlılık çalışmalarının karate sporunda

Moon Phase Indicator

CrossFit Nedir? - CrossFit Back Street