Türkiye`de Kaliteli Renalreplasman Tedavisi Sunumunun Önündeki

NEFROLOJİ KIŞ OKULU 2016
Prof. Dr. Cengiz Utaş Anısına
Türkiye’de Kaliteli Renal
Replasman Tedavisi Sunumunun
Önündeki Engeller ve Çözümler
Prof Dr Gültekin Süleymanlar
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi
Nefroloji BD, Antalya
Veri Kaynakları
Kronik Böbrek Hastalığı-TR
(Klinik / Toplumsal Önemi)
• Sıktır; her 6-7 kişiden birisinde görüldüğü tahmin
edilmektedir
• Morbidite ve mortalitesi yüksektir.
• Erken evrelerde farkındalığı çok düşüktür (~ %2)
• Bu nedenle erken tanı ve müdahale olanağı düşüktür
• SDBH nın tedavisi için gereken RRT lerinin doğrudan
giderleri sağlık bütçemizin %5 ni oluşturmaktadır
• Ancak, zamanında fark edildiği zaman önlenebilen veya hiç
olmazsa geciktirilebilen bir hastalıktır.
TÜRKİYE’DE KBH
SIKLIĞI:%15,7
KBH (Evre 1-5) Hasta Sayısı:%15,7
7.307.315
KBH (Evre 3-5) Hasta Sayısı:%5,2
2.369.059
Süleymanlar G. et al. NDT, 2011;26(6):1862-71
KBH Epidemiyoloji -TR
75
125
0.15
<15
15-29
0.25
(%)
4.7
N (x 1000) 2.350
15.7
30-59
100 kat
2.600
5.2
60-89
2.700
 90
5.4
Süleymanlar G. et al. NDT, 2011;26(6):1862-71
Kronik Böbrek Hastalığında Farkındalık
USA (NHANES III) ve TR Verileri
10
8,9
9,2
7,8
8
6
Evre 1-4 KBH’ lı Erişkinler
5,7
4,7
4
1,6
2
0
19992000
20012002
20032004
Tüm
Yıllar
2006 TR 2010 TR
Plantinga LC, et al. Arch Intern Med 2008;168:2268-75
CREDIT Prevelans Çalışması 2006
TND Böbrek Sağlığı Otobüsü Projesi, 2010
HD Gerektiren SDBH nda
Primer Etyoloji
%
45
40
35
30
1995
2001
25
2007
2009
20
2011
2014
15
10
5
0
DM
KGN
HT
PBH
PN
DİĞER
BİLİNMEYEN
Türk Nefroloji Derneği Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
SDBH Primer Nedenleri
Turkey
Europe
North
America
Japan
Glomerulonephritis,
Vasculitis
6%
20%
13%
40%
Cystic/Hereditary/
Congenital
4%
9%
5%
7%
Diabetes
37%
25%
43%
35%
Obstruction
Insterstitial
Nephritis
1%
4%
1%
1%
2%
5%
1%
1%
Hypertension
32%
19%
26%
6%
Other
19%
19%
11%
11%
Parameter
DOPPS-TR verisi;2012-215
Son Dönem Böbrek Hastalığı
(KBH Evre V; RRT Gerektiren Evre)
71.308 (2014)
~75.000 (2015)
Türkiye KBH Prevalansı
Araştırması 10
RRT Öncesi Sorunlarımız
• KBH sık rastlanan bir halk sağlığı sorunudur
• KBH nın farkındalığı çok düşük olduğu için tanı ve
tedavide ciddi gecikmeler olmaktadır
• SDBH nedeni olarak diyabet ve hipertansiyon
sistemik hastalıkların oranları giderek artmaktadır
• Sevk zinciri iyi işlemediği için KBH hastalar nefroloğa
geç refere edilmektedir
• Geç yönlendirme nedeniyle uygun RRT seçimi ve
hazırlık aşaması yetersizdir
Renal Replasman
Tedavilerinde Güncel
Durum ve Değişimler
Hasta Sayıları
Merkez Sayıları
Kurumsal Dağılım
Personel Durumu
Renal Replasman Tedavisi
(Yerine Koyma Tedavisi)
Transplantasyon
Hemodiyaliz
Canlı
Merkez HD Ev HD
Günlük HD
Gündüz HD
Kadaverik
Preemptif tx
Akrabadan BTx
Periton Diyalizi
Gece HD
SAPD
APD
Akraba olmayan
vericiden BTx
RRT Gören Prevalan SDBH Sayıları
Hasta Sayıları (%)
Hemodiyaliz
Merkez
Sayısı
849
Periton diyalizi
117
3,506 (4,5)
RRT Modalitesi
60,315 (78)
Transplantasyon 75
~13,500 (17,5)
Toplam
~77,315 (100)
63,815
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Ev Hemodiyalizi
Güncel Durum (Ekim 2015 )*
• 24 ilde
• 48 merkezde
• 307 ev HD i hastası takip edilmektedir.
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Türkiye’ de RRT Oranları
(2015 Ekim İtibariyle)
90
80
78
70
N:71318
60
50
40
%
30
17,5
20
10
4,5
0
HD
PD
RRT Türü
RTX
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Türkiye’de RRT Hasta Sayıları
80000
71318
66711
6044361677
57881
54048
5185650214
70000
60000
50000
42196
40000
35983
32036
30223
26268
24348
30000
18019
15017
13715
20000
10000
9658
0
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Türkiye’ de SDBH
(RRT Gerektiren) Sıklığı
1200
1000
800
pmp
740
600
819
809
816
870
918
578
400
324
200
756
853
137
396
93
432
118
446
123
491
154
186
249
188
197
223
236
139
138 147
0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
İnsidens
Prevelans
(Milyon nüfus başına;pmp)
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Yetişkin Hastalarda Diyaliz
Tedavisi- Ekim 2015
100
94,5
90
N:63.815
80
70
60
%
50
40
30
20
5,5
10
0
HD
Diyaliz Türü
PD
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Türkiye’de Diyaliz Hasta Sayıları
65000
60000
55000
50000
45000
40000
HD
35000
PD
TOTAL
30000
25000
20000
15000
10000
5000
0
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Türkiye’de Hemodiyaliz Hizmetlerinde
Güncel Durum (Ekim 2015 )*
KURUM TÜRÜ
MERKEZ
SAYISI
CİHAZ SAYISI
(n;%)
HASTA SAYISI
(n;%)
Sağlık Bakanlığı 450
5097 (31,3)
17.286 (28,6)
Özel
339
9987 (61,3)
38.169 (63,3)
Üniversite
60
1218 (7,4)
4.860 (8,1)
Genel Toplam
849
16.302
60.315
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Türkiye’de Periton Diyaliz Hizmetlerinde
Güncel Durum (Ekim 2015 )*
KURUM
TÜRÜ
Sağlık
Bakanlığı
Özel
Üniversite
Genel
Toplam
MERKEZ
SAYISI
PD
GENEL
SAPD
APD
58
1.583
1.293
290
17
1.571
1.236
335
42
352
222
130
117
3.506
2.751
755
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
*:SB Verisi
Diyaliz Hasta Sayısı Kurumlara
Göre Dağılımı
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Türkiye’ de HD Hastalarının
Sektörel Dağılımı
(2015 Ekim İtibariyle)
70
60
61,3
N:63815
50
%
40
30
31,3
20
7,4
10
0
SB
UNİV.
ÖZEL
Sektörler
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Hemodiyaliz Merkez Sayıları
1000
900
841
854
850
859
851
849
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015EKİM
679
700
Merkez Sayısı
854
762
800
600
837
577
500
400
300
200
100
0
2005
2006
2007
Yıllar
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Hemodiyaliz Merkezlerinde
Çalışan Personel Sayısı (Aralık 2015)
2.500
2.000
1.500
1.000
500
0
Sayı
Sayı
Sayı
Sayı
Sayı
Sayı
UZMAN
PRATİSYEN
NEFROLOG
HEMŞİRE
DİYALİZ
TEKNİSYENİ
ATT
Sağlık Bakanlığı
355
430
283
2.150
341
8
Üniversiteler
53
27
147
500
43
14
Özel
244
581
106
2.008
536
285
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
HD & Demografik Özellikler*
Değişken
Yaş Kategorisi
18-44
45-64
65+
Erkek
Ortalama prevelans
14,60%
42,60%
42,70%
56,10%
DOPPS-TR verisi;2012-215
Yaş
DOPPS 5 (2012, 2013)
Prevalan HD Hastalarında Yaşlı (>65 yaş)
Hastaların Oranı
50
39
40
30
30
40
41
43
38
33
27
24
%
32
40
42
24
20
10
0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Organ Nakli Merkez Sayıları
(Ocak 2016 Tarihi İtibariyle)
ORGAN
Böbrek
Karaciğer
Kalp
Pankreas
Akciğer
Toplam
MERKEZ SAYISI
75
44
16
9
4
148
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Böbrek Transplant Hasta Sayıları
3500
3204
Total
3000
2955 2903 2944 2924
Kadavra kaynaklı
2362
2500
2495
2000
1665
1500
1302
1000
775
500 368
78
491
168
550
189
926
949
605
177
246
273
257
391
417
443
388
520
524
585
626
670
0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Yıllar
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
PreTx RRT Tipi
70
65,32
60
Yüzde
50
40
30
25,34
20
9,34
10
0
Hemodiyaliz
Periton diyalizi
Preemtif tx
TND Böbrek Kayıt Sistemi-2014
SB Ulusal Organ Bekleme Listesindeki
Organ Bekleyen Hasta Sayıları
(29/01/2016 Tarihi İtibariyle))
ORGAN
Böbrek
Karaciğer
Kalp
Pankreas
Akciğer
Toplam
HASTA SAYISI
22327
2254
660
271
51
25563
* SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı
Dünyada Organ Bağışı
(Yıllık Donör Oranları, pmp)
ÜLKE
KADAVRA
CANLI
İspanya
ABD
İngiltere
36
27,2
20,4
9,4
18,2
17,6
İsveç
Almanya
İran
Türkiye
17,1
10,7
8,7
5,2
16,2
8,4
20
42,5
ETCO Registry 2014
SDBH – Ekonomik Yük (Yıllık Maliyet)
HD:
• PD :
• RTx:
82,285 $
61,588 $
29,983 $
USRDS 2011
RRT hastaları için harcanan: 2010’da 28.3 milyar $
• HD:
• PD :
•RTx:
24,242 $
18,418 $
1. yıl: 23,393 $
2. yıl: 10,028 $
Erek E. 2004
Utaş C. 2008
RRT hastaları için harcanan: 2011’de ~1,5 milyar $
Diyaliz & Maliyet (C. Utaş, 2008)
PERİTON DİYALİZİ
HEMODİYALİZ
YTL
PD Solüsyon Fiyatı PSF - Tüm Kurumlar (KDV hariç)
Kurum İskontosu
İskontolu PD Solüsyon Fiyatı
Yıllık Tedavi Sayısı
18,25
11%
16,24
1.260
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Tedavi Maliyeti
20466
PD Hasta Sayısı 2005 Sonu
3.381
EPO (İthal)
EPO Kullanım Oranı (2005 Registry)
EPO Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu)
Ortalama Aylık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu)
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık EPO Maliyeti
Kur
(TL/$)
1,35
$
13,50
15.143
52,70%
1.782
0,25
1,08
0,57
TL
Hemodiyaliz Seans Başı Maliyet (KDV hariç)
Ortalama Aylık HD Seans
Ortalama Yıllık HD Seans
138,00
13,0
156
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Tedavi Maliyeti
21511
HD Hasta Sayısı 2005 sonu
28.507
EPO (İthal)
EPO Kullanım Oranı (2005 Registry)
EPO Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu)
Ortalama Aylık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu)
60,40%
17.218
0,50
2,17
1,31
HASTA BAŞINA YILLIK MALİYET
DEMİR (Yerli)
Demir Kullanım Oranı (EPO Kullanım oranı ile aynı)
Demir Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı Demir Kullanımı (PO kutu)
Ortalama Aylık Hasta Başı Demir Kullanımı (PO kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta Başı Demir Kullanımı (PO kutu)
3987
52,70%
1.782
0,25
1,08
0,57
Hemodiyaliz
Periton diyaliz
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Demir Maliyeti
P BAĞLAYICI (2005 Registry)
P Bağlayıcı Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu)
Ortalama Aylık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu)
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık P-bağlayıcı Maliyeti
49
86,20%
3.816
0,25
1,08
0,93
2.950
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık EPO Maliyeti
DEMİR (Yerli)
Demir Kullanım Oranı (EPO Kullanım oranı ile aynı)
Demir Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı Demir Kullanımı (IV kutu)
Ortalama Aylık Hasta Başı Demir Kullanımı (IV kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta Başı Demir Kullanımı (IV kutu)
DİYALİZ
15.917 $
15.143 $
36
İLAÇLAR DAHİL
24.242 $
18.418 $
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Demir Maliyeti
P BAĞLAYICI (2005 Registry)
P Bağlayıcı Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu)
Ortalama Aylık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu)
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık P-bağlayıcı Maliyeti
264
Periton diyalizi yılda hasta başına 5.800 $
DAHA UCUZ
VİTAMİN D (İthal)
Vit D Kullanım Oranı (PO) (2005 Registry)
Vit D Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı Vit D Kullanımı (PO kutu)
Ortalama Aylık Hasta BaşıVit D Kullanımı (PO kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta BaşıVit D Kullanımı (PO kutu)
VİTAMİN D (İthal-oral)
Vit D Kullanım Oranı (PO) (2005 Registry)
Vit D Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı Vit D Kullanımı (PO kutu)
Ortalama Aylık Hasta BaşıVit D Kullanımı (PO kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta BaşıVit D Kullanımı (PO kutu)
39,8%
1.346
0,23
1,00
0,40
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Vit D (PO) Maliyeti
103
Vit D Kullanım Oranı (IV) (2005 Registry)
Vit D Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu)
Ortalama Aylık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu)
1,7%
57
0,17
0,74
0,01
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Vit D (IV) Maliyeti
AĞIRLIKLI YILLIK HASTA BAŞI TOPLAM MALİYET
24
24.893
İthal Edilen (Harcanan Döviz) Miktar
TL
4.641,80
76
18
18.418
USD
3.435
19%
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Vit D (PO) Maliyeti
102
6761
57,20%
16.306
0,50
2,17
1,24
1169
865
85,40%
24.345
0,50
2,17
1,85
0
489
362
14,8%
4.219
0,23
1,00
0,15
38
29,1%
8.296
0,17
0,74
0,22
Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Vit D (IV) Maliyeti
AĞIRLIKLI YILLIK HASTA BAŞI TOPLAM MALİYET
417
32.764
HASTA BAŞI HD - PD FARKI
7.871
HASTA BAŞI HD - PD DÖVİZ ÇIKIŞ FARKI
$
15917
9138
Vit D Kullanım Oranı (IV) (2005 Registry)
Vit D Kullanan Hasta Sayısı
Ortalama Haftalık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu)
Ortalama Aylık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu)
Ağırlıklı Aylık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu)
İthal Edilen (Harcanan Döviz) Miktar
Kur
(TL/$)
1,35
TL
22.559,31
28
309
24242
5824
USD
16.692
1
5824
SAĞKALIM
YAŞAM BEKLENTİSİ
100
30
(Yıl)
20
15,1
15
10
5,5
70
60
57,1
62,2
55,4
50
40
30
20
5
0
87,6
80
(5 Yıllık Sağkalım, %)
25
90
25,2
94,5
10
0
Genel
Diyaliz
Tx
TX Hasta TX Graft Diyaliz
Genel
HD
PD
RRT indeki Sorunlarımız
• Ülkemizdeki RRT gerektiren SDBH hasta sayısı giderek
artmaktadır
• Primer RRT yöntemi, HD dir. İkinci sırada BTx vardır. PD
penetransında azalma devam etmektedir; bu durum tıbbi ve
ekonomik açılardan olumsuz bir gelişmedir
• Diyaliz popülasyonumuz giderek yaşlanmaktadır. HD
popülasyonunda yaşlı (>65 yaş) hasta oranlarındaki artış dikkat
çekicidir
• Son yıllardaki BTx sayılarında artış memnuniyet verici olmakla
birlikte gereksinimi karşılamaktan uzaktır. Günümüzde 22.000
den fazla SDBH hastası BTx beklemektedir
• BTx ında esas kaynak canlı donörlerdir. Kadavra organ bağışı ve
kadavradan BTx oranlarında düşük devam etmektedir
• BTx sağkalım, rehabilitasyon ve ekonomik açılardan diyalize göre
daha üstündür.
Diyaliz Tedavisinde Amaçlarımız /
Beklentilerimiz
• Mortaliteyi azaltmak
• Morbiditeyi azaltmak
• Yaşam kalitesini arttırmak
• Maliyeti azaltmak
Diyaliz Tedavisinin Başarısını Etkileyen
Temel Faktörler
TIBBİ
FAKTÖRLER
PSİKO-SOSYAL
FAKTÖRLER
EKONOMİK
FAKTÖRLER
Tıbbi Faktörler / Hedefler
• Diyalize zamanında başlamak
• Damara erişim yolu olarak AV Fistülü kullanarak ve
yeterli kan akımı sağlamak
• Yeterli diyaliz yapmak (Yeterli diyaliz dozu)
• Volüm kontrolünü ve HT tedavisini başarmak
• Kalsiyum, fosfor ve PTH dengesini sağlamak
• Anemiyi etkin şekilde tedavi etmek
• Asit-baz dengesinin kontrolünü sağlamak
• Yeterli ve dengeli beslenme ile malnütrisyonu önlemek
• İnfeksiyon ve inflamasyonu önlemek ve/veya tedavi
etmek.
Hemodiyalizde Kalite Göstergeleri ve
Değişimleri
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Sağkalım
Diyalize başlama şekli: Acil / Elektif
Damara erişim
Yüksek akımlı membran kullanımı
Diyaliz dozu-diyaliz yeterliliği (Kt/V vs)
Beslenme: Serum albümini
HT oranı
Ca/P/PTH
Anemi /Epo kullanımı
Hepatit serolojisi
Prevalan HD Hastalarında Diyaliz Süreleri
HD Hastalarında Diyalize Başlama Şekli
90
80
70
Yüzde
60
50
40
30
20
10
0
Acil
2004
2006
2007
Elektif
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
HD Hastalarında Damara Erişim
90
81,13
80
N:9737 / 55890
70
İnsidan
60
50
Prevalen
44,13
40
31,55
30
23,96
20
13,38
10
3,87
0,36 1,62
0
AVF
AVG
KALICI KAT.
GEÇİCİ KAT.
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Sağkalım & Diyaliz Türü
Prevalan HD Hastalarında Damar Erişim Yolu
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
HD Hastalarında Yüksek Akımlı Diyalizör
Kullanımı
100
93.9
90
80
2005
70
%
2007
60
2009
51.3
50
2011
40
30
2013
25.4
2014
20.8
20
10
2012
36.5
34.1333.27
13.7
9
0
TR
Avrupa
ABD
HD Seans Sıklığı
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
HD Hastalarında Kt/V Üre ≥1,2
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
HD Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Düşük
(<3,5 g/dl) Olanlar
%
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Sistolik Kan Basıncı
Patient
Percentile
95th
75th
mean
50th
25th
5th
DOPPS 5 (2012,2013)
HD Hastalarında HT Oranları
%
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Hematolojik Laboratuvar Verileri
Turkey
Europe
North
America
Japan
11.5(2.3)
11.3(2.4)
10.9(2.0)
10.5(2.1)
Ferritin, ng/mL
771
[466,1114]
407
[234,651]
670
[361,980]
60.0
[28.0,143.3]
TSAT (%)
33.9 (27.6)
27.5 (21.3)
29.4 (19.1)
23.4 (21.0)
Albumin, g/dL
4.00 (0.65)
3.73 (0.86)
3.74 (0.72)
3.69 (0.72)
C-reactive protein
(CRP), mg/L
9.10
[3.20,31.00]
6.00
[3.00,14.70]
-
1.20
[0.50,3.90]
Parameter
Hemoglobin, g/dL
DOPPS-TR verisi;2012-2015
Anemi Tedavisi
Turkey
Europe
North America
Japan
ESA
57%
86%
83%
88%
Oral iron
0%
1%
8%
4%
43%
54%
78%
33%
44%
39%
22%
54%
13%
8%
0%
13%
85%
8000
[4800,10800]
10%
6000
[4000,10667]
7%
7500
[4000,14400]
3%
4000
[2667,6667]
Sucrose only
99%
55%
78%
0%
Gluconate only
1%
30%
18%
0%
Dextran only
1%
4%
3%
0%
Other
0%
12%
2%
100%
181[72,326]
217[145,435]
217[145,406]
116[58,174]
Parameter
ESA type
Epoetin
Darbepoetin
Pegylated epoetin
beta
Subcutaneous ESA use
Epoetin dose
equivalent, U/wk
IV iron type
IV iron dose, mg/month
DOPPS-TR verisi;2012-2015
HD Hastalarında ESA Kullanımı
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
HD Hastalarında Demir Kullanımı
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
KBH-KMH Laboratuvar Verileri
Parameter
Turkey
Europe
North America
Japan
Phosphorus, mg/dL
4.70(2.17)
4.87(2.64)
5.08(2.43)
5.43(2.48)
Total calcium, mg/dL
9.14(1.40)
8.96(1.32)
8.92(1.12)
8.82(1.31)
321[173,535]
241[129,442]
323[198,519]
118[61,190]
4.00(0.65)
3.73(0.86)
3.74(0.72)
3.69(0.72)
PTH, pg/mL
Albumin, g/dL
DOPPS-TR verisi;2012-2015
Hemodiyaliz Hastalarında PTH
Düzeylerinin Dağılımı
35
32,66
30
27,24
25
Yüzde
20
16,95
14,66
15
10
8,49
5
0
<150 pg/mL
150-300 pg/mL
301-600 pg/mL
601-1000 pg/mL
<1000 pg/mL
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verisi-2014
Prevalan HD Hastalarında PTH Düzeyleri
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Prevelan HD Hastalarında
Hepatit Serolojisi
TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri
Yaşam Kalitesi
Parameter
Turkey
Europe
North
America
Japan
Physical component
summary (PCS) score
39.9(16.6)
35.2(18.5)
35.1(18.8)
42.6(17.8)
Mental component
summary (MCS) score
41.4(18.5)
43.7(20.9)
47.1(20.1)
45.1(19.8)
Center for Epidemiological
Studies Depression Scale
(CES-D)
10.9(9.7)
10.2(10.6)
8.14(9.68)
9.36(10.14)
55%
45%
29%
38%
CES-D > 10 (depressive
symptoms), %
DOPPS-TR verisi;2012-2015
Hemodiyalizde Kalite Sorunları
• Son yıllarda yıllık mortalite oranlarında yükselme
olmuştur
• Acil koşullarda HD başlama oranları artmıştır
• Farkındalığın düşük, nefrologa geç yönlendirme
sonucunda KBH Evre 4 sıklıkla ıskalanmaktadır
• İnsidan HD olgularında kateter kullanımı yüksektir.
Prevalan HD olgularında AVF oranlarında gerileme vardır
• HD dozlarında azalma ve diyaliz yeterliliği göstergelerinde
bozulma eğilimi vardır
• Volüm kontrolündeki yetersizlik nedeniyle HT oranı hâla
yüksektir
• PTH düzeyleri yıllar içinde giderek artmaktadır
• Hepatit serolojilerinde küçükte olsa artış söz konusudur
Geri-ödeme ve
Maliyet Analizi
Geri-ödeme ve Maliyet*
YILLAR
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
MALİYET
163,40
164,10
163,50
167,40
177,60
175,90
185,00
GERİ
ÖDEME
138,00
138,00
145,00
145,00
145,00
145,00
155,00
160,00
((TÜFE+ÜFE)/2)
ENFLASYONA
GÖRE
6,23
7,73
11,89
4,31
7,19
7,27
7,26
146,60
148,67
166,34
173,51
185,99
199,51
213,99
ENFLASYON
*: DiaDer
Geri-ödeme ve Maliyet*
*: DiaDer
Farklı Ülkelerde Diyaliz Hizmetleri için Haftalık
Geriödeme Rakamları (USD)
Belçika
Almanya
Hollanda
İngiltere
Fransa
ABD
Ontario,
Kanada b
Hastane HD
1608
675–1131d
1668
744
1364d
689
745
Ev HD
1045
675
1246/1905c
744
816
689
385
SAPD
985
1077
1126
502
718
689
636
APD
985
1077
1126
612
925
689
733
J Am Soc Nephrol 23: 1291–1298, 2012
Hasta Taşıma / Yiyecek İkramı
• Diyaliz Merkezleri tarafından yapılan diyaliz
tedavisinin ayrılmaz parçaları olan hasta
taşıma
• Tedavi esnasında verilmek zorunda kalınan
yiyecek ikramı SUT diyaliz geri ödeme tedavi
paketine dahil değildir
• Dolayısıyla bu hizmetlerin ücreti diyaliz
merkezlerine ödenmemektedir
HD Sorunlarının Çözümüne
Yönelik Öneriler-1
• Evre 4 KBH ında hastaların nefrologa yönlendirilmeli ve
RRT için hazırlık yapılmalıdır
• Evre 5 de RRT si gerekir, uygun tedavi çok yönlü
değerlendirme ile seçilir (Böbrek transplantasyonu
(BTX)> diyaliz)
• Diyaliz yöntemlerinin (hemodiyaliz ve periton diyalizi)
kendine özgü avantaj ve dezavantajları her hasta
seçiminde göz önünde bulundurulmalıdır
 Sağkalım oranı yüksek, morbiditesi ise düşük olan tedavi
modalitelerini (Ev Hemodiyalizi, nokturnal HD, kısa
günlük diyaliz) yaygınlaştırmalıyız
HD Sorunlarının Çözümüne
Yönelik Öneriler-2
 Hastalarda damar yolunu koruma bilinci oluşturulmalı ve
hedef damara erişim yolu, AVF olmalıdır
 Kateterden kaçınılmalıdır. Tünelsiz kateter kullanılacaksa
subklavian ven kullanılmamalıdır
 Diyaliz yeterliliğinden, metabolik ve volüm kontrolünden
taviz verilmemelidir.
• Kaliteli diyalizin bir bedeli vardır. Enflasyona göre gerçek
maliyet analizine dayanan geri ödeme modeli uygulanmalıdır
• PD tedavisinin teşvik edilmeli ve desteklenmelidir
• BTx sayısında artışa rağmen gereksinimi karşılamaktan
uzaktır. Kadavra organ bağışı ve BTx düşüklüğü en önemli
sorundur. Çok sektörlü yaklaşım geliştirilmelidir
• KBH önleme ve kontrol programını hayata geçirmeliyiz
BHÖK Programının Bileşenleri
• Birinci basamak (primer önleme); KBH gelişiminin
önlenmesi
• İkinci basamak (sekonder önleme); KBH nın erken tanısı,
progresyonunun yavaşlatılması ve komplikasyonlarının
kontrolü
• Üçüncü basamak (tersiyer önleme); son evre KBH
hastalarında en uygun tedaviyi sunmak, morbidite ve
mortalitenin azaltılması)
KBH Önleme ve Kontrol Programı
Primer
önleme
Normal
KBH risk
faktörleri
Sekonder
önleme
1
Tersiyer
önleme
KBH
2
3
4
5
RRT
Teşekkürler