Dergi Sayı No - Yıldız Teknik Üniversitesi Vakfı
Transkript
Dergi Sayı No - Yıldız Teknik Üniversitesi Vakfı
YILDIZ TEKNOPARK’IN YAYIN ORGANIDIR | KASIM-ARALIK 2015 | SAYI: 08 ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK İLE GELECEĞİN TEKNOLOJİSİNE ADAPTE OLUN! YAKIN GELECEĞİN TEKNOLOJİSİ: M2M SANAYİ VE ÜNİVERSİTE SIKI BİR İŞBİRLİĞİ İÇİNDE OLMALI 10 Kasım Atatürk’ü anma günü ve Atatürk haftası Saygı ve özlemle anıyoruz BAŞYAZI Prof. Dr. İsmail YÜKSEK Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü üniversite sanayi işbirliğinin yaşandığı yerler; teKnOParKlar Değerli Techstar Dergisi Okuyucuları, Tüm dünyada ekonomik, sosyal ve politik alanda gelişme sağlanabilmesi teknolojik gelişmelerle mümkündür. Teknolojik gelişmenin temelinde ise bilim ve teknoloji alanında yapılan buluşların uygulanabilir olması yatmaktadır. Küreselleşen dünyada işletmelerin rekabet gücünü artırması için bilgi birikimi ve maddi imkanlar bir araya getirilmeli ve ortaya çıkan yeni ürün, ekonomik değeri olan satılabilir bir ürün haline getirilerek ekonomiye kazandırılmalıdır. Bundan dolayı bilimsel bilginin üretildiği yerler olan üniversitelerde, sadece temel araştırmalar yapmak yerine uygulamalı araştırma geliştirme çalışmaları da yapılmalıdır. Üniversitelerde yapılan bu bilimsel çalışmaların sonuçları sanayiye aktarılarak bilimsel bilginin kullanıldığı teknoloji tabanlı bir üretim gerçekleştirilmelidir. Bu üretimlerin gerçekleştirildiği, yeni girişimlerin oluşmasının sağlandığı ve üniversite sanayi işbirliğinin yaşandığı yerler olarak karşımıza ‘Teknopark’ kavramı çıkmaktadır. Gelişmiş ülkelerde, dünya ekonomik dengelerinin 1970’li yıllardan itibaren değişmesi ve sanayi ağırlıklı üretimin azalmasıyla, üretimi artırmak ve sanayi sektörünü canlandırmak amacıyla Ar-Ge’ye ayrılan kaynaklar artırılmış ve araştırma sonuçlarını sanayiye aktarma mekanizmaları oluşturulmuştur. Bu konuda geliştirilen en etkili mekanizma Teknoparklardır. 1970’li yıllardaki ekonomik krizden kurtulmak isteyen gelişmiş ülkeler, üniversiteler ve araştırma kuruluşlarındaki Ar-Ge sonuçlarını uygulamaya aktararak, bölgesel kalkınma, işsizliğin giderilmesi, arazilerin değerlendirilmesi ve bilime dayalı üretimin sağlanması bakış açıları ile Teknopark girişimine önem vermişlerdir. 1980’li yıllarda bu konuda önemli gelişmeler kaydederek, amaçlanan konularda önemli sonuçlar alınmıştır. Dünyadaki Teknoparkları rakamlarla incelediğimizde; teknokentlerin sayısının kuluçka merkezleri ile birlikte 4 binin üzerinde olduğu; bu Teknoparkların çoğunun 1980’li yılların ikinci yarısında kurulduğu; yüzde 83’ünün kar amacı gütmeyen yapılar olduğu; yüzde 62’sinin bünyesinde kuluçka birimi barındırdığı; yüzde 70’inin kamu yatırımı ile kurulduğu; yüzde 73’ünün arsa kiralayarak kendini idame ettirdiği görülüyor. Teknokent firmalarının ise yüzde 26’sının bilişim teknolojilerinde, yüzde 20’sinin biyoteknolojide, yüzde 19’unun elektronikte, yüzde 8’inin çevrede, yüzde 6’sının ileri malzemede, yüzde 5’inin kimyada, yüzde 9’unun tarımda ve yüzde 7’sinin diğer sektörlerde faaliyet gösterdiği; teknokent şirketlerinin yüzde 51’inin hizmet, yüzde 18’inin sanayi ve yüzde 26’sının Ar-Ge şirketi olarak tanımlandığı ve bu şirketlerin yüzde 89’unun KOBİ olduğu görülmektedir. teknoparkların, teknoloji üretme çabasında olan üniversiteler ve sanayi kuruluşları için önemli bir fırsat olduğu aşikardır. üniversiteler ve sanayi kuruluşlarının sorumluluğu bu fırsatı kendileri ve ülkemiz için katma değer oluşturacak projelere dönüştürmektir. Bilindiği gibi üniversite ve sanayi kuruluşlarının kalkınmasında, gelişmenin sürdürülebilirliği ve ArGe faaliyetleri çok önemli rol oynamaktadır. Durum analizi ve sayısal değerlere bakıldığında Teknoparkların, teknoloji üretme çabasında olan üniversiteler ve sanayi kuruluşları için önemli bir fırsat olduğu aşikardır. Üniversiteler ve sanayi kuruluşlarının sorumluluğu bu fırsatı kendileri ve ülkemiz için katma değer oluşturacak projelere dönüştürmektir. 3 YTÜ Davutpaşa Kampüsü Teknopark B2 Blok No:302 Esenler İstanbul T. 0212 306 0000 F. 0212 355 8417 www.cgm.com/tr EDİTÖRDEN sebep oluyor ve aslında bize sanal dünyanın gerçekliğini hissettiriyor. Artırılmış Gerçeklik uygulamalarını canlandırılmış QR kodları olarak tanımlayabiliriz. Yani akıllı bir cihaz aracılığıyla gerçek hayatta olmayan bir an yaşıyormuş görebiliyoruz. Kısacası Artırılmış Gerçeklik içinde yaşadığımız dünyadaki bilgilerin bir araç vasıtasıyla elde edilen görüntü ve/veya bilgilerle bir araya getirilerek bir amaç için zenginleştirilmesi anlamına geliyor. Keşif bölümümüzde Artırılmış Gerçeklik ile merak ettiğiniz her şeyi bulabilirsiniz. Mustafa ALBAYRAK Yıldız Teknopark Genel Müdürü teKnOlOJi ile Her GelişMe HayatıMıZın Her anına dOKUnUyOr Ü niversiteler, araştırma merkezleri ve teknoloji girişimleri tarafından Türkiye’de geliştirilen teknolojilerin ticarileştirilmesi amacıyla temmuz ayında kurulan ve 25 milyon Avro tutarında bir büyüklüğe sahip olan ACT, 2015-2018 yılları arasında yaklaşık 35 teknoloji projesine yatırım yapmayı planlıyor. girişim başına 100 bin Avro’dan 2,5 Milyon Avro’ya kadar yatırım yapabilecek olan ACT Fonu, bu doğrultuda Haziran 2015’ten bu yana 70 teknoloji girişimi ve patentini inceleyerek ilk etapta dört projeye yatırım yapma kararı aldı. ACT Fonu tarafından yapılan yatırımları profesyonel takım kurma, ürün geliştirme, küresel pazarlara erişim, idari ve mali yönetim gibi alanlarda kullanabilecek olan girişimler böylelikle rekabette avantaj sağlamış olacak. ACT Fonu ile ilgili detayları ilgili haberimizde okuyabilirsiniz. Gündelik yaşantımız içinde mobilite hızlı yükselişle yer almaya devam ediyor. Mobilitenin hayatımızda bu kadar yer edinmesiyle birlikte Artırılmış Gerçeklik uygulamalarının hayatımızdaki yeri giderek artıyor. Fiziksel, gerçek dünyadaki içeriklerin bilgisayar tabanlı sensörler tarafından çoğaltılarak ses, video, grafik ve GPS verisine dönüştürülmesi anlamına gelen Artırılmış Gerçeklik uygulamaları da bu tecrübeyi hissetmemize Teknoloji alanında yaşanan olağanüstü gelişmeler her alanda olduğu gibi spor alanında da kendini gösteriyor. Bu gelişmelerden biri ise son dönemde gündemde olan elektronik spor kavramı. Yeni gelişen bir spor alanı olarak elektronik spor kavramı, elektronik oyun (electronic game), siber oyun (cyber game), bilgisayar oyunu (computer game), çevrim içi oyun (online game), video oyun (video game), sanal oyun (virtual game), oyun sporları (game sports), elektronik spor (electronic sports) olarak adlandırılıyor. Techstar dergimizin kapak konusu olan e-spor ile ilgili tüm detayları hazırlanan yazımızda bulabileceksiniz. Yıldız TTO tarafından düzenlenen “Otomotiv Sektöründe Yeni Gelişen Teknolojiler Proje Pazarı”nın başvuruları 30 Ekim’de sona erdi. Üniversite öğrencisi, mezunlar ve sanayi alanında çalışan kişiler arasında proje kültürünün yaygınlaştırılmasını, iş planı ve iş kurma süreçleri ile ilgili eğitim bilgilerinin pekiştirilmesini ve yeni iş fikirlerini ortaya çıkarmayı amaçlayan yarışma, ülkemizdeki otomotiv sanayicileri, araştırmacıları ve akademisyenleri bir araya getirerek, yenilikçi ürünleri sanayi ile buluşturacak. YTÜ Yıldız Kampüsü Oditoryumu ve Sergi Salonu’nda 18 Kasım’da gerçekleştirilecek etkinlikle kazananlar açıklanacak. Yarışmaya katılarak projelerini sunan tüm ekiplere başarılar diliyorum. Yıldız Teknopark olarak düzenlediğimiz 1. Teknolig Futbol Turnuvası’nın şampiyonu 3 Ekim’de oynanan final maçı ile belli oldu. Uyumsoft ve Ziraat Teknoloji takımları arasında gerçekleşen karşılaşmayı kazanan Uyumsoft, Teknolig’in şampiyonu oldu. Buradan bir kez daha katılan tüm takımlara teşekkür ederken, Uyumsoft’u göstermiş olduğu başarıdan dolayı tebrik ediyorum. Keyifli okumalar... 5 8 16 20 28 30 33 36 39 42 54 72 70 72 76 GÜNCEL HABERLER 34 TEKNOPARK FİRMALARINDAN YILDIZ TEKNOPARKTAN YTÜ HABERLER YILDIZ TTO’DAN YAKIN GELECEĞİN TEKNOLOJİSİ: M2M KABLOLU ŞARJ TARİHE KARIŞACAK UYUMSOFT ULUSLAR ARASI PAZARLAR İÇİN ‘SMART CITY’YE ODAKLANDI KEŞİF 40 ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK İLE GELECEĞİN TEKNOLOJİSİNE ADAPTE OLUN! ORM MARKALAR İÇİN KRİTİK ÖNEM TAŞIYOR! TEKNOPARK’TA FAALİYETTE BULUNAN GİRİŞİMCİLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ KATI HAL 3D TEKNOLOJİSİYLE ORTADOĞU VE KUZEY AFRİKA’YA AÇILACAK YILDIZ SEM’İN SERTİFİKA EĞİTİMLERİ DEVAM EDİYOR TEKNOPARK FİRMALARI FUARLAR 44 DİJİTAL DÜNYANIN YENİ TRENDİ E-SPOR! 48 “SANAYİ VE ÜNİVERSİTE SIKI BİR İŞBİRLİĞİ İÇİNDE OLMALI” 50 TEKNOLOJİ FİRMALARI MELEK YATIRIMCININ İLGİ ODAĞINDA Yıl: 02 Sayı: 08 Yıldız Teknopark’ın resmi yayın organı İMTİYAZ SAHİBİ Yıldız Teknopark A.Ş. Prof. Dr. İsmail YÜKSEK gENEL YAYIN YÖNETMENİ Mustafa ALBAYRAK YAYIN DANIŞMA KURULU Gizem FİLİZ 52 “ÇABALAR SOSYAL SORUMLULUK PROJESİNDEN ÖTEYE GİTMELİ” YAYIN KURULU Gül AKKUŞ YÖNETİM YERİ Yıldız Teknopark Davutpaşa Yerleşkesi C - 1 Blok Kat:2 No:303-304 Esenler - İstanbul 56 Tel: 0212 483 70 00 [email protected] www.yildizteknopark.com.tr YAYINA HAZIRLIK ABEMEDYA E-TİCARET HIZLA YÜKSELİYOR! 64 TEKNOPARK’IN YILDIZLARI Yayın Koordinatörü İsmail ŞAŞMAZ [email protected] Haber Merkezi Neşet TOSUN [email protected] Gülseren ÜST [email protected] İlayda ÖZBAY [email protected] grafik Tasarım Güray ERGÜN Adres Kuştepe Mah. Biracılar Sk. No: 15 Şişli - İstanbul Tel: 0212 273 27 50 Faks: 0212 273 27 51 www.abemedya.com 71 AT BİNMEK SABIRLI VE SAKİN OLMAYI ÖĞRETİYOR Baskı ve Cilt Bilnet Matbaacılık ve Ambalaj San. A.Ş. Dudulu Organize San. Bölgesi 1.Cad. No:16 Ümraniye / İSTANBUL Tel: 444 44 03 www.bilnet.net.tr Dergimizde yayınlanan yazı ve fotoğraflar izinsiz kullanılamaz. 7 gÜNCEL drOne’lar MOda tUtKUnlarının eMrinde Intel Capital, insansız elektrikli hava araçlarında (Drone) dünya lideri olan Yuneec Holding’e 60 milyon Dolar’ı aşkın yatırım yaptığını açıklamıştı. Bu işbirliğinin ilk meyveleri New York Moda Haftası’nda sergilendi. İnsansız hava araçları etkinlik boyunca tüm detayları yakalarken moda tutkunları, bu sezon New York Moda Haftası’nı yepyeni bir açıdan, 360 derece görüş açısı farkıyla izledi. Intel, Yuneec Typhoon 4K insansız hava araçları, hafta boyunca Public School, Prabal Gurung, BCBG Max Azria ve Monique Lhuillier gibi defilelerde gelen misafirleri yakalamak için NYFW HQ Space, Moynihan Station ve Clarkson Square gibi mekanlarda çekim yaptı. Ünlü modacı Rebecca Minkoff da Intel ile işbirliği yaparak defilesinde insansız hava araçlarıyla bir şov gerçekleştirdi. ıntel teKnOlOJiyi MOdaya taşıdı Intel’in giyilebilir teknolojilere yönelik ürünleri ve gerçekleştirdiği etkinlikler New York Moda Haftası’na damgasını vurdu. Intel teknolojileriyle geliştirilen ve adrenaline göre şekil değiştiren giysilerden drone’lar eşliğinde gerçekleştirilen defilelere kadar, teknoloji moda işbirliğinin inovatif örnekleri sergilendi. T eknoloji, günlük hayatımızla, kıyafetlerimiz, aksesuarlarımız ve hatta alışveriş deneyimimiz ile iç içe geçerken, bu yıl New York Moda Haftası’nda moda ve teknolojinin yeni birlikteliklerine tanık olduk. Intel, WMG-IMG gibi sektör liderlerinin yanı sıra koleksiyonların arkasındaki tasarımcılar ile bir araya gelerek akıllı özelliklerin modaya entegre edilmesini sağlayan teknolojilerini sergiledi. Akıllı kumaşlardan, alışveriş deneyimine yeni dokunuşlar sağlayan dijital aynalar ve drone’lara kadar çeşitli inovatif örnekler, dünyasın en önemli moda etkinliklerinden biri olan New York Moda Haftası’na renk kattı. adrenaline GÖre şeKil değiştiren Giysi Intel ve Chromat gerçekleştirdikleri özel bir etkinlikte, kişinin vücut ısısına, adrenalin veya stres düzeylerine göre şekil değiştirerek yanıt verebilen iki giysi sergiledi. Giyen kişinin adrenalini aniden yükselirse-hızlı nefes alıp verir ve terlerse- sensörler giysinin hareketini ve şekil değiştirmesini sağlıyor. Elbisenin ve spor giysilerinin hareketlerini sağlayan zekanın kaynağı ise küçük ama maharetli bir donanım ürünü olan Intel CurieTM Modülü. Tasarımcılar ve amatör geliştiriciler, bu donanımı yüzük, el çantası, giysi ve fitness izleyici gibi çok çeşitli giyilebilir ürünlerde kullanabiliyor. 8 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK brıtısH FasHıOn COUnCıl teKnOlOJi Partneri ıntel OldU Intel moda dünyasına teknoloji dokunuşuyla güç katma stratejisi doğrultusunda, moda dünyasının kalbinin attığı bir diğer önemli etkinlik olan Londra Moda Haftası günlerinde British Fashion Council’in teknoloji partneri oldu. Bu işbirliğiyle Intel, giysi aksesuar ve perakende hizmetlerinde yaratıcı teknolojiler konusunda ünlü İngiliz tasarımcılarıyla da ortak projeler geliştirilerek aktif rol alacak. Intel’in giyilebilir teknolojiler alanında ciddi yatırımlar yaptığını ve moda sektörünü daha da güçlendirmek için yeni işbirliklerine imza attıklarını belirten Intel Yeni Teknolojiler Bölümü Dünya Başkan Yardımcısı Ayşegül İldeniz “Moda ve teknolojinin birleşimi çok heyecan verici. Giyilebilir teknolojiler alanında kişinin kendi tarzına uygun, moda eğilimlerini göz önünde bulunduran ürünler geliştirmek önceliğimiz. Opening Ceremony ve Barney’s New York ile işbirliği sonucu geliştirdiğimiz akıllı bileklik MICA bizim için bu sebeple çok önemli. Moda dünyasıyla işbirliklerimiz bununla da kalmıyor. Dünyanın en önemli saat markalarını üreten Fossil ve dünyanın en büyük gözlük üreticilerinden Oakley ile gerçekleştirdiğimiz işbirlikleri, Google ile birlikte bir İsviçre akıllı saati piyasaya sürmek amacıyla TAG Heuer ile yaptığımız anlaşma da teknolojiyi moda ile birleştirme stratejimizin bir sonucu” şeklinde konuştu. k r a P o n Tek e d ’ l i Mob AT&T gÜNCEL düşünCe OKUyan MObil CiHaZ ve UyGUlaMalar Hayal değil İnsan hayatını kolaylaştırmayı amaçlayan ve uzun yıllardır popülerliğini koruyan çalışmalardan biri nesnelere düşünce gücü ile komut verebilmek. Düşünce gücü ile mesaj yazmak, istediğimiz müzik parçasını çalmak, internetten sipariş vermek, herhangi bir cihazı açmak, kapamak gibi birçok işin zihnimizden verdiğimiz komutlarla yapılabilmesinin hayali bile son derece güzel. Son yıllarda bu alanda yapılan çalışmalar ise bu hayallerin gerçeğe dönüşmesinin çok uzun sürmeyeceğini gösteriyor. D ünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden Xerox ve IBM’in Hindistan’daki Ar-Ge merkezlerinde görevli Saurabh Srivastava ve Nitendra Rajput ile Hindistan Teknoloji Enstitüsü’nde görevli Sumit Soman ve Siddharth Srivastava, 9. Uluslararası Arayüzler ve İnsan-Bilgisayar Etkileşimindeki İlerlemeler Konferansı’nda ‘Gelişmiş Beyin Bilgisayar Arayüzleri (BCI)’ adında ortak bir bilimsel makale sundu. Bilimsel makalelerinde “Düşünce gücü ile komut vermeyi sağlayacak mobil cihaz ve uygulamalar geliştirilebilir mi?” sorusuna yanıt arayan Xerox, IBM ve Hindistan Teknoloji Enstitüsü’nden bilim insanları, Elektroensefalografi (EEG), İnsan Bilgisayar Etkileşimi (HCI) ve Beyin Bilgisayar Arayüzü (BCI) alanında yapılacak çalışmaların böyle bir teknolojiyi mümkün kılabileceğini öngörüyor. aranaCaK Kişi reHberden düşünCe GüCü ile seÇilebiliyOr Ortak bilimsel makalede, kafaya takılan ve beyin komutlarını iletmeyi sağlayan Emotiv adlı teknolojik cihaz ile kullanılan Neurophone sistemi; düşünce gücü ile 10 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK komut verebilen uygulamalara örnek olarak gösteriliyor. Emotiv aparatları ve iPhone kullanarak telefon rehberindeki kişilerin düşünce gücü ile aranmasını sağlayan bu sistem şu şekilde çalışıyor: Rehberinizdeki kişilere ait fotoğraflar veya tanımladığınız görseller size hızlı bir şekilde sırası ile gösteriliyor. Aramak istediğiniz kişinin fotoğrafı gösterildiğinde beyninizden yayılan P300 sinyallerini algılayan sistem, o kişiyi telefona dokunmadan, seslenmeden aramanızı sağlıyor. Düşünce gücü ile komut verilmesini sağlayan teknolojilerin şu an için karşılaştığı en büyük sorun her zaman doğru sonuçlar vermemeleri. Xerox’tan Saurabh Srivastava ve IBM’den Nitendra Rajput, bu sorunun Neurophone uygulaması ile benzer şekilde çalışan BCI Messenger uygulamasında da yaşandığını belirtiyor. BCI Messenger, Neuroscan QuickCap isimli giyilebilir aparatlar ile kullanıcılarına, düşünceleri ile Çince yazabilmelerini sağlayan görsel bir klavye sunuyor. Yazılmak istenen metni beyinden yayılan sinyallerle algılayan bu sistemin doğru çalışma oranı ise yüzde 70’in altında kalıyor. KOMUt verirKen KOnsantrasyOn ÖneMli Xerox, IBM ve Hindistan Teknoloji Enstitüsü’nden bilim insanlarının ortak makalesine göre, düşünce gücü ile çalışan buna benzer yöntemlerin başarı oranı, kullanıcılar başka bir işle meşgul olduklarında önemli ölçüde düşüş gösteriyor. Bu sebeple yalnızca verilmek istenen komuta odaklanılması, kafa ve göz kontağı ile de komutun desteklenmesi, emrin başarı ile sonuçlanmasında son derece etkili oluyor. Xerox, IBM ve Hindistan Teknoloji Enstitüsü’nden bilim insanları, bilgisayarlı nöroloji, sinyal işleme ve makine öğrenimi alanlarındaki ilerlemelerin mobil cihaz teknolojilerine entegrasyonu ile düşünce gücüyle çalışan cihazların bir hayal olmaktan çıkacağını söylüyor. Önümüzdeki 10 yıl içinde Beyin Bilgisayar Arayüzü (BCI) tabanlı mobil cihaz ve uygulamaların ilk versiyonlarının insanlığın kullanımına sunulacağı öngörülüyor. gÜNCEL Ge’nin PredıX PlatFOrMU ile led’ler şeHirlerin altyaPı sOrUnlarını ÇÖZebileCeK general Electric (gE), LED aydınlatmaların akıllı cihazlar ve güçlü yazılım platformlarıyla birlikte kullanılmasının katma değerini ve ortaya çıkardığı yeni gelişmeleri, gE Türkiye İnovasyon Merkezi’nde gerçekleştirdiği ‘Akıllı Şehirlerin geleceği’ adlı etkinlikte paylaştı. Etkinlikte, akıllı şehirlere yönelik dijital aydınlatma yatırımlarının; toplumsal, ekonomik kalkınma, enerji güvenliği ve altyapı dayanıklılığına yönelik yeni iş modellerinin ve araştırma fırsatlarının ortaya çıkmasına yardımcı alabileceğinin altı çizildi. Aydınlatma dünyasında sessiz bir devrimin gerçekleştiği bu dönemde, LED teknolojisinin elektrikli aydınlatmayı dijital çağa taşıdığı belirtildi. LED’ler, akıllı bir sistemin içinde yer aldıklarında, yaklaşık yüzde 60 oranında görüş mesafesini artırırken, enerji, karbon ve bakım tasarrufu sağlıyor. Gerçek zamanlı enerji tüketimi ve optimizasyon hakkında kritik bilgiler sunduğuna dikkat çekilen panelde, çeşitli enerji yönetimi konularında da LED’lerin etkin şekilde kullanılabileceği vurgulandı. Örneğin, uzaktan operasyon imkanı, veri toplama ve benzeri amaçlar için meteoroloji istasyonları ve internete bağlı pozitif-enerji kurulumlarının bir parçası olabilecek. Bu yüzden, 12 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK enerji verimliliğine sahip aydınlatma teknolojilerine yönelik yatırımlarla, şehirler daha akıllı hale gelebilecekleri altyapıları oluşturuyor. GE Aydınlatma Başkan ve CEO’su Maryrose Sylvester, “GE olarak ‘Akıllı Ortamlar’ ifadesini birbiriyle bağlantılı LED’ler ile cihazların; büyük veri, bulut bilişim ve analiz kapasitesinin potansiyel birleşimi için kullanıyoruz. Bu da müşterilerimizi, yerel yönetimleri, endüstrileri ve binaları tamamen dijital aydınlatmaya dayalı daha akıllı ortamlara dönüştürmek suretiyle verimlilik kazandırıyor” dedi. Panelde konuşan GE Aydınlatma MEAT (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) Bölgesi Genel Müdürü Erdem Soyal ise 2020 itibariyle sokak aydınlatma lambalarının yüzde 75’ini dönüştürmeyi hedefleyen Türkiye’nin, Avrupa’da bu dönüşüme ilk başlayan ülkeler arasında yer alacağına dikkat çekti. LED teknolojisinin Türkiye için enerji verimliliğinde çok büyük bir fırsat sunduğunu belirten Soyal şunları söyledi: “Enerji tasarrufu ve verimliliği Türkiye’nin enerji stratejisindeki en önemli unsurlardan biridir. Eski teknolojiye kıyasla çok büyük bir enerji tasarrufu sağlanabilir. Bazı örneklerde, LED’in sağladığı enerji tasarrufu projenin tamamının maliyetini çıkartabiliyor. Yapılan araştırmalara göre, LED dönüşümü Türkiye’ye yıllık 600 milyon TL’lik tasarruf sağlayacak. GE LED çözümlerimiz sayesinde, bütün işletmeleri birleştiren teknolojik yenilikler ve servis hizmetleri ile değer katıyoruz.” endüstriyel internet ile aKıllı OrtaMlar Endüstriyel İnternet, GE’nin endüstriyel gelişimdeki bir sonraki adıma liderlik etmesine olanak tanıyor. Bu bağlamda GE, sunduğu verimlilik ve işlevsellik odaklı deneyimlerle LED altyapısının şehirlerdeki, evlerimizdeki ve iş yerlerimizdeki hayat kalitesinin yükselmesinde çok önemli roller üstleneceğini belirtiyor. Bu anlamda örneğin akıllı evlerdeki LED’ler; akıllı telefonlarımızla yapacağımız tek bir dokunuşla dünyanın herhangi bir yerinden aydınlatmalarımızı kontrol etmemize ve gözlememize olanak tanıyacak. Binalarda ve işyerlerinde, perakende ortamlarına yönelik akıllı çözümlerin bir parçası olarak LED’ler, interaktif bir alışveriş deneyimi sunmak üzere Endüstriyel İnternet ile birlikte çalışacak. Şehirlerde ise GE’nin Predix platformu ile LED’ler, taşıt park optimizasyonundan, çevre gözlemine kadar şehirlerin zorlu altyapı sorunlarını çözebilecek. gÜNCEL Kendini iMHa edebilen eleKtrOniK ÇiP X erox PARC, Amerikan DARPA (İleri Savunma Araştırma Projeleri Ajansı) tarafından yürütülen ‘Yok Olmaya Programlanabilir Kaynaklar Projesi’ kapsamında, bilgi depolayan ve kendini imha edebilen elektronik çipler geliştirdi. Amerikan DARPA için geliştirilen teknoloji, tüm dünyada bilgi ve veri hırsızlığının önlenmesi, yüksek güvenlikli elektronik cihazlar üretiminde devrimsel bir gelişme olarak değerlendiriliyor. DARPA’nın öncelikle devletler veya büyük kurumlar için önem taşıyan resmi şifrelerin, askeri ve diplomatik önemdeki bilgilerin üçüncü kişi ve kuruluşların eline geçmemesi için desteklediği bu proje kapsamında geliştirilen teknoloji, daha sonra kişisel ve ticari kullanıma sunuluyor olacak. Xerox PARC’ın geliştirdiği tanımlı bir uyaran ile kendini imha edebilen çipler, bir imha emri ile yer aldığı elektronik cihazın içinde binlerce parçaya bölünerek parçalanıyor. Bu çipler cihazı önlemi olacak bu tür çipler, günlük yaşama uygulandığında, cep telefonu ve tablet cihaz çalınması gibi bireysel hırsızlık durumlarında da kişisel bilgilerin güvenliğini sağlamada önemli rol oynayacak. fiziksel olarak patlatmıyor ama içindeki veri bulunduran devreleri cihaz içinde parçalayarak, kullanılamaz hale getiriyor. Yakın gelecekte akıllı cep telefonları ve diğer mobil cihazlarda da kişisel kullanıma sunulabilecek bu teknoloji ile elektronik cihazlar istenildiğinde sahipleri tarafından uzaktan kullanılamaz hale getirilebilecek. Bu teknolojinin kişisel veri, telefon ve taşınabilir elektronik cihaz hırsızlığına karşı caydırıcı bir yöntem olacağı söyleniyor. Özellikle devletlerin ve askeri kurumların, ele geçirildiğinde ülke güvenliğini tehlikeye atacak verileri için önemli bir güvenlik rObOtlar Çalıştı, Halılar MüZiK yaPtı, drOne’lar yarıştı G elecekHane koordinasyonuyla İstanbul Bilgi Üniversitesi Santralistanbul Kampüsü’nde düzenlenen yaratıcılık ve üreticilik şöleni Mini Maker Faire İstanbul 10-11 Ekim tarihlerinde, 5 bini aşkın ziyaretçiyi ağırladı. Geçtiğimiz sene olduğu gibi bu yıl da büyük ilgi gören etkinlik, ailelere, çocuklara, gençlere kısacası 7’den 70’e çok sayıda ziyaretçiye ilginç icatlar ve etkinliklerle farklı bir hafta sonu yaşattı. Üreten ve icat geliştiren Maker’ların bir araya geldiği ve projelerini sergilediği Mini Maker Faire İstanbul’un en dikkat çekici icatlarından bazıları ise Pankek Robotu, Elektronik Yapboz, Müzik Halısı, Su Piyanosu ve Kinetik Örtü oldu. Hızları saatte 130 kilometreye ulaşan drone’ların yarışı ve model arabalarla yapılan drift gösterileri de hem çocuklar hem de yetişkinler tarafından büyük ilgi gördü. Etkinlikte gerçekleştirilen Kodlama Atölyesi’yle de down sendromlu bir öğrenci grubuna kodlamaya giriş eğitimi verildi. 14 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK Xerox PARC kıdemli bilim insanlarından Gregory Whiting, DARPA organizasyonunda yaptığı açıklama “Xerox olarak tüm dünyada veri güvenliğinin sağlanabilmesi için, bugün demo gösterimini yaptığımız çiplerimiz gibi sıradışı, çok farklı ihtiyaçlara cevap verecek teknolojiler üzerinde çalışıyoruz. Gelecekte, geliştirdiğimiz bu çip teknolojisini barındıracak elektronik cihazlar, veri güvenliğini sağlamak konusunda önemli bir kilometre taşı olacak” dedi. gÜNCEL yerli teKnOlOJi PrOJelerine 2,5 MilyOn avrO’ya Kadar FOn desteği Türkiye’de geliştirilen teknolojilerin desteklenmesi ve ticarileştirilmesi amacıyla ACT Teknoloji Transferi Hızlandırıcı Fonu (Accelerating The Commercialization of Technology) kuruldu. ACT’nin destekleyeceği projeler, Boğaziçi Üniversitesi liderliğinde 34 üniversitenin yer aldığı bir Üniversite Kurulu tarafından belirlenecek. ACT 2015-2018 yılları içinde 20-25 teknoloji girişimine, 100 bin Avro’dan 2,5 milyon Avro’ya kadar yatırım yapabilecek. B oğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenen toplantıyla kamuoyuna duyurulan fon desteği hakkında bilgi veren Avrupa Yatırım Bankası Yatırım Fonu Direktörü Jacques Darcy, günümüzde teknoloji transferinin ekonomik anlamda daha profesyonel bir nitelik kazandığına dikkat çekerek fikirlerin ticarileşmesinin artık daha kolay süreçlerle mümkün olabildiğini belirtti. Darcy, bugün Türkiye’nin doğusundaki bir üniversitede görev yapan bir araştırmacının özgün bir fikri olduğu sürece, dünyanın önde gelen üniversitelerinden herhangi biriyle anında iletişime geçebildiğini belirterek bu çerçevede ACT Fonu ile Türkiye’ye yatırım yapmaktan son derece memnun olduklarının altını çizdi. Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Gülay Barbarosoğlu ise yaptığı açıklamada, girişim başına 100 bin Avro’dan 2,5 Milyon Avro’ya kadar yatırım yapabilecek ACT Fonu’nun çalışma koşullarını şöyle anlattı: “Üniversiteler, araştırma merkezleri ve teknoloji girişimleri tarafından Türkiye’de geliştirilen teknolojilerin ticarileştirilmesi amacıyla temmuz ayında kurulan ve 25 milyon Avro tutarında bir büyüklüğe sahip olan ACT, 2015-2018 yılları arasında yaklaşık 35 teknoloji projesine yatırım yapmayı planlıyor. Boğaziçi Üniversitesi, ACT’nin Üniversite Kurulu’na başkanlık yaparken, proje sunacak 34 üniversitenin mensuplarına iş fikrinin oluşması esnasında danışmanlık vermek, kuluçka merkezinden faydalanılmasının sağlanması ve kuluçka eğitimleri gibi konularda destek verecek.” Barbarosoğlu’nun yaptığı açıklamaya göre, ACT, yeni geliştirilen ve pazarda hızlı büyüme potansiyeli gösteren teknolojileri erken aşamada destekleyerek, teknoloji transferi pazarının hareketlenmesini hedefliyor. Bu teknolojiler ülkedeki yüksek katma değerli üretimi ve ihracatı artırarak ekonomik gelişime önemli katkı sağlayacak. Ayrıca küresel pazarlara Türkiye’den rekabetçi teknolojiler, ürünler ve hizmetler sunulacak. Bu sayede ACT Fonu, Türkiye’de uzun yıllardır önemli bir eksiklik olan teknoloji ticarileştirme mekanizması özelliğinde olacak. ilK etaPta dÖrt PrOJe yatırıMdan FaydalanaCaK ACT ile Türkiye’de girişimcilik ekosistemine katkı yapılması ve Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatının artırılması amaçlanıyor. ACT Fonu’nun temel amacı, yeni teknoloji üretecek girişimleri çok daha büyük ölçekteki küresel fonlara ve yatırım şirketlerine taşıyacak mekanizmanın oluşturulması. Bunun için de yüksek ticarileştirme potansiyeline sahip girişimler erken aşamada tespit edilecek, değerlendirilecek ve ihtiyaç duyulan yatırım sağlanarak girişimleri küresel seviyeye çıkaracak faaliyetler hayata geçirilecek. Bu sayede TÜBİTAK, Kalkınma Bakanlığı, KOSGEB ve AB Çerçeve Programları gibi başlıca Ar-Ge destekleri ile oluşturulan teknoloji fikirlerinin iş modeline, ürünlere ve hizmetlere dönüşmesi için ACT Fonu aracı olacak. KOBİ’lere ve girişimcilere en uygun yaklaşımlar uygulanarak, teknoloji ekosistemine dahil edilecek. ACT girişimleri ve patentleri değerlendirirken şu kriterleri dikkate alıyor: Küresel ölçekte yeni teknoloji olması, daha önce var olan bir teknolojinin tekrarı olmaması, fikri mülkiyetin korunabilir olması ve ürünün pazar potansiyelinin olması ve rakiplerine göre üstün değerler sunması. Bu doğrultuda Haziran 2015’ten bu yana 70 teknoloji girişimi ve patentini inceleyen ACT Yönetimi, ilk etapta dört projeye yatırım yapma kararı aldı. Yapılacak ileri teknoloji yatırımlarının en az üçte birinin Ankara’nın doğusuna yapılması hedefleniyor. Yatırım planlanan iller arasında Kayseri, Gaziantep, Trabzon, Elazığ gibi iller bulunuyor. Girişimler, ACT Fonu tarafından yapılan yatırımları özellikle; profesyonel takım kurma, ürün geliştirme, küresel pazarlara erişim, idari ve mali yönetim gibi alanlarda kullanabilecek. 15 TEKNOPARK FİRMALARINDAN BARSELONA’DA TÜRKİYE ADINA YARIŞACAK KATEgORİ BİRİNCİSİ ŞİRKETLER: YATAY ÇÖZÜMLER ALANıNDA EN İYİ BULUT BİLİŞİM HİZMETİ: ETİYA SEKTÖREL ÇÖZÜMLER ALANıNDA EN İYİ BULUT BİLİŞİM HİZMETİ: HP TÜRKİYE EN İYİ BULUT BİLİŞİM DÖNÜŞÜM YÖNTEMLERİ: BOYDAK HOLDİNg Yıldız Teknopark Firmaları Etiya, SkyAtlas ve FgS EuroCloud Europe Award 2015-Avrupa Bulut Ödülleri’nden derece ile döndü. AVRUPA BULUT ÖDÜLLERİ SAHİPLERİNİ BULDU YıLıN STARTUP SERvİS SAğLAYıCıSı: PARAŞÜT YıLıN BULUT BİLİŞİM İNOvASYONU: ERİKTRONİK İNOVASYON YıLıN BULUT HİZMETİ MÜŞTERİSİ: COCA COLA İçECEK A vrupa Bulut Ödülleri’nin (Euro Cloud Awards) Türkiye ödül töreni, 2 Ekim’de BTK Eski Başkanı Dr. Tayfun Acarer, TÜBİSAD Başkanı Prof. Dr. Kemal Cılız, Microsoft Türkiye Kurumsal Müşteriler ve İş Ortakları Genel Müdür Yardımcısı Murat Yılmaz, Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Engin Aksoy, Cloudteam Kurucu Ortağı Funda Vural, Intel Türkiye Genel Müdürü Burak Aydın ve çok sayıda sektör yöneticisinin katılımıyla gerçekleşti. Vodafone Türkiye ve Microsoft’un ana sponsorluğunda düzenlenen Avrupa Bulut Ödülleri’ne bu yıl 62 firma başvuru yaptı. Sektörün önde gelen CEO ve yöneticilerinden oluşan jürinin değerlendirmesi sonucunda Türkiye’yi temsil edecek şirketler belirlendi. Türkiye’de üçüncüsü düzenlenen Avrupa Bulut Ödülleri’nde altı kategoride birinci olan firmalar, Barselona’da gerçekleşecek Euro Cloud 2015’te yarışacak. Düzenlenen ödül töreninde Türkiye’yi Barselona’daki finalde temsil edecek 6 kategorinin birincileri ödüllerini aldı. Ayrıca kategorilerinde ikinci ve üçüncü olan firmalara da ödül verildi. Etiya, Ofisim.com çözümü ile EuroCloud Europe Award 2015 – Avrupa Bulut Ödülleri’nde derece aldı. Bağımsız jüri tarafından yapılan değerlendirmede Ofisim.com, ‘Yatay Çözümler Alanında En İyi Bulut Bilişim Hizmeti’ seçildi. Düzenlenen törende Etiya adına ödülü alan Etiya CEO’su Aslan Doğan, Ofisim.com’un başta KOBİ’ler olmak üzere farklı ölçekteki şirketlerin fırsatları satışa dönüştürmesi ve rekabet gücünü artırmasına yönelik avantajlarıyla ‘en iyi’ seçilmesinden duydukları memnuniyeti dile getirdi. Skyatlas ise Yılın Bulut Bilişim İnovasyonu kategorisinde ikinci ve Yılın Start-up Servis Sağlayıcısı kategorisinde üçüncü olarak 2 ödül birden aldı. FGS Bilgi İşlem Ürünleri, Sektörel Çözümler alanında En İyi Bulut Bilişim Hizmeti kategorisinde üçüncülük ödülünün sahibi oldu. Avrupa Bulut Ödülleri kapsamında ‘BT Sektörünün 2015 Yılı ve 2015 Beklentileri’ başlıklı bir panel de düzenlendi. Intel Türkiye Genel Müdürü Burak Aydın, Koç Sistem Genel Müdürü Mehmet Nalbantoğlu, HP Türkiye Genel Müdürü Güngör Kaymak, Cloudteam Kurucu Ortağı Funda Vural, Index Grup Şirketleri İcra Kurulu ve Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik ve Microsoft Türkiye Teknoloji Çözümleri Genel Müdür Yardımcısı Onur Koç’un konuşmacı olduğu panelde, bilişim sektörünün 2015 performansı ve 2016 beklentileri masaya yatırıldı. 16 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK ALTIN ÖRÜMCEK’TE MAgICLICK VE VİDİZAYN RÜZgARI ZOMATO RESTORAN ZİRVESİ gERçEKLEŞTİ D ünya genelinde 22 ülkede faaliyet gösteren, Türkiye’de ise 13 şehirde 40 binin üzerinde restoran hakkında detaylı bilgi sunan, restoran arama ve keşif platformu Zomato, düzenlediği zirve ile yeme-içme sektörünün önde gelen isimlerini bir araya getirdi. Zomato Restoran Zirvesi; BKM Express, Sodexo ve Protel’in sponsorluğunda 15 Eylül Salı günü Baltalimanı Portaxe’de gerçekleştirildi. Etkinliğin sponsorlarından olan Protel’in Genel Müdürü Murat Sıcakkanlı, yemeiçme sektörünün teknolojiyle dönüşümünü ve günümüz teknolojisinin müşteriye ulaşma yollarını ne şekilde etkilediğini anlatan bir sunum yaptı. Konuşmasında teknolojinin en temel ihtiyaçlar arasına katıldığını belirten Sıcakkanlı, “Aslında ihtiyacımız olan şey, teknoloji ama en önemlisi ve değiştiremediğimiz tek şey, günün 24 saat oluşu. Bu nedenle insanlar artık bazı şeyler için daha az vakit harcamak ve restorana gitmeden önce menüsüne bakmak, hesabı hızlıca ödemek istiyor” dedi. B u yıl 13’üncüsü düzenlenen Altın Örümcek Web Ödülleri’nde, bankacılık, telekomünikasyon ve yiyecek/içecek sektörlerinden müşterileri için geliştirdiği projelerle 25 finalist çıkaran MagiClick, 6 ayrı kategoride12 ödül alarak en çok ödül kazanan firma oldu. Ayrıca Yıldız Teknopark’ta yer alan Vidizayn Bilişim firması ‘Kadın Sağlığı TV’ projesiyle sağlık kategorisinde ‘En İyi Web Sitesi’ ödülüne layık görüldü. ALOTECH ÖDÜLLÜ ÜRÜNÜ İLE SİLİKON VADİSİ’NDE! Y ıldız Teknopark firması AloTech, 21-23 Eylül tarihleri arasında ABD’nin San Francisco kentinde düzenlenen Tech Crunch Disrupt Konferansı’na katıldı. Özellikle kendi alanlarında devrim yaratan çözümleri ile öne çıkan şirketlerin boy gösterdiği konferansta AloTech, MIT Enterprise Forum standında yer alarak ödüllü teknolojisi ve ürününü Silicon Vadisi’ne tanıttı. Çeşitli yatırımcılar, Sales Force ve Zendesk gibi potensiyel iş ortaklıklarının yanı sıra Google ile süregelen işbirliğiyle ilgili temaslarda bulunan AloTech, ABD ofisi için işe alımlara başladığını da duyurdu. FUTURECOM BİLİŞİM 18. TÜRKİYE İç DENETİM KONgRESİ’NDE F uturecom Bilişim, Tide’nin düzenlendiği, ‘İtibar Gelecektir; Kurumsal İtibarın Yönetilmesinde İç Denetimin Stratejik Rolü’ konulu 18. Türkiye İç Denetim Kongresi’nde kongre sponsoru olarak yer aldı. 17 TEKNOPARK FİRMALARINDAN METUS YURTDIŞI FUARLARI İLE BAŞARILARINA HIZ KESMEDEN DEVAM EDİYOR İLK ‘TÜRK’ MOBİL UYgULAMA çÖZÜMÜ: T-APPZ T H ollanda ve Hindistan’da gerçekleşen Uluslararası Radyo ve Televizyonculuk fuarları IBC ve Broadcast India’ya katılan Yıldız Teknopark Firması Metus, başarısını tüm dünyaya duyurmaya devam ediyor. Toplamda 50 ülkeden 850 ziyaret alan firma, misafirlerine son teknoloji Medya Arşiv Yazılım ürünlerini tanıttı. Ziyaretçiler tarafından yoğun ilgi gören ürünle, bugün dünya çapında 71 ülkede kullanılıyor. Amerika pazarında büyümeyi hedefleyen Metus, sektörün en büyük fuarlarına katılarak markasını dünya çapında duyurmaya devam ediyor. MOB Bilişim, 2014 yılında sektöre sunduğu ve tamamen Türk yazılımı olan t-appz ürünüyle büyük bir başarıya imza attı. ‘Mobil tecrübeyi yüzde 100 native olarak sunmak’ çıkış noktasıyla geliştirilen t-appz, dünyanın en büyük ve en fazla tercih edilen e-ticaret altyapısı olan Magento’nun ilk Türk resmi mobil ticaret uygulama çözümü olarak kabul gördü. ACERPRO DİJİTAL BANKASURANS 2015 ZİRVESİ’Nİ gERçEKLEŞTİRDİ 11. TÜRKİYE çAĞRI MERKEZİ FUARI VE KONFERANSI gERçEKLEŞTİ S ektörel iletişimi güçlendirmek ve çağrı merkezi endüstrisinin gelişim sürecinde itici güç oluşturmak amacıyla düzenlenen 11. Çağrı Merkezi Fuarı ve Konferansı, 14-15 Ekim tarihlerinde Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi. Sektör temsilcilerini buluşturmak amacıyla düzenlenen organizasyonda Yıldız Teknopark’ta yer alan sektörün başarılı firmalarından Alotech İletişim, Sys Telekomünikasyon ve Asseco Teknoloji firmaları stantlarında misafirlerini ağırladılar. 18 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK Y ıldız Teknopark bünyesinde 2012 yılından bu yana yer alan Acerpro Bilişim, 7 Ekim’de düzenlediği Bankasurans Türkiye 2015 Zirvesi ile bankasurans iş modellerini en iyi uygulayan şirketlerin yerli ve yabancı birçok temsilcisini bir araya getirdi. Konuşmacılar arasında, Acerpro Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Acer ve Türkiye Sigortalar Birliği (TSB) Başkanı Ramazan Ülger başta olmak üzere, bankasurans iş modellerini en iyi uygulayan şirketlerin temsilcileri yer aldı. Fatih Acer zirvede yaptığı konuşmada; “Bankalar için geliştirilen ve ilk olma özelliğine sahip teknolojilerin, acenteler tarafından da kullanılmaya başlanması ile sigorta sektörü için dijital çağ başlamış oldu. 2016 yılı sigorta sektörünün dijital arenada çığır açacağı bir yıl olacak. AcerPro olarak, Yıldız Teknopark bünyesinde Ar-Ge çalışmaları kapsamında, derinlemesine bir çalışma ile bankasurans platformunu geliştirdik. Bankasurans konusunda yapılacak daha çok şey olduğunun bilinciyle, sektörü canlandırmak ve bilinçlendirmek amacıyla Dijital Bankasurans Türkiye 2015’i düzenlemeye karar verdik” dedi. YILDIZ KULUçKA’DAN AHMET FUAT YALçIN’IN TÜBİTAK BAŞARISI B ilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığınca üniversite öğrencilerine yönelik her yıl düzenlenen “2241/B Sanayi Odaklı Lisans Bitirme Proje Yarışması”, “2238 Üniversite Girişimcilik ve Yenilikçilik Yarışması” ve “2242 Lisans Öğrencileri Yazılım Projeleri Yarışmaları”na 296 proje başvuru yaptı. Bilimsel değerlendirmeler sonucunda 100 projenin sergilenmesine karar verildi. 2 gün boyunca sergilenen projelerden, yapılan jüri değerlendirmesiyle 24’ü ödüle layık görüldü. Birincilere 10 bin, ikincilere 7 bin 500, üçüncülere ise 5 bin lira ödül verildi. YTÜ Makine Fakültesi doktora öğrencisi olan Ahmet Fuat Yalçın “Güneş Perdesi” projesi ile “2238 Üniversite Girişimcilik ve Yenilikçilik Yarışması” genel dalında birinci oldu. Aynı zamanda yarışma boyunca hazırlanan stantta projesini başarılı bir şekilde tanıttı. YTÜ Teknoloji Transfer Ofisi ile Çalık Holding’in birlikte düzenlediği ‘İlk İşim Girişim’ yarışmasında finale kalarak başarılı bir çalışma gösteren Ahmet Fuat Yalçın, ardından Sanayi Bakanlığı’nın Teknogirişim desteğini kazanarak Yıldız Teknopark Kuluçka Merkezi’nde projesini geliştirmeye başladı. Söz konusu proje; konut, ticari ve kamu binalarında ve işletmelerde pencerede bulunan perdeden elektriğin üretilebildiği güneş perdesi... Dikey perde, katlamalı roman perde ve akordeon perde olmak üzere üç farklı modelde üretilebilen perdelerin güneş gören yüzeyleri fotovoltaik hücreler ile kaplanarak elektrik üretimi gerçekleştiriliyor. Elektrik üretimi gerçekleştirildiği esnada aynı zamanda perdelerin açılıp kapanması, dikey perdelerin şeritlerinin açılarının ayarlanması ile oda içerisindeki ışık şiddeti ayarlanabiliyor. Güneş perdesi ile üretilen elektrik aküde depolanıp kullanıldığı gibi yenilenebilir enerji kanunu (yek) kapsamında elektrik dağıtıcı firmaya 10 yıl alım garantisi ile satılabiliyor. Böylelikle elektrik faturalarının bir kısmını ve hatta bazen tamamını güneş perdelerinden karşılamak mümkün. Güneş perdeleri ile yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artırılması, bu kaynaklar arasında ülkemizin en yüksek kapasiteye sahip olduğu güneş enerjisinin yalnızca tarla veya çatılarla sınırlı kalmadan, son kullanıcının kolayca kullanabileceği şekilde pencerelere kadar götürülmesi, böylelikle güneş enerjisinin daha özgür ve daha yaygın bir şekilde kullanılması sağlanacak. Güneş perdesi, bir metrekaresinden ürettiği elektrik ile 82 ekran bir LED televizyonu 7 saat rahatlıkla çalıştırabilecek güce sahip. Çalışmalarını “Yalçın Yenilenebilir Enerji Sistemleri” firması adı altında Yıldız Teknopark Kuluçka Merkezi’nde sürdüren Yalçın, konu ile ilgili bir yüksek lisans tezi yayınladı ve patent başvurusu yaptı. LABRIS NETWORKS’TEN SECURITY CASE STUDY VE SİBER gÜVENLİK EĞİTİM ORTAKLIĞI V arşova’da gerçekleşen Security Case Study etkinliğinde, Yıldız Teknopark firmalarından Labris Networks, stratejik partner olarak yer aldı. Labris Networks’ün ikinci kez katıldığı etkinlikte, Labris CTO’su Oğuz Yılmaz, yaptığı sunumda ‘APT saldırılarının DDOS atakları ile kamufle edilmesine’ değindi. Bilgi Güvenliği Derneği tarafından ülkemizin ihtiyaç duyduğu siber güvenlik uzmanı eksikliğinin giderilmesi ve kapasitenin geliştirilmesi amacıyla bir Siber Güvenlik Uzmanı Yetiştirme Eğitim Kampı düzenlendi. Labris’in sponsor olduğu Siber Güvenlik Eğitim Kampı’nda, DDOS Saldırıları ve Korunma Yöntemleri eğitimi de Oğuz Yılmaz tarafından gerçekleştirildi. 19 YILDIZ TEKNOPARK’TAN yıldıZ teKnOParK FirMaları Katar’daKi savUnMa sanayi FUarında bUlUştU Türkiye’nin teknoloji devlerini, proje sahiplerini ve yatırımcıları bir araya getirmek üzere yola çıkılan 2. High-Tech Port by MÜSİAD FUARI’na Yıldız Teknopark; Etiya Bilgi Teknolojileri, Vendeka Akılllı Ulaşım ve Teknoloji, Profen İletişim Teknolojileri, Kriptek Kripto ve Bilişim Teknolojileri (CryptTech), Nero Endüstri Savunma ve Done İletişim Bilgi firmaları ile katıldı. T ürkiye’nin yüksek teknoloji çalışmalarını kuvvetlendirmek ve milli teknolojilere sahip çıkmak amacıyla organize edilen High Tech Port by MÜSİAD Fuarı, Türkiye’nin teknoloji devlerini yatırımcılarla bir araya getirmek amacıyla 6-8 Ekim tarihleri arasında Katar’da gerçekleşti. Yatırımcı, üretici ve proje sahiplerini, yerli ve yabancı işadamları ve ilgili devlet kurum ve kuruluşlarından paydaşları bir araya getiren High-Tech Port by MÜSİAD Fuarı iki ülke arasında ciddi işbirliklerine zemin hazırladı. FUar, türKiye ve Katar arasındaKi GüÇlü bağların bir GÖsterGesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Katar Emiri Şeyh Tamim Bin Hamad Al Thani’nin resmi himayelerinde gerçekleşen 20 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK fuarda, yüksek teknoloji üretimi yapan firmaların stantlarının yanı sıra yenilikçi teknoloji projeleri için özel olarak tahsis edilen alanda genç girişimciler, yenilikçi işletmeler ve diğer proje sahiplerinin çalışmalarına yer verildi. Fuarın açılışını Katar Başbakanı Şeyh Abdullah bin Nasır bin Halife Al Sani ve T.C. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül yaptı. Bakan Gönül, açılışta yaptığı konuşmada, fuarın ilkinin geçen yıl İstanbul’da düzenlendiğini anımsattı. Katar’ın, fuarın Türkiye dışında yapıldığı ilk ülke konumunda bulunduğuna dikkat çeken Gönül, bunun iki ülke arasındaki güçlü bağların bir göstergesi olduğunu söyledi. Bakan Gönül, tüketici ve yatırımcıları bir araya getiren fuarın, aynı zamanda ileri teknolojiyle üretilmiş ürünlere yatırım yapılmasını desteklediğinin altını çizdi. Söz konusu fuarın Katar ve Türkiye arasındaki işbirliğinin gelişmesine önemli katkı sağlayacağını belirten Katar Dışişleri Bakanı El Attiyah, “High Tech Port by MÜSİAD Fuarı ve 19. Uluslararası İş Forumu, iki ülke arasındaki derin ilişkilerin yanı sıra ticari ortaklığımıza da fayda sağlayacak. Ülkemizdeki iş fırsatlarını yakından görülmesi imkanını sunacak” diye konuştu. El Attiyah, Katar’ın gelişen teknolojileri sivil ve askeri alanda en iyi şekilde uygulamak için çalıştığını bildirdi. Katar’a Olan savUnMa sanayi iHraCatının 5 Milyar dOlar’a ÇıKarılMası HedeFleniyOr Türkiye’nin ve Katar’ın ortak geleceğini inşa etmek ve iş geliştirme ortamını, belirtilen sektörlerde, en verimli seviyede tutmak üzere planlanmış olan fuarda Türkiye’den 67 firma ve kurum katılımcı olarak yer aldı. Fuara Katar’dan ise; Katar Silahlı Kuvvetleri, Katar Savunma Bakanlığı, ICT Katar Bakanlığı, Katar Dış İşleri Bakanlığı, Katar İç İşleri Bakanlığı, Katar Ulaştırma Bakanlığı, Katar Manateq, Katar Bilim ve Teknoloji Parkı, Katar Airways kurumları ve firmaları katılım gösterdi. Fuara katılan 67 Türk firması ilk iki gün boyunca Katarlı yatırımcılarla görüşmeler yaptı. Üç gün süren fuarda Türk firmaları özel sektörle 522, Katar devlet kademesiyle ise 80’e yakın görüşme yaptı. 10 yılda sadece Katar’a olan savunma sanayi ihracatını 5 milyar dolara çıkarmayı hedefleyen fuara Türkiye’nin teknoloji devlerini, proje sahiplerini ve yatırımcıları bir araya getirmek üzere Yıldız Teknopark da firmaları ile katıldı. Yıldız Teknopark Yönetim Kurulu Üyesi Prof Dr. Galip Cansever, Yıldız Teknopark Genel Müdürü Mustafa Albayrak ve Dış İlişkiler Koordinatörü Burak Keskik’in liderliğinde fuara katılan Yıldız Teknopark Ticari Heyeti, iş birlikleri ve fırsatları değerlendirerek Katar ve Ortadoğuya açılmak için oldukça önemli bir adım attıklarını ve fuarın kendileri için oldukça verimli geçtiğini ifade etti. Yıldız Teknopark ile 2. High-Tech Port by MÜSİAD Fuarı’na katılan Etiya Bilgi Teknolojileri, Vendeka Akılllı Ulaşım ve Teknoloji, Profen İletişim Teknolojileri, Kriptek Kripto ve Bilişim Teknolojileri, Nero Endüstri Savunma ve Done İletişim Bilgi firmalarına Yıldız Teknopark Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Galip Cansever ve Yıldız Teknopark Genel Müdürü Mustafa Albayrak ikili görüşmeler konusunda yanlarında bulunarak destek oldu. yıldıZ teKnOParK FirMaları FUardan MeMnUn Kriptek Kripto ve Bilişim Teknolojileri San. Tic. A.Ş. Teknik Destek Müdürü Tarık Kobalas, Crypt Tech olarak Yıldız Teknopark Katar Ticari Heyeti ile birlikte High Tech Fuarı’nda üç gün boyunca B2B toplantı yapma fırsatı edinmelerinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek; “Çalışma alanımızla ilgili olarak direkt bize ulaşan firma ve kişilere dokunduk. Bilgi güvenliği üzerine ürettiğimiz ürünlerimizi Mannai Corporation, Katar Silahlı Kuvvetleri (Qatar Armed Forces), Katar Bilgi ve İletişim Teknolojileri Bakanlığı (Qatar ICT), Stme, TechBulb firmalarına ve kurumlarına tanıttık. Birebir yaptığımız görüşmelerde Katar ve diğer Birleşik Arap Emirlikleri’nde yapılabilecek projeler üzerine görüştük” dedi. Profen İletişim Teknolojileri ve Hiz. San. Tic. A.Ş. İş geliştirme Direktörü İpen Duru, fuarın hem Yıldız Teknopark yönetimini hem de Teknopark çatısı altında fuara katılan firmaları daha yakından tanımalarına ve güzel dostluklar kurmalarına vesile olduğunu belirterek; “Fuar bizim için oldukça verimli geçti. Katar’lı firmalarla tanıştık ve yakın gelecekte nasıl bir işbirliği içerisinde olacağımız konusunda görüşmelerimize başladık. Bundan sonra da çok daha başarılı organizasyonlarda beraber olmayı umuyoruz ve Yıldız Teknopark Yönetimi’ne tüm emekleri için çok teşekkür ediyoruz” dedi. Yıldız Teknopark Katar Ticari Heyeti ile bölgede yaptıkları görüşmelerde beklediklerinin ötesinde kazanımlar elde ettiklerini ifade eden Vendeka Akıllı Ulaşım ve Teknoloji çözümleri San. ve Tic. Ltd. Şti. genel Koordinatörü Ali Hoşgör, “Firmamızın Genel Müdürü Erhan Ark, Türkiye’de önderliğini yaptığımız RFID teknolojileri konusunda, yeni teknolojik araştırmalarını hayata geçirdiği çalışmaları, fuar süresince ziyaretçilerimizle paylaştı. Katar’ın önde gelen büyük kuruluşlarıyla iş birliği yaptık. Uzun vadeli ve stratejik bakış açımız çerçevesinde şirketimizin yeni ürünlere, markalara ve Ar-Ge faaliyetlerine yaptığımız yatırımlara hız kesmeden devam ederken; yurtdışında aldığımız olumlu görüşmeler bizleri memnun etti. Katar dost ve kardeş ülke. Devlet büyüklerinin katılımları, Milli Savunma Bakanımız Vecdi Gönül’ün standımızı ziyaret etmesi ve Büyükelçimizin misafirperverliği ile bizleri karşılaması bizleri memnun etti” ifadelerini kullandı. Etiya Bilgi Teknolojileri Yazılım San. ve Tic. A.Ş. genel Müdür Yardımcısı Mustafa Arı Katar’da düzenlenen High Tech Port fuarına katılmanın iş geliştirme açışından çok önemli olduğunu vurgulayarak; “Fuar süresince daha öncesinde, kendimizin ve MÜSİAD saha grubunun ayarladığı toplantılar hayli başarılı geçti. Yıldız Teknopark’ın organizasyonunda tanıtım ve toplantılarımızı büyük başarı ve keyifle tamamladık. Bu organizasyon, iş fırsatları sunmasının yanı sıra Yıldız Teknopark ve diğer Türk firmaları arasındaki iletişimi artırmış, yeni iş birliktelikleri oluşturma fırsatlarını gündeme getirmiştir” diyerek sözlerini tamamladı. Birçok Türk ve Katarlı devlet yetkilisi yanında katılımcı firmaların da ziyaret ettiği Yıldız Teknopark standında Bloomberg HT ’den Haber Koordinatörü Ali çağatay da Yıldız Teknopark standını ziyaret ederek, firma yetkilileriyle Periscope hesabından canlı söyleşi gerçekleştirdi. Ayrıca Yıldız Teknopark genel Müdürü Mustafa Albayrak ile Yüksek Teknoloji ve Savunma Sanayii Stantlarını gezerken ‘Teknoparklarda Savunma Sanayi Teknolojilerinin Geleceğini’ konuştu. 21 YILDIZ TEKNOPARK’TAN BİLİŞİMİN YILDIZLARI HEYETİ SİLİKON VADİSİ’NDE Y ıldız Teknopark firmalarından Bilgera Yazılım, Biooram Sağlık, Done İletişim, Etiya, Evatro Yazılım, Karaş Yazılım, Kriptek Kripto ve Bilişim, Medron Medikal Teknoloji, Rintek Arge, T-Soft , Vendeka Akılı Ulaşım yetkilileri ile YTÜ Rektör Yardımcısı Mesut Güner, YTÜ Rektör Danışmanı Hakan Karataş, Yıldız Teknopark İş Geliştirme Müdürü Gizem Filiz, Dış İlişkiler Koordinatörü Burak Keskik, Girişimcilik ve Kuluçka Merkezi Müdürü Latif Ulu’dan oluşan “Bilişimin Yıldızları” heyeti, Silikon Vadisi ve San Francisco programını tamamladı. T.C. Ekonomi Bakanlığı’nın Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Halis Kaya ve Teknopark İstanbul’da yer alan ClikNet firma yetkilisinin de dahil olduğu heyetin 10 gün süren programı, Silikon Vadisi ekosisteminin incelenmesi, vadide iş yapma potansiyelinin araştırılması, yasal mevzuatlar ve iş birlikleri gibi ana konular kapsamında çeşitli seminer, toplantı, etkinlik, teknik gezi ve ikili görüşmeler ile yoğun bir takvimde ilerledi. Amerika’ya ve eyaletlere özgü yasal mevzuatlar, vergilendirme, vize alma, yerleşme, şirket, bayi ve şube açma Hacker Dojo 22 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK seçeneklerinin avantaj ve dezavantajları gibi konularda uzmanların yer aldığı workshop ve seminerlere katılan grup, aynı zamanda networking ve meet-up’lara da dahil olarak vadinin havasını soludu. Başarılı Türk girişimcilerin de katılarak destek verdiği programda Hazelcast firmasının kurucu ortaklarından Talip Özdemir de büyük ilgi çeken bir konuşma gerçekleştirdi. Ortak çalışma alanları, kuluçka ofisleri ve hızlandırma programlarının incelenmesi kapsamında, Stanford tarafından desteklenen StartX’in, pek çok start-up tarafından kullanılan ve en ünlü ortak çalışma alanlarından biri olan Hacker Dojo’nun, ODTÜ tarafından işletilen T-Jump’ın gezildiği programda Los Angeles Konsolosluğu’na bağlı Türk Ticaret Ateşesi Ebru Gülsoy da San Francisco ofisinde ziyaret edildi. Program kapsamında iş gücü kaynağının da incelenmesi ve üniversite işbirliklerinin sağlanabilmesi amacıyla, Stanford Üniversitesi ve Santa Clara Üniversitesi gezildi. Dünyanın en ünlü innovatorhub’ı olan Stanford Dschool’un da incelendiği Stanford Üniversitesi gezisine, sağlık alanında pek çok buluşa sahip Murat Baday da eşlik etti. Dekan Yardımcısı Larry D. Robertson eşliğinde yapılan Santa Clara Üniversitesi gezisinde ise kitapların otomatik sistemde tutulduğu ve otomatik olarak getirildiği elektronik kütüphane gezisi büyük ilgi gördü. Yatırım alma ve şirket değerleme gibi konuları da kapsayan programda, 30 yıllık Silikon Vadisi deneyimi olan Roy Terry, 45 milyon Dolar’lık fonu yöneten Vestor’un kurucu ortağı Venture Capital Pavel Cherkashin, başarı hikayeleri ile göz dolduran Kate Drane, 20 yıldır girişimcilere pitch konuşmalarında koçluk yapan Bill Reichert, 25 yıldır hi-tech firmaları değerleyen Jeff Faust, 300 milyon Dolar’lık yatırım yapan Gary Jinks gibi isimlerle workshoplar ve seminerler gerçekleştirildi. Intel ve Intel Museum gezisinde ise Intel’in Türk çalışanları Pınar Baycılı Akkoç ve Rıdvan Şahan da gruba eşlik etti. Program, Google Kampüs, Facebook ve Apple gezileri ile tamamlandı. bilişiMin yıldıZları siliKOn vadisi GeZisini değerlendirdi YTÜ Rektörü Prof. Dr. İsmail Yüksek’in, Rektör Yardımcıları ve Teknopark Yönetim Kurulu Üyeleri Prof. Dr. Mesut Güner ile Prof. Dr. Faruk Yiğit’in de katıldığı toplantıda Bilişimin Yıldızları Heyeti, Silikon Vadisi ve San Francisco teknik gezisini değerlendirdi. Tüm heyetin yer aldığı kahvaltı programında katılımcılar gözlemlerini ve Silikon Vadisi çerçevesinde planladıkları adımları dile getirirken, gezinin oldukça faydalı olduğu ortak kanaatinde buluşuldu. Rektör Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Hakan Karataş gezi ile ilgili notlarını aktarırken, üniversitenin öncülük edeceği bu tarz programların üniversitenin prestijine olan katkısına da değindi. YTÜ Rektörü Prof. Dr. İsmail Yüksek ise Yıldız Teknopark öncülüğünde gerçekleşecek adımlar konusunda stratejik iş birliklerine öncülük edeceklerini belirterek Yıldız Teknopark ve firmalarının ortak vizyonları doğrultusunda başarılı girişimlere adım atacaklarının altını çizdi. 1. TEKNOLİg FUTBOL TURNUVASI ŞAMPİYONU BELLİ OLDU Yıldız Teknopark’ın düzenlediği 1. Teknolig Futbol Turnuvası’nın şampiyonu 3 Ekim’de oynanan final maçı ile belli oldu. Uyumsoft ve Ziraat Teknoloji takımları arasında gerçekleşen final maçının galibi olan Uyumsoft, Teknolig’in şampiyonu oldu. 1. Teknolig Futbol Turnuvası, Yıldız Teknopark’ta yer alan firma personellerinden oluşan 16 takımın katılımı ile 17 Ağustos Pazartesi günü başladı. Teknolig Turnuvası’nın üçüncü hafta maçlarının tamamlanmasıyla birlikte grup birincileri ve ikincileri kesinleşmiş oldu. Grup maçlarının ardından çekişmeli geçen çeyrek final karşılaşmaları sonucu Ziraat Teknoloji, Kaybedenler Kulübü, Aytuay ve Uyumsoft takımları yarı finale çıktı. Rekabetin yoğun olduğu yarı final maçlarında Ziraat Teknoloji ve Uyumsoft takımları galip gelerek, final maçına isimlerini yazdırdı. YTÜ Davutpaşa Kampüsü halı sahasında gerçekleşen 1. Teknolig Futbol Turnuvası final maçına, YTÜ Rektörü İsmail Yüksek ve Yıldız Teknopark Genel Müdürü Mustafa Albayrak takımlara destek vermek için izleyici olarak katıldı. Rektör İsmail Yüksek final maçı öncesi takımlar ile konuşup takım oyuncularının ısınma hareketlerine eşlik etti. Hakem Oktay Koçak’ın yönettiği final maçı İsmail Yüksek’in başlangıç vuruşu ile başladı. Uyumsoft takımı 4-2 önde götürdüğü maçta uzatmalarda üst üste attığı iki gol ile Ziraat Teknoloji takımını 6-2 yenerek 1. Teknolig Futbol Turnuvası’nın Şampiyonu oldu. Turnuvanın şampiyonu olan Uyumsoft takımı oyuncularına madalyalarını ve kupalarını Yıldız Teknopark Genel Müdürü Mustafa Albayrak takdim etti. Genel Müdür Mustafa Albayrak, turnuvaya katılan 16 takıma tek tek teşekkür edip, zorlu geçen maçlarda yaşanan kıyasıya rekabeti final maçında gösterdikleri başarı ile taçlandıran ve Teknolig’in şampiyonu olan Uyumsoft takımını tebrik etti. Uyumsoft takımı mutluluklarını yöneticileri ile birlikte kutladı. Teknolig final maçı heyecanına katılmak isteyenler, Yıldız Teknopark’ın Periscope hesabından maçı canlı izleme fırsatı yakaladı. 23 YILDIZ TEKNOPARK’TAN YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ’NDE FREN BULUŞMASI Yıldız Teknopark, üniversite-sanayi işbirliğinde somut sanayi projeleri yaparak cari açığa çare üretmenin yanında; araç tekerlek freni test ve Ar-ge tesisi açılmasına öncü olarak, bu konuda otomotiv sanayisine destek olmayı planlıyor. Y ıldız Teknopark, mühendislik çalışmalarının ülke ekonomisine en kısa yoldan hizmet verebilmesi için somut çalışmalarına hızla devam ediyor. Tıp, ulaşım, mekatronik, bilgisayar ve elektronik gibi alanlarda ileri teknolojiye yönelik çalışmalarda bulunan Yıldız Teknopark, ülkenin cari açığının azaltılmasında yararlı olacak taşıt araçları, tekerlek freni, komple aşıntı parçalarının yerli üretimi ve kullanılmasının önünü açacak test, sertifikasyon ve Ar-Ge tesisi kurulumunda Türk sanayisine öncülük ediyor. taşıt araÇları Fren dinaMOMetresi Çalıştayı Otomotiv freni sektöründeki akreditasyon ve Ar-Ge sıkıntısını çözmek için kurulması planlanan ‘Fren Dinamometresi Test ve Ar-Ge Merkezi’ ile ilgili yapılan araştırma sonucunda yüzde 93 gibi bir PAKİSTAN NATIONAL TEXTILE UNIVERCITY REKTÖRÜ’NDEN YILDIZ TEKNOPARK’A ZİYARET P akistan National Textile University Rektörü Prof. Dr. Arshad Ali, Yıldız Teknopark’ı ziyaret etti. Yıldız Teknopark Genel Müdür Yardımcısı Cem Duran ve TTO Koordinatörü Prof. Dr. Cengiz Kaya tarafından ağırlanan Arshad Ali’ye, Yıldız Teknopark ile ilgili bilgi verildi. Rektör Ali’ye Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İsmail Küçük eşlik etti. İnovasyon konusundaki deneyimlerin paylaşıldığı ziyarette, Yıldız Teknopark’ın çalışma modeli ve imza attığı başarı hikayeleri Prof. Dr. Arshad Ali tarafından ilgiyle dinlendi. 24 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK oranla ana ve yan sanayi firmalarından destek alan Yıldız Teknopark, sanayiyi ve devlet temsilcilerini ‘Taşıt Araçları Fren Dinamometresi Çalıştayı’nda bir araya getirdi. Açılış konuşmasında böyle bir test merkezinin önemini vurgulayan Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Yüksek, üniversite yönetimi olarak bütün imkanlarıyla seferber olduklarını belirtti. Otomotiv sektöründeki 40 yılı aşkın tecrübesiyle sözü devralan Yıldız Teknopark Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Bektaş ise, uygun bir üniversite-sanayi işbirliği modeli ile bu merkezin Ar-Ge ve akreditasyon ile test desteği sağlandığında Türkiye sanayisinin gelişeceğini, ithalatın azaltacağını ve net ihracat geliri elde edileceğini belirtti. Sanayinin üretimine yönelik çalışmalarını sürdüren Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim görevlilerinden Yrd. Doç. Dr. Orkun Özener yaptığı sunumda kuruluşu planlanan Fren Dinamometre tesisinin teknik özellikleri ve fren sanayisindeki Ar-Ge ve validasyon etkileri hakkında bilgi verdi. Yapılan anket sonrasında böyle bir tesis ihtiyacının yüzde 93 oranında olduğunun tespit edildiğini ifade eden Orkun Özüner, bu tesisi aktif olarak kullanacaklarını söyledi. Firmaların yurt dışında yaptırmak zorunda kaldığı testler için harcadıkları paranın büyüklüğüne dikkat çeken Özener, test imkanlarının olmayışının, araştırma geliştirme faaliyetlerinin de gerçekleştirilmesi için ne kadar büyük bir engel olduğunu rakamlarla dile getirdi. Fren dinamometresi araştırma geliştirme faaliyetlerinde dünya devi Amerikan firmasının Avrupa Bölgesi Teknik Müdürü Marco Zessinger’ in konuşmacı olarak yer aldığı çalıştayda, sanayiciler fren dinamometreleri hakkında teknik bilgi almanın yanı sıra, uluslararası arenada test merkezleri ve akreditasyonları hakkında, fren dinamometresi uzmanıyla fikir alışverişinde bulunma şansı buldu. EKONOMİ BAKANLIĞI TEŞVİK VE DESTEK SEMİNERİ gERçEKLEŞTİRİLDİ E konomi Bakanlığı Teşvik ve Destek Semineri 3 Eylül Perşembe günü YTÜ Davutpaşa Kongre Merkezi’nde gerçekleşti. Yıldız Teknopark Genel Müdür Yardımcısı Cem Duran’ın açılış konuşması ile başlayan seminerde, Ekonomi Bakanlığı Serbest Bölgeler, Yurt Dışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Halis Kaya, “2015-8 sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkındaki Karar” başlıklı bir sunum yaptı. Katılımın yoğun olduğu etkinlikte Başkan Halis Kaya katılımcıların, Ekonomi Bakanlığı’nın hizmet sektörünün ihracat potansiyelini artırmak amacıyla uyguladığı teşvik ve destekleri hakkındaki sorularını cevapladı. SABAH gAZETESİ EKONOMİ YAZARI TEKNOPARKIMIZI ZİYARET ETTİ S abah Gazetesi Ekonomi Müdürü Ekonomist Şeref Oğuz ve Mucit KOBİ’ler kitabının yazarı Metin Can, Yıldız Teknopark’ı ziyaret etti. Yıldız Teknopark Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Bektaş ve Genel Müdür Mustafa Albayrak’ın eşlik ettiği Şeref Oğuz ve Metin Can’a ileri teknoloji ve yüksek standartlara sahip üretken bir teknoloji merkezi olan Yıldız Teknopark bünyesinde yer alan firmaların Ar-Ge ve üretim desteklerinden faydalanmaları için yaptıkları ulusal ve uluslararası çalışmaları aktarıldı. Ayrıca Dış İlişkiler Koordinatörü Burak Keskik, Teknopark’ın olanaklarını, faaliyetlerini, hedeflerini ve örnek projelerini anlatan bir sunum gerçekleştirdi. Gerçekleşen toplantının ardından misafirlerle Yıldız Teknopark’ın çalışma alanları gezildikten sonra, Türkiye’nin en hızlı gelişen Yıldız Teknopark Kuluçka Merkezi tanıtıldı. Ayrıca Yıldız Teknoloji Transfer Ofisi ve Teknopark’ta faaliyet gösteren ArGe firmalarından Getron Bilişim ve Digital Planet firmaları ziyaret edilerek projeleri hakkında bilgi alındı. YILDIZ TEKNOPARK TÜMEXPO ALLINTECH 2015 FUARI’NA KATILDI D ünyadaki tüm fuar ve etkinlikleri yakından takip eden Yıldız Teknopark, 22-25 Ekim 2015 tarihleri arasında ICC (İstanbul Kongre Merkezi)’de gerçekleşen ALLINTECH 2015 Fuarı’na YTÜ ve Yıldız Teknoloji Transfer Merkezi ile birlikte katıldı. Açılışını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gerçekleştirdiği fuarda çeşitli konferans, B2B görüşmeleri, sunum ve tanıtımlar yapıldı. Türkiye’nin milli savunma, teknoloji, enerji gibi inovasyon teknolojileri çalışmaları ALLINTECH Fuarı’nda sergilenirken, Yıldız Teknopark, çalışmalarını ve firmalara sağladığı destekleri anlattı. Yıldız Teknopark standında; bünyesinde yer alan Spinamer Sağlık’a ait ‘Kemik Uzatma ve Düzeltme Fiksatör’ projesine, Yumni Mekatronik’e ait ‘Üst Uzuv rehabilitasyon Robotu’na ve Printek Mekatronik firmasına ait ‘Masaüstü Kullanımına Uygun 3 Boyutlu Yazıcı’ Ar-Ge projelerine yer vererek sergiledi. YTÜ Mekatronik Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Vasfi Emre Ömürlü ve ekibi ‘Hareket Algı Çalışmaları için Masaüstü Uçuş Simülatörü’ ile Yrd. Doç. Dr. Kadir Erkan ve ekibi ise ‘Planar Doğrusal Motorla Tahrik Edilen Manyetik Yastıklama Temelli Bir Esnek Taşıma Sistemi’ Ar-Ge projeleri ile stantta yerlerini aldı. Ayrıca YTÜ Makine Teknolojileri Kulübü ‘Vecihi-15’ uçağını ve YTÜ Racing Kulübü ‘YTR-02’ aracını, Yıldız Teknopark stant alanında sergiledi. TÜMSİAD Genel Başkanı Yaşar Doğan ise Yıldız Teknopark standını ziyaret ederek sergilenen Ar-Ge projelerini tek tek inceledi. 25 YILDIZ TEKNOPARK’TAN İSTANBUL VALİSİ VASİP ŞAHİN’DEN YILDIZ TEKNOPARK İKİTELLİ ŞUBESİ’NE ZİYARET İ stanbul Valisi Vasip Şahin Yıldız Teknopark İkitelli Şubesi’ni ziyaret etti. Sıcak bir ortamda gerçekleşen görüşmede YTÜ Rektörü İsmail Yüksek, Yıldız Teknopark hakkında genel bilgileri vererek, üniversite ile sanayinin işbirliği içerisinde yürüttüğü başarılı çalışmaları anlattı. Yıldız Teknopark Genel Müdürü Mustafa Albayrak ise Yıldız Teknopark’ın 2016 yılı ulusal ve uluslararası hedef ve stratejileri hakkında Vali Şahin’e bilgi verdi. Avrupa’nın en büyük Organize Sanayi Bölgesinin içerisinde yer alan Yıldız Teknopark İkitelli Şubesi’nde bulunan firmaların çalışma ofislerini gezerek, yürütülen teknoloji, makine ve bilişim alanlarındaki Ar-Ge çalışmalarını ilgiyle dinleyen Vali Şahin, özellikle savunma sanayi ile ilgili çalışmaları yakından inceledi. Yıldız Kuluçka Merkezi’nde yer alan firmaları da gezen Şahin, filizlenen Ar-Ge çalışmalarının prototiplerini inceleyip genç girişimcilerle sohbet etti. HAVA HARP OKULU YÖNETİMİ YILDIZ TEKNOPARK’I ZİYARET ETTİ H ava Harp Okulu Komutanı Hava Pilot Tümgeneral Fethi Alpay ve beraberinde gelen heyet Yıldız Teknopark’ı ziyaret etti. YTÜ Rektörü İsmail Yüksek, yeni fikirlerin değer yaratan çıktılara dönüşme sürecinin bütün aşamalarında yer alan ve aynı zamanda uluslararası işbirliği merkezi olan Yıldız Teknopark’ın ulusal ve uluslararası çalışmalar ile birlikte, bilgiye ve ileri teknolojilere dayalı firmaların kurulup gelişmesini teşvik etmek için yapılan faaliyetleri aktardı. Fikirlerin hızla ürüne dönüşmesine olanak sağlayan Yıldız Kuluçka Merkezi’ni de gezen heyet, Radarcom, Gesk, Medron ve Smarte kuluçka firmalarını ziyaret edip, Ar-Ge projelerini dinledi. Hava Harp Okulu heyeti, akademisyen ve öğrencilerin projelerini, sektör ihtiyaçlarına çözüm sunacak prototip üretmeleri konusunda desteklemek ve proje sahiplerine verilecek ilk üretim desteği ile ülkemizde farklı bir girişimcilik ekosisteminin oluşmasına katkı sağlama amacıyla kurulan Yıldız Teknopark Prototip Atölyesi’ndeki çalışmaları yerinde inceledi. 26 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK KAPSÜL SEMİNERLERİ BAŞARIYLA gERçEKLEŞTİ Y YTÜ SEM işbirliği ile düzenlediğimiz Kapsül Seminerlerimizin ilk ayağı olan ‘PMI Proje Yönetimi’ semineri 9 Eylül’de YTÜ Davutpaşa Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi. Yıldız Teknopark firmalarının yoğun katılım gösterdiği etkinlikte YTÜ SEM Eğitmeni Bircan Şeşen, kurumsal proje yönetimi, proje yöneticisinde olması gereken özellikler ve becerileri, başarılı projeler ile başarısız projeler arasındaki farkları katılımcılar ile paylaşırken dünyadan ve Türkiye’den örnek projelere de yer verdi. Değişime ayak uydurmayı değil, değişimi yönetmeyi hedefleyenlerin parolası olan İnovasyon hakkında bilgi almak, yaratıcı düşünmenin ve fikir üretmenin inceliklerini öğrenmek için ‘Yenilikçi Düşünme ve İnovasyon’ semineri ise 16 Eylül’de YTÜ Davutpaşa Kongre Merkezi’nde gerçekleşti. Seminerde YTÜ SEM Eğitmeni Halil Çalışkan; yeni dünya, yeni nesil, yeni ekonomi, inovasyon ve, inovasyon türleri, inovasyon nasıl yapılır, inovatif düşünme, fikir nasıl üretilir, fikir üretme tekniklerine giriş konularına değindi. Bu iki seminerin ardından son olarak ‘Liderlik ve Etkin Yöneticilik’ semineri gerçekleştirildi. Etkin liderlik yaklaşımlarını ve çağdaş yönetim tekniklerini tartışmak üzere yapılan seminer, 6 Ekim’de YTÜ Davutpaşa Kongre Merkezi’nde başarıyla gerçekleşti. Yıldız Teknopark firma yöneticilerinin ve çalışanlarının katılım gösterdiği seminerde Yıldız SEM Eğitmeni Doç. Dr. Turhan Erkmen, 21. yüzyıldaki yönetim sorunları, günümüzde yöneticinin temel becerileri ve yönetsel rolleri neler olabilir, yöneticilerin rolleri, yönetici ve lider farkı, etkin lider neler yapabilir, hangi özelliklere sabittir, modern liderlik yaklaşımları gibi birçok konuda ayrıntılı bilgi verdi. 27 YTÜ HABERLER EKOLOJİK KENTSEL TASARIM YARIŞMASI’NIN BİRİNCİSİ YTÜ’DEN M imarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü mezunu olan ve Mimarlık Bölümü’nde çift ana dal eğitimi devam eden YTÜ öğrencisi Gonca Ertaş, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Türkiye Çevre Koruma Vakfı’nın düzenlediği Ekolojik Kentsel Tasarım Yarışması’nda birincilik ödülü aldı. ULUSAL ROBOT YARIŞMASI’NDAN YTÜ ROBOTİK VE OTOMASYON KULÜBÜ’NE ÖDÜL SANTEZ PROJESİ İLE YERLİ UçUŞ SİMÜLATÖRÜ TASARLANIYOR M AVELSAN A.Ş. ile Yıldız Teknik Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği tarafından yürütülen “Simülatörler İçin Hareket Algı Algoritması Geliştirilmesi-SANTEZ” projesi, kurulacak bir uçuş simülatöründe teorik alt yapısı tamamlanıp “Motion Cueing” algoritmalarının uygulanmasıyla tek kişilik bir yerli uçuş simülatörünün tasarlanmasına dayanıyor. Hareket algı çalışmaları çerçevesinde Klasik, Optimal ve Model Öngörülü algoritma yapıları üzerinde yürütülen çalışmalar HAVELSAN A.Ş. ve YTÜ Mekatronik Mühendisliği Bölümü proje yürütücüsü Doç. Dr. Vasfi Emre Ömürlü’nün yönetiminde, Doç. Dr. Erhan Akdoğan, yüksek lisans öğrencileri Berkay Volkaner ve Şemsettin Numan Sözen, lisans öğrencileri Hakan Altuntaş, Ece Ebru Kaya ve Yunus Ertuğrul ve HAVELSAN A.Ş.’den Mehmet Can Başkan, Mustafa Altunay, Hakan Karacaovalı ve Mehmet Murat Aygün, AMEGA A.Ş.’den Ömer Faruk Özdemir ile devam ediyor. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destekli SANTEZ Projesi kapsamında, HAVELSAN A.Ş. ÜNİVERSİTEMİZİN BÜYÜK BAŞARISI T İ zmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) IEEE Öğrenci Kolu tarafından hazırlanan IZTECH RoboLeague adıyla bu sene 4’üncüsü düzenlenen Ulusal Robot Yarışması 24-25 Ekim 2015 tarihlerinde gerçekleşti. YTÜ Robotik ve Otomasyon Kulübü yaptıkları robotla Tasarla-Yap-Yarıştır kategorisinde üçüncülük ödülüne layık görüldü. 28 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK ÜBİTAK tarafından desteklenen “1000 kodlu-Üniversitelerin Araştırma ve Geliştirme Potansiyelinin Artırılması: Üniversitelerde Ar-Ge Strateji Belgesi Hazırlatılması ve Uygulatılması” başlıklı çağrısı kapsamında Yıldız Teknik Üniversitesi, proje başvurusuyla üç tematik alanda ülkemizdeki en iyi 5 üniversite arasına girerek destek almaya hak kazandı. Bu üç alanda, Biyomedikal malzemeler, alanında Prof. Dr. İbrahim Işıldak, nanoteknoloji alanında Prof. Dr. Figen KAYA ve mekatronik alanında Prof. Dr. Haydar Livatyalı üniversitemizin yüksek bütçeli 1003 programlarına ve 1004 kodlu Mükemmeliyet Merkezleri’nin kurulmasına yönelik çağrılara başvurabilecek. Sadece en iyi 5 üniversiteye bu çağrılara başvuru hakkı tanınıyor. ile Yıldız Teknik Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği arasında, AMEGA A.Ş. aracılığı ile imalatı ve montajı tamamlanarak devreye alınmış olan bir tek kişilik, bir de masaüstü simülatör üzerinde çalışmalar yürütülüyor. Tek kişilik simülatörde uygulanmak üzere geliştirilen hareket algı algoritmaları ve kontrol sistemleri, önce masaüstü platformu üzerinde denendi ve orada çalıştığı doğrulandıktan sonra tek kişilik simülatöre geçildi. Görsel simülasyonda uçurulan uçak, kumanda kolu ile yönlendirilirken aynı zamanda meydana gelen uçak hareketlerinin gerçeklenmesi platform tarafından yapılıyor. Platform hareketleri, uçaktan alınan 3 eksen etrafında açısal hız ve 3 eksen boyunca öteleme ivmelerinin filtrelenmesi sonucu ortaya çıkan sonuçların pozisyon verilerine dönüştürülmesiyle, platforma aktarılıyor. Simülatörde, pilota olabildiği kadar gerçeğe yakın bir uçuş hissinin verilmesi sağlanacak. YTÜ ÖĞRETİM ÜYESİNİN TÜBİTAK BAŞARISI T ÜBİTAK 1003 -Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı “Sb0207Biyomedikal Görüntüleme Teknolojilerinin İyileştirilmesi” çağrısı 2. Aşama Bilimsel Değerlendirme kapsamında Proje yürütücüsü Yrd. Doç. Dr. Ayhan Bingölbalı’nın Manyetik Parçacık Görüntüleme (MPI) Tekniğine Dayalı Medikal Görüntüleme Cihazının Geliştirilmesi büyük ölçekli projesi (Proje No:155E776) destek almaya hak kazandı. YTÜ AKADEMİSYENLERİ TRT HABER’DE Y ıldız Teknik Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haydar Livatyalı ve Doç.Dr. Erhan Akdoğan TRT Haber’de yayınlanan Küçük Şeylerin Hikayesi adlı programda Robotların geçmişi, bugünü ve yarınını anlattı. VİDEOEĞİTİM PORTALI KULLANIMA AçILDI Y ıldız Teknik Üniversitesi’nde örgün olarak alınan eğitimler yanında, mesleki yaşama çok katkısı olacak olan “CADCAM-CAE” ve kişisel gelişim eğitim videolarının bulunduğu www.ytu.videoegitim.com portali ücretsiz olarak kullanıma açıldı. İlgili linkten, yildiz.edu.tr uzantılı mail adresine girip kayıt yapıldıktan sonra mail adresine gelen şifre ile ihtiyaç duyulan eğitim videolarına ulaşılabiliyor. ÜYELERİNDEN PROF. İLHAN ÖZKEçECİ’YE RUSYA’DAN BÜYÜK ONUR Y TÜ Sanat Bölümü, Sanat Yönetimi Anabilim Dalı öğretim üyelerinden Prof. İlhan Özkeçeci, patenti kendisine ait olan Tarab adını verdiği enstrümanla, 28. Uluslararası Asya ve Afrika Ülkeleri Tarih ve Tarihçilik Konferansı kapsamında Saint Petersburg Devlet Üniversitesi Sarkiyat Fakültesi’nde bir resital gerçekleştirdi. Türk musikisinden seçkilerle dinleyicilerin büyük beğenisini kazanan Prof. İlhan Özkeçeci, Saint Petersburg Devlet Üniversitesi Sarkiyat Fakültesi’nce bir teşekkür belgesi ile onurlandırıldı. UPTS’2015 SEKTÖRDE SES gETİRECEK Y YTÜ ÖĞRENCİLERİNİN TÜBİTAK BAŞARISI Ü niversitemiz Mekatronik Mühendisliği Bölümü öğrencileri, TÜBİTAK’ın her ay açtığı, Sanayi Odaklı Lisans Bitirme Tezi Destekleme Programı, 2241/A, kapsamında 19 projeye kabul aldı ve bunlardan “Uçuş Simülatörlerinde Hareket Algı Yönetimi Amacıyla Konum Kontrolü Uygulaması” projesi yine aynı proje desteğinin bir uzantısı olan 2241/B, Sanayi Odaklı Lisans Bitirme Tezi Yarışması kapsamında, 296 başvuru arasından, ürün kategorisinde ikincilik derecesine layık görüldü. Doç. Dr. Vasfi Emre Ömürlü danışmanlığında gerçekleşen proje sonucunda, öğrencilerimiz Ece Ebru Kaya ve Nejat Altuntaş, 7-9 Ekim 2015 tarihleri arasında Hacettepe Üniversitesi Kongre Merkezi salonlarındaki serginin ardından yine aynı salonda ödüllerini aldı. Öğrencinin İsmi Danışmanın İsmi Proje İsmi Sanayi Ortağı Bilgehan ÇıRAK Yrd.Doç.Dr. K. ERKAN Lazer Teknolojisi ile 3B Üretim YasemenTaşmerkez Celalettin Doğukan ENGİN Doç.Dr. A. YEŞİLDİREK Enerji Şamandırası Tasarımı Simco-Tek Cihad SÜRMELİ Yrd.Doç.Dr. M. S. ARSLAN Endüstriyel Tip Türk Usulü Çay Demleme Otomat Makinesi Apaydın Denizhan ERENLER Yrd.Doç.Dr. K. ERKAN Süper İletken Manyetik Yataklama ile Elektromanyetik Sürücü Tasarımı Ostim Teknoloji Ece Ebru KAYA Doç.Dr. v. E. ÖMÜRLÜ Uçuş Simülatörlerinde Algı İyileştirilmesi Amacıyla Simülasyon-Simülatör Entegrasyonu Amega Hakan Altuntaş Doç.Dr. v. E. ÖMÜRLÜ Uçuş Simülatörlerinde Hareket Algı Yönetimi Amacıyla Konum Kontrolü Uygulaması Amega Hasan KARA Yrd.Doç.Dr. E. AKDOğAN Üst Uzuv Rehabilitasyon Robotu Tasarımı,Üretimi ve Kontrolü Teknotim Kadir BULUT Yrd.Doç.Dr. E. AKDOğAN Üst Uzuv Dış İskelet Robotu Teknotim Kağan TUNCER Doç.Dr.A. YEŞİLDİREK El yazısı Hareketlerinin Algılanarak Bilgisayar Ortamına Aktrılmasını Sağlayan Eldiven Zakir Torun (Alarge) Mehmet BULUN Yrd.Doç.Dr. K. ERKAN CNC Mermer Oyma Tezgahı Tasarımı ve İmalatı Sude Mermer Münire Damla DEMİR Yrd.Doç.Dr. M. S. ARSLAN Modem Üzerinden Bir veri Tabanı ile Haberleşen "pulseOksimetre" YumniMekatronik Nejat TÜKENMEZ Doç.Dr. v. E. ÖMÜRLÜ Dört Rotorlu Bir Hava Aracının Bulanık Mantık İle Denge Kontrolü Amega Onur EFE Yrd.Doç.Dr.H. ÜvET Otonom Keşif, Konumlandırma ve Haritalama Robotu Parsis Elektronik Ömer Eren Can KOÇULU Yrd.Doç.Dr.H. ÜvET Micro Robot Kolu Tasarımı, Üretim Prosesleri ve Hareket Prensibi Parsis Elektronik Rahman KURT Prof.Dr. A. KOYUN Termogravitrik Analiz Cihazı Alarge Rahmetullah vAROL Yrd.Doç.Dr.H. ÜvET Yangınla Mücadele Hava Aracı 4U Medikal Suat vAYCAN Yrd.Doç.Dr. K. ERKAN Dört Rotorlu Hava Araçlarının Yangınla Mücadele Görevlerinde Uygulamaları Ostim Teknoloji Umut TEKİN Doç.Dr. v. E. ÖMÜRLÜ GPS Destekli Dört Rotorlu Hava Aracının Yörünge Takibi Amega volkan NALÇACıOğLU Yrd.Doç.Dr. M. S. ARSLAN İnsansız Hava Aracının İniş Takımı ve Tekerlek Matematiksel Modeli Simülasyonu Baykar Makine Yasin Kaya (2209A) Doç.Dr. A. YEŞİLDİREK İki Eksenli Kamera Stabilizatörü Simco-Tek ıldız Teknik Üniversitesi tarafından düzenlenen ve PAGDER’in desteklediği 1. Ulusal Plastik Teknolojileri Sempozyumu, 15-16 Ekim tarihleri arasında, Beşiktaş-YTÜ Oditoryumu’nda gerçekleşti. UPTS’2015 Sempozyumu, plastik teknolojileri ile ilgili araştırmaların ve yeniliklerin paylaşıldığı verimli bir etkinlik oldu. ENERJİ VERİMLİLİĞİ PANELİ gERçEKLEŞTİRİLDİ M akine Teknolojileri Kulübü (MakTek) tarafından, Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü İklimlendirme Dalı ve ISKAV destekleriyle geleneksel olarak düzenlenen ve sektörün en büyük öğrenci etkinliği olan Enerji Verimliliği Paneli (EVP), iklimlendirme ve enerji sektörüne ilgi duyan herkese 26 Ekim’de YTÜ Oditoryum Sergi Salonu’nda kapılarını açtı. 29 YILDIZ TTO’DAN HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ ENSTİTÜSÜ YILDIZ TTO’YA İNİŞ YAPTI! H avacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü (HUTEN) Müdürü Prof. Dr. Abdurrahman Hacıoğlu eşliğindeki grup, 2 Eylül Salı günü Yıldız TTO’yu ziyaret etti. United States Air Force’ta Program Müdürü olan Ali Sayır, Hava Kuvvetleri Bilimsel Araştırmalar Ofisi’ni ve verdikleri destekleri anlatan bir sunum yaptı. YTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mesut Güner ve Yıldız TTO Koordinatörü Prof. Dr. Cengiz Kaya’nın da yer aldığı toplantıda Yıldız TTO Müdürü Cem Duran, TTO ve TTO’nun faaliyetlerini anlattı. Yıldız Teknik Üniversitesi’nin imkanlarının konuşulduğu görüşmede savunma sanayi alanında yapılabilecek ortak çalışmalara değinildi. KULUçKA MERKEZİ ZİYARETLERİ SÜRÜYOR Y YILDIZ TTO PATENT WORKSHOP’I YAPILDI Y ıldız TTO’nun düzenlediği Patent Workshop 22 Ekim’de yapıldı. Patent vekilleri tarafından verilen bir günlük uygulamalı eğitimle, Fikri Mülkiyet (Patent, Faydalı Model, Endüstriyel Tasarım, Marka Tescil) tanımları, başvuru süreçleri, Uluslararası Patent Araştırması’nın nasıl yapıldığı ve patent yazım kuralları konularına değinildi. Fikri Haklar konusunda uzmanlaşmak isteyen katılımcılar eğitimlerden memnun ayrıldıklarını belirtti. 30 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK eni kuluçka merkezinin ve kuluçka merkezi faaliyetlerinin planlanması, girişimcilik ekosistemine hizmet eden diğer kuluçka merkezleriyle fikir alışverişinde bulunmak amacıyla Yıldız Kuluçka Merkezi Yöneticisi Latif Ulu ve uzman yardımcısı Ünal Aslan, kurumsal iletişim birimi yöneticisi Gürol Üzenç ile birlikte İstanbul’daki kuluçka merkezlerine ziyaretler gerçekleştirdi. İlk olarak 15 Temmuz’da Koç Üniversitesi Kuluçka Merkezi’ne yapılan ziyarette kuluçka alanı gezildi. Kuluçka Merkezi Direktörü Enis Erkel ve Koordinatör Burak Yaman ile karşılıklı fikir alışverişinde bulunuldu. Aynı kapsamda gerçekleştirilen ikinci ziyaret ise 20 Temmuz’da İTÜ Çekirdek Ofisi’ne yapıldı. İş Geliştirme Direktörü Arzu Eryılmaz’ın yaptığı sunumun ardından Çekirdek Ofisi gezilirken, girişimcilere sunulan imkanlar anlatıldı. Ziyaret kapsamında, çekirdek hızlandırıcı ve mentörlük sistemi hakkında detaylı bilgi verildi. AKİŞMER İLE TEKNOLOJİ TRANSFER PROTOKOLÜ İMZALANDI A kdeniz Üniversitesi İş Dünyası ile İşbirliği Uygulama ve Araştırma Merkezi (AKİŞMER) Teknoloji Transferi Merkezi ile Yıldız Teknik Üniversitesi TTO ve Gebze Teknik Üniversitesi TTO arasında işbirliği protokolü imzalandı. Türkiye’nin üç önemli Teknoloji Transfer Ofisi’nin (TTO) işbirliğini resmiyete taşımak amacıyla ilgili kurumların temsilcilerinin katılımıyla Akdeniz Üniversitesi Enstitüler Binası Toplantı Salonu’nda imza töreni yapıldı. Törene AKİŞMER Müdürü Prof. Dr. Ayşe Boztosun, Yıldız Teknik Üniversitesi Teknoloji İşler Ofisi Koordinatörü Prof. Dr. Cengiz Kaya, Yıldız Teknopark Genel Müdür Yardımcısı ve TTO Yöneticisi Cem Duran ile üniversitelerin TTO yetkilileri katıldı. AKİŞMER Müdürü Prof. Dr. Ayşe Boztosun, “Bilgi paylaşıldıkça çoğalır. Dolayısıyla biz Yıldız Teknik YILDIZ TTO gİRİŞİMCİLİK YAZ KAMPINA KATILDI Y Üniversitesi’nin rehberliğine, Gebze Teknik Üniversitesi’nin kardeşliğine çok önem veriyoruz. Her iki TTO’nun da bilgilerinden faydalanacak olmak bizim için çok kıymetli” dedi. Yıldız Teknik Üniversitesi Teknoloji İşler Ofisi Koordinatörü Prof. Dr. Cengiz Kaya ise; “Özellikle teknik alanlarda yıllardır ortaya çıkan teknoloji birikimimiz var. Diğer kurumların da kendilerine özgü birtakım faaliyet alanları var. Karşılıklı fikir paylaşımı ile hem kurumlara, hem de ülkemize kazanç sağlanıyor. Çok kısa sürede bunlar çok daha verimli hale gelecek” dedi. Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Küçükçetin ise protokol kapsamında üniversite-sanayi işbirliğinde bilgi paylaşımı ile ortak çalışma konularında mesafe kat edileceğine inandığını söyledi. TTO’ların yeni kurulan yapılar olduğunu vurgulayan Gebze Teknik Üniversitesi TTO Müdürü Fatih Al da; “En önemli nokta, TTO’lar üniversite ile özel sektörün yakınlaşmasını sağlıyor. Bu protokolle ortak olgular meydana getirerek devlet kaynaklarının israfını engelleyip çalışma kültürünün geliştirilmesini amaçlıyoruz” diye konuştu. ıldız Teknik Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Dokuz Eylül Üniversitesi’nin 18-20 Eylül tarihlerinde ikincisini düzenlediği Girişimcilik Yaz Kampı’na katıldı. TÜBİTAK’ın 1601 Yenilik ve Girişimcilik Sertifika Programı kapsamında desteklediği ilk üniversitelerden olan 11 üniversite, BİGG programı uygulayıcı kuruluşları, yatırımcılar, işadamları, melek yatırımcı ağlarının temsilcileri, İzmir Kalkınma Ajansı yetkilisi ve TÜBİTAK yetkililerinin de katıldığı kampta, Girişimcilik Birimi ve Kuluçka Merkezi yetkilisi Latif Ulu, 1601 sertifika program değerlendirmeleri oturumunda Yıldız Girişimcilik Akademisi’nin üç dönemini anlatan sunumunu gerçekleştirdi. Sunumların ardından yapılan oturumda, kamptaki sunumlar kapsamında eğitim programının iyileştirilmesi gereken yönleri, tecrübe paylaşımları, TTO’ların rolü ve programın nihai amacı tartışıldı. Öğleden sonra gerçekleşen oturumda BİGG programı uygulayıcı kuruluşları yaptıkları sunumda; program kapsamındaki işleyişleri, şu ana kadar aldıkları başvuru sayısını ve edindikleri deneyimleri katılımcılarla paylaştı. Etkinliğin son gününde girişimciler melek yatırımcılara sunumlarını yaptı. 31 YILDIZ TTO’DAN YILDIZ TTO’DAN OTOMOTİV PROJE YARIŞMASI Y ıldız TTO tarafından düzenlenen “Otomotiv Sektöründe Yeni Gelişen Teknolojiler Proje Pazarı”nın başvuruları 30 Ekim’de sona erdi. Üniversite öğrencisi, mezunlar ve sanayi alanında çalışan kişiler arasında proje kültürünün yaygınlaştırılmasını, iş planı ve iş kurma süreçleri ile ilgili eğitim bilgilerinin pekiştirilmesini ve yeni iş fikirlerini ortaya çıkarmayı amaçlayan yarışma, ülkemizdeki otomotiv sanayicileri, araştırmacıları ve akademisyenleri bir araya getirerek, yenilikçi ürünleri sanayi ile buluşturacak. İnovatif ürün veya hizmetin toplum faydasına dönüştürülmesinin ve ülke verimliliğine katkı sağlanmasının amaçlandığı “Otomotiv Sektöründe Yeni Gelişen Teknolojiler Proje Pazarı” adlı yarışma, “yerli otomobil” konusunda da farkındalığı artıracak ve otomotiv sektöründeki Ar-Ge çalışmalarının ivmelendirilmesi, katma değerinin artırılması sağlanacak. Hem bireysel hem de ekip olarak katılma imkanı sunan bu organizasyonda fikirler, icatlar, ürünler, hizmetler, algoritmalar, yazılımlar ve tasarımlar yarışacak. Projeler, belirlenen jüri tarafından uygulanabilirliği, rekabet potansiyeli, uygulama kolaylığı, verilerin tutarlılığı, iş fikrinin özgünlüğü ve yeniliği, pazar potansiyeli ve finansal getirisi açısından değerlendirilecek. 18 Kasım’da YTÜ Yıldız Kampüsü Oditoryum ve Sergi Salonu’nda sonuçların açıklanacağı etkinlikte ödüller sahiplerini bulurken, projelerin poster ve prototipleri de ziyaretçilerin beğenisine sunulacak. Ayrıca etkinlikte, otomotiv sektörünün önde gelen isimlerinin Ar-Ge ve sanayi işbirlikleri hakkında konuşacağı bir panele de yer verilecek. ÜNİVERSİTELERİN PATENTLERİ SANAYİ İLE BULUŞUYOR T eknoloji Transfer Ofisleri’nin (TTO) teknoloji portföylerini, sektör temsilcilerine ve yatırımcılara tanıtım süreçlerinde destek olmak, sinerji ortamı oluşturmak ve üniversite ile yatırımcıların tek bir noktada buluşmasını sağlamak amacıyla, Ege Üniversitesi EBİLTEM TTO, İstanbul Teknik Üniversitesi İTÜNOVA TTO, Sabancı Üniversitesi TTO, Selçuk Üniversitesi TTO ve Yıldız Teknik Üniversitesi TTO iş birliğiyle ve Sakarya Üniversitesi ADAP TTO, İzmir Yüksek Teknoloji Atmosfer TTO, Koç Üniversitesi TTO, İstanbul Şehir Üniversitesi TTO, Trakya Üniversitesi TTO, Zirve Üniversitesi TTO, Pamukkale Üniversitesi TTO ve ODTÜ Teknokent’in katılımıyla Üniversitelerin Patentleri Sanayi ile Buluşuyor konulu bir fuar düzenleniyor. 32 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK AR-gE KablOlU şarJ tariHe KarışaCaK İletimi kablosuz olarak gerçekleştirilen unsurların arasına elektrik de girdi. Kablolara olan bağımlılığın bitmesini sağlayacak olan kablosuz güç aktarımı konusunda ABD’li WiTricity şirketi öne çıkıyor. Toyota Hybrid araçlara yaptığı kablosuz şarj teknolojisiyle adından söz ettiren firma, cep telefonu ve notebookların da kablosuz şarj edilmesini sağlayan çözümler üretiyor. G elişen teknoloji ile hayatımıza hızlı bir giriş yapan ve neredeyse vazgeçilmez hale gelen mobil cihazlar, beraberinde aslında cihazların hızlı bir şekilde pilinin bitmesi gibi önemli bir sorunu da getirdi. Akıllı telefonlarla birlikte mobil olarak interneti yoğun olarak kullananlar, 3G teknolojisinin oldukça fazla şarj tüketmesi nedeniyle bu sorunu oldukça fazla aşıyor. Ayrıca bilgisayarların masaüstünden dizüstüne gelmesiyle de bilgisayar kullanımının mobilleşmesiyle de şarj konusu yine sorun olarak hayatımıza girdi. Cihazların şarj edilebilmesi için gereken en önemli aparat ise bağlantı kablosu. Bağlantı kablosunun olmadığı bir yer ve zamanda biten şarj ise kullanıcıların en önemli kabusu haline geliyor. Ancak elektrik ile çalışan ve kablo aracılığıyla şarj edilebilen bütün cihazların ihtiyaç duyduğu bağlantı kablosu yakın gelecekte tarih olacak gibi duruyor. Hem şarj aletini yanımızda taşıma hem de her yerde kabloların olma zorunluluğunu ortadan kaldıracak olan teknoloji ABD’li teknoloji firması WiTricity tarafından geliştirildi. WiTricity’nin geliştirdiği enerji sağlayıcı cihazlar, pille çalışan elektrikli araç (EV) veya hibrid elektrikli araçların şarj edilmesinde, cep telefonu, tablet, Bluetooth kulaklık, giyilebilir bilgisayar, taşınabilir tıbbi cihazlar, el barkod tarayıcıları, taşınabilir 2 yönlü telsiz ve LED aydınlatma aksesuarlarını içeren tüketici, otomotiv sanayi, tıbbi elektronik ve askeri uygulamalarda kullanılıyor. Bu teknolojinin yaygın hale gelmesiyle yılda 40 milyon adet üretilen şarj edilebilir pil döneminin ise kapanacağı düşünülüyor. WıtrıCıty nasıl Ortaya ÇıKtı? Kablosuz şarj teknolojisi Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (Massachusetts Institute of Technology – MIT) Marin Soljacic’in eseri. MIT profesörü Marin Soljacic’in bir gece sürekli şarj etmeyi unuttuğu telefonunun sesli uyarısıyla uyanıp ” Bu telefon niye kendisini şarj etmiyor?” diye düşünmesiyle başlayan fikir hayata geçti: Kablosuz elektrik. Soljacic, meslektaşları Peter Fisher, Robert Moffatt, Andre Kurs, John Joannopoulos ve Aristeidis Karalis’e arayışını anlatınca takım çalışması yapılmaya karar verildi. 2006’da başlayan çalışmalar 2007’de 60 vatlık bir ampulün 2.5 m mesafeden aydınlatılmasıyla sonuçlanan bir deneyle gerçekleşmiş oldu. Oluşturulan sisteme, kablosuz (wireless) ve elektrik (electricity) sözcüklerinden türetilen “WiTricity” adı verildi. Gelişme ilk kez Science adlı dergide, bulguları ürüne dönüştürmek üzere WiTricity adlı şirketin de kurulduğu 2007 yılında haber olarak yayınlandı. 2008 yılında 500 bin dolarlık MacArthur ödülünü de alan Soljacic, ürünün ticari kullanım alanlarıyla ilgili olarak WiTricity’nin yönetim kurulunda görev yapıyor. 33 TREND yaKın GeleCeğin teKnOlOJisi: M2M Özellikle son dönemlerde teknolojinin gündemini meşgul eden M2M teknolojisi, kullanım alanının genişliği ve iş modellerinde yarattığı değişiklikler nedeniyle, hem bireylerin hem de şirketlerin hayatını ciddi biçimde değiştiriyor. M2M sadece teknolojinin evrim geçirmesi ve hayatı kolaylaştıran yenilikler getirmesi açısından değil, farklı iş alanlarında fırsatlar doğurması bakımından da önem taşıyor. S on zamanlarda teknoloji firmalarından adını sıklıkla duymaya başladığımız M2M kavramı machine to machine yani makineden makineye anlamına gelen M2M teknolojisi, insan müdahalesi olmadan farklı cihazların birbirleriyle bir ağ üzerinden haberleşebilmesi anlamına geliyor. M2M, son zamanlarda man to machine (insan ve makine iletişimi) ve mobil to machine (mobil ile makine iletişimi) olarak da kullanılabiliyor. Ancak temelde sistemin amacı makinelerin insana ihtiyaç duymadan haberleşebilmesi. M2M teknolojisi, cihazlara takılan özel bir SIM kart sayesinde cihazların uzaktan izlenmesini sağlıyor. Uzaktan verilerin alınıp gönderilmesiyle bir istemciye komut veriliyor ve uzaktaki makine ile iletişim kurulması sağlanıyor. Hücresel iletişimde kullanılan cihazların içerisinde yer alan SIM kartlar şekil değiştirerek bu cihazların içerisinde olmaya devam ediyor. Bunlar cihazların içerisine gömülü ve daha uzun süre kullanıma olanak sağlayan bir niteliğe kavuşuyor. M2M uygulamalarında, IEEE 802.xx, WiFi, GSM, GPRS, UMTS vb. telsiz teknolojileri ile FTTx, Ethernet gibi kablo teknolojileri gibi günümüzün standart teknolojileri kullanılıyor. Bunların yanında makinelerin BT şebekelerine bağlantısında WSN, Bluetooth, RFID gibi farklı bir takım teknolojiler de destek sağlıyor. Bu teknoloji sayesinde uzaktan bir komutla evimizdeki klimayı çalıştırabiliyor, soğuk havalarda daha binmeden otomobilinizi ısıtabiliyor, eve varmadan fırını çalıştırarak yemeğin hazır olmasını sağlayabiliyorsunuz. Araç Takip Sistemleri ile iş yerindeki tüm filonuzu yönetebiliyor, hangi aracın nerede olduğu, kaç km yol yaptığına dair istediğiniz tüm raporları alabiliyorsunuz. M2M insan emeğinden tasarruf sağlarken enerji kullanımı verimliliğini de artırıyor. M2M teKnOlOJileri M2M uygulamalarının genellikle büyük boyutlu dosyalar gerektirmeyen uygulamalar olması nedeniyle var olan mevcut altyapı teknolojilerinde de çalıştığı söyleniyor. M2M teknolojilerinin temel bileşenlerini; sensörler, RFID gibi 34 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK bilgi toplayan teknolojiler ve bu bilgileri diğer makinelere iletebilmek için WiFi, Ethernet, GSM, RF gibi haberleşme teknolojileri oluşturuyor. Herhangi bir insan müdahalesi olmadan makinelerin ürettikleri ya da çevrelerinden topladıkları bilgileri uzak konumlardaki diğer makinelere iletebilmesi M2M teknolojisinin ana noktalarından birini teşkil ediyor. M2M’yi yükselten teknolojiler ise şöyle; Moore Yasası: Moore Yasası’na göre her 2 yılda entegre devrelere yerleştirilen transistor sayısı iki misli büyüyor. Bunun sonucunda hız ve fonksiyonellik artarken fiyatlar hızla düşüyor. Bu da M2M gibi çok gelişmiş uygulamaların gerçekleşmesine imkan veriyor. Metcalfe Yasası: Metcalfe Yasası’na göre, bir ağın değeri, ağa dahil olan elemanların sayısının karesiyle doğru orantılı olarak artar. Bu nedenle bir ağa eklenen her makine, ağın değerini hızla artırır. Bunun sonucunda insanlar gelecekte sürekli daha fazla makineyi ağa bağlamak isteyecek. Böylece bu ağa dahil olmak zorunluluk haline gelecek. Yapay Zeka: Yapay zeka teknolojisi, cihazların belirli kararları kendi kendine vermesini sağlıyor. Son 10 yılda bu teknolojide çok büyük gelişmeler yaşandığı görülüyor. Yapay sinir ağları sayesinde gelecekte pek çok M2M uygulaması hayal olmaktan çıkacak. M2M teKnOlOJilerinin KUllanıM alanları M2M sayesinde mevcut çok sayıda teknoloji bir arada kullanılarak ve insanların dışında makineler de sisteme dahil edilerek pek çok yeni uygulama ve hizmet çeşidi söz konusu olabiliyor. Bugün birçok teknoloji firmasının M2M ile ilgili özel bir ekip oluşturduğu ve yeni projeler geliştirmeye başladığı biliniyor. İrili ufaklı birçok firma M2M teknolojilerine yönelik yeni projeler geliştiriyor ve yeni yatırımlar yapıyor. Günümüzde M2M teknolojilerinin en yaygın kullanıldığı sektörler arasında araç takip, uzaktan sayaç okuma, sağlık uygulamaları ve güvenlik bulunuyor. Ancak tedarik zinciri, yazarkasalar, petrol kuyuları ve bunun gibi birçok endüstriyel alanda da uygulanabilmesi nedeniyle M2M alanında büyük bir potansiyel yatıyor. Otomotiv sek- töründe son zamanlarda M2M çok sık kullanılan bir altyapı hizmeti sunuyor. Araç içinde navigasyon kullanımı, araç ile ilgili bilgilerin aktarımının yapılması, o anda yoldaki trafik durumunun sürücüye aktarılması, bulunulan lokasyondaki boş otoparkların durumu, acil durumlarda size bilgi vermeden kendi kendine acil servisi arayarak durum ve lokasyon bilgisi aktarımı yapabilmesi M2M ile gerçekleşebiliyor. Toplu taşıma araçlarında ise otobüslerin o anki lastik basınçları, kapıların açık olup olmadığının kontrolü, kabin ve dış sıcaklığın gösterilmesi ve iletilmesi gibi detaylar ile her durağa kaç dakika sonra ulaşılabileceği ile ilgili bilgi aktarımı da bu sayede gerçekleştiriliyor. Sağlık sektöründe özellikle yataklı hastalarda ve hastalığın sürekli takibinin yapılması gereken hastalardaki sağlık kontrollerinin belli aralıklar ile takibinin yapılması gibi durumlarda M2M teknolojileri kullanılıyor. Dünya nüfusunun hızla yaşlanması sağlık alanında M2M’ye olan gerekliliği de artırıyor. Sağlık açısından bazı kan değerlerinin ve kalp atışlarının ölçülmesi gibi parametrelerin yakından takip edilmesinin gerektiği durumlarda M2M destekli teknolojiler devreye giriyor. Bu gibi sağlık işlemlerinin sağlık merkezlerinde yapılması yüksek maliyet ve zaman kaybına neden olurken, M2M uygulamalarıyla ölçme, takip ve değerlendirme işlemleri uzaktan yapılarak sağlık hizmetlerinde etkinlik ve verimlilik artıyor. Şehir içindeki sinyalizasyon sistemleri, güvenlik kameraları gibi donanımların kontrolü de M2M teknolojileri ile yapılıyor. Nesnelerin İnterneti kavramı insanlardan başkaca cihazların, eşyaların, aletlerin vs. arasındaki ilişkinin de IP tabanlı olarak sağlanmasıyla kurulacak akıllı ağları anlatıyor. Nesnelerin İnterneti kavramıyla kurulacak olan akıllı şehirler M2M kavramıyla geliştiriliyor. PBX, internet, SMS, kiosklar, çağrı merkezleri, IP kameralar, sokak lambaları arasına optik bağlantı, çeşitli sensörler ve cihazlar ekleme gibi yollarla kurulan akıllı şehirlerde veri iletimi ve bilgi akışının M2M teknolojileriyle kolaylaştığı ifade ediliyor. M2M teknolojilerinin şirketler arası ve şirket içi iş süreçlerine uygulanmasıyla birlikte partnerlikler ve partnerlerden beklentilerin değiştiği ve yeni iş anlayışlarının ortaya çıktığı görülüyor. Ayrıca M2M teknolojilerinin enerji kullanımı verimliliğini artırdığı, akıllı sayaç uygulamalarıyla kullanıcıların, özellikle okullarda öğrencilerin günlük enerji harcamalarını takip ve kontrol etmelerinin sağlandığı belirtiliyor. 2020’de M2M PaZarı 700 MilyOna UlaşaCaK Deloitte tarafından yayınlanan Elektronik Haberleşme ve Eğilimler raporunda, 2020 yılında birbiriyle iletişim kurabilen (M2M) cihaz sayısının 50 milyarı bulacağı belirtiliyor. Ülkemizde ve dünyada mobil iletişimin giderek yaygınlaşmasının ve bağlı cihaz sayısının hızla artmasının M2M uygulamalarının hız kazanmasında önemli bir yere sahip olduğu belirtiliyor. OECD’nin yaptığı açıklamaya göre ise 2020 yılında M2M pazarının 700 milyona ulaşabileceği belirtiliyor. Analysys Mason verilerine göre ise 2021 yılında dünyada toplam 2 milyar mobil bağlantılı cihaz olacağı tahmin ediliyor. M2M pazarında güvenlik ve araç takip hizmetleri ile mobil POS hizmetlerinin öne çıktığı belirtiliyor. M2M pazarında işletmeler süreçlerini optimize ettikleri için tasarruf ederek kazanç sağlarken M2M teknolojilerini üreten ve hizmet veren firmalar ise katma değer üreterek kazanç sağlıyor. M2M kullanımında önümüzdeki dönemde yaşanması beklenen artışı da göz önüne alındığında M2M teknolojisine doğru zamanda doğru yatırımı yapan firmaların ciddi anlamda kazanç edebileceği ve ülke ekonomisine katma değer sağlayacacağı ifade ediliyor. 35 YÖNETİCİ SÖYLEŞİSİ UyUMsOFt UlUslararası PaZarlar iÇin ‘sMart Cıty’ye OdaKlandı “Bildikleriniz, deneyimleriniz ve öngörüleriniz artık değişti; bunu artık fark etmek zorundasınız. İnternet ile dünyanın kırılma yıllarından bugüne pek çok şey değişti. çok hızlı değişen, çok hızlı öngörüde bulunan çok yol kat ediyor. Türkiye’de fikir üretme sorunu yok. Ancak modeli iyi kuran, tasarımı başarılı yapan yol kat edecek.” M arka değerini artırabilmek adına Türkiye’nin bir anlamda en büyük şirketi olan devlet ile çalışmaya karar verip 2014 yılına kadar MERSİS projesinin dahil olduğu 10’un üzerinde devlet projesine imzasını atan Uyumsoft, oluşturduğu ‘eko-sistem’ ile ortak iş yapma kültürünü de geliştirerek sisteme kattığı firmalarla birlikte büyüyor. Bugün üzerinde yoğunlaştığı ‘Smart City’ projelerinde doğru modelleme ile uluslararası arenada varlık göstermeyi planlayan Uyumsoft, enteresan fikirler ve projeleri olan Yıldız Teknik Üniversitesi Kuluçka Merkezi’ni de yeni projeler geliştirmek adına yakından takip ediyor. “Çevik, hızlı ve sonuç odaklı olmak istiyorsanız reflekslerinizin çok güçlü olması gerekiyor” diyen Uyumsoft Bilgi Sistemleri ve Teknolojileri Tic. Aş. kurucu ortağı Mehmet Önder ile Uyumsoft’un hedef ve projelerini konuştuk. 36 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK projeleri anons etmeye başladı. Bu projelerin hayat bulmasında MERSİS projesinin önemi büyük. Bu projelerle birlikte Uyumsoft olarak biz de e-fatura, e-defter, e-arşiv projelerinin sistem entegratörü olduk. teknoloji transfer Ofisi (ttO) ile birlikte nasıl ortak projeler geliştirebileceğimizi konuşuyoruz. ttO ile ortak projeler yapmak ve üniversitesanayi işbirliğini hayata geçirmek gibi hedefimiz var. bu konu ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Uyumsoft olarak ne tür çözümler sunuyorsunuz? Faaliyetlerimizi üç başlık altında toplayabiliriz. Bunlardan ilki ERP hizmetlerimiz. ERP konusunda lider firmalardan biriyiz, 500’ün üzerinde halihazırda çalışan ürünümüz var. Türkiye’nin saygın firmaları ile çalıştığımız gibi Organize Sanayi Bölge Müdürlükleri ile de çalışmalar yapıyoruz. 2008 yılında Ar-Ge çalışmalarını başlattığımız ve 2011 yılında tamamladığımız 10 dilde uluslararası mevzuatı destekleyen dünya standartlarında Uyumsoft webERP ürünümüzü çıkardık. Bu ürünümüz onlarca firmada hayat buldu ve çalışıyor. Bir de 500’e yakın kuruluşta halihazırda çalışan desktop ürünümüz var. Bu iki ürünü desteklemeye devam ediyoruz. İkinci faaliyet kısmımız ise devlet ile yürütülen projeler. Devlet ile yürüttüğümüz çalışmalardan biri MERSİS. Bu proje devletin kanun ile tarif edilmiş dört projesinden biri. Devletin büyüyebilmesi için şirketlerin kimlik bilgilerinin veri bankasında tutulması gerekiyor. Eskiden bunlar ticaret odalarında yapılıyordu. Şimdi bakanlık tarafından yapılıyor, bu proje ile devletin elinde şirketleri dizayn etme anlamında veriler oluşmuş oldu. Bu dizayn sonunda Gelir İdaresi Başkanlığı e-fatura, e- defter, e-arşiv gibi Bir yandan da hizmet noktalarınızı genişletiyorsunuz. Son olarak Tokat’ta bir yatırımınız oldu. Yeni ofisten söz eder misiniz? Yıldız Teknopark’taki ana ofisimiz haricinde Ankara’da Bilkent’te, Bursa ve İzmir’de hizmet veriyorduk. Yurtdışında ise 2007’den beri Azerbaycan’da ofisimiz var. Bu hizmet noktalarına son olarak eklenen Tokat Teknopark’taki ofisimizi yeni açtık. Bölgede havayolu ulaşımı ile ilgili sorunun giderilmesi sonrasında oraya yatırım kararı aldık ve 20 kişilik ekip ile hizmet veriyoruz. Anadolu’da böyle bir ofis açmak hem bize hem de Tokat’a ciddi motivasyon oldu. ‘Orada insan kaynağı var mı?’ sorusu aklımıza takılmıştı ancak gördük ki orada çalışmayı arzu eden ve iş disiplinini çok çabuk benimseyen bir insan kaynağı var. Çok kısa sürede 20 kişilik ekibi oluşturduk. Uyumsoft gibi bir firmanın orada ofis açması bir hareketlilik getirdi. Artık Tokat’taki insan kaynağının önümüzdeki dönemde ne şekilde bilişim dünyasına kazandırılabileceğini konuşuyoruz. Bu tür yatırımlar bölgeye çok gitmediği için orada yetişmiş, atıl insan kaynağı var. İhracat yapılan ülkeler nereler, hedefte hangi ülke veya bölgeler var? İngiltere, Almanya, Fildişi, Gana, Hindistan gibi ülkelerin dahil olduğu toplam 10 ülkede ürünlerimiz kullanılıyor. Yakın coğrafya ve Afrika’daki bazı ülkelerde ürünlerimizi yaygınlaştırmak istiyoruz. Buralardaki ticari gelirlerimiz şu an yüksek değil ama uluslararası mevzuatları öğrenme, risk yönetimi, çalışanlarımızın ve kurumumuzun işi öğrenmesi açısından önemli bir süreç olarak görüyoruz. 2015 yılı Mayıs ayı itibariyle de ABD’de bu işi nasıl yapabiliriz sorusunu sorarak burada incelemelere başladık. “ÇeviK, HıZlı ve sOnUÇ OdaKlı OlMaK istiyOrsanıZ reFleKsleriniZ GüÇlü OlMalı” Uyumsoft’un bir eko-sistem yapısı var. Biraz bundan söz edebilir misiniz? Neden böyle bir yapılanmaya gittiniz? Uyumsoft’u çok büyütmek yerine Uyumsoft’un etrafında birtakım firmaları da beraberinde büyütüp eko-sistem oluşturmayı amaçlıyoruz. Kendi çalışan sayımız 150’ye yakın. Çalışanlarımız haricinde 100’e yakın da eko-sistem içinde bize çalışan yazılım ekipleri var. Çevik, hızlı ve sonuç odaklı olmak istiyorsanız reflekslerinizin çok güçlü olması gerekiyor. Türkiye riskleri yüksek olan bir ülke, çünkü gelişiyor ve geliştikçe de risk artıyor. Firmalar olarak bizim de bu yapıya göre kendimizi hazırlamamız gerekiyor. Biz de bunu öğrenmeye çalışan bir firma olarak etrafımızda eko-sistem oluşturduk; işleri alıyoruz, eko-sistemimiz içindeki firmalara devrediyoruz, onlarla birlikte bu işleri yapmaya çalışıyoruz. Yani; işi birlikte alıyoruz, proje ortaklığı yapıyoruz, riski birlikte alıyoruz, çıkan sonucu da birlikte paylaşıyoruz. Proje ortaklığı dışında birkaç firma ile şirket ortaklığı yapılanmamız da var. Türkiye bulunduğu coğrafyada kültürel, siyasal ve ekonomik olarak güçlü bir ülke ancak Avrupa ve dünyadaki gelişmiş ülkelerle yan yana koyduğunuz zaman bu güçlülük ekonomide bizi 17’nci sıraya koyabiliyor. Evet; şirketler ülkeleri kadar büyük oluyor ancak sizin organizasyon değişikliğiniz, diğer ülkelerdeki fırsatlarla bütünleşmeniz halinde uluslararası firma oluyorsunuz. Bu nedenle de uluslararası firmalarla entegre olmanız gerekiyor. Bizim 2015 vizyonumuz budur. Bu alanda da görüşmelerimiz devam ediyor. yeni dünya PrOJeleri ‘sMart Cıty’ etraFında tOPlanıyOr Değişen ve gelişen dünyada gündemdeki yeni trend ne? Uyumsoft bu anlamda neler yapıyor? Dünyada 4-5 yıldır, Türkiye’de ise bizimle birlikte yeni yeni tartışılan ‘Smart City’ konusu var. Dünyada yeni dönemde onlarca, yüzlerce yeni proje var. Yeni dünyanın projelerinin kümelendiği bir konu ‘Smart City’. Dünyada boşta duran kaynakların getirilip bir şehrin sorununun çözümünü konuşuyoruz. Türkiye bu dönemde bu vizyona yatırım yapabilir. Türkiye’nin bir sorununu çözdüğünüzde yurtdışındaki başka ülkelerde de aynı sorun vardır. Dünya bazlı problem çözme projeleri diyebiliriz. Koyduğunuz model, sunduğunuz çözüm daha önce yapılmamışsa yurtdışına da açılabilirsiniz. Biz de Uyumsoft olarak bu problemlerin nasıl çözülebileceğini biliyoruz. Bir şehrin problemlerini çözmeye çalışıyoruz. Biz sorunu ve çözümü ortaya koyacağız, finansmanını da biz karşılayacağız. Eğitim, enerji, trafik gıda gibi onlarca sektör başlığı altında bilişim platformlarının olduğu bir yapıyı 37 YÖNETİCİ SÖYLEŞİSİ smart City projeleri türkiye’de hayata geçirerek dünyaya satabiliriz, önemli olan modeli doğru kurmak. Uyumsoft olarak mevcut projelere ilave olarak bu hedefi de koyduk. birkaç yıl içinde de hem türkiye hem dünyaya lanse edebileceğimiz birkaç projenin laboratuvar çalışmalarını başlattık. konuşuyoruz. Fikir üretiliyor ama önemli olan bu modeli kurup çalıştırabilir bir yapıya dönüştürmek. Smart City projelerini Türkiye’de hayata geçirerek dünyaya satabiliriz, önemli olan modeli doğru kurmak. Biz, Uyumsoft’un projelerine ilave olarak bu hedefi de koyduk. Birkaç yıl içinde de hem Türkiye’ye hem dünyaya lanse edebileceğimiz birkaç projenin laboratuvar çalışmalarını başlattık. Önemli bir sosyal sorumluluk projesine imza atıyorsunuz. Yıldız Teknik Üniversitesi’nin de desteklediği yaz staj okulu projenizden söz eder misiniz? Staj yapmak isteyen öğrencilerin sayısının fazla olması nedeniyle taleplere yanıt veremememiz, yaz staj okulu projesini hayata geçirmemizde etkili oldu. 7 yıldır bu projeyi sürdürüyoruz. Bir üniversiteyi yanımıza alıp bize müracaat eden arkadaşları bir ortamda buluşturup eğitim verelim istedik. Son iki yıldır bilgisayar mühendislerine yönelik bu çalışmayı yapıyoruz. Türkiye’nin her üniversitesinden bu anlamda gelen müracaatları değerlendirip 30 kişiyi belirleyip bir sınıf açıp Yıldız Teknik Üniversitesi’nin laboratuvarında eğitim veriyoruz. Aynı zamanda üniversite bu arkadaşların barınma sorununu da çözüyor. Biz üniversite ile birlikte pratik ve teorik olarak ne anlatmamız gerektiğine ortak karar veriyoruz. Haftanın belirli günlerinde bu arkadaşlarımızı firmaları ziyarete götürüyoruz. Önceki yıl 14 farklı üniversiteden gelen öğrenciye yaz staj okulu kapsamında eğitim verdik. Proje daha da büyüyerek devam edecek. Çünkü farklı branşlardan da talepler geliyor. Uyumsoft Akademi’nin yapısı büyüyecek. Aynı zamanda Uyumsoft olarak üniversitelerin uzaktan eğitim projelerine destek 38 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK veriyoruz, uzaktan eğitim ile tecrübelerimizi aktarıyoruz. Bizi heyecanlandıran yeni bir projemiz daha var. ABD’deki işbirliği ve görüşmeler sonrasında Silikon Vadisi’ndeki Türk mühendislere teklifte bulunduk. Uyumsoft Akademi’nin online eğitim sistemlerini kullanarak Türk üniversitelerindeki gençlerle deneyimlerini paylaşmalarını istedik ve onlar da kabul etti. Önümüzdeki dönemde bu entegrasyonu yapacağız. Uyumsoft Akademi, bize insan kaynağı da sağlıyor. Oradan çok değerli arkadaşlarımızı bünyemize katıyoruz. “KUlUÇKa MerKeZi’ni ÇOK yaKından taKiP ediyOrUZ” YTÜ’nün teknoloji kurumları ile olan çalışmalarının firmanız için avantajları neler? Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) ile birlikte nasıl ortak projeler geliştirebileceğimizi konuşuyoruz. Zaman içerisinde projeler getiriyoruz, müşterilerimize TTO’yu tavsiye ediyoruz. Bu anlamda TTO ile ortak projeler yapmak ve üniversite-sanayi işbirliğini hayata geçirmek gibi hedefimiz var. Bu konu ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Aynı zamanda Kuluçka Merkezi’ni çok yakından takip ediyoruz. Kuluçka Merkezi ve bu merkezde gelişecek projeler bizim açımızdan önemli. Çünkü bu firmalar ‘startup’ firmaları. Enteresan fikirler ve projeleri var. Bizim vizyonlarımız ile örtüşecek projeler yakalayıp olgunlaştırabilirsek onlarla da yeni projeleri hayata geçirmeyi planlıyoruz. Şuan görüşmelerimiz sürüyor. Aynı zamanda öğrenciler ile birlikte aynı mekanı paylaşmak çalışanlarımız için de hem nostalji hem de motivasyon kaynağı oluyor. “bildiKleriniZ, deneyiMleriniZ ve ÖnGÖrüleriniZ artıK değişti” ABD’de Silikon Vadisi’ni ziyaret ettiniz ve buradaki izlenimlerinizden yola çıkarak, bilişim sektöründeki Türk firmaları ve çalışanları için ne gibi tavsiyeleriniz olur? Bilişim sektöründe yer alacak yeni yetişen gençlerin ABD’ye gitmesi gerekir. Bu anlamda ABD inanılmaz eleman ve kaynak ihtiyacı olan bir yer. ABD’den buraya ‘know-how’ın insan ile birlikte gelmesi gerekiyor. Şu anda gördüğümüz geri dönüşün olmadığı. Geriye doğru bir kanalın oluşması lazım. Bizim orada görüştüğümüz gençler ‘Türkiye’ye nasıl faydalı oluruz?’ sorusunu soruyor. Bilgi birikimlerini burada değerlendirebilecekleri bir kanal bulsalar gelmek isteyenler de var. Ancak buraya gelince beklentilerini karşılayamıyorlar. Türk firmalarının bölgesel firma olmaktan çıkıp dünya şirketi olmak için bu ülkelerde ofisimizin olması ya da parçamızın olması gerekiyor. ABD’de 1950’lerde oturmuş bir yapı, oluşmuş bir kültür ve iş modelden söz ediyoruz. Bizim ya bu kültürün içine girmemiz ya da çalışmaları buraya getirmemiz gerekiyor. Bildikleriniz, deneyimleriniz ve öngörüleriniz artık değişti; bunu artık fark etmek zorundasınız. İnternet ile dünyanın kırılma yıllarından bugüne pek çok şey değişti. Çok hızlı değişen, çok hızlı öngörüde bulunan çok yol kat ediyor artık. Facebook’un kurucusu 34 yaşında, biz 34 yaşındaki birini müdür yapıp yapmayacağımızı tartışıyoruz. Yöneticiler bunlardan vazgeçmeli, reeli görmek durumundasınız, yoksa dünya firması olamazsanız. Yurtdışındaki firmalar modelleme ve tasarlamada bizden çok daha ileride. Türkiye’de fikir üretme sorunu yok. Ancak bu nasıl yönetilecek, nasıl modellenecek, nasıl kurgulanacak? Bunlardan bahsedilmezse ileriye gidilemez. Modeli kim kurarsa, tasarımı kim başarılı yaparsa o yol kat edecek. Gençlerimizin bunun üzerinde çalışması gerekiyor. KEŞİF sinGaPUr biliM ParKları 1991 yılında Stratejik Ekonomik Plan ile uyumlu şekilde hazırlanan Ulusal Teknoloji Planı ile Singapur’da güneybatı bölgesi, teknoloji koridoru olarak belirlenmiştir. Bu koridorda ülkenin iki önemli üniversitesi, araştırma enstitüleri, iş merkezleri (business parks) yer almaktadır. Singapur Bilim Parkı da bu alan içerisinde, Singapur Ulusal Üniversitesi bitişiğinde 1980 yılından itibaren oluşturulmaya başlanmıştır. Yrd. doç. dr. Hakan karataş U lusal Teknoloji Planı ile 7 Ar-Ge alanı parkta yürütülecek esas faaliyetler olarak belirlenmiştir. Bunlar; bilgi teknolojileri, üretim ve mühendislik teknolojileri, ilaç, telekomünikasyon, kimyasallar, elektronik ve hayat bilimleridir (life sciences-biyoteknoloji, kanser araştırmaları gibi konular). Bu alanlar, Singapur’un en rekabetçi ve uluslararası ticarette pazar payı en yüksek olabilecek sektörlerdir. Halihazırda Singapur’un üretim ve dış ticaretinde göze çarpan sektörler de yine aynı sektörlerdir. 1996 yılında, yeni kurulan teknoloji şirketlerine yönelik olarak, kuluçka merkezi fonksiyonunu yerine getirmek üzere, İnovasyon Merkezi kurulmuştur. Singapur Bilim Parkı’nda faaliyet gösteren firma sayısı 500’ün üzerindedir. Parkta faaliyet gösteren şirketlerin yarısını Singapur şirketleri oluştururken yabancı firmaların tamamına yakınını Amerikan, Avrupa ve Japon şirketleri oluşturmaktadır. Singapur Bilim Parkı, 11 binin üzerinde araştırmacı, mühendis ve destek personelinden oluşan, ideal bir ortam ve uygun bir çalışma alanıdır. ticarileştirilmesinin sağlanması amacıyla kurulmuştur. ITTO, yeni teknolojileri ve ürünleri, mevcut şirketlere lisans vererek veya yeni şirketler kurma yoluna gidilmesi suretiyle ticarileştirmektedir. inKübasyOn üniteleri araştırMa enstitüleri Institute for InfoComm, Institute of High Performance Computing, the Institute of Microelectronics, Bioprocessing Technology Centre (Biomedical Sciences Institute) ve CSIT (Centre for Strategic Infocomm Technology) adlı araştırma enstitüleri bilim parkının içerisinde veya hemen yakın çevresinde bulunmaktadır. Her bir araştırma enstitüsünün yıllık cirosu 15-20 milyon dolar civarında gerçekleşmekle, enstitülerin zamanla kendi harcamalarını kendi gelirleriyle karşılayabilecek duruma gelmeleri hedeflenmektedir. Firmalar, bilim parkında kendileri Ar-Ge yapabilecekleri gibi, bu araştırma enstitülerinden aldıkları ürünleri geliştirmek veya ticarileştirmek gibi faaliyetler de yürütmektedir. Üniversite, aynı zamanda kendi öğrencilerine yönelik olarak İnovasyon Merkezinin TechnoGarage olarak adlandırılan bölümünde, inkübasyon üniteleri sağlamaktadır. TechnoGarage 13-20 metrekare arasında değişen altı odadan oluşmaktadır. Her oda, klima, ışıklandırma, mobilya, telefon, internet ve ağ bağlantıları gibi altyapısı hazır olarak teslim edilmektedir. sinGaPUr bıOPOlıs Singapur Bilim Parkının üçüncü etabı, biyoteknoloji ile ilgili konular için düşünülmüş, 2001 yılından itibaren biyoteknoloji konusuyla ilgili ayrı bir merkez oluşturulması düşüncesi ağırlık kazanmış ve aynı yıl Singapur Biopolis’in temeli atılmıştır. Singapur Biopolis, biyoteknoloji alanında fikir ve teknoloji gelişimi için kurulmuştur. Biopolis’teki projelerde görev alan doktora öğrencilerinin, zamanla kendi şirketlerini kurarak iş hayatına atılmaları amaçlanmaktadır. nanyanG teKniK üniversitesi ıttO Nanyang Teknik Üniversitesi İnovasyon ve Teknoloji Transfer Ofisi (ITTO), 2000 yılında inovasyon ve girişimciliğin desteklenmesi ve üniversite bünyesinde geliştirilen yeni teknolojilerin iş dünyasına transfer edilerek 39 KEŞİF artırılMış GerÇeKliK ile GeleCeğin teKnOlOJisine adaPte OlUn! Artırılmış gerçeklik ile gerçek dünya ve sanal dünya arasındaki duvarlar yıkılıyor. gelecekte en çok kullanılan tasarımlardan biri olması öngörülen Artırılmış gerçeklik uygulama alanları da giderek fazlalaşıyor. Mobilite ise Artırılmış gerçeklik uygulamalarının önemini artırıyor. A rtırılmış Gerçeklik teknolojisi her geçen gün giderek gelişiyor. Son zamanlarda adını sıkça duymaya başladığımız bir kavram olan Artırılmış Gerçeklik (AR), fiziksel, gerçek dünyadaki içeriklerin bilgisayar tabanlı sensörler tarafından çoğaltılarak ses, video, grafik ve GPS verisine dönüştürülmesi anlamına geliyor. Günlük rutin içinde yaşadığımız birçok tecrübeyi sosyal ağlar aracılığıyla paylaşıyoruz. Artırılmış Gerçeklik uygulamaları da bu tecrübeyi hissetmemize sebep oluyor ve aslında bize sanal dünyanın gerçekliğini hissettiriyor. Basit anlamda Artırılmış Gerçeklik uygulamaları canlandırılmış QR kodları olarak tanımlanıyor. Yani akıllı bir cihaz aracılığıyla gerçek hayatta olmayan bir an yaşanıyormuş gibi görebiliyorsunuz. Artırılmış Gerçeklik içinde yaşadığımız dünyadaki bilgilerin bir araç vasıtasıyla elde edilen görüntü ve/veya bilgilerle bir araya getirilerek bir amaç için zenginleştirilmesi anlamına geliyor. Gerçek dünyanın kamera ile görüntüsünün alınması sırasında, gerçek dünya üzerinde önceden belirlenmiş olan hedef noktalara, bilgisayarda hazırlanmış olan materyallerin belli nok40 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK talarından bağlanması ve oluşan sonucun yazılımlar vasıtasıyla yorumlanarak çıktı görüntünün eş zamanlı alınması olarak tanımlanıyor. Artırılmış Gerçeklik teknolojisi kamera, bilgisayar altyapısı, bir işaretleyici ve son olarak gerçek dünyadan oluşuyor. Başka bir tanıma göre Artırılmış Gerçeklik bu farklı dört birimin 3D olarak gerçek dünyada konumlandırılması olarak da görülebilir. Artırılmış Gerçeklik için kullanılan çevre bilimleri ise şöyle; Donanım Altyapısı: Artırılmış Gerçeklik’te tüm işlemler bilgisayar altyapısı aracılığıyla oluşturuluyor. Genelde 3D modellerin gerçek zamanlı görülebilmesi için performans bakımından yüksek konfigürasyonlu bilgisayarlara ihtiyaç duyuluyor. Ancak bu teknolojinin daha çok mobil uygulamalar üzerinde geliştiği dikkate alınırsa; Artırılmış Gerçeklik teknolojisi için en önemli sınırlayıcının donanım olduğu anlaşılabiliyor. Yazılım Altyapısı: Artırılmış Gerçeklik için öncelikle sanal ile gerçek ortamı bir arada yorumlayacak bir arayüz gerekiyor. Çoğunlukla bu arayüz yazılım firmaları tarafından kendi tescilledikleri yazılım paketleri olarak piyasaya sürülüyor. Bu yazılımlarda Artırılmış Gerçeklik uygulamaları kolaylık sağlayan araçlarla beraber tasarlanıyor. Maker: Gerçek dünya ile sanal dünya arasındaki konumsal ilişkiyi makerlar sağlıyor. AR Gözlükler: Gerçek dünya ile sanal dünya arasındaki en gerçekçi görüntünün oluşması ve kullanıcının sanal ile gerçeği aynı anda ve eşit seviyede algılamasına imkan veren gözlükler Artırılmış Gerçeklik teknolojisinin geleceğinde belki de en önemli araçlardan biri olacak. Bu gözlükler bilgisayara bağlı olarak çalışıyor, üzerindeki kameradan gerçek dünyayı bilgisayar ortamına gönderirken kişisel bilgisayardan gelen görüntüleri de LED ekranda kullanıcıya taşıyor. Bu sayede kullanıcı gerçeğe yakın bir tecrübe yaşıyor. GerÇeKliK sadeCe bir GÖrüntü OlManın Ötesine GeÇeCeK Artırılmış Gerçeklik uygulamalarının temelinde askeri teknolojiler yatıyor. Artırılmış Gerçeklik teknolojisinin ortaya çıkışının HUD (Head-up display) ile olduğu biliniyor. HUD teknolojisi savaş uçağı pilotlarının kokpitte karşılarındaki ekranlarda ve piyadelerin kullandığı kasklara entegre edilmiş olan gözlükler ile kullanılmaya başlanmıştı. Bu gözlük ya da ekranlar sayesinde bazı veriler aktarılıyordu. Yakın gelecekte Artırılmış Gerçeklik uygulamalarının standardize edilebileceği ve hem akıllı telefonlarda hem de tablet bilgisayarlarda yerini alacağı öngörülüyor. Artırılmış Gerçeklik sayesinde istenilen herhangi bir şey, örneğin mobil cihaz ya da bilgisayardaki bir kamera aracılığıyla, gerçek dünyada pozisyonlandırılabiliyor ve işlevsel hale getirilebiliyor. Artırılmış Gerçeklik’in birkaç yıl içinde iyice adapte olacağı ifade ediliyor. Gelecekte cebimizdeki, elimizdeki ve gözümüzdeki ekranlarda gerçekliğin sadece bir görüntü olmanın ötesine çıkacağı, ev ve ofislerimizdeki camların, aynaların, belki de duvarların birer Artırılmış Gerçeklik panosuna dönüşeceği belirtiliyor. Şu an Artırılmış Gerçeklik uygulamalarını denemek için o uygulamayı geliştiren markanın kendi uygulamaları indirilmek zorunda kalınıyor. Bu tarz uygulamalar gelecekte QR kod okuyucular gibi standartlaşmaya başladıklarında, bu uygulamalardan daha da çok verim alınacağı ve hayatı kolaylaştıracak uygulamalar ile karşılaşılabileceği söyleniyor. MObilite artırılMış GerÇeKliK’in ÖneMini artırıyOr Gündelik yaşantımızda mobilitenin hızlı yükselişine şahit oluyoruz. Mobilitenin hayatımızda bu kadar yer edinmesiyle birlikte Artırılmış Gerçeklik uygulamalarının önemi de giderek artıyor. Örneğin bazı restoranlar menülerine Artırılmış Gerçeklik uygulamalarını entegre ediyor, menüden seçilen yemek kameradan okutularak paylaşılabiliyor. Aynı zamanda restoran da puanlanabiliyor. Öte yandan coğrafi etiketleme, pusula görevi gören uygulamalar ve GPS verilerinden de yararlanarak birçok uygulama kullanılabiliyor. Örneğin kamera sokağa çevrilip en yakındaki eczaneye kaç metre kaldığı da yine bu tarz uygulamalar ile görülebilecek. Artırılmış Gerçeklik uygulamaları ile tüm dünyanın oyun alanı olacağı ve bilginin objelerle entegre olabileceği belirtiliyor. Örneğin istediğimiz oyun karakterlerine gerçek hayatta bürünebiliriz ya da kendimizi tanıtan bir datayı üzerimizde taşıyabiliriz. Evin içinde beraber oynayabildiğiniz bir dijital oyuncak bile Artırılmış Gerçeklik teknolojisi ile mümkün olacak. artırılMış GerÇeKliK ile PaZarlaManın teMelleri atılıyOr Artırılmış Gerçeklik’in birçok kullanım alanı olduğu görülüyor. Bu nedenle gelecekte en çok kullanılan tasarımlardan birisi olacağı öngörülüyor. Günümüzde bu projenin en çok kullanıldığı alanlardan birini pazarlama ve reklamcılık oluşturuyor. Artırılmış Gerçeklik uygulamaları ile reklam ve pazarlamanın da temelleri atılıyor. Artırılmış Gerçeklik uygulamalarının 360 derece bir pazarlama entegrasyonu sağladığı ifade ediliyor. Kendi Artırılmış Gerçeklik uygulamalarını geliştiren ve reklamlarını yayınlamaya başlayan inovatif firmalar, özellikle sosyal medyada da fazlası ile konuşulduklarından bu tür reklamların etkisinin çok daha güçlü olduğu belirtiliyor. Mobil ve sosyal medya ilişkisi gün geçtikçe güçlenirken, bu tarz uygulamalar ile hayatımızı yönetme ve aktarma alışkanlıklarımız da birbirine entegre olup, belli bir standart haline geliyor. Öte yandan bazı otomobil firmalarının da yaptıkları yeni otomobil modellerinin tanıtımında Artırılmış Gerçeklik teknolojisini kullanmaya başladığı görülüyor. Artırılmış Gerçeklik aynı zamanda oyunlaştırmada da kullanılıyor. Bu sayede gerçek hayattan bölümler alınarak sanki bir oyun oynuyormuş havası verilebiliyor. Direkt gözlerimize takabileceğimiz kontak lenslerin üretilmesi üzerine çalışmalar da tavşanlar üzerinde yapılan deneylerle test edilmeye devam ediyor. Yani gelecekte gözbebeklerimize takacağımız lensler ile Artırılmış Gerçeklik uygulamalarını izleyebileceğiz. 41 SOSYAL MEDYA MarKalar iÇin KritiK ÖneM taşıyOr! OrM İnternet her şeyi kaydediyor ve hiçbir şeyi unutmuyor. Özellikle sosyal ağlarda kullanıcıların kolayca yorum yapabildiği bir dönemde online itibar yönetimi yapmak kurumlar, şirketler ve markalar için hayati önem arz eden konuların başında geliyor. İ İtibar yönetimi, bir halka ilişkiler disiplini olarak anılıyor. İtibar yönetiminde işin içine birçok alt disiplin ve ciddi bir uzmanlık giriyor. İtibar yönetimi basitçe ‘algı yönetimi’ olarak tanımlanıyor. Marka değerlerinin korunması için yapılan tüm çalışmalar itibar yönetimi olarak adlandırılıyor. Bu noktada geleneksel ve dijital ayrımını aslında mecraların dinamiğinin belirlediği belirtiliyor. Giderek değişen ve dönüşen bilişim teknolojilerinin gündelik hayattaki yansıması sosyal medyanın ortaya çıkışıyla görülüyor. İnsanların zamanlarının büyük kısmını sosyal medyada geçirmeye başlaması şirketler için de ‘online itibar yönetimi’ konusunu gündeme getiriyor. Online itibar yönetimi; dijital mecralarda kişi, kurum veya markanın ya da onların ürün ve hizmetlerinin bireyler üzerinden 42 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK bıraktığı izlenim ve etkilerin toplamı şeklinde tanımlanıyor. Online itibar yönetiminin, marka ile ilgili konuşmaların sadece kantitatif olarak değil, konuşma kaynağının önemine göre sınıflandırılıp buna uygun bir şekilde aksiyon alınması, kriz yönetiminin kurallarının dijital dünyada hızla uygulanması gerektiği, offline ve dijital PR arasında itibar yönetimi süreçleri açısından entegre hareketin önemi, tarama sistemlerinde çıkan sonuçların mümkün olduğu kadar fazla (online ve offline) mecrayı kapsaması ve bütünsel değerlendirilmesi gibi pek çok püf noktası olan bir kavram olduğu ifade ediliyor. Online itibar yönetimi; markanın ya da kurumun halkla ilişkiler faaliyetlerini yürüten tüm tarafların ortak sorumluluğunda bulunuyor ve doğru görev paylaşımı ile sağlıklı ve başarılı bir şekilde yönetilebiliyor. Onlıne itibar yÖnetiMi ÖZel bir UZManlıK ve HıZ GereKtiriyOr Dijital mecraların daha fazla güçlenmesi ve küreselleşmeyle birlikte yakın gelecekte itibar algısının lokal bazdan çıkarak sadece global zeminde yaşam alanı bulabileceği belirtiliyor. Tüketici davranış ve alışkanlıklarının giderek benzemeye başlaması online itibar yönetimini gerekli hale getiren nedenlerin başında geliyor. Dijital dünya ile birlikte hayatımıza giren online itibar yönetimi; kurum, marka, ürün, hizmet ve kurumları temsil eden kişilerin dijital ortamlardaki algı yönetimlerini temel alıyor. ORM, dijital ortamların saniyelerle ifade edebilecek sürelerde değiştiği göz önüne alındığında, özel bir uzmanlık ve hız gerektiriyor. Bu nedenle; dinleme, takip, hızlı aksiyon ve raporlama online itibar yönetimi için son derece önemli araçlar haline geliyor. Şirketlerin sosyal medyada ve diğer platformlarda kendileri ya da ürünleri hakkında konuşulanları takip etmesi ve olumsuz yorumlara karşı hızlı önlem alması, marka konumlandırması açısından da oldukça önem taşıyor. Kullanıcıların marka ya da ürünler için rahatlıkla paylaşabildiği öneriler, şirketlere göz ardı edilemeyecek bir kazanç sağlayabildiği gibi olumsuz düşünceler de şirketlerin online itibarını zedeleyerek hem maddi hem manevi yönden zarara uğratabiliyor. Sosyal paylaşım sitelerinde firma ile ilgili olumlu bir yorum yapıldığında pozitif içeriği öne çıkartılabiliyor ve online itibara katkı sağlanıyor. Olumsuz bir yorum yapıldığında ise doğru yönetim teknikleri ile online itibar korunabiliyor. Bu aşamada yapılacak en büyük hatanın ise tepkisiz kalmak olduğu ifade ediliyor. Online itibar yönetimi ile internet ortamında şirketler hakkında karşılaşılabilen olumlu ya da olumsuz yorumlar, şikayet ya da yanlış haberlerle karşılaşıldığında doğru bir yönetim ile firma imajını zedeleyecek olumsuz durumlar fırsata dönüştürülebilir. Ayrıca mevcut müşteriler ile doğru yöntemler uygulanarak iletişime geçilip, müşteri-marka ilişkisi güçlendirilebilir ve hedef kitleye ulaşılarak yeni müşteriler elde edilebilir. Onlıne itibar yÖnetiMi nasıl yaPılıyOr? 1. Arama motoru optimizasyonu (SEO) ve arama motoru pazarlaması (SEM) ile online itibar destekleniyor. Günümüzde internet kullanıcılarının yaklaşık yüzde 80’i herhangi bir ürün ya da hizmeti satın almadan önce internette araştırma yapıyor ve bu araştırmaların büyük çoğunluğu arama motorlarında gerçekleşiyor. Kullanıcılar markayı ya da almak istedikleri ürünü aradıklarında, ilk sayfada firma ile ilgili negatif yorumlarla karşılaşırsa, daha ilk temasta firma açısından olumsuz bir izlenime kapılabiliyor. Arama motoru optimizasyonu ve pazarlaması ile ürünler ya da marka arandığında ilk sayfada çıkacak olan sonuçlar kontrol altına alınabileceği ve negatif yorumların diğer sayfalara ötelenmesi sağlanabileceği belirtiliyor. 2. Web sitesinde bulunan içerikler optimize ediliyor. Online itibar yönetimi için web siteleri en önemli iletişim aracı. Marka ve ürün ile ilgili yapılan negatif yorumları pozitife çevirecek şekilde içerikler oluşturulup web sitesinde yayınlanarak kullanıcılar yönlendirilebiliyor. Kullanıcılar olumsuz bir yorumla ilgili arama yapsalar da markanın sitesine geldiklerinde konu ile ilgili gerçekçi bir açıklama görüp algıları değişebilir. Markaların web siteleri için içerik oluştururken müşteri ve hedef kitlenin Google’da yapacağı aramalarda kullanacağı anahtar kelimeleri kullanmaya ve müşteri sorularına yanıt verecek nitelikte içerikler paylaşmaya özen göstermek gerekiyor. 3. Sosyal medyada müşteri ile iletişim kurmak önemli. Gündelik hayatın giderek vazgeçilmez bir parçası haline gelen sosyal medya, online itibar yönetimi için önemli bir kanal niteliği taşıyor. Markalar da artık sosyal medyanın önemini kavramış durumda ve oldukça aktif. Ancak markalar için artık sosyal medyada aktif olmak yetmiyor. İnternet ortamındaki ürün ya da marka ile ilgili olumsuz yorumların üstesinden gelebilmek için hedef kitle ile doğrudan iletişim kurabilmesi için önemli bir mecra olan sosyal medya iyi değerlendirilmeli. Marka ile ilgili yapılan olumsuz yorumlar markanın sosyal medya hesaplarında yönetilerek negatif algılar pozitife çevrilebilir. 4. Dijital PR ile markanın erişimi artırılmalı. Online ortamda marka hakkında konuşulanlar takip edilerek dijital PR stratejisi belirlenmeli. Marka ya da şirket hakkındaki haberler, etkinlikler ya da projeler internet ortamından duyurulmalı. Doğru zamanlama için gündemin ve müşterilerin takip edilmesi gerekiyor. Dijital PR çalışmalarında basın bültenleri optimize edilerek (SEO) pozitif içeriğe daha kolay ulaşılması sağlanabiliyor. 5. Hukuki yollara başvurulması gereken durumlar Herhangi bir denetim mekanizmasının bulunmadığı sanal ortamda hemen her marka hakkında olumsuz yorum yapılabiliyor. Son zamanlarda özellikle online platformlarla ilgili yapılan düzenlemelerle bu tarz sorunların önüne geçebilmek mümkün hale geliyor. Firma hakkında gerçeği yansıtmayan bir haber görüldüğünde, öncelikle içeriği yayınlayan kişi ya da kurumla birebir iletişime geçip bu durumu firma lehine çevirmek için çaba gösterilmeli. Ancak durum firma lehine çevrilemezse, içeriği yayınlayan platformun yönetimi ile temas kurup, onlardan içeriğin kaldırılmasını talep edilebilir. Eğer bu yöntemler sonuç vermezse, en son uygulama olarak hukuki yollara başvurulabilir ve ilgili içerik yayınlandığı web sitesinden kaldırılabilir. OrM neden GereKli Hale Geldi ? - İnternet kullanımının dünya genelinde geniş bir tabana yayılması, hızının artması ve ucuzlamasıyla birlikte tüketicilerin online olma sürelerinin artması, - İnternetin yaygın kullanımı ile multinasyonel markaların yaşam alanı bulması ve daha fazla globalleşme için başta sosyal medya olmak üzere dijital mecraların hayati bir araç haline gelmesi. - Tüketicilerin tanıdıkları ya da tanımadıkları marka ismini arama motorlarından arattıklarında karşılarına olumsuz yorumların, görüşlerin çıkması. Bu yüzden arama motoru optimizasyonunun önemli hale gelmesi, - Dijital ortamda şirketler hakkında söylenen asılsız iddiaların yer almasından ötürü şirketin itibarının zedelenmesi, bu söylemlerin iftira niteliği taşımasından ötürü doğan şirket lehine hukuki haklar, - Linkedin, Facebook, Twitter gibi ağların yanında blog gibi içerik, düşünce ve görüş yaymayı kolaylaştıran araçlarla birlikte internet kullanıcı düşüncelerinin izlenmesi gerekliliği. 43 KAPAK diJital dünyanın yeni trendi e-sPOr! Son yılların hem dünya çapında hem de ülkemizde yükselişte olan spor dalı olan e-spor, geleneksel sporlara göre oturduğunuz yerden dahil olabileceğiniz, takım ruhu ya da bireysel yeteneği oyun bilgisi ve refleks olarak özetleyen yeni nesil bir spor akımı. Yakaladığı hızlı ivme ile dünyada giderek büyük bir endüstri haline gelen e-sporun geleceğin rekabetçi müsabakalarına sahne olacağı belirtiliyor. 44 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK G ündelik yaşamda gereksinimlerin karşılanması ya da insanın çevresini denetlemesi, biçimlendirmesi ve değişme ihtiyacı insanları değişik çabalara yönlendiriyor. Bu çabalar son yıllarda teknoloji alanında önemli bilimsel gelişmelere sebep oluyor. İnsanlık tarihine damgasını vuran bu teknolojik gelişmelerin bütün insanlığın işini azaltmayı ve daha çok boş zaman sağlayarak insanları mutlu etmeyi amaçladığı ifade ediliyor. Teknoloji alanında yaşanan olağanüstü gelişmelerin her alanda olduğu gibi spor alanını da etkileyerek yeni birtakım gelişmelere neden olduğu görülüyor. Spor alanında meydana gelen teknolojik gelişmeler, spor branşına özgü özel antrenman programlarının yapılmasını, kullanılan malzemelerin kaliteli olmasını, spor sahalarının bilgisayar teknikleri ile ölçülerek branşa özgü yapılmasını, benzer şekilde sporcuların ve yapılan spor kalitesinin izleyicilere tanıtılmasını, bu sayede sporun gelişmesini ve toplum tarafından benimsenmesine imkan veriyor. Teknoloji, sporda meydana gelen gelişmelere ek olarak spora yeni branşların eklen- mesini de sağlıyor. Teknoloji alanında yaşanan değişim ve dönüşümler hayatın her alanında olduğu gibi spor alanını da etkileyerek yeni birtakım gelişmelerin ortaya çıkmasına neden oluyor. Bu gelişmelerden biri ise son dönemde gündemde olan elektronik spor kavramı. Yeni gelişen bir spor alanı olarak elektronik spor kavramı, elektronik oyun (electronic game), siber oyun (cyber game), bilgisayar oyunu (computer game), çevrim içi oyun (online game), video oyun (video game), sanal oyun (virtual game), oyun sporları (game sports), elektronik spor (electronic sports) olarak adlandırılıyor. Elektronik spor, dünyanın bir ucundaki insanın dünyanın diğer ucundaki insanla internet aracılığıyla buluşup oyun oynayabileceği ya da büyük elektronik spor organizasyonları aracılığıyla dünyanın farklı yerlerinden gelen insanların buluşup oyun oynayabilecekleri hem fiziksel hem de zihinsel çaba gerektiren bir spor olarak tanımlanıyor. e-sPOrUn ve e-sPOrCUların ÖZelliKleri Hem fiziksel hem de zihinsel olarak pek çok sporun gerektirdiği çabaları kapsayan, yeni ortaya çıkmış, örgütlenen bir spor dalını ifade eden elektronik spor kavramının kendine özgü özellikleri bulunuyor. Bu özellikler ise şöyle: • Sanal veya bilgisayar ortamında oynanabilinmesi, • Yeni tesis ve donanım bakımından büyük finansal kaynak gerektirmemesi, • Dünyanın her bölgesinde bu sporu oynayabilme olanağı olması, • Bireysel ve takım halinde müsabakaya açık olması, • Düşünsel ve fiziksel çabaları gerektirme ve doğasına özgü araç ve gereçlere sahip olması, • Rekabet ve kazanma duygusunun olması, E-sporcuların hem fiziksel hem de zihinsel olarak mücadele gösterdikleri e-sporda başarılı olabilmeleri ve sporun kendilerine kazandırdıklarını elde etmeleri açısından sahip olduğu bazı özellikler bulunuyor: • Oyunu kontrol etmek, • Amaç ya da amaçlarını belirlemek, • Oyuncuyu kontrol etme, • Oyun araç ve gereç kullanımı, • Konsantrasyon, • Yeni öğrendiği taktik ve becerileri oyuna uyarlamak, • Oyunun oyuncuya kazandırdığı niteliklerin oyuncu tarafından farkında olunması. Bütün bu özellikler elektronik sporcuya oyun içersinde stratejik düşünce gerektiren oyunlar dizisine karşı anında müdahale yetisi kazandırıyor. Elektronik sporcular belli periyotlarda bilgisayar ortamında antrenman yapıyor. Elektronik sporcular antrenmanlarını offline ya da online olarak bireysel veya takım halinde yapıyor. yerel tUrnUvalar yerini PrOFesyOnel e-sPOr liGlerine bıraKtı Oyunlar mücadeleyi kapsayacak biçimde iki kişinin kendi aralarında mücadeleye girmesi veya PC’lerine karşı bir mücadeleye girişmesi ya da İnternet aracılığı ile çevrim içi olarak oyun oynamalarını kapsayabileceği gibi, çok oyuncu ile oynanan takım oyunlarını da içeriyor. or Alive 4 oyunlarından oluşuyor. FIFA gibi spor oyunlarının yanı sıra beşer kişilik takımlarla oynanan Counter Strike, Call of Duty gibi FPS oyun turnuvaları popülerliklerini son on yıldır sürdürürken, Warcraft ve Starcraft gibi gerçek zamanlı strateji oyunlarına ek olarak, League of Legends, Dota gibi MOBA (Çok Oyunculu Online Savaş Arenası) türü oyunların da küresel elektronik spor dalları olarak kendini kabul ettirdiği görülüyor. e-sPOr endüstrisi GidereK büyüyOr E-spor endüstrisi büyük bir hızla büyüyor. Geleceğin rekabetçi müsabakalarının e-spor alanında olacağı belirtiliyor. Fiziksel dünya belli bir olgunluğa ulaşırken dijital dünyanın ise tahmin edilemeyen bir hızla büyüdüğü görülüyor. Bu durum dijital dünyanın rekabeti şeklinde yorumlanıyor. Elektronik sporların geçmiş dönemlerden Büyüyen dijital oyunlar pazarında özellikle bugüne gelmesini sağlayan üç önemli oyuncuları bireysel ya da takım olarak karşı etmen bulunuyor: İnternetin yaygınlaşmakarşıya getiren oyunlara rağbet her geçen sı, İnternet kafelerin ve rekabetçi oyunlagün artıyor. 1990’ların sonundan itibaren rın ortaya çıkışı. Bilgisayarların internet internet ve yerel ağ üzerinden oynanan oyunların artmasıyla, önce küçük çapta yapı- üzerinden birbirine bağlanarak oyunların lan yerel turnuvalar, günümüzde yerini mil- oynanması e-spor dönemine yeni bir bakış yonlarca dolar ödüllü profesyonel elektronik açısı getirerek ‘online oyun’ (çevrim içi) spor liglerine bırakıyor. E-spor turnuvalarına devrini başlattı. Dünya üzerinde milyonlarca kişinin internete bağlanarak oyun oyun seçilirken oyunun görsel efektlerine, oynaması e-sporun dünyanın en hızlı ses kalitesine, konunun gerçek hayata yakın olmasına dikkat ediliyor. Hareket ve macera gelişen eğlence sektörlerinden biri olmasını sağlıyor. Tüm dünyada endüstriyel bir oyunları, spor oyunları, strateji oyunları ve pazar olarak yerini alan elektronik spor yarış oyunları e-sporun resmi oyunlarını oluşturuyor. Elektronik spor turnuvalarında kavramının Avrupa’daki ilk merkezinin İnoynanan hareket ve macera oyunları; WarC- giltere olduğu biliniyor. Elektronik sporun raft III; The Frozen Throne, StarCraft; Brood gelişiminde Güney Kore ise özel bir yer tutuyor. E-spor denince ilk akla gelen ülke War, Half Life; Counter- Strike, Command & Counguer 3 Tiberium Wars, Holo 2 (Con- Güney Kore’dir. ie-SF (Uluslararası e-Spor sole/XBoz), Gears of War (Xbox 360), Dead Federasyonu) tarafından e-spor olimpiyat45 KAPAK ları 2009 yılından beri düzenli olarak yapılıyor. ie-SF Dünya Şampiyonası adıyla başlayan bu büyük organizasyon bugün e-Spor Dünya Şampiyonası olarak kabul görüyor. Yaklaşık 15 bin İnternet kafe, amatör liglerden, profesyonel takımlara kadar elektronik spor etkinliklerine ev sahipliği yapıyor, üç televizyon kanalı sadece e-spor karşılaşmalarını ve bunlarla ilgili yorum ve tartışma programlarını yayınlıyor. Bu kanallardan OGN, 2012 yılında 16 takımlı profesyonel League of Legends şampiyonlar ligi organizasyonuna başladı ve bu amaçla Amerika ve Avrupa’dan takımlar lige katılmak için Seul’e taşınmayı göze aldı. Bu ligdeki maçları yaklaşık 2 milyon kişi canlı seyrederken OGN tarafından yapılmış stadyumlarda her maça yaklaşık 6 bin kişi gidiyor. Avrupa ve Amerika’da ise ESL, World Cyber Games ve Dreamhack tarafından düzenlenen turnuvalarda, maçları internet üzerinden 20 milyon kişi izlerken, Cebit ESL finallerini 40 bin kişi yerinde canlı izledi. dünyanın en ÖneMli e- sPOr tUrnUvaları Günümüzde ulusal ve uluslararası birçok e-spor turnuvası düzenleniyor. Bu turnuvalar oyunculara rekabet edecekleri profesyonel bir ortam sağlayarak elektronik spor ve sporcu kavramlarının 46 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK gelişmesi ve yaygınlaşmasına büyük katkı sağlıyor. Dünya’daki ilk video oyunları turnuvasının, 1972’de Spacewar ile başlayıp, ‘90’ların başında bir internet oyunu olan Netrek ile devam ettiğini düşündüğümüzde, aslında elektronik sporların, bizler daha yeni video oyunlarıyla ilk tanıştığımız o döneme kadar gelmesi, elektronik spor tarihinin ne kadar eskiye dayandığını açıkça gösteriyor. Elektronik sporun ilk turnuvası 1994 yılında Dreamhack tarafından gerçekleştirilmişti ve bu turnuvaya sadece 40 kişi katılmıştı. Düzenlenen elektronik spor turnuvaları lig veya eleme usulü şeklinde yapılıyor. Lig usulü yapılan turnuvalarda her hafta maç yapılacak şekilde, eleme usulü yapılan turnuvalarda ise her takım birbiriyle karşılaşacak şekilde müsabaka takvimi hazırlanıyor. Yapılan elektronik spor turnuvaları oynanan oyunların çeşidi ve özellikle katılan grupların başarı seviyeleri doğrultusunda amatör turnuvalar ve profesyonel turnuvalar olmak üzere iki gruba ayrılıyor. Amatör elektronik spor turnuvalarına yarışmacı olarak katılan sporcular elektronik spora yeni başlayan ya da boş zamanlarını değerlendirmek amacıyla katılan bireylerden oluşuyor. Amatör turnuvalara sınırsız sayıda sporcu katılabiliyor ve isteyen sporcu turnuvayı istediği zaman terk edebiliyor. Profesyonel elektronik spor turnuvalarına yarışmacı olarak katılan sporcular elektronik sporu profesyonel olarak yapan ve kendi ülkelerinde yapılan turnuvalar sonucunda başarı olan takım veya bireysel olarak yarışmacı olma hakkını kazanan milli takım sporcularından oluşuyor. Profesyonel elektronik spor turnuvaları kendi içerisinde World Cyber Games, Electronic Sports World Cup, Championship Gaming Series, Major League Gaming, Cyberathlete Professional League, World e –Sports Games olmak üzere altıya ayrılıyor. E-sporun en zengin turnuvası ise The International. Elektronik spor turnuvalarının öncüsü olarak kabul edilen Red Annihilation e-spor turnuvasından sonra her yıl dünyanın birçok ülkesinden gelen sporcular ile resmi ve özel olarak birçok elektronik spor turnuvası düzenlenmiş ve düzenlenmeye devam ediliyor. Düzenlenen resmi ve özel turnuvaların sayısı ve bu turnuvalara gösterilen ilgi giderek artıyor ve buna bağlı olarak da e-sporcuların e-sporu profesyonel bir meslek olarak icra etmesinin önü açılıyor. Artık e-spor turnuvaları milyon dolarlara varan ödüllerle ve binlerce izleyicinin arenalarda, yüz binlercesinin ise internet üzerinden yapılan canlı yayınlarda takip ettiği büyük etkinlikler haline dönüştü. E-spor’un farklı alanlarında faaliyet gösteren ve çeşitli firmalarla sponsorların çatısı altında toplanan yüzlerce e-spor kulübü kuruldu ve bu kulüpler tıpkı bir spor kulübü gibi düzenli antrenman yapıyor, çeşitli lig ve turnuvalarda yarışıyor ve gerektiğinde transfer yaparak kadrolarını güçlendiriyor. Ayrıca dünyanın çeşitli ülkelerinde e-sporcular artık sporcu olarak sayılarak sporcu lisansı almaya başladı. Türkiye de 2014 yılı itibariyle lisans veren ülkeler arasına katıldı. Türkiye’de, e-spor alanında bir ilke imza atılarak Dijital Oyunlar Fedarasyonu’nun yapısı değiştirildi ve Gelişmekte Olan Sporlar adı altında Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlandı. Ülkemizde Riot Games tarafından düzenlenen League of Legends turnuvaları en büyük e-spor etkinliği sayılıyor. Büyük stadyumlarda milyon dolarlık ödüllerle artık resmi bir spor olmaya aday olan elektronik sporlar dünyadaki kadar olmasa da ülkemizde de gelişiyor. Geleneksel spor kulüplerinin de e-spor takımı kurmaya başladığı görülüyor. Beşiktaş, Türkiye’de profesyonel e-spor takımı kuran ilk kulüp oldu. Süper Lig’de mücadele eden 18 kulübün de e-spor takımı kurmak için hazırlık yaptığı belirtiliyor. Ayrıca Samsung gibi büyük markalar da kendi takımlarını kurarak dünya liginde mücadele ediyor. resMi aMatÖr e-sPOr tUrnUvaları • • • • • • Clanbase Electronic Sports League Twin Galaxies Cyberathlete Amateur League Global Gaming League Cyber Evolatio MilyOn dOlarlıK seKtÖr Profesyonel e-spor takımlarında oynayan oyuncuların bir kısmı e-sporu kariyer olarak seçerken, donanım ve aksesuar üreticileri takımlara sponsor oluyor, oyun üreticisi firmalar da ciddi ödüller dağıtıyor. Bu alanda League of Legends’ın üreticisi Riot Games 5 milyon Dolar’ın üzerinde para ödülü dağıtarak başı çekiyor. E- spora genellikle bilişim sektörü sponsorluk yapıyor. Bilişim firmaları özellikle turnuvalarda gerçekleştirilen organizasyonlar sayesinde kendi ürünlerini tanıtma fırsatı buluyor. Aynı zamanda organizasyondaki tüm donanımı yaparak pazar paylarını genişletiyor. Elektronik sporun gelişmesinde büyük paya sahip olan sponsorların elektronik spor turnuvalarında dereceye giren sporculara hediyeler ve para ödülleri ile destek vermesi, elektronik spor organizasyonlarının milyon dolarların ifade edildiği bir sektör haline gelmesini sağlıyor. Örneğin; dünyanın en çok kazanan kadın e-spor oyuncusu Katherine ‘Mystik’ Gunn, sadece 3 turnuvaya katılarak kazandığı parayla Guinness Rekorlar Kitabı’na girmeye hak kazandı. Bu alanda en çok kazanan ikinci kadın e-sporcu olan Sasha ‘Scarlett’ Hostyn’in ise tam 59 turnuvaya katılarak 114 bin 676 dolar kazandığı belirtiliyor. E-sporun gerçekten spor olup olmadığı bazı çevrelerde hala tartışılsa da bunu umursamayan çok ciddi bir seyirci kitlesi bulunuyor. Büyük turnuvalar 30 milyondan fazla kişi tarafından izleniyor. 4 farklı dilde resmi yayın var. Bunun yanında çok daha fazla dilde gayri resmi yayın bulunuyor. Elektronik spor pek çok ülkede resmi spor olarak tanındı ancak henüz olimpik spor olarak tanınmıyor. eleKtrOniK sPOr ve GeleneKsel sPOr arasındaKi FarKlar dünyanın en ÇOK KaZanan 5 e-sPOrCUsU 1-Jonathan “Fatal1ty” Wendel 2-Lee “Flash” Young Ho 3- Lee “Jaedong” Jae Dong 4-Jung “Mvp” Jong Hyun 5-Jang “MC” Min Chul Elektronik spor geleneksel spor Sanal ve bilgisayar ortamı Büyük finansal kaynak gerektirmemesi Düşünsel çaba gerektirme Bireysel ve takım olarak Kendisine ait araç ve gereç Gerçek ortam Branşa özgü finansal kaynak Düşünsel ve fiziksel çaba gerektirme Bireysel ve takım olarak Branşa özgü araç ve gereç en ÇOK KaZanan 10 türK e-sPOr OyUnCUsU 1-Fatih “Gob B” Dayik 2-Anıl “Holyphoenix” Işık 3-Koray “Naru” Bıçak 4-Asım Cihat “fabulous” Karakaya 5-Atakan “Crystal Meth” Aydın 6-Ercan “Trielbaenre” Bozkurt 7-Muhammed “Theokoles” Işık 8-Selim “neqroman” Oynar 9-Berke “Thaldrin” Demir 10-Serkan “Longb” Ülkücü 47 SANAYİCİ sanayi ve üniversite sıKı bir işbirliği iÇinde OlMalı “Bilim ve teknolojinin yeni bir ürün veya sisteme dönüştürülmesinde etkin olabilmek için, sanayi ve üniversitelerin sıkı bir ilişki içinde olmaları gereklidir. Bu ilişki için bazı Ar-ge merkezlerinde olduğu gibi bir akademisyeni ayda bir gün danışman olarak tutmak yeterli olmayacaktır. Üniversite-sanayi işbirliği, üniversite eğitim ve araştırmalarının, temel bilimler dışında sanayi ihtiyaçlarına yönelik bir model benimsemesi şeklinde olmalıdır.” Yenilik ygeliştirmenin üretimin temel güdüleyicilerinden biri haline geldiği günümüzde yeni teknolojiler sanayi açısından ne ifade ediyor? Küçük ölçekli bir üretici için yenilik geliştirmektense daha fazla satmak, kar etmek, büyümek ve sürdürebilirlik gibi hedefler ön plandadır. Bunları, altyapısı, yetenekleri ve bir oranda da şansları ile yerine getirmeye çalışırlar. Yenilikler yani gelişim ve değişimleri takip etmek ve yeni teknolojileri kovalamak önemli. Ancak yeterince yapılabildiğini söylemek çok zor. Sanayiyi yönetenlerin altyapısı, o sektördeki bilinç ve eğitim düzeyi ve sektörü destekleyen üniversite, Teknopark, Ar-Ge merkezleri gibi teknoloji üreten merkezlerinin varlığı bir sektörün bilimsel ve teknolojik yenilikler üretme yeteneğinde rol oynar. Altyapısı yenilik üretemeyen ülkelerin sanayisi, kopyacı, dışarıdan alabildiği know-how ile yetinen sanayi olarak kalacaktır. Sizce Türkiye’de sanayi kuruluşları IT sektörünü ne kadar yakından takip ediyor? Sektörel bazda bakıldığında sanayide teknoloji kullanımının en yoğun ve zayıf olduğu sektörler neler? Y ıldız Teknopark Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Bektaş’ı bu kez eski bir sanayici olarak sayfalarımıza taşıdık. Yılların verdiği uzmanlık ile Türk sanayinin yeni teknolojilere olan ilgisini Techstar okurları için değerlendiren Erdem Bektaş, Ar-Ge birimleri, sanayi ve üniversite işbirliklerinin önemine değinerek, “1999 yılında Tekno48 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK parklar Yasası çıkıncaya kadar üniversite hocalarımızın sanayi içinde çalışmaları yasaktı. Şimdi ise hocalarımızı sanayi ile Ar-Ge yapmak üzere teşvik ediyoruz. Oysa gelişmiş sanayi ülkelerinde çok uzun yıllardır üniversiteler geniş oranda sanayinin içinde ve eğitim programlarını sanayi ihtiyacına göre düzenliyor” ifadelerini kullandı ve Türkiye’de bu kültürün henüz tam olarak oturmadığına vurgu yaptı. Ülkemizde belli büyüklüğe ulaşmış sanayi şirketleri, IT ve Ar-Ge merkezleri kurarak gelişen teknolojileri yakalamaya çalışıyorlar. Sektörel bazda yenilikçiliğin derecesini tayin etmek güç ama ihracatta başarılı olan sektörleri bir oranda yenilikçi olarak görebiliriz. Bütün sanayi kuruluşları, IT sektörünü; muhasebe, pazarlama, stok kontrol, bankacılık gibi konularda yaygın olarak kullanıyor. Ford Otosan, Tofaş-Fiat, Mercedes, Vestel, Telekom şirketleri gibi büyük sanayi şirketleri modelleme, design, müşteri profili gibi araştırmalarda geniş oranda IT teknolojilerinden yararlanıyor. Bu büyük şirketlerin bir oranda üniversiteler, Teknoparklar ile işbirlikleri var. Ancak, Yıldız Teknopark gibi büyük bir IT sektörü barındıran kuruluşun şirketlerini sanayi ile işbirliğine yöneltmek için daha aktif girişimlerde bulunması gerekir. Daha önce Mercedes ve Turkcell IT yetkilileri davet edilerek tanıtım yapılmıştı. Bu gibi çalışmalar için Teknoloji Transfer Ofisi’miz (TTO) kiracılar ile işbirliğine her zaman açık. “sanayiyi yönetenlerin alt yapısı, o sektördeki bilinç ve eğitim düzeyi ve sektörü destekleyen üniversite, teknopark, ar-Ge merkezleri gibi teknoloji üreten merkezlerinin varlığı bir sektörün bilimsel ve teknolojik yenilikler üretme yeteneğinde rol oynar. alt yapısı yenilik üretemeyen ülkelerin sanayisi, kopyacı, dışarıdan alabildiği know-how ile yetinen sanayi olarak kalacaktır.” İnovasyon için Ar-g ve enformasyon ağları oluşturulması günümüzde zorunluluk haline geldi. Üniversitelerle sanayi kuruluşları arasındaki ilişkiler Türkiye’de yeteri kadar kuvvetli mi? Teknoparklar devlet tarafından üniversite ile sanayinin ilişkilerini kurmak ve geliştirmekle görevlendirilmiştir. Ancak Türkiye genelinde bu ilişkinin istenilen ölçekte gelişmediği bir gerçek. Burada birçok faktörün rol oynadığı söylenebilir. 1999 yılında Teknoparklar Yasası çıkıncaya kadar üniversite hocalarımızın sanayi içinde çalışmaları yasaktı. Şimdi ise hocalarımızı sanayi ile Ar-Ge yapmak üzere teşvik ediyoruz. Oysa gelişmiş sanayi ülkelerinde çok uzun yıllardır üniversiteler geniş oranda sanayinin içinde ve eğitim programlarını sanayi ihtiyacına göre düzenliyor. Bunun yanında öğrencileri sanayi içinde Ar-Ge ve üretimi geliştirmek için çalıştırarak üniversite eğitimi sırasında üretime yönelik tecrübe veriyorlar. Bu şekilde, hocalar ile sanayi yöneticileri arasında aynı dil konuşuluyor ve karşılıklı güven oluşuyor. Ülkemizde ise eski alışkanlık olarak, sanayinin sorununu üniversiteye getirmesi ve hocaların döner sermaye sistemi içinde sorunları çözmesi ve sanayiye bildirmesi sistemi vardı. Bu sistemin çalışması ve uzaktan kumanda ile sorunların çözülmesi olamayacağı için üniversite-sanayi işbirliği gelişemedi. Bu kültürün hem sanayide hem de üniversitelerde gelişmesi önemli bir zaman alacağa benziyor. YTÜ ve Yıldız Teknopark üniversite-sanayi işbirliğini çok önemli bir ilke olarak benimsemiş ve bu konuda önemli girişimlerde bulunuyor. Türkiye’de KOBİ ölçeğindeki sanayi firmalarının teknoloji kullanımını nasıl değerlendiriyorsunuz? Devlet desteklerinden yeterli oranda faydalanabiliyorlar mı? KOBİ ölçeğindeki işletmelerin, ileri teknoloji ve IT kullanımı, kurucunun veya patronun duyduğu ilgi kadar olabiliyor. Bu bakımdan, devletin kurduğu KOSGEB gibi kuruluşlar çok önemli bir işlev görüyorlar. KOBİ’ler küçük kuruluşlar olarak bünyelerinde, teknolojiyi takip edip Ar-Ge yapan kadrolar kuramaz. Bu yönde desteklenmeleri, ülkemizde bulunan teknoparklar, üniversiteler ve araştırma kurumları ile bir araya gelecekleri ortamların KOSGEB tarafından yaratılması faydalı çalışmalardan biri olacaktır. Küçük ölçekli sanayicinin teknoloji ve Ar-Ge alanında olan devlet teşviklerinden yeterince ve verimli olarak kullanıldığından emin değilim. Teşviklerin yeterince bilinmemesi ve faydalanma modellerinin örnekleri ile yeterince örneklenmemesi bunun en temel nedeni. KOBİ’ler örneğin üniversiteler, teknoparklar ile tanıştırılmalı. Öğrenci ve üniversite hocaları ile prototip atölyemizde ürün geliştirebilirler, konu ve sorunlarını hocalarla görüşüp PAD veya Tez destek programlarından yararlanabilir, üniversite laboratuarlarında yardım alabilir. TTO’lar bu tip hizmet vermek ve sanayici üniversite arasında ara yüz olmakla görevlidir. TTO’muz da bir program dahilinde KOBİ’leri ziyaretle Yıldız Teknopark’ın imkan ve olanaklarını tanıtmalı. Türkiye, bilim ve teknolojiyi yeni bir ürün, yeni bir sistem ya da üretim yöntemine kısacası ekonomik ve toplumsal faydaya dönüştürebilme yeteneğini artırmak adına neler yapmalı? Bilim ve teknolojinin yeni bir ürün veya sisteme dönüştürülmesinde etkin olabilmek için, sanayi ve üniversitelerin sıkı bir ilişki içinde olmaları gereklidir. Bu ilişki için bazı Ar-Ge merkezlerinde olduğu gibi bir akademisyeni ayda bir gün danışman olarak tutmak yeterli olmayacaktır. Üniversite-sanayi işbirliği, üniversite eğitim ve araştırmalarının, temel bilimler dışında sanayi ihtiyaçlarına yönelik bir model benimsemesi şeklinde olmalıdır. YTÜ’nün Ford Otosan firmasında ortaya çıkardığı Taşıt Araçları Fren Dinamometresi Test ve Validasyon Merkezinin toplumsal ve ekonomik ihtiyaca katkısı her yıl yüzlerce milyon dolar olacaktır. Bu tesis iyi işletilip öngörülen işlevleri yerine getirdiğinde, yerli kullanımın, ihracatın ve istihdamın artması sağlanacaktır. Bu netice üniversite-sanayi taraflarının birbirine güveni ve ortak dil kullanmaları ile mümkün olmuştur. Türkiye’nin teknoloji ihracatında dünya ölçeğinde konumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Katma değeri yüksek ürün ihracatında ne durumdayız? Türkiye’nin teknoloji ihracatında çok başarılı olduğu söylenemez. Bazı operatör doktorlarımızın, bilim insanımızın buluş ve teknolojilerinin ülke dışında kullanıldığı biliniyor. Yıldız Teknopark dahil bazı yazılım ve sistemlerin ihraç edildiği, Aselsan gibi bazı savunma sanayi şirketlerinin ileri teknoloji ürün ihracatı yaptığını biliyoruz. Bunların dışında otomotiv sanayisinin yerli kullandığı parçalar ile Ford Otosan’ın yerli teknoloji kamyonu ve yine aynı firmanın Transit ve Tourneo hafif ticari araçları, Fiat Tofaş’ın Egea ve Linea’sı, Mercedes, MAN, Temsa ve diğer firmaların otobüs ihracatları teknoloji ürünü ihracatı olarak kabul edilmelidir. Ancak Türkiye’nin hastalığı olan cari açık büyük oranda kapatılamadıkça sanayi ürünü ihracatında toplam bir başarıdan bahsedilemez. 49 MELEK YATIRIMCI teKnOlOJi FirMaları MeleK yatırıMCının ilGi Odağında Mynet kurucusu ve başkanı olmasının yanında 30’dan fazla internet ve teknoloji şirketinin kurucusu veya yatırımcısı olan Emre Kurttepeli, teknoloji tabanlı girişimlerde hızlı büyüme beklentisinin oldukça yüksek olmasının yatırımcıların ilgisini çektiğini söyleyerek “Teknoloji firmaları, kolay ölçeklenebilir iş modelleri üretip yürütebilmeleri sayesinde melek yatırımcılar tarafından tercih ediliyor. Ayrıca, teknolojinin günlük yaşamda gitgide daha yaygın şekilde kullanılıyor olması teknoloji girişimlerinin geleneksel alışkanlıklarımızın yerine geçme, alternatif oluşturma ihtimalini artırıyor. Bu da teknoloji firmalarının yatırım açısından ilgi çekmesinde bir faktör” diyor. Türkiye’de teknolojiye yönelik projelerin yatırımcılarla buluşma potansiyelini nasıl değerlendiriyorsunuz? Bireysel lisanslı ve ağ bünyesindeki yatırımcılarla birlikte Türkiye’deki toplam yatırımcı sayısı 500’ü aşmış durumda. Bunun dışında sertifika almadan internet başta olmak üzere farklı sektörlerde faaliyet 50 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK gösteren girişimlere yatırım yapan, melek yatırımcı kriterlerine sahip bir kitle de mevcut. Bu nedenle bireysel melek yatırımcıların toplam sayısını net bir şekilde vermek aslında zor. Fakat Türkiye’de şu anda Hazine Müsteşarlığı tarafından akredite edilmiş kısıtlı sayıda melek yatırımcı ağı var. Avrupa ve ABD ile kıyasladığımızda elbette çok gerideyiz. Avrupa İş Meleği Ağı (EBAN) rakamlarına göre Avrupa’da ve ABD’de 400’den fazla melek yatırımcı ağı var. Tahmini melek yatırımcı sayısı ise Avrupa’da 75 bin, Amerika’da ise 190 bin civarında. Fakat Türkiye’de de son yıllarda umut verici bir ilerleme kaydediliyor. Son 2-3 yılda ülkemizdeki yatırımcı sayısındaki artış, girişimciler için önemli fırsatlar sağlıyor. Girişimcinin hangi problemi çözme amacıyla yola çıktığını iyi belirlemesi ve iş modelinin zamanla daha geniş kitlelere/pazarlara yayılabilecek potansiyele sahip olması yatırım kararında rol oynuyor. Ne kadar çok yatırımcı olursa, o kadar çok yatırım yapılabilecek proje ortaya çıkar. Fakat melek yatırımcıların da hem kendilerini hem de sektörü genişletecek ve geliştirecek adımlar atmaları gerekiyor. Çünkü bugün özgün ve gelecek vadeden bazı başarılı projelerin hala Türkiye’de gereken melek yatırımcı desteğini göremediğini, projelerin yatırımcılarla buluşamadığını görüyoruz. Ancak Türkiye’de melek yatırımcılığın ve girişimciliğin önü çok açık. Önümüzdeki yıllarda hem yatırımcı hem de girişimci tarafından büyüme oranlarının artacağına inanıyorum. Devlet desteği de bu büyümeyi önemli ölçüde tetikleyecektir. de önemli girişimciler için. TeknoGirişim, KOSGEB ve Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı gibi destek mekanizmaları da şu an için mevcut, fakat çok daha fazlasına ihtiyacımız var. Özellikle de üniversitelerin kuluçka merkezlerinde, sivil toplum kuruluşlarında, hatta ve hatta büyük, köklü ve kurumsal şirketlerin kendi bünyelerinde kurdukları startup’ların sayısı ve niteliği artarken, kamu desteği ve teşviki de bunu doğru oranda karşılamak ve desteklemek durumunda. Ülkemizdeki mevcut mekanizmaların bürokrasi ve bunun doğurduğu işlem, raporlama işleri çok fazla, bunun muhakkak hızlıca azaltılması gerekiyor. Teknoloji projelerine sağlanan devlet teşvikleri yeterli mi? vitaMin değil asPirin Olabilen GirişiMleri seviyOrUM Devlet teşviki ve ödüllendirmeleri, bir girişimin hayata geçmesi ve uzun soluklu olabilmesi için etki olan melek yatırımcılar, risk sermayedarları ve kuluçka merkezleri kadar önemli bir destek mekanizmasıdır. Şirketleşmiş bir yapı içindeki girişimlerin devlet desteği alabileceği bu sistemde ArGe’den iş planına kadar pek çok aşamanın tamamlanmış olması gerekir. Örneğin; Girişimcilik ve Yenilikçilik Yarışması’na imza atan TÜBİTAK, sosyal medya uygulamasından e-ticaret sitesine kadar mevcut bir sorunu çözmek için ürün-hizmet geliştiren girişimcilere TÜBİTAK-TEYDEB üzerinden finansal destek sağlıyor. Yeni bir ürün üretmek, maliyetleri düşürmek ve yeni üretim teknolojilerine geçiş yapmak gibi kritik süreçlerde etkili olan bu destek, bugün yüzde 75’lere uzanıyor. Bu oldukça iyi bir rakam. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından verilen teşvik ve vergi indirimi Melek yatırımcının teknoloji projelerine destek vermesi için proje sahiplerinin hangi şartların yerine gelmiş olması gerekiyor? Bunun için katı kurallar ve belirlenmiş adımlar yok. Melek yatırımcının kendi kriterlerine göre değişkenlik gösterebiliyor. Girişimcinin işi yapabilecek donanımda olması, girişimin katma değer sağlayabilmesi ve ölçeklenebilir olması ilk etapta dikkat edilen noktalar. Biraz daha detaylandıracak olursak, kurucu ekibin güçlü ve vizyon sahibi olması, pazarın durumundan ve rakiplerinden haberdar olmaları önem taşıyor diyebiliriz. Girişimcinin hangi problemi çözme amacıyla yola çıktığını iyi belirlemesi ve iş modelinin zamanla daha geniş kitlelere/pazarlara yayılabilecek potansiyele sahip olması da yatırım kararında rol oynuyor. Emre Kurttepeli olarak siz teknoloji alanında ne tür yatırımları destekliyorsunuz? Benim açımdan girişimin ne değer kattığını, hangi soruna çözüm olarak ortaya çıktığını iyi bilmesi çok önemli. Vitamin değil Aspirin olabilen girişimleri seviyorum. Girişimcinin, sektör veya odak noktası ne olursa olsun, her şeyden önce bulduğu çözüme değil, problemin kendisine odaklanması önemli. Yolda çözüm yolu değişebilir, iş modeli “pivot” edebilir ancak çözülen sorunun kaynağı sağlamsa, sorunu çözmeye tutku ile girişimci odaklanıyorsa başarılı olma ihtimali çok daha yüksek olacaktır. Bir de Türkiye’ye odaklanan projelerde hitap ettiği pazarın büyüklüğü de çok önemli bir kriter. Bu bakış açısı üzerinden bir yatırımcı olarak desteklediğim girişimler farklı sektörlerde operasyonlarını yürütüyor. Şu anda, çoğunlukla kendi kategorisinde lider olan Trendyol, Evidea, Hediyemo, Mobilecraft, İnsider gibi e-ticaret’ten dikey sosyal network sitelerine, mobil ve oyun şirketlerine kadar 30’dan fazla internet ve teknoloji şirketinin kurucusu veya melek yatırımcısıyım. girişimcilere ve proje sahiplerine hangi tavsiyelerde bulunursunuz? Geleneksel “ürün geliştirme” anlayışından uzaklaşarak pazara hakim olan girişimler kısa sürede yol alıyor, ilerliyor. Ürün fikrinin pazardaki yeri düşünülerek pazarın doymuş olabilme ihtimalini ve hangi projenin hangi ülkede hacim kazanabileceğini hesaplayan, iş modeli doğru olsa dahi, o ülkede genişleyebileceğinden, ölçeklenebileceğinden emin olmak için gerekli araştırmaları ve incelemeleri yapan girişimler, beklenmedik durumlar ile daha az karşılaşarak engelleri daha kolay ve daha kısa sürede aşabiliyor. Bu kritik özellikler, mentorlara ve ekosistemin içinde aktif kişilere danışılarak geliştirilebiliyor. Ayrıca doğru fikri bulmak çok önemli olmasına rağmen, girişimin başarılı olacağı garantisini vermez. Girişimi gerçekleştirme yolunda adım adım ilerlerken her türlü engele karşı B planı tasarlayan ve bu engellere karşı mücadeleci olan girişimler kazanıyor. Bu nedenle girişimcilerin ve proje sahiplerinin bu noktaları göz önünde bulundurarak eksiklerini gidermelerini ve ancak o zaman yatırımcı karşısına çıkmalarını tavsiye ediyorum. 51 KADIN gİRİŞİMCİ “Çabalar sOsyal sOrUMlUlUK PrOJesinden Öteye GitMeli” Türkiye’de her 100 girişimcinin sadece yüzde 7.5’inin kadın olduğuna dikkat çeken Kale grubu Başkanı ve CEO’su Zeynep Bodur Okyay, “Kadın sanayici dendi mi sayımız iyice azalıyor. Türkiye’de kadının girişimci kimliğinin yükselmesi için pek çok proje ve destek ortaya konuyor. Ama burada yapılan temel hata, bu çabaların sosyal sorumluluk projesi algısından öteye gidememesi. Bu konuda gerçek bir arz-talep dengesini oturtacak güçlü bir duruşa ve akılcı politikalara ihtiyaç var” diyor. S anayiyi Anadolu’ya yayan ve Türk sermayedarı Anadolu’ya yatırıma cesaretlendirme başarısı gösteren bir babanın kızı olan Kale Grubu Başkanı ve CEO’su Zeynep Bodur Okyay, Kale Grubu’nun kurucusu olan İbrahim Bodur’un talebesi olarak yönetimi devraldıktan sonra önemli bir verimlilik ve odaklanma programı başlattı. Kale Grubu’nun bölgesel güç, küresel oyuncu misyonunun gerçekleşmesinin önünü açmak adına adımlar atan Zeynep Bodur Okyay, bugün İstanbul’dan Erzurum’a, İzmir’den İtalya’ya 17 şirketle 5 bini aşkın çalışanla üretim yapan bir yapının başında yer alarak kadınların iş hayatında neler başarabileceğinin en iyi örneklerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. yapıyoruz. Şirketlerimizin tamamı kendi alanlarında lider pozisyonda. 100’den fazla ülkede güçlü şekilde varız. 1.5 milyar TL ciromuz var. Son 2 yılda 5 fabrika açtık; bir çok şirketin 6-7 yılda yaptığı yatırımları biz çok daha kısa zamanda realize ettik. Yatırım konusunda tam bir hızlı balığız. Dünya seramik pazarının yüzde 2’si bizim elimizde. Kalekim’le Avrupa’nın beşinci büyük üreticisiyiz. Bugün binip uçtuğunuz yolcu uçaklarının çoğunda Kale’den bir parça var. İbrahim Bodur gibi güçlü ve örnek bir ismin ardından benim temel sorumluluğum, Kale Grubu’nun bölgesel güç-küresel oyuncu misyonunun gerçekleşmesinin önünü açmak. Rekabeti tanımlayan olmak büyük bir iddia. Bunu yaparken elbette ülkenin genel zorluklarından, küresel fırtınalardan etkileniyorsunuz. Kale grubu’nun tepe ismi olarak ciddi bir sorumluluktan söz ediyoruz. Böyle büyük bir organizasyonda tepe isim olmak nasıl bir duygu? Zorluklar neler? Türkiye’de sosyo-kültürel koşullara bakıldığında iş adamı kavramından sonra oturmuş bir iş kadını kavramından söz edebilir miyiz? Kale Grubu, sanayiyi Anadolu’ya yayan gruptur. Kurucumuz İbrahim Bodur başardığı için Türk sermayedarı Anadolu’ya yatırıma cesaretlenmiştir. Böyle bir girişimcinin kızı, böyle değerli bir öğretmenin talebesi olduğum için kendimi çok şanslı sayıyorum. Ben Kale Grubu’nda yönetimi devraldıktan sonra önemli bir verimlilik ve odaklanma programı başlattık. Bugün İstanbul’dan Erzurum’a, İzmir’den İtalya’ya 17 şirketle 5 bini aşkın çalışanla üretim 52 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK Rakamlar, ülkemizdeki her 100 girişimcinin sadece 7.5’inin kadın olduğunu söylüyor. Bu rakamın reelliği konusunda da şüpheler var. Kadın sanayici dendi mi sayımız iyice azalıyor. Oturmuş bir iş kadını kavramı yeni yeni oluşuyor. Türkiye’nin kadının işgücüne katılımını, girişimci kadınlarının sayısını ve nihayet topluma örnek olan sanayici kadınlarının sayısını artırması lazım. Ben fabrikada büyüdüm, çocukluğum Çan’daki fabrikalarımızda geçti. Şimdi oğlumuz İbrahim’i de aynı şekilde yetiştiriyoruz. Bunun, çok takdir edilecek bir kültürel gen mirası olduğunu düşünüyorum. Sadece şu örnek bile yeterli: Eğer kadınımızın işgücüne katılımı ve verimliliği Güney Kore seviyesinde olsaydı bugün 1.3 trilyon Dolar milli gelirle dünyanın 13’üncü büyük ekonomisiydik. Bugünkü sosyal yapıya bakıldığında sizce kadınlar eskiye nazaran girişimcilik konusunda daha mı saldırganlar yoksa daha mı tutuklar? Bu konuda giderek artan bir bilinçlenme var. Türkiye’de kadının girişimci kimliğinin yükselmesi için pek çok proje ve destek ortaya konuyor. Ama burada yapılan temel hata, bu çabaların sosyal sorumluluk projesi algısından öteye gidememesi. Bu konuda gerçek bir arz-talep dengesini oturtacak güçlü bir duruşa ve akılcı politikalara ihtiyaç var. Kadın girişimciliğinin, sanayiciliğinin desteklenmesi, bu toplumun gelişmesi için çok önemli bir kaldıraç gibi görülmeli ve buna uygun davranılmalı. Bu soruna bir hobi gibi değil, büyük bir inovasyon gibi yaklaşılmalı. Türkiye’de kadın girişimcilerin yaşadığı temel sorunlar neler? çözüm için neler yapılmalı? Daha önce de belirttiğim gibi Türkiye’de her 100 girişimcinin sadece yüzde 7.5’i kadın. 97 bin kadın girişimci, ülkemizin potansiyelini yansıtmaktan ve zenginlik mücadelesine yeterli desteği vermekten çok uzak. Bu oran Amerika’da yüzde 41, Avrupa Birliği’nde yüzde 28 ve OECD’de ortalama yüzde 25’ken yüzde 7.5 kabul edilebilir değil. Kadın girişimci sayısında ilk etapta OECD ortalaması olan yüzde 25’in hedeflenmesi lazım. Bunun için, tüm kadınlarımızın okur-yazarlığının sağlanmasından tüm kızlarımızın iyi eğitim almasına, kadın istihdamının özendirilmesinden yasalarda kadın-erkek eşitliğinin güvence altına alınmasına, yönetimde kadın temsilinden üniversitelerin devreye sokulmasına kadar uzanan bir dip dalga oluşturma ve bu dalganın ortaya çıkaracağı aydın ve üretken iklimi, kadın girişimcileri gerçek anlamda teşvik edecek bir sisteme dönüştürme kararlılığı göstermeliyiz. destek konusunda potansiyellerinden çok uzak oldukları ortada. Sürdürülen kadın girişimci programlarının başarı hikayelerine dönüşme oranının düşüklüğü, başka bir oyun planının gerekliliğini ortaya koyuyor. Kamu kuruluşlarının kadın girişimciler için sağladığı destekleri yeterli görüyor musunuz? Türkiye ekonomisinin gelecek dönemi için yapılması gerekenler hakkında sanayici gözlüğü ile neler söylersiniz? Bu konuda KOSGEB’den kamu bankalarına kadar çok önemli bir çaba görüyoruz. Finansman elbette önemli ama iyi bir eğitim, doğru projelendirme, kesintisiz danışmanlık ve Ar-Ge destekleri gibi başarının anahtarlarını da ıskalamamak gerekiyor. Üniversitelerimizin kadın girişimciliğine Türkiye’de yeni bir oluşuma adım atacak kadın girişimciler için öneri ve tavsiyeleriniz neler? İyi bir eğitim almalarını, sevdikleri işe soyunmalarını, yapmayı planladıkları iş için kapsamlı bir araştırma yapmalarını, yenilikleri takip etmelerini, sürdürülebilir bir iş modeli kurmalarını, hibe ve destekleri mutlaka kovalamalarını, danışmanlık almaktan kaçınmamalarını ve nihayet günün sonunda kaybetmekten korkmamalarını tavsiye ediyorum. Çok değerli bir döneme giriyoruz. Türkiye büyük bir demokrasi sınavını başarıyla verdi ve seçimlerden tek parti iktidarı çıktı. Kasım ayının ortasında dünya liderleri G20 Zirvesi için Türkiye’de oldu. Ülkemizde yeniden ekonominin, kalkınmanın, sanayinin konuşulduğu yeni bir iklimin yeşermesini sabırsızlıkla bekliyoruz. Çünkü bizim ekonomide sanayi odaklı yeni bir oyun planını devreye almamız şart. Yeni bir başarı hikayesi yazacaksak bunun kaynağı sanayi olmak zorunda. 2008 krizinden bu yana zemin kaybediyoruz. Türkiye, bir orta ve ileri teknoloji sanayi ülkesi olma iddiasının altını yeteri kadar dolduramıyor ne yazık ki. Bir üretim iklimini bir türlü daim kılamıyoruz. Haksızlık etmek istemem, bu kadar önemli iç ve dış sorunu aynı anda yaşayan bir ülkenin, yaşadığı dünyadan bağımsız bir büyük ekonomik atak yürütmesi elbette kolay değil. Ancak bizim gerek teşviklerle gerek Orta Vadeli Program’la ortaya çok doğru tespitler ve çözüm yolları koyduğumuz ortada. Eksik olan şey, kararlılık, hızlı uygulama ve iyi yönetişim. Sanayide yerli katkı payı sürekli geriliyor. Katma değer üretmekte güçlük çekiyoruz. Teknoloji üretiminde çok önemli maddi ve mental bariyerlerimiz var. Sanayide bir seferberliğe ihtiyaç duyuyoruz. Sanayi dostu yeni bir yaklaşımın içselleştirilmesine ihtiyaç var. Karar alma süreçlerine sanayicilerin daha fazla dahil edilmesini sağlayan bir mekanizmaya ihtiyaç var. Sanayicinin desteklenmeye ve yüreklendirilmeye ihtiyacı var. “türkiye’de her 100 girişimcinin sadece yüzde 7.5’i kadın. 97 bin kadın girişimci, ülkemizin potansiyelini yansıtmaktan ve zenginlik mücadelesine yeterli desteği vermekten çok uzak. sürdürülen kadın girişimci programlarının başarı hikayelerine dönüşme oranının düşüklüğü, başka bir oyun planının gerekliliğini ortaya koyuyor.” 53 MEVZUAT TEKNOPARK’TA FAALİYETTE BULUNAN GİRİŞİMCİLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ G Girişimciler, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde gelir vergisi mükellefi olarak ya da kurumlar vergisi mükellefi olarak yer alabilirler. Aynı zamanda Bölgede şube olarak da faaliyette bulunabilirler. Girişimcilerin Bölgedeki faaliyetleri ile ilgili olarak genel bilgiyi ve yükümlülüklerini şöyle özetleyebiliriz; a) Bölgede yer almak isteyen girişimciler ilk önce Yönetici Şirkete başvurur ve münhasıran Bölgede yürütecekleri ArGe projelerinin Proje Değerlendirme Komisyonu tarafından; 1) Proje süresi ile birlikte Bölge içi ve dışında geçirilmesi gereken sürelerinin uygunluğu, 2) Ticarileşme potansiyeli, 3) İthal ikame veya ihracat potansiyeli olan yüksek/ileri teknolojik ürünleri geliştirebilecek, üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirebilecek, ürün kalitesini veya standardını yükseltebilecek, verimliliği artırabilecek, üretim maliyetlerini düşürebilecek, teknolojik bilgi 54 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK üretilebilecek, etkin bir üniversite-sanayi işbirliği gerçekleştirebilecek bir Ar-Ge projesi olup olmadığı, bakımından incelenmesi sonucunda uygun bulunması halinde yer tahsisinin ardından kira sözleşmelerini imzalayarak Bölgede faaliyete başlayabilirler. Daha sonra başlayacakları her bir Ar-Ge projesi için de, kira sözleşmesi hariç, bu süreç aynı şekilde olacaktır. Bölgede yürütülen proje süresinin uzatılması işlemlerinde de yukarıdaki açıklamalar kapsamında işlem yapılır. b) Başka bir kamu ve uluslararası Ar-Ge destek programları kapsamında desteklenen projeler, Bölge işletme yönergesinde aksi yönde bir uygulama öngörülmedikçe yeniden incelemeye ve onaya tabi tutulmaz. c) Başka bir Bölgede iken Ar-Ge faaliyeti yapan ve nakil talebinde bulunan girişimci firmanın Ar-Ge projesi ile ilgili bilgi ve belgelerinin temin edilmesi ve Ar-Ge projesi ve süreci yönünden yukarıdaki açıklamalarla yeniden incelenmesi Yönetici Şirketin sorumluluğundadır. d) İncelemesi tamamlanan ve Ar-Ge projesi uygun görülen Bölgede yer almak isteyen girişimcilere, Bölge yönetici şirketi işletme yönergesi doğrultusunda Bölgede yer tahsisini yapar. e) Kira sözleşmeleri; Ar-Ge projeleri süresi ve girişimcilerin Yönetmelik kapsamında Bölgeden ihracının söz konusu olabileceği hususu dikkate alınarak düzenlenir. f) Ar-Ge çalışması kapsamında Bölge dışında geçirilecek sürelerin onay işlemi yönetici şirket tarafından yapılır. Girişimcilerin yürüttüğü Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge personelinin; Bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak Bölge dışında geçirilmesi gereken sürelerin incelenmesi, uygun bulunanların onaylanması, Ar-Ge projesi kapsamında dışarıda geçirilen fiili sürelere dair ilgili kurum ve kuruluştan temin edilen belgelerin incelenerek arşivlenmesi yönetici şirketin sorumluluğundadır. g) Bölgede yer alan ve tüm ArGe projeleri sonuçlanmış olan girişimcilerin üç ay içerisinde yeni bir Ar-Ge projesi sunamamış olması halinde, mevcut kira sözleşmesi süresi dikkate alınmaksızın Bölgeden ihraç edilmesini temin edecek gerekli işlemlerin yapılmasına yönetici şirket yetkilidir. h) Aynı zamanda yönetici şirket tüm projeleri sonuçlanmış girişimcilerin en son projesinin sonuçlanma tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine ve Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmektedir. (Ar-Ge Destek Yönetmeliğine göre de yönetici şirket, şartların taşınmadığının tespiti halinde durumu işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Sigorta Müdürlüğüne 10 gün içinde bildirmekle yükümlüdür.) MeHMet çaltekin Yeminli mali müşavir PKF istanbul/adaY Ymm şirKeti Yönetici Ortağı i) Bakanlıkça istenilen formata uygun olarak hazırlanmış, üçer aylık dönemler halinde girişimcilerin faaliyetlerine ilişkin, kendi serbest muhasebeci mali müşaviri veya yeminli mali müşavirince onaylı bilgilerin üçer aylık dönemi takip eden atmış gün içerisinde Bakanlığa gönderilmek üzere yönetici şirkete teslim edilmelidir. Buna uygun hareket edilmemesi halinde aylık muafiyet belgeleri onaylanmamaktadır. j) Girişimcilerin Kanuna, Yönetmelikte belirtilen hususlara ve Bölge İşletme Yönergesine göre denetlenmesi sonucu, aykırı faaliyetlerin tespit edildiği tarihten itibaren aylık muafiyet belgelerinin onaylanmamasına, düzeltilmesi için girişimcilerin uyarılarak üç ayı geçmemek üzere belirli bir süre verilmesine, verilen süre sonunda aykırı faaliyetlerini düzeltmeyen girişimcilerin mevcut kira sözleşmesi süresi dikkate alınmaksızın Bölgeden ihraç edilmesini temin edecek gerekli önlemlerin alınmasına yönetici şirket yetkilidir. Girişimcilerin yukarıdaki çerçevede, Bölgede faaliyete başladıktan sonra yapması gerekenler şunlardır: a) Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve/ veya Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına ilişkin gelir ve kurumlar vergisinden istisnanın uygulanabilmesi için mükelleflerin bağlı bulundukları vergi dairesine başvuruda bulunması gerekir. Bu başvuruya, yönetici şirketten alınan söz konusu vergi mükellefinin Bölgede yer aldığını ve mükellefin faaliyet alanlarını gösteren belge de eklenir, aksi takdirde bu istisna uygulanmaz. b) Bölgede çalışan ve Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretlerinin vergi istisnasının uygulanabilmesi için, ilgili girişimci, Bölgede çalışan ve Ar-Ge ve destek personelini, Ar-Ge projelerindeki görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini gösteren listeyi aylık olarak yönetici şirkete onaylatır, inceleme ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklar. e) Bakanlıkça istenilen formata uygun olarak hazırlanmış, üçer aylık dönemler halinde faaliyetlerine ilişkin, kendi mali müşaviri veya yeminli mali müşavirince onaylı bilgileri Bakanlığa üç aylık dönemi takip eden altmış gün içerisinde göndermek üzere Bölge yönetici şirketine vermesi gerekir. f) Kanuna göre teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu Bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlerinin, 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu kapsamında katma değer vergisinden müstesna tutulması için, yönetici şirketin onayı alınarak ilgili vergi dairesine başvuruda bulunması gerekir. c) Sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanabilmek için, yönetici şirketten alacakları belgeyle işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Sigorta Müdürlüğüne yazılı olarak müracaat etmeleri gerekir. Vergi dairelerince mükelleflere istisna uygulamasına ilişkin olarak herhangi bir belge verilmesi söz konusu değildir. Bölgede faaliyete geçen mükellefler, işe başlama, işi bırakma ve diğer değişiklikler konusunda Vergi Usul Kanununda yer alan hükümlere uymak zorundadır. d) Bölgede çalışan Ar-Ge personelinin, yürüttüğü yazılım ve/veya Ar-Ge projesi ile ilgili Bölge dışında geçirdiği süreye ilişkin yazılım ve/veya Ar-Ge çalışması yapılan kurum veya kuruluştan aldığı belgeyi yönetici şirkete verir. Sonuç olarak; Bölgede faaliyette bulunan girişimcilerin, kendilerine sağlanan teşvikleri en verimli şekilde kullanmaları ve sonradan yapılabilecek incelemelerde cezalı durumlarla karşılaşmamaları için, yukarıda açıkladığımız şekilde işlem yapmaları gerekir. 55 TEKNOPARK’IN YILDIZLARI alOteCH Çağrı MerKeZini ‘bUlUt’ta şeKillendiriyOr çağrı Merkezi Bulut çözümleri, Ses çözümleri ve IVR Self Servis uygulamalarında yeni çözümler geliştirmeye ve devreye almaya devam eden AloTech, bir yandan da yurtdışında büyüme faaliyetlerini sürdürüyor. Başta Amerika olmak üzere İngiltere, Hollanda ve Kanada’da potansiyel müşteriler ile iletişim halinde olan AloTech’in CEO’su Cenk Soyak ile firmanın devam eden projeleri ve yeni hedeflerini konuştuk. 56 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK ağrı merkezi operasyonlarını ‘bulut’a taşıyan Alotech, çağrı merkezi sektörüne yenilikçi çözümler sunuyor. Tüm hizmet portföyünü ‘kullandığın kadar öde’ modeliyle ücretlendiren Alotech’in çözümünü kullanan şirketler, bulut çağrı merkezi platformuyla gelengiden çağrı adet ve süreleri, gelen çağrıların cevaplanma oranları gibi istatistikleri web tabanlı bir platform üzerinden anlık olarak takip edebiliyor. AloTech’in kuruluş hikayesini ve Yıldız Teknik Üniversitesi’nin firma için önemini anlatan AloTech CEO’su Cenk Soyak, “AloTech 2007 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Beşiktaş kampüsünde Teknoloji Geliştirme Merkezi’nde kuruldu. Teknopark’ta olmak hem üniversiteye yakın olmamızı hem de çalışmalarımızda üniversiteden faydalanmamızı sağlıyor. Teknopark, bünyesinde birçok genç girişimci firma barındırıyor. Burada bulunmak bu firmalar ile iletişime geçme ve birlikte yeni çözümler üretecek farklı çalışmalar gerçekleştirme imkanı sunuyor” diyor ve ekliyor: “Teknopark’ta olmak demek bir Ar-Ge dünyasının içerisinde olmak demek. Sadece sizin Ar-Ge yaptığınız bir ortam değil bütün Ar-Ge yapan işletmelerin bir arada olduğu bir ortamda çalışmanın avantajları bulunuyor. Burada bulunarak üniversitedeki hocalardan danışmanlık hizmeti alabiliyoruz. Üniversitedeki değerli öğrencilerden yararlanma, onları yetiştirme, üniversite eğitimleri bittiğinde onlarla çalışabilme gibi yararları da bulunuyor. Burada olmak demek her an yazılım geliştirmeye, Ar-Ge’ye odaklı bir motivasyon demek. Bundan dolayı burada bulunuyoruz.” Üzerinde çalıştıkları yeni projelere de değinen Cenk Soyak, sundukları bulut çözümlerine yeni yetkinlikler eklemeye devam ettiklerini belirtiyor. Çağrı Merkezi Bulut çözümleri, Ses çözümleri ve IVR Self Servis uygulamalarında yeni çözümler geliştirmeye ve devreye almaya devam ettiklerini belirten Soyak, bunların dışında Çağrı Merkezi çözümlerini yurtdışında yeni müşterilerinin hizmetine sunmaya başladıklarını dile getiriyor. bUlUt iÇin atılıMlar devaM ediyOr Türkiye’nin teknoloji üretimindeki yeri ile ilgili de değerlendirmede bulunan Cenk Soyak, Türkiye’de teknoloji alanında çözümler üreten çok değerli ekipler bulunduğunu ve üretilen çözümlerin doğru destekle yurtdışı pazarlarında da kendisine iyi bir yer bulabileceğine inandığını söylüyor. AloTech’in Bulut ürünlerini yurtdışı pazarlarında da yeni müşterilere sunabilmek üzere atılımlarına devam ettiğini belirten Soyak, “Türkiye dünyanın en gelişmiş ilk 20 ekonomisi içerisinde yer alan bir ekonomiye sahip. Genç ve dinamik, teknolojiye ilgi duyan genç bir nüfusu bulunuyor. Bilişim Sanayicileri Derneği’nin (TÜBİSAD) çalışmasına göre 2014’te Türkiye bilişim sektörünün piyasa büyüklüğü bir önceki yıla göre yüzde 12.7 artarak 70 milyar liraya ulaştı. Bu çok dikkat çekici bir büyüme. Genişbant internet erişiminin ekonomik büyümeye önemli oranda katkı sağladığı günümüzde, ülkemizde 2008 yılında 6 milyon civarında olan genişbant internet abonesi, Ağustos 2015 sonu itibarıyla 47 milyona yaklaştı. Bu tarihte mobil genişbant abone sayısı ise 37.6 milyona ulaştı. Tüm bu verilere baktığımızda Türkiye’nin geleceğe yönelik ortaya koymuş olduğu potansiyelin büyüklüğü daha iyi anlaşılabilir. AloTech olarak biz de ülkemizdeki bu ivmeye katkıda bulunmaya devam edeceğiz. Bunu yaparken yurtdışında da büyüme faaliyetlerimiz aynı şekilde sürecek. Başta Amerika olmak üzere İngiltere, Hollanda ve Kanada öncelikli hedef pazarlarımız arasında yer alıyor. Bu ülkelerde potansiyel müşterilerimiz ile iletişim halindeyiz. Türkiye’nin her geçen gün daha da artan ekonomik gücünü de arkamıza alarak yurtdışında başarılı işler yapacağımıza inanıyorum” diyor. alOteCH’ten Çağrı MerKeZi ÇÖZüMleri Müşterilerine sundukları çözümler hakkında bilgi aktaran Cenk Soyak, “Çağrı Merkezi Bulut ürünlerimize satış projelerinde yüksek verimlilikle çalışılmasına imkan sağlayan Predictive Dialer’ı da dahil ettik. Bu sayede önceden belirlenen numaraların aranması ve daha sonra çağrının müşteri temsilcisine otomatik olarak bağlanması sağlanıyor. Dialer uygulamasında müşteri temsilcilerini görüşme sırasında yönlendirmeye yarayan scripting özelliğini de devreye aldık. Dialer uygulaması üzerinden ayrıca müşteri temsilcisine ihtiyaç olmadan IVR tarafından yapılabilen ve müşterilerin gelen aramaya istinaden tuşlama yapmasına imkan sağlayan IVN aramalarını da gerçekleştirebiliyoruz. IVN aramaları firmalar tarafından bilgilendirme ve onay alma aşamalarında sık ihtiyaç duyulan bir arama türüdür. Böylece, operatöre ihtiyaç duyulmadan, çok sayıda çağrı, kısa sürede ve düşük maliyetlerle gerçekleştirilebiliyor” diyor. Çağrı Merkezi çözümlerinde müşteri temsilcisi çağrı değerlendirmelerinin yapılmasına imkan sağlayan Kalite Değerlendirme Modülü’nün de devreye alındığını söyleyen Soyak, Modül üzerinde kullanıcılar tarafından yapılandırılan formlar üzerinden çağrı değerlendirmesi yapılarak, değerlendirmelerin raporlamaları alınabildiğini ve bu modül üzerinden elde edilen geri bildirimlerden yararlanan şirketlerin, hedef kitle ile daha kaliteli ve uygun bir iletişim imkanına kavuşabildiğini vurguluyor. AloTech’in ürettiği Bulut Çağrı Merkezi Teknolojisi, çağrı merkezi operasyonlarını herhangi bir yatırım yapmadan tamamen web tabanlı uygulamalar ile geniş bant Internet olan her yerden SaaS (kullandıkça öde) modeli ile kullanılmasını sağlıyor. Kurumlar, Bulut Çağrı Merkezi platformunu kullanarak gelen-giden çağrı adet ve sürelerini ve kurumlarına açılan telefonların cevaplanma oranlarını web tabanlı bir platform üzerinden anlık takip edebiliyor. Bu sayede çözümü kullanan şirketler çağrı kaçırma ya da arayanı tanımama gibi sorunlar yaşamıyor. “Genişbant internet erişiminin ekonomik büyümeye önemli oranda katkı sağladığı günümüzde, ülkemizde 2008 yılında 6 milyon civarında olan genişbant internet abonesi, ağustos 2015 sonu itibarıyla 47 milyona yaklaştı. bu tarihte mobil genişbant abone sayısı ise 37.6 milyona ulaştı. tüm bu verilere baktığımızda türkiye’nin geleceğe yönelik ortaya koymuş olduğu potansiyelin büyüklüğü daha iyi anlaşılabilir.” 57 TEKNOPARK’IN YILDIZLARI HıMa yaZılıM GüvenliK sisteMleri PaZarındaKi yerini GüÇlendiriyOr Tesis ve işletme güvenliği konusunda çalışmalar HIMA Yazılım, Türkiye’deki yerini güçlendiriyor. Proses endüstrisi, demiryolu endüstrisi, lojistik ve fabrika otomasyonu gibi hedef sektörler üzerinde odaklanan firma, özellikle son yıllarda Türkiye’de ciddi anlamda büyüme sağlayan demiryolu endüstrisi alanında faaliyetlerini yoğunlaştırdı. HIMA Yazılım geliştirme Hizmetleri Ltd. Şti. Türkiye genel Müdürü Semir çakır, bu alanda yerli üretimi destekleyecek şekilde Ar-ge faaliyetlerinde bulunan birçok kurumla çalıştıklarını ifade etti. T esis ve işletme güvenliği konusunda öncü firmalardan olan HIMA, Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü’nde; Elektrik–Elektronik Fakültesi bünyesindeki laboratuar ve yine Teknopark’ta Ar-ge Ofisinde yeni güvenlik teknolojileri üzerine çalışmalar yürütüyor. Daha çok Petro-gaz, İlaç-Kimya ve Enerji Sektöründe ve ağırlıklı olarak Avrupa’da, Amerika’da, Ortadoğu ülkelerinde, Çin’de yer alan firma, şu an 80’den fazla ülkede satış yapıyor. HIMA Türkiye Genel Müdürü Semir Çakır, firmanın Yıldız Teknik Üniversitesi ile ortaklığını anlatırken, “Öncelikle bizim için Teknopark bünyesinde bulunma süreci, HIMA Almanya’nın Ar-Ge çalışmalarını Türkiye’de bir ofis açarak sürdürme kararının ardından başladı” diyor. Yer belirlemeden kadro oluşturmaya, adaptasyon süresi gibi yeni bir oluşumun gereklilikleri ve yükü noktasında, Teknopark’ın başvurularına hızlı yanıtı ve desteğinin tercihlerini kolaylaştırdığını ve zaman kaybını engellediğini söyleyen Semir Çakır firmalarının Teknopark ile ortaklığının sağladığı avantajları şöyle açıklıyor: “Eğitim potansiyeli yüksek insan kaynağı, etkin istihdam gücü ve TÜBİTAK’a sunduğumuz projelerimizi gerçekleştirmede danışman akademisyenlerle çalışma olanağı sağlayan Teknopark, aynı zamanda sunmuş olduğu fiziksel ve sosyal olanaklarıyla çalışanlarımızın motivasyonuna pozitif etkide bulundu.” Ayrıca Almanya merkez olmak üzere Avrupa’da da lider durumda olduklarını belirten Çakır, HIMA olarak dünyada en çok tercih edilen ilk 5 firma içerisinde yer aldıklarını söylüyor. deMiryOlU endüstrisi eMniyet sisteMlerine iHtiyaÇ dUyUyOr Üzerinde çalıştıkları yeni projelerden de bahseden Semir Çakır, “Demiryolu endüstrisi başta olmak üzere yüksek emniyet gereksinimlerinin ihtiyaç olduğu birçok endüstride ürünlerimiz aktif olarak kullanılıyor” diyor ve şöyle devam ediyor: “Demiryolu sinyalizasyon projeleri, hemzemin geçit uygulamaları, araç üzeri emniyet sistemleri, istasyon emniyet sistemleri, vinç emniyet uygulamaları, havalimanı bagaj taşıma otomasyon sistemleri üzerinde çalıştığımız projelerimizden bazıları. Şu anda Teknopark bünyesinde CANopen Safety projesi üzerinde çalışıyoruz. CANopen 58 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK “demiryolu sinyalizasyon çözümleri sağlayan bir özel sektör firması ile çalışıyoruz. Projelerin dizayn aşamasından, sertifikasyon süreçlerinin sonuna kadar 100 yıllık birikimimizi müşterilerimizle paylaşıyor, sistemlerinin kesintiye uğramaksızın emniyetli bir şekilde çalışmasını sağlıyoruz. Zaten sloganımız da safety. non-stop.” Safety için kısaca bilgi verecek olursak; HIMA’nın kendi bünyesinde geliştirilmiş, en küçük TÜV sertifikalı emniyet kontrolörüne dayanarak, HIMA sertifikasyonu için emniyetli çözümler oluşturmak adına yenilikçi bir ürün olan HICore I emniyet çipi ile otomotiv sektöründe emniyetli donanım ve yazılım çözümü bir arada üretebilmek amacıyla CANopen Safety çalışmalarımızı Teknopark’ta etkin bir şekilde sürdürüyoruz. CANopen Safety projemizde, veri aktarımı ve haberleşmenin emniyetli elektronik sistemlerde önemli olduğu, özellikle otomotiv gibi sektörlerde kullanılabilecek Emniyetli Mikrokontrolör için CANopen Safety Protokolü tasarlandı. Proje kapsamında daha önce yine HIMA’nın özgün katkıları ile geliştirilmiş olan SIL3 emniyet seviyesindeki HICore1 mikroişlemcisi ile emniyetli elektronik donanım tasarımı ve yazılımı geliştirildi. Bu projemizde CAN ve CANopen protokolleri ve IEC 61508 ve EN5032-5 standartları incelendi ve CAN ortamında emniyet mimarileri temeline dayandırıldı.” GüvenliK sisteMleri PaZarı HıZla büyüyOr Teknoloji üretiminde Türkiye’nin yerini değerlendiren ve firma olarak bu alandaki yatırımları, ihracat hedefleri ve hedef pazarları hakkında bilgi veren Semir Çakır, hedef sektörlerin process endüstrisi, demiryolu endüstrisi, lojistik ve fabrika otomasyonu olduğunu söylüyor. Özellikle son yıllarda Türkiye’de ciddi anlamda büyüme sağlayan demiryolu endüstrisinde yerli üretimi destekleyecek şekilde Ar-Ge faaliyetlerinde bulunan birçok kurumla çalıştıklarını ifade eden Çakır, 2008 yılında temellerinin atıldığı Ulusal Demiryolu Sinyalizasyon proje- sinde ürünleri ile yer aldıklarını belirtiyor ve ekliyor: “İTÜ ve TÜBİTAK gibi alanının önde gelen kurumlarının sıfırdan yerli olarak TCDD için geliştirdiği sinyal sisteminin prototipi Mart 2012’de Mithatpaşa istasyonunda devreye alındı. Bu prototip çalışmanın başarılı olması sonucunda Türkiye’nin sinyalizasyon ihtiyacı olan diğer bölgelerindeki hatlara da yerli sinyal sistemlerinin kurulumları başlatıldı, halen birçok proje devam ediyor. Bu proje dışında yine demiryolu sinyalizasyon çözümleri sağlayan bir özel sektör firması ile çalışıyoruz. Projelerin dizayn aşamasından, sertifikasyon süreçlerinin sonuna kadar 100 yıllık birikimimizi müşterilerimizle paylaşıyor, sistemlerinin kesintiye uğramaksızın emniyetli bir şekilde çalışmasını sağlıyoruz. Zaten sloganımız da Safety. Non-Stop.” Bu tarzdaki yerli çözümlerin ortaya çıkmasının, Türkiye’nin dışa bağımlılığının azaltılması ve cari açığın önlenmesi anlamında çok önemli olduğunu sözlerine ekleyen Çakır, şöyle devam ediyor: “Ayrıca ulusal sinyalizasyon projesi nedeniyle sinyalizasyon konusunda uzman, konusuna hakim, kendi yazılımlarımızı kendimizin geliştirebildiği mühendisler yetişiyor. Tam da buna destek olmak için YTÜ Elektrik-Elektronik Fakültesi’nde 100 metrekarelik HIMA Safety Laboratuvarı’nı kurduk. Yeni yetişen mühendis adaylarının en son teknoloji emniyet sistemlerini görmesini, tanımasını istiyoruz.” Türkiye’de güvenlik sistemleri pazarının hızlı bir büyüme gösterdiğini aktaran Semir Çakır, dünya çapında da her yıl yüzde 5-6 civarında bir artış olduğunu ve dünyadaki pazarın büyüme oranına göre daha hızlı bir ivmede yükseliş ve büyüme gösterdiğini belirtiyor. Çakır, Türkiye’nin güvenlik sistemleri konu- sunda yeni girişimlerde bulunduğu için birçok gelişmiş ülkeye göre daha hızlı bir büyüme gösterdiği düşüncesini de aktarıyor. esneK eMniyetli ÇÖZüMler sUnan HıMatriXM Semir Çakır, HIMA’nın yeni ürünleri ile ilgili de bilgi veriyor. HIMA firmasının HIMatrixM ürün serisinin emniyet-kritik PLC’leri, göreceli olarak daha az giriş-çıkış ünitesine ihtiyaç duyan, birbiriyle bağlantılı ve zamanın kritik olduğu uygulamalar için tasarlandığını söyleyen Çakır, “HIMatrixM Serisi emniyetli-kritik PLC’leri ve emniyetli iletişime olanak tanıyan safeethernet protokolünden oluşan kombinasyonları, birçok etkili çözümün temelini oluşturuyor. Yüksek performansı, kompakt mimarisi ve kolay montajı sayesinde, ekonomik ve olabildiğince esnek emniyetli çözümler sunuyor. HIMatrixM geniş ölçekli mimarisiyle kurulduğu her tesise optimal bir uyumluluk sağlıyor, emniyetli ve tam performanslı olarak çalışıyor. Bu ürün, özellikle lojistik ve makine güvenliği sahalarında emniyetli-kritik uygulamalar için çok uygun. Güvenli hareket kontrolü (Safe Motion Control) için basit, esnek ve ekonomik çözümler sunuyor. Öne çıkan özelliklerinden biri, SIL3 güvenlik seviyesinde sertifikasyonu olması. Ürün, aynı zamanda modüler bir yapıda. Yüksek işlem gücünü ve kompleks veri yapılarını destekliyor. Ayrıca diğer ürünlere nazaran daha az komponenti ve daha az hata kaynak unsuru var. Prosedürleri optimize edilerek yazıldı. Yani bu prosedürler PLC’nin kurulu olduğu tesisteki işlemler devam ederken bile değişime ve genişletmeye olanak sağlar. 59 TEKNOPARK’IN YILDIZLARI T sisteK yUrtdışı PrOJelere taliP Yazılım sektöründe birçok projesi bulunan ve yeni projeler üzerinde de çalışmalarına devam eden Sistek, yazılım alanında sunduğu hizmetler ile elde ettiği başarıyı sürdürüyor ve yurtdışında yeni noktalara ulaşmayı hedefliyor. 60 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK ürk yazılım sektöründe 20 yılı aşkın bir süredir faaliyet gösteren ve sektörün köklü şirketlerinden birisi olan Sistek, kuruluşundan bugüne kadar çeşitli sektörlerdeki bir çok kuruma, kurumsal iş uygulamaları konusunda hizmet veriyor. İş süreçlerini yöneten, kurumlara katma değer sağlayan ve verimliliği artıran yazılım sistemleri kurduklarını söyleyen Sistek Bilgisayar Yazılım ve Dan. A.Ş. Genel Müdürü Zeki Şevik firmanın faaliyetleri hakkında bilgi verdi. “Kuruluşundan günümüze kadar hizmet sunduğumuz ve ağırlıklı olarak otomotiv, lojistik, dayanıklı tüketim, dağıtım, üretim, finans ve telekom sektörlerinde faaliyet gösteren müşterilerimizle oluşturduğumuz iş birliktelikleri hep uzun soluklu olmuştur” diyen Genel Müdür Zeki Şevik, günün ihtiyaçlarına çözüm bulmanın ötesinde uzun soluklu perspektifle uzun yılların ihtiyacına yönelik çözümler sunmalarının bunda etkili olduğunu belirtiyor. Son dönemde odaklandıkları alanın ise özellikle otomotiv ve iklimlendirme sektöründe bayi ve servis ağlarına yönelik merkezi sistemler geliştirmek olduğu belirten Zeki Şevik, “Uzun yıllara dayanan bilgi birikimi ve tecrübemizle Teknopark’a taşındıktan sonra bu konuda geliştirdiğimiz IOSIS-BOS ve IOSIS-SOS isimli ürünlerimiz bugün sektörlerinin en önemli firmalarında tüm Türkiye’ye yayılmış bayi ve servis teşkilatları tarafından başarı ile kullanılıyor. Her iki ürünümüzü kullanarak web tabanlı olarak lokal kuruluma gerek kalmadan bayi ve servisler, kendi iş süreçlerini merkez firma ile etkileşim halinde yürütebiliyor. Günümüzde hangi kapsamda olursa olsun bir iş uygulamasını veya bilgi sistemini mobil cihazlardan bağımsız düşünmek mümkün değil. Bu yaklaşımla biz de bahsettiğimiz IOSIS-BOS Bayi Otomasyon Sistemi ve IOSIS-SOS Servis Otomasyon Sistemi ürünlerimizi mobil cihazlardan kullanılabilecek şekilde müşterilerimize sunuyoruz. Bu sayede müşterilerimiz mekan bağımsız olarak istedikleri her yerden kurduğumuz sistemleri kullanma şansına sahip olabiliyor. Örneğin evinizdeki klima veya kombi arızalandığı için çağırdığınız servis eğer IOSIS-SOS kullanan bir firmadan geliyorsa, mobil cihazını kullanarak cihazınızın garanti içinde olup olmadığını anlık kontrol edebilirken, cihazınızın geçmiş işlemlerini renci başvuruyor. Kapasitemiz izin verdiği ölçüde bu başvuruların birçoğuna olumlu yanıt vermeye çalışıyoruz. Başarılı öğrencilerle daha sonra iletişimi koparmıyor ve mezuniyetlerinin ardından bizimle birlikte çalışma fırsatı sunuyoruz. Yıldız Teknopark yönetimi, burada bulunan şirketlerin ve çalışanların mesleki yönden gelişimi için de birçok etkinliğe imza atıyor. Bunları da ilgiyle takip ediyor, bizimle kesişen konulara mutlaka katılmaya çalışıyoruz.” görüp ona göre müdahale edebiliyor veya herhangi bir konu için anlık olarak merkez firma yetkililerinden onay alabiliyor. Evinizden çıkmadan faturanızı kesebiliyor ve tamiratla ilgili oluşan bedeli tahsil edebiliyor” diyor. ar-Ge ve teKnOlOJinin Kalbinin attığı yıldıZ teKnOParK’ta bUlUnMaK büyüK avantaJ Teknopark’ta yer almayı neden tercih ettiklerini açıklayan Zeki Şevik, “Sistek olarak 2011 yılından bugüne kadar Teknopark’taki ofisimizde faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Geçtiğimiz sene büyüyen kadromuzla birlikte Teknopark’ın yeni devreye alınan binalarından birisine, çok daha geniş ve rahat bir ofise taşındık” diyor ve ekliyor: “Yıldız Teknopark’ a ilk gelen firmalardan birisiyiz. Geldiğimizde tek binada çalışan birkaç firma bulunuyordu. Bugün yüzlerce firma ve binlerce çalışanın bulunduğu dev bir yerleşkede bulunuyoruz. Burada bulunmamızın en büyük avantajı, Türkiye’de Ar-Ge ve teknolojinin kalbinin attığı birkaç önemli merkezden birinin içerisinde bulunmak ve burada oluşan Ar-Ge ve inovasyon havasını soluyor olmak. Burada oluşan ekosistem sayesinde ürünlerimize yön verebiliyor ve yenilikleri merkezinde takip edebiliyoruz. Ayrıca Teknopark yönetiminin düzenlediği etkinlikler sayesinde, gerek yasal mevzuat değişikliklerinden gerekse yatırım ve teşvik programlarından haberdar olabiliyoruz. Burada bulunmamızın bir başka avantajı da Yıldız Teknik Üniversitesi ile olan etkileşim. Bu etkileşim sayesinde akademik danışman kadrolara ulaşabiliyor, birlikte projeler yapabiliyoruz. Bunun yanında insan kaynağı temini konusunda da üniversite ile iç içe bulunmak avantaj sağlıyor. Her sene firmamıza zorunlu stajını yapmak için birçok öğ- veri MadenCiliğinde ÖnCü OlaCaK PrOJelere yÖn verMeK istiyOrUZ Geliştirdikleri yeni ürünler ve Ar-Ge faaliyetleri ile ilgili de bilgi veren Şevik, Yıldız Teknopark’a taşındıktan sonra ilk işlerinden birinin servis ve bayi yönetim uygulamalarını ürün haline getirecek çalışmalara girişmek olduğunu aktarıyor. Bunun yanında 2012 yılında başlattıkları Çok Yönlü Dinamik Rota Optimasyon projelerini Üniversite’den danışman desteği alarak birlikte gerçekleştirdiklerini ve TEYDEB tarafından da desteklenmeye layık bulunan projenin sonunda IOSIS-CYCLES ürününün ortaya çıktığını söyleyen Şevik, “IOSIS-CYCLES, içerdiği birçok özgün yöntem sayesinde çok karmaşık rota planlama problemlerini meta sezgisel yöntemlerin hibrid kullanımı ile büyük bir başarı ile çözüyor” diyor. Şevik, “Optimasyon konusunda başladığımız ve içerisinde akademik çalışmaları da barındıran projemizden sonra ilgimizi diğer ürünlerimizle de doğrudan ilişkili talep tahminleme ve stok optimizasyonu konusunda kaydırdık. Bu konuda dünyada yapılmış çalışmaları inceledik. Yurt dışında başarı elde etmiş, bilgi ve tecrübesini aktarmaktan tereddüt etmeyecek bir çözüm ortağı arayışımız oldu. Sonucunda Tools Group isimli Amerikan firmasının SO99+ isimli stok optimizasyon ürününün Türkiye ve Hollanda temsilciliğini aldık. Amacımız bu ürünü kendi ürünlerimizde paket haline getirip müşterimize sunduğumuz çözümlerin katma değerini yükseltmek ve firmalara ciddi anlamda maliyet avantajı yaratmak” olduğunu söylüyor ve ekliyor: “İlgi duyduğumuz bir başka alan da Veri Madenciliği konusu. Uzun yıllardır kurumsal iş süreçlerini yönettiğimiz firmalarda sistemlerimizin yıllarca topladığı verilerden anlamlı sonuçlar çıkaracak ve onların hedeflerine yön verecek şekilde bilgi üretecek projelere imza atmak istiyoruz. Bu konuda da Üniversite’den çeşitli akademisyen kadrolarla iş birliği yapıyoruz. Ayrıca veri madenciliği alanında lider ürünlerden biri olan KNIME’ın Türkiye ve Kanada temsilciliğini aldık.” sisteK yUrtdışında yeni nOKtalara UlaşMayı HedeFliyOr “Ürünlerimizi geliştirirken her zaman bu ürünlerin mutlaka yurtdışında da kullanılacağını hesaba katarak, çok dilli, çok para birimli ve farklı zaman dilimlerinde çalışabilen yapılar olarak kurguladık” diyen Zeki Şevik, daha önce Rusya ve Nijerya’ ya çeşitli proje satışları olduğunu söylüyor. Önümüzdeki dönemde yurtdışına satışlarının artacağını bekleyen ve bu konuya yönelik çalışmalar yaptıklarını dile getiren Şevik, “Bu doğrultuda Kanada’nın teknoloji merkezlerinden biri olan Waterloo’da bir ofis açtık. Amacımız Kuzey Amerikadaki firmalarla da iş birliğini artırarak ürünlerimizin değerini artıracak yeniliklerle tanışmak ve ürünlerimizin pazarlanması için bir kanal daha oluşturmak. Aynı zamanda Teknopark yönetiminin desteği ile oluşturulan Uluslararası Rekabeti Geliştirme Fonu ( URGE) ile oluşturulan kümede yer alan firmalardan birisiyiz. Bu küme ile birlikte başlatılacak çalışma ile yurtdışında yeni noktalara ulaşmayı hedefliyoruz” diyor. 61 TEKNOPARK’IN YILDIZLARI teKnOParK’ta bir “OPen ınnOvatıOn” şirKeti: Create-4 “Creatıve teCHnOlOGıes” Create-4 satış ve pazarlama alanında pek çok yenilikçi ürün geliştiren bir inovasyon şirketi. Coca-Cola, Unilever, Nike, Pepsi, Danone gibi dünya devlerine 10’dan fazla ülkede projeler geliştiren firmanın kurucusu Selim Morlevi ile pazarlamada inovasyon üzerine söyleşi yaptık. “Open Innovation” Firması olduğunuzu söylüyorsunuz. Bu kavramı biraz açıklar mısınız? Open Innovation ilk olarak 2003’te Henry Chesbrough tarafından Amerika’da ortaya atılmış bir kavram. O zamana kadar şirketler inovasyonu kendi içlerinde ticari sır gibi geliştiriyorlardı. Open Innovation yaklaşımı ile şirketlerin kendileri dışındaki kişi ve firmalardan destek almaya başladılar. İşi teknoloji olan Intel, IBM gibi firmalar geliştiriciler için platformlar oluşturmaya başladılar. İşi aslında teknoloji olmayan ama inovasyona inanan Pepsi, Unilever, Coca-Cola gibi firmalar ise inovatif teknolojiler geliştiren tedarikçilerle çalışmaya başladılar. Bu sayede çok farklı alanlardaki inovatif fikirlere ve geliştirmelere çok daha ucuz ve kolay şekilde ulaşma fırsatları oldu. Şirketler neden sizden inovasyon desteği almayı tercih ediyorlar? Bunun en temel sebebi büyük şirketlerin organizasyonel yapısından kaynaklanıyor. 62 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK Şirketler verimliliklerini artırmak için belli alanlara odaklanmayı tercih etmek zorunda kalıyor. Tek bir alanda uzman olmak maliyetleri düşürüyor, hızı artırıyor, hatayı azaltıyor. Fakat inovasyon yapabilmek için her alandaki gelişmeleri takip etmek, birden fazla disiplini bir araya getirmek ve entegre edebilmek gerekiyor. Pek çok disiplinden uzmanın bir arada çalıştığı inovasyon takımları oluşturulması gerekiyor. Bu da işi sadece inovasyon geliştirmek olmayan bir firma için hem çok zor hem de maliyetli oluyor. Ne alanda inovatif ürünler geliştiriyorsunuz? Biz global şirketlerin satışlarını ve verimliliklerini artıracak inovatif çözümler geliştiriyoruz. Özellikle satın alma kararının verildiği satış noktasında inovatif çözümler geliştiriyoruz. Teknopark ve KOSGEB projelerimiz de bunun üzerine. Bunun dışında sahadan otomatik bilgi toplanması için Satış noktasındaki inovasyonun faydaları nedir? Temel hedeflerimiz satış artışı ve verimlilik. Müşterinin dikkatini çeken bir tanzim teşhir ünitesi ve uygulama yaptığınızda bu direkt olarak satışları etkiliyor. Müşteri interaktif bir deneyim yaşadığı zaman markaya olan algısı gelişiyor ve satın alma kararı etkileniyor. Bu işin gözle görünen kısmı. İşin arka tarafında M2M donanım ve yazılımlarıyla satış noktasının ve tanzim teşhir ünitelerinin verimleri ölçülebiliyor. Bu sayede pazarlama faaliyetlerinin verimi artıyor. Kimsenin kullanmadığı, fişe takılmayan, yanlış saklama sıcaklığında veya içerisinde rakip ürünlerinin konulduğu bir satış ünitesini noktaya gitmeden takip edebiliyorsunuz. Yaptığınız projelerden örnek verebilir misiniz? IOT (Nesnelerin İnterneti) M2M (makineler arası iletişim) alanında elektronik, mekanik ve yazılımsal çözümler üretiyoruz. Satış noktasında inovasyondan kastınız nedir? E-ticaret büyük yükselişte. Web ve mobil ortamda e-ticaret uygulamaları günden güne artıyor. Yeni uygulamalar, yeni siteler sürekli hayatımıza giriyor. Ama yine de ticaretin kalbi geleneksel mağazacılıkta atıyor. Fakat bu kanalların da teknolojik gelişmelere adapte olup inovasyona açık olması gerekiyor. Satış noktasındaki inovasyonlarımızın temelinde offline dünyanın dijitalleşmesi yatıyor. Bu dijitalleşmenin iki önemli hedefi var. Biri sahadan anlık bilgi toplama; diğeri ise tüketiciye dijital teknolojiler kullanarak interaktif ve merkezi olarak yönetilen pazarlama mecraları oluşturma. YTÜ Teknopark’ta geliştirdiğimiz “Pepsi Sosyal Soğutucu”yu örnek verebiliriz. Gazlı içecek pazarındaki rekabette markalar satış noktasında tüketicinin dikkatini çekmek için yarışıyor. Sosyal Soğutucu’nun önündeki şeffaf ekran sayesinde tüketiciye interaktif reklam yapılabiliyor. Tüketici buzdolabından fotosunu çekip sosyal ağlarda paylaşabiliyor, oyun oynayıp ödül kazanabiliyor, kampanyalardan haberdar olabiliyor. Reklamlar merkezi olarak değiştirilebildiği için standardizasyon ve verimlilik sağlanıyor. Aynı zamanda da buzdolabı hem kendi durumu (sıcaklık, lokasyon vs..) hem de kullanımı hakkında (kapı açılma adedi, kullanıcı adedi, bakan kişi adedi…) anlık olarak veri paylaşıyor. Gönderilen veriler geliştirdiğimiz IOT Cloud Platformunda toplanıyor ve anlık olarak takip edilebiliyor. Bir diğer uygulamamız ise Axe firması için geliştirdiğimiz TesterMatic ürünü. Bugüne kadar hep saha ekipleri tarafından yapılan deodorant denetme aktivitelerini artık geliştirdiğimiz ürünle yapabiliyorlar. Deodorantı test etmek isteyen tüketiciler ellerini TesterMatic ürününün altına tutmaları yeterli oluyor. Bu sırada da cihaz hangi noktada kaç kez kullanıldığını, hangi noktada ürünün bittiğini takip edebiliyor. Bu sayede marka hem yenilikle dikkati çekerken hem de tanıtım maliyetlerini azaltabiliyor. İnovatif ürünleri geliştirirken siz nasıl bir ekip ile çalışıyorsunuz? İnovatif ürünler geliştirmek için mutlaka çok fazla disiplini bir araya getirmek gerekiyor. Bunun için hem farklı disiplinlerden uzmanları bir araya getirmek hem de entegre çalışmalarını sağlamak gerekiyor. Bu anlamda bizim elektrik, elektronik, makine, bilgisayar gibi farklı mühendisliklerin yanı sıra endüstriyel tasarım, iç mimarlık, etkileşimli tasarım gibi tasarımsal disiplinlerden oluşan bir inovasyon ekibimiz var. Ama inovasyonun hammaddesi her geçen gün değişiyor. Bu sebeple YTÜ bünyesindeki öğretim görevlileri ile de sürekli görüşme halindeyiz. Projelerimizde karşımıza çıkan sorunlara Üniversite’den destek alarak çözüm bulabiliyoruz. Hedefimiz sürekli olarak yeni disiplinleri bünyemizde toplayarak her alanda inovatif ürün ve teknolojileri geliştirmek. 63 PROFESYONEL BAKIŞ E-TİCARET HIZLA YÜKSELİYOR! Hızla yükselen trendlerden biri olarak dikkat çeken e-ticaretin artan internet kullanımı ile birlikte pazar hacminin de aynı oranda büyüdüğü görülüyor. Kişisel verilerin güvenliği konusunda müşteri güvenini sağlayan firma sayısı arttıkça e-ticaretin de hızla yükseleceği öngörülürken, tüketicinin beklentilerine cevap verebilen markaların ise başarılı olacağı belirtiliyor. İnternet üzerinden alışveriş yapan insanların sayısı arttıkça e-ticarete başlayan firma sayısının da hızla arttığı görülüyor. İnternet kullanımının giderek yaygınlaşması, müşteri güveninin sağlanması, sektörel deneyimlerin yükselmesi ile birlikte e-ticaretin de artacağı öngörülüyor. Halen arzu edilen seviyede olmasa da Türkiye’de de e-ticaretin büyüme potansiyeline sahip olduğu belirtiliyor. Öte yandan e-ticaretin 4.5G ile canlanacağı vurgulanıyor. İnternetin daha hızlı kullanımına imkan veren 4.5G ile e-ticaret sitelerinin satışlarını yüzde 50 oranında artırması bekleniyor. Tüketiciler tarafından son dönemde e-ticaret, daha kolay inceleme ve karşılaştırma yapabilme, daha rekabetçi fiyat seçenekleri gibi nedenlerle tercih ediliyor. e-ticaretin önündeki engellerin ise altyapı eksikliği, güven sorunu, yüksek gümrük vergileri olduğu ifade ediliyor. Sektör temsilcileri kişisel verilerin korunmasının sektörün gelişimine yönelik yapılanmasında oldukça önemli bir yere sahip olduğunu belirtiyor. Özellikle müşterisinin güvenini kazanan firmalarla e-ticaret hayatımızda daha fazla yer edinecek. 64 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK 1 LOJİSTİK FİRMALARININ HİZMET KALİTESİNİ ARTIRMASI E-TİCARETİ ÖNEMLİ HALE gETİRİYOR “Teknoloji trendlerini dünyadaki diğer ülkelere nazaran geriden takip etmemize rağmen internet dünyasında e-ticaret en hızlı hareket eden hizmetlerden biri olarak dikkat çekiyor” diyor Vidizayn Bilişim Teknolojileri Dan. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. Operasyon Müdürü gürkan Usanmaz. 2 “İlk olarak akıllı telefon kullanımının artması ve buna bağlı olarak kişilerin sürekli online olması bu hareketliliğin en büyük nedeni olarak gösterilebilir. Diğer taraftan bankacılık hizmetlerinin teknolojiye ayak uydurması ve sürekli gelişmesi, lojistik firmalarının artması ve bu firmaların hizmet kalitelerini artırması e-ticaretin pazarda önemli bir yere sahip olmasına neden oluyor. Tüm bunlara ek olarak ülkemizde, büyük şehirlerdeki en büyük sıkıntı olan kalabalık ve trafik sorunları nedeniyle kullanıcılara alternatif bir alan sunması, e-ticaret hizmet kalitesi ve çeşitliliğini dünyadaki diğer ülkelere göre daha hızlı artıracaktır.” 10 YIL İçİNDE E-TİCARETİN EN YAYgIN OLDUĞU İLK 5 ÜLKE ARASINA gİRECEĞİZ e-ticaretin gelişiminin, ilişkili sektörlerin gelişimine de bağlı olduğunu söyleyen Tekrom Bilişim Hizmetleri ve Dış Ticaret Ltd. Şti. Firma Ortağı Ömer Arıkan, Türkiye’de e-ticaretin gelişimi ile ilgili görüşlerini şöyle aktarıyor: “Son yıllarda ülkemizde ödeme sistemlerinin yaygınlaşması, lojistik şirketlerin hem lokasyon anlamında, hem de yazılımsal entegrasyon anlamında gelişmeleri, dağıtıcıların kullandıkları ERP sistemlerinin, ürün barkodu, teknik bilgi detayı, desi bilgisi, fiyat standardı konularında hazır ve entegre edilebilir olmaları ve e-ticaretin gerçekleşebilmesi için gerekli olan yazılım teknolojilerinin gelişimi, e-ticaretin pratik hayatta da yaygın olarak kullanılabilmesinin önünü açmış durumda. Bu kapsamda bakıldığında, 10 binin üzerinde aktif çalışan, kredi kartı ile ödeme alan ve her sene en az yüzde 20 büyüyen bir pazardan bahsediyoruz. Bazı Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında 8 kat büyüyecek bir potansiyelimiz olmakla birlikte, dünya ortalamasının çok üzerindeyiz. 10 yıl içinde e-ticaretin en yaygın olduğu ilk 5 ülke arasına gireceğimizi ön görüyoruz.” e-ticarette atılan adımların dünyaya kıyasla ülkemizde tam olarak karşılığını bulamadığı değerlendirmesinde bulunan Verisay İletişim ve Bilgi Teknolojileri San. Tic. Ltd. Şti. genel Müdürü Fethullah Uzun, “E-ticarete olan güven eksikliğinden dolayı, gelişmiş ülkelere oranla Türkiye e-ticaret pazarı zayıf kalıyor” diyor. TÜRKİYE E-TİCARET PAZARI ZAYIF KALIYOR 3 “Türkiye’de firmalar ve girişimciler internet kullanıcılarının ihtiyaç duyduğu ürün ve hizmetleri büyük oranda e-ticaret sitelerine taşıdı ya da taşımak istiyor. Fakat atılan bu adımların dünyaya kıyasla ülkemizde tam olarak karşılık bulduğunu söyleyemeyiz. E-ticaret girişimlerinin potansiyel müşterilerine doğru pazarlama teknikleriyle yaklaşamaması ve buna bağlı olarak e-ticarete olan güven eksikliğinden dolayı, gelişmiş ülkelere oranla Türkiye e-ticaret pazarı zayıf kalmaktadır. Girişimciler pazarlama faaliyetlerine yeterli bütçeler ayırıp, potansiyel müşterilerinin e-ticarete olan güvenlerini sağladıklarında, ülkemizdeki e-ticaret pazarının daha da hızlı gelişeceğini düşünüyorum.” 4 E-TİCARET SEKTÖRÜNÜN PAZAR HACMİ BÜYÜYOR Türkiye’de sayısı on binleri bulan e-ticaret sitesinin bulunduğunu söyleyen Birleşik Yazılım Hizmetleri Ltd. Şti ERP Uygulama Danışmanı Tolga Tatar, artan internet kullanımı ile birlikte e-ticaret sektörünün pazar hacminin de aynı oranda büyüdüğünü belirtiyor ve ekliyor: “Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hızla yaygınlaşan mobil cihazların kullanımı, doğru orantılı olarak internet kullanımını da artırmaktadır. İnternet üzerinden yapılan kartlı ödemelerin artış oranı da dikkate alındığında Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında birinci konumda yer alıyor. Özellikle son zamanlarda e-ticaretin en maliyetli ve müşteri memnuniyetsizliğinin en çok yaşandığı adımı olan lojistik alanında çok önemli bir iyileştirme yapan Borusan Holding, “Bukoli” olarak duyurduğu, evde veya işyerinde kargo bekleme zorunluluğunu ortadan kaldıran, çok noktalı teslimat projesini hayata geçirmiştir. Dünyadaki e-ticaret geliştirmeleri ile kıyaslandığında hatırı sayılır bir inovasyon Türkiye e-ticaret sektörüne kazandırılmıştır.” 65 6 5 PROFESYONEL BAKIŞ 4.5g TEKNOLOJİSİ E-TİCARET POTANSİYELİNİ ARTIRACAK TÜRKİYE E-TİCARETTE HIZLA gELİŞİYOR Türkiye’nin e-ticarette hızla geliştiğini vurgulayan Met global Bilişim Teknolojileri San. ve Tic. Ltd. Şti. Pazarlama Müdürü Rehacan Erus, tüketicinin beklentilerine cevap verebilen markaların başarılı olacağına inanıyor. “Küresel olarak değerlendirildiğinde e-ticaret sayesinde ülkeler arası sınırlar her geçen gün ortadan kalkıyor. Yüksek standardı yakalamak ve sürdürmek için markaların teknik altyapılarına yönelik yatırımları önemlidir. Yatırım planları yapılırken server’dan web sayfasının içeriğine kadar detaylı bir ön çalışma ile ihtiyaçlara yönelik bir oluşum hazırlanmalıdır. İş modellerini, veri odaklı yönetim şekline dönüştürmek ve bu verilere dayanarak optimizasyonları gerçekleştirmek gerekir. Yorumlanan veriler, müşteri hizmetlerinden pazarlama kanallarına, IT’den finans departmanına kadar değerlendirilerek verimli hale getirilir. Böylece sitenize gelen bir müşterinin alışkanlıklarını ve tercihlerini analiz ederek karşısına en uygun ürünü çıkartabilirsiniz. Tüm bu verilere hakim olduktan sonra e-ticaretin daha verimli olacağını düşünüyoruz. Türkiye, e-ticaret alanında çok hızlı gelişiyor. Tüketicinin de alışkanlıkları bu gelişmeler karşısında değişimler gösteriyor. Böylece talepler çoğalırken hizmetten beklentiler de yükseliyor. Bu beklentilere yerinde cevap verebilen markaların başarılı olduğuna ya da olacağına inanıyoruz.” 7 TÜRKİYE’DE E-TİCARET PAZARI gİDEREK BÜYÜYOR Türkiye’de e-ticaret pazarının son yıllarda oldukça hızlı büyüdüğünü belirten Proje Bilgisayar Yaz. ve Dan. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. Firma Ortağı gökhan çevik e-ticaret verileri ile ilgili bilgi veriyor: 66 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK Netlab Ar-ge Yazılım Hizmetleri ve Tic. A.Ş. genel Müdür Yardımcısı Selçuk Orhan mobil ödeme sistemlerinin gelişmesinin e-ticaret müşterisini artıracağını vurguluyor ve “4.5g’ye geçişle birlikte mobil sitelerin daha yaygın kullanılacağını ve bu kanalın da e-ticaret açısından potansiyeli yükselteceğini tahmin ediyoruz” diyor. “Türkiye’de perakende alanında e-ticaret pazarının büyüklüğünün yüzde 2’den daha az olduğu hesaplanıyor. Aynı oran İngiltere’de ve ABD’de yüzde 10’un üstündedir. Bizdeki değer, özellikle gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında düşük gibi görünse bile önemli bir büyüme potansiyeli taşıdığı biliniyor. Herkesçe bilinen belli sorunlar giderildiğinde bu potansiyelin patlamaya dönüşmesi bir an meselesi diyebiliriz. Örneğin kredi kartı dışındaki ödeme sistemlerinin, özellikle mobil ödeme sistemlerinin gelişmesi e-ticaret müşterisini artıracaktır. 4.5G’ye geçişle birlikte mobil sitelerin daha yaygın kullanılacağını ve bu kanalın da e-ticaret açısından potansiyeli yükselteceğini tahmin ediyoruz. Ayrıca, Türkiye’de SaaS modeliyle hizmet verecek yazılım ve uygulamaların artmasıyla e-ticaret pazarı yüksek bir genişleme alanı bulacaktır. E-ticaret sektörünün gelişmesinde bize göre kullanıcı deneyimi tasarımı ve yazılım teknolojisi alanlarında, Ar-Ge anlayışına dayalı, günün ihtiyaçlarına yanıt veren çözümler büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle e-ticaret sitelerinin kullanıcı deneyimi açısından A’dan Z’ye ele alınması, araştırma, test ve ölçümleme yöntemleriyle desteklenmesi ve deneyimli bir ekip tarafından özgün çözümlerle donatılması gerekiyor.” “Türkiye’deki internet kullanıcı sayısı 2012 sonu itibarıyla 37 milyon kişidir. TÜİK verilerine göre internet kullanıcılarının yaklaşık yüzde 20’si kişisel kullanım amaçlı online mal ve hizmet alışverişi yapmaktadır. Kredi kartı kullanıcılarının ise yaklaşık yüzde 33’ünün internetten alışveriş yaptığı ve bu oranın varlıklı kişilerde daha yüksek olduğu belirtilmektedir. Türkiye’de online ticaret pazarı da internet kullanıcı sayısındaki artışa paralel olarak, son yıllarda oldukça hızlı büyümektedir. BKM verilerine göre, e-ticaretin büyümesinde bir gösterge olarak kabul edilen internetten yapılan kartlı ödemelerde, Avrupa ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ülke Türkiye olmuştur. Kartlı ödemelerin artış hızı 2012 itibariyle İngiltere ve Almanya’da yüzde 13-14 seviyelerinde iken, Türkiye’de yüzde 50 olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında internet perakendesi anlamındaki B2C e-ticaret cirosu 4.7 milyar TL, cironun ortalama yıllık artış hızı ise yüzde 40-45 düzeyindedir. 2012 verilerine göre B2C ticaretin içinde e-ticaretin payı Güney Kore’de yüzde 12, Brezilya’da yüzde 3 iken, Türkiye’de ise henüz yüzde 1.7 civarındadır. Bu durum, yurtiçi pazarında önemli bir gelişim potansiyeline işaret etmektedir. İyi haber olarak verebileceğimiz dünya standartlarında iş yapan içerik yönetim sistemleri ve e-ticaret altyapıları ile kıyaslanabilecek hatta kullanışlılığı ve esnekliği çok daha fazla olan yerli e-ticaret yazılım çözümlerine sahip olduğumuzu belirtmek isteriz.” HOBİ AT BİNMEK SABIRLI VE SAKİN OLMAYI ÖĞRETİYOR Heyecan, korku, adrenalin, güven, sabır, hırs ve özlem… İnsana dair, insana özgü olan tüm duyguları bir arada barındıran bir tutku at binmek… İki canlının bir vücut olduğu ender sporlardan biri. Pek çok kişi için yaşam felsefesi olan bu hobi, Ng Bilgi Teknoloji San. ve Tic. Aş. Muhasebe Sorumlusu Onur gençer için de bir tutku… “At binmek insanı yerine göre hırslandırır. Bence en önemlisi ‘yapamıyorum’ olgusunu ortadan kaldırır” diyerek at binmenin kendi yaşamına pozitif katkısını belirten gençer, at ile birlikte vakit geçirip zihnini sıfırladıktan sonra iş ortamında daha rahat, sakin bir ruh haliyle işlerine odaklanıyor. Y aklaşık 30 yıldır Veliefendi Hipodromu’nda, TJK’da (Türkiye Jokey Klübü) çeşitli alanlarda hizmet etmiş, aprantilik, jokeylik ve seyislik yaptıktan sonra yaklaşık 10 yıldır da antrenörlük yapıp, ilgilendiği atları TJK’da yarışlara hazırlayan bir babanın oğlu olan Onur Gençer, küçük yaşlardan beri hayatında olan ‘at’a olan özel ilgisini de babasından alıyor. 8-9 yaşlarındayken babasının baktığı ‘Kavranhan’ isimli atın Gazi Mustafa Kemal adına düzenlenen ve kazanan atın ‘Şampiyon’ unvanını aldığı ‘Gazi Kupası’ yarışını kazanmasından sonra da Onur Gençer için at bir tutku halini alıyor. At binmenin kendisi için düzenli sporun yanı sıra, baba mesleğinden dolayı ek bir iş veya aktivite tatlı rüzgarın ruhunuza işlemesi hazzını yaşıyorsunuz. Size kesinlikle zarar vermekten korktuğunun güvenini verebilen bir canlıyla baş başa kalıyorsunuz. Bir de iyi anlaşabilen bir ikili olmuşsanız değmeyin keyfinize… İşin bir de duygusal tarafı var, aynı at ile uzun süredir iç içe olduğunuzda özlüyor ve ister istemez yanında olmak istiyorsunuz” diyerek at binmenin kendisinde uyandırdığı duyguları belirtiyor. At binmek ya da binicilik aslında bir yaşam felsefesi… Bu anlamda at binmenin kendisine pozitif yansımalarını merak ettiğimiz Onur Gençer, şu yanıtı veriyor: “At binmek sabırlı ve sakin olmayı öğretiyor. Hayatınızda bazen nerede ne yapmanız gerektiğine dair ipuçları da veriyor. Sonuçta o da bir canlı ve istemediği bir şeyi zorla yaptıramazsınız veya bir yere kadar yaptırabilirsiniz. Önce at ile iletişim kurmalısınız. Tıpkı yeni tanışıp da zaman geçtiğinde çok sıkı dost olduğunuz bir insan gibi. Onunla tanışmadan önceki ve tanıdıktan sonraki davranışlarınız ona göre gelişir… Yerine göre hırslandırır. Bence en önemlisi ‘yapamıyorum’ olgusunu ortadan kaldırır. Atlarla iletişim kurmak kolay gözükse de aslında zordur. Bir hareketinizle korkup kendini korumaya alabilir. Hiç ummadığınız bir anda da süt dökmüş bir kedi… Azim oluşturur. İnsanın hayatındaki engelleri aşması için yaptığı azim ile kıyaslayabilirim. Deneyeceksiniz, mutlaka olur bir yanını bulana kadar deneyeceksiniz. Başardığınızdaki haz ve mutluluk paha biçilemeyecektir.” “AT İLE ZİHNİMİ SIFIRLAYIP İŞE gELİYORUM” İş yaşamına döndüğümüzde ise düzenli bir hobi ile uğraşmanın iş yaşamına yansımalarını aktaran Onur Gençer, şunları söylüyor: “Hobi disiplin ve dikkat ister. Kendini daha da geliştirmeye iter. Hobini nasıl itinalı ve zamanında yapıyorsan işini de aynı disiplinde aksatmadan ve dikkatli bir şekilde yaparsın. Bazen hafta içleri sabah erken saatte idmandan sonra kendi işime geldiğim de oluyor. At ile birlikte vakit geçirip zihnini sıfırladıktan sonra iş ortamında daha rahat, sakin bir ruh haliyle sabah işinize odaklanabiliyorsunuz. Sabahın 5’inde hava hafif sisli, iki elinizle tutup kendinizi ısıtmaya çalıştığınız bir bardak çay ile atınızı izliyorsunuz. Bir düşünsenize…” olduğunu ifade eden Gençer, “Şu an kendimize ait iki tane atımız var. Birisinin yarış hayatı bitti annelik için çiftlik hayatı başladı. Diğeri ise henüz tay ve yarışlara hazırlıyoruz. Hafta içleri pek mümkün olmasa da işten arta kalan zamanımda, hafta sonları da mutlaka yardım için babamın yanında atlarla birlikteyim” diyor. “AT BİNMEK ‘YAPAMIYORUM’ OLgUSUNU ORTADAN KALDIRIR” At binmenin iki canlının bir araya gelerek yaptığı ender sporlardan biri olduğunu ifade eden Gençer, “Tamamen sizin komutlarınızla hareket eden bu canlı ile birlikte, verdiği hız, heyecan ve yerine göre korku ile ayağınızı yerden keserek o KULUçKA MERKEZİ Türkiye’de 3D yazıcıların bilinirliliği ve kullanım alanları hakkında görüşlerinizi paylaşır mısınız? Katı Hal 3d teKnOlOJisiyle OrtadOğU ve KUZey aFriKa’ya aÇılaCaK Ucuz alternatiflerin artmasıyla önümüzdeki dönemde pazarda yüksek büyüme potansiyeli beklenen 3 boyutlu yazıcılar (3D) ile Maker kültürünün daha çok yayılacağı ve bir anlamda ‘ev tipi mucitlerin’ sayısında artış yaşanacağı öngörülüyor. Türkiye’de daha çok maket, model, seri üretim öncesi son prototipin fiziksel olarak kontrol edilmesinin önemli olduğu sektörlerde kullanım alanı bulan 3D yazıcılar eğitim teknolojilerine de yavaş yavaş girmeye başladı. Yıldız Teknopark Kuluçka Merkezi’nde 3D yazıcı geliştiren ve Prototip Atölyesi’nde seri üretim ve montaj alanı açan Katı Hal A.Ş. yeni projeler üzerinde çalışıyor. Katı Hal Elektronik Yazılım Ar-ge Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda şirketin genel Müdürü Ahmet Alpat, “Şu an yeni bir konsorsiyum üzerinde çalışıyoruz. Türkiye’nin en büyük holdinglerinden iki tanesiyle prensipte anlaştık ve ortak Ar-ge’ye başlıyoruz. Katma değeri yüksek, farklı polimer ve malzemeleri kullanabilen katmanlı üretim teknolojileri üzerine çalışıyoruz” açıklamasını yaptı. 68 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK Şu an tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de 3D yazıcılar hakkında çok fazla bilgi kirliliği var. Basından sürekli 3D yazıcılarla ilgili haberler okuyoruz. Örneğin bir haberde 3D yazıcılarla organ basıldığı, bir diğerinde Çin’de ev yapıldığı, bir başkasında NASA’nın jet motorlarını 3D yazıcıdan çıkardığını, silah basılabildiğini, fiyatlarının bir kaç bin dolarlar seviyesine indiğini, uzaya yedek parça yerine 3D yazıcı gönderildiğini okuyoruz. Bunların hepsi doğru. Yanlış olan insanların kafasında oluşan imaj. Zannediliyor ki bir kaç bin dolar seviyesine inen 3D yazıcılar ile tüm bunlar yapılabiliyor. Aksine bu sayılanların hepsini yapan cihazların teknolojileri farklı ve bazılarının fiyatı milyonlarca dolar. 3D yazıcı olarak bilinen teknoloji, aslında eski bir teknoloji ve anlaşılabilsin diye adı sonradan 3D yazıcı koyuluyor. En az 25 yıldır zaten piyasada olan bu teknolojinin adı Additive Manufacturing Technology yani Eklemeli Üretim Teknolojisi. Eklemeli üretim denmesinin sebebi, bilinen klasik talaşlı imalatın tersine, malzemeyi bir bloktan yontarak değil, bir platform üzerinde ekleyerek yapması. Genel adı da Rapid Prototyping olarak geçiyor. Türkiye’de kullanılan 3D yazıcılar genelde termoplastiklerin sarf malzemesi olarak kullanıldığı cihazlar ve ergime ısısına göre farklı polimerleri sarf malzemesi olarak kullanıyor. Daha çok maket, model, seri üretim öncesi son prototipin fiziksel olarak kontrol edilmesinin önemli olduğu sektörlerde kullanım alanı buluyor. Eğitim teknolojilerine de yavaş yavaş girmeye başladı. Eğitim sektöründe çocukların özgün ve üç boyutlu düşünme becerilerini erken yaşta kazanmalarını sağlamayı amaçlıyor. Türkiye’de 3D yazıcıların bilinirliliğinin ve kullanım alanlarının artırılması için neler yapılması gerekiyor? Bilinilirliğinin artırılması için, üretici ve distribütör firmaların pazarlama ve halkla ilişkilere bütçe ayırmaları gerekiyor. Türkiye’de çok fazla erken benimseyici olmadığı için de erken benimseyicileri bulmak ve onların kullanmasını sağlamak biraz vakit alıyor. Özetle biraz pazarlama faaliyetlerine ağırlık vermek gerekiyor. Katı Hal Ar-Ge A.Ş. yerli bir 3D yazıcı üreticisi ve zaten yeterince fazla problemle uğraşıyor. Dolayısıyla pazarlamanın öncelikli faaliyet olması biraz daha ilerleyen aşamalarda olacaktır diye tahmin ediyorum. Sanayi ve sektörel derneklerin yeni piyasaya çıkan teknolojileri kendi işlerinde nasıl kullanabileceklerine dair çalışmalar yapmaları ve bunu sektörlerindeki firmalarla paylaşmaları, firmaların bu teknolojiyi benimsemelerini hızlandıracaktır diye düşünüyorum. Yerli 3D yazıcı üretimi ile ilgili Türkiye ne konumda? Yerli üretimin yetersizliği ithalata ve sektörün gelişmesine engel diyebilir miyiz? Dünyada yeni bir teknoloji çıktığında Türkiye’de 1 yerli üreticiye karşılık 10 tane ithalatçı çıkar. Serbest piyasada bu nihai olarak müşteriye yarasa da yerli üretici için zor bir aşamadır. Türkiye’de yerli üretimin, bu teknolojinin daha katma değerli taraflarına kayması gerektiğini düşünüyorum. Bu işe Türkiye’de para kazanmak olarak bakıldığında bunun kısa vadeli bir hedef olacağı su götürmez bir gerçek. Öte yandan yerli firmaların, uzun vadeli düşünmek için gereken süre boyunca nefeslerini tutabilmeleri de oldukça zor. Bu zorluğu aşabilecek finansal güce sahip firmalar da nispeten büyük oldukları için henüz yeni oluşmaya başlayan bir pazara yatırım yapmıyor. Buna inovasyoncunun ikilemi deniliyor. Bu aslında Türkiye’nin teknolojiyle ilişkisindeki en belirleyici sorun. Türkiye’de bu durum sık rastlanan ve büyük firmaları sürekli oyun dışına iten bir fenomen. Firmalar, küçük diye girmedikleri pazarlara yeterince büyüdüklerinde de girmekte geç kalıyor. Alttan gelen küçük hareketlerin onların pazar payını etkilemeyeceğini düşünüyorlar ancak disruptive dediğimiz bu teknolojiler çok hızlı büyüyor ve pazarları tamamen değiştiriyor. Burada büyük firmaların alması gereken aksiyon, disruptive dediğimiz sarsıcı etkiye sahip teknolojileri ve hareketleri erken görüp bu teknolojiler üzerine çalışan firmalara yatırım yapmaları. Böylece hem küçük pazarla uğraşmamış olacaklar hem de pazar büyüdüğünde önceden yatırım yapmış oldukları bir teknoloji olacak. Türkiye’de bu vizyona sahip firma ve vizyoner yönetici bulmak tabii ki çok kolay değil. Operasyonel faaliyetlere gömülmüş yöneticilerden aksini beklemek kolay değil. Katı Hal A.Ş.’nin 3D yazıcı geliştirme ve üretme sürecine nasıl başladığını ve şu an geldiği noktayı anlatır mısınız? Biz elektronik devre tasarımı ve gömülü sistem cihazlar ve yazılımlar yapan bir firmaydık. Bu esnada sürekli farklı tipte cihaz kutusuna ihtiyaç duyuyorduk. Kalıp maliyetine girmeden yaptığımız devreye has bir kutuyu nasıl yapabileceğimizi araştırırken 3D yazıcı teknolojisiyle tanıştık. Biraz incelemenin sonunda yapabileceğimize karar verdik ve başladık. İlk prototipi üretip ilk çıktıyı aldığımızda çok heyecanlanmıştık. Sonra prototipleri biraz geliştirip ticarileştirdik. Geliştirdiğimiz cihazları satmaya başladık. Elde ettiğimiz gelirle ve sahadan aldığımız geri bildirimlerle yeni versiyonlar çıkardık. Bu sürece Kuluçka Merkezi’nde, ortasında 1 m2’lik bir sütun bulunan 18 metre karelik bir ofiste başladık. Burası yetmeyince karşı ofisi de aldık. Seri üretime geçtiğimizde orası da yetmedi ve Prototip Atölyesi’nde seri üretim ve montaj alanımızı açtık. Bu noktada bize inanan Teknopark Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Bey’e ve Rektör Bey’e ne kadar teşekkür etsek azdır. Şu an ekibimizi büyütmeye çalışıyoruz. Ekibe yüksek teknolojili ürünler geliştirebilecek Ar-Ge tecrübesine sahip personeller arıyoruz. Kurduğumuz stratejik ortaklıklarla eksik taraflarımızı kapatmaya çalışıyoruz. Şu an yeni bir konsorsiyum üzerinde çalışıyoruz. Türkiye’nin en büyük holdinglerinden iki tanesiyle prensipte anlaştık ve ortak Ar-Ge’ye başlıyoruz. Katma değeri yüksek, farklı polimer ve malzemeleri kullanabilen katmanlı üretim teknolojileri üzerine çalışıyoruz. Yakın bir zamanda güzel haberler vermeyi umuyoruz. geliştirdiğiniz 3D yazıcıların detayları hakkında bilgi verir misiniz? Cihazlarımız X, Y, Z eksenlerinde (en, boy, yükseklik) 20 cm’nin üzerinde baskı yapabilen, piyasada çokça kullanılan termoplastikleri sarf malzemesi olarak kullanabilen, sağlam demir strüktür içinde üretilmiş bir cihaz. Piyasada kullanılan neredeyse her türlü 3D yazıcı malzemesiyle baskı yapabiliyor. Ortadoğu ve Kuzey Afrika pazarları ilk hedefimiz. Dubai ve Katar’da dağıtım kanalları kurabilecek potansiyel stratejik ortaklarla görüşmeler yapıyoruz. “3d yazıcılar hakkında çok fazla bilgi kirliliği var. Organ basıldığı, ev yapıldığı, nasa’nın jet motorlarını 3d yazıcıdan çıkardığını okuyoruz. bunların hepsi doğru. yanlış olan insanların kafasında oluşan imaj. bir kaç bin dolar seviyesine inen 3d yazıcılar ile tüm bunların yapıldığı zannediliyor. bunların hepsini yapan cihazların teknolojileri farklı ve bazılarının fiyatı milyonlarca dolar.” 69 EĞİTİM yıldıZ seM’in sertiFiKa eğitiMleri devaM ediyOr ytü PaZarlaMa iletişiMi UZManlığı sertiFiKa PrOGraMı Program; küreselleşen dünyada kurumların ihtiyacı olan pazarlama iletişimi uzmanı yetiştirmek amacıyla disiplinler arası bir içerik ile hazırlanmış olup, güncel sorunlara yönelik soru ve çözüm önerilerini kapsıyor. Program, pazarlama iletişimi eğitim programı profesyonel sektör çalışanlarının yanı sıra ön lisans veya 4 yıllık üniversite programından mezunu olup iletişim sektöründe çalışan ya da çalışmak isteyen kişileri hedef alıyor. Programda katılımcılarda yüzde 80 devam koşulu aranıyor. 21 Kasım’da tarihinde başlayacak sertifika programı 13 Aralık’ta tamamlanacak. Eğitim, Yıldız Teknik Üniversitesi Maslak kampüsünde verilecek. 70 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK etKinliK ve OrGaniZasyOn yÖnetiMi sertiFiKa PrOGraMı Programda katılımcılar; etkinlik planlama ve etkinlik organizasyonuna ilişkin yenilikçi yaklaşım teknikleri öğrenirken, iş dünyasında etkinlik ve organizasyonlara ilişkin karşılaşabilecekleri sorunlar karşısında çözüm odaklı ve fonksiyonel bakış açılarını geliştiriyor. Aynı zamanda programa katılanlar, kurumların bayi toplantısı, roadshow, fuar katılımı, iç-dış faaliyet, tanıtım, eğitim organizasyonları, lansman toplantıları gibi etkinliklerin ve etkinlik süreçlerinin yönetilmesi konusunda bilgi ve beceri sahibi olacak. Programa kurumların pazarlama, satış, halkla ilişkiler, kurumsal iletişim, insan kaynakları gibi birimleride görev alan, kurum iç-dış etkinlikler organizasyonlarında yer alan iş dünyası profesyonelleri ile kariyerini bu alanda oluşturmayı hedefleyen üniversite öğrencileri, mezunları ile kendi etkinlik ve organizasyon firması dahilinde etkinlik yönetimi konusunda çalışan şirket sahipleri katılabiliyor. Yıldız Teknik Üniversitesi ve Istanbul Institute tarafından ortaklaşa hazırlanacak olan Etkinlik ve Organizasyon Yönetimi Sertifika programının katılımcılarına Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü ve SEM müdürü ile IstanbulInstitute’den bir yetkilinin imzası olacak şekilde Türkçe olmak üzere bir sertifika sunulacak. 12 Aralık’ta başlayacak sertifika programı 3 Ocak 2016’tda tamamlanacak. Dört hafta sürecek olan eğitim, Yıldız Teknik Üniversitesi Beşiktaş kampüsünde verilecek. UMs / UFrs sertiFiKa PrOGraMı Programda, UFRS/TMS’ler ile ilgili birçok sektörde ve birçok şirketteki birebir uygulamalarda edinilen bilgi ve deneyimlerin, örnek vakalar ile katılımcılarla paylaşılması hedefleniyor. Küreselleşen dünya ihtiyaçları çerçevesinde, ulusal ve uluslararası sermayedarların talep ettiği uluslararası karşılaştırılabilirlik sağlayan mali tabloları hazırlama ve yorumlama konularında yetkinlik kazanmak programın başlıca amaçlarını oluşturuyor. Yıldız Teknik Üniversitesi ve Istanbul Institute tarafından ortaklaşa hazırlanacak olan UMS/UFRS Sertifika programının katılımcılarına Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü ve SEM müdürü ile İstanbul Institute’den bir yetkilinin imzası olacak şekilde Türkçe olmak üzere bir sertifika sunulacak. Programda katılımcılarda yüzde 80 devam koşulu aranıyor. 26 Aralık’da başlayacak sertifika programı 17 Ocak 2016’da tamamlanacak. Eğitim, Yıldız Teknik Üniversitesi Beşiktaş kampüsünde verilecek. anGUlarJs FraMeWOrK ile andrOıd ve ıOs UyGUlaMaları GeliştirMe eğitiMi AngularJS, Google desteği ile ülkemizde ve dünyada son yıllarda kullanımı hızla artan web projelerinden mobil projelere kadar geniş bir yelpazede uygulama geliştirmenize imkan sağlayan bir frameworktür. Modern yapısı ve birçok platforma aynı anda uyum sağlayabildiği için ülkemizde birçok mobil ve web projesinde AngularJS kullanılıyor. AngularJS ile web ve mobil projeler geliştirilebiliyor. Temel düzeyden başlayarak günümüzün en popüler platformlarında AngularJS kullanımı örneklerle eğitim boyunca gösterilecek. Programa katılabilmek için temel HTML ve Java Script bilgisine sahip olmak gerekiyor. Eğitim başlangıcında Nesne Yönelimli Java Script dersi bulunuyor. Toplamda 30 saat sürecek olan programda her katılımcının eğitim boyunca örnek bir uygulama geliştirmesi ve yayınlanması sağlanacak. 28 Kasım 2015 tarihinde başlayacak sertifika programı 12 Aralık’ta tamamlanacak. Eğitim, Yıldız Teknik Üniversitesi Beşiktaş kampüsünde verilecek. 71 TEKNOPARK FİRMALARI FirMa iletişiM bilGileri raPOrU FirMa ünvanı Web 1F2R BİLİŞİM TİC. LTD. ŞTİ. www.1f2r.com FirMa ünvanı Web ACERPRO BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.acerpro.com BOZTAY AR-GE VE YAZILIM ÇÖZÜMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.boztay.com AÇILIM BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. www.acilimbilgisayar.com.tr BURAK AKPINAR/GEOMES MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ www.geomes.com ADA YAZILIM TİC. LTD. ŞTİ. www.adayazilim.com C4 İNTERAKTİF BİLİŞİM VE REKLAM TEKNOLOJİLERİ DIŞ TİC. LTD. ŞTİ www.create-4.com AHMET BAHADIR OTARAN www.oklavaci.com CALL CENTER RESOURCES DAN. A.Ş. www.ccr.com.tr AKADEMİK TASARIM ELEK. ELEKTR. YAZ. ARGE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.akademiktasarim.com CCRS GİDER KONTROL HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. www.cc-rs.com AKELSAN ELEKTRONİK SİSTEMLER SANAYİ VE TİCARET A.Ş. www.akelsanelektronik.com.tr CERATIVE MALZEME GELİŞTİRME VE YAZILIM SİSTEMLERİ AKILLI CAM AR. GEL. MÜHENDİSLİK SANAYİ TİCARET VE LTD. ŞTİ. www.intelligentglasstech.com CİTYLAB BİLGİ TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ. AKTEK BİLGİ İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ SAN. VE TİC. A.Ş. www.aktekbilisim.com CNR ÇEVRE ARGE DANIŞMANLIK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ALARGE ALIÇ AĞACI MAKİNA ELEKTR. ARŞ. GEL. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.alarge.com.tr CODEC İLETİŞİM VE DANIŞMANLIK HİZM. LTD. ŞTİ. www.codec.com.tr ALOTECH İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TİC. A.Ş. www.alo-tech.com COMODO YAZILIM A.Ş. www.comodo.com ARATURKA BULUT BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SAN. TİC. A.Ş. www.araturka.com COMPUGROUP MEDİCAL BİLGİ SİSTEMLERİ A.Ş. www.cgm.comtr ARGE EVİ STRATEJİK PLANLAMA TİC. A.Ş. www.experto.com.tr CONNECTHING MÜHENDİSLİK ARGE SAN. VE TİC A.Ş www.connecthing.net ARGETRON ELEKTRİK ELEKTR.ORG. GIDA SAN. VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. www.argetron.com CREAMATİVE YAZILIM ÇÖZÜMLERİ ÖZDEN IRMAK www.klikgames.net CRM AKADEMİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. www.crmakademi.net ARGÖR MÜHENDİSLİK ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.citylab.com.tr ARPİES YAZILIM BİLGİSAYAR DANIŞ. TURİM. TİC. LTD. ŞTİ. www.arpies.com CRONOM BİLİŞİM VE YAZILIM TEKNOLOJİLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.cronom.com ASSECO SEE TEKNOLOJİ A.Ş. www.asseco-see.com.tr CRS SOFT YAZILIM HİZMETLERİ ANONİM ŞİRKETİ www.crssoft.com ASTEKNOLOJİ BİLİŞİM LTD. ŞTİ. www.asteknoloji.com CSA DANIŞMANLIK VE BİLİŞİM HİZM. LTD. ŞTİ. www.qadturkiye.com ATIK KAĞIT VE GERİ DÖNÜŞÜMCÜLER DERNEĞİ VE İKTİSADİ İŞLETMESİ www.a-ged.org.tr ÇEVMED ÇEVRE SAĞLIK EĞİTİM VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ. ATLAS YAZILIM VE BİLİŞİM HİZ. TİC. A.Ş. www.atlasyazilim.com.tr ÇILGIN KELİMELER REKLAMCILIK A.Ş. www.madws.com AYASİS YAZILIM VE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ. www.ayasis.com D.T.P BİLGİ İŞLEM İLETİŞİM VE TİCARET LTD.ŞTİ. www.dtp.com.tr BAFAŞ FİLTRASYON TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.bafasfiltrasyon.com DEFACTO TEKNOLOJİ HİZMETLERİ A.Ş. DELTA GRUP YAZILIM BİLİŞİM SİSTEMLERİ SAN.VE TİC. A.Ş. BALKOD YAZILIM ARGE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.delta-yazilim.com BASİSLABS BİLGİ TEKNOLOJİLERİ YAZ. EĞİTİM ORG. REK. DAN.LTD.ŞTİ. www.basistek.com DENTEMOS YAZILIM AR-GE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BAŞKA BOYUT ARGE TASARIM TEKNOLOJİ SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. www.baskaboyut.com DİP DİJİTAL GÖRÜNTÜ PROG. VE SAVUNMA SİS. TİCARET LTD. ŞTİ. www.dipdijital.com.tr BAYRAKTAR TEKNOLOJİ VE BİLİŞİM SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.bayraktartech.com DOĞAL ZEKA İLETİŞİM HİZ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.dogalzeka.com.tr BEAN TEKNOLOJİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.bean.com.tr DONE İLETİŞİM VE BİLGİ SİSTEMLERİ VE YAYINCILIK SAN. VE TİC. A.Ş. www.donetr.com BEYAZ BİLGİSAYAR DAN.HİZ.LTD.ŞTİ. www.beyaz.net DRE VERİ ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME TİC. LTD. ŞTİ. www.prodma.com www.beyazborsa.com DURAK NANO BİO TEK. AR-GE YAZ. DANŞ. İTH. İHR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.eximlab.com BISKA BİLİŞİM TEKNOLOJİ ARGE YAZ. DANIŞMANLIK İTH. İHR. LTD. ŞTI. ECHO YÖNETİM VE BİLİŞİM HİZM. A.Ş. www.echo.com.tr BİA TEKN. TIBBİ CİHAZLAR ARGE MÜHENDİSLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.biatech.com.tr ECZACIBAŞI-MONROL NÜKLEER ÜRÜNLER SAN. VE TİC. A.Ş. www.monrol.com BİLAB OTOMASYON ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. www.bilab.com.tr EFABRİKA BİLİŞİM TİC. A.Ş. www.efabrika.com BİLGERA YAZILIM A.Ş. www.bilgera.com.tr EHİL İNTERNET TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.ehil.com BİLİŞİM SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. www.bilisim.com.tr EKAP BİLİŞİM YAYINCILIK DANIŞMANLIK TİCARET A.Ş. www.ekap.co BİOARGE BİTKİSEL KOZMETİK ARŞ. GEL. MÜHENDİSLİK LTD. ŞTİ. EKSEDRA BİLİŞİM ÇÖZÜMLERİ SAN.VE TİC. LTD. ŞTİ. www.exedra.com.tr BİOORAM SAĞLIK EĞİT. DAN VE KOZMETİK ÜRN. TİC. LTD. ŞTİ. ELEKTEK ELEKTRONİK VE YAZILIM MÜH. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.elektek.net "BEYAZBORSA TEKNOLOJİ BİLİŞİM ORG. TUR. SAN. VE TİC. A.Ş.” BİRİKİM YAZILIM ÇÖZÜMLERİ VE DANIŞMANLIK SAN.TİC. LTD. ŞTİ. www.birikimyazilim.com.tr ELEKTRONET BİLG. KONTROL VE HABERLEŞME SİS. DAN. SAN. TİC. A.Ş. www.elektronet.com.tr BİRLEŞİK YAZILIM HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. www.birerp.com EMİ GRUP BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.emigrup.com BOĞAZİÇİ ELEKTRİK DAĞITIM ANONİM ŞİRKETİ www.bedas.com.tr ENARGE MÜHENDİSLİK EĞİTİM DAN. AR.GE. SAN VE TİC. LTD. ŞTİ. BOTEGO BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.botego.com ENDOYA BİLİŞİM YAZILIM TEKNOLOJİLERİ SANAYİ VE TİCARET LTD. 72 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK www.endoya.com FirMa ünvanı Web FirMa ünvanı Web EREN TEKNİK OTOMOTİV YAKIT GÜV. VE KORUMA SİS. SAN. TİC. A.Ş. www.erenteknikotomotiv.com.tr HİT BİLİŞİM DAN. VE TURİZM HİZMETLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.hitsoft.com.tr ERK TEKNOLOJİ HİZMETLERİ A.Ş. www.erkteknoloji.com HMY KİMYA ENERJİ DANIŞMANLIK SANAYİ VE TİCARET LTD. www.hmykimya.com ERNST & YOUNG KURUMSAL FİNANSMAN DANIŞMANLIK A.Ş. www.ey.comtr HSD KARAS YAZILIM ARGE VE DANIŞMANLIK TİC. A.Ş. www.uzmanvergi.com ESA BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI-ERGİN ERDİN www.flyco.com.tr HTMSS YÜK. TEKN. MEKATR. SİS. MÜH. YAZ. ARŞ. GEL.SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.htmss.com.tr ETİYA BİLGİ TEKNOLOJİLERİ YAZILIM SAN. VE TİC. A.Ş. www.etiya.com.tr HUGME EĞİTSEL MÜFR. MATER. VE YAZ. ARŞ GEL. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.hugmedu.com E-TUGRA EBG BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE HİZMETLERİ A.Ş. www.e-tugra.com.tr IBASE YAZILIM TİC. LTD. ŞTİ. www.ibaseyazilim.com EVATRO YAZILIM BİLİŞİM TEKNOJİLERİ A.Ş. www.evatro.com ID BİLİŞİM VE TİC. LTD. ŞTİ. www.idbilisim.com INFORMATION DESIGN THREE YAZ. VE BİLGİ TEKN. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.id3.com.tr EVRİM ÜNAL EVRİM YAZILIM VE DANIŞMANLIK TİC.LTD. ŞTİ. www.evrimbilgisayar.com ITS İLETİŞİM TEKNOLOJİ SİSTEM YAZILIM DAN. HİZMETLERİ A.Ş. www.its.com.tr FAHRİYE KILIÇ www.sword-it.com İ2İ BİLİŞİM DANIŞMANLIK TEKNOLOJİ HİZ. VE PAZARLAMA TİC. A.Ş. www.i2i-systems.com İBRAHİM IŞILDAK www.biyomarge.com FATİH ERDOĞMUŞ FERGE MÜHENDİSLİK FBT FİNANSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.financebt.com İDEGİS TEKNOLOJİ BİLİŞİM VE YAZILIM SANAYİ VE TİCARET LTD.ŞTİ. www.idegis.com.tr FGS BİLGİ İŞLEM ÜRÜNLERİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.fgs.com.tr İDESOFT BİLGİSAYAR VE İNTERNET TEKN. YAZ. DONANIM LTD. ŞTİ. www.idesoft.com.tr FHM BİLGİSAYAR YAZILIM SİSTEMLERİ TİC. LTD. ŞTİ. www.fhmsoft.com İFA MÜHENDİSLİK ARGE OTOMASYON SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. FİLİ LABS ARGE VE YAZILIM ÇÖZÜMLERİ LTD. ŞTİ. www.fililabs.com İLETKEN TEKNOLOJİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.iletken.com.tr FİNNET ELEKTRONİK YAYINCILIK DATA İLETİŞİM TİC. VE SAN. LTD. ŞTİ. www.finnet.gen.tr İNFORAY BİLİŞİM VE YAZILIM TEKNOLOJİLERİ EĞİTİM DAN.TİC.LTD.ŞTİ. www.inforay.com.tr FİT BİLİŞİM BİLGİSAYAR VE DANIŞMANLIK HİZM.DIŞ.TİC.A.Ş. www.fit.com.tr İNOVENSO DAN. ARŞ GEL. TEKS. MAK. SAN. İTH. İHR. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.inovenso.com FUTURECOM BİLİŞİM HİZM. VE DAN. A.Ş. www.futurecom.com.tr İNTENGO BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. www.intengo.com FUTURİNO BİLGİ SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. www.futurino.com İNTO MÜHENDİSLİK CÜNEYT TOKER VE HÜSEYİN İNCEKARA www.tetaselectronic.com G TEKNOLOJİ BİLİŞİM SAN. VE TİC. A.Ş. www.gtech.com.tr İNVİO BİLİŞİM SAN. VE TİC. A.Ş. www.invio.com G1 YAZILIM ARGE EĞİTİM DANIŞMANLIK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.g1.com.tr İPERA TEKNOLOJİ ÇÖZ. YAZ. ARŞ. GEL. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.ipera.com.tr GAMEVOG BİLGİSAYAR VE SANAL OYUN YAZILIM TİCARET LTD. ŞTİ. www.gamewog.com İRİS TELEKOMÜNİKASYON TİC. A.Ş. GEEN BİYOTEKNOLOJİ ARGE SAN.TİC.LTD.ŞTİ. www.geenbio.com İSTANBUL ÇEVRE YÖNETİMİ SAN. VE TİC. A.Ş. www.istac.com.tr GERFAVE BİLGİSAYAR YAZ. İNTERNET HİZ.İ AR GE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.gerfawe.com İZİBİZ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ANONİM ŞİRKETİ www.izibiz.com.tr GESK ELEKTRİK ELEKTRONİK YAZILIM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.gesk.com.tr KAFEİN YAZILIM VE BİLGİSAYAR HİZMETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. www.kafein.com.tr GETRON BİLİŞİM HİZM. A.Ş. www.getron.com KALEM YAZILIM SİSTEM OTOMASYONLARI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.kalemyazilim.com GEZGİN BİLİŞİM TUR. VE SAĞ. HİZ. LTD. ŞTİ. www.curepick.com KARAŞ YAZILIM GELİŞTİRME VE DANŞ. İTH. İHR. LTD.ŞTİ. www.karash.biz KARTACA BİLİŞİM İNT. PAZ. TAN. HİZM. TİC. LTD. ŞTİ. www.kartaca.com GEZPORT MEDYA İNTERNET HİZMETLERİ A.Ş. GOBİTO BİLİŞİM TEKN. VE MÜH. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.gobito.com KATI HAL ELEKTRONİK YAZILIM AR GE SANAYİ VE TİCARET A.Ş. www.katihal.com GPS BUDDY RTD TEKNOLOJİ SİSTEMLERİ TİC. LTD. ŞTİ. www.gps-buddy.com.tr KAYA TEKNOLOJİ MAKİNA SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. www.kayateknoloji.com.tr GRAFENTEK YAZILIM AR-GE MÜH. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.grafentek.com KION BİLGİSAYAR BİLİŞİM YAZILIM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.kion.com.tr GURMENDO BİLİŞİM HİZMET ELEKTRONİK GIDA TURİZM SAN.TİC. A.Ş. www.gurmendo.com KLE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.kletech.com KODATAK BİLGİSAYAR YAZILIM HİZMETLERİ SAN. TİC. A.Ş. www.vngrs.com KOMOTE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. www.komote.com KONUT KREDİSİ COM TR DANIŞMANLIK A.Ş. www. www.hesapkurdu.com GÜVENLİ CAM ARAŞTIRMA GELİŞTİRME MÜH. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. HABERMETRE HABER ANALİZ A.Ş. www.habermetre.com HALBER MEKATRONİK VE ÖLÇÜM SİSTEMLERİ SAN. TİC. LTD. STİ. HATKO TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA GELİŞTİRME SAN. VE TİC. A.Ş. www.hatkotech.com Kriptek Kripto ve Bilişim Teknolojileri San. Tic. A.Ş. www.crypttech.com HIDIR YILMAZ www.hnbilisim.com LA LOJİSTİK DANIŞMANLIK HİZ. TİC. LTD. ŞTİ. www.la.com.tr HIMA YAZILIM GELİŞTİRME HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. www.hima.com LABDROİDS BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.labdroids.com HİDDENUNİT YAZILIM ARGE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.hiddenunit.com LABRİS TEKNOLOJİ BİLİŞİM ÇÖZÜMLERİ A.Ş. www.labrisnetworks.com 73 TEKNOPARK FİRMALARI FirMa iletişiM bilGileri raPOrU FirMa ünvanı Web FirMa ünvanı Web LENDİ ENERJİ ÜRETEÇLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. www.lendienergy.com NETLAB ARGE YAZILIM HİZMETLERİ VE TİC. A.Ş. www.magiclick.com LİLA YAZILIM EĞİTİM VE DAN. LTD. ŞTİ. www.lilayazilim.com NEUTEC AR GE SAN. VE TİC. A.Ş. www.neutec.com.tr LTS YAZILIM DANIŞMANLIK VE BİLGİSAYAR SAN.TİC.LTD.ŞTİ www.ltsyazilim.com NEUTEC BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.neutectr.com MACROTECH MEKATRONİK ARGE ÇÖZ. SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. www.macrotech.com.tr NEUTEC İLAÇ SAN.VE TİC. A.Ş. www.neutec.com.tr MAGİS TEKNOLOJİ VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ TİC. LTD. ŞTİ. www.magis.com.tr NEVALABS YAZILIM VE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.nevalabs.com MAGNANO TEKNOLOJİ TİC. A.Ş www.magnano-tech.com NEXUM ELEKTRONİK ÇÖZÜMLER DAN. TİC. A.Ş. www.nexum.com.tr MAGNETARGE PLAZMA TEKNOLOJİLERİ YAZILIM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.magnetarge.com.tr NG BİLGİ TEKNOLOJİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ www.ngteknoloji.com.tr MAPTONE TEKNOLOJİ LTD.ŞTİ. www.maptone.com NUEVO YAZILIM ÇÖZÜMLERİ A.Ş. www.nuevo.com.tr MARU MİMARLIK TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.maru.com.tr NUKLEON NÜKLEER TEKNOLOJİ ARAŞTIRMA SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.nukleon.com.tr MASA YAZILIM TEKNOLOJİLERİ ARŞ. GEL. VE PAZ. TİC. LTD. ŞTİ. www.masasoftware.com NUR ÇEBİ NUTRA ARGE GIDA MAT BİLİŞİM SANAYİ VE TİC. LTD. ŞTİ. www.matbilisim.com ONASOR BİLGI TEKN. İNTERNET HİZMETLERİ YAZ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.onasor.com OREDATA YAZILIM LTD. ŞTİ. www.oredata.com MEDIALAB TASARIM TEKNOLOJİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. MEDİSEN MEDİKAL TENOLOJİLER ARŞ. GEL. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.med-isen.com OVERTECH BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.overtech.com.tr MEDRON MEDİKAL TEKNOLOJİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.medronteknoloji.com ÖMÜRCAN SARI www.flavisedu.com PATRON GLOBAL YAZILIM A.Ş. www. www.patronglobal.com MEDRONİC MEDİKAL MEKATRONİK ARGE SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. MELASOFT BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SAN. İÇ VE DIŞ TİC. SAN. LTD. ŞTİ www.melasoft.com PAYPORT BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SAN.VE DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. www.pay-port.com MERİDYUM İÇ DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. www.garantifin.com PAYTREK ÖDEME KURULUŞU HİZMETLERİ A.Ş. www.paytrek.com MET GLOBAL BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.metglobal.com PERAPORT BİLİŞİM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.peraport.net METUS TEKNOLOJİ BİLG. BİL. TEK. TELEK. SİN. SAN. TİC. A.Ş. www.metus.com PİKSEL TEKNOLOJİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. www.pikselteknoloji.com MGA YAZILIM BİLGİ DAĞITIM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. www.mgasoft.com POLİGON TR TELEKOMİNİKASYON VE ELEKTRONİK SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.poligontr.com.tr MİKROPROSESÖR BİLGİSAYAR PROG. MÜH. MÜŞAVİRLİK LTD.ŞTİ. www.mikroprosesor.com.tr POLTECH İLERİ TEKNOLOJİLER SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. MİMCREA WEB YAZILIM TİCARET A.Ş. www.mimcrea.com PORDİVA MOBİL YAZILIM SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. www.pordiva.com MİR ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME A.Ş. www.mirarge.com.tr POWER BİLİŞİM A.Ş. www.bilisimpower.com.tr MN BİLİŞİM TEKNOLOJİ VE DANIŞMANLIK TİC. LTD. ŞTİ www.mntek.com PRİNTEK MEKATRONİK SİS. SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. www.printekmekatronik.com MOBİT BİLİŞİM ELEKTRONİK VE KONTROL SİSTEMLERİ DIŞ. TİC. A.Ş. www.mobit.com.tr PROBAR BİLGİSAYAR YAZ. VE BARKOD SİSTEMLERİ SAN. TİC.LTD.ŞTİ www.probar.com.tr MOBVEN TEKNOLOJİ A.Ş. www.mobven.com PROFAR MAKİNA YAZ. VE OTOMASYON SİSTEMLERİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ. MONOLOG MEDYA BİLİŞİM EĞİTİM REKLAM VE ORG. LTD. ŞTİ. www.monolog.com.tr PROFEN İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE HİZ. SAN. TİC. A.Ş. www.profen.com MONOPOL MEDYA REKL. ORG. BİLİŞİM İLETİŞİM VE YAYINCILIK A.Ş. www.monopolmedya.com PROJE BİLGİSAYAR YAZ. VE DAN. HİZM. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.proj-e.com MOREUM BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.moreum.com PROPOD PERVANE VE SEVK SİS. TEKN. ARŞ. GEL. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. MPPT ELEKTRİK ELEKTRONİK MAKİNE ARŞ. GEL. SAN. TİC. VE LTD. ŞTİ. www.mppt.com.tr PROTEL BİLGİSAYAR PROG. ÖZEL EĞİTİM SERVİS SAN. VE TİC. A.Ş. www.protel.com.tr MSU BİLİŞİM HİZMETLERİ VE YAZILIM ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.msuyazilim.com PULSEANDMORE ARGE VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ. www.pulseandmore.com RADARCOMM TEL. ENERJİ SİS. VE YAZ. ARŞ. GEL. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.radarcomm.com MUHAMMED ZEKİ DURAK MUHSİNOĞLU BİLGİ TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ. www.bmtech.com.tr RDC PARTNER BİLİŞİM DANŞ. VE TEKNOLOJİ HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. www.rdc.com.tr MYSTRONİK MEDİKAL VE ELEKTR. ARŞ. GEL. YAZ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.mystronik.com REAL DENTAL MEDİKAL MÜH. TURİZM İNŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.real-dental.com NANOPİEN ENERJİ ARGE MÜHENDİSLİK SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. www.nanopien.com.tr RİNTEK ARGE İNTERNET TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ. www.rintek.com.tr NANOSTAR AR GE YAZ. MÜH. NANO TEKNOLOJİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.nanostar.com.tr RİTİM DANIŞMANLIK YAZILIM LTD ŞTİ. www.ritimdanismanlik.com NERO ENDÜSTRİ SAVUNMA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.neroindustry.com ROBOGÖR ROBOT VE GÖRME TEK. ARŞ. GEL. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. NESTA TASARIM ÜRT. ELEKTRONİK YAZ. AR GE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.nestaelektronik.com SAYISAL TEKNOLOJİLER BİLİŞİM ÇÖZÜMLERİ LTD. ŞTİ. www.techbase.com.tr NETBT DANIŞMANLIK HİZMETLERİ A.Ş. www.net-bt.com.tr SEKTÖRSOFT YAZILIM ARGE A.Ş. www.sektorsoft.com 74 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK FirMa ünvanı Web FirMa ünvanı Web SELÇUK ÇEBİ TÜRKİYE HAZIR BETON ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ DERNEĞİ İKT. İŞLETMESİ www.thbb.org SEMANTİCA İNTERNET VE YAZILIM HİZMETLERİ TİC. LTD. ŞTİ. UBİT BİLGİ TEKNOLOJİLERİ ENERJİ VE DAN. HİZM. SAN. TİC. A.Ş. www.ubit.com.tr SENKRON BİLG. OTOMASYON SİS. EĞİTİM DAN. SAN VE TİC. LTD. ŞTİ. www.senkron.net UNIPHARMA KOZMETİK ARŞ. GEL. VE DANIŞMANLIK SAN.TİC.LTD.ŞTİ. SET BİLGİSAYAR YAZILIM DON. EĞT. VE MÜŞ. HİZ. LTD. ŞTİ. www.setsoftware.com UVİNOVA YAZILIM TEKNOLOJİLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. SFS-MAN DAN. ENFORMASYON TEKNOLOJİSİ SAN. LTD. ŞTİ. www.sfsman.com UYGUN AKADEMİ EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ. SİBERUZAY TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ. www.siberuzay.com UYUMSOFT BİLGİ SİSTEMLERİ VE TEKNOLOJİLERİ TİC. A.Ş. www.uyumsoft.com.tr SİGNERA BİLGİSAYAR YAZILIM SİSTEMLERİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.signera.com UYUMSOFT KURUMSAL İŞ SİSTEMLERİ VE TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.uyumsoft.com.tr SİMURG AJANS BİLİŞİM ARAŞTIRMA SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.simurgbilisim.com ÜÇBOYUTLU YAZILIM BİLGİ VE İLETİŞİM SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. www.xyzeskimo.com SİNERJİ BİLEŞİM DANIŞ.TURZ. İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. www.bizmed.biz VADİ KURUMSAL BİLGİ SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. www.vadi.com.tr VADİ TEKNOLOJİ İŞ VE BİLGİ SİSTEMLERİ A.Ş. www.vaditeknoloji-tr.com SİREDRA MAK. ELEK. ELEKTRO. YAZ. ARŞ. GEL. SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ. www.uvinova.com SİSTEK BİLGİSAYAR YAZILIM VE DAN. A.Ş. www.sistek.com.tr VAKIF EMEKLİLİK A.Ş. www.vakifemeklilik.com.tr SKY ATLAS İLETİŞİM SAN. VE TİC. A.Ş www.skyatlas.com VENDEKA AKILLI ULAŞIM VE TEK. ÇÖZÜMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.vendeka.com.tr SM BİLGİ OTOMASYON ELEK. TİC. A.Ş. www.corm.com.tr VENOKTA BİLİŞİM HİZMETLERİ VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ www.venokta.com.tr SMART SİSTEM ELEKTRONİK VE BİL. TEK. YAZILIM DAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.smartcozum.com VERİBEL YAZILIM SAN. TİC. LTD.ŞTİ. www.veribel.com.tr SMARTE TEKNOLOJİ VE ENERJİ SAN. TİC. A.Ş www.smarte.com.tr VERİBİLİM YAZILIM BİLG. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.veribase.com SMARTİKS BİLGİ TEKNOLOJİSİ HİZMETLERİ A.Ş. www.smartiks.com.tr VERİPORT BİLİŞİM VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ. www.veriport.com SNI TEKNOLOJİ HİZMETLERİ A.Ş. www.sniconsulting.net VERİSAY İLETİŞİM VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.verisay.com SOHO ELEKTROMEKANİK ASANSÖR MAKİNE SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.asansor.biz VERİSOFT BİLGİ İŞLEM TİC. VE SAN. A.Ş. www.verisoft.com SONSUZ FİKİRLER İNT. VE EĞİ. TEKN. YAZ. DAN. A.Ş. www.infinityteknoloji.com VERSCOM BİLGİSAYAR TEKNOLOJİ TİC. VE SAN. A.Ş www.verscom.com SPİNAMER SAĞLIK ÜRÜNLERİ SAN. VE TEKNOLOJİ LTD. ŞTİ. www.spinamer.com VİDİZAYN BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DAN. SAN. VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. www.vidizayn.com SPRO DANIŞMANLIK YAZILIM İNŞ. GIDA LTD. ŞTİ. www.spro.com.tr VİTALİS İLAÇ SANAYİ TİCARET A.Ş. www.vitalisilac.com.tr STA BİLGİSAYAR MÜH. VE MÜŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.sta.com.tr VİVOSENS BİYOTEKNOLOJİ ARGE SAN.VE TİC. LTD. ŞTİ. www.vivosens.com.tr STARNET YAZILIM DANIŞMANLIK TİCARET A.Ş. www.starnetyazilim.com VOLT ENERJİ VE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ PAZ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.volt.com.tr SUNNY TEKNOLOJİ ARGE MERKEZİ SAN. VE TİC. A.Ş. www.sunny.com.tr YALÇIN YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. SVR BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş. www.svras.com YAVUZ BİLİŞİM AR GE SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. SYS TELEKOMÜNİKASYON BİLG. ELEKT. SAN. VE TİC. A.Ş. www.sys.com.tr YAZ BİLGİ SİSTEMLERİ VE TİC. A.Ş. www.yaz.com.tr TECHSİN YAZILIM DONANIM BİLİŞİM ARGE DAN. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.techsin.com.tr YDR TEKNOLOJİ GELİŞTİRME LTD. ŞTİ. www.ydrtech.com TEKNİK METAL SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. www.temesist.com YILDIZ BİYOTEKNOLOJİ ARGE MÜH. DANIŞ. GIDA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.yildizbiyoteknoloji.com TEKNOLOG BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE SİSTEMLERİ A.Ş. www.setrow.com YILDIZ DİOGNASTİK ARGE SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. TEKNOPARS BİLİŞİM TEKN. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.teknopars.com YILDIZ TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSİ ANONİM ŞİRKETİ www.yttm.org TEKROM BİLİŞİM HİZMETLERİ VE DIŞ. TİC. LTD. ŞTİ. www.tsoft.com.tr YİRMİBİR BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE REKLAM LTD. ŞTİ. www.dreamrain.com TEKSDATA YAZILIM VE OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. www.teksdata.com YİRMİBİR BİLİŞİM HİZMETLERİ TİCARET LTD. ŞTİ. www.21bilisim.com TELESKOP DANIŞMANLIK YAZILIM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. www.teleskopdm.com YOROCA BİLİŞİM HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. www.yoroca.com TERRALABS İLETİŞİM HİZMETLERİ ANONİM ŞİRKETİ www.terralabs.com.tr YOY BİLİŞİM TURİZM LTD. ŞTİ. www.yoy.com.tr TMOB BİLİŞİM YAZILIM TEKN. SİSTEMLERİ A.Ş. www.tmob.com.tr YUMNİ MEKATRONİK VE MEDİKAL TEKNOLOJİLER SAN. TİC. LTD. ŞTİ. www.yumni.com.tr ZEKİ KÜÇÜKBARDAKÇI PLANTUM YAZILIM www.plantum.com.tr TORKİM ARGE KİMYA SANAYİ VE TİCARET A.Ş. TORLAK ELEK. MÜZİK ALETLERİ DAN. İTH. İHR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ZEUGMA TURİZM BİLGİSAYAR VE OTO. SİST. LTD. ŞTİ. www.zeugma.com.tr TRİTON BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DANIŞMANLIK HİZ.LTD.ŞTİ. www.tritonbilisim.comen/ ZİNNET KAMBUROĞLU www.valleytech-tr.com TÜRKİYE HALK BANKASI A.Ş. www.halkbank.com.tr ZİRAAT TEKNOLOJİ A.Ş. www.fintek.com.tr 75 FUARLAR KasıM-aralıK FUar taKviMi tariH KONU YER şeHir 5-8 KASIM Gıda, Gıda teknolojileri ve Paketleme Fuarı Yenişehir Fuar merkezi mersin 7-15 KASIM 25. uluslararası istanbul sanat Fuarı tüYaP istanbul 11-15 KASIM contemporary istanbul Çağdaş sanat Fuarı lütfi Kırdar uluslararası Kongre ve sergi sarayı, istanbul Kongre merkezi istanbul 12-14 KASIM Kompozit sanayi teknolojileri ve uygulamaları Fuarı istanbul Fuar merkezi istanbul 18-20 KASIM bobinaj, Yalıtım ve elektrik üretim endüstrileri Fuarı istanbul Fuar merkezi istanbul 18-20 KASIM uluslararası logitrans transport lojistik Fuarı istanbul Fuar merkezi istanbul 18-21 KASIM 23.uluslararası Yapex -Yapı malzemeleri, inşaat teknolojileri, Yapı Yenileme ve restorasyon Fuarı antalya Fuar merkezi antalya 25-26 KASIM 14.istanbul Perakende Fuarı lütfi Kırdar uluslararası Kongre ve sergi sarayı istanbul 27-28 KASIM Girişimcilik Zirvesi ve Fuarı atO Kongre ve sergi sarayı ankara 2-4 ARALIK medexcon sağlık Fuarı ve Kongresi atO Kongre ve sergi sarayı ankara 3-6 ARALIK citex 2015-ankara bilişim Fuarı atO Kongre ve sergi sarayı ankara 3-6 ARALIK 40. uluslarararası Gamex/compex bilgisayar ve dijital Oyun Fuarı lütfi Kırdar uluslararası Kongre ve sergi sarayı istanbul 4-6 ARALIK türkiye sağlık Fuarı Yeşilköy Polat Otel istanbul 9-10 ARALIK airtport exchange Konferans ve Fuarı istanbul Kongre merkezi istanbul 9-10 ARALIK Pazarlama Fuarı 2015 lütfi Kırdar uluslararası Kongre ve sergi sarayı istanbul 10-13 ARALIK Fespa eurasia istanbul Fuar merkezi istanbul 10-13 ARALIK bursa 14.uluslararası metal işleme teknolojileri Fuarı tüYaP bursa 10-13 ARALIK iş ve iş Güvenliği, sağlığı ve ekipmanları Fuarı bursa uluslararası Fuar ve Kongre merkezi bursa 17-19 ARALIK transist 2015 6.istanbul ulaşım teknolojileri, araçları ve ürünleri, sistemleri sempozyum ve Fuarı istanbul Kongre merkezi istanbul 76 | TECHSTAR | KASIM-ARALIK