ҫavkanî - La bibliothèque numérique kurde (BNK)

Transkript

ҫavkanî - La bibliothèque numérique kurde (BNK)
ҪAVKANÎ
Bîrkarî bo hemûyan (pola 7, 8,9) / Şikrî Husein Salim /Wezareta
perwerde ya Hikumeta herêma Kurdistana Irakê /2012
Lexique bilingue du vocabulaire mathématique français-anglais et
Anglais-français /Bertrand Hauchecorne , Adrian Shaw /2000
Matamatik terimleri sözlüğü /Türk matamatik derneği
Mathematics glossary english-arabic /University of state of new
york /2009 .
NAVEROK
PÊŞGOTIN
5
EREBÎ-KURDÎ
7
KURDÎ- EREBÎ
23
TIRKÎ-KURDÎ
39
KURDÎ- TIRKÎ
55
INGILIZÎ- KURDÎ
71
KURDÎ- INGILIZÎ
87
PEYV Û GOTINÊN TAYBET
105
NIMÛNEYÊN SELMÊNRAW
107
PÊŞGOTIN
Xwendavanên hêja ,
Ev pertok ne derseka bîrkarîye , lêbes arasteyeke bo damezrandina
bernameya dersa bîrkarî bi zimanê kurdî .
Zimanê bîrkarî hewceyê peyv û birrên taybete . Heke mirov neşêt bi
zimanê kurdî pirsyarên bîrkarî helket , vêca neşêt bi diristî bi zimanê
kurdî hizra xo biket . Anko ziman û hizrkirin pêkvegiredane .
Lewra perwerdeya bîrkarî bi zimanê kurdî , pêngaveka giringe bo
pêşxistina karînana zimanê kurdî di hemî qada jiyanê da .
Da ko tecrubeya wezareta perwerde ya hikumeta herêma kurdistanê
di warê bîrkarî yê da , dê hête istifade kirin bo kurdên beşên dî , hemî
peyvên vê pertokê ji pertokên dersên bîrkarî bi zimanê kurdî yên
hikumeta herêma kurdistanê hatine hilbijartin .
Herwisa , ji bilî beşên wergerandina peyvên bîrkarî , min bi
dumahîkê , 2 beşên dîtir diristkirine : bo yekem beşa peyv û gotinên
taybet yên bîrkarî , bo dûwem beşa nimûneyên selmênraw û pênasin
bi zimanê kurdî .
Bi hêviya serkeftinê
Alî Ertoşî .
EREBÎ-KURDÎ
EREBÎ-KURDÎ
EREBÎ
KURDÎ
‫ا‬
‫اتحاد‬
‫أحادي‬
‫احتياطي‬
‫إحداثي‬
‫إحصائية‬
‫اختبار جزئي‬
‫اختيار‬
‫أدوات‬
‫اربط‬
‫ارتباط‬
‫ارتفاع‬
‫أس‬
‫استبعاد‬
‫استدالل‬
‫استقامة‬
‫استكشاف‬
‫اسطوانة‬
‫أعلي‬
‫أفقي‬
‫افهم‬
‫أقصى‬
‫أقل من‬
‫أكبر من‬
‫أكثر‬
‫االحتمال‬
‫اآلحداثي السيني‬
‫االٍحداثي الصادي‬
‫االحنائية‬
‫االستمرارية‬
‫االُعداد الحقيقية‬
‫االُعداد الصحيحة‬
‫االُعداد الطبيعية‬
yekîtî
yekan
bedek
potan
amar
pişkê ezmûn
hilbijartin
kereste/alaw
girêda
hawpeyendî/hevpeyendî
berzî
tuwan
qedexekirinê
derencam
ast
vedîtin
lûlek
serî
asoyî
têgeheştin(tebigehe)
mastirîn
biçîktire ji
mastire ji
pitir
eger
po (pokî sînî)
tan
çemandinê
berdewamî/gehandî
jimarên rasteqî/rastî
jimara tewaw
jimarên sirûştî
9
EREBÎ-KURDÎ
‫االُعداد الكبيرة‬
‫االُعداد غير أولية‬
‫االُقل‬
‫االنحراف‬
‫االنقسام‬
‫التوافيق‬
‫التوقع‬
‫الجبر‬
‫الذات‬
‫السطحية‬
‫السهم‬
‫العدد المركب‬
‫العمود‬
‫الفئة‬
‫الكلي‬
‫المضاف‬
‫المقارب‬
‫النثاط‬
‫الوتر‬
‫الى الوراء‬
‫انحياز‬
‫انسحاب‬
‫انعكاس‬
‫اول‬
jimarên mazin
jimarên dabeş
kêmtirîn
ladan
dûlekirî
gunçên
pêşbînî
cebrê
xobixo
rû
tîre
jimara aloz
stûn
pol
giştî
kolkê komkirinê
derkenar
çalakî
jê goşe
paşve
çewt
rakêşan
wênedanewe
yekem
‫ب‬
‫باقي القسمة‬
‫بحث‬
‫بحث‬
‫بحد‬
‫بسط‬
‫بسيطة‬
‫بكفالة‬
‫بيان الشاربين‬
‫بيانات‬
ّ
‫بيانات المظللة‬
mawîyê dabeşkirinê
lênerînek
geran
berzayî
serê kertê
asayî
hişyarî
ronkirina mebêlî
pêdayî
ronkirina hindaker
10
EREBÎ-KURDÎ
‫بين‬
li navbera
‫ت‬
‫تابع‬
‫تبادل‬
‫تباين‬
‫تبدلة‬
‫تبسيط‬
‫تبيان‬
‫تجانس‬
‫تجربة‬
‫تجميع‬
‫تحدي‬
‫تحقق‬
‫تحليل‬
‫تحليل االُعداد‬
‫تحليلية‬
‫تحمين‬
‫تحويالت‬
‫تخرج‬
‫تخضيب‬
‫تدريس‬
‫تذكر‬
‫تراكمية‬
‫تربيعي‬
‫تربيعي‬
‫ترتيب‬
‫تركيز‬
‫تسترشد‬
‫تشتت‬
‫تصنيف‬
‫تعالم‬
‫تعتمد‬
‫تعدد الحدود‬
‫تعديد‬
‫تعرف‬
paşmayî
alugor
cewazî
gorîn
kurtkirin
lêkneçûn
hawcaşnî
şarêzayî
pêkvebestin
berhingarî
saxkirin
şîtelkirin
şîtelkirin
şîkarî
xemlandin
cêguhorîn
rêkkirin
dewlemend
fêrîkirin
li bîra te bît
kelukî
piledû
dûcayî
rêzkirin
nîşko
arastekirî
pirtbûn
polênkirin
fêriye
pêkvegirêda
çendtêrmî
destnîşankirin
pênasîn
11
EREBÎ-KURDÎ
‫تعميم‬
‫تغير‬
‫تفاعلية‬
‫تفاوت‬
‫تقاطع‬
‫تقدير‬
‫تقريب‬
‫تقريب االُعداد‬
‫تقريبا‬
‫تقويم‬
‫تكرار‬
‫تكميلية‬
‫تمارين‬
‫تماس‬
‫تمثيل‬
‫تمثيالت بيانية‬
‫تناظر‬
‫تنفس‬
‫توازن‬
‫توازن‬
‫توافقي‬
‫توزيع‬
bazineyî
guhorîn
kartêker
newekhev
yektirbirr
xemlandin
nêzîkkirin
nêzîkkirina jimareyan
nêzîkî
helsengandin
lereler/dûpatî
pirker
rahênan
lêkeftinê
nuwandin
nuwandina rûnkirinê
hevcêbûn
panî
hevseng
hawseng
guncayî
belavbûnê
‫ث‬
‫ثابت‬
‫ثانية‬
‫ثالثي‬
‫ثالثي االسم‬
‫ثنائي‬
‫ثنائي السطح‬
‫ثنائية‬
negor
çirke
sêyane
sêtêrmî
dûdaneyî
dû to
dûbar
‫ج‬
‫جانب‬
‫جدول‬
‫جدولي‬
‫جذر‬
la
xişte
xişteyî
reg
12
EREBÎ-KURDÎ
‫جزء من مئة‬
‫جزئية‬
‫جطوة متعددة‬
‫جمع‬
‫جوار‬
‫جودة‬
‫جيب‬
‫جيب التمام‬
beşek ji sedî
beşî
gelek pêngav
komkirin
ciranî
çonîyetî
sinus,beryek
kosînus
‫ح‬
‫حافة‬
‫حجم‬
‫حد‬
‫حد أدنى‬
‫حدانية‬
‫حدث‬
‫حدود‬
‫حرجة‬
‫حزمة‬
‫حساب‬
‫حساب الذهني‬
‫حساب مصرفي‬
‫حسابة‬
‫حسابي‬
‫حظية‬
‫حفرة نقطة‬
‫حقق‬
‫حقيقة‬
‫حل‬
lêv
qebare
sinûr
kemtirîn
yekbûnî
rûdaw
lêwar
rexnêgir
destik
bihejmêre
hijmartina hizrî
hejmêra bankê
hejmêr
jimartin
detpêkirinî
xala dabirrinê
li dûv gerîyan
rastî
şîkarbike
‫خ‬
‫خارجية المنشأ‬
‫خاصية‬
‫خط‬
‫خطي‬
dervekî
sîfet
hêl
hêleyî
‫د‬
13
EREBÎ-KURDÎ
‫داخلية‬
‫دالة‬
‫دالة‬
‫دالة شاملة‬
‫دالة متباينة‬
‫دائرة‬
‫درجة‬
‫درجة الثانية‬
‫درس‬
‫دقة‬
‫دقيق‬
‫دوران‬
‫دورة‬
jinavde
nexşe
nexşe
nexşeya giştgir
nexşeya cuda
bazin
pila
piledûwem
wane
dirist
dirustî
zivirandin
sûr
‫ذ‬
‫ذات الحدين‬
dûtêrmî/radedar
‫ر‬
‫رأس المثلث‬
‫رأي‬
‫رائدة‬
‫ربط‬
‫ربع‬
‫رسم البياني‬
‫رسم البياني‬
‫رسم بياني دائرة‬
‫رسم بيانية‬
‫رصيد‬
serê sêgoşe
nêrîn
serekî
despêkek
çarekî
hêlkar
piledarê rûnkirinê
baznê rûnkirinê
wêneyê rûnkirinê
mayî/hilgirtî
‫ز‬
‫زاوية‬
‫زاوية أزح‬
‫زاوية حادة‬
‫زاوية دوران‬
‫زاوية عودة‬
‫زاوية قائمة‬
‫زاوية قائمة‬
goşe
goşa xilzandinê
goşa tîj
goşa zivrandinê
goşa vegerandinê
goşa westa
goşa westaw
14
EREBÎ-KURDÎ
‫زاوية منفرجة‬
‫زاوية نصف قطرية‬
‫زائد‬
‫زوج‬
‫زوج مرتب‬
goşa vekirî (kirawe)
goşa nîvtîrî
zêde
cût
cûtê rêkxistî
‫س‬
‫سالب‬
‫سحر‬
‫سرعة‬
‫سريع‬
‫سعة‬
‫سهم التوجية‬
salb
cad
lezatî
bilez
firehî
helgir
‫ش‬
‫شارك في نطاق‬
‫شبكية‬
‫شبه منحرف‬
‫شرح‬
‫شريط الرسم البياني‬
‫شعاع‬
‫شكل‬
‫شكل رباعي‬
‫شكل عشري‬
biwarê beramber
toreyî
nîmçelaterîb
şirove
stûnên rûnkirinê
tîşk,tîrêj
şêwe
çarla
şêweyê dehî
‫ص‬
‫صعوبة‬
‫صف‬
‫صفر‬
‫صنف‬
‫صواب‬
‫صورة الرأسية‬
‫صيغة‬
asteng
rîz
sifir
şêwaz
rast/rastehêl
şêweyê serî
formula
‫ض‬
‫ضدّ االشتقاق‬
‫ضرب‬
‫ضعف‬
seretayî
lêkdan
cût
15
EREBÎ-KURDÎ
‫ط‬
‫طرح‬
‫طن‬
‫طول‬
lêkderkirin
ten/ton
dirêjî
‫ع‬
‫عالمي‬
‫عام‬
‫عامل‬
‫عبارة أولي‬
‫عدد‬
‫عدد الناقص‬
‫عدد أولي‬
‫عددية‬
‫عرض‬
‫عشرات‬
‫عشري‬
‫عشوائي‬
‫عكس‬
‫عكسي‬
‫عالقة‬
‫علم المثلثات‬
‫علمي‬
‫عملية‬
‫عملية‬
‫عنصر‬
‫عنصر‬
‫عودة‬
‫عينة‬
gerdûnî
giştî
kolk
destwajeyeka seretayî
jimar
jimara nedîyar
jimara xobeş
jimareyî
xisterû/berçavkirin
dehan
dehî
heremekî
cûda
beruvajî/dij
pêywendî
sêgoşezanî
zanistî
kirdar
cêbecêkirin/bicîhinan
beş
dane
xozivirîn
nimûne
‫ف‬
‫فترة‬
‫فجوة‬
‫فحلي‬
‫فرجار‬
‫فردي‬
dabirrîn
kêmasî
ketwar
pirgal
necût
16
EREBÎ-KURDÎ
‫فرصة‬
‫فرضية‬
‫فرعية‬
‫فريد‬
‫فشل‬
‫فضاء‬
‫فكر و ناقش‬
‫فكرة‬
‫فئة‬
derfet
migirtî/belgenevê
jêrtaqim
tak
şikestinî
esmanî
hizirbike u gengêşebike
bîrok/çemke
hevpol/hawpol
‫ق‬
‫قابلية القسمة‬
‫قاسم‬
‫قاطع‬
‫قاعدة‬
‫قانون‬
‫قانون‬
‫قائمة‬
‫قسمة‬
‫قصوي‬
‫قطاع‬
‫قطبي‬
‫قطر‬
‫قطري‬
‫قطع ناقص‬
‫قفز‬
‫قمة‬
‫قوة‬
‫قوسين‬
‫قياس‬
‫قياسي‬
‫قيم‬
‫قيمة المنزلية‬
‫قيمة بعيدة‬
şîyana dabeşbunê
belavker/dabeşker
birer
binçîne/rêsa
yasa
yasa
liste
dabeşkirin
bilind/pergir
herêm
dijanber
tîr
marudu/tîre
hêl
bazdanek
lûtke
hêz
kivan
pîvan
pêvaneyî
biha/nirx
bihayê xaneyî
bihayê pergir
‫ك‬
‫كتلة‬
bariste
17
EREBÎ-KURDÎ
‫كرة‬
‫كسر‬
‫كسر متشابهة‬
‫كمية‬
‫كمية‬
‫كنز‬
‫كوكب‬
go
kert
kertêkê jêr yeksan
kujme
qas/çendî
gencîne
hesare
‫ل‬
‫النهائي‬
bêrade
‫م‬
‫مباشرة‬
‫مبرهنة‬
‫مبرهنة فيثاغورث‬
‫متاخمة‬
‫متبادلة‬
‫متباينة‬
‫متبقية‬
‫متتامتان‬
‫متري‬
‫متساوي االُضالع‬
‫متساوي الساقين‬
‫متشابهة‬
‫متعامد‬
‫متعامدان‬
‫تعد‬/‫متعد‬
‫متغير‬
‫متغيرية‬
‫متساوية‬/‫متكافئة‬
‫متكرر‬
‫متناسبة‬
‫متوازي االُضالع‬
‫متوازيان‬
‫متوسط‬
‫متوسط‬
‫مثلث‬
rastewane
selmênraw/bîrdoz
bîrdoza pîtagor
hawsê
helgeraw/dij
lasenge
paşmayî
tewawker/temamker
metrî
layeksan
dûlayeksan
hawşêwebûn
rastgoşe
sitûn
têperbûn
goraw
gorbarî
hevta/hawta
dûpatkirî
hawgir
laterîn
terî
navendî
navendê jimareyî
sêgoşe
18
EREBÎ-KURDÎ
‫مثلثاتي‬
‫مجموع‬
‫مجموعة‬
‫محدب‬
‫محدود‬
‫محدودة‬
‫محل الهندسي‬
‫محلي‬
‫محور‬
‫محور س‬
‫محور ص‬
‫محيط‬
‫محيط الدائرة‬
‫مختلط‬
‫مختلف األضالع‬
‫مخروط‬
‫مخطط الشجرة‬
‫مدخل‬
‫مدى‬
‫مدى‬
‫مراجعة‬
‫مربع‬
‫مركز‬
‫مرئي‬
‫مساحة‬
‫مسافة‬
‫مسائل‬
‫مستطيل‬
‫مستقلة‬
‫مستقيم‬
‫مستهلك‬
‫مستوى‬
‫مستوي‬
‫مس ّكن‬
‫مسلة‬
sêgoşeyî
sercem
kom
qoqiz
bersinûr
sinûrdayî
endazgeh
xocihî
tewer
tewerê êkê (sînê)
tewera dûyê (sadê)
çêwe
çêwê baznê
kertedar
cûdala
qûçek
hêlkarê darê
derwazek
mewda
rade
pêdaçûn
çargoşe
çeq
bidîtin
rûber
dûrayî
pirsyar
lakêş
serbixo
rast
bikarhînar
rûtext
ast
hêdîker
kêlî
19
EREBÎ-KURDÎ
‫مسلمة‬
‫مشترك‬
‫مشتق‬
‫مضاعف‬
‫مضاعف مشترك أصغر‬
‫مضلع‬
‫مطابقة‬
‫مطلقة‬
‫معادلة‬
‫معارضة‬
‫معالجة‬
‫معالجة‬
‫معامل‬
‫معدل‬
‫معقول‬
‫معنى‬
‫معين‬
‫معين‬
‫مفارقة‬
‫مفردات‬
‫مفكر‬
‫مفهوم‬
‫مقارنة‬
‫مقام الكسر‬
‫مقتطف‬
‫مقدار‬
‫مقسوم‬
‫مقسي ما واحد‬
‫مقعر‬
‫مقياس‬
‫مكعب‬
‫مكعباني شبية بالمكعب‬
‫مكورات‬
‫ملتوية‬
‫مماس‬
bi karber
hawbeş/hevbeş
dataşrîn
çendcar
bîçîktirîn cendcarê hawbeş
çendla
hawencam
rebeq/rût
hawkêşe
beramber
çareserî
çareserî
hawkolk
rade
bihestî
wate
mehîn
lebizîne
sitem
zarav
ronakbîr
çemik/têgeh
berawridkirin/himberkirin
jêrê kertê
bîneder
birr
belavbûn/dabeşbûn
dabeşkirinê li ser jimara yek
qopaw/nav kor
rêwer
şeşpalu/xiştek
rûlakîşe terib
hawkulik
badayî
lêkeft/lêkewt
20
EREBÎ-KURDÎ
‫مناطق متقاربة‬
‫منتصف‬
‫منتظم‬
‫منحدر‬
‫منحرف‬
‫منحني‬
‫منشور‬
‫منطبق‬
‫منظمة‬
‫منظور‬
‫منفرجة‬
‫منقلة‬
‫منوال‬
‫مهارة‬
‫موحدة‬
‫مولف‬
ُ
‫ميالدي‬
rûberên nêzkî êk
naverast
rêk
larî
lar/çewt
çemawe
puwazik
cûtbun
rêkxistin
pînraw
goşekirawe/goşevekirî
goşe pîv
baw
şarêzayî
yekşêwe
awêt
zayînî
‫ن‬
‫ناتج‬
‫ناتج الضرب‬
‫ناتج القسمة‬
‫ناقص‬
‫نسبة‬
‫نسبة مئوية‬
‫نسبة هندسة‬
‫نسبية‬
‫نسق‬
‫نصف‬
‫نصف قطرية‬
‫نطاق‬
‫نظرية‬
‫نغمة‬
‫نقطة‬
‫نقطة االنقالب‬
‫نقطة االنقالب‬
encam
encamê lêkdanê
encamê dabeşkirinê
kêm
rêje
rêja sedî
hawrêja endazeyî
rêjeyî
şêwaz
nîv
nîvtîr
biwar
bîrdoz
newa
xal
xala wergeranî
xala wergeranî
21
EREBÎ-KURDÎ
‫نقطة التالشي‬
‫نقطة التماس‬
‫نقطة المراقبة‬
‫نقطة المراقبة‬
‫نقطة على شبكة المربعات‬
‫نكوص‬
‫نمو‬
‫نوع‬
xala pokanewe
xala lêkevitê
xala çavdêrî
xala çavdêriyê
xal li ser tora çargoseyan
paşveçûn
pêşveçûn
cûr
‫ه‬
‫هحقيقة االُساسية‬
‫هرم‬
‫هندسي‬
rastiyên binertî
herem
endaze
‫و‬
‫وتر‬
‫وحدة‬
‫وزن‬
‫وسيط‬
‫وضع‬
‫وقت‬
jê
yek
kêş
naverast
danan
dem
‫ي‬
‫مساو‬/‫يساوي‬
‫ينصف‬
yeksan
letker
22
KURDÎ-EREBÎ
KURDÎ-EREBÎ
KURDÎ
EREBÎ
A
‫تبادل‬
‫إحصائية‬
‫تسترشد‬
‫بسيطة‬
‫أفقي‬
‫استقامة‬
‫مستوي‬
‫صعوبة‬
‫مولف‬
ُ
alugor
amar
arastekirî
asayî
asoyî
ast
ast
asteng
awêt
B
badayî
bariste
baw
bazdanek
bazin
bazineyî
baznê rûnkirinê
bedek
belavbûn/dabeşbûn
belavbûnê
belavker/dabeşker
bêrade
beramber
berawridkirin/himberkirin
berdewamî/gehandî
berhingarî
bersinûr
beruvajî/dij
berzayî
berzî
beş
‫ملتوية‬
‫كتلة‬
‫منوال‬
‫قفز‬
‫دائرة‬
‫تعميم‬
‫رسم بياني دائرة‬
‫احتياطي‬
‫مقسوم‬
‫توزيع‬
‫قاسم‬
‫النهائي‬
‫معارضة‬
‫مقارنة‬
‫االستمرارية‬
‫تحدي‬
‫محدود‬
‫عكسي‬
‫بحد‬
‫ارتفاع‬
‫عنصر‬
25
KURDÎ-EREBÎ
beşek ji sedî
beşî
bi karber
biçîktire ji
biçîktirîn cendcarê hawbeş
bidîtin
biha/nirx
bihayê pergir
bihayê xaneyî
bihejmêre
bihestî
bikarhînar
bilez
bilind/pergir
binçîne/rêsa
bîneder
bîrdoz
bîrdoza pîtagor
birer
bîrok/çemke
birr
biwar
biwarê beramber
CҪ
cad
çalakî
çarekî
çareserî
çareserî
çargoşe
çarla
cêbecêkirin/bicîhinan
cebrê
cêguhorîn
çemandinê
‫جزء من مئة‬
‫جزئية‬
‫مسلمة‬
‫أقل من‬
‫مضاعف مشترك أصغر‬
‫مرئي‬
‫قيم‬
‫قيمة بعيدة‬
‫قيمة المنزلية‬
‫حساب‬
‫معقول‬
‫مستهلك‬
‫سريع‬
‫قصوي‬
‫قاعدة‬
‫مقتطف‬
‫نظرية‬
‫مبرهنة فيثاغورث‬
‫قاطع‬
‫فكرة‬
‫مقدار‬
‫نطاق‬
‫شارك في نطاق‬
‫سحر‬
‫النثاط‬
‫ربع‬
‫معالجة‬
‫معالجة‬
‫مربع‬
‫شكل رباعي‬
‫عملية‬
‫الجبر‬
‫تحويالت‬
‫االحنائية‬
26
KURDÎ-EREBÎ
‫منحني‬
‫مفهوم‬
‫مضاعف‬
‫مضلع‬
‫تعدد الحدود‬
‫مركز‬
‫تباين‬
‫محيط‬
‫محيط الدائرة‬
‫انحياز‬
‫جوار‬
‫ثانية‬
‫جودة‬
‫عكس‬
‫مختلف األضالع‬
‫نوع‬
‫زوج‬
‫ضعف‬
‫منطبق‬
‫زوج مرتب‬
çemawe
çemik/têgeh
çendcar
çendla
çendtêrmî
çeq
cewazî
çêwe
çêwê baznê
çewt
ciranî
çirke
çonîyetî
cûda
cûdala
cûr
cût
cût
cûtbun
cûtê rêkxistî
D
dabeşkirin
dabeşkirinê li ser jimara yek
dabirrîn
danan
dane
dataşrîn
dehan
dehî
dem
derencam
derfet
derkenar
dervekî
derwazek
‫قسمة‬
‫مقسي ما واحد‬
‫فترة‬
‫وضع‬
‫عنصر‬
‫مشتق‬
‫عشرات‬
‫عشري‬
‫وقت‬
‫استدالل‬
‫فرصة‬
‫المقارب‬
‫خارجية المنشأ‬
‫مدخل‬
27
KURDÎ-EREBÎ
despêkek
destik
destnîşankirin
destwajeyeka seretayî
detpêkirinî
dewlemend
dijanber
dirêjî
dirist
dirustî
dû to
dûbar
dûcayî
dûdaneyî
dûlayeksan
dûlekirî
dûpatkirî
dûrayî
dûtêrmî/radedar
E
eger
encam
encamê dabeşkirinê
encamê lêkdanê
endaze
endazgeh
esmanî
F
fêrkirin
fêrye/fêrbûn
firehî
formula
G
gelek pêngav
gencîne
‫ربط‬
‫حزمة‬
‫تعديد‬
‫عبارة أولي‬
‫حظية‬
‫تخضيب‬
‫قطبي‬
‫طول‬
‫دقة‬
‫دقيق‬
‫ثنائي السطح‬
‫ثنائية‬
‫تربيعي‬
‫ثنائي‬
‫متساوي الساقين‬
‫االنقسام‬
‫متكرر‬
‫مسافة‬
‫ذات الحدين‬
‫االحتمال‬
‫ناتج‬
‫ناتج القسمة‬
‫ناتج الضرب‬
‫هندسي‬
‫محل الهندسي‬
‫فضاء‬
‫تدريس‬
‫تعالم‬
‫سعة‬
‫صيغة‬
‫خطوة متعددة‬
‫كنز‬
28
KURDÎ-EREBÎ
geran
gerdûnî
girêda
giştî
giştî
go
goraw
gorbarî
gorîn
goşa nîvtîrî
goşa tîj
goşa vegerandinê
goşa vekirî (kirawe)
goşa westa
goşa westaw
goşa xilzandinê
goşa zivrandinê
goşe
goşe pîv
goşekirawe/goşevekirî
guhorîn
guncayî
gunçên
H
hawbeş/hevbeş
hawcaşnî
hawencam
hawgir
hawkêşe
hawkolk
hawkulik
hawpeyendî/hevpeyendî
hawrêja endazeyî
hawsê
hawseng
‫بحث‬
‫عالمي‬
‫اربط‬
‫الكلي‬
‫عام‬
‫كرة‬
‫متغير‬
‫متغيرية‬
‫تبدلة‬
‫زاوية نصف قطرية‬
‫زاوية حادة‬
‫زاوية عودة‬
‫زاوية منفرجة‬
‫زاوية قائمة‬
‫زاوية قائمة‬
‫زاوية أزح‬
‫زاوية دوران‬
‫زاوية‬
‫منقلة‬
‫منفرجة‬
‫تغير‬
‫توافقي‬
‫التوافيق‬
‫مشترك‬
‫تجانس‬
‫مطابقة‬
‫متناسبة‬
‫معادلة‬
‫معامل‬
‫مكورات‬
‫ارتباط‬
‫نسبة هندسة‬
‫متاخمة‬
‫توازن‬
29
KURDÎ-EREBÎ
hawşêwebûn
hêdîker
hejmêr
hejmêra bankê
hêl
hêl
hêleyî
helgeraw/dij
helgir
hêlkar
hêlkarê darê
helsengandin
herem
herêm
heremekî
hesare
hevcêbûn
hevpol/hawpol
hevseng
hevta/hawta
hêz
hijmartina hizrî
hilbijartin
hişyarî
hizirbike u gengêşebike
J
jê
jê goşe
jêrê kertê
jêrtaqim
jimar
jimara aloz
jimara nedîyar
jimara tewaw
jimara xobeş
‫متشابهة‬
‫مس ّكن‬
‫حسابة‬
‫حساب مصرفي‬
‫خط‬
‫قطع ناقص‬
‫خطي‬
‫متبادلة‬
‫سهم التوجية‬
‫رسم البياني‬
‫مخطط الشجرة‬
‫تقويم‬
‫هرم‬
‫قطاع‬
‫عشوائي‬
‫كوكب‬
‫تناظر‬
‫فئة‬
‫توازن‬
‫متساوية‬/‫متكافئة‬
‫قوة‬
‫حساب الذهني‬
‫اختيار‬
‫بكفالة‬
‫فكر و ناقش‬
‫وتر‬
‫الوتر‬
‫مقام الكسر‬
‫فرعية‬
‫عدد‬
‫العدد المركب‬
‫عدد الناقص‬
‫االُعداد الصحيحة‬
‫عدد أولي‬
30
KURDÎ-EREBÎ
jimarên dabeş
jimarên mazin
jimarên rasteqî/rastî
jimarên sirûştî
jimareyî
jimartin
jinavde
K
kartêker
kêlî
kelukî
kêm
kêmasî
kemtirîn
kêmtirîn
kereste/alaw
kert
kertedar
kertêkê jêr yeksan
kêş
ketwar
kirdar
kivan
kolk
kolkê komkirinê
kom
komkirin
kosînus
kujme
kurtkirin
L
la
ladan
lakêş
lar/çewt
‫االُعداد غير أولية‬
‫االُعداد الكبيرة‬
‫االُعداد الحقيقية‬
‫االُعداد الطبيعية‬
‫عددية‬
‫حسابي‬
‫داخلية‬
‫تفاعلية‬
‫مسلة‬
‫تراكمية‬
‫ناقص‬
‫فجوة‬
‫حد أدنى‬
‫االُقل‬
‫أدوات‬
‫كسر‬
‫مختلط‬
‫كسر متشابهة‬
‫وزن‬
‫فحلي‬
‫عملية‬
‫قوسين‬
‫عامل‬
‫المضاف‬
‫مجموعة‬
‫جمع‬
‫جيب التمام‬
‫كمية‬
‫تبسيط‬
‫جانب‬
‫االنحراف‬
‫مستطيل‬
‫منحرف‬
31
KURDÎ-EREBÎ
larî
lasenge
laterîn
layeksan
lebizîne
lêkdan
lêkderkirin
lêkeft/lêkewt
lêkeftinê
lêkneçûn
lênerînek
lereler/dûpatî
letker
lêv
lêwar
lezatî
li bîra te bît
li dûv gerîyan
li navbera
liste
lûlek
lûtke
M
marudu/tîre
mastire ji
mastirîn
mawîyê dabeşkirinê
mayî/hilgirtî
mehîn
metrî
mewda
migirtî/belgenevê
N
navendê jimareyî
navendî
‫منحدر‬
‫متباينة‬
‫متوازي االُضالع‬
‫متساوي االُضالع‬
‫معين‬
‫ضرب‬
‫طرح‬
‫مماس‬
‫تماس‬
‫تبيان‬
‫بحث‬
‫تكرار‬
‫ينصف‬
‫حافة‬
‫حدود‬
‫سرعة‬
‫تذكر‬
‫حقق‬
‫بين‬
‫قائمة‬
‫اسطوانة‬
‫قمة‬
‫قطري‬
‫أكبر من‬
‫أقصى‬
‫باقي القسمة‬
‫رصيد‬
‫معين‬
‫متري‬
‫مدى‬
‫فرضية‬
‫متوسط‬
‫متوسط‬
32
KURDÎ-EREBÎ
naverast
naverast
necût
negor
nêrînek
newa
newekhev
nexşe
nexşe
nexşeya cuda
nexşeya giştgir
nêzîkî
nêzîkkirin
nêzîkkirina jimareyan
nîmçelaterîb
nimûne
nîşko
nîv
nîvtîr
nuwandin
nuwandina rûnkirinê
P
panî
paşmayî
paşmayî
paşve
paşveçûn
pêdaçûn
pêdayî
pêkvebestin
pêkvegirêda
pênasîn
pêşbînî/hêvî
pêşveçûn
pêvaneyî
‫منتصف‬
‫وسيط‬
‫فردي‬
‫ثابت‬
‫رأي‬
‫نغمة‬
‫تفاوت‬
‫دالة‬
‫دالة‬
‫دالة متباينة‬
‫دالة شاملة‬
‫تقريبا‬
‫تقريب‬
‫تقريب االُعداد‬
‫شبه منحرف‬
‫عينة‬
‫تركيز‬
‫نصف‬
‫نصف قطرية‬
‫تمثيل‬
‫تمثيالت بيانية‬
‫تنفس‬
‫تابع‬
‫متبقية‬
‫الى الوراء‬
‫نكوص‬
‫مراجعة‬
‫بيانات‬
‫تجميع‬
‫تعتمد‬
‫تعرف‬
‫التوقع‬
‫نمو‬
‫قياسي‬
33
KURDÎ-EREBÎ
pêywendî
pila
piledarê rûnkirinê
piledû
piledûwem
pînraw
pirgal
pirker
pirsyar
pirtbûn
pişkê ezmûn
pitir
pîvan
po (pokî sînî)
pol
polênkirin
potan
puwazik
Q
qas/çendî
qebare
qedexekirinê/cudaxistî
qopaw/nav kor
qoqiz
qûçek
R
rade
rade
rahênan
rakêşan
rast/rastehêl
rast
rastewane
rastgoşe
rastî
‫عالقة‬
‫درجة‬
‫رسم البياني‬
‫تربيعي‬
‫درجة الثانية‬
‫منظور‬
‫فرجار‬
‫تكميلية‬
‫مسائل‬
‫تشتت‬
‫اختبار جزئي‬
‫أكثر‬
‫قياس‬
‫اآلحداثي السيني‬
‫الفئة‬
‫تصنيف‬
‫إحداثي‬
‫منشور‬
‫كمية‬
‫حجم‬
‫استبعاد‬
‫مقعر‬
‫محدب‬
‫مخروط‬
‫مدى‬
‫معدل‬
‫تمارين‬
‫انسحاب‬
‫صواب‬
‫مستقيم‬
‫مباشرة‬
‫متعامد‬
‫حقيقة‬
34
KURDÎ-EREBÎ
rastiyên binertî
rebeq/rût
reg
rêja sedî
rêje
rêjeyî
rêk
rêkkirin
rêkxistin
rêwer
rexnêgir
rêzkirin
rîz
ronakbîr
ronkirina hindaker
ronkirina mebêlî
rû
rûber
rûberên nêzkî êk
rûdaw
rûlakîşe terib
rûtext
SŞ
salb
şarêzayî
şarêzayî
saxkirin
sêgoşe
sêgoşeyî
sêgoşezanî
selmênraw/bîrdoz
serbixo
sercem
serê kertê
serê sêgoşe
‫حقيقة االُساسية‬
‫مطلقة‬
‫جذر‬
‫نسبة مئوية‬
‫نسبة‬
‫نسبية‬
‫منتظم‬
‫تخرج‬
‫منظمة‬
‫مقياس‬
‫حرجة‬
‫ترتيب‬
‫صف‬
‫مفكر‬
ّ
‫بيانات المظللة‬
‫بيان الشاربين‬
‫السطحية‬
‫مساحة‬
‫مناطق متقاربة‬
‫حدث‬
‫مكعباني شبية بالمكعب‬
‫مستوى‬
‫سالب‬
‫تجربة‬
‫مهارة‬
‫تحقق‬
‫مثلث‬
‫مثلثاتي‬
‫علم المثلثات‬
‫مبرهنة‬
‫مستقلة‬
‫مجموع‬
‫بسط‬
‫رأس المثلث‬
35
KURDÎ-EREBÎ
serekî
seretayî
serî
şeşpalu/xiştek
sêtêrmî
şêwaz
şêwaz
şêwe
şêweyê dehî
şêweyê serî
sêyane
sîfet
sifir
şîkarbike
şîkarî
şikestinî
sinûr
sinûrdayî
sinus,beryek
şirove
şîtelkirin
şîtelkirin
sitem
sitûn
şîyana dabeşbunê
stûn
stûnên rûnkirinê
sûr
T
tak
tan
têgeheştin(tebigehe)
ten/ton
têperbûn
terî
‫رائدة‬
‫ضدّ االشتقاق‬
‫أعلي‬
‫مكعب‬
‫ثالثي االسم‬
‫صنف‬
‫نسق‬
‫شكل‬
‫شكل عشري‬
‫صورة الرأسية‬
‫ثالثي‬
‫خاصية‬
‫صفر‬
‫حل‬
‫تحليلية‬
‫فشل‬
‫حد‬
‫محدودة‬
‫جيب‬
‫شرح‬
‫تحليل‬
‫تحليل االُعداد‬
‫مفارقة‬
‫متعامدان‬
‫قابلية القسمة‬
‫العمود‬
‫شريط الرسم البياني‬
‫دورة‬
‫فريد‬
‫االٍحداثي الصادي‬
‫افهم‬
‫طن‬
‫تعد‬/‫متعد‬
‫متوازيان‬
36
KURDÎ-EREBÎ
tewawker/temamker
tewer
tewera dûyê (sadê)
tewerê êkê (sînê)
tîr
tîre
tîşk,tîrêj
toreyî
tuwan
V
vedîtin
W
wane
wate
wênedanewe
wêneyê rûnkirinê
X
xal
xal li ser tora çargoseyan
xala çavdêrî
xala çavdêriyê
xala dabirrinê
xala lêkevitê
xala pokanewe
xala wergeranî
xala wergeranî
xemlandin
xemlandin
xişte
xisterû/berçavkirin
xişteyî
xobixo
xocihî
xozivirîn
Y
‫متتامتان‬
‫محور‬
‫محور ص‬
‫محور س‬
‫قطر‬
‫السهم‬
‫شعاع‬
‫شبكية‬
‫أس‬
‫استكشاف‬
‫درس‬
‫معنى‬
‫انعكاس‬
‫رسم بيانية‬
‫نقطة‬
‫نقطة على شبكة المربعات‬
‫نقطة المراقبة‬
‫نقطة المراقبة‬
‫حفرة نقطة‬
‫نقطة التماس‬
‫نقطة التالشي‬
‫نقطة االنقالب‬
‫نقطة االنقالب‬
‫تحمين‬
‫تقدير‬
‫جدول‬
‫عرض‬
‫جدولي‬
‫الذات‬
‫محلي‬
‫عودة‬
37
KURDÎ-EREBÎ
‫قانون‬
‫قانون‬
‫وحدة‬
‫أحادي‬
‫حدانية‬
‫اول‬
‫اتحاد‬
‫مساو‬/‫يساوي‬
‫موحدة‬
‫تقاطع‬
yasa
yasa
yek
yekan
yekbûnî
yekem
yekîtî
yeksan
yekşêwe
yektirbirr
Z
zanistî
zarav
zayînî
zêde
zivirandin
‫علمي‬
‫مفردات‬
‫ميالدي‬
‫زائد‬
‫دوران‬
38
TIRKÎ-KURDÎ
TIRKÎ-KURDÎ
TIRKÎ
KURDÎ
A
açı
açı
açı (dik)
açı (döndürü)
açı (dönüş)
açıölçer
adlanım/temsil
ağaç diagramı
ağırlık
ağırlık
aklında tutma
alan
altdizili
altküme
ana gerçekler
analitik
analiz/çözümleme
anlamak
anlık
apsis
araçlar
arasında
araştırma
araştırma
aritmetik
artı
artık
asal olmayan sayı
asal önerme
asal sayı
asgari
asimptot
atlayış
goşe
goşa xilzandinê
goşa westa
goşa zivrandinê
goşa vegerandinê
goşe pîv
nuwandin
hêlkarê darê
bariste
kêş
li bîra te bît
rûber
paşmayî
jêrtaqim
rastiyên binertî
şîkarî
şîtelkirin
têgeheştin(tebigehe)
detpêkirinî
po (pokî sînî)
kereste/alaw
li navbera
li dûv gerîyan
geran/lêkolîn
jimartin
zêde
paşmayî
jimarên dabeş
destwajeyeka seretayî
jimara xobeş
kemtirîn
derkenar
bazdanek
41
TIRKÎ-KURDÎ
ayrılık
azami
lêkneçûn/jihevqetin
mastirîn
B
bağımlı
bağımsız
bağlı
bakış
baş
başıkçember
basit
başlangıç
beklenti
belirleyici/belirlemek
belit
benzer
benzer kesir
bileşen
bileşik
bileşim
bileşke/sonuç
bilimsel
bir sayısı ile bölmek
birebir fonksyon
birim
birler
birleşim
birleşme
bitişik
bölen
bölge
bölge/tanım küresi
bölme
bölüm
bölünebirlik
bölünen
pêkvegirêda/giredahî
serbixo
girêda
lênerînek
serekî
hêl
asayî
despêkek
pêşbînî/hêvî
destnîşankirin
bi karber/belegenevê
hawşêwebûn
kertêkê jêr yeksan
beş
awêt
gunçên
encam
zanistî
dabeşkirinê li ser jimara yek
nexşeya cû
yek
yekan
yekîtî
pêkvebestin
hawsê
belavker/dabeşker
herêm
biwar
dabeşkirin
encamê dabeşkirinê
şîyana dabeşbunê
belavbûn/dabeşbûn
42
TIRKÎ-KURDÎ
boyut
burgulu
büyük
büyük sayı
büyüme
berzayî
badayî
pitir/mazin
jimarên mazin
pêşveçûn
C
cebir
cebrê
Ҫ
çap
çapraz
çarpalandırmak
çarpan
çarpım
çarpım
çarpma
çekmek
çelişki
çember uzunluğu
çeşitkenar üçgen
çevre
çeyrek
çift
çıkarmak
çizge
çizgesel adlanım
çizgi/doğru
çok katlı ortak çarpan
çok sayılı adım
çokgen
çokterimli
çözmek
D
dağılım
dağılma
daha büyük
tîr
marudu/tîre
şîtelkirin
kolk
çendcar
encamê lêkdanê
lêkdan
bîneder
sitem
çêwê baznê
cûdala
çêwe
çarekî
cût
lêkderkirin
wêneyê rûnkirinê
nuwandina rûnkirinê
hêl
çendcara kolka hawbeş
gelek pêngav
çendla
çendtêrmî
şîkarbike
belavbûnê
pirtbûn
mastire ji
43
TIRKÎ-KURDÎ
daire
daire çizgesi
dairesel/çembersel
dar açı
değer
değişken
değişkenlik
değişmeli
delik nokta
denetleme noktası
denetleme noktası
denetlemek
denge
denge
dengeli
denk
denklem
derece
derece işareti
ders
devre
dik
dik
dik açı
dikdörtgen
dikkat
direkt/dolaysız
dış
dış
dışbükey
dışlanmış
diyagram
dizilim
doğal sayı
doğru
bazin
baznê rûnkirinê
bazineyî
goşa tîj
biha/nirx
goraw
gorbarî
alugor
xala dabirrinê
xala çavdêrî
xala çavdêriyê
saxkirin
hevseng
hawseng
paşve
hevta/hawta
hawkêşe
pila
rêkkirin
wane
sûr
rastgoşe
sitûn
goşa westaw
lakêş
hişyarî
rastewane
dervekî
bilind/pergir
qoqiz
qedexekirinê/cudaxistî
hêlkar
gorîn
jimarên sirûştî
rast/rastehêl
44
TIRKÎ-KURDÎ
doğruluk
doğrusal/lineer
döndürme
dönem
dönmek
dönüşüm
dörtgen
düşün ve tartış
düşünür
düz
düzenleme
düzenli
düzey
düzgün
düzlem
düzlük
E
eğilme noktası
eğilme noktası
eğim
eğri
eğrilik
ek
ek/ayrışım
eksen
eksi
eksi
en küçük
en küçük ortak kat
engel/zorluk
erey
ereyli
eşit
eşitsizlik
eşkenar
rastî
hêleyî
zivirandin
dabirrîn
xozivirîn
cêguhorîn
çargoş
hizirbike u gengêşebike
ronakbîr
rast
rêkxistin
rêk
ast
yekşêwe
rûtext
ast
xala wergeranî
xala wergeranî
larî
çemawe
çemandinê
pirker/pîne
tewawker/temamker
tewer
kêm
salb
kêmtirîn
bîçîktirîn cendcarê hawbeş
asteng
sinûr
sinûrdayî
yeksan
lasenge
layeksan
45
TIRKÎ-KURDÎ
eşkenar
eşkenar dörtgen
eşkenar dörtgen
eşlenik
etkileşimli
evrensel
eylem
F
farklı
fikir
fonksyon/işlev
formül
frekans
G
geçişken
gedik/boşluk
genel
geniş
geniş
geniş açı
geometrik
geometrik önerme
geometrik yer
gerçek
gerçel sayı
gerileme
gezegen
girdi
görsel
görüş
gösterim
gözden geçirmek
gregoryen
grid noktası
gridlenmiş
dûlayeksan
mehîn
lebizîne
hawkulik
kartêker
gerdûnî
çalakî
cûda
bîrok/çemke
nexşe
formula
lereler/dûpatî
têperbûn
kêmasî
giştî
panî
goşekirawe/goşevekirî
goşa vekirî (kirawe)
endaze
hawrêja endazeyî
endazgeh
ketwar
jimarên rasteqî/rastî
paşveçûn
hesare
dane
bidîtin
nêrîn
xisterû/berçavkirin
pêdaçûn
zayînî
xal li ser tora çargoseyan
toreyî
46
TIRKÎ-KURDÎ
H
hacim
qebare
harmonik
guncayî
hassas
bihestî
hazine
gencîne
hedef kümesi
mewda
hesap makinesi
hejmêr
hesaplamak
bihejmêre
hipotenüs
jê goşe
histogram
piledarê rûnkirinê
hız
rade
hız
lezatî
hızlı
bilez
İ
ibare
birr
iç
jinavde
içbükey
qopaw/nav kor
idda
helsengandin
iki sayısı ile çarpma
lêdan li jimara 2
ikili
dûbar
ikili
dûdaneyî
ikili
cût
ikinci dereceden denklempiledû
ikinci mertebe
piledûwem
ikiterimli
dûtêrmî
ikizkenar yamuk
nîmçelaterîb
ilişki
pêywendî
ilk
yekem
ışın
tîşk,tîrêj
işlem
kirdar
işleme
çareserî
istatistik
amar
K
kalan
mawîyê dabeşkirinê
kalandaş
cûtbun
47
TIRKÎ-KURDÎ
kapasite
kare
kare
karma
karmaşık sayı
karşılaştırma
katsayı
kaybolan nokta
kelime haznise
kenar
kenar
kesen
keşif
kesin
kesinlik
kesir
kesirli
kesişim
kestirim
kılavuzlu/güdümlü
kısa sınav
kısmi
kıyıortay
kök
komşuluk
koni
konsept
kontrast
kordinatlar
köşenokta
köşenokta şekli
kosinüs
koşut
kredi
kritik
firehî
dûcayî
çargoşe
kertedar
jimara aloz
berawridkirin/himberkirin
hawkolk
xala pokanewe
zarav
lêv
la
birer
vedîtin
dirist
dirustî
kert
rêjeyî
yektirbirr
xemlandin
arastekirî
pişkê ezmûn
beşî
naverast
reg
ciranî
qûçek
çemik/têgeh
cewazî
potan
serê sêgoşe
şêweyê serî
kosînus
terî
mayî/hilgirtî
rexnêgir
48
TIRKÎ-KURDÎ
küçük
küp
küp
kural
kural
kuram
küre
kusurlu sayi
kutupsal
kuvvet
kuvvet
L
liste
M
mana
merkez
mesafe
metrik
miktar
mod
muhakeme
müsekkin
mutlak
N
nitelik
nokta
O
obelisk
odak
ok
olasılık
olay
ondalık
ondalık biçim
onlarca
biçîktire ji
şeşpalu/xiştek
rûlakîşe terib
yasa
yasa
bîrdoz
go
jimara nedîyar
dijanber
tuwan
hêz
liste
wate
çeq
dûrayî
metrî
qas/çendî
baw
derencam
hêdîker
rebeq/rût
çonîyetî
xal
kêlî
nîşko
tîre
eger
rûdaw
dehî
şêweyê dehî
dehan
49
TIRKÎ-KURDÎ
oran
orantılı
ordinat
ortak
ortalama
ortalama
ortanokta
rêje
rêjeyî/hawgir
tan
hawbeş/hevbeş
navendî
navendê jimareyî
naverast
Ӧ
öbek/grup
öğrenim
öğretmek
ölçek
ölçü
önerme
örneklem
örtme
örüntü
öteleme
öz
özdeşlik
özellik
kom
fêriye
fêrîkirin
rêwer
pîvan
selmênraw/bîrdoz
nimûne
nexşeya giştgir
şêwaz
rakêşan
xobixo
hawencam
sîfet/taybetmendî
P
paket
paralel(koşut)kenar
parantez
pay
payda
pergel
perspektif
piramit
pitagor önermesi
prizma
problem
prosedür
R
destik
laterîn
kivan
serê kertê
jêrê kertê
pirgal
pînraw
herem
bîrdoza pîtagor
puwazik
pirsyar
cêbecêkirin/bicîhinan
50
TIRKÎ-KURDÎ
radyan
rastgele
goşa nîvtîrî
heremekî
S
sabit
sadeleştirme
salınım
saniye
sapma
sapma
sayı
sayıları yuvarlamak
sayısal
seçmek
ses tonu
sıfır
sihir
simetri/yansıma
sınıf
sınıflandirmak
sınır
sinüs
sıra
sıralamak
sıralı ikili
slindir
sonlu
sonsuz
standart
süreklilik
sütun
Ş
şans
şekil
T
taban
negor
kurtkirin
guhorîn
çirke
çewt
ladan
jimar
nêzîkkirina jimareyan
jimareyî
hilbijartin
newa
sifir
cad
hevcêbû
pol
polênkirin
lêwar
sinus,beryek
rîz
rêzkirin
cûtê rêkxistî
lûlek
bersinûr
bêrade
pêvaneyî
berdewamî/gehandî
stûn
derfet
şêwe
binçîne/rêsa
51
TIRKÎ-KURDÎ
tablo halinde
tablo/çizelge
tahmin
takdim
tamsayı
tanım
tasvir
tecrübe
tedavi
teğet
teğet noktası
teğetli
tek
tek
tekrarlanan
tepenokta
terim
ters
ters
ters
ters türev
ton
toplam
toplam
toplam
toplama
trigonometri
trigonometrik
tüdeşlik
tüketilmiş
tüm
tür
tür
türev
U
xişteyî
xişte
xemlandin
derwazek
jimara tewaw
pênasîn
nexşe
şarêzayî
çareserî
lêkeft/lêkewt
xala lêkevitê
lêkeftinê
necût
tak
dûpatkirî
lûtke
rade
beruvajî/dij
beramber
helgeraw/dij
seretayî
ten/ton
kujme
kelukî
sercem
komkirin
sêgoşezanî
sêgoşeyî
hawcaşnî
bikarhînar
giştî
şêwaz
cûr
dataşrîn
52
TIRKÎ-KURDÎ
ulam
uygulama
uzay
uzunluk
hevpol/hawpol
rahênan
esmanî
dirêjî
Ü
üç terimli
üçgen
üçlü
üst
sêtêrmî
sêgoşe
sêyane
V
vakit
varış kümesi
varsayım
varyans
vektör/yöney
veri
XY
x ekseni
y ekseni
yakınsak alan
yaklaşık
yanıltıcı
yansımalı
yarı
yarıçap
yatay
yatık
yedek
yedek
yerel/mahalli
yerleştirme
yetenek
yetersizlik
yorum
yükseklik
dem
biwarê beramber
migirtî/belegenevê
newekhev
helgir
pêdayî
tewerê êkê (sînê)
tewera dûyê (sadê)
rûberên nêzkî êk
nêzîkî
ronkirina hindaker
wênedanewe
nîv
nîvtîr
asoyî
lar/çewt
bedek
yedek
xocihî/herêmî
danan
şarêzayî
şikestinî
şirove
berzî/bilindahî
53
TIRKÎ-KURDÎ
yuvarlak
yüzde
yüzde bir
yüzey
nêzîkkirin
rêja sedî
beşek ji sedî
rû
Z
zengin
zihinsel matematik
dewlemend
hijmartina hizrî
54
KURDÎ-TIRKÎ
KURDÎ-TIRKÎ
KURDÎ
TIRKÎ
A
alugor
amar
arastekirî
asayî
asoyî
ast
ast
asteng
awêt
değişmeli
istatistik
kılavuzlu/güdümlü
basit
yatay
düzey
düzlük
engel/zorluk
bileşik
B
badayî
bariste
baw
bazdanek
bazin
bazineyî
baznê rûnkirinê
bedek
belavbûn/dabeşbûn
belavbûnê
belavker/dabeşker
bêrade
beramber
berawridkirin/himberkirin
berdewamî/gehandî
bersinûr
beruvajî/dij
berzayî
berzî
beş
burgulu
ağırlık
mod
atlayış
daire
dairesel/çembersel
daire çizgesi
yedek
bölünen
dağılım
bölen
sonsuz
ters
karşılaştırma
süreklilik
sonlu
ters
boyut
yükseklik
bileşen
57
KURDÎ-TIRKÎ
beşek ji sedî
beşî
bi karber/belegenevê
biçîktire ji
biçîktirîn cendcarê hawbeş
bidîtin
biha/nirx
bihejmêre
bihestî
bikarhînar
bilez
bilind/pergir
binçîne/rêsa
bîneder
bîrdoz
bîrdoza pîtagor
birer
bîrok/çemke
birr
biwar
biwarê beramber
CҪ
cad
çalakî
çarekî
çareserî
çareserî
çargoş
çargoşe
cêbecêkirin/bicîhinan
cebrê
cêguhorîn
çemandinê
çemawe
çemik/têgeh
yüzde bir
kısmi
belit
küçük
en küçük ortak kat
görsel
değer
hesaplamak
hassas
tüketilmiş
hızlı
dış
taban
çekmek
kuram
pitagor önermesi
kesen
fikir
ibare
bölge/tanım küresi
varış kümesi
sihir
eylem
çeyrek
işleme
tedavi
dörtgen
kare
prosedür
cebir
dönüşüm
eğrilik
eğri
konsept
58
KURDÎ-TIRKÎ
çendcar
çendcara kolka hawbeş
çendla
çendtêrmî
çeq
cewazî
çêwe
çêwê baznê
çewt
ciranî
çirke
çonîyetî
cûda
cûdala
cûr
cût
cût
cûtbun
cûtê rêkxistî
D
dabeşkirin
dabeşkirinê li ser jimara yek
dabirrîn
danan
dane
dataşrîn
dehan
dehî
dem
derencam
derfet
derkenar
dervekî
derwazek
despêkek
çarpım
çok katlı ortak çarpan
çokgen
çokterimli
merkez
kontrast
çevre
çember uzunluğu
sapma
komşuluk
saniye
nitelik
farklı
çeşitkenar üçgen
tür
çift
ikili
kalandaş
sıralı ikili
bölme
bir sayısı ile bölmek
dönem
yerleştirme
girdi
türev
onlarca
ondalık
vakit
muhakeme
şans
asimptot
dış
takdim
başlangıç
59
KURDÎ-TIRKÎ
destik
destnîşankirin
destwajeyeka seretayî
detpêkirinî
dewlemend
dijanber
dirêjî
dirist
dirustî
dûbar
dûcayî
dûdaneyî
dûlayeksan
dûpatkirî
dûrayî
dûtêrmî
E
eger
encam
encamê dabeşkirinê
encamê lêkdanê
endaze
endazgeh
esmanî
F
fêrîkirin
fêriye
firehî
formula
G
gelek pêngav
gencîne
geran
gerdûnî
girêda
paket
belirleyici/belirlemek
asal önerme
anlık
zengin
kutupsal
uzunluk
kesin
kesinlik
ikili
kare
ikili
eşkenar
tekrarlanan
mesafe
ikiterimli
olasılık
bileşke/sonuç
bölüm
çarpım
geometrik
geometrik yer
uzay
öğretmek
öğrenim
kapasite
formül
çok sayılı adım
hazine
araştırma
evrensel
bağlı
60
KURDÎ-TIRKÎ
giştî
giştî
go
goraw
gorbarî
gorîn
goşa nîvtîrî
goşa tîj
goşa vegerandinê
goşa vekirî (kirawe)
goşa westa
goşa westaw
goşa xilzandinê
goşa zivrandinê
goşe
goşe pîv
goşekirawe/goşevekirî
guhorîn
guncayî
gunçên
H
hawbeş/hevbeş
hawcaşnî
hawencam
hawkêşe
hawkolk
hawkulik
hawrêja endazeyî
hawsê
hawseng
hawşêwebûn
hêdîker
hejmêr
hêl
hêl
genel
tüm
küre
değişken
değişkenlik
dizilim
radyan
dar açı
açı (dönüş)
geniş açı
açı (dik)
dik açı
açı
açı (döndürü)
açı
açıölçer
geniş
salınım
harmonik
bileşim
ortak
tüdeşlik
özdeşlik
denklem
katsayı
eşlenik
geometrik önerme
bitişik
denge
benzer
müsekkin
hesap makinesi
başıkçember
çizgi/doğru
61
KURDÎ-TIRKÎ
hêleyî
helgeraw/dij
helgir
hêlkar
hêlkarê darê
helsengandin
herem
herêm
heremekî
hesare
hevcêbû
hevpol/hawpol
hevseng
hevta/hawta
hêz
hijmartina hizrî
hilbijartin
hişyarî
hizirbike u gengêşebike
J
jê goşe
jêrê kertê
jêrtaqim
jimar
jimara aloz
jimara nedîyar
jimara tewaw
jimara xobeş
jimarên dabeş
jimarên mazin
jimarên rasteqî/rastî
jimarên sirûştî
jimareyî
jimartin
jinavde
doğrusal/lineer
ters
vektör/yöney
diyagram
ağaç diagramı
idda
piramit
bölge
rastgele
gezegen
simetri/yansıma
ulam
denge
denk
kuvvet
zihinsel matematik
seçmek
dikkat
düşün ve tartış
hipotenüs
payda
altküme
sayı
karmaşık sayı
kusurlu sayi
tamsayı
asal sayı
asal olmayan sayı
büyük sayı
gerçel sayı
doğal sayı
sayısal
aritmetik
iç
62
KURDÎ-TIRKÎ
K
kartêker
kêlî
kelukî
kêm
kêmasî
kemtirîn
kêmtirîn
kereste/alaw
kert
kertedar
kertêkê jêr yeksan
kêş
ketwar
kirdar
kivan
kolk
kom
komkirin
kosînus
kujme
kurtkirin
L
la
ladan
lakêş
lar/çewt
larî
lasenge
laterîn
layeksan
lebizîne
lêdan li jimara 2
lêkdan
lêkderkirin
etkileşimli
obelisk
toplam
eksi
gedik/boşluk
asgari
en küçük
araçlar
kesir
karma
benzer kesir
ağırlık
gerçek
işlem
parantez
çarpan
öbek/grup
toplama
kosinüs
toplam
sadeleştirme
kenar
sapma
dikdörtgen
yatık
eğim
eşitsizlik
paralel(koşut)kenar
eşkenar
eşkenar dörtgen
iki sayısı ile çarpma
çarpma
çıkarmak
63
KURDÎ-TIRKÎ
lêkeft/lêkewt
lêkeftinê
lêkneçûn
lênerînek
lereler/dûpatî
lêv
lêwar
lezatî
li bîra te bît
li dûv gerîyan
li navbera
liste
lûlek
lûtke
M
marudu
mastire ji
mastirîn
mawîyê dabeşkirinê
mayî/hilgirtî
mehîn
metrî
mewda
migirtî
N
navendê jimareyî
navendî
naverast
naverast
necût
negor
nêrînek
newa
newekhev
nexşe
teğet
teğetli
ayrılık
bakış
frekans
kenar
sınır
hız
aklında tutma
araştırma
arasında
liste
slindir
tepenokta
çapraz
daha büyük
azami
kalan
kredi
eşkenar dörtgen
metrik
hedef kümesi
varsayım
ortalama
ortalama
kıyıortay
ortanokta
tek
sabit
görüş
ses tonu
varyans
fonksyon/işlev
64
KURDÎ-TIRKÎ
nexşe
nexşeya cû
nexşeya giştgir
nêzîkî
nêzîkkirin
nêzîkkirina jimareyan
nîmçelaterîb
nimûne
nîşko
nîv
nîvtîr
nuwandin
nuwandina rûnkirinê
P
panî
paşmayî
paşmayî
paşve
paşveçûn
pêdaçûn
pêdayî
pêkvebestin
pêkvegirêda
pênasîn
pêşbînî
pêşveçûn
pêvaneyî
pêywendî
pila
piledarê rûnkirinê
piledû
piledûwem
pînraw
pirgal
pirker
tasvir
birebir fonksyon
örtme
yaklaşık
yuvarlak
sayıları yuvarlamak
ikizkenar yamuk
örneklem
odak
yarı
yarıçap
adlanım/temsil
çizgesel adlanım
geniş
altdizili
artık
dengeli
gerileme
gözden geçirmek
veri
birleşme
bağımlı
tanım
beklenti
büyüme
standart
ilişki
derece
histogram
ikinci dereceden denklem
ikinci mertebe
perspektif
pergel
ek
65
KURDÎ-TIRKÎ
pirsyar
pirtbûn
pişkê ezmûn
pitir
pîvan
po (pokî sînî)
pol
polênkirin
potan
puwazik
problem
dağılma
kısa sınav
büyük
ölçü
apsis
sınıf
sınıflandirmak
kordinatlar
prizma
Q
qas/çendî
qebare
qedexekirinê/cudaxistî
qopaw/nav kor
qoqiz
qûçek
R
rade
rade
rahênan
rakêşan
rast
rast
rastewane
rastgoşe
rastî
rastiyên binertî
rebeq/rût
reg
rêja sedî
rêje
rêjeyî
rêjeyî/hawgir
rêk
miktar
hacim
dışlanmış
içbükey
dışbükey
koni
hız
terim
uygulama
öteleme
doğru
düz
direkt/dolaysız
dik
doğruluk
ana gerçekler
mutlak
kök
yüzde
oran
kesirli
orantılı
düzenli
66
KURDÎ-TIRKÎ
rêkkirin
rêkxistin
rêwer
rexnêgir
rêzkirin
rîz
ronakbîr
ronkirina hindaker
rû
rûber
rûberên nêzkî êk
rûdaw
rûlakîşe terib
rûtext
SŞ
salb
şarêzayî
şarêzayî
saxkirin
sêgoşe
sêgoşeyî
sêgoşezanî
selmênraw/bîrdoz
serbixo
sercem
serê kertê
serê sêgoşe
serekî
seretayî
şeşpalu/xiştek
sêtêrmî
şêwaz
şêwaz
şêwe
şêweyê dehî
derece işareti
düzenleme
ölçek
kritik
sıralamak
sıra
düşünür
yanıltıcı
yüzey
alan
yakınsak alan
olay
küp
düzlem
eksi
tecrübe
yetenek
denetlemek
üçgen
trigonometrik
trigonometri
önerme
bağımsız
toplam
pay
köşenokta
baş
ters türev
küp
üç terimli
örüntü
tür
şekil
ondalık biçim
67
KURDÎ-TIRKÎ
şêweyê serî
sêyane
sîfet
sifir
şîkarbike
şîkarî
şikestinî
sinûr
sinûrdayî
sinus,beryek
şirove
şîtelkirin
şîtelkirin
sitem
sitûn
şîyana dabeşbunê
stûn
sûr
T
tak
tan
têgeheştin(tebigehe)
ten/ton
têperbûn
terî
tewawker/temamker
tewer
tewera dûyê (sadê)
tewerê êkê (sînê)
tîr
tîre
tîşk,tîrêj
toreyî
tuwan
V
köşenokta şekli
üçlü
özellik
sıfır
çözmek
analitik
yetersizlik
erey
ereyli
sinüs
yorum
analiz/çözümleme
çarpalandırmak
çelişki
dik
bölünebirlik
sütun
devre
tek
ordinat
anlamak
ton
geçişken
koşut
ek/ayrışım
eksen
y ekseni
x ekseni
çap
ok
ışın
gridlenmiş
kuvvet
68
KURDÎ-TIRKÎ
vedîtin
keşif
W
wane
wate
wênedanewe
wêneyê rûnkirinê
X
xal
xal li ser tora çargoseyan
xala çavdêrî
xala çavdêriyê
xala dabirrinê
xala lêkevitê
xala pokanewe
xala wergeranî
xala wergeranî
xemlandin
xemlandin
xişte
xisterû/berçavkirin
xişteyî
xobixo
xocihî
xozivirîn
Y
yasa
yasa
yedek
yek
yekan
yekem
yekîtî
yeksan
yekşêwe
yektirbirr
ders
mana
yansımalı
çizge
nokta
grid noktası
denetleme noktası
denetleme noktası
delik nokta
teğet noktası
kaybolan nokta
eğilme noktası
eğilme noktası
kestirim
tahmin
tablo/çizelge
gösterim
tablo halinde
öz
yerel/mahalli
dönmek
kural
kural
yedek
birim
birler
ilk
birleşim
eşit
düzgün
kesişim
69
KURDÎ-TIRKÎ
Z
zanistî
zarav
zayînî
zêde
zivirandin
bilimsel
kelime haznise
gregoryen
artı
döndürme
70
INGILIZÎ-KURDÎ
INGILIZÎ-KURDÎ
INGILIZÎ
KURDÎ
A
addition
abscissa
absolut
accuracy
activity
actual
addent
adjacent
algebre
altitude
amount
analysis
analytic
angle
angle (acute)
angle (obtus)
angle (return)
angle (right)
angle (rotation)
angle (slide)
apex
approximatly
area
arithmetic
arrow
assessment
associative
asymptote
average
axiom/postulate
komkirin
po (pokî sînî)
rebeq/rût
dirustî
çalakî
ketwar
kolkê komkirinê
hawsê
cebrê
berzî
kujme
şîtelkirin
şîkarî
goşe
goşa tîj
goşa vekirî (kirawe)
goşa vegerandinê
goşa westa
goşa zivrandinê
goşa xilzandinê
lûtke
nêzîkî
rûber
jimartin
tîre
helsengandin
pêkvebestin
derkenar
navendî
bi karber/belgenevê
73
INGILIZÎ-KURDÎ
axis
antiderivative
B
backward
balance
bank account
bar diagram
base
basic facts
between
bibias
binary
binomial
bisect
boundary
bracket
breath
C
calculate
calculator
capacity
categuory
caution
center
challenge
chance
check
check point
choose
circle
circle graph
circular
circumference
classe
tewer
seretayî
paşve
hevseng
hejmêra bankê
stûnên rûnkirinê
binçîne/rêsa/binke
rastiyên binertî
li navbera
dûbar
çewt
dûdaneyî
dûtêrmî/radedar
letker
lêwar
kivan
panî
bihejmêre
hejmêr
firehî
hevpol/hawpol
hişyarî
çeq
berhingarî
derfet
saxkirin
xala çavdêrî
hilbijartin
bazin
baznê rûnkirinê
bazineyî
çêwê baznê
pol
74
INGILIZÎ-KURDÎ
classification
co-domain
coefficient
column
combination
common
commutative
compare
compass
complementary
complex number
component
composite
concave
concept
cone
congruent
conjugate
connect
constant
consumed
continuity
contrast
convergent areas
convex
coordinates
cord
correlation
cosine
credit
critical
cube
cuboid
cumulative
curvature (angle)
polênkirin
biwarê beramber
hawkolk
stûn
gunçên
hawbeş/hevbeş
alugor
berawridkirin/himberkirin
pirgal
tewawker/temamker
jimara aloz
beş
awêt
qopaw/nav kor
çemik/têgeh
qûçek
cûtbun
hawkulik
girêda
negor
bikarhînar
berdewamî/gehandî
cewazî
rûberên nêzkî êk
qoqiz
potan
jê
hawpeyendî/hevpeyendî
kosînus
mayî/hilgirtî
rexnêgir
şeşpalu/xiştek
rûlakîşe terib
kelukî
çemandinê
75
INGILIZÎ-KURDÎ
curve
cycle
cylinder
çemawe
sûr
lûlek
D
data
decimal
decimal form
defective number
definition
degre
denominator
dependent
derivative
determining
deviation
diagonal
diagram
diameter
dichotomie
difficulty
diherdal
dimension
direct
discovery
dispersion
dissimilarity
distance
distribution
divide by 1 number
divided
divisibility
division
divisor
domain
double
pêdayî
dehî
şêweyê dehî
jimara nedîyar
pênasîn
pila
jêrê kertê
pêkvegirêda
dataşrîn
destnîşankirin
ladan
marudu/tîre
hêlkar
tîr
dûlekirî
asteng
dû to
berzayî
rastewane
vedîtin
pirtbûn
lêkneçûn
dûrayî
belavbûnê
dabeşkirinê li ser jimara yek
belavbûn/dabeşbûn
şîyana dabeşbunê
dabeşkirin
belavker/dabeşker
biwar
cût
76
INGILIZÎ-KURDÎ
E
edge
ellipse
enrichment
equal
equation
equilateral
equilibrum
equivalent
estimate
event
excluded
exogeonus
expectation
experience
explanation
exponent
expression
extreme
extract
lêv
hêl
dewlemend
yeksan
hawkêşe
layeksan
hawseng
hevta/hawta
xemlandin
rûdaw
qedexekirinê
dervekî
pêşbînî
şarêzayî
şirove
tuwan
birr
bilind/pergir
bîneder
F
factor
factoring
faraway value
finit
first
focus
form
formula
fraction
frequency
function
G
gap
general
kolk
şîtelkirin
bihayê pergir
bersinûr
yekem
nîşko
şêwe
formula
kert
lereler/dûpatî
nexşe
kêmasî
giştî
77
INGILIZÎ-KURDÎ
geometric
geometrical proportion
graduation
graph
graphical representation
greater number
greater than
gregorian
grided
group
growth
guessing
guided
H
half
harmonic
histogram
hole point
homogeneity
horizontal
hundreths
hypotenus
hypothesis
I
idea
identity
inability
independent
inequalities
infinite
inflection point
input
instantaneous
integers
interactive
endaze
hawrêja endazeyî
rêkkirin
wêneyê rûnkirinê
nuwandina rûnkirinê
jimarên mazin
mastire ji
zayînî
toreyî
kom
pêşveçûn
xemlandin
arastekirî
nîv
guncayî
piledarê rûnkirinê
xala dabirrinê
hawcaşnî
asoyî
beşek ji sedî
jê goşe
migirtî
bîrok/çemke
hawencam
şikestinî
serbixo
lasenge
bêrade
xala wergeranî
dane
detpêkirinî
jimara tewaw
kartêker
78
INGILIZÎ-KURDÎ
interior
intersect
introduction
inverse
investigation
isocele
jinavde
yektirbirr
derwazek
beruvajî/dij
li dûv gerîyan
dûlayeksan
J
jump
bazdanek
L
law
leading
learn
least
least common multiple
lenght
less than
lesson
level
like fraction
limit
limited
line
linear
link up
list
local
locus
look
losenge
M
magic
mapping
mass
maximum
mean
yasa
serekî
fêrye/fêrbûn
kêmtirîn
bîçîktirîn cendcarê hawbeş
dirêjî
bîçîktire ji
wane
ast
kertêkê jêr yeksan
sinûr
sinûrdayî
hêl
hêleyî
despêkek
liste
xocihî
endazgeh
lênerînek
mehîn
cad
nexşe
bariste
mastirîn
navendê jimareyî
79
INGILIZÎ-KURDÎ
meaning
wate
measurment
pîvan
median
naverast
mental math
hijmartina hizrî
metric
metrî
midpoint
naverast
minimum
kemtirîn
minus
kêm
misleading graph
ronkirina hindaker
mixed
kertedar
mode
baw
more
pitir
multiple
çendcar
multiple common factor
çendcara kolka hawbeş
multiplication
lêkdan
multiply by 2
lêdan li jimara 2
mustache diagram
ronkirina mebêlî
muti step
gelek pêngav
N
natural numbers
jimarên sirûştî
negative
salb
neighbourhood
ciranî
non prime number
jimarên dabeş
number
jimar
numerator
serê kertê
numerical
jimareyî
O
obelisk
kêlî
oblique
lar/çewt
obtuse
goşekirawe/goşevekirî
odd
necût
one one mapping(injection) nexşeya cû
ones
yekan
onto mapping(surjection) nexşeya giştgir
operation
kirdar
80
INGILIZÎ-KURDÎ
opposition
order pair
ordering
ordinate
organizing
orthogonal
beramber
cûtê rêkxistî
rêzkirin
tan
rêkxistin
rastgoşe
P
packet
pair
paradox
parallel
parallelogram
partial
pattern
percentage
perimeter
period
permutation
perpendicular
perspective
place value
placing
plane
planet
plus
point
point (on a grid)
point (tangency)
point (vanishing)
point(check)
point(inflection)
polar
polygon
polynomial
power
destik
cût
sitem
terî
laterîn
beşî
şêwaz
rêja sedî
çêwe
dabirrîn
gorîn
sitûn
pînraw
bihayê xaneyî
danan
rûtext
hesare
zêde
xal
xal li ser tora çargoseyan
xala lêkevitê
xala pokanewe
xala çavdêriyê
xala wergeranî
dijanber
çendla
çendtêrmî
hêz
81
INGILIZÎ-KURDÎ
practice(exercice)
precise
presentation
prime number
prime statment
prism
probability
problem
procedure
processing
product
property
proportional
protractor
pyramid
pythagor theorem
Q
quadrilateral
quality
quantity
quarter
quick
quize
quadratic
quotient
R
raddian
radius
random
range
rate
ratio
rational
ray
real numbers
rahênan
dirist
xisterû/berçavkirin
jimara xobeş
destwajeyeka seretayî
puwazik
eger
pirsyar
cêbecêkirin/bicîhinan
çareserî
encamê lêkdanê
sîfet
hawgir
goşe pîv
herem
bîrdoza pîtagor
çargoş
çonîyetî
qas/çendî
çarekî
bilez
pişkê ezmûn
piledû
encamê dabeşkirinê
goşa nîvtîrî
nîvtîr
heremekî
mewda
rade
rêje
rêjeyî
tîşk,tîrêj
jimarên rasteqî/rastî
82
INGILIZÎ-KURDÎ
reasoning
reciprocal
rectangle
reflexive
regression
regular
relation
remainder
remember
repeated
representation
reserve
residual
resultant
return
review
rhombus
right angle
root
rotation
round numbers
rounding
row,rank
rule
S
sample
scale
scalene
scientific
search
secant
second
second degre
sector
sedative
derencam
helgeraw/dij
lakêş
wênedanewe
paşveçûn
rêk
pêywendî
mawîyê dabeşkirinê
li bîra te bît
dûpatkirî
nuwandin
bedek
paşmayî
encam
xozivirîn
pêdaçûn
lebizîne
goşa westaw
reg
zivirandin
nêzîkkirina jimareyan
nêzîkkirin
rîz
yasa
nimûne
rêwer
cûdala
zanistî
geran
birer
çirke
piledûwem
herêm
hêdîker
83
INGILIZÎ-KURDÎ
self
sensible
side
similar
simple
simplification,reduction
sine
skill
slope
solve
sort
space
spare
special identities
sphere
square
square(form)
standart
statistic
straight (segment)
straightness
subsequent
subset
substract
sum
supplementary
surface
symmetry
T
table
tabular
tangency
tangent
teaching
tens
xobixo
bihestî
la
hawşêwebûn
asayî
kurtkirin
sinus,beryek
şarêzayî
larî
şîkarbike
şêwaz
esmanî
yedek
Hawencamên taybet
go
dûcayî
çargoşe
pêvaneyî
amar
rast/rastehêl (parçarastehêl)
ast
paşmayî
jêrtaqim
lêkderkirin
sercem
pirker
rû
hevcêbû
xişte
xişteyî
lêkeftinê
lêkeft/lêkewt
fêrkirin
dehan
84
INGILIZÎ-KURDÎ
term
theoreme
theory
think and discuss
thinker
time
ton
tone
tools
total
transformation
transitive
translation
trapezoid
treasure
treatment
tree diagram
triangle
trigonometric
trigonometry
trinomial
triple
true
truth
twisted
type
U
understand
unicity
uniform
union
unique
unit
universal
unlike
rade
selmênraw/bîrdoz
bîrdoz
hizirbike u gengêşebike
ronakbîr
dem
ten/ton
newa
kereste/alaw
giştî
cêguhorîn
têperbûn
rakêşan
nîmçelaterîb
gencîne
çareserî
hêlkarê darê
sêgoşe
sêgoşeyî
sêgoşezanî
sêtêrmî
sêyane
rast
rastî
badayî
cûr
têgeheştin(tebigehe)
yekbûnî
yekşêwe
yekîtî
tak
yek
gerdûnî
cûda
85
INGILIZÎ-KURDÎ
upper
serî
V
value
variability
variable
variance
variation
vector
velocity
vertex form
vertix
view
visual
vocabularie
volume
WXY
weight
x axis
y axis
zero
biha/nirx
gorbarî
goraw
newekhev
guhorîn
helgir
lezatî
şêweyê serî
serê sêgoşe
nêrînek
bidîtin
zarav
qebare
kêş
tewerê êkê (sînê)
tewera dûyê (sadê)
sifir
86
KURDÎ-INGILIZÎ
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
KURDÎ
ÎNGILIZÎ
A
alugor
amar
arastekirî
asayî
asoyî
ast
ast
asteng
awêt
commutative
statistic
guided
simple
horizontal
level
straightness
difficulty
composite
B
badayî
bariste
baw
bazdanek
bazin
bazineyî
baznê rûnkirinê
bedek
belavbûn/dabeşbûn
belavbûnê
belavker/dabeşker
bêrade
beramber
berawridkirin/himberkirin
berdewamî/gehandî
berhingarî
bersinûr
beruvajî/dij
berzayî
berzî
beş
twisted
mass
mode
jump
circle
circular
circle graph
reserve
divided
distribution
divisor
infinite
opposition
compare
continuity
challenge
finit
inverse
dimension
altitude
component
89
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
beşek ji sedî
beşî
bi karber/belgenevê
bîçîktire ji
bîçîktirîn cendcarê hawbeş
bidîtin
biha/nirx
bihayê pergir
bihayê xaneyî
bihejmêre
bihestî
bikarhînar
bilez
bilind/pergir
binçîne/rêsa/binke
bîneder
bîrdoz
bîrdoza pîtagor
birer
bîrok/çemke
birr
biwar
biwarê beramber
CҪ
cad
çalakî
çarekî
çareserî
çareserî
çargoş
çargoşe
cêbecêkirin/bicîhinan
cebrê
cêguhorîn
çemandinê
hundreths
partial
axiom/postulate
less than
least common multiple
visual
value
faraway value
place value
calculate
sensible
consumed
quick
extreme
base
extract
theory
pythagor theory
secant
idea
expression
domain
co-domain
magic
activity
quarter
processing
treatment
quadrilateral
square(form)
procedure
algebre
transformation
curvature (angle)
90
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
çemawe
çemik/têgeh
çendcar
çendcara kolka hawbeş
çendla
çendtêrmî
çeq
cewazî
çêwe
çêwê baznê
çewt
ciranî
çirke
çonîyetî
cûda
cûdala
cûr
cût
cût
cûtbun
cûtê rêkxistî
D
dabeşkirin
dabeşkirinê li ser jimara yek
dabirrîn
danan
dane
dataşrîn
dehan
dehî
dem
derencam
derfet
derkenar
dervekî
curve
concept
multiple
multiple common factor
polygon
polynomial
center
contrast
perimeter
circumference
bias
neighbourhood
second
quality
unlike
scalene
type
double
pair
congruent
order pair
division
divide by 1 number
period
placing
input
derivative
tens
decimal
time
reasoning
chance
asymptote
exogeonus
91
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
derwazek
despêkek
destik
destnîşankirin
destwajeyeka seretayî
detpêkirinî
dewlemend
dijanber
dirêjî
dirist
dirustî
dû to
dûbar
dûcayî
dûdaneyî
dûlayeksan
dûlekirî
dûpatkirî
dûrayî
dûtêrmî/radedar
E
eger
encam
encamê dabeşkirinê
encamê lêkdanê
endaze
endazgeh
esmanî
F
fêrkirin
fêrye/fêrbûn
firehî
formula
G
gelek pêngav
introduction
link up
packet
determining
prime statment
instantaneous
enrichment
polar
lenght
precise
accuracy
diherdal
bisquare
binary
isocele
dichotomie
repeated
distance
binomial
probability
resultant
quotient
product
geometric
locus
space
teaching
learn
capacity
formula
muti step
92
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
gencîne
geran
gerdûnî
girêda
giştî
giştî
go
goraw
gorbarî
gorîn
goşa nîvtîrî
goşa tîj
goşa vegerandinê
goşa vekirî (kirawe)
goşa westa
goşa westaw
goşa xilzandinê
goşa zivrandinê
goşe
goşe pîv
goşekirawe/goşevekirî
guhorîn
guncayî
gunçên
H
hawbeş/hevbeş
hawcaşnî
hawencam
Hawencamên taybet
hawgir
hawkêşe
hawkolk
hawkulik
hawpeyendî/hevpeyendî
hawrêja endazeyî
treasure
search
universal
connect
general
total
sphere
variable
variability
permutation
raddian
angle (acute)
angle (return)
angle (obtus)
angle (right)
right angle
angle (slide)
angle (rotation)
angle
protractor
obtuse
variation
harmonic
combination
common
homogeneity
identity
special identities
proportional
equation
coefficient
conjugate
correlation
geometrical proportion
93
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
hawsê
hawseng
hawşêwebûn
hêdîker
hejmêr
hejmêra bankê
hêl
hêl
hêleyî
helgeraw/dij
helgir
hêlkar
hêlkarê darê
helsengandin
herem
herêm
heremekî
hesare
hevcêbû
hevpol/hawpol
hevseng
hevta/hawta
hêz
hijmartina hizrî
hilbijartin
hişyarî
hizirbike u gengêşebike
J
jê
jê goşe
jêrê kertê
jêrtaqim
jimar
jimara aloz
jimara nedîyar
adjacent
equilibrum
similar
sedative
calculator
bank account
ellipse
line
linear
reciprocal
vector
diagram
tree diagram
assessment
pyramid
sector
random
planet
symmetry
categuory
balance
equivalent
power
mental math
choose
caution
think and discuss
cord
hypotenus
denominator
subset
number
complex number
defective number
94
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
jimara tewaw
jimara xobeş
jimarên dabeş
jimarên mazin
jimarên rasteqî/rastî
jimarên sirûştî
jimareyî
jimartin
jinavde
K
kartêker
kêlî
kelukî
kêm
kêmasî
kemtirîn
kêmtirîn
kereste/alaw
kert
kertedar
kertêkê jêr yeksan
kêş
ketwar
kirdar
kivan
kolk
kolkê komkirinê
kom
komkirin
kosînus
kujme
kurtkirin
L
la
ladan
integers
prime number
non prime number
greater number
real numbers
natural numbers
numerical
arithmetic
interior
interactive
obelisk
cumulative
minus
gap
minimum
least
tools
fraction
mixed
like fraction
weight
actual
operation
bracket
factor
addent
group
addition
cosine
amount
simplification,reduction
side
deviation
95
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
lakêş
lar/çewt
larî
lasenge
laterîn
layeksan
lebizîne
lêdan li jimara 2
lêkdan
lêkderkirin
lêkeft/lêkewt
lêkeftinê
lêkneçûn
lênerînek
lereler/dûpatî
letker
lêv
lêwar
lezatî
li bîra te bît
li dûv gerîyan
li navbera
liste
lûlek
lûtke
M
marudu
mastire ji
mastirîn
mawîyê dabeşkirinê
mayî/hilgirtî
mehîn
metrî
mewda
migirtî
rectangle
oblique
slope
inequalities
parallelogram
equilateral
rhombus
multiply by 2
multiplication
substract
tangent
tangency
dissimilarity
look
frequency
bisect
edge
boundary
velocity
remember
investigation
between
list
cylinder
apex
diagonal
greater than
maximum
remainder
credit
losenge
metric
range
hypothesis
96
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
N
navendê jimareyî
navendî
naverast
naverast
necût
negor
nêrînek
newa
newekhev
nexşe
nexşe
nexşeya cû
nexşeya giştgir
nêzîkî
nêzîkkirin
nêzîkkirina jimareyan
nîmçelaterîb
nimûne
nîşko
nîv
nîvtîr
nuwandin
nuwandina rûnkirinê
P
panî
paşmayî
paşmayî
paşve
paşveçûn
pêdaçûn
pêdayî
pêkvebestin
pêkvegirêda
pênasîn
mean
average
median
midpoint
odd
constant
view
tone
variance
function
mapping
one one mapping(injection)
onto mapping(surjection)
approximatly
rounding
round numbers
trapezoid
sample
focus
half
radius
representation
graphical representation
breath
residual
subsequent
backward
regression
review
data
associative
dependent
definition
97
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
pêşbînî
pêşveçûn
pêvaneyî
pêywendî
pila
piledarê rûnkirinê
piledû
piledûwem
pînraw
pirgal
pirker
pirsyar
pirtbûn
pişkê ezmûn
pitir
pîvan
po (pokî sînî)
pol
polênkirin
potan
puwazik
Q
qas/çendî
qebare
qedexekirinê/cudaxistî
qopaw/nav kor
qoqiz
qûçek
R
rade
rade
rahênan
rakêşan
rast/rastehêl(parçarastehêl)
rast
expectation
growth
standart
relation
degre
histogram
quadratic
second degre
perspective
compass
supplementary
problem
dispersion
quize
more
measurment
abscissa
classe
classification
coordinates
prism
quantity
volume
excluded
concave
convex
cone
rate
term
practice(exercice)
translation
straight(segment)
true
98
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
rastewane
rastgoşe
rastî
rastiyên binertî
rebeq/rût
reg
rêja sedî
rêje
rêjeyî
rêk
rêkkirin
rêkxistin
rêwer
rexnêgir
rêzkirin
rîz
ronakbîr
ronkirina hindaker
ronkirina mebêlî
rû
rûber
rûberên nêzkî êk
rûdaw
rûlakîşe terib
rûtext
SŞ
salb
şarêzayî
şarêzayî
saxkirin
sêgoşe
sêgoşeyî
sêgoşezanî
selmênraw/bîrdoz
serbixo
direct
orthogonal
truth
basic facts
absolut
root
percentage
ratio
rational
regular
graduation
organizing
scale
critical
ordering
row,rank
thinker
misleading graph
mustache diagram
surface
area
convergent areas
event
cuboid
plane
negative
experience
skill
check
triangle
trigonometric
trigonometry
theoreme
independent
99
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
sercem
serê kertê
serê sêgoşe
serekî
seretayî
serî
şeşpalu/xiştek
sêtêrmî
şêwaz
şêwaz
şêwe
şêweyê dehî
şêweyê serî
sêyane
sîfet
sifir
şîkarbike
şîkarî
şikestinî
sinûr
sinûrdayî
sinus,beryek
şirove
şîtelkirin
şîtelkirin
sitem
sitûn
şîyana dabeşbunê
stûn
stûnên rûnkirinê
sûr
T
tak
tan
têgeheştin(tebigehe)
sum
numerator
vertix
leading
antiderivative
upper
cube
trinomial
pattern
sort
form
decimal form
vertex form
triple
property
zero
solve
analytic
inability
limit
limited
sine
explanation
analysis
factoring
paradox
perpendicular
divisibility
column
bar diagram
cycle
unique
ordinate
understand
100
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
ten/ton
têperbûn
terî
tewawker/temamker
tewer
tewera dûyê (sadê)
tewerê êkê (sînê)
tîr
tîre
tîşk,tîrêj
toreyî
tuwan
V
vedîtin
W
wane
wate
wênedanewe
wêneyê rûnkirinê
X
xal
xal li ser tora çargoseyan
xala çavdêrî
xala çavdêriyê
xala dabirrinê
xala lêkevitê
xala pokanewe
xala wergeranî
xala wergeranî
xemlandin
xemlandin
xişte
xisterû/berçavkirin
xişteyî
xobixo
ton
transitive
parallel
complementary
axis
y axis
x axis
diameter
arrow
ray
grided
exponent
discovery
lesson
meaning
reflexive
graph
point
point (on a grid)
check point
point(check)
hole point
point (tangency)
point (vanishing)
inflection point
point(inflection)
estimate
guessing
table
presentation
tabular
self
101
KURDÎ-ÎNGILIZÎ
xocihî
xozivirîn
local
return
Y
yasa
yasa
yedek
yek
yekan
yekbûnî
yekem
yekîtî
yeksan
yekşêwe
yektirbirr
law
rule
spare
unit
ones
unicity
first
union
equal
uniform
intersect
Z
zanistî
zarav
zayînî
zêde
zivirandin
scientific
vocabularie
gregorian
plus
rotation
102
PEYV Û GOTINÊN
TAYBET
PEYV Û GOTINÊN TAYBET
INGILIZÎ
Also
Assume that…
Because
Belong to
But
Complete
Conclude
Contain
Explain
Extract
Find
Hence /further
If
In order to
In respect of
Infer
Moreover
Obtain
Prove
Put
Show
Simplify
Since
Solve
Then
KURDÎ
EREBÎ
Bidîtir/Herwisa
‫أﯾﺿﺎ‬
Hej ko…
‫اﻓﺗرض‬
çunkî
‫ﺑﺳﺑب‬
Tevlî…(.bûn)
‫ﺗﻧﺗﻣﻲ إﻟﻰ‬
Lêbes
‫ﻟﻛن‬
temamkirin
‫ﻻﺳﺗﻛﻣﺎل‬
derencamkirin
‫اﺳﺗﻧﺗﺞ‬
Bixovegirtin
‫اﺣﺗوى‬
şiruvekirin
‫ﺷرح‬
Derînan(deranîn)
‫ﻣﻘﺗطف‬
Derkirin/Peydakirin
‫اﻛﺗﺷف‬
Vêca
‫ﻣن ھﻧﺎ‬
heke
‫إذا‬
Da
‫ﻣن أﺟل‬
li nik
‫ﻓﯾﻣﺎ ﯾﺗﻌﻠﻖ‬
Encamdan
‫اﺳﺗدل‬
Herwesa/bizêdetir ‫ﻋﻼوة ﻋﻠﻰ ذﻟك‬
bi dest keftin(ketin)
‫ﺗﺣﺻل‬
Ronkirin
‫ﺑرھن‬
Danan ( bidane )
‫وﺿﻊ‬
Selmandin
‫إﺛﺑﺎت‬
Sadekirin
‫ﺗﺑﺳﯾط‬
Ji ber ko
‫ﺑﺎﻟﻧظر إﻟﻰ أن‬
şîkarkirin
‫ﺣل‬
Vêca
‫ﺛم‬
TIRKÎ
Ayrıca
Varsaymak
çünkü
ait
ama
tamamlamak
sonuca varmak
içermek
açıklamak
çekmek
bulmak
dolayısıyla
eğer
amacıyla
göre
sonuç çıkarmak
dahası
elde etmek
kanıtlamak
koymak
göstermek
basitleştirmek
olduğuna göre
çözmek
böylece
105
Çend nimûneyên selmênrawên bîrkarî bi zimanê kurdî :
Selmênrawa Fîsagorius :
Di her sêgoşeyeka westaw da , dûcaya jê yeksane sercemê
dûcayên herdû layên dî .
Selmênrawa Talîs :
Sê rastehêlên terîb yan pitir , dê dû birrerên xo dabeşken bo
parçeyên hawrêjeyî .
Selmênrawa lêkeftê :
Her lêkeftê baznekê dê stûn bît liser ewî nîvtîrê di xala lêkeftinêda
diborît
Her rastehêlekê stûn liser nîvtîrê baznekê , li dumahîya wê ya liser
baznê dê bîte lêkeftê linik vê xalê
Selmênrawa bilindahîyan :
Her sê bilindahîyên sêgoşê di xalekê da êk û dû dibirrin .
107
Selmênrawa teweran :
Tewerên hersê layên sêgoşê di xalekê da êk û du dibirrit
bo her sêgoşekê êk baznê heye ku sêgoşê dewirdidet u çeqê
wê xala êkudûbirrina hersê tawerane .
Pênasîna bazin :
Bazin şêweyeka endazeyî ya ko bi xalên bi heman(bi yeksan) dûratî
ji xalekê destnişankirî dûrin pêkdihet(pêkdiçe).
108

Benzer belgeler