Arjantin Ülke Raporu – Haziran 2013

 Ankara Üniversitesi
Latin Amerika Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi
ARJANTİN ÜLKE RAPORU
HAZIRLAYAN
DENİZ KARAEVLİ
HAZİRAN 2013
ANKARA
ARJANTİN
Resmi Adı:
Arjantin Cumhuriyeti
Yönetim Biçimi:
Federal Cumhuriyet-Parlamenter Demokrasi–Başkanlık Sistemi
Cumhurbaşkanı:
Cristina Fernández de Kirchner
Resmi Dili:
İspanyolca
Başkenti:
Buenos Aires
Bağımsızlık günü:
9 Haziran 1816
Yüzölçümü:
Yüzölçümü: Arjantin Cumhuriyeti tarafından kabul edilen
Toplam yüzölçümü 3.761.274 km2‘dir.
Falkland adaları ile Antartika’da kalan bazı bölgeleri de
kapsayan yaklaşık 1 milyon km² alan çoğu ülke tarafından
Arjantin toprağı olarak kabul edilmemekte ve yüz ölçümü
sadece Arjantin’in Güney Amerika kıtasındaki topraklarını
kapsayacak şekilde 2.780.400 km2 olarak kabul edilmektedir.
Para Birimi:
Peso (ARS)
Para Birimi Paritesi: 1 $ = 4,02 ARS
Uluslararası telefon kodu: 00 54
Sosyal Göstergeler
Nüfus (2010):
40.117.096
Kadın:
%51
Erkek:
%49
Nüfus yoğunluğu (ülke geneli):
10.7 Kişi/ km²
Nüfus yoğunluğu (Buenos Aires Eyaleti):
14.450,8 kişi/ km²
Okuma yazma oranı:
%98
Ortalama ömür:
(Kadın) 79,77 yıl (Türkiye’de 74.19 yıl)
(Erkek) 73,11 yıl (Türkiye’de 70.37 yıl)
Demiryolu uzunluğu:
34.091 km
Ekonomik Göstergeler
Enflasyon oranı2011: %23
Enflasyon oranı2012: %25
(http://noticias.perfil.com/2013-01-31-21283-argentina-tiene-la-inflacion-mas-alta-de-america-latina/)
GSYİH (milyar $)
İhracat (milyar $)
İthalat (milyar $)
Dış Borç (yıl sonu ;
milyar $)
İşsizlik Oranı (Yıl
sonu)
Döviz Kuru (Ps/$)
2010b
372,3
70,9
54,2
132,3
2011c
433,0
80,1
64,0
137,4
2012c
482,7
87,5
71,8
143,3
7,7
7,5
7,5
3,90
4,25
4,39
b:EIU tahminleri, c:EIU öngörüsü
Kaynak: EIU- Economist IntelligenceUnit, Argentina, Country Report, Ocak 2011.
(T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi)
Eyaletler
Eyaletler
Başkentler
Buenos Aires
La Plata
Catamarca
Catamarca
Chaco
Resistencia
Chubut
Rawson
Corrientes
Corrientes
Córdoba
Córdoba
Distrito Federal
Buenos Aires
EntreRíos
Paraná
Formosa
Formosa
Jujuy
Jujuy
La Pampa
SantaRosa
La Rioja
La Rioja
Mendoza
Mendoza
Misiones
Posadas
Neuquén
Neuquén
RíoNegro
Viedma
Salta
Salta
San Juan
San Juan
SantaCruz
RíoGallegos
San Luis
San Luis
Santa Fe
Santa Fe
Santiago del Estero
Santiago del Estero
Tierra del Fuego
Ushuaia
Tucumán
Tucumán
ARJANTİN TARİHİ
Arjantin Kelimesinin Kökeni
Latince kökenli ‘argentum, gümüş’ kelimesinden türeyen ‘Argentina, Arjantin’ ismi ilk olarak
1536 yılında Venedikli bir denizcinin çizmiş olduğu haritada karşımıza çıkmaktadır. Devlet
oluşumunun ilk yıllarında ‘Rio de la Plata, Gümüş Nehir’ ismi bölge için yaygın olarak
kullanılsa da, 1860 yılında devletin resmi adı ‘Arjantin Cumhuriyeti’ olarak açıklanmıştır.
Arjantin Bayrağı
Arjantin bayrağı, mavi bulutsuz gökyüzünün bir yansımadır. Ortasında bulunan güneş ise
özgürlüğü simgelemektedir.
İlk İnsan Yerleşimleri
Amerika kıtasına ilk insan yerleşimi bundan yaklaşık 30.000 yıl önce başlamıştır. Buzul
çağında, donmuş olan Bering Boğazı’nı geçerek Sibirya’dan Alaska’ya varan ve Amerika
kıtasına ilk ayak basanlar, bugünkü Amerika yerlerinin atalarını oluşturmaktadır. Tüm
Amerika kıtasını geçerek bugünkü Arjantin topraklarına varan ilk insanlara dair izler ise M.Ö.
10.000 yılına tarihlenmektedir.
İspanyol Kolonisi Dönemi (1535-1776)
1516 yılında, İspanyol denizci Juan Díaz de Solís’in günümüzde
Rio de la Plata olarak adlandırılan bölgeye varmasıyla İspanyol
Kolonisi döneminin temeli atılmış oldu. Pedro de Mendoza
önderliğinde 1536 yılında Buenos Aires şehrinin kurulmasıyla
kolonileşme süreci başlamış olup, şehrin ikinci ve esas kuruluşu
1580 yılında gerçekleşmiştir. 1776 yılında bölgenin, İspanya’ya
Bağlı Río de la Plata Valiliğine dönüşmesine kadar sürecek olan
kolonileşme döneminde çıkan iç savaşlarda yerli halkın çok büyük
bir çoğunluğu yok edilmiştir.
Buenos Aires Bağımsızlık Süreci
1808 Yılında İspanya’nın Napoleón Bonaparte tarafından işgali
ve Buenos Aires yönetiminin Napoleón Bonaparte’ı tanımaması
ilk bağımsızlık mücadelelerinin başlamasına neden olmuştur.
1816 yılında farklı eyaletlerin yöneticileri Tucumán eyaletinde
toplanmıştır. Ulusal kahraman General Jose de San Martin
önderliğinde 9 Temmuz 1816’da İspanya’ya karşı bağımsızlık
ilan edilmiştir. ‘Güney Amerika Birleşmiş Eyaletler Anayasası’
yürülüğe konulmuştur. 1826 yılında Bernardino Rivadavia
Cumhurbaşkanı seçilmiştir.
José de San Martín
COĞRAFYA
Coğrafi konum:34’ 36’’ güney enlemleri 58’ 27’’ batı boylamları arasında, Güney Amerika
kıtasının doğusunda yer almaktadır.
Sınır Komşuları
Kuzeyde Bolivya (832 km) ve Paraguay (1880 km), doğuda Brezilya (1261 km), Uruguay
(580 km) ve Atlantik Okyanusu; batıda ise Şili (5308 km) ile sınır komşusudur.
Coğrafi yapısı ve iklimi
Arjantin’in coğrafi yapısı oldukça değişkendir. Kuzeyde yağmur ormanları, batısında Şili sınırı
boyunca uzanan And dağları, Patagonya adı verilen bölgede platolar ve çöller, güneyinde ise
buzullar yer almaktadır. İklim de yeryüzü şekilleri gibi farklılık göstermekle birlikte sıcaklık
kuzeyden güneye doğru gidildikçe azalmaktadır.
Arjantin-Şili sınırı boyunca uzanan And dağlarında; Arjantin'in ve Amerika Kıtası'nın en
yüksek tepesi Aconcagua ve dünyanın en yüksek iki yanardağı olan Ojos del Salado (6880
m) ile Monte Pissis (6795m) yer almaktadır. Bu bölgede tuz göllerine de rastlanmaktadır.
Arjantin topraklarının ¼’ünü meydana getiren Patagonya’da verimsiz ve soğuk platolar
bulunur. Bölgede nüfus yoğunluğu düşüktür. İklim kuraktır.
Ülkenin doğusunda yer alan, ‘pampa’ adı verilen geniş yeşil düzlükler verimli arazilerdir.
Tarım ve hayvancılık bu bölgede gelişmiştir. Buenos Aires eyaleti de ılıman iklimin hakim
oluğu bu verimli düzlüklere dahildir.
Kuzeybatıda özellikle Bolivya ve Paraguay sınırına yakın bölgelerde subtropikal iklim
görülmektedir. Bölge sürekli yağış alır ve çay yetiştiriciliği yapılır.
Ülkenin güney ucunun bazı kısımları buzullarla kaplı olup, yıl boyu nemlidir ve soğuk hava
hakimdir.
DİL
Arjantin Cumhuriyeti’nin resmi dili İspanyolca’dır. Bölgenin İspanyollar tarafından işgal
edilmesiyle hakim dil olmuştur.
Arjantin, bir göçmenler ülkesi olması sebebiyle farklı milletten pek çok insanı
barındırmaktadır. Özellikle Buenos Aires bölgesinde yaşayan göçmenlerin kullandığı ve
kendi dillerinden kelimelerle çeşitlendirdikleri ‘ağız’,‘porteño’ olarak adlandırılmaktadır.
Porteño kelimesi aynı zamanda bu dili kullanan halk için de kullanılmaktadır. İspanyolca
‘puerto, liman’ kelimesinden türeyen porteño kelimesi ‘limandan gelenler, limanlılar’
anlamlarına gelmektedir.
Yerel Diller
Maphuche Yerlileri
Ülkede yerli halkların İspanyolca’nın yanısıra halen konuştuğu başlıca diller şöyledir.
Wichi:
Kuzey Arjantin bölgesinde konuşulan bir dildir. Chaco Eyaleti,’nin resmi
dillerinden biri olarak kabul edilmiştir.
Quechua:
Güney Kolombiya’dan Orta Şili’ye kadar olan bölgede yer alan Ekvador, Peru,
Bolivya ve Kuzey Arjantin’de konuşulmaktadır. Yirmi çeşit şiveye sahiptir.
Guaraní:
Doğu-kuzeydoğu Arjantin, Paraguay, Brezilya ve Bolivya bölgelerinde
konuşulmaktadır. Bolivya’da İspanyolca’dan sonra bir diğer resmi dil olarak
kabul edilmiştir. Yerel dilde Guarani kelimesi ‘güzel dil’ anlamına gelmektedir.
Mapuche:
700.000 kişi tarafından konuşulduğu varsayılan dil Picunches, Mapuches,
Huilliches y Cuncos gibi yerli halklar tarafından konuşulmaktadır. Orta Şili ve
Güney batı Arjantin bölgesinde yaşayan bu dil, ‘toprağın lisanı’ anlamına
gelmektedir. Mapuche’ler İspanyol sömürgeciler tarafından kendilerine
konulan ‘Araucano’ ismini reddetmektedirler.
ETNİK GRUPLAR
Bir göçmen ülkesi olan Arjantin, özellikle 1.Dünya Savaşı sonrası Avrupa’dan yoğun göç
almıştır. İtalya ve İspanya Arjantin’e göç veren ülkelerin başında yer almaktadır. Buenos
Aires Üniversitesi Genetik ve Moleküler Biyoloji Bölümü Profesörü Daniel Corach’ın yaptığı
araştırmalara göre Arjantin halkının sanıldığı gibi %85 oranında Avrupalı geni taşımadığı,
toplumun yalnızca %44’ünün Avrupalı soyun devamı olduğu belirtildi. Halkın %56’sının
Amerika yerli halklarının devamı olduğu araştırma ile ortaya konuldu. Hiçbir ırkla karışmamış
yerli halk ise %10’luk bir oranı oluşturmaktadır.
Arjantin Yerli Halkları
Guarani Yerlileri
16. yüzyılda, İspanyollar Arjantin topraklarına ulaştıklarında, 20’den fazla etnik grubun
ve 300.000/500.000 arası yerli nüfusun olduğunu belirtmişlerdir. (Klein, 1985; Martínez
Sarasola, 1992)
Güney Amerika ülkelerinin İspanyol sömürüsüne karşı bağımsızlık hareketlerinde yerli
halkların payı çok büyük olmakla birlikte, bugün içlerinde Arjantin’in de olduğu pek çok
ülkede yerli halklara karşı ırkçılık söylemleri ve fırsat eşitsizliği tartışmaları sürmektedir.
Günümüzde hala yaşamını sürdüren yerli halkaların coğrafi dağılımı şekildeki gibidir.
Arjantin Yerli Nüfusu
Atacama
Ava guaraní
Aymara
Chané
Charrúa
Chorote
Chulupí
Comechingón
Diaguita/ diaguitacalchaquí
Guaraní
Huarpe
3.044
21.807
4.104
4.376
4.511
2.613
553
10.863
31.753
22.059
14.633
Kolla
Lule
70.505
Mapuche
Mbyáguaraní
Mocoví
Omaguaca
Ona
Pampa
Pilagá
Quechua
Querandí
Rankulche
Sanavirón
Tapiete
Tehuelche
Toba
Tonocote
Tupíguaraní
Wichí
Diğer halklar (1)
Tanımlanamayan halklar (2)
Cevapsız
113.680
854
8.223
15.837
1.553
696
1.585
4.465
6.739
736
10.149
563
524
10.590
69.452
4.779
16.365
40.036
3.864
92.876
9.371
Kaynak: Arjantin Ulusal İstatistik Kurumu Web Sitesi 2004-2005 verileri
DİN
Arjantin’de resmi din olarak kabul edilen bir din yoktur. Ancak Katolik Kilisesi’nin ayrı bir
hukuki statüsü vardır. Ülkede 2500’den fazla farklı din ve mezhep uyum içerisinde varlığını
sürdürmektedir. İnanç özgürlüğü Anayasa’da güvence altına alınmıştır.
ÖZEL GÜNLER VE MİLLİ BAYRAMLAR
24 MART: Ulusal Hakikat ve Adaleti Anma Günü
2 Nisan: Falkland Savaşı Gazi ve Şehitlerini Anma Günü
25 Mayıs: Birinci Ulusal Hükümet Kuruluş Günü
20 Haziran: Bayrak Günü
9 Temmuz: Bağımsızlık Günü
17 Ağustos: General José de San Martin’in Ölüm Yıldönümü
11 Eylül: Domingo Faustino Sarmiento’yu Anma Günü
12 Ekim: Kültürel Çeşitliliğe Saygı Günü
KÜLTÜR
Arjantin çok farklı kültürleri bir arada barındıran bir ülke olması sebebiyle kültürel çeşitlilik
açısından oldukça zengindir. Ülkede özellikle İtalyan ve İspanyol göçmenlerin dil üzerindeki
büyük etkisini görmek mümkündür. Özellikle Buenos Aires İspanyolcası’nda yer alan
İtalyanca kökenli kelimeler ve değişik telaffuz biçimleri, dilin porteño olarak adlandırılan bir
ağızla konuşulmasına neden olmuştur.
Yerli kültürü, kıtaya sonradan yerleşen
Avrupalı göçmenlerin kültürü ile birlikte
Güney Amerika ülkelerinin beslendiği iki
önemli damardır. Yerli müziğin Arjantinli
en önemli temsilcilerinden birisi Mercedes
Sosa’dır.
Arjantin’de yemek kültürü oldukça önemlidir.
Arjantin biftekleri tüm dünyada ün sahibidir.
Özellikle ‘asado’ adı verilen mangal kültürü
çok yaygındır.
Tüm Güney Amerika ülkelerinde olduğu gibi
Arjantin’de de futbol günlük hayatta hatta
siyasette çok önemli bir yer kaplar.
Arjantin denilince ilk akla gelen Tango,
sosyo-kültürel hayatın şekillenmesinde çok
önemli bir rol oynamıştır. Buenos Aires ve
Montevideo’da 1865-80 yılları arası ortaya
çıkmıştır. Önceleri alt sınıfın kendini toplumda
tanımlamasıyla gelişen tango sonraları tüm
toplum tarafından benimsenmiştir.
Arjantin’de çay kültürü çok gelişmiştir. Mate adı
verilen yeşil çay, geleneksel bir kap ve kamış
yardımıyla içilmektedir. Çok geç saatlerde çok
ağır akşam yemekleri yiyen Arjantinliler için
mate, hazmı da kolaylaştırması açısından
vazgeçilmezdir.
SİYASİ DURUM
Siyasi Yapı
Arjantin, federal bir cumhuriyettir. Her Eyaletin ayrı bir anayasaya sahip olduğu Arjantin’de
kuramsal olarak eyaletlerin ciddi anlamda yetki ve gücü bulunsa da tarihi olarak Federal
Hükümet baskın olmuştur. Arjantin 23 eyalete ve bir federal bölgeye ayrılmıştır.
Ülkede en yetkin kişi devlet başkanıdır. Yürütme devlet başkanının elindedir.
Yasama yetkisi, Milletvekilleri Meclisi ve Senatodan oluşan bir kongrenin elindedir.
Yargı, Yüksek Mahkeme ve diğer mahkemelerin elindedir.
Genel Siyasi Durum
Arjantin Devlet Başkanı, 2007 yılındaki seçimlerinin ardından, 2011 yılında yeniden seçilen
Cristina Fernández de Kirchner’dir.
Peronist İdeolojinin devamı olan Adalet Partisi’ne mensuptur. Adalet partisi 1947’de yılında
Juan Domingo Perón tarafından kurulmuştur.
Peronizm
Peronizm 1946 yılında Arjantin Cumhurbaşkanı seçilen Juan Domingo Perón’un milliyetçi
politikalarına ve siyasi görüşüne verilen isimdir. 1955’te bir askeri darbeyle devrilmesine
rağmen 1973-1974 yılları arasında tekrar göreve gelmiştir. Bir yıl sonra ölmesi üzerine eşi
Isabel Perón devlet başkanı olmuş ancak 1976 askeri darbesiyle devrilmiştir. Arjantin siyasi
tarihinde çok önemli bir yeri olan Peronizm işçi sınıfın ve orta sınıfın desteğini kazanmıştır.
Plaza de Mayo Anneleri
Arjantin’de 1976-1982 yılları arası diktatörlük döneminde ‘Ulusal Uzlaşma Süreci’ adı altında,
rejime karşı olduğu düşünülen 30.000 kişinin ortadan kaybolması ile sonuçlanan ve
tartışmaları hala süren bir dönem yaşanmıştır. Kaçırılan ve kendilerinden bir daha haber
alınamayan gençlerin anneleri, beyaz başörtüleri ile 1977 yılından beri her Perşembe günü
Arjantin Hükümet Meydanı’na yürümektedirler.
Siyasi Oluşum
Devlet Başkanı
CristinaFernández
İçişleri Bakanı
AníbalFlorencioRandazzo
Devlet Başkan Yardımcısı
Lic. AmadoBoudou
Dışişleri Bakanı
HéctorTimerman
Genel Sekreter
Dr. Oscar Parrilli
Adalet ve İnsan Hakları Bakanı
Ministro: Dr. JulioAlak
Bilim ve Teknoloji Bakanı
Dr. LinoBarañao
Tarım Bakanı
Sr. NorbertoYahuar
Savunma Bakanı
Dr. ArturoAntonioPuricelli
Eyalet Planlama Bakanı
Arq. JulioMiguel De Vido
Sosyal Gelişim Bakanı
Alicia MargaritaKirchner
Endüstri Bakanı
Débora Adriana Giorgi
Ekonomi Bakanı
Lic. HernánLorenzino
Eğitim Bakanı
Dr. AlbertoSileoni
Sosyal Güvenlik ve Çalışma
Bakanı
Dr. Carlos AlfonsoTomada
Sağlık Bakanı
Dr. JuanLuisManzur
Güvenlik Bakanı
NildaGarré
Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar
AFDB (Afrika Kalkınma Bankası), AG (Avustralya Grubu), BCIE, BIS (Uluslararası İmar
Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve
Karayipler Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-6, G-11, G-15, G-19, G-24, G-77,
IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı),
IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü),
ICC (Milletlerarası Ticaret Odası), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri
Konfederasyonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası
Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası
Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu),
IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası
Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu
Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası
Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen
TeĢkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği),
LAES, LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), Mercosur(Güney Amerika Ülkeleri Ortak
Pazarı), MINURSO (BM Bati Sahra Referandum Misyonu), MIPONUH, MTCR, NSG, OAS
(Amerika Devletleri Teşkilatı), OPANAL, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama
Organizasyonu), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), RG, UN (Birleşmiş Milletler),
UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve
Kültür Örgütü), UNFICYP (BM Barış Gücü), UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği),
UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNIKOM (BM Irak-Kuveyt Gözlem Misyonu),
UNMEE (BM Etiyopya-Eritre Misyonu), UNMIBH (BM Bosna Hersek Misyonu), UNMIK
(BM Kosova Geçici Yönetimi), UNMOP (BM PrevlakaGözlem Misyonu), UNTSO (BM
Mütareke Gözlem Örgütü), UNU, UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek
Konfederasyonu), WFTU (Dünya İŞçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık
Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO
(Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü).
Türkiye ile Arjantin İkili Anlaşma ve Protokolleri
1) Türkiye – Arjantin Konsolosluk Protokolü ( 1910 )
2) Türkiye – Arjantin Dostluk Anlaşması ( 1926 )
3) Türkiye – Arjantin Kültürel İşbirliği Anlaşması ( 1929 )
4) Türkiye – Arjantin Kültürel İşbirliği Anlaşması ( 1965 )
5) Nükleer Enerjinin Barışçı Amaçlarla Kullanılması İşbirliği Anlaşması (1988 )
6) Turizm İşbirliği Anlaşması ( 1992 )
7) Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması ( 1992 )
8) Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması ( 1992 )
9) Sağlık Alanında Mutabakat Zaptı ( 1992)
10) Vize Muafiyeti Anlaşması (1992)
11) Sağlık Alanında Mutabakat Zaptı ( 1993 )
12) Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması ( 1995 )
13) Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Mutabakat Muhtırası ( 1995 )
14) Uluslararası Uyuşturucu ve Psikoptop Madde Kaçakçılığı, Uluslararası Terörizm ve
Organize Suçlarla Mücadelede İşbirliği Anlaşması (1995)
15) Siyasi İstişare Mekanizması Kurulmasına Dair Mutabakat Zaptı (1998)
16) Türkiye-Arjantin KEK I. Dönem Protokolü ( 1999 )
17) Diplomatik Personelin İkili İstihdam Anlaşması (2003)
ARJANTİN TURİZM NOKTALARI
Ushuaia
Glaciar Perito Moreno
Tierra del Fuego Eyaleti’nin başkenti olan
Ushuaia Arjantin’in en güneyindeki şehirdir.
Dünya’nın sonu olarak da adlandırılmaktadır.
Beagle Kanalı kıyısında yer almaktadır.
Antartika keşif gemileri ve yolcu gemilerinin
çıkış noktasıdır. Ateş Toprakları Milli Parkı,
Glaciar Martial Buzulu ve dünyanın en
güneyindeki feneri de burada yer almaktadır.
Buzulların üzerinde yürüyüş aktiviteleri ve
penguen gözlem turları düzenlenmektedir.
Ulaşım zorluğundan dolayı Arjantin’in en pahalı şehridir. Bölgeye Buenos Aires’ten uçakla
ulaşılmaktadır.
Iguazú Şelaleri
Arjantin’in en güzel eyaletlerden birisi olan Missiones
Eyaleti’ndeki Iguazú Milli Parkı’nda yer alan Iguazú
San Carlos de Bariloche
Şelaleleri; Brezilya, Arjantin ve Paraguay arasında sınır
oluşturmaktadır. Iguazú kelimesi yerli Guarani dilinde ‘büyük
su’ anlamına gelmektedir. Subtropikal iklimin görüldüğü
bölgede nem oranı ortalama %70-90 arasındadır. 450 çeşit
kuş türünün gözlemlenebilmektedir. İguazu Nehri’nin
uzunluğu 1.320 metre olup, Parana Nehri ile birleştiği noktada
yer alan şelalelerdeki su 75 metreden dökülmektedir. Bölgeye
uçak veya otobüsle ulaşım mevcuttur. Otobüs ile Buenos
Aires’ten 17 saat / 1.234 km uzaklıktadır.
Bulutlara Uzanan Tren (El Tren de las Nubes)
Humauaca (jujuy)
Toplamda 434 km yol kateden tren, 4.200 metre
yüksekliğe kadar çıkarak bulutların seviyesine
ulaşmaktadır. El Tren de las Nubes dünyanın en
yüksek tren rotaları arasında yer almaktadır. Salta
Eyaleti’nden hareket eden tren, Şili ile Arjantin sınırını
oluşturan And Dağları’nda çoğu zaman bulutların
üzerinde yol almaktadır. Değişik rota ve fiyat
seçenekleri bulunmaktadır.
Web: www.trenalasnubes.com.ar
Salta
Arjantin’in kuzeybatısında yer alan Salta, Jujuy
Eyaleti’ne komşudur. 1100 metre yükseklikte yer
almaktadır. Arjantin genelinde koloni dönemi
mimari yapıları en iyi şekilde muhafaza edebilmiş
bölgedir. Kırmızı renkteki vadileri, arkeolojik sit
alanları, yerli kültürü ve Milli Parkları ile ünlüdür.
Bölgede safari turları ve ‘Bulutlara Uzanan Tren’
gezisi yapılabilmektedir. Buenos Aires’ten ulaşım
uçak ve otobüsle sağlanmaktadır. Trenle ulaşım
Buenos Aires’ten Tucuman Eyaleti’ne kadar
mevcuttur. Tucuman – Salta arası ulaşım
otobüsle sağlanmaktadır.
Humauaca (Jujuy)
Humauaca Bölgesi Arjantin’in kuzeybatısında yer
almaktadır. Renkli dağları, küçük köyleri ve festivali ile
dünyaca ünlüdür. Bölgede Güney Amerika yerli halkları
yaşamaktadır. 7 renkli tepesi çok ünlüdür. Arjantin yerli
kültürünü tanımak için ideal bir bölgedir. Buenos Aires’ten
otobüs, tren ve uçakla ulaşım sağlanmaktadır. Son tren
istasyonu Tucuman olmakla beraber yolculuk 24 saat
sürmektedir. Tucuman – Jujuy arası ulaşım otobüsle
sağlanmaktadır.
Mendoza
And dağları üzerinde yer alana Mendoza Arjantin’in
batısında yer almaktadır. Bölge üzüm bağları ve
şarapçılığı ile ünlüdür. Mendoza şarapları dünya
genelinde üne sahiptir. Bölge’de şarap tadım turları
gerçekleştirilmektedir. Buenos Aires’ten ulaşım otobüs
sağlanmaktadır.
ve uçakla
Perito Moreno Buzulu (El Calafate)
Deniz seviyesinden sadece 1500 m yüksekte,
Patagonya bölgesinde yer alır. En yakın büyük
yerleşim yeri 80 km mesafedeki El Calafate olup,
burası mili park içinden buzula yapılan turların
ideal çıkış noktasıdır. Antarktika ve Grönland
dışında az sayıda bilinen buzullardandır.
Okyanustan gelen yağışlar nedeniyle buzul
büyümeye devam etmektedir. Buzul üzerinde
yürüyüş turları gerçekleştirilmektedir. El
Calafate’ye Buenos Aires’ten ulaşım uçak ve
otobüs ile sağlanmaktadır.
BUENOS AİRES
Buenos Aires
Metro Planı
Buenos Aires
Haritası
Soldan Sağa 1.
Soldan Sağa 2.
Soldan Sağa 3.
BUENOS AİRES
Buenos Aires
Buenos Aires Tarihi
Buenos Aires’in tarihine bakıldığında Arjantin tarihiyle büyük oranda paralellik gösterdiği
görülmektedir. 1536 yılında İspanyol Pedro de Mendoza tarafından kurulan şehir 1541
yılında yerli tehditleri sebebiyle yıkıma uğramıştır.
1580 yılında Juan de Garay tarafından yeniden kurulan şehir İspanya’ya bağlı Peru
Valiliği’ne bağlanmıştır.1776 yılında İspanya Kralı tarafından kurulduğu bölgeyi kapsayan Rio
de la Plata Valiliği’ne dönüştürülen Buenos Aires, 1806 yılında İngiliz istilasına uğramıştır.
1808 Yılında Napoleón Bonaparte tarafından işgal edilen İspanya’yı tanımak istemeyen
Buenos Aires yönetimi, 1810 yılı Mayıs Devrimi’ni gerçekleştirir. 1816 yılında bağımsızlık ilan
edilir
Buenos Aires Siyasi durum
Buenos Aires Eyaleti Valisi 2007 yılından beri görevini sürdüren Daniel Osvaldo Scioli’dir .
Adalet Partisinin Genel Başkanı olmakla birlikte, 2003-2007 yılları arası Devlet Başkan
Yardımcısı olarak görev yapmıştır.
Mimari Tarz
Güney Amerika’nın en Avrupalı
şehri olarak tanımlanan Buenos
Aires farkı mimari tarzları bir
arada barındırmaktadır. Kolonyal,
neogotik, neoklasik, ve birden çok
tarzı barındıran eklektik stillerinde
pek çok yapı bulunmaktadır.
Buenos Aires için Güney
Amerika’nın Paris’i tanımlaması
da kullanılmaktadır. Şehir oldukça
düzenlidir. Birbirini kesen yatay ve
dikey caddelerden oluşur.
Ne yeni ne de eski olarak tanımlanabilen
mimari tarzı daha çok nostaljik öğelerden
oluşmaktadır. 19. yüzyılın Paris ve
Madrid’inin bir yansıması gibidir. Şehrin
melankolik yapısı, tangonun hüzünlü
melodisinin bir dışavurumu gibidir.
Buenos Aires’in tarihini ve mimari
üslubunu anlayabilmek için şehrin önemli
bileşenlerinden olan edebiyatı ve tangoyu
iyi analiz etmek gerekir. Büyülü
gerçekçilik akımının iki önemli Arjantinli
yazarının şehridir Buenos Aires. Buenos
Aires şehrinin sokakları Borges için bir
labirent olmuştur. Tango, duyguların her
köşe başında yaşanabildiği sosyal,
.
gösterişli ve dışadönük bir yaşam tarzının gelişmesinde rol oynamıştır. Özellikle ‘La Boca’
bölgesinde gelişmiş olan tango, şehrin alt kesiminin ikamet ettiği rengarenk evleriyle
meşhurdur.
La Boca
San Telmo Bölgesi bohem tarzda kafeleri ve antika dükkanları ile meşhurken, Palermo
Bölgesi son elli yılda gelişmiş olmakla beraber ünlü yazar Borges’in çocukluğunu geçirdiği
sokakları ile ünlüdür. Palermo bölgesinde yer alan binalardaki en önemli özellik odaların
birbirine kapılarla bağlanmış olması ve apartmanların girişlerinde dar geçitlerin bulunmasıdır.
‘Casa Chorizzo’, ‘Sosis Ev’ bu mimari tarzın görülebileceği en güzel örneklerdendir.
Özellikle 20. yüzyılın başlarındaki nüfus artışı sebebiyle, odaları ikiye bölerek daha fazla
insana ikamet olanağı yaratmak amacı ilen gelişen mimari tarz oldukça yaygındır.
Casa Chorizzo
İtalyan, İspanyol ve Fransız etkisinde kalan Buenos Aires mimarisi, her kesimin kimliğini
tanımladığı bir mimari tarz bulabildiği bir metropoldür.
BUENOS AİRES ÖNEMLİ YERLER
Teatro Colón
Obelisco (Dikilitaş)
20. yüzyıl boyunca dönemin en önemli
sanatçılarının sahne aldığı dünyanın en önemli
tiyatrolarından birisidir. 1908 yılında
kurulmuştur. Dünyanın en iyi akustiğine sahip
tiyatrolarından birisidir. 3.542 oturan, 700
ayakta seyirci kapasitesine sahiptir.
Adres: Tucumán 1171 (Pasaje de Carruajes)
Buenos Aires
1936 yılında yapımı tamamlanan Obelisko modernist bir
mimari tarzda yapılmıştır. İnşasında Cordoba eylatinden
getirtilen beyaz taşlar kullanılmıştır. Buenos Aires tarihinde
her zaman politik gösterilerin icra edildiği ve spor başarılarının
kutlandığı bir merkez olmuştur. Dünyanın en geniş caddesi
olan 9 de Julio Caddesi’nde yer almaktadır.
Adres: Corrientes Av.. İle 9 deJulio Av.
Plaza de Mayo
Buenos Aires’in en tarihi meydanıdır. Tarihi binalar ve hükümet
binaları ile çevrilidir. Casa Rosada (Ulusal Hükümet Binası),
bakanlıklar ve bankalar bu meydanda bulunur. Meydanın tarihi
1580 yılında Juan de Garay’ın Buenos Aires şehrinin kuruluşunu
bu meydanda kutlamasına kadar dayanmaktadır. Devrimin 1.
Yıldönümünü kutlamak amacıyla 1811 yılında inşa edilen dikilitaş
formatındaki Mayıs Obelisco’su da bu meydanda bulunmaktadır.
Adres: Hipólito Yrigoyen, 400Buenos Aires
Manzana de las Luces
Buenos Aires’in en eski yapılarındandır. Kuruluş amacıyla ilgili
çeşitli söylentiler bulunmaktadır. Tarihi şehrin İspanyol
istilasına uğradığı döneme kadar gitmektedir. Şehrin
savunması için inşa edildiği tahmin edilmektedir. Yer altındaki
tüneller ve geçitlerden oluşmaktadır. 1661 yılında bir kilise,
okul, eczane ve matbaa içerecek şekilde yeniden inşa
edilmiştir. Bir süre sonra entellektüellerin buluşma noktası
haline gelen yapı halen Buenos Aires’in en prestijli
okullarından birini bünyesinde barındırmaktadır.
Adres: Perú 272, Buenos Aires
Av. Corrientes
Buenos Aires’i en iyi temsil eden caddelerden birisidir.
Oldukça hareketli olan caddede sahaflar, tiyatrolar ve
kafeler dikkat çeker. 40 ve 50’li yılların tango döneminin
şahitliğini yapmış tarihi bir caddedir.
Adres: Av. Corrientes ile Av. 9 De Julio
Puente de la Mujer
Şehrin son yıllarda gelişen bölgesi Puerto
Madero’da yer alır. Bölge bir kanal etrafına kurulmuş
yüksek iş merkezleri, restaurant ve kafeleri ile
dikkat çeker.
Puente de la Mujer köprüsü gemi geçişleri esnasında
gerek duyulduğunda döndürülebilme özelliğine sahiptir.
Bu özellikte dünya üzerinde bulunan köprülerin en
büyüklerindendir.
Adres: Dique 3 de Puerto Madero
Reserva Ecológica
350 hektarlık yeşil alanı ile Buenos Aires’in en
büyük yeşil alanıdır. Bitki ve hayvan çeşitliliği ile
dikkat çeker. 1970’li yıllarda Rio de la Plata
nehrinin kıyılarına kurulmuştur. Kuş
gözlemcilerinin uğrak yeridir. Yürüyüş yoları
sayesinde hafta sonları şehirlilerin akınına
uğramaktadır.
Adres: Av. Tristan Achaval Rodriguez 1550
Caminito
Caminito caddesi şehrin en renkli bölgesi olan La
Boca’da bulunur. Rengarenk evleri, sokaklardaki
tango gösterileri ve sokak ressamları ile meşhur olan
bölgenin ismi ağız anlamına gelmektedir. Şehrin ilk
yerleşim bölgelerinden biri olan La Boca, limandan
gelen porteno’ların yerleştikleri bölge olmuştur. Boca
Juniors takımının stadı da bu bölgede bulunmaktadır.
Adres: Caminito, La Boca, Buenos Aires
Recoleta Mezarlığı
Şehrin ilk topğlu mezarlığıdır. Sarmiento,
Mitre, Yrigoyen, Eva Perón, José
Hernández, Bioy Casares, Oliverio
Girondo, Eduardo Mallea gibi ünlü
politikacılar ve yazarların mezarları
burada bulunmaktadır. 1822 yılında halk
mezarlığı olarak hizmet vermeye
başlamıştır.
Adres: Junin 1760, Buenos Aires
Plaza Julio Cortázar, Palermo
Eski Palermo bölgesinin kalbi olarak
adlandırılan meydan, sokak ressamları ve
sanatçıların kurdukları tezgahlarla ünlüdür.
Palermo Viejo bölgesi, porteno’ların yerleşmiş
olduğu alçak bina mimarisinin görülebileceği
kafe, bar ve restaurantları ile ünlü bir bölgedir.
Palermo bölgesi aynı zamanda iki önemli
San
Telmo
Buenos
Airesli yazar Cortazar ve Borges’in de
çocukluklarını geçirdikleri tarihi bir bölgedir.
Adres: Plaza Serrano, Palermo, Buenos Aires
Museo de Arte Latinoamericano de Buenos Aires (Malba)
(Latin Amerika Sanatları Müzesi)
Latin Amerika’nın kültürel çeşitliliğine atıfta bulunarak, halkı Latin Amerikalı sanatçıların
çalışmalarıyla bilgilendirmek amacıyla 2001 yılında kurulmuş müze pek çok sergiye ev
sahipliği yapmaktadır.
Adres: Av Pres. Figueroa Alcorta 3415
Café Tortoni
Fransız göçmen Touan tarafından 1858
yılında kurulan kafe şehrin en antik
kafesidir. Jorge Luis Borges, Luigi
Pirandello, García Lorca, Julio Cortázar,
Arturo Rubinstein, Carlos Gardel gibi
edebiyat ve müzik dünyasının önemli
isimlerinin buluşup sohbet ettiği yerdir. Hala
tango ve jazz gösterileri ve tarihi mimarisi
ile gelenleri büyüleyen kafe Buenos Aires’in
en önemli kültürel mekanlarındandır.
Adres: Av de Mayo 825, Buenos Aires
Feria de Plaza Dorrego, San Telmo
Tarihi 1816’ya dayanan ve San Telmo
bölgesinin kalbinde yer alan medyan,
tarihi binaları, kitapçıları, bohem kafeleri,
antika dükkanları ve antika pazarlarıyla
meşhurdur. Arnavut kaldırımlı sokakları
pazar günü trafiğe kapatılarak San Telmo
antika pazarına ve tango gösterilerine ev
sahipliği yapmaktadır.
Adres: Plaza Dorrego, San Telmo,
Buenos Aires
Campo Argentino de Polo
Polo Katedrali olarak da adlandırılan 1928 yılında polo
sporu maçları için kurulmuş olunup bugün konserler ve
diğer spor organizasyonları için de kullanılmaktadır.
Arjantin Polo atı ve polo sporcuları dünyanın en iyileri
arasında gösterilmektedir.
Adres: Av del Libertador, Buenos Aires
Estancias:
Şehirden uzaklaşmak ve Buenos Aires kırsal hayatını yakından tanımak isteyenler için
‘estancia’ adı verilen geniş çiftliklerde konaklama imkanı sunulmaktadır. Arjantin kovboyları
olan ‘gaucho’ların yaşam tarzları hakkında bilgi alınabileceği gibi Arjantin’de milli spor olarak
kabul edilen at biniciliği deneyimi de yaşanabilmektedir.
Estancia Önerisi:
Estancia Villa Maria
Adres: Av. Pereda s/n,
Máximo Paz, Ezeiza
Buenos Aires, Argentina
Tlf: (+54 11) 4815 0989
ALIŞVERİŞ
Palermo Viejo, Palermo Hollywood, Barrio Norte y San Telmo önemli alışveriş noktalarıdır.
Bölgede sanat galerileri de ziyaret edilebilinir.
KÜLTÜREL AKTİVİTELER VE FESTİVALLER
www.agendacultural.buenosaires.gob.ar
TUR ÖNERİLERİ
Bisikletle Şehir Turu
Parklar ve Meydanlar: Cumartesi, Pazar günleri 10:30- 12:30 arası
Parklar ve Müzeler: Cumartesi, Pazar günleri 14:30-16:30 arası
Ücret: 70 Peso
Adres: Planetario Galileo Galilei, Av. Sarmiento y Belisario Roldán.
Web: [email protected]
Otobüsle Şehir Turu
Şehrin Önemli 24 noktasını ziyaret eden turist otobüsü bilet rezervasyonu ve bilgi aşağıdaki
adreslerden edinilebilinir.
Adres: Buenos Aires Bus, Av. Roque Sáenz Peña 846 Piso 3
Web: www.buenosairesbus.com
BUENOS AİRES – URUGUAY FERİBOT GEÇİŞİ
Buquebus Feribot
Buenos Aires’ten Uruguay’ın başkenti Montevideo’ya veya bir diğer tarihi ve turistik şehri
Colonia del Sacramento’ya feribotla geçiş sağlanmaktadır. İstenildiği takdirde bilet gidiş
Montevideo, dönüş Colonia del Sacramento olarak temin edilebilir. Montevideo ve Colonia
arasındaki 4 saatlik mesafe otobüsle katedilebilinir. Bilet fiyatları tarih aralığına göre
değişmekle birlikte yaklaşık 300 TL civarıdır.
Adres:
Puerto Madero Terminali Av. Antartida Argentina 821 (1104)
Web: www.buquebus.com
Tlf: (54-11) 4316-6500
Biletler Şehrin çeşitli yerlerindeki ofislerden temin edilebilinir.
Merkez ofis: Av. Cordoba 867. Capital Federal
RESTAURANT ÖNERİLERİ
Restaurante Don Julio
Parilla (kırmızı et)
Guatemala 4691 and Gurruchaga
Palermo Soho, Buenos Aires
La Cabrera
Parilla (kırmızı et)
José Antonio Cabrera 5099, Buenos Aires
Tlf: (54 11) 4831-7002
Siga La Vaca
Parilla (kırmızı et)
Alicia Moreau de Justo 1714, Puerto Madero,
Buenos Aires
Pizza Guerrin
Pizza, Empanada
Avda Corrientes 1368, Buenos Aires
Cafe Tortoni
Kafe & Tango Gösterileri
Av de Mayo 825, 1084 Buenos Aires
Bio
Vejeteryan
Humboldt 2199 . Palermo, Buenos Aires
Krishna Veggie Lunch
Vejeteryan
Malabia 1833 . Palermo .
Tlf: (+54) (0.11). 4.83.3-4618
Spring - Palermo Norte
Vejeteryan
Bulnes 2577 . Palermo .
Tlf: (+54) (0.11). 4.80.7-8201
TANGO GÖSTERİLERİ
Cafe Tortoni
Kafe & Tango Gösterileri
Av de Mayo 825, 1084 Buenos Aires
Tlf: (54 11) 4342-4328
Madero Tango
Canlı Müzik & Yemek
Av Elvira Rawson de Dellepiane, Puerto
Madero, Buenos Aires
Tlf: (54 11) 5239-3009
Esquina Carlos Gardel
Canlı Müzik & Yemek
Carlos Gardel 3200 Barrio del Abast,
Tlf: (5411) 48 67 63 63
El Viejo Almacen
Canlı Müzik & Yemek
Esquina Av. Independencia y Balcarce,
Barrio de San Telmo, Buenos Aires
Tlf: (5411) 4307-7388/6689
BUENOS AİRES ÖNEMLİ TELEFON NUMARALARI
Turist Polisi
Tlf: (54 11) 0800 999 5000 / (54 11) 4346 5748
Adres: Av. Corrientes 436
Turist Bilgi Hattı: (54 11) 4313-0187
Alman Hastanesi (Hospital Alemán)
Tlf: (54 11) 4827-7000
Adres: Av Pueyrredón 1640, Buenos Aires
Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği
Tlf: (54 11) 4785-7203 / 4788-3239 / 4788-5106
Adres: 11 de Septiembre 1382, Buenos Aires
Çalışma saatleri: Pazartesi- Cuma / 09:00 - 17:00
Ministro Pistarini Uluslararası Havaalanı, Ezeiza
Tlf: (54 11) 5480-6111
Jorge Newbery Havaalanı Costanera Norte
Tlf: (54 11) 4576-5300
Retiro Otobüs Terminali: (54 11) 4310-0700
KAYNAKÇA
ARJANTİN HÜKÜMETİ RESMİ WEB SİTESİ
www.argentina.gov.ar
ARJANTİN ULUSAL İSTATİSTİK KURUMU
www.indec.gov.ar
ARJANTİN TURİZM BAKANLIĞI
www.turismo.gov.ar
BUENOS AİRES EYALETİ RESMİ WEB SİTESİ
www.gba.gov.ar
BUENOS AİRES ŞEHRİ RESMİ WEB SİTESİ
www.buenosaires.gob.ar
DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI
www.dtm.gov.tr
İHRACATI GELİŞTİRME ETÜD MERKEZİ
www.igeme.org.tr
İSTANBUL TİCARET ODASI WEB SİTESİ
www.ito.org.tr
CLARİN GAZETESİ WEB SİTESİ
www.clarin.com
PLAZA DE MAYO ANNELERİ WEB SİTESİ
www.madres.org