IN"301 - Institut kurde de Paris

Bulletin de liaison et d'information
IN" 301
SEPTEMBRE 1987
......
.. •
,
'
Ce bulletin
parait en franca1s. allemand, angla1s, kurde, italien,
Pri x au numéro: (France) 25 FF, (Etranger)
Abonnement annuel (12 numéros) : (France)
espagnol et turc.
30 FF
200 FF. (Etranger)
250 FF
Périodique mensuel
Di recteur de 18 pub1ic.ation : Mohamed HASSAN
numéro de 18 Commission Paritaire:
659 15 A.S.
ISSN0761 1285
INSTITUT KURDE - 106. rue La Fayette
- 75010 PARIS - FRANCE
tél : (1) 48 246464
~
"
-
.:
.'
.
~DIllE:
- UN POETE KURDE PRIX TUCHOlSKY
- KURDISTAN
- TURQUIE:
IRAKIEN:
AN 27 DE lA GUERillA
KURDE
UN NOUVEAU DOCUt1ENT SUR lE PROJET
D"AUTONOt11E KURDE D"ATATURK
- A SIGNALER
- PUBLICATIONS
RECENTES
- DANS lA PRESSE KURDE
- lA
REVUE DE PRESSE. EN BREF
- PUBLICATIONS
m~Pß~IE
EN VENTE
KURDE PRIX TOCHOLSKY
Le prlx Tucholsky de littérature, attribué chaque année par le Pen Club suédols à un homme de
lettres en exil} vient d'être décerné au poète kurde i raklen Sêrko Bêkes. C'est la première fols qu'un
auteur d'ex?ression kunle reçoit une telle distlnction internetionele. Celle-cl1ui a été remise le 14
800t 3 Stock-holm par le Premier mi nsitre suédois Ingvar Carlsson.
....
Comme on seit, Tucho1sky était l'un des écrivei ns et journalistes les pl us émi nents de la République
de Welmllr. Persécuté en raison de ses convictions socialistes et pacifistes il aveit dû Quitter son
pal~ en 1933 DOur se réfugier en Suède. Mal accueilli dans ce pays, isolé et acculé à la misère, il
8vett fini par mettre fin il ses jours en 1935. Pour faire vivre sa mémoire et aider les écriveins en
exil le oolNerœment suédois 8\l8it créé il y deux ans ce prix doté de 75 000 couronnes suédoises.
Ses deux réei piend8i res précédents ont été le Poloneis Adam Zagaje..-skl et l'Africei n du Sud Don
Mattera.
Né en 1940 ä Suleymani ye, au Kurdistan i raklen, fils du grand poète fai k Bêkes, Sêrko Bêkes a
publié son premier recueil de poésies à 17 ans. Depuis il en a publié 8 autres, très appréciés du
public kurde. Il est aussi le traducteur en kurde du ~'ililllJmmeIt 1811er d'Ernest Hemi ng'w'8y. Un
cholx de ses poèmes d'amour et de combat est en cours de traduction en anglals. Avent d'aller en
Suède , comme nombre d'écriveins et artistes kurdes ireklens de sa génération, il viveit dans les
"*luis.
KURDISTANIRAKIEN
:'N
27 DE LA GUERILLA KURDE
la lutte armée des Kurdes d'Irak pour .un Kurdtstan autonome dans le cadre d'un lrek démocratiqueentre dans sa vingt-septième année. Déclenchée le Il
re 1961 contre le gouvernement
du généra) Abdul Karim QASSEMcette lutte était rapidement devenue populaire dans de vastes
secteurs de la population kurde. Après quelques trêves( (evrier- juin 1963, février 1964- mars
t 965), elle &vait abouti aux accords historiques du 11 mars 1970, reconneissant officiellement,
.,t•••
.
•
2
pour la premtère fois depuis le Traité de Sèvres de 1920, de substantiels .droits nationaux. au
Ifll"'& & "A r.~..~ I P.'!l i nstUutions :>révues oar cet 8CCont liP.vAip.nt p.trp. mi~
Pon nlaœ dans un
délai de 4ans. Le nouveau régime irakien, arrivé au pouvoir par le coup à'Uat de JU1llet l ':JbtS, 8
mis ce délai il profit pour consolider ses positions tant à 1'1ntérieur qu'à l'extérieur ef1'soler le
mouvement kurde. Acette fin, Bagdad a conclu un Traité d'amitié et de coopération avec l'U.R.S.S. et
s'est lancé dans un effort sans précédent d'armement.
nP.llnlp
En mars' 914, le gouvernement irakien publie .une loi sur l'autonomie kurde. très en retrait sur
les accords tit: 1970, et somme le mouvement kurde dirigé par le gér~rs~ fh::?sni de.l'entériner. Dès
avril, la guerre reprend sur une échelle jamais atteinte auparavant. Ene durera un an . le 5 mars
1975, le Shah d" ran et le vice Premier mi nistre irakien Saddam Hussei n signent à Alger un accord
impliquant la fi n de l'aide logistique de Téhéran aux Kurdes irakiens en échange de concessions de
Bagdadsur le tracé des frontières entre les deux pays. Encerclée, privée de toute eide extérieure, la
direction kurde décide d'arrêter la lutte armée et se réfugie avec des milliers de partisans kurdes
en Iran. Après une période de crise profonde, en juin 19761es opérations de guérilla reprennent au
Kurdistan irakien pour s'opposer à la politique de déportetions massives de la population kurde.
En septembre 1980, le régime irakien, croyant pouvoir réviser à son profit l'accord d'Alger, a
lancé une vaste offensive contre 1'1ran. Cette guerre dite du Golfe qui a coûté la vie il des centai nes de
milliers de personnes de part et d'autre de la frontière a également ravagé le ter ri toi re kurde, il
cheval sur les deux Etats be111gérants.
En cette 27ième année de la lutte armée les Peshmergas(partisans
kurdes) contrôlent une grande
partie des provinces kurdes d'Irak, notamment le long des frontières avec la Turquie et l'Iran. Ce
mouvement est l'un des pl us anciens et importants de la planète. Cependant, en dépit de ce quart de
siècle de lutte, malgré d'énormes sacrifices payés par la population kurde aucune solution n'est
encore en vue.
TURQUI E : UN NOUVEAU DOCUMENT SUR LE PROJET
KURDE D"ATATURK
D"AUTOIOMIE
l'hebdomadai re turc 2000'£ tWRU qui avait, en août dernier, fait l'objet d'une mesure de saisie
pour avoi r publié un document d'archives sur les promesses faites en 1923 par Mustafa Kemal
Atatürk d'accorder une large autonomie régionale aux Kurdes de Turquie vient de récidiver en
publiant, dans son numéro daté du 20 septembre(Cf. p 41) un nouveau texte du fondateur de le
RépUblique turque. Il s'agit d'une circulaire adressée le 22 juillet 1922 par Mustafa Kemal, en se
qualité du préSident de la Grande Assemblée Nationale, au général Ni had Pasha, commandant du Front
d'Al Ojazireh{NOLR. Ce front eng10gait les provinces limitrophes de la zone d'occupation française
de Syrie). Voici pour l'i nformation de nos lecteurs une traduction française de ce texte historique :
"Circu1ai re relative au Kurdistan adressée par le Conseil des mi nistres de la Grande Assemblée
Nationale au Commandement du Front d'Al Ojezireh.
il notre politique intérieure,
des administrations locales
progressivement mises en place dans tout le pays pour intéresser les couches populai res et
leur pouvoir effectif. En ce qui concerne les régions habitées par les Kurdes, il nous
nécessei re du point de vue de notre politique intérieure et de notre politique extérieure de
progressivement en place une administration locale.
u
1. Conformément
seront
rendre
para1t
mettre
2. Le droit des nations à l'autodétermination est un principe admis partout dans le monde. Nous
avons également accepté ce principe. O'après ce que nous croyons savoir, les chefs et notables
~urdes qui ont terminé leur organisation en vue d'une administration locale doivent, au nom de cet
objectif, être gagnés par nous et, au moment d'exprimer leurs opinions, ils doivent proclamer
..
•
3
Qu'Hs disposent déjà de leur desti n et qu'ils demandent à vivre sous l'8dmi nistration de la Grande
Assemblée N8tl0fl8le de Turquie. Il appertient au commandement d.AI 0Jazlren 0 onenter toute
l'action menée au Kurdistan vers une politique visant cet objectif.
3. Concernant le Kurdistan les lignes(d'action) générales suivantes sont adoptées: pousser. per des
affrontements armés au Kurdistan,jusqu'à un point de non retour l'hostilité des Kurdes contre les
Français et en particulier contre les Anglais à la frontière irakienne et d'empêcher de cette manière
l'alliance des Kurdes avec des étrangers. expliquer les raisons de la mise en place progressive des
administrations locales et assurer ainsi un attachement profond des Kurdes is flOUS, consolider ces
attaches en nommant des chefs lcurdes à des postes civils et militai res.
4. La politiQue intérieure du Kurdistan sera centralisée et dirigée par le commandement du front
d'Al Ojazireh. le commandement du front consulte à ce sujet la présidence de la Grande Assemblée
Nationale. ()ans la mesure où il aura égelement à détermi ner et à centraliser la ligne d'action des
'w'Hayas(NDLR.Préfectures) les dirigeants de ces administrations civiles sont ,eux aussi. rattachés
au commandement du front.
5. En cas de besoin. le commandement du front d'Al Djazireh propose au gouvernement des
modifications et des réformes:
- UNARTICLESUR LES KURDESDANSKONFlIKTERNESVERDEN1987. Cet ouvrage collectif dirigé
par Chri3ti8n Thune et édité per la Croix- Rouge danoise. KBbmagergade 49. 1150 KBbenhavn K.
268p> publie une article de 22p( pp95- 116) de Christiane More sur les Kurdes.
- OPTHiûES, bulletin périodique de r8C}ence Sofia Presse. a édité en 80ût 1987 et diffusé en
plusieurs langues dont l'anglais. le français et l'allemand, un article de 6p. du journaliste Ieurde
Serv:;;- ù:;ebi sur 'l'insurrection historique des Kurdes contre l'oppression turque( 1925)-.
PU8UCATIONS
RECENTES
Sel.h, El EtrM .. C... Ite. we Qetli.-te.(Le
peuple Ieurde et S8 cause). essai
pollhque eo langue arabe du dirigeant d'Union populaire Ieurde de Syrie. éditions Kwa. Dar el
Katel>,Beyrouth, 1987, 223 p.
BED)lfllDU4
_o.os cinq sens),
CANT[~IN Ahmet .. PiK seht.ri.
kurde édtions Hsykurd, Suède.. 1987, 20p.
opuscule pédagogique illustré en langue
I
1."
GULENSOY TUlcer .. Die Be.. rt ••••
Mr tile
TirtixM
spreche i. tie.
l8 ....
nsti ... e •• éditons Türkische ideenagentur. Antara, 1987, 14p. Encore une brochure des
services de propagande turcs prétendant -démontrer per des arguments linguistiques- la turquicité
des Kurdes !
MS'U:11~M H_.. Kurtllst •• Tirti.M'. el HerM,.(Le
Kurdistan de Turquie entre le deux
Guerres), traduit du russe en arabe per Dr. S. Mela et Bavê Nazê. éditions K8'w'8,Dar el Kateb,
Beyrouth" 1987, 192p. Une étude historique fort documentée du professeur Hasretian, Ieurdologue
3rl'ri ~lf.l'\ 3IWiétique, auteur d'i mportants travaux sur l'histoire kurde contemporai ne.
•
•
4
I CURDI : PER UN FUTURO DEI FRAHt1ENTI DI UN POPOLO, dossier d'information sur les
I(nn'1f><':;'rli+~
MY
li> Drn\/i rrift
liP. Florence
1987
KRISTEY Rado,~ Kiurdite V Turtsi.
- bez,r.vie
i terer(
Les Kurdes en Turquie absence de droit et terreur) , éditions Voenno, Sofia, 1987, 114p. Etude en langue bulgare sur le
mowement national kurde en Turquie de la Seconde Guerre mondiale à nos jours.
HAYI t'lèbf~z. El Û Jev Û bêdeR4ji(La nuit, le silence et moO, recueil de poèmes en kurde,
édWorn fi, r.' . , <:;+(s~r()lm, Suède, 1987, 69p.
OTHMAN H_. Les ,Iblic.tions
turdes en Ir.t .. 1918-1949
...mémoire de D.E.A.présenté à
1'[cilie des hautes études en sciences sociales. Paris, septembre 1987, 112p.
pm, PENBURG Walter ~ Bïclaer
ïMr
Ille Kurden
und Kurdist.n.,
Eine
Äus'w'ahlbibliographie, éditions Verlag für Kultur und Wissenschaft, Bonn, 1987, 67p. Une
bibliographie sommsi re, en langue allemande, de publications sur les Kurdes et le Kurdistan, 274
entrées.
ROHAT.. Kürdoleji bili_inin
200 '11ht tjeÇRtiJÏ .. 1781-1981(Les
deux cents 80s de la
kurdologie), éditions Komkar, RFA, 217p. Une présentation, en 18ngue turque, des travaux de
kurdologie dans une Quinzaine de peys depuis la publication de la CramlMtiCfJ e "YJC8lKJlari()della
lingue i:urd8 du pere l18urizi() 6'8rNlti en 1787.
SI lOPI Zi naf'. Fi se'il K.rdist ..... uzetent( Pour le Kurdistan, mémoirs), éditions K8'w'8,
Dar el Kateb..Beyrouth., 1987., 336p. Souvenirs d'un dirigeant kurde sur les évènements des 8nnées
1920- 1950, traduits du kurde en arabe per R. Ali.
SOREKU, Sebin Betir .. We .... ân(Disperition),
récit, édWon Verlag für Kultur und
Wissenschaft, Bonn, 1987, 118p. Récit autobiographique d'un écrivain kurde, en langue kurde
caractères lah ns.
TORI Nt.f'CJlza• Kaya [fs.nesi( La légende de Ka""'8),éditions Têko~r, Bruxelles, 1987, 63p.
Etude en langue turque sur Ka'w'8, héros de 18 mythologie kurdo-i r8nienne célébré comme
"11bérateur des oppri més de la tyrannie".
ti..
SAYAN Celai, la c.nstnlCti..
... l'Et.t- ..
tire et le _uvement
.. ti ••• l
turde~ 1918-1938.
mémoire de D.Eit. de l'histoire sociale présenté 8UXUniversités de Paris
VIII - SanH-Denis, Paris I - Panthéon-Sorbonne, Paris,septembre 1987, 35p.
DANS lA PRESSE KURDE
~(L'Aurore),
organe en kurde de la fédération des associations kurdes en Suède, Box
45205, 104 30 Stockholm, consacre son numéro 5( 43), 24p., au sociologue turc ISffi8il ~ kçi
Qui, depuis 1970, a passé plus de 10 aos en prison pour sa défense des Kurdes. Au sommai re de ce
numéro spécial des textes de H.Celepll. R. Barnas, S. Keya, I. Aksoy, G.Güçlü ai nsi qu'une i ntervie'w'
de son avocat traduit en kurde par R. Z11an.
III_It rt>.vueculturelle kurde en caractères arabe3 imprimée à Ourmiah(Kurdist8n iranien),
publie daM son numéro 13(automne 1987), une nouvelle de M. $èxe, un article de R. ferae sur
Ib01l1 ~IaL Silvent kurde renommé, une étude de M. AghaY1 sur la géographie de la ville de
Shr.o(OushrtOvleh), des recueils de folklore, deux contes de M. Sûtan1 et O. Hassanl, un texte sur
l'éthymologie du mot "p1roz"(sacré) ainsi que de nombreux poèmes.
•
5
Combattant), revue tri mestrielle en langue kurde, caractères lati ns, de l'Union des
I ravallieurs
el tllJUllUllS Kuroes en ~lglQue,
tj.t". ,),), Il;JU
"-~III"',
","UIII- " ...,,'"
"'J""" '" ...J"
daté de septembre 1987" 28p, trois contes de S.B. Sorekl1, un texte de TorÎ sur les Yézidis et le
zoroastrisme, une rubrique grammaticale, des poè~ ai nsi que le compte- rendu d'une conférence
de presse sur le Kurdistan tenue le 1.7. à Bruxelles et des activités de cette association.
~1(Le
,JV"
EN BRfF, LA REVUE DE PRESSE
GREVE DE LA FAII'1 DES PRISONNIERS POLITIQUES - CONSl:.wLlLr..L.t:::,
VL Lti l.1lJtI\K .. ~il
..\ LtS
MINORITES, en Iran. Rapports de la fédération Internationale des Droits de l'Homme (flOH
8/9/87)
MANIfESTATIONS A STRASBOURGde quelques 350 Kurdes pour dénoncer le régime politique turc et
l'oppression subie au Kurdistan - OPERATIONVICTORIEUSEDESCOMMTTANTS KURDESIRAKIENS,
selon Téhéran, et DEMENTI DE BAGDAD(Alsace, AfP 12,13,18,19/9)
A BASSORAHSOLISlES OBUS IRANIENS: renvoyé spécial du figaro raconte ce nouvel épisode de la
guerre I rak-I ran qui dure déjà depuis huit ans - BAGDAD UTILISE DES ARMES CHIMIQUES au
Kurdistan irakien, selon Téhéran (Le figaro, AfP 18/9)
UN FRANCAIS INCARCEREen Turquie pour -propagande séparatiste" - UN GUIDE fRANCAIS JtJ;E
par la Cour de sûreté de l'Etat - LE CALVAIRE OU GUIDE - Il RISQUE 5 à 6 ANS DE PRISON INTERVENTIOND'UN DEPUTECOMMUNISTE (AfP, libération, l'Humanité, le Monde 22, 23,24,
26,29/9)
RAID KURDE CONTRE UN VillAGE TURC - L'IRAK ASSURE SES EXPORTATIONSDE PETROLE en
sign~mt un contrat de 1,5 mi1Jiard de dollars pour la construction d'un oléoduc (Li bération, le
Matin 23.24/9)
LE PROBLEME DES KURDES RAVIVRA LA GUERREOU GOLFE: ILS DEfiENT l'IRAK ET l'IRAN - ILS
MARQUENi DES POINTS AU MOYEN-ORIENT, défiant l'Irak et la Turquie - ILS SONT SOURCES
SUPPLEt"ÏfNTAIRES DE DISSENTIONS EN IRAK (financial Times, The Washington Times, Sydney
t10rni fig Herald 4,7, 23/9)
L'IRAK SE DEfEND DE SON MIEUX POUR RESISTERA L'IRAN - lES KURDES DEfiENT l'IRAK (The
Christian Science Monitor, Financial Times 28, 29/9)
4 ANSAPRES LE COUPD'ETAT, ONCONTINUELA TORTURE(Der Bund 3/9)
LE TRIANGLE DE SATAN OU PKK : 1200 camions TIR transportant des produits pour l'exportation
ont disparu! - UN GROUPEOU PKK, composé aussi de militantes, attaque un lieu-dit: 3 morts et 4
blessé~ - LA POLICE EN ETAT D'ALERTECONTRE lE PKK - TENSION ENTRE LES TRIBUS: 5000
per~onnes armées attendent le doigt sur la gechette (Milliyet, Hürriyet 1,2/9)
UN MINIBUS MITRAillE PAR LES tlJRS-lA-lOI
: 1 mort, 4 blessés - LE VILLAGE DE MARDIN
ATTAQUE: 2 morts - LES SEPARATISTESONT OCCUPE lES BUREAUX DE L'AGENCE ANATOLIE à
Athènes - QUI PROTEGEKIRKOUK ? Les intérêts de la Turquie 50nt menecés (Tercüman 4, 6/9)
D'après l'organe central du PKK "BerX'w'edan-, une organisation séparatiste kurde "Rizgarl" SE
SERAIT FAIT ESCROQUERPAR LE BANQUIERKASTEllI - -LE CHEMIN DES ARMES" passe par le PKK
- LA TERREUR DU PKK ENVERSLES URNES - D'après le Washington Times, LA POPULATION OU
•
6
SUD-EST DE l'ANATOLIE NE SOUTIENDRAIT PAS LE PKK (MILLIVET, HÜRRIVET, TERCÜMAN 7, 8,
1 1 la \
LE CORPSPIEGE: une bombe dissimulée était destinée aux forces de l'ordre - UN SEPARATISTETUE
Ä MARDIN - LE PROGRAMME DU PARTI POPULISTE SOCIAL DEMOCRATIQUE (SHP) ENVISAGE
D'AUTORISERLA lANGUE KURDE (M111yet, Hürriyet 11, 14/9)
Un raport établi par la DGSE française
(et confi rmé par la DST) détaille LES ACTIVITES
TERRORISTES DU PKK ET SES RElATIONS AVEC L'ASÄU~ ET L'IRAN - DES DEMANDES D'ASILE
ORGANISEES: 50 à 60 demandes par jour en RFA (Tercüman 14, 19/9)
DEMISSIONS EN CASCADEPARMI LES PROTECTEURSDE VILLAGE - LE CHEF DU CHANTIER DES PTT
fusillé par le PKK à Semdin1i - LESSEPARATISTESCONTINUENT LEURS ACTIONSdans la région de
Tunce1i - LES OPERATIONSMILITAIRES S'AMPLIFIENT AU SUD-EST contre les actions éventuelles
des groupes armés du PKK - 5 PERSONNESENLEVEESet UN PROTECTEURDE VILLÄGE TUE par le
PKK à H8kkari - LE VillAGE DE SIIRT ATTAQUE par le PKK : 6 morts (M111iyet, Hürriyet,
Tercüman 14, 15, 16, 18, 19/9)
L'ATTAQUE DU CHANTIER DES PTT serait l'oeuvre d'une nouvelle organisation séparatiste, le Parti
Communiste Patriotique du Kurdistan (VKK) - LES HORS-LA-LOI ENLEVENT 2 BERGERSà Sii rt Depuis le début 1987,57 MILITANTS DU PKK ONT ETE TUES, dans des opérations menées par les
groupes d'i ntervention de l'armée (Hürri yet, Tercüman, Mmi yet 21/9)
APO.. LEADERDU PKK, AURAIT TUE SON MEillEUR AMI QUI AURAIT SERVI DANS L'ARMEE TURQUE,
selon un repenti - DU MATERiEl DE CONSTROCTION,d'une valeur de 1,5 milliard de lires turques,
aurait été incendié par les séparatistes - le Procureur de Cologne: NL'ARGENTDU PKK NOlIS CAlISE
DES ENNUIS" - "NOSASSASSINATS": 3 chefs du PKK avouent l'assassinat de militants pour cause de
désaccord avec le parti ; 2 d'entre eux seront tués par la suite - "KURDISTAN PRESS", agence de
presse kurde, accuse le PKK d'être au service de la Syrie (Tercüman, Mmi yet 21/9)
JEUX DANGEREUXAUTOURDE L'OLEODUCIRAKIEN PASSANTPAR lA TURQUIE - 2 ACTIONS DU PKK :
un protecteur de village tué, 3 jeunes enlevés - selon KURDISTAN PRESS, au nord de 1'1 rak, 2281
personnes sont portées disparues et 912 vmages risquent la déportation (Mim yet et Hürri yet 21,
2219)
ON CONNAIT DESORMAIS LES 5 REGIONSCHOISIES PAR LE PKK POUR MENER SES ACTIONS COMPLOTSANGLANTA SIVEREK : Apo y auralt falt tuer en 1978 le leader d'une organisation pour
accuser une tribu hostile - UN PROTECTEURDE VillAGE TUE A BINGOL - LES MILITANTES DU PKK
ET LEUR FONCTIONDANS L'ORGANISATION- ATTAQUEARMEE DU PKK, lors du voyage d'Evren dans
les régions du Sud- Est: 12 morts (Tercüman, Milli yet, Hürri yet 22., 23/9)
ENCOREUNt REVUECENSUREE- L'INQUIETUDE AMERICAINE EXPRIMEE A LA TURQUIE - APPEl
O'EVREN AUX POPULATIONS DU SUD- EST : -Regagnez vos villages !" - EVREN DECLAREQUE lA
TURQUIE N'EST PAS EN MESUREDE CONTROLERTOUTESSES FRONTIERES (Cumhuriyet 23/9)
LES HORS-LA-lOI ONT BLESSE 3 PERSONNES,dans un village de Bitlis - LES ENSEIGNANTSTURCS,
en fonction à l'étranger, DOIVENTJOUER LE ROLE D'AGENTS DES SERVICES DE RENSEIGNEMENTS
(Tercüman, Milliyet 28/9)
500 BALLES DE fUSIL A CHAQUEPROTECTEURDE VILLAGE - 2 organisations séparatistes en conflit
: le Parti Soclahste du Kurdisten de Turquie (TKSP) accuse le PKK de "provocatl0nsN (M111iyet,
Tercüman 28, 29/9)
7
CONTROLECONJOINTD'IDENTITE A LA fRONTIERE, entre les services de renseignements turC3 et
syriens - LlT:"T ~'~::-;r'RlT : l'éditorial d'un journaliste de M111iyet, M. Ali Birand - ENTRETIEN
PRIVE AVEC BARZANI ET TALABANI : le Kurdistan irakien, la Turquie et le PKK ; ia question kurde
ne peut pas être résol ue par la force et la violence", déclare Mesoud Barzani - Jelal Talabani : "LE
PKK N'EST PAS LE REPRESENTANTD'UN MOUVEMENT POPULAIRE" - QUELLE EST DONC LA
fONCTION DE L'ARMEE, SI ELLE NE PEUT PAS ASSURER lA PROTECTIONDE SES fRONTIERES ?
(Tercüman, Milhyet 30/9, Yeni Gündem 27/9-3/10)
V A- T-IL D'AUTRES.ZOZAW PARMI VOUS ? A Bitlis, tous les préno~ non turcs ont été remplacés.
C'est maintenant au tour des habitants de Mus - Leyla Zana, l'épouse de l'ancien maire de
Diyarbakir, HeM1 Zana, : "L'OPPRESSION ET LA PERSECUTIONM'ONT APPRIS LES REALITES" - Ce
Qul est l'intérêt de la nation et ce qui n'est ne l'est pas ... LE SORT D'UN DOCUMENTRELATif A
ATATURK fRAPPE D'INTERDICTION (Yeni Gündem 6-12 et 20- 26/9)
ADMINISTRATION LOCALEPOUR LES KURDES, une circulaire de Mustafa Kemal au commandant du
front d'Al Ojazireh à propos du Kurdistan, d'après les procès-verbaux des sessions à huis-clos de
la Grande Assemblée Nationale de Turquie( 2000'E OCGRU,20- 26/9)
BULLETIN
DE SOUSCRIPTION
o Je souhaite contribuer à l'action culturelle de l'Institut Kurde.
Je vous envoie un chèque de
IT.
o Je souhaite recevoir régulièrement le bulletin de l'Institut.
Je vous envoie un chèque de 200 FF. représentant
l'abonnement
annuel
NOM:
ADRESSE:
-------------------------------BON DE COMMANDE
STUDIA KURDICA (revue en arabe. persan. turc, anglais et
..
o Je souhaite
français)
recevoir
elemJ)laire (5) de STUDJAKURDICA,en langue
au prix de 30 FF. (pour la Franc.) ou 8 S (pour l'étranger
numéro (s) désiré (s)
..
Je vous adresse mon règlement de
..... , par 0 ch$que bancaire. 0 C.C.P.
mandat - lettre. 0 mandat international, à l'ordre de l'INSTITUT KURDEDEPARIS.
106. rue La Fayette 75010 PARIS
o
NOM:
ADRESSE:
--------------------------------BON DE COMMANDE
HEVI
(revue culturelle en langue kurde).
o Je souhaite
recevoir .......... exemplaires de HEVI. au prix unitaire de 50 FF (pour la
France) ou 10 $ (pour l'étranger).
o
Je souhaite soucrire
abonnements à HEVI (2 numéros par a.n). à partir du
numéro
pour le prix unitaire de 100 FF (pour la France). ou 20 $ (pour
l'étranger).
Je vous adresse mon règlement de
o mandat - lettre. 0 mandat international.
106, rue La Fayette 75010 PARIS
NOM:
ADRESSE:
par 0 cheque bancaire. 0 C.C.P.
à l'ordre de l'INSTITUT KURDEDEPARIS.
.
•
,
.~
FINANCIAL
TIMES
Fédération
.Internatlona/e
des Droits.
de l'Homme
08.09.1987
IRAN
Grève de Ja faim des prisonniers politiques
IRAN - IRAK
Conséquences de Ja guerre sur Jes minorités
Les prisonniers
politiques
Grève de la faim des prisonniers politiques dans les prisons
.contre la montée de la répression et des tortures.
d'Evine
et Gohardachte
Selon les rapports parvenus d'Iran, les prisonniers politiques des prisons d'Evine et de
Gohardachte à Karadj (Ouest de Téhéran), ont entamé une grève de la faim depuis le
12 Juillet 1987, pour protester contre l'augmentation
de la répression et des tortures
et l'~bsencc d'un minimum vital, y compris la pénurie alimentaire
et le manque
d'esp a:e.
Dès le premier jour de la' grève, des centaines de familles des prisonniers politiques
ont manifesté face à la prison d'Evine et celle de Goharachte,
scandant des slogans
hostiles au régime et protestant
contre la torture
et les sévices infligés à leurs
enfants. Les pasdaris ont attaqué ces rassemblements,
maltraitant
les familles des
prisonniers.
Selon des rapports provenant d'Iran, la répression politique a recours à 73 formes de
tortures sauvages et moyenâgeuses pour interroger,
humilier, ou briser le moral des
prisonniers politiques.
L'une des tortures insupportables
avec d'épais cables électriques
Afin de briser
debout pendant
de la moindre
'sauna" par les
prisonnier.
pratiquée réc~mment
à Evine consiste à fouetter
un prisonnier
sur qui l'on verse de l'eau glacée.
la résistance
du prisonnier, à la prison de Gohardachte,
on le garde
plusieurs heures alors qu'il transpire, dans une petite cage dépourvue
ouverture,
et sans possibilité. de se mouvoir. Cette pratique appelée
pasdarans crée
des perturbations
physiques et psychiques auprès du
Selon les rapports, cette
prisonniers est grave.
grève de la faim se poursuit
toujours
et l'état
de nombreux
->
1
A
fédération
Internationale
des Droits
I \
de l'Homme ~_;
(suite)
IRAN-IRAK
Conséquences
de la guerre
sur les minorités
Depuis 7 ans, cette guerre a dévasté des régions entières, anéanti des populations, et
personne ne connaît le nombre de tués des deux côtés. Les estimations
vont jusqu'à
1.500.000 morts.
Ce qui est moins connu, c'est le fait que la guerre sert
gouvernements
pour mettre en oeuvre une "solution finale"
minorités.
de prétexte
aux deux
de leurs problèmes
de
En IRAK, la répression s'aggrave de jour en jour. De 1981 à 1985, plus de 1.500
villages ont été rasés et leurs habitants,
estimés à 500.000, chassés et déportés.
Depuis
sort.
1985, 286 villages
En IRAN, 100 villages
vidés de leurs habitants,
kurdes,
yezides,
assyriens.
et turkmènes
ont subi le même
kurdes et deux viUages, MAHABAD et SANANDAJ,
sous prétexte de trahison.
ont été
Le nombre de prisonniers politiques est évalué à 100.000 en IRAK et 50.000 en IRAN.
En IRAK, les exécutions arbitraires
atteignent
10.000 persones. Il n'y a pas assez
d'informations
pour évaluer celles en IRI\N.
Voici quelques précisions
:
1. - KURDES D'IRAK
. De 1976 à 1986, près de 500.000 personne~, provenant
de 1.500 villag~s, ont été
déportées vers le sud désertique du pays. Ils y vivent, soit dans des camps, soit dans
des "villages modèles". 20.000 non musulmans, yezides et assyriens, vivant parmi les
kurdes, ont aussi subi la déportation.
Depuis les attaques
et en Iran.
aux gaz, en avril 1987, 40.000 kurdes se sont réfugiés
Une bande de 25 km, le long de la frontière
brûlée et les villages ont été rasés.
avec
la Turquie,
100.000 Kurdes vivant dans la capitale, et de confession
"Perses" et expulsés vers la frontière iranienne.
2
a été
chUte,
ont
en Turquie
déclarée
été
terre
déclarés
->
,
•
Fédération
Internationale
des Droits
(\
de l'Homme ~~
(suite)
2. - KURDES D'IRAN
11.000 Kurdes de la région Sardasht-Baneh
le désert de la prov.ince Kerman.
ont été déportés
à plus de 1.000 km vers
3. - TURKMENES D'IRAK ET D'IRAN
Les populations sunnites ont été persécutées par la révolution iranienne et se sont, au
début, défendues les armes à la main. Après une répression sévère, eJJ~s se sont
enfuies en Turquie où eUes ont occupé des viJJages dont les Kurdes avaient été
chassés.
En même temps, les Turkmenes
ont pris la fui te vers l'Iran.
d'Irak,
persécutés
à Mossul, Kirkuk et AJtumm
Kopru
4. - LES ASSYRIENS DU KURDISTAN IRAKIEN
Cette population du Nord de l'Irak est menacée d'anéantissement.
Vivant parmi les
viUages kurdes, eUe subit le sort des Kurdes. Mais, en plus, eUe est persécutée
religieusement.
Dens centaines de personnes sont emprisonnées,
sans aucun procès. On
compte des exécutions arbitraires
par dizaines. L'archevêque
de Ninive (Mossu1) a du
s'enfuir en Iran, suivi par des miUiers de ses ouaiJJes.
5. - ARMENIENS D'IRAN
La situation des 160.000 Arméniens s'est nettement
détériorée depuis 1980. La liberté
d'exercer leur religion est réduite à peu de choses. Leurs partis, amicales, publications
et associations sont interdits. Ils doivent quftter la fonction publique. Dans les écoles
arméniennes les directeurs ont été remplacés par des Perses chiites. 30.000 ont quitté
le pays.
Beaucoup dl Arméniens
l'Irak.
ont été mobilisés
de force
Il faut remarquer, qu'aussi bien en Iran qu'en Irak"
est converti de force à l'Islam.
et sont tombés "dans la guerre
tout prisonnier
de guerre
avec
chrétien
6. - BAHAIS D'IRAN
Etant considérés comme des hérétiques criminels, les Bahais sont sans aucune défense
devant le déchaînement
des fanatiques. Ils sont 300.000 en dan~er de mort. DépouiUés
de tout, ils sont à la merci de la populace qui en a déjà lynche, dans la rue, quelques
centaines.
3
•
(ALSACE'
13.09.1987
Manifestations à Strasbourg
'Quelque 350 Kurdes. dont environ une centaine de femmes
et d'enfants. ui'rnl.filé hier dans les rues de Strasbourg pour
marquer l'anniversaire du coup d'Etat de la junte militaire du
12 septembre 1.980 en Turquie. Une nouvelle fois, les
manifestants ont dénoncé le régime politique turc et l'oppression subie au Kurdistan. La manifestation s'est terminés
par un rass~mblement place Kleber, où a été brûlé un
cercueil. En même temps, un groupuscule d'extrême-gauche
d'une douzaine de personnes distribuait des tracts et manifestait pour la liberté du peuple canaque.
12.09.1987
Kurdes-manifeslalion
Manifeslalion de Kurdes
â
StrasbourG
STRASBOURG, 12 seplembre (AFP) - Environ 350 Kurdes, donl 80 femmes el
enfants en cosluMe national, se sont retrouv~s saMedi â StrasbourG pour
comm~morer l'anniversaire du coup d'~tat de la ~unte ~ilitaire en TurQuie, le
12 septembre 1980.
la manifestation avail ~t~ inlerdile â Paris, pr~cise-t-on de source
adllinislrative •
.les.manifeslanls onl d~fil~ dans les rues du centre-ville, avanl de
participer â un meetinG' place Kl~ber. Ils brandissaienl de nombreuses
banderoles rOUGes, dont QuelQues ~loGans seulement ~laienl en fran~ais: "Vive
le front de lib~ration national du Kurdistan", "Vive le parti des lravailleurs
du Kurdistan".
les Kurdes se sonl dispers~s peu après 18h00, après avoir enflaM.~ un
cercueil en pub1ic •
.AGENCE
FRA.NeE
18.09.1987
Iran-Irak-Kurdes
Op~ralion victorieuse des co.battants kurdes irakiens, selon T~h~ran
î
PARIS, 18 sept (AFP) - Les combatlants du Parti d~mocratiQue du Kurdistan
~rakien (PDK, de Massoud Barzani, alli~ de l'Iran) ont "nettoY~" r~cemMent
rente kilom~lres carr~s de territoire au nord de l'Irak, prenant le contrôle
~'une localit~ proche de la fronti~re turQue et mettanl hors de COMbat des
entaines de soldats irakiens, a annonc~ vendredi Radio-T~h~ran capt~e â Paris.
lors d'une oP~ratio~, no.m~e "Zafar" (Victoire), lanc~e dans la province
~e Dihok, les pechmerGas du PDK, apPuy~s par la population locale, ont pris,
~u cours des trois derniers Jours, le contrôle sur plusieurs kilométres de
oules les roules menanl â la localit~ de Kani Masi, proche de la TurQuie et â
lus de 100 km de l'Iran.
Simultan~menl, les Gardiens de la révolution iraniens onl SOUMis â un
~iJonnaGe inlensif la caserne de Seyed SadeGh, prés de la frontiére iranienne,
uant ou blessant une 'centaine de soldats irakiens.
,
,
AG ENCE
fRi\N'CE
19.09.1987
Irak-Iran
NQuv~au d~menti de BaGdad sur des combals dans le K4rdistan d'Irak
BAGDAD, 19 sepl (AFP) - l'Irak a d~menli une nouvelle fois samedi le
d~roulemenl de cOMbals dans le Kurdislan, au nord du pays, d~fianl les
diriGeanls iraniens de "fournir la preuve de l'occupation du villaGe
fronlalier irakien de Kani Masi".
T~h~ran avail indiQu~ vendredi Que les combatlanls du Parti d~.ocraliQue
du Kurdistan. irakien (PDK de Massoud Barzani, allié de l'Iran) avaienl pris le
contrôle de la localit~ de Kani Masi, prè~ de la frontié~e turQue, luanl de~
cent~;nes de soldals irakiens, ce Que BaGdad avait d~menli le ••me Jour.
.
..Un porle-parole militaire â BaGdad, cit~ par l~aGence irakienne INA, a
Qualiri~ samedi de "mensonGères les all~Galions iraniennes" â ce propos.
Selon un cOMMUniQu~, l'aviation irakienne a effeclu~ 124 sorties .sur le
front au cours des dernières 24 heures.
(Par ailleurs, Radio-T~h~ran capt~e â Paris a indiQu~, samedi, Que des
cQ~b~~:~nls du Parli d~mocratiQue du Kurdistan irakien .PDK, alli~ de l'Iran.
ont ~lendu leur conlrÔle sur des zones silu~es dans la province de Dihok,
.nord du Kurdistan d'Irak, prés de la fronlière lurQue., et mis hors de ~ombal
plus cinQ cenls soldats irakiens).
4
I LE FIGARO I
18.09.1987
Irak-Iran : déjà huit années de
_Querre
A Bassorah
sous les obus iraniens
Les premières lignes de Khomeiny sont à une quinzaine de kilomètres
seulement de la cité. Malgré des bombardements systématiques
- quatre cents obus par nuit en moyenne -, les Iraniens piétinent
et l'Irak tient bon. Notre enJ'oyé spécial raconte.
théoc:r....
écr..... Il dea
En septembre 1110. IIrlll de S.cldam H_ln
H
"""
IUt l'Ir.n. complenl aur une lIuerr. icI.lr
pour .b.llr.
I. réglm.
• obacur.nU.t.
• d..
• y.lhoIlaha. Sept .na ont pa .... CIlle lIuerr. entre
deux paya muaulm.na • c1éJi coGlé un million de
moria et plUI de 10 mllll.rde de cIoIl.,. de dépenH' mUIlaIrea. D'un c:6lé. le polda de le technologie
.•
i, '
,
,
,BASSORAH:
de notre envoyé spécial
PIERRE DARCOURT
moullage, De l'.utre, une <lIgue
continue de six métres de hsut
limite les regards, Tous les cent
métres, deux ou trois piéces de
OCA ou (jes postes de tir: mitrailleuses de 14,5 mm, canons
bitubes automatiquea de 23 mm
et de redoutables plates-formes
de ZSU quadrllubes
(4000
coups/minute); un dispositif qui
pourrait, en quelques secondes,
encager les voies vitales dans
un véritable corridor de feu et
d'acier.
Tous les kilométres,
trois
rampes de lancement pour les
chars sont aménagées à lIanc de
digue. D'au,res routes filenl à
travers champs, encombrées de
camions lourds el de blindés.
Sur un terrain pelé, des recrues
effectuent le parcours du combattant. Il fait au moins 55 0 au
soleil.
la guerre est à Bassorah,
l'unique grand port irakien du
golfe
Arabique,
Cinq cent
soixante-dix kilomètres de route
rectiligne, parfaitement bitumèe,
C
à travers un pays plat, sous une
chaleur torride et un ciel presNous croisons une imporque blanc, C'est la saison du
tante colonne de porte-chars
• temps de la poussière. où le
chargés de tanks lourds (40 tonvent de sable balaie les grandes
nes) soviétiques T 62 et T 72 vert
plaines, Nous roulons vers le
et s.ble. Les T 62 sont reconbas delta où coulent l'Euphrate
naissables à quatre points: une
et le Tigre, A mesure que l'on
tourelle en • goutte d'eau " des
avance vers le sud, le courant
arceaux latéraux trés arrondis
des fleuves se ralentit. Après
servant. maintenir les paquetaAmra, avant d'aboutir aux maréges de l'équip.ge et les filets de
cages proprement dits, s'ouvre
camouflage, leurs roues chenilune zone humide où l'eau est
lées (cinq galets de roulem,nt)
proche du sol, la culture facile,
les dalliers y sont de plus en et un canon de 115 mm lisse. le
T 72 a une tourelle plus carrée,
plus abondants et les bords du
un frein de' bouche au canon
Chatt, confluent des fleuves divisaillant percé de trous, des chesés en une centaine de bru
nilles tendues à six roues.
secondaires,
de' Kourn •• u
les contrOles routiers
se
Golfe, ne sont plus qu'une Immultiplient. Fouille des voilures,
mense palmeraie:
20 millions
vérification des laissez-passer.
d'arbres sur les deux rives,
Bassorah, patrie du célébre SimNotre chauffeur et l'officier
bad le marin, deuxiéme ville de
qui l'accompagne ne répondent'
l'Irak, un million d'habitants, est
• aucune question, le IOCret
une cité trés étendue. Des cen,
militaire
recouvre
tout. Sur
laines d'immeubles en ciment
300 kilométres
en profondeur,
gris, géométriques,
alignés
l'autoroute montante et descencomme des régiments sont en
dante est bordée d'un cO" de
construction pour reloger les récamps militaires, gigantesques
sidents sinistrés du centre,
dépOts dr.pés de filets de c.-
La
it,
mu tilée
.v.ncH
des erm •• le. plUI modernes. D. l'.utr ••
le.
m._.
d'Infanterle lan.tI.....
vague. .pr..
v.gu..
d.n.
le •
m.récage. du Chill .I-Ar.b. De. mlealle. chlnol.
aur F.o. le franc pétrolier du go'" Peralque menacé. Ell. guerre H pourault, provoqu.ntl'Inqu'"
lucie de. pa,. wollin ••
Je n'y étais pas venu depuis
dix ans, J'avais
le souvenir
d'une cilé florissante, traversée
de canaux tranquilles où naviguaient de belles barques à
voile à poupe recourbée et des
couffas, grosses corbeilles de
roseaux à fond plat, enduites de
goudron, manœuvrées à la perche par d'habiles piroguiers. Entourée de jardins, de miltions de
palmiers, Bassorah était alors
une villa,de plaisance et le plus
grand port du Golfe. Des tankers
accostaient chaque jour. Des
usines
nombreuses
témoignaient de la vitalité du pays.
Je retrouve une cité en ruines, des maisons
écrasées,
émiettées, des carcasses de voitures broyées par l'artillerie iranienne. Une ville hérissée de
barbelés, jonchée de gravats,
terreuse. Pas une habilation n'.
été épargnée, Les monuments
sont écornés. les belles villas
éventrées, les arbres mutilés,
hachés par les éclats. Depuis
neuf mois, les canons lourds de
Khomeyni pilonnent la ville. Une,
moyenne de 400 obus par nuil.
le centre s'est vidé de plus de,
200 000 habilants. le commerce:
a chuté. Il y a pénurie de cigarettes. le port pétrolier est bloqué.
depuis le début de la guerre.:
Cerné de blockhaus et de mi-,
trailleuses, il présente un aspect
ClèSOlé et funèbre. Deux pétra-'
Iiers à l'ancre attendent, rongés'
par la rouille et sept ans d'immobilité, un impossible départ. Un
lro.isiéme pointe I. moitié de sa
qUille et ses hélices hors de
l'eau.
Un pont de bateaux du
génie est en place pour une
improbable
traverséo.
l'hOtel
Sheraton, avec ses balcons de
bois et sa façade fracassés,
n'est plus qu'un décor de luxe
inutile et dévasté au milieu des
bougainvilliers roses et blancs.
l'hOtfl~mdan,
où sont logés
les rares étrangers, sérleusement endommagé, matelessé de
sacs de sable, air conditionné
hors d'usage, est le dernier établissement ouvert, Tous les autres hOtels ont été détruits, les
mosquées n'ont pas non plus été
épargnées. la nuit derniére, il
est tombé 300 obus.
Dans son palais-forteresse
inachevé, le gouverneur de la
ville, Anouar Said, un colosse
adipeux et moustachu, est un
homme courageux,
avare de
confidences. Il parle de Bassorah comme si elle étail encore
en plein essor: • Patrie des poétes, des mathématiciens,
des
philosophes ... des mosquées et
des bibliothéques renommées ...
des touristes de Qurna où la
légende situe les jardins de
l'Eden et le plus vieil arbre du
monde, l'arbre d'Adam .•
la réalité est différente. la
ville retranchée n'est qu'un formidable péri métre fortifié. Chaque famille a perdu au moins un
être cher. Sur les lignes de front.
Anouar Saïd se montre évasif.
les positions sont échelonnées,
selon lui, de 140 à 35 kilométres... D'où tirent les Iraniens
alors 7 • Ils utilisent un nouveau
canon soviétique de 185 mm et
37 kilométres de portée: (sic).
L'ennui c'est qu'aucun canon de
ce calibre n'est en service, y
compris en URSS. les Iraniens
pilonnent au 152 mm tracté et à
l'obusier de 203 mm. Portée
m.xlmum:
17,5 kilométres. Des
obus pes.nt 43 et 102 kilos; les
Impacts du 203 à forte charge
explosive (80 kg) s'enfoncent.
2
ou 3 métres dans le sol et gerbent en hauteur comme des
bombes d'avion.
Sur le front sud, d.ns les
marais,
les Iraniens
sont à
moins de 15 km de la ville. Ils
tiennent solidementl'lte
de FAD,
posée comme une mine au débouché du Chatt. C'esl là Qu'ils
ont installé des batteries de Silk-
worm (vers à soie) les missiles
chinois qui ont frappé le Koweït.
Ces missiles ne sont pas du
dernier cri. leur technologie dé~'
rivée du missile soviétique STYX
a une décennie de retard sur
Exocet. Mais ils peuvent être
dangereux pour les super-tankers et les objectifs à terre. Portée à 95 kilomètres, charge explosive équivalente à 500 kg de'
TNT - trois fois la puissance de
l'Exocet. la Chine a vendu, depuis 1985, plus de 2 milliards de
dollars d'armes à J'Iran Des
chars T. 59, des fusils d'assaut,
des chasseurs F6 et J6 (version
chinoise MIG 19 et 21 soviétiques)
Des grenades vivantes
Il est tombé 1 500 obus sur
Bassorah
en soixante-douze
heures dont 300 la nuit dernière
qui ont fail 21 morts et 62 blessés. A l'hOpital, les chambres
sont remplies d'enfants mutilés
au regard sombre, surpris par la
violence du choc. Les femmes
de Bassorah se dépensent sans
compter. Infirmières bénévoles,
brancardiéres, secouristes, elles
sont partout, calmes précises et
silencieuses.
Et la guerre se poursuit. Un
million de morts dans les deux
camps. Combien pour l'Irak 7
Inutile de poser la question. Secret militaire,
Ce qui frappe le visiteur,
c'est la capacité extraordinaire
de survie de la population. Elle
s'accroche à ses ruines qu'elle
reléve jour aprés jour. les souks
sont ravitaillés.
l'électricité
fonctionne. l'eau ne manque jamais au confluent des deux f1eu-'
ves. les usines, le grand complexe pétrochimlque,
protégés
par des herses de DCA et de
missiles continuenl de tourner.
-)
:>
LE FIGARO
le capitaine Hassoune, 31
ans, officier de commando traine'.
aux abords de l'hOpital. Il a
perdu un bras en février dernier
et ne combat plus: son unité a
été angagée durant les six der.
niéres années sur les trois des'
quatre fronts de la guerre: Sula.
maniya, Mahran et Bassorah.
Trois points chauds, 'échelonnés
sur une ligne de 1 000 kilométres
jusqu'au pays ku[de
• le moment le plus dur? "
• les combats des marais où les
Iraniens ont perdu 100 000 hommas. le fanatisme des" volontairas du Martyr ", ces enfants
da douze ans au front ceint d'un
bandeau rouge, couleur symbolique de la vie offerte é Dieu.
Ceinturés de pains d'explosifs, Il
faisaient sauter les champs de
mines. Ils explosaient par centaines, relevé par des milliers
d'autres.
Nos mitrailleuses
étaient brûlantes é force de tirer
quand nous les touchions, ils
sautaient
é l'Impact comme:
. d'épouvantabies grenades géàntes. "
le lieutenant Gamal a prés
de trante ans. Avant son affectation sur la base 32, dans la
région de Nassiriya, dans le Sud,
il était stationné dans la zone
névralgique de Kirkhouk, couverte par deux escadrons de
MIG 21 de la défense aérienne ..
Aprés un stage de plusieurs
mois en France, il pilote un Mirage FI. Son plus beau coup:
l'attaque
du nouveau terminal
pétrolier de Kharg le premier
.jeudi d'octobre 85.• Une frappe
chirurgicale
haut de gamme",
commente-t-i1
en souriant.
• D'abord des missiles ArmaI
anti-radars pour aveugler les radars anti-aériens, accompagnés
d'un tir de missiles AS 30 laser
contre les batteries américaines
Hawk
et soviétiques
Shi/ka.
lancé d'une dizaine de kilométres l'AS 30 a une précision
finale de moins de 1 métre. Tous
les objectifs ont été atteints et
nous n'avons enregistré aucune
perte, " Mais ces missiles ultramodernes, coûtent cher, les livraisons restent limitées et Téhéran a augmenté les défenses
de ses terminaux pétroliers.
(suite)
Dieu
et les gros bataillons
,Saddam Hussein joue trés
serré, Détente avec la lybie,
pourparlers
avec Damas, les
pays arabes dans leur majorité
« appréhenderaient
mieux le
danger représenté par l'Iran ", .
Sur le terrain, aucune action
militaire ne peut mettre fin au
conflit. Téhéran, incapable d'une,
manœuvre d'envergure, s'enlise
dans une guerre d'infanterie ar-;
chaique et meurtriére
pataugeant dans les tranchées et les.
marécages,
l'Irak, qui posséde l'armée
la mieux équipée du monde
arabe, et maîtrise la technologie
des armes les plus avancées,
n'a pas réussi A coordonner l'ac. tion de ses blindés et de ses
forces aériennes pour remporter
un succés déterminant. Il utilise
son aviation par raids fragmentés, en escadrons, au lieu de
déclencher une attaque massive
de toute son aviation en balayant
l'Iran de ses cinq cenis avions,
Et se trouve ainsi réduit à une
guerre défensive sans objectif
précis.
le général égyptien Talai'
Ahmed Mosalam,
combattan
confirmé de la guerre du Kip.
pour et stratége
réputé dl
monde arabe, croit néanmoins il
la possibilité d'un arrêt tempo.
raire des hostilités.
• la guerre coûle lrés cher
aux deux camps, la stratégie de
guerre économique
employée
par Bagdad a duremenl ébranlé
l'Iran. Bassorah est un trop gros
morceau A avaler. En revanche.
Téhéran s'efforce de peser sur
les alliés du Goffe pour les
conduire A lAcher l'Irak. le Koweit est à la portée de ses armes. l'Iran peut aussi refuser la
résolution de l'ONU. S'il en accepte le principe, il peut trainer
pour appliquer le cessez-le-leu,
en attendant le retrait des navires occidentaux
pour recom,'
mencer A pomper librement son
pétrole.
Interrogé
sur l'utilisation
massive des armes chimiques
qui, seules, auraient réussi é
stopper les offensives ennemies
d'envergure, il répond qu'il n'a
jamais participé A ce type d'opérations,
Il préfére
attribuer
l'échec des offensives A l'incompétence des chefs iraniens, • Ils
avaient décidé de faire couvrir
les vagues d'assaut de leurs
troupes par les fÇlrces de défense aériennes en les poussant
,en premiére ligne. Ce qui a permis A notre .aviation de frapper
leurs arriéres, privés de protection et de couper l'approvisionnement de la bataille. "
Depuis des mois, l'aviation
Irakienne
multiplie
les, raids '
contre les objectifs économiques
et Industriels de l'Iran. Raffineries, usines, sucreries, dépOts
ferroviaires,
terminaux
pétroliers, bombardements des tankers étrangers chargés de brut:
iranien, les exportations de pétrole ont chuté la semaine derniére de 60 %,
.( ,'. _ '.
....
De soldai ;i soldat ... un l'lImhaflanl
ira'-.il'n dunnl';j'
il un pri~Hnni('r ir:Jni('~.
6
Chef des armées, maître de la politique el de la guerre,
Saddam Hussein est présenl parlout •
(Photographi.e REUTER.)
Saddam Hussein ·
« président, militant
et penseur»
la guerre, c'est le marél'Irak est entré dans sa
chal Saddam Hussein, • leahuitième année da guerre, les
mesures de sécurité sont drader, président, militant et pen'coniennes. l'aéroport de Bag- seur"
qui la dirige,
Un
dad, énorme élipse de béton,
homme au physique impres.
d'scier brossé et de marbre,
sionnant, grand, carré, le ch&es1 quadrillé par des policiers
veu dru, le sourire féroce
en tenue de combst, revolver
sous une épaisse moustache
au côté, kalashnikov dans la
noire, Son portrait est partout,
saignée du bras et des spéA chaque carrefour, dans le
cIaux, au visaga dur, sahahall des hOtels, les restaurienne grise bosselée par le
rants, les éChOPpes du bazar.
. holster, Camér.a au plafond,
En photo, peint A la main, aNiinspection méticuleuse des
ché, en treillis et béret de
bagages et fouille au corps.
commando, keffieh rouge et
. Dehors, la nuit hsppe le viblanc ou cravate grise et costume. Il monopolise Is télévisiteur dans une chaleur étouffante de bain maure,
sion, la radio aï' chaque 'jour',
Bagdad est une ville im-. la • Une" des cinq journau~,
mense : mille kilometres
Tout le quartier de son
carrés de superficie. De la pit-'
palais-bunker est étroitement
.torasque et très ancienne cité
contrOlé par des hommes des
des califes, il reste peu de
forces spéciales
en béret
chose. DepuiS le boom de l'or
amarsnte, le long du fleuve,
noir, une autre ville est née :' des bstteries anti.aériennes
géométrique, traversée d'autosont pointées vers le cial. les
routes, jalonnée de ministères
visiteurs, ministres, généraux,
et d'universités,
de palaces
journalistes,
ressortissants
monumentaux, les rues sont
étrangers ou irakiens qui entrent dans l'anceinte fortifiée
- -~éclairées par une double ran"', '. gée de globes oranges ou
du palais sont passés au cri..' ,. bleus. Pas de black-out, pas
ble. Ils doivent vider leur
poches. Ni stylo, ni blocde couvr&-feu. la maîtrise du
ciel exercée par l'aviation iranotes, ni briquet, pas de cakienne est totale. Mais où est méra, pour approcher la présila guerre?
dent.
huirt>
Mais tout est noté et immédiatement
remplacé
à
l'intérieur:
tabac, pellicule,
appareils, gadgets de la méme
marque, Saddam Hussein est
sans conteste le chef d'Ëtat le
mieux protégé du monde. Il.
est vrai que les terroristes iraniens'.
volontsires du martyr " méritent d'étre pris au.
sérieux,
.
Et puis tout repose ici sur,
la personne du président,'
guide unique, modèle et chef.
incontesté.
le mimétisme'
s'étend à l'Irak entier, Militai-.
res, fonctionnsires, ouvriers,
tous les hommes ont le
• look • Saddam Hussein :
mêmes cheveux courts et lustrés, méme moustache, même
coupe d'uniforme ou de costume. Dernière innovation :
lous les citoyens doivent perdre du poids, faire du sport,
avoir une ligne élégante,
comme le président qui a
perdu dix kilos... pour mieux
:ontribuer à l'eNort de guerre.
:::eux qui se refusent A maigrir
sont démis de leurs fonctions'
Bt leur salaire réduit d'un tier,
le ventre plat est devenu obligatoire,
P. D.
•
4
,
AGENCE
FRt\NCE
,Ir'.;.n-Irak-Kurdes
BaGdad vient d'utiliser
:rH,.'>ran
PRI~SSE
des armes chimiQues
18.09.1987
au Kurdistan
irakien,
selon
I
PARIS. 18 sept (AFP) - l'armée de BaGdad a utilisé â plusieurs reprises
'e"J~i el vendr-edi
G~5 är ..i~':" chiil\ioUES
pvur L0jll:"'~ . ...:...., l~.
~uiOi.
J~, 1~.Ji-&i M.asi,
-u nord de l'Irak, faisant de "nombreuses victimes parMi les musulMans
urdes". a annoncé Radio-Téhéran captée â Paris.
le nOMbre exacl des personnes luées ou blessées par ces bOMbardeMenls
'~st pas encore connu.
l'Irak, a esli.é Radio-Téhéran,
lenle ainsi de "coMPenser"
les défailes
ubies par ses forces duranl l'opéralion Zafar, lancée dans la province de
ihok, Qui a per.is aux o~posants kurdes irakiens de prendre réceMmenl le
o~lrôle de la localilé de Kani Masi, â proxiMité de la frontiére turQue et â
lus d'une cenlaine de kiloMétres â l'est de l'Iran.
,AGENCE
FRANCE
PRESSE
!ur~~ie-Fr~nce-Juslice
lead
, Un FranÇais incarcéré depuis lrois
s{'r".::.rat. i ste
22.09.1987
mois en TurQuie
pour
"propaGande
Il
I
DIYARBAKIR (TurQuie). 22 sept (AFP) - Un Francais de 30 ans, Michel
C~~~minot. arr_tê le 16 Juin ê Sanliurfa (sud-esl de la TurQuie) et accusé de
~rupafiande "visanl A affaiblir les senlimenl nalionaux".
a comparu mardi matin
~ev~nl la Cour de sOreté de l'élal de Di~arbakir.
Il riSQue de 5 â 10 ans de prison.
l'un des JUGes ne s'élanl pas présenlé. pour raison médicale. l'aff.aire a
~lé reporl~~ au 5 oclobre el l'accusé a reGaGné la prison civile de Di~arbakir
où il esl délenu depuis lrois mois.
Au momenl de son arreslalion. Michel Caraminol accompaGnail
en lant Que
Gu!1e-conférencier
un Groupe de tourisles franÇais pour le comple de l'aGence
~p V0~aGeS franÇaise "Clio - Les Amis de l'Hi~toire". ~ indiQué le
~ic~-pr~sidenl
de'l'aGence,-~ean-Pierre
Respaul. inlerroGé A Paris.
Selon l'accompaGnaleur
lurc Qui l'a dénoncé. el avec leQuel il enlrelenail
'd~ très mauvais rapporls depuis le débul du vo~aGe, selon le direcleur lurc de
l'aGence de lourisMe, Michel Caramlnol aurail allribué à des archilecles
arméniens cerlains monumenls, au demeurant explicilemenl
désiGnés comme leIs
dans les brochures officielles du minislère lure du TouriSMe.
Michel Caraminol auràil éGaleMenl prÔné 'la créalion d'Un Elal kurde
'indépendanl. accusalion Qui n'esl pas reprise dans la dernière dépOSItion el
'OllE
son ~vocat JUGe "en conlradiclion
sur de nombreux poinls avec les deux
pr~mières". Au cours de la fouille effectuée au momenl de l'arreslalion,
un
'livre édité par Maspero sur "les Kurdes et le Kurdislan"
a élé saisi et versé
i
au
d(t5Siet"".
Il aurait enfin mis en Garde les lourisles conlre la consommation
de
sdl~des et de ~oGhourt en prétendant Qu'il ~ avail une "épidémie de choléra".
le procès. Qui devait débuter le 28 Juillet. avail èté reporté une
'pr~~ière foi~ au 25 aoOl. des membres du Groupe --un médecin et un militaire-!V~,;;.lS t4mo iGner a~ant contred it l'accusat ion 5tH' p ltlS ie'-ws P(. ints.
i
L~ tribunal avait alors demand~ un COmPlément d'information
Qui devait
lêlre fourni mardi 22 septembre.
, I
23.09.1987
Raid kurde contre~un village turc
nze civils, dont six enfants, ont été
tués lundi par des indépendentistes
kurdes lors d'un raid lancé contre
un villagedu sud-est de la Turquie, non
loin des frontières irakienne et sy.
rienne. Les rebelles, annés de mitrailleuses, de lance- roquettes et de grenades, om attaqué dans la soirée le petjt
village de Ciftekavak, dans cette mème,
province du Siirt où vingt-cinq civils
avaient été abattus le 19 aOÛIdernier
au eours d'une opération similaire.
Dan~ le mème lemps, des gui:nlleros
kurdes ont lué un ~'1l1aeeoisel blessé
O
deux autres à Aklopraf, dans la province voisine de Binj(ol.
Ces deux attaques coïncident avec
l'arrivée du président lure, Kenan
Evren, lundi, dans cettr ré~ion d'Anatolie orientale, à majonte kurde. Les
guérilleros du Parti des travailleurs du
Kurdistan (PKK, marxiste-léniniste)
réclament un Etat indépendant pour
les quelque 20 millions de Kurdes disséminés en Turquie, en Iran, en Irak, en
Syrie et en URSS.
Selon un bilan non officiel, plus de
1000 personnes, dont 400 civils, ont
irouvé la mort depuIs le début des
opérations armées de la guérilla kurde
Cil août 1984. Le 19 juillet dernier, le
gouvernemenl de Turgut Ozal avait
levé la loi martiale dans les huit provinces d'Anatolie orientale et instauré
l'état d'urgence. Un nouveau gouverneur civil doté de pouvoirs d'exception'
avait été dés lors chargé de coordonner
la lulle antiguérilla.
AFP, R~uter
7
LE MATIN
Il -
. - .• [
.;.
A
MI'
24.09.1987
Bagdad signe un contrat de 1,5 milliard de dollars
pour la construction d'un oléoduc
L'Irak assure ses exportations de pétrole
UIISS
L'Irak vient de signer un
contnt
capital
pour son
indépudance
économique.
Le nouvel oléoduc, d'une
valeur totale de 1,5 milliard
de dollars, qui acbeminen
son pétrole à tnvers l'Anbie saoudite
vers la mer
Rouge,
lui permettra
de
retrouver
ses capacités
d'exportation
de pétrole
d'avant
la guerre
avec
l'In'b.
saoudite vers la mer Rouge. La
filiale de Spic-Batignolles assurera, pou; la part française
évaluée à 100 millions de
dollars, le montage d'une station de pompage et la construction du pipe-line en association
avec l'italien Saipem. A l'issue
des travaux qui doivent durer
deux ans, l'Irak jouira d'une
situation privilégiée puisqu'il
retrouvera toutes ses capacités
exportatrices
antérieures
au
20 seplembre 1980, date du
début de la guerre avec l'Iran.
J,5.'UIOII
DE BAII'U/JOUII
D
F,.ne" N.J'-
Ir ........
II rtIMU 4'.léoduu
irakien. II COftt..... lIui wien. d'irre sitné
". ..oit .. C.... 'rvc1i~ 4' •• 1tOU~,.u N,corde",,"t de
..........
u • Pe',ol'ne • , .. udoe.
la tenacité de Bagdad
se confirme aujourd'hui
avec la signature d'un contrat
d'un milliard et demi de dollars
entre le ministère du Pétrole
irakien et un consonium regroupant le français Spie-Capag, Saipem, Snam-Progetti,
Ital-Sider et Mitsubishi pour la
construction d'un oléoduc de
140 kilomètres qui lui permellra
d'exporter une grande partie de
son pétrole à travers l'Arabie
A cene époque, en effet,
l'Irak produisait 3,5 millions de
barils de pélrole par jour et en
exportail
3,250 millions au
départ de ses lerminaux situés
au nord du Golfe dans la
presqu'île de Fao. Du jour au
lendemain, les bombardements
iraniens l'avaient contraint à se
réorganiser
pour menre en
place de nouveaux achemine.
ments. C'est alors qu'il décide
de remettre
en service un
pipe-line qui relie les champs
pétrolifères du KilaliJtan irakien et notamment Kirkûk, au
port de Ceyhan, sur la côte
turque qui transportera d'abord
150000, puis I million, aujourd'hui 1,5 million de barils par
jour. l'Irak ouvre même en
août
1986 une deuxième
conduite pour 500 000 barils
supplémentaires, qui « double»
ce pipe-line vers Ceylan. Dans
les mêmes temps, le président
syrien Assad, ferme un autre
pipe-line qui aboutissait à la
fois sur les côtes syrienne et
libanaise. Du coup l'Irak, qui
doit a tout prix augmenter sa
capacité exportatrice, fail réaliser en Arabie saoudite un
premier pipe-line d'ùne capacité
de 500 000 barils, par Spic
Capag et Saipem (contraI de
120 millions de dollars), qui
raccorde ses gisements méridionaux au transsaoudien « Petroline» et relie d'est en ouest
lubayl sur le Golfe à Yanbu sur
la mer Rouge. Le contrat ~
dimanche dernier porte sur un
nouveau bras de dira:tion de
l'Arabie saoudite d'une capacité d'environ 100 000 barils!
jours lui aussi conaecté au
« Petroline ».
Une fois réalisé, cet oléoduc
portera bien à 3,2 millions de
barils par jour la capacité
(2 millions via la Turquie; 1,2
via l'Arabie saoudite)à l'export
de l'Irak. Cc pays aura reconquis SOD indépendance
par
rapport au Golfe, indépendance
dont ne disposent ni le Koweit
ni les Emirats du Qatar ou
d'Oman,
ni meme l'Arabie
saoudite. Quant à l'Iran, c'est
animée du même souci d'autonomie à l'exportation
qu'clle
cherche à prendre elle aUSIÎ des
mesures de survie en transformant en oléoduc un pzoduc
reliant les champs d'bydrocarbures à un port de la mer Noire
ou en construisant un oUoduc
vers la mer d'Oman.
ANNICK COLYBß
I
~
i
23.09.1987
TURQUIE ORIENTALE
Un guide français jugé
par la Cour de sûreté de l'Etat
Dénoncé par un accompagnateur turc, Michel Caraminot est accusé
de propagande pr~lwrde et prCHJrménienne.
Trois t()Uristes témoignent en sa faveur et dénoncent un règlement de comptes.
Il
nguide français, Micbel Caraminot, 30 ans, est détenu dans
la priSOD de Diyarbakir (Turquie orientale) depuis le 17
jUiD. Accusé par un accompagnateur turc d'avoir mene à
plusieurs reprises « une propagande» pro-kurde et pro-arménienne à
l'égard d'un groupe de touristes français, il est jugé en ce moment par une
Cour de sûreté de l'Etat qui a visiblement décidé de prendre son temps.
U
L' « aITaire» repose sur les seules-liccusations de l'accompagnateur, Nillat
Vehbi Guldogan. Celui,i avait en
charge l'organisation
matérielle du
voyage de l'association Clio, les Amis
de l'Histoire. les dix-huit participants
français sont formels. Ils l'ont consigné
par écrit: pendant les dix premiers
jours,les conflits entre le guide français
el son homologue turc se sont multipliés. Le premier reprochant au second
quelques insumsanc~. dans l'intendance. Le clash surviendra le 17 juin:
plusiellrs cas de choléra s0nt déclarés
,dans la région d'Urfa, U1e ville-étJpe.
8
If
En accord avec un médecin du groupe,
Michel Caraminot donne la consigne
au guide turc: « Aucune crudité au
.prochain repas. Nous ne voulons que des
plat.f cuit.f. » A péritif. Toutle monde se
mct à table. Echanges de regards: le
lserveur arrive, portant un plateau de
'salades et de fruits. Scion les témoins,
l'engueulade est sérieuse.
Le soir même, à minuit, l'hôtel est
encerclé par les policiers. Les membres
du groupe sont rassemblés dans une
salle. Surveillés toute la nuit. Michel
Caraminot, lui, est emmené au commissariat. Il apprend avec stupeur les
motifs de son arrestation. « Michel Caraminot est un .fympathisant et un propagandi.fte con.fcient et conditionné de.f
Kurde.f et de.f Arméniens», lit-<U1dans
la déposition du guide turc. Celui:ci a
cru hon d'en faire une deu.1tjéme olus
musclée le lendemain, la prcmièreétant
en eITet spontanrll'ent confuse: Nibat
Guldoga:l avait confondu au passage
les mots « Aran ~ns)1 et « Annéni~nsl>.
La Cour de sûreté de l'fllit a 'la
particularité de mener l'instruction
pendant J'audience, au rythme d'une
journée par mois. Le 25 août dernier,
trois touristes francais ont accepté de
refaire le voyage pour témoigner de
l'innocence de Michel Caraminot. « A
aucun moment Michel ne nous a parlé
d'une quelconque oppre.f.fioll des Kurdes
ou des Arménien.f. Bien au contraire. il
se gardalJ bien d'évoquer l'histoire de '
cette région aprés le moyen-âge. Moimême professeur d'histoire, je m'en
étonnais. Mais tous, nous savions qu'U
fallait étre trés prudents», explique Annie Gauvin, l'une des touristes. Les
autres membres du groupe ont, quant à
eux, témoigné par écrit que Michel
Caraminot s'en était tenu aux strictes
limites archéologiques et qu'à leurs
yeux, il s'agissait plutôt d'un règlement
de comptes entre les deux guides. Lors
de l'audience du 25 août, le procureur
de la République, lui-même, Mehmet
Tevtik Yavuzcr, avait demandé « de
mel/re en liberté l'accusé car, vu les
preuves existantes, sa détention serait
injuste».
La Cour de sûreté de l'Etat ne l'a pas
entendu de celle oreille. Incarcéré depuis le 17 juin, le ressortissant français
devait comparaître une nouvelle fois
hier. L'élément nouveau: l'examen par
la cour du contre-interrogatoire
du
guide accusateur. Celui,i avait entin
répondu présent au bout de la quatrième convocation. Mais hier on a
reporté l'audience.
Dominique Le GUILLEDOUX
~
~
24.09.1987
Un jeune Français' emprisonné en Turquie
26.09.1987
LE CALVAIRE DU GUIDE
I
TURQUIE : UN JEUNE FRANÇAIS
RISQUE CINQ A SIX ANS DE PRISON
Ma.~' C::-::-'~.' -~~: ~~ ;~:de français détenu
en Turquie depuis
mois pour « propagande visant • affaiblir les sentiments nationaux It, a déclaré
menndi que l'accusateur de son fils, un accompagna.
teur turc, avait dans sa dernière déposition fait des
déclarations en contradiction totale avec sa premi~re
déposition. « L'lIlXOmpagoateur comprenait si malles
explications dOMées par mon fils, a expliqué Marcel
Cararninot de retour de Turquie, qu'il confondait architecture araméeMe et architecture arménienne. »
Les autorités turques accusent Michel Caramino~
trente ans, de propagande en faveur des « séparatistes » arméniens et kurdes, sur la foi d'un témoignage qui ~~n'a pas éte <Ielerminé par des respectables
motivations patriotiques mais par d~ mesquines
préoccupations matérielles », a affim,~ son pére. Michel Caraminot, guide-conférencier
employé par
l'agence <c Clio-Ies Amis de l'histoire », risque cinq
ans a six ans de prison. La prochaine audience du
procès aura lieu le 5 octobre.
Dans un communiqué, le comité de défense de la
cause arménienne estime qu'« un pays où le simple
fait d'énoncer une vérité archéologique peut conduire
.n prison n'est en aucun cas digne d'intégrer les nlhgs
ie la CEE. ai~i que la Turquie le réclame »,
tro~
_ ...~~,
Michel Caraminot a été arrêté, il y a trois mois, sous la fausse accusation
de «propagande pro-arménienne et pro-kurde»
Njeune Français, Michel CIra.
minot, trente ans, guide de tou.
risme, est détenu depuis plus de
lrois mois en Turquie dans la prison
militaire de Diyar Bakir. n est iocuIp6
de « propagande visant • porter aUciote
à l'unité nationale It, ce qui dans un
pays vivant toujours sous régime dicta.
lorial, risque de lui valoir cinq • dix ans
de prison. Pourtant,,Je dossier est vide,
l'affaire a été entièrement fabriqu~
comme l'ont montré hier devant la
presse les responsables de l'association
louristique CLIO qui emploie Michel
U
Caramioot
C'est dans la nuit du 17 au 18 juin,
alors qu'il encadrait un groupe de touristes français dans la Turquie orientale,
que le guide-conférencier esl appréhendé par la police dans la ville d'Urfa.
Au départ, les raisons sont floues. Elles
ne tardent pas ä se préciser. Michel Ca.
raminot est accusé par l'accompagna.
leur rurc du méme voyage d'avoir fail
de la propagande pro-arménienne et
pro-kurde. Deux sujets de grande sensibilité, on le sait, pour le pouvoir d'An.
kara : il refuse de reconnaître le génocide arménien de 1915 el il nie les
droits, l'identIté méme du peuple du
Kurdistan. Aussitôl alené, le président
de l'association CLIO croil d'abord ä un
malentendu doni Ie réglement, pense-It1, doil intervemr en quelques heures.
Lorsque le motif d'inculpalion
eSI
connu. l'affaire prend des proponions
qui surprennent toul le monde. Sur la génocide arménien. Le sujet est tabou
demande expresse du pére du détenu pour les maîtres d'Ankara. Michel CIra.
qui pensail ainsi facililer une solution, minot fait-il l'objet de leur vengeance ?
eUe avail été jusqu'alors entourée d'une
grande discrétion.
Initialement prévu pour la rIO juillet,
L'association et le pére jugent mainle.
le proœs a d'abord été remis au 25 aoù~
nant que l'opinion doit ètre infonnéc. A puis renvoyé au 22 sepcembre et maintel'origine se trouve, selon toute évidence; nant au S octobre. Le jeune détenu a pu
un désacx:ord entre le guide français el recevoir la visite de son père, d'un rel'accompagnateur turc sur la conception
présentant de l'ambassade de France à
du voyage. Le premier accordanl la Ankara et d'un envoy~ de son em.
priorité au conlenu culturel, le second
ployeur qui se déclare «totalement soliétant plus préoccupé par les visites des daire », du guide conférencier dont il
marchands .dç lapis el souvenirs, ä la souligne la «grande qualité». Le procuvente desquels les lIlXOmpagnateurs sont reur de Diyar Bakir, lui-mème, aurait
ioténessés... Le guide turc a semble-t-i1 recoMU le vide du do&$iu. Alors, pour.
tenté de régler le différend en l'accusanl
quoi prolonger la détention de Michel
d'avoir détendu publiquement devant Caraminot jusqu'ä lui donner loutes les
les touristes les questions armèniennes
apparences d'une nouvelle affaire de
et kurdes. Eo Ralité, l'accusateur a déli- prise d'otages.
bérément confondu «explications histoYva Hou~l»
riques et prise de position politique ».
Michel Caramioot «n'a rien dit de
plus que ce qu'il y a dans tout guide
bleu en vente libre • Ankara ou Istan.
bul », souligne le président de Clio.
Le dossier est aussi vide que cela.
Pourquo~ alors, la presse turque en a+
elle fait dés les premiers jours sa
« Une », présentant le guide français
comme «un séparatiste d'origine arménienne» ? Le conlexte politique de celle
période fournit sans doute l'explication:
le 18 juin, le Parlemenl européen venait
de voler une résolution reconnaissant le
~
~
29.09.1987
FRANÇAIS Dm NU EN TURQUIE:
INTERVENTION
D'UN DEPUTE COMMUNISTE
Roben Montdargent, député communiste du Vald'Oise, a attiré l'attention du ministre des Affaires
étrangères sur l'emprisonnement en Turquie, depuis
plus de trois mois, d'un jeune guide-conférencier français, Michel Canir!ùnot, sous l'accusation de «propagande pro-annénieMe et pro-kurde ». «Cette affaire
montée de toules pièces, qui immre une fois de plus
les méthodes autoritaires du régime d'Ankara, dernière dictature d'Europe que cenains voudraient faire
entrer dans la CEE, apparaît comme une réplique de
sa part au vote par la France de la résolution du
Parlement européen reconnaissant le génocide armé.
nien », observe Roben Montdargent <c La France doit
faire connaître ä Ankara sa plus vive réprobation ä
l'égard d'une pratique qui s'apparente ä la prise
d'otages et prendre ä "égard de la Turquie toutes les
mesures de rétorsion qui s'imposent dans ces circonstances jusqu'à la libération de Michel Caraminot »,
conclut le député comm'Jniste en demandant au ministre <c s'il entend agir en ce sens ».
24.09.1987
TURQUIE: victime de la bureaucratie judiciaire
Le guide français Michel Caraminot
est menacé de cinq à dix ans de prison
La Cour de 5Qret~ de l'Et.t
de Dlyarb.klr
• report~ .u 5 octobre procb .... l'ouyertun
du
procès de M. Micbel
C.r.minot,
UD euJde
de
tourisme franç.1s de trente .as arrflf le 18 Jula
dernier a10n qu'U .ccomp.gnaIt
UD Iroupe
de
touristes
fr.nç.is
pour le compte
de 1'.lenee
Oio. Pr~vue pour le mardi 22 seplembre.
la
première
audience
D'. pas eu Ueu f.ule d'UD
. JlIIe JDllltaln • excuM pour raIsoa mfdlcaJe ...
. ACCuM par UD .ccompapateur
turc d'.,olr
UD
peu trop natIf
la culture
annfnlenne
dans ses
c_talre.
sur lea mOOwoeacs du Sucl-Eat
hIr~ M. MIChel ear.mlnot
• ftf 1aadp6 de
« /If'OIMpIJ/H.
rUant .. .UalbUr ,. _tlmeats
atloaux .. 'et risque de cinq 'l dix ans de
priloa.
Les accusations du luide turc so
rhument
l peu de chose
:
M. Michel Caraminot aurait donn~
de notre correspondant
dca explications Sllr Ja r~lion l pal'
tir du livre des Edjliona Maspero aùr,
I,. J(1I,d~s~I I~ XUI'dlsID". plus tard
~ le d~part, il y a peu d'alomes
saisi lians Ka. balalCl, S'inspirant
crochus enlre, d'un CÔt~, l'~tudiant
français f~ru d'arcMologie au point du Guide bleu, des breeburcatouristiquca officiellcaturques,
el, polir ne
d'en faire un sacerdoce; de l'autre,
l'accompagnateur
turc, inquiet de citer qu'eux, dca deux .uppl~menla
r~cenls
du
quotidien
Cu",lIu'IY~I,
il
toute allusion au palK disput~ dca
les ~Ilises de la
r~gions ouvertes l de. touristes fran- aurait attrihu~
r61ion, cbefl-il'œuvre
univenclloçais qui avaient, scion sa d~position,
ment connus de l'architecture
arm60
• dts sympathits pou, Its A,,,,~
ni",s;. L'opposition du luide fran- nienne, comme Ani et Aktan!ar ... l
de
•.
ar~hitecte.
arm~nien..
Il
en
çais l tout ~urtement
des visitea
CD faveur
historiques controverste.
au profit aumt tlf~ des arlumenll
de s~jours prolong~s chez des mar- du Kparatiame arm~Cll et lcurdo.
chanw de lapis, au demeurantl~n60
Dans l'atmosphere eucerWe
qui
reux pour les accompalnateurs,
a a suivi la d~claration du Parlement
probahlemenl hAt~ le drame.
europtcn .ur le • I~noc:ide arm60
DIYARBAKIR
nien.,
un preeurellr
z~l~ incl/lpe
M. Caraminot .ur Ja seule base dca
d~positions de IOD ac:c:usateur. Le
jour du massacre de trente civils l
Pinarcik par des terroristes du Parti
des travailleurs'
du Kurdistan
(PKK), est annonœe dansJa. preaac
l'arreslation d'un • slpGTQltsl~l'Dito
fDts d'rNltiM lUmlni~fIM. (sic).
L'enlrenage de la bureaucratie judiciaire se met' alon en marcbe publi.
quement, rendant d~licates les inter.
venliona, nombreUlCl, dca autoritts
françaises. L'arfaire est du reuort
de Ja Cour de .llret6 de l'Etat, une
juridiction pr6vue par Ja Conatitution de 1982 mais souvent dans
l'incapacit~
d~ sc r~unir, surtout
dans le Sud-El~, faUle de JUICl militalres de premiere ,classe ac:c:eptant
de sc d~placer.
Un
EtoDlWlt
dkalage
Après
le premiér
report
d'audience, le 28 juillet, le tribunal a
entendu le 25 aoOtle t~moilnale de
membre. du lroupe : ila ont infirm~
l'accusation de propel s~para:tistca.
De nombreuses
personnalit~s.
soucieu.es du renom de la Turquie
qui vient de demander IOn adhtsion
l ia CEE, d~noncent l'ab.urdil6 de
Ja siluation.
Cette affaire, comme quanlitts
d'autres en instance et concernant
des TurCl, illustre le dkalale
entre
les textca juridiques et le preeeuus
de d~moc:ratisation en c:oun. Elle est
d'aulant plus inc:ompr~hensible que.
tout lecteur peut y trouver depuis un
an, sur ie probl~me kurde, voire la
question arm~nienne, des ~I~menls
de r~nexion infiniment plus .ubver.if. que les propel attributs au jeune
MICHEL FARRtRE,
Français.
9
,.
FINANCIAL TIMES,
04.09.1987
Joan Wucher King argues that the problem of the Kurds will outlive the Gulf War
Kurdish rebels challenge both Iraq and, Ir~~ _
.
.
'THE KURDISH factor in the
Iran-Iraq war has, been over.'
shadowed by fighting in the
Gulf and on land.
But the
Kurds through their problems
have had an impact on coun.
tries
in
the
region
with
interests
In this war. Even
peace is unlikely to bring a
solution.
In August, Iranian
forces
began a ne':" penetration
of
border areas held by Iraqi
Kurdish rebels armed and supported
by Tehran. Towards
the end of the month, the
Turkish
authorities
detained
95
Iranian
Revolutionary
Guards who had' crossed Into
Turkey on the way to joining
Kurdish guerrillas in northern
Iraq.
Co-operation
between
the
Iranian
military
and Irsqi
Kurdish rebels has been one
of Tehran's strategic successes
in the land war with Iraq.
The long-term implications of
this strategy are less clear,
however, for the rej!lon and its
estimated 20m Kurds.
Since the beginning of the
war, Iran and Iraq have sup.
ported each other's Kurdish
rebels, reactivating a game of
political
football which unsetlIed the internal situation
In both countries before 1975.
In that year, weary of the activl.
ties of its Kurdish rebels. Iraq
signed the Al~iers Accord with
the Shah of Iran.
To ,secure the Accord, the
Shah agreed to stop aiding
Iraqi Kurds In eXC:h:mge for
Baghdad's
recogmtlon
of
Iranian claims to the Shalt al.
Arab waterway. In Baghdad's
view, this was a concession
forced on them by the Shah's
manipulation,
with
Western
help, of the Kurdish situation.
The Accord brought Iraq five
years of relative peace in the
Kurdish areas. The main Kur.
dish party, the Kurdish Demo.
cratic Party (KDP) split and a
period of competition between
Kurdish faotlons handicapped
their movement.
Soon after the war began In
1980, the alliance' betwen Iran
and Iraqi Kurds was reacti.
v~ted. Iran's hold on Iraqi Kur.
dish terrItory since then has
been effected wth the help of
the two main Kurdish groups,
the
KDFP
under
Masoud
Barzanl a.nd the Patriotic Union
of KurdIstan (PUK), led by
Jelal Talebani.
Iraq has not enjoyed parallel
suceess with Iran's Kurds. It
backed them more sporadically
and cautionsly before 1975, and
Its efforts since 1980 have been
hampered by the military weakness of the Kurdish movement
in Iran,
In the war of the
Kurds, Iran Is showing a dis.
tinct edge.
Baghdad soon faced difficul.
ties In containing a military
posture against Iran In the east.
In 1983, it, allowed Turkish
troops to cross into northern
Iraq, ostensibly i,n ., hot p~r:
SUit" of Turkish
Kurdish
rebels who have bases there.
However, Iraqi Kurds speak of
a more
general
level of
Tur!<ish
military
activity
agamst their own forces.
Turkey Itself. has a serious'
Kurdish problem. There have
been two massacres of civilians,
in Turkey this summer by units
of the Kurdish Workers' Party:
(PKK), an extreme left.wlng,;
Kurdish group. 'Ankara
sus~:
peets the PKK msy have bases;
in Syria as well as Iraq, and:
has'made Its feelings known to:,
Damascus.
.
At the same time Turkey'~
efforts to control rebel activity
originating In Iraq has been
complicated by Ankara's desire
to maintain a positlon of strict
neutrality in the Iran.lraq war.
It has assured Tehran that Its
actions In Iraq are not aimed at
relieving the military pressure
on Baghdad, and that political
and military activity by Iranian
Kurdish exiles in Turkey is
strlclly forbidden, Despite these
assurances,
Tehran
remains'
sceptical of Turkey's Intentions.
There has been a steady
increase In Kurdish operations
in Iraq since the collapse of
autonomy talks between the
government and the PUK three
years ago, including assaults
on military bases and supply
lines, and an attack on the all
facilities at Kirkuk which lie In
th~ hearlland of Kurdish Iraq:,
:i,;,,;.ß":J'1~1~lt"l~~~"
~.:~~~~~~\1.~
Baghdad has resPo';lded ,with !~,;,r.~".:I:\~J~,
,~'iJ~",.
a resettlement campaIgn aimed t;,.
,;,".,,"":
'.
at brlngm~ .large numbers of ).,
. r
1/
' .
Kurdish cIvIlians Into govern-!l
ment.controlled areas. This has I~'
proved to be. a profoundly 1'\:;""
unpopular
policy.
KurdIsh ""
spokesmen say th~re are .now
some 16,000 Kurds IR Iraql)a'ls,
and speak of the w,despread
use of chemical warfare by
Baghdad.
Last July, all five Iraqi
Kurdish parties united in a.
front organisation which will i
press for a Kurdish state con. '
fede,rate<! with.
lutu.re demo-- Kurdhh 11IwllJn:.rr~lalulloru or rJPlollrd ~~~~~~
cratlcally.elected Iraqi govern- emmcnt m Baghdad with whom
ment. In so far as their i~medl. the Kurds would then federate.
ate and prame focus IS the
Despite Turkey's oppression
removal of President Saddam of Kurdish natj,et\alism on its
Hussein from power. the, front own soil, Iraqi Kurds feel conshares a complete Identity of fldent that Turkey's desire for
purpose ~,ith Iran.
. EC membership will eventually
In the land war, Iran IS force
it
to
accommodate
hoping to use Iraqi Kurds to, Kurdish aspirations, Given the
build on the advances made recent serious Kurdish incidents
earlier this year, and spread In Turkey, Ankara's potential
outwards from Its footholds In to control northern Iraq reo
the mountain regions.
Iraqi mains hypothetical, and it j,j'
Kurds provide the Iranians with difficult to see Iran tolerating a
inteiligence
and scouts, but NATO
member's
presence
would prefer the Iranians to there.
concentrate their advances In
Tehran has no sympathy with
areas beyond secure Kurdish Iranian
Kurdish nationalism,
control.
and its marriage of convenience
Iraqi Kurds see two possibili. with Iraqi Kurds would be un.
ties emerging from an Iraqi likely to survive an Iranian vic.
defeat In the war: Turkey taking tory. A victorious Baghdad
control of its former territories. would 'have to tread a ver)' long
In northern
Iraq and Iran military, political and dipla.
taking the south, or Ideally, the matic path to resolve its' differemergence of a democratic gov- ences with Iraqi Kurds.
THE WASHINGTON TIMES 07.09.1987
Kurds make gains inMideast,_threatening Iraq,
Thr., key'
,
_.',
". ,
In the first stage of guerrilla war,
a guerrilla organization uses terrorism, not against
the occupying
By Martin Sielt
THE WA.SHINGTON TIMES
power, but against its own people to
establish its own political control
After a decade in the shadows, the
over them. The PKK violence
Kurds are once more an important
against Kurdish villagers fits this
factor in Middle East affairs. Backed
classic pattern.
by Iran against Iraq, and by Syria
However, in Iraq, Kurdish guerril.
'against Thrkey, they are posing serilas have no problems with wirming
ous threats to the Baghdad and An.
the support of the people, and so
kara governments.
they have been able to move to
: There are an estimated 20 million
"phase two" of people's war - wag.
Kurds in the region, with up to 10
ing hit.and-run attacks against the
,
million living Ïp(
occupying forces themselves.
NEWS
eastern
Thrkey.
Informed sources say that 20,000
and another 3 to 4
Kurdish guerrillas are pinning down
ANAlYSIS million in Iraq ..
SO,OOOlraqitroopsinthenorthofthe
,
Kurdish
reb.
country. While the Iraqi army is out.
eis ~ believed to belong to the Marx.
numbered three-to-one by Iran in
ist Kurdish Workers Party (PKK)-,
the 7-year-<lld Gulf War, Kurœsh
slaughtered 25 persons, including 14
attacks in the mountainous, sparsely
~women and children in the village of
populated northeastern
mountains,
'Siirt in southeast Thrkey in mid.
are stretching Iraqi forces thin.
August. The victims ranged in age
The Kurdish population generally
from 3 to 75,
rule, although
The ferocity of the attack was not: .detests Baghdad's
Hussein Rashid, the commander of
an isolated incident. 1\vo months
Iraqi leader Saddam Hussein's Pres.
earlier, PKK guerrillas massacred:
idential Guard is a Kurd.
30 persons, including six women and
But Iraq's Kurds remember Pres.
16 children, in the village of Pinar.,
ident Hussein's fierce repression of
cik
"
'
the 1970s. After the late Shah of Iran'
PKK violenCe has been focused on
shut down aid to Kurdish resistance
their own people because to a large
forces figtlting the Baghdad govern.,
extent the Kurdish villagers in Thr.'
ment in 1974. 130.000 Kurds fled
key have previously failed to support
from
lràq to Iran, Between 1976 and
it against the Ankara government ..
,.1979..~agh.dad forcillly r~~e~t.1!';d<W.
10
other 300,000 Kurds from their
homeland to southern Iraq. ,
In 1982, the Kurdish Democratic
Party appealed to the International
Red Cross, claiming that Iraq was
practicing napalm and poison gas
war against its Kurdish minority.
These claims were widely ignored at
the time, but they grew in credibility
'when Iran complained about Iraqi
use of mustard gas on the Gulf War
'fighting fronts.
The KDP then said 200;000 Kurd.
ish refugees from Iranian attack.
were "living in unimaginable poverty."
'
Ayatollah Ruhollah Khomeini's Is.
lamic Republic in Iran took full ad.
vantage of Kurdish grievances. The
increasingly effective Kurdish resis tance against
Iraq has been
,equipped by Tehran with SAM-7
anti-aircraft
missiles and 122mm
field guns.
•
. The Patriotic Union of Kurdistan
claims it already controls 800 square
miles of northern Iraq aild has doubled the area under its control'since
April, capturing 15 towns.
If this should prove to be the case,
the Iraqi Kurds could soon be in a
position to move to a "phase three"
level of guerrilla war,taking on Iraqi
forces in pitched battles,
This prospect alarms Thrkey. Iran
has taken care not to support the
Thrkish Kurds, who are armed and
trained by Syria, according to Western intelligence assessments.
But
Iran remains dependent on Thrkey
for its food imports.
.
. However, when Iran's new raillink
with the Soviet Union, agreed to in'
August, is completed, the Iranians
will have less need to tread carefully
with Ankara.
"Mindful
of the growing Kurdish
threat, the Thrks this year massed
military forces near their Iraqi bor.
der. The Iraqis already allow the
Thrkish army to cross the border in
"hot pursuit"
operations
against
their common Kurdish enemies.
But some analysts believe that the
Thrks also plan to occupy northern
Iraq, including its rich Kirkuk oil.
fields, if Iraq looks set to collapse
under repeated Iranian attacks.
Such a move by Thrkey - a NATO
ally - would retain some of the rich.
est oilfields in the world for Western
use and could transform Thrkey's ailing economy.
It would also in the short term pre.
vent the emergence of a Kurdish
state in northern Iraq, which would
seriously
esclilate Thrkey's own
,"Kurdish Problem."
But the dangers of such a .move'
would be enormous, If Iran proved
victorious againstlraq, it could then
turn its full fury against Thrkey,
which already plays host to between
300,000 and 1 million _ exact figures are hard to come by - Iranian
refugees.
•I
•
,
SYDNEY MORNING HERALD
Rebel minoritiesbring
war-torn Iraq
Herald Correspondent ANTONY
WALKER, who visited Iraq last week,
reports that, after seven years, the strains
of war are beginning to show on the
regime of President Saddam Hussein,
BAGHDAD, Tuesday: "It was like alCelllf(rom
the Wild West," said a Western official forced to
duck for cover.
.
. On September 7, about 40 diplomats alteD!linl
ln Iraqi cullural festival at Bàquba (60 kilo~
. ßonh-east of Baghdad) were caulht in cross-fire as
they ~t. in a reviewinl stand watchinl an ~in.
procession.'
.
"Guards were returninl fire over the tops of our
heads as we lay nat on the noor of the .. and" the
still-shaken official said. "You could see iracer
bullets nying back and fonh,"
The Baquba shooting is one of several siln. that
Iraq is facing increasing internal unrest, includinl
stepped-up Kurdish resistance, car-bombin..
in
Baghdad and banditry by army deseners.
While these problems add to the pressures on
President Hussein, his Government nevenheless
appears firmly in control.
None of lhe foreign envoys .,.,as killed at
Baquba, but unofficial repons putlraqi casuallia
at5010 120 dead. including children.
Authorities later told sceptical diplomats thatthe
shooting arose from an argument between a
policeman and a troublemaker who had been
barred from Ihe feslival.
No group was publicly blamed for the Baquba
conniet, but Western officials say the town is a
Shi'ite enclave in a mostly Sunni area, with some
pockets of Kurds.
.
Since early this year, Baghdad has loughened ils
policy towards Iraq's restive Kurdish minority in
the nonh-west. Some Kurds engaged in joint
military aClions with Iranian infiltrators.
. '-...
further strife to
.
,..::J;:t-.
,-
I~":'
spiril - like Ihe PalesfilÎiäni'êrtlT~~s
- wilh
alilhal that enlails."
There are reports of Kurds escaping from the
desen detenlion camps and makingtheir way back
to the familiar, nonh-east, hilly country to fightthe
Iraqi military.
,
~
j
23.09.1987
'~~~~aniYah
The authorities in Baghdad have apparently.
found il necessary to send three or four brigades of
the crack presidenlial guard; usually held in reserve
for emergencies, to cnforce or<kNn Kurdistan .
~\
.~ "
.>_.l~-....
, mAQ
.:z:..
BAO~AD
~
~
MIlt '"\
..
..
\,
........ Nasiriyah ,
Ioj
Basra
I
SAUDI ARABIA " ...... < .....;:.,_
The Iraqi military, according to eyewitness
accounts, has dynamited and bulldozed dozens of
villages and hamlets in the rugged nonh-eIsl,
despatching the Kurdish inhabitants la camps "near
the Jordanian and Saudi Arabian borders.
Iraq's redoubled
efforts. to ,crush Ku.rdilh
resistance is seen as a di rect response to a worryiiig
increase in subversion in the nonh-easl, panicu-.
larly around the town of Sulaymaniyah near the
Iranian border.
.
The town is within range of Iranian anillery,just
90 kilometres east of Kirkuk, the centre of Iraq's
main oil fields.
WeSlern officials are sceplical about the likely
success of Iraq's aHempts to tighten the screws on
its Kurdish minority - about 2 million of the lotal
population of 15 million.
A Weslern ambassador said: "'n the shon.term,
lhe policy may work; but in the long-term, it is a
recipe for discontenl and the creaI ion of a camp
THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR
Further worries for Baghdad are recent bombings in the capital itself. A large car-bomb on
August 1~ is said la have killed more Ihan 20
people. Privalely. Iraqis blame the Kurds, but
responsibility is also attributed to the banned.
Shi'ite extremist Daawa Pany.
Westetn .officials note that the increasing
incidence of internal unrest coincides with repons
thaliran is shiftintl il, war tacI.n.
On August 13 Dr Kamal Kharrazi, of Iran's.
Supreme Defence Council, told the HUQIJ that
Tehran "realised it could not achieve victory with a '
grand offensive on lhc war front",
Western residents in Ba.hdad
repon more
break-ins and petty crimes and say Ihis is because
some 40,000 police (about half the force) were
drafted for mililary duties earlier this year, when.
Iraq was slrullglin{! la hold back an Iranian.
offensive east of Basra.
The appointment of a new Inlerior Minister in
August is said to be one result for the
Government's security fears. The new Minister,
Samir Mohammad Abdel-Wahab, has a repulation
for toughness.
28.09.1987
Iraq bolsters ability to stand up to Iran
Economic and military moves shore up country's defenses
By Wanen
RIoMr
mare than 3 million barrels a day.
Jnq is already the lIeCOIld-Iargest oil
produoer in the Organization of PeIraq has streJ\gtheœd Ita abUlt;y to troleum
Exporting
Countries
defend itselHrom IrIlll&lrattadcll as (OPŒ), with exports of an estimated
the stalemated Gulf war enters 'Ita 2.3 million barrels • day,
eighth year and the United NadoDa' '
TheIe flCtGn are expected to bepeace bid remains unpredletabJe;
comeillcreUln&ly important in help.
ThouàalJDOrale
of Iraqi troops
lng. sustain Inq in the .months or
8:Ild war-weary dtlzena r.ufns •
years .ahead, if Iran and Iraq 9Iide
concern here,
ud other
into another prot;i'act.ed périod of
analysts say Iraq ha' llpUleantly
lIIiUtarJ ~,
bolstered its. ablUf;J to ....
up tlO
.Inqt jeta this week continu~ to
Iran with recent ~.
~
pound ~
oU facilities in an efnomic, and mIIltarJ' ......
fort to reduce Iran's exports and
Militarily, Iraq has made mare ef. starve It of the petrodoDars needed
fective use recently of Ita Ah' JiIbrce to fund the war effort. This has
to maintain domination of the air and emeraed as Iraq's prime strategic
inOict serious damage on IranI8Il ~
weapon.lt is being used, as one diplonomic and oil targets. .
. mat put it, "to bomb Iran to the negoDiplomatically, Iraq has pined
tiating table,"
the clear backing of Arab and world.
The Iraqi News Agency reports
powers by announcing acceptance qf
that recent air raids on Iran's Kharg
UN Resolution 698, which demands
tsJarid oU terminal and other facililUI immediate cease-fire in the war.. ,
ties have resulted in a 600,000 barEconomically, Iraq Is pushing fo-. reJ-a-day eut in Iranian production.
ward with plans to expand its net-. - "As far às WI! know, quite sub-.
Stall
""* 01 TIle CInlian Sclance
......
...............
di......
work of land-based oil pipelines to
eventually boost export capacity to:
->
11
•
THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR
stantial damage has been done to facilities and tankers,"
says Rarnzi Salman, director of Iraq's state oil marketing
organization. But, he adds, "Iraq does not intend to do
d;unage Ita Iran'~ oil faciliti~sl as much as to curtail
exports. Curtailing exports means less funds for the war
machine and that is the objective."
Meanwhile, Iraq isn't the only beneficiary of its military efforts to reduce Iran's oil~xport level. In the
broader oil market, it is recognized that Iraqi attacks are
helping firm up OPEC's $18 benchmark price for crude
oil by taking Quantities of Iranian crude off the market.
And in Iraq, the attacks are seen as creating an
opportunity for Iraq to boost its own level of exportswithout undermining the OPEC benchmark price. Iraq's
oil exports are critical not only to pay war bills and past
debts, but to keep the economy as healthy as poSSible
and cushion the efTects of the war from Iraqi civilians.
There have been shortages in Baghdad stores of milk,'
meat, eggs, and butter. But observers say most shortages
havè been for ~hort periods, and the Iraqis appear to
have accepted the temporary hardships.
Military analysts say Iraq is likely to continue to
attack Iranian economic targets on land and in the Gulf,
as long as Iran does not clearly accept the UN cease-fire.
In Iran, pressures are expected to mount for more
retaliatory raids against shipping in the Gulf. But ob:iervers feel Iran will continue to avoid a direct confrontation with United States or with other warships, despite
the recent US helicopter attack on an Iranian vessel
laying mines in waters off Bahrain.
ln the land war, some analysts say Iran appears to be
preparing for a major assault on Basra, Iraq's secondlargest city, later this fall when the weather cools:
Others maintain Iran is still smarting from the estimated
70,000 deaths in last winter's push against Basra.
One military analyst says Iranian leaders badly need a
victory this fall to justify continuation of the war to
average Iranians. But, he says, Iranian leaders can't risk
another 70,000 deaths. The analyst, who closely follows
war developments, expects Iran to launch smaller
offensives along the central or northern fronts rather
than directly challengÎllg Iraq's strong Basra defenses.
A well-timed Iranian offensive in the central sector,
FINANCIAL
TIMES
(suite)
.,;ihc;:-cthe .....ar tr~~t Is on!y 90 rrtiles east of Baghdad,
could increase morale problems in the Iraqi capital. At
certain times, if the wind is blowing from the east, the
analyst says, Iranian and- Iraqi artillery duels can be
heard on the st.rPf'to nf fl~'7h,l~,l
- Iran is also expected, he says, to continue supplying
and encouraging antigovernment Kurdish rebels in
northern Iraq in hopes of weakening Iraqi defenses from
within.
On the oil front, Iraq seems to have gained a significant advantage over Iran because Iraq depends on landbased oil pipelines while Iran must rely on tankers in the
Gulf, which are vulnerable to air raids. This may change
soon, given Iranian plans to convert a gas line and build a
new pipeline through the Soviet Union.
Iraq's oil exports through the Gulf were effectively
shut down shortly after the Iran-Iraq war broke out in
1980. Iraqi crude exports fell to a low of 600,000 barrels
a day, or roughly one-fifth of Iraq's prewar crude exports, -as Iran attacked and eventually closed Iraq's oil
ports. -Iraq
~nt to work constructing a network of
pipelines through Thrkey and Saudi Arabia.
The result is that today, Iraq is safely exporting
roughly 1.5 million barrels a day of oil via two pipelines
through Thrkey, and roughly 500,000 barrels a day
through a pipeline to the Saudi Red Sea port city of
Yanbu. Last week, Iraq- signed a contract with Italian,
French, Japanese, and South Korean companies to build
a second pipline through Saudia Arabia, to be completed
in 1989. Some Iraqi crude is also exported over road via
tanker trucks.
Analysts say that Iraqi _exports appear to have
reached 2.3 million barrels a day. The number is significant, because it corresponds exactly with Iran's OPEC
export Quota set last year. At the same meeting, Iraq
rejected its quota, set at 1.6 million barrels a day. The
Iraqis maintain that, if OPEC is to remain neutral in the
Gulf war, both Iran and Iraq should be given equal
quotas.
_
"Now Iraq is producing the capacity it deems nght,"
says Dr. Salman. "We have the expanded Thrkish line
working at full capacity. We have our line through Saudi
Arabia at full capacity. We are doing everything at full
capacity_ ..
29.09.1987
Iraq faces challenge from Kurds
.l'1' WAS; said a Western official who was forced to duck for
-cover, .like a scene from the
Wild West"
On September 7, a group of
about 40 diplomats attending a
festival at Baqubah, about 60
kilometres north-east of Baghdad, were caught in cross-fire as
they sat in a reviewing stand
watching an evening procession.
.Guards were returning fire
over the tops of our heads as we
lay fiat on the fioor of the
stand; said the officiai, who
still appeared shaken by the experience. "You could see tracer
bullets fiying back and forth."
The Baqubah incident is one
of a number of signs that Iraq Is
facing an increasing incidence
of internal unrest, including
stepped-up Kurdish resistance,
car bombings in Baghdad and
banditry by army deserters in
the south. All this is adding to
pressures on the government of
President
Saddam
Hussein,
which, nevertheless,
remains
firmly in control, according to
observers.
None of the foreign envoys
was killed at Baqubah, but unofficial reports put casualties
among Iraqis at between 50 and
120 dead, including children.
The authorities
later explained to sceptical diplomats.
that the incident arose from an
argument between a policeman
and a troublemaker
who was
being barred from attending the
festival.
12
rugged north-east region,_ des.
patching their Kurdish populations to camps near Iraq's borders with Jordan and Saudi
Arabia.
Iraq's redoubled efforts to
crush Kurdish resistance
is
seen as a direct response to a
worrying increase in subversion
in the north-east, particularly
around the town or Sulaymaniyah near the border with Iran.
Sulaymaniyah, which is within range of Iranian artillery, is
just 90km east of Kirkuk, the
centre of Iraq's main oil producing region.
Western officiais are sceptical about the likely success of
Iraq's -attempts to tighten the
screws on its Kurdish minority,
who number about 2m out of a
total population of 15mpeople.
.In the short-term, the policy
No group or organisation has may work, but in the long-term
been blamed publiciy for Ba- il is a recipe for discontent, and
the creation of a camp spirit
qubah, but Western officials
(like the palestinian
refugee
note that the town is predomicamps)
with all that that en.
nantly Shia in a mostly Sunni
area where there are also pock- tails," said a Western ambassador.
ets ofKurdish people.
There are reporta of Kurds es.
Since early this year, Baghdad has toughened its policy to- caping from the camps in which
wards its rcstive Kurdish mi- they are being held in a desert
nority in Iraq's
north-west,
environment, and making their
some of whom have been engag- way back to familiar hilly counIng In joint military actions with try of the north-east to fight the
Iranian infiltrators.
-Iraqi military.
The Iraqi military, according
Security problems in Kurdisto eyewitness accounts, has dytan are said to have reached the
namited and bulldozed dozens
of villages and hamlets in the point where the authorities in
Baghdad have found it neces-
sary to scnd three or rour brIgades of the crack presidential
guard - usually held in reserve
for emergencies. to enforce order.
Another
concern
for the
Baghdad government are recent
bombings In the capital itself,
including, on August 12, a large
car bomb which is said to have
killed more than 20 people.
Privately Iraqis blame Kurds
for these incidents. Responsibility is also attributed to the
banned Shia extremist Dawaa
party.
Western officiaIs note that the
Increasing incidence ofinternal
unrest coincides with reporta
that Iran Is shining its tactics in
the Gulfwar.
On August 13, Dr Kamal Khar.
rali, a member of the Iranian
supreme defence council said
Tehran had .realised It could
not aoRieve victory with a grand
offensive on the war front" _
Western residents in Baghdad
say there has aiso been a jump
in the number of housebreakings and petty crime in the capi-tal. They attribute this to the
fact that about half the police
force - some 40,000 men - were
drafted for military duties earlier this year when Iraq was
struggling to hold back an Iranian onslaught east of Basra.
The appointment of a new Interior minister in August is said
to be one of the consequences of
government worries about security. Sa mir Mohammad Abdel-_
Wahab, the new minister, has a!
reputation for toughness.
;
Western residents of Baghdad,
say they have noticed heightened security measures on the
streets. Cars are being stopped
and searched throughout the
city.
Young people are also under
greater pressure to conform in
dress and behaviour. '7he regime seems worried that after
seven years of war, the young
don't have their minds sufficiently focused on the supreme
struggle; said one Western observer.
Another significant problem
for the authorities appears to
be the activities of deserters
from the army. There are widespread reporta of bands of deserters living in marshland in
the south near the town of Nasirlyah on the main western highway linking Baghdad with Basra.
Deserters, according to Western -and Iraqi sources, have
been holding up cars and stealing valuables and food. There
are reporta of families being
kidnapped and held until one of
their number returns with supplies from a nearby town.
Reporta of a virtual army or
deserters taking refuge in the
marshes under the command of
a senior officer are believed to
be exaggerated. But after seven
years of war, the number of deserters couid well be significal)t
..
•
11ER BUND_
03.09.1987
Auch vier Jahre nach ~nde 'derI)iktatur Wir~ noch immer gefoltert
i
ben. «Sie hängten mich auf. Manchmal
musste ich stundenlang baumeln, meine
Hände an einem Haken an der Decke
festgebunden. Sie stiessen und schüttelten mich, um die Schmerzen zu vergrössern. Oft konnte ich mich QIlch diesen
Qualen überhaupt nicht mehr bewegen.
Ich war wie ein Tier .•
52 Tage lang erlitt die 30jährige Kurdin
aus Südostanatolien in einem türkischen
Gefängnis solche Pein. Derartiges ereignete sich nicht etwa zwischen 1980 und
1983, als die Militärs -'\vie allgemein bekannt - mit harter Hand für Ruhe und
Ordnung sorgten. Es ereignete sich vor
einem Jahr in der heutigen Türkei, deren
in (relativ) freien Wahlen an die Macht
gekofIlIDene Regierung sich immer wieder bitter beklagt, die Europäer würdigten ihre demokratischen
Errungenschaften nicht gebührend.
Folter, das bezeugt die GefangenenhiHsorganisation Amnesty International, wird auch immer noch systematisch
angewandt. Doch man hat die Methoden
verfeinert. Nach informierten Kreisen
setzt man heute offenbar fahrbare Folterwagen ein, deren Besatzung ständig
wechselt, so dass sich weder der Ort noch
die Folterknechte leicht identiflZieren
lassen .
Der Schatten des Militärs
•Wir fühlen alle noch dçn Schatten der
Militl-rs über uns., analysiert Murat
Belge, Publizist in Istanbul. die Bemühungen des Regimes. den Türken wieder
mehr Freiheiten zu schenken. Die Demokratie wird von oben immer noch
sorgfältig begrenzt und kontrolliert.
Selbst Institutionen wie die «Menschen
rechtsorganisation.
odu Arzte gegen
den Atomkrie, köunen sich nUr mit
grössten SchWIerigkeiten ihr Existenz-
...
t.)
recht sichern, und JourDalisten, die
Menschenrechtsverletzungen
aufdekken, riskieren immer noch Gefängnis.
Unz1hlige Autoren und in jüngster Zeit
immer mepr Mitglieder der islamischen
Bruderschaften wurden wegen ùom-
f983 :?ogensich die 1'1i~
litärs in der Türkei offiziell aus der Politik zurück: Doch die Demokratie wird heute VOll
oben kontrolliert. Im,mer noch schmachten
10000 politische Häftlingein Gefängnissen,
dürfen Zehntausende
Lehrer und Universitätsprofessoren ihren
Beruf nicht ausüben,
'verweigert der Staat
Zeluitausend,en politisch «Sùspekten» die
Ausreise.
munistischer Propaganda. (Verstoss gegen ArtikelI42 des Strafgesetzts) bzw
«Agitation gegen den sekulAren Charakten des Staates (ArtikeI163) zu langen
Haftstrafen verurteilt. Dee 31janrige
Rccep Marasli etwa büsst eine 36iahrlll
Gefängnisstrafe ab, "IoottiJ er ein Bud! iiber
'
die ethnische Minderheit der Kurden
verörrentlicht hatte.
Die Hölle von Diyarbakir
1m Juli wagte die Zeitschrift «2000'e
Dogru. jedoch erstmals, im Detail die
.Hölle von Diyarbakin, das zentrale
Militärgefängnis der südöstlichen Türkei, zu schildern. Hic.-rnllmlich wüteten
vor allem zwischen 1980 und 1983 die
Folterknechte brutaler als sonstwo im
Land - weil es gegen die Kurden ging.
.Es gibt keinen Gott im Gefmgnis von
Diyarbakir, und selbst sein Prophet ist
auf Urlaub .• Mit Solchen Werten pflegten die Wärter ihren Opfern Z'J drohen.,
Die Liste der Foltermethoden ist lang.
.Wenn wir Besuch unserer Eltern bekamen, schlugen sie uns vorher und nachher so zusammen, dass manche von uns
die Angehörigen ~ehten,
doch nicht
mehr zu kommen .., berichtet ein ehemaliger politischer Gefangener.
Allein in Diyarbakir karnen zwischen
1980 und 1984 nach lnfor:nationen der
Häftlinge 67 Gefangene (nach offizidien
Angaben 32) ums Leben - entweder
durch Selbstmord, weil sie die Qualen
nicht mehr ertragen konntet., oder ~ie
wurden zu Tode gefoltert. Ill!gesamt
starben auf diese Weise in den Gefängnissen laut türkischer Menschenrechtsorganisation 169 politische Häftlinge.
Relative Besserung
Dass sich die Lage unterdessen etwas
gebessert hllbe, gestehen selbst scharfe
Kritiker der Itegierung ÖZa1 ein .• Doch
es ist a1Ic.s nYfi.~bemtrkt ein Linksin.
tellcktuellcr in Istanbul. .Die AusJlllltlSSatuation war ci~ach katastrophal~) U...q ~.Ju- wun:k in der dIölle
Ibl\ I),yart:l8~iœSO\ 14 )\M'; 1987 ein'
junger Mann, der 22jllhrige Mehmet
Kalkam, zu Tode gequält. In mehreren
Gefängnissen stehen politiscbe Häftlinge nun im Hungerstreik, um eine menschenwürdigere Behandlung zu erzwingen.
Insgesamt gibt es heute in der Türkei
immer noch an die 10 000 politische Gef&ogene. Viele freilich wurden wegen
Beteiligung an Gewaltakten verurteilt.
'Doch keineswegs alle. Folter ist auf Polizeistationcn bei den ersten Verhören
immer Doch 'geradezu eine s..'lhc,lver
ständlichkeit. Nach den gegenwnrtigen
Bestimmungen darf die Poliui I:ioen
Verdächtigen 15 bis 30 Tage lang verhören, ohne dass dem Festge~omUlenen
das Recht auf einen Anw.ilt oder I>:such
seiner nächsten Angehörigen :i:m:ünde,
FoltereT kaum bestnft
Özal rUb.m1 sich !Illl VOl liebe, er h,be der
Foltt:r Einhalt geboten. Gegen !500 Gefll.ngnisbeamle seien \\Jegcn Ml!>sband.
lungen rechtliche Massnilimen eingelei.
tet und hundert :.ei-::nvt'rurteilt wordell.
Freilich ist es schwer, dIese in der TUrkei
f~tverwurzelte Praxis zu stoppen, Doch
der Regierung fehlen dazu Wille und
Durchschlagskraft. Es hapert schon an
den gesetzlichen Bestimmungen: «Tötet
ein Zivilist einen Menschen auf der
Strasse. kann er zu Gefängnis von bis zu
30 Jahren verurteilt werden. Quält ein
Polizist einen Gefangenen zu Tode, ist
die Maximalstrafe 15 Jahre. Und 15
lahre erhält auch ein Türke, der schriftlich den Präsidenten beschimpft», erlAl1tert ein Journalist. lu vielen Flllen
aber kommen Polizisten mit leihten
Strafen davon, und wenn sie die «nehligen Beziebungen$ haben, können sie
sich mitunter auch :echtzeitig im Aushoit lbsetzen,
Zudem lässt sich Folter pur I.usserst
schwer beweiser. Den Opfern werd,~
stets die Augen verbunden, so dass sie
ihre Peiniger nict t identiflZieren können.
Und in den Fol~erk.ammern halten sich
kaum je mitfllh! ~nde Zeugen auf. Den
Entlassenen sitz zudem die Angst vor
erneuter Haft 50 tief in den Knocben,
dass sie es höel ,t selten wagen, .gegen
Polizei oder Ge: \ngnisbehörtlen Anzeige zu erstatten.
'
'
Eng begre lZte Freihei t
Mit der Haftent assung aber hat das ~:ben in Freiheit,' or allem für Oppositionelle des linken Spektrums, kemeswegs
begonnen. Den. I einen Reisepass verweigern ihnen d.e Behörden über Jahre
hin. Tausende 1ürken, die dem Regime
in irgendeiner Weise wegen ihrer politisehen Ansichtet verdll.chtig sind - viele
davon Kurden - :lürfen auf unbe$timmte
7..eitdas Land D ëht verlassen. 1982 verhängten die Kr ;gsrechtsbehörden über
Zehntausende
~hrer und unz1l.hlige
Universitlltspro :ssoren meist !inler
Provenienz - da unter Intellektuelle von
internationalen
Rang - Berufsverbote.
Viele wissen ka In, wie sie sich ihr Brot
nun verdienen ollen, müssen sich mit
Gelegentheitsar éten über Wasser halten. Manche ve .auften ihre Häuser und
ihre Autos, um' 'enigstens an etwas Geld
heranzukomm(
Ehen gingen auseinander, die Seih mordrate stieg.
Das Kriegsrecl ist unterdessen aufgehoben. doch da 3erufsverbot gilt weiter.
Nicht ro1etzt Ii ;t auf diese Weise auch
ein enormes
lteUektueUes Potential
brach. «Die TI ~ei•• bemerkt ein IntdlektueUer in J anbul, that noch viel
nachzuholeb,
enn sie europäischen
Ansprüchen v l Demonatie
gerecb'
werden wilb
•
•
. PKK'nm seytan ûçgeni
~..
1.09.1987
~ ,Ozean ERCAN :
1T
l
1200 TIR kaybaldu! ..
,.~~~m~
~;I,n
r~I~:~~~~~ag~~~~~~~~u~~/Pu~~1.:~I~:rr~~~
'
.
'
-'"
,lis yetkllllerl'gOnde
en az 2 'kamyon'iJn
"Ipek''yolu''-,
1~~IT~~4h~ç.mallanm
" . nun geÇtI{jl Gazlantep-UrféfMardln.üçgenlnde'V04c:'olTurktye uzennden Iran,'
. dUgUflU dlll,!'getirlyor.:
" ," "',
,,' ,
. I~ ve ~uriye'~e, ~Iyan
• UND, 1986 ve 1987 Ylllnda kaybolan TIR'Iarin mall de-:
yerli TIR Iann, Güneydogu ~ ~
' ijerlnln 100 mllyarl3$tIOlni
va bu malin yasadl$IOro.laylara yol a~ ay.nltkçt 0p¥e,gQtlere
Ir1tlkal ettlOlni sOYlÜyor,'
' "
'
"
nn geUr kayn3g1 haline geldig! one ".
''l'
"
" .. ' .. /l, ..
' '
.
sÜlÜlüyor Son 2 yùda 1200'ü q_
Emn yet Genel Mudurlu~u,
yurt çaplnda tüm emnl, .
,
,_
yet blrlmlerlnl
9.3.1987 tarlh.1687
saYl1I genelge
lie .
~ TIR ID PKK mn faa1iyet bo~e' alarma geçlrdl.' Kaybolan mallarln aYrlllkçl örgütlere
SI olan G.ADtep-Urfa-Mardia uÇ-5atlidiglna
dlkkat çekillyor
. '"
"
COne,yt'SolakD~lu
geni içinde kaybohl)ast, ~üpheleri.
,
"
PKK üurinde yogunlqtmyor. Bu landiran'Gaziantep ma1i polisinden
~ùana kadar UND'ye -intikal açlklamada bulundu: '
J
kaybm ekonomiye verdigi zarar 100 <, edinilen bilgilere göre 1985 yùtDda 'eden olliy,sayJSt 1200'ü buldu, 20,
"8!lrun ~em ekonomik, bem
milyar lira olarak lahmin ediliyor. S olayc!a 13 wuk, 1986'da 19 olày- , bin ton transit ve .ibraç maltmn yurt bukuksal., Öullikle Türkiye'nin
Emniyet birimlennden dde ettijimi.z da 87 sànJkve 1987 ytlmda da iO :"di~tna tqmmadJ8J, Türkiye'de pa- uluslararasJ l\iban aç\J1Ddan çok
bilgilere göre sahtt"ruhsat, ehliyet, olayda SO santk cie geçirildi... .
zarlandt~ anlqtltyor. Böylece son önemlJ: Örgiitle~
bukqUer dapasaport 'le mühÜfle gerçekl~- Çok iyi planlama yapuklan
iki yùda 100 milyai' lira}'! a~km de- ba çok trudt ve Ibraç malt yüklü
Ien "kaJlP TiR optruyoDlan",
anIq!lan öf/lÜtlerdaba çok iplik,
ierdeki mal yasa di;l, aynhkçl ör- kamyoDlan, b~~M IeÇlikleri Içln ~
mafya ve aynhkçl örgüt i~birligini . ker"pamuk, a!ümÎnyum levba, In- : gütletin veya onlarla ijbir1i8ihalinde Itlbmmm ön~lliiillölçüde zedele~
gündeme getlriyor. Olaylann luzIa giIiz iplilt, '!pda maddesi, çamqlr
çaltpn' bir mafyamn, elinegeçmi~ mekted1r!er. AiilCakbüyük önetnlbüyümesive ça1u:an kamyon sa)Q-. tozu, galvllllizli S3Ç, baktr tel gibi bulunuyor..
" '
.
ne ,kar;1D clddiyetle üzerlne
sIiun günde eD al IS'e yükselmesikolay WIIan ihraç maUarmâ ragbet
Batlka soymak gibi sonuçta bü. g1diJdigiDde,'IS-20&Ün Içlnde çöüurine Emniyet Gend Müdür!ügü cdiyor. ilgililere göre, olayiann gi- •. yük risklcrdoguran operasyonlann zülebllecek illr IIOfUndur. Bunon
bir geneIge göndererek tüm emni- derek arlmasl, bl! kODuiara y~)De- ..'yerini, kamyon kamyon mal kaçl- Içln ber lCydeDönet TIR'lann 18,
yet biritnlerinin dikkatlerinikonu
lik cezai müeyyideleriil çok hafiC ' np piyasaya sürmek altyor. Ceza bibi olan nlusll1ll'Ul nakliye ,ir,
üzerine çekti'.' 21 ,Mart 1987 tarihli oltnasmdan da adeta tqvik görüyo~. kantinunun gasp füll, daba masum ketler!1Ie Emnlyet GeDel Müdür.
genelgede, bu olaylann TÜfkiye'nin Samklar emniyeti suüstimal suçun- ,. "blzmet
seheb~ Ile, emniyeti Iügü'aün ortak bir çaltlmaya giro
itibanm zedeledigi, çaltnaJ) 11!alla-. (ian yargtlanarak en fazla.14 ~y ha-mlistimlle",
dön~~yor~ Olaylarda meier! &ereklr. Aynca EmnIyet (;e.
nn yurt içinde ve dijmdaJaa1iyet . p~ ,CCWl yiyorve bir.,ày içinde' de . her zaman tek bir Cail, ~oror göru- nel. Müdür!ügü'nün de çab~magösteren ayrtllkçt örgütleresal1ldi.'l hapistèn ,çtktyorlar. '::.BI1 nedenle tiüyor: Yakalanmasl halinde, cela- lanm yalmzca bu konu üzerinde
~ belirtiliyor.;
- ", ömiir boyu ~is'œzag verilen eroin . evinde 8 !ly ~altp ~klyor! Solak- yogu~
yenl bir birim oIuj
Adtnm açtklanmaslDl 1stemeyen" ya da silah bçakç1h8mdankaçarak
oi!u'uun dedigi gibi,sorun önemli tOrDIaSagerekir."
bir yet.kilj, "Ba oIai, Türldye Iizeqe y~neliyorlar. 'En önCmii öde-. ve genij çaph. "U1udararast tapKozaliçlOgJn sahte ruhsat, pla
riDeIe cIoIapII km bIr buluttur",di-~, 'meyj sahte.DiühÜf için yaplyorlar. :, miaIù: ft Di11ÏcaIm yam Sl\'&Türld- ka, ehliyet ve pasaportla eylemlel;.
yoi. "Iru aeçtlJtnIz ay\anla Tiirk. ,Mühür.bapua ödenen, para 150-200' ye'nID ,itIulaI&üvenliii ve di, ni yüruten bu örgütlerin kisa süre()c
TIR'Ianaa traut mallaJttmama'
bin1ira'arasmdll'degijiyor.
Itlbamti da unlyor.".
.'
kökünükaztyacakoperasyonu~y;~
Iwan aIdI. ttibllUlllZ teh6kede, Bu TA$IMACILAR ÇARESlz .
KOZAKÇIOèLU NE OIVOR?
anIatl1: ".Nakliyed prlcet mabm h.
daba büyük boyut!ari tdapcak; et' ,,": U1uslararast NakliyecilerDeine-'
.: ,Son ikiyùdal200 TIR'm Urfa, son tqlyacakkamyon le fOCöriJO
Iayalç ulapma dl el atacu. Yua' il'(UND) Genel Sekreteri CiiJteyt. G.Antep ve Mardin illerini kapsa- plakl"ebliyet ve rubsat nnmaraS!'
dtp öllÜtler eskldea hanka soyu;: ....SOlakcïlu ise kay\p TIR 'olayuun, 'yan üçgeniçinde kaybolu~u habn- DI mal yü~enmeden a1arak, Em.
billÇ Plllùoplri.~é11
dalta az ~émDiyet biriniierinin'veDakliyecile~
da ne dü~ündügünüsordugumuz
niyet Genel Müdür!ügü'nün kutebllkeli yoUula sagJadtldan para- ' rin ortàk tedbirleri i1e çözümIene-': Böige Valisi Hayn Kozakçloglu bu rac:ag. yenl birinÎe Türldye'nin dört
larla ülkeinIze YÖDelik'pianImm
bilecek boyUtian çoktan ,~lIgma
Qlaylann,TÜfkiye'nin iUDan açlsm- bir taraflDa yerlqtirilen ve Slrf bu
JCrçek!eltirlyor.~' ' ,."
'''' '. ,irfanlyor. Solakoilu.'n8agöre,u'l'a- .. d3l\büyübinem tqldi~nà.dikkat
konuda bilgi verec:ek memnr!lIla
.Gaziantep, Urfa ve Mardin'de ,fIImaaltk seidörü bD olàylanlu al- çekti. Sorunun biean önce çözümü kontrol ettirec:ektir. Eger beigeler
ka}'!pTIR'(arm öyküsü ~öyle: . .
ci!gr yß!'liar, .lODuœ'flkotioBliye ': için U1uslararaSl Nakliyeciler Der- yasalsa yükünü rabathkla yükleye. _ Ta~l}'!cl finnalar, ke~di Iql-. katlalanm &idmk kaybetJileye bat '. negi i1eEmniyet Genel Müdür!ügü' bilec:ektir.'Yine'aym birim taraftnma kapasitelerinin"Uzerinde talep 'Iacb. 1986 y1b UpmIClbk clövlz pr-. nÖDortak çalijma1an gerektigini öne dan yoUardaki TIR'lar kontrol
olursa piyasa kamyonlanndan yük- disI, 107 mUyon dolardan 489 :.sürdü. " . ,', ",
.:,'
ediJec:ek, belki SlIÇsuzolanlar da
lerne yolüna gidiyor. Bu kamyon- D1ÜYOldolara aerßedl •. tru bu ,'~",'" Olaganüstü Hal BöIge, Valisi yolundan abkona\?kllr, ancak 50lann özellikle D6gu' plakah
olaylu ledeDiy\e Türk TIR'1arua "H.yri Kozakçtoilu, Diyarbaklr'da fUDua büyüldügü karpDda bunun
olanlanmn çogu sabte ruhsat, ehli- arttk BIlai taptmtyor.".'
yapll~nuz gö~mede, özetle ~u da gÖle abomasI gerekir."
yet ve plaka ile çalt~lInhyor.
.
..~.
-Sahte belgeylemalt alan ~ror,
i 'Z, :,:Z' "'l'
v_,
,
bu mall ...
<pylan üçgeni denen bölge- '
~ ~ c....., "
, I
~ ./ ~
'-:,,}.
~
......
.-:;:.::J.':.;~ l''''''" J"'j'.'(
';
~r),.,,;
yekadargötüfÜporadabilinmeyen
~....
/. •. \ .. ~4'
./:: ...' '/
",
,
.""':\
.
-',':",.,
,
bir yerde bo~altJyor.
'~,\~?~~
':
,~' ....
"'/'0/".
"'0, ,•.,~,
"'.:'~
_ Aym kamyon ve <oror, elin\'. ~'.'~"') ~/ .' -"iS.~
9/Al
L..
• J
L,
,
""
~~~:'~-I,.:'
.•".:.._' j.,.j
' .. ,.,,/
~~~:\::'-'"
7 .,:)
deki sahte mühürlerle hem Habur
'v ./ v+ c,' ''),~YS /
".~
kaplslmn, hem de Iran ve lraklt yetJ" ..•
, ;? ~)~9.,,~~\,
~ç..;?'. 'j
kili~erin m.ühü_rl~r~ibasarakm~h
' , o. 'O~\Y',
....
~-="
,/, " :.~
Je-:
;~'bu
,I
•
'.-':-
.
~
,,~
.I
)<f""
I\'rl').t:"
,.10.
~
,/3', ::,::~,..
~:;'>::J1;;_:;":'
"'::.(~ljj'' ' <:' .
'~.
'. . ':.
"'=.,~ '~'~~~:.~':
tic,,: '"1'--."
.Jr.-I<. "::"'":1"""'"
\, .,.- .. 'y""
1.-.d 'h~,J-'
teslimetml~gorunuyor. Tekrarls,tanbul'adönüyorvei~iverennak,
,,'
./J
~yeci firmaya belgeleri teslim ediyor.
~.. \
\l~i~~,.\-'C
'~'~~)<,: 'JiJ~~)l1~.;y ,J.
• Ta~lYJCJfinna ömegin bir har'
'
':'~'~'_ ~,~.;.'
.
ta soma mü~leriden bir teigraC ala-,'
t';>.>' ~ '-G
r.~k ~ahn yerine ula~madlg.m
,
~_)
t. .;>.' J-~~
.;oJ J-~J'
ogremyor. ".
.
,.
~'
:iol.u:,""~'
~",1 I t>P"
"~'" I I fol'
• Bunun uzenne emmyet bmm~
, •. l",
tI£.'~\ ..,....,,,'
- .", ~
Y<-L 'j,
(k ....
Icrine b~vur~luy~.r. .~cak kamyo-.
<.... ',
.~":::":JJ~
-:17 t'
nun bel~ele~ de~ugmden bulun_.
;"c.y...5
l'
(),
ifc"~:,,
masi mumkunolmuyor.
s;:llllo.
l_,,'-~-"
..-."""""
\
fi ~", :,-,' ;",' ,-, ..,;'
i ,;t
- Resmi kaYJtlara göre 1986 ve
ol.:uto>
:
"":.~""",,,~,:,,'::,
_ .
1987 ytlmda kaybolan kamyon sa-,
.. 6;:11""" ~'".'''
.::!./!L--;c2~ ~'-~'
YlsI1200. Bunun yalmzca 200'ü ya------=:;;
~>-'
......
kalanmJ~. Malian eIe geçirilcn
kamyon saYlsl .da SO'nin üzerinc :Her ¥eV.SG"te Ir~n ya da"irak'~' gOnderileeek mallislanbu/'cian
yOkleyen, aneak sah.
geçmiyor. Yakl~lk l()()()olaydan ise
le ehliyel, sahle ruhsatla çall~an. saMe plaka kullanan baZI sOroeOler. saMe gOmrOk çlkl'
hiç ses 'yok. En fazla, ola)' sonuç;,
ô'yla ihraç edilmi~ gibJ gOsleriien mail ~eylan oçgeninde bosal/lye' ','OJ or/adan kayboluyorlar,
é~,.ï""~., ..
lu..w-'-::-~::';;";:\i&
'>") ::-f " ~
0
c....
14
((,:,~i>"
/ :,,:,_
\~~~,~,:~~;.::~'-----~
>~ '.
.
......----.......
•
,
RQrri1J.e~
1.09.1987
Die.e/de 3 ölü.,.~. '~~:!~Ivar
.'
.
1.09.1987
,
.
l'
,.
!,!~~I!'~;~~~!!'!j!~
poliste, P'KK
.~. AkÇay ailesinden 2'si çocuk 3 ki~iyj'"otàinatik "
'. ;tüfek ve. el bOmbalarlyla öldüren teroristler, 4
. '~k~iyl: de 'yarallldilar. Basklnl yapan 7 bölül;~"'cüdel) ,'j "Radja" kod adli Aysel Öztürk...
lci.E,~'
.Ù)ly .• rb.liar),
D
(hh"f.(~,PKK mililan.
Ian' önceki pee Diyarbaklr'm
Diele JlçeIi'nde bir köye bas.
km 'düzerneYerR 'aynl aileden
ikili çocuk, '3ikitiyi öldürdü,
4'ünü de Varalàdl. '.
. Diyarbaklr~ln
Diele' Il.
çeÎi'ne bajlt,.Caydere.. Mez.
l'JI8I'na önœki .gece IUl 21.30
Ilralarmda geien \Ill aaYllarl ke.
Ilin olarak ,aapt.an8mayAn, an.
cak 7-. k~ oIdukJ.n. &anllan
PKK )niltt.aÏ1lan;. ~ay
Ai.
Iesi'ne ail.'llvin kaplitm "poIilIiz" diyerek çaldllar: 'Ka.
pmm açllmallyla birlikte hlzla .
JÇeri giren aaldlrganlar, önce
yemek Î1lediler, ancak yeme.
lin hazlrllllUll8Slmbeklemeden
olomalik silahlarla içeridekileri
yayhl11.a~ne lullular. Açllan
aletle, 38 yqtndaki Sevket
Akçay, 15 yqtndaki Hafize
Akçay ve 6 y~llldaki Fahriye Akçay neye ulrad,klarlm
antavamadan
can ver.diler.
Ayn! evde bulunan 30 ya~lll'
daki A)'lie' Akçay, 40 yqtn.
daki S,dlka Akçay, Emine
Akçay ile 65 ya~llldaki misafir
Halit Ekinci ~illi yerlerin.
den yaralandl. Mililanlar daha
sonra
(>\'e
el bombasi
atarak
kaçl1lar.
.
Guvenlik ~uçlerinin ilk be.
teyakkuzu
. ...- .......
-.
• Adnan GERGER •
lirlemelerine 'gÖ~, Ç~ydere .~.
baslllmna kalllanlar ar8Slnda
difj lAIrqrÎll "Racij." ked. adlt
Ayael Oztürk de bulunuvor ..
Kimlikleri belirlenebilen di~er
lerorisllerin "Adnan"
kod
adlt Ahmet Otan, "Sinan'\
ked adlt Ferzande Zuturlu
oldulu anlqtldl.
ANKARA
U eylem alamm bu kez de Ege ve Akdeniz
bölgelenne
yöne1tti, Özdlikle turistIerin
~
yoiun oldugu yerlerde PU'mn
bir "PJUtma ey\tm" yapacaglDa iJ4kin bilgiler eide cdildi. Iskenderun, Adana, Mersin, Antalya ve Izmir çevre.
sinde, PKK'mn s1ZDlaharekâtma karil genii önlem.
1er ahndl.
Hassas yöre1erde emniyet t~kilaunda ve bm as.
ken birliklerdeÏzinler
kaldmldl.
Emniyel Genel Mùdùrü Saftet Anku Bediik,
"Ollll ey\emlere kllli tqkßab teyakkiu darama
IfÇInIlkIerlal" belirtti. Emniyet Genel Mùdùrü BedU, lU açlklama)'l yapu:
"Ozellikle PKK n diier öflÜderia ey\emleriDe
kaqlletldlab- ... etllk. .. It
..,... II-
p
PKK'd~n,.ASÀI.Atipi'
éinavet tè"didl.n
Kamll YAMAN
'VIYANÀ, '(Jfürriyet) - Gazetemizin Viyana Bünisu'na
lelefon ederek, PK K SÖZCÜSU oldugunu soyleyen aneak
adml açlklamayan bir ki~; Enneni leror' orgulÜ ASALA
lurimde eylemlere giri~rek, yurl dl\ilndllki Tiirk diplomal.
lart ile MIT ajanlarma ka~' suikastler dutenleyeceklerini
ileri sürdu.
"1980 sonrasmda Türkiye'deki Kürt halktna yap'Ian bask.lar sona erinœye kadar Türk diplomatIan
ile MIT ajanlanm hedeC aldlklanm" belirlerek, "Tedbirti olsunlar" di}'e uyaran meçhul kl~I, son aylarda
b~la \ïyana olmak uzere, Mitli. A\'rupa. ülkelerine çok
saYlda ~IIT ajam SI7.d'!pmve bu aJanlarm ,sIm ve.adresle.
rimn saplanarak. eylem programma ahnd'Rm. blldlrdl.
~ ....
91- ~~
1IC••
_
6aIemIerl amn...1Ite6. B
llade, ...
e,lellièr lçiII ,......
m1erlmlzl .. k~'" IlkIlk..
~
tlauI .....
Gifedk
kn.
ederek ..,...
- ...... aillJoru,"
Emniyet GeneI Mùdùrü AnklllIedlIt, "1luIyet tqklla"'. blaIer ey\naler lçiII .. kaIduddI!"
sorusunu ise "1Iayw .........
Içt. bIdIrM. luIDDIZ, ......
&i~.we.IerWa lItInImaa ft del'UIJ IçiJldi" diye yamt1adJ,
Aynca, bu de8erlendirmeler
1JIimda, bazJ alteri
birlilderin .de bu konuda duyarb oInwmm isleDdiii
ve izinlerin kaldJnldJjJ ögrenildi.
RQrri'jet
2.09.1987
A,iret gerginligi
.Uludere
ve BeytÜ$E?ebap llQelerinC1e ~ayan
Goyan V!3
Jirki .A1;liretleri ara.slllda 8Ürekli bar1E?lsaglamak 1Qin;.
W?iretleri ternsllen 20 ~~
he;}T~_
gö~mèler
yapJYOr;::
Ekrem SUNAR
H
AKKARt,
(hha-Özel)Uludere ile Beylü~bap
ilÇelerindl! y~yan
Gayan
ve
Jirki .a9iretleri arasmda
i~i
hafta önce rneydana gelen SI'
lahh .çall9lTladan sonra saglanan geçici al.e9kesin s~rekli ~"
r198 dönÜ9lürülrnesl lçm, 20 kl'
llilik bir heyet "arabulueulùk" yaplyor. Bart91n saglanarnarn8S1 halinde, letikte bekleyen 5 bin dolaymda silahh ki9Î'
nin büyük
bir ça1l9rnaya
girrnesinden endiije ediliyor.
Uludere
Ilçesi'nin Vzun--,
geçit YaylaSI'nda 16 .A~ustog
günü alacak meseiesi yuzunden
çlkan ve 2 llljirelten bine yakm
ki~inin
kaltldlgl
çall9rnada
II,YInda Gayan ~ireti'nden
Sadullah 'tank adb gendn
öldürülmesi
OlaYl da fÜndeme geldi, Jirki A,iretl'nin
ya,adlg,
bölgede
öldürüIerek oeaedi dereye ablan
bu gencin
Ü7.erindeki 1.5
milyon lira d~ndaki
paranm, ahncbgJ. iddialIJ .var'.
Jirki 'lerle yaptJIÎIDUZ ÖD. gö~)e)oden
oIumlu lIOIlUÇ
ahnea, Goyan'larla da Z pn
ilüren lförü,meler
.y.ptlk,
tekliflenni
alchk. Bu tekliCleri, Jirki1ere
götürecegiz.
Sonuç
alaeaglmlz,
umuyonon."
Öle yandan, Goyan A~reli
ileri gelenlerinin, goru9lTleler SI.
rasmda. öldi.1rülen genein kali.
linin de bulunmasllll !}arl k~.
luklan; bu !!8rllll ban~lll. sag.
lanrnasmda engel yaralabileœ.
~i, a,irellere yaklll çe\'relerce
Ifade ediliyor. Yelkililer. ba.
rt91nsaglanarnam8S1 halinde ç',
kabileœk yeni çall9lTlalardan
endi~e edildigini
bildirerek.
"ÇÙUleak çab,mamn
boyutlan, büyük olur. 8öyle bir
çatJ9maYI kontrol altma almak da, arazinin yaplsl nedeniyle güçtür ve 2 tarar da
büyük kaYIP verir" dediler.
ale~kesl guçlukle
saltlayan
Beyl~p
llçesi eski be1ediye ~kam Mehmet Ataman
~kanhgmdaki
arabtilucu heyeli, ilk olerak Goyan ~reti
ileri gelenleriyle görü~lü. Vludere llçesi'nde yapllan ~ ~retin ÖIlde gelen isimlerinden
Cindi Pit~,
HÜ5eyin Han,
Haydar Orün, Ahmedi Pak-
soy, Mehmet
Orek, Salih
Tank,
Yahya Ydchnm
ve
Mehmet Cevlz'in kallkhklarl
bar~ gÖJ'Ü¥neleri 2 giln siirdü.
Daha aonra da Beyt~p
llçesi'nde Jirki A9Îreli ileri ge.
lenleriyle
rnasaya oluracak
olan arabulucu heyetinin ~kam Mehmet Ataman,
görü~lerden
olumlu sonuç alaeagma inandlgml belirlerek,
~yle dedi:
"8eytü"ebap
lIçesi'ne
bath Bogawren Köyü'ndeki
Jirki ~ireti
iIe lßudere 11çesi'nin
Uzungeçit
Bueag,'ndaki
Gayan
A,ireti
araslllda
16 Agustos
'ta
Ç1kan silahh çatJ,maYI,
17
Agustos'ta
ate,kesle
durdurduk. Bu iki a,iret araSInda, daha önce de olaylar
olmuftu. Aneak bu sonuncu olayla, geçtigimiz nisan
15
•
Tercfunan
Terciim.an
6.09.1987
Elklya, minibüsü
laradl: 1 ölü, 4 yarall
,.,6 ARDIN,
(Tercüman)-
.LT. Mardin'i.l
!dil
oto'matik
silâhlarla
4.09.1987
ilçesinde
taranan
köy minibUsünde
1 ki~i OldU,
de yaralandJ.
Ömerli ilçesi . yakmlannda
. e~klyamn
yola maym dO~erek 8 vatand~lmlzl
katletmesiyle
ilgili
operasyonlarda
ise 10 ki~i
gOzaltma
ahndl.
Öneeki
gece saat 21.30 Slralarmda
SlIt köyü civarmda-
4 ki~i
ki bir
yayladan
Destedari
mezrasma
giden 47 AY 734
plakalt
minibUs,
silâhh' bir
grubun
saldmsma.
uAradl.
Kimlikleri
ve saydan belirlenemeyen ,saldlrganlann
'açu-
l1 yayhm at~i sonueu Ahmet
Kuzgun
admdaki
vatand~lnuz olay yerinde öldO. Saldln straSmda aynca Hasan Kum, Mehmet
Elgin,
Ahmet
K~maz
ve Menye hgin ~itli
yerIerinden
yaralanarak
hastaneye kaldmldl.
l1gililer, olayla ilgili olarak
çevrede operasyon
yaplldlAInr ve saldmmn
bölOeo çete
men su plan
tarafmdan
gerçekle~tirilmi~
olabileee~ini
bildirdiler.
\
Öte yandall
Ömerli
ilçesi
yakmlOda
yola dösenen maYIO sonueu Olen 8 kisiyle ilgili soru~turma
devam ediyor.
Tercüm.an
ki gece saat 21.30 stralannda
Derik'in
Balova
köyü
bir
grup bOlUcü ~ktya
tarafmdan baslldJ. Seydo Abak adIt ~inin
evine gelen terOrist1er, Seydo Abak
ile EaIse
Abak'.
otomatik
silâhlarla
tarayarak
OldürdUler.
Olaydan soma kaçan ~kiiçin çevre-
yanm yaIcaIanmag
de operasyonlara
bildirildi.
~landJl1
1WIIORIsn.RUI'ILGIs.
.... LI.
1èroristlerin
OldOrdOlo
bOlUcü Orgütoldutu
Ye salduuun
hesapl~madan
kay-
,Seydo Abak'm
le ~kisi
bir iç
naklandJl1
One stlrü1dQ. Edinilen bilgiye gOre, Balova köyü île Derik ilçesi. arasmda
minibUs
~ofOrIOIU'
yapan
Seydo Abak'1ß bOlOcü PKK
OrgUtO Île ~kisi
oldutu,
01dürü1me sebebinin de bir "Iç
besaplllflDAdaD"
kaynaklan~
oIabileceti
ihtimali Uzerinde duruluyor.
Bir yetkili, Seydo Abak'1ß
kard~i
Abdülhallm
Abak'm
PKK dâvâsmdan
Diyarbaktr
Asken
Mahkemesi
tarafmdan OmOr boyu hapis cezaslna çarptm1dJ~
Ye haien cezaevinde
bulundulunu
bildirdi.
'
Olaydan
lisi AlaatUn
komutanl
Becllrban
lemelerde
sonra Mardin
Va-'
lUrban
ile tugay
tubeneral
lUran
köye giderek inee~
bulundular.
Vall
lUrban"olayla
ilgili çok yOnlU bir SOfl1$turma b~1attlklanm soyiedi.
Mardin Valisi AluUia 1brÎillii, bölOeU terOristlerin
saldInsl
sonucu
Olen Seydo
Abak'm okul ça#tna g~
6
çocUtunun
~itli
okullara
yerl~tirilecelini
bildirdi.
Öte yandan, bOlOcü teröristlerin
eylemi
~
~iyle
gerçekl~tirdikleri
bildirildi.
GorgO ~tleri
oIaY1lOYle
anlattllar:
"Seydo
'We kar1II Eaise,
mu masuada
cbpnda 1IY.8yorlardt. Kan-ltOCllylllJUlcbran böIticti ter6risder. bmdan
mu
lçIae IOkarak otomatlk
lIIbIa ........
ha -..
el
'IB&I6r ..
bom_
cbpn çtkblar
atank.
1uIçbIar.
Evin IçiDde Seydo'alUlll
çocup uyayonIa. f] ~
patlamaymca
alim •.
dell kartaldalar. 1èr6rtsder
eylemdell I0I1l'8 baftya ft .ft
"alar
ta sol. alef açarak kaçblar."
Bölücüler A.A bürosunu baSil
6.09.1987
'A' mA-
DERlKMardin'in
Derik
ilçesine baAlt Balova köyünde bir eve basktn dUzenleyen
bOlOeO terOristler
2 ~iyi
01dürdUler.
. Edinilen
bilgiye gOre Once-
Atina'cIa,u~~
ltaIan topliim 2j
,kallar aynldcÇt tomOnist w b6'lOcO kailun kaÇall, dOn ','Audola AJua"DJD Ameriki$ Sakal.
20 nuioaradaki bOrosunlö iki saat iOrcyle ilsaJ ettilcr.
.. PanIwtIar w bir bildiri i1e kl.58 bir yQrQylIftcn ~
;z,
kaçalmdan aadcc:e IO'u, saat
15.<40suIannda ~ansm iJtind kauoa çdup içcri airdilcr. Eylcmci1er TOrkiyc'de Onecki &On Meclcampmda
wun
Iis'in Ononde bir kadJmn OIOmO
i1e sonuçlanan
ola)'l protesto w
TOrIdyc'deki bapilhancJcrde
i$1œnccyi kma)'lp açbk greyi yapan
siyasf mahkQmJara dcstck olmak
amaayIa hamlad1k1aJ:t bildirinin
AnIatra'ya duyurulmasmt
ÏJtedi1er. BlIrodalti pcrsonclc biIdirinin
1cçi1mai için baskt u)'lUlayan
ayn1Jkçt WIlD kaçaklan, ~anlin telefon1anm da kullanarak,
TUrk w yabancllazetccll~
aal cylcmini. "Lavrion" kampm-
i,-
da PKK ve TKP d1,mdaki yasad.,. "TKP-ML, TDKP (TOrkiye
Devrirnd KomOnÏJt Partisi), DcvYol, TIKB (TOrkiye Ihtilald KamOnistlcr Birlilli), KAWA, TKPML')'i yeniden ihya vc inp OrIUCU, Pekosim, TDKP - Leninist
Kanad." adh 9 Oraut adma dOzenlcdiklerini,
hcdef1erinin
isc
seslerini
duyurmak
olduAunu
sOylcdiler.
1$lalci kanun kaçaldan, buro,}'Ii "~vealst
... Jlme kall1 türk,
mllletInla mücadeleslne destek"
ve "Katll
Iktldarla
blr lün
hesaplqacat'z"
$eklinde tehdit
edici ve Yunanca slolanlar yaZJh pankartlar da astllar.
BUroda bir maddî hasara yeltenm~n
i$lalci kanun kaçaklan, 2 saat son,ra ajans bUrosunun
OnOne leien polis kuvvetlerine
teslim olarak i$gali sona erdirdi-
,1er.
6.09.1987
~
Kerkük'ü koruyan kim?
Kör1az'deki gerilim ve Iran-lrak sava~llirmanuken. "KerkOkYumlirtallk petrol boru halli" nedeniyle TO~kiye'nin Ismi daha slk d\Jyuluyor. Özalllkle dOnkO Ingiliz basml, KOrfaz'dan
gelmi~ ':tanker haberlarinln"
hemen yamba~mda TOrkiy~
den sOz ediyor.
Sava~ alanlanndaki ve sava~ sulanndaki son geli~melerden harekelle, bu '1nemli noktaya dellinmek istiyoruz.
, MalOm, Birle~mi~ Milleller'in ban~ çall~lsl do(jrullusunda:
sa/dmlarml hafifletn.i~ olan Irak, ~Imdi olanea gOeOyle Iran"
m ekonomlk merkezlerine ve Iran'Ia balliantilitankeriera
saldmyor. Gerakçe olarak. ban~ çallnslmn Iran taraflndan kabul edllmeyi~ini gösteriyor.
.
Irak'in bu açlklamasl, olaym sadecè blr yOzOnO aydmlatlyor. Asii Onemli gözOken, "sava~1Z sOrede" Iran'In kendi petrolünO gOIdOr gOIdOr dOnyaya akltabilmesi. Sava~ln "normal"
$eyrini izledilli zamanlarda, Irak, hava OstOnlOllOnO kullam,yor ve Iran tankerlerinin .ys da ,Jran'dan petrol do/duran
,tankerlerin- hem dolum limanlanm, hem de blzzat kendileri'ni vurabillyor. Iran'm sava~1 sOrdOreblimek lçin Ihtiyaç duy'qullu dövlz gellrlnllrak
Onemli ölçOde engelllyor. Oysa, Irak
hava saldtrllaram d\Jrd\Jrup. Iran'In bar~ "avet" dameSinl bek-
.Ierken. hem "èvet" denmiyor. hem de, rahatça petrolOnO satabilen Iran, sava$1 sOrdOreeek kaynallim genl~letiyor,.Nitekim, hava salcllnlanmn duraksadilli dönemde Iran'In gOnde
20 mllyon varil petrolO Kör1ez'den ihraç ~~ek l!u Il'l)kânl en
Iyi ~ekllde dellerlendirdilli
bellrtlliyor .. ..:".
, ',c',"
.
: ;
. ,BotOn buntar. arttk "geçmi~e" ait. Birkaç gOnden berl, Irak'
uçaklan Iran'In petrol Oretim ve dolum merkazlerinl ve bu petrolO ta$lyan tankerleri vargOcOylè vuruyor.'Ajai1s'haberler~
ne gOre, Iran'In ekonomlk gOeO -<IolaylslYla .~'gOco-,~,
niden'keslntiye
u!lratilml~ d\Jrumda ..... " . ,,' ;"',.'.;. .".'-;;"è: :
, ,Bu saldlnlar ve ekonomik kaYlplar ka'lISlndà 1ia'~'.ni"WPabi/eeekleri çok slnlrh: Irak ~ehirlarinl vurmal< çok SaYlda lnsani yak edlyor ama, ekonomik zaran OlçOIOkallyor. KOrfez~'
dekltankerlere
saldln, daha çok KOriez Olkele~ine kaYIP verdirtlyor.,Bu arada Kuveyt'in ABD tiayralll t~rian tankerleririe'de zèten dokunulaml)'Or. : ",
,>." '::'.'.~'".:
, Giderek slkl~an, sava~1 Oneellkle ekonomlk alanda kaybeelen, kendi gellr yollan tlkamrken, rakiblninkller ,açlk duran
Humeyni rejimi, $imdi ne yapacak? Rajimin ba~ SOZeOsOolan
&!yin Rafsancanl,
Irak saldullan nedenlyle .....lran.'n ekonomik merkezleil ve altyaplsl saldlnya ullrarsa, Iran, rakibinin va onun mOUafiklerinin
ekonomlk _merkezlerine
saldlraeak" derken, neyf' kastediyor7 ..
,'"
Son gDnlerln yabancl basinl;TDrkiye'n!n !smin! bu baOla!Tlda gDndeme getlriyor: "
' "
,-'..,
. ' .Irak'in ekonomik candaman, KerkOk'ten TOrkiye'nin Yumurta.hk limanlna uzanan ptttroi boru halli. Irak,. KerkOk'ten ve
kendi petrol böigeierinden -Çlkartlllli petrolD. öncelikle bu boru
,hallindan dOnyaya sevkediyor. Bir baklma, KerkOk ve boru
haUl sayesinde ekonomisinl ayakta tutup"lrak sava~ devam
son
edeblliyor.
.',
,.'-"/'f..Buna kar~llIk, Iran'In KerkOk elvanm've petrol borù haiti"'
vurablleeek gOçte ve imkânda olduOunu heme~,~erkes kabul ediyor.
.. ' ",',' '''. "<:,:
Peki. kendi can derdina dO~mO~ blr Iran, raki,blnin ekonomik eandamanm neden kesmiyor, daha dollrus'u,.lrak içindeki mOllefiklerini kullanarak kestirtmiyor7'
"', '.
ÇOnkO. bu noktada i~in içine TOrklye giriyor. Boru haWmn
kesilmesi. hem TOrkiye'yi Onemli bir petrollthai kayna!llnCan.
hem de, yalmmlnln bOyOk bölOmOnO blzzat kar~i1aml~ oldullu bOyOk bir dOviz gelirinden yoksun blrakaeak. Iran-Irak sava~,"1n ilk gOnOnden beri TOrkiye. petrol boru haltl konusunda Iran'I uyanyor. bu halla dokunulursa, <1engelerln delli$eceQlni bildiriyor. Iran. bOlOn somut ve gOncel yaralanna rallmen. TOrkiye'yi kar~lslna almamal< için, tarafslZ TOrkiye'yi taraI
konumuna zorlamamak için, petrol boru haltlna dokunmuyor,
GOnOmOzOn önemi, Iran'," "dönO~O olmayan noktaya"
yakla~ml~ bulunmaslndan kaynaklamyor. Ekonomisi kaybeden Iran. rakibinin ekonomisine da kaybettirmek zorunlUllunu duyuyor. "Misilleme" yapabilece!li, rakibini garçekten aCItablleeelli. rakibinin "hassas karn1m" olusturan bashea bir
hedel var, 0 da KerkOk ve KerkOk-Yumurtahk boru haltl. ln,
glliz gazeteleri. bu nedenle TOrkiye'den sOzediyor.
, Iran ne yapar, da ha dollrusu ne yaptmr bilemeyiz. TOrkiye'yi kar~lya almamak ullruna ekonomik sava~1n kayblnl sineye mi çeker, yoksa kaybedecek lazla bir ~eyi olmadl!llnl
dO~OnOpharekete mi geçer. kesliremeyiz. Aneak. OrtadoQu
sava~lnln bizim açlmlzdan da kritik bir döneme girdiQi açlkça görOIOycr,
,,
7.09.1987
;~
..
_.~
:
' .. h".l/l.""h""',
Bölücü PKK örgütü.
nün derglsl Berxwedan, Rlzgari ad" raklp
bölücü Orgütün Banker Kastelll've mlkta.
ri ve kaynagl bellrsiz
blr paraYI kaptlrdlgl~
ni One sürdü
Banker KastellI adlyla
tan man cevher Oz.
den Ise, "Bu konuyu
Ilk defa slzden dUy,
dum. sana 180 mil.
yar lira yatlran 240
bin vatanda$lçlnden
klmln ne olduOunu
bllmeme J~_kân yok.
• Rafet BALLI
rTl URKIYE'deki
W
hiçbir örgülü
ilerici ve soleu kabul elmeyen PKK. Berxwedan adb
yaym orgamnda. Iùzgari adb Kün
örgi!lünü. Banker Kastelli'ye "kay.
Dail belirsiz" bir parayt kapurma!..
la suçlad!.
Derginin AguSlos 1987 saytsm.
da yer alan "Rtzgari'ye
.ç.k
meklup" b<qhkh yazlda, daha çok
Diyarbakir Cezaevi'ndeki olaylar
sözkonusu ediliyor. N. Keur imza.
slyla kaleme alman ywda, RtZgari
mensuplanmn hapishane yonelimi
ve "Türk sömürgeeilip" ile uzl<q.
ui\! ileri siirülüyor. Ywda, .uçla.
ma ile ilgili bölüm ise ~oyle:
Hürri~et
'ln
" ....... , .Uhf ....
I I-dd-laSI
BERXWEDAN
I
"A .... haydll !Ciel huya &i'
der c1iyeceksiuiz. Buker KastellI'
ye kaptJnlu pan1an1 lliklm n
Ba.. para y.braaIar içi.de 20e
milyol 6rayla Kara Kunderi'li
Güçle.diflle Vak'l'lIl bile piela.
kayaajllu lÇIkIayacak ciriliz far
DII? Yiz ~
&öre. herWde piyu&odu Ç1kb diyeceksiaiz,"
Ityiu oIKaplll hiç WIIDtyorum.
Olsay., kokusu bir yerdel Ç1kar-
Konu bakktnda Buker Kutelbilinen ve pmdi müleahhitlik yapan Abidia Cnher Özdm'
le görü~liik. Özdel ~unIan söyledi:
"Böyle bir Ityi ilk defa sUdel
duyuyortlm. Bua IBO mi/yar Bra
yabral 248 Ilia , .......
lçladea kimil De oIdutu .. billaeme i..kia
yok. MÜlteriierie doirudu
mubltip olmuyordu ... IS lube unh.
Her biriude de 30-40 memur çab.
lIyordu. MÜlteriyi oular tu.nh.
n adlyla
tu lOandu
dt. Ama
onaya Ç1kb.Böyle bir
doinma. PIK'da
Disa.
'Kaslelli'ye para kaptlfdl' delmesi
bOluma gilmecli. Beude kimselil
p.rISI batmadJ."
Ibz~ari dergisinin Avrupa'daki
yöneticileri ise. iddiayt "ciddiye bile
Ib.may.cak"
bir konu olarak nitelediler. "Siyasi düzeyden yoksuD
bu tür idclialan cevaplamak bik
istemeclikleriDi" söylediler.
Daha çok Dogulu ayah'leT :'a.
;mda elkili olan Rilgari "'6"'U.
19~O'dcn önce Tiirklye'de bu adla
bir de yaym orgam Çtkanyordu. BeIliba~h yöneticilerinin 12 Eyhïl'den
soora yurt dl~ma çlkllÏÏJ samhyor.
Teorik dùzeydeki çaJl~malan ile tanman Ibzl.ri çevresi. birçok açlk.
lamasmda, PKK'mn kadm ve ço.
euklara ybnelik jiddet eylemlerini
e1ejtlrdl. Aynea, PKK'y, diger I\urt
orgullenne karjl sald"gan bir poh.
tlka Illemekle suçladl.
RIZGARi NEDiR?
"Sllah valu" PKK'den
geçlvor
8.09.1987
R
30kan PKK örgütüftÜn
Ebu
Nidal tarafmdan
silah1a ödül.
lendirildigini
kaydettiler.
Italva'nm en œaur 18VC181
f)larak - tantnan
ve kendiaine
'k8J1l gir~1en suikastten
fInS
-n.' kurtulan ~
Pùermo'nun
1982 ytltnda kurduiu
Tiirk Mafyaaa ile ttalyan Mal.
yllSI afllll1ndaki ~lantuun
bu
gerniyle ilgili oIabiliœtini belir.
ten Bari SaVC181Maua Carrara,
Hürriyet
muhabirine
verditi d~te
MEbu N'1IIal'in dt¥nda lIi1ah ve 1lyUfturucu madde ticaredne h"fllII ASALA 1ideri A(op
Agopian'IO da BoUDStaD,y-l
gemisiyle
iIIrilisi oIdutunu
samyoruz" dedi.
ltalya'mn
La Spezia >le
Venedik yakmlarmdaki
Porto
Nogaro
limanlarlnda.l
çeJitli
tarihlerde bu Jl:emiye silah yüklendigini
belirlediklerini
8Öy.
leyen SaVCI Carrara, geçen yd
da ocak aymda bu Remiden
ManCredonia
Iimanmaan silah
yüklendiginin
anI8¥ldlllD1 8Öy-
OMA, (Hürriyet)ltalya .
'mn Bari limamnda iki giln
önœ ele geçirilen bir gemide
ortaya
çlkartJlan
beigeierden
PKK ör,giitunün Türkiye Uze.
rinden Iran'a silah sokuldugu
belirlendi.
.....
;... Iran'a
silah saLl~nda
bu
kez Türkiye
baglantlSl
gundeme gelirken, ltalvan yetkili.
1er ltalya'mn
Bari limamnda el
konulan Bounstany-l
admda.
ki Lübnan
gemisinde
17 kilo
uyu~turucu
maddenin
yanlSlra
çok say Ida tabanca.
bazuka,
Sovyet yapmu el bombasa flf.
latma malzemesi ve füze atar
eie geçirildi~ini biJdirdiler. Yet.
kililer ~mdlye dek üç kez adl
deg~tirilen
Bounstan.J'-l
ge.
misinin ünlü terörist Ebu Ni.
daI ve Suriyeli ajanlarm hesabma çal~t.g1Dl kaydettiler.
Ge-
• Iran'a yasadl~1 YOllar,dan satllan, italyan silahlannln
Suriye'den Türkiye'ye sokulduktan sonra, Güneydo~u Ana<;jolu'da kanlt eylemlerde bulunan PKK tarafIndan, Iran'a ula~tlnldl~1 ortaya çlkanldr.
• italya'da büyük yanktlara neden olan, iran'a
yasadlfl' sllah satllill olaYI Ile IIgilt 45 IliSadaml
icrin tutukJama kararr çlkartldl.
minin bundan önce uArchen_
goUs" ve "Good Lucy" adm.
Lq.d'iul/
belirten
Bari liman
yetkihleri, Bounstany-l'de
ele
geçirilen belgelere gore, geminin ltalya ile Ortadogu arasmda sefer yaptlg!m söylediler.
H'~\
PKK
4
BNA~,.('~'~'"
.'j'"
t
',. -:.-'''\
~-SUR!YE;':1:'
\~'ij.'\~ '-~;:.'".' ':,
EBU Nl'oAL DE l'~I-NI-ÇI'NoE
ltalya'ron
Bari Iimanmda,
iki gün önce eie geçi'I
rilen Lübnan
bandarah
BounstanY,-l
"emisinde
bu.
lunan be~elerde
gemlnln,
ambargoya
raA:men, yasa da$I yoUardan Iran a siIah ve maym
88tl~lnda kullanlidl~'
anla~ld.t.
Gci?'lni;? ~u
Nid~. ve. S~riyc1i ca~r
besabma
çalJ~tJtt
da saptandl.
Sorgulamalarda,
Surlyc uzermden
TurklYC yc gelen SIlahlann
PKK. tarafmdan, Türkiye'deki
da~ geçitlerinden
lran'a
geçiril<ÜllI,' bunun
ka~ltttn~a
!,KK ya silah
verildigi ortaya ç,kartTdl. Bari Savc,tSt Massa Carra~) t~~u~la~~
17 gem. murettebattron,
Ebu Nidal"dan ba~ka ASALA liden Agop Agopyan
ue iI~kilerlnm
bulund~nu
açJklada.
Tercfunan
Bari
liman
yetkililerinin
Hürriyct
gazetesine yapt!klafl
açlklamaya
gore, eIe geçirilen
belgelerden
Suriye
üzerinden
Türkiye'ye
sokulan
silahlarm
Türkiye'deki
dag geçitlerinden
PKK orgutü tarafmdan
Iran 'a
;okuldugu anla~lldl.
Bari Polis MiJdurlugu yetkilileri gemide yakalanan
I7
k~inin sorgularunaya
b~landl.
~Im ve soru~turma sonucu
i'urkiye uzcrmden tran'a silah
I
Bu arada Bari SavetlJlt ve
Spezia SaYCthl\mn ortak tutuklama kararlyla bu geu.ne.
lerden sonra ltalyan sanayinin
önde gelen 45 ismi hakkmda
tutuklama
karan Ç1karttldt.
Iran 'a &atdan maymlafl
ureten ValseUa Meœanotec.
nica ~irketinin
sahiplerinden
Ferdinando
Boryetti
ve oglu
Giovanni
Bor1etti'mn
yanlslra Italyah
silah sanayinin
kalbi Brescia
kentinde faaliyeLlermi sV-r<!uren birçok silah
ureLicisl hakkmda
tutuklama
karan ahnd!.
8.09.1987
Il köyden seçim memurlan
taraflOdan ilçe leÇim kuruJuna
getirilen ay sandaklan bOlOcQ çele mensuplan taraflOdan ya_
kllarak imha ediJdi.
IIOIIBAU
PKK lerörü
HABER
MEJUŒZI
eferandum propagandas.
b~1ad'1J s.rada yolun ~küde
.. referaud ....
boykot" IwnpanylSlaçaIak,
halk ayla.
masm. "Fqist
b.rjuftZiDiu
Iç ~.
olarak nileleyen
PKK'nm bu Iwnpanyas.na
pacald olarak, balk oy\amast Slrasmda sand.k1ara kar$. leror eylem1eri dllz.ea1endi. BOlocü
çete mensuplan. oy saYl/ro SUaslOda Mazain AdUye binasma
bombai. saldsn doz.enJerken. Thnceli'nin ÛVlIC1kilçesine baVt
R
led!.
PARMACI
SALDIRI
Mazgin Cumhuriyet SaYCÙlIJ'ndan alJoan bil3iye lOre, iki
ki~i oldulu bildirilen bOlOcOIer, dOn saat 20.30 sua1annda lidliye binaslDa bomba att1lar. Bombamn pat1amasJ SODlICU adliye binastmn cam1an kmldl. binada k.smen hasar meydana
geldi. Olayda can !cayb. olmada.
Daha sonra kanutltktan yarar1anarak kaçao teröristIerin ya_
kalanmalan
için bOIaede leniJ çaph operasyon doz.enlendi.
GY SAIIDIIlLARIRI
YAIlTI ....
Bu arada. Thnccli'nin Ovac.k ilçesine bail. Ceviz1idere, Ka.
rala~. Topuzlu, SOloIla. Karaollan,
Ergazi, Doludibek, Gari pu sail. Nanusall,
HalitplOar ve Ashea ioylerinde ay \U_
me i$lemi bittikten sonra. seçim sandlklanro minibOsle Ova.
Clk llçe Seçim Kurulu'na gOtOren seçim memurlanron
araç_
tarmlD OnO. saat 19.00 slralannda bir grup ~kiya taraftndan
OvaCIk ilçesine iki kHometre kala kesildi. Seçim memurlanm
araçtan asallya indiren çele mensuplan.
oy sandaklanro laJIyan arac! ve oy sandlklanm
yalcarak kaÇlllar.
7 ki~i olduklarl samlan çete mensuplanron
yakalanmalan
için bOlgede arama ve opcrasyonlara
b~1andl.
KOY KAHVESI slLAllLA
TARAIIDI
Çanakkale'nin
Eceabat ilçesine balh Behramh köyü tab.
vesi de kimlili belirsiz sHihh altt ki~i tarafmdam taranda. Olayda ölen ve yaralanan olmad!.
Olay. saat 21.30 slfalannda meydana geldi. 59 AR 459 plakah otomobille köy kahvesi OnOnde inen kimlili belirsiz alu
k;,i. kahvenin içinde bulunanlan
sHihla taradllar. Mavi renk';
Renault marka otomobille kaçan silihh saldlrganlan
yak .....
mak için bölgede geni~ çaph opcrasyonlar
dOzenlendi.
17
,
Tercüman
(devarn)
SANDIll BA$INOA 28 YARAU
, Öte yandan, Mardin'de oy kullanma suaSI yüzUnden Ç1kan
.silâhh çatlsmada 4, Adlyaman'm GOlbaSI ilçesine balh Yesilova kOyündeki kavgada IS, Bitlis'in làtvan ilçesine baAh KU\IUce kOyUnde de 7'si aAlT olmak Ozere 9 kiSi yaralandl.
TATVAN'OA ~TI$MA
Billis'in Talvan ilçesine baAh KUllüce kOyünde halk oylamaSI s.rasmda iki grubun evet-hayu tartl$masmdan dola}'l Çlkan meydan kavgasmda Selahattin Tas, Sedal Tas, ~mseuln
Tas. Ntcdel Tas, Hazrr Tas, Glyaseltin Tas ve Hiisamettin AIa.lay tas ve sopalarla aAlT, Kadri Alalay ile Nizametlln Alalay
ise hafif sekilde yaralandllar.
Yetkililer. olaylann bUyUmeden bastmldlll.m
gôzahlßa ahnd'lIlßl sOylediler.
ve 40 kisinin
slLAHu ~n$MA
Mardin'e baAh Çahsh kOyUnde dOn sabab oy kullanmak
için okul civannda bekleyen valandaslar arasmda s.ra yüzOnQen tartJsma çlktl_ Bir sUre $Onra silâhh çat.smaya dOnOsen
.Tercüman
olayda, Sükymaa BenllÜ, Sababattln Bellm, Mehmel SaAIA
ILÇE BA$IlANI TARTAIlLANOI
ve lCaDaIdtIII Özkoç çesitli yerlerinden yaralandtlar. DurumIan
aA.r oldullu bildirilen yarahlar Diyarbakir Devlet Haslanesi~
Bu arada, Gaziantep'in Yavuzeli DYP Ilçe Baskarn Süleynde tedavi allma ahmrken, olaylarla Hgili olarak S kiSi gOzal- man Görenoglu, sand.k baslannda denetleme yaparken, baIma ahnd ..
ZI sahlslar tarafmdan
tartakland ..
COLBA$I'NOA OLAY
Ad.yaman'm GOlbasl ilçesine baAiI Yesilova kOyünde ise,
(J'y klillalunàk'için
lIandlk b3$1na!l~en'-vaIan~1ata
mOdahaie eden bir grubu engellemek i~n
bekçi Cum. Beyban
He Cuma Vanear ve Onran Vtlmaz arasmda tartlsma Ç1kl1.
Klsa sOrede tasft-$Opaft kavgaya dOnUsen olayda, SeyfeltJn
\\mImaz, Abdiilkadir \\mImaz, AbdüIkadir SanJdJ, Haa ZeaIi, DDran Vanlmaz, Mehmel Vanlmaz, Ahmet U{ar,.Abmet
Demir, Ahmet TeId1kçI, Mehmet ~h1n, Cuma1i ValdlbUlr,
Oruç Okçu, Cuma Beyb.n, Cnma Vanlmaz ile Onran Vtlmaz
çesitli yerlerinden yaralandllar.
Öte yandan IAdlr DYP Heçe teskHâtl yelkHHeri, KOllOk ve
Bayraktutan koylerinde bulunan seçmenlere baskl yaplldlAt
yolunda IAdlTIlçe Seçim KulOlu'na dilekçe verdiler. DYP yetkilileri, sandlklarda seçmenlere bask. yaplld.lIlm Heri sUrerek,
mOdahaienin Onlenmesini istediler .
WASHINGrON,
(A.A)- Washington
Times, PKK'nm TUrkiye ve lrak'ta delliSik gerilla laklikleri uygulad'lIl, lrafl'm
da, Sovyeller Birlilli He demiryolu balllanIIslm sailladlklan soma TUrkiye'deki boIUcü gerillalan desleklemeye baslayabHecellini One sOrdO ..
Gazelede
yaymlanan
bir haberarasllrma yazlSlnda, TOrkiye ve 'Irak'a
karsl Iran tarafmd:in desteklenen "KUrtIer'ID", on y1lftk aradan sonra Ortadollu~
da yeniden onemli unsur haline gelip Ankara ile Balldat hOkûmetleri için tehdit
olusturdullu iddia edildi.
VAN~ET
i ..
,
Marksist PKK OrgUtüne ballh bolUcU
çetelerin TOrkiye'de çocuk, kadm ve yash aYlmm gllzellneksizin giristi~i kanh katliarnlan anlalan gazete, GUneydollu Anadolu'da koylOlerin Ankara l1ükûmetine
kar~1 bölOcU çeleleri desteklemediklerini
belirtti. Gazete, bu yUzden PKK vahsetinin bu koyJUlere yOneldillini kaydeni.
WashingIon Times ~unlan yazdI:
"!yi haber alan Amerikan kaynaklanna göre, 20 bin kadar bölUcü gerilla, 50 .
bin Irak .skerine ülkeDin kuzeyinde hareket Imkinl blrakmlyor. Ashnda 7 ylldir sUren Körfez sava~mda Iran karslSlnda asker açlslDdan Uçle-bir oranmda za-
H'Ürri'Jet
}'If durumdaki Irak ordusu, nUfus yogunlu~u az kuzeydeki daghk arazide bu gerillalanD saldiman karslsmda zaYlnlyor.
Irak Iideri 'Saddam HUseyin'i koruyan
Cumhur~kanhgl
Muhaflz Birligi'nin
komUIaDl Hüseyin ~d'iD
KUrt asllft 01masma raAmeD Kürt balkl Bagdal yönetiminden Defrel ediyor."
.
IRAN'IN SiLAN YARDIMI
Washington Times, bo!ucülerin Irak~
taki mUcedelelerinin tanhçesini verdikten
sorira Humeyni rejiminin sailladlili yard.mlan soyle anlatll:
"Humeyni'Din Iran Islâm CumhuriyeIi, KUrtJer'in, Irak 'a karsl husumetini IUmUyle kendi Ç1karlan dogruItusunda kullanmaya ~Iadl.
Tahran lrakh gerillalan Sam-7 uçaksavar füzeleri ve 122 millmetrelik .. hra toplanyla donalmak sureliyle ~ni~in
giderek elkinlqmesini
sagladl. Ballh istihbarat degerieDdirmelerine göre, Iran, Suriye larafmdaD etitilip silâhlandlnlan
TUrkiye'deki KUrtler'e
des tek saglamama konusunda
dikkalli
davrandl. ÇUDkU Iran, glda ilhalâlmda
TUrkiye'ye baglmh durumda.
Ancak aAuslos aymda vaman anl~ma
geregi, Sovyeder Blrligi iIe demlryolu baglanllsllamamlandlgl
zamaD Iran, Türkiye ile i1i~kileri konusunda dikkalli davranmaya daha az ihliyaç duyacak."
11
., bo"1" ucuo111u..
eie gectl
Il
14.09.1987
• BölücO e,klya, HakkArl'nln Semdlnllllçeal'ndekaçlrdik.
:lan blr teknlsyenl öldOrdO,"3 PTT arac'"l ate,e verdi.
M
ARDIN'in NUll8ybln !Içea1'nde àUvenlik kuvvetierlyle ~at ...
.
maya .Iren iki bölUcU terorilU.en biri ölU .ele ,pçirlllrken
.dlteri yarah olarak kaçu.
.'.
- ,
..,
, ,.
'Diyarbaklr'da bir odun depOlUnu lte¥ll veren bölUcUler.. Hak.
kArl'nin Semdinll!lçnl'nde
Uç P'M' Ira.
Ctnl kuncfakladllar, kaçlflhkl.rll.eknia}'elll
QldUrdUIer. Binlöl'de ve Mardin'in 'Snopi
I1Ç81iYlklnlannd •. yol keten eplYI illY'
guny.ptl .. '
','':'-'.
AhllfJlbllllye.
jöre, ~rdi~'ln
!'lu.
A bin I1çeal'ne bath' 'Aka~ ~~all ni!,'
Ollvenlik Köyü'nUn daRbk ,kelImlOde blr
IruP PKK 'militalùnlO yuvalandlR\ haber
ahhd.. Bunun Uzeril1e,. bölgede oJMll1!"k:
'~ona ba&1andl ve çembere ahnan I I
PKK militam. "Teslim 01" çaRnlanna
ate~e kalllhk verinee, çallfl.Da bqladl.
~.Öldürülen
teknis. f.. Osee saal 24.00 81rala~lI~dl!ki çalJ¥lUlda
.. yén.Güzeldere....
'bir t.erorillt'ölU eie I!@ÇlTIldl.'
18
IlORUMADA
,andlg:ln, il seçin
~"'-,,11.........
",..,~t1rllmasl gOvenJik gerekçe-.
siyle sabah saatlerine blraklldl.
A.A muhabirlerinin bildirdiAine gOre, Mardin, Dlyarbalur,
Hakkâri ve Sürt'e baAh IdU, SIlopi, Kulp, BeytiiJlebap, HaIlkiri. merkez, YÜksekova, ~mdinli,
Pervari ve Eruh ilçe seçim kurullannda muhafaza ahma ahnar. 197 sandlk il merkezlerine bugün gOnderilecek.
11.09.1987
GüneYdoöu Ariadolu'da
balk .PKK.',I
desleklemiyor
.1
197 SANDIll
Dollu ve GüneydoAu bOlgeierinde, 4 Ile bà~h 9 ilçeden 197
~
~
11.09.1987
Il
I
Bomball
'ceset
• PERVARI • TUNCELI • MAROI!f, (Mil-HA)
fTil KKmilitanlan öldürdüklcri ~Ueri
tuzU olaru kußanmaya b~lad!. Güvenlik giiçlerinin duyarb davranmalan,
PKK'nm bu yeni lakti8ini boJll Ç1kard!._
Önceki geee Pervari'nin DereIerbölgesindediiunlenen baskm
SIlasmdaöldürülen kamyon ~forünün cesedinePKKntÜitanJann. ca bomba yerl~tirildi. OIay yerine giden g1ivenlikekibinin duyarb
davranmalan sonueu PKK'run, ölüm tuza8J etkisiz bale getirildi.
Edinilen bUgiyegöre, dün sabah olay yerine ulaJ3n g1ivenlikkuvVelleri,hemen cesedin b~ma gitmediIer. Güvenlik kuvvetlerieski
deneyimlerinedayanarak PKKmilitanlannca ö1dürülenkamyoo10ffirüRem.riTayboil'mn eesedineip bagIad!.lpin çekilmesiylebir.
Iilcte büyük bir patlama meydanagddi vecesct lamamen parçaland!,
polis OTOSU TARANOI
.Tunceli'nin kent girijindekiköprü civannda dün geeesaat20.00
slfalannda meydana gelen olayda 2 polis memuru ayagmdan baftf
jekilde yaraland!.
~
Edinilen bilgiye'göre, kent giri~deki köprü blijInda nöbel lutmUla olan polisotosu, henüzsayùan beIirIenemeyensiIahh bir grubun saldmsma &grad!.PKKveyaTKP-ML militant oIduklan simIan silahh grup, polis otosuna uzaktan atq açtt. Polis memurlan
veçevre<legörevIidiger'g1ivenlikkuvvetlerineial~ kaJllWcverildi..
Olayda iki polis memuru halif ~kilde ayagmdan yaraland!..
IDil'OEKI.TARAMA
OLAYI
.
Mardin'in idil ilçesinebagb Sift (öyü'nün Deslabarl mezrasr
yakmlannda bir süre önee meydana gelen yolcu minibüsü tarama
olayma PKK Ylpb izleniminiveren 3 ~i tutuldandJ. Bir süre önce
ldil'in S.rt köyüne bagIl Destabari meuasl civannda ~for MeblOti KOlmaIyönetimindeki47 AY734 pluahminibüsün lantDDI8SI sonueu yolculardan Abmet (ozu, Y8JllDUm
yitirmi$i. Olaydan
sonra güvenlikkuvvetlerinebilgiveren soffirve yalcular, sald!nnm
PKK mililanlan veya DÜdeYran~iretinin bir kolu tarafindan yapddlÏJm söyle~lerdi. Sorusturma sonueu, minibüsünyolcularlarafmdan tarand1gJsapland!.
KonuylaiJgiIi bUgiverenÜSl diiuy bir weri yetkiliiun1an beIimi:
"Olen Abmet Kuzo'nun YIlISl Rrtlndaydt. Yan Itetti IiIlb
yuIISI degiJdi. Otopsi raponI bu YÖlldedir. Yoleulann idcIasma lÖte,
minibüsyan lanfindan luanmq. ArqllrmllDlZl göre, Abmet Knzu
yoleu arkadqlln laraflOdan bilerek veYIklZl_ucn ii1dürüldü.
OIaylOortaya pkmamlSl için de 5enlryo düunlet.dlgini IIDlYOml."
.
••
Hürri1j.et
SHP, Kürtçe'yl
serbest blrakacak
14.09.1987
" Emin KQÇ
A
NKARA,
(Hürriyet)
SHP, Dojtu VI' Güneydogu'da 17 ili kapsayan "özel
bütçeli,
özel
kalkmma
plam" hazlrladt. SIIP'nin yeni
belirledigi Dogu VI' Güneyd<>gu politikasmda
Kürtçe'nin
serbest kon~lmas:
agahgm
kaldtrllmasl,
qirellere
slcak
bakllm8Sl, ancak etkinliklerinin klrllma81 öngörülüyor.
GenI'l Sekreter Yardlmcllarm.
dan Edip Senet'
Devrimci
bqkanhi:Jnda olu~n; Dogu illerinde görev yapan ~ SHP'yi
benimsem~
bürokratIarm
da
yer aldlgl komisyon, yeni poli.
tika ill' ilgili 80 sayfahk bir
raporu GenI'l Merkez'e sundu.
SHP yöneticileri, bu bürokratlann adlarmm gizli tutuldugu.
nu bildirdiler.
Mardin l'ski Belediye Bqkam VI' SH P GenI'l SekreterÎ
Edip Servet Devrirnci
~.
kanhgmdaki
kornisyon, parli.
nin Dogu VI'Güneydogu
poli.
likasl için 17 ili tek lek ge.
zerek; sorunlan. istekleri sap.
lad, VI' gÖrU~ler aid!. Raporu.
Tereüman
nu. bu gorü~er 1~lgmda. çizel.
geleriyle birlikte haZlrlayan ko.
rnisyon. SHP'nin
Dogu
ve
Güneydogu
politikasml olu~.
lurarak. GenI'l Merkez'e beni l'1!;Ptt i
dogu Jllpri i(1l1 h""llll>-('<1Il(.
yeni pohlika ljU yedi lernel unsurdan oluljUyor:
17 ilde toprak reCormu
hemen
uygulanacak.
Topi'"akslZ I...i~i!\...d; ~V~.1. ~: ..
SHP'nin
belirledifÏ "özel veriJeœk.
Bununla
birlikte,
bütçeli,
özel
ka kmma
atahk sistemine
son veriteplam" kapsarnma ahnan 17 il cek. BöJgede en büyük &ta,
~unlar: Tunceli, Mardin, Ma- devlet oIacak. A~iretlere 81latya, Hakkàri,
Adlyaman,
cak bakllacak,
yerel etkinDiyarbakir,
~burfa,
Siirt.
likleri istismarlanna
engel
Van, Bitlis,
MUll, Bing?!.
oIunacak.
.
Erzurum,
Kars, Agn,
EI"II:IÖzel
kalklllma piani için
zincan VI' ElaZljt.
Uözel
bülçe yapllaeak. Bu
SHP'nin Dogu ve Güneyyardlrn.yla
devlet.
dogu illeri için ht'nimserli~i po. bütçenin
yörenin kalkmmaslIll VI"hölge.
lilikaYI VI' buna ili~"111hambnan raporlan Hürriyet'e
açlk- de refahm klsa sürede ytiksellayan parli yelkilisi. "Bu böl- rnesini saglayaeak. Devlet. valIrlrnlanm yaparken. oze! 'lp,
gedeki 17 il ill' sürekli
teyalIrlmlarma
da. desmastaYlz. Bu iIIerdeki eko- ~büs
lek' oIacak. Bölgedeki i!}~izlik.
nomik ve sosyal ge1i~meleri,
dakikasl
dakikasma
iz1iyo- klsa sürl'de önlenecek.
I:WBöIg(' insam için birle~ruz. tktidara
geldigimizde,
l:ltirici,
bütünleljtirici
bu bölgede sorunla ka~tla~ulusal .birligi
güçlendiren
mayacaglz.
Kabul ettigimiz
yürürliige
konupolitika,
hemen
YÜl"ürliige politikalar
konulacak"
dedi.
1acak, Yerel insanlar kon~SHP'llin. D~u ve Güneytuklarl
Iisanlardan
dolaYI
14.09.1987.
I
ASALA'da yan.llan ~ransa, PKK
konusunda
dlkkatll
davranlyor
Sltkl ULUÇpares.ten
• .~el KOm1syon"un hazlI'lad1gJ. .ÖZel Bütçeh, Ùzel Ka.lkinma Plam"run 7 maddesi eöyle:
0
suçlanmayacak.
Bu durumbalkl,
Kürtçe'yi
serbestçe
konUll8bilecek.
~Misak
I Milli
hudutlan
liiIiçinde
ya~yan. yerel nili.
\jH'~
\oe Irk. ne oJUnKi ul~L1n.
lürn \"atanda~larll1l1za
aVili
demokratik . görü~le bakllaèak
VI' ülkeyi bölm{'~'p yone!ik h(,..
lürlü davralll~In
kar~lslndll
olunaeak.
Bölgede
~lillÎ
Egilirn'in düzenl{'rneleri. n'ninen yap.locak. Ei:itil:'1Il \ uk.
S<'llilrnesi. birli~in ",,,danln,,sl
:.iJl1(in<leöze! e~itilll programIan uyltulanlll"ak.
~Böl«edeki
terôr
hareE:.Iketlèri,
böige halkl devIl'tin vamna ahnarak
önleneeck'. Köy koru{'ulugu
sistemi kaldlrllacak,
bölgedeki
~'erel istismarcllal'm
güçlcl"i
klrllaeak.
~Bölge
\'alili~i sislemill"
.:I",n
wril{'{'ek. Ilaika haskl
vp i~k('nl"('. ('n hu)'uk su, sm I.
laeak.
~Dogu
VI' Güneydojtu
il_Ierine
atnacak
person{'~
da böige
D
Toprak relormu hemen uygulanacak, ariaIlk S1stemine son verilecek.
.:.Oze'
bütçell, özel ka'Ei:llunma piani l'aptlacak.
Ir;IBolge
halkl Kürtçe'yi
I:,Iserbest
konu~libilecek.
.... Ulusal blrllgin HOIan~ma..
l'önünde _Oltint
programIan uygulanacak.
r.::IK6y koruculuQu sisteami
kaldlrllacak.
r:tBölge
VallllOl alsleml.:Ine
aon verllecek.
aBu
bölgede gärev ya"pacaklar
için özel
alama sislemi olu~lurulacak.
için }'eni bir atama sistenll
kurulaeak.
Uazlrlanan
özel
atama
plam, Dogu ve Güneydogu'."u
SÜl"gülI yeri 01maktan
çlkara('ak.
Raporda PKK'nln arkadan
vurdugu ve iran ile
ic:birlig"i
yaptlg"I belirtiliyor
y
bildiriyor
fekll de dlbl IInce bItbIkIni tebdlt etmlt PKK'J! bemea
blbrtlttJ. Her ne kldlr "'Ime dn.,etInJa IOnmlnlm de
leçlrllmem~
de, ÖCalla lrubuaua AmlJII'dl çok tlst
keslnllk
larea dolrulanan bilgilere gOre, Ulkenin gO\'enlik servisle- düzeyde saldln ft dnlyetler lerçeldefdrebllecetl
kIZlnm"br,"
ri "Tllrklye'den gelen, Törklye lleyblnde flilhetlerde bulunan ve AvruPll'dl ç~itll eylemlere kahlan M_1;ksist - Le- ------_
~ _-_
ninist !truplar" hakkmda Ozel bir arastuma yaptllar \'c
.a.O..ISTU ...... Daft.
sonuç raporunu Ulkenin adalet, içi$leri bakanbklanna ve'
DGSE belgelerinde, AvruPIh ve Turle komUnist arupbasbakanbla ilettiler. SOzkonusu çabsmalann aylardlr de-' lann i1i,kisine de aeni$)'er Yeriliyor ve bu 8rDplann PKK'ya
vam ettilini belirten kaynaklar, "Türklye'deki son terör destek salladlklln ifade ediliyor. Avrupa'daki TUrk kaeylemlerlnden endl$(' duyan ve Fransl'dl blZl grupllnn
mOnist OraUtlerin bij-I~me çabalmndan s,oz edilen rapor.
kimlldlnmlllnndin
rabltslz olin öst mlklmllr, bu 11'1$- da, TKP'nin OncillUl!Uile "11Irldye BfrtetIk Komlillilt ......
hnnlJln lereklllördüler"
dediler. Aym kaynaklar, Ozel- dsl Id.ndl yenl blr Udflkln karuld."
ft bu lruplan.
likle Kurt 351111 militanlann Avrupa faaliyetlerinin eie alm- PKK'ya toprak ftdetdll"
~Ç1lelamyor.
dllml ifade ederek "Terörlzm, blr sayat feklldlr. l'nnsat
dl ASALA uzan blr süre lçln safd". blralulm"hr, laeak
_
...........,.
SOlI DURU.
Avrupi ölkelerllçln hllen blr meçhul kalla PKK eadlte
Fransa'dlki PKK militan ve sempatizanlmnm
tanmdlvmnektedlr. Doll)15lyll bUlün ell fula IIlIfbrmaiara k.
Atm belirten istIhbaratçllar,
bu kiJiIerin 1986'da 0I1œyi1cana
olan PKK ve bu lrubun komüalst cepbeyte Itblrtll~
bulayan terOr ey1emlerinde, GeoIp lbIüa AIIdaIIb ara$eklinde konu$tular.
. buyla birtilete roi oynachlelanm hltlrlltlyorlll'
ve terorist •
•••••
TIItHl.
lere yatakbk etmek suçuyla hAien Fransa'dl tutuklu buChlrae hUkûmetinin Ulkedeki terOrist eylemlerden leni$ lunan "blrlulç Ktlrt mlUtln"dan IInemll bilailer eide etOlçüde elkilendilini ve kaynall ne olursa olsun sert ted-. tilelerini, bu bilailerin de PKK 0raOtOnOn Avrupa fwbirler almak amaelyla çah,lIlml ileri sOren istihblratÇ1lar, yetlerinin ciddiye abornasl aerektilini .Osterdilini ifade edi"Bugün Türklye'nln lç denleslnl bozmlk hedenade 10- ,YOI~~rhbaratçllann illi çekici IOzOken iddillanndln
biri.
rünen PKK terörlstlerJnln yana Avrupa'nla ".oruau
kiÇ1racatl muhtemeidir. Üst mlklmllr, b. mIkrobI erkell ne lOre, Paris'te eski Iran cumhurbqkanl
Beai Sldr ile
t~bls Istedller, Seneierdir Ttlrklye aleyblade eylem JaJlla, TUrk ve tran astlh KUrtler'in i1i,kileri geni$leyerek devam
dlhl sonra dl sillhllnnl blze çevlren ASALA IInOndt! dli- ediyor.
,men hltlnm tekrarllnmlmlSl
bedenenlyor" dediler.
MALA • PK.
DIS lstihbarat Servisi (DGSE) çevrelerinden eldc
FranSlZ
edilen ve iç istihbarat (DSn'a yakmlUvenilir ka)'nak-
.IT._
Franslz istihbaratÇtlann bilgi l'Iporunda, TOrle tstibblrat Servisi ile iliskilerin zaYlfilAmdan ve "kaJ'fll1kh IOfta:
slzIlk"ten sOz ediliyar ve Paris'telei b8Z1 Turle diplomatlannm larip davram,lar içinde bulunduklan ileri somlOyar.
TOrkiye'deki GOneydoAu terOr olaylannda FransIZ istihbaratÇtlar, MIT'in çok za}'lf kaidlJuu, Turkiye'de tcrör eylemlerine kan$an militanlann daha sonra kolal'hkll ullce
d.sma çlkabildilini ileri somyorill'.
PK. AItIUUNUI VU.U.
PKK OraOtO,lider Abdullill Öealla, 0raUt içi bOIUnme
ve çatl$malar halekmda bilailer bulunan raporda, "PKK,
Irkldla vurml ft ea IZ Ikl kUlJ1la IIkml preaslblne IIhlptlr" deniyor ve $öyle devam edillyor:
"Nlteldm, tneç IIqbaitlal 0101 PaI_'.la
61dtlrtllme
---=Ermenitcröristler ile PKK i1i$leisinin 19SO'de ASALA~
DIn daveti Ozerine bl$ladlAtDl One sOren Franslz IOvenlik
yetleililm,"7 NIsu 1980 tlrlbll ortalt blr bunJ topllabIIndla lO.ra Ubua'dl
bqIatd8D b. Il''kller dnam etd, lacalt IIIlatmlZl1klll', nklr flrkldddin ortalt eylem 711pdm"'DI ealelledi" diyarlar.
Bel.elerde, PKK'mn Suriye tarafmdan beslendili iddialm'yenileniyor ve tran'In da TUrkiye Ozerinde çqit1i projelm okluAu, aym terOristleri bu amaçla kullanma)'l planladlAt One sUrUlUyor.
YUIIA..........
minde faaliyetleri, eylemleri, 10rdUkleri maddi yardlm hakkmda leni$ billi veriliyor.
TERct}MAN'a
billi veren istihbarat kaynall, bu konuyll i1aiti olarak .... lui IlIrillllnü" $öyle dile .etirdi:
..... Jlladre. bükOmed Ç1kmlZlllrdl. Kueak IÇtll1 tenir 1nIp1lnndla
Istele de kartallmaz. "'plndreu,
Olof
Palme'Dla IIltlSlal teknrhyor,"
Betirti bakanhklara ve ba$bakanbla verilen sOzkonusu
istihbarat l'lporunun siyasi delerlendirmesinin
kendilerin~ alt olmldillm betirten Franslz istihbaratçdar, "Biz her
tlrl. ODbOaIJI ftrdlk w mikrobI erkelllefbls kOJlllml11m atbyoruz.
l'naSlz blikOmed, dabl lIace bltkl terllr
InIplan lIatlade IIlenen batilln ft Ihmilleri tekrarllmlz
....yoraz .. dediler.
Ayru kaynaklar, son haftalarda kendilerini en fazll il.i1endiren leonulardan birinin de lran-PKK i1i,kisi oldulunu, Uhran'm her tOrlO faaliyetinin Fransa için bOyilk
(lnem ta$ldllml belirttiler.
RaIlOI'da n.ler warf
."Bugün
Türkiye'nin içdengesini
txlzmak hedefinde görOnen PKK
teröristlerinin,
yann Avrupa'mn
huzurunu kaçlracaQI muhtemeidir"
.
• "GüneydoQu
terör olaylarlnda
Mir zayrf kalryor. Militanlar, eylemlerden sonra kolaylrkla yurt dl~Ina Çlkabiliyor"
.
• "Bu.mikroba
erken te~his kOnularak, ASALA önünde d~Olen hata tekrarlanmamalldlr"
."PKK
arkadan vurma ve en az Iki
kur~un slkma prensipine sahIptir.
Palme'nin öldürOlüs sekli gibi .....
A DI.KAT
'FranslZ istihbaralÇJlar raporlannda "Yuua ~
hUkOmetlaln IOD derece hitall tntumundln"
sOz ediyor ve
bu tutumun sadece TOrkiye'yi deliI, bOtOn Avrupa')'1 tehIikeye soktulunu hallrlallyorlar. Raporda ASALA, PKK
ve TOrk 1$10 sollruplannm
Atina'da ve Klbns Rum kesi-
19
b~
15.ü9.1987
.Istifalar birbirini kovahyor
KORUCULAR 'ZORDA
B~IR AKSU, ERUH (MIL-HA)
ffilOÖU ve Güneydogu Anadolu bölgelerin~
de eylemJerini sürdüren PI'K militanlanmn 11k eylemi yapuklan Siin'in Eruh
Uçcsinde korueuluk meslegi çlkmaza giriyor. Daha önce koruculuk yapanJar istifa etrnek için Siin
Jandarrna Komutanl1iJ'run kaplSW lijlDdinrken,
m8lijlann aJ)nlmasl da bllZl y'urtll4lan koruculuga yönlendirdi. Anw, istifa etrnek iSleyenlerin istifalanrnn kabul edilmeyerek geri çevrildigi bildirildi.
, Toplarn 92 köy ve 16 mezrllSl bulunan Eruh'la 420 köy korucusu bulunuyor, 19 Aguslos laribinde Kiliçkaya köyünün Milan mezraslDa PKK
mililanlan larafmdan düzenlenen ve 2S ki~inin ,
katledilmesi Ue sonuçlanan baskmdan sonra korucular arasmda korku ve ledirginlik ba~ladi.,
PKK militanlannm son zamanlarda koruculan
ve yakmlanm hedef almaslyla bu korku iSlifa
ve sHah blrakmalarla daha da belirginle~meye
ba~ladi,
mek iSlediklerini söyledi. Anesk, !stifalann artmUlyla, yapllan b8fvurulann geri çevrildigi, si-,
lahlann geri almmadlil ileri sürülüyor.
Bu arada, istifa etmek isteyen koruculann
yerine korueu olmak isteyen b!rçok ki~inin de
müraeaat eltigi ögrenHdi. Yapllan müraeaatlar
degerlendirilirken, !stifalan geri çevrilen Kavaközü, Ormanardi ve Kemerli,köylerinin koruculan adlanrnn verilmemesini isteyerek ~öyle dediler:
Ancak baivurulann oldugu dogrudur. Bunlar
deierlendirl1lyor.
"Aynca, yenl.Dab daillJDlI yaplluuyor. Fahl uleyene G-J plyatle lÜVeliverUlyor. Geçen.
lerde Slmak'lD kavaközü ve KemerU köylerioden 10 korueu müraeaal ederek G-I tipi sUab.
lann lulukluk yaplJAiDI söyledi. Bunlar de&li'
Urllerek yerine G-J plyade lüfekleri verlldl."
Heder haIine gelen korueularda isûfa egilimi artarken yeni batvurular oldugu da göz!endi. Bunda en büyük etkenin daha önee 6S bin
lira kadar olan ayhk mllijlann 8S bin liraya yük.
seIrnesigösteriliyor.
"
'"
Öte yandan, Eruh'un Dikbogaz, '(elkesen,
Meyrana köylerindeki köy korueulannm say.Ian artlr1ldi. Yeni blijvurularm degerlendirilrnesi
ile Dikbogaz köyünde köy korucusu saflS1 10'dan
IS'e, Yelkesen'de 10'dan 13'e Meyrana'da
ll'den 13'e yükseIai.
'
"Vurucu Umler köylerimlze geUp bavaya
ale, ediyorlar, Gece karanhiJnda k1m1n Ile, el-,
tlghil bllmlyoruz ve biz de bu aleie karl.llk nrlyoruz. Sonra bunlann vurueu Ih, oldugunu
ögrenlyoruz. Ale, keslldigInde blze .Weri deo;
nemè1vlçln aIel eUlk diyorlâr. Bize günnleri
yak. Biz de bu me.lell blraluyoruz."
YENl SILAH
"
,
Bu arada, bölgedeki köy korueulanna G-I '
piyade tüfegi yerine daha kullamill olan G-3 pi.
yade lüfegi verilmesine ba~landl.
Köy korueulanna G'3 piyade lüfekleri da&!IIhrken, konuyla ilgili olarak görü~tügümüz Siirt Valis! Selam! Teker, töyle dedi:
"Su anda Istlla eden yok. Aynea Istila elmek bleyenlerin bUlalan da gerl çevrilemez,
bu onlann yasal bakludlr.,Böyle blr ley olmaz.
iSTiFA VE BASVURULAR
Siirt'in ~Imak ve Eruh Hçelerine,bag!J köylerde koruculuk yapan ve son 10 gün içerisinde
sHah barakanlarm saylSl 30'a yükseldi, Korucular "Ailelerimlzln oldürülmeslnllslemlyoruz"
diyerek silahlanm baraklrken, birçok korueu da
Siin Alay K~mutanh&!'na baivurarak istifa et-
KORUCULAR GÖZALTINDA
PKK'mn 19 Agustos tarihinde 2S ki~iyi kat.
lettigi Eruh 'un Klhçkaya köyünün Milan mez.
rasmdaki korucular, hâlâ göz altlDda bulunu.
yor.
Milan mezrasma yapllan baskmdan sonra
PKK'ya yardlm ettikleri iddiaslyla göz allma allnan 6 korueunun sorg\llanna Siirt Jandarma
Alay Komutanh&!'nda devam ediliyor,
14.09.1987
Hürri1jet
BÖlücü, yakma ve
Ylkma pesinde •••
$8mdinli'de PTT ~ntiye
. ,efi kurçuna dizildi
,
[AJA
lad!.
• Irfan SELVI
$EMDINLI (MIL HA)
•
YRILlKÇJ örgüt PKK, firndi de kÖylere lelefon bag1anmasuu enaeDemeyebq"
Önceki UfIIII saat 19.00 11falannda Hakkâri'nin ~dinli ilçesinin Kayalar köyIÏ mevtüode bulunan m fllltiyesini basan PKK'
Il mililanlar öoœ fllltiyede bulunan iKiieri etkisiz hale getirdiler,
Daha sonCl üç kamyonu atqe vererek yakan PKK'h militan1ar, fIIItiRidÏ Mebmet G8Jddere ile bir.
likte' ijçileri de yanlanna a1arak,
kaÇtllar.MeblDCt GlIRIdm'nin
jIIIliyc If!i oIiIuiunu öIrenen PKK'
Il militan1ar, kaçud1kIan qçïleri serbest buulIlar.
Güvenlik kuvvetleri düo sabah
böIgeckyaptlklan operasyo'!da fIII-
eHakkarl'nln
semdlnll IIcesl Kayalar kÖyü mevkllnde'
PTT hat cekme $3ntlyeslnl öncekl gece basan PKK ml.
IItanlan. santlye sefl Mehm~t GÜZeldere'YI öldürdü,
tiyeye y'akm bir yerde !tf Meblet
Diyarbakir MU-HI bürosunun
C-tirddere'nin cesedivle kan1las1î.:::-baberine göre, bölücü PKK militanPKK'War lIrafmdàn kuquna diZi- - Ian önceki geee merkeze baih Ko.
Ierek öIdüniIen MebIet GiJIIdere' , cuöy, bucaglnlo Kokuluplnar
nin œnazesi dün memleketi blan ' mevküode Orman Illetme.si' ne ail
Van'cIa lc!PnP mildi
'::,
odun c!eposuoubasam. alu kiliyi
BIR TERORIST OlDO
Jilahla etkisiz hale getirdiler, Daha
'Mll-Ha mubabirinin baberine ' 'SORra odun deposunu atqe veren 15
göre, Mardin'in Nusaybin ilçesine ,kadar mililan b!r süre odunlann
balb GüvenIi kÖylÏndeönctki ak- yanmas1ß1 bekIedilien soora, slogan
firn Iiivenlik kuwetleri iIe terörUt.
ataru olay yerindeo uzaklqular,
'1er arlllDda Ç1kansiIahh 'ÇllIJma-, IKI SILAHLI SD~G~N
,
da bir terörist ölü ele geçiri1di.
,Öle yandan, BIßIlOI-Mulkara"Ölü' eie gc:çeo tcilriJtin üzerin-' !olu i,leC~.-Habu! karayolunda,
de M-16 otomatik tüfek, bir bom-, onecki gccc lki ayn si1ahlJyolcular.,
,ha, çok llflda yusk yaym Ve bol, dan IOpllJ!l1 milyon 745 bin lira'
miktarda mmni bulundu,
88So edi1di,
.~
• Tunceli
Ovacik
$ahverdi
Köyü'ndeki
jandarma
karakolu, kanal kazan
kepçeyle
Ylktlnhrken,
Siirt $Irnak'taki
Orman Müdürlügü'ne
ait odun
deposu
da yakllmak
islendi.
ItRT (Tunceli). (hha)- ~Imak yakmlarmdak; Türkiz kesim;nde Orman Müdürlügü'ne ait odun deposunu
önceki gece 8~ veren teroristler, ka.
çarken güvenlik güçleriyle silahh çatl~ma,a girdi, bir terorist ölü cie geçlnldl.
Bu' arada. Tuncel;'nin Ovacik lIçes,'ne
bagh Sahverdi Köyü'nde geçtigimiz YII
yaplmlan karakal bi,:,asi ,?a, üç .. ~ece
once yasad'!jl "Partizan
orgutune
mensup olduklan samlan teroristler tarafmdan kepçe ile y~ktlnldl.,
"
Önceki geee Türk,z kcs,mmd ..k, D"
rice Odun Deposu, be~ Leror;sl tar!,fmdan ba5lldl. Tcrorisller, benzm bldonIan "e odun, deposunu alC¥ verdiler,
S
Yakmda bulunan iki jandanna timi te .
rorisllerin pe~ne d~tü, "Teslim 01"
çagnlarma aldmnayan Leroristler de.
paya iki kilomctre l!zakhk~ kl~t~.rIldl.
Çlkan çatl1;lll/ida blr teronst olu 'eie
geçirildi, digerl~ri karanllktan Y8r~rI!i'
narak kaçtl. ötü eIe geçen teronstm
üslünde ~Irnak'm Amlm~ Köyü'ndeki
köy korucularmdan
g~ilen"
G 3
otomaLik piyade tüfeklennden bm' bu.
lundu,
' ..
Bu arada. üç geee önce J'unceli'nin
Ovacik Ilçesi'ne bagh Sahverdi. KöyÜ'
ne' geeeyanSl baskm yapan' dört, tero.
rist, Mercan Barajl'mn yaplmmda ku!lamlan ve müteahh;t Nafiz YürekU'ye
ait kepçen;n sürücüsünü ..si,I,ah zoru>:1!i
yaLagmdan kaldlrdl. SUrucuye geçLlII:
miz YII yaptlnlan ve b~ bulun~ ka.
rakol binaslm zorla y,ktlran teror18tler.
karanhktan yararlanarak kaçtllar, Yet.
kililer. karakol binasmm b~ oldulunu
"e önümüzdeki günlerde açllm8Slnm
planlandlitlm b.elirttiler, '
. .
15.09.1987
et:üneJfdogu'da, Oper,tl5Jf~nllirli
70PKit mliiteillusl~dl
Iran'In Zlve kamplhda barlndlklarl
ve 7'ser klSlllk gruplar hallnde SIZdlgl bellrlenen 10 PKKtjri1lnln yeni eyJemlere glrismesi olaslllgina
karSI güvenllk kuwetlerl tetlkte
20
16.09.1987
,
,'~':::~:''';{:
DIYARBAKIR, MIL-HA
RAril'lß Mèrgaver böigesindeo Hakkâri'nin ,
,
$emdinli i1ÇâinebaAbHem bölgesine7'Ier ki.
[]J
, liden olulln 10ayn PKK grubunun S1Zdlj!öne'
o
sürü!üyor,lran'mZivè k8f!1pmdabanndJklan öne Sü.
rolen ~KK.Jliij~l!ÙlIlIn dikka~ ~meme~,içjQ..kQ;;
:h.z IIerlldl
I
çük gruplii baliillféslZlnSYIÇa1ililklanv~bölgede eylein yapmaya ba;arland1klannm sanddlj! belirtlliyor.
Olaganüstü haI böigesi'kapsamlßdaki bill illerin
kirsal kesimlerindeseçtigimiz hafta art arda düzenJenen,7 ayn eylemde 3 kilinin öldürolmesinden sonra,
-
..
(dr:v ,tin)
13 kelim'r'lndc
'~rdl1f1' rn opemyonlar da DIIThk
noklall Hal kiri'nin S,ni lilli. ~;'I,esine kaydlnldl. Bi.
Ii~olii .ir', Semdinli'de arl arda meydana .elen iki
olayda rir rH ,antilr lefi oldurulm;j" 4 er de yara.
lanmll'r, KorIR!keslmlerde Ölt! harekâllimleri ile ko.
mRndo birliklerinin huldlklan operasyonlar yoiun bir
,ekilde sùrerken, SOl konulu iIIerin merkerlerinde de
Slk sik arRmalar ve kontroller yaprhyor.
(lte >andan, PKK'mn DoJu ve GüneydoAu Ana
dolu askerlsorumlulujuna
,etirildili bildlrilen Ala.
Idelln Kanll'rn', ,üvenlik kuwellenncc öldürü!mü, 01.
duju sonradan anla,lldrjJ halde, iSlihbaral birimleri,
hcnüz bu dosyaYl kapatmadilar. Gerçl Aluddln Ka.
nll'In komulInhjl atandlil, yörcdeki bUI hlber hy.
nlkllnnel onaya auldlktan sonra, bu hlbenn Ylnh,
bir sifrt çözümünden ilen ,eldijl onaYI çlkml,lI, An.
eak bazI yetkililer, ôlü tic .cçirilen PKK terôristleri,
nin kimlik tespiti~de kesinlik yoksa, yore halklnln bil.
sislne ba,vuruldujunu anlmsallyorlar; yelkililer kim.
lik belirlerken yaprlabilecek bir hala",n . ejer varsa
• önüne ,cçilme!i için Alllddin Kanal dOlYRSlnl telinl"tirmeye Çah'lyorlar,
FACIA ONLENOI
Bu Iradl pd militanlln Mlrdin 'in MidYI' ilçe.
sine bljll YUYlh ve Efeler mezrasl yoluna öneeki ,cee
mlYln dô,ediler, Tlhrip ,üeü yüksek olduju belini.
len mlYIn, oilY yerine ,elen bomba uzmanlannea et.
klslz hile ,etlnldi.
Kunelan demlryolunl dl bôlûeû e,klyamn maYln
dc'llCdljl yolundl ihbar Illn ,üyenlik kuwelleri, Is.
IInbul'dln Kunalan'I ,lImekte olan Güney Ekspre •
•l'nl Bq!ri lIçcsinde durdurarak maYIn arama çah,.
'!lllanna basladl.
PKK5 kl,I,1 kaçlrdl .'~"'.!I"I_
i ...~~~~.
IYARBAlUR, ~).
SIIrt'In $amak iIçaincIe
bit odUD deposu bO!Ck:Q CfIaya lIZarmd.ul1lele ¥eo
rilerelt yak1kh. Bu arada. Ç1W çatIfIlIacla bIr la'Oriat
sHlIuyla birliltte Oln eIe leçirlJdi. HakUrl'nln
U1udeTe ilçeslne baIh blr kOyde de , kifl kaçmldl.
Diyarbûu: OIalutOstO
Hal Bolte YaIIIlIl 0eneI Seit.
reterlil!'ndclI
yaptlan aÇl~
lOre, Onc:ekl I0Il
lUI 22.00 asraIanDda bir IflIP t.crOriIt SUrt W $U1IÙ
UQelIniD cl.lhk lraIminde buIwwI TClrItIlWt lDIDtJIta.
smcla orman ldaraiDe all D1dà Odwt OepoIu'au ,.t.
malt Isledl.
Bu arada. o\aJ yerine letas I\MDIIk kuYwlIeri Ile
lerOrist1er U'Ulnda Çlltllma ÇIltu. ÇauJDWla t.c..Orilt.
lerden biri bir adet 0-3 piyadc lorell Ile blrllltte olu
ole ... 1t eie IcçirI1ds. SIWun da!ta Once ItOy koruyuas.
1anndan IUP edlldili anIaftIds.
0eœniD karutbJmdan da rayda1arwat taçaa ter6rislltrln IIUlIlIaIIDa devam edlUyor.
Hakklri'nln
U1udcre lIçaIne ballt 'IU\abqs ~
, kiJl PU mlUtaDIarmc:a kaçsnIdt.
AhDan bllalye lOre, 0Dec1ti alID ual 22.30 anIuus.
da 1ùlabqs kOyQac plea »30 bdar PU m1l1la111
Ouco aIIaIDdea t'tUI ö.ct. Wallattla ö.ct. B..
.- ö.cI. SIJaI ö.eta ft ~ 0.. iIImII ftlaDdqIa.
D
ri
~ÇIJ'dt.
Olaydaa soma bolaede lmil çapb arama w operasyonlann baalalaldlll beli, û1di.
Bu uacla PKK'mn Onœki lOa bo1leye 1\IIdanIIIl70
kiJUiIt arubu. HaltUri, SHrl ... "'h<din OçacaiDdC.,.
lem1erlnt baalads.
Hakklrl'nln
~dlnU
ilçC5inin Irak "n,n ... JÜUl
bIan bOliedeif'Nç'llk' irUptU halIncIe '~T~ Wi'~
70 Id,IUIt.PU
mililantn," yaltl~lk 3 bin ~rl
kaÇJnl\aYt plaaladtklan
Ueri sllrt1ldo.
3 bin killnln 800 tadanrun S.malt 'a bath lr.Oy '" \MI.
ralardan. dller 2 bin 200 Iti,inin l,., Hakklri'a!a
CIl.
kun:a, $emdlnll. U1ud= i1çelniyl~ 8;;rt'ln I!rub ~
al ft Mardin boJaealnden kaÇlrllaca" Iddla ccIlIdt.
BoJaeye sszan PU arubunull ,"osbahanla kIIINIl
Kuz.ey lrak'talti alti Banani karnpl olan ~Inaht' ••
tim 10rdOkleri.
eykmi gerçek1eJtirdilttell
so~
lilt
Iwnplanna
aert dOn<10He-'i !l)TIC8 bu tamptaa"'"
flit 300 PKK nùlilAilinon bullill'h.lu
alman bllIl'"
aluu.da.
lIIen
------
OPtIItU'nHll
Öle yandan, bolaeye )'mi PKK grup1aruun
~
~
1lZCltll1Ia.
beriain almmul11zerine
gO"",,1i1t Ituvveslerlnce lie If.
rOristlerin yuvalanabileccli
bOIgeIerde lleni, arQ\J ,.
operasyon bqlatllds.
Militanlann
llCÇil yapllklar1lQ.
1erJlhJara pusu Iturularù, kOy ve mezraIarda asia ...
roi atllna ahnds. Ssnsr kOylerinde de aenIIlOw:allk
_
birlerl ahnds. Bu arada, Diyarbaltlr'dan
bo",
-..
harp birUI! lie vurucu limier IOnderi/dl. aneak 3 .....
den beri yapllan operasyonlarda
e,ltlyaya all çok..,..
da sll1nalt bulunmaslDa raAmen bOIOco eJltlyaRlI\ ~.
ne rastlanmad •.
19.09.1987
Örgüllü Utica
18.09.1987
~
'PKK,karucularl
taradl,1 ölü
• KIZllTEPE, VOKSEKOVA (Mll.HA)
AKKAR!'nin Yüksekova iIçesinin Gürklvak kôyime baih Yqildcre meUl.lmda 3 korucu otal!:!Jmalik si1ahlana larancb. Koruculardan biri öl.
dû, ikisi yarllancb.
Mardin'iD KwJtepc ilçcsine baib Küçükaynk kôyii yolunda ilçc savasi Alla, o.una,'a
pusu kuru1.
dugu saplancb. Pusuyu kuranlar erken fark edilmeleri
üzerine olay yerinden kaÇltIar.
BIR KORUCU OLOOROlOO
Olay Qllceki am saat 19.00 SITalannda meydlJla
ee1di. Mezradan dcYriye sumck içiD aynlan SeIta
dU, Fsdd Oadil ve M. All Tirllotlu sdh koruculann
üzc:rioe olDmalik silah1arla alq lIÇ1lcb.AçsJan atq 10nucu SdI. Ozdll olay yerinde öldü. FlMbJ Ordll de
abr ICkilde yaralandl. Haber vermek üzcre Gwvak
köyü ile Yqildere mCZTUIarasmda bulUDan Verqöz
Jandarma Karakolu'Ds siden M. All Tirllotll adlt
korucu da, jaodarmarun açujJ atq sonucu ymlaodt.
KmItepc ilçesinin Küçükaynk köyii iIe YaYlkh mez.
riSÏnda ~
Erde. (SS) sdh kipnin mcçhul kililer
larafindan olomalik silahlarla laranITÙ öldürülmesi
ß1
o.....
üzcriue C. Savasl Alta, O.. na, otopsi için olay yerine sini. KlzIItepc SaVCSI
Olo'psiden döner.
ken kaqù&fl1i1 olaYl lÖyIe anlatu:
"OIa, d6aili am .1I11'11an,•• 1".en
..
ride 1Ieklt,C8 .. I\'IÇ Ipk1anll ..... meIt ......
lçiH cl*adl. Ba•• lull edI_ JUIfIIIdak. BIr Il.
" bekIedIk. A.m &I*R. uaç bIr
,enlel çdI.ldI. BII •• izertae sI ut klmtJnt.
le "ber mmk, am projekl6llerle oIa, rert_1I1.
dit. AKIk ana raIIde baIaIuü. ~ f.Nea lA
~
~
0._"
a1du"
-,
-==~-e
.", ••
lçIa dejIP.k bIr taltdlt • oIùIIr."
C. SaYCISI0._', bölaedc operu~1ano
aeaiI
çaph .ürdürùldüjünii ve 4 kiliniD aÔza)UDaaltndJitDI
belimi.
BIR KI$I TESUM OLOU
Öle yadao, bir .üre ÖDCCPKK'h militan1ar tarallndan Pervari'nin Yapraktepc kiiyünden kaçm1an A.
Ilu. Me'.I.'DUD
önccki SÜDlerÖristleriD clin.
den kaçarak Pcmri Jandarma Karakolu'natcslisn 01.
duju öircnildi. Olayla ilsili sofUllurma lürdûrülüyor
rile çet.k
19.09.1987
• PKK, ICi
gef/~"" vakas,,,, Il,ra<<m,vor
7 KI$f KAÇIRllDt
Hakkâri'nin
Vludere ilçesitlç
baih Klyadlbl köyündtn
hcnil
kimlikleri belirltnemcyen S kifi ire
$tnrak ilçesinin C1aIYar mezrasIR'
dan da 14 y~lDdaki Huu Ylirik
IiRT'in $Imak ilçesine baib
iIe 20 yafmdali:i Alllllet B.IIIU~
~
Klrageçil kôyü yakmlann.
çeban Omr ThI., \'t AI C6k 61. PK!( miIitanlan waftndan kaçmldJ.
daki ,öçer çadlrlanOl basan
dü. Mililanlar olaydan sonra bai'- ASKERI ARAÇ OEVRllOI:
PKK adh yasacbll orgut mililanladay çuvallanm da alarak kaçttlar. 6 ER VARALANOI .
' .
n, 6 kiliyi otomalik silahlarla la. Bilindiii gibi Karageçlt köyü bun.Öle yandan, S.iin'ID ~er\lln Il.
ral'arak öldürdü.
dan öncc iki ku yine PKK miIitan. ÇCSI yaktnlannda bIT asken araç dev.
Edinilen bilgiye göre, PKK mi. Ian tarafindan ~
ve 9 Jt4i kat- rildi. Kazada Hu .. Bide, Yd~u
Iilanlan, ônceki
sut 21.00 SI' Icdilmi$li
. Boakllrt ve AIudcb ÇeIIIt adlt JII!'
.
dmna erleri ailT yaraland,.
löye 3. baSkll1';KI'"g,!
SIIrt'in $Imak lIçeslne baOll Karageçtt kÔyüyaktnla•.
nnda bulunan gOçer çadlrlanna baSiondüzenleyen
PKK ml!ltanlart, aralartnda kadtnlann da bulun.
du{lu 6 kl$lyl otomat:lk ~!Iahlarla 'kur$una dlzdl
f8l
,ect
ralannda Kangeçll köyü yakmla.
nnda çadlr kuran ,öçerlere baskan
dÜ2enledi. Baskanda olomalik lilah.
larla IIranan 5S y~andaki AH Bab.
p, 30 y~andaki B_ Bahll, 4S ya,andaki Yusul Ylldsnm, 27 ya$an.
dali:i
22 y"nÜij
z.,., ......
..
Htlrri\let
21 .0901987
~emd/nfrdekUf?rr FUR/Vils! imkintnt,
baff!a l1/f !Jö/iitrM çeie iisfJendi
.
PKK'.d.en.:sonra
.simdi de YKK
21.09.1987
11 Eylül'de, Mardin'in $emdinliilçési yaklnlanndaki
PTT :?antiyesinibasarak ,bir ieknisyeni öldüren bölü,cülerin Yurtsever Kürdistan Komünistleri (YKK)isimli
yasadl:?I' bir örgütün ,üyeleri, :olciu~u)~lirlendi.
Günay ASLAN
AN. (hha)- Kamuoyunda
Apocular olarak bilinen YI!sadllil bölücü PKK örgülünden
sonra. ljimdi de orlaya. YKK
örgülü çlkll. Semdinli 11çesi
yaklnlarmdaki
PTT ljanliyeBini 11 Eylü! günü basar-ak bir
kiljiyi öldüren mililanlarm,Yurl
se\'er
Kürdislan
'Komünistleri "Y K K) admda yasadlljl
I?ir ör!:ül mensuplan olduklan
belirlendi,
Baskm sJrasmda
.lj8nliyedeki i!iÇileri 45 dakika
"süre
ile rehin 'lulan grubun
.. Doktor .... kod sdh Iiderinin
"Tüll'k' baSlnl. eylemi~rimizi
devrim
Apo'y& maletmektedir'
dedigi ,de iddia
edildi,'
V
' ' 'aSa
Öte yandan 12,Eylül-öncesi
daha çok Mardin 've'çevresin'.
de yasadlwfaaliyellerde
bulunan K\lK (Kürdi:;t.an Ulm;al
KUrlUlu!iÇuliml ôrgülünün.vavmladlgl
bir olWÜrde. PK K .
nin ikiye "bölündültü. Suriye
VE' Avrupa
deste!';ini yiliren
Apo'nun' ,ABD')'e
yeljil Iljlk
yakmasmm. örgtilteki .çallagm
su yüzüne çlkmasïria neden 01dugu öne sÜrÜldu:"'lJ!r sÜ,re
önœ yaymlanan ve Turk gu-'
venlik birimlerinin de eline geçen bl'09Ürde. PKK ~ü.n~n-,
deki bazI gruplarm glrlljukIen
evlemlerin bir maœra oldugu.
lÏundan vazgeçihnesi yolunda~i
önerilerinin Apo.larafmdan
surekli reddedil!1leSi nedeniyle ör!lülte farkhhklara vol aell21 be-
lirlilerek ljÖyli' deriildi:' .
, "Bugün iki ayn PKK bulunuyor.
BunIardan
biri SIcàk oIayIann œreyan ettigi
TC Devleti ve yand8ljlanna'
ka~.
digèri. ise Apo'nun
hâkimiyetinde
oIan yurt eh~ndaki
gruptur.
Bu"PKK
grubu ise Avrupa'daki
devrimci-demokrat
ve yurtseverlere "kar~1 sava~maktaehr. "
Avrupa'da
faaliyel gösle.
ren Kürdistan l!lÇi Federasyonu (Komkar) Örgülü de ya.
ymladlgl bildiride örgül yöneli,
cisi Ali Hoca'mn PKK larafm,
dan öldürüldügünü
belirterek,
"PKK hareketine
Apo hareketi denmesi yanh~tlr.
Apo
kan iCici saplk
biridir."
denildi,
~
57 militanI öldürüldü
I.
~
Ad
nan
GERGE'R
I
• 0 YARBAKIR
.'tutm, Dogu ve Gùneydogu Anadolu
özel timlerccsùrdùrü!en operas[MBölgcsi'nde
yonlara kwldJ.
21.0901987
,,'",
"~u
lçweal" olarak tammlanan SOOk'ilometrekardik bölgede SIW takiple PK!('II militan!ann yaltalanarak etkisiz hale getirilmesineblqlandl. yetkililer, operuyon1ann arahkslZsùrdùrü!ecelinI belirterek, as1l darbenin kIl mevsimindeindirileceiini söylediler,
Operuyon DlyubÙ1r'da Ute, Diele. Rani,
KlIIp Uçeleri,MardIn'de M1dyat, ÖmerU, Gefllll,
SIIopIUçden, BhI&6I'deGeDÇ,lUll. Kubon ilçelen, Bakklrl'de Ubulere, Belllnebap. Y8kseko", ~dbdI, Çtn/'CI, SUrI'te Erab, Pmul, ~IrI.,T'IIceII'de BOllI, FJUlI'da da Paha ilçeleriaiD merkez ve daAhk keslmlerinde sùrdùrü!üyor.
MILLIYET OPERASYONDA
Diyarbabr'm kuuy da8l1kkesiminde sùrdùr'ii-
cüIùk ~apan tim mensubunun çcvreyive ileriyigörme~•.~nJemek, arkadan gelen arkadl41anna yol açb l'
,,/'I ."
.
'.'.
,'malt 'Içm yaplljJm.sonradan, anIattdar.
l4 ~~
~'lß'Dil~
AhiDëI' B~\ "., ""Her rnctlJ&yagiiiitc PK!(',ùrru1itanlanll4lrtrnak
Bayri ltahnmu lr8p ltaratelda ' RayrllUar ~~ için yerelloyafet giymil olan özel tim elemanlan önlrdal GeyIk aclli PD.'II militanl~Yla, yw dill
c~~ yaplyo~d~.O,zelliklea1urlan arayan özel tim
TltPIML partizan örgütù mensuplannm r.randljJ
koylulerden OlUr dileye~ekaynllyordu,
.
bölgede 6zel dm koYUk magara in gibi'saklanaMezralarda aym evm damma yanyana )1ltan
W yerleri didik' didik ~radl, •
20'jeT, 30'ar kililik köylù!er~ikkatimlz!5e~ti."HeSolOkUometrelikuzakbklarla yet!Cjenve sayùa- pl~ akrably\z. Zaten lkI-uç Cf nr dlye yann
n bazen 20, bazen 30 olan her tiQJson dereee mo- verdiler,
dem ve dùny~n en gelilmil ,~rilla sUahlan olan
Daha soor~ beli~lisaatlerde ve b.elirli~erle~de
FM'ler ve delillk modellerde'bombalarla donaolpusuya yatan ozel Om, sabalun lafagmda uslenne
DI1Ill.
dönmek ùzere ayru dinamik tempoyla yola Ç1kolar.
Yùksekliji iki bin metrryi bulan dallata yanm
, ÖzeI timin rotoiraflanru, çcvredekidiier timlerle
saatte tumanan tim, Öl!ce gönderi1cnönçüIerin aruzun sùre yapllan teisiz konulmalanndan sonra çedmdan qkIyanm izini aùrmeyebli¥adl. timler, yakkebildik, Çevredekigùvenlik sailandlktan sonra ve
lapt 3S kilo aiJrblmdakl teçhizatla sarp kayahkbelirli saati dolduran özel timin rotoiraflanru çeklarda ve uçurumlarda birbirlerini koUavarAk"cermek için fll4 kuUanmakson derccetelikcliydiçùnkù,
,lu" Bibi sekerek yùrüyorlardl.
,Sabalun
erken saatlerinde ùsse dönen özel timin
Her an bir çablma olabilir gerekçesiylede iki
görcvi burada bitmiyordu. Ölleye kadar sosyalyarkoruyuçu timle birlikte geriden ve gùçlùkle izledilidlmda ve sahbelte bulunan ö~1 tin., ölleden sonra
miz opcrasyOD,ber inSlDlnyapacall bir ~ deiildi.
yine dagJara brmanacalctJ. Bir hafta sùren bu yoOperuyon arumda bir kavukta saklanan ve
Sun çahlmadan soora özel tim, yenni diger özel tiPK!( sempatizamoldugu saruIan iki kiJi de geçirildi. me blTakaçakve bir-iki gùn dinlenmedensoora yeKUflun IIk11madanb~yla tamamlanan ope.1.idenbir bl4ka bölgede görev alacaklar,
ruyonda eIegeçirileniki k~inin. isimlerioperasyoHiçbir madi gùcùn yaporamayaçag. görcvi seve
nun dMll11 için açtklanmadl, ,
seve yapan özel timlerin limdiye dek kaoldljJ tùm
AkI8lDl tadar siiren OperasyODsonuçunda özel
operasyonlarda blqanya ul3Itl8I ve hiç kay\p vertim üSSÜDedönerken ber feYÏDbittili saruhyordu.
mcdikleride yetki1ilerœ ifadeedildi. Ozeltimin ]987
Oyaa iisse dönen özeI tim, bm ihtiyaçlanru giderip
yùmm blqmdan bu yana yaptljJ operasyonlarda 57
. yeniden hmrlandJ.
PKK militanlOlöldùrdùgü de belirtildi.
Jen ve um;.;.... de tanlA'81opcrasyonsaat II.(X\'de
'ïdT,-1I} ""
Dag.ta~ didik didik,
",.;tBn Uçg.nl'"
olartkftnimlanan
Dlyatbaklf,
Tun.
,
cIII Qçg.n,.,fd9 bOyDkfJperasyon. baglayan
Ozel tfm, bfJIgéd. ne kadsr m8~ara, kovuk, ln 'le mezr. vars., lOmOnD dldlk dldlk aray'p bl\IOcO e~ktyaya soluk aldtrmlyor, Gec6-g0ndOz, d8~-IQ~ dem6IGloNEYDOc1UAilado/ci'dl2
H.kIe.",
d'" !ié;,n"fi6lgcHfnilTii~lf1~~'fif~lt
,II,tI,'ï"g'i}.g.~iirt
/OrgfJrevler lçln hazI".rl'mlÎ
rlnln de bOyt1k raldlmllII 'g(Ji'dOkl"r,lnl,bellrtIYO"'~'
"ze/.tlmlerln'"fJrév.'M,I.dl~ig,'oiide;i
b(JII1.c,0egklyamn61o. o!6~ff.~~~~~~rJ~d(D!¥~,&/~~,,~, :
Wyatl~f
'
Aralannda kard~likten öte bir ililki kuran tim
elemanlan. böylesineönemli Mrgörev önçesi gùleryüz!ù ve lakaClydllar.
Gece operasyonu için gerekli teçhizao kUlanan
ve geee görül dùrbùnler ile kin! ötesi Ilmla nilan
alarinoktalaY1C1
makinclitüfeklerialan özd tim, hava
karanÎ'ken belirlenl'n yerlere pusu kunnak ve mezralMa basion ytpmak için yola dÙltÙ.
Tek ma halind~ yola devam eden özel tim, az
soora çöker.geceninkaranllgmda hedeflerinedogru
t,izIailerledi, Gece ve gùndùz yaya olarak cografya
lartlan ne~lursa ollun saatte 6-7 kilometre yol kateden ozel ùmde konulmak, si~ara içmek (çogunlugu uten içmiyor) ve ses Ç1kartrnakyasak,
Öt.eltim, geeenin kaTanllgmdaher yùz metrede
llir özel dùzen a1arakyere yatlyordu, Ilk yere yaol13lUldabir silalili ~~maya girtcekJerinisandik, Özd
timin bu b..rekcti, geee görül dùrbùnù olan ve ön-.
,,
~
21.09.1987
..rk ordusunda askerlik
Tu
diye sn yakln arkada~lnl
yaptl
öldürttü
•
•
APO, ARKAO", KATILI
lblna dOJIIIUwor: Kanll katll Apo, çocukluktan Itlbaren en yakln arkada~. ve OrgOt
avukatl Mahmut BllgllI'yl Avrupa'da OldOrttO..
Apo daha Once de 22 arkada,'nI "hain" IIAn
edlp OldOrtmO$tO
ICUwyeIer: ltirafç. Akballk, bU! PKK avukallanyla blrllkte HOseyln Ylldlnm'In tutuklularla OrgOtaraslnda kuryelik yaptlOlni anlall!. YIIdlrlm'In Avrupa'ya kaÇtlOI bellrlendi
yapttllll1 tesbit ettiler .. Bu
&rada yapllan 1r8Junna1arPICK Diyarbaktr eski sekoO~ ve 00neyd0~ Ana- da,
reteri itirafÇl HJdJr AkNhlL t
dolu'da
Jrs'Iilmlarn
gim açaklama1an sonucunda
ri$en PICK Iideri Abddall
MaIa •• t BIJ&IU'nin Orgllt raÖc.Iu'm. kuruJdulu &ODden aJiyoetlerine kat1lmaktan 5 yt\
beri qktya çetesinin avukatmahIdlm oldulu ve cehIuu yapan en yakm arkada- hapse
Z8Slm çektiJi, daha SOBrl da
JUU, "TIrk
-*erUk ,..m" diyoe
i11n askertik yaparak yurt dtfma
edip OldOrttOIO açaklandt. Ç1ktll1 anlqtldt.
Bu arada, samk vekili olarak
Nitekim, H!Cm Akbahk,
PICK dAvlsma giren avukat- bu konuda askeri' mahlœmelardan baz1lanmn Orgllt ile ye yapttl1lÇ1klamada,
avucezaevinde tuttlklu bulunan
kat Mabmat BlI&ßI'nin PICK
militanlar arasmda "kU)'e- Iideri Abd......
ÖcaI•• 'm
Uk" yaptlklan One .tlrtlldO.
hem okul, hem de en yaktn
arkadll$1 oldulunu,
BU&illt
nin, OrgUtUn imkAnlanndan
n..~'"
faydalanarak
tahsilini taT11rk iltihbarat ve st\YeII- mamlad'l1m, daba sonra da
lik birimleri yoetkilileri, bir OrgUt adma avukathk yaptlsllre Once Avrupa'da OldOrtl- tim bildirmiJti.
len Malam.t BIIaIi admdaki
Atb.llt, avukat Mabmut
$&hsm avukat oldulunu ve IIUgW'nin cezasml çektikten
PICK'mn kurul~undan
bu .onra askerlik gOrevini yapyana orgütün savunmaslll1
'111m. bu y(l71l .... PICK lideri
ToUy GÖZth'OK.
ÖcaIaa ile arasmm IÇlldtl1m bildirdi ve "PU lIderI
Abd ...
ÖcaIaa, Tlrk ordlUUllda uIœrtik yapaIl eu
,.b.
ark.......
r.etecilerden, izin alarak kendisi ile Oze! gOr11$meyapmalanm istemiJ ve "btealyorsa, ba lT1Ikat1ana klm1lIde-
Ilzilaä rial teIœr teIœr
Iarp .............
DIa dtI ft $eklinde Iwn~mU$tu.
lstihbarat ve iUvenlilt bi•• Aw.pa'da 6Idtrttil" dedi. Bilindiiti aibi. PICK tideri rimIeri yoetkiIileri, itirafÇl saÖcal •• , daha
DIk AU Ozauoy'un
iddialaIIItkfYI
Once de OrgIlt içinde Iœndi fi- nna para1el olarak kendileri.....,.
kir!erine kaql ÇIkan 22 PICK ne de ihbar1arda bulunulduÇI.....
militamm hain i11n ederek lunu ve bu Iwnuda geniJ bir
IUrafçl .1",1t
Avrupa'run çqitli l1Ikelerin- lrI$l1m1ll yaptldtllll1 SOylediHldlr Altbahk,
de OldllrtmllltO.
1er. Aym yoetkililer, halen yurt
Avrupa'da PKK
dlfmda PICK'mn sOzcOIU~IId.rt AbcIull8h
~
YAMII
Yddmm
Ocalln
nO
yapan
Hüe,Ia
taraflndan
..........
admdaki
avukat
hakkmda
6ldOrtOl.n
nulla,
Ote yandan, PICK çetesi- da, daba Once bu tUr iddiaMahmu' B1I8111
nin Olt seviyoeeski yOnetici1etar One sUrUldUAünU,bu Jab- Il•• ,ltlya ça,•• 1
rinden itirafÇl otretmen All
sip bir sllre PICK dAvis. sehe- arllandaltl lII,ltlyl
0zaM0" tutuklu buJunduRu blyle
tutukl~dtl1m,
daha
ortaya flkartt,
Diyarbalar As1œrf Cezaevi'nsonra da tahliyoeoldulunu ve
de, kendisiyle gO~n
gaze_ Avrupa'ya kaçtll1m bildirdi'teciIere, PICK dAvisma giren 1er.
baD avukatlann Orgllt ile tutuklu militanlar
arasmda
"k1u,aIk" gOrevi yaptlllll1
One sOrdO. AU Ozauoy, aa-
Abd.n...
21.09.1987
Köln Savelbi.
Bölücü basklnlarlnda
1.5 mll,ar lirailk
If maklnesl ,aklldl
BINGÖL.
(Tere ••••
r-
bOluCo qktyanmlturbam
01du.
PICK'mn bOlgede buaüne
kadar 1.5 milyar lira deIerin.
de il.....
lrinetin; atqe ~l
yakbJ1 0Ireßildi.
PICK'run IOD zaman1arda yatlnm yapIIan bOIaàerdeId Prk.etlere ait IUlti)'elere bubo
dOzen1emesi,. bunIdaki mOte. MC1teahIIit fumalar ve iKi
ahhit fmnalan tediIJin etti.
1er. can gtl-wklerinin kG80Igenin çqitti yer1erinde
runmasl iç:in bafvuruda buyap1lan yatmmlan
enge1le1unma1arma ratmen. hiçbir
mek için IUlti~1ere bubo , netiœ _Ianuuf.lrl_ruu. DoIut
dlll.enleYerek bin:ok makiDeyj
da yatmmIann sa&hkh $ekiIyaktp .tqe _
ve bu arade yOrOtO.lebilmesi için gOda- Ça\qan iKi1eri de tehdit
venlilin
,art
oldulunu,
eden PICK'run bu harelœtinPICK'mn bu hare1œtinden
den do\ay! mOteahhit flrmadolaYl Mesan firkctinin iJçiIan tediIJin olu)'Ol'lar. Bu
1er1e birlikte yatmm1aruu blarada BinaO!'de maden œ'irakmak zorunda kaldtklanm
hen Clkaran Mesan firb:ti de SOylediler.
~~Iklama y~pCI:
"PKK'll'm parasi
ba$lmlZa bela oldu"
2 1 . 09 . 1987
ArIf ATA$
yaptlgml söyledi
lIÇIIdanm"
~
Tercfunan
Itiratel Akba Ilk,
bazI PKK
avukatlannm
kuryelik
Savclhk, Alman polisinin seri operasyonlan sonucu eie geçirdigi 700 bin
mark'l iade etmek istiyor. Ancak, kar~Islnda bu paray' verebilecegi bir kurulu~ veya muhatap bulamlyor .
F
Tahir HACIKADIRO~LU allin ve dOkümanlanniadesini iSlemil;, aksi halde bun.
dan Almanya'nlO
zarar
gOreceQini ve kürt halklOin
~iddele b8l;vuraCSOtOIi1an
elmi~li.
••• 1 ADI" "I t
RANKFURT (TercOmon}
KOlnSavclh~I, Alman po.
IIsinin KOln l;ehrinde bir sü.
~~.
Once
yaPI~1
operasyonJarda eie geçir iai 700 bin mark (yaklal;lk
350 milyon Ilra)'1jade elmek
iSliyor.
.
Köln
Savcllr~101O
PKK'OIn 700 bin markhk parasi ile i1gili açlklamaslnln
Konuyla ilgili olarak bir "geriye atllan bir adlm" olaBÇlklamayapsn KOln saVCI- rak nitelendirilmemesi gehai yelkilileri, uzun süredir rekliaini ifade eden bir
PKK/ERNK temsilcileri tara. yelkifl "Porolonn PKK'yo
Ilndan basin toplantllan ya. rllmesl s6zkonusu olomoz.
pllarak, istenen 700 bin Kor$lmlzdo legal liurulmU$
mark'. nereye vereceklerini
blr kurulll$ onyorut' diyerek,
bilemediklerini sOyledi.
PKK'OIn l;iddet olaylanna
BilindiOi
!l,ibi,
laviz verilmeyeceQini vurguPKKlERNK sOzcüsü Huse- lad!.
yin Ylldlnm, Alman poIisin.in
PKKKHK.Y ••
bir süre Once gerçekle$llr.
Alman poIisinin ülke gedi~i operasyonlarda eie ge- nelinde düzenledi~i seri
cirdiOi 700 bin mark oara, operasyonlarda ele geçirdi-
v.
ai döküman, bilgi ve adres.
lerin "iki ülke araslndaki"
illbirliai sonucu, Türkiye'ye
verilmesinden
korkan
PKK'nln Avrupa'daki yöneticileri, da~rttlklan bildiriler.
de
endl$elerini
dile
getiriyor.
Alman makamlan, sOzkonusu dOküman, bilgi ve
adreslerin Türkiye'ye aklanhp, aktanlmamasl konusunda
herhangi
bir
açlklamada bulunmuyor.
Bu konudaki sorular cevapSIZ blraklhyor.
23
••
~
21.09.1987
2~Shli'ApO'nUn öldürttügü 3 PKK.~efinin korkunç açlklamalan
i..
· ~
PKK'nln kurucu üvelerlnden
Baki Karer ve çetln Güngör
Ile Nedlm Tallp adll mIlItanIn, "Devrlmcl kamuovuna'
ba$lrglvla yurt dl$lnda vaVlnladlklan açrklamalar, bö.
lücO örgütün blrçOk "glzIl'' clnayetlnl ortava çlkardl
• örgütün blrçOk mll/tanl katlettlalnl açlklavan PKK'cllardan Çetln Güngör ve Nedlm
Tallp de daha sonra APO'.
nun emrlyle öldürOldü. Terör örgOtü, yOk ettlOI milltanlarll11 "$ehlt" IIan ettl
Slkl Klrer
HABER MEflKEZI lelik, bunlardan bir klsmmt PKK' • PKK'VI devrlmclllk
adlna SUçfavan,
"Yaptlklarl
sosva.
U bnC'I irai, IItrtn Din yaym orgam !;enwebun, 19E6
flzme ayklrldlr"
diven mllltaniardan
blr klsml bunun
Ii.... rHeIl irai ve Ai- Agus!os'unda Ç1kardlil bir ekle
becleflnl
hayatlarlVla
Odecliler
.fi MIfeIIIfIId
IOnImlu ..
"p~1 febldi" diye i1an etmeklen • Kendl.rkada$lannln,
ba$ka gruplardan
Insanlann
01.
Metl~ft T.ru. M ..... de cJzIice
çekmmedl
dOrOlmeslnl
do<lru bulmayan
ve OrgOt lçlnde blraz
')'8lJllamp' ildirilmipr.
SoraBu l'ODuda, halai Avrupa'da didalt. demokrasf
lstëdrOT 1Ç1ri "fialn", "ajan" dIve 61lira, 6...
lIIr " ~
dlfI8. ia soIcu pupImm bimayaiDcll: budOrOlen SO'ye yakln Insanln
adl, PKK'nin ya}'!n or;a.
Ç1k"
lURID PU'nm csti Avrupa aorumni 5erxwecun'da parti $8hldl dlye lIan ddr
Bu söller. Diyarbakir' da PKK Iusu lakI lam JÖyle YlZlyor:
davalarma &IbD bir nklyönetim
i~TE CiNAYET LisTESi
"0IkeœkJ ÇIlIfII'" ....
savasmm bazJrIadIil iddiaDameden ~ difeIIer lIIr ,... &Idœ kat•
SALlH
CEYLAN: 1979'da
AOn'da Oldürüldü,
cesedl fos.
ahnmat!l. PKIC davasmda YlIJlla- 1nt1j14mt1ldm tIIIII Wip Ç1kseptlOe
atlldl. "Avrupa'va
gOnderlldl"
dive açlklama
lIIr lÜIDcI ;w-ktNlr.
DaD bU militaum polisccki ilk itavaplldl
daindal ell: seçiImedi. "PIpuûk
YIfM' Orpa. AWiIuIz, lI_m
"AJan ol~lIlf'
faydalamp bir an ön. Akça, SaJ.e Atm •• IUt, ÇIk. • ALI RIZA: Karakoçan llçe komitesi ~.
gerekçeslVle
yargllanlp
OldürOldu
œ cbJan Çlkmak ÏIleycu Vf JfÇIDij- 1UIan, Pli'.
1II1l0ll4a
tdi biüD aönifIeriIIi terk eden es.. mit aIdIP ........
-ötII. .SAKINE KlRMIZlTA$: AJan dive zan altlnda blrakllmca
ki bir IllilitaDI da ait cII:iiI. Bu 11- SIrf PU'-IJII diflMüIerI"
Intihar
ettl. Allesrne
"tzmlr'e
gOrevll glttl" dendl
briar. devIct orpolan tarafmdan
aynlJaak ......
1çlI ~
lID JizIiœ kaçu .. Israi) ~r braIl SaldOf K.lTlmIlar Tunce- Herilc çaymda ölen CaWt Dayu arhamIIIIID bir "~""""Dln " *"'-1er, SmwetIu II' koluna saId1rarak intihar ctIJ (1982). !i'ninMazgin
ilçesinden. Diyarba.
kadajm ~i Zela1 da bunlardan bidi da pu aImJyor. PKK ik ÔIl\ÏI- ....
'fdùtIaimiz . ." .....
ridir.
.
A~
Hoca (lfalfetill): kir il ko.milesi. ka~
kolu sorumlei rSabet içiude oIan lOIcu Kün ....... .aI JI \ ~ • • da JI
GazIantep
11
sekreleri
idi.
lusu Idl. "AJID ' dlye zan altmda
AyleD
Yddlnm:
H.1IiII
JrUplannm kaleme a1dJjt bir dqtiiIIIt iIdIIl.
..AJ.... dire Lilbnan karnplann- bl.raklhnca, inlihar elli. Ailesine Ylldtnm'm qi. Tutuk1anchktan 8 ay
ri )'&ZIIIDda da JfÇIIÙyor.
lai bIçiIIIade lzù eAIektelIr.
da ,özaluna ahnd!, baskllÔrdü. ~i- "Izmir'e cönvlj ,illI" aÇ1klamasl
sonra serbes! btrakilinca .. aj....
Öyleyse time ail? PICK'nm if- 'Ilafk. JJCdeoIcr' clyoru. Çlüi,
dendi. Bunun ii.zerine Ç11d1rdl. SoIediii bir cinayeti IÇIklayan bu 11- SantIIu'IlIa üeaIr IDI bkkaç zorTtlliye yakaland!. israil, Lüb- yaptldl (1980 so.nbahan).
nan'a gîrdiginde (1982), diger
Betey: Pazarclk'm Baynunu bilmiyoruz.
lIriar. yine bU PKK'hya ait. Oslt- ,..., 'uyadau diqmk, basta1anaPKK'hiar aynldlil halde, a. kaldl.
~amsanköyünden bir hayan arbMeli. Turpt: Tuncdi'de
lik maclan biri ell: deiiI. PKK'ruD rat, Ç1g aItmda b1arak' öIrllen
Kendisini
öldüntü.
d:q.
PKK'nID
baskllan
yü.zünden
Uza"'kuT}onu iIe ôldü. Hllmbr.
ilk kunIcuIaruldan, mena komitai nIIIaaaIl Wc de 6yIe a .... Her
AU Ibu: Karakoçan ilçe Beyru!' .. Ç11d1rdJ.Birbç ka inlilullfll yapll daldi (1919 oilllan).
üyai Vf Avrupa IOrumitiJu oIarù' .....
'doial afeder' de -.
ko.lIUlesi üyesi. .. AJu oIIbIIir" ,ehara lqebbüs etti. Son durumunu
IÖrev ~
bU militan IÖylüyor PU'JI buIIyor!"
Misti. PoI.t: ~~urf.'
rekçesiyle yargilamp öldürüldü
bilmiyorum. ODon &ibi çdduao birbunlan. 0lJÜl içiDCk SœIr adJyIa I~TE CINAVET LlsTESI
da )'lOf kazara öldürüldü. Bu'flay
(1980 Ylll).
çok bayan arka~
VI\'. Ömeiin,
lamßID ÇetIa GI.
larafJlll1an
da ~aIIuI IIrtlllJlt'non
ii.zerine
Önœ PKK merka komile üyekaleme aIman 32 lIyfaht bir Yan- si ve Avrupa IOrumIusu ÇetIa Gi.
Ylkddi.
'clan rut&de seçtil. y lZIda bunUll cör'üo anIatlUklanna bir gôz ala&im daha pet çok örnd: var.
hm.
PKK'YI "*'riIKlIk
......
DSalll Ceylu: 1979'daAg.
suç!ayan ... JIIItIIdan IOSJ*.,...
.. diyen ÇetIa Gilllit: let n'da'ôl'dürüldü ve cesedi rosseptiie
abldl. o, A VI'Ipt'JI aörevl pdf.
bu kiltlubeyl t.VII, PU lInflIdu hI&I FM.
cII:iiI. Oaun gibi parti
I"".nm durumu, dijer Kiln soleu gruplan
rIIdI" diye açillama yaplllh.
Vf merkez komitc üydiji yaPIIIIt
arIIIllda tarlIfD18 konusu olmaya cll:varn edj.
Çf Ile 1teIi-.Jyor?
1.1CI1IyIII! akI ar,.u
Metl ... Roca: Kars böl.
..... ceaared emde. lfIIyor! I. aeIfI .....
laid lam, öock JClen PKK mili.
yor. Rapri IfUbu lI1fI1Supian Larahndan istanIanndan Nellm Taip (MetlMI
ge kollUlCSÎüyai. 1979 ortasmda öl.
dInne Içlaell: Frlye WIae ell:YIdJerl kMyGr. Son
¥eÇ'Jt kuntJan KinIIstu Pma .db baber ajann.
dürüldü. "Dmtmdllil
bnll!, ..
Oklay) Vf daba niœleri.
fU: PU, Ha_JIll, SIddam Vf ElIt njllllerl •
yaymladif ~ltminell: P""'Yl aitr biçimde suçladJ.
rede oIdap•• WImIYorlz" dendi.
III qblrliil ~cll:dlr!
0rtIaI loto tarafmdan yöoetilcn ajansm 21 58OLOUR. ~EHIT ILAN ET
"y.rtlener"'vri.cl
bm •. Çilnkil cesedi glzlendi.
)'th bülteniDdeki sörü"er JÖyle:
• Suriye, P""'ya bau yeui imün bpIIanm ara• omt.d çemlenkld y.ypa bat, PU'II.,
diye kaIcme abnan YUllaMardin'de ad1Dl bill'1(lii.
Iayabilirdi. P""'run, Suriye cIqmdaki cInIederin imnnda ,erçekleri .Ç1klamaya çabpn iim b:ri ".ju" .di~ iild1irüldil. Ceaent AVI'Ip.'da. FM Tirldye'liI.yulllatrtan
kânlanndan
yararlanlDlSlDl' &ajlayabilirdi.
Bu
lçWe 1Iker! ft ek_1IiIt byuldara yölfllk eymililanlardan bir kiSllU, bunon be- ¥illyk birliite aileMne bir meklup
devletler cie ,üphesiz Tümye ik beam oIan devIet.
leider lçlJIcII: e1111d1jt yö.ilcll:. Saldtnlar, kiçill
delini hay.lIanyla ödediler. ÇetIJI ,önderildi. "Y.ÜfIUJ."
1er 01acaktJ. Ve aida ilk •
isint ell: Yuaanistan'
oldu diGi'liIt ve Nedi. Tallp bunlarllAn ye yanyordu. Bir rotoirafi is!endi.
JtIIqaae ~
llvlI UIka.
pç- dl. Niletim, P"" da !lu ÖDanIi allmlllifi aörüp
lm, ltalllana 6ttcII:r kadrolll\Jl-, kliltir Vf q1l1m clejerlendirdiii için, Alina bpdanm zorlldt.A1mansadect ikisi. PKK cinayet timleri on- "raid feltilleri_.d.
yu veTfmerkederile y6lel.... belallyor.
Ian Avrupa'da da buldu.
ya'd.m bu neclenle bUJ Ö8deriniAlÙIa'yaçdtl.
Sciz.
cqIz"
diye.
• P:Œ !ideri AbdllIö Öcaba'm, Suriye DeY.
Anlaula~lann deh~i
kavr.cüleri Hiseya
Yddaua,
Alina'da
topIanblar
ri] SdaItIltIa: Bin,ö1'un ~nç
mat içm bu üç gencin yaymladlil
let ~kam Haltz Eaat'm kard~i Cemll EIIt'm illjdii.zenledi ve Lavrioo' da (miiJf.cci kampt) biIiDal oIay"da.yelüsletl"ne
bakmak yeter- iJçesinden. Iod adl Hi.yI". [)e.
Iar palladi.
kileri içinde hareket eden bir rehine olduiu iddia
Ii. Kendi arkad:qlannm,
b.~ka
ediliyo.r... Gene! bru, PKK'run tqle adamlanrun Su• PU'y. lIaktltna eter, kurK8lanadaa dir.
falarca birlikte ölÜMe ginikleri Zdd
gruplardan insanlann öldürülmesln bapisb.nelenk öIdï. Gerlye klluJan. Wri t1.
tiye'den beslrndikleri yolunda.
l'IIIiINJ* adb ~.
"ajM"
ni doiru bulmadlil, Oraül içinde bi- oIduiu seretçesiyle öldilrme gö revi
• B6IF diizeyllcll:ld Ii. .yual örptler riç, liimi 'ajan, bain, jönlurk' oIarû bizut PU
raz daha demokrasi isledigi için Sdahltll!'e
(PU'y. &lin), bill, .pk,letll.JyeiçI.lJlusal kar- laraflldlD IlIÇludt Vf maltUm edIIdI. 11I1.nl ..
verildi. Bunabma gîr..rw.... "aJID" diye öldürülrn SO' di. "Y. b.d1ml, Y. Apo'Y' vlraöçü ö1düräklü, dljerlerl. ftrar elll.
lulu, mkacll:1eIerl pratltl içI!1de 6ntetl &6riU-Yfl
ye yakin insarun adJ 5I13laruyor. Ùs- cap." dedi. Lilbnan'daki kamp-
MILLivET
"p
œJ
ai,.....,... ,.rt
_la
Y_".
v.,.
dir'"......
D
Il
D
D
tD
Ip
karucusu.
Q
0,.....
n
101"""
24
m
,•
B6rrl1J.et
21.09.1987
• GüneydoClu'da sabotaI eyremleri Için gOrevlencllrllen
PKK mllitanlanntn, sirt annda benzin ve gaz bldonlan
tQldlklan saptandl. Bir bldonlu terorlat Olüeie geçtl.
S
ItRT.
(hba)-
GUllev.
ri n, kll8 bir sure sonra Slk14U'
nldlkhinm
ve oir miilUlnm ohi
oIarak l'le ~eçirildi~ini
hallr.
Jillan gu\'enhk kuvvelleri, "bi.
donlu
t.el'Oristler"hakkmda
fil deterlendirmeyi
yapll:
dolu'da
kanh eylemlerde
bulunan PK K mililanlanndan
bir béIIünNlliin .. bolaj eylftn.
lerini ~letlinnek
amaclyla
.r1.Iannda
benzin
bidonlarl
~klan
.. plandl,
Evltmlerim
Alualol
.
SllTLARlNDA
BENzIN T~IYDRlAR~~'i:.~t
wren PKK m1Utan1anndan biJ, lIIü e\e pçirUdl. S.rtlDdakl
• tete
lçIrIcIe )'erde yatan mWtamn
PKK kundakÇIII oIdutunu
~•..
=
bendn bIdoau,
r6lteri)wdu,
(F0CIaIrat:
bila)
PKK'nin kundllkrl51
~
1987
2 eylem
eKorucuvu
=
• Yllmaz DEMIR
IB
• GENÇ (MIL-HA)
IINOOL'ÜU
llIib
Oenç i1çesine
DIpw köyimü buan
PKK miIilIn1an, köy korutUSU Cad Dup'i tarayank öl.
dürdü. Sün'It' de $Imak i1çai Dereler köyÜDdcki Puimya IIICZI'III'
na saldm düzenleycn l1ö1ücü qb.
yamn 3 kifiyi kaçmbiI öjreniIdi.
Onceki ~ 15bdar PO: miIilllÜ BiDaOI;dc DIPur k6JUnu
buIIak CaII ..... m nlnI ClIO1IIIIik~
taraYIP. IOIIn da
_
mdI1er. X6J torucusu oIan
OIIp'. e¥ÛIdeII dIpn ÇIkaran miIilanIar, korucuJu tarayank
.CellI
öldürdüktallOIIII, tannbktan YIrarIaDant tIÇlIIar.
,
Öldii!Ü!al torucv CellI DIr.
tTl'ln pçeII yII yiDe PKX taritm.
RQrrl'Jet
Ic~
daD köyc dtizenlcDcu baWllda .öl.
.c!ülÜlenmuhtar Meil" ~'.
ID kardqi a1duiu öimilldi. Elk•.
YIßlD yIkaIanmuI içiD böJaede ~
lIÏf çapb llIIIII ~ opmsyonlilt
~dJiI bi1dirildi.
3 KI~IYl DE KAÇIRDILAR
Oiier yandan Mil-HI $Imll
muhlbirinin bildinliJine ,öre, [)euler köyünü basaD PKK militanll
n' kifiyl taçucb,'
.
pee PuslmYI'lIIeUIIIn
basaD liIahb 15-2:0 taw PXK mi
Iillßl, köylüler! meydanda toplaYI
rat propapada yapCIIar. DIha I0Il
0.::
n BctIr Fait (11), M ....
Fed
(12), ~ .u.c TlIter'j (21) Yin
Ilnna a1ln PKK militanIan klÇ\l
BöIaede senil çapIJ operasyor,
Ian batIancbia bi1dirl1di.
Ilr.
21.09.1987
"8& konuau tel'Orildn
~rvarl
tlçe8i'ne Wh
('Amlkan
Yay~'ndan
kaçanlan ve etlt\me tabI tuCUIduktan lORn eylenw'"
lanan kövlG\erdrn ..bIri aida.
larihlnden
bu yana arahk.z
lIÜnlÜNlI PKK miliUmlannm.
~venllk
kuvvellerh'le
çau,mava ginneklen
k.çmdlklarl,
bu' voila razla kaYlp venne.
meyl
yoilediklcri
anla,.ldl.
Guvenlik
ku\'\'ellcri
ill' .uvil
yunt.at!ara
ka....
"vurkaç"
eylemleri duzenleyerek,
am8('a
"I..,nay!
hedeneyen
mililan.
Iarm. bu y6nde planlar hazlr.
Iadlklar! onaya 51kll, Son ala .
rak ~mak
Ilçesi nin Turkmen
Köyu'nde bulunan Orman De.
poau'nu a~
veren lerOrislle.
t :r::-~.upe1ek6y"t:
edu.n
ruculanndan
bIr tütek Ile bot bIr bIdoa
da bulundu. Teroriader, alcbklan
ta1\mat uyannca
..bo~ eylemlerlne
y6neIcll, "
22.09.1987
BQrr11j.et
PKK'da2~09.
ill'
1984
Kiitt ~,."
Irak Y/ÏlnaItIL.
PetrO! bo~~~~Inda
tehllke~llll,kller
..
'--.
T
-- - Tlllllln
'
•
~-
.....
!
• i
t ................
SUIIYE
.Iran, Irak'in bÖlgeye
asker sevkiyatJnI
Türk topraklannlJwlJanarak gers:ek~tird~inl .äne aÜfdü. OK'
_ ":"
.ozton'AI(K
raZURUIi •. (hha""tran~Irak
. tÜm
aürerk_ ~t
.. teliadeki
Kürt PeperaeIerin Türk-lrak
petruI boru battmm çok yaIr. ••
nlna tokulduklan
&ildirildi,
Iran hlam Cumhuriyeti'nin
s..t Radyœl, Irak makamlarlDlll petruI boru battuun çev,
resine. ~Jmak yaptJtuu da be-
.iddeüyte
lirtti,
Türk
(te
Radyo, ukeri I8Yluyatm
topraklan
k\etti1ildiiini
lran
ÛIanÏ
IU11laJ¥1arak
iddia
li'nin hemen hemen
eW; - mek
uzere oIduiunu
.Cwnhuri)'i!ti'
val.n,
nin Seai Radyow,
..
Irak'an
kUIeY baimlerjnde,
iilellilde Türk lU1U1IIlI~n
~'
.
'.
gim bi~YO,
ran orduaunun "Zaf'er Z Harekita"m Irak topraklannda
Barzani Y8I1IB Rürt J'etmes-ge\er.
1e birlikt.e .....
UaIma bildirdi.
Iran Devrim Mùhaflzlan'yla
birlikte KürtHin
Irak'lll 200
kilometre
kader içine IOkulduklarlm
iddia eden radyo,
Habur IINI' kapIana ~-30 kilomelre uzakhkla
Z4ho Ken.'
ell' aeçiriJ-'
Cine BÜrdu, Rad~,_lmadiye
Kenti'nin
baZI yerletim birimlerinin
de'
Kürtler larafmdan
ell' reçiri1:
ditini bildirdi,
SaY8fln en tiddetli
bölumünün yapndJtI labo Kenti.
Habur IINI' kapllIImn çok fil'
kmmda
bulunuyor,
Iiiaadl)'e
Kenti de Türk S1mnn8 yakm'
yerle,im
birimlerinden
biri.
lran'acöre bu 2 kent ara.ncIa.
\i ulualarar..
karayolu, Barzanl yanhIJ Kürt Petmern.
1erin denetimi
}'or.
altmda
bulunu.
25
•
22.09.1987
P~~'nln
b.~~.g~,~i'
PIac
~.
..
~
~ il.
." ~
.
5. eyleln
belli «»Idu
'-
10 enae1ini ll$IDA1an halinde ise ma"1n" .,1,:'1 ',to Ï$aret
NIA1lA ~ BOIOdl
GrJtltOnIlD, Dotu ve' Goneydotu Anadolu bOIaderlDde ~
UtIilm1ar için 5 eyiem bOfsesi IeÇÛtIeri 0ImùldL
E$byanm 1œ:udi uaIInDdüi bIherIepDeyi AIJamak
amaClyla ÇlbnbI1 yaym orpin ... rlllrn.... de •...,..
al..... o1arak 10IteriIeD ey1eDi bOIaderi lUn1ar:
..Atn, )[an, EmInJa" bOlam, "DI,.n.Jur w p"rai", "Denba-Biq6l" bOlaesi.''MudJa w ÇftftIi",
"Gulutep w ~"
bOlsesL
PICK 0fI(ltQn1lD, miIitanIanDa moral \UIIlek ve 1œndi1aini &ßçIO ptermek amaayIa Ja)'IIIIad1I1 bildiri ve
A
tar1a1anyla, IGzetieme kuiekl.m, ......., - - . l'" ...... dUll
mOmld1n o1mayacalmJ ifade etti1er. (A.A. - ALUANS)
I!iug"i. ..~. ~
dergilerde .......
al ..... o1arak beJir1edilderi bu bOllelerdeki yeni IUatejiniD de. kOyleR dllzen1enen baskm1arda mllhtar mllhOrlerini çaImak oldulu beliniliyor.
AIn DaII çeyresiDdeki kOy mllhtarbklanmn tunammm mllhl1rtlnOn çahnchII iddiasma yer veren
PICK'nm yaym orpm Ser1œvtin'de, bu çqit eylemlerin sOrdOr11leœli ve TUrki~ Cumburiyeti otoritesinin
ortadan kalchnImasuuD UßeçllnchII kaydediliyor.
PICK militanlannm, Gz.dlikJe IOn Jßnlerde DoIu ve
GOneydolu AnIdolu bOIaderiDdeki odun depolanrn,
"BbJe alt ........
~
.. aen:kçesiyle atqe verdikleri bildiriliYŒ:
.
- ~.
.
....Ift ......... u.I
'IBO"
Öle yandan. Mardin'in Silopi ilçesinden ba$la)'lPo
Hatay'm YAyIadaIJ Ilçesine kadar uzanan 950 kilometrelilt TOrki~uri~
lUI1nIIa, te\OlJO ve SlI\1f tq1anm
yerlqtirme çalqmalan sOrdllr1ll0yor.
TOrki~uri~
ortak smmnda demiryolu boyunca
sOrdOrOlen SlI\1f tq1anm dikme ve belirleme çalqmaIan, ~urfa
n smut içerisinde ........ mbndJ. Fual Nebri'nden bqlayan ve Ceylanpmar ilçesinin Subll$l suur
karakoluna Udar 270 Kilometrelik SlI\1f boyunda kaybolan eski tq1ann yeriDe numarah tqlu dikildi. Yetkililer, bOy1eœ eldeki tarihf haritalara lOre. ortak slmcm ~
tesbit edilerek demiryolunun 8ßneyinde Suri~ topraklanna dotru 8.15 metre JÙÜdilini belirtti1er. t1gili1er. direk dikme çah$malanmn tamamlanmaslDdan sonra dikenli tellerin çekileoelini, bOylece terOristlerin kacak geçi$lerinin Onlenmi$ olaca~m. telOr-
t--
-..
dlqk1ya, ~ku(""""u~~_.
#-'-'
.. _ •.••••. ~
kuquna dizdi. E$k1ya CemB Dallla'lD evmi de atqe
vererek yakti.
Önceki gOn saat 2\.30 siralannda Dik!)mar kOyOnO
basan IS kada ...bölocü ~k.JJJ. i<Oy ;,< f -, Ct-"Illl DIdpa'i ve.ailesini dJpn Ç1kuan bölQdl ç.et;'taeusuplan,
Once ev! atqe veRrek yaktdar. Daha SODra kOy halk1m
da evlerinden di$afl Ç1kuan bölOell ~kJY:l. vatandll$Ian kOy meydamnda toplayarak. )ù SO[~M,ropaJanda
konll$masl yaptJlu ve kOyIUlerin desteliDl istediler.
Kendilerine kar$\ Ç1kan herkesi Oldorecekleri lehdidinde bulunan 10z0 dOnmOf cani1er, daba sonra kOy
koruCll5U CemD Dalpa'i haIlan 10z0 GnOnde otomatik.
silAhlula tarayarak OldOrdOler.
BOllldl qk1ya leçeD )'Il da aym kOyU basarak, CemJI
Dalpa'Jß alabeyi iIe kOy muhtan MeluDet Dalpa'i kurluna dizerek OldllrmOflerdi.
",'YA 11d,IYlIUIÇ'RD'
Sürt'in Sunak ilçesine balh 1bsimya mezra5ma baskm dt1zenl~n
böloco terOristler. 3 vatandll$l daba silAb wruyla kaçmhlar. tlçenin Dereler kOyüne ballt Thsimya mezrasma onceki geee bas km düzenI~
bir
IruP qk1ya, böloco nitelikte propaganda
yaptlktan
soma, mezra halkmdan henüz kimlikleri belirleneme~ Oç kÏ$iyi siIâh zoruyla yan1anna alarak kaçttlar. BöIOcUterOristier. son bir hafta içinde Slmak'm Çiniver
meuasmdan 2, ZICVI meuasmdan
2. Dulay meuasmdan da 1 kÏ$iyi siIâh wruyla kaÇ1l1lU$bulunuyorlar. Elklyanm yakalanmasl ve kaçmlan valand~lann
kurtanlmasa anaClyla operasyonlann
yojlunlll$tmldll!1 beIirtiliyor.
22.09.1987
• "A"o, r"lrl"
arllü~lJ" IIderl,,' öldürerelr ve,,' blr f,,~.,m"v"
Vol
"f~'"
Si,erek'teki kanll komplo
r
MILLlY~T HABER MERKElI n~e sonunda PU onderlerinden
L 1978. Aylardan Kaslm. bin onaya Ç1kt1 ve kendl waftar-
Iy
Binlerte insan, kale gibi duvarlarla çevrili Siverek'in la4
evlerinin çevreledili ana meydana
aI(lyoi. ÇogunJulunu aençlerin 01,*
lurduju insan seIi hem Iunçh, hem
de üZlÜn. "Ferlller 61mel" diye
slogan auyorlar.
Herkesin karlSlndl 1)'lIJ soru:
"Acabi Ferlt UIlI.'. Idm 61d1r.
dû!" 23 KUIID'cIa. lUI 15.30 Il.
ralanncla iki kifiniD çapraz llefi De
öldürülen Ferlt Uni, De.1t K.
n adh grubua lideriydi. Zirut miihendisi oIan Feilt Uaa, b6Jaede..
vilen bir kitiydi. Bqmcla bulUDdu.
lu Deqe lan. pneIIik1e terör ey:
lem1erinekatJiDuyor, siyui çaItpna
yap~a
yetioiyord,!!,. Dnae lawa. böIaede yeoi yeai adifmekte.
alan PU'nm önimcleki bafbca en.
geUerden biri sayJbyordu.
Cenaze tömùnt böJaedeIci bütiin
sol gruplar kaullDlf.i. Istenmemesine ve Slverel.te taraftan olmamasma ralmen, PlI'mn da cenueye kablmulna izin verilmÎfd. Ce26
--. - .
lanna intikam yemini ettirdl. liFerli Ulu'al kw Jerde kalmaJ'"
cak" diye. Dijer pupIar bunun pèt
iizerinde durmadùar. Bu, y6rede
pek sevUmeyenPlI'nm ...... 11
loplllll" çabui olarak IÖriiklll.'
AmI blr lm sonra i1tl1D alti
bIr s6yIcntI)'IYIImaya~.
"r.
rit Un.'. B.cUIar OIdlrttl" dlye. lucaklar, Sivmk'iD enp~ü
qlredydi. leWeri de, I)'IIJ ZIIIlIII.
cia AP mII1etvetiIi oIan MeBet C.
III BI1CÙ'II. SoIlUÇll 1979 Huiran'mdan ill'baml Sivaet'te palla)'III sDahIar hem llICÙ 1firetIndcu.
hem de PU'dau loo'den razla kifÏnin 61iimiiyle sonuçlancb.
SEM IR AÇIKLlYOR
PKI taruculanndan, merkez
komitesi ùyesi, bir d611t111Avrupa
sorumlusu olard g6rev ya~ Semir ~od leih Çetll GIIJ6r'un A~rupl da yapbjJ IÇ1k1amalar,bu C!.
nlyete de .1,lktutuyor. ~U ~~ Clnayel1erlmlÇlklaclilllçm öldurulen
Çella GII.Or. bu ola)'l ,öyle IIIIlbYOr:
•
PKK kuruculanndan,
eskl merkez komltesl Ovesl ve Avrupa sorumlusu çetln oongor (Semln PKK taraflndan
OldOrOlmeden
Once vaptl Ison vaZII! açlklamada,
12
EVIOIOnceslnde vapnan kanll "Slverek komplosu"na
aClkllk getlrlvor
.
• OOneydoOu'da
faallyet gOsterenl terOre kalll çlkan
. ve bOlgenln en o'OÇll1 gruplarlndlln
Denge Kawa'nln
,lIcterIFerltUzun1178'deOldOrOIOnee,PKKbununsu.
.. çunu Bueak .. Iretlne Ylkml$tl
. "Ö1Jce H. IIJuet adllDl ff cak'i akbnuda .abeme oIank
Hm de Siffrek'te belli bIr .. J....
nau..... ,.
.
biI 01.. Fer\( Una 6kIIrIld1l. Q. . "Bic:a1t'larla~
1kbId
.I1'l, çok kiPa\lllollJCI lau..
lOIn hreIl JIraIIe ItliIeceII &IIJI Meblet CellI B1ICIIl' .,
'
f~
er.- berlIe 1II1dI. Ardiadu....
.
edéa r
BocalllllUIr
"WIp ÇlbIda " lia.. ".... ..... JÜIIIIlÜtÏI
iom renal
Jell edIIdI, Vn.'1ar allai " ,.rt. Mtr. aj.. __
."
.
emr lIIftnIl ..... -...
PU kurucaIarmdau merkez
~
..1IJuetta
komlte iiyelijli JIIlIII,
blfln.
du) BICÛ'I aldin JIPIbud1IIdl 6lJÜtten Iynlan ve halen dijer
_ tIrbce, .....,..
IOlcu grup!UI1I blIIIayaiDde Avru.
rn'.. doIaI.attetWeII.... pa'cIa yl$lyan Baki Iarer de 6r.
~.
PmebIJoI........
lÜtiin keadi içiI1de ÏIIedIiI biIçok ci1IIl ..... b6J1ece hpnII ..... , nayete Illk lutuyor. "B. JUI Oze.
PIIIIIr \al. lid DI lIlrdeII tu- Iqt1r\lI1Ia IlteUlfaded1r, BOyle bIr
......
Hell 1lnlIII1çIa sI1asl.... 0zeletdrlJl.a1kIanauzaa Ilartllll.
le.. .......,.. Fer\( U.... ha.
1IrIUIlb1Iz .......
lia etlllll, H. dl III 611. 0I1J111 rallll bIr aeretI oIarak J6r\1J01'U"
llll1eItItI .........
" BI- diyen Baki Iarer'ÎD verdlli cinlyet
E
(Delat.....
IM4
de....
Il.
Iislesi fÔYle:
Orpll: Giiney Kiir&.
lIn'dl (\Cuzey Irak) kadro ve sellpatizan1ar Immda clajJlmaJar r.
1aJIfInca, bunun 6niine aeçsnet lcII
ayn1anlan kal1etmeyolunu sectiIIr,
D Yapr
Gözdai1 pjtelijinde
ilk ömek \' ...
oldu. .
1984'tek! "gila taamuJan" dinemincleÇetID Allirt, lIeII Ab6
1azIz. Aylel
S.. Allal.
D
y..,...
BIICII1 YIhU. Hau
HIJeJ\I
s..
dar, Haa S.. tl. ~
~
ve EIHm Akç .. 'J katlettiler.
Q Reni Allllok: Merkez k_
te uyesl. Apo'YI tearit olarak kif,
Il Ç1kan Uk ki$i. Uzun siire PKX ...
plshanesinde Irluklu kalcb. itk..
i2!.dù. (Sonradan 6Idürüldù). .
W $u Indl ellerinde tutuklu ..,.
lundurcluklan devrimc:i vc yurtseWro
1erAI OmIICIII (CeIIIa/). MX •
Sapbl ($Ore,n, HIItJiI !lib*.
Sileymu
Bùar •.AJIII.
Zeld, Belir ve Haa. (BuIÇIk_
1.I2.1985'te kalme abndtJllcII
IOnrùi durumlan bUinmiyor.)
IDrdlll .. UIulai Kartlh1po
lUi: 2 NiSln'cIa Türkiye'den ...
Kuzey Irù'l.tÇen 4 IUlsempe.
tizaJu ve yanlannl rehber olarù: ...
dtkIan lirak Komiinlst PanlsI'n~
Pefmerge, eUer!ve g6z1erl b....
d1ktan sonra SeIba ve Ebabelllr It
$i-.a.
n
#JI
•
•
,•
22.09.1987
(devam)
raftndan kUl1una
D lam Ala: Isveç'te
I.
öldürüldü,
öldürüJdü. Plana löre, Z6!fll'ye sahip
Ç1blaeak, cinayet, Semlr'in (ÇetlD
GIII6r) Ülerine atùacaktJ. Aneak
komplo onaya Ç1kan1d!.
PSId!c P!!3"~~;'G'Jn~.,.f~~.I~~'l
oaemli qiretlerinden Paydqlann,
Siileyman1ar qiretine karp desteiini
almak için bir piau yapud!. S.db
rlY'"
öldürüJdü. "1.tlblDlII
~"
diye onaya ÇIkLId!. •
ml ZIIfI Tlrk: A)'IlI ,ekilde Mar.
CIlii' deki Türk qiretinin desteiini
saiWnak amaCl)'la öldürüldü. "ID'
tlbiull biz IImbz" dendi,
El ZIJftI GIlk: A1manya'da
KO' korucusunu
kur,una dlzdller
• Dikptnar Köyù"iië1>!!;ki".C!Otêfilê»M F'KK rnlhtanlafl. Cernil O8l91n" otomatik sil<,hlarla taraYlp öldürürken evini de ate~e verip kaçt.lar.
G
ENÇ (Bingöl),
(hha)AYrlhkç, PKK urgutiine men'up
lerorisller.
evmi a~
verdikleri
ko\" korueu,u
Cernil
DQpft'1 kU'1llna dizerek ö1dürdtiler.
.
..
Olay. i>nœki geœ saal 21.30 .. ralarlnda
me~.dana geldi.
15 kadar olomatik silahh PKK mihlalll, Genç'e bagh Dik.
pmar Köyü'niin
t;evJ"{'sinÎ "3rrh. Daha sonra koye gir('n
nlllilanlar,
ka)" korueu,u
Cemil Oa~m'm
o\lnl' ~illil ..r.
Ku)" korueu"" Dalgm
il.. evd ..kilerl d'firl "karan
PKKli
lproristler. C\;j al£1£" verdilflr. Ccmil Dalgln 10.,('~O\ mevrlamnoa olomatik silahlarb
kllr'juna olzildl Tt'roti~ll{'r. "gt"("('
karanhgmdan
)"ararlanarak
ka<;lIlar. D,kpln'"
Kuvu'n" ge.
",n YII da baskm duzenl{'l\ml~. Cemil Oa~m'Ill
karde~i nlan
l'Ski.. muhlJlr Mehmet
Oalgm old"rullllu~tu
Ole yancian Siirtïn
~Irnak dÇl•..;i. Tü~~inli
~h'l.rctslJlI
oa..;.an PKK ~klya~mlll
uç kl:?l~l "al,mllt:' hddlrlldl
Kaçlrllan ki~ilerin kimlikl .. ri a<;,klanmadr
22.09.1987
PKK'nmkadm
Dillitanlan
•
PKKörgOtOnOn lead," elemanlan, sekreterllk ve a.1ltaSYOn 1$lerlnln yanl slra, sllahlJ eylemlere de göz. . lerlnl klrpmadan katillyoriar ve örgOt lçlnde slvrllmeye çall~IYOrlar.
•
'
Ip,
""..,,,,,,, 1ffI"''''''' ... ,,,,
"th.,
ze/eDltlm ve"lml, uzm.n kl,l/erden olu,.n
;U"" .. !1gtJIeVlol.n tertJ",tle"e mOcadeillde
olm.kl. k,'mlyor kOylOyehlzmet
Ozel tim gltt/~/,her meZfld .. her kOyde çocuklar. de"", k,/em,
• ,lIgr've t;,kbl.t,'ar ''''''D.n
IIdlyor. Bu neden/e t;oeuklar tlmln YOlunudOrt gOzfe bek//ytN. TIm kOre gellr ge/mez hemen ku,"IIIYor VIIt;oeukl."n
,e(l.,eilé"
ortallDI k.plwor.
(Fotol,.f: Adnan GERGER)
HABERl 8. SAYFADA )
: de ~tOrDyor. Bu .,.d.
ba,."'1
C
•
'~'-"".J~:~;~.;{.-'
.
..:.~~.;Orgütte
sivrilme yan,.ndalar
PKK'nln kadln
lta nava ria ri
• PIOc terOr
• Adnan GERGER • DIYARBAKIR (MIL-HA)
I"'nm
GÜDeydoju Anadolu .BiilaC$i'odeld silahh propapoda eylemlerioe diJi militanlar da çeJitli kademelerde
. katwyor.
~eJIdi aralanoda yoluo bir kariyer müeadelesine BiriJtikleri belirti1eo dîJi militaolar, ajitasyoo ve sekreterlilc görevleri dJpoda, köy
baWoIan Bibi tehlilceli eylemlere de katùmaktaD leri dwmuyorlar.
PICK'nm kadm eIemanlanD!, bölleoin muhafarakâr yapul dolaywyla köylù kadmIarma ~ma ve omar arasmda propaganda yapma
ijleriode öze1lilcle kul1aod!i1 öireoildi. Aneak, diJi mililanlar PICK
içiode sivrilebilmek için zaman zaman silahl1 eylemlerde de yer a1J:
yorlar.
BAZILARI ...
PICK'nm dîJi militaolanodau bazJlanwo Idmlikleri Jöyle saplaoch:
. . Suly. AIalat: Taltm. adJ Zuhal. Diyarbahr yöresinde örgüt.
leome çahfma1annda IÖrevU.
.
Sala. AJIua: Dc1a1 ~
adIJ. Tuoce1i, Palu; Diele yörelerinde
~OD
çabfmalan dJpoda b1lçok al1ahh eylerne kanJl1.
G",
GIq6r: TÙIIII adJ low. ÖrlùlÙD Almany. biriminde
a6revU. PU'ya Pederal A1maoya' daD maddi dalek $Iil1yor.
• . A1IeI Odik: TÙIIII ich Rojda. Dlyarbabr, 1llDaöl, Lice, GeDç,
Hazro bö1p lCkretet yarduncw IÖleviDde. ÖraiilletlJlle çahJmalan.
DI y6D1e;ndlriyor. Hazro bukmma, Uce, Geoç VI Dic1e'de liIahh
cy1cm1ere WIfÛ.
, .
.
. . laUe: loci adJ Ayld. Palu yöresinde ajitasyoo çahJma1anyla
a6revU. ',- .', .'
,
Aynca ~e
lÙIII8 adb GlIaW Ttpe i1e Ay,e taltma adh $e.'
.Iiye Yddtz'JD da, örlùlÜD deiiJik birim1eriode ajitasyon çahJmalannm YIDJ aua, al1ahh. eylemlere kanJuklan be1irti1iyor .
OrgOtOnOn
kadln elemanlarr, sek.
reterllk ve aJltasyon 1$lerlnln yam Slra, sllahlt
eyIemlere de katllarak.
OrgOt lçlnde slvrllmeye çahSlyorlar
.KOyIQ kadtrilara ula~
ma ve onlar aras,"da
propaganda yapma I~
ler\nde kad," mllltanlarln özelllkle
kull.n"dIOt
bellrtlldl
.
•
D.lal kGd.dll
Zell, kod .dll
S.lml A,kln
Aysel kod .dll
ZOh•• Alabl$
Emin. B.rb.r
27
..
Cumhuriye{
Evren'in gezisinde mezra bastllar
23.09.1987
12 o..lu
Evren'in gezisinde mezra bastllar
PKK
vurdu
e
e
PKK
Cumhurba$kam £vren'in Güneydogu gezisinin ilk
•
gLinLindeönceki gece $Irnak ilçesi Güneyce köyünün
Çiftekavak mezraSInI basan ter(Jristler3 evden olu$an
'.
ö
'l;'~
" ~;_.. "
G.ung rai eS.nI., -~ - .. OJ ...
l
rait
ag r ya
.
Cumhurba~kant
Evren 'in Güneydogu
gezisinin ilk gününde
önceki gece fjlrnak
i/çesi Güneyce
köyünün Ç{ftekavak
mezraSInI basan
terörist/er 3 evden
o/u~an Güngör
ailesinin 13 bireyinden
Il 'ini ö/diirdü/er. 2
ki$,i agir yarali.
MARDIN
CENGt'l
Bir grup PKK militam ise Genç Uçesi
Aktoprak köyü muhtanm köy/ülerin gözü
önünde kur$una dizdi. Dogubeyaztt-Igdtr
karayoluna. barika/ kuran 4 /eröris//en J'i sag
eie geçirUdi.
, kendilerine wrmedJtimiz lçln beplmizi öldürmek Istediler. Ben
annemiD cesedinin altma sakIandim. Beni göremedikleri
lçln
öldüremediler"
dedi.
ANnm haberine göre, alaYln
ögrenilmesi Uzerine Çiftekavak
mezrasma giden basm mensuplannm fotograf çekmesi engellendi. Güvenlik yetkilileri, '~klyanln abartlldl&l"
gerekçesiyle
fotograf çektirmeme karan verildigini sOylediler.
vuroU. 12 ölü
J
•
~ ...
MUMAY
MUSTAFA
KURBAN
SIRN4K - Ba~bakan Turgut
Özal'm GUneydogu gezisi slrasmda Idil'in Peçenek ve Midyat~
m Yuvah köyleri"de 16'sl çoeuk
toplam 29 ki~iyi öldUren PKK
milita'nlan, Cumhurb~kaßl
Ke.
nan Evren'in Diyarbaklr'da yaptlgl "sllahlan blrakm" çagnsmdan 3 saat sonra Siirt'in Slrnak
ilçesine bagh Güneyce kOyUnUn
Çiftekavak mezraslßl basarak,
aYßl aileden Il ki~iyi katletti.
Bingöl'ün Gene ilçesine bagh
Aktoprak köyünde ise teröristler,
köylUlerin gOzU önUnde köy
muhtarIßI tarayarak öldUrdU, 2
ki~iyi de agir yaraladl. Agn'nm
Katliamdan sonra çok say/da
polis ve jandarma helikopterinin
destekledigi
bOyUk çapta bir
operasyon düzenlendi. Siirt Valisi Selami Teker ve 70. Piyade
Thg~y Komutanl Tuggeneral Hil.
mi Ozkök, helikopterle mezraya
giderek ineelemelerde bulundulaI'.
göl'Un Genç ilçesine bagh Selvi
bU<:agJrunAktoprak köyünde ya- .
~ayanlan silah tehdidi ile köy
meydanmda
toplad.. Tek tek
kimlik kontrolU yapan terörist1er, 3 ki~iyi ortaya çlkartarak
kOylüJerin gözU önUnde ku~una
dizdi. KOy muhtan ~flk Dursun
olay yerinde öldu. Ali Aldanca
ve Abdurrahman Dursun ise ag.r
yarah olarak Bingöl Devlet Has.
tanesi'nde tedavi altma almdl.
KUl}una dizdiler
Bu arada, aym saatlerde bir
b~ka grup PKK militani da Bin-
Biri sag yakalandl
Cumhuriye{
'n'
- •••••
•..
,
'"
-.--.
, .• ,
~-""
-"
-
.....
Dogubeyazlt ilçesine bagh Atadam. köyünde bir ~antiyeyi ba.
san militanlar, 7 arael ate~e verdi. Do~ubeyazlt - I~dlr karayolunda soygun yapan militanlar.
dan biri ise sag olarak eie geçi.
rildi.
ihbar yapllml~ta
Cumhurba~kaßl
Kenan Evren'in Diyarbaklr'a geldigi gUn,
PKK mililanJannm Sirnak ya da
Eruh'ta saldm dUzenleyeeekleri
OlaganUstU Hal BöIge Valiligi~
ne ihbar edilmi~ti. Cumhurba~kam Evren'in Diyarbaktr'daki
konu~masmdan yakla~lk 3 saat
sonra saat 21.10 slralannda Slrnak'm GUneyee köyünUn 3 evden
Ote yandan, 12 ki~ilik bir PKK
militan grubu da Agn'nm DogubeyaZlt ilçesine bagh Atadaml
köyU yakmmdaki bir ~antiyeyi
basil. Agn Valisi Sevkel Ekinci~
nin verdigi bilgiye göre, yol açma çah~malart yapan araçlan
durduran terOristler, sUrUeUleri
~agl indirdi. Mazot dökerek 7
arael ate~e veren teröristler kaç-
olu~an Çiftekavak mezrasl, 3~
kl~i olduklan bildirilen PKK mlhtanlan tarafmda~baslldl:
Ö~~•...
I~rp pplen 5 mlhtan, GUngör
'1 . d
""Il
Ah
t" ken
al esm en, o"u an
me I
dilerinc te.lim etmelerini ya da
yerini bildirmelerini iSlediler. Aile fertlerinin bunu reddetmesi
üzerine 3 eve Once otomatik silahlarla, sonra da roketatarlarla
saldlrdllar. Tamamen yanan 3 evde bulunan 13 ki~iden Il'i Oldu,
2'si ise agir yarah olarak Cizre
Devlet Hastanesi'nde tedavi alhna ahndl. Tamaml GUngOr ailesind en olan baskmda hayatml
kaybedenler ~unlar:
"Salt (23), Narinç (20), Beblye (16), Emine (35), Hahey (23),
Cabbar (8), Rlfat (50), Hülya (7),
Esra (5), Sacide (I~) ve MedlDe
(28)"
.
Cizre Devlet Hastanesi'nde tedavi a1una a1manlar ise Fetlah ve
Huri Güngör. 5 ya~mdaki Huri
GUngör, "A~abeyim
Ahmet'I
eui. Haber verilmesi Uzerine çevrede operasyon dUzenieyen gU;
venlik kuvvetleri, birini sag 01".
rak eIe geçirdi. Yakalanan terO.
ristin kimligi açlklanmadl.
tl.
Dotubeyazrt • I~dlr yoluna bari kat kuran 4 PKK militam. 14
yo1cunun para ve ~yalartm gasp.
23.09.1987
BULVAR YAN~LIK.
KURBANI OLDU
Yinedergi
topla~di
"2000'e Dogru "nun :toplotllmasml protesta omaclyla
dUzenlenen toplantida ITS Ikzlkam Aziz Nesin, "Nasll
olso biz kon~m'yoruz.
hlç degitse AtatUrk konU$SUn"
dedi.
tstaDbal
Haber Servis!
Hafta1Jk "2000'~ oOtru" dergisinin son sayJSltoplat1ldI, DergiDin 39'uncu saYlsmda yer alan,'
"Atamn:'üD KiirtIere mubtariyet
Verllmesi" konusundaki yaZJ nedeniyleahnan
taplatma karan-
.
.
-
,
~ Ile lIYDIderginin 35. saYlSlDIß
"KUrtIere Özerklik" bqhkh ya:alaria Güneydotu I1Ierimizin blr
bölümüDde baien sünlürülen böIücü eylemler göz önünde buluÏlduruJdu&una, ikl sayldai arka arkaya. ve.Jsl'llrla aym. konunun 'I~- .
lICl, "~.QIerbDhdesür. leo.m~.olmaSi Atatürk g'örü~Ie.~ekte:olaD-.liiirü~ eyIemJer eöz
rinln ka'm,uoy-una yansltdmasl
6DÜDe ahnarak :we IÖz'koDuSu )11- .
am!lclßftI, sIDlrlannnl ~di"gl .ve
DDID, aillif duygulan yok etmek
TCK'DID 142/3'te tarif edildlgi
ft zaylßatmak
IçID propagaDda
~kllde milli duygulan yok etmek
yapmak mablyetiode olabilec:eAi
ve Z&ylnalmllk için propaganda
tekllDde deAerieDdlrlJerek" almyapmak mahiyetinde olabileceai
dIll OArenildi.
~ki/de degerlendiri1erek ahnm~tn."
. Der8i yOneticiù:rinden ~en
bilgiye'goie clergiIÙn 39'un'cu 'saAziz
Nesinele~(irdi .
')'ismlli tôplatll1118S1 iÇin g~steri~
len gerekçede ~Oyle deriiliyor:
.
"2000'e Dogru" dergisinin üst
USlle iki kez anlidcmokratik
bir
"39. IlllylSllldakl "KUrtIere Ma.
~ekildc toplanmaslllI
klllamak
halli tdare" bashjb altlDdakl ya-
için dOn Gazetedler KUIUphane.
salonunda çok sa)'lda gazete ve
dergi yOneticisinin kallld,gl bir
toplanu dUzenlendi. ToplanuYI
dOzenleyen
TUrkiye Yazarlar
Seildikasl Ba~kaßl Aziz Nesin,'
basma kar~1 giri~ilen bu eylemJerin ,sag .~ol olaYI,olmakia:n .ç.bnlmasi
g.erek'iigine degirierek
:'8li kO~';IJok ge~el ~ir !Çè~k (a~
~Iyor. Özunde fnsanhlt sorunu .
var, özgürtûk 'sorunu va~.' Biz'
derginin Atatürk'ün
söyledi~i
sôzün özünden dolaYI toplaßlp
toplanmad'~IDI savunmuyoruz.
Onlan da istersek savunuruz,
ha'kkn~lIzdlr' elbet .. Onu. savun;
dugilmui zaman 'konulan yasaklara da ka~1 'geliriz. Burda
tarihsel bir belge yay,mlamyor
diye dergi toplaßlyor ya da ba-
sllill engelleniyor.
Bu hepimiz
için önemli bir olay. Biz konu~aml}'oruz hiç degilse Atatürk
konu~sun. 6S YII önceki Atatürk
konu~sun. Bizim savundu~umuz
konu hudur."
Giinaydmyerine
Bul,var ..
'.
.SeÇim >'aSakl~~ma' uymadlgl
gerekçesiyle 'refer;andum . gUnu
toplaulan Bu/var gazetèsinln, adIi bir yanlJ~ltk s6nuCu, G.Ul\~ydm
gazetesinde
yer allin ....Özal'ID
Ad,letl" ba~hklJ Y8Zlnedeniyle
toplallldt!I arl{~lIdl. YanJ'l~h~m'
anla~llmasl o'zerine; guete'avukatlarl,. karara itiraZ dilekÇesi verirken, gazetenin ugradlgl maddi ve manevi kay'lp için wminat
davasl açllaeagl bildirildi.
"
••
Cumhuriyet
23.09.1987
~SHINGroN
Türkiye end~esi
UFUK GÜLDEMIRWASHINGTON
ABD
D1sisleri Bakanh~I'nm Yakmdo~u ve Güney Asya'dan sorumlu Bakan Yardlmclsi Edwud Dje~jian, Libya'nm Turk
hava sahasl üzerinden t ran'a
akustik maYIn göndermesinj,
önlelJlek amaclyla Türk hükumeti nezdinde girisimde bulunduklanna resmen açlkladl ve
"Konu bizim için gerçek bir endi~ kayna~ldlr" dedi, Djerejian bir soru üzerine de iran'a
"Amerika'mn dolayh olarak i)'(
niyel mesajlan verdi~ini" sOyledi ve "Samimi duygulanmlZl lranhlar bili)'or, Biz kepmm
önünde bekliyoruz, yapacaklarl
tek Je)' zlU çalmak" diye konuslu, Bakan Yanbmctst, bir baska
soru Ozerine de adlnl vermeden
lran'ID "böIgede Kiir1Ieri istikraQ
bozueu
unsur
olarak
kullaadltlnl"
ileri sürdü,
Çaldas
Arap Incelemeleri
Merkezi'nin organize ettili bir
toplanl1 vesilesiyle sorulanmlzl
yamtlayan Djerejian, KOrfezdelU istikrarslzh~
"böIgedeki tOm
Amerikan müttefilderinl" tehdit
ettilini belirtli, fa kat alarm zilleri çaJan bir havadan kaçmarak,
"Ama tehllke 0 kadar büyük detll. 'Risk \'!Ir, ama ailladan kaik"amaz gibl dean" dedi. Iran~
daki radikalizmin
bOIgedek1
Ihmll Arap devletlerini daha fazla Amerika ile isbirHli yapmaya
zorladll1m, Amerika'mn da on!aria daha fazla isbirlili yapmaYIamaçladll1m kaydeden Djere'ian, "Bu baklmdan
zaman
raa'm aleyhlae i$liyor" diye konU~,lu.
Önceki gOn, maym d~dili
ileri sürOlen bir Iran bOluna
Amerikan helikoplerlerinin ales
açmasl olaymdan birkaç saal
i
sonra gerçekl~en
gOrüsmemiz
slrasmda, Djerejian ilginç bazI
mesajlar
da verdi. Örne~in,
"Iran'm bu tnna.
karJm Körr..zde tek YIInh olarak bir kuv"el
artllnmma
gilrneyeeeklerini"
sOyledi. Djerejian, "Buau So,,yetler'e ve dolayll )'OUardaa lranIIlara da söyledlk" diye konustu.
Sovyetler'in KO(fez sava~ml sömürmek için flrsat koUadl~ml
ileri süren Djerejian, "Savqm
uzamasl "e geni~lemesi, So"yel1er'ln i~ine geliyor. Gerçi bölgedeki Rus aleyhtan duygular nedeniyle harekâl a!anlarl klSllh,
ama bu tehdit her ;taman lçin
var" dedi.
lran'm tarihi ve kültürel açldan büyük bir ülke oldulunu
kaydeden
Edward
Djerejian
"Köriude
bulunmamlzlD
bir
pro"okasyon amacl t~lmadlllni IranIIlara bildirdik. Politikamlz lranla iI~kileri daha kötüye
götürmek deiil, iyiye götürmek.
Iran bunu biliyor. Samimi duygulanmlzl biliyOl. Ama dOnya
kamuo)'unun
savqlD durmaSi
yolundaki arzulanm
göz anlt
edlyor. Biz kapmm önünde bek.
Iiyoruz, yapac:aklan tek ~ zili
çalmak" dedi.
Djerejian bu çerçevede Sovyetler'le de damsmalarda bl1lunduklanm açlkladl. Djerejian, "Ihmh
Araplarla daha fazla i~birlili,i yapaea~1D1ZI söylemenize ka~,",
Washington'daki FKÖ enrormasyon bUrosunu kapalllmz. Bu ne
kadar amacmlza hizmet ediyor"
sorusuna, "Büroyu FKÖ içinde.
ki terör qllimli gruplann elkl
a1aal artllli içia kapatllk, Bu ba~ketimlzle Ortadotu'daki
bar"
inisiyatifine, 111mbAraplar _Ie Israil arasmda olasl banp Kölge
diqec:ejtini sammyoruL TabU bü.
royu kapatmamlz da FJ{Ö'nün
bu iaisiyatifte geri plana l"leee-
Cumhuriyet
23.09.1987
HASAN UYSAL
StLVAN Ouneydolo
ve
Dolo Anadolu lezisinin ikinci
gOnOnde Oaa:ki Ieee PKK miHtanlan taraftndan 11 ki~inin 01durOIdUIO Çiftekavak mezrastnl
heHkopterle havadan inceleyen
Cumhurbqkam
Ewe.,
Silvan'da yaplll1 kon~ada
bir
~
klzan vatandqtn
kOyOnU
terk ederek tarlamn ortastnda
mezra kurduAunu -beHrterek,
bunlann tekrar kOylerine dOnmelerini istedi. Kon~mastnda
elitime aitrhk veren Cumhurbqkanl Evren, "SlzIere yaI\'!1nyoram, rica edlyoram. Mutl.k.
çoc:uld.nD1D okutuauz"
dedi.
Sunak'm _Çifteka"ak mezrasmda ,dOD "8KC .IJ ...vatandqla
katledilmesi olaYlna da de~inen
Ev~n, ~unhrn sOyledi:
"Yaptlilm yurt aezilerinde ba-
Kea..
Ii anl.mlDa gelmlyor. FKO'nüa
her adlma mutlak. dahU edUmesi gerektili
gerçeline
bill
balllY1z" yamtlDl verdi.
Bakan Yardlmclsl, "Terär 'le~kçesIyIe FKÖ'ye k ..... a1d1ttBtz
bu tavn' neden bir nolma,a" (trörist nan ediIea Abdul Abbas'a
utlama oIaaatJ _
Ink .. kar'I almlyonaauzT"
$Orusuna 1se
"lralda Ift'Örist UnsartanD ellmiaasyonu lçIa çok yalun d ..... ma.
larda buluaduk. Bunl.nn ayn.tlSina glrmek istemlyoram. ama
0I1Idaki lOruaçözlilm~tür"
~lhAlm verdi.
Djerejian, "lraa'ln düaya ka.
mUOYUDunanulanal göz anh ettitinl Deri sürdüniiz. Bu ID\lllfla
ilk adlmlDl atan, .Idmyasallilahl
ilk kullanan ve taaker avqlDI
bqIataa Irak için de bu Idcliaalz
geçerli mi" sorusuna da "Ink bit
iddiaya ka~1 var oIma müc:adelesi verditini söyleyebillr. F.kat
bizim ~Imiz lraa" kalll lrak'I
savunmak, detU. Amerika Ikl ülke araslDda I1akemlik yapmlyor.
Birisi hakh dileri hakslZ da demiyoruL Bu l, çok uzadl, etrarlDl tehdit ediyor diyoraz" karslhllOl verdi. Iran ve Libya'illn
Türk hava sahasml kullanarak
ka~lhkh akustik maym ve kimyasal silah transferi yaptlklarl ve
Amerika'nm
bu ticarette TUrk
hava sahaslhlD kullamlmamaslm arzu etti~i için hükümet nezdinde,giri~imlerde bulundulunu
bir soru üzerine do~rulayan Djerejian, "Su anda Türk hükümeIi i1e dana~malarda bulunuyoruz.
Tahmin ediyorum ki bir süre de"am edec:ek. Konu bizim için
gerçek bir en~
kaynatldlr" dedi. Tilrk hükümetinin bu konuda "kendine özgü düsOneelerl"
oldu~unu kaydeden Djerejian,
konunun hassasiyeti dolaYlslyla
aynnulara girmekten kaçmdl~lna söyledi. Bir baska soru üzerine, Kürt sorununun bOlgede istikran bozucu bir unsur ol;:!rak
sömürüldü~Onü ileri sUren Dje.
rcjian, "Savqla kuzey cephesinin
bu amaçla bir sü~ onée tekrar
ktin:alandljtlm" belirtli \oe lran'm
w-
Baldat rejimi üzerinde llaskl
kurmak amaayla bunu yaptll;.
Dl söyledi.
"Kürt soranunun
Driu
savqlnd. blr lIasur" 01dulunu
vurgulayan Djerejian,
"Am. öul olarak blr ABD giri'iimi &e~ktirell oir un~ur dei;;"
diye konu~tu. Djerejian, "Aynl
uDsuriana lrak'm Türklye'den
geçea petrol boru battalle dqanY1l petrol salmllSlal öalemeye
çah,makt.
kullanJllp
kullaDllmaY1lcap" sorusuna ise
"KU~USDZ bir istlkranlZhk unsura. Bu konuda hiç ,üphe yok"
ka~lhl1m verdi ve "KolDJu ülke.
leria Istikrarslzhta sürüklenmesi amllClyla böyle unsurlann kul.
lan"mllSlnl h~ k~llamamlz
$ÖZ
konusu olamaz" diyerek sorunu
izled*ler,i.nin isaretini verdi. Dje.
rejian, "Ustünden bir yll geçmesinden $Onra ABO'nin lran'a si.
lah sa~mm, bölgede ne glbi Y1In
etkiler yaraUIII" sorusuna ise
~öyle ka~lhk verdi:
"Biu çok pahahya mal oldu.
Hili Arap dünyasanda bu sallAmerika'mn müttefik olarak
gü"enirlijtine dü~ürdOlü inançslzhtl tamire çal~yoraz.
Hili
bedelini ödüyoruz."
Geçen harta Cenevre'de Sovyetier'ie KOrrez bunahml konusunu görü~en Amerikan heyetine baskanhk
eden Djerejian,
1985-86 Ylllan araslnda Beyaz
Saray'da Baskan Reagan'a özel
damsmanhk yapll ve yine bu YII.
larda Cenevre ve Tokyo zirvelerinin gündemini belirleyen leknik
ekip içinde yer aldl. Rusça,
Arapça ve Ermenice bilen Djerejian, ABD yonetiminin Körfez
politik ....'"l $ekillendiren kadro
içinde bulunuyor VI: Amerika'da
"Zaman
ZlIman Iran lehinde
eümleler sarf edebilec:ek kadar
cesur" olmakla talIImyor.
'10
Evren: Mezradan
~..
..
d..onun
..
oyIerunze,
Zl aoklalara parmak baslyorum.
Bunlardan birlsl de, Anadolumuzun birçok yöresindeki mura problemidir.
KÖJlerimizden
herhangi bir kavp veya geçimsizlik yüzünden aynl.n baZI vatand~lannllz.
21dip tariaOln orlaslDa bir de~ fçerisiade 2-3 hanelik bir yerlqim yerl kuruyor.
~imdi biz bunlarm bazdanna
kom, bü)"üklerine de mura diyaruz.
- Murada
muhtar yok, ).. ni
devletin sorumlusu yoktur. Halbuki köyde muhtar var, ihtiyar
he)'eti var. Oralara birçok de"let
hlzmeti götürülebiliyor.
Ama
muralara
götürülemiyor.
Okul
)"Pllaml)'or, elektrik götürülemi)'or. yol yaptlamlYor. Yapdanlar
\IlIr, götürülenler \'!Ir, ama bun.
lar biraz biiyük mezralar, oralarda )~ayan çoc:uklar oku)'8ml\'Or. 0,halde ben vatandll$lanm-
dan ric:a edlyorum, artlk bu muralardan toplllDSinlar diyorum."
Profila sirketi tarafmdan yapll'
l'lIan ilkokulu 6~retime açll.
"Uç haneli köyde
karakol olmaz"
Evren'in milyonluk
bagl~J
Eskl)amn genellikle bu korn
\'e mezralardaki
vatandaslan
katlettilini kaydeden Evren, SOyle devam etti:
"Ak~m yine Slmak'lft bir detirmen ve üç evi oIan de~ içindekl bir yeri basan qklya, Il ki)i)i öldürmü~. Simdi 0 3 haneli
\'erde karakol olmaz. 3 hanelik
)'erde muhtar olmaz. Bir ~ey 01maz. ~ki aedea bunlar oraya gidi)'or? Çünkü öteki laranara aruk gelemiyor. Orada emni)et
kuvveti var, bekçi var, koruma
llö~"lisi var. Böyle 3-5 hllneli
,'erlcre Ilelip, ..i)"Uek 'we para temin elmeye çall~lyorlar. Herhalde bunlarm tahkikatl yaplhyor.
Cumhurbaikaßl,
daha somi! ,
Karakaya barajmda inceleme
yapan Cumhurbaskana
Evren,
daha soma helikopterle Diyarbaklr'a geldi. Evren, Diyarbaklr'da yaplml tamamlanan
Namlk Kemal Ilkö~retim okulunu
elitim ve O~retime açll.
Cumhurba$kaßl Evren, açlhsta yaptljll konusmada Ozelle $unIan soyledi:
"Ben Di)'arbaklr'da
bultOn
bir seferberlik ba~latmak Isth'o.
rum. Ve Ilkokui açltml kapatmak üzere bir hesap açllsln, nk
paraYI da ben gönderece~im.
Cumhurba~kanh~lndan
bjr mil)'(~n lira ile bu kampaR)'lI) a ka.
t.hyorum."
29
••
Cumhuriyel
23.09.1987
Tercünuut
PENCERE
Billls'ie kÜY basan
"kiva 3 kl,lvl yaraladl
Yol Geçen Hanl!..
Oiyelim ki Türkiye'de de{lilsin; Ïtalya, Yunanistan, Portekiz,
Fransa ya da benzeri bir ülkedesin; ttlievizYOllu iz.liyorsun; Cum.
hurba~kanl konu~uyor:
"Sm"/anmlz yo/ geçen han/dlr."
Ne dü~ünürsün?
" _
.
Ne yazlk ki Türkiye'de Cumhurba~kanl Evren, butun yurda
yaYllan konu~maslnda; devletin, slnlrlanna egemen otamadl-.
{llnl açlklaml~lr, Smlrlanna hâkim olamayan devtetin ba~mda .
bulunan ki~inin yapmasl gereken bir ~ey yok mu?
~Il
*
,
,.,.
Mustafa Y1Icbnm, h Jandarma Alay Komulan1 A1bay
'Aybaa Aydm \Oe Emniyet
MudurO Mutafa
ÛStüD,
.~,
','
*
.-'
Yakm geçnii~i kim ùnùtabilir? .. Bu gerekçeyle'iktidara
geçan SaYln Evren, ~imdi askilerin deyimiyle nasll "izhar-i aez"
eyleyebilir? "Ey yurtta~/anm. ter6r1stler, hainler, e$k'Ya slz/O/.
dürüyor; ama e/imizden blr $ey gelmiyor, çünkü slmrlaflmlz yo/
geçen hamne. d6nmü$tür" diyebilir?
Güneydo{lu'daki kan" terOrü Cumhurba~kanl yurtdl~lndaki
nedenlere ba{llamakla da sorumlulu{lu azaltamaz. Aynca terOrün kayna{lml da iyi saptamak gerekir; sürekli cinayet i~leyen Orgütün yurtiçinde yuvaianmasi için bir taban olu~mu~ mudur?
0
YaÎ1lt1anmasl gereken bir so.
rudur bu ..,
*.
Saym Evren çok dola~lyor, te.
levizyon ekranlnda çok görünü'.
'yor, çok konu$uyor;ama Türki.
ye'nin slhrrlarlntn yot g~çen ha, ni :>lduQunu eie güne açlkla. mak içln Oiyarbakrr'a kadar'
zahmet etmesi gerekmezdi,
~~
.
'.
. ••
'.
.
, .• ra'da blr ay sureylekurstan geçlrlldl. ögre,~men.
revl,erden'
yurt dl$tnda görev yaparken. Turklye
' ,
'
aleYhtarr fpallyet gösteren kl$1.ve kurumlarr,
..'
kendllerlyle temas edecek blr "yetklll"ye bIldir.
.
'"
. 'melerl Istendl
go
J
Hakan ,fARlAN
,
,.
I
AN.KAR,A, '(MIL'HA)'
ID', , Ifaaliyélle
ÜJ(üMEt, Türkiye aleyhine
bUlunduklan i1eri
sürüleÎ1 Türklerle, Türk kö.
kenli örgütlere kaqi ilin kolayJßI
buldu. Bu kili ve örgütlerin Çalllma/an konusunda daha detayh ve
geniI bilgi almak iSleyen hükümet"
yurt dlllßdaki Türk çocuklannin
egitimleri için görevlendirdigi ögretmenlerden yararlanacak.
Yurt A'.mda.görev yapacak olan
"'i
ögretmènltr,
Aäustos 'ayJ iÇinde Ankara'da bir anüre ile,"öul kun",
tAn -geÇiril,di:MiIÏi Egitlm 'Bà)canh,
• ElU rtn " D' B kanh81 ill
asy~n "~b'~J;;,i1
è'
S81a.w.
i1LI.oK
,uvy, epn Il Ir III', e ge:
çekI~en
kiusIara
Avrupa
run
çe.tJi'k tl . d - "-'I--L ça
II en en~ e Oll'<;Ullen0 lU":' •
~acak 465 ogretmen k~l!Iw, BI1Çok
konuda aywnJallJan ogretmenlere
buradaki kÜrslarda "MIT görni",
verildiSi i1eri sürüldü.
'
ADkara'daki kurslarda ögret- - l'kl'e TOOk
'11'
menlerdenonceJ
ur ßlJlve
manevi baglanrun korunmasma ve
- Ien diril mesme
' ozen
- . gos
• tenne Ieguç
ri istendi. Birçok Türk'ün yurt wf1IIagittikten sonra "jIeJeaensyoa~:
uirswil da çqitli ömeklerle an;
Web
'
a Hm:ümetin, ion ytllarda Türld.
r
.30
28.09.1987
•.ögretgl!!l~J!!!Anka.
'
SIm, tek bà~lria beklenir; çünkü kom~u ülkenin 'içinde neler
olup Maceoi hiç belli'olmaz; güvenli{lim,iz bizjm i~imizdir,
,
geee
yordu. Önc:eki
yap1lan
bask1mn da I..5 yll Oncelti
olayla iIgili old utu i1eri sl1r1l1du,
Yurt d.,.ndakl y.k.e. Faallyetlerl de /z/eYf!eekler
.
. Cumhurb~kamnln
Ozel bir konumu da var. BilindiQi gibi Ev•.
ren 12 Ey!ü11980'den Once Genelkurmay Ba~kanl'ydl; Türkiys'de terOr büyüyüi1ce: yurtta~m can güvenliQi kalmaYInC8,yürürlüOe giren bir'askeri darbenin lideri olarak iktidara géçti ve
ardlndan Çu'mhurbà~ka~1 aldu.,
'
,
olay yerine giden:k inc:eleme-
FElmANoGUJ
Konarga
kOyQ ba.sIcmuu
BtnJs, (lèrdimau). Bit~.
~
v;; )Bitlis bOllis'in merlœze b8#h Konarga
köyünü basan bir grup bOIO- ge 60rumlusu "R1zaar" 1cod
adb AIuaet G6naü'nlln
gercO e$k1ya, 3 ki$iyi yaraWh,
çeld~
i1eri sOr11.ldO.
bir M de tamamen yaIrn.
t.8 YI&. __
GI!IUI.
Öncelti geee saat 21.00 SI11ITbl..
ralannda
Bitlis'in merlœze
I)a~ Konarga kOyOne gelen
Bu arade, KoI1lli1lll k/)yQne
.e SO k4i oldukIan bclirleuen
basklil )'!!p2KI MlücO e$k1yabir grup bölüctl qluya, !tOy
fiL.V1D1.5 :{~' ," '"'-02 O:~~ll"tl~
iki
korucu1anyla siIâhh çatI$mamilitan ar~1annm
intikaya &irdi. Ça~mada, kOy komiDI almaJc için baskin yaprucusu Kemal Akbq, CelAI tlAl O~nildi.
Akbat i1e Mer,em Kam ya1..5 yù Onœ lfunarga kOyQ
ralan<h. BolucO e$k1ya, daha
muhtannJ k.Oy minibOSllnden
sonra SldJk Erensoy'uo Mindirip OldllrenbOlOcO .e$klni de ale$e vererek 1caÇt1. Yet- yaya ~I
muhtann 7 kardeltiIi1er, yarahlann Bitlis Dev- li,apbeylerinin
intikamuu
let Hastanesi'nde tedavi aitiaimait için dala Çl~,
hona a1m<hluu, bOlgede g~
lucO e$k1yadan iltisini Oldücçaph operasyonlara ~m~lerdi. 0 mada OldOr11.len
AlDI SOylcdiler.
terOristlen1en
biri bOlgede
Öte yandan,
Bitlis Valisi
"Doktor" 1cod a<hyla bilini-
SaYIn Evren, çok dota~lyor, çok konu~uyor, televizyon ekranlnda çok gOrünüyor,
'
, ,
Oiyarbaklr'a gittiOinde ''prograr~lI,!da ?/madl{J~~,a/~" va~~nln
"Vatenda$ top/andl, sizi g6rmek IStlyor' demesi uzenne, slkl
güven/ik 6n/em/eri a/tmda" konu~an Evren ne diyor ki:
"TürKiye'nin maa/ese' Do{Ju ve Güneydo1)usu emniyette de{Ji/dir. Ik/ kom$u ülke S8V8$,ha/inde/er. Smmar bu neden/e yo/
geçen han/ gibi, 280 ki/ometra Irak sm"" 380 ki/ometra Iran Slnmm sadece biz bektiyoruz. Bu. smlrlara tek tek asker dlzsek
bu sm" hepsini yutsr. Sm" tek be$ma bek/enmez. Kom$u ü/kenin de bek/emesi /ezlm. On/ar bek/emedi{Ji için açlk ks!ryor. Sa.
va$ sürdü{Jü sürece. maa/esef bu durumu çekece()iz::
Çok talihsiz bir konu~madlr bu; neresinden tutarsanlz tutun
devtet kavramlyla baOdqmlyor.
Çünkü deVIet, ulusal slnli1ar. içinde yurtlqlannln
can güvenli{lini saOlayan kurum demektir. E{ler bu gOrevini yerine getiremiyorsa: devletih d8vtetli{li kalmaz. Bir devtetin ba~lnda bulunan k~i de yurtla4lal'a dOnerek, devtet Sln/rlanna agamen o/a.
mryor, kOm$ù,ü/k8lerde S8V8$ bltlneeye kadàr, sizin can güvenli{JinlZi koruyamaya, '6IdOrü/eceksiniz; diye konù~amaz. . '
Ki:lnu~madàki yanllf mantrk ''smir'' kavramlna ~Imda
~'
rülüyor. Saym Cumhu~kanlnln
"280 kilomatra Irak SIn/n, 380
ki/ometra Iran smm" dediOi: Türkiye devletinin slmrlandlr, Bu
slnlrlàrm içind,e'guvenIiOisaO!amak,
Türkiye Cumhuriyeti'nin
gOrevidir: Bir devtet, ülke topraklarlnda yu'rtta~m can güvenliOinden yoksun kalinaslm, yabanci ~ir devtetin sorumlulu{luna
baQlayamez.
'.
.
Bir Cumhu~a~kam,
ul,usal Slnlrlarln güvenli{lini tek ba~ma
Türklye'Cumhuriyeti
Devteti'nin koruyabileceQini Söylemekle
ve SaQlar:nàkla yÜküinlüdür:SaYln
Kilnan Evren'in ~u tümcesi"in anl,aml nedir:
,
'
"5mll; .tek ~m8
beklenmez!"
Haylr...
28.09.198/
ye aJeyhindeflialiyet gösttren örgüt.
lere bw ögretmenieil'n de .dest~k
verdigi y61undaki istihbàrai nedeniyle bu yù, Avrupa ülkelerinde gÖRv
yapacak ögretmenlerin seçimincte;
"IZIIIII busulyet" gösttrdigi ve ID,
'ce eleylp.1Ik dokudulu belirlendi.'
Ankara'daki klll$ 12 Eylül'den
:ionra yurt WllßS kaçan bw ögretmenlerin Avrups ülkelerinde Türk
ö&reocilere yönelik çaltlmalar yap1Ii1, okuUarda,ders verdigi anlalli.
W ve "Bu . IdJDer, TllrIilye
0 aJeyb- ,
1111plqma1~ Içlnde. T r:k ÇOCIlk.
11Il~1b~a Kar1re de~ mlyor ,
lar. nitre, 6lm1yorfar. Aynel,
KIIlt'delied Ylrllj!l[oaasaalll'di
,TIIrt ~aniJ
prlJaai!ulrorfar" .denildi • B'U•_,i~1 er ned"emyeI An , .
kara'daki kursta; öiretmenJere Türlc
tarilu'''Tüß .;.m:., .. = T Yd'.. '
WIW,<'\'w81,
ur ev
leäni.n bÙIII,~onusun~ ~a ay~nl1h biI8;ikr milirken, Turkiye lehinde aktif o!arajc !a/J.lma, yapmalan
Ive çemlennde
kli gorduklenru-duyduk'1
1t l"
an"! gere mem ere I e me en IS,
tendl,
YAN GÖREV .
•
_ Y~~ dlllßda. gor.ev yapac,~
Turk ~gretmenlenne, ülke aleyhlllde faaliyetler konusunda duyduklan
ve bildiklerini, aerektiijnde kendi-
...,=
. leriyle temai kuracak 'air "yetkW"
ye bildlnnelerinin söyleridigi de öne
sürülüy'or, BUna garé, Ôgretmenler,
gerekliginde belli masraflan da kar.
'IIlanarak, bqka kent ve üIkelere de
geçebilecekler, EIde ettikIeri biIgiJeri,
kendileriyle temss kuracak "yetld.
6"ye aktaracaklar.
,
"
. Konuyla i1gili olarak görü~leii.
ne bqvurdugumuz b81J ögretmen.
1er, Türk devletinin varhilru koru.
ma , yolunda: ÇaJllma' yapnl8l\ID,
Tüik devletini lantllp y'ü~l(nienin
temeJ'.görevleri oldugunû belirtiiler
ve löyle.de~let::,
" -. '
,"Bunllll blr dlyecejlmlz yok,
çan~ö Törk'aire tlbeUe,deflefl..
mIz JçJa ber ft)1 YlplllZ. Ne YU
Id, MIT Idmlljl ylIldealnek, geaet
poz!Jyoanmuzll çeU,ldye döJerlz.
Çüakil biz, elltlmdylz,"
••
~
28.09.1987
.8itlis'œ efklJlD-kGrucu pn'fIIIIIs,lIIIa ~ varal.
Koruculara 500 lenni
• E~kIVdrllll,
I:)IUJ~
III
J\unaiga
kövüne düzenledlOI baskinda 2 korucu Ile vaSil blr kadin varalan(fl. Koruculann
etkln karSIIIQIüzerlne milltanlar kaçtl
•
Bitlis Vallsl Mustafa Ylldlrtm, korucu.
lara verlIen 100 mermlnln yeterslz
kaldl'lIn1 bellrterek, e$klyanln yaka.
lanmaSllçln bOlgede arama ve ope.
rasyonlara ba$landlÖlnl Ifade ettl
Tercfunan
~r..!-:-"~"
IP 'dJia'iDu
t.
.1'
•
6
,
'M~ 1~.i6'si
cylcm yaprÜachkÎan Bit. ~I~'b~~
IDIII1p köyüDe PIlecki Iiu fCkiIdc yaralancWar. SId&k ErÙfUD 6ilJalle4itleri bubnda 3 ki- IOJ 'a ait ev clc PU miQtan1annca
P7l aiu ,ar~, bIr ~ dcatqc .. YeriIri:'IiiD.mœ'yabIch. MIftrdi.
IitanIar, köy korucuIanmn etkin bIr
BItIlI VaJ!si,Mutafa YddJr:UD' fCkildc kartt koymalan itzerine,
daII a1mu biJaiye ,öre, öaœki ak- köyden uzakllJmak zorunda ka!dt.
flllllIÉ 21.30 stralannda Kona!. lar
Il kÖyÜ20 PU militanmca butl. Billil ValisiMubiàlldlna,
dt, ~öy ~oruculannm.~ ko)'!DI- olaydanbü)'Ïti. wtü I.uyduiunu
Ian uz.erme yakll$tk iD IIIt.~uren beIirterek," DeYletlllb atçlldlr,
liI'altIt ÇlltJma Ibcychua &dm. ~~JlJa anWa œza yatlecektlr.
ltJmada amca çocukJan olan koy
k cul I a! Akb (23) il 16J korac:mhal yertlel lOI/mer.
oru an em
..
e ml Jetenlzdlr. B.. dallOlll1 k6J
koracallrtDl
SOO'er mer.1
,erileceklir" ~klinde konu~u.
29.09.1987
/ki ayrzlzkçz örgüt birbirine dü~tü
PKK provokatör
t«'
L:.
PKK'nln çocuk ve kadlnlarl hede! alan katliâmlarlnl ele~tiren TKSP, bir bildiri da~ltarak PKK'YI
"provokatör"
olarak suçladl
NKARA/DtYARBAKIR.
ATerör
örgtitü
PKK' ile
Ttirkiye KUrdistan Sosyalist
Partisi (TKSP)'nin
arast iyi.
ce açlldl. PKK'YI "provo).Jör Öl1üt" olarak suçlayan
TKSP'nin
açlklamaslnda.
"Hlçblr yul't!ewr öraüa, yok.
sul Kürt köylülerinl, k.dla ft
çocukl.n buabara
öldürmez" denildi.
PKK'nm DoJu
dolu Anadolu'da
ve
GoneyözelIikle
çocuk \le kadmlan heder alan
saldtn ve tatliAmlahm el~ti!'eft TKSP, posta ile çqitli adreslere bildlri dalttll.
Bildiride, TOrk butnl da
"bo,.,,". diye suçlandl.
TKSP'nJn,bildirisillde,
PKK
"prmokat6r" olarak suçlarurken, bu öfiOtU TOrk gU.
venlik gOç1erinin )'OnIendirdi.
Ii i1eri sUrOldU. TKSP'nin
suçIamalarla
dolu bildirisinde PICK',. m,kin olarak lU
,er verildi;
"SlIde lIIecIe iIIo,6IIetIm
gOrOflere
bIdInIda. 0,.. .... 0IaIa.iItI BII BiIJe VIIU111 per-
Tercfunan
•••Ve nibayel
des1albnda s1yU blr luhna SIkly6nedm daba da ,Iddede
sürdürilecektlr. Bunl gerekçe ollrak da 0 bölgede halkl
yönellk olarak yapllo C)iem1erve Iuyunllr gôsterilmektedir. 0 söme Jerörte mücade1e
lçln bu tedblrlerl Illnlar göz
boyuyotllr. Sözkonusu ter6rin, klYlmllnn .rdlndl biz.
ut reJlmln kendlsi, kolluk
güçlerl Yardir.
.PD adb provokltör örgütün eylemlerl blr bablne olarak kulla.llmaktldu.
Bu eylemIer Kürt bll1uam demmd
ft yurtJeTer eylemler,l detUdir. Blçblr yurtsever Öl'Iüt
yoksul KlIrt köylüleriae,kIdia ve çocuklanal kI .... bu
buabara daayederl ~
mez.
PD'ala
blrçok eylemlae
dnleda lüÇleri yö. vermekfedlr. PKK'ala Ipl;ri bilk
dÜfmaalgüçlerin elladedlr."
(UBA)
30.09.1987
Ahmet
KOÇAK
ABUR, (fercümln)- Av.
Hrupa'dan
soma Suriye
hükûrneti de terOr olaylan.
nt Onlernek ve kendi OIkesinin iç güvenli~ini kontrol al.
tlnda tutmak amaClyla ya,
banCllar t1zerinde "mtme
plam" uygu1amaya b~lad1.
Ulkesindeki
yabancJlara
"Jkamet --.b.u~"
aetïraa
Suriye, bunun ~lDa çakan.
Ian s~
dlil edecek.
Sunye suunndan SlZllIl ha.
berlere gOre. Ozellikle tefOr
olaylanru onlemek ~ alJœsi.
nin iç gaven1iitini sal1am:ak
ama~yla .yabanealar l1zerin.
de bIT entme piani ~yguIa.
maya karar1ll$ttran Sunye hUkûmetinin bu \caran burada.
Ici 1~leri-l1zerinde
menfi etki yapo ve rahat ha.
relœt etmelerini engeUedi. Bu
uygulama Ozerine, uzun zao
mandan beri Suriye'yi kendi.
leriDe üs olarak kullanan ve
burada kamplan
bulUDll1l
bll$ta PKK o1mak Uzere diIe£
.,,.si tim
Sahte pasaportla geçi~'eri önlemek için Sk
nlr kapllaflna özel siyasÎ ti~ler y.~rle~.tirildi
kentlerinde
linildi.
uygulandllt
be.
kesindeki vabanalar l1zeria~
de uyguladt~t eritme plam
sonueu slktsarak sahle pa..........
rZ .... Z
saport ile GüneydoAu suurlaTInt geçmek isteyecek olan teÇlIUUlfAYaaK
rOr 0l'lütü Oyelerine 1ca111 eIa
Suriye'deki
yabaneaJann
StDITIarda tedbirler ald1Ia, Ilikametgih gOSlererek alaca.
rur kapttanna
ozel siyasi
la ibmet
belgesinin nofus timler yerl~tirdili 0IreniIdi.
cUzdaru yerine geçerli sayùa.
Bu il için bOy(lk bir istlhcala ~ bu belgeyi la$1van1a.
barat ait \curan Suriye haleO.
nn yabanct nafuzcazdarml.
metinin p1anuun ikinci mad.
duÏundan
bir yerden bll$ka desinde kademeli olarak uy.
bir )'ere gitmek için aynca gula""caIJ.. bu maddenin ho.
ilin almast aerelœceli, ika. \cOmet tarafmdan
\conulan
mesi dl$mda ilinsiz çakama. ozel yasakIardan olu$tulu.
yacala bildirildi.
yasakIan ll$llnlann mUsamanüfus ibm
ha sOzkonusu olmadan ülke- :,-Yine yabana .
.
e- de
zorlll$8Cl"SI. i)\a1una~lar •. ,Sunye, El. la bilgiler arasmela yérahyor.
Muhaberat I tarafmdan her aeoe konttol.edileoe~.
Koottol
straSlDd8: l~eslDde
bulunl1!ayan bannea defasmda ha-,
piS cezasma çarptanlacak
ve
••
0 gUn çalun1$ oIan bir olay.
yasa dlil OI'lOtler de Us IÇlD
dan
ml tutulacak lki
bll$ka yerler aramaya bll$la.
. soro. u.
.'
n.
dJ. Vine bu plamn ilk olarak ea defa yane t~eslDde
bu.
Suriye'nin lerOr yuvast hali. lunmadala ~dirde
bu defa
ne gelen 1'aIDqIJ, Amuele, s:mr dt$t edilecek: , .
Deyrzor, Hileli ve Derildde
Öle yandan, Sunye run 01•.
'KAIIn -...-.
D.......
~u:mm
31
I
~
30.09.1987
III(~
, l..:.."
IBI
KG
I
E
ZiHNivET ...
ELKI yOzlerceslnden sOz edlleblllr, ancak ~u
son gOnlerde lçerde ve dl~arda en çok konu.
~ulan Oç olay var ki, çagdl~t kalml~ltglmlzln en
gOzel Orneklerlnl olu~turuyorlar. HAlA en kolay ve en
i~lemeyen yOnteml saçmekten kendlmlzl kurtarama.
dlglmlzln Orneklerl bunlar. Bazi sOzlerl duymadlglmlz
zaman, 0 sOzierle Iigili olaylann yok oluverecekml~
~,,:;ndlillmlzln, kendlmlzi aldattl(j:I"'"
~:- .. I, "-II"
tiler!. ..
1'Incl olay: 2oo0'e Dogru adlt derglnln toplatllma .
. SI. Ne yaptl bu dergi? Ayaklanma ml OrgOtledl, terOr
te~vlkçlll{jl ml yaptl? Hay.r.
KOrt sorunu Ile IIglII olarak klmselerln cesaret ede.
medlgl va bulamadlOI dokOmanlan, flklrlerl yaYlnla.
dl. Hem de sOrekli ~ekllde ve Israrla yaYlnln1 devam
ettlrdl. Derglnln lIerl sOrdOQOgOrO~lerl kabul et me.
yeblllrslnlz, yakla~lmlan
ternelInden reddedebllirsi.
nlz. Ayn. dergllçlnde veya ba~ka yaYIn organlannda
flkrlnlzl açlklayarak, yi ne flklrle çOrOtOrsOnOz,degll
mi? BatOn uygar demokrasllerde bOyle olur degll mi?
Peki, biz ne yaplyoruz?
Derglyl toplatlYoruz, kapatlYoruz, mahkemelere sa.
rOyoruz. Dergldekl gOrO~lere flklrle kar~1çlkacaglml'
za, farklt yakla~lImdaki dO~OnOr veya yazarlanm,z
lekeleme kampanyasl ba~latlYoriar. "Vatan halnl.PKK
köpeklert."
Yasaklarla, zorballk veya bazi kl~lIerln lekeleme
kampanyalanyla dOnyada klmse blr vere varamaml~,
hlçblr flklr OldOrOlememl~t1r. Akslne toplumlar çoQu
zaman bu tip baskl altlnda tutulan flklrlerl daha ca.
zip bulmu~lardlr.
Blrakln tartl~IISIn, herkes flkrlnl ortaya atsln ve so.
nunda blr uzla~lIda bulu~allm. Flklrlerden korkmaya.
11m.
2'ncl olay: Baient Ersoy'un yasaQI. Uygar dOnya.
da blr Insanln clnslyetlnl terclh ettlglnden dolaYI dev.
let taraflndan cezalandmldlgl
gOrOlmO~ mOdOr?
.
HaYlr. Bu tip cezalandlnnalan,
toplumlar kendl
kendllertne yapartar. Geleneklert, alt~kanllklan Ile ken.
dilertnl b~ka torto gOren kl~lIere kar~t bir engellerne,
dl~lama uygularlar. Ersoy olaYlndalse akslne toplum
sanatç'YI sevlyor ve olduQu glbl kabul ediyor. Oysa,
devlet OrgOtO OstOne hlç vazlfe olmayan blr ~ekllde
"Sen erkeksln, kadln glbl glylnëmezaln" dlye Ersoy'u
cezalandlrmakta .srar edlyor. Eger bu tutum Ile "cln.
alyet deOI,tlnneye yatkm gençlertmlz! koruduOumu.
zu" santyorsak, daha çok yanlltyoruz. Zlra, bu yasak
sayeslnde Baient Ersoy konusu çok daha aynntllt ~e.
kllde tartl~lltyor.
3'üncU olay: Dlyarbaklr'da mahkeme onOne çlka.
nlan blr Franslz rehberln (Michel Caramlnot) serOve.
ni: Bir Franslz grubu GOneydogu'da dol~tlnrken
Er.
manlier tarafmdan yapllm'~ kIllseierin "Ermenller ta.
rafmd.n
yap.ld'O.n."
sOyleml~...
Ermenllerden
sempatlyle sOz etml~. KOrtlerve KOrdlstan'1 anlatml~.
Frans,z'ln suçu "TUrklye hakkmda y.klCI konu,malar
yapmak."
DO~tOQOmOzhale bakln ... Bir FranslZ rehbertn sOz.
lerlnln TOrklyemlzl Ylkablleceglnden çeklnlyoruz. Bu
tip konu~malar yasaklandlQ. takdlrde sorunun çOzOm.
lenlvereceQlnl santyoruz.
Franslz rehberln suçlandlOI konu~malan yapmasl
hlç Onemll deQII. Onemll olan, blzl!" sorunlanmlzl çözOrn ~ekllnde kullandlglm.z çagdl~1 metotlar, çagdl'
~I zlhnlyet...
Franslz baslnl bu olaYI uzunca blr sare sakladlk.
tan soma mahkeme lie blrllkte On plana çlkanverdl.
TV'ler ve baSin "Ennenller ve KUrtlerden söz eden blr
Franllz'.n ba,.na geienIerden" sOzedlyor. Ondan son.
ra da "Bah Avrupa biz! aevmlyor, tantm.yor" dlyoruz.
***
Yasaklamekla, Insanlan susturmakla sorunlara çözOrn aramak "aclzUk ballrtl.lnden"
ba~ka blr ~ey de.
gildlr. ASII gOç, ancak saQllklt olan yakla~lm, flklrlerl
serbest blrakmak, bu serbesU lçlnde tartl~mak ve kar~I fikirlerle sorunlara çOzOm aramaktlr, TarI< topl\lmJ.J
btlna tltYlktlr-ve-ounu Istemektedlr. f'Kür1 8ynhkç,h.
O,, komünlzm ve ,ertatç.hk" glbl tehlikelere kar~1gOç.
10 ve saghkli olmak Istlyorsak bugOnkO zlhniyeU terk
etmekten ba~ka çare yoktur ...
32
•
••
-~
27.09/3.10.1987
Barzani ve Talabani'yle özel görü~me
Irak Kürdistanl, Türkiye .ve PKK
J
Merlç üzerlnden süzülerek TUrk topraklan üzerinde alçalan bir Yunan uçaA1 smrr kOylerinden birini bombahyor, Oç TC yurttll$l OIOyor ... Sonra, Kars'm slmra yalan
kOylerinden birinde Oç vurtta$ tarlada çahSlrken, yakla-'
pli jetleri ••Bizim uçaklar"
sanaraK yukarl kalduC11k1an
bll$lanni önlerlne eAÏyorlar .•. ve makineli atesiyle can verlyorlar. Sovyet ya da tran jetleri olabilir ates'açanlar ..•
Bunun ardmdan, Suriye jetlerlnin yangmbombasl
aillA!.
Slmr kOyünde Oç TC yurttll$l daha Olüyor. .. Sonra,Bul~
gar uçaklan...
"
I
Dçer Oçer giden bu Y\lrttll$lanInlZm ruhlan huzur için~
de olabilir. DI$i$leri derhaI uçaklan TC slmrlarmdan içeri dallP bui$leri becermis devletlerin büyükelçilerini çaIlyor ve onlardan "bu tür olaylarm bir daha tekrarlanmarnaslm" istiyor. Oazeteler bu haberlerl "Dün gene bllZl
yabancl uçaklar bazI $eyler yaptllar" diye veriyor ve hemen ertesi gUn, hiçbir sey olmarnlS gibi davramp olaylan
bOtOnOyle unutuyor. Zaten tarn da 0 5lralarda, "bazl
seyler" olmadan bir-iki gün önce, Cumhurbaskam,
Türkiye'nin slmrlannm çok uzun oldugunu ve askerleri yanyana dizmekle bile korunarnayacallm
açlklaYlp, slmrlan
korumak için, slmrlann kendilerine karSI da korunmasl
sözkonusu olan "yabancl devletler"in isbirligini istemis
oluyor.
Yan hayal yan gerçek bu tasvirin abesle istigal oldulusüphesiz. Henüz TC slmrlanndan içeri bomba atan devlet saYlsl birden fazla delil; 0 da zaten bu iSi ilk kez yapmlyor (Irak Çukurca'mn Narh köyüne 1965'de de "bazI
seyler" yapmlstl), dolaYlSlyla "yabancl"
sayllmaz.
TOrkiye kamuoyunun "Irak uçaklan durup dururken
Çukurca'YI bombaladllar"
tarzmda ve "ama bu pek
önemli bir olay deliI" mesajlyla ölrendili olaYl tarafSlZhlmdan DOM savcllanmn bile sOphe edemeyecegi BBC
söyle duyurdu: "Bu sabah Irak savas uçaklan, kaçan Kürt
gerillalannm TOrk smmm asmalan Ozerine bu smm Çu-
kurea mevkiinde geçerek bir Türk köyünü bombalad1lar.'
Yani, BBC'ye gOre bir "sleak takip" sözkonusuydti.
B~
ister istemez, TOrkiye'nin Irak topraklannda
iki kez
(Agustos '86 ve Subat '87) giristi~i "slcak takip" operas)'V1UCllUU
Q"""',,, 6...........
"}v.&. .... u.a ... 1.............
Ut n. V4.Jii'~ç.l..i.
Irak'l "Bir daha olmasm" diye uyardlgml açlkladlysa da,
ashnda bu komsu devletin canl çektiginde savas uçakla. nyla bu tür ziyaretler yapma hakk1 var. 1983 Türk-Irak
Slmr Antlll$masl, iki devlete de, birbirlerine önceden haber vermek kosuluyla, birbirlerlnin topraklannda
bu tür
"slcak takipler" yapma hakkl tal1lYor. Aksi halde, Irak
tam SUmada, biricik petrol çlklSlDl mümkün kllan ülkenin "Zaten smm korumuyorsunuz"
diye kendisine kmlmIS devletini daha fazla k1zdlrmaYI gäze ahp zavalh Nar[I köyüne saldlrarnazdl.
Bu köyün de balh oldugu Çukurca, gaynresmî IrakTürkiye trafiginin hayli yogun oldugu bir "cografi kapI" .
Buradan "kaçanlar"
gibi "kovalayanlar"
da slk slk geçiyor. Hattâ Irak askerlerinin kaç kez gerilla kovalarken
benzinsiz kahp, son hava harekâtmda yaklmna bomba düsen komando ve jandarma tugaymdan benzin ikmali yaptill biliniyor.
Kimi kovallyor Irak? Kürt Pesmergelerini.
Irak'm
Türkiye smmndan ülke içine dolru uzanan bir bölgede
Barzani'nin Irak Kürdistan Demokratik Partisi ile Talabani'nin Kürdistan Yurtsever Birligi fiilî denetim sahibi.
Irak'taki Kürt varhll, bu devletin en önemli sorunlanndan biri olmakla kalmlyor, aym zamanda bir türlü durulmak bilmeyen Ortadogu kargasasmda giderek hesab"
katilmaSl gerekli bir et ken haline geliyor. llerki sayfalarda, Irak Kürdistam'nm
Su anda güçbirligi yapmlS bulu.
nan iki güçlü liderinin çesitli konulardaki görüslerini okuyacaksmlz. Barzani ve Talabani'nin
YeniGündem'e an.
lattlklannm, Ortadogu sorunlanna kafa yoran herkesi ya;..•ndan ilgilendirdigine inamyoruz.
n. ...............
.l.
~
Irak Kürdistan Demokratik Partisi lideri Mesut Barzani
"Kürt sarunu zaria
zulümle çözülmez"
eme/ Demirer, Irak Kürdistan
(Demokratik Vatan Cephesi) Saddam
Demokratik Partisi (IKDP) lide- Hüseyin rejimine kar$1verilen mOeari Mesut Baf1.Qni ile Irak 'ta YeniGündele açlsmdan, yeri ve önemi nedir?
dem adma bir glJT'Ü$meyapt/:
Barzani- 28 Kaslm 1.980'deolu$~
• Bize IKDP'nin amaçlan ve bugOn rulan CUD, geneldekl mlicadele açl.
Kuzey Irak'taki fiili etkinli~ hakkm.
smdan boyük ODemarzeden ileribir
da bilgi verebilir misiniz?
adundtr. Partimiz buna'b\\Yt1~onèm
Barzani- Çok uzun ylllardlr, Irak vermektedir. Çünkü mOcl'ddèùin geKOrdistam'ndaki ulusal basklya kar- nefinde ivme kazand1raJÎ 'diiem1i bir
$1mocadeie ediyoruz. MOcadelemizin siyasal mevziidir. BuäçlCfan 'CUD,
tarihi oldukça eski ve kOklOdOr. 16 gelecekte Irak'm yeni olupuÎJ.una
Mart 1946'dan beri, IKDP çausi al. damgaSlm vuracak olan'bir birliktir.
tmdaki mOcadelemizin, yenilgi ve zao • Saddam HOseyinrejiminin geleceferleriyle 41 yIlhk bir geçmi$ivar. Bu- ~ ve tran-Irak Savll$l'1II.}1lISll
degergOn vanlan a$amada Kuzey Irak'talendiriyorsunuz?
~a
ki 16 ila 17 bin kilometrekarelik bir Barzani- Manevra a1amgiderek.daalam fiilen denetimimiz alunda tut- ralan Saddam rejiminin leleceli 1Okmakta)'lz. Halkmm gOçlObir deste- tur. BugOniçte jenosit ve IcatliSlmlarIa
~ini alml$ alan partimiz, bugOn ayakta kalmaya çall$an Saddam reIrak'a demokrasi ve Irak KOrdistaru'- jimine kan ve can verenler, emperyana gerçek otonomi için mOeadele etlist güçlerle bOlgedekiArap gerieilikmektedir. Vanlan ~amadaki duruleridir. Ama bu dl$ destek de onlan
mumuz gerçekten sevindirici bir dO. kurtara.mayacakur. Ylkilmaya mahzeydedir. Özetle dO$manlanmlZ karküm olan Saddam diktasI, yürOttO~O
$Ismda gOçlüyüz ve omuzladl~lmlz
emperyalist destekli sav~1 da kaybesorumluluklanmlzmsa bilincindeyiz.
deeektir.
Aynea bunu da belirteyim ki biz, aytrao 'la lIi$kiier
m zamanda, Ortado~u genelindeki
Kürt hareketinin de bir parçasl)'lz.
• tran-Irak arasmda bir anl~ma
• IKDP'nin de içinde yeraldl~1ve 7 olursa, IKDP'nin Irak rejimine kar.
siyasal OrgOtçeolu$turulaD CUD'un
$1tavn ne olur? Aynea Iran tslâm
T
Cumhuriyeti'yle ili$kilerinizinasI! de~erlendiriyorsunuz?
Barzani- Biz 1961'den beri Irak'taki rejime kar$l sava$lyoruz. Kaldl ki,
1979'a kadar da tran tslâm Cumhuriyeti ve tran-Irak Sav~1 yoktu. Yani tran-Irak Sava$l'nm durmasl halinde, Saddam rejiminin yJkIlmasmdan önee, çok gOçolsa da, biz mOea.
delemizi sOrdOrürüz. Böylesi yeni bir
durumda, $&rtIanmlZçok gOçlC$SC
de,
mOeadelemizden vazgeçmeyerek,
m~ru haklanffilz u~runa verdi~imiz
hakh kavgamlZl mutlaka devam ettiririz.
tran tslâm Cumhuriyeti'yle ili$kilerimize gelinee: Bu ili$kinin temelleri ~ah devrilmeden Once atIlml$Ur.
Eskilere dayamr. Partimjzin kongresinde, tran tslâm Curnhuriyeti ile gOç:
10 ili$kiler kurma karan a1dJk. SOzkonusu tavnnuz 0 dOnemierde Irak'taki muhalefet gOçlerinceel~tirilmi$ti. Ama bugOn onlann boyük kesiml
bizim çizgimize gelerek, bizim tavnmlzl do~rulaml$lardlr. Bizim tran'Ia
ili$kilerimiziD, Irak halklanmn ve
KOrt hareketinin mOcad~leSilÎeivnie
kazandudl~ml dO$ünüyoruz. Aynca
Iran' la dost ili$kilerimi7.,parti olarak
bizim ba~lmslz taVlr ve politikalan-
mlZl belirlemez. lIi$kilerimizin zeminini kar$lhkh saygl ve ortak dÜ$manlanmlz olan ABD'ye ve Saddam rejimine kar$l mOeadele ekseni olu$tu.
rur. tttifaklmlZm da çerçevesi budur.
• Saddam Hüseyin rejiminin Kuzey
Irak'ta jenosit yürüttO~ünOiddia ederek neyi kastediyorsunuz?
Barzani- ~u unutulmasm: Saddam
rejiminin Kürtlere yapamadlAt zulOm
ve kötOIOk, inamn sadece omm elinden gelmeyendir. BAAS rejimi Irak
Kürdistam'nda elinden gelen zulmla,
her tOrlOvah$i yöntemle KOrtIerden
esirgemez.
BAAS rejimi Irak KOrdistam'nda
ta$ Ostünde ta$ blrakmama karan ile
direni$e ve savunmaslz sivil halka
kar$I, azgmca salduarak aRlr bir illsanhk suçu i$1emektedir.~undan $ophemiz yok: Saddam gerekti~i anda,
elinde olsa, atom bombaslm kullanmakta bir an dahi duraksamaz ...
Son kimyasal gaz-bomba kulIammim dOnya ilerici kamuoyuna duyur.
duk. Son saldmlarda can ve mal hasan bOyüktOr. Ama Saddam'm bu
azgmh~1 da hiçbir $eyi de~i$tirmeyecektir.
• KYDile sorunlu bir geçmÏ$tensonra, bir ittifak olu$turdunuz. Bu itti-
--.
33
••
(devam)
Diger yandan îse Irak KUrdistaru'.
ndaki tüm yurtsever güçlerin otoritelerini ve gUçlerinimerkezi, bir çatI al.
tmda birIe$meye yOnelik çall$malan
vardu. Samnm bu girisim OIUrlÙU
sonuçlanm klsa bir sUre içinde verebi.
lecektir.
da kolay degildir. Sonuna kadar mesru hakklmlzl savunuruz.
Türkiye ve Kürt sorunu
• TOrkiye'deki Kurt sorunu ve
TOrkiye kökenli Kurt gruplar hakkmdaki görü$leriniz nelerdir?
Barzani- TC Kllrt
V'=Ir113lrll
~:_:::::.:_
;:::.:~ 'it I.a)'nagl
bile kabullenmemekledlr. Hu elbelle
• Ortadogu'daki statUko açlsmdan çok yanhs ve gerçeklere kar~1bir tuKUrt sorununun Onemi sizce nedir?
tumdur. Türkiye'nin gerçekçi demokBarzanJ- KUrdistan Birinci Dünya ratik çlkarlanna da ters dusen bir
Sava$1 suasmda,
istegi dl$mda, tarzdlr. Türkiye'deki Kürt gruplanemperyalist güçlerce parçalandi. KUrt na gelince onlar sorurlÙuluklarmm bi\Ùusuda ~itli parçalarda mC$ruhak. Iincinde davranarak, mevcut durumIan için mUcadele yürüttU, yürütüyor. lannm saghkh bir tahlilini yaparak,
Kürt ulusunun da, diger uluslar gibi birlik sorununa hassasiyetle egilmelikendi mesru haklanm eide etmesi dirler.
onun vazgeçilmez hakkldlr.
• PKK hareketini nasll degerIendiKUrtulusunun kendi kaderini tayin riyorsunuz? PKK ile geçenlerde tek
hakkl ve on un gerçek çOzümünün yanh olarak bozdugunuz ittifaka ne.
Bir
Molla Mustafa Barzan;.
bölgede hangi ~amalardan geçerek leri gerekçe olarak göstermektesiniz?
gerçeklesecegini mUcadele sUreci be- DarzanJ- Oncelikle ~unu belirteyim:
rak Irak KUrtlerini kapslYor. Ortado- lirleyecektir.
KammlZ camffilZ pahasma kurtardlgu'dald KürtJerin geneline ili$kin ola.
Lakin yeri geli$misken $unu da l/ffilZ alalÙar, her KUrt mücadelesinin
rak bir birlik projeniz var nu?
önemle belirteyim. BOlgedeki Kürt kalesidir. Bu da bizim için bir OvUnç
Barzanl- KYB ve Irak KUrdistaru'- sorunu soykmmlarla, zorla ve zulüm- kayna~ldlr. PU ile geçmiste varolan
ndaki diger KUrt gruplanyla olu$tur- le çözülem'ez! Ortadaki gerçegi her- ittifak ve dayaru$ma protokolUmOz
dugumuz ittifakm Onemi ve degeri kes görmeli ve anlamahdlr. Kürt 50- de, bu mantIkla olu$turulmu$tur.
bizce çok bUyüktür. Boyle bir geli$i- runu adil demokratik ve gerçekçi bir Kar$lhkh sorurnl\Ùuk, alÙaYl$,saygl,
min, Ortadogu'daki tUrn KUrtleri de biçimde çözülemedili sOrece,Ortadokapsayacak bir biçirnde gerçeklC$mesi gu'da huzur, istikrar ve demokratik
elbette temennimizdir. Ama bu sade- bir barl$ asia gerçeklC$emez.'Oteyance bize bagh deli!. Bizim gibi çe$itli dansa, Kürt Ulusal Kurtulus Harekeyurtsever güçlerin sorunudur. Bu ko- ti, yaplsl ve yOnelirlÙerigereli, empernuda çah$llmahdu.
yalizme ve onun bOlgedeki çlkarlarl• Hedefiniz KUrt ulusunun kurtulu:
na ve aynca da, zora dayall gerici sta$U. Bu hedeflllizin gerçeklC$mesiyle, tOkosuna kar$1 olan bir harekettir.
olu$turmaYi dU$UndUgünüzyeni top• Türk ordusunun geçen aylardaki
lumsal yaplya ili$kin pro)eleriniz ne- Irak'a mUdahalesinin somut sonuçla~rdir?
n ne oldu? Sizce Türk ordusunun ye.
I.arzani- Devrimimizin dogasl halk- ni bir müdahalesi olasl mldlr?
çldlr. Biz onun geli$imini ve gelece- Barzanl- Türk ordusu Irak Kürdisgini asia slrurlamadlk ve slmrlandlrtanl'na 2 kez havadan, bir kez de ka.
mlyoruz da, GelecegimiLive sekillen- radan müdahale etti. Gerekçeleri ise,
mesini sadece ve sadece halkImlzm Irak ile aralanndald 40 km'Iik smu
özgur istemleri belirleyecektir. Ozet- güvenlili alÙ~malarl idi. Ozellikle
Ie, gelecegimizin nasI! sekillenecegine sunu belirteyim: Bu geçerli bir gerekiliskin karar yetkisi halkImlzm özgUr çe olamaz. Çünkü smmn 40 km içeistemlerine bagiidu. Biz halklmlzm
risi bizim denetimimiz altmdaki alangelisim yömi ve gelecegine ilgiii karar- drr. Buralarda Saddam rejirninin otolarma her zaman saygllIYlz ve sahip ritesi kesirilikle sOzkonusu degildir.
çlkanz,
Fäliyatta gerçeklili olmayan bir ge- '
• ~u anda Kuzey Irak'ta KYB ile rekçe kullanùamaz .
birlikte fiili bir otoriteyi olu$turuyorKaldi Id biz TC'ye kar$1delil, Sadsunuz. Bu otoritenin i$leyisi ve nite- dam rejimine kacsl saVlqlYoruz.Aylili hakkmda bize bilgi verebilir mi- nca da, ona kar$1 sa~asmadll/ffiIZ
siniz?
TC'nin, bizim denetirnimiz alundaki
BarzanJ- Biz IKDP olarak Irak KUr- topraklarJmlZa da mC$ru müdahale
distaru'nda, "Lak" diye adlandmlan
haklan olmadil/na dikkatJeri çekiyoidari taksimatlar ternelinde örgUtleni- ruz. Biz Irak KürdistanJ'ndald me$yoruz. Ornegin bu idari taksimatla
ru haklannuz için savaslYoruz. Tür- Idris &ur.ani - Sek;z oy lInee lIldü.
DihakmusUI Lak I; Hevler (Erbil) kiye'nin içi$lerine mUdahaiemiz sOzLak 2; KerkUk Lak 3; SUleymaniy( konusu degildir. Bunun aksi de TC bilgi all$verisi ve bilgilendirme, elesLak 4 ve Diyala ise Lak 3 ve 4'e bag- için geçerli olmalidir.
tiri, Oneri gibi sartlarl içeren protokolanml$l1r. Her Lak birimi bölgeleriÜçOncUbir mUdahaienin olmama- lü, PU sorumsuz davraru$larlyla
nin idari, askerî, örgütlenme, propasim temenni ediyoruz. BOylebir $eye sarstI, sabote etti. Bu konuda birçok
Ornek verebilirim. Oncelikle PU
ganda Ys.gibi tUrnsorulÙanndan so- TUrldye veya baskalan tarafmdan
rUrlÙudur.Bu birirlÙerin altmda ilçe, yeltenilirse, dogal olarak kendirnizive bölgemizde halktan kisileri katletti.
onlann da altmda köy komiteleri var- me$ru haklanmlZl sonuna kadar sa. Yine kendi bölgemizde ken di arka.
da$lanm, örne~in Resul vb'leri gibi,
dir. TUrnkomiteler dogrudan seçim- vunuruz.
le i$b~ma gelirler. Yerel milis gUçle- • Türkiye'deki kimi çevrelerde Mu- Oldürdü. Irak KomOnist Partisi'ne
saldlrd!. IKP'nin onlan topyekOn imri vardlr. Demokratik seçirlÙerle4ba- sul ve KerkUk konusunda "tarihî
hasml hiz engelledik.
$ma gelen komitelerin bag1aYlclidari haklar" iddiasl var.
Elimize PU'mn gizli bir belgesi
sorurlÙuluklan vard1r ve ~al/dan yu- Danani- Bence bu tUr iddialar, sakanya sorumludurlar. Her Lak'In ge, dece hayal ürUnOolan rüyalardlr. ~_ geçti. Çok önemlidir, bu belgede ayyet bOlgeye bu amaçl1 bir dl$ mUda- nen $unlar YaZlyordu:PKK bölgemiznel bir sorumlusu vardu ve yürütmeyi olu$tururlar. Açlk hir dt:netim al- hale olursa, bu uluslararasl bir savas de ve slmr boyunda birtaklm provotmda yürütme MK'ya kar$1SOrurlÙU' haline dönü$erek, bOlgemizde ciddi kasyoruar gerçekle$tirip, TC'nin Irak
dur. Bu sorurlÙuluklarsa her 3 ayda ve tehlikeli boyutIar kazamr.
Kürdistam'na saldm zernini olusturTabiî bu degildir ki, TUrk gerici maYi hedefledilini belirtiyordu. Bubir siyasi bUroda denetlenir. Dogruçevreleri böyle bir $CY istemiyor. Ama na neden olaraksa, kendi OlÙerinde
dan halk katùlmlyla belirlenen otori.
temizin nitelili halkçl ve i$leyi$i Ise ben bOyle bir $eye cüret edebilecek- bir engel olarak gOrdUkleriIKDP'nin
lerini sanmlyorum. Hem bu 0 ,kadar gUcUnun, bOyle bir müdahale karSIdevrimci-demokratiktir.
(;(\l'"Il~"
sim,. -
*'
34
smda tasfiyeye ugrayarak, olusacak
bo$lugu PU'nm doldurabileceli beIirtiliyordu. Ote yandan ise, bizim
PU'mn TC'ye yOnelik eylemlerine
diyecelimiz bir $ey yoktur. Ama
PU'ca savunrnaslZ sivil halkm, sa.
vunmaslZ kadm, yash ve çocuklarm
terOrist vOntemlerle katledilmesi, biZIrn açlffilZaan kaow eaUeOlllrOlrsey
delildir. Bunu kesirùiIdeve asia onaylarmyoruz. Bu tUr yöntemler KUrt
halkmm mUcadelesini lekeliyor, prestijini gOlgeliyor.
BUlÙardan bas ka. PKK'mn kitle
içinde ve kamuoyunda bizlere yOnelttiti seviyesiz ve asùSIZsuçlamalar da
vardrr Id, bUlÙarm üzerinde durmak
istemiyorum. Biz bu ve benzeri gerekçelerden buruar tahammUI smmffilZ1 astJg.ndan, protokolu l$ettik.
BUtUnbUlÙardan PKK'y! dU$man
bir güç olarak gOrdUgUrnüzsonucu
çlkartÙlnamahdrr. Ama tUrn bUlÙardan sonra da, PU'nm denetimimiz
a1tmdaki bölgelerde varolabilmesi,
artlk kesirilikle olasl delildir. Son bir
nokta daha. lIerici kamuoyu PKK'nm terOrü ile KUrt hareketi arasmdaki
temelli farh gOrmeli. KUrt sorununu
da PU ile asia OzdC$lC$tirmemelidir.
• Konu$tuklanffilZa ilave edeceliniz
bir ICy var ml?
BarzanJ- RejirlÙer gel-geçtir. AsloIan halklarm kardC$1ilive dayanJ$ma.
SId1r.Biz halklan birbirine hrdman,
haIklar arasmdaki sorunlara ve savaslara karSIY1Z.Soruruarm karde$çe ve
kar$Ù1kbsaygl. C$itliktemelindeki demokeatik çOzUrnünden yanaY1Z. Ve
Ozellikle de TUrldye kamuoyuna sunu demek istiyorum: Biz, sizIerin dU~maruruz degil, aksine sizlerin karde$iniz ve gerçek dostlannJZlZ... Sizden
ise, dostIugunuzu ve KUrt halhna yapùan baskùara karSIçlkmaYl, kardes.
çe dayaru$maYiistiyoruz, umuyoruz.
TUrkiyeli tUrn emekçilere ve mUcadelecilere dost ve kardC$selarlÙarJnuiletirim.
• TC$ekkUrediyoruz.
Banani- Ben de size tesekkür ediyorum.
TEMEL D£MIRER
-,~
••
• ~
(devam)
Kürdista~'Y~rtsever Birligi iideri Celai Talabani
"PKK, halk hareketi
temsilcisi degil"
eniGündmr adma Teme! [)emirer, lrak'ia KUrdislan Yurtsever
Birligi'nin (KYB) lideri Celai Talabani'yle gOrU$tO:
. .
Y
Ta/abani
-
"Demokrarik
....
Hedener
ve sonrasl
çOzum
• Geçti~imiz
bir iki yll lçlnde
lstikrar
IKDP'yle ittifak politikasma aglrilk
get/rir .• ,
verdiniz. Bu i~birli~nin platformunu,
byu
etkiler
amaçlanru açlklar mlSln1z?
mi? Böyle bir
TalabaniIKDP ve KYB arasmdaki ittifak metnini, bir sUre Once TUrk- iSbiriigi poliçe yaymlamlSl1k. Bu belgede de açlk- tikasmm getirecegi hareça ifade ettigiv:1Ïz gibi, ittifaklmlZ1n
hedefi ulusal kurtulus ve halkçl de- ketliligin,
mokratik devrim güçlerinin Irak Kür- bölgeye istikrar getirmesi
distaru'ndaki
birli~ini gerçekle~tirmekti. Bu hedefe yOnelik olarak da; için dtlsündüPe~mergenin gUeUnU ve Onderlikleri,
~UnUzçözUm
politik, askerî, basm-yaym, mali, dip- nedir?
lomatik vb. alanlarda tekl~irme
yO- Talabani
nelimi içindeyiz. Biz aneak bOylesine KUrdistan'm
bir yOnelimle, yurtsever ve demokrave KUrt ulutik amaçlann On plana ç!kanhp, ger- sunun geleceçeklenmesine paraleI olarak, Saddam
~ine iliskin
fa~iZ1ninin Y1kllabileeegini ve KUrt olarak,
su
ulusu üzerinde uygulanan jenosite
anda
pratik
son verilebilece~ine inamyoruz.
kehanetlerde
• IKDP ile ittifaklD!z Irak KUrtleri- bulunamayJ.Z.
ni h:',,:,":,r. :-.luipirligini daha da ge- Ama
KUrt
ulusunun
ni~letm ~Y1'iü~Unüyor musunuz?
TalabaniElbette böyle bir dil~ün- kendi kadericern;~ var. Bu egilimimizin tasanmni tayin hakkIm da, savalanm klsaca ~Oyle ifade edebilirim:
Öncelikle parti, örgUt ve gruplar ara- Sim! ile, adlm
s:nda o:-:a \ bir konferans toplanmaadlm güneelhdlr. Eu toplanuda ortak bir platforlestirerek kamun ittifak karan almarak, ortak bir bul ettirdigini
strareiide anla~!lmahdlr.
de belirtmeDir' Y1n'~r!a bölgedeki Kürt ulusu- den geçmeyenun SG7C\hü ve devletler düzeyindelimo Görül!<i
V:t' 1ft (}r~anlnln~ticünüyadugü gibi, Kürt ulusunun giderek yükP' - ~: ~eciereyeil bu birlik, böIgeselen saV3S1ml ile, bOlgedeki gerici ve
à~:;' ~'::',Iail devletlere kar~! blr mü. gele:1eksel görüsler hüsrana ugruyorcadeie platformunda
ve cephesinde
lar. Kurt ulusal kUrluluS hareketinin
hareket elmdi, yardlmlasmal! ve HiS- bölgedeki ileriei parti ve Orgütlerle
kikl::l slUastlrarak koordine etme- iliskileri ve dayamsmas! art!yor. Öte
lidir. Bu konuda Kürt sorununun ge- yandan etkinli~i arlan Kürt ulusal
ne' r "'.:1J "nID -,e bölgedeki düsman kurtulu~ mùcadelesi, yurt dlsmda (Ord'~'.'
:.a: ~I mùcadelenin esas ahn. negin Avrupa ve Amerika'da)
aktümas' e1 onemli 'ie vazgeçilmez nok. ellesirken, etkinlesen bir dayaru~maytadlr.
la da daha da güçleniyor. Tüm bun~ byte bir ittifak bölgedeki statü- lar bir çözilmtln ilk iouçlanm verivor.
f'
tek seçenelimiz ve sorumlululumuz
mUeadele, daha da kararh mUcaddpdir. Bu mUcadeleyi zafere ulasurana
de~n sUrelen klimadIr. InsanJllin OzgUrlUkçU Ulkuleri ve yurtseverlik gOrevleri. kararhhllmlzm
ve gUeUmüzUn nedenidir. Unutulmamahd!r
ki
KUrt sorununun çOzümU, taktik, politik manevralardan
degil, devrimci
stratejik çOzümlerden geçmek tedir.
BOlgedeki ileriei devrimci gUçlerden,
umarlm bu anlaYI~ do~ru1tusunda taVir takmmalanm
ummak hakklmlzdir.
":-
ÖDeme haiz hedeflerimizdendir,
Özetle Irak'ta Arap kardeslerimizle, Saddam rejiminin YlkmtIlan Uzerinde yOkseltilecek federal bir çözümden, demokrasiden ve toplumsal Herlerneden yanaY1z. Bu yolda ilk sorunun Kürtlerin birli~inin sallanmasl
oldu~una inamyoruz.
• Kuzey Irak'laki fiili otoriteyi KYB
ile IKDP olusturuyor. Bu otorite içinde ileride olu$llbHeeek toplumsal yaplya !Slk tutabHecek tasarruflarmlZ
var ml?
TalabaniBugUn Kuzey Irak'taki
kurtarllmlS alanda, devrimei demokratik bir otorite sOzkonusudur.
Bu
otoritenin niteli~ ve isleyisi elbette,
gelece~n de ipuçlanru vermektedir.
Öneelikle bugUnkU otorite, KYB'nin
etkin oldu~u alanlarda, kOy birimlerindeki devrimci komitelerir. seçimi
• Hedefiniz KUrt halkmm özgUrlülU, kurtulu~u, Ama artlk kurtuluS hareketlerinin
hedeflerine
vardlktan
sonra yapmaYI dUsUndUkleri ve yaptlklan dUzenlemeier de giderek Onem
kazamyor. Sizin belirlenmis bir toplum projeniz var nu?
TalabanlBiz sOmurgecili~e karSI
verilen yurtseve .. mucadele He, yeni
demokratik devrimin ulusal toplumsai kurtulusunu
gerçekle~tirmek istiyoruz. Bu mUcadelenin gerçeklestirilmek istedili hedefini 5Öyle Slfalaya-
biliriz:
11ctisadi, siyasaJ ve ku!tUrel açllarEnakÇ1 BAAS'm (Mi$C1 Eflak: BAAS'm kuruculanndan ve teorisyeni) sömUrgeciJi~ ve
jenosidinden
kurtulmak
istiyoruz.
Kurt ulusunun kendi kaderini layin
hakklm ka}'ltslZ ko~u1suz kuHanarak;
toprak devrimini, kadmm kurtulusunu, Kurdistan'm sanayilestirHmesini,
yeni demokratik
düzenin olusturulmaslru, yeni demoicratik bir kUltUrUn
in$aaslm ve ilerlemesini, KUrt dili ve
Kurtçe e~timin gerçeklenmesini,
dl$
politikada anti-emperyalist
ilerici insanhIm yamnda yerahnmaslru hedefliyoruz. Kendimizi asia burjuva karakterli
perspektiflerle
smulamak
yanhsl deliliz.
Aynca çok Onem verdigimiz bir di~er konu da, Irak KUrdistam'ndaki
TUrkmen ve Asuriler gibi ulusal azmhklann toplumsal, idari, kUltUrel hak
ve OzgürlUkleridir. Biz onlann bu saydl~lm aÇ1lardan Ozgürlestirilmesi yanhSIYIZ.AsimHasyon ve jenosite dayanan BAAS'm mecburi iskân uygulamasma muhatap alan bu kesimlerin,
kendi alanlanna dOnmeleri ve aynea
zarar ve ziyanlanmn
tazmini yamnda, varhklarmm yeni demokratik yOnetimee gUvenee aluna ahnarak, bu
kesimlerin yeni demokrasiye aktif kauhmlanmn
sallanmasl,
yasamsal
dan emperyalizmden
~u çok açlk: Bölgede KUrt sorununun
demokratik
bir çOzUmU sOzkonusu
olmadan, demokratik
ve adil bir istikrar gerçeklestirilemez.
Bunlarla da anlasllaea~1 gibi, bOIgede ulusumuz Uzerindeki jenosit ve
zora dayanan gerici statUkolar asia
kahel olamazlar. Biz bOlge düzeyindeki adil ve demokratik
her çOzUm
için esit bir taraf olarak gOrUsme ve
anlasmalardan
yanayJ.Z. Bu yolu tIkavan düsmanlanmlz
kar~lsmda, bizim
Uzerinde yükselir. Yani devrimci komiteleri, komitelerin bulundulu
yOredeki sivil halk seçer. Bu otoritenin
en Ust yetki orgam, devrimei komitelerle scçilen halk konseyidir.
Halk
konseyi demokratik
Ï$lerli~ içinde,
tUrn ekonomik, sosyal, kultUrei, vb.
sorunlann çOzUmUnden sorumludur.
KYB Ise, bölgedeki }'llm hareketinin bu i~lerlik içindeki sözeUsU ve hizmetkândlr.
Pesmerge gUcUnden Ise,
KYB'nin askerî bOIUmU merkezî olarak sorumludur.
Bilindi~i gibi Pesmerge, halkm bagrmdan kopup geIen, halkçl askerî bir gUçtUr, Hatti
Pe~mergeye "silahlanml~ halk" bile
diyebiliriz.
Bunun yamnda, Pe~mergeden baska, silahh sivil halkm yerel gUcU vardu ki, bu güçler direkt olarak devrimci komitelere ba~hdular. Evet, en oz-
lU deyi~i ile, savll$ln bugUnumüzU ve
OzgUr gelece~imizi belirleyen ve belirleyecek olan tek dinamik, doArudan
halk kauhml ve demokrasidir.
PU'ya
bakl~
• PKK'}'lnasll
deAeriendiriyorsunuz?
TalabaniPKK "Marksist-Leninist" olduAunu iddia eden bir "parti"dir. Önderlili oldukça ham ve deneyimsizdir, yetkinlesememistir.
Sorumiuluk iddialanna uygun davrams-<
lar içinde de~ldir. YlAInsallasml$ bir
halk hareketinin
ve mucadelesinin
sOzcUsU deAildir. Aynea da, Y1~mlara kOk saJmanu$ olduklan için, silahh
mUcadele i1e terOrizm arasmdaki temelli farkhhAI da kavramlS deliÎIerdir. DüsUneesi yurtsever ve devrimei
olan bu fedakir hareketin, taktikleri ~
35
••
-~
'l'fIiII1HIn/ (olli,,,tU)
tUmUyle yanll$trr. Kaldl lei onlar tek
olduklan inancmdaki
hiperaktivistlerdir. KUrt gUçlerinin ve Onderliklerin birlili ve dayam$masma
iliskin
onem1i sorunun bilincinde delillerdir.
Zaten bunun içindir ki, kendi dlslanndaki tum KUrt gruplanna karSld1rlar. Bu nedenle de, tUm mUcadeleciliklerine ralmen, saygm bir kisili~e
sahip delillerdir.
• Turleiye kOkenli KUrt gruplarlyla
ili$kileriniz var rru?
TalabanlTUrkiye kOkenli KUrt
gruplanyla maa1esef aranuzda organik bir i1i$ki sOzkonusu deli!dir. Ama
TKSP, Ala R1zgari ve Diyarbakrr zindanlarmda katledilen Necmettin Büyükkaya'rnn Kürdistan Kurtùlus Örgütü yanmda, aynca kimi ~er gruplarla ararrnzda yold&$ça bir dayam$ma ve diyalog sOzkonusudur.
Biz
KYB olarak, bu alandaki iliskilerin
Slklll$tlniarak, Ust dUzeylerdeki gOrÜ$me, dayam$ma ve koordinasyona
slçratùmaslmn zanrretine inanmakta)'lz .
• Geçenlerde taraflmzdan rehin ahnan iki Türk'ün kaçmlmasmm sebebini açlklar mlslmz?
TalabaniBu sorunuzu yarntlarken,
öncelikle, olaylar sonrasmda
Türk
36
(devam)
pepnerrdmyk
-
"TÜTki~ kiJkenli Kürt 6rupianyID organik biT ili$kimiz yak ...
basmmda çlkan yalanlan tekzip edeyim. Rehin aldl~lmlz iki Türk'e gayet iyi davrandlk. Onlan misafirimiz
kabul enik. Smlrh imkânlanmlzl zorlayarak. anlara en iyi kosullan sunduk. Hattâ mühendis Atilla')'l ben
kendi evimde rnisafir ettirn. TC jetleri bölgeyi bombardlman ederek, savunmaslZ insanlarllIllZl katlederlerken, Atilla'ya bir $ey olmasm diye,
yeni ve güvenlikli bir bölgeye naklettik. Özetle Atilla'ya ve di~er Türk'e,
Diyarbakrr zindanlannm sahiplerinin
yüzünü klZartacak $ekilde insanca ve
kardesçe davrandJk. Hattâ bunu bölgeye gelen bir Türk gazeteci de bizatihi gOrdü. Tüm bunlarlO ardlOdan
da, utanmadan, soven ve geriei Türk
basmlOdaki yalanlar malandl.
Her
neyse. .. Amaelrruz lindanlardaki kimi
devrimeilerin
serbest blrakllmaslOl
sa~lamaktl.
• tran-Irak savaSlm ve bunun müeadelenile etkisini nasll de~erlendiriyorsunuz?
Talabani-Biz Irak Kürdistam'nda,
Saddam'm
Ellakçl
BAAS'çlll~ma
kar~1 uzun )'lllardir dövü~tük ve dOvü~mekte};z. Bu savasta Irak bize
kar~1 tUrn askerî gueü ve varh~lyla
saldmyordu. KuSkusuz biz de bu a~lr
saldmnm tek muhatabl olmuyorduk.
soven oYunlan bunlan gölgeleyemez.
Lakin Irak'm hakslz ve sebepsizee
KardC$ halklar oldulumuz unutulmakomsumu7 Iran'a Amerika'nm
emri
mahdir. lkincisi bugün Türkiye'nin
ve Suudi, Ordun glbi Arap gerieili~Ortak pazar'a girme çabalan yamnnin tam desteli ile saldrrmaslyla aç- da demokrasi ulr&$lsl, KOrt $Orunutill yeni eephe, bizim Uzerirnizdelei
nun gerçekçi bir çOzumu ch$tnda Olasl
basmel kaçlmlmaz olarak hafifletti.
delildir.
.
Bu durum tran lslâm Cumhuriyeti'Oçüneüsu, Irak KUrdistam'na Muyle bili birbirirnize yaklnlll$trrarak,
sul ve KerkUk'e silldmnaya heveslevarhklanrruza saYg! temelindeki i$bir- nenlere uyanm, önceden çok iyi dUlili zeminini de beraberinde getirdi . ~ünmeleridir. Bu heveslerini gerçek1980'den beri Irak KUrdistam'rnn
lestirmeye kalkmalan onlara çok paönernli bir kesimini kurtararak, elkin- hallya patlar. BOyle bir macerada
lik alarnffi1Zl genÏ$lettik. ÖrgütlenmeIrak KUrdistarn, sakm unutmasmlar,
mizi derinlC$tirdik.
onlann Vietnam'I olur.
• Have etmek istediliniz bll$ka nokOördüncUsü.. TUrkiye'de demonatalar var ml?
.,j gUçleri Kuze1\ Irak'ta yeni bir asTalabaniÖncelikle kardC$ TUrleiye kerl operasyona /Igisiz kalmamalldlrhalklanm ve demokrasi mUcadelelelar. lki ulusun kardC$lili ve dayam$rini saygl ve iÇtenlikle selamhyorum.
masl, bOlgesel dUzeyde bUyük bir
Aynea su noktalara da delinmek is- öneme sahiptir.
tiyorum: Birineisi, biz yüzleree )'lIdu,
Be~incisi, TUrkiyeli sosya1ist ve Ozkardesçe ve birlikte yasaml$ halklagürlükçü demokrasi
gQçlerinin' linrIZ. Kabul edelim etmeyelim, Birinci
danlarda, sUrgUnde ve müadele
alaDunya Sava~l'nda Çarhla ve lngiliz
nmda yürüttUlU hakl1 kavpyla
tam
emperyalizmine, TC'nin olusumunda
dayam$marrnZl dUe getirerek, hepsiYunan isgaline kar$1 birlikte dövü$ne karde$çe bir saYI1 ve COflcuyla bamü~üz. Türk egemenlerinin oyunlan
$anlar diliyorum. Salolun.
ve jenositlerine ralmen, ortak tari hi• Te~ekkür ederiz. O.
miz Onemli dost ve karde$ delerler
TEMEL DEMIRER
yaratmlSUr. Ermenilerin inkârellllJ ve
•
..
..•
~
27.09/3.10.1'987
rdunun i$i ne?
GüneYdoQu'da olaylar, ah~tlQlmlz tempoda
pek fazla bir deQi~iklik olmakslzln sürüyor. Sorunun tartl~llmaslna getirilen yasaklarda da
kayda deQer bir deQi~iklik yok. GOrünü~e baklhrsa, 2ooo'e Do(Jru dergisi 2000'e kadar daha epey toplatllacak: "DoQu sorununa Atatürkçü çôzüm" Onerirken.
Belli ki, bu dikenli sorunu kimlerin ve ne gibi terimlerle tartl~abileceQi konusunda yetkiliIerin kesin kararlan var ve bu kararlanm herhangi bir ~ekilde deQi~tirmek niyetinde deQiI1er. Tartl~mak bir yana, bu konuda bilgi (gazetecilik düzeyinde, "haber") vermek bile yeterince riskli bir i~. Bu böyleyken, kendini konu üzerine konu~maya her baklmdan yetkili
gOrenlerin sOyledikleri de, Ihmh bir deyimle,
"~a~lrtlcl". ÖrneQin Cumhurba~kam Kenan
Evren'in geçtiQimiz hafta Diyarbaklr'da konu~urken sOyledikleri: "iki kom~u sava~ halindeler. 5101rlan bu nedenle yolgeçen ham gibi. 280 km. Irak Slnln, 380 km. Iran slmnm sadece biz bekliyoruz. Bu slmrlara tek tek asker
dizsek bu Slmr hepsini yutar. 51nlr tek ba~lna
beklenmez. Kom~u ülkenin de beklemesi lazirn. Onlar beklemediOi için açlk kahyor."
$imdi, "slmn uzun" çe~itli ülkelervar. SOzgeli~i 55CB slmrlan bir hayli uzun olmahdlr.
Onun için de bu ülkelerde slmra tek tek asker
dizmekten daha etkili yOntemlerin ~imdiye kadar bulunup geli~tirildiOini tahmin ediyoruz.
"Neyapahm, bizim slmnmlzçak uzun," diyen
bir devlete ya da devlet temsilcisine çok slk
rastlanmlyor.
Çünkü, slmrlann "kom~ularla birlikte kar~lhkh korunmasl" gibi bir gerekliQi anlamak ve
sindirmek de kolay deQiI. Hiç ~üphe yok ki, bir
ülkenin kom~ulanyla dostça i1i~kiler içinde 01masl ve Slnlr korumaktan daha ba~ka konulara uzanan bir alanda güçbirliOi yapmasi iyi
bir ~ydir. Ama çaOlmlzln "ulus-devlet"ler yaPISIiçinde, bu her zaman gerçekle~mez. Aynca "slnlr" kavramlnln kendisi, bunun tam
tersinin oimasi ihtimalini içerir. Elbetle istenmez ama, Irak ve iran'Ia bizzat biz kendimiz
sava~.içinde olabilirdik. En azlndan teorik olarak bunun olmayacaQln1 kimse iddia edemez.
Bu durumda da, "slmrlanmlz çok uzun, dü~man kuwetlerin sizmalanna.engel olamlYoruz, " mu diyecektik?
..
Böyle bir sözün sOylenebilmesi, insamn ak-
hna ba~ka ~eyler de getiriyor. Kom~ulanmlzln
yardlml olmadan SlmnmlZI koruyamadlOlmlza
gOre, SlmnmlZI yukanda belirttiQim ihtimale,
yani kom~ulanmlza kar~1korumaYI akhmlzdan
geçirmemi~iz demektir. Peki, kirne kar~1 oluyor bu "koruma" i~i? Kürtlere kar~1 ml? 5ava~tan Otürü i~birliQi bozulduQun~ gOre, anla~llan bu bOlgede Türk, Irak ve Iran silahh
kuwetlerinin aS11i~i slnln Kürtlere kar~1 korumako
51mn koruyamamanln böyle açlkça itirafl bir
hayli aQlr bir durumdur. Olgunun kendisi de
zaten yeterince aOlrdlr, ama açlklamanln mantlOI olgunun kendisini a~lyor. Türkiye'nin cumhurba~kam, sOzgeli~i yarglçhktan, doktorluktan vb. yeti~erek bu makama gelmi~ bir ki~i
deQiI.. ,51mr güvenliQi" kavramlyla doOrudan
ilgili kurumdan, silahh kuvvetlerden geliyor ve
bu kurumun en üst düzeyde sorumluluQunu
yüklenmi~ bir ki~i.
Aynca cumhurba~kanhQI konumuna geli~
biçimi de bu konu~tuQumuz çerçevede çok
Onemli. Çünkü ~imdiye kadar kendisinin yaptlQI açlklamalara gOre, ~iddet ve kan, anar~i
ve terOre boQulan bir toplumu, bu kOtülüklerden kurtarma amaCln1 ta~lyan bir askert darbe ile devlet ba~kanhOlna gelmi~. Bu durumda, deOal olarak, Türkiye yurtta~1 öncelikle çacuk bahçelerinin yetersizliOine ya da ~ehirle~me estetiOinin bozulmaslna çare bulmaslnl
beklemez cumhurba~ka",mn. Ama slmr güvenliQi konusunda daha fazla sorumluluk bek1er. 51nlr güvenfiQi gibi bir konuda, kom~ulanmlz birbiriyle sava~tlQI için biz SlmnmlZI koruyamayacaksak, demek bu sorunlarla i1gili
kurumlann asli i~lerine daha fazla YeOunla~malan gerekiyor. Azlmsanamayacak kadar
uzun bir süredir, caddelerdeki üst geçitlerden
gazetelerin neyi yazlp neyi yazmayacaOlna kadar akla gelebilecek her türlü karan 5i1ahh
Kuwetler verdi. Bu verilmi~ ve uygulanml~ kararlann kendileri, sonuçlan vb. zaten tartl~maya açlk Cyani, "tartl~lldIQI" ya da "tartl~llabildiQi" anlamlnda deOil, potansiyel olarak bir
hayli tartl~ma ve ele~tiri götürür olduklan anlamlndal. Ama öbür yandan da, "çok uzun"
olduOu ve ~'kom~ulan me~gul olduQu" için Slmnm korumakta güçlük çektiOini beyan eden
bir devlet var. 0 zaman durum gerçekten vahim.D
fl&rat Belge
37
••
20/26~09.1987
•
Bitlis tamam, slra Mu~lulann adlannl düzeltmeye geldi
Aranlzda ba$ka
,Zozan var ml?!
"navah
Zozan'dan soruldu: 'Benim adun Zozan' dir ve ben Zozan adml seviyorum, herkes de beni
bu isimle tanlf ve bilir' dedi."
"Davah Zozan" henUz 8 y~mda
bir k1z çocu~ydu. t~leri Bakanh~'nm 1986 yllmda GUneydo~u ve Do~ illerine gönderdijp genelgeden sonra bölgede aÇ1lan çok sa}'lda "isim
tashihi" davasmdan 0 da pa}'lna dU~eniabyordu. Zozan Kesici, ne bulundu~ mahkemenin ne de "konunun"
ciddiyetini anlayabilmi~ ve hâkimin sorusunu tUrn içtenli~ ile yanltlaml~tJ. Babasl Ömer Kesici ise "kendisinden soruldu~unda". savunmaya
geçiyordu: '!Ben, klZlma yaylada
dUnyaya geldi diye ve yöremizde de
yayla Zozan adl ile arobr, orada doganlara genelIikle bu isim veri1di~
için Zozan ismini koyduk. B~kaca
bir art niyetim veya dU~uncem yoktur. Herkes kIZIrnm adiro Zozan diye bilirler."
lu" Muhittin Yalçm'm klZlydl. Hakkmda açllan "isim tashihi" davasmm
20.5.1987 gUnUyapllan oturumunda,
kendisini ~öylesavunuyordu: "Benim
klzlm yaylada do~du. Burada, yani
bizim yöremizde yayla, örf ve adedi-'
mize göre Zozan demektir ve yaylada doj!an çoeuklara ya~asmlar diye
Zozan adl konur. Benim bu i~te herhangi bir kastJm veya ihmalim ya da
berhangi bir ard dU~üneem yoktur.
Tamamen örf ve adetlerle ve doj!um
yerine göre böyle bir ismi koyduk.
Mesela Ramazan ayJiçinde doj!an çaeuklara erkekse Ramazan adl koyuyoruz, klz ise Hazreti Muhammed'in çocuklanndan Ay~e, Fatma diye
birinin aduu koyarlar, yoksa 'herhangi
bir ard niyetim yoktur." Dij!er ikisi
gibi 17y~mdaki Zozan Yalçm da babaslfun ifadesini 'do~ruluyordu.
DavaIJ NUfus MUdürlUklerinin yarotl ise hep aymydl: "Bize gelen genelgeler gerej!inee bu durumu Curnhuriyet Savelll~I'na duyurduk. Talebimiz gibi karar verHsin."
-"'
~_-:
..
~..
~ ;..~
rinci bölUmlerindegeçen ROJ kelimesi de yabanel kökenlidir. Yabanel dilde 'güne~' ve 'gUn, gUndUz' anlamlannda kullamlmaktachr. Rojbin'deki
BiN'in bir ek olduj!u, ROJEVELAT'taki VELAT'm ise 'yurt, ülke'
olarak kullaruldl~1bilinmektedir. Buna göre, yabanel dilde ROJEVELAT'm 'yurt gUne~i'anlarruna geldi@
anla~llIyor. Yabanel bir dilden allnan
ROJBiN ve ROJEVELA T adlanmn
Türk çoeuklanna verilmesiuygun görülmemektedir. "
Gerçi Kurum, Bakanhk genelgesin.den yana tavlf koymu~tu ama, dolaylt
da olsa bu isimlerin "yabanel bir dilden" almdl~l, üstelik bu dilin "Kürtçe" olduj!u kabul ediliyordu. Böyleee AtatUrk Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, KUrtçenin Türkçenin bir lehçesi de~il, ayn bir dil oldugunu kabul eden ilk "resmî makam" olma Slfatlna da hak kazamyordu.
gözönüne almarak do~an çoeuklara,
milli kWtürUmUze,ahIâk kurallanna,
örf ve adetlerimize uygun dU~meyen
veya kamuoyunu ineiten adlann konulmasmm istenmesi halinde.gere~inin yapllmasml ve Bakanhglmlza da
bilgi verilmesinin usul ittihaz edilmesini önemle riea ederim."
tçi~leri Bakanh~1 MUste~ar Yardlmelsl Baybars Sezerler imzaslyla
gönderilen genelge üzerine NU~us
MüdUrlUklerinin harekete geçmeslYle çok sa}'ldaki Zozan'mSuzan olmaSIsa~lanml~tI. Nitekim Bitlis'teki ZoKutlamak gerek
zan'Iar hakkmda açllan davalann çoBitlis Asliye Hukuk Mahkemesi
j!u sonuçlanml~ ve "isim tashihleri"
Kurum'un raporu ve genelgeye dayagerçekle~erekkamuoyu Zozan'Iar yünarak "davall" Zozan'lann aleyhine
zünden incinmekten kurtulmu~tu.
karar vermi~ ve yabanel kökenli isimBitlis Asliye Hukuk Mahkemesi'nin
ie~.de~i~mi~ti. Mu~lu Zozan'Jar ise
elinde Bakanllk genelgesinden ba~ka
bir de "kapl gibi" bilirki~i raporu. henüz "karan" bekliyorlardl. Ej!er
meveuttu. Bitlis Asliye Hukuk Mah- lehlerine karar verilirse "Zozan" olarak kalacaklardl, aksi takdirde tUrn
kemesi'nin b~vurusu Uzerine Atadij!er Zozan'Iar gibi "Suzan" olacaktürk Dil ve Tarih YUksek Kurumu,
lardl.
Bqka Zozan'Iar
Prof.Dr. Hasan Erim imzaslyla gön.
Ama kamuoyunun incinmesine taderdigi raporda ~öyle. deniyor!iu:
Mu~ i1inde aç1lan Uç "Zozan davamànuyla bir son vermek için yapllma"ZOZAN,
Türk
Dii
Kurumu'nca
ya-.
Milli
kültürürnüze
uygun
dü~müyor
sl"ndan bir di~erinin davaIJslda 6 yaSI gerekli daha çok isim tashihi var-.
Ylmlanan Türkiye'de Halk A~mdan
~mdaki Zozan Akarsu'ydu. 1960 do'GUneydoj!u ve Do~u iIIerinde çok Derleme Sözlüj!ü (Ankara 1979, cilt dl. Mesela Milli Savunma Bakam Ze~umlu babasl Halis Akarsu mahke- sa}'ldaki ~'isimtashihi" davasma "geki YavuztUrk'Un "Z" ile b~layan ve
II, s.4398) adh eserde 'yayla' olarak
me tutanaklanna geçen ifadesinde, rekçe" gösterHen içi~leri Bakanhj!1
"Z" i!eb~ladl~ için de "yabanel di!geçmektedir.
Sözlükte
bu
kelimenin
"Benim klZlnun adl Suzan'dl, yanb~- genelgesi, Mu~ iline 21.3.1986 tarihi
den allnma" olan ismi ne olaeaktJ?
yalmz
Bitlis'te
kullaroldlj!1
belirtil-'
hkla Zozan diye geçmi~. tsminin tas- ile gönderilmi~ti. Genelge aynen ~öymektedir. Türkçede Z Heb~layan ke- Hattâ "Suzan"m bile Türkçe olup 01hihi için dava açaeaktlm. Bana bu leydi: "Bakanh~lßl1Za intikal eden
mad@ tartl~mallydl. Kamunun huzuyüzden sUreverilsin" diyordu. Zozan haberlerden, doj!an çocuklara özellik- limelerin yabanel kökenli olduj!u bi- ru için vatanda~larmm isimlerini bile
linmektedir.
Bu
kelime
de
yabanel
bir
Akarsu da, babaslron ifadesini do~- le Doj!u ve Güneydoj!u illerinde Yek"ineeleyen" bir devlet ise, aneak kutruluyor ve mahkeme "davallya klZl bum, Ard1l, Zozan, Rorint gibi adla- kaynaktal) almml~tJr. (KUrtçede ZO- lamrdt.D
ZAN
'yayla'
olarak
yaygmdlr.)
Bu
seZozan'm adlro de~i~tirmek için gele- nn konulduj!u anl~llmaktadlr. Bu
beple, yabanel kö~
bir kelimenin
eek eelseye kadar sUre veriyor" du.
nedenle, ilgi genelgelerimiz 'ile 1587
ÜçUneu davall 1970 do~urnlu Zo- sa}'lh NUfus Kanunu ve Uygulamasl- TUrk çocuklanna verilmesi sakmcaIIdlr.
zan Yalçm, "Coto o~u 1930 do~um- na lIi~kin Yönetmeli~in esaslan da
Rojbin ve Roievelat adlarmm bi-
38
l
•
,
•
•
..
iBa
.,
'.
•
• t
6/12.09.1987
•
Z<ina'iar - Leyla Zana l'e çocuklan
'mahkûm ailesr,
da Turkiye'nin
abür ucunda
an çeken inr
.
eeydi; itilip kaklhyorduk, dayak yiyorduk, kOfurler yagdmyorlard!."
11k zamanlar her kapi ve telefon
çah~mda Leyla Zana tir lir titriyordu. Her an kötu bir haberle yuzyüze gelmek de vard!.., lçerde ardarda insanlar ölUyürdu. Açhk grcvleri, ölüm Ofuçlan "ard!. Bunlara ragmen ya~maYI ogl~ndigmi ,,:>\Iu~ordu Levla Zz.na. "12 E\lul o~cesind~ ~1~h<.JÎ'l1ir. ;.étr;;V~1~' '""t'!1. "aJclT kan~l
DiyarbakIr eski Belediye Bal?KaniMehdi Zana'nln el?i Leyla Zana
'BaskI ve zu/üm gerçek/eri ögretti'
Diyarbaku
eski Belediye Ba~kam
Mehdi Zana'run ~ Leyla lana, "12
Eylül bizden çok $ey abp gOtürdü"
diye anlaUyordu. "Ama, bana insan
sevgisini kazandlran da 12 Eylül 01du. Önceden çevremdeki insanlar
benl ilgilendirmiyordu. ArtJk ilgilendiriyor. Sadece kendim için ~amaYI ölrendim. Bunlann bedeü de
a~r oldu. Baskt, zulOm, i$kenee bile ger,çekleri ölretti."
,19-77'de yerel seçimlere baglmslZ
aday olarak kaulan Mehdi lana,
Diyarbaklr'daki sol oylan toplaml~
ve Belediye Ba$kam olmu$tu. Zana,
12 Eylill'den' bernen sonra örgUt
ilyesi oldUl!ü saVl}'la tutuklanml$tl.
~u anda DiyarbakIr Askeri Cezaevi'nde bulunan Mehdi lana, savunmasl nedeniyle 9 }'JI, örgUt Uyesi 01dulu savlyla yarg.1landlll davadan
da 24 yJi hapis cezasl alml~tl. Ancak,
Askeri YargJtay B3$SavelSl'mn itiraZl üzerine dava, Askeri Yargnay
Daireler Kurulu'unda ycniden görO~üleeek.
Leyla Zana, "7 yil içinde çektij!im
aellar bana gözya~l dökmemeyi de
Ogretti" diyordu. Teyzesinin oglu
Mehdi Zana'yla 15 y~mdayken evlenen Leyla Zana ~u and a 28 y~mda ve bili 12, öbÜIil 7 ya$mda iki çoeuk annesi. Mchdi Zana'nm Belediye Ba~kam seçildili Ylllarda Leyla,
kendi deyimiyle "dünyadan bir haber" ya~lyordu, Koeasmm b~kanhgl onun ya~antlslm fazla etkilememi~ti. IIkokul 2. slmfa kadar okumu~tu Lcyla, ama 12 EylUI'e kadar
dolru dUrUst TUrkçe bilmiyordu.
Ya~adlll 7 yllhk süreç ona TUrkçcyi de ögretmi~ti. Çilnkü "gUçlil 01mah", "ayalcta kalmah"ydl. Nitekim, 12 Eyliil'den hemen sonra koeasl aramrkcn, Leyla da ~imdi 7 ya$mdaki kIll Ruken'e hamileydi. KoeaSl 0 mada Leyla' mn hamile oldu'gunu bile bilmiyordu. Mehdi Zana
wWklanmcaya kadar ya~adlklanna
ili~kin ~unlan anJallyordu Leyla Zalia: "0 mada ben de surekli polisten kaçlyordum, Ya b~lIi yakalar
Emniyet'e gOtUrürlerse ne yapar.
dim? Hamileyim ve bunu kimse bil,
miyor. a zaman Ç1kacak dedikodu.
Ian ve pomin bana yapacaklanm siz
dil~ünün, Mehdi yakalamneaya ka.
dar evden aynldlm, kOy kOy dola.
$arak akrabalanmwn
evinde kai.
dlß1.1t
Kocasl eezaevine girdikten soOlaki dOnem için Leyla lana, "Bize 0
kadar çok $ey yaptllar ki hangisini
anlataYIm" diyor ve ~unlan sOylilyordu: "1984 YIhna kadar görü$ saati belli delildi. Sabah tan ak~ama
kadar eezaevinde bekliyorduk, görÜ$mek için. Ya görü~tilrmilyorlardl ya da I dakikahk gOrU$süresi veriyorlardl. Bu süre içinde de sadece
'nasllsln' diyebiliyorduk. Hiç unutmuyorum, bir gUn görü~e gittilimizde tutuklulan mahkemeden geiiriyorlardl, onlarl gOstermemek için
bizi karlann üstüne yaurdllar, sala,
sola bakmamlzl da yasakladJlar. Bir
saate yakm 0 solukta kann Ustünde kaldlk. GörU~ler bizim için i~ken-
oldugum
:Çifl il-::i~(,l1d'''l~ 0r-
du, Gerçek i1111.J,'i,U1nlt'dnI1"'Idum. BugLin ne yapmak istediklerini biliyorum. 0 'le onun gibiler insanI11m ve halkm mutlulugu için çah~ular, onun için içerdeler. Bundan
böyle bu i$in içinde Mehdi olsa da
olmasa da ben vanm. Bu inançtan,
beni kimse koparamaz. \unku, ~im:
diye kadar çektiklerj'lli bir <laha
çekmek istemiyorum. Kendi kendime ~unu soruyorum: Niçm hep eziiiyorum, zulüm goruvorum" Bcnim
diler insanlardan farklm ne? Kendi dilimi bile konu~amlyorum. KonU$mak onlann gözilnde utanç veriei bir ~ey. Bana ba~ka bir dil ögrettiler mi ki konu~maml istiyorlar.
Gö~lerde bile, 'TOrkçe konu~, çak
konU$', 'Türkçe Oyen de gel' diyorlar. TOrkçeyi ögrenmemek bizim suçumuz mu?"
Leyla lana, "kocasmm içerde 01masma bir baklma OzUlmedigini"
söylüyordu. "ÇUnkO, 0 onurunu
ayaklar a1tma almadl, hakll bir mücadele uAruna orda" diyordu. 22 ya~mdan beri çocuklanna hem ana,
hem de baba olmaya çall~t1gml anlatan Leyla lana'mn tüm çektiklerine kar~1 tek istedigi vardl y~amda: aglu Ronay ile klZ1 Ruken'in
"devrimei" olmalall. "Çünkü Odedigim allr bedellerin kar~lhgml aneak böyle alabilirim" diyordu.
Bu arada "bir gerçegi gördillUnU" ekliyordu Leyla lana: "Aellar,
zulümler insam ylldlrnuyor, tam tersine daha da gLiçlü kJhyor. Bu aelIan çekmek iSlemezdim ama çektigim aellar bel.i buraya getirdi, bilinçlendirdi, y<,ksa ben yine eski
Leyla olaeakum."
0
HA TICE A }'DO(;DU
39
.. -
•
•
..
~
6/12.09.1987
Ulusal çlkar nedit; ne degildir.
°OO'e Dolru'nun
Atatürk'un
ye dokunulmadan belgelerin asillanKürtlere muhtariyet verilmesiyle
mn yaYImlanmasmdan yanay\m" diilgili sOzlerini içeren geçen haftaki sa- yen Prof. $erafettin Turan '10 da 23
YlSlbasklya yeni geçmi~li. Birdenbi.
Arahk tarihli kararda imzasl bulunre Hürriyet Ofset polislerle doldu. Se- maktaydl.
kiz adet dergi aldllar ve geri kah'h.
:; ... - .............
~a ;"uukai>it 'den Genelnn daltllma verilmesini engelleyen
kurmay Harp Tarihi Dairesi'ne devsavclhk emrini teblij! .':erek aynldlredilmi~ bulunan beIgeden 1982 baslar. Iki gün sonra Devlet Güvenlik
klsl S1fasmda çlkanlmt~ alan iki koMahkemesi, daj!tttmimayan derginin nudan birincisi, 1986'da Mülkiyeliler
toplanmasml kararla~tlflyordu.
Birligi Vakfl'run yaymladlgl TUrk-.
Vakit ba~yazan Ahmet Emin (Yal- Yunan l/i$ki/érinde Batl Trakya So-,
man) Bey'in sorusuna verdigi yamt- runu adh kitabll\.159. sayfasmda çlk:
ta Künlere Ozerklik vermekten soz ml~tl. Simdi de, dal!tllllli yasaklanml~
eden ki~i Gazi Mustafa Kemal Pa~a, almakla bir[ikte, bir haftahk dergi
demecin yeri Izmit, tarihi ise 16 Oeak ikinciyi, yani Kürt konusunu yaYlm1923'tü. Belge, bblUculüge yarayabihyardu.
lecegi gerekçesiyle ~imdiye dek kamu;
Vygunluk lesli
oyundan saklanml~u.
Simdi, artaya iki önemli tarll~ma
Bir MaYls günü
kanusu ç!kmaktaydl: Birincisi, güYalmz blr tabuyu cie aldlglndan
neydoguda PKK katliamlanrun sürüp
degil, Güneydogu'da PKK Ile sllrul' gittigi bir zamanda, "KürtIere Özerkgiden gerilla sava~lml yüzundcn de lik" mesajJnI veren bir belgenin yasert tepki!erle kar~llanan belgenin ma. Ylmlanmasl ulusal e1karlara ne denli
eeraSI 1981 Yll1mn bir MaYls gllnll uygunju?
Amtkabir'de-. mùzenin tam karllsma
Bu saruya yamt verebilmek için,
dü~en klsmm all1ndaki yera!tl dehll'
bir dizi b~ka sorular sormak kaçmllzinde ba~ladl. TUrk Tarih Kurumu
maz görünüyordu:
YaYlmlanmasl
(ITK) bünyesinde kurulmu~ alan
ulusal elkarlara ne zaman uygundu?
Atatürk ve Türk Devrimini Ar~UrUlusal çlkarlar geregi tarihsel beIgema Merkezi'ne belge toplanuken,
Ier sansür edilmeli midir, yoksa sanArutkabir'den bir ipucu haberi gel- sür yüzünden ortaya çlkacak saghkmi~ti. Ata'run ölümünden soma Mer- S!Zdegerlendirmeler, sonuçta ulusal
kez Bankasl kasa!anna nas!1 olduysa
e1kara daha ml çok zarar verir? Bir
göndenlmeyip kalan sandlk açlldlgmsarunu yak saymak ml ulusal çlkara
da. i,inde Afet Hamm'm röntgenleuygundur, yoksa ne kadar aCI verici
n ve sagl1k raporlanmn yamslra, blr alursa alsun anun varltglm kabul edede onJinal elyazmasl tutanak çlku:
rek yaraya mer hem bulmaya çah~Gazi'nin Oeak 1923'te Izmit'te, Is- mak ml? Bir ülkede farkh alan ve~
tanbul gazete ba~yazarlanyla yapugl
aldugunu ileri süren insaniara, s04
basm toplantlSlmn TBMM zabll kâ. nunda araya slmr çizmeye yalaçabi1
tlplerince tutulmu~ zapu' Bu tutanakleeek dü~manhklar yaratacak baskllar once 1929'da Mi/ilyet'te Mahmut
Ian ilelebed sürdürmek mi ulusal elSoydan, 1969'da da bu gazeteden al1- karlara uygundur, yoksa anadilini
mp bir kitap olarak Ismail Arar tao' kanu~mak isteyen bu insanlan kültüra;md;m yaYImlanml~. hanâ daha ön- rei huzura ve ekanomik açldan insance de. çok eksik bieimde SOylev ve ca bir hayata kavu~turarak onlann
Demeçler'de yeralmlltl. Ama orijinadevlete ISInmalanm saglamak ml?
Imin nasI! \e nerede oldugu bilinmi.
Dagrusu, PKK katliamlan ba~lamaz.
yordu Hemen fotokopiler çektiri!di
dan evvel Türkiye'de bu sorulann so'
dogru;u zor oldu_ Bir de An Inan.
ruimadlgl dagruydu ve PKK katilledaha ,Jneeki Ue yaymla karlllaltlrmal1
rinin henüz devletin yapabilecegi çok
olarok belgeyi yayma hamladl. Ba. ~ey var ken bu sarulan sordurmak nesma yaZdlgl Sunu~'ta da "noksanslz,
deniyle Türkiye Cumhuriyeti'nin ulutam" olduj'\unu belirtti. Gerçekten,
sai çlkarlanna hizmet ettikleri -ne kay~ni v~YInSaydan-Arar metinlerinde
dar paradoksal gOzükse de- bir gerbulu~mayan 17 yan b~hk içeriyor ve çekti.
onlardan yakl~lk 10 büyük boy kiBu açldan, bir PICK militamnm
tap sayfasl kadar daha uzun bulunu~imdi serbest olan bir tutukluya cezayordu.
evinde söyledij!i ~u sOz oldukça OgreKitap hakkmdaki raporu Prof. Betici sayllmallydl: "En çok Sünni dag
kir Sltk! Baykal yazdi. Oç kanu üzekOylerinde b~arlhy\z. Ne kadar yol
rinde "hassasiyetle" durdu ve üçünve elektrik yoksa, ne kadar jandarma
cüsunün yaYInlanmasma "kesinlikle"
dayagl alllml~sa, propaganda yapkar~l e1kl1j!mt bildirdi. Bunun üzerimak 0 kadar kolay oluyor." PKK'cl
ne M~rkez'in yOnetirn kurulu 28 Ara~Oyledevam etmi~ti: "Bu GAP prohk 1981 tarihini tli$lyan karannda kijesi slrf bize kar~J(br. lflusal bilinç yetabm "Rusya Türkleri-Ball Trakyarine slmf bilincini koymaYI amaçhKürt Meseleleri" Ç1karuarak basllmayar." Tabiî, PKK'cmm korktuj!u bu
sma oybirlij!iyle karar veriyor ve sosonucun gerçekl~ebilmesi için, GAP
nunda baskl yalmzca 2. ve 3. konuile sulanacak topraklann Istanbul ve
lar Ç1kanllarak gerçekle~iyordu. ZaAdana holdinglerine ~imdiden kapaten, resmî nitelij!i alan bir kurumun,
1Ilmaml~ bulunmasl ve bir de, toprak
12 Eylül devlet terOrünün en hWI zasatm almak isteyen Kürt köylüsünden
manmda ba~ka bir karar vermesi de
bUtün diger ~artlardan Once güvenlik
dagrusu zar olurdu. Bir de Ari Inan,
saru~turmasl istendigine ili~kin haberSunu~'a "yazdlj!1 "noksanslz, tam"
lerin gittikçe yogunl~tyor olmamasl
sözeüklerini çtkarmaYI unutmasaydl!
gerekiyardu!
.
Ama anla~lIan, unutkanhk Slff kenBu baglamda, ~imdi kadm ve çodisine ait bir durum olmasa gerekti
euklan Oldürmeyi kahramanhk olaki 2000'é Dogru'ya bu olay üzerine
rak gören PKK militanlanmn pek büd~meç veren ve "Anla~!lan, yOnetim
yük bir eogunlugunun 12 Eylül dOnekurulu da hazlrlaYlcl -An- da bu klSminde, ekimizde deh~et verici Oykümm çtkarttlmasma karar vermi~ler ...
sunü okuyaeagm!z Diyarbaku CezaBen bir ar~tlrmaci olarak, hiçbir ~e-
2
40
evi'nden "yeti~me" olduklan saVI
pek de kulak ardl edilebilecek gibi
gözükmüyordu.
Ashnda, ~u anda Diyarbakir Cezaevi'nde bulunar1lann çlkllklan zaman ne yapacaklanm önceden kestirmek için, geçen hafta buray\ gezen gazelecilerin çektikleri bir foloj!rafa bakmak yeterdi. PKK mililanlanmn yatllj!1 koj!u~ duvarlan
bir kan~ bo~ yer blrakmamacasma
Türklüj!ü Oven, gOklere Ç1karan rengârenk Ozleyi~lerle slvanml~lI. Tutuklular, arllk günahlan boyunlanna, bu boyalann kendilerine gelen
paralardan re'sen kesilerek Cezaevi yOnetimi tarafmdan salin almdlj!tm ve kendilerine yazdlflldlglm
sOylüyorlardl. Bu doj!ru olsun 01masm, bu uygulamalarm cezaevindeki PKK'cllan dej!i~tirmek dej!i1,
mümkün oldugu kadar üzerlerine
gitmek için yaplldlj!lm kabul etmek
için PKK'ct olmak gerekmezdi.
Acaba amaç, cezaevi yöneticilel'inin
"yüreklerinin yaj! baj!lamasl" 01masmdl? Yalmz, maalesef, siyaset.
biliminde "ideolojinin olumsuz i~levi" diye bir kavram vardl. Bir ins-ana olumlu hiçbir ~ey vermeden,
ana durmadan belli bir ideolojiyi ~Innga etmek, sonunda 0 ideolojinin
varmak istedigi amaçlarm tam tersini doj!ururdu. Kürt militana "Ne
Mutlu Türk'üm Diyene" diye zarIa yazdlrmamn ve baya parasml da
zaria ondan almanm TC ulusal Çlkarlanna ne denli hizmet etmek demek oldugu, moda liberal deyimle
"tant~maya açlk"lI.
V.nn,
öbürgün
Bu belge yaymlama konusunda
son olarak söylenebilecek ~ey ~u
olabilirdi: Simdi daj!ltlm engellenmi~ti. Peki olaYIn duyulmasl? Kulaktan kulaga, kulaktan kaleme,
sonra Avrupa'da kalemden antene,
antenden ekrana büyümesi? 0 da
engellenmi~ miydi aeaba? Belki
bundan da vahim alan ~ey ~uydu:
Yann Obürgün, resmî kaynaklar
dürüst ve eksiksiz belge yaYlnlasalar bile, insanlar devletlerine biraz
zar inanacaklardl.
Bu noktada, ikinci tartl~ma konusu kendini gündeme getiriyordu:
Atatürk'ün bu sOzü hangi bal!lamda sOylenmi~ti, ne anlam t~lyordu
ve neden uygulanmaml~lI?
Gereekten, Gazi'nin sözünü euigi 23 maddelik 1921 Anayasasl'nda
vilayetler ve nahiyeler "muhtariyeti haiz"di (md. Il, 14 ve 16). 105
maddelik 1924 Anayasasl ise Ozerklikten sOz etmekten epey uzakll.
Çünkü birincisi sav~, ikincisi ise
ulusal devlet anayasastydl. 1923 Izmit kon~masmda zafer k~,
fakat ban~ yapllmadtlt gibi, devletin ~kli de onaya henüz çlkmaml~U. 24 Temmuz 1923'te birincisi (Lozan), 29 Ekim'de de ikincisi haIoIdu. Bundan soora aruk Gazi'nin
gtlndeminde adem-i merkezîyetçilik
delil, tarn tersine merkeziyetçilik
olacaktl. Bunu da iki .Çldan yap.caku: Bir yandan asker ve IttihatÇ1
rakiplerini tasfiye ederek, diller yandan da ulusal devleti güçlendirerek.
29 Ekirn 1923'ten soora bir daha
"Türkiye Halkt" gibi deyimleri atzma a1mamasl bu olgunun sonucuydu. Kurtulus Savasl'nda müttefiki
olan Kürt uÏtsurunu aynl aj!uhkl~
hesaba katmaya devam etmesi, ancak etkili ve tutarh
bir Kürt
"özerklik"
hareketinin
varhgma
bal!llydl. Oysa bu yaktu: 1925 Seyh
Sait'ten ba~layarak hiç kesmtislz
1932'ye dek sonuçta etkisiz ve tutarSIZ bir hareket vardl. Ostelik, bu
ayaklanmalarm
feodal karakteri
Türkiye Komünist Partisi'nin
de
Kemalizme kesin destek vermesine
yolaçtl. Bu durum 1930'lann "Tek
Vlus, Tek Devlet, tek Önder" gibi
sloganlarda anlallmm! bulan uluslararasl ko~ullanyla birle~inee Izmit'te sOylenenler sisli geçmi~lerde
kahyor, bugtlnlere ula~an bir klS1r
dOngü b~hyordu.
Ikl unsur
2000'e Dolru'nun yaYInladll!t eksik belgede akllda kalmasl gereken
iki nokta vardl. Birincisi, derginin
vurguladtl!t "özerklik" konusuydu.
Ikincisi de, Gazi'nin ~u sOzlerinde
anIatmum bulm~tu: "(Kürtier) yoj!unluklanm kayhede ede ... Oyle bir
slmr olu~mu~tur ki, Kürtlük adma
bir slmr çizmek istesek, türklügü ve
Türkiye'yi mahvetmek gerekir ... Bu
iki unsur bütün menfaatlerini ve kaderlerini birle~tirmi~lerdir...
Ayn
bir smu çizmeye kalk!~mak dogru
olmaz."
Birinci noktanm Türkler, ikineisinin ise Kürtler için esin kaynagl 01maSI, dört bir yandan slkl~tlfllmasl
gittikçe artan Türkiye Cumhuriyeti'ni içeriden güçlendirecek bir ulusai birlik sürecini ba~latabilirdi. 0
BASKIN ORAN
• ,tI
••
,
~:
AIalûÔ( Ankara'da Nevruz Bayramt dolaylslyta yaplian bir tören Slf8SIOda.
MUSTAFA KEMAL IMZALI TALtMAT
"Kürtiere
mahalli idare"
TBMM Gizli celse Zabltlannl 1~ BankasI 1985 ylllnda yaYlmladl. Bu
zabltlann 3. ci/dinde Büyük Millet Meclisi Vekiller Heyetrnin Meclis
Reisi Mustafa Kemal imzoslyla Elcezire Çephesi Kumandanlll,'na
yo/ladlgl talimat da yer abyor., Bu talimatta HKUrtlerin oturoulu
bö/ge/erde adlm adlm mahalli bir idare kuru/maslnl gerek/i
görüyoruz" deniyor.
1-23 Eylùl gilnleri araSI, Atatürk
Killtilr, Di! ve Tarih Yüksek Kurumu AtatUrk Arastlrma Merkezi tarafmdan Ankara'da Uluslararasl
Atatürk Sempozyumu d i.\zenlenlYor.
Sempozyum Cumhurbaskam
Ke~an
2
20 _
Evren'in koruyucu ba~kanlilIDda açlhyor. Üç goo boyunca, yerli ve yabanCl
birçok bilim adami, çe~itli konularda
bildiri sunacaklar ve tartl~acaklar.
Atattirk'i.\n ve 0 dönem TUrk politikasmlll derinlemesine tartlsdmasl ya-
rarbdlr. Bu tartl~mamn rahat, özgiU~e
her türlü tabudan uzak bir ortamwl:yapllmasl bilimsellilin On ~artldlr. DOneme ait belgelerin açlklanmasl, ara~tIrmacdarm OnUne serilmesi sempozyuma
saghk getirecektir.
aoa EylQI tll87
41
, ,Talimat me,tni
I h.'~~:inin f:k'::J ;,'-=
nnlll.l1r.
.1. Tectricen
bübün
Jl.::-
. sir
oogruya
oldugu
4..CI':'_"
memlekell.e
idarei
icablOdandlr.
Ita ise hem
siyasel.j
dahiliyemïz
hariciyemiz
nok'lai
nazanndan
idare jhdaslOl
2.
illizam
M:1k,:lcrin
re etmeler'i
lendi
bu gaye
mukadderallanna
Büyük
Mïllet
ilân
bu gayeye
~::;i
kumandanhf::na.
ricen
b'ize
4.
me-
Elcezire
ve rahsiscn
müsdl:ih
bir derecl")'e
e;babml
tarsin
siya:seli
kumandanlrgl
vardlr-
olmak.
ihzar
rücsaYI
ve
elm::k.
lavzif
c::J'e-
gibi
hu:utu
memurini
dah:tiyesi
ve
Elcezire
œphe,j
idare
edilec,:~lir.
M .lId ~1~;';li;i
Biirük
l'der. Vilâr;:tler'tarafmJan,
halC'ke:rj tanzim
ve' le,'hid
mülk.iren'in
bu
lûip
edecegin:.len
hususta
mcrcii
de
k uman'danhgldlr.
5.
Ekezire
mali
cephe
ladilät
kumandanhi:I,
"e i\lâhata
talt:.:,inihükümcte
[!cezir::
3. Kürdistan'da Kürtlerin Franslzlar ve özellikle
Irak slnlnnda ingilizlere kar~1dü~manhglnl silahll
çarpl~mayla degi~tirilemeyecek bir dereceye vardlrmak ve yabancllarla Kürtlerin birle!imesine engel olmak, adlm adlm mahalli idareler kuruimasi
.sebeplerini açlklamak ve böylece bize yürekten
baglanmalannl saglamak, Kürt reislerinin mülki
ve askeri makamlarla görevlendirerek, bi;e baglanmalannl saglamla~tlrmak gibi genel çizgHer kabul olunmu~tur.
ted-
elmek
temin
etmek
tevhid
bu bar-Ia
ill' muhabere
hattl
vera
tevcihi
i:'ilâflOa mani
lesisi
tararmdan
olunacak
cephe
talib
bü:ün
olunmu~:ur.
'ku:nandanlrgl
Rirasel'i
Tiir-
ya~amaya
bize merbu:'iyetlerini
Kürdis'tan
Cephe
zaman
oldu'klanm
mü('ki ve a~kerii ma:kamatla
kabul
ida-
taraflmlzdan
FrailSlzl~r
tadil
merbutiyetlerini
umum'i}'e
2. Milletlerin kendi kaderlerini kendilerinin ida.
re etmeleri hakkl, bütün dünyada kabul olunmu~
bir prensiptir. Biz de bu prensibi kabul etmifizdir.
Tahmin olunduguna göre, Kürtlerin bu zamana kadar mahalli idareye ait te~kilatlann I tamamlaml!i
reisler ve ileri gelenleri bu amaç adlna bizim taraflmlzdan kazanllml!i olmasl ve i'eylerini açlkladlklan zaman, kendi kaderlerine zaten sahip 01duklannl, Türkiye Büyük Millet Meclisi idaresinde ya~amaya talip olduklannl ilan etmelidir. Kürdistan'daki bütün çall~manln bu amaca dayanan
siyasete yönel mesi Elcezi re Cephesi Kumandanhgl'na aittir.
ve rüesa
kar51 husumelin'i
kab;li
idareler
K'Ürt rüesaslOlO.
rek.
sahip
kadar
eltiiderj
siya'sele.
Kür:tlerin
kalben
bir
Kürdi:itandaki
Ingilit.!ere
mahalli
ida.
aittir.
ile gayri
sure:le
bizim
lzhar:
Kürller;n
ma'k ve ecnebilerle
bizza.l
olunmU!j
elmï~
idaresinde
müs:~nil
Kürdistan:b
müsademe
bir
- e>:mi5izdir. Tah-
ikmâl
zalen
elmelidir.
Ira'.< hududunda
si}'ase;i
mahaIJi
bu zamana
namlOa
Meclisi
uinin
3~
kabul
bbul
~é reylerini
. olmasi
olduk!anm
bu
dünyada
a';l ~erkilâllannt
ve müteneffizam
kazamlrnJ$
siyaseli
de
mu'kadderatlanm
göre Kürtler.in
rei mahal1iyeye
k'iye
v~ hem
Biz de bu pren.sibi
min olun'dul';una
ihdasl
m'e~l<ûn menaI Il<.
.teuricen
idarj
lüzum
\'e
gördük,e
AdJi
bunlm
leklif l'der.
ccphesi
kumJndam
Mirii,'a
-.
1. Adlm adlm bütün memlekette ve geni!i ölçü. de dogrudan dogruya halk tabakalannln Hgili ve
etkili oldugu mahalli idareler kuruimasi iç siyasetimizin geregidir. Kürtlerin oturdugu bölgelerde ise
hem iç siyasetimiz ve hem de dl!i siyasetimiz açlslndan adlm adlm mahalli bir idare kurulmaslnl
gerekli bulmaktaYlz.
ve mües.
. e:m<'k:cyiz.
hakk,'. bütün
prens';plir.
kendi
Kü~tlerle
._ ~
mï'kyasta
ala'kadar
mahalliyeler
da:hiliyem:z
Kürdi~~an. h~kkln~a Büy~k Millet Meclisi Vekil-
talimatldlr.
.
ve vasi
.
~.
1er He,'::;~.'.:::: _~
tali.
~Ull"HHj.JlIil~,na
ha;'k labahllOlO
surette
;.
Jlüriik ~Iillc! M~.:bi Vd,;I:
K,;,.~';:J'l ha~~ln";1
dQgrudan
Bugün~ü Türkçesi
l\:had
P.,):!
'.
4. Kürdistan iç siyaseti Elcezire Cephesi Kumandanhgl taraflndan birle~tirilecek've idare edi.Iecektir. Cephe kumandanhgl bu konuda Büyük
Millet Meclisi Ba!ikanlJgl'yla haberle~ir. Vilayetler
taraflndan izlenecek hareket çizgisini düzenleyecek ve birle~tireceginden mülki memurlarln yöneticilerinin bu husustaki mercii de cephe kumandanlJgldlr.
Hazrcllerine.
Zata
mahsuslur.
Bü}'d
zall
'kmJa
Millet
de,'le::~rine
tanzim
Mcdisi
Vc;'iller
mahou<; olmal..
edilen
lalimat
lIerel;
uure
berveç.hi
lararmJJ'"
Kurdi".ln
h:ll..
bel:i tcbliil
{liu.
nur.
Büylïk Mitlet M~cPi.si Rei,'i
MU51ta'fa. Kema'l
5. Elcezire Cephe Kumandanhgl, idari ve adli
veya mali degi~iklik ve düzeltmeye gerek gördükçe, bunun uygulanmaslnl hükümete önerir. Elcezire Cephesi Kumandant Tuggeneral NihadPa~a
. Hazretlerine.
, Ki~iye özeldir.
Büyük Millet Meclisi Vekiller Heyeti taraflndan
zatl devletlerine özel olma:< üzere Kürdistan hakklnda düzenlenen talimat yukanda oldugu gibi bildirilir.
Büyük Millet Medisi Reisi
Mustafa Kemal
I
42
20-28 EytQI 1887
I
21
22 • 7 • 1.BK
C:2
YET\.tl~ SEKlzl:"cl f~I"' ..\T
Açlfma SUII 5.15
Mustafa Kemal imzall talimatln
okunduOu tanh va görevliler.
TBMM gizli celse zabltlan 1985 YIhnda Türkiye t~ Bankasl tarafmdan
yaYlmlandl. Zabltlar ilk Millet Meclisi tartl~malanß1 içeriyor. Ankara'da
dört eilt halinde yaYlmlanan kitabm ilk
basklsl tükendi. t~ Bankasl ikinci basklYI henüz çlkarmadl. Her açldan ilginç ve ülkenin geleceAi itibanyla belirleyiei olan tartl~malann bilim adamlanna ve halka sunulmasl önemli bir
adlm oldu. t~te 2()()()'e Dogru bu zabltlann bir bölümünü okuyuculanna sunuyor.
"Kürtiere mahalli idare"
Bu zaMlann 3. Cildinde Büyük Millet Meclisi Vekiller Heyeti'nin, Meclis
Reisi Mustafa Kemal imzaslyla Elcezire Cephesi KumandanhAI 'na yolladlAl
talimat da yer ahyor. Talimat 22 Temmuz 1922 Cumartesi günü Mecliste
okunmu~.
.
Mustafa Kemal imzah talimatta,
"Kürtlerin oturduAu bölgelerde ise
hem iç siyasetimiz ve hem de dl~ siya22
œ
A!alürk Çanakkale dön~nde
tayin edildiQi $ark Sephesinde
"Milletlerin kendi
kaderlerini kendilerinin
idare etmeleri hakkl~
bütün dünyada kabul
olunmu$ bir prensiptir.
Biz de bu prensibi kabul
etmi#zdir. "
bir halk çocuOu
ile..:'.; .
setimiz aç1S1ndan adlm adlm mahalli .
bir idare kurulmaslm gerekli görtiyoruz" deniyor. Aym talimatm 2. maddesi.1d~ Mustafa Kemal, meseleye ili~:<in ~;c:lel Oakl~Jm ~öyle forIT'ille ediyor:
"Milletlerin kendi kaderlerini kendi!erinin idare etmeleri hakkl, bütün
dünyada kabul olunmu~ bir prensiptir.
Biz de bu prensibi kabul etmi~izdir."
Metinden, Büyük Millet Meclisi Vekiller Heyeti 'nin ~u genel çizgileri kabul ettigi anla~Jhyor:
"Kürtlerin Franslzlar ve özellikle
Irak smmnda tngilizlere kar~1 dü~manhg ml silahl! çarpl~mayla degistirilemeyecek bir dereceye vardIrmak ve yabancllarla Kürtlerin birle~mesine engel
olmak, adlm adlm mahalli idareler kurulmasl sebeplerini açJklamak ve böylece biz~ yUrekten baglanmalanm saglamak, Kürt reislerinin, mülki \le askeri
makamlarla görevlendirerek, bize baglanmalanm s aglamla~t!rm ak. ,.
"Kürt reisler~ reylerini
açlkladlklan zaman,
kendi kaderlerine zaten
sahip olduklannl,
Türkiye Büyük Millet
Meclisi idaresinde
ya$amaya taUp
olduklannl ilan
etmelidir. "
TBMM zabltlan
"Yabancilarla Kürtlerin
birle$mesine engel
olmak/ ddlm adlm
mahalli idareler
kurulmasl sebeplerini
açlklamak ve böylece
bize yürekten
baglanma/arml
sag/amak •.•"
TBMM gizli celse zabltlan, t~ Bankasl satl~ bürolannda tükendigiiçin,
ancak kütüphanelerde bulunuyor. Isteyen herkesbüyük
bir kütüphaneye
gidip, kitabl inceleyebili yor.
2()()()'e Dogru
muhabiri tstanbul
Oniversitesi Merkez KütUphanesi'ne
zabltlan aramak için gitti. Görevlinin
gösterdigi yerden kitabl aldl ve inc~lemeye koyuldu. TBMM zab~tlan sdre1i
yaym saYlldlgl için, konular dizininde
kaydl bulunmuyor. 1stenildigi zaman
kütüphane memuru tarafmdan arastlrmaclya veriliyor.
kütüphanelerde
2O.a Ey4Ql11l17
43
.'