Unternehmensnachfolge

Transkript

I
AY ABE
S
EL USG
Z
Ö RA
E
D
N
SO
0800-12 45 444
www.istebilgi.de
Nr. 22 · Juni | Juli | August 2013
ERSTES DEUTSCH-TÜRKISCHES MAGAZIN FÜR DIE WIRTSCHAFTS- UND ARBEITSWELT
Kendi patronunuz olmanın
bir başka yolu:
EXPERTENINTERVIEW
GASTBEITRAG
Prof. Dr. Frank Wallau Hans-Peter Beyer
Mittelstandsforschung Bonn
Wirtschaftsministerium NRW
BEISPIELE AUS DER PRAXIS
Bekir Sunman
Gülcan Balcı
Önsöz | Vorwort
D
eğerli Okurlarımız,
İşte Bilgi dergisinin bir önceki sayısında dile getirdiğimiz
üzere şirket devralma (Unternehmensnachfolge) ATİAD
ve İŞTE BİLGİ’nin üzerinde yoğun olarak çalıştığı en önemli
konulardan biri haline gelmiştir.
edecektir. Alınan ortak kararla birlikte 17.09.2013’de
Düsseldorf Kongre Merkezi‘nde düzenleyeceğimiz 4. Almanya Türk Ekonomi Günü’nde yetkili eyalet ve federal
kuruluşlular fuar standlarıyla temsil edilecek ve şirket devralma konusuyla ilgili özel çalıştayda yer alarak ziyaretçilere birebir bilgi vereceklerdir.
Şirket devralmayla ilgili olarak ATİAD bir başka girişimde daha bulundu ve Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Recep Keskin Mayıs 2013’de Berlin’de yapılan 6. Uyum
Zirvesi’nde konuya ilişkin görüşlerini Başbakan Angela
Merkel ile birlikte katıldığı basın toplantısında dile geitrdi: Başta devlet teşviklerinin kullanımı olmak üzere göçmen girişimcilerin önündeki tüm engellerin kaldırılması
gerektiği yapılan ortak çagrılar arasında yer aldı.
Birçok konuda olduğu gibi şirket devralma konusunda
da ilk adımı atmak süreç içerisinde belkide en zor olanıdır. Bunu, Bekir Sunman kendisiyle yapmış olduğumuz
Dergimizin elinizde tuttuğunuz sayısını tamamen bu ko- söyleşide çarpıcı bir şekilde dile getirmektedir. Şirket satın
nuya ayırmış olmamız bunun göstergelerinden sadece bir almakta kararlısınız, ama size uygun şirketi bulmakta zortanesidir. Amacımız, sizleri şirket devralma ile ilgili temel lanıyorsunuz veya şirketi buldunuz ama sahibiyle irtibata
konular hakkında bilgilendirmektir. Bunu yaparken bir geçmekten çekiniyorsunuz. ATİAD olarak son haftalarda
taraftan ana kaynak olarak ve Federal Ekonomi Bakanlığı bu durumda olan üç ayrı girişimciye destek olduk ve şirtarafından yayınlanmış olan Unternehmensnachfolge: ket sahipleriyle randevu yaparak ilk görüşmelere katıldık.
die optimale Planung kılavuzunu kullandık. Diğer taraf- Görüşmelerin sonuncunda Almanya’da yetişmiş olan
tan konunun uzmanlarından olan Prof. Dr. Frank Wallau Türklerin en az iki dilli ve iki kültürlü olmalarının kendileve bir şirketi başarıyla devralmış olan Bekir Sunman ile rine büyük avantaj sağladıgına bizzat yerinde tanık olduk.
birer söyleşi yaptık. Başka bir röportajda ise, şirket devral- Herşeyden önce asıl önemli olanın satıcı ile alıcı arasında
ma için ilk adımları atmış olan, ancak halen uygun şirket sağlıklı bir iletişimin kurulabilmesi olduğunu gördük.
arayışını sürdüren Gülcan Balcı sizlerle bu süreç içirisinde yaşamış olduğu deneyimlerini paylaşıyor.
Elinizde tuttuğunuz bu özel sayıdan en iyi şekilde faydalanmanızı temenni eder, saygılar sunar, işlerinizde başarıATİAD, Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti ve Federal Ekonomi lar dileriz.
Bakanlığı temsilcileri ile görüşerek, şirket devralma konusunda daha yakın bir işbirliği için ortak çalışma kararı aldı.
Bu bağlamda ATIAD, KRV Eyaleti Ekonomi Bakanlığı bün- İŞTE BİLGİ ekibi adına
yesinde görev yapan Netzwerk Unternehmensnachfolge ağının üyesi olarak bu çerçevede düzenlenen tüm Ömer Sağlam
toplantıları katılmış ve bundan sonra da katılmaya devam ATİAD Genel Sekreteri ve İşte Bilgi Proje Yöneticisi
2
L
iebe Leser,
das Thema Unternehmensnachfolge bleibt eines der
zentralen Themen unter den Aktivitäten von ATİAD und
İŞTE BİLGİ. Dies ist nicht nur dem ökonomischen Stellenwert des Themas geschuldet, das es im Wirtschaftleben
inzwischen eingenommen hat, sondern auch den vielen
Anfragen, die wir in den letzten Wochen und Monaten
aus der türkischen Community in Deutschland zu diesem Handlungsfeld erhalten haben.
Um Übernahmewilligen grundlegende Informationen
zum Thema Unternehmensnachfolge zu geben, haben wir diese Sonderausgabe des Işte Bilgi-Magazins
vorbereitet. Dazu haben wir als wichtigste Quelle die
Veröffentlichung des Bundeswirtschaftsministeriums
„Unternehmensnachfolge: die optimale Planung“ herangezogen. Außerdem finden Sie in dieser Sonderausgabe ein Interview mit dem Experten Prof. Dr. Frank
Wallau sowie Berichte über die Erfahrungen des Unternehmers Bekir Sunman und der Unternehmerin Gülcan
Balcı, die sie bei erfolgreichen Übernahmen bzw. Übernahmeversuchen gemacht haben.
Das Thema Unternehmensnachfolge steht auch im Mittelpunkt des zum vierten Mal stattfindenden „Tag der
türkischen Wirtschaft in Deutschland“, den ATİAD am
17.09.2013 im Congress Center Düsseldorf durchführen wird.
Bereits auf der Pressekonferenz, die im Anschluss an
den 6. Integrationsgipfel Ende Mai in Berlin veranstaltet wurde, haben der ATIAD-Vorstandsvorsitzender Prof.
Recep Keskin und die Bundeskanzlerin Angela Merkel
dazu aufgerufen, alle Hindernisse für Unternehmer und
Unternehmerinnen mit Migrationshintergrund wie z.B.
bei dem Thema Finanzierung einer Unternehmensnachfolge zu beseitigen.
Wir wünschen Ihnen viel Spaß beim Lesen und hoffen
mit diesem Heft erfolgreiche Übernahmen zumindest
anstoßen zu können!
Für das İŞTE BİLGİ-Team
Ömer Sağlam
ATIAD-Geschäftsführer und Projektleiter İşte Bilgi
İçerik | Inhalt
02
Önsöz | Vorwort
Ömer Sağlam
04
Uzman Konuk | Gastbeitrag
Hans-Peter Beyer (Wirtschaftsministerium NRW)
06
Uzman Reportajı | Experteninterview Prof. Dr. Wallau (Mittelstandsforschung Bonn)
08
İş dünyasından pratik örnek I | Praxisbeispiel I :
Gerd Wolff - Maschinenfabrik
12
Bölgenizde danışmanlık hizmetleri |
Ihre Ansprechpartner vor Ort 14
Der Unterschied: Neugründung – Nachfolge 15
Das richtige Unternehmen: Gesucht und gefunden
16
Das nötige „Kleingeld“: Die Übernahme finanzieren
17
Reden und handeln
18
Was Verkäufer von Unternehmen beachten sollten 19
İş dünyasından pratik örnek II | Praxisbeispiel II:
CURAyeni
22
Sıkça sorulan sorular | Häufig gestellte Fragen
23
Eğitim ve danışmanlık hizmetleri
24
Künye | Impressum
3
Uzman konuk | Gastbeitrag
Şirket devralmada
göçmen girişimci potansiyeli
B
ir şirket kurulurken doğası gereği kalıcı olması ta- Şirket devralma girişimciler için yeni iş kurmaya göre ciddi
sarlanır. Şirket devretme her zaman var olan doğal bir alternatif oluşturuyor. Kuzey Ren Vestfalya eyaleti, şirbir süreçtir ve var olmaya devam edecektir. Günü- ket devralma konusunda hem danışmanlık hizmeti, hem
müzde yeni olan şey bu süreçteki aktörlerin hayat planla- de teşvik imkanları sunuyor.
rının değişmesidir. Günümüz koşullarında yeni nesil, aile
işletmelerini devralmak istemeyebiliyor. Bunun yerine Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde, ’’Netzwerk Unternehmensnachfolge NRW“ adı altında şirket kurmayla ilgili bir
kendi tercih ettiği işte çalışmak isteyebiliyor.
çalışma gurubu oluşturuldu. Bu gurubun içinde yerel ekoBonn KOBİ Araştırma Enstitüsü (IfM) verilerine göre, de- nomik kalkınma ajansları, sanayi ve ticaret odaları ile esmografik değişime paralel olarak devredilmeyi bekleyen naf ve zanaatkar odaları yer alıyor. Çalışma gurubu, şirket
şirket sayısı 2020 yılına kadar sürekli artarak devam ede- devretmek veya almak isteyenler için uzmanlar eşliğinde
cek. Buna paralel olarak doğum oranı azaldığı için şirket ücretsiz temel danışmanlık hizmetleri veriyor.
devralacak kişi potansiyeli de azalacak. Bu demek oluyor
ki şirket devri için her potansiyel kullanılmalıdır. Göçmen Daha detaylı bilgi için www.unternehmensnachfolge.nrw.
kökenli girişimciler bu durumda kilit öneme sahip bir gu- de sayfasına bakabilirsiniz.
rup oluşturuyor.
Hans-Peter Beyer, Kuzey Ren-Vestfalya Ekonomi, Enerji, SaGöçmenler kendi kültürlerel özelliklerinden ileri gelen gi- nayi, Ticaret ve Zanaat Bakanlığı, Șirket devralma Uzmarişimci ruhu katarak, Almanya’da girişimci dünyasını zen- nı.
ginleştiriyor. Göçmen kökenli girişimcilerin oranı, Alman
toplumunda ki girişimci oranının çok üstünde seyrediyor.
Örneğin 2012 yılında kurulan işletmelerin % 44.8’i yaban- Detaylı Bilgi:
cı kökenli girişimciler tarafından kuruluyor. Bu sayı yıllardır Daha geniş bilgi için 0800 12 45 444 nolu ücretsiz bilgi
hattımızdan bize ulaşabilirsiniz.
artış kaydediyor.
4
Uzman konuk | Gastbeitrag
Unternehmensnachfolge:
großes Potenzial bei Migranten
U
nternehmen sind grundsätzlich auf Dauer angelegt. Nachfolgesituationen hat es deshalb
immer schon gegeben und es wird sie weiter
geben. Neue Herausforderungen gibt es allerdings durch
veränderte Lebensplanungen der handelnden Personen.
Heute ist es beispielsweise nicht mehr selbstverständlich,
dass der eigene Nachwuchs den elterlichen Betrieb übernimmt. Nach vorliegenden Schätzungen des Instituts für
Mittelstandsforschung in Bonn (IfM) wird die Zahl der zur
Übergabe anstehenden Unternehmen in Deutschland
bis 2020 aufgrund der demografischen Veränderungen
kontinuierlich steigen. Gleichzeitig sinken seit Jahren
die Geburtenraten, so dass das Potenzial an möglichen
Nachfolgern abnimmt. Deswegen wird es zukünftig von
noch größerer Bedeutung sein, alle Möglichkeiten auszuschöpfen, um Nachfolger zu gewinnen. Ein großes Potenzial bilden hier insbesondere Migranten.
in Nordrhein-Westfalen das landesweite „Netzwerk
Unternehmensnachfolge NRW“ eingerichtet. Dieses Netzwerk steht potenziellen Betriebsübergebern und -übernehmern mit kompetenten Beratern für kostenlose Basisberatungen zur Verfügung.
Nähere Informationen gibt es im Internet unter: www.
unternehmensnachfolge.nrw.de Mit ihrer häufig gelebten Kultur der beruflichen Selbständigkeit bereichern Migranten das Unternehmertum in Deutschland. Bei den Gründungen übertrifft der
Anteil der durch Menschen mit Migrationshintergrund
gegründeten Unternehmen bei weitem ihren Anteil in
der Bevölkerung. So wurden beispielsweise im Jahr 2012
44,8% der Einzelunternehmen von Personen ohne deutsche Staatsangehörigkeit gegründet und der Anteil ausländischer Gründer nimmt schon seit Jahren zu.
Für potenzielle Gründer ist die Unternehmensnachfolge
eine echte Alternative zur Neugründung eines Betriebs.
Die Förderprogramme des Landes Nordrhein-Westfalen
behandeln Unternehmensnachfolger genauso wie Unternehmensgründer. Ihnen stehen also Hilfen für Beratungsleistungen und Förderdarlehen offen.
Hans-Peter Beyer, Referent für Unternehmensnachfolge im Ministerium für Wirtschaft, Energie, Industrie, Mittelstand und Handwerk des Landes Nordrhein-Westfalen
Gemeinsam mit unseren Partnern der kommunalen
Wirtschaftsförderungen, der Industrie- und Handelskammern sowie der Handwerkskammern haben wir
5
Uzman görüșü | Experteninterview Şirket devralma konusuna akademik bir bakış
P
rof. Dr. Frank Wallau Paderborn / Bielefeld Ekonomi Yüksekokulunda öğretim görevlisidir. Şirket devri konusunda uzman olan az sayıda bilim
adamlarından biridir. Şirket devralma konusu akademik
dünyada ihmal edilmiş olsada son yıllarda önemi siyaset
ve ekonomi dünyası tarafından keşfedilmiştir. Prof. Wallau
yaptığımız söyleşide özetle aşağıdaki konuları vurguladı:
Almanya’da piyasada aktif olan 3,7 milyon civarında şirketin 3.5 milyon kadarı aile şirketi. Almanya’da nüfus yaşlandığı ve çok sayıda işletmeci yaş ya da hastalık dolayısıyla
emekli olacağı gözönüne alındığında konunun önemi
daha iyi anlaşılır. Ancak her şirket aile ve akraba çevresinde devir için uygun veya istekli birini bulamıyor. İşletme
sahipleri bu sorunu uzun yıllar ertelemekte böylece devir
süreci gecikmekte ya da yapılamamaktadır.
Göçmen girişimcilerin şirket devri konusunda
sorun yaşayıp yaşamadıklarına dair bir çalışma
yok, ancak aile dışından bir kişiye devir işletme
sahiplerine zor gelmektedir. Göçmen girişimciler şirket devri konusunda daha çok teşvik
edilmelidir. Bunun yanında başarılı olmuş göçmenlerin şirket devirleri ön plana çıkarılarak bu
konuda olumlu sinyal verilebilir. Şirket devralmada göçmenlerin oranı hakkında bilimsel bir
çalışma yok ancak yeni işyeri kurma konusunda
göçmenlerin oranı %40 civarındadır. Şirket devralma oranı muhtemelen bu oranın bir hayli altında olmalıdır.
Şirket devri hakkında 55-60 yaş arası çalışma başlatılabilir.
Şirketin yapısına göre farklılık gösterse de şirket devralma
aile içinde 5 yılı bulabilmektedir. Dışarıdan birine devretme ise 6 ay ile 2 yıl arasında zaman alıyor.
Işyeri sahipleri şirket devri için fiyatları genelde yüksek
değerlendiriyor. Özellikle alıcı, aile dışından biriyse fiyat
yükseliyor. 150 firma arasında yapılan bir çalışmaya göre
firmalar için ortalama 750 bin Euro satış fiyatı düşünülürken, satış ortalaması 470 bin Euro olarak gerçekleşiyor.
Şirket sahiplerinin yaklaşık %39’u düşündükleri fiyatı %50
oranında düşürmek zorunda kalıyor.
Bir şirketin tam nesnel değerini saptamak mümkün değildir. Şirketin değeri öznel (subjektiv) saptanmaktadır. Satıcı
6
ve alıcılar fiyat hakkında farklı fikirlere sahip oluyor. Ancak
buna rağmen bu fiyat görüşmeler için bir temel sağlayabilir. Şu kesindir ki iş devri bir girişimci için muazzam bir
organizasyon başarısı gerektirir. Unternehmensnachfolge:
aus einer akademischen Perspektive
P
rofessor Wallau, Sie sind einer der wenigen Wissenschaftler, die sich mit Thema „Unternehmensnachfolge“ wissenschaftlich beschäftigen. Glauben Sie, dass das Thema unterschätzt wird?
Auf dem ersten Blick mag dies so sein. Zumal wenn man
betrachtet, dass sich eine Vielzahl von Lehrstühlen und Institutionen mit dem Thema
Existenzgründung beschäftigten, aber nur
wenige mit dem Thema Unternehmensachfolge. Die Politik unterschätzt dieses Thema aber
nicht. Dort ist bekannt, wie viele Arbeitsplätze
von einer erfolgreichen Unternehmensnachfolge abhängig sind.
Wie viele Unternehmen sind in den nächsten
Jahren von einer Nachfolgeregelung betroffen
und wie viele Arbeitsplätze stehen auf dem Spiel?
In Deutschland sind derzeit rund 3,7 Millionen Unternehmen am Markt aktiv. Die Mehrheit, genauer gesagt
3,5 Millionen dieser 3,7 Millionen Unternehmen, sind eigentümer- oder familiengeführt. In diesen Familienunternehmen stellt sich die Nachfolgefrage in der Regel dann,
wenn der Eigentümer aus der Führung alters- oder krankheitsbedingt ausscheidet oder stirbt. Aber nicht jedes
Familienunternehmen verfügt über die wirtschaftlichen
Voraussetzungen für einen erfolgreichen familieninternen oder -externen Generationswechsel. Neuerdings
zugängliche Datenquellen der Bundesbank erlauben
eine sachgerechtere Eingrenzung sogenannter „übernahmewürdiger“ Familienunternehmen. Diese verfügen
über einen hinreichenden Ertrag von rund 50.000 Euro
p.a., der sie für einen Nachfolger wirtschaftlich attraktiv
macht. Hierauf aufbauend schätzt das IfM Bonn, dass in
etwa 110.000 Unternehmen mit rund 1,4 Millionen sozi-
Uzman görüșü | Experteninterview
alversicherungspflichtig Beschäftigten im betrachteten
Fünfjahreszeitraum 2010 bis 2014 die Übergabe des Unternehmens ansteht. Erwartet wird, dass rund die Hälfte
der zur Nachfolge anstehenden Unternehmen eine familieninterne Nachfolge anstrebt. Bei den anderen Fällen
erfolgt eine familienexterne Nachfolgelösung, z.B. durch
den Verkauf des Unternehmens an einen oder mehrere
leitende Mitarbeiter.
Was sind die Schwierigkeiten, die im Rahmen einer Unternehmensnachfolge immer wieder anzutreffen sind?
Das Hauptproblem ist, dass die derzeitigen Unternehmer
und Unternehmerinnen sich sehr ungern mit diesem
Thema auseinandersetzen und versuchen dieses Thema
möglichst lange zu verdrängen. Somit kann der Nachfolgeprozess erst gar nicht beginnen, d.h. es fällt keine Entscheidung wer wann usw. das Unternehmen fortführen
soll.
Stimmt es, dass Übernahmewillige mit Migrantenhintergrund auf Argwohn bei Alt-Eigentümern stoßen?
Hierzu liegen mir keine Erkenntnisse vor, hier muss die
Wissenschaft derzeit passen. Sicherlich kann aber gesagt werden, dass es den Übergebern grundsätzlich sehr
schwer fällt, „ihr Lebenswerk“ in fremde Hände – unabhängig von der Nationalität - zu geben.
Wie könnte man evtl. bestehende Ressentiments gegenüber potenziellen Nachfolgern mit Migrationshintergrund auf Verkäuferseite abbauen?
Wenn diese überhaupt bestehen, ist es eine sehr gute
Möglichkeit über die Industrie- und Handelskammer bzw.
Handwerkskammer vor Ort im Rahmen von Veranstaltung über Best-Practice Beispiele, d.h. gelungene externe
Nachfolgen, zu berichten. Ich selbst durfte an einer Veranstaltung der SIHK Hagen teilnehmen und war begeistert
von den Nachfolgern. Ich habe diese Beispiele direkt in
meine Vorlesung eingebaut. Den Unternehmern, die eine
Nachfolge suchen, kann ich nur empfehlen, offener und
weiter zu suchen. Damit ist nicht nur gemeint überregional, sondern auch innerhalb der Firma, falls eine externe
Nachfolgelösung angestrebt wird.
Wie hoch ist der Anteil von Migranten bei Übernahmen?
Auch hier kann die Wissenschaft derzeit leider keine präzise Antwort geben. Wir wissen weder, wie viele der oben
angesprochenen 110.000 Übergeber, noch, wie viele
Übernehmer einen Migrationshintergrund haben. Um Ihnen doch eine erste, grobe Einschätzung zu geben: Unter
den Existenzgründern in Deutschland beträgt der Anteil
von Personen mit Migrationshintergrund rund 40 %. Im
Bereich Unternehmensnachfolge dürfte dieser Anteil
deutlich niedriger sein.
Wann sollte man sich um die Nachfolge kümmern?
Optimal wäre sicherlich zwischen dem 55 und 60. Lebensjahr.
Wie viel Zeit nimmt eine Übernahme bzw. Übergabe
durchschnittlich in Anspruch?
Grundsätzlich ist jede Unternehmensnachfolge ein Einzelfall. I.d.R. dauert eine familieninterne Nachfolge bis zu
fünf Jahre, da oftmals auch eine gemeinsame Einarbeitungszeit erfolgt. Die erfolgreiche Suche nach einer externen Nachfolge dauert i.d.R. zwischen 6 Monaten und
zwei Jahre.
Stimmt es, dass viele der Unternehmenseigentümer den
Preis für das Unternehmen zu hoch ansetzen und sollte
es so sein, was glauben Sie woher diese Überschätzung
herrührt?
Insbesondere bei der familienexternen Nachfolge ist neben dem Finden eines Nachfolgers, die Einigung auf einen Kaufpreis ein großes Problem. Aus einer meiner Untersuchungen weiß ich, dass die untersuchten rund 150
Unternehmen im Durchschnitt einen Verkaufspreis von
ca. 750.000 Euro anstrebten. Der tatsächliche Verkaufspreis lag mit ca. 470.000 Euro aber deutlich darunter.
Etwa 39 Prozent dieser Unternehmer mussten ihre Preisvorstellung sogar um mehr als 50 Prozent senken, damit
der Kauf und die Nachfolge zustande kommen konnten.
Gibt es Kennzahlen an denen man den Wert eines Unternehmens vor einer Übernahme besser einschätzen kann?
Es gibt keinen objektiven Unternehmenswert. In jedem
der gängigen Unternehmensbewertungsverfahren sind
subjektive Aspekte zu berücksichtigen, so dass es fast
normal ist, dass Verkäufer und Käufer unterschiedliche
Kaufpreisvorstellungen haben. Trotzdem können diese
Verfahren eine solide Grundlage für die Verhandlungen
bieten. Abschließend möchte ich sagen, dass die Unternehmensnachfolge eine der größten Managementaufgaben des Unternehmers ist und bleibt. Prof. Dr. Frank Wallau ist Dozent an der Fachhochschule der
Wirtschaft Paderborn/Bielefeld und Wissenschaftlicher Mitarbeiter am Institut für Mittelstandsforschung Bonn.
7
İş dünyasından pratik örnek I | Praxisbeispiel I
Azimle, kararlılıkla
ve disiplinle başardım!
B
Firmanızın verdiği hizmetlerden kısaca bahseder misiekir Bey kendinizi bize biraz tanıtırmısınız?
Adım Bekir Sunman, 1961 Adapazarı Hendek niz?
doğumluyum. Evli ve 3 çocuk babasıyım, as- 1954 Yılında Gerd Wolff firmayı kurmuş ve lokal çelik enlen Rize’liyim. Sekiz kardeşli bir ailenin çocuğu olarak düstrisi için makine parçaları üretmiştir. 1954 yılından bu
19 yaşında Almanya’ya geldim. Türkiye’de Liseyi bitirip güne kadar yurtiçi soğuk hadde sanayi (Kaltwalzindustrie)
Almanya’da 3 yıllık ön hazırlığı tamamlayıp 1983’te Du- için parçalar üretililiyor. BKM Makine Tasarım Bant Konveisburg Üniverstesi’nde Makine Mühendisliği bölümüne yör Sistem üretiminde 30 yıllık bir tecrübeye sahip. 44 yıl
başlayıp 1991’de tamamladım. Henüz öğrencilik yıllarım- sonra 1998`de ortağım Klaus Konrad ile birlikte büyümekda part-time işlerle eğitim masraflarımı karşıladım. O yıl- te olan firmanın yetkilerini devraldık. Ürünlerimizin hem
larda bir makine temizlik şirketi kurdum. Şirket halen var- dizaynını yapıyoruz hem üretimi gerçekleştiriyoruz. Solığını sürdürüyor. Daha sonra mühendislik alanında teknik guk hadde, asitleme, boy kesme ve elektro galvaniz tesisve satın alma bölümlerinde yönetici konumunda çalıştım lerimiz, yüksek teknoloji ve uzmanlık gerektiren ürün yelpazemiz var. Yıllık 100 bin ton civarinda üretim yapabilen
ve büyük tecrübeler edindim.
tesislerimiz var. Aynı zamanda makinaların kullanılmasına
8
yönelik danışmanlık ve eğitim hizmeti, makinelerin çalışması, imalat veya kulanılmış yükseltme ve dönüşüm tesisleri sunduğumuz hizmetler arasında.
Firmanızda kaç kişi çalışıyor, hangi şehirlerde veya ülkelerde faaliyet gösteriyorsunuz?
Firmamızda yaklaşık olarak 40 kişi çalışıyor. Türkiye’de
ise 25 çalışanımız mevcut. Çalışanlarımız nitelikli ve iyi
yetişmiş elemanlardan oluşuyor. Mühendislerimiz ve teknikerlerimiz alanlarında uzmanlaşmış ve yıllarca firmamızın verdiği eğitimlerle kendilerini geliştirmiştir. Dünya
çapında müşterilerimiz mevcut. Çelik ve haddehaneler
alanında faaliyet gösteren pek çok şirketle beraber çalışıyoruz. Avrupa’da pek çok ülkede faaliyet gösteriyoruz.
Brezilya’da montaj, Almanya’da Siegen ve Plattenberg’te
iki tesisimiz mevcut. Türkiye’de soguk hadde alanında buradaki firmanın Know-how’ını kullanarak aynısını kurduk.
Konya’da iki yeni tesis kuruyoruz.
Şirket devralma, kendi işyerinizi kurma fikri nasıl gelişti?
Ben girişimci ruha sahip biriyim. Daha öğrencilik yıllarımda makine temizleme alanında şirket kurup bu alanda işçi
çalıştırmıştım. Bu şirket faaliyetini halen sürdürüyor. Ancak devralacağım şirketin durumu iyi değildi. Sahibi Gerd
Wolff ile oturup durumu değerlendirdik. Şiketin devredilmesi sözkonusu olduğunda çalışanlarla beraber oturup
konuştuk. Makine temizliği alanında da ortak olduğum
ekonomi mühendisi Klaus Konrad ile beraber şirketi devralmaya karar verdik. 1998 yıldında da Gerd Wolff şirketini
satın aldık. Amacımız şirketi daha ileriye taşımaktı. 15 yıl
içerisinde ciroyu dörde katladık. Önemli olan bir adım atmak, sonrası kendiliğinden geliyor.
“Man muss nur den ersten
Schritt wagen, der Rest
kommt von alleine!”
B
ekir Sunman kam 1961 in Adapazarı (Türkei) auf
die Welt. Er ist verheiratet und Vater von 3 Kindern. Als Teil einer Familie mit 8 Kindern reiste
er mit seinen jungen 19 Jahren nach Deutschland ein.
Nach einer 3-jährigen Vorbereitungsphase am Studienkolleg, begann er 1983 sein Maschinenbaustudium
an der Gesamthochschule in Duisburg, welches er 1991
erfolgreich abschloss. Seinen Lebensunterhalt und das
Studium finanzierte er mit diversen Nebenjobs. Bereits
während seiner Zeit als Student machte sich sein ausgeprägter Unternehmergeist bemerkbar: Er gründete eine
Reinigungsfirma, speziell für Maschinen und führte diesen in Partnerschaft mit dem Wirtschaftsingeneur Klaus
Konrad . Diese Firma gibts noch immer, was wiederum
beweist, wie bedacht und zielstrebig Sunman die Dinge
angeht. Nach seinem Studium war er bei unterschiedlichen Unternehmen als Produktions- und Einkaufsleiter
tätig.
Şirket devralma sürecinde nerelerden bilgi aldınız?
Ortağım Klaus Konrad ekonomi uzmanı olduğu için şirket
analizini ve bilanço değerlendirmelerini iyi yaptı. Şirketin
sahibiyle de uzun soluklu konuşmalarımız ve değerlendirmelerimiz oldu. Ayrıcaca şirketle ilgili son 5 yılın bilançosunu istedik. Şirketin kayıtlı bulunduğu sanayi ve ticaret
odasından da bilgi ve tavsiye aldık.
Benim avantajım devraldığım sektörde yönetici ve mühendis olarak iş deneyimim olmasıydı. Şirket sahibinin
çalıştığı Hausbank firmayı çok iyi tanıyordu. Bu da önemli
bir avantaj sağladı.
Die Firma Gerd Wolff Maschinenfabrik GmbH wurde
1954 durch Gerd Wolff gegründet. Seit 1954 stellt sie
Maschinenbauteile für die Stahlindustrie (Kaltwalzindustrie) in Deutschland her. Die Gerd Wolff GmbH machte
vor der Übernahme durch Sunman in einer schwierigen
Lage. Sunman und der ehemalige Eigentümer Gerd
Wolff setzten sich zusammen und bewerteten die Situation. Anschließend beschlossen Herr Sunman und sein
Geschäftspartner Klaus Konrad die Gerd Wolff Maschinenfabrik GmbH zu übernehmen. Mit der Übernahme
im Jahr 1998 konnten der Betrieb fortgesetzt und Arbeistplätze gesichert werden. 2003 wurde dann die Firma
BKM, die auf eine mehr als 30 jährige Erfahrung bei der
Herstellung von komplexen Bandanlagen zurückblicken
konnte, in die Gerd Wolff GmbH integriert. So war man
viel breiter aufgestellt und konnte eine größere Produktund Dienstleistungspalette anbieten. In den letzten 15
Jahren konnte das Unternehmen den Umsatz vervierfachen. “Mann muss nur den ersten Schritt wagen, der Rest
kommt von alleine!” ist sich Bekir Sunman sicher.
Hangi zorluklarla karşılaştınız? Önyargılarla karşılaştınız mı?
Şirket devralmada Türk olup olmamanın hiç bir etki- 
Vor der Übernahme war vor allem der studierte Wirtschaftingenieur und Geschäftspartner Klaus Konrad in
der Lage den Unternehmenswert und die Geschäfts-
9
si olmadı. Daha çok kişinin devralabilecek yeterliliğinin
olması, niteliği, iletişim becerisi önem taşır. Belki burada
Türk yatırımcıların dikkat etmesi gereken şey, devralmak
istedikleri şirketin Türkiye ile ilişkisi olup olmadığı, üretim
ve ticari kapasitesinin Türkiye pazarında değerlendirilip
değerlendirilemeyeceği. Şu an karşılaştığımız en büyük
zorluk pek çok firmada da olduğu gibi kalifiye eleman eksikliği. Ama yenilmeyecek bir zorluk yoktur.
zahlen angemessen zu analysieren. Dazu schaute man
sich die Bilanzen der letzten 5 Jahre an und informierte
sich bei der zuständigen Industrie- und Handelskammer.
Von Vorteil war auch, dass Sunman bereits Erfahrung
in der Branche hatte. Die Verhandlungsgepspräche mit
dem ehemaligen Eigentümer waren zwar langwierig,
aber letztendlich erfolgreich.
Şirket devrini nasıl finanse ettiniz?
Finans konusunda KfW Bank’ın teşviklerinde yararlandık.
Yatırımımız % 100 oranında finanse edildi. İş kurma konusunda tecrübemize, eğitim ve kalifikasyonlarımıza bakarak bizi desteklediler. Şirketin çalıştığı Hausbank şirketin
durumunu iyi biliyordu. Hangi değere sahip, faiz ve ana
para ödendikten sonra makinelerin yenilenmesi, bakim
masrafı ve ücretler ne kadar. Faiz ve ana para ödemelerinden sonra garanti için %5 kar kalmalı. Yenileşme ve teknoloji yatırımları dikkate alınmalı.
Sizce başarınızın sırrı nedir?
Kazandığımız parayı çarçur etmek yerine yatırıma dönüştürdük, yeni makineler aldık. Yeniliklere açık, esnek ve innovatif hareket ediyoruz. Tecrübeli mühendislerimiz var.
Müşterilerimiz için yerinde bilgi ve ihtiyaca göre üretim
yapıyoruz. Türkiye’de Düzce’de paralel olarak kurduğumuz
fabrika ile de orada ikinci ve önemli bir ayak oluşturmuş
olduk. Almanyada seçenek çok, bu yüzden uzmanlaşmanız gerekir. İyi bir yapılanma ve personel gerekli. İşler şirketin sahibi olmadan da yürümeli, iyi bir görev paylaşımı
olmalı. Burada çalışanlar anahtar konumda. Ortağımla
beraber birbirimizi tamamlıyoruz. Uzun yıllar üst düzey
yöneticilik yaptım ve firma olarak 4 patentim var.
Şirket devralmak isteyen girişimcilere ne gibi önerilerde
bulunmak istersiniz?
İşe atılmaktan korkmasınlar. Yeniliklere açık olup kazançlarını yatırıma çevirsinler. Mümkün olduğunca bir devir
planı çerçevesinde, firmanın teslim zamanı, sözleşmelerin düzenlenmesi, ödeme koşullarını bir sistem içerisinde
planlasınlar. Analizler yapıp son 5 yılın bilançolarını mutlaka incelesinler. Yönetme kabiliyeti ve çalışanlarla iyi iletişim kurmak çok önemli. Yöneticiliği önce dışarda öğrenip
tecrübe edinsinler. Her firmanın kendi sistemi var, bunu
birden değiştirmeye kalkmasınlar. Bazı sirketler tamamen
sahibinin yönetimindedir. Sahibi giderse iş durmamalı. Bu
yüzden iyi organize olunması çok önemli.
10
Bekir Sunman übernahm "Gerd Wolff" - Maschinenfabrik 1998
Die Finanzierung der Übernahme konnte mit Hilfe der
Förderprogramme der KfW-Bank gewährleistet werden.
Das Vorhaben wurde zu 100% finanziert. Ausschlaggebend für die Unterstützung durch die KfW-Bank waren
dabei u.a. die persönlichen Erfahrungen sowie das Bildungs- und Qualifkationsniveau von Sunman und seinem Geschäftspartner.
Wichtig für den nachhaltigen Erfolg ist Sunman´s Ansicht
nach, dass man regelmäßig in die Modernisierung des
Unternehmens und in die Fortbildung der Mitarbeiter
investiert.
Seit 2007 gibt es auch eine Produktionsstätte in Düzce
(Türkei). Dort sind 25 Mitarbeiter beschäftigt. Das Werk
trägt inzwischen einen wesentlichen Teil zum Gesamtumsatz bei. Geplant sind zwei weitere Produktionsstätten in der Stadt Konya (ebenfalls in der Türkei). Ayın girişimcisi | Unternehmer des Monats
ankündigung tdw 2013
Girişimcilik ve iş
dünyası sizi bekliyor!
ankündigung tdw 2013
ÎÎ Hazır kurulu ve karlı bir şirket devralarak kendi patronunuz
olmayı hedefliyorsanız
ÎÎ Alman piyasasında yeni sahibini bekleyen 110.000 şirketin
sahipleriyle irtibata geçmenin en kısa ve doğru yollarını
öğrenmek istiyorsanız
ÎÎ Uygun bir şirket buldunuz ama finansman konusunda sorun
yaşıyorsanız ve devlet teşvik programları hakkında birinci
elden ve birebir bilgi edinmeyi hedefliyorsanız
ALMANYA TÜRK EKONOMİ GÜNÜ
TAG DER TÜRKISCHEN WIRTSCHAFT
2013
bütün bu soruların cevaplarını bulabileceğiniz
ortamı size sunmaktan büyük mutluluk duyar!
ÎÎ Aralarında işkadınlarının, işadamlarının, üst düzey yöneticilerinin,
genç liderlerin, üniversite öğrencilerinin, ekonomiden sorumlu
resmi kuruluş temsilcilerinin bulunduğu 1000’e yakın katılımcı
ile ikili görüşme fırsatı
ÎÎ Uluslararası başarıya sahip işadamları ve bilim insanlarının yer
aldığı interaktif oturumlar
ÎÎ Deneyimli uzmanların katıldığı çalıştaylar
ÎÎ 40’ın üzerinde şirkete ait fuar standı
Peki siz neyi
bekliyorsunuz?!
Tarih: 17.09.2013
Saat: 9.30
Yer: Congress Center Düsseldorf
Daha geniş bilgi ve kayıt için: www.atiad-wirtschaftstag.de
Avrupa
Türk
İşadamları
ve Sanayicileri
Derneği
Avrupa
Türk
İşadamları
ve Sanayicileri
Derneği
Verband
Türkischer
Unternehmer
und Industrieller
in Europa
Verband
Türkischer
Unternehmer
und Industrieller
in Europa
Association
of of
Turkish
Businessmen
and Industrialists
in Europe
Association
Turkish
Businessmen
and Industrialists
in Europe
Organisation: ATIAD e.V., Wiesenstrasse 21, 40549 Düsseldorf
Ansprechpartner: Ömer Sağlam
Kontakt: Tel. 0211-506534-23, Fax. 0211-507070, E-Mail. [email protected]
11
Ihre Ansprechpartner vor Ort In dieser Liste finden Sie die passgenauen Kontaktdaten der Ansprechpartner in Ihrer Nähe, wenn es
um das Thema Unternehmensnachfolge geht. Dabei bieten die Kammern neben vielen kostenlosen
Dienstleistungen auch erweiterte, kostenpflichtige
Angebote an.
In der Angebotspalette finden sich u.a. folgende Hilfestellungen:
¼¼ Erstberatung zum Thema Unternehmensnachfolge
¼¼ Beratung bezüglich der Rechtsformwahl
¼¼ Markt und Standortbeurteilung
¼¼ Investitionsplanung
¼¼ Betriebsbörse mit Einspeisung in die Internet –Unter-
nehmensbörse nexxt-change
¼¼ Beratung zu Fragen der Nachfolgeregelung
¼¼ Erstellung von Unternehmensprofilen und Entwicklung
von Übergabekonzepten
¼¼ Abschätzung des erzielbaren Kaufpreises
¼¼ Begleitung und Moderation des Nachfolgeprozesses
¼¼ Gutachten zum Unternehmenswert
¼¼ Existenzgründerworkshop
¼¼ Aktive Hilfe bei der Suche nach Nachfolgern / abgebende Unternehmen
Welche unter den Hilfeleistungen zum kostenlosen Angebot gehört und welches kostenpflichtig ist, kann sich dabei von Kammer zu Kammer grundlegend unterscheiden.
So bieten die HWK´s Düsseldorf und Karlsruhe kostenlose
„Begleitung und Moderation des Nachfolgeprozesses“ an.
Bei den meisten der anderen Kammern ist dieser Service
kostenpflichtig.
Aus Platzgründen waren wir gezwungen uns auf die in der
Liste aufgeführten Städte zu beschränken. Weitere Städte
und Ansprechpartner zum Thema Unternehmensnachfolge finden Sie aber unter: www.istebilgi.de
Gerne können Sie auch unsere kostenlose Hotline
anrufen :
0800 - 12 45 444
STADT
Augsburg
Bielefeld
Berlin
Bremen
Dortmund
Duisburg
Düsseldorf
Essen
Frankfurt
Hagen
Hamburg
Hannover
Karlsruhe
Köln
Mannheim
München
Münster
Nürnberg
Stuttgart
Wiesbaden
12
INSTITUTION
BERATER
HWK
Erwin Mangold
IHK
Barbara Klause
HWK
Angela Rehorst
IHK
Thomas Mikulsky
HWK
Manfred Schiller
IHK
Susanne Schmitt-Wollschläger
HWK
Angelika Pfeifer
IHK
Brigitta Rydzy
HWK
Sabine Matuschowski
IHK
Joachim Odenell
HWK
Hubert Kersting
IHK
Markus Nacke
HWK
Dietmar Kölker
IHK
Christiane Kubny
HWK
Hubert Kersting
IHK
Josef Grabenzeh
HWK
Martina Schickel
IHK
Marie-Christine Behrend
HWK
Sabine Matuschowski
IHK
Albert Kajdan
HWK
Niels Weidner
IHK
René Grothkopp
HWK
Andrea Weber-Lages
IHK
Nicole Bokelberg
HWK
Matthias Hermsdorf
IHK
Sonja Smasal
HWK
Dirk Hecking
IHK
Mathias Härchen
HWK
Rolf Koch
IHK
Team Startercenter
HWK
Christoph Molocher
IHK
Team Existenzgründung
HWK
Britta Schulz
IHK
Arnold Isken
HWK
Michael Finster
IHK
Alexander Fortunato
HWK
Thilo Trautwein
IHK
Team Existenzgründung
HWK
Michael Steinert
IHK
Aline Rohrbach
xxxx
TELEFON
FAX
E-MAIL
0821 / 3259-1513
0821 / 3259-1526
[email protected]
08331 / 8361-19
08331 / 8361-14
[email protected]
0521 / 5608-444
0521/ 5608-199
[email protected]
0521 / 554239
0521 / 5545239
[email protected]
030 / 25903-360
030 / 25903-235
k.A.
030 / 31510-285
030 / 31510-114
[email protected]
0421 / 30500-310
0421 / 30500-319
[email protected]
0471 / 92460-17
0471 / 92460-92
[email protected]
0231 / 5493-417
0231 / 5493-425
[email protected]
0231 / 5417-111
0231 / 5417-105
[email protected]
0208 / 8205535
0208 / 8205533
[email protected]
0203 / 2821435
0203 / 285349 435
[email protected]
0211 / 8795327
0211 / 8795334
[email protected]
0211 / 3557-414
0211 / 3557-398
[email protected]
0208 / 8205535
0208 / 8205533
[email protected]
0201 / 1892-288
0201 / 1892-172
[email protected]
069 / 97172-159
069 / 97172-5159
[email protected]
069 / 2197-1327
069 / 2197-1383
[email protected]
0231 / 5493-417
0231 / 5493-425
[email protected]
02331 / 390-291
02331 / 390-362
[email protected]
040 / 35905258
040 / 3590544258
[email protected]
040 / 361 38 -370
040 / 36138-309
[email protected]
0511 / 34859-14
0511-34859-32
[email protected]
0511 / 3107-336
0511 / 3107-435
[email protected]
0721 / 1600-164
0721 / 1600-59164
[email protected]
0721 / 174-138
0721 / 174-240
[email protected]
0221 / 2022-229
0221 / 2022-413
[email protected]
0221 / 160-430
0221 / 1640-439
[email protected]
0621 / 18002-156
0621 / 18002-159
[email protected]
06221 / 917-688
6222 / 917-617
[email protected]
08161 / 92241
08161 / 5579
[email protected]
089 / 5116-1762
089 / 5116-1764
[email protected]
0251 / 5203-205
0251 / 5203-235
[email protected]
0251 / 707-219
0251 / 707-324
[email protected]
0911 / 5309-227
0911 / 5309-181
[email protected]
0911 / 1335-377
0911 / 1335-332
[email protected]
0711 / 1657-201
0711 / 1657-867
[email protected]
0711 / 2005-1677
0711 / 2005-601464
[email protected]
0611 / 136-146
0611 / 136-8129
[email protected]
0611 / 1500-124
612 / 1500-124
[email protected]
ANGEBOTE
Erstberatung
Businessplan
Einspeisung
in nexxt-change
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
·
·
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
·
·
·
·
·
·
·
·
gegen Entgelt
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
·
·
gegen Entgelt
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
·
k.A.
·
·
k.A.
k.A.
·
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
·
·
gegen Entgelt
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
k.A.
gegen Entgelt
·
k.A.
·
k.A.
·
gegen Entgelt
gegen Entgelt
gegen Entgelt
13
Şirket devralıyorum | Ich übernehme ein Unternehmen
Şirket devralmak mı
şirket kurmak mı?
B
unun kararını vermeden önce bazı sorulara cevap
bulmak, avantaj ve dezavantajları değerlendirmek gerekir.
Şirket devralama işi yatırımcılar için önemli bir kapı olabilir. Birikmiş az veya çok sermayesiyle yeni bir şirket kurmak isteyenler, hazır bir şirketi devralabilirler. Almanya’da
kendisinden sonra şirketi devralacak çocuğu veya yakın
akrabası bulunmayan binlerce iş yeri sahibi şirketini uygun fiyata devredecek yatırımcı aramakta. Almanya’da
yaklaşık 80 bin şirket devredilmeyi bekliyor. Bunların ciddi
bir kısmı karlı şirketler. Kendisinden sonra şirketi devralacak çocuğu veya akrabası olmayan ya da yaşlılığından dolayı emekli olup bir kenara çekilmek isteyen birçok Alman
şirketini ya devrediyor yada işyerini kapatmak zorunda
kalıyor.
Elinde sermayesi bulunan ve şirket kurmayı düşünenler
için önemli bir alternatif olan Almanya’da şirket devralma hazır bir sistem, müşteri kitlesi, marka ve pazar payı
mevcut olmasından dolyaı cazip olabiliyor. İyi bir araştırma, iş analizi yapıldıktan ve danışmanlık hizmeti alındıktan sonra bu fırsatlar yatırım düşüncesi olanlar tarafından
değerlendirilebilir. Almanya’da bir şirketi kurma ya da satın almak için yasada belirtilen tüzel kişi yeterliliğine sahip olma yeterlidir. Bu işin yasal kısmı. Tabii bu girişimde
bulunacak yatırımcının şirket kurma yeterliliğinin olması,
şirket kurma, yönetme yetisi ve iş bilgisi gereklidir. Şirket
devralabilmek için herhangi bir yasal sınırlandırma yok.
18 yaşını doldurmuş ve iş kurma yetkisine sahip her Alman vatandaşı ve bunlara ek olarak çalışma müsaadesine
sahip yabancı kökenli vatandaşlar herhangi bir şirket satın alabilir, kurabilir ya da ortak olabilirler.
Doğru şirketi nasıl bulabilirim?
Bonn KOBİ Araştırma Enstitüsü’nün (IFM) yaptığı son hesaplamalara göre 2014’e kadar devir için başvuru yapacak
olan aile işletmelerinin sayısı 110.000 civarında olabilir.
Bu da yılda 22.000 işletmenin devri anlamına gelmektedir. Bu işletmelerin devirlerinden yılda yaklaşık olarak
285.000 çalışan etkilenecektir.
Satın alma için doğru şirketi bulmak için, şu sorulara
yanıt aramak yardımcı olabilir
14
Neugründung oder Nachfolge?
O
b man ein Unternehmen neu gründet
oder sich durch eine Übernahme in die
Unternehmerschaft wagt, hängt von vielen
Fragen ab, die man besser im Vorfeld beantwortet haben
sollte. Es ist keineswegs leichter, ein bereits bestehendes
Unternehmen zu übernehmen, als ein neues zu gründen.
Bei der Übernahme, muss der Existenzgründer auf den
bestehenden Vorgaben aufbauen. Von Anfang an muss
er sein Können auf allen Schauplätzen eines bereits
gewachsenen Betriebes gleichzeitig unter Beweis stellen.
Mittelständische Unternehmen sind in vielen Fällen
sehr stark durch die Persönlichkeit des Übergebers
geprägt, wodurch eine Übernahme zusätzlich erschwert
ist. So haben sich langjährige Mitarbeiter, Kunden und
Lieferanten auf diese Persönlichkeit eingestellt. Der
neue Chef muss dieses Vertrauen erst erarbeiten. Die
Übernahme eines bestehenden Unternehmens bringt
gegenüber einer Neugründung aber auch Vorteile mit
sich:
¼¼ Das Unternehmen ist auf dem Markt bereits etabliert
¼¼ Beziehungen zu Kunden und Lieferanten sind aufge-
baut
¼¼ Die Dienstleistung bzw. das Produkt des Unternehmens ist eingeführt
¼¼ Die Mitarbeiter sind ein eingespieltes Team
¼¼ Der Nachfolger kann auf die Erfahrungen des Vorgängers aufbauen
Die Vorteile kommen aber nur dann zum Tragen,
wenn der Nachfolger die besonderen persönlichen,
unternehmerischen und fachlichen Anforderungen an
eine Unternehmensnachfolge erfüllt. Jeder NachfolgeKandidat sollte sich für die Unternehmerlaufbahn aus
freien Stücken entscheiden und davon überzeugt sein,
dass er der Richtige ist, um diese Aufgaben zu meistern.
Nur so kann ein „Unternehmer in spe“ die Belastungen,
die auf ihn zukommen werden, optimal verkraften. Keine
Nachfolgerin und kein Nachfolger sollte diesen Weg
allein aus Traditionsbewusstsein wählen oder weil die
Familie es von ihm erwartet.
Allein die Tatsache, künftiger Erbe oder künftige Erbin
eines Familienbetriebes zu sein, qualifiziert nicht
automatisch zur Unternehmensnachfolge.
1.Ben hangi branşta şirket arıyorum? Kişi yeterince deneyim sahibi olduğu bir alanda iş kurmalıdır. Ayrıca bir işi yürütmek için gerekli önkoşulları
gerçekleştirdiğinizi kontrol etmelisiniz. Bazı meslek dallarında el zanatları, doktor, avukat veya serbest meslekte belli bir takım belge ve diplomalara sahip olmalısınız.
2.Devralacağınız şirketin yer seçimi çok önemlidir. Size ve
ailenize en fazla ne kadar uzak olmalı?
3.Kuracağınız şirketin maliyeti ne kadar olmalıdır? Ne kadar risk alabilirsiniz, ne kadarlık öz sermaye ve teminat
gösterebilirsiniz. Bunları açıklığa kavuşturmak gerekir.
4.Şirket ne büyüklükte olmalıdır? Ne kadar büyük olmalı sorusuna gelince 5-10 çalışanı olan bir şirket doğal
olarak 50 veya daha fazla çalışanı olan bir şirkete göre
maliyeti daha azdır. Kişi sırf kendisi ve ailesi için değil,
aynı zamanda gelecekteki çalışanları içinde sorumluluk
alacaktır. Şirketin değeri doğru tespit edilmelidir.
5.Nerede karlı ve iyi şirket bulabilirsiniz? Yaygın olarak
bilinen ve günümüzde kullanılması kolay olan internet
üzerinden şirket devralma platformları mecuttur.
“Nexxt” işyeri devri insiyatifi
Alman ekonomi ve ticaret kuruluşlarının; Federal Ekonomi
ve Teknoloji Bakanlığı(BMWi), Alman Teşvik Bankalar Grubu (KfW), Alman Sanayi ve Ticaret, Odaları Birliği (DIHK),
Alman Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (ZDH), Alman
Halk Bankaları Birliği (BVR) ve Alman Mevduat Bankaları
Birliğinin (DSGV) ortaklaşa kurdukları ve KfW’nin yönettiği web sitelerinde firmaların satışına, devrine ve ortaklığına ilişkin ilanlar, alıcı ve satıcılara yönelik müşavirlik, hizmetleri sunulmaktadır. Federal düzeyde en büyük şirket
borsası olan nexxt-change, şirket devri sürecine aktif destek sağlar ve bu nedenle “Nexxt” işyeri devri insiyatifinin
önemli bir parçasıdır. Bu sitelerde sektörüne, konusuna,
cirosuna, işçi sayısına ve bölgesine göre arama yapılabilmektedir. Ayrıca; bu siteye satın veya devir alınması düşünülen şirkete ilişkin satın alma ilanı yerleştirebilmektedir.
Kapsamlı veri tabanı ve hizmetler
Nexxt-change, işyeri devrini aktif olarak desteklemek
için, KOBİ’lerde nesil değişimini desteklemeyi hedefleyen,
devredilecek işletmeler ile girişimcileri bir araya getirmeyi
amaçlayan bir insiyatiftir. Hedeflenen kitle:
¼¼ Bir şirket devralmak isteyen girişimciler ve işadamları
¼¼ Şirketlerini devretmek isteyen ve bunun için uygun 
Wie findet man das richtige Unternehmen?
U
m das passende Unternehmen für die
Übernahme zu finden, könnte man sich an
folgenden Fragen orientieren:
1.In welcher Branche suche ich ein Unternehmen? Es sollte sich um eine Branche handeln, in der man
sich auskennt und bereits Erfahrungen gesammelt
hat. Prüfen sollte man auch, ob man die notwendigen Zulassungsvoraussetzungen hat, um einen Betrieb zu führen. Das könnte z.B. der Meisterbrief im
Handwerk, eine bestandene Fachkundeprüfung im
Überwachungsgewerbe oder auch eine spezielle
Kammerzulassung für Freiberufler wie z.B. Ärzte oder
Rechtsanwälte sein.
2.Wo soll der Standort für das Unternehmen sein? Soll sich das Unternehmen in unmittelbarer Nähe des
Gründers befinden oder ist der Gründer bereit seinen
Wohnort zu verlagern. Das sollte vorher geklärt werden, um sich gezielt auf die Suche begeben zu können.
3.Wie viel darf das Unternehmen maximal kosten?
Um diese Frage beantworten zu können, müsste man
sich bereits einen ungefähren Überblick über die Finanzierungsmöglichkeiten verschafft haben und wissen wie viel Eigenkapital und welche Sicherheiten man
einbringen möchte. Die Frage welches Risiko man in
Kauf nehmen möchte sollte ebenfalls durchdacht sein.
4.Welche Größe soll das Unternehmen haben? Wie viel das Unternehmen kosten darf hängt natürlich
auch mit der Frage der Größe zusammen. Ein Unternehmen mit fünf bis zehn Mitarbeitern stellt naturgemäß geringere Anforderungen an einen Nachfolger als
ein Unternehmen mit 50 oder mehr Mitarbeitern. Dabei sollten die eigenen Fähigkeiten realistisch eingeschätzt werden, denn Verantwortung trägt der Nachfolger nicht nur für sich und seine Familie, sondern
auch für die künftigen Mitarbeiter.
5.Wo findet man übernahmewürdige Unternehmen?
Dafür gibt es sog. Unternehmens- oder Nachfolgebörsen: Eine der bekanntesten und größten ist die
„nexxt-change“ die unter www.nexxt.org erreichbar
ist. Übernahme- und Übergabewillige sollten sich aber
auch die Nachfolgebörsen der IHK´s und HWK´s näher
anschauen!
alıcı arayan işletme sahipleri
15
Her kullanıcı, mevcut veri tabanında arama yapma ve listelerde ki sorulara anonim bir şekilde cevap verme imkanına sahiptir. Alternatif olarak, ayrı bir liste ile bir online
form oluşturulabilir.
İşyeri Borsası’nın avantajları
Nexxt-change borsası, devir yapmak isteyen işletmeler
ile işletmeleri devralmak isteyen girişimcileri bulmak için,
ülke çapında bir pazar oluşturur. Şirket alımı ile ilgilenen
girişimciler ve şirketlerini devretmek isteyenler için ücretsiz bir internet platformu sağlanmıştır. Bu hizmet çeşitli
avantajlar sağlamaktadır:
¼¼ Aracı şirketler için geniş bir bilgi deposu
¼¼700’den fazla bölgesel ortakla beraber nitelikli danışmanlık ve aracılık hizmet
¼¼ Uygun eşleşmelerde otomatik olarak bildirim (abonelik özelliği)
¼¼ Şirket profillerinin kolay ve anlaşılır bir şekilde yeralması
İşyeri borsası bunlara ek olarak, konu ile ilgili olarak geniş
çapta bilgi ve önemli adresleri sunmaktadır.
Şirket devirlerinde finansman destekleri
KfW Bankası şirket devirlerinin önemine dayanarak devirlerde girişimcilere finansman imkanları sunmaktadır.
Kamu finansman araçlarının amacı öncelikle KOBİ’lerin ve
girişimcilerin şirket devir almalarında kolaylık sağlamak
ve büyük firmalara göre mevcut olan dezavantajlarını
gidermektir.Ağırlıklı olarak kullanılan finansman enstrümanların arasında başta düşük faizli teşvik kredileri gelmektedir. Bu teşvik kredileri genellikle KfW Bankasının %
80 garantörlüğünde girişimcinin kendi bankasından veya
diğer bankalardan verilmektedir. Şirket devir veya satın
almadaki verilen devlet destekleri ülke, eyalet ve bölgesel
düzeylerde sunulmaktadır. Bunların dışında ortak olma ve
firmalar arası yeni kurulacak ortaklıklar için de değişik teşvik programları ve kredileri mevcuttur. Ayrıca, eyaletlerde
de şirket devir veya satın almalarla ilgili danışmanlık ve finansmanın desteği için kredi programları bulunmaktadır.
Şirket devralmak için ne kadar bir bütçe gerekli?
Tam olarak ne kadar sermayenin gerekli olduğunu tespiti
için iyi bir yatırım planlaması şart. İş ve yatırım planı çerçevesinde likidite hesaplaması ve 3 yıllık plan yapılması
gerekir.
Şirket devralmanın riskleri neler?
Şirket devralmayla ortaya çıkabilecek riskleri saptamak
için şirket değer analizi yapmak gerekir. Esas risk şirket
16
Die Finanzierung einer Übernahme
Z
u welchen Konditionen ein Betrieb übernommen werden kann, hängt nicht zuletzt auch von
den finanziellen Möglichkeiten ab. Gibt es eine
ungefähre Vorstellung darüber wie viel investiert werden
soll? Wie viel Eigenkapital ist man in der Lage aufzubringen? Eine ausführliche Beratung hinsichtlich der Klärung
dieser Fragen ist unabdingbar. Vor allem sollte man sich
über die öffentlichen Förderprogramme, insbesondere
bei der KfW Mittelstandsbank erkundigen. Diese können
von Neugründern und Unternehmensnachfolgern gleichermaßen in Anspruch genommen werden.
Dass der Kapitalbedarf bei der Übernahme eines Unternehmens häufig unterschätzt wird und meist sogar
höher eingestuft werden sollte, als bei Neugründungen
zeigen die Zahlen der Unternehmenszusammenbrüche.
Einer Studie der Mittelstandsforschung Bonn zufolge
liegt der Investitionsbedarf bei Übernahmen ca. 60% höher als bei Neugründungen.
Häufige Gründe für den Mehrbedarf sind:
¼¼ Notwendige Modernisierung der Technik
¼¼ Überzogene Preisvorstellung des Verkäufers
¼¼ Erbansprüche anderer Familiennachfolger als zusätzliche Kosten
Deshalb sollte zur Ermittlung der wirtschaftlichen Verhältnisse zwingend ein Finanzplan erstellt werden, der
sämtliche Eigen- und Fremdkapitalmittel, z.B. Barmittel
und Bankkredite sowie öffentliche Fördermittel, Kosten der privaten Lebensführung usw. enthält. Aus dem
vollständigen Finanzplan kann ersehen werden, ob der
Betrieb zu den geforderten Konditionen überhaupt
übernommen werden kann und welche Übernahmemodalität die geeignetste ist. Für die Erstellung eines
Finanzplanes muss zunächst ermittelt werden, welcher
Kapitalbedarf kurz-, mittel- und langfristig erwartet wird.
Die Differenz von Kapitalbedarf und Eigenkapital ergibt
den Betrag, den man durch Drittmittel finanzieren muss.
Oftmals ist die Finanzierung der zentrale Aspekt einer
Unternehmensnachfolge. Beachten sollte man, dass öffentliche Fördermittel des Bundes und der Länder grundsätzlich über die Hausbank beantragt werden müssen.
sahibinin iç ve dış ilişkilerinden kaynaklanabilir. Bazı durumlarda şirket sahibi şirketle ilişkisini kestiğinde şirketin
değeri bir anda kaybolabilir. Eğer bu şirket sahibi bütün
işlemleri kendi şahsı ile bağlantılı olarak yürütmüş ise
onun olmaması sorun yaratabilir. Eğer müşteri çevresi şirket sahibi ile iyi bir güven ilişkisi içerisinde ise, şirketi devralacak kişinin bu ilişkiyi takip ettirebilmesi gerekir.
Orta ölçekli şirketler genellikle sahipleri tarafından karakterize edilir, bu yüzden zaman zaman firmanın iş konseptni de değiştirmek gerekebilmektedir. Çünkü firmanın
sahibinin değişmesi işletme için de çok şeyin değişmesi
anlamına gelebilir. Bunun dışında devir sürecinde şu sorulara da cevap vermek gerekir: Şirketin değeri ne kadardır?
Şirketi satın alma fiyatı nasıl finanse edilebilir? Hukuk ve
vergi konularında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir? Şirketin devir süreci ne şekilde yönetilir?
Her devir süreci farklılıklar gösterse de, mümkün olduğunca bir devir planı çerçevesinde, firmanın teslim zamanı, sözleşmelerin düzenlenmesi, ödeme koşulları ve işletmenin yasal şekli belli bir sistem içerisinde planlanmalıdır.
‘Türk’ yatırımcı olmanın şirket devralmada bir dezavantajı var mı?
Şirket devralmada aday kişinin Türk olup olmaması bir
etken değil. Daha çok kişinin devralabilecek maddi gücünün olması, niteliği, iletişim becerisi önem taşır. Belki
burada Türk yatırımcıların dikkat etmesi gereken diğer bir
konu, devralmak istedikleri şirketin Türkiye ile ilişkisi olup
olmadığı, üretim ve ticari kapasitesinin Türkiye pazarında
değerlendirilip değerlendirilemeyeceği olabilir. Bu noktayı göz önünde tutmak gerekir. Önemli avantajlar sağlayıp
rekabet şansını arttırabilir.
Şirket kurmak yerine devralmanın ne gibi avantajları
var?
Bir defa hazır bir yapı mevcut oluyor. Hazır bir altyapı, şirketi ve müşterileri iyi tanıyan nitelikli personel söz konusu. Yine pazarda bulunduğu süreye göre farklılık arz eden,
şirketin bilinilirlik derecesi var. Markayı yeniden oluşturmuyorsunuz. Dolayısıyla bütün bunlar, yeni bir şirket kurmada, başlangıç aşamasında yaşanabilecek zorlukların
büyük oranda aşılmış olması anlamına gelebilir.
Reden und Handeln:
Konflikte erkennen und klären
E
Es gibt kein „Erfolgsrezept“ für eine ideale Unternehmensübertragung. Jeder Fall bedarf einer individuellen Lösung. Ob Nachfolger und Alt-Inhaber eine gemeinsame Übergangsphase gestalten wollen
oder lieber das Unternehmen von einem Tag auf den
anderen übertragen ist eine von vielen wichtigen Fragen
die geklärt werden wollen.
Eine Unternehmensübertragung bietet den nicht zu
unterschätzenden Vorteil, dass der Nachfolger sich über
einen gewissen Zeitraum in das Unternehmen einführen
lassen kann, um sich die Erfahrungen des Alt-Inhabers
zu Nutze zu machen. Dieser kennt den Markt und die Risiken, kann vor Kunden warnen und weiß wie man mit
unzuverlässigen Lieferanten umgehen muss. Der Nachfolger hat in dieser Zeit die Möglichkeit das Unternehmen aus nächster Näher kenn zu lernen, ist mittendrin
im Geschehen und kann eigene Erfahrungen sammeln,
die dringend erforderlich sind, um das Unternehmen
später in eigener Verantwortung steuern zu können.
In dieser Phase kann der angehende Nachfolger auch
den Unternehmenswert besser einschätzen. Sind die
Auftragsbücher tatsächlich so voll, wie vom Alt-Inhaber
behauptet? Ist die Gewinnmarge wirklich so hoch? Gibt
es ausreichend Puffer, um schwierige Zeiten zu überstehen? Wie sieht es um die Konkurrenz aus? Muss man immer wieder um jeden einzelnen Kunden kämpfen oder
gibt es eine Stammkundschaft auf die man sich verlassen kann? Wie ist die Motivation unter der Belegschaft?
Jemand der vor der Übernahme ein Teil des Betriebs war,
kann all diese Fragen natürlich besser beurteilen und so
zu einer gesünderen Bewertung und dementsprechend
besseren Verhandlungsposition gelangen. Quelle: Unternehmensnachfolge - Die optimale Planung (BMWi)
Zielgruppenorientierte Aufbereitung: İŞTE BİLGİ-Team
Bir firmanın devri söz konusu olduğunda, hazır kurulu
olan ve işleyen bir firma devralınır ve yürütülür. Bu şirketlerde iş fikri, müşteriler ve tedarikçiler hazırdır. Ayrıca
şirket piyasada belli bir yer edinmiş ve çalışanlar da işe
hakim bir konumdadır. Bunun yanında şirket ilk günden

17
itibaren kâr elde edebilmektedir. En azından asgari ciro
garanti edilmiş olur. Elinize müşterileri ve bağlantıları hazır bir firma geçmiş olur.
Ancak bu durum, işletmenin uygun koşullarda, çalışmaya
devam edebilecek bir durumda olması gerektiği anlamına gelir. Bu durumda şu hususlara dikkate almak önemlidir: Hizmetlerin geliştirilmesi, müşteri memnuniyeti,
çalışanların idare edilmesi ve istihdamın korunması. Burada girişimcilik becerileri ile faaliyet alanında bilgi sahibi
olmak çok önemlidir. Devir ile beraber, yeterli düzeyde
danışmanlık hizmeti almak, ilk etapta şirkete uzun zaman
ayırmak gerekecektir.
Devredilmesi düşünülen şirketlerle ilgili bilgiler nereden alınabilir?
Genel bir bilgiye sahip olmak için www.nexxt.org internet
sayfası üzerinden devredecek olan firmalar incelenebilir.
Diğer bilgi kaynakları ise şirketlerin kayıtlı bulunduğu ticaret odaları ve birlikler. Şirketlerin kendi internet sayfalarından da bilgi temin edinilebilir. Ancak bu konuda uzman bir danışmandan yararlanmak daha sağlıklı olur.
Bir şirket devri sürecinde satıcının dikkat etmesi gereken önemli noktalar şöyle sıralanabilir
1.Şirket devrine zihinsel olarak hazır olmak: Şirketi devreden kişi iyi bir İş planı hazırlamalı ki hedef, zaman ve
fiyat belli olsun. Böylece devir süreci gereksiz yere uzatılmamış olur.
2.İş Planı bir mali müşavir, vergi veya hukuk danışmanı
tarafından hukuki ve ekonomik yönleriyle gözden geçirmelidir.
3.Danışmanlar şirketi pazarlanabilirlik ve kar açısından
kontrol etmelidir. Sonuçta şirket pazarlanmak istenen
bir metadır.
4.İş planının analitik değerlemesi yapılmalıdır. Böylece firmanın gerçek değeri ortaya çıkmalıdır.
5.Satılacak firmanın satış ilanları, sunduğu üretim veya
hizmet konusunda bilgilendirici ve profesyonel hazırlanmış olmalıdır. Böylece alıcı firmalara daha kolay ulaşılmış olur.
6.Muhtemel alıcı firma ile gizlilik anlaşması yapmak gerekir: Böylece çalışanlar, müşteriler ve tedarikçiler, devir
öncesi firmaya zarar verebilecek durumlar engellenebilir.
18
Was Verkäufer von Unternehmen beachten sollten:
A
uch für Verkäufer gibt es wichtige Punkte die
vor einer Übergabe bedacht werden sollten:
1.Übergabe schriftlich vorbereiten: Jeder Verkäufer
eines Unternehmens sollte einen schriftlich verfassten Basisplan haben, in dem Ziel-, Zeit- und Preisvorgaben definiert sind. Dies verhindert, dass sich der
Prozess der Unternehmensnachfolge unnötig in die
Länge zieht.
2.Vorhaben durch Spezialisten checken lassen: Ein
Wirtschaftsprüfer Steuer- oder M&A-Berater sollte das
Vorhaben auf steuerliche, rechtliche und betriebswirtschaftliche Aspekte überprüfen. Schwachstellen
werden so frühzeitig identifiziert.
3.Marktfähigkeit prüfen: Der Berater sollte prüfen, ob
die Konditionen des Verkaufsangebots als Gesamtpaket in den Markt passen. Schließlich ist das Unternehmen eine Ware, die verkauft werden soll.
4.Unternehmen analysieren und bewerten: Auf Basis
einer schriftlichen Analyse von Substanz- und Ertragswert kann das Thema Preis realistisch angegangen
werden. Damit kommt es nicht zu Bauchentscheidungen, bei denen der verkäuferseitig festgelegte Preis
oft deutlich zu hoch ist.
5.In informative Verkaufsanzeigen und Verkaufsexposès investieren: Die Unternehmensdaten sollten
für die Ansprache gut qualifizierter Käufer aufbereitet
und die kaufrelevante Zielgruppe klar definiert sein.
Nur so werden potenzielle Firmen-Käufer erreicht.
6.Vertraulichkeitsregelungen mit dem potenziellen
Käufer treffen: Eine schriftliche Absprache stellt sicher, dass die Verkaufspläne bei Mitarbeitern, Kunden
und Lieferanten, nicht vorzeitig öffentlich bekannt
werden, was sich geschäftsschädigend auswirken
könnte.
*Vgl.: Hans-Peter Gemar auf: http://www.dub.de/news_/tipps-fuerdie-unternehmensnachfolge-und-den-unternehmensverkauf (10. Juni
2013)
İş dünyasından pratik örnek II | Praxisbeispiele I I
Hayallerimin peşinden gittim,
yeniliklerden korkmadım!
G
ülcan Hanım kendinizi bize biraz tanıtırmısınız?
Adım Gülcan Balci, 1971 Türkiye doğumlu, lise
mezunuyum. Hayalimde herzaman spor doktoru olmak
vardı. 1988’de aile birleşimi yoluyla Almanya’ya geldim
ve Almanya’da tıp okumak istedim. 6 yıllık aile sürecinden
sonra eğitimime devam etme karar aldım fakat önce Almanca öğrenmem gerekiyordu. 3 yıllık hemşirelik okulunu bitirdikten sonra Almancam ilerledi ve ben çalısmaya
başladım. Çalışma sürecinde Türklerin sağlık sektöründe
malesef yeteri kadar aydınlanmadığının farkına vardım.
Kendimi onlara faydalı olacak şekilde; elimdeki bilgileri
kullanarak Dortmund’taki DRK’ ya sundum ve projemi
gerçekleştirdim. Ilk projemi 2004 yılında 16 kişiye hizmet
için hazırlattım ancak 28 kişinin
talep etmesi gösterdi ki yüksek derecede ilgi var. Yer araştırmasını tamamladıktan sonra Hagen için karar aldım ve
01.08.2009 da orada iş yerimi kurdum.
Firmanızın verdiği hizmetlerden bahseder misiniz?
Firmamız , evde hasta bakımı, Tümör ve kanser hastalarının özel bakımı, multiple sklerose, diyabet ve demans
hastaların özel bakımı, aile bakımı, özel tıbbi ayak bakımı
ve ev hizmetlerinde yardım yapmaktadır. Bunun yanı sıra
gönüllü çalışan arkadaşlarımız tarafından yalnız yaşayan
hastalar için ziyaret günleri organize ediyoruz. Ayrıca hastalara ve onların aile fertlerine hastalıkları ve onların bakımı ile alakalı Türkçe kurslar veriyorum.
19
İş dünyasından pratik örnek II | Praxisbeispiel II
Şirket devralmayı halen düşünüyor musunuz? Bunun ne
gibi avantaj ve dezavantajları var?
Evet biz büyümek istiyoruz ve devralacak yeni şirket arıyoruz. Bu konuda ATİAD’ında tavsiyelerini almak istiyoruz.
Kurulu bir şirketin yasal prosedürleri tabiki daha az. Belli
bir yapısı, kalifiye elemanları ve ulaştığı bir kitle var. Ancak
her firmanın belli bir çalışma biçimi ve çalışma kültürü var.
Mevcut yapı sizin çalışma anlayışınıza uymayabiliyor.
Kaç kişilik ekiple çalışıyorsunuz? Ekibinizde hangi milletlerden insanlar çalışıyor?
Şu an 12 kişilik bir ekiple çalışmaktayız, bu sayıyı artacak
olan kapasitimizle beraber yükseltmeyi hedefliyoruz. Ekibimizde Türk, Alman, Faslı, Polonyalı ve Tunuslu çalışanlarımız var. Değişik milletlerden insanları bünyemizde
bulunduruyoruz.
Faaliyet gösterdiğiniz bu sektörü neden seçtiniz?
Yukarda da bahsettigim gibi, gönlümde herzaman insanlar ile çalışma isteği vardı. Ayrıca işimiz çok yönlü ve
heycanlı. Devamlı değişiklikler ve yenilikler gerektiren bir
alan.
Kendi işyerinizi kurma fikri nasıl gelişti?
Çalışma döneminde Türklerin bu tür hizmetlerden yeteri
kadar yararlanmadığını gördüm ve kendimce araştırmaya başladım. Bu araştırmanın sonunda yeteri kadar bilgili
olmadıklarını gördüm ve sorularıma aldığım tüm yanıtlar
beni haklı çıkardı. Bir Türk sağlık şirketinin olmasını coğu
tercih ediyor. Bu arastırmalar içinde tesadüfen internette
Essen’de Businesswettbewerb “Startbahn MedEcon Ruhr”
rastladım ve yeteneklerimi orada yıllarca ticaret ile uğrasan uzmanlar tarafından değerlendirilmesini istedim. 168
kişi arasında Top 10 arasına girmeyi başardım. Ve ondan
sonra da kendimden emin bir şekilde bu işe adım atmayı
planladım. Şimdi şirket devralmak için arama yapıyoruz.
Şimdiye kadar iki şirketle devir konusunu görüştük.
Hangi dallarda meslek eğitimi imkanı sunuyorsunuz?
Eğitim dallarımız şunlar: Hemşirelik, yaşlı bakımı, aile bakimi ile büro hizmeti ve sekreterlik üzerine eğitim veriyoruz. Şu an 2 tane hemşire ögrencimiz ve birde sekreter
ögrencimiz var.
Çalışanlarınızı, kendilerini mesleki açıdan geliştirebilmeleri için ne şekilde teşvik ediyorsunuz?
Çalışanlarımızı BPA, Egitim Merkezleri ve benzeri kurumların sunduğu meslek geliştirme kurslarına göndererek
mesleklerini geliştirmelerine imkan sunuyoruz . Ayrıca
kendim eğitimci olduğum için çoğu seminerleri ben düzenliyorum. Ayda iki defa ekibimiz ile toplanıp hangi konuları ele almamız gerektiğine karar veriyoruz ve kimin
hangi konu için ilgisi varsa o kişiyi eğitimi için seminerlere
gönderiyoruz.
Kendi işyerinizi kurarken ve şirket devralma sürecinde
nerelerden bilgi aldınız?
Bu konuda kendi deneyimlerimin yanında IHK, Wirschaftsförderungsamt, Medizinwirtschaft Essen ve MedizinŞirket devralmak için girişimde bulunurken nasıl davwirtschaft Essen’in bana tayin ettigi bir Mentor, Wirschaftrandınız? Ne tür zorluklarla karşılaştınız?
sförderungsamt ve benzeri kurumlardan bilgi aldım ve iş
Şirket devralma hususunda hasta bakımı ve huzurevi olplanımı hazırlayıp onu uzmanlar tarafından kontrolden
mak üzere iki kere firma almaya kalkıştık. Ancak alacağıgeçirttim. Ayrıca hizmet kalitesi bizim icin büyük önem
mız şirketlerin ekonomi verileri sorunlu çıktı. Bize sunulan
taşıyor. Ayrıca markalaşma bizim hedefimiz. İşimizi kurarbütçede yanlışlıklar ortaya çıktı. Almak istediğimiz firma
ken iş yeri kurma ve geliştirme alanı ile ilgili Medizinwirts20 kişilikti. Ama şirketin borçları, yapılmamış ödemeleri
chaft Essen tarafindan değerli tavsiyeler aldık. Şirketin
sorun teşkil etti. Çaılşanların sigorta, emeklilik ve işsizlik
işleyişi için işinin ehli profesyonel insanlarla çalışıyoruz.
parası ödemelerinde aksaklıklar olduğunu tespit ettik.
Böylece ben de şirketimizin temel işlerine odaklanabiliyoŞimdi daha dikkatli bir şekilde başka bir firma almak için
rum. Ayrıca girişimcilere yönelik olan İşte Bilgi yayınlarını
çaba gösteriyoruz.
takip ediyor ve tavsiyelerini merakla dinliyorum. Şirket
20
İş dünyasından pratik örnek II | Praxisbeispiel II
“Bei Übernahmen genau hinschauen!”
I
hr am 01.08.2009 in Hagen gegründeter Pflegedienst
CURAyeni beschäftigt derzeit ein Team von 12 Personen unterschiedlicher Nationalitäten. Ausbildungsplätze werden für Pflege- und kaufmännische Berufe
angeboten.
devralma konusunda da mali müşavir, bankacı ve danışmanlardan destek aldık ve dosyaları onlara incelletik, şu
an bir şirketin devri için bizimle çalışıyorlar.
Sizce başarınızın sırrı nedir?
Özellikle vurgulamak istiyorum kalite, zamanda titizlik
ve öz güven cok önemli. Bunun yanında müşteriyle olan
başarılı diyaloğumuz, çalışanlarımızla olan ilişkimiz çok
önemli. Bunun dışında uzman danışmanlardan bilgi ve
destek almak bize çok büyük fayda sağladı. Herşeyden
önemlisi benim icin işini severek yapmak çok önemli.
Herkesten önce işe gelip, gerektiği zaman işyerindeki her
türlü işi bir çalışan gibi yapıyorum, buda çalışanları motive edici bir durum, bende böylece hastaların memnun
kalıp kalmadıklarını, onların isteklerini ve eksiklikleri görebiliyorum. Bir başka önemli konu işinin ehli insanlarla
çalışmaktır, onlara güvenebilmeli ve işyerini onlara rahatça bırakabilmelisiniz.
Sektörünüzde işyeri açmak isteyen girişimcilere ne gibi
önerilerde bulunmak istersiniz?
Öncelikle kurmak istedikleri iş dalında yeterince bilgili ve
tecrübeli olmaları gerekiyor. Yaptıkları işi severek yapmaları gerekir çünkü hayatınızın önemli bir kısmını bu iş kapsayacak, buna hazır olmak gerekir. Duygusal davranmak
yerine mantıklı düşünüp her riski gözönüne almaları gerekir. Riskten korkmayacak ve uzmanlardan bilgi almaktan çekinmemeleri gerekir. En önemlisi de kendilerine
güvenmeleri gerekir. Herzaman yeni iş yeri kurup, sıfırdan
başlamak zorunda değiliz, bunun alternatif yolu da bir şirketi devralmak olabilir. Frau Balcı weiß, dass der Bedarf damit nicht gedeckt ist.
Deshalb wollte sie mit ihrem Pflegedienst weiter wachsen, am liebsten durch Übernahmen. Bislang unternahm
sie zwei Übernahmeversuche. Schnell musste sie feststellen, dass man bei solch einem Vorhaben genau hinschauen muss, Übernahmen nicht zwingend reibungsfrei ablaufen müssen. Bei Durchsicht der Unterlagen
stellte sich nämlich heraus, dass bei den auf dem ersten
Blick scheinbar intakten Unternehmen die Bilanzen teilweise falsch waren und sich darüberhinaus Schulden angehäuft hatten. Sie war deshalb beide Male gezwungen
davon Abstand zu nehmen. Aufgegeben hat Frau Balcı
die Idee vom “Wachsen durch Übernahme” nicht. Allerdings ist sie bei diesem Thema viel vorsichtiger geworden!
Gülcan Balcı ist Jahrgang 1971. Nachdem sie in der Türkei ihren Lise-Abschluss (vegleichbar mit dem Abitur in
Deutschland) erlangt hat, kam sie im Rahmen der Familienzusammenführung nach Deutschland. Schon immer
war es ihr Traum Sportmedizinerin zu werden. Nach 6
Jahren als Hausfrau hat sie beschlossen sich fortzubilden.
Zunächst hat sie Deutsch gelernt und anschließend eine
Ausbildung zur Krankenpflegerin gemacht. Während der
Arbeit in dem Bereich hat sie diverse Defizite in der Betreuung von türkischen Patienten festgestellt. Das wollte sie ändern: Nur zufällig entdeckte sie im Internet den
Businesswettbewerb “Startbahn MedEcon Ruhr” und
nahm daran teil. Sie war gespannt auf die Beurteilung
ihrer Ideen durch die Expertenjury. Unter 168 Teilnehmern schaffte es Frau Balcı mit Ihrem Konzept bis in die
Top 10. Das gab ihr genug Sicherheit, um den Schritt in
die Selbstständigkeit zu wagen. Mit einem eigenen Konzept wandte sie sich an den DRK in Dortmund und setzte
anschließend ihr Projekt in die Tat um. Ihr erstes Projekt
hatte sie dabei für 16 Personen entwickelt. Schnell stellte sich jedoch heraus, dass das Interesse weitaus größer
war.
21
Sıkça sorulan sorular | Häufig gestellte Fragen
Bunları duydunuz mu
Şirket devralma süreci finans konularında nelere dikkat etmek gerekir?
Öncelikle kendinizin ve ailenizin ihtiyaçlarını karşılamanız gerektiğini unutmayın. Herhangi bir hastalık, kaza,
iflas, çalışamaz duruma düşmeniz durumunda yükümlülüklerinizi yerine getirmek mümkün olmaz ise ne yapabilirsiniz? Bağımsız sigorta şirketlerine danışıp gerekli
sigortaları yaptırabilir misiniz?
Şirket devralırken hangi model kullanılmalıdır?
İş devri modeli olarak, genel geçerli bir reçete veya
tavsiye yoktur. Çünkü şirketler ve çalışanları çeşitlilik
gösterir ve birbirlerinden çok farklıdır. Bu alanda uzman
tavsiyesi başarılı bir iş devri için çok önemlidir. Hayatınızı en önemli ve en geniş kapsamlı kararlarından birini
almadan önce uzman danışmanlardan bilgi almanız çok
önemlidir. Şirket devralma uzmanı danışman ile görüşmelerinize iyice hazırlanın ve hangi alanlarda bilgi açığınız var diye kontrol edip iş planınıza eleştirel yaklaşın.
Şirket devri veya şirket satın almada hangi uzmanlardan bilgi alınabilir?
Bir şirketin analiz edilmesi veya şirketin piyasadaki değeri
ekonomi denetçileri, uzman mali müşavirler veya muhasebeciler tarafından yapılabilmektedir. Sözleşmelerin hazırlanması ise avukatlar ve noterler eşliğinde yapılmalıdır.
Almanya’nın pek çok şehrinde şirket devralma konusunda danışmanlık hizmeti veren uzmanlar mevcut.
Finansman konusunda hangi kurumlar destek olmaktadır?
Federal ve eyalet hükümetlerinin finansman programları
hakkında İHK ve HWK’lar ile bankalar danışmanlık hizmeti sunmaktadır. İnternet üzerinden araştırma yaparak
Avrupa Birliği programları, federal ve eyalet programları
hakkında daha geniş bilgilere ulaşmak mümkündür.
Şirket devralmaya yönelik kredilerin, garantilerin ve
danışmanlık hizmetlerinin teşvik edilmesi sözkonusu
olmaktadır. Federal, eyalet ve Avrupa Birliği programlarını http://www.foerderdatenbank.de internet sitesinde
bulabilirsiniz. Konuyla ilgili daha detaylı bilgi almak için ücretsiz
bilgi hattımızdan bize ulaşabilirsiniz: 0800 -12 45 444
22
Häufig gestellte Fragen
Was sollte bei der Finanzierung einer Unternehmensübernahme beachtet werden?
Vergessen Sie nicht, sich und Ihre Familie ausreichend
abzusichern. Was ist wenn Sie krank werden, einen Unfall haben oder erwerbsunfähig werden und daher Ihren
Verbindlichkeiten nicht mehr nachkommen können? Informieren Sie sich bei unabhängigen Versicherungsmaklern über die notwendigen Versicherungen.
Welches Nachfolgemodell sollte verwendet werden?
Ein Patentrezept für die Unternehmensnachfolge kann
es aufgrund der Unterschiedlichkeit der Unternehmen
und der beteiligten Personen nicht geben. Kompetente
Beratung ist die Grundlage für eine erfolgreiche Unternehmensnachfolge. Dies gilt für den Übergeber wie für
den Existenzgründer gleichermaßen. Treffen Sie die in
Ihrem Leben vielleicht weitreichendste Entscheidung
nicht, ohne vorab die wichtigsten Aspekte mit kompetenten Beratern zu erörtern. Bereiten Sie Ihre Beratungsgespräche gut vor und prüfen Sie selbstkritisch, wo Sie
besondere Informationsdefizite haben. Welche Fachleute sollten bei der Unternehmensnachfolge / Unternehmenskauf zu Rate gezogen werden?
Zur Beurteilung des Unternehmens und Ermittlung des
Unternehmenswertes sollten Wirtschaftsprüfer, Steuerberater oder spezialisierte Unternehmensberater, für die
Ausarbeitung von Verträgen sollten Rechtsanwälte oder
Notare herangezogen werden.
Wer bietet Unterstützung in Finanzierungsfragen?
Beratungen zu den einzelnen Förderprogrammen des
Bundes und der Länder bieten Kammern, Banken und
Sparkassen an. In der Förderdatenbank des Bundes
(www.foerderdatenbank.de) können Förderprogramme
der EU, des Bundes und der Länder online recherchiert
und die betreffenden Voraussetzungen abgefragt werden.
Eğitim ve danışmanlık hizmetleri
Önemli eğitim ve danışmanlık hizmetlerinden seçtiklerimiz
Für Sie ausgewählte Bildungs- und Beratungsangebote
Şirket devretme / Kısa-Seminer
Şirket devretme durumunda nelerin düşünülmesi gerekiyor? Devretmenin alternatifleri nelerdir? Sirketi devretmeye şirketinizi nasıl hazırlarsınız? Bir şirketin değeri ve
fiyatı arasındaki fark nedir? Şirket devretmede size kimler
yardımcı olabilir? Bu soruların cevabını bu seminerde
bulabilirsiniz.
Tarih: 07.09.2013
Süre: 09:00 – 16:00
Yer: Handwerkskammer Bremen, Ansgaritorstr. 24,
28195 Bremen
Şirket devretme
Bir şirketi devretmek aynı zamanda iş hayatınızın eserini
koruma ve yaşlılıkta geçiminizin sağlanmasını güvence
altına alma anlamını taşıyor. Şirketinizi devrederken hangi devretme modelini seçmeniz uygun olur, vergilendirme türlerini nasıl etkileyebilirsiniz? Bu seminerde sağlıklı
bir şirket devretmenin ipuçları nelerdir öğrenebilirsiniz.
Tarih: Talebe göre salı ve cuma günleri
Süre: 18:00 - 21:15 arası
Yer: Handwerkskammer des Saarlandes, Hohenzollernstr. 47-49, 66117 Saarbrücken
Şirket kurma ve yürütme hakkında temel bilgiler
İki gün süren bu seminerde bir şirket kurmanın koşulları
ve imkanları nelerdir? İş planı nasıl hazırlanır? Hangi teşviklerden faydalanabilirsiniz? Yeni şirketinizi nasıl finanse
edebilirsiniz? Sirketinizin muhasebesini nasıl yapmalısınız ve vergilendirme hakkında neler bilmelisiniz? Bu
soruların hepsine yanıt elde edebileceksiniz.
Tarih: 19.09.2013 - 20.09.2013
Süre: Her iki gün 09:00 - 18:00 arası
Yer: Kaufm. Berufskolleg Walther Rathenau, WaltherRathenau-Str. 10, 47166 Duisburg
Şirketinizin değeri ve devretmenin ipuçları
Sirketinizi devretmek istiyorsunuz, ama değerinin nekadar olduğunu bilmiyormusunuz? Sorun yaşamamak için
hangi noktalara dikkat etmeniz ve nelderden kaçınmanız
gerekir? Bu seminerden sonra kafanızda bu ve buna
benzer soru işaretleri kalmayacak.
Tarih: 24.07.2013 - 25.07.2013
Yer: NH Hamburg Horn, Rennbahnstraße 90, 22111
Hamburg
Şirketinizi devrederken değerini doğru belirleyin
Sirketinizi devretmek mi istiyorsunuz? Hayatınızın eseri
için en uygun fiyatı nasıl belirlersiniz? Devredilmesini hazırladığınız şirketinizin fiyatını belirlemede hangi noktalar
olumlu veya olumsuz etki yaratabileceğini bur kursta
öğrene bilirsiniz. Bunun yanı sıra sağlam bir devretme
kontratı nasıl hazırlanır ve kendi sorumluluğunuzu nasıl
en alt seviyeye düşürebilirsiniz ve buna benzer sorulara
bu seminerde cevap bulabilirsiniz.
Tarih: 07.08.2013 - 08.08.2013
Yer: Sheraton Düsseldorf Airport, Terminal-Ring 4,
40474 Düsseldorf
Kurslar ile ilgili daha detaylı bilgi almak için
ücretsiz bilgi hattımızdan bize ulaşabilirsiniz:
Girişimcilik ve şirket yürütme
Bir şirket devralmak istiyorsanız, ama girişimcilik ve şirket
yönetme hakkında herhangi bir bilgi veya tecrübeye
sahip degilseniz daha önce böyle bir seminere katılmanız
önemle tavsiye edilir.
Tarih: 29.07.2013 - 30.07.2013
Yer: Niederrheinhalle Wesel, An de Tent 1, 46485 Wesel 0800-12 45 444
23
Künye | Impressum
ATİAD e.V.
Avrupa Türk İşadamları ve Sanayicileri Derneği
Verband Türkischer Unternehmer und
Industrieller in Europa
ATİAD Yönetim Kurulu adına, Yönetim Kurulu
Başkanı
Für den ATİAD-Vorstand, der Vorstandsvorsitzende:
Prof. Recep Keskin
İşte Bilgi
Almanya‘daki Küçük ve Orta Ölçekli Türk
İşletmelerine Yönelik Bilgilendirme,
Danışma ve Destek Merkezi
Bundesweiter Informations- und Beratungsdienst für
türkische KMU in Deutschland
Yönetim ve koordinasyon
Leitung und Koordination
Redaksiyon | Redaktion
Lokman Özkan
Selman Eskiocak
Ömer Sağlam
Grafik, Satz, Layout
Sinan Özer
İletişim | Kontakt
Wiesenstr. 21 · D - 40549 Düsseldorf
Telefon: (0211) 50 21 21
Telefax: (0211) 50 70 70
E-Mail: [email protected]
Internet: www.atiad.org
Internet: www.istebilgi.de
Bu hizmet, Federal Çalışma ve Sosyal
İşler Bakanlığı ve Avrupa Sosyal Fonu tarafindan
desteklenmektedir.
Gefördert durch das Bundesministerium für Arbeit und
Soziales und den Europäischen Sozialfonds.
Ömer Sağlam (V.i.S.d.P. )
Gefördert durch:
EUROPÄISCHE UNION

Unternehmensnachfolge

Transkript

Benzer belgeler

Briefbogen - Kopie