EGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI EGZERSİZE KAS

EGZERSİZE
KAS
SİSTEMİNİN
YANITI
Prof. Dr. F ÖZYENER
EGZERSİZ SIRASINDAKİ
DAYANIKLILIĞIMIZ VE
SÜRATİMİZ BÜYÜK
ORANDA KASLARIMIZIN
ENERJİ VE GÜÇ
ÜRETEBİLME
YETENEĞİNE BAĞLIDIR.
Kas Hücresi
Sarkotübüler Sistem
Kaslar dinlenimde
Kasılma sırasında filamentler
birbiri üzerinde kayar
KAS KASILMASI
•
•
•
•
•
MOTOR UYARI
ACh SALINIMI
KALSİYUM’UN ROLÜ
ATP’NİN ROLÜ
KAYAN FİLAMENTLER
KURAMI
Nöromusküler kavşak
sinaps
çukuru
sinaps aralığı
(sinaptik
yarık)
subnöral
kıvrımlar
İskelet Kasında Motor Birim
Bir tek motor nöron veya sinir
lifi ile bunun innerve ettiği tüm
kas lifleri birlikte motor birimi
oluştururlar.
Bir motor birimde ortalama
100-150 kas lifinin bulunduğu
kabul edilir.
KAS LİFİ SINIFLAMASI
Kasın güç, enerji, hız gibi özellikleri kası
oluşturan lifler ile belirlenir.
TİP IIB
TİP IIA
TİP I
Yavaş
Oksidatif
Hızlı OksGlikolitik
Hızlı
Glikolitik
(Tip I)
(Tip IIa)
(Tip IIb)
en küçük
orta çap
en büyük
ince aksonlar
orta
kalın aksonlar
yavaş
daha hızlı
en hızlı
fakir
zengin
en zengin
Kapil/Mito/Miyog
çok yoğun
yoğun
az sayıda
Hücresel solunum
aerobik
her ikiside
anaerobik
ilk
daha sonra
son
KAS LİFİ
TİPİ
Lif çapı
İnnervasyon
(sinirlenmesi)
ATP hidroliz hızı
Glikojen deposu
Egde kasılma
sırası
Öncelik aldığı
egzersiz tipleri
uzun mesafe, yürüme, orta
postür desteği mesafe egz.
kısa mesafe,
atma, atlama
KAS LİF DAĞILIMI ATLETİK
BAŞARININ BELİRLEYİCİSİ
MİDİR ?
ERKEK VE KADIN ATLETLERDE DEĞİŞİK
KASLARDA KAS LİFİ DAĞILIMI VE KESİT ALANI
K AS
C İNS İYE T
YAV AŞ
K ASIL AN
(%)
H IZL I
K ASIL AN
(%)
YAV AŞ
K ASIL AN
ALAN
H IZL I
K ASIL AN
ALAN
SP RİN TER
GAS TRO
K NEM İUS
E
K
24
27
76
73
5 878
3 752
6 034
3 930
MES AF EC İ
GAS TRO
K NEM İUS
E
K
79
69
21
31
8 342
4 441
6 485
4 128
B İS İK LE TÇ İ
VAS TUS
LA TE R
E
K
57
51
43
49
6 333
5 487
6 116
5 216
HAL TER C İ
GAS TRO
K NEM İUS
E
44
53
56
47
5 060
5 010
8 910
8 450
GÜLL EC İ
GAS TRO
K NEM İUS
E
38
62
6 367
6 441
VAS TUS
GAS TRO
E
K
47
52
53
48
4 722
3 510
4 709
3 141
SEDAN TER
DÜNYA ŞAMPİYONU
MARATONCULARIN
GASTROKNEMİUS KASLARI
% 93 VE ÜZERİNDE YAVAŞ
KASILAN KAS LİFİNE SAHİPKEN
DÜNYA ŞAMPİYONU OLAN
SPRİNTERLER
İÇİN BU ORAN  % 25 DİR.
Kasılma Tipleri
 Statik
 İzometrik
 Dinamik
 Konsantrik
 İzotonik
 İzokinetik
 Eksentrik
KASLARDA GÜÇ OLUŞUMU ÜZERİNDE
ETKİLİ OLAN DİĞER ÖĞELER







Etkinleşen motor birimin tipi
Etkinleşen motor birim sayısı
Kasın büyüklüğü
Kasılmadan önce kasın başlangıç uzunluğu
Eklem açısı
Oluşan köprü sayısı
Kasın hareket hızı
 MAKSİMAL KUVVETİN ORTAYA ÇIKTIĞI
OPTİMAL KAS UZUNLUĞU NEDİR ?
 DİNLENİM UZUNLUĞUNDAN %20 DAHA UZUN
HALE GERDİRİLDİĞİ UZUNLUKTUR
 KAS %20 DAHA UZUN VEYA KISA
UZUNLUĞA GERDİRİLDİĞİNDE
MAKSİMAL KUVVET NASIL DEĞİŞİR ?
 HER İKİ DURUMDA DA MAKSİMAL KUVVETİN
ALTINDA DEĞERLER ELDE EDİLİR
KASI GEREREK KASILMA
ÖNCESİ UZUNLUĞUNDA
YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
KASIN ELASTİK POTANSİYEL
ENERJİ DEPOLAMASINI
SAĞLAR.
KASIN HAREKET HIZI
 KONSENTRİK (KASIN BOYUNUN
KISALDIĞI) HAREKETTE MAKSİMAL
KASILMA GÜCÜ HAREKET HIZINDAKİ
ARTIŞLA DÜŞER.
ANTRENMANA NÖROMUSKULER
YANIT
 NÖRAL DEĞİŞİM
 KAS KİTLESİ ARTIŞI
HİPERTROFİ , HİPERPLAZİ,
 KAS LİF TİPİ DEĞİŞİMİ
NÖRAL ADAPTASYON VE
HİPERTROFİ
 Kasın yapısında değişiklik
olmaksızın kuvvetinde artış
olabilir mi ?
 Kasın kitlesinde artış olmaksızın
kuvvetinde artış sağlanabilir.
Kuvvet nöral uyum olmadan
gelişebilir mi?
 Nöral adaptasyon olmaksızın
kuvvette gelişim sağlamak
olanaksızdır.
 Bu yüzden kuvvet sadece kasa
özeldir yerine kuvvet motor (sinirkas) sisteminin bir özelliğidir demek
daha doğrudur.
Kas hipertrofisi
Kas lifi çapının artması ile
total kitlenin büyümesidir.
Hemen tüm kas hipertrofileri
liflerdeki miyofibrillerin (aktin ve
miyozin filamentlerinin),
mitokondrilerin, sarkoplazmik
retikulum, enzim ve kapillerlerin
sayısındaki artıştan kaynaklanır.
Kas hiperplazisi
Kas lifi mutlak sayısının artması
anlamına gelir, nadiren oluşur.
Hiperlazide, çok yüksek kas gücü
kullanılan durumlarda genişlemiş kas
liflerinin boyuna yarılarak
sayılarının artması sonucu toplam
kas kitlesi de artar.
Kas atrofisi
Kasın total kitlesinin (hücre
çaplarında küçülme) azalmasıdır.
Kaslar kullanılmaz ya da ancak
çok zayıf kasılmalar için
kullanılırsa atrofi meydana gelir.
kasta denervasyon sonucu da
atrofi gelişebilir.
 Sakatlanma, yaralanmalar veya
ameliyatlar sonrası oluşan kas
atrofisinin 3:1 oranına göre
iyileşeceği kabul edilir.
 Bu kaçırılan bir antrenman
haftasından sonra aynı düzeye geri
dönebilmek için 3 haftanın gerektiği
anlamına gelir.
KAS LİFİ TİP DEĞİŞİMİ
 YAVAŞ KASILAN HIZLI KASILAN LİF
OLARAK DEĞERLENDİRİLDİĞİNDE
BELİRGİN DEĞİŞİM YOKTUR.
 DEĞİŞİM TİP IIA İLE IIB ARASINDADIR.
 DAYANIKLILIĞA DÖNÜK ÇALIŞMALARDA
MOTOR UNİT IIB’LER IIA’ya
DÖNÜŞÜRKEN SÜRATE DÖNÜK
ÇALIŞMALARDA TERSİ GÖZLEMLENİR.
 DEĞİŞİM MAKSİMUM %20 CİVARINDADIR.
16 HAFTALIK
KUVVET ANTRENMANI
İLE KASIN;
KİTLESİNDE %18
PROTEİN MİKTARINDA %17
RNA MİKTARINDA %26
KUVVETİNDE %66
ARTIŞ SAĞLANABİLİR