Yedinci Seminer Tam kapSamli YöneTicilik

Transkript

Yedinci Seminer
Tam kapsamlı
yöneticilik
‘Yedinci seminer” okul müdürlerinin profesyonel (mesleki) uygulama standartlarının bazı yönlerini
ele almaktadır. Bu seminer doğrudan doğruya aşağıda belirtilen konular üzere 1, 2 standardını ve
6. Standardı ele almaktadır:
Standart 1: yönetim ve motivasyon
- yönetim, yönetim
esasları
- Programm özeti
Standart 2: öğretim ve kaliteli öğrenme
- Kapsamlı eğitim
- öğrenmede teknolojinin
rolü & okulun
fonksiyonları (ödevleri)
- Danışmanlık yoluyla
öğretmenlerin
geliştirilmesi
Standart 6:
Profesyonel (mesleki) etik
- Etik yönetim
Tagdirname:
AB IPA 2009 tarafından desteklenen ‘Öğretmenlerin Eğitilmesi ve Okul Müdürleri ve Belediye
Kapasite Geliştirilmesi’ projesi (GIZ IS tarafından yönetilen konsorsiyumca uygulanan) Deutsche
Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH’ye okul müdürleri eğitimlerinin(2012)
yapılmasında kullanan Programları için müteşekkirdir. Aynıca, proje, okul müdürleri eğitimi
Programın müellif ve ortakları olan Dr. Hermann Scheiring, Carmen Mattheis, Selim Mehmeti,
Vesel Hoda ve Sokol Elshani’ye de müteşekkirdir. Bu seminerin çoğunluğu Uwe Graune’nin
desteğiyle David Lynn, Osman Belushkaj ve Selim Mehmeti tarafından ‘Öğretmenlerin Eğitilmesi
ve Okul Müdürleri ve Belediye Kapasite Geliştirilmesi’ projesi adına hazırlanan orijinal içeriktir.
‘Okul Müdürleri Profesyonel Pratik Standartları’ başlıklı yeni ve yenilenen malzeme Eğitim, Bilim
ve Teknoloji Bakanlığı (EBTB) İdari Yönetmeliğinden çıkan beklentileri göz önünde bulundurarak
hazırlanmıştır. Bu seminer revize edilmiş, okul müdürleri eğitimi Programın bir bölümüdür.
Yenilenmiş seminerler, bu standartları hem içerik hem pratik uygulama açısından karşılayacaktır.
Seminer, okul müdürleri eğitimi için olan (EBTB tarafından 10.02.2012 tarihinde Akreditasyon
ofisi sertifikalandırma protokolünde 45/12 resmi no.ile akredite edilmiş) GIZ Programına
dayanmaktadır. Ayrıca, AB tarafından desteklenen ‘Öğretmenlerin Eğitimi ve Okul Müdürleri
Kapasitelerinin Geliştirilmesi’ projesi içeriğinde GIZ IS adına Selim Mehmeti, Osman Buleshkaj
ve David Lynn tarafından revize edilmiştir. Tam kapsamlı, revize edilmiş ve geliştirilmiş bir
malzemenin oluşturulması amacıyla, bu uzmanlar, GIZ, EBTB, AB projesi olan Eğitimdeki Sektörler
Arası Yaklaşım (SWAp), USAID-in Temel Eğitim Programı ve Kosova’da Öğretmenlerin Geliştirilmesi
Programı (KEDP) tarafından yapılan, okul yönetimi ve idaresi ile ilgili, eğitim malzemesini seçmiş,
geliştirmiş, revize etmiş ve düzenlemiştir.
Not :
Bu kılavuz Avrupa Birliği desteğiyle yayımlanmıştır. Bu yayımın içeriği sadece Deutsche
Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH’nın sorumluluğudur ve Avrupa
Birliğinin görüşlerini yansımış gibi anlaşılamaz.
Proje Tanımı:
‘Öğretmenlerin Eğitilmesi ve Okul Müdürleri ve Belediye Kapasite Geliştirilmesi’, IPA 2009
aracılığıyla AB tarafından desteklenen ve Kosova’da AB Ofisi tarafından yönetilen bir projedir. EBTB
adına, proje (Swisscontact ve IP-consult’ı da içererek) GIZ IS tarafından yönetilen konsorsiyumca
uygulanmaktadır. Proje beş bölümden oluşmaktadır: (I) etkili ve sürdürülebilir bir eğitim
sisteminin oluşturulması ve uygulanması yanı sıra bir eğitim programının oluşturulması; (II)
öğretmen geliştirilmesinde kaliteli programların sağlanmasındaki yükseköğretim kurumlarının
kapasitelerinin geliştirilmesi; (III) belediye düzeyindeki kapasite geliştirilmesi ve belediye
eğitim müdürleri kapasitelerin geliştirilmesi; (IV) okul müdürlerinin kapasitelerin gelişimi ve (V)
bilgilendirme, iletişim ve dağıtım.
Bu seminerin geliştirilmesi ve eğitim malzemesinin yenilenmesi, uygulayıcı ortak olarak GIZ
IS ve AB desteğiyle EBTB ve ‘Öğretmenlerin Eğitilmesi ve Okul Müdürleri ve Belediye Kapasite
Geliştirilmesi’ projesinin ortak girişimi ile yapılmıştır.
İçerik
1. Giriş ......................................................................................................................................................................... 6
1.1. Amacı ................................................................................................................................................................... 6
1.2. Beklenen performans .................................................................................................................................... 7
2. Yönetim ................................................................................................................................................................. 7
2.1. Yönetim esasları ................................................................................................................................................ 8
2.1.1. Yöneticilerin esas sorumlulukları & okul müdürleri yönetsel sorumlulukları ......................... 9
3. Zleme veya öğretmenlerin geliştirilmesi - Müdür ne yapmalıdır? .......................................... 10
3.1. İzleme & okul müdürünün rolü .................................................................................................................. 11
3.1.1. Kosova’da mentorlük “iskelelere” erişimi gerektirir .......................................................................... 11
3.1.2. İzleme süreci .................................................................................................................................................. 12
3.1.3. Mentor / danışan kişi arasında iyi ilişkiler konusunda on tavsiye ............................................... 16
3.2. Okulunuzda mentorlük eylem planı ........................................................................................................ 17
4. Kapsamlı eğitim ................................................................................................................................................ 18
4.1. Kapsamlılığın rolü ve önemi ........................................................................................................................ 19
4.2. Dezavantajlı grup kavramının anlamı ...................................................................................................... 19
4.3. Eğitimde ayrımcılık yönleri üzerine farkındalık geliştirimi ............................................................ 20
4.4. Kapsama yaklaşımlar ..................................................................................................................................... 21
4.4.1. Yeni kız çocukları ve kadınların dahil edilmesi için spesifik stratejiler ...................................... 21
4.5. Özel eğitim ihtiyaçları olan öğrencilerin dahil edilmesi için spesifik stratejiler ........................ 23
4.6. Okula dayalı kapsayıcı uygulamaya teşvik etmek için kaynaklar ve ek faaliyetler ................... 24
5. Öğrenmede teknolojinin rolü ve okulun fonksiyonları ................................................................
5.1. Öğrenme ve öğretme TIK kullanımı desteklemek için okul müdürünün rolü ...........................
5.2. TIK kullanımı okul personelinin mesleki gelişim ..................................................................................
5.3. Okulun teknolojisini ve yönetimin kullanma ........................................................................................
26
26
27
28
6. Etik liderlik .......................................................................................................................................................... 29
Etik çerçeveler – etik fikrin okulları ................................................................................................................... 30
7. Program özeti .................................................................................................................................................... 33
Sözlük ..........................................................................................................................................................................
Referenslar .................................................................................................................................................................
Ek A: Gözlem öncesi liderlik .................................................................................................................................
Ek B: Gözlemden sonra toplantı .........................................................................................................................
36
37
38
39
Yedinci Seminer: Tam kapsamlı yöneticilik
1. Giriş
Eğitim kurs programlarının esas konularını, okul değişimi ve kalitesi ile ilgili konular oluşturdu.
Son otuz yıl içerisinde etkili okullarda yapılan araştırmalar, başarılı okulun anahtarının, eğitim
sisteminde en önemli yönü olan – okul müdürü tarafından uygulanan yönetim ve idare
olduğunu göstermiştir. Bu seminer, bir daha yönetime; öğretmenlerle çalışmanın özel yöntemi
olarak yetiştirici (yol gösterici); kapsamlılığın en büyük sıkıntısı olarak kabul edilen özel ihtiyaçları
olan öğrencilere yönelik programların hazırlanması; eğitimde teknoloji ve sonunda etik yönetim
pratiğinin önemine odaklanmıştır.
Seminer, okula ve okul müdürlerinin çalışmalarına etkisi hissedilen bir konu olarak, Kosova eğitim
sisteminde “yenilikler” nelerdir sorusunu belirleyerek sona erer.
1.1. Amacı
Kosova, çok sayıda çözüm bekleyen sorunlarla karşılaşmaktadır. Bu sorunlar arasında ilki, okul
müdürlerinin çalışmalarına ve onlar tarafından elde edilen sonuçlara büyük etkisi olan müfredatın
(KMÇ) değişmesidir.
Bir okul müdürünün ilk endişesi, öğretmenler kadrosunun kalitesidir. İyi öğretmenler olmadan, iyi
bir okula sahip olmak imkânsızdır. Müdür, yeni müfredatı öğrenme, anlama ve uygulama süreci
sayesiyle öğretmenler kadrosunu yönetir ve destekler. Bu, değişmelerin ne şekilde yönetilmesi,
onların ne şekilde denetlenmesi ve okul esası üzere profesyonel gelişime ait bir plan-programı
öğretmenlerle birlikte geliştirebilme durumunda olmasını öğrenmesi demektir. Dahası tüm
bunlar, öğretmenlerin lisans sahibi olma sına ilişkin yeni sistemin uygulanması ile bağlantılıdır.
Tüm okulların, bir şefe ihtiyacı vardır; daha doğrusu tam otorite ve sorumluluğu olan bir şefe sahip
olmak isterler, ancak şef olarak davranan bir kişi için ihtiyacı olan okulların sayısı azdır! Okullar
bugün bir antrenöre (yetiştiriciye); yoğun değişim sürecini boyunca okulu yönetecek birine ihtiyaç
duyarlar. Bu öğretmenlere, birlikte öğrenme fırsatını yaratır. Derslerinde uzman olmadan önce
okul müdürleri, diğer ülkelerin öğretmenleri, öğretmenlere menötörlük (danışmanlık) yapmayı
ve süreç boyunca bilgilerini genişletmeyi öğrenmişler. Bugün Kosova okul müdürlerinden bunlar
beklenmektedir.
Öğretmenlerden bugün, öğrencilerin bir grup ihtiyaçlarına yanıt vermeleri beklenmektedir.
Okulda tüm öğrencileri iyi karşılamak önemli bir şeydir; ancak onların eğitim ihtiyaçlarına
özen göstermek başka bir şeydir. Kapsamlı eğitim, bu seminer çerçevesinde belli bir öğrenme
konusudur.
EBTB, bilgisayar kullanımı için lisans sahibi olmaları konusunda büyük destek sunmuştur (ECDL).
Bunun iki nedeni vardır: teknoloji okulda verilerin korunması, yönetilmesi ve rapor sunma işini
daha etkili kılan bir araçtır. Buysa gittikçe daha fazla kullanılan bir iletişim yöntemi haline de
gelmektedir. Teknolojinin, öğrenmenin en önemli araçlarından biri olması, bunu daha da önemli
kılmakta; dolayısıyla bu seminer, öğrenmede teknolojinin rolü hakkında bilgi sağlar.
Sonunda, yönetimin hayati bir yönü olarak: ahlak. insanlar özellikle ahlak açısından bir kişinin
sağlam olduğunu gözlemledikleri zaman yüksek görevde bulunan bir görevliyi1 değerli
bulmayarak onun yolundan yürümezler. İnsanlar saygın olmayan ahlak sahibi kişilere karşı
toleranslı davranırlar ve tahammül ederler, ancak yöneticisine karşı gayretle tepki göstermezler –
kaliteli bir okul yönetici becerileri, idareci becerileri ve yüksek görevlinin ahlakına bağlıdır.
1 Yüksek düzeydeki yönetici, konumu itibariyle unvan gereği tanımlanmış otoriteli bir görevde bulunan bir kişi anlamına gelir.
Tüm unvan sahibi yöneticiler gerçekte yönetenler değildir.
6
Bu seminerin ilk konusun değişimdir ve o aynı zamanda son konudur. Değiştirmek ne anlama
gelir? Müdürler ne için hazır olmalıdır? Bu konular, seminerin sonunda özetlenmiştir.
1.2. Beklenen performans
“Bilgi”den söz edilince girişimcilerin aşağıdaki sonuç (başarı) düzeyini elde etmeleri beklenmektedir:’
• Personelin profesyonel yönetimi ve gelişiminin temel yönlerini anlamak
• Öğretmenlerin öğretim kursları / mentorlük kavramı ve pratiğini anlamak.
• Özel ihtiyaçları olan öğrencilere ait programları desteklemek üzere okulun sahip
olduğu kaynaklar hakkında bilgi sahibi olmak.
• Öğrenci yetkilerinin geliştirilmesinde faktör olarak teknoloji potansiyelleri
hakkında bilgi sahibi olmak.
• Temel etik düzeyi ve etik unsurunun, yönetim ve ilişkilerde oynadığı rol hakkında
bilgi sahibi olmak.
Girişimcilerden, aşağıda belirtilen ”becerileri” geliştirmeleri beklenmektedir.’
• Personelin performansını denetlemek (izlemek) ve personelin kaliteli yönlerini
saptamak.
• Öğretmenlerin lisans sahibi olma bağlamında öğretmenleri değerlendirmek.
• Öğretmen olan meslektaşlarını, öğretim kursuna dâhil etmek.
• Profesyonel gelişim programlarını planlamak.
2. Yönetim
“Yönetmek” ne demektir? Belli bir unvan sahibi olmak yeterli midir ve yönetimin kendinden
oluşmasını beklemek mi demektir? Yöneticiler, değişimin ajanlarıdır. Onların yaptıkları işlerin
sonucu, sorumlu oldukları kurumda yapılan düzeltiler ve olumlu değişmelerde görülebilir.
Yöneticilerin çoğu bu özelliğe doğuştan sahip değildir. Fredmund Malik2, Yöneticinin, mimar
mesleğine benzer olduğunu açıklıyor. ilk yetenek, ortak bir hedefe ulaşabilmek için insanlar ile
çalışma fırsatıdır. Yönetim işi öğrenebilen bir meslektir – “unvan itibariyle yöneticiden daha yüksek
kademeye ulaşmak için “yönetici” bunu en iyi şekilde yapmasını öğrenmelidir. Yöneticiliğin,
egzersize ve uygulamaya ihtiyacı vardır. Bu belirlenen hedefe dayalıdır; iyi yöneticiler kendi
uygulamaları süresinde, okulun yükümlülüğü yüksek kalite düzeyine ulaşması doğrultusunda,
okul topluluğuna mensup olan yöneticilerinin bilgi ve becerilerini esas alır. Pilot olabilmek için
uçağı yönlendirmeyi öğrenmelisin; yönetim değişik bir şey değildir. Hiç kimse eğitimsiz bir pilot
ile uçmak istemez!
Yöneticiler idare eder (yönetir), ancak bu rollerinin sadece bir parçasıdır. Yönetim, yönetmekten
daha anlamlı bir şeydir. Yöneticiler, bir grup tarafından elde edilenler, grup üyelerinin her birinin
kendi başına elde edebileceklerinden daha fazla olduğundan dolayı, beraber çalışmaya davet
2 Malik, Fredmund (2001): Führen, Leisten, Leben. Wirksames Management für eine neue Zeit. Heyne Business.
7
eden öğrencilerdir. Kalite, vizyoner (uzak görüşlü) olmak (okulun, şimdikinden çok daha iyi
olabileceğine inanmak), öğretici olmak, ekip süreçlerini geliştirmek, taktik olmak, iletişimi kolay
yürütebilmek, yetkili idareci olmak ve bundan fazlası demektir.
Belli bir yöneticinin tipik görevleri şunlardır:
- Okulun iyiliği için hedeflerin ve amaçların oluşturulmasında aktörlerin (girişimcilerin) angaje
edilmesi; görevlerin ve sorumlulukların belirlenmesi;
- Okul hakkında kararların alınması ve diğerlerin, karar alma sürecine ne zaman dâhil edilmesi
gerektiğine dair bilgi sahibi olmak;
- Meslektaşlarla iletişimde bulunmak ve okula etkisi açısından önemli gelişmeler açısından
onların bilgilendirilmesi;
- Meslektaşları motive etmek ve desteklemek;
- Toplantıları düzenlemek ve yönetmek;
- Taraflar ve farklı gruplar arasındaki anlaşmazlıklar durumunda arabuluculuk yapmak;
- Yönetim, özellikle ise eğitimde yönetim açısından daima öğrenci olmak;
- Personelin hizmetinde olmak ve olagelenlerin farkında olabilmek için okulda görünür olmak
(göz önünde bulunmak).
2.1. Yönetimin esasları
Aşağıdaki tablo (çizelge), her birinin önceliklerini ve eksikliklerini sunarak yönetimin dört stilini
açıklamaktadır. Pratik bir yönetici, farklı durumlarda farklı stilleri kullanır. Bu “duruma göre
yönetim” diye adlandırılır.’
8
Öncelikler
Eksiklikler
Otoriter (otokratik),
Acil durumlarda yararlı ve
gerekli
Duygusal ve sosyal yetkilere
daha az önem verilmiştir
Kişisel gelişme kaydedilmemiştir
Öz sorumluluk ve öz güven
açısından personel kadroda
gelişme kaydedilmemiştir
Meslektaş ilişkileri
Personelin öz yönelim için
fırsatları var
Personele karşı saygılı
Genç ve güvensiz öğretmenlere
yardımsever
İşbirliği yönleri (yardımsever)
Görevlerine ve kişisel
görüşlerine doğru yönelik
Hedeflere doğru yönelik
Öncelikleri belirler
Yüksek kültüre sahip
Uzun tartışmalar
Tartışmalar zaman gerektirir
laissez-faire (serbest yönetim)
Tecrübeli meslektaşları için iyi
ve gereklidir
Kontrole sahip olmayan,
merkezde kurallara sahip,
okulda hüküm süren koşullar
Hedeflere yönelik değiller
(odaklanmamışlar)
Ödevler daha az önemli görülür
İlk faaliyet:
1. Lütfen farklı yönetim stilleri ve onların öncelik ve eksiklikleri hakkında düşünün. Personeliniz
için tercih edilen stil hangisi olurdu? Öğrenciler için hangi stiller, ebeveynler için ise hangi
stiller en uygun olurdu?
2. Senin yönetim stilini kontrol et. Yönetimin hangi stili, senin yönetim stilin ile benzerdir? Sizi
yönetici olarak tanıyan ve esas samimi yorumda bulunan bir kişi ile konuşun.
3. Gelecekte neleri değiştirmek istersin – siz, diğer insanlardan aldığınız tepkilere dayanarak
neleri güçlendirmek istersiniz?
İkinci faaliyet:
1. Lütfen kendinizin tüm yetkileriniz ve öncelikleriniz yanı sıra tüm eksiklilerinizden oluşan bir
liste oluşturunuz.
2. Önceliklerinizin ve kapasitelerinizin hangi elemanlarını güçlendirmek istersiniz?
3. Kendi eksikliklerinizin hangi elemanlarını küçültmek ya da önceliklere dönüştürmek istersiniz?
Herkes kendi davranışlarına karşı öznel yaklaşım sergilemesinden dolayı, işyerinizde sizin
davranışlarınızı bilen diğer bir kişi tarafından geri bildirimli gerçek, güvenilir ve samimi yorumlarını
almamız gerekir. Bu kişi yakın bir arkadaş, bir ekip üyesi ya da meslektaş olabilir.
Öğretmenler, öğrenciler ya da ebeveynler tarafından geri bildirimli hakiki ve samimi yorumları
kabul etmek, yönetim için gerekli bir şeydir. Ancak bu, geri bildirimli yorumlar, profesyonel ve
iletişim kültürünün bulunduğu Güvenliğe samimi bir ortam, bazen uzun ve zor bir yolun aşılmasını
gerektirir. Okulunuzda ne şekilde iletişim kurduğunuza ve güven ve şeffaflığı oluşturmak için
neler yaptığınıza dikkat etmeniz önemlidir (Seminer 4).
2.1.1.Okul müdürünün esas yönetim & idari sorumlulukları
Eğitim sisteminin kalitesi, her okulun performans kalitesine bağlıdır. Yüksek standartlar, müdür,
öğretmenler, öğrenciler, ebeveynler ve geniş topluluk arasındaki etkileşim sayesiyle sağlanır ve
korunur. Daha iyi başarıların elde edilmesi için okul müdürünün birincil ihtiyacı grup halinde
çalışmasıdır.
Yasalar ve İdari Yönergelere göre okul müdürünün sorumlulukları açısından EBTB’nın listesi:
En önemlileri şunlardır:
- Okulun yönetimi ve yeniliklerin teşvik edilmesi;
- Kaliteli eğitim standartlarının devamlı olarak iyileştirilmesi;
- Kız çocukları, azınlıklar ve özel ihtiyaçları olan çocuklara özellikle odaklanarak, herkese eşit
eğitim fırsatları sağlamak;
- Tüm ilgili katılımcılar (aktörler) arasında karşılıklı saygı, etkili ve verimli çalışma ve sorumluluk
duygusunun sağlanması amacıyla, olumlu bir ortamın oluşturulması.
- Okulun ilk temsilcisi olmak ve toplulukta, kurumlarda ve diğer organlarda okul değerlerini
temsil etmek;
9
- Okul verilerinin, tam ve güvenilir olduğunu sağlamak;
- Verilere dayanarak / SMİA verilerine dayanarak kararları almak;
- Olası en iyi başarıları elde etmek amacıyla, okulun finans ve diğer kaynaklarını etkili bir
şekilde idare etmek.
Okul müdürünün, okulda tüm süreçleri ve faaliyetleri yönetmek ve idare etmekle sorumlu
olmasından dolayı, bu faaliyetlerin etkili ve verimli bir şekilde örgütlenmesi çok önemlidir;
yollardan biri görevlerin dağılımını yapmak.
Üçüncü faaliyet
- Okul müdürü, okulda genel çalışmaların denetimini ve etkili ve verimli bir şekilde idare
etmesini nasıl yapabilir?
-Özel sorumluluğu olan diğer kişilerin görevlerini nasıl saptayabilir?
- Görevlerin dağılımı yapılırken saygı gösterilmesi gereken temel ilkeler (prensipler)
hangileridir?
Okulunuzun perspektifinden bu soruları tartışınız.
Okul müdürü olarak siz aynı zamanda öğretmenler personeli, öğrenciler arasında yönetimin
geliştirilmesinden de sorumlusunuz ve ebeveynler ile topluluk üyeleri arasında bulunduğunuz
zaman yönetimi kabul etmekten sorumlusunuz. Okulların çoğu, tek başına yönetmek için çok
büyüktür ve tek kişinin tüm görevleri yerine getirebilmesi için çok büyüktür; bundan dolayı görev
dağılımı konusunu ele aldık. Seminer 7 için Tamamlayıcı malzeme, görev dağılımı ile ilgili konuyu
işlemektedir, onu okumanızı öneririz.
3. Zleme veya öğretmenlerin geliştirilmesi Müdür ne yapmalıdır?
2. Seminerde katılımcılar lisans sahibi olma fonksiyonunda öğretmenlerin denetimine ait
müdürün sorumlukları hakkında bilgi edindiler. Aynıca okul esaslı olan yönetimin profesyonel
eğitimi ile yerinin önemi anımsatıldı. Öğretmenlerin denetimini teşkil eden Kosova Müfredat
Çerçevesi’yle meydana gelecek bu büyük değişikliğe yardımcı olmak maksadıyla, müdürlerin
kullanabilecekleri üçüncü bir beceri de mevcuttur. Öğretmenleri yönlendirmek için ders uzmanı
olmanız gerekmez. Ve bugün meydana gelen değişiklikler ajandasıyla, öğretmenlere eğitmenden
fazla bir şey gerekmez. Eğitmen, izleme işini yapan bir rehberdir.
Okul müdürleri, kendi profesyonel pratiklerini düzeltmeleri için öğretmenleri teşvik etmek
ereğiyle kendilerinin geleneksel gözlemleme ile değerlendirme rolleri arasında dengeye
odaklanmalıdırlar ve daha fazla iadeyi yorumlar ile yapıcı eleştiriler sunmalıdırlar, bundan dolayı
izleme uygulanmaktadır.
Bu bölüm okuma malzemesi ve desteklenme malzemesi olarak tasarlanmıştır. Bu bölümün
amacı bilgi sunmak ve öğretmenlerin izleme sürecini anlamaları için yardımcı olmaktır. Onlar
öğretmenleri izlemek ve yeni müfredatın uygulanması için en iyi şekli keşfedinceye kadar onları
destekleyebilirler. Bu bölümde okul müdürleri okullarında öğretmenlerin izleme işin için şahsi
eylem planının yönetilmesi, benimsenmesi ve yaratılmasına dair bilgi edinecekler. Bundan
maada bu bölümde, metinlerde fikirlerin anlaşılmasına yardımcı olacak guruplar halinde
10
daha bazı küçük etkinlikler sunulmuştur. Bu derste, yapıcı idare yorumları sunmak amacıyla
iletişim becerisinin kullanılmasıyla, katılımcıların izlenebilmesi için rollerle oyun kullanılacaktır.
Eğitimden sonra katılımcılardan okullarında resmi ve gayri resmi olarak mentorlük uygulamaları
talep edilecektir. Bir uzmanla beraber seminer eğitimcileri, okullarında bu işi yapıncaya kadar
okul müdürlerine izlemeyi öğretecekler. Onlar sahada müdürlere destek sunacaklar, müdürlerin
okullarında öğretmenleri için izlemeye dair kendi eylemsel planlarını yaratmak ereğiyle onların
işini değerlendirecekler ve yapıcı idare yorumlar sunacaklar.
3.1. İzleme & okul müdürünün rolü
Okul müdürleri öğretmenler ve öğrencilerin şahsi gereksinimlerine dair DKA ve EBTB tarafından
düzenlemeler taleplerinin dengeleştirmesinden sorumludurlar. Bu onları, kaynaklara - genelde
zamana karşı taleplerin tam merkezine yerleştirmektedir. Okulların müdürleri zamanı iyi
yönetirler ve her iki tarafın taleplerini karşılarlar. Onlar, DKA ve EBTB yetkililerine öğretmen ve
öğrencilerin taleplerini nasıl iletileceğini ve DKA ile EBTB taleplerinin öğretmen ve öğrencilere
nasıl iletileceğini öğretirler. Öğretmenlerin gereksinimleri, müdür sınıfa gitmezse ve öğretmenle
çalışmazsa, karşılanmaz.
3.1.1. Kosova’da izleme ‘iskelelerin’ erişimini gerektiriyor
29 Ağustos 2011 yılında Bilim, Eğitim ve Teknoloji Bakanı Kosova Müfredat Çerçevesini
imzalayarak, onun resmi kullanımını onayladı. Bu çerçeve, öğrenmek için yetkiler veya sonuçlara
dayalı sistemden ders amaçlarına dayalı sistem müfredatının değişimine neden oldu. Bu yeni ders
verme şekli pratik bilgilerine dayalı erişimi kapsayacaktır. Tüm kapsama tüm sınıflarda uygulanmış
olacaktır ve öğretmenler teori bilgileri ve pratik bilgileri arasında odaklanacaklar. Öğretmenler
öğrenci merkezli olarak ve yeni teknolojilerle stratejiyi kullanacaklar.
Bundan maada Müfredat Çerçevesi’nde, gelecekte öğretmenlere yeni uzmanlaşmayı saptayan
müfredatın yedi alanı adlandırılmıştır. Saptanan yeni alanlar şunlardır: Diller ve İletişim, Sanatlar,
Matematik, Doğa Bilimleri, Toplum ve Çevre, Sağlık ile Refah ve Yaşam ile Çalışma.
Erişim değerlendirmesi ile öğrenme, çok sayıda veriler kaynaklarından istifade edilerek günlük
ve alışılagelmiş erişimin uygulanmasıyla ders verme ve öğrenme süreciyle bütünleşecektir.
Bundandır
öğrenme
değerlendirmesi,
derslerini öğrenmiş öğrenciler için her Etkinlik #4
şeyden önce talimatlar ve iadeli yorumların
sunulması ve daha fazla öğrenme şekillerine Öğretmenlik ve öğrencilik alanına dair
uymak için araç olarak kullanılacak. Diğer müfredatta değişikliklerin uygulanması
yandan öğrenme, değerlendirme ders verme fonksiyonunda olan Kosova’da stratejik bir
stratejilerine uyum sağlayacak hizmetinde şekilde strüktürleştirilmiş bir destekleme
sistemin nasıl olabileceğini ? tartışın
olacak
öğretmenlere
iadeli
yorumları
sunacak. Müdürler değerlendirme sürecini
anlamalıdırlar ve değerlendirmenin farklı türlerinin gerekli bir şekilde kullanımı için öğretmenlere
talimatlarda bulunmalıdırlar.
‘Strateji bir şekilde strüktürleştirilmiş destekleme’ aracılığıyla müfredat ve değerlendirmenin
uygulanması için öğretmenlerin desteklenmeleri. Bunun adı ‘iskeledir’.
11
Strateji bir şekilde iskele veya strüktürleştirilmiş destek, daha derin öğrenmenin tanıtımı
maksadıyla tasarlanmış dersin bir kaynağıdır. Onların öğrenme maksatlarına yardım sunmak
ereğiyle öğrencilerin bireysel gereksinimlerinin karşılanması için tasarlanan destek, ders süresince
sunulmaktadır.
Buna benzer bir anlamda, öğrencilere konseptler ve beceriler ilk kez takdim edildiğinde
öğrenmenin tanıtımı için öğretmen gerekli desteği sunmuş olur. Sunulan destek devamda şunları
kapsayabilir:
Öğrenmeye dair strateji etkinlikleri
Öğrenmeye dair kaynakları
Mecburi yükümlülükleri
Modelleri ve talimatları
Zihinsel ve sosyal becerilerin gelişimine dair talimatları
Strateji bir şekilde strüktürleştirilmiş destek, farklı anlamlarda kullanılmaktadır:
Öğrenme etkinliklerinin kolaylaştırılması süresince
Yükümlülüklerin modelleştirilmesi süresince
Danışmaların sunulması süresince
Eğitim veya mentorlüğün sunulması süresince.
Bu tür destekler, öğrencilerin özgün öğrenme stratejilerini gerçekleştirmekle uzaklaşır ve bu
şekilde onlar kendi zihinsel, duygusal ve psiko - motorik becerilerini ve bilgilerinin tanıtımını
yaparlar. Öğretmenler destek sunarak bir yükümlülüğü veya kavramı benimsemeleri için
öğrencilere yardımcı olurlar. Sunulan destek çizimler, tavsiye edilen edebiyat, resimleme veya
kilitsel sorular şeklinde olabilir.
Okul müdürleri başarı tecrübesi değil öğretmenlere imkanların sunulmasına odaklanmalıdırlar.
“Bir balık verirsen bir gün beslemiş olursun. Balık tutmayı öğretirsen bir ömür boyu beslemiş
olursun.” diye denilmektedir. Öğretmenlere cevapları ve çözümleri sunan okul müdürleri, onlara
başarılı olma imkânını sağlamaktadırlar ve bunun sonucu olarak bu öğretmenler toplumdan
beklenen performansa ulaşmalarından dolayı, onurlanabilirler. İyi ama onlar okul müdürünün
sürekli desteği nedeniyle bağımlı olabilir ve balık tutmayı hiç bir zaman öğrenmiş olamazlar.
3.1.2. İzleme süreci
Öğretmenin profesyonel pratiği anlamında, öğretmenlerin mentollüğü alişılagelmiş bir şekilde
sınıfta gözlemleme anlamındadır. Tüm bunlara rağmen izleme, profesyonel pratikteki olası
güçlükler çözümlerinin saptanmasını hedeflemekle, izleme yalnız sınıfta gözlemlemeyle ilgili
konularla sınırlanmamalıdır.
Sınıfta gözlemlemenin kapsandığında mentorlüğün yapıldığı anlamda mentorlük öğretmenin
metodolojik becerilerini güçlendirmeyi hedeflemektedir. Sınıfta gözlemlemeye, gözlemlemeden
önce bir buluşma ve gözlemlemeden sonra bir buluşma takip etmektedir.
3.1.2.1. Gözlemlemeden önce buluşma
Diğer bir şahısın öğretmen davranışlarına sonuçlu gözlemci olarak hizmette bulunmak için daha
önce kendinizin tutumlarınızı ve inançlarınızı dikkatli bir şekilde incelemelisiniz.
12
Gözlemlemeden önce devamda şu soruları kendinize sorabilirsiniz:
• Sınıfta dersin sürdürülmesi için ders sürecinde neyin önemli olduğunu, ne düşünmeliyim?
• İnançlarım ve beklentilerim, Kosova Profesyonel Öğretmenler Pratiğinin Standardı ile uyumlu
mudur?
• Bu ders veya bu öğrenciler alışılagelmiş öğrenme sürecini değiştirebilmek için özel bir şeye
sahipler mi?
• Etkili ders verme derken, sonuçların sağlanması için hangi standartları kullanırsın, misal
öğrencileri öğretmek, ders vermede bazı davranışlar, öğrencilerin memnuniyetliği v.b.?
Gözlemlemeden önce buluşma, işbirliği sürecini başlatır. Dersteki her gözlemleme anlamında
gibi, mentör ve izlemeye tabi tutulan gözlemleme amaçlarını tartışmalar ve bu konuda oydaş
olmalıdırlar. Öğretmen hangi soruları cevaplandırmak ister? Öğretmen mentorün neleri
gözlemlemesini ister? Mentorün eklemek istediği herhangi bir şey (soru) var mı?3 Öğretmen
hangi özel çıkar, korku ve inançlara sahiptir?
Gözlemlemeden önceki görüşme süresince bazı kritik kararlar alınmalıdır:
(1) Gözlemleme nerede ve ne zaman meydana gelir,
(2) Sınıf ne özellik taşır ve nereye odaklansın,
(3) Bilgilerin toplanması için hangi metotlar uygulanmalıdır,
(4) Gözlemci öğrenciler karşısında nasıl takdim edilmelidir,
(5) Verilerin analizi nasıl yapılmalıdır ve
(6) Gözlemleme sonuçlarının erişme hakkına kim sahiptir (izlenme süreci anlamında veriler
çok sıkı bir şekilde mentorla ve izlenme sürecine tabi tutulanla kalır).
Tüm bu kararlarda, öğretmen etkin katılımcıdır. Bu tür kararların alınmasında katılımcı ne kadar
daha fazla rol oynarsa, toplanan veriler o kadar daha değerli gözükecektir.
3.1.2.2. Gözetleme
Sınıfta gözlemleme işbirliğine erişmenin önemli faktörlerinden biri - değerlendirici verilerin
değil- tanımlamalı bilgilerin toplanmasıdır ve daha geçleri gözleme sürecinden önceki buluşma
esnasında sorulara cevap vermeye başladığınızda bunların analizini yapabilirsiniz.
Tanımlamalı veriler onların kötü veya iyi, haklı veya haksız, etkili veya etkisiz olduğuna dair
önyargılı davranılmasını gerektirmeden, sınıfta davranışlar ve işbirliğin hesabını sunmaktadır.
İmkânlar dâhilinde daha fazla olmakla beraber tanımlama gözlemleyici tarafından natürel
bir tutumu temsil eder. Bu hakaret dilini ve sonuçlara ulaşılmasını uzaklaştırıyor. Olası yapılan
yargılara, öğretmenle işbirliği sayesinde ulaşılmalıdır.
Gözetleme sonucu gelen veriler her hangi bir şekilde toplanabilir ve belli bir sayıdaki araçla ve
metotla, literatürde tanımlanmalıdır.
Genel bir erişim şeklini, mümkün olduğu kadar sınıftaki tüm süre içinde öğretmenler ve
öğrencilerin sözlü veya sözlü olmayan davranışlarından gözlemcinin daha fazla kaydettiği anlatıcı
sistemin kullanılmasıdır.
3 Montörler hassas olmalıdır ve kendi ajandalarını ders sürecine dahil etmelidirler. İzleme tabi tutulanla olumlu ve yapıcı bir ilişki
kurulmakla bu en iyi dâhil olunabilir.
13
Her ne çeşit ölçüt sistemi seçilirse seçilsin, bu tür erişimin sınıfta meydana gelen ve gözlemci
tarafından mümkün olduğu kadar daha az müdahale ve yargılamayı gerektiren olayların baş
kriterini imkânlar dâhilinde tanımlamanın daha doğru dürüst yapılması, teşkil etmektedir.
3.1.2.3. Gözlemlemeden önce buluşma
Gözlemlemeden sonraki buluşma monitörleşme/gözlemleme sürecinin son adımını teşkil
etmektedir. Bu buluşma süresince izlemeye tabi tutulan taraftan talep edilen veriler, verilerine
dayalı senin iadeyi yorumların olarak takdim edilir ve pratiğini yansıtabilmek ve genel çıkarına
ulaşabilmesi maksadıyla öğretmenlere yardımcı olmak için tartışılır ve ilerdeki adımların atılması
için saptanır.
Gözetlemeden sonra senin izlemeye tabi
tutulan kişi ile ilk buluşman, öğretmenin Etkinlik #5
gözetme sürecinin her ne kadar iyi sürdüğüne
inanmasına karşın öğretmenin kendini rahatsız ‘B’ ekine bakınız, gözlemlemeden sonraki
hissetmesini etkileyebilir. Gözlemleme süreci buluşma için ne düşünüyorsunuz?
her ne kadar iyi geçmişse de, bir meslektaş/
mentor tarafından verilerin tanıtımı, öğretmenin değerlendirildiğini hissetmesine neden olabilir.
Sizin rolünüzün onun profesyonel gelişimini desteklediğinizi tekrar belirtmeniz ve izleme
sürecinin mentor ile izlenmeye tabi tutulan arasındaki gizli bir partneriteyi teşkil etmektedir ve
bu olgu öğretmenin daha rahat hissetmesine ve profesyonel görüşmeye daha açık olmasına
yardımcı olabilir.
Gözlemlediğinizin takdim edilmesi, talimatlarda bulunabileceğiniz öğretmenin dersin yapılmasını
tekrar gözden geçirmesi, nelerin işlevsel halde olduğu, nelerin düzeltilebileceğini, sahip
oldukları alternatif stratejileri ve diğer benzeri şeylerin uygulanabileceğini yansıtabilecek objektif
bir esası sunmaktadır. Aynıca ilerde stratejilerin ve denenebilecek erişimler ile gelişebilecek
olası becerilerin anlaşılmasının saptanması için kullanılabilir. “duydum …”, “gördüm”, “fark ettim
…” soruların başlaması, öğretmenin toplanan verilere - onun pratiğinden delilleri almasına
odaklanması için yardımcı olur ve onları yeni anlaşılmaları tesis etmek ve diğer safhanın devamı
için başlangıç noktası olarak kullanın.
Gözlemlemeden önceki buluşmanın son safhası, mentorlük planının gözden geçirilmesi ve ilerde
atılacak adımların oydaşlığını oluşturmaktadır.
3.1.2.4. Aktif dinleyiciler
Geri bildirimli yorumlar, aktif dinleyicinin merkezinde yer alır. Etkili olmak için, aşağıdaki her
adımın alınması gerekir:
• Diğerini seyredin ve yapmakta olduğunuz işi durdurun.
• Sadece sözleri değil, dile getirilen duyguları da algılayın.
• Diğerinin söylediklerine gerçekten ilgi gösterin.
• Diğerinin söylediğini vurgulayın.
• Ayan olmak için arada bir soru sorun.
• Kendi duygularınız ve düşüncelerinizin farkında olun.
• Kendi görüşünüzü ortaya atmak isterseniz bunu, diğerinin bakış açısını dinledikten, anladıktan
ve emin olduktan sonra yapınız.
Bu adımları yansıtan adımları yansıtır:
• El hareketleri ve başka şekilde başka bir şey yapmaksızın diğerini seyredersin.
• Sözsüz davranışlar sayesiyle ortaya atılan duyguların aynısını yaşadığını belirtirsin.
14
•
•
•
•
Diğerinin ara mesajlarına tepki gösterirsin (bu, mesajın anlamını taşır)
Diğerinin istediği mesajından kısa anlam çıkarın.
Kastedilen anlam hakkında varsayımdan kaçınmak için açıklama isteyin.
Diğerinin bakış açılarını tam anladığınıza emin olduktan sonra kendi görüşünüzü ortaya atın.
3.1.2.5. Mentorlük süresince geri bildirimli yorumların sunulması
Aşağıda geri bildirimli yorumların sunulması ile ilgili birkaç yöntem ortaya atılmıştır. Mentor
(danışman – yol gösterici) tarafından geri bildirimli yorumların sunulması yöntemiyle, geri bildirimli
yorumlarda bulunan kişinin erişimi ve güveni sayesiyle ne şekilde saptandığını veya saptanmakta
olduğunu göstermek için http://www1.umn.edu/ohr/teachlearn/resources/peer/instruments/
index.html adresinde açıklanmıştır. Ortaya atacağımız geri bildirimli yorumlar, istediğimiz
sonuçlara ulaşıp ulaşamadığımızı belirler – daha doğrusu bu mentorlük (danışmanlık) yardımıdır.
Aslında bazen geri bildirimli yorumlarda bulunmak için yanlış yaklaşımda bulunduğumuz
takdirde karşı etki alabiliriz.
FİKİR
AÇIKLAMA
“Sorularınızın çoğunun, gerçek yanıtları
gerektirdiğini belirtin”
“Bunlar ortaya attığınız sorulardan bazılarıdır.
Bu soruları ortaya atarken hedefiniz neydi?
Ortaya atılan soruların, beklentilerinizi yerine
getireceğini düşünüyor musunuz?
“Görevinizin tanıtımını belirsiz bir şekilde
tanıttınız.”
“Öğrencilerin... konusunda çok soru
sorduklarına dair uyarı. Sizce sorun nereden
kaynaklamaktadır?”
“Siz, iyi örnek veriniz.”
“Bu örnekler (listele), açıklamakta olduğunuz
kavramı anlamama yardımcı oldu.”
“Sadece birkaç öğrenci, yürüttüğünüz
tartışmalara katıldı. Sizce bunun nedeni nedir”
“Soruları ortaya atmanız büyük bir başarıdır,
öğrencilerin tartışmalar süresinde daha etkin
olmaları için daha bazı yöntemleri keşfetmemizi
isterdim ve belirttiğiniz konular hakkında
düşünmek isterim”.
“Yeterli sayıda öğrenci soruları yanıtlamadı.”
“Bu bölümde dört öğrenci soruları yanıtladı. İl
sıradaki yeşil bluzlu çocuk, beş soruya yanıt verdi,
buysa, verilen yanıtların yarısını oluşturuyordu”.
“Son kere sınıfınızı gözlediğimden bu yana bayağı
ilerleme kaydetmişsiniz. Aferin!
“Son defa sınıfınızı ziyaret ettiğim süreden beri
süz, düşünmeyi kışkırtan bir soruyu ortaya
attığınız zaman yanıt vermek için beklemeyi
kararlaştırmışsınız. Bana göre öğrenciler, bu
değişikliği iyi kabul etmiş ve şimdi sınıfta
yürütülen tartışmalar, “her şeyi bilen bir eğitici
gözlemci” olarak size daha az odaklanmaktadır,
aferin! Bu değişiklik dolayısıyla kendinizi nasıl
hissediyorsunuz?”
“Sınıfımda yaptıklarım …”
......yapan insanları tanırım”
15
“Sizin (endişe) hakkındaki endişenizin önemli
olmadığınız düşünüyorum.”
“Sizin (endişe) yüzünden endişeli olmanızı
anlıyorum. Bunun nedeni nedir? Sizce, bu
durumun, sınıfınızı nasıl etkilemektedir?”
“......neden denemediniz?”
“....’yi denemeyi düşündünüz mü? Bunun
bu sınıfta nasıl işlevsel olacağı hakkında ne
düşünüyorsunuz?”
“Evet, hepimizin sorunu aynı. Fazla bir şey
yapamıyorsun.” (Danışmalara tabi tutulanların,
belirlenen süre ya da plan-programın, öğretim
stillerinin uygulanmasını engellediğine dair
endişeye yanıt olarak]
“Zamanın yetersizliği, ortak bir sorundur. Bu
yöntemin dahil edilmesinin denenmesinin yararlı
olacağına dair düşüncene katılıyorum. Bu soruna
çözüm üretmek için yöntemi bulmaya çalışalım...”
3.1.3. Mentor / danışılan arasında başarılı bir ilişki için on tavsiye
1. Hem mentor hem de danişılan için uygun olan bir toplantı programını hazırlayınız. Kahve
molaları ya da öğlen yemeği molalarından kaçınma önerisinin uygun olduğunu düşünüyoruz,
çünkü, danışılan kişinin herhangi bir rutin moladan kaçınmak için ihtiyaç duymadığı bir zamanın
seçilmesi en uygundur. En iyisi, öğretmenin kendini zorla ya da zorunlu olduğunu hissetmedığı
en uygun ay / sömestr süresini sağlaması konusunda öğretmenden düşünce almaktır.
2. Toplantılar profesyonel bir yeri ve olası müdahalenin bulunmadığı yeri gerektirir. . Bu konuda
müdürün ve öğretmenin aklına en çabuk gelebilecek ilk çözüm yolu olarak “öğretmenler
dairesi”dir. Müdürün, kendi dairesini kullanmak istememesini anlayışla karşılamak lazım, çünkü
öğretmenin gücü ve hiyerarşiyi hissetmesini istemez. Okullar, bu gibi toplantılar için en uygun
yerlere sahip olmayabilir. Öğretmenlerin profesyonel gelişmeleri ve diğer benzeri profesyonel
etkinliklere ayrılan alanlar için okulun bu tür odalara sahip olması durumunda, bu odalar söz
konusu toplantılar için kullanıla bilinir. Aksi halde, serbest olduğu zaman öğretmenler dairesi
ya da serbest sınıflar da kullanıla bilinir.
3. Mentor ve girişimciler arasında sıralı toplantıların düzenlenmesi, angaje edilmiş her
iki tarafın meşgul edilmesi için en iyi yoldur. Gündemde herhangi bir önemli konunun
bulunmamasına rağmen, toplantıları ertelememeye ya da bu toplantıyı bir tarihe sarkıtmamaya
çalışın. Dahası mentorlük, “tek bir seferlik faaliyet” olarak görülmemelidir. Bundan dolayı
mentorler, sadece gözlemde bulundukları durumlarda değil, devamlılığı korumalı ve
toplantıları sıralı olarak düzenlemelidirler.
4. Her iki tarafın, tam anlamıyla hazırlık yapmaları için yeterli zamana sahip olmak için önceden
toplantılar için sıralı tarihleri ayarlayınız. Mentorlük, girişimciye stres yaratmamalıdır ya
da ona meydan okunuyormuş duygusunu yaratmamalıdır. Mentorlük, öğretmenin işini
kolaylaştırmak ve daha etkili kılmak için sorunların zaman zaman tartışıldığı rahat bir ortam
sunmalıdır.
5. Nicelikli değil, kaliteli toplantıları önemseyin (hedefleyin). Daha geniş kapsamlı olmanız
için elden geldiği kadar zamanınızı mümkün olan en verimli bir şekilde kullanmanın yollarını
bulunuz (ancak acele etmeyiniz!).
6. İster mentor ister de girişimci, toplantılar arasında, gerektiğinde telefon ya da e-posta
yoluyla irtibata geçebilecek durumda olmalıdırlar.
7. Telefonlara ya da e-postalara veya telefon mesajlarına yanıt vererek ve saygılı ve şeffaflık
göstererek, toplantıya zamanında yetişerek ve toplantı için hazırlanarak ilişkilere ilgi ve
samimiyetinizi göster (sözlerden çok eylemle).
16
8. Güvenin sağlanması için her iki tarafın zaman ayırması ve emek vermesini gerektirdiğinin
fakında ol. Tam anlamıyla mentorlüğün önceden uygulanmadığı belli bir okul kültüründe okul
müdürleri, öğretmenler tarafından isteksizlik göstermelerini bekleyebilir. Çünkü onlar, bunu
bir çalışmalarını değerlendirme olarak düşünerek mentorlüğün amacını yanlış algılayabilirler
(gelenekten dolayı olabilir). Bundan dolayı, daha ilk toplantıda bu ilişkiyi değiştirmeye
kalkmayın. Değişimin gerektirdiği yeterli zamana odaklanınız!
9. Merak gösterin ve toplantılar sırasında, birbirinize soru sormaktan kaçınmayın.
10. Mentorlüğün “iki yönlü bir sokak” olduğunu unutmayınız – öğrenmek için bu toplantıların
bu her iki yönü fırsat olarak kullanmak için çaba harcayın! Asla sizin uzman ya da profesyonel
biri olduğunuzu anlatmaya çalışmayın. Açık olun ve girişimciyi, kendi bakış açısını açıklaması
için terfik edici olunuz . Ondan alışabileceğin düşünceleri kabul et.
3.2. Okulunuzda mentorlük eylem planı
Sizin göreviniz, kalıcı ve devamlı bir süreç olarak oklunuzun personelinin gelişmesinin bir parçası
olarak öğretmenlerin mentor tarafından danişılması işini planlamaya başlamaktır. Bunu yapmak
için siz, iki haftalık süre içerisinde işbirliğinde bulunduğunuz ilk öğretmenlerin mentorlüğe tabi
tutulma eyleminin devam etmesi ve mentorlük sürecine diğer öğretmenlerin dahil edilmesiyle
faaliyetlerin genişletilmesine ilişkin bir Eylem Planı’nı hazırlayacaksınız.
Eylem Planları, küçük bir projeyi planlaştırmak için ihtiyaç duyduğunuz her seferinde kullanılır.
Bir eylem planını hazırlamak için basit olarak, gerçekleştirmeniz gereken sıralamaya göre
hedeflerinize ulaşabilmek için tamamlamanız gereken görevlerden ibaret bir liste oluşturunuz.
Size yardımcı olacak aşağıda yer alan üçlü süreci kullanınız:
Adım 1: Görevleri belirle
Adım 2: İncele ve
görevleri tayin et
Adım 3: Tekrar kontrol
edin
Öğretmenlerin mentorlüğe(izlemeye) tabi tutulması ile ilgili hedefinize
ulaşmanız için yapmanız gereken görevleri belirleyerek işe başla, pratik
toplantıları örgütle ya da rol oynama sayesiyle öğretme senaryolarını
teşvik et.
Bu süreci başından başlatmanız en iyi yöntemdir. Başlatmanız gereken
ilk eylem hangisidir? Bu ödevi tamamladıktan sonra, ne yapmak lazım?
Saptanan zaman sürelerine ulaşabilmek ya da diğer kişilerin zaman
kısıtlamalarından dolayı öncelik vereceğiniz herhangi bir adım var mı?
Şimdi başından sonuna kadar tüm projeyi görebildiğinize göre her
görevi ayrıntılı olarak incele.
Listeden herhangi bir adımı kaldırarak, buna rağmen öğretmenlerin
Mentorlüğe tabi tutma hedefine ulaşabilir misin? Hangi görevleri, sizin
öğretmenler personeli içerisinde yer alan diğer bir kişiye devredebilirsin?
Belli bir adım için zaman süresi belirlenmiş midir? Literatür, eğitim
kursları gibi ek kaynakları örgütlemek için ihtiyaç var mı?
İnsanlar/araç gereçler/malzemeler/sistemler
Belki de öretmenin izlenmesine tabi tutmaya yönelik planı tamamlamak
konusunda tüm bunları düşünmenize belki de gerek yoktur. Örneğin
planı hazırlamak için sadece “İnsanlar”, “Bilirkişi raporu” ve “Sistemler”
hakkında düşünebilirsiniz.
17
Not:
Eylem Planını tamamladıktan sonra onu işş yaparken yanınızda tutunuz ve gerekirse ek faaliyetleri
güncelleştiriniz.
Eylem planınızdan öğrenin
Okulunuzun daha çok sayıda öğretmenini dâhil ederek öğretmenlerin mentorlüğe (izlemeye) tabi
tutma planını genişletmeyi düşünüyorsanız, daha iyi sonucun elde edilmesine yardımcı olabilecek
her şey için not düşürerek, çalışmalarınızı tamamladıktan sonra Eylem Planınızı yeniden gözden
geçiriniz. Siz aynı zamanda seminerin öğreticisi tarafından mentorlüğe(izlemeye) tabi tutulurken,
planınız hakkında tartışın ve onu yeniden gözden geçiriniz.
Tavsiye (öğüt)
Öğretmenleri mentorlüğe tabi tutmaya devam ederken Eylem Planınızı, başarılı olmak için
önemli olan herhangi bir şeyi yapmayı unutmamak için gözden geçireceğiniz ve sürekli olarak
düzeltmesini yapacağınız bir kontrol listesine dönüştürmeyi unutmayınız.
Mentorlük sürecini mümkün olan en kısa zamanda başlatınız. Okul müdürü olarak
öğretmenlere, yeni eğitim planları üzerine denemeler yaparlarken ve öğrenme başarılarını
elde etmeleri doğrultusunda yürüttükleri yeni öğrenme faaliyetlerini gerçekleştirirlerken
onların ders saatlerinde onları gözlemek için öğretmenlere öneride bulunabilirsiniz. Siz aynı
zamanda öğretmenleri, kendi meslektaşlarını gözlemelerini teşvik edebilirsiniz. Öğretmenleri,
biçimlendirici değerlendirme stratejisini, öğrenme faaliyetleri ile bağlamaları için onları teşvik
ediniz. Öğrencilerin ne kadar öğrendikleri ve ders saatinin ne kadar etkili olduğunu belirlemek için
biçimlendirici değerlendirmenin farklı stratejileri araştırmakta onlara yardım ediniz. Öğretmenler
derslerini gözlemeniz için sizi davet ettikleri zaman, öğretmenin sizden neleri gözlemek istediğini
anlamanız için gözlem öncesinde (Ek A’ya göz atınız). ve öğretmene, nelerin iyi gittiğini ve nelerin
değişebileceğini sorabilmeniz için onunla bir görüşme ayarlayınız (Ek B’ye göz atınız). Sizin ve
öğretmenin arasındaki ilişkinin güven üzerine oluşmuş olması durumunda siz ona, olumlu ve
yapıcı geri bildirimli yorumlarda bulunabilirsiniz.
Öğretmenlerin gözetlenmesine (mentorlüğe) ait bir el kitabı yakında SWAP tarafından
yayınlanacaktır. Bu el kitabı okurlarına ulaştığı zaman katılımcılara, bu kitabı incelemeleri ve
becerileri uygulamaları önerilmektedir.
4. Kapsamlı eğitim
İnsan hakkı olarak Kaliteli eğitim -> ayrımcılığı anlayarak -> kapsamlı stratejileri
uygulayarak
Kaliteli eğitim bir insan hakkıdır ve dolayısıyla kapsamlı olmalıdır.’ Bundan dolayı kapsamlılık, her
kaliteli eğitim sisteminin temel felsefesi olmalıdır.
Kapsamlı Eğitim Nedir?
Kapsamlı eğitim, özellikle dezavantajlı olanlara (marjinalleşme ve dışlanma riski altında olanlara)
odaklanarak, TÜM çocukların/öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesini gerektirir. Bu tüm
öğrencilerin, eğitimin tüm yönlerine eriğim sayesiyle beraberce öğrenme fırsatına sahip oldukları
demektir.
18
4.1. Kapsamlılığın rolü ve önemi
Kosova Müfredat Çerçevesinde kapsamlılık, kaliteli eğitime erişimi ve onun farklı şekillerinde
çeşitliliği engelleyen herhangi bir durum dâhil olmak üzere onun daha geniş anlamı vardır:
• Kız öğrencileri
• Fakir / ekonomik açıdan dezavantajlı ailelerden gelen öğrenciler
• Azınlık topluluklarına mensup öğrenciler
• Diasporadan geri dönenler ve öğrenciler
• Özel eğitim ihtiyaçları olan öğrenciler:
oEngelli öğrenciler (fiziksel, görsel, işitsel, entelektüel, gelişimsel engelli öğrenciler)
oSosyal, duygusal ve davranış zorlukları olan öğrenciler
oİletişim sorunları olan öğrenciler
oHastalık ya da travma geçirmiş öğrenciler
oÖğrenme güçlüğü olan öğrenciler
oÖğrenmede özel zorlukları olan öğrenciler
• Yetenekli ve özel yetenek sahibi öğrenciler
4.2. Dezavantajlı grup kavramının anlamı
Okul müdürleri ve öğretmenlerin dezavantajlı, savunmasız, marjinalleştirilmiş, dışlanmış, azınlık
ve çoğunlukta olmayan gruplar gibi herhangi bir şekilde eğitime dâhil edilmeyenlerin himaye
edilmesi için kullanılan pek çok kelimenin var olduğunu anlamaları önemlidir.
Kosova’da “azınlık” kelimesi genelde diğer ülkelerde “etnik azınlıklar” olarak adlandırılan grupları
tanımlamak için kullanılır’. Birçoğu tarafından bu bir titizlik olarak görülebilir, kapsamlılığınözel
konularından söz ettiğimiz zaman, kimlerin dâhil olduğu, kimlerin dâhil olmadığı konusunun
açıklanması önemlidir.
Dezavantajlı kavramı, tüm bu kişilerin diğerleri gibi aynı avantajlara sahip olmayanların, onlara
eğitimde fırsat eşitliğini sağlayanların tanımlanması için kullanılır (bu kelime yerine aynıca
savunmasız ya da dışlanmış kelimeleri de kullanılabilir).
Aşağıdaki şemada, her bölgede söz konusu grup içindeki nüfusun yüzdesini takdim ederek
dezavantajların oluşumunu örneklerle açıklamaya çalıştık. Cinsiyet (%50) ve fakirlik (%4060) en büyük dezavantajlardandır ve bunlar, bir çocuğun kaliteli eğitime eşit erişime sahip
olasılığını en olumsuz etkileyebilen unsurlardır. “Ücretsiz eğitim”, doğrudan ya da dolaylı olan
masraflar nedeniyle eğitimden ayrı kalmak zorunda kalanların durumunda, yoksullar için ücretsiz
değildir. Ebeveynlerin hangi çocuğunu okula gönderme konusunda karar vermek zorunda
oldukları durumlarda onlar genelde erkek çocukları seçerler. “Yoksulluk”, kız çocukların okullara
gönderilmemesi için en sık nedenlerden biridir. Ancak, nedenin sadece yoksulluk olmadığını
unutmamalıyız – bu cinsiyetten dolayı etkilenmiş olan ebeveynlerin bir kararıdır.
İzole ve kırsal bölgelerde yaşayanlar, % 40 oranında olan ikinci en büyük grubu oluşturmaktadır.
Bu arada, Kosova’da en büyük önemin verildiği gruplar olarak – azınlık topluluklar (yaklaşık %8–12)
ve engelliler grubu (% 10’a kadar) – dezavantajlı kişilerin sadece bir bölümünü oluşturmaktadır. Bu
şemanın amacı, farklı dezavantajlı alanlara ait olan grupların dezavantaj derecesinin nasıl arttığını
19
örneklerle göstermektir. Öyle ki Kosova’da en uç örneği belki de, en yüksek derecede engelli olan,
Rom topluluğuna mensup olup yoksul bir ailenin çocuğu olan, Arnavut dilini bilmeyen ve izole
olan kırsal bir bölgede yaşayan bir kız çocuk temsil edebilir. Kaliteli eğitime eşit erişim için olasılık
o denli küçüktür.
Diyagram: Dezavantaj dereceleri
İzole olan
kırsal yerler
Kadın ve
kızlar
M
Yoksul
insanlar
S
L
S = özel ihtiyaçları olan / engelliler
M = azınlık gruplar
L = dilsel azınlıklar
Kaynak: Janet Raynor: Kapsamlılığın kapsanması: AB’nin eğitime ait SWAp projesinin tüm faaliyetlerinin
kapsanmasına ait teşvik Raporu, Temmuz 2010
4.3. Eğitimde ayrımcılık yönleri üzerine farkındalık geliştirimi
Dezavantajlı grupların karşılaştığı sorunlardan biri, biz aslında genellikle sınıf ortamında alıcı
olmadığını farkında değiliz ve bunu en iyi müdürler ve öğretmenler anlayabilirler.
Örneğin, hoş olmayan bir ortam, “Soğuk Atmosfer” veya ayrımcı erişim (dolaylı ayrımcılık) gibi
kabul edilir: genellikle bunlardan hiçbiri bilerek yapılmaz. Onlar, öğretmenler olarak bizim
davranışlarımızı etkileyen bilinç eksikliğimizin nedeniyle meydana gelirler. Bu, bilinçli ya da
bilinçsiz dezavantajlı grupların kişileri daha az değerli veya daha az önemli kabul edildiğinde
“değerlendirme olmayan” olur.
Araştırmalar göstermiştir ki, öğretmenlerin bu olayın farkında olmadıklarında genellikle onlar:
daha az dezavantajlı grupların üyelerini sorarlar, daha az dikkat verirler, daha az kritik sorular
sorarlar ve daha az kritik geribildirim sağlarlar, daha az teşvik ve övgü, sözlü olmayan kafası ile göz
ile iddiaları daha az onaylıdır ve bu şekilde öğrenmeye daha az yardımcı olurlar. Buna ek olarak,
dezavantajlı grupların kelime veya davranış geçersiz olduğunu gösteren oysa onların başarıları
diğerleri gibi aynı kabul edilmeyenler araştırmalar da var. Bunu anlamak için öğretmenlere
yardımcı olabilir.
20
Bu olaylar kabul edilebilir:
• Sosyal stereotipler – görmeye mümkün olmadığı durumlarda, ‘her şeyden önce kişi’, görmek
mümkün olmadığı durumlarda, dezavantajlı grupların öğrencilere şey genellikle kasıtlı negatif
öğrenme deneyimi ile sonuçlanır;
• Daha düşük beklentiler - biz, birisi yapacağını düşünüyorum ve ne yapmaları gerektiğini
sınıflandırdığımız zaman;
• Rahatsız edilme – rahatsız edilmeye, yok sayılmaya, kaba ve düşmanca davranışlara izin
verildiği zaman.
Faaliyet # 1: Bilinç düzeyi tartışın - öğretmenlerin ve sizlerin farkındalığınızın
bilinçlendirilmesi
Sınıfta ve okulda hoş gelmemek için dezavantajlı grupların etkisi olan nedenleri hakkında farkında
olması için aşağıdaki liste için kullanın. Lütfen uygulamalar için düşünün ve aşağıda listelenen
faktörler hakkında diğer yönetmenler ile görüşmek:
İklim/ ayrımcı erişimin genel hataları:
Önyargılı ve ayrımcı olmak için bilinçli ayrımcı bir ideoloji olmanız gerekir veya kasıtlı
dezavantajlı bir gruba karşı ayrımcı olmaya çalışmalısınız.
Ayrımcılık “başka bir yerde” ama “sizde” olmadığını sağlanması - diğer bir deyişle, ayrımcı
önyargı başka yerlerde de vardır, ama sınıf veya okulda yoktur.
Ayrımcılık olmasa bile etkisi ihmal edilebildiğinin sağlanması - aynı yönde hareket
etkilerin çok sayıda denecek kadar ama aynı yönde hareket eden kolayca birikebilir ve
önemli bir ayrımcılığa neden olan bu inanç ile bir sorunudur.
İnandığınızda ve başaramadığınızda, ayrımcılık olmuyor ve kimse olmasını istemediğini
inançlarınıza rağmen, belki de gerçekten oluyor diye kendinize
Ptarafından uyarlanmış: http://www.bernicesandler.com/id4.htm
4.4. Kapsama yaklaşımlar
Birçok incelemek ve okulun diğer yöneticileri ve öğretmenler ile bunları tartişmak eklenmesi için
başarılı stratejiler vardır. Unutmayın ki, önemli kritik tüm öğrenciler için samimi ve konuksever bir
ortam oluşturmak için kapsayıcı eğitim okulunuzun anahtarıdır.
4.4.1. Yeni kız çocukları ve kadınların dahil edilmesi için spesifik stratejiler
Araştırmalar göstermiştir ki, sınıfta erkeklere zaman, dikkat ve zaman, dikkat ve kalite etkileşimi
kızlara göre daha fazla veriliyor ve erkekler yönelik öğretmen davranışı kızlara yönelik davranışlarını
önemli ölçüde farklı olduğunu gösterir.
21
Faaliyet # 2: Aşağıdaki tabloya bakınız ve partnerinizle görüşün eğer tabloda gösterilen eylemler
sizin okulunuzda belirgin midir. Sonra, kapsamlı sınıfta uygulama geliştirmek için öğretmenleri
desteklemek için atabileceği ve düşündüğünüz olayları boş sütünlere yazın.
Öğretmenlerin uygulamaları
Doğru veya yanlış
Okul müdürü
tarafından verilen
destek
Doğru veya yanlış
Okul müdürü
tarafından verilen
destek
Öğretmen kalitesi ile irtibat cinsiyete bağlıdır.
Öğretmenlerin ayrımcı davranış, okul öncesi başlar ve
12-inci sınıfa kadar devam ediyor.
Öğretmenler, öğretim boyunca erkek öğrencilere daha
fazla bir özen ve zaman gösterirler.
Erkeler, öğretmenler tarafından ödevler ve davranışlar
için övgü, eleştiri, yardım ve özel ilgili yorumlar kızlara
göre daha fazla alırlar. Kısmen bu uygulama gerçekleşir,
çünkü öğretmenlerin erkeklere daha fazla dikkat verirler
ve kızlara göre onları
sekiz kez daha fazla sorarlar ve öğretmenler genellikle
erkeklerin yorumlarını dinlerler kızların cevaplarını
ise doğrularlar. Erkekler cevap vermek için gönüllü
olmadıkları zaman bile, öğretmenler genellikle onlardan
yanıt beklerler.
Genellikle erkeklere, kızlara göre %80 daha fazla
akademik soru sorarlar;
Öğretmenlerin uygulamaları
Kitaptaki ödevler ve alıştırmalar ve sorular ve ödevler
genellikle bilgi ve izolasyon becerilerine yoğunlaşmıştır
ve gündelik hayatın problem çözmelerine
yoğunlaşmamıştır – daha soyut doğadır. Erkekler bu
yaklaşımı tercih ederler.
Kızlar, izole içerik yerine bağlamında fikirler daha iyi
tepki verirler ve günlük yaşamda insanlarla bağlı daha
fazla ilgi gösterirler;
Sınıfta rekabet faaliyetler, erkeklerin başarıların
matematikte etkilerler ama kızların olumsuz başarılarını
etkiler;
İşbirliği faaliyetler, kızların temel becerilerine yardımcı
olur ve daha yüksek başarı elde eder. Bu işbirliği
faaliyetleri izleme püskürtmezler yada erkek başarılarını
ve eğitim uygulamaları daha entegre ve daha kapsayıcı,
daha işbirlikçi ile uyumludur.
22
4.5. Özel eğitim ihtiyaçları olan öğrencilerin dahil edilmesi için
spesifik stratejiler
Okul müdürü olarak, aşağıda sunulan bilgiler üzerinde okul öğretmenleri ile görüşmek
için ve bunları aşağıda listelenmiştir stratejileri keşfetmek için teşvik etmek amacıyla emin
olabilirsiniz:
İçerme rolü ve anlamı, özel eğitim ihtiyaçları olan öğrenciler için aynı ve / veya engelli çocuklar için,
yanı sıra diğer dezavantajlı grupların öğrenciler içindir. Bu sadece öğrencilerin ders programına
kolayca erişimlerinden daha fazlasını sağlar. Okul müdürü olarak her zaman öğretmenlerin emin
olmanız gerekir:
• Öğrenmeye uygun zorluklar oluşturun;
• Çeşitli öğrenci öğrenme ihtiyaçlarına ve / veya engelli yanıt;
• Bireyler öğrenmek için ve öğrencilerin belirli gruplar ve bunları değerlendirmek için olası
engelleri aşmak;
• Bireysel Öğrenim Planı (MIP) yoluyla öğrenme / öğretme içeriği ve hedeflerin bireyselleşmesi.
Özellikle özel eğitim ihtiyaçları olan öğrenciler ile çalışma (NVA) ve / veya devre dişı bu ilkelere
öğretmen sağlayacak:
• Diğer öğrencilerin farklı hedefleri olan NVA ile öğrencilerin hedefleri seçin.
• Engelleri kaldırmak için ders programını değiştirmek için ve tüm öğrencilerin aynı hedeflerine
ulaşmalarını sağlamıştır.
NVA ile öğrenciler için planlama ve / veya engelli olması gereken tüm öğrenciler için planlama
kapsamında, ayrı yapılamaz. Zor ya da çok uzun sürebilmesine gerek yoktur. Yıllık, aylık ve
haftalık planları incelerken, öğretmenlerin sadece kendi ders planları yani öğrenme hedefleri
NVA ve engelli öğrenciler için ve engellerin kaldırılması için kullanılan yaklaşımlar ile ilgili bazı
notlar yazmadıklarından emin olun. Bu, öğretmenler ile görüşmek ve planlanan sağlamak ve
kaynaştırma uygun faaliyetlerin uygulanması sizin sorumluluğunuzdadır.
Buna ek olarak, onları farklı grup ve bireylerin yapacağı ve kanıtlamak için hangi yollarla öğrenciler
ne kadar dersi anlamışlar ve bunun için öğretmenler soruları düşünebilirler. Bazı NVA ile ve/yada
engelli öğrenciler, diğer öğrencilerden farklı anlayış sergilerler (özellikle öğrenme güçlüğü çeken
öğrenciler), bu nedenle bildiklerini ve onlar neler yapabileceğini göstermek için öğrencilere
çeşitli fırsatlar sunulmalıdır. Sizin rolünüz bu işte öğretmenlere destek olmaktır.
Özel eğitim ihtiyaçları olan ve engelli öğrenciler ile çalışma ebeveynleri ile daha fazla işbirliği
olmasına yardımcı olabilir. Onlar, öğrencilerin ihtiyaçlarını anlamak için, hedefleri tanımlamak
için, birlikte çalışmak ve öğrenci gelişimlerini değerlendirmeye yardımcı olabilir. Bu, okul konseyi,
ebeveynlerin konseyi, ve öğrenciler konseyi paylaşılıp tartışılmasını yapabilen okul müdürünün
başka bir sorumluluktur.
Faaliyet # 3: Sınıfta uygulamada dâhil edilmesini sağlayacak eğitimi öğretmenlerinin planlama
yaklaşımlarını tartışmak için bir iletişim stratejisi geliştirin. Bir mektup, broşür yada bilgi
malzemelerin herhangi bir başka formu olabilir.
23
4.6. Okula dayalı kapsayıcı uygulamaya teşvik etmek için kaynaklar
ve ek faaliyetler
Kaynak 1: Kapsayıcılı cinsiyetin dili – şiddetle sizin öğretmenleri teşvik etmek için bir şey
Cinsiyet stereotipler ve özel ihtiyaçları ile ilişkili stereotipler için kılavuzlar veçanta
Stereotipler seçkinlik ve hiyerarşi yapar, bundan dolayı bir grup insan diğerlerinden daha düşük
olduğu sayılır ve böylece dezavantajlı gruplara mensup öğrenciler üzerinde olumsuz sosyal
görünümü neden olurlar. Dezavantajlı grupların öğrenciler genellikle gruba ait hissetmezler ve
bu nedenle katılmak isteyen olmayabilir ve okulda daha fazla devamsızlık olabilir.
Kapsamlı bir dil kullanarak, tüm öğrenciler saygın hissetmek ve katılmak için daha istekli yerde,
açık ve samimi bir ortam oluşturmanıza yardımcı olur.
İçermeyi yansıtan üç temel ilkeleri şunlardır:
Bu eldeki konuyla alakalı değilse, cinsiyet, ırk, etnik köken ya da bir kişinin diğer kişisel özellikleri
(örnegin cinsel yönelim, yaş veya engellilik) göstermeyin. Diğer bir deyişle, kaçınılmaz insan
özelliklerine göre stereotipler teşvik etmeyin ve yaratmayın.
• Grubun üyeleri açıklaması için zamana tutarlı olun: Yeni kızları ve kadınları, onların fiziksel
güzelliği, giysileri veya aksesuarları tarif etmek için, veya engelli bir kişinin kullandığı yardım
cihazdan söz etmeyin, veya bu kişilerin kendileri tarafından zorunlu olmadığı sürece, tek bir
azınlık ırk grubu gibi söz etmeyin ve belirtmeyin.
• Kapsamlı dil genel durumlar için geçerli olduğunu lütfen unutmayınız. Bireyler tarafından
doğrudan iddiaları genel kurallara göre önceliğe sahiptir.
•
Engelli veya özel ihtiyaçları
Bir bireyin engelliliğini tanımlamak içim bir yol olarak kullanmamaya çalışın, sadece herhangi
bir rapor tanımlamak için ise yada özel ihtiyaçları ve engelliye odaklanmış resmi toplantılar için.
Özürlülüğünü değil kişiliğine bak. Bu günlük çalışmadan emin olun:
•
Tarafsız bir dil kullanımı;
•
Mağduriyet veya olumsuz stereotiplerin oluşturulması anlamına gelen kelimeleri kullanmaktan
kaçının. Örneğin, bir hastalıktan acı çeken bir için “kurban” ya da “hasta” gibi açıklamaları
kullanmayın. “Kötü”, “talihsiz” veya “ acı” gibi kelimeleri kullanmaktan kaçının;
•
Başarılı” veya “üretken” diyebildiğinizde “cesur” gibi kelimeler kullanmayın.
Aşağıda listelenen iki online kaynaklardan, çok sayıda günlük plan ve tüm sınıflarda /
düzeyleri için faaliyetleri bulabilirsiniz
Success Link Missouri Department of Elementary & Secondary Education http://
www.successlink.org/gti/lesson_unit-viewer.asp?lid=2301
Diversity Council .org Rochester Minnesota http://www.diversitycouncil.org/
elActivities.shtml
24
Kapsamak için dil yada cinsiyete göre nötr dil
Takip edilmesi gereken genel kurallar:
•
•
•
•
•
Kelimelerin cinsiyet eleyin, karşı cinsten sözcük karakteri vermeyin; örneğin fiili özne yapın
ama cinsiyeti fiile çevirmeyin.
Nötr cinsiyet sözcük karakteri oluşturun: - ci soneki ekleyerek ismi zarflara dönüştürün (örneğin,
aktif: aktifci).
Herhangi bir cinsiyet üyeleri dâhil ifadeleri ile mümkün ise, erkeksi içeren profesyonel ifadeleri
yerine koyun.
Erkek veya kadın elemeli adlandırılan çalişma pozisyonlarından kaçının.
Eğer toplumsal cinsiyete duyarlı kelimeleri kullanmak zorunda olduğunuzda, paralel kelimeleri
erkek / kadın, erkek / kız, baylar / bayan.
Kaynak 2: ÖNYARGILAR ÜSTESİNDEN NASIL GEÇİLİR
• İnsanları ön yargılamayın. Hoşuna gidip gitmediğini karar vermede önce birey olarak daha iyi
tanımaya çalışın.
• Onlar size nasıl davranmalarını isterseniz sizde onlara öyle davranın
• Diğerleri önyargılı olarak davranan kişileri destekleyin. Birine karşı haksız olan grup insana
katılmayın.
• kültürleri, ülkeleri ve halkları için öğrenin.
KAYNAK 3: Özel eğitim ihtiyaçları olan öğrenciler (NVA) ile çalışan stratejiler ve/veya engelli
öğrencilere
NVA’lı öğrencilerin öğretme ve öğrenme ile öğretmenlerin gelişim erişimini nasıl
destekleyebilirsiniz?
Alınan özel eğitim ihtiyaçları olduğunu ve sınırlı becerileri anlamaya başlayın. Siz ve öğretmenler,
faaliyetlere katılım için ve özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin öğrenme ve/veya engelliler için
faaliyetler ne tür engeller olabileceğini kavramanız gerekir. Öğretmenler, kendi planlarında, tüm
öğrencilerin derse katılmaları ve öğrenmeleri ve bu engelleri azaltmak için yolları içermelidirler.
Bazı faaliyetlerde, özel eğitim ihtiyaçları ve / veya engelli öğrencilere diğer öğrenciler gibi aynı
şekilde katılabilirler. Oysa, diğer faaliyetlerin düzenlemesi gerekebilir veya sınıf ortamında veya
öğretim materyalleri ayarlamak için, böylece tüm öğrenciler katılırlar.
Bazı faaliyetler, kendi bireysel ihtiyaçlarına bağlı olarak, NVA ile öğrenciler ve / veya engelli
öğrenciler için öğretmenlerin faaliyetleri ‘paralel’ planlamaları gerekir yani diğer öğrencilerin
öğretim gibi hedeflere doğru çalışmasını sağlayacak şekilde ama sadece onlar bunu başka
bir şekilde yapacaklar. Örneğin, bir kompozisyon yazma yerine bir çizim oluşturuyorlar. Bazı
durumlarda, dahil olacak faaliyetler veya NVA ile yada engelli öğrencilerin çalışacakları hedefler,
diğer öğrenciler için planlanan faaliyetlerden ve hedeflerden farklı olacak.
Bu konunun ödev özeti: Okulunuzda dâhil olması için yukarıda belirtilen bazı fikirleri gidermek
için olayın planını geliştirin. Diğer bir okulun öğretmeni ile iş birliği kurun. Eklenmesi ile ilgili
konular için sizin okullarınız arasındaki benzerlik ve farklılıkları tartişın. Sizin okulunuzda bu planı
deneyin ve bir sonraki seminerde sonuçları rapor edin.
25
5. Öğrenmede teknolojinin rolü ve okulun
fonksiyonları
Konuya giriş faaliyetler:
Adım 1: Bu konuyu okudum önce, öğretme ve öğrenmenin TIK-in kullanımının öğretmene desteklemesi için son aylarda alınmış adımlar için kısa bir yansıma yapın.
Adım 2: Öğretim ve öğrenimde TIK kullanımı için öğretmenleri destekleyen okul müdürünün rolü için
talimatlarını okumuş ve analiz ettikten sonra, bu alandaki öğretmenleri desteklemek için bir eylem
planı hazırlayın.
21. yüzyılda, bilgi teknolojisi ve iletişim (TIK) okul içindeki faktörler arasındaki ortak etkileşimler
sağlamak için, eğitim/okul kurumların faaliyetleri özel bir biçimi haline gelmiştir. Bu bilgiler
öğrenme ve yeni kullanma şekilleriyle meşgul ederek öğrenciler ve öğretmenler için yeni bir
fırsattır.
Bu nedenden dolayı, genel bilgi teknolojisi
kullanımı için yetkiler ve özellikle bağımsız yazılımı
kullanmak için bilgiler, her gün okul hayatında ve
öğrenci ve öğretmenin yaşam boyu öğrenmesinde
daha fazla önem kazanıyorlar.
İletişim, dijital temel bilginin işlevsel becerileri
ve teknoloji alanlarında uzmanlaşma, Kosova’nın
Ders Programının Çerçevesinin isteğidir. Bu
durumlar, eğitim düzeylerin ders programların
çekirdeği
ve
eğitim
programların
ders
programlarının konularına ele alınmiştır. Ayrıca
TIK okul müdürleri bilgiye sahip olmalıdırlar ve
öğrencilerin teknolojinin rolünü anlamaları ve
personelin mesleki gelişimine göre Kosova’daki
okul müdürlerinin mesleki uygulama standartlarının gereklerini temsil ederler. TIK, alanın bilgi
ve anlayişı okul müdürünün performans göstergeleri aracılığıyla ele almaktadır: (i) Öğretme ve
öğrenimi destekleyen TIK-in entegrasyon sağlaması, ve (ii) okul yönetiminde teknolojiyi kullanır.
Bu ders, okul müdürünün rölünü gösterir ve TIK’in kullandıklar:
- Öğretme ve öğrenme
- Profesyonel personel gelişimi ve
- Okulun yönetimi
5.1. Öğrenme ve öğretme TIK kullanımı desteklemek için okul
müdürünün rolü
Son zamanlarda, bizim okullarda ki TIK – in kullanışı önemli bir şekilde değişimiştir. Bu, erişimi,
kalite ve eğitim hizmet sunumun eşitliğini geliştirmek için okul müdürleri TIK-in kullanımına
odaklanmalarını sağladı.
26
Bu bileşenin okul müdürleri, öğrencilerin öğrenme geçmesine yardımcı olmak için öğretmenlerin
TIK kullanımı yerinde öğrenme sürecinde TIK kullanımı için kapasite geliştirmesini desteklerler.
Eğitim sürecinde TIK kullanımı destek sunulan öğretmenler için onları sağlar:
- Bilgi, araştırma ve yönetim yoluyla temel yetkinliklerin ders programlarına ulaşmada
öğrencilere yardımcı olmak için ders programlaında TIK-i uygularla
- Öğrencilerin değerlendirmesini kolaylaştırmak için TIK kullanımı
- Öğrenci potansiyelinin sınıfta tam gelişmesini destekleyen okul faaliyetler sırasında
iletişim ve yönetimi amacıyla bilgisayar, yazılım, internet ve diğer bilgisayarları kullanın,
ve
- Öğretim ve iletişim yardımcıları olarak iyi pedagojik ve elektronik erişimleri uygulaması.
Eğitim Teknolojileri Fuarı, Milli Eğitim Bakanlığı,
Bilim ve Teknoloji (EBTB), USAID Temel Eğitim
Programı, Program ve USAID Genç Girişimciler
tarafından düzenlenen “21. yüzyıl öğrenenler için
21. yüzyıl Teknoloji” (Nisan 2012 ) teknolojisi ile
öğrencilerin sonuçları görmek için okul müdürleri
de dahil olmak üzere eğitim taraftarları için, iyi bir
fırsat oldu. Bu deneyim, okul müdürleri ve toplum
desteği ile okul düzeyinde geliştirilmelidir.
5.2. TIK kullanımı okul personelinin
mesleki gelişim
Öğretme ve öğrenme kalitesi, personelin mesleki
gelişim, öğretim ve öğreniminde TIK kullanımı
ile yakından ilişkilidir. Bu amaçla öğretmenler ve okul müdürleri ECDL4 için, öğretme ve
öğrenme bilgisayar kullanmak için kapasite geliştirme çabası olarak MASHT eğitim programının
uygulanmasını başlamıştır. Bu eğitim programının katılımcıları aşağıdaki ECDL modülleri ile
eğitilmiştir: Windows XP, Word, Excel, Access, Outlook & Internet Explorer,dhe Bazat e Teknologjisë
Informative.
Şimdi, öğretmenlerin mesleki gelişimi, öğretim ve öğreniminde TIK uygulamaları hakkında daha
fazla odaklanması gerektiğini, çünkü araştırma sonuçlarına Kosova Pedagoji Enstitüsü tarafından
yürütülür, “ECDL - kazanmak için fırsat ve sertifikalı TIK yetkinlikleri”, TIK öğrenme sürecinde
kullanılan olmadığını gösterir - özellikle TIK dişındaki konularda. TIK için öğrenci becerileri yeterli
düzeyde olmadığını gösterirler5. Okuldaki bilgisayarlar eksikliği, öğrenci sonuçları etkileyen fakat
aynı zamanda da uygulama becerileri uygulamak için okul müdürleri adına inisiyatif mevcut
olmaması için faktörlerden biridir.
4 ECDL bilgisayar kullanmak için Avrupa’da bir lisanstır.
5 Bu çalışma, öğrencilerin küçük bir örnek ile ECDL için standart testler yapılır (108). Çalışmanın sonuçları göstermektedir ki
programın 7 modülden 4’ünü geçen sadece bir öğrenci, 3 modülden 2 öğrenci, oysa ECDL nin yedi modülünden birini 20 öğrenci
sadece başarmışlardır.
27
Bu nedenle, okul müdürleri, öğretiminde TIK uygulanmasını sağlamak için ve bu alandaki
öğretmenlerin mesleki gelişimlerini destekleyerek, gerekli araçları sağlamak için maksimum
çalişmaları gerekir.
Eğitim, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı, Avrupa Dijital Gündemine dayanarak, TIK6 önceliklerini
belirtmiştir.
- Öğretmenlerin TIK becerilerinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi.
- Eğitim öğretim ve yönetiminde TIK-in alet ve araçların kullanımı.
- Eğitim ve ders programı içeriğinin TIK - in entegrasyonu.
Bu öncelikler doğrultusunda, okullar gerekir:
• Personel gelişimi için bir plan geliştirin ve öğretme ve öğrenme bir öncelik olarak TIK
entegrasyonu ayarlamanız gerekir.
Bilgisayar kullanmak için öğrencilerin öncelikli kapasite oluşturmalarını belirleyin.
5.3. Okulun teknolojisini ve yönetimin kullanma
Okul yönetiminde teknolojinin kullanımı, yukarıda ele alınan açıdan yanı sıra (okul personelinin
öğretim ve mesleki gelişimi) ve aynı zamanda kaydı, toplama ve öğrenciler, öğretmenler,
öğrenme kaynakları ve genel olarak okul kaynakların veri işlemleri ile ilgili yönleri içerir. Bu
işlem, geliştirmeye ve okulun çalışma ilerleyen genel ve eğitim sistemini etkilemez eğer
toplanan veriler, uygulamalarını geliştirmek ve beklenen sonuçlar elde edilememiş alanlarda
okula yaklaşımlar amacıyla analiz, karşılaştırma veya kullanılmazlar ise etkilenmez. Bu, okulun
veri yönetimi ve okul üzerinde bir veritabanın işlevselliği, bu verileri kurumun çalışmalarının
sonuçlarını değerlendirmek için kullanılan zaman ve verileri kurumun çalışmalarının sonuçlarını
değerlendirmek için kullanılan zamana ulaşılması anlamına gelir.
Okullarda ve Kosova’da eğitim sistemindeki SMIAS-ın fonksiyonu, kadetmesi ve sürekli olarak
okullardan ve diğer eğitim seviyelerinde üretilen veri güncellemeleridir. Bu veriler, ilerlemeler için
olanlar veya eğitim sisteminin regresyonu olsun okul müdürlerini ve diğer eğitimdeki karar veren
kişilerin yardım, ilerleme sağlamak ve eğitim sürecinin belirli kesimlerde tespit etmek, engeller ve
sorunların üstesinden gelmek için eğitim politikalarını geliştirir.
Tartışma ödevi ve sorularınız için grupların / takımların yansıması:
• Öğretim ve öğreniminde TIK kullanımı için okullar tarafından üstlenilen ana faaliyetleri nelerdir?
Bu konuda teknoloji için BEP programı ve ECDL için öğretmen eğitimenleri ne ölçüde katkıda
bulunmuşlardır?
• Özel gereksinimli öğrencilerin özel vurgu yaparak, okulun TIK için uygun araçları var mıdır?
• Öğrenme sürecinde TIK kullanımı için öğretmen ve öğrenci desteği ile okul yönetimin rolü nedir?
• Okulda iş geliştirmek ve ilerletmek için SMIA programın veri işlem ve kullanımın okul deneyimleri
nelerdir? Ve
• Bu konuyu işledikten sonra: Okul personeli ve yönetimi mesleki gelişiminde öğretim ve öğreniminde
TIK-in kullanımı için hangi faaliyetler alacaksınız (yada devam edeceksiniz)?
6 Ayrıca, Eğitim Stratejik Plan Kosova’da 2011-2016 TIK (sayfa 157) için MASHTF’nin önceliklerine bakın
http://www.masht-gov.net
28
6. Etik liderlik
Standart #6 (profesyonel etik):
Okul müdürü, dürüstlük, adalet ve yüksek ahlakile çalışır.
Okul müdürü bunları anlar ve bilgisi vardır:
1. Eğitimin amacını ve modern toplumda liderlik rolü;
2. Okul ve okul tolumu içinde ilkeler ve içerme uygulamaları;
3. Etik ve etik açıdan farklı çerçeveler;
4. Okul Değerleri – çeşitli toplum;
5. Mesleki etik kodları.
Bu ders 2 – 5 beklentilerini giderir. (Beklenti #1 birinci seminere gönderilmiştir.)
Amaçlar:
1)Çeşitli etik çerçeveleri dahil olan etik kavramının tanıtılması
2)Dâhilikle, çeşitlik ve çeşitli çözme ahlaki yoluyla adalet ile ilgili konuların gönderilmesi
3)Okul müdürleri ve Kosova’da kaynağından nelerin dâhil edilmesi gerektiğini gözden geçirilmesi
için mesleki etik bir kodun incelenmesi
Faaliyet #1
Okuma - 15 dakika
Historikisht filozofët dhe etikologët kanë debatuar rreth dallimeve mes vlerave, moralit dhe
etikës. Me kalimin e kohës definicionet e tyre filluan të gërshetohen dhe si pasojë e kësaj në
shumë aspekte ato duken shumë të ngjashme, siç është paraqitur më poshtë:
Değerler - (değerler) ilkeler veya davranış standartları; hayatta neyin önemli olduğunu kararı:
değerler, eylem veya sonuçlarının geniş tercihi uygun ders olarak tanımlanabilir. Bu şekilde,
değerlerin insan duygularını, doğru ve yanlış veya nasıl olması “gerektiğini” yansıtır. Kişisel
değerler, yapıcı, arzu, güzel, yararlı, önemli, karlı, iyi, vb. için bir iç referans teklif ederler.
Morali - (moral) davranışların standartları; doğru ve yanlış olanın ilkeleri: iyi ve kötü, adalet,
dürüstlük, vb. davranış standartları ile ilgilidir. Yasaya göre değil, her insanın inandıkları7 (iyi ve
kötü; doğru ve yanlış)
Etik - bir kişinin davranışlarını ya da bir etkinliğin gerçekleştirilmesinin yöneten ahlaklar.
Bu üç tanımı birbirinden ayırt etmek için bu şekilde düşünün:
Değerler, tutumlar, yargılar ve başkalarına karşı davranışları hangilerin olması gerektiğini
belirlemesi lazım. Onlar, birey olarak her birimiz için önemli olanları yansıtırlar. Bizim değerler,
gerçek davranışlara yansıtılır.
Moral nelerin doğru ve yanlış olduğunu yargılarlar Diğerlerine göre bizim davranışlarımız için
‘ahlaki’ kararlar alırız; bu dürüst (sahtekar - kısmen dürüst, tamamen dürüst), doğru, vb. olmayı
dahil eder.
7 Kaynak: Oxford On-Line sözlükler
29
Etik yaşadığımız ilkeleri kişisel kodlardır (değerler). Davranış veya etik kişisel kodlarda, biz sık sık,
bizim davranış etik ilkelere dayalı standart veya beklentilere olan gruplarının üyeleriyiz; hangisi
yapılacak en doğru şeydir anlamına gelir.
Dr Kent ve Keith Walker Donlevy, etiğin ne olduğunu, etik ve ahlak arasındaki ilişki neler olduğunu
nitelendirdiler. Onlar bu şekilde ilişkiyi açıklamaya çalışmışlardır:
“Etik sorar ki bir şey varsa insan ne üzerine nasıl davranması gerektiğini - insanlar ve şeyler? ... etik,
eylem ve tutumlarla, biz insanlar için kimiz, biz insanlara karşı nasıl davrandığımızı, bizi kimse
görmediğinde biz kimiz ile ilgilenir... o, yasanın istediğinden fazla ve yasanın izin verdiğinden
az çözüm üretilmesi ile ilgisi vardır.” ... Etik, tutumlar, seçimler ve eylemleri yol gösteren bir grup
ilkedir. ... Etik yükümlülüğün ilkelerini (yani yaşadığımız tarafından kodu), motifler ve erdemleri,
bize nasıl belirleneceği tanıması, doğruyu yanlıştan, iyi ve kötü, sağdan gelen yanlışlar, ve kötülerin
gelen hakları içerir.” (son olarak), etiğin en az iki boyut vardır:
1. Doğruyu yanlıştan, iyi ve kötü, kötülerin gelen hakkı, uygunsuz arasından uygun olanı ayırt
yeteneği; ve,
2. Sağ, iyi, erdemli ve sağ reddetme... etik dişı eylemleri yapmak için bağlılık ve cesaret 8”
Donlevy ve Walker (2011) önerdikleri değerler ve etik, “bir madalyonun iki yüzü olarak görülmelidir:
– Değerler, bizim tutumları şekillendiren ve bizim eylemleri motive eden önemli inanç, istek ve
tercihleridir.
– Etik değerlerin bir alt kategorisini temsil eder, ama adaletsizlik, iyi ve kötü, salih ve kötü, doğru
ve günahı (Yani dürüstlük, öneri, saygı, sözleri tutarak, vb.) belirleyen temel ilkelere (vurgu
eklenmiştir) yönlendirilir.
Sınıfta tartışma – hakkında: yukarıdaki içeriğinin anlaşılması (5 dakika); anlamı var mı?
İkinci faaliyet – (toplam zaman uzunluğu 20 dakika)
Küçük grup tartışması ve raporlama - dört küçük grup oluştur. Katılımcılarda, ilk dört etik çerçeveyi
ve onunla ilgisi olan soruları okumalarını isteyin; sonra, grup #1, #1 soruyu sormasını isteyin; grup
#2, #2 soruyu; grup #3, #3 soruyu; grup #4, #4 soruyu.
Her gruptan rapor etmelerini isteyin:
• Dikkate alınan etik çerçeve türü
• Sorulan soruların, onlar tarafından verilen cevapları nelerdir
• Fikir birliğine ulaşmak için süreci neydi
Etik çerçeveler – etik fikrin okulları
Donlevy & Walker etik düşünmenin beş (5) tabanını listelediler. Bu “düşünce okulları” bilim adamları
ve filozoflar tarafından zaman içinde geliştirildi, aslında onlar farklı kişiler tarafından aynı davranışı
temsil ederler ve bazen toplumdaki insan grupları tarafındandırlar. Bunların belirlenmesi için
nedeni olan okul müdürlerinin anlamalarında yardımcı olmaları sorunlu durumu ile ilgili olaraktır,
farklı bir çerçeve ya da etik açılardan aynı duruma bakan insanlar ile karşı karşıya kalacaktır.
8
30
Donlevy, K.D., & Walker, K.D. (2011) Puna përmes etikës në arsim dhe udhëheqje; Sense publishers. P. 1
Aşağıda 1 – 4 cümleler gösterilmiştir; her biri etik ikilem ile ilişkilidir. Etik ikilem iki veya daha
fazla alternatifler arasında zor bir seçim yapmak gerekendir özellikle çözümler eşit istenmeyen
olduğunda.
1.Erdemli Etik – tutarlı olmalarına rağmen kendi olabilir sonuçları ahlaken doğru olanı yapmak
bireyler için geçerlidir.
Okul yöneticilerin konusu, “iyi” kibar bir öğrenci ve genellikle ahlaken doğru olanları yapan ama
bir hata yapan ve diğer öğrencilere rahatsızlık veren ve yaramazlık yapan bir gruba katılır ise
ne yapılması gerekir? Bu öğrenci, bu faaliyete atılmış olan diğer öğrencilerle aynı önlemler ile
davranılır mı? Böyle bir durumda ne yapardınız?
2.Etikteki deontoloji – deneme etik durumlarda geçerlidir ve herkes için geçerli olarak görülür
Yöneticiler çoğu zaman disiplin öğrencileri için ikilem deontolojik karşılaşmaları gerekir. Bir okul
kural sonuçları herkes için aynı ise herkes için adil midir? Bir uslu olmayan öğrenci, her öğrenci
olarak aynı boyutta örnek # 1 tarafından cezalandırılması gerekir mi? Farklı cezalar gerektiği
takdirde olaya karişan her öğrencinin davranışını ne değiştirmek gerekir? Olaya karışan her
öğrencinin davranışı değişikliği yapması için çeşitli cezalar gerekli ise? Tutarlı etik standart okul
müdürü müdahale edebilir mi? Ya da tutarlı olması, tüm öğrenciler aynı cezayı almalı mıdır?
3.Teleolojik etik – büyük sayı için en hayır sağlayan etik kararlar.
Etik ikilemelerin en basit örneği İkinci dünya savaşında Hiroşima ve Nagazaki atom bombasının
atılışı. On binlerce japonun ölmesine neden oldu ve arazilerin büyük bir kısmı yok oldular; savaşın
bitmesi, savaş alanlarındaki sayısız askeri personellerin ve sivillerin hayatını kurtarmasında önemli
bir rol oynadı. Atom bombasının atılması etik miydi? Eğer 1945 yılında Amerika Birleşik Devletleri
Başkanı olsaydınız atom bombasının atılmasını onaylar mıydınız?
4.Gerçekçi etik – etik kararlar etik yapı topluluğunun kendi anlayışına dayalı. Okul müdürleri
genellikle okul toplumunun unsurları çerçevesinde farklı bakış açıları ile karşı karşılardır:
ebeveynlerin bakış açısı (nadiren üniformalıdırlar), öğretmenlerin, toplum liderlerin bakış
açıları, ve benzeriler.
Bir genç sırp erkek köyün yollarında yürür. O sadece etnik kökeni yüzünden bir grup öğrenci
tarafından saldırıya uğrar. O, doksanlı yıllarda büyük acılar çektiği bir topluluk yakınında yaşıyor.
Topluluk Sırp toplumuna karşı bir tavır almiştır. Okul müdürünün sırp gencine saldırmış olan
öğrenciler için alınması gereken etik tavrı ne olması lazım?
5.Postmodern etik – nedenlere dayalıdır ve doğru, iyi ve “olmalıdır” için bireysel algılara dayalıdır.
Postmodernist etik, uygulanabilir etik hiçbir evrensel kod tanımaz.
31
Faaliyet #2– çözümü ahlaki bir ikilem (zaman – 45 dakika)
Aşağıda sunulan etik ikilemleri bir yanıt hazırlamak için her katılımcıdan isteyin. Grup üyelerinin
kişisel yansımaları.
Sizin belediye, haklarına dayanarak okul müdürlerini atar. Katılımcılar öğretmen olarak mükemmel
sonuçlara sahip olmaları gerekir; onlar, meslektaşları, öğrenciler ve / veya okul topluluğu ile liderlik rolü
oynarlar. Siz bu okulda beş (5) senedir okul müdürüydünüz. Sizin bir öğretmeniniz, yakınlarda küçük
bir okulun müdürü olmak için başvurmuştur ve bunun için sizden referans ister. Onun mükemmel bir
öğretmen olarak mükemmel geçmişi vardır. Ona, öğrenciler, meslektaşlar ve ebeveyneler tarafından
saygı gösterilir ve hayranlık duyulur. O, doğum iznindeyken Temel Liderlik programına katıldı.
Öğretmen, doğum izninden döndükten sonra bu öğretmenin davranışlarında dramatik bir değişim
fark edildi. Öğrenciler, bazen o yanlış ve keyfi kararlar aldığından şikayet ederler. O, saldırgan bir hale
ve sizinle ve diğer personelle sıkıcı olmuştur. Bu doğum izninden önceki bir kişinin özelliği değildir.
Bazılar, öğretmenin klasik postpartum depresyon semptomu gösterir.
Sizin belediye referanslara saygı gösteren kurallar. Referanslar objektif ve performans esaslı olmalıdır,
özellikle öğrenciler tarafından elde edilen sonuçlar. Siz öğretmen ile arkadaş olduğunuzu ve bugünkü
duruma rağmen onun bir öğretmen olarak kadar başarılı bir okul müdürü olacağına inanıyorsunuz.
O okulun müdürü olarak artık tayin edilmiş ise siz, onun okuluna ne olabileceğini hakkında
endişeleniyorsunuz.
Eğer bir referans mektubu yazmak istiyorsanız? Ne yazmak istiyorsunuz? Bu öğretim ile ne yapardınız?
Neden?
Faaliyet #3– Okul müdürleri için etik bir kodun oluşturulması
Bir sonraki sayfaya bağlı olarak, bugünkü Amerika Birleşik Devletleri Yönetim Derneği Ulusal
Yüksek Okulu (NASSP) için Etik Kuralları gösterilmiştir. Ayrıca Standart 6 için performans
beklentilerini özellikleri gösterilmiştir.
Standart 6 beklentilerini karşılamak için hazır mısınız? Neden veya neden değil? Eğer toplum
içinde yönetmenler için bir etik yasası taslağı ise, NASSP listesinden 10 elementten hangisini
içerecektir? Kosova için eklemek istediğiniz ek beklentiniz var mı? Anlatın.
32
Performans beklentileri - Standart 6
Okul müdürü aşağıdaki faaliyetleri standart elde
etmek için yapılmıştır:
1. Kişisel ve mesleki öz değerleri inceler;
2. Bir model olarak hizmet vermektedir:
•Etik ve profesyonel bir kişisel kod yansıtmak;
•Değerleri, inançları ve performansı daha
yüksek seviyelere ilham diğerleri tutumunu
yansıtmamaktadır;
•Okul işlevlerin sorumluluğunu kabul etmek;
NASSP için Etik Kurallar
… okul yöneticisi okulda ve toplum içinde
profesyonel liderlik sağlamaktan sorumludur.
Bu sorumluluk okul yöneticisi örnek profesyonel
davraniş standartlarına kaydetmeniz gerekir. İş,
topluluk, profesyonel ortakları ve öğrencilerin
tarafından okul yöneticisinin faaliyetleri görülen
ve takdir edilebilme şekilde düzenlenebilmesi
gerek. Bu bağlamda, okul yöneticisi aşağıdaki
standartlara uymak.
Okul Yöneticisi:
• Başkalarının iyi uygulamalarını bilmek;
1. Öğrencilerin refahı bütün karar verme
faaliyetleri temel değerleri yapar.
•Adil, eşit, onurlu ve herkese saygı ile
davranın;
2. Meslek onurunu ve bütünlüğünü doldurun.
•Fiziksel veya zihinsel zorluklar, cinsiyet, ırk,
din veya sosyal statülerine bakmadan tüm
•İnceleyin ve bir okul değerleri düşünün;
3. Eğitimin kalitesini artırmak için ama kişisel
amaçlar olmayanlar için tutan pozisyonun
etki kullanımı;
4. Öğrencilerin ve personelin hak ve gizliliğini
korur;
5. Başkalarına yasanın otoritesini tanır ve saygı
gösterir;
6. Bütünlüğünü göstermek için ve etik davranış
egzersiz yapmak için okul topluluğundaki
diğerlerini etkiler;
7. Okullar kamu tarafından güvenilir olmasını
sağlamak;
8. Yasal yükümlükleri yerine getir ve kanunları
ve prosedürleri uygular.
9. Faaliyetler, olay veya mesleki gelişim
fırsatların okul temsilcileri gibi, öğrenciler,
öğretmen ve diğerlerini seçme için şefaf ve
eşit bir süreç sağlayın.
3. Bazı süreçlerin ilkeleri destekler ve sivil hakları
ve tüm insan korur.
4. Yerel, eyalet ve ulusal yasalara uyun.
5. Politikaları, idari kurallar ve düzenlemeler
konseyi yönetimin uygulanması.
6. Eğitim hedefleri ile tutarlı olmayan yasalar,
politikalar ve düzenlemelerini giderilmesi için
uygun önlemleri üstlenir.
7. Siyasi etki, sosyal, dini, ekonomi sayesinde
kişisel kazanç için konumunun kullanımını
önlemler.
8. Akademik derece veya mesleki sertifikaları,
yalnızca onlar akredite kurumlar tarafından
verilmişse kabul eder.
9. Araştırma ve sürekli mesleki gelişim
sayesinde mesleğinin etkinliğinin
iyileştirilmesi ister ve sürekli olarak
standartları yerine getirir.
10.Sözleşmede yer alan tüm tarafların anlaşma
sonrasında tanıştı serbest veya ayrılabilir tüm
sözleşmelerine saygı gösterilmesi.
7. Program özeti
Okul müdürleri için eğitim programı, Kosova’da okul müdürleri tarafından sahiplenmesi ve
katılımcıların bilgi ve becerileri öğrenmek için bir fırsat sunmasını beklemek için tasarlanmıştır.
33
Program altı standartlarının tüm bileşenlerine yöneliktir. Bu programın her konusunda okul
müdürleri ve diğer eğitim yöneticilerinin daha fazla bilgi edinmeleri gerekir. Bu konuların her
birini alın ve Kosova’daki okulların kalitesini artırmaya yönelik mesleki uygulama geliştirmek için
bilgilerinizi derinleştirin.
Kosova benzeri görülmemiş bir değişim gündemi uygulamaktadır. Eğer okul ve belediye de
daha fazla yetki devri anlamına gelen kültürel sistemde bir değişiklik yoksa bu gerçekleşemez
– özellikle okul seviyelerinde. Bu sadece kâğıt üzerinde kalmaması gerekir pratikte de olmalıdır.
Bu, müdürler sadece tesisleri yöneticisi olmamalıdırlar, eğitim alanında da bir lider haline gelmeli
anlamına gelir. Okul müdürlerinin işi, insanların gelişmesidir. Okul müdürlerin rolü, öğrenciler
ilkokul yararlanıcıları olarak öğrencilerin yararı için okul personelinden daha iyi bir performans
çıkarmaları lazım. Öğretmenler ve okul yöneticileri de öğrencilerine değilse beklentileri yerine
getirilmesi mümkün değildir yani genel eğitim ile ilgili öğretim ve özellikle hayat boyu öğrenme
öğrenenler.
Eğitim programının ilk teması ‘değişim’ oldu. Bu aynı zamanda sonuncusudur. Aşağıdaki listede
Kosova’da ‘yeni nelerdir’ sunuyor. Değişimleri yönlendirmeye hazır mısınız? Onlar bunları içerir:
34
Değişim
Çıkarımlar
• Kosova çerçevesinin ders
programı ve çekirdek ders
programı
– Öğretmenlik uygulaması, öğrenciler için büyük beklentiler, ve
sonuç yetkileri üzerinde durulacaklardaki büyük değişiklikler;
öğretim programı planlamak için ders programı temeldir; kitap
değil
• Otonomi, sorumluluk ve
okulların eklenen hesapları
– Okul Gelişimi, okul içinde olur, buda okulun kalitesinden
sorumlu olup profesyonel personel için daha fazla sorumluluk
demektir
• İçerik
– Öğretmenler öğrencilerin farklı ihtiyaçlarını karşılamak için
öğrenmeleri gerekir. Öğretme, öğretmen merkezli olmaz,
öğrenci merkezli olur. “Ders programında tanımlanan
yetkinliklerini geliştirmek amacıyla öğrencilerin nasıl bir
deneyim ve ne yapmaları gerekiyor?
• Okul müdürleri içim
standartlar
– Avrupa’da kıyaslanabilir mesleki uygulamalar ile, müdürler
okullarında eğitimin gelişmesini yönetmeleri gerekir.
• Öğretimde, öğrenimde ve
okul yönetimindeki teknoloji
– Öğretimde ve öğrenimde teknolojinin potansiyel bulunması
ve sağlar topluluk kaynaklarına erişmek için öğretmen ve
öğrenciler için yollarını belirlemek
– Yönetim ve iletişim için TIK kullanımı geliştirmek becerileri
Mesleki Uygulama Standartlarının Uygulanması ve Belediyeler Eğitim Yasasının uygulanması,
dahil edilebilir veya yukarıda sistematik herhangi bir varyasyonun bir parçası olan müdürün farklı
bir gündemin değişiklikleri ile karşı karşıya anlamına gelir. Okul müdürleri için spesifik değişimler:
Değişim
Çıkarımlar
• Okul yönetimi konseyleri
– Konsey Okul için sorumluluğunu taşır ama tavsiye ve rehberlik
sağlanması için yönetmen sayısına bağlı olduğunu müdürün
kabul etmesi gerekir;
– Müdür, beceriler politikası geliştirmek zorundadır; farklı gruplar
ve çeşitli çıkarları ile çalışma beceriler anlamına gelir.
• Okul projelerin yönetimi
– Bir iş yapmak ve ardından öğretim görevlerini net bir temsilci
ve grup çalışmalarını desteklemek için birlikte çalişan bir grup
insan, gelişme uygun olan tanımlanmasını gerektirir.
• Okulun öz değerlendirilmesi
Okul Gelişiminin Planlanması
– Müdür, planlama ve etkili değerlendirilmesi kullanımı için liderlik
yapabilmesi ve süreci anlaması gerekiyor. Değerlendirme,
verilerine dayalı, hangi veri önemli olduğunu öğrenme ve
onları nasıl yorumlanacağını bilerek yapılır. Bu beceri ve yargı
geliştirilmesini gerektirir.
• Okul temel ile öğretmenlerin
profesyonel gelişimi
• Öğretmenlerin
performansının
değerlendirilmesi
– Yönetmen, yetişkin eğitimi, ihtiyaçlarını nasıl belirlenir hakkında
edinmesi lazım ve onların ihtiyaçlarını karşılamak için kaynakları
organize etmesi gerekir;
– Okul müdürleri, tüm destek sağlaması, öğretmenler bir grup
ve öğretmenlerin bireysel öğrenme ihtiyaçları ile ilgili öğrenme
ihtiyaçları, tüm uğraşan öğretmenlerin öğrenme ihtiyaçlarını
ayırt eder.
– Müdür, etkili öğretim, öğretim kalitesini değerlendirmek için
nasıl olduğunu ve sınıfta yer aldığını öğrenmenin ne olduğu
öğrenmesi gerekir.
35
Sözlük
Başarı – belirli amaçların yerine getirme seviyesi, örneğin, personel geliştirme amaçları, eğitim
programının amaçları, bir dersin hedefleri, vb.
Etki – Nitelik ve nicelik açısından hedeflenen sonuçların başarı derecesi, örneğin personel
geliştirme hedeflerinin yerine getirilme düzeyi.
Verimlilik – minimum uğraşlar ve masraflar ile istenilen sonuçların başarısı.
Değerlendirme aracı – kişisel yetkinlik derecesini ölçmek değerlendirmek ve yargılamak için
değerlendiriciler fırsatı veren bir form
Yetki – bir şey yapmak için yeteneği; bilişsel beceri ve meta-bilişsel etkileşimli kombinasyonu,
bilgi ve öğrenme ve disiplin konunun anlaşılması, iletişim becerileri, entelektüel ve pratik beceriler
ve etik değerleri öğretme içerir. Öğretmen yeterlilik profili, öğretmenlerin performansının
değerlendirilmesi için temel oluşturur.
Okul yasaları – kanun ve okul organizasyonu için kurallar kümesidir
Matriks – anahtar belirleyicileri dosyalama için bir araç ve proje faaliyetleri, projede taşıma
veya katılımı sırasında kişilerin katılımı, ve görünürlük arasındaki fonksiyonel ilişkilei ve anahtar
belirleyicileri dosyalama için bir araçtır.
Gözetim – gelişen olaylar için her seviyedeki çalışanlara sürekli bilgi sunan bir prosedürdür.
İzleme – eğitimin çeşitli yönlerine ilişkin veri toplamak için düzenli sistematik prosedürlerin
sayesinde aktüel onlar tarafından sağlanan sonuçların sürekli kıyaslama prosedürüdür. (izleme
amacı okul etkinliği ve verimliliği artırmak için yardımcı olmaktır.)
Performans - işin tamamını ve öğretmen eğitimi ve profesyonel yöneticilerin sonuçlarıdır.
Personel - kamu eğitiminin sağlanması için, dair hizmetler ve genel olarak özel ve toplumda
teknik öğrencileri için tüm çalıştırılan kişilerin.
Standard – beklentileri belirleyen bir grubu tanımlayan amaçların beyanıdır; eğitim sistemi
çalışanşarı neler bilmeleri gerekir ve neleri yapabildiklerini tanımlayan bir ifade grubu; nasıl bir
başarı düzeyi beklediğini ve başarılı olanları tanımlayan bir grup ifadesi.
Gösterge – standartlar ile ilgili koşul ya da koşulların bulunmasını gösteren görünür
aksiyon, davranış ya da diğer gerçekler. Göstergeler standartlara ulaşma yönünde ilerlemeyi
değerlendirmek için kullanılabilir.
Kalite göstergeleri – bir şey anlatır ki, bir kalite veya istenen bir sonuç ile bir durumun yakın
olduklarını.
Özdeğerlendirme – kendileri hakkında veri toplamak ve değeri hakkında hüküm ifade eden
kurum, ajansı, program veya kişisel işlemi sırasında.
Gözlemcilik – dikkatlice bir şeyin nasıl olduğunu görüntülemek veya tek bir şey yapar gibi bir
şekilde, özellikle hakkında daha fazla bilgi edilmek için
Değerlendirme – hedef sonuç veya süreç izleyerek bir deneme kalitenin veya performans
değerlerinin başarısıdır; örneğin öğrenci yeterliliklerinin ölçülmesi veya öğretme gibi bir sürecin
kalitesini değerlendirmek.
36
Referenslar:
Kuvendi i Republikës së Kosovës (2011) :Ligji për Arsimin Universitar ne Republikën e Kosovës
nr. 04/L-032
Kuvendi i Republikës së Kosovës (2008): Ligji për Arsimin në komunat e Republikës së Kosovës
nr. 03/L-068.
Dr. Stenke Dor (2008): Bazat e vlerësimit ne arsim, ligjëratë e mbajtur me zyrtare nga Ministria e
Arsimit, Prishtinë.
Grillo, prof.dr.Kozma (2002): Glossary Education (Psikologji -Sociologji - Arsim), “Light 2000”,
Pristinë.
Husayn, H., Salihaj, J., Nikoleta, M., Mrs, D., (2003): Qeverisja dhe udhëheqja ne arsim, KEC,
Pristinë.
Malik, Fredmund (2001): Führen, Leisten, Leben. Wirksamesfür eine neue Zeit Management.
Heyne Business
Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë (2004): Korniza e Standardeve te Praktikës
Profesionale për Mësimdhënës në Kosovë.
Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë (2010): Kriteret dhe procedurat për vlerësimin e
përformancës se mësimdhënësve (2010).
Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë (AI 5/2010): Udhëzimi administrativ për licencim
të mësimdhënësve.
Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë (2011): Korniza e kurrikulës për nivelin
parashkollor, fillor dhe të mesëm, Prishtinë.
Standardet e praktikës profesionale për drejtorët e shkollave (AI 4/2012)
37
Ek A: Gözlem öncesi liderlik
Öğretmenin ismi:
____________________________________________________________
Gözlem tarihi: ____________________ Gözlem zamanı: ____________
Yer: ____________________________ Sınıf: _______________________
GÖZLEM ÖNCESİNDE TOPLANTI İÇİN NOTLAR:
Odanın tanımı:
Öğrencilerin tanımı:
Sınıfının konusu: _______________________________________________________
Saatin amacı(ları)?
1.____________________________________________________________
2.____________________________________________________________
Dersin amaçları? (dersin sonuna kadar öğrenciler neleri yapmaları/bilmeleri gerekir?):
1._____________________________________________________________
2._____________________________________________________________
Öğretimin stratejileri? (öğrenciler bu amaçları başarmak için hangi stratejileri/yöntemleri
kullanırdınız?):
1._____________________________________________________________
2._____________________________________________________________
3._____________________________________________________________
Aracı(ları) değerlendirme (öğrencilerin yapabildiklerini ve bildiklerini beklediklerinizi nasıl
anlatırsınız?):
Eğitmenin endişeler/Odak (gözlemci neye odaklanmasını istersiniz?):
Gözlemden sonra toplantı: Tarih: ________________________
Zaman: ________________________
Yer: _____________________
38
Ek B: Gözlemden sonra toplantı
Mümkün olabildığı kadar en kısa zamanda, toplanan bilgiyi paylaşmak, analiz etme ve yorumlamak
için öğretmen ve okul müdürün toplanması gerekir. Gözlemci yoluyla öğretmen kendi güçlü ve
değişikliklere ihtiyaç alanları tespit etmek için gözlemler açıkça ve yargısız ele alınmalıdır. Toplantı,
daha da geliştirilmesi için amaçları belirlemesi gerekir ve bu hedeflere ulaşmada başlatmak için
bir plan hazırlaması gerekir.
Gözlemden sonraki toplantıda gözlemci, öğretmene bu soruları sorabilir:
1)Genel olarak, ders nasıl gitti?
2)Planladıklarınızı öğrenciler başardılar mı sizce?
3)Sizce iyi çalıştı düşündüğünüz ve çok beğendiğiniz bir faaliyet veya dersin bir bölümü var mı?
4)Sizce, geliştirebilecek herhangi dersin bir bölümü veya faaliyet var mı? Eğer öyleyse, nasıl farklı
bir dahaki sefere yapardnız?
39

Yedinci Seminer Tam kapSamli YöneTicilik

Transkript

Benzer belgeler

öğrenci - veli - okul sözleşmesi - Albert-Schweitzer

İstanbul, 27 Ekim 2014 “Okul Aile Birliği `Penguins of Madagascar

Günlük geziler ve turlar Okul ihtiyacı Yol masrafları

i-01r-07_Layout 2

1 Socrates-Comenius, Eylem 2.1. Projesi “Bir Eğitim Projesi olarak

selın karaçam - YDY Danışmanlık

Sankt Georg Avusturya Lisesi ve Ticaret Okulu

Flyer Förderverein_Türkisch.indd