din hizmetleri bağlamında ingiltere dosyası

Transkript

din hizmetleri bağlamında ingiltere dosyası
DİN HİZMETLERİ BAĞLAMINDA
İNGİLTERE DOSYASI
2005
LONDRA
A1.
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞININ YAPILANMASI
Yapılanma
Londra Büyükelçiliği Din Hizmetleri Müşavirliği 1998 yılından kurulmuştur.
Büyükelçilik bünyesinde bir ofiste faaliyetlerini sürdüren Müşavirliğin görev
bölgesinde 2 din görevlisi bulunmaktadır. İngiltere’de Din Hizmetleri Ataşeliği, Ataşe
Yardımcılığı ve Mahalli Sekreterlik gibi kadrolar bulunmamaktadır.
2001 yılında Müşavirlik hizmetlerinin alt yapısını oluşturmak amacıyla İngiltere
Türk Diyanet Vakfı kurulmuştur. Söz konusu Vakıf, 2004 yılının başından itibaren
hizmetlere başlamış, ayrıca aynı yıl Türkiye Diyanet Vakfınca satın alınan hizmet
binasına taşınmıştır.
Vakfın Tüzüğünde kuruluş amacı; ‘kamuya yararlılık ve hayır amacıyla Birleşik
Krallık bünyesinde yaşayan tüm Türklere, dini, kültürel, sosyal ve eğitim hizmetleri
vermek, dini, milli, ahlaki ve kültürel kimliklerini koruyarak İngiltere toplumu ile
uyumlu yaşamalarını temin etmektir’ şeklinde ifade edilmiştir.
İngiltere Türk Diyanet Vakfı’nın Başkanlığını Londra Din Hizmetleri Müşaviri
Yaşar Çolak, Başkan Yardımcılığını Aydın Tarı, Genel Sekreterliğini Din Görevlisi
Mehmet Ali Bal, Saymanlığını Din Görevlisi Bayram Demircigil, Yönetim Kurulu
üyeliklerini ise Erkan Pastırmacıoğlu ve Hüseyin Yıldız yapmaktadır.
Son zamanlarda Vakıf bünyesinde Cenaze Hizmetleri Fonu ve Kadınlar Kolu
kurulmuştur. Vakfımız üst çatı kuruluş olan İngiltere Türk Dernekleri Federasyonunun
üyesidir.
2. Hizmetler
1. Cami eksenli din hizmetleri
Cami eksenli din hizmetleri, camilerde yürütülen dini hizmetlerinin tamamını
içine alır. Bu hizmet ağırlıklı olarak Diyanet İşleri Başkanlığınca Türkiye’den
İngiltere’ye görevlendirilen din görevlileri tarafından ifa edilmekle, zaman zaman Din
Hizmetleri Müşavirince de desteklenmektedir. Bu çerçevede, görevlilerce camiler
ibadete açık tutulmakta, ezan okunmakta, namaz kıldırılmakta, vaaz verilmekte,
Cuma hutbesi okunmakta, çocuklara dini bilgiler ve Kur’an-ı Kerim öğretilmekte ve
dini nikah kıyılmaktadır. İngiltere’deki camilerde din görevlileri hem dini hem de
resmi nikah kıyma yetkisine sahiptir. Hükümet 1994 yılında farklı dinlere mensup
vatandaşlara, dini kurumlarda nikah yaptırma yetkisi vermiştir. Bunun üzerine yerel
yönetimlerin Civic Centre Registration (tescil) birimleri Müslüman toplum için nikah
kıyma yetkisini cami veya cami derneklerine devretmiştir.
İngiltere’deki din görevlilerimiz:
1.
Mehmet Ali Bal, Aziziye Camii
2.
Bayram Demircigil, Luton Türk İslam Merkezi Camii
2. Aydınlatma, rehberlik ve danışmanlık hizmetleri
Camilerde vaaz ve hutbeler, özel sohbetler, radyo konuşmaları, gazete
yazıları, internet, basılı eserler ve süreli yayınlar yoluyla İngiltere’deki vatandaş ve
soydaşlarımız dini konularda aydınlatılmaya çalışılmaktadır. Bu çerçevede camilerde
vaazlar verilmekte, Londra Türk Radyosunda haftalık sohbetler edilmekte, Londra’da
yayınlanan en yüksek tirajlı Olay gazetesinde haftalık yazılar yayınlanmakta, İngiltere
Türk Diyanet Vakfı’nın internet sitesi (www.diyanet.org.uk) üzerinden dini bilgiler
aktarılmakta, Başkanlığımız ve Türkiye Diyanet Vakfınca yayınlanan çeşitli basılı,
yazılı ve görsel-işitsel yayınlar ile İngiltere Türk Diyanet Vakfınca hazırlatılan görsel
yayınlar halkımızın istifadesine sunulmaktadır.
Rehberlik hizmetleri çerçevesinde; vatandaş ve soydaşlarımıza İslam dininin
temel ilkelerinden yararlanılarak karşılaştıkları gündelik problemlere ilişkin çözümler
üretilmeye ve İngiliz toplum hayatına entegrasyonlarına yardımcı olunmaya
çalışılmaktadırlar. Özellikle aile içi ilişkilerde uyumsuzluk ve çatışma hallerinde
uzlaştırıcı olmak, ölüm ve hastalık anlarında moral destek vermek, düğün, nikah ve
sünnet merasimlerinde dua veya dini nikah kıymak ve cezaevlerine moral
ziyaretlerinde bulunmak gibi fonksiyon icra edilmektedir.
Rehberlik ve danışmanlık hizmeti verildiği alanlardan biri de hac
organizasyonudur. Müşavirlik ilkin 2005 yılında hac organizasyonu düzenlemeye
başlamış, bu organizasyonda 90 vatandaş ve soydaşımıza dini rehberlik yapılmış, bu
yolla dini görevlerinin usulüne uygun olarak ifasında yardımcı olunmuştur.
Müşavirlikçe zaman zaman hapishanelere yapılan ziyaretlerde Türk mahkumlara dini
rehberlik hizmeti verilmektedir. 2004 yılında Kent HMP Swaleside hapishanesi ziyaret
edilmiştir. 2005 yılında Holloway hapishanesine randevu alınmıştır.
3. Seminerler
Din Hizmetleri Müşavirliği Vakıfla koordineli bir şekilde 149 Granville Road
N22 5LS adresindeki merkez binasında her Perşembe akşamı saat 21.00-23.00
arasında baylara yönelik seminerler düzenlenmektedir. Seminerlerde ağırlıklı olarak
güncel dini meseleler ve gündelik hayata ilişkin farklı konular ele alınmaktadır.
Seminerler ilgilenen herkese açık tutulmaktadır. Şimdiye kadar toplam 9 seminer
çalışması yapılmıştır.
4. Bayanlara yönelik çalışmalar
Din Hizmetleri Müşavirliğince İngiltere Türk Diyanet Vakfı işbirliği ile bayanlara
yönelik faaliyetler yürütmek amacıyla Vakfın bünyesinde kadın kolları kurulmuştur.
Başkanlığını Asuman Pakdemirli’nin yaptığı kadın kollarına üye kayıtları
yapılmaktadır.
5. Yarışmalar
İngiltere’de
yaşayan
gençlerin
dini
bilgilerini
artırmak
amacıyla
Müşavirliğimizce dini bilgiler yarışması düzenlenmekte, yarışmacılarımızdan ilk üç
sırada yer alanlar ödüllendirilmektedir. Bu yılki yarışma, 31 Ekim 2005 tarihinde
gerçekleşecektir.
6. Kutlu Doğum Haftası kutlamaları
İngiltere Türk Diyanet Vakfı, ‘‘Kutlu Doğum Haftası’’ kutlamaları
çerçevesinde her yıl çeşitli etkinlikler düzenlemektedir. Bu çerçevede Türkiye’den
konuk konuşmacılar davet edilmekte, ayrıca Din Hizmetleri Müşaviri ve din
görevlilerince konuşmalar yapılmakta, görsel ve işitsel yayınlar hazırlatılmakta,
Peygamberimizin sembolü olan gül dağıtılmakta, çeşitli hediyeler verilmekte ve
ikramlarda bulunulmaktadır.
2005 yılında bu çerçevede Londra, Luton ve New Castle’da olmak üzere üç
ayrı program düzenlenmiş, belirtilen hediye ve ikramlarda bulunulmuş, orijinal bir
sinevizyon gösterilmiş, ayrıca sivil kuruluşların aynı mahiyetteki organizasyonlarına
iştirak edilmiştir.
7. Bayram programları
Müşavirliğimizce Ramazan
programları düzenlemektedir.
ve
Kurban
bayramlarında
bayramlaşma
8. Dinlerarası diyalog faaliyetleri
Müşavirliğimiz diğer din mensuplarıyla hoşgörü çerçevesinde iyi ilişkiler
geliştirmek için çalışmalar yürütmektedir. 2004 yılı içinde Müşavirliğimiz
Maimonides Foundation tarafından organize edilen dinlerarası diyalog muhtevalı
iki toplantı ile Dialogue Society tarafından gerçekleştirilen bir programda temsil
edilmiştir.
9. Kitap dağıtımı
Türkiye’den 400 adet Kur’an-ı Kerim, 2000 adet Gençlerle Söyleşi, 2000 adet
Dinimi Öğreniyorum, 3000 Adet Peygamberimi Öğreniyorum adlı kitaplar ile 4000
Adet İngilizce 40 Hadis Kartelası getirtilerek vatandaş ve soydaşlarımıza
dağıtılmaktadır.
10. Kursiyerlere rehberlik
Başkanlığımızca 2004-2005 öğretim yılında 5 görevli bilgi ve görgülerini
artırmak, dil öğrenmek amacıyla İngiltere’ye gönderilmiştir. Bunların 4’ü Londra’da,
biri Leeds kentlerinde çalışmalarını sürdürmektedir. Bu görevlilerin her türlü işlemleri
Müşavirlikçe takip edilmekte, Avrupa’daki vakıf ve derneklerden temin edilen bursları
ödenmekte, başarı durumları takip edilerek merkez teşkilatına rapor edilmektedir.
11. Dermekler, dini cemaat ve gruplarla ilişkiler
İngiltere’de faaliyet gösteren gerek Türk gerekse yabancı kökenli dermekler,
dini cemaat ve grupların çalışmaları yakından izlenmekte, uygun görülenlerle
işbirliğine gidilmektedir.
B- MÜSLÜMAN CEMAAT VE DİNİ GRUPLARIN YAPILANMASI VE
FAALİYETLERİ
1. Nüfus ve etnik dağılım
İngiltere’de (İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda) Müslüman nüfusun
çoğunluğunu Asya kökenliler oluşturmaktadır. 2003 tarihli Ulusal İstatistik Ofisinin
verilerine göre Müslümanların nüfusu ve etnik dağılımı şöyledir.
Toplam
: 1.591,126
Genel Nüfusa oranı
: % 2.7
Beyaz İngilizler
: % 4.1
Diğer beyazlar
: % 7.5
Karma ırk
: % 4.1
Pakistan asıllılar
: % 42.5
Hint kökenliler
: % 8.5
Bangladeş asıllılar
: %16.8
Diğer Asyalılar
: % 5.8
Karaib kökenliler
: % 0.3
Afrika kökenliler
: % 6.2
Diğer (Araplar, Türkler, İranlılar)
: % 3.6
2. Cemaat ve dini grupların yapılanması
İngiltere, dünyadaki bütün dini cemaat ve grupların temsil edildiği bir ülke
görünümündedir. Müslüman dini cemaat ve grupların, bunların içinde Türkiye
kökenlilerin çoğununun da organizasyon ve faaliyetleri gözlenmektedir. Bunların
bazıları eğitime, bazıları cami eksenli pratik din hizmetlerine, bazıları siyasi-hukuki
çalışmalara ağırlık vermektedir. Bu grupların genellikle camiler, dernekler, vakıflar,
kültür merkezleri, okullar, yayınevleri, üst birlikler şeklinde organize oldukları
gözlenmektedir.
3. İngiltere İslam Konseyi (Muslim Council of Britain)
İngiltere İslam Konseyi, Birleşik Krallık sınırları içinde faaliyet gösteren 380
İslami kuruluşun bir araya gelmesiyle 23 Kasım 1997 tarihinde kurulan şemsiye bir
birliktir. İngiliz resmi makamların muhatap aldığı üst birlik bu kuruluştur. Başkanlığını
seçimle gelen Güney Afrika kökenli İqbal Sacranie yapmaktadır. Adı geçene son
zamanlarda Kraliyet makamlarınca ‘knighthood’ (şövalyelik) ünvanı verilmiştir.
Konsey, Boardman House, 64 Broadway, Stratford, London E15 1NT
adresinde faaliyetlerini yürütmektedir.
4. Müslüman toplumun hizmetlerinden yararlanabileceği belli başlı
organizasyonlar
Al-Khoei Foundation
Adres: Stone Hall,Chevening Road,London Nw6 6TN
An-Nisa Society
Adres: 85 Wembley Hill Road,Wembley,Middlesex, HA9 8BU
Association of Muslim Schools
Adres: 512-514 Berridge Road West, Bobbers Mill,Nottingham NG7 5JU
Birmingham Central Mosque
Adres: 180 Belgrave Road,Highgate,Birmingham B12 0XS
Bolton Mosques Council for Community Care
Adres: 2-14 Randal Street ,Bolton BL3 4AQ
Bradford Council of Mosques
Adres: 6 Clarement, Bradford , BD7 1BG
British Muslim Research Centre
Adres: Office Suite 2, Boardman House, The Broadway, Stradford, London,
E15 1NG
Centre for the Study Islam and Christian – Relations
Adres: Elmfield House, Selly Oak, Birmingham B29 6LQ
Commission for Racial Equality
Adres: 201 Borough High Street, London, SE1 1GZ
Confederation of Sunni Mosques Midlands
Adres: 11 Serpentine Road,Witton, Birmingham B6 6SB
Emel Magazine
Adres: 126 The Broadway, London W13 0SY
European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia
Adres: Rahlgasse 3, A-1060, Vienna
Federation of Students Islamic Societies
Adres: 38 Mapesbury Road,London NW12 4JD
Forum Against Islamophobia and Racism (www.fairuk.org.uk)
Adres: Suite 11, Grove House, 320 Kensal Road, London, W10 5BZ
Home Office Faith Communities Unit
Adres: 19 Allington Street, London, SW1E 5EB
Imams and Mosques Council
Adres: 20-22 Creffield Road, London, W5 3RP
Impact International
Adres: Suite B, 233 Seven Sisters Road, London, N4 2BL
Inner Cities Religious Council
Adres: 4/110 Eland House, Bressenden Place, London, SW1E 5 DU
Institue of Muslim Minority Affairs
Adres: 46 Goodge Street, London, W1p 1EE
Inter-Faith Network for the UK
Adres: 8A Grosvenor Place, London, SW1W 0EN
Islamic Cultural Centre and London Central Mosque
Adres: 146 Park Road, London, NW8 7RG
Islamic Foundation
Adres: Ratby Lane, Markfield, Leicestershire LE67 9SY
Islamic Human Rights Commission (www.ihrc.org)
Adres: PO Box 598, Wembley, Middlesex, HA0 4XX
Islamci Society of Britain (www.isb.org.uk)
Adres: 71 Hob Moor Road, Birmingham, B10 9AZ
Iqra Trust
Adres: 3rd Floor,16 Grosvenor Crescent, London SW1X 7EP
Jamiat-e-Ulema Britain
Adres: 12 Leeds Old Road, Bradford, BD3 8HT
Joint Council for the Welfare of Immigrants
Adres: 115 Old Street, London,EC1V 9RT
Local Government Association
Adres: Local Government House, Smith Square, London, SW2P 3HZ
London Muslim Coalition
Adres: Rommey House, Marham Street, London, SW1P 3PY
Lancashire Council of Mosques
Adres: Bangor Street Community Centre, Norwich Street, Blackburn, BB1 6NZ
Muslim Association of Britain (www.mabonline.net)
Adres: 233 Seven Sisters Road, London, N4 2DA
Muslim Council for Religious and Racial Harmony
Adres: 8 Caburn Road, Hove, BN3 6EF
Muslim Council of Britain (www.mcb.org.uk)
Adres: Suite 5, Boardman House, 64 Broadway, Stratford, London E15 1NT
Muslim Educational Trust
Adres: 130 Stroud Green Road, London , N4 3RZ
Muslim News (www.muslimnews.co.uk)
Adres: PO Box 380, Harrow, Middlesex HA2 6LL
Muslim Parliament
Adres: 109 Fulham Palace Road, London, W6 8JA
Muslim Women Society
Adres: 272 Dickenson Road, Longsight, Manchester, M13 0YL
Q News (www.q-news.com)
Adres: PO Box 4245, London, W1A 7YH
Refugee Council
Adres: 240-250 Ferndale Road, London, SW9 8BB
Runnymede Trust
Adres: Suite 106, London Fruit and Wool Exchange, Brushfield Street,
London, E1 6EP
The Muslim Weekly
Adres: 117 Whitechapel Road, London E1 1DT
Uniting Britain Trust
Adres: Barakat House, 116-118 Finchely Road, London, NW3 5HT
Young Muslim SistersUK
Adres: PO Box 7539, Birmingham B10 9AU
Young Muslims UK
Adres: 14 Mile Cross Place, Halifax HX1 4HW
5. 2005 Genel Seçimleri ve Müslüman temsilciler
2005 yıl genel seçimlerinde İşçi partisinden seçilen müslüman milletvekilleri
şunlardır:
Tooting bölgesinden Sadık Han;
Dewsbury bölgesinde Şehid Malik;
Glasgov Merkez’den Muhammed Serwar;
Birmingham Perry Barr bölgesinden Halid Mahmud.
Türk adaylar seçilememiştir. Ancak Kuzey Londra’daki Hacney, Harringey ve
Enfield belediyelerinde Türk kökenli Belediye Meclis üyeleri vardır.
6. Türk nüfusu
İngiltere Türk toplumu, değişik zamanlarda farklı amaçlarla İngiltere'ye gelen
Türkiyeliler ile Kıbrıslı Türklerden oluşmaktadır. İngiltere'de 100 bin dolayında
vatandaşımızın ve yaklaşık 130 bin civarında ise Kıbrıslı Türkün yaşadığı tahmin
edilmektedir. Kıbrıslı Türkler 1950’lilerden bu yana, Türkiyeliler ise 1970'lerden
itibaren yoğun bir şekilde bu ülkeye gelmeye başlamıştır. Vatandaş ve
soydaşlarımızın yaklaşık %75'i Londra'da, %23 kadarı
başta Birmingham,
Manchester, Liverpool ve Leeds olmak üzere Orta İngiltere'de, geriye kalan bölümü
ise İskoçya ve Kuzey İrlanda'da yaşamaktadır. Çoğunluğu tekstil ve gıda
sektörlerinde faaliyet göstermektedir. İngiltere’de çifte vatandaşlık ilkesini
benimsendiğinden, yasal koşulları tamamlayan yabancılara, kendi vatandaşlıklarını
da koruyarak, İngiliz vatandaşlığı verilebilmektedir. Bu yüzden İngiliz vatandaşlığı
alan insanımızın sayısının yüksek olduğu tahmin edilmektedir.
7. İngiltere’de Türklerin kurduğu dernek ve vakıflar
İngiltere Türk toplumunun değişik kesimine hizmet vermek üzere kurulan 18
dernek veya vakıf, bir araya gelerek İngiltere Türk Dernekleri Federasyonunu
kurmuştur. Din hizmeti vermek üzere kurulmuş derneklerden bazıları Federasyona
üye değildir. Federasyona üyelik durumuna bakılmaksızın doğrudan veya dolaylı
olarak Türk toplumuna din hizmeti vermek üzere kurulan dernek veya vakıflardan
belli başlıları şunlardır:
1. Birleşik Krallık Türk İslam Kültür Merkezi (The United Kingdom
Turkish Islamic Cultural Centre): Cami, cenaze hizmetleri ve Kur’an kursu
faaliyetlerine yoğunlaşmıştır. Süleymaniye Camii odaklı bir Vakıftır.
Adres: Kingsland Road, London E2 8AX
2. Birleşik Krallık Türk İslam Cemiyeti (United Kingdom Turkish
Islamic Association): Cami, Kur’an Kursu ve Hafta Sonu destek okullarına
yoğunlaşmıştır. Aziziye Camii odaklı bir Vakıftır.
Adres: Stoke Newington Road, London N16
3. Anadolu Eğitim Ve Kültür Derneği
Educational Society )
Adres : 2 Kirby Road, Leicester, LE3 6BA
Tel
: 0116 262 51 30
Web
: www.anatolia.org.uk
( Anatolia Cultural and
4.
Axis Eğitim Vakfı (The Axis Educational Trust): Gençlere yönelik
eğitim aktivitelerine yönelmiştir.
Adres: 336 Philip Lane, London, N15 5AB
Tel: 020 8888 9637
5. Türk Toplum Derneği (Turkish Community Association): Cami ve
kültürel faaliyetlere yönelmiştir.
Adres: 35 Grainger Park Road, Benwell Newcastle Upon Tyne NE4 8SA
6. Londra Alevi Kültür Merkezi ve Cemevi (London Alevi Cultural Centre and
Cemevi: Alevi vatandaş ve soydaşlarımızın cem ayinleri ve cenaze işlemleri ve diğer
kültürel ve sosyal faaliyetlerine alt yapı oluşturmak üzere kurulmuş bir vakıftır.
Adres: Ridley Road, London E8
7. Birleşik Krallık Türk İslam Vakfı (The UK Turkish Islamic Trust):
Cami ve cenaze hizmetlerine yoğunlaşmıştır. Shacklewell Camii odaklı bir vakıftır.
Adres: Glades House Cemetery Pales Brookwood Woking Surrey GU24 0BL
8. İngiltere’de Türklere Ait Camiler
İngiltere genelinde 600 civarında caminin olduğu tahmin edilmektedir.
Bunların içinde Türklerin açtığı camiler şunlardır:
1.
Aziziye Camii
Adres: 117-119 Stoke Newington Road, London N16
2.
Süleymaniye Camii,
Adres: 212-216 Kingsland Road, London E2
Tel: 00 44 (0) 20 7684 9900
3.
Valide Sultan Camii
Adres: 1a Clissold Road, London, N16 9EX
Tel: 00 44 (0) 20 7241 5425
4.
Peckham Camii
Adres: 1 Peckham High Street London SE15 5DY
5.
Wood Green Fatih Camii
Adres: 10 Coxton Road, London N22 6TB
Tel: 00 44 (0) 20 8352 1435
6.
Shacklewell Camii
Adres: Shacklewell Lane, London, E8 2DA
7.
Şeyh Nazım Dergahı
Adres: 277 St. Ann's Road, Tottenham, London N15 5RG
8.
New Castle Kotku Camii
Adres: 35 Grainger Park Road, Benwell ewcastle Upon Tyne NE4 8SA
9.
Greenwich Camii
Adres: 1-9 Evelyn Street, Surrey Quays, London, SE8 5EQ
10. Luton Türk İslam Merkezi Camii
Adres: 126-128 Bury Park Road, Luton, LU1 1HE
B-
İNGİLTERE’NİN
FAALİYETLERİ
RESMİ
DİNİ
BAĞLAMINDA
YAPILANMA
VE
İngiltere’nin resmi kilisesi, İngiliz Kilisesi’dir (Church of England).
Protestanlığın bu ülkeye has şekli olan Anglikanizm öğretisine bağlı bu Kilise,
kendisini hem reformcu hem de Katolik geleneği içinde görür. Bir yandan
reformasyon ilkelerini benimsemesi ve papanın dinsel otoritesini kabul etmemesi
sebebiyle reformcu geleneğin etkisi altındadır, diğer yandan da kendini erken dönem
apostolik ve ortaçağ üniversal Kilisesin uzantısı olarak görmesi sebebiyle de Katolik
gelenekle ilişkilidir. XVI. Yy.dan itibaren de ibadette Latince yerine İngilizceyi
kullanmaktadır.
1. Tarihçe
İngiliz Kilisesinin tarihi, Roma dönemine kadar geri gider. Erken dönem
Hıristiyan yazarlar MS 3. ve 4. yüzyılda İngiliz Kilisesini varlığından ve bu kiliseye
mensup bazı din adamlarının Galler, İskoçya ve İrlanda’da yerli Hıristiyanlaştırma
çalışmaları yaptığından bahsederler. 5. yüzyılda pagan Angles, Saxons ve Jutes’lerin
adayı işgal etmesiyle mezkur kilisenin organizasyonu da dağılmıştır. 597’lere
gelindiğinde Papa Büyük Gregory insanları Hıristiyanlığa yeniden kazanmak amacıyla
St Augustine’nin başkanlığında bir misyoner grubunu adaya gönderir. Bu grup Kent
bölgesinde Hıristiyanlaştırma faaliyetlerine başlar ve burada bugün İngiliz Kilisesi
diye şöhret bulan dini organizasyonu kurar. Canterbury’nun ilk başpiskoposu St
Augustine olur.
Bugünkü İngiliz Kilisesi doğuş yıllarında, üç ayrı Hıristiyan geleneğin etkisi
altında kalmıştır. Birincisi St. Augustine ve haleflerinin temsil ettiği Roma geleneği;
ikincisi daha önce adada var olup Anglo-Saxon istilaları sırasında dağılan eski Roma-
İngiliz
Kilisesi;
üçüncüsü
ise
İskoçya
Kelt
geleneğidir.
İskoçya’nın
Hıristiyanlaştırılması İngiltere ile aşağı yukarı aynı tarihlerde Kelt Hıristiyan
Kiliselerince gerçekleştirilmiştir.
Reformasyondan sonra Batı Kiliselerince papanın otoritesini tanıyıp tanımama
noktasında farklı tavırlar geliştirilmiştir. İngiliz Kilisesi bu bölünmede Reformasyon
görüşlerinin etkisinde kalarak papanın otoritesini reddetmiştir. Bu kararın
oluşmasında katalizör etkiyi yapan 16. yüzyılda Papanın İngiliz Kralı VIII. Henry’nin
Aragon’lu Katerina ile evliliğine onay vermemesidir. Bunun yanı sıra, bu kararda
İngiliz Kilisesi üzerindeki otoritenin ülke dışındaki bir papadan ziyade ülkenin kralına
ait olması gerektiğine dair milliyetçi yaklaşımların da etkili olduğu belirtilmektedir.
Kral Henry’nin bu anlayışa istinaden kendini İngiliz Kilisesinin başı olarak ilan ettiği
ileri sürülmektedir.
Kral Henry’nin oğlu VI. Edward’ın döneminde Katolik gelenekten daha da
uzaklaşılmışsa da, Mary Tudor’un iktidarında tekrar Papanın otoritesine dönülmüştür.
Ancak bundan kraliçe I. Elizabeth’in tahta geçtiği 1558’de tekrar vazgeçilerek
protestan refomcu çizgiye kayılmıştır.
İngiliz Kilisesinin günümüzde hala muhafaza edilen kimliğinin Kraliçe I.
Elizabeth zamanında şekillendirildiği belirtilmektedir. Buna göre Kilise bir yandan,
Katolik akideyi, papazlık sistemini, binalarını, ibadet şekillerini muhafaza ederek
Ortaçağın Patristik Kilise geleneği ile bağını koparmamakta, diğer yandan teolojide
Protestan görüşleri benimsemektedir. Bu yüzdendir ki İngiliz Kilisesinin hem Katolik
hem de reformcu bir özelliğe sahip olduğu belirtilmektedir.
17. yy.lın sonunda İngiliz Kilisesi içinde teolojik ve liturjik konular üzerinde
yapılan sonu gelmez tartışmalar, iç savaşlara dahi sebep olmuştur. İngiliz Kilisesi
dışında kalan Protestan gruplara 1689 yılında hukuken var olma hakkı tanınmıştır. Bu
çerçevede çıkan ihtilaflar, İngiliz Kilisesinin meşruti konumu benimsenerek bertaraf
edilmiştir. 1689 tarihinden sonra İngiliz Kilisesi önemli ayrıcalık ve sorumluluklarla
donatılmış yerleşik kilise olarak tarihte yerini almış, diğer Hıristiyanlara veya diğer
inanç mensuplarına, yahut inançsızlara daha fazla dini ve medeni haklar verilmiştir.
18.yy.dan bu yana İngiliz Kilisesi, Evanjelik, Katolik ve Liberal gelenekle
işbirliği yaparak doktrin olarak bir hayli zenginleşmiştir.
2. İdari ve dini yapılanma
İngiliz Kilisesin başı, kraliçe II. Elizabeth’dir. Kraliçenin bu bağlamdaki resmi
ünvanı, ‘İngiliz Kilisesinin Yüce İdarecisi’dir. Ancak bu sembolik bir idareciliktir.
Pratikte İngiliz Kilisesi Canterbury başpiskoposluğu tarafından idare edilir.
İngiliz Kilisesinde, yerel veya ülke dışındaki kiliselerin bağlı bulunduğu papalık,
patriklik veya başkanlık gibi merkezi bir otorite yoktur. İngiliz Kilisesi ismi de, tek bir
kiliseye veya bir teşkilata verilen ad olmayıp, Province (başpiskoposluk), Diocese
(piskoposluk) ve Parish (papazlık) sorumluluk alanlarındaki pek çok kilisenin
oluşturduğu üst birliğe verilen kurumsal bir isimdir.
İngiltere’nin Güney bölgesi, Canterbury Başpiskoposloğu’nun Kuzey
bölgesi ise York Başpiskoposluğu’nun denetim (supervisory authority) alanına
girmektedir.
Canterbury Başpiskoposloğu’nu halen Prof. Dr. Rowan Williams
yürütmektedir. Prof. Dr. Rowan Williams, bu göreve 23 Temmuz 2002’de
getirilmiştir. Konformasyonm töreni ise 2 Aralık 2002’de St Paul Katedralinde
yapılmıştır.
Yakın tarihe kadar Dr David Hope tarafından yürütülen York Başpiskoposluğu
kadrosu halen boştur. Ancak bu kadroya yakın gelecekte atama yapılacağı ifade
edilmektedir.
Her iki bölge, hizmet alanı olarak İngiltere’nin ana topraklarını (mainlands)
kapsadığı gibi, bu ülkeye bağlı Man Adası, Kanal Adaları ve Sicilya adaları gibi ileri
düzeyde otonom bölgeleri de içine almaktadır. Canterbury ve York bölge kiliselerinin
altında, diocese (piskoposluk) kilise idareleri mevcuttur. Canterbury’nin sorumluluk
alanına düşen piskoposluk sayısı 30, York’un ki ise 14’tür. Diocese (Piskopusluk) da
parish adı verilen papazlığa bölünmüştür. Söz konusu kiliselerin her biri, bağımsız
olarak kendi üyelerinden müteşekkil cemaatleri ve ruhban sınıfı tarafından idare
edilmektedir. Ruhban sınıfından olmayan üyeler (laity), Kilisenin bakımı ve idari işleri
ile ilgilenirken, ruhban sınıfına mensup olanlar (papazlar vs) din hizmetiyle meşgul
olmaktadırlar.
Görüleceği üzere İngiliz Kilisesi üst düzeyde çok başlı dini bir yönetim
görünümü arz etmektedir. Bu çok başlılığın doğuracağı sakıncaların, Canterbury’nin
Başpiskoposu’na bazı imtiyazlar tanınmak ve roller yüklenmek suretiyle giderilme
cihetine gidildiği anlaşılmaktadır.
Buna göre;
1. Canterbury Başpiskoposuna, Güney bölgesinin yanı sıra Kuzey bölgesini de
içine alacak şekilde bütün İngiltere’nin Başpiskoposluğunu temsil (Primate) hakkı
verilmiştir,
2. Diğer Hıristiyan kiliseler ile ilişkileri yürütmek ve dinlerarası diyalog
faaliyetlerinde bulunmak gibi ekümenik roller üstlenmiştir,
3. En önemlisi de The Anglican
Communnion adlı “Anglikan Birliği”
Canterbury Başpiskoposuna bağlanmıştır. Bu Birlik’in kuruluş amacı, her papazlık ve
piskoposluk bölgesinde birbirinden bağımsız olarak idare edilen otonom İngiliz
kiliseleri arasında doktrinal birliği sağlamaktır. Canterbury Başpiskoposu bu birliğin
liderliğini de yürütmektedir.
Söz konusu Birlik, 38 milli kiliseden (national churche) oluşmaktadır.
İngiltere’de bu birliğe üye olmayan bağımsız Anglikan kiliseleri de bulunmaktadır.
Anglikan Cummunnion’un idare merkezi Londra’daki The Anglican Communnion
Office’dir. Faaliyet olarak cemaatlerce mahalli olarak yönetilen kiliseler arasında
birliği sağlamak amacıyla seri konferans ve kongreler düzenlemektedir.
İngiliz Kilisesine bağlı kiliseler, yerel ve genel meclisler/konsiller sistemi ile
çalışmaktadır. Mahalli kiliseler kendi üyelerinden müteşekkil bir meclise sahip
bulunmaktadır. Üst çatı olarak İngiliz Kilisesi de Genel Meclisi toplamaktadır. Genel
Meclis (General Synod), dini cemaat temsilcileri, başpiskoposlar meclisi üyeleri ile
resmi görevli papazlardan oluşmaktadır. Genel Synod üyeleri, yılda en az iki kez
toplanarak kilisenin dini, hukuki, siyasi vb. her türlü meselelerini ele almakta, kanun
tasarıları hazırlamaktadır.
Devletin başı olan Kraliçe, Canterbury ve York Başpiskoposları ile piskoposlar,
papazlar ve katedral dekanlarını Başbakanın teklifi üzerine atamaktadır. Başbakana
da atanacak isimler, İngiliz Kilisesinin bünyesindeki “Crown Appointments
Commission/Kraliyet Atama Komisyonu” tarafından teklif edilmektedir. Komisyon
önerilecek isimleri kararlaştırınca, bunu Başbakana teklif olarak sunmakta, Başbakan
da önerilen isimleri veya talep edeceği başka isimleri atamak üzere Kraliçeye teklif
etmektedir. Kraliçenin onaması üzerine atama gerçekleşmekte, Parlamento bu seçim
sürecine müdahil olmamaktadır.
İskoç Kilisesi
Birleşik Krallığa bağlı İskoçya’nın da kendi mahsus milli bir kilisesi vardır. Adı
Presbiteryen İskoç Kilisesi’dir. İskoç kilisesi 1560 yılında Calvinist ilkeler
doğrultusunda kurulmuşsa da, 1690 yılında tamamıyla Presbiteryen hüviyete
kavuşmuştur. Presbiteryenlik, kilisenin yönetimini Protestan papazlarla laik kişilerden
oluşan 'presbyterium' adlı karma bir kurula veren kilise yönetimi olarak tarif
edilmektedir. Bu anlayış Anglikanların piskoposçuluğunu reddeder. İngiliz Anglikan
Kilisesinden farklı olarak Kraliçe İskoç Kilisesinin başı değildir. İskoç Kilisesinin bütün
dünya genelinde 600 bin kayıtlı cemaati bulunmaktadır.
İskoç kilisesinin organizasyonu şu şekildedir: Taşra teşkilatı parishlerden ve
bölge kortlarından oluşur. Her bir parishin mahalli cemaati (congregation), bir ihtiyar
heyeti (elders) ve papazı (minister) bulunur.
Bölge teşkilatı ise 'presbyterium' adlı verilen papazlardan, eşit sayıda ihtiyar
heyeti ve dekanlık üyelerinden ibaret karma bir kuruldan oluşur.
Merkezi teşkilat ise Genel Asambledir. Genel Asamblenin papazlar,
presbyterium ve ihtiyar azalarından oluşan 1400 üyesi bulunur. Kilisenin yıllık Genel
Asamblesine, en yüksek organ olan Moderator primus inter pares (eşitler arasında
birinci) başkanlık eder.
Galler Kilisesi
Galler Kilisesi 20.yy.la kadar İngiliz Kilisesine bağlı kalmış, bu yy.lın
başlarından itibaren İngiliz Kilisesinden ayrılma cihetinde bazı girişimlerde
bulunulmuştur. I. Dünya savaşı sebebiyle bu çalışmalara ara verilmişse de, 1920
senesinde Anglikan Komünyonu içinde kendi başpiskoposu ve 6 piskoposluğu olan
bağımsız bir yapıya kavuşmuştur. Galler Kilisesi devletten tamamıyla bağımsızdır.
Kuzey İrlanda
Kuzey İrlanda’da Protestanlar İrlanda Milli Kilisesine bağlıdırlar. İrlanda Kilisesi
ise 1869 dan bu yana Church of England’dan bağımsız varlığını sürdürmektedir.
2001 nüfus sayımlarına göre nüfusun dini dağılımı şu şekildedir:
Katolikler
: % 40.3
Presberiteryen Protestan
: % 20.7
İrlanda Kilisesine bağlı Protestanlar
: % 15.3
Diğer dinler
: %9.9
Görüş belirtmeyenler
: % 9.0
Herhangi bir dine bağlı olmayanlar
: % 5.0
3. İngiliz Kilisesinin mali kaynakları
İngiliz Kilisesi, ülke genelinde 13 bin papazlık ve 44 piskoposluk ve bunlara
bağlı katedraller, 5 bin okul, toplum projeleri, kolej, hastane ve hapishanelerdeki
şapellere yüksek miktarlarda harcama yapan bir kuruluştur. Yerleşik bir devlet
kurumu olmasına rağmen, devletten doğrudan yardım almamaktadır. 2004 yılı
itibarıyla harcamalarının toplamı yaklaşık 900 milyon sterlindir.
İngiliz Kilisesinin gelirleri iki ana kaynaktan elde edilmektedir. Bunlardan biri
Papazlık bölgesinde toplanan bağışlar ve düzenlenen yardım kampanyaları, diğeri ise
Kilisenin devraldığı tarihi miras ve bunun Kilisenin yan kuruluşu olan Church
Commissioner tarafından piyasada değerlendirilmesi sonucu sağlanan gelirlerdir.
2004 verilerine göre Kilise gelirlerinin 2/3’ü şöyle toplanmıştır: 200 milyon
sterlin vergi muafiyetine dayalı olarak yapılan yardımlar; 60 milyon sterlin Kamu
Gelirleri İdaresinden alınan pay; 200 milyon sterlin kilise cemaatı ve ziyaretçilerden
toplanan nakdi yardımlar; 140 milyon sterlin özel organizasyonlar, kiralar, yayın
satışlarından elde edilen gelirler. İcmali gelirlerin 1/3’ü ise şöyle oluşmaktadır: 100
milyon sterlin kiliselerde, başpiskoposluklarda ve katedrallerde mevcut fonların
getirileri; 110 milyon sterlin repodan temin edilen karlar; 30 milyon sterlin de
düğün, cenaze vb etkinliklerden alınan ücretler.
4. İngiltere’de din ve vicdan özgürlüğü
İngiltere’de yazılı anayasa olmadığı için yasal sistemi yerleşmiş gelenek ve
görenekler ile tüzükler oluşturmaktadır. Bu sistemde “din özgürlüğü” başlığına
oldukça geniş yer verilmiştir. Buna göre herkes düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne
sahiptir ve dini ayrımcılık yapılamaz. İnanç sahipleri dinlerinin gereklerini bireysel ya
da toplu olarak, kamusal ve özel alanda yerine getirebilirler. Din değiştirme serbest
olduğu gibi ateistler de toplumda inançlarını yayabilme hakkına sahipler. Dua etme
ya da bir dini öğretme İngiltere’de devletin hiçbir müdahalesiyle karşılaşmamaktadır.
Kilise ve dini topluluklar düşüncelerini yazılı ve sözlü olarak yaymada tamamen
özgürler. İngiltere Kilisesi ve İskoç Kilisesi devlet törenleri için “resmi” kiliseler olarak
kurulmakla birlikte, bu kiliselerin üyelerinin ülkedeki diğer kiliselerdekilerden bir
ayrıcalığı yoktur.
5. İngiltere’de Din Eğitimi
İngiltere’de dini eğitimi çok-dinli ve çok kültürlü toplum perspektifinden
verilmektedir. Bu 1944’ten beri dinleri ne olursa olsun, hatta hiçbir dine mensup
olmasalar da bütün öğrenciler dini eğitim almak durumundadır. Dini eğitim dünya
dinlerinin tamamını kapsamakta ve yerel dini cemaatlerle müfredatta o dinin sırası
geldiğinde işbirliği yapılmaktadır. Daha fazla Hıristiyanlık üzerinde durulsa da,
öğrenciler büyük dünya dinlerinin genel inanç sistemleri ile ibadetleri hakkında bilgi
sahibi olmaktadırlar. Müfredatta yer alan dinler arasında Hıristiyanlık, Hinduizm,
Yahudilik, İslam ve Budizm yer almaktadır.
C-
ÜLKE HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1.
Kuruluş ve kısa tarihçe
İngiltere tarihi, Cermen ırkına mensup bazı oymaklardan oluşan
Anglosaksonların 5. yüzyılda Britanya Adasına ayak basmasıyla başlar.
Anglosaksonlar kendi adını verdikleri adaya yerleşerek 6 ve 7. yüzyıllarda birbirine
rakip küçük krallıklar kurmuşlar ve 8. yüzyılda Roma ve İrlanda’nın etkisiyle
Hıristiyanlığı kabul etmişlerdir. 795’lerde başlayan İskandinav kökenli Viking
istilalıları 11. yüzyılın başına kadar tam iki yüzyıl sürmüştür. Vikinglerin zamanla
Katolik mezhebini kabul edip benliklerini yitirmeleri ve çeşitli savaşlarda aldıkları
yenilgiler sonucu Anglo-Saksonlar tüm ada üzerinde tarihlerinde ilk defa birliklerini
kurma başarısını göstermişlerdir.
İngiltere Krallığı daha sonraki yüzyıllarda Fransa Krallığı ile sonu gelmez
savaşlara girişmiştir. 14 ve 15. yüzyıllarda İngiltere Krallığı birtakım sosyal, dini,
siyasi karışıklıklara sahne olmuş, monarşi otoritesini parlamento aracılığıyla millete
kabul ettiren VII. Henry ve VIII. Henry (1458-1541) düzen ve birliği
sağlamlaştırmışlardır.
On sekizinci ve on dokuzuncu yüzyıllarda Britanya büyük bir sanayi devleti
olarak ortaya çıkmıştır. On dokuzuncu yüzyılın başlarında Avustralya, Kanada,
Hindistan,Afrika’da bazı devletler, Karayib Adaları ve Hong Kong gibi dünyanın büyük
bir kısmına yayılan dev bir sömürge imparatorluğu kurulmuştur. Bu sömürgelerin bir
kısmı 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın baslarında ayaklanmalarla yavaş yavaş
bağımsızlığını ilan etmişlerdir.
Yirminci yüzyılın başlarında çıkan Birinci Dünya Harbine giren İngiltere, harbin
sonunda imparatorluğun en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
1929-1930 dünya ekonomik buhranı büyük ölçüde İngiltere’yi de etkisi altına
almış, 1922 yılında bir ayaklanmayla İrlanda, Birleşik Krallıktan ayrılarak 1949’da
İrlanda Cumhuriyeti kurulmuştur. İrlanda Adasının kuzeydoğusunda kalan kısmı
Birleşik Krallığa kaldı.
İkinci Dünya Savasına katılan İngiltere galip bir devlet olarak savaştan
çıkmışsa da, süper devlet olma niteliğini kaybetmeye başlamıştır.
Adada ilk birleşme İngiltere ve Galler’in 1284’de Rhuddlan yasalarına göre
yönetilmesiyle başlamıştır. 1707’deki Birlik Hareketiyle (the Act of Union) İskoçya’nın
da katılmasıyla üç ülke Büyük İngiltere olarak birleşme kararı almıştır. Büyük
İngiltere’ye daha sonra İrlanda 1801’de katılarak dört devlet Büyük Britanya Birleşik
Krallığı ve İrlanda adı altında birleşmiştir. Ancak 1921 antlaşmasıyla altı şehirden
oluşan bugünkü Kuzey İrlanda olarak bilinen bölge Büyük Krallığa katılmıştır. Daha
sonra adanın ismi 1927 yılında Büyük Britanya Birleşik Krallığı ve Kuzey İrlanda
olarak kabul edilmiştir.
2.
Coğrafi yapı
Avrupa’nın kuzeybatı kıyısında yer alan Britanya Adalar Topluluğu üzerinde,
dört ülkeden müteşekkil bir devlettir. Bu adalar topluluğu Büyük Britanya ve İrlanda
Adalarıyla birlikte, 5000 küçük adadan meydana gelmiştir. Batısında İrlanda Denizi,
doğusunda Kuzey Denizi, kuzeyi, güneybatısı ve kuzeybatısı Atlas Okyanusu ile
çevrilidir. Bu Birleşik Krallığa Büyük Britanya, Kuzey İrlanda, İskoçya Krallığı ve
Galler Prensliği dahildir.
Birleşik Krallık, Büyük Britanya (İngiltere, İskoçya ve Galler) ve Kuzey
İrlanda'dan oluşur. Yüz ölçümü, 244.820 metrekaredir. Krallığa ait bir takım başka
adalar da vardır: Wight Adası (İngiltere'nin güneyinde), Lundy (Devon ve Galler
arasında),
Scilly
Adaları
(İngiltere'nin
güneyinde),
Anglesey
(Galler'in
kuzeybatısında) ve İskoçya yakınlarındaki Hebrid Adaları, Orkney Adaları ve Shetland
Adaları.
Man Adası ve Manş Adaları (Jersey, Guernsey, Alderney ve Sark adaları)
coğrafi olarak Krallığa bağlı olsa da, resmi açıdan özel statüleri vardır ve yine resmi
olarak Krallığın parçası sayılmazlar, ancak ona bağımlıdırlar (Dependencies of the
Crown). Bu adalar Avrupa Birliği'ne de dahil değildirler.
3.
Demografik yapı
İngiltere’nin demografik yapısı İngiliz Ulusal İstatistik Ofisinin 2003 yılına
ilişkin verileri esas alınarak çıkarılmıştır.
Nüfus
İngiltere’nin genel nüfusu 59.6 milyondur. Bunun 49,855,700 (%83.7) u
İngiltere’de; 5,057,400 (% 8.5) u İskoçya’da; 2,938,000 (%4.9) u Galler’de;
1,702,600 (% 2.9) u Kuzey İrlanda’da yaşamaktadır.
Yaş ortalaması: 38.4’dür. Nüfüsun 1/5’i 16 yaşın altında olup, 1/6’sı ise 65
yaşın üzerindedir. 2001 yılından itibaren nüfusun yıllık artış hızı 0.4 oranındadır.
Doğum Yeri
Birleşik Krallık
: %90.7%
Avrupa Birliği içinde başka ülke : % 2.3
Avrupa Birliği dışında
: %6.9
Etnik dağılım
Beyaz
: % 90.9
Siyah
: % 2.1
Pakistanlı
: % 1.4
Karışık
: % 1.4
Siyah Karayibli
: % 1.1
Siyah Afrikalı
: % 0.9
Çinli
: % 0.4
Diğer siyah
: % 0.2
Dini dağılım
Hıristiyan
: % 71.6
Dini olmayan
: % 15.5
Din belirtmeyen
Müslüman
: % 7.3
: % 2.7
Hindu
: % 1.0
Sih
: % 0.6
Yahudi
: % 0.5
Budist
: % 0.3
Diğer
: % 0.3
Londra’da göçmen gruplar umumiyetle gettolar halinde yaşarlar. Örneğin
Stamford Hill, Golders Green Yahudilerin yaşadığı bölgeleridir. White Chapel, Brick
Lane Bengladeşliler ve Hintlilerin mahallesidir. Marble Arch, Notting Hill Gate,
Edgware Road Arap ve İranlıların yaşadığı bölgelerdir. Brixton, Southwark Afrikalı ve
Afro-Karayiplilerin bölgesidir. Hacney, Harringay, Palmers Green ve Enfield Kıbrıslı
Rumların ve Türklerin bölgesidir. Farklı bölgelerde Japonların, Rusların, Polonyalıların,
İrlandalıların gettoları da vardır.
4. Eğitim
İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda'daki eğitim sistemi genelde aynı
yapıya sahiptir. Ama İskoçya'da uygulanan sistem diğer ülkelerdeki sistemlerden bazı
farklı yönler içerir. İngiltere'de eğitim zorunluluğu beş ile on altı yaş arasındadır.
Böylelikle öğrenciler en az on bir yıl zorunlu eğitimlerini tamamlamak için okula
devam ederler. Fakat, günümüzde öğrencilerin birçoğu üç-dört yaşlarında
anaokuluna başlıyor ve on altı yaşından sonra da eğitim almaya devam ediyorlar.
Zorunlu eğitim süreci boyunca öğrencilerin devam edebileceği iki tür okul
vardır. Bunlar:
§
Devlet Okulları (State-funded Schools): Öğrenciler ücret ödemeksizin
devam ederler.
§
Bağımsız Okullar (Independent Schools): Öğrenciler
belirlediği bir ücret karşılığında bu okullarda eğitim alırlar.
okulların
Yasal olarak öğrenciler on altı yaşında eğitimlerini tamamladıktan sonra ya bir
işte çalışabilir ya da eğitim-öğrenimine devam ederler. Öğrenci eğer üniversiteye
gitmek istiyorsa gireceği sınavlara hazırlanmalıdır. Fakat eğer öğrenci bir işte
çalışmak istiyorsa o iş için gerekli eğitimi almak için uygun mesleki eğitim veren bir
kuruma başvurmalıdır. Ortaokul sonunda bitirme sınavları denilebilecek GCSE’ye
girme zorunluluğu vardır.
Öğrenciler
edebilmektedir:
on
altı
yaşından
sonra
ileri
eğitimine
şu
şekilde
devam
1.
Öğrenci varsa kendi okulunun veya başka bir okulun (kolej) altıncı
sınıfına (six level) devam edebilir.
2.
İngiliz devlet okullarının altıncı
yüksekokullarına devam edilebilir.
3.
sınıflarına
veya
üçüncü
aşama
Bağımsız okullardaki altıncı sınıfa devam edilebilirler.
İleri eğitimini (A-Level) bitirenler kurs yaptıkları derslerden girecekleri
sınavda alacakları puanlara göre üniversitelerin herhangi bir bölümüne kayıt
yaptırmaktadırlar. Full-time üniversite eğitimi 3 yıl sürmektedir. Master minimum 1
veya 2 yılda, doktora ise 3 yılda tamamlanmaktadır.
5. Siyasi ve hukuki yapı
İngiltere parlamenter bir sisteme sahip anayasal bir monarşidir. Birleşik
Krallık statüsüne sahiptir. Kraliyet ailesinin başında kraliçe II. Elizabeth
bulunmaktadır. Kraliçe resmi olarak aynı zamanda İngiliz Milletler Topluluğuna bağlı
Kanada ve Avustralya'yı gibi bazı ülkelerin de devlet başkanıdır.
Yasama yetkisi Avam Kamarasında veya Lordlar Kamarasındadır. Lordlar
Kamarasında üyelik çoğunlukla babadan oğula geçer. Lordlar Kamarasının üye sayısı
1168’dir. Avam Kamarasında seçilmiş 635 üye 5 yıl boyunca görev yapar. Birleşik
Krallıkta yazılı bir anayasa yoktur. Mahkemelerde başlıca iki kaynaktan gelen
karmaşık hukuk uygulanır. Kaynaklardan biri “Acts of Parliament” denilen yasalarla,
bunlara uygun tüzük ve yönetmeliklerden müteşekkil yazılı hukuktur. Diğeri ise tarih
boyunca olan mahkeme kararlarından meydana gelmiş “Common Law”dir. Ülke
genelinde uygulanan tek bir hukuk sistemi yoktur. İngiltere ve Galler’de ayrı,
İskoçya’da ayrı, Kuzey İrlanda’da ayrı hukuk sistemleri vardır. Britanya’nın
tamamında ceza hukuku ile medeni hukuk arasında önemli farklar görülür.
İngiltere mahalli yönetimi bölge ve mıntıka konseylerince yürütülür. Daha
etkili bir yönetim amacıyla İngiltere’deki mıntıkalar 1974 yılında yeniden
teşkilatlandırılmıştır. Bunun sonucunda 6 şehir bölge ve Avon, Cleveland ve
Humberside bölgeleri belirlenmiştir.
İskoçya 9 bölgeden ve üç adalar bölgesinden (Outer Islands, Orkney ve
Shetland) oluşur. Kuzey İrlanda ise 20 beldeye ayrılmıştır.
Birleşik
bulunmaktadır:
6.
Krallıkta,
belirgin
oy
yüzdelerine
sahip
şu
siyasi
§
Muhafazakar Parti
§
İşçi Partisi
§
Liberal Demokrat Parti
§
İngiliz Milliyetçi Parti
§
Saygı Partisi
§
Bağımsız İngiltere Partisi
§
Demokratik Birlik Partisi (yalnız Kuzey İrlanda'da)
§
Sinn Fein (yalnız Kuzey İrlanda'da)
§
Sosyal Demokrat ve İşçi Partisi (yalnız Kuzey İrlanda'da)
§
Ulster Birlikçi Parti (yalnız Kuzey İrlanda'da)
partiler
Ekonomik yapı
İngiltere dünyanın 4. en güçlü ekonomisine sahip olup, Avrupa Birliği,
Birleşmiş Milletler ve NATO içinde önemli rol oynamaktadır. Londra finans merkezidir
ve bu yönüyle dünya finans rotasını çizen fonksiyonunu korumaktadır. İngiltere’nin
genel gelirlerinin ¼’ünü finans sektöründen sağladığı belirtilmektedir. 2004 verilerine
göre kişi başına ortalama yıllık gelir: 18.513 sterling (34.249 $) civarındadır. Avrupa
Birliği'ne üye olmasına rağmen, para birliğine katılmadığı için Euro'yu
kullanmamaktadır. Para birimi: İngiliz Sterlinidir (GBP).
Ülkenin imalat sanayiinin büyük bölümü kömür yataklarının bulunduğu
alanlarda toplanmıştır. Petrol, tabii gaz ve nükleer enerjinin enerji kaynağı olarak
kullanılmasıyla güneydoğuda özellikle Londra’da yeni sanayi merkezleri gelişmiştir.
Makine sanayii en önemli sektörleri arasında yer alır. Bu sanayi gemi yapımı, gemi
mühendisliği, uçak, motorlu araç, dokuma makineleri, elektrikli makineler ve
elektronik dallarını içine alır. Motor sanayiinin merkezlerinden başlıcaları Batı
Midlands, Luton ve Oxford’dadır. İngiltere uçak sanayiinde çok gelişmiş olup, pek çok
tür uçak imal edilebilmktedir. Dünyadaki birçok uçakta kullanilan uçak motoru “Rolls
Royce” ülkenin en önemli makine ve otomobil sanayisi olarak yer alır.
Gelişmiş olan dokuma sanayii ve makinelerinin üretimi ekonomide önemli
bir yer tutar. Kimya sanayii de çok gelişmiştir. Cam, seramik, kauçuk ve kağıt
üretilen maddeler arasındadır.
İngiltere sanayiinin yanında tarım da oldukça gelişmiştir. Modern aletlerle
yapılan tarımdan Avrupa standartlarında çok verimli ürünler elde edilmektedir. Gıda
ihtiyacının % 60’i ülkede yapılan tarımla sağlanır. Ekilen arazi 20 milyon hektardır.
Bu ülke topraklarının % 80’ini meydana getirir. Topraktan, iklim ve toprak yapısı
elverişli olmamasına rağmen, çok yüksek verim elde edilir. En çok yetiştirilen tarım
ürünleri buğday, arpa, yulaf, şekerpancarı ve patatestir. Bahçecilik de ülkede
gelişmiştir. Tarım ürünlerinin % 12’sini sebze, meyve ve çiçek meydana getirir.
Ülkede hayvancılık da gelişmiştir. İklimin yağışlı olması sebebiyle bazı
bölgede hayvancılık yapılmaktadır. Sığır yetiştiriciliği modern usullerle yapılır ve
ticarette önemli yer tutar. Koyun, sığır ve kümes hayvanı beslenir.
Ülkedeki balıkçılık sanayii dünya çapında önemli bir yer tutar. Balıkçılık filosu
yaklaşık 4.000 adet çeşitli tipte gemiden meydana gelmiştir. Her yıl ortalama bir
milyon ton balık avlanır.
6.
Kültür
Birleşik Krallık, imparatorluktan kalan mirasın da etkisiyle çok kültürlü bir
toplumsal yapıya sahiptir. Ülke baştan aşağı kültür ve sanat merkezleri, müzeler,
saraylar ve tarihi eserlerle doludur. Londra tiyatro ve müzikalleri ile dünyanın önde
gelen şehirlerindendir.
Belli başlı yayınevleri:
1.
Blackwell Publishers
2.
Blackwell Science
3.
Cambridge University Press
4.
Chadwyck-Healey
5.
Fairfield Publications
6.
Hans Zell Publishing Consultants
7.
HMSO Legislation
8.
John Wiley & Sons
9.
Lawrence and Wishart
10. Manchester University Press
11. Oxford University Press
12. Research Studies Press
13. Royal Society Publications
14. Spartacus Educational
Belli başlı gazeteler
1.
Daily Telegraph
2.
Financial Times,
3.
The Guardian,
4.
The Independent,
5.
The Times,
6.
The Sun,
7.
The Mirror,
8.
The Scotsman,
9.
The Daily Mail,
10. The Daily Express,
Kamuya açık televizyonlar
1.
BBC,
2.
BBC World,
3.
ITV,
4.
Channel 4,
5.
Five,
6.
Independent Television News (ITN) ,
7.
British Sky Broadcasting (BSkyB)

Benzer belgeler