2. - Acilci.Net
Transkript
2. - Acilci.Net
KEAH ACİL TIP KLİNİĞİ As.Dr Şenol ARDIÇ 10/05/2011 Barsak içeriğinin normal akışının mekanik yada işlevsel nedenli durması. Tıkanıklık tam veya kısmi olabilir. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 2 İNCE BARSAK adesyon %60 strangüle herni %20 malignite %5 volvulus %5 KALIN BARSAK en sık neden tümörlerdir. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 3 1.Barsak lumeninin mekanik tıkanması 2.Yetersiz barsak motilitesine bağlı tıkanma DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 4 A..Barsak lumeninin daralması veya tıkanması(İntramural) B..Barsak duvarı lezyonları (Mural) C..Barsak dışı nedenler (Ekstramural) DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 5 1.Mekonium ileusu 2.İnvajinasyon 3.Safra taşı ileusu 4.Sertleşme ve taşlaşma şeklinde nedenler *İmpaction:rectumda feçes taşlaşması *Baryumum sertleşmesi *Bezoarlar *Yumak şekline gelmiş Askaris vb. 5.Polipler DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 6 1..Konjenital:atrezi,stenoz,imperfore anüs, barsak duplikasyonları meckel divertikülü 2..Travmatik nedenler 3..İnflamatuar nedenler: Regional enteritis, divertikülitis, Kr. Ülseratif kolit 4..Neoplastik nedenler 5..Diğer:Potasyuma bağlı striktürler,Radyasyona bağlı strüktürler, Endometriozis DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 7 1..Adezyonlar 2..Fıtıklar 3..Barsak dışı kitleler:Annüler pankreas, damarsal anomaliler,abse ve hematomlar, neoplastik kitleler DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 8 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 9 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 10 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 11 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 12 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 13 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 14 1..Megakolon 2..Paralitik ileus: hipopotasemi,hipoproteinemi, hiponatremi,biliyer ve renal kolik 3..Peritonit,A.pankreatit,apandisit 4..Retroperitoneal hematom,vertebra frak.,spinal kort trav.,toraks trav. 5..Spastik nedenler;porfiria,ağır metal,ganglion bl. 6..Vasküler nedenler:arteriel ve venöz tıkanmalar 7..üremi,diabetik koma,miksödem DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 15 1..Karın içi patolojiler 2..Karın dışı patolojiler DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 16 **Peritoneal irritasyon:travma,kimyasal, enfeksiyon **Vasküler:mezenterik arter yetersizliği, venöz tromboz,mezenterik vaskülit, barsak strangülasyonu **Ekstraperitoneal iritasyon:retroperitoneal hematom,kırık,akut ürolojik hastalıklar DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 17 **Torasik:pnomoni,İnferior MI **Sistemik elektrolit dengesizliği,sepsis,üremi metabolik hastalıklar **İlaca bağlı:antikolinerjikler,antihistaminikler, opiatlar **İdiyopatik DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 18 1.Barsak lumeninin tıkanması 2.Tıkanma proksimalinde distansiyon *ağızdan yutulan hava,putrefaksiyon *lümen içine sıvı sekestrasyonu 3.Distansiyon artması *önce venöz dolaşımın bozulması 4.Mukazal incelme,iskemi *bakteri ve toksik maddelerin dolaşıma geçmesi DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 19 1.Barsak duvarında ödem 2.Barsak lumenine sekestrasyon 3.Kusma ve nazogastrik dekompresyon DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 20 *Hasta kusmaya başlamışsa ortalama 2 L hücre dışı sıvı kaydı vardır *İlerlemiş dehidratasyon+kusma 4 L *Hipovolemik şok meydana gelmişse 6 L *Kaybedilen sıvının elektrolit kapsamı hücre dışı sıvı gibi isede K düzeyi biraz fazladır. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 21 Pilor bölgesinde:asit ve potasyumdan zengin mide suyu kaybı....Metabolik alkaloz. Daha distalde:barsak içeriği alkolotik..Meta bolik asidoz,hemokonsantrasyon,oligüri. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 22 *karın ağrısı *gaz-gaita çıkarılmaması *abdominal distansiyon -kusma,diare DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 23 Kolik vasıflı,yüksek seviyelerde 1-2 dk.aralıklı, aşağı seviyede 5-6 dakika aralıklarla gelir.Mekanik İB tıkanıklığında gelip geçici kramp şeklinde ve orta abdomende tanımlanır.Kolik ağrı sırasında palpasyonda kuvvetli kas kontraksiyonu hissedilir. Karnın bir bölgesinde lokalize ağrı,duyarlılık ve kas kontraksiyonu strangülasyonlu obstrüksiyonu düşündürür.Tıkanma sırasında refleks kusma olur. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 24 Koyu rekte ve kıvamda olmasına rağmen hiçbir zaman fekaloid değildir.Kolon tıkanmalarında refleks kusma nadir görülür.Kolon tıkanmalarında iki ucu kapalı tıkanıklık ileo-çekal valvin genelde iyi çalışması sonucu gelişir. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 25 “Çapı en fazla olan alanda en fazla basınç gelişir.” Kolon tıkanmalarında ağrı bu nedenle çekum lokalizasyonunda oluşur. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 26 Yüksek seviyede jejunal segment tıkanıklığında mekanik engeli geçmek istercesine stimüle edilmiş barsak peristaltizmi patlayıcı şekilde kolonik kapsamın dışarı atıldığı diareye neden olur.Subileusta da aynı olay gözlenir. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 27 Tıkanıklık ne kadar proksimalde ise o kadar az görülür. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 28 *Genel görünümü kıvranan, terli,ateş, kliniğin şidetine göre dehidratasyon bulguları; taşikardik,hipotansif.. *Distansiyon *Eski operasyon skarları,fıtık orifisleri *Barsak sesleri hipoaktif,palpasyonda hassasiyet İrritasyonbulguları,RT boş yada kanlı olabilir. 29 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 *Hipopotasemi,hipokloremi,hiponatremi,artmış BUN/ kreatinin *metabolik asidoz,alkaloz *lökositoz;belirginse strangülasyon,perforasyon *Amilaz;iskeminin artması,basınca bağlı pankreastan kana regürjitasyon. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 30 *Ayakta AC:Diyafragma altı serbest hava *Ayakta DBG veya Solyan üzerine yatmış Dekubutis grafisi:İB>3cm,KB>6cm olması distansiyon. *Baryum sülfatlı lavman ile floroskopik grafi;divertikülit ve apandisit süphesi varsa yapılamaz. İV,oral kontrastlı BT.. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 31 Normalde erişkinlerde mide fundusunda seviye yapan hava odası görülür.Barsakların sabit olduğu rectum,sağ ve sol fleksurada,bazı kişilerde çekum bölgesinde gaz bulunur.Ancak seviye yapmaz.Gastroenterit,şiddetli konstipasyon,absorbsiyonu bozan sprue,konuşurken fazla hava yutan kişilerde fazla gazlı görünüm vardır.Barsak distandü olunca İB da plikalar,KB da haustralar gözlenir.Tıkanıklık hemen altında genişleme 32 hemen kesilir. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 belirtiler barsaklarda gaz basit mekanik strangülasyonlu büyük,yay şeklinde çok az distansiyon merdiven gibi dizilmiş sıklıkla tek bir segmente barsaklar sıkışmış gaz adinamik bütün barsaklarda duran çok miktarda gaz birikimi artmıştır kolonun çeşitli bölgelerine dağılmıştır kolonda gaz normalden az miktarda normalden az miktarda barsaklarda hava/sıvı düzeyi her zaman var varsa küçük ve lokalizedir karnın her yerinde ve çok miktardadır palpabl kitle yoktur düzgün yuvarlakça kenarlı C harfi şeklindedir yoktur peritonda eksuda yoktur var.genel olarak görüntü sislidir peritonitle birlikte ise vardır.aksi halde yoktur diyafragma durumu yükselmiştir fakat hareket serbestir hareketler azalmıştır yükselmiştir hareketler azalmıştır DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 33 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 34 1..Sıvı kaybının yerine konması;LR 2..Dekompresyon; *115-125 cm uzunluğunda NG tüp 55cm yuttur. *325-350cm Miller-Abbott,Dennis ve Canter 70cm yuttur sağ yan yatır.2.balondan 4-5 ml civa.Duedonumda ise 10-15 dk.ara ile 5-10cm yuttur. 3..ampisilin+sulbaktam 3gr/ 6st,tazobaktam+piperasilin 3.375gr/ 6st 4..Nedene yönelik tedavi adinamik ileusta 5..Cerrahi;Çekum çap>10-12 cm +ilerleyici barsak 35 iskemi bulguları acil cerrahi endikasyondur. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 1.Eksplorasyonda tıkanıklık yeri kolay bulunur. 2.Distansiyona bağlı perforasyon önlenir. 3.Barsak kan dolaşımını düzeltir. 4.Toksik kapsam dışarı emilmiş olur. 5.Ameliyat sonunda barsaklar karına kolay yerleşir. 6.gerilme azaldığı için peristaltizm çabuk döner. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 36 KKY,Miksödem,KBY gibi kronik hastalığı olan yaşlılarda görülen mekanik barsak obstruksiyonu kliniğini veren yalancı kolon tıkanıklığıdır. Kolonik pseudo obstruksiyon olarakta adlandırılır. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 37 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 38