7fold

,.
,'",
.~
,
i',
i-..
,
r
.
-~
AKDENIZ
UNIV·ERSITESI
•••••••••
ISPARTA MUHENDISLII{ FAKULTESI DERGISI
Journal of Isparta Engineering
Jeolojl
Faculty of Akdeniz University
MOhendls1iai
Sekslyonu
II
rGeology Engineering Section II)
t ç t
Y_n
N D E K
Mlnn.lb •• yon S.h •• i
J,
t
(CONTENTS)
LER
V.rllarind. , •• Dü&.ltll_l.rl
.1 r_,. Ifi,..,.Jiuiion
Pha•• CON'ftlion on iP Dai. IfH.Urw!
o ••••••••••••••••••••••••••
o •••••
o o •••••••••••••••
.ii.
i.ÇACLAR. II.DEJlIRHAII. ii. OCA/CTA/I
D\I,.y yOnd••.1 y.r".bulu h••••.• t1.rlnln duyarli"" nl".I •••n yOnt.""yl. bellrl.n_1
Dat.,...in.tion
ol IM r«<.nl •• rlh rruli.1 _ •••_nl. by pr«<i•• 1.".UinC
••••••••••••••••••••••••••••••••.••••••••••••••••••••••••
~an
hp •• ta CIllcO"yOr•• lnllekl •.LI ••In.,allarlnln ••üh.ndl.ii •. 1In••••1
Enii_rinc
I.porl.nry
ol CI.y Ifi,..,.i.
I.parl. CIl/rUIe R.iian.
IIu.U.
DzTt1RK.
IhtYU
"-ul
Koszoci.u
klt.nd.ll.n
••• m -.LDrtaJ •.dif.n.o _"oplli
••Iitanlll
~Kton;C' .• 61 'M IM>'.Hdi •.••nl.'y .liwLo,. i>i iM SuJi.nd.,I.r, "'.ui( in
tIM> aouth
AI; BIU:IN.
IJ
4J
.u.•• h1r 10_ylo"
"~:ioSCOpif
ol AIc~.hiro
55
\
Yalou -8u••• Dnllt yolu Yalou-()rh.niul
yolunun KM:I·450-I·IID ••••• tün.1II i~i.
p'oji.inin y.piliblllrll" atOdil
_.", .•-,.~ -.
TM
/orir.' IN.ibilily
Iludy 'of tM tun •••1 projPcl bat••••n Kil, e.i.so-a~10 di IM r./o".Orhar,i.&i HiChw.y 01 iha _1'.10"I-Burs•• ,.,. road .
i•.••
b.
Y.n.IIii.1i .I.mlkt. Chebylh•.• optl_aa jlOfon dla1l1mlirlnlo '_lin_I
An in•••sli,.lion 01 'M cMbysM" opli.i •• d ,...,.,...,.. .rr.ys in 'M ••
••••••.••••••••
III1ClJ1CCII.
i•••.
c ,.nerijon
~••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
_11tod
Uhayr
KAIIACI
7.5
H.rlk ISI"•• ) .O•••yin.
K.uc.Oran 'or ••• ,onun •• 1\ IMly_n)
Ii•••••
I•• I.rin.n k1asti"
Pei'oluly ••.••d
ci •• ti~ petro/.cw. clier.rt.ri.tic.
of iM •• nd.r_
ol K.rar._n
i_.';on
"'ior.ne) jn tM
.ouiMrn Naljle fSj"".)
"ntaly. 'd. AI". 0&811.mlnlndekl Ir.nri.n
batluliJ.!'.n ••• ii_iii "" jecieJi•.irl •. ,Ontaiiilari•
•• pt. n•••• '
Th. ~i.,.",in.tjon ol ir••••rijn r••••rn. in IM Cround di Aile. Hoi.l In Anl.lY•
••••••••••••••••••••••••
UMy. ICAJIACI. D.AlI K~D.!. A.~an
TfhlKU. II.AI; KAYA
Url.-IÇ1Mler Ihiiilr) çiiiri.lnln Iioru",.,. yllnill" 'iiiar pi.nl.rin.n h.url.n",uind.
hidrolojik,
hld,ojlOloJik JIO"'lIIy••• 1 ". l&Otopl"buliiilar.n dll.rlindlrll_.1
in Url.-/ç_l.r
flz",i'l
E"./ii.tjoM 01 hydrolH>locn. hydro,..x:M ••i~.1 .nti i&otopjr d.'.
ra,ion lor praparing ••••••.• pu"Ji~ •.•••••
ICJ pl.ns
•.•j'h C'OnM",.iion purpoM
10'}
o
............................•..............••.....•....
s.•.
J&j
FII.IZ. Cal,.J&in TARCAN
BoI'Jc.n (z••• -si" •• ) ,O,nlnd. Sall.ly. fo,.,.•• ,onu lOll•••••n) ori.nl" f•• iy•• OnlllkI.rl
Th. or,.nir I.ri •• rlie,.ri.,i.,i"
ol S.Ji.iye I_.ijon
IOliior.,..1 jn Bo/ur.n (ür.-Sj" •• 1
ni
""'i;on
.•.•••.••.••••.•••••.•..•.•..•••...•.•..••.•..••.•••
IlDe.' y.pii., •• u;ndartlar.n. 1i1,"In 10rO, ". lIn.rll ••
.cwi.•• lJZÇEL/K
•••
"-
AL TVNSOY
iP •• ,llarlnd •• O.,~ uyiul ••••• " aaiy. "h ••• nd.n bir Orn."
ol (i/i.r on iP d.t., An •••• pi. I,.. "'IY. sil.
App/jution
I.ÇACLAR. II. YILDIRlif
hinlr doley.nd.kl ••iyo..n
"" O.t Iint.ialiiiimnlnç/_nto
".-adda.1
yOnilndin Irdelin_.1
•••• &dolu 'UZU. " ••••• ~.~
•• /~U",~/S.
It."tJzJtDl. R.i..; crUBOCW
Ileyd•• b.uJ.nin ",Ohindl.ii •. jlOloJlll·--;.' aio.;;":;-.nJ ••.;iyonli yOnlllii1Durine 6nirllir
En,i_,jn,
' •.••/o'y ol IJ.yd.f d••• nd prnpos.i. lor _thod .lIu"ju", iroutjnr
••••••••••••••••••••••••••••••••
Ne•• n iLA YXAL
o ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Kiy.çlar.n I_r_rl.rln)
"""•• yon ••i lçaal .0,IOn_
•• pt.n ••• i lhni bir YlInl_)
.ç.larinin
.1.",1•. halar
yard •••i Li•
.,,,0iI." a••• Ji •• 1 •• hll •••J••.•lyon pe,de iü •• rilh. "i dol.yinin JioloJI'1
c.oiocy di ",. irouijni curi.in roul•• nd i,s "jcinily on IM ,jiht "'nlc ol IWtlcon.' d••
•••••••••.••••••••••••••••• •••••••••••••••••••••
Ifus"'.
DECIRlfE:NC'l.Ca/,,",jn
CtlNAi'
K__
"
n •• y•.onlk llli.n-Konya) k.,nl •.l.rin.n hldroJloloJI incil_I
HydrolH>lolir.1 sludy ol 'M ••• boa .nd "yk_le
111rrn-lt«iyel apririi.,
.••••••••••••••••••.••••••••••••.••..••••••••••••••••••••••
A"- ct1%t:i..CrJlw COi;lfU
SlIlk•• 1 ned.n ol.n -< - k•••••• "rl.t.1 p.r:c.c ••.iar.n.n bl,_lnauloj'k
O&.III
•.I.rl
Tha bj_j"".licjr.1
propertj •• 01 <-ciu.rt. rl')1I.1 partjd ••••Ii;ch cau•••• jJj~asj.
••••••••••
G•• ctir•••••toauph.c
C.ctJYIIDI. If.IIOSCAII.
anal,ii.
S.KOC'.
Ii.Cl1I1SI5 •• i:t1IlSOl'••• KOI'T'AC1!I..C.S/lfsa
'" tbe •••Ialll. _pounda
••.•.•.••.•..••.......••.••.••.•.••.•...•.••...•.•.•..•
i
,._
-
'" TOrkl.h junlper •• fOltldl•• I•••• lIld
_.--
Sayi 6
1991
ilin
ArCiATA. iius"i.
CDlCIZ
J11
'.
153
1."
"5
Z23
LU
"J
~J
2:n
2f19
\
"
AKSEHIReUNEYINDESULTANDACT~RI
MAsIFl METATORTUL
KiLIFINiN MESOSKOPIK
'rEKTONtCi
Mcsoscopic
lari
tectonics
Mass if
Yasar
of the metascdimentary
in the soutI,
EREN
Selçuk
Q
envelope
of the Sultandag-
rAksehir.
üniversitesi
Miihcndis1ik-Mininrlik
öZ
Fakültesi
.
Bu çnli.smadrr,
Aksehir i in giineyincle Sultand"glari
'iun
lari boyuncn yUzlck veren ve yapisal açidan Sultandnglari
li.fini olusturcm metatorlul
isti.Hn
mesoskopik tektonik
clinlatilnms1.
yen yasli
metatoi:tiil
ki:istalizc
birimlerini
kireçtnsi,
Kirazli
honifer
olusmus
[aniiaf,yonu;
kiteçtasit
Ynpilan
yine
kalkrilIit,
MD~ifi'ni~
tarihçesinin
incelemeler
ayni
kiay-
seklindeki
y.asli
Dcvoni-
mctakuvarsitler
fosilli
ve
krista-
Alt-Ust
Karboni-
fil1.it-metakumtasi
[o riiins YOIlIJ,ilc,
ve
ç,ört aratabakali
metakumtns1.ndnn
neresinek
sonucu,
Orta-Ust
Engilli . .form:u;yonu;
fillitvc
y:isli
dagi:u,
aratabaknli
ardnlanmnsi
.ib:lt"ct lindak
- Ust Periniyen
üste
fillit
mcrmcr ve [il!it
metnkon~l()oier"lanlan
'talize
nlttan
kircçtasive
inetDkuvnr.skon~loincrnlnrilIlIap
fei: yasli
kuzey yamaç-
ninnçla\llllt:;l..1r.
Kilifin
lize
KONYA
kri.s-
oltismus Ust Kar-
r.utinasyonu olusturln:.lktndir.
Stiltnndaglrin.
Nasiri
boyunca büyük bi.r
antiklinory~nun
rtlneyhati
kanadini olustu..kuzeydoRu veya senklinoryumun
"
rnn 1?1.l
bc... epimetamorCik hi.rini1.crin Uç evreli bir tle(ormnsyon geçirdigi
tir tennlisti.r.
tik .evre deforinasyonii!
Eormnsyonlarin
gidisIerine
paralel
ve ana yapiyi
gelistirirken,
yansitacak
ikinci
60° D dor~rultusund~ki
~
tormasyontara
dcformnsyon
yapilarin
dik v~ ilk evrede
eden üçüncü deform:isyo'n
kivrimlar
(:17.
olusturmustur.
(azi
.
olusan
Ayr.l(~a,
kivrim
geometrisi
siinm:ini:isi ikinci
evrede
gelisen
daha fazln
burusma klivajlan
evrode
FormnsyonLnrin
faz,
gel isen
liarita
vc dalimlarinin
55
ve zig-zag
B1çeginde
parnzitik.
f"rklilasmasina
etki
çizgisell
ve UçUncU deformnsyon
min ynpiyn bagli
evre de-
paralelolarak
~
-
ikinci
ikinci
ikIeri
ijste1~nmis
fazlarinin
ii7.criiiC meso::;kopik i51çektc eklenmis
Bu son iki
sikismasinn
gidislcre
yapilari
az çok dik K 500-
saglami stir..
i , kink btmdi,
etmistir.
geleinektedir.
ise bu gidise
olusumunu
bUkmU~ve deforme
yapilar
K 50°- 60° n dogrultulu
sekilde
oldugunu
kivrim1ar.in·
yol açmistir.
ilk
1>e1-
,..-
AnSTRACT
Thepurpose. of this
of metasedimentary
lari. flankat
study is to etueidate
sequenee whieh crops out'in
the south. oC Aksehir.
the envelope of the Sultandaglari
the mesoseopie teetonies
the, northern
SultandaA-
This sequenee teetonieal1y
forms
Mnsslf.
'l·he Hid<lle-Uppcr Uevoniaii Engilli formntion eonstitutcs"
the first
epiinet:il11orphie unit of the mrissif cnvelope. The Engilli formadon is,
tr:insgressivcly
over1elin hy the J.ower-'Ui,pcr Carboniferous KirOlzli, forma-tion :10<1whh whieh vert ic:illy :ind lriternlly grnded llar1ak formo'ttidn.
The Uppcr C:u:bonireroiis - Uppcr Permi.nn Deresinek
formation
eonformnbly
overl ies, the Uppcr Ila lco7.ole seciiienec, formin'g the letst observeu unit of
the massif cnvclope.
The detallet!
mini; the northen:;t
stiidjc~; rcvcnlcd
limh of n bi.g
that
:1111:
these cpi.inetanlOrp1iie roeks [or-
icl.inoriiini or sonthwes!: limb of a
synelinorium ,along the Sultnndnnl.:iri Massif have undergone at 1eas!:
three phases of defornmUon. The rirst de[ormation phase was developed
paretllel to the orientntion
of formntjons. lt reneets
the main struetu-,
rn1 grainH and strikes
'to the firsi
dlrcc.tion.
N 50°- 60° W. The seeo'nd phase is p.erpendieu1ar
ph:ise striietures
in N 500-'60°
andgenerat:edstructures
i
White the th rd r.eneraHon of structural
pcrpendiculnr
,
••
to the second phase structures
elements.
and paral1el,to
E
being
the rirst
phnse struetures,
wcre genernting kink b:1hds, erenulation
eleavage and
:d g.•.z:ig foldi;, they bCl1dcd nnd defot'lIled the 1inent io'ns generntcd in
ph:ise '2. Ah~H!OCC
:,oi the intederence
patterns of the formndons ( in the
ni:ip scale
) indieatc.s
th:it. the second and third
ini(losed on tlie structiires
devetoped in the Hrst
dcrorination
JltiltSCS
super-
phnse' in a mesoseopic
seale.' The Intter two (lhetscs cnlised the tightening ~nd·changes
pliing~s of parasitic
[olds associntcd ~ilh ~'e ~ain strueture.
in the
'.
GiRIs
Bu maketlelle, Aksehi.r' in 7 km,giincydogusunda Sul tandagIari 'nin
kuzeydogu yamaçlari boyunen yiizlekveren
(Sekil 1) ve yapisal açidan
Su1t!lndaglari Masifi 'nin kilifini
olusturan metatortul kayaçlarin mes6skopik tektonlgi ve defor~:isyot\ evreleri açiklanmaya çalisilacaktir.
Yöredeki i.lk eahsmalar,
genellikle masiHn ~tratigrafisine
yöneliktir
(nlumenth:il, 1947; Btennich, 1954; Abd\isscl~mor~iu, 1958). Daha sonraki
'.
56
\
çalismalarda
ve Haude
masif
(1968),
hem stratigrafik
ilk kez masifin
~unu vurgulamistir.
yumsuzluklara
alani
dayali
içindeki
be1irt~istir.
\
lizlerle
de, asil yap1 Alpin
bozmustur.
ortaya
rak masifi
orojenezi
kilifin
ve kilif olarak
üç evreli
Hersiniyen
özetlenecek
yapilarin
(1963) tarafindan
rilmis
ve yorumlamalar
sirasinda
Hobbs,
Means ve Williams
bü-
tektonik
ana-
dayali
ola-
ve Kaledoniyen
u~radi~ini
belir-
fakat es-eksenli
ait litolojilerde
analizleri,
belirtilen
ait yapilari
vurgulamistir.
olan kilifa
tektonik
yapilar
se-
ayirmis
ile iki evreli,
geçirdi~ini
oldu~unu
öncesi
farkliri~ina
bir kivrimlanmaya
u--
evresiyle
mesoskopik
iki bölüme
da~olusumu
bölgesel
ve çalisma
içinde Alpin
tarihçesi
sahip oldu-
ile deforme
Hersiniyen'e
(1987, 1990a)ise,
bir deformasypn
Bu yazida
Weiss
Eren
ile çekirde~in
mesosjopik
bölümlendirmis
da~olusumunun_ Geç Alpin
olasilikla
ele alinmis
ise, masifi
dagolusumu
koydu~l1 deformasyon
çekirdek
(co-axial)
açidan
Hersiniyen
ve bu Alpin olaylar
yük ölçüde
tirken;
yapisal
açidan
bir deformasyana
(1977, 1982, 1986)
olarak
kayaçlarin
çok evreli
-Öztürk vd. 'ne (1987) göre masif
sezinlenirse
killenmis
Demirkol
hem de yapisal
Ramsay
ilkelere
ayrica
(1967) ve Turner
dayali
Whitten
gözlemlenmis
olarak
ve
gerçeklesti-
(1966), De Sitter
(1964),
(1976) 'tan yararlanilmistir.
STRATIGRAFI
Inceleme
stratigrafi,
kisaca
alanindaki
Sultanda~lari
Masifi 'nin kilifina
daha 'önceki bir yayina konu oldu~undan
iliskin
(1990b),
bu.yazida
açiklanacaktir.
Kilifin
tandede
ilk birimini,
formasyonunu
Ust Kambriyen
acili uyumsuz
yasli Engil1i
formasyonu
litolojileri,
yer yer ardalanma
lari:, gri-siyah
olarak
olusturmaktadir.
fillit,
gri-krem
li ve Harlak
tarafindan
belirlenen
Ust\Karbonifer
olan, Kirazli
fosilli
kristalize
idal kireçtaslarindan
nu, genelde
ve pembe-beyaz-gri
uyumlu
olarak
göre kesin
yasi Alt -
mor-gri-siyah
fillit,
ve dolomit
ile pembe~or
kristalize
formasyonu
yanal ve düsey
Kirazli
formasy~nuna
mor, yer yer yesil rekii
57
geçis
gösterir.
fillit-metakumtasi
Kiraz-
ve ilk kez
formasyonu,
yapilidir.
rak yine ayni yasli Harlak
üstten
faunasina
baslica
metakuvarskonglomera-
örtülmektedir.Içerdi~i
schwagerinid
kireçtasi
formasyonunun
kireçtasi
formasyonu
yasli' Sul-
Orta - Ust Devoniyen
Engilli
kristalize
Engiiii
bu arastirmada
örten
sunan pembe-beyaz
renkli metakuvarsitlerdir.'
formasyonlari
- Alt Ordovisiyen
Harlak
siyah-gri
krinoola-
formasyo-
ve metakonglomera
ardalanmasindan
olusmustur.
Ust Karbonifer
- Ust Permiyen
1982) tarafindan
metakumtasi,
kalksist
ardalanm~si
Deresinek
gri-siyah,
seklinde
üstten
ve hem de kilifin
formasyonu,
görülebilen
alacali
1977,
fillit,
kireçtasi
üyesi
kireçtaslari
olarak
(Demirkol;
kristalize
Bozkaletepe
kristalize
yine uyumlu
formasyonu
ince tabakali
gözlenir.
metaçört.aratabakali
masyonunun
formasyonu
yasli Deresinek
örtülmektedir.
gri-sari
dirilan
Harlak
olarak
adlan-
hem Deresinek
en üst litolojik
ve
for-
birimidir
(Sekil 2).
KILIFIN
MESOSKOPIK
TEKTONIöI
Sultanda~lari
metatortul
egimli
kilifa
kuzeydo~u
ait formasyonlar
manoklinal
Sultandaglari
Masifi:nin
Masifi
boyunca
.."
ortaya
analizi
yapilan
bir baska
noryumun
ninda
koymaktadir.
deyisle
güneybati
girisim
desenieri
formasyon
Ancak,
ayrintili
çesinin
çesitli
yaçlarda
harita
ölçe~inde
~isik evrelere
diyagramlarinda
Kilifa
gözlemler
yönelimli
alanindaki
bu yapilara
de bu tlp kayaçlarin
düzlemsel
birimlere
analitik
alinan
..
iliskin
58
tabaka
kayaçlar,
tarih-
olarak
yaygin
ve yapi girisimlepelitik
kökenli
oldu~uHarlak
yapi ö~e1erinin
ka-
formas-
içinde,' dedoku-
incelenecektir.
(S ) ölçümlerinin
formasyon
ölçülen
yapisal
(Sekil 2 ve 4). Bu bölüm
de~erlendirilmesi
ait birimlerden
yaygin
ve çizgisel
bir de-
(Sekil 2 ve 3). Böyle
yapl ö~ele~ini
Özellikle.
rastlanilmaktadir
iliskin
kilifin
bu ana
(Sekil 2).
istasyonlarda
belgelemektedir
mesoskopik
tasir~ar.
'y'agrami ~iliftaki
ve de~isik
ala-
kivrim
tek evreli
görünmektedirler
yapi ö~eierinin.konumlari
oldu~unu
üstelenmis
ait formasyonlar,
bagli olarakinceleme
ve özellikle
yonu bünyesinde
kivrimlar
içerisinde,
karisik
rini bünyelerinde
çalisma
yorumlanabilecektir.
gibi KB - GD uzantili
geçmise
Böylece
gözlenen
tektonik
bir senkli-
olarak
ve çizgisel
bir yapisal
u~ramisbüyük
ölçekte
var-
kuzeydo~u,
kivrimlar
mesoskopik
oldukça
(Demirkol;
mesoskopik
yer almaktadir.
,sunmayan kilifa
geçirmis
düzlemsel
üzerinde
gerekse meso~kopik
~lani
birimlerin
sözü geçen antiklinoryumun
fayi 'ile çöküntüye
kanadi
ba~li parazitik
Inceleme
alani,
KD ya
bir antiklinoryumun
..
Buna göre, bu çalismada
Aksehir
gerek harita
yapiya
olarak
inceleme
veren
ve genelde
de yer almasi
büyük
'"
li~ini
yüzlek
(Sekil 2). Kilifa.ait
güney kesimlerinde
1984, 1986) Sultanda~lari
boyunca
KB - GD do~rultulu
bir yapi sunarlar
Masifi'nin
yamaçlari
o
.-
içi-küçük
doku di-
ölçekli
kivrim
gidislerinin
K 55° n, 10° KB oldu~unu
ayni formasyo~lardan
minda
alinan
yapraklanma
K 56° B, 10° KB yönelimli
me oldii~u görülmüstür
masifte
ki1ifa
bir tektonik
ait formasyonlarin
diiha ayrintili
belirtmistir.
dayanarak
kilifin
tarzda deforEren
(co-axia1)
Ancak,
yapisal
doku diya~ra-
gidissunacak
es-eksenii
ve sa~likli
(Sekil 3a). Yine
(Sl) ölçümlerinin
(Sekil 3b). Bu verilere
kivriml.anmaya ugradigini
cesinin
belgelemektedir
(1981, 1990a),
olarak
iki k~z
deformasyon
incelemesine
tarih-
gidilmemistir
(Eren; 1987 ve 1990a).
Halbuki,
ayrintili
deki mesoskopik
gözlemler,
yapilarda,
kilifa
ait formasyonlarin
ilk evre deformasyonla
(Sl) 'üze~inde yaklasiklikla
birbirine
gelismis
dik iki burusma
bünyesin-
yapraklanma
klivaj
(Sz' S3) ta-
kimi ve lineasyonlarinin
(LZ' L3) varligini göstermistir
(Se~il 4a, b, c,
d, e ve f). Sekil 4b ve 4crde gösterildiii gibi, arazi gözlemleri, kilihn
litolojilerindeki
takima
ait olarak
burusma
gelismis
(B3, L3) tarafindan
lineasyonlarinin
bükülmüs
ve deforme
tur., Buna göre deforme
olan burusma
(LZ" BZ) yaklasiklikla
K 500-60°
3c) ve bu lineasyonlarin
ve~iiere
oldu~unu
oidu~u
bir yönelim
kivrimlar
ortaya
bir konum
sunmakta
göstermektedir
sonra,
(Sekil
(S2).. ise,
(Sekil 3d). Yu-
kivrimlari
yaklasik1ikla
evresi ,ge1ismistir.F1-
koymus-
eksenleri
burus'ma kHvajlari
göre K 55° B gic1isli'm~soskopik
FZ- deformasyon
(LZ) diger
geometrili
line,asyonlari ve kivrim
. (Sekil 3a ve e) F1- dcformasyonundan
olarak
edilmis
D gidisli
iliskili
K 550- 60° D, 70° KB yönelimli
karidaki
bir takiminin
kink bandi ve zig-zag
veren
bu gidise'dik'
ve FZ- deformasyon
faz-
lariyla gelismis yapiJa~i deforme eden F3~ deformasyon fazina iliskin
(Sekil 4b, c, d, e ve f) olarak arazide ölçülen burusma lineasyonlari
ve kivrim
eksenlerin!n
kil 3f); burusma
mistir
ortalama
klivajiarinin
gidisi
konumu
K 500- 60° B ve az dalimli
ise K 55° B, 90° olarak
(Sekil 3g). Yine bu diya~ramlarin
(se-
beiirlen-
yo'rumu ve karsilastirilmasi,
F3- fazinin F1- faz~yia yöndes, fa~at FZ- fazina'yakl~siklikla
dik
olarak ,gelisti~ini göstermistir. Ayni sekilde hem arazide hem de Sekil
3b'deki
doku diyagraminda
saptanan
yapraklanmalardaki
kivrim
~ksenle/
rinin de, F3- faziyla gelismis
nin gidisIeriyle
B3- kivrim
burusma
(Sekil 3f) uyumlu
ekse~lerine
karsilik
lineasyon
oldugunu
geldigini
ve'kivrim
~e bu tektonik
ort~ya
koymustur.
eksenler~'gidisin
Ayrica,
F1- ve FZ- fazlarina aitmesoskopik
kivrim eksenlerinin doku diyagramlarindaki konumlari (Sekil 3c ve 3e) yaklasikhkla
küçük daire geometrisi
sunmakta,
bu da 'sözü p,eçen çizgiselliklerin
59
Bükülme-kivrimlanma
mekanizmasi
ile deforme
göre_masifin
mislardir.
kilifina
göstermektedir.
ait formasyonlar
Bu üç evreli
mis yayg1nl. mesoskopik
Cize1ge
olduklarini
deformasyon
üç-evreli
sirasinda
·yapi türleri
deformasyona
Fi~e F3-
alani
içinde,
u~ramis
yöredeki
egemen
oidu~unu
gelisen
u~ra-
kayaçlarda
ba~li olarak
deformssyonlarin
rin sikismasina
ve da1im1arinih
gelis-
Buna
desenleri
üzerine
sunmamasi,
mesos~opik
öl-
göre, F1- ile simgelenen
KB - GO gidisli
bu ana yapi
çok evreli
ana yapinin
içindeki
farklilasmasina
parazitik
yol açarak
oluskivrim1a-
onlari
deforme
söylenebilir
SONUÇLAR
VE TARTISMALAR
r
Stiltanda~lari Masifi'nirt ki1ifina
yasli çekirde~indeki1er
rihçesine
suk1ar,
sahiptir
(Eren;
Su1tanda~lari'nln
olarak
1987, 1990a).
Bu monoklinal
kivrlmlan~yi
açiliuyumsuzolarak
örter
ek~en,
Fi-ile
yazida
..ve
(Eren, 1990a).
kilif!n
simgelenen
K 500- 600 O.gidis1i
mesoskopik
Bunl~ra
içinde
olusu~~
yapilari
kazan-
K 55° B, 10° KB gi-
faziy1a
ki1ifin
bir monoklinal
karsilik,. kilifin
evre deformasyon,
yapilari
gidisine
mesoskopik
saptanan
F1- def~rmasyon
ikinci
genel
çekirde~indeki
çesitli
ta-
kilifirtdaki olu-
ktizeydo~uya e~imli
belgeleyen
Alt Paieo-
bir deformasyon
masi~fin
ana yapi, masifin
ana yapi ve bu yapi
tektonik
Ancak
masifin
yamaç1arindada~in
gösterir
lari ve üç evreli
di~i monoklinal
ait birimler,
gibi, yine çok evreli
kuzeydo~u
KB - GO gidis
yapi olustururlar.
iliskilidir.
tektonik
Bu ~
eksenleri
olusuklarina
ekiemistir.
Fi-
Kiliftaki üçüncü evre deformasyo~
(F3-) ,
izlerine dik ve F1- izlerine paralel.etkiyerek
yine mesôskopik
ölçekli zig-zag kivrimlar, kink
bandlari~burusma
karsin,
kilifin
lenmis
kivrim
Halbuki
larda
.'
konumlari
ölçe~inde
girisim
yapilar
be1gelemektedir.
.tu~u ve sonraki
etti~i
harita
özgü kivrim
ilk evrede
ilk evre deformasyonuna
disli
bir deformasyona
ve yöredeki
formasyonlarin
bölgelere
fazlarinin
çekte eklenmis
kosut
bulgulara
1'de özetlenmistir.
Çalisma
zoyik
Yukaridaki
klivaj
ve 1ineasyonlarini
litolojik
desenleri
masifin
birimlerinde-haritalanabi1ir
1990a).
sunacak
Ancak
tarzda
Tüm bunlara
boyutlarda
tiste-
gelisememistir.
çekirde~ine
ait birimler,
tip-2 ve tip-3 türü üstelenmis
1967)
gelistirmistir.
yine üç evreli
çekirdekteki
deformasyon
60
kivrim
haritalanabilir
girisim
deformasyon
.:
izleri,
desenleri
geçirmistir
bu çalisma
boyut(Ramsay,
(Eren,
1987,·
ile kilift~
,
belirlenen
deformasyon
izlerine
çakismadigi
tonik stil ayricaligi
üa belirlenmis
Masifi 'nin bünyesinde
birbirinden
yapisal
suklar
izleriri variig~
Kaledoniyen
orojenezi
olmaktadir.
farkli
kesinlik
geçirmistir.
düsünüldügünde,
ait birimler
Sonuçta,
Kilifin
tarafindan
Kaledoniyen
mistir.
henüz
Mevcut
Hersiniyen
çalismalarda
ve kilifi
ile masif
en az 6 evreli
(1977, 1982,
1982)
ug.rarsirasin-
üç evreli
de for-
bir bütün
olarak
bir deformasyon
veriler
Alpin mi oldugu
gereken
1986) ve Eren
(1987) tarafindan
ise Alpin
ile bu görüslerin
Böylecekilirin
çözülmesi
ait olti-
1977,
dagolusumlar
çekirdegi
Demirkol
paleontolojik
ve/veya
Demirkol;
sunmayan
Uz türk vd.
denetlenememistir.
çekirdege
desenleri
Masifi'nin
iliskin
bir kivrimlanmaya
sonrasi
tek-
anlasilmaktadir'.
deformasyonu
Hersiniyen,
etkinlige
öyleki,
1987, 1990a)
önemii
Sultandaglari
girisim
Sultandaglari
tarihçesine' sahip oldugu
iki orojenik
(Orta Devo'niyen öncesi,
da, fakat büyük ölçekli, kivrim
masyon
aralarinda
Böylece
kazanmaktadir.
ile Uç evreli- (F1-, F2-, F3-, Eren;
ken, bu kez kilifa
gibi,
bir problem
1990a)
yorumlan-
derecesi
olusum
ayrintili
olarak
olarak
dogruluk
deformasyonunun
gelecekteki
(1987,
yasinin
paleontolojik
ortaya
çikmaktadir.
KAYNAKLAR
Abdüsselamogiu,
s., 1958, Sultanda~i'nin
leri hakkinda
1 / 100 000 ölçekli
rapor", M.T.A.
Derleme
Rap.,
jeolojik
~eve-
No. 2669, Ankara
(yayinl;inrnamis).
,BIurnenthal, M., 1947, Seydisehir
rinin
Brennich,
G., 1954,
1 / 100 000 ölçekli
'M.T.A.
(90-1, 2, 3,4)
Derleme
C.,
roslarla
Demirkol,
tezi,
1982, Ya1vaç
genel
jeolojik
ve Ilgin
dolayinin
114 s. Konya
Toros dagla-
Seri D, .No. 2, Ankara.
harita
izahnamesi,
(91/1 ve 91/3) paftalari,
Rap. No. 2514, Ankara
C., 1977, Y;ilvaç ~ Aksehir
Doçentlik
Demirkol,
hinterlandindaki
jeolojisi, ,M.T.A yayinlari
Aksehir
Demirkol,
-Beysehir
(yayinlanmnmis).
jeolojisi,
S.U. Yerb.
Böl.
(yayinlanmamis).
-Aksehir
~olayinin
stratigrafisi
ve Bati To-
denestirimi,
Jeo1oji
Müh: Odasi Yay.
14, 3-~4.
C., 1984, GeoJogy
of the' Taurus
beIt,
M.T.A.
PubL.,
69-76,
Ankara.
Demirkol,
C., 1986, SlI1tanda~ ve dolayinin
tektonigi,
M. T .A. Derg.,
\
111-118.
Eren, Y.,
1987, Su1tandaglari
Masifi'nin
61.
stratigrafisi
ve mesoskopik
107,
i.
ÖltEIC ISCALE
"
·
·
........
·
.
·
.
....
.
....
.....
·
.' .. ···
. ....
·
......
.. ... ··· .
KKHlIt'I '.
soo
i
_
•
•••
i!i ••
'
ir •.•
""
'
-
.
slwGELU
...
L1ioLojj Atli<LANAlARI
IllfHOlOOY
i
EXPlANAlIONSI
E :; :~ S.iiilmanl•• ikiii Seditnt"ia,y c•••••I·
- SENOZOYIKICfNOZOICI
~
~
1(00Mnilli_
Ü" Piimiyi"
-i Upp"
Co,IlonII.'.u&Uppi' Pi,,,,ian i
leillllI'
",1",be,1 I.,malieftl
Oi'nlnek UyullBoikall
i.,,,,aiy_
IDiitslnl"
Klloilt I.,me.y.nu IKilaiil lo,,,,allon
Ha,lak 100maiyonuIHa,lok i.,,,,ai;oni}
Eniiili I_iyonu
IEnglllilo,mall•••i
i
Usi
"'11- 0.1
Ka,benili, IL_ii-U" •• Co,llonIlirou.1
.
-0" •• 0.1 OnORl,I" 1"'lclcl'I.Up,., 0."0IIl0,,,
i
S.ullanllidi 1""'OIYOnuISullond'ldl100IMlieiil-O•• KIm'''yl,,:-AII Oiilo.isi,i"
Uppi, C••••'".,,-low •• O'''.lclan
$ikil-
i
2
..•.
62
ISYM80LSI
Tektonigi, Selçuk Üniv., Yüksek lisans Tezi, Konya, 80 s.
Eren, y., 19903, Engilli (Aksehir)-Bagkonak (Yalvaç) arasinda Sultandaglan Masifl'nin tektonik
özellikleri, Türkiye Jeol. Bült., 33, 39-50.
Eren, Y., 1990b, Engilli (Aksehir)-Bagkonak (Yalvaç) arasinda Sultandaglan Masifl'nin
stratigraflsi, Ahmet ACAR Jeoloji Sempozyurnu, Bildiriler, Adana, (baskida).
Haude, H., 1968, Zur Geologie des mittleren Sultandag südwestlich von Aksehir (Turkei),
Doktora Tezi (yayinlanmamis).
Hobbs, RE., Means, W.D. ve Williams P.F., 1976, An Outline of structural geology, John Wiley
and Sons, London.
Öztürk, E. M., 1987, OfNW-SE trending Sultandag and Anamasdag NW ofWestem Taurides,
IGCP Project No:5, Guide Book, 26-34.
Ramsay, 1.G., 1967, Folding and fraeturing ofrocks, McGraw-Hill, New York, 568 s.
Sitter, L.U., 1964, Structural geology, McGraw-Hill, New York, 551 s.
Tumer, F.J. ve Weiss, L.E., 1963, Structural analysis of metamorphic tectonites, McOraw-Hill,
New York, 545 s.
Whitten, E.H.T., 1966, Structural geology of folded rocks, Rand McNally and Company,
Chicago, 663 s.
N
t
-
KONYA
o
Argithani
o
ta
20 Km.
c;i=id i -1
,I
i. (.,'
~~:
N
b
N
N
.• •
.,
1
d
C
N
N
f
9
SikH
,
63
3
6cm
..J
f)
o
4
Bem
o
1
2 cm
i
i
i
i
i
i
d)
o
i
/
51
oi
\5i
3i cm
SEKii- lt
'64
1
i
14 cm
i
i)
)
i)lemi
~
(S3)
,
F3
!i
i-:,-
OJ
..\
i
~
klivaji
(Sl)
.
(Axial fazlaplane N /50Axial
cleavage)
Deformasyon
- O plane
.1,""'"
) Konumlari
i(Attitudes)
••
Mesoskopik
yapilar...
N 50
,""
° 60°
15°"\'"
55i. -:>u
lJ,.. -;i~
90
(Mesoscopic structures)'
Burusma k~ivaji (S3)
n(D~
1:
:Burusma
Kivrim
ekseni
(B3)
klivaji
(S2)(L3)
(Li)
(Bi)
Burusma
lineasyonu
Eksen
düzlemi
Eksen düzlemi
Çizelge
,
°
.H 55 - O
H 55° H, 10°
mi
.;;.,
i
N(Figure
50060°
H, _:)0"_
l00Nt·
.N
600°O ••.
63b
t E,~300rlf
1-°'-11
55°
•~
-riO
-t
0°3b)
EqOo
"JOoNE
Sel~il
50°60°
id.•
LO
CO
..
/
SEKIL AÇiKLAMALARi
Sekil 1: Yer bulduru haritasi.
Figure 1: Location map.
Sekil 2: Aksehir güneyinin yapisal haritasi.
Figure 2: S'tructural map of the sotithof Aksehir.
Sekil 3:
a: Kilifa ait 300 tabaka (S ) ölçümünden elde edilmis kontur
o
Diya~rami. Konturlar:
konumu, K 55
o
o
B, 10
% 0.5 - 3.5 - 7.5 - 10. Tektonik eksen gidisi B (B,)
KB' dir.
b~ Kilifa ait 150 yaprakIanma
tur diyagrami. Konturlar:
o
o
K 56 B, 10 KB' dir.
(S,) ölçümünden elde edilmis kon-
% 0.5 - 1.5 - 5 - 7 - 10. B (B3) eksen konumu,
c: F2- deforma~yon fazina
iliskin 13 burusma lineasyonu
(~~:x)
ve 7 kivrim eksenine (B2:.) 'iliskin nokta ~ kontur diya~rami. Konturlar:
% 3 - 6 - S'- 13.
d: F2- deformasyon
fazina iliskin S adet burusm~ klivajina
(S2) ait nokta diyagrami •
.
e: F,- deformasyon !azina iliskin 26 kivrim eksenine
nokta - kontur diyagrami. Konturlar:%
2 - 6 ~ 10 - 14•
(
(B,) ait
. f: F3- deformasyon fazina iliskin 10 burusma lineasyonu (L3:x)
ve 12 kivrimeksenine
7- 11 - 1S - 27.·
(B3:e) ait nokta - ~ontur diyagrami. Konturlar: % ~.-
g: F3- de formasyon "fazina iliskin 10'adet burusma klivajina
(S3) ait nokta diyagrami.
Figure 3:
a: Contour diagram of the bedding planes (S ) measured in the
o
massif envelope. 300 points. Contours:,0.5
Attitude of B
(Bf) axIs is N 55°
101,
10°
.
- 3.5 - 7.5 - 10 % per 1
% area.
ml.
b: Contour diagram of the schistosity planes (S,) measured in
the.massH
1
%
envelope.
150 points. Contours: 0.5 - 1.5 - 5 - 7 - 10
area. Attitude of B {Bi)axis
%
per
is N 56° W, 10° NW.
c: Point ~ contour diagram of 13 wrinkle Üneations
(Li:x) and
7 fold axes (Bi:.) belonging to the second deformation phase. Contours:
3 - 6 - S - 13 % per 1 % area •
.d: p'~ifltdiagram of 8 crenulation cleavages
the second deformation phase.
(Si) belonging to
66
,...
- 2 e: Point - contour
the first deformation
phase.
diagram
and
12 fold axes
of 10 wrinkle
4: lIarlak Köyü'nün
mesoskopik
yapilarin
sematik
(SoX S1 :Arakesit
b; Yapraklanma
iliskin
burusma
yon faziyla
klivaji
olusmus
min sematik
gelisen
(S1) üzerinde
(S2) ve burusma
formasyonu
yaprakIanma
gelismis
lineasyonu
(S3) ve kink ekseni
evre deformasyana
,
içinde
(S1) ve tabaka
olusmus
iliskin
ikinci
evre deformasyona
(L2) ile üçüncü
deformas-
(B3).
burusma
mesoskopik
lineasyonlarini
ölçekli
bir kivri-
görünüsü.
d: YaprakIanma
yana ait burusma
.kivrimlanmis
kliva~lari
Figure
in the Harlak
(S1) üzerinde
Yine üçüncü
4: Schematic
formatian,
drawings
caused
by the third
between
cleavage
phase deformation
c: The second phase
planes
evre deformas-
burusma
(S,)'
e: Crenulation
kink bands
(S3) ve
klivajlari
structures
observed
viiiage.
(So) and schistosity
deformation
(SoX: S,: tnter
lineation
(S3) and kink
on the schistosity
deformatian
phase
d: The third phase
bedding
(S2) and wrinkle
phase deformation,
by a third deformation
on the schistosity
of the mesoscopic
the first phase
b: Crenulation
by the second
iliskin
2S0 m to th~ south of the Harlak
during
caused
üçüncü
ait burusttiaklivajlari
evre deformasyana
a: Interrelationship
(S1) which developed
section lineation).
gelismis,
(S3)'
e: llçlincüevre deformasyona
kuvars damarlari.
f:
deformed
Harlak
(S3) which
lineasyanu).
kink bandi
eden, üçüncü
(L3:x)
Contours:
çizimleri.
c: ildnci evre deformasyonia
deforme
phase.
cIeavages
2S0 m güneyinde,
a: tik evre deformasyonla
(So ) iliskisi
lineations
to
% area.
g: Point diagram of 10 crenuIation
during the third deformation phase.
Sekil
gözlenen
diagram
to the third deformation
(83:.) related
3 - 7 - 11 - 18 - 27·7. per 1
developed
26 fold axes (Bi) related
2 - 6 - #0 - 14 % per 1 % area.
Contours:
f: Point - contour
of
wrinkle
(L2)
axes
(S,),.
planes
lineations
(L2)
fold.
crenulation
cleavages
(S3) developed
<
cleavages
67
(S3) and folded
quartz
veins.
(L3)
,
f:Another
during
the third deformation
sirasinda
cleavages
(S3) developed
phase.
Çizelge
1: Sultandaglari
gelisen
mesoskopik
Table
during
wiev of the crenulation
Masifi
yapilar
1: The mesoscopic
kilifinin
üç evreli deformasyonu
ve konumlari.
structures
and their
the three deforoiation phases- of the Sultanda~lari
attitudes
Massil
developed
envelope.
(
,
68