Daha Üstün Teknoloji - Turkcell Faaliyet Raporu

Transkript

TURKCELL
FAALİYET RAPORU 2010
İÇİNDEKİLER
2
SAYFA
Vizyonumuz / Değerlerimiz / Stratejik Önceliklerimiz
4
Rakamlarla Turkcell Grup
6
Turkcell: Lider İletişim ve Teknoloji Şirketi
8
Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı
10
Yönetim Kurulu
12
Genel Müdür’ün Mesajı
14
Üst Yönetim
16
Daha Üstün Teknoloji
22
Daha Fazla Avantaj
32
Daha Kaliteli Hizmet
40
Daha Fazla Sosyal Sorumluluk
46
Ödüllerimiz
53
İştirak Yöneticilerimiz
54
İştiraklerimiz
56
İnsan Kaynakları
62
Mobil İletişim Sektörü
66
Uluslararası Derecelendirme Notları
72
Yatırımcı İlişkileri
74
Kurumsal Yönetim
78
Plazalarımız 95
2010 Konsolide Finansal Rapor ve Bağımsız Denetim Raporu
96
Yönetim Kurulu’nun Kâr Dağıtım Teklifi
197
Denetçi Raporu Özeti
198
3
VİZYONUMUZ
STRATEJİK ÖNCELİKLERİMİZ
İletişim ve teknoloji çözümleriyle hayatı kolaylaştırmak ve zenginleştirmek.
Lider İletişim ve Teknoloji Şirketi olarak;
DEĞERLERİMİZ
• Önce müşterimiz için varız
• Çevik bir takımız
• Açık iletişime inanırız
• Fark yaratırız
• İnsana değer veririz
4
Turkcell Faaliyet Raporu 2010
• Ana işimiz mobil iletişim faaliyetlerinde ses ve veri kullanımını artırarak
büyümek,
• Mevcut uluslararası iştiraklerimizi kârlılık odaklı büyütmek,
• Fiber optik altyapımızla Turkcell Grup şirketleri arasında sinerji yaratarak,
sabit genişbant sektöründe büyümek,
• Mobilite, internet, yakınsama alanlarında yeni iş fırsatları ile büyümek,
• Yurtiçi ve uluslararası pazarlarda iletişim, teknoloji ve yeni iş alanlarındaki
fırsatları değerlendirerek büyümek,
• Teknolojik yetkinliğimizi kullanarak müşterilerimizle ilişkimizi
zenginleştirecek yeni servis platformları geliştirmek.
5
xxxxxxxxxxxxxxxxxx
2010 Yılı
Rakamlarla Turkcell Grup
9,0
milyar
TL
Gelir
%33
AVFÖK
AVFÖK marjı
60,4
Milyon
2,9
milyar
TL
Net Kâr
1,8
milyar
TL
Grup gelirleri temel olarak, artan mobil
Grup iştiraklerinin AVFÖK’e olan katkısı,
internet gelirleri ve Grup şirketlerinin
temel olarak Superonline ve Astelit’in
katkısı sayesinde, Türkiye’deki regülasyon
operasyonel performanslarını belirgin
kararlarının olumsuz etkisine rağmen
biçimde iyileştirmelerinden dolayı 2009
artarak 9,0 milyar TL olarak gerçekleşti.
yılındaki %5’lik seviyesinden 2010 yılında
%9’a yükseldi.
Turkcell Türkiye’nin gelirleri, %74’lük
artışla 454 milyon TL’ye yükselen mobil
Grup AVFÖK marjı zorlu pazar koşulları
internet gelirleri ve artan faturalı abone
ve regülasyonel değişikliklere rağmen,
bazı sayesinde, önemli regülasyonel
%33 olarak gerçekleşirken; Grup
değişikliklerin olumsuz etkisine rağmen
AVFÖK’ü 2,9 milyar TL oldu.
8,0 milyar TL olarak gerçekleşti. Mobil
internet ve servis gelirlerinin Turkcell
Grup net kârı %4 artışla 1,8 milyar TL
Türkiye gelirleri içindeki payı da 4
olarak gerçekleşti.
puan’lık artışla %20’ye yükseldi.
Turkcell, kurulduğu günden bu yana
Grup iştiraklerinin gelirlere olan katkısı,
18 milyar TL, 2010’da ise 1,7 milyar TL
özellikle Superonline’ın %33’lik güçlü bir
yatırım harcaması gerçekleştirdi.
büyüme ile 335,1 milyon TL’ye yükselen
gelirleri sayesinde %11’e yükseldi.
Grup Abone Sayısı
6
7
Turkcell: LİDER İLETİŞİM VE TEKNOLOJİ ŞİRKETİ
1
Türkiye - TURKCELL
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı
Gelir (milyon TL)
2
33,5
%54
7.991
Ukrayna - life :)
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı
Gelir (milyon $)
3
Belarus - life :)
7
8
4,0
%55
504
2,0
%44
152
0,9
%32
67
9
KKTC - KKTCell
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı
Gelir (milyon $)
8
8
8,9
%50
1.013
Moldova - Moldcell
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı
Gelir (milyon $)
6
60,4
milyon
abone
5
Dünya’da
Gürcistan - Geocell
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı
Gelir (milyon $)
4
2
1
Azerbaycan - Azercell
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı
Gelir (milyon $)
6
1,5
%14
49
Kazakistan - Kcell
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı
Gelir (milyon $)
5
9
7
Abone Sayısı (mn)
Pazar Payı
Gelir (milyon $)
4
3
9,1
%18
339
0,4
%69
81
Almanya - TURKCELL Europe
1Ç 2011’de operasyonlarına başlamıştır.
14.
Avrupa’da
3.
9 ülkede
operasyon
2010 yılı itibarıyla
yaklaşık 60,4 milyon
abonesiyle faaliyette
bulunduğu dokuz
ülkenin beşinde pazar
lideri olan Turkcell,
bölgesel bir liderdir.
Temmuz 2000 yılından
bu yana hem NYSE,
hem de İMKB’de kote
olan Turkcell; NYSE’de
kote olan tek Türk
şirketidir.
9
YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI
COLIN J. WILLIAMS
Turkcell Grubu 2010 yılında, temel olarak iştiraklerin artan katkısı,
mobil internet ve hizmet gelirleri sayesinde, zorlu rekabet ortamı ve
regülasyonel değişikliklere rağmen bir kez daha iyi bir performans
gösterdi. 2010 yılında 9,0 milyar TL gelir, %33 AVFÖK marjı ve 1,8
milyar TL net kâr elde ettik.
2009 yılında zorlu bir dönemden geçen Türk mobil sektöründe bu
dönemin etkileri 2010 yılında da rekabet ve regülasyonel açıdan
hissedilmeye devam etti. Sektör, yıl içinde arabağlantı ücretleri ve
azami fiyatların önemli ölçüde düşürülmesi gibi bazı radikal değişiklikler geçirirken, bu durum finansallarımızı önemli ölçüde
etkiledi. Bu gelişmeler karşısında, hızla aksiyon alarak sektördeki
liderliğimizi koruduk.
Bu zorlu dönem süresince, teknolojik liderliğimizi sürdürmek amacıyla yatırımlarımıza devam ederek 2010 yılında toplam 1,7 milyar
TL’lik yatırım yaptık. Yatırımlarımız sayesinde güçlü bir 3G şebekesi
ve fiber altyapısı kurarken, mevcut 2G şebekemizi daha da güçlendirdik. Böylece, iş modelimizi mobil geniş bant ve toplam telekom
çözümleri üzerine kurarak geleceğe hazırlandık. Bu stratejik odağımız sayesinde, 3G’nin Türkiye’deki ilk yılında dünyanın lider 3G
şebekelerinden birini kurduk. Dolayısıyla bugün, birçok Avrupalı
mobil operatörün ortalama hızından daha hızlı bir mobil internet
hizmeti sunduğumuzu söylemekten gurur duyuyorum.
Geleceğe baktığımızda, mobil internet hizmetlerimizin yanı sıra
müşterilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda özel olarak geliştirdiğimiz uygulamalar sayesinde iş modelimizi geliştirmeye devam
edeceğimiz yeni bir döneme giriyoruz. Sayıları hızla artan akıllı
cihazların ve yaygınlaşan 3G şebekesinin ön plana çıktığı bu yeni
dönemde Turkcell, teknolojinin yenilikçi ve son imkanlarını müşterilerine sunmaya devam etmektedir. Bu amaç doğrultusunda, sabit
geniş bant işletmemiz Superonline ve ayrıca Grubumuza araştırma
ve geliştirme faaliyetleri açısından ciddi katkıda bulunan Turkcell
Teknoloji’yle oluşturduğumuz artan sinerjiden faydalanıyoruz. İlerleyen dönemde, büyümemizi tetikleyeceğine inandığımız mobil
Turkcell’in uzun vadeli başarısı üç
ana değeri baz alır: Sorumluluk,
duyarlılık ve hizmet. Turkcell Yönetim
Kurulu, faaliyetlerimizin tamamını
yüksek kurumsal yönetim standartları
doğrultusunda yürütmeye kararlıdır.
10
internetin büyüme potansiyelinden yararlanma kararlığımızı sürdürürken, ses gelirlerimizi de artıracağız.
2010 yılı boyunca yurtdışı iştiraklerimizdeki yönetim takımının
kârlılığa odaklanmasıyla elde edilen kayda değer gelişmeler de
Turkcell Grubu’nun başarısına katkıda bulundu. Yurtdışı iştiraklerimizin makroekonomik ortamlarındaki kademeli iyileşme de bu
başarı üzerinde etkili oldu. 2010 yılında, iştiraklerimizin konsolide
gelirlere katkısı önceki yıla göre %10’dan %11’e yükselirken bu
oranın daha da artması bekleniyor. Aynı zamanda, sabit geniş bant
işletmemiz Superonline ile, Turkcell Grubu arasındaki sinerji sonucunda Superonline’ın Gruba olan katkısı arttı. Ayrıca ana pazarımız
Türkiye’nin dışında da yeni pazarlara genişleme fırsatlarına bakmaya devam ediyoruz. Bu doğrultuda, Batı Avrupa pazarına Turkcell markasını, bilgisini ve farkını sunmak amacıyla 2010 yılında
Almanya’da toptan trafik alım sözleşmesi imzalayarak mobil sanal
operatörlük hizmeti vermeye başladık.
Tüm bunların yanı sıra Turkcell’in uzun vadeli başarısı üç ana değeri baz alır: Sorumluluk, duyarlılık ve hizmet. Gerçekleştirdiğimiz
kurumsal sosyal sorumluluk projelerimizle ülkenin sosyal ve kültürel hayatını eğitimden spora, kültürden istihdama farklı alanlarda
zenginleştirmeyi amaçlamaktayız.
Diğer taraftan, temettü politikamız doğrultusunda, son yedi yıldır
aralıksız olarak temettü dağıtmaya devam ettik. Bu kapsamda, Yönetim Kurulumuz Turkcell’in 2010 yılına ait dağıtılabilir net kârının
yaklaşık 1,3 milyar TL (yaklaşık 0,9 milyar ABD doları) kısmını nakit
temettü olarak dağıtılmasını Genel Kurul’un onayına sundu.
New York ve İstanbul borsalarında aynı anda işlem gören tek Türk
şirketini yöneten Turkcell Yönetim Kurulu olarak faaliyetlerimizin
tamamını yüksek kurumsal yönetim standartları doğrultusunda yürütmeye kararlıyız. Amacımız, kurumsal yönetim uygulamalarımızı
geliştirmek ve şirket hissedarları için uzun vadeli ekonomik değer
yaratmaktır.
Sonuç olarak, büyüyen sabit ve mobil geniş bant faaliyetlerimizin
de desteği ile beraber, Grubumuzdaki güçlü, çevik ve işine bağlı
ekibimiz sayesinde Turkcell’in geleceğe güvenle baktığını vurgulamak isterim. Bu vesileyle, Yönetim Kurulu adına Turkcell’in yönetim
takımına, çalışanlarına, tedarikçilerine, iş ortaklarına ve her şeyden
çok bize verdikleri sürekli destekle başarılarımızı mümkün kılan sadık müşterilerimize teşekkürlerimi sunuyorum.
11
Yönetim Kurulu*
1
Colin J. Williams
Yönetim Kurulu Başkanı
Colin J. Williams, 25 Şubat 2010 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu
Başkanlığı’na atanmıştır ve 29 Nisan 2010 tarihinde de tekrar seçilmiştir. Kendisi aynı zamanda Turkcell Yönetim Kurulu Denetim
Komitesi Başkanı’dır. Bunun yanı sıra tüketim endüstriyel paketleme firması olan Clondalkin’de Yönetim Kurulu Başkanlığı, Denetim
ve Ücretlendirme Komiteleri Başkanlığı yapmaktadır. Williams,
Ocak 2001’den Aralık 2004’e kadar, paketleme, kişisel bakım ve
temizlik kâğıtları ürünleri konusunda faaliyette bulunan SCA Kuzey
Amerika’da Şirket Başkanı olarak görev almıştır. Uluslararası Corrugated Paketleme Enstitüsü (ICCA), Avrupa Paketleme Federasyonu ve Kâğıt Üreticileri Federasyonu’nda (CEPI) uzun süreli Yönetim
Kurulu Üyeliği ve Başkan Yardımcılığı yapan Williams, 2002 ve
2004 yılları arasında da, Propak Europe Kurucu Başkanlığı ve Greater Philadelphia Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyeliği yapmıştır.
Oluklu paketleme firması olan Bowater’da dört yıl boyunca Murahhas Azalık yapmadan önce, Williams, 1988-2001 yılları arasında SCA Paketleme’nin Şirket Başkanlığını yürütmüştür. Williams,
1978 ve 1984 yılları arasında, Johnson & Johnson’un Hollanda’da
kurulu dokunmamış kumaş fabrikası olan Chicopee firmasının, Satış Direktörlüğü ve Genel Müdürlüğünü yapmıştır. Kimya mühendisliği konusunda yüksek lisansa sahip olan Williams’ın, NYU’dan
işletme yüksek lisansı ve İsveç Lund Üniversitesi’nden fahri doktorası bulunmaktadır.
2
12
3
Karin Eliasson
2
3
Üye
29 Nisan 2010 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Kendisi, 2008 yılından beri TeliaSonera’da İnsan Kaynakları
Grup Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almaktadır.
TeliaSonera’ya katılmadan önce Sayın Eliasson, Svenska Cellulosa
Aktiebolaget, SCA şirketinde İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel
Müdür Yardımcısı olarak görev almıştır. Karin Eliasson, 2000-2003
yılları arasında ise Novare Human Capital AB’de Genel Müdürlük
görevini yapmıştır ve şu anda da Proffice AB’nin ve PRI Pensionsgaranti sigorta şirketinin yönetim kurulu üyeliğini sürdürmektedir.
Kendisi ayrıca, İnsan Kaynakları Gelişimi ve Çalışma Yönetimi konularında Mid Sween Universtesi’nden lisans derecelerine sahiptir.
Tero Erkki Kivisaari
5
14 Mayıs 2007 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atandı ve 29 Nisan 2010 tarihinde bu göreve tekrar seçildi. Daha önce
TeliaSonera’nın Avrasya operasyonlarının mali işlerden sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı ve Başkan Yardımcılığı görevlerini yürütmüş
olup, 1 Mayıs 2007 tarihinden itibaren ise TeliaSonera’nın Avrasya
operasyonlarını yürütmektedir. Azercell, Moldcell, A.S OJSC Megafon
ve Nurminen Logistics Plc’nin Yönetim Kurulu üyesi ve Fintur Holdings BV’nin Yönetim Kurulu Başkanı’dır. 2003 yılından itibaren
Fintur Holdings BV’nin Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı
görevini yürütmüştür. Carlyle Group, GE Capital, Eqvitec ve Sonera
Group’un sahip olduğu bir mobil yazılım şirketi olan SmartTrust
AB’de Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmıştır. Bu görevinden önce Sonera Group’un Uluslararası Operasyonları
Başkan Yardımcısı olarak çalışmıştır. Kendisi aynı zamanda Helsinki
School of Economics finans bölümünde doçentlik yapmıştır. Finans
alanında yüksek lisans derecesine sahiptir.
4
1
4
Üye
22 Mayıs 2006 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atanmıştır ve 29 Nisan 2010 tarhinde bu göreve tekrar seçilmiştir.
Kendisi aynı zamanda Altimo’da Kıdemli Başkan Yardımcısı olarak
görev yapmaktadır. Malis, Altimo’da Mevcut Proje Yönetim Birimi
Başkanı olarak 2005 yılında çalışmaya başlamış, 2003- 2005 yılları arasında Golden Telecom firmasında Kıdemli Başkan Yardımcısı
ve Birleşme ve Satın Almalardan sorumlu Direktör olarak görev
yapmıştır. Golden Telecom’a katılmadan önce Investelectrosvyaz ve
Corbina Telecom’u kuran Malis, Moskova Devlet Havacılık Teknik
Üniversitesi, sistem mühendisliğinden mezundur.
6
Üye
Oleg Malis
Gülsün Nazlı Karamehmet
Williams
29 Nisan 2010 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atandı.
Karamehmet Williams, 2004 yılından bu yana Digiturk’te (Digital
Platform İletişim Hizmetleri A.Ş) değişik sorumluluklar üstlenmiştir. Şu an Digiturk Yönetim Kurulu Üyeliği ve İçerikten Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevlerini sürdürmektedir. Bu görevinden
önce BBSkyB England firmasında çalışmıştır. Kendisi Sarah Lawrence College (ABD) ve Richmond University’de (İngiltere) İletişim
üzerine eğitim görmüştür.
5
6
Üye
29 Nisan 2005 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atandı ve
29 Nisan 2010’da bu göreve tekrar seçildi. Hochtief AG 1. Boğaz Köprüsü inşaatı ve Tekfen A.Ş. Irak-Türkiye boru hattı inşaatında çalıştıktan sonra, Çukurova Holding’de farklı görevlerde yer aldı. Çukurova
İthalat ve İhracat T.A.Ş.’da yönetici poiszyonunda, Maysan A.Ş., Baytur
Trading S.A.’da direktör olarak görev alan Mehmet Bülent Ergin, halen
Genel Denizcilik Nakliyatı A.Ş., Show T.V., Akşam Gazetesi ve Genel
Enerji A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini sürdürmektedir.
Ayrıca Çukurova Holding’de de Yönetim Kurulu Üyeliği görevindedir.
Mehmet Bülent Ergin, Robert Kolej İnşaat Mühendisliği bölümünü bitirmiştir.
7
Üye
Mehmet Bülent Ergin
Alexey Khudyakov
Üye
İlk kez 22 Mayıs 2006 tarihinde ve ardından da 29 Nisan 2010 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atanmıştır. Alexey Khudyakov
aynı zamanda, telekom sektöründe lider konumuna sahip Altimo’da
Başkan Yardımcısı görevinin yanı sıra altın madenciliği alanında
faaliyet gösteren High River Gold Mines şirketinde İcra Fonksiyonu
üstlenmeyen Yönetim Kurulu Üyesi ve Denetim Komitesi Başkanı görevlerini yürütmektedir. Alexey Khudyakov, Altimo’daki görevinden
önce, Alfa Bank’ın telekom sektöründeki direkt yatırımlarını yöneterek Başkan Yardımcısı olarak rol almıştır. Khudyakov, bu görevinden
önce ise McKinsey & Co.’da yönetim danışmanı olarak görev almıştır. Khudyakov’un, INSEAD’den İşletme ve Moskova Fizik ve Teknoloji
Enstitüsü’nden Uygulamalı Matematik ve Fizik Yüksek lisansı bulunmaktadır.
7
* Yönetim Kurulu Üyelerinin görev süreleri, göreve geldikleri yıldan itibaren 3 yıldır.
13
GENEL MÜDÜR’ÜN MESAJI
2010 yılında devam eden regülasyonel zorluklara rağmen ortaya koyduğumuz başarılı icraatlarımızdan memnuniyet duyuyorum. Yıl boyunca pazarda kâr odağı olmaksızın pazar payına odaklanan bir rekabet
ortamı bulunmaktaydı. Biz, Turkcell olarak başarımızı ve uzun dönem
büyüme hedefimizi gelecekte de temel odak noktamız olmaya devam
edecek olan iki unsura dayandırıyoruz:
1. Mobil internet ve hizmet gelirlerinin artarak büyüyen önemli katkısı
2. İştiraklerimizin karlılığındaki güçlü artış
Bu iki odak alanımız sayesinde önümüzdeki dönemde ses gelirlerinin
konsolide gelirlerimiz içindeki payını azaltarak portföyümüzü genişleteceğiz ve böylece bu rekabetçi ortamda daha da güçlü olacağız.
Hiç şüphesiz temeli mobilite, internet ve yakınsamaya dayanan yeni bir
mobil döneme giriyoruz. Küresel trend, mobil internet gelirlerinin büyümenin ardındaki ana itici güç olduğunu gösteriyor. Bu kapsamda,
ileride dünyanın en ücra köşelerinde bile daha geniş kapsamlı internet kullanımı sayesinde mobil internet kullanıcılarının sayısında artış
olacağını öngörüyoruz. Bu nedenle, faaliyet gösterdiğimiz sektörün
bize verdiği heyecanla yatırımlarımızı sürdürme kararlılığımızı koruyoruz. Bu teknoloji devrimiyle beraber, Türkiye’nin teknoloji lideri olarak yatırımlarımızı sürdürerek 3G teknolojimizi dünyanın en hızlı 3G
teknolojilerinden birisi olarak belgeledik. Böylece bir yıl içinde
Türkiye’de nüfusun %82’sini kapsama alanımıza aldık.
2010 yılında, elde edilen sonuçların 3G için aldığımız kararlarımızın
ve yatırımlarımızın ne kadar doğru olduğunu kanıtlamasından dolayı
haklı bir gurur duyuyoruz. Mobil internet gelirlerimiz son iki yılda yıllık ortalama %86 oranında arttı. Bugün şebekemizdeki akıllı cihazların
sayısı iki milyona ulaştı. Bu rakamın toplam abone bazımız içindeki payının geçen seneki %3’lük seviyesinden %6’ya yükselmesi de bu alanda
belirgin bir büyüme potansiyelinin olduğuna işaret etmektedir. Diğer
taraftan, yaşamımızı derinden etkileyecek bir sonraki alanın sabit ve
mobil iletişim sektörlerinin yakınsaması olduğuna inanıyoruz. Sabit
geniş bant iştirakimiz Superonline aracılığıyla fiber optik omurgamıza
yaptığımız yatırımlar da bu inancımızı desteklemektedir. Aynı zamanda, Superonline’ın yakın dönemde imzaladığı Bölgesel Kablo Ağı (“Regional Cable Network”) projesi sayesinde İstanbul, Doğu’nun Avrupa’ya
açılan internet kapısı olarak konumlanarak, jeostratejik konumuyla
dünyanın yeni internet üssü olacak. Turkcell olarak, yeni stratejik sorumluluklar yüklendiğimiz bu yeni dönemdeki öncü rolümüzün bilincindeyiz. Bu yeni döneme “Turkcell 2.0” adını verdiğimiz stratejimizden
güç alarak oldukça iyi hazırlandık. Stratejimiz, müşteri odağının artırılması, daha üstün çözümlerle değer tekliflerinin sunulması ve data
kullanımında kullanıcı deneyiminin artırılması şeklinde özetlenebilir.
17 yıllık hikâyemizin ilk bölümü “ses” ile ilgiliyken bir sonraki bölüm
kesinlikle “data” ile ilgili olacak. Bu çerçevede, müşteri memnuniyetini
ve güvenini operasyonel mükemmeliyet, şeffaflık ve kültürel değişim
sayesinde sağlamayı hedefleyen “Cep Anayasası”nı çıkarttık.
SÜREYYA CİLİV
yatırım yapmaya devam ettik. Kuruluğumuzdan bu yana 18 milyar TL
tutarında yatırım yaptık. 3G ve fiber optik altyapımıza yatırımlarımızı
büyük ölçüde tamamlayarak rakiplerimize karşı fark yarattık.
Önümüzdeki dönemde; temel odak noktamız mobil internetin yanı sıra
ses hizmetlerimize ve iştiraklerimizin artan katkısına da odaklanmaya devam edeceğiz. Bu kapsamda, 2010 yılında yurtiçi ve yurtdışı iştiraklerimize yaptığımız yatırımlarımızın arzu edilen sonuçları vermeye
başlamasından da ayrıca mutluluk duyuyoruz. Ukrayna’da, kâr odaklı
stratejimiz sayesinde operasyonel kârlılığımızı %5,7’den %19’a çıkartırken; sabit geniş bant iştirakimiz Superonline’ın yıllık AVFÖK marjını
%1,4’ten %9,8’e çıkarttık. İştiraklerimizin önümüzdeki dönemlerde de
başarılı performanslarını sürdüreceklerine inanıyoruz. Ayrıca 2010 yılında imzaladığımız toptan trafik alım sözleşmesi ile Almanya’da mobil sanal operatörlük hizmeti sunarak operasyonlarımızı dokuz ülkeye
yaydık.
2010 yılında Türkiye pazarında mobil hat penetrasyonu çoklu SIM kart
kullanımındaki azalışın devam etmesi ile 2 puan azalışla %85’e gerilerken, %54’lük abone pazar payımızla liderliğimizi koruduk. 2010 yılı
boyunca, müşterilerimize daha da uygun fiyatlar sunarken; hem kullanımı hem de müşteri memnuniyetini artırmayı başardık.
New York ve İstanbul borsalarında aynı anda işlem gören tek Türk şirketi olarak, geçtiğimiz 17 yılda Türk halkına ilk günkü heyecanımızla
hizmet sunmaya devam ettik. Sermaye piyasalarında uygulanan en iyi
uluslararası standartlar ve yönetmelikler doğrultusunda mesleki ahlak
değerlerine sadık kalarak, sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirerek,
ileri düzeydeki şeffaflığımız sayesinde yatırımcı çıkarlarını koruduk ve
böylece yatırımcılarımızla güçlü ilişkiler kurarak faaliyet gösterdik.
2010 yılında maddi sebeplerden dolayı eğitimlerine devam edemeyen
okul çağındaki kızlarımıza burs vermeye devam ettik. Kar tanesinden
çığa dönüşen “Kardelenler” projemiz ile yılda 10.000 kızımıza burs verdik. Milli Eğitim Bakanlığı ile ortaklaşa yürüttüğümüz “Gönül Köprüsü”
projemiz ile üç yıl içinde 130,000 çocuğumuza ulaştık. Aynı zamanda,
Türkiye’nin doğu ve güney doğusunda yer alan Erzurum ve Diyarbakır
çağrı merkezlerimiz ile 2006 yılından buyana olduğu gibi bölgedeki
gençlere iş imkanı sunmaya devam ettik.
Sonuç olarak, başarıyla uyguladığımız iş modelimizin somut sonuçlarını görmekten dolayı mutluyuz. İleri teknolojiye yeni yatırımlar yaparak,
hizmetimizin hem kalitesini hem de çeşitliliğini artırarak liderliğimizi
koruyacağımıza güvenim sonsuzdur. Hem sektörümüzün hem de tüm
dünyanın girdiği bu yeni dönemdeki rolümüzün bize verdiği heyecanı
sizlerle paylaştığımıza inanıyorum. Tüm müşterilerimize, çalışanlarımıza, iş ortaklarımıza ve hissedarlarımıza bize verdikleri destekleri için
teşekkür ederim.
Yıl boyunca, en üstün hizmeti sunmaya odaklanan uzun vadeli stratejimiz doğrultusunda, fiber optik omurgamıza, 2G ve 3G şebekemize
14
15
Üst Yönetim
9
10
5
12
13
14
6
2
16
11
7
3
1
1
Süreyya Ciliv
Genel Müdür
2
Burak Sevilengül
Bireysel Pazarlama Fonksiyonel
Grubundan Sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı
3
Koray Öztürkler
Kurumsal İletişim ve
İlişkilerden Sorumlu
4
İlter Terzioğlu
Şebeke Operasyonlarından
Sorumlu Genel
Müdür Yardımcısı
5
Emre Sayın
Bireysel Stratejik
Projelerden Sorumlu
6
Lale Saral Develioğlu
Grup Pazarlama Hizmetleri
Fonksiyonel Grubundan Sorumlu
7
Selen Kocabaş
Kurumsal Hizmetlerden
Sorumlu Genel Müdür
Yardımcısı
8
Serkan Okandan
Finanstan Sorumlu
15
9
13
8
4
Emre Şehsuvaroğlu
Kurumsal Risk Yönetimi
Bölüm Başkanı
10
Ümit Akın
Hukuk İşlerinden
Yardımcısı
11
Hulusi Acar
Bireysel Satıştan
Yardımcısı
12
Tayfun Çataltepe
Kurumsal Strateji ve
Regülasyonlardan Sorumlu
İlker Kuruöz
Bilgi ve İletişim
Teknolojilerinden Sorumlu
14
Cenk Bayrakdar
Ürün ve Servis
Yönetiminden Sorumlu
15
Ekrem Yener
Uluslararası
Genişlemeden Sorumlu
16
Meltem Kalender Öztürk
İnsan Kaynaklarından
Yardımcısı*
*14 Mart 2011’den itibaren
17
Üst Yönetim
1
Süreyya Ciliv
Genel Müdür
5
Süreyya Ciliv, Turkcell Ailesi’ne Genel Müdür olarak 9 Ocak 2007 tarihinde katılmıştır. 2000-2007 yılları arasında ABD’de Microsoft Global
Satış, Pazarlama ve Hizmet Grubu’nda çeşitli yöneticilik pozisyonlarını
üstlenmiş, 1997-2000 yılları arasında Microsoft Türkiye’nin Ülke Genel
Müdürü olarak görev yapmıştır. Ciliv, 1997’ye kadar ABD Boston’da
kurduğu Novasoft Systems Inc’in Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu
Başkanlığı görevini yürütmüştür. Süreyya Ciliv MBA derecesini 1983
yılında Harvard Üniversitesi’nden almış, 1981’de Michigan Üniversitesi Endüstri ve Operasyon Mühendisliği ile Bilgisayar Mühendisliği
bölümlerini şeref listesine girerek tamamlamıştır.
2
6
Turkcell Ailesi’ne 2001 yılında katılmıştır. Sevilengül, Ağustos 2010’da
Bireysel Müşterilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine
atanmıştır. Bu göreve atanmadan önce Bireysel Müşteriler Bölüm Başkanlığı ve Pazarlama Bölümünde farklı yönetici pozisyonlarında görev
yapmıştır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun
olan Sevilengül, Georgia Üniversitesi’nde MBA lisansüstü eğitimini tamamlamıştır.
3
4
Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu
7
8
10
Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Turkcell Ailesi’ne 2000 yılında katılmıştır ve 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren
Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görevini sürdürmektedir. Okandan, bu göreve atanmadan önce Turkcell’de Finansal Kontrol ve
Raporlama Bölüm Başkanı olarak çalışmaktaydı. Profesyonel iş hayatına
1992 yılında PricewaterhouseCoopers’ta başlayan Serkan Okandan, daha
sonra DHL ve Frito Lay’de Finansal Kontrolör olarak görev yapmıştır. Serkan
Okandan Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü mezunudur.
Kurumsal Risk Yönetimi Bölüm Başkanı
13
Ümit Akın
11
14
Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Hulusi Acar
Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
15
Turkcell Ailesi’ne 2007’de katılan Çataltepe, halen Kurumsal Strateji ve
Regülasyonlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Boğaziçi Üniversitesi’nden Elektrik Mühendisliği lisansı, Michigan Teknoloji Üniversitesi’nden yüksek lisans, California Üniversitesi’nden de doktora derecelerini almıştır. 1990-1998 yılları arası Bell Laboratuarları’nda ARGE
Mühendisliği, 1998-2003 yılları arası AT&T’de IP Network Planlama projelerinin yönetimini yaptıktan sonra Aycell’de Teknik Operasyonlar, 2004-2007
yılları arası AVEA’da da Şebeke Operasyonları ve Regülasyondan Sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Çataltepe, 2007 yılında arası
Ernst & Young’da Birleşme ve Satın Alma Sonrası Kurumsal Entegrasyon
Servisleri Avrupa Telekom Sektör sorumlusu görevini yürütmüştür.
Cenk Bayrakdar
Ürün ve Servis Yönetiminden Sorumlu
Ekrem Yener
Uluslararası Genişlemeden Sorumlu
Turkcell Ailesi’ne Büyük Ölçekli Kurumsal Müşteriler Yönetiminden Sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı olarak 2007 yılında katılmıştır. Yener, Uluslararası
Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir.
Turkcell’deki görevi öncesinde sırasıyla, 1991-1998 yılları arasında Aysu Dış
Tic. A.Ş.’de Satış Müdürlüğü, 1998 yılında Microsoft Türkiye’de Ankara Bölge
Yöneticiliği, 2002 yılında Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı ve 2004-2007
yılları arasında Microsoft İş ve Strateji Geliştirme Genel Müdür Yardımcılığı
yapmıştır. 1982 yılında İTÜ Metalürji Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan
Ekrem Yener, 1986 yılında California Üniversitesi Berkeley’de Materials Science ve 2002 yılında Kellogg Üniversitesi’nde üst düzey pazarlama yönetimi
konusunda yüksek lisanslarını tamamlamıştır.
Tayfun Çataltepe
Kurumsal Strateji ve Regülasyonlardan
Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu
Turkcell ailesine 2000’de katılmıştır. 1 Eylül 2009’dan bu yana Ürün ve Servis
Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Profesyonel iş hayatına Arçelik’te başlayan Cenk Bayrakdar, Arçelik’te IT ve Üretim
Takımı yöneticiliklerinin ardından, 2001-2002 yılları arasında Corbuss’da
İş Geliştirme Koordinatörü olarak, 2002-2004 yıllarında Turkcell İş Ortakları
Bölüm Yöneticisi olarak görev yapmıştır. Bayrakdar, Turkcell’deki mevcut
görevine atanmadan önce Turkcell’de Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır.
Turkcell ailesine 2000 yılında katılmıştır ve 10 Aralık 2009’dan beri Turkcell
Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir. Hulusi Acar, lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde
1995 yılında tamamlamıştır. THY ve Koçtaş A.Ş.’de satış pozisyonlarında
çalışan Acar, 2000-2004 yılları arasında Turkcell’de Saha Satış Yöneticisi,
Marmara Bölgesi Koordinatörü ve Türkiye Satış Müdürü, 2004-2006 yılları
arasında da Turkcell’in Ukrayna’daki iştiraki olan Astelit’te Satış ve Müşteri İlişkileri Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Hulusi Acar,
2006’dan bu yana Turkcell’de sırasıyla Satış Yönetimi ve Toptan Satış ve Dağıtım Yönetimi Bölüm Başkanlığı görevlerini yürütmüştür.
12
İlker Kuruöz
Turkcell Ailesi’ne 2006 yılında katılmıştır. Profesyonel iş hayatına 1994’de
ABT’de başlamıştır. NCR’da Sistem Danışmanı, Garanti Teknoloji’de Bölüm
Yöneticisi ve Accenture’da Kıdemli Müdür olarak çalışan Kuruöz, 2006 yılında Turkcell’e katıldıktan sonra 2007-2009 yılları arasında İş ve Teknik
Çözümler Yönetimi Bölüm Yöneticisi olarak görev yapmış, 1 Eylül 2009’da
Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. 1992’de Bilkent Üniversitesi Bilgisayar ve Enformatik Mühendisliği bölümünden mezun olan Kuruöz, yüksek lisans eğitimini de aynı
üniversitede tamamlamıştır.
Turkcell ailesine 2002’de katılmıştır ve 1 Şubat 2010’dan itibaren Hukuk
İşleri Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Ümit Akın, 2010’a
kadar Turkcell Hukuk İşleri Bölümü’nde Bölüm Başkanı olarak görev almıştır. 1996’da Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Ana Bilim
Dalı’nda araştırma görevlisi olarak başladığı kariyerine, Ericsson İletişim
Hizmetleri A.Ş.’de avukat olarak devam etmiştir. Ümit Akın, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 1995’te mezun olduktan sonra aynı fakültenin
Kamu Hukuku Bölümü’nde master yapmıştır.
Selen Kocabaş
Serkan Okandan
Emre Şehsuvaroğlu
Emre Şehsuvaroğlu, Turkcell Ailesi’ne 2006 yılında katılmış ve 13 Kasım
2006 tarihinden beri Kurumsal Risk Yönetiminden Sorumlu Bölüm Başkanı
olarak görevini sürdürmektedir. Turkcell’de Sarbanes-Oxley Yasası uyumluluğu, iç denetim, kurumsal risk yönetimi, iş sürekliliği program yönetimi
ve bilgi güvenliği gibi konularda çalışmaktadır. Profesyonel iş hayatına
1993 yılında Deloitte Bağımsız Denetim firmasında başlayan Şehsuvaroğlu, bu firmada 10 yıl çalışmasını takiben, 2003-2006 yılları arasında Arkas
Holding’te Denetim Grup Müdürü olarak görev yapmıştır. Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Sertifikalı İç Denetçi mesleki unvanlarına sahip olan
Emre Şehsuvaroğlu, Marmara Üniversitesi İngilizce İşletme mezunudur.
Grup Pazarlama Hizmetleri Fonksiyonel Grubundan
Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Turkcell Ailesi’ne 2003 yılında katılmıştır ve Kurumsal Hizmetler Genel
Müdür Yardımcısı olarak görevini sürdürmektedir. Bu görevinden önce
Turkcell’de Çalışan İlişkileri Yönetimi, İç İletişim, Akademi, Turkcell
Grup Organizasyonel Gelişim, Satınalma ve Kontrat Yönetimi ve İdari
İşler Bölümlerinden Sorumlu İş Destek Genel Müdür Yardımcısı olarak
görevini sürdürmekteydi. İş hayatına Koç Holding’de MT olarak başlayan
Kocabaş, Arçelik’te İnsan Kaynakları Uzmanı, Marshall’da İnsan Kaynakları Koordinasyon Şefi, DanoneSA’da İnsan Kaynakları Direktörü olarak
çalışmıştır. İstanbul Üniversitesi İngilizce İktisat Bölümü mezunu olan
Kocabaş, Marmara Üniversitesi’nde insan kaynakları yönetimi lisansüstü eğitimini tamamlamıştır.
Şebeke Operasyonlarından Sorumlu
18
9
Kurumsal Hizmetlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
İlter Terzioğlu
2003 yılında Turkcell’e katıldı. 1993 yılından bu yana iletişim sektöründe çalışan Terzioğlu, Ericsson, Superonline ve Show TV’de Genel
Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı. Terzioğlu, 1 Nisan 2006 tarihinde
Şebeke Operasyonları ve Regulasyonlar Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmadan önce, Turkcell’de İş Stratejileri, Regulasyon ve Risk
Konsolidasyonu Bölüm Başkanı olarak çalışmaktaydı. İlter Terzioğlu
İstanbul Üniversitesi Ekonometri Bölümü mezunudur.
Lale Saral Develioğlu
Turkcell Ailesi’ne 2003 yılında katılmıştır. 2006-2010 yılları arasında Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almış olan Develioğlu, Ağustos 2010’dan itibaren Grup Pazarlama Hizmetleri Genel Müdür
Yardımcılığına atanmıştır. Bu göreve atanmadan önce Turkcell’de Aralık
2003’ten Haziran 2006’ya kadar Bireysel Pazarlama Bölüm Başkanı olarak
çalışmıştır. Profesyonel iş hayatına Unilever’de başlayan Develioğlu, 5 yıl
Marka Müdürü, 7 yıl da Pazarlama Müdürü olmak üzere 1992-2003 yılları
arasından toplam 12 yıl Unilever’in birçok marka ve pazarında çalışmıştır.
Develioğlu, Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü mezunudur.
Lisansüstü eğitimini Amerika’da Rensselear Polytechnic Enstitüsü’nde yöneylem araştırma ve yönetim mühendisliği üzerine tamamlamıştır.
Koray Öztürkler
Turkcell Ailesi’ne 1998 yılında katılmıştır. 9 Nisan 2008’den beri kurumsal iletişim, yatırımcı ilişkileri ve kurumsal vatandaşlık fonksiyonlarını da kapsayan Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Öztürkler, bu göreve atanmadan önce
Turkcell’de Yurt Dışı İş Geliştirme Direktörü ve ardından Yatırımcı İlişkilerinden Sorumlu Bölüm Başkanı olarak görev yapmıştır. İş hayatına
ABD’de Accenture Consulting’de başlayan Koray Öztürkler, daha sonra
Yapı Kredi Bankası’nda görev yapmıştır. Öztürkler, Johnson C. Smith
Üniversitesi Pazarlama Bölümü mezunudur. Mercer Üniversitesi’nde
Yönetim Bilişim Sistemleri konsantrasyonu üzerine MBA lisansüstü
eğitimini tamamlamıştır.
Bireysel Stratejik Projelerden Sorumlu
Bireysel Stratejik Projeler Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir. Bu göreve atanmadan önce Kurumsal Müşteriler Yönetiminden
Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ve Kurumsal Satıştan Sorumlu Genel
Müdür Yardımcılığı görevini yürütmüştür. 2005-2006 yıllarında Evyap
Pazarlama ve Tic. A.Ş.’de Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, 2002-2005 yılları arasında Kodak A.Ş.’de Genel Müdür olarak görev
almıştır. 1999-2002 yılları arasında Microsoft Türkiye’de Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı, 1992-1999 yılları arasında ise Unilever’de Zincir
Mağazalar, Ticari Pazarlama, Pazarlama Müdürlüğü yapmıştır. Boğaziçi
Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Emre Sayın,
Rutgers Üniversitesi’nde yüksek lisansını tamamlamıştır.
Burak Sevilengül
Bireysel Pazarlama Fonksiyonel Grubundan Sorumlu
Emre Sayın
16
Meltem Kalender Öztürk
İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
*Turkcell ailesine 1998 yılında katılmıştır. 2001 – 2011 yılları arasında
Çalışan İlişkileri Yönetimi Bölüm Başkanı olarak görev yapan Öztürk, bu
görev çerçevesinde eğitim yönetimi, performans ve yetenek yönetimi,
ücretlendirme, çalışan ilişkileri, organizasyonel gelişim ve kalite yönetimi
alanlarında sorumluluklar yürütmüştür. 14 Mart 2011 tarihinden itibaren
İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı olarak görevini sürdürmekte
olan Öztürk, Logo Business Solutions ve Işıklar Holding’te de İnsan
Kaynakları Yönetimi alanında çalışmıştır. Meltem Kalender Öztürk, Marmara
Üniversitesi İşletme Bölümü mezunudur.
19
Turkcell’le Hayat
Daha Fazla Hayat
Turkcell, 17 yılda her ihtiyaca özel
iletişim çözümleri yarattı, yenilikleriyle
yaşam alışkanlıklarını değiştirdi,
genç sporcularına desteğini, milli
takımlara gönlünü verdi, okumak
isteyen Kardelenlerin ellerinden tuttu;
Türkiye’nin Turkcell’i oldu. Şimdi
doğudan batıya Türkiye’ye daha fazla
hayat götürme zamanı. Çünkü bu
ülkede hayat var, hepimizin hayalinde
daha iyisi var.
20
Teknoloji, her geçen gün değişiyor, gelişiyor. Bundan 5 sene önce
hayal bile edemeyeceğimiz teknolojiler, hayatımızın vazgeçilmez
parçaları haline geliyor. Günlük hayatlarımızı ve işimizi artık ceplerimizde taşıyoruz. Hepimiz her an, her yerde ulaşılabilir olmak;
dilediğimiz bilgiye ve sevdiklerimize kolayca erişebilmek istiyoruz.
Turkcell; teknolojisi, yenilikleri, hizmetleri, servisleri ve sosyal sorumluluk projeleriyle sadece abonelerine değil, Türkiye’ye daha fazlasını vermek için çalışıyor.
Teknolojik altyapısı, sunduğu avantajları ve hizmetleri, Türkiye’ye
yaptığı yatırımlarla fark yaratan Turkcell, 17 yılda her ihtiyaca özel
iletişim çözümleri yarattı, yenilikleriyle yaşam alışkanlıklarını değiştirdi, genç sporcularına desteğini, milli takımlara gönlünü verdi,
okumak isteyen Kardelenlerin ellerinden tuttu; Türkiye’nin Turkcell’i
oldu.
Ve şimdi doğudan batıya Türkiye’ye daha fazla hayat götürme zamanı. Çünkü bu ülkede hayat var, hepimizin hayalinde daha iyisi var.
İşte bu yüzden bize daha fazla mutluluk, daha fazla başarı, daha
fazla kolaylık, daha fazla iletişim, daha fazla kazanç, daha fazla bereket, daha fazla destek, daha fazla umut, daha fazla seçenek, daha
fazla özgürlük, daha fazla eğitim lazım.
Şimdi Turkcell’le hayat, daha fazla hayat.
TURKCELL’LE
HAYAT
DAHA FAZLA
HAYAT
21
DAHA ÜSTÜN
TEKNOLOJİ
DAHA FAZLA
HAYAT
22
Daha Yeni Teknolojilere, Daha Fazla Yatırım Yaparak Daha Yaygın, Daha
Kaliteli ve Daha Hızlı İletişim
2010 yılında Turkcell Grup olarak 1,7 milyar TL
yatırım yaptık
En Geniş Kapsama Alanı
2G teknolojisinde 31 Aralık 2010 itibarıyla Türkiye nüfusunun
%99,07’sini ve Türkiye coğrafyasının %86,97’sini kapsarken; şebeke genelinde %100’ü EDGE destekli hücrelerimizle en geniş abone
kitlesine en kaliteli hizmeti sunmayı 2010’da da sürdürdük.
3G’de ise %82’ye varan nüfus kapsaması ile Türkiye’de liderliğimizi
sürdürdük. Dünyada 2G/3G operatörleri arasında bir ilk olan “Uydu
haberleşmesi üzerinden 3G hizmeti” ile iDirect VSAT sistemlerini
kullanarak 3G baz istasyonunu uydu üzerinden şebekeye bağladık.
Böylece yerleşim merkezlerinde tecrübe ettiğimiz 3G hızlarını; ülke
sınırları içerisinde her yerde (Altyapı firmalarının hizmet götüremediği, mikrodalga haberleşmesinin imkansız olduğu kırsal alanlarda,
zor hava koşullarında, afetlerde, şenlik ve festivallerde) müşterilerimizle buluşturma imkanına sahip olduk.
Geniş Uluslararası Kapsama
31 Aralık 2010 itibarıyla 208 ülkede 662 operatörle uluslararası
dolaşım hizmeti veriyoruz. Ülke sayısı bazında dünyanın %95’ini,
Avrupa’nın ise %100’ünü kapsıyoruz. Müşterilerimize 108 ülkede,
204 operatörle 3G hızını yurtdışında da yaşatmaya devam ediyoruz.
En Yeni Teknoloji
Her zaman olduğu gibi şebekemizi en yeni teknolojilere sürekli hazır
hale getirdik ve teknoloji alanındaki liderliğimizi açık ara sürdürmeye devam ettik.
24
3G’de 42 Mbps Hıza Ulaştık
3G’de, çift frekans teknolojisini (Dual Carrier) kullanarak 42,2 Mbps
hıza ulaştık; dünyada bu teknolojiyi hayata geçiren ilk 10 operatörden biri olduk.
2G’de Hızımızı Katladık
Mobil iletişim alanında en son teknolojik gelişmelerden olan EEDGE
(Evolved EDGE) teknolojisinin testini, dünya çapında ilkler arasında
yer alarak, şebekemizde başarı ile gerçekleştirdik. Mobil internet
uygulamaları ve data servislerinde en iyi kullanıcı deneyimini yaşatan EEDGE teknolojisi ile GSM/2G hizmetlerinde müşteri hızı iki
katına çıkmaktadır.
En Hızlı Mobil İnternet
Uluslararası bağımsız ölçümleme şirketi P3 Communications’ın İstanbul, Ankara ve İzmir’de yaptığı saha ölçümlerinde 3G internet
hızında 2009 yılında olduğu gibi yine Türkiye’deki mobil operatörler
arasında lider olduk ve sertifikalandırıldık.
Türk ve Avrupalı operatörlerin müşterilerine sunduğu 3G mobil internet hızlarının kıyaslandığı Paris, Berlin, Londra ile İstanbul, Diyarbakır, Trabzon’da yapılan saha ölçümlerinde ise “Ortalama Mobil
İnternet Hızı”nda, 15 operatör içinde birinci olduk ve bu bağımsız
ölçüm ve değerlendirme firması IRIS Telekom tarafından tescillendi.
Yine Ericsson tarafından 2010 yılında gerçekleştirilen Global 3G
Performans Karşılaştırma Raporu’na göre Turkcell şebekesine ait
6 santralden ikisi ile veri hız figüründe dünya genelinde değerlendirmeye katılan 657 santral içinde birinci ve ikinci olduk. Kalan 4
santralimizle ise en hızlı ilk 10 santral arasında yer aldık.
Fiber Omurga ile Güçlendik
Şebeke altyapımızı, Turkcell Grup şirketi olan Superonline’ın 73 ilde
toplam 22 bin km’yi aşan fiber optik omurgası ile güçlendirdik. Artık şebeke trafiğimizin
%69’unu Superonline taşıyor.
KKTC-Türkiye fiber hattına alternatif transmisyon sağlanması amacıyla Superonline ile
birlikte Radyo Link bağlantısında 95 km ile dünyadaki en uzun deniz atlama uygulamalarından biri gerçekleştirildi.
Superonline, 2009 yılının Aralık ayında BOTAŞ’ın fiber optik altyapısının 15 yıllığına kiraya verilmesi için açtığı ihaleyi 20 milyon 900 bin Euro’luk teklifiyle kazandı. Superonline
bu ihaleyle BOTAŞ’ın 11 bin 280 kilometrelik güzergâhını da kullanarak, Türkiye’deki tüm
coğrafi bölgelere ulaşmış oldu. Superonline; ihalenin sağladığı güzergâhla hâlihazırdaki
iki yurtdışı çıkış noktasına yeni yurtdışı çıkışları ekleyerek, 2010 sonu itibarıyla yurtdışı çıkışlarını yediye, ulaştığı fiber optik altyapısını da 22 bin km’nin üzerine çıkardı.
Superonline, 2011 yılında da yatırımlarına seçici bir şekilde devam edecek.
Superonline, 5 ülkeden 7 operatörün yer aldığı RCN (Regional Cable Network) projesine
Aralık 2010’da imza attı. Bölgenin en uzun kesintisiz karasal internet altyapısı üzerinde 2011 yılının ikinci yarısından itibaren hayata geçecek olan bu proje, Birleşik Arap
Emirlikleri’nin Füceyre kentinden İstanbul’a kadar uzanan 7 bin 750 km’lik güzergâhı
ile 2 milyar insana internet kullanımının kapısını açacak. Proje içerisinde Doğu’nun
Avrupa’ya açılan internet kapısı olarak konumlanan İstanbul ise bu jeostratejik konumuyla dünyanın yeni internet üssü olacak.
Superonline, İstanbul’un internet üssü olması için yapılan uluslararası yatırımların
Türkiye bacağının da tamamlanmasına katkıda bulunmak amacıyla, Türkiye’nin önde
gelen 6 internet servis sağlayıcısı (Borusan Telekom, Doğan Telekom, Global İletişim, Grid Telekom, Koç.net ve TurkNet) ile bir araya gelerek Türkiye Network Altyapı
Platformu’nu (TNAP) kurdu.
İnternet Deneyimini En iyi Şekilde Yaşatan Cihazlar ve Uygulamalar ile Mobil İnternet
Kullanımını artırmaya devam ettik
2010’da sunduğumuz yenilikçi 3G’li ürün ve servislerle müşterilerimizin hayatında fark
yaratmaya devam ettik.
3G’de
42,2 Mbps
Hız
3G ile
%82
kapsama
22 bin+ km
fiber optik
omurga
Ericsson tarafından
2010 yılında
gerçekleştirilen
Global 3G Performans
Karşılaştırma Raporu’na
göre Turkcell şebekesine
ait 6 santralden ikisi
ile veri hız figüründe
dünya genelinde
değerlendirmeye katılan
657 santral içinde
birinci ve ikinci olduk.
25
Turkcell olarak müşterilerimizin her an her yerden hayata daha fazla
bağlanmaları için en iyi mobil internet deneyimini daha fazla sunuyoruz. Dual Carrier teknolojisine uyumlu 43,2 Mbps’lik Turkcell 3G
VINN modemimizle müşterilerimiz, hızlarını ikiye katlayarak benzeri
olmayan bir internet hızına kavuşuyor.
Mart ayında Türkiye’de bir ilk olarak satışa sunduğumuz Turkcell 3G
MultiVINN ile 5 kişi her an her yerde, özgürce 3G hızında kablosuz
olarak internetin keyfine varabiliyor.
Ekim ayında pazardaki en kısa süreli kontratlı kampanya unvanını
elinde tutan, müşterilerimizin çok yüksek ilgisini gören 3 aylık VINN
kampanyamızı lanse ettik.
Cepten internet kullanıcı penetrasyonunu geliştirdiğimiz uygulamalar ve sosyal ağ sitelerine mobil erişimi kolaylaştırıp özendirerek
artırdık. Ocak ve Mayıs aylarında lanse ettiğimiz Facebook Bedava
ve Facebook Zero kampanyalarıyla tüm Turkcell’lilerin cep telefonlarından Facebook’a ücretsiz bağlanabilmelerini sağladık. Özellikle
gençlerin yoğun ilgi gösterdiği kampanyalarımız sayesinde günde
ortalama 1,2 milyon abonemiz cepten Facebook’a giriş yapıyor.
2010 yılında sunmuş olduğumuz akıllı cihaz teklifleri ile mobil
internet kullanımını artırmaya devam ettik. Yıl sonu itibari ile şebekemizdeki akıllı cihaz sayısı 2 milyon olurken; akıllı cihaz kullananların toplam abonelerimiz içindeki payı %6 oldu.
3G’nin 1. yılında daha fazla müşterimiz Turkcell’li hayatı dolu dolu
yaşasın diye ilk kez 7 üretici ve 70’i aşkın modelin aynı kurguya
dahil olduğu “3G’li Cep Telefonu Kampanyası”nı hayata geçirerek
yoğun bir iletişim ile müşterilerimize duyurduk. Bu sayede müşterilerimize dilediği 3G‘li telefonu çok avantajlı bir Turkcell teklifi ile
alma özgürlüğü sağladık.
2010 yılında şebekemizdeki akıllı
cihaz sayısı 2 milyon olurken;
akıllı cihaz kullanan abonelerimizin
toplam abonelerimiz içindeki
payı %6 oldu.
26
Cepten internet kullanıcı
penetrasyonunu geliştirdiğimiz
uygulamalarla ve sosyal ağ
sitelerine mobil erişimi kolaylaştırıp
özendirerek artırdık.
Apple’ın bütün dünyada büyük ilgi yaratan ürünü iPhone 4’ü,
24 Eylül’de Turkcell teklifleri ile müşterilerimize sunduk. iPhone 4’ün
16 GB ve 32 GB hafıza kapasiteli iki farklı modelini farklı internet ve
konuşma paketleriyle müşterilerimiz ile buluşturduk.
Nokia’nın global “Comes With Music (CWM)” müzik platformunun
Türkiye ayağı, bu platformun yepyeni iki ürünü olan X6 ve 5235
lansmanlarıyla Türkiye pazarında ilk kez Turkcell’le, Turkcell kanallarında satışa sunuldu. Nokia Comes With Music konsepti ile milyonlarca yerli ve yabancı müziği bir yıl boyunca X6 ve 5235 modellerini
alanlara bedava indirebilme imkanı sağladık.
Samsung 2010 flagship ürünü Galaxy S, Türkiye pazarında ilk kez
Turkcell ile satışa sunuldu.
Nokia E72’yi, uygun ödeme seçenekleri ile 3G hızında internet keyfi
sürme ve sevdikleriyle görüntülü görüşme yapabilme avantajlarıyla
müşterilerimizle buluşturduk.
Bilgisayara benzer internet deneyimini ve dokunmatik ekranı bir
arada sunan HTC Touch2 (ilk kez Turkcell’de) ve pazardaki en geniş
ekran (4.3’’) ve en hızlı işlemciye (1 Ghz) sahip ürün olan HD2, çok
avantajlı kampanya teklifiyle Turkcell’de tüketicilerle buluştu.
Samsung Galaxy Tab, Türkiye’de ilk kez Turkcell 3G farkı ve avantajlarıyla piyasaya çıktı. Bir tabletten beklenecek her şeyi sunmasının
yanı sıra ses, kısa mesaj ve görüntülü görüşme özellikleri olan Samsung Galaxy Tab’e Turkcell müşterileri avantajlı konuşma, mesajlaşma ve internet teklifleriyle sahip olabiliyor.
Turkcell Markalı İlk Telefonumuz T10’u Müşterilerimize Sunduk
Mobil internette fırsat eşitliği sunmak amacı ve “Herkese akıllı telefon” sloganıyla Android-tipi Turkcell markalı akıllı cihaz T10’u
3G
MultiVINN ile
5 kişilik
özgürce
internet
43,2
Mbps’lik
Turkcell
3G VINN
1,2
milyon
günlük
Facebook
kullanıcısı
Dual Carrier
teknolojisine uyumlu
43,2 Mbps’lik Turkcell
3G VINN modemimizle
müşterilerimiz, hızlarını
ikiye katlayarak benzeri
olmayan bir internet
hızına kavuşuyor.
27
müşterilerimizin kullanımına sunarak Turkcell tarihinde bir ilki gerçekleştirdik.
Kullanım kolaylığı sağlayan menüsü ve çekici tasarımıyla dikkat çeken Turkcell T10, gelişmiş bir mobil internet deneyimiyle hayata her
an bağlı olmayı sağlıyor. 3G hızında mobil interneti, cepten TV izleme servisi, şık tasarımı, dokunmatik ekranı, özel Turkcell uygulamaları, en popüler internet sitelerine tek tıkla erişim imkanı ve uygun
fiyatıyla büyük beğeni toplayan Turkcell T10 ile abonelerimizin internet alışkanlıklarını değiştirmeye, kullanımlarını artırmaya devam
ettik. Turkcell T10 aboneleri, T10 almadan önceki döneme göre 10
kat fazla mobil internet kullanmaya başladı.
Müşterilerimizin Hayatını Daha Fazla
Kolaylaştırmak İçin Yeni Ürün ve Servislerimizi
Sunmaya Devam Ettik
Lokal pazarın ihtiyaçlarına cevap vermek üzere küresel trendleri
yakından takip ediyor, iş ortaklarımız ile birlikte yaratıcı ve sektöre
öncülük eden çözümler sunmaya devam ediyoruz. 2010’da mobil internet ve servis gelirlerimiz toplam Turkcell Türkiye gelirinin
%20’sini oluşturdu. Data ve mesajlaşma hariç, katma değerli servisleri 2010’da 20 milyondan fazla müşterimiz kullandı.
Turkcell Yetenek & Platformları
Turkcell, kullanıcı deneyimini zenginleştiren, ürün ve servislerinin farkedilirliğini arttıran platformlara yatırım yapıyor. Turkcell Uygulama
Dükkanı, 3000’i aşkın uygulama ve 1000’i aşkın uyumlu cep telefonu
ile kullanıcıların ücretsiz ve ücretli uygulama indirmesine olanak tanıyor. Saniyede bir uygulama indirilen Uygulama Dükkanı’nın 4 milyonu geçen tekil kullanıcısı, 2010 yılında 19 milyon uygulama indirdi.
Turkcell’e ait Pusula, Seyahat, Goller Cepte, MobilTV, Gezenzi, Footbo ve
Tıklakazan gibi 22 uygulamanın indirilme sayısı ise 3,8 milyonu geçti.
Pazarın ihtiyaçlarına cevap vermek
üzere küresel trendleri yakından takip
ediyor, iş ortaklarımız ile birlikte
yaratıcı ve sektöre öncülük eden
çözümler sunmaya devam ediyoruz.
28
Müzik Servisleri
Turkcell, GncPlay müzik platformu ile kullanıcıların her an her yerde müzik dinleme ihtiyacını karşılıyor. Platformun herkes tarafından
kullanılıyor olmasına ek olarak kullanıcı arayüzü özellikle gençlerin
kullanımına uygun olacak şekilde tasarlandı. Kullanıcılar limitsiz
müzik dinleyebilir, belirli radyoları takip edebilir, şarkı listesi oluşturabilir ve bu listeleri arkadaşlarıyla paylaşabilir. Turkcell’in Çalarken Dinlet servisi ise kullanıcıların kendilerini arayanlara istedikleri
müziği dinletebilmelerine olanak sağlıyor.
TV & Video Servisleri
3G hızında veri akışı sağlayan Turkcell MobilTV servisi ile aboneler, cep telefonlarından, TV kanallarını ve kayıtlı içeriği izleyebiliyorlar. Turkcell, ayrıca turkcell-im
ve Uzman Tv wap sayfaları aracılığıyla, kayıtlı video servisleri sunuyor. Turkcell-im
wap sayfası, internetteki, genel erişime açık, çeşitli kaynaklardan derlenen popüler
videoları sunuyor.
Sosyal Komünite ve Eğlence servisleri
Turkcell, sunduğu çeşitli spor servisleri içinde Türkiye’deki popülerliği ve taraftar kitlesinin büyüklüğü dolayısıyla futbola özel bir alan ayırmış durumda. Lider bir ulusal
TV kanalı ile işbirliği içinde olan Turkcell, Sosyal Futbol Platform’u olan Footbo.com’u
Türkçe olarak kullanıcılarına sunuyor. Kullanıcılar, fan sayfası yapabiliyor, forumlarda
birbirleriyle konuşabiliyorlar. Ayrıca Turkcell, 2010 yılında, online bir sosyal oyun olan
Footbocity’i lanse ederek, futbol taraftarları tarafından geniş kabul gördü. Kullanıcılar,
interaktif oyunlar oynayabiliyor ve kendi sanal şehirlerini kurabiliyorlar.
Gezenzi, lokasyon bazlı sosyal mikroblog servisi ile kullanıcılar, statü bilgilerini, fotoğraflarını ve yorumlarını paylaşabilir, ilgi noktaları hakkındaki yorumları ve mesajları takip
edebilirler.
Bilgi Servisleri
Turkcell, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile birlikte geliştirdiği İBB Cep Trafik mobil
uygulaması ile İstanbul’un trafiği hakkında güncel ve güvenilir bilgiler vererek kullanıcıların hayatını kolaylaştırmaktadır. Bu uygulama, 2008 yılındaki lansmandan beri 1
milyon kere indirildi.
Lokasyon bazlı Turkcell Pusula uygulaması ile kullanıcılar, belirli bir alan içerisinde
kendi lokasyonlarına en yakın polis merkezi, eczane, hastane vb. alanları görebiliyorlar.
Turkcell Seyahat isimli gezi rehberi servisi ile kullanıcılar belirli havayolu şirketlerinden rezervasyon yapabilir, bilet satın alabilir, uçuş bilgisi sorgulayabilir ve gidecekleri
yer hakkında hava durumu raporu alabilirler.
Kim Aramış servisi, kullanıcıya, telefonu kapalı/çekim dışı alanda olduğunda kendisine
gelen aramaları, telefonunu açtığında SMS ile ileten bir bilgi servisidir. Ayrıca, ortak
adres defteri özelliği ile arayan telefon numarasını, adres defterindeki kişi ismi ile
eşleştirerek daha zengin bir deneyim sağlamak mümkün.
Eğitim Servisleri
Okul.com.tr, öğretmenler, veliler ve öğrenciler için geliştirilmiş bir online eğitim platformudur. Zengin eğitim kaynaklarını, sosyalleştirilmiş içerik ile sunarak iletişimi kuvvetlendirir. Aynı zamanda, erişkinlerin hayat boyu eğitim alabilecekleri bir platform olmayı
amaçlamaktadır.
19
milyon
download
3 bin+
uygulama
22
Şebekemizde
2 milyon
akıllı cihaz
Turkcell
markalı
uygulama
T10:
Samsung
Galaxy Tab
İlk Turkcell
markalı
akıllı
cihaz
Türkiye’de ilk kez
Turkcell’de
‘‘Herkese akıllı
telefon” sloganıyla ilk
Turkcell markalı cihaz
T10’u müşterilerimizin
kullanımına sunduk.
29
Mobil Finansal Servisler
Turkcell Mobil Ödeme servisi ile kullanıcılar, üye işyerlerinde, 35 TL’ye
kadar olan harcamalarında, Turkcell fatura veya TL hesaplarını kullanabilirler. Turkcell Mobil Ödeme servisi 470’i aşkın noktada kullanılabiliyor. Turkcell, Visa Avrupa ve Yapı Kredi, Avrupa’nın ilk temassız
ödeme çözümünü, iPhone için lanse etti.
Diğer Servisler
“Tıkla Konuş” yeteneği ile kullanıcılara telefon numaralarını göstermeden arama yapabilme imkanı sunuyoruz. Kullanıcı, anlaşmalı
internet sitelerinde, “tıkla konuş” düğmesine bastığında, arama yapan ve aranan numara arasında görüşme, numara çevirmeye gerek
kalmadan başlatılıyor. Turkcell müşterileri, cep telefonu numaralarını
paylaşmak istemedikleri herhangi bir durumda, kendilerine özel tahsis edilen Rumara’yı kullanarak diğer Turkcell’lilerle anında görüşmeye başlayabiliyor. Rumara aboneleri sadece başka Rumara aboneleri tarafından değil, tüm Turkcell’liler tarafından aranabiliyor.
Makinalar arası İletişim
2009 yılından beri Turkcell, M2M ismi verilen makinalar arası iletişim sektörüne, araba telematikleri, takım takibi, filo yönetimi, POS
terminalleri, güvenlik alarmları, akıllı metreler ve satış ekibi otomasyon süreçleri konularında odaklanmaya devam ediyor.
Lokasyon ve Otantikasyon
Alanında bir ilk olan lokasyon bazlı anket uygulaması, anketi gerçekleştiren kişinin, oyların yer bazında dağılımını harita üzerinde
görebilmesine imkan sağlamakta ve karar vermelerinde yeni bir
boyut katmaktadır.
Turkcell Uygulama Dükkanı, 3000’i
aşkın uygulama ve 1000’i aşkın
uyumlu cep telefonu ile kullanıcıların
ücretsiz ve ücretli uygulama
indirmesine olanak tanır.
30
İki yıl içerisinde yaptığımız
31 patent başvurusunun üzerine
bir yıl içerisinde 26 başvuru daha
ekledik, uluslararası başvuru sayımızı
18’e çıkardık.
Pusula
Mobil İmza servisi, kullanıcıların elektronik döküman ve işlemleri,
kanuni olarak ıslak imzaya denk olan dijital imza ile imzalamalarını
sağlar. Şu an pazarda, 50 uygulama sağlayıcı mevcut olup, bu sağlayıcılar bankacılık, e-devlet, sigorta, sağlık, e-ticaret sektörlerine
dağılmış durumdadır.
Turkcell Teknoloji ile Ar-Ge Dünyasına Adımızı Yazdırdık
Avrupa’nın önde gelen ve teknolojiye yön veren 200’ün üzerinde şirketi, araştırma merkezi ile birlikte çok sayıda proje yapıyoruz. 2 yıl
içerisinde yaptığımız 31 patent başvurusunun üzerine bir yıl içerisinde
26 başvuru daha ekledik, uluslararası başvuru sayımızı 18’e çıkardık.
Geçen yıl Türkiye’de sektörümüzde patent başvuruları ile lider olurken, bu yıl arayı açtık.
Yeni ürünler geliştirdik;
SIM kart konusundaki teknolojik bilgi birikimimiz ile Turkcell
abonelerinin SIM kartlarını ve bu SIM kartlar üzerinde koşan
uygulamaların tamamına yakınını tek noktadan yönetebilecek
altyapıları geliştirdik. Diğer yandan, lisans ve ek geliştirme maliyetlerini düşürmek, aynı zamanda daha istikrarlı servis sağlamak
amacıyla Mobil İmza platformunu, 2010 yılı ikinci çeyreğinde
devreye aldık.
NFC (Near Field Communication) teknolojisine ilişkin 2008 yılında
başlayan geliştirmeler 2010 yılında hız kazanarak yılın son aylarında tamamlandı. Turkcell, bu sayede, bankacılık sektöründe kullanılan kredi kartı gibi çeşitli uygulamaları SIM karta güvenli bir şekilde
gönderebilecek ve mobil cüzdan konseptinin gelişmesine yol açacak
altyapılara kavuştu.
Tıklakazan
Seyahat
MobilTV
Goller
Cepte
Gezenzi
İBB
Cep
Trafik
Saniyede bir uygulama
indirilen Uygulama
Dükkanı’nın 4 milyonu
geçen tekil kullanıcısı,
2010 yılında 19 milyon
uygulama indirdi.
31
DAHA FAZLA
AVANTAJ
DAHA FAZLA
HAYAT
32
Daha Fazla Avantaj
Daha Fazla Avantaj
Daha Kalitelisini Uygun Fiyata Sunan, Daha Fazla Alanda
Daha Çeşitli Teklifler
Bireysel ve kurumsal müşterilerimize farklı
kullanım ihtiyaçlarına yönelik daha avantajlı tarife
seçenekleri ve fark yaratan çözümler sunmaya
devam ettik
Sektör lideri olarak 2010 yılında sadece kendi abonelerimizin değil,
herkesin rahat rahat Turkcell kalitesini deneyimlemesi için “Benim
Turkcell’im Senin Turkcell’in Kampanyası”nı sunduk. Bir hafta gibi
kısa bir sürede 1,5 milyonu aşkın kişi Turkcell kalitesi ve farkını yaşadı.
Teşekkürler Kampanyası ile yıllardır Turkcell’i tercih eden bireysel
faturalı müşterilerimize bizimle geçirdikleri yıllara karşılık olarak
haftada 3 güne kadar, 06.00–18.00 arası Turkcell’lilere bedava konuşma hediye ettik. Bu şekilde müşterilerimize Turkcell’de geçirdikleri yılların ne kadar değerli olduğunu göstermiş ve verdiğimiz
hediye sayesinde müşterilerimizi memnun ederek Turkcell’e bağlılıklarını artırmış olduk.
Müşterilerimizin ihtiyaçlarını karşılayan çiftçi, kamu gibi özel tarife
ve kulüplerle cazip teklifler sunmaya devam ettik. Cazip iletişim tekliflerinin yanı sıra verimi artırmaya yönelik mobil eğitimler, lokasyona özel günlük hava durumu, Türkiye’den ve dünyadan haberler,
ürüne özel bilgiler ve anlaşmalı kuruluşlardan indirim fırsatları da
sunduğumuz Turkcell Çiftçi Paketi, yoğun ilgi ile karşılandı. Yerel
kampanyalarla hem kırsal yörelerde hem de kalkınmada öncelikli
illerde müşterilerimize avantajlar sunarak bu bölgelerde pazar payımızı büyüttük.
Hazır Kart dünyasında müşterilerimizi ilk defa aylık hem ses hem
de SMS faydasını aynı anda veren bir 1’e 5 veren aylık nar paketi
ile tanıştırdık.
Kontör TL Geçişinde Fark Yarattık
Önemli bir IT dönüşümü olan kontörden TL’ye geçiş projesini Turkcell Teknoloji ile birlikte başarıyla hayata geçirdik. Turkcell en şeffaf
34
ve sorunsuz şekilde kontörden TL’ye geçen operatör oldu. Tüm HazırKartlı müşterilerimize SMS göndererek, internet sitelerimizden,
sesli yanıt sistemimizden, bayi kanalımız ve çağrı merkezlerimizden,
geçişten 1 hafta önce tarifelerimizin TL fiyatlarını duyurduk. Müşterilerimizin hatlarında bulunan kontörleri müşteri memnuniyeti esas
alınarak yükledikleri kontörlerin birim fiyatından daha yüksek bir
birim fiyat ile çevirdik. 26 milyon müşteri için geçiş tamamen sorunsuz ve hatasız şekilde gerçekleşti. Müşterilerimiz 1 Nisan itibarıyla
her kullanımından sonra kullanım miktarı, tutarı ve kalan tutarını
ekranlarında görebildiler. TL geçişi ile ilgili olabilecek her tür soru
için özel servis numarasından hizmet verdik.
Gençlere Daha Fazla Özgürlük Sunmaya Devam Ettik
Gençlere yönelik faturalı ve avantajlı bir tarife sunarak, onlar için
Hazır Kart dışında bir alternatif yarattık ve bu konuda da sektöre
öncülük ettik. Gençler için çok önemli olan mesajlaşma için de SMS
paketlerimizi çeşitlendirdik.
gnçtrkcll Olarak Gençlere Destek Olduk, Onları Cesaretlendirecek,
Güçlerini Gösterecek Platformlar Sunduk
2010’da gnçtrkcll’de, 35 kampanyayla milyonlarca gnçtrkcll’liye
toplam 20 milyon TL fayda sağladık. McDonald’s ve Burger King’de
farklı dönemlerde bedava menüler, sinemada tüm yıl boyunca bir
bilet alana bir bilet bedava verdik. Online alışverişte de özel teklif ve
fiyatlarla gençlerin yanında olduk. Marka işbirlikleri ve fiyat avantajlarının yanı sıra yaptığımız 14 aktivite/sponsorlukla toplam 440
bin kişiye ulaştık.
Marka İşbirliklerimize Devam Ederek Müşterilerimize Daha Fazla
Fayda Sunduk
Marka işbirliklerimize devam ederek 2010 yılında 35 marka ile
65 kampanyada müşterilerimize çeşitli faydalar sunduk. 2 milyon
müşterimiz GSM dışındaki alışverişlerinde yaklaşık 53 milyon TL’lik
fayda sağladı. Akaryakıttan gıdaya, tekstilden ulaşıma, turizmden
teknolojiye birçok alanda müşterilerimiz kendilerine gönderilen
şifreleri kullanarak avantajlar kazandı. Turkcell’liler Kazanır ile 2,5
milyon kez dokunma imkânı bulduğumuz her bir müşterimizin cüzdanına ortalama 21
TL katkı sağladık.
Turkcell Platinum Ayrıcalıkları Artarak Devam Etti
Turkcell Platinum müşterileri 2010’da da kendilerine özel sunulan birçok avantaj ve ayrıcalıktan yararlandı. Platinum müşterileri; Turkcell hatları ve telefonlarıyla ilgili hizmeti
nerede olurlarsa olsunlar bulundukları yere kadar getiren Özel Hizmet Ekibi ve ücretsiz,
hatta beklemeden, sesli yanıta düşmeden 7 gün 24 saat hizmet alabildikleri Özel Müşteri
Hizmetleri ile ayrıcalıklı hizmet aldı.
Platinum müşterileri ayrıca cep telefonu faturalarında, VINN 3G Modem’de ve cep telefonlarında özel indirimlerden ve diledikleri cihazda adrese teslim hizmetlerinden yararlandı.
Yazın düzenlenen Turkcell Kuruçeşme Arena konserlerine bir konuklarıyla birlikte katılma
fırsatını yakalayan Turkcell Platinum müşterileri, yine bir konuklarıyla birlikte vizyondaki
filmleri ön ve özel gösterimlerde izleyerek, kendilerine özel davetlerde ağırlandılar. Bunun
yanı sıra Flugtag, Yeşilçam Ödül Töreni ve IF Festivali’ne de katılma şansı yakaladılar.
Dönemsel olarak 10’u aşkın markada Turkcell Platinum müşterilerine özel indirim ve
hediyeler sunuldu.
Kurumsal Müşterilerimize Avantajlı Tarife ve Paketler Sunmaya Devam Ettik
Ocak 2010’da yenilediğimiz kurumsal tarife yapısıyla, hem müşterilerimize daha avantajlı paketler sunduk hem de sadeleşen seçeneklerimizle şirket çalışanları için en uygun paketleri seçmelerini kolaylaştırdık. 2010’da sunmaya başladığımız Plus Paketlerle
kurumsal müşterilerimize yurtiçi ses, data ve SMS gereksinimlerini tek tarife paketiyle
karşılama kolaylığı sunarken; ne ödeyeceklerini bilmelerini sağladık.
Temmuz 2010’da lanse ettiğimiz Kolay Paketler, kurumsal müşterilerimize tüm çalışanlarına ve iş ortaklarına rahatça hat verebilme imkânı sundu. 2010’da lansmanını gerçekleştirdiğimiz İtalya Kampanyası, Rusya – Ukrayna Kampanyası, Amerika – Kanada Paketi,
Suudi Arabistan Paketi ve İngiltere – Almanya – Fransa Günlük Ses Paketi ise kurumsal
müşterilerimize yurt dışındaki iletişim gereksinimlerini de daha avantajlı fiyatlarla karşılama imkanı verdi. Ayrıca yurtdışında geçerli olan data tarifemizi kademeli hale getirerek, yoğun kullanıcıların daha avantajlı fiyatlarla data hizmeti almasını sağladık.
26 milyon
aboneye
kontör TL
geçişi
gnçtrkcll’de
2 milyon
aboneye
53 milyon
fayda
65 kampanya
20 milyon TL
fayda
Sektör lideri olarak
2010 yılında sadece
kendi abonelerimizin
değil, herkesin rahat
rahat Turkcell kalitesini
deneyimlemesi için
“Benim Turkcell’im
Senin Turkcell’in
Kampanyası”nı sunduk.
35
Daha Fazla Avantaj
Farklı Meslek Gruplarına Özel Avantajlar Sunduk
Ülke esnafının haberleşme ihtiyaçlarını tek bir paketle çözmeyi hedefleyen İşTcell Esnaf Paketi ile esnafları kurumsal bir müşteri olarak ele alarak, kurumsal avantajlardan faydalandırmaya başladık.
2009 yılında doktorlar, avukatlar ve eczacılarla birlikte serbest
meslek mensuplarına yönelmeye başlayan İşTcell, 2010 yılında emlakçılara da hitap etmeye başladı. Bununla birlikte serbest meslek
hayatının bu önde giden kitlelerinin ihtiyaçlarını anlayarak, kulüplerin tekliflerini bu doğrultuda zenginleştirdik. İşTcell Doktorlar
Kulübü üyesi olan aile hekimleri, kendilerine özel geliştirilen mobil
uygulamadan indirimli şekilde istifade edebilirken, yine kulüp üyesi olan tüm doktorlarımız, kendilerine özel bilgi ve uygulamaların
olduğu WAP portaline ücretsiz erişim sağlayabildi. Diğer taraftan
İşTcell Emlakçılar Kulübü’ne üye olan emlakçılar sahibinden.com’da
indirimli ilan verebilme ya da İşTcell Avukatlar Kulübü üyesi olan
avukatlarımız UYAP’a mobil imza ile indirimli olarak erişebilme imkanını yakaladı.
İŞTEKAZAN Programı ile 30 Bin Kurumsal Müşterilerimize
18 Milyon TL Fayda Sağladık
1 Mart 2010 tarihinde Kurumsal Sadakat Programı İŞTEKAZAN’ın
lansmanını gerçekleştirdik. Program; kurumsal müşterilerimize
gıda, akaryakıt, kargo, ofis malzemeleri, sigorta, finans, güvenlik,
ulaşım, yazılım, donanım, toplantı, otel, eğitim, reklam, internet,
teknoloji harcamalarında %50’lere varan tasarruf sağlarken, şirket
harcamalarını azaltma imkanı sundu. Farklı sektörlerden 30’u aşkın
farklı marka ile yaptığımız indirim anlaşmalarından 2010 sonu itibarıyla 30 bin firma 18 milyon TL’lik fayda sağladı; markalar, yaklaşık 219 milyon TL ciro elde etti.
Ülke esnafının haberleşme
ihtiyaçlarını tek bir paketle çözmeyi
hedefleyen İşTcell Esnaf Paketi ile
esnafları kurumsal bir müşteri olarak
ele alarak, kurumsal avantajlardan
faydalandırmaya başladık.
36
23 Kasım 2010 tarihinde “Mobil Teknolojilerle İşinizde Fark Yaratma
Fırsatları” ana teması ile birincisi gerçekleştirilen İŞTCELL Teknoloji
Zirvesi’nde, dünyaca ünlü teknoloji guruları Geoffrey Moore ve Don
Tapscott ile Türkiye’den önde gelen markaların üst düzey yöneticilerden oluşan konuşmacılar kurumsal müşterilerimizle buluştu.
Kurumsal Bağlılık Programı İŞTECEP Sayesinde Müşterilerimize
Daha Fazla Avantaj Sunduk
Kurumsal Taahhütlü Bağlılık Programı İŞTECEP, Eylül ve Kasım
2010’da hayata geçen 11 adet yeni teklif seçeneği ile toplam 29
teklif çeşidine ve tüm üreticilerden 12 farklı cihaz seçeneğiyle toplam 26 alternatifli kataloğa kavuştu. İŞTECEP’te artırdığımız hediye
adetleriyle kurumsal müşterilerimize çok daha fazla avantaj sunduk.
İşTcell
Doktorlar
Kulübü
İşTcell
Esnaf
Paketi
30 bin
kurumsal
müşteriye
18 milyon TL
fayda
İŞTEKAZAN Programı
ile 30 bin kurumsal
müşterilerimiz 18
milyon TL’lik fayda
sağladı. Markalar,
2010 sonu itibarıyla
yaklaşık 219 milyon TL
ciro elde etti.
37
Daha Fazla Avantaj
Müşteri İhtiyaçları Doğrultusunda Sunduğumuz Kurumsal Çözümler
ile Fark Yarattık, Müşterilerimizin Verimliliklerini Artırdık
Türkiye’nin lider iletişim ve teknoloji şirketi olarak müşterilerimizin
ihtiyaçlarını doğru anlayıp, bu ihtiyaçlara yönelik geliştirilen mobil
çözümlerle iş-ekip, varlık ve müşteri yönetimindeki verimliliği maksimum seviyeye çıkarmayı hedefliyoruz. Bu hedef doğrultusunda, 2010
yılında, farklı ölçeklerdeki kurumların ihtiyacına cevap veren 5 bine
yakın çözümü hayata geçirdik. Bu çözümler sayesinde, kurumsal
müşterilerimizin operasyonel maliyetlerini azaltmalarına, verimliliklerini artırmalarına ve rekabette fark yaratmalarına destek olduk.
2010 yılında,
• Kurumsal müşterilerimizin 3 milyara yakın mesajla müşteri ve çalışanlarıyla iletişim kurmasını sağladık.
• Firmalar; Türkiye genelinde 150 bin araçta kullanılan Turkcell Araç
Takip Çözümü ile yüzde 30’lara varan yakıt tasarrufu sağlarken, bakım maliyetlerini de yüzde 10 oranında düşürdü.
• “Uzaktan Sayaç İçin İzleme” çözümümüzle elektrik ve su kayıp
kaçaklarını %80’e varan oranda önledik. Hatalı okuma oranını %7
oranında azalttık.
• İstanbul Halk Ulaşım ile gerçekleştirdiğimiz, VINN 3G MultiModem
çözümüyle günde 18 bin yolcuya halk otobüslerinde 3G hızıyla internete bağlanma imkanı sunduk.
• 3G Yedekleme ile süpermarket zincirlerinin yeni mağaza açılış sürelerini 3 gün kadar kısalttık.
• Saha otomasyon çözümlerimizle, kurumların saha operasyon maliyetlerini azalttık.
Toplam Telekom Çözümleri Sağlayıcısı Olarak Müşterilerimize
Sunacağımız Daha Avantajlı Hizmetler İçin Yatırımlarımıza
Devam Ettik
Toplam Telekom Çözümleri Sağlayıcısı olma hedefimizle müşterilerimize toplam çözümlerimizin tek elden sunulmasını sağlayacağız. Dönüşüm projemiz sayesinde genişleyen ürün ve servisler
kataloğumuz müşterilerimize daha hızlı, daha bütünsel, toplam
Müşteri ihtiyaçları doğrultusunda
sunduğumuz kurumsal çözümler
ile fark yarattık, müşterilerimizin
verimliliklerini artırdık.
38
Toplam Telekom Çözümleri
Sağlayıcısı olma kapsamında ilk
Turkcell ve Superonline ortak
teklifini sunduk.
maliyeti daha avantajlı, hizmet kalitesi daha yüksek çözümler üretecek. Bu dönüşüm sonrasında yenilenen ürün ve servisler kataloğu içerisinde yer alan ses (mobil, sabit), internet (mobil, sabit),
uçtan uca iletişim, network servisleri, veri merkezi hizmetleri ve
kurumsal uygulamalarımızla iş dünyasının ihtiyaçlarına toplam
çözümler sunacağız.
Başta Ses ve İnternet Olmak Üzere Tüm Ofis İhtiyaçlarını
Karşılayacak Ofis Ürünleri ve Teklifleri Konumlandırıyoruz
2010 yılında ofis mobil ses tarafında, FCT ses (Ekomini) paket içerikleri müşterilere hem yurtiçi hem de yurtdışı aramaları için daha
fazla avantaj sağlayacak duruma getirildi. Bu ses paketleriyle, müşterilerin sabit telefon giderlerini %65’den başlayan oranlarla düşürmelerini sağladık ve cihaz maliyetine katlanmak istemeyen müşterilerimiz için cihaz hediyeli Ekomini teklifleri oluşturduk.
Toplam Telekom Çözümleri Sağlayıcısı olma kapsamında ilk Turkcell
ve Superonline ortak teklifi ile Kurumsal Çözüm Merkez’leri aracılığıyla küçük ofisler için ADSL ve 3G’yi bir arada sunduk. ADSL modemin üzerine takılabilen VINN’la otomatik 3G yedekleme sağlayarak
firmalara kesintisiz iletişim imkanı sunduk.
Kurumsal müşterilerimiz için “Kurumsal Paket Veri Erişimi” altyapısı için Servis Seviyesi Taahhüdü oluşturup katma değer sağlayarak
müşteri memnuniyetini arttırdık. Bununla beraber tamamen limitsiz, 3G Yedekleme paketi ile karasal hatları yedekleme veya 3G ile
değiştirme ihtiyaçlarına yanıt verdik. Talep eden büyük müşterilerimize Data Trafiğini L2TP tünelleme ile ikinci seviyede teslim ederek
önümüzdeki dönemde Sanal Mobil Operatörler ile hayatımıza girmeye başlayacak Mobil İnternetin “Al-Sat” modeli için ilk adımları
atmış olduk.
Mobil internet dünyasında 2010 yılı boyunca ilkleri gerçekleştirdik
ve alternatif paketlerle, müşterilerimizin ihtiyaçlarını doğru adresledik. İlk limitinde duran paketler ve adil kullanımlı limitsiz ekono-
mik internet paketleriyle VINN sahibi müşterilerimize, maliyet kontrolü seçeneği sunduk.
Toplu alım avantajlarımızla, tek seferde daha fazla taahhüt verebilen müşterilerimize
özel indirimler yaptık.
Teknoloji Alanında Yaşanan Değişim ve Yenilikleri, Dijital Platformlarda Müşterilerimize
Yansıtmaya Devam Ettik
Video prodüksiyonlu mikro siteler, servislerimizi anlatan demolar, sosyal medya araçlarını kullandığımız uygulamalar ve interaktif medya kullanımıyla yeni teknolojileri kullanmaya devam ettik. 2010 yılı içinde birçok yeni mikro site ve demoyu hayata geçirdik.
Gençken Yapılacak 100 Şey kampanyası kapsamında açılan Facebook Gençken Yapılacak
100 Şey sayfası, kampanya süresince paylaşılan videoların paylaşım alanı oldu. Daha
sonraki dönemde gnçtrkcll’in sahiplendiği sinema, müzik ve eğlence gibi konularda içeriklerin paylaşıldığı, gnçtrkcll özelinde yapılan kampanyaların iletişim alanı haline gelerek, üyelerle etkileşime geçilerek diyalog kurulan bir sayfa olarak hayatına devam ediyor.
350.000’in üzerindeki üye sayısıyla en kalabalık Türk marka sayfası.
www.turkcellliningucu.com sitesi ile abonelerimizin kapsama reklam müziğimizi kendilerinin yorumladıkları videoları paylaştıkları bir platform yarattık. Bu siteye gelen ve
abonelerimiz tarafından çekilen videolarımız arasında seçilenleri reklam filmi olarak
TV’de yayınladık.
www.iliskininadinikoy.com gnçtrkcll’in Facebook Connect kullanarak Sevgililer Günü’ne
özel olarak geliştirdiği eğlenceli bir mikro site oldu. gnçtrkcll kitlesine hitap eden www.
gnctrkccsessizsinema.com sitesi ise Mart 2010’da yayına alındı. Gnçtrkcll’in eğlenceli bir
mikro site uygulaması olan www.gnctrkccsessizsinema.com’da video tabanlı online sessiz sinema oyunu bulunuyor.
1.600
mobil
pazarlama
projesi
4,4 milyon
kişiye
ücretsiz
sponsorlu
paket
2010’da ayrıca, Turkcell’in lokasyon bazlı mobil iz bırakma servisi Gezenzi’nin ana sayfa ve
alt sayfa tasarımlarının çalışmasını tamamlayarak, www.gezenzi.com adresinde yayına aldık.
Acun Ilıcalı’nın “Yetenek Sizsiniz Türkiye” adlı programına katılmak isteyen Turkcell’lilere
videolarını online olarak gönderebilme imkanı sunduk. www.turkcellleyeteneksizsiniz.com
adlı internet sitesine (belirlenen kriterlere uygun özellikte) videolarını gönderen aboneler arasında jüri tarafından seçilen kişiler, yeteneklerini Acun Ilıcalı’nın programında
sergileyebilme şansını yakaladı.
Mobil Pazarlama ile Daha Fazla Avantaj Sunduk
2010 yılında ayrıca Daha Fazla Avantaj sunduğumuz mobil pazarlama bünyesinde 50
farklı sektörde 353 farklı firma ile 1600 proje geliştirildi. Avrupa’nın en büyük izinli veritabanındaki 11,4 milyon kişi bu sayede fırsatlarla tanıştı. 700 milyon adet reklam görüntülemesinin gerçekleştiği yıl boyunca 4,4 milyon kişi ücretsiz sponsorlu paketlerden
faydalandı. Global Mobile Marketing Awards’da 6 kategoride finalist olan Mobil Pazarlama ekibi, McGraw Hill işbirliğiyle Türkiye’nin ilk Mobil Pazarlama kitabını yayımladı.
Global Mobile
Marketing Awards’a 6
kategoride finalist olan
Mobil Pazarlama ekibi,
McGraw Hill işbirliğiyle
Türkiye’nin ilk Mobil
Pazarlama kitabını
yayımladı.
39
DAHA KALİTELİ
HİZMET
DAHA FAZLA
HAYAT
40
Daha Yaygın ve Eğitimli Hizmet Ekibimizle, Daha Yenilikçi ve İhtiyacınızı
Daha İyi Karşılayan Çözümler
En Yaygın Satış Ağı ile Daha Fazla Hizmet
Turkcell İletişim Merkezleri
Yaygın ve ulaşımı kolay noktalarda (81 il, 222 ilçede), müşterilerine güven veren sıcak bir atmosfer sunan, standart ve çözüm odaklı
hizmet veren, iletişim teknolojilerinde uzman ve münhasır 1.000
Turkcell İletişim Merkezi bulunuyor. Yüz yüze hizmet verdiğimiz en
yaygın münhasır kanalımız olan Turkcell İletişim Merkezlerinde,
müşterilerimizin kalplerini ve beyinlerini kazanma ana amacıyla
faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Turkcell İletişim Merkezleri olarak,
“Bizim için teknoloji hayatınızı kolaylaştırmak demek” sloganı ve
“İletişim teknolojilerinde uzman mağazacılık” vizyonuyla, sektördeki
lider yaklaşımımızı tüm perakende sektörüne de yansıtarak öncülük
ediyoruz.
Mağazalarımızı ayda ortalama 22 milyon kişi ziyaret ediyor; müşterilerimiz 6 bin 500 kişiden oluşan eğitimli, güler yüzlü ve iletişim
teknolojilerinde uzman bir kadrodan hizmet alıyor. 2008 yılından
beri mağazalarımızda hizmet veren Teknoloji Uzmanları, hem yeni
teknolojilerle donatılmış cihazları ve hayatı kolaylaştıracak uygulamaları müşterilerimize sunuyor hem de tüm bayi çalışanlarının
gelişimine odaklanıp müşteri ihtiyaçlarının ilk kontakta çözülmesini sağlıyor. Hizmet kalitemizi korumak ve sürekli geliştirmek adına
mağaza personelinin eğitimine yatırım yapmaya devam ediyoruz.
Bu doğrultuda, 2010’da 200 bin saat eğitim verdik.
Ayrıca, sunduğumuz hizmetlerdeki kalitemizi ölçmek için bağımsız
araştırma firmalarına memnuniyet araştırmaları yaptırıyor, performanstaki gelişimimizi yakından takip ediyoruz. Standart ve kaliteli hizmet verebilmek ve süreklilik sağlayabilmek için de mağazalarımız rutin
olarak denetleniyor. Mağazalarımızda fark yaratan uygulamalarımızla
müşterilerimize daha kapsamlı hizmet veriyoruz. Bu uygulamalar arasında hızlı şarj ve telefon yedekleme uygulamaları dikkat çekiyor:
• Hızlı Şarj cihazı: Dünyadaki operatörler arasında sadece Turkcell’de
bulunan bu cihazlarla 15 dakikada hızlı şarj yapılabiliyor. 2010 yılında 1,1 milyon defa hızlı şarj yapıldı.
• Telefon Yedekleme cihazı: Türkiye’de sadece Turkcell’de olan bu
cihazlar ile hem telefon yedekleme işlemi yapılıyor hem de hayatı
kolaylaştıran uygulamalar yüklenebiliyor. 2010 yılında 1 milyona
yakın uygulama yüklendi.
17 bin Turkcell Satış Noktası ve 50 Turkcell
Dağıtım Merkezimizle Müşterilerimize Etkin Ürün
Tedariği, Hızlı ve Etkili Bilgilendirme Sağladık
Turkcell Satış Noktaları
Türkiye’de tüm operatörlerin ürünlerini satan ve en kılcal noktalarda
bile hizmet veren yaklaşık 17 bin Turkcell Satış Noktası bulunuyor.
Turkcell bu rakamla, Avrupa ile kıyaslandığında, Telekom tedarik
zinciri anlamında en büyük örneklerden birini oluşturuyor. Müşterilerimizin bu satış noktalarından da Turkcell ürün ve servislerine
kolaylıkla ulaşabilmesi ve iyi hizmet alabilmesi bizim için önem taşıyor. Bunu sağlamak için kurulan 50 Turkcell Dağıtım Merkezi, bu
noktalara haftalık rutin ziyaretler yaparak, hem etkin ürün tedariği
sağlıyor hem de ürün ve servislerimiz konusunda doğru, hızlı ve etkin bilgilendirme yapıyor.
2010 yılında Turkcell Satış Noktaları için fark yaratan bir diğer hizmetimiz ise Turkcell Elçiler Kulübü oldu. Turkcell Satış Noktaları,
bu kulüp sayesinde performansları doğrultusunda puan kazanıyor,
kazandıkları puanları alışveriş yaparken kullanabiliyor. Bu sistem,
Turkcell Satış Noktaları ile birebir iletişim platformu yaratılarak, performans ve motivasyonlarının artırılmasını sağlıyor. Müşterilerimiz ayrıca, 2010 yılında yaygınlaştırılan dijital POS’lar sayesinde kontör alımlarını dijital ortam üzerinden de yapabiliyor. Bu sayede
kontör ihtiyaçlarını her an her yerden, ister nakit ister kredi kartı ile karşılayabiliyorlar.
Diğer Kanallar
2008 yılından beri müşterilerimize Elektronik Zincir Mağazalardan da hizmet veriyoruz.
Bu sayede, teknolojiyle müşterilerimizin buluştuğu her noktada onlara Turkcell avantajlarını da sunabiliyoruz. Müşterilerimiz yaklaşık 100 mağazada ve 8 marka işbirliğiyle hem
abonelik işlemleri hem de cihaz ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. Müşterilerimizin rutin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sunduğumuz diğer kanallar ise banka ATM’leri, banka internet
şubeleri, çağrı merkezleri, Kiosklar, PTT ve Turkcell internet sitesi olarak sıralanıyor.
Çağrı Merkezimizde Müşteri Memnuniyeti Odağımızı Koruyarak
Bu Alandaki Açık Ara Liderliğimizi Koruduk; Aldığımız Ödüllerle
Başarımızı Pekiştirdik
Turkcell Global Bilgi; 2010 yılında Turkcell Bireysel Operasyonlarda yürüttüğü hizmet segmentasyonu kapsamında özel hizmet ekipleri kurarak, farklı hizmet ihtiyacı olan müşterilerin bu ihtiyaca özel eğitilmiş, uzman müşteri temsilcilerinden hizmet almasını sağladı. Turkcell Global Bilgi Müşteri İlişkileri Yönetiminin liderliği ve IT departmanının çalışması sonucu
ortaya çıkan sistem, sahip olduğu teknolojik özellikler ve mutlu müşteri yaratmada izlenen
yöntem açısından sektördeki diğer uygulamalardan farklılaşıyor. Türkiye’de son kullanıcının
hizmetine sunulmuş olan ilk sayısal zaman damgası hizmeti olan “Tasdix” ile korumaya
alınan bu programın TÜBİTAK kayıtlarına geçirilmesi ve böylece sistemin kullanım hakkının
korunmaya alınması sağlandı.
Turkcell Global Bilgi; 2010 yılında Turkcell Kurumsal Operasyonları ile belirli meslek
gruplarına yönelik oluşturduğu “Yeni Müşteri Kazanımı-SOHO*” projesiyle ContactCenterWorld.com’un “2010 Top Ranking Performers” değerlendirmesinde dünya ve Avrupa,
Orta Doğu ve Afrika bölge birincisi oldu. Doktor, avukat, eczacı, mali müşavir, emlakçı
50
Turkcell
dağıtım
merkezi
Hızlı
şarj
cihazı
17.000
Turkcell
Satış
Noktası
Telefon
yedekleme
cihazı
Yüz yüze hizmet
verdiğimiz en yaygın
münhasır kanalımız
olan 1.000 Turkcell
İletişim Merkezlerinde,
müşterilerimizin
kalplerini ve beyinlerini
kazanma ana amacıyla
faaliyetlerimizi
sürdürüyoruz.
*small office home office (küçük ofis ve ev ofis)
42
43
gibi birçok meslek grubunu kapsayan ve üyelik sistemiyle çalışan bir
kulüp satışı olan Soho projesi, katılımcıların kendi meslek gruplarıyla ilgili ayrıcalıklı hizmetlerden yararlanmalarını sağlayan bir kulüp.
Katılımcıların iş hayatını kolaylaştırmayı hedefleyen proje, ücretsiz
ve özel numara ile müşteri hizmetleri, meslek gruplarının terminolojilerine hakim eğitimli müşteri temsilcileri, toplu SMS paketi,
web asistan hizmeti, mobil bilgi bankaları, anlaşmalı firmalardan
özel indirimler gibi hizmetlerle müşteri deneyimini zenginleştiriyor. Soho projesi, müşterilere kampanya tanıtımı ve kulüp üyeliği
satışlarında, geleneksel satış yöntemlerine göre hız kazandırıyor ve
maliyet verimliliği sağlıyor.
Kurulduğu günden bu yana sektörün ilklerine imza atan Turkcell
Global Bilgi, 10 yılda 125 milyon TL yatırım yaparak, 2010’da 230
milyon adet müşteri kontağı kurarken, 3G hızlı mobil internet teknolojisiyle birlikte bugüne kadar 15 bin görüntülü çağrıyı cevapladı
ve işitme engellilere ilk kez görüntülü çağrı merkezi hizmeti verdi.
Turkcell Global Bilgi, farklılaşan hizmet anlayışıyla son 5 yılda 25
ulusal ve uluslararası ödülün sahibi oldu.
Müşterilerimizi Sesinden Tanıyarak Hem
Memnuniyeti Artırdık Hem de Maliyetleri Azalttık
9 Şubat tarihinde sesli imzayı devreye alarak, yapılan görüşmelerde
güvenlik sorularına cevap vermeye gerek kalmadan müşterilerimizi
sesinden tanımaya başladık.
Yenilenen Kurumsal Online İşlem ile Şirket
Yetkililerinin Hayatlarını Kolaylaştırdık
Kurulduğu günden bu yana sektörün
ilklerine imza atan Turkcell Global
Bilgi, 10 yılda 125 milyon TL yatırım
yaparak, 2010’da 230 milyon adet
müşteri kontağı kurdu.
44
200’e yakın işlem seçeneği ile şirket yetkililerinin şirket hatlarını yönettikleri Kurumsal Online İşlem’e yeni özellikler eklenerek, şirketlerin işlemlerini kolayca 7 gün 24 saat online olarak yapabilmeleri
sağlandı. Ayrıca kanala yeni raporlar eklenerek, müşterilerin tüm
rapor ihtiyaçlarını buradan karşılamaları sağlandı.
Şirket çalışanlarının profillerine göre farklılaştırılmış Kurumsal
Müşteri Hizmetleri sunuyoruz.
Şirket yetkililerine ve karar vericilerine özel “İşTcell Business Class
Müşteri Hizmetleri”, IT Sorumlularına özel “Teknik Destech Hizmeti”, şirket çalışanlarına özel “İşTcell Kurumsal Müşteri Hizmetleri” ile
farklı profillerin farklı ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunulan, ayrıcalıklı müşteri hizmeti sunuyoruz.
15 bin
görüntülü
çağrı
Sesli
imza
Turkcell
Global Bilgiye
5 yılda
25 ödül
200’e yakın işlem
seçeneği ile şirket
yetkililerinin şirket
hatlarını yönettikleri
Kurumsal Online
İşlem’e yeni özellikler
eklenerek, şirketlerin
işlemlerini kolayca
7 gün 24 saat online
olarak yapabilmeleri
sağlandı.
45
DAHA FAZLA
SOSYAL SORUMLULUK
DAHA FAZLA
HAYAT
46
Türkiye’nin Turkcell’i Olarak Sadece Teknolojiye Değil Ekonomik, Çevresel ve
Sosyal Gelişime de Destek Vermeye Devam Ediyoruz
Eğitim, spor ve istihdam alanlarında sürdürülebilir, gençlerin gelişimini destekleyen, etkileri zamana yayılan, ölçülebilir projeleri
geliştirip destekleyerek bu alanlarda gençlerin geleceğine yatırım
yapmayı hedefliyoruz.
Kardelenler
Kar Tanesinden Çığa Dönüşen Kardelenler Projesi ile Her Sene 10
Bin Kızımıza Burs Veriyoruz
Kardelenler Projesi, Turkcell ve Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği
işbirliğinde, Türkiye genelinde, okuma azmi ve kararlılığı gösteren
5 bin kız öğrenciye eğitim bursu vererek 2000 yılında başladı. Turkcell, 2007 yılında projenin kapsamını genişleterek her yıl verilen
burs sayısını 10 bine çıkardı.
Kardelenler Projesi’nde, ailelerinin ekonomik yetersizliği nedeniyle
öğrenimlerine devam edemeyen kız çocuklarına eğitimde fırsat eşitliği sağlanması, meslek sahibi, ufku açık “birey”ler haline gelmeleri
amaçlanıyor.
Bu sene 10. yılını dolduran Türkiye’nin öncü eğitim projesi Kardelenler, Turkcell’in de geniş kapsamlı ilk sosyal sorumluluk projesi. Kardelenler, yıllar içinde kamuoyundan aldığı desteklerle çığ gibi büyüdü
ve bugün 10 binlerce genç kıza eğitim olanağı sağlayan Türkiye’nin en
önemli sosyal sorumluluk projelerinden biri haline geldi.
Eğitimlerini üniversitede sürdürmeye hak kazanan “Kardelenler”in,
sosyal ve davranış becerilerinin gelişimine katkıda bulunan ve üniversite eğitimine paralel bir destek süreci olan Yönderlik Programı
ise, 2004 yılında Kardelenler Projesi’nin bir parçası oldu.
İlk olarak Turkcell yöneticileri, basın camiasının önde gelen kadın
gazeteci-yazarları ve başarılı iş kadınları arasından seçilen ve “yol
gösterici” rolünü üstlenen gönüllü adaylar, uzun ve titiz çalışmalar
48
ve eğitim sonucunda bilinçli birer yönder olarak programa katıldılar. İlk yıl 46 yönder ile başlayan Yönderlik Programı her yıl gelişti ve
bugüne dek toplam 160 yönder, Kardelenleri ile buluştu.
Proje, kısa bir süre önce farklı açılımlarla genişleyerek, yurtdışında da tanınır hale geldi. 2008 yılında National Geographic ekibi,
projenin belgeselini çekmek için 11 kişilik bir ekiple Eylül 2008’den
Nisan 2009’a kadar İstanbul, Kars, Erzurum ve Mardin’de Kardelen
kızları ve aileleriyle görüştü. Böylelikle ilk kez Türkiye’den bir sosyal sorumluluk projesinin belgeseli National Geographic Channel’da
yayınlandı. Belgesel sırasında çekilen fotoğraflardan oluşan Kardelenler fotoğraf sergisi ise Türkiye’nin dört bir yanındaki illerde kamuoyu ile buluştu.
Kardelenlere
ulusal ve
uluslararası
16 ödül
976
üniversite
mezunu
20 bin kız
öğrenciye
burs
Kardelenler Projesi, Mart 2010’da, Birleşmiş Milletler tarafından örnek proje seçilerek bir dizi etkinlikle tüm dünyaya tanıtıldı.
Kar tanesinden çığa dönüşen Kardelenler projemizle her sene 10 bin
kızımıza burs veriyoruz. 2000 yılından bu yana yaklaşık 20 bin kız
öğrenciye burs verdik. 9 bin 634 öğrencimiz liseyi bitirdi; 3 bin 437
öğrencimiz üniversiteyi kazandı ve 976 öğrencimiz de üniversiteden
mezun oldu. Kardelenler, bugüne kadar, ulusal ve uluslararası platformlarda toplam 16 ödülün sahibi oldu.
Gönül Köprüsü
Milli Eğitim Bakanlığı’nın işbirliğiyle 2008’de hayata geçirdiğimiz
Gönül Köprüsü Projesi; Türkiye’nin dört bir yanından binlerce öğrencinin farklı illeri ziyaret ederken, aynı zamanda ülkemizin doğal
ve kültürel güzelliklerini keşfetmelerini ve farklı kültürlerdeki akranlarıyla ömür boyu sürecek dostluklar kurmalarını hedefliyor.
Gönül Köprüsü Projesi kapsamında düzenlenen beş günlük gezilere katılan öğrencilerin kişisel ve sosyal gelişimleri desteklenirken
Eğitim, Spor ve
İstihdam alanlarında
sürdürülebilir,
gençlerin gelişimini
destekleyen, etkileri
zamana yayılan,
ölçülebilir projeleri
geliştirip destekleyerek
bu alanlarda gençlerin
geleceğine yatırım
49
aynı zamanda toplumsal duyarlılık, farklılıklara saygı ve gönüllülük
konularındaki bilinçleri de artıyor. Gittikleri illerin tarihi ve turistik
yerlerini gezen, ağaç dikip, çevreci aktivitelere katılan öğrenciler;
gezinin üç gününü İl Milli Eğitim Müdürlükleri’nin plan ve programı doğrultusunda geçiriyor. Geri kalan iki gün ise her öğrenciden
sorumlu olan mihmandar aile tarafından programlanıyor.
Üç yılda 130 bin öğrenciye ulaşan Gönül Köprüsü Projesi her yıl gelişerek devam ediyor. Bu yıl projeye dahil edilen özel gün etkinlikleri
kapsamında, 23 Nisan’da Anıtkabir’e, 19 Mayıs’ta Samsun’a giden
öğrenciler ulusal günlerin coşkusunu yaşarken, yine bu yıl projeye
eklenen yurtdışı gezileriyle ufuklarını genişletiyor.
Gönül Köprüsü Projesi kapsamında;
• 3 yılda 81 ilden 130 bin öğrenci hiç görmedikleri illere giderek
yeni kültürlerle tanıştı.
• 5 milyon kilometreden fazla yol yapıldı.
• Öğrencilere eşlik etmeleri için 3 bin 250 idareci ve 6 bin 500 öğretmen görevlendirildi.
• 81 ilde Gönül Köprüsü ekipleri kuruldu.
• Binlerce öğrenci ilk kez uçakla, denizle, metroyla ve trenle tanıştı.
• Yüz binlerce dostluk kuruldu.
Geleceğe Koşanlar
Turkcell olarak Gençlik Spor Genel Müdürlüğü (GSGM) ile ortaklaşa geliştirdiğimiz Geleceğe Koşanlar Projesi kapsamında, bireysel
spor dallarında başarıya ulaşabilecek 12-18 yaş arasındaki sporcuların eğitimine ve ülkemize yeni milli sporcular kazandırılmasına destek veriyoruz.
Turkcell olarak istihdama katkı
sağlamayı da önceliklerimizden biri
olarak görüyoruz. Turkcell Grup’ta
yaklaşık 11 bin kişiye istihdam
sağlıyoruz.
50
Birleşmiş Milletler projesi olan Medeniyetler İttifakı Ulusal Planı
kapsamına alınan Geleceğe Koşanlar Projesi’nde, Türkiye genelinde
Halter, Kayak, Yüzme, Tenis, Atletizm ve Görme Engelli Bisiklet dallarında yeteneklerine göre seçilen sporculara, belirlenen programlar dahilinde verilen desteklerle, ülkemizi yurtdışında en iyi şekilde
temsil edecek milli sporcuları yetiştirmek en önemli hedeflerimiz
arasında yer alıyor.
Bu proje kapsamında Turkcell ayrıca, Türkiye sıralamasında 1.,
dünya sıralamasında ise 90. sıraya kadar yükselen başarılı tenisçi Marsel İlhan’ın yanı sıra bir diğer bir milli tenisçimiz Çağla
Büyükakçay’a da destek veriyor.
Turkcell, Futbol ve Basketbol Milli Takımları’nın
Ana Sponsoru
Turkcell, Futbol Milli Takımları’na 2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığı desteğini 2005 yılından beri Ana Sponsor olarak devam ettiriyor. Milli Takım’ın
tüm başarılarının toplumun moral değerleri ve ülkemizin yurtdışı itibarının artırılması
açısından önemini iyi bilen Turkcell, Milli Takım’a yönelik desteklerini sürdürmeyi hedefliyor.
Turkcell, genç nesillere cesaret ve ilham veren Basketbol Milli Takımımıza 2002 yılında
“Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığı desteğini ise 2006 yılından beri Ana Sponsor
olarak devam ettiriyor. Turkcell, bu yıl, Basketbol Milli Takımımızın gümüş madalya ile
büyük bir başarıya imza attığı 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası’nın da ana sponsorluğunu üstlendi.
İstihdam’a Katkı
Turkcell olarak istihdama katkı sağlamayı da önceliklerimizden biri olarak görüyoruz.
Turkcell Grup’ta yaklaşık 11 bin kişiye istihdam sağlıyoruz. Bayilerimiz ve iş ortakları ile
50 bin kişilik bir ekosisteme sahibiz.
İstihdama verdiğimiz önem doğrultusunda İŞKUR ile de büyük bir projeye imza atıyoruz.
Proje kapsamında 2010 yılında İŞKUR’a kayıtlı 1.600 gencimize, perakende ve çağrı merkezi sektörüne yönelik eğitimler verdik ve bunların 1.000’den fazlasını ekosistemimizde
istihdam ettik. 2011 yılında da İŞKUR ile devam ettirdiğimiz proje ile 2.000’den fazla
kişiye eğitim ve iş fırsatı sunacağız.
Engelli istihdamına da ayrıca özel önem veriyoruz. Turkcell Grup genelinde 285 engelli
çalışan istihdam ediliyor. Turkcell Global Bilgi de ise 180 engelli çalışanımız bulunuyor.
Ulaştırma Bakanlığı ile yürüttüğümüz proje ile 7 engelliyi istihdam ediyoruz ve evlerinden çağrı merkezi hizmeti veriyorlar.
Turkcell Global Bilgi çağrı merkemiz ile de Türkiye’de İstanbul, İzmir, Erzurum, Eskişehir,
Diyarbakır, Ankara ve Karaman olmak üzere 9, yurtdışında ise Ukrayna’da 2, Belarus’ta 1
olmak üzere toplam 12 lokasyonda 7 bin 500 kişiye istihdam sağlıyoruz.
Turkcell Akademi İŞKUR İşbirliği ile Binlerce Gence
İş İmkanı Sağladık
Türkiye’de perakende ve çağrı merkezi sektörlerinin gelişimine paralel olarak teknoloji ve iletişim konularında eğitimli, pazarlama, satış ve müşteri odaklı hizmet konularında uzman insan kaynağı gücü ihtiyacı her geçen gün artıyor. “Önce İnsan Öncü
İnsan” ve “İnsana Yatırım” vizyonu ile yola çıkarak, sektörlere nitelikli insan gücü
12-18
yaş arası
sporculara
destek
Futbol ve
Basketbol
Milli Takımları
resmi iletişim
sponsoru
50 bin
kişilik
ekosistem
11 bin
kişiye
istihdam
Turkcell bu yıl,
Basketbol Milli
Takımımızın gümüş
madalya ile büyük bir
başarıya imza attığı
2010 Dünya Basketbol
Şampiyonası’nın da
ana sponsorluğunu
üstlendi.
51
kazandırmak ve istihdam amacıyla Turkcell Akademi liderliğinde T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu
olan İŞKUR Genel Müdürlüğü ile işbirliği geliştirdik. Türkiye İş
Kurumu’nun kuruluş kanunu ile kendisine verilen temel fonksiyon, işverenlerin eleman ihtiyaçlarının nitelikli işgücü ile karşılanması olarak tanımlanıyor.
Gerçekleştirdiğimiz işbirliği kapsamında; İŞKUR’un Türkiye’ye yayılan insan kaynağı gücü, üniversitelerin akademik bilgisi, Turkcell
Grup’un kurumsal bilgi ve deneyimini Turkcell Akademi uzmanlığında bir araya getirerek “Turkcell Perakende Satış Gelişim Programı”
ve “Müşteri İlişkileri Gelişim Programı”nı hazırladık. İŞKUR’a kayıtlı
kişiler arasından, iş kriterlerine göre belirlenmiş nitelikleri taşıyan
gençler, telefonla mülakat, genel sınav ve yüz yüze görüşme olmak
üzere 3. aşamalı seçim sürecinden geçerek programlara katılım
hakkı elde etti.
Programlar kapsamında, Ege Üniversitesi, Erzurum Atatürk Üniversitesi ve Turkcell Akademi eğitmenleri tarafından verilen teorik
eğitimler sınıf içinde gerçekleşiyor, sonrasında Turkcell bayilerinde
mağaza içi ve çağrı merkezinde web tabanlı olmak üzere uygulamalı
eğitimlerle devam ediyor.
2010 yılında 1.600 genci eğiterek çağrı merkezi ve Turkcell bayilerinde 110 kişiyi istihdam ettik. 2011 yılında işbirliğimizi devam
ettirerek çağrı merkezi ve perakende sektörüne yönelik, farklılaşan
yeni programlarımızla 12 farklı ilde 2000 işsiz genci kapsayacak eğitimleri düzenlemeye ve istihdam sağlamaya devam edeceğiz.
Turkcell Gönüllüleri
Turkcell çalışanlarından oluşan Turkcell Gönüllüleri, yardıma ihtiyacı olan kişi ve projeleri sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yaparak
Turkcell Gönüllüleri, 2010’da
ABD merkezli E2E tarafından
“Çalışanların Oluşturduğu En İyi
Sosyal Sorumluluk Projesi” ödülüne
layık görüldü.
52
tespit ediyor ve şirket içinde organizasyonlar düzenleyerek Turkcell
çalışanlarının bireysel olarak destek vermelerini sağlıyor.
Turkcell Gönüllüleri tarafından bugüne kadar “Oyuncağını Paylaşır mısın?”, “Yukarı Tandır Köyü Sıcacık Olsun”, “İlk Tatilim”, “Her
Çocuğun Bir Kitabı Olsun”, “Şırnak Fatih İlköğretim Okuluna Hayat
Veriyoruz”, “Urfa Siverek Kapıkaya İlköğretim Okulu Sosyal Alan Düzenlemesi” ve “Merak Odası” gibi projeler hayata geçirildi.
• 2009 “Alliance
112 Acil Aramalarda Konum Bilgisi İlettik
Şebekemizde yapılan geliştirmelerle Türkiye’de ilk kez Ankara,
Antalya ve Isparta illeri için 112 Acil Yardım Merkezi’ne doğru
yapılan acil aramalarda, aramanın yapıldığı konum bilgisinin acil
yardım kuruluşları tarafından alınabilmesini sağladık. Diğer iller
için Turkcell olarak hazırız ve Sağlık Bakanlığı ile çalışmaya devam
ediyoruz.
“Deprem Bilgi Projesi” İçin Şebeke Altyapımızı Açtık
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma
Enstitüsü ile “Deprem Bilgi Sistemi Projesi” başlığı altında gerçekleştirilecek ortak çalışmalar için işbirliği protokolü imzaladık ve bu
proje kapsamında baz istasyonlarımızı ve şebeke altyapımızı bilimsel projelere açtık.
Enerji Tasarrufu Sağladık
Tüm şebekemizde entegrasyonu tamamlanan yeni nesil bir özellikle;
düşük trafikli saatlerde kullanılmayan bazı şebeke ekipmanlarının
güç tüketimini azaltarak, %4-5 oranında enerji tasarrufu sağladık
ve CO2 salınımını 8 bin 800 ton azalttık.
2010 yılından itibaren uygulamaya başladığımız, tüm İş
Ortaklığı Yönetim Modellerimizin ana çatısı olan “Turkcell
Partner Program” ile “Growth
Global Bilgi, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Bölgesi’nde “en
iyi tele satış” kategorisinde birincilik ödülü aldı.
•
TURKCELL Yılın Ticaret Finansman İşlemi
Ödülü’nü kazandı. Turkcell ve Turkcell Grup
Company: Alliance-
Şirketleri’nden Ukrayna’da mukim Astelit’in 2009 yılı Ericsson
Management Excellence” kategorisinde ödül kazandık.
kaynaklı yatırımlarının finansmanına dair Credit Agricole CIB ve
Nordea Bank AB aracılığı ile Swedish Export Credits Guarantee
• Şirket içi eğitimler konusunda dünyanın en köklü
oluşumlarından biri kabul edilen Corporate University Xchange,
Board garantisiyle, The Swedish Export Credit Corporation’dan
bu sene 11.’si verilen The
temin ettiği yaklaşık toplam 360 milyon USD tutarındaki
CorpU Mükemmeliyet
ve Yaratıcılık Ödülleri’nde (The CorpU Awards for
Excellence and Innovation) Turkcell Akademi’yi, “Öğrenim
Teknolojileri” (Learning Technologies) dalında
finansman işlemleri Euromoney tarafından Yılın Ticaret
Finansman İşlemi Ödülü’ne layık görüldü.
•
ödüllendirdi.
• Amsterdam’da gerçekleşen IR
Global Rankings ödül
töreninde “Kamuya Yapılan En İyi Finansal
Bilgilendirme” dalında ödül kazandık.
ve AdinAction Geliştirme Takımı ile Yılın Ürün Geliştirme
Takımı kategorilerinde birincilik kazanan Turkcell, 7 farklı
kategoride 10 adet onur ödülü aldı. Turkcell Genel
Saygı Ödül Töreni”nde
Turkcell, “En Çok Başvuru Yapılan Şirket” Ödülü’nün,
Turkcell Global Bilgi ise “En Çok İstihdam Sağlayan
şirket” ödüllerinin sahibi olduk.
Müdürü Süreyya Ciliv, “Avrupa’da Yılın Yöneticisi” dalında onur
ödülüne layık bulunurken, “Yılın Sosyal Sorumluluk Projesi”
dalında, Kardelenler ve Gönül Köprüsü projeleri de onur ödülü
kazandı. Yılın Yönetim Takımı kategorisinde, Turkcell Yönetim
• Turkcell, Euromoney dergisi tarafından düzenlenen “Orta
•
Takımı, Yılın İletişim Takımı kategorisinde, Turkcell Kurumsal
ve Doğu Avrupa’nın En İyi Yönetilen Şirketleri 2010” anketinde,
İletişim Takımı, Yılın Pazarlama Kampanyası kategorisinde,
“Cep Telefonu Sektöründe En Tatmin Edici
ve Tutarlı Şirket Stratejisi” dalında 1., “En İyi
Yönetilen Şirket” dalında ise 3. olduk.
Turkcell VINN, Yılın Yeni Servisleri kategorisinde, TıklaKonuş ve
Turkcell Akademi’ye, ASTD (American Society
for Training and Development) tarafından “Liderlik
Gelişimi”(Leadership Development) kategorisinde excellence
Paketi onur ödülü aldı.
ödülü verildi.
•
Uluslararası İş Ödülleri’nde üçü birincilik olmak
üzere 13 dalda derece aldık. www.turkcell3g.com ile
Pazarlama Web Sitesi, Garanti e-trader ile Finansal Servisler
• kariyer.net tarafından “İnsana
IPRA ödüllerinde “en iyi servis lansmanı”
kategorisinde 3G Lansmanı ile birincilik ödülü kazandık.
•
Alternatif Enerji Çözümleri Ürettik
Hibrit enerji sistemlerini kullanan istasyonlarımızın sayısını 17’ye
yükselttik. Yeşil enerji üretimini destekleyen Greencell Projesi kapsamında ise 217 istasyonumuzda rüzgar enerjisinden faydalandık.
•
Turkcell’de 2004’ten beri uyguladığımız ve Grup Şirketlerimizde
Turkcell Gönüllüleri, 2007’de Uluslararası Halkla İlişkiler Birliği IPRA
tarafından “Halkla İlişkilerde Mükemmellik - Altın Dünya Ödülü”ne,
2009’da ABD’de düzenlenen PR News Nonprofit PR Awards’da onur
ödülüne, 2010’da ise yine ABD merkezli E2E tarafından “Çalışanların Oluşturduğu En İyi Sosyal Sorumluluk Projesi” ödülüne layık
görüldü.
Sorumlu Teknoloji
Excellence Awards” ödüllerinde,
Global Bilgi, Bilişim 500’de çağrı merkezleri
listesinde birinci oldu.
• Bilişim 500 yarışmasında
birincilik ödülü aldık.
Ödüllerimiz
2010 Yılında Ödüllerimize Yenilerini Ekledik
Turkcell Konuşan İlan, Yılın Yeni Telekomünikasyon Servisleri
kategorisinde Turkcell Mobil Öğrenme ve Turkcell–NTV Haber
•
Digital Age Awards:
En Yaratıcı Viral Kampanyalar Başarı Belgesi: Gezenzi
En Yaratıcı Dijital Merkezli Entegre
Birincilik: Gençken
Lost
Dijital Kampanyalar
Yapılacak 100 Şey
En Yaratıcı Video/Birincilik: Gezenzi
• Golden Drum’da “3G’nin
İnternet Filmi
Birinci Yılı Etkinliği” ile
Best PR event dalında birincilik kazandık.
“mobil uygulama” ile
•
Capital Dergisi 2010’un En Beğenilen Şirketi
53
İştirak Yöneticileri
54
Astelit - Alexander Barinov
Superonline - Murat Erkan
Alexander Barinov 1 Aralık 2010’da Astelit’e Genel Müdür olarak katıldı. Barinov Ukrayna’da ve uluslararası düzeyde engin bir haberleşme sektörü deneyimine sahip. Alexander Barinov, Astelit’e katılmadan önce, StarLightMedia’nın Denetleme Kurulundan Sorumlu Başkan Yardımcılığını yürüttü. Haziran
2008’den Nisan 2010’a kadar Vympelcom Grubu’nda çalışarak Vympelcom (Beeline) Rusya Satışlarından Sorumlu Başkan Yardımcısı ve Ukrayna Radyo Sistemleri (Beeline) Ukrayna’nın Genel Müdürü olarak görev aldı. Daha önce çok sayıda üst düzey yöneticilik pozisyonlarında bulunan Alexander Barinov,
IBS Group’ta (Rusya) Ürün, Pazarlama ve Stratejik Geliştirmeden Sorumlu Başkan Yardımcılığı, Aegis
Media’da (Rusya) Genel Müdürlük, DEPO Computers’da (Rusya) Genel Müdürlük ve Philips CE Rusya’da
Pazarlama Direktörlüğü yaptı. Barinov lisans ve doktora eğitimini Moskova Kimya Mühendisliği Devlet
Akademisi’nde tamamlandıktan sonra araştırma çalışmalarına Dortmund Üniversitesi’nde (Almanya)
devam etti.
Turkcell ailesine Haziran 2008’de Tellcom Genel Müdürü olarak katılan Murat Erkan, iş hayatına
Toshiba’da başlamıştır. Daha sonra Cisco Türkiye’de Türkiye’nin ilk “Sistem Mühendisi” görevini yürütmüştür. Erkan, Tellcom’daki görevinden önce 2006 yılından itibaren Aneltech’te, telekom, mobil, ICT,
savunma sanayi ve endüstriyel ürünler sektörlerine yönelik çözümlerin İş Birim Yöneticiliği görevini
sürdürmüştür. 2008 yılında Tellcom ve Superonline şirketlerinin birleşme sürecini de yöneten Murat
Erkan, 1992 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur.
BeST - Özcan Ermiş
Turkcell Teknoloji - Kadir Semih İncedayı
Belarus’ta faaliyet gösteren BeST’te 2008 yılı Ekim ayından itibaren Genel Müdürlük görevini yürütmektedir. Bir önceki görevinde, Ukrayna’da faaliyet gösteren Astelit’te, Satış ve Pazarlama Direktörü olarak
çalışan Özcan Ermiş, 2006 yılına kadar Vodafone Türkiye’de Satış ve Pazarlama Koordinatörü ve 2003
yılına kadar Telsim’de Pazarlama Direktörü olarak görev yapmıştır. Ermiş, iş hayatına 1992’de otomotiv
sanayinde pazarlama yaparak başlamıştır. Ermiş, Boğazici Üniversitesi Makine Mühendisliği mezuniyetinin ardından, aynı üniversitenin İşletme Yüksek Lisans bölümünde öğrenim görmüştür.
Kadir Semih İncedayı, Nisan 2007 tarihinde Turkcell Teknoloji Araştırma ve Geliştirme A.Ş.’ye katılmıştır. Turkcell Teknoloji’de üstlendiği Genel Müdürlük pozisyonundan önce, Aralık 2006’da Turkcell’e
Araştırma ve Geliştirme’den Sorumlu Bölüm Yöneticisi olarak katılmıştır. İncedayı, İstanbul Erkek
Lisesi’nden mezun olduktan sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği’nden lisans
derecesini almıştır. 10 yıllık Koç Grubu deneyiminden sonra 4 yıl Telsim’de, 2 yıl da Borusan Telekom’da
yöneticilik yapmıştır.
Global Bilgi - Bahadır Pekkan
Inteltek - Ahmet Sezer
Bahadır Pekkan pek çok şirkette yönetici pozisyonunda aldığı görevlerin ardından 2005 yılında çağrı merkezi sektörünün lider kuruluşu Global Bilgi A.Ş.’de çalışmaya başladı. Pekkan, Global Bilgi’de
Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak yaklaşık 1,5 yıl görev yaptıktan sonra 1 Haziran
2006 tarihi itibarıyla üstlendiği Genel Müdürlük görevini halen sürdürmektedir. Bahadır Pekkan aynı
zamanda 2008 yılında kurulan Çağrı Merkezleri Derneği’nin de Başkanıdır. 1967 İstanbul doğumlu
Bahadır Pekkan, Marmara Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü mezunudur. Aynı üniversitede Sermaye
Piyasaları ve Borsa dalında, Yeditepe Ünivesitesi’nde ise Finans-Muhasebe dalında master yapmıştır.
Ahmet Sezer, 2004 yılından bu yana İnteltek’te Genel Müdürlük görevini başarıyla sürdürmektedir.
1982 yılında İTÜ Elektronik ve Haberleşme Bölümü’nden mezun olan Sezer, iş yaşamına Aselsan A.Ş.’de
mühendis olarak başlamış ve sonrasında 1988-1994 yılları arasında IBM Türk Ltd. şirketinde devam
etmiştir. Profesyonel yöneticilik kariyerinde sırasıyla 1994-1997 yılları arasında Intertech A.Ş. Genel
Müdür Yardımcılığı, 1997-1998 yılları arasında Vestel Şirketler Grubu Başkan Yardımcılığı, 1998-2001
yılları arasında Vestel Danışmanlık ve Profesyonel Hizmetler Genel Müdürlüğü, 2001-2004 yılları arasında ise Probil A.Ş. Genel Müdürlüğü görevlerini üstlenmiştir.
KKTCell - Dağhan Fellahoğlu
Global Tower - İsmet Yazıcı
1 Ağustos 2008 tarihinde Turkcell ailesine katılan Dağhan Fellahoğlu, aynı tarihten itibaren Kuzey Kıbrıs
Turkcell Genel Müdürü olarak görevini sürdürmektedir. Fellahoğlu, Türkiye ve yurtdışındaki telekomünikasyon ve bilişim pazarında üst düzey görevlerde bulunarak pazarlama, satış, ürün yönetimi ve
şebeke tasarımı konularında uzmanlaşmıştır. Fellahoğlu, Ericsson firmasında 1996’dan 2007’ye kadar
sırası ile Türkiye ve İsveç’te çeşitli operasyonlarında üst düzey yöneticilik pozisyonlarında bulunmuş ve
2007-2008 yılları arasında Güneydoğu Asya’dan sorumlu Satış Geliştirme Direktörü olarak Singapur’da
görev almıştır. 1971 Baf doğumlu olan Dağhan Fellahoğlu, Türk Maarif Koleji ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü mezunudur.
2 Şubat 2009’da Globaltower’da İş Geliştirme ve Satış Genel Müdür Yardımcısı olarak göreve başlayan ve 18
Şubat 2010 tarihinden itibaren Genel Müdür Vekili olarak görev yapan İsmet Yazıcı, 8 Kasım 2010 itibarıyla
Globaltower Genel Müdürü olarak görevine devam etmektedir. 1993 yılında Nortel Netaş‘a ArGe mühendisi
olarak katıldı. Marmara Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi Master (1998) ve University of Texas’dan MBA (2000)
derecelerini aldı. 1995 - 1999 yılları arasında Nortel Netaş Uluslararası Satış ve Pazarlama Bölümü’nde
çalışan Yazıcı, 1997-1999 yılları arasında Nortel Netaş Romanya Ofis Müdürlüğü görevindeydi. 1999-2003
arasında Nortel Networks Richardson, Texas ABD’de CDMA Ürün Pazarlama Müdürü olarak çalışan Yazıcı,
2003 yılında Nortel Networks EMEA Bölgesi Ürün Pazarlama ve İş Geliştirme Direktörü olarak atandı. CDMA
teknolojisinin bölgeye getirilmesi ve Nortel Networks’e yeni pazarlar açılması yönündeki katkılarından dolayı
“Exceptional Contribution” ve “Leadership Recognition” ödüllerini aldı. 2006 yılında Nortel’in Türkiye biriminde görev alan Yazıcı, 2009 Ocak sonuna kadar Nortel Netaş’ta Pazarlama, İş Geliştirme ve Kurumsal Satış
Liderliği görevini yürüttü. Mayıs 1968 Düzce doğumlu Yazıcı, Hacettepe Üniversitesi Elektronik Mühendisliği
Bölümü’nü bitirdi.
55
İştiraklerimiz
İştiraklerimiz
Turkcell, Almanya’dan Kazakistan’a uzanan geniş bir coğrafyadaki
faaliyetlerini 2010 yılında da artırarak devam ettirdi.
YURTDIŞI İŞTİRAKLER
2010 yılında Astelit’in AVFÖK’ü kâr odaklı stratejisi ve etkin maliyet
kontrolleri sayesinde 2009 yılına göre üç kat arttı. AVFÖK marjı 2010
yılında geçen yılkı %5,7’lik seviyesinden %19,0’a arttı. Bu artışın
temel sebepleri tarifelerin yeniden yapılandırılarak arabağlantı giderlerini düşürmesi ve maliyet azaltıcı tedbirlerdir.
Ukrayna: Astelit
Turkcell’in %55 dolaylı iştiraki Astelit, 2005 yılı Şubat ayı başında
“life:)” markası ile Ukrayna’da GSM operasyonlarına başladı. Şirket
hisselerinin %45’i System Capital Management Group’a ait bulunuyor. Astelit, Ukrayna nüfusunun %96’sını ve ülke topraklarının
%88’ini kapsıyor.
Astelit Özet Veriler
2009
2010
Astelit’in kayıtlı abone ve üç ay aktif abone sayısı 2010’da sırasıyla
9,1 milyon ve 6,1 milyon oldu.
3 ay aktif ARPU temelde aktif abone tanımındaki değişiklik dolayısıyla
düşen aktif abone sayısı nedeniyle 2010’da yıllık bazda %5,4 oranında arttı. MoU 2010 yılında bir önceki yıla kıyasla %8,3 oranında arttı.
12,2
9,1
(%25,4)
7,8
6,1
(%21,8)
158,7
171,9
%8,3
Aktif (3 ay)1
MoU (dakika)
Abone Başı Aylık Ortalama
Gelir (ARPU) (ABD Doları)
Toplam
2,5
2,6
%4,0
Aktif (3 ay)
3,7
3,9
%5,4
2.740,0
2.691,0
(%1,8)
351,1
339,3
(%3,4)
20,2
64,5
%219,3
5,7%
%19,0
13,3yp
Net Zarar (milyon ABD Doları) (111,8)
(101,0)
(%9,7)
Gelir (UAH milyon)
Gelir (milyon ABD Doları)
AVFÖK (milyon ABD Doları)
AVFÖK marjı
Yatırım Harcaması
(milyon ABD Doları)
216,0
66,5
1 Aktif abone son üç ay içinde Şirkete gelir getirecek işlem yapmış abonedir.
56
FİNTUR
Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan gibi nispeten düşük penetrasyon oranları ile halen büyümekte olan pazarlardaki mobil operasyonlarımıza, %41,45’ine sahip olduğumuz Fintur Holdings BV (Fintur) aracılığıyla iştirak ediyoruz.
sahiptir. Artan fiyat rekabetine karşın, şirket kurulduğu ilk yıldan
beri pazar liderliğini korumayı başardı.
Gücünü büyük ölçüde geniş kapsama alanı, güçlü şebekesi, kaliteli
hizmeti, zengin ürün yelpazesi, son derece profesyonel personeli ve
hissedarlarının desteğinden alan Azercell, abonelerinin tüm dünyada 152 ülkedeki 406 operatörün ağlarını kullanmasına olanak tanıyor. 2010 sonu itibarıyla yaklaşık 4 milyon abonesi bulunan Azercell
pazarda lider konumdadır.
Şirket ayrıca Aralık 1999’da sınırlı sorumlu şirket olarak kurulan
İnternet hizmet sağlayıcısı Azeronline’ın çoğunluk hissesini elinde
bulunduruyor.
% Değişim
Fintur’un abone bazı 2010 yılında da büyümeye devam etti. Toplam
abone sayısı, Kazakistan’daki güçlü net abone alımı sayesinde geçen
yıla göre %16,9 oranında artarak 15,9 milyon olarak gerçekleşti.
Abone Sayısı (milyon)
Toplam
BeST, 2010 yılında %110’luk pazar doygunluğu olan Belarus’ta
2 yıl içinde %76,2’lik coğrafi ve %96,3’lük nüfus kapsama alanına ulaşırken, abone sayısı açısından pazar payını %14’e çıkarmayı
başardı. Abone sayısı 2009 yılına kıyasla %25 artarak 1,5 milyona
ulaştı. Kasım 2009’da Belarus’un ilk 3G operatörü olarak yatırımlarına devam eden BeST, 2010 yılında da 185,4 milyon TL yatırım
yaparak, Belarus’un 3G ağı en geniş operatörü oldu ve yarattığı Life
:) markası ile marka bilinirliğini %88’e çıkarttı.
(%69,2)
Belarus: BeST
Turkcell, Temmuz 2008’de çevre ülkelerde oluşan yatırım potansiyellerini değerlendirme çabaları kapsamında Belarusian Telecommunications Network (BeST) hisselerinin %80’ini Belarus Cumhuriyeti
Devlet Varlık Komitesi’nden 500 milyon ABD Doları karşılığında satın
aldı. Üç ayrı dilim halinde yapılması planlanan ödemenin 300 milyon
ABD Doları, 26 Ağustos 2008 tarihinde gerçekleştirilerek satın alma
işlemi tamamlandı.
Fintur’un konsolide gelirlerinin 2010 yılında %8,2 büyümeyle 1,737
milyon ABD Doları seviyesinde gerçekleşmesi temel olarak güçlü
abone alımı ve gelişen makroekonomik ortam ile beraber gelirleri
2010 yılında %17,4 oranında artan Kazakistan operasyonundan kaynaklanmaktadır.
Özsermaye metodu ile muhasebeleştirdiğimiz Fintur’un 2010 yılı net
kârımıza katkısı 153,0 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.
Buna ilaveten 100 milyon ABD Dolar’lık ödeme 31 Aralık 2009’da gerçekleştirildi. 31 Aralık 2010’da bir diğer 100 milyon ABD Doları ödeme
yapılmıştır ve BeST’in tüm bir mali yıl için net kâr açıklayacağı ilk yıl 100
milyon ABD Dolar’lık ek bir ödeme yapılması öngörülmektedir.
FİNTUR
2010
% Değişim
Abone Sayısı (milyon)
Kazakistan
7,2
8,9
Azerbaycan 3,8
4,0
Moldova
0,7
0,9
Gürcistan 1,9
2,0
TOPLAM
13,6
15,9
%23,6
%5,3
%28,6
%5,3
%16,9
Gelirler (milyon ABD Doları)
Kazakistan
Azerbaycan Moldova
Gürcistan Diğer*
TOPLAM
2009
863
501
63
175
3
1,605
1.013
504
67
152
1
1,737
%17,4
%0,6
%6,3
(%13,1)
(%66,7)
%8,2
Milyon ABD Doları
2009
2010
% Değişim
Fintur’un Turkcell Grubu
net kârına katkısı
119,6
153,0
%27.9
(*) Segmentlerarası eliminasyonları içerir.
BeST’in alımı, Turkcell’in büyüme potansiyeline sahip bir pazara girmesi için bir fırsat teşkil ediyor. Belarus, genç ve eğitimli nüfusu ve
büyüyen ekonomisiyle Turkcell’in büyüme için hedeflediği coğrafya
içinde bulunan cazip bir ülke olarak dikkat çekiyor.
Azerbaycan: Azercell
Azercell 1996’da Azertel ve Azerbaycan Haberleşme Bakanlığı’nın
ortak girişimi olarak kuruldu. Bugün Fintur, Azercell’de doğrudan
ve dolaylı paylar göz önüne alındığında yaklaşık %51 oranında paya
57
İştiraklerimiz
Asya’nın en büyük mobil operatörleri arasında yer alan Kcell’in abone sayısı 2010 sonu itibarıyla 8,9 milyona ulaştı.
Moldova: Moldcell
Moldcell GSM 900 lisansını Kasım 1999’da aldı ve Moldova’da Nisan 2000’de faaliyetlerine başladı. Şirketin tamamı Fintur Holdings
B.V.’ye aittir.
Kcell, 1 Aralık 2010’da Astana ve Almatı’da geçici bir izne bağlı olarak 3G hizmetlerini hayata geçirdi. 25 Aralık 2010’da, yetkili kurum
mevcut GSM lisansına ek bir anlaşma imzalayarak Kcell’e 3G şebekesi işletme hakkı verdi. Ek anlaşma Kcell’den 1 Ocak 2015’e kadar
nüfusu 10.000’i aşan tüm bölgelerde UMTS/WCDMA standartlarını
kullanarak mobil hizmetler sunmasını talep ediyor.
Moldcell, Moldova’da SMS’den kontörlü aboneler için roaminge,
WAP/İnternet erişiminden GPRS/EDGE’e, 3.5G’den BlackBerry Şirket
Çözümü’ne kadar birçok hizmeti sunan ilk operatördür.
Moldcell’in abone sayısı 2010 sonu itibarıyla 0,9 milyona yükseldi.
Gürcistan: Geocell
Geocell 1996’da Gürcistan Haberleşme Bakanlığı ve Türk şirketi Gürtel Telekomünikasyon Yatırım ve Dış Ticaret Anonim Şirketi
(Gürtel) arasında bir ortak girişimle Gürcistan’ın ilk GSM operatörü
olarak kuruldu.
Geocell ticari faaliyetlerine Mart 1997’de başladı ve Nisan 1997’de
GSM 900 MHz işletme lisansını aldı. 2006’da UMTS lisansını (2100
MHz frekans) almasıyla birlikte daha iyi kapsamaya, ek kapasiteye
ve faturasız abonelerine 3G teknolojisi sunma olanağına kavuştu.
Aralık 2010 itibarıyla, Geocell’in abone sayısı 2 milyona ulaştı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti: KKTCell
1999 yılında hizmete giren %100 Turkcell iştiraki KKTCell, 2007
yılına kadar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Telekomünikasyon
Dairesi’yle gelir paylaşımı anlaşması çerçevesinde faaliyet gösterdi.
2007 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bayındırlık ve Ulaştırma
Bakanlığı ile GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması
ve İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin 18 yıllık bir sözleşme
imzalayan Şirket’in böylece, 1999 yılında imzaladığı ve gelir paylaşımını esas alan GSM-Mobil Telefon Sistemi Sözleşmesi yürürlükten
kalktı. KKTCell, 2010 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 386 bin aboneye
ve %69’luk pazar payına sahip bulunuyor. Nüfusun %100’ünü kapsayan KKTCell’in kapsama alanı KKTC’nin coğrafi sınırları dışına da
taşıyor.
2008 yılında Kuzey Kıbrıs’ı 3G teknolojisi ile tanıştıran KKTCell, 14
Ekim’de Kuzey Kıbrıslılara 3G servis ve ürünlerini sunmaya başladı.
2010 yılında yine bir ilke imza atarak radio link projesi ile KKTC Telekom Dairesi dışındaki tek yurtdışı çıkışına sahip oldu.
YURTİÇİ İŞTİRAKLER
Kazakistan: Kcell
Kcell faaliyetlerine 1999’da Fintur Holdings B.V. ve Kazakistan’ın
ulusal telekomünikasyon operatörü Kazakhtelecom arasında bir ortak girişim olarak başladı. Şirket standart bir GSM 900 ağını işletme
hakkı sağlayan 15 yıllık yenilenebilir bir lisans anlaşması doğrultusunda faaliyet gösteriyor.
Abone sayısı, büyüme hızı, yatırım hacmi ve hizmet çeşitliliği baz
alındığında Kazakistan’da tartışmasız pazar lideri olan ve Orta
58
Superonline
2004 yılında Tellcom İletişim Hizmetleri A.Ş. adıyla kurulan, Mayıs
2009’da internetin ülkemizdeki öncü kuruluşu Superonline Uluslararası Elektronik Bilgilendirme, Telekomünikasyon ve Haberleşme
Hizmetleri A.Ş. ile güçlerini birleştirerek Superonline markası al-
tında faaliyet göstermeye başlayan şirket, kendi fiber optik altyapısına sahip. Türkiye’nin yenilikçi telekom operatörü Superonline;
kurumsal ve bireysel müşterilerinin her türlü ihtiyaçlarına çözüm
sunan telekomünikasyon servisleri sağlamak hedefiyle yatırımlarını sürdürüyor.
Kurulduğu ilk yıl Uzak Mesafe Telefon Hizmetleri (UMTH) lisansı alarak
bireysel, kurumsal ve toptan ses taşımacılığıyla ilgili çağrı başlatma
ve sona erdirme hizmetleri sunan Superonline, 2005 yılı Şubat ayında
internet servis sağlayıcı, aynı yılın Haziran ayında karasal veri iletişimi
ve 2006 yılının Nisan ayında altyapı işletmeciliği lisanslarını aldı.
Superonline, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından 2007
yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ihaleye katıldı. İstanbul-Ankara
arasındaki fiber optik kablo şebekesinin 10 yıllık işletim hakkını
alarak, 2007 yılında yurtiçinde trafik taşıyan yeni nesil ilk operatör
haline geldi. Dünyada mümkün olan en yüksek erişim teknolojisi
olan “fiber interneti” müşterilerine en avantajlı paketlerle sunan
Superonline, hızla gerçekleştirdiği fiber optik altyapı yatırımlarıyla
2007 yılında müşterilerini ilk kez 100 Mbps’lik internet bağlantısıyla tanıştırdı.
2009 yılının Aralık ayında BOTAŞ’ın fiber optik altyapısının 15 yıllığına kiraya verilmesi için açtığı ihaleyi 20 milyon 900 bin Euro’luk
teklifiyle kazanan Superonline, bu ihaleyle BOTAŞ’ın 11 bin 280 kilometrelik güzergâhını da kullanarak Türkiye’deki tüm coğrafi bölgelere ulaşmış oldu.
2010 yılı itibarıyla, Superonline’ın fiber optik şebekesi 580 bin erişilebilir hane sayısına ulaştı. 2010 yılında Superonline’ın Turkcell’in
finansallarına katkısı %32,8’lik gelir büyümesi ve %9,8’lik AVFÖK
marjı sayesinde artmaya devam etti. Yıl boyunca nispeten kârlı
hane segmenti odağı artarken; bu segmentin gelirleri yıllık %70
büyüme kaydetti. Turkcell Grubu sinerjisi katkısıyla kurumsal segment gelirleri %30; toptan trafik segment gelirleri de %26 büyüme
gösterdi.
Superonline özet veriler
2009
2010
% Değişim
Gelir (milyon TL)
252,4
335,1
%32,8
AVFÖK (milyon TL)
3,6
32,9
%813,9
AVFÖK marjı
%1,4
%9,8
8,4pp
Yatırım harcaması (milyon TL)
259,5
480,3
%85,1
Global Tower
“İletişimi her yere taşımak” vizyonu ve Türkiye’de ilk kez uygulanan
yeni iş modeliyle 2006 yılında haberleşme sektöründeki yerini alan
Global Tower, kablosuz iletişim alanında faaliyet gösteren operatörlere, televizyon ve radyo yayıncılarına, sivil ve askeri haberleşme/
izleme sistemleri kurum ve işletmecilerine kule, çatı üstü ve bina
içi altyapı tesislerinin kurulması, kiralanması ve bakımı konularında
uluslararası standartlarda hizmet veriyor.
Türkiye çapında 5 bin 500’ün üzerinde kuleli sahada müşterilerine
hizmet veren Global Tower sahip olduğu saha portföyü ile Avrupa’nın
önde gelen altyapı işletmecilerinden birisi olarak dikkat çekiyor.
Global Tower’ın hizmetleri, müşterilerinin yorucu saha operasyonları, yüksek tutarlı kule ve enerji altyapı maliyetleri, her geçen gün
artan kiralama bedelleri ve kiralama prosedürleri gibi konularla ilgilenmeleri yerine, yatırımlarını, insan kaynaklarını ve enerjilerini
kendi ana iş alanlarına yoğunlaştırmalarını sağlıyor.
Türkiye’nin ilk ve tek kule altyapı servis sağlayıcı işletmesi olan Global Tower, Türkiye’deki hızlı büyümesini uluslararası pazarlarda da
sürdürme hedefiyle 2009 yılında Ukrayna’da UKRTOWER adı altında
operasyonel faaliyetlerine başladı.
İnteltek
2001 yılında kurulan İnteltek, Turkcell iştiraklerinden Turktell
(%55), Intralot (%20) ve Intralot Iberia Holding (%25) ortaklığı ile
faaliyetlerini sürdürmektedir. Talih oyunları sektöründeki iş fırsatlarını değerlendirmek amacı ile kurulmuş olup Türkiye’de spor bahis
oyunları ile ilgili tek yetkili operatördür.
İnteltek, Intralot’un teknoloji ve bilgi birikimi ile Turkcell’in güçlü
GSM altyapısını birleştirerek; spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları ile ilgili merkezi bahis sisteminin kurulması ve işletilmesi, risk yönetim merkezinin kurulması ve
59
İştiraklerimiz
işletilmesi ile baş bayilik iş ve hizmetlerini, Gençlik ve Spor Genel
Müdürlüğü’ne bağlı Spor Toto Teşkilat Başkanlığı adına başarıyla
gerçekleştirmektedir.
İnteltek, bugüne kadar gerçekleştirdiği faaliyetleri ve yarattığı “iddaa” markası ile devlet kontrollü bahis oyunları sektöründe dünyanın en büyük operatörlerinden biri olmuş, kamuya ve Türk sporuna
katkıları ile örnek ve lider bir kuruluş haline gelmiş ve binlerce kişiye
geçim kaynağı sağlayan adeta bir sektör yaratmıştır.
İnteltek, Ağustos 2008 de GSGM - Spor Toto Teşkilat Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen ihaleyi kazanarak, Ağustos 2018 yılına kadar
spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunlarının Spor Toto Teşkilat Başkanlığı adına sözleşme kapsamında yer
alan operasyonunu 10 yıl boyunca sürdürme hakkını elde etmiştir.
Türkiye genelindeki satış destek faaliyetlerini, 81 ilde 5 bin 500’den
fazla sabit (1000 adet mobil bayi dahil) ve 5 adet elektronik bayi ile
internet, GSM, çağrı merkezi ve dijital TV yayını aracılığı ile gerçekleştirmektedir.
Türkiye Futbol Federasyonu ve Spor Toto Teşkilatı ile futbolda etik
değerlerin korunması anlaşmasını imzalamış ve Türk futbolunda sigorta rolü üstlenmiştir. İnteltek ayrıca, benzer bir anlaşmayı UEFA ve
FIFA ile de Avrupa’daki resmi bahis şirketleri tarafından oluşturulan
ortak platform üzerinden imzalamıştır.
Ayrıca sektöründe uluslararası alanda rol almak ve gelişmeleri yakından takip etmek amacıyla WLA (Dünya Piyangolar Birliği) ve EL
(Avrupa Piyango Birliği) üyesidir.
2010 yılında İnteltek’in, Spor Toto adına yönettiği iddaa markası ile Türk ekonomisine vergi olarak yarattığı katma değer 1 milyar TL’ye, Türk Sporuna olan katkısı ise 496 milyon TL’ye ulaşmıştır. 2010 yılının Ocak ayında İnteltek, çevre ülkelerde oluşan
yatırım potansiyellerini değerlendirme çalışmaları neticesinde
Azerbaycan’da spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları alanında faaliyet göstermek üzere Azerbaycan
Azeridmanservis Limited Şirketi’nden bahis oyunlarının düzenlenmesi, işletilmesi, yönetimi ve geliştirilmesi yetkilerini aldı. Bu
kapsamda İnteltek, Azerbeycan’da kurulan ve münhasıran 10 yıl
süreyle faaliyet gösterecek olan “Azerinteltek” adlı şirkete %51
oranında iştirak etmektedir. Azerinteltek operasyona 18 Ocak 2011
tarihinde başlamıştır.
60
60
Turkcell Global Bilgi
1999 yılında çağrı merkezi olarak kurulan Turkcell Global Bilgi,
sektördeki gelişmeler ve müşteri beklentilerinin değişerek artması
sonucu, yapılan yatırımlarla ‘’Müşteri İlişkileri Yönetim Merkezi’’ne
dönüştü. Turkcell Global Bilgi bugün, sektöründe Türkiye’nin ve
Avrupa’nın en gelişmiş teknolojik sistemine sahip şirketi olarak
dikkat çekiyor.
Türkiye’nin en değerli şirketlerinden olan ve dünyanın saygın teknoloji listelerine girme başarısını gösteren Turkcell’in çatısı altında hizmet veren Turkcell Global Bilgi, %45 pazar payıyla sektöründe lider pozisyonunu koruyor.
Turkcell Global Bilgi, Türkiye’de İstanbul, İzmir, Erzurum, Eskişehir, Diyarbakır, Ankara ve Karaman olmak üzere 9, yurtdışında ise
Ukrayna’da 2, Belarus’ta 1 olmak üzere toplam 12 lokasyonda 5 bin
500 masa kapasitesiyle hizmet veriyor.
Oldukça genç bir çalışan profiline sahip olan Turkcell Global Bilgi,
Erzurum ve Diyarbakır lokasyonlarında sadece Turkcell müşterilerine hizmet sunuyor. 2006 yılında Erzurum’da açılan çağrı merkezinde toplam 880 kişi çalışırken, çalışanların %45’ini kadın, %55’ini
ise erkek personel oluşturuyor. Yaş ortalaması 26 olan çalışanların
% 0,14’ü doktora, %0,71’i yüksek lisans, %34,61’i lisans, %36,31’sı
ön lisans, %28,09’u lise mezunu, %0,14’ü ortaokul mezunudur.
Erzurum’da sağlanan başarı ve artan iş hacminin ardından, 2008
yılında açtığımız Diyarbakır Çağrı Merkezi’nde ise 650 kişi çalışıyor. %56’sı kadın, %44’ü erkek ve yaş ortalaması 26 olan Diyarbakır Çağrı Merkezi çalışanlarının %0,49’u yüksek lisans, %16,37’si
lisans, %41,57’si ön lisans ve %41,57’si ise lise mezunu.
Bugün 7 bin 500 kişiye istihdam ve Türkiye’de 50 milyon,
Ukrayna’da 10 milyondan fazla kişiye katma değerli hizmet sağlayan Turkcell Global Bilgi, önemli bir işveren konumunda bulunuyor.
Çağrı merkezi sektörünün hem dünyada hem de Türkiye’de oldukça hızlı gelişen bir sektör olduğu göz önüne alındığında, bu gelişimle beraber Turkcell Global Bilgi’nin önümüzdeki dönemde yeni
lokasyonlarda büyümesi hedefleniyor.
Turkcell Teknoloji
Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında rekabetçi servis ve ürünler geliştirmek amacıyla kurulan Turkcell Teknoloji; Türkiye’nin lider Ar-Ge
ve inovasyon şirketlerinden biri olarak öne çıkıyor. 1994 yılından beri
Turkcell bünyesinde bilgi ve iletişim teknolojileri alanında uzmanlaşan Ar-Ge kadrosunun faaliyetlerini bir teknopark şirketi kurularak,
Ar-Ge ve inovasyon için en iyi koşulların sağlandığı bir ortamda sürdürmeleri kararı 2007 yılında alındı. 2008 yılında Teknoloji Serbest
Bölgesi’nde inşası tamamlanan Turkcell Teknoloji binası, araştırma
ve yazılım geliştirme alanında görev alan mühendislere en uygun
ve keyifli yaşam ve çalışma ortamlarının yaratılması hedefi doğrultusunda, 500 kişilik kapasite için tasarlandı. Bu bina 2010 yılında
yapılan Mimari Tasarım Ödülleri yarışmasında Türkiye birincisi oldu.
Müşteri ilişkileri ve kanal yönetimi, mobil pazarlama, iş zekası çözümleri, SIM varlık ve servisleri yönetimi, roaming çözümleri, katma
değerli servisler, operasyon ve iş destek sistemleri alanlarında servis
ve ürünler geliştiren Turkcell Teknoloji; 2010 yılı itibarıyla yüksek
nitelikli 360 mühendisle yoluna devam ediyor. Dünyada yazılım kalitesi standartlarını oluşturan CISQ (Consortium for IT Software Quality) organizasyonuna Türkiye’den ilk ve tek katılan üye firma olan
Turkcell Teknoloji, geliştirdiği inovatif çözümleriyle insan hayatını
değiştirmeye, dönüştürmeye ve kolaylaştırmaya odaklanıyor. Şirket
bünyesinde oluşturulan, çalışanların yaratıcı fikirlerinin bir araya
getirildiği platformlardan fark yaratan birçok ürün doğuyor; yenilikçi
ve yaratıcı fikirlere verilen değer, her yıl artan patent sayısıyla kanıtlanıyor. Turkcell Teknoloji, ulusal ve uluslararası Ar-Ge şirketleri,
üniversiteler, araştırma merkezleri gibi ekosistemi içinde yer alan
iş ortaklarıyla işbirliği yapıyor, yeni fikirleri birlikte olgunlaştırıyor,
değere dönüştürüyor. Uluslararası Ar-Ge programlarında da etkin
rol alan Turkcell Teknoloji, dünyanın lider Ar-Ge teknoloji şirketleri
ve üniversiteleriyle çalışıyor.
Turkcell ve grup şirketleri ortamında fark yaratan ürün ve çözümlerinin uluslararası yayılımını sağlayan ve bu sayede diğer operatörler
için de değer yaratan Turkcell Teknoloji; Bağımsız Devletler Topluluğu, Orta Doğu, Afrika ve Avrupa bölgelerinde teknoloji ve yazılım
ihracatı faaliyetlerini de başarıyla sürdürerek konusunda bir dünya
markası olmayı hedefliyor.
61
İnsan Kaynakları
İnsan Kaynakları
Turkcell’de Benim İçin Daha Fazlası Var
Değerlerimiz
Tüm karar ve davranışlarımıza yön veren değerlerimizi yaşatmaya ve
“Turkcell’le Daha Fazla Hayat” diyerek etki alanımızı genişletmeye
devam ediyoruz. Değerlerimizi, Turkcell Grubu’nun mevcut başarısını farklı kılacak özgün davranışlar olarak görüyoruz: Önce müşterilerimiz için varız. Çevik bir takımız. Açık iletişime inanırız. Fark
yaratırız. İnsana değer veririz.
Bugün tüm üst yönetimimizle birlikte her seviyeden, her ekipten çalışanımız “Turkcell’de Benim İçin Daha Fazlası Var” diyerek, insan
odaklı bir kültürün yaşatılmasına destek oluyor.
En Değerli Sermayemiz Çalışanlarımız
“Önce İnsan, Öncü Turkcell” felsefemizle hareket ederek, her zaman
çalışanlarımızın memnuniyetini ve motivasyonunu ön planda tutuyoruz. Sadece Türkiye’de değil, dünyada da sektörümüzü etkileyecek
teknolojileri takip ediyor; dünyaya örnek olacak uygulamalara liderlik etmek için çalışıyoruz.
Değişimi destekleyen, esnek, duyarlı ve demokratik bir iş ortamı yaratarak çalışanlarımızı motive etmek için kuruma değer katan yatırımlarımızı aralıksız sürdürüyoruz. İş ortamımızı “çalışılan ortam”
yaklaşımının ötesinde “yaşam mekanı” olarak tanımlıyor ve uygulamalarımızı bu yaklaşımla hayata geçiriyoruz.
Daha Fazla Keyif diyerek, Tclub hizmetimizle anlaşmalı kurum ve
kuruluşlardan yapılan avantajlı alışverişlerin çalışanlarımız için
daha keyifli hale gelmesini sağlıyoruz. Turkcell Sosyal Aktivite Grubu
(TSAG) aktiviteleriyle daha sosyal, daha eğlenceli aktiviteler gerçekleştirerek çalışanlarımıza keyifli programlar sunuyoruz. Ayrıca tüm
çalışanlarımıza yıllık ücretli izinlerinin yanı sıra doğum günlerine
özel +1 gün ücretli izin veriyoruz.
Daha Fazla Fırsat
2010 yılında Turkcell’de, yeni projeler ve büyümemize bağlı olarak
343 kişiyi işe aldık. Sunduğumuz kariyer fırsatları doğrultusunda iç
62
62
terfi oranımız %87 olarak gerçekleşti; 312 çalışanımız Turkcell içinde farklı bölümlere transfer ve rotasyon süreçleriyle hareket ederek,
kariyer gelişimlerini destekleyecek yeni rol ve sorumluluklar üstlendi. Şirketimizde 2010 yılında %4,66 oranında istifa gerçekleşti.
Daha Fazla Paylaşım
Habercell, Paylaş Turkcell’li/ Turkcell Blog gibi sosyal mecralarda çalışanlarımız için “Daha Fazla Paylaşım” imkanı sunuyoruz.
Habercell’de şirket içi gelişmelerle ilgili bilgileri çalışanlarımızla paylaşıyor, tüm Grup şirketleri tarafından kullanılan Paylaş
Turkcell’li uygulamasında ise sunduğumuz hizmetleri çalışanlarımız
aracılığıyla, müşterilerimize ulaştırıyoruz.
Daha Fazla Kolaylık
Çalışanlarımızın iş ve özel yaşamlarını zenginleştirecek ek menfaatler sunarak; Flex Menü, Turkcell Assist, Bireysel Emeklilik ile onlara
“Daha Fazla Kolaylık” sunuyoruz.
Alışveriş çeklerinden tatil paketine; bireysel emeklilik ara ödemesinden sağlıklı yaşam paketine kadar pek çok seçeneğin sunulduğu
esnek ek menfaat programımız Flex Menu ile çalışanlarımız, her yıl
ihtiyaçları paralelinde seçim yaparak, kendi ek menfaat paketlerini
oluşturabiliyor.
1 Eylül 2010 itibarıyla hayata geçirdiğimiz, çalışan destek hattı
Turkcell Assist’ten hem çalışanlarım hem de aileleri ücretsiz yararlanabiliyor. Turkcell Assist sayesinde çalışanlarımız ve aileleri, özel
hayatlarındaki ihtiyaçlara daha kolay ve hızlı çözümler üretebililiyor;
konu uzmanlarından 7 gün 24 saat tıbbi, mali, hukuki, psikolojik ve
gündelik hayata dair ihtiyaçları ile ilgili genel bilgi ve yönlendirme
hizmetlerinden faydalanıyorlar.
Tüm Turkcell personelini kapsayan Bireysel Emeklilik uygulamamızla çalışanlarımızın geleceklerine yatırım yapma fırsatı sunuyor;
karşılıklı katkı modeliyle bu programı uyguluyoruz. Ayrıca, 2-5 yaş
arası çocuğu olan bayan çalışanlarımıza da her ay kreş yardımı
yapıyoruz.
Çalışanlarımızın demografik bilgileri aşağıdaki tabloda yer alıyor:
Çalışan
2007
Erkek
1.854
Kadın 1.021
Yaş Ortalaması
32
Eğitim Düzeyi
Doktora-Lisansüstü
484
Üniversite-MYO 2.066
Lise
316
Ortaöğretim 9
En Az Bir Yabancı Dil
2.064
İki ya da Daha Fazla
Yabancı Dil Bilen
799
2008
1.798
1.011
33
500
2.025
277
7
1.910
855
2009 2010
1.728 1.778
981 1.011
33
33
535
569
1.918 1.986
248
226
8
8
1.819 2.046
789
743
Not: Çalışan sayısı part time çalışanları ve stajyerleri kapsamamaktadır.
Daha Fazla Takdir
İnovasyonu Destekliyoruz
Çalışanlarımızın katma değer yaratacak, inovatif ve iyileştirici fikirlerinin İnovasyon Ofisi aracılığıyla gerçekleşmesini sağlayan “Çok İyi
Bir Fikrim Var!” sistematiğini kullanmaya devam ediyoruz. “Daha
Fazla Takdir” diyerek, bugüne kadar 612 çalışanımızı ödüllendirdik.
Onların Turkcell’e kattıkları maddi değer 236 milyon ABD Doları olarak hesaplandı.
Turkcell Türkiye’nin En Beğenilen Şirketi
En iyilerle çalışmak, en iyileri elde tutmak önceliğimizdir. Fark yaratan insan kaynakları uygulamalarımızla “başarılı sonuçlar sağlayan bağlı çalışanlar yaratma”ya devam ediyoruz. Çalışanlarımız
da “Turkcell’de Benim İçin Daha Fazlası Var” diyerek bağımsız
araştırma kurumlarınca gerçekleştirilen çalışan bağlılığı araştırmalarında Turkcell’i sektörde ve Türkiye’de en yüksek oranlarla
değerlendiriyor.
Daha Fazla Gelişim; Turkcell Akademi
Gelişim Çözümlerimiz ile Liderlerimizi, Çalışanlarımızı,
İş Ortaklarımızı ve Tüm Ekosistemimizi Geliştiriyoruz
Lider bir teknoloji şirketi olarak Turkcell, değişen iş koşulları ve dinamik yapısı sebebiyle gelişim programlarında da alanındaki en son
içerik ve güncel konuları, en etkin teknolojik çözümler ve altyapılarla
çalışanlarına aktarmayı misyon ediniyor. Turkcell Grup ve saha çalışanları öncelikli olmak üzere, ekosistemimizde yer alan tüm çalışanların performans ve potansiyelini sistematik olarak izliyor, hızla değişen iş ortamı ve kurum stratejilerine paralel geliştirerek, rekabete
karşı “Hazır” olmalarını sağlıyoruz.
Bu noktadan hareketle “Müşteri”, “Teknoloji” ve “Liderlik” başlıkları
altında gelişim çözümlerini hayata geçiren Turkcell Akademi, 2010
yılında Turkcell Grup ekosisteminde yer alan 48.685 kişiye ulaşarak
toplam 1.026.579 saat eğitim verdi.
2010 yılında fark yaratan gelişim çözümleri;
• Turkcell müşterilerine temas eden tüm Turkcell Grup çalışanlarını, bayileri, iş ortaklarını, kurumsal çözüm merkezlerimizi kapsayan
“Turkcell Grup Satış Programı” ile 30 binden fazla kişiye ortak hizmet
ve satış kültürü, ürün ve servisler, uzmanlık eğitimlerini içeren gelişim çözümleri sunduk. Program kapsamında çalışanların teknik bilgi
seviyesini düzenli olarak ölçümleyerek, gelişim alanlarına yönelik
uzaktan eğitim çözümlerini proaktif olarak sunduk.
• Turkcell Akademi “Müşteri 2.0” ile Çalışanlarına Gerçek Müşteri Deneyimini Yaşattı; Turkcell müşteri odaklı dönüşüm programı “Müşteri
2.0” hareketi kapsamında, Turkcell Grup yöneticileri ve çalışanlarının
Turkcell Elçileri olarak farkındalık ve bilgi seviyelerinin artırılmasına
yönelik 5 ayrı gelişim çözümü sunduk.
• Teknoloji Gelişim Programı kapsamında 300 farklı eğitimle “Mobil
İletişim ve Bilgi Teknolojileri” konularında uzmanlık eğitimleri sunduk. 45 farklı teknik profil için hazırlana gelişim programları ve 500
farklı sınıf içi eğitimle kurumsal gelişimi destekledik.
63
İnsan Kaynakları
• Liderlik Gelişim programları kapsamında yönetici olmaya aday,
yüksek performanslı çalışanlara özel yöneticiliğe hazırlık programını hayata geçirdik.
“Turkcell Mobil Pazarlama Gelişim Programı” ile sahip olduğumuz
bilgi ve tecrübeyi üniversite öğrencileriyle paylaşarak, hızla gelişen
bilişim sektörüne nitelikli işgücü kazandırmayı hedefliyoruz.
• Turkcell Akademi Pazarlama Konferansları ile dünyaca ünlü uzman
konuşmacıları Turkcell Grup ve lider şirketlerin üst düzey yöneticileriyle buluşturmaya devam ettik. Geçtiğimiz yıl Malcolm Gladwell ve
David Plouffe gibi ünlü isimleri ağırlayan Turkcell Akademi, 2011
Ocak ayında Dan Ariely’yi ağırladı.
Turkcell Akademi 2010 yılında, “Turkcell’li Hayat” ve “Gençsen Geleceksin” üniversite ziyaretleriyle 25 ilde, 75 üniversite ziyaretiyle
22 binden fazla üniversite öğrencisine değerek; “Mobil İnovasyon”,
“Yeni Teknolojiler”, “Girişimcilik”, “Kariyer” gibi konularda seminerler düzenledi.
Turkcell Akademi PAF (Profesyonelliğe Adım Formasyonu) Programı ile Yeni Mezun Gençler Turkcell Grup’ta…
Başarılı ve genç yeteneklerin profesyonel hayata bir adım önde ve
doğru yönde başlamaları amacıyla hayata geçirdiğimiz Turkcell
Akademi PAF (Profesyonelliğe Adım Formasyonu) Programı’nı 2010
yılında da devam ettirdik. PAF Programı, staj-yarı zamanlı çalışmayeni mezun istihdam sürecini kapsayan ve destekleyici eğitim programlarıyla gençlerin profesyonel yaşam, iş alanları, şirketler ve pozisyonlarla ilgili bilinçlerini artırmayı, bakış açılarını genişletmeyi
hedefleyen bir program. Stajyerlik yaptıkları dönemde gösterdikleri
bireysel ve proje performansına göre, oluşan uygun pozisyonlarımızda kendilerine yarı zamanlı ve sonrasında da tam zamanlı iş olanakları sunmayı hedefliyoruz. 2010 yılında, bu kapsamda Turkcell
Grup içerisinde 195 kişiye staj imkanı sağladık.
Turkcell Akademi, Türkiye’nin birçok seçkin üniversitesiyle olduğu
gibi, Harvard Business School, Massachusetts Institute of Technology (MIT) gibi dünyanın konularında lider üniversitelerinde de teknoloji, inovasyon, girişimcilik, liderlik gibi konularda birçok seçkin
akademik araştırma ve projeyi destekliyor; iş birimleriyle koordinasyonunu sağlıyor. Bahçeşehir CO-OP (Cooperative Education) ve
Sabancı CAP (Company Action Project) programlarının da iş ortakları
arasında yer alan Turkcell Akademi, bu üniversitelerle ortak proje ve
programları hayata geçirmeye devam ediyor.
Üniversite-Sanayi İşbirlikleri ile İşimize Değer Katıyoruz
Turkcell Grup’un kurumsal üniversitesi olan Turkcell Akademi bünyesinde yürüttüğümüz “Üniversite-Sanayi İşbirlikleri” ile yurtiçi ve yurtdışında birçok akademik çalışmayı destekliyor, üniversitelerle ortak
programlar, etkinlikler hayata geçiriyoruz.
Yetişmekte olan genç neslin ülkemizi ve teknolojiyi şekillendireceği bilinciyle, oluşturduğumuz “Turkcell Mobil İletişim ve Teknoloji
Gelişim Programı”, “Turkcell Müşteri İlişkileri Gelişim Programı” ve
Turkcell Akademi 2010 yılında,
“Turkcell’li Hayat” ve “Gençsen
Geleceksin” üniversite ziyaretleriyle
25 ilde, 75 üniversitede seminerler
düzenledi.
64
64
Teknoloji Konusunda Gelecek Vaat Eden Gençleri Destekliyoruz!
“Turkcell Akademi Lisansüstü Burs Programı”nı teknoloji konusunda gelecek vaat eden gençlerin gelişimini desteklemek ve sektöre
nitelikli insan gücü yetiştirmek hedefiyle 2007 yılından beri sürdürüyoruz. Türkiye Bilişim Derneği’nin değerli katkılarıyla oluşturulan
programda, Turkcell Grup’un odak alanları doğrultusunda ortak
proje çalışması yapacağımız yüksek lisans ve doktora öğrencilerini
destekleyerek, iş birimleriyle koordinasyonu sağlıyoruz.
Dünyanın en saygın üniversitelerinden Massachusetts Institute of
Technology öncülüğünde kurulmuş olan M.I.T. Enterprise Forum,
Avrupa’da ikinci ülke olarak Türkiye’de, Turkcell’in işbirliğiyle hayata geçirildi. Türkiye’de nitelikli insan kaynağına ve iyi fikirlere
yatırım yaparak, katma değer sağlayacak projelere destek olmak,
sosyal sorumluluk vizyonumuzun önemli bir parçasını oluşturuyor. Bu işbirliğiyle de Turkcell odak alanlarında ortaya çıkacak
yenilikçi fikirleri topluma değer katan sürdürülebilir iş modellerine dönüştürerek, girişimcilik ve inovasyonu desteklemeyi hedefliyoruz.
Turkcell Akademi, Eğitim Teknolojilerinde de Lider
Turkcell’in teknolojide lider yaklaşımına paralel olarak, klasik sınıf
içi eğitimlere alternatif olarak geliştirdiğimiz platformlarla bireylerin
gelişim alanına cevap verebilecek en uygun yöntemleri eğitimler-
de uygulamayı hedefliyoruz. Türkiye’de kurumsal şirketler arasında
e-öğrenme çözümünü çalışanlarına sunan ilk firmalardan biri olarak,
Turkcell Akademi e-öğrenme platformumuz sayesinde bugün 25 bine
yakın çalışanımıza gelişim imkanı sunmaya devam ediyoruz. 2010 yılında tüm eğitim gelişim çözümlerimizin %71’ini eğitim teknolojileri
kullanarak uzaktan öğrenme yöntemleri ile gerçekleştirdik. Bu sayede
10 milyon ABD Doları tasarruf sağladık.
Mobil Eğitim
Turkcell Akademi Mobil Eğitim platformu, eğitim ve teknolojiyi bir
araya getirerek hayatı kolaylaştırıyor ve bilgiye kolay erişim imkanı
sağlıyor. Her türlü mobil şebeke (EDGE, WiFi, 3G vb. gibi) ve wap/
web erişimi olan mobil cihaz üzerinden kullanım olanağı sağlayan
platform, Turkcell’in teknolojide lider vizyonuna paralel, öncü bir uygulama olarak dikkat çekiyor.
Sanal Sınıf
Turkcell Akademi Sanal Sınıf uygulamasıyla farklı lokasyonlarda
bulunan kişiler, web üzerinden, mekandan bağımsız eğitim etkinliklerine veya konferanslara (webinar) katılabiliyor. Etkileşimin ön
planda olduğu sunumlarla geniş kitlelere erişim imkanı veren sanal
sınıf platformu sayesinde bilgi paylaşımı en verimli hale geliyor.
Web Tabanlı Gelişim Platformları
İnternet ve sosyal medyanın gelişimiyle birlikte, çalışanların ihtiyaç
duydukları konularda en iyi uygulama, rapor, video ve benzeri her
türlü bilgiye erişebildikleri web tabanlı bireysel gelişim araçları (Self
Learning Tools) günümüzde giderek önem kazanıyor. Akademi bünyesinde bu hedefle çalışanlara sunulan sanal kütüphane (Getabstract),
sanal sözlük (Bilişim Sözlüğü), video learning (Akademi Eğitmen TV),
IEEE elektronik veritabanı, yöneticilerimize sunulan Harvard Business
Publishing tarafından geliştirilen ve dünyanın en etkili liderlik gelişim
portalı olarak kabul edilen “Harvard Manage Mentor”, Harvard Business Publishing Portal gibi platformların kullanımı hızla artıyor.
Turkcell Akademi Uluslararası Platformlarda Fark Yaratıyor
Turkcell Grup’un stratejik gelişim merkezi olan Turkcell Akademi,
geçtiğimiz yıllarda birçok ödüle layık görüldü. Cubic Awards (Corporate University Best in Class) kapsamında “Best New Corporate
University” (En İyi Yeni Kurumsal Üniversite) dalında onur ödülü alan
Turkcell Akademi, Corporate University Xchange tarafından düzenlenen “Annual Corporate University Xchange Awards for Excellence and
Innovation” ödüllerinde eğitim teknolojierini en etkili kullanan şirket
seçilerek “Learning Technologies” dalında “Excellence” ödülünü aldı.
Turkcell Sosyal Aktivite Grubu
tarafından sadece 2010’da 500’e
yakın aktivite gerçekleştirildi ve
bu aktivitelere 30 binden fazla
çalışanımız yakınlarıyla katıldı.
Dünya çapında alınan bu başarı sonrasında 2010 yılında, ABD’nin lider
uluslararası firmalarının kurumsal üniversitelerinin üyesi olduğu, gelişim sektörünün önde gelen, otoriteler tarafından saygı duyulan uluslararası kuruluşu Corporate University Exchange, Turkcell Akademi’nin
bu alandaki örnek uygulamasını Business Case olarak yayınladı. Yine
uzaktan öğrenme alanında dünyanın en prestijli araştırma kurumlarından biri olan Brandan Hall analistlerinden Gary Woodill de mobil
öğrenmeyle ilgili kitabı “The Mobile Edge”de Turkcell Akademi’nin
mobil eğitim uygulamalarını örnek uygulama olarak anlattı.
Turkcell Akademi 2010 yılında da işyerinde öğrenme ve performans
konusunda dünyanın en büyük organizasyonu olan Amerikan Eğitim
ve Gelişim Derneği, (American Society for Training & DevelopmentASTD) tarafından “Liderlik Gelişim Programları” ile “Uygulamada
Mükemmeliyet” ödülüne örnek gösterildi. Turkcell Akademi bu başarılarına paralel, Corporate University Exchange/Global Leadership
Advisory Board’ta yer almaya hak kazandı.
Turkcell Sosyal Aktivite Grubu
Turkcell Sosyal Aktivite Grubu (TSAG), “işin eğlencesi” sloganıyla
çalışanlarımıza yönelik farklı aktiviteler düzenlemeye devam ediyor.
Her hafta geziler, turnuvalar, çocuk kulübü etkinlikleri, kurslar, yarışmalar, partiler, gün içinde sürpriz ikramlar ve TSAG’a özel onlarca aktivite düzenleniyor. TSAG tarafından sadece 2010’da 500’e
yakın aktivite gerçekleştirildi ve bu aktivitelere 30 binden fazla çalışanımız yakınlarıyla katıldı.
Kurumsal Spor Takımlarımız
Kurumsal spor takımlarımızla basketbol, bisiklet, bowling, futbol,
karting, masa tenisi, voleybol, yelken, yüzme branşlarında yaklaşık
150 Turkcell’li sporcumuzu desteklemeye devam ediyoruz. Turkcell’i
çeşitli liglerde temsil eden kurumsal spor takımlarımız başarılarıyla
bize farklı bir gurur yaşatıyor.
65
Türkiye’nin genç ve dinamik nüfusu ile mevcut penetrasyon seviyesi
mobil iletişim sektörünün orta vadede büyüme potansiyeline işaret ediyor.
Penetrasyon
Türkiye telekomünikasyon sektöründe Telsim’in satışı, Türk
Telekom’un özelleştirilmesinin tamamlanması, Avea’nın ortakların-
Mobil Hat Penetrasyonu
Kaynak: BofA Merrill Lynch, BTK
dan olan Telecom Italia Mobile’ın Avea’daki payını Türk Telekom’a
satması ve Telsim’in Vodafone tarafından satın alınmasıyla birlikte
değişen ortaklık yapıları sonucunda operasyonel kârlılığın önem
kazanmasıyla birlikte, rekabet alanında gözlenen rasyonel tutum,
%127
%101
9 Kasım 2008 tarihinde Türkiye pazarında başlayan Mobil Numara
%85
Taşınabilirliği (“MNT”) öncesinde yerini oldukça agresif fiyat tekliflerine bıraktı.
Avrupa
MNT ardından pazara sunulan sınırsız, her yöne tek fiyat teklifleri
dolayısıyla pazarda çoklu SIM kart kullanım oranının düşerek, mobil
hat penetrasyonun gerilemesine yol açarken, şebeke içinden, şebeke dışına doğru değişen trafik dolayısıyla da, pazardaki operasyonel
Gelişmekte
olan ülkeler
Mobil Abone Sayısı (milyon)
65,8
kârlılık seviyeleri olumsuz yönde etkilendi.
62,8
Avrupa ülkelerinde %130 seviyelerine yaklaşan mobil hat penetrasyonu, 2010 yılında çoklu SIM kart kullanımındaki azalışın devam
etmesi ile 2 puan gerileyerek %85 olarak gerçekleşti.
65,8
55,7
Diğer yandan bu seviyeler, genç ve dinamik bir nüfus yapısına sahip
olan Türkiye pazarının orta vadede büyüme potansiyeli taşıdığına
işaret etmektedir. 2011’de mobil hat sayısının nüfus artışına paralel
2008
7,1
2009
Türkiye
Kaynak: BTK
3G
2G
61,8
42,4
19,4
2010
büyümesini ve mobil hat penetrasyonunun 2010 yıl sonu seviyelerinde kalmasını bekliyoruz.
66
67
Pazardaki rekabetçi teklifler 2010
yılında da agresif olmaya devam etti.
Turkcell %54 abone pazar payı ile
liderliğini sürdürdü.
Rekabet
Pazardaki rekabetçi teklifler 2010 yılında da agresif olmaya devam
etti. Tüm operatörler, yüksek dakika teşvikleri içeren numara taşıma
teklifleri, düşük fiyatlı ses paketleri ve her yöne sabit fiyatlı dakika
paketleri sunmaya devam ederek faturalı abone bazlarını artırmaya
odaklandı. Müşteri gruplarına yönelik teklif odağı yıl boyunca devam ederken; 3G ve paketli cihaz teklifleri de yıl sonuna doğru hız
kazandı.
Turkcell ise %54 abone pazar payı ile liderliğini sürdürdü.
Finansal Özet (Konsolide)
(milyon TL)
2009
Gelir
Satışların Maliyeti*
2010
% Değişim
Net Finansman Geliri/(Gideri): 2009 yılında kaydedilen karşılıkların
fiyat seviyesindeki düşüşün negatif etkisi dolayısıyla hafifçe artarak
2010 yılında olmamasından kaynaklanan faiz geliri artışının, düşen
9.003,6 milyon TL olarak gerçekleşti.
faiz oranları nedeniyle azalan faiz geliri ve artan kredi bakiyesi neti-
8.936,4
9.003,6
%0,8
(4.752,6)
(5.030,2)
%5,8
(892,5)
(1.130,7)
%26,7
milyon TL olarak gerçekleşti. Satışların maliyetinin toplam gelirler
Özsermaye metoduyla muhasebeleştirilen iştirak kârı: Fintur ve
İtfa ve Tükenme Payları ile
Amortisman
cesinde yükselen kredi faiz giderleriyle ile büyük ölçüde karşılanması
Satışların Maliyeti: İtfa ve tükenme payları ile amortismanı içeren
nedeniyle 2010 yılında 264,0 milyon TL net finansman geliri kaydettik.
satışların maliyeti 2010 yılında yıllık %5,8 oranında artışla 5.030,2
Brüt Kâr Marjı
%46,8
%44,1
(%2,7yp)
içerisindeki payı da, 2009’da %53,2’den 2010’da %55,9’a yükseldi.
A-Tel’in net kar/(gider) etkisi ile özsermaye metoduna göre kaydet-
Genel Yönetim Giderleri
(421,2)
(521,9)
%23,9
Bu artış temel olarak; itfa ve tükenme payları ile amortisman gider-
tiğimiz konsolide olmayan iştirak kârı, temel olarak Fintur’un özel-
Satış ve Pazarlama Giderleri (1.676,2)
(1.633,9)
(%2,5)
leri (2,6 puan artış), şebeke giderleri (0,4 puan artış) ve diğer gider
likle Kazakistan operasyonunun artan katkısının etkisiyle %55,5’lik
2.978,9
2.948,3
(%1,0)
kalemlerindeki (0,6 puan artış) artışın azalan arabağlantı maliyetleri
artışla 184,7 milyon TL olarak gerçekleşti.
%33,3
%32,7
(0,6yp)
(0,9 puan azalma) ile kısmen karşılanmasından kaynaklanmıştır.
Net Finansman Geliri/(Gideri) 223,8
264,0
%18,0
AVFÖK
AVFÖK Marjı
Gelir Vergisi Gideri: 2010 yılında toplam vergi gideri vergi öncesi
Finansman Giderleri
(287,1)
(153,4)
(%46,6)
Genel Yönetim Giderleri: Genel yönetim giderlerinin gelirler içe-
kârdaki azalma neticesinde %8,9’luk düşüş ile 485,4 milyon TL’ye
Finansman Gelirleri
510,9
417,4
(%18,3)
risindeki payı 2010 yılında 1,1 puan yükselerek %5,8 seviyesinde
geriledi. Toplam vergi giderinin 508,1 milyon TL’lik kısmı cari dö-
gerçekleşti. Bunun temel nedeni, faturalı abone bazındaki artış ne-
nem vergi giderlerinden ve 22,7 milyon TL’lik kısmı ise bu döneme
deniyle artan şüpheli alacak karşılığı ile maaş ve ücretlerdir.
yansıyan ertelenmiş vergi gelirinden oluşmaktadır.
Satış ve Pazarlama Giderleri: Satış ve pazarlama giderlerinin kon-
Net Kar: Net kar %3,2’lik artışla 1.771,6 milyon TL’ye yükseldi.
Özsermaye metoduyla
muhasebeleştirilen iştirak kârı
118,8
184,7
%55,5
Vergi
(533,0)
(485,4)
(8,9%)
Net Kâr
1.716,7
1.771,6
3,2%
* İtfa ve tükenme payları ile amortisman dahil
solide gelirlerdeki pay 0,7 puan gerileyerek %18,1 olarak gerçekleşti. Bu gerileme temel olarak; azalan satış giderleri ve ön ödemeli
Regülasyon
Konsolide Özet Bilanço Verileri
(milyon TL)
Hazır değerler
Toplam varlıklar
Uzun vadeli borçlar
Toplam borçlar
Toplam yükümlülükler
Toplam özsermaye
2009
4.660,9
13.978,9
1.236,4
2.276,6
5.146,7
8.832,2
2010
5.105,1
15.096,0
2.175,7
2.840,8
5.497,4
9.598,6
% Değişim
%9,5
%8,0
%76,0
%24,8
%6,8
%8,7
Türkiye mobil pazarı 2010 yılında bir takım radikal değişiklikler
fiyatlama sistemine geçilmesi ve aktif abone tanımının değiştirilerek
abone bazındaki gerilemeye paralel olarak düşen frekans kullanım
yaşadı. Arabağlantı ücretlerindeki %52 ve azami fiyatlardaki %38
ödemeli abonelerin sistem dışı bırakılma süresinin yedi aydan dokuz
ücretinden kaynaklanırken; maaş ve ücret giderlerindeki artış nede-
oranındaki önemli düşüş pazarı etkileyerek, dakika başı gelirler ve
aya uzatılması gibi bazı regülasyonel değişiklikler gördük.
niyle bu düşüş kısmen karşılanmıştır.
kadar olan aramalar için fiyat üst limiti konulması, ön ödemeli müş-
TURKCELL GRUP: 2010 FİNANSAL VE OPERASYONEL PERFORMANS
AVFÖK: 2010 yılında AVFÖK, 2.948,3 milyon TL olarak gerçekleşir-
teriler için uygulanan kontör bazlı fiyatlama sistemi yerine TL bazlı
Aşağıdaki açıklamalar, esas olarak 2010 yılı içerisinde yer alan gelişme
ken; AVFÖK marjı %32,7 seviyesinde gerçekleşti. AVFÖK marjındaki
ve trendlere dayanmaktadır. Bu yıllık rapordaki tüm finansal sonuçlar
bu değişim, genel yönetim giderlerindeki 1,1 puan ve satışların ma-
Turkcell’in, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri XI, No: 29 “Sermaye Pi-
liyetindeki 0,2 puanlık artış satış ve pazarlama giderlerindeki 0,7
Toplam Nakit-Borç Durumu:
yasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ” hükümleri uyarın-
puanlık gerileme ile kısmen karşılanmıştır.
Şirketimiz oldukça yüksek net işletme sermayesi ile sağlıklı bir bi-
karlılık üzerinde daha fazla baskı yarattı. Buna ilaveten, 60 saniyeye
19%
19%
Abone Pazar Payı
19%
27%
27%
Turkcell
54% ca Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından kabul edilen
Vadafone
Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde ve 31 Aralık 2010 tarihi
54%
Avea
itibarıyla düzenlenen konsolide mali tabloları paralelinde hazırlanmış
54%
olup tutarlar milyon Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.
27%
Gelirler: 2010 yılında konsolide gelirler; Turkcell Türkiye’nin mobil
internet ve servis gelirlerinin %26,4 oranında artışla 1.619,1 milyon
TL’ye ulaşmasına ve özellikle gelirlerini %32,8 oranında artırarak
Kaynak: BTK
252,4 milyon TL’den 335,1 milyon TL’ye yükselten Superonline sayesinde iştiraklerin katkısının yıllık %11,1 oranında artmasına rağ-
68
men; temel olarak mobil çağrı sonlandırma ücretlerinde ve azami
lançoya sahiptir. 31 Aralık 2010 itibarıyla net nakit pozisyonumuz
Şirketimiz oldukça yüksek net işletme
sermayesi ile sağlıklı bir bilançoya
sahiptir. 31 Aralık 2010 itibarıyla net
nakit pozisyonumuz 2,3 milyar TL
tutarındadır.
2,3 milyar TL tutarındadır. Bilançodaki kur-faiz risklerini finansal
enstrümanlar kullanarak ve döviz varlık seviyemizi optimum seviyelerde tutarak yönetmeye çalışıyoruz. Altyapı yatırımlarımız ile ilgili
olarak tedarikçilere yapılacak ödemelerimizi, tedarikçi finansmanı
kullanarak uzun vadeye yaymayı hedefliyoruz.
31 Aralık 2010 itibarıyla konsolide borç tutarı 2,8 milyar TL’dir.
Bu miktarın 941 milyon TL’si Turkcell’in Ukrayna operasyonları ile
ilgilidir. Konsolide borcumuzun 1.878 milyon TL’si değişken faizli
69
2010 yılında 734.000 net faturalı
abone alımı gerçekleştirdik. Faturalı
abone sayımızı bir yıl öncesine göre
%7,4’lük artışla 9,4 milyondan 10,1
milyona çıkardık.
Özet Konsolide Nakit Akışı
(milyon TL)
2009
2010 %Değişim
İşletme faaliyetlerinden
sağlanan net nakit
1.923,1 1.920,3
Yatırım faaliyetlerinde
kullanılan net nakit
(2.236,4) (1.100,7)
Finansal faaliyetlerde
kullanılan net nakit
(48,4) (444,3)
Nakit ve nakit benzeri değerlerin
dönem sonu bakiyesi
4.653,0 5.096,0 (%0,1)
(%50,8)
Aylık Kullanım Dakikası (MoU): 2010 yılında MoU, avantajlı tarife ve
man ihtiyaçlarına ve piyasa öngörülerine göre uzun ve kısa vadeli
kampanya tekliflerimiz sayesinde yıllık bazda %33,4 artarak 2009
borçlanmaktadır. Borçlanma ürünleri, temel ticari banka kredi-
yılındaki 134,3 dakikalık seviyesinden 179,1 dakikaya yükseldi.
lerinden Export Credit Agency kredilerine kadar bir yelpazede yer
almakta ve kaynak çeşitliliğini korumak adına zaman zaman farklı
2011 yılında, başarılı teşvik ve bağlılık programlarımızın devamı sa-
sermaye piyasası ürünleri de değerlendirilmektedir. Tüm borçlanma
yesinde dakika kullanımında sağlıklı bir artış bekliyoruz.
işlemlerinde Şirket’in kredi notlarının negatif yönde etkilenmemesi
%818,0
%9,5
ve temel finansal borçlanma rasyoları değerlendirilmekte ve göze-
Abone Başı Aylık Ortalama Gelir (ARPU): TL bazında bileşik ARPU aza-
tilmektedir.
lan arabağlantı ücretlerine rağmen yıllık bazda %5,4 oranında artarak
19,5 TL’ye yükseldi. Bu artış temel olarak mobil internet gelirlerindeki
olmakla beraber bunun 665 milyon TL’lik kısmının vadesi bir yıldan
Konsolidasyona tabii işletmelerin ana ortaklık sermayesinde payları
önce dolacaktır. 31 Aralık 2010 itibarıyla borç/yıllık AVFÖK oranımız
yoktur.
%96,4 seviyesine yükselmiştir.
2010 yılında başlıca nakit çıkışı yatırım harcamaları ve temettü ödemesinden kaynaklanmıştır. 2010 yılında, 782,4 milyon TL’si Turkcell
Türkiye, 102,7 milyon TL’si Ukrayna operasyonları, 480,3 milyon
TL’si Superonline ve 185,4 milyon TL’si de Belarus operasyonları
ile ilgili olmak üzere toplam 1.667,5 milyon TL yatırım harcaması
gerçekleştirdik. 2010 yılında aynı zamanda hissedarlarımıza 859,3
Kârlılık ve Borç Ödeme Rasyoları
Brüt Kâr Marjı
AVFÖK Marjı
Net Kâr Marjı
Toplam Yükümlülük/
Özsermaye Oranı
Toplam Borç/AVFÖK Oranı
2009
2010 % Değişim
%46,8
%33,3
%19,2
%44,1
%32,7
%19,7
(2,7yp)
(0,6yp)
0,5yp
%58,3
%76,4
%57,3
%96,4
(1,0yp)
20,0yp
milyon TL tutarında da nakit temettü ödemesi gerçekleştirdik.
Turkcell Türkiye 2007 yılının 3. çeyreği sonuna kadar yatırım indirimlerinden yararlanmıştır ve 2010 yılında yatırım teşviklerinden
ve faturalı abone bazımızdaki artıştan kaynaklanmaktadır. TL bazında
faturalı abonelerin ARPU’su %2,4’lük düşüşle 40,0 TL’ye gerilerken;
TL bazında ön ödemeli abonelerin ARPU’su da %1,7’lik hafif düşüşle
2010 Yılında Yapılan Bağışlar:
11,4 TL’ye geriledi. Bu durum temel olarak azalan arabağlantı ücret-
2010 yılı içinde çeşitli dernek, vakıf ve kuruluşlara toplam 8.469.952
leri, azami fiyattaki indirim ve ön ödemeliden faturalı hatta geçenlerin
TL tutarında nakdi ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı onaylı proje ile
ARPU üzerindeki azaltıcı etkisinden kaynaklanmaktadır.
Milli Eğitime bağlı ilkokula toplam 86.757 TL tutarında ayni bağış
yapılmıştır. Toplam bağış tutarı 8.556.709 TL’dir.
İleriye Dönük Beklentiler
Operasyonel Özet (Turkcell Türkiye)
İleriye dönük olarak, Türkiye’de mobil interneti ve iştiraklerimizin
katkısını büyüme için önemli bir faktör olarak görüyoruz. Şebeke-
Operasyonel Özet (Turkcell Türkiye)
Abone: Türkiye’deki toplam abone sayımız 31 Aralık 2010 itiba-
mizin kalitesine yatırım yapmaya devam edeceğiz. Değer odağımı-
rıyla yıllık bazda %5,4’lük azalışla 33,5 milyon oldu. 2010 yılında
zı koruyarak, müşteri bağlılığını sağlamak için müşteri deneyimini
yeni kampanya ve tekliflerimiz, artan data hatları ve ön ödeme-
maksimize etmeyi hedeflemekteyiz.
yararlanma durumu olmamıştır. Grup’un bağlı ortaklıklarından
Turkcell Türkiye
2009 2010 % Değişim
li hatlardan faturalı hatlara geçişi teşvik ederek faturalı segment
Turkcell Teknoloji, TÜBİTAK ve Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde
Toplam Abone (milyon)
35,4
33,5
(%5,4)
odağımızı koruduk. Böylece faturalı abone sayımızı bir yıl öncesine
2011 yılında, mobil internet gelirlerinin yanısıra iştiraklerimizin ar-
9,4
10,1
%7,4
göre %7,4’lük artışla 9,4 milyondan 10,1 milyona çıkardık. Değer
tan katkısıyla gelirlerimizi büyüteceğimizi öngörüyoruz.
(%10,4)
odaklı abone alımı yaklaşımımızın başarısının bir göstergesi ola-
yürütülen “Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı” kapsamında kabul edilen harcamalarının %60’ına destek almaktadır. 2010
yılında 1,1 milyon TL bu kapsamda satışların maliyeti hesabından
mahsup edilmiştir.
Faturalı Hat Abone Sayısı (milyon)
Ön-Ödemeli Hat Abone Sayısı (milyon) 26,0
23,3
rak 2010 yılında 734.000 net faturalı abone alımı gerçekleştirdik.
ARPU - Abone başına elde edilen bileşik
aylık gelir (ABD Doları)
2011 yılında Grup yatırım harcamasının 2010 yılı yatırımları (1,7
ARPU - Faturalı (ABD Doları)
milyar TL) ile aynı seviyede gerçekleşmesini bekliyoruz. Turkcell
ARPU – Ön-Ödemeli (ABD Doları)
Türkiye olarak bilançomuzda 2010 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 713
ARPU - Bileşik (TL)
12,0
13,0
%8,3
26,6
26,6
-
7,5
7,6
%1,3
18,5
19,5
%5,4
Böylece, faturalı abonelerimizin toplam abonelerimiz içindeki payı
bir yıl önceki %26,6 seviyesinden %30,1’e yükseldi. Aynı zamanda, bir yıl öncesine göre %10,4’lük azalışla 26,0 milyondan 23,3
milyona düşen ön ödemeli abone bazındaki daralmada ise yavaşlama gördük.
milyon TL miktarında kredi bulunmaktadır. Grup bazında da ayrı-
ARPU - Faturalı (TL)
41,0
40,0
(%2,4)
ca bankalardan kullanılan krediler bulunmaktadır. Şirketimizin hali
ARPU – Ön Ödemeli (TL)
11,6
11,4
(%1,7)
Abone Kayıp Oranı: Abone kaybı, kendi istekleriyle veya istekleri dı-
%32,6 %33,9
1,3 yp
şında sistem dışı bırakılan aboneleri ifade etmektedir. Yıllık abone
hazırda sermaye piyasalarına çıkarılmış bulunan herhangi bir aracı
Abone kayıp oranı (%)
yoktur.
Tüm Grup şirketleri, Yönetim Kurul’larında onaylanan iş planlarındaki nakit ihtiyaçlarını, merkezi yönetimin yönlendirmesi ile kredi
70
kullanımı veya sermaye artırımıyla karşılar. Şirket, Grubun finans-
kayıp oranı, temel olarak çoklu SIM kart kullanımındaki azalmadan
dolayı 1,3 puanlık bir artış ile %33,9’a yükselmiştir. Kaybedilen abo-
MoU - Aylık Ortalama Kullanım
Dakikası (Bileşik)
134,3 179,1
%33,4
nelerin büyük kısmı düşük seviyelerde aylık ortalama gelir yaratan
Değer odağımızı koruyarak, müşteri
bağlılığını sağlamak için müşteri
deneyimini maksimize etmeyi
hedeflemekteyiz.
ön ödemeli abonelerden oluşmaktadır.
71
Uluslararası Derecelendirme Notları
Faaliyetlerimiz ile İlgili Diğer Bilgiler
Mart 2011 İtibarıyla Turkcell’in Uluslararası Derecelendirme Notları
31 Aralık 2010 tarihinden 4 Nisan 2011 tarihine kadar olan Önemli Gelişmeler
Moody’s
Standard & Poor’s
Ulusal para cinsinden kredi notu Ba2
Yabancı para cinsinden kredi notu Ba2
Görünüm Pozitif
Ulusal pazar cinsinden kredi notu BB+
Yabancı para cinsinden kredi notu BB+
Görünüm Pozitif
8 Ocak 2010 tarihinde Moody’s, Turkcell’in yerel ve yabancı
para cinsinden Ba2 olan kredi notunu teyit ederken,
“durağan” olan görünümünü “pozitif” olarak değiştirdi.
Moody’s, Turkcell’in görünümündeki değişikliğe, Turkcell’in
güçlü operasyonel ve finansal performansını, kârlılığını,
sürdürülebilir nakit yaratma kabiliyetini ve Ukrayna
operasyonundaki olumlu gidişatı neden olarak gösterdi.
26 Ocak 2011 tarihinde uluslararası derecelendirme
kuruluşu S&P, Turkcell’in “durağan” olan uzun vadeli
kredi notunun görünümünü “pozitif”e yükseltmiştir. S&P,
Turkcell’in yabancı ve yerel para cinsinden “BB+” olan
notlarını ise teyit etmiştir. Bu değerlendirme ile Turkcell,
S&P tarafından Türkiye’de en yüksek kredi notu verilen reel
sektör şirket olmayı sürdürmektedir.
Fitch Ratings S&P, Turkcell’in uzun vadeli kredi notunun görünümündeki
yükselişe gerekçe olarak, Şirketin operasyonel kârlılığındaki
iyileşme, özellikle Türkiye’deki Superonline ve Ukrayna’daki
Astelit gibi iştiraklerdeki operasyonel kârlılık seviyesinin
artmasının yanı sıra Şirketin nakit yaratma kabiliyetindeki
iyileşmeyi göstermektedir.
Ulusal para cinsinden kredi notu BBBYabancı para cinsinden kredi notu BBBGörünüm Durağan
Uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, 18 Mart
2010 tarihinde Turkcell’in yabancı ve yerel para cinsinden
“BBB-” olan notlarını teyit etmiştir. Her iki notun görünümü
de “Durağan”dır.
Fitch Ratings, Turkcell’in notunun, Türkiye mobil pazarındaki
artan rekabete rağmen %56’lık lider pozisyonunu ve komşu
bölgelerdeki benzerlerine kıyasla güçlü kredilendirilme
parametlerini yansıttığını vurgulamaktadır.
22.02.2011
5 Kasım 2010 tarihinde kamuya yaptığımız özel durum açıklamasında, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu’nun (“BTK”) 25.03.2009
tarih ve 2009/DK-07/149 sayılı kararına uyum amacıyla “BizBize
Her Yöne Kamu 1500” tarife alt seçeneğinde yaptığımız değişikliğin
ardından aynı Kurul’un, 22.09.2010 gün ve 2010/DK-10/543 sayılı
kararıyla, tarife alt seçeneğinde yapılan bu değişikliğe ilişkin iade
işlemlerinin yapılmasına ve Turkcell’in konsolide olmayan 2009 yılı
net satışlarının onbinde otuzüçü oranına tekabül eden tutarda idari
para cezası uygulanmasına karar verdiğini duyurmuştuk. Şirketimiz
bu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmış
ve Ankara Bölge İdare Mahkemesi BTK’nın dava konusu işlemlerinin
yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir.
01.03.2011
27 Haziran 2008 tarihinde, Bilgi Teknolojileri Kurumu’nun abonelik
paketlerinde yer alan ve müşterilerimize belirli şartlar altında ücretsiz
dakikalar verilmesini sağlayan kampanyalarımıza ilişkin olarak 32 milyon TL tutarında para cezası verdiğini ve Şirketimizin bu karar hakkında gerekli hukuki yollara başvuracağını duyurmuştuk.Şirketimiz, sözü
edilen para cezasını 1 Ağustos 2008 tarihinde %25 indirimden faydalanarak 24 milyon TL olarak ödemiş; ayrıca yine bu dönemde, anılan
kararın iptali talebiyle ilgili yargı merciileri önünde iptal davası açmıştır. Davayı inceleyen mahkeme, davanın reddine karar vermiş ise de,
Şirketimizce bu karar hakkında temyiz başvurusunda bulunulacaktır.
09.03.2011
Stratejik önceliklerimiz doğrultusunda 14 Mart 2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yönetim takımımızda değişiklikler yapılmıştır.
Selen Kocabaş Kurumsal Hizmetler Fonksiyonumuzun Genel Müdür
Yardımcılığı görevine atanmıştır. Kurumsal Hizmetler Genel Müdür
Yardımcılığı görevini yürüten Emre Sayın, Genel Müdür’e bağlı Bireysel
Stratejik projelerimizin yönetimini üstlenecektir. İş Destek Fonksiyonu
İnsan Kaynakları Fonksiyonu olarak yeniden yapılandırılmış olup Genel
Müdür Yardımcılığı görevine Meltem Kalender Öztürk atanmıştır.
11.03.2011
17 Aralık 2010 tarihinde yaptığımız özel durum açıklamasında,
Sırbistan Telekom’un %51’lik çoğunluk hisse satışına istinaden in-
72
72
celeme ve araştırma çalışmalarını yürüttüğümüzü bildirmiştik. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, Şirketimiz Sırbistan Telekom’un
%51’lik çoğunluk hisse satışı ihalesine teklif vermeme kararı almıştır. Konu ile ilgili olarak kamunun bilgilendirilmesi gereken bir
hususun gerçekleşmesi durumunda, Sermaye Piyasası Kurulu’nun
Seri: VIII, No: 54 sayılı Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına ilişkin tebliğ gereğince kamuya duyuru yapılacaktır.
23.03.2011
Yönetim Kurulu’nun Olağan Genel Kurul toplantısına ilişkin kararına dair özel durum açıklaması yapıldı. (Detaylı bilgi sayfa 84’te
yer almaktadır.)
23.03.2011
Yönetim Kurulu’nun temettü teklifine ilişkin kararına dair özel durum açıklaması yapıldı. (Detaylı bilgi sayfa 197’de yer almaktadır.)
24.03.2011
Bugün medyada, hissedarlarımızdan TeliaSonera’nın, Şirketimiz
Yönetim Kurulu Başkanı Colin J. Williams aleyhine yasal yollara
gitmeyi planladığı yolunda haberler yer almıştır. Konu hakkında
tarafımıza yapılan herhangi bir bildirim olmadığı için, kamuoyu ile
paylaşabileceğimiz bir gelişme de bulunmamaktadır.
31.03.2011
30 Kasım 2010 tarihinde yaptığımız özel durum açıklamasında,
Suriye Arap Cumhuriyeti tarafından düzenlenecek üçüncü mobil
lisans ihalesinin ön yeterlilik aşamasını geçerek, şartname ve ihale belgelerini almaya hak kazandığımızı bildirmiştik. Şirketimiz,
mevcut ihale şartlarının değerlendirilmesi sonucunda, Suriye Arap
Cumhuriyeti tarafından düzenlenen üçüncü mobil lisans ihalesine
teklif vermeme kararı almıştır.
31.03.2011
Bugün, Sonera Holding BV tarafından, Şirketimiz Yönetim Kurulu
Başkanı Colin J. Williams aleyhine başlatılan dava ile ilgili olarak
İMKB’ye yapılan açıklama üzerine SPK, Şirketimiz tarafından ayrıca
açıklama yapılmasını talep etmiştir. Aynı konu ile ilgili olarak medyada yer alan haberlere istinaden 24 Mart 2011 tarihinde yaptığımız Özel Durum Açıklamasında belirttiğimiz üzere, konu hakkında
tarafımıza yapılan herhangi bir bildirim olmadığı için, kamuoyu ile
paylaşabileceğimiz bir gelişme de bulunmamaktadır.
73
Turkcell, 31 Aralık 2010 itibarıyla 15,01 milyar ABD Dolar’lık piyasa değeri ile
İMKB’de işlem gören şirketler arasında en büyük dördüncü şirket olmuştur.
Yatırımcı Bilgileri
Ortaklık Yapısı
Turkcell’in ilk etapta halka açıklık oranı %10,5 düzeylerinde olup,
zamanla ortaklar tarafından yapılan satışlarla bu oran 2010 yılı sonu
itibarıyla %34,7 düzeylerine yükselmiştir.
1
2
3
4
5
6
Şirketimizin ortaklık yapısı 31 Aralık 2010 tarihi itibarıyla aşağıdaki
gibidir:
Hissedar
Hisse Nominal Değeri (TL)Pay Oranı (%)
Turkcell Holding A.Ş.
Sonera Holding B.V.
MV Holding A.Ş.
Çukurova Holding A.Ş.
Müflis Bilka Bilgi Kaynak
ve İletişim San. Ve Tic. A.Ş.
Halka Açık
TOPLAM
1.122.000.000,238
287.632.179,557
26.021.712,590
995.509,429
137.199,575
%51,00
%13,07
%1,18
%0,05
%0,01
763.213.398,611
2.200.000.000,000
%34,69*
%100,00
5 Yıllık Hisse Performansı ve Piyasa Değeri
Turkcell hisseleri 11 Temmuz 2000’de İstanbul Menkul Kıymetler
Borsası (İMKB) ve ABD New York Borsası’nda (NYSE) eşzamanlı
olarak işlem görmeye başlamıştır. Turkcell hisseleri İMKB’de TCELL
kodu ile, New York NYSE’de ise TKC kodu ile Amerikan Depozitolu
Hisseler (ADS - American Depositary Shares) olarak işlem görmektedir. İki ADS beş hisseyi temsil etmektedir. Turkcell’in çıkarılmış sermayesi 2.200.000.000 TL nominal değerde olup, her bir hisse senedi
1 TL nominal değerli ve 2.200.000.000 adet hisseyi içermektedir.
Hem İMKB hem de NYSE’de kote olan tek Türk şirketi olan Turkcell,
31 Aralık 2010 itibarıyla 15,01 milyar ABD Dolar’lık piyasa değeri
ile İMKB’de işlem gören şirketler arasında en büyük dördüncü şirket
olmuştur.
24,49
15.00
10,00
13,21
22,28
17,27
5,00
1
Pınar Öz Varas
[email protected]
4
Yeşim Tohma
[email protected]
2
Özge Aydemir
[email protected]
5
Esra Ağca
[email protected]
Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri İletişim
Tel: +90 (212) 313 18 88
Faks: +90 (212) 292 93 22
E-posta: [email protected]
Web: http://www.turkcell.com.tr/turkcellhakkinda/yatirimciiliskileri
74
3
Nihat Narin
[email protected]
6
Banu Uzgur
[email protected]
*Şirket’imizin halka açıklık oranı %34,69 olmakla birlikte, SPK’nın 18.08.2010 tarih
ve 24/729 sayılı kararı ile değişik 23.07.2010 tarih ve 21/655 sayılı kararları çerçevesinde; Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun ilan ettiği “Fiili Dolaşım Pay Raporu”na göre
31.12.2010 tarihi itibariyle Şirketimizin fiili dolaşımdaki pay adedi 557.614.008,03
olup oranı %25.34’tür. Arada fark, SPK’nın anılan kararlarında belirlediği “ Kamu
tüzel kişiliğinin mülkiyetindeki, ii. Şirket kurucuları ile ilişkili kuruluşlarının (konsolidasyona tabi şirketlerin) sahip olduğu, iii. Şirket sermayesinin %5 ve daha fazlasına
sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu, iv. a) Şirket Yönetim Kurulu
ve Denetim Kurulu Üyeleri, b) Genel Müdür veya yetki ve görevleri itibarıyla Genel
Müdüre denk veya daha üst konumlarda görev yapanlar, c) Genel Müdür veya yetki
ve görevleri itibarıyla genel müdüre denk kişilere doğrudan bağlı olarak çalışan üst
düzey yöneticilerin sahip olduğu, v. Şirketlerin sandık ve vakıflarının mülkiyetindeki,
vi. Sermaye piyasası mevzuatı kapsamında özkaynak olarak verilenler, kredili işlemle
alınarak teminata konu edilenler veya Takasbank piyasaları için teminata konu edilenler dışında teminat olarak verilen, vii. Hukuken kısıtlı olan ve alım satıma konu edilemeyen, viii. Yasaklı, ix. Hacizli, payların” fiili dolaşımdaki pay oranı tanımı dışında
tutulmasından kaynaklanmaktadır. Aradaki fark, kararda belirtilen hususların biri veya
birkaçından kaynaklanabilmekte olup, Şirketimizce bilinmesi mümkün olmamaktadır.
0,00
23,21
30.00
20.00
10.00
2006
* Kapanış fiyatıdır
2007
2008
Piyasa değeri
(milyar TL)
0.00
2009
2010
Hisse fiyatı
(TL)
Kaynak: Bloomberg
TCELL (TL)
En düşük
En yükset
2006
4,46
6,95
2007 2008
5,59 6,19
12,09 11,30
2009 2010
6,86 7,80
10,32 11,18
TKC (ABD Doları)
En düşük
En yüksek
2006
8,21
13,17
2007 2008
10,73 8,74
25,97 24,99
2009 2010
10,04 12,34
17,91 19,59
Kaynak: Bloomberg
75
Kaynak: Bloomberg
1.40
1.30
1.10
1.20
1.10
1.00
1.00
0.90
0.90
0.80
0.80
0.70
0.70
Aralık
Kasım
Ekim
Eylül
Ağustos
Temmuz
Haziran
Mayıs
Nisan
Mart
Şubat
Ocak
Aralık-10
Kasım-10
Ekim-10
Eylül-10
Ağustos-10
Temmuz-10
Haziran-10
Mayıs-10
Nisan-10
Turkcell’in 2010 yılında işlem hacmi 2009’a göre %20 oranında düşerek 9,4 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılında İMKB-100
endeksi toplam işlem hacminin %2’si, Turkcell hisselerinde gerçekleşmiştir. Aynı zamanda Turkcell’in halka açık hisseleri içinde yabancı payı 2010 yıl sonu itibarıyla %93’e ulaştı.
Yabancı payı (%)
Şeffaflık, güvenilirlik, hesap
verebilirlik ve dürüstlük ilkelerinden
taviz vermeksizin hem şirketimize
hem de paydaşlarımıza maksimum
faydayı sağlamaya gayret etmekteyiz.
76
Mart-10
Ocak-10
Aralık-10
Kasım-10
Ekim-10
Eylül-10
Ağustos-10
Temmuz-10
Haziran-10
Mayıs-10
Nisan-10
Mart-10
0.60
Şubat-10
Ocak-10
0.60
100
90
80
70
60
50
Kaynak: Bloomberg
1.20
Şubat-10
2010yılı
yılıgöreceli
görecelihisse
hisseperformansı
performansı(TKC)
2010
2010 yılı göreceli hisse performansı (TCELL)
2010 Yılında da Hem Şirketimize Hem de Paydaşlarımıza
Maksimum Faydayı Sağlamak İçin Çalıştık
Turkcell Yatırımcı İlişkileri Bölümü şirketimizin benimsediği kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde kurumsal yatırımcılar ve ortaklar
için yaratacağı değerde önemli bir rol oynadığı bilinciyle, şirket hisse senetlerinin gerek yurtiçi gerekse yurtdışı yatırımcılar tarafından
tercih edilen bir yatırım aracı olmaya devam etmesini sağlamak,
Şirket’in operasyonel başarısını piyasa değerine yansıtmak ve Şirket’i
en iyi şekilde sunmak ve tanıtımını yapmak üzere çalışmalarını sürdürmektedir.
Şirketimiz, ABD ve Türkiye hisse senetleri piyasalarında işlem görmesi dolayısıyla, her iki ülkenin sermaye piyasalarına göre üstlendiği yükümlülükler doğrultusunda kurumsal yönetim modelini de
oluşturmuştur.
Bu yükümlülüklerimiz doğrultusunda halka arz tarihinden bugüne
ilke edindiğimiz kamuya eşanlı ve adil bilgi paylaşımını esas alan
şirket politikamız, şeffaflık, güvenilirlik, hesap verebilirlik ve dürüstlük ilkelerimizden taviz vermeksizin yatırımcı ilişkileri konusunda
hem şirketimize hem de paydaşlarımıza maksimum faydayı sağlamaya gayret etmektedir.
Şirketimiz 2010’da, World Finance
Magazine tarafından Londra’da
düzenlenen Kurumsal Yönetim
Ödülleri’nde “En İyi Kurumsal Yönetim
Ödülü”ne layık görüldü. Ayrıca World
Finance Magazine tarafından 2011’de
ilk defa verilen “10 Yılın Şirketi
Ödülleri”nde, Türkiye’den Turkcell
“10 Yılın Şirketi” seçildi.
Bu gayretlerimiz paralelinde strateji ve faaliyetlerimize ilişkin gelişmeleri, faaliyet gösterdiğimiz sektör ve pazarları, tabi olduğumuz
yasal düzenlemeleri; düzenli olarak gerçekleştirdiğimiz toplantılar,
yurtiçinde ve yurtdışında katıldığımız konferanslar, düzenlediğimiz
analist günleri ve telekonferanslarla yatırımcılara ve analistlere düzenli olarak aktarmaya 2010 yılında da devam ettik. Bu bağlamda
2010 yılında yurtiçinde ve yurtdışında toplam 15 konferansa katıldık,
Amerika, Avrupa ve Kanada’daki yatırımcılarımızı yerinde ziyaret ettik ve toplamda yıl boyunca yaklaşık 550 yatırımcı ile görüştük. Ayrıca, 17 Ocak 2011’de Londra’da yaklaşık 80 kişinin katıldığı Yatırımcı
& Analist Günü (Investor & Analyst Day) düzenledik.
seçildi. Alanında en prestijli oluşumlardan biri olarak kabul gören
IRGR ödüllerine bu sene aralarında Microsoft, IBM ve Procter &
Gamble gibi dünyanın önde gelen kurumsal isimlerinin de yer aldığı
503 şirket katıldı. Bu şirketler coğrafi bölgelerine göre beş gruba
ayrıldı. Turkcell, Avrupa bölgesinde Deutsche Telekom, Credit Suisse, Bayer ve BP gibi önde gelen şirketler arasında değerlendirilerek
ödüllendirildi.
Bunun yanı sıra yatırımcı ilişkileri web sitemiz, Yatırımcı İlişkileri birimince hissedar, yatırımcı, analist ve diğer ilgili taraflarla olan iletişimde etkin olarak kullanılmaya devam etti. Yatırımcı ilişkileri web
sayfası, internet konusunda dünyadaki en önemli organizasyonlardan biri olarak kabul gören Interactive Media Awards
(IMA) tarafından hem “Telekomünikasyon” hem de “Yatırımcı İlişkileri” dalında “Üstün Başarı” ödüllerine layık görüldü.
Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri İletişim
Turkcell finansal verilerine ve şirket haberlerine internet sitesinden ulaşılabilir ya da Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri
Birimi’nden bu konularda bilgi temin edilebilir.
2010 Yılı İçinde Yatırımcı İlişkileri Alanında
Yarattığımız Farkı Ödüllerle de Pekiştirdik
Şirketimiz Şubat 2010’da, 175 yıllık iş dünyası haberciliği ve araştırmacılık tecrübesiyle tanınan World Finance Magazine
tarafından Londra’da düzenlenen Kurumsal Yönetim Ödülleri’nde
“En İyi Kurumsal Yönetim Ödülü”ne (Best Corporate Governance in Turkey) layık görüldü.
23 Mart 2010 tarihinde, alanında en prestijli oluşumlardan biri olarak kabul gören IR Global Rankings’in (IRGR) gerçekleştirdiği ve 503 şirketin değerlendirildiği 2010 değerlendirmesinde
Turkcell, “Kamuya Yapılan En İyi Finansal Bilgilendirme” ödülünü alarak Avrupa’nın en şeffaf beş şirketinden birisi
77
Kurumsal Yönetim
Kurumsal Yönetim
Turkcell’de Kurumsal Yönetimin Ana Hatları
Aşağıdaki yön verici ilkeler Şirketimiz
tarafından benimsenmiştir:
Turkcell’de Yönetim Kurulu’nun Sorumlulukları
Şirket’in iş ilişkileri, Şirket’in pay sahiplerini temsil eden ve pay sahiplerine karşı sorumlu olan Yönetim Kurulu’nun talimatı altında
yönetilir. Kurul’un sorumluluk ve yetkileri, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla aşağıdakilerden oluşmaktadır:
• Şirket’in vizyonunu oluşturmak, yerel ve uluslararası iş stratejilerini onaylamak ve kısa ve uzun vadeli hedefleri belirlemek;
• Şirket’in yıllık bütçesini, iş planlarını ve bunlara ilişkin değişiklikleri onaylamak;
• Şirket’in stratejik ve mali performansını denetlemek; gerekli olduğu durumlarda düzeltici tedbirlerin alınmasını temin etmek;
• Şirket’in yıllık faaliyet planında belirtilmeyen önemli harcamaları kontrol etmek;
• Mevzuata uygun olarak, yıllık faaliyet raporunun hazırlanmasını
denetlemek ve Genel Kurul’daki sunum için bu raporu son hale
getirmek;
• Mevzuata uygun olarak, 3 aylık finansal sonuçları, denetçi raporunu ve Şirket tarafından önceden kabul edilen muhasebe ilkelerindeki değişiklikleri veya finansal sonuçların raporlanması
yönteminde veya zamanlamasında meydana gelecek her türlü
önemli değişikliği onaylamak.
Yönetim Kurulu’nun Yapısı
Yönetim Kurulu, her biri azami üç yıl için seçilmiş en az yedi üyeden oluşur. Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre, Kurul,
78
Kurumsal Yönetim Komitesi’nin önerilerini dikkate alarak, kendi
üye sayısını gözden geçirmeli ve gelecekteki faaliyetleri için en
etkili sayıyı belirlemelidir. Kurumsal Yönetim Komitesi, Yönetim
Kurulu ile birlikte her yıl, Yönetim Kurulu’nun halihazırdaki yapısı
kapsamında Kurul üyeliği için gereken uygun beceri ve özellikleri
gözden geçirmelidir.
Kurul üyelerinin her birinin Kurul faaliyetlerine ayıracak, küresel
telekomünikasyon endüstrisi ve ilgili sektörlere ilişkin bilgilerini artıracak ve Kurul toplantılarının yılda en az %75’ine katılacak zamanı
olmalıdır. Her bir Kurul üyesi, diğer halka açık şirketlerdeki yönetim
kurulu üyeliklerinin sayısını sınırlamaya teşvik edilir. Bu şekilde,
diğer üyelikler ve bunlara karşı yükümlülüklerin, Şirket Yönetim
Kurulu’nun etkili ve aktif bir üyesi olarak verdiği hizmeti esaslı bir
şekilde etkilemesi önlenecektir. Bunun yanı sıra Kurumsal Yönetim
Komitesi, yeni seçilecek Yönetim Kurulu üyeleri için bir uyum programı geliştirmeli ve bunu denetlemelidir.
Şirketimizin 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Colin James Williams, Gülsün Nazlı Karamehmet
Williams, Mehmet Bülent Ergin, Alexey Eugenievich Khudyakov,
Oleg Adolfoviç Malis, Tero Erkki Kivisaari ve Karin Eliasson üç yıl
süre ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir.
Yönetim Kurulu Faaliyetleri
Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Yönetim Kurulu’nun sorumluluklarını yerine getirilebilmesi için, her yıl en az 11 olağan
toplantının uygun aralıklarla yapılması genel olarak tercih edilmelidir. Düzenli toplantılara ilave olarak Şirket’in belirli ihtiyaçlarının
karşılanması için, makul bir sürede bildirim yapıldıktan sonra her
zaman ek Yönetim Kurulu toplantıları için çağrı yapılabilir. Yönetim
79
Kurumsal Yönetim
Kurulu’nun ilk yıllık toplantısı Genel Kurul’dan sonraki bir ay içerisinde yapılmalıdır. Genel Müdür, Yönetim Kurulu toplantılarından
önce tüm Yönetim Kurulu üyelerine eşit bilgi akışının sağlanması
için en hassas özeni göstermelidir. Yönetim Kurulu’na etkili bilgi
akışının kurulması ve yönetime makul bir erişimin sağlanması amacıyla, Genel Müdür, Yönetim Kurulu’nun, Şirket’in müdürlerinin ve
çalışanlarının çalışmalarına erişimi için bir düzen oluşturacaktır.
Yönetim Kurulu Komiteleri
Yönetim Kurulu’nun her biri en az iki üyeden oluşan bir Denetim
Komitesi ve bir de Kurumsal Yönetim Komitesi vardır. Gerektiğinde, Yönetim Kurulu dışından uzmanlar komiteye atanabilir. Yönetim
Kurulu, gerektiğinde veya uygun gördüğünde, zaman zaman, ek
komiteler oluşturabilir. Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre
Yönetim Kurulu üyeleri ikiden fazla komitede görev almamalıdır.
Her komite, Yönetim Kurulu’na danışmanlık yapar ve tavsiyelerde
bulunur.
27 Mayıs 2010 tarihli Turkcell Yönetim Kurulu toplantısında, Turkcell
Kurumsal Yönetim uygulamaları ve ilgili mevzuat uyarınca, Yönetim Kurulu üyelerimizden Colin J. Williams ve Alexey Khudyakov’un
Denetim Komitesi üyeliklerinin devam ettirilmesine ve Colin J.
Williams’ın Denetim Komitesi Başkanı olarak görevini sürdürmesine
karar verilmiştir. Aynı toplantıda, Kurumsal Yönetim Komitesi üyeliklerine Yönetim Kurulu üyelerimizden Colin J. Williams, Karin B.
Eliasson, Mehmet Bülent Ergin ve Oleg A. Malis’in seçilmeleri ve Colin J. Williams’ın Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanlığını yürütmesi
kararlaştırılmıştır.
Kurumsal Yönetim Komitesi
Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde, Kurumsal Yönetim
Komitesi, Yönetim Kurulu’na asıl olarak Şirket’in kurumsal yönetim
ilkelerinin gelişimi ve uygulanması ile ilgili olarak yardım eder ve
Yönetim Kurulu’na bu amaçla çözüme yönelik teklifler sunar. Yine,
Turkcell İş Etiği Kuralları, Turkcell
politikaları, değerleri ve ilkeleri ile
bütünlük içindedir. Bu kurallara
Yönetim Kurulu ve yöneticiler dahil
tüm çalışanların uyması talep edilir.
80
Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Komite, Yönetim Kurulu üyesi adaylarının belirlenmesi, değerlendirilmesi ve eğitimi için
şeffaf bir sistem oluşturmalıdır. Komite ayrıca, Yönetim Kurulu’na,
uygun durumlarda, hem Kurul üyeleri ve Genel Müdür ile Finanstan
Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı için ücret politikası ile ilgili, hem
de Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’nın
yerine geçebilecek kişilere ilişkin halefiyet planı ile ilgili tavsiyelerde
bulunmalıdır. Bunun yanında Komite, Şirket ve Şirket’in pay sahipleri arasındaki ilişkilerde de Kurul’a yardımcı olmalıdır. Bu amaçla,
yatırımcı ilişkileri faaliyetlerini gözetmelidir.
Denetim Komitesi
Denetim komitelerine yürürlükteki kanunlar ve kurallar uyarınca verilen görevlere uygun olarak, Komite’nin başlıca görevleri şunlardır:
• Şirket’in mali tablolarının ve ilgili kamuya açıklamalarının niteliği ve doğruluğu ile ilgili Yönetim Kurulu tarafından gerçekleştirilen gözetimlere yardımcı olmak;
• Şirket’in muhasebe sisteminin uygulanmasını ve verimliliğini
gözetmek;
• Bağımsız dış denetim şirketinin atamasının ve bu şirketçe verilecek hizmetlerin ön onayını vermek;
• Şirket’in bağımsız denetim sistemini, iç denetim mekanizmalarının işleyişini ve verimliliğini gözetmek.
Yönetim Kurulu, her bir Denetim Komitesi üyesinin bağımsızlığını ve
niteliklerini, Komite’nin üyesi olmaya yetkin olduklarını temin etmek
amacıyla, gerekirse dışarıdan müşavir veya danışmanlar da kullanarak değerlendirir.
Yönetim Kurulu’nun Ücretlendirilmesi
Yönetim Kurulu üyelerinin ücretlendirilmesi konusu hissedarlar tarafından Genel Kurul’da sonuçlandırılmaktadır. Şirket’in şu an için
kâr paylaşımına, emekliliğe ve benzer konulara ilişkin planları yürürlükte değildir.
Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Yönetim Kurulu, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin tavsiyesi üzerine ve kendi kararına
tabi olarak, Yönetim Kurulu üyelerine ücret verilip verilmeyeceğine
ilişkin olarak Genel Kurul’a bir teklif sunulmasına ve eğer ücret verilmesine karar verirse, Yönetim Kurulu üyelerine ödenecek ücretin
şekli ve miktarı hakkında karar vermelidir.
Yönetim Kurulu’nun ve Yönetimin Değerlendirilmesi, Yönetim
Kadrosu ile İlgili Halefiyet ve Geliştirme
Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Yönetim Kurulu kendini yıllık değerlendirmeye tabi tutmalıdır. Yönetim Kurulu, Şirket ve
dolayısıyla Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı için her yıl performans hedefleri belirlemelidir. Yönetim Kurulu, belirlenen finansal ve diğer hedeflere paralel olarak her yıl
Kurumsal Yönetim Komitesi’nin de yardımı ile Genel Müdür’ün ve
Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’nın performanslarını yıl
sonunda değerlendirmeli ve buna göre onların ücretlerini belirlemelidir. Yönetim Kurulu, Kurumsal Yönetim Komitesi’nden alacağı
tavsiyelere dayanarak, Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel
Müdür Yardımcısı halefiyet planını Genel Müdür’ün yardımıyla gözden geçirmeli ve onaylamalıdır.
Şirketimiz Yönetim Kurulu, 23 Mart 2011 tarihinde yaptığı toplantıda %75 dağıtım oranına tekabül eden toplam brüt 1.328.696.972 TL
nakit temettü dağıtılmasının teklif edilmesine karar vermiştir.
Kâr Dağıtım Politikası
Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında bir kâr dağıtım politikası benimsenmiştir.
Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi
Turkcell’de, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: IV, No: 41 sayılı “Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Anonim Ortaklıkların Uyacakları
Esaslar Hakkında Tebliğ”inin 8. maddesi uyarınca;
Önceki yıla ait kârların dağıtımı ve yıllık temettü ödemesi, her yıl Yönetim Kurulu tarafından Genel Kurul’un onayına sunmak üzere yapılan bir teklife tabidir. Turkcell, hissedarlarına kâr payı ödenmesine
ilişkin olarak genel politikasını Şirket’in operasyonel performansı,
mali durumu ve diğer faktörlerdeki gelişmeleri gözetmek suretiyle benimsemiştir. 2004 mali yılı kazançlarından başlamak üzere ve
Şirket’in nakit akışı gerekliliklerine, Yönetim Kurulu ile Hissedarlar
Genel Kurulu’nun onayı ve bunlarca yapılabilecek değişiklilere ve
Türkiye’de uygulanmakta olan mevzuata tabi olarak, nakit kâr payı
ödemelerinin oranı Şirket’in her hesap yılı için belirlenmiş dağıtılabilir net kârının %50’sinden az olamaz.
Şirketimizin 2004 yılından bugüne kadar dağıttığı kâr payı bilgileri
aşağıda yer almaktadır:
(TL)
Nakit
Temettü
Bedelsiz
Hisse
Hisse Başı
Nakit Temettü
2004
250.127.565 380.247.980 0,16962
2005
509.075.181
345.112.659 0,27445
2006
567.039.784 -
0,25775
2007
648.713.951 -
0,29487
2008
1.098.193.226 -
0,49918
2009
859.259.101
-
0,39057
Ana Sözleşme’de Meydana Gelen Değişiklikler
Şirketimizin 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda, SPK’nın 09.09.2009 tarih ve 28/780 sayılı toplantısında almış olduğu karar çerçevesinde; kendi tüzel kişiliğimiz
adına, mali tabloların hazırlanması sırasında tam konsolidasyon
kapsamına dahil ettiğimiz ortaklıklar lehine, olağan ticari faaliyetlerin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişiler lehine teminat, rehin
ve ipoteklerde verilmesine olanak sağlamak üzere Turkcell Ana
Sözleşmesi’nin “Maksat ve Mevzuu” başlıklı 3. maddesi tadil edilmiştir.
• Şirket’in sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi,
•Kurumsal yönetim uygulamalarının gerçekleştirilmesi için gerekli koordinasyonun sağlanması
amaçlarıyla Şubat 2009’da Yönetim Kurulu kararı ile Sermaye Piyasası Kurumsal Yönetim Uyum sorumlusu atanmış, Mayıs
2009’da Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi
kurulmuştur.
Sermaye Piyasası mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında İçsel
Bilginin Yönetimi’ne ilişkin yapılan düzenlemelerin Turkcell yönetimine ve çalışanlara duyurulması için gerekli önlemler alınmıştır.
SPK düzenlemeleri uyarınca Turkcell’de içsel bilgiye ulaşanların
listesi tutulmaktadır. Turkcell’de İçsel Bilginin Yönetimi’ne ilişkin
bilgiler kurum içi intranet sayfasında yayınlanmakta, işe yeni başlayan her Turkcell çalışanına oryantasyon programı aracılığı ile aktarılmakta ve düzenli olarak elektronik posta ve mobil eğitim yoluyla
hatırlatmalar yapılmaktadır.
Etik Kurallar
Turkcell İş Etiği Kuralları, Turkcell politikaları, değerleri ve ilkeleri
ile bütünlük içindedir. Bu kurallara Yönetim Kurulu ve yöneticiler
dahil tüm çalışanların uyması talep edilir.
81
Kurumsal Yönetim
Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları el kitabında yayınlanmış
olan etik kurallar aşağıdaki şekilde özetlenmiştir.
Çıkar Çatışması Durumlarının Önlenmesi
Bir Turkcell çalışanının, onun ailesinin veya bir yakınının, çalışanın
Şirket içerisindeki pozisyonundan faydalanarak şahsi menfaat sağlaması; vereceği iş kararlarından veya sahip olduğu gizli bilgilerden
fayda sağlayabilecek kişi ya da organizasyonlarla yakın ilişki içine
girmesi yasaktır. Görevleri esnasında çalışanlar; Şirket yararını korumaya özen gösterir, kendilerine veya yakınlarına çıkar sağlama
anlamına gelebilecek her türlü eylem ve davranıştan kaçınır.
Çıkar çatışması durumu, çalışanın özel çıkarları ile Turkcell’in çıkarlarının çatışması halinde ya da ihtimalinde oluşur. Çalışanın pozisyonundan dolayı uygun olmayan kişisel menfaatler elde etmesi de
bir çıkar çatışması durumudur.
Kurumsal Yönetim takımı dahil, hiçbir çalışan, Şirket operasyonlarından şahsen, aile üyeleri veya herhangi bir yakını lehine yarar
sağlayamaz; Şirket mülklerini, bilgilerini ve pozisyonlarını şahsi çıkarları için kullanamaz; Şirket ile rekabete giremez.
Turkcell çalışanları iş yaptığı, iş sebebiyle ilişkide olduğu çeşitli kişi,
kurum ve kuruluşlardan ve sadece Şirket içinde belirlenmiş kurallar
çerçevesinde hediye alır/verir.
Şirket Varlıklarının Korunması ve Doğru Kullanımı
Turkcell çalışanları, Şirket varlıklarını korumalı ve verimli kullanılmalarını sağlamalıdır. Şirket’in bütün varlıkları, sadece iş amaçlı
kullanılmalıdır.
Bilgi, en kritik varlık kategorilerimizden biridir. Bilgi varlıklarının
arz ettikleri önem, değer ve hassasiyete uygun korunmalarını sağ-
Yatırımcılar, finansal analistler, basın
mensupları ve benzeri kesimlerle
yapılacak tüm görüşmeler, Şirket’in
belirlediği “Bilgilendirme Politikası”
çerçevesinde yapılır.
82
lamak amacıyla, tüm çalışanlar kurum içi intranet sayfasında yayımlanan Turkcell Bilgi Güvenliği politika ve prosedürlerine uygun
hareket etmekle yükümlüdür.
Kamuyu Aydınlatma Esasları
Yatırımcılar, finansal analistler, basın mensupları ve benzeri kesimlerle yapılacak tüm görüşmeler, Şirket’in belirlediği “Bilgilendirme Politikası” çerçevesinde yapılır. Turkcell’in Bilgilendirme
Politikası’na internet sitemizin http://www.turkcell.com.tr/turkcellhakkinda/yatirimciiliskileri/kurumsalyonetim/bilgilendirmepolitikasi adresinden ulaşılabilir.
Görev verilen bölümler dışında hiç bir çalışan, Turkcell’i temsilen
sözlü ya da yazılı açıklamada bulunamaz.
Yasa, Kural ve Yönetmeliklere Uyum
Turkcell çalışanları, tüm yasa, kural ve yönetmeliklere uygun hareket etmekle yükümlüdür.
Çalışma Prensipleri
Turkcell, çalışanlarına sağlıklı, güvenli ve verimli bir çalışma ortamı
sunmayı amaçlamaktadır. Turkcell çalışanlarının:
• Çalışma ortamının verimliliğini ve güvenini bozan davranış, saldırgan tutum, tehditkar konuşma ve davranış biçimleri; taciz ve
rahatsız etme; ticari, politik ve dini amaçlı tanıtım yapması kabul
edilemez.
• Görevlerini yerine getirirken hazırladıkları resmi evrak üzerinde tahribat yapmaları kabul edilemez. Çalışanlar, resmi evrakın
hazırlanmasında ilgili makamın belirttiği zaman ve diğer kısıtlamalara uymakla yükümlüdür.
Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları, kurum içi intranet sayfasında yayınlanmaktadır. İşe yeni başlayan her Turkcell çalışanına
oryantasyon programı aracılığı ile bu kurallar aktarılır ve çalışana
bunların iş akdinin ayrılmaz bir parçası sayılacağı hususunun anlaşıldığına dair bir taahhütname imzalatılır.
Etik kurallar, Etik Komite tarafından tanımlanır, güncellenir ve yayınlanır.
Sarbanes-Oxley Yasası Uyarınca Yapılan Etik Kurallar Beyanı
2002 tarihli Sarbanes-Oxley Yasası (Sarbanes-Oxley) 406. maddesi ile
ABD Sermaye Piyasaları Kurulu (SEC) kuralları, SEC’e bildirim yükümlü-
lüğü olan şirketlerin Genel Müdür dahil üst düzey yöneticilerine uygulanan yazılı etik kurallar benimseyip benimsemediklerine dair açıklama
yapmalarını talep etmektedir. Aşağıdaki kurallar bu hükümler doğrultusunda Turkcell tarafından kabul edilmiş olup Şirket’in üst düzey yöneticileri ile finanstan sorumlu üst düzey yöneticilerine uygulanmaktadır.
Kurumsal Yönetim’de Şirket Genel Müdürü, Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ile diğer Genel Müdür Yardımcıları ve Finans
Bölüm Yöneticileri önemli roller üstlenmektedir. Şirket’e uygulanan
ilgili mevzuat, yasa ve düzenlemeler uyarınca Turkcell aşağıdaki etik
kuralları kabul etmiştir.
Bu etik kurallar, caydırıcı etkiye sahip olmak ve üst düzey yöneticilerin benimsemesi ve savunması beklenen ilkeler koymak amacına yöneliktir. Şirket’in yayımladığı/yayımlayacağı diğer uygun politikaları, davranış kuralları ile rehberleri tamamlayıcı nitelik taşımaktadır.
Bu etik kurallara yapılacak her türlü değişiklik ve üst düzey yöneticilerin açık veya açık olmayan istisna durumları, yürürlükteki mevzuat, yasa ve düzenlemeler gereğince Şirket‘in internet sayfasında
açıklanacaktır. Açık istisna durumu, bu etik kuralların hükümlerinden önemli şekilde ayrılmak ve açık olmayan istisna durumu ise
Şirket’in üst düzey yöneticisinin kendisince öğrenilmiş bu etik kurallardan önemli şekilde ayrılma haline karşı makul bir süre içinde
önlem almaması olarak tanımlanmaktadır.
Turkcell Yönetim Kurulu; Turkcell Genel Müdürü’nün, Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ile diğer Genel Müdür Yardımcıları
ve Finans Bölüm yöneticilerinin;
1. Kişisel ilişkileri veya mali veya ticari menfaatleri ve Turkcell’e karşı sorumlulukları arasında doğan veya doğabilecek menfaat çatışmalarını etik bir şekilde değerlendirmek dahil olmak üzere dürüst
ve güvenilir davranacaklarını,
Turkcell, operasyonel büyüme
sürecinde, değişen mali yapılar içinde
bulunmuş, bu yapıyı fonlamak ve
desteklemek için alternatif sermaye
piyasalarıyla ilişkiler geliştirmiştir.
ve Turkcell politikalarına uygunluğun temelini oluşturacağı bir iş
kültürünü oluşturmaya gayret edeceklerini beyan eder.
Yönetim Kurulu dahilindeki Denetim Komitesi; Genel Müdür, Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ile diğer Genel Müdür
Yardımcıları ve Finans Bölüm yöneticileri tarafından kendisine bildirilen bilinen veya kuşkulanılan ihlalleri inceleyerek bu etik kuralları
somut durumlara uygular. Denetim Komitesi kendisine bildirilen
ihlalleri soruşturmak için gerekli tüm tedbirleri alır. İhlalin sabit olduğu durumda Yönetim Kurulu uygun gördüğü disiplin cezalarını
alır (veya alınmasına izin verir). Bunlar, ciddi ihlal hallerinde işten
çıkarma veya adli makamlar nezdinde dava açmayı da içerebilir.
TURKCELL KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ
Turkcell, 1993 yılındaki kuruluşundan bu yana gerçekleştirdiği operasyonel büyüme sürecinde, değişen mali yapılar içinde bulunmuş,
bu yapıyı fonlamak ve desteklemek için alternatif sermaye piyasalarıyla ilişkiler geliştirmiştir. Şirketlerin yükümlülükleri sadece faaliyet
gösterdikleri mali rejimlere göre değil, aynı zamanda da fonlandıkları piyasaların istek ve zorunluluklarına göre değişebildiğinden
Turkcell, 1994 yılından bu yana farklı yönetmelik, yasa ve kuralları
uygular hale gelmiştir.
3. Turkcell’in kendisinin ve hissedarları ile ilişkilerinde bağlı olduğu
tüm yasalar, yönetmelikler ve kurallara uygun davranacaklarını,
Turkcell, Amerika’da New York Borsası’na kote olması nedeniyle
SEC kurallarına tabi olup, halka açık şirketlerin uymakla yükümlü
oldukları Sarbanes Oxley Yasası Madde 404 ve İMKB’ye kote olması
nedeniyle Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum kapsamında, Turkcell
ve konsolide olan Turkcell Grup şirketlerinden denetim kapsamında
olanlarda iç kontrol mekanizması oluşturulmuştur.
4. Bu etik kuralların sadece lafzına değil ruhuna uygun hareket etmeyi temin edeceklerini ve Turkcell’in tüm faaliyetlerinde yasalara
Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü Turkcell’de; Risk Yönetimi, İç Denetim Yönetimi, İş Sürekliliği Yönetimi, Bilgi Güvenliği Yönetimi
2. Kamuya açıklanan veya Şirket’in kayıtlı olduğu sermaye piyasaları düzenleyicilerine gönderilen tüm rapor ve belgelerde tam, adil,
doğru, zamanında ve anlaşılır açıklamalar yapacaklarını,
83
Kurumsal Yönetim
ve Şirket İçi Fraud Yönetimi süreçlerini koordine ederek, kurumsal
risk yönetimi çalışmalarına odaklanmayı artırmakta ve risk yönetimi metodolojisi çerçevesinde risk yönetimi çalışmalarını sürdürmektedir.
Turkcell Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü, “bağımsızlık ilkesi” gereği
Denetim Komitesi, Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür
Yardımcısı’na doğrudan raporlama yapmaktadır.
Bağımsız Denetçi
Şirketimiz Yönetim Kurulu, 18 Aralık 2009 tarihli toplantısında,
Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nin 16. maddesi uyarınca, Şirketimiz
konsolide mali tablolarının denetimi ile ilgili olarak, DRT Bağımsız
Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.’nin Denetim
Komitesi’nin önerileri doğrultusunda, iki sene süre ile Bağımsız
Denetçi olarak görevlendirilmesi teklif etmiş, Şirketimizin 29 Nisan
2010 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul Toplantısında bu
teklif onaylanmıştır.
DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ
MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
Sun Plaza Maslak Mahallesi Bilim Sokak No: 5 Şişli/İstanbul 34398
Turkey
Tel
: +90 (212) 366 60 00
Faks
: +90 (212) 366 61 65
Web
: www.deloitte.com.tr
OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTISI
Şirketimiz Yönetim Kurulu, 2010 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nın,
aşağıdaki gündemde yer alan konuları görüşmek üzere, 21 Nisan
2011 günü saat 15.00’de “Turkcell Plaza, Konferans Salonu, Meşrutiyet Caddesi No:71 Tepebaşı/İstanbul“ adresinde yapılmasına karar
vermiştir.
TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.’NİN 21 NİSAN
2011 TARİHLİ OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTISI
GÜNDEMİ
1- Açılış ve Başkanlık Divanı’nın seçilmesi;
2- Genel Kurul Toplantı tutanağının Başkanlık Divanı’nca imzalanması hususunda yetki verilmesi;
3- 2010 Faaliyet Yılına ilişkin Yönetim Kurulu raporunun okunması;
4- 2010 Faaliyet Yılına ilişkin Denetçi raporlarının okunması;
84
5- 2010 Faaliyet Yılına ilişkin Bağımsız Denetim Şirketi rapor özetinin okunması;
6- 2010 Faaliyet Yılı Bilanço ve Kâr-Zarar hesabının okunması, müzakeresi ve onaylanması;
7- Yönetim Kurulu üyelerinin 2010 yılı faaliyet ve işlemlerinden dolayı ibra edilmeleri;
8- Denetçilerin 2010 yılı faaliyet ve işlemlerin dolayı ibra edilmeleri;
9- Denetçilerin bir yıl süre ile seçimi ve ücretlerinin tespiti;
10- 2010 yılı kârın dağıtımı hakkında Yönetim Kurulu teklifinin görüşülerek karara bağlanması;
11- 2010 yılında yapılan bağışlar konusunda Genel Kurul’a bilgi verilmesi;
12- Sermaye Piyasası Kurulu’nun 09/09/2009 tarih ve 28/780 sayılı
kararı gereği, Şirketin 3. kişiler lehine vermiş oldukları teminat, rehin ve ipotekler ve elde etmiş oldukları gelir veya menfaat hususunda Genel Kurul’a bilgi verilmesi;
13- Dilek ve temenniler.
14- Kapanış
2010 YILI KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ
UYUM RAPORU
Yüksek standartlarda kurumsal yönetimin, Şirket’in başarılı iş uygulamalarını devam ettirmek ve Şirketimizin pay sahiplerine uzun dönemli iktisadi değer sağlamak için önemli olduğuna inanmaktayız. Bu
bağlamda Şirketimiz, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan
Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer alan prensiplerin uygulaması için
gerekli özeni göstermiştir. Şirket yönetimi, ilgili SPK mevzuatı ve en
iyi uygulamaları gözeterek, 2009 yılı içerisinde, SPK’nın Seri: IV No:
41 sayılı tebliği uyarınca, Şirketimizin sermaye piyasası mevzuatından
kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde ve kurumsal yönetim uygulamalarında koordinasyonu sağlamak üzere Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi’ni oluşturmuştur. Bu bağlamda Şirketimiz Yönetim Kurulu, Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde
sayılan sorumlulukları dahilinde, işbu Uyum Raporu’nun bir bölümünü oluşturduğu Faaliyet Raporu’nun hazırlanmasını gözetmiştir.
teji ve faaliyetlerine ilişkin gelişmeleri, Şirket’in faaliyet gösterdiği
sektör ve pazarları ve tabi olduğu yasal düzenlemeleri paylaşmak
amacıyla analist ve yatırımcılarla düzenli olarak toplantılar gerçekleştirir. Turkcell yönetimi ayrıca düzenli olarak medya temsilcileriyle
toplantılar düzenleyerek, kamuya açık bilgileri paylaşır ve soruları
cevaplandırır.
Şirketimizde, halka açıldığımız günden itibaren faaliyet gösteren
bir Yatırımcı İlişkileri Bölümü bulunmaktadır. Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü, Kurumsal İletişim ve İlişkilerden
Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’na bağlı olarak faaliyet göstermektedir. Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü, Şirket
faaliyetleriyle ilgili olarak pay sahipleri ile menfaat sahiplerine ve
kamuya zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir ve eşit bir biçimde bilgi aktarımını düzenleyen “Şirketin Bilgilendirme Politikası” uyarınca kamuya yapılacak açıklamaları gözetir. Yatırımcı ve
Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü’ne ait detaylı iletişim bilgileri
Şirketimizin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) ve faaliyet raporunun Yatırımcı İlişkileri başlığı altına yer almaktadır.
Bu bölüme yönlendirilen sözlü ve yazılı sorulara kamuya açıklanmış
bilgiler kapsamında en kısa zamanda cevap verilmektedir. Şirket Yönetimi, en iyi uygulamaları gözeterek ve ilgili düzenlemelere uygun
olarak Şirket’in kamuya yaptığı özel durum açıklamalarını ve önemli
bilginin Şirket içerisinde paylaşımını sağlamak için bir Bildirim Takımı oluşturmuştur.
Ayrıca Turkcell’de, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: IV, No: 41
sayılı “Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Anonim Ortaklıkların
Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”inin 8. maddesi uyarınca;
• Şirket’in sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi,
•Kurumsal yönetim uygulamalarının sağlanması konularının koordinasyonunu sağlamak
BÖLÜM 1
PAY SAHİPLERİ
amaçlarıyla Şubat 2009’da Yönetim Kurulu kararı ile Sermaye Piyasası Kurumsal Yönetim Uyum sorumlusu atanmış, Mayıs 2009’da
Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi kurulmuştur.
1.1 Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi
Turkcell bünyesindeki Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü temsilcileri, yürürlükteki mevzuata uygun olarak, Şirket’in stra-
1.2 Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı
Pay sahiplerinin Şirketimiz ile ilgili bilgilere kolay ve ayrım gözetmeksizin ulaşabilmeleri amacıyla kamuya açıklanan tüm bilgiler,
Şirketimiz internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri
Bölümü’nde Türkçe ve İngilizce olarak yerli ve yabancı pay sahiplerinin kullanımına eşit bir şekilde sunulmaktadır. Ayrıca kamuya yapılan
tüm açıklamalar, veri tabanımızda kaydı bulunan kişilere elektronik
posta yoluyla dağıtılmaktadır. Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü’ne yönlendirilen sözlü ve yazılı sorulara, kamuya açıklanmış bilgiler kapsamında en kısa zamanda cevap verilmiştir.
Özel denetçi atanması konusu ana sözleşmede düzenlenmemiş olup
dönem içinde özel denetçi tayini talebi olmamıştır.
1.3 Genel Kurul Bilgileri
Genel Kurul’un toplanması ve gündemi ile ilgili Şirketimiz Yönetim
Kurulu karar aldığında ve ayrıca Genel Kurul Toplantısı’nı takiben
alınan kararlar ile ilgili kamuoyu, özel durum açıklaması yapılarak
bilgilendirilir. 2010 yılı içinde Olağan Genel Kurul Toplantısı 29 Nisan 2010 tarihinde %74,18 nisapla gerçekleşmiştir.
Genel Kurul toplantılarına kanuni süresi içerisinde blokaj mektupları ile Şirket’e başvuran hissedarlar ve temsilcileri, Yönetim Kurulu
Üyeleri, Denetçiler, Şirket yöneticileri ile Şirket’in Genel Kurul hazırlıklarını yapan personel katılmıştır. Toplantıya davet ilanı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde (TTSG) ve ulusal gazetelerde yapılmıştır. Eş
zamanlı olarak yurt dışındaki hissedarlar için de davet çıkarılmıştır.
Nama yazılı pay sahipleri için kanun gereği iadeli taahhütlü mektup
yoluyla davet yapılmıştır. Bu toplantı için halka açık hisselerin hak
sahiplerinden, Türk Ticaret Kanunu gereği, Genel Kurul tarihinden
1 hafta öncesine kadar başvurular alınmıştır. Genel Kurullarda pay
sahipleri soru sorma haklarını kullanmaktadır. Sorulara Şirket yönetimi tarafından cevap verilmektedir. Pay sahipleri tarafından öneri
veriliyor ise, bunlar tutanağa yazılmaktadır. Genel Kurul tutanakları
TTSG’de tescil ve ilan edilmektedir.
Ayrıca Şirketimizin 20 Ekim 2010 tarihinde yapılması planlanan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde, Hükümet Komiserlerinin gelmemesi nedeniyle yapılamamıştır.
1.4 Oy Hakları ve Azınlık Hakları
Şirket’in Esas Sözleşmesi uyarınca oyda ve yönetimde imtiyazlı hisse
bulunmamaktadır. Halen Şirket Yönetim Kurulu’nda bağımsız üye
hariç %5’in üzerinde payı olan hissedarlar temsil edilmekte olup,
azınlık pay sahipleri temsil edilmemektedir. Şirketimiz sermayesinde karşılıklı iştirak ilişkisi bulunmamaktadır. Birikimli oy kullanma
85
Kurumsal Yönetim
hakkı SPK’nın ilgili tebliğinde Halka Açık Anonim Ortaklıkların ihtiyarına bırakıldığı için Şirketimizde bu yönteme halihazırda yer verilmemiştir.
1.5 Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım Zamanı
Şirketimiz, hissedarlarına kâr payı ödemesine ilişkin olarak genel
politikasını Şirket’in operasyonel performansı, mali durumu ve
diğer faktörlerdeki gelişmeleri gözetmek suretiyle benimsemiştir.
Şirketimizin kâr dağıtım politikası 2004 mali yılı kazançlarından
başlamak üzere ve Şirket’in nakit akışı gerekliliklerine, Yönetim
Kurulu ile Hissedarlar Genel Kurulu’nun onayı ve bunlarca yapılabilecek değişiklilere ve Türkiye’de uygulanmakta olan mevzuata
tabi olarak, nakit kâr payı ödemelerinin oranı Şirket’in her hesap
yılı için belirlenmiş dağıtılabilir net kârının %50’sinden az olamaz
şeklinde belirlenmiş, öngörülen süreler ve esaslar göz önüne alınarak dağıtılmıştır.
Turkcell Yönetim Kurulu’nda kabul edilen Kâr Dağıtım Politikası, faaliyet raporunda yer almakta, ayrıca Şirketimizin internet sitesinde
(www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde “Kurumsal Yönetim” başlığı altında yayınlanmaktadır.
Şirket’in Esas Sözleşmesi uyarınca oy hakkında imtiyaz tanınmamıştır ve kâr dağıtımında da imtiyaz söz konusu değildir. Kâr dağıtımları
SPK’nın düzenlemeleri çerçevesinde öngörülen sürelerde yapılmaktadır.
1.6 Payların Devri
Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nde hisse senetlerinin devrinde herhangi
bir kısıtlama olmamakla beraber, tabi olduğumuz Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği’nin geçici 4’üncü
maddesinin c bendinin dördüncü cümlesi, “Kontrol unsurunun el
değiştirmesine yol açan hisse devir, edinim ve hareketleri” için Bilgi
Teknolojileri İletişim Kurumu’nun yazılı iznini şart koşmaktadır.
BÖLÜM 2
KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK
2.1 Şirket Bilgilendirme Politikası
Şirketimizin, tabi olduğu yerel ve uluslararası sermaye piyasası
kuralları uyarınca, kamuya yaptığı açıklamaları düzenleyen “Bilgilendirme Politikası Çerçeve Dokümanı” 2005 yılında gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul’da pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur.
86
Bilgilendirme Politikası Çerçeve Dokümanı, Genel Kurul’u takiben
Şirketimizin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayınlanmıştır.
Turkcell Bilgilendirme Politikası, 2009 yılında revize edilmiş ve internet sitesinde ilan edilmiştir.
timizin internet sitesinin Yatırımcı İlişkileri bölümünde pay sahiplerine yönelik bilgiler aşağıdaki başlıklar altında sunulmuştur:
a.
b.
Turkcell, tabi olduğu SPK, İMKB, SEC ve NYSE düzenlemeleri ile uyumlu olarak kamuyu bilgilendirir. Turkcell Bilgilendirme
Politikası’nın amacı, tabi olduğu düzenlemelerle uyumlu olarak pay
sahipleri, yatırımcılar, çalışanlar ve müşteriler olmak üzere tüm
menfaat sahiplerine tam, adil, doğru, zamanında, anlaşılabilir, düşük maliyetle ve eşit koşullarda ulaşılabilir aktif ve şeffaf bir iletişimi sağlamaktır. Turkcell, Şirket hakkındaki haber ve söylentileri
takip eder, Haber ve Söylentilerin Takibine İlişkin Prosedür uyarınca
uygun ve gereki gördüğü hallerde kamuya açıklama yapar. Bilgilendirme Politikası Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü
gözetiminde yürütülmektedir.
2.2 Özel Durum Açıklamaları
Şirketimiz, 2010 yılında tabi olduğu yerli ve yabancı sermaye piyasalarına toplam 45 adet açıklama göndermiştir. Hisse senetlerimizin Amerika’da New York Borsası’nda kote olması sebebiyle bu
açıklamalar Türkçe ve İngilizce olarak yapılmaktadır. Özel durum
açıklamalarımıza Şirketimizin internet sitesinin (www.turkcell.com.
tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde yer verilmektedir.
Bilgilendirme Takımı ve/veya Bilgilendirme Komitesi üzerinden gelen bilgiler, Şirketimizin tabi olduğu yerel ve uluslararası sermaye
piyasası düzenlemeleri çerçevesinde, Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü’nün koordinasyonunda ve Sermaye Piyasaları
ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi’nin uyum tavsiyesi çerçevesinde
değerlendirilir. Özel durum açıklaması gerektiren durumlarda söz
konusu açıklamalar Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü
tarafından yapılır.
Ayrıca Şirketimiz, 2009 yılında Sermaye Piyasası Kurulu’nun Özel
Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği’nin (Seri:
VIII, No: 54) içsel bilgilerin kamuya açıklanmasının ertelenmesi hususunu düzenleyen 15. madde hükmü çerçevesinde, içsel bilgilerin
açıklanmasının ertelenmesi mekanizmasını oluşturmuştur.
2.3 Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği
Şirketimizin internet sitesinin adresi www.turkcell.com.tr’dir. Şirke-
2.4 Gerçek Kişi Nihai Hâkim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması
Şirketimizin ortaklık yapısı 31 Aralık 2010 tarihi itibarıyla aşağıdaki
gibidir:
Türkiye GSM Pazarı
Ortaklık Yapısı
c.Kurumsal Yönetim
i. Yönetim Kurulu
ii.Kurumsal Yönetim İlkeleri
iii. Yönetim Kurulu Komiteleri
iv.Kâr Dağıtım Politikası
v. Ana Sözleşme
vi. Genel Kurul Bilgileri
vii.Etik Kurallarımız
viii. Genel Kurul Bilgileri
ix. Bilgilendirme Politikası
x. Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
d.
Duyurular
e.
Finansal ve Operasyonel Veriler
i. Finansal Raporlar
ii. Özet Operasyonel Veriler
iii. Özet Finansal Veriler
iv. Özet Finansal Veriler TL
v. Borçlanma ve Kredi Derecelendirme
vi.Uluslararası Operasyonlar
vii. Yatırımcı Paketi
viii. Faaliyet Raporu
f.
Finansal Takvim
g.
Hisse Bilgisi
i. İnteraktif Grafikler
ii. Yatırım Hesaplama Aracı
iii. Hisse Kodu
iv. Analistler
h.
Sıkça Sorulan Sorular
i.
İletişim
Hissedar
Hisse Nominal Değeri (TL)
Turkcell Holding A.Ş.
1.122.000.000,238
Sonera Holding B.V.
287.632.179,557
MV Holding A.Ş.
26.021.712,590
Çukurova Holding A.Ş.
995.509,429
Müflis Bilka Bilgi Kaynak 137.199,575
ve İletişim San. Ve Tic. A.Ş.
Halka Açık
763.213.398,611
TOPLAM
2.200.000.000,000
Pay Oranı (%)
%51,00
%13,07
%1,18
%0,05
%0,01
%34,69*
%100,00
Şirket’imizin halka açıklık oranı %34,69 olmakla birlikte, SPK’nın 18.08.2010 tarih
ve 24/729 sayılı kararı ile değişik 23.07.2010 tarih ve 21/655 sayılı kararları çerçevesinde; Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun ilan ettiği “Fiili Dolaşım Pay Raporu”na göre
31.12.2010 tarihi itibariyle Şirketimizin fiili dolaşımdaki pay adedi 557.614.008,03
olup oranı %25.34’tür. Arada fark, SPK’nın anılan kararlarında belirlediği “Kamu tüzel kişiliğinin mülkiyetindeki, ii. Şirket kurucuları ile ilişkili kuruluşlarının (konsolidasyona tabi şirketlerin) sahip olduğu, iii. Şirket sermayesinin %5 ve daha fazlasına sahip
olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu, iv. a) Şirket Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu Üyeleri, b) Genel Müdür veya yetki ve görevleri itibarıyla Genel Müdüre
denk veya daha üst konumlarda görev yapanlar, c) Genel Müdür veya yetki ve görevleri
itibarıyla genel müdüre denk kişilere doğrudan bağlı olarak çalışan üst düzey yöneticilerin sahip olduğu, v. Şirketlerin sandık ve vakıflarının mülkiyetindeki, vi. Sermaye
piyasası mevzuatı kapsamında özkaynak olarak verilenler, kredili işlemle alınarak teminata konu edilenler veya Takasbank piyasaları için teminata konu edilenler dışında
teminat olarak verilen, vii. Hukuken kısıtlı olan ve alım satıma konu edilemeyen, viii.
Yasaklı, ix. Hacizli, payların” fiili dolaşımdaki pay oranı tanımı dışında tutulmasından
kaynaklanmaktadır. Aradaki fark, kararda belirtilen hususların biri veya birkaçından
kaynaklanabilmekte olup, Şirketimizce bilinmesi mümkün olmamaktadır.
2.5 İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin
Kamuya Duyurulması
Turkcell Bilgilendirme Politikası kapsamında içeriden alınan bilgiye
dayanan Turkcell hissesi alım satımına ilişkin Menkul Kıymet Alım
Satım Yasağı Uygulaması’nın detaylarına yer verilmiştir. Bu uygulama uyarınca Menkul Kıymet Alım Satım Yasağı’nın işlediği yasak
dönemde tüm çalışanlar, Turkcell menkul kıymetlerini alıp satmaktan imtina eder. Ayrıca sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını etkileyebilecek derecede önemli bilgiye sahip Turkcell çalışanları, Yasak
Dönem dışında da bu uygulama kapsamına girer.
SPK düzenlemeleri uyarınca Turkcell’de içsel bilgiye ulaşanların
listesi tutularak, İçsel Bilginin Yönetimi’ne ilişkin yapılan düzenlemeler Turkcell yönetimine ve çalışanlara duyurulmuştur ve düzenli olarak elektronik posta ve mobil eğitim yoluyla hatırlatmalar
87
Kurumsal Yönetim
yapılmaktadır. Ayrıca işe yeni başlayan her Turkcell çalışanına
oryantasyon programı aracılığı ile aktarılır ve bu düzenlemelerin
iş akdinin ayrılmaz bir parçası olduğuna dair bir taahhütname imzalatılır.
BÖLÜM 3
MENFAAT SAHİPLERİ
3.1 Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi
Uygulanmakta olan mevzuata ilave olarak menfaat sahipleri ve çalışanların bilgilendirilmesiyle ilgili şirket politikaları ve prosedürleri
oluşturulmuştur.
3.2 Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı
Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı konusunda özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Bununla birlikte; iş ortaklarımız, çalışanlarımız ve diğer menfaat sahipleri, tanımlı ve düzenli toplantılar (çalışanlar için iletişim toplantıları, çalışanlarımızın fikir ve önerilerini
iletebilecekleri öneri platformları, tedarik zincirine yönelik tedarikçi
günü, katma değer hizmetlerinde beraber çalıştığımız firmalara
yönelik iş ortakları günü, bayi toplantıları gibi) yapılmak suretiyle
bilgilendirilmektedir.
3.3 İnsan Kaynakları Politikası
Tüm karar ve davranışlarımıza yön veren değerlerimizi yaşatmaya ve
“Turkcell’le Daha Fazla Hayat” diyerek etki alanımızı genişletmeye
devam ediyoruz. Değerlerimizi, Turkcell Grubu’nun mevcut başarısını farklı kılacak özgün davranışlar olarak görüyoruz: Önce müşterilerimiz için varız. Çevik bir takımız. Açık iletişime inanırız. Fark
yaratırız. İnsana değer veririz.
Bugün tüm üst yönetimimizle birlikte her seviyeden, her ekipten çalışanımız “Turkcell’de Benim için Daha Fazlası Var” diyerek, insan
odaklı bir kültürün yaşatılmasına destek olmaktadır.
“Önce İnsan, Öncü Turkcell” felsefemizle hareket ederek, her zaman
çalışanlarımızın memnuniyetini ve motivasyonunu ön planda tutuyoruz. Sadece Türkiye’de değil, dünyada da sektörümüzü etkileyecek
teknolojileri takip ediyor; dünyaya örnek olacak uygulamalara liderlik etmek için çalışıyoruz.
88
Değişimi destekleyen, esnek, duyarlı ve demokratik bir iş ortamı yaratarak çalışanlarımızı motive etmek için kuruma değer katan yatırımlarımızı aralıksız sürdürüyoruz. İş ortamımızı “çalışılan ortam”
yaklaşımının ötesinde “yaşam mekânı” olarak tanımlıyor ve uygulamalarımızı bu yaklaşımla hayata geçiriyoruz.
En iyilerle çalışmak, en iyileri elde tutmak önceliğimizdir. Fark yaratan insan kaynakları uygulamalarımızla “başarılı sonuçlar sağlayan bağlı çalışanlar yaratma”ya devam ediyoruz. Çalışanlarımız
da “Turkcell’de Benim için Daha Fazlası Var” diyerek bağımsız
araştırma kurumlarınca gerçekleştirilen çalışan bağlılığı araştırmalarında Turkcell’i sektörde ve Türkiye’de en yüksek oranlarla
değerlendiriyor.
“Kazanan bir takım” olmayı sürdürebilmek için kurum kültürümüz
ve bu kültürü yaşatan çalışanlarımız ve liderlerimizin önemine olan
inancımızla insan kaynakları stratejilerimizi şekillendirmeye ve hayata geçirmeye devam edeceğiz. Detaylı bilgi Turkcell 2010 Faaliyet
Raporu İnsan Kaynakları bölümünde yer almaktadır.
3.4 Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler Hakkında Bilgiler
Turkcell, müşterileriyle iletişime geçtiği ve hizmet verdiği tüm noktalarda dünya kalite standartları doğrultusunda yaklaşımlar sergilemekte ve hizmet sunmaktadır. Bu doğrultuda müşterilerimizin
Turkcell’le ilgili olarak yaşadıkları deneyimleri daha iyi anlayarak ve
hissederek, sistem, süreç ve insan kaynaklı eksiklikleri tespit edip hızlı bir şekilde gerekli aksiyonların alınmasını tetikleyebilmek amacıyla
tüm ürün, servis ve hizmetlerimizi müşteri gözüyle deneyimliyoruz.
Bununla birlikte, müşterilerimize verdiğimiz hizmetleri ve yaklaşımları düzenli olarak kanallarımızın tümünde belli dönemlerde ölçümleyerek, iyileştirilmesi gereken alanlarımızı tespit edip müşterilerimizin hayatlarını kolaylaştıracak ve memnuniyet sağlayacak şekilde
iyileştiriyor ve şekillendiriyoruz.
Müşterilerimiz için operasyonel mükemmeliyeti hizmet verdiğimiz
her noktada hedefliyor; sürekli düzeltici ve iyileştirici faaliyetlerle müşteri memnuniyetini artırmayı amaçlıyoruz. Süreçlerimizi ve
hizmet yapımızı; müşterilerimizin yaşadığı deneyimi düşünerek,
müşteri gözüyle tasarlıyor, operasyonel hedeflerin yanı sıra müşteri
memnuniyeti ve yarattığımız duygusal etkileri inceleyerek hedefler
alıyoruz. Birlikte çalıştığımız, müşterilerimize hizmet veren tedarikçilerimizin gölge müşteri, memnuniyet ölçümleriyle performanslarını ölçümlüyor, iyileştirici aksiyonları almalarını talep ediyor, bu
konularda onları teşvik ediyoruz.
Turkcell, sürekli gelişen ve değişen dünya koşulları ile paralel olarak, sadece her zaman en iyi ve en kaliteli hizmeti vermekle kalmayıp, faaliyetlerini sosyal sorumluluk, çevreye duyarlılık, müşteri,
tedarikçi ve çalışan haklarına saygı çerçevesinde planlamakta ve
sürdürmektedir. Müşterek sorumluluk gereği, tedarikçilerin de bu
bilince sahip bir şekilde kendi çevrelerini de geliştirerek aynı sorumluluklafaaliyet göstermeleri beklenmektedir.
a. Birlikte Başarı
• Turkcell tedarikçileri, müşteri ürün ve servislerinin sağlanmasında kritik öneme sahiptir.
• Amacımız tedarikçiler ile şeffaf, değer katan, esnek doğruluk ve birlikte çalışma ve başarma ilkelerine dayanan bir iş
ortaklığı kurmaktır.
• Turkcell, başarının uzun vadede tedarikçileri ile birlikte
elde edilebileceğine inanmaktadır. Bu nedenle tedarikçilerle olan ilişkinin kalitesi son derece önemlidir.
b. Yasal Zorunluluklar
• Tedarikçi, yükümlülüklerini ifa ederken yürürlükte bulunan ilgili yasa, mevzuatları takip etmek, uymak ve İş
Kanunu’na uygun bir şekilde çalıştığını temin etmek zorundadır. Bu kapsamda aşağıda yer alan başlıkların tedarikçi tarafından göz önünde bulundurulması ve çalışma
prensiplerine hakim kılınması beklenmektedir.
Zorla Çalıştırma: Tedarikçi çalışanlarına, herhangi bir şekilde zor
kullanarak çalıştırma uygulanmamalıdır. Bu gereklilik hapishanede
zorla çalıştırma, yüksek faizli borç karşılığı çalıştırma ya da diğer
biçimleri de kapsamaktadır.
Çocuk İşgücü: Tedarikçi, çocuk işgücü kullanmamalıdır. Yerel kanunlarda daha yüksek bir yaş sınırı belirtilmediği sürece zorunlu
eğitimini tamamlamamış ve 15 yaşın altında bulunan (Uluslararası
Çalışma Örgütü (ILO) sözleşmesi No.138’de belirtilen hariç) hiç kimse istihdam edilmemelidir. 18 yaşın altındaki çalışanlar, tehlike teş-
kil eden işlerde ve eğitim ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla gece
işlerinde çalıştırılmamalıdır.
Taciz: Tedarikçi çalışanları, bedensel cezalara ya da fiziksel, cinsel,
psikolojik ya da sözlü taciz ya da tecavüze maruz bırakılmamalıdır.
Rüşvet: Tedarikçiler hiçbir Turkcell çalışanına her ne ad veya şart
altında olursa olsun rüşvet teklif edemez.
Tazminat: Tedarikçi çalışanlarının ücretleri, kâr ve fazla mesai de
dahil olmak üzere yürürlükteki kanun ve düzenlemelerde belirtilen
asgari seviyeye eşit ya da bunun üzerinde olmalıdır.
Çalışma Saatleri: Tedarikçi, ulusal kanunlar daha az maksimum çalışma saati belirtmediği sürece ve olağanüstü iş koşulları haricinde,
çalışanlarının düzenli olarak haftada 48 saatten çok ve toplamda
çalışma haftası süresince (fazla mesailer de dahil olmak üzere) 60
saatten fazla çalışmasını talep etmemelidir. Olağanüstü iş koşulları
haricinde çalışanların her yedi günlük dönem içerisinde en az bir
gün izin günü olmalıdır.
Fark Gözetmeme: Tedarikçi, işe alım, terfi, tazminat, yararlar, eğitim, zorunlu işten çıkarma ve işi sonlandırma da dahil olmak ancak
bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, istihdamla ilgili bütün kararlarında ırk, etnik köken, dil, din, cinsel tercih, cinsiyet, politik ve ideolojik
görüşlere yönelik herhangi bir ayrım gözetmeksizin tüm çalışanlara
yetenekleri ve özelliklerine göre muamele etmelidir.
Sağlık, Güvenlik ve Çevre: Tedarikçi, kaza ve yaralanmaların engellenmesi için çalışanlarına sağlıklı ve güvenli bir iş ortamı ve uygulanabildiği durumlarda yürürlükte bulunan yerel kanunlar uyarınca
sağlıklı ve güvenli ikamet tesisleri sağlamalıdır. Bu sebeple tedarikçi, potansiyel çalışan güvenliğini tehdit eden riskleri azaltıcı faaliyetler gerçekleştirilmeli, çalışanların sağlık ve güvenliğini, ilgili
standart ve yasaları dikkate alarak güvence altına alan sistematik
faaliyetler oluşturmalıdır. Tedarikçi çevreyi korumaya yönelik tüm
yasal düzenlemelere de tüm faaliyetlerinde eksiksiz biçimde uyduğunu kanıtlayabilir durumda olmalıdır.
c. Tedarikçilerden Beklentilerimiz
Turkcell; tedarikçilerine genel hukuki kurallara ve Turkcell Ortak
89
Kurumsal Yönetim
Değerleri ve İş Etiği Kuralları’na uymayı zorunlu kılmaktadır.Turkcell, güven ilkesine dayanarak çalışacağı tedarikçileri belirlemektedir. Kalite yönetimi ve bilgi güvenliği yönetimi sertifikaları bulunan,
ekolojik dengeye hassasiyet gösteren, sosyal sorumluluk projeleri
kapsamında çalışan tedarikçiler; Turkcell tarafından tedarikçi seçimi
kapsamında diğer kriterlerle birlikte değerlendirilir.
• Kalite ve Bilgi Güvenliği Yönetimi
• Çevre ve Ekolojik Uyum
• Sosyal Sorumluluk
3.5 Sosyal Sorumluluk
Eğitim, Spor ve istihdam alanlarında sürdürülebilir, gençlerin gelişimini destekleyen, etkileri zamana yayılan, ölçülebilir projeleri
geliştirip destekleyerek bu alanlarda gençlerin geleceğine yatırım
Kardelenler
Kar Tanesinden Çığa Dönüşen Kardelenler Projesi ile Her Sene
10 Bin Kızımıza Burs Veriyoruz Kardelenler Projesi, Turkcell ve
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği işbirliğinde, Türkiye genelinde, okuma azmi ve kararlılığı gösteren 5 bin kız öğrenciye eğitim
bursu vererek 2000 yılında başladı. Turkcell, 2007 yılında projenin kapsamını genişleterek her yıl verilen burs sayısını 10 bine
çıkardı.
Kardelenler Projesi’nde, ailelerinin ekonomik yetersizliği nedeniyle
öğrenimlerine devam edemeyen kız çocuklarına eğitimde fırsat eşitliği sağlanması, meslek sahibi, ufku açık “birey”ler haline gelmeleri
amaçlanıyor.
Bu sene 10. yılını dolduran ve Türkiye’nin öncü eğitim projesi Kardelenler, Turkcell’in de geniş kapsamlı ilk sosyal sorumluluk projesi. Kardelenler, yıllar içinde kamuoyundan aldığı desteklerle çığ
gibi büyüdü ve bugün 10 binlerce genç kıza eğitim olanağı sağlayan
Türkiye’nin en önemli sosyal sorumluluk projelerinden biri haline
geldi.
Eğitimlerini üniversitede sürdürmeye hak kazanan “Kardelenler”in,
sosyal ve davranış becerilerinin gelişimine katkıda bulunan ve üniversite eğitimine paralel bir destek süreci olan Yönderlik Programı
90
ise, 2004 yılında Kardelenler Projesi’nin bir parçası oldu. İlk olarak
Turkcell yöneticileri, basın camiasının önde gelen kadın gazeteciyazarları ve başarılı iş kadınları arasından seçilen ve “yol gösterici”
rolünü üstlenen gönüllü adaylar, uzun ve titiz çalışmalar ve eğitim
sonucunda bilinçli birer yönder olarak programa katıldılar. İlk yıl 46
yönder ile başlayan Yönderlik Programı her yıl gelişti ve bugüne dek
toplam 160 yönder, Kardelenleri ile buluştu.
Proje, kısa bir süre önce farklı açılımlarla genişleyerek, yurtdışında da tanınır hale geldi. 2008 yılında National Geographic ekibi,
projenin belgeselini çekmek için 11 kişilik bir ekiple Eylül 2008’den
Nisan 2009’a kadar İstanbul, Kars, Erzurum ve Mardin’de Kardelen
kızları ve aileleriyle görüştü. Böylelikle ilk kez Türkiye’den bir sosyal sorumluluk projesinin belgeseli National Geographic Channel’da
yayınlandı. Belgesel sırasında çekilen fotoğraflardan oluşan Kardelenler fotoğraf sergisi ise Türkiye’nin dört bir yanındaki illerde kamuoyu ile buluştu.
Kardelenler Projesi, Mart 2010’da, Birleşmiş Milletler tarafından
örnek proje seçilerek bir dizi etkinlikle tüm dünyaya tanıtıldı. Kar
tanesinden çığa dönüşen Kardelenler projemizle her sene 10 bin
kızımıza burs veriyoruz. 2000 yılından bu yana yaklaşık 20 bin kız
öğrenciye burs verdik. 9 bin 634 öğrencimiz liseyi bitirdi; 3 bin 437
öğrencimiz üniversiteyi kazandı ve 976 öğrencimiz de üniversiteden
mezun oldu. Kardelenler, bugüne kadar, ulusal ve uluslararası platformlarda toplam 16 ödülün sahibi oldu.
Gönül Köprüsü
Milli Eğitim Bakanlığı’nın işbirliğiyle hayata geçirdiğimiz Gönül
Köprüsü Projesi; Türkiye’nin dört bir yanından binlerce öğrencinin
farklı illeri ziyaret ederken, aynı zamanda ülkemizin doğal ve kültürel güzelliklerini keşfetmelerini ve farklı kültürlerdeki akranlarıyla
ömür boyu sürecek dostluklar kurmalarını hedefliyor.
Gönül Köprüsü Projesi kapsamında düzenlenen 5 günlük gezilere katılan öğrencilerin kişisel ve sosyal gelişimleri desteklenirken
aynı zamanda toplumsal duyarlılık, farklılıklara saygı ve gönüllülük konularındaki bilinçleri de artıyor. Gittikleri illerin tarihi ve
turistik yerlerini gezen, ağaç dikip, çevreci aktivitelere katılan öğrenciler; gezinin 3 gününü İl Milli Eğitim Müdürlükleri’nin plan
ve programı doğrultusunda geçiriyor. Geri kalan 2 gün ise her
öğrenciden sorumlu olan mihmandar aile tarafından programlanıyor.
3 yılda 130 bin öğrenciye ulaşan Gönül Köprüsü Projesi her yıl gelişerek devam ediyor. Bu yıl projeye dahil edilen özel gün etkinlikleri
kapsamında, 23 Nisan’da Anıtkabir’e, 19 Mayıs’ta Samsun’a giden
öğrenciler ulusal günlerin coşkusunu yaşarken, yine bu sene projeye
eklenen yurtdışı gezileriyle ufuklarını genişletiyor.
Gönül Köprüsü Projesi kapsamında;
• 3 yılda 81 ilden 130 bin öğrenci hiç görmedikleri illere giderek
yeni kültürlerle tanıştı.
• 5 milyon kilometreden fazla yol yapıldı.
• Öğrencilere eşlik etmeleri için 3 bin 250 idareci ve 6 bin 500
öğretmen görevlendirildi.
• 81 ilde Gönül Köprüsü ekipleri kuruldu.
• Binlerce öğrenci ilk kez uçakla, denizle, metroyla ve trenle tanıştı.
• Yüz binlerce dostluk kuruldu.
Geleceğe Koşanlar
Turkcell olarak Gençlik Spor Genel Müdürlüğü (GSGM) ile ortaklaşa geliştirdiğimiz Geleceğe Koşanlar Projesi kapsamında, bireysel spor dallarında başarıya ulaşabilecek 12-18 yaş arasındaki sporcuların eğitimine
ve ülkemize yeni milli sporcular kazandırılmasına destek veriyoruz.
Birleşmiş Milletler projesi olan Medeniyetler İttifakı Ulusal Planı
kapsamına alınan Geleceğe Koşanlar Projesi’nde, Türkiye genelinde
Halter, Kayak, Yüzme, Tenis, Atletizm ve Görme Engelli Bisiklet dallarında yeteneklerine göre seçilen sporculara, belirlenen programlar dahilinde verilen desteklerle, ülkemizi yurtdışında en iyi şekilde
temsil edecek milli sporcuları yetiştirmek en önemli hedeflerimiz
arasında yer alıyor.
Bu proje kapsamında Turkcell ayrıca, Türkiye sıralamasında 1., dünya sıralamasında ise 90. sıraya kadar yükselen başarılı tenisçi Marsel
İlhan’ın yanı sıra bir diğer bir milli tenisçimiz Çağla Büyükakçay’a da
destek veriyor.
Turkcell, Futbol ve Basketbol Milli Takımları’nın Ana Sponsoru
Turkcell, Futbol Milli Takımları’na 2002 yılında “Resmi İletişim
Sponsoru” olarak başlattığı desteğini 2005 yılından beri Ana Spon-
sor olarak devam ettiriyor. Milli Takım’ın tüm başarılarının toplumun moral değerleri ve ülkemizin yurtdışı itibarının artırılması açısından önemini iyi bilen Turkcell, Milli Takım’a yönelik desteklerini
sürdürmeyi hedefliyor.
Turkcell, genç nesillere cesaret ve ilham veren Basketbol Milli Takımımıza 2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığı
desteğini ise 2006 yılından beri Ana Sponsor olarak devam ettiriyor.
Turkcell, bu yıl, Basketbol Milli Takımımızın gümüş madalya ile büyük bir başarıya imza attığı 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası’nın
da ana sponsorluğunu üstlendi.
İstihdam’a Katkı
Turkcell olarak istihdama katkı sağlamayı da önceliklerimizden biri
olarak görüyoruz. Turkcell Grup’ta yaklaşık 11 bin kişiye istihdam sağlıyoruz. Bayilerimiz ve iş ortakları ile 50 bin kişilik bir ekosisteme sahibiz.
İstihdama verdiğimiz önem doğrultusunda İŞKUR ile de büyük bir
projeye imza atıyoruz. Proje kapsamında 2010 yılında İŞKUR’a kayıtlı 1.600 gencimize, perakende ve çağrı merkezi sektörüne yönelik
eğitimler verdik ve bunların 1.000’den fazlasını ekosistemimizde istihdam ettik. 2011 yılında da İŞKUR ile devam ettirdiğimiz proje ile
2.000’den fazla kişiye eğitim ve iş fırsatı sunacağız.
Engelli istihdamına da ayrıca özel önem veriyoruz. Turkcell Grup
genelinde 285 engelli çalışan istihdam ediliyor. Turkcell Global Bilgi de ise 180 engelli çalışanımız bulunuyor. Ulaştırma Bakanlığı ile
yürüttüğümüz proje ile 7 engelliyi istihdam ediyoruz ve evlerinden
çağrı merkezi hizmeti veriyorlar.
Turkcell Global Bilgi çağrı merkemiz ile de Türkiye’de İstanbul, İzmir, Erzurum, Eskişehir, Diyarbakır, Ankara ve Karaman olmak üzere 9, yurtdışında ise Ukrayna’da 2, Belarus’ta 1 olmak üzere toplam
12 lokasyonda 7 bin 500 kişiye istihdam sağlıyoruz.
Turkcell, bulunduğu faaliyet alanı olan mobil telefon hizmetleri
gereği baz istasyonları kurmak suretiyle bu hizmeti vermektedir.
Kurulan baz istasyonlarının hem üretici firma hem de Turkcell tarafından güvenlik testleri yapılmaktadır. Buna rağmen 01.01.2010–
31.12.2010 tarihleri arasında, baz istasyonlarıyla ilgili olarak, çevre
ve insan sağlığı ile komşuluk hukukuna muhalefet iddiası ile 168
91
Kurumsal Yönetim
adet dava açılmıştır. 2010 yılında, çevre ve insan sağlığıyla komşuluk hukukuna muhalefet iddiasıyla ilgili kesinleşmiş dava sayısı
38’dir. Bu davalardan 14’i lehimize, 24’ü aleyhimizedir.
BÖLÜM 4
YÖNETİM KURULU
4.1 Yönetim Kurulu’nun Yapısı, Oluşumu ve Bağımsız Üyeler
Yönetim Kurulu’nun yapısına ilişkin bilgiler Turkcell internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümü altında açıklanmıştır.
Şirketimizin 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda aşağıdaki kişiler üç yıl süre ile Turkcell Yönetim
Kurulu üyeliğine seçilmiştir.
Colin J. Williams
Nazlı Karamehmet Williams
Mehmet Bülent Ergin
Karin Eliasson
Tero Kivisaari
Oleg Malis
Alexey Khudyakov
Başkan (Bağımsız Üye)
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye
Üye
Şirketimiz Yönetim Kurulu’nun bütün üyeleri icrada yer almayan
Yönetim Kurulu Üyeleri olup, Colin J. Williams, hem SPK Kurumsal
Yönetim İlkeleri hem de SEC bağımsızlık kriterlerini yerine getirmektedir.
4.2 Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri
Yönetim Kurulu Üyelerinin nitelikleri, Şirket’in Yönetim Kurulu’nun
benimsediği Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer almaktadır. Buna
göre, Kurumsal Yönetim Komitesi, Yönetim Kurulu’yla birlikte her yıl,
Yönetim Kurulu’nun halihazırdaki yapısı kapsamında Kurul üyeliği
için gereken uygun beceri ve özellikleri gözden geçirmelidir. Kurul
üyelerinin her birinin Kurul faaliyetlerine ayıracak, küresel telekomünikasyon endüstrisi ve ilgili sektörlere ilişkin bilgilerini artıracak ve
Kurul toplantılarının yılda en az %75’ine katılacak zamanı olmalıdır.
Her bir Kurul üyesi, diğer halka açık şirketlerdeki Yönetim Kurulu üyeliklerinin sayısını sınırlamaya teşvik edilir. Bu şekilde, diğer üyelikler
ve bunlara karşı yükümlülüklerin, Şirket Yönetim Kurulu’nun etkili ve
92
aktif bir üyesi olarak verdiği hizmeti esaslı bir şekilde etkilemesi önlenecektir. Bunun yanı sıra Kurumsal Yönetim Komitesi, yeni seçilecek
Yönetim Kurulu Üyeleri için bir uyum programı geliştirmeli ve bunu
denetlemelidir.
4.3 Şirket’in Vizyonu ile Stratejik Hedefleri
Şirketimizin vizyonu ile stratejik hedefleri internet sitesinde
(www.turkcell.com.tr) “Turkcell Hakkında” bölümünün altında ve
Faaliyet Raporu’nda açıklanmıştır.
4.4 Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması
Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü Turkcell’de; Risk Yönetimi, İç Denetim Yönetimi, İş Sürekliliği Yönetimi, Bilgi Güvenliği Yönetimi ve
Şirket İçi Fraud Yönetimi süreçlerini koordine ederek, kurumsal risk
yönetimi çalışmalarına odaklanmayı artırmakta ve risk yönetimi metodolojisi çerçevesinde risk yönetimi çalışmalarını sürdürmektedir.
Turkcell Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü; “bağımsızlık ilkesi” gereği
ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:X No:19 sayılı tebliği uyarınca
Şirket organizasyon yapısında Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinden
oluşan Denetim Komitesi, Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel
Müdür Yardımcısı’na doğrudan raporlama yapmaktadır.
İç Kontrol/İç Denetim Çalışmaları: Amerika’da New York Borsası’na
kote olmamız nedeniyle, halka açık şirketlerin uymakla yükümlü
oldukları Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e uyum kapsamında,
Turkcell ve konsolide olan Turkcell Grup şirketlerinde iç kontrol mekanizması oluşturulmuştur.
Bu mekanizma çerçevesinde Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü; iç
kontrol sisteminin kurulmasında destek ve görüş vermek, iç kontrol sisteminin etkinliğini değerlendirmek ve raporlamak, Sarbanes
Oxley Yasası Madde 404’e uyum kapsamında Turkcell ve denetim
kapsamında olup mali tablolarında konsolide edilen iştiraklerinin
finansal raporlamasına yönelik iç kontrollerin yeterliliğini değerlendirmek, bu süreçte tespit edilen kontrol eksikliklerini Denetim Komitesi ve Turkcell üst yönetimine düzenli olarak raporlamak ve alınan,
alınması planlanan ilgili düzeltici faaliyetleri takip etmektedir.
Risk Yönetimi: Turkcell’in amaç ve hedeflerinin gerçekleşmesini etkileyen risklerin belirlenmesi, risk analiz çalışmalarının koordinas-
yonu, sonuçların Yönetim Takımı ve Risk Yönetim Kurulu ile paylaşımı, raporlanması ve takip edilmesinden sorumludur.
Risklerin belirlenme amacı onları yaratan iş faaliyetlerini durdurmak değil, risklerin oluşma olasılığını düşürmek ya da olası etkisini azaltmaktır. Bu şekilde sürprizlerin en aza indirgenmesi ve
Turkcell’in operasyonlarının kesintisiz devam etmesi amaçlanmakta,
yönetim takımına Turkcell’in hedeflerine ulaşması konusunda makul
bir oranda güvence sağlanmaktadır.
Turkcell’de tüm bölümler karşı karşıya bulundukları riskleri düzenli
olarak tanımlamakta ve bunları öncelik sıralarına göre sınıflandırmaktadır. Ayrıca kritik riskler için detaylı aksiyon planları hazırlamakta ve bu planları uygulamaktadır. Bu süreçler Risk Yönetimi
tarafından koordine edilmekte ve düzenli şekilde raporlanmaktadır.
Bu mekanizma çerçevesinde Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü; Turkcell ve Grup şirketlerinin finansal tablolarının güvenilirliğini ve doğruluğunu, faaliyetlerin yasalara uygun olarak yürütülmesini sağlamak ve operasyonların etkinliğiyle verimliliğini artırmak amacıyla
süreçleri analiz ederek, mevcut ve potansiyel riskleri tespit edip bu
risklerin minimize edilmesi ya da tamamen ortadan kalkmasını sağlayacak çözümler bulunmasına katkı sağlamaktadır.
Turkcell, 2000 yılında teknik operasyonları kapsayacak şekilde iş sürekliliği planlarını oluşturmuştur. 2004 yılında iş sürekliliği planının
kapsamı genişletilerek, iş sürekliliği yönetimi olarak konumlandırılmıştır. İş sürekliliği planı birçok temel konuyu içerir. Bunlar doğal
afetler, terörist saldırı, kritik personel ve bilginin yok olmasının yanında bayi ve tedarikçilerimize olan etkilerini kapsamaktadır.
İş sürekliliği planı afetlere karşı coğrafi dağılım sağlayarak riskin
mümkün olduğu kadar azaltılmasını hedeflemektedir. Geniş bir
coğrafyaya yayılan teknik altyapımız nedeniyle bir merkezde olabilecek felaketi başka bir merkezden yönetme planlarıhazırlanmıştır.
Merkezi santral bölgelerinde ek kapasite bulundurma ya da mobil
santralle yedekleme yapma imkânımız mevcuttur.
Baz istasyonları bakım ekipleri, yurt genelinde bölgesel olarak konumlandırılmaktadır. Acil durumda bölgelerin birbirlerini yedekleyecek şekilde aksiyon planları da mevcuttur. Zarar gören baz istas-
yonlarının tekrar servis verebilecek hale getirilmesi çalışmalarının
uzun sürmesi durumunda mobil baz istasyonları bölgeye gönderilerek acil kapsama sağlanmaktadır.
Ayrıca, Regülasyon Yönetimi Bölümü de sektör regülasyonuyla rekabet konularındaki gelişmeleri izlemekte ve regülasyon stratejileriyle
bu alanda oluşabilecek risklerin yönetimini yapmaktadır.
4.5 Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumlulukları
Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nin konu ile ilgili bölümü şu şekildedir:
“Yönetim Kurulu Şirket işlerinin ve bilcümle mallarının idaresi ve Şirket
maksat ve mevzuu ile ilgili ve kanunen Genel Kurul’a bizzat yapmaya
mecbur bulunduğu işler dışında kalan her türlü yetkiye sahiptir.” Buna
ek olarak, Şirket’in kurumsal yönetim uygulamalarının geliştirilmesi
kapsamında Yönetim Kurulu’nun benimsediği Kurumsal Yönetim İlkeleri içinde Yönetim Kurulu yetki ve sorumlulukları irdelenmiş olup,
Şirketimizin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri
bölümünde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayınlanmıştır.
4.6 Yönetim Kurulu’nun Faaliyet Esasları
Yönetim Kurulu, 2010 dönemi içinde 11 olağan toplantı gerçekleştirmiş, bunun yanı sıra takvim dışı şekilde de toplanmıştır. Yönetim
Kurulu’nun faaliyet esasları, Şirket Yönetim Kurulu’nun benimsediği
Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer almaktadır ve bunun ana hatları
Şirketin internet sitesinde “Kurumsal Yönetim İlkeleri” başlığı altında yayınlanmaktadır. Buna ilaveten Yönetim Kurulu üyelerinin bilgilendirilmesi ve iletişimini sağlamak üzere bir Kurumsal Yönetim
Sekretaryası da oluşturulmuştur. Yönetim Kurulu üyelerine ağırlıklı
oy hakkı ve/veya olumsuz veto hakkı tanınmamaktadır.
4.7 Şirket’le Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı
Türk Ticaret Kanunu’nun şirketle muamele yapma yasağı ve rekabet
yasağı hakkındaki 334. ve 335. maddelerinde yazılı izinler 29 Nisan
2010’da yapılan yıllık Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Genel Kurul
tarafından Yönetim Kurulu üyelerine verilmiştir.
4.8 Etik Kurallar
Turkcell Ortak Değerleri, Turkcell çalışanlarının, çalışma hayatında göz
önünde bulundurmaları ve içselleştirerek davranışa dönüştürmeleri
beklenen ortak inanç ve değerler olarak tanımlanır. Tüm Turkcell çalışanları ve yönetimi bu kural ve düzenlemelere uymakla yükümlüdür.
93
Bu konudaki düzenlemeler Turkcell Yönetim Kurulu bünyesinde
oluşturulan Denetim Komitesi’nin görevlendirdiği Etik Komite tarafından belirlenir. Belirlenen kuralların gözden geçirilmesi, güncellenmesi, geliştirilmesi, aykırılık durumlarının değerlendirilmesi ve
sonuçlandırılması Etik Komite tarafından gerçekleştirilerek, her çeyrek Denetim Komitesi’ne sunulur. Tanımlanan düzenleme ve sorumluluklar, Denetim Komitesi tarafından onaylanarak yürürlüğe girer.
Her Turkcell çalışanı, Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları El
Kitabı’nda belirtilen kural ve düzenlemelere aykırılık teşkil edebilecek ya da böyle bir aykırılığın oluşabileceği yönünde makul düzeyde
şüphe ya da endişe oluşturan durum ve duyumları bildirim kanalları
aracılığıyla iletmekle yükümlüdür.
Denetim Komitesi ve Etik Komite şikayet/bildirimlerin araştırılması
aşamasında bu konuda uzmanlığa sahip yöneticilerden, çalışanlardan veya gizlilik ilkesine uyum kaydıyla dışarıdan danışmanlık alabilir. Denetim Komitesi ve Etik Komite, araştırma aşamasında veya
sonuçları analiz ederken, yeni katılanların gizliliğe riayet etmesi şartıyla; yönetim, iç denetim takımı, bağımsız denetçiler, danışmanlar
ya da uzmanları konuya dahil etmekte serbesttir. Denetim Komitesi
ve Etik Komite araştırmayı sonuçlandırdıktan sonra bağımsız olarak karar alır ve bildirimi sonuçlandırır. Etik Komite tarafından ele
alınmış bildirimlerde eğer olay kritik değil ise sadece Etik Komite
Başkanı’nın kararı ile aksiyon alınır. Kritik olaylarda Etik Komite’de
çoğunluğun aynı kararda anlaşmış olması beklenir.
Komite, vakada adı geçen çalışan/çalışanlar için vakanın etki alanı ve sonuçlarını göz önünde bulundurarak yaptırım uygular. Ortak
Değerler ve İş Etiği Kuralları’nın çalışanlar tarafından bilinirliğinin
ve sahiplenilmesinin artırılması amacıyla yıl boyunca çeşitli kanallardan eğitim ve bilgilendirmeler yapılmaktadır.
94
Ana hatları ile etik kurallarımız Şirket internet sitesinde Yatırımcı
İlişkileri Bölümü’nde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayımlanmaktadır. Bu etik kurallar Şirketin yayımladığı/yayımlayacağı diğer
uygun politikaları, davranış kurallarıyla rehberleri tamamlayıcı nitelik taşımaktadır.
4.9 Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve
Bağımsızlığı
Yönetim Kurulu’nda oluşturulmuş bir Denetim Komitesi ve bir de
Kurumsal Yönetim Komitesi vardır. Her komite, Yönetim Kurulu’na
danışmanlık yapar ve tavsiyelerde bulunur. Her iki komitenin de
çalışma ilkelerini belirleyen tüzükleri bulunmaktadır. Hem Denetim Komitesi hem de Kurumsal Yönetim Komitesi üyeleri icrada görevli olmayan Yönetim Kurulu üyelerinden oluşmaktadır. Yönetim
Kurulu’nda oluşturulan komitelere ilişkin bilgiler şirketin internet
sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayınlanmıştır.
Plazalarımız
Plaza Adı Adresi
Tepebaşı Plaza
Asmalı Mescit Mh. Meşrutiyet Caddesi No: 71 Asmalı Mescit Beyoğlu - İstanbul
Maltepe Plaza
Yeni Mh. Pamukkale Sk. No: 3, 34880 Soğanlık Mevkii - Kartal - İstanbul
Plazalarımız
Kurumsal Yönetim
İşe yeni başlayan her Turkcell çalışanına oryantasyon programı aracılığı ile bu kurallar aktarılır ve çalışana bunların iş akdinin ayrılmaz
bir parçası sayılacağı hususunun anlaşıldığına dair bir taahhütname
imzalatılır. Taahhütnamenin imzalandığı tarih taahhütname üzerinde belirtilir. Bu tarihten sonraki TODİEK revizyonları Turkcell intranetinde yayınlanır. Çalışanlar kendilerine bildirilen bu revizyonları
takip etmekle yükümlüdür.
Davutpaşa Plaza Serçe Kale Sk. No: 2, Topkapı - İstanbul
Kartal Plaza Topselvi Dipçik Sk. No: 31,
Kartal - İstanbul
Şişli Plaza
19 Mayıs Cad. Dr. İsmet Öztürk Sokak Şişli Plaza
Ofis blokları E Blok B2 Şişli-İstanbul
Şirketimiz Yönetim Kurulu 27 Mayıs 2010 tarihli toplantısında,
Şirketimiz Kurumsal Yönetim uygulamaları ve ilgili mevzuat uyarınca yönetim kurulu üyelerimizden Colin J. Williams ve Alexey
Khudyakov’un Denetim Komitesi üyeliklerinin devam ettirilmesine
ve Colin J. Williams’ın Denetim Komitesi Başkanı olarak görevini
devam ettirmesine karar vermiştir. Aynı toplantıda, Kurumsal Yönetim Komitesi üyeliklerine yönetim kurulu üyelerimizden Colin J.
Williams, Karin B. Eliasson, Mehmet Bülent Ergin ve Oleg A. Malis’in
seçilmeleri ve Colin J. Williams’ın Kurumsal Yönetim Komitesi başkanlığını yürütmesi kararlaştırılmıştır.
Adana Plaza
Turhan Cemal Berikel Bulv. No: 212,
Seyhan - Adana
4.10 Yönetim Kurulu’na Sağlanan Mali Haklar
Yönetim Kurulu Üyelerine huzur hakkı ödenmektedir. Şirketin herhangi bir Yönetim Kurulu üyesi ve yöneticilerine kredi kullandırılmamış ve lehine kefalet gibi teminatlar verilmemiştir.
Diyarbakır PlazaUrfa Yolu 6. Km Diyarbakır
Ankara PlazaEskişehir Yolu 9. Km No: 264,
Söğütözü - Ankara
Antalya PlazaKızıltoprak Mah. 915 Sk. No: 3, Antalya
Bursa Plaza
Organize San. Bölgesi Kırmızı Cad. No: 4,
Nilüfer - Bursa
İzmir Plaza
Ankara Asfaltı No: 64, Bornova - İzmir
Samsun Plaza
Mimar Sinan Mah. 60. Sokak No: 18, PK 55200
Atakum - Samsun
Erzurum Plaza
1. Organize sanayi bölgesi 1. cadde 4. sokak
NO:10 Aziziye-Erzurum
Trabzon Plaza
Mısırlı Mahallesi Hasan Turfanda Yolu No: 1,
Çukurçayır – Trabzon
95
İÇİNDEKİLER
KONSOLİDE BİLANÇO
TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
VE BAĞLI ORTAKLIKLARI
31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN
HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL
TABLOLAR DİPNOTLARI VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
96
SAYFA
102-103
KONSOLİDE GELİR TABLOSU
104
KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOSU
105
KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU
106
KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU
107
KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI
NOT 1 ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
NOT 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ
NOT 4 İŞ ORTAKLIKLARI
NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
NOT 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
NOT 7 FİNANSAL YATIRIMLAR
NOT 8 FİNANSAL BORÇLAR
NOT 9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER
NOT 10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
NOT 11 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR
NOT 12 FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR
NOT 13 STOKLAR
NOT 14 CANLI VARLIKLAR
NOT 15 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR
NOT 16 ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR
NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
NOT 18 MADDİ DURAN VARLIKLAR
NOT 19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
NOT 20 ŞEREFİYE
NOT 21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
NOT 23 TAAHHÜTLER
NOT 24 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI
NOT 25 EMEKLİLİK PLANLARI
NOT 26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
NOT 27 ÖZKAYNAKLAR
NOT 28 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
NOT 29 FAALİYET GİDERLERİ
NOT 30 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
NOT 31 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER
NOT 32 FİNANSAL GELİRLER
NOT 33 FİNANSAL GİDERLER
NOT 34 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER
NOT 35 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
NOT 36 HİSSE BAŞINA KAZANÇ
NOT 37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
NOT 38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
NOT 39 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
NOT 40 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL
TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI
GEREKEN DİĞER HUSUSLAR
108-195
108
112
135
135
135
139
139
140
142
142
144
145
145
145
145
145
146
147
150
152
153
153
169
170
170
171
172
175
176
176
176
177
177
177
178
181
181
186
195
195
97
FAALİYET RAPORUNUN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN
KARAR TARİHİ: 23 Mart 2011
KARAR SAYISI: 812
MALİ TABLOLARIN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN
KARAR TARİHİ: 23 Şubat 2011
KARAR SAYISI: 796
SERMAYE PİYASASI KURULUNUN SERİ:XI NO: 29 SAYILI TEBLİĞİ’NİN ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÜNÜN 9.
MADDESİ GEREĞİ SORUMLULUK BEYANI
SERMAYE PİYASASI KURULUNUN SERİ:XI NO: 29 SAYILI TEBLİĞİ’NİN ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÜNÜN 9.
MADDESİ GEREĞİ SORUMLULUK BEYANI
Şirketimizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayımlanan Uluslararası Muhasebe Standartları/Uluslararası Finansal Raporlama
Standartları çerçevesinde hazırlanmış ve 23 Mart 2011 tarih ve 812 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile onaylanan, 31 Aralık 2010 tarihinde sona
eren dönem için hazırlanan faaliyet raporunun tarafımızca incelendiğini; görev ve sorumluluk alanımızda sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, faaliyet raporunun önemli konularda gerçeğe aykırı bir açıklama veya açıklamanın yapıldığı tarih itibarıyla yanıltıcı olması sonucunu
doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini ve faaliyet raporunun işin gelişimi ve performansını ve şirketimizin finansal durumunu, karşı
karşıya olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte, dürüstçe yansıttığını, beyan ederiz.
a) Şirketimizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri
uyarınca Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayımlanan Uluslararası Muhasebe Standartları/Uluslararası Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde hazırlanmış ve 23 Şubat 2011 tarih ve 796 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile onaylanan, 31 Aralık 2010 tarihinde
sona eren mali yıla ait konsolide finansal tablolarının tarafımızca incelendiğini,
Saygılarımızla,
c) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, yürürlükteki finansal raporlama standartlarına göre hazırlanmış konsolide finansal tabloların şirketin aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile ilgili gerçeği dürüst bir biçimde, karşı
karşıya olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte dürüstçe yansıttığını beyan ederiz.
b) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, konsolide finansal tabloların önemli konularda gerçeğe
aykırı bir açıklama veya açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini,
Saygılarımızla,
Serkan Okandan
Finanstan Sorumlu
98
M. Süreyya Ciliv Genel Müdür
Koray Öztürkler
Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu
Serkan Okandan
Finanstan Sorumlu
M. Süreyya Ciliv Genel Müdür
99
DRT Bağımsız Denetim ve
Serbest Muhasebeci
Mali Müşavirlik A.Ş.
Sun Plaza, Bilim Sok. No:5
Maslak, Şişli 34398, İstanbul,
Türkiye
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu (devamı)
Tel : (212) 336 60 00
Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide bilançosunda, Fintur Holdings B.V. (“Fintur”) ile ilgili iştirak tutarı 463.682
bin TL ve konsolide gelir tablosunda özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar paylarında Fintur’dan kaynaklanan tutar 230.056 bin
TL’dir. 31 Aralık 2010 tarihi itibari ile Şirket, Fintur’a %41,45 oranında iştirak etmektedir. Fintur’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide
bilançosu ve bu tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosu başka bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından denetlenmiştir. Görüşümüzün, Fintur ile ilgili tutarlara ilişkin kısmı söz konusu diğer denetim kuruluşunun bağımsız denetim raporuna dayanmaktadır.
Fax : (212) 336 60 10
web : www.deloitte.com.tr
BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.
Yönetim Kurulu’na
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup”) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer
alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir ve kapsamlı gelir tablolarını, konsolide özkaynak değişim tablosunu
ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz.
Konsolide Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetimi’nin Sorumluluğu
Grup Yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması
ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan
önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe
politikalarının seçilmesini içermektedir.
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu
Görüş
Görüşümüze ve diğer denetim kuruluşunun görüşüne göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve bağlı
ortaklıklarının 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını
ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde
yansıtmaktadır.
Diğer Husus
Grup’un 31 Aralık 2009 tarihinde sonra eren yıla ait konsolide finansal tablolarının bağımsız denetimi başka bir bağımsız denetim kuruluşu
tarafından yapılmıştır. Önceki bağımsız denetim kuruluşu, 10 Mart 2010 tarihli bağımsız denetim raporunda Grup’un 31 Aralık 2009 tarihi
itibariyle hazırlanan konsolide bilançosu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir ve kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akım tablosu, önemli muhasebe politikalarının özeti ve dipnotlar ile ilgili olarak olumlu görüş bildirmiştir.
İstanbul, 23 Şubat 2011
DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED
Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere
uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul
bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.
Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız
denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hileden
ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini
de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, Grup’un iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak
tasarlamak amacıyla, Grup Yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup Yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve
konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir.
Gökhan Alpman
Sorumlu Ortak Başdenetçi
Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
100
101
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları
31 Aralık 2010 Tarihli Konsolide Bilanço
31 Aralık 2010 Tarihli Konsolide Bilanço
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Bağımsız Denetimden Geçmiş
Dipnot
referansları
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
VARLIKLAR
Dönen varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri
Finansal yatırımlar
Ticari alacaklar
İlişkili taraflardan alacaklar
Diğer alacaklar
Stoklar
Diğer dönen varlıklar
6
7
10
37
11
13
26
6.860.436
5.105.144
12.679
723.552
137.435
112.004
37.701
731.921
6.405.401
4.660.873
93.953
700.491
163.885
31.834
42.468
711.897
Duran varlıklar
İlişkili taraflardan alacaklar
Diğer alacaklar
Finansal yatırımlar
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar
Maddi duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar
Şerefiye
Ertelenmiş vergi varlığı
Diğer duran varlıklar
37
11
7
16
18
19
20
35
26
8.235.583
1.614
15.651
50.616
612.129
4.729.324
2.399.152
218.383
4.469
204.245
7.573.517
31.679
17.679
50.616
571.787
3.976.137
2.549.568
277.585
3.138
95.328
15.096.019
13.978.918
TOPLAM VARLIKLAR
Dipnot
referansları
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Kısa vadeli yükümlülükler
Finansal borçlar
Ticari borçlar
İlişkili taraflara borçlar
Diğer borçlar
Dönem karı vergi yükümlülüğü
Borç karşılıkları
Diğer kısa vadeli yükümlülükler
8
10
37
11
35
22
26
2.802.768
674.212
812.142
16.635
450.114
148.540
237.794
463.331
3.457.857
1.048.003
755.852
22.255
395.610
140.422
308.921
786.794
Uzun vadeli yükümlülükler
Finansal borçlar
Ticari borçlar
Diğer borçlar
Kıdem tazminatı karşılığı
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü
Diğer uzun vadeli yükümlülükler
8
10
11
24
35
22
26
2.694.599
2.175.710
11.426
25.300
45.980
136.054
88.207
211.922
1.688.835
1.236.449
21.006
41.822
168.647
8.550
212.361
9.598.652
9.635.786
2.200.000
269
35.026
(408.201)
100.391
833.163
5.103.542
1.771.596
(37.134)
8.832.226
8.777.070
2.200.000
269
35.026
(377.761)
1.984
121.588
757.006
4.322.244
1.716.714
55.156
15.096.019
13.978.918
KAYNAKLAR
ÖZKAYNAKLAR
Ana ortaklığa ait özkaynaklar
Sermaye
Hisse senedi ihraç primleri
Katkı sermaye
Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu
Finansal varlık değer artış fonu
Yabancı para çevrim farkları
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
Geçmiş yıllar karı
Net dönem karı
Kontrol gücü olmayan paylar
TOPLAM KAYNAKLAR
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
102
27
27
103
31 Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Gelir Tablosu
31 Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Kapsamlı Gelir Tablosu
Dipnot
referansları
31 Aralık 2010 31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
31 Aralık 2009
NET DÖNEM KâRI
1.706.689
1.733.696
(1.984)
1.801
(33.183)
12.377
(1.166)
(1.642)
(36.333)
12.536
1.670.356
1.746.232
(67.236)
16.982
1.737.592
1.729.250
ESAS FAALİYET GELİRLERİ
Satış Gelirleri
28
9.003.614
8.936.390
Satışların Maliyeti (-)
28
(5.030.189)
(4.752.603)
3.973.425
4.183.787
BRÜT KâR
Diğer kapsamlı gelirler
Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim Yabancı para çevrim farklarındaki değişim
Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
29
(1.633.851)
(1.676.151)
Genel Yönetim Giderleri (-)
29
(521.936)
(421.231)
Diğer Faaliyet Gelirleri
31
22.558
1.313
Diğer Faaliyet Giderleri (-)
31
(96.840)
(163.654)
1.743.356
1.924.064
FAALİYET KâRI
Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/
Zararlarındaki Paylar
16
184.707
118.832
Esas Faaliyet Dışı Finansal Gelirler
32
417.400
510.869
Esas Faaliyet Dışı Finansal Giderler (-)
33
(153.403)
(287.106)
VERGİ ÖNCESİ KâR
2.192.060
2.266.659
Vergi Gideri
(485.371)
(532.963)
Dönem Vergi Gideri
35
(508.118)
(544.864)
Ertelenmiş Vergi Gelir/(Gideri)
35
22.747
11.901
1.706.689
1.733.696
NET DÖNEM KARI
Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin vergi etkileri
DİĞER KAPSAMLI GELİR
TOPLAM KAPSAMLI GELİR
Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı:
Kontrol gücü olmayan paylar
Ana ortaklık payları
Net Dönem Kârının Dağılımı
Kontrol Gücü Olmayan Paylar
Ana Ortaklık Payları
Hisse Başına / Seyreltilmiş Hisse Başına Kazanç
36
(64.907)
16.982
1.771.596
1.716.714
0,805271
0,780325
104
105
9.598.652
(37.134)
9.635.786
31 Aralık 2010 tarihindeki bakiye
(1)
Temettü ödemesi
Kontrol gücü olmayan paylardaki
değişim
Dipnot referansları
Net dönem kârı
Net dönem karı ile işletme faaliyetlerinden sağlanan
net nakit girişleri mutabakatı için gerekli düzeltmeler:
Amortismanlar
İtfa payları
Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı
Net finansal gelir
Vergi gideri
Özkaynak metoduyla muhasebeleştirilen iştirak kârı
Maddi duran varlık satış (kârı)/zararı
Maddi duran varlık değer düşüklüğü
Şüpheli alacak karşılıkları
Kıdem tazminatı karşılıkları
Personel prim karşılıkları
Dava karşılıkları
6.875.138
269
2.200.000
35.026
(408.201)
100.391
833.163
(1) Sermaye, hisse senetleri ihraç primleri ve kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir.
138
138
27
-
-
-
-
-
(884.451)
(25.192)
(859.259)
27
-
-
-
-
(859.259)
(19.617)
(19.617)
27
-
(19.617)
-
27
Yasal yedeklere transfer
Kontrol gücü olmayan paylara ait satış
opsiyon yükümlülüğü makul değer artışı
Toplam kapsamlı gelir
Toplam diğer kapsamlı gelir
Finansal varlıklar makul
değer artışı (net)
Diğer kapsamlı gelir
Net dönem kârı
1 Ocak 2010 tarihindeki bakiye
31 Aralık 2009 tarihindeki bakiye
-
-
-
76.157
(76.157)
1.670.356
(67.236)
1.737.592
(1.984)
-
-
(10.823)
(21.197)
-
1.771.596
(36.333)
(2.329)
(34.004)
(1.984)
-
-
(10.823)
(21.197)
(1.984)
(1.984)
27
-
-
-
-
(21.197)
(10.823)
-
27
27
Katkı sermaye
Temettü ödemesi
(1)
27
-
-
-
(1.984)
(34.349)
(2.329)
(32.020)
-
1.706.689
(64.907)
1.771.596
-
1.771.596
8.832.226
55.156
8.777.070
1.984
269
2.200.000
35.026
(377.761)
121.588
757.006
6.038.958
8.832.226
55.156
8.777.070
6.038.958
757.006
1.984
269
2.200.000
35.026
(377.761)
121.588
7.499
7.499
-
7.499
-
-
-
-
(1.147.907)
(49.714)
(1.098.193)
(1.098.193)
-
-
-
-
-
-
54.339
54.339
-
-
54.339
-
1.746.232
(239.433)
16.982
1.729.250
1.716.714
-
239.433
-
-
1.801
-
Yasal yedeklere transfer
Kontrol gücü olmayan paylara ait satış
opsiyon yükümlülüğü makul değer artışı
Toplam diğer kapsamlı gelir
27
Finansal varlıklar makul
değer artışı (net)
Diğer kapsamlı gelir
-
-
-
1.813
8.922
12.536
12.536
1.801
-
-
1.813
8.922
1.801
1.801
1.801
-
-
-
8.922
1.813
-
-
Net dönem kârı
1 Ocak 2009 tarihindeki bakiye (1)
27
-
-
-
-
10.735
10.735
-
-
1.733.696
16.982
1.716.714
1.716.714
-
-
8.084.175
5.659.870
517.573
112.666
183
(433.913)
2.200.000
27.527
269
Sermaye
Dipnot
referansları
Hisse
senedi
ihraç
primleri
Katkı
Sermaye
Ana ortaklığa ait özkaynaklar
Kontrol gücü
olmayan paylara
Finansal
Yabancı
ait satış opsiyonu varlık değer para çevrim
değerleme fonu
artış fonu
farkları
Kardan
ayrılan
kısıtlanmış
yedekler
Birikmiş
karlar
Toplam
8.172.063
87.888
Toplam
Özkaynaklar
Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Nakit Akım Tablosu
Kontrol gücü
olmayan
paylar
31 Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu
31 Aralık 2009
1.706.689
1.733.696
675.611
358.344
36.329
(330.386)
485.371
(232.321)
152
96.702
189.117
16.366
69.082
93.067
3.164.123
521.203
311.920
92.388
(396.196)
532.963
(175.842)
36.830
59.394
115.732
9.769
57.136
245.867
3.144.860
10
37
13
26
26
11
11
37
10
26
26
26
11
26
(199.241)
44.400
4.767
(10.166)
(96.711)
(80.082)
2.028
(5.656)
64.823
(120.361)
(17.979)
(151.165)
(140.209)
(20.056)
(193.220)
(30.564)
(13.531)
(234.171)
(17.994)
(14.870)
(6.718)
(9.694)
273.403
(4.466)
(28.352)
(154.513)
127.106
(145.815)
22-24
(103.651)
2.334.864
(55.945)
(511.414)
152.824
1.920.329
(252.315)
2.439.146
(44.983)
(596.841)
125.738
1.923.060
18
19
(1.410.103)
(205.350)
13.150
18.211
(7.476)
109.118
(25.662)
407.444
(1.100.668)
(1.572.219)
(1.089.385)
6.242
16.300
(1.724)
49.470
482.573
(127.641)
(2.236.384)
1.621.978
(18.856)
(1.163.088)
138
(884.451)
(444.279)
2.544.557
(21.969)
(1.430.620)
7.499
(1.147.907)
(48.440)
67.670
91.569
443.052
4.652.977
5.096.029
(270.195)
4.923.172
4.652.977
18
19
35
16
18
10
24
22
22
Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler:
Ticari alacaklardaki (artış)
İlişkili taraflardan alacaklardaki azalış
Stoklardaki azalış / (artış)
Diğer dönen varlıklardaki (artış)
Diğer duran varlıklardaki (artış)
Diğer alacaklardaki (artış)
Diğer uzun vadeli alacaklardaki (artış)
İlişkili taraflara borçlardaki artış / (azalış)
Ticari borçlardaki (azalış) / artış
Ertelenmiş gelirlerdeki artış
Peşin ödenen giderlerdeki (azalış)
Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki (azalış)
Diğer kısa vadeli borç karşılıklarındaki (azalış)
Diğer uzun vadeli yükümlülüklerdeki (azalış)
Uzun vadeli borç karşılıklarındaki ve kıdem tazminatı yükümlülüğündeki (azalış) / artış Ödenen faizler
Ödenen vergiler
Alınan temettüler
İşletme faaliyetlerinde sağlanan net nakit
Yatırım faaliyetleri:
Maddi duran varlık alımları
Maddi olmayan duran varlık alımları
Maddi duran varlık satışlarından elde edilen nakit
Opsiyon kontratlarından elde edilen nakit
Opsiyon prim ödemeleri
Satılmaya hazır menkul kıymetlerdeki azalış
Finansal yatırımlardaki artış
Tahsil edilen faizler
İktisap edilen bağlı ortaklık net nakit etkisi
Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit
Finansal faaliyetler:
Kredi alımları
Kredi işlem maliyetleri
Kredi anapara ödemeleri
Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim
Katkı sermaye
Ödenen temettüler
Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit
31 Aralık 2010
Bilanço üzerindeki kur farkları
Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki (azalış)
1 Ocak itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler
Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi
6
106
107
Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
1 ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Turkcell İletişim Hizmetleri Anonim Şirketi (“Turkcell – Ana ortaklık”), 5 Ekim 1993 tarihinde İstanbul’da kurulmuş ve 1994 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Turkcell’in ticari adresi, Turkcell Plaza, Meşrutiyet Caddesi No: 71, 34430 Tepebaşı/İstanbul olarak kayıtlıdır. Turkcell’in
faaliyet konuları, T.C. Ulaştırma Bakanlığı (“Bakanlık”) ile imzalanmış bulunan GSM (Global System for Mobile Communications) Pan Avrupa
Mobil Telefon Sistemi ihalesinde öngörülen iş ve hizmetler ile PTT kanununa aykırı olmamak üzere, her türlü telefon, telekomünikasyon ve
benzeri hizmetler, IMT-2000/UMTS hizmet ve altyapılarına ilişkin yetkilendirme kapsamındaki faaliyetlerdir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle,
Turkcell’in hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (“İMKB”) ve New York Hisse Senetleri Borsası’nda (“New York Stock Exchange”
– “NYSE”) işlem görmektedir.
Bağlı ortaklıklar
Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Limited Şirketi (“Kıbrıs Telekom”)
Ülke
Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti (“KKTC”)
Faaliyet konusu
Global Bilgi Pazarlama Danışma ve
Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş. (“Global”) Türkiye
Müşteri ilişkileri yönetim
merkezi
Turktell Bilişim Servisleri A.Ş. (“Turktell”)
Türkiye
Bilgi teknolojisi, eğlence ve
katma değerli GSM hizmetleri
yatırımları
Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş. (“Superonline”)*
Türkiye
Telekomünikasyon
Turktell Uluslararası Yatırım Holding A.Ş. (“Turktell Uluslararası”)
Türkiye
Telekomünikasyon yatırımları
Turkcell Kurumsal Satış ve Dağıtım
Hizmetleri A.Ş. (“Turkcell Kurumsal”)
Türkiye
Telekomünikasyon
East Asian Consortium B.V. (“Eastasia”)
Hollanda
Turkcell Teknoloji Araştırma ve
Geliştirme A.Ş. (“Turkcell Teknoloji”)
Türkiye
Araştırma geliştirme
Şans Oyunları Yatırım Holding A.Ş. (“Şans Oyunları”)
Türkiye
Şans oyunları yatırımları
Kule Hizmet ve İşletmecilik
A.Ş. (“Global Tower”)
Türkiye
Telekomünikasyon alt yapı
işletmeciliği
Financell B.V. (“Financell”)
Hollanda
Finansman şirketi
Rehberlik Hizmetleri A.Ş.
(“Rehberlik Hizmetleri”)
Türkiye
Telekomünikasyon
Corbuss Kurumsal Telekom Servis
Hizmetleri A.Ş. (“Corbuss”)
Türkiye
WAP ve katma değerli
GSM hizmetleri
İnteltek İnternet Teknoloji Yatırım ve
Danışmanlık Ticaret A.Ş. (“İnteltek”) Türkiye
Şans oyunları
Euroasia Telecommunications
Holdings B.V. (“Euroasia”)
Hollanda
Telekomünikasyon
LLC Astelit (“Astelit”)
Ukrayna
Telekomünikasyon
Surtur B.V. (“Surtur”)
Hollanda
Beltur B.V. (“Beltur”)
Hollanda
Turkcell Gayrimenkul Hizmetleri A.Ş.
(“Turkcell Gayrimenkul”)
Türkiye
Gayrimenkul Yatırım Şirketi
Beltel Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş.
(“Beltel”)
Türkiye
Belarusian Telecommunications Network
(“Belarusian Telecom”)
Belarus
Telekomünikasyon
LLC UkrTower (“Kule Ukrayna”)
Ukrayna
Telekomünikasyon alt yapı
işletmeciliği
LLC Global Bilgi (“Global Ukrayna”)
Ukrayna
Müşteri ilişkileri yönetim
merkezi
Talih Kuşu Altyapı Hizmetleri A.Ş.
(“Talih Kuşu”)
Türkiye
FLLC Global Bilgi (“Global Belarus”)
Belarus
Müşteri ilişkileri yönetim merkezi
Azerinteltek QSC (“Azerinteltek”)
Azerbaycan
Şans oyunları
Turkcell Europe GmbH (“Turkcell Europe”)
Almanya
Telekomünikasyon
Turkcell, 1993 yılında Türk Telekomünikasyon A.Ş. (“Türk Telekom”) ile bir gelir paylaşımı sözleşmesi imzalamış, bu sözleşme çerçevesinde,
GSM standartlarında bir mobil telefon sistemini, yatırım bedelini de karşılamak suretiyle, gerçekleştirmekle sorumlu kılınmıştır. Abonelere
yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatını ise Türk Telekom üstlenmiştir. 15 yıllık bir süreyi kapsayan sözleşmeye göre, Turkcell, tesis ücretleri,
aylık sabit ücretler ve konuşma ücretlerinden elde edilen gelirler üzerinden %32,9 oranında pay almıştır. Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde
Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca, 500.000 Amerikan Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli bir GSM
işletme lisansı (“Lisans”) almaya hak kazanmıştır. Lisans sözleşmesi çerçevesinde, abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatı Turkcell
tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Ayrıca, Turkcell, abonelerinden elde ettiği brüt gelirin %15’inin
%90’ını her ay Türkiye Cumhuriyeti Hazine Müsteşarlığı’na (“Hazine”) hazine payı ve %10’luk kısmını da Bakanlık’a evrensel hizmet fonu
olarak ödemektedir.
Hazine payına ek olarak, Turkcell, elde ettiği brüt gelirin %0,35’ini (onbinde otuzbeş) kurum masraflarına katkı payı olarak yılda bir kez olmak
üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (“BTK”) ödemekle yükümlüdür.
Turkcell, BTK tarafından 2000/UMTS hizmet ve altyapılarının yetkilendirilmesine yönelik dört adet lisansın verilmesi için yapılan 3. Nesil
ihalesinde, 358.000 Avro (KDV hariç) karşılığında en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmıştır. 3. Nesil Lisans
(“3N Lisans”) ile ilgili onaylar tamamlandıktan sonra lisans bedelinin ödemesi yapılarak imtiyaz sözleşmesi 30 Nisan 2009 tarihinde Turkcell
ve BTK arasında imzalanmıştır. Sözleşme imza tarihinden itibaren 20 yıl geçerli olacaktır. Operatörler sözleşme kapsamında fiilen hizmet
sunmaya 30 Temmuz 2009’da başlamıştır.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell’in ana hissedarları, Sonera Holding B.V. (“Sonera”), Çukurova Grubu ve Alfa Telekom Turkey
Limited’dir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Sonera ve Çukurova Grubu dolaylı ve dolaysız olarak, sırasıyla %37,1 ve %13,8 paya sahiptir.
Basında yer alan haberlere göre, Alfa Grup elinde bulundurduğu %13,2 oranındaki dolaylı hisselerini Telenor ASA (“Telenor Group”) ile
olan davasını müteakip %4,99’a indirmiş ve %62,2’sini Nadash International Holding Inc’e (“Nadash”) ve Alexander Mamut’s Henri Services
Limited’e (“HSL”) devretmiş, Temmuz 2010’da ise bu hisseleri geri almıştır. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının (“Şirket”) 31 Aralık 2010 tarihi
itibariyle ortaklık yapısı Not 27.1’de açıklanmıştır.
108
Telekomünikasyon
109
Müşterek yönetime tabi ortaklıklar
A-Tel Pazarlama ve Servis Hizmetleri
A.Ş. (“A-Tel”)
Ülke
Türkiye
Faaliyet konusu
Ön ödemeli hatların satışı ve dağıtımı
Global Tower ve Kule Ukrayna, telekomünikasyon ve medya sektörüne, özel ve kamu kurum ve kuruluşlarına kulelerde yer kiralayarak alt yapı
işletmeciliği yapmak amacıyla kurulmuştur. Global Tower ve Kule Ukrayna, müşterilerine gerekli her türlü izinin alınması, yer ve saha kiralanması, kule yatırımının yapılması, orta ve alçak gerilim enerjisi ve konteyner alt yapısının sağlanması, dönemsel bakımlarının yapılmasını
(kule, çit, enerji hattı, ulaşım yolu) içeren paket hizmetler sunmaktadır.
İştirakler
Ülke
Faaliyet konusu
Fintur Holdings B.V. (“Fintur”)
Hollanda
Telekomünikasyon
*Superonline, 20 Aralık 2010 tarihli Genel Kurul Kararı ile “Tellcom İletisim Hizmetleri A.Ş.” olan ticari ünvanını “Superonline İletişim
Hizmetleri A.Ş.” olarak değiştirmiştir.
Kıbrıs Telekom, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (“KKTC”) bir GSM şebekesi kurmuş ve işletmektedir. Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve
Ulaştırma Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile ilgili Lisans verilmesine ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının kullanım haklarını ve bazı şartlara
bağlı olarak IMT/2000/UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Yeni Lisans sözleşmesine göre Kıbrıs Telekom, aylık olarak
süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirilen gecikme faizi ile vasıtalı vergiler, harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları, katma değerli hizmetlerden elde edilen gelirlerin, bu hizmetlerin içeriği
karşılığında ilgili üçüncü şahıslara ödenecek olan bölüm, diğer işletmecilerden elde edilen arabağlantı gelirleri ile yurt dışında bulunduğu
sürece dolaşım aracılığıyla telekomünikasyon hizmetlerinden yararlanmaları karşılığında abonelerden tahsil edilen ücretlerin, dolaşım yapılan yurtdışı operatörüne ödenen bölümü hariç olmak üzere aylık brüt gelirin %15’ini her ay KKTC Gelir ve Vergi Dairesine ödemekle yükümlü
tutulmuştur. Sözleşme imza tarihinden itibaren 18 yıl geçerli olacaktır. Sözleşmenin yürürlüğe girdiği 1 Ağustos 2007 tarihinden itibaren 25
Mart 1999 tarihinde imzalanmış bulunan gelir paylaşımı sözleşmesi yürürlükten kalkmıştır. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14 Mart 2008 tarihinde 3.
Nesil altyapı lisansını almıştır. 2010 yılının 3. çeyreğinde Kıbrıs Telekom ses ve data bağlantısını sağlayan radyo transmisyon (airlink) projesini tamamlayarak KKTC’nin Telekomünikasyon Dairesi dışındaki tek doğrudan çıkışına sahip oldu.
Global, Global Ukrayna ve Global Belarus, müşteri ilişkileri yönetim merkezi olarak hizmet vermektedir.
Turktell, bilgi teknolojisi, eğlence ve katma değerli GSM hizmetleri gibi hizmetler sunan şirketlere iştirak etmek ve bu hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla kurulmuştur.
Superonline, telekomünikasyon hizmetlerinin verilmesi için gerekli yatırımları yapmak, işletmek ve bu hizmetleri veren yerli ve yabancı
işletmelerin mümessilliğini üstlenmek amacıyla kurulmuştur. Ayrıca, Superonline, uluslararası ve ulusal toplu ses taşıma, kurumlara özel
uluslararası kiralık veri hattı temin etme ve yurtdışı bağlantılı internet erişim hizmetleri vermekte, bireysel ve kurumsal internet servisleri
geliştirmektedir.
Turktell Uluslararası, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak
etmek amacıyla kurulmuştur.
Turkcell Kurumsal, çocuklar için eğitim amaçlı dijital yayın hizmetleri sağlamak amacıyla kurulmuştur. 2006 yılında Turkcell Kurumsal’ın
faaliyet konusuna telekomünikasyon ve bilgi teknolojileri ürünleri satışı yapmak, dağıtım ve pazarlama hizmetleri vermek eklenmiştir.
Eastasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve İran İslam Cumhuriyeti’nde (“İran”) İrancell ünvanlı,
İran kanunlarına göre kurulması planlanan şirkete iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Eastasia’nın İran’da
operasyonel faaliyeti yoktur.
Turkcell Teknoloji’nin faaliyet konusu telekomünikasyon, iletişim ve bilişim konularında veya genel amaçlarla her türlü yazılım, donanım
sistemleri geliştirmek, üretmek, kurmak, montaj, bakım ve onarım yapmak, işletmek, satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve
danışmanlık yapmaktır. Şirket Nisan 2007 ayında Tübitak Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest bölgesinde faaliyetine başlamıştır.
Şans Oyunları, yurtiçi ve yurtdışında şans oyunları alanında faaliyet göstermek üzere kurulmuş şirketlere iştirak etmek veya bu alanda faaliyet
gösterecek yeni şirketler kurmak amacıyla kurulmuştur.
110
Financell, finansal kuruluşlardan kredi alarak bağlı ortaklıklara fon sağlamak amacıyla aracı finans şirketi olarak 19 Şubat 2007 tarihinde
Hollanda’da kurulmuştur.
Rehberlik Hizmetleri, Telekomünikasyon hizmeti verilmesi ve/veya altyapısı kurulması ve işletilmesi, rehberlik ve katma değerli hizmetler
vermek ve bu hizmetlere ilişkin altyapı kurmak ve işletmek amacıyla 19 Temmuz 2007 tarihinde kurulmuştur.
Corbuss, WAP (Wireless Application Protocol) ve katma değerli GSM hizmetleri gibi bilgi teknolojisi alanında hizmetler sunmak için kurulmuştur.
İnteltek, çoklu erişimli elektronik ortamlar üzerinden müşterek şans oyunları oynatılması için merkezi sistem kurulması ve bu sistemin işletmeciliği amacıyla kurulmuştur. Inteltek, 1 Mart 2009 tarihine kadar Spor Toto ile imzaladığı eski sözleşme kapsamında şans oyunları oynatmaktaydı. Şans oyunları işletmeciliğinin tüzel kişilere verilmesi için 28 Ağustos 2008 tarihinde yapılan yeni ihalede İnteltek en iyi teklifi vermiş
ve 29 Ağustos 2008 tarihinde Spor Toto ile 10 yıl süreli yeni bir sözleşme imzalamıştır. Yeni sözleşme kapsamında İnteltek’in komisyon oranı
1 Mart 2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %1,4’tür (önceki oran %7).
Euroasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve Ukrayna’da bu hizmetleri veren Astelit’e iştirak etmek
amacıyla kurulmuştur.
Astelit, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Ukrayna’da kurulmuştur.
Surtur, Beltur ve Beltel, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak
etmek amacıyla kurulmuştur.
Belarusian Telecom telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Belarus’ta kurulmuştur.
Turkcell Gayrimenkul, her türlü gayrimenkulleri kendi adına veya müşterileri adına almak, satmak, kiraya vermek; kendisine veya başkalarına
ait gayrimenkuller üzerine her türlü inşaatları yapmak amacıyla kurulmuştur.
Talih Kuşu, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla
hizmet vermektedir.
Inteltek’in %51 oranında pay sahibi olduğu Azerinteltek, 19 Ocak 2010’da Azerbaycan’da kurulmuş olup, Azerbaycan’da spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları alanında faaliyet göstermek üzere Azerbaycan Gençler ve Spor Bakanlığı tarafından bahis
oyunlarının düzenlenmesi, işletilmesi, yönetimi ve geliştirilmesi konularında 10 yıl süreyle yetkilendirilmiştir. Eylül 2010’da spora dayalı
bahis oyunları ile ilgili Azerbaycan’da çıkan yeni yasa gereği, sözleşme aynı şartlarla yenilenmiştir. Azerinteltek 18 Ocak 2011 tarihinde spor
müsabakalarına dayalı bahis oyunlarında resmi olarak satış faaliyetlerine başlamıştır.
Turkcell Europe toptan trafik alımı yaparak telekomunikasyon alanında faaliyet göstermek üzere Ağustos 2010’da Almanya’da kurulmuştur.
Turkcell Europe’un 2011 yılının ilk çeyreğinden itibaren hizmet vermeye başlaması planlanmaktadır.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Şirket’in çalışan sayısı 11.183’tür (31 Aralık 2009: 10.781). Kategorileri itibariyle bakıldığında, operasyonlar ve
teknik kısımda çalışan personel sayısı 7.707 (31 Aralık 2009: 7.626), satış ve pazarlama bölümünde çalışan personel sayısı 2.039 (31 Aralık
2009: 1.755) ve idari işlerde çalışan personel sayısı 1.437’dir (31 Aralık 2009: 1.400).
111
2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
(b) Finansal tabloların hazırlanış şekli
Şirket, gelir tablosunun sunumu açısından UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardı kapsamında “giderlerin fonksiyonu” gösterim
formatını seçmiştir.
2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar
(a) Uygunluk Beyanı
Turkcell, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları’na uygun olarak tutmakta ve yasal
finansal tablolarını da buna uygun olarak Türk Lirası (“TL”) bazında hazırlamakta ve finansal tablolarını bin TL’ye yuvarlanmış olarak sunmaktadır.
Kıbrıs Telekom, Euroasia, Financell, Eastasia, Belarusian Telecom, Astelit, Global Ukrayna, Global Belarus, Kule Ukrayna, Beltur, Surtur, Azerinteltek ve Turkcell Europe haricinde konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklar, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk
Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları hükümlerine uygun olarak TL bazında hazırlamaktadırlar. Kıbrıs Telekom, KKTC’de kayıtlı olup, yasal
muhasebe kayıtlarını KKTC’nin öngördüğü hükümler çerçevesinde TL bazında, Euroasia ve Financell Hollanda’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Amerikan Doları (“ABD Doları”) bazında, Eastasia, Beltur ve Surtur Hollanda’da
kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro bazında, Astelit, Global Ukrayna ve Kule Ukrayna Ukrayna’da kayıtlı olup, muhasebe kayıtlarını Ukrayna’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Hrivnia (“HRV”) bazında, Belarusian
Telecom ve Global Belarus Belarus’ta kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Belarus’ta geçerli olan muhasebe standartlarına göre Belarus Rublesi
(“BYR”) bazında, Azerinteltek Azerbaycan’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Azerbaycan’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre
Azerbaycan Manatı bazında, Turkcell Europe Almanya’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Almanya’da geçerli olan muhasebe standartlarına
göre Avro bazında hazırlamaktadırlar.
Şirket’in ilişikteki konsolide finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 9 Nisan 2008 tarih ve 26842 sayılı Resmi Gazete’de
yayınlanan Seri XI, 29 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır.
Tebliğ’in 5. Maddesi’ne göre işletmeler, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Muhasebe/Finansal Raporlama
Standartları’nı (“UMS/UFRS”) uygularlar. Ancak Tebliğ’de yer alan Geçici Madde 2’ye göre Tebliğ’in 5. Maddesi’nin uygulanmasında, Avrupa
Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayınlananlardan farkları
Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS’ler uygulanır. Bu
kapsamda Şirket 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin konsolide finansal tablolarını UMSK tarafından kabul edilen UMS/
UFRS’lere uygun olarak hazırlamıştır.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla,Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama
ilkelerine (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için 10 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli
olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının geçerli olmadığını ilan etmiştir. Ekli konsolide finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden
itibaren, UMSK tarafından yayımlanmış UMS 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı” uygulanmamıştır.
Şirket’in UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS’lere uygun olarak hazırlanmış konsolide finansal tabloları, 23 Şubat 2011 tarihinde Şirket
Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır.
Özkaynak kalemlerinden, sermaye, hisse senedi ihraç primleri ve yasal yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir.
Şirket, nakit akım tablosunda operasyonlardan elde edilen naktin gösterimi için UMS 7 “Nakit Akım Tabloları” standardı kapsamında dolaylı
yöntemi seçmiştir. Bu yöntem kapsamında net dönem kar/zararı, gayri nakdi işlemlerin, geçmiş veya gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş veya
çıkışlarına ilişkin tahakkukların veya ertelemelerin ve yatırım veya finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akışlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltilmektedir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablo ve dipnotların hazırlanmasında, SPK Karar Organı’nın 17 Nisan 2008 tarih ve 11/467
sayılı karar ile açıklanan “SPK Seri:XI, No:29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği Uyarınca Düzenlenecek
Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında Duyuru”da belirtilen esaslar kullanılmıştır.
(c) Netleştirme/Mahsup
Şirket’in finansal varlıkları ve borçları netleştirmek için hukuki bir hakkı olduğunda ve söz konusu finansal varlıkları ve borçları netleştirmek
suretiyle kapatma veya varlığın finansal tablolara alınmasını ve borcun ifasını aynı zamanda yapma niyetinin olması söz konusu olduğunda,
Şirket finansal varlıkları ve borçları netleştirerek bilançoda net tutarları ile göstermektedir.
(d) Konsolidasyona İlişkin Esaslar
Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin finansal tabloları ilişikteki konsolide finansal tabloların tarihi itibariyle hazırlanmıştır. Bağlı ortaklıkların finansal tablolarının hazırlanması sırasında, tarihsel maliyet esasına göre tutulan kayıtlarına Şirket tarafından uygulanan muhasebe
politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltme ve sınıflamalar yapılmıştır.
(i) Bağlı ortaklıklar
İlişikteki konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, Şirket’in finansal ve faaliyet politikaları üzerinde kontrol gücüne sahip olduğu bağlı
ortaklıklar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
(a) Şirket doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan hisseler neticesinde şirketlerdeki oy kullanma hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahipse veya
(b) %50’den fazla oy kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte, finansal ve faaliyet politikaları üzerinde fiili kontrol etkisini kullanmak
suretiyle finansal ve faaliyet politikalarını şirketin menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahipse
ilgili şirket konsolidasyona dahil edilmiştir.
Kontrol gücü, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini
ifade eder. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları yönetim kontrolünün başladığı tarihten kontrolün sona erdiği tarihe kadar konsolidasyon
kapsamına dahil edilmiştir.
Şirket’in finansal tablolarını değiştirme ve onaylama yetkisi aynı kurullara aittir. Şirket’in finansal tabloları Denetim Komitesi’nin tavsiyesi ile
Yönetim Kurulu tarafından onaylanmaktadır. Yılsonu finansal tabloları Genel Kurul tarafından da onanmaktadır.
112
113
Aşağıdaki tablo, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak ortak kontrolü altında toplanmış bütün bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2010 ve 2009
tarihleri itibariyle toplam etkin kontrol oranlarını göstermektedir:
(%)
(%)
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS’lere uygun olarak hazırlanmış finansal tabloları kullanılarak, Şirket tarafından özkaynak metoduna
göre muhasebeleştirilmiştir.
Kıbrıs Telekom
Global
Turktell
Turktell Uluslararası
Turkcell Kurumsal
Turkcell Gayrimenkul
Eastasia
Turkcell Teknoloji
Şans Oyunları
Global Tower Financell
Rehberlik Hizmetleri
Surtur
Beltur
Beltel
Global Ukrayna
Global Belarus
Kule Ukrayna
Talih Kuşu
Superonline
Turkcell Europe
Belarusian Telecom
İnteltek Euroasia
Astelit
Azerinteltek
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
80
55
55
55
28
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
80
55
55
55
-
(ii) İştirakler ve müşterek yönetime tabi ortaklıklar
Şirket’in ortak kontrolünde olmayan, ancak finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler iştirakler olarak tanımlanmıştır. Şirket’in ortak kontrolünde olan ve finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler ise
müşterek yönetime tabi ortaklıklar olarak tanımlanmıştır. İlişikteki konsolide finansal tablolara, Şirket’in başlangıçta elde etme maliyeti ile
kaydettiği iştiraklerin ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların, net varlıklarından ilgili şirkete iştirak oranları doğrultusunda, özkaynak yöntemine göre, kâr veya zarar yansıtılmaktadır.
İştirak edenin iştirakteki tüm payının zararlar sonucunda sıfıra inmesi halinde, iştirak eden ortaklık iştirak adına yükümlülükler üstlendiği
veya ödemeler yaptığı ölçüde, bu tutarları bir yükümlülük ve zarar olarak finansal tablolarında izler. İştirakin daha sonraki dönemlerde kar
etmeye başlaması durumunda, bu karın daha önce finansal tablolara alınmayan zararları aşan kısmı iştirak edenin finansal tablolarına yansıtılır.
Şirket, uluslararası GSM sektöründe de yer alabilmek için, Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Moldovya’da faaliyet gösteren bazı GSM
operatörlerinde ortaklığı bulunan ve Hollanda’da kurulu olan Fintur’a iştirak etmiştir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, Şirket’in özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği Fintur’da sahip olduğu hisse payı %41,45’tir. Fintur’un 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle
114
Fintur’un benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için Şirket’in kullandığından farklı olan muhasebe politikaları kullanması durumunda iştirakin muhasebe politikalarını Şirket’in muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirmek için gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış opsiyonunun muhasebeleştirilmesinde Fintur’un seçtiği kontrol gücü olmayan payların kayıtlardan çıkarılmasıyla
satış opsiyonuna ilişkin olarak kaydedilen finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri arasındaki fark şerefiyede artış meydana getirecek
şekilde kaydedilmiştir. Şirket, satış opsiyonuna ilişkin muhasebeleştirilen finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri ile kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki farkı özkaynak kalemlerinde “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme
fonu”nda muhasebeleştirmiştir. Fintur’un benzer işlemler için kullandığı farklı muhasebe politikası özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilmesi sırasında Şirket’in muhasebe politikasıyla uyumlu hale getirilmiştir.
Şirket, Turkcell’in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet gösteren ve “Muhabbet Kart”ın tek dağıtıcısı
konumunda bulunan A-Tel’de %50 hisse sahibidir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle A-Tel müşterek yönetime tabi ortaklık olarak
değerlendirilmiş ve özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir.
(iii) Bağlı menkul kıymetler
Şirket’in doğrudan ve dolaylı pay toplamı %20’nin altında olan, teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve makul değerleri güvenilir bir
şekilde belirlenemeyen bağlı menkul kıymetler, maliyet bedelleri ile konsolide finansal tablolara duran varlıklar içerisinde finansal yatırım
olarak yansıtılmıştır.
(iv) Konsolidasyonda düzeltme işlemleri
Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, bilançoları ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Şirket’in
aktifinde yer alan kayıtlı değerleri ile özkaynaklarındaki payları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana
ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide bilançoda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflanmıştır. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı
kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları, konsolide gelir tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflanmıştır.
Konsolidasyona dahil edilen şirketler arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir. İştirakle ana ortaklık ve ana
ortaklığın konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan karlar ve zararlar, ana ortaklığın iştirakteki
payı oranında netleştirilmiştir. Ancak, bu işlemler neticesinde oluşan zararlar, işleme konu varlığın değerinde bir düşüklüğün gerçekleştiğini
gösteriyorsa netleştirilmemiştir.
29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan, Beltel’in alıcı, Belarus Cumhuriyeti Devlet Varlık Komitesi’nin (“Belarus Cumhuriyeti”) satıcı olduğu
Belarusian Telecom şirketinin hisse alım satım sözleşmesine istinaden Beltel, Belarusian Telecom’un kontrol gücü olmayan ortağı olan Belarus Cumhuriyeti’nin sahip olduğu hisseler için hisse satış opsiyonu vermiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan yükümlülükler gerçeğe uygun
değerinden finansal tablolara kaydedilmiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan paylar finansal tablolardan çıkarılmıştır.
Gerçeğe uygun değerden kaydedilen hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülük ve finansal tablolardan çıkarılan kontrol gücü olmayan paylar
arasındaki fark özkaynaklar kalemlerinden “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına yansıtılmıştır.
(v) Ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri
Grup’u kontrol eden ortaklar arasında yapılan hisse transferleri sonucu meydana ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri UFRS 3 “İşletme
Birleşmeleri”nin kapsamı dışındadır. Ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmelerinin muhasebeleştirilmesinde ise işletme birleşmesine konu olan varlık ve yükümlülükler kayıtlı değerleri ile konsolide finansal tablolara alınır. Gelir tabloları ise işletme birleşmesinin gerçekleştiği finansal yılın başlangıcından itibaren konsolide edilir. Önceki dönem finansal tabloları da tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik amacıyla aynı
şekilde yeniden düzenlenir. Bu işlemler sonucunda oluşan şerefiye veya negatif şerefiye konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilmez.
İştirak tutarı ile satın alınan şirketin sermayesindeki payı nispetindeki tutarın netleştirmesi sonucu oluşan fark doğrudan özkaynaklar altında
bir özkaynak işlemi olarak muhasebeleştirilir (örnek: ortaklarla ortakların kendi iradeleri dahilinde yapılan işlemlerin etkisi).
115
2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler ve Hatalar
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki
dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Şirket muhasebe politikalarını bir önceki yıl ile tutarlı olarak uygulamıştır.
Roaming işlemleri ve diğer hizmetlerde hacime bağlı iade ve indirimler ile diğer sözleşmeye bağlı fiyat değişiklikleri, kazanılacağı ve etkin
olacağı muhtemel olduğu durumlarda, ödeyen ve tahsil eden tarafından dikkate alınır. Bu nedenle sözleşmeye bağlı iade ve indirimler dikkate
alınır ancak karşı tarafın isteğine bağlı iade ve indirimler varlık ve yükümlülük tanımlarını karşılamadıklarından dikkate alınmaz.
2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler
Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise,
hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Şirket’in cari dönem içerisinde muhasebe
tahminlerinde şüpheli alacak karşılığı hesaplaması ve maddi ve maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürleri dışında önemli bir değişiklik olmamıştır.
(b) Stoklar
Stoklar, ağırlıklı ortalama maliyet yöntemi ile değerlenmektedir. Stokların değeri için net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı esas alınmaktadır. Stokların maliyeti stokların satışa sunulması sırasında oluşan tüm masraflardan oluşur. Kullanılamaz durumdaki
stoklar ise kayıtlardan çıkarılmaktadır ve bunlara ait giderler ilgili dönemde konsolide gelir tablosunda giderleşmektedir. 31 Aralık 2010
tarihi itibariyle stoklar simkart, kazı konuş kart, cep telefonu ve modemden oluşmaktadır.
2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
(c) Maddi Duran Varlıklar
1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan maddi duran varlıklar, 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet
değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek; 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren satın alınan maddi duran varlıklar ise
maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek yansıtılmıştır. Maddi duran varlığın maliyet değeri, alış fiyatı,
ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan satın alma vergileri, maddi duran varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflar ve söz konusu maddi duran varlığın edinimi amacıyla kullanılmış kredilerin, söz konusu maddi duran varlığın yatırım aşamasındayken
katlanılmış faiz giderlerinden oluşmaktadır.
(a) Satış Gelirleri
Gelirler, alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülebilen ve işin normal akışı içinde hizmet satışına ilişkin indirimler
düşüldükten sonra kalan tutarı ifade eder.
Haberleşme gelirleri, faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen konuşma ve kısa mesaj servisinin de dahil olduğu katma değerli GSM
hizmetlerinden elde edilen gelirler, arabağlantı gelirleridir. Haberleşme gelirleri, ilgili hizmetler müşteriye sunulduğu anda gelir olarak
kaydedilir (Not 28).
Müşteri bağlayıcılık programları kapsamında verilen cihazlardan doğan gelirler, malların sahipliği ile ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya
devredildiği, hasılat tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği, satışa ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde
ölçüldüğü, satışa ilişkin tahsilatın muhtemel olması ve Şirket’in satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolü veya sahipliğin genel olarak gerektirdiği şekilde bir yönetim etkinliği sürdürmediği anda gelir olarak kaydedilir.
Faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen gelirler, cihaz, katma değerli hizmetler ve/veya başka servis ve ürünler ile beraber fiyatlandırılarak da satılmaktadır. Bu durumda paket içindeki her unsur, makul değerlerinin bulunması ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş
olması şartıyla ayrı ayrı muhasebeleştirilirler. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve
hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir. Bu kapsamda oluşan cihaz gelirleri diğer satış gelirleri içinde gösterilmektedir. Ürün ve hizmetlerin
maliyeti, ilgili hasılat kaydedildiği anda gider olarak kaydedilir.
Komisyon gelirleri, İnteltek’in spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli şans oyunlarının başbayiliği karşılığında elde edilen net hasılat gelirlerinden ve müşterek şans oyunları merkezi sisteminin işletilmesi karşılığında elde edilen komisyon gelirlerinden oluşmaktadır. Komisyon
gelirleri 15 Mart 2007 tarihine kadar brüt hasılatın %12’si, 15 Mart 2007 ve 1 Mart 2009 tarihleri arasında brüt hasılatın %7’si kadarken 29
Ağustos 2008 tarihinde imzalanan yeni sözleşme kapsamında 1 Mart 2009’dan itibaren brüt gelirin %1,4’üne inmiştir. Söz konusu gelirler,
oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 28).
Simkart satışları, iade ve indirimlerden arındırılmış şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gelir kaydedilmektedir. Simkart maliyetleri de
aynı şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gider kaydedilmektedir.
Tesis ve sabit ücret gelirleri faturalı hatlara her ay kullanım oranına bakılmaksızın sabit olarak fatura edilir. Bu gelirler fatura edildiği aylarda
gelir kaydedilir (Not 28).
Çağrı merkezi gelirleri Global’in ve Global Ukrayna’nın verdiği çağrı merkezi hizmetlerinden elde edilen gelirlerdir. Söz konusu gelirler, çağrı
merkezi hizmetlerinin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 28).
116
Maddi duran varlığın sökümü, sahadan kaldırılması ve sahanın eski haline getirilmesi yükümlülüğünde oluşacak zaman değişiklikleri dışındaki değişimler, gerçekleştikleri dönem içerisinde maddi duran varlığın maliyeti üzerinde muhasebeleştirilir. Maddi duran varlığın maliyetinden düşülecek tutarın, değişikliğin gerçekleştiği tarih itibariyle maddi duran varlığın defter değerinden daha fazla olması durumunda, aradaki
fark ilgili dönemde gelir tablosuna kaydedilir.
(i) Sonradan ortaya çıkan giderler
Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer gider kalemleri tahakkuk esasına göre gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
(ii) Amortisman
Maddi duran varlıklara ilişkin amortismanlar, varlıkların faydalı ömürlerine göre kullanıma hazır oldukları tarihleri esas alınarak doğrusal
amortisman metodu kullanılarak ayrılmıştır. Özel maliyetler doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ilgili kira süresince amortismana tabi
tutulmaktadır. Bu şekilde hesaplanmış amortisman giderleri konsolide gelir tablosunda satışların maliyeti kalemi içerisinde gösterilmiştir.
Arsa ve araziler, faydalı ömürlerinin sınırsız kabul edilmesinden dolayı amortismana tabi tutulmamaktadır.
Şirket’in kullandığı amortisman oranları aşağıdaki gibidir:
GSM hizmetleri malzemeleri
Sabit hat altyapı yatırımları
Çağrı merkezi malzemeleri
Şans oyunları terminalleri
Binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
% 12,5 - % 16,7
% 4,0 - % 33,3
% 12,5 - % 20,0
%10,0
% 2,0 - % 4,8
% 20,0 - % 25,0
% 20,0 - % 25,0
% 20,0
117
(iii) Elden çıkarma
Maddi duran varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kar ve zararlar, kayıtlı değeri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile belirlenir, ilgili dönemde gelir ve gider hesaplarına dahil edilir ve maliyetleri ve birikmiş amortismanları ilgili hesaplardan silinir.
(i) İtfa payları
Maddi olmayan duran varlık itfa payları konsolide gelir tablolarında, ilgili varlıkların tahmini ekonomik ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemi kullanılarak hesaplanması sonucu muhasebeleştirilir. Bu şekilde hesaplanmış itfa tutarları konsolide gelir tablosunda satışların maliyeti
kalemi içerisinde gösterilmiştir.
(ç) Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar, GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları, Superonline marka değeri, Belarusian Telecom hisse
alım sözleşmesinde yer alan vergi muafiyet hakları, bilgisayar yazılımları, transmisyon hatları, merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı
ve müşteri listesinden oluşmaktadır. 1 Ocak 2005 tarihinden önce aktife giren maddi olmayan duran varlıklar 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle
enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyetlerinden birikmiş itfa payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak; 1 Ocak 2005 tarihinden
itibaren aktife giren maddi olmayan duran varlıklar ise maliyet değerlerinden, birikmiş itfa payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak
gösterilirler.
Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Bilgisayar yazılımlarını sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü
Grup’un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde
ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir.
İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar – araştırma ve geliştirme giderleri
İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar bilgisayar yazılımlardan oluşmaktadır ve bilgisayar yazılımları altında gösterilmiştir.
Araştırma masrafları, oluştuğu dönem içerisinde gelir tablosuna kaydedilir.
Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup/Şirket içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran
varlıklar yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar:
• maddi olmayan duran varlığın kullanıma hazır ya da satılmaya hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik anlamda mümkün olması,
• maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması,
• maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması,
• varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması,
• maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve başka kaynakların olması, ve
• varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması.
İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlık tutarı, maddi olmayan duran varlığın yukarıda belirtilen muhasebeleştirme şartlarını karşıladığı andan itibaren oluşan harcamaların toplam tutarıdır. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar kayda alınamadıklarında,
geliştirme harcamaları oluştukları dönemde gider olarak kaydedilir. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında, işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar da ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler.
Feshedilemeyen haklar
Feshedilemeyen haklar, bir varlığın belirli bir süre boyunca kapasitesinin bir kısmının kullanımına ilişkin edinilmiş olan haklardır. Grup’un
belli bir varlık üzerinde önceden belirlenmiş bir kapasite kullanım hakkına, o varlığın faydalı ömrüne yakın bir süre boyunca sahip olması
durumunda; bahsi geçen feshedilemeyen haklar, maddi olmayan duran varlıklar altında gösterilir. Feshedilemeyen haklar, varlığının faydalı
ömrü veya sözleşme süresinden kısa olanı içinde itfa edilir.
118
Şirket’in kullandığı itfa oranları aşağıdaki gibidir:
GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları
Transmisyon hatları
Bilgisayar yazılımları
Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı
Marka değeri
Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları
Müşteri listesi
% 4,0 - % 33,3
% 10,0
% 12,5 - % 33,3
% 10,0
% 10,0
% 22,7
%12,5 - % 50,0
Turkcell, GSM İşletme Lisansı’nı 27 Nisan 1998 tarihinde imzaladığı lisans sözleşmesi ile almıştır. Detayları Not 1’de anlatılan lisans sözleşmesi uyarınca, Turkcell ilgili lisansı 25 yıl süresince kullanacaktır. Ayrıca, Şirket 2000/UMTS hizmet ve altyapılarının yetkilendirilmesine yönelik
yapılan 3. Nesil ihalesinde en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmış olup, sözleşme uyarınca hizmet sunmaya
30 Temmuz 2009’da başlamıştır. Sözleşme uyarınca, sözleşmenin imzalanmasını müteakip üç yıl içerisinde büyükşehir belediyeleri sınırları
içinde kalan nüfusu, altı yıl içerisinde tüm il ve ilçe belediye sınırları içinde kalan nüfusu, sekiz yıl içinde nüfusu 5.000’in üzerinde olan tüm
yerleşim alanları içinde kalan nüfusu, on yıl içinde nüfusu 1.000’in üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu kapsama alanı
içine alacaktır.
Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması
ve İşletilmesi ile İlgili Lisans verilmesine ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının
kullanım haklarını ve bazı şartlara bağlı olarak IMT/2000/UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14
Mart 2008 tarihinde 3. Nesil GSM altyapı lisansını almıştır.
Astelit, bir adet GSM 900 ve bir adet GSM 1800 olmak üzere iki adet işletme lisansı, bir kısmı bölgesel, bir kısmı ulusal (tüm Ukrayna için
geçerli) olmak üzere yirmi dört adet GSM 900, GSM 1800, D-AMPS ve mikrodalga GSM frekans lisansına sahip bulunmaktadır. Bunlara ek
olarak Astelit’in üç adet yerel sabit hatlı, bir adet uzun mesafe ve uluslararası telefon, Ukrayna’nın yedi ayrı bölgesinde sekiz adet PSTN işletme lisansı olmak üzere toplam on iki adet daha lisansı bulunmaktadır. Ayrıca Astelit’in mobil network için 2 adet NDC kodu ve yerel bölgeler
için PSTN ve D-AMPS lisansları bulunmaktadır.
Astelit sahip olduğu lisanlar kapsamında, devletin sağlıkla ilgili düzenlemelerine bağlı kalarak, tehlikeli elektromanyetik emilimler nedeniyle insanların zarar görmesini engelleyen malzemeler kullanmaktadır. Astelit operasyonlarının başlangıç ve bitiş tarihlerini üç ay içerisinde, irtibat adresindeki değişiklikleri ise otuz gün içerisinde ilgili mercilere bildirmek zorundadır. Ayrıca, Astelit Ukrayna Telekomünikasyon
Kurulu’nun denetim için talep ettiği bütün dökümanları sağlamak zorundadır. Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu lisans süresinin bitmesi
veya radio frekansı kullanım koşullarının ihlal edilmesi nedeniyle gerekli gördüğü takdirde Astelit’in faaliyetlerini belirli bir sure için veya
süresiz olarak durdurabilir. Bir ihlalin meydana gelmesi durumunda, Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu ihlal edilen koşullar konusunda
Astelit’i bilgilendirir ve ceza için bir gün belirler. Eğer Astelit belirlenen günde ödemeyi yapmazsa, lisans feshedilebilir.
Superonline, Sabit Telefon Hizmeti SunmaYetkisi (“STH”), Uydu İletişim Hizmeti Yetkisi, Kablolu ve Kablosuz İnternet Servis Sağlayıcılığı Hizmeti Yetkisi, Kablolu Yayın Hizmeti Yetkisi, Altyapı İşletmeciliği Hizmeti Yetkisi ve Sanal Mobil Şebeke İşletmeciliği Yetkisine sahiptir. BTK’nın
yayınladığı yönetmeliğe istinaden Şirket’in bağlı ortaklığı Superonline’ın Altyapı İşletmeciliği Hizmeti yetkilendirilmesi süresiz hale gelmiştir.
Bu nedenle, Superonline 1 Nisan 2010 tarihinden itibaren ilgili altyapı işletmeciliği lisansının ve altyapı yatırımlarının faydalı ömrünü 15
yıldan 25 yıla revize etmiştir.
119
Belarusian Telecom, iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008 tarihinden başlamak üzere 10 yıllık özel GSM ve UMTS hizmetleri lisansına sahiptir.
Satıcı ile yapılan düzenlemeye göre 26 Ağustos 2018 tarihinden itibaren lisans süresi 10 yıllık bir süre daha uzatılabilecektir. Satıcı, Hisse
Alım Sözleşmesi’nde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmiş ve ilgili resmi dokümanları 2009 yılının Aralık ayında sunmuştur. Belarus
kanunlarına göre, lisansın uzatılması geçerlilik süresinin sona ermesine göre düzenlenmektedir. Bu nedenle, Belarusian Telecom lisansın
uzatılması için 2018 yılının Ağustos ayında başvuruda bulunabilecektir. Konsolide finansal tablolarda, amortisman tutarı lisans süresinin uzatılacağı varsayımına dayanarak kayıtlara alınmıştır. Belarusian Telecom bu lisans ile birlikte coğrafi kapsamasını artırmak için lisans süresinin
başlangıç tarihinden itibaren 2018 yılına kadar bir takım teminat şartları altına girmiştir. Ancak Belarusian Telecom’un teminat şartlarını
yerine getirme dönemi alım tarihinden başlamak üzere 3 yıl süre ile uzatılmıştır.
(f) Finansal Araçlar
Turkcell yönetimi, Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle lisans anlaşmalarına konu olan koşul ve yükümlülüklere uyduğunu düşünmektedir.
(ii) Elden çıkarma
Maddi olmayan duran varlıkların elden çıkarılması sonucu oluşan kar ve zararlar, kayıtlı değeri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile
belirlenir ve ilgili dönemde gelir ve gider hesaplamalarına yansıtılır. Maliyetleri ve birikmiş itfa payları ilgili hesaplardan silinir.
(d) Varlıklarda Değer Düşüklüğü
Şirket, ilgili bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer
böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Şerefiye ve belirsiz ekonomik ömre sahip ya da henüz kullanıma
hazır olmayan maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için geri kazanılabilir tutar her yıl aynı zamanda tahmin edilir. Geri kazanılabilir tutar
varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı
ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Eğer söz konusu varlığın
veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer
düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü testi için, varlıklar, diğer varlıklar ve varlık gruplarından bağımsız olarak sürekli kullanımdan
dolayı nakit girişi üreten en küçük birimlere (“nakit üreten birim”) ayrılır. İşletme birleşmesinde ortaya çıkan şerefiye, değer düşüklüğü testi
için birleşme sinerjisinden yararlanması beklenen, nakit üreten birimlere paylaştırılır. Nakit üreten birimlerden kaynaklanan ve muhasebeleştirilen değer düşüklüğü öncelikle birimlere paylaştırılan şerefiyelerin defter değerlerinden, daha sonra birimlerdeki diğer varlıkların defter
değerlerinden oransal olarak düşülür. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Bir alacakta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda geri çevrilir. Diğer varlıklarda oluşan değer düşüklüğü kaybı,
geri kazanılabilir tutar belirlenirken kullanılan tahminlerde bir değişiklik olduğu takdirde geri çevrilir.
Değer düşüklüğü kaybının iptali nedeniyle varlığın kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda hiç değer düşüklüğü kaybının finansal tablolara alınmamış olması halinde belirlenmiş olacak kayıtlı değeri (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamaktadır.
(e) Borçlanma Maliyetleri
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi
ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal
yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir.
Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde gelir tablosuna kaydedilmektedir.
120
(i) Sınıflandırma
Şirket’in finansal varlıkları, nakit ve nakit benzerleri, finansal yatırımlar, ticari alacaklar, ilişkili taraflardan alacaklar ve diğer alacaklardan
oluşmaktadır. Finansal borçlar, ticari borçlar, ilişkili taraflara borçlar ve diğer borçlar ise finansal borçlar olarak sınıflanmıştır.
Şirket Yönetimi’nin vade tarihine kadar elinde tutma niyetinde ve yeteneğinde olduğu belirli veya sabit ödemeleri olan ve sabit bir vadesi
bulunan finansal araçlar, vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik
olarak veya faiz oranındaki değişimler gözetilerek satılabilecek olan kısa vadelerde alınıp satılan finansal araçlar alım satım amaçlı finansal
varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Her iki sınıflandırmaya da girmeyen finansal araçlar, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar, Şirket Yönetimi’nin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya
işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa duran varlıklar olarak gösterilir, aksi halde dönen varlıklar olarak
sınıflandırılır. Şirket Yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırılmasını satın alındıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup düzenli olarak
bu sınıflandırmayı gözden geçirmektedir.
Bazı anlaşma şartları gereğince Şirket, konsolide olan iştiraklerdeki kontrol gücü olmayan paylara ait hisseleri, bu hisseler satılmak istenirse
almakla yükümlüdür ve bu yükümlülük “Diğer Yükümlülükler” kalemi altında “Satış Opsiyonuna İlişkin Finansal Yükümlülükler” olarak gösterilmektedir.
(ii) Muhasebeleştirme
Finansal varlıklar Şirket’e transfer edildikleri gün, borçlar ise Şirket’ten transfer edildikleri gün bilanço dışı bırakılırlar.
(iii) Değerleme
Bir finansal varlık ya da finansal borç ilk defa finansal tablolara alınırken maliyeti üzerinden değerlenir. Bu maliyet, verilen (bir varlık olması
durumunda) veya alınan (bir yükümlülük olması durumunda) bedelin makul değeridir. Elde etme veya ihraçla doğrudan ilişkilendirilebilir
işlem maliyetleri, finansal varlığın veya finansal borcun ilk değerlemesine dahil edilir.
Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değerindeki değişikliklerden kaynaklanan kar ve zararlar, gelir tablosunda muhasebeleştirilen değer düşüklüğü ve kur farklarına ilişkin olanlar hariç, dönem sonuçları ile ilişkilendirilmeden söz konusu finansal varlık bilanço dışına çıkıncaya
kadar, doğrudan özkaynak (diğer kapsamlı gelir) içinde muhasebeleştirilir. Finansal varlığın bilanço dışına çıkarılması sırasında, özkaynaklar
altında önceden muhasebeleştirilmiş olan kazanç ve kayıplar gelir tablosuna aktarılır. Bununla birlikte, finansal varlık bilanço içinde izlendiği
sürece, etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanmış faizler gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Vadesine kadar elde tutulacak finansal araçlar etkin faiz yöntemi kullanılmak suretiyle iskonto edilmiş maliyeti üzerinden ve alım satım amaçlı
finansal araçlar ise piyasa fiyatları ile kaydedilmiştir.
Şirket’in %20’nin altında sermaye payına sahip olduğu finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangi bir makul değerinin olmadığı, makul
değerin hesaplanmasında kullanılan diğer yöntemlerin uygun olmaması veya işlememesi nedeniyle makul bir değer tahmininin yapılamadığı
ve makul değerin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda, finansal varlığın kayıtlı değeri elde etme maliyeti tutarından şayet mevcutsa
değer düşüklüğü karşılığının çıkarılması suretiyle değerlenmiştir.
(iv) Makul değer ile değerlendirme prensipleri
Finansal varlıklar ve borçlar, kayda alınmalarını izleyen dönemlerde, satışta veya benzeri elden çıkarma durumlarında oluşabilecek işlem
maliyetleri dikkate alınmaksızın makul değerleri üzerinden değerlenir. Ancak, aktif bir pazarda kote edilmiş bir piyasa fiyatı yoksa makul
değer fiyatlandırma modelleri veya iskonto edilmiş nakit akım teknikleri kullanılarak bulunur.
121
İskonto edilmiş nakit akım teknikleri kullanıldığında, tahmini nakit akımları Şirket Yönetimi’nin en iyi tahminlerine dayanmakta ve kullanılan
iskonto oranı da bilanço tarihindeki benzer vadeler ve koşullara sahip bir enstrüman için geçerli olan piyasa oranına dayanmaktadır. Fiyatlandırma modellerinde ise bilanço tarihinde geçerli olan piyasa verileri ölçü olarak kullanılır.
Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ülkenin para birimi olmayan bağlı ortaklıkların, varlıkları, yükümlülükleri ve dönemin finansal
tablolara alınmış gelir ve gideri sonucunda oluşanlar hariç özkaynak kalemleri bilanço tarihi itibariyle oluşan kapanış kurları üzerinden TL’ye
çevrilir. Dönem içinde finansal tablolara alınan gelir ve giderler de aylık ortalama kurlar esas alınarak TL’ye çevrilir. Bu işlem sonucunda
oluşan tüm farklar özkaynaklarda “Yabancı Para Çevrim Farkları” içinde gösterilir.
Şirket’in Belarusian Telecom’un kontrol gücü olmayan paylarına ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülükleri sözleşmeye istinaden
iskonto edilmiş nakit akım teknikleri ve piyasa yaklaşımı kullanılarak bulunan değerlerin ortalaması alınarak, bilanço tarihine iskonto edilerek
finansal tablolarda yansıtılmıştır. Satış opsiyonuyla ilgili finansal yükümlülük izleyen dönemlerde bahsi geçen yöntem kullanılarak değerlenerek değişim özkaynak içinde, “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda” gösterilmiştir.
(h) Hisse Başına Kazanç
Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, ana ortaklık paylarına ait net dönem karının ilgili dönem içerisinde piyasada mevcut
bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.
(v) Muhasebe kayıtlarından çıkarılma
Finansal varlıklar, Şirket bu varlıklar üzerindeki sözleşmeye bağlı haklarını kaybettiği zaman muhasebe kayıtlarından çıkarılır. Bu olay finansal varlıklar satıldığı, süresi dolduğu veya haklarından feragat edildikleri zaman gerçekleşir. Finansal borçlar ise, yükümlülükler yerine
getirildiği, iptal edildiği veya süresi dolduğunda kayıtlardan çıkarılır.
Türkiye’de şirketler, mevcut hissedarlarına birikmiş karlarından ve özkaynak enflasyon düzeltme farklarından, sermayedeki payları oranında
hisse dağıtarak (bedelsiz hisse) sermayelerini arttırabilirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç
edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmaktadır.
(vi) Türev enstrümanları
Şirket, operasyonel ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yabancı para riskine karşı korunmak için türev enstrümanları kullanmaktadır.
Türev enstrümanları ilk defa finansal tablolara alınırken maliyetleri üzerinden değerlenir. Kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul
değerleri üzerinden değerlenir.
(ı) Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar
Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra
ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.
(g) İşletme Birleşmeleri
(i) İktisapların muhasebeleştirilmesi
Şirket tarafından iktisaplar satın alma yöntemi ile muhasebeleştirilir. Bu yöntemde, iktisap, maliyet esas alınarak kayıtlara yansıtılır. Şirket
iktisap tarihinden itibaren, iktisap ettiği işletmenin faaliyet sonuçlarını konsolide gelir tablosuna dahil etmektedir. Ayrıca, bu tarihte bilançosunda iktisap edilenin tanımlanabilir her bir varlık ve borcunu, ayrıca varsa iktisap nedeniyle ortaya çıkan şerefiyeyi bilançosuna alır.
İktisap edilen tanımlanabilir varlıkların, yükümlülüklerin ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin veya birleşme maliyetinin
sadece geçici olarak belirlendiği durumlarda, birleşmenin gerçekleştiği dönemin sonunda birleşmenin ilk defa muhasebeleştirilmesinde
geçici olarak yapılma zorunluluğu ortaya çıkarsa, Şirket söz konusu geçici değerler üzerinden birleşme işlemini muhasebeleştirir.
(ii) Şerefiye
Grup, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren UFRS 3 (2008) “İşletme Birleşmeleri”ni uygulamıştır. Bu muhasebe politikası değişikliği ileriye dönük
olarak uygulanmıştır ve cari dönemde işletme birleşmesi gerçekleşmemesi nedeniyle cari dönem finansal tabloları üzerinde bir etkisi bulunmamaktadır.
1 Ocak 2010 tarihinden sonra gerçekleşen satınalmalarda; Grup, satınalma bedeli (iktisap öncesi elde bulundurulan yatırımın makul değeri
de dahil) ve kontrol gücü olmayan paylar toplamının iktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerinin makul
değerini aşan kısmı şerefiye olarak muhasebeleştirir. İşletme birleşmesi sırasında oluşan şerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine
yılda bir kez veya şartların değer düşüklüğünü işaret ettiği durumlarda daha sık aralıklarla değer düşüklüğü tespit çalışmasına tabi tutulur.
Satın alma bedelinin, iktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerin makul değerinden düşük olması durumunda söz konusu fark gelir kaydedilir.
(ğ) Kur Değişiminin Etkileri
Şirket, yabancı para cinsinden yapılan işlemleri TL’ye çevirirken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Bilançoda yer alan
yabancı para birimi cinsinden parasal varlıklar ve borçlar bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin veya parasal kalemlerin TL’ye çevrilmesinden doğan kur farkı gider veya gelirleri ilgili dönemde konsolide gelir tablosuna
yansıtılmaktadır. Makul değerleri ile gösterilen yabancı para birimi cinsindeki parasal olmayan varlıklar ve borçlar makul değerlerinin belirlendiği günün kurundan TL’ye çevrilmektedir.
122
Şirket, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu
yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektirmeyen olaylar, önemli olması durumunda, konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanmıştır.
(i) Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler
Şirket Yönetimi geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğün bulunduğu, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi
için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olduğu ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde
tahmin edilebildiği durumlarda, ilişikteki konsolide finansal tablolarda söz konusu yükümlülük tutarı kadar karşılık ayırmaktadır. Şarta bağlı
yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin tespiti amacıyla sürekli
olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin uzak olduğu durumlar hariç, finansal
tablo dipnotlarında açıklanır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin muhtemel hale gelmesi halinde, koşullu varlıkla ilgili olarak finansal
tablo dipnotlarında açıklama yapılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin kesine yakın hale gelmesi durumunda ise, söz konusu varlık ve
bununla ilgili gelir değişikliğinin olduğu tarihte finansal tablolara alınır.
(i) Zarara sebebiyet verecek sözleşmeler
Zarara sebebiyet verecek sözleşmelerden kaynaklanan mevcut yükümlülükler, karşılık olarak hesaplanır ve muhasebeleştirilir.
Grup’un, sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin bahse konu sözleşmeye ilişkin olarak
elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşan sözleşmesinin bulunması halinde, zarara sebebiyet verecek sözleşmenin varolduğu kabul
edilir. Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle zarara sebebiyet verecek sözleşme için mevcut yükümlülüğü bulunmamaktadır (31 Aralık 2009:
Yoktur).
(ii) Duran varlık söküm, taşıma ve restorasyon yükümlülükleri
Grup’un, maddi duran varlıklarının sökümü, taşıma ve restorasyon yükümlülüğü bulunmaktadır. Söküm maliyetleri, güvenilir tahminlerle
belirlenmiş gerçeğe uygun gelecekteki nakit akımlarının, mevcut piyasa koşullarında paranın zaman değerini ve yükümlülüğe ilişkin olan
risklerin etkileri dikkate alınarak belirlenen vergi öncesi iskonto oranı ile bilanço tarihine indirgenmesiyle hesaplanır.
(iii) Personel prim karşılıkları
Personel prim karşılıkları, Şirket’in yasal ya da zımni kabulünden doğan ya da uygulamanın bir süredir var olmasından dolayı, bir yükümlülük
altına girmesi durumunda hesaplanır ve Şirket bu yükümlülük için güvenilir bir tahminleme yapar.
123
(j) Kiralama İşlemleri
Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin Şirket’e ait olduğu kiralama işlemleri finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır.
Finansal kiralama yoluyla elde edilen sabit kıymetler Şirket’in bilançosunda, ilgili varlığın makul değeri ile asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden aktifte bir varlık, pasifte ise asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değeri tutarında
bir yükümlülük olarak izlenir. Bilançodaki finansal kiralama yükümlülüğü anapara geri ödemeleri yoluyla azaltılırken, kira ödemelerinin
finansal gider kısmı, kiralama süresi boyunca oluştuğu döneme ait gelir tablosuna kaydedilir. Finansal kiralama sözleşmesi ile elde edilen
maddi duran varlıklar, varlığın faydalı ömrü boyunca amortismana tabi tutulur.
Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı varlıkların ve borçların finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate
alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi
borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları dikkate
alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Başlıca geçici farklar, gelir ve giderlerin finansal tablolardaki ve vergi kanunlarına
göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden ve maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile ilgili aktifleşme ve amortisman
ve itfa farklılıklarından kaynaklanmaktadır.
Kira süresinin kiralanan varlığın faydalı ömründen kısa olması ve kira süresi sonunda ilgili varlığın Şirket tarafından satın alınmasının makul
şekilde kesin olmadığı durumlarda, aktifte yer alan kiralanan varlık kira süresi içerisinde; kiralanan varlığın faydalı ömrünün kira süresinden
kısa olması durumunda ise faydalı ömrü içinde amortismana tabi tutulur.
Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları
tahmin edilen artış ve azalış oranlarında ilişikteki konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi alacağı, gelecek dönemlerde
vergi avantajının sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu alacaktan artık yararlanılamayacağı anlaşıldığı oranda ilgili aktiften silinir.
Gelir vergisi ile ilgili alınan faiz ve cezalar, gelir tablosunda niteliğine göre sınıflandırılır.
Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemleri operasyonel kiralama olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna gider olarak
kaydedilir.
Bir anlaşmanın kiralama işlemi olup olmadığı veya kiralama işlemi içerip içermediği, ilgili anlaşmanın özüne dayandırılıp; (a) anlaşmanın gerçekleşmesinin özel bir varlığın veya varlıkların (ilgili varlık) kullanımına bağlı olup olmadığına ve
(b) anlaşmanın ilgili varlığın kullanım hakkını devredip devretmediğine yönelik olarak bir değerlendirme yapılarak belirlenir.
Ödemeler ile anlaşmanın gerektirdiği diğer bedeller, anlaşmanın başlangıcında veya anlaşmanın yeniden değerlendirilmesinin yapıldığı
zamanda; gerçeğe uygun nispi değerlerine dayalı olarak kira ödemeleri ve diğer unsurlara ilişkin ödemeler olarak ayrılır.
(k) İlişkili Taraflar
Konsolide finansal tablolarda ve bu raporda, iştirakler, ortaklar, üst düzey idari personel ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar, ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir. Olağan faaliyetler
nedeniyle ilişkili taraflarla bazı iş ilişkilerine girilebilir.
(l) Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması
Faaliyet bölümü, Şirket’in hasılat elde edebildiği ve harcama yaptığı işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla Şirket Yönetimi tarafından düzenli olarak
gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu kısımdır.
Şirket’in faaliyet bölümleri Turkcell, Euroasia ve Belarusian Telecom’dur.
(m) Devlet Teşvik ve Yardımları
Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Grup’un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe
uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar.
Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir.
Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altına sınıflandırılır ve faydalı ömürleri
üzerinden doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak gelir tablosuna alacak kaydedilir.
(n) Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler
Dönem karı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir.
Cari dönem yükümlülüğü, dönem kârının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları ile hesaplanan
vergi yükümlülüğünü içermektedir.
124
(o) Çalışanlara Sağlanan Faydalar/Kıdem Tazminatları
Yürürlükteki kanunlara göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona
eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihi itibariyle geçerli olan kıdem tazminat tavanı esas alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları
bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki konsolide finansal tablolarda yansıtılmıştır.
(ö) Emeklilik Planları
Emeklilik planlarına ilişkin varlıklar Şirket’in konsolide finansal tablolarından ayrı tutulmuştur. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının emeklilik planlarına ilişkin yükümlülüğü belirli sabit katkı paylarını ödemektir. Yapılan ödemeler ilgili olduğu dönemde gider olarak kaydedilir.
(p) Nakit Akım Tablosu
Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Şirket’in faaliyet alanına giren konulardan kaynaklanan nakit akımlarını gösterir.
Şirket işletme faaliyetlerine ilişkin nakit akımlarını, net kar/zararın, gayri nakdi işlemlerin, geçmiş ya da gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş ve
çıkışları tahakkuklarının veya ertelemelerinin ve yatırım veya finansman ile ilgili nakit akımlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltildiği dolaylı yönteme göre gösterir.
Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Şirket’in yatırım faaliyetlerinde (maddi ve maddi olmayan duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir.
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Şirket’in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini
gösterir.
Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzeri değerler, kasa, alınan çekler, banka mevduatları ile diğer hazır değerler bakiyesinden faizsiz
spot kredilere ait bakiyenin çıkartılması suretiyle bulunur.
(r) Giderler
Giderler tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir. Satışların maliyeti ve faaliyet giderleri ilgili giderlerin oluştuğu anda kaydedilirler. Operasyonel kiralamalar kapsamında yapılan kira ödemeleri, kiralama süresince, eşit tutarlarda konsolide gelir tablosuna gider olarak yansıtılır
(Notlar 28.2, 29, 31 ve 33).
(s) Ticari Alacaklar
Ticari alacaklar, maliyet değerlerinden kalıcı değer kayıpları düşülerek ifade edilmişlerdir. Ertelenmiş finansman geliri netleştirilmiş ticari
alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto
edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin çok büyük olmaması durumunda, orijinal
fatura değerleri üzerinden gösterilmiştir.
125
Şirket, ticari alacaklarının tahsil edilebilirliğini dönemsel olarak takip etmekte ve geçmiş yıllardaki tahsilat oranlarını esas alarak tahsili şüpheli alacaklardan doğabilecek muhtemel zararlar için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasını takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan şüpheli alacak karşılığından
düşülerek konsolide gelir tablosu ile ilişkilendirilir.
Şirket’in risk yönetim politikaları, Şirket’in karşılaştığı riskleri tespit ve analiz etmek, uygun risk limitleri ve kontrolleri belirleyerek bu limitlere bağlılığını gözlemlemek üzere kurulmuştur. Risk yönetim politika ve sistemleri, Şirket’in faaliyetleri ve piyasa koşullarındaki değişimleri
yansıtacak şekilde sürekli gözden geçirilmektedir.
(ş) Ticari ve Diğer Finansal Yükümlülükler
Ticari ve diğer finansal yükümlülükler maliyet değerlerinden, vade farkları düşülerek gösterilmektedir. Ertelenmiş finansman gideri netleştirilmiş ticari borçlar, orijinal fatura değerinden kayda alınan borçların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile
iskonto edilmesi ile hesaplanır.
(t) Finansal Borçlar
Finansal borçlar, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleri ile kaydedilir. Finansal borçlar, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan
tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Finansal
borçlardan kaynaklanan finansman maliyetleri, özellikli varlıkların iktisabı ve inşası ile ilişkilendirildikleri takdirde, özellikli varlıkların maliyet
bedeline dahil edilebilirler.
(u) Abone Elde Etmek İçin Peşin Ödenen Giderler
Şirket aşağıdaki kriterlerin karşılandığı durumlarda abone elde etmek ile doğrudan ilişkilendirilebilir giderlerini aktifleştirir:
• Aktifleştirilen giderlerin güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi
• Aboneyi belirli bir süre boyunca bağlayan bir kontratın bulunması
• Aktifleştirilen giderlerin abonelik sözleşmesi ile ilgili hasılat aracılığıyla geri kazanılabilir olması ya da abonenin kontrat süresinden
önce aboneliğini sonlandırması durumunda cayma bedelinin tahsil edilebilmesi.
Aktifleştirilen abone elde etme giderleri abonelik sözleşmesinin asgari süresi boyunca doğrusal yöntem ile itfa edilir. Diğer durumlarda katlanılan abone elde etme giderleri gelir tablosuna kaydedilir.
(ü) Finansal Risk Yönetimi
Şirket uygulaması, merkezi olarak yönetilen Grubun ihtiyaçlarının, önceden belirlenen Borç/Sermaye oranları doğrultusunda, sermaye artırımı ve/ veya kredilendirme yolu ile karşılanmasını öngörmektedir. Tüm Grup şirketleri, Yönetim Kurul’larında onaylanan iş planlarındaki nakit
ihtiyaçlarını, merkezi yönetimin yönlendirmesi ile kredi kullanımı veya sermaye artırımıyla karşılar. Şirket, Grubun finansman ihtiyaçlarına
ve piyasa öngörülerine göre uzun ve kısa vadeli borçlanmaktadır. Borçlanma ürünleri, temel ticari banka kredilerinden Export Credit Agency
kredilerine kadar bir yelpazede yer almakta ve kaynak çeşitliliğini korumak adına zaman zaman farklı sermaye piyasası ürünleri de değerlendirilmektedir. Tüm borçlanma işlemlerinde Şirket’in kredi notlarının negatif yönde etkilenmemesi ve temel finansal borçlanma rasyoları
değerlendirilmekte ve gözetilmektedir.
Şirket finansal araçların kullanımından dolayı aşağıdaki risklere maruz kalmaktadır:
• Kredi riski
• Likidite riski
• Piyasa riski
Bu not, Şirket’in maruz kaldığı yukarıdaki her bir riskin değerlendirilmesi ve yönetilmesi ile ilgili hedefleri, politikaları ve süreçleri ve Şirket’in
sermaye yönetimi hakkında bilgi vermektedir. Bahsi geçen risklere ilişkin analizler Not 38’de verilmiştir.
2009 yılında döviz kurlarındaki hareketliliğe rağmen hem küresel piyasalardaki hem de lokal politikadaki pozitif gelişmeler döviz kurlarını
olumlu şekilde etkilemiştir. 2009 yılının ikinci yarısında, gelişmekte olan piyasaların para birimleri olumlu küresel risk algılaması ile güçlenmiştir. TL’nin 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 31 Aralık 2008’e göre ABD Doları karşısında değer kazancı %0,4 ve Avro karşısında değer kaybı
%0,9 iken 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 31 Aralık 2009’a göre ABD Doları karşısında değer kaybı %2,7 ve Avro karşısında değer kazancı
%5,1 olmuştur. HRV’nin ABD Doları karşısındaki değer kaybı, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 31 Aralık 2008’e göre %3,7 iken 31 Aralık 2010
tarihi itibariyle 31 Aralık 2009’a göre değer kazancı %0,3 olmuştur. BYR’nin ABD Doları karşısındaki değer kaybı, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 31 Aralık 2008’e göre %30,1 iken 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 31 Aralık 2009’a göre değer kaybı %4,8 olmuştur.
Şirket’in döviz kuru duyarlılığı ile ilgili ek bilgiler, Not 38’de yer almaktadır.
Kredi riski
Bir müşterinin ya da karşı tarafın finansal enstrümanlarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine getirememesinden kaynaklanmakta olup Şirket’in
alacakları ve finansal yatırımlarından doğabilecek finansal zararlar kredi riskini oluşturmaktadır.
Şirket Yönetimi’nin kredi riskini gözlemlemek için mevcut bir kredi risk politikası bulunmaktadır. Şirket finansal varlıklarına karşılık teminat
alabilmektedir. Ayrıca, Şirket belli projeler ve sözleşmeler için ilişkili olmayan taraflardan gerekli olması durumunda teminat mektubu talep
etmekte ve finansman sağlamak amacıyla verdiği krediler için ipotek talep edebilmektedir.
Şirket, abonelerden alacaklardan kaynaklanan kredi riskini gözlemleyebilmek için, aboneleri bireysel veya kurumsal olarak, ödeme vadeleri
ve Şirket’in tahsilatta daha önce yaşadığı finansal zorluklar ve yaşlandırma profillerini göz önünde bulundurarak gruplara ayırmaktadır. Ticari
alacaklar ve tahakkuk eden hizmet gelirlerinin büyük bir kısmı abonelerden alacaklarla ilişkilidir. Şirket’in ticari alacaklarındaki kredi riski
büyük oranda faturalı müşterilerinin kişisel ödeme özelliklerinden kaynaklanmaktadır.
Yatırımlar, sadece likiditesi yüksek finansal enstrümanlarda ya da kredi derecesi Şirket’in kredi derecesine eşit ya da daha yüksek olan taraflarla yapılabilmektedir. Tahsilat yapılan bazı bankaların kredi dereceleri belirlenmemiş ya da derecelerinin Şirket’in kredi derecesinden düşük
olması durumunda Şirket, karşı tarafın ödenmiş sermaye ve sermaye yeterlilik oranlarını kontrol etmektedir.
Türev ve benzeri enstrümanlarla ilgili işlemler Şirket’in sözleşme imzaladığı ve kredi dereceleri yeterli olan taraflarla yapılmaktadır.
Raporlama tarihi itibariyle, Şirket’in belirli bir taraftan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır. Şirket’in maruz kaldığı azami kredi riski, türev
enstrümanlar dahil olmak üzere finansal varlıkların tümünün Not 38’de bilançoda kayıtlı değerleriyle gösterilmesiyle yansıtılmıştır.
Şirket ticari alacaklar bakiyesi için, tahmini uğradığı zararı göstermek amacıyla şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Bu karşılık, ticari ve
diğer alacaklarından kaynaklanan olası tahsilat problemleri ve geçmiş deneyimleri göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır.
Likidite riski
Likidite riski Şirket’in ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. Şirket’in likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel
borç gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında fonlanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Şirket’i zarara uğratmayacak ya da itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir.
Piyasa riski
Piyasa riski; döviz kurları, faiz oranları ya da menkul kıymetler piyasalarında işlem gören enstrümanların fiyatları gibi para piyasasındaki değişikliklerin Şirket’in gelirinin ya da sahip olduğu finansal varlıkların değerinin değişmesi riskidir. Piyasa riski yönetimi, piyasa riskine maruz
kalmayı kabul edilebilir sınırlar dahilinde kontrol ederken, risk getirisini optimize etmeyi amaçlamaktadır.
Şirket’in risk yönetim sürecinin kurulması ve takibi konusundaki tüm sorumluluk Şirket Yönetimi’ne aittir.
126
127
(i) Döviz kuru riski
Şirket, yabancı para birimleri üzerinden olan, uluslararası dolaşım gelirleri ve giderleri, bazı operasyonel giderler, şebeke maliyetleri gibi
çeşitli gelir ve gider kalemleri ve bunlardan doğan yabancı para borç, alacak ve finansal borçlar ve Belarusian Telecom iktisabına ilişkin ertelenen ödemeler ve kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülükler sebebiyle döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Şirket’in işlemlerini gerçekleştirdiği diğer para birimlerinin büyük çoğunluğu ABD Doları, Avro ve İsveç Kronu’ndan oluşmaktadır.
Bu değişiklik UMS 8 “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar” uyarınca muhasebe tahminlerinde değişiklikler olarak muhasebeleştirilmiştir. Yapılan değerlendirme sonucu şüpheli alacak karşılığının kararlaştırılması tahmininde yapılan bu değişiklik
şüpheli alacak karşılığı gideri üzerinde aşağıda belirtilen etkiyi oluşturmuştur: Şirket, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan doğan riski kontrol altına almak amacıyla çeşitli “forward” (vadeli sözleşme) ve opsiyon sözleşmelerine taraf olmaktadır. Vadeli döviz işlemleri sözleşmeleri gerektiği durumlarda vade tarihlerinde tekrar yenilenmektedir.
Şirket’in özkaynak yöntemine göre değerlenen iştiraki Fintur’daki yatırımının ve Ukrayna, Belarus, Azerbaycan ve Almanya’da bulunan bağlı
ortaklıklarının net aktiflerinden doğan döviz kuru riski Şirket tarafından yönetilmemektedir.
(ii) Faiz oranı riski
Faiz oranı riski finansal varlık ve yükümlülüklerden kaynaklanmaktadır. Grup’un finansal yükümlülükleri çoğunlukla değişken faiz oranlı kredilerden oluşmaktadır. Türev finansal araçların kullanımı, Grup’un risk yönetim stratejisine uygun olarak türev finansal araçların kullanımı ile
ilgili hazırlanan yazılı ilkelerin Yönetim Kurulu tarafından onaylandığı Grup politikası doğrultusunda yönetilmektedir. Grup, 31 Aralık 2010
itibariyle faiz oranı riskini dengelemek için herhangi bir türev enstrüman kullanmamıştır.
2.5 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları
Konsolide finansal tabloların UMSK tarafından yayınlanan UFRS’ye uygun olarak hazırlanması, Şirket Yönetimi’nin muhasebe politikalarının
uygulanmasını ve raporlanan varlık, yükümlülük, gelir ve gider kalemlerini etkileyecek bir takım değerlendirme, tahmin ve varsayımlar yapmasını gerektirir. Ancak fiili sonuçlar yapılan tahminlerden farklı gerçekleşebilir.
Tahmin ve varsayımlar belirli aralıklarla gözden geçirilir. Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerden kaynaklanan etkiler, cari dönemde ve
bu tahminden etkilenebilecek ileriki dönemlerde dikkate alınır.
Şirket’in konsolide finansal tablolarına önemli etkisi olan koşullu varlık ve yükümlülüklerle ilgili tahmin, belirsizlik ve önemli değerlendirmelere ilişkin muhasebe politikalarının uygulanmasına ilişkin bilgiler Not 22’de verilmiştir. Şüpheli alacaklar, amortismana tabi varlıkların
gelecekteki ekonomik faydalarının beklenen tüketim tutarları ve ekonomik ömürleri, komisyon geliri, gelir ve vergi gideri ile ilgili muhasebe
tahmin ve değerlendirmelerinin detaylı analizi aşağıda verilmiştir.
Şirket’in muhasebe politikalarının uygulanmasıyla ilgili önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları aşağıda özetlenmiştir:
Şüpheli ticari alacak karşılığı
Şirket, şüpheli alacak karşılığının belirlenmesinde kullandığı muhasebe tahminlerinde sene içerisinde değişikliğe gitmiştir. Değişiklikten
önce, şüpheli alacak karşılıklarının hesaplanması; alacakların hacmi, geçmiş tahsilat trendleri ve genel ekonomik koşullarla ilgili değerlendirmelere dayanmaktaydı. Değişen muhasebe tahmini ile Şirket, müşterilerinin ve abonelerinin gerekli ödemeleri yapamamasından kaynaklanan tahmini kayıpları için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şirket şüpheli alacak karşılığını ticari ve diğer alacakların yaşlandırmasına
göre bu alacakların tahsil edilebilirliğine, geçmiş tahsilat eğilimlerine ve genel ekonomik koşullara dayanarak hesaplamaktadır. Karşılık,
dönemsel olarak revize edilmektedir. Ticari ve diğer alacaklar için hesaplanan karşılık gideri, alacağın içerisinde yer aldığı yaşlandırma grubu
için belirlenmiş olan ve alacaklar yaşlandıkça artan yüzdeler üzerinden hesaplanmaktadır.
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemine ait
şüpheli alacak karşılığı gideri
Önceki
muhasebe tahmini
Revize
muhasebe tahmini
Etki
191.609
189.117
2.492
Muhasebe tahminindeki değişikliğin gelecek dönemlere ilişkin etkisinin tahmininin mümkün olmamasından dolayı bu etki dipnotlarda verilmemiştir.
Varlıkların faydalı ömürleri
Şirket’in varlıklarının faydalı ekonomik ömürleri, varlığın iktisap tarihinde Şirket Yönetimi tarafından belirlenir ve düzenli olarak uygunluğu
açısından gözden geçirilir. Şirket, bir varlığın faydalı ömrünü o varlığın tahmini faydasını göz önünde bulundurarak belirler. Bu değerlendirme, Şirket’in benzer varlıklarla ilgili deneyimlerine dayanır. Bir varlığın faydalı ömrü belirlenirken, Şirket ayrıca piyasadaki değişimler veya
gelişmeler sonucu varlıkların teknik ve/veya ticari olarak kullanılamaz hale gelmesi durumunu da gözönünde bulundurur. Lisans’ın faydalı
ömrü ise lisans sözleşmesinin geçerlilik süresine bağlıdır.
UMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” ve UMS 38 “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” kapsamında, bir varlığın kalıntı değeri ve yararlı ömrü en
azından her hesap dönemi sonunda gözden geçirilerek, beklentilerin önceki tahminlerden farklı olması durumunda, değişiklik(ler) UMS 8
“Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişikler ve Hatalar” uyarınca muhasebe tahmininde değişiklik olarak muhasebeleştirilir. Varlıkların ekonomik ömürlerinin yıllık olarak gözden geçirilmesi kapsamında, Grup mevcut teknolojik ve ekonomik koşullarını ve güncel iş
planlarını dikkate alarak gerekli değerlendirmeyi yapmıştır. Yapılan değerlendirme sonucu ekonomik ömürlerde meydana gelen değişiklikler,
amortisman ve itfa payları üzerinde ileriye dönük olarak aşağıda belirtilen etkileri oluşturmuştur.
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemine
ait amortisman ve itfa giderleri
Önceki
muhasebetahmini
Revize
muhasebetahmini
Etki
1.142.509
1.130.657
11.852
Muhasebe tahminindeki değişikliğin gelecek dönemlere ilişkin etkisinin tahmininin mümkün olmamasından dolayı bu etki dipnotlarda verilmemiştir.
Belarusian Telecom, iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008 tarihinden başlamak üzere 10 yıllık özel GSM ve UMTS hizmetleri lisansına sahiptir.
Ayrıca lisans süresinin cüzi bir bedel karşılığında ek olarak 10 yıl daha uzatılması taahhüt edilmiş ve imza altına alınmıştır. Konsolide finansal
tablolarda itfa tutarı lisansın süresinin uzatılacağı varsayımına göre kaydedilmiştir.
Komisyon gelirleri
Komisyon ücretleri, sabit ihtimalli şans oyunları işlemlerinde İnteltek’in işletmeci değil aracı olarak yer aldığı hizmetlerle ilgilidir. Nisan
2009’da UMS 18’in ekine, aracı ve işletmecinin ayrımına ilişkin düzenleme getirilmiştir. Bu düzenlemeye göre; Şirket Yönetimi aracı ve işletmecinin ayrımında aşağıda belirtilen hususları dikkate almıştır:
• Şirket oyunların yerine getirilmesinin sorumluluğunu üzerine almaz.
• Şirket son müşteriden tahsilat yapmaz ve böylelikle herhangi bir kredi riski taşımaz.
• Şirket toplam ciro üzerinden belirli bir yüzde alır.
128
129
Gelirin muhasebeleşmesi
Birden fazla unsur içeren sözleşmelerde, paket içindeki her unsur, makul değerlerinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği ve müşteriye ayrı
bir değer arz ettiği durumda birbirinden ayrıştırılabilen, ayrı kısımlar olarak değerlendirilir ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş
olması şartıyla ayrı ayrı muhasebeleştirilir. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve
hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir. Paketteki unsurlar ayrıştırılamadığı durumda, paket bir bütün olarak muhasebeleştirilir.
(iii) Finansal Yatırımlar
Vadeye kadar elde tutulacak, alım satım amaçlı ve satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri borsada kote edilmiş satış
fiyatlarına dayanarak ya da tezgah üstü olarak adlandırılan borsada kote edilmemiş piyasada işlem gören değerleri baz alınarak belirlenmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri dipnotlarda bilgilendirme amaçlı sunulmuştur.
Şirket’in muhasebe politikasına göre, abonelere verilen bedava kullanım haklarından bilanço tarihi itibariyle kullanılmamış kısmı ertelenmiş
gelir olarak dikkate alınmaktadır. Şirket’in bunun dışında UFRYK 13 kapsamına giren herhangi bir müşteri bağlılık programı bulunmamaktadır.
Vergi gideri
Vergi kuruluşları ile ilgili herhangi bir uzlaşmazlık olması durumunda, ilgili mercilerden karar gelene kadar ya da yasal süreç sonuna kadar
vergi hesaplama yöntemi tam olarak belirlenemeyen kalemler için vergi gideri hesaplanması, tahmin ve değerlendirmeler yapılmasını gerektirir.
(v) Türevler
Vadeli döviz alım, satım ve opsiyon sözleşmelerinin gerçeğe uygun değerleri eğer mümkünse kote edilmiş piyasa değerlerine göre belirlenmektedir. Kote edilmiş piyasa değerleri mevcut değilse gerçeğe uygun değer, vadeli döviz alım satım kontratına konu olan vadeli fiyat ile bilanço tarihi itibariyle mevcut olan vadeli alıma ya da satıma konu olan kontratların vadeli fiyatlarının arasındaki farkın bilanço tarihine risksiz
yatırımların getirisi olan faiz oranıyla indirgenmesiyle ya da opsiyon fiyatlama modelleri kullanılarak belirlenmektedir.
Konsolide finansal tabloların hazırlanması sürecinin bir parçası olarak, Şirket operasyon sürdürülen her bir ülke için vergi tahmin etmekle
yükümlüdür. Bu süreç, cari vergi giderlerini, ertelenmiş gelir ve tahakkuklar gibi raporlama amacıyla yapılan düzeltme işlemlerinden hesaplanan geçici zamanlama farklarının değerlendirerek ertelenmiş vergi varlığını veya yükümlülüğünü tahmin etmeyi içermektedir. Şirket
Yönetimi ertelenmiş vergi varlıklarını gelecekteki vergilendirilebilir gelirden tazmin edebileceği veya indirebileceği durumlarda kaydeder.
(vi) Türev olmayan finansal yükümlülükler
Dipnotlarda bilgilendirme amacıyla sunulan gerçeğe uygun değerler, gelecekte ortaya çıkacak ana para ve faizlerle ilgili nakit akımların piyasa faiz oranıyla bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmektedir. Finansal kiralama yükümlülükleriyle ilgili gerçeğe uygun değerler, benzer
finansal kiralama sözleşmelerindeki faizler baz alınarak belirlenmektedir.
Ertelenmiş vergi alacağı, gelecek dönemlerde vergi avantajının sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu nedenle ertelenmiş vergi
alacağının ayrılması, gelecek dönemlerdeki finansal performansın tahmin edilmesine bağlıdır.
(vii) Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuna konu olan finansal yükümlülükler
Şirket, kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülüğün ifa edilmesi muhtemel değerini, satış opsiyonuna konu olacak tutarın bilanço tarihi itibariyle indirgenmiş değeri olarak belirlemektedir. Satış opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan
payların değeri, hisse alım satım sözleşmesine göre tespit edilmiş olan indirgenmiş nakit akım ve karşılaştırılabilir piyasa çarpanları yöntemlerinin basit ortalaması alınarak bulunan değerin bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmiştir.
2.6 Gerçeğe Uygun Değerlerin Belirlenmesi
Şirket, bir kısım muhasebe politikaları ve dipnotlarda yaptığı açıklamalar uyarınca finansal ve finansal olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin
gerçeğe uygun değerlerini belirlemektedir. Gerçeğe uygun değerler, finansal ve finansal olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolardaki değerlerinin bulunması ve/veya dipnotlarda yapılan açıklamalar için aşağıda belirtilen yöntemler kullanılarak belirlenmiştir. Gerekli
olması durumunda gerçeğe uygun değerler belirlenirken kullanılan varsayımlar ilgili dipnotlarda açıklanmıştır.
(i) Maddi duran varlıklar
İktisaplarda ortaya çıkan maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerleri belirlenirken, piyasa değerleri kullanılmıştır. Maddi duran varlıkların makul değeri, değerleme tarihinde hazır bir alıcının ve satıcının makul piyasa koşullarında her iki tarafında bilgili, basiretli ve zorlama
olmadan maddi duran varlığı el değiştirmelerinde ortaya çıkan değeridir. Maddi duran varlıkların makul değeri benzer varlıklar için kote
edilmiş piyasa değerleri esas alınarak belirlenmiştir.
(ii) Maddi olmayan duran varlıklar
Superonline iktisabında ortaya çıkan markanın makul değeri, Superonline markasına sahip olmanın sonucu olan telif ücreti ödemekten
kaçınmanın maliyetinin iktisap tarihine indirgenmesiyle belirlenmiştir. Aynı şekilde, Superonline iktisabında ortaya çıkan müşteri listesiyle
ilgili hakların gerçeğe uygun değeri çoklu dönem artık kazanç yöntemine uygun olarak değerlemeye konu olan nakit akımlarından, müşteri
listesiyle ilgili olan diğer varlıkların makul getirisinin düşülmesiyle tespit edilmiştir.
Belarusian Telecom iktisabında ortaya çıkan kontrata dayalı vergi muafiyetinin gerçeğe uygun değeri, artık nakit akım (maliyet tasarrufu)
yöntemine göre belirlenmiştir. Aynı şekilde, Belarusian Telecom mobil telefon lisansının gerçeğe uygun değeri lisans değerlemede yaygın
olarak kullanılan yöntemlerden olan Greenfield yöntemine göre belirlenmiştir.
Diğer maddi olmayan duran varlıkların gerçeğe uygun değeri ilgili varlığın kullanımı ve ileride satışı sonucu elde edilecek indirgenmiş nakit
akım tekniklerinin kullanılmasıyla tayin edilmiştir.
130
(iv) Ticari ve diğer alacaklar / ilişkili taraflardan alacaklar
Ticari, diğer ve ilişkili taraflardan alacakların gerçeğe uygun değerleri gelecekteki nakit akımlarının bugünkü değerlerinin piyasa faiziyle
bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmektedir.
2.7 Yeni Muhasebe Standartları ve Yorumlar
Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar Grup tarafından uygulanmış ve ekli konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlara
ve yapılan açıklamalara etkisi olmuştur. Ekli konsolide finansal tablolarda uygulanmış fakat raporlanan tutarlar üzerinde etkisi olmayan diğer
standart ve yorumların detayları da ayrıca bu bölümün ilerleyen kısımlarında açıklanmıştır.
a) Grup’un sunum ve dipnot açıklamalarını etkilemeyen yeni ve revize edilmiş standartlar
UFRS 5, “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” Standardındaki Değişiklikler (2009 yılında yayınlanan
UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir kısmı olarak):
UFRS 5 standardına yapılan değişiklikler, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklar (veya elden çıkarılacak varlık grupları)
veya durdurulan faaliyetlere ilişkin açıklamaların sadece bu standartta ele alındığına dair açıklık getirmektedir. Diğer UFRS’lerin açıklamaya
yönelik hükümleri, aşağıdaki özellikleri taşımadıkça, bu tür varlıklar (veya varlık grupları) için geçerlilik arz etmemektedir:
a)İlgili açıklamalar, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklara (veya elden çıkarılacak varlık gruplarına) veya
durdurulan faaliyetlere ilişkin özel hükümler içermekte veya
b)Bu açıklamalar, elden çıkarılacak varlık grubunda yer almakla birlikte ölçüm hükümleri açısından UFRS 5 kapsamında bulunmayan
varlık ve borçların ölçümüne ilişkin olup, finansal tablolarda yer verilen diğer dipnotlarda bu tür bir açıklama bulunmamaktadır.
Grup’un konsolide finansal tablolarında bu kapsamda varlık olmaması sebebiyle dipnotlarda herhangi bir güncelleme yapılmamıştır.
UMS 7, “Nakit Akım Tablosu” (2009 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir kısmı olarak)
131
UMS 7 standardında yapılan değişiklikler, yalnızca bilançoda varlık olarak muhasebeleştirilen harcamaların yatırım faaliyetlerinden elde edilen nakit akımları olarak sınıflandırılabileceğini belirtir. UMS 7’deki bu değişikliğin uygulanması, UMS 38, “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”
standardında belirtilen aktifleştirme kriterlerini karşılayamayan geliştirme giderlerinin nakit çıkışlardaki sınıflamasını değiştirmiştir.
UFRYK 18, “Müşterilerden Varlık Transferi”, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra transfer edilen varlıklar için geçerlidir. Grup,
müşterilerinden transfer ettiği varlıklara ilişkin hasılat kayıtları için bu yorumu uygulamaktadır.
Grup aktifleştirme kriterlerini karşılayamayan geliştirme harcamalarını önceki dönemlerde de nakit akım tablosunda işletme faaliyetleri içerisinde gösterdiğinden bu değişikliğin finansal tablolara bir etkisi olmamıştır.
c) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un faaliyetleriyle ilgili olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar
Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar Grup tarafından uygulanmıştır. Bu yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumların
uygulanmasının ekli konsolide finansal tablolarda cari ve geçmiş dönemlerde raporlanan tutarlara ve yapılan açıklamalara etkisi olmamış
ancak gelecek dönemlerde gerçekleşecek işlem ve düzenlemelerin muhasebeleştirilmesini üzerinde etkileyebilecektir.
b) Grup’un finansal performansını ve/veya bilançosunu etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar
UFRS 3 (2008), İşletme Birleşmeleri ve UMS 27 (2008), Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar:
UFRS 3 (revize), “İşletme Birleşmeleri” ve UMS 27, “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar”, UMS 28, “İştiraklerdeki Yatırımlar”
ve UMS 31, “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standartlarındaki değişiklikler, ileriye dönük olarak 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra
başlayan finansal dönemlerde meydana gelen işletme birleşmeleri için geçerlidir. Yeni standartlar ile mevcut standartlardaki değişikliklerin
uygulanmasının başlıca etkileri aşağıdaki gibidir:
a) önceden “azınlık payları” olarak ifade edilen kontrol gücü olmayan payların gerçeğe uygun değer ile veya kontrol gücü olmayan payların
edinilen işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının gerçeğe uygun değerdeki payı ile değerlenmesinin her işlem bazında ölçümüne izin
vermesi,
b) koşullu bedele ilişkin muhasebeleştirme ve sonraki muhasebe işlemlerine ilişkin şartların değişmesi,
c) edinim ile ilgili maliyetlerin işletme birleşmelerinden ayrı olarak muhasebeleştirme gerekliliği ve bunun sonucunda bu tür maliyetlerin
genellikle oluştukları dönemde gider olarak kaydedilmesi,
d) aşamalı satın alım işlemlerinde, önceden elde tutulan payların satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerinden ölçülmesi ve yeniden
değerleme sonrasında ortaya çıkan kazanç ya da zararın, gelir tablosunda muhasebeleştirilmesi.
UMS 27 (2008) standardı Grup’un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında değişikliklere ilişkin muhasebe politikalarına açıklık getirmiştir.
Yeniden düzenlenen bu Standardın, özellikle, Grup’un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler
ile ilgili muhasebe politikalarına açıklık getirmiştir. UMS 27 (2008) standardı uyarınca tüm artış ve azalışların özkaynak içinde muhasebeleştirilmesi ve şerefiye ya da kar/zarar üzerinde bir etkisinin olmaması gerekmektedir.
Bir bağlı ortaklığın bir işlem, olay ya da bir başka neden sonucu kontrolünün kaybedilmesi durumunda Grup, bu Standart uyarınca tüm varlıklarını, yükümlülüklerini ve kontrol gücü olmayan paylarını defter değerleriyle bilanço dışı bırakmalı ve karşılığında alınan bedeli gerçeğe
uygun değeri üzerinden muhasebeleştirmelidir. İlgili bağlı ortaklıkta kalan pay, kontrolün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilmelidir. Aradaki fark, kazanç ya da zarar olarak kar/zarar içinde gösterilmelidir.
Muhasebe politikalarındaki bu değişiklikler, ilgili geçiş hükümlerine uygun olarak 1 Ocak 2010 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanmıştır.
Kontrol gücü olmayan payların özkaynakları eksi bakiye verdiğinden, UMS 27 (revize) standardı uyarınca net dönem zararı içindeki 72.206
TL tutar kontrol gücü olmayan paylar içinde muhasebeleştirilmiştir. Kontrol gücünün kaybedilmesi sonrasında işletmede pay kalması gibi bir
işlem bulunmamaktadır; kontrol gücü olmayan paylarla ilişkili herhangi bir işlem bulunmamaktadır.
UMS 28 (2008), “İştiraklerdeki Yatırımlar”
UMS 28’e yapılan değişiklikler neticesinde, bir iştirak üzerindeki önemli etki kaybedildiğinde, Grup kalan payını, gerçeğe uygun değeriyle
hesaplar. Gerçeğe uygun değer ile kayıtlı değer arasındaki fark kar/zarar içinde muhasebeleştirilir.
2010 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir bölümünde, yatırımcının bir iştirak üzerinde önemli etkisini kaybettiği işlemlerle ilgili UMS 28 (2008) standardındaki değişikliklerin ileriye dönük olarak uygulanacağına açıklık getirilmiştir. Grup, 2010 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir kısmı olarak UMS 28 (2008) standardında yapılan değişiklikleri erken uygulamayı seçmiştir.
Önemli etkinin kaybedilmesi sonrasında işletmede pay kalması gibi bir işlem bulunmamaktadır; iştiraklerdeki paylarla ilişkili herhangi bir
işlem bulunmamaktadır.
132
UFRYK 17, “Nakit Dışı Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı”, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan finansal dönemler için
geçerlidir. Grup nakit olmayan türde herhangi bir varlık dağıtımında bulunmadığı için, bu yorumu uygulamamaktadır.
“UFRS’nin İlk Olarak Uygulanması - Diğer İstisnai Durumlar” (UFRS 1’deki değişiklik), Temmuz 2009 tarihinde yayınlanmıştır. Bu değişikliklerin 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan finansal dönemler için uygulanması zorunludur. Grup, UFRS’yi ilk defa uygulamadığı için bu yorumu uygulamamaktadır.
UFRS 2, “Hisse Bazlı Ödemeler - Grup’un nakit olarak ödediği hisse bazlı anlaşmalar”, 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan
finansal dönemler için geçerlidir. Grup’un hisse bazlı ödeme planı olmadığı için bu yorumu uygulamamaktadır.
UFRS 5, “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” standardında yapılan değişiklikler, bir işletmenin sahip olduğu
bir bağlı ortaklığa ait çoğunluk hisselerini satmayı planladığı durumda yapması gereken açıklamaları belirtir. Bir bağlı ortaklığın satış amacıyla elde tutulması durumunda bu bağlı ortaklığa ait tüm varlık ve yükümlülükler, işletmenin satış sonrasında bağlı ortaklıkta kontrol gücü
olmayan hisselere sahip olması durumunda bile, UFRS 5 standardı kapsamında sınıflandırılmalıdır.
Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ile ilgili olarak 2009 yılında yapılan iyileştirmeler, Nisan 2009 tarihinde yayınlanmıştır. İyileştirmeler aşağıda açıklanan standartlar ve yorumları kapsamaktadır: UFRS 2, “Hisse Bazlı Ödemeler”, UFRS 5, “Satış Amacıyla Elde Tutulan
Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler”, UFRS 8, “Faaliyet Bölümleri”, UMS 1, “Finansal Tabloların Sunumu”, UMS 7, “Nakit Akım Tablosu”, UMS
17, “Finansal Kiralamalar”, UMS 18, “Hasılat”, UMS 36, “Varlıklarda Değer Düşüklüğü”, UMS 38, “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”, UMS 39,
“Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçüm”, UFRYK 9, “Saklı Türev Araçlarının Yeniden Değerlendirilmesi”, UFRYK 16, “Yurtdışındaki
İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması”. Bu iyileştirmelerin yürürlülük tarihi her bir standart için ayrı olup, çoğu 1 Ocak
2010 tarihi itibariyle geçerlidir.
d) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen
değişiklikler ve yorumlar
UFRS 1 (değişiklikler), “UFRS’nin İlk Olarak Uygulanması - Diğer İstisnai Durumlar”
1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerli olan UFRS 1 standardındaki değişiklikler, UFRS
7 gerçeğe uygun değer açıklamalarının karşılaştırmalı sunumu açısından UFRS’leri ilk kullanan işletmelere sınırlı muafiyet getirmektedir.
20 Aralık 2010 tarihinde ise UFRS 1’e, UFRS standartlarını ilk kez uygulayacak olan finansal tablo hazırlayıcılarına UFRS’ye geçiş dönemi
öncesinde ortaya çıkan işlemlerin yeniden yapılandırılmasında kolaylık sağlanması ve ilk kez UFRS’ye göre finansal tablo hazırlayan ve sunan
şirketlerden yüksek enflasyonist ortamdan yeni çıkanları için açıklayıcı bilgi sağlamak amacıyla ilave değişiklikler getirilmiştir. Bu değişiklikler
1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerli olacaktır.
Grup halihazırda UFRS’ye uygun finansal tablo hazırladığından bu değişiklikler Grup için geçerli değildir.
133
UFRS 7, “Finansal Araçlar: Açıklamalar”
UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardı bilanço dışı faaliyetler ile ilgili yapılan kapsamlı inceleme çalışmalarının bir parçası olarak
Ekim 2010 tarihinde değiştirilmiştir. Bu değişiklikler, finansal tablo kullanıcılarının finansal varlıklara ilişkin devir işlemlerini ve devri gerçekleştiren işletmede kalan risklerin yaratabileceği etkileri anlamasına yardımcı olacaktır. Ayrıca bu değişiklikler uyarınca, oransız devir işlemlerinin raporlama dönemi sonunda gerçekleştirilmesi halinde daha fazla açıklama yapılması gerekmektedir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011
tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal
tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
Mayıs 2010, Yıllık İyileştirmeler
UMSK, yukarıdaki değişikliklere ve yeniden güncellenen standartlara ek olarak, Mayıs 2010 tarihinde aşağıda belirtilen ve başlıca 7 standardı/
yorumu kapsayan konularda açıklamalarını yayınlamıştır: UFRS 1, “Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Olarak Uygulanması”;
UFRS 3, “İşletme Birleşmeleri”, UFRS 7, “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, UMS 1, “Finansal Tablo Sunumu”, UMS 27, “Konsolide ve Konsolide
Olmayan Finansal Tablolar”, UMS 34, “Ara Dönem Finansal Raporlama” ve UFRYK 13, “Müşteri Bağlılık Programları”. 1 Temmuz 2010 tarihinde veya bu tarih sonrasında geçerli olan UFRS 3 ve UMS 27’deki değişiklikler haricindeki tüm diğer değişiklikler, erken uygulama opsiyonu
ile birlikte, 1 Ocak 2011 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerde geçerli olacaktır. Grup, yukarıdaki standartlar ile
değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UFRS 9, “Finansal Araçlar: Sınıflandırma ve Ölçme”
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”), Kasım 2009’da UFRS 9’un finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili birinci
kısmını yayımlamıştır. UFRS 9, UMS 39, “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme”’nin yerine kullanılacaktır. Bu Standart, finansal varlıkların, işletmenin finansal varlıklarını yönetmede kullandığı model ve sözleşmeye dayalı nakit akış özellikleri baz alınarak sınıflandırılmasını
ve daha sonra gerçeğe uygun değer veya itfa edilmiş maliyetle değerlenmesini gerektirmektedir. Bu yeni standardın, 1 Ocak 2013 tarihinde
ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda konsolide
finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UMS 24 (Revize 2009), “İlişkili Taraf Açıklamaları”
Kasım 2009’da UMS 24, “İlişkili Taraf Açıklamaları” güncellenmiştir. Standarda yapılan güncelleme, devlet işletmelerine, yapılması gereken
dipnot açıklamalarına ilişkin kısmi muafiyet sağlamaktadır. Bu güncellenen standardın, 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında
başlayan finansal dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, bu değişikliğin finansal tablolarında bir etkisi olmayacağını düşünmektedir.
UMS 32 (Değişiklikler), “Finansal Araçlar: Sunum ve UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu”
UMS 32 ve UMS 1 standartlarındaki değişiklikler, 1 Şubat 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerlidir.
Bu değişiklikler finansal tablo hazırlayan bir işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki bir para birimini kullanarak ihraç ettiği hakların
(haklar, opsiyonlar ya da teminatlar) muhasebeleştirilme işlemleri ile ilgilidir. Önceki dönemlerde bu tür haklar, türev yükümlülükler olarak
muhasebeleştirilmekteydi ancak bu değişiklikler, belirli şartların karşılanması doğrultusunda, bu tür ihraç edilen hakların opsiyon kullanım
fiyatı için belirlenen para birimine bakılmaksızın, özkaynak olarak muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtmektedir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UFRYK 14 (Değişiklikler), “Asgari Fonlama Gerekliliğinin Peşin Ödenmesi”
UFRYK 14 yorumunda yapılan değişiklikler 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerlidir. Tanımlanmış fayda emeklilik planına asgari fonlama katkısı yapması zorunlu olan ve bu katkıları peşin ödemeyi tercih eden işletmeler bu değişikliklerden etkilenecektir. Bu değişiklikler uyarınca, isteğe bağlı peşin ödemelerden kaynaklanan fazlalık tutarı varlık olarak muhasebeleştirilir.
Grup, bu değişikliğin finansal tablolarında bir etkisi olmayacağını düşünmektedir.
UFRYK 19, “Finansal Yükümlülüklerin Özkaynak Araçları Kullanılarak Ödenmesi”
UFRYK 19, 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerlidir. UFRYK 19 sadece bir yükümlülüğünün tamamını ya da bir kısmını ödemek amacıyla özkaynak araçları ihraç eden işletmelerin kullanacağı muhasebe uygulamalarına açıklık
getirir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
UMS 12, “Gelir Vergisi”
UMS 12 “Gelir Vergisi” standardı, Aralık 2010 tarihinde değişikliğe uğramıştır. UMS 12 uyarınca varlığın defter değerinin kullanımı ya da
satışı sonucu geri kazanılıp, kazanılmamasına bağlı olarak varlıkla ilişkilendirilen ertelenmiş vergisini hesaplaması gerekmektedir. Varlığın
UMS 40, “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” standardında belirtilen gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak kayıtlara alındığı durumlarda,
defter değerinin geri kazanılması işlemi varlığın kullanımı ya da satışı ile olup olmadığının belirlenmesi zorlu ve sübjektif bir karar olabilir.
Standarda yapılan değişiklik, bu durumlarda varlığın geri kazanılmasının satış yoluyla olacağı tahmininin seçilmesini söyleyerek pratik bir
çözüm getirmiştir. Bu değişiklikler 1 Ocak 2012 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerli olacaktır. Grup,
bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir.
134
2.8 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi
Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı
olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli
görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır.
Grup yönetimi 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap dönemine ait nakit akım tablosunda, yatırım faaliyetleri içinde sunulan 125.738 TL
tutarındaki temettü gelirini, 31 Aralık 2010 tarihinde sona hesap dönemine ait nakit akım tablosu ile uyumluluğun sağlanması için işletme
faaliyetlerinden elde edilen nakit olarak sınıflandırmıştır.
3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ
Yoktur.
4 İŞ ORTAKLIKLARI
Şirket’in ortak kontrolünde olan ve finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler iş ortaklıkları olarak tanımlanmıştır. İlişikteki konsolide finansal tablolara, Şirket’in başlangıçta elde etme maliyeti ile kaydettiği iş ortaklıklarının, net varlıklarından
şirkete iştirak oranları doğrultusunda, özkaynak yöntemine göre, kâr veya zarar yansıtılmaktadır.
İştirak edenin iştirakteki tüm payının zararlar sonucunda sıfıra inmesi halinde, iştirak eden ortaklık iştirak adına yükümlülükler üstlendiği
veya ödemeler yaptığı ölçüde, bu tutarları bir yükümlülük ve zarar olarak konsolide finansal tablolarında izler. İştirakin daha sonraki dönemlerde kar etmeye başlaması durumunda, bu kârın daha önce konsolide finansal tablolara alınmayan zararları aşan kısmı iştirak edenin
konsolide finansal tablolarına yansıtılır.
5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
Şirket Yönetimi’nin performansı değerlendirdiği ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren üç faaliyet bölümü bulunmaktadır. Bu stratejik bölümler aynı servisin hizmetini vermesine rağmen, farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan
etkilendikleri için kaynak tahsisi ve performanslarına göre Şirket’in faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak
gözden geçirilmektedir.
Şirket’in içerdiği ana faaliyet bölümleri Turkcell, Euroasia ve Belarusian Telecom’dur.
Her bir bölüm ile ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır. Şirket Yönetimi, bölüm performanslarının değerlendirilmesinde düzeltilmiş FVAÖK’ü
(faiz, vergi ve amortisman öncesi kar) aynı sektörde yer alan şirketlerle karşılaştırılabilirliği açısından en uygun yöntem olarak görmektedir.
FVAÖK, Şirket tarafından satış gelirleri, satışların maliyeti, pazarlama, satış dağıtım ve genel yönetim giderlerinin net tutarına amortisman
gideri ve itfa paylarının eklenmesi sonucu hesaplanmaktadır. FVAÖK’ın konsolide vergi öncesi kâra mutabakatı ve FVAÖK’ın unsurları bu
notun devamında verilmiştir.
FVAÖK UFRS’de tanımlanan bir finansal performans ölçüsü değildir ve diğer şirketler tarafından tanımlanan benzer göstergeler ile karşılaştırılabilir olmayabilir.
135
2.553.171
2.362.850
216.230
571.787
612.129
571.787
8.570.732
9.297.934
1.163.176
2009
307.314
85.798
1.965.248
Bölüm yükümlülükleri
1.688.998
237.971
285.895
128.567
612.129
- - - 1.615.911
779.528
1.058.277
5.569.751
Bölüm varlıkları
5.929.342
952.916
799.765
2010
2009
2009
2010
2010
2010
2009
Diğer
Belarusian Telecom
Euroasia
Turkcell
31 Aralık 2010 ve 2009 Tarihleri İtibariyle
92.388
Şerefiye üzerindeki değer düşüklüğü
-
-
36.329
596.940
132.409
325.902
1.866.281
Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları
832.948
103.161
185.614
184.707
İştiraklerden gelirler
-
-
-
138.394
81.153
122.883
594.250
705.423
Amortisman ve itfa payı giderleri
181.189
121.627
(100.404)
(19.387)
(83.835)
(249.532)
(52.132)
Finansal giderler
(65.806)
(42.860)
90.739
2.246
3.256
471.585
Finansal gelirler
384.934
1.155
1.131
278.743
(58.727)
31.066
2.815.647
FVAÖK
2.680.661
97.104
(49.064)
581.574
116
2.733
36.093
Bölümler arası gelirler
22.097
7.905
95
458.206
26.179
539.699
7.988.932
Bölüm dışı gelirler
7.969.053
502.926
73.429
2010
2009
2009
2010
2010
2010
2009
Diğer
Belarusian Telecom
Turkcell
Euroasia
31 Aralık 2010 ve 2009 Tarihleri İtibariyle
Temel raporlama biçimi-Faaliyet bölümleri
136
2010
Toplam
2009
92.388
36.329
-
2.762.779
1.718.663
438.187
118.832
184.707
118.832
902.009
1.146.633
103.723
(403.252)
(261.202)
(50.498)
594.560
477.959
117.473
3.007.444
224.293
611.671
468.813
9.003.614
381.580
2010
2009
Toplam
3.012.279
507.755
8.936.390
2009
Gelir, FVAÖK, varlık ve yükümlülük ve önemli tutardaki diğer kalemlere ilişkin mutabakatlar
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
2.728.701
278.743
(59.149)
2.948.295
417.400
(153.403)
22.558
(96.840)
184.707
(1.130.657)
2.192.060
2.787.986
224.293
(33.357)
2.978.922
510.869
(287.106)
1.313
(163.654)
118.832
(892.517)
2.266.659
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Bölüm gelirleri
8.575.505
8.593.752
Diğer gelirler
1.039.780
850.393
FVAÖK
Bölüm FVAÖK’ü
Raporlama bölümlerine ilişkin FVAÖK
Bölümler arası eliminasyonlar
Konsolide FVAÖK
Finansal gelirler
Finansal giderler
Diğer faaliyet gelirleri
Diğer faaliyet giderleri
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar
Amortisman ve itfa payları
Konsolide vergi öncesi kar
Gelirler
Konsolide gelirler
Finansal gelirler
Bölüm finansal gelirleri
Diğer finansal gelirler
Toplam finansal gelirler
Finansal giderler
Bölüm finansal giderleri
Diğer finansal giderler
Toplam finansal giderler
Amortisman ve itfa payı giderleri
Bölüm amortisman ve itfa payı giderleri
Diğer amortisman ve itfa payı giderleri
Toplam amortisman ve itfa payı giderleri
(611.671)
(507.755)
9.003.614
8.936.390
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
387.220
90.739
(60.559)
417.400
477.087
117.473
(83.691)
510.869
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
160.798
100.404
(107.799)
153.403
352.754
50.498
(116.146)
287.106
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
1.008.239
138.394
(15.976)
1.130.657
798.286
103.723
(9.492)
892.517
137
Sabit kıymet alımları
Bölüm sabit kıymet alımları
Diğer sabit kıymet alımları
Toplam sabit kıymet alımları
Varlıklar
Bölüm varlıkları
Diğer varlıklar
Bölümlerle ilişkilendirilmeyen varlıklar
Toplam varlıklar
Yükümlülükler
Bölüm yükümlülükleri
Diğer yükümlülükler
Bölümlerle ilişkilendirilmeyen yükümlülükler
Toplam yükümlülükler
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
1.121.723
596.940
(51.175)
1.667.488
2.324.592
438.187
(98.762)
2.664.017
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
7.682.023
1.615.911
612.129
5.185.956
15.096.019
7.407.556
1.163.176
571.787
4.836.399
13.978.918
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
2.055.536
307.314
3.134.517
5.497.367
2.336.941
216.230
2.593.521
5.146.692
Coğrafi bilgiler
Gelirler
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Türkiye
8.311.695
8.256.190
Ukrayna
502.926
539.699
Belarus
73.429
26.179
115.564
114.322
9.003.614
8.936.390
KKTC
Duran varlıklar
Türkiye
Ukrayna
Belarus
KKTC
Bölümlerle ilişkilendirilmeyen varlıklar
138
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
5.753.310
939.511
769.595
100.730
672.437
8.235.583
5.128.586
954.707
764.488
100.195
625.541
7.573.517
6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
Kasa
Alınan çekler
Bankalar
- Vadesiz mevduat
- Vadeli mevduat
Tahvil ve bonolar
Nakit ve nakit benzerleri
Faizsiz spot krediler
Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzerleri bakiyesi
31 Aralık 2010
12.302
265
31 Aralık 2009
236
1.739
298.931
4.792.444
1.202
5.105.144
(9.115)
5.096.029
300.785
4.357.682
431
4.660.873
(7.896)
4.652.977
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle TL, ABD Doları ve Avro cinsinden vadeli mevduatın ortalama etkin faiz oranları sırasıyla %9,1, %3,5 ve %3,9’dir
(31 Aralık 2009: %10,1, %3,6 ve %2,3). 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle vadeli mevduatın ortalama vadesi 60 gündür (31 Aralık 2009: 69 gün).
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, ilişkili taraflar kapsamına giren bankalardaki mevduat tutarı 139.140 TL’dir (31 Aralık 2009: Yoktur).
Şirket’in finansal varlıkları ve yükümlülükleri için faiz oranı riski ve duyarlılık analizleri Not 38’de belirtilmiştir.
7 FİNANSAL YATIRIMLAR
Kısa vadeli finansal yatırımlar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kısa vadeli finansal yatırımların detayı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
-
93.953
12.679
-
12.679
93.953
Satılmaya hazır menkul kıymetler
Satılmaya hazır hazine bonoları, devlet tahvilleri
Vadeli mevduatlar
Vadesi 3 aydan uzun mevduat
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazine bonosu ve devlet tahvili bulunmamaktadır (31 Aralık 2009: 93.953 TL).
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle vadesi 3 aydan uzun mevduat BYR ve ABD Doları cinsinden olup kayıtlı değeri 12.679 TL’dir (31 Aralık 2009:
Yoktur). Faiz oranları sırasıyla %10,5 ve %7’dir. Şirket’in finansal yatırımlar ile ilgili kur riski, kredi ve faiz oranı riskleri Not 38’de belirtilmiştir.
139
17.910
10,03
17.910
50.616
50.616
31 Aralık 2010
Faiz oranı
TL
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) 2 Şubat 2010 tarihli yazısı ile Turktell’in %6,24 oranında hissesine sahip olduğu Aks TV’deki hisseler
üzerinde bulunan “geri satın alma rüçhan hakkına” haciz şerhi konulduğunu bildirmiştir. Bu hisselerin Çukurova Grubu dışında üçüncü bir
şahsa satılmasının söz konusu olması durumunda TMSF rüçhan hakkını kullanma ve hisseleri devralma hakkına sahip olup, satış bedelinin
eski malikler ile Çukurova Grubu arasında geçmiş dönemlerde imzalanan anlaşmalar kapsamında belirlenmesi gerekmektedir.
Aks TV ve T Medya hisse senetleri için aktif bir fiyat kotasyonu bulunmamaktadır. Şirket bu iştiraklerini maliyet bedelleri üzerinden konsolide
finansal tablolarına yansıtmıştır. Makul değer hesaplamalarındaki alt limitler kullanılarak bağımsız bir değerleme kuruluşu tarafından yapılan değer düşüklüğü analizi sonucunda herhangi bir karşılık ayrılmasına gerek duyulmamıştır.
31 Aralık 2009
Kısa vadeli finansal borçlar
674.212
1.048.003
Uzun vadeli teminatsız banka kredilerinin kısa vadeli kısımları
552.906
340.985
Kısa vadeli teminatsız banka kredileri
97.786
703.210
Kısa vadeli teminatlı banka kredileri
9.893
-
Uzun vadeli teminatlı banka kredilerinin kısa vadeli kısımları
6.769
-
Finansal kiralama işlemlerinden borçlar
6.858
3.808
Uzun vadeli finansal borçlar
2.175.710
1.236.449
Uzun vadeli teminatsız banka kredileri
2.112.156
1.194.338
Uzun vadeli teminatlı banka kredileri
33.780
38.023
Finansal kiralama işlemlerinden borçlar
29.774
4.088
2.849.922
2.284.452
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibari ile finansal kiralama işlemlerinden borçların geri ödeme tablosu aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Bir yıldan önce
Gelecekte yapılacak
minimum finansal
kiralama ödemeleri
8.039
Faiz
1.181
Yapılacak minimum
finansal kiralama
ödemelerinin bilanço
tarihi itibariyle defter
değeri
6.858
Gelecekte yapılacak
minimum finansal
kiralama ödemeleri
4.168
Faiz
360
Yapılacak minimum
finansal kiralama
ödemelerinin bilanço
tarihi itibariyle defter
değeri
3.808
Bir yıldan sonra
37.267
7.493
29.774
4.237
149
4.088
45.306
8.674
36.632
8.405
509
7.896
Şirket’in tamamına sahip olduğu bağlı ortaklığı Superonline, BOTAŞ’tan kapasite kullanım hakkını satınalmıştır ve bu hak için BOTAŞ’a 20.900
Avro ödeyecektir. Şirket bu kapasite ile ilgili 2024 yılına kadar BOTAŞ’a yapılacak ödemelerin net bugünkü değeri olarak hesaplanan 34.833
TL tutarındaki hakkı konsolide finansal tablolarına maddi olmayan duran varlık olarak kaydetmiştir. BOTAŞ ile ilgili finansal kiralama işlemlerinden borçların kayıtlı değeri 32.407 TL’dir.
140
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, kredilerin detayı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
Faiz türü
8 FİNANSAL BORÇLAR
Şirket’in finansal borçları ile ilgili kur ve faiz oranı riskleri ile ödeme planları Not 38’de belirtilmiştir.
Faizsiz spot kredilerden oluşmaktadır.
Belarus Ulusal Bankası yeniden finanse etme oranını ifade etmektedir
Belarus Cumhuriyeti hükümeti tarafından teminat altına alınmıştır.
10,03
* **
*** 32.706
Libor+%2,3-%3,75
%2,24
%2,80
%2,81
Libor+%1,35
RR**+%2
%2,97
%5,73
Libor+%2,0-%3,5
%2,80
1/2
RR**
6,24
755.938
409.186
291.777
276.120
246.442
222.745
133.673
149.959
89.020
38.035
75.247
40.548
32.407
27.448
21.067
15.437
9.602
9.115
4.225
1.150
489
292
2.849.922
32.706
Libor+%2,25-%3,75
Libor+%2,1
Libor+%2,9-%3,0
%2,37
Libor+%2,24-%2,45
%2,24
%4,10-%8,00
%2,25-%2,80
%2,81
Libor+%1,75
Libor+%1,35
RR**+%2
%3,35
%2,97
Libor+%3,465
%2,97
%5,00
%4,64
%18,00
%18,00
Libor+%2,0-%3,5
%2,80
1/2 RR**
6,24
Değişken
Değişken
Değişken
Sabit
Değişken
Sabit
Sabit
Sabit
Sabit
Değişken
Değişken
Değişken
Sabit
Sabit
Değişken
Sabit
Sabit
Sabit
Sabit
Sabit
Değişken
Sabit
Değişken
Defter değeri
2012
2011-2012
2015
2011-2015
2013
2009-2014
2013
2011
2010-2016
2011
2009-2014
2020
2011-2024
2010-2012
2013
2011-2013
2011
2010
2011
2011
2011
2011
2010
2010
2010
Pay oranı (%)
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
ABD Doları
BYR
Avro
ABD Doları
Avro
ABD Doları
ABD Doları
TL
ABD Doları
ABD Doları
AZN
AZN
ABD Doları
ABD Doları
BYR
Defter değeri
Vade
Pay oranı (%)
Para birimi
Borsada işlem görmeyen
Aks Televizyon Reklamcılık ve Filmcilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
(“Aks TV”)
T Medya Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
(“T Medya”)
31 Aralık 2009
Teminatsız banka kredileri
Teminatlı banka kredileri***
Finansal kiralama borçları
Teminatlı banka kredileri
Teminatsız banka kredileri*
Finansal kiralama borçları
Teminatlı banka kredileri
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Faiz oranı
TL
Uzun vadeli finansal yatırımlar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, uzun vadeli finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir:
734.123 276.612 95.619 99.453 93.597 38.023 39.503 7.896
7.896
- - 717.849 170.739 3.142 2.284.452
141
9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER
Yoktur.
Kısa vadeli ticari borçlar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, ticari borçların detayı aşağıdaki gibidir:
10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
Ericsson şirketlerine borçlar
Arabağlantı borçları
Diğer tedarikçilere borçlar
Kısa vadeli ticari alacaklar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, ticari alacakların detayı aşağıdaki gibidir:
Abonelerden alacaklar
Ticari alacaklar ve alınan çekler
Türk Telekom’dan alacaklar
Şüpheli alacak karşılığı
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
1.173.371
977.781
116.966
103.840
2.008
22.634
(568.793)
(403.764)
723.552
Ticari alacaklar ve alınan çekler, bayilerden alacaklar ve uluslararası dolaşım (roaming) alacaklarından oluşmaktadır.
700.491
Türk Telekom’dan olan alacaklar, Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Sözleşmesi’nden kaynaklanmaktadır. Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği
Sözleşmesi, Türk Telekom’un sabit hatlarından başlayıp Turkcell şebekesinde sonlanan çağrılar için Turkcell’e ödeme yapmasını gerekli
kılmaktadır.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, senetli ve senetsiz alacaklara karşılık olarak alınan teminatların niteliği ve tutarları aşağıdaki
gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Teminat mektupları
160.888
129.222 Teminat çekleri
114.432
115.606 Teminat senetleri
5.072
3.550 280.392
248.378 Şüpheli ticari alacak karşılığının, 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemleri içindeki hareketleri aşağıdaki
gibidir:
Açılış bakiyesi
Dönem içinde ayrılan karşılıklar
Defterlerden silinen alacaklar
Kapanış bakiyesi
31 Aralık 2010
403.764
175.365
5.087
(15.423)
568.793
31 Aralık 2010
152.150
18.540
641.452
812.142
31 Aralık 2009
174.631 48.118 533.103 755.852 Turkcell, Ericsson Türkiye ile imzalanan “Çerçeve Tedarik Sözleşmesi” ve “Bakım ve Destek Hizmet Sözleşmesi” olmak üzere iki ayrı sözleşmenin tarafıdır. Çerçeve Tedarik Sözleşmesi kapsamında yer alan donanım ve yazılım tedarik sorumluluğu aslında Ericsson AB’ye aittir. Turkcell
ile sözleşmeyi imzalayan Ericsson Türkiye olduğu için Ericsson Türkiye bu tedarik sorumluluğunu, Ericsson Türkiye, Turkcell ve Ericsson AB
arasında imzalanan üçlü ayrı bir protokol ile Ericsson AB’ye devir etmiştir. Çerçeve Tedarik Sözleşmesine istinaden Ericsson Türkiye, Turkcell’e
kurulmuş ve çalışan bir GSM şebekesi, yedek parça, kurulum hizmeti, eğitim ve dokümantasyon sağlamayı taahhüt etmektedir. Ayrıca Çerçeve Tedarik Sözleşmesi, GSM yazılımları için Turkcell’e münhasır olmayan, devredilemez, süresiz lisans hakkı sağlamaktadır. Bakım ve
Destek Hizmet Sözleşmesi kapsamında Ericsson Türkiye, Turkcell’e, sorun raporu işleme hizmeti, danışmanlık hizmeti ve acil durum hizmeti
sağlamaktadır. Her iki sözleşme kapsamında, Ericsson AB, Ericsson Türkiye’nin Turkcell’e olan tüm taahhütlerine kefil olmaktadır. Turkcell
ile Ericsson Türkiye arasında imzalanan ve ayrı imzalanan üçlü bir protokol ile Ericsson İsveç’in kefil olduğu sözleşmeler için taraflar 1 Ocak
2010 tarihinde yürürlüğe giren ek bir sözleşme imzalamışlar ve GSM hizmet sözleşmesinin geçerlilik süresini 31 Aralık 2010 tarihine kadar
uzatmışlardır. 2011 yılında yapılacak olan sözleşme ile ilgili ihale süreci devam etmektedir.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihi itibariyle, arabağlantı borçları, diğer operatörlerin şebekesinde sonlanan çağrılardan ve kısa mesajlardan
kaynaklanmaktadır.
Diğer kısa vadeli borçlar Şirket’in faaliyetlerinin olağan seyri kapsamında oluşan borçlardır.
Kısa vadeli ticari borçlar hesabı ile ilgili kur riski ve likidite riski Not 38’de açıklanmıştır.
Uzun vadeli ticari borçlar:
Diğer ticari borçlar
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
11.426
-
Diğer ticari borçlar sabit kıymet alımlarından kaynaklanan borçlardan oluşmaktadır.
31 Aralık 2009
297.374
115.732
3.020
(12.362) 403.764
Kısa vadeli ticari alacaklar hesabı ile ilgili kur riski ve kredi riski Not 38’de açıklanmıştır.
Uzun vadeli ticari alacaklar
Yoktur (31 Aralık 2009: Yoktur).
142
143
11 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR
12 FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR
Yoktur.
Kısa vadeli diğer alacaklar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kısa vadeli diğer alacaklar tablosu aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
40.100
24.327
18.755
9.508
19.314
112.004
BTK’dan alacaklar
Vergi dairesinden alacaklar
Verilen avanslar
Bloke mevduat
Diğer
31 Aralık 2009
18.597
13.237
31.834
BTK’dan alacaklar, BTK tarafından azami fiyat sınırlarının üzerinde tarife uyguladığı gerekçesiyle Turkcell’e verilen ve Turkcell tarafından
ödenmiş olan cezanın, mahkemenin yürütmenin durudurulması kararı üzerine, 27 Ocak 2011 tarihinde geri alınması ile ilgili olarak finansallara yansıtılan alacaklardan oluşmaktadır. Turkcell tarafından, 28 Haziran 2010 tarihinde kararın iptali için dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini
reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiş; Turkcell’in bu itirazı kabul edilmiştir. Bu kapsamda BTK, Turkcell’den daha önce tahsil etmiş olduğu
40.100 TL’yi 27 Ocak 2011 tarihinde geri ödemiştir. Bu nedenle, 31 Aralık 2010 tarihi ititbariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda
konuyla ilgili gelir karşılığı kaydedilmiştir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle bloke mevduat, Azerinteltek tarafından kullanılan 9.602 TL tutarındaki krediyi garanti etmek amacıyla bankalarda tutulan vadesi 12 ay olan vadeli mevduatlardan oluşmaktadır.
Uzun vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle uzun vadeli diğer alacaklar tablosu aşağıdaki gibidir:
Verilen depozito ve teminatlar
Diğer
31 Aralık 2010
14.779
872
15.651
31 Aralık 2009
14.450
3.229
17.679 Kısa vadeli diğer borçlar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kısa vadeli diğer borçlar tablosu aşağıdaki gibidir:
Ödenecek diğer vergi ve diğer kesintiler
Ödenecek Hazine Payı ve Evrensel Hizmet Fonu
KKTC Vergi Dairesi’ne borçlar
Diğer
31 Aralık 2010
343.013
82.671
1.219
23.211
450.114
31 Aralık 2009
324.289 57.652 1.575
12.094
395.610 Uzun vadeli diğer borçlar
13 STOKLAR
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle simkart, kazı konuş kart, cep telefonu ve modem stoklarından oluşmaktadır.
14 CANLI VARLIKLAR
Yoktur.
15 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR
Yoktur.
16 ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde Şirket’in özkaynak yöntemiyle değerlediği yatırımlarının karlarındaki
payları sırasıyla 184.707 TL ve 118.832 TL’dir.
Şirket’in özkaynak yöntemiyle değerlediği ve %41,45’ine sahip olduğu Fintur’un 31 Aralık 2010 tarihindeki kayıtlı değeri 463.682 TL’dir (31
Aralık 2009: 424.312 TL).
Şirket, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırladığı konsolide finansal tablolarında, Fintur’un yine bu tarihler itibariyle UFRS’ye uygun olarak
ABD Doları cinsinden hazırlanmış konsolide finansal tablolarını özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirmiştir.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal tabloları Şirket’in benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için uyguladığı farklı muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirilmiştir. Bu kapsamdaki yatırımlardan biri olan Fintur’un
varlıklar, yükümlülükler ve özkaynaklar toplamları ile 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin özet gelir
tabloları aşağıdaki gibidir (Aşağıdaki özet finansal tablolar ABD Doları cinsinden ifade edilmiştir):
Dönen varlıklar
Duran varlıklar
Toplam varlıklar
Uzun vadeli yükümlülükler
Kontrol gücü olmayan pay
Özkaynaklar
Toplam kaynaklar
Satış gelirleri (net)
Satışların maliyeti (net)
Net kar
31 Aralık 2010
451.598
1.578.669
2.030.267
31 Aralık 2009
423.754
1.491.371
1.915.125
289.785
811.749
439.495
489.238
2.030.267
250.133
804.271
405.846
454.875
1.915.125
31 Aralık 2010
1.736.576
(692.757)
369.516
31 Aralık 2009
1.605.022
(665.749)
310.945
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle uzun vadeli diğer borçlar tablosu aşağıdaki gibidir:
Bayilerden alınan depozito ve teminatlar
Diğer
144
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
25.215
21.006 85
- 25.300
21.006
Fintur, 2009 yılında 200.000 ABD Doları tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. Turkcell, kendi payına düşen 82.900 ABD Doları temettü
tutarını nakden Aralık 2009’da tahsil etmiş ve konsolide finansal tablolarında Fintur iştirakini 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 82.900 ABD
Doları tutarında düşürmüştür.
145
146
1.053.429
3.139.870
(42.096)
-
(59.394)
(17.446)
200
(3.900)
102
74
(20.970)
(115.672)
(59.394)
(59.394)
461.404
13.710
1.561
4.156
480.831
(470.351)
(20.725)
(25.530)
(1.234)
(3.363)
(521.203)
(4.662.618)
(119.510)
(367.600)
(17.559)
(168.761)
(5.336.048)
Transfer
1.060.929
2.658
47.635
1.714
(1.112.936)
(501.802)
(14.550)
(1.548)
(5.027)
(522.927)
31 Aralık 2009
114.215
(120.397)
(13.426)
330.747
12.387
11.792
2.360
6.373
1.210.973
1.574.632
31 Aralık 2010
95.201
(85.153)
4.508
Çıkışlar
9.845
59.439
295.990
365.274
Maddi duran varlıklar, net
17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
Yoktur.
1.667
56.281
297.695
355.643
Maliyet
Operasyonel maddi duran varlıklar
Arazi ve binalar
Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
Yapılmakta olan yatırımlar
Satış gelirleri (net)
Satışların maliyeti (net)*
Net kar*
*Rakamlar satınalma sonucunda oluşan gerçeğe uygun değer farklarını içermektedir.
31 Aralık 2009
69.366
295.908
365.274
Girişler
Uzun vadeli yükümlülükler*
Özkaynaklar*
Toplam kaynaklar
*Rakamlar satınalma sonucunda oluşan gerçeğe uygun değer farklarını içermektedir.
31 Aralık 2010
75.580
280.063
355.643
1 Ocak 2009
6.807.467
392.895
409.810
21.325
193.087
651.334
8.475.918
Dönen varlıklar
Duran varlıklar*
Toplam varlıklar
18 MADDİ DURAN VARLIKLAR
31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, A-Tel’in varlıklar, yükümlülükler ve özkaynak toplamı ile 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona
eren hesap dönemlerine ilişkin özet gelir tabloları aşağıdaki gibidir (Aşağıdaki özet finansal tablolar TL cinsinden ifade edilmiştir):
Değer
Düşüklüğü
Şirket’in özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği A-Tel’in 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren dönem itibariyle faaliyet sonuçları %50
sahiplik oranı kullanılarak konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir. A-Tel’in 31 Aralık 2010 tarihindeki kayıtlı değeri 148.447 TL’dir (31
Aralık 2009: 147.475 TL). Şirket, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırladığı konsolide finansal tablolarında, A-Tel’in yine bu tarih itibariyle Not
2.1(a)’da belirtilen esaslara göre hazırlanmış finansal tablolarını özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirmiştir. Nisan 2010 ve Aralık 2009
tarihlerinde A-Tel Genel Kurulu kar dağıtım kararı almıştır ve buna bağlı olarak Şirket, sırasıyla payına düşen 1.241 TL ve 7.248 TL tutarlarındaki kar dağıtımını 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle A-Tel’in kayıtlı değerinden düşmüştür.
-
Yabancı para
çevrim farkları
(11.807)
(11.004)
(739)
(598)
(214)
(70.340)
(94.702)
Nisan 2008’de Azerbaycan Devleti’nin sahip olduğu %35,7 oranındaki Azercell Telekom B.M. (“Azercell”) (Fintur’un %51 iştiraki) hisselerinin
özelleştirmesi tamamlanmıştır. Azercell’in kontrol gücü olmayan hissedarları Azerbaycan Devleti’nin %35,7 oranındaki hissesini satın alarak
sahiplik oranlarını %49’a çıkarmışlardır. Bu işlemler neticesinde Fintur kontrol gücü olmayan hissedarlarından birine, elindeki %42,2 oranındaki hissesiyle ilişkili hisse satış opsiyonu vermiştir. Şirket’in muhasebe politikaları doğrultusunda Fintur’un kontrol gücü olmayan paylara
ait satış opsiyonuyla ilişkili kaydettiği finansal yükümlülük ile kayıtlarından çıkardığı kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar
içindeki “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına kaydedilmiştir.
Birikmiş amortismanlar ve değer
düşüklükleri
Binalar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
31 Aralık 2009
7.685.534
396.936
453.948
21.539
195.933
679.031
9.432.921
Fintur, 2010 yılında 70.000 ABD Doları ve 190.000 ABD Doları tutarlarında olmak üzere iki kez temettü dağıtım kararı almıştır. Turkcell, kendi
payına düşen 29.015 ABD Doları ve 78.755 ABD Doları tutarındaki temettüleri nakden, sırasıyla 5 Mayıs 2010 ve 7 Aralık 2010’da tahsil etmiş
ve konsolide finansal tablolarında Fintur iştirakini 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle bu tutarlarda düşürmüştür.
(4.748.405)
(140.035)
(383.320)
(17.130)
(167.894)
(5.456.784)
3.976.137
147
148
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi duran varlıklarda yaşanan değer düşüklüklerine istinaden 96.702 TL amortisman gideri satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir
(31 Aralık 2009: 59.394 TL).
Maddi duran varlıklar, net
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, değer düşüklüğünü de içeren amortisman giderleri sırasıyla 772.313 TL ve 580.597 TL’dir ve satışların maliyeti hesabına
kaydedilmiştir.
4.729.324
13.817 (96.702) 19.649 (13.302) 829.725 (4.497.126)
(155.093)
(373.337)
(17.402)
(171.163)
(5.214.121)
(94.935)
(94.935)
(28.182)
26.160
(2.022)
(4.748.405)
(140.035)
(383.320)
(17.130)
(167.894)
(5.456.784)
3.976.137
(630.833)
(14.933)
(22.734)
(2.777)
(4.334)
(675.611)
1.023.115
2.632
2.517
1.115
1.029.379
Birikmiş amortismanlar ve değer
düşüklükleri
Binalar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
Maliyet
Arazi ve binalar
Motorlu taşıtlar
Özel maliyetler
7.685.534
396.936
453.948
21.539
195.933
679.031
9.432.921
360.588
24.290
17.974
5.817
9.534
1.087.133
1.505.336
(1.029.349)
(3.404)
(2.879)
(1.496)
(5.553)
(1.042.681)
Değer düşüklüğü
(1.767)
(1.767)
Transfer
1.524.908
(54.646)
(1.448.591)
21.671
1 Ocak 2010
Girişler
Çıkışlar
(17.886)
(125)
3.925
(12)
(50)
(14.148)
31 Aralık 2010
8.564.415
421.636
415.975
24.420
204.090
312.909
9.943.445
Yabancı para
çevrim farkları
22.734
410
2.103
(57)
119
2.656
27.965
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, finansal kiralama yoluyla elde edilen binaların net defter değeri 92.180 TL (31 Aralık 2009: 95.339 TL), GSM
hizmet malzemelerin net defter değeri 32.511 TL’dir (31 Aralık 2009: 115 TL).
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, İzmir Plaza’da ve Davutpaşa Plaza’da sırasıyla 1.500 TL ve 500 TL ipotek tesisi mevcuttur. İzmir Plaza ve Davutpaşa Plaza üzerinde, daha önce BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne ait borçlar nedeniyle Yapı ve Kredi Bankası, Pamukbank ve Interbank
lehine sırasıyla 25 Ağustos 1992 ve 11 Aralık 1997 tarihlerinde tesis edilmiş 1.500 TL ve 500 TL bedelli ipotek mevcut iken, bu binalar Şirket
tarafından satın alınmıştır. Gerek BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin ipotek konusu borçlarının sona ermiş olması ve gerekse Şirket’in Pamukbank
ve İnterbank ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na karşı herhangi bir borcunun bulunmaması nedenleriyle, 13 Mart 2006 tarihinde, İzmir
Plaza’daki ipoteğin fekki talep edilmiştir. İpoteklerin borçları ödenmiş olmasına rağmen Çukurova Grubu’nun tüm borçları tamamlanmadığı
için binalar üzerindeki ipotekler TMSF tarafından fek edilmemiştir.
Varlıklarda değer düşüklüğü:
Şirket, ilgili bilanço tarihinde bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle
bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın geri kazanılabilir tutarı, o varlığın veya o
varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değerinden yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmemiştir. 31 Aralık 2010 tarihi
itibariyle Astelit’in maddi duran varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar değer düşüklüğü testi; Astelit’in nakit üreten birim olduğu varsayımıyla yapılmıştır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, kullanım yoluyla geri kazanılabilir tutarlar, Astelit ve A-Tel’e ait nakit üreten birimlerin
kayıtlı değerlerinden yüksek olduğu için, bu varlıklar için değer düşüklüğü meydana gelmemiştir. Kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki
varsayımlar kullanılmıştır:
Astelit:
Astelit’in iş planına dayanarak önümüzdeki 5 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye
maliyeti oranı %15,7 ve nihai büyüme oranı olarak da %2,5 kullanılmıştır. Astelit’in geri kazanılabilir değeri bağımsız değerleme kuruluşu
tarafından hesaplanmıştır. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %18,9’dir. A-Tel:
A-Tel’in iş planına dayanarak önümüzdeki 5 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye
maliyeti oranı %14,2 ve nihai büyüme oranı olarak da %4,0 kullanılmıştır. A-Tel’in geri kazanılabilir değeri bağımsız değerleme kuruluşu
tarafından hesaplanmıştır. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %14,2’dir.
149
150
(75.485)
(213.542)
(3.380)
(704)
(984)
(17.564)
(261)
(311.920)
777.465
1.791.200
25.638
37.030
2.033
41
1.024.643
1.089.385
(582.709)
(1.762.068)
(34.141)
(176)
(2.022)
(5.855)
(5.546)
(2.392.517)
1.441.983
2.560.051
45.629
7.040
9.635
77.280
8.063
34.036
4.183.717
Girişler
(975)
29.771
2.708
32.479
(29.771)
(3.683)
(33.454)
Çıkışlar
-
-
765.367
278.554
(1.043.921)
-
Transfer
-
-
-
Değer
Düşüklüğü
(18.122)
36.647
7.490
44.137
(45.605)
(9.609)
(7.045)
(62.259)
Yabancı para
çevrim farkları
2.549.568
(591.776)
(1.965.412)
(37.521)
(880)
(3.006)
(23.419)
(5.807)
(2.627.821)
(103.336)
(232.239)
(2.322)
(2.499)
(704)
(984)
(15.944)
(316)
(358.344)
(118.161)
-
2.022
2.022
(19.649)
- (1.001)
- (2.343)
1.371
(1.973)
(12.606)
(696.113)
(2.197.972)
(2.322)
(40.020)
(1.584)
(3.990)
(37.992)
(6.123)
(2.986.116)
2.399.152
3.048.043
34.833
48.101
7.040
9.635
77.280
8.628
4.060
5.385.268
2.147.648
31 Aralık
2010
2.549.568
(591.776)
(1.965.412)
(37.521)
(880)
(3.006)
(23.419)
(5.807)
(2.627.821)
2.157.612
2.862.343
47.662
7.040
9.635
77.280
8.104
7.713
5.177.389
31 Aralık
2009
Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca, 500.000 ABD Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli
bir GSM işletme lisansı almaya hak kazanmıştır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle net defter değeri 538.797 TL (31 Aralık 2009: 582.780 TL) olup 2023 yılında itfa
süresi dolacaktır.
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemi itibariyle Grup içinde yaratılan bilgisayar yazılımları tutarı 45.053 TL’dir (31 Aralık 2009: 37.623 TL).
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, değer düşüklüğünü de içeren itfa payları sırasıyla 358.344 TL ve 311.920 TL olup satışların
maliyeti hesabına kaydedilmiştir. Bilgisayar yazılımları, maddi olmayan duran varlık kriterlerini taşıyan şirket içi yazılım geliştirme maliyetlerini kapsamaktadır.
Maddi olmayan duran varlıklar, net
Birikmiş itfa payları
GSM ve diğer telekomünikasyon işletme
lisansları
Marka değeri
Müşteri tabanı
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap döneminde, maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
Değer
Yabancı para
2010
Girişler
Çıkışlar
Transfer
Düşüklüğü
çevrim farkları
Maliyet
lisansları
2.157.612
618
- 4.352
- (14.934)
2.862.343
57.763
- 123.087
4.850
34.833
- Transmisyon hatları
47.662
439
- Marka değeri
7.040
- Müşteri tabanı
9.635
- Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları
77.280
- Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı
8.104
524
- Yapılmakta olan yatırımlar
7.713
146.006
- (149.110)
- (549)
5.177.389
240.183
- (21.671)
- (10.633)
Maddi olmayan duran varlıklar, net
Birikmiş itfa payları
lisansları
Marka değeri
Müşteri tabanı
Maliyet
lisansları
Marka değeri
Müşteri tabanı
1 Ocak
2009
19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap döneminde, maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
151
Turkcell, 3N Lisans ile ilgili imtiyaz sözleşmesini BTK ile 30 Nisan 2009 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme imza tarihinden itibaren 20 yıl geçerli
olacak 3N Lisans’ın 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle net defter değeri 705.317 TL’dir (31 Aralık 2009: 743.789 TL).
Projeksiyon yapılan dönem için tahmin edilen FVAÖK, Superonline’ın Grup’un bir parçası olarak faaliyet göstermekten kaynaklanan sinerjiyi
de içermektedir. Bu önemli varsayım için belirlenen değer, etkin gelişim ve sinerji hariç geçmiş tecrübeyi yansıtmaktadır. Şirket Yönetimi’ne
göre, geri kazanılabilir tutarı belirlerken esas alınan kilit bir varsayımdaki yeterince muhtemel bir değişim, Superonline’ın defter değerinin
geri kazanılabilir tutarını aşmasına sebebiyet vermemektedir.
Şirket’in %100’üne sahip olduğu bağlı ortaklığı Superonline, BOTAŞ’ın hali hazırda döşemiş olduğu fiber optik kablolar üzerindeki kapasiteyi
15 yıl süre ile kullanmak, ek fiber optik kablolar döşemek ve bu döşenecek kablolar üzerindeki kapasiteyi aynı süre boyunca kullanmak üzere
BOTAŞ’ın açtığı ihaleyi kazanmıştır. Superonline, bu kapasite hakkı için BOTAŞ’a 20.900 Avro ödeyecektir. Sözleşme süresinin, BOTAŞ’ın
hali hazırda döşediği fiber optik kabloların kalan faydalı ömürlerinin büyük kısmını kapsaması ve yeni döşenecek fiber optik kablolar için;
Superonline’ın, sözleşmenin ilk döneminde önemli yatırım yapacak olması, finansal kiralama işlemi göstergesi olarak kabul edilmiştir ve bu
işlem finansal kiralama olarak muhasebeleştirilmiştir. Grup bu kapasite ile ilgili 2024 yılına kadar yapılacak ödemelerin net bugünkü değeri
olarak hesaplanan 34.833 TL tutarındaki hakkı finansal tablolarına maddi olmayan duran varlık olarak kaydetmiştir.
20 ŞEREFİYE
Şirket’in 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Belarusian Telecom ve Superonline iktisabıyla ilgili sırasıyla, 185.692 TL ve 32.691 TL tutarlarında
finansal tablolarına yansıttığı şerefiyeleri bulunmaktadır (31 Aralık 2009: 244.894 TL ve 32.691 TL). Her iki iktisap da 2008 yılı içerisinde
gerçekleşmiştir.
Şerefiye her yıl aynı zamanda değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden
yüksek olanı seçilerek bulunur. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Belarusian Telecom ve Superonline’ın geri kazanılabilir değerleri bağımsız
değerleme kuruluşları tarafından hesaplanmıştır.
Gelecekteki nakit akımlarının net bugunkü değeri hesaplanırken, Şirket Yönetimi’nin FVAÖK’deki (amortisman ve itfa paylarından önceki
operasyonel kar olarak hesaplanır) büyüme beklentisi, gelecekteki maddi ve maddi olmayan duran varlık alımlarının tutarı ve zamanlaması,
uzun vadedeki büyüme oranı ve reeskont oranları tahminleri dikkate alınmıştır.
Belarusian Telecom:
31 Aralık 2010 itibariyle, Belarus ekonomisindeki olumsuz etkenler sonucu reeskont oranlarındaki artış ve yapılan iş planlarına kıyasla daha
düşük performans gösterilmesi sebebiyle Belarusian Telekom’un alımı sırasında oluşan Şerefiye için 36.329 TL (31 Aralık 2009: 92.388 TL)
değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. Değer düşüklüğü tutarının tamamı Şerefiye’ye ve diğer giderlere yansıtılmıştır. Kullanım değeri, birimin
sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının iskonto edilmesi suretiyle
hesaplanmıştır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır:
Belarusian Telecom iktisabında ortaya çıkan Şerefiye’nin değer düşüklüğü testi için, 1 Ocak 2011 ve 31 Aralık 2017 tarihleri aralığında 7 yıllık
projeksiyon üzerinden yapılmıştır.
Gelecek dönemlerde oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, ülke ekonomisinin tahmini ortalama büyüme oranını geçmeyen %3,0 kullanılmıştır.
Birimin geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı %14,4 kullanılmıştır. Vergi sonrası oran, vergi sebebiyle oluşacak nakit çıkışları, gelecekteki diğer vergisel nakit akımları ve varlıkların maliyeti ile vergi
matrahları arasındaki farklar göz önünde bulundurularak düzeltilmiştir. Gösterim amaçlı vergi öncesi iskonto oranı %17,2’dır.
Superonline:
Nakit yaratan birimlerin kullanılan değerine dayanarak bulunan geri kazanılabilir değerin, defter değerinden yüksek olduğu tahmin edildiği
için Superonline’ın alımı sırasında oluşan Şerefiye’ye ilişkin değer düşüklüğü karşılığı hesaplaması gerekmemektedir. 31 Aralık 2010 tarihi
itibariyle kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır:
152
Superonline’ın iktisibında ortaya çıkan Şerefiye’nin değer düşüklüğü testi için, 1 Ocak 2011 ve 31 Aralık 2018 tarihleri aralığında 8 yıllık
projeksiyon üzerinden yapılmıştır.
Gelecek dönemlerde oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, Superonline’ın faaliyet gösterdiği
piyasadaki uzun vadeli ortalama büyüme oranını geçmeyen %2,5 kullanılmıştır.
Birimin geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı %15,8 kullanılmıştır. Vergi sonrası oran, vergi sebebiyle oluşacak nakit çıkışları, gelecekteki diğer vergisel nakit akımları ve varlıkların maliyeti ile vergi
matrahları arasındaki farklar göz önünde bulundurularak düzeltilmiştir. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %18,3’dır.
Superonline’ın 2008’de satın alınmasından sonra, Şirket Yönetimi Mayıs 2009’da Superonline ve %100 sahibi olduğu Tellcom’un operasyonlarını birleştirmiştir. Birleşme ile birlikte, Tellcom ve Superonline ayrı ayrı nakit yaratan birimler iken, Superonline markası altında nakit
yaratan tek bir birim haline gelmişlerdir. Bu sebeple değer düşüklüğü için kullanılan iş planları birleştirilen şirketlerin operasyonlarını ifade
etmektedir.
21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
Grup’un bağlı ortaklıklarından Turkcell Teknoloji, TÜBİTAK ve Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde yürütülen “Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı” kapsamında kabul edilen harcamalarının %60’ına destek almaktadır. 1 Ocak 2010 – 31 Aralık 2010 tarihleri arasında 1.068
TL bu kapsamda satışların maliyeti hesabından mahsup edilmiştir.
22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
22.1 Kısa Vadeli Borç Karşılıkları
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kısa vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2009 açılış bakiyesi
Dönem içerisinde ayrılan/(silinen) karşılık
Ödemeler
İskonto gideri
31 Aralık 2009 kapanış bakiyesi
Dava
66.933
245.725
(59.822)
252.836
Personel prim
57.604
56.783
(58.655)
353
56.085
Toplam
124.537
302.508
(118.477)
353
308.921
Ödemeler
İskonto gideri
Dava
252.836
89.253
(173.086)
2.839
171.842
Personel prim
56.085
69.163
(59.215)
(81)
65.952
Toplam
308.921
158.416
(232.301)
2.758
237.794
153
22.2 Uzun Vadeli Borç Karşılıkları
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle uzun vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur).
İskonto gideri
İskonto gideri
Kur değişiminin etkisi
Dava
142
142
Dava
142
975
1.117
Duran varlık söküm,
taşıma, restorasyon
yükümlülüğü
6.790
910
7.700
Duran varlık söküm,
taşıma, restorasyon
yükümlülüğü
7.700
78.031
400
(108)
86.023
Diğer
708
708
Toplam
6.790
1.760
8.550
Diğer
708
359
1.067
Toplam
8.550
79.365
400
(108)
88.207
Grup’un, maddi duran varlıklarının sökümü, taşıma ve restorasyon yükümlülüğü bulunmaktadır. Söküm maliyetleri, güvenilir tahminlerle
belirlenmiş gerçeğe uygun gelecekteki nakit akımlarının, mevcut piyasa koşullarında paranın zaman değerini ve yükümlülüğe ilişkin olan
risklerin etkileri dikkate alınarak belirlenen vergi öncesi iskonto oranı ile bilanço tarihine indirgenmesiyle hesaplanmıştır.
Yukarıda belirtilen cari dönemde gerçekleşen artış kalemleri nakit olmayan işlemlerden oluşmakta olup nakit akım tablosunda maddi duran
varlıklar ile netleştirilerek gösterilmiştir.
22.3 İmtiyaz Sözleşmesi
Turkcell’in, 27 Nisan 1998 tarihinde imzalamış olduğu Lisans sözleşmesi 4673 sayılı kanunun geçici 2. maddesi uyarınca yenilenmiş ve 13
Şubat 2002 tarihinde BTK tarafından da imzalanarak yürürlüğe girmiş ve İmtiyaz Sözleşmesi adını almıştır. İmtiyaz Sözleşmesi çerçevesinde,
abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatı Turkcell tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Turkcell
abonelerinden elde ettiği brüt gelirinin %15’inin %90’lık kısmını Hazine’ye hazine payı ve %10’luk kısmını da Ulaştırma Bakanlığı’na evrensel hizmet fonu olarak her ay ödemekle yükümlüdür. Ayrıca, İmtiyaz Sözleşmesi ile Turkcell yılda bir kez olmak üzere brüt gelirden her türlü
vergi, resim, harç, fon, hazine payı ve KDV düşüldükten sonra kalan tutarın %0,35’ini (onbinde otuzbeş) BTK masraflarına katkı payı olarak
ödemekle yükümlü tutulmuştur.
Özelleştirme Uygulamalarının düzenlenmesi hakkında 3 Temmuz 2005 tarihinde kabul edilen kanun sonucunda, hazine payı hesaplamasına
baz olan brüt gelir tanımında değişiklik yapılmıştır. İlgili bakanlık ve kurumların çalışmalarını tamamlamaları sonrası yenilenen 10 Mart
2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre, 10 Mart 2006 tarihinden geçerli olmak üzere, %15 hazine payı hesaplamasına baz olan brüt gelir
matrahından, süresinde ödenmeyen bedeller için abonelere tahakkuk ettirilen gecikme faizi, diğer dolaylı vergiler, harç, resim gibi finansal
yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları çıkarılmıştır.
Turkcell, 9 Haziran 2008 tarihinde, yukarıda bahsi geçen ilgili kanunun Resmi Gazete’de yayınlandığı 21 Temmuz 2005 tarihinden, Turkcell
ile BTK arasında imzalanan yeni İmtiyaz Sözleşmesi’nin yürürlüğe girdiği 10 Mart 2006 tarihine kadar Turkcell’in, “süresinde ödenmeyen
bedeller için abonelerine tahakkuk ettirdiği gecikme faizi ile vasıtalı vergiler; harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla
muhasebeleştirdiği tahakkuk tutarları”nı da dahil etmek suretiyle ve ihtirazi kayıtla Hazine Müsteşarlığı’na fiilen ödediği hazine payı tutarı ile
ilgili kanunun 15. maddesi kapsamında yapması gereken ödemeler arasındaki fark olarak hesaplanan 102.649 TL anapara ile bu anaparaya
davanın açıldığı tarihe kadar işlemiş 68.276 TL tutarında temerrüt faizi olmak üzere toplam 170.925 TL’nin fiili ödeme tarihine kadar işleyecek temerrüt faizi ile birlikte Hazine’den tahsiline karar verilmesi istemiyle idari yargıda dava açmıştır. Mahkeme davayı reddetmiştir. Karar
Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir.
154
Kurum masraflarına katkı payının hesaplamasına baz olan matrahın yeni sözleşmede değiştirilmesi nedeniyle Turkcell, 12 Nisan 2006 tarihinde, 10 Mart 2006 tarihinde imzalanan İmtiyaz Sözleşmesi’nin 9. maddesinin iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme 10 Mart 2009 tarihinde
davanın reddine karar vermiş olup bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir.
21 Haziran 2006 tarihinde, BTK ödemesi Nisan 2006’da yapılan, 2005 yılına ilişkin kurum masraflarına katkı payı ödemesinin, tahakkuk ettiği
2005 yılında geçerli olan 13 Şubat 2002 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre değil, ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan 10 Mart 2006
tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre hesaplanması gerektiğini iddia etmiş ve buna bağlı olarak Turkcell tarafından 2005 yılı kurum masraflarına
katkı payı adı altında yapılan ödemenin 4.011 TL eksik yapıldığını belirterek, bu eksik ödemenin gecikme zammı ile birlikte ödenmesini talep
etmiştir. Bunun üzerine Turkcell, ilgili ödemeyi yapmış ancak 28 Ağustos 2006 tarihinde, BTK’nın bu tarihli işleminin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkeme, 24 Temmuz 2009 tarihinde, Turkcell’in talebi doğrultusunda, dava konusu işlemin iptaline
karar vermiş, karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
Turkcell 2006 yılında BTK’ya ödemiş olduğu toplam 4.232 TL tutarındaki meblağı, ödeme tarihine değin işleyecek faizi ile birlikte BTK’dan
talep etmiş ve BTK, anapara tutarını 8 Şubat 2010 tarihinde Turkcell’e iade etmiş; talep edilen faiz tutarını ödememiştir. Turkcell dava konusu
tutarı 8 Şubat 2010 tarihinde tahsil ettiği gerekçesiyle 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda 4.011 TL gelir
kaydetmiştir. Ancak, talep edilen faiz tutarının ödenmemesi üzerine, Turkcell 2006 yılında BTK’ya ödenmiş olan toplam 4.232 TL tutarındaki
meblağdan, belirli bir süre yoksun kalması nedeniyle uğradığı 3.942 TL tutarındaki zararın BTK’dan tahsili talebiyle 17 Mart 2010 tarihinde
dava açmıştır. Dava süreci halen devam etmektedir.
İmtiyaz Sözleşmesi, GSM standartlarında bir mobil telefon sisteminin kurulması, geliştirilmesi ve işletilmesine ilişkin hüküm ve şartlar içermektedir. Turkcell’in sözleşmede öngörülen şartlara uygun faaliyette bulunması esas olup, söz konusu şartların ihlal edilmesi ve İmtiyaz
Sözleşmesi’nde öngörülen mükellefiyetlerin yerine getirilmemesi halinde önemli ceza ve tedbirlerle karşı karşıya kalması olasılığı mevcuttur.
Bunlardan biri de (verilen süre içerisinde aykırılığı gidermemesi halinde) sözleşmenin feshidir.
İmtiyaz Sözleşmesi’nde, sözleşmenin feshini gerektiren diğer sebepler aşağıdaki gibi açıklanmıştır:
-
İşletmeci hakkında yargı yerlerince verilmiş iflas ve konkordato kararı olması;
-
İşletmecinin kendisine tahsis edilen frekanslar ya da GSM sisteminde kullanılması için işletmeciye tahsis edilecek diğer frekanslar
dışında faaliyet gösterdiğinin belirlenmesi, verilen süre içerisinde bu faaliyetine son verilmemesi.
Turkcell’in İmtiyaz Sözleşmesi’nin “Uygulanacak Hukuk ve Uyuşmazlıkların Çözümü” başlıklı 51. maddesine göre taraflar, Sözleşmenin uygulanması konusunda aralarında doğacak uyuşmazlıkların Uluslararası Ticaret Odası (“ICC”) tahkim kuralları çerçevesinde seçilecek üç hakem
tarafından tahkim yoluyla çözümlenmesi konusunda anlaşmışlardır. Anılan hükme göre, sözleşmenin kapsamı, uygulanması ve feshi ile ilgili
konularda çıkan uyuşmazlıklar öncelikle Lisans Koordinasyon Kurulu’nda görüşmelerle çözümlenecek; uyuşmazlık bu yolla 30 gün içinde çözümlenemezse, taraflardan biri diğerine uyuşmazlığın doğduğunu, uyuşmazlığın yapısını, ana hatlarıyla nedenlerini ve uyuşmazlığın tahkim
yoluyla çözümlenmesi niyetinde olduğunu yazı ile bildirecek, yapılacak bildirimi takip eden 15 gün içinde uyuşmazlığın çözümlenememesi
halinde, uyuşmazlık tahkim yoluyla çözümlenecektir.
22.4 Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Anlaşması
24 Nisan 1998 tarihinde, Turkcell ile Türk Telekom arasında tarafların şebekelerini birbirine bağlamayı amaçlayan ve Turkcell’in GSM şebekesinin santral, baz istasyonu, baz istasyon kontrol istasyonu ve ilgili diğer teçhizatı için Türk Telekom’un mevcut yer, bina, tesis, kule, enerji,
devre, klima ve benzeri altyapı imkanlarından yararlanmasını sağlayan bir şebekelerarası irtibat ve işbirliği sözleşmesi imzalamıştır. Söz
konusu sözleşme, İmtiyaz Sözleşmesi yürürlükte kaldığı sürece yürürlükte kalacaktır.
155
Türk Telekom ve Turkcell, Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Anlaşması’nın bazı hükümlerini, 20 Eylül 2003 tarihinde imzaladıkları ek bir protokol ile tadil etmişlerdir. Sözü edilen ek protokolde 31 Aralık 2004 tarihinden sonra uygulanacak çağrı sonlandırma ücretleri konusunda tarafların 28 Şubat 2005 tarihine kadar anlaşamamaları durumunda konunun BTK’ya aktarılacağı belirtilmiştir. Tarafların 28 Şubat 2005 tarihine
kadar yeni arabağlantı ücretleri ile ilgili uzlaşamamaları sonucunda, Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği’nde de belirtildiği üzere uzlaştırma
prosedürünün işletilmesi için konu BTK’ya aktarılmıştır. BTK, Turkcell ve Türk Telekom arasındaki arabağlantı anlaşmazlığına ilişkin işletilen
uzlaştırma prosedürü çerçevesinde geçici sonlandırma ücretlerini belirlemiş ve uygulamaları için taraflara tebliğ etmiştir. Bu ücretler tebliğ
tarihinden, yani 10 Ağustos 2005’ten itibaren uygulanmaya başlanmıştır.
Bununla birlikte Turkcell, bu uygulamanın, ihtilafın ait olduğu 2000 yılında yürürlükte bulunan sözleşme hükmüne aykırı olduğu, Türk
Telekom’un, ilgili mahkeme kararına konu alacağının tamamını 31 Ekim 2009 tarihi itibariyle Turkcell’den tahsil etmiş olduğu ve Türk Telekom tarafından yapılan tahsilatın fazla olduğu iddialarıyla, 28 Ocak 2010 tarihinde, 23.378 TL anapara, 3.092 TL gecikme faizi ve 1.925 TL
gecikme bedeli olmak üzere toplam 28.395 TL tutarındaki alacağın sözleşme gecikme faizi ve gecikme bedeli ile birlikte Türk Telekom’dan
tahsili amacıyla bu şirket aleyhine dava açmıştır.
Türk Telekom’un sözü edilen BTK kararında öngörülen çağrı sonlandırma ücretlerini, uluslararası çağrılar için uygulamamak suretiyle, Ağustos 2005 döneminden Ekim 2005 dönemine kadar Turkcell’den tahsil etmiş olduğu 11.274 TL tutarındaki anapara ile bu anaparaya tahsil
tarihinden 22 Aralık 2005 tarihine kadar tahakkuk etmiş 521 TL tutarındaki gecikme faizi ve 175 TL tutarındaki gecikme cezasından oluşan
toplam 11.970 TL’nin Türk Telekom’dan tahsili talebiyle, 22 Aralık 2005 tarihi itibariyle Turkcell tarafından alacak davası açılmıştır. Dosya
kapsamında hazırlanan bilirkişi raporları ve ek raporlar Turkcell’in davadaki iddialarını teyit etmektedir. Dava süreci halen devam etmektedir.
19 Aralık 2006 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a Kasım 2005-Ekim 2006 dönemleri arasında BTK tarafından belirlenen uluslararası çağrı
sonlandırma fiyatlarını kullanmadığı gerekçesiyle anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 23.726 TL tutarında
alacak davası açmıştır. Mahkeme, Turkcell tarafından 22 Aralık 2005 tarihinde açılan ilk dava dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir.
2 Kasım 2007 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a Kasım 2006-Mart 2007 dönemleri arasında BTK tarafından belirlenen uluslararası çağrı
sonlandırma fiyatlarını kullanmadığı gerekçesiyle anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 6.836 TL tutarında
alacak davası açmıştır. Mahkeme, bu davanın da 22 Aralık 2005 tarihinde açılan ilk dava dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir.
10 Şubat 2010 tarihinde BTK, Türk Telekom ve GSM operatörleri için “Arabağlantı Ücret Tarifeleri” yayınlamıştır. Yayınlanan tarifelere göre
1 Nisan 2010 tarihinden itibaren Turkcell şebekesinde sonlanan ses çağrıları için uygulanacak çağrı sonlandırma ücreti 6,55 Kr./dakika’dan
3,13 Kr./dakika’ya düşürülmüş olup görüntülü çağrılar için uygulanacak çağrı sonlandırma ücreti 7,75 Kr/dakika olarak bir önceki yıl ile aynı
bırakılmıştır. Turkcell, 1 Nisan 2010 tarihinden itibaren arabağlantı gelir ve giderlerini “Arabağlantı Ücret Tarifeleri”ne göre hesaplamaya
başlamıştır.
Turkcell yönetimi, Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle şebekelerarası irtibat ve işbirliği anlaşmalarına konu olan koşul ve yükümlülüklere
uyduğunu düşünmektedir.
22.5 Türk Telekom ile özel devre kiraları ihtilafı
Turkcell, Madde 22.3’te belirtilen Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Sözleşmesi kapsamında, tarifeleri Türk Telekom tarafından belirlenen
transmisyon hatlarını kiralamakta ve bunlar üzerinden iletişim sağlamaktadır. Söz konusu transmisyon hatları için Türk Telekom’un kendi tarifeleri üzerinden Turkcell’e uyguladığı %60 oranındaki indirim yine Türk Telekom tarafından 1 Temmuz 2000 tarihinden geçerli olmak üzere
tek taraflı olarak kaldırılmış ve yerine birtakım şartlara bağlı olmak kaydıyla, %25 oranında indirim uygulanmaya başlanmıştır. Turkcell, bu
yeni tarifeye göre ödemelerini yapmakta ve giderlerini muhasebeleştirmektedir.
İlgili döneme ait toplam nominal 29.125 TL tutarındaki kira farkları Türk Telekom tarafından Turkcell’e fatura edilmiş ve Turkcell alacaklarına
mahsup edilmek suretiyle tahsil edilmiştir. Turkcell sözü edilen kira farkları için Türk Telekom tarafından fatura edilmesi muhtemel gecikme
bedeline istinaden 31 Aralık 2000 tarihli finansal tablolarında 9.670 TL tutarında karşılık ayırmıştır. Ancak Türk Telekom’un 9 Mayıs 2002
tarihinde yazılı olarak talepte bulunduğu faiz tutarında uyuşmazlık söz konusu olunca Turkcell tarafından dava açılmıştır. Mahkeme, 25 Aralık
2008 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Anılan karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay mahkeme kararının onanmasına
karar vermiş, bu karara karşı Turkcell tarafından karar düzeltme müracaatında bulunulmuştur.Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda,
91.864 TL tutarında toplam karşılık ayrılmış olup 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle bu tutarın tamamı Türk Telekom tarafından Turkcell’den olan
alacaklardan mahsup edilerek tahsil edilmiştir.
156
22.6 Rekabet Kurulu tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf
Rekabet Kurulu Ekim 1999’da Turkcell ve diğer operatörlerin işleyişine ilişkin bir inceleme başlatmış ve Turkcell’in GSM hizmetleri piyasasında hakim durumda olduğu ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’un 4 ve 6. maddeleri ihlali iddiasıyla Turkcell’in toplam
nominal 6.973 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir. Turkcell Rekabet Kurulu’nun bu kararının iptali için dava açmıştır.
Mahkeme, 15 Kasım 2005 tarihinde, Rekabet Kurulu’nun verdiği kararı iptal etmiştir. Kararın iptal edilmesi üzerine, Rekabet Kurulu 29 Aralık
2005 tarihinde aynı kararı tekrar almıştır. Turkcell, Rekabet Kurulu’nun almış olduğu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle
10 Mart 2006 tarihinde Danıştay nezdinde dava açmıştır. Mahkeme, 13 Mayıs 2008 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell
tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
Rekabet Kurulu’nun kararı üzerine, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı, Turkcell’e gönderdiği 4 Ağustos 2006 tarihli ödeme emri ile 6.973 TL
tutarındaki para cezasının ödenmesini talep etmiştir. Turkcell, ilgili cezayı 25 Eylül 2006 tarihinde ödemiş ancak aynı tarihte söz konusu ödeme emrinin iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell tarafından açılan davanın reddine karar vermiş ve bu karar Turkcell tarafından
temyiz edilmiştir. 17 Mart 2009 tarihinde, Danıştay yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Yerel mahkeme, Danıştay’ın bozma
kararına uyma yönünde karar vermiştir. Mahkeme, 18 Aralık 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiş ve bu karar Turkcell tarafından
temyiz edilmiştir. Danıştay, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Dava süreci halen devam etmektedir.
22.7 Mobil pazarlama faaliyetleri ile ilgili ihtilaf
Rekabet Kurulu, Turkcell’in mobil pazarlama alanında münhasır faaliyetlerini sürdürüp sürdürmediğinin, sürdürdüğünün tespiti halinde bu
uygulamaların Rekabet Kanunu’nun ilgili maddelerini ihlal edip etmediğinin tespiti amacıyla, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar
vermiştir. Rekabet Kurulu, 23 Aralık 2009 tarihinde aldığı karar ile Turkcell’in GSM hizmetleri ve mobil pazarlama hizmetleri pazarındaki
faaliyetlerinin rekabeti ihlal ettiği gerekçesiyle Turkcell hakkında 36.072 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Rekabet Kurulu
kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası 27.054 TL olarak 25 Mayıs 2010 tarihinde
ödenmiştir. Turkcell tarafından, 25 Haziran 2010 tarihinde anılan kararın iptali amacıyla dava açılmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin
durdurulması talebini reddetmiş olup Turkcell tarafından karara itiraz edilmiştir. Dava süreci halen devam etmektedir.
Avea, Rekabet Kurulu kararına dayanarak, Turkcell’in, mobil pazarlama alanında rekabeti ihlal ettiği ve bu durumun kendisini zarara uğrattığı
iddiasıyla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL tutarındaki tazminatın Turkcell’den tahsili talebiyle dava açmıştır.
Dava devam etmektedir.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin
belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009:
Yoktur).
22.8 Ulusal dolaşım ihtilafı
2001 yılı içinde, Turkcell, Türkiye’de Mart 2001 tarihinden itibaren faaliyet göstermekte olan GSM operatörü İş-Tim Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. (“İş-Tim”) ile ulusal dolaşım görüşmelerinde bulunmuştur. Bu görüşmelerin olumlu sonuç vermemesi üzerine, BTK 19 Ekim 2001
tarihinde, Turkcell’e, belirlediği koşullarda bir roaming sözleşmesi imzalaması için 15 Kasım 2001 tarihine kadar süre vermiş, taraflara bir
çözüm önerisi getirmiş ve tarafların 15 Kasım 2001 tarihine kadar anlaşmalarını talep etmiştir. Turkcell, BTK’nın bu konuya müdahale yetkisi
157
olmadığı ve önerilerinin teknik açıdan imkansız ve ekonomik açıdan kabul edilemez nitelikte olması gerekçeleriyle dava açmıştır. Danıştay,
daha önce vermiş olduğu bir karar ile dava konusu işlem iptal edilmiş olduğundan, davada karar verilmesine yer olmadığına karar vermiş
ve bu karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir.
BTK, dava süreci devam ederken, 14 Mart 2002 tarihli yazısı ile Turkcell’e yeniden 30 günlük süre vererek GSM 1800 işletmecileriyle daha
önce belirlemiş olduğu hüküm ve koşullarla sözleşme imzalamaya zorlamıştır. Turkcell, BTK’nın, kendisine 30 gün içerisinde roaming sözleşmesi imzalama yükümlülüğü getiren işleminin iptali talebiyle dava açmıştır. Danıştay, 14 Mart 2006 tarihinde, BTK’nın 14 Mart 2002 tarihli
işleminin iptaline ve Turkcell’in Ulusal Dolaşım Anlaşması Yapılması ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in iptali talebi yönünden
ise davanın reddine karar vermiştir. Karar, BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının
onanmasına karar vermiştir.
BTK, 21 Nisan 2010 tarihinde aldığı karar ile 25 Mart 2009 tarihinde BTK tarafından onaylanan GSM Azami Tarife Çizelgesi’ndeki GSM-GSM
üst sınırının üzerinde tarife uyguladığı iddiasıyla Turkcell hakkında 53.467 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası 40.100 TL olarak 3 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir.
Turkcell tarafından, 28 Haziran 2010 tarihinde kararın iptali için dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini
reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiş; Turkcell’in bu itirazı kabul edilmiştir. Bu kapsamda BTK, Turkcell’den daha önce tahsil etmiş olduğu
40.100 TL’yi 27 Ocak 2011 tarihinde geri ödemiştir. Bu nedenle, 31 Aralık 2010 tarihi ititbariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda
konuyla ilgili gelir karşılığı kaydedilmiştir.
BTK, Turkcell’e roaming sağlama yükümlülüğünü öngören 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun 10. maddesi gereğince çıkarılan Ulusal
Dolaşım (Roaming) anlaşması yapılması ile ilgili yönetmeliğe uymadığı gerekçesiyle toplam nominal 21.822 TL para cezası vermiştir. Turkcell bu tutarı bir günlük gecikme faizi ile beraber 7 Nisan 2004 tarihinde BTK’ya ödemiştir. Turkcell ilgili ceza işlemi ile BTK’nın bu işlemin
dayanağını oluşturan kararı ve “Ulusal Dolaşım (Roaming) Anlaşması Yapılması ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” in tamamının
iptali talebi ile dava açmıştır.
Danıştay’ın, 1 Aralık 2004 tarihinde Turkcell’e idari para cezası verilmesine ilişkin kararının dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin durdurulması kararına bağlı olarak, BTK, 3 Ocak 2005 tarihinde daha önce Turkcell’den tahsil etmiş olduğu 21.822 TL tutarındaki para cezasını Turkcell’e geri ödemiştir. Danıştay 13. Dairesi, 13 Aralık 2005 tarihinde “Ulusal Dolaşım Anlaşması Yapılması İle İlgili Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmelik”in iptali istemi yönünden davanın reddine, Şirket’e 21.822 TL idari para cezası verilmesine ilişkin BTK kararına ilişkin
işlemin ise iptaline karar vermiştir. Karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının
onanmasına karar vermiştir. Söz konusu idari para cezasının ödendiği tarih ile iade alındığı tarihler arasındaki dönemde Turkcell’in mahrum
kaldığı 7.111 TL tutarındaki faiz alacağının tahsili talebiyle, Turkcell tarafından BTK aleyhine 22 Temmuz 2010 tarihinde dava açılmıştır. Dava
süreci devam etmektedir.
27 Ekim 2006 tarihinde Telecom Italia SPA ve TIM International N.V. yaptıkları ulusal dolaşım taleplerinin karşılanmamasının rekabet hukukunu ihlal ettiği gerekçesiyle Turkcell aleyhine 2.000 ABD Doları tutarında alacak davası açmıştır. 29 Aralık 2008 tarihinde, Mahkeme davanın
reddine karar vermiştir. Telecom Italia SPA ve TIM International N.V. kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir.
Yoktur).
22.9 Turkcell’in ücretlendirme uygulamaları ile ilgili olarak BTK tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf
BTK, 7 Nisan 2010 tarihinde aldığı karar ile Turkcell hakkında, Turkcell tarafından kuruma yanlış bilgi verildiği gerekçesiyle 4.008 TL ve
bazı abonelerin mağdur edildiği gerekçesiyle 374 TL olmak üzere, toplam 4.382 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Kararın
tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezasını toplam 3.287 TL olarak 9 Haziran 2010 tarihinde
ödenmiştir. Turkcell tarafından, 9 Temmuz 2010 tarihinde kararın iptali için 2 adet dava açılmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş, Turkcell kararlara itiraz etmiş; fakat itirazlar reddedilmiştir. Davalar devam etmektedir. 158
Ayrıca, abonelere iade edilecek tutar 46.228 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Ocak 2010’da gerçekleşmiştir.
22.11 Bankalardaki mevduat ile ilgili ihtilaf
Turkcell’in iki bankadaki bazı hesapları ile ilgili olarak, bu bankalardaki bir takım usulsüzlüklerden kaynaklandığı tahmin edilen anlaşmazlıklar mevcut bulunmaktadır ve bu husus ile ilgili karşılıklı davalar açılmıştır. 31 Aralık 2001 tarihi itibariyle nominal 3.814 TL tutarındaki
mevduatın ilgili banka tarafından bloke edildiği bildirilmiştir. Turkcell, bloke edilen söz konusu tutarı ilişikteki konsolide finansal tablolarına
gider olarak yansıtmıştır. Söz konusu banka, bu tutara ilave olarak, faiz hariç olmak üzere nominal 3.785 TL daha talep etmektedir. Turkcell
yukarıda belirtilen tutarların toplamı kadar diğer banka aleyhine dava açmıştır. Söz konusu banka ile ilgili davada, Mahkeme, 27 Nisan 2004
tarihinde, Turkcell’in, 2.629 ABD Doları anapara ve bu tutarın %40’ı oranında icra inkar tazminatı ödemesine karar vermiştir. 11 Ekim 2004
tarihinde de bu karar kesinleşmiştir. Turkcell 10 Aralık 2004 tarihinde söz konusu dava ile ilgili olarak İstanbul 14. İcra Müdürlüğü’ne 7.615
TL tutarında ödeme yapmıştır.
Diğer banka aleyhine Turkcell tarafından açılan davada mahkeme 1 Mart 2005 tarihinde Turkcell lehine karar vermiştir. İlgili banka kararı
temyiz etmiş, Turkcell tarafından da temyize yanıt verilmiştir. Yargıtay, 3 Nisan 2006 tarihinde yerel mahkeme kararının davalı banka lehine
bozulmasına karar vermiştir. İlk derece mahkemesi Yargıtay kararına uyulmasına karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir. Turkcell, 31
Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarına bu konu ile ilgili herhangi bir gelir karşılığı yansıtmamıştır.
22.12 Özel iletişim vergisinin (“ÖİV”) iskonto sonrası tutar üzerinden hesaplanması ile ilgili ihtilaf
Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü, Turkcell’in bayiler aracılığıyla yapmış olduğu ön ödemeli kart satışlarında iskontolu satış yöntemi
uyguladığı ve ÖİV’yi iskonto sonrası tutar üzerinden hesapladığı gerekçesiyle 2003 ve 2004 yılları için sırasıyla 47.130 TL ve 89.694 TL vergi
tarhiyatında bulunmuştur. Turkcell, söz konusu vergi tarhiyatının iptali talebiyle, sırasıyla, 31 Aralık 2008 ve 18 Aralık 2009 tarihlerinde İstanbul Vergi Mahkemeleri nezdinde dava açmış, 31 Aralık 2008 tarihli davanın uzlaşma görüşmeleri sonuna kadar bekletilmesi talep edilmiştir.
Dava konusu tutarlar hakkında Turkcell ile Maliye Bakanlığı arasında uzlaşma sağlanmış olduğu için davalardan feragat edilmiştir.
1 Haziran 2010 tarihinde Maliye Bakanlığı Uzlaşma Komisyonu ile yapılan görüşmeler neticesinde 2003 ve 2004 yılları için iskontolu ön
ödemeli kart satışlarındaki ÖİV için sırasıyla 1.489 TL ve 2.834 TL ve gecikme faizi için sırasıyla 3.570 TL ve 5.295 TL tutarlarında uzlaşılmıştır.
Uzlaşma sonrası tutarlar 27 Temmuz 2010 tarihinde ödenmiştir.
Bu konu ile ilgili 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolardaki karşılık tutarı 64.653 TL olup uzlaşma sonrası tutar
ile arasındaki fark 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda gelir kaydedilmiştir.
Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü, Turkcell’in bayiler aracılığıyla yapmış olduğu ön ödemeli kart satışlarında iskontolu satış yöntemi
uyguladığı ve ÖİV’yi iskonto sonrası tutar üzerinden hesapladığı gerekçesiyle 2005 ve 2006 yılları için vergi aslı ve vergi ziyaı cezası ile birlikte
olmak üzere sırasıyla toplam 133.617 TL ve 139.101 TL vergi tarhiyatında bulunmuştur. Turkcell, yukarıda bahsi geçen vergi tarhiyatlarının
iptali talebiyle dava açmıştır.
22.10 Azami tarifelerin uygulanmasına ilişkin olarak BTK tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf
BTK, 15 Ekim 2009 tarihli kararıyla, Turkcell’in azami fiyat sınırlarının üzerinde tarife uyguladığı iddiasıyla Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Turkcell, 21 Aralık 2009 tarihinde BTK kararının iptali istemiyle dava açmıştır. Dava süreci halen devam etmektedir.
Turkcell Yönetimi Ocak 2005-Ocak 2007 dönemleri arasında distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli kart satışlarına istinaden bir önceki
uzlaşma oranlarını da dikkate alarak iskonto sonrası ödenen ÖİV ile ilgili olarak 9.087 TL vergi aslı ve 12.655 TL gecikme faizi olmak üzere
toplam 21.742 TL karşılık ayırmıştır.
159
22.13 Uluslararası trafiğinin taşınması
BTK, Mayıs 2003’te, Türk Telekom’un müracaatı üzerine, Turkcell’in uluslararası trafiğini Türk Telekom altyapısını kullanmadan taşıdığı
iddiasıyla ve bunun Türk Telekom’un altyapı tekelini ihlal anlamını taşıdığı gerekçesiyle soruşturma açmıştır. Soruşturma sonlandırılmış
ve BTK, 5 Mart 2004 tarihli kararı ile, Turkcell’in Türk Telekom dışında başka kaynaklardan altyapı ihtiyacını karşılamak suretiyle İmtiyaz
Sözleşmesi’nde kendisine verilen yetkinin sınırını aştığı iddiası ile toplam nominal 31.731 TL idari para cezası vermiştir.
22.15 Uzlaştırma sonrası yapılan fazla tarhiyat ile ilgili ihtilaf
Turkcell 9 Şubat 2009 tarihinde 2000, 2001 ve 2002 yıllarına ilişkin olarak roaming sözleşmesinden dolayı tahakkuk ettirilen KDV ve vergi
cezalarına ilişkin Vergi Dairesi ile yapılan uzlaştırma sonrası yanlış hesaplanan 6.609 TL tutarındaki gecikme faizinin iptali amacıyla dava
açmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiş ancak itiraz reddedilmiştir. Dava süreci devam etmektedir.
Turkcell, BTK’nın ilgili işlem ve kararlarının iptali talebiyle dava açmış ancak 9 Nisan 2004’te idari para cezasını ödemiştir. Danıştay, 5 Kasım
2004 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen karar ile BTK’nın Turkcell’e idari para cezası verilmesine ilişkin kararının dava sonuçlanıncaya kadar
yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Danıştay’ın yukarıda bahsi geçen kararına bağlı olarak, BTK, 26 Ocak 2005 tarihinde 18.000
TL geri ödeme yapmış ve geriye kalan 13.731 TL’lik tutarındaki meblağı ise Aralık ayı telsiz ruhsat ve kullanım ücreti ödemelerinden mahsup
etmiştir. 26 Aralık 2006 tarihinde Danıştay, BTK’nın Turkcell’e 31.731 TL para cezası verilmesine ilişkin işleminin iptaline, para cezasının dayanağı yönetmelik hükümlerinin iptali talebinin ise reddine karar vermiştir. BTK kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir.
Türk Telekom, Turkcell’in Milleni.com GMbH ile imzaladığı uluslararası arabağlantı sözleşmesi nedeniyle zarara uğradığı gerekçesiyle, 5
Ağustos 2005 tarihinde anapara ve faiz olmak üzere toplam 450.931 TL tutarındaki zararının tahsili ve ihtiyati tedbir talebiyle Şirket aleyhine
dava açmıştır. Turkcell Yönetimi davanın herhangi bir hukuki dayanağı olmadığını düşünmekle beraber davada yaşanan gelişmeleri dikkate
alarak 51.942 TL anapara ve 84.567 TL tahakkuk eden faiz olmak üzere toplam 136.509 TL tutarında karşılık ayırmıştır.
Dava ile ilgili ayrılan karşılık hesaplamasında Türk Telekom’un talebindeki ve bilirkişi raporundaki tutarlar değil, Türk Hukuku’ndaki düzenlemeler esas alınmıştır. Türk Hukuku uyarınca zarara uğradığını iddia eden bir kimse elde etmesi olası tüm geliri değil ancak bu nedenle mahrum
kaldığı karı talep edebilir. Bu sebeple, Turkcell tarafından ayrılan karşılık Türk Telekom tarafından talep edilen veya bilirkişilerce hesaplanan
muhtemel gelir tutarları esas alınarak değil, Türk Telekom’un uğraması olası tahmini kar mahrumiyeti esas alınarak hesaplanmıştır. Ayrıca, 23
Ekim 2007 tarihinde bağımsız bir hukukçudan dava ile ilgili görüş alınmıştır. Alınan görüş Turkcell Yönetimi’nin görüşlerini desteklemektedir.
Mahkeme, 5 Kasım 2009 tarihinde Türk Telekom’un tazminat talebinin 171.704 TL tutarındaki bölümünü reddetmiş, toplam 279.227 TL tutarındaki bölümünü ise kabul etmiştir. Sözkonusu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Karar, Türk Telekom tarafından da temyiz edilmiş
ve Turkcell tarafından bu talebe de cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
22.14 Spor Toto ile olan ihtilaf
Spor Toto, 9 Kasım 2005 tarihli mektubunda İnteltek’in mutabakat yöntemi farklılığından dolayı 3.292 TL borçlu olduğunu bildirmiştir. Spor
Toto, mutabakat dönemlerinin kümülatif değil, 6 aylık bağımsız dönemler olarak kabul edilmesi gerektiğini savunmaktadır. İnteltek Yönetimi
7 Aralık 2005 tarihinde gönderdiği cevabi nitelikteki yazıda, mutabakat döneminin kontratta 16 bağımsız dönem olarak tanımlanmadığını,
dolayısıyla kümülatif bazda mutabakat yapılması gerektiğini savunmuştur.
Spor Toto tarafından, İnteltek aleyhine tespit ve alacak davası açılmıştır. Mahkeme 22 Şubat 2007 tarihinde davanın reddine karar vermiştir
ve hasılat riskinin tamamının Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’ne (“GSGM”) ait olduğuna, tahsil edilemeyen 1.527 TL tutarındaki hasılattan
İnteltek’in sorumlu olmadığına ve altı aylık mutabakat dönemlerinin birbirinden bağımsız dönemler halinde uygulanması, hesaplamanın kümülatif olarak yapılamayacağı yönündeki tespit taleplerinin reddine karar vermiştir. GSGM kararı temyiz etmiştir. Yargıtay, GSGM’nin temyiz
istemini reddetmiştir. GSGM karar düzeltme müracatında bulunmuştur. GSGM’nin karar düzeltme müracaatı da reddedilmiş ve mahkeme
kararı kesinleşmiştir.
Yargıtay kararı doğrultusunda, daha önce finansal tablolarda ayrılmış olan 3.292 TL tutarındaki anapara ve 1.894 TL tutarındaki faiz karşılığı
ters çevrilmiştir. İnteltek, ayrıca 1. ve 3. mutabakat dönemlerinde yapılan 2.345 TL anapara ve 966 TL faiz ödemesinin tahsilini talep etmiş ve
21 Şubat 2008 tarihinde konu ile ilgili dava açmıştır. 19 Mart 2009 tarihinde Mahkeme, 2.345 TL tutarındaki anapara ile 977 TL tutarındaki
faiz ile birlikte oluşacak gecikme faizinin İnteltek’e ödenmesine karar vermiştir. Karar, Spor Toto tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay, yerel
mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. İnteltek, bu karar hakkında karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Karar düzeltme
incelemesi devam etmektedir.
22.16 İran GSM İhalesi’yle ilgili ihtilaflar
Turkcell, İran İslam Cumhuriyeti’nin Türkiye Cumhuriyeti ile imzaladığı Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma’nın
çeşitli hükümlerini ihlal ettiğinin tespiti ile uğradığı zararın tazmini talebiyle, 11 Ocak 2008 tarihinde, UNCITRAL Tahkim Kuralları uyarınca
oluşturulan tahkim mahkemesi nezdinde tahkim davası açmıştır. Söz konusu tahkim süreci, İran GSM ihalesi sonucunda ortaya çıkan ihtilafla
ilgilidir. Yargılama devam etmektedir.İran GSM ihalesi için oluşturulan konsorsiyumda yer alan ortaklardan biri olan Turkcell’in iştiraklerinden Eastasia tarafından, aynı konsorsiyumda yer alan Iran Electronic Development Company’nin, Hissedarlar Anlaşmasını ihlal ettiğinin
tespiti ile bu nedenle yol açtığı zararın tazmini talebiyle, Iran Electronic Development Company aleyhine ICC nezdinde 29 Nisan 2008 tarihinde
tahkim davası açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
22.17 Türk Telekom transmisyon tarifeleri ihtilafı
19 Ocak 2007 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a 1 Haziran 2004 ve 1 Temmuz 2005 tarihleri arasında fiber optik kablo, bakır kablo ve radyolink üzerinden verilen hizmetlerin bağlantı ücretlerini yanlış uyguladığı gerekçesiyle dava açma tarihine kadar tahakkuk etmiş faizler de dahil
olmak üzere toplam 8.136 TL’nin tahsili talebiyle dava açmıştır. Dosya kapsamında düzenlenen bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme
bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir.
22.18 SPK kararının iptali
21 Temmuz 2006 tarihinde, Turkcell Yönetim Kurulu’nda alınan karar çerçevesinde Alexey Khudyakov Denetim Komitesine gözlemci üye sıfatı
ile atanmıştır. 26 Ocak 2007 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”), SPK’nın Seri: X, No: 22 sayılı Tebliğ’in 25. maddesinin, en az iki üyeden oluşan denetimden sorumlu komite oluşturulmasını öngören hükmüne aykırı olduğu için, gerekli tedbirlerin biran önce alınmasını talep
etmiştir. Turkcell, 21 Mart 2007 tarihinde yukarıda bahsedilen işlemin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştır. 18 Ocak
2008 tarihinde Ankara 14. İdare Mahkemesi davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay temyiz
isteminin reddine karar vermiştir. Bu karar hakkında, Turkcell tarafından karar düzeltme müracaatında bulunulmuştur.
SPK, 15 Ekim 2008 tarihinde aldığı bir kararla, 26 Ocak 2007 tarihli SPK kararının yerine getirilmediğinden bahisle Turkcell hakkında 12
TL idari para cezası uygulanmasına ve bu para cezasının yapılacak ilk Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulması gerektiği hususlarında
Turkcell’in bilgilendirilmesine karar vermiştir. Turkcell bu karar ve bağlantılı işlemlerin iptali talebiyle idare mahkemesinde dava açmıştır.
Mahkeme, Ankara 14. İdare Mahkemesi’nin kararının temyiz incelemesinin sonuçlanmasını beklemektedir. Dava süreci halen devam etmektedir.
22.19 Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’nin iptali
BTK tarafından çıkarılan ve 1 Şubat 2007 tarihinde yürürlüğe giren Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’nin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 29 Mart 2007’de dava açılmıştır. Mahkeme, 1 Haziran 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından
temyiz edilmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir.
160
161
22.20 Türk Telekom arabağlantı maliyetleri ihtilafı
Türk Telekom, 8 Nisan 2009 tarihinde, Turkcell’in diğer işletmecilerden aldığı çağrı sonlandırma ücretinin kendi abonelerine sunduğu şebeke
içi ücretlerin üzerinde olmasının mevzuata aykırı olduğu ve kendisini zarara uğrattığı iddiasıyla, Turkcell’in, Türk Telekom’dan tahsil ettiği
tutarlardan şimdilik 10 TL’nin 2001’den itibaren işleyecek birikmiş faizi ile bu uygulama nedeniyle Türk Telekom’un trafik miktarındaki düşüş
ve abone kayıpları nedeniyle uğranılan zarardan şimdilik 10 TL’nin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte Turkcell’den tahsili talebi ile Turkcell aleyhine tazminat davası açmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
22.24 İskontolar üzerinden ödenen Hazine payı ve kurum masraflarına katkı payı ile ilgili ihtilaf
2006 yılı sonunda, Turkcell’in Yeminli Mali Müşavirleri, distribütörlere yapılan satışlarda iskontolar düşüldükten sonra kalan nihai satış bedelinin
Brüt Satışlar hesabına kaydedilmesi gerekirken, iskontolar düşülmeden önceki satış bedelinin bu hesaba kaydedildiğini tespit etmişlerdir. Turkcell
1 Ocak 2007 tarihinden itibaren muhasebe kayıtlarında düzeltme yaparak iskontolar düşüldükten sonra kalan nihai satış bedelini Brüt Satışlar
hesabına kaydetmeye başlamıştır. Dolayısıyla, Turkcell 2006 yılı için toplam 51.254 TL tutarında, fazladan hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödediğine karar vermiştir. 23 Şubat 2007 tarihli mektupta, Turkcell, Hazine Müsteşarlığı’ndan 46.129 TL tutarında hazine payı ve 5.020 TL tutarındaki
faiz tahakkuku ile Bakanlık’tan 5.125 TL tutarında evrensel hizmet fonu ve 558 TL tutarındaki faiz tahakkukunun 10 gün içerisinde ödenmesini talep
etmiştir. Hazine Müsteşarlığı ve Bakanlık herhangi bir ödeme yapmadığı için, Turkcell bu tutarları aylık hazine payı ödemelerinden mahsup etmeye
başlamıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle toplam 51.254 TL hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödemelerinden mahsup edilmiştir.
Yoktur).
22.21 Avea arabağlantı maliyetleri ihtilafı
4 Kasım 2010 tarihinde Avea, BTK’nın Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin, Turkcell’in diğer işletmecilere uyguladığı arabağlantı ücretlerinin altında olamayacağına karar verdiğinden bahisle, bu karara rağmen Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin arabağlantı ücretlerinin altında kaldığı ve
bu durum nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000 TL maddi tazminatın kendisine ödenmesi talebiyle
dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
Hazine Müsteşarlığı Turkcell’e, 2006 yılındaki distribütörlere verilen iskontolarla ilgili olarak mahsup edilen hazine payı ödemelerini kabul
etmediğine dair 17 Temmuz 2007 tarihli bir mektup göndermiştir. Buna bağlı olarak, hazine payı ödemesinden mahsup edilen Mayıs 2007’ye
ait 2.960 TL değerindeki tutar Turkcell’den talep edilmiştir. Turkcell tarafından bu ödeme yapılmamış ve 2006 yılındaki distribütörlere verilen
iskontolarla ilgili hazine payı ve evrensel hizmet fonu tutarı mahsup edilmeye devam etmiştir.
Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda, konuya ilişkin hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödemelerinin mahsup edilmesinin hukuka
uygun olduğu düşünülmektedir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda dava tutarı olan 1.000 TL için karşılık ayrılmıştır.
22.22 Kampanyalar ile ilgili ihtilaf
BTK, 21 Mayıs 2008 tarihinde Turkcell’in kampanyalar kapsamındaki uygulamaları nedeniyle abonelerini mağdur ettiğine ve Turkcell’e
32.088 TL tutarında idari para cezası verilmesine karar vermiştir. Turkcell, 10 Temmuz 2008 tarihinde BTK’nın yukarıda sözü edilen kararının
iptali istemiyle dava açmıştır. Dava süreci halen devam etmektedir.
Bununla birlikte, Turkcell 1 Ağustos 2008 tarihinde söz konusu ceza için ödeme yapmıştır. Turkcell erken ödeme yaptığı için cezadan %25
oranında indirim almış ve bu sebeple toplam 24.066 TL ödeme gerçekleşmiştir.
22.23 Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından gönderilen Ödemeye Çağrı Mektubu’nun iptali
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) tarafından temlik alınan Telsim’in muhasebe kayıtlarında yeralan ve Turkcell’in borçlu olduğu iddia
edilen 15.149 TL’nin bir ay içerisinde ödenmesi talebiyle Turkcell’e tebliğ ettiği ödemeye çağrı mektubunun yürütmesinin durdurulması ve
iptali talebiyle Turkcell tarafından 20 Eylül 2007 tarihinde dava açılmıştır. Danıştay, Turkcell’in yürütmeyi durdurma talebini kabul etmiştir.
Mahkeme, 19 Ocak 2010 tarihli kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir. TMSF kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam
etmektedir.
Ayrıca TMSF tarafından konuyla ilgili gönderilen ödeme emrinin iptali istemiyle 19 Ekim 2007 tarihinde Turkcell tarafından dava açılmıştır.
Mahkeme, 6 Şubat 2008 tarihinde ödeme emrinin yürütmesini durdurmuştur. Mahkeme, 29 Mart 2010 tarihinde ödeme emrinin iptaline
karar vermiştir. TMSF, kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda ilişikteki konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili karşılık
ayrılmamıştır.
Yoktur).
162
Ayrıca Turkcell, distribütörlere toptan satışlarda uyguladığı iskontolar üzerinden 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’nin 8. ve 9. maddeleri gereği, sırasıyla, hazine payı ve kurum masraflarına katkı payı ödemek mükellefiyetinde olmadığı yönünde karar verilmesi talebiyle, ICC
nezdinde iki dava açmıştır. ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi Turkcell tarafından açılan davaların kabulüne karar vermiştir.
22.25 İlave hazine payına ilişkin ihtilaf
Hazine Müsteşarlığı, Turkcell’e gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran 2004 ile 9 Mart 2006 tarihlerini kapsayan dönemlere ilişkin incelemeler
neticesinde tanzim edilen Hazine Kontrolörleri Kurulu Raporu’nu gerekçe göstererek, Turkcell’den, anılan dönemler için ilave hazine payı
ödemesini talep etmiş; Turkcell, talep edilen meblağın 3.320 TL tutarındaki bölümünü ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden hazine payı ödeme mükellefiyetinin bulunmadığının tespiti talebi ile 18 Aralık 2009 tarihinde ICC nezdinde bir dava açmıştır. Dava
devam etmektedir.
BTK, Turkcell’e gönderdiği 14 Mayıs 2010 tarihli yazısıyla, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun raporuna dayanarak, 1 Haziran 2004 - 9 Mart 2006 tarihleri arasındaki dönemde, hazine payının ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden ödenmesi
gereken hazine payının eksik ödendiği gerekçesiyle, eksik ödendiğini belirttiği 4.909 TL tutarındaki hazine payının ve bu tutar esas alınarak
uygulanan 12.171 TL para cezasının ödenmesini talep etmiştir. Turkcell, 26 Mayıs 2010 tarihinde, BTK’nın hazine payının ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden ödenmesi gereken hazine
payının eksik ödendiği gerekçesiyle, eksik ödendiğini belirttiği 4.909 TL tutarındaki hazine payının ve bu tutar esas alınarak uygulanan 12.171
TL para cezasının, ICC Tahkim Mahkemesi’nde devam eden ihtilafa konu olduğu gerekçesiyle, BTK’nın talep ettiği ödemenin durdurulması
için Asliye Hukuk Mahkemesi’nden ihtiyati tedbir talebinde bulunmuştur. Mahkeme Turkcell’in talebini kabul etmiştir. BTK, tedbir kararına
itiraz etmiş ise de bu itiraz reddedilmiştir.
BTK, Turkcell’e gönderdiği 19 Ekim 2010 tarihli yazısı ile 10 Mart 2006 ile 31 Aralık 2008 tarihlerini kapsayan dönemlere ilişkin incelemeler
neticesinde tanzim edilen Hazine Kontrolörleri Kurulu Raporu’nu gerekçe göstererek, Turkcell’den, anılan dönemler için 72.527 TL hazine
payı ile 205.594 TL cezai şart ödemesini talep etmiştir. Turkcell bu tutarın 1.535 TL tutarındaki kısmını ödemiştir.
Turkcell, 13 Aralık 2010 tarihinde, BTK’nın ödenmesini talep ettiği; fakat itiraz edilen 70.992 TL tutarındaki hazine payının ve 205.594 TL cezai
şartın, ICC Tahkim Mahkemesi’nde devam eden ihtilaflara konu olduğu gerekçesiyle, talep edilen ödemenin durdurulması için Asliye Hukuk
Mahkemesi’nden ihtiyati tedbir talebinde bulunmuştur. Mahkeme Turkcell’in talebini kabul etmiştir. BTK tedbir kararına itiraz etmiş ise de
bu itiraz reddedilmiştir
163
Yoktur).
Sözleşmeye göre distributor borçlu olmasına rağmen, Astelit’e aleyhine sevk edilmeyen mallara istinaden yapmış olduğu avans ödemelerinin
toplam tutarı olan 106.443 HRV’nin (31Aralık 2010 tarihi itibariyle 20.669 TL) tazmini için dava açmıştır. Dava sürecinde Astelit karşı iddiada
bulunarak alacaklarının tazmini için 35.292 HRV (31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 6.853 TL) tutarında karşı dava açmıştır.
Turkcell, BTK tarafından talep edilen 70.992 TL hazine payının daha önce ICC nezdinde açılan ve ICC Tahkim Mahkemesince kabul edilen
davaların kapsamı dışında kalan kısmı ve 205.594 TL tutarındaki cezai şart hakkında 12 Ocak 2011 tarihinde ICC nezdinde bir dava açmıştır.
Dava süreci devam etmektedir.
Bu iki iddiayı dikkate alan Kiev Asliye Mahkeme’si, distribütörün iddiasını reddederken, Astelit’in karşı iddiasını kabul edilmiştir. Daha sonra, Kiev Ticaret Temyiz Mahkemesi Kiev Asliye Mahkemesi’nin kararını feshederek Astelit’in iddiasını reddetmiş, distribütörün HRV 106.443
(31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 20.669 TL) tazminini kabul etmiştir. 20 Ekim 2009 tarihinde ise Ukrayna Yüksek Ticaret Mahkemesi temyize ait mahkeme kararını değiştirmeme yönünde karar vermiştir. Daha sonra, Astelit Yönetimi bu sonuç ile ilgili Ukrayna Yüksek Ticaret
Mahkemesi’nin kararınına karşı en yüksek yargı merci olan Ukrayna Temyiz Mahkemesi’nde dava açmıştır.
22.26 BTK tarafından geçmişe etkili olarak alınan Kurul kararları nedeniyle mahsup edilen hazine payı tutarları ile ilgili ihtilaf
Turkcell tarafından, BTK’nun gerek arabağlantı ücretlerini ve gerekse bazı tarifeleri geçmişe etkili olarak değiştirmesi nedeniyle Turkcell’in
diğer operatörlere ve bazı abonelere yapmak durumunda kaldığı iade ödemeler dikkate alınmaksızın Hazine Payı alınması karşısında; iade
edilen ve gelire dahil edilmeyen tutarlar üzerinden alınan Hazine Paylarının haksız olduğu; 2006-2010 yılları arasında Turkcell tarafından
Hazine Payı hesaplamalarında yapılan mahsupların hukuka uygun olduğu ve bu sebeplerle Hazine Payı adı altında fazladan ödeme yapmak
durumunda kalınan toplamda 1.600 TL tutarındaki meblağın faiziyle beraber iadesi talepleriyle, bu duruma idari işlemleriyle sebep olduğu
için BTK aleyhine ve bahsi geçen tutardan payları oranında yararlandıkları için Hazine Müsteşarlığı ile Ulaştırma Bakanlığı aleyhine, 5 Ağustos
2010 tarihinde ICC nezdinde dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
22.27 Sanayi ve Ticaret Bakanlığı para cezasına ilişkin ihtilaf
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Turkcell’in servis abonelikleri ve içerik satışı hizmeti başlangıcı öncesinde, abonelerin uygun bir şekilde bilgilendirmediği iddiası ile Turkcell hakkında 68.201 TL tutarında idari para cezası uygulamıştır. Turkcell, 24 Ağustos 2009 tarihinde ceza tebligatının ve bu işlemin dayandığı kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebi ile dava açmıştır. Mahkeme, 8 Haziran 2010 tarihinde para
cezasının iptaline karar vermiştir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bu kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir.
Turkcell, 14 Aralık 2009 tarihinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın, 68.201 TL tutarındaki idari para cezası uygulanmasına ilişkin kararına
istinaden tanzim edilen ödeme emrinin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; bu karara itiraz edilmiştir. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi, Turkcell’in itirazını kabul ederek, dava konusu ödeme
emrinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir.
Yoktur).
22.28 Turkcell’in katma değerli servis abonelikleriyle ilgili uygulamaları hakkında BTK tarafından başlatılan soruşturma
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın, aboneliğini dönem içinde iptal ettiren ve dönem sonuna kadar içerik almayı talep etmeyen abonelere abonelik
iptali sonrasında ücret iadesi yapılmadığı ve ücret tahsil edilmeye devam edildiği ve bu durumun 4077 sayılı Kanun’un Abonelik Sözleşmeleri
başlıklı 11/A maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle Turkcell hakkında uyguladığı 31.822 TL tutarında idari para cezasını geri alması üzerine,
BTK tarafından 7 Ocak 2010 tarihli kararına istinaden, 1 Mart 2010 tarihinde, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu Turkcell’e tebliğ edilmiş; Turkcell yazılı savunmasını, BTK’ya sunmuştur. BTK, 13 Ocak 2011 tarihinde Turkcell hakkında 748
TL tutarında idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Ödeme, kararın tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde yapıldığı için %25 oranında indirimden yararlanılmıştır. Konuyla ilgili olarak 31 Aralık 2010 tarihi itbariyle hazırlanan finansal tablolarda 555 TL karşılık ayrılmıştır. Ukrayna Temyiz Mahkemesi Aralık 2009’da alınan kararı feshetmiş ve davayı yeni yargı süreci için Kiev Asliye Mahkemesi’ne göndermiştir.
Şubat 2010’da yeni yargı süreci başlamıştır. Mahkeme, borçların belirlenmesi için özel olarak yetkilendirilmiş Kiev araştırma enstitüsünden
bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. İnceleme Nisan 2010’da başlamıştır ve halen devam etmektedir. Şirket Yönetimi davanın hukuki dayanağının olmadığını, gerçeğe ve kanıtlara uymadığını düşündüğü için 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan ilişikteki konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili karşılık ayrılmamıştır.
22.30 Astelit’in faiz gideri üzerinden hesaplanan stopaj ile ilgili davası
Ukrayna Vergi İdaresi, Astelit’e Euroasia ile yapılan kredi sözleşmelerinden doğan faiz giderleri üzerinden hesaplanan stopajın, 2009 yılı için
%10 olması gerektiğine dair bir ihtarda bulunmuştur. Ukrayna yasalarına ve çifte vergilendirmeyi önleme kurallarına göre, Astelit %2 oranında stopaj ödemiştir. Astelit, 11.651 HRV (31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 2.262 TL) tutarında ek ödeme yapmasına neden olacak vergi ihtarının
iptali için dava açmıştır. İdari Mahkeme, 30 Kasım 2010 tarihinde Astelit lehine karar vermiştir. 27 Aralık 2010 tarihinde Vergi Denetleme
Kurulu davayı temyiz etmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Astelit yönetiminin görüşleri doğrultusunda, 2009 ve 2010 yıllarına ait riskler
için ilişikteki konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili 4.074 TL tutarında karşılık ayrılmıştır.
22.31 Roaming Sözleşmesi’nden kaynaklanan ÖİV ve KDV’nin iptali
21 Ekim 2009 tarihinde, Boğazici Kurumlar Vergi Dairesi ve Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlıkları’nın 2 Ekim 2009 tarihli soruşturma
raporlarına istinaden, Turkcell’in Nisan 2005-Temmuz 2009 dönemleri arasında abonelerine sunduğu uluslararası roaming hizmeti karşılığında abonelerinden tahsil ettiği bedel üzerinden KDV ve ÖİV ödemesi gerektiğinden bahisle Turkcell hakkında toplam 255.298 TL tutarında
tahakkuk çıkarmış; Turkcell, söz konusu tahakkukların iptali talebiyle dava açmıştır. Dava konusu tutarlar hakkında Turkcell ile Maliye Bakanlığı arasında uzlaşma sağlanmış olduğu için, Turkcell tarafından davalardan feragat edilmiştir.
Maliye Bakanlığı Uzlaşma Komisyonu ile 1 Haziran 2010 tarihinde yapılan görüşme neticesinde 20.163 TL vergi aslı ve 15.998 TL gecikme faizi
üzerinde uzlaşılmış ve 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılmıştır. Uzlaşma sonrası tutarlar 27
Temmuz 2010 tarihinde ödenmiştir.
22.32 Shell&Turcas Petrol A.Ş. ile yapılan kampanyaya ilişkin ÖİV ve KDV davası
Turkcell ile Shell&Turcas Petrol A.Ş. (“Shell”) arasında 27 Kasım 2007 tarihinde imzalanan sözleşme kapsamında aboneler Turkcell’den bedava dakika ve kontör ile Shell’den bedava akaryakıt almışlardır. Söz konusu kampanyaya ilişkin yapılan inceleme neticesinde ilgili hatlara
yüklenen kontör ve dakikalar dolayısıyla KDV ve ÖİV tahakkuk ettirilmediği gerekçesiyle, Turkcell hakkında, toplam 1.214 TL tutarında Özel
İletişim Vergisi ve toplam 1.822 TL tutarında vergi zıyaı cezası ve toplam 874 TL tutarında KDV ve toplam 1.315 TL tutarında vergi ziyaı cezası
tahakkuku yapılmıştır. Turkcell 16 Eylül 2009 tarihinde bahsi geçen vergi ve ceza tahakkuklarının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, davaların
kabulüne karar vermiştir. Vergi Dairesi, kararları temyiz etmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda ilişikteki konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili karşılık ayrılmamıştır.
22.29 Astelit ve Distribütörü arasındaki ihtilaf
Astelit ve bir distribütörü Astelit’in ürünlerinin üçüncü taraflara satışı ile ilgili bir sözleşme imzalamıştır. Bu sözleşmeye göre distributor,
ürünlerin satışını sevkiyattan sonra 30 gün içerisinde yapmak ve distribütör komisyonu hariç kazancını Astelit’e transfer etmek zorundadır.
Sözleşmenin belirli bir noktasında distribütör borç sorumluluklarını ihlal etmeye başlamıştır.
164
165
22.33 Mep İletişim A.Ş. tarafından açılan dava
Turkcell’in distribütörü iken distribütörlük sözleşmesi sona eren Mep İletişim A.Ş., 31 Aralık 2008 tarihinde, Turkcell’in uygulamaları nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla, Turkcell aleyhine, toplam 64.000 TL tutarında olduğu iddia edilen zarardan, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak
1.000 TL tutarındaki bölümünün tahsili talebiyle dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
22.36 BTK’nın rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetine ilişkin kararı
BTK, 7 Temmuz 2010 tarihli kararıyla rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetine ilişkin sistemin tamamının mülkiyetinin Turkcell’e ait
olmadığı gerekçesiyle Turkcell’e 401 TL idari para cezası uygulanmasına ve ayrıca, rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetinin üzerinden
sunulduğu her türlü yazılım, donanım, altyapı ve teçhizatın Turkcell’in sahipliğine alınmasına karar vermiştir. İdari para cezası, BTK kararının
tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 301 TL olarak 7 Eylül 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell, 22
Eylül 2010 tarihinde söz konusu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiş; ancak itiraz reddedilmiştir. Dava devam etmektedir.
Yoktur).
22.34 Kuruma sunulan bilgilerdeki yanlışlıklar ve denetim sonunda hazırlanan tutanağın imzalanmaması nedeniyle BTK tarafından başlatılan
soruşturma
BTK, Turkcell ile ilgili bir başka kararı uyarınca yürütülen yerinde incelemeler çerçevesinde Turkcell’in Kuruma sunmuş olduğu bildirimlerde
tutarsızlıklar ve yanlışlıklar bulunduğu; Turkcell’in yürütülen yerinde denetim çalışmasına ilişkin süreci yavaşlatan bir tutum içinde olduğu
ve Denetim Heyeti tarafından hazırlanan tutanağın imzalanmadığı gerekçesiyle Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir.
Soruşturma raporu Turkcell’e iletilmiştir. Turkcell savunmasını süresi içerisinde BTK’ya sunmuştur. BTK’nın 10 Şubat 2011 tarihli kararı ile
Turkcell hakkında herhangi bir para cezası öngörülmemiştir.
Yoktur).
22.35 BTK’nın tarifelere ilişkin kararları
BTK 15 Kasım 2009 tarihinde geçerli olan bir tarifenin şartlarında lansman sonrası değişiklik yapıldığını ve abonelere faturalanan fazla tutarların iade edilmesi gerektiğini bildirmiştir. Turkcell, 1 Şubat 2010 tarihinde BTK’nın ilgili kararının iptali istemiyle dava açmıştır. Dava süreci
halen devam etmektedir.
Abonelere iade edilecek tutar 15.660 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda
“Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Ocak 2010’da gerçekleşmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur).
22.37 Distribütörlere yönelik uygulama hakkında Rekabet Kurumu soruşturması
1 Aralık 2009 tarihinde tebliğ edilen Rekabet Kurulu kararına göre 4054 sayılı Rekabetin Korunması hakkındaki Kanun uyarınca Turkcell’in
distribütörlere yönelik uygulamaları hakkında soruşturma açılmıştır. Turkcell savunmasını Rekabet Kurumu’na sunmuştur. Kurum yetkilileri
Mart 2010 tarihinde yerinde inceleme ve denetimlerde bulunmuşlardır. Rekabet Kurumu, Vodafone’nun soruşturma konusu ile ilgili şikayetlerinin de bu dosya kapsamında incelenmesine karar vermiştir. Avea’nın, Turkcell’in SIM kart, kontör kart, dijital kontör, aktivasyon ve
diğer abonelik hizmetlerinin toptan ve perakende satışı pazarındaki hâkim durumunu kötüye kullanarak Avea’nın faaliyetlerini zorlaştırdığı
iddialarının da bu soruşturma kapsamında değerlendirilmesine ve bu çerçevede Avea’nın şikayetçi olarak kabul edilmesine karar verilmiştir.
Soruşturma raporu, Ağustos 2010’da Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Turkcell’in yazılı savunması süresi içinde BTK’ya sunmuştur.
22.38 Abonenin şikayeti üzerine başlatılan soruşturma
BTK, 12 Mayıs 2010 tarihli kararıyla Özalp İnşaat ve Pazarlama Tic. Ltd. Şti. isimli şirketin şikayeti kapsamında, Turkcell hakkında soruşturma
açılmasına karar vermiş, bazı bilgi ve belge taleplerinde bulunmuştur. Bu taleplere ilişkin olarak hazırlanan cevaplar Kuruma sunulmuştur.
Soruşturma raporu Turkcell’e tebliğ edilmiş; Turkcell yazılı savunmasını BTK’ya sunmuştur.
BTK 13 Ocak 2011 tarihli kararı ile, Turkcell hakkında 10.020 TL para cezası uygulanmasına karar vermiştir. İdari para cezası, BTK kararının
tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yaralanılmıştır.
Konuyla ilgili olarak 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan finansal tablolarda 7.430 TL karşılık ayrılmıştır.
BTK, 17 Mayıs 2010 tarihli kararı ile Turkcell’in, bir tarife seçeneğinin şebekeiçi tarifelere alt sınır getiren kurul kararını etkisizleştirdiği ve
uygulanmasını zorlaştırdığı gerekçesiyle Turkcell hakkında 802 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının
tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 601 TL olarak 21 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Bununla
birlikte, Turkcell söz konusu para cezasının iptali için 21 Temmuz 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiş; Turkcell bu karara itiraz etmiştir. Dava süreci halen devam etmektedir.
BTK, 8 Mart 2010 tarihinde başka bir tarifeye ilişkin soruşturma başlatıldığını Turkcell’e bildirmiştir ve soruşturma sonucunda aldığı 22 Eylül
2010 tarihli kararıyla 26.483 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 19.862 TL olarak 8 Aralık 2010 tarihinde ödenmiştir. Bununla birlikte, Turkcell söz konusu
para cezasının yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 10 Aralık 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme, yürütmenin durdurulması
isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell bu karara itiraz etmiştir. 17 Şubat 2011 tarihinde, Mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
Dava devam etmektedir.
Ayrıca, abonelere iade edilecek tutar 2010 yılı için 13.432 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide
finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Şubat 2011’de gerçekleşmiştir.
166
22.39 Kişisel veri gizliliğinin ve konuya ilişkin ilgili mevzuatın ihlal edilip edilmediği hususunda BTK tarafından başlatılan soruşturma
BTK, yasal olmayan yollarla yapılan telefon dinlemeleri ile ilgili basında yer alan haberler kapsamında, başta kişisel veri gizliliğinin ve konuya
ilişkin ilgili mevzuatın ihlal edilip edilmediği hususunda ön araştırma açılmasına karar vermiştir. BTK yetkilileri Temmuz 2010’da Turkcell’e
gelerek yerinde denetim yapmıştır. BTK’nun 22 Eylül 2010 tarihli kararı ile konunun daha detaylı araştırılabilmesi için Turkcell hakkında
soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu Ocak 2011’de Turkcell’e tebliğ edilmiş olup rapora ilişkin yazılı savunma süresi
içinde sunulacaktır.
22.40 SMS sonlandırma ücretleriyle ilgili ihtilaf
Avea, 22 Aralık 2006 tarihinde, SMS sonlandırma ücretleri konusunda Turkcell ile arasında karşılıklı olarak ücret almama hususunda bir
mutabakat ve sözleşme olmasına rağmen, Turkcell’in kendi şebekesinde sonlanan her bir SMS için tek taraflı iradesiyle, Avea’ya SMS sonlandırma ücreti tahakkuk ettirdiği ve bu tuturı Avea’ya olan arabağlantı borçlarına mahsup etmek suretiyle, mahsup edilen SMS ücretleri
karşılaştırılmasından doğan fark kadar Avea’yı zarara uğrattığı iddiası ile Ocak 2006-Ağustos 2006 dönemine ilişkin mahsup edilen 6.480
TL’nin iade tarihine kadar işleyecek faizi ile birlikte Turkcell’den tahsili için alacak davası açmıştır. Mahkeme, 25 Kasım 2008 tarihinde davanın
kabulü ile 6.480 TL Avea alacağının faizi ile birlikte Avea’ya ödenmesine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz
süreci halen devam etmektedir. Bununla birlikte, Turkcell 30 Mart 2009 tarihinde 6.480 TL anapara, 5.103 TL faiz ve 524 TL harç bedeli olmak
üzere toplam 12.107 TL tutarındaki ödemeyi Avea’ya yapmıştır.
167
168
- 24.218
Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Şirket’in özkaynakalarına oranı 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle %0,02’dir (31 Aralık 2009: %0,02).
1.109.297
265.500 1.988.052
10.742.030 28.801
288.321 2.413.062
1.332.594
-
-
2.000
2.000
2.000
2.000
2.000
2.000
2.000
2.000
-
1.102.672
1.102.672
1.660.293
1.660.293
2.047.837
2.047.837
-
1.324.604
1.324.604
-
24.218
24.218
6.625
6.625
263.500
263.500
325.759
325.759
10.742.030
10.742.030
28.801
28.801
7.990
7.990
286.321
286.321
363.225
363.225
-
ABD Doları
Avro
BYR
TL Karşılığı
TL
ABD Doları
Avro
23 TAAHHÜTLER
(a) Verilen banka teminat mektupları ve garantiler:
22.44 Superonline’a kazı çalışmaları ile ilgili verilen ceza
13 Ocak 2011 Tarihinde Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Superonline’ın kazı çalışmaları ile ilgili 8.863 TL tutarında para cezası
kesilmiştir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır.
TL
22.43 Numara Taşınabilirliği ile ilgili olarak BTK tarafından başlatılan soruşturma
BTK tarafından alınan 26 Ocak 2011 tarihli kararla, numara taşınabilirliği taleplerinin reddedilmesi ve red gerekçesi ile ilgili olarak Turkcell
hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir.
TL Karşılığı
22.42 Uluslararası roaming kampanyları için yapılan abone şikayeti üzerine BTK tarafından başlatılan soruşturma
Turkcell’in faturalama ve ücretlendirme ile ilgili uygulamaları çerçevesinde bir tüketici tarafından yapılan şikayet üzerine, şikâyetin değerlendirilmesini teminen başlatılan çalışma ile Turkcell’in 2009–2010 yılları içerisinde uluslararası dolaşım kapsamında uygulanan kampanyaların
ücretlendirilmesindeki sorunlara ilişkin olarak, 30 Aralık 2010 tarihli BTK kararıyla Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. 31 Aralık 2010
22.41 T Medya ile olan ihtilaf
Mülkiyeti Turkcell’e ait olan ve İzmir, Ankara ve Adana illerinde bulunan 3 adet gayrimenkul ile ilgili olarak, gayrimenkullerin 2003-2010
yıllarına ait kira bedellerini ödemeyen T Medya aleyhine, 13 Ağustos 2010 tarihinde T Medya’ya gönderilen yazı ile ödenmeyen kira bedelleri
ile işlemiş faiz olmak üzere toplam 8.914 TL’nin tahsili amacıyla tahkim prosedürleri başlatılmıştır. Tahkim süreci devam etmektedir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell şüpheli alacak karşılığı hesaplama metodu doğrultusunda T Medya’dan olan alacaklar için 8.755 TL
tutarında şüpheli alacak karşılığı ayırmıştır.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle Şirket’in teminat, rehin ve ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2009
Turkcell, ayrıca, Avea ile arasındaki SMS arabağlantı ücretlerinin belirlemesi hususunda BTK’ya başvuruda bulunmuştur ve 23 Mart 2007
tarihinden Ocak 2009’a kadar BTK’nın açıkladığı SMS arabağlantı ücretleri uygulanmıştır. Avea’nın başvurusu üzerine BTK, Ocak 2009’da bu
ücreti yeniden belirlemiştir.
A.Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu
TRİ’lerin toplam tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
B.Konsolidasyon kapsamına dahil edilen
ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam
tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
C.Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi
amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin
amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
D.Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı
i.Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin
Teminat
Rehin
İpotek
ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu
TRİ’lerin toplam tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
iii.C maddesi kapsamına girmeyen 3. Kişiler
lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam
tutarı
Teminat
Rehin
İpotek
Toplam TRİ
Mahkeme kararı doğrultusunda Şubat 2005 ile 23 Mart 2007 tarihleri arasında Turkcell ile Avea arasında SMS sonlandırma ile ilgili herhangi
bir arabağlantı gelir ve gider faturalaşması bulunmamaktadır.
-
-
-
BYR
169
(b) Satınalım taahhütleri
Şirket’in 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle maddi duran varlık, envanter ile sponsorluk ve reklam hizmet alımı ile ilgili toplam 919.730 TL (31
Aralık 2009: 369.029 TL) tutarında satınalım taahhütleri bulunmaktadır.
26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
31 Aralık 2010 tarihi itibari ile bankalardan alınıp Spor Toto’ya verilen teminat tutarı 161.298 TL’dir (31 Aralık 2009: 159.752 TL). Hedeflenen
ikramiye dağıtım tutarı, toplam oynanan bakiyenin %50’sidir. İkramiye dağıtımının, bu hedeflenen oranın üzerine çıkması sonucu havuz bakiyesinin negatife düştüğü durumda Inteltek, gerçekleşen ve hedeflenen ikramiye arasındaki farkı ödemekle yükümlüdür. Bu durum Inteltek
için hedef aşımı ödeme riskini oluşturur.
(c) Operasyonel kiralamalar
Şirket, çeşitli firmalarla operasyonel kiralama sözleşmeleri imzalamıştır. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde,
bu sözleşmeler kapsamında giderleşen tutarlar sırasıyla 452.314 TL ve 441.630 TL’dir.
İptal edilemeyen kira sözleşemelerinin gelecekteki minimum ödeme tutarlarının toplamı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
Vadesi 1 yıldan az olan
Vadesi 1 yıl ile 5 yıl arasında olan
Vadesi 5 yıldan uzun olan
27.866
24.901
11.164
63.931
31 Aralık 2009
8.739
28.860
12.727
50.326
24 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI
Şirket’in muhasebe politikaları, Şirket’in kıdem tazminatı yükümlülüğünü tahmin etmek için aktüer değerleme yöntemlerinin kullanılmasını
öngörmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarlarının bugünkü net değerine göre hesaplanmış ve ilişikteki konsolide finansal tablolarda yansıtılmıştır. Buna göre toplam yükümlülüğün hesaplanmasında iskonto
oranı %4,7 olarak kullanılmıştır.
Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan yükümlülüğünün enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto
oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket’in kıdem tazminatı yükümlülüğü 31 Aralık 2010 tarihi
itibariyle 2.623 TL üzerinden hesaplanmaktadır (31 Aralık 2009: 2.427 TL). 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, çalışanlar için ayrılan
karşılık tutarı kullanılmayan izin karşılıklarını da kapsamaktadır. Kıdem tazminatı karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
Açılış bakiyesi
Dönem içerisinde ayrılan karşılık
Ödemeler
İskonto gideri
Kapanış bakiyesi
31 Aralık 2010
41.822
15.029
(12.208)
1.337
45.980
31 Aralık 2009
40.404
7.402 (8.351)
2.367
41.822
Kıdem tazminatı yükümlülüğün tamamı gelir tablosuna dahil edilmiştir.,
25 EMEKLİLİK PLANLARI
Şirket, çalışanlarının ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır. Şirket, emeklilik planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür. Şirket’in, 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren
hesap dönemlerinde emeklilik planları kapsamında oluşan giderleri sırasıyla 7.716 TL ve 5.740 TL tutarındadır.
170
Diğer dönen varlıklar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle diğer dönen varlıklar aşağıdaki gibidir:
Tahakkuk eden hizmet gelirleri
Peşin ödenen giderler
Devreden KDV
Faiz gelir tahakkukları
Personelden alacaklar
Abone elde etmek için peşin ödenen giderler
Diğer
31 Aralık 2010
538.217
129.369
39.735
12.849
5.044
2.747
3.960
731.921
31 Aralık 2009
479.605
104.735
73.418
26.690
4.166
18.862
4.421
711.897
Tahakkuk eden hizmet gelirleri, henüz faturalanmamış olan hizmetlerden ve cihaz kampanyalarına ilişkin kontrata bağlanmış alacaklardan
kaynaklanmaktadır. Şirket, yüksek abone sayısı sebebiyle farklı faturalama dönemleri kullanmaktadır. Şirket, her dönem sonunda tahakkuk
eden ancak henüz faturalanmayan hizmetler için gelir tahakkuku kaydetmektedir.
Abone elde etmek için ödenen peşin giderler bayilere ödenen ve varlık olarak kaydedilme koşullarını sağlayan primlerden oluşmaktadır.
Diğer duran varlıklar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle diğer duran varlıklar aşağıdaki gibidir:
Devreden KDV
Tahakkuk eden hizmet gelirleri
Duran varlık alımları için verilen avanslar
Abone elde etmek için peşin ödenen giderler
Diğer
31 Aralık 2010
96.111
54.147
45.943
7.196
848
204.245
31 Aralık 2009
56.656
33.737
4.316
619
95.328
Tahakkuk eden hizmet gelirleri, cihaz kampanyalarına ilişkin kontrata bağlanmış ancak henüz faturalanmamış vadesi 1 yıldan uzun alacaklardan kaynaklanmaktadır.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle diğer kısa vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir:
Ertelenmiş gelir
Satış pazarlama giderleri karşılığı
Şebekelerarası irtibat gider karşılığı
BTK masraflarına katkı payı
Arabağlantı gider karşılığı
Belarusian Telecom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler
Diğer
31 Aralık 2010
253.832
94.630
32.515
26.776
6.825
48.753
463.331
31 Aralık 2009
374.193
94.533
93.027
27.920
8.045
146.964
42.112
786.794
171
Ertelenmiş gelir bilanço tarihi itibariyle ön ödemeli aboneler tarafından nakden ödenip satın alınan fakat henüz kullanılmayan kullanım
haklarından oluşmaktadır.
Turkcell’in ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
Satış pazarlama giderleri karşılığı pazarlama aktiviteleri ile ilgili alınan ancak henüz faturalanmayan hizmetler için ayrılan karşılıktan oluşmaktadır.
Şebekelerarası irtibat gider karşılığı Turkcell abonelerine yurt dışında anlaşmalı yabancı operatörler tarafından sağlanan hizmetlere ilişkin
ayrılan karşılıktan oluşmaktadır.
Arabağlantı gider karşılığı Turkcell ile diğer operatörler arasındaki çağrı sonlandırma ile ilgili sağlanan hizmetlere ilişkin faturalanmamış
tutarlara ilişkin ayrılan karşılıktan oluşmaktadır.
Turkcell Holding A.Ş. (“Turkcell Holding”)
Halka arz edilen paylar
Sonera
Diğer
Toplam
Enflasyondan kaynaklanan sermaye düzeltmesi
Enflasyona göre düzeltilmiş sermaye
31 Aralık 2010
%
ortaklık payı
Hisse tutarı
51,00
1.122.000
34,69
763.213
13,07
287.632
1,24
27.155
100,00
2.200.000
31 Aralık 2009
%
ortaklık payı
Hisse tutarı
51,00
1.122.000
33,48
736.655
13,07
287.632
2,45
53.713
100,00
2.200.000
(52.352)
2.147.648
(52.352)
2.147.648
Belarusian Telecom iktisabına ilişkin 100.000 ABD Doları tutarındaki ertelenmiş ödemeler 31 Aralık 2010 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, çeşitli kuruluşlarca rehin olarak tutulan Şirket hisseleri 137.200 adettir (31 Aralık 2009: 137.200 adet).
Diğer uzun vadeli yükümlülükler
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle diğer uzun vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir:
Belarusian Telecom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler
Satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler
Diğer
31 Aralık 2010
121.209
82.610
8.103
211.922
31 Aralık 2009
113.408
95.087
3.866
212.361
Belarusian Telecom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler, satıcıya gelecekte yapılacak ödemelerin bilanço tarihi itibariyle değeridir. Gelecek
dönemlerde yapılacak toplam ödeme 100.000 ABD Doları olup Belarusian Telecom’un finansal performansına bağlı olarak ödenecektir. Şirket
Yönetimi ödemenin 2016 yılının ilk çeyreğinde yapılmasını öngörmektedir.
Belarusian Telecom kontrol gücü olmayan hissedarına, elindeki tüm hisseleri belirli bir süre zarfında makul değerden satabilmesine olanak
sağlayan bir satış opsiyonu verilmiştir. Şirket, opsiyona konu olacak tahmini ödemenin bilanço tarihi itibariyle değerini finansal yükümlülük
olarak kayıtlarına almış ve “Kontrol Gücü Olmayan Paylar” hesabında gösterilen tutar kayıtlardan çıkarılmıştır.
Opsiyona konu olacak ödemenin bilanço tarihi itibariyle hesaplanan değeriyle kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan paylar arasındaki
fark 50.063 TL özkaynak içindeki “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına kaydedilmiştir.
27 ÖZKAYNAKLAR
27.1 Sermaye
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell’in sermayesi ihraç edilmiş ve her biri 1 TL nominal değerde 2.200.000.000 adet (31 Aralık 2009:
2.200.000.000 adet) hisseden meydana gelmiştir.
Turkcell’in çıkarılmış sermayesi, kayıtlı sermaye tavanı olan 2.200.000 TL’dir.
172
27.2 Katkı sermaye
Belarusian Telecom iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008’den sonra ortaya çıkan ve 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan hisse alım satım sözleşmesine istinaden Belarus Maliye Bakanlığı’nın sonradan ortaya çıkan sabit kıymet alımlarıyla ilişkili maliyetlerinin karşılanacağına yönelik
taahhüdü gereği Şirket adına katlandığı 35.026 TL (31 Aralık 2009: 35.026 TL) katkı sermaye olarak kaydedilmiştir.
27.3 Hisse senetleri ihraç primleri
Hisse senetleri ihraç primleri, hisse senetlerinin piyasa fiyatlarıyla satılması sonucu elde edilen nakit girişlerini ifade eder. Bu primler özkaynaklar altında gösterilir ve dağıtılamaz. Ancak ileride yapılacak sermaye artışlarında kullanılabilir.
27.4 Finansal varlıklar değer artış fonu
Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değerleri üzerinden konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Bu doğrultuda satılmaya hazır
finansal varlığın bilançoda taşınan değerinde oluşan fark konsolide finansal tablolarda özkaynak hesabı altında “Finansal Varlık Değer Artış
Fonları” hesabına yansıtılmaktadır.
27.5 Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu
Belarusian Telecom iktisabıyla ilgili, 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan hisse alım satım sözleşmesine istinaden, belirli bir süre sonra,
Belarusian Telecom kontrol gücü olmayan hissedarına, elindeki tüm hisseleri belirli bir süre zarfında makul değerden satabilmesine olanak
sağlayan bir satış opsiyonu verilmiştir. Şirket, bu satış opsiyonuyla ilişkili ortaya çıkması muhtemel finansal yükümlülüğü değerleyip finansal
tablolarına yansıtmıştır. Değerlenmiş satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülük ile kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların
arasındaki fark olan 50.063 TL (31 Aralık 2009: 26.620 TL) kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda kaydedilmiştir.
Aynı şekilde Fintur’un, Şirket’in muhasebe politikalarıyla uyumlu hale getirilmiş finansal tablolarındaki kontrol gücü olmayan paylara ait satış
opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük olarak kaydedilen tutarla kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki fark olan
(458.264) TL (31 Aralık 2009: (404.381) TL), Şirket’in konsolide finansal tablolarında özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilerek kontrol
gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda gösterilmiştir.
Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu, ekte sunulan 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide
kapsamlı gelir tablosuna dahil edilmemiştir.
173
27.6 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
28 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
Yasal Yedekler
Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedek akçeler, birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçelerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yedek
akçeler, Şirket sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar yasal dönem kârının %5’i oranında ayrılmaktadır. İkinci tertip yasal yedek akçeler,
SPK Tebliğ’ine göre kâr dağıtımı yapıldığı durumlarda Şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kâr payı dağıtımlarının 1/10’u oranında,
yasal kayıtlara göre kâr dağıtımı yapıldığı durumlarda ise Şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kâr payı dağıtımlarının 1/11’i oranında
ayrılmaktadır. Birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçeler, toplam sermayenin %50’sini aşmadığı sürece dağıtılamazlar; ancak ihtiyari yedek
akçelerin tükenmesi halinde zararların karşılanmasında kullanılabilirler.
28.1 Satışlar
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışlar aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Şirket’in kardan ayrılan kısıtlanmış yedekleri, yasal yedeklerden oluşmaktadır. Şirket’in yasal yedekler toplamı
833.163 TL’dir (31 Aralık 2009: 757.006 TL).
27.7 Geçmiş yıl kar/zararları
Net dönem kârı dışındaki birikmiş kârlar ve özleri itibariyle birikmiş kâr niteliğinde olan olağanüstü yedekler geçmiş yıl kâr/zararları hesabında gösterilmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle geçmiş yıl kâr/zararları hesabında gösterilen olağanüstü yedekler bakiyesi 4.072.181
TL’dir (31 Aralık 2009: 3.289.653 TL).
27.8 Temettü
Turkcell Yönetim Kurulu, 24 Kasım 2004 tarihli toplantısında, Şirket’in operasyonel performansı, finansal durumu ve diğer gelişmeleri gözetmek suretiyle, 2004 yılı finansal kazançlarından başlamak üzere asgari %50 oranında nakit kâr payı dağıtılması politikasını benimsemiştir.
Ancak, bu oranın, Şirket’in nakit akışı gerekliliklerine, Yönetim Kurulu ile hissedarlar Genel Kurulu’nun onayına ve bunlarca yapılabilecek
değişikliklere ve Türkiye’de uygulanmakta olan mevzuata tabi olup, değişime konu olabileceği belirtilmiştir.
SPK’nın, 27 Ocak 2010 tarih ve 02/51 sayılı kararı gereğince 2009 yılı faaliyetlerinden elde edilen kârların dağıtım esasları ile ilgili olarak;
payları borsada işlem gören anonim ortaklıklar için herhangi bir asgari kâr dağıtım zorunluluğu getirilmemesine, bu kapsamda kar dağıtımının Kurul’un Seri: IV, No: 27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü Avansı Dağıtımında
Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği’nde yer alan esaslar doğrultusunda, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler
tarafından kamuya açıklanmış olan kâr dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.
Turkcell’in 29 Nisan 2010 tarihli olağan Genel Kurul toplantısında, Şirket’in 2009 yılındaki faaliyetleri neticesinde oluşan 1.716.714 TL tutarındaki dağıtılabilir kârından kanunlara göre ayrılması gereken birinci tertip yasal yedek akçelerin düşülmesinden sonra kalan 859.259 TL
tutarındaki kârın Turkcell hissedarlarına nakit olarak dağıtılmasına karar verilmiştir. Bu suretle 1 TL nominal değerinde beher hisse için nakit
temettü tutarı 0,3905723 tam TL’dir. Nakit temettü ödemelerinin hissedarlara dağıtımına 17 Mayıs 2010 tarihinde başlanmıştır ve 31 Aralık
2010 tarihi itibariyle tamamlanmıştır.
Turkcell’in %55 oranında iştiraki olan İnteltek, 15 Nisan 2010 tarihli olağan Genel Kurul toplantısında, 55.980 TL tutarında temettü dağıtım
kararı almıştır. Ödeme, 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşmiştir.
27.9 Kontrol gücü olmayan paylar
Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide
bilançoda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
7.492.335
110.303
46.708
37.815
17.076
289.109
7.993.346
7.505.346
65.997
66.118
26.851
24.057
172.127
7.860.496
1.122.432
17.392
11.599
1.151.423
1.206.564
11.277
9.742
1.227.583
Satış iskontoları
Satış iadeleri
(95.505)
(45.650)
(114.163)
(37.526)
Toplam satışlar
9.003.614
8.936.390
Yurtiçi hasılat
Haberleşme gelirleri
Tesis ve sabit ücret gelirler
Şans oyunları komisyon gelirleri
Çağrı merkezi gelirleri
Simkart satış gelirleri
Diğer satış gelirleri
Yurtdışı hasılat
Haberleşme gelirleri
Simkart satış gelirleri
Tesis ve sabit ücret gelirleri
28.2 Satışların maliyeti
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışların maliyeti aşağıdaki gibidir:
Hazine payı
Amortisman ve itfa payı
Arabağlantı giderleri
Radyo giderleri
Personel giderleri
Transmisyon, baz istasyon kira ve bakım onarım giderleri
Evrensel hizmet fonu
Roaming giderleri
Faturalama giderleri
Satılan simkart maliyeti
Diğer
31 Aralık 2010
(1.117.792)
(1.130.657)
(865.286)
(495.913)
(398.178)
(272.967)
(126.477)
(91.066)
(80.176)
(49.039)
(402.638)
(5.030.189)
31 Aralık 2009
(1.124.327)
(892.517)
(940.825)
(430.373)
(352.760)
(301.500)
(125.855)
(112.041)
(69.527)
(55.380)
(347.498)
(4.752.603)
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle bilançoda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla (37.134) TL
ve 55.156 TL’dir. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında
kalan paylara isabet eden kısımlar, konsolide gelir tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2010
ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla 64.907 TL,
ve (16.982) TL’dir.
174
175
29 FAALİYET GİDERLERİ
32 FİNANSAL GELİRLER
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansal gelirler aşağıdaki gibidir:
29.1 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri aşağıdaki gibidir:
Satış giderleri
Pazarlama giderleri
Telsiz ruhsat ve kullanım ücreti giderleri
Personel giderleri
Diğer
31 Aralık 2010
(632.490)
(398.091)
(332.575)
31 Aralık 2009
(697.739)
(394.827)
(370.911)
(204.369)
(66.326)
(1.633.851)
(156.011)
(56.663)
(1.676.151)
29.2 Genel yönetim giderleri
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir:
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı gideri
Personel giderleri
Tahsilat giderleri
Danışmanlık giderleri
Servis gideri
Kira giderleri
Seyahat ve konaklama giderleri
Bakım onarım giderleri
Diğer
Vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirleri
Geç ödeme faiz gelirleri
Opsiyon prim gelirleri
Kontratlı alacaklar faiz geliri*
Satılmaya hazır menkul kıymet satış gelirleri
Satılmaya hazır menkul kıymet faiz gelirleri
Kur farkı geliri, net
Diğer finansal gelirler
31 Aralık 2010
295.400
63.732
18.211
18.706
1.984
1.511
17.856
417.400
31 Aralık 2009
349.841
74.605
16.300
47.435
3.213
9.725
227
9.523
510.869
*Kontratlı alacaklar faiz geliri cihaz kampanyaları ile ilgili bakiye üzerinden kontrat süresince elde edilmektedir.
31 Aralık 2010
(189.117)
31 Aralık 2009
(115.732)
(151.691)
(39.334)
(37.126)
(18.247)
(13.385)
(11.516)
(9.828)
(51.692)
(521.936)
(127.941)
(39.551)
(31.449)
(16.961)
(18.458)
(10.225)
(12.214)
(48.700)
(421.231)
30 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle sona eren hesap dönemlerinde giderler fonksiyon bazında gösterilmiş olup niteliklerine göre detaylar Not 29’da yer almaktadır.
31 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, Şirket’in diğer faaliyetlerden gelirleri sırasıyla 22.558 TL ve 1.313 TL’dir.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, Şirket’in diğer faaliyetlerden giderleri sırasıyla 96.840 TL ve 163.654
TL’dir.
33 FİNANSAL GİDERLER
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansal giderler aşağıdaki gibidir:
İtfa edilmiş maliyetinden gösterilen finansal yükümlülüklere ilişkin faiz gideri
Kur farkı gideri, net
Opsiyon prim giderleri
Dava konusu faiz giderleri
Diğer
31 Aralık 2010
(99.430)
(19.759)
(7.476)
(344)
(26.394)
(153.403)
31 Aralık 2009
(117.959)
(1.724)
(149.180)
(18.243)
(287.106)
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap döneminde ödenen kredi faiz tutarları sırasıyla 55.945 TL ve 44.983 TL’dir.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap döneminde sabit kıymetler üzerinde aktifleştirilen kredi faiz giderleri sırasıyla 17.202 TL
ve 2.413 TL’dir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona hesap dönemlerinde aktifleşen faiz oranları sırasıyla %18,0 ve %5,5’dir.
31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap döneminde, Şirket’in dava konusu faiz giderleri, roaming hizmetleri karşılığı abonelerden tahsil
edilmesi gereken ÖİV ve KDV üzerinden vergi uzlaşması sonucu hesaplanan 15.998 TL tutarındaki faizi ve Ocak 2005-Ocak 2007 dönemlerinde distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli kart satışlarına istinaden önceki uzlaşma oranları dikkate alınarak hesaplanan ÖİV karşılığı
üzerinden tahakkuk eden 12.655 TL tutarındaki faizi içermektedir. Ayrıca, 2003 ve 2004 yıllarında distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli
kart satışlarına istinaden önceki uzlaşma oranları dikkate alınarak 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hesaplanan ÖİV karşılığı üzerinden tahakkuk
eden faiz tutarı 42.761 TL iken uzlaşma sonrası tutar 8.864 TL olup aradaki fark dava konusu faiz giderleri hesabına gelir olarak yansıtılmıştır.
34 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER
Yoktur.
Diğer giderler hesabı, Belarusian Telecom’un alımı sırasında oluşan şerefiye için ayrılan 36.329 TL tutarındaki değer düşüklüğünü, Şirket’in
tarifeleri, katma değerli servis abonelikleri ve ücretlendirme uygulamaları ile ilgili BTK tarafından yapılan araştırmalar sonucu verilen sırasıyla 20.418 TL, 7.515 TL, 3.195 TL tutarlarındaki cezaları, roaming hizmetleri karşılığı abonelerden tahsil edilmesi gereken ve vergi uzlaşması
sonucu hesaplanan 20.163 TL tutarındaki ÖİV ve KDV’yi ve Ocak 2005-Ocak 2007 dönemlerinde distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli
kart satışlarına istinaden önceki uzlaşma oranları dikkate alınarak hesaplanan 9.087 TL tutarındaki ÖİV karşılığını içermektedir. Ayrıca, 2003
ve 2004 yıllarında distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli kart satışlarına istinaden önceki uzlaşma oranları dikkate alınarak 31 Aralık
2009 tarihi itibariyle ÖİV için hesaplanan karşılık tutarı 21.892 TL iken uzlaşma sonrası ödenen tutar 4.323 TL olup aradaki fark diğer giderler
hesabına gelir olarak yansıtılmıştır.
176
177
35 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya alacağı, varlıkların ve borçların finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında
dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş
vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları
dikkate alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle ertelenmiş vergi alacakları ve borçlarını doğuran kalemler aşağıdaki gibidir:
Şirket, ertelenmiş vergi alacaklarının finansal tablolara yansıtılmasında, faaliyet gösterdiği sektördeki gelişmeler, ilerideki dönemlerdeki
vergiye tabi kar tahminleri, Türkiye’nin ve iştiraki bulunan ülkelerin genel ekonomik ve politik durumu ve/veya Şirket’i etkileyebilecek uluslararası genel ekonomik ve politik durum gibi faktörleri dikkate almaktadır. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, finansal tablolara
yansıtılmamış olan ertelenmiş vergi alacakları detayı aşağıdaki gibidir:
Geçici vergi farklılıkları
Geçmiş yıllar zararları
31 Aralık 2010
104.962
236.192
341.154
31 Aralık 2009
59.002
211.541
270.543
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide bağlı ortaklıklardan olan yatırımlardan oluşan 116.290 TL (31 Aralık 2009: 134.275 TL) geçici fark
üzerinden hesaplanması gereken 23.258 TL (31 Aralık 2009: 26.855 TL) ertelenmiş vergi yükümlülüğü bilançoya yansıtılmamıştır. Şirket bu
geçici farkların kendi kontrolünde olduğunu belirtmekte ve öngörülebilir gelecekte bu farkların vergi hesabına konu olmasını beklememektedir.
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle vergiden indirilebilecek mali yıl zararlarının itfa tarihleri:
Gerçekleşme yılı
2006
2007
2008
2009
2010
Bakiye
Sona erme yılı
4.957
16.673
121.854
55.321
74.513
2011
2012
2013
2014
2015 ve sonrası
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle süresiz olarak taşınan ve matrah oluştuğu zaman vergiden indirilebilecek mali yıl zararlarının detayı aşağıda
sunulmuştur:
Gerçekleşme yılı
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
178
Bakiye
24.597
59.708
98.029
85.621
370.383
68.990
18.784
Ertelenmiş Vergi
Varlıkları
Maddi ve maddi
olmayan duran
varlıklara ilişkin
amortisman ve
aktifleştirme farkları
Finansal varlıklar
Diğer borç ve yükümlülükler
Ertelenen vergi varlıkları/
(yükümlülükleri)
Netleştirme
Net ertelenen vergi
varlıkları/ (yükümlülükleri)
Ertelenmiş Vergi
Yükümlülükleri
Net Ertelenmiş Vergi
Yükümlülükleri
31 Aralık
2010
31 Aralık
2009
31 Aralık
2010
31 Aralık
2009
31 Aralık
2010
31 Aralık
2009
561
43.941
1.756
74.615
167
41.366
62.299
(227.692)
(23.052)
(600)
(1.114)
(247.177)
(20.542)
(177)
(1.445)
(227.131)
(23.052)
43.941
1.156
73.501
(247.010)
(20.542)
41.366
(177)
60.854
120.873
(116.404)
103.832
(100.694)
(252.458)
116.404
(269.341)
100.694
(131.585)
-
(165.509)
-
4.469
3.138
(136.054)
(168.647)
(131.585)
(165.509)
31 Aralık 2010 tarihi itibariyle dönem kârı vergi yükümlülüğü karşılığı hesabında yer alan 148.540 TL, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle sona
eren hesap dönemine ilişkin hesaplanan vergi karşılığından geçici vergi ödemelerinin düşülmüş halidir (31 Aralık 2009: 140.422 TL).
Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin, bağlı ortaklık ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi
düzenlemesine olanak tanımamaktadır. Bu nedenle, konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına
alınan şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Türkiye’de vergi konusunda yetkili makamlar ile nihai mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri ilgili oldukları yılı takip eden dördüncü ayın onbeşinci günü akşamına kadar vergi dairelerine teslim edilir. Ancak, vergi incelemesine
yetkili makamlar geriye dönük olarak beş yıllık muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve/veya vergi ile ilgili görüşlerini değiştirebilir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13. maddesinin transfer fiyatlandırması yoluyla “örtülü kazanç dağıtımı” başlığı altında transfer fiyatlandırması
konusu işlenmektedir. 18 Kasım 2007 tarihinde yayımlanan transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkında Genel Tebliğ’de
uygulamadaki detaylar belirlenmiştir.
Eğer vergi mükellefleri ilgili kuruluşlarla (kişilerle), fiyatlandırmaları emsallere uygunluk ilkesi çerçevesinde yapılmayan ürün, hizmet veya
mal alım ve satım işlemlerine giriyorlarsa, o zaman ilgili -kârlar transfer fiyatlaması yoluyla örtülü bir şekilde dağıtıldığı kanaatine varılacaktır. Bu tarz transfer fiyatlaması yoluyla örtülü kar dağıtımları kurumlar vergisi açısından vergi matrahından indirilemeyecektir.
Türkiye’de Kurumlar Vergisi oranı %20’dir. Kurumlar Vergisi oranı, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ve vergi yasalarında yer alan istisna ve indirimlerin sonucu bulunan safi kurum kazancına uygulanır.
179
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap döneminde vergi giderinin detayı aşağıdaki gibidir:
36 HİSSE BAŞINA KAZANÇ
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait hisse başına kazanç tutarları, sırasıyla 1.771.596 TL ve 1.716.714 TL
tutarındaki ana ortaklığa ait dönem karının ilgili dönemler içindeki ağırlıklı ortalama pay adetlerine bölünmesiyle hesaplanmıştır.
Dönem vergi gideri
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
(508.118)
(544.864)
Ertelenmiş vergi geliri
Geçici vergi farklarının etkileri
18.536
6.557
Yatırım teşviklerinden doğan vergi avantajları
1.789
2.944
Önceki dönemlerde kayıtlara alınmayan vergi zararlarının kullanımı
2.422
2.400
22.747
11.901
(485.371)
(532.963)
Toplam vergi gideri
Vergi öncesi kâr
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
2.192.060
2.266.659
Yasal vergi oranı ile hesaplanan vergi gideri
%20
(438.412)
%20
(453.332)
Yurtdışı bağlı ortaklıklardaki vergi oranı farklarının etkisi
(%1)
18.639
(%1)
15.648
Önceki dönemlerde kayıtlara alınmayan vergi zararlarının
kullanımı
İndirilemeyen giderler ve geçici olmayan farklar
Yatırım indirimi
Özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen yurtdışı iştirakin
vergi oranı değişim etkisi
Vergiden muaf gelir
Bilançoya yansıtılmayan net ertelenmiş vergi varlıkları
Diğer
-
2.422
-
2.400
%1
(29.093)
%2
(45.805)
-
1.789
-
2.944
(%2)
34.508
(%1)
27.383
-
1.014
-
1.619
%3
(73.033)
%3
(76.481)
-
(3.205)
(485.371)
-
(7.339)
(532.963)
Kapsamlı gelir içindeki vergi etkisi:
Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim
Vergi öncesi diğer
kapsamlı gelir
Vergi etkisi
Vergi sonrası diğer
kapsamlı gelir
(33.183)
(1.166)
(34.349)
(1.984)
-
(1.984)
(36.333)
31 Aralık 2009
Yabancı para çevrim farklarındaki değişim
Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim
31 Aralık 2009
1.771.596
1.716.714 2.200.000.000 2.200.000.000 0,805271
0,780325
37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
İlişkili taraflardan alacaklar – kısa vadeli
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan alacaklar aşağıdaki gibidir:
System Capital Management (“SCM”)
Digital Platform İletişim Hizmetleri A.Ş. (“Digital Platform”)
A-Tel
KVK Teknoloji Ürünleri A.Ş. (“KVK Teknoloji”)
ADD Production Medya A.Ş. (“ADD”)
Kyivstar GSM JSC (“Kyivstar”)
Diğer
31 Aralık 2010
59.060
32.941
20.500
13.008
2.777
1.894
11.890
(4.635)
137.435
31 Aralık 2009
95.328
38.490
13.229
8.237
340
8.261
163.885
Euroasia’nın kontrol gücü olmayan hissedarlarından olan SCM’den alacaklar, Financell tarafından SCM’ye kullandırılan 30 Aralık 2011 vadeli
krediden kaynaklanmaktadır.
Digital Platform’dan alacaklar, esas olarak, çağrı merkezi hizmetlerinden doğan alacaklar ile yeniden yapılandırma sözleşmesi kapsamında
doğan alacaklardan kaynaklanmaktadır.
31 Aralık 2010
Yabancı para çevrim farklarındaki değişim
Net kâr
Hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı:
Adi hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı
Nominal değeri 0,001 TL olan hisse başına kâr (kısaltılmamış tam TL)
31 Aralık 2010
Turkcell ve TMSF’nin %50-%50 hissepayları ile ortak teşebbüsleri olan A-Tel’den alacaklar simkart ve muhabbet kart satışlarından kaynaklanmaktadır.
KVK Teknoloji’den alacaklar firmaya yapılan simkart ve hazırkart satışlarından kaynaklanmaktadır.
Çukurova Grubu’nun sahibi olduğu ADD’den alacaklar, reklam ve sponsorluk hizmetleri için yapılan avans ödemelerinden kaynaklanmaktadır.
Kyivstar’dan alacaklar bu şirkete sağlanan şebekelerarası irtibat hizmetlerinden kaynaklanmaktadır.
12.377
(1.642)
10.735
1.801
-
1.801
Kısa vadeli ilişkili taraflardan alacaklar hesabı ile ilgili kur riski ve likidite riski Not 38’de açıklanmıştır.
12.536
180
181
Uzun vadeli ilişkili taraflardan alacaklar (net)
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan uzun vadeli alacaklar aşağıdaki gibidir:
İlişkili taraflar ile yapılan işlemler
T Medya
Digital Platform
Diğer
31 Aralık 2010
10.731
(9.117)
1.614
31 Aralık 2009
8.335
23.047
297
31.679
T Medya’dan alacaklar kira sözleşmelerinden kaynaklanan kira ödemelerinden, ödenmeyen borçlara ilişkin birikmiş faiz tutarlarından ve
ödenmeyen bina giderlerinden oluşmaktadır.
Üst düzey idari personel ile yapılan işlemler
Üst düzey idari personel, Şirket’in direktör ve üst düzey yöneticilerinden oluşmaktadır.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle Şirket’in direktör ve üst düzey yöneticilerinin Şirket’ten kullanmış olduğu kredi bulunmamaktadır.
Şirket, direktör ve üst düzey yöneticilerinin ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır.
Şirket, emeklilik planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle sona eren hesap dönemlerinde üst düzey idari personele ödenen ve sağlanan faydalar sırasıyla
17.176 TL ve 12.460 TL’dir.
Uzun vadeli ilişkili taraflardan alacaklar hesabı ile ilgili kur riski ve kredi riski Not 38’de açıklanmıştır.
İlşkili taraflardan alcakalar bakiyesi üzerinden ayrılan şüpheli alacak karşılığının, 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemleri içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
Açılış bakiyesi
Dönem içinde ayrılan karşılıklar
Defterlerden silinen alacaklar
Kapanış bakiyesi
31 Aralık 2010
13.752
13.752
31 Aralık 2009
-
Kısa vadeli ilişkili taraflara borçlar (net)
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle ilişkili kuruluşlara olan borçlar aşağıdaki gibidir:
Hobim Bilgi İşlem Hizmetleri A.Ş. (“Hobim”)
Intralot S.A. (“Intralot”)
KVK Teknoloji
Mapfre Genel Yaşam Sigorta A.Ş. (“Genel Yaşam”)
Kyivstar
Diğer
31 Aralık 2010
4.276
1.408
1.405
732
68
8.746
16.635
31 Aralık 2009
10.643
782
3.700
7.130
22.255
Diğer ilişkili taraflar ile yapılan işlemler
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerindeki ilişkili kuruluşlarla önemli işlemler aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
764.252
989.916
63.916
68.263
46.401
104.981
33.405
28.953
22.729
7.977
7.200
12.946
4.490
8.551
3.500
5.267
Gelirler
KVK Teknoloji’ye satışlar
Simkart ve ön ödemeli kart satışları
Kyivstar’dan gelirler
Telekomünikasyon servisleri
A-Tel’e satışlar
Simkart ve ön ödemeli kart satışları
Digital Platform’dan gelirler
Çağrı hizmetleri, kira ve faiz geliri
SCM’den finansal gelirler
Faiz geliri
Telia Sonera AB’den (“Telia Sonera”) gelirler
Millenicom Telekomünikasyon A.Ş.’den (“Millenicom”) gelirler
CJSC “Ukrainian Radiosystems’tan (“Ukrainian Radiosystems”) gelirler
Hobim’e olan borçlar bu şirketten alınan fatura basım hizmetlerinden kaynaklanmaktadır.
Yunanistan’da geçerli olan Kanun’lara göre kurulmuş olan Intralot, Inteltek’in hissedarlarındandır. Şirket, oyunlarla ile ilgili yazılım ve bakım
servisi almaktadır.
KVK Teknoloji’ye borçlar satış primleri ve cihaz alımlarından kaynaklanmaktadır.
Genel Yaşam’a borçlar Şirket çalışanları adına yapılan sağlık ve hayat sigortalarından kaynaklanmaktadır.
Kyivstar’a borçlar bu şirketten alınan şebekeler arası irtibat hizmetinden kaynaklanmaktadır.
Kısa vadeli ilişkili taraflara borçlar hesabı ile ilgili kur riski ve likidite riski Not 38’de açıklanmıştır.
182
183
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
100.128
195.303
Giderler
ADD’den alışlar
Reklam ve sponsorluk hizmetleri
Kyivstar’dan giderler
A-Tel’den alışlar *
Satış primleri
KVK Teknoloji’den alışlar
Kampanya hizmetleri ve aktivasyon primi
Hobim’den alışlar
Faturalama hizmetleri
Telia Sonera’dan alışlar
Millenicom’dan alışlar
Ukrainian Radiosystems’tan alışlar
54.277
82.561
47.601
57.107
41.847
64.825
29.373
33.764
13.803
18.807
4.793
8.019
3.336
6.527
* A-Tel ile olan işlemler Şirket’in A-Tel’deki sahipliği oranında elimine edilmiştir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin olarak A-Tel’den elimine edilen tutarlar sırasıyla 47.601 TL ve 57.107 TL’dir.
Şirket’in ilişkili kuruluşlar ile olan önemli sözleşmeleri aşağıdaki gibidir:
KVK Teknoloji ile sözleşmeler:
23 Ekim 2002 tarihinde kurulan KVK Teknoloji’nin ana hissedarı aynı zamanda Turkcell’in ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur.
Simkart ve Hazırkart satış sözleşmeleri dışında, Turkcell ile KVK Teknoloji arasında farklı süreleri kapsayan reklam destek protokolleri yapılmıştır. Bu protokoller çerçevesinde KVK Teknoloji, çeşitli gazetelerde ve dergilerde Turkcell servislerinin reklamını vermekle yükümlüdür. Bu
sözleşmelerin amacı, Turkcell Hazırkart ve simkart taşıyan mobil telefon cihaz satışlarını özendirmek ve arttırmak, böylece Turkcell’in pazar
payının korunmasını sağlamaktır. Bu sözleşmelerin fiyatlandırması, KVK Teknoloji’nin katlandığı reklam maliyetleri ve Turkcell’in reklamlardan sağladığı faydaya göre belirlenmektedir. Distribütörün kampanya projeleri ve pazar payı da konu ile ilgili bütçe tahsislerini etkilemektedir. KVK Teknoloji’ye yapılan simkart ve hazırkart satış fiyatları diğer distributörlere yansıtılan fiyatlardan farklı değildir. Çeşitli bağlayıcılık
anlaşmaları kapsamında KVK Teknoloji’ye peşin olarak ödenip abonelerden kampanya süresince aylık olarak tahsil edilecek cihazlara ilişkin
KVK Teknoloji tarafından 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren dönemde Şirket abonelerine yapılan cihaz satış bedeli 180.922 TL’dir.
Kyivstar ile sözleşmeler:
Kyivstar’ın hissedarlarından biri aynı zamanda Turkcell’in hissedarlarından olan Alfa Grubu’dur. Astelit ile Kyivstar birbirlerinden karşılıklı
çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır.
A-Tel ile sözleşmeler:
A-Tel, Turkcell’in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet göstermektedir. A-Tel, Turkcell ve TMSF’nin
%50-%50 hisse payları ile ortak teşebbüsleridir. A-Tel, Turkcell’in tek Muhabbet Kart distribütörü olarak çalışmaktadır ve kazı konuş kart
satışları üzerinden prim almaktadır. Simkart ve Muhabbet Kart satışlarının yanı sıra Turkcell ve A-Tel arasında satış kampanyaları ve abone
aktivasyonları ile ilgili muhtelif sözleşmeler de vardır. 184
Digital Platform ile sözleşmeler:
Digiturk markası altında dijital televizyon hizmeti veren Digital Platform’un ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova
Grubu’dur. Türkiye Turkcell Süper Futbol Ligi (“TSFL”) yayın hakları ile ilgili 15 Temmuz 2004 tarihinde yapılan ihale sonucunda Digital Platform TSFL’nin yayın haklarını 31 Mayıs 2008’e kadar kazanmıştır ve 5 Mayıs 2005 tarihinde yapılan yeni bir sözleşme ile konu edilen yayın
hakları 31 Mayıs 2010 tarihine kadar uzatılmıştır.
23 Aralık 2005 tarihinde, Digital Platform ve Turkcell arasında, Şirket’in Digital Platform’dan olan alacaklarının yeniden yapılandırılması ve
Şirket’in Digital Platform altyapısından sponsorluk ve reklam yeri kullanımı ile ilgili koşulları düzenleyen “Yeniden Yapılandırma Çerçeve Sözleşmesi” ve sponsorlukla ilgili ek sözleşmeler imzalanmıştır. Yeniden Yapılandırma Çerçeve Sözleşmesi kapsamında Digital Platform, Şirket’e
olan borçlarını, ödeme dönemi içerisinde tahakkuk edecek faizleri ile birlikte kısmen nakit, kısmen de sponsorluk sözleşmeleri kapsamında
Turkcell tarafından alınacak hizmetlere istinaden takas ve mahsup yoluyla 15 Temmuz 2011 tarihine kadar ödemeyi taahhüt etmiştir. 4 Haziran 2010 tarihinde, Digital Platform, Şirket’e olan borçlarını “Yeniden Yapılandırma Çerçeve Sözleşmesi”nde belirtilen ödeme planına uygun
olarak yalnızca nakden ödeyeceğini ve bu tarihten itibaren belirtilen sözleşme kapsamında yapılmış ek sözleşmelerden biri olan “Lig TV sponsorluk sözleşmesi”ni feshettiğini bildirmiştir. 31 Ocak 2011 tarihinde yapılan protokolle, taraflar aralarında anlaşarak 23 Aralık 2005 tarihli
sözleşmeyi feshetmiştir. Digital Platform’dan alacaklar Şubat 2011 ve Mart 2011 tarihlerinde olmak üzere 2 eşit taksitte tahsil edilecektir.
“Yeniden Yapılandırma Çerçeve Sözleşmesi” dışında Turkcell’in Digital Platform’a sağladığı Grup SMS hizmetleri ve Turkcell’in bağlı ortaklıklarından Global tarafından sağlanan çağrı merkezi hizmetleri ile ilgili sözleşmeler mevcuttur.
SCM ile sözleşmeler:
Euroasia’nın kontrol gücü olmayan hissedarlarından olan SCM, Financell’den kredi kullanmıştır.
Teliasonera ile sözleşmeler:
Teliasonera Kuzey Avrupa ve Baltık Denizi’nde telekomünikasyon hizmeti veren bir mobil operatördür. Astelit ile Teliasonera birbirlerinden
karşılıklı çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır.
Millenicom ile sözleşmeler:
Millenicom’un çoğunluk hissesine sahip olan European Telecommunications Holding AG, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova
Grubu’nun bağlı ortaklığıdır. Turkcell ile Millenicom birbirlerinden çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadırlar.
Ukranian Radiosystems ile sözleşmeler:
Vimpelcom’un sahibi oldugu Ukranian Radiosystems ile Astelit birbirlerinden karşılıklı çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti
almaktadır.
ADD ile sözleşmeler:
Bir medya planlama ve pazarlama şirketi olan ADD’nin ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Turkcell ile
ADD arasında yıllık genel satın alma sözleşmesi imzalanmaktadır. Bu sözleşme ile Turkcell, ADD’ye mecralarla yazılı veya sözlü, proje bazında
ya da yıllık mecra yayın ya da sponsorluk anlaşmaları ve sözleşmeleri yapması konusunda yetki vermektedir. 1 Eylül 2008 tarihinde ilgili
sözleşmenin süresi, 31 Ağustos 2010’a kadar uzatılmış ise de söz konusu sözleşme 28 Mayıs 2010 tarihinde çekilen ihtarname ile 2 Ağustos
2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere feshedilmiştir.
Hobim ile sözleşmeler: Data işlem ve uygulama hizmetleri sağlayıcı kuruluşlarından biri olan Hobim’in ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova
Grubu’dur. Turkcell ile Hobim arasında, aylık fatura basım hizmetlerini, faturaların kayıt altına alınmasını ve arşivlenmesini kapsayan süresiz
sözleşmeler mevcuttur.
185
186
Ticari Alacaklar
115.432
86.658
224.024
408.617
60.753
Alacaklar
31 Aralık 2009
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
Alacaklar
Ticari Alacaklar
64.889
84.357
187.066
218.865
32.040
31 Aralık 2009
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski ( A+B+C+D+E)
- Azami riskin teminat,vs ile güvence altına alınmış kısmı
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net
defter değeri
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer
düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- Değer düşüklüğü (-)
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
E. Bilanço dışı kredi içeren unsurlar
31 Aralık 2010
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
31 Aralık 2010
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski ( A+B+C+D+E)
- Azami riskin teminat.vs ile güvence altına alınmış kısmı
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net
defter değeri
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer
düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri
- Teminat. vs ile güvence altına alınmış kısmı
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
E. Bilanço dışı kredi içeren unsurlar
-
-
226.743
360.474
(360.474)
43.290
(43.290)
-
-
Diğer Alacaklar
-
473.748
195.564
-
26.685
Bankalardaki mevduat
-
-
-
-
-
Türev
Araçlar
-
-
-
Türev
Araçlar
-
Türev Araçlar
-
-
4.660.637
Bankalardaki
Mevduat
4.660.637
-
-
5.105.521
Bankalardaki
Mevduat
5.105.521
-
Türev Araçlar
-
248
-
1.606
Alacaklar
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
İlişkili
Taraf
Diğer Taraf
İlişkili Taraf
Diğer Taraf
195.564
700.491
26.685
248.378
-
Bankalardaki mevduat
-
197.629
110.695
679.487
(568.793)
-
3.499
1.117
14.869
(13.752)
-
Diğer Alacaklar
88
160
-
415.229
134.433
Alacaklar
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
İlişkili Taraf
Diğer Taraf
İlişkili Taraf
Diğer Taraf
139.049
723.552
1.854
280.392
-
Kredi Riski
Finansal varlıkların kayıtlı değerleri, maruz kalınan azami kredi riskini gösterir. Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir:
38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Diğer
-
-
609.028
Diğer
609.028
-
Diğer
-
-
577.434
Diğer
577.434
-
187
188
Beklenen vadeler
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri
Finansal kiralama yükümlülükleri
Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük
Ertelenmiş ödemeler
Ticari borçlar
Diğer kısa vadeli borçlar
Sözleşme uyarınca vadeler
Banka kredileri
Ticari borçlar
Beklenen vadeler
Banka kredileri
Ticari borçlar
Sözleşme uyarınca vadeler
Banka kredileri
Ticari borçlar
3 aydan kısa (I)
31 Aralık 2009
Beklenen nakit çıkışlar
toplamı (=I+II+III+IV)
(2.454.188)
(7.896)
(8.405)
(22.411)
(113.160)
(301.140)
(761.040)
(68.079)
(268.227)
Defter değeri
2.268.660
7.896
7.896
22.255
95.087
260.372
755.852
67.467
265.637
(256.939)
(7.896)
(1.041)
(22.411)
(761.040)
(68.079)
(268.227)
(256.939)
(7.896)
(1.041)
(22.411)
(761.040)
(68.079)
(268.227)
(2.454.188)
(7.896)
(8.405)
(22.411)
(113.160)
(301.140)
(761.040)
(68.079)
(268.227)
2.268.660
7.896
7.896
22.255
95.087
260.372
755.852
67.467
265.637
3 aydan kısa (I)
(171.159)
(9.115)
(3.906)
(16.676)
(829.189)
(12.877)
(211.794)
3 aydan kısa (I)
(171.159)
(9.115)
(3.906)
(16.676)
(829.189)
(12.877)
(211.794)
Defter değeri
(3.043.348)
(9.115)
(45.306)
(16.676)
(90.505)
(154.600)
(829.189)
(12.877)
(211.794)
31 Aralık 2010
Beklenen nakit çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV)
(3.043.348)
(9.115)
(45.306)
(16.676)
(90.505)
(154.600)
(829.189)
(12.877)
(211.794)
3 aydan kısa (I)
31 Aralık 2009
Sözleşme uyarınca nakit
çıkışlar toplamı (=I+II+III+IV)
2.804.175
9.115
36.632
16.635
82.610
121.209
823.568
12.320
209.498
Defter
değeri
2.804.175
9.115
36.632
16.635
82.610
121.209
823.568
12.320
209.498
Defter değeri
31 Aralık 2010
Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar
toplamı (=I+II+III+IV)
(2.323.156)
(11.571)
(90.505)
-
1-5 yıl arası (III)
(796.951)
(3.127)
(150.570)
-
(1.332.326)
(4.237)
(113.160)
-
(1.332.326)
(4.237)
(113.160)
-
(2.323.156)
(11.571)
(90.505)
-
3-12 ay arası (II)
(796.951)
(3.127)
(150.570)
-
3-12 ay arası (II)
(505.681)
(4.133)
-
3-12 ay arası (II)
(505.681)
(4.133)
-
3-12 ay arası (II)
Likidite Riski
Tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin, sözleşmeye göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir:
(67.972)
(150.570)
-
5 yıldan uzun (IV)
(67.972)
(150.570)
-
5 yıldan uzun (IV)
(43.352)
(25.696)
(154.600)
-
5 yıldan uzun (IV)
(43.352)
(25.696)
(154.600)
-
5 yıldan uzun (IV)
189
190
1. Ticari alacaklar
2a. Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, Banka Hesapları dahil)
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
3. Diğer
4. Dönen Varlıklar (1+2+3)
5. Ticari Alacaklar
6a. Parasal Finansal Varlıklar
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
7. Diğer
8. Duran Varlıklar (5+6+7)
9. Toplam Varlıklar (4+8)
10. Ticari Borçlar
11. Finansal Yükümlülükler
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12)
14. Ticari Borçlar
15. Finansal Yükümlülükler
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16)
18. Toplam Yükümlülükler (13+17)
19. Bilanço Dışı Türev Araçların Net Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b)
19a. Hedge Edilen Toplam Varlık Tutarı
19b. Hedge Edilen Toplam Yükümlülük Tutarı
20. Net Yabancı Para Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19)
21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu
22. Döviz Hedge’i için Kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri
23. İhracat
24. İthalat
TL Karşılığı
93.862
2.431.519
37.388
2.562.769
338.014
1
338.015
2.900.784
301.864
545.201
39.058
886.123
2.231.178
278.071
2.509.249
3.395.372
(494.588)
(869.991)
341.269
528.169
31 Aralık 2010
ABD Doları
Avro
33.566
20.482
1.502.743
52.842
22.548
1.234
1.558.857
74.558
218.638
1
218.639
1.777.496
74.558
160.133
26.498
350.172
1.872
2.522
17.159
512.827
45.529
1.405.907
28.132
179.865
1.585.772
28.132
2.098.599
73.661
(321.103)
897
(562.290)
(337)
164.855
46.740
291.831
44.630
SEK
1
10
11
11
11
1
-
TL Karşılığı
87.055
2.210.634
39.077
2.336.766
424.312
31.026
455.338
2.792.104
448.090
774.591
254.102
1.476.783
1.250.384
284.736
1.535.120
3.011.903
(219.799)
(714.214)
561.172
748.624
31 Aralık 2009
ABD Doları
Avro
31.121
18.605
1.324.795
99.936
24.667
895
1.380.583
119.436
281.804
20.606
302.410
1.682.993
119.436
265.581
22.245
514.439
104.897
44.511
884.917
66.756
830.434
189.105
1.019.539
1.904.456
66.756
(221.463)
52.680
(548.540)
51.784
232.392
93.405
375.384
77.556
SEK
10
1
11
11
722
722
722
(711)
(711)
-
Yabancı Para Riski
Yabancı para riski herhangi bir finansal aracın değerinin döviz kurundaki değişikliğe bağlı olarak değişmesinden doğan risktir. Şirket için söz konusu riski oluşturan temel yabancı
para birimleri ABD Doları, Avro ve İsveç Kronu’dur. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, Şirket’in yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı
varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır.
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kullanılan döviz kurları aşağıdaki gibidir:
Ortalama Döviz Kurları
TL/ABD Doları
TL/Avro
TL/İsveç Kronu
BYR/ ABD Doları
HRV/ ABD Doları
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü
Yabancı
paranın değer
kazanması
33.801
(33.801)
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları Net Etki (1+2)
(83.444)
83.444
Avro’nun TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde
4- Avro net varlık/yükümlülüğü
184
(184)
5- Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro Net Etki (4+5)
184
(184)
Diğer döviz kurlarının TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde
7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü
33.801
(33.801)
-
-
8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-)
9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8)
TOPLAM (3+6+9)
- - 33.801
- - (33.801)
(83.444)
(83.260)
Raporlama Tarihi Kapanış Kurları
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
1,5050
1,9931
0,2074
2.978,8
7,9325
1,5495
2,1527
0,2016
2.780,9
7,7975
1,5460
2,0491
0,2262
3.000,0
7,9617
1,5057
2,1603
0,2082
2.863,0
7,9850
Duyarlılık analizi
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle TL, HRV ve BYR’nin aşağıda belirtilen yabancı paralar karşısında %10 değer kazanması/kaybetmesi
durumunda gelir tablosu aşağıdaki şekilde etkilenecektir. Analiz yapılırken, başta faiz oranları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit
kaldığı varsayılmıştır.
Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu
Kâr/Zarar
31 Aralık 2010
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
- 83.260
Özkaynaklar
Yabancı
Yabancı
paranın değer
paranın değer
kazanması
kaybetmesi
ABD Doları’nın TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde
83.444
191
Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu
31 Aralık 2009
Kâr/Zarar
Özkaynaklar
Yabancı
Yabancı
Yabancı
Yabancı
paranın değer
paranın değer
paranın değer
paranın değer
kazanması
kaybetmesi
kazanması
kaybetmesi
ABD Doları’nın TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü
(75.777)
75.777
29.864
(29.864)
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları Net Etki (1+2)
(75.777)
75.777
29.864
(29.864)
Avro’nun TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde
4- Avro net varlık/yükümlülüğü
11.381
(11.381)
5- Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro Net Etki (4+5)
11.381
(11.381)
Diğer döviz kurlarının TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde
7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü
(15)
15
8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-)
9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8)
(15)
15
TOPLAM (3+6+9)
(64.411)
64.411
29.864
(29.864)
Makul Değer:
Kayıtlı
Değer
31 Aralık 2010
Makul
Değer
Kayıtlı
Değer
31 Aralık 2009
Makul
Değer
7
-
-
93.953
93.953
93.953
93.953
İndirgenmiş Maliyet ile Taşınan Varlıklar
İlişkili Taraflardan Alacaklar-Uzun Vadeli
Diğer Alacaklar-Uzun Vadeli
Diğer Duran Varlıklar
İlişkili Taraflardan Alacaklar-Kısa Vadeli
Ticari alacaklar-Kısa Vadeli
Diğer Alacaklar-Kısa Vadeli
Diğer Dönen Varlıklar
Üç Aydan Uzun Vadeli Mevduatlar
Nakit ve Nakit Benzerleri
37
11
26
37
10
11
26
7
6
1.614
15.651
62.085
137.435
723.552
95.538
553.845
12.679
5.105.144
6.707.543
1.614
15.651
62.085
137.435
723.552
95.538
553.845
12.679
5.105.144
6.707.543
31.679
17.679
359
163.885
700.491
13.237
510.460
4.660.873
6.098.663
31.679
17.679
359
163.885
700.491
13.237
510.460
4.660.873
6.098.663
Makul Değerden Taşınan Yükümlülükler
Satış Opsiyonuna İlişkin Finansal
Yükümlülükler
26
(82.610)
(82.610)
(82.610)
(82.610)
(95.087)
(95.087)
(95.087)
(95.087)
8
(2.175.710)
(2.175.710)
(1.236.449)
(1.236.449)
26
8
10
10
11
26
37
(121.209)
(674.212)
(812.142)
(11.426)
(12.320)
(209.498)
(16.635)
(121.209)
(674.212)
(812.142)
(11.426)
(12.320)
(209.498)
(16.635)
(113.408)
(1.048.003)
(755.852)
(67.467)
(265.637)
(22.255)
(113.408)
(1.048.003)
(755.852)
(67.467)
(265.637)
(22.255)
26
(4.033.152)
(4.033.152)
(146.964)
(3.656.035)
(146.964)
(3.656.035)
Not
Makul Değerden Taşınan Varlıklar
Finansal Yatırımlar
Opsiyon Sözleşmeleri
Sabit faizli enstrümanlar için makul değer duyarlılık analizi:
Şirket’in alım satım amaçlı olarak elinde tuttuğu herhangi bir sabit faizli finansal varlık ya da yükümlülük bulunmamaktadır. Bu nedenle,
raporlama tarihinden sonra faiz oranlarında meydana gelebilecek değişiklikler Şirket’in gelir tablosunu etkilemeyecektir (31 Aralık 2009:
280 TL).
Şirket’in elinde tuttuğu vadesi 3 ayı geçen mevduat faiz oranlarının 1 puan artması veya azalması durumunda gelir tablosunda 100 TL artış/
(azalış) yaratacaktır.
İndirgenmiş Maliyet ile Taşınan Yükümlülükler
Değişken faizli enstrümanlar için nakit akış duyarlılık analizi:
31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle faiz oranlarının 1 puan artması veya azalması durumunda özkaynak ve gelir tablosu aşağıdaki
şekilde etkilenecektir. Analiz yapılırken, başta döviz kurları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır.
Finansal Borçlar- Uzun Vadeli
Belarusian Telecom İktisabına İlişkin
Ertelenmiş Ödemeler-Uzun Vadeli
Finansal Borçlar- Kısa Vadeli
Ticari Borçlar-Kısa Vadeli
Ticari Borçlar-Uzun Vadeli
Diğer Borçlar-Kısa Vadeli
Diğer Yükümlülükler-Kısa Vadeli
İlişkili Taraflara Borçlar-Kısa Vadeli
Belarusian Telecom İktisabına İlişkin
Ertelenmiş Ödemeler-Kısa Vadeli
31 Aralık 2010 tarihinde TL para birimi cinsinden olan faiz 1 baz puan yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, vergi ve
kontrol gücü olmayan paylar öncesi kar 14.319 TL (31 Aralık 2009: 7.396 TL) daha düşük/yüksek olacaktı. Söz konusu faiz oranı değişiminin
kar/zararı etkilemeksizin doğrudan özkaynaklara olan etkisi yoktur (31 Aralık 2009: Yoktur).
Faiz Pozisyonu Tablosu
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Faiz oranlarının 1 puan artması
Finansal Varlıklar
Finansal Yükümlülükler
(14.319)
(7.396)
Faiz oranlarının 1 puan düşmesi
Finansal Varlıklar
Finansal Yükümlülükler
192
14.319
7.396
193
Makul Değer Hiyerarşisi:
Aşağıdaki tabloda değerleme yöntemi kullanılarak, makul değer ile taşınan finansal yatırımlar analiz edilmektedir:
39 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
Yoktur.
Seviyeler şu şekilde belirlenmiştir:
40 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI
AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR
Yoktur.
Seviye 1: Benzer varlık ve yükümlülükler için piyasada teklif edilen fiyat (düzeltilmemiş).
Seviye 2: Varlıklar ve yükümlülükler için Seviye 1’de belirtilen, direk ya da endirek olarak gözlemlenebilen teklif fiyatları dışındaki girdiler.
Seviye 3: Piyasada gözlemlenemeyen varlık ve yükümlülükler için girdiler.
31 Aralık 2010
31 Aralık 2009
Seviye 1
Seviye 2
Seviye 3
Toplam
-
-
-
-
-
-
82.610
82.610
82.610
82.610
Seviye 1
Seviye 2
Seviye 3
Toplam
93.518
93.518
-
-
435
435
95.087
95.087
93.953
93.953
95.087
95.087
Aşagıdaki tabloda Seviye 3 hiyerarşisindeki makul değer ile taşınan finansal yatırımların açılış ve kapanış bakiyeleri arasındaki hareket detayı
gösterilmektedir:
Satılmaya hazır finansal
Satış opsiyonuna ilişkin
yatırımlar
finansal yükümlülükler
Toplam
435
(95.087)
(94.652)
Toplam kazanç ve kayıplar:
Gelir tablosu
(10.967)
(10.967)
Diğer kapsamlı gelirler
(435)
(435)
Özkaynaklar
23.444
23.444
(82.610)
(82.610)
Dönemin gelir tablosundaki toplam kazanç ve kayıplar kapsamlı gelir tablosunda aşağıdaki gibi gösterilmektedir:
194
Satılmaya hazır finansal
yatırımlar
Satış opsiyonuna ilişkin
finansal yükümlülükler
Toplam
Dönemin gelir tablosunda gösterilen toplam
kazanç ve kayıplar:
Finansal giderler, net
-
(10.967)
(10.967)
Raporlama dönemi sonu itibariyle varlık ve
yükmlülükler için gelir tablosunda gösterilen
toplam kazanç ve kayıplar:
Finansal giderler, net
-
(10.967)
(10.967)
195
İMKB’ye Kayıtlı Olan Şirketlerin Hisse Senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.
Nezdinde Kaydileştirmesi
Sermaye Piyasası Kurulu’nca (“Kurul”), 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SPK)’na eklenen 10/A maddesi gereği kaydi sisteme (elektronik
ortama) geçilmesine karar verilmiştir.
İMKB’de işlem gören şirketlerin hisse senetlerinin tümünün SPK’nın Seri: IV No: 28 Sayılı “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin
Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ”in geçici 2. maddesi ile topluca kaydileştirilmesine karar verilmiş olup usul ve esaslar söz konusu tebliğde belirlenmiştir.
Hisse senetlerinin 28.11.2005 tarihinde hukuken ve fiilen kaydileştirilmesine başlanmıştır.
İMKB’ye kayıtlı olan şirketlerin 28.11.2005 tarihinden sonra gerçekleştirdikleri sermaye artışları karşılığında hisse senedi basımı yasaklanmıştır. Sermaye artışından kaynaklanan yeni paylar “kaydi pay” olarak hak sahiplerinin hesaplarına aktarılmaktadır.
Hak sahiplerince fiziken muhafaza edilen hisse senetlerinin, Kurul’un gözetimi ve denetimi altında olan Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (“MKK”)
nezdinde 31.12.2007 tarihi sonuna kadar kaydileştirilmesi ve bu işlemler için hisse senetlerinin Şirketimize (“İhraçcıya”) veya yetkili aracı
kuruluşlara teslim edilmesi zorunludur.
Buna ek olarak, Sermaye Piyasası Kanunu’nun (Kanun) geçici 6. maddesi ile 31.12.2007 tarihine kadar kaydileştirilmemiş hisse senetlerine
bağlı mali haklar, MKK tarafından kayden izlenecektir ve hisse senetlerinin kaydileştirilmesi halinde mali haklar hak sahiplerinin hesaplarına aktarılacaktır. 31.12.2007 tarihinden sonra kaydileştirilmemiş hisse senetlerinin yönetime ilişkin hakları ise, mevcut hisse senetlerinin
kaydileştirilme işlemleri tamamlanıncaya kadar MKK tarafından kullanılacaktır. Söz konusu madde hükmünün uygulama esaslarına MKK’nın
30.01.2008 tarihli 294 numaralı genel mektubunda yer verilmiştir.
Şirketimiz hisse senedi kayıtları, MKK tarafından oluşturulan bilgisayar ortamında MKK ve İhraçcı tarafından tutulmaktadır.
Şirket Sermayesinin ve Hisse Senetleri Nominal Değerinin Yeni Türk Lirasına Uygun Hale Getirilmesi
Şirket sermayesinin, Şirket Ana Sözleşmesi’nin “Şirket Sermayesi” başlıklı 6. maddesi, 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi
Hakkındaki Kanun ile Türk Ticaret Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair 5274 sayılı kanun uyarınca Yeni Türk Lirası’na uygun hala getirilmiştir ve Şirket’in 29 Nisan 2005 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda onaylanmıştır.
Şirket hisse senetleri nominal değerlerinin, Yeni Türk Lirası’na uygun hale getirilmesi ile ilgili düzenlemeler Şirket Ana Sözleşmesi’nde “Geçici
Madde”de yer almaktadır ve Şirket’in 29 Nisan 2005 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda onaylanmıştır. Geçici maddenin
içeriği aşağıda yer almaktadır:
“Türk Ticaret Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair 5274 sayılı Kanun uyarınca, payların beherinin 1(Bir) Yeni Türk Lirasına yükseltilmesi
için, pay sahiplerinin önceden sahip oldukları her biri beheri 1.000 (Bin) Türk Lirası değerindeki 1.000 (Bin) adet payın birleştirilerek, bu
payları temsilen her biri beheri 1 (Bir) Yeni Türk Lirası değerinde 1(Bir) adet pay çıkarılacaktır. 1 YTL’ye tamamlanamayan paylar için kesir
makbuzu düzenlenecektir. Söz konusu değişim ile ilgili olarak ortakların paylarından doğan hakları saklıdır. Bu işlem nedeniyle mevcut
sermayeyi temsil eden 1, 2, 3, 4’üncü tertip hisse senetleri 5’inci tertipte birleştirilecektir. Pay değiştirme ve tertip birleştirme işlemleri ile
ilgili olarak ortakların sahip oldukları paylardan doğan hakları saklıdır. Hisse senetlerinin değişim işlemleri, Sermaye Piyasası araçlarının
kaydileştirilmesinin uygulamaya konulmasını takiben ilgili düzenlemeler çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından başlatılacaktır.”
Yönetim Kurulu’nun Kâr Dağıtım Teklifi
Şirketimiz, halka açık anonim şirketlerin temettü dağıtımlarına ilişkin bağlı olduğu Sermaye Piyasası Kurulu Seri: IV, No: 27 sayılı “Sermaye
Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”,
şirketimiz ana sözleşmesinde bulunan hükümler ile 24 Kasım 2004 tarih ve 366 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde benimsemiş olduğu temettü politikasını göz önüne alarak, Şirketimizin 21 Nisan 2011 tarihinde gerçekleştireceği 2010 Yılı Olağan
Genel Kurul Toplantısı’nda karar verilmek üzere Yönetim Kurulu aşağıdaki kar dağıtımı teklifinde bulunmaktadır:
1. Şirketimizin 01 Ocak 2010-31 Aralık 2010 tarihleri arasında icra ettiği faaliyetleri neticesinde Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: XI No:
29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca hazırlanmış olan bağımsız denetimden
geçmiş konsolide mali tablolara göre oluşan karının 2.256.966.571 TL, Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde hesaplanan ticari
karının ise 2.540.278.988 TL olduğuna,
2. Konsolide mali tablolara göre oluşan vergi sonrası kardan 1.771.595.963 TL’lik karın Sermaye Piyasası Kurulu’nun 27 Ocak 2010 tarihinde yayınladığı “SPK Kar Dağıtım Tablosu Hazırlama Kılavuzu” uyarınca kar dağıtımına esas olduğuna,
3. Şirketimiz Türk Ticaret Kanununda belirlenmiş birinci tertip yasal yedek akçe sınırını doldurmuş olduğundan; birinci tertip yasal yedek
akçe ayrılmamasına,
4. Konsolide mali tablolara göre kar dağıtımına esas olan 1.771.595.963 TL’nin 2010 yılı dağıtılabilir karı olduğuna, bu tutara yıl içinde
yapılan 8.556.709 TL tutarındaki bağışların eklenmesi ile oluşan 1.780.152.672 TL’nin birinci temettü matrahı olarak belirlenmesine,
5. Kurulun Seri: IV, No: 27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”inde yer alan esaslar, şirketimiz ana sözleşmesinde bulunan hükümler ile kamuya açıklanmış
olan 24 Kasım 2004 tarihli Yönetim Kurulu kararı gereği şirketimizin benimsemiş olduğu temettü politikası çerçevesinde; birinci temettü
matrahı olarak dikkate alınan 1.780.152.672- TL’nin %20’sine karşılık gelen 356.030.534 TL’nin nakit birinci temettü olarak dağıtılmasına, 121.869.697- TL tutarındaki ikinci tertip yedek akçenin net dağıtılabilir dönem karının kalan kısmından ayrılmasına,
a. Toplam nakit olarak dağıtılacak 1.328.696.972 TL’nin; tamamının olağanüstü yedeklerden dağıtılmasına,
b. Yukarıda belirtilen ve toplam nakit olarak dağıtılacak 1.328.696.972 TL’nin tamamı üzerinden stopaj kesintisi yapılmasına gerek
bulunduğuna,
c. Bu itibarla hissedarlarımıza 1.-TL (Bir Türk Lirası) nominal değerinde beher hisse için brüt 0,6039532 TL olmak üzere toplam brüt 1.328.696.972 TL nakit temettü ödenmesine,
6. Nakit dağıtım sonucunda cari dönem karından kalan dağıtılabilir kar olan 1.649.726.266 TL’nin;
a. Olağanüstü yedek olarak şirket bünyesinde bırakılmasına,
b. 2011 hesap dönemine olağanüstü yedek olarak aktarılacak olan bu tutarın, tekrar dağıtıma konu edilmesi halinde üzerinden stopaj
kesintisi yapılmasına gerek bulunduğuna,
7. Nakit temettü ödemelerinin hissedarlarımıza dağıtımına, 16 Mayıs 2011 tarihi itibariyle, fiziki hisse senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu
A.Ş. ve saklamada yetkili aracı kurumlar nezdinde kaydileştirilmesi şartıyla, 2010 yılı kar payı kuponları karşılığında ve 15 gün süreyle
Finans Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin İstanbul Genel Müdürlük, Çiftehavuzlar, İzmir ve Ankara şubesi adreslerinde, ayrıca Merkezi Kayıt
Kuruluşu A.Ş.’nin Süzer Plaza Askerocağı Caddesi No:15 Kat:2 34367 Elmadağ-Şişli İstanbul adresinde başlanmasına,
karar verilmiştir.
196
197
Denetçi Raporu Özeti
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Genel Kurulu’na
Ortaklığın Ünvanı : TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
Merkezi : İstanbul
Çıkarılmış Sermayesi : 2.200.000.000TL
Faaliyet Konusu : Mobil İletişim Hizmetleri
Denetçilerin adı soyadı ve görev süreleri , ortak veya şirketin personeli olup olmadığı : İbrahim Alpay DEMİRTAŞ, Hamit Sedat ERATALAR
1 (Bir) Yıl
Şirket personeli ve ortak değillerdir.
Katılınan Yönetim Kurulu ve yapılan Denetleme KuruluToplantıları sayısı : Hamit Sedat Eratalar 10 defa Olağan Yönetim Kurulu toplantılarına katılmıştır.
Ayrıca, takvim dışı 17 defa Olağanüstü Yönetim Kurulu Toplantısı gerçekleştirilmiştir.
İbrahim Alpay Demirtaş 3 defa Olağan Yönetim Kurulu Toplantılarına katılmıştır.
4 defa Denetleme Kurulu Toplantısı yapılmıştır.
Ortaklık hesapları, defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemenin kapsamı, hangi tarihlerde inceleme yapıldığı ve varılan sonuç
: Yasal defter ve belgeler üzerinde 3 ayda bir
yapılan incelemelerde kayıtların muntazam ve
doğru olduğu görülmüştür.
Bu dokumandaki ileriye yönelik bildirimler 1933 Menkul Kıymet Kanun’unun (Securities Act of 1933) 27A ve 1934 Menkul
Kıymet Borsası Kanun’unun (Securities Exchange Act of 1934) 21E maddesi ile, 1995 Amerikan Özel Menkul Kıymet Davaları
Reform Yasası’nın (US Private Securities Litigation Reform Act of 1995) “Safe Harbor” hükmünde belirtilen ileriye dönük
bildirimleri içeriyor olabilir. Bu dokumanda gerçekleşmiş olan bildirimler haricindeki, sınırlama olmaksızın, operasyonlarımız, finansal pozisyonumuz ve iş stratejilerimiz de dahil olmak üzere tüm ifadeler ileriye yönelik bildirimler içeriyor olabilir.
Bu bildirimler, genellikle ileriye yönelik bildirimlerde kullanılan ”olabilir”, “olacak”, “umuyor”,” inanıyor”, ”planlıyor”,
“bekliyor”, “tahmin ediyor” “düşünüyor” ve “devam ediyor” gibi terminolojilerden tespit edilebilir.
Türk Ticaret Kanunu’ nun 353. maddesinin 1. fıkrasının 3 numaralı bendi gereğince Ortaklık Veznesinde
yapılan sayımların sayısı ve sonuçları
: Şirket Veznesi 4 defa sayılmış ve fiili mevcutlar
ile defter kayıtlarının uygunluğu görülmüştür.
Turkcell, ileriye yönelik bu beyanlarda yansıtılan beklentilerin şu anda makul olduğuna inanmakla birlikte, bu beklentilerin
doğru bir şekilde gerçekleşeceği yönünde teminat verememektedir. Takip eden ve bizi konu alan tüm yazılı ve sözlü ileriye
dönük bildirimler, bütünde, bu uyarılara refere edilerek yapılmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu’ nun 353. Maddesinin 1. fıkrasının 4 numaralı bendi gereğince yapılan inceleme tarihleri ve sonuçları
: Aylık olarak yapılan incelemeler sonucunda
kıymetli evrakların tamam olduğu ve defter
kayıtları ile uygun olduğu görülmüştür.
İntikal eden şikayet ve yolsuzluklar ve bunlar hakkında yapılan işlemler : İntikal eden şikayet veya yolsuzluk yoktur.
İleriye Yönelik Bildirimler
Bu tür ileriye yönelik beyanların sonucunu etkileyebilecek çeşitli faktörlerin tartışılması için, 2009 yılı için 20-F formunda
SEC’e (U.S.Securities and Exchange Commision)’na dosyaladığımız yıllık faaliyet raporumuza ve bu rapor içindeki risk faktörleri bölümüne bakınız.
Yeni bilgi, ileride oluşabilecek olaylar ya da diğer nedenlerle ileriye yönelik bildirimlerimizi güncelleme ya da revize etme
görevimiz bulunmamaktadır.
TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.’nin 01.01.2010 - 31.12.2010 dönemi hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, Ortaklık Ana Sözleşmesi
ve diğer mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız.
Görüşümüze göre içeriğini benimsediğimiz ekli 31.12.2010 tarihi itibariyle düzenlenmiş Bilanço, Ortaklığın anılan tarihteki gerçek mali
durumunu; 01.01.2010 - 31.12.2010 dönemine ait Gelir Tablosu, anılan döneme ait faaliyet sonuçlarını gerçeğe uygun ve doğru olarak yansıtmakta, karın dağıtımı önerisi yasalara ve Ortaklık Ana Sözleşmesine uygun bulunmaktadır.
Bilanço ve Gelir Tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’ nun ibra edilmesini onaylarınıza arz ederiz.
Saygılarımızla,
198
Denetçi
İBRAHİM ALPAY DEMİRTAŞ
Denetçi
HAMİT SEDAT ERATALAR
199
TURKCELL
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.
Turkcell Plaza Meşrutiyet Cad. No: 71 Tepebaşı, 34430 İstanbul
Tel: +90 (212) 313 1000 Fax: +90 (212) 313 0099 www.turkcell.com.tr

Daha Üstün Teknoloji - Turkcell Faaliyet Raporu

Transkript

Benzer belgeler

Devamını Oku - Turkcell Global Bilgi

Onizle

Türk gibi akıllı

Günlük Bülten - Oyak Yatırım

Sayı:65 - İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi

başvuru formunu indir

duygu paylaşımında davranış göstergesi olan

Abstract

dosyayı indir