Merkez Strateji Enstitüsü - Merkez Strateji Enstitisü

Transkript

Merkez Strateji Enstitüsü
Rapor-006 | Suriye İç Savaşı'nda Askerî Durum 22.12.2014
(d)Suriye İslami Cephesi (SİC) (El Cabhat el İslamiye el Suriye) (Feshedilmiş koalisyon)
(I) Selefi Ahrar el Şam örgütü liderliğinde oluşturulan SİC, Aralık 2012'de
kurulmuştur. ÖSO'dan ayrı olmasına karşın SÖC gibi ÖSO ile işbirliği yapmıştır.
(II)
Katar tarafından desteklenen örgüt,160 kısa sürede gücünü artırmış,
2012 sonunda 25.000161 olan savaşçı sayısını Mayıs 2013'de 30.000'e162 çıkarmıştır. SİC, etkin olduğu
dönemde; ülke çapında; özellikle de Idlib, Şam, Lazkiye ve Deyrizor'da askerî mevcudiyet göstermiştir.
(III) Kasım 2013'de İslami Cephenin kurulmasıyla örgüt feshedilmiştir (Şekil 4.).163
(e) İslami Cephe (İC) (El Cabhat el İslamiye)
(I) Suriye Ulusal Konseyinden ayrılan yedi Selefi muhalif grubun
liderliğinde, Kasım 2013'de kurulmuştur.164 Bu örgütler daha önce SÖC'ün bünyesine
olan; 1) SİC'in kuruluşunda olan Idlib kaynaklı Ahrar el Şam el İslamiye 2) Şam
kaynaklı Ceyş el İslam 3) Idlib kaynaklı Şükr el Şam 4) Liva el Tevhid 5) Humus
kaynaklı Liva el Hak 6) Lazkiye kaynaklı Ansar el Şam 7) Kürt İslam Cephesi'nden
oluşmuştur (Şekil 4.).
(II)
Suudi Arabistan tarafından desteklenen örgütün,165 40.000-70.000 civarında kuvveti
olduğu bildirilmiştir.166 Önceki Selefi koalisyonlardan daha aşırıcı bir çizgi izleyen İC, ÖSO ile oldukça
mesafelidir. Hatta İC ile Mücahidin Ordusu ve Suriyeli Devrimciler Cephesi kuvvetleriyle çatışmalar
yaşanmıştır. Bununla birlikte İC'ye bağlı bazı unsurlar, rejim kuvvetlerine karşı zaman zaman ÖSO ile
koordineli harekât icra etmektedirler. İŞİD'le mücadeleye girene kadar Suriye'nin en büyük askerî güçleri
arasında görülen İC'nin bu örgütle mücadelesinde bazı unsurlarını IŞİD'e kaptırdığı bilinmektedir.167
(f) Haraket Ahrar el-Sham el-İslamiye (Şam'ın İslami Hürleri Hareketi) (IC Bağlısı)
(I) Ocak 2012'de İdlib'te kurulan örgüt, o yılın sonlarında, 11 "İslamcı"
militan grupla birlikte tesis ettiği, Suriye İslami Cephesi vasıtasıyla güç kazanarak
Kuzey Suriye'deki en etkin askeri güç halini almıştır.168 Başlangıçta İdlib ile sınırlı
harekât alanını ülke geneline yaygınlaştırmıştır169. El Kaide ile yakın ilişkisi olan örgüt
politik olarak daha sonra kurduğu, İslami Cephe'nin lideri konumundadır.170 Ocak
2013'de küçük ölçekli üç grup (Haraket el-Facr el-İslamiye, Cemaat el-Taliaa el-İIslamiye ve Kataeb el-İman
el-Mukatila) örgüte katılmıştır.171 Bu yapının ayrıca bir de Kürt kolu bulunmaktadır.172 Liderliğini Şeyh
Haşim el Şeyh (diğer adı Ebu Caber)'in173 yaptığı örgüt, hasmı IŞİD gibi, Selefi, "Cihad"cı ideolojiyi
benimsemiştir. Batı tipi devlet anlayışını reddeden örgüt benzerlerine görece ılımlı kabul edilmektedir.
Örgütün zaman zaman ÖSO ile işbirliği yaptığı görülmüştür. 2013'te araları açılıncaya kadar örgütün El
Nusra ve IŞİD ile yakın işbirliği olmuştur. Kasım 2013'ten itibaren IŞİD'le aralarında mevzi çatışmalar
yaşanmıştır.174 Örgüt Ocak 2014'te Cabat el Nusra ve İslami Cephe'nin diğer örgütleriyle birlikte IŞİD'in
Rakka'dan uzaklaştırılması maksadıyla kurulan, Yüksek Askerî Komite'ye dahil olmuştur.175
(II)
Örgüt liderliği askerî gücünün 83 taburdan oluştuğunu beyan etmiştir. Bu sayının 10.000-
20.000 kişilik bir kuvvete karşılık geldiği değerlendirilmektedir.176 Örgütün kuruluşunda ayrıca bir siber
savaş birliği bulunmaktadır.177 Örgütün bir diğer unsuru ise "Mekteb el-Agatha" yardım kuruluşudur.
Ülkenin 11 vilayetinde fiili olarak kuvvet bulunduran örgütün, Haziran 2013 itibariyle; İdlib, Hama, Halep,
33
Rakka, Deyrizor, Haseke ve Dera'da güçlü olduğu bilinmekte olup,178 IŞİD'in güç kazandığı Rakka,
Deyrizor ve Haseke'de bu etkinliğini aynı ölçüde muhafaza edemediği değerlendirilmektedir. Örgütün
başlıca dış destekçisi Katar'dır179 2012'de başlıca finansal kaynağının Şeyh Haccac el Acem olduğu
açıklanmıştır.180
(g) Ceyş el İslam (IC Bağlısı)
(I) Eylül 2013'de Şam'da 50 civarında örgütün birleşmesiyle Zahran
Allush'un liderliğinde kurulmuştur. Bu örgütlerden 30'u daha önce, Liva el İslam Birliği
adı altında toplanmışlardı.181 Ceyş el İslam, Aralık 2013'de 6 muhalif grupla birleşerek
İslami Cephe'yi oluşturmuşlardır.182 Örgütün lideri, Suudi Arabistan bağlantılı Zahran
Elloş'tur.183
(II)
Ceyş el İslam, Şam'daki en güçlü gruplardan biridir. Özellikle de Şam'ın doğusundaki
Ghouta kırsalında etkin olduğu bilinmektedir.184 Örgütün askerî kuvveti hakkında -5.000 ile 50.000 arasında
değişen-185 çelişkili tahminler mevcuttur. Örgüt diğer 11 grupla birlikte muhalif İC'ye katılmamıştır. 186
Örgüt bünyesinde bulunan Liva el İslam örgütü gibi Suudi Arabistan'dan mali destek almaktadır.187 Suudi
Arabistan, Ceyş el İslam'ı El Kaide'nin Şam bölgesinde güç kazanmasına engel olmak maksadıyla
desteklemekte olup, ABD ise örgütün Yüksek Askerî Konseyi tanıması için silah desteği sağlamaktadır.188
(h) Şükr el Şam (IC Bağlısı)
(I) Örgüt, Eylül 2012'de İdlib'de Cebel el Zavaiye bölgesinde, Şeyh Ahmed
Ebu Isa tarafından kurulmuştur. Görece ılımlı Selefî 19 grubu kapsayan Suriye İslami
Kurtuluş Cephesi Şükr el Şam liderliğinde oluşturulmuştur. Örgüt bu cephenin askerî
bakımdan en aşırı ve en etkin unsurudur. 2013 yılında örgütü aşırıcı kanadının Haraket
Ahrar el-Sham el-İslamiye'ye katılması ile bir parçalanma yaşanmıştır. Şubat 2014'te
IŞİD'le çatışmaya giren örgüt, Hama'da ağır bir yenilgiye uğramış, ardından IŞİD'le
ateşkes imzalamıştır.189 Örgüt ÖSO ile irtibatlı olmakla beraber bağımsız olarak harekât icra etmektedir.
(II) Askerî gücü 8.000-9.000 civarında olup, İdlip, Halep ve Şam civar bölgelerinde etkindir.190
Örgütün başlıca dış destekçisi Katar'dır.191 Silah ve teçhizatının kaynağını ağırlıklı olarak Esad
Yönetiminden ele geçirilenler ile rüşvetle satın alınanlar oluşturmaktadır.192
(i) Liva el Tevhit (IC Bağlısı)
(I) Temmuz 2012'de 30 civarında muhalif grubun birleşmesiyle Ocak 2013'te
Halep'te kurulmuştur.193 Böylelikle şehrin bir bölümünü kontrol edebilen ilk örgüt
olmuştur.194 Kasım 2013'de lideri Abdül Kder Salih'in öldürülmesinden sonra örgüt
yeni liderinin ismini açıklamamıştır.195
(II)
edilmektedir.
196
Liva
el
Tevhit'in
8.000-11.000
arasında
muharip
kuvvetinin
olduğu
tahmin
Liva el Tevhit, İdlib muharebeleri esnasında, muhtelif sınıf ve silahları kullanarak organize
taarruzlar düzenleyebilme imkân ve kabiliyetine sahip olduğunu göstermiştir.197 Başlangıçta daha ılımlı bir
çizgi takip eden ve ÖSO içinde yer alan örgüt, daha sonra önce Suriye İslami Kurtuluş Cephesi'ne bu
organizasyonun başarısız olması üzerine de Aralık 2013'de İslami Cephe'ye katılmıştır.198199 Kuruluşunda
Suudi Arabistan'ın önemli etki olan200 örgüte Katar tarafından mali destek sağlandığı rapor edilmiştir.201
34
(ı) Liva el Hak (IC Bağlısı)
(I) Ağustos 2012'de Humus'ta kurulmuştur.202 Esasen İslami motiveli bir
örgüt olmasına karşın her kesimden taraftarı bulunmaktadır.203 Örgüt 6 muhalif grupla
birlikte, Aralık 2013'de İslami Cephe'ye katılmıştır. Örgütün siyasi lideri eski bir iş
adamı olan Ebu Ratıb, askerî lideri ise eski bir hava indirme subayı olan Abdurrahman
Suveis'tir.204
(II)
Humus bölgesindeki en etkin muhalif gruplardan biri olan Liva el
Hak'ın askerî gücü bilinmemektedir.205 Örgüt, İdlib'teki çatışmalarda, El Nusra ve Liva
el Tevhit ile işbirliği yapmıştır. Örgüt Suudi Arabistan tarafından desteklenmektedir.206
(j) Ansar el Şam (IC Bağlısı)
(I) Örgüt Haziran 2012'de Lazkiye'de, tabur çapında askerî kuvveti olan 11
muhalif örgütün bir araya gelmesiyle kurulmuştur. Örgütün kurucusu, Ebu Ömer,207
askerî lideri Çeçen kökenli Ebu Musa el Şişani'dir. Ansar el Şam, daha çok insani
yardım, eğitim ve öğretim faaliyetleriyle öne çıkmaktadır.208 Askerî bakımdan çok
güçlü olmamasına karşın, birleştirici özelliği nedeniyle İslami Cephenin kurucuları
arasında yer almıştır.209
(II)
Ansar el Şam'ın 2.5000'den fazla muharip personeli bulunmaktadır.210 Savaşçılarından
çoğu Suriyelilerden oluşmaktadır. Ana karargahı Lazkiye'de olan örgüt özellikle Halep ve İdlip'te
etkindir.211 Örgüt, ÖSO ve IŞİD başta olmak üzere diğer muhalif gruplarla çatışmaktan özenle
kaçınmaktadır. Suudi Arabistan'dan mali destek aldığı yönünde bazı kanıtlar mevcuttur.212
(k) Kürt İslami Cephesi (IC Bağlısı): 1.000 kişiden az bir kuvveti olan örgüt,
başlangıçta, PYG'ye kaşı Suriye El Kaidesi ile birlikte mücadele vermiştir. Son dönemde,
Suriye [Geçici] Kürt Hükûmetine katılmıştır.
(l) Liva el Faruk (SÖC Bağlısı): 2011 Sonbaharında kurulan örgütün merkezi
Humus'tadır. Örgüt, Idlib, Hama, Halep ve Şam'da etkindir. SÖC'e bağlı bir kuruluştur.
Örgüt kaynakları 14.000 civarında kuvvete sahip olduklarını açıklamışlardır.213 Çok
hızlı büyüyen örgüt kısa süre içinde parçalanmalar yaşamıştır.214 Müslüman Kardeşler
Örgütü tarafından desteklenen Faruk Tugayı (Taburları), ÖSO ile müttefik olup bazı
yöneticileri YAK'ta görev yapmaktadır.215 Örgütten ayrılan İslami Faruk Tugayı, Ömer
Faruk Tugayı gibi gruplar aşırıcı kanada kaymıştır.216
(m)
Liva el Feth (SÖC Bağlısı): Halep, Haseke ve Rakka'da faaliyet göstermektedir. Cihatçı
gruplara karşı, YAK saflarında yer almıştır.
(n) Liva el İslam (SÖC Bağlısı): 2011'de kurulan Selefi örgüt, Şam çevresinde etkindir.
(o) Ansar el İslam: 2001 yılında, El kaide irtibatlı, Kuzey Irak kökenli örgütün
Suriye kolu, başlangıçta Ansar el Şam örgütü bünyesinde faaliyet gösteren yedi grubun
birleşmesiyle Ağustos 2012'de Şam'da kurulmuştur. Halep muharebelerinde El Nusra
ve İslami Cephe ile ittifak yapmıştır.217 Ancak kısa süre sonra Suriye İslami Cephesine
35
ve Ahvad el Resul örgütüne katılımlar nedeniyle koalisyonda kopmalar yaşanmıştır. Örneğin son olarak,
Şam batısında ve Golan bölgesinde etkin olan Furkan Tugayları örgütten ayrılmıştır.218 Halihazırda örgütün
başlıca üyeleri El Habib el Mustafa Tugayı ve Sahebe Tugaylarıdır.219 Ansar el İslam örgütü 50 lideri,
Ağustos 2014'te IŞİD'e katılmıştır.220
(ö) Cabat el Nusra
(I) Irak El Kaidesi lideri Ebu Bekir el Bağdadi'nin, Suriye'ye gönderdiği
temsilcisi Ebu Muhammed el Golani tarafından 2011'de kurulan örgüt221 ilk kez 24 Ocak
2012'de adını duyurmuştur. Başlangıçta, 6 Haziran 2012'de Şam'da 26 kişinin ölümüyle
sonuçlanan bombalama olayı gibi terör eylemleriyle ile dikkat çeken Cabhat el Nusra,
sonraları askerî harekât da icra edebilme yeterliliğine ulaşmıştır. El Nusra'nın kısa süre içinde askerî
yeterliliğini artırmasında, aldığı dış yardımların büyük etkisi olmuştur.222 Irak El Kaidesi, operasyonel
bütçesinin yarısını El Nusra'ya tahsis ettiğini açıklamıştır.223 Örgüt sivillere yönelik saldırıları nedeniyle,
Aralık 2012'de ABD, 2014'te ise BM tarafından terörist örgütler listesine alınmıştır.224 El Nusra, Kasım
2014'te İdlib yakınlarındaki Cebal el Zaviye bölgesinde, Muhalefetin ılımlı kanadını oluşturan ve ÖSO'ya
yakınlığı ile bilinen Suriye Devrimci Cephesi ve Hareket Hazm örgütlerine karşı önemli askerî başarılar
elde etmiş, bu gruplara bağlı kuvvetlerden bir kısmını kendi saflarına çekmiştir.225 IŞİD'in Cabat el
Nusra'nın ağırlıklı faaliyet alanı olan kuzey ve doğu Suriye'de bölgelerinde iç savaşa dahil olması
sonrasında, iki örgüt arasında yaşanan gerilim, Mart 2014'te Nusara'nın 3.000 personel kaybına varan
çatışmalara dönüşmüştür.226 El Nusra IŞİD ile mücadelesinde ÖSO ile müştereken harekât icra emiştir.227
2014 Yazında, IŞİD, El Nusra ve müttefiklerinin en önemli askerî üssü ve petrol kaynağı olan Deyrizor'u ele
geçirmiştir.228 Irak El Kaidesi'nin IŞİD'i reddetmesine rağmen son dönemde El Nusra'nın bazı unsurlarının
bu örgütle yakın işbirliği içinde olduğu ve bir kısım savaşçısının IŞİD saflarına katıldığı saptanmıştır.229
(II)
Örgüt, IŞİD ile mücadelesi esnasında ve koalisyon kuvvetlerinin hava taarruzları
neticesinde vermiş olduğu kayıplara rağmen halen Suriye'nin 13 vilayetinden 11'inde fiili olarak kuvvet
bulundurmakta olup, özellikle Halep, Rakka, Deyrizor, Dera ve İdlib'te etkin olan örgütün 5.000-7.000
civarında bir askerî gücü olduğu değerlendirilmektedir.230 El Nusra, IŞİD'ten sonra en fazla yabancı
savaşçıya sahip olan örgüttür.231
(p)Irak Şam İslam Devleti (IŞİD)
(I) 9 Mayıs 2013'de Irak El Kaide'sinin [Cabat] el Nusra ile birleşmesiyle
ortaya çıkmıştır. Örgütün lideri, Ebu Bekir El-Bağdadi'dir. Suriye harekât alanını El
Nusra'ya tahsis eden El Kaide lideri Zavahiri'nin bu kararının hilafına faaliyet alanını
Suriye'ye taşıyan IŞİD, bu örgütle başlangıçta çatışmış ancak son aşamada uzlaşmayı
başararak faaliyet alanını genişletmiştir. Başlangıçta 5.000 kişilik kuvvetine karşın, Irak
ve Suriye yönetimleri tarafından tarafından dışlanan Sünni nüfusun desteğini
sağlamayı başaran örgüt, Irak'taki muharip sayısını 30.000'e Suriye'deki savaşçı sayısını ise 20.000'e
çıkarmıştır.
(II)
Irak'ta Haziran-Temmuz 2014 aylarında Anbar, Felluce, Ramadi ve diğer bazı bölgelerin
ele geçirilmesinde ve kuzeydeki Erbil ve Dohuk'u tehdit eden bir konuma kolaylıkla yükselmesi, örgüte bu
kazanımlarını Suriye'ye aktarabilme imkânını bahşetmiştir.232 Temmuz ve Ağustos (2014) aylarında,
36
Rakka'yı ele geçiren örgüt, Suriye İç Savaşı'ndaki stratejik dengeyi değiştiren operatif seviyede bir kırılmayı
gerçekleştirmiştir.
(II)
IŞİD halihazırda, Suriye'nin kuzey ve doğusunda, Rakka, Deyrizor ve Haseke
vilayetlerinde kontrolü elde bulundurmakta olup Şam civarında ve orta-kuzey kesimde PYD'nin elinde
bulundurduğu, Kobani/Ayn el Arab'ta varlığını tesis etmeye çalışmaktadır. Esasen ağırlıklı orak Irak'lı
Sünni gruplardan desteklenen ve bu ülkedeki üslerinden güç alan örgüt, Suriye İç Savaşı'nda kısa süre
içerisinde dengeleri lehine değiştirmeyi, aşırıcı örgütleri kendi komutası altında toplamayı başarmıştır.
(IV) Eylül 2014'de Irak Hükûmetinin talebi üzerine ABD önderliğinde oluşturulan
koalisyonun 8 Ağustos 2014'ten itibaren, önce Irak'ta müteakiben de Suriye'de icra ettiği hava harekâtı
neticesinde örgütün özellikle kuzey ve batı istikametinde ilerlemesi kısmen de olsa durulmuştur.
(V) Örgütün ABD ve Koalisyon ülkelerinin 8 Ağustos’tan itibaren icra ettikleri hava harekâtı ile
Irak güvenlik kuvvetleri, peşmergeler, Şii milisler ve PYD/PKK unsurları ile çatışmalarda Aralık 2014
itibariyle 3.000-3.500 civarında militan kaybettiği, 30 tank ve 70 civarında zırhlı, 700 civarında diğer
aracının tahrip olduğu kıymetlendirilmektedir. Örgüt hava harekâtında vurulan petrol tesisleri nedeniyle
gelirlerinin yüzde 70’ni kaybetmiştir.233
(VI) ABD ve Koalisyon liderliğinde IŞİD’e karşı yapılan harekât Suriye’de Esad Yönetimine
doğrudan ve dolaylı olarak fayda sağlamaktadır.
(r) Yekineyen Parastina Gel (YPG-Halk Koruma Birlikleri)
(I) PKK'nın Suriye kolu olan ve Liderliğini Salih Müslim'in yaptığı Kürt
Demokratik Birlik Partisi (PYD)'nin silahlı örgütü 2004'te Kamışlı'da kurulmuştur. Bu
dönemde, 10.000-15.000 civarında kuvveti olan örgüt, 2012 yazında Esad Yönetimi ile
ittifak yaparak rejim kuvvetlerinin bölgeden çekilmesinin ardından bir güç olarak ortaya çıkmıştır. Bu
kapsamda, Afrin, Kobani ve Cezire bölgelerini kapsayan bir [geçici} hükûmet kurmuştur.234 PYD,
Suriye’deki iç savaştan, Türkiye’de PKK’nın “ateşkes” ve “çözüm sürecinde” kuvvet kaydırma imkânından
ve IŞİD tehdidinden dolayı yerel ve uluslararası destekten istifade ile gücünü önemli ölçüde artırmıştır.
PYD’nin silahlı militan sayısının 40-50.000 civarında olduğu iddia edilmektedir.235
(II)
PYD'nin saf değiştirerek SMK'ya dahil olmasının ardında ise örgüt, Halep'te rejim
kuvvetleriyle çatışmaya girmiştir. IŞİD'in kuşatmasına maruz kalan Ayn el Arab/Kobani'nin savunulması
maksadıyla, Irak Peşmergelerinden Türkiye üzerinden destek almıştır. Kobani saldırıları ve ABD
liderliğindeki "Eğit ve Teçhiz Et" projesi, bölgedeki muhtelif Kürt grup ve aşiretlerinin PYD liderliğindeki
hükûmete katılmalarına neden olmuştur.
(III) IŞİD'in Irak'tan aldığı güçle Suriye'de askerî ve siyasi dengeyi lehine değiştirdiği gibi,
PYD'de PKK ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetiminden aldığı destekle bölgesinde siyasi başarı elde etmiştir.
Suriye İç Savaşı'nda, askerî yetersizliklerine karşın, fiilen de olsa, "devletini" kuran ilk grup PYD olmuştur.
Bu koalisyon içinde şimdilik yer alan diğer Kürt grupların tasfiye veya asimilesi ise sadece bir süreç
meselesidir.
37
c. Yeterlilik Ölçütleri Bakımından Değerlendirme
(1) Savaşma Azim ve İrade Yeterliliği
(a) İslami Cephe, El Nusra ve IŞİD gibi "cihatçı" gruplar ile YPG'nin savaşma azim ve iradesi,
ideolojik tabanlarından ve güçlü liderlikten beslenmektedir. ÖSO, yerel komutanların öne çıkarıldığı
Yüksek Askeri Konsey (YAK) yapılanması ile önceki liderlik zafiyetini büyük ölçüde gidermiştir.
(b) Gelinen aşamada, muhalif gruplar, Esad Yönetiminin marjinal bir güce indirgenmedikçe toplu
katliamlara maruz kalacaklarına inandıklarından savaşma azimlerini muhafaza etmektedirler.
(c)Yapısal olarak ise, ÖSO'nun savaşma azim ve iradesi dış yardımlar ve bölgesel
komutanlıkların sahip olduğu kadardır. Aşırıcı grupların savaşma azmi sahip oldukları dış destekten çok
Sünni tabandan ve Irak'taki Sünnilerden sağladıkları desteğe bağlıdır. Kürt grupların savaşma azmi ise
Irak , Türkiye ve Batı'dan sağladıkları desteğe bağlıdır.
(ç) Muhalefetin savaşma azim ve iradesine ilişkin en büyük hassasiyet, farklı grupların ortak
harekât icra ettikleri durumlarda yaşanmaktadır. Mayıs-Haziran 2013'te El Kusayr; Ağustos 2013 ve
Haziran 2014'te Lazkiye örneklerinde olduğu üzere, baskı altında muhalifler arasındaki işbirliği
parçalanabilmektedir.
(2) Beka Yeterliliği: Muhalif grupların tamamı, dış destek almadıkça; ikaz, ihbar, istihbarat imkân
ve kabiliyetinden yoksundur. Bu unsurların hava savunması zafiyeti nedeniyle de tesis ve kuvvet koruma
kapasitesi düşüktür. Sektörel kurtarılmış bölgeler dışında büyük yerleşim alanlarında istikrarlı bir şekilde
hakimiyet tesis edememektedirler. Bununla beraber, muhalif grupların, kırsal kesimlerde beka yetenekleri
mevcuttur. ISİD haricindeki muhalif gruplar, beka yeteneklerini destekleyecek öz mali kaynaklardan
yoksundur.
(3) Komuta Kontrol, Sevk ve İdare Yeterliliği:
(a) IŞİD dışındaki grupların komuta ve kontrol imkân ve kabiliyetleri, ancak kısıtlı kapsamdaki
harekâtı destekleyebilecek seviyededir. Ülkenin vilayetleri arasında zayıf bir koordinasyon mevcut olup
merkezi olarak sevk ve idare edilememektedir. Bununla beraber, muhalif grupların, süreç içerisinde, şehir
muharebelerinde müştereken harekât icra etme yeteneklerini geliştirdikleri görülmüştür. YAK
yapılanması, ülke çapında bir komuta ve kontrol imkânı sağlamamaktadır. Muharebeler, operasyonlar ve
lojistik konular muhalif gruplar arasında yapılan görüşmeler ile belirlemektedir.236
(b) Kısıtlı bölgede harekât icra etmesine karşın, YPG, terör örgütünden milis gruplarına geçiş
sürecinde bulunması nedeniyle nizami harekâtın ihtiyaçlarını yerine getirebilecek komuta ve kontrol
yeterliliğine sahip değildir.
(4) Hareket ve Manevra Kabiliyeti Yeterliliği:
(a) ÖSO da dahil olmak üzere mahalli grupların hareket ve manevra kabiliyeti zayıftır. Esad
Yönetimi'nin ulaştırma ve iletişim hatları üzerindeki genel hakimiyeti, muhalefetin bu kapsamdaki
kısıtlılığının sebeplerinden biri olduğu kadar sonucunu da oluşturmaktadır.
(b) Koalisyon hava harekâtı neticesinde ciddi kayıplar vermesine karşın237 IŞİD, bu kapsamdaki
imkân ve kabiliyetini belirli ölçülerde de olsa muhafaza etmektedir. Irak sınırından itibaren Rakka'ya
38
kadar olan bölgedeki güzergaha hakim olan IŞİD, doğu harekât bölgesinde önemli ölçüde manevra
kabiliyeti üstünlüğünü haizdir. Bu imkân ve kabiliyet örgüte, Irak ve Suriye'deki kazanımlarını karşılıklı
olarak bir ülkeden diğerine aktarabilme olanağı sağlamaktadır.
(5) Harp Silah ve Araçları, Ateş Gücü ve Desteği Yeterliliği:
(a) YAK yapılanmasından sonra ÖSO'ya bağlı unsurlar da dış yardım ve desteğe ulaşmaya
başlamışlardır.238 Büyük çaplı bir harekât için gerekli olan ateş desteği yetersiz olan ÖSO'nun yegane
birliği, Güney Cephe'deki 1'inci Topçu Alayıdır. Bu birliğin ise hareket kabiliyeti ve lojistik sınırlılıklar
nedeniyle etkin kullanım imkânı kısıtlıdır. Mevcut durumda, muhalefetin harp silah ve araçlarındaki
zafiyeti azaltmak maksadıyla, Esad Yönetimine ait silah depolarına olan saldırılarını yoğunlaştırdığı
görülmektedir.
(b) Yerel cihatçı gruplar, ÖSO'nun önceki yapılanmasında sahip oldukları konum vasıtasıyla dış
yardımların büyük kısmına sahip olmuşlardır. Bu gruplar, gelişmiş tanksavar ve piyade ateş destek
silahlarına sahiptir.
(6) Muharebe Hizmet Desteği Yeterliliği
(a) Muhalif grupların yerleşik bir lojistik sistemi bulunmamaktadır. Muharebe hizmet
desteğindeki yetersizlikler, Lazkiye muharebelerinde olduğu üzere uzun süreli çatışmaların başarısızlıkla
sonuçlanmasına ve ele geçirilen yerlerin muhafaza edilememesine neden olabilmektedir.239 İkmal
bütünüyle dış yardımlara bağlıdır.
(b) Silah altına alınabilir personel bakımından sorunu bulunmayan muhalif grupların, yetişmiş
muharip personel ve eğitim ihtiyacı büyüktür. ABD liderliğinde bölge ülkelerinin katılımıyla başlatılan
"Eğit ve Teçhiz Et" programının kısa erimde muharebe sahasının ihtiyaçlarını karşılama ve mevcut
dengeyi değiştirebilme imkânı bulunmamaktadır.
(c) Muhalif kuvvetlerin günde ortalama 100 personel kaybı vardır.240. Sünni erkek nüfusun silah
altına alınabilir mevcudu 2.520.990'dır.
39
6. Tarafların Mukayesesi
a. Tarafların Kuvvetli ve Zayıf Tarafları
(1) Esad Yönetiminin Kuvvetli Tarafları: Savaşma azim ve iradesi, beka yeterliliği, hareket ve
manevra kabiliyeti, harp silah ve araçları bakımından yeterlidir. Komuta kontrol, sevk ve idare, yetişmiş
personel bütünlemesi ve muharebe hizmet desteği bakımından asgari yeterli seviyededir.
(2) Esad Yönetiminin Zayıf Tarafları: Sınırlı insan ve malzeme kaynağıyla iç savaşı uzun süre
devam ettirebilme kapasitesi kısıtlıdır.
(3) Muhalif Grupların Kuvvetli Tarafları: Savaşma azim ve iradesi yeterli seviyededir. İnsan gücü
kaynağı nedeniyle harbi uzun süre devam ettirebilme kapasitesine sahiptir. Harp silah ve araçları
bakımından gelişme kaydetmektedir.
(4) Muhalif Grupların Zayıf Tarafları: Hareket ve manevra kabiliyeti ve komuta kontrol, sevk ve
idare yeteneği belirli alanlarla sınırlıdır. Beka yeterliliği, yetişmiş personel bütünlemesi ve muharebe
hizmet desteği, zayıftır.
b. Yeterlilik Ölçütlerinin Ayrıntılı Mukayesesi
Tablo 3. Tarafların Kuvvetli ve Zayıf Tarafları
Yeterlilik Ölçütü
Esad
Yönetimi
Muhalif
Gruplar
1
Savaşma Azim ve İradesi
a
Liderlik
Yeterli
Yeterli
b
Olumsuz Güdülenme
Çok İyi
İyi
c
Olumlu Güdülenme (İdeoloji)
Yeterli
Çok İyi
ç
Muharip Kaynağı
Kısıtlı
Kısıtlı
d
Unsurlar Arasındaki Dayanışma
İyi
Yetersiz
e
Disiplin
İyi
Yetersiz
f
Eğitim
İyi
Yetersiz
2
Beka
a
Alarm, İkaz ve İhbar Sistemi
Çok İyi
Yetersiz
b
İstihbarat ve İstihbarata Karşı Koyma
Çok İyi
Yetersiz
c
Keşif, Gözetleme
Çok İyi
Yetersiz
ç
Baskın ve Sabotajlara Karşı Tedbirler
Çok İyi
Yetersiz
d
Düşman Silahlarından Korunma
İyi
Yetersiz
Derecelendirme:
1
Çok İyi
2
İyi
3
Yeterli
40
4
Kısıtlı
5
Yetersiz
Tablo 3. Tarafların Kuvvetli ve Zayıf Tarafları (Devamı)
Yeterlilik Ölçütü
Esad
Yönetimi
Muhalif
Gruplar
3
Komuta Kontrol, Sevk ve İdare
a
Komuta Kontrol, Tesis, Sistem ve Süreçleri
İyi
Yetersiz
b
Bilgi ve İletişim Sistem ve İmkanları
İyi
Yetersiz
c
Doğru ve Süratli Karar Verebilme Yeteneği
İyi
İyi
ç
İnisiyatif Geliştirebilme Yeteneği
İyi
Çok İyi
4
Hareket ve Manevra Kabiliyeti
İyi
İyi
Yeterli
İyi
İyi
Yetersiz
Zırhlı Birlikler
Çok İyi
Yetersiz
Motorlu Birlikler
Çok İyi
Yeterli
İyi
Yeterli
Muharebenin İcrası
Çok İyi
İyi
Hedef Ele Geçirme ve Muhafaza Edebilme
Çok İyi
Yetersiz
Karşı Taarruz Yapabilme
Çok İyi
Yeterli
Dost Kuvvetlerin Hareket Kabiliyetini Artırma
Hasım Kuvvetlerin Hareket Kabiliyetini Azaltma
Bağımsız Olarak Harekât İcra Edebilme
İntikal
5a
Harp Silah ve Araçları
İyi
Yeterli
5b
Ateş Gücü ve Desteği
Çok İyi
Yeterli
6
Muharebe Hizmet Desteği
Lojistik İkmal ve Bütünlemesi
İyi
Yetersiz
Personel Seferberliği
İyi
İyi
Derecelendirme:
1
Çok İyi
2
İyi
3
Yeterli
41
4
Kısıtlı
5
Yetersiz
7. Sonuç ve Değerlendirme
a. Kuvvet Bakımından Değerlendirme
(1)Esad Yönetiminin hava ve ateş gücü üstünlüğüne sahip olması, kara harekâtının seyrini stratejik
seviyede etkilemektedir. Gayrinizami harekâtın gereklerine göre yeniden teşkil edilen rejim kuvvetleri,
halihazırda başarıyla gerçekleştirmiş olduğu seferberlik sistemi ve mevcut muharebe gücüyle muhaliflere
karşı üstünlük sağlamıştır.
(2) Muhalif
gruplar
içinde
askerî
yeterliliği
yüksek
olan
aşırıcı
unsurların
ÖSO'dan
uzaklaştırılmasıyla doğan güç boşluğunun ılımlı, demokratik güçlerle doldurulması, dış yardımların
artırılarak bu unsurlara yönlendirilmesini ve halihazırda uygulanandan daha büyük kapsamlı eğitim
programlarını gerektirmektedir. Diğer taraftan, YAK yapılanmasıyla daha geniş bir tabana yayılan
ÖSO'nun, halihazırda Esad Yönetiminin yanında yer alan unsurları yanına çekme imkânları artmıştır.
(3) IŞİD'e karşı icra edilen koalisyon kuvvetleri harekâtı Esad Yönetiminin ve PYD'nin güç
kazanmasına neden olmuştur.
b. Mekan Bakımından Değerlendirme
(1) Suriye İç Savaşı ana ulaştırma yollarının ve yerleşim merkezlerinin kontrolü üzerine yoğunlaşan
bir yıpratma savaşına dönüşmüştür. Gelinen aşamada Esad Yönetiminin Sahil Şeridi, Şam ve civarından
güç alan askerî harekâtının güney kuzey mihveri üzerindeki Humus, Hama, Halep ve Idlip mihverini ele
geçirmeyi büyük ölçüde başardığını söylemek mümkündür.
(2) Buna mukabil muhalif kuvvetlerin ülkenin doğusuna ve kuzeyine inhisar eden kontrolü taraflar
arasındaki güç mücadelesi nedeniyle istikrar kazanmış değildir. ÖSO'nun Esad Yönetimine üstünlük
sağlayabilme imkânı öncelikle IŞİD'in bertaraf edilmesinden ve bu örgüte bağlı unsurlardan ılımlı olanları
kendi saflarına çekmesinden geçmektedir. IŞİD'in 'marjinalize' edilebilmesi ise Sünnilerin Irak yönetimi
içinde kendilerine bir yer bulabilmelerine doğrudan bağlı görünmektedir. Bu ise ancak, doğru bir
stratejinin istikrarlı olarak uygulanmasıyla mümkün olabilecektir. Görüldüğü üzere ÖSO'nun başarılı
olabilmesi, çok sayıda şartın sağlanmasına bağlı olması, Esad Yönetimine durum üstünlüğü
sağlamaktadır.
(3) Operatif seviyedeki genel durum, Halep üzerindeki mücadelenin sonucunun iç savaşın seyrini
önemli ölçüde etkileyebileceğini ortaya koymaktadır. Halep'in Esad Yönetiminin eline geçmesi halinde ise
rejim kuvvetleri, kuzeyde Fırat Nehri'nin Ceylanpınarı'ndan Tabka Barajı (Rakka'nın 50 Km. kuzeyi)'na
kadar olan kesimini doğrudan tehdit edebilecektir. Bu kesimin ele geçirilmesi halinde ise savunmasını
doğal bir engele dayandırdığı gibi, Sünni nüfusu elektrik ve su kaynaklarından büyük ölçüde yoksun
bırakabilecektir.
c. Zaman Bakımından Değerlendirme
(1) Suriye İç Savaşı uzun süreli bir yıpratma savaşına dönüştüğünden harbin sonucunu mevcut
kazanımlarını devam ettirebilme yeteneği belirleyecektir. Esad Yönetiminin bu kapsamdaki kısıtlılıkları
muhaliflere oranla daha fazlıdır. Bu nedenle, Esad Yönetimi, siyasi tabanını yeni bağlaşıklarla
genişletmeksizin, mevcut kuvvetleriyle elinde bulundurduğu bölgeleri uzun bir süre korumakta ciddi
güçlüklerle karşılaşacaktır. Bu nedenle, kuvvetlerini geniş bir alana yaymış olmanın verdiği zafiyet
42
nedeniyle uzun dönemde kuvvetiyle mütenasip bir alana geri çekilmesi kuvvetle muhtemeldir. Esad
Yönetimi, dış yardımlara büyük ölçüde bağımlı olmasına karşın, güvenilir müttefiklere sahip olmanın
avantajlarını kullanmaya uzun erimde de devam edecektir.
(2) Halihazırda yerel liderlere dayanan ÖSO'nun güçlü bir liderlik etrafında toplanabilme olanağı
siyasi gruplar arasındaki farklılıklar ve dış destekçilerin farklı beklentileri nedeniyle mümkün
görünmemektedir. Bu durum, Esad Yönetiminin yenilgiye uğratılması durumunda bile muhalif grupların
parçalı bir yapıyı aşamayacaklarını ortaya koymaktadır. Diğer taraftan Irak'taki Sünni kesimden güç
almayan ve kendi kendine yeterli kaynaklara sahip olmayan bir coğrafyada oluşturulacak bir
yapılanmanın Suriye'de uzun süre ayakta kalması zordur.
(3) PYD'nin üç kanton arasındaki kopukluğu ortadan kaldırması bir zaman ve güç meselesinden
ibaret olmakla beraber, muhalif grupların kuzeye sıkışmışlığı kaçınılmaz olarak yeni bir Kürt-Arap
çatışması yaratacaktır.
ç. Sonuç: Tarafların orta erimde (3-5 yıl) doruk noktasına ulaşacakları, bu sürede ellerinde
bulundurdukları bölgeler çerçevesinde Suriye'nin yeni siyasi haritasının oluşacağı, bu kapsamda mevcut
koşulların devam etmesi halinde:
(1) Esad Yönetimin asgari Şam ve sahil kesimi ile kuzeyde Hama'ya kadar olan bölgeyi elinde
bulundurabileceği,
(2) ÖSO'nun kuzeyde, Idlib, Halep ve Rakka'ya kadar olan kesimde kantonlar oluşturabilceği,
(3) Halihazırda İslami Cephe şemsiyesinde yer alan gruplar ile IŞİD'in birleşerek ülkenin doğu
kesimlerini elinde bulundurabileceği
(4) PYD'nin; dış desteğin artarak devam edeceği ve Türkiye’nin PKK ile mevcut etkileşiminin
değişmeyeceği
varsayımına
bağlı
olarak,
mevcut
ulaşılmaktadır.
43
kantonlarını
idame
ettirebileceği
sonucuna
Notlar:
1. Genel Siyasi Durum
2
“Syrian Regime Being Aided from 12 Countries”, Foreign Policy, 15 Mart 2013, http://foreignpolicy.com/2013/03/15/report-syrianregime-being-aided-from-12-countries/
3
Council of Ministers (Syria), Wikipedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Council_of_Ministers_(Syria)
4 Suriye nüfusunun; % 8-10'u oluşturan Hristiyan (Ortodoks, Nasturî, Katolik), % 3'ünü oluşturan Dürzi, Musevî ve Yezidî, %
74'ünü oluşturan Sünni halk ile % 7-9'unu oluşturan Kürt, Ermeni ve diğer etnik gruplara mensup halkın bir kısmı Esad
Yönetimine destek vermektedir.
5
OSC Raporu LIR2014061158407788, “Syria: regime exploiting humanitarian crisis to win truce deals, gain ground,” 11 Haziran
2014,
Lori Plotkin Boghardt, "Saudi Funding of ISIS", The Washington Institute, 23 Haziran 2014.
http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/saudi-funding-of-isis; Lori Plotkin Boghardt, "Qatar and ISIS Funding:
The U.S. Approach", The Washington Institute, Ağustos 2014. http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/qatar-andisis-funding-the-u.s.-approach; Lori Plotkin Boghardt, "The Terrorist Funding Disconnect with Qatar and Kuwait", The Washington
Institute, 2 Mayıs 2014. http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/the-terrorist-funding-disconnect-with-qatarand-kuwait
6
"PYD Announces Surprise Interim Government
http://rudaw.net/english/middleeast/syria/13112013
7
in
Syria’s
Kurdish
Regions",
Rudaw,
13
Ekim
2013.
Michael Eisenstadt ve Jeffrey White, An Enhanced Train-and-Equip Program for the Moderate Syrian Opposition, The Washington
Institute for Neareast Policy, 2014.
8
2. Genel Askerî Durum
10 2012 yılında rejim kuvvetlerinden ele geçirilen bir harita, Şam'ın yarısının muhaliflerin kontrolünde olduğunu göstermekteydi.
Nikolaos van Dam, The Struggle for Power in Syria: Politics and Society under Asad and the Ba’th Party, New York: I.B. Tauris & Co
Ltd, 2011, s. 112.
11 IŞİD hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. (E) Tuğg. Oktay Bingöl ve Dr. Ali Bilgin Varlık, Merkez Strateji Enstitüsü Raporu-002: IŞİD’e
Karşı Operasyonun Boyutları: Stratejiler, Riskler, Öneriler, Merkez Strateji Enstitüsü, 02.10.2014.
12 Deyrizor-Rakka mihveri, IŞİD’in ilan ettiği İslam Devleti’nin Irak-Suriye bütünlüğünü sağlaması, Irak-Suriye ana ulaşım
istikametini kontrol etmesi ve Fırat’ın her iki yakasını elde bulundurma imkânı vermesi nedeniyle IŞİD için stratejik önemi
haizdir. Bkz. (E) Tuğg. Oktay Bingöl ve Dr. Ali Bilgin Varlık, Merkez Strateji Enstitüsü Raporu-002: IŞİD’e Karşı ABD ve Koalisyon
Hava Harekâtının Değerlendirilmesi, Merkez Strateji Enstitüsü, 08.10.2014.
13 Michael Eisenstadt ve Jeffrey White, 2014.
14 a.g.e.
3. Tarafların Amaçları ve Stratejileri
Joseph Holliday, Middle East Security Report 8: The Assad Regime, From Counterinsurgency to Civil War, Institute for the Study of
War. Mart 2013, s. 7. Hafız Esad'ın Hama ayaklanmasında uyguladığı strateji hakkında bkz. Nikolaos van Dam, The Struggle for
Power in Syria: Politics and Society under Asad and the Ba’th Party, New York: I.B. Tauris & Co Ltd, 2011, s. 26-28, 31-37, 98, 112, 114;
Patrick Seale, Asad: The Struggle for the Middle East London:I.B. Tauris & Co, 1988, s. 327, 329; Kirk Campbell, “Civil-Military
Relations and Political Liberalization: A Comparative Study of the Military’s Corporateness and Political Values in Egypt, Syria,
Turkey and Pakistan,” s. 230. http://gradworks.umi.com/3330856.pdf.; “Syria: Muslim Brotherhood Pressure Intensifies,” Defense
Intelligence Agency, May 1982, s. 4. http://www.foreignpolicy.com/files/fp_uploaded_documents/DIASyria-MuslimBrotherhood
Pressure Intensifies.pdf.
17 Joseph Holliday, Mart 2013. s. 10.
18 a.g.e., s. 7, 10, 15.
19 a.g.e., s. 7.
20 16 Ekim 2014 tarihinde Esad Yönetimine bağlı kuvvetlerin, Şam'ın Jabar bölgesinde muhtemelen kimyasal silah kullandığı
rapor edilmiştir. Bkz. Jennifer Cafarella and Theodore Bell, Syria Update: October 10 - October 17, 2014, Innstitute for the Study of
War, 2014.
21 Joseph Holliday, “The Struggle for Syria in 2011,” Institute for the Study of War, Aralık 2011; “Syria’s Armed Opposition.”;
Joseph Holliday, Mart 2013, s. 15.
22 Joseph Holliday, “Syria’s Maturing Insurgency,” Institute for the Study of War, Haziran 2012, s. 17.
23 Michael Eisenstadt ve Jeffrey White, 2014.
24 Joseph Holliday, Mart 2013, s. 7.
25 a.s.
16
44
26
a.s.
4. Esad Yönetiminin Askerî Durumu
28
Global Firepower, "Countries Ranked by Military Strength", 2014. http://www.globalfirepower.com/countries-listing.asp
International Institute for Strategic Studies, The Military Balance 2011, Londra: Routledge, 2011, s. 330.
30 Elizabeth O’Bagy, Christopher Harmer, Jonathan Dupree, Liam Durfee, Syrian Air Force and Air Defense Capabilities, Institute for
the Study of War, Mayıs 2013, s. 9.
http://www.understandingwar.org/sites/default/files/Updated%20Syrian%20Air%20Force%20and%20Air%20Defense%20Capabil
ities%20Brief_8May.pdf
31 Strategy Page, "Attrition: The Destruction Of The Syrian Air Force" http://www.strategypage.com/htmw/htatrit/20130618.aspx
32 Richard Bennet, “The Syrian Military: A Primer,” Middle East Intelligence Bulletin, Ağustos/Eylül 2001.
33 Skype'in Sürgündeki Suriye'li Generalle Mülakatı, Washington, DC, 19 Nisan 2012.
34 Elizabeth O’Bagy vd. 2013, s. 8.
35 Richard Bennet, Ağustos/Eylül 2001.
36 Joseph Holliday, Mart 2013, p. 12.
37 a.g.e., s. 12.
38 Human Rights Watch, “By All Means Necessary: Individual and Command Responsibility for Crimes against Humanity in
Syria”, Aralık 2011, s. 88; Sürgündeki Suriyeli generalle mülakat, Washington DC, 20 Mart, 2012'dan aktaran, Joseph Holliday,
2013.
39 a.g.e.
40 a.g.e.
41 a.g.e.
42 a.g.e.
43 a.g.e.
44 The Military Balance 2011, s. 331.
46 a.g.e., s. 26.
47 a.s..
49 Örneğin bkz. “70 percent of Sunni soldiers in Bashar’s army are no longer working,” Mokhtsar News, April, 10, 2012. http://
www.almokhtsar.com/node/46838; “Fallen Rebel Heroes Honored by Thousands in Idlib,” YouTube video, February 7, 2012,
http://www.youtube.com/watch?v=qaCV0UUstH0.
50 Anshel Pfeffer, “Syrian Rebel Chief – When Assad Falls, We Will Secure His Chemical Weapons,” Haaretz, May 29, 2012.
52 Örneğin, 2012 Şubatında dört tümenden tugayların katılımıyla Zabadani'ye yönelik olarak yapılan harekâtta, ABD Savunma
Bakanlığı sadece 40 civarında zırhlı aracın kullanıldığını saptamıştır. (ABD 'State Department' tarafından Suriye'nin Zabadani
çecreindeki askerî yığınaklanması konulu görsel, Şubat 11-13, 2012. http://www.humanrights.gov/2012/03/05/situation-in-syriamore-images/). Benzer şekilde Mart ortalarında İdlib'te yapılan harekâta, 4'üncü ve 76'ncı Zırhlı Tümenlerden ve Özel Kuvvetler
Komutanlığından alayların katıldığı harekâtta hava fotoğrafları 35'den az sayıda zırhlı araç tespit edilebilmiştir (ABD 'State
Department' tarafından Suriye'nin İdlib'deki askerî yığınaklanması konulu görsel, Mart 11, 2012. http://www.globalsecurity.org
/intell/library/imint/ syria-10.htm.). Kırk civarındaki zırhlı araç bir alay kuvvetindeki bir birlik için bile çok azdır. Ancak kara
kuvvetlerinin yaşadığı lojistik kısıtlar dikkate alındığında bu durum şaşırtıcı görünmemelidir. Joseph Holliday, Mart 2013, s. 28.
53 a.g.e., s. 27.
54 a.g.e., s. 16.
55 Michael Weiss, “My interview with a defected Syrian soldier; plus, more leaked Syrian documents,” The Telegraph, 9 Ağustos,
2011.
56 Human Rights Watch, Aralık 2011, s. 30, 46.
57 İnsan Hakları Gözlemcileri mülakatlarında, bir nizami tugayın Özel Kuvvetler Komutanlığına bağlı 35'inci Öz.Kuv.A.'nın emrine
verildiği saptanmıştır( Joseph Holliday, 2013, s. 12; Human Rights Watch, Aralık 2011, s. 20, 31, 36.)
58 Suriye Kara Kuvvetlerinden Özgür Suriye Ordusu saflarına geçen subayla, 4 Nisan 2012'de Washington, DC'de yapılan yapılan
mülakat (Joseph Holliday, 2013, s. 13).
59 Anshel Pfeffer, 29 Mayıs, 2012; Human Rights Watch, Aralık, 2011, s. 83.
60 Human Rights Watch, Aralık, 2011, s. 83.
61 2012 yılı boyunca 1'inci Zh.Tüm. kuruluşundaki birlikler Şam'ın güneyinde bulunan Kisvah'daki garnizonlarının 10 km.
civarındaki operasyonlara iştirak etmelerine karşın, bunlardan 76'ncı Zh.Tug. bünyesinde teşkil edilen birlikler, İdlib'deki harekâta
katılmışlardır. Bu harekâttaki acımasız uygulamalarından ötürü 76'ncı Zh.Tug.'a, 'ölüm tugayı' adı verilmiştir (Yerel Koordinasyon
Komitesi Internet sayfası, http://www.lccsyria.org/1563, 29 Temmuz, 2011; Yerel Koordinasyon Komitesi Internet sayfası,
29
45
lccsyria.org, 15 Kasım, 2012; Yerel Koordinasyon Komitesi Internet sayfası, lccsyria.org, 14 Kasım 2012; Suriye Devrim
Koordinatörünün Birliği Facebook sayfası, facebook.com/monasiqoon, 15 Şubat 2012; “They Burned My Heart: War Crimes in
Northern Idlib during Peace Plan Negotiations,” Human Rights Watch, Mayıs 2012, s. 7; Joseph Holliday, 2013, s. 14).
62 Human Rights Watch, Aralık, 2011, s. 83.
63 a.s.
64 Nikolaos van Dam, The Struggle for Power in Syria: Politics and Society under Asad and the Ba’th Party, New York: I.B. Tauris & Co
Ltd, 2011, s. 115; Alain Chouet, “L’Espace Tribal Des Alaouties a l’Epreuve du Pouvoir: La disintegration par le politique”,
Maghreb-Mashreq No. 147, 1995 (http://alain.chouet.free.fr/documents/Alaouite.htm).
65 Alain Chouet, “L’Espace Tribal Des Alaouties a l’Epreuve du Pouvoir: La disintegration par le politique”, Maghreb-Mashreq
No. 147, 1995 (http://alain.chouet.free.fr/documents/Alaouite.htm).
66 Joseph Holliday ve Christopher Harmer, 2012, s. 17.
67 a.s.
68 a.g.e., s. 23.
70 Joseph Holliday ve Christopher Harmer.
71 Sevil Küçükçoşkun, “Syria fired more than 40 Scud missiles in two months,” Hürriyet, 21 Şubat, 2013.
72 Nikolaos van Dam, 2011, s. 208-209; The Military Balance 2011, s. 332; Joseph Holliday, 2013, s. 16.
73
"The regime digs in", The Economist, 15 Haziran 2013.
74
The Carter Center, Syria: Pro-Government Paramilitary Forces, 5 Kasım 2013.
Salih, “Syrian Shabiha and Their State;” European Union, Council Implementing Regulation (EU) No 1151/2011, 14 Kasım, 2011.
Liz Sly, “Tensions among Alawites pose new challenge or Assad,” Washington Post, 17 Ekim, 2012.
77 Salih, “Syrian Shabiha and Their State; STRATFOR, “The Use of Mercenaries in Syria’s Crackdown.”
78 United Nations High Commissioner for Human Rights, Independent International Commission of Inquiry on the Syrian Arab
Republic, 20 Aralık, 2012, s. 2; "Minority militias stir fears of sectarian war in Damascus,” Reuters, 7 Eylül 2012; Joseph Holliday,
2013, s. 18.
79 “Treasury Sanctions Al-Nusrah Front Leadership in Syria and Militias Supporting the Asad Regime,” U.S. Department of the
Treasury, 11 Aralık 2012.
80 Ruth Sherlock, “Syrian rebels cut off Bashar al-Assad’s escape route,” The Telegraph, 17 Aralık 2012.
81
E.O. 13582, U.S. Department of Treasury, 10 Ağustos 2012.
82
“ISIS’ Iraq offensive could trigger Hezbollah to fill gap left in Syria,” Daily Star, 16 Haziran 2014.
83
“Israel watches warily as Hezbollah gains battle skills in Syria,” New York Times, 10 Mart 2014.
75
76
84
“Hezbollah and the fight for control in Qalamoun,” Institute for the Study of War, 26 Kasım 2013.
85
86
“Leaked video: Iran guiding thousands of Shiite fighters to Syria,” Christian Science Monitor, 23 Eylül 2013; “From Qusair to
Yabrud: Shiite foreign fighters in Syria,” Al Monitor, 6 Mart 2014.
“From Karbala to Sayyida Zaynab: Iraqi Fighters in Syria’s Shi’a Militias,” CTC Sentinel, 27 Ağustos 2013.
87
88
“Seeing their gains at risk, shiites flock to join militias, New York Times, 13 Haziran 2014.
89
Department of the Treasury, Basın Açıklaması, 16 Şubat 2012.
90
“Elite Iranian unit’s commander says his forces are in Syria,” Washington Post, 16 Eylül 2012.
91 Al Monitor bu sayıyı, 1.000-1.500, The Telegraph ise 2.000-3.000 olarak vermektedir.(“From Qusair to Yabrud: Shiite foreign
fighters in Syria,” Al Monitor, 6 Mart 2014; "Iran boosts support to Syria", The Telegraph, 21 Şubat 2014.
92
Joseph Holliday, 2013, s. 12-15.
93
a.g.e., s. 7.
94
a.g.e., s. 7, 10.
95
Michael Eisenstadt ve Jeffrey White, 2014.
Michael Eisenstadt ve Jeffrey White, An Enhanced Train-and-Equip Program for the Moderate Syrian Opposition a Key Element of U.S.
Policy in Syria and Iraq, The Washington Institute, 2014.
96
97
Joseph Holliday, The Syrian Army: Doctrinal Order of Battle, Institute for the Study of War, Şubat, 2013, s. 12.
98
99
a.g.e.
100
a.g.e..
46
101
a.g.e.
102
Joseph Holliday, Mart 2013, s. 28.
5. Muhalif Grupların Askerî Durumu
Eric Schmitt and Mark Mazzetti, “U.S. Intelligence Official Says Syrian War Could Last for Years,” New York Times, 20 Temmuz
2013'den aktaran, Aron Lund, " The Non-State Militant Landscape in Syria", Combatting Terrorism Center in West Point, 27
Ağustos 2013. https://www.ctc.usma.edu/posts/the-non-state-militant-landscape-in-syria
104
105
IHS Aerospace, Defence & Security, Analysis: Syria’s Insurgent Landscape, Eylül 2013, s.2.
Congressional Research Service, Armed Conflict in Syria: Overview and U.S. Response. U.S. Congress, Washington, 9 Nisan 2014,
s.4.
106
Charles Lister, "Syria’s insurgency beyond Good Guys and Bad Guys,” ForeignPolicy.com; Middle East Channel (blog), 20 Eylül
2013; Aron Lund, “The Politics of the Islamic Front 1: Structure and Support,” Carnegie Endowment for International Peace, Syria
in Crisis (blog), 14 Ocak 2014'e atfen, Congressional Research Service, 9 Nisan 2014, s.1.
107
Joseph Holliday, Middle East Security Report 8: The Assad Regime, From Counterinsurgency to Civil War, Institute for the Study of
War. Mart 2013, s. 27.
108
Örneğin bu grubun önde gelenlerinden Mustafa Şeik Nisan 2012'de yaptığı açıklamada bu sayının 50.000 civarında olduğunu,
bir ay sonra diğer bir lider 90.000 civarında olduğunu, [Kaynak: Anshel Pfeffer, “Syrian Rebel Chief – When Assad Falls, We Will
Secure His Chemical Weapons,” Haaretz, 29 Mayıs 2012 (http://www.almokhtsar.com/node/46838)'den tercüme eden, Elizabeth
O’Bagy, “70 percent of Sunni soldiers in Bashar’s army are no longer working,” Mokhtsar News, 10 Nisan 2012.], Temmuz 2012'de
daha önce Suriye Hava Kuvvetleri istihbaratında görevli olan bir başka lider bu sayının 100.000 civarında olduğunu açıklamış,
(Kaynak: Joseph Holliday, Middle East Security Report 8: The Assad Regime, From Counterinsurgency to Civil War, Institute for the
Study of War. Mart 2013, s. 27.) bazı Türk ve ABD kaynaklarında ise muhalif güçlere katılanların 60.000 civarında olduğu
belirtilmiştir (Kaynak:“Former Syrian Officer Says Ranks of Defectors Are Swelling,” Al-Monitor, 10 Temmuz 2012; Ken Sofer,
“Next Steps in Syria: A Look at U.S. Priorities and Interests,” Center for American Progress, 14 Ağustos 2012'den aktaran, Joseph
Holliday, Middle East Security Report 8: The Assad Regime, From Counterinsurgency to Civil War, Institute for the Study of War. Mart
2013, s. 27.)
109
110
Reuters http://www.reuters.com/article/2014/01/29/us-usa-security-syria-idUSBREA0S1XL20140129.
111
IHS Aerospace, Defence & Security, Eylül 2013, s. 5.
Barrett, Richard, Foreign Fighters in Syria. Rapor. The Soufan Group, Haziran 2014. Web. 30 Haziran 2014, s. 6.
http://soufangroup.com/wp-content/uploads/2014/06/TSG-Foreign-Fighters-in-Syria.pdf.
112
113
114
Barrett, Richard, Haziran 2014, s. 9.
115
a.g.e., s. 6.
116
a.s.
“Announcement of the Creation of
www.youtube.com/watch?v=ItzI_AIFUWg
117
118
Aron Lund, 27 Ağustos 2013.
119
a.g.e.
the
Free
Syrian
Army.
Colonel
Riad
al-Asaad,”
29
Temmuz
2011.
“Formation of the Joint Command for the Revolution’s Military Council,” YouTube, 29 Eylül 2012.
http://www.youtube.com/watch?v=ibAhDleBVGg.
120
Bu durumun an çarpıcı örneği Sahil Komutanlığında yaşanmıştır. Konsey tarafından atanan Tuğg. Hüseyin Kouliya, mahalli
komutanlar tarafından CIA ve Suudi ajanı olmakla suçlanmış, bu komutanlar onun yerine Ahmet Rehal'i bölge komutanı olarak
seçmişlerdir. Elizabeth O’Bagy, Middle East Report 9, The Free Syrian Army, Institute for the Study of War, 2013, s. 13.
121
122
a.s.
123
“The Syrian National Initiative,” Carnegie Middle East Center, 1 Kasım 2012.
124
Elizabeth O’Bagy, 2013, s. 15.; Albay Abdel Jabbar al-Aqidi in Bab Salama ile6 Kasım, 2012'de yapılan mülakat.
125
“Syrian revolutionary battalions united within five fronts,” AlArabiya, 5 Kasım 2012.
126
Elizabeth O’Bagy, Mart 2013, s. 15.
Rebhy, Abdullah, "Syrian opposition groups reach unity deal", Associated Press, 11 Kasım 2012. 60 üyeli SMDK'nın 22 üyesi
önceki Suriye Ulusal Konseyinden seçilmiştir. Bunlar:
127
47
Suheyr Atassi, Suriye Devrimi Genel Kurulu; Ömer İdlibi, Yerel Koordinasyon Komiteleri; Ahmet el-Asi el-Carbe, Suriye Devrimi
Aşiretler Konseyi; Dr. Muhammed el-Sabuni, Suriye Alimler Birliği; Dr. Sadık Celal el-Azm, Suriye Yazarlar Birliği; Mustafa
Sabbağ, Suriye İş Forumu; El-Haris Nebhah, Vatandaşlık Hareketi; Heysem el-Malih, Suriye Devrimi Mütevelli Heyeti; Bessam
Yusuf, Ma'an Hareketi; Yahya Gkab, Suriye Ulusal Demokratik Bloku; Halid Hoca, Türkmen Bileşeni; Ziyad el-Hasan, Türkmen
Bileşeni; Hüseyin Abdullah, Türkmen Bileşeni; Dr. Abdulhakim el-Beşar, Ulusal Kürt Konseyi; Mustada Osso, Ulusal Kürt
Konseyi; Muhammed Abdo Kido, Ulusal Kürt Konseyi; AbdulIlah Abdulmuen Fahed, Yerel Konsey, Humus; Mustafa Navaf
elAli, Yerel Konsey, Rakka; Rima Felihan, Yerel Konsey, Suveyda; Dr. Cevad Ebu Hatab, Yerel Konsey, Şam; Riyad el-Hasan,
Yerel Konsey, Deyr ez-Zor; Musa Muhammed el-Halid, Yerel Konsey, Kuneytıra; Şeyh Muaz el-Hatib, Yerel Konsey, Şam; Ziyad
Gassan, Yerel Konsey, Lazkiye; Muhammed Abdel Salam el-Said, Yerel Konsey, Tartus; Dr. Muhammed Kaddah, Yerel Konsey,
Dera; Adnan Rahmun, Yerel Konsey, İdlib; Celal Hancı, Yerel Konsey, Halep; Selahaddin Hamavi, Yerel Konsey, Hama;
Muhammed Mustada Muhammed, Yerel Konsey, Haseke; Halid Ebu Salah, Ulusal Şahıslar; Yahya Kurdi, Ulusal Şahıslar; Ali
Sadraddin el-Beyanuni, Ulusal Şahıslar; Abdulkerim Bekkar, Ulusal Şahıslar; Necib Gadban, Ulusal Şahıslar; Tevfik Dünya,
Ulusal Şahıslar; Ziyad Ebu Hamdan (Muntaha el-Atraş'ı temsilen), Ulusal Şahıslar; Kemal Lebvani, Ulusal Şahıslar; Riyad Seyf,
Ulusal Şahıslar; George Sabra, Ulusal Konsey; Abdulbasit Seyda, Ulusal Konsey; Muhammed Faruk Tayfur, Ulusal Konsey; Dr.
Burhan Galyun, Ulusal Konsey; Nezir el-Hakim, Ulusal Konsey; Semir Neşşar, Ulusal Konsey; Ahmet Ramazan, Ulusal Konsey;
Cemal el-Verd, Ulusal Konsey; Hüseyin es-Seyyid, Ulusal Konsey; Halid Salih, Ulusal Konsey; Hişam Merve, Ulusal Konsey;
Abdulahad Esatifo, Ulusal Konsey; Selim el-Msalet, Ulusal Konsey; Necati Teyyara, Ulusal Konsey; Besam Ishak, Ulusal Konsey;
Muti el-Butayn, Ulusal Konsey; Halid el-Nasır, Ulusal Konsey; Muhammed Sarmini, Ulusal Konsey; Dr. Luey Safi, Ulusal
Konsey; Muhammed Khader Veli, Ulusal Konsey; Hannan el-Belhı, Ulusal Konsey; Vasıl Şammari, Ulusal Konsey; Mişel Kilo.
"Yeni Suriye Muhalefet Koalisyonu Listesi", YDH Haber, 12 Kasım 2012. http://www.ydh.com.tr/HD11003_yeni-suriye-muhalefetkoalisyonu-listesi.html
128
Neil MacFarquhar and Hwaida Saad, “Rebel groups in Syria make framework for military,” New York Times, 7 Aralık 2012.
129
130
Neil MacFarquhar and Hwaida Saad, 7 Aralık 2012.
131
a.g.e.
132
“Statement on the formation of the Supreme Military Council Command of Syria,” Carnegie Middle East Center, 15 Aralık 2012.
133
“Complete List of Names of the New Military and Civilian Command for the Free Syrian Army,” Syria News, 12 Aralık 2012.
134
Joseph Holliday, “Syria’s Maturing Insurgency,” Middle East Security Report 5, Institute for the Study of War, Haziran 2012.
135
a.g.e.
136
137
Elizabeth O’Bagy; Liz Sly, “Defector Syrian General Will be Conduit for U.S. Military Aid to Rebels,” Washington Post, 16
Haziran 2013.
138
YAK'ın önceki Genelkurmay Başkanı İdris ile Suriye Muhalefeti Koalisyonu Başbakanı Muaz el Hatip ve Genel Sekreter Mustafa
Sabbah arasında yakın işbirliği ve uyum, Sabbah başta olmak üzere koalisyonda yer alan Müslüman Kardeşler Örgütü
taraftarlarının YAK'a hakim olacakları endişesini yaratmıştı. (Rania El Gamal and Andrew Hammond, “Mistrust of Syria’s Muslim
Brotherhood lingers,” Reuters, 12 Kasım 2012.).139
139
Aron Lund, "A Cour in the Supreme Military Council?", Carnegie, 17 Şubat 2014.
http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=54537
140
141
Congressional Research Service, 9 Nisan 2014, s. 5.
“Formation of the Joint Command for the Revolution’s Military Council,” YouTube, 29 Eylül 2012.
http://www.youtube.com/watch?v=ibAhDleBVGg.
142
143
Charles Levinson, “Leadership rifts hobble Syrian rebels,” Wall Street Journal, 10 Eylül 2012.
144
“Central operations room directs every battle inside,” Okaz News, 7 Ocak 2013.
145
Bu bölümde ayrıca atıf yapılanlar dışındaki bütün bilgiler için kaynak: "The Moderate Rebels: A Complete and Growing List of
Vetted Groups", Democratic Revolution, Syrian Style, 21 Ekim 2014.
http://notgeorgesabra.wordpress.com/2014/10/21/the-moderate-rebels-a-complete-and-growing-list-of-vetted-groups/
146
"Syria crisis: Guide to armed and political opposition" BBC 13 Aralık 2013 http://www.bbc.com/news/world-middle-east24403003
147
148
"Suriye Türkmen Ordusu resmi olarak açıklandı", Fars Haber Ajansı, 8 Ağustos 2012.
48
http://turkish.farsnews.com/newstext.aspx?nn=9104253347
149
Aron Lund, "The Syria Revolutionaries’ Front", 13 Aralık 2013. http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=53910
150
Sinjab, Lina, "Syria crisis: Guide to armed and political opposition".BBC, 17 Ekim 2013.
151
Aron Lund, 27 Ağustos 2013.
152
a.g.e.
153
"The Mujahedeen Army of Aleppo". Carnegie Endowment for International Peace. 8 Nisan 2014.
154
"Syria crisis: Guide to armed and political opposition" BBC 13 Aralık 2013
155
Elizabeth O’Bagy,. Mart 2013,s. 41.
156
"Syria crisis: Guide to armed and political opposition" BBC 13 Aralık 2013.
157
a.g.e.
158
Karouny, Mariam. "Syria's Islamist rebels join forces against Assad". Reuters. 10 Kasım 2013.
159
"Syria crisis: Guide to armed and political opposition" BBC 13 Aralık 2013
160
"The crowning of the Syrian Islamic Front". Foreign Policy. 2013-Temmuz-24.
161
Aron Lund, "Freedom fighters? Cannibals? The truth about Syria’s rebels". The Independent. 18 Haziran 2013.
162
"The Structure and Organization of the Syrian Opposition", Center for American Progress. Americanprogress.org.14 Haziran 2013.
163
"Syria crisis: Guide to armed and political opposition". BBC. 13 Aralık 2013.
"Series of Syrian Muslim rebel brigades say they've unified under name of the 'Islamic Front'". Edmonton Journal. Associated
Press. 22 Kasım 2013.
164
165
"Al-Qaeda and ISIS: The Renunciation of Abu Bakr al-Baghdadi", Al Akhbar, 4 Şubat 2014.
Richard Hall "Factbox: Syria's rebel groups". Reuters. 9 Ocak 2014.
http://www.foreignpolicy.com/articles/2014/03/04/islamic_front_isis_syria
166
167
Congressional Research Service, 9 Nisan 2014, s.5.
ABD Ulusal İstihbarat Ajansı Başkanı, Şubat 2014'te yaptığı açıklamada örgütü ülkedeki en etkin ilk üç grup arasında (diğer ilk
iki grup; IŞİD ve El Nusra) saymıştır. Pellerin, Cheryl. "Intelligence Leaders Detail Global Threats to Senate Panel." U.S.
Department of Defense. N.s., 11 Şubat 2014. Web. 22 Temmuz 2014. http://www.defense.gov/news/newsarticle.aspx?id=121644.
168
169
"Guide to the Syrian Rebels." BBC News., 13 Aralık 2013.
Lund, Aron. "The Politics of the Islamic Front, Part 2: An Umbrella Organization." Carnegie Endowment for International Peace, 15
Ocak 2014. Web. 16 Temmuz 2014. http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=54204.
170
Lund, Aron. "Syria's Salafi Insurgents: The Rise of the Syrian Islamic Front". Rapor. UI Occasional Paper 17, 26. 19 Mart 2013.
Web. 22 Temmuz 2014. http://www.ui.se/eng/news/ui-publications/namnlos-nyhet-29.aspx
171
Lund, Aron. "The Politics of the Islamic Front, Part 5: The Kurds." Carnegie Endowment for International Peace. N.s., 30 Ocak 2014.
Web. 10 Auğustos 2014. http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=54367
172
Örgütün ilk kurucularından eş-başkan, Ebu Ömer el Şami olarak da bilinen Ebu Halid el Suri, El Kaide lideri Ayman el
Zavahiri'nin temsilcisi olarak kabul edilmiştir. 23 Şubat 2013'te -örgütün IŞİD'i sorumlu tuttuğu- örgüt karargahına yapılan
bombalı saldırıda ölmüştür (Joscelyn, Thomas. "Syrian Rebel Leader Was Bin Laden's Courier, Now Zawahiri's Representative."
The Long War Journal. Foundation for the Defense of Democracy, 17 Şubat 2013. Web. 18 Temmuz 2014). Ebu Halis el Suri'nin
yerine geçen diğer eş-başkan Hasan Abboud (Ebu el Hasan/Ebu Abdullah el Hamavi) ise 9 Eylül 2014'te öldürülmüştür
("Competition among Islamists." The Economist. N.s., 20 Temmuz 2013. Web. 03 Temmuz 2014; Joscelyn, Thomas. "Head of
Islamic Front, other senior leaders killed in explosion." Long War Journal. N.s., 9 Eylül. 2014. Web. 24 Eylül 2014
http://www.longw)
173
"Ahrar-u Şam Halep'te saldırıyor" Aljazeera Türk, 8 Ekim 2014. http://www.aljazeera.com.tr/haber/ahrar-u-sam-haleptesaldiriyor.
174
175
"Mapping Militant Organizations: Ahrar al-Sham", Standford University. 5 Kasım 2014.
http://web.stanford.edu/group/mappingmilitants/cgi-bin/groups/view/523
IHS Jane’s Terrorism & Insurgency Centre; 13 Aralık 2013; "Competition among Islamists." The Economist. N.s., 20 Temmuz
2013. Web. 03 Temmuz 2014. http://www.economist.com/news/middle-east-and-africa/21582037-one-islamist-rebel-group-seemshave-overtaken-all-others-competition-among; Washington Post'a göre ise örgütün kuvveti 10.000-15.000 arasındadır (Ignatius,
David. "A Nightmare Group in Syria Could Target the United States." Washington Post. N.s., 13 Mayıs 2014. Web. 15 Temmuz
2014.
176
49
http://www.washingtonpost.com/opinions/david-ignatius-a-nightmare-group-in-syria-could-target-the-united-states/2014/05).
Zelin, Aaron, ve Charles Lister, "The Crowning of the Syrian Islamic Front." Foreign Policy. N.s., 24 Haziran 2013. Web. 18
Temmuz 2014.
http://mideastafrica.foreignpolicy.com/posts/2013/06/24/the_crowning_of_the_syrian_islamic_front.
177
Zelin, Aaron, ve Charles Lister. 24 Haziran 2013; "Competition among Islamists." 20 Temmuz 2013; Hubbard, Ben. "Islamist
Rebels Create Dilemma on Syria Policy." New York Times. N.s., 27 Nisan. 2013. Web. 3 Temmuz 2014.
http://www.nytimes.com/2013/04/28/world/middleeast/islamist-rebels-gains-in-syria-create-dilemma-forus.html?pagewanted=all.
178
Hassan, Hassan. "The Army of Islam Is Winning in Syria." Foreign Policy. N.s., 1 Ekim 2013. Web. 07 Ağustos. 2014.
http://www.foreignpolicy.com/articles/2013/10/01/the_army_of_islam_is_winning_in_syria.
179
Lund, Aron. "Holy Warriors." Foreign Policy (n.d.): n. pag. 15 Ekim 2012. Web. 18 Temmuz 2014.
http://www.foreignpolicy.com/articles/2012/10/15/holy_warriors.
180
181
"Guide to the Syrian Rebels." 13 Aralık 2013.
Lund, Aron. "The Politics of the Islamic Front, Part 1: Structure and Support." Carnegie Endowment for International Peace. N.s.,
14 Ocak. 2014. Web. 07 Ağustos. 2014. http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=54183.
182
183
"Missile Blast Wounds Syrian Rebel Commander: Activists", Reuters. N.s., 20 Şubat 2013.
184
Guide to the Syrian Rebels." 13 Aralık 2013.
Örneğin BBC'ye göre savaşçı sayısı 9.000, (Guide to the Syrian Rebels." 13 Aralık. 2013.), The Guardina'a göre 5.000-50.000
(Black, Ian. "Syria Crisis: Saudi Arabia to Spend Millions to Train New Rebel Force." The Guardian. N.s., 08 Kasım 2013. Web. 07
Agustos 2014. http://www.theguardian.com/world/2013/nov/07/syria-crisis-saudi-arabia-spend-millions-new-rebel-force),
Reuters'e göre ise birkaç bindir (Oweis, Khaled Yacoub. "Insight: Saudi Arabia Boosts Salafist Rivals to Al Qaeda in Syria."
Reuters. N.s., 01 Ekim 2013. Web. 07 Agustos. 2014. http://www.reuters.com/article/2013/10/01/us-syria-crisis-jihadists-insightidUSBRE9900RO20131001)
185
186
Oweis, Khaled Yacoub, 01 Ekim. 2013.
Hassan, Hassan. "The Army of Islam Is Winning in Syria." Foreign Policy. N.s., 1 Ekim 2013. Web. 07 Ağustos. 2014.
http://www.foreignpolicy.com/articles/2013/10/01/the_army_of_islam_is_winning_in_syria.
187
188
Guide to the Syrian Rebels." 13 Aralık 2013; Black, Ian, 08 Kasım 2013.
Hassan, Hassan. "Front to Back." Foreign Policy. N. s., 4 Mart 2014. Web. 27 Temmuz 2014.
http://www.foreignpolicy.com/articles/2014/03/04/islamic_front_isis_syria.
189
IHS Aerospace, Defence & Security, Analysis: Syria’s Insurgent Landscape, Eylül 2013, s. 3, 4. BBC'ye göre ise örgütün kuvveti
9.000-10.000 arasındadır ("Guide to the Syrian Rebels." 13 Aralık. 2013).
190
Oweis, Khaled, and Erika Solomon. "Syria Islamists Unite as Faction-fighting Goes on." Reuters. N.s., 22 Kasım 2013. Web. 28
Temmuz 2014. http://www.reuters.com/article/2013/11/22/us-syria-crisis-islamists-idUSBRE9AL0T420131122.
191
Berman, Asher. "Rebel Groups in Jebel Al-Zawiyah." Backgrounders (26 Haziran 2011): 6. Institute for the Study of War. Web. 29
Temmuz 2014.
http://www.understandingwar.org/sites/default/files/Backgrounder_RebelGroupsJebelAlZawiyah_31July.pdf.
192
Pannell, Ian. "Syria: Fear and Hunger amid Battle for Aleppo." BBC News. N.s., 29 Temmuz 2012. Web. 01 Ağustos 2014.
http://www.bbc.com/news/world-middle-east-19042700.
193
Sinjab, Lina. "Guide to the Syrian Rebels."
194
195
BBC
News.
N.s.,
13
Aralık
2013.
Web.
24
Temmuz
2014.
Lund, Aron, 27 Ağustos 2013.
Syzbala, Valerie. A Power Move by Syria's Rebel Forces. (Rapor). Institute for the Study of War, 22 Kasım 2013. Web. 24
Temmuz 2014. http://iswsyria.blogspot.com/2013/11/a-power-move-by-syrias-rebel-forces.html; Sinjab, Lina. "Guide to the
Syrian Rebels." 13 Aralık 2013.
196
Roggio, Bill. "Al Nusrah Front Launches Joint Assaults with Numerous Syrian Rebel Groups." Long War Journal. Foundation for
the Defense of Democracies, 31 Temmuz 2013. Web. 04 Ağustos. 2014.
http://www.longwarjournal.org/archives/2013/07/al_nusrah_front_laun
197
Syzbala, Valerie. A Power Move by Syria's Rebel Forces. (Rapor). Institute for the Study of War, 22 Kasım 2013. Web. 24 Temmuz
2014. http://iswsyria.blogspot.com/2013/11/a-power-move-by-syrias-rebel-forces.html.; Lund, Aron. "Fighting in Aleppo,
Resisting Geneva: An Interview With the Tawhid Brigade." Carnegie Endowment for International Peace. N.p., 2 Ocak 2014. Web.
30 Temmuz 2014. http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=54064.
198
50
199
"The Tawhid Brigade Joins the Syria Islamic Liberation Front,” Tawhid Brigade veb sitesi, 10 Ocak 2013.
Lund, Aron, "The Politics of the Islamic Front, Part 1: Structure and Support." Carnegie Endowment for International Peace.
N.s., 14 Ocak 2014.
200
"Syrian Air Raid Kills Rebel Commander in Aleppo: Activists." Reuters. N.s, 14 Kasım 2013. Web. 01 Ağustos. 2014.
http://www.reuters.com/article/2013/11/15/us-syria-crisis-aleppo-idUSBRE9AE04320131115.
201
202
Guide to the Syrian Rebels, 13 Aralık 2013.
Lund, Aron. "Syria's Salafi Insurgents: The Rise of the Syrian Islamic Front." UI Occasional Papers (n.d.): 31. Swedish Institute of
International Affairs, Mart 2013. Web. 7 Ağustos 2014.
203
204
ag.e.
205
Guide to the Syrian Rebels." 13 Aralık 2013.
206
Lund, Aron, 14 Ocak 2014.
Hussein, Tam, "The Ansar Al-Sham Battalions." Carnegie Endowment for International Peace. N.s., 24 Mart 2014. Web. 07 Ağustos.
2014. http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=55066.
207
208
Lund, Aron, Mart 2013.
209
Hussein, Tam, 24 Mart 2014.
210
a.g.e.
211
Lund, Aron, Mart 2013.
Hussein, Tam. "The Ansar Al-Sham Battalions." Carnegie Endowment for International Peace. Ns., 24 Mart 2014. Web. 07 Ağustos
2014. http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=55066
212
213
Faruk Taburları sözcüsü, Yezid al-Hassan ile yapılan mülakat, Skype, Haziran 2013'ten aktaran, Lund, Aron, 27 Ağustos 2013.
Koalisyondan ilk kopuş, ilk liderin karıştığı seks skandalından sonra gereçekleşmiştir. Bunu iki büyük grubun ayrılması takip
etmiştiri. Koalisyona bağlı küçük bir fraksiyonun liderinin kameralar karşısında Esad taraftarı olan bir ölünün etini yemesi ile
örgüt dünya kamuoyunun dikkatini çekmiştir (Paul Wood, “Face-to-Face with Abu Sakkar, Syria’s ‘Heart-Eating Cannibal,’”
BBC, 5 Temmuz 2013'ten aktaran, Lund, Aron, 27 Ağustos 2013.).
214
215
Elizabeth O’Bagy, Mart 2013,s. 41.
"Syria crisis: Guide to armed and political opposition" BBC 13 December 2013 http://www.bbc.com/news/world-middle-east24403003
216
217
Aymenn Jawad Al-Tamimi, "Key Updates on Iraq’s Sunni Insurgent Groups". Brown Moses Blog.
“Statement about the Withdrawal of the Furqan Divisions from the Ansar al-Islam Gathering,” Furqan Divisions veb sitesi, 11
Nisan 2013.
218
219
Lund, Aron, 27 Ağustos 2013.
220
"Arutz Sheva, Jihadist Group Swears Loyalty to Islamic State" Middle East News 7 Kasım 2014.
"Country Reports on Terrorism 2012." Bureau of Counterterrorism. U.S. Department of State, Mayıs 2013. Web. 03 Temmuz
2014. http://www.state.gov/j/ct/rls/crt/2012/index.htm.; Joscelyn, Thomas. "Al Qaeda in Iraq, Al Nusrah Front Emerge as
Rebranded Single Entity." Long War Journal. Foundation for Defense of Democracies, 9 Nisan 2013. Web. 03 Temmuz 2014.
http://www.longwarjournal.org/archives/2013/04/the_emir_of_al_qaeda.php; Joscelyn, Thomas. "Al Nusrah Front Leader
Renews Allegiance to Al Qaeda, Rejects New Name." Long War Journal. Foundation for Defense of Democracies, 10 Nisan
2013. Web. 30 Haziran 2014 http://www.longwarjournal.org/archives/2013/04/al_nusrah_front_lead.php.
221
"Mapping Militant Organizations: Jabhat al-Nusra", Standford University. 12 Kasım 2014.
http://web.stanford.edu/group/mappingmilitants/cgi-bin/groups/view/493#cite3
222
"Iraqi al-Qaeda and Syrian group 'merge'" ,9 Nisan 2013. Web. 9 Nisan 2013.
http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2013/04/201349194856244589.html
223
Gordon, Michael, and Anne Barnard. "U.S. Places Militant Syrian Rebel Group on List of Terrorist Organizations." New York
Times. N.p., 10 Aralık 2012. Web. 3 Temmuz 2014. http://www.nytimes.com/2012/12/11/world/middleeast/us-designates-syrianal-nusra-front-as-terrorist-group.html?_r=0.
224
"Jihadists Edging out US Allies in Syria." BBC News. 4 Kasım 2014. Web. 9 Kasım 2014.
225
Associated Press. "ISIL says it faces war with Nusra in Syria." Al Jazera. N.s., 8 Mart 2014. Web. 25 Haziran 2014.
http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2014/03/isil-says-it-faces-war-with-nusra-syria-20143719484991740.html.
226
227
Congressional Research Service, 9 Nisan 2014, s. 6.
51
"Islamic State expels rivals from Syria's Deir al-Zor - activists." Reuters. N.s., 14 Temmuz 2014. Web. 25 Eylül 2014.
http://uk.reuters.com/article/2014/07/14/uk-syria-crisis-east-idUKKBN0FJ1I020140714; Lund, Aron. "Syria's al-Qaeda Wing
Searches for a Strategy." Carnegie Endowment for International Peace. N.s., 18 Eylül 2014. Web. 25 Eylül 2014.
http://carnegieendowment.org/syriaincrisis/?fa=56673.
228
Branford, Nicholas. "After Foley murder, more jihadi threats to murder hostages." The Christian Science Monitor. N.s., 24
Ağustos 2014. Web. 25 Eylül 2014. http://www.csmonitor.com/World/Middle-East/2014/0824/After-Foley-murder-more-jihadithreats-to-murder-hostages.
229
230
Barrett, Richard. Foreign Fighters in Syria. Rapor. The Soufan Group, Haziran 2014. Web. 30 Haziran 2014.
http://soufangroup.com/wp-content/uploads/2014/06/TSG-Foreign-Fighters-in-Syria.pdf.
231
(E) Tuğg. Oktay Bingöl ve Dr. Ali Bilgin Varlık, MSE Raporu-002, IŞİD’e Karşı Operasyonun Boyutları: Stratejiler, Riskler, Öneriler,
Merkez Strateji Enstitüsü, 02.10.2014, s.7.
232
233
(E) Tuğg. Oktay Bingöl ve Dr. Ali Bilgin Varlık, Merkez Strateji Enstitüsü Raporu-005: IŞİD’e Karşı Harekâtın (4 Aylık) Ara Dönem
Değerlendirmesi, Merkez Strateji Enstitüsü, 04.12.2014, s.17.
"PYD Announces Surprise Interim Government
http://rudaw.net/english/middleeast/syria/13112013
234
235
in
Syria’s
Kurdish
Regions",
Rudaw,
13
Ekim
2013.
(E) Tuğg. Oktay Bingöl ve Dr. Ali Bilgin Varlık, Merkez Strateji Enstitüsü Raporu-005: ..." 04.12.2014, s.20.
236
237
Bkz. (E) Tuğg. Oktay Bingöl ve Dr. Ali Bilgin Varlık, Merkez Strateji Enstitüsü Raporu-005: ..." 04.12.2014, s.18
238
"The Moderate Rebels: A Complete and Growing List of Vetted Groups", Democratic Revolution, Syrian Style, 21 Ekim 2014.
239
240
"The Moderate Rebels: A Complete and Growing List of Vetted Groups", 21 Ekim 2014.
52

Merkez Strateji Enstitüsü - Merkez Strateji Enstitisü

Transkript

Benzer belgeler

Resmî Gazete