KIZILIRMAK DELTASI KUŞLAR Prof. Dr. Y

Transkript

KIZILIRMAK DELTASI KUŞLAR Prof. Dr. Y
ÖNEMLİ BİR DOĞA MİRASI:
KIZILIRMAK DELTASI
KUŞLAR
Prof. Dr. Y. Sancar Barış
Özden Sağlam
Kiraz Erciyas
Nizamettin Yavuz
A. Cemal Özsemir
DOĞA VE YABAN HAYATI KORUMA DERNEĞİ
19 Mayıs Mah. Süleymaniye Cad.
Bayraktar Ap. No:24 K:2/4
SAMSUN / TÜRKİYE
AN IMPORTANT NATURAL HERITAGE:
KIZILIRMAK DELTA
BIRDS
Prof. Dr. Sancar Barış
Özden Sağlam
Kiraz Erciyas
Nizamettin Yavuz
A. Cemal Özsemir
SOCIETY OF NATURAL AND WILDLIFE CONSERVATION
19 Mayıs Mah. Süleymaniye Cad.
Bayraktar Ap. No:24 K:2/4
SAMSUN/TURKEY
KİTABIN BİÇİMSEL DÜZENİ İLE KULLANILAN
I EXPLANATION OF THE FORMAT, TERMINOLOGY,
TERİM, ŞEKİL YE KARAKTERLERİN AÇIKLAMASI |
SIGNS AND SYMBOLS USED
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
GovkI stellata
Kızıl Ge|danlı Dalgıç
Red-Throatel Diver & Loon
T K /C S
lk
— ,
Yaşam Alanı / Habitat
Kasım - Nisan / November - April
Tundra, Açık Göl ve Deniz
Türün;
1. Familya Adı:
Türün bağlı olduğu familya adı.
2. Latince Adı:
Türün bilimsel latince adı.
3. Türkçe Adı:
Türün türkçe adı.
4. İngilizce Adı:
Türün İngilizce adı.
5. T.K ( Tehlike K atagorisi):
Bu kitapta tehlike kategorisi sınıflandırmasında; IUCN’nin
oluşturduğu ve tüm dünyada kabul gören Kırmızı Liste
kriterleri dikkate alınmıştır.
Tundra, Lake, Sea
Species o f ;
1. Family Name:
Family name associated with type
2. Latine Name:
Scientific name in latin language
3. Turkish Name:
The species of turkish name.
4. English Name:
The species of english name.
5. C.S. (Conservation Status):
The widely used IUCN Red List Categories and Criteria
are given in this book as threat status.
Buna Göre;
The IUCN Red List Categories and Criteria are intended
to be an easily and widely understood system for classifying
species at high risk of global extinction. The general aim
of the system is to provide an explicit, objective framework
for classification of the broadest range of species according
to their extinction risk.
The IUCN Red List Categories and Criteria have several
specific aims:
To provide a system that can be applied consistetly by
different people
To improve objectivity by providing users with clear
guidance on how to evaluate different factors which affect
the risk of extinction
To give people using threatened species lists a beter
understanding of how individual species were classified.
Categories are classed into 9 groups. Classification based
on the sizes of geographical ranges or the patterns of habitat
occupancy, population and degree of distribution.
TÜKENMİŞ (EX)
Son bireyin de öldüğüne hiç bir makul şüphe kalmadığında
o takson Tükenmiş ÇExtinct) olur. Taksonun geçmişteki
dağılım alanındaki bilmen ve/veya tahmin edilen habitatta,
uygun zamanda (günlük, mevsimlik, yıllık) yapılan etraflı
taramalar (<exhaustive surveys) sonucunda hiçbir bireyin
kaydedilmemesi durumunda takson Tükenmiş sayılabilir.
Bu taramalar, türün yaşam döngüsü ve formuna uygun
bir zaman aralığında yapılmış olmalıdır.
According to that:
EXTINCT (EX)
A taxon is Extinct when there is no reasonable doubt that
the last individual has died. A taxon is presumed Extinct
when exhaustive surveys in known and/or expected habitat,
at appropriate times (diurnal, seasonal, annual), throughout
its historic range have failed to record an individual. Surveys
should be over a time frame appropriate to the taxon's life
cycle and life form.
IUCN (International Union far Conservation o f nature
and Natural Resources ): Dünya Koruma Birliği yada
Doğa ve Doğal Kaynakların Korunması İçin Uluslararası
Birlik; Türlerin korunması amacı ile kurulmuş uluslararası
bir organizasyondur.
IUCN Kırmızı Liste; dünyanın her bölgesinde bulunan
binlerce tür ve alttürlerin nesillerinin tükenme riski
değenlendirilerek oluşturulmaktadır.
Güçlü bir bilimsel altyapı ile oluşturulan Kırmızı Liste,
biyolojik çeşitliliğin durumu ile ilgili en geçerli rehber
olarak kabul edilmektedir.
Kategoriler 9 grupta tasnif edilmiştir. Bu tasnifte; tükenme
hızı, nüfus büyüklüğü, coğrafi dağılım alanları, nüfus ve
dağılım derecesi kriterleri dikkate alınmıştır.
DOĞADA TÜKENMİŞ (EW):
Sadece tarımda, tutsak olarak (örn. kafeste) veya geçmiş
dağılımının çok dışına yerleştirilmiş populasyon(lar)
halinde yaşadığı bilinen bir takson Doğada Tükenmiştir
(Extinct in the Wild). Taksomm geçmişteki dağılım
alanındaki bilinen ve/veya tahmin edilen habitatta, uygun
zamanda (günlük, mevsimlik, yıllık) yapılan etraflı
taramalar sonucunda hiçbir bireyin kaydedilmemesi
durumunda takson Doğada Tükenmiş sayılabilir. Bu
taramalar, türün yaşam döngüsü ve formuna uygun bir
zaman aralığında yapılmış olmalıdır.
KRİTİK (CR)
Eldeki en iyi kanıtlar, taksonun A’dan E’ye kadar
ölçütlerden herhangi birini Kritik sınıfı için karşıladığım
gösteriyorsa, takson Kritik (Critically Endangered) olarak
sınıflanır, ve bu nedenle neslinin doğada tükenme riskinin
aşın derecede yüksek olduğu kabul edilir.
TEHLİKEDE (EN)
Ölçütlere göre değerlendirildiğinde; ölçütlerden herhangi
birini Tehlikede sınıfı için karşıladığım gösteriyorsa, takson
Tehlikede (Endangered) olarak sınıflanır, ve bu nedenle
neslinin doğada tükenme riskinin çok yüksek olduğu kabul
edilir.
DUYARLI (VU)
Ölçütlere göre değerlendirildiğinde; ölçütlerden herhangi
birini duyarlı sınıfı için karşıladığım gösteriyorsa, takson
Duyarlı (Vulnerable) olarak sınıflanır, ve bu nedenle
neslinin doğada tükenme riskinin yüksek olduğu kabul
edilir.
TEHDİTE YAKIN (NT)
Ölçütlere göre değerlendirildiğinde Kritik, Tehlikede veya
Duyarlı sınıflarına girmeyen, fakat bu ölçütleri karşılamaya
yakın olan veya yakın gelecekte tehdit altında olarak
tanımlanma olasılığı olan bir takson TehditeYakın (Near
Threatened) olarak sınıflandırılır.
DÜŞÜK RİSKLİ (LC)
Ölçütlere göre değerlendirildiğinde Kritik, Tehlikede veya
Duyarlı sınıflarına girmeyen bir takson Düşük Riskli
(Least Concern) olarak sınıflandırılır. Geniş yayılışlı ve
nüfusu yüksek olan taksonlar bu smıfa girerler.
YETERSİZ VERİLİ Q)D)
Yeterli bilgi bulunmadığı için yayılışına ve/veya nüfus
durumuna bakarak tükenme riskine ilişkin bir
değerlendirme yapmanın mümkün olmadığı taksonlar
Yetersiz Verili (Data Deficient) sınıfına girerler. Bu sınıftaki
bir takson iyi çalışılmış ve biyolojisi iyi biliniyor olabilir,
ama gerekli yayılış ve nüfiıs bilgileri elde yoktur.
Dolayısıyla, Yetersiz Verili bir tehdit sınıfı değildir. Bu
sınıfta listelenmek, ek bilgi gerektiği ve ileride taksonun
tehdit altındaki bir sınıfa girebileceği anlamına gelir. Elde
olan tüm verilerin en iyi şekilde kullanılması önemlidir.
Birçok durumda Yetersiz Verili ve tehdit sınıflan arasında
seçim yaparken büyük özen gösterilmelidir. Eğer taksonun
dağılımının nispeten sınırlı olduğundan şüphe ediliyorsa
ve son kaydedildiğinden bu yana uzunca bir süre geçmişse
taksona bir tehdit statüsünün verilmesiuygun olabilir.
DEĞERLENDİRİLMEMİŞ (NE)
Henüz bu ölçütlere göre değerlendirilmemiş bir takson
Değerlendirilmemiş (Not Evaluated) sınıfına girer.
6. Görünme Zamanı:
Türün yıl içerisinde göründüğü aylan göstermektedir. Yıl
içerisinde görülen aylar gri renge boyanmıştır.
7. Yaşam Alanı:
Türün beslendiği, barındığı, dinlendiği, ürediği alanı
tanımlamaktadır.
8. Statü:
Deltada kaydedilmiş olan türlerin kaba dağılımları ve göç
davranışlarını yani durumlarım gösteren kısaltmalardır.
EXTINCT IN THE WILD (EW)
A taxon is Extinct in the Wild when it is known only to
survive in cultivation, in captivity or as a naturalized
population (or populations) well outside the past range. A
taxon is presumed Extinct in the Wild when exhaustive
surveys in known and/or expected habitat, at appropriate
times (diurnal, seasonal, annual), throughout its historic
range have failed to record an individual. Surveys should
be over a time frame appropriate to the taxon's life cycle
and life form.
CRITICALLY ENDANGERED (CR)
A taxon is Critically Endangered when the best available
evidence indicates that it meets any of the criteria A to E
for Critically Endangered (see Section V), and it is therefore
considered to be facing an extremely high risk of extinction
in the wild.
ENDANGERED (EN)
A taxon is Endangered when the best available evidence
indicates that it meets any of the criteria A to E for
Endangered (see Section V), and it is therefore considered
to be facing a very high risk of extinction in the wild.
VULNERABLE (VU)
A taxon is Vulnerable when the best available evidence
indicates that it meets any of the criteria A to E for Vulnerable
(see Section V), and it is therefore considered to be facing
a high risk of extinction in the wild.
NEAR THREATENED (NT)
A taxon is Near Threatened when it has been evaluated
against the criteria but does not qualify for Critically
Endangered, Endangered or Vulnerable now, but is close
to qualifying for or is likely to qualify for a threatened
category in the near future.
LEAST CONCERN (LC)
A taxon is Least Concern when it has been evaluated against
the criteria and does not qualify for Critically Endangered,
Endangered, Vulnerable or Near Threatened. Widespread
and abundant taxa are included in this category.
DATA DEFICIENT (DD)
A taxon is Data Deficient when there is inadequate
information to make a direct, or indirect, assessment of its
risk of extinction based on its distribution and/or population
status. A taxon in this category may be well studied, and
its biology well known, but appropriate data on abundance
and/or distribution are lacking. Data Deficient is therefore
not a category of threat. Listing of taxa in this category
indicates that more information is required and acknowledges
the possibility that future research will show that threatened
classification is appropriate. It is important to make positive
use of whatever data are available. In many cases great care
should be exercised in choosing between DD and a
threatened status. If the range of a taxon is suspected to be
relatively circumscribed, and a considerable period of time
has elapsed since the last record of the taxon, threatened
status may well be justified.
NOT EVALUATED (NE)
A taxon is Not Evaluated when it is has not yet been
evaluated against the criteria.
6. Occurrence Period:
Shows the period in which the species can be seen. Observed
month within the year are shown with grey.
7. Habitat:
Describes the habitat in which a species can be found, feed,
breed and roost.
8. Status:
Gives information about the distribution and movements
of a species.
STATÜ:
STATUS:
Deltada kaydedilmiş olan türlerin durumlarını gösteren
kısaltmalardır.
Distribution, status and relative abundance in the Kızılırmak
delta is indicated by following symbols and letters.
H Kesin üreme kayıtlan bulunan yerli kuş,
Y Yaz göçmeni,
K Kış göçmeni,
G Geçit kuşu,
r Rastlantısal Konuk,
st Türkiye’ de soyu tükenmiş,
R Resident bird, which breed in the delta
S Summer migrant
W Winter visitor
M Migrant
V Inegular vagrant
Ex Extinct in wild in Turkey
Küçük harfler: Türün harflerin temsil ettiği mevsimde,
diğer mevsimlerden (dönemlerden) daha nadir göründüğünü
göstermektedir.
Lesser status (letters): Lesser letters show that the birds
is rare at that season in the area than other time.
Örneğin; Statütüsü Ky olan bir türün yaygın bir kış göçmem
olmasına karşın, deltada yaz aylarında görünmesi zor bir
türdür.
As an example, a bird with the status Ws is regular winter
visitor but can be also seen rarely during summer.
ÖNEMLİ BİR DOĞA MİRASI:
KIZILIRMAK DELTASI
KUŞLAR
DOĞA VE YABAN HAYATI KORUMA DERNEĞİ (DYKD)
SAMSUN
DÜZELTİ/DİZİN
Ufuk İŞLER - Özden SAĞLAM
GRAFİK UYGULAMA
ŞAFAK FOTOĞRAF REKLAM AJANSI
0362 233 50 87
SAMSUN
BİRİNCİ BASIM / KASIM 2010
ISBN: 978-605-61637-0-8
DYKD YAYINLARI NO: 1
BASKI / CİLT
EROL OFSET MATBAACILIK YAYINCILIK AMBALAJ SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
Pazar Mahallesi Necati Efendi Sokak No:43/A SAMSUN / TÜRKİYE
Tel.: 0362 431 98 96 - 432 38 18 Fax: 0362 432 41 17
Bu kitap Birleşmiş Milletler (BM) GEF/SGP ve Samsun İl özel İdare Genel Sekreterliği’ nin mali desteği ile hazırlanmıştır.
Bu kitabın içeriğinden sadece “Doğa ve Yaban Hayatı Koruma Demeği” sorumludur.
Bu kitapta kullanılan tüm fotoğraflar izinsiz olarak kullanılamaz ve çoğaltılamaz. Tüm fotoğrafların kullanım hakkı DYKD ve fotoğraf sahiplerine aittir.
AN IMPORTANT NATURAL HERITAGE:
KIZILIRMAK DELTA
BIRDS
SOCIETY OF NATURAL AND WILDLIFE CONSERVATION (SNWC)
SAMSUN/TURKEY
ARRANGEMENT / INDEX
Ufak İŞLER - Özden SAĞLAM
GRAPHIC APPLIANCE
ŞAFAK PHOTOGRAPHY AND PUBLICITY AGENCY
0362 233 50 87
SAMSUN
FIRST PUBLISHED / NOVEMBER 2010
ISBN: 978-605-61637-0-8
SNWC Published No: 1
PRINTING
EROL OFFSET PRINTING PACKAGING PUBLISHING INDUSTRY & TRADE LIMITED COMPANY
Pazar Mahallesi Necati Efendi Sokak No:43/A SAMSUN / TURKEY
Tel.: 0362 431 98 96 - 432 38 18 Fax: 0362 432 41 17
Printed in Turkey
gef
GEF
Kiiçük Destek
Programı
Türkiye
DİZİ
BH
c
SAMSUN
İL ÖZEL İDARKSİ
This book was prepared with the financial support of United Nations Global Environment Fund/Small Grant Projects (UN’s GEF/SGP) and
Samsun Province Private Administration.
“Society of Nature and Wildlife Conservation” is only responsible for the content o f this book.
All photos in this book can not be used and copied without any permission. The rights of all photos are reserved for SNWC and owners o f photos.
ÖNSÖZ
PREFACE
Doğa ve Yaban Hayatı Koruma Demeği’ nin
kurulmasındaki en önemli sebep Kızılırmak Deltasıdır.
The most important “raison d’etre” of Society of Nature
and Wildlife Conservation is the Kızılırmak Delta.
Kızılırmak Deltası’ nın tüm değerleri ile birlikte; ama
özellikle de hem insanın hem de doğanın karşılıklı istekleri
dikkate alınarak ortak bir paylaşım dengesi içerisinde
korunması ve tanıtılması, alanın sürekliliğinin
sağlanmasına çok büyük katkı sağlayacaktır.
Conservation activities at Kızılırmak Delta should cover
all parts and values together, especially taking care of
the man and nature interactions and focusing on a each
part’s needs. Recognition of the individual and shared
interests and the preservation of the balance between
them is the single most important factor for the long term
maintainance of the area.
Alan ile ilgili alınacak tüm kararlar ve yapılacak tüm
çalışmalar (sosyo-ekonomik, bilimsel, rekreasyonel,
turizm, tarım, avcılık, hayvancılık, balıkçılık, saz kesimi
vb gibi) için gerekli olan en önemli dayanak ise alan ile
ilgili geçmiş ve günümüze ait bilimsel verilerin olmasıdır.
Maalesef, Türkiye’ de çoğu alanda olduğu gibi Kızılırmak
Deltasında da geçmiş ile günümüzü karşılaştırabileceğimiz
kullanılabilir veriler (alanın toprak yapısı, tuzluluk oranı,
göllerdeki su seviyesi, su yapısındaki değişimler, balık
durumu, ormanlık alanların durumu, flora ve fauna
durumu, Karadeniz’in alan üzerine etkisi, barajların etkisi,
tarımsal faaliyetlerin alan üzerine etkisi vb gibi) mevcut
değildir.
Demeğimiz, yukarıda ki açıklamalar doğrultusunda;
alanın en azından (şimdilik) kuş ve bitki envanterinin
yapılması ve elde edilen verilerin herkesin kullanabileceği
bilimsel bir kaynak haline getirilmesi için 2005 yılında
bir proje hazırlayarak Avrupa Birliği’ ne sunmuştur.
Alman hibe desteği sonucunda 2008 yılında kısıtlı bir
bütçe ve dar zamanda “Önemli Bir Doğa Mirası;
Kızılırmak Deltası” kitabının birinci basımı yapılmıştır.
tik basımdan bu güne kadar geçen süre içerisinde alanda
özellikle kişisel olarak (kuş gözlemi, bitki araştırma,
fotoğrafçılık etkinlikleri vb gibi) yapılan çalışmalar ve
alan ile ilgili geçmiş döneme ait bilimsel kaynakların
incelenmesi sonucunda; ilk basımda 340 olan bitki tür
sayısı 386 ya, 323 olan kuş türü sayısı da 331 e
yükselmiştir.
Tüm bilimsel basılı kaynakların, zaman içerisinde
verilerinin güncellenmesi kaçınılmazdır.
Bu doğrultuda; Doğa ve Yaban Hayatı Koruma Demeği
ve Samsun Valiliği İl Özel İdare Genel Sekreterliği ile
ortak olarak, Birleşmiş Milletler’ in, Küçük Destekleme
Programı (GEF/SGP) kapsamında hazırlayarak sunduğu
“Önemli Bir Doğa Mirası: Kızılırmak Deltası” kitap
basım projesi GEF/SGP tarafından uygun görülerek
desteklenmiş ve sonucunda kitabın ikinci basımı
sağlanmıştır.
Bu kitap ile; bitki ve kuş türlerinin en iyi şekilde tanınması
için gerekli olan bilimsel temel bilgiler, tür fotoğrafları
ile desteklenerek her kesimin kullanabileceği bir kaynak
olması hedeflenmiştir.
Bu tür kaynaklar; sadece alandaki bitkinin, kuşun, balığın,
sazın, suyun değil, bu doğal kaynaklar ile doğrudan
etkileşim içerisinde olan insanında korunmasına ve
gelişmesine katkı sağlayacaktır.
Doğa ve insan için emek veren herkese;
Özden SAĞLAM
Doğa ve Yaban Hayatı Koruma Demeği
SAMSUN/TÜRKİYE
2010
A prerequisite for any activity (socio-economical,
scientific, recreational, touristic, agricultural activities
as well as hunting, fishing, reed harvesting etc.) or
management plan is the availability of scientific data of
the past and the present.
Unfortunatelly, as happens with many of the natural areas
in Turkey, information (soil structure, salinity, water
levels, changes in the water chemistry, fish species and
populations, forests and deforestation, fauna and flora,
impacts of the sea, dams and the agriculture etc.) which
would enable us to compare the past with today is non­
existent.
In accordance with the approach explained above, our
society has prepared a project to document an inventory
of the avifauna and flora of the delta and make the
available data open to all interested parties and submitted
to the European Union. With the financial support obtained
the first edition of the book “Kızılırmak Delta: An
Important Natural Heritage” was printed although with
limitations of budget and time.
During the time elapsed after the release of the first
edition of the book, due to bird watching, floristic research
and photography activies as well as further evaluation
of the previous scientific documents plant species
increased from 340 to 386, and bird species increased
from 323 to 331.
Obviously updating any printed scientific resource after
a period of time is a must. In this respect, Society of
Nature and Wildlife Conservation in cooperation with
Samsun Province Private Administration has prepared
a second revised edition of the “Kızılırmak Delta: An
Important Natural Heritage”. The project was approved
and supported by UN’s GEF/SGP fund.
This book aims to provide a printed resource which
would be used by anyone interested and present
photographs for each species together with relevant basic
scientific and conservation data for each species.
Resources of this kind will contribute not only to the
conservation of the plants, birds, fish, reeds and the
wetland but also to the protection and development of
all man and their activities which are in direct interaction
with these natural resources.
To all who work for the nature and man.
Özden SAĞLAM
Society of Natural and Wildlife Conservation
SAMSUN/TURKEY
2010
TEŞEKKÜR
ACKNOWLEDGEMENTS
Bu çalışmasının gerçekleşmesine Doğa ve Yaban Hayatı
Koruma Demeği ekibi önemli bir destek vermiştir.
This publication was realised with the great support of the
staff and members of the Society of Nature and Wildlife
Conservation.
Kişisel olarak bu kitabın basımının gerçekleşmesi için
desteğini esirgemeyen İl Özel İdare Genel Sekreterliği
AR-GE Daire Başkam Sayın Eyüp Elmas’ a
Bitki türlerinin, bilimsel olarak değerlendirilmesi, tanınması
ve güncellenmesinde katkı sağlayan Sayın Yrd. Doç. Dr.
Haşan Korkmaz’ a,
Kuş türlerinin tanınması ve bilgilerinin güncellenmesi
konusunda katkı sağlayan Prof. Dr. Y. Şancar Barış, Kiraz
Erciyas, Nizamettin Yavuz, A. Cemal Özsemir’ e,
Tüm kitap verilerinin bir araya getirilmesi, düzenlenmesi,
fotoğrafların basıma hazırlanması ve kullanılabilir hale
getirilmesi, baskı ve tasarım çalışmalarının takibi için
yoğun emek harcayan Özden Sağlam’ a,
Büyük bir emek ve sabırla çekilen kuş fotoğraflarını, bu
çalışmada hiçbir karşılık beklemeden veren kuş
fotoğrafçıları;
Sayın,
A. Cemal Özsemir, Ahmet Kaıataş, AkifAykurt, Ali Atahan,
Ali Bal, Alper Veron, Arie Ouwerkerk, Aurelien Audevard,
Ayhan Öztürk, Aykut Fırat, Burak Doğansoysal, Bülent
Öztürk, Carsten Egevan, Cavit Bilen, Cem Atalay, Cem
Doğut, Cengiz Çelik, Cevat Kopanoğlu, Cezary Korkosz,
Çağan Şekercioğlu, David Blank, Emin Yoğurtçuoğlu*Engin
Koşdurma, Ercan Ayancı, Ergun Bacak, Erkan Özkan,
Eser Yoloğlu, Faisca, Fatih İzler, Fikret Yorgancıoğlu,
Gökhan Coral, Hakan Ayyıldız, Hakan Karlsson, Halil
Usun, lan Boustead, İbrahim Erden, İbrahim Tunca, İlhan
Çelikoba, İlker Kül, inanç Sevim, Jose Vıana, Kadir Söğüt,
Kazım Çapacı, Kemal Kahraman, Kiraz Erciyas, Korhan
Özkan, Kürşat Akın, M. Refik Kaleli, Martin Hale, Mateusz
Matysıak, Mehmet Çetinkoç, Mehmet Gören, Mehmet
Karabulut, Menderes Atay, Michelle & Peter Wong, Mine
Ovacık, Mladen Vasilev, Murat Acuner, Murat Çuhadaroğlu,
Murat Demirtaş, Murat Genç, Murat Soydaş, Mustafa
Erturhan, Mustafa Sözen, Naci Eyüpoğlu, Nadir Baskın,
Naki Tez, Nizamettin Yavuz, Ömer Furtun, Ömer
Necipoğlu, Ömer Sözer, Özden Sağlam, Özgür Gürgey,
Pawel Waclawik, Riyat Gül, Ron Wolf, Selim Şevkioğlu,
Selimtumir, Serkan Mutan, Soner Bekir, Süleyman Kankul,
Süleyman Uçar, Şahin Zengil, Tamer Yılmaz, Tamer
Zeybek, Tuncer Tozsin, Ümit Özgür, Veysel Kahraman,
Volkan Pek, Yalçın Koçer,Yasemin Şahin,Zafer Kumuç’a
Ayrıca, bitki fotoğraflarını çekerek kitaba önemli katkı
sağlayan Özden Sağlam’ a,
Kitabın baskıya hasırlanması aşamasında, büyük bir sabırla
emeğini esirgemeyen Şafak Fotoğraf Reklam Ajansı sahibi
Sayın Ufuk işler’ e,
Kitabın gerçekleşmesi için gerekli olan tüm maddi kaynağı
sağlayan Birleşmiş Milletler GEF/SGP ile Samsun İl Özel
İdare Genel Sekreterliği’ ne,
Ve,
Burada ismi geçen tüm destekçilerimiz ile ismine yer
veremediğimiz tüm dostlarımıza bu önemli çalışmaya
verdikleri destekten dolayı teşekkür ediyoruz.
Doğa Ve Yaban Hayatı Koruma Demeği
SAMSUN / TÜRKİYE
2010
We would like to thank Samsun Province Private
Administration, Presedent of Research and Development
Department Eyüp Elmas for his personal support and
motivation, to Assistant Professor Dr. Hasan Korkmaz for
the identification and scientific evaluation of the plant
species update, to Prof. Dr. Y. Şancar Bariş, Kiraz Erciyas,
Nizamettin Yavuz, A. Cemal Özsemir for he assessment
and updating of bird species, to Özden Sağlam for the
editorial support of the data, photographic evaluation and
the management of the printining and graphical design of
the second edition.
Our greatest thanks go to all bird photographers who have
provided outright photographs which were all taken with
great patience and endeavour:
A. Cemal Özsemir, Ahmet Kaıataş, AkifAykurt, Ali Atahan,
Ali Bal, Alper Veron, Arie Ouwerkerk, Aurelien Audevard,
Ayhan Öztürk, Aykut Firat, Burak Doğansoysal, Bülent
Öztürk, Carsten Egevan, Cavit Bilen, Cem Atalay, Cem
Doğut, Cengiz Çelik, Cevat Kopanoğlu, Cezary Korkosz,
Çağan Şekercioğlu, David Blank, Emin Yoğurtçuoğlu,Engin
Koşdurma, Ercan Ayanci, Ergun Bacak, Erkan Özkan,
Eser Yoloğlu, Faisca, Fatih İzler, Fikret Yorgancioğlu,
Gökhan Coral, Hakan Ayyildiz, Hakan Karlsson, Halil
Usun, lan Boustead, İbrahim Erden, İbrahim Tunca, İlhan
Çelikoba, İlker Kül, inanç Sevim, Jose Viana, Kadir Söğüt,
Kazım Çapaci, Kemal Kahraman, Kiraz Erciyas, Korhan
Özkan, Kürşat Akin, M. Refik Kaleli, Martin Hale, Mateusz
Matysiak, Mehmet Çetinkoç, Mehmet Gören, Mehmet
Karabulut, Menderes Atay, Michelle & Peter Wong, Mine
Ovacik, Mladen Vasilev, Murat Acuner, Murat Çuhadaroğlu,
Murat Demirtaş, Murat Genç, Murat Soydaş, Mustafa
Erturhan, Mustafa Sözen, Naci Eyüpoğlu, Nadir Baskin,
Naki Tez, Nizamettin Yavuz, Ömer Furtun, Ömer
Necipoğlu, Ömer Sözer, Özden Sağlam, Özgür Gürgey,
Pawel Waclawik, Riyat Gül, Ron Wolf, Selim Şevkioğlu,
Selimtumir, Serkan Mutan, Soner Bekir, Süleyman Kankul,
Süleyman Uçar, Şahin Zengil, Tamer Yilmaz, Tamer
Zeybek, Tuncer Tozsin, Ümit Özgür, Veysel Kahraman,
Volkan Pek, Yalçın Koçer, Yasemin Şahin, Zafer Kumuç.
We would also like to thank Özden Sağlam for his great
contribution for taking plant photographs, to Ufuk İşler of
Şafak Photography and Publicity Agency for his patience
and vigilance during the printing of the book, to United
Nations Global Environment Fund/Small Grant Projects
and Samsun Province Private Administration for their
financial support, and finally, to many supporters and
friends who have not been aforementioned but provided
continuous support and motivation to accomplish this task..
Society of Nature and Wildlife Conservation
SAMSUN/TURKEY
2010
Kızılırmak Deltası ülkemizin Karadeniz kıyısındaki en
büyük ve doğal alanları en iyi korunabilmiş sulak alanıdır.
Kumsallardan su basar ormanlara, kumullardan sazlıklara,
çamur düzlüklerinden bataklıklara kadar çok çeşitli yaşam
ortamlarının birlikte bulunması nedeniyle büyük bir biyolojik
çeşitliliğe sahiptir. Bu biyolojik çeşitlilik kuş türlerinde de
kendini gösterir. Deltada 330’dan fazla kuş türü bulunur,
bunların sarıbacak (Tringa flavipes) gibi bazıları ülkemizde
sadece burada kaydedilmişlerdir, saz horozu (Porphyrio
porphyrio) gibi bazılarının ise ulusal düzeyde önemli
büyüklükte bir popülasyonu deltada üremektedir. Tepeli
pelikan (Pelecanus cristatus), dikkuyruk (Oxyura
leucocephala) ve pasbaş pakta (Aythya nyroca) gibi nesli
ulusal ve uluslararası ölçekte tehdit altında kuş türleri de
deltada ürer, kışlar ya da göç eder. Sulak alan karakteri
nedeniyle çok sayıda su kuşu, ördekler, kuğular,
yağmurcunlar, sumrular ve martılar göç ve kışlama sırasında
deltada görülür. Özellikle iç sulak alanların donduğu kış
aylarında bölgesindeki en önemli kıyısal sulak alan olarak
kışlayan su kuşlan için hayati önem taşır. Her yıl en az
100 000 su kuşunun deltada kışladığı sanılmaktadır.
Kuzeyin sert kışlarından kaçınarak ılıman güney’e göç
eden pek çok gündüz yırtıcısı, yağmurcun ve özellikle de
ötücü kuş için delta Karadeniz’i aşmadan önce, ya da
aştıktan hemen sonra çok önemli bir ikmal merkezidir. Bu
özellikleri ile uluslar arası önemde bir sulak alan ve Ramsar
alanı olarak tescillenmiştir.
Delta’nm dikkat çekici çeşitlilikteki yaşam ortamlan,
diğer canlılan, mandacılık ve yılkı atlan gibi geleneksel
insan etkinlikleri ile birlikte sulak alan ekosisteminin ve
sulak alan - insan ilişkisinin araştırılması açısından büyük
olanaklar sunar. Uzun zamandan beri kuş gözlemcilerinin
gözdesi olmasının yanı sıra, neredeyse on yıldır sistematik
kuş göçü araştırmalarına ev sahipliği yapmaktadır. Son
günlerde de Tubitak Doğa Okulu yolu ile genç beyinlerin
bilgi ve deneyim kazanmasına katkıda bulunmaktadır.
Kızılırmak Deltası ülkemizdeki neredeyse tüm sulak
alanlar gibi önemli tehditlerle karşı karşıyadır. Bunlar
arasında özellikle su rejimine büyük ölçekli müdahaleler,
giderek artan ekstansif tarım ve onun gereği tarım
kimyasallan, karşılanması zor su, kum, kereste, arazi
talepleri deltadaki doğal yaşamı giderek köşeye
sıkıştırmaktadır.
Doğal alanlann korunmasında iki unsur ön plandadır.
Bunlardan ilki bu alanlann özellikleri, canlıları, ilişkileri
ve değerleri hakkında bilgilenmektir, diğeri ise bu alanlan
doğal özellikleri korumak ve bunlarla uyumlu sürdürülebilir
bir yaşam tarzını sürdürmek isteyen doğal yaşam değerlerine
bağlı insanlann varlığıdır. Her ikisinin oluşması ve
desteklenmesi için de yazılı basılı kaynakların varlığı büyük
önem taşımaktadır. Kızılırmak deltası canlılarının dokümante
edildiği bu kaynak böylesi bir gereksinime hizmet etmesi
açısından büyük önem taşımaktadır. Kitabın Kızılırmak
Deltası ‘nın korunma ve tanınmasına büyük katkıda
bulunacağı inancıyla emeği geçen herkesi gönülden kutlarım.
Sancar BARIŞ
Ekim 2010
Kızılırmak Deltası is the biggest and best preserved
wetland on the Turkish Black Sea coast. Due to its various
habitats ranging from beaches to flooded forests, from sand
dunes to reedbeds and from mud flats to marshes, it habours
a diverse wildlife. The high biodiversity is also reflected
in birds. More than 330 bird species have been recorded
in the delta. Some of these like the lesser yellowlegs (Tringa
flavipes) represent the only national record, others like
puple gallinule (Porphyrio porphyrio) constitute a significant
national breeding population. Bird species like Dalmatian
pelican (Pelecanus cristatus), white-headed duck (Oxyura
leucocephala) and ferruginous duck (Aythya nyroca) which
are endangered on a national and/or global scale, breed,
winter or migrate through Kızılırmak Delta. As a large
coastal wetland, large numbers of water birds, ducks, swans,
waders, gulls and terns are attracted to the delta during
migration and throughout the winter. Especially during
winter months when most of the inland wetlands freeze,
Kızılırmak Delta is of vital importance as the biggest coastal
refuge in the region. It is estimated that over 100 000
waterfowl winter each year in the Delta. For many raptors,
waders and especially passerines which migrate South to
avoid harsh winter, the delta is an important refueling
station before or after crossing the Black Sea. Due to these
mentioned features the Delta is an internationally important
wetland and has been declared a Ramsar site.
Delta’s remarkably varied habitats, high biodiversity
and traditional lifestyles like water buffalo raising and wild
horses poses important opportunities to understand and
study wetland ecosystems and wetland-human interactions.
Apart from being a prime birdwatching area, the delta also
hosts systematic bird migration research since almost ten
years. Recent establishment of the Tubitak Nature School
enables young brains to learn and gain experience.
Kızılırmak Delta, like almost all other wetlands in the
country faces significant threats. Wildlife in the delta is
cornered by large scale interventions to the water regime,
expanding extensive agriculture and the subsequent use of
agrochemicals, increasing demands of water, sand, wood
and land.
There are two major components fort the effective
protection of natural areas. First is the knowledge on the
characteristics of these areas, its inhabitants, relations and
values. The other is the existence of people attached to the
values of the natural life and willing to sustain a friendly
lifestyle. Published resources are of prime importance to
accomplish and support both. This publication which covers
the wildlife of the Kizirmak Delta is important as it serves
such a purpose. I believe this publication will greatly
contribute to the protection of and awareness on the
Kızılırmak Delta, and, I congratulate all its contributors.
Sancar BARIŞ
October 2010
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK / CS
Gaviidae
Gavia stellata
Kızıl Gerdanlı Dalgıç
Red-Throated Diver & Loon
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
1
I I I I I I I I I | ^ 12
K asım-Nisan / November - April
Tundra, Açık Göl ve Deniz
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
Gaviidae
Gavia arctica
Kara Gerdanlı Dalgıç
Görünme Zamanı / Occurrence
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Tundra, Lake, Sea
İngilizce Adı / English Name
Black-Throated Diver & Loon
K /W
TK /CS
LC
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
ı1 2
Açık Göl ve Deniz
Kasım - Haziran / November - June
Open Lake and Sea
K y/W r
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Podicipedidae
Tachybaptus rufıcollis
Küçük Batağan
Little Grebe
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
1 I I I I I I I I I I I~ T ^ 2
Göl, Nehir, Deniz Kıyısı
Ocak - Aralık / January - December
Lake, River, Coastel Water
HG K/RMW
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Podicipedidae
Podiceps cristatus
Bahri
Great Crested Grebe
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
1 I I I I I I I I I I | ^ 12
Ocak - Aralık / January - December
Yaşam Alanı / Habitat
Açık Göller, Deniz Kıyısı, Kanallar
Lake, Coastel Water, Sea, Canals
Statü
H K /R W
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK / CS
Podicipedidae
Podiceps grisegena
Kızıl Boyunlu Batağan
Red-Necked Grebe
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
1 | | | | | | | | | | | ~ n 12
Ocak - Aralık / January - December
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Deniz Kıyısı ve Göller
Coastel Water and Lakes
h /r
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK / CS
Podicipedidae
Podiceps auritus
Kulaklı Batağan
Slavonian Grebe
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
Rastlantısal / Vagrant
Yaşam Alanı / Habitat
Deniz Kıyısı, Göl ve Nehir
Coastel Water, Lake, River
Statü
r/v
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe A dı/Tur kish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Podicipedidae
Podiceps nigricollis
Kara Boyunlu Batağan
Black-Necked Grebe
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
1T
n
ı ı ı ı ı ^ 12
Ocak - Aralık / January - December
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Deniz Kıyısı ve Göller
Coastel Water and Lakes
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
Procellariidae
Puffinus yelkouan
Yelkovan
Yelkouan Shearwater
Görünme Zamanı / Occurrence
H K /R W
TK /CS
LC
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
112
Kasım - Haziran / November - June
Deniz Kıyısı, Adalar
Sea, Islands
K /W
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Phalacrocoracidae
Phalacrocorax carbo
Karabatak
Great Cormorant
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
1 | | | | | | | | | | | ~|—112
Ocak - Aralık / January - December
Familya / Family
Deniz kıyısı, Açık göller, Kanallar
Latince Adı / Latine Name
Phalacrocoracidae
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Phalacrocorax aristotelis
H /R
Coastel Waters, Lakes, Canals
Türkçe Adı/Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Tepeli Karabatak
European Shag
LC
'~ ,V
Görünme Zamanı / Occurrence
I I I I I I I İT
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
112
Kasım - Mart / November - March
Kayalık Deniz Kıyılar
Rocky coasts
k/w
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
T K /CS
Phalacrocoracidae
Phalacrocorcvc pygmeus
Küçük Karabatak
Pygmy Cormorant
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
112
Ekim - Haziran / October - June
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Tatlı ve Acı Sular,Geniş Sazlıklar, Göller ve Fresh and brackish water with reed-beds, small
Kanallar
ponds, lakes and Canals
KG /W M
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
T K /CS
Pelecanidae
Pelecanus onocrotalus
Ak Pelikan
Great White Pelican
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
Mart-Mayıs / Eylül-Kasım
March-May / September-November
Yaşam Alanı / Habitat
Tatlı ve Acı Göller, Bataklıklar,
Deniz Kıyısı
Fresh and brackish lakes, marshes,
shallow coastel water
Statü
g /m
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Ardeidea
Ixobrychus minutus
Küçük Balaban
Little Bittern
LC
Familya / Family
Ardeidea
Densely vegetated Swamps and
Freshwater Margins
Bataklık ve Tatlısu Kenarlan
Mart - Eylül / March - September
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
Latince Adı / Latine NameTürkçe Adı / Turkish Name
Nycticorca nycticorca
Y G /W M
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Black-Crowned Night-Heron
LC
Gece Balıkçılı
« ir*
y.;',,
I
Nizamettin Yavuz |
Görünme Zamanı / Occurrence
m
Mart - Eylül / March - September
12
V
. -
. |
j - ’-/. . . , ^ 4
■
^
Kiraz Erciyas
Yaşam Alanı / Habitat
Bataklık, Sazlık, Göller ve Nehirlerde
8
Vegetated Swamp or Marsh, Fresh or Salt,
or Even Away From Water on Trees
Y G /S M
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Ardeidea
Ardeola ralloides
Alaca Balıkçıl
Squacco Heron
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
1 | | | | | | | | | | | ~ n 12
Mart - Aralık / March - December
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Marshes, swampy riversides,
nesting colonially in trees
Bataklık, Çamurlu göl ve nehirlerde
Y G k/SM w
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Ardeidea
Bubulcus ibis
Sığır Balıkçılı
Cattle Egret
LC
Özden Sağlam
Görünme Zamanı / Occurrence
H
I I I I I H2
Ocak - Aralık / January - December
Yaşam Alanı / Habitat
Çayırlık Alanlarda Otlayan
Hayvanlar etrafında
Usually feeds in grassland near cattle or horses
Statü
H /R
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Ardeidea
Egretta garzetta
Küçük Ak Balıkçıl
Little Egret
LC
m m
_
_
Özden Sağlam
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
Bataklıklar, Sığ İç Sular ve
Deniz Kıyısında
Ocak - Aralık / January - December
Marshes, Shallow Fresh and Coastel Water
H /R
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Ardeidea
Egretta alba
Büyük Ak Balıkçılı
Great White Egret
LC
I
Görünme Zamanı / Occurrence
M i l l i l i
Yaşam Alanı / Habitat
|12
Ocak - Aralık / January - December
Bataklıklar, Tatlı ve Acı sığ Sularda
10
Marshes, Shallow Fresh and Brackish Water
Statü
H /R
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Ardeidea
Ardea cinerea
Gri Balıkçıl
Grey Heron
LC
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
1 1 i i i i i i i i i i ~ n 12
Bataklıklar, Sığ Tatlı Sular ve
Deniz Kıyılan
Ocak - Aralık / January - December
Marshes, Shallow Fresh Or Coastel Waters
H /R
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Ardeidea
Ardea purpurea
Erguvani Balıkçıl
Purple Heron
LC
'
'
■
■
#
s
,>v
v '.r
V ‘? J
•
H
g
■W ('>\ U ■ j Æ
-
'J ' \
f '•
■À
. ■
». ;
,
/’!
>
J
l f ; ' :V X f ' .
Vii ■ f
7
■
.
özden Sağlara
Mart - Aralık / March - December
/
Nizamettin Yavuz
Görünme Zamanı / Occurrence
1 I I I I I I I I I I I I I12
*
m m '* Æ m
:* ’
-
1/
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Sığ Tatlı Sular
Shallow Fresh Water
11
YG /S M
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Ciconiidae
Ciconia nigra
Kara Leylek
Black Stork
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
11 i i i i i i i i i i ~~| I12
Bataklık ve Tatlısu Kenarlan
Ocak - Aralık / January - December
Freshwater Margins, Open Marshy Areas
Y k /S w
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
T K /CS
Ciconiidae
Ciconia ciconia
Leylek
White Stork
LC
Nizamettin Yavuz
Görünme Zamanı / Occurrence
12
Ocak - Aralık / January - December
Yaşam Alanı / Habitat
Sulak Tarım Alanları ile Sulakalanlar
Çevresinde
12
Farmland and Open Marshes
Statü
YGk / SMw
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Thereskionithidae
Plegadis falcinellus
Çeltikçi
Glossy Ibis
LC
n
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
112
Sığ Göller, Lagünler, Sazlıklar
Mart - Mayıs / March - May
Eylül - Ekim 7 September - October
Shallow Fresh Water, Open Marshy Areas
G /M
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Thereskionithidae
Platalea leucorodia
Kaşıkçı
Spoonbill
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
I I I I I
.12
Ocak - Aralık / January - December
Yaşam Alanı / Habitat
Sığ Göller, Lagünler, Sazlıklar,
Zengin Bitki Örtülü İç Sular
13
Shallow Fresh And Coastel Waters
Statü
Y G k / SMw
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
Phoenicopteridae
Phoenicopterus ruber
Flamingo
Greater Flamingo
Görünme Zamanı / Occurrence
Rastlantısal / Vagrant
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Sığ Acı yada tuzlu Göllerde ve Lagünlerde
Extensive Shallow Lakes or Lagoons of
Salt or Soda Water
r/v
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Cygnus olor
Kuğu
Mute Swan
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
112
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Lagünlerde
Lagoons
Kasım - Mart / November - March
14
y K /sW
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Cygnus columbianus
Küçük Kuğu
Bewick's Swan
LC
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
112
Kasım - Mart / November - March
Göller, Islak Çayırlar
Lakes, Swampy Tundra
K /W
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Cygnus cygnus
Ötücü Kuğu
Whooper Swan
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
112
Kasım - Mart / November - March
Göller, Deniz
Lakes, Sea
15
K /W
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Anser albifrons
Sakarca
Greater White-Fronted Goose
LC
\
.s - 1
■"
Görünme Zamanı / Occurrence
112
Kasım - Haziran / November - June
• fi
v - 'V ')
M
« 4
■
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Bataklık, Turbalık ve Tatlı Su Kenarlan,
Sulakalanlar, Kışın Tarlalarda
Marshes, Fresh Water, In Winter in Farmlands
K G /W M
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adi / English Name
TK /CS
Anatidae
Anser anser
Boz Kaz
Greylag Goose
LC
Özden Sağlam
Görünme Zamanı / Occurrence
■12
Kasım - Mart / November - March
Yaşam Alanı / Habitat
Bataklık, Turbalık ve Tatlı Su Kenarlan,
Sulakalanlar
16
Marshes, Fresh Water, In Winter in Farmlands
Statü
K /W
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Anser albifrons
Sakarca
Greater White-Fronted Goose
LC
\
.s - 1
■"
Görünme Zamanı / Occurrence
112
Kasım - Haziran / November - June
• fi
v - 'V ')
M
« 4
■
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Bataklık, Turbalık ve Tatlı Su Kenarlan,
Sulakalanlar, Kışın Tarlalarda
Marshes, Fresh Water, In Winter in Farmlands
K G /W M
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Anser anser
Boz Kaz
Greylag Goose
LC
Özden Sağlam
Görünme Zamanı / Occurrence
■12
Kasım - Mart / November - March
Yaşam Alanı / Habitat
Bataklık, Turbalık ve Tatlı Su Kenarlan,
Sulakalanlar
16
Marshes, Fresh Water, In Winter in Farmlands
Statü
K /W
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Tadoma tadorna
Suna
Common Shelduck
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
112
1
Kasım - Mayıs / November - May
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Acı ve Tuzlu sığ göllerde ve Deniz Kıyısı
Sandy and Muddy Seashores, Brackish and
Fresh Inland seas and Lakes
K /W
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adi / English Name
T K /CS
Anatidae
Anas penelope
Fiyu
Eurasian Wigeon
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
u
m
112
Eylül - Mayıs / September - May
Yaşam Alanı / Habitat
Göller, Barajlar, Lagünler ve
Sığ Deniz Kıyısı
18
Coastel Marshes, Lakes, Rreservoirs, Shallow
Coastel Waters
Statü
K /W
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Anas strepera
Boz Ördek
Gadwall
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
112
1
Tatlı ve Acı Göller, Bataklıklar
Oak - Aralık / January - December
H /R
Lowland Fresh Waters, Inland Brackish Waters
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Anas crecca
Çamurcun
Common Teal
LC
Özden Sağlam
Nizamettin Yavuz
Özden Sağlam
Görünme Zamanı / Occurrence
1
112
Ocak - Aralık / January - December
Yaşam Alanı / Habitat
Tatlı su Gölleri, Sığ Deniz Kıyısı ve
Lagünler
19
Fresh Water With Dense Fringe O f Vegetation,
Mmarshes, Shallow Coastel Water
Statü
H K /R W
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Anatidae
Anas platyrhynchos
112
Yeşilbaş
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Mallard
LC
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
Ocak - Aralık / January - December
Türkçe Adı / Turkish Name
Durgun akan Tatlı ve Acı Sular
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Anatidae
Anas acuta
Fresh water And Marshes, Estuaries
And Seashores
Türkçe Adi / Turkish Name
Kılkuyruk
H /R
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Northern Pintail
LC
Özden Sağlam
Görünme Zamanı / Occurrence
1 I I I I I I I I I I I I I12
Ocak - Aralık / January - December
Yaşam Alanı / Habitat
Subasar Çayırlar, Lagünler ve
Kıyı Bataklıklar
~ 20
Fresh Water And Brackish Pools, Marshes On
Moors And Tundra, Flooded Meadows
Statü
hK/rW
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Anas querquedula
Çıkrıkçın
Garganey
LC
Tatlı Sığ Göller ve Bataklıklar
Mart - Eylül / March - September
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Anatidae
Anas clypeata
i
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
Shallow Fresh Water in Lowlands,
With Much Lower Covers
Türkçe Adi / Turkish Name
Y G /S M
İngilizce Adi / English Name
TK /CS
Northern Shoveler
LC
\
«6
n ,;,
M v*
Görünme Zamanı / Occurrence
1I
I I I I I I I I I I I I12
Ocak - Aralık / January - December
Yaşam Alanı / Habitat
Sığ Tatlı Sular, Lagünler,
Ara sıra Derin Göller
21
Shallow Fresh Water, Estuaries,
Brackish Waters And Marshes
Statü
hK / r W
Familya / Family
Anatidae
Latince Adı / Latine Name
Marmaronetta angustirostris
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Yaz Ördeği
Marbled Teal
VU
y
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
Rastlantısal / Vagrant
1 ) j& w V
Geniş Göller, Geçici Yağmur Göletleri
Well-Vegetated Fresh or Brackish Water,
Marshes
r/v
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Netta rufina
Macar Ördeği
Red-Crested Pochard
LC
Görünme Zamanı / Occurrence
Ocak - Aralık / January - December
Sazlıklı Tatlı ve Acı Göller, Lagünler,
Bataklıklar
Fresh or brackish lakes and lagoons
YGK/SM W
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Anatidae
Aythya ferina
Elmabaş Patka
Common Pochard
LC
1
112
Ocak - Aralık / January - December
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Görünme Zamanı / Occurrence
Brackish lakes, fresh water
Tatlı ve Acı Göller
KGy/WMr
Familya / Family
Latince Adi / Latine Name
Türkçe Adi / Turkish Name
İngilizce Adi / English Name
T K /CS
Anatidae
Aythya rtyroca
Pasbaş Patka
Ferruginous Duck
NT
JL_=_ ~ .
—~-___ _ _
•y ' -% W
_________
•"
•
Görünme Zamanı / Occurrence
1
ı12
Ocak - Aralık / January - December
- ‘t i t
r
,
Yaşam Alanı / Habitat
Sığ Tatlı Sular, Lagünler,
Ara sıra Derin Göller
23
Lowland Fresh or Brackish Still and
Slow Mowing Waters
a. T Ϋ
Özden Sağlam
Statü
KGy/WMr
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Türkçe Adı / Turkish Name
İngilizce Adı / English Name
Anatidae
Aythya fuligula
Tepeli Patka
Tufted Duck
Görünme Zamanı / Occurrence
1 | | | | | | | | | | | ~~| I12
Ocak - Aralık / January - December
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Derin Tatlı Su Gölleri, Barajlar,
Deniz Kıyısı
Familya / Family
Latince Adı / Latine Name
Anatidae
Aythya marila
Still and Slow Moving Fresh Water, Bare-banked
Reservoirs, Coastel Waters
Türkçe Adı / Turkish Name
Karabaş Patka
h K /rW
İngilizce Adı / English Name
TK /CS
Greater Scaup
LC
Ömer Necipoğlu
Görünme Zamanı / Occurrence
i i i i i i
12
Statü
Yaşam Alanı / Habitat
Deniz Kıyısı, Kıyı Sulakalanlar
Kasım - Mart / November - March
24
Coastel waters
k /w

Benzer belgeler