El Capitan tiyatro
Transkript
El Capitan tiyatro
Aşağıdakilerden hangi ikisinin yukarıda fotoğrafı yoktur? Naomi Campbell Yaşar Kemal Oktay Sinanoğlu Margaret H. Thatcher Angela Merkel Kenan Evren Tahsin Yücel Benjamin Netanyahu Yıldız Kenter Adalet Ağaoğlu ANGELA MERKEL, YAŞAR KEMAL 1 İstanbul’da Halk Ekmek tarafından satılan 300 gramlık normal ekmeğin fiyatı ne kadardır? 50 KURUŞ 2 Cenevre’de Birleşmiş Milletler binasının önünde yer alan bir bacağı kırık sandalye şeklindeki anıt, neyi temsil ediyor? Kara mayınlarının neden olduğu ölümler ve sakatlıklar 3 Mutlak monarşiyle yönetilen bu devlette devlet başkanı; yasama, yürütme ve yargının da başındadır. Aynı zamanda bir dini lider olan devlet başkanının sözleri yasa hükmündedir. Ekonomisi, lideri olduğu dinsel dünyadan elde edilen vergilerin, aidatların, bağışların yanı sıra; şirket gelirleri, hisse senedi-tahvil-bono gelirleri, bankacılık ve faiz gelirleri, hediyelik eşya satışlarından elde edilen gelirlere ve basın yayından elde edilen reklâm gelirlerine dayanmaktadır. VATİKAN, BENEDICT XVI (PAPA) Yaklaşık 1000 kişilik bir nüfusu olan bu devletin; 100 kişilik bir ordusu, uluslararası düzeyde yayın yapan 200’den fazla gazetesi, 150’den fazla radyo istasyonu ve yaklaşık 50 adet de televizyon kanalı vardır. Nüfus ve yüzölçümü yönünden küçük, etki yönünden büyük bu devletin ve devlet başkanının adını biliyor musunuz? 4 Şiddet karşıtı ve ırksal eşitlik yanlısı görüşleriyle tanınan, Nobel Barış Ödülü sahibi olan, “Bir gün, dört çocuğumun da derilerinin rengi ile değil de kişilikleri ile yargılandığı bir ülkede yaşayacaklarına dair bir hayalim var!” diyen ve bir suikast sonucu öldürülen Amerikan Yurttaş Hareketi önderi kimdir? MARTIN LUTHER KING 5 Avrupa Birliği’nin para birimi olan “Euro” ilk kez ne zaman ve kaç ülkede kullanılmaya başladı? 1 Ocak 1999, 11 ülke / 1 Ocak 2002, 12 ülke 6 Ünlü bir derginin hazırladığı ankette 20. yüzyılın en etkili kişileri arasına girebilen tek moda tasarımcısı olan bu hanım, sadece dünya kadınlarını değil, Türk askerlerini de giydirdi. Türk Ordusu’nun 1980’li yıllara kadar giydiği üniformaları, bizzat Atatürk’ün isteğiyle o tasarladı. Aynı zamanda kendi adını taşıyan çok ünlü bir markanın da yaratıcısı olan bu modacıyı tanıdınız mı? COCO CHANEL 7 Türkiye, Eurovision Şarkı Yarışması’na ilk kez hangi tarihte, hangi sanatçıyla, hangi şarkıyla katıldı ve kaç puan aldı? 1975, Semiha Yankı, Seninle Bir Dakika, 3 Puan 8 Fotoğrafta gördüğünüz bayrak hangi ülkeye aittir ve bu ülkenin yerel dildeki adının anlamı nedir? BHUTAN. Ülkenin yerel adı "Gürleyen Ejderhanın Ülkesi" anlamına gelen Druk Yul'dur. 9 “Dünyanın Yedi Harikası” olarak bilinen ve biri dışında tümü kaybolmuş olan yedi büyük yapıtı sayabilir misiniz? Bunlardan hangi ikisi bugünkü Türkiye’nin sınırları içinde inşa edilmiştir? Rodos Heykeli, Zeus Heykeli, Keops Piramidi, İskenderiye Feneri, Babilin Asma Bahçeleri, Artemis Tapınağı, Halikarnas Mozolesi. 10 Fotoğrafta gördüğünüz, deniz seviyesinden 1150 metre yükseklikte kayaların içine yapılmış yapının adını ve nerede olduğunu biliyor musunuz? Sümela Manastırı, Trabzon - Maçka 11 Yukarıdaki fotoğrafta görülen iki bin yıllık dev tanrı heykellerinin nerede bulunduğunu biliyor musunuz? Nemrut Dağı, Adıyaman - Türkiye 12 İtalya’da 1950’lerde çıkmaya başlayan ve hemen hemen aynı yıllarda Türkçeye de çevrilen “Capitan Miki” ve “Il Grande Blek” adlı çizgi romanların Türkiye’deki adları, elli yıldır “çizgi roman” türünün karşılığı olarak kullanıldı. İ Türkiye’de, elli yılda kırk dokuz kez basımı yapılan ve her seferinde yüz binlerce satışa ulaşan bu iki çizgi romanın hangi adlarla yayımlandığını biliyor musunuz? TOMMİKS - TEKSAS 13 Ekonomide “bir çalışanın gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, kültür ve benzeri gereksinimlerini günün fiyatları üzerinden en az düzeyde karşılamaya yetecek ücret” olarak tanımlanan ve anayasaya göre, ülkenin ekonomik ve sosyal durumu göz önünde bulundurularak bir çalışana verilmesi gereken en düşük ücret tutarına ne denir? Bu tutar, 2012 yılının ikinci dönemi için, net kaç lira olarak belirlenmiştir? Asgari ücret, Net 739,80 TL 14 Gökkuşağı, güneş ışınlarının yağmur damlalarında veya sis bulutlarında yansıması ve kırılmasıyla meydana gelen, ışık tayfı renklerinin bir yay şeklinde göründüğü, meteorolojik ve harikulâde bir olaydır. Peki, yedi renkten oluşan ve renk sıralaması hep aynı olan tipik bir gökkuşağının ortasındaki renk hangisidir? YEŞİL 15 Dünyaca ünlü Mickey Mouse ve diğer birçok çizgi film karakterinin yaratıcısı kimdir? WALT DISNEY 16 MS 100 yıllarında Çin'de ortaya çıkan, ancak "kâğıt katlama" anlamına gelen yaygın adı Japonca olan sanat nedir? ORİGAMİ 17 G 8 olarak adlandırılan topluluk hangi ülkelerden oluşmaktadır? Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Rusya, İngiltere, ABD 18 “Abdülhamit istibdadının son yıllarının İstanbul’u, İkinci Meşrutiyet’le İttihat ve Terakki’nin İstanbul’u, Mütareke yıllarının İstanbul’u... Çürüyen, yozlaşan İstanbul ve bu İstanbul’un çürümüş, yozlaşmış insanları...” İstanbul’u farklı dönemleriyle ele alan bu romanın adını ve yazarını biliyor musunuz? ÜÇ İSTANBUL MİTHAT CEMAL KUNTAY 19 Eskiden bir evin bahçesi içinde bulunan 1908 yangınından sonra bir meydan ortasında bırakılan on metre yüksekliğinde, korent mermerlerinden yapılmış, kaidesine kabartma şekiller işlenmiş bir taştır. Bir Bizans efsanesine göre günahkâr genç kızlar, bu taş önünden geçerlerken, taş hafifçe eğilerek o kızları işaret edermiş. Gene rivayete göre, İmparator Jüsten’in baldızını da bu şekilde göstermiş; bunun üzerine İmparator genç kızı cellatlara teslim etmiş. Süleymaniye Camisi inşa edilirken yerinden sökülen bu taş caminin içinde istinat direklerinden biri olarak kullanılmıştır. Bu taşın adını ve şimdi nerede olduğunu biliyor musunuz? Kıztaşı (Markianos Sütunu), Fatih - İstanbul 20 LÜTFİ KIRDAR Açık Hava Tiyatrosu, spor ve sergi sarayı, Florya gazinosu ve soyunma yerleri, şehrin nefes alabileceği meydanlar gibi hizmetlerinin yanı sıra; eski eserlerin restore edilmesi, Kapalıçarşı, Malta ve Çadır köşklerinin tamir edilmesi gibi işleriyle de tanınan, İstanbul’un fikir ve kültür hayatına yönelik çalışmaları (Edebiyat-ı Cedide Müzesi, Belediye Müzesi ve Kütüphanesi) olan, on bir yıl boyunca İstanbul’da valilik ve belediye başkanlığı görevinde bulunan, bir dönem milletvekilliği de yapan bilim adamı ve siyasetçimiz kimdir? 21 18. ve 19. yüzyıllarda Osmanlı mimarisine, bazılarını yanda gördüğünüz, çok sayıda eser kazandıran ünlü mimar aileyi biliyor musunuz? BALYAN AİLESİ 22 Yukarıdaki heykelin adını, kim tarafından yapıldığını ve şimdi nerede bulunduğunu biliyor musunuz? Akdeniz Heykeli, İlhan Koman, 4. Levent’te Yapı Kredi Plaza önünde 23 Yazdığı yüzlerce fıkra, inceleme ve onlarca popüler tarih kitabı bir yana; İstanbul üzerine hazırladığı 11 cilt ve 7076 sayfaya ulaştığı halde ölümü nedeniyle “g” maddesinde yarım kalan, son derece renkli anlatımı ve olağanüstü zengin ayrıntılarıyla ünlü ansiklopedisinin bir benzerine rastlamak mümkün değildir. Sözü edilen tarihçi-yazarı tanıdınız mı? REŞAT EKREM KOÇU 24 Bugün “Bakırköy” dediğimiz semtte bakır çıkarılmadığına ve bakırcılar çarşısı da olmadığına göre, demek ki semtin bakırla hiçbir ilgisi yok. Peki, o halde Bakırköy’ün Bizanslar dönemindeki adının ve bu addan bozulmuş olarak Osmanlı dönemine kullanılan adının ne olduğunu biliyor musunuz? Bizans dönemi: Hebdomon, Jeptimun, Makrihori; Osmanlı dönemi: Makriköy 25 Bu semtimizin adı, Sultan I. Mahmut’un yaptırdığı ve İstanbul’un su sorununun çözümünde çok önemli bir işlevi olan sekizgen yapıdan geliyor. Belgrat Ormanı bentlerinden ve Bahçeköy’deki derelerden gelen sular, içi sırlı künklerden geçerek bir hayli yol kat ettikten sonra bu semtimizdeki sekizgen yapıda toplanıyor ve buradan da evlere, hamamlara, çeşmelere dağıtılıyordu. Adını “su dağıtma” işlevinden alan bu semtimizi bulabildiniz mi? TAKSİM 26 Türkiye’deki ilk Atatürk heykelinin hangi tarihte, kim tarafından yapıldığını ve nereye dikildiğini biliyor musunuz? 3 Ekim 1926, Heinrich Krippel, Sarayburnu - Istanbul 27 1923 yılında Beyoğlu’nda “L’Orient” adıyla kuruldu. 1934 yılında, yabancı isimlerin Türkçeleştirilmesi yasası uyarınca, Çağatay Türkçesinde “kusursuzluk, mükemmellik” anlamını taşıyan şimdiki adını aldı. Bugün hâlâ Kadıköy’deki ve yeni açılan Bebek’teki şubelerinde müşterilerine, başta “kup griye” olmak üzere, doyulmaz tatlar sunmaya devam eden bu pastane; zamanında Attila İlhan, Behçet Necatigil, Sevim Burak, Ahmet Oktay, Tomris Uyar, Cemal Süreya, Haldun Taner, Fazıl Hüsnü, Tarık Buğra gibi birçok yazar ve şair için de bir buluşma mekânı olmuştu. Ansiklopedilere bile madde olmuş bu ünlü pastanenin adını biliyor musunuz? BAYLAN 28 Milletvekilliği sırasında zaman zaman çok sevdiği İstanbul’dan ayrılarak Ankara’da bulunmak zorunda kalan Yahya Kemal’e “Üstat, Ankara’nın en çok nesini seviyorsunuz?” diye sorarlar. Şair, gülümseyerek cevap verir: “...” Yahya Kemal’in bu soruya nasıl bir cevap verdiğini biliyor musunuz? «İstanbul’a dönmesini…» 29 Sultan II. Bayezid’e bir mektup yazarak Haliç üzerinde köprü yapımına talip olduğunu bildiren, hatta köprü için bir kroki ve taslak proje de hazırlayan, ancak projesi Sultan II. Bayezid tarafından kabul edilmeyen dâhi Rönesans sanatçısı kimdir? LEONARDO DA VINCI 30 MİLLİ KONGRE CEMİYETİ Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Türkiye'yi işgal eden düşmanlara karşı, yurdu savunma ve düşman işgalinden kurtarmak için birçok örgüt (cemiyet) kurulmuştur. Bu örgütler kuruldukları bölgeleri savunma ve kurtarma amacıyla kurulmuşken bir örgüt, vatanın ancak siyasal ve ekonomik bağımsızlıkla yaşayabileceğini ve bu yüzden de tamamının kurtarılması gerektiği düşüncesiyle yola çıkarak mücadele etmiştir. “Kuvayı Milliye” ifadesini de ilk kez kullanan ve üyelerinin çoğu daha sonra Anadolu’daki harekete katılan bu örgütün adı nedir? 31 İttihat ve Terakki Cemiyeti içinde Enver Paşa tarafından kuruldu. Türk subaylarının gizli yollarla Trablusgarp’a götürülmesi, Hint Müslümanlarının İngilizlere karşı ayaklandırılması gibi bazı eylemlerin yanı sıra yurt içi ve yurt dışında, karşı-istihbarat, propaganda, örgütlenme hatta suikast gibi eylemler de gerçekleştirdi. Hakkında hemen hemen hiçbir resmî belge bulunmayan bu istihbarat örgütünün ve bir başarısızlık sonucunda intihar eden, yandaki fotoğrafta görülen ilk başkanının adı nedir? TEŞKİLAT-I MAHSUSA, SÜLEYMAN ASKERÎ BEY 32 SELÂTİN CAMİLERİ Osmanlı İmparatorluğu erken dönemlerinde; birden fazla minaresi olan, ramazan aylarında minareleri arasına mahya asılan, yirmi dört saat açık tutulan Fatih, Süleymaniye, Selimiye gibi büyük camiler, yalnızca padişahlar tarafından yaptırılabilirdi. Saray geleneğinde bir padişahın böyle bir cami yaptırılabilmesi için de birtakım koşullar vardı. Öncelikle önemli bir askerî zafer kazanması ve bu zaferle birlikte önemli bir savaş ganimeti ele geçirmesi gerekirdi. Çünkü bu camilerin yapımına devlet kasasından takviye olmaz, yalnızca padişahın kişisel serveti kullanılırdı. Yukarıda özellikleri anlatılan camilere ne ad verildiğini biliyor musunuz? 33 Mustafa Kemal’in emriyle ve son derece kısıtlı imkânlarla çıkarılan, ilk sayısı 10 Ocak 1920’de “Mesleği, milletin iradesini hâkim kılmaktır.” alt başlığıyla yayımlanan ve işgal altındaki İstanbul’a sokulması yasaklanan gazetenin, bizzat Mustafa Kemal tarafından konmuş ve Kurtuluş Savaşı’yla özdeşleşmiş olan adı nedir? HAKİMİYET-İ MİLLİYE 34 Büyük İskender’in Hindistan’a geçmek için zorlandığı, geçtikten sonra da İndus Ovası’nda perişan olan ordusu yüzünden Doğu seferinden vazgeçmesine neden olan, İngilizlerin Afganistan’a egemen olmasını engelleyen, Pakistan ile Afganistan’ı birbirinden ayıran ve stratejik açıdan son derece önemli olan bu geçidin adı nedir? HAYBER GEÇİDİ 35 BERMUDA ŞEYTAN ÜÇGENİ Atlantik Okyanusu’nda; çok sayıda uçak ve geminin iz bırakmadan kaybolduğu için gizemli anlamlar yüklenen, önceleri manyetik bir alan olduğu sanılan, günümüzde ise bir doğalgaz kaynağına ev sahipliği yaptığı düşünülen ama yine de gizemi hâlâ tümüyle çözümlenememiş olan bu bölgenin adı nedir? 36 Çok zengin mineralleriyle deniz seviyesinin 400 metreden fazla aşağısında bulunan, akarsularla beslenmeyen, çevresel etmenler nedeniyle günümüzde kuruma tehlikesiyle karşı karşıya olan, tuz oranı ve bu nedenle de yoğunluğu çok yüksek gölün adını biliyor musunuz? Ölüdeniz (Lut Gölü) 37 200 yıllık bir arayıştan sonra 1840’ta keşfedilen ve içinde herhangi bir ülke bulunmayan kıtanın adı nedir? ANTARKTİKA 38 Yaklaşık olarak Isparta ilinin yüz ölçümü kadar alan kaplayan bu park, yeryüzünün ilk milli parkıdır. Dünyadaki sıcak su kaynaklarının yarısı burada bulunur ve sayıları on bini aşmaktadır. Üç yüze yakın gayzeri, bir o kadar da da irili ufaklı şelalesi vardır. Aynı zamanda bir “süper volkanik olay” olasılığının bulunduğu yer olarak kabul edilmektedir. Biyoçeşitlilik bakımından da alabildiğine zengin olan bu parkın adını biliyor musunuz? YELLOW STONE NATIONAL PARK 39 İki bine yakın türüyle genellikle kurak bölgelerin dağlarında çok yetişen, gövdesinden çıkarılan öz suyu, başta tıp olmak üzere, çeşitli alanlarda kullanılan, kirpiyi andırır biçimde dikenleri olan, yastık görünüşlü bu bitkinin adı nedir? Geven / Yastık dikeni (Astragalus) 40 Yukarıda görülen toprak parçasına neden böyle bir biçim verilmiştir? Bir toprak parçasının böyle biçimlendirilmesine ne ad verilir? Suyun yüzeysel akışını denetlemek ve toprak erozyonunu engellemek amacıyla / Teraslama 41 Girişinde “Matematik bilmeyen buraya girmesin!” yazısı bulunan, örgütlü bir kurum olduğu için ilk üniversite olarak kabul edilen okulun ve bu okulun kurucusunun adını biliyor musunuz? AKADEMİA - PLATON 42 Her karmaşık durum, içinde birbiriyle çatışan ögeler barındırır ve bunlar istikrarı bozar. Çatışan ögeler arasındaki çelişkiler derinleşip keskinleştikçe mevcut durum varlığını sürdüremez hale gelir ve (elbette içinde yeni çatışmalar içeren) yeni bir duruma evrilir. Bu, değişmenin mantığıdır. Üç evreden oluşan bu süreçte; birinci evre, tezdir. Tezin harekete geçirdiği tepki, tezin antitezidir. Bu ikisi arasındaki çatışma, tezin ve antitezin bazı unsurlarının dışarıda kaldığı, bazılarının alıkonduğu yeni bir duruma, yani senteze varır. Fakat sentez de içinde çatışmalar barındırır; bu nedenle de yeni bir “tez, antitez, sentez” üçlüsünün başlangıcını oluşturur. Böylece değişim süreci, kesintisiz bir biçimde devam eder. İlkçağda Heraklitus ile başlayıp Sokrates, Platon, Hegel üzerinden Marx’a kadar uzanan, Engels’in “dış dünyada ve insan düşüncesindeki hareketin genel yasalarını inceleyen bilim” olarak tanımladığı bu düşünce yönteminin adı nedir? DİYALEKTİK 43 İskenderiye Kütüphanesi, MÖ 3. yüzyılın başlarında Mısır'ın İskenderiye kentinde Ptolemaios tarafından kuruldu. Hiçbir zaman savaşçı bir hükümdar olmayan Ptolemaios, Mısırlıların gelenek ve göreneklerini, hatta dinlerini benimseyerek halkın sevgisini kazandı. Eski kanunları, dini törenleri muhafaza etmekle kalmayıp eski Mısır hükümdarları gibi “firavun” unvanını aldı. Ülkenin merkezi haline getirdiği İskenderiye’de büyük bir müze kurdu. Müzede bilinen bütün hayvan ve bitkilerin bir örneği vardı. Ayrıca botanik bahçesi ve bir rasathane bulunuyordu. Otopsi yoluyla insan vücudunun incelenmesi için bir anatomi salonu açılmıştı. Ayrıca fizik, kimya, tıp, astronomi, matematik, felsefe, edebiyat ve fizyoloji bilgileri için de binalar yapılmıştı. Ancak müzenin en önemli bölümü, hiç kuşkusuz, kütüphanesiydi. Mısır’a giren her kitabın buraya götürülmesi mecburiyeti vardı. Kitabın burada bir nüshası çıkarılıp sahibine verilir, kitabın aslı ise kütüphanede kalırdı. Bir taraftan da yurt dışına gönderilen memurlar, başka ülkelerde buldukları kitapları satın alıp getirirlerdi. Böylece, o zamana kadar birçok bilime ait dağınık halde ve kaybolmaya mahkûm durumda olan eserler emin bir yerde toplanmış oldu. Genel kanıya göre Hıristiyan Romalıların, kimilerine göre de Müslüman Arapların yaktığı bu kütüphanede yaklaşık yüz elli bin el yazması eser bulunmaktaydı. İskenderiye Kütüphanesi’nin duvarında yazılı olduğu söylenen bilimle ilgili sözü biliyor musunuz? «Bilim, bizi tanrıların gazabından kurtarır.» 44 18. yüzyılda “Aydınlanma Kahramanları” arasında yer alan ve “İlk Ansiklopedistler” olarak nitelendirilen, yukarıda resimlerini gördüğünüz beş Fransız düşünürünün adlarını biliyor musunuz? Diderot, d'Alembert, Montesquieu, Rousseau, Voltaire 45 Kuran’daki 114 sureden biri hariç, tümü besmele ile başlamaktadır. Kuran’ın besmele ile başlamayan tek suresinin adı nedir? TEVBE SURESİ 46 Konu ve üslup olarak birbirine benzemeleri ve önemli ölçüde ortak metin içermeleri nedeniyle Matta, Markus ve Luka İncil’lerine verilen ad nedir? Kanonik İncil 47 Hiçbir kahramanın adının olmadığı bu romanda, herkesin içinde bulunduğu rol, aynı zamanda kahramanların ismidir: ana, baba, nine, kız, gelin... Bir Çin köyünde yaşayan isimsiz bir kadının evin genç gelini olmaktan kayınvaldeliğe uzanan öyküsünün anlatıldığı bu eserin yazarı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi bir Amerikalıdır. Bu eserin ve yazarın adını biliyor musunuz? ANA (THE MOTHER) – PEARL BUCK 48 İnsan: Ahlakı bozulmuş vahşi Yaş: Kadınların saklamayı başarabildikleri tek sır Cesaret: Korktuğunu belli etmemek Hırsızlık: Ekmek mi? Vay utanmaz herif! Milyon mu? Helal olsun! Yukarıdaki bazı örneklerde görüldüğü gibi, varlıklara ve kavramlara mizahi karşılıklar üreterek hazırladığı ve adı “gerçeklerin dili” anlamına gelen sözlüğünü 1894 yılında yayımladı. Tiyatro türünde de önemli çalışmaları bulunan bu Tanzimat dönemi yazarının kim olduğunu ve yukarıda sözü geçen sözlüğünün adını biliyor musunuz? DİREKTÖR ÂLİ BEY – LEHÇET-ÜL HAKAAYIK 49 • • • • • • Yılanı Öldürseler Anayurt Oteli Susuz Yaz Murtaza Yeşil Gece Yer Demir Gök Bakır Yukarıdaki romanlardan hangisi sinemaya uyarlanmamıştır? YEŞİL GECE 50 Mahest nemidânem hurşid rûhat yâ ne Bu ayrılık od’una nice ciğerüm yana Sad tîr zened ber-dil ar türk-i keman ebrû Fitneli elâ gözler çün uykudan uyana Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi, yarısı bir dilde, öbür yarısı başka bir dilde yazılarak oluşturulan şiirlere eski edebiyatımızda ne ad verilir? MÜLEMMA 51 “Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Dante gibi ortasındayız ömrün” Bu dizelerle başlayan başlayan “Otuz Beş Yaş” şiiri, ilk kez 16 Aralık 1945’te, yani şairi Cahit Sıtkı Tarancı’nın 35. doğum gününden üç ay sonra yayınlanmış, bir yıl sonra da CHP Şiir Yarışması’nda birincilik ödülünü kazanmıştı. Bu şiirin ilk kez hangi dergide yayımlandığını bulabilir misiniz? ÜLKÜ 52 Dünyada Gerard Depardieu, ülkemizde de Mücap Ofluoğlu ile özdeşleşen, Fransız yazar Edmond Rostand’ın sivri kılıçlı, sivri burunlu ve sivri dilli efsanevi karakterini tanıdınız mı? CYRANO DE BERGERAC 53 Fotoğrafta ortada oturan kişi şair Orhan Veli; sağında ve solunda oturanların kim olduğunu siz bulabilir misiniz? SAİT FAİK, SABAHATTİN ALİ 54 “Ankara’da devlet, hükümet, yukarıda Allah, burada da ben!” “Almışım amirlerimden kurs, görmüşüm terbiye!” Bu cümleler, edebiyatımızın hangi ünlü “bekçi”sine aittir? BEKÇİ MURTAZA 55 1932 yılında İstanbul'da dünyaya gelen sanatçı, 1955 yılında Ankara Devlet Konservatuarı Tiyatro Bölümü'ndeki eğitimini yüksek derece ile bitirdi ve “Oğuz Ata” adlı oyun ile devlet tiyatrolarında sanat yaşamına başladı. MÜŞFİK KENTER Kız kardeşi ve kız kardeşinin eşiyle birlikte kurdukları “Kent Oyuncuları” adlı tiyatroda, Türk tiyatro seyircisinin pek alışkın olmadığı modern oyunlar sergilediler. Tiyatro oyunculuğunun yanı sıra sinemada da oynayan sanatçı; çok sayıda dizide, filmde, belgeselde ve reklamda seslendirme de yaptı. Geçtiğimiz aylarda kaybettiğimiz, Türk tiyatrosunun bu büyük ustasını tanıdınız mı? 56 Sizi çok sevdim amca, size baba diyebilir miyim? Senin annen bir melekti yavrum! Bir zamanlar fakir ama gururlu bir genç vardı… Bedenime sahip olabilirsin ama ruhuma asla! Tam sayısını kendisinin de bilmediği, aralarında “Üç Arkadaş, Karakolda Ayna Var, Fosforlu Cevriye, Sevenler Ölmez, Sevmek ve Ölmek Zamanı…” gibi unutulmaz filmlerin bulunduğu çok sayıda filmin senaryosuna imza atarak Türk sinemasına yukarıdaki gibi unutulmaz replikler hediye eden, 2004 yılında yitirdiğimiz senaristimiz kimdir? BÜLENT ORAN 57 1983 yılında oynadığı bir filmde, karşı cinsten bir karakteri başarıyla canlandırarak Oscar ödülü kazanan sinema sanatçısı kimdir? LINDA HUNT 58 Başrollerini Errol Flynn ve Olivia de Havilland’ın paylaştığı, 1938 yılında çekilen “The Adventures of Robin Hood” adlı film, Türkiye sinemalarında hangi adla oynamıştır? VATAN KURTARAN ASLAN 59 2008 Cannes Film Festivali’nde “En İyi Yönetmen” ödülünü aldıktan sonra yaptığı teşekkür konuşmasında “Bu ödülü, tutkuyla sevdiğim, yalnız ve güzel ülkeme adamak istiyorum.” diyen Nuri Bilge Ceylan’ın ödül aldığı filmin adını hatırlıyor musunuz? ÜÇ MAYMUN 60 Kendine özgü, yalın bir olay örgüsü olan, müzik, dans ve diyalogların olaylarla bütünleştiği, duygusal ve eğlendirici sahne gösterisi, oyun ya da filmlere ne ad verilir? MÜZİKAL 61 Yaşayan en büyük heavy metal gruplarından Metallica’nın, 1986 yılında bir trafik kazasında ölen efsanevi bas gitaristinin adını biliyor musunuz? CLIFF BURTON 62 Ünlü romancımız Yaşar Kemal’in “Bozkırın Tezenesi” sözüyle nitelediği, kendine özgü bağlama tekniğiyle ve “Garip” mahlasıyla çalıp söylediği “Gönül Dağı, Zahide, Niye Çattın Kaşlarını, Karadır Şu Bahtım Kara” gibi sayısız türkü ve deyişiyle en büyük halk ozanlarımızdan biri olarak kabul edilen, 25 Eylülde yitirdiğimiz bu büyük sanatçımızı tanıdınız mı? NEŞET ERTAŞ 63 1924 yılında, orta öğretim kurumlarına müzik öğretmeni yetiştirmek amacıyla kurulan kurumun adı nedir? MUSİKİ MUALLİM MEKTEBİ 64 FOVİZM Gustave Moreau'nun atölyesinden ayrılan bir gurup ressamın kurduğu, aralarında Henri Matisse’in de yer aldığı resim sanatına özgü bir sanat akımıdır. En önemli özelliği, renklerin, adeta tüpten çıktığı gibi doğrudan kullanılmasıdır. Akım, adını, 1905 yılında gerçekleştirdikleri ortak bir sergiye gelen ünlü bir eleştirmenin grup üyelerine yönelik “vahşi hayvanlar” nitelemesinden alır. 20. yüzyılın bu ilk sanat akımının adı nedir? 65 En yaygın kullanılan adının anlamı “tel ile yapılan sanat”tır. Osmanlıca vav harfinin, uygulamada motif olarak sıkça kullanılmasından dolayı “vav işi” de denilir. Bu sanatın bir diğer anılma biçimi de “çift işi”dir. Bu ismin kaynağı ise, işin yapımı sırasında parçaların teker teker bir araya getirilmesinde kullanılan, cımbıza benzeyen ancak ucu daha ince olan ve “çift” olarak isimlendirilen alettir. Bu geleneksel sanatımızın adı nedir? TELKÂRİ 66 Eski yazma kitaplarda görülen ışık, gölge ve perspektif (hacim) ögeleri kullanılmadan yapılan renkli resimlere ne ad verilir? MİNYATÜR 67 Yaş duvar sıvası üzerine kireç suyunda eritilmiş madeni boyalarla yapılan duvar resimlerine ne ad verilir? FRESK 68 Konusu cansız varlıklar veya nesneler olan resim çalışmalarına ne ad verilir? NATÜRMORT 69 “Düşünen Adam” heykelini yapan ünlü Fransız heykeltıraşı kimdir? AUGUSTE RODIN 70 Renkli cam, taş, mermer parçalarını yan yana getirerek yapılan resim ya da bezeme işine ne ad verilir? MOZAİK 71 Yanda gördüğünüz tablonun adını ve ressamını biliyor musunuz? ÇIĞLIK – EDVARD MUNCH 72 İlk çizgilerini lise öğrencisiyken yayımlayan, çizgileri The Washington Post, The Wall Street Journal, La Republica, The Observer gibi dünyanın pek çok ülkesinde yayımlanan; kitap, dergi kapağı, kartpostal, afiş gibi çizgi ve desenin her boyutunda çalışmalar yapan ve eserleri halen dünyada en çok satan Türk çizeri kimdir? SELÇUK DEMİREL 73 Fenerbahçe ve Galatasaray futbol takımları arasındaki ezeli rekabette en farklı galibiyeti hangi takım, hangi tarihte elde etmiştir? Galatasaray: 7 – Fenerbahçe: 0 (12 Şubat 1911) Fenerbahçe: 6 – Galatasaray: 0 (6 Kasım 2012) 74 Türkiye, olimpiyatlardaki ilk madalyasını hangi tarihte, hangi dalda ve kim tarafından kazanmıştır? 1936, Güreş, Ahmet Kireççi 75 Olimpiyat Oyunları'nın simgesi olan iç içe geçmiş farklı renklerde beş halkanın, beş kıtayı simgelediğini biliyorsunuz. Peki, bu beş halkadan mavi renkte olanının hangi kıtayı simgelediğini biliyor musunuz? AVRUPA (Aslında Olimpiyat komitesinin açıklamasına göre renkler herhangi bir kıta ile eşleşmez. Tüm ülkelerin bayraklarındaki renkleri temsil eder.) 76 Dört kadın ve dört erkekten oluşan bir takımın topu bir sepetin içinden geçirmeye çalıştığı, dikdörtgen bir alan içerisinde oynanan spor dalının adı nedir? KORFBOL 77 Hem basketbol hem de futbol milli takımlarında forma giyerek ülkemizi her iki dalda da temsil eden “Sinyor” lakaplı sporcumuzu tanıyor musunuz? CAN BARTU 78 1996 Atlanta Olimpiyat Oyunları’nda hem 200 metre hem de 400 metre yarışını kazanan ilk atlet unvanını elde etti ve gösterdiği üstün performansla da olimpiyat tarihinin efsaneleri arasındaki yerini aldı. 400 metre dünya rekoru hâlâ egale edilmemiş olan fotoğraftaki sporcuyu tanıdınız mı? Michael Johnson 79 Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde… Keloğlan, hain vezirin iftirasıyla idama mahkûm edilmiş. Ama yufka yürekli padişah, Keloğlan’a bir şans vermek istemiş. Onu, içinde nereye açıldığı belirsiz iki kapısı olan bir zindana hapsetmiş ve yanına da iki nöbetçi dikmiş. Sonra da Keloğlan’a şunları söylemiş: “Bu kapılardan biri ölüm kapısı, ardında cellâtlar seni bekliyor; o kapıdan girersen kelleni kaybedeceksin. Diğeri ise kurtuluş kapısı, seni özgürlüğüne kavuşturacak. Şu nöbetçiler, kapılardan hangisinin ölüme, hangisinin kurtuluşa açıldığını biliyorlar. Kurtuluş kapısını onlardan yalnızca birine ve yalnızca bir soru sorarak bulacaksın. Yalnız şunu unutma: Nöbetçilerin biri, ne olursa olsun, sorulan soruya kesin olarak doğru cevap verir; diğeri de tam tersine, ne olursa olsun, sorulan soruya kesin olarak yanlış cevap verir. Ama sen hangisinin doğru, hangisinin yanlış cevap verdiğini bilmeyeceksin.” “Şimdi düşün taşın; kurtuluş kapısını bulup özgürlüğüne kavuşmak için, kime, nasıl bir soru soracağına karar ver.” Keloğlan düşünmüş taşınmış ve sonunda kendisini özgürlüğe kavuşturacak soruyu bulmuş; kurtuluş kapısından çıkıp gitmiş. Acaba Keloğlan hangi nöbetçiye, nasıl bir soru sormuş olabilir? Nöbetçilerden herhangi birine sorar: “Öbür nöbetçiye göre ölüme açılan kapı hangisidir?” Gösterilen kapı, kurtuluşa açılan kapıdır. 80 Marketteki bir kampanyada dört gazoz şişesi kapağına bir gazoz bedava veriliyor. 24 kapak toplarsam en fazla kaç şişe gazoz içebilirim? 8 ŞİŞE 81 a) 300-20-6 b) 300-100-26 c) 3-100-26 d) 3-120-6 Yukarıdaki hangi sayı grubu diğerlerinden farklıdır, neden? “B” seçeneği, çünkü «üç yüz yirmi altı» olarak okunmuyor. 82 Zavallı kurbağacık on sekiz metre derinliğindeki bir kuyuya düşmüş! Kuyudan çıkabilmek için var gücüyle çabalıyor. Gündüzleri dört metre tırmanabilmesine karşın, geceleri uyuduğu için üç metre aşağı kayıyor. Bu durumda zavallı kurbağacık kuyudan kaç günde çıkabilecektir acaba? 15 GÜNDE 83 Batı dillerindeki “algoritma” sözcüğü nereden gelmektedir? Müslüman bilgin El Harezmi’nin (Al-Kharizmi) adından 84 Taşıyıcı sinyal frekansının, bilgi sinyalinin frekans ve genliğine bağlı olarak değiştirildiği modülasyonun kısaltılmış adı nedir? FM (Frekans Modülasyonu) 85 Süper bilgisayarlardan süper iletkenliğe ve temel parçacıklara dek birçok konunun anlaşılmasında büyük katkılar sağlamış, şaşılacak derece çok yönlü, meraklı ve eğlenceli bir fizikçi ve eğitimci olan; yukarıda bir fotoğrafını gördüğünüz bilim adamının ismi nedir? RICHARD FEYNMAN 86 Atom bombasının ilk denemesi nerede gerçekleştirilmiştir? New Mexico, Alamogordo - ABD 87 Dünyanın en hafif ve yoğunluğu en düşük katısıdır. Yalnızca 1 gramının yüzey alanı 250 m2’den 3000m2’ye kadar çıkabiliyor. Yani bu katının 2-3 cm3’ü bir futbol sahasından daha büyük bir alana yayılabilir. Ayrıca çok iyi bir ısıl yalıtkandır. Bu katının adı nedir? AEROJEL 88 Yukarıda hem kristal hem de toz halini gördüğünüz, çok eski zamanlarda simyacıların sentezlediği ve zehirli etkisi sebebi ile böcek ilaçlarında kullanılan CuSO4.5H2O maddesinin halk arasındaki ismi nedir? GÖZTAŞI 89 Laboratuvar çalışmalarında sıvıların hacimlerini ölçmek için kullanılan, yukarıdaki fotoğrafta farklı boyutlarda örneklerini gördüğünüz, laboratuvar aracının adı nedir? DERECELİ SİLİNDİR 90 Yukarıdaki gibi, 70 derecenin üstündeki sıcak su kaynaklarında bile yaşayabilen ve çoğalabilen canlılara ne ad verilir? Termofil Bakteriler 91 1859'da yayımladığı “On the Origin of Species” adlı kitabında bütün canlıların ortak atalardan evrimleşerek çeşitlendiği görüşünü savunan; o günden beri ve ölümünden bu yana yüz otuz yıl geçmiş olmasına karşın hâlâ tutucu çevrelerin saldırılarına hedef olan bu büyük bilim insanını tanıdınız mı? CHARLES DARWIN 92 Kar ( ) yılın ilk karı ( ) Belliydi yağacağı ( ) Kaç gündür neydi o soğuklar öyle ( ) Yukarıdaki cümlede boş ayraçlarla gösterilen yerlere sırasıyla hangi noktalama işaretleri getirilmelidir? ( , ) (…) ( . ) ( ! ) 93 Bu paragraftaki yazımı yanlış olan sözleri görebildiniz mi? boşanı verdi, göz yaşlarım, Kriton’da, tutamıyarak Buraya kadar elimizden geldiğince sakin olmaya çalıştığımız halde, Sokrates’in zehri içtiğini görünce kendimizi tutamadık. Ben de boşuna kendimi zorlamıştım; göz yaşlarım seller gibi boşanı verdi. Yüzüm örtülü, iki büklüm, kendim için (muhakkak onun için değil), evet, böyle bir arkadaştan mahrum olan kendim için, felaketim için ağlıyordum. Kriton’da benden çok önce kendini tutamıyarak dışarıya koşmuştu. 94 This is the conventional title of an Old English heroic epic poem consisting of 3182 alliterative long lines, set in Scandinavia, commonly cited as one of the most important works of Anglo-Saxon literature. BEOWULF In the poem, a hero of the Geats in Scandinavia comes to the help of Hrothgar, the king of the Danes, whose mead hall (in Heorot) has been under attack by a monster known as Grendel. What is the name of that epic poem? 95 He was a Russian Orthodox Christian and mystic who is perceived as having influenced the latter days of the Russian Emperor Nicholas II, his wife Alexandra, and their only son, Alexei. Some people called him the “Mad Monk”,while others considered him a “strannik” (or religious pilgrim) believing him to be a psychic and faith healer. Who is this mystic character? GRİGORİ RASPUTİN 96 Adidas Adolf Dassler was inspired by a single idea when he made his first shoes in 1920, at the age of just 20. His vision was to provide every athlete with the best footwear for his respective discipline. It was this principle that guided him right up until his death in 1978. His first shoe, made from the few materials available in the difficult post-war period, was produced from canvas. A passionate athlete himself, from the very beginning, Dassler was in close contact with sports participants and was always present in person at important sports events. Dassler focused his work on the classic disciplines of track and field. In the mid-1920s he was already experimenting with spikes. Athletes wore special shoes from his workshop for the first time at the 1928 Olympic Games in Amsterdam. What famous brand is this? 97 Elle a gagné le prix Nobel de physique en 1903 et est devenue ainsi la première femme à recevoir un prix Nobel. Elle a déjà reçu le Nobel pour ses études en chimie en 1911 et ainsi elle est devenue la première personne à recevoir deux fois ce prix. Qui est la femme qui s’est vue refuser l’acces à l’Academie Française qui est faite seulement d’hommes? MARIE CURIE 98 Er ist ein deutscher Schriftsteller, Bildhauer, Maler und Grafiker. Im Jahr 1999 erhielt er den Nobelpreis für Literatur. Er schrieb den Roman “Die Blechtrommel”? Wer ist das? Günter Grass 99 ¿Cómo se llama la región qué estaba bajo del poder musulmanes durante la Edad Media entre los años 711 y 1492? Andalucia / Endülüs 100