BAŞ BİTİ Saç biti her sosyoekonomik düzeyde, özellikle okul

BAŞ BİTİ
Saç biti her sosyoekonomik düzeyde, özellikle okul çocuklarında sıkça rastlanılan paraziter bir hastalıktır.
Bir çoğumuz okul yıllarında başımıza gelen bu davetsiz misafirlerle karşılaşmışızdır. Ama nedense hatırlamak bile istemez ve
bundan kimseye bahsetmeyiz. Hele ki çocukları bitlenen anneler eczaneden ilacı komşunun kızına diye alıp, gizli gizli evde
çocuklarına uygular. Baş biti, ailenin ve bireyin yeterince temiz olmadığının göstergesi değildir. Aksine bazı uzmanlara göre
baş biti özellikle temiz saçı tercih etmektedir.
Bit insanda yerleşim yerine göre adlandırılır; saç biti, vücut biti ve kasık biti olarak üç türdür. Bunlardan okul çağı çocuklarında ve yuvalarda en sık
görüleni saç bitidir. Saç bitleri saçlar arasında yaşayıp, kafa derisinden kan emerek beslenirler ve başka hastalık bulaştırmazlar. Büyüklükleri 2–3 mm
kadar olup (susam tanesi kadar), renkleri bronzdan gri beyaza kadar değişir.
Genelde kulak arkası ve ensedeki saçlar arasına yerleşirler. Yumurtalarına sirke denir. Bit, bu sirkeleri deriden 3–4 mm uzaktaki saç diplerine bırakır.
Saçın ayda 1 cm uzadığı dikkate alınırsa kişide ne zamandan beri bit olduğu hesaplanabilir. Sirkeler beyazımsı renkte, saç tellerine yapışık, toplu iğne
başı büyüklüğündedir.
Tarak ya da fırça ile saçtan kolay kolay
ayrılmazlar.Sirkelerden 6–10 gün sonra yavru bitler
çıkmaya başlar ve bir hafta içinde bu yavrular olgun hale
gelirler. Sirkeler kafa derisinden uzaklaştırıldıkları zaman
canlılıklarını hemen yitirirken, bitler dış ortamda 2 gün
yaşayabilir ve toplumsal inanışın aksine uçmaz, zıplamaz
ve atlamazlar.
Bulaşma genelde saçla direk temasla, hastaya ait tarak, şapka, havlu gibi eşyaların kullanılması sonucu
veya oyun sırasında, sarılmayla, yakın temasla olur. Kısa zamanda aile, arkadaş çevresi ve sınıf bu
şekilde bitlenebilir.
Bitlenmenin belirtileri, saçta gıdıklanma duygusu, kafada
kaşıntı, saçlı deride kaşınmaya bağlı, küçük küçük kızarık,
kabuklu yaralar olabilir. Bazen hiç bir belirti olmayabilir.
Bitin dışkısı yastık üzerinde ince siyah tozlar halinde ya da
derisi ince gri renkte görülebilir.
Bit varlığından şüphelendiğinizde, öncelikle ense ve kulak arkasındaki saçları kontrol edin. Saçları ince dişli bir tarak ya da
fırça ile tarayın. Bazen saç kepekleri sirke ile karışabilir. Sirkeler kepekten farklı olarak, tarama ve fırçalama ile yapıştıkları
saçtan kolay kolay ayrılmaz.
Eğer başınızda saç biti bulduysanız diğer aile
bireylerinin de kontrol edilmesi gerekir. Ayrıca
yakın temasta bulunulan iş, okul arkadaşları ve
diğer kişilere de haber verilmeli ki, onlarda
kendilerini bu yönde kontrol etsin. Ancak
çoğunluğumuz bitlenmeyi ayıp bir şeymiş gibi
algılamakta ve saklamaktayız. Bu da hastalığın
yayılmasına zemin hazırlamaktadır.
Korunmada tarak ve fırçaların 55 derecenin üzerinde 5 dakika kaynatılması yeterlidir. Yıkanamayan eşyaların kapalı bir plastik torbada en az on gün
bırakılması bitin ölmesini sağlar. Eşyaları elektrikli süpürge ile süpürmek veya vakumlamak yararlıdır.Yıkanabilen eşyalar; giysi, çarşaf ve havlular sıcak
suda yıkanmalı ve ütülenmelidir.
Saç uzunluğunun ve saç yıkama sıklığının hastalığa yakalanma riski ile ilgisi yoktur.
Bitten kurtulmak için çocukların saçlarının kestirilmesi doğru değildir, çocuk üzerinde travma etkisi yaratabilir.
Bit ilaçları eczanelerden reçetesiz olarak temin edilebilir.İlaç
kullanırken mutlaka içindeki kullanma talimatlarına
uyulmalıdır. İlacı sadece kafasında bit ya da sirke olan bireyin
kullanması yeterlidir.
Tek doz tedavi uygulandıktan sonra bulaşma riski azalır, çocuk okuluna dönebilir. Fakat kaşıntı 2 hafta kadar devam edebilir, bu hastalığın devam ettiği
anlamına gelmez. Saçlı deride tedavi sonrası kalan ölü sirkelerinde bulaşıcı özelliği yoktur. Genelde tek uygulama tedavi için yeterli gelmemektedir.
Sirkeler çok yoğun ise tedavi bir hafta sonra tekrarlanmalıdır. Eğer uygulanan tedaviye yanıt yok ise bileşimi farklı bir ilaca geçilmelidir.
Sonuç olarak kolaylıkla tanı konularak tedavi edilebilen baş bitleri çocukluk çağının sık görülen hastalıklarından biri olma özelliğini devam ettirmektedir.