HavaOkulu Havacılığın Buluşma Merkezi Oğuz Bektaş İstanbul 2008
Transkript
HavaOkulu Havacılığın Buluşma Merkezi Oğuz Bektaş İstanbul 2008
HavaOkulu Havacılığın Buluşma Merkezi Havacılık Tarihinde Savaş Uçakları Oğuz Bektaş İstanbul 2008 www.havaokulu.com 1.Türk Uçakları Vecihi K-XVI Vecih Gürkuş tarafınca 1933’de adı Nuri Bey olan Vecihi K-XVI kabin uçağı yapılmıştır Vecihi K-XVI N.D. 36 ve N.D. 38 Günüzümde Uluslarası İstanbul Yeşilköy Havalimanı Nuri Demirağ'ın çiftligiydi. Orada pistler, hangarlar yaptırdı ve pilot yetiştirmek için uçuş okulu açtı. 150 yataklı öğrenci yurdu yaptırdı.Burada 38 adet uçak yapıldı ve uçuruldu. Testleri tamamlandı. En son uçak N.D. 38 yolcu uçağıydı. THK-16 1926 yılında kurulan THK Uçak Fabrikası 1940 yılında II. Dünya Savaşı'dan kaçan Polonyalı mühendislerin yardımıyla büyük bir ilerleme gösterir. THK tarafından tasarlanan ve üretilen uçak ve planörler aynı zamanda Türk Hava Kuvvetleri tarafından da kullanılmaktaydı. Fabrikanın tasarladığı 16 değişik uçak ve planör tasarımından biri de jet motorlu THK-16 olarak adlandırılan Mehmetçik'ti. THK-16'ya hazırlanan projeler arasında 16'ncı sırada yer aldığı için bu isim verilmiştir. THK-16 Yüksek Mühendis Selahattin Belen başkanlığındaki ekip tarafından tasarlanmıştır. Türk Hava Kuvvetleri'nin bünyesinde barındıran jetlerde görev alacak pilotların eğitiminde kullanılacaktı. Uçağın gövdesi tamamen metalden oluşmaktaydı ve kokpit kısmında pilotlar tandem yani önde öğrenci, arkada öğretmen pilot olacak şekilde tasarlanmıştı. Bunun yanı sıra öğrenci ve öğretmen pilotun yan yana oturduğu bir model de tasarlanmıştır. İlk jet savaş ve eğitim uçaklarında olduğu gibi motorlar kanatların altında yer alıyordu. Uçakta Fransız Turbomeca firması tarafından üretilen Pimene jet motorları kullanılmaktaydı, ayrıca aynı şirketin Palas tipi jet motoru da kullanılabilmekteydi. THK'nın Ankara Gazi Çiftliği'ndeki Uçak ve Motor Fabrikası yeterli miktarda uçak siparişi alamadığı için krize girmiş ve 5 Nisan 1952'de yapılan anlaşma ile 4 milyon lira karşılığında MKE'ye satılmıştır. Fabrika Yavuz Kansu müdürlüğünde yeniden yapılandırılmıştır. MKE, THK'nın geliştirdiği aralarında Model 3 olarak yeniden adlandırılan Mehmetçik'in de bulunduğu 6 ayrı modeli imal etme kararı aldı. Aynı yıl ABD'nin Lockheed T-33 tipi jet eğitim uçaklarını Türk Hava Kuvvetleri'ne hibe etmesiyle projenin uygulanmasından vazgeçildi. 1957 yılına gelindiğinde MKE'nin ürettiği uçaklar günün teknolojisinden geri kaldığı için Türkiye'deki uçak üretimi tamamen durdurulmuştur. Fabrika daha sonraları uçak üretimi yerine traktör ve çeşitli makina parçaları üretmeye devam etmiştir. TEKNİK ÖZELLİKLERİ • • • • • • • • • • • Mürettebat: 2 Motor türü: 2 adet Turbomeca Pimene Azami hız: 430 km/saat Maksimum yükseklik: 12 bin metre Menzil: 710 km Boş ağırlık: 510 kilogram Kalkış ağırlığı: 1.100 kg Kanat açıklığı: 10 metre Kanat alanı: 14 metre kare Gövde uzunluğu: 7 metre Yerden yükseklik: 1.8 metre 2.Amerikan Uçakları A-1 Skyraider A-1 Skyraider (The Douglas A-1 Skyraider ) Amerikan tek kişilik bombardıman uçağıdır. 1950, 1960'lar ve 1970'lerin ilk dönemlerine dek kullanılmıştır. Jet çağında başlayan yaşamı uzun bir süre devam ederek uzay çağına dek sürmüştür.Havacılık camiasında çeşitli isimler verilmiştir. Bunlardan bazıları; Spad (I. Dünya savaşında bir modelin ismiydi.); Able Dog (okunuş AD); the Destroyer; Hobo (USAF 1st Air Commando/Special operations Squadron'un telsiz çağrı kodu); Firefly (602. ACS/SOS); Zorro (22nd SOS); The Big Gun; Old Faithful; Old Miscellaneous; Fat Face (AD-5/A-1E versiyonu); Guppy (AD-5W versiyonu); Q-Bird (AD-1Q/AD-5Q versiyonları); Flying Dumptruck (A-1E); Sandy (Araştırma ve kurtarma amaçlı helikopter görevleri); Crazy Water Buffalo (Güney Vietnamlıların ismi)A-1 en çok Kore ve Vietnam savaşlarında görev yapmıştır Genel Özellikler Mürettebat: Bir Uzunluk: 38 ft 10 in (11.84 m) Kanat açıklığı: 50 ft 0 in (15.25 m) Yükseklik: 15 ft 8 in (4.78 m) Kanat alanı: 400.31 ft² (37.19 m²) Boş ağırlık: 11,970 lb (5,430 kg) Yüklü ağırlık: 13,925 lb as scout; 18,030 lb as bomber (6,315 kg as scout; 8,180 kg as bomber) Max kalkış ağırlığı: 25,000 lb (11,340 kg) Güç: 1× Wright R-3350-26WA radial motor, 2,700 hp (2,000 kW) Performans Maksimum hız: 320 mph (280 knots, 520 km/h) Yer hızı: 295 mph (256 knots, 475 km/h) Menzil: 1,315 mi (1,142 nm, 2,115 km) Servis süresi: 28,500 ft (8,660 m) Tırmanma hızı: ft/min (m/s) Kanat yükü: 45 lb/ft² (220 kg/m²) Güç/kütle: 0.15 hp/lb (250 W/kg) Silahlar Silah: 4 × 20 mm (0.787 in) top Diğer: 8,000 lb (3,600 kg)' ye kadar 15 dış noktaya bomba bağlantısı, torpedolar, mayın imha, güdümsüz roketler, mühimmat A-10 Thunderbolt II A-10 Thunderbolt II, kara birliklerine yakın hava desteği sağlama görevi için özelolarak geliştirilen ilk hava platformudur. ABD'li Fairchild Republic firması tarafından üretilen A-10 Thunderbolt II, düşük irtifa ve düşük hızda manevra yapabilen, isabetli silah sevk yeteneği olan basit ve etkili, her türlü yer hedefine özellikle de tank ve zırhlı araçlara saldırabilen iki motorlu bir jet uçağıdır. Soğuk Savaş döneminde alçak uçuşla Sovyet tank ve zırhlılarını imha etmek üzere tasarlanmıştır. "Tank Katili" olarak anılır. Savaş alanı üzerinde 300 m altındaki irtifalara inip büyük kanat alanı sayesinde düşük hızlarda yerdeki düşman unsurlarını ateş altına alabilir. Kısa ve ham pistlerden iniş-kalkış yapabilmesi Thunderbolt'a cepheye yakın alanlardan harekat olanağı sağlar. Oldukça dayanıklı bir uçaktır, bu da ona geniş bir kombat yarıçapı ve savaş alanında uzun süre kalabilme yeteneği vermektedir. Sistem ve zırhı sayesinde hayatta kalma olasılığı yüksektir. Hasara karşın pilotun uçağı üsse geri döndürebilecek şekildeki dizaynı ve görev yükü-menzili uçağın dikkat çeken unsurlarıdır. Pilot kabininin etrafı 3.8 cm kalınlığında titanyum zırh ile kaplıdır. Uçağın tümü zırhlı değildir, zırh sadece kokpite ve yakıt deposuna uygulanmıştır. Uçağın dizaynında performanstan çok alçak irtifa (300 m) seyirlerinde yerden açılacak ateşe karşın hedefin imhası ve üsse dönme esas alınmıştır. Bu özellikleri kullanıcı pilotların uçağa güven duymasına ve hedefe giderken konsantrasyonunun korunmasını sağlar. Teknik Özellikler Boyut Doneleri Uzunluk : 16.26 m (53.33 ft) Kanat Genişliği : 17.53 m (57.50 ft) Yükseklik : 4.47 m (14.67 ft) Kanat alanı: 47.02 m2 (506 ft2) Ağırlık Doneleri Boş Ağırlık : 9.183 kg (20.246 lb) Azami Kalkış Ağırlığı : 23.585 kg (52.000 lb) Yakıt Kapasitesi : Dahili : 4.885 kg (10.700 lb), Harici : 3 x 600 galon (2.270 lt) yakıt tankı Azami Faydalı Yük : 7.260 kg (16.000 lb) Güç Kaynağı Motor : 2 x General Electric TF-34-GE-100 turbofan Motor Gücü : 2 x 9.565 lbf (40.32 kN) Performans Azami Hız : 705 km/s (440 mph) (Deniz seviyesinde) Seyrüsefer Hızı : 555 km/s (345 mph) (Deniz seviyesinde) Servis Tavanı : 41.200 ft (12.550 m) Tırmanma Hızı : 6.000 ft (1.800 m) / dakika Menzil : Azami yakıt ile 3.950 km (2.130 nm),Tipik yükleme ile 2.000 km (1.080 nm) G Limiti : + 5.5 Silah Donanımı GAU-8 Avenger makinalı top Tam mühimmati yükü ile A-10 Thunderbolt II Top 1 x 30 mm GAU-8/A Gatling (7 namlu, 1.350 mermi) Havadan Havaya Muharebe Füzeleri AIM-9L Sidewinder (Sadece OA-10 versiyonunda) Havadan Karaya Taaruz Füzeleri AGM-65B/D/G Maverick Bombalar GBU-10 Paveway II, GBU-12 Paveway II,GBU-16 Paveway II, GBU-24 Paveway III Lazer güdümlü bombalar Mk-20 Rockeye, BLU-1, BLU-27/B Rockeye II, BL-755,CBU-52/58/71/87/89/97 Demet bombaları Mk-82/83/84 Genel maksat bombaları Mk-77 Yangın bombası (Napalm) JDAM (A-10C) CBU-105 WCMD (A-10C) LAU-68 Hydra 70 mm (2.76 inç) ve 127 mm (5.0 inç) Roket podları Elektronik Muharebe Destek Donanımları ALQ-131 ECM podu LITENING AT/Sniper XR hedefleme podları (A-10C) A-6 Intruder Uçak gemilerinden faaliyet göstermek üzere planlanmış iki turbojet motorlu, iki mürettebatlı, her hava şartında faaliyet gösterir orta menzilli taarruz uçağı. Alçak irtifada iken küçük hedefleri tespit için entegre taarruz/seyrüsefer sistemi vardır ve nükleer ve/veya konvansiyonel çok çeşitli silah ve gelişmiş havadan karaya füze sistemleri taşıyabilir. A-6 da denir. Havada yakıt ikmali için tanker tipine KA-6 denir. Elektronik karşı tedbirler tipi EA-6A diye adlandırılır. AC-130 Gunship AC-130 Gunship, C-130 Hercules nakliye uçağının özel kuvvet birliklerine sıcak çatışma bölgelerinde yakın hava desteği sağlaması için modifiye edilmiş halidir. Standart bir C-130 Hercules nakliye uçağından daha fazla motor gücü, tırmanma hızı ve menzile sahiptir. Alçak uçuşlarda oldukça başarılı olan, yerleşim yerleri ve kırsal kesimde hedeflere nokta atışı yapabilen, isabet gücü yüksek bir taarruz uçağıdır. Dakikada 610 metre tırmanabilen uçak her türlü pisti kullanabilir. Uçakta 4 adet her biri 4.910 beygir gücünde Allison T56-A15 turboprop motorları bulunur. Kurtarma operasyonlarında da kullanılabilen uçaklardan Amerikan ordusunda 8 adet H ve 13 adet U modelli AC-130 bulunmaktadır Uçağın ilk üretilen versiyonu A modelidir. 13 Ağustos 1954'de ilk uçuşunu yapmıştır. 2 x 40 mm top, 2 x 20 mm Vulcan ve 2 x 7.65 mm mini toptan oluşan bir silah yapısı vardır. Toplam 19 adet A modeli modifiye edilmiştir. Vietnam'daki çatışmalarda 5 tanesi düşmüştür. 1995 sonunda tüm A modelli uçaklar hizmet dışı bırakılmıştır. E modeli ilk uçuşunu 1974'te yapmıştır. A modelindeki 40 mm'lik bir top, 105 mm'lik anti-tank obüsü ile değiştirilmiş ve 7.65'likler kaldırılmıştır. Tüm E modeli AC-130'lar revizyona girerek H modeline yükseltilmişlerdir. H modeli motor ve diğer başka revizyonlarla E modellerinin modernize edilmiş halidir. Toplam 11 tane H modelli AC-130 üretilmiş ve 3 tanesi düşmüştür. H modeli 14 personel kapasitelidir. AC-130U, 3. nesildir ve en son teknolojileri içermektedir. 20 Aralık 1990'da ilk uçuşunu yapmıştır. AC-130H'nin taşıyabildiği cephanenin iki katını taşıyabilir. Eşzamanlı olarak iki farklı hedefe saldırabilir. Personel koruması için U modelinde Spectra seramik zırh kullanılır. 1 adet hareketli 25 mm top ve hedef tespiti için elektro-optik tarayıcı H modelindeki 2 adet sabit 20 mm topların yerini aldı. 25 mm top tam otomatik olduğu için personel gerektirmez, bu yüzden 13 personel taşır. Uçak içi yangına karşı dahili yangın söndürme sistemi mevcuttur. Uçakta bulunan GPS, INS, APQ-180 dijital atış kontrol sistemi ve ALLTV (Alçak irtifa TV sistemi) her hava şartında gece ve gündüz, seyir ve atış imkanı vermektedir. Aynı sistemin bir başka modeli F-15E Strike Eagle uçaklarında kullanılır. SAR (Sentetik radar) ile hedef tespit ve kilitlenme yeteneği artmıştır. Böylece hata payı azaltılmış, tek atış-tek vuruş yeteneğine sahip olunmuştur. Hedef tespit edilir, tanımlanır ve elverişli silah kilitlenir. Kokpitte bulunan pilot veya sistem subayı da silahı ateşler. Öz savunma sistemleri U modeli ile geliştirilmiştir. AN/AAQ-24 "DIRCM" sistemi sayesinde uçağa kilitlenen ısı güdümlü füzeleri tespit edip uçağa yaklaşmadan güdüm sistemine IR ışını yansıtarak füzenin körleşmesini ve hedefini şaşırması sağlanmaktadır. U versiyonundan 13 adet üretilmiştir ve hepsi aktif durumdadır. Silah Sistemleri AC-130'da tüm silahlar uçağın sol kısmında bulunmaktadır. ABD Hava Kuvvetleri envanterinde en büyük silah çap ve kalibreye sahip uçaktır. 1 adet 105 mm'lik M101 Haubica hafif obüs uçağın en ağır silahıdır. Obüsün geri tepme sistemi bulunmaktadır. Etkili menzili 7.500 m'den fazla olan bu obüs dakikada 6-10 mermi atabilir. H modelinde 2, U modelinde 1 adet bulunan 40 mm Bofors L-70 topunun etkili menzili 4.500 m'dir ve dakikada 100 mermi atabilir. Uçakta da 256 adet 40 mm mermisi taşınır. U modelinde 1 adet 25 mm GAU-25 topu bulunur ve dakikada 1800 mermi atabilmektedir. 3.700 m'den atış yapabilen bu topun 3.000 adet de mermisi taşınır. H modelinde de ilave olarak 2 adet 6 namlulu M61A1 Vulcan topu bulunmaktadır. Saldırı Taktiği AC-130'un klasik saldırı taktiği 3.000 m yükseklikten 300 km/s hızla hedef bölgeye yaklaşmak ve saat yönünün tersine hedef üzerinde daireler çizmektir. Bu irtifa ve hız, etkili atış ve isabet içindir. Tespit edilen hedefe lazer işaretleyicilerle nokta atışı yapılır. Hedefin etrafında daireler çizilmesi, atış öncesi ve atış sonrası hedefin durumunu tespit ve hedefe farklı açılardan saldırı imkanı verir. Radar kesiti ve boyutunun büyüklüğü nedeniyle genellikle gece harekatlarında kullanılmaktadır. Kötü hava koşullarında da iyi sonuçlar elde edebilen bu uçak, gelişmiş radarı sayesinde yerdeki hedeflerin dost mu, düşman mı olduğunu ayırt edebilmektedir. AV-8 Harrier II AV-8 Harrier II hakiki manada V/STOL uçaklarının içinden en çok tanınanıdır. İlk Harrier II uçuşu 1981 Sonbaharı’nda gerçekleştiğinde orijinal Hawker P.1127’nin ilk uçuşundan beri 21 yıl geçmişti. P.1127’nin 1957 tasarımı bir Fransız motor konsepti üzerine yapılandırılmış ve geliştirilmişti. Proje finansmanı İngiliz Bristol Engine Co. Ve ABD Hükümeti tarafından “Müşterek Silah Geliştirme Programı” (MWDP) dahilinde karşılanmıştı. Motor konfigurasyonu genelde belirlendikten ve gelişmeler yoluna girdikten sonra Hawket Aircraft Ltd mühendisleri dikkatlerini bu motoru kullanacak bir V/STOL uçağı yapımına çevirdiler. Hükümet ve askeriye desteği olmaksızın tek motorlu bir saldırı-keşif uçağı ürettiler. Motorun döner egzostlarından başka reaksiyon kontrol sistemi V/STOL yeteneği için gerekli tek komplikasyon olmuştur. İlk P.1127 1960 yazında fabrikadan çıktı. Bu arada RAF’ın alakası arttığından İngiliz Hükümeti iki prototip sipariş etti. İlk uçuşu sonbaharda yapıldıktan sonra potensiyel NATO ülkelerinin ve diğer ulusların artan alakaları karşısında geliştirmenin devamı için dört prototip daha ısmarlandı. 60’lı yılların ortalarında artan alaka, Batı Almanya, İngiltere ve ABD’den oluşan bir trioya dönüştü. Dokuz adet sipariş RAF notasyonları ile teslim edildi. Temelde aynı kalınmakla birlikte birçok geliştirmeler yapıldı. ABD içinde de üçlü bir grup oluşmuştu (Ordu, USAF, Donanma). RAF’ta hizmete girmeden önce Birleşik Devletler Deniz Piyadeleri(USMC) uçağa saldırı görevleri için çok ilgi duyup AV-8A rumuzu ile siparişi başlattılar. “Harrier”ler RAF ve USMC’de 70’li yılların başlarında servise girdi. Bunu USMC için az sayıda, TAV-8A diye kodlandırılan iki kişilik eğitim tipi izledi. AV-8A’ların iyileştirilmesi ve AV-8B’lerde sistem geliştirmeleri yapılması sonucu AV-8C modeli ortaya çıktı. İki deney uçağı yapıldı ve sınırlı sayıda değiştirme programa alındı. Harrier'ler için öngörülen iyileştirme programı yeni motor, radar, “İleri Bakan İnfrarujlu Radar” (FLIR), hareketli harita ve gece görme ekipmanı içermektedir B-1 Lancer B-1 Lancer, ABD Hava Kuvvetleri'nde serviste bulunan uzun menzilli stratejik bombardıman uçağı. B-52 Stratofortress ve B-2 Spirit ile beraber ABD uzun menzilli bombardıman kuvvetinin belkemiğini oluşturur Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • • • • • • • Ana Fonksiyonu: Uzun Menzil, Çok Yönlü, Ağır Bombardıman Üretici: Boeing, North America (önceleri Rockwell International, North American Aircraft); Saldırı avionikleri: Boeing Military Airplane; Savunma avionikleri: EDO Corporation Motor: Dört General Electric F101-GE-102 turbofan ardyakıcılı motor İtiş Gücü: Ardyakıcıyla beraber motor başı 13607 Kg. Kanat Açıklığı: 137 feet (41.8 metre) Tam açık konumda, 79 feet (24.1 metre) tam kapalı konumda (Hıza bağlı olarak kanat konum değiştirmektedir, bu iki ölçü arasındaki her uzunluk bu nedenle mümkündür.) Uzunluk: 146 feet (44.5 metre) Yükseklik: 34 feet (10.4 metre) Ağırlık: Yaklaşık 190,000 pound (86,183 kilogram) Maksimum Kalkış Ağırlığı: 477,000 pound (216,634 kilogram) Yakıt Kapasitesi: 265,274 pound (120,326 kilogram) Yük: 75,000 pound ( 34,019 kilogram) Hız: (Mach 1.2 deniz seviyesinde) Menzil: Kıtalar arası Tavan: 30,000 feet (9,144 metre) Silahlar: 24 GBU-31 GPS-sevkli JDAM ( Mk-84 genel maksat ve BLU-109 koruganlara karşı) ya da 24 Mk-84 2,000-pound genel maksat bombası; 8 Mk-85 deniz mayını; 84 Mk-82 500-pound genel maksat; 84 Mk-62 500-pound deniz mayını; 30 CBU-87, -89, -97 mayın mühimmatı; 30 CBU-103/104/105 WCMD, 24 AGM-158 JASSM ya da 12 AGM-154 JSOW. Mürettebat: 4 (Uçak komutanı, copilot ve iki silah sistem subayı) Maliyet: 283.1 milyon $ B-17 Flying Fortress Boeing B-17 Flying Fortress (Uçan Kale), US Army Air Corps (USAAC) için II. Dünya Savaşı öncesinde geliştirilmiş dört motorlu ağır bombardıman uçağı. B-17'nin temel görevi Alman endüstriyel ve sivil hedeflerine karşı stratejik gündüz nokta bombardımanıydı. Normandiya Çıkarması öncesinde yapılan Operation Pointblank'de İngiltere'ye üslenmiş ABD 8. Hava Filosu ve İtalya üslü 15. Hava Filosu, RAF Bomber Command'ın gece alan bombardımanına tamamlayıcı unsur olarak görev yaptı. Ayrıca B-17'ler daha düşük seviyede de olsa Pasifik savaşlarında kullanıldı.B-17'ler her köşesinde ve üst ve alt taretlerinde bulunan 50 kalibrelik makinalı tüfekler nedeniyle Flying Fortress (Uçan Kale) olarak adlandırılmışlardır. USAAC, savaş öncesindeki tasarımına uygun olarak B-17'yi stratejik bir silah olarak kullandı: yüksekten uçan, uzun menzilli ve yüksek bombardıman kapasiteli, ancak kolay düşmeyen bir uçak. Ağır savaş hasarına rağmen üssüne geri dönebilmesi ve yaptığı gövde inişleri B-17'yi bir ikona çevirdi. B-24 Liberator'a göre daha düşük menzili ve bomba taşıma kapasitesine rağmen, anketler pilotların B-17'den daha memnun olduğunu göstermiştir. B-17, II. Dünya Savaşı sırasında diğer tüm ABD uçaklarından daha fazla bomba taşımıştır. Örneğin Almanya'ya atılan 1.5 milyon ton bombanın 500 bin tonu B-17'ler ile atılmıştır. B-2 Spirit Northrop Grumman B-2 Spirit, nükleer ve konvansiyonel silahlar taşıma kapasiteli, çok rollü, radara yakalanmayan (hayalet/stealth) bombardıman uçağı. Şu ana dek üretilen en pahalı uçaktır, tahmini fiyatı 1.157 milyar [1] ile 2.2 milyar ABD Doları[2] arasındadır. Kıyaslama gerekirse, Nimitz sınıfı bir uçak gemisi 4.5 milyar dolara malolmaktadır. Ancak bu fiyatın büyük kısmı radara yakalanmama teknolojisini geliştirmek için harcanmıştır. Radara yakalanmama teknolojisi sayesinde daha önceki uçakların başaramadığı görünmeden düşman hedeflerini bombalama görevlerini başarabilmektedir. Proje başladığında toplam 135 uçak üretilmesi planlanırken bu rakam 1980'lerin sonunda 75'e, 1992'de ise başkan George H.W. Bush tarafından yapılan açıklamayla 20'ye indirileceği belirtilmiştir. Operasyonel hale getirilen test uçağı ile bu sayı 21 olmuştur.Yüksek teknolojisine rağmen 2008 yılında bir eğitim uçuşu sırasında bir B-2 Spirit bilinmeyen bir nedenle düşmüştür.Böylece Amerikan Hava Kuvvetleri'nde mevcut olan B-2 sayısı 20 ye inmiştir. B-2 Spirit Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • • Mürettebat: 2 Kanat açıklığı: 52,12 m Uzunluk: 20.9 m Yükseklik: 5.1 m Kanat alanı: 460 m² Boş ağırlığı: 71,700 kg Azami kalkış ağırlığı: 160,600 kg Enyüksek hız: Mach 0,85 Uçuş tavanı: 20,000 m Menzil: 20,400 km Motorlar: 4× General Electric F118-GE-100 turbofans Itiş gücü: 6x 77kN B-24 Liberator B-24 Liberator İkinci Dünya Savaşında Amerika Birleşik Devletleri tarafından büyük sayılarda üretilen bir ağır bombardıman uçağıdır. Müttefik kuvvetler için en fazla sayıda üretilen uçak durumundadır. Savaşın her cephesinde kullanılmıştır. En yakın benzeri olan B-17 Flying Fortress ile karşılaştırıldığında B-24 yüksek hız çıkmayı sağlayan modern dizaynı ve menzilinin uzunluğu ile öne çıkmaktadır. B-25 North American B-25 Mitchell (North American NA-62) İkinci Dünya Savaşında Almanya ve Japonya'ya karşı kullanılmış olan, çift motorlu, North American Aviation tarafından üretilmiş bombardıman uçağıdır. Uçağın ismi General Billy Mitchell'dan gelmektedir. Mitchell Amerikan Hava Kuvvetlerinin kuruluş ve gelişmesinde öncülük yapmış bir askerdir. B-25 Mitchell özel bir kişinin ismini taşıyan hava kuvvetlerine ait tek uçaktır. Üretimi sona erene dek yaklaşık 10.000 adet B-25 gökyüzünde yer almıştır. Bunların içinde ondan esinlenilmiş bazı varyasyonlarıda vardır. Örneğin Deniz Kuvvetleri'nin kullandığı PBJ-1 bombardıman uçağı ve Hava Kuvvetlerinin F-10 Fotografik keşif uçağı gibi. B-26 B-26 , İkinci Dünya Savaşında bombardıman amaçlı kullanılan çift motorlu ve Glenn L. Martin Company tarafından imal edilmiş uçakdır. Pasifikte, Avrupa ve Kuzey Afrika cephelerinde yaygın olarak kullanılmıştır. 1946 yılına değin Batı Cephesinin şef bombardıman uçağı olarak görev almıştır.B-26'nın diğer bir özelliği de İkinci Dünya Savaşı'nda en az kayıp veren uçak olmasıdır. Şubat 1941 ve Mart 1945 yılları arasında toplam 5288 adet üretilen uçak İngiltere ve Güney Afrika Hava Kuvvetlerince de tercih edilmiştir. Savaş yıllarında ilk görevi 1942 baharında Güney Pasifik'de devriye görevi görmek olmuştur. Ancak modellerin çoğu İngiltere ve Akdeniz'e gönderilmiştir. B-25 Mitchell'ler gibi B-26'lar da orta yükseklikte bir bombalama görevi için imal edilmişlerdir. Uçağın ilerki yıllarında eklenen makineli silahlarla yer hedeflerine daha isabetli vurşlar kaydedilmiştir. Ayrıca Normandiya Çıkartması'nda, Utah Beach cephesinde alçak bombalama görevi de görmüştür. B-29 Flying Superfortress B-29 Superfortress İkinci Dünya Savaşında Amerikan Hava Kuvvetlerince kullanılmış olan, dört motorlu ağır bombardıman uçağıdır. İkinci Dünya Savaşı sonrası özellikle Kore Savaşı olmak üzere bazı operasyonlarda da görev almıştır. B-29 (Boeing 341/345) ikinci dünya savaşında görev almış en büyük uçaklardan biridir. Etkili bombalama gücü, merkezi ateşleme sistemi, uzaktan kumandalı makineli silhları olması gibi artıları bulunmaktadır. Gündüz yüksek irtifadan bombalama yeteneği olduğu gibi gece görüşü ile daha düşük irtifalardan da bombalama yapabilmektedir. B-29 lar Hiroshima ve Nagasaki'ye atom bombasını taşıyan uçaklardır. 1960'lı yıllardaki emekliliklerine değin 3900 adet imal edilmişlerdir. B-29 lar İkinci Dünya Savaşında sadece Pasifik savaşlarında görev almışlardır. Hiroşima ve Nagasaki katliamları bu uçaklarla yapılmıştır. B-35 B-35, Northrop YB-35 İkinci Dünya Savaşı ve hemen sonrasında Amerika Birleşik Devletleri tarafından geliştirilen deneysel ağır bombardıman uçağı. Kanat yapısında radikal değişiklikler yapılmış ilk bombardıman uçağıdır. Uçak sadece bir kanat ve motorlardan oluşmaktadır. Ayrıca uçağın kuyruk bölümü tamamen yok edilmiştir. Sadece prototipi ve ön üretimi yapılan uçak üreticisi Northrop Corporation tarafından sonraki yıllarda B-2 Spirit'e esin kaynağı olmuştur. B-47 Stratojet B-47 Stratojet, her türlü hava koşulunda harekata elverişli, stratejik orta bombardıman uçağı. Altı turbojet motoru vardır. Havada yakıt ikmali sayesinde kıtalar arası menzile sahiptir. Nükleer ve nükleer olmayan bombalar kullanılabilir. RB-47, bu uçağın keşif modelidir. B-50 Flying Superfortress B-50 Flying Superfortress B-29 Superfortress uçağının daha güçlü olan Pratt & Whitney R-4360 radial motorlarla güçlendirilmiş modelidir. B-52 Stratofortress B-52 Stratofortress, ABD'li Boeing şirketi tarafından üretilmiş uzun menzilli stratejik bombardıman uçağıdır.B-52'ler Soğuk savaş yıllarında SSCB topraklarına nükleer bomba taşınabilmesi amacı ile geliştirilmiştir. İlk uçuşunu 15 Nisan 1952'de gerçekleştirmiştir. 1954 yılından itibaren B-36 Peacemaker ve B-50 Superfortress uçaklarının yerini alarak ABD Hava Kuvvetleri'nde kullanıma girmiştir. ABD Hava Kuvvetleri'nde "Buff" diye bilinirler. Halı bombardımanı diye adlandırılan, güdümlü olmayan basit konvansiyonel bombalar kullanarak geniş alanların isabet oranı yüksek olmadan bombalanmasında etkili olarak kullanılırlar. Körfez savaşı'ndaki bombaların çoğu B-52'ler tarafından atılmıştır. Taşıma kapasitesi B-1B Lancer'dan daha az olmasına karşın (yaklaşık yarısı kadar) menzili biraz daha uzundur. 18 Ocak 1957'de 3 B-52B dünya etrafında hiç durmadan uçarak rekor kırmıştır. Bu uçuş 49 saat 19 dakika sürmüştür ve havada 3 kez yakıt ikmali yapılmıştır. 21 Mayıs 1956'da Bikini Atolu'na havadan ilk hidrojen bombasını atan uçak bir B-52'dir. Genel özellikler Mürettebat: 6 Kişi; pilot, co-pilot, Yön beliryeyici, Yön belirleyici(Radar), Bombardıman Kumandanı, ve elektronik savaş görevlisi Yükleme sınırı: () Uzunluk: 159 ft 4 in (48.5 m) Kanat açıklığı: 185 ft 0 in (56.4 m) Yükseklik: 40 ft 8 in (12.4 m) Kanat alanı: 4,000 ft² (370 m²) Boş ağırlık: 185,000 lb (83,250 kg) Yüklü ağırlık: 265,000 lb (120,000 kg) Maksimum kalkış ağırlığı: 488,000 lb (220,000 kg) Yakıt Kapasitesi: 47,975 US gal (181,725 L) Güç ünitesi: 8× Pratt & Whitney TF33-P-3/103 turbofan motorlar, 17,000 lbf (76 kN) adedi Performans Maksimum hız: 560 kt (650 mph, 1,000 km/h) Muharebe yarıçapı: 4,480 mi (3,890 NM, 7,210 km) Sefer menzili: 11,000 mi (9,560 nm, 15,000 km) Servis tavanı: 50,000 ft (17,000 m) Tırmanma oranı: 6,270 ft/min.[4] (31.85 m/s) Kanat yüklemesi: 30 lb/ft² (150 kg/m²) İtki/Ağırlık: 0.51 B-58 Hustler Convair B-58 Hustler, 2 Mach hız yapabilen yüksek irtifa, yüksek hız için tasarlanmış süpersonik bombardıman uçağı. 1950'lerin sonunda ABD Hava Kuvvetleri Stratejik Hava Komutanlığı için tasarlanmış, 1960-1969 arasında hizmette bulunmuştur. Teknik Özellikleri Mürettebat: 3 Uzunluk: 29.5 m Yükseklik: 8.9 m Kanat açıklığı: 17.3 m Kanat alanı: 143,3 m² Boş ağırlığı:25.200 kg Yüklü ağılığı: 30.786 kg Motor: 4× General Electric J79-GE-5A turbojets Itiş gücü:69.3 kN Maksimum hız: 2.1 Mach Menzil: 1815km Çıkabildiği maksimum yükseklik: 19.300m Convair B-36 Convair B-36, Convair tarafından ABD Hava Kuvvetleri USAF için üretilen stratejik bombardıman uçağı. Kıtalararası görev yapabilecek menzile sahip ilk operasyonel bombardıman uçağıdır. Uçağın resmi olmayan takma adı “Peacemaker” (Barışçı) seçilmiştir. B-36, ilk termonükleer bomba taşıyıcısıdır. Seri üretime girmiş en büyük piston motorlu uçaktır. Ayrıca B-36, daha büyük kargo uçakları olmasına rağmen inşa edilmiş en büyük savaş uçağıdır. 10.000 km üzerinde menzili ve 32 tondan fazla bomba kapasitesiyle günümüzün B-52 Stratofortress ve B-1 Lancer gibi modern uzun menzilli bombardıman uçaklarının atasıdır Douglas DB-7 Douglas DB-7, A-20 adıyla da bilinen hafif bombardıman ve gece avcısı uçağı.1937'den savaşın sonuna kadar kullanılmıştırr. İlk modellerde motor sorunu vardı. İspanya iç savaşında kullanılan DB-7A'ların hızının çok düşük olduğu anlaşılmıştı. Sonraları geliştirilen motorlar 380 km hıza ulaşabiliyorlardı. Sonraları A-20'lere ek zırhlar ve kendi kendini yamayabilen yakıt tankları eklendi. A-20'ler savaşın sonuna kadar Müttefik kuvvetlerine hizmet etti. II. Dünya Savaşının en sağlam uçaklarından biridir. F-100 Super Sabre F-100 Super Sabre; ilk prototip uçuşu 25 Mayıs 1953’de gerçekleştirilen, North American firması tarafından geliştirilen ve tasarımı F-86 Sabre'a dayandırılan bir av-bombardıman uçağıdır. Rus muadili Mikoyan-Gurevich MiG-19'durF-100C’lere ilaveten av-bombardıman tipi olan F-100D tipi de geliştirilmiş ve geniş bir kullanım alanı bulmuştur. Avcı yetenekleri geliştirilmiş, 4 adet AIM-9 havadan havaya füze ile donatılmış ve taktik bombardıman uçağı olarak gövde altında M-61 nükleer bomba taşıyacak duruma getirilmiştir. Ayrıca iki kişilik eğitim tipi olan F-100F de mevcuttur. Her üç tip de THK’da kullanılmıştır. 1953-1959 yılları arasında 2294 adet üretilmiş olup bunun 1274’ü F-100D tipindedir. Bu uçaklarda Pratt & Whitney tarafından F-86’lar için üretilen J47 jet motorlarının geliştirilmiş modeli olan J57’ler kullanılmıştır. “Afterburner”lı olan bu motorlar 10.000lb üzerinde itiş gücü üreten ilk Amerikan turbojetidir. F-100’lerin takma adı “Super Sabre”dır. 1958’den itibaren Türk Hava Kuvvetleri F-100’leri MAP programı dahilinde teslim almaya başladı. İlk gelenler F-100D ve F-100F modelleri olup USAF envanterinden gönderilmiştir. Bu uçaklardan toplam 163 adet teslim alınmıştır. Bunların içinde çok az miktarda Danimarka’dan gelenler de vardır. Bu sevkiyatı 1972 yılından başlamak üzere F-100C’ler izlemiştir. Bunlardan 115 adet gönderilmiştir. Bu uçakların en az beş hava üssü tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Türk F-100’leri Kıbrıs Barış Harekatı'nda yoğun ve etkili bir şekilde kullanılmıştır. Son THKv F-100’ü 1988’de emekliye ayrılmıştır. Genel özellikler Mürettebat: 1 Yükleme sınırı: () Uzunluk: 50 ft (15.2 m) Kanat açıklığı: 38 ft 9 in (11.81 m) Yükseklik: 16 ft 2¾ in (4.95 m) Kanat alanı: 400 ft² (37 m²) Boş ağırlık: 21,000 lb (9,500 kg) Yüklü ağırlık: 28,847 lb (13,085 kg) Maksimum kalkış ağırlığı: 34,832 lb (15,800 kg) Güç ünitesi: 1× Pratt & Whitney J57-P-21/21A turbojet Kuru itki: 10,200 lbf (45 kN) Artyakıcı ile itki: 16,000 lbf (71 kN) Sıfır kaldırma sürtünme katsayısı: 0.0130 Sürtünme alanı: 5.0 ft² (0.46 m²) Eğim oranı: 3.76 Performans Maksimum hız: 750 kn (864 mph, 1,390 km/h) Menzil: 1,733 NM (1,995 mi, 3,210 km) Servis tavanı: 50,000 ft (15,000 m) Tırmanma oranı: 22,400 ft/min (114 m/s) Kanat yüklemesi: 72.1 lb/ft² (352 kg/m²) İtki/Ağırlık: 0.55 Kaldırma-sürüklenme oranı: 13.9 F-104 F-104 Starfighter, Amerikan Lockheed firması tarafından tasarlanan bir bombardıman uçağıdır. Rus muadili Mikoyan-Gurevich MiG-21 süpersonik savaş uçağıdır. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Almanya, İtalya, Japonya, Pakistan ve Türkiye tarafından kullanılmıştır. Türk Hava Kuvvetleri'ne 1963 yılında kullanılmaya başlanmış olup 1994 yılında emekli olmuşlardır.Kısa kanatları yüzünden herhangi bir motor arızası ya da güç kaybı sonucunda hava tutunması çok az olduğundan planör uçuşu yapamayan ve sık sık bu sebepten düşen uçaklardır. Son geliştirilen modelleri yüksek kaza oranından ötürü "uçan tabut" olarak anılmıştır.Alman Hava Kuvvetlerine ait 100'ün üzerinde F-104 G uçağının, kullanıldığı süre içinde kırıma uğradığı söylenmektedir. Türk Hava kuvvetlerinde G serisi kullanılırken,hava kuvvetlerimizi takviye etmek için İtalya'dan süratten başka pek yeteneği olmayan F-104 S tipi 40 adet uçak alımı yapılmış ve İtalyanlar iyi bir satıştan sonra, uçağın üretimine son vermişlerdir F-111 General Dynamics F-111, 1960'larda tasarlanmış orta menzilli stratejik bombardıman, keşif ve taktik saldırı hava aracı. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF) modelleri resmi olarak Aardvark takma ismini taşımaktaydı. 1996'da USAF bu uçakları emekliye ayırdı. Günümüzde kalan tek F-111 kullanıcısı Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri'dir (RAAF). Rus muadili Mikoyan-Gurevich MiG-23'dir. F-111'ler askeri uçaklar için değişken geometrili kanatlar, artyakıcılı turbofan motorlar, alçak irtifa yüksek hızlı seyir için yeri izleyen radarlar gibi birçok yenilikte öncülük yaptı. Dizaynı öellikle Sovyet mühendisler için ilham verici oldu, dönemi için sıradışı olan teknolojisi de günümüzde standartları belirledi. USAF elindeki F-111'leri orta menzilli nokta bombardımanları için F-15E Strike Eagle modelleri ile, süpersonik bombardıman rolü için de B-1 Lancer'ler ile değiştirmiştir. RAAF ise elindeki F-111'leri F-35 Lightning II'lerle değiştirmeyi planlamaktadır. F-14 Tomcat F-14 Tomcat, Grumman Aerospace tarafından üretilen süpersonik, çift motorlu ve değişken geometrik kanatlı bir av önleme uçağıdır. Ana görevi Amerikan Donanmasını düşman süpersonik uçak ve cruise füzelerinden korumaktır. Bu maksatla F-14'e çok güçlü bir atış kontrol radarı (AN/AWG-9) ve uzun menzilli füzeler (AIM-54 Phoenix) entegre edilmiştir. Uçak, AN/AWG-9 radarı sayesinde 100 millik bir alanı tarayabilir, bu mesafe içindeki 24 uçağı aynı anda izleyebilir ve müşterek olarak 6 tanesine AIM-54 Phoenix ile saldırabilir. Radarının izleme gücü sayesinde Tomcat'ler birer mini AWACS olarak da kullanılabilir. Yüksek optik büyütme özellikli TV kameraları 30 milden daha uzak mesafelerden hedeflerini tanır ve görsel olarak takip edip, hedef tanımlamasına imkan tanır. Uçuş ekibi bir pilot ve bir radar subayından oluşur. Uçak değişken geometrili kanatlara sahiptir. Uçuş sırasında otomatik olarak 20 ile 68 derece arasında değişebilen bu kanatlar kalkış sırasında öne doğru açılarak havanın kaldırma kuvvetini arttırmakta, hız gerektiren uçuşlarda geriye doğru kapanıp kanat alanını küçülterek sürtünmeyi azaltmakta ve hızı arttırmaktadır. Bu da uçağa sabit kanatlı uçaklarda sağlanamayacak bir avantaj vermektedir. F-14 Tomcat, kanatlarını hareket ettirerek kanat yüzeyine genişletebilir ve motor itkisini düşürerek mevcut yakıtı ile daha uzun süre havada kalabilir. Geriye kayan kanatları kısa pistli uçak gemilerine iniş ve kalkışta da büyük avantaj sağlar. Motorların büyük bir bölümü afterburner için egzos kısmından oluşur. Afterburnde iken motor yüzde 180 kN güç üretmesine rağmen yakıt tüketimi 4 kat artmaktadır. Bu yüzden motorları çabuk yıpranmakta ve bakıma ihtiyaç duymaktadır. Egzos kısmının genişliği daha fazla sıcağa dayanıklı metaryel gereksinimini artırmaktadır. Bakım ve idamesi oldukça pahalı bir uçaktır. F-14 Tomcat, Amerikan Donanmasınının uçak gemisi gücünü Sovyet süpersonik uçaklarından ve cruise füzelerinden korumak ihtiyacı sonucu doğmuştur. Sovyetlerin ürettiği ses katının 3 katına çıkabilen uçaklar ve süpersonik füzeler karşısında Amerikan uçak yapımcıları Sovyet uçaklarının Donanmaya fazla yaklaşamadan imhasını sağlayacak bir uçak tasarımı üzerinde çalıştılar. 15 Ocak 1960'da Northrop Grumman firmasının VFX adlı projesi ile bu yarışmayı kazandığı açıklandı. Ortaya konulan prototip ilk uçuşunu 21 Aralık 1970'te gerçekleştirdi. Bu ilk uçak bir uçuş kazasında kaybedildi. Daha sonra proje 24 Mayıs 1971'de ikinci prototip ile yeniden başladı. Ekim 1972'den itibaren F-14A uçakları Amerikan Donanmasına katılmaya başladı. İlk operasyonel uçuş ise Eylül 1974'te gerçekleşti. 01 Ocak 1977'ye gelindiğinde toplam 259 adet F-14 üretilmiş ve 92.000 saatten fazla uçuş yapılmıştı. Tomcat'ler ABD Donanmasındaki F-4 Phantom II uçaklarının yerini aldı. F-14A modelininde Pratt&Whitney TF30-PW-414A motoru kullanılıyordu. 1987 yılında F-14A üzerinde yapılan değişiklikle PW-414 motoru yerine daha güçlü olan General Electric F110-GE-400 turbofan motoru monte edildi ve böylece F-14A+ Plus ortaya çıktı. Bu modelin seri üretime geçmesiyle de üretilen uçaklar F-14B olarak adlandırıldı. B modeli A modelinden çok daha teknolojik aviyonikler içermekteydi. AN/APG-71 radarı ile donatılan F-14D Super Tomcat, 9 Şubat 1980'de ilk uçuşunu yaptı. Bu varyantta uçağın radar ve kokpit teknolojileri yükseltildi, dual IRST/TV podları eklendi ve havadan havaya mücadele yetenekleri arttırıldı. F-14 Tomcat'ler üstün muharebe yeteneklerine ilaveten A/B versiyonu iyileştirme programları sayesinde güçlü bir orta menzil saldırı uçağı durumuna da getirilmiştir. Uçaklar 1990'ların ikinci yarısında ciddi bir modernizasyona tabi tutuldu. LANTIRN podları takılarak gece havadan karaya hassas saldırı yeteneğine erişildi. Orijinal F-14, 6.000 uçuş saat ömrüne sahipken yapılan modernizasyonla uçuş ömürleri 7.200 saate çıkartıldı. INS/GPS ile JDAM lazer güdümlü bomba atabilme kabiliyeti ve elektronik karşı önlem sistemleri entegre edildi. F-14 Tomcat'in en korkutucu mühimmatı AIM-54 Phoenix havadan havaya saldırı füzesidir. Sadece F-14 Tomcat'de kullanılan ve dünyanın en uzun menzilli hava-hava füzesi olma özelliği taşıyan AIM-54, ilk olarak 1973 yılında hizmete girdi. 90 mil mesafeden hedefi bulabilmektedir. F-14'ün AN/AWG-9 atış kontrol radarı ile birlikte çalışır. A, B ve C olmak üzere üç modeli üretildi. AIM-54 Phoenix, 30 Eylül 2004'te ABD Donanma Kuvvetleri envanterinden çıkarılmıştır. Uçağın diğer mühimmatları AIM-7 Sparrow, AIM-9 Sidewinder, GBU serisi lazer güdümlü hassas bombalar, Mk serisi güdümsüz bombalar ve yakın muharebe için kullanılan 20 mm M61A1 Vulcan makinalı topudur. F-14 Tomcat'ler günümüzde sadece İran Hava Kuvvetlerinde görev yapmaktadır. İran'ın Şah döneminde aldığı 79 uçaklık F-14 kuvvetinden günümüzde 15-20 civarı uçak kalmıştır ve bu uçaklar etkin radarları sayesinde birer mini AWACS olarak kullanılmaktadır. Gerek Soğuk Savaş'ın sona ermesiyle artık filolarına uzun menzillerden Rus hava gücü tehdidinin azalması, gerekse uçağın sahip olduğu teknolojinin modern muharebe sahasının ihtiyaçlarına artık cevap verememesi üzerine ABD Donanması ve Savunma Bakanlığı uçağın yüksek bakım ve işletim maliyetlerini de göz önünde bulundurarak üretici firmanın Super Tomcat 21 ve Attack Super Tomcat 21 seviyesinde iyileştirme önerisini geri çevirmiş ve F-14 Tomcat'leri yeni nesil F/A-18E/F Super Hornet uçaklarıyla değiştirme kararı almıştır. Top Gun filmiyle ölümsüzleşen F-14 Tomcat av-önleme uçakları son uçuşlarını 21 Eylül 2006'da Oceana Deniz Hava İstasyonu'nda gerçekleştirmiş ve ABD Donanmasından 22 Eylül 2006'da resmen emekli edilmiştir. F-15 Eagle (Kartal) F-15 Eagle (Kartal), her türlü hava şartlarında görev yapabilen, yüksek manevra yetenekli ve hava muharebelerinde üstünlük sağlamak üzere tasarlanmış bir avcı uçağıdır.F-15 manevra yeteneği, ivmelenme, menzil, silah donanımı ve gelişmiş avionikleri (radar,yön bulma sistemi vs. vs.) ile çok üstün bir uçaktır. F-15 in elektronik sistemi birden fazla düşman uçağını tespit etme, bilgi toplama,izleme ve taarruza uygundur. Silah donanımı bir kişinin güvenli ve verimli bir şekilde hava muharebesi yapmasına inkan verecek bir tarzdadır. F-15 Eagle 1960’ın ortalarında “FX” (Fighter Experimental- Deneysel Avcı) kavramı ile hayata geçirildi. FX çalışmalarının gayesi eşsiz manevra yeteneği olan, çok iyi avioniklerle ve silah teçhizatıyla donatılmış bir avcı uçağıydı. Bütün sanayiye açık olan rekabet 23 Aralık 1969’da sonuçlandı ve daha sonraları Boeing ile birleşecek olan McDonnell Douglas’a F-15 ihalesi verildi. USAF tarihindeki en başarılı uçak geliştirme ve siparişini içeren F-15A nın ilk uçuşu 27 Temmuz 1972’de gerçekleşti. Kazasız geçen bir deney ve değerlendirme sürecinden sonra uçak 14 Kasım 1974’de USAF’a teslim edildi. 1976 Ocak’ında da ilk “Eagle” 1'inci Taktik Avcı Filosu’na teslim edildi. 1978’de F-15C’lerin imalatına geçilene kadar 365 F-15A üretildi. F-15C tek kişilik hava üstünlük savaşçısı F-15A’nın geliştirilmiş bir modelidir. İlaveler geliştirilmiş avionikleri, arttırılmış dahili yakıt miktarını ve daha fazla brüt kalkış ağırlığını içermektedir. Tek kişilik F-15C ile iki kişilik F-15D USAF’a 1979’dan itibaren girmeye başladı.F-15’in sıfır kayba karşılık 100 zafer gibi harika bir hava muharebe rekoru vardır. Balkan olaylarında dört MiG-29 düşürmüştür. Şu anda USAF’a ilaveten Suudi ve İsrail hava kuvvetlerinde 1,300’den fazla F-15 görev yapmaktadır. Uçakta : AAM (Hava Hava)görevleri için: AIM-7,AIM-9,AIM-120 AGM (Hava Yer) görevleri için: CBU-52,CBU-59 , CBU-71 , CBU-87 , CBU-89 , MK-20 ve AGM-88 HARM'lar 20 MM'lik top Teknik özellikleri Uzunluk: 19,43 metre Yükseklik: 5,69 metre Kanat açıklığı: 13,06 metre Servis tabanı: 65.000 feet Hızı: 2,5 Mach (45 feet'de) Ağırlık: 30.600 kilogram (Tam Yüklü) Menzil: 2000-5000 Km İtme: Çift Motor (6744 lb) F-16 Fighting Falcon F-16 Fighting Falcon ( Savaşan Şahin), ABD yapımı, çok maksatlı, tek motorlu savaş uçağı. Batı kökenli 2. Dünya Savaşı sonrası uçaklar içinde en çok üretileni F-16'lardır. Şu ana kadar yaklaşık olarak 4.200 adet üretilmiştir. Bugün dünyada 24 ordu tarafından kullanılmaktadır.F-16'lar günümüzde Amerikan Ordusu için değil, sadece ihracat için üretilmektedir. F-16 General Dynamics tarafından tasarlanıp üretilmiş, daha sonra şirketin havacılık bölümünün Lockheed şirketine satılması sonucunda üretimi Lockheed firmasına geçmiştir. Bu firma daha sonra başka bir birleşme sonucu Lockheed-Martin ismini almıştır. Türkiye'de üretimi ise TAI tarafından üstlenilmiştir. Özellikleri F-16 çok amaçlı bir av-bombardıman uçağıdır. Silahlarını hava ve kara hedeflerine çok yüksek hassasiyetle sevk edebilir. F-16 nın yapımında F-15 ve F-111 gibi kendini ispatlamış uçakların teknolojilerinden yararlanılmıştır. F-16 güçlü radarı sayesinde alçaktan uçan uçakları bile tespit edebilir. F-16'nın manevra kabiliyeti çok yüksek ve atiktir. Bu da F-16'yı kullanımı zor uçaklar kategorisine sokar. F-16'da; Fly by wire, HUD, HOTAS, Glass Cockpit gibi sistemler de kullanılmıştır. F-16 çok dayanıklı bir uçaktır. Tam yüklü olarak yaklaşık 9G'ye dayanabilir. Çok yönlü taktik ve avcı uçağı olan F-16 uçakları havadan havaya ve havadan yere savaş kabiliyetine sahiptir. F-16 C serisi tek kişilik F-16 D serisi ise çift kişiliktir. F-16 uçağında turbo fanlı tek motor mevcuttur. Hava alığı yere çok yakın olduğu için FOD alması çok kolaydır. Bu nedenle uçağın bulunduğu ve taksi yaptığı yerlerin en ufak maddelerden dahi arındırılması gerekir. F-16 uçağının tek motorlu olması nedeniyle uçağa elektrik ve hidrolik takat gelmediği zamanlarda acil olarak takat sağlayan ünite (EPU) devreye girer. Bu sistemde yakıt olarak kullanılan Hidrazin insan vücuduna temas ettiğinde veya buharına maruz kalındığında sağlık açısından zararlı etkilere sahiptir. Bundan dolayı kaza/kırım olaylarda ya da acil durumlarda uçağa yaklaşmadan önce uçağın sağ yan tarafında bulunan gösterge ve dedektörler iyice kontrol edilmeli, uçağa herhangi bir müdahelede bulunmadan önce EPU sistemi emniyet pimi takılarak ve pilot kabininden OFF edilerek devreden çıkartılmalıdır. Türkiye'de F-16'lar Türkiye'nin kullandığı F16'lar block 30, block 40, block 50 olup ; otuz adet block 50+ nın alınması onaylanmıştır.F-16 uçakları Türk Hava Kuvvetleri envanterine girmiş, yüksek ve gelişmiş teknolojinin en son ürünlerindendir. Hava Kuvvetlerinde C ve D serisi kullanılmaktadır. C serisi tamamen av ve bombardıman görevleri için imal edilmiştir. D serisi ise hem savaş hem de eğitim amacıyla kullanılmaktadır. Block30 ve 40 modelleri için modernizasyon çalışmaları başlatılmıştır. Bazı F16 filoları Lantrin hedefleme podlarıyla ile donatılmıştır. Yeni nesil F16 lar ASELPOD (GECE İÇİN HEDEFLEME KIZILÖTESİ IŞINI) ile donatılmıştır. Teknik Özellikler (F-16C Blok 40) Boyut Doneleri Uzunluk: 15.03 m (49.31 ft) Kanat Genişliği: 9.45 m (31.00 ft) Yükseklik: 5.09 m (16.70 ft) Kanat Alanı: 27.88 m2 (300 ft2) Ağırlık Doneleri Boş Ağırlık: 8.495 kg (18.725 lb) Tipik Yükleme: 10.780 kg (23.765 lb) Azami Ağırlık: 17.010 kg (37.500 lb) Yakıt Kapasitesi : Dahili: 3.105 kg (6.846 lb) Harici: 3.066 kg (6.760 lb) Azami Faydalı Yük: 7.800 kg (17.200 lb) Güç Kaynağı Motor: 1 x General Electric F100-GE-100 Motor Gücü: 17.155 lbf (76.3 kN) Performans Azami Hız: 12.000 metrede 2.175 km/s (1.350 mph) - 2.05 Mach Deniz Seviyesinde 1.460 km/s (915 mph) - 1.2 Mach Tırmanma Hızı: 254 m (834 ft) /sn Servis Tavanı: 15.240 m (50.000 ft) Menzil: Yüksüz ve azami yakıt ile 3.890 km (2.100 nm) Tipik yükleme ile 1.000 km (540 nm) Kanat Hücum Açışı: 40° Kanat Açıklık Oranı: 3.0 Planlanan Hizmet Ömrü: 8.000 saat Personel F-16A/C/E: 1 Pilot F-16B/D/F: 1 Öğrenci Pilot + 1 Öğretmen Pilot F-16I : 1 Pilot + 1 Silah/Radar Sistem Operatörü F-22 Raptor (Yırtıcı Kuş) F-22 Raptor (Yırtıcı Kuş), Lockheed Martin firması tarafından, hava üstünlüğü odaklı, düşük radar izi ile yüksek görünmezlik sağlamaya yönelik üretilen avcı uçağıdır. Amerikan Hava Kuvvetleri (US-AF)'ne göre, F-22 uçaklarının Birleşmiş Devletler Küresel Saldırı Görev Gücü (US-GSTF)'nün önemli bileşenlerindendir. F-22 tek kişilik, çift motorlu bir uçaktır. Tasarımı ve gövdesinde kullanılan kompozit malzemeler sayesinde radar izi radar tesisleri için çok düşük olmasına rağmen, Kolchuga pasif algılayicı diye bilinen ESM sistemi tarafından tespit edilebilir. Radar izinin düşük olmasını sağlamak için taşınan bombaları ve füzeleri kanatları altında değil, uçağın içinde bulunan özel depolarda bulunması gerekiyor. Aksi taktirde radar izinin mühim bir oranda yükselip uçağı radar tesileri için yine tespit edilebilir hale gelmesini sağlar. 7 Ekim 1997'de ilk uçuşunu yapmış, ilk üretilen F-22 17 Ocak 2003'te görev yeri olan Nellis Hava Üssü'ne teslim edilmiştir. Şu an üretimi devam etmektedir. F-22 radar görüntüsü çok küçük olan bir uçak olduğu için düşman hava sahasına sızabilir ve öncü darbeyi gerçekleştirebilir. F-22'nin çok yüksek manevra kabiliyeti vardır. Uçakta bulunan itki yönlendirme sistemi sayesinde uçak burnu yukarıya bakacak şekilde sabit irtifada gidebilir. İtki yönlendirmesi uçağın jet çıkışlarının yani nozzle'ların yönlendirilmesi ile yapılmaktadır. Bu özellik F-22'yi it dalaşında üstün kılar. F-22'nin tasarlanmasının bir diğer amacı da havadan havaya füze taşıyamayan dolayısıyla kendini hava saldırılarına karşı koruyamayan F-117'nin bu eksikliğini gidermektir. F-22 GPS kumandalı JDAM'larla F-117 lerin görevlerini yapabilmektedir. F-22 silah yükünü gövde içinde taşır, gövde dışında kanat altındaki iki paylonda da harici yakıt tankı ya da bomba taşınabilir. Uçağın maliyetinin pahalı olması en önemli dezavantajıdır, bu nedenle üretim sayısı sınırlıdır. F-22 gelecekte F-15E Strike Eagle ve F-117 Nighthawk'ın yerini alacaktır. Genel özellikler Mürettebat: 1 Yükleme sınırı: 15,000 kg (33,070 lb) Uzunluk: 18.90 m (62 ft 1 in) Kanat açıklığı: 13.56 m (44 ft 6 in) Yükseklik: 5.08 m (16 ft 8 in) Kanat alanı: 78.04 m² (840 ft²) Airfoil: NACA 64A?05.92 root, NACA 64A?04.29 tip Boş ağırlık: 14,379 kg (31,700 lb) Yüklü ağırlık: 25,107 kg (55,352 lb) Maksimum kalkış ağırlığı: 36,288 kg (80,000 lb) Güç ünitesi: 2× Pratt & Whitney F119-PW-100 Pitch "Thrust" vectoring turbofans, 156+ kN (35,000+ lb) adedi Performans Maksimum hız: ≈Mach 2+[1] (1,325+ mph, 2,132+ km/h) ; >Mach 2.42 (Paul Metz) Seyir hızı: Mach 1.72[2] (1,140 mph, 1,825 km/h) supercruise at altitude Muharebe yarıçapı: 410 nmi[2] (471 mi, 759 km) Sefer menzili: 2,000 mi (1,738 nmi, 3,219 km) Servis tavanı: 65,000 ft (19,812 m) Kanat yüklemesi: 66 lb/ft² (322 kg/m²) İtki/Ağırlık: 1.26 Maksimum g-yükü: -3.5/+9.5 g F-35 Lightning II F-35 Lightning II (Şimşek II) (Joint Strike Fighter / Müşterek Saldırı Uçağı), savaştaki her amaç için farklı uçak geliştirmenin masraflı olmasından dolayı tek bir uçağın tüm görevleri yerine getirmesi amacıyla tasarlanan bir savaş uçağıdır. Aynı zamanda ABD'nin son insanlı savaş uçağı projesidir. ABD, deniz ve hava kuvvetlerindeki F-16, A-10, F/A-18, AV-8B'leri İngiltere ise Harrier'ları bu uçak ile değiştirecektir. Uçağın üretim projesinde 9 ülke yer almıştır bu ülkeler içinde Türkiye de bulunmaktadır ve bu projeye toplam 11 milyar $ yatırmıştır(alınacak uçakların maliyetleri ile birlikte). Türkiye elindeki F-16'ları bu uçak ile takviye edip değiştirecektir. Uçak F-22'de kullanılan teknolojilerden faydalanılarak üretilmiştir. Radardaki izi F-22 kadar küçük olamasa bile günümüz uçaklarından düşüktür. Bunu sağlamak için silah istasyonları gövdenin içine saklanmıştır. Dikine inip kalkabilmesi için bir modeli de vardır, bu sayede uçak gemilerine ve elverişsiz yerlere rahatlıkla inebilecektir. Uçak gemisine inip kalkarken mancınık ile fırlatılabilmesi ve kanca ile yakalanabilmesi için gövde altı saglamlaştırılmıştır. Tek kişilik ve tek motorludur. F-4 Phantom II F-4 Phantom II Amerikan McDonnell Douglas Corporation (Mekdonıl Daglıs Şirketi) tarafından üretilen çok amaçlı avcı-bombardıman uçağı. Yapımına ilk kez 1961'de başlanmıştır. 1996 yılına kadar Amerikan Ordusu tarafından aktif hizmette kullanılmıştır. Avusturalya, Almanya, İsrail, İran,İngiltere, Japonya, İspanya, Güney Kore, Türkiye, Yunanistan hava kuvvetlerinde görev yapmıştır. Almanya, Japonya, İran, Güney Kore, Türkiye ve Yunanistan hava kuvvetlerinde halen hizmet vermektedir. Rus muadili MikoyanGurevich MiG-23'tür. F-4 Vietnam Savaşı sırasında Amerikan ordusu tarafından sığnakları ve köyleri napalm bombaları ile yakmak ve de havadan destek vermek için kullanılmıştır. Vietnam Savaşı sırasında Vietnam Halk Cephesi bunlardan sadece 9 tanesini vurmayı başara bilmişti. Bunun nedeni ise F-4 lerin çok hızlı süpersonik uçaklar olmasıydı. Oysa Vietnam Halk Cephesi'nin elinde sadece 1950'li yılardan kalma jet uçakları vardı. İsrail Havacılık Endüstrisi (IAI-Israel Aircraft Industries Ltd.) ile ortak başlatılan modernizasyon projesiyle Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki 54 adet F-4E üzerinde yapısal güçlendirme, yeni nesil navigasyon sistemleri, HUD (Head-Up Display), HOTAS (Hands on Throttle-and-stick), MFD (Multi-Function-Display), yeni nesil radyo ekipmanı, mevcut AN-APQ 120 radarının ELTA ELO/ M-2032 radarı ile değişimi sağlanmıştır. Ayrıca uçağın silah taşıma kabiliyeti yeni nesil silahlarla güçlendirilmiştir. Modernize kapsamında F-4'lerin 28 uçaklık bölümü 1. Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı, Eskişehir'de, 26 uçaklık bölümü İsrail Havacılık Endüstrisi (IAI) tesislerinde tamamlanmıştır. Modernizasyondan sonra uçak F-4 2020/Terminatör adını almıştır. F-4 ler 2002'deki modernizasyonlarından sonra Türk Hava Kuvvetleri'nde 2020 yılına kadar aktif görev yapması planlanmaktadır. Teknik Özellikler (F-4E) Boyut Doneleri Uzunluk: 19.20 m (63.00 ft) Kanat Genişliği: 11.77 m (38.62 ft]) Yükseklik: 5.02 m ( 16.46 ft) Kanat Alanı: 49.20 m2 (530 ft2) Ağırlık Doneleri Boş Ağırlık: 13.760 kg (30.330 lb) Tipik Yükleme: 18.900 kg (41.670 lb) Azami Ağırlık: 28.030 kg (61.795 lb) Yakıt Kapasitesi : Dahili: 7.160 lt (1.890 gal) Harici: 5.070 lt (1.340 gal) Azami Faydalı Yük: 8.480 kg (18.650 lb) Güç Kaynağı Motor: 2 x General Electric J79-GE-17A Motor Gücü: 2 x 17.845 lbf (79.6 kN) Performans Azami Hız: 2.370 km/s (Mach 2.23) Seyrüsefer Hızı: 940 km/s (Mach 0.76) Tırmanma Hızı: 210 m (689 ft) /sn Servis Tavanı: 18.300 m (60.000 ft) Menzil: Yüksüz ve azami yakıt ile 3.185 km (1.720 nm) Tipik yükleme ile 1.360 km (734 nm) Kalkış Mesafesi: 1.370 m (4.490 ft) İniş Mesafesi: 1.120 m (3.680 ft) Personel: 1 Pilot + 1 Silah Sistem Subayı F-5 F-5A/B Freedom Fighter(Türkçe:Özgürlük Savaşçısı) ve F-5E/F Tiger II(Türkçe:Kaplan II) düşük maliyeti olan ve kolay bakım yapılabilen bir uçaktır. Birleşik Devletler Hava kuvvetlerinde Top gun tarzı savaş eğitim okullarında eğitim uçağı olarak kullanılmaktadır. Ucuz maliyeti olması sebebiyle daha çok zayıf ekonomili ülkelerin tercihi olmuştur. Uçak günümüz teknolojisinden geri kalmaktadır. Türk Hava Kuvvetleri de bir modernizasyon çalışması ile bu uçakları eğitim uçağı olarak bir müddet daha kullanmayı planlamaktadır. F-5 çok amaçlı bir uçaktır ve çok yüksek manevra kabiliyeti vardır. Hava Savaşları için Sidewinder füzeleri taşıyabilir. Kara saldırıları için de bomba ve roket taşımaktadır. F-5B adında iki kişilik eğitim versiyonu ayrıca RF-5 adında bir fotokeşif versiyonu vardır. F-5 pek çok ülkede lisans altında üretilmektedir. Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • • Mürettebat: 1 Uzunluk: 14.35 m Yükseklik: 4.10 m Kanat açıklığı: 7.85 m Kanat alanı: 17.28 m² Boş ağırlığı: Yüklü ağılığı: 9.300 kg Motor: 2 x General Electric J-85 Itiş gücü:15.5 kN Maksimum hız: 1526 km/s Menzil: 1815km Çıkabildiği maksimum yükseklik: 15.400m F/A-18 Hornet (Eşek Arısı) F/A-18 Hornet, (Türkçe: Eşek Arısı), McDonnell Douglas ve Northrop şirketleri tarafından müşterek olarak tasarlanan ve 1982 yılında üretilmeye başlanmış olan bir muharebe uçağıdır. 1997'den beri Boeing tarafından üretilmektedir. Rus muadili MiG-29K Fulcrum-D'dir. C, D, E ve F olmak üzere 4 türevi bulunmaktadır. Uçak iki motorludur. Uçakta C v E modelinde tek, D ve F modelinde iki mürettebat vardır. F/A-18 Hornet tek ve iki kişilik , iki motorlu, çok görevli bir av/saldırı uçağı olup kara üslerinden veya uçak gemilerinden hareket edebilir. F/A-18 değişik görevleri yerine getirebilir; bunların içinde hava üstünlük, refakat, düşman savunmalarını susturma, keşif, ileri hat hava kontrolu, yakın ve derin hava desteği, gündüz ve gece saldırı söylenebilir. Hornetler F-4 Phantom II av, A-7 Corsair hafif taarruz ve A-6 Intruderların yerini almıştır (bu uçaklar 1990’da emekliye ayrılmıştır). YF-17’nin konfigurasyonu muhafaza edilmesine rağmen F-18 yepyeni bir uçak olmuştur. Tek kişilik av ve saldırı görev yeteneklerini yerine getirebilmek için dijital bilgisayarlardaki son teknolojik gelişmelerden yararlanılmıştır. Katod tüplü göstergeleri içeren kokpit ekranları, simulatörlerde pilotların tamamen gelişmesini sağlayan uygun kumanda teknikleri ile belirtilen görevleri yerine getirebilecek tek kişilik uygulama gerçekleştirilmiştir. Tek kişilik F/A-18A ile iki kişilik F/A-18B 1983’de hizmete girmiştir. A ve B modellerinin başarılı 400 uçaklık uygulamasından sonra Donanma gelişmiş modeller olan F/A-18C (tek kişilik) ve F/A-18D (iki kişilik) modelleri 1987’den itibaren teslim almaya başlamıştır. Bu “Hornet”ler AMRAAM orta menzilli havadan havaya gelişmiş füze sistemleri ve havadan karaya Maverick füzelerini taşıyabiliyordu. İki yıl sonra da bu uçakların gece görev yetenekleri geliştirildi. Çok görevli F/A-18E/F Super Hornetkombat yetenekleri ispatlanmış olan F/A-18C/D’nin geliştirilmiş bir modelidir. Emekliye ayrılmış A-6 ile kıyaslanabilecek tarzda filo komutanına menzil, dayanıklılık ve silah çeşitliliği sunabilmektedir. Yeni modeller öncekilerden 1,28 metra daha uzundur, %25 daha geniş kanat alanına sahiptir ve %33 daha fazla dahili yakıt taşıyabilmektedir. Bu da ona menzilde %41, havada kalmada %50 artma sağlamaktadır. İki adet ilave silah istasyonuna sahiptir. Bu da havadan havaya ve havadan karaya silah yükünde esneklik sağlamaktadır. Ayrıca JDAM ve JSOW gibi akıllı mühimmat da taşıyabilmektedir. Super Hornet yaklaşık 8.050 kg yükü onbir harici istasyonda taşıyabilmektedir. Her türlü hava şartlarında görev yapabilen “havadan havaya” radara, güdümlü ve klasik silahların hassas sevki için kontrol sistemlerine sahiptir. Uçakta iki kanat ucu istasyonu, yakıt tankları veya havadan karaya füzeler için her kanat altında dört istasyon, Sparrow’lar veya algılayıcılar için gövde altında kenarlarda iki istasyon ve bir de gövde altında ortada yakıt tankı veya havadan karaya silahlar için bir istasyon bulunmaktadır. Gövde içinde, burun kısmında da bir adet 20mm M61A1 Vulcan top vardır. İki adet general Electric F414 turbofan kullanılarak motor itiş gücü 159,59kN’dan 195,30kN’a çıkartılmıştır. F/A-18C/D’lerde düşük görüntülenme teknolojisi uygulanmakla birlikte F/A-18E/F’lerde hayatta kalabilme olanaklarının optimizasyonu ön plana alınarak dizayn edilmiştir. F-18 hizmete girdiğinden bu yana 15 dünya rekoru kırmıştır. Hughes firmasının “Gelişmiş Hedefleme İleri Bakan Infrared” (ATFLIR) radarı F/A-18E/F’ye ait olmakla beraber daha önceki modellere de uygulanacaktır. Donanma asgari 548, azami 1000 Super Hornet satın almayı planlamaktadır. Bu miktar JSF ’nin başarı oranına bağlı olarak değişebilir. Teknik Özellikler (F/A-18E Super Hornet) Boyut Doneleri Uzunluk: 18.31 m (60.01 ft) Kanat Genişliği: 13.62 m (44.71 ft) Yükseklik: 4.82 m (15.79 ft) Kanat Alanı: 46.45 m2 (500 ft2) Ağırlık Doneleri Boş Ağırlık: 13.880 kg (30.600 lb) Azami Ağırlık: 29.935 kg (66.000 lb) Yakıt Kapasitesi : Dahili: 6.530 kg (14.400 lb) Harici: 4.435 kg (9.780 lb) Azami Faydalı Yük: 8.050 kg (17.750 lb) Güç Kaynağı Motor: 2 x General Electric F414-GE-400 Motor Gücü: 2 x 22.000 lbf (97.6 kN) (afterburner ile) Performans Azami Hız: 12.000 metrede 1.915 km/s (1.190 mph) - 1.8 Mach Deniz Seviyesinde 1.350 km/s (835 mph) - 1.1 Mach Servis Tavanı: 15.240 m (50.000 ft) Menzil: Yüksüz ve azami yakıt ile 3.055 km (1.660 nm) Tipik yükleme ile 2.225 km (1.200 nm) Personel F/A-18A/C/E: 1 Pilot F/A-18B/D/F: 1 Pilot + 1 Silah/Radar Sistem Subayı B-2 Spirit B-2 Spirit (Cin) Bombardıman Uçağı Radarlar uçakların yerlerinin belirlenmesinde çok başarılıdır. Bu durum bir hava saldırısı sırasında öncelikle sürpriz faktörünün ortadan kaldırır. Ayrıca düşman avcı uçaklarının ya da uçaksavar sistemlerin uçaklara karşı önlem alması olanağı doğurur. Bu düşüncelerden hareketle ABD'li mühendisler radarların uçakları görmesini güçleştiren çeşitli yöntemler buldular. Radara yakalanmama özelliğine sahip uçaklara "stealth" yani hayalet uçak adı veriliyor. Bugün halen kullanımda olan en yaygın iki hayalet uçak türü, bir avcı uçağı olan F-117 ve bombardıman uçağı olan B-2. Hayalet uçakların varlığı 1988 yılından beri biliniyordu; ne var ki proje çok gizli olduğundan uzun süre açığa çıkarılamadı. İlk hayalet uçak olan F-117A, 1981 yılında ilk uçuşunu yapmıştı. Uçakların bir hava görevi sırasında radarlardan izlenebildikleri, bilinen bir gerçek. Bir uçağın radar ekranındaki görüntüsüne, o uçağın radar kesiti denir. Uçakları görünmez kılmanın başlıca yolu, radar vericileriyle gönderilen radyo dalgalarının hedeften sekerek alıcı antene dönmesini engellemek. Bunun için de uçak gövde kanatları yumuşak kıvrımlarla ya da dik olmayan açılarla kesişen birçok düzeyle tasarlanarak, çarpan radar sinyallerinin sağa sola, hatta yukarı saçılarak antene dönmemesi sağlanır. Uçağın yüzeyleri radar sinyallerini geri yansıtmadan emen malzemelerle kaplanmıştır. Özel tasarlanmış yüzeyler bu yüzeylerin kaplanmasında kullanılan malzemeler sayesinde, hayalet uçaklar radar ekranında bir uçaktan çok, bir kuş gibi görünür. F-117 Nighthawk (Gece Doğanı) Avcı Uçağı Hayalet uçakların radara yakalanma olasılığı sıfır değil; ama bu olasılık normal uçaklardan çok daha düşük. Bu da radar dalgalarını geldikleri yönden farklı yönlere yansıtacak şekilde düzenlenmiş değişik açılı gövde yapısı ve uçağın birçok yerinde dış kaplamanın hemen altına yerleştirilmiş, radar dalgalarını emici özellikte bir madde ve radar dalgalarını karıştıran elektronik sistemler yardımıyla oluyor. Böylece uçağın rcs'si (radar cross section: bir cismin, çarptığı radar dalgalarını radar alıcısına ne oranda geri yansıtacağını ve dolayısıyla radara fiziksel büyüklüğüne, ne göre, hangi oranda bir sinyal göndereceğini belirleyen özellik.) düşürülür. Normalde bir uçağın rcs'si büyüklüğüne ve geometrik şekline bağlı olmasına karşın hayalet uçaklar kendileriyle aynı büyüklükte normal uçaklardan çok daha düşük rcs'ye sahiptirler, dolayısıyla radara yakalanma olasılıkları çok daha azdır. Bütün bunlara rağmen uçaklar radara tümüyle yakalanmaz değil. Bununla birlikte 150 km maksimum menzilli bir radar, normal bir uçağı 120 km'de yakalıyorsa bir hayalet uçağı 3 km'de ancak yakalayabilecektir, ki bu mesafede radar tespiti anlamsızdır; uçak çıplak gözle bile tespit edilebilir. Ayrıca 3 km'de tespit edilen bir hedefe kilitlenip vurmak da çok zor. Hayalet uçakları uzun mesafeden tespit edebilecek bir sistem fikri ortaya atılıyor. Bu sistemde radar alıcısıyla vericisi farklı konumlarda, ayrıca birden fazla alıcı olması gerekiyor ve bu alıcıların uçak ve uyduların üzerinde taşınması düşünülmüş. Böylece hayalet uçağın farklı yönlerde konumlanmış vericiler tarafından alınacak ve uçağın yeri az bir sapma ile tespit edilebilecek. Bu projeyi geliştirerek hayalet teknolojisini altetmek mümkün; fakat projenin maliyeti hayalet projesinin maliyetinden bile yüksek olacağı için pek pratik değil. Bunun yanında hayalet uçaklar farklı türde algılama aygıtlarından, sözgelimi ısıl (termal) görüntüleme sisteminden gizlenemez Lockheed SR-71 Blackbird Lockheed SR-71 gelişmiş, uzun mesafe, stratejik Mach 3 keşif (casus) uçağıdır. En hızlı jet uçaktır. 1966 yılında üretilmiştir. YF-12A'dan geliştirilmiş olup, iki kişilik mürettebatı vardır. Clarence "Kelly" Johnson tafarından dizayn edilmiştir. Radara görünmesine rağmen, çok hızlı olması en büyük özelliğidir. 1998 yılında kullanımdan kaldırılmıştır.Ayrıca bu uçakta radar yansımalarını önleyen siyah rengi ve görevi (gizli bilgiler toplamak) yüzünden "Blackbird(Karakuş)" adı verilmiştir.Uzun mesafelerde en iyi avcı uçaklarından daha hızlı(Mach 3 Saatte 3.500 km den fazla ve saldırıdan korunacak irtifada (25.000m)) uçabilir.Algılama cihazlarıyla ve hava-havaya veya havadan-karaya füzeleri şaşırtacak sistemlerle doludur.Kızılötesi kameralar , sıcaklık algılayıcıları ve üzerinde uçulan arazinin görüntülerini anında aktarmaya yarayan vericilerle donatılmıştır.Blackbird'ün algılayıcıları saatte 155.000 km den fazla bir alanı taramaya imkân verir P-3 P3, her türlü hava koşullarında görev yapabilen, dört motorlu, turboprop, uzun menzilli karada üslenmiş, denizaltılara karşı kullanılan bir uçak. Değişik tiplerde arama radarları, nükleer su bombaları, torpido taşıyabilir. Arama, karakol, avcı-bomba, ve konvoy refakat harekatlarında kullanılabilir. P-3 olarak anılır. Elektronik karşı önlemleri haiz tipi EP-3 olarak anılır. Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • Mürettebat: 11 Motorlar: 4× Allison T56-A-14 turboprop, 4,600 BG (3,700 kW) Kanat açıklığı: 30.4 m Uzunluk: 35.6 m Yükseklik: 10.3 m Kanat alanı: 120.8 m2 Boş ağırlığı: 27,900 kg Azami kalkış ağırlığı: 63,400 kg Enyüksek hız: 745 km/h Uçuş tavanı: 8,600 m Menzil: 9,000 km P-38 Lightning(Şimşek) P-38 Lightning(Şimşek) ABD Ordu Hava Kuvvetlerinin(USAAF) İkinci Dünya Savaşı döneminde kullandığı yüksek irtifa avcı uçağıdır. 1941’de USAAF’a teslimatlar başladığında P-38 Lightning ABD envanterindeki en hızlı uçaktı. Pearl Harbor Saldırısından hemen sonra 143 adet P-38D ingiliz hava kuvvetleri’ne sevk edildi ancak turboşarjörlerin ihracını yasaklıyan amerikan kanunu nedeniyle sevkiyat iptal edildi ve uçaklar geri getirildi P-51 Mustang (Masteng) P-51 Mustang (Masteng), İngiliz-Amerikan ortak yapımı II. Dünya Savaşı avcı uçağı. Yüksekten uçup ağır bombardıman uçaklarına refakât etmek için tasarlanmıştır. II. Dünya Savaşı'nın en başarılı uçaklarından biridir. Tasarım Özellikleri II. Dünya Savaşı'nın ilk yıllarında bombardıman felsefesine göre ancak sürü halinde ve sık formasyondaki bombardıman uçakları başarılı olabilirdi. Sonraları bombardıman uçaklarının savunma silahları iyice geliştirilmiş ancak bu bile çoğu durumlarda yetersiz kalmıştır. P-51 bu duruma bir çare olarak tasarlanmıştır. P-51'lerin öncellikli amacı yüksekten uçan uzun mesafeli Amerikan bombardıman uçaklarını korumaktır. Bunun için yüksekten uçacak şekilde tasarlanmıştır. Güçlü motora, sağlam zırha ve 12.7mm (50.kal)'lik 6 tane makinalı tüfeğe sahiptir.Bombardıman görevlerinde P-51'ler bombardıman uçaklarına yakın duruyorlardı. Bunu bilen Alman uçakları büyük gruplar halinde vur-kaç saldırıları yapıyorlardı bu durum P-51'lere onları vurma şansı vermiyordu. Sonraları P-51'ler daha geniş bir alana yayılarak refakât görevini yapmaya başladılar. Bu taktik sayesinde yüksek sayıdaki Amerikan avcı uçakları kısa sürede Alman Hava Kuvvetleri'ne ağır kayıplar verdirdi. 3.Rus Uçakları La-5 La-5 La-5'ler Rus Hava Kuvvetlerinin hızlı bir avcı uçağına ihtiyaç duymasından dolayı yapılmıştır. LaGG'ler tasarım olarak iyi uçaklardı ama yeteri derecede motor gücüne sahip değildiler ve Alman uçakları karşısında zayıf kalıyorlardı. Zaten savaştan önce LaGG'lerin yapılan testlerde yetersiz bir uçak olduğu ortaya çıkmıştı. 1942'lerin başlarında Semyon Lavoçkin ve Vilademir Gorbunov adlı tasarımcılar bu uçaklara ASh-82 radyal motorunu taktılar. LaGG'lerdeki yekpâre tahta tasarımı değiştirmediler. İlk yapılan testler çok başarılı oldu ve bir diğer Sovyet avcı uçağı Yak-7'leri açık farkla geride bırkatı. Bir kaç hafta sonra pilotların görüşünü daha da genişletmek için gövdenin arka kısmı alçaltıldı. Uçağın başarısın gören Stalin tüm fabrikalarını bu uçağı üretmekle görevlendirdi. Sonraları uçağın adı LaG-5 diye değiştirildi sonra ise La-5 diye anılmaya başlandı. La-5'ler Alman avcı uçaklarına yüksek irtifalarda yeniliyorlardı ama alçak irtifada Alman avcılarını çok rahat alt edebiliyorlardı. Genelde Doğu Cephesindeki hava savaşları 5.000 metrenini altında gerçekleştiği için Sovyet uçakları daha başarılı oluyordu. Stalingrad savunmasında başarılı oldukları için Stalingrad'ın tahtadan kurtarıcısı adını aldı. Sonraları La-5'lerin motorları enjeksiyonlu motorlarla değiştirildi ve bu uçaklar La-5FN adını aldı. Sonraları bu uçaklar iyice geliştirilerek La-7 oldular. La-7'ler savaş sonrası da birçok Doğu Bloku ülkesinde hizmette kaldı. MiG-15 MiG-15 1947 yılında Mikoyan Gurevich ofisi tarafından üretilmiş tek motorlu ve tek kişilik bir uçaktır. Rusyanın ilk jet motorlu uçağıdır. Uçaktan İngiliz Rolls-Royce'un Nene turbojet motoru Klimov VK-1 şeklinde isimlendirilerek kullanılmıştır.Mig-15 kore savaşında ünlenmiştir.A.B.D ise bu uçağa karşı f-86 thunder'ı geliştirmiştir. 1 adet 37mm ve 2 adet 23mm top bulunmakta ve güdümsüz füze taşımaktaydı. Teknik özellikleri Uzunluk: 10.1 metre Yükseklik: 3,7 metre Kanat açıklığı: 10,1 metre Servis tavanı: ? MiG-17 MiG-17 1949 yılında Mikoyan Gurevich bürosu tarafında geliştirilen tek motorlu ve tek kişilik bir uçaktır. MiG-15'in geliştirilmiş versiyonudur. İlk kez bu uçakta AAM (Hava Hava) füzeleri kullanılmıştır. Uçakta; 3 Adet 27mm top 4 Adet 57mm Roket AAM(Hava Hava) görevleri için: AA-1 Alkali , AA-2 Atoll ; kullanılmıştır Teknik özellikleri Uzunluk: 11.1 metre Yükseklik: 3,8 metre Kanat açıklığı: 9,64 metre Servis tavanı: 15850 MiG-19 MiG-19 ( (NATO rapor adı "Farmer") Sovyet yapımı ikinci nesil tek koltuklu, jet motorlu avcı uçağı. Düz uçuşta ses üstü hıza ulaşabilen ilk Sovyet uçağıdır. NATO'da karşılaştırılablieceği uçak F-100 Super Sabre'dir, ancak Vietnam Savaşı sırasında karşısında daha modern F-4 Phantom ve F-105 Thunderchief uçaklarıyla çarpışmak durumunda kalmıştır. MiG-21 MiG-21 Mikoyan Gurevich tarafından 1956 yılında üretilmiş delta kanatlı bir uçaktır , tek motorlu ve tek kişiliktir. Onbeş adet versiyonu üretilmiştir. Ayrıca lisans altında Çin'de J-7 ismi ile üretilmiştir. Otuz ülkede kullanılmıştır. Kullanıldığı ülkeler arasında Rusya'da 1997 yılında, İsrail'de de 2000 yılında modernleşme geçirmiştir. Uçakta; 1 Adet 30 mm top AAM(Hava Hava) görevleri için: AA-2,AA-8 füzelerini kullanmaktadır. AGM (Hava Yer) görevleri için: Yer görevleri için çeşitli bomba ve roket podları vardır. Teknik özellikleri Motor:1 ad. Klimov R-11F300 turbojet,itiş gücü 64.7 kN Uzunluk: 13,5 metre Yükseklik: 7,2 metre Kanat açıklığı: 19 metre Ağırlığı:9080 kg Servis tabanı: 14.000 metre MiG-23 MiG-23 Mikoyan Gurevich tarafından üretilen değişken kanat yapısına sahip Rus savaş uçağı. İlk prototip uçuşu 1967'de gerçekleştirilmiştir. Ertesi yıl Domodedovo Havacılık Sergisi'nde Batılı'ların büyük ilgisini çekmiştir. MiG-23S olarak 1968'de seri imalatına başlanmıştır. Kısa ve ham pistlerden kalkabilme özelliğine sahiptir. Ayrıca MiG-23PD kodlu bir VTOL dikine kalkıp inebilen bir modeli de mevcuttur. Rus Hava Kuvvetleri'nde 1998'den itibaren görev dışı bırakılmaya başlanmıştır ancak birçok hava kuvvetinde görevine devam etmektedir. Yirmi bir ülkede onbeş ayrı modeli kullanılmıştır. Tek motorlu ve tek kişilik bir uçaktır. Ayrıca MİG-23C ve MİG-23U modelleri iki kişiliktir. Uçakta; 1 Adet 23mm top AAM(Hava Hava) görevleri için: AA-7 , AA-8 AA-10 , AA-11 füzeleri taşıyabilmektedir. MiG-25 MİG-25 1965 yılında Mikoyan Gurevich tarafından üretilen bu uçak yüksek irtifa av önleme , keşif görevlerinde kullanılmıştır. Bu uçak batıda geliştirilmekte olan YF-12(SR-71), B-70 ve F-108'e karşı önlem olarak geliştirilmiş fakat bu uçaklardan bazıları prototipten öteye gidemeyince F-106 ve B-70 uçaklarını önleme görevi yapmışlardır. Çift motorlu ve tek kişiliktir. Sekiz ülkede birçok versiyonu vardır. Silah donanımı Havadan-Havaya4 x R-40R (AA-6 Acrid) 4 x R-40T (AA-6 Acrid) (2 x R-40) + (2 + R-60 (AA-8)) Teknik özellikleri Uzunluk: 31.34 metre Yükseklik: 6 metre metre Kanat açıklığı: 12,6 metre Ağırlığı:35.000 kg Hız : 2.83 Mach Servis tabanı: 24.400 metre MiG-27 MiG-27 1974 yılında Mikoyan Gurevich üretilen uçak MİG-23 ün geliştirilmiş şeklidir , önce MİG-23 bir versiyonu şeklinde lanse edilen uçak yapılan değişikliklerle bu ismi kazanmıştır.Tek motorlu tek kişilik uçağın iki kişilik bir modeli vardır MİG-27K isimli bir modeldir. Uçakta; 1 Adet 30 mm top AAM(Hava Hava) görevleri için: AA-8 AGM (Hava Yer) görevleri için: AS-12,AS-14 füzelerini kullanmaktadır. Teknik özellikleri Uzunluk: 16,6 metre Yükseklik: 8,5 metre Kanat açıklığı: 14,26 metre Ağırlığı:18.000 kg Servis tabanı: 15,240 metre MiG-29 MİG-29 Mikoyan Gurevich tarafından 1977 yılında üretilmiştir .Dördüncü jenerasyona ait, üstün manevra yetenekli bir kısa menzil hava muharebe ve savunma uçağıdır.Birçok ilklere imza atan MiG-29, ilk iki alternatifli hava alıklarına sahip uçaktır. Ham zeminli pistlerden kalkış yaparken yerden fırlayan yabancı cisimlerin motora zarar vermemesi için ön hava emişlerini kapatıp gövde üstünde, kokpitin iki yanındaki klapeleri açarak emiş yapar.MiG-29 aynı zamanda ilk turbofan motorlu hava muharebe uçağıdır. Tek kişilik ve çift motorlu bu uçağın batıdaki karşılıkları F-15,F-16,F-18 dir. 24 ülkede kullanılmaktadır. Su-27’lerle birlikte Rus Hava Kuvvetleri’nin ana avcı gücünü oluşturmaktadır. En son modelleri olan MİG-29SMT ve iki kişilik MiG-29UBT’ler HUD, MFD, HOTAS gibi modern elektronik cihazlarla donatılmış, menzili 3500 km’ye çıkarılmış; kara saldırı görevlerini üstlenebilecek tarzda modernize edilmiştir. Havada bir sefer yakıt ikmali ile menzili 5500km’ye çıkmaktadır. Üstün manevra yeteneğine sahiptir. Dünyanın ilk kaska monteli nişanlama sistemine sahip uçağıdır. Motoru nükleer bir saldırıdan sonra da uçabilecek şekilde dizayn edilmiştir. 11G Manevra kabiliyetine sahiptir ki bu manevradan fazlasına MİG-29 izin vermediği için değil hiçbir pilot 11G'nin üzerine dayanamadığı için çıkılamamıştır, gerçekte MİG-29'un tam manevra sınırı bilinmemektedir. Ayrıca MİG-29'un "burun kaldırma" denen bir manevrası vardır ki özellikle itdalaşında ona ezici bir üstünlük verir. Pilot fırlatma koltuğu yere 200 metre mesafede dahi çalışmaktadır. Bu da pilot güvenliğini arttırıcı bir etkendir. Her biri kilotonluk olmak üzere 6 tane nükleer bomba taşıma kapasitesine sahiptir. Uçakta; 1 Adet 30 mm top AAM(Hava Hava) görevleri için: AA- 8,AA-10, AA-11 füzelerini kullanmaktadır. AGM (Hava Yer) görevleri için: AS-12, AS-14 füzeleri vardır. Teknik özellikleri Uzunluk: 17,3 metre Kanat açıklığı: 11,4 metre Servis tabanı: 18400 metre Motor:Turbofan Klimov RD-33 Yükseklik: 4,7 metre Ağırlığı:27215 kg Hız: 2,3 mach Motorun İtiş Gücü: 81.4kN MiG-31 Mig-31 Mikoyan Gurevich 1975 tarafından geliştirilen iki kişilik ,iki motorlu yüksek irtifa önleme uçağı olan Mig-25'ingeliştirilmiş türevidir.(Asıl görevi nükleer füzeler,casus uçaklar ve bombardımanuçaklarını önlemekya da imha etmektir).Dünyanın mekanik olarak en yüksek performanslı hava üstünlük uçagıdır. Çok yüksek hıza ve çok iyi manevra kabiliyetine sahiptir ancak üretimden kaynaklanan hatalar nedeniyle görevini sukhoi su-27'ye kaptırmıştır. Batıda onun benzeri yoktur.Uçakta 200 km menzile sahip aslon radarı kullanılmaktadır. Son yıllarda modernize edilerek yer saldırı özelliğide kazanan Mig-31 , modern aviyonikler ve renkli ekranlı kokpite sahiptir. Uçakta; 1 Adet 30 mm topAAM(Hava Hava) görevleri için: AA-9 , AA-11 füzelerini kullanmaktadır AGM (Hava Yer) görevleri için: Teknik özellikleri Uzunluk: 21,5 metre Yükseklik: 6,60 metre Kanat açıklığı: 14,02 metre Ağırlığı:41,000 kg Servis tabanı: 20,700 metre Hızı:3,03 Mach Motor:2× Soloviev D-30F6 afterburning turbofans Motorun İtiş Gücü : 152 kN M-4 Myasishchev M-4 Molot (Rusça: Çekiç, NATO rapor adı Bison), SSCB'de Vladimir Myasishchev tarafından dizayn edilmiş, 1950'li yıllarda üretilmiş dört motorlu stratejik bombardıman uçağı. Kuzey Amerika'daki hedefleri vurmak için tasarlanmıştır. Myasishchev tasarım bürosu bu uçağı tasarlamak üzere oluşturulmuştur. SU-24 Teknik özellikleri Mürettebat:2 Pilot Uzunluk: 22.67 metre Yükseklik: 6.19 m metre Kanat açıklığı: 17.63 metre Ağırlığı:35,910 kg Servis tabanı: 11,000 metre Hız:3.1 mach Motor 2× Saturn/Lyulka AL-21F-3A turbojets Motorun İtiş Gücü: 75 kN Silahlandırma 1x GSh-6-23mm top 4x Kh-25ML (AS-10 'Karen') 2xRaduga Kh-58 (AS-11 'Kilter') 2xKh-29L/T (AS-14 'Kedge') 2xR-60 (AA-8 'Aphid') 2xKAB-500KR 4x Kh-23 (AS-7 'Kerry') 2x Kh-28 (AS-9 'Kyle') 3xRaduga Kh-31P 2xKh-59 2x R-73 (AA-11 'Archer') 2xKAB-500L Su-25 Sukhoi Su-25 (NATO rapor ismi 'Frogfoot') Sukhoi Tasarım Bürosu (SDB) tarafından tasarlanmış; çift motorlu, tek kişilik, yakın hava desteği uçağıdır. ABD Hava Kuvvetleri'ndeki karşıtı A-10'dur. İlk uçuşu 1975 yılında gerçekleşti. 1979 yılından itibaren seri imalatına başlandı. Ağır zırhlı Su-25’ler özellikle tanklara karşı saldırı uçağı olarak tasarlandılar. Geliştirilmiş versiyonu olan Su-39’lar ile değiştirilmektedirler. Su-27 Sukhoi Su-27 (NATO rapor ismi 'Flanker') Sukhoi Tasarım Bürosu (SDB) tarafından tasarlanmış Sovyetler Birliği avcı uçağıdır. Olağanüstü menzili, ağır silah yükü, ve çok yüksek irtifada çalışma yeteneği ile Birleşik Devletlerin yeni nesil avcılarına ( F-14 Tomcat, F-15 Eagle, F-16 Fighting Falcon, ve F/A-18 Hornet olmak üzere) birebir rakip olarak düşünülmüştür. Su-27 genellikle hava üstünlüğü gerektiren operasyonlarda uçar fakat bütün çatışma durumlarında görev alabilecek durumdadır. Bazıları MiG-29 Fulcrum ile arasındaki benzerlikten dolayı, Su-27'nin Sukhoi ile Mikoyan-Gurevich arasındaki rekabetten doğduğunu düşünse de Su-27 uzun menzilli hava üstünlük av-önleme uçağı olarak tasarlanmışken, MiG-29 kısa menzilli taktik destek avcı uçağı olarak tasarlanmıştır. Su-33 'Flanker-D' Filo Savunma Av-Önleme uçağı Su-27 tasarımından uçak gemisinde kullanım amacıyla geliştirilmiştir. Başlıca farkları kuyruk kancası ve kanartlarıdır. Bu Av önleme avcısının kullanım amacına göre en yakın muadili, MiG-29K muadili F/A-18 Hornet iken, Su-27'nin muadili F-14 Tomcattir. Su-30 iki koltuklı, çift rollü, bütün hava şartlarına uygun havadan havaya ve derin yasak görevler için uyarlanmış avcı uçağıdır. Daha ileri versiyonları, Su-34 'Fullback' vurucu avcısı ve Su-35 'Flanker-E' geliştirlmiş hava savunma avcısıdır. Mürettebat=1 Uzunluk=21.9 m Kanat açıklığı=14.7 m Yükseklik=5.93 m Yüzey alanı=62 m² Boş ağırlık=16,380 kg Yüklenmiş ağırlık=23,000 kg Azami kalkış ağırlığı=33,000 kg Motor(jet)=Lyulka AL-31F Jet tipi=turbofan Jet sayısı=2 İtme gücü=122.8 kN Azami hız=2,500 km/h Mach 2.35 Menzil=1,340km deniz seviyesinde çatışma durumunda, 3,530 km yüksek seviyede çatışma durumunda Tavan İrtifası=18,500 m (60,700 ft) Tırmanma hızı=325 m/s Kanat Yüklemesi=371 kg/m² İtme/ağırlık=1.085 Su-33 Sukhoi Su-33 (NATO rapor ismi 'Flanker-D') Rus firması olan Sukhoi tarafından 1982'de uçak gemileri için üretilmiş bir donanma savaş uçağıdır. Su-27 'Flanker' 'dan türetilmiş bir uçaktır ve Su-27K olarak da bilinir. Su-27'den başlıca farkı, Su-33'ün uçak gemileri tarafından kullanılmak üzere tasarlanmış olmasıdır. Su-27'nin aksine Su-33 havada yakıt ikmali yapabilmektedir. Teknik özellikler (Su-33) Mürettebat=1 Kanat genişliği=7.40 m katlandığı zaman, 14.70 m tam açıkken Uzunluk=21.94 m Yükseklik=5.93 m Alan=62 m² Boş ağırlık=18,400 kg Yüklenmiş ağırlık=29,940 kg Azami kalkış ağırlığı=33,000 kg Motor (jet)=Lyulka AL-31F Jet tipi=ikincil yanmalı turbofanlar Jet sayısı=2 İtme=123 kN Azami hız=Mach 2.17, 2,300 km/s( 10,000 m yükseklikte) Stall hızı=240 km/s Tırmanma hızı=230 m/s Azami yükseklik=17,000 m Menzil=3,000 km Azami dönüş: +8 g (+78 m/sn²) İniş Hızı: 235-250 km/s (145-155 mil/s) Yükleme=483 kg/m²; İtme/ağırlık=0.83 Silahlar 1x 30 mm GSh-30-1 top (150 tur) 6,500 kg'a kadar (14,300 lb) dış bağlantılarda mühimmat: R-27/R-73 havadan havaya füze Çeşitli bomba ve roketler ECM podları Su-35 Su-35 Su-27'lerin en gelişmiş modeli olan, Rus yapımı çok amaçlı savaş uçağı. Nato kodu Flanker-E'dir. Teknik özellikleri • • • • • • • • • Mürettebat:1 Pilot Uzunluk: 22.20 metre Yükseklik: 6.43 metre Kanat açıklığı: 15.15 metre Ağırlığı:34,000 kg Servis tabanı: 18,000 metre Hız:2,450 km/S Motor 2× Lyulka AL-35MF turbofans Motorun İtiş Gücü: 137 kN Su-37 Sukhoi Su-37 (NATO kod adı ile Flanker-F) Rusya'nın çok amaçlı jet motorlu avcı uçağıdır.Su-37 tek kişilik, tüm hava koşullarına uyumlu avcı ve yer saldırı uçağıdır, Su-27 'Flanker' modelinden geliştirilmiştir. Su-27 20'den fazla ülkenin kullandıı başarılı bir 4. nesil Rus avcı uçağı dır. Su-37, SU-27 üzerine yapılmış tüm hava şartlarında çok fonksiyonlu sentetik fotoğraf açığı arazi sakınması, arazi haritalandırma vb bulunan radar gibi bir takım geliştirmeler içerir. Uçak iskeleti, tamamen metal Su-27'nin aksine büyük oranda kompozit malzeme içerir. Ek olarak, dikey itici ile donatılmış AL-37FU motorları bulundurur. Su-37'nin nozulları sadece eğimli olarak ayarlanabilir ve +15 -15 derece ile yolculuk yapılabilir fakat dönme momentini arttırmak için farklı açılarda da ayarlanabilir. Su-37 ayrıca Rusya'nın ilk HOTAS ( Hands On Throttle and Stick) sistemine sahip ilk uçağıdır. Ek olarak kuyruk konisinde uçağın arkasına füze atabilmeye izin veren bir radar bulundurur . Motor sadece TVC içermez, ayrıca klasik, ters ve yatay dönüşlerde bile motor dalgalanmasına dayanıklılık ve güç veren, AOA'nın 180 derece kadar yükselmesi gibi daha iyi güvenirlilik ve manevra kabiliyeti verir. Su-37 , gövdesindeki 12 istasyonunda, havadan havaya ve havadan yere silahları taşıyabilir. Taşıyabildiği füze ve bomba sayısı çoklu yükleme raflarının kullanımıyla 14 'e yükseltilebilir. Rusya hiç SU-37 siparişi vermedi ama uçak yurt dışında , şu andaki geniş çaplı Sukhoi paylaşımının olduğu pazarda müşteri bulabilirdi. Çeşitli prototipler yapılmıştır fakat uçak üretimde değildir. Su-37'nin geliştirilmesine dair en büyük söylenti, projenin kaynak yetersizliği nedeniyle iptal edildiğidir. İki Su-37 prototipi bir başka Sukhoi avcısı olan Su-35 'Flanker-Es' şeklinde değiştirildi Teknik özellikler (Su-37) • • • • • • • • • • • • • • • • • Mürettebat:Bir pilot Uzunluk:22.183 m Kanat genişliği:14.7 m Yükseklik:6.43 m Alan:62.0 m² Boş ağırlık:18,500 kg Yüklenmiş ağırlık: Azami kalkış ağırlığı:35,000 kg Motor (jet):Lyulka AL-37FU Jet tipi:turbofan Jet sayısı:2 İtiş:145 kN Azami hız:2,500 km/h en yüksek irtifada Menzil:3,700 km Azami irtifa=28,000 m (59,100 ft) Maximum G yükü: 11+/5Silahlar: • 1× 30 mm GSh-30 top (150 tur) • 12× kanat ve gövde istasyonlarında 8,200 kg (18,080 lb)'a kadar mühimmat Su-47 Sukhoi Su-47 Berkut (Rusça: Су-47 "Беркут" - Altın kartal) Sukhoi Havacılık Şirketi tarafından geliştilmiş deneysel avcı uçağıdır. Ayrıca geliştirme sürecinin başında S-32 ve S-37 olarak adlandırılmıştır. Uçağın ayırt edici özelliği, Grumman X-29'a benzer olarak ileri ok açılı kanatıdır.Berkut 2002'den itibaren Su-47 olarak tanımlanmıştır ve savaş uçağı olarak üretime hazır olmakla beraber daha çok seri üretime geçilmeden önce PAK FA (Prospective Air Complex for Tactical Air Forces - Taktik Hava kuvvetleri için muhtemel kompleks) projesinin bir parçası olarak ağır bir tekrar tasarlanmadan geçeçek gibidir. Su-47 tanımlamasının, PAK FA tasarımından sonra kullanılıp kullanılmayacağı belli değildir. Teknik özellikler (Su-47) Mürettebat:1 Uzunluk:22.6 m Yükseklik:6.3 m Kanat açıklığı:15.16 m - 16.7 m Alan:203 m² Boş ağırlık: 26,100 kg Yüklenmiş ağırlık: 29940 kg Azami kalkış ağırlığı:33000 kg Motor (jet):Lyulka AL-37FU Jet tipi:İkincil yanmalı, yönlendirilebilir güç sistemli (PFU modifiyeli),dijital kontrollüturbofanlar Jet sayısı:2 İtiş:83.4 kN İkincil yanmada itiş:142.2 kN Yönlendirilebilir güç sistemi: -20°'den +20°'ye,aşamada ve sapmada;saniyede 30° Azami hız: Mach 2.35 Deniz seviyesinde: Mach 1.1 (1,400 km/s, 870 m/s Normal operasyon yüksekliğinde: Mach 2 (2,500 km/s, 1,550 m/s) Menzil:3,300 km İrtifa:18,000 m (59,050 ft) Tırmanma oranı:230 m/sn Yük: 36 kg/m² (79.4 lb/ft²) Silahlar: Toplar: 1&seferlik; 30 mm GSh-30-1 top ( 150 tur) Füzeler: 14 pod (2 kanatucu, 6-8 kanataltı, 4-6 gövde altı) Havadan havaya: R-77, R-77PD, R-73, K-74 Havadan yere: X-29T, X-29L, X-59M, X-31P, X-31A, KAB-500, KAB-1500 Tu-22 Teknik özellikleri Mürettebat:3 Uzunluk: 41.60 metre Yükseklik:10.13 metre Kanat açıklığı: 23.17 metre Ağırlığı: 85,000 kg Servis tabanı: 14.700 metre Hız:1,510 km/s Motor 2× Dobrynin RD-7M-2 turbojets Motorun İtiş Gücü: 107.9 kN Menzil:4,900 km Silahlandırma 1× AM-23 23 mm cannon in tail turret 24xFAB-500 (500Kg) Bombası 1xFAB-9000 (9000Kg) Bombası 1× Kh-22 (AS-4 'Kitchen') Tu-22M Teknik özellikleri Mürettebat:4 Uzunluk: 41.46 mmetre Yükseklik:11.05 mmetre Kanat açıklığı: 34.28 mmetre Ağırlığı: 112,000 kg kg Servis tabanı: 14.700 metre Hız: 2.05 mach Motor 2× Klimov NK-25 turbofans Motorun İtiş Gücü: 245 kN Menzil:13,300 km Silahlandırma 1× AM-23 23 mm cannon in tail turret 24.000 kg Bomba yükü (250kg-9000kg) 3× Kh-22 (AS-4 'Kitchen') 8x Raduga Kh-15 (AS-16 'Kickback') 8x Kh-27 (AS-7 'Kerry') Kh-28 (AS-9 'Kyle') Tu-160 Teknik özellikleri • • • • • • • • • • Mürettebat:4 Uzunluk: 54,1 metre Yükseklik:13,10 metre Kanat açıklığı: 35,60 metre Ağırlığı: 275.000 kg Servis tabanı: 14.700 metre Hız: 2.05 mach Motor 4× Samara/Trud NK-321 turbofans Motorun İtiş Gücü: 137 kN Menzil:15,000 km Yak-1 Yakovlev Yak-1 II. Dünya Savşı sırasında Ruslar tarafından üretilen ve savaş sırasında kullanılan rus uçağı. Yak-9 Yakovlev Yak-9 Rus yapımı II. Dünya Savaşı tek mürettebatlı, tek pervaneli avcı uçağı. Yak-9'lar Yak-3'lerin yetersiz kalmasıyla geliştirilmiştir. Yak-1 temel alınarak tasarlanmıştır. Allison V-1710 motoruna sahiptir. Bu uçaklardan toplam 14.514 tane üretildi. Orta ve yüksek yükseklikte uçmak için tasarlandı. Yak-9'lar önceki Yak serilerinin aksine Bf 109G ve Fw 190A'lar ile başa çıkabiliyordu. Aynı zamanda kendi kendini yamayabilen yakıt tanklarına sahiptiler. 37mm'lik mermisi bütün bombardıman uçaklarının gövdesini delebiliyordu bunun için genelde bombardıman uçaklarını düşürme görevlerine verildilier. Yak-9T versiyonu ile çok sağlam zırha kavuştular. Performans ve manevra kabiliyeti Alman uçaklarından daha azdı. Il-2 Il-2 Yer hedeflerine yönelik bir Rus II. Dünya Savaşı uçağıdır. İlk tasarlanan IL-2'ler yer hedeflerine yapılansaldırılarda uçaksavar silahlarına karşı korunmak için kalın bir ön zırhla kaplanmışlardır. Sonraları IL2'lerin arkadan açılan avcı uçakları atışlarına karşı son derece savunmasız olduğu anlaşılmış ve IL-2M modeli ile arka tarafa bir makineli tüfekçi personel konmuş, aynı zamanda arka tarafın zırhı da artırılmıştır. IL-2'ler mürettebatı, motoru, radyatörleri ve yakıt tankını koruyan kalın bir zırha sahipti. 4.İngiliz Uçakları HS-801 "Nimrod" Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • Mürettebat: 11 Motorlar: 4 x Rolls-Royce "Spey" Mk. 511-5W İtiş gücü: 48.7kN, Kanat açıklığı: 35.0m Uzunluk: 38.6m Yükseklik: 9.0m Kanat alanı: 197.0m2 Kalkış ağırlığı: 87.000kg Azami hız: 920km/h Seyir hızı: 780km/h Azami yükle menzil: 9260km Lightning Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • Mürettebat:1 Motorlar: 2 x Rolls Royce Avon 302C İtiş gücü: 58.8kN Kanat açıklığı: 10.6m Uzunluk: 16.8m Yükseklik: 6.4m Kanat alanı: 35.3m2 Kalkış ağırlığı: 19,000kg Azami hız: Mach 2.3 Tavan: 18,300m Silah donanımı: 2 x 30mm MG, 2 x “Red Top” AA missile Javelin Teknik Özellikleri • Mürettebat: 2 • Motorlar: 2 x Bristol Siddeley Sapphire Sa.7 • İtiş gücü: 2 x 48.9kN • Kanat açıklığı: 15.8m • Uzunluk: 17.1m • Yükseklik: 4.8m • Kanat alanı: 86m2 • Azami ağırlık: 16,188kg • Hız: 1141km/h • Tavan: 16090m • Menzil: 1530km • Silah donanımı: 4 x 30mm MG, 4 x “Firestreak” AA Jaguar Teknik Özellikleri • Mürettebat: 1 - 2 • Motorlar: 2 x Rolls-Royce/Turbomeca RT.172 "Adour" • İtiş gücü:31.8kN • Kanat açıklığı: 8.7m • uzunluk: 16.4m • Yükseklik: 4.9m • Kanat alanı: 24.0m2 • Kalkış ağırlığı: 11000-15500kg • Azami hızı 1350km/h • Silah donanımı: 2 x 30mm MG, 2 x AIM-9 “Sidewinder AA missiles, 1000kg of bombs Hurricane Hawker Hurricane İngiliz yapımı II. Dünya Savaşı avcı, avcı-bombardıman ve anti-bombardıman uçağı.1930'lardan itibaren savaşın sonuna kadar İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetlerine hizmet etmiştir. Savaşın ilerleyen vakitlerinde avcı olarak yetersiz olduğu anlaşılmış daha çok koruma uçağı olmayan bombardıman uçaklarına ve yer hedeflerine saldırmak için kullanılmıştır. Tasarım özellikleri Hurricane'ler I. Dünya Savaşından kalma ahşap-metal karışımı tasarıma sahiptiler. Arka gövde, kuyruk ve pervane ahşap iken pilot kabini ve motor alüminyumdan yapılmıştır. Hurricane Mk I'ler Rolls-Royce (Rols Roys) Merlin MK II ve III motoruna sahiptiler. Almanların elindeki Bf 109'lar kadar hızlı ve sağlam olmadıkları için bu açıklarını 8 adet makinalı tüfekleri sayesinde kapatmışlardır. Sonraları yerlerini daha çevik, hızlı ve dönemin modern uçakları gibi yekpare metal tasarıma sahip Spitfire (Spitfayr) bırakmışlardır. De Havilland DH-98 De Havilland Mosquito (Moskito) II. Dünya Savaşı Büyük Britanya yapımı gece avcı ve bombardıman uçağı.Bu uçaklar çok hızlı ve manevra kabiliyetleri yüksek olduğundan sivrisinek (mosquito) adı verilmiştir. Ayrıca Wooden Wonder (Ahşap Mucize) ve Timber Terror (Dehşet Kereste) gibi lakapları vardır. Savaşın sonuna kadar dokunulmaz uçaklar olarak kalmışlardır. Mosquito iki motorlu, konrplak gövdeli ve silahsız olarak tasarlanmıştır. Büyük bir kısmı keresteden yapılmış olup, bu tahta parçalar tutkalla tutturulmuşlardır. Hafif ve hızlı bir bombardıman uçağı olacağı planlanılmıştır. Ancak bu yaklaşım birçok otorite tarafından saçma bulunmuş ve uçağın başarılı olamayacağı düşünülmüşür. Bu düşüncelere rağmen Mosquito'lar en zorlu görevlerde bile hiç kayıp vermeden üstlerine geri dönmüşler ve kendilerini kanıtlamışlardır. Mosquito radar aksamı sayesinde gece görev yapabiliyordu ve Luftwaffe'nin elinde bu uçağa yetişecek bir gece uçağı yoktu. Bu yüzden Mosquitolar birçok imkansız denilen görevi başarabilmişlerdir. Mosquitolara çare bulamayan Luftwaffe onları birebir kopyalama (Focke Gulf Ta 154) yolunu seçmiştir. Uzun menzilli olan bu uçaklar birçok stratejik nakliye işini üstlenmişlerdir ayrıca uzun menzilli bombardıman görevlerini de başarılı bir şekilde yerine getirmişlerdir. Üzerine takılan 4 x 20 mm Hispano Mk.II topları sayesinde bir gece avcı uçağına dönüştürülmüşlerdir ayrıca foto-keşif, deniz saldırıları, gibi görevlerde de kullanılmışlardır. Fransa'da ve Danimarka'da bombaladıkları hapishanelerden birçok direnişcinin kaçmasın sağlamışlar, Berlin Nazi yürüyüşünü de engellemişlerdir. Mosquitolar çıktıkları 600 görevde sadece bir adet kayıp vermişlerdir. Bu sebebten çok kullanışlı ve ekonomik uçaklardır. Aynı dönemdeki bir başka gece bombardıman uçağı olan Lancaster'lar ise hem daha isabetsizdirler hem de yavaş olmaları sebebiyle çok kayıp vermişlerdir. Avro Lancaster Avro Lancaster (Lançestır) II. Dünya Savaşı Britanya ağır-bombardıman uçağı.Hizmete 1942 yılında girdi. İngiliz Milletler Topluluğu ülkeleri tarafından da kullanıldı. Handley-Page Halifax ile birlikte Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin ana bombardıman uçağıydı. Genel olarak gece-bombardıman görevlerinde kullanıldı. Savaş sonuna kadar 7,366 adet Lancester üretilmiştir. Lancester Avro firması tarafından tasarlanan Avro Manchester(Mençestır) uçağı temel alınarak tasarlanmıştır. Avro firması bu uçakları iki motorlu orta seviye bir bombardıman uçağı olarak düşünmüştü. Uçağın hızlı olması için Rolls-Royce Vulture motorları takıldı. Ancak bu motorlar emniyetli bulunmadı ve bu uçaklar 1942 yılında hizmetten alındı. Bunun üzerine dört adet Rolls-Royce Merlin motorlu ve daha geniş kanatlı bir uçak yapılmasına karar verildi. Bu motorlar daha güçsüz ama daha emniyetliydi. İlk deneme uçuşları 9 Ocak 1941'de yapıldı. Uçak çok başarılı bulunmuştu ve üretilmekte olan bütün Manchester'lar Lancester'a dönüştürüldüler. İki uçakta burun taretine, çift kuyruğa, ve greenhouse kokpit sistemine sahiptiler bunun için dönüştürme işlemi kolay oldu. Modele bağlı olmak üzere avcı uçaklarına karşı 8 veya 10 adet makinalı tüfekle donatıldılar. Lancester'ın en önemli özelliği yüksek bomba yükü kapasitesidir. Taşıyabildikleri bomba yükü dönemindeki uçakların neredeyse iki katıdır. II. Dünya Savaşı'nda kullanılan en büyük bomba olan Grand Slam'i de bu uçaklar taşımıştır. Bu bomba yaklaşık 9944 kg¹'dır. Yaklaşık 300 adet Lancaster MK II çeşitlemesi yapıldı bunlar Bristol Hercules motorlarına sahiptiler. Yeni Merlin motorlarına sahip Lancaster MK III'lerden ise 3.030 adet üretildi. 1943 yılında bir Lancaster 45-50.000 £'a mal oluyordu. Lancaster'lar tahtadan yapılma uçaklar olduğundan avcı atışına ve uçak-savar atışına karşı dayanıksız olup daha çok gece görevlerine veriliyorlardı. Bunun için Kraliyet Hava Kuvvetleri Lancaster'ların radarlarını ve sefer sistemlerini geliştirmeye çalıştı. Bu sistemlerden en ünlüleri 1155 radyo alıcısı ve 1154 radyo vericisidir. Bunlar yol bulma faaliyetleri için kullanıldıkları gibi iletişim ve Mors amaçlı da kullanılmıştır. Aşağıda Lancaster'a ait radar sistemlerini görebilirsiniz: H2S: Yer tabanlı radar sistemi. Bu sistemin gönderdiği sinyaller Alman avcı uçakları taarfından fark edilebildiği için dikkatli kullanılması lazımdı. Monica: Yakın çevredeki uçakları tespit etmek için kullanılmıştır. Alman avcılarını tespit etmek için kullanılan bu sistem tam bir hayal kırıklığıydı. Çünkü aynı düzende uçan diğer dost uçaklarını da bildirdiklerinden mürettebat tarafından dikkate alınmayan bu sistem Alman avcı uçakları tarafından tespit edilebiliyordu. Fishpond: H2S sistemine bir eklentidir. Uçağın altından gelen avcı uçaklarına karşı mürettebatı uyarmak için yapılmıştır. GEE: Bir alıcıdan oluşan bu sistem. Birleşik Krallık'dan gönderilen sinyallere göre kendi yerini tespit edebiliyordu. Menzili yaklaşım 3-400 mildi. Oboe: Çok başarılı bir yol bulma sistemidir. Kara radar üstü yalnız bir uçakla meşgül olabildiğinden konvoyun önünde giden uçaklara takılmıştır. Daha sonra GEE-H eklentisi ile buna gerek kalmamış her uçağın konumu ayrı olarak hesaplanabilmiştir. Village Inn: Radar ile nişanlama yapabilen bir top yuvasıdır. 1944 yılından sonra kullanılmaya başlanmıştır. 5.Alman Uçakları Fw 190 Fw 190, Alman yapımı II.Dünya Savaşı uçağı. FW-190'lar tek pilotlu, tek motorlu bir önleyici (en. interceptor) avcı uçağı (sonraları avcıbombardıman versiyonları da yapıldı) olarak tasarlanmıştır. 1941 yılında hizmete girdi ve savaş sırasında 6.000 tanesi avcı-bombardıman olmak üzere 20.000 tane üretildi. 1943 yılında Türkiye bu uçaklardan 72 tane satın almıştır. Tasarım Özellikleri Fw 190'lar yine aynı dönemlerde kullanılmış olan Bf109'larla Luftwaffe'nin temel avcı uçağı ihtiyacını karşılamışlardır. Dizayn felsefesi güçlü bir hava soğutmalı motorun mümkün olan en küçük gövdeye yerleştirilmesi şeklinde özetlenebilir. Yine aynı dizayn yaklaşımını Bf109'larda da görebiliriz (su soğutmalı motor). Bu eğilim ufak hedef teşkil eden, hızlı ve manevra kabiliyeti yüksek uçakların üretilmesine imkan vermiştir ancak birer ön cephe avcı uçağı olarak kabul edilen bu uçakların harekat menzilleri genel olarak kısa kalmıştır. Avrupa tasarımı uçakların çoğunda görülen bu handikap Amerikan yapımı P-47 thunderbolt ve P-51 mustang gibi uzun menzilli avcıların ortaya çıkışıyla daha da belirgin bir hale gelmiştir. Fw 190 mükemmel görüş açısı, ağır silah yükü ve yüksek hızıyla alman pilotların ve rakiplerinin takdirini kazanmıştır. Ancak zannedilenin aksine Fw 190 bir bombardıman önleme uçağı olarak cepheye sürülmemiştir, değişen şartlar ve Bf109'ların yetersiz kalan ateş gücü Fw 190 'ların bu görevleri üstlenmelerine yol açmıştır. Fw 190A serisinin bombardıman guruplarının genellikle tercih ettiği yüksek irtifalarda ciddi performans sorunları vardır. Uçakların yüksek irtifalarda performanslarını korumalarını sağlayan süperşarj teknolojisi Fw190'lara güç veren bmw 801 serisi motorlarda verimli olamamıştır. Dolayısıyla yüksek irtifa bombardıman engelleme görevlerini gerçekleştirmeye çalışan Fw 190'lar eskort avcılarına kolay bir hedef teşkil etmişlerdir. Uçağın en dikkat çeken özelliğiyse kısa kanatları ve dengeli eleron'ları sayesinde gerçekleştirebildiği ani yatışlardır. Kendi ekseni üzerinde çok ani ve kontrollü dönüşler yapabilen Fw 190, manevra kabiliyeti çok yüksek bir avcı uçağı olan spitfire'ların bile takip edemeyeceği manevraları ard arda sıralayabilirdi. Havacılıkta Makas hareketi olarak bilinen ve uçağın çok kısa bir süre içinde ani dönüşler yapmasına dayanan manevranın çok başarılı bir şekilde kullanılmasına imkan veren Fw 190 kendisini takip eden ve manevra avantajı bulunan rakibini kolaylıkla atlatabilirdi. Geniş aralıklı iniş takımı, elektrik kontrollü otomatik kontrol sistemleri, yüksek hızlardaki manevra kabiliyeti, ağır silah yükü ve geliştirilmeye müsait yapısıyla başarılı bir dizayn olarak kabul edilen Fw 190 değişen savaş koşulları ve müttefiklerin artan sayı üstünlüğü karşısında pratikte başarısız olmaktan kurtulamamıştır. Genel özellikler Mürettebat: Bir Yükleme sınırı: () Uzunluk: 9.00 m (29 ft 0 in) Kanat açıklığı: 10.51 m (34 ft 5 in) Yükseklik: 3.95 m (12 ft 12 in) Kanat alanı: 18,30 m² (196.99 ft²) Boş ağırlık: 3,200 kg (7,060 lb) Yüklü ağırlık: 4,417 kg (9,735 lb) Maksimum kalkış ağırlığı: 4,900 kg (10,800 lb) Güç ünitesi: 1× BMW 801D-2 radyal motor, 1,272 kW (1,730 hp); 1,471 kW (2,000 hp) boost ile Performans Maksimum hız: 656 km/s - 4,800 m irtifada, 685 km/sa boost ile, dalışta 750 km/sa'e kadar (408 mph - 15,750 ft irtifada, 428 mil/sa boost ile, dalışta 466 mil/sa'e kadar) Menzil: 800 km (500 mil) Servis tavanı: 11,410 m (37,430 ft) Tırmanma oranı: 13 m/s (2560 feet/dakika) Kanat yüklemesi: 241 kg/m² (49.4 lb/ft²) Güç/Ağırlık oranı: 0.29 - 0.33 kW/kg (0.18 - 0.21 hp/lb) Silahlar 2× 13 mm MG 131 makineli tüfek, 475 mermi/tüfek 4× 20 mm MG151/20E top, 250 mermi/top kanat kökünde E.III I. Dünya Savaşı Alman avcı uçağı. 10 Ağustos 1916'da kurulan Jagdstaffeln (tek-koltuklu avcı uçakları filosu) bu uçaklarla donatıldı. E.III'ler E.II'lerin kanatlarının büyütülüp ve yeniden tasarlanmasıyla ortaya çıkmıştır. 100 bg'lik Oberursel U.I motoruna 81 lit'lik yakıt deposuna sahiptiler. E.III'ler 2,5 saat uçabiliyorlardı ve bu E.II'lerden bir saat fazla idi. Silah olarak ise bir adet Spandau IMG 08 makinalı tüfeğine sahiptiler. Bu silahlara 500 mermi yüklenebiliyordu. Sonraları E.III'lerin çifte tüfeklileri de yapıldı. Almanya, Osmanlı Devleti`ne bu uçaklardan 22 tane vermiştir. Osmanlı Devleti bu uçakları Çanakkale Cephesinde ve Sina Cephesinde kullanmıştır. He 111 II. Dünya Savaşı bombardıman uçağıdır. 1942'lere kadar Alman Hava Kuvvetlerinin birincil bombardıman uçağı olmuştur. Ernst Heinkel (Ernst Haynkel) tarafından tasarlanmıştır. Tasarım özellikleri He 111'ler 2 adet Daimler-Benz (Daymler-Benz) DB-601 motoruna sahiptir. Ulaşabildiği en yüksek hız 440 km/s'dir. Zamanının en gelişmiş bomba hedefleme sistemine sahipti. He 162 Heinkel He 162 Volksjäger ("Halkın Savaşçısı"), Luftwaffe tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan, tek motorlu, jet itkili avcı uçağı. Birinci nesil jet uçaklarının en hızlısıdır. Volksjäger, RLM'nin He 162 için resmi adıdır. Uçağa üretim programının adı olarak Salamander ("Semender"), Heinkel tarafından ise Spatz ("Serçe") ismi verilmiştir. Savaş dolayısıyla metal arzının düşüklüğü ve bulunan metallerin cephe savaşçısı olacak Me 262 ve Ar 234 gibi uçaklara ayrılması sebebiyle uçağın büyük kısmı tahtadan yapılmıştır. Ho 229 II. Dünya Savaşı sonuna doğru Almanya tarafından geliştirilmiş prototip uçan kanat uçak. Avcıbombardıman uçağı olarak tasarlanmıştır. Luftwaffe şefi Reichsmarschall Hermann Göring'in favori uçağıdır. Göring'in ünlü performans beklentilerini karşılayabilen tek uçaktır. Ju 87V1 Alman Hava Kuvvetleri’nin birinci Junkers Ju 87 Stuka prototipi Ju 87V1 (Seri no. 4921, sivil tanımlaması D-UBYR) ilk uçuşunu 17 Eylül 1935’de, pilot Willi Neuenhofen kumandasında gerçekleştirdi. Uçak, eskiyen Heinkel He 50 pike bombardıman uçağının yerini almak üzere 1934 yılında çalışmalara başlayan ve Hermann Pohlmann başkanlığındaki bir teknik ekip tarafından tasarlanmıştı. Aslında kökleri firmanın daha önceki bir dizaynı olan Junkers K47/A48’ye dayananır. Tanımlamasındaki V harfi “Deneysel” (Almanca “Versuchs” kelimesi) anlamına gelir. Tüm bunların yanında Ju 87V1 hiç de güzel görünümlü bir uçak değildi. Büyük su soğutmalı motoru içeren garip bir burun ve arkasında oldukça yüksek yapılı kokpit, eleron ve flap çıkıntılarına sahip ters martı biçiminde kanatlar, kanat altında sabit “pantolon” içinde gizlenmiş iniş takımları ve takviye çubukları ile donatılmış bir çift dikdörtgen dikey kuyruk. Mükemmel görüş açısı sağlayan cam kokpit içinde pilot ve telsizci/makinelitüfek nişancısı sırt sırta oturuyordu. Firma daha önceki Junkers tasarımları Ju 52, Ju 86 ve K47’de kullandığı kanat firar kenarına monte edilen flap ve eleronları bu uçağa da uyguladı. Amaç düşük hızda kolay kontrol yeteneği kazanmaktı. Alman endüstrisi henüz ihtiyaç duyulan güçte bir motor üretemediğinden dolayı ilk prototip tıpkı Messerschmitt Bf 109 gibi İngiliz yapımı 525hp gücünde bir Rolls Royce Kestrel motoru ile donatılmıştı. Motor sabit açılı iki palalı ahşap bir pervaneyi tahrik ediyordu. Motorun soğutmasında sorun oluduğu için daha sonra prototipin radyatör hava girişi genişletildi. Pike dalış için kullanılması düşünülen hava frenleri kanat hücum kenarı altına yerleştirilen dikdörtgen çubuklardan meydana geliyordu. 90° açı ile dönen bu çubuklar uçağın hızını aniden azaltmakta ve pike dalışa geçmesine sebep olmaktaydı. Başlangıçta ilk prototipe monte edilmeyen frenler daha sonra ikinci prototipe eklendi. Bir pike dalış tecrübesi sırasında yüksek dalış hızı nedeniyle zayıf kuyruk yapısı parçalandı ve Ju 87V1 prototipi 24 Ocak 1936’da meydana gelen bu kazada hurdaya döndü. Tecrübeyi gerçekleştiren test pilotu Willi Neuenhofen ve bir teknisyen kazada hayatını kaybetti. Kazaya sebep olan dikey kuyruk yapısı ikinci prototip olan Ju 87V2’de tamamı ile değiştirildi ve uçak geniş yüzeye sahip tek dikey kuyruk ile donatıldı. Ju 87 Junkers Ju 87 , Junkers firması tarafından üretilen II. Dünya Savaşında Alman Hava Kuvvetlerinin hafif bombardıman uçağı. Başlıca özellikleri martı tipi yukarı kalkık kanatları, sabit iniş takımları ve dalış yaparken düşmanların moralini bozan sirenleridir (dinlemek için tıklayın). Almanların, Yıldırım Savaşı (Blitzkrieg) taktiğini terk ettiği 1943 yılına kadar aktif olarak kullanılmıştır. 1936-1944 arasında 6.000'den fazla Ju 87 üretilmiştir. Tasarım özellikleri Ju 87ler Alman Ordusunun Yıldırım taktiği gereği tasarlanmıştır. Başlıca görevi Alman tanklarının hızlı ilerleyişini sağlamak için düşman tanklarını ve top bataryaları, tanksavar bataryaları gibi direnç noktalarını yok etmektir. Ju 87 etkili ve isabetli bir uçak olmasına karşın yavaş, zırhsız ve düşman avcılarına karşı savunmasızdır. Bunun için genelde Alman avcı uçaklarının koruması altında uçmuşlardır.Ju 87ler savaş boyunca devamlı geliştirilmişlerdir. Ju 87 G versiyonunda sirenler çıkartılmış onun yerine 37mm'lik toplar konularak bir anti-tank uçağına dönüştürülmüştür. Ju 87ler hedefe dalmadan önce yüksek bir irtifada uçmak ve hedef göründükten sonra 90 dereceye yakın bir açı ile hedefe dalıp bombalarını bırakmak üzere tasarlanmıştır. Dalış sırasında pilotlar yüksek G kuvvetine maruz kaldıkları için kontrollerini kaybedebiliyorlardı ve bu uçağın çakılmasına yol açabiliyordu. Bundan dolayı Ju 87ler dalış sırasında yere çok yaklaştıkları zaman kendilerini düzeltme sistemine sahiptiler. Ju-88 Junkers Ju 88, II. Dünya Savaşı'nda Luftwaffe tarafından kullanılan, çift motorlu, çok amaçlı hava aracı. Savaşın en çok yönlü uçaklarından biridir. Dalış bombardımanı, taktik bombardıman, yakın hava desteği, gece avcısı, torpido bombardımanı, keşif uçağı ve hatta Mistel projesinde dev bir uçan bomba olarak hizmet gördü. Sorunlu geliştirilme sürecine rağmen, Luftwaffe'nin en önemli değerlerinden biriydi. II. Dünya Savaşı boyunca 15.000 adet üretildi. Bf 109 Bf 109 Alman Hava Bakanlığının ( Reichsluftfahrtministerium, RLM )orjinal tanımıdır. Bf kısaltması uçağı imal eden firma olan Bayerische Flugzeugwerke'nin baş harflerinden oluşmaktadır. 1938 yılında firmanın ismi baş tasarımcısı Willy Messerschmitt'in firmayı satın almasıyla Messerschmitt AG olarak değişmiştir. Dolayısıyla bütün model kodları Bf yerine Me olarak değiştirildi. Ancak bu değişikliğin bakanlığın birçok kademesinde ve Luftwaffe'de tam kabul görmediği resmi evraklar incelendiğinde anlaşılmaktadır. Genel olarak müttefikler Me tanımını kullanırken Almanlar her iki tanımı da kullanmışlardır. Tasarım özellikleri BF109'un tasarımı 6 Temmuz 1933 tarihinde yayınlanan Alman Hava Bakanlığı taktik av uçağı ihtiyaçları tebliğine yönelik yapılmıştır. Bu evrakta tanımlanan özellikler şunlardır: Gündüz harekatlarına uygun bir tasarım. Her biri 500 mermilik cephane taşıyacak iki adet makinalı tüfek ve 100 mermilik cephanesiyle bir otomatik top. Havadan havaya ve yere iletişimin sağlanabilmesi amacıyla bir telsiz. Yüksek irtifa uçuşları için oksijen sistemi ve kokpit ısıtması. Paraşüt ve gerekli kaçış tertibatı. 17 dakikada 19.500 feet yüksekliğe çıkabilmeli. Bu irtifada 250 millik hızla 20 dakika uçabilmelidir. En az bir saatlik toplam uçuş takati gereklidir. Maksimum irtifa 33.000 feet olacaktır. Dönüşlerde irtifa kaybetmemelidir. Spinlerden kolayca çıkarılabilmelidir. Ortalama büyüklükteki bir Alman askeri pistinden kalkabilmelidir ( 430m. X 430m. ) 9 uçaklık bir grupla iniş ve kalkış yapılabilmelidir. Trenle taşınabilmelidir, dolayısıyla raylı taşıma sistemlerine uygun boyutlarda olmalıdır. Daha önceden Luftwaffe için av uçakları tasarlamış ve imal etmiş olan Arado, Focke Wulf ve Heinkel gibi büyük havacılık firmaları oldukça karlı bu ihaleye hemen dahil olmuşlardır. Görece ufak bir firma olan Messerschmitt, yarışmaya konuyla ilgili bir tecrübesi olmayan ancak çok kaliteli sportif uçaklar yapan küçük bir firma olarak katılmıştır ( Bf108 Taifun ). Messerschmitt'in temel tasarımında BF 108 Taifun'dan birçok detay bulunmaktadır; aerodinamik çıkıntısız rivetleme, Handley-Page tipi slotlu kantilever kanat ve gövdeye monteli dışa doğru kapanan dar iniş takımları bunlardan sadece bazılarıdır. Tasarım çalışmaları ilerledikçe temel dizayna yeni ve güncel özellikler de eklenmiştir. Hafif metallerden monokok yapıya uygun olarak tasarlanan gövdesinin yeni jenerasyon 12 silindirli ters V motorlarla birleştirilmesi öngörülmüştür. Junkers ve Daimler Benz'in motorları zamanında yetişmediğinden ilk prototip oldukça ironik bir şekilde İngiliz Rolls-Royce Kestrel VI motoruyla uçmuştur. Yarışmada Junkers Jumo 210 V1 motoruyla donatılan Bf109 V2 prototipi rakip Heinkel firmasının yine aynı motora sahip He 112 modelini hemen hemen her alanda hiç bir şüpheye yer bırakmayacak şekilde geçmiştir. Yekpâre tasarıma, kapalı bir kabine ve içeri alınabilen iniş takımlarına sahiptir. Yüksek irtifa önleme görevleri için optimize edilmiş bir dizaynı vardır. Yakıt enjeksiyonlu DB601 serisi motoruyla savaşın ilk yıllarında rakipsiz bir performans uçağı olarak göze çarpmıştır. Kuvvetli motorları sayesinde çok hızlı tırmanış yapabilirler. Hızlı bir uçak olması yanı sıra iyi bir zırha ve tahribat gücü yüksek silahlara sahiptir. II. Dünya savaşının en çok üretilen uçaklarından biridir bütün savaş boyunca 35.000 tane Bf-109 üretilmiştir. Savaşın sonuna kadar en iyi savaş uçaklarından biri olarak kalmıştır. P-51 Mustang (Masteng)'leri bile başarılı bir şeklide durdurmuşlardır. Erich Hartmann (Erih Hartman) ve Gerhard Barkhorn (Gerhart Barkhorn) adlı Bf-109 pilotları tek başlarına 300'den fazla uçak düşürmüşlerdir. Bf 110 II. Dünya Savaşı Alman ağır avcı uçağı. Bf 110 ağır avcı olarak tasarlandıysada sonraları gece avcısı veya yer bombardıman uçağı olarak kullanılmıştır. Tasarım süreci Fransa ve Polonya seferlerinde başarılı olan Bf 110'lar Britanya saldırısında Hawker Hurricane gibi 1930'lardan kalma uçaklara bile yenilmişlerdir. Tek motorlu avcı uçaklarının çift motorlu diğer avcı uçaklarına karşı olan bariz manevra üstünlüğü anlaşılınca Bf 110'lar gece avcısı ve noktasal bombardıman görevlerine verilmişlerdir. Bu görevler için geliştirilmeye başlayan uçaklara modeline bağlı olarak radar veya daha yüksek çaplı toplar takılmıştır. Britanya Savaşında radarlı Bf 110'lar gövdenin orta üst tarafına yerleştirlen Die Schrage Musik silahı sayesinde birçok gece bombardıman uçağını düşürmüşlerdir. Britanya savaşından sonra daha çok Doğu ve Akdeniz görevlerine atanan Bf 110'lar sonraları yetersiz bulunmuş ve üretimi 1941 yılında yavaşlatılmıştır. Bu uçakların yerine geliştirilen Me 210'ların başarısız olması nedeniyle Me 410 adlı bir model geliştirilmiş ancak bu da bekleneni veremeyince tekrar Bf 110 üretimine devam edilmiştir. İlk modellerde 4 adet MG 17 makinalı tüfeğine ve iki adet 20 mm MG FF/MM otomatik topuna sahip olan Bf 110'lara daha sonraları 20 mm MG 151/20 otomatik topları takılmıştır. G serisi modellerinde ise 30 mm MK 108 otomatik topları kullanılmıştır. İlk modellerde arka silah yuvasında MG 15 makinalı tüfeği takılırken sonraki F ve G serilerinde 7,92 mm'lik MG 81 makinalı tüfekleri ve bu tüfeğin ikili çeşitlemesi olan MG 81Z makinalı tüfeği kullanılmıştır. Özelikle gece avcı performansı ölümcül düzeydeydidi. fug 220 ve neptun radarları monte edilerek gece avcılı konusundaki boşluğu tek başına doldura bilmişti. Alman radar sistemlerimin yetersizliği bu uçakların erken mudahalesini geçiktirmişsede Gece avcısı (Nactjagger) olarak Heinz-Wolfgang Schnaufer gibi tüm uçuşlarını gece yapan bir pilotla 121 uçak düşüre bilmişti. Genel özellikler Mürettebat: 2 (gece savaşçılarında 3) Yükleme sınırı: () Uzunluk: 12.3 m (40 ft 6 in) Kanat açıklığı: 16.3 m (53 ft 4 in) Yükseklik: 3.3 m (10 ft 9 in) Kanat alanı: 38.8 m² (414 ft²) Boş ağırlık: 4,500 kg (9,900 lb) Yüklü ağırlık: 6,700 kg (14,800 lb) Güç ünitesi: 2× Daimler-Benz DB 601B-1 sıvı soğutmalı ters V-12, 809 kW (1,100 hp) each Performans Maksimum hız: 560 km/h (348 mph) Menzil: 2,410 km savaş, 2,800 km nakil (1,500 mi / 1,750 mi) Servis tavanı: 10,500 m (35,000 ft) Kanat yüklemesi: 173 kg/m² (35.7 lb/ft²) Güç/Ağırlık oranı: 0.3644 kW/kg (0.155 hp/lb) Silahlar 2x 20 mm MG FF/M top 4x 7.92 mm MG 17 makineli tğfek 1x 7.92 mm MG 15 savunma makinelisi Me 163 Me 163 Komet, Alexander Martin Lippisch tarafından tasarlanmış, tarihin tek roket itkili savaş uçağıdır. II. Dünya Savaşı sırasında Alman Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmıştır. Devrimsel tasarımı ve rakipsiz performansına rağmen, kullanımının tekliheli oluşu sebebiyle sadece birkaç Müttefik savaş uçağı düşürebilmiştir. Me 262 Me 262 Schwalbe (Almanca "Kırlangıç") 2. Dünya Savaşının sonlarına doğru üretilmiş ve savaşta aktif görev almış çift jet motorlu alman savaş uçağıdır. Üretime geçilmiş ve aktif olarak hava savaşlarında kullanılmış ilk jet olarak bilinir. Tasarım ve geliştirilme aşamaları Savaşın son zamanlarında Almanlar'ın umut bağladığı üstün silahlardan biri olarak bilinse de ilk tasarım yaklaşımları 1939 yılında başlamıştır. Havacılık ve savaş bakanlığında taktik yaklaşım ve doktrin üreten subayların savaşı kazanmak için dönemin geleneksel piston motorlu, pervane itişli uçakları yeterli görmesi üzerine, bu projeye savaşın ilk yıllarında kaynak aktarımı yapılmamıştır. Willy Messerschmitt'in uçaklarda yüksek hızlarda oluşan mukavemet ve direnç sorunları için uçak gövdesine açılı şekilde monte edilmiş kanatlar üzerinde çalışmaları 1935 yılına dayanır. Me 262'de de ilk başta 18,5 derece açılı kanatlar kullanılmıştır. İlk prototipleri kuyruktan iniş takımlı olarak üretilmiştir fakat, jet motor itkisinin yer yüzeyine eğik açılarda etkimesi ve Hücum açısını gerektiği zaman yükseltmek için kanatlarının önlerinde bulunan stabilizer'lerin taksi esnasında etkisiz kalması üzerine iniş takımları burun ve kanat altlarına yerleştirilmiştir. Motorlar ve gövdenin yere paralel bir duruma getirilmesiyle, son şeklini almamış prototipler üzerinde görülen bu sorunlar etkili biçimde çözülmüştür. İlk test uçusları uçağın iskeletini test etme maksatlı olarak 1941 nisanında başlamıştır. Bu esnada kullanılmakta olan BMW 003 jet motorlarının yetersiz kalabileceği düşüncesiyle uçağın burnuna bir pervane ve güç kaynağı olarak Junkers Jumo 210 motoru eklenmiştir. Sadece jet motorlarının kullanıldığı ilk uçuşu temmuz 1942'de yapılmıştır. Adolf Hitler'in emri ile bombardıman görevlerinde kullanılması istenen bu yeni jet için modifikasyonlar 1942 yılının sonlarında tamamlanmıştır. Güvenilmeyen 003 motorları Junkers Jumo 004'lar ile değiştirilmiştir. Fakat jet motor üretiminin zorluğundan dolayı seri üretim 1944 yılına kadar başlayamamıştır. Motorların zamanında üretilememesinin en büyük nedeni ısıya dayanıklı metallerin ve hammaddenin Almanya'daki bulunma zorluğudur. Bu motorlar tamamlandığında ise beklenen ömrü 50 saat, servis ömrü ise yaklaşık 12 saat olmaktaydı. Geleneksel bir motor olan DB601 ile karşılaştırıldığında bu sürenin onda biri kadar olduğu görülür. İkinci Dünya Savaşı yıllarında henüz geliştirilmemiş olan artyakıcıların eksikliği dolayısıyla da Me 262'nin ivmelenmesi, piston motorlu uçaklara göre yavaş kalmıştır. 6. Japon Uçakları D3A D3A Japon Aichi şirketi tarafından üretilmiş bir II. Dünya Savaşı pike bombardıman uçağıdır. Japon İmparatorluk Donanması uçak gemileri tarafınca kullanılmak üzere savaşın ilk başlarında üretilen uçaklar, Pearl Harbor saldırısı da dahil olmak üzere neredeyse tüm harekatlarda kullanıldı. 1936 yılında Japon Donanması eskimiş D1A çift kanatlı uçaklarını servisten kaldırıp yerine geçecek tek kanatlı uçak gemisi tabanlı pike bombardıman uçağı özellikleri olan 11-Shi yayınını yayımladı. Aichi, Nakajima Mitsubishi tasarımlarıyla katıldılar ve Aichi ile Nakajimaya her birinin de iki prototipi soruldu. Aichi, eliptik aşağıdan monte kanatlı, Heinkel He-70 Blitz 'den ilham alınmış tasarımına başladı. Gövde, pike bombardımanının sertliğine çok daha dayanıklı inşa edilmesine rağmen Zero'lara çok benzemekteydi. Çok ciddi bir konu olmayan iniş takımlarının yavaş çekişi yüzünden basitlik için sabit takımlar takılarak uçtu. 710 Beygir gücündeki tek radyal silindirli Nakajima Hikari motoru ile güçlendirilmişti. Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • Mürettebat: 2 (pilot ve silahçı) Uzunluk:10.2 m Kanat genişliği:14.37 m Yükseklik:3.85 m Boş ağırlık:2,408 kg Azami kalkış ağırlığı:3,650 kg Motor:Mitubishi Kinsei 44 • Motor sayısı:1 • Güç:1,070 BG Azami hız:427 km/s Menzil:1,472 km İrtifa:9,300 m (30,000 ft) Silahlar • Toplar:3× 7.7 mm (0.303 inç) Tip 97 makinalı tüfek • Bombalar: 1× 250 kg (550 lb) veya 2× 60 kg (130 lb) bomba Mitsubishi Ki-21 Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • • • • Mürettebat: 5 Motor: 2 x Mitsubishi Ha-101 Gücü:1102kW Kanat açıklığı: 22.5m Uzunluk: 16m Yükseklik: 4.35m Kanat alanı: 69.6m2 Kalkış ağırlığı: 7492-7916kg Boş ağırlık: 4691kg Azami hız: 432km/h Tavan: 8600m Azami yakıtla menzil: 2700km Azami yükle menzil: 1500km Silah donanımı: 3 x 7.7mm MG, 750-1000kg of bombs/bomba yükü Mitsubishi Ki-30 Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • • • • Mürettebat: 2 Motor: 1 x Mitsubisi Ha-5 Gücü:710kW Kanat açıklığı: 14.55m Uzunluk: 10.34m Yükseklik: 3.65m Kanat alanı: 30.58m2 Kalkış ağırlığı: 3322kg Boş ağırlık: 2230kg Azami hız: 432km/h Seyir hızı: 380km/h Tavan: 8570m Menzil: 1700km Silah donanımı: 2 x 7.7mm MGs, 300-450kg of bombs/bomba yükü Kawasaki Ki-45 Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • • • Mürettebat: 2 Motor: 2 x Mitsubishi Ha-102 Gücü:810kW Kanat açıklığı: 15.02m Uzunluk: 11m Yükseklik: 3.7m Kanat alanı: 32m2 Kalkış ağırlığı: 5.500kg Boş ağırlık: 4.000kg Azami hız: 540km/h Tavan: 10,000m Menzil: 2,000km Silah donanımı: 1 x 37mm cannon/top, 2 x 20mm cannons/top, 1 x 7.92mm MG, 2 x 250kg bombs/bomba Kawasaki Ki-61 Teknik Özellikleri • Mürettebat: 1 • Motor: 1 x Kawasaki Ha-140 • Gücü: 1125kW • Kanat açıklığı: 12m • Uzunluk: 9.16m • Yükseklik: 3.7m • Kanat alanı: 20m2 • Kalkış ağırlığı: 3,780-3,825kg • Boş ağırlık: 2,840kg • Azami hız: 610km/h • Seyir hızı: 400km/h • Tavan: 11000m • Silah donanımı: 2 x 20mm cannons/top, 2 x 12.7mm MGs, 2 x 250kg bombs/bomba Mitsubishi A6M (ZERO) Mitsubishi A6M ( Sıfırıncı Tip Uçak Gemisinde Üslenen Avcı Uçağı) Uçak gemileri için tasarlanmış, hafif bir avcı uçağıdır. Hizmete girdiği 1940 yılının İmparatorluk Takvimi'nin 2600 yılına tekabül etttiği için 2600'nun son hanesi olan 0'dan alınarak 'Rei Şiki (Sıfırıncı Tip)' diye adlandırılmıştı. Takma adı 'Zero fighter'dur. 1940 ile 1945 yılları arası Büyük Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerine hizmet etmişlerdir. Muhteşem manevra kabiliyetleri ve uçuş mesafesinin yüksek olması nedeniyle II. Dünya Savaşı'nın en çok üne sahip uçaklarından biri olmuştur. Mitsubishi A5M'ler Çin-Japon Savaşı'nda başarılı olmuşlardı ancak geliştirilmeleri gerekiyordu, ayrıca Japon ordusu uçak gemilerinden kalkabilecek avcı uçaklarına ihtiyaç duyuyordu. A5M tecrübelerinden yola çıkan ordu yeni avcının özelliklerini belirledi. Uçak 4000 metrede en az 500 km/s hız yapmalı, 3000 metreyi 3,5 dakikada tırmanabilmeli, normal hızda 2 saat, ekonomik uçuş modunda 6-8 saat arası havada kalabilmeliydi. 2 adet 20mm'lik topa, 2 Adet 7,7 mm'lik makineli tüfeğe sahip olacak ve 60 kg bomba taşıyabilecekti. Ayrıca uçağa radyo sistemi ve yön bulma sistemleri konulacaktı. Uçak gemilerden kalkacak şekilde tasarlandığından kanatları kısa olacaktı bunun için Japon ordusu uçağın manevra kabiliyetinin A5M ile aynı olmasını yeterli buluyordu. Bunun proje Nakajima ve Mitsubishi firmaları yarışmaya katıldılar. Ancak Nakajima firması bu özelliklere sahip bir uçağın o anda ellerinde bulunan motorlarla yapılamayacağını iddia etti ve projenin bir saçmalık olduğunu söyledi. Mitsubishi baş tasarımcısı Jiro Horikoşi ise böyle bir uçağın yapılabileceği fakat yapılacak uçağın mümkün olduğunca hafif olması gerektiğini söyledi. Bu uçağı tasarlamak için ek ağırlık getiren bütün eklentiler çıkarıldı ve elde olan motorlarla A6M uçaklarının yapımına başlanıldı. Ve böylece ateş gücü ve manevra kabiliyeti yüksek ancak hiçbir korunması olmayan bir uçak ortaya çıktı. Son dönem A6M'leri hariç çoğunun kendini yamayabilen yakıt tankları ve zırhı yoktu. Pearl Harbor saldırısında sadece 420 adet A6M etkindi. O zamanki A6M modeli olan Model 21, 2.600 km'lik menzili ile bütün Müttefik uçaklarını alt edebiliyordu. Ancak A6M pilotlarının takım çalışmasını iyi uygulayamamaları nedeniyle Pasifik Cephesi'nde tam bir hava üstünlüğü sağlanamadı. Savaş başlarında A6M karşısında etkisiz kalan Müttefik uçakları doğru taktikler kullanarak birçok kez onlara üstünlük sağlamıştır. Bunlar Thach Dalgası adı ilen anılan taktik şöyle idi. İki uçaktan birisinin peşine bir A6M takılırsa pilotlar birbirlerinden uzaklaşıyorlar sonra uçakları birbirlerinin üzerine uçuruyorlardı, böylece hedef olan uçağın karşısından gelen diğer uçak A6M'i vurma şansı elde ediyordu. A6M'lerde en ufak bir zırha sahip olmadığından isabet eden tek bir mermi düşmelerini sağlıyordu. Sonraları çıkan F6F , F4U, ve P-38 uçakları sayesinde Müttefikler Pasifik'te hava üstünlüğünü kesin olarak kazanmışlardır. Mitsubishi T2 Mitsubishi T2, Japonların geliştirdiği ilk süpersonik jet. Japon Hava Öz-Savunma Kuvvetleri envanteride bulunmuştur ve şu an silah eğitimi amacıyla kullanılmaktadır. Tasarımını Dr. Kenji İkeda yapmıştır. İki adet Rolls-Royce Turbomeca Adour yapımı after burnerli motor kullanılan bu uçak, temel olarak Northrop T-38 uçağına benzemektedir. Eleronu bulunmayan üstten kanatlarla yatay kontrol, flapların ön tarafındaki çok farklı özellikleri olan spoilerlerle sağlanıyor. T2'nin yüzde 10'u titanyumdan oluşmaktadır. Teknik Özellikleri ● ● ● ● ● ● ● Motor: İki adet 22.8 kN,Rolls-Royce Tur. Adour MK 801 Turbofan Hız: 1.700 km/saat Menzil: 2.600 km Uzunluk: 17.86 m Kanat açıklığı: 7.88 m Boş ağırlığı: 6.350 kg Silahlar: Kanat uçlarında Sidewinder, 20mm Vulcan top. Nakajima B5N Nakajima B5N II. Dünya Savaşının ilk yıllarında Japon İmparatorluk Donanmasının standart torpido bombardıman uçağıdır. B5N, müttefiklerin kullandığı rakiplerinden oldukça hızlı ve daha yüksek kapasiteli olmasına rağmen, Pearl Harbor saldırısı zamanında neredeyse eskimiş bir modeldir. Bununla beraber neredeyse bütün bir savaş boyunca kullanıldılar. Başlıca kullanımı uçak gemisi tabanlı olmasına rağmen bazı durumlarda kara üslerinden yönlendirilerek de kullanıldılar. B5N üç kişilik bir mürettebata sahipti: pilot, navigatör(seyrüsefer uzmanı)/bombacı/gözlemci ve radyo operatörü/silah subayı. B5N Katsuji Nakamura önderliğinde bir takım tarafından Donanmanın 1935 yılı özelliklerine göre Yokasuka B4Y ile yer değiştirilmesi planlanarak tasarlandı. Nakajima tarafından Tip K tasarlandı ve Mitsubishi B5M ile üretim anlaşması sürecinde başarılı bir rekabet gösterdi. İlk prototip Ocak 1937 tarihinde uçtu ve hemen arkasından bütün özelliklerle Tip 97 Uçak gemisi saldırı bombacısı olarak üretimi için siparişi verildi. B5N çok kısa bir sürede savaş deneyimini, Çin-Japon Savaşı sırasında orjinal B5N1 üretim modelindeki bazı eksikliklerin de farkedilmesini sağlayacak şekilde yaşadı. Bu eksikliklerin çoğu mürettebatı tarafından önerilen tasarımı ve yakıt tanklarının üretimi ile ilgiliydi. Donanma, yüksek performansa merakıyla, uçağın daha hızlı bir versiyonunu edinmek yerine,düşman avcılarının önünde hızla uzaklaşması umuduyla, zırh formunda ağırlık eklemesine isteksizdi. B5N2 'ye çok güçlü bir motor verilmişti ve hava direncine karşı modifikasyonlar yapılmıştı. Buna rağmen performansı farklı derecede iyiyken zayıflığının düzeltilememesi devam etti ve bu versiyon 1939'da B5N1 modelinin hem üretimde hem de kullanımdaki yerini aldı. Pearl Harbor saldırısında bu model kullanılacaktı. Bu baskından ayrı olarak B5N2'nin en büyük başarısı Amerikan Donanmasının uçak gemileri olan Yorktown, Lexington ve Hornet'in batırılmasında aldığı roldür. B5N ayrıca bir sonraki model olan ve cephe hizmetinde yerini alacak Nakajima B6N için de alt yapı hizmeti verdi. B5N eğitim, hedef çekimi, ve anti-denizaltı görevleri gibi ikinci dereceden görevlerle devam etti.Bazı uçaklar radar ve manyetik anormali dedektörleri ile donatılarak erken uyarı istasyonu olarak kullanıldılar. B5Nler ayrıca Ekim 1944'de Filipinlerdeki başarısız savunmada bombardıman amacıyla da kullanıldı. Bütün hepsi yaklaşık 1.150 adet üretildi ve bugüne bir tek uçak bile kalmadı. 2003 yılında büyük miktarda B5N2, Kuril Adaları'ndaki bir İngiliz özel kolleksiyoncu tarafından tekrar yapıldı Teknik Özellikleri • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Mürettebat:3 Tam uzunluk:10.30 m Kanat Açıklığı:15.52 m Yükseklik:3.70 m Kanat alanı:37.7 m² Boş ağırlık:2,279 kg Yüklenmiş ağırlık:3,800 kg Azami kalkış ağırlığı:4,100 kg Motor(Pistonlu):Nakajima Sakae 11 Piston tipi:radyal motor Motor sayısı:1 Güç=750 kW (1,000 BG) Azami hız:367 km/s Menzil:1,935 km İrtifa:8,260 m (27.000 ft) Turmanma hızı:6.5 m/d Kanat yüklemesi:101 kg/m² Güç/Kütle:0.20 kW/kg Silahlar: • Top: 1 x 7.7mm Tip 92 'Ru' (Lewis) makinalı tüfek sırt tarafında, elle beslenen ve 97 turluk magazin • Bombalar:1 x 800 kg (1.760 lb) Tip 91 torpido veya 3 x 250 kg (550 lb) bomba veya 6 x 60 kg (132 lb) 7.Fransız Uçakları Alize • • • • • • • • • • • • • • Mürettebat: 3 Motor: 1 x turbo-prop Rolls-Royce "Dart Mk.21" Gücü: 1544kW kanat açıklığı: 15.6m uzunluk: 13.7m yükseklik: 5.0m kanat alanı: 36.0m2 kalkış ağırlığı: 8200kg boş ağırlığı: 5700kg azami hızı: 460km/h seyir hızı: 370km/h tavanı: 8000m azami yakıtla menzil: 2500km silah donanımı: torpedos, missiles, bombs & depth charges/torpiller, füzeler, bombalar ve derinlik bombaları Mirage 2000 Mirage 2000 bir Fransız firması olan Dassault yapımı bir savaş uçağıdır. 1970'lerin sonunda Fransa için tasarlanmış hafif avcı savaş uçağıdır. Daha sonra başarılı bir model haline gelmiş ve bir çok ülke tarafından kullanılmıştır. Tek motora sahip olan Mirage 2000, 4 tona kadar yakıt taşıyabilir. Kanat altındaki atılabilir yakıt depoları bu miktarı önemli ölçüde arttırır. Ayrıca Mirage 2000 6.3 tona kadar mühimmat taşıyabilir. Bu yükler her kanat altında 2 pilon, gövde altında 5 pilon olmak üzare 9 pilon vasıtasıyla taşınır. Vautour • Mürettebat: 1-2, • Motorlar: 2 x SNECMA Atar 101F-3, • İtiş gücü:34.3kN, • Kanat açıklığı: 15.09m, • Uzunluk: 15.57m, • Yükseklik: 4.5m, • Kalkış ağırlığı: 20.000kg, • Boş ağırlığı: 10.000kg, • Azami hız: 1105km/h, • Tavan: 15000m, Jaguar • Mürettebat: 1 - 2, • motorlar: 2 x Rolls-Royce/Turbomeca RT.172 "Adour", • itiş gücü:31.8kN, • kanat açıklığı: 8.7m, • uzunluk: 16.4m, • Yükseklik: 4.9m, • kanat alanı: 24.0m2, • kalkış ağırlığı: 11000-15500kg, • Azami hızı: 1350km/h, Mirage F-1 • • • • • • • • • • • mürettebat: 1 (2), motor: 1 x SNECMA "Atar" 9 K50, itiş gücü: 49.1kN, kanat açıklığı: 8.5m, uzunluk: 15.0m, yükseklik: 4.5m, kalkış ağırlığı: 11,000kg, boş ağırlığı: 7,450kg, azami hız: Mach 2.2, tavan: 20.000m, azami yakıtla menzil: 3300km, Super Etendard • • • • • • • • • • • • Mürettebat: 1, Motor: 1 x SNECMA "Atar" 8, İtiş gücü: 44.1kN, Kanat açıklığı: 9.6m, Boy: 14.4m, Yükseklik: 4.3m, Kanat alanı: 28.4m2, Kalkış ağırlığı: 10.200kg, Azami hız: 1010km/h, Tavan: 15.500m, Azami yakıtla menzil: 3000km, Azami yükle menzil: 1600km, Mirage III Mirage III Dassault Mirage III, Fransa'da Dassault Havacılık tarafından 1950'lerde geliştirilmiş, Fransa ve bazı diğer ülkelerde üretilmiş süpersonik avcı uçağı. Rus muadili olan savaş uçağı süpersonik MikoyanGurevich MiG-21'dir. Başarılı bir avcı uçağıdır, birçok ülkeye satılmış ve on yıldan fazla bir süre üretimde kalmıştır. Dünyada halen bazı küçük hava kuvvetleri Mirage III'leri uçurmaktadır. Bunlar arasında Arjantin, Şili, Kolombiya, Mısır, Gabon, Libya, Pakistan (en büyük kullanıcı), Peru ve Venezuela sayılabilir. Mystere IV • • • • • • • • • • • • • mürettebat: 1, motor: 1 x turbo-jet Hispano Suiza (Rolls Royce) Tay 250, itş gücü:34.3kN, kanat açıklığı: 11.1m, uzunluk: 12.8m, yükseklik: 4.6m, kanat alanı: 32.0m2, kalkış ağırlığı: 7500-9100kg, boş ağırlığı: 5860kg, azami hızı: 990km/h, seyir hızı: 820km/h, tavan: 13.700m, menzil: 1310km, Mirage 5 • • • • • • • • • • • • • mürettebat: 1, motor: 1 x SNECMA "Atar" 9C, itiş gücü: 62.8kN, kanat açıklığı: 8.2m, uzunluk: 14.8m, yükseklik: 4.2m, kanat alanı: 34.9m2, kalkış ağırlığı: 12000kg, boş ağırlığı: 5915kg, azami hız: Mach 2, seyir hızı: 1000km/h, tavan: 29500m, azami yakıtla menzil: 1200km, Rafale Fransa Avrupa ortak avcı uçağı programından kendi ihtiyaçlarını karşılayamadığı gerekçesiyle ayrıldı.Fransa uçak gemilerine inebilecek ve sadece avcı değil ayrıca bombardıman yapabilecek bir uçak istiyordu bunun üzerine Dassault firması Rafale'yi geliştirmeye başladı ilk uçuşunu 1991 yılında yapan Rafale şu anda Fransa Hava Kuvvetleri ve Deniz Kuvetlerinde kullanımaktadır. 8.Diğerleri Azarakeş Azarakeş İran'ın ilk yerli yapım savaş uçağı. İlk denemesi 2006'da yapılan Azarakeş uçağı, yakın hava desteği için geliştirildi. İran, Eylül 2006'da Amerikan savaş uçağı F-5 tipinde bir uçak olan Azarakeş'i tasarladığını ilan etti. SAAB J-37 • • • • • • • • • Mürettebat: 1 (2 Motor: 1 x Volvo Flygm. RM 8A İtiş gücü:115.7kN Kanat açıklığı: 10.6m Uzunluk: 16.3m Yükseklik: 5.9m Kalkış ağırlığı: 16500-22500kg Azami hız: Mach 2+S ilah donanımı: cannons, bombs and missiles on seven hardpoints (pls.see above text)/ kanat ve gövde altındaki yedi pilonda toplar, bombalar ve füzeler SAAB J-29 • • • • • • • • • • • Mürettebat: 1 Motor: 1 x de Havilland "Ghost 50" İtiş gücü:22.6kN Kanat açıklığı: 11.0m Uzunluk: 10.1m Yükseklik: 3.8m Kanat alanı: 24.0m2 Kalkış ağırlığı: 6000kg Azami hız: 1060km/h Tavan: 15,700m Silah donanımı: 4 x 20mm cannons, 4 x AIM-9 AA missiles on later upgardes/ 4 x 20mm top, ilerideki iyileştirmelerde 4 x AIM-9 AA füze HF-24 • • • • • • • • Mürettebat: 1 Uzunluk: 15.87 m (52 ft 1 in) Kanat Açıklığı: 9.00 m (29 ft 6 in) Yükseklik: 3.60 m (11 ft 10 in) Kanat alanı: 28 m² (300 ft²) Boş ağırlık: 6,195 kg (13,660 lb) Azami Kalkış ağırlığı: 10,908 kg (24,048 lb) Azami hız: 1,128 km/h (609 kn, 701 mph) Tavan 13,750 m (45,100 ft) CF-105 Arrow Mürettebat: 2 Uzunluk: 77 ft 9 in (23.71 m) Kanat açıklığı: 50 ft 0 in (15.24 m) Yükseklik: 20 ft 6 in (6.25 m) Kanat alanı: 1,225 ft² (113.8 m²) Boş ağırlık: 49,040 lb (22,245 kg) Azami kalkı ağırlığı: 68,605 lb (31,120 kg) Azami hız: Mach 2 (1,307 mph, 2,104 km/h) at 50,000 ft (15,000 m) F-CK-1 Mürettebat: 1-2 Uzunluk: 14.21 m (46 ft 7 in) Kanat açıklığı: 9.46 m (31 ft 0 in) Yükseklik: 4.42 m (14 ft 6 in) Kanat alanı: 24.2 m² (260 ft²) Boş ağırlık: 6,500 kg (14,300 lb) Yüklü ağırlık: 9,072 kg (20,000 lb) Azami kalkış ağırlığı: 12,000 kg (27,000 lb) Azami hız: Mach 1.8 J-8 Mürettebat: 1 Uzunluk: 21.52 m (70 ft 7 in) Kanat açıklığı: 9.34 m (30 ft 8 in) Yükseklik: 5.41 m (17 ft 9 in) Kanat alanı: 42.2 m² (454 ft 3 in) Boş ağırlık9,240 kg (20,370 lbf) Yüklü ağırlık: 13,850 kg (30,500 lbf) Azami kalkış ağırlığı: 17,800 kg (39,250 lbf) Azami hız: Mach 2.4 limited (2339 kph/1262 knot) I. Dünya Savaşı Uçakları Uçaklar arasında çatışma I. Dünya Savaşının başlangıcına , keşif uçaklarının karşılaşmasına kadar dayanır. Başlangıçta keşif uçakları silahsız olduğu için, barışçıl pilotların birbirlerinin yanından geçerken mendil salladıkları, savaşçı pilotların ise kanca, tabanca, el bombası gibi silahlar kullandığı söylenir. Askeri otoritelerin balon ve uçak kullanarak keşif yapmanın önemini anladıkları zaman, silahlandırılmış uçakların karşı tarafın keşif araçlarına zarar vermenin de mümkün olduğunu farkettiler. İlk çözümler arka koltuk için döner bir makinalı tüfek veya üst kanatın orta arkasına pervaneyi kurtaracak şekilde yerleştirilmiş bir makinalı tüfek şeklindeydi. Vickers F.B.5 Gunbus gibi 1915lerin pervanenin kokpitin arka tarafında olduğu durumlarda makinalı tüfek engellenmemiş bir açıya sahipti. Ama tek koltuklu uçaklarda daha kolay bir çözüm yoktu; üst kanattaki makinalı tüfeği tekrar doldurmak ve nişan almak zor oluyordu. Engelin merkezi, makinalı tüfeği pervane kanatlarını vurmadan pervane içinden ateşlemekti. Fransız havacı Roland Garros'un çözümü, pervanesine makinalı tüfeğin vuracağı yerlere saptırıcı plakaları koymak oldu. Bu mükemmel olmayan bir çözümdü çünkü plakalar sürekli ateşte dayanıklı olamıyordu. Sonunda Alman hatlarına düşen prototiplerden bir uçak sayesinde bir kopyası Almanların eline geçti. Bundan ilham alan Anthony Fokker'in ekibi daha uygun olan ve tek koltuklu avcılar için yaygınlaşan namlu emniyet tertibatı dişlisini icat etti. I. Dünya Savaşında Kullanılan Savaş Uçakları Vickers F.B.5 (1915) - İlk avcı uçaklarından biri. Nieuport Rumpler Taube Fokker: Fokker Eindecker (1915) Fokker Dr.I (1917) Fokker D.VII SPAD S.XIII veya "Spad" (1917) Sopwith Camel (1917) Royal Aircraft Factory S.E.5 (1917) Albatros D.III (1916) sopwithcamel SPAD S.XIII S.E.5 Beşinci Nesil Uçaklar Şu andaki avcı tasarımının kesici kenarlarını önceki nesillerde vurgulanan çok yönlülüğün önemi ile taşıyıcı-iticiler, kompozit malzemeler, süperseyrüsefer sistemleri, gizlenme teknolojisi, ilerleyen radar ve sensör sistemleri ve tasarımla kaynaşmış, pilotun yükünü hafifleten ve haberdar eden aviyonikler oluşturmaktadır. Bu neslin uçaklarından sadece F-22 Raptor 2004 yılında üretime alındı ve yeni nesil avcılardan, beşinci nesilden ilk uçak olarak kabul edildi. Geliştirme sürecindeki F-35 Lightning II (eskiden "Müşterek Vurucu Avcı") de gizlenebilirlik için tasarlanmıştı ve F-22 dördüncü jenerasyon tasarımlarının gelişimine devam etmiş gibi kabul edilmişti, tasarımın şekli diğer ülkelerin uzun dönemli avcı geliştirme projeleri şeklinde çalıştı( örneğin söylenti haline gelen Çin Shenyang J-XX projesi, Hindistanın "Orta Seviye Savaş Uçağı" ve Rus PAK FA). Daha sonra ertelenen teknoloji tanıtımları da mevcuttur. Bunların içinde Birleşik Devletler'in YF-23 Black Widow II, Boeing X-32 ve McDonnell Douglas X-36 ek olarak Rusların Project 1.42 projesi ve sonradan Rusya tarafından geliştirilmiş 1.44 versiyonu bulunmaktadır. Bugüne kadar bu nesilden hiç bir avcı uçağı savaşlarda kullanılmadı F-22 Raptor HavaOkulu Havacılığın Buluşma Merkezi Havacılık Tarihinde Savaş Uçakları Oğuz Bektaş İstanbul 2008 www.havaokulu.com