06 - Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi

Transkript

SAYI: 6 YIL: 2016 - ISSUE: 6 YEAR: 2016
I
DBHAD DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı hakem
tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir” yönünde
rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. Dergimizde yayınlanmaya hak kazanan “Etik
Kurul Raporu” bulunan yayınlara dair etik kurul bilgileri yazılı olarak editörlüğe gönderilmesi
ve sisteme yayın yüklenirken sisteme yüklenmesi zorunludur. Etik kurul raporu olan ve sisteme
bilgisi girilmeyen ya da yazılı olarak editörlüğe bilgileri ulaştırılmayan çalışmalardan doğan her
türlü sorumluluk yazar(lar)’a aittir. Dergimizin hiçbir kurulu ve yetkilisi bu konuda maddi ve
manevi sorumluluk kabul etmez. Dergi kurul ve üyeleri “yetkilileri” Hukuki yükümlülük altına
alınamaz. Her yazar ve yazarlar bu durumu peşinen kabul etmiştir.
2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar) dergi
sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi kendilerine
verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin web sayfasında
www. dbhadergisi.com adresinden edinilebilir.
3. Dergimiz yılda ÜÇ sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Nisan – Ağustos – Aralık” aylarının son
günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine yüklenir.
Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser “makale” ve
dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına okuyucular ücretsiz
olarak ulaşmaktadır.
4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004
Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/03940 / 2015-GE-17289) Marka patent ile güvence
altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası güvence sağlamaktadır.
5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print: 2148-4791/ Online: 2148-8150 numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir.
6. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Ketojenik Diyetin Antiepileptik Etkisi, DBHAD “Uluslararası
Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi”, Sayı: 5, Cilt: 3, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar
dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki yazım
formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim tarihi ve
son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı sayfa altında
numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur.
II
7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son sayısındaki
yazım formatı dikkate alınmak zorundadır.
8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve makaleler
derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır.
9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı “makale
formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir.
10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir dergide
yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir. Tüm sisteme
yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar. Oluşabilecek olumsuzluk
karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına
göre hareket eder.
III
GENERAL INFORMATION ABOUT DBHAD JOURNAL
1- Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by two
referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two field
referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal in
this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to be published in our
journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to the editors in written and
uploaded to the system with the article. Author(s) should take the responsibility of their articles,
having the Ethics Committee Report, which were not submitted to the editors in written and
were not uploaded to the system. None of the committes and the authorities in our journal are
responsible for pecuniary and non-pecuniary damages. The committes and the authorities in our
journal do not have any legal obligations. Author(s) have accepted this situation beforehand.
2- Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians in
journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t given any
information, system process cannot be changed. Necessary information about our journal can
be obtained from the website of the journal www. dbhadergisi.com
3- Our journal publishes three times a year, all articles in the relevant volume of journal are uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months “April /
August and December” All readers can download the articles from the journal’s web system
and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is cited. Readers can
download all volumes of our journal for free.
4- All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008 Doc.
No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent ((2015/03940 / 2015-GE17289). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights and international
assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi information.
5. Our journal has both printed and online versions. Necessary information about our journal can
be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print: 2148-4791/ Online:
2148-8150
6. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1) or (Yılmaz et al. 2015:1), in the reference
part YILMAZ, M., (2015). Antiepileptic Effects Of Ketogenic Diet, DBHAD “International
Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research”, Issue:5, Volume:3, pp.1-2. All authors must
follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the published articles in
IV
their own papers. It is an obligation to indicate the access date of the internet sources and the
last accessed full internet link in the references and below the page by giving numbers.
7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of the
journal should be taken into account by all authors.
8. Our journal is an internationally indexed journal, and all articles and papers published in our
journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal.
9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to be
in an article format” and these publications are also included.
10. All papers sent to the journal and uploaded to the system shouldn’t be previously published, not
evaluated and not rejected. All articles uploaded to the system are acknowledged that author(s)
conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All material and
moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our journal acts in line
with the T.R. Law.
V
İÇİNDEKİLER
ARAŞTIRMA MAKALELERİ
DERLEME MAKALELER
ORTAÖĞRETİM DÜZEYİNDE ALAN AŞÇILIK
OBEZOJENLER
BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN RİSKLİ GIDA
Gülşen GÜNEY
TÜKETİM DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ
(MENGEN ÖRNEĞİ)
1-16
Özkan ERDEM
1-5 YAŞ ARASI ÇOCUK SAHİBİ OLAN ANNELERİN
BESLENME BİLGİ DÜZEYLERİNİN SAPTANMASI
17-29
Perim F. TÜRKER, Sinem METİN, Mendane SAKA, Merve DEMİR
KARDİYOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN
HASTALARIN LİPİT DÜZEYİ İLE İSOT TÜKETİMİ
ARASINDA İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ
30-40
Selma KAHRAMAN, Nilgün OKŞAK, Yusuf KİZİR
A COMPARISON OF NUTRITIONAL STATUS AND
LIPID PROFILES BETWEEN REVISION WORKERS
AND PROFESSIONAL METROBUS DRIVERS
WORKING IN A MEGA CITY, ISTANBUL
41-55
Nihal BÜYÜKUSLU, Hilal HIZLI, Merve KAYALI, Kübra ESİN,
Havvanur YOLDAŞ, Pakize YİĞİT, Dolunay COŞKUN, Muazzez
GARİPAĞAOĞLU
VI
56-70
BAŞ EDİTÖR
Aslı UÇAR
BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI
Nazan AKTAŞ
Yahya ÖZDOĞAN
İLETİŞİM VE SEKRETERLİK
Esma ASİL
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Murat KORKMAZ
DİL EDİTÖRLERİ
Gökşen ARAS (İngilizce)
Gülsemin HAZER (Türkçe)
İSTATİSTİK VE ÖLÇME DEĞERLENDİRME
Gökhan DELİCEOĞLU
Işık BAYRAKTAR
Saliha ALTIPARMAK
TEKNİK EDİTÖR
Burhan MADEN
ULUSLARARASI YAYIN KURULU
Arash RASHİDİ
Azadeh DAVARİ
Paul JOHNSTON
YÖNETİM KURULU
Ayşe Özfer ÖZÇELİK
Metin Saip SÜRÜCÜOĞLU
Funda Pınar ÇAKIROĞLU
Münevver ARISOY
Çetin YAMAN
Gülten HERGÜNER
Fatih ÇATIKKAŞ
Murat KORKMAZ
Gökşen ARAS
Ali Serdar YÜCEL
Aslı UÇAR
Nazan AKTAŞ
Yahya ÖZDOĞAN
Gökşen ARAS
Av. Onur BAYKAN
Av. Bülent YILMAZ
KAPAK TASARIM
Ozan KARABAŞ
YAYIN KURULU
Aslı UÇAR
Nazan AKTAŞ
Serkan YILMAZ
Yahya ÖZDOĞAN
Murat KORKMAZ
Metin Saip SÜRÜCÜOĞLU
Ayşe Özfer ÖZÇELİK
Funda Pınar ÇAKIROĞLU
Münevver ARISOY
Gülsemin HAZER
Gökşen ARAS
Ali Serdar YÜCEL
Saliha ALTIPARMAK
Esma Asil
Gülten HERGÜNER
Nalan AKDOĞAN
Ümran SEVİL
VII
YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ ALAN VE DİSİPLİNLER
• Beslenme Bilimleri
• Diyetetik
• Toplum Beslenmesi ve Beslenme
Eğitimi
• Toplu Beslenme Sistemleri ve Besin
Güvenliği
DISCIPLINES
• Nutrition Sciences
• Dietetics
• Community Nutrition and Nutrition
Education
• Mass Catering and Food Safety
Systems
VIII
DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER
IX
DİĞER DERGİLERİMİZ
1. SPOR SAĞLIK TIP BİLİMLERİ DERGİSİ
2. KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ
3. ORTOPEDİ TRAVMATALOJİ
4. PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI
5. MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ
6. İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ
7. MULTİDİSİPLİNER SOSYAL BİLİMLER
8. EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI
9. OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ARAŞTIRMALARI
10. HEMŞİRELİK
11. MİMARLIK VE TASARIM
12. PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI
13. MÜZİK VE SAHNE SANATLARI
14. EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI
X
http://www.sstbdergisi.com
http://www.jacsdergisi.com
http://www.otshdergisi.com
http://www.uhpadergisi.com
http://www.hmfdergisi.com
http://www.iibdergisi.com
http://www.uhbabdergisi.com
http://www.uhedergisi.com
http://www.aceddergisi.com
http://www.khsdergisi.com
http://www.mtddergisi.com
http://www.uhpdergisi.com
http://www.uhmadergisi.com
http://www.uheyadergisi.com
Aslı UÇAR
Baş Editör
Değerli Okurlar.,
Dergimizin nisan ayında yayınlanan bu sayısı ile 2 yılımızı tamamlamış bulunmaktayız. Geçen bu süre
içerisinde bize destek olan herkese teşekkür ederiz. Yayınlanması kabul edilen tüm makalelerde hakemlerimizin ve
yazarlarımızın büyük emeği bulunmaktadır. Önümüzdeki yıllarda dergimizin nitelik ve niceliğinin giderek artacağına
inanıyoruz. Dergimiz bilindiği gibi yılda üç kere yayınlanmakta olup, yayın hayatına başladığı günden bu yana
istikrarını sürdürmüştür. Gün geçtikçe gelen makale sayısında ki artış, doğru yolda olduğumuzu göstermektedir.
Bir sonraki sayımızı da ağustos ayında yayınlayacağız. Dergimizin bu sayısında ise 4 araştırma, 1 derleme makale
olmak üzere toplam 05 çalışmaya yer verdik. Yapılan çalışmaların Beslenme ve Diyetetik konusunda yapılacak
diğer çalışmalara katkı sağladığını ve yol gösterici olduğunu umuyoruz. Yaptıkları çalışmalarla dergimize ve alana
verdikleri katkılardan dolayı öncelikle yazarlarımıza teşekkür ederiz. Bütün bu süreç içerisinde makalelerimizi
inceleyen ve değerli önerilerini sunan tüm sayı hakemlerimize ve emeği geçen tüm dergi çalışanlarına ayrıca
teşekkür ederiz. Şimdiden tüm okur ve yazarlarımıza esenlikler diler saygılarımızı sunarız.
(Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin sistemine
yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan ya
da oluşacak bir sorunda problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim kurulları
sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm
sorumluluk yazar(lar) a aittir).
Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi
zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak
yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yükümlülükleri kabul etmez.
Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir
ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren
yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi
zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda
dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir
hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz
bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu,
kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur.
XI
Distinguished Scientists,
With the release of our April issue of the journal, we have completed our first two years of publishing. We
would like to thank everybody, who supported us, in this process. Each article , which accepted for publishing, is
a result of a hard work of authors and referees. We believe quality and quantity of our journal will increase over
the upcoming years. As known, our journal publishes three times a year and maintained its permanency from the
first day till now. With each day passing, we receive increasing number of articles which is showing that we are
in the right direction. Also we are going to publish our next issue on August.
In this very new issue of our paper, we gave a place to 5 articles (4 research and 1 review). We are hoping
these studies will make a significant contribution and be instructive to the other studies in the field of Nutrition and
Dietetics. We would like to thank all authors at first, for contribution to the field and our journal with their studies.
We also would like to thank all of the issue referees, who viewed the articles and made valuable suggestions to
authors in this process, and journal professionals for their efforts. Ahead of time, we commend and wish all the
best for all of our readers and authors.
(In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the
data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system. Our
journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake any
responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged to give
this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s)).
As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published
works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of m-13-14
unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and publisher don’t
accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which contribute to literature
are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political, legal and commercial
content which are against the intellectual property rights are not accepted. in case of a possible negative situation,
author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible material and emotional damage
beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t accept any responsibility regarding
the second, third and other persons and institutions under any condition. in this sense, a legal sanction on our
journal and its boards is out of question. The content and the current status of the papers belong to author(s)
and our journal only takes part in the publication of these papers and contribution to literature. Respectfully
announced to all readers, public and followers by publication.
XII
A
CED
DBHAD
ULUSLARARASI HAKEMLİ BESLENME ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
International Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research
ORTAÖĞRETİM DÜZEYİNDE ALAN AŞÇILIK BÖLÜMÜ
ÖĞRENCİLERİNİN RİSKLİ GIDA TÜKETİM DAVRANIŞLARININ
BELİRLENMESİ (MENGEN ÖRNEĞİ)(1)
DEPARTMENT OF SECONDARY EDUCATION OF STUDENTS IN THE
CULİNARY ARTS FOOD CONSUPTION BEHAVIOR RISK LEVEL
DETERMINATION (MENGEN SAMPLE)
Özkan ERDEM
Akdeniz Üniversitesi Göynük Mutfak Sanatları Meslek Yüksek Okulu Aşçılık Programı, Antalya/Türkiye
Öz: Bu araştırma, ortaöğretim düzeyinde eğitim alan aşçılık
bölümü öğrencilerinin riskli gıda tüketim davranışlarının
belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu bağlamda araştırmanın evreni Türkiye’de ortaöğretim düzeyinde aşçılık
eğitimi veren ilk kurumlardan biri olan Mengen Aşçılar
Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi olarak belirlenmiştir.
Araştırma kapsamındaki öğrencilerin riskli gıda tüketim
davranışlarını belirlemek amacıyla 15 kriterden oluşan
anket formu kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin
değerlendirilmesi ve tabloların oluşturulması amacıyla
SSPS (Statistical Package for Social Sciences) sürüm 15
kullanılmıştır. Kategorik değişkenler (örneğin demografik
özellikler, öğrencilerin sınıf seviyesi vb.) sunumu için
ise frekans ve yüzde değerler kullanılmıştır. Kategorik
değişkenlerin değerlendirilmesinde Chi–Square (X2) testi
kullanılmıştır. Nicel değişkenlerin karşılaştırılmasında ise
iki grubun karşılaştırılması amacıyla Student’s t testi uygulanmıştır. İkiden fazla grubun karşılaştırılmasında tek yönlü
varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Varyans analizi
sonucunda farklılık oluşmuş ise Tukey Çoklu karşılaştırma
testi kullanılmıştır.
Abstract: This research, in the field of education at secondary level cookery section was performed to determine
the risk of food consumption behavior of students. In this
context, research on the culinary education at secondary
education level in Turkey of the universe that is one of
the first institutions in Mengen Chefs vocational and
technical Anatolian High school. Research within the
scope of the students ‘ risky food consumption behaviour
questionnaire consisting of 15 in order to determine the
criteria used. Evaluation of the data obtained in the study
and tables to create SSPS (Statistical Package for Social
Sciences) version 15. Categorical variables (for example,
demographic characteristics, students ‘ grade level, etc.) for
the presentation of the frequency and percentage values.
Categorical variables in the evaluation of Chi – Square
(X 2) test has been used. Comparison of two quantitative
variables to compare the Student’s t test for the purpose of
the group is applied. Compare more than two group one
way analysis of variance (ANOVA) was applied. Analysis
of variance is formed as a result of differences in Tukey
Multiple comparison test was used.
Anahtar Kelimeler: Riskli Gıda Tüketimi, Gıda Güvenliği,
Beslenme ve Gıda Güvenliği Eğitimi
Key Words: Risky Food Consumption, Food Security,
Nutrition and Food Safety Training
Doi: 10.17362/DBHAD.2016618363
(1) Sorumlu Yazar: Özkan ERDEM, Akdeniz Üniversitesi Göynük Mutfak Sanatları Meslek Yüksek Okulu Aşçılık
Programı, [email protected] Geliş Tarihi / Received: 10.12.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 09.04.2016
Makalenin Türü: Type of article (Uygulama Araştırma / Application Research), Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None, Etik Kurul İzni /Permission Ethics Committee: “Yok” / “None”
1
DBHAD
www. dbhadergisi.com
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ULUSLARARASI HAKEMLİ BESLENME
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
Journal of Researches
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Journal ofonNutrition
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
October /January-February-March-April
November / December 2014 Issue:
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
(ISO 9001-2008 Belge (Ekonomi)
No: 12879 & (Economy)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
www.uheyadergisi.com
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
Giriş
SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM
ARALIKLARINA
almaktadır.
GeçmişteGÖRE
güvenli olarak
ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
yiyecek uygulamaları (az pişmiş veya
İNCELENMESİ
bilinen
rafadan
Gıda; insanların fizyolojik ihtiyaçları arasında yer
yumurta)
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZçiğ besinler (çiğ köfte, sucuk, sosis
alan, insan yaşamı için vazgeçilmez Murat
öneme
sahip
vb.)Yönetmeni
bilim ve teknolojideki gelişmelerle artık
Güven
Grup A.Ş. Finans
öğelerden biridir. Ancak bu öğelerin
varlığının
tehlikeli görülmeye başlanmıştır (Yarrow, 2006).
1
Aralık Üniversitesi,
yanında güvenirliliğinin de büyükKilis
bir7önemi
vardır. Elektrik-Enerji Bölümü
Tüketime sunulan gıdanın ne ölçüde sağlıklı
Gıda güvenliğinin olmaması ülkesel ve küresel
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriolduğu,
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma, yapılan
sanayi
pek
çok aşamada
kontroller ile
sorunlara yol açabilir;
gıda kaynaklı
hastalıklar
ise tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz
ile elektrik
EnANOVA
iyi kontrol
denetleyicileri ise;
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakbelirlenmektedir.
hazırlanan çalışmada
modeli
bütün dünyada ölümlere
bile neden olabilmektedir,
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
üreticinin bizzat kendisi, yasal kontrol kuruluşları
Sanayi ve konutlarda
tüketim
aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
bu da ülkelere ekonomik
bir yük
getirmektedir
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara
göre de sonuca
gidilmiştir. Elde
ve tüketicilerdir.
Dolayısıyla
tüketici davranışları
(Dölekoğlu, 2002).
yıllarda
gıda
güvenliği
edilen Son
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
bu noktada
önemli
hale
gelmektedir
(Kızılaslan
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüş gözlendiği
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
tüketim
anlamında önemli
gelişmeler
olmaktadır.
Gerek sonucuna
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
meydana
gelmektedir.
üretim, gerekse tüketim aşamasında gıda güven- ve Kızılaslan, 2008).
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
liğine eskiye oranla üretici ve tüketici açısından Sağlığın korunmasında ve hastalıkların önlenmedaha fazla önem verilmektedir. Gıda maddele- sinde yeterli ve dengeli beslenmenin gerekliliği
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
rinde, kalitenin tüketicinin
algısı ile ilgili olması kadar,
insan OF
sağlığı
açısından
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
IN TERMS
INDUSTRY
AND tüketilen gıdaların
HOUSES
ve kalitenin tam ölçümünde tüketicinin doğrudan güvenliği ve kalitesi de büyük önem taşımaktadır.
görüşünü alabilecek
yöntemlerin kullanılması,
vetosağlık
iki oftemel
unsuru kapsamaktadır.
Abstract: In this study prepared by using data ofBeslenme
TSI belonging
the years
2012-2014,
consumption önemini
of electricityarttırmıştır
and natural gas used in industry and houses is statistically
bilinçli tüketici the
kavramının
gıda güvenliği
güvencesidir. Gıda
analyzed. ANOVA model was applied to the Bunlar
study prepared
with the useve
of gıda
different
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
(Dölekoğlu ve Yurdakul, 2004).
güvencesi; İnsanların her zaman sağlıklı bir yaşam
made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
sürdürebilmeleri için gerekli olan besin ihtiyaçlarını
ve gıda önceliklerini karşılayabilmek amacıyla
yeterli, güvenilir ve besleyici gıdaya fiziksel ve
ekonomik bakımdan erişmeleri ve sürdürmeleri
durumudur. Güvenli gıda ise; amaçlandığı biçimde
hazırlandığında fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri itibariyle tüketime uygun ve
besin değerini kaybetmemiş gıda maddesi olarak
tanımlanmaktadır (Anonim, 2001). Güvenli gıda;
gıda maddelerinin her türlü bozulma ve bulaşmaya sebep olabilecek etkenlerden uzaklaştırılarak
tüketime uygun olmasıdır. Gıdalarda olabilecek
fiziksel, kimyasal, biyolojik ve her türlü zararların
ortadan kaldırılması için alınan önlemler bütünü
Gıdaya ilişkin riskler, gelişen teknolojiye bağlı
çevre kirliliği, nüfus artışı, küreselleşme sürecinde değişen tüketim alışkanlıkları, eğitim ve gelir
düzeyinin düşüklüğü, gıda üretim birimlerinde
gerekli fiziki yatırımların yapılamaması, yetersiz
mevzuat, denetim uygulamalarının eksikliği gibi
nedenlerle artmaktadır (STGM, 2007). Gıda
kaynaklı hastalıkların yılda yaklaşık 76 milyon
zehirlenmeye, 325 bin hastane tedavisine ve 5
bin ölüme yol açtığı tahmin edilmektedir. Buna
rağmen sıradan bir tüketici ve üretici gıda kaynaklı hastalıkları ciddi bir sağlık sorunu olarak
görmemekte ve bu hastalıkları önlemek için
yapılması gerekenleri bilmemekte ya da hafife
2
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VETüketicinin
KONUTLAR AÇISINDAN
ARALIKLARINA
GÖRE
olarak da tanımlanmaktadır.
korun- TÜKETİM
güvenli gıda
tüketimi için
yol gösterici olmaktadır.
Eğitimsel girişimlere, özellikle yüksek risk grupması ve gıda ile bulaşan hastalıkların önlenmesi
İNCELENMESİ
ları AÇIKGÖZ
ve bunlara uygun gıda üretilmesi konusuna
gıda güvenliği programlarının en temel
Muratöğesidir
KORKMAZ, Hakan
önem vermelidir. Özellikle akademik eğitimler
(Koçak, 2007).
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
bu anlamda önem kazanmaktadır.
1
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
Gıda teknolojisi sağlıklı ve güvenli
gıda üretimine
Tüketici sağlığını korumada gıda hijyeni eğitiminin
büyük katkıda bulunuyor olmasına rağmen hala
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
önemliistatistiksel
bir yeri vardır.
Bunun
yanı sıra tüketiciye
ve konutlarda
kullanılan
ile elektrik tüketiminin
olarak analiz
edilmesi
riskler var. Güvenlik
gıdada
önemlidoğalgaz
bir unsurdur
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
verilecek olan gıda güvenliği eğitiminde, hijyen
ve bunun önemiuygulanmıştır.
aileler öğretmenler
ve testleri
öğrenciler
Ayrıca hipotez
uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Sanayi veGüvenli
konutlarda gıda
tüketim
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
edilmesi satın alma ve
kavramı,
raffiyatlarının
ömrü vetespit
depolama,
tarafından bilinmelidir.
eğitimi
özelyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
tüketme
hijyenine yönelik
likle geleceğin tüketici
olan sonucunda;
gençler için
Amerika
edilen bulgular
sanayi
sektörü için tüketim
aralığı davranışında
arttıkça, elektrik vegıda
doğalgaz
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim
tedbirler
yer almalıdır
(Pichhardt,
2004). Gıda
ve Avrupa’da ciddiye
alınmaktadır. Değişen
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
kaynaklı hastalıkların engellenmesinde özellikle
yaşam şekilleriyle
birlikte besin maddelerinde
toplu beslenme sisteminde çalışan personel başta
var olan mikroorganizmalar daha sonraki hayatı
olmak üzere toplumun her kesiminin eğitilmesi
da tehlikeye atacak doğuştan gelen hastalıklara
çokINönem
taşımaktadır. Eğitimin asıl amacı tüneden olmaktadır.ACCORDING
Hastalıklardan
Korunma veRANGES
TO CONSUMPTION
TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
ketici sağlığı açısından tehlike oluşturabilecek
Kontrol Merkezleri, doğuştan gelen sorunların
önceden tespit edilerek kontrol altına
76 milyon hastalığa
neden
000data ofaşamaların
Abstract:
In thisolduğunu,
study prepared325
by using
TSI belonging to the years of 2012-2014,
the consumption of electricity and natural gas used
in industry
houses
is statistically
alınması
ile and
ürün
güvenilirliğinin
sağlanmasına
kişinin hastanede
yattığını
ve bu
sebeple
her yıl
analyzed.
ANOVA
model
was applied
to the study prepared with the use of different
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis
were bilgilerin
applied and the
research was
yönelik
verilmesi
ve uygulama çaAmerika’da 5.000
hayatını kaybettiğini
madeinsanın
more comprehensive.
The purpose was to determine electricity and natural gas prices
lışmalarının da yapılmasıdır. Gıda güvenliğine
belirtmektedir (Haapalen ve Prokart, 2004).
yönelik verilen eğitimle; sürekli artan müşteri
Wilcock (2004) tüketicilerin besinlerin ısı kontmemnuniyeti, personel değişiminin azalması, daha
rolü, evde hazırlama ve saklama teknikleri gibi
az masraf ve daha az kaza, daha kaliteli ürünler
bilgilerle evlerde gıda güvenliği eğitiminden yave daha güvenli etkili çalışanlar amaçlanmaktadır
rarlandığını dile getirmiştir. Etkili gıda güvenliği
(McSwane et al., 2003).
iletişimi ile sağlık konusunda çalışanlar da bir
ürünün tüketilip tüketilmemesi konusunda karar
Turizm ve otelcilik liselerinde eğitim gören
verebilmektedir. Tüketici eğitimi aynı zamanda
ve gelecekte turizm sektöründe çalışacak olan
mikroorganizmaların nasıl engellenebileceği ve
öğrencilerin, otel ve restoranlarda tüketicilere
sağlıkla ilgili hastalıklardan korunma konusunda
güvenilir gıda ulaştırabilmesi için kurumlarında
bilgiler vermektedir. Ürünlerin üzerindeki etiketalabilecekleri hijyenik önlemler konusunda bilgi
lerde, ürünün kullanımı hakkında bilgi verilip
ve uygulamalarına yönelik daha fazla eğitime
tüketicilere gerekli uyarılarda bulunulmaktadır.
ihtiyaç duyulmaktadır. Öğrencilerin eksik bilgi
Sağlıksız gıdaların neden olacağı sonuçları bilmek,
ve yanlış uygulamalarının önlenmesi; gerekli
3
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE
KONUTLAR
AÇISINDAN TÜKETİM
GÖRE öğrenci sayılarının
alanlarda ihtiyaç duyulan
eğitimlerin
verilmesi
nılmıştır.ARALIKLARINA
Anket uygulanacak
ile mümkün olacaktır. Böylece yiyecek içecek
tespiti için okuldaki 10 ve 12. Sınıf öğrencileri
İNCELENMESİ
hizmetleri veren kurumlarda çalışan
öğrenciler
kayıtları incelenmiş olup araştırma kapsamında
Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
kendi risklerini azaltmak için gerekenGüven
hazırlıkları
toplam öğrenci sayısı olan 307 kişiye anket
Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
yapabilecekler ve gelecekte çalıştıkları
kurumuygulanmıştır. Öğrencilerin gıda güvenliği bilgi
1
larda gıda kaynaklı hastalıkların önüne geçecek
ve uygulamalarının riskli gıda tüketim davraÖzet : 2012-2014 Beslenme
Yılları arasındaki
TUİK verilerinışlarına
kullanılaraketkisini
hazırlananbelirlemek
bu çalışma, sanayi
tedbirler alabileceklerdir.
eğitimi
amacıyla planlanıp
ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
verilmesinde kişeklindedir.
temel amaç;
yeterli
çalışma
tarama
modeli olan durum
Farklı toplumun
analiz teknikleri
kullanılarakyürütülen
hazırlanan bu
çalışmada
ANOVA
modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri uygulanaraksaptama
araştırma daha
kapsamlı hale
getirilmiştir.
ve dengeli beslenme
alışkanlığı
geliştirmesini
yöntemiyle
gerçekleştirilmiştir.
Araştırma
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
sağlamak; bu alışkanlıkları
kazandırırken
de
kapsamındaki
öğrencilerin
riskli gıda tüketim
yönünde hareket edilmiş
olup, yapılan istatistik
bulgulara
göre de sonuca
gidilmiştir. Elde
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
yanlış ve olumsuz beslenme uygulamalarının
davranışlarını belirlemek amacıyla 15 kriterden
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
ortadan kaldırılması,
gıdaları
kimyasal
oluşan
anket
formu kullanılmıştır.
aralığı Kw
cinsindenfiziksel,
yükseldikçe,
fiyatlarda da azalma
meydana
gelmektedir.
ve biyolojik kirlenmelere
karşı: Elektrik,
koruma
yolları
Anahtar Kelimeler
Doğalgaz,
Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Çalışmada elde edilen verilerin değerlendirilmesi
ve gıda kaynaklarının daha etkin ve ekonomik
ve tabloların oluşturulması amacıyla SSPS (Stakullanılması konusunda
eğiterek halkın beslenme
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY
AND
NATURAL
PRICES
tistical
Package
forGAS
Social
Sciences) sürüm 15
ACCORDING
TOve
CONSUMPTION
durumunu düzeltmektir
(Şanlıer
Şeren, 2004).RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
kullanılmıştır. Kategorik değişkenler (örneğin
Materyal ve Yöntem
demografik özellikler, öğrencilerin sınıf seviyesi
Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
industry and
houses
statistically
vb.)in sunumu
için
ise isfrekans
ve yüzde değerler
analyzed.
ANOVA Şubat
model was
applied to the study prepared with the use of different
Araştırmanın ana
materyalini
2011-Temkullanılmıştır.
değişkenlerin
değerlentechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis
were appliedKategorik
and the research
was
muz 2013 tarihleri
arasında
Mengen
Aşçılar
made more
comprehensive.
The purpose
was to determine electricity and natural gas prices
2
dirilmesinde Chi–Square (x ) testi kullanılmıştır.
Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi’ n de Aşçılık
Nicel değişkenlerin karşılaştırılmasında ise iki
eğitimi alan 10 ve 12. Sınıf öğrencileri ile yagrubun karşılaştırılması amacıyla Student’s t testi
pılan anketten sağlanan veriler oluşturmaktadır.
uygulanmıştır. İkiden fazla grubun karşılaştırılAnket sorularının hazırlanmasında, Alyakut, 2009
masında tek yönlü varyans analizi (ANOVA)
“Turizm Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin
uygulanmıştır. Varyans analizi sonucunda farkGıda Güvenli Bilgi ve Uygulamaları” ve Baylılık oluşmuş ise Tukey Çoklu karşılaştırma testi
ram 2011 “Otel Mutfaklarında Çalışan Mutfak
kullanılmıştır.
Personelinin Gıda Güvenliği Konusundaki Bilgi
Tutum ve Davranışları” çalışmalarından yararla-
4
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE
Araştırma Bulguları
İNCELENMESİ
Tablo 1. Öğrencilerin Demografik Bilgileri
Cinsiyet
10. Sınıf
1
Toplam
Yaş
15
16
17
Toplam
Sayı
%
Sayı
%
Sayı
%
151
98.1
152
99.3
303
98.7
Erkek
Kız
12. Sınıf
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri
3 kullanılarak
1.9 hazırlanan
1 bu çalışma,
0.7 sanayi 4
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak
154 hazırlanan
100.0 çalışmada
153 ANOVA
100.0 modeli 307
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
5
3.2
5
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği
varılmaktadır.
79sonucuna51.3
- Sonuç olarak
- tüketim 79
1.3
100.0
1.6
25.7
59
38.3
11
7.2
70
22.8
11
7.1
142
92.8
153
49.8
154
100.0
153
100.0
307
100.0
100
64.9
106
69.3
206
67.1
to 47
the years of30.7
2012-2014, 101
Takip etmeyen Abstract: In this study prepared by using data
54of TSI belonging
35.1
32.9
18
Toplam
Gıda
GüvenliğiyleACCORDING
İlgili bilgileri
TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
Takip eden
Toplam
the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
analyzed. ANOVA model was applied to 154
the study100.0
prepared with
of different 307
153the use100.0
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
c2= 0.657
p=0.418
made more comprehensive. The purpose
100.0
Takip Edilen Kaynak*
Tv programları
75
75.0
76
71.7
151
73.3
Dergi
16
16.0
23
21.7
39
18.9
Kitap
7
7.0
19
17.9
26
12.6
Diğer
21
21.0
31
29.2
52
25.2
Toplam
109
100.0
149
100.0
258
100.0
Yeterli gören
29
18.8
43
28.1
72
23.5
Yeterli görmeyen
125
81.2
110
71.9
235
76.5
Toplam
154
100.0
153
100.0
307
100.0
Gıda Güvenliği Konusundaki Bilgilerini
c2= 3.676
*Birden fazla seçenek işaretlenmiştir.
5
p=0.055
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE ise hayır olarak yaAraştırmaya katılan
toplam
307 öğrencinin
olarak yanıtlarken
%71.2’si
%98.7’si erkek %1.3’ünün ise kız olduğuİNCELENMESİ
benıtlamıştır. Toplam öğrencinin ise %28.0’i evet
lirlenmiştir. Aşçılık mesleği ağır veMurat
yoğun
efor
olarak yanıt verirken %72.0’ si ise hayır olarak
KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
sarf etmeyi gerektiren bir meslek olduğu
için
yanıt vermiştir. Öğrencilerin vermiş oldukları
kadınların bu mesleği ve bu 1mesleğe
yönelik
yanıtlar incelendiğinde ise istatistiksel olarak anKilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
eğitimleri tercih etmedikleri düşünülmektedir.
lamlı fark göstermediği tespit edilmiştir (p>0.05).
Özet : 2012-2014
Yıllarıöğrencinin
arasındaki TUİK
kullanılarak(2009),
hazırlananyapmış
bu çalışma,
sanayi araştırmasında;
Araştırmaya katılan
toplam 307
iseverileriAkyalut
olduğu
%1.6’sı 15 yaşında
%25.7’
si 16,
%22.8’i
ve
“Az
Pişmişçalışmada
Hamburger”
şeklindedir.
Farklı
analiz
teknikleri17kullanılarak
hazırlanan
ANOVA tüketir
modeli misiniz sorusu
hipotez
testleri uygulanarakturizm
araştırma meslek
daha kapsamlı
hale getirilmiştir. öğrenim gören
%49.8’ inin ise uygulanmıştır.
18 yaşında Ayrıca
olduğu
bulunmuştur.
yüksekokulunda
Aşçılık eğitimi yönünde
alan araştırmaya
toplam
öğrencilere
sormuş;
Evet cevabı
hareket edilmişkatılan
olup, yapılan
istatistik bulgulara
göre de
sonuca gidilmiştir.
Elde veren tüm öğedilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
307 öğrencinin %67.1’i görsel ve yazılı basında
renciler %8.6’yı oluşturmuştur. Turizm Otelcilik
gıda güvenliğiyle
ilgili
bilgileri
takip etmekte
Programı
2. sınıf öğrencilerinin %4ü, TOP
aralığı
Kw cinsinden
yükseldikçe,
meydana(TOP)
gelmektedir.
%32.9’u ise takip
etmemektedir.
sınıfKonut,
öğrencilerinin
Anahtar
Kelimeler : Elektrik,Görsel
Doğalgaz,ve
Tüketim,1.
Sanayi,
Anova, TUİK,%10’u
Fiyat Turizm Rehberliği
yazılı basında gıda güvenliğiyle ilgili bilgileri
Programı (TRP1) ve TRP 2. sınıf öğrencilerinin
takip eden toplamECONOMETRIC
206 öğrencinin
%73.3’ü TV
ise %6.0 sı az pişmiş hamburgerin tüketilebileceği
ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
programlarından, %18.9’u
dergilerden,
%12.6’sıRANGES
konusunda
olumlu
görüş belirtmişlerdir.
Yarrow‘un
HOUSES
kitaplardan, %25.2’si ise diğer kaynaklardan bilgi
(2006) çalışmasında, üniversite öğrencilerinin
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging
of 2012-2014,
elde etmektedir. Araştırmaya katılan toplam 307
%44’ü
son to12theayyears
içinde
içi pembe renkte olan
analyzed. ANOVA
model waskonusunapplied to the study
preparedhamburger,
with the use %7’si
of different
öğrencinin ise %23.5’i
gıda güvenliği
az pişmiş
de çiğ balık ya da
daki bilgilerini yetersiz
%76.5’i
ise bu
hamburger
etlerini
tükettiklerini
made moregörürken
comprehensive.
The purpose
was to determine
electricity
and natural
gas prices belirtmiştir. Et
konudaki bilgilerini yeterli bulmamaktadır. Gıda
ve türevlerini az pişmiş veya çiğ olarak tüketmek
güvenliği konusunda öğrencilerin başta internet
gıda kaynaklı hastalık sebebidir. Elde edilen
olmak üzere gazete, televizyon, dergi, konfeverilere göre değerlendirildiğinde bu ürünlerin
rans, kitap ve radyo gibi iletişim araçlarından
tüketiminin engellenmesinde gıda güvenliği
yararlandığı belirlenmiştir (Gözener, Büyükbay
eğitiminin önemi ortaya çıkmaktadır.
ve Sayılı, 2009).
“Rafadan yumurta yer misiniz?” sorusuna araşÖğrencilerin riskli gıdaları tüketimlerine ilişkin
tırmaya katılan aşçılık eğitimi alan 10. Sınıf
görüşlerinin dağılımı incelenmiş olup “Az pişmiş
öğrencilerinin %84.4’ü soruyu evet olarak yanıthamburger vb. ürünler yer misiniz?” sorusuna
lamış olup %15.6’sı ise hayır olarak yanıtlamıştır.
araştırmaya katılan aşçılık eğitimi alan 10. Sınıf
12.Sınıf öğrencilerinin ise %73.9’u evet olarak
öğrencilerinin %27.3’ü evet yanıtı verirken,
cevap verirken %26.1’i ise hayır olarak yanıt
%72.7’ si ise hayır yanıtını vermiş olup 12.
vermiştir. Toplam 307 öğrencinin %79.2’si soruya
Sınıf öğrencilerinin ise %28.8’ i soruyu evet
evet yanıtı vermiş olup %20.8’i ise hayır olarak
6
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE KONUTLAR
GÖRE rafadan yumurta
yanıt vermiştir. Öğrencilerin
vermiş oldukları
ve TOPARALIKLARINA
1. sınıfların %73’ü
yanıtlar incelendiğinde ise istatistiksel olarak
hakkında evet cevabı bildirmiştir. Yarrow’un
İNCELENMESİ
anlamlı fark gösterdiği tespit edilmiştir
(p<0.05).
(2006) çalışmasında araştırmada üniversite
Akyalut (2009), yapmış olduğu araştırmasında;
öğrencilerinin %38 inin yumurtanın beyaz ve
Öğrencilerin “rafadan yumurta”
sarısını tam pişmemiş halde yedikleri ve bunun
1 hakkındaki göKilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
rüşleri değerlendirildiğinde, evet cevabı verenler
riskli davran olduğu söylendiğinde, bu tüketim
Özet : 2012-2014
Yılları oluşturmuştur.
arasındaki TUİK verilerişeklinin
kullanılarakhoşlarına
hazırlanan bu
çalışma, sanayi
TOP 2. sınıf öğrencilerinin
%61’ini
gittiğini
ifade etmişlerdir.
TRP 2. Sınıflarınşeklindedir.
%35’i, TRP
sınıfların
%36’sı
Farklı1.analiz
teknikleri
kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
tüketim Gıdaları
aralıklarına göre
elektrik ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi Dağılımı
Tablo 2. Öğrencilerin
Riskli
Tüketimlerine
İlişkin
Görüşlerinin
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
aralığı12.
arttıkça,
ve doğalgaz
10. Sınıf
Sınıf elektrik
(n:
Toplam
(n:154)
153)
(n:307)
Riskli Gıda Tüketim
davranışı
Uygulama
aralığı
Kw cinsinden yükseldikçe,
fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
c2
p
0.084
0.772
5.186
0.023*
91
59.1
81
52.9 172 56.0
Kaynaktan işlenmemiş
su içer of electricityEvet
the consumption
1.178
analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
misiniz?
Hayır
63
40.9
72
47.1 135 44.0
0.278
Sokakta satılan midye vb. ürünleri
yer misiniz?
1.930
0.165
0.857
0.355
4.470
0.034*
0.104
0.747
0.084
0.772
4.053
0.044*
Sayı
%
Sayı
%
Sayı
%
Evet
42
27.3
44
28.8
86
28.0
Hayır
112
72.7
109
71.2
221
72.0
Hayır
24
15.6
40
26.1
64
20.8
Az pişmiş hamburger vb. ürünler yer
misiniz?
Rafadan yumurta
ACCORDING TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
INDUSTRY
Evet
130
84.4
113 OF73.9
243 AND
79.2
HOUSES
yer misiniz?
made more comprehensive. The
purpose was
and natural
Evet
43to determine
27.9 electricity
54
35.3
97 gas prices
31.6
Çiğ balık(sushi) yer misiniz?
Salamura et ya da balık yer misiniz?
Sokakta satılan sütü içer misiniz?
Sosis, sucuk vb.. ürünleri çiğ olarak
yer misiniz?
Hayır
111
72.1
99
64.7
210
68.4
Evet
24
15.6
30
19.6
54
17.6
Hayır
130
84.4
123
80.4
253
82.4
Evet
84
54.5
65
42.5
149
48.5
Hayır
70
45.5
88
57.5
158
51.5
Evet
27
17.5
29
19.0
56
18.2
Hayır
127
82.5
124
81.0
251
81.8
Evet
81
52.6
83
54.2
164
53.4
Hayır
73
47.4
70
45.8
143
46.6
Evet
104
67.5
119
77.8
223
72.6
Hayır
50
32.5
34
22.2
84
27.4
Gıda Hazırlama Sırasındaki Uygulamalar
Çiğ pastırma, çiğ köfte gibi ürünleri
yer misiniz?
7
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
Mayonez tüketir
Evet
117
76.0 118 77.1 235 76.5
misiniz?
Hayır İNCELENMESİ
37
24.0
35
22.9
72 23.5
Küflenmiş ürünlerin küflü
kısımlarını alarak kullanır mısınız?
Sebze ve meyveleri yıkamadan
kullanır mısınız?
1
Murat
AÇIKGÖZ
EvetKORKMAZ,
26 Hakan
16.9
40
26.1
66
21.5
Güven
Yönetmeni
HayırGrup A.Ş.
128Finans83.1
113
73.9
241
78.5
Evet
15
9.7
26
17.0
41
13.4
Hayır
139
90.3
127
83.0
266
86.6
ve konutlarda kullanılan doğalgaz
olarak analiz
Evetile elektrik
2 tüketiminin
1.3 istatistiksel
10
6.5
12 edilmesi
3.9
Son kullanma tarihi geçmiş ürünleri
tüketir misiniz? uygulanmıştır. Ayrıca hipotezHayır
152 araştırma
98.7 daha
143 kapsamlı
93.5 hale295
96.1
testleri uygulanarak
getirilmiştir.
Evet
7
4.5
15
9.8
22
7.2
Kapağı şişmiş, bombe
yapmış
yönünde
hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
bulgular
sonucunda; sanayi
için tüketim
arttıkça,
elektrik285
ve doğalgaz
konserve ürünleriedilen
tüketir
misiniz?
Hayırsektörü 147
95.5aralığı138
90.2
92.8
Evetfiyatlarda64
41.6
59gelmektedir.
38.6 123 40.1
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe,
da azalma
meydana
Sokakta satılan ürünleri yer misiniz?
Anahtar Kelimeler : Elektrik,
Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi,
Fiyat 59.9
Hayır
90
58.4 Konut,
94 Anova,
61.4TUİK,
184
(*p< 0.05)
0.057
0.812
3.900
0.048*
3.489
0.062
5.605
0.018*
3.190
0.074
0.287
0.592
Sınıflarda ise %25.0 dir. Elde edilen bulgular ile
araştırma
kapsamında
incelenen
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND sonuçlar benzerlik
bulgular ile araştırma kapsamında
HOUSES
Elde edilen
göstermemektedir. Öğrencilere bu konuda verilen
incelenen sonuçlar benzerlik göstermektedir ve
kalitesini
arttırmak
gerekmektedir.
In this study prepared by using data ofeğitimin
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
damak tadı ve Abstract:
alışkanlıkların
gıda seçiminde
the
consumption of electricity
ANOVA model was applied to the study
prepared
with the
use ofvb.
different
etkili olduğunu analyzed.
ortaya koymaktadır.
“Sokakta
satılan
midye
ürünleri yer misiniz?”
made more comprehensive. The purpose was to determine
electricity
and natural
gas prices
sorusuna
10. Sınıf
öğrencilerinin
%27.9’u evet
“Kaynaktan işlenmemiş su içer misiniz?” soruyanıtı vermiş olup %72.1’i ise hayır yanıtını
suna 10. Sınıf öğrencilerinin %59.1’i evet yanıtı
vermiştir. 12. sınıf öğrencilerinin %35.3’ü evet
vermiş olup %40.9’u ise hayır yanıtını vermiştir.
olarak yanıt verirken %64.7’si ise hayır yanıtını
12. sınıf öğrencilerinin ise %52.9’u evet olarak
vermiştir. Toplam öğrencinin %31,6’sı soruyu
yanıt verirken %47.1’i hayır yanıtını vermiştir.
evet olarak yanıtlarken %68.4’ü ise hayır olarak
Aşçılık eğitimi alan toplam 307 öğrencinin
yanıtlamıştır. Öğrencilerin vermiş oldukları yanıtlar
%56.0’sı soruyu evet olarak yanıtlarken %44.0’ü
incelendiğinde ise istatistiksel olarak anlamlı fark
ise hayır yanıtını vermiştir. Öğrencilerin vermiş
göstermediği tespit edilmiştir (p>0.05). Akyalut
oldukları yanıtlar incelendiğinde ise istatistiksel
(2009) yapmış olduğu araştırmada; Midye vb.
olarak anlamlı fark göstermediği tespit edilmiştir
tüketimine evet cevabı verenler tüm öğrencilerin
(p>0.05). Akyalut (2009) yapmış olduğu araştır%32.3’ünü oluştururken, TOP 2. Sınıflarda bu
masında; “Kaynağından su içer misiniz” sorusuna
oran %20.0‘dir. Özellikle deniz kirliliğinden kayevet cevabını verenlerin oranı TOP 2. Sınıflarda
naklanan civa oranındaki artış midye vb. tüketen
% 38.0’i, TOP 1. Sınıflarda %42.0, TRP 1 ve 2.
8
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
hamile kadınlar üzerinde
olumsuz
etkilereAÇISINDAN
neden TÜKETİM
(2009) ARALIKLARINA
yapmış olduğuGÖRE
araştırmada; balık gıda
olmaktadır. Elde edilen bulgular ile araştırma
tüketimi incelendiğinde, evet cevabını verenler
İNCELENMESİ
kapsamında incelenen sonuçlar benzerlik
gösTOP 2. Sınıf öğrencilerinin % 32.0’sini, TOP 1.
termektedir. Sokakta satılan midye vb..
ürünleri
Sınıfların %31.0’ini, TRP 1. Sınıfın %25.0’ini
tüketmemeye çalıştıkları görülmektedir.
ve TRP 2. Sınıf öğrencilerinin de %19.0’unu
1
oluşturmuştur. Elde edilen bulgular ile araştır“Çiğ balık(sushi) yer misiniz?” sorusuna aşçılık
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerima
kullanılarak
hazırlanan incelenen
kapsamında
sonuçlar benzerlik
eğitimi alan 10.vesınıf
öğrencilerinin
%15.6
konutlarda
ile evet
elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakgöstermektedir.
hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
yanıtını verirken
%84.4’ü ise hayır yanıtını
Sanayiöğrencilerinin
ve konutlarda tüketim
göre elektrik
ve doğalgazsatılan
fiyatlarının
tespit
edilmesi
vermiştir. 12. sınıf
isearalıklarına
%19.6’sı
“Sokakta
sütü
içer
misiniz?” sorusuna
evet yanıtını vermiş
%80.4’ü ise hayır yanıtını
aşçılık eğitimi alan 10. sınıf öğrencilerinin %17.5’i
düşüşöğrengözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketimise hayır yanıtını
vermiştir. Aşçılıkfiyatlarının
eğitimigenel
alanseviyesinde
toplam 307
evet yanıtını
verirken
%82.5’i
cinin %17.6’sı evet yanıtını vermiş olup %82.4’ü
vermiştir. 12. sınıf öğrencilerinin %19.0’u soruya
evet cevabını verirken %81.0’i ise hayır cevabını
vermiştir. Araştırmaya katılan toplam 307 öğECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
ELECTRICITY
AND%18.2’si
NATURALevet
GAS yanıtını
PRICES verirken %81.8’i
olarak anlamlı fark
göstermediği tespit edilrencinin
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
miştir (p>0.05). Akyalut (2009) yapmış olduğu
araştırmada; Çiğ balık (sushi) tüketimine evet
the consumption
of electricity
and natural gas used
in industry
andfark
houses
is statistically tespit edilmiştir
cevabını verenler
tüm öğrencilerin
%14.6’sını
olarak
anlamlı
göstermediği
oluşturmaktadır.
TOP 2.
(p>0.05).
yapmış
techniques
for Sınıf
analysis.öğrencilerinin
Moreover, tests of hypothesis
were Akyalut
applied and(2009)
the research
wasolduğu araştırmamade more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
%11.0’i, TOP 1. Sınıf öğrencilerinin ise %7.0’si
da; sokak sütü tüketimine evet cevabını verenler
çiğ balık tükettiklerinin belirtmişlerdir. Elde editüm öğrencilerin %23.3’ünü oluştururken TOP
len bulgular ile araştırma kapsamında incelenen
2. Sınıf öğrencilerinin %13.0’ünü, TOP 1. sınıf
sonuçlar benzerlik göstermektedir
öğrencilerinin de %22.0’sini oluşturmuştur. Elde
edilen bulgular ile araştırma kapsamında incelenen
“Salamura et ya da balık yer misiniz?” sorusuna
sonuçlar benzerlik göstermektedir. Araştırmaya
aşçılık eğitimi alan 10. sınıf öğrencilerinin %54.5’i
katılan öğrenci ya da personel sokakta hijyen
evet yanıtını verirken %45.5’i ise hayır yanıtını
koşulları olmayan sütleri tüketmemektedirler.
vermiştir. 12. sınıf öğrencilerinin %42.5’i soruyu
evet olarak yanıtlarken %57.5’i ise hayır olarak
“Sosis, sucuk vb.. ürünleri çiğ olarak yer miyanıtlamıştır. Toplam öğrencinin %48.5’i soruya
siniz?” sorusuna aşçılık eğitimi alan 10. Sınıf
evet cevabını verirken %51.5’i hayır yanıtını
öğrencilerinin %52.6’sı evet yanıtını verirken
vermiştir. Öğrencilerin vermiş oldukları yanıtlar
%47.4’ü ise hayır yanıtını vermiştir. 12. Sınıf
öğrencilerinin ise %54.2’si evet yanıtını vermiş
gösterdiği tespit edilmiştir (p<0.05). Akyalut
olup %45.8’i ise hayır yanıtını vermiştir. Aşçılık
9
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
AÇISINDAN
ARALIKLARINA
GÖRE
eğitimi alan toplam
öğrencinin
%53.4’ü
evet TÜKETİM
öğrencilerin
%76.0’sını oluştururken,
TOP 2. Sınıfın
yanıtını verirken %46.6’sı ise hayır yanıtını
%78.0’ini, TOP 1. Sınıfın %76.0’sını TRP 1.
İNCELENMESİ
vermiştir. Öğrencilerin vermiş oldukları
yanıtlar
Sınıfın %40.0’ını ve TRP 2. Sınıfta %34.0’ünü
incelendiğinde ise istatistiksel olarak anlamlı
fark
kapsamaktadır. . Elde edilen bulgular ile araşGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
göstermediği tespit edilmiştir (p>0.05).
Akyalut
tırma kapsamında incelenen sonuçlar benzerlik
1
(2009) yapmış olduğu araştırmada; Çiğ sosis
olumsuz göstermektedir. Aşçılık eğitimi almakta
Özet
: 2012-2014
kullanılarak
hazırlananbu
bu konuda
çalışma, sanayi
tüketimi için evet
cevabını
verenlerin
oranıTUİK
TOPverileriolan
öğrencilere
daha etkili etiğimler
2. Sınıf öğrencilerinde
30.0’u
1. Sınıf
ürünlerin
yenmemesi
sağlanabilir.
şeklindedir. %
Farklı
analizTOP
teknikleri
kullanılarakverilerek
hazırlanan çiğ
çalışmada
ANOVA
modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca
testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
öğrenciler de %31.0,
TRP 1.
Sınıfhipotez
öğrencilerinde
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
ve doğalgaztüketir
fiyatlarının
tespit edilmesisorusuna aşçılık
“Mayonez
misiniz?”
% 27.0 ve TRP 2.
Sınıfhareket
öğrencilerinde
yönünde
edilmiş olup,%25.0
yapılan dir.
istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
eğitimi alan 10. Sınıf öğrencilerinin %76.0’sı
edilen bulgular
sonucunda; kapsamında
sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
Elde edilen bulgular
ile araştırma
Sonuç olarak
tüketim
evet varılmaktadır.
yanıtını vermiş
olup
%24.0’ü ise hayır
incelenen sonuçlar
örneklem
grubu
farklı fiyatlarda
olduğuda azalma meydana gelmektedir.
aralığı
Kw cinsinden
yükseldikçe,
yanıtını vermiştir. 12. Sınıf öğrencilerinin ise
için benzerlik göstermemektedir.
Aşçılık
eğitimi
Doğalgaz,
%77.1’i evet cevabı verirken %22.9’u ise hayır
almakta olan öğrencilere bu konuda daha çok
yanıtını vermiştir. Toplam 307 öğrencinin %76.5’i
eğitim verilmelidir.
AND NATURAL
GAS%23.5’i
PRICES ise hayır yanıtını
evet yanıtını
verirken
HOUSES
“Çiğ pastırma, çiğ köfte gibi ürünleri yer mivermiştir. Öğrencilerin vermiş oldukları yanıtlar
siniz?” sorusuna aşçılık eğitimi alan 10. Sınıf
consumption
electricity and
natural gas used
in industry and
housesedilmiştir
is statistically
öğrencilerinin the
%67.5’
i evetof yanıtını
verirken
göstermediği
tespit
(p>0.05). Akyalut
%32.5’i ise hayır
yanıtını
vermiştir.
12. tests
Sınıf
(2009)
olduğu
araştırmada;
mayonez
techniques
for analysis.
Moreover,
of hypothesis
wereyapmış
applied and
the research
was
öğrencilerinin ise %77.8’i evet cevabı verirken
tüketimi değerlendirildiğinde, TOP 2. Sınıf
% 22.2’si ise hayır cevabı vermiştir. Aşçılık eğiöğrencilerinin %89.0’u TOP 1. Sınıf öğrenciletimi alan toplam 307 öğrencinin %72.6’ sı evet
rinin ise % 75.0’i evet cevabını vermiştir. Tüm
yanıtını vermiş olup % 27.4’ü ise hayır yanıtını
öğrencilerin ise büyük çoğunlukla %82.0 mayonez
tüketilen riskli gıda olarak yanıtlanmıştır. Riskli
incelendiğinde ise istatistiksel olarak anlamlı
gıda tüketimine ilişkin görüşlerin dağılımları genel
fark gösterdiği tespit edilmiştir (p<0.05).
olarak değerlendirildiğinde; araştırmaya katılan
Akyalut (2009) yapmış olduğu araştırmada; çiğ
tüm öğrencilerde alışkanlık ve damak tadının
pastırma tüketimi incelendiğinde evet cevabını
etkili olduğu, eğitim alanların dahi bilginin bu
verenler TOP 2. Sınıfların %84.0’ ünü oluştursonucu önemli ölçüde etkilemediği görülmüştür.
muştur. Evet, cevabı verenler TOP 1. Sınıflarda
“Küflenmiş ürünlerin küflü kısımlarını alarak
%44.0’ü TRP 1. Sınıflarda %34.0 ü ve TRP 2.
kullanır mısınız” sorusuna araştırmaya katılan
Sınıfta %28.0’i kapsamaktadır. Aynı araştırmada
aşçılık eğitimi alan 10. Sınıf öğrencilerinin
çiğ köfte tüketimi için evet cevabını verenler tüm
%16.9’ u evet yanıtını verirken %83.1’i ise
10
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE %96.1’i hayır yanıtı
hayır yanıtını vermiştir.
12.VESınıf
öğrencilerinin
%3.9’u evet
yanıtını verirken
ise %26.1’i evet yanıtını verirken %73.9’uİNCELENMESİ
ise
hayır yanıtını vermiştir. Aşçılık eğitimi
alan
araş- Hakan
incelendiğinde
ise istatistiksel olarak anlamlı fark
Murat
KORKMAZ,
AÇIKGÖZ
tırmaya katılan toplam 307 öğrencinin
%21.5’i
gösterdiği
Güven Grup A.Ş. Finans
Yönetmenitespit edilmiştir (p<0.05).
evet cevabı verirken %78.5’ 1iKilis
ise7hayır
yanıtı
Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
“Kapağı şişmiş, bombe yapmış konserve ürünvermiştir. Öğrencilerin vermiş oldukları yanıtlar
leri tüketir misiniz?” sorusuna aşçılık eğitimi
Özet
: 2012-2014 Yılları
incelendiğinde ise
istatistiksel
olarakarasındaki
anlamlıTUİK
farkverileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel olarak
analiz10.
edilmesi
alan araştırmaya
katılan
Sınıf öğrencilerinin
gösterdiği tespit
edilmiştir
Akyalut
şeklindedir.
Farklı(p<0.05).
analiz teknikleri
yanıtını
%95.5’i ise hayır
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanarak%4.5’i
araştırma evet
daha kapsamlı
haleverirken
getirilmiştir.
(2009) yapmış olduğu
araştırmada;
küflü
peynir
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespitöğrencilerinin
edilmesi
yanıtı
vermiştir.
12. Sınıf
ise %9.8’i
tüketimine evet yönünde
cevabını
verenler
hareket
edilmiştüm
olup,öğrenciler
yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
evet aralığı
yanıtıarttıkça,
verirken
%90.2’si
elektrik
ve doğalgazise hayır yanıtını
içinde %33.6 olarak
tespit edilmiştir. Elde edilen
vermiştir.
Toplam 307 öğrencinin %7.2’si evet
aralığı Kw
cinsinden yükseldikçe,
fiyatlarda
meydana gelmektedir.
bulgular ile araştırma
kapsamında
incelenen
so-da azalma
yanıtı verirken %92.8’i ise hayır yanıtı vermiştir.
Kelimeler : Elektrik,
Doğalgaz,
nuçlar benzerlikAnahtar
göstermektedir.
Aşçılık
eğitimi
Öğrencilerin vermiş oldukları yanıtlar incelendiğinde
almakta olan öğrencilere bu konuda daha etkili
ise istatistiksel olarak anlamlı fark göstermediği
etiğimler verilmelidir.
tespit
edilmiştir
(p>0.05). AND
Bayram (2011), yapmış
IN TERMS
OF INDUSTRY
HOUSES
“Sebze ve meyveleri yıkamadan kullanır mısınız?”
olduğu çalışmasında, Mutfak personelin “Kapağı
sorusuna aşçılıkAbstract:
eğitimiInalan
araştırmaya
katılan
Bombe
Konserve Kutularındaki
this study prepared by using data ofŞişmiş,
TSI belonging
to theYapmış
years of 2012-2014,
the consumption
of electricity
and natural
in industry and houses is statistically
10. Sınıf öğrencilerinin
%9.7’si
evet yanıtını
ve- gas used
Besinleri
Tüketirim”
sorusuna
Türkiye de çalışan
analyzed. ANOVA model was applied to the study
prepared
with the use
of different
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
rirken %90.3’ü ise hayır yanıtı vermiştir. 12. Sınıf
mutfakelectricity
personelinin
%12.8’i
and natural
gas prices “Katılıyorum”
öğrencilerini ise %17.0’si evet cevabı verirken
cevabını verirken %14.0‘ü “Karasızım” yanıtını
%83.0’ü ise hayır cevabı vermiştir. Toplam 307
vermiş. %73.2’si ise “Katılmıyorum” yanıtını
öğrencinin %13.4’ü evet yanıtı verirken %86.6’sı
vermiştir. Dubai de çalışan mutfak personelinin
ise hayır yanıtı vermiştir. Öğrencilerin vermiş
ise %10.5’i “Katılıyorum” cevabını verirken
%16.3’ü de “Kararsızım” yanıtını vermiş olup
olarak anlamlı fark göstermediği tespit edilmiştir
%73.3’ü ise “Katılmıyorum” yanıtını vermiştir.
(p>0.05).
İspanyada çalışan mutfak personelinin %17.7’si
“Katılıyorum” yanıtını verirken %10.1’i ise “Ka“Son kullanma tarihi geçmiş ürünleri tüketir
rarsızım” yanıtını vermiş olup %72.2’si ise “Katılmisiniz?” sorusuna aşçılık eğitimi alan araştırmıyorum” yanıtını vermiştir. Almanya da çalışan
maya katılan 10. Sınıf öğrencilerinin %1.3’ü
mutfak personelinin ise %47.1’i “Katılıyorum”
evet yanıtını verirken %98.7’si ise hayır yanıtı
cevabını verirken %52.9’u ise “Katılmıyorum”
vermiştir. 12. Sınıf öğrencilerinin %6.5’i soruya
yanıtını vermiştir. Araştırmaya katılan tüm mutfak
evet yanıtı verirken %93.5’i ise hayır yanıtını
vermiştir. Araştırmaya katılan 307 öğrencinin ise
personelin %16.9’u “Katılıyorum” yanıtını vermiş
11
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖREdaha çok “Ben gıda
olup %12.3’ü ise “Kararsızım”
yanıtınıAÇISINDAN
vermiş TÜKETİM
dan erkeklere
oranla kızlar
%70.8’i ise” Katılmıyorum” yanıtını vermiştir.
sağlığı ile ilgili ders almak istiyorum “ demekİNCELENMESİ
Elde edilen bulgular ile araştırma Murat
kapsamında
tedir. Öğrenciler, pişirme ve temizlik konusunda
incelenen sonuçlar benzerlik göstermektedir.
zorluklar yaşadıklarını belirtmektedirler. Ancak
Aşçılık eğitimi almakta olan 1öğrencilere
daha
öğrencilerin büyük bir bölümü yemekten önce
etkili etiğimler verilmeli ve personele de hizmet
ellerini yıkadıklarını, yemekten önce yemeğin
Özet : 2012-2014
Yılları arasındaki TUİK verileritadına
kullanılarak
hazırlanan
içi eğitimler verilerek
bilinçlendirilmelidir.
bakıp
test ettiklerini
ifade etmektedirler.
sık saptanan
riskli yemek
Farklı analiz teknikleri kullanılarakBununla
hazırlanan birlikte
çalışmada en
ANOVA
modeli
“Sokakta satılanşeklindedir.
ürünleri yer
misiniz?” sorusuna
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakalışkanlığı,
araştırma daha okul
kapsamlı
hale getirilmiştir. ellerini nadiren
kafeteryasında
Sanayiaşçılık
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına
göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
araştırmaya katılan
eğitimi
alan
10. sınıf
yıkamak
vedeçiğ
yumurta
veyaElde
çiğ yumurta içeren
göre
sonuca
gidilmiştir.
öğrencilerinin %41.6’sı
evet yanıtı verirken %58.4’ü
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
ürünlerin tadına bakmaktır.
fiyatlarının genel
düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
ise hayır yanıtı vermiştir.
12. seviyesinde
sınıf öğrencilerinin
ise %38.6’sı evet yanıtı verirken %61.4’ü ise
Sonuçlar
hayır yanıtını vermiştir. Araştırmaya katılan 307
Genel olarak değerlendirildiğinde Aşçılık ve Besöğrencinin %40.1’i soruya evet yanıtı verirken
lenme Eğitimi alan 10. ve 12. Sınıf Öğrencilerinin
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
%59.92 u ise hayır
yanıtını
vermiştir.
ÖğrenciACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
IN TERMS
INDUSTRY
AND
Riskli
Gıda OF
tüketim
davranışları
incelenmiştir.
HOUSES
lerin vermiş oldukları yanıtlar incelendiğinde ise
Öğrenci grupları arasında almış oldukları eğitime
istatistiksel olarak anlamlı fark göstermediği tespit
Abstract: In this study prepared by using data ofparalel
TSI belonging
to theriskli
years of
2012-2014,
olarak
gıda
tüketim davranışları
the consumption
of electricity
edilmiştir (p>0.05).
Gıda güvenliği,
sonand
on natural
yıldır gas used in industry and houses is statistically
prepared with
the use
of olmadığı
different
konusunda
önemli
fark
görülmüştür.
okul eğitimindetechniques
önemli bir
yer almıştır.
Akyalut
for analysis.
Moreover,
tests of hypothesis were applied and the research was
Bunun nedeni
10. gas
Sınıf
öğrencilerinin gıda
electricityolarak
and natural
prices
(2009) yapmış olduğu araştırmasında Sokak sütü
güvenliği, beslenme ve hijyen gibi konularda almış
tüketimine evet cevabı verenler tüm öğrencilerin
oldukları eğitimin yeni olması riskli gıda tüketim
%23.3 ünü oluştururken, TOP 2. sınıf öğrencidavranışlarını etkilemiş ve beklenenden daha
lerinin %13 ünü, TOP 1. sınıf öğrencilerinin de
doğru cevaplar verdikleri görülmüştür. 12. Sınıf
%22 sini oluşturduğunu tespit etmiştir.
öğrencilerinin riskli gıda tüketim davranışlarının
Haapala ve Prokart (2004) dört okulda yedinci
10. Sınıf öğrencilerine nazaran çok farklı olmaması
ve sekizinci sınıf düzeyinde 178 öğrenci arasında
bilgilerin uygulamaya dönüştürülmemesi, beceri
gıda güvenliği üzerine neler bildirdiklerine dair bir
eğitimleri(staj) ya da iş yaşamlarında karşılaştıkanket uygulanmıştır. Bu araştırmanın sonuçlarına
ları yanlış bilgi ve davranışları uygulamalarıdır.
göre birçok öğrenci evde mutfak hazırlıklarına
Öğrencilerin riskli gıda tüketimine karşı olan
yardım ettiklerini ifade etmişlerdir fakat beşte
davranışları değerlendirildiğinde; gıda güvenliği
biri yedikleri şeylerden midelerinin bulandığını
ve beslenme alanında eğitim almalarına rağmen
söylemiştir. Araştırma cinsiyet farkının önemli
genel olarak damak tadı ve alışkanlıkların daha
farklılık yaratmadığını göstermektedir. Öte yanetkili olduğu görülmüştür. Bu nedenle beslenme
12
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE uzman kişiler tave gıda güvenliği SANAYİ
konusunda
eğitim almanın
uzman kişiler
davet edilerek
sonuçları önemli ölçüde etkilemediği görülmüşrafından çeşitli eğitimler verilmeli; bu eğitim
İNCELENMESİ
tür. (Ubrick,1999) yapmış olduğu bir
çalışmada
kurumları ile Yiyecek –İçecek üretimi yapan
çocukların ve ergenlerin gıda seçimini
etkileyen
işletmeler iş birliği içinde olmalıdır. Ayrıca okul
esas faktörlerin yemek yemek için
hazır oluşluğun
ya da kurum içinde çeşitli tabela ve ya uyarılarla
1
uygunluğunu, lezzet, seçilmiş damak zevki ve
konuya dikkat çekilmelidir. Görsel öğrenme ve
Özet : 2012-2014
TUİK verilerigösteri
kullanılarak
hazırlananetkin
bu çalışma,
sanayi
paketlerin çekiciliğinin
olduğunu
ifade ediyor.
yöntemi
şekilde
kullanılmalı, eğive konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
Bundan dolayı şeklindedir.
gıda güvenliği
ve beslenmeyle
görsel
materyallerin
ön plana çıkarılması
Farklı analiz
teknikleri kullanılaraktimde
hazırlanan
çalışmada
ANOVA modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca hipoteziçin
testleri
uygulanarakve
araştırma
daha kapsamlıbilgilerin
hale getirilmiştir.
ilgili bilgilerin daha
etkin kullanımı
gerekli
uygulamalarla
pekiştirilmesi teorik
tedbirlerin alınması,
verilen
bilginingöre
davranışa
yönünde
hareket eğitimin
edilmiş olup,kalitesinin
yapılan istatistik bulgulara
de sonucadönüşmesinde
gidilmiştir. Elde etkili olacaktır.
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve doğalgaz
arttırılması çok önemlidir. İnsanların gıda güvenliği
Öğrenci ya da çalışanlar
bu yöntemlerle sadece
ile ilgili eğitimlerinde
çoğunlukla
medya araçları
ne yapacaklarını
değil neyi niçin yapacaklarını
aralığı Kw
etkili olmaktadır.Anahtar
Bu nedenle
iletigörerek
yaşayarak
öğrenecekleri için bilgiKelimelerözellikle
: Elektrik, kitle
Doğalgaz,
Tüketim,da
Sanayi,
Konut,ve
Anova,
TUİK, Fiyat
şim araçlarının en sık kullanıldığı saatlerde görsel
lerin kalıcılığı da sağlanmış olacaktır. Aşçılık ve
basında konusunda
uzman kişiler tarafından gıda
beslenme eğitimi alan öğrencilerin gıda güvenliği
ACCORDING
CONSUMPTION
IN TERMS OF
INDUSTRY
AND
güvenliği ve kişisel
hijyen ile TO
ilgili
programlaraRANGES
konusundaki
bilgi
ve uygulama
düzeyleri tespit
HOUSES
geniş yer verilmelidir. Yiyecek–İçecek üretimi
edilmeli, araştırma bulguları doğrultusunda konuya
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging
to the
years of 2012-2014,
yapılan alanlarda mutlaka personelin bulunduğu
gereken
önem
verilmelidir.
was applied
ortamın şartlarınaanalyzed.
uygunANOVA
şekilde model
giyinmesi,
hijyen
Kaynaklar
were applied and the research was
ve sanitasyonu sağlayacak
kep, bone,The
eldiven
made more comprehensive.
purposeve
gereken durumlarda maske kullanılması sağlanALYAKUT, Ö., (2009). Turizm Meslek Yüksemalı ayrıca iş yeri bu gereçleri temin etmelidir.
kokulu Öğrencilerinin Gıda Güvenliği Bilgi
Özellikle yiyecek–içecek üretimi yapılan alanlarda
ve Uygulamaları. Gazi Üniversitesi Eğitim
personel hijyenine çok önem verilmeli, personele
Bilimleri Enstitüsü. Aile Ekonomisi Beslenme
hijyen, sanitasyon ve gıda güvenliği konularında
ABD. Yüksek Lisans Tezi
uzmanlarca çeşitli eğitim ve uygulamalar yapılANONİM. (2011). http://www.okyanusbilgiambarı.
malı ve bu eğitim ve uygulamaların sürekliliği
com/GG/ggys/Sistem/Okyanus-ISO22000
sağlanmalıdır. Gıda güvenliği ve beslenme eğitimi
%20GGYS-Standardi-Tr.pdf
lise ve üstü eğitim kurumları için geç olduğu
için anaokulundan itibaren eğitim programlarına
BAYRAM, F., (2011). Otel Mutfaklarında Çakonularak eğitim hayatları boyunca okutulması
lışan Mutfak Personelinin Gıda Güvenliği
gerekir. Aşçılık ve beslenme eğitimi veren kuKonusundaki Bilgi Tutum ve Davranışları
rumların programlarında gıda güvenliği konusuna
Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüdaha çok yer verilmeli, bu kurumlara alanında
13
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE E. D., WILLAMS,
MCSWANE,
D., MORROW,
sü. Aile Ekonomisi
Beslenme
ABD.AÇISINDAN
Yüksek TÜKETİM
Lisans Tezi
İNCELENMESİA. G., LINTON, R., & RUE, N.R., (2003).
Super Safe Mark Trainer’s Kit. Pearson
DÖLEKOĞLU, C.Ö., (2002). S, 2.Murat
Tüketicilerin
Custom Publishing. ISBN 0-536-72745-(7-2)
Güven
İşlenmiş Gıda Ürünlerinde Kalite
Tercihleri,
1
Kilis 7 Aralık
BölümüK., (2004). Gıda MikrobiyoloPICHHARDT,
Sağlık Riskine Karşı Tutumları
veÜniversitesi,
Besin Elektrik-Enerji
jisi Gıda Endüstrisi için Temel Esaslar ve
Bileşimi Konusunda Bilgi Düzeyleri (Adana
Uygulamalar.
(Dördüncü
Basımdan Çeviri).
Örneği), Tarımsal
Ekonomi
Araştırma
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz ileEnstielektrik tüketiminin
analiz edilmesi
(Çev: Seçkin, Y. Ve Karagözlü, N.) İstanbul:
tüsü, Yayın no: 105, Ankara
Literatür
Yayıncılık
Dağıtım
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve
doğalgaz fiyatlarının
tespit
edilmesi
DÖLEKOĞLU,yönünde
C.Ö., &hareket
YURDAKUL,
(2004).
edilmiş olup, O.,
yapılan
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü
için tüketim
aralığı arttıkça,
ve doğalgazE., MATTHEWS
RUGG-GUNN
A.,elektrik
FLETCHER
Adana İlinde
Hane
Halkının
Beslenme
Düfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
J., HACKETT
zeyleri ve aralığı
EtkiliKwFaktörlerin
Logit fiyatlarda
Analizida azalma meydana
gelmektedir.A., MOYNIHAN P, KELLY
A., Konut,
(2007).
“Changes
in consumption of sugars
ile Belirlenmesi,
İktisadiDoğalgaz,
ve İdari
Anahtar Akdeniz
Tüketim, Sanayi,
Anova,
TUİK, Fiyat
by English adolescents over 20 years”. Journal
Bilimler Fakültesi Dergisi, 8:62-86
of Public Health Nutrition, 10:354-363
ANALYSIS
GÖZENER, B., ECONOMETRIC
BÜYÜKBAY,
O.E.,
SAYILI,
HOUSES
SHEPERD, R., & DENNISON, C. M., (1996).
(2009). M. Gıda Güvenliği Konusunda ÖğInfluences on adolescent food choice. Prorencilerin Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi.
theFakültesi
consumptionDergisi,
of electricity
and natural
industry and
is statistically
of houses
Nutrition
Society 55, 345-357
GOÜ. Ziraat
26(2):
45-53gas used inceedings
(2007).andToplumsal
Cinsiyet
& PROBART
C., (2004).
Food
made
more comprehensive.
The purpose
was to STGM,
determine electricity
natural gas prices
HAAPALA I.,
safety knowledge, perceptions and behaviors
among middle school students. Journal of
Nutrition Education Behavior 36(2):71-76
ve Gıda
Güvenliği, Gıda ve Tarım Örgütü, Toplumsal Cinsiyet Birimi, Sivil Toplum Geliştirme Merkezi, http://www.stgm.org.tr/
docs/1202397164Toplumsal%20Cinsiyet%20
ve%20Gida%20Guvenligi-Gida%20ve%20
Tarim%20Orgutu.pdf, (02.04.2008)
KIZILASLAN, N., & KIZILASLAN, H., (2008).
Tüketicilerin Satın Aldıkları Gıda Maddeleri
ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Tutumları (Tokat
İli Örneği), U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, ŞANLIER, N., & ŞEREN, S., (2004), Halk Eğitim
Merkezine Devam Eden Kadınlara Verilen
22(2):67-74
Beslenme Eğitiminin Kadınların Beslenme
KOÇAK, N., (2007), Yiyecek içecek işletmelerinde
Bilgi Düzeylerine Etkisi, Milli Eğitim Dergıda ve personel hijyeni, (1.Baskı), Ankara:
gisi, 162, 84
Detay Yayıncılık
ŞANLIER, N., & HUSSEIN, T. A., (2008). Yiyecek-içecek hizmeti veren otel mutfakları ve
14
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
WİLCOCK
A., PUN M.,GÖRE
KHANONA J., & AUNG
personelinin hijyen
yönünden
değerlendirilELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
mesi: Ankara ili örneği. Kastamonu Eğitim
İNCELENMESİM., (2004). Consumer attitudes, knowledge
and behavior: a review of food safety issuDergisi. 16(2):461-468
es. Journal of Trends in Food Science and
Güven Grup
URBICK B., JACK V., WESTERHOF
A.,A.Ş.
& Finans Yönetmeni
Technology 13(2):56-66
1
7 Aralıkfor
Üniversitesi,
KATZ B., (1999). Good Kilis
nutrition
UK Elektrik-Enerji Bölümü
youth: Bridging the gap between adults and YARROW, L. K., (2006), Food Safety Attitudes,
Beliefs,
Knowledge
and Self- Reported
children. June,
Surrey:
CKC,doğalgaz
Leatherhead
ve konutlarda
kullanılan
istatistiksel
olarak analiz edilmesi
Practices Of Collage Students Before And
Food Research Association
After
Educational
nvervention,
Doctor of
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve
doğalgaz
fiyatlarının tespit
edilmesi
Philosophy, Manhattan, Kansas
HOUSES
15
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID:ID:13
61 K:K:02
95
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
EXTENDED ABSTRACT
This research, in the field of education
at secondary level cookery section was performed to deterGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
mine the risk of food consumption
behavior of students. In this context, research on the culinary
1
education at secondary education level in Turkey of the universe that is one of the first institutions in
: 2012-2014
arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
Mengen Chefs Özet
vocational
andYılları
technical
Anatolian
High
school.
Students
‘ risky
food consumption
was evaluated against
the behaviors of students receiving education in the areas of food safety and
araştırma
daha kapsamlı
nutrition despiteuygulanmıştır.
the overallAyrıca
tastehipotez
and testleri
habitsuygulanarak
were more
effective.
Therefore,
cooking, nutrition and
food safety training
does
notedilmiş
affectolup,
the yapılan
resultsistatistik
significantly.
That’s
why gidilmiştir.
food safety-related
informayönünde
hareket
bulgulara göre
de sonuca
Elde
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
tion more effective use to take necessary measures to improve the quality of education given is very
important. In General,
evaluated,
nutrition
education 10. and 12. Grade students
aralığı Kwwhen
cinsinden
yükseldikçe,Cookery
fiyatlarda daand
azalma
‘Risky Food consumption
behaviors
areDoğalgaz,
explored. They
haveKonut,
received
between student groups
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Tüketim, Sanayi,
Anova,training
TUİK, Fiyat
in parallel is not important at the level of knowledge and applications. The reason for this is 10. On
food safety, nutrition
and hygiene class students on issues such as the fact that new information and
ACCORDING
TOtaken
CONSUMPTION
IN TERMS OF
ANDand practices of the
application of training
they had
scores ofRANGES
high reason. 12.
theINDUSTRY
knowledge
HOUSES
students of the class of 10. Lack of information is very different compared to the class student appAbstract:
In this
prepared
by using
belonging
the years ofby
2012-2014,
lication check box
so that
thestudy
skills
training
ordata
jobofinTSItheir
lives,to usually
a commonality among
analyzed.information
ANOVA model
wasapplication.
applied to theStudents
study prepared
withfood
the use
of different was evaluated
them met with wrong
and
‘ risky
consumption
against which behavior; food
safety and
nutrition
despite
receiving
education
General in the field
The purpose
was to
determine
electricity and
natural gasinprices
of taste and habits were more effective. Therefore training on nutrition and food safety import does
not affect the results significantly. Cooking and nutrition education in institutions that see more space
should be given to food safety, these institutions were invited experts in the field by experts of various trainings should be given; These educational institutions with Food–Beverage manufacturing
businesses in cooperation. In addition, school or institution in which various signage or warnings
attention must be taken. Visual Learning and demonstration method should be used effectively in
education, visual materials to encourage the removal of the fore and the behavior of applications
and information will be effective in turning theoretical knowledge. Students or employees not only
what to do with these methods will make their living what seeing and why you will learn for the
persistence of the information will be provided. Cooking and nutrition education and food safety of
the student’s knowledge about the application levels should be identified; research findings should
be given importance to the subject.
16
A
CED
DBHAD
1-5 YAŞ ARASI ÇOCUK SAHİBİ OLAN ANNELERİN BESLENME BİLGİ
DÜZEYLERİNİN SAPTANMASI (1)
DETERMINATION OF NUTRITIONAL KNOWLEDGE OF MOTHERS
WHO HAVE CHILDREN BETWEEN AGES OF 1-5 YEARS
Perim F. TÜRKER1, Sinem METİN1, Mendane SAKA1, Merve DEMİR2
1
Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara/Türkiye
2
Lokman Hekim Hastanesi, Ankara/Türkiye
Öz: Bu çalışma, Ankara’nın farklı semtlerinde yaşayan,
yaşları 19-50 yıl arası olan 1-5 yaş grubunda çocuğu
bulunan 433 gönüllü annenin beslenme konusuyla ilgili
bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Çalışmaya katılan annelere anket formu yüz yüze görüşme
yöntemiyle uygulanmıştır ve beslenme bilgi düzeyiyle ilgili
20 kapalı uçlu sorular sorulmuş verilen cevaplar görüşme
formuna kaydedilerek değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Katılımcıların verdikleri cevaplardan 16-20 puan yeterli,
11-15 puan orta, 0-10 puan ise yetersiz bilgi düzeyi olarak
gruplandırılmıştır. Annelerin %15.9’u ilköğretim mezunu,
%48.5’i üniversite mezunudur. Annelerin yaş gruplarına
göre beslenme bilgi düzeyleri arasındaki fark istatistiksel
açıdan önemli bulunmamıştır (p>0.05). Annelerin eğitim
düzeyleri arttıkça annelerin beslenme bilgi düzeylerinin de
arttığı görülmüştür (p<0.05). Yeterli bilgi düzeyine sahip
olan annelerin % 91.6‘sının gelir giderine eşit veya fazla
olduğu, % 8.4‘ünün ise gelirinin giderinden az olduğu tespit
edilmiştir(p<0.05). Çocukların büyüme ve gelişmesinden
sorumlu olan annelerin diyetisyen tarafından beslenme
eğitimi alması hedeflenmelidir.
Abstract: The aim of current study was to evaluate the
nutritional knowledge of 433 voluntary mothers aged 1950 years who have children between the ages of 1 and 5
who lives in the different areas of Ankara. A questionnaire
form including 20 closed-ended questions about nutritional
knowledge was administered by face to face interview
method.A total score between 16-20 was categorized as
“adequate”, 11-15 was categorized as “moderate” and
0-10 was categorized as “inadequate” knowledge level.
According to the results of our study 15.9% of the mothers
were graduated from primary school, 48.5% of them had
bachelor’s degree. Difference between the age groups and
nutritional knowledge scores wasn’t statistically significant
(p>0.05). As mothers education level increased, nutritional
knowledge scores raised substantially (p<0.05). It was
founded that % 91.6 of mothers who had adequate nutrition
knowledge scores had moderate or high income level and
%8.4 of them had low income level (p<0.05). Mothers are
responsible for development and growth of the children thus
they should be trained about healthy nutrition by dietitians.
Key Words: Mother, Nutrition, Knowledge Level, Preschool Children
Anahtar Kelimeler: Anne, Beslenme, Bilgi Düzeyi, Okul
Öncesi Çocuklar
Doi: 10.17362/DBHAD.2016618359
(1) Sorumlu Yazar: Perim F. TÜRKER, Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik
Bölümü, Ankara/Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 24.12.2015 Kabul Tarihi/ Accepted:
25.03.2016 Makalenin Türü: Type of article (Uygulama Araştırma / Application Research), Çıkar Çatışması /
Conflict of Interest:Yok / None, Etik Kurul İzni /Permission Ethics Committee: “Yok” / “None”
17
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
Giriş
ARALIKLARINA
GÖRE
boyu temel
oluşturacak alışkanlıkların
geliştirildiği
önemli bir dönemdir. Çocukların sağlıklı bireyler
İNCELENMESİ
İnsan sağlığının temelini oluşturan en önemli
olarak yetişebilmesi, doğum öncesinden başlaMurat KORKMAZ,
etmenlerden biri beslenmedir. Özellikle
hızlı Hakan AÇIKGÖZ
yarak sağlıklı bir ortamda yetişmelerine bağlıdır
Güven
Grup ve
A.Ş. Finans Yönetmeni
büyüme-gelişme sürecinde bulunan
bebek
(Şanlıer ve Yabancı, 2002). Beslenme eğitimi,
1
Kilis 7 Aralıksağlıklı,
Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
çocukların yeterli ve dengeli beslenmesi
besin kaynaklarının uygun ve ekonomik şekilde
üretken bir toplum için gereklidir (Baykan, 1999).
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerikullanılmasını
kullanılarak hazırlanan
öğrenme,
sağlıklı beslenmeyi
Yeterli ve dengeli
beslenme; somatik büyüme,
dönüştürmeyi
amaçlar. Bu
şeklindedir.
teknikleri
hazırlanan biçimine
çalışmada ANOVA
modeli
dokuların yenilenmesi
veFarklı
organanaliz
gelişimi
içinkullanılarak
ge- davranış
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakamacın
araştırma gerçekleşmesi
daha kapsamlı hale için
getirilmiştir.
yararlı olan beslenme
rekli olan tüm besin
miktarda
Sanayiögelerinin
ve konutlardaönerilen
tüketim aralıklarına
alışkanlıklarının
desteklenmesi,
yönünde
edilmiş
olup, yapılan
göre de sonuca
gidilmiştir. Elde yanlış beslenme
ve oranda alınması
vehareket
vücutta
uygun
biçimde
uygulamalarının düzeltilmesi gerekmektedir (Güler,
kullanılması olarak
tanımlanır
(Baysal,
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüş 2004).
gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
2003).
Beslenme
alışkanlıkları birçok etmenin
aralığı gelişmekte
fiyatlarda
meydana
gelmektedir.
Beslenme sorunları,
olan ülkeler
içinda azalma
etkileşimiyle
ailede şekillendiğinden,
Kelimeler
: Elektrik,
Tüketim,karşılıklı
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK, Fiyat
daha fazla önemAnahtar
taşıyan
toplumsal
bir Doğalgaz,
sorundur.
Özellikle okul öncesindeki çocuklar büyüme ve beslenme eğitiminin aileden ve küçük yaştan
başlatılması yalnız okul eğitimine bırakılmaması
gelişmeleri sürekli
devam ettiğiANALYSIS
için beslenme
ECONOMETRIC
TO CONSUMPTION RANGES
IN TERMS yol
OF INDUSTRY
AND
en güvenilir
olarak görülmektedir
(Şanlıer ve
yetersizliklerindenACCORDING
daha çok etkilenmektedirler.
HOUSES
Sağlıklı bireyler yetiştirebilmek için, çocukluk Aytekin, 2004).
Abstract:
this study prepared
by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
çağı beslenmesine
önem Inverilmelidir
(Karaağaoğlu
in industry
and houses
is statistically
Anneler
genelde
beslenme
konusunda bilgilenanalyzed.
ANOVA
model wasbeslenme
ve Eroğlu Samur,
2015).
Çocukların
dirilmek
yönlendirilmek
were ve
applied
and the research için
was yardıma ihtiyaç
alışkanlıkları ailesel
özellikler,
sosyalThe
vepurpose
kültürel
made more
comprehensive.
duyarlar. Annelere verilecek beslenme eğitimi
faktörler, ekonomik durum, öğretmen ve iletişim
çocukların beslenme alışkanlıklarına doğrudan
araçları gibi faktörlerden etkilenmektedir (Osmaetki eder (Vereecken and Maes, 2010). Ülkemizde
noğlu, 2011). Okul öncesi dönemdeki çocuklar,
annelerin beslenme konusunda yeterince bilgilebeslenme yönünden aileye bağımlıdır. Bu dönemde
rinin olmamasının çocuklarda görülen beslenme
çevresel faktörler, çocuğun fiziksel, zihinsel ve
ruhsal yönden büyüme ve gelişiminde önemli etkin yetersizliklerinde büyük payı olduğu belirlenmiştir
rol oynar. Ailelerin kazandıracağı doğru beslen- (Türker, 2011). Bu çalışmada, 1-5 yaş grubunda
me alışkanlıkları, çocukların ileriki yaşamlarını çocuğu bulunan annelerin beslenme konusu ile
sağlıklı bir biçimde yürütebilmelerinde önemli bir ilgili bilgi düzeylerini belirlemek amaçlanmıştır.
temel oluşturur (Bulduk ve Demircioğlu, 2002; Materyal ve Yöntem
Matheson et al., 2002).
Katılımcılar
Büyüme ve gelişme açısından insan gelişiminin
en kritik dönemi olan erken çocukluk dönemi, Bu araştırmanın örneklemini, Ankara’nın farklı
beslenme alışkanlıklarının kazanılması ve yaşam semtlerinde yaşayan, gelişigüzel örneklem yön18
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE yıl
KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE eşit gruplar birlikte
temiyle seçilen, yaşları
19-50
arası ve AÇISINDAN
1-5 yaş TÜKETİM
giderinden
fazla ve giderine
grubunda çocuğu olan 433 anne oluşturmuştur.
değerlendirilmiştir.
İNCELENMESİ
Veriler anket formu ile Eylül 2013-Ocak
2014
Murat KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ Analiz
İstatistiksel
tarihleri arasında toplanmıştır. Çalışma öncesinGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
de annelere çalışma hakkında 1bilgi verilmiş ve
Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analiKilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
çalışmaya katılmayı kabul eden gönüllü anneler
zinde SPSS 21.0 paket programı kullanılmıştır.
araştırmaya dâhil
edilmiştir.
Özet
: 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriVerilerin
kullanılarakdeğerlendirilmesinde
hazırlanan bu çalışma, sanayisayı, yüzde, aritve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
analiz sapma
edilmesi ve standart hata
metik ortalama,
standart
Anket Formu şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
hesaplanmıştır.
Kategorik değişkenlere
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakdeğerleri
araştırma daha
kapsamlı hale getirilmiştir.
Sanayi vebilgi
konutlarda
Annelerin beslenme
düzeylerini,
sosyo
ilişkin verilerin analizinde kikare testi uygulanyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
demografik özelliklerini
ile 45için tüketim
mıştır.
Beşten
beklenen
edilen bulgularölçmek
sonucunda;amacı
sanayi sektörü
aralığı
arttıkça,küçük
elektrik ve
doğalgaz göze sayısının
fiyatlarının
genel
seviyesinde
düşüş
gözlendiği
sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
tüketim
sorudan oluşan anket formu uygulanmıştır.
oranı %20-30 üzerinde olduğunda
exact (kesin)
İki bölümden oluşan anket formu, araştırmacı
ki-kare testi uygulanmıştır. Tüm testlerde önemlilik
tarafından, anneler ile birebir görüşülerek doldüzeyi 0.05 olarak kabul edilmiştir (Alpar, 2010).
durulmuştur. Birinci bölümde annelere; yaşı,
Bulgular
ECONOMETRIC
ELECTRICITY
AND NATURAL GAS PRICES
mesleği, eğitim durumu,
gebelikANALYSIS
yaşı ve OF
sayısı,
HOUSES
çalışma durumu gibi sorular sorularak anneye
Araştırmaya ortalama yaşı 33.3±5.4 yıl olan 433
ait genel bilgiler alınmıştır. İkinci bölümde ise
anne katılmıştır. Araştırmaya katılan annelerin
annelerin bilgi the
düzeylerini
saptamaya
yönelik
consumption of electricity and natural gas used
in industry and
is statistically
%32.6’sının
30houses
yaş ve
altı, %58.4’ünün 31-40
sorular sorulmuştur.
yaş arasında,
%9.0’unun
ise was
40 yaş ve üzerinde
were applied
and the research
olduğu saptanmıştır. Annelerin eğitim durumları
incelendiğinde, %15.9’unun ilköğretim, %26.3’ünün
lise, %48.5’inin üniversite ve %9.3’ünün yüksek
lisans /doktora mezunu olduğu tespit edilmiştir.
Annelerin %53.3’ü herhangi bir işte çalışmadığını
ve %62.4’ü gelirlerinin giderlerine eşit olduğunu
belirtmişlerdir. Annelerin evlilik yaşları sorgulandığında; %21.5’i 16-20 yaş, %43.0’ü 21-25,
%30.0’u 26-30 ve %4.6’sı 30 ve daha büyük yaşta
evlilik yaptığını belirtmiştir. Annelerin ortalama
evlilik yaşı 24.1±4.03’tür. Annelerin %43.2’sinin
tek çocuk, %43.6’sının 2 çocuk ve %13.2’sinin
≥3 çocuk sahibi olduğu saptanmıştır. Çalışmaya
katılan annelerin demografik özellikleri Tablo1’de gösterilmiştir.
Araştırmacılar tarafından hazırlanan 20 kapalı
uçlu beslenme ile ilişkili bilgi sorusu Ek 1’de
gösterilmiştir. Annelerin ifadeleri ‘doğru veya
yanlış’ olarak değerlendirilmesi istenmiş ve puanlama buna göre yapılmıştır. Her doğru cevap
için 1 puan, yanlış cevap için 0 puan verilmiştir.
Annelerin beslenme bilgi düzeyleri 20 puan
üzerinden değerlendirilmiştir. Bilgi düzeyleri;
en az 16 soruyu doğru olarak yanıtlayanlar için
“yeterli”, 11-15 soruyu doğru yanıtlayanlar için
“orta” ve 10 ve daha az soruya doğru yanıt
verenler için ise “yetersiz” olarak tanımlanmış
ve gruplamalar buna göre yapılmıştır (Uslu vd.,
2010).Yapılan analizlerde gelir durumu giderinden
az olan ailelerin dışındakiler yani gelir durumu
19
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
VE KONUTLAR
AÇISINDAN
TÜKETİM
ARALIKLARINA GÖRE
TabloSANAYİ
1. Çalışmaya
Katılan
Annelerin
Sosyo-Demografik
Özellikleri
İNCELENMESİ
Sosyo-demografik özellikler
s
%
141
32.6
Yaş grupları (yıl)
≤30
1
31-40
253
≥40
39
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan
ve
konutlarda
kullanılan
doğalgaz
ile
elektrik
tüketiminin
istatistiksel
olarak
analiz edilmesi
Eğitim düzeyleri
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha69
İlköğretim
Lise
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre 114
de sonuca gidilmiştir. Elde
Üniversite
210
Lisansüstü
40
58.4
9.0
15.9
26.3
48.5
9.3
Anahtar
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Sosyo-ekonomik
durum
Geliri Giderinden Az
53
12.2
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL
GAS PRICES
Geliri Giderine Eşit
270
62.4
Geliri Giderinden
25.4
HOUSES
Fazla
110
Çalışma durumu
Çalışıyor
Çalışmıyor
Evlilik yaşı
the consumption of electricity and natural gas used in industry231
and houses is statistically
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied
202 and the research was
53.3
46.7
16-20
93
21.5
21-25
186
43.0
26-30
130
30.0
≥31
20
4.6
Toplam
433
100.0
Annelerin ortalama beslenme bilgi puanı
14.64±2.64’tür. Annelerin bilgi düzeyleri değerlendirildiğinde; %38.6 ‘sının yeterli, %55.2
‘sinin orta ve %6.2 ‘sinin yetersiz beslenme bilgi
düzeyine sahip olduğu saptanmıştır. Annelerin
yaş gruplarına göre beslenme bilgi düzeyleri
arasındaki fark istatistiksel açıdan önemli bulun-
mamıştır (p>0.05). Annelerin eğitim durumları ile
beslenme bilgi düzeyleri karşılaştırıldığında, yeterli
bilgi düzeyine sahip olanların %73.7’sinin lisans
ya da lisansüstü, %17.9’unun lise, %8.4’ünün
ilköğretim eğitimi aldığı, yetersiz bilgi düzeyine
sahip olan annelerin ise %29.6’sının ilköğretim
mezunu olduğu saptanmıştır. Annelerin eğitim
20
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE
KONUTLAR
AÇISINDAN
düzeyleri arttıkça beslenme
bilgi
düzeylerinin
de TÜKETİM
önemli ARALIKLARINA
düzeyde arttığıGÖRE
tespit edilmiştir. Yeterli
arttığı görülmüştür (p<0.05). Sahip olunan çocuk
bilgi düzeyine sahip olan annelerin % 91.6’sının
İNCELENMESİ
sayısı ile beslenme bilgi düzeyleri Murat
arasında
da
geliri giderine eşit veya fazla olduğu, % 8.4’ünün
istatistiksel olarak önemli bir fark bulunmamıştır
ise gelirinin giderinden az olduğu tespit edilmiştir
(p>0.05). Bu araştırmada, gelirin
(p=0.000) (Tablo 2).
1 gideri karşılama
durumu arttıkça beslenme bilgi düzeylerinin de
Tablo 2. Annelerin
Sosyo-Demografik
Özelliklerinin
Beslenme
Etkisi
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik
tüketiminin istatistiksel
olarakBilgi
analizDüzeylerine
edilmesi
uygulanmıştır. Ayrıca
hipotez
kapsamlı
haledüzeyi
getirilmiştir.
Anneye ilişkin
Yetersiz
bilgi
Orta bilgiaraştırma
düzeyi dahaYeterli
bilgi
özellikler
düzeyi (n=27)
(n=239)
(n=167)
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde p
Yaş grupları
X2
edilen bulgular sonucunda;
sanayi
elektrik%
ve doğalgaz
s
% sektörüs için tüketim
%aralığı arttıkça,
s
≤30 Anahtar Kelimeler
12 : Elektrik,
44.4Doğalgaz,85
35.6 Konut,44
26.3
Tüketim, Sanayi,
Anova, TUİK,
Fiyat
31-40
10
37.1
137
57.3
106
63.5
0.056
5.764
≥40
5 ANALYSIS
18.5 OF ELECTRICITY
17
7.1AND NATURAL
17
10.2
ECONOMETRIC
GAS
PRICES
durumları
HOUSES
Eğitim
İlköğretim
8
29.6
47
19.7
14
8.4
Lise the consumption10of electricity
37.1and natural
74 gas used30.9
in industry30
and houses 17.9
is statistically
*
analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different0.000
Üniversite
8
29.6 tests101
42.3were applied
101 and the60.4
techniques for analysis.
Moreover,
of hypothesis
research was
Lisansüstü
1
3.7
17
7.1
22
13.3
1
12
44.4
103
43.1
72
43.1
2
10
37.1
106
44.3
73
43.7
≥3
5
18.5
30
12.6
22
13.2
Çalışıyor
111
66.5
114
47.7
6
22.2
Çalışmıyor
56
33.5
125
52.3
21
77.8
Geliri giderine eşit/fazla
16
59.2
211
88.2
153
91.6
Geliri giderinden az
11
40.8
28
11.8
14
8.4
32.302
Çocuk sayısı
0.959
0.083
0.767
25.124
0.000*
22.791
Çalışma durumu
Aile gelir durumu
p<0.05
*
21
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
Tartışma
kat dahaARALIKLARINA
fazla olduğu GÖRE
görülmektedir. Birleşmiş
Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF)
İNCELENMESİ
Çocukların sağlıklı yetişkin bireyler olabilmesi,
eğitim durumunun bebek ve çocuk mortalitesiKORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
anne karnında başlayarak sağlıklı Murat
bir ortamda
nin azaltılmasında önemli bir faktör olduğunu
Güven
büyümelerine bağlıdır.1-5 yaş çocukların
çevreden
belirtmektedir. Bu sebeple annelerin eğitimi
1
7 Aralık Üniversitesi,
aldığı uyarılar çocuğun fiziksel,Kilis
zihinsel,
ruhsal Elektrik-Enerji Bölümü
desteklenmelidir (UNICEF, 2001).
yönden büyümesinde ve gelişmesinde etkin rol
oynar, yeterli vevedengeli
alışkanlıkları
Dik veistatistiksel
ark.’nınolarak
(2012)
konutlardabeslenme
analizyaptıkları
edilmesi çalışmada da,
kazandırır. Okul öncesi çağda çocuklar evde anne
beş yaşından küçük çocuklara sahip, ilkokul
ve babalarını, okulda
öğretmenlerini
taklit
Sanayi ve ise
konutlarda
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının tespit edilmesi
eğitimini
tamamlamamış
annelerin çocuklarında
ederler. Bu nedenle
çocuğun yanında büyükler
ölüm riskinin, lise ve üniversite mezunu olan
seviyesinde
düşüş gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç olarakiki
tüketim
yemeklere karşı fiyatlarının
olumsuzgenel
tavırlarda
bulunmamalı,
annelerin
çocuklarından
kat daha yüksek olaralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
çocukları doğru besinlere ve sağlıklı beslenmeye
duğu görülmüştür. Eğitim düzeyi düşük annelerin
yönlendirmelidirler (Şanlıer ve Ersoy, 2005).
çocuklarında malnütrisyon ve büyüme gelişme
geriliğinin daha sık görüldüğü rapor edilmiştir.
Doğurganlık çağındaki
kadınlar bebek ve çocuk
AND NATURAL
PRICES eğitim düzeyleri
Bu çalışmada
da GAS
annelerin
ACCORDING
CONSUMPTION
bakımı ile ilgili bilgilerini,
aileTObüyükleri,
yakınRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
arttıkça beslenme bilgi düzeylerinin de arttığı
çevre, sağlık personeli, yazılı ve görsel basın,
görülmüştür (p<0.05).
Abstract: internet
In this studygibi
prepared
using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
bu konudaki kitaplar,
çokbyçeşitli
analyzed. ANOVA model
wasveapplied
to the study
prepared with annelerin
the use of different
kaynaklardan edinebilmektedir.
Eğitim
sosyoÇalışmamızda
eğitim durumları ile
kültürel düzeye made
göremore
başvurulan
bilgiThe
kaynakları
beslenme
bilgianddüzeyleri
karşılaştırıldığında,
comprehensive.
purpose was to determine
electricity
natural gas prices
ve edinilen bilginin doğruluğu ve yeterliliği de
yüksek bilgi düzeyine sahip olanların %73.7’sinin
değişmektedir (Özer vd., 2010).
lisans ya da lisansüstü eğitim aldığı, yetersiz bilgi
düzeyine sahip olan annelerin ise %29.6’sının
Ülkemizde anne-çocuk sağlığı ve beslenme
ilköğretim mezunu olduğu görülmektedir. Ankara
konularını içeren en geniş kapsamlı araştırma
ilinde 1103 gönüllü anne ile yapılmış benzer bir
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü
çalışmada annelerin beslenme bilgi düzeylerinin
tarafından her beş yılda bir yapılan “Türkiye
eğitim durumu ve yaşla paralel arttığı bildirilmiştir
Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA)’dır ve en
(Özdoğan et al., 2012). Danimarka’da yapılan
son 2013’de yapılmıştır (TNSA, 2014). Annenin
bir çalışmada, yüksek sosyal statülü anneler
eğitim düzeyi ile çocuğun ölüm riski arasında
ile düşük sosyal statülü annelerin, bebeklerini
negatif bir ilişki bulunmaktadır. Eğitim durumu
besleme yöntemleri karşılaştırıldığında yüksek
düşük olan annelerin çocuklarında yaşamın ilk
sosyal statülü annelerin bebeklerini daha çok
yılındaki erken ölüm riskinin eğitim durumu daha
emzirdikleri saptanmıştır. Aynı çalışmada anneyüksek olan annelerin çocuklarından yaklaşık üç
lerin eğitim düzeyinin yüksek olmasının daha az
22
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE
sayıda çocuk sahibiSANAYİ
olma,VEailede
çocukAÇISINDAN
başına TÜKETİM
çocuk sahibi
olan annelerden
daha az olduğu
düşen gelirin daha yüksek olması, annenin çocuk
gözlemlenmiştir (p>0.05).
İNCELENMESİ
beslenmesine daha çok zaman ayırması,
sağlık
Çalışmamızda gelir durumu iyi olan annelerin, gelir
personellerinden bilgi alması ile ilişkili
olduğu
Yönetmeni
durumu
kötü olan annelere göre beslenme bilgi
belirtilmiştir (Juberg et al., 1975).
1
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü bulunmuştur. Öncü ve ark.’nın
düzeyleri yüksek
Pakistan’da yürütülen başka bir çalışmada ise
(2011) ,1-5 yaş arası çocukların persentillerine
0-1 yaş bebeklerin
beslenme
durumlarıyla
ve tüketiminin
göre ailenin
sosyoekonomik
düzeyinin ve annenin
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile elektrik
istatistiksel
annelerin eğitim durumu arasında pozitif bir
beslenme konusundaki bilgisine bakıldığı araştıruygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Sanayi Malnütrisyon
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
ilişki bulunmuştur.
tanısı
almış
mada
ise, ailelerin
sosyoekonomik
durumunun
bebeklerin %63’ünün
annelerinin eğitimsiz olve eğitim düzeylerinin hastaların boy uzunluğu
fiyatlarının
genel seviyesinde
gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç
tüketim etkilemediğini
duğu saptanmıştır.
Annelere
verilecekdüşüş
beslenme
ve vücut
ağırlığı
perolarak
sentillerini
eğitiminin, bebeklerin besin gereksinmeleri ile
ancak, sosyoekonomik durum ve eğitim seviyesi
ilgili bilgiyi edinmede ve artırmada önemli rol
yükseldikçe annelerin beslenme konusunda daha
oynadığı vurgulanmıştır (Liaqat et al., 2007).
doğru kaynaklara başvurdukları tespit edilmiştir.
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
Annelerin çalışmaACCORDING
durumu çocuk
beslenmesiRANGES
Kırsal
kesimde
yaşayan,AND
1-3 yaş grubu çocuk
HOUSES
hakkındaki bilgi düzeylerini etkilemektedir.
sahibi olan 120 annenin beslenme bilgi düzeyinin
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging to the years
of 2012-2014, annelerin yaş ve
Yapılan bir çalışmada çalışan ve çalışmayan
değerlendirildiği
bir çalışmada,
analyzed.bilgi
ANOVA
model wasarasında
applied to the study
prepared
with the use beslenme
of different bilgi düzeyleri
annelerin beslenme
düzeyleri
eğitim
durumlarıyla
anlamlı bir farkmade
bulunmasa
da çalışan
arasındaelectricity
istatistiksel
olarak
anlamlı ve pozitif
more comprehensive.
Theannelerin
and natural
gas prices
aldıkları beslenme bilgi puanlarının ev hanımı
korelasyon bulunmuştur. Ayrıca bu çalışmada
olan annelere göre anlamlı derecede yüksek olannelerin beslenme bilgi düzeyleri üzerinde
duğu görülmüştür (Uslu vd., 2010). Bu çalışmada
ailelerin gelir düzeyinin güçlü bir etkisinin olise, annelerin çalışma durumu ile beslenme bilgi
duğu belirtilmiştir. Yaş, eğitim, meslek ve gelir
düzeyleri arasında istatistiksel açıdan önemli bir
düzeyinin annelerin beslenme bilgi düzeylerinin
fark saptanmamıştır (p>0.05).
ana belirleyicisi olduğu vurgulanmıştır (Kaur et
al., 2015).
Ailelerin birden fazla çocuğa sahip olması, beslenme konusunda bir takım hata ve ihmalleri de
Çocukların sağlıklı büyüme ve gelişmesi beslenberaberinde getirmektedir. Demirel ve ark.’nın
me, kalıtım, çevre koşulları, aile, okul gibi birçok
(2001) yaptığı çalışma sonuçlarına benzer olarak
faktörün etkisi altındadır. Ailelerin kültürel ve
bizim çalışmamızda da 3 ve üzeri çocuk sahibi
sosyo-ekonomik düzeylerinin yanı sıra beslenme
annelerin beslenme bilgi düzeylerinin 1 ve 2
bilgi düzeyleri de çocuğun beslenme durumunun
en güçlü belirleyicilerinden biridir (Watt et al.,
23
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE
KONUTLAR
AÇISINDAN
ARALIKLARINA
GÖREAnkara: Milli Eğitim
2001). Beslenme eğitimi
hem
ailenin ve
hem TÜKETİM
Üniversitesi,
pp:14-17,
de çocuğun sağlığında önemli bir role sahiptir
İNCELENMESİ Basımevi
(Şanlıer ve Yabancı, 2002).
BAYSAL, A., (2004). Beslenme, pp. 17-18,
Ankara: Hatipoğlu Yayınevi
Doğru beslenme alışkanlıkları çocukluk çağında
1
başlamakta, ileriki yaşlarda ise beden sağlığını
BULDUK, S., & DEMİRCİOĞLU, Y., (2002).
etkilemektedir. Dolayısı
ile
çocukluk
çağında
kaÖzet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
Ailelerin çocuklarına doğru beslenme alışkanve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
zanılan beslenme alışkanlıkları geleceği etkileyen
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan
ANOVAyönelik
modeli davranışlarının
lıkları çalışmada
kazandırmaya
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
en önemli etmenlerden
birisidir.
Bu testleri
beslenme
üzerine
bir araştırma, Erken
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik vebelirlenmesi
tespit edilmesi
alışkanlıklarınınyönünde
kazanılmasındaki
hareket edilmiş en
olup,önemli
yapılan rol
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde Sempozyumu,
Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi
model anneler ve ailelerdir.
17-18 Ekim, Ankara
Sağlık hizmetlerine duyulan ihtiyaç bakımından
F., ÜNER,
A., & KIRIMİ E., (2001).
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,DEMİREL,
Sanayi, Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
toplumun risk gruplarını oluşturan kadın, anne ve
Van ili kırsalındaki annelerin çocuk beslençocukların beslenme bilgi düzeyini yükseltmek
mesindeki alışkanlıkları ve uygulamaları.
amacıyla ana çocuk
sağlığı
ve
aile
planlaması
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES INVan
TERMS
INDUSTRY
AND20-21
TıpOF
Dergisi,
8 (1);
HOUSES
merkezlerine yönlendirilmeleri önem taşımaktadır.
DİK, K., KOYUNCUOĞLU, E., ÇELİK, T., &
Sonuç olarak çocuklarda
yetersizlikleAbstract: Inbeslenme
this study prepared
the consumption of electricity and natural gas used inKORKMAZ,
industry and houses
statisticallyAnnelerin bebek
A.,is(2012).
rini azaltmak için
beslenme
konusunda
analyzed.
ANOVA
model was annelere
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis bakımı
were applied
and the researchile
was
ve beslenmesi
ilgili bilgi düzeyyapılacak etkinmade
ve sürekli
eğitimle,The
onların
more comprehensive.
purposebu
leri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi,
konuda sağlık profesyonelleri tarafından yeterince
55 (2); 77-81
bilgilendirilmeleri, var olan kaynaklarını daha etkin
kullanmaları, daha sağlıklı çocuk yetiştirmeleri
GÜLER, A., (2003). İlköğretimin ikinci kadeve rol model olmaları sağlanabilir.
mesinde eğitim gören öğrencilere verilen
beslenme eğitiminin öğrencilerin beslenme
durumu, bilgi ve alışkanlıklarına etkisi,
Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Aile Ekonomisi ve
Beslenme Eğitimi, Ankara
Kaynaklar
ALPAR, R., (2010). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik
ve Geçerlik-Güvenirlik, pp. 176, Ankara:
Detay Yayıncılık
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ NÜFUS ETÜTLERİ ENSTİTÜSÜ (2014). ‘2013 Türkiye
Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA)’. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü,
BAYKAN, S., (1999). Ankara’nın farklı sosyoekonomik düzeylerinde 0-6 yas çocuklarının
gelişim durumlarının incelenmesi, Gazi
24
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
T.C. KalkınmaSANAYİ
Bakanlığı
ve TÜBİTAK,
santillerine
aileninGÖRE
sosyoekonomik düzeyi
Ankara, Türkiye
İNCELENMESİ ve beslenme konusundaki bilgisinin etkisi.
Çocuk Dergisi, 11 (2); 64-72
JUBERG, R., SHOLTE, F, G., &
TOUCHGrupfor
A.Ş. Finans
Yönetmeni
STONE, W, J., (1975). NormalGüven
values
ÖZDOĞAN,
Y., UÇAR, A., AKAN, L. S.,
1
Aralık
Üniversitesi,
Bölümü
intercanthal distances of 5Kilis
to 711
years
old Elektrik-Enerji
YILMAZ,
M. V., SÜRÜCÜOĞLU, M. S.,
American Blacks. Pediatrics, 55 (3); 431-6
ÇAKIROĞLU, F. P., & ÖZÇELİK A. Ö.,
(2012).
Nutritional
of mothers
istatistiksel
olarak analizknowledge
edilmesi
KARAAĞAOĞLU,
N., &Farklı
SAMUR
EROĞLU,
şeklindedir.
analiz teknikleri
with children aged between 0-24 months.
hipotez
testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
G., (2015).uygulanmıştır.
Anne ve Ayrıca
Çocuk
Beslenmesi,
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik veJournal
doğalgaz of
fiyatlarının
edilmesi & Environment,
Food, tespit
Agriculture
pp.15, Ankara:Pegem
Akademi
Yayıncılık
yönünde hareket
edilmiş olup,
10 (1); 173-175
fiyatlarının K.,
genel&seviyesinde
KAUR, K., GROVER,
KAUR,düşüş
N., gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
ÖZER,
A.,gelmektedir.
TAŞ F., & ÇETİN, H., (2010). 0-6
meydana
(2015) . Assessment of nutrition knowledaylık
bebeği
olan Fiyat
annelerin anne sütü ve
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
Konut,
Anova, TUİK,
ge of rural mothers and ıts effectiveness in
emzirme konusundaki bilgi ve davranışları.
ımproving nutritional status of their childTAF Preventive Medicine Bulletin, 9 (4);
ECONOMETRIC
ANALYSIS
ren. Indian Research
Journal
of
Extension
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN310-320
HOUSES
Education, 15 (4) ; 90-98
ŞANLIER, N., & AYTEKİN, F., (2004). SıfırAbstract: InMA.,
this study
prepared by using
LIAQAT, P., RIZVI,
QAYYUM,
A.,data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
the consumption of electricity and natural gas used inüç
industry
and houses isçocuğu
statistically
yaş grubunda
bulunan annelerin
analyzed.
ANOVA Association
model was applied
& AHMED,
H., (2007).
betkonusunda
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis beslenme
were appliedve
andishal
the research
was bilgi ve davraween complementary
feeding practice
and
The purpose
nışlarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi
mothers education status in Islamabad.
Dergisi, 24 (3); 81-100
Journal of Human Nutrition and Dietetics,
20 (4); 340-344
ŞANLIER, N., & ERSOY, Y., (2005). Anne ve
Çocuk İçin Beslenme Prensipleri, pp. 145MATHESON, D., SPRANGER, K., & SAXE,
165, İstanbul: Morpa Yayınevi
A., (2002). Preschool children’s perceptions
of food and their food experiences, Journal
ŞANLIER, N., & YABANCI, N., (2002). 5-6 yaş
Of Nutrition Education And Behavior, 34
çocukların beslenme alışkanlıkları ve anne
(2); 85-92
ile çocukların beslenme bilgi düzeylerinin
saptanması. Erken Çocukluk Gelişimi ve
OSMANOĞLU, N., (2011). Anne Çocuk BesEğitimi Sempozyumu, 17-18 Ekim, Ankara
lenmesi, pp. 25, Ankara: Vize Basın Yayın
TÜRKER, P., (2011). Obezite Tedavisinde Ailenin
ÖNCÜ, Ü., NALBANTOĞLU, B., & GÜZEL,
Rolü. (Editör Murat Baş, Gül Kızıltan) Çocuk
E., (2011). Bir-beş yaş arası çocukların per-
25
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİYönetimi,
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE L., (2010). Young
VEREECKEN,
C., & MAES,
ve Ergenlerde Ağırlık
pp: 303-304,
Ankara: Başkent Üniversitesi Basın Yayın
İNCELENMESİ children’s dietary habits and associations
with the mothers’ nutritional knowledge and
UNITED NATIONS CHILDREN’S
FUND
attitudes. Appetite, 54 (1); 44-51
(UNICEF), (2001). The State ofGüven
the World’s
1
Bölümü
WATT, RG.,
DYKES, J., & SHEIHAM, A.,
Children. UNICEF, New York
(2001). Socio-economic determinants of
Özet
TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
USLU, S., CAN,
E.,: 2012-2014
ÖZDEMİR.
H., & BÜLselected
indicators
istatistikseldietary
olarak analiz
edilmesi in british preBÜL A., (2010).
Bir Farklı
yeni analiz
doğanteknikleri
ünitesinde
şeklindedir.
school children, Public Health Nutrition, 4
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
annelerin anne
sütü ile beslenme
bilgi
düzeyi.
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve(6);
doğalgaz
fiyatlarının tespit edilmesi
1229-1233
Çocuk Dergisi,
10hareket
(2); 82-85
yönünde
edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
HOUSES
26
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
EXTENDED ABSTRACT
Nutrition is the cornerstone of the human
health. Early childhood is ciritical stage of rapid growth
and development thus infants 1and
children should consume balanced and adequate diet for being a
healthy and productive individuals. Preschool children are more vulnerable to nutritional deficiencies
: 2012-2014
arasındaki
verileriperiod.
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
because of theirÖzet
small
stomachYılları
capacity
andTUİK
growth
Parental
dietary
knowledge
and attitudes,
sociocultural and
socioeconomic
status,
communication
tools affect
children’s
habits. Nutşeklindedir.
Farklı analiz
teknikleri
çalışmada
ANOVA nutritional
modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testlerican
uygulanarak
araştırma consequences.
daha kapsamlı hale getirilmiştir.
ritional experiences
in preschool
children
have lifelong
Encouraging children for
the adoption of yönünde
healthy eating
habits
is yapılan
protective
forbulgulara
variousgöre
diseases
ingidilmiştir.
later life.Elde
Maternal nutrition
hareket edilmiş
olup,
istatistik
de sonuca
education emerges as a key element for the children’s nutritional habits. We believed that mothers’
aralığı Kwis
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da azalma
meydana
nutritional knowledge
insufficient
in our
country
hence
thegelmektedir.
present study aims to determine the
nutritional knowledge
of 433 voluntary
mothers
agedSanayi,
19-50Konut,
years
whoTUİK,
haveFiyat
children aged 1-5 years
Anahtar Kelimeler
: Elektrik, Doğalgaz,
Tüketim,
Anova,
and lives in the different areas of Ankara. The study is designed as a descriptive study. Nutritional
knowledge level ECONOMETRIC
and sociodemographic
ofAND
mothers
were
evaluated
ANALYSIScharacteristics
OF ELECTRICITY
NATURAL
GAS
PRICES with a questionCONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
naire prepared by ACCORDING
researchers.TOData
was collected
between September 2013 and January 2014 by
HOUSES
face to face interview method. Questionnaire included 20 closed-ended questions about nutritional
In this study
prepared
by using
of TSI
belonging
to the
years of into
2012-2014,
knowledge and Abstract:
each question
was
scored
as 1 data
point.
Scores
were
divided
three groups and all
analyzed.
ANOVA
was applied Mother’s
to the studytotal
prepared
with
the use of
analysis was done
according
tomodel
this grouping.
score
between
16different
to 20 was categorized
made
comprehensive.
The purpose
was to determine
gas prices as “inadequate”
as “adequate”, 11
tomore
15 was
categorized
as “moderate”
and electricity
0 to 10 and
wasnatural
categorized
knowledge level. All statistical analysis was conducted using SPSS for Windows version 21.0. Cat�egorical variables were shown as frequencies or percentages and continious variables were shown
as means±standard deviations. We used exact chi-square tests for cross tables when appropriate.
For all analysis, p-value <0.05 was considered significant. The mean age and nutritional knowledge score of our participants were 33.3±5.4 years and 14.64±2.64 points, respectively. Difference
between the age groups and nutritional knowledge scores weren’t statistically significant (p>0.05).
The nutritional knowledge scores of mothers evaluated as 38.6% adequate, 55.2% moderate and
6.2% inadequate. According to the results of our study 15.9% of the mothers were graduated from
primary school, 15.9% of them graduated from high school, 48.5% of them had bachelor’s degree
and 9.3% of them had master’s degree. As mothers education level increased, nutritional knowledge
scores raised substantially. Chi-square test for education level and nutritional knowledge score was
statistically significant (p<0.05). Almost half of the mothers (46.7%) stated that they didn’t work. A
considerable number of patients (62.5%) reported that their income was equal to outgoings. One of
the most important outcome of the current study was the nutritional knowledge scores of the mothers
27
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ socioeconomic
VE KONUTLAR AÇISINDAN
TÜKETİM
ARALIKLARINA
GÖREhad didn’t affect the
increased with upgrading
status. The
number
of children they
nutritional knowledge of mothers (p>0.05). İNCELENMESİ
It was founded that % 91.6 of mothers who had adequate
nutrition knowledge scores had moderate
or high income level and %8.4 of them had low income
level (p<0.05). Consequently, the mothers
need further assitance and support for child nutrition and
meeting the needs of their children.
Mothers are of particular interest on children’s eating behaviour,
1
as they have been shown to spend significantly more time than fathers in direct interactions with
Özet : 2012-2014
TUİK verileri
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
their children across
several familial
situations.
Mothers
should
be positive
role-model
to their child
hence they should
learn about
eating.kullanılarak
Our results
showed
that only
38.6%
of the mothers had
şeklindedir.
Farklı healthy
analiz teknikleri
hazırlanan
çalışmada
ANOVA
modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma dahaand
kapsamlı
adequate nutritional
knowledge
however
this
was challenging
musthale
begetirilmiştir.
improven. Effective and
constant education
of mothers
by dietitians
reduce
nutritional
deficiencies
yönünde
hareket edilmiş
olup, yapılancan
istatistik
bulgulara
göre de sonuca
gidilmiştir.and
Eldeunder/overeating
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
in children.
HOUSES
28
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
73 K: K:02
116
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
KONUTLAR AÇISINDAN
TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE
EK 1: BESLENME
ILEVEILIŞKILI
BILGI SORULARI
İNCELENMESİ
DOĞRU
1
√
Yumurta ete göre daha iyi kalite proteindir.
2
Çocukların büyüme ve gelişmesi için proteinden zengin besinleri yeterli
1
miktarda tüketmeleri gereklidir.
√
3
Kurubaklagiller posa bakımından zengindir.
√
Ek besinlerle birlikte 2 yaşına kadar anne sütü verilmelidir.
√
1 yaşından sonra çocuklar yemek masasına oturmalı ve kendi başına
yemeğini tüketmelidir.
√
4
5
6
7
8
9
Çocukların
ihtiyacı günlük
suelektrik
bardağı
süt/yoğurt
ve türevlerinden
√
ve kalsiyum
konutlarda kullanılan
doğalgaz2ile
tüketiminin
istatistiksel
şeklindedir.
Farklı
analiz
teknikleri
kullanılarak
hazırlanan
çalışmada
ANOVA
modeli
sağlanmalıdır.
Vitaminler
için ve
enkonutlarda
iyi kaynaklar
ve meyvelerdir.
√
Sanayi
tüketimsebze
aralıklarına
Çocuk kabız olduğunda kabuklu elma tüketimi uygundur.
√
fiyatlarının
genel yağsız
seviyesinde
düşüşçorbası
gözlendiği
sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim√
Çocuk ishal
olduğunda
yoğurt
verilebilir.
10
Çocuğun sağlıklı
beslenme alışkanlıkları geliştirmesinde anne babanın
√
tutarlılığı ve ona iyi örnek olması önemlidir.HOUSES
11
Şeker ve şekerli yiyeceklerin fazla tüketimi obeziteye neden olmaz.
12
13
14
YANLIŞ
the çocuklara
consumptionkahvaltı
of electricity
and natural
gas used in industry
houses is statistically
Okul öncesi
alışkanlığı
kazandırılması
önemliand
değildir.
Çocuğun techniques
beyaz ekmek
yerine kepekli
for analysis.
Moreover,ekmek
tests oftüketmesi
hypothesis uygundur.
were applied and the research was
√
√
√
Çocuklar yemek yemeği reddettiğinde daha fazla yemeğe zorlanmalıdır.
√
15
Çocuk beslenmesinde hazır gıda tüketilmesi sağlığı olumsuz etkilemez.
√
16
Yemeklerde iyotlu tuz kullanılması zararlıdır.
√
17
Balıkla birlikte yoğurt tüketimi çocuğu zehirler.
√
18
Pekmezle birlikte süt tüketilmelidir.
√
19
Ispanak kırmızı etten daha fazla demir içerir.
√
20
Yumurta ile taze sıkılmış meyve suyu birlikte verildiğinde kansızlık görülür.
√
29
A
CED
DBHAD
KARDİYOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN LİPİT
DÜZEYİ İLE İSOT TÜKETİMİ ARASINDA İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ (1)
DETERMINE THE RELATIONSHIP BETWEEN “ISOT” CONSUMPTION
(CAPSICUM ANNUUM L.) AND LIPID LEVEL OF THE PATIENTS
ADMITTED TO THE CARDIOLOGY CLINIC
Selma KAHRAMAN1, Nilgün OKŞAK2, Yusuf KİZİR3
Harran Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Şanlıurfa/Türkiye
Şanlıurfa Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma hastanesi, Şanlıurfa/Türkiye
1,2
3
Öz: Bu araştırma son bir ayda isot tüketimi ile kardiyoloji
polikliniğine başvuran hastaların lipit düzeyi arasındaki
ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı
olarak yapılan bu araştırma isot tüketimi en çok olan Şanlıurfa bölgesinde yapılmıştır. Örneklemi Şanlıurfa merkezde
Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesinde yer
alan kardiyoloji polikliniğe 2014 Temmuz ayında başvuran
100 hasta oluşturmuştur. Araştırmanın verileri anket formu
ile toplanmıştır. Bu araştırmada hastaların sosyo-demografik özellikleri, isot tüketme durumları bağımsız değişken;
hastaların serum total kolesterol, trigliserit, HDL ve LDL
kolesterol düzeyleri ise bağımlı değişkenleri oluşturmuştur.
İstatistiksel testlerin anlamlılık düzeyi için p<0.05 değeri
kabul edilmiştir. Araştırmaya katılan hastaların %59.0’u
erkek, %56.0’sı 65 yaş ve altıdır. Hastaların %86.0’sı son
bir ayda isot tüketmiştir. İsot tüketen hastalarda üç öğün
tüketenlerin yüzdesi %57.0 iken, isotu acı olarak tüketenlerin
yüzdesi %50.0’ dir. İsot tüketenlerin total kolesterol düzeyi
171.52±46.5 mg iken tüketmeyenlerde ise 151.36±31.5 mg
tespit edilmiştir. Trigilerit düzeyi isot tüketenlerde de daha
yüksek bulunurken, arasında istatiksel ilişki anlamlı çıkmıştır
(p<0.05). Total kolesterol düzeyi acı olarak isotu yiyenlerde
2.1 kat daha yüksek iken, tatlı tüketenlerde ise bu oran 1.0
‘dır (p>0.05). Çalışmada isot tüketimi arttıkça ve isotu acı
olarak tükettikçe total kolesterol seviyesi, trigliserit düzeyi
ve LDL düzeyi yükselmiştir.
Abstract: This study was carried out in descriptive manner
to determine the relationship between “isot” consumption
and lipid level of the patients admitted to the cardiology
clinic in the last month. The sample of the study included
the patients who went to Şanlıurfa Central Cardiology Clinic
in Hospital of Mehmet Akif İnan Education and Research
in July 2014. The independent variables comprised sociodemographic characteristics of the patient and their isot
consuming level while the dependent variables comprised
the patients’ level of total cholesterol, triglyceride, HDL
and LDL cholesterol. Significance level for statistical
tests was accepted as p<0.05. The data of this study was
collected through survey forms. 59% of the participants in
the study are males and 56% of them are 65 years old and
younger. 86% of the participants consumed isot in the last
month. 57% of the participants consume isot three times a
day (during the meals) and 50% of them eat hot isot. The
patients who consume isot has a total cholesterol level of
171.52±46.5 while those who do not consume it has a total
cholesterol level of 151.36±31.5. The triglyceride level was
found to be higher among patients that consume isot, which
was significant statistically. When the total cholesterol level
was examined, those who consume hot isot has 2.1 times
more cholesterol level and those who consume sweet isot
has ratio of 1.0 (p>0.05). This study demonstrated that as
the level of hot isot consumption increases, the patients’
level of total cholesterol, triglyceride and LDL cholesterol
are also seen to increase.
Anahtar Kelimeler: Kalp Hastaları, İsot, Beslenme, Lipit
Düzeyleri
Key Words: Heart diseases, Isot, Nutrition, Lipid Levels
Doi: 10.17362/DBHAD.2016618361
(1) Sorumlu Yazar: Selma KAHRAMAN, Harran Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Şanlıurfa / Türkiye skahra-
[email protected] Geliş Tarihi / Received: 12.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 15.03.2016 Makalenin Türü:
Type of article (Uygulama Araştırma / Application Research), Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None,
Etik Kurul İzni /Permission Ethics Committee: “Yok”/“None”
30
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
Giriş
GÖRE yakın koyu kırmızı
gelmiştir.ARALIKLARINA
Türkiye’de siyaha
renkteki pul biberi sadece Urfa’da yapılır. Bu
İNCELENMESİ
Kalp damar hastalıkları, tüm dünyadaki ölümlerin
ilimizde
günlük taze tüketildiği kadar, AğustosMurat KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
birinci derecede nedenidir. Günümüzde
dünya
Ekim
aylarında hemen her evde yüzlerce kilo
Yönetmeni
nüfusunun %25.0’ı kalp damar hastalıklarından
kırmızıbiber
(isot) alınıp, biber salçası ve kırmızı
1
7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü
etkilenmektedir. Ülkemizde de Kilis
önemli
bir sorun
pul biber yapılır (Ceylan, 2013)
olan kalp damar hastalıklarının görülme durumu
ve yetişkinlerde
konutlarda kullanılan
doğalgazarasında
edilmesi kimya sanayinde
50 yaş üstündeki
%12-15
Kırmızıistatistiksel
acı biberolarak
ilaç analiz
sanayinde,
değişmektedir (Samur,
2008;
Sullivan
ve Gougıda daha
maddesi
olarak
sık kullanılan bir bitkiuygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez testleri
uygulanarakve
araştırma
kapsamlı
Sanayi
aralıklarına
göre elektrik
doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
let, 2010). Ölüm
nedenlerinin
başında
yer alan
dir. veİsot
biberin
yapısında
başlıca; acılık veren
kalp damar hastalıklarında;
hipertansiyon,
kandaiçin tüketim
etkenaralığı
madde
kapsaisin,
vitaminler, kırmızı
edilen bulgular sonucunda;
sanayi sektörü
arttıkça,
elektrik vebazı
doğalgaz
LDL-Kolesterolaralığı
ve trigliserit
düzeylerinde artma, karotenoidler, yağ, mineraller ve aromatik bileKw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
HDL-KolesterolAnahtar
düzeyinde
düşme, sigara içme, şikler bulunmaktadır (Ceylan, 2013). Acı biberin
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
diyabet mellitusun varlığı ve şişmanlık başlıca yapısında kapsaisin dışında nordihidrokapsaisin,
risk faktörleridir (Samur, 2008). Günümüzde homodihidrokapsaisin, dihidrokapsaisin ve homoECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
beslenme alışkanlıkları
çeşitli
yönleriyle eleRANGES
kapsaisin
olarak
adlandırılan
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND kapsaisinoidlerde
HOUSES
alınan ve çok tartışılan bir konu haline gelmiştir. bulunur. Farklı biber türlerinin kapsaisinoid içeBeslenme alışkanlıkları
birthisgereksinim
0,22-20
belirtilmiştir (Şener
Abstract: In
study preparedolmaktan
by using data ofriğinin
TSI belonging
to themg/g
years olduğu
of 2012-2014,
çok geleneklerle
biçimlenmeye
başlamakta
Şahin,
2010).
Ayrıca
kırmızıbiber meyveanalyzed.
ANOVA model
was applied ve
to the ve
study
prepared
with the
use ofacı
different
devam etmektedir.
(Keleş,
2007). Biber,
lerinin içeriğinde
A, E ve sebzelerde
made
more comprehensive.
TheDünyada
electricity andvitamin
natural gasC,
prices
ve Ülkemizde değişik şekillerde yoğun olarak ender bulunan vitamin P (Bioflavonoidler) de
tüketilen önemli bir sebze türüdür (Keleş, 2007). bulunur. Yetişkin bir insanın günlük C vitamini
Ülkemizin her bölgesinde az veya çok biber ye- ihtiyacı 75-90 mg’dır (Samur, 2008). Bu ihtiyaç
tiştiriciliği yapılmaktadır. Ülkemizde biberin en bir adet biberin tüketilmesiyle giderilebilmektedir
yaygın tüketimi Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz (Topak, Erbil ve Dığrak, 2008). Bu nedenle kırbölgelerinde olmasına rağmen, Güneydoğu için mızıbiberlerin baharat olarak dengeli bir şekilde
ayrı bir öneme sahiptir. Bölgemizde en çok biber diyete eklenmesi, lezzeti geliştireceği gibi insan
tüketilen il ise Şanlıurfa’dır. Şanlıurfa kültürü sağlığının korunmasına ve iyileştirilmesine de
ile özdeşleşmiş olan ve isot olarak isimlendi- yardımcı olacaktır (Bosland ve Votava, 2000;
rilen kırmızı acı biber (Capsicum annuum L.) Yemiş, Bakkalbaşı ve Artık, 2004; Şener ve Şahin,
Şanlıurfa’ya özgü yetiştirilen bir biber türünün 2010). Bu araştırma son bir ayda isot tüketimi ile
adıdır. İsotun bu bölgede çok yetiştirilmesi ve kardiyoloji polikliniğine başvuran hastaların lipit
ucuz olması sebebiyle yılın her ayında halkın düzeyi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla
yemek listesinin en başında yer alan besin haline tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
31
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
GÖRE
Materyal ve Yöntem
bağımlı ARALIKLARINA
değişkenleri oluşturmuştur.
İstatistiksel
testlerin anlamlılık düzeyi için p<0.05 değeri
Bu araştırma kardiyoloji polikliniğine gelenİNCELENMESİ
haskabul edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde
taların son bir ayda isot tüketimi ileMurat
lipitKORKMAZ,
düzeyi Hakan AÇIKGÖZ
ortalama, standart sapma, ortanca, minimum ve
Güven tanımGrup A.Ş. Finans Yönetmeni
arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla
maksimum değerler ve yüzdelik sayılar kulla1
Kilis 7 Aralık
layıcı olarak yapılmıştır. Bu araştırma,
Şanlıurfa
nılmıştır. Hastaların total kolesterol, trigliserit,
merkezde bulunan Mehmet Akif İnan Eğitim
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriHDL,
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi normal dağılım
LDL
Kolesterol
düzeyleri
ve Araştırma hastanesinde
yer alan
kardiyoloji
ve konutlarda kullanılan
doğalgaz
ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
belirlemek
için Shapiro
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakgösterip
hazırlanangöstermediğini
çalışmada ANOVA
modeli
polikliniğine Temmuz
(2014) yılında başvuran
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakve
araştırma
daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Kolmogorow-Smirnov
testleri uygulanmıştır.
100 hasta üzerinde
yürütülmüştür.
Araştırmanın
Sanayi
aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
Buna göre
verilerinin
göre araştırma
de sonuca gidilmiştir.
Eldedeğerlendirilmeverileri için araştırmacılar
tarafından 2 uzman
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
sinde Independence T-Testi, One way Anova testi
genel
seviyesinde
düşüş
gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
görüşü alınarak fiyatlarının
hazırlanan
anket
formu;
hastanın
ve lojistik
regresyon kullanılmıştır.
sosyo-demografik özellikleri, hastanın yaşam ve
biyokimyasal bulguları, hastaların son bir ayda isot
Bulgular
tüketimine ilişkin bilgiler olmak üzere 3 bölümden
Bu çalışmaya 59’u erkek, 41’i kadın toplam 100
ANALYSIS OF için
ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
oluşmaktadır. Bu ECONOMETRIC
araştırmanın
yapılabilmesi
IN TERMS
INDUSTRY
AND
hasta
alındı.OF
Tablo
1’de görüldüğü
gibi örnekleHOUSES
öncelikle hastaneden resmi izinler ve üniversitemin %56’sını 65 yaş altı, %44’nü ise 65 yaş ve
den etik kurul onayı alınmıştır. Bu araştırmanın
Abstract: In this study prepared by using data ofüzeri
TSI belonging
to the
years of 2012-2014, Okuma yazma
hastalar
oluşturmaktadır.
the consumption
of electricity
verilerin toplanması
sırasında resmi
yazışmalardan
prepared
withilkokul
the use ve
of different
bilenler
%53,
daha üstü mezuniyete
sonra poliklinik techniques
doktoru ve
ile işbirliği
for laboratuar
analysis. Moreover,
sahip olanlar
%47,
herhangi
bir işte çalışmayan
electricity
and natural
gas prices
yapılarak lipit düzeyleri bakılmıştır. Araştırmacılar
%52, herhangi bir işte çalışan %48 olarak tespit
bir ay boyunca poliklinikte durarak, araştırmaya
edilmiştir. Çalışmaya alınanların %68’i Koroner
katılmayı sözel onay veren hastalara, poliklinik
Arter Hastalığı, %12’i Kalp Yetmezliği ve %20’i
dinlenme odasında anket formu uygulanmıştır.
ise Miyokart İnfarktüsü, Anjina Pektoris, HiperBir anket formu yaklaşık 10 dakika sürmüştür.
tansiyon tanısı almış olduğu tespit edilmiştir. 0-6
Sonra hastalardan kan alınarak araştırma tamamay süre içinde tanı alanlar %55; 6 ay üzeri tanı
lanmıştır. Araştırma verileri SPSS 16 programında
alanlar %45.0’dır. Hastaların %45’i hastalıkları
yapılmıştır. Bu araştırmada hastaların sosyohakkında bilgileri vardır. Yağsız ve tuzsuz olan
demografik özellikleri, isot tüketme durumları
diyeti uygulayanların sıklığı %30’dur. Hastaların
bağımsız değişken; hastaların total kolesterol,
%34 egzersiz yapan, %36’sı sigara içen, olarak
trigliserit, HDL ve LDL Kolesterol düzeyleri ise
tespit edilmiştir.
32
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
Değişkenler
SANAYİ
VE KONUTLAR
AÇISINDAN
ARALIKLARINA
GÖRE
Tablo
1. Bireylerin
Sosyo -TÜKETİM
Demografik
Özellikleri
İNCELENMESİ
s
%
56
44
56
44
59
59
41
Yaş
65 yaş altı
65 yaş ve üzeri
1
Cinsiyet
Erkek
Kadın
41
Eğitim durumuşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
Okur-yazar değiluygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. 53
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi 47
İlkokul ve daha üstü
Mesleği
Çalışmıyor
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim 52
Çalışıyor
48
53
47
52
48
Tanısı
Koroner Arter Hastalığı
68
Kalp Yetmezliği
12
Miyokart İnfarktüsü,
Anjina Pektoris,Hipertansiyon
ECONOMETRIC
ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES 20
68.0
12.0
20.0
Tanı aldığı Süre
HOUSES
0-6 ay
55
6 ay üzeri
Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, 45
55
45
the consumption
of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
Hastalık hakkında
Bilgi durumu
Var
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was 45
Yok
made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices 55
45
55
Yağsız ve Tuzsuz Diyeti Uygulama Durumu
Uyguluyor
Uygulamıyor
30
70
30
70
Egzersiz yapma durumu
Evet
Hayır
34
66
34
66
Sigara kullanma durumu
Evet
Hayır
36
64
36
64
Tablo 2’de son bir ayda hastaların isot tüketme
durumları gösterilmiştir. Hastaların %86’sı isot
tüketirken, %14’u isot tüketmemiştir. İsot tüketen
hastalarda iki öğün ve üç öğün tüketenlerin yüzdesi sırasıyla %43 ve % 57 olarak bulunmuştur.
Bunların içinde közlenerek tüketenler %65.1
iken; çiğ, turşu, yemeklerin içinde ya da pul biber
şeklinde tüketenler 34.9 olarak tespit edilmiştir.
Acı olarak tüketen %50 iken, tatlı olarak tüketen
%25 ve acı-tatlı olarak tüketen %24.4 olarak
belirlenmiştir.
33
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ2.VE
KONUTLAR
AÇISINDAN
TÜKETİM
ARALIKLARINA
GÖRE
Tablo
Son
Bir Ayda
Hastaların
İsot Tüketme
Durumları
İNCELENMESİ
Değişkenler
s
Son bir ayda isot tüketme durumu Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
Evet
86
Hayır
14
1
Kilistane
7 Aralık
İsot tüketme sıklığı n= 86(en az bir
kırmızıbiber)
2 öğünde tüketirim
37
49 sanayi
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma,
ve konutlarda
doğalgaz
İsot tüketme şekli
n= 86(enkullanılan
az bir tane
kırmızıbiber)
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA
Közlenerek,
56 modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
daha
kapsamlı
hale
getirilmiştir.
Çiğ, turşu, yemeklerin içinde ya da pul biber şeklinde
30
İsot yeme çeşidiyönünde
n= 86 hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
Acı olarak
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik43
ve doğalgaz
Tatlı olarak
22 tüketim
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak
Her ikisi
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. 21
%
86
14
43
57
65.1
34.9
50
25.6
24.4
Tablo 3’de hastaların serum lipit düzeyi ile isot
düzeyi 174.36±45.2 mg; HDL kolesterol düzeyi
tüketimi arasında ilişkiye bakıldığında; isot tüke38.00±11.4 mg; LDL kolesterol 108.89±34.2
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
ELECTRICITY
AND
NATURAL
GAS PRICES
tenlerin total kolesterol
düzeyi 171.52±46.5mg;
mg ve
trigliserit
düzeyi
144.51±74.6 mg iken;
HOUSES
HDL kolesterol düzeyi 39.39±13.4 mg; LDL koközlenmiş şekilde tüketenlerde ise total kolesterol
lesterol düzeyi 103.24±34.7 mg; trigliserit düzeyi
düzeyi 170.00±47.5 mg; HDL kolesterol düzeyi
theolarak
consumption
electricity and
natural gas used
in industrymg;
and LDL
houses kolesterol
is statistically100.22±34.9 mg
154.54±105.7 mg
tespitofedilmiştir.
Trigilerit
40.1±14.4
düzeyi ile isot tüketme
arasındaki
ilişki
ve trigliserit
mg olarak
techniques durumu
for analysis.
Moreover, tests
of hypothesis
were applieddüzeyi
and the 159.92±119.4
research was
istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05).
belirlenmiştir(p>0.05). Acı olarak isot tüketenİki öğün isot tüketenlerde total kolesterol, HDL
lerin total kolesterol düzeyi, HDL kolesterol,
kolesterol, LDL kolesterol ve trigliserit düzeyLDL kolesterol ve trigliserit düzeyleri sırasıyla
leri sırasıyla 164.53±43.8 mg; 40.70±14.4 mg;
177.22±45.8 mg; 38.87±12.8 mg; 107.00±32.5
97.84±35.7 mg; 135.41±84.1 mg olarak tespit
mg ve 174.99±126.7 mg olarak saptanmıştır.
edilmiştir. Üç öğün isot tüketenlerde ise total
(p> 0.05). Trigiliserit ve total kolesterolü yükkolesterol, HDL kolesterol, LDL kolesterol ve
sek olanların isot tüketimi ile lojistik regresyon
trigliserit düzeyleri sırasıyla 176.80±48.2 mg;
ilişkisine bakılmıştır. Buna göre isotu acı olarak
38.41±12.7 mg; 107.33±33.8 mg; 168.99±118.3
tüketenlerin trigilerit düzeyi 2.7 kat daha yüksek
mg olarak tespit edilmiştir. İsot tüketme sıklığı
iken, tatlı olarak tüketenlerin 1.6 kat daha yüksek
ile serum lipit düzeyleri arasında istatistiksel
çıkmıştır. Total kolesterol düzeyine bakıldığında
olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05).
ise isotu acı olarak tüketenlerin total kolesterol
İsotu közlenmiş, çiğ, yemeklerle birlikte vb.
düzeyi 2.1 kat daha yüksek iken, tatlı tüketenlerde
karışık şekilde isot tüketenlerin total kolesterol
bu oran 1.0’dır (p>0.05).
34
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE KONUTLAR
AÇISINDAN
TÜKETİM
ARALIKLARINA
GÖRE
Tablo 3. Hastaların
Serum Lipit
Düzeyleri
ile İsot
Tüketimi Arasında
İlişki
Değişkenler
Total kolesterol
Kolesterol
HDL
Kolesterol
İNCELENMESİ
Trigliserit
Murat
Hakan
AÇIKGÖZ
±SD KORKMAZ,
t
p
±SD
t
p
2.56*
0.013
-1.53*
0.128
-0.73*
0.465
1.630**
0.202
LDL
±SD
t
İsot tüketme
durumu
Evet
Hayır
171.52±46.5
151.36±31.5
İsot tüketme sıklığı
-1.21*
164.53±43.8
Özet : 2012-2014
176.80±48.2
İsot Tüketme şekli
Karışık
Közlenerek
İsot Yeme çeşidi
Acı olarak
Tatlı olarak
Her ikisi
2.05*
p
0.052
1
39.39±13.4
0.56*
2.591
103.24±34.7
t
p
1.48*
0.152
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi, Elektrik-Enerji
36.80±15.4
90.56± 28.7Bölümü
0.228
0.76*
0.442
-1.24*
±SD
154.54±105.7
114.26±40.4
0.216
40.70±14.4TUİK verileri kullanılarak
97.84±35.7hazırlanan bu çalışma,
135.41±84.1
sanayi
38.41±12.7
107.33±33.8
ve konutlarda kullanılan doğalgaz
istatistiksel olarak analiz 168.99±118.3
edilmesi
-0.75*
0.455hazırlanan çalışmada
1.11* ANOVA
0.271
şeklindedir. 0.418*
Farklı 0.677
analiz teknikleri kullanılarak
modeli
174.36±45.2
38.00±11.4
108.89±34.2
144.51±74.6
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
daha
kapsamlı
hale
getirilmiştir.
170.00±47.5
40.1± 14.4
100.22±34.9
159.92±119.4
1.69**
0.190
1.07**
0.346
1.42**
0.246
174.99±126.7
yönünde hareket edilmiş olup,
göre de sonuca gidilmiştir.
Elde
177.22±45.8
38.87±12.8
107.00±32.5
134.00±72.4
155.92±41.2
37.08±17.0
92.50±30.9
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve 134.20±80.6
doğalgaz
176.22±51.3
42.90±9.8
106.81±41.6
*: Indenpendence T Testi
**: Anova Testi
Tartışma
daha az kalp hastalığına yakalanma riski vardır
(Samur,
Bu grupta
ise erkek ve 65 yaş altı
AND2008).
NATURAL
GAS PRICES
Yetişkin nüfusumuzun
yarıya
yakını
kalp
damar
IN fazla
TERMS
OF INDUSTRY
AND
daha
olması
ve kalp hastalıkları
tanısı alması
HOUSES
hastalıkları riski altındadır. Kalp damar hastalıkgiderek hastalığın artığını düşündürmektedir.
larının oluşumunda
başlıca nedenler; beslenmede
consumption
of electricity and
in industry%
and
houses
statistically
doymuş yağlarınthe
(katı
yağlar, margarinler
vb.)natural
fazla gas used
Hastaların
86’sı
sonis bir
ayda isotu tükettiğini,
techniques
for analysis.
Moreover,
tests of hypothesis
wereüç
applied
the research %65,1’i
was
tüketimi, aşırı tuz
tüketimi,
saflaştırılmış
(rafine)
%57’si
öğünandtükettiğini,
isotu fırınmade more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
besinlerin yüksek, diyet posası ve antioksidan
da közlenerek yediğini ve %50’si ise isotu acı
öğelerin (sebze ve meyve, tam tahıl ürünlerinin)
olarak tercih ettiğini ifade etmiştir. Şanlıurfa’da
tüketiminin yetersiz olmasıyla birlikte, hareketsiz
isot olarak söylenen biberin içinde bulunan ana
yaşam biçimi ve sigara kullanımıdır. Yapılan
madde kapsaisindir. Epidemiyolojik veriler kapbirçok çalışmada, kalp damar hastalığına bağlı
saisin içeren besinlerin tüketilmesine bağlı olarak
ölümlerin beslenmede yapılan olumlu değişiklikobezite prevelansının azaldığını göstermektedir.
lerle azaltılabildiği gösterilmiştir (Samur, 2008).
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmaya göre
kemirgen hayvanlara %0.014 oranında kapsaisin
Tüketilen isotun, kalp- damar hastalıklarının
içeren bir diyetle beslendiğinde enerji alımında
oluşmasında ve ilerlemesinde önemli bir faktör
bir fark gözlenmezken visseral (perirenal) yağ
olan lipit düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla
ağırlığında önemli oranda azalma bulunmuştur.
yapılan bu çalışmada önemli bulgular çıkmıştır.
Yapılan bir çalışmada da adrenal medulladan
Kardiyoloji polikliniğe başvuran hastaların %56’sı
katekolaminlerin salınması ve bunların santral
65 yaş altı, %59’u erkek, % 53’ü okuryazar değilsinir sistemini uyarması sonucunda enerji ve lipid
dir. Erkek kadınlara göre, 65 yaş altı üstüne göre
35
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE
metabolizmasının artırılması
yoluyla sıçanlarda
Bu verilere
göre isot tüketimi
arttıkça lipit düELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
obezitenin azaltıldığı gösterilmiştir (ŞenerİNCELENMESİ
ve
zeylerini düşeceğini düşündürmektedir. Ancak
Şahin, 2010). Kapsaisin vücutta oluşan
toksinlerin
bu çalışmada isot tüketimi arttıkça ve isotu acı
ve yağların hızla dışarı atılması gibi yararlı
birçok
olarak tükettikçe total kolesterol seviyesi, trigliserit
etkisi olduğu gösterilen acı kırmızı
biberin aktif
düzeyi ve LDL düzeyi yükselmiştir (p>0.05).
1
bileşenidir (Katakal vd., 2001; Sögüt vd., 2010).
Lojistik regresyonlarına bakıldığında ise isotu acı
Özet Kapsaisinin
: 2012-2014 Yılları
arasındaki
TUİK verileriolarak
kullanılarak
hazırlanan 2,7
bu çalışma,
sanayitrigliserti düzeyi
Diğer bir çalışmada
lipid
peroksidasyiyenlerin
kat daha
yonunu arttırarak
yağ doku
miktarı
karaciğer
göstermiştir.
Tatlı yiyenlerde
ise bu oran
şeklindedir.
Farklı
analiz ile
teknikleri
kullanılarakarttığını
hazırlanan
çalışmada ANOVA
modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri uygulanarak1.6
araştırma
dahakalmıştır.
kapsamlı hale
getirilmiştir.
ve serum trigliseridlerinin
seviyesini
düşürdüğünü,
kat’da
(p>0.05).
barsaklardan yağ
emilimini
veistatistik
in
yönünde
hareket geciktirdiğini
edilmiş olup, yapılan
bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
Bu sonuç
yapılan bu çalışmalarla ters düşmekteedilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
vitro ortamda iskelet kaslarında glikojen metabofiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
Sonuçdışında
olarak tüketim
dir. Bu
çalışmaların
İsot ile ilgili yapılan
lizmasını inhibe aralığı
edici Kw
bir cinsinden
rol oynadığı
belirtilmiştir
yükseldikçe,
çalışmalarda; isotun içeriğinde bulunan “capsa(Özfiliz, 2002a).Anahtar
Kapsaisinin
sentetik
Kelimeler
: Elektrik,analoğunu
Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
icin” isimli alkoloid maddesinin oranına göre
%0.2 mg dozda 11 hafta süre ve yüksek yağlı
meydana gelen acılık iştahı arttırıcı özelliği ile
bir diyet ile ratlaraECONOMETRIC
verilen bir çalışmada;
ratların
ANALYSIS OF ELECTRICITY
AND
NATURAL
GAS PRICES
birlikte
sindirim
sisteminde
bir çeşit dezenfektan
TO CONSUMPTION
vücutlarındaki yağACCORDING
doku miktarında,
karaciğerdeRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
olarak da görev yaptığı belirtilmiştir (Keleş, 2007).
ve serum trigliserid düzeyinde, iskelet kaslarında
Sebzelerde ender bulunan P vitaminine (BioflaAbstract: In this
study prepared
by bildiusing data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
da lipoprotein miktarında
azalma
olduğu
in industryancak
and houses
is statistically
vonoidler)
biberde
rastlanır. P vitamini kan
analyzed.
model
was applied %
rilmiştir. Yine başka
birANOVA
çalışmada
diyetlerine
dolaşımını
uyarır
basıncını
were applied
andve
thekan
research
was ayarlar. Biber;
0.014 kapsaisin made
ve %more
30 domuz
yağı The
ilave
edilen
comprehensive.
purpose
sinir, mide ve salgı bezlerini uyararak, onların iyi
ratların serum trigliserid düzeylerinin katılmaçalışmasını sağlar, idrar söktürür. Dahili olarak
yanlardan düşük olduğunu, serum kolesterol ve
istah açıcı, haricen kızartıcı ve kan toplayıcı
pre B-lipoproteinlerin ise böyle bir uygulamadan
etkileri bulunmaktadır (Topak vd., 2008).
etkilenmediği saptanmıştır (Özfiliz, Erdost ve Yağcı, 2002b). Kawada ve ark. yaptığı bir çalışmada
Bu çalışmalara bakıldığında ise isotun iştah aradrenal medulladan katekolaminlerin salınması
tırıcı olmasıyla, hastalarda iştah artırdığı isotun
ve santral sinir sistemini uyarması sonucunda
yanında yenilen besinlerin lipit düzeyi etkilediğini
enerji ve lipit metabolizmasının artırılması yodüşündürmekte bu konuda yapılan çalışmalara
luyla sıçanlarda obezitenin azaldığı gösterilmiştir
ihtiyaç duyulduğu gereksinimi artırmaktadır.
(Kawada vd., 1986). Sonuç olarak çalışmalar
Sonuç ve Öneriler
kapsikumun kan serum kolesterolü ve trigliserit
değerlerini azaltmak yoluyla ateroskleroz gelişme
Bu çalışmanın en önemli sonucu isotun tek
riskinin azaldığını göstermektedir.
başına lipit düzeyini düşürmede ya da yükseltmede etkili olmadığı, isotun etkisini belirlemek
36
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE İncelenmesi. Uludag
amacıyla randomizeSANAYİ
kontrollü
çalışmalaraAÇISINDAN
ihtiyaç TÜKETİM
Özelliklerine
Etkilerinin
duyulduğudur. İsotun çok tüketildiği Şanlıurfa
İNCELENMESİ Univ. J. Fac. Vet. Med., 21:33-38
yöresinde özellikle halkın sağlığından
primer Hakan AÇIKGÖZ
Murat KORKMAZ,
ÖZFİLİZ, N., ERDOST, H., YAĞCI, A., (2002).
sorumlu olan hemşirelerin ve araştırmacıların
Tavuklarda Kırmızı Acı Biberli Rasyonla
1
bu konuya duyarlılıklarının artırılması
gerektiği,
Kilis 7 Aralık
Beslemenin Böbreklere Olan Etkisinin
daha detaylı ve çok boyutlu diğer araştırmalara
Histolojik
Yönden
İncelenmesi.
Turk J Vet
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
ihtiyaç duyulduğu
söylenebilir.
Anim Sci., 26:885-890
PARLAK
A.,fiyatlarının
ÇETİNKAYA
Ş., (2007). Çocuklarda
ve doğalgaz
tespit edilmesi
BOSLAND, P. W.,
AND VOTAVA, E. J., (2000).
Obesitenin Oluşumunu Etkileyen Faktörler.
düşüş gözlendiği sonucunaFırat
varılmaktadır.
olarak tüketim
Peppers: Vegetable
Andseviyesinde
Spice Capsicums.
SağlıkSonuç
Hizmetleri
Dergisi, 2, 5
Kaynaklar
Cabı Publ., Newyork, 204
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,SAMUR,
Sanayi, Konut,
TUİK,
FiyatDamar Hastalıklarında
G.,Anova,
(2008).
Kalp
CEYLAN, E., (2013). Asthma Exacerbation
Beslenme. Klasmat Matbaacılık. ( Birinci
Related WithECONOMETRIC
İnhalation Of
Hot Peppers
Ankara.GAS
1-6:12-15
ANALYSIS
OF ELECTRICITYBasım.
AND NATURAL
PRICES
Extract (Capsaicin), Journal Of Clinical And
HOUSES
SÖĞÜT, Ö., KAYA, H., GÖKDEMİR, M…..et.al.,
Experimental Investigations; 4 (3):331-334
(2010). toCardiotoxicity
Developed After The
Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging
the years of 2012-2014,
Of with
Cayenne
Pill For Slimming:
the study Use
prepared
the usePepper
of different
Kirmizi
Biberlerde
Acilik
Renk
A Report
Türkiye Acil Tıp
made more
comprehensive.
Theve
purpose
was to determine
electricity Of
and Two
natural Cases
gas prices
KATAKAL, Ç.,analyzed.
POYRAZOĞLU
E…applied
ARK.
ANOVA model was
to
(2001).
Bileşikleri Mühendislik Bilimleri Dergisi,
Dergisi - Turk J Emerg Med, 10(3):133-136
7(3):359-366
SULLIVAN, P. B., GOULET, O., (2010). Growth
Faltering: How To Catch Up? European
KAWADA, T., HAGIHARA, K., IWAI, K.,
(1986). Effect Of Capsaisin High Fat Diet,
Journal Of Clinical Nutrition, 64, S1
J. Nutrition.116:1272-78
ŞENER, E., ŞAHİN S., (2010). Kapsaisin: Far-
KELEŞ, D., (2007). Farklı Biber Genotiplerinin
makokinetik, Toksikolojik Ve Farmakolojik
Karakterizasyonu Ve Düşük Sıcaklığa Tole-
Özellikleri. Haccatepe Üniversitesi Eczacılık
rans. (Doktora Tezi,). Çukurova Üniversitesi
Fakültesi Dergisi, 29(2):149-163
Fen Bilimleri Enstitüsü. Adana
TOPAK, H., ERBİL, N., DIĞRAK, M., (2008).
ÖZFİLİZ, N., ( 2002). Isobrown Irkı Tavuklarda
Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu
Kırmızı Acı Biberli Rasyonla Beslemenin
Bölgesi’nde yetiştirilen biberlerin (Capsicum
M. İliofibularis Ve M. Pektoralisin Yapısal
Annuum L.) antimikrobiyal aktivitesinin
37
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
AÇISINDAN
GÖRE
YEMİŞ,ARALIKLARINA
O., BAKKALBAŞI,
E., ARTIK, N.,
araştırılması. Fırat
Üniv.
Fen ve Müh.
Bil. TÜKETİM
Dergisi, 20(2):257-264
İNCELENMESİ (2004). Kapsaisinoit kaynağı olarak kırmızıbiberler. Gıda Mühendisliği Dergisi, 18, 65-69
1
HOUSES
38
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
EXTENDED ABSTRACT
In cardiovascular diseases, whichGüven
are Grup
of A.Ş.the
leading causes of death, the hypertension,
Finans Yönetmeni
levels of increased LDL–Cholesterol
(low density lipoprotein=bad cholesterol) and triglyceride in
1
blood, low HDL Cholesterol (high density lipoprotein=good cholesterol), smoking, and diabetes
Özet : factors.
2012-2014 Today,
TUİK verileri
kullanılarak
hazırlananan
bu issue
çalışma, sanayi
are the major risk
nutritional
habits
has become
most discussed and
dealt with its şeklindedir.
various aspects.
Nutritional habits are begun to be shaped and are continuing by
Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
hipotezistestleri
uygulanarak sort
araştırma
kapsamlı hale
getirilmiştir.
traditions ratheruygulanmıştır.
than needs.Ayrıca
Pepper
an important
ofdaha
vegetable
intensely
in the world and
our county in yönünde
the various
forms.olup,This
study
wasbulgulara
carriedgöre
outdeinsonuca
descriptive
to determine
hareket edilmiş
yapılan
istatistik
gidilmiştir.manner
Elde
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
the relationship between “isot” consumption (Capsicum annuum L.) and lipid level of the patients
admitted to the cardiology
clinicyükseldikçe,
in the last
month.
The sample
the study included the patients who
aralığı Kw cinsinden
fiyatlarda
da azalma
meydana of
gelmektedir.
went to Şanlıurfa
Central
Cardiology
inTüketim,
July. The
research
data were
collected through survey
Anahtar
Kelimeler
: Elektrik,Clinic
Doğalgaz,
Sanayi,
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
form and analyzed with SPSS 16 Software. The independent variables comprised socio-demographic
characteristics of ECONOMETRIC
the patient andANALYSIS
their isotOF
consuming
level while the dependent variables comprised
ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
TERMS
OFcholesterol.
INDUSTRY AND
the patients’ level of
total cholesterol,
triglyceride,
HDLINand
LDL
Significance level for
HOUSES
statistical tests was accepted as p<0.05. The data of this study was collected through survey forms.
Abstract: In
prepared
by usingand
data of
the 65
yearsyears
of 2012-2014,
59% of the participants
inthis
thestudy
study
are males
56TSI
%belonging
of themtoare
old and younger. 53%
analyzed.86
ANOVA
was applied toconsumed
the study prepared
of different
of them are illiterate.
% of model
the participants
isot inwith
the the
lastusemonth.
57% of the particitechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
pants consume isot
times a dayThe
(during
andelectricity
50 % of
made three
more comprehensive.
purpose the
was meals)
to determine
andthem
naturaleat
gas hot
pricesisot. The patients
who consume isot has a total cholesterol level of 171,52±46,5 while those who do not consume it
has a total cholesterol level of 151,36±31,5. The triglyceride level was found to be higher among
patients that consume isot, which was significant statistically. When the total cholesterol level was
examined, those who consume hot isot has 2.1 times more cholesterol level and those who consume
sweet isot has ratio of 1.0 (p> 0.05). While 86% of the patients consumed isot, 14% of them
did not consume isot. For the patients consuming isot, the percent of those consuming it
in one meal and three meals was found as 43% and 57%, respectively. While among
them, those consumed by barbecuing were 65%, those communed as uncooked, pickled,
in meals, or in the form of chili pepper were identified as 34.9%. While those consuming
it as hot were 50%, those consuming it as sweet pepper 25%, and those consuming as
hot- sweet were 24.4%. In those consuming isot of two meals, the level of Total Cholesterol,
levels of HDL Cholesterol, LDL Cholesterol, and Triglyceride were determined as 164.53±43.8;
40.70±14.4; 97.84±35.7; 135.41±84.1. In the isot consumption of three meals, the level of
Total Cholesterol, levels of HDL cholesterol, LDL cholesterol, and triglyceride were found as
39
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
77 K: K:02
120
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE
KONUTLAR AÇISINDAN
TÜKETİM ARALIKLARINA
GÖRE
176.80±48.2; 38.41±12.7;
107.33±33,8;
and 168.99±118.3,
respectively. In
these two variables.
any statistically significant difference wasİNCELENMESİ
not found (p > 0.05). While Total Cholesterol Level
of those consuming isot as uncooked,
together with meals, etc and in mixed ways was
174. 36±45,2; HDL Cholesterol Level,
38.00±11,4; LDL Cholesterol Level, 108.89±34,2; and
Triglyceride Level 144.51±74,6,
in those consuming it in barbecued forms, Total Choleste1
rol Level was measured as 170.0±47.5; HDL Cholesterol Level, 40.1±14,4; LDL Cholesterol
Özet : 2012-2014
TUİK
verileri
bu çalışma,
Level, 100.22±34,9;
and Triglyceride
Level
159.
92±119,4
(p > 0.05).
Totalsanayi
Cholesterol Level,
HDL Cholesterol
Level,Farklı
levels
ofteknikleri
HDL Cholesterol,
LDL Cholesterol
and Triglyceride
of those
şeklindedir.
analiz
çalışmada ANOVA
modeli
Ayrıca
hipotez testleri uygulanarak
araştırma
daha kapsamlıand
hale 174.99±126.7
getirilmiştir.
consuming isotuygulanmıştır.
as hot were
177.22±45.8;
38.87±12.8;
107.00±32.5
(p> 0.05).
In a study, carried
outhareket
to edilmiş
determine
the effect
isot göre
consumed
the lipid
yönünde
olup, yapılan
istatistikof
bulgulara
de sonuca on
gidilmiştir.
Elde level, which is
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
an important factor in the occurring and proceeding of cardiovascular diseases, the important
findings emerged.
of patients
referring
cardiology
department were less than age 65;
aralığı 56%
Kw cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda dato
azalma
59%, male; andAnahtar
53%,Kelimeler
illiterate
(Table
1). The
capture
males
toFiyat
cardiovascular diseases
: Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim,
Sanayi,risk
Konut,ofAnova,
TUİK,
are less compared to females and those being less age, compared to those being more than
age. In this group,
that the diagnosis of cardiovascular disease are more in those being male
CONSUMPTION
RANGES IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
and below age 65ACCORDING
make thinkTOthat
disease growingly
increases.
This study
demonstrated that as
HOUSES
the level of hot isot consumption increases, the patients’ level of total cholesterol, triglyceride and
In seen
this study
prepared by using
data of this
TSI belonging
to the precise
years of 2012-2014,
LDL cholesterolAbstract:
are also
to increase.
To make
result more
and substantiated, there
analyzed.
ANOVA
was applied to the studies.
study prepared with the use of different
is a need for more
detailed
andmodel
multi-dimensional
40
A
CED
DBHAD
A COMPARISON OF NUTRITIONAL STATUS AND LIPID PROFILES
BETWEEN REVISION WORKERS AND PROFESSIONAL METROBUS
DRIVERS WORKING IN A MEGA CITY, ISTANBUL (1)
İSTANBUL BÜYÜK ŞEHİRDE ÇALIŞAN PROFESYONEL METROBÜS
ŞÖFÖRLERİ İLE REVİZYON İŞÇİLERİNİN BESLENME DURUMLARI
VE LİPİD PROFİLLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Nihal BÜYÜKUSLU1, Hilal HIZLI1, Merve KAYALI2, Kübra ESİN1, Havvanur YOLDAŞ1,
Pakize YİĞİT3, Dolunay COŞKUN2, Muazzez GARİPAĞAOĞLU1
Nutrition and Dietetics Department, Istanbul Medipol University, Istanbul / Turkey
IETT General Directorate, Istanbul Metropolitan Municipality, Istanbul / Turkey
3
Health Management Department, Istanbul Medipol University, Istanbul / Turkey
1
2
Öz: Profesyonel metrobüs şöförleri, günlük stress, kötü beslenme
alışkanlıkları ve hareketsiz olmaları nedeniyle diğer çalışma gruplarına oranla daha büyük risk altındadırlar. Şöförlük mesleğinin
doğası nedeniyle çeşitli sağlık problemleri ortaya çıkmaktadır. Bu
nedenle, çalışmada, Istanbul’da görev yapan profesyonel metrobüs
şöförleri (yüksek mesleki risk grubu-HORG) ve revizyon işçileri
(düşük mesleki risk grubu-LORG) arasında, sağlık ve beslenme
durumlarının karşılaştırılması ve obezite riskiyle ilişkili olan lipid
profillerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kesitsel çalışma, Mart
ve Haziran 2013 tarihleri arasında 557 metrobüs şöförü ve 375
revizyon işçisi üzerinde gerçekleştirildi. Katılımcıların tamamı,
yaş ortalaması 43.3(4.94) olan erkeklerden oluştu. Demografik,
antropometrik ve beslenme bilgileri anket yoluyla elde edildi. Kan
örnekleri gece boyunca süren açlık sonrasında alındı ve lipid profilleri
analiz edildi. LORG ve HORG karşılaştırması şöförlerin dengeli
beslenmediğini ortaya çıkardı. Şöförler arasında obezite prevelansı
revizyon işçilerinden daha yüksek bulundu. BKİ değerlerine göre
ayrılan iki grup arasında biyokimyasal parametrelerden, trigliserid
ve VLDL kolesterol değerlerinin aşırı kilolu bireylerde, VLDL
kolesterolün obez bireylerde istatistik olarak anlamlı olduğu tespit
edildi. Çalışmanın bulguları, şöförler arasında obezite prevalansının
revizyon işçilerinden daha yüksek olduğunu gösterdi. İki grubun
karşılaştırılması sonucunda, şöförlerin dengeli beslenmediği ve
yüksek kan lipid seviyelerine sahip oldukları görüldü.
Abstract: Professional metrobus drivers are at greater risk than
the other occupational groups due to daily stress, bad eating
habit and sedentary behavior. The nature of the occupation may
cause several health-related problems. The aim of the study to
compare the health and nutritional status of metrobus drivers
(high occupational risk group-HORG) and revision workers (low
occupational risk group-LORG) working in Istanbul and to define
the lipid profiles associated with the obesity risk. This crosssectional study was conducted on 557 metrobus drivers and 375
revision workers between March and June 2013. All participants
were male, with a mean age of 43.3(4.94) years. Demographic,
anthropometric and nutritional data were taken by a questionnaire.
Blood samples were obtained after an overnight fast, and the lipid
profiles were analyzed. The comparison of LORG with HORG
revealed unbalanced nutritional status for drivers. The prevalence
of obesity among drivers was higher than revision workers. The
biochemical parameters between two groups separated by BMI
showed that the values of triglyceride and VLDL cholesterol were
statistically significant for overweight subjects; VLDL cholesterol
was statistically significant for obese subjects. The findings of
the present study showed higher prevalence of obesity among
the drivers than the revision workers. The comparison of two
groups resulted in unbalanced nutritional status and high blood
lipid levels for drivers.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, Lipid Profili, Profesyonel Şöförler,
Revizyon İşçileri, Meslek Hastalıkları
Key Words: Nutrition, Lipid Profiles, Professional Drivers, Revision Workers, Occupational Diseases
Doi: 10.17362/DBHAD.2016618360
(1) Sorumlu Yazar: Nihal BÜYÜKUSLU, İstanbul Medipol University, Deaprtment of Nutrition and Dietetics, Istan-
bul / Turkey [email protected] Geliş Tarihi / Received: 17.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 26.03.2016
Makalenin Türü: Type of article (Uygulama Araştırma / Application Research), Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None, Etik Kurul İzni /Permission Ethics Committee: “Yok” / “None”
41
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
Introduction
ARALIKLARINA
GÖRE
Prolonged
sitting in the
driving position
erts considerable forces on the spine and
İNCELENMESİ
excan
Professional driving is a well-known risk faccause
a number of problems with the musKORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
tor for several diseases in specificMurat
population
culoskeletal system in particular backaches,
Güven
groups (Belkic et al., 2000). There
hasGrup
been
neck problems, pulled muscles, and general
1
Kilis 7 Aralık
reported several health outcomes
of driving
stiffness . The driving posture also causes
due to occupational life style, working conÖzet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriproblems
çalışma, sanayi
for the budigestive
system (Lewis et
ditions and stress
(Kompier,
1996;
Apostolove konutlarda
kullanılan
doğalgaz
2012).çalışmada ANOVA modeli
Farklı analiz teknikleri kullanılarakal.,
hazırlanan
poulos, 2013). şeklindedir.
Their
life
quality
also
declines
Sanayi ve eating,
konutlardaphysical
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
edilmesi
because of unhealthy
inactivDrivers’
poor
eatingtespit
habit
which is a diet high
ity, fatigue, noise
vibration
driv-için tüketim
in fats
andarttıkça,
carbohydrates
and low in fresh fruit,
edilenand
bulgular
sonucunda;during
sanayi sektörü
aralığı
genel seviyesinde
Sonuç
ing through allfiyatlarının
day (Societe
de l’assurance
saladsvarılmaktadır.
and fiber,
andolarak
thetüketim
sedentary life styles
automobile du Quebec, Canada, 2010). In ad- may result in unhealthy weight gain. Indeed,
dition, they deal the social and physiological obesity is one of the factors that have been
problems with passengers besides heavy traf- associated with common health issues among
fic and weather conditions
(Copsey, 2010). It professional drivers. There is a significant
HOUSES
is an important issue to reduce the accidental
correlation between the average body mass
and illness related
risks associated with the index (BMI) and the prevalence of hypertenAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
consumption
of electricity
in industry
and houses
is statistically syndrome, and
drivers during the
public
transport
services.
sion,
obstructive
sleep-apnea
were (Akintunde
applied and the research
snoring
et al., was
2012). Therefore
made moreproblems
comprehensive.inThetransport
purpose was to determine electricity and natural gas prices
Work-related health
obesity affiliated fatigue was defined as one
sector have been listed in the third, followed
of the important issues in transport sector in
by mining and agriculture sectors in the eu27.
terms of being the main cause of accidents
The most occurred diseases were described
(Wanjek, 2005).
as diabetes, hypertension, CVD, obesity,
musculoskeletal and urinary problems (Euro- Istanbul is the 5th largest metropolis in the
pean Commission, 2010; Eurofound, 2012). world with a population in the excess of 14
Environmental stressors, such as cigarette million. It was reported that daily 800,000
smoking or prolonged exposure to air pollut- passengers was transported by 535 metrobus
ants, which are unavoidable issues for driv- (8,906 Journeys/day) in 2013 (IETT General
ers, causes chronic health problems including Directorate, 2013). However, no systematic
chronic obstructive lung disease (Brucker et approach exists to assess the health and nutrial., 2013; Postma et al., 2014). The occupational status of metrobus drivers in Istanbul,
tional stress may also affect their personal Turkey. Therefore this study, the first time,
physiological and psychological conditions.
aimed to signify the importance of long driv42
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VEconditions
KONUTLAR AÇISINDAN
ARALIKLARINA
Nutritional
Status, GÖRE
Antrophometric and
ing hours and immobile
and to TÜKETİM
Demographic Information
compare the anthropometric parameters İNCELENMESİ
and
lipid profiles between professional
metrobus
TheAÇIKGÖZ
study was carried out in three steps. The
drivers and revision workers.
Yönetmeni
aim of step 1 was to collect data via a ques1
Bölümü
tionnaire involved
nutrition and demographic
Material and Methods
status of drivers and workers. We approached
Study Population
the subjects
at olarak
nineanaliz
major
garages in Istanbul
istatistiksel
edilmesi
and invited them to answer the questionnaire
This cross-sectional study was conducted on
faceve to
face.fiyatlarının
Structured
questionnaires were
Sanayi
aralıklarına
göre elektrik
doğalgaz
tespit edilmesi
557 healthy male
professional
metrobus
drivyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
administered by trained students (Nutrition
ers and 375 revision
workers who have been
genel seviyesindeof
düşüş
varılmaktadır.Department,
Sonuç olarak tüketim
and Dietetic
Istanbul Medipol
working in the fiyatlarının
public organization
Istanbul
University, Turkey). Nutritional information
Electricity Tram and Tunnel (IETT) under IsAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
of subjects was collected via a 24-hour ditanbul Metropolitan Municipality between
etary recall. The amounts of daily food conMarch and June 2013. The subjects who
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
sumption
were registered
in grams or milliparticipated in the
study were voluntary and
HOUSES
liters and entered into computerized nutrient
those who had a history of chronic diseases,
analyze program BeBis (version 7.2, Pasific
on medication, on diet restriction were exAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
consumption
of electricity
in industry and
houses is Turkey).
statistically Daily macroCompany,
Istanbul,
cluded from thethestudy.
Among
7000 metrobus
nutrient
intakes were caldrivers, 592 were
contacted
in Moreover,
nine garages
techniques
for analysis.
tests of hypothesis
were and
appliedmicronutrient
and the research was
culated as g/person/day. Daily energy intake
and 557 healthy male professional metrobus
was calculated as kcal/person/day.
drivers were included for survey. From 650
revision workers, 375 were included in surIn step 2, anthropometric measurements were
vey as low occupational stress group. All subtaken. The subjects’ height and gender were
jects invited to participate into the study after
entered into BC-418 Segmental Body Coma brief explanation. The serum lipid profiles
position Analyzer (Tanita, Tokyo, Japan).
of metrobus drivers and the revision workTheir body mass index (BMI) values and
ers were compared. This study has been apbody fat percentages were recorded. Prior to
proved by the Ethics and Research Commitanalysis, subjects were asked not to consume
tee of the aforementioned university based on
alcohol and do not sport for 24 hours, and
the Decleration of Helsinki.
not to drink and eat for 2 hours. Anthropometric measures of BMI and waist circumference were taken with indoor clothing without
shoes. Waist circumferences were measured
43
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE
KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM
ARALIKLARINA
GÖRE(LDL)-cholesterol.
at the midpoint between
the lower margin of
low-density
lipoprotein
the least palpable rib and the top of theİNCELENMESİ
iliAll biochemical analysis was measured in
ac crest, using an un-stretched tape.
During
the Biochemistry Laboratory at IETT. Total
measurements, subjects were asked
to stand
cholesterol, triglyceride, HDL-cholesterol
with arms at sides, feet positioned
close toand LDL-cholesterol were measured using
1
gether, and weight evenly distributed across
enzymatic methods by an automatic analyz: 2012-2014
Yılları arasındaki2008).
TUİK verilerier
kullanılarak
hazırlanan Tokyo
bu çalışma,BOEKI,
sanayi
the feet (WorldÖzet
Health
Organization,
(Prestige-24;
Japan). The
Each measurement
was Farklı
repeated
the
measured
levels of
cholesterol,
triglyceride,
şeklindedir.
analiz twice.
teknikleriIf kullanılarak
ANOVA
modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez testleri
uygulanarakHDL
araştırmaand
daha LDL
kapsamlıwere
difference between
measurements
exceeded
classified as low, norSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
1 cm, the two yönünde
measurements
were
mal or göre
highdeaccording
to the
hareket edilmiş
olup,repeated.
sonuca gidilmiştir.
Eldereference values
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
BMI was calculated as body weight in kilorecommended in the kits. The reference range
grams divided aralığı
by height
in meters
squared.
of biochemical
parameters used in IETT bioKw cinsinden
yükseldikçe,
Measured BMIAnahtar
was Kelimeler
categorized
under: Elektrik,as
Doğalgaz,
Tüketim,chemistry
Sanayi, Konut,laboratory
Anova, TUİK, are
Fiyatgiven in Table 3.
2
weight (<18.5 kg/m ), normal weight (18.5Statistical Analysis
24.9 kg/m2), overweight
(25.0-25.9 kg/m2)
2
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
and obese (≥30 kg/m
) (World
Health Orga-RANGES
Sample
size
was shown
meaningful to
HOUSES
nization, 2011). The participants with waist
achieve an adequate power (80%). The data
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging
to theas
years
of 2012-2014,
circumference of 94.0-101.0 cm were classiare
expressed
mean
and SD. The statistithe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
analyzed.
model wascm
applied
to the study
prepared with thewere
use ofperformed
different
fied as risk group
andANOVA
with ≥102.0
were
cal comparisons
by indepentechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
classified as high
group (World
Health
dent Student’s
t-test,
chi-square
made risk
more comprehensive.
The purpose
was to determine
electricity and
natural
gas prices and One Way
Organization, 2000).
ANOVA. A P value of <0.05 was considered
statistically significant.
Biochemical Analysis
Results
Step 3 involved obtaining and analysis of
blood samples which were taken in the mornBaseline Characteristics of Study Populaing after an overnight fast. Both groups were
tion
on their working day while the variables were
Baseline demographic and biological characrecorded and the urine and blood samples
teristics of 557 professional metrobus drivwere taken. The blood samples moved to the
ers and 375 revision workers were summalaboratory in proper condition, centrifuged to
rized in Table 1. All participants were male
separate serum, and stored at -20°C until they
and the mean age of the metrobus drivers
were analyzed. The venous blood samples
and revision workers were 43.3(4.94) and
were tested for total cholesterol, triglyceride,
42.4(6.13) years respectively. The mean BMI
high-density lipoprotein (HDL)-cholesterol,
44
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
ARALIKLARINA
was 28.5(3.76) (inSANAYİ
kg/m2)VEinKONUTLAR
the total number
ues between
94 and GÖRE
101 cm (increased risk
of subjects. Mean BMI values were slightly
group), 51.5% of the drivers and 43.0% of the
İNCELENMESİ
higher in drivers [28.8(3.80) vs Murat
28.0(3.66)]
workers had the value over 102 cm (high risk
and the difference was statisticallyGüven
significant
group). Waist circumference values between
(p<0.05). Nearly half of the subjects
(49.5%)
drivers and revision workers were statistically
1
in total, 46.7% of the drivers and 53.6% of
significant (p<0.05). The mean body fat valÖzet
: 2012-2014
Yılları25.0
arasındaki
kullanılarak
hazırlananand
bu çalışma,
sanayiwere 24.7(4.59)
the workers had
BMI
between
andTUİK
29.9verileriues
for drivers
workers
(overweight). Thirty
(38.1%)
23.0(4.98).
of modeli
the drivers (49.9%)
şeklindedir.eight
Farklı percent
analiz teknikleri
kullanılarakand
hazırlanan
çalışmadaHalf
ANOVA
uygulanmıştır.
hipotez
araştırma
daha25%
kapsamlı
getirilmiştir.
of the drivers and
28.3%Ayrıca
of the
workers
had
had
over
of hale
body
fat. There was a staSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
BMI over 30 (obese).
Waist
circumferences
tistically
difference
yönünde hareket
edilmiş
olup, yapılan istatistik bulgulara
göresignificant
Elde between two
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
measurement showed that 28% of the drivgroups which had more than 25% of body fat
ers and 37.4%aralığı
of the
workers
had the
val-da azalma
(p<0.05)
1).
Kw cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
meydana (Table
gelmektedir.
HOUSES
45
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE
KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE
Table 1. Demographic
and
Anthropometric
Parameters
of the Metrobus
Drivers and
Revision
Workers
İNCELENMESİ
Metrobus drivers (n=557)Murat KORKMAZ,
Revision Hakan
workersAÇIKGÖZ
(n=375)
n
%
Body height
(cm)
BMI
<18.5
(underweight) b
18.5-24.9
(normal)
25.0-29.9
(overweight)
≥30.0 (obese)
Body fat (%)
<8 b
8-15
16-20
21-24
≥25
%
SD
45.5
9.64
0.006
12.1
0.000
6.57
0.253
3.76
0.002
212
38.1
106
28.3
318
34.1
ACCORDING24.7
TO CONSUMPTION
RANGES23.0
IN TERMS
4.59
4.98 OF INDUSTRY AND
24.0
HOUSES
1
0.2
4
1.1
5
0.5
0.008
4.8
Abstract:
using data
20
3.6In this study prepared by 22
5.9 of TSI belonging to the42years of
4.52012-2014,
78
14.0
93 to24.8
analyzed.
ANOVA model was applied
the study prepared with171
the use18.3
of different
179
32.1comprehensive. The purpose
124 was
33.1
303 natural
32.5gas prices
made more
to determine electricity and
278
49.9
132
101.7
35.2
9.6
410
100.0
P-value a
Mean
260
46.7
201
53.6
461
49.5
0.000
0.000
44.0
8.9
101.0
<94 (least risk)
112
20.1
73
19.5
185
19.8
94-101
(increased risk)
156
28.0
140
37.4
296
31.8
≥102 (high
risk)
287
51.5
161
43.0
451
48.4
9.4
0.008
0.008
Daily Intake of Macro- and Micronutrients of Metrobus Drivers and Revision
Workers
P-values <0.05 were statistically significant (in
bold). SD=standard deviation
b
n
86.3
12.3
83.4
11.7
85.1
173.0
172.8
şeklindedir. Farklı
analiz 6.06
teknikleri kullanılarak 172.5
hazırlanan7.27
çalışmada ANOVA modeli
28.8tüketim
3.80
3.66 fiyatlarının tespit edilmesi
28.5
aralıklarına göre elektrik28.0
ve doğalgaz
2
0.4
2
0.5 tüketim aralığı arttıkça, 4elektrik0.4
edilen
bulgular
sonucunda; sanayi sektörü
için
ve doğalgaz
aralığı
Kw
cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda
da azalma meydana gelmektedir.
82
14.7
66
17.6
148
15.9
Waist
circumference
(cm)
a
Total (n=932)
1
Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü
43.3Kilis 74.94
42.4
6.13
Age (years)
Body weight
(kg)
Mean
Güven Grup
Yönetmeni
SD
n A.Ş.%FinansMean
SD
The parameters were not included in statistical anal-
The comparison of the daily energy, macro
and micro-nutrient consumption of the metrobus drivers and revision workers were
ysis because of inadequate number of subjects.
46
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
AÇISINDAN
summarized in Table
2. The
drivers had
less TÜKETİM
As it isARALIKLARINA
presented in GÖRE
Table 3, among serum
energy (2062.1(788.5) kcal) than the workcholesterol, triglyceride, HDL and LDL levİNCELENMESİ
ers (2473.2(849.7) kcal) and theMurat
difference
els, only triglyceride value between LORG
was significant (p<0.05). Total daily
energy
and HORG was found statistically signifiGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
intakes of carbohydrate, protein
and fat were
cant. However, serum cholesterol levels of
1
calculated using BeBis program from 24
both groups were above the normal values
Özet : 2012-2014of
Yılları
arasındaki
çalışma,no
sanayi
hours daily consumption
foods
as TUİK
men-verileri(120-200
mg/dL)buwith
statistical signifive konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
tioned in methods
section.
workers
The
percentages
of cholesterol level
şeklindedir.
FarklıRevision
analiz teknikleri
kullanılarakcance.
hazırlanan
çalışmada
ANOVA modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
uygulanarakof
araştırma
kapsamlı
had higher protein,
carbohydrate
andtestleri
fats than
≥200daha
mg/dL
(33.8
vs 29.0) and triglycerSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
metrobus drivers
had.
Saturated
fatty
ide level
yönünde
hareket
edilmiş olup,
yapılanacid
göreof
de ≥150
sonuca mg/dL
gidilmiştir.(53.6
Elde vs 38.2) were
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
consumptions for both groups were higher
higher in drivers. The levels of cholesterolfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
than recommended
daily
intake.
The comparHDL
(41.3
vs 40.8) and cholesterol-LDL
aralığı Kw
cinsinden
yükseldikçe,
meydana
gelmektedir.
ison of the daily
consumption
of macro
and
vs 107.8)
did Fiyat
not show much differAnahtar
Doğalgaz,
Tüketim,(107.0
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
micro nutrients in both groups were found
ence between LORG and HORG. The mean
statistically significant
(p<0.05) (Table 2).
VLDL level (29.0 vs 24.1) was found high
IN TERMSand
OF INDUSTRY
AND was statistically
in drivers
the difference
HOUSES
Serum Lipid Profiles of Metrobus Drivers
significant. Among all parameters, only mean
and Revision Workers
Abstract: In this study prepared by using data oftriglyceride
TSI belonging tovalues
the yearsfor
of 2012-2014,
both groups were over
prepared with
the use
of different
the normal
values
(Table
3).
Table 2. Comparison of the Daily Energy, Macro and Micro-Nutrient Consumption of
the Metrobus Drivers and Revision Workers
Metrobus drivers
(n=557)
Revision workers (n=375)
Metrobus drivers
Energy and Nutrients
Mean
SD
Mean
SD
Pa
Energy (kcal)
RDIb
Revision workers
Meet the % of
daily energy needs
2062.1
788.5
2473.2
849.7
0.000
2623
78.6
94.2
Protein (g)
70.4
34.9
77.11
30.26
0.002
60-75
104.2
114.2
Carbohydrate (g)
244.5
110.8
284.8
113.2
0.000
360- 393
65.0
75.7
Fats (g)
88.8
48.4
110.8
45.2
0.000
72-87
111.0
138.5
Saturated fatty acids (g)
28.6
16.0
35.9
17.7
0.000
23
124.3
156.0
Mono unsaturated fatty acids (g)
30.5
18.6
38.1
16.2
0.000
35-50
71.7
89.6
Poly unsaturated fatty acids (g)
23.5
18.9
29.0
16.0
0.000
<29
81.0
100
Cholesterol (mg)
246.6
191.3
277.2
188.8
0.016
250-300
89.6
100.8
Vitamine A (µgRE)
1133.0
1742.7
1485.0
2180.0
0.007
900
125.8
165.0
24.9
18.2
30.1
16.5
0.000
15
166.0
200.6
Vitamine E (mg)
a
P-values <0.05 were statistically significant (in bold).
b
[RDI=recommended daily intake]
Recommended daily intake values based on the
Dietary Guidelines for Turkey (Türkiye Beslenme ve
Sağlık Araştırması, 2010) .
47
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VECharacteristics
KONUTLAR AÇISINDAN
Table 3. Biochemical
of Metrobus
Drivers and GÖRE
Revision Workers
Metrobus drivers (n=557)İNCELENMESİ
Revision workers (n=375)
P1
n
%
Mean KORKMAZ,
SD
n
%
Mean
SD
Murat
Hakan
AÇIKGÖZ
Cholesterol (mg/dL)
< 120
15
120-200
287
186.9
41.3
184.3
43.2
3.3
6
2.2
1
62.9
187
68.8
Normal Values 2
0.575
0.251
≥ 200
154
33.8
79
29.0
0.003
Triglyceride (mg/dL)
183.3
122.7
165.9
137.4
0-150
168 hazırlanan
61.8
şeklindedir.212
Farklı 46.4
analiz teknikleri kullanılarak
çalışmada ANOVA modeli
uygulanmıştır.
≥ 150
245 Ayrıca
53.6hipotez testleri uygulanarak
104 araştırma
38.2 daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Sanayi ve konutlarda tüketim41.3
aralıklarına
fiyatlarının
edilmesi
HDL (mg/dL)
12.4göre elektrik ve doğalgaz
40.8
9.1 tespit0.373
< 35
136 sonucunda;
38.0
edilen bulgular
sanayi sektörü için76
tüketim31.5
aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
35-60
58.7
68.0
0.058
fiyatlarının 210
genel seviyesinde
düşüş gözlendiği164
sonucuna
varılmaktadır. Sonuç olarak
tüketim
yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
meydana
gelmektedir.
≥ 60
12
3.3
1
0.5
LDL (mg/dL)
<60
60-130
≥ 130
VLDL (%)
107.0
37.7Tüketim, Sanayi, Konut,
107.8
0.715
Doğalgaz,
Anova, 37.9
TUİK, Fiyat
32
8.9
15
0-150
35-60
60-160
7.4
236
65.7
135
66.8
0.830
ECONOMETRIC
91
25.3
52
25.7
0.003
29.0
16.5HOUSES
24.1
13.1
P-values <0.05 were
statistically significant (in
profiles
all ofparticipants
Abstract: In this study prepared by using data ofLipid
TSI belonging
to theofyears
2012-2014,
bold).
2
1
120-200
10-40
separated by
BMIprepared
valueswith
as <25
kg/m
, 25-29.9 kg/m2 and
the use
of different
2
analysis.
Moreover, tests
of hypothesis were applied
Accepted normaltechniques
ranges infor
IETT
Biochemistry
Labo≥30 kg/m2 were
given in Table 4. There has
ratory.
been found no significant parameters below
25 kg/m2 of BMI. However, BMI values in
SD=standard deviation, HDL=high density lipoprotein, LDL=low density lipoprotein, VLDL=very low
between 25-29.9 kg/m2, triglyceride, HDL
density lipoprotein
and VLDL cholesterol were statistically significant and over 30 kg/m2, VLDL cholesterol
was statistically significant.
48
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
VE KONUTLAR
AÇISINDAN
TÜKETİM
ARALIKLARINA
GÖRE
TableSANAYİ
4. Lipid
Profiles of
Participants
Separated
by BMI
Values
İNCELENMESİ
BMI<25 kg/m2
BMI 25-29.9 kg/m2
BMI≥30 kg/m2
Mean(SD)
Characteristics
RW
(n=68 )
Mean(SD)
MD
RW
P
Güven
Grup
A.Ş.
Yönetmeni
(n=260
) Finans(n=201)
Pa
Total Cholesterol
171.7(37.6)
1
172.6(41.8)
189.7(39.6) Elektrik-Enerji
182.6(38.2) Bölümü
0.093
Kilis 70.908
Aralık Üniversitesi,
Triglyceride (mg/
dL)
134.4(75.6)
116.9(78.3)
HDL (mg/dL)
LDL (mg/dL)
VLDL (%)
a
MD
(n=84)
Mean(SD)
P-values <0.05
bold).
0.239
204.0(148.7)
161.1(113.7)
0.002
MD
(n=212 )
RW
(n=106 )
Pb
186.8(43.1)
194.4(50.2)
0.213
218.0(174.0)
205.3(186.6)
0.595
ve
konutlarda 44.2(9.0)
elektrik tüketiminin
istatistiksel
analiz edilmesi 41.8(9.7)
41.2(12.1)
0.174 ile
41.7(12.14)
39.1(8.4)
0.051olarak 42.0(16.9)
0.939
274.9(42.4)
268.4(27.2)
0.457
287.2(56.2)
296.9(51.9)
0.188
299.5(58.5)
307.4(46.3)
0.435
Sanayi
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz 0.021
fiyatlarının41.4(32.0)
tespit edilmesi 37.5(20.1)
0.013
29.0(16.5)
24.1(13.1)
0.146
39.5(28.6)
31.8(23.0)
edilenstatistically
bulgular sonucunda;
sanayi(in
were
significant
drive.varılmaktadır.
Driving Sonuç
all olarak
day tüketim
on the same routes
meydana
gelmektedir.
affects their daily life including eating and
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,drinking
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
periods,
reaching
healthy foods,
MD, metrobus driver; RW, revision worker;
limiting exercise, smoking habits, frequency
BMI, body mass index; SD, standard deviaof urination
and sleeping
periods.
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
tion; HDL, high ECONOMETRIC
density lipoprotein;
LDL,
low density lipoprotein; VLDL, very low HOUSESIn this study, we investigated the nutritional
density lipoprotein; P, probability of obtainand serum
lipid
profiles of professionAbstract: In this study prepared by using data ofstatus
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
the sample
consumption
of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
ing the observed
results.
al metrobus drivers and revision workers to
Discussion
were the
applied
and the research
signify
importance
of was
immobile
conditions and long driving hours that may relate
to occupational risks. Although drivers and
revision workers share all the facilities of the
same company including working conditions,
canteens, and restaurants, drivers have more
stressful daily life than workers because of
noise and vibration during driving in a mega
city through all day, dealing the social and
physiological problems with passengers,
heavy traffic and weather conditions (Societe de l’assurance automobile du Quebec,
Canada, 2010). In our study, it was hypothesized that the occupational factors influenced
the lipid profile of metrobus drivers and rise
The strength of this study is the use of a driver population in a mega city, Istanbul. Occupational conditions of professional drivers
may cause several health problems. A number of studies have shown that professional
drivers have a higher accident risk than the
general driving population (Taylor and Dorn,
2006; Karimi et al., 2014). A metrobus in Istanbul runs repeatedly on a fixed route on a
regular basis. Metrobus drivers often spend
long hours on their route, and usually meet
nutritional and dietary needs at fixed garages
or restaurants convenient to the routes they
49
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
KONUTLARthe
AÇISINDAN
ARALIKLARINA
GÖRE analysis indicatobesity risk. Therefore
weVEcompared
pro- TÜKETİM
tically significant.
A current
fessional metrobus drivers (n=557) (HORG)
ed that BMI was associated with an increase
İNCELENMESİ
with revision workers (n =375)
(LORG)
in CVD risk factors, and therefore, was used
working in the same company to observe
the
to measure obesity-related health risk in the
occupational factors on lipid1Kilis
profiles.
To our
context of population-based surveys. In addi7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
knowledge this is the first study on metrobus
tion, there was found a significant correlation
Özetin
: 2012-2014
Yılları arasındaki TUİK verileribetween
kullanılarak BMI
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
driver population
Istanbul.
and
the appearance
of hyperve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
sleep-apnea
syndrome,
Farklı analiz teknikleri kullanılaraktension,
hazırlanan obstructive
çalışmada ANOVA
modeli
Several studiesşeklindedir.
have reported
a significant
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakand
araştırma
daha kapsamlı
haleat
getirilmiştir.
snoring
(Loube
al., 1994; Anandam et
ve konutlarda
aralıklarına
effect of long Sanayi
driving
hours tüketim
(without
exeral., 2013;
al., 2013).
göreAraghi
de sonucaet
gidilmiştir.
Elde
cise, with irregular
nutrition) on obesity and
genel seviyesinde
varılmaktadır.
tüketim
increased risk fiyatlarının
of developing
cardiovascular
In their
daily Sonuç
life, olarak
drivers
seemed to have
disease, hypertension and stroke (Roberts
poor nutrition in comparison with the reviAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
and York, 2000; Tuchsen et al, 2006; Krueger
sion workers. In our study, nutritional status
et al., 2007). We observed that triglyceride
viewed by looking at dietary intake, analysis
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
ELECTRICITY
ANDcomposition
NATURAL GASand
PRICES
(mg/dL), and VLDL
(%) values were statistiof body
biochemical test reACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
cally significant (P<0.005) between metrobus
sults. The metrobus drivers had less energy
drivers and revision workers. The serum chointake and inadequate carbohydrate whereas
the consumption
electricity and
natural gas used
in industry
and houses
lesterol and HDL
values inofmetrobus
drivers
revision
workers
hadis statistically
adequate amount of all
were higher than
the revision
workers
and
the
nutrients,
evenand
some
nutrients
techniques
for analysis.
Moreover,
tests
of hypothesis
were applied
the research
was were over the
good cholesterol-LDL was lower in metrobus
daily recommended intake by the National
drivers but the differences in two groups were
Dietary Guidelines (Türkiye Beslenme ve
not significant. We also found that the prevaSağlık Araştırması, 2010). All nutrients were
lence of obesity for drivers was higher than
defined higher in revision workers comparing
that of revision workers which may point the
with metrobus drivers. The unbalanced diet
higher occupational risk for drivers in agreecould be one of the reasons to explain why
ment with other studies (Djindjic et al., 2013;
metrobus drivers showed higher risk of obeRosso et al., 2015). The metrobus drivers had
sity. In a similar manner, a study of nutritional
higher average body weight than the revision
status and eating habits of bus drivers during
workers and nearly half of the drivers had high
the day and the night presented poor diet habbody fat (≥25). Our results indicated that the
its, increased waist circumference and weight
P-values of the measured parameters (BMI,
gain for both groups (Balieiro et al., 2014).
body fat and waist circumference) linked
The levels of triglyceride and VLDL choleswith obesity between two groups were statisterol of participants separated by BMI values
50
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE P-values.
KONUTLAR InterestAÇISINDAN TÜKETİM
ARALIKLARINA
gave significant statistical
Our study
has someGÖRE
limitations. First, alELEKTİRİK
VE
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
2
ingly, under 25 kg/m of BMI, there was noİNCELENMESİ
sig- though the total number of participants was in
nificant association between groups,
however, adequate number to analyze, the subgroups in
2
in the range of 25-29.9 kg/m (over-weight),
this study were of insufficient size to define
metrobus drivers had higher1Kilis
triglyceride,
and potential differences. Second, we relied on
7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
VLDL cholesterol values with the significance self-report for daily food consumption which
: 2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak
hazırlanan
çalışma, sanayi in dietary insupporting the Özet
strong
relation
with
overweight
might
cause
somebudiscrepancies
and obesity (National
Lung,teknikleri
and Blood
takes.
Finally,
present
study
was conducted at
şeklindedir.Heart,
Farklı analiz
kullanılarak
hazırlanan
çalışmada
ANOVA
modeli
2
uygulanmıştır.
hipotez
uygulanarak
araştırmagarages
daha kapsamlı
hale company
getirilmiştir. of IETT; thereInstitute, 1998).
Over 30Ayrıca
kg/m
oftestleri
BMI,
al- several
in the
though those three
values
we göre
included
the
driversElde
and workers who
yönünde
hareket were
edilmişthe
olup,upper
yapılan valistatistik fore
bulgulara
de sonuca
gidilmiştir.
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
ues for both groups, only the VLDL choles- work in those garages but not all. This might
terol was statistically
significant.
Thisfiyatlarda
couldda azalma
influence
homogeneity of the groups. Dearalığı Kw cinsinden
yükseldikçe,
meydanathe
gelmektedir.
be due to the Anahtar
metabolic
processes
that indispite
those
the likely large sample
Kelimeler
Tüketim,
Sanayi,
Konut,limitations,
Anova, TUİK, Fiyat
cated gain weight associated with an increase size of our present study was clearly well docin triglyceride and
VLDL cholesterols. It was umented in terms of demographic, nutritional
TO CONSUMPTION
RANGES
TERMS OF INDUSTRY
AND
shown that higherACCORDING
body weight
was associated
andINbiochemical
measurements.
HOUSES
with higher levels of total serum cholesterol
As a result, we conclude that metrobus drivAbstract:etIn al.,
this study
prepared
using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
in both men (Denke
1993)
and bywomen
industry
houses
is statistically
ers intend
to and
have
more
weight than revision
analyzed.
model
was applied
(Denke et al., 1994)
atANOVA
levels of
BMI>25.
Sevworkers
possible
effect
were with
appliedaand
the research
was of their occueral large longitudinal
studies also
The provided
pational conditions such as long term sitting,
evidence that overweight, obesity and weight
unhealthy nutrition and work-related stress.
gain were associated with increased cholesThe blood lipid levels were related with BMI
terol levels (Shekelle et al., 1981; Hershcopf
values. The metrobus drivers had higher level
et al., 1982). From our data, cholesterol level
of blood lipids than revision workers that may
of metrobus drivers was found higher but was
adversely affect the health related risks of menot statistically significant. Overweight, obetrobus drivers.
sity, and excess abdominal fat were shown to
have a close relation with cardiovascular risk Conclusion
factors, including high levels of total cholesProfessional metrobus drivers are at greater
terol, LDL cholesterol, triglycerides, blood
risk due to daily stress, bad eating habit and
pressure, and low levels of HDL-cholesterol
sedentary behavior. The nature of the occupa(National Institutes of Health Consensus Detion may cause several health related problems
velopment Conference Statement, 1985, Haffincluding obesity. Our study, the first time, foner et al., 1991).
51
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
cused on the maleSANAYİ
metrobus
driver population
A., (2013).
EffectsGÖRE
of dietary weight loss
in a mega city, Istanbul. The drivers hadİNCELENMESİ
less
on obstructive sleep apnea: a meta-analyenergy intake and inadequate carbohydrate
as
sis. Sleep Breath, 17:227-261
a result of unbalanced nutrition. Güven
The Grup
prevaA.Ş. Finans
Yönetmeni
APOSTOLOPOULOS,
Y., SONMEZ, S.,
lence of obesity for drivers 1Kilis
was7 Aralık
higher
than
Bölümü
SHATTELL,
M., GONZALES, C., &
that of revision workers. The comparison of
FEHRENBACHER, C., (2013). Health
Özetbetween
: 2012-2014 Yılları
verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
lipid parameters
two arasındaki
groups TUİK
sepasurvey
of U.S.
istatistiksel
olarak Long-haul
analiz edilmesi truckers: work
rated by BMI,şeklindedir.
resultedFarklı
that analiz
triglyceride
and
teknikleri kullanılarak
hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
environment, physical health, and healthuygulanmıştır.
hipotez testleri
VLDL cholesterol
were Ayrıca
statistically
signifiSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve
doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
care
access.
Work, 46:113-123
cant for overweight
VLDL
and choyönündesubjects;
hareket edilmiş
olup, yapılan
edilen bulgular significant
sonucunda; sanayi
için tüketim
lesterol were statistically
forsektörü
obese
ARAGHI,
M. H., CHEN,
Y. F., JAGIELSKI,
subjects. We conclude
that occupational
fac-da azalma meydana
A., CHOUDHURY,
S., BANERJEE, D.,
yükseldikçe, fiyatlarda
gelmektedir.
tors influence Anahtar
the nutritional
status Doğalgaz,
and lipid
HUSSAIN,
THOMAS,
G. N., & TAKelimeler : Elektrik,
Tüketim, Sanayi,
Konut, Anova,S.,
TUİK,
Fiyat
profiles in professional metrobus drivers.
HERI, S., (2013). Effectiveness of lifestyle interventions on obstructive sleep
Acknowledgements
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN
TERMS
OF INDUSTRY
AND review and meapnea
(OSA):
systematic
HOUSES
The present study was supported by Istanbul
ta-analysis. Sleep, 36:1553-1614
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI
belonging to the years of 2012-2014,
Medipol University and IETT General Directhe consumption of electricity and natural gas used
in industryK.,
and SCHNALL,
BELKIC,
P., LANDSBERANOVA model
was applied to the study prepared with the use of different
torate, Istanbulanalyzed.
Metropolitan
Municipality.
& BAKER,
D., was
(2000). The worktechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisGIS,
were P.,
applied
and the research
Conflict of interest
place and cardiovascular health: Conclusions and thoughts for a future agenda.
The authors declare no conflict of interest.
Occup Med, 15:307-321
References
BALIEIRO, L. C. T., ROSSATO, L. T., WATERHOUSE, J., PAIM, S. L., MOTA,
AKINTUNDE, A. A., OKUNOLA, O. O.,
M. C., & CRISPIM, C. A., (2014). NutriOLUYOMBO, R., OLADOSU, Y. O., &
tional status and eating habits of bus drivOPADIJO, O. G., (2012). Snoring and obers during the day and night. Chronobiol
structive sleep apnoea syndrome among
Inter, 31(10):1123-1129 hypertensive Nigerians: Prevalence and
clinical correlates. Pan African Medical
BRUCKER, N., MORO, A. M., CHARAO,
Journal, 11, 75. Epub 2012 Apr 19
M. F., DURGANTE, J., FREITAS, F.,
BAIERLE, M., NASCIMENTO, S.,
ANANDAM, A., AKINNUSI, M., KUFEL,
GAUER, B., BULCAO, R. P., BUBOLS,
T., PORHOMAYON, J., & EL-SOLH, A.
52
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
AÇISINDAN
ARALIKLARINA
GÖRE
G.B., FERRARI,
P.D.,
THIESEN,
F.V., TÜKETİM
EUROPEAN
COMMISSION,
(2010) Health
GIODA, A., DUARTE, M. M. M.İNCELENMESİ
F.,
and safety at work in Europe, A statistical
CASTRO, I., SALDIVA, P. H.,
& GARportrait. Luxembourg 2010. [Cited 18 Apr
CIA, S. C., (2013). Biomarkers
of occu2015]; Available from: http://ec.europa.eu/
pational exposure to air pollution,
inflameurostat/documents/3217494/5718905/
1
mation and oxidative damage in taxi drivKS-31-09-290-EN.PDF/88eef9f7-c229ÖzetEnviron,
: 2012-2014463-464:884-893
Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak
hazırlanan bu çalışma, sanayi
ers. Sci Total
40de-b1cd-43126bc4a946?version=1.0
analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
COPSEY, S., şeklindedir.
(2010). AFarklı
review
of accidents EUROFOUND, (2012). Health and well-beuygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
and injuriesSanayi
to road
transport
ve konutlarda
tüketimdrivers.
aralıklarınaEugöre elektrik ve
doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
ing
at work:
A report
based on the fifth Euyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
ropean Agency
for Safety and Health at
ropean Working Conditions Survey, Dubedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
seviyesinde
düşüş18
gözlendiği
Sonuç olarak
tüketim
Work, Luxembourg
2010.
[Cited
Apr sonucunalinvarılmaktadır.
2012. [Cited
18 Apr
2015]; Available
2015]; Available from:https://osha.eurofrom: http://eurofound.europa.eu/sites/deAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
pa.eu/en/publications/literature_reviews/
fault/files/ef_files/pubdocs/2013/02/en/1/
Road-transport-accidents.pdf
EF1302EN.pdf
RANGES
IN TERMS OF
AND
DENKE, M. A., ACCORDING
SEMPOS, TO
C.CONSUMPTION
T., & GRUNHAFFNER,
S.INDUSTRY
M., MITCHELL,
B. D., HAHOUSES
DY, S. M., (1993). Excess body weight:
ZUDA, H. P., & STERN, M. P., (1991).
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI
belonging toinfluence
the years of 2012-2014,
An underrecognized contributor to high
Greater
of central distribution
analyzed. ANOVA
was applied
to the studyof
prepared
with tissue
the use on
of different
blood cholesterol
levels model
in white
Ameriadipose
incidence of non-intechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
can men. Arch
Intern
Med,153:1093-1103
sulin-dependent
diabetes
made more
comprehensive.
The purpose was to determine
electricity and natural
gas pricesin women than
men. Am J Clin Nutr, 53:1312-1317
DENKE, M. A., SEMPOS, C. T., & GRUNDY, S. M., (1994). Excess body weight: HERSHCOPF, R. J., ELAHI, D., ANDRES,
An underrecognized contributor to dyslipR., BALDWIN, H. L., RAIZES, G. S.,
idemia in white American women. Arch
SCHOCKEN, D. D., & TOBIN, J. D.,
Intern Med, 154:401-410
(1982). Longitudinal changes in serum
cholesterol in man: an epidemiologic
DJINDJIC, N., JOVANOVIC, J., DJINDsearch for an etiology. J Chronic Dis,
JIC, B., JOVANOVIC, M., PESIC, M. &
35:101-114
JOVANOVIC, J. J., (2013). Work stress
related lipid disorders and arterial hyper- IETT GENERAL DIRECTORATE, (2013).
tension in professional drivers – A crossIETT General Directorate 2012-2013 Sussectional study. Vojnosanit Pregl, 70(6):
tainability Report [Cited 18 Apr 2015];
561-568
Available from: http://www.iett.gov.tr
53
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
KARIMI, M., HEDNER,
J., LOMBARDI,
NATIONAL
HEART,GÖRE
LUNG, AND BLOOD
C., MCNICHOLAS, W. T., PENZEL,
İNCELENMESİINSTITUTE, (1998). Clinical guidelines
T., RIHA, R. L., RODENSTEIN,
D., &
on the identification, evaluation and treatMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
GROTE, L., (2014). DrivingGüven
habits
and
ment of overweight and obesity in adults.
risk factors for traffic accidents
among
The Evidence Reports. Washington, DC,
1
sleep apnea patients – a European multi[Cited 21 March 2015]; Available from:
Özet study.
: 2012-2014
TUİK verileri kullanılarak
centre cohort
J Sleep
Res 23:689http://www.nhlbi.nih.gov/files/docs/
699
guidelines/ob_gdlns.pdf
KOMPIER, M.
A. veJ.,
(1996).
Bus
drivers:
NATIONAL
INSTITUTES
Sanayi
konutlarda
tüketim
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz fiyatlarının
tespit edilmesi OF HEALTH
Occupational
stress and stress prevention.
CONSENSUS DEVELOPMENT CONedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
seviyesinde düşüş
varılmaktadır. SonuçSTATEMENT,
olarak tüketim
1nd Ed. Geneva,
Switzerland:
InternaFERENCE
(1985).
tional Labour Organization, Publishers
Health implications of obesity. Ann Intern
Med, 103:1073-1077
KRUEGER, G. P., BREWSTER, R.M.,
DICK, V.R.,ECONOMETRIC
INDERBITZEN,
R.E. & POSTMA, D. S., BUSH, A., & VAN DEN
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES IN
TERMS OF
INDUSTRY
STAPLIN, L.,
(2007). Synthesis
of comBERGE,
M.,
(2014).AND
Risk factors and earHOUSES
mercial truck and bus safety 15: Health
ly origins of chronic obstructive pulmoAbstract:
In this study
prepared
by using data of TSI nary
belonging
to the years of 2012-2014,
and wellness
programs
for
commercial
disease. Lancet, 6736:60446–60449
analyzed. ANOVA model
was applied
drivers, Transportation
Research
Board
ROBERTS,
S.,and
& the
YORK,
were applied
researchJ.,
was(2000). Design,
of The National
Academies,TheWashingmade more comprehensive.
development and evaluation of driver
ton DC, May 2007. [Cited 18 Apr 2015];
wellness programmes. Technical memoAvailable from: http://onlinepubs.trb.org/
randum final report: Wellness literature
onlinepubs/ctbssp/ctbssp_syn_15.pdf
and programs review. Prepared for FedLEWIS, C.A., & JOHNSON, P.W., (2012).
eral Motor Carrier Safety Administration,
Whole-body vibration exposure in metWashington DC, [Cited 18 Apr 2015];
ropolitan bus drivers. Occup Med (Lond),
Available from: http://ntl.bts.gov/data/
62:519-524
WELLNESS-1.pdf
LOUBE, D. I., LOUBE, A. A., & MITLER, ROSSO, G. L., PEROTTO, M., FEOLA,
M. M., (1994). Weight loss for obstructive
M., BRUNO, G., & CARAMELLA, M.,
sleep apnea: the optimal therapy for obese
(2015). Investigating obesity among propatients. J Am Diet Assoc, 94:1291-1295
fessional drivers: the high risk professional driver study. Am J Ind Med,58(2):212219
54
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
78 K: K:02
121
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
GÖRE
SHEKELLE, R.B.,
SHRYOCK,
A.M.,AÇISINDAN
PAUL, TÜKETİM
Apr ARALIKLARINA
2015]; Available
from: http://www.saELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
O., LEPPER, M., STAMLER, J., İNCELENMESİ
LIU,
gem.gov.tr/TBSA_ Beslenme_Yayini.pdf.
S. & RAYNOR, W.J., (1981).
Diet, seMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
WANJEK, C., (2005). Food at work: Workrum cholesterol, and death from
coronary
place solutions for malnutrition, obesity
heart disease. The Western
Electric
study.
1
Bölümü diseases.1 st ed. Geneva: Inand chronic
N Engl J Med, 304:65-70
ternational Labour Office, Publishers
SOCIETE DEveL’ASSURANCE
AUTOMOkonutlarda kullanılan doğalgaz
WORLD
HEALTH
ORGANIZATION,
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak
ANOVA modeli
BILE DU QUEBEC, (2011). Direction
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma
daha kapsamlı
getirilmiştir. and managing
(2000).
Obesityhalepreventing
des communications.
Driver
tüketimfatigue,
aralıklarına fagöre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
the göre
Global
Epidemic:
of a WHO
de sonuca
gidilmiştir. Report
Elde
tigue management
guide for use by the
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimconsultation
aralığı arttıkça, elektrik
ve
doğalgaz
on obesity. Geneva: World
fiyatlarının genel industry.
seviyesinde düşüş
gözlendiği
carrier transportation
[Cited
20 sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
Healthgelmektedir.
Organization; 2000. [Cited 18 Apr
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana
Nov 2014]; Available from: http://www.
2015];
http://www.who.
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
Konut,Available
Anova, TUİK,from:
Fiyat
saaq.gouv.qc.ca/publications/prevention/
int/nutrition/publications/obesity/WHO_
fatigue_management.pdf
TRS_894/en/
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
TAYLOR, A.H., &
DORN, L.,
(2006). Stress,
HOUSES
WORLD HEALTH ORGANIZATION,
fatigue, health and risk of road traffic ac(2008). Waist Circumference and WaistAbstract:
In this study prepared
by using
data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
cidents among
professional
drivers:
The
the consumption of electricity and natural gas used in
industry
and Geneva:
Hip
Ratio.
Report of a WHO Exanalyzed.
ANOVA model
was applied
contribution
of Physical
inactivity.
Annu
[Cited
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesispert
were Consultation,
applied and the research
was 18 Apr 2015];
Rev Publicmade
Health,
27:371-391The purpose was to determine electricity and natural gas prices
more comprehensive.
Available from:http://whqlibdoc.who.int/
TUCHSEN, F., HANNERZ, H., ROEPpublications/2011/9789241501491_eng.
STORFF, C., & KRAUSE, N., (2006).
pdf.
Stroke among male professional drivers
WORLD HEALTH ORGANIZATION,
in Denmark, 1994-2003. Occup Environ
(2011). Global database on body mass
Med, 63:456-60
index: an interactive surveillance tool for
TÜRKİYE BESLENME VE SAĞLIK
monitoring nutrition transition. [Cited 03
ARAŞTIRMASI, (2010.) (in Turkish). A
February 2016]; Available from: http://
Report of 2010 National Nutrition Health
www.who.int/bmi/index.jsp.
and Food Consumption Survey. [Cited 18
55
A
CED
DBHAD
OBEZOJENLER(1)
OBESOGENS
Gülşen GÖNEY
Gazi Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Toksikoloji Bölümü, Ankara/Türkiye
Öz: Obezite, sağlığı bozacak ölçüde vücutta anormal
ve aşırı derecede yağ birikimi olarak tanımlamıştır.
Beslenme şekli, fiziksel aktivite, yaşam tarzı, sedanter
yaşam, genetik sendromlar, fizyolojik faktörler ve bazı
endokrin bozucular obeziteye neden olabilmektedir.
2006 yılında kimyasal bileşiklerin obeziteye neden
olabileceği fikri ortaya atılmıştır ve bu tarihten itibaren
obeziteye neden olan durumlar sınıflandırmasına yeni
bir terim olan obezojenler eklenmiştir. Bu derleme
yazıda obezojenler, toksik etkileri ve sağlık üzerine
etkileri hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır.
Abstract: Obesity is defined as abnormal or excessive
fat accumulation that may impair health. Obesity reasons are classify that diet, physical activity, sedentary
lifestyle, genetic syndromes, psychological factors,
some endocrine disrupters. In 2006 years the idea
was put forward that some of chemical substances
make a obesity. After that time obesity classification
was added new category its name is “obesogens”. In
this review are given information about of obesogens,
the toxic effects and its effects on health.
Key Words: Obesogens, Obesity, Endocrine Disrupters
Anahtar Kelimeler: Obezojenler, Obezite, Endokrin
Bozucular
Doi: 10.17362/DBHAD.2016618362
(1) Sorumlu Yazar: Gülşen GÖNEY, Gazi Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Toksikoloji Bölümü, Ankara/Türkiye
[email protected] Geliş Tarihi / Received: 29.12.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 06.03.2016 Makalenin Türü:
Type of article (Derleme / Review), Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None, Etik Kurul İzni / Permission
Ethics Committee:”Yok”/ “None”
56
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
Giriş
ARALIKLARINA
GÖRE
Türkiye’de
obezite sıklığı
%32 olup genel olarak
erişkin yaşlardaki Türk toplumunun 2/3 ü kilolu
İNCELENMESİ
Şişman anlamına gelen “obese” sözcüğü yunanca
veyaAÇIKGÖZ
obez bulunmuştur (Satman, 2011). TOHTA
“obere” sözcüğünden türeyen bir isim
olup, “çok
çalışmasında, 4975 kadın ve 15.144 erkek olmak
yemek yiyen” anlamına gelmektedir. İnsan
yaşam
üzere toplamda 20.119 kişinin beden kütle indeksi
1
süresinin çok uzun olmadığı dönemlerde
obezite
hesaplanmıştır. Sonuç olarak, 1999-2000 yılları
güç, refah ve sağlık göstergesiyken günümüzde
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriarasında
kullanılarakaraştırma
hazırlanan bu
çalışma, sanayi
grubunun
%25.0’i aşırı kilolu,
konutlarda
tedavi edilmesi ve
gereken
birkullanılan
hastalıkdoğalgaz
olarakilekabul
obez olarak
Kadınşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak%19.4’ü
hazırlananise
çalışmada
ANOVAtanımlanmıştır.
modeli
edilmektedir (Bahçeci
et
al.,
2009).
Dünya
Sağlık
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanaraklarda
araştırma
daha kapsamlı
obezite
prevalansı
%24.6, erkeklerde ise
Sanayi ve“sağlığı
konutlarda tüketim
aralıklarına
Örgütü ise obeziteyi
bozacak
ölçüde
%14.4 olarak
et al., 2003).
göre de bulunmuştur
sonuca gidilmiştir.(Hatemi
Elde
vücutta anormaledilen
ve bulgular
aşırı derecede
sonucunda; yağ
sanayibirikimi
TEKHARF çalışmasında, 1990’dan 2000 yılına
olarak tanımlamış,
1980
yılı
ve
2008
yılları
araaralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
ülkemizde
obezite prevalansını 2445 kişi üzerinde
sında dünyada obezite
oranının
ikiye
katlandığını
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,incelenmiştir
Fiyat
(OnatTUİK,
et al.,
2001). Sonuçlar, ortalabildirmiştir (WHO, 2012). 2009 ve 2010 yılları ma BKİ’nin 10 yılda erkekte ve kadında sırasıyla
arasında Amerika’da 20 yaş ve üzeri yetişkinlerin 1.29 ve 1.26 kg/m2 arttığını göstermiştir. 15-49
obezite prevalansıACCORDING
%35.7 olarak
bulunmuştur.RANGES
TO CONSUMPTION
yaşINgrubu
kadınların çalışma kapsamına alındığı
HOUSES
Kırkbir milyon kadın ve otuzyedi milyon erkek TNSA araştırması 1998 ve 2003 verileri incelentoplamda yetmişsekiz
milyon
yetişkin
obez
Abstract:
In this study
prepared
by olarak
using data ofdiğinde,
TSI belonging
to the yearskadın
of 2012-2014,
obezitenin
nüfusta giderek arttığı
sınıflandırılmışken,
bu
sayı
2
ve
19
yaş
arası
adöanalyzed. ANOVA model was applied to the görülmektedir.
study prepared with Bu
the use
of different
araştırma
sonuçlarına göre,
lesanlarda onikibuçuk
milyondur
(Ogden
et al.,
made more
comprehensive.
The purpose
was to determine
electricity
natural gas prices
15-49 yaş
grubuand
kadınlarda
fazla kiloluluk sıklığı
2012). 2010 yılında 5 yaşın altında kırküç milyon 1998 yılında %33.4 iken 2003 yılında %34.2 ve
çocuğun aşırı kilolu olduğu, bunlardan otuzbeş obezite sıklığı 1998 yılında %18.8 iken 2003 yılında
milyonunun gelişmiş ülkelerde yaşadığı ve sekiz %22.7’ye yükselmiştir. Dünya’da ve Türkiye’de
milyonunun ise gelişmekte olan ülkelerde yaşadığı obezite prevalansının giderek artması önemli bir
kaydedilmiştir (WHO, 2012). Türkiye’de Erişkin- sorun teşkil etmektedir. Bu nedenle başta sağlık
lerde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri Çalışması otoriteleri olmak üzere bilim dünyası bu sorunun
(TEKHARF), Türkiye Obezite ve Hipertansiyon olası sebeplerine cevap aramaya çalışmışlardır.
Araştırması (TOHTA), Türkiye Diyabet, HiperObezojenler
tansiyon, Obezite ve Endokrinolojik Hastalıklar
Prevalans Çalışması (TURDEP) ve Türkiye Nüfus Obezite nedenleri; diyet, fiziksel aktivite ve
ve Sağlık Araştırması (TNSA) ülkemizde obezite sedanter yaşam, genetik sendromlar, psikolojik
konusunda yapılmış en geniş çaplı çalışmalardır. faktörler, bazı endokrin hastalıklar, ilaçlara bağlı
Türkiye’de obezite prevalansı kadınlarda %30 gibi olarak gelişen obezite olarak sınıflandırılmıştır
yüksek oranlara ulaşmaktadır. (Satman, 2002). (Güldiken, 2005). 2006 yılında bazı kimyasal
57
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VEolabileceği
KONUTLAR AÇISINDAN
ARALIKLARINA
GÖRE
Çevresel
Obezojen Hipotezi
maddelerin obeziteye
neden
fikri ile TÜKETİM
obezite nedenlerinin sınıflandırılmasına yeniİNCELENMESİ
bir
Endokrin bozucu kimyasal maddelerin adipojenezi
kategori, “obezojenler” eklenmiştir.
Çok
fazla Hakan AÇIKGÖZ
Murat
KORKMAZ,
etkileyerek obeziteye neden olması ve obezitenin
enerji alımı ve çok az egzersiz obezitenin
yayGüven Grup
A.Ş. Finans
Yönetmeni
yaygınlaşmasında
rol alması “obezojen hipotezi”
1
gınlaşmasında inkar edilemez önemli
faktörlerdir
Bölümü
olarak adlandırılmıştır
(Grün ve Blumberg, 2006).
fakat obezitenin yaygınlaşması sadece diyet ve
Obezojenlerle ilgili çalışmalar son on yılda ortaya
egzersizle açıklanamaz.
Deney hayvanlarıyla
çıkmıştır.
Toksik
kimyasal
maddelere maruziyet
istatistiksel
olarak
analiz edilmesi
şeklindedir.
Farklı analiz kullanımının
teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
yapılan son çalışmalar,
kimyasalların
zaten artmış olan obezitenin gelişmesini ve
yaygınlaşmasıyla
çevresel
maruziyetin
insanların
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespitproblemlerinin
edilmesi
obeziteyle
ilişkili
sağlık
oluşmayönündeolabileceğini
hareket edilmiş olup,
kilo almasına sebep
göstermektesını daha
da arttırmaktadır.
Çevresel obezojen
dir (Grün ve Blumberg,
2007;
Newbold,
2009; sonucuna
seviyesinde
düşüş gözlendiği
varılmaktadır.
Sonuç toksik
olarak tüketim
hipotezinin
amacı,
kimyasal maddeler
Desvergne ve Feige, 2009). Bilim adamları
ve obezite arasındaki ilişkiyi incelemektir. Son
olabilecek sebepleri olası kimyasal maruziyetini
yıllarda yapılan çalışmalar, obezojen adayı madde içeren, çok fazla yemek yemeye ve daha az
delerin (Dietilstilbestrol, Bisfenol-A, Fitalatlar,
egzersiz yapmaya ACCORDING
neden olan TO
durumları
araştırOrganokalaylar…) adipozit biyolojisiyle ilgisini
CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
maya başlamışlardır. Kötü beslenme ve egzersiz
ve hastalıkların gelişimsel kökenini incelemeyi
amaçlamışlardır. Ayrıca obezojenlere maruziyet
yapmama obezitenin
tek nedeni olarak görülse
the consumption
electricity
in industrycinsiyet
and houses
is statistically
sonucunda
hormonları,
retinoid X reseptör
de birçok araştırmacı
diyet, ofilaç
ve endüstriyel
for analysis.
Moreover,etkileri
tests of hypothesis
wereproliferatör
applied and the
research
wasreseptör (PPARγ)
(RXR),
aktive
edici
bileşiklerin yanitechniques
obezojenlerin
metabolik
ve GR (Glukokortikoid reseptör) gibi nükleer
değiştirerek birçok insanı kilo almaya yatkın hale
hormon reseptör sinyali yolağında meydana gelen
getirdiğini savunan inandırıcı delillere sahiptir
değişiklikler de yapılan araştırmalarda incelemeye
(Newbold, 2009; Janesick ve Blumberg, 2011).
çalışılmıştır (Grün ve Blumberg, 2007).
California Üniversitesi’nden Profesör Bruce
Blumberg obeziteye sebep olan kimyasalları
“obezojenler” olarak adlandırmıştır (Grün ve
Blumberg, 2006). Obezojen terimi, adipoz doku
fonksiyonlarına çeşitli yönlerde olumsuz etkileri
olan çevresel kirleticiler olarak tanımlanmıştır
(Decherf ve Demeneix, 2011). Bir diğer deyişle,
obezojen terimi lipit metabolizması ve adipojenezi
etkileyerek obeziteyi tetikleyen ksenobiyotiklere
verilen isimdir (Grün et al., 2006). Tablo 1’de
potansiyel kimyasal obezojenler listelenmiştir.
Bir başka deyişle, “çevresel obezojen hipotezi”
vücudun normal gelişimini bozan, homeostatik
kontrolünü engelleyen çevresel kirleticileri içine
almaktadır. Obezojenlere maruziyet ile adipojenez,
lipit metabolizması ve enerji dengesinde kritik
yolakların yanlış düzenlenmesi yoluyla obezitenin
oluşması ve zaten var olan obezite yoğunluğunun
daha da artması gerçekleşebilir (Grün ve Blumberg, 2007). Kimyasalların endokrin bozuculuğu
ile ilgili araştırmalar sadece laboratuvar hayvan58
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
KONUTLAR AÇISINDAN
ARALIKLARINA
GÖRE
larında yapılmış fakat
yağVEhücrelerini
kontrol TÜKETİM
adipoz ağırlığında
artışa
neden olabileceği ve in
eden genetik reseptörlerin fonksiyonu türlerde
vivo olarak adipojenezi hızlandırabileceği ortaya
İNCELENMESİ
tanımlanmamıştır. Bu nedenle araştırıcıların
bir
konulmuştur. TBT; RXR ve PPAR γ aktivasyonu
sonraki adımını obezojenlerin etki mekanizmasını
yoluyla adipojenezi hızlandırabilmektedir (Grün
araştırmak ve insanların obezojenlerden
nasıl
et al., 2006).
1
etkilendiğini öğrenmek oluşturmuştur. Bilinen
Fitalatlar
Özet : 2012-2014fitalatlar,
TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
obezojenler; organokalaylar,
bisfenol-A,
perfulorooktanoik
asit, dietilstilbestrol,
PAH’lar,
(Dietilhekzil
Fitalat),
endüstride plastikşeklindedir.
Farklı analiz teknikleri
kullanılarakDEHP
hazırlanan
çalışmada ANOVA
modeli
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez testleri uygulanarakleştirici
araştırma daha
kapsamlı
organik klorlu bileşikler
olarak
sayılabilmektedir.
olarak
kullanılır
ve insanlar poli vinil
klorür ürünlerini
bu kirleticiye mayönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara
göre de sonucakullanarak
gidilmiştir. Elde
Organokalaylar
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
ruz kalırlar (NTP-CERHR, 2000). Diyetlerinde
Organokalaylar aralığı
(Organotinler)
çok
yay-da azalma
DEHP’a
kalan farelerde sonuçlar, DEHP
Kw cinsinden çevrede
yükseldikçe,
fiyatlarda
meydanamaruz
gelmektedir.
gın olan kirleticilerdendir.
Bir organokalay
olan
türlere
Anahtar Kelimeler
Tüketim,maruziyetinin
TUİK,göre
Fiyat farklılık gösterebileTribütiltin (TBT) denizcilikte ve tarımda fungusit
ceğini ortaya koymaktadır (Feige et al., 2010).
olarak kullanılmaktadır.
Deniz canlılarında ciddi
Birçok kimyasal madde, nükleer reseptör süper
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
seksüel anormalliklere
neden olabilmektedir
(Ober-RANGES
ailesinin
üyeleriyle
etkileşime
girebilir. PPAR
HOUSES
dörster et al., 1998; Mc Allister ve Kime, 2003).
reseptörleri de birçok endojen ve eksojen lipofilik
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,Monoetil Hekzil
Grün ve Blumberg (2006), bir endokrin bozucu
bileşikle
etkileşim
gösterebilir.
analyzed.
ANOVA
model was
to the study
prepared
with the
of different
olarak tribütiltinin
üreme
sistemine
ve applied
genetik
Fitalat
(MEHP)
ve use
yaygın
bir şekilde kullanılan
yapıya etkisini made
araştırmıştır.
TBT’ye
Dietilhekzil
Fitalat
(DEHP)
metabolitine maruz
more comprehensive.
The prenatal
electricity
and natural
gas prices
maruziyet preadipositleri etkileyerek preadipositkalmış organizmalarda her üç PPAR (PPARα,
lerin adipositlere dönüşmesini sağlayabilmektedir
PPARβ, PPARγ) ile etkileşime girebilmektedir.
(Iguchi et al., 2008; Kirchner et al., 2010). TBT
MEHP’nin seçici PPAR modülatörü olduğu tespit
maruziyetinin yağ hücreleri sayısını arttırdığı, bu
edilmiş ve obezitenin yaygınlaşmasında bir neden
hücrelerin daha fazla hormon üretmesiyle “besle
olabileceği tespit edilmiştir (Desvergne ve Feige,
beni” emrinin vücuda verilmesi ile şişmanlığın
2009). Yapılan araştırmalarda monobenzil ve
arttığı bildirilmiştir (Grün ve Blumberg, 2006).
monoetilhekzil fitalat metabolitlerinin erkeklerde
Yapılan çalışmalarla kalıcı bir çevresel kirletici
bel çevresinin kalınlaşmanın artışıyla da ilişkili
olan TBT bir amfibiye (Xenopus laevis) vebulunmuştur (Stahlhut et al., 2007; Hatch et al.,
rilmiş ve maruziyetten sonra RXR ve PPARγ
2008).
aktivasyonu yoluyla adipojenezin tetiklendiği
Bisfenol A (BPA)
bulunmuştur. Bir organokalay olan TBT’nin
murine 3T3-L1 hücre modelinde adipositlerde
Bisfenol-A, günlük yaşamda geniş bir kullanım
farklılaşmaya neden olabileceği, in vitro olarak
alanı olan plastik malzemelerin bir monomeridir.
59
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE
BPA çevremizde içtiğimiz
suda,
konserve ürünlerde,
biyoakümüle
olan kalıcı
bir organik kirleticidir
hatta süt şişelerinde karşımıza çıkmaktadır.İNCELENMESİ
Son
(Lindstrom et al., 2011a). Maruziyet yolları;
zamanlarda BPA kirliliği sadece insanMurat
plazmasında
gıdalar, gıda ambalajları, tüketici ürünleri ve
değil, fetal dokularda da görülmektedir
(Mori,
içme suyudur (Post, 2012). Ticari ve endüstriyel
1998). Gestasyonal ve perinatal
ürünlerde yaklaşık 70 yıldan beri kullanılmaktadır
1 olarak içme suKilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
yunda (0,1-1,2 mg/kg/vücut ağırlığı/gün) BPA’ya
(Lindstrom et al., 2011a). PFOA (Perfluorookta: 2012-2014
arasındaki TUİK verilerinoik
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi toksik (neonatal
maruz bırakılanÖzet
farelerin
lipitYılları
konsantrasyonun
asit)’nın
farelerde
gelişimsel
ve vücut ağırlığının
kontrol
göre daha
geç çalışmada
göz açma,
anormal
meme bezi büyüşeklindedir.
Farklıgrubuna
analiz teknikleri
kullanılarakölüm,
hazırlanan
ANOVA
modeli
uygulanmıştır. Ayrıca
hipotez
uygulanarakmesi)
araştırma
daha kapsamlı
yüksek olduğu gösterilmiştir
(Rubin
ettestleri
al., 2001;
olduğu
bilinmektedir.
PFOA, insan serum
Miyawaki et al.,yönünde
2007).
Yapılan
çalışmada,
ve dokularında
da bulunmuştur.
hareket
edilmişbir
olup,
göre de sonuca
gidilmiştir. Elde Yetişkin fareler
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve doğalgaz
serum BPA düzeyleri, obez olmayan polikistik
ve prenatal fareler farklı
dozlarda (0, 0.01, 0.1,
over sendromlu aralığı
(PCOS),
obez ve
PCOS’lu,
obezda azalma
0.3,meydana
1, 3, 5gelmektedir.
mg/kg) PFOA’ya maruz bırakılmıştır.
Kw cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
ve PCOS’lu olmayan
karşılaştırılmış
grubuyla
düşük doz
Anahtarkadınlarda
Doğalgaz, Tüketim,Kontrol
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
ve serum BPA düzeyi obez olmayan ve obez
uygulananlarda vücut ağırlığında belirgin bir artış
olan PCOS’lu kadınlarda
obez olmayan kontrol
gözlemlenirken, yüksek doz (5 mg ve 1 mg)
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
grubuna göre yüksek
bulunmuştur.
Serum BPARANGES
PFOA’ya
maruz
kalan farelerde
vücut ağırlığı
HOUSES
düzeyi, obez olan ve PCOS’lu olmayan grupta
azalmıştır. Yüksek doz PFOA’ya maruz kalan
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging
to the years of
2012-2014,
obez olmayan ve PCOS’lu olmayan kontrol
farelerde
kahverengi
yağ
doku ağırlığı artarken,
analyzed.
ANOVA model
was applied
to the study
prepared
with the usemaruziyette
of different vücut ağırlığı,
grubuna göre yüksek
bulunmuştur.
Sonuç
olarak,
düşük
doz PFOA’ya
BPA ve vücut ağırlığı
pozitif
leptin ve
insülin
etkilenemade morearasında
comprehensive.
The korelaspurpose was to determine
electricity
andkonsantrasyonlarının
natural gas prices
yon klinik olarak tanımlanmıştır (Takeuchi et
bileceği gösterilmiştir (Hines et al., 2009).
al., 2004). Rekombinant (Huh7-PPRE-Luc)
Dietilstilbestrol (DES)
hücre hattı kimyasal maddelere; troglitazone,
benzilbütilfitalat (BBP), dipropil fitalat (DPP),
İlk sentetik östrojen olan DES ilk kez 1938 yıbisfenol-A (BPA)’ya maruz bırakıldığında ve
lında geliştirilmiş ve 1941 yılında Amerika’da
kültürü yapılmış hücrelere boyama yapıldığında,
jinekolojik tedavilerde kullanılmaya başlanmıştır
PPARγ agonisti olduğu iyi bilinen troglitazone
(Apfel ve Fisher, 1984). Birkaç yıl sonra Food and
gibi BBP ve BPA’da da yağ hücrelerinin içinde
Drug Administration (FDA) onayı alındığı için
belirgin lipit damlacıkları görülmüştür (Wang
gebe kadınlarda düşüklerin önlenmesi amacıyla
et al., 2010).
kullanılmaya başlanmıştır (Dieckmann, 1953).
1971’de FDA tarafından hamile kadınların DES
Perfluorooktanoik asit (PFOA)
kullanımı yasaklanmış olup buna rağmen birçok
PFOA çevrede sıklıkla karşılaşılan, bozulmaya
Avrupa ülkesinde 1980’lerin ilk yıllarına kadar
karşı direnç gösteren ve besin zinciri yoluyla
kullanılmaya devam etmiştir (Schrager ve Potter,
60
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE
2004). Sentetik bir SANAYİ
östrojenVEolan
DES teratojen
olduğunu
gösteren araştırmaların
olması da bu
ve karsinojen olarak sınıflandırılmış olup mutajen
durumu desteklemektedir (Verhulst et al., 2009).
İNCELENMESİ
olduğu da bilinmektedir (Roy ve Liehr,
1999).
Organoklorlu Bileşikler
Yapılan bilimsel çalışmalar ile sentetik
bir östroGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
jen olan DES’e maruz kalan farelerin
daha fazla
En önemli organik klorlu bileşikler, PCB (po1
yağ hücresi ürettiği, yağ hücrelerinin daha büyük
liklorlu bifenil) gibi kimyasal maddeler ve DDT
Özet : 2012-2014
bu çalışma,
olduğu ve abdominal
yağlanmanın
DES’eTUİK
ma-verileri(diklorodifenil
trikloro
etan),sanayi
DDE (Diklorodifenil
ruz kalan hayvanlarda
daha
fazla
olduğu
ortaya
gibiANOVA
pestisitlerdir.
Yapılan bazı
şeklindedir.
Farklı
analiz
teknikleri
kullanılarakdikloro
hazırlananetilen)
çalışmada
modeli
uygulanmıştır.etAyrıca
testleri Bazı
uygulanarakaraştırmalarda,
araştırma daha kapsamlı
konulmuştur (Newbold
al., hipotez
2007a,b).
PCB’ler,
DDE ve DDT’nin kordon
genlerin vücuttaki
yağ hareket
dağılımında
rol oynadığı
kanından
örneklerde
konsantrasyönünde
edilmiş olup,
görealınan
de sonuca
gidilmiştir. prenatal
Elde
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
bilinmektedir. Neonatal olarak DES’e maruz kalan
yonu araştırılmış ve çocuklarda aşırı kiloluluk ile
farelerde kontrol
grubuyla
ilgisi
değerlendirilmiştir.
Prenatal organik klorlu
aralığı
Kw cinsinden
yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
meydana
gelmektedir.
Thbd ve Nr2f1Anahtar
genlerinin
ifadesinin
azaldığı,
maruziyetin,
aşırı kiloluluğa
Kelimeler
Tüketim,bileşiklere
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK, çocuklarda
Fiyat
Sfrp2 geninin ifadesinin ise arttığı görülmüştür
sebep olabileceği yapılan çalışmalarla gösterilmiştir
(Newbold et al., ECONOMETRIC
2007c). Bu bulgular,
çevresel
(Karmaus et al., 2009; Verhulst et al., 2009; Valvi
ACCORDING
CONSUMPTION
IN TERMS
INDUSTRY
AND konsantrasyonlarda
östrojenlerin genlerin
işleyişini TO
değiştirerek
obezi-RANGES
et al.,
2012). OF
Serumda
yüksek
HOUSES
teye neden olması fikrini desteklemektedir fakat
DDE’ye maruz kalmış kadınların çocuklarında
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI belonging
to the
of 2012-2014,
bununla birlikte daha fazla çalışmaya da ihtiyaç
vücut
ağırlığı
veyears
beden
kütle indeksinin artış
analyzed. ANOVA
was applied to the study
prepared with ortaya
the use konulmuştur
of different
duyulmaktadır (Newbold
et al.,model
2007a).
gösterebileceği
(Karmaus et
al., 2009).
Kordon
kanından
alınan örnekte PCB
electricity
and natural
gas prices
Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar ve Sigara
ve DDE miktarı araştırılan çalışmada, PCB ve
Endüstriyel yanma ürünleri nedeniyle insanlar
DDE’ye maruz kalmış çocuklarda, beden kütle
PAH (polisiklik aromatik hidrokarbonlar)’lara
indeksinin artış gösterebildiği ortaya konmuştur
maruz kalmaktadırlar. Sigara içilmesi sonucu da
(Verhulst et al., 2009). Hamilelik döneminde
bir yanma ürünü olan PAH’lara maruziyet söz
hekzaklorobenzene (HCB) maruz kalmış kakonusudur. Yapılan çalışmalarla hamilelikten önce
dınlardan doğan çocuklarda yüksek miktarda
annenin sigara içmesi ve hamilelik döneminde
HCB’ye maruz kalan çocukların aşırı kilolu ve
annenin sigara içmesi ile doğan çocuklarda obezite
obez olma riskinin artış gösterebildiği sonucuna
oranı arasında yüksek ilişki olduğu ortaya çıkarulaşılmıştır (Smink et al., 2008).
tılmıştır (Power et al., 2002; Toschk et al., 2002;
Sonuç
Oken et al., 2005). Bununla birlikte sigara içen
annelerin çocuklarının, sigara içmeyen annelerin
Obezojenlere maruziyet nedeniyle obezite preçocuklarına göre beden kütle indeksinin daha fazla
valansında artış, dünyada ve ülkemizde otoritelerin önlemler ve tedbirler alması sonucunu
61
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
AÇISINDAN
ARALIKLARINA
doğurmuştur. Obezite
oranıVEenKONUTLAR
yüksek ülke
olan TÜKETİM
Dünyada
ve ülkemizdeGÖRE
obeziteyle mücadeleye
Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzereİNCELENMESİ
pek
yönelik önlemler alınırken unutulmamalıdır ki
çok ülke sağlıklı beslenme konusunda
halkının
sadece kötü beslenme ve egzersiz yapmama obezite
bilinçlenmesini sağlayan çalışmalar
yapmaya
nedeni değildir. Yapılan araştırmalar, endüstriyel
başlamıştır (Martinez, 2010; Otten
et al., 2012).
bileşiklerin (perflorooktanoik asit, DDT, PAH) ,
1
Bazı Avrupa ülkelerinde ve Amerika’da doymuş
endokrin bozucuların (bisfenol-A, fitalatlar, DES),
: 2012-2014
arasındakiyoluna
TUİK verileritoksik
kullanılarak
bu çalışma,
sanayi (organik klorlu
yağ oranı yüksekÖzet
gıdalara
vergiYılları
uygulama
bazıhazırlanan
kimyasal
maddelerin
gidilmiştir bununla
birlikte
şekere
vergi kullanılarak
uybileşikler,
organotinler)
demodeli
obeziteye neden olaşeklindedir.
Farklı
analiz de
teknikleri
ANOVA
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri uygulanarakbileceğini
araştırma dahagöstermektedir.
gulanması ve benzeri
biçimde
gazlı
içeceklerden
Bu nedenle obezojen
vergi alınmasınıyönünde
düşünülmektedir
2010;
terimi ve
hipoteziElde
önem kazanmakta
hareket edilmiş(Kinzel,
olup, yapılan
göreobezojen
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
Lustig et al., 2012). Türkiye Cumhuriyeti Sağlık
obeziteyle mücadelede gelecekte yapılması düfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
Bakanlığı, obezitenin
önlenmesine
yönelikfiyatlarda
hedefda azalma
şünülen
çalışmalarda
obezojenlere maruziyetin
aralığı Kw
meydana
gelmektedir.
ve stratejiler belirlemiş,
2014 :yılına
topsağlık
otoriteler
tarafından dikkate
Anahtar Kelimeler
Elektrik,kadar
Doğalgaz,
Tüketim,önlenmesi
Sanayi, Konut,de
Anova,
TUİK,
Fiyat
lumda obezite ve obezitenin oluşturduğu sağlık
alınmalıdır.
riskleri konusunda
toplumda farkındalık oluşECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY
AND
NATURAL
GAS PRICES
Yapılan
literatür
çalışması
göstermektedir ki obeACCORDING
CONSUMPTION
turmayı amaçlamıştır
(Sağlık TO
Bakanlığı,
2011).RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
zojenlerle ilgili araştırmalar sadece laboratuvar
Bahsedildiği üzere, dünyada ve ülkemizde obezite
hayvanlarında yapılmış fakat yağ hücrelerini kontrol
Abstract:oluşturmak
In this study prepared
konusuna farkındalık
ve obezitenin
in industry
eden
genetikandreseptörlerin
fonksiyonu türlerde
analyzed. amacıyla
ANOVA model
was çalışma
önlenmesini sağlamak
bir dizi
tanımlanmamıştır.
nedenlewasobezojenlerin etki
were applied and Bu
the research
yapılmaktadır. Fakat
tümcomprehensive.
bu çalışmalarla
birlikte
made more
The purpose
mekanizmasını araştırmayı ve insanların obezoobezite ile mücadelede alınacak önlem ve tedjenlerden nasıl etkilediğini bulmayı amaçlayan
birlerin arasına potansiyel kimyasal obezojenlere
yeni çalışmalara da ihtiyaç duyulmaktadır.
maruziyetin önlenmesi de yer edinmelidir.
62
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE
KONUTLAR
AÇISINDAN
TÜKETİMObezojenler
ARALIKLARINA GÖRE
Tablo1.
Potansiyel
Kimyasal
İNCELENMESİ
Diyet
Endüstriyel Kimyasallar
Fruktoz, Genistein, Monosodyum Glutamat
Fitoöstrojenler, Glisirretinik asit
Farmasötikler
BPA
1
Organokalaylar
PFOA
DES, Estradiol, Özet
SSRI,: 2012-2014
TZD’ler Yılları arasındaki TUİK Fitalatlar,
PBDE’ler,
PCB’ler,
TBT, TPT
verileri kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
Trisiklik antidepresanlar
Nonilfenol
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak
Sigaraaraştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Atipik antipsikotikler
Pestisitler
Klorpirifos,
Atrazin
Nikotin
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik
bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
Diğer Çevresel Kirleticiler
Diazinon, Parathion, HCB
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlardaBenzo[a]piren,
da azalma meydana
gelmektedir.
Fine
Partikül Maddeler (PM
DDE
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Aerosoller
), Kurşun
2.5
Oksiklordan
Dithiokarbamat
HOUSES
*Sigara içmek benzo[a]piren ve PM maruziObezite ve Lipid Metabolizması Hekim İçin
Abstract:
In
this
study
prepared
by
using
data
of
TSI
belonging
the yearsRehberi,
of 2012-2014,
yetine neden olur. (Grün ve Blumberg, 2009;
Tanı vetoTedavi
50-83
Routher, 2012) analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
were applied
research was
DECHERF,
S.,and
& theDEMENEIX,
B.A., (2011).
TBT; tributiltin, TPT; trifeniltin, BPA; bisfenol A,
The Obesogen Hypothesis: A Shift of Focus
PFCs; perfluoroalkil bileşikleri, DES; dietilstilfrom the Periphery to the Hypothalamus,
bestrol, SSRI; seçici serotonin gerialım inhibitorü,
Journal of Toxicology and Environmental
TZD; tiazolidinedionlar, Perfulorooktanoik Asit;
Health, Part B, 14:423-448
PFOA, Polibromlu Difenil Eterler; PBDEs,
DESVERGNE, B., FEIGE, J. N., (2009).
Poliklorlu Bifenil Eterler; PCBs.
PPAR-mediated activity of phthalates: A link
Kaynaklar
to the obesity epidemic? Cristina Casals-Casas Molecular and Cellular Endocrinology
APFEL, R. J., & FISHER, S.M., (1984). To do
304:43-48
no harm: DES and the dilemmas of modern
medicine. New Haven: Yale University Press
DIECKMANN, W. J., DAVIS, M. E., RYNKIEWICZ, L. M., POTTINGER, R. E., (1953).
Does the administration of diethylstilbestrol
during pregnancy have therapeutic value?
BAHCECİ, M., TUZCU, A., ARIKAN, Ş., &
GOKALP, D., (2009). Türkiye Endokrinoloji
ve Metabolizma Derneği, Hipertansiyon,
63
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE
concentrations
with
body mass index and
American Journal
of Obstetrics
andAÇISINDAN
Gyne- TÜKETİM
cology, 66, 1062
İNCELENMESİ waist circumference: a cross-sectional study of
NHANES data, 1999–2002. Environ Health
FEIGE, J. N., GERBER, A., CASALS-CASAS,
Perspectives, 7(27):1-15
GrupE.,
C., YANG, Q., WINKLER, C., Güven
BEDU,
1
Kilis The
7 Aralık
HATEMI,Bölümü
H., YUMUK, VD., TURAN, N., &
& DESVERGNE, B., (2010).
pollutant
ARIK, N., (2003). Prevalence of Overweight
diethylhexyl phthalate regulates hepatic energy
and
Obesityolarak
in Turkey.
Metabolic Syndrome
metabolismvevia
species-specific
PPARα
de- tüketiminin
konutlarda
ile -elektrik
istatistiksel
analiz edilmesi
and Related Disorders, 1(4):285-290
pendent mechanisms. Environmental health
perspectives, 118(2),
234 tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
HINES,
WHITE,
S.S.,
göreE.P.,
de sonuca
gidilmiştir.
Elde STANKO, J.P.,
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
GIBBS-FLOURNOY, E.A., LAU, C., &
GRÜN, F., & BLUMBERG, B., (2006). Enfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
FENTON,
S.E., (2009). Phenotypic dichovironmental
obesogens:
organotins
andda azalma meydana
aralığı
fiyatlarda
gelmektedir.
tomy
following
developmental
exposure to
endocrine disruption
via :nuclear
receptor
Anahtar Kelimeler
Elektrik, Doğalgaz,
Tüketim, Sanayi,
Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
perfluorooctanoic acid (PFOA) in female
signaling. Endocrinology, 147(6):50-55
CD-1
mice: low doses induce elevated
ECONOMETRIC
GRUN, F., WATANABE,
H.,
ZAMANIAN,
Z.,
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES INserum
TERMSleptin
OF INDUSTRY
AND and overweight in
and insulin,
HOUSES
MAEDA, L., ARIMA, K., CUBACHA, R., &
mid-life. Molecular and Cellular EndocriBLUMBERG, B., (2006). Endocrine-disrupAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging
to the years of 2012-2014,
nology, 304(1):97-105
the compounds
consumption ofare
electricity
natural gas used in industry and houses is statistically
ting organotin
potentand
inducers
IGUCHI,
T., WATANABE,
H., OHTA, Y., &
of adipogenesis
in for
vertebrates. Molecular
techniques
analysis. Moreover, tests of hypothesis
were applied
BLUMBERG, B., (2008). Developmental
Endocrinology, 20(9):2141-2155
effects: oestrogen‐induced vaginal changes
GRUN, F., & BLUMBERG, B., (2007). Perturbed
and organotin‐induced adipogenesis. Internanuclear receptor signaling by environmental
tional Journal of Andrology, 31(2):263-268
obesogens as emerging factors in the obesity
JANESICK, A., & BLUMBERG, B., (2011).
crisis. Reviews in Endocrine and Metabolic
Endocrine disrupting chemicals and the deDisorders, 8(2):161-171
velopmental programming of adipogenesis
GÜLDİKEN, S., (2005). Sekonder Obezitenin
and obesity. Birth Defects Research Part C:
Ayırıcı Tanısı. Turkiye Klinikleri Journal of
Embryo Today: Reviews, 93(1):34-50
Internal Medical Sciences, 1(37):14-17
KARMAUS, W., OSUCH, J. R., ENELI, I.,
HATCH, E. E., NELSON, J. W., QURESHI,
MUDD, L. M., ZHANG, J., MIKUCKI,
M.M., WEINBERG, J., MOORE, L.L.,
D., & DAVIS, S., (2009). Maternal levels
SINGER, M., & WEBSTER, T.F., (2008).
of dichlorodiphenyl-dichloroethylene (DDE)
Association of urinary phthalate metabolite
64
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ and
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE
NEWBOLD,
R.R., PADILLA-BANKS,
E., &
may increase weight
body massAÇISINDAN
index TÜKETİM
JEFFERSON, W.N., (2009). Environmental
in adult female offspring. OccupationalİNCELENMESİ
and
estrogens and obesity. Molecular and Cellular
Environmental Medicine, 66(3):143-149.
Endocrinology, 304(1):84-89.
KIRCHNER, S., KIEU, T., CHOW, Güven
C., CASEY,
1
7 Aralık
Bölümü
NEWBOLD,
R.R., PADİLLA‐BANKS, E.,
S., & BLUMBERG, B., Kilis
(2010).
Prenatal
SNYDER, R. J., & JEFFERSON, W. N.,
exposure to the environmental obesogen
(2007a).
to environtributyltin predisposes
multipotent
stem
ve konutlarda kullanılan
doğalgaz
ile cells
elektrik tüketiminin
istatistikselPerinatal
olarak analiz exposure
edilmesi
mental estrogens and the development of
to become adipocytes. Molecular Endocriuygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Nutrition
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik veobesity. Molecular
doğalgaz fiyatlarının tespit
edilmesi & Food Resenology, 24(3):526-539
arch, 51(7):912-917
edilenSTRYNAR,
bulgular sonucunda;
LINDSTROM, A.B.,
M.J. sanayi
& LIBELO,
NEWBOLD,
R.R., PADILLA-BANKS, E.,
E.L., (2011).aralığı
Polyfluorinated
compounds:
past,da azalma
fiyatlarda
SNYDER,
R.J.,
PHILLIPS,
T.M., & JEFpresent, andAnahtar
future. Environmental
Science
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz,
Tüketim, Sanayi,
Konut, Anova,
TUİK,
Fiyat
FERSON, W. N., (2007b). Developmental
& Technology, 45(19):7954-7961
exposure to endocrine disruptors and the
ECONOMETRIC
ANALYSIS
MCALLISTER, B.G.,
&
KIME,
D.E.,
(2003).
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES INobesity
TERMS OF
INDUSTRY AND
epidemic. Reproductive
ToxicoHOUSES
Early life exposure to environmental levels
logy, 23(3):290-296
of the aromatase inhibitor tributyltin cauAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
the consumption
electricity and sperm
natural gas used
in industry and houses
is statistically
NTP-CERHR,
(2000).
(National Toxicology
ses masculinisation
and ofirreversible
the Evaluation
of Risks
damage in techniques
zebrafishfor(Danio
analysis. rerio). Aquatic
Moreover, tests of hypothesis Program
were appliedCenter
and thefor
research
was
to Human Reproduction). NTP-CERHR
Toxicology, 65(3):309-316
Expert Panel Report on Di(2-Ethylhexyl)
MIYAWAKI, J., SAKAYAMA, K., KATO, H.,
Phthalate. Available:http://ntp.niehs.nih.gov/
YAMAMOTO, H., & MASUNO, H., (2007).
ntp/ohat/phthalates/dehp/DEHP-Monograph.
Perinatal and postnatal exposure to bisphenol
pdf (Erişim tarihi: 02 Nisan 2012)
a increases adipose tissue mass and serum
OBERDÖRSTER, E., RITTSCHOF, D., &
cholesterol level in mice. Journal of AtheLEBLANC, G. A., (1998). Alteration of
rosclerosis and Thrombosis, 14(5):245-252
[14C]-testosterone metabolism after chronic
MORI, C., (1998). Fetal exposure to endocrine
exposure of Daphnia magna to tributyltin. Arcdisrupting chemicals (EDCs) and possible
hives of Environmental Contamination and
effects of EDCs on the male reproductive
Toxicology, 34(1):21-25
system in Japan. In Program and Abstracts of
International Symposium on Environmental
Endocrine Disruptors, 11, 13
65
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE KONUTLAR
AÇISINDAN
ARALIKLARINA
OGDEN, C.L., CARROLL,
M.D., KIT,
B.K., TÜKETİM
Perinatal
exposureGÖRE
to low doses of bisphenol
& FLEGAL, K.M., (2012). Prevalence
of
A affects body weight, patterns of estrous
İNCELENMESİ
obesity in the United States, 2009-2010
cyclicity, and plasma LH levels. Environmental
Health Perspectives, 109(7):675
OKEN, E., LEVITAN, E. B., & GILLMAN,
1
7 Aralık during
M. W., (2008). Maternal Kilis
smoking
SATMAN,Bölümü
I., (2002). The Turdep Group Popregnancy and child overweight: systemapulation-Based Study of Diabetes and Risk
tic review and
meta-analysis.
International
Characteristics
in analiz
Turkey
Results of the Turkish
ve konutlarda
edilmesi
Journal of Obesity, 32(2):201-210
Diabetes Epidemiology Study (TURDEP),
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik veDiabetes
tespit edilmesi
Care, 25,9
ONAT, A., KELEŞ,
İ.,hareket
SANSOY,
CEYHAN,
yönünde
edilmişV.,
olup,
sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
K., UYSAL,edilen
Ö.,bulgular
ÇETİNKAYA,
A., ERER,
SATMAN, I., (2011). 47. Ulusal Diyabet Kongfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
aralığı Kw
yükseldikçe,
gelmektedir.
B., YILDIRIM,
B.,cinsinden
& BAŞAR,
Ö., fiyatlarda
(2001).da azalma meydana
resi, Türkiye
Diyabet Prevalans Çalışmaları:
Yetişkinlerimizin
yıllık Takibinde
Obezite
Anahtar10
Kelimeler
Tüketim, Sanayi,
Konut, Anova,ve
TUİK,
Fiyat
TURDEP-I
TURDEP-II,
, TURDEP-II
Göstergeleri Artışta: Beden Kitle İndeksi
Çalışma Grubu
Erkeklerde Koroner
Olayların
Bağımsız
ECONOMETRIC
ANALYSIS
SCHRAGER, S., & POTTER, B. E., (2004).
Öngördücüsü, Türk Kardiyoloji Derneği
HOUSES
Diethylstilbestrol exposure. American Family
Arşivi, 29:430-6
Physician, 69(10):2395
the consumption
electricity
and natural
POST, G.B., COHN,
P. D.,of&
COOPER,
K. gas used in industry and houses is statistically
prepared
the use of different
SMINK,
A.,with
RIBAS‐FITO,
N., GARCIA, R.,
for analysis. Moreover,
R., (2012). techniques
Perfluorooctanoic
acid (PFOA),
electricity and
gas pricesM. A., GRIMALT,
TORRENT,
M.,natural
MENDEZ,
an emerging drinking water contaminant: a
J. O., & SUNYER, J., (2008). Exposure to
critical review of recent literature. Environhexachlorobenzene during pregnancy incremental Research, 116:93-117
ases the risk of overweight in children aged
POWER, C., & JEFFERIS, B. J., (2002). Fetal
6 years. Acta Paediatrica, 97(10):1465-1469
environment and subsequent obesity: a study
STAHLHUT, R.W., VAN WIJNGAARDEN,
of maternal smoking. International Journal
E., DYE, T.D., COOK, S., & SWAN, S.H.,
of Epidemiology,31(2):413-419
(2007). Concentrations of urinary phthalate
ROY, D., & LIEHR, J. G., (1999). Estrogen, DNA
metabolites are associated with increased
damage and mutations.Mutation Research/
waist circumference and insulin resistance
Fundamental and Molecular Mechanisms
in adult US males. Environmental Health
of Mutagenesis, 424(1): 107-115
Perspectives, 876-882
RUBIN, B.S., MURRAY, M.K., DAMASSA,
D. A., KING, J.C., & SOTO, A.M., (2001).
TAKEUCHI, T., TSUTSUMI, O., IKEZUKI, Y.,
TAKAI, Y., & TAKETANI, Y., (2004). Posi66
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
ARALIKLARINA
GÖRE V., HOND, E.D.,
VERHULST,
S.L., NELEN,
tive relationship
between
androgen AÇISINDAN
and the TÜKETİM
endocrine disruptor, bisphenol A, in normal
İNCELENMESİ KOPPEN, G., BEUNCKENS, C., VAEL,
C., & DESAGER, K., (2009). Intrauterine
women and women with ovarianMurat
dysfunction.
exposure to environmental pollutants and body
Endocrine Journal, 51(2):165-169
mass index during the first 3 years of life.
1
TOSCHKE, A., KOLETZKO,Kilis
B.,7 Aralık
SLIKKER,
Environmental Health Perspectives, 117(1):
W., HERMANN, M. & VON KRIES, R.,
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak
122-126
(2002). Childhood
obesity
is associated
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile with
WANG, Y.F., CHAO, H.R., WU, C.H., TSENG,
maternal smoking
in pregnancy. European
KUO,
Y.T.,tespit
& TSOU,
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik veC.H.,
doğalgaz
fiyatlarının
edilmesi T.C., (2010). A
Journal of Pediatrics, 161(8):445-448
recombinant peroxisome proliferator response
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü
VALVI, D., MENDEZ,
M.A.,
MARTÍNEZ
MU-için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaelement-driven
varılmaktadır. Sonuçluciferase
olarak tüketimassay for evaluaRIANO, D.,aralığı
GRIMALT,
TORRENT,
Kw cinsindenJ.O.,
yükseldikçe,
tion of potential environmental obesogens.
M., SUNYER
DEU,
J., &:VRIJHEID,
M.,
Anahtar
Kelimeler
Elektrik, Doğalgaz,
Biotechnology Letters, 32(12):1789-1796
(2012). Prenatal concentrations of polycWHO, (2012). http://www.who.int/topics/obesity/
hlorinated biphenyls,
DDE, and DDT and
CONSUMPTION
TERMS
OF INDUSTRY
(Erişim
tarihi: 28AND
Mart 2012)
overweight inACCORDING
children: aTO
prospective
birthRANGES INen/
HOUSES
cohort study. Environmental Health PersAbstract:
In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
pectives. 120
(3):451-457
67
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
EXTENDED ABSTRACT
Obesity showing that power, capability,
welfare when human life being short termed but at the present
time obesity is like a treated disease.
Obesity is defined as abnormal or excessive fat accumulation
1
that may impair health. Between 1980 and 2008 years obesity ratio has doubled in the world. The
Özethas
: 2012-2014
Yılları arasındakifor
TUİK
verilerihealth.
kullanılarak
bu çalışma,
obesity pandemic
huge implications
public
In hazırlanan
2010, 43
millionsanayi
children under five
years old were overweight
and 35 million children of them were living in developed countries and
uygulanmıştır.
hipotez testleri
uygulanarakObesity
araştırma daha
kapsamlı in
haleTurkey
getirilmiştir.
8 million also were
living Ayrıca
in developing
countries.
frequency
is 32%. Generally,
it has found that
2/3 of
adult
Turkish
population
overweight
or obese.
Obesity
yönünde
hareket
edilmiş
olup, yapılan
istatistik is
bulgulara
göre de sonuca
gidilmiştir.
Elde is caused by a
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
complex interaction between genetic, behavioral, and environmental factors. Although much interest
has focused on aralığı
theseKw
factors
including
needdatoazalma
incorporate
healthy foods in our diets and more
cinsinden
yükseldikçe,the
fiyatlarda
exercise into ourAnahtar
lifestyle,
these: Elektrik,
factorsDoğalgaz,
cannotTüketim,
solelySanayi,
explain
theAnova,
alarming
Kelimeler
Konut,
TUİK, rise
Fiyat in obesity. Further, it
remains puzzling why some people are more successful in dieting and loosing weight than others.
Obesity is most definitely
a multi factorial disease. Obesity reasons are classify that diet, physical
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
activity, sedentary ACCORDING
lifestyle, genetic
syndromes, RANGES
psychological
factors,
some endocrine
diseases. High
HOUSES
energy intake and less exercise, both of them important factors in obesity prevalence but the studies
In this
study prepared byfood
using may
data ofalso
TSI belonging
to the
years of 2012-2014,
suggest that theAbstract:
chemicals
contaminating
be factor
in obesity.
But the studies suggest
analyzed.
ANOVA model
applied
study in
prepared
withBruce
the useBlumberg,
of different professor at the
that the chemicals
contaminating
foodwasmay
alsotobethefactor
obesity.
University of California,
Irvine, named
the chemicals
as “obesogen”
2006.
that cause
The purpose
was to determine
electricity andin
natural
gas Chemicals
prices
obesity its name is obesogens and also the term of obesogen is defined as environmental pollutions
that negative effects of adipose tissue in various directions. The term of obesogen defined as xenobiotic that affect lipid metabolism and triggered obesity. Potential chemical obesogens are tributyltin
(TBT), triphenyltin (TPT), bisphenol a (BPA), perfluoroalkyl compounds (PFCs), diethylstilbestrol
(DES), selective serotonin reuptake inhibitor (SSRI), thiazolidinediones (TZD), perfluorooctanoic acid
(PFOA), polybrominated diphenyl ethers (PBDEs), polychlorinated biphenyl ethers (PCBs). Organotins are very common pollutatnts in environment. Tributyltin was used as a fungicide in agriculture
and shipping. Results show that prenatal exposure to TBT effect of preadipocytes and it conversion
adipocytes. TBT promotes adipogenesis and perturbs key regulators of adipogenesis and lipogenic
pathways in vivo. TBT was thus identified as the first “obesogen.” Researches showed that PFOA is
toxic, extremely resistant to degradation, bioaccumulate in food chains, and can have long half lives
in humans. It uses commercial and industries products especially for the last seven decades. PFOA
exposure have decreased early life body weight and terminal body weight with significant decreases
in white adipose tissue, significant increases in brown adipose tissue, findings that are absent with
68
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ VE
KONUTLAR(BPA)
AÇISINDAN
the lower doses of PFOA.
Bisphenol-A
is a monomer
in the structureGÖRE
of composite resins and
polycarbonate plastics. Bisphenol-A is a xenoestrogen
and an endocrine disrupters. BPA used to make
İNCELENMESİ
polycarbonate polymers and epoxyMurat
resins,
along with other materials used to make plastics. Epoxy
resins are used to make internal surface
coatings for food cans (sea products, vegetables, beer, soft
drinks, powder milk), big storage
vessels (wine, water) and various types of food containers. Humans
1
are exposed to BPA inadvertently through their food and beverages, but they are also likely to be
: 2012-2014
arasındaki
TUİK
verileri
bu çalışma,
sanayi of mice to BPA
exposed via air,Özet
drinking
and Yılları
bathing
water,
dust,
andkullanılarak
soil. Thehazırlanan
continuous
exposure
during the perinatal
and Farklı
postnatal
thehazırlanan
development
ofANOVA
obesitymodeli
and hyperlipidemia.
şeklindedir.
analiz periods
teknikleri caused
kullanılarak
çalışmada
uygulanmıştır.
hipotez
araştırma
daha kapsamlı
Results show that
there is Ayrıca
a strong
relationship
between
serum
BPA level
and body weight. DEHP
is the most widely
used
industrial
plastyapılan
icizer,istatistik
and human
to this
pollutant
yönünde
hareket
edilmiş olup,
bulgularaexposure
göre de sonuca
gidilmiştir.
Elde is high through
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve
doğalgaz
the daily use of polyvinyl chloride products. Results demonstrate that a species-specific relationship
between exposure
to DEHP
andyükseldikçe,
diet induced
obesity.
Andmeydana
also concentrations
of mono benzyl ve mono
aralığı
Kw cinsinden
fiyatlarda
da azalma
gelmektedir.
ethyl hexyl phthalate
showed
statistically
significant
correlations
with abdominal obesity
Anahtarmetabolites
Doğalgaz,
Tüketim, Sanayi,
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
and insulin resistance in men. The first synthetic oestrogen, diethylstilboestrol (DES), was discovered
in Britain in the 1940s.
It quickly became popular in the United States of America as a treatment for
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES IN TERMS
AND
threatened miscarriage.
Synthetic
estrogen diethylstilbestrol
DESOFisINDUSTRY
a transplacental
carcinogen and
HOUSES
a transplacental genotoxin and knows that its a mutagen. Studies results show that when the mouse
Abstract:
this study a
prepared
using data of TSI
belonging
to the years
2012-2014,
is exposed to DES
theyInproduce
lot ofbyadipocytes,
these
adipocytes
areofbig
in size and the mouse
ANOVA model
applied to
the study
use of different
abdominal bodyanalyzed.
fat increases.
Thesewasfinding
support
theprepared
ideaswith
thatthechemicals
exposure may play
important role in
regulating
of obesity.
endocrine
disrupter
compounds
affect adipogenesis
made
more comprehensive.
The By
purpose
was to determine
electricity
and natural with
gas prices
both of makes obsity and obesity prevalence increased that called “obesogen hypothesizes”. In other
words the “environmental obesogens hypothesis” proposes that a subset of environmental pollutants
disrupts normal development or interferes with the body’s homeostatic controls. Exposure to these
obesogens initiates or exacerbates obesity through misregulation of critical pathways involved in adipogenesis, lipid metabolism, or energy balance. So, the objective of this study is to give information
about of obesogens and their effects on obesity. Obesity prevalence has increased markedly over the
past few decades. The obesity pandemic has huge implications for public health. Research that obesogens come out past decade. Now that most of the world has adopted an increasingly ‘‘obesogenic’’
lifestyle of excess energy intake and decreased physical activity and same genes contribute to obesity
and poor health. Toxic chemical substance exposure increased that both of obesity prevalence and
formation of health problems related with obesity. The environmental obesogen hypothesis purpose
that examine the relationship between toxic chemicals and obesity. Recent studies have proposed
a first set of candidate obesogens (diethylstilbestrol, bisphenol A, phthalates and organotins among
others) that target nuclear hormone receptor signaling pathways with relevance to adipocyte biology
69
DBHAD
ULUSLARARASI
HAKEMLİ
EKONOMİ
YÖNETİMİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
International
Refereed
EconomyResearch
Management
International
Peer-Reviewed
Ekim
Sayı:
0206
Cilt:
012016
Sonbahar
Kış
Ocak/ –Kasım
Şubat –/ Aralık
Mart -2014
Nisan
Sayı:
Yıl:
İlkbahar
02 Volume:
01 Autumn
Issue:06
Year: 2016
Spring Winter
ID: ID:13
74 K: K:02
106
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(Marka Patent
/ Trademark Patent)
(2015/03940 / 2015-GE-17289)
Print:
Online:
2148-8150
(ISO 9001-2008Issn
Belge
No: 2148-4791
12879 & ISO
14001-2004
Belge No: 12880)
SANAYİ
VE KONUTLAR
TÜKETİM
ARALIKLARINA
GÖRE have been used to
and the developmental
origins
of health AÇISINDAN
and disease.
Recently
several approaches
understand the chemicals and obesity. Research
with obesogens only studied in laboratory animals
İNCELENMESİ
but the genetic receptors that control
the function of adipocytes has not been identified yet. In this
review are given information about Güven
of obesogens.
The next step for researchers begin to investigate
the action mechanism of obesogens
and learn how it effects peoples.
1
HOUSES
70
DERGİ HAKKINDA
DBHAD “Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi”; 2014 yılı itibariyle yayın
hayatına girmiştir. Dergimizde literatüre kaynak sağlayacak nitelik ve değerde olan yayınlara
yer verilmektedir. Dergimiz uluslararası hakemli bir dergi olup, yılda ÜÇ sayı çıkarmaktadır.
Dergimizin sayıları NİSAN, AĞUSTOS ve ARALIK aylarında sistem üzerinden yayınlanmaktadır. Dergimiz gerek basılı, gerekse de internet üzerinden ulaşılabilen bir dergidir. Dergimizde
Beslenme Bilimi konusunda yapılmış her türlü araştırma çalışmasına yer verilecektir. Beslenme Bilimleri, Toplum Beslenmesi, Beslenme Eğitimi, Diyetetik, Besin Mikrobiyolojisi ve Toplu Beslenme Sistemleri, Epidemiyoloji, Diyet Araştırmaları, Besin Gereksinimleri, Beslenme
Davranışları, Metabolik Çalışmalar, Vücut Kompozisyonu, Şişmanlık, Genetik, Nütrigenetik, Besin Güvenliği ve Güvencesi alanı içerisinde değerlendirilebilecek her türlü yayına yer
verilebilmektedir. Dergimizin baş editörü Doç. Dr. Aslı UÇAR olup, dergi yönetim kurulunun
aldığı kararlar doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirilmektedir. Yönetim kurulu başkanı derginin o anki yönetim kurulundaki en üst unvana sahip hocamız olup yönetim kurulunun %51’
inin aldığı kararlar uygulanmaktadır. Gönderilen her yayın kendi alanında uzman iki hakemin
onayından geçmeli ve hakemler tarafından yayınlanabilir görüşüne sahip olmalıdır. Aynı sayı
içerisinde yazarın bir yayınına yer verilir. Birden fazla hakem ve yönetim kurulu onayından
geçen çalışmalar sıraya alınarak ilerleyen sayılarda yayınlanır. Hiçbir yazar hakem ve yönetim
kurulu üyeleri üzerinde etkili değildir. Dergimizde yayınlanmak üzere sisteme yüklenen çalışmalar için yayın telif hakkı sözleşmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar dergiye devredilmiş olarak kabul edilir. Yazar ya da yazarlar bu durumu kabul etmiş ve derginin yayın kabul
şartlarına uygun hareket etmeyi teyit ederek bu sisteme dahil olmuştur.
Dergimiz hakem ve bilim kurullarında yer almak isteyen akademisyen ve bilim araştırmacılarının mutlaka Dr. unvanı almış ve alanında uzman olması gerekmektedir. Ayrıca bilimsel çalışmalar yapmış olması şartı aranır. Dr. ya da Uzman unvanına sahip olmayan ve alanında yayın
yapmayan hiç kimse bilim, danışma ve hakem kurullarında yer alamaz. Dergi yönetim kurulu
derginin en üst karar ve yürütme mekanizmasını oluşturur. Yönetim kurulunun aldığı her türlü
karar kesin ve değiştirilemez niteliktedir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın hiçbir koşul ve şartta dergi üzerinde işlem gerçekleştirilemez ve uygulamaya gidilmez. Dergi baş editörü hakem
onayına gönderilmeyen çalışmaların dergide kabul edilip edilmeyeceğine, hakem sürecine gönderilip gönderilmeyeceğine karar verebilir. Bu karar sürecinde yönetim kuruluna bilgi vermek
zorunda değildir. Dergimiz bünyesinde hakem, bilim ve danışma kurulunda yer almak isteyen
bilim insanlarının katılımına ancak yönetim kurulu karar verebilir.
Dergimizde bazı ulusal ya da uluslararası kongrelerde yayınlanmış sözlü ve hakem onayından
geçmiş çalışmalar için özel sayılar şeklinde çalışmalar da gerçekleştirilmektedir. Bu tip özel
sayılar ancak anlaşma yapılan kongrelerde sunulmuş sözlü bildiriler için geçerlidir. Bu bildiri-
lerin mutlaka kongre bilim kurulundan onay almış hakem değerlendirmesi yapılmış olmalıdır.
Hakem değerlendirilmesi yapılmamış hiçbir çalışma yayına alınmaz. Yayınlanmak için gönderilen çalışmalar dergi hakem onayına gönderilir. Ancak her iki hakemden olumlu dönüş alan
çalışmalar yayına alınır. Ayrıca sözlü sunulan bildirilerin mutlaka basılı materyali ile hakem
onay raporları dergimiz yönetim kuruluna ve baş editörüne sunulmuş olmalıdır. Bu bilgi ve
materyallere sahip olmayan bildirilere dergimizde yer verilmez. Dergimizde işlem sürecine dair
bilgiler yazar ve yazarlara yazılı olarak dergi internet adresinden bildirilir. Ayrıca dergimize üye
olup sisteme giriş yapan her bir yazar süreç ile ilgili bilgileri derginin web sayfasından kendisi
izleyip gelişmeleri takip edebilir. Dergimizdeki koşul ve şartlar her bir yazar ve yazarlar için
aynıdır. Hiçbir kimse için bu kurallar ve koşullar değiştirilmez. Farklılık sağlanması istenemez
talep edilemez. Dergimiz bünyesinde yayınlanması istenen eserlerin mutlaka derginin yayın
kabul ettiği alanlardan olması şartı aranır. Bu özellikleri taşımayan hiçbir yayına dergimizde yer
verilemez. Hakem sürecine dair işleyiş baş editör kontrolünde gerçekleştirilir. Baş editör yayının dergide hakem sürecine dair işleyişine yönelik bilgi ve karar verme yetkisine sahip bulunur.
Baş editörün uygun bulmadığı ya da kabul etmediği bir yayın dergide sürece dahil edilmez.
Bu konuda yazar ya da yazarlar dergi ile diğer organlar üzerinde bir yükümlülük oluşturamaz.
Hakem onayından geçse bile editörler ya da yönetim kurulu mevcut çalışmanın yayınlanmasına
olumlu görüş bildirmemesi veya makale sistemde yayına alınsa bile kurulların kararı ile iptal
edilebilir. Böyle bir durumda yazar ya da yazarlar dergiye bir yaptırım uygulamaz. Her türlü
yetki tek taraflı olarak dergi yönetim ve editörler kuruluna aittir.
Dergimiz T.C. hukuk kuralları çerçevesinde “5846” sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanun ve
Hükümleri’ne tabi hareket eder. Bu kanunun gerekliliklerini yerine getirmeyen yazar ya da
yazarlar hakkında dergimiz tek taraflı olarak hukuki haklarını korumaya sahiptir. Dergimizde
yayınlanması amacıyla gönderilen çalışmalarda yapılan ilgili kanunlara uygun olarak gerçekleştirilmeyen alıntılar, intihal gibi konularda yazar ya da yazarlar tek taraflı olarak sorumludur. Her bir yazar ve yazarlar uluslararası akademik, bilimsel etik kurallara uymak zorundadır.
Bu kurallara uymayan yazarlar hakkında ilgili kurum ve kuruluşlara dergimiz doğrudan resmi
olarak bilgi verir. Doktora, Yüksek Lisans ve Uzmanlık tezlerinden yararlanılarak hazırlanan
çalışmalarda mutlaka kaynakça ya da özet altında hangi çalışmadan yararlanılarak hazırlandığı
belirtilmelidir. Aksi durumda bu tip çalışmalar etik kabul edilmez ve intihal çerçevesinde değerlendirilir. Tez ve uzmanlık tezlerinde mutlaka ilgili yayının asıl sahibinin ismi bulunmalıdır.
İlk sırada etik kurallar çerçevesinde tezin “yayının” asıl sahibi konumundaki kişi ilk sırada yer
almalıdır. Danışman ve diğer yazarlar tezin sahibinin önünde yer alamaz. Bu tip çalışmalarda
tez danışmanı dışında farklı yazar isimleri bulunuyor ise çalışmaya ne tür bir katkı sağlandığı
kaynakça kısmında açıkça belirtilmelidir. Dergimiz basılı ve online olarak hareket eden bir yayın organıdır. Akademik alanda hazırlanan çalışmaların yer aldığı bir materyal olarak bilimsel
araştırma yapan kurum ve kişilere fayda sağlamak amacıyla toplumsal hizmet sunan sosyal
bir organdır. Dergimiz paralı bir dergi olmayıp, hiçbir yazara ya da yazarlara basılı materyal
göndermek zorunda değildir. Dergimizde kabul edilen ve basıma hak kazanan çalışmalar dergi
yayın kabul şartları ve yazım kurallarına uygun olarak mizanpajı yapılır ve sisteme yüklenir.
İhtiyacı olan yazar ya da yazarlar ile okuyucular sistemden bu sayıyı indirerek ihtiyacını giderebilir. Mizanpaj yazar tarafından örnek makale baz alınarak yapılmaktadır.
ABOUT THE JOURNAL
“International Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research” (DBHAD) has started to
publish articles as of 2014. Our journal includes valuable and qualified articles which will
provide sources for the literature. Our journal is an international refereed journal, and is published three times a year. The issues of our journal are published on APRIL, AUGUST and
DECEMBER. Both online and printed versions of the journal are available. Our journal welcomes all types of works tackling the issues of Nutritional Sciences, Public Health Nutrition, Nutrition Education, Dietetics, Food Microbiology and Collective Nutrition Systems,
Epidemiology, Diet Research, Food Requirements, Metabolic Studies, Body Composition,
Adiposity, Genetics, Nutrigenetics, Food Safety and Security. Editor-in-Chief of the journal is Assoc. Prof. Aslı UÇAR and the journal carries out its activities in accordance with the
decisions taken by the Executive Board of the journal. The President of the Executive Board is
the member of the board who has the highest rank, and decisions taken by 51% of executive
board are implemented. Each submitted article is approved by two referees who are experts in
their fields, and is expected to be granted with positive opinions of referees as to being eligible
for publishing. Within the same issue, single article of the author is published. If the author has
more than one article which is approved by referees and the executive board, those are lined
up for the following issues. No author has any kind of power on referees and executive board.
Copy right agreement is not demanded for articles which have been uploaded to the system
for publishing. Rights of articles which have been uploaded to the system are considered to be
transferred to the journal. Author or authors are regarded to have agreed on this and have been
included in this system by committing to act in accordance with the publishing conditions of
the journal.
Academicians and researchers who would like to become a member of referees and scientific
boards of the journal are required to hold Ph. D. degree and be granted with the title of Doctor
and to be experts in their fields. In addition, one of the conditions is to have carried out scientific studies. No one who has not published works in his/her field and does not have the titles of
Doctor or Expert cannot become a member of referees and advisory boards. Executive board of
the journal is the senior decision and executive mechanism of the journal. Each and every decision of the executive board is absolute and irreversible. Without the decision of the executive
board, nothing can be carried out or performed under no circumstance. The Editor-in-Chief of
the journal can decide on whether works which have not been sent to the approval of referees can be accepted or not, whether they can be included in the process of referees’ approval.
Editor-in-Chief does not have to inform the executive board on this process. Only executive
board takes decisions regarding the participation of scientists who would like to participate in
the referees, scientific and advisory boards of the journal.
In our journal, special issues can be prepared for works which have been presented orally in
some national or international congresses and which have been approved by a referee. Such
special issues are just valid for oral presentations in agreed congresses. Such works have to be
approved by scientific board of the congress and evaluated by referees. No work can be published without referee assessment and approval. Works which are sent for publishing are submitted to referees for their approvals. Works which are evaluated positively by the two referees are
published. In addition, printed versions of the orally-presented works and their referee approval
reports should be submitted to executive board of the journal as well as editor-in-chief. Works
lacking this information and printed material cannot be accepted for our journal. Information
regarding the process are provided for author and authors in a written format in the web page
of the journal. Each author who registers to our journal and logins the system can follow up the
process on the web page of the journal. All conditions and principles are eligible and same for
each and every author. These conditions and rules cannot be changed for anyone. Any change
or difference cannot be requested. Works sent to be published in the journal have to be related to
the fields that the journal accepts. If a work does not hold such features, it is not published in the
journal. Procedure regarding refereeing process is under the control of editor-in-chief. Editorin-chief has the authority to decide on the procedure of refereeing process for a work. A work
which has not been found appropriate or not been accepted by the editor-in-chief cannot be
included in the refereeing process of the journal. Under such circumstances, author or authors
cannot form any liability for the journal and other bodies. Even if a work is approved by a referee or accepted in the system to be published, its publication can be cancelled due to negative
opinion of editors or executive board regarding the publication of the work or related decision
of the boards. Under such cases, author or authors cannot impose sanctions on the journal. Any
kind of authority belongs unilaterally to the executive and executive boards of the journal.
Our journal acts in accordance with the Law numbered “5846” on Intellectual and Artistic
Works and its provisions within the frame of Turkish Republic legal rules. Our journal has the
right to protect its legal rights unilaterally against author or authors who do not fulfil the necessities of this law. Author or authors are held responsible unilaterally regarding quotations which
are not in accordance with related rules, and plagiarism. Ethics board report is mandatory in research and applied studies. Studies without ethics board report cannot be accepted even if they
have received referee’s approval. Author or authors cannot claim any right on this matter. On
this matter, any institution, individual or other authorities cannot impose sanction on the journal. Each and every author has to obey international academic, scientific and ethical rules. Our
journal informs related institutions or organizations directly and formally about authors who
do not obey the rules. In studies which are prepared by utilizing PhD, MA/MS and Expertise
theses, studies that have been utilized have to be definitely stated under the title of bibliography
or abstract. Otherwise, such studies cannot be regarded as ethical and evaluated within the frame of plagiarism. In MA/MS and Expertise theses, name of the author of the original study has
to be stated. If different author names exist in such studies, the contributions of the authors to
the study have to be clearly stated in the bibliography. Our journal has both online and printed
versions. Our journal, as a material including academically-prepared studies, is a social organ
which provides services to the society in order to provide benefits to institutions and individuals
which carry out scientific studies. Our journal does not charge any fee thus does not have to
send printed material to author/authors. Page-setting of the works which have been accepted
and granted to be published in our journal is carried out according to the journal’s publication
and writing rules, and then uploaded to the system. Works can be downloaded from the system
by author/authors and readers so that their needs are met. Page-setting is performed by authors
based on the sample work provided for them.
YAZARLARA BİLGİ
1.Dergimizin yazım dili Türkçe ve İngilizcedir.
2. Farklı dillerde hazırlanan yayınlar ve çalışmalar editör başta olmak üzere derginin yönetimi
onay vermesi durumunda kabul edilir. Bu durum tek taraflı olarak dergimize aittir.
3. Dergimiz internet ortamında tam metin olarak yer alır. “Basılı hali ile sisteme yüklenir”
4. Dergimiz sistemine üye olmadan yüklenen yayını kabul etmez.
5.Hiçbir yazar dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz.
6. Yapılan her bir çalışmanın sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) aittir. Dergimiz bu konuda bir yükümlülük altına alınamaz sokulamaz.
7. Dergimiz bünyesinde değerlendirilmek koşulu ile gönderiler çalışmaların, her hangi bir nedenle bir başka yerde kullanılmamış veya değerlendirmeye gönderilmemiş olması gerekir. Böyle bir olumsuzluk ile karşılaşılması durumunda tekzip yayınlanması koşulu ile çalışma reddedilir ve yazar hakkında hukuki işlem başlatılır.
8. Her bir çalışma alanında uzman iki hakem tarafından değerlendirilip, iki hakemden olumlu
görüş alan çalışmalar sıraya alınmak koşulu ile yayına alınır.
9. Hiçbir çalışmanın bir başka çalışmadan farklılığı veya üstünlüğü yoktur. Her bir yazar ve
çalışma aynı hak ve eşitliğe sahiptir. Her hangi bir ayrıcalık tanınmaz.
10.Yazarlar çalışmalarının hangi hakemler tarafından değerlendirildiğini bilemez ve bilmek isteme hakkına sahip olamaz. Bu durum sadece sistem yönetici ve editör tarafından bilinir ve
gizli tutulur.
11. Düzeltmeler majör ve minör şeklinde yapılır. Her bir düzeltme sadece iki hakka sahiptir. İki
talep doğrultusunda istenen düzeltmenin yapılmaması durumunda çalışma otomatik olarak ret
alır.
12. Tez, sunum ve bildiri şeklinde daha önce kullanılmış çalışmalar makaleye dönüştürülüyor
ise mutlaka daha önceki kullanımına yönelik bilgi makalenin dipnotunda bulundurulmalı ve
açıklanmalıdır. Aksi durumda intihal olarak kabul edilir ve dergimiz bu yükümlülüğü kabul
etmez.
13. Dergimizin yayın kabul ettiği alanları dışında yapılan çalışmalar ilgili yönetim veya editör
tarafından tek taraflı olarak kabul edilir veya red edilir. Bu durumda yazar bir hak iddiasında
bulunamaz.
14. Dergimize yüklenen çalışmaların her türlü hakkı yazar tarafından dergiye verilmiştir. Bu
işlem için yazardan bir imza ve onay bilgisi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar her hakkı
ile dergimize devredilmiş olur.
15. Dergimizin yayınları değerlendirme süresi hakemlerden gelen dönüşlere göre iki aydır. İki
ay içerisinde dönüş alınamayan çalışmalar bir başka hakeme yönlendirilir. Bu durumda süre
uzayabilir ve bir talep oluşturulamaz. Yazar bu durumda hiçbir hak iddiasında bulunamaz, makaleyi sistemden çekemez.
16. Dergimiz bünyesinde değerlendirmeye alınan çalışmalarda dergimiz sorumlu yazarı muhatap alır, diğer yazarlarla bir ilişki içerisinde bulunmaz ve sorumlu yazar dışındaki kişilere bilgi
vermez, vermek zorunda değildir.
17.Çalışmaları değerlendiren hakemler tamamen bağımsız hareket ederler. Bu konuda dergimizin hakemler üzerinde bir yaptırımı ve özel talebi oluşmaz oluşturulamaz.
18. Dergimizin yayın süresi yılda üç defa olmak üzere; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarına gelen
süredir. Bu süreler derginin yayın sistemine bağlı olarak kaymalar oluşturabilir. Bu nedenle
dergimiz hiçbir talep ve sorumluluk altında bulunmaz. Ayrıca baş editör kararı ile özel sayılar
çıkartılmaktadır. Bu durum sadece baş editör onayına bağlıdır.
19.Yayın değerlendirmesine ilişkin hakem görüş bildirir raporu ilgili birinci yazara gönderilir.
Düzeltme istenen çalışmaların düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre içerisinde düzeltmesi yapılmayan çalışmalar sistemden çıkarılıp reddedilir. Bu durumda yazar dergimiz hakkında bir
yaptırım hakkına sahip olamaz.
20. Makaleler aşağıdaki başlıkları içermelidir.
a) Başlık sayfası: yazar isimleri akademik derece belirtilmeden açık olarak numaralandırılmış
şekilde verilmelidir. Bağlı olunan kurum ve adresi, her yazara ilişkin olarak açık şekilde belirtilmelidir. Sorumlu yazara ait, adres, e-posta adresi telefon numaraları varsa fax numarası yer
almalıdır.
b) Özet ve Abstract: Makalelerde Türkçe ve İngilizce özet bulunmalıdır. Özet ve abstract bölümleri en fazla 250 kelimeden oluşmalıdır. Tek paragraf halinde çalışmanın amacı, metodu,
temel sonuçları ve beslenme açısından önemi açıklanmalıdır. Bu bölümlerin sonunda anahtar
kelimeler/key words yer almalıdır. Anahtar kelime sayısı en az 3, en fazla 7 tanedir.
c) Giriş: Çalışmanın önemini açıklayan, bu çalışmanın neden gerekli olduğunu vurgulayan en
fazla 3 sayfadan oluşan giriş bölümü makalede yer almalıdır.
d) Materyal ve Yöntem: Giriş bölümünden sonra yer almalıdır. Çalışmada kullanılan yöntemi
ve istatistiği açık bir şekilde ifade etmelidir.
e) Bulgular: Açık ve net bir şekilde yazılmalı, figür veya tablo içermelidir. Makale derleme bir
makale ise buna gerek yoktur.
f) Tartışma: Çalışmanın sonuçlarının literatür ile benzerlikleri farklılıkları burada vurgulanmalı,
mümkünse ayrı bir bölüm şeklinde yazılmalıdır. Ancak bazı durumlarda sonuçlar ile birlikte
verilebilir. Mümkünse beş sayfayı aşmamalıdır.
g) Kaynaklar: Yazar isimleri alfabetik sırada burada verilmelidir.
h) Extended Abstract: Türkçe makalelerin sonunda 750-1000 kelimeden oluşan genişletilmiş
ingilizce summary bölümü yer almalıdır. Summary bölümü içerisinde amaç, kapsam, kısa literatür bilgisi, bulgular ve sonuç yer almalıdır. 750-1000 kelime arası olmalıdır. Bu bölümün
sonunda da abstractta yer alan key words yer almalıdır.
Her bir çalışma en fazla 15 sayfa olmalıdır. Dergimizin yazım şekli TIMES NEW ROMAN
olup 12 puntodur. Satır aralığı 1.5 puntodur. Çalışmanın konu başlığı 14 punto ve kalındır. Çalışmanın başında Türkçe ve İngilizce başlıklar yer almalıdır. Yazar isim ve bulunduğu kurum
bilgileri 12 punto kalın ve italik şeklindedir. Türkçe ve İngilizce özet 10 punto özetler alt alta
gelecek şekilde hazırlanmalıdır. Makalenin ilk sayfasında (özetin yer aldığı) alt bilgi olarak
yazışma yazarına ilişkin adres ve telefonlar yer almalıdır. Makale özet, abstract, giriş, materyal
ve yöntem, sonuçlar, tartışma sonuç, kaynaklar ve summary bölümlerini içermelidir.
Çalışmalar hakem değerlendirmesine gönderilmeden önce ilk başvuruda satır sayıları eklenerek
gönderilmelidir. Bu aşamada tablolar makale sonuna eklenmelidir.
GUIDELINES FOR THE AUTHORS
1. Publication language of our journal is Turkish and English.
2. Articles and works prepared in other languages can be accepted with the approval of particularly editor-in-chief and management of the journal. The right to accept such works belongs
unilaterally to our journal.
3. Our journal has the full text version on internet. “It is uploaded to the system as a printed
version.”
4. No publication is accepted without registering to the system.
5. No author can claim any rights over our journal.
6. Responsibility of any work belongs unilaterally to the author(s). Our journal is not put under
obligation on this matter.
7. Works submitted to our journal for evaluation for publication have to be authentic and have
not been used somewhere else for any reason or sent for evaluation to anywhere else. Otherwise, works are refused on condition that disclaimer is published, and legal procedure about the
author is initiated.
8. Each and every work is evaluated by two referees who are experts in the field, then published
on condition that works approved by both referees are lined up.
9. No work has superiority or privilege over another work. Each and every author and work is
equal and has the same rights. Any kind of privilege is not provided.
10. Authors do not know which referees have evaluated their works; they do not have the right
to ask for it. Only system manager and editor-in-chief do have such information and it is kept
secret.
11. Corrections are made in major or minor way. Each work has only two chances for corrections. If necessary corrections are not made based on two requests, works are automatically
refused.
12. If previously used works such as thesis, presentation and conference proceeding are turned
into articles, then the information of previous use of the work should be provided and explained
in the footnote. Otherwise, it is regarded as plagiarism and our journal does not accept any liability stemming from this situation.
13. Works on fields other than our journal accepts are accepted or refused unilaterally by the
management of the journal or editor-in-chief. In such cases, authors cannot claim any rights.
14. Every right of the works uploaded to our journal is granted to the journal by the author.
Signature and consent form are not asked from the author for this, any written document is not
required. Rights of works uploaded to the system are automatically transferred to the journal.
15. Evaluation process of works submitted to our journal is two months depending on the feedback from referees. If no feedback is received within two months, works are directed to another
referee. In this case, the time may extend. Under such circumstances, author cannot claim any
right and cannot withdraw the article from the system.
16. In the case of works with more than one author, journal management regards the first name
written in the work as addressee if it is not stated precisely in the work, and acts accordingly.
The journal does not have any contact with other authors and does not and does not have to
inform them except for the first author.
17. Referees who evaluate works act totally independently. Our journal does not impose any
sanction on referees and does not ask special treatment.
18. Our journal is published three times a year; April, August and December. These periods may
change depending on the publication system of the journal. For this reason, our journal is not
liable for any demand and obligation. In addition, special issues are published with the decision
of editor-in-chief. It depends on the approval of only the editor-in-chief.
19. Referees present their opinions regarding the evaluation of the works; their reports are sent
to the related author. Correction period is 15 days for each work. Works whose corrections are
not completed within this period of time are removed from the system and refused. In this case,
authors do not have the right to sanction on our journal.
20. Articles must include titles below:
a) Title page: names of authors must be stated clearly without stating their academic titles. Affiliated institution and its address must be provided for each author. Address, e-mail address,
phone numbers and fax number (if there is) b-of the author who is in charge must be included.
b) Abstract: Abstracts should be both in Turkish and English and they must be composed of
150 words maximum. Objective, methods, main findings and importance of the study must be
explained in a single paragraph. In Turkish articles there should be a Turkish and English abstract maximum made of 250 words and at the end of the article an English summary should be
placed, maximum made of 750-1000 words. In the English summary; objectives, subject of the
study, short summary of related literature, findings and results should be included. Key words
should be included at the end of this chaptesr and minimum 3, maximum 7 key words should
be included.
c) Introduction: an introduction which explains the importance of the study, and why it is necessary must be included in the article without exceeding 3 pages.
d) Materials and Method: This part must follow introduction. It must clearly explain the method
used in the study and the statistics.
e) Results: They must be clearly written using figures and tables. In case of review articles, this
part is not necessary.
f) Discussion: The results of the study, its similarities with and differences from other studies in
the literature must be stressed in this part and must be written as a separate part. In some cases,
discussion can be written with results. This part must not exceed five pages.
g) References: Names of authors of sources must be listed alphabetically.
Maximum page number for each work is 15. Appendices are not included in 15-page limitation.
TIMES NEW ROMAN should be used in the articles, type size should be 12. Article should be
written in 1.5 pt. Turkish and English Title should be given fist. Title of the work should be written bold in 14 pt. Name of authors and their affiliated institutions should be bold, italicized and
in 12 pt. Turkish and English abstracts should be written in 10-type size and placed one after
the other. Articles must have abstract, introduction, materials and method, findings, discussion,
conclusion, references and summary (for the Turkish articles) parts.
Numbers of lines of articles must be added and sent in this way in the initial application before
they are sent to referee’s evaluation. In this phase, tables must be at the end of the article.
YAYIN İLKELERİ
1. “Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi”; 4 ayda bir yayınlanan akademik ve
bilimsel nitelikli uluslararası hakemli bir dergidir. Ancak derginin özel durumlarda ara dönem
içerisinde de yayın çıkarma hakkı bulunmaktadır.
2. Dergide Beslenme Bilimi konusunda yapılmış her türlü araştırma çalışmasına yer verilecektir Beslenme Bilimleri, Toplum Beslenmesi, Beslenme Eğitimi, Diyetetik, Besin Mikrobiyolojisi ve Toplu Beslenme Sistemleri, Epidemiyoloji, Diyet Araştırmaları, Besin Gereksinimleri, Beslenme Davranışları, Metabolik Çalışmalar, Vücut Kompozisyonu, Şişmanlık, Genetik,
Nütrigenetik gibi beslenme bilimi ile ilgili konuları ya da sorunları ele alıp inceleyen, bilimsel
ve özgün nitelikli çalışmalar yer almaktadır. Çalışmaların bilimsel kaygılarla yazılmış olması,
alana katkıda bulunacak nitelikte olması, alandaki önemli kaynakları referans göstermesi, önyargı ile yazılmamış olması, slogan niteliğinde cümleler içermemesi beklenir. Ayrıca tarama,
araştırma, bildiriden geliştirilme vb. niteliklerinden birine sahip olmalıdır.
3. Derginin yazım kurallarına uymayan, kaynakçasız, önsözsüz ya da özetsiz yazılar için hakem
süreci başlatılmaz.
4.Birden fazla yazarın bulunduğu çalışmalarda sorumlu yazar olarak belirtilen yazar muhatap
kabul edilir.
5. Kullanılan kaynaklar dergimiz yayın kurallarına uygun şablona göre hazırlanmalıdır.
6. Düzenleme ve çalışmanın dizgisi derginin web sitesinde yüklü örnek makale formatı dikkate
alınarak hazırlanmalıdır.
7. Yazıların değerlendirilmesi aşamasında öncelikle hakem ve yazarların aynı kurumdan olmamasına özen gösterilir. Hakem ve yazarların isimleri titizlikle saklanır ve hiçbir şekilde açıklanmaz. Hakem Kurulu her sayıda değişir ve yazıların konusuna göre oluşturulur.
8. Her yazının alanına göre ilk aşamada iki hakem tayin edilir. Hakem raporlarından birinin
“Yayınlanamaz”, diğerinin “Düzeltilerek Yayınlanabilir” ya da “Yayınlanabilir” olması durumunda ilgili alandan 3. hakem tayin edilebilmekte ve onun raporu beklenebilmektedir. Yazardan sadece üç defa düzeltilmesi istenir. Her üç düzeltmede de istenilen düzeltmeler gerçekleştirilmemiş ise yayın sistem tarafından reddedilir.
9. Yazarların, kendilerinden istenen düzeltmelere titizlikle ve ivedilikle uymaları, yazının son
şeklini düzeltilmiş haliyle dergiye 15 gün içinde göndermeleri beklenir. Düzeltmeler konusuna
yeterince uyulmadığı anlaşılırsa bu durum yazara bildirilir. Belirtilen sürede düzeltilmiş olarak
geri gönderilmeyen yazılar yayınlanacaklar listesine alınmaz.
10. Dergimizin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir.
11. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazıların, daha önce başka bir yayın organında yayınlanmamış olması ya da yayın için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekmektedir.
12. Daha önce akademik alanda ulusal ya da uluslararası nitelikli bilimsel toplantı, kongre,
konferans ya da sempozyumda sunulmuş olan bildiriler, başka bir dergi ya da yayında yayınlanmamış olması ve makale formatına ve içeriğine dönüştürülmesi koşulu ile kabul edilebilir
ve hakem sürecine alınır.
13. Çeviri metinler, eğer o metin Türkçe’de ender bulunabiliyorsa, çevirisinin alana katkı sağlayacağı düşünülüyorsa editör ve yayın kurulunun onayı ile kabul edilir ve hakem süreci başlatılır. Ancak her sayıda yayınlanacak çeviri sayısı sınırlıdır. Özgün metinler tercih nedenidir.
14. Dergiye gönderilecek yazılar, MS Word Programı kullanılarak, Times New Roman karakterinde, 12 Punto ve 1,5 satır aralığında yazılmalıdır. Sayfanın üst, alt, sol ve sağ taraflarında
3’er cm’lik boşluklar olmalıdır.
15. Yazılar toplamda 15 sayfayı geçmemeli ve alt ortada sayfa numarası verilmiş olmalıdır.
Yazıda paragraf girintisi olmamalıdır.
16. 250 kelimeyi geçmeyen Türkçe özet, özetin altında 3-7 anahtar sözcük(ler) yer almalıdır.
Özetin, yazıldığı yabancı dilde başlığı ve anahtar kelimeleri (keywords) de bulunmalıdır. Türkçe hazırlanan çalışmalarda 750-1000 Kelimeden oluşan genişletilmiş ingilizce özet bulunmalı
ve bu özet kaynakçadan sonra konulmalıdır. Örnek makale dikkate alınmalıdır.
17. İngilizce yazılarda 100-150 kelimeyi geçmeyen Türkçe ve İngilizce özet, başlık ve anahtar
kelimeler bulunmalıdır.
18. Özette araştırmanın kapsamı, amacı, yöntemi, ulaşılan sonuçlar ve konudan kısaca söz edilmelidir.
19. Yazar adı ya da adları, kapak sayfasında yer almalıdır. Kapak sayfasında ayrıca, yazarın
akademik ünvanı ve çalıştığı kurumun adı, adresi, iş ve cep telefonu, faks numarası ve e-posta
adresi de bulunmalıdır.
20. Yazıların yayınlanması konusunda son karar baş editöre aittir. Baş editörün yazı hakkındaki
değerlendirmesi, yazar(lar)a en kısa zamanda hakem raporlarıyla birlikte iletilir.
21. Dergiye gönderilen yazılar, yayınlansın veya yayınlanmasın geri gönderilmez.
22. Yazıların tüm sorumluluğu yazar(lar)ına aittir.
23. Yayımlanan çalışmaların yayın ve telif hakkı dergimize aittir. Sisteme yüklenen her bir çalışmanın yayın hakkı yazar tarafından otomatik olarak dergiye devredilir. Bu işlem için hiçbir
yazardan telif hakkı sözleşmesi imza etmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışma için yazar bu
şartları peşinen kabul etmiştir. İtiraz hakkı bulanmamaktadır.
24. Yazar(lar) ulusal ve uluslararası akademik bilgi paylaşımını desteklemek amacıyla yazılarının tam metin olarak ticari niteliği bulunmayan elektronik veri tabanlarında yer almalarını
onaylarlar.
25. “Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi” elektronik sistemle çalışan bir dergi olup, basılı olarak da yayınlanmaktadır. Basılı yayın almak isteyen kişilerin dergi bedelini
ilgili basım yapan firmaya ödemesi karşılığında temin etme hakkı bulunmaktadır. Dergimiz
hiçbir yazara veya bireye, kuruma basılı dergi vermek zorunda değildir. Yine dergimize gönderilen çalışmalar için yıllık üyelik ücreti ilgili basım firmasına ödenmelidir. Bu ücret sadece
derginin yıllık basım ve diğer giderleri için basım evimin yaptığı harcamalara istinaden alınır.
Ayrıca dergi giderleri için yazarlardan ücret talep edilebilir.
26. Sisteme yüklenen çalışmaların değerlendirme süresi iki aydır. Bu süre içerisinde değerlendirilmeyen ve hakkında ilgili bilgi rapor alınmayan çalışmalar farklı bir hakeme daha gönderilir.
27. Yazar(lar) uygulama içerikli “DENEYSEL”, “VAKA” ve “KURUMSAL” içerikli araştırmalarda ETİK KURUL raporu gerektiren çalışmalarında mutlaka çalışmanın sisteme yüklenmesi durumunda ETİK KURUL raporunun “TARİHİ” ve “RAPOR BİLGİSİ – RAPOR NUMARASI” çalışma sisteme yüklenirken sistemde bulunan “ETİK KURUL RAPOR BİLGİSİ”
kısmına gerekli bilgileri yazmak zorundadır. Olası bir olumsuzluk ve eksiklik durumunda dergimiz ulusal ya da uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde bir sorumluluk yüklenmez. Bu
konuda her türlü sorumluluk yazar(lar) aittir. Etik kurul raporu ve araştırmaya ilişkin resmi
bilgiler bulunmakta ise mutlak surette bu bilgiler çalışma sisteme yüklenirken girilmelidir. Bu
konuda, dergi editörleri, sistem editörleri, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yayın yönetmeni, hakem kurulu ve değerlendirme yapan hiçbir hakem yükümlülük ve sorumluluk altında değildir.
Oluşabilecek her türlü maddi, manevi ve hukuksal bir olumsuzlukta yazar(lar) sorumludur.
DERGİMİZ ADINA OLUŞABİLECEK HER TÜRLÜ MADDİ, MANEVİ VE HUKUKİ BİR
DURUMDA “OLUMSUZLUKTA” DERGİMİZ TEK TARAFLI OLARAK HUKUKİ HAKLARINI ULUSAL VE ULUSLARARASI OLARAK SAKLI TUTAR.
YUKARIDA BELİRTİLEN 27 MADDELİK YAYIN İLKESİ VE BİLGİLERİ SİSTEME
DÂHİL OLAN YAZAR veya YAZARLAR TARAFINDAN KABUL EDİLMİŞ SAYILIR. HİÇ
BİR YAZARIN BU YAYIN İLKELERİNE İTİRAZ ETME HAKKI YOKTUR. DERGİMİZ
YAYIN İLKELERİ ve ÇALIŞMALARIN YAYINLANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ veya
RED EDİLMESİNDE TEK TARAFLI HAKKA SAHİPTİR. BU HAK HİÇ BİR KOŞUL ve
ŞARTA BAĞLI OLMAKSIZIN DEĞİŞTİRİLEMEZ. İLGİLİ İLKELER veya KURALLAR
ÇERÇEVESİ DIŞINDA HAREKET EDEN YAZAR/YAZARLAR HAKKINDA DERGİMİZ
İLGİLİ KANUN VE YÜKÜMLÜKLER ÇERÇEVESİNDE KANUNİ HAKKINI TEK TARAFLI OLARAK KULLANMA HAKKINA SAHİPTİR. SİSTEME DÂHİL OLAN HERKES
BUNLARI PEŞİNEN KABUL ETMİŞTİR.
PUBLICATION PRINCIPLES
1. “International Refereed Journal of Nutrition Research” (DBHAD) is an international refereed journal which publishes academic and scientific articles every four months a year. But the
journal has the right to publish special issues out of these periods under certain circumstances.
2. All types of works on Nutritional Science are included in our journal, scientific and authentic
works which tackle the issues or problems in the fields of Nutritional Sciences, Public Health
Nutrition, Nutrition Education, Dietetics, Food Microbiology and Collective Nutrition Systems,
Epidemiology, Diet Research, Food Requirements, Metabolic Studies, Body Composition, Adiposity, Genetics, Nutrigenetics, Food Safety and Security are published in our journal. Works
are expected to have scientific concerns, to contribute to the field, to cite and refer to important
sources within the disciplines, not to have prejudice, not to include slogan-like sentences, and to
have been written in a developed language. In addition, they also must have one of the qualities
of review, research, and developed version of presented papers, etc. Our journal welcomes all
types of works tackling the issues of. which are prepared in the fields of
3. Refereeing process is not initiated for works which do not follow the writing instructions,
which do not have reference list, preface or abstract.
4. In the case of works with more than one author, the author stated as the responsible one is
regarded as addressee.
5. Sources used in the works must be prepared according to the publication principles.
6. Regulation and installed in the string magazine website article format should be prepared
taking into account the working example
7. In the process of evaluating articles, ultimate attention is shown to the fact that referee and
author are not from the same institution. Names of referees and authors are kept secret and
never revealed. The Referee Board varies in every issue and is reestablished depending on the
topic of the issue.
8. Initially two referees are assigned for each work according to the field. Another third referee
can be assigned if one of the referee’s report states “It cannot be published”, and the second one
states “It can be published after corrected” or “It can be published”, and the report of the third
referee is considered. Author is asked to carry out corrections only three times. If corrections
are not made as required in each time, work is refused by the system.
9. Authors are expected to carry out correction in time and meticulously, and to send the final
version to the journal within 15 days. If it is found out that corrections are not made as expected,
authors are informed about this situation. Works which are not corrected and sent back to the
journal in time are not included in the list of works to be published.
10. Publication language of our journal is Turkish and English.
11. Works which are submitted to the journal for publication are expected not to have been
published somewhere else or not to be in the evaluation process of another publication organ.
12. Papers which have been presented in an academic national or international scientific meeting, congress, conference or symposium can be accepted and included in the referee process
on condition that they have not been published in another journal or publication and they are
appropriate to turn into an article format and content.
13. Translated texts are accepted and referee process is initiated with the approval of editor(s)in-chief and publication board if that text is very rare in Turkish and it is believed that its translation will contribute to the literature. However, the number of translated works in each issue is
limited and authentic works are preferable.
14. Works submitted to the journal must be prepared in MS Word Program with Times New
Roman in 12 pt. in 1.5 space. 3 cm space must be left from top, bottom, right and left margins.
15. The page number of works must not exceed 15. Page numbers must be written at bottom in
the middle. Paragraph indent must not be used.
16. English and Turkish abstracts should not exceed 250 words for English articles, 3-7 key
word(s) below abstract must be in works prepared in Turkish. Title and key words must be
written in the both languages.
17. Turkish abstract not exceeding 100-150 words, under 3-7 keywords abstract (s) should be
included. The summary is written in a foreign language titles and keywords (keywords) must
be present. In Turkish prepared to work extended English summary consisting of 750-1000
words should be placed after this summary and bibliography. Sample article should be taken
into account.
18. Scope, object, method, results and topic of the works must be briefly mentioned in the abstract.
19. Name(s) of author(s) must be in the cover page. Academic title of the author, his/her workplace name, address, cell-phone and work phone numbers, fax number and e-mail address must
be present in the cover page.
20. Final decision on publication of works belongs to editor(s)-in-chief. Opinions of editor(s)in-chief on the work together with referee reports are conveyed to author(s) as soon as possible.
21. Works sent to the journal are not sent back to authors whether they have been published or
not.
22. All responsibility of works belongs to author(s).
23. Publication and copy rights of published works belong to our journal. Publication right of
each work uploaded to the system is automatically transferred to the journal by the author. For
this, there is no need to ask for signing of any copy right agreement with the author. Author(s)
are considered to have acknowledged this when they have uploaded their work to the system.
They do not have any right to object.
24. Author(s) approve that full versions of their works are uploaded to non-commercial electronic data bases to support national and international information exchange.
25. “International Refereed Journal of Design and Architecture” is an electronic journal but is
also published in paper version. Individuals who would like to get printed version of the journal
can obtain it by paying the necessary fee to the relevant printing company. Our journal does not
have to provide printed version of the journal to any author or individual. Annual membership
fee should also be sent to relevant printing company for works sent to our journal. This membership fee is collected for only annual printing and other costs of the journal. You may also be
charged to the authors magazine costs.
26. Evaluation process of works uploaded to the system is two months. Works which are not
evaluated within this period of time and about which information report is not received are sent
to a different referee.
27. Author(s) has to upload “DATE OF REPORT”, “REPORT INFORMATION-REPORT
NUMBER” to “ETHICS BOARD REPORT INFORMATION” part of the publication submission system of the journal in “EXPERIMENTAL, CASE STUDY and INSTITUTIONAL”
works requiring ETHICS BOARD report. Our journal is not held liable within the framework
of national or international legal rules in case of possible unfavourable and deficient situation. In such cases, every responsibility belongs to author(s). If ethics board report and official
information related to the research is available while uploading the work to the system, such
information must be entered into the system. In such case, editors of the journal, system editors,
editorial board, publisher, editorial director, referees board and any referees evaluating works
cannot be held liable and responsible. Author(s) are held responsible in any possible material,
moral and legal unfavourable situation. OUR JOURNAL UNILATERALLY RESERVES ITS
LEGAL RIGHTS NATIONALLY AND INTERNATIONALLY IN CASE OF ANY MATE-
RIAL, MORAL AND LEGAL “UNFAVOURABLE” SITUATION WHICH MAY OCCUR
AGAINST OUR JOURNAL.
IT IS CONSIDERED THAT ABOVEMENTIONED 27 ITEMS OF PUBLICATION PRINCIPLES GUIDELINE ARE ACCEPTED BY AUTHOR or AUTHORS WHO ARE INVOLVED
IN THE SYSTEM. NO AUTHOR HAS THE RIGHT TO OBJECT TO THESE PRINCIPLES.
OUR JOURNAL HAS UNILATERAL RIGHT IN TERMS OF PUBLICATION PRINCIPLES, and PUBLISHING, EVALUATION or REFUSAL OF WORKS. THIS RIGHT CANNOT
BE CHANGED UNDER ANY CIRCUMSTANCES AND CONDITIONS. OUR JOURNAL
HAS THE RIGHT TO USE ITS LEGAL RIGHTS WITHIN THE FRAMEWORK OF RELEVANT LAWS AND LIABILITIES IN CASE OF AUTHOR/AUTHORS WHO DO NOT ACT
IN ACCORDANCE WITH RELEVANT PRINCIPLES and RULES. EVERYBODY WHO IS
INVOLVED IN THE SYSTEM HAS AUTOMATICALLY AGREED ON THESE POINTS IN
ADVANCE.

06 - Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi

Transkript

Benzer belgeler

e-BÜLTEN

Amirnia Auto parts manufacturer

Ekonomi Araştırmaları 06 - Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi

Dünyadan İşbirliği Teklifleri: Alım Teklifler

sunum-muhsin ersoy

eBay / GittiGidiyor

İnternetten elektrik tedarikçisi değiştirerek yüzde 20`ye

basın bülteni

ELEKTRİK KESİNTİLERİNDE TÜKETİCİYE TAZMİNAT

03 - Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi

Sayı 6 - Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları

03 - Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi

Ekonomi Araştırmaları 05 - Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi