Teknik Şartname

TEMSAN
ŞARTNAME HAZIRLAMA FORMU
Türkiye Elektromekanik Sanayii
A.Ş.
Doküman Konusu:
MİLHES Generatör Taşıyıcı ve Kılavuz Yatağı Teknik
Şartnamesi
Revision No:
02
Document Number:
TGH/ŞT/130
Sayfa No :
1/7
Yayın Tarihi:
21/07/2016
TEMSAN
TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİİ
A.Ş
MİLHES
GENERATÖR TAŞIYICI VE KILAVUZ
YATAĞI TEKNİK ŞARTNAMESİ
Hazırlayan: Kontrol: Onaylayan: Oğuzhan BENDEŞ – Kutluhan IŞIK İbrahim CEPECİ Mehmet DEMİR TEM-FR-001
TEMSAN
Türkiye Elektromekanik Sanayii
A.Ş.
Doküman Konusu:
MİLHES Generatör Taşıyıcı ve Kılavuz Yatağı Teknik
Şartnamesi
ŞARTNAME HAZIRLAMA FORMU
Revision No:
02
Document Number:
TGH/ŞT/130
Sayfa No :
2/7
Yayın Tarihi:
21/07/2016
1. İŞİN TANIMI
Bu şartname MİLHES projesi kapsamında Antalya merkezde bulunan Kepez I HES’e ait generatörün
kılavuz ve kombine yatağının tasarım, imalat ve tedarik işidir.
Şartnamede istenilen standartlar, gereklilikler ve izlenecek terminoloji aşağıda listelenmiştir.

DIN 31653-1 “Plain bearings; hydrodynamic plain thrust bearings under steady-state
conditions; calculation of pad thrust bearings”

DIN 31653-2 “Plain bearings; hydrodynamic plain thrust bearings under steady-state
conditions; functions for calculation of pad thrust bearings”

DIN 31653-3 “Hydrodynamic plain thrust bearings under steady-state conditions; permissible
operational parameters for calculation of pad thrust bearings”

DIN 31654-1 “Plain bearings; hydrodynamic plain thrust bearings under steady-state
conditions; calculation of tilting-pad thrust bearings”

DIN 31654-2 “Plain Bearings - Hydrodynamic Plain Thrust Bearings Under Steady-state
Conditions - Functions For Calculation Of Tilting Pad Thrust Bearings”

DIN 31654-3 “Plain bearings; hydrodynamic plain thrust bearings under steady-state
conditions; permissible operational parameters for calculation of pad thrust bearings

DIN 31657-1 “Plain bearings - Hydrodynamic plain journal bearings under steadystate
conditions - Part 1: Calculation of multi-lobed and tilting pad journal bearings”

DIN 31657-2 “Plain bearings - Hydrodynamic plain journal bearings under steady-state
conditions - Part 2: Functions for calculation of multilobed journal bearings”

DIN 31657-3 “Plain bearings - Hydrodynamic plain journal bearings under steady-state
conditions - Part 3: Functions for calculation of tilting pad journal bearings

DIN 31657-4 “Plain bearings - Hydrodynamic plain journal bearings under steady-state
conditions - Part 4: Permissible operational parameters for calculation of multi-lobed and
tilting pad journal bearings”
 DIN 31651-1 “Plain bearings; systematic, symbols

DIN 31651-1 “Plain bearings; application, symbols

ISO 4378-1:2009 “Plain bearings - Terms, definitions, classification and symbols Part 1: Design, bearing materials and their properties”

ISO 4378-2:2009 “Plain bearings - Terms, definitions, classification and symbols Part 1: Friction and wear”
Hazırlayan: Kontrol: Onaylayan: Oğuzhan BENDEŞ – Kutluhan IŞIK İbrahim CEPECİ Mehmet DEMİR TEM-FR-001
TEMSAN
Türkiye Elektromekanik Sanayii
A.Ş.
Doküman Konusu:
MİLHES Generatör Taşıyıcı ve Kılavuz Yatağı Teknik
Şartnamesi

ŞARTNAME HAZIRLAMA FORMU
Document Number:
TGH/ŞT/130
Revision No:
02
Sayfa No :
3/7
Yayın Tarihi:
21/07/2016
ISO 4378-3:2009 “Plain bearings - Terms, definitions, classification and symbols Part 1: Lubrication”

ISO 4378-4:2009 “Plain bearings - Terms, definitions, classification and symbols Part 1: Basic symbols”

ISO 4378-5:2009 “Plain bearings - Terms, definitions, classification and symbols Part 1: Application of symbols”

DIN 31699 “Plain bearings; shafts, collars, thrust collars; geometrical tolerances and surface
roughness”
2. İŞİN KAPSAMI
Kepez I HES’de 1 (bir) adet üniteye ait generatörün yatakları için tedarik gerçekleştirilecektir. Ünitede 2
adet yatak yer almaktadır. Birisi generator roturunun üstünde yer alan kombine (taşıyıcı/kılavuz) yatak ile
diğeri türbin ile rotor arasında yer alan kılavuz yataktır. Generatöre ait bu yataklar harici bir yatak yağlama
ünitesi ile yağlanacak ve soğutulacaktır. Yatak yağlama ve soğutma sistemi Yüklenici kapsamında değildir.
Yataklar, hidrolik generatörlere uygun ve kolay uygulanabilir özelliklere sahip olacak şekilde
tasarlanacaktır. Normal çalışma şartlarında ve aşırı hız durumlarında oluşacak gerilmelere dayanabilecek
özellikte olmalıdır. Aşırı hız durumlarında oluşacak kuvvetlerden dolayı herhangi bir zarara veya yağ
kaçaklarına izin vermeyecektir.
Yataklar, ünite normal kapama, açılma ve acil durdurma işlemleri sırasında generatör frenleri ve yağ
sirkülasyon sistemlerinin işlevini yitirdiği beklenmeyen durumlarda fonksiyonlarını doğru ve güvenli bir
şekilde yerine getirmelidir.
Normal başlama ve durdurma işlemlerinde yüksek basınçlı yağ pompası radyal ve eksenel yönde
yataklara yağ enjekte edecektir. Kombine yatak tek parça, kılavuz yatak parçalı (split) şekilde
tasarlanmalıdır. Montajı, ayarlaması ve sökülmesi kolay olmalı aynı şekilde ayarlama veya sökülme
durumunda yatak pad’lerine ulaşım kolay ve basit olmalıdır. Yataklar, yatak haznesinde yağ
sızdırmazlığını çok iyi bir şekilde sağlayacak ve hiçbir şekilde sızıntıya izin vermeyecektir.
Yataklar (kılavuz ve taşıyıcı yatak) aşağıda belirtilen durumlarda herhangi bir hasar olmadan
çalışabileceklerdir.
-
Nominal hızın %50 - %110 oranında ki sürekli hız artışında (yüksüz durumda)
-
Nominal hız ile aşırı hız arasında 15 dakika çalışma durumunda
-
Ambalman hızda 10 dakika boyunca çalışma durumunda
-
En az 15 dakika boyunca ya da işletme sırasında tam yük atmadan sonra maksimum hızdan ünite
Hazırlayan: Kontrol: Onaylayan: Oğuzhan BENDEŞ – Kutluhan IŞIK İbrahim CEPECİ Mehmet DEMİR TEM-FR-001
TEMSAN
ŞARTNAME HAZIRLAMA FORMU
Türkiye Elektromekanik Sanayii
A.Ş.
Doküman Konusu:
MİLHES Generatör Taşıyıcı ve Kılavuz Yatağı Teknik
Şartnamesi
Document Number:
TGH/ŞT/130
Revision No:
02
Sayfa No :
4/7
Yayın Tarihi:
21/07/2016
durana kadar (ayar kanatları kapandıktan sonra) geçen sürede herhangi yağ sirkülasyonu, yağ
enjeksiyonu ve soğutma suyu sirkülasyonu olmaksızın
2.1. Kılavuz Yatak
Kılavuz yatağı metali ASTM standartlarına uygun kuvvetli ve darbeli yüklere dayanıklı beyaz-metal
(yatak metali) olacaktır. Malzemeye ait özellikler Yüklenici (mekanik, kimyasal vb.) tarafından verilecektir.
Kılavuz yatak radyal hareketi sağlayarak taşıyıcı yatağın ayarlanmasına ve millerinin montajına (türbin ve
generatör kaplin montajına) izin vermelidir. Yatak üzerinde yağlama için uygun kanallar ve delikler olmalıdır.
Yağ tankı dökme demirden tek parça olacak şekilde tasarlanmalıdır. Üst ve alt yağ tankı sızdırmazlığı
sağlıklı bir şekilde sağlanmalıdır. Tek parça ve atmosferik basıncı sağlayacak şekilde denge borulu
olmalıdır.
Radyal yatak pad’leri generatör miline uygun bir şekilde montajlanabilecek ve düzgün bir şekilde
çalışmasını garanti edecek şekilde raspalanmış ve yüzey işleme yapılmış olmalıdır. Yatakta bulunan radyal
yatak pad’leri gerektiğinde değişimi ve bakımı için demontaj-montajı rahat bir şekilde olmalıdır. Radyal yatak
pad’lerinin sıcaklıkları, aşırı yük koşuları altında bile 65 0C sıcaklığı geçmeyecek şekilde tasarlanmalıdır.
Kılavuz yatak aşağıda belirtilen temel ekipmanlara sahip olmalıdır.
-
Yatak metal sıcaklık ölçer – radyal yatak için (PT 100) (2 adet)
-
Yatak yağı sıcaklık ölçer (PT 100) (1 adet)
PT 100’ler DIN EN 60751/B standartına uygun olmalıdır.
Kılavuz yatak tasarım özellikleri:
Ünite devri
: 750 d/dk
Ambalman hız
: 1430 d/dk
Kritik hız
: 1650 d/dk
Generatör mil çapı
: 335 mm
Yatağın tasarlanabileceği max. dış çap
: 1500 mm
Eksenel Yük
: 0 kN
Radyal Yük
: 100 kN
Nominal çalışmada yatak üzerindeki basınç
< 2 Mpa olmalıdır.
Hazırlayan: Kontrol: Onaylayan: Oğuzhan BENDEŞ – Kutluhan IŞIK İbrahim CEPECİ Mehmet DEMİR TEM-FR-001
TEMSAN
ŞARTNAME HAZIRLAMA FORMU
Türkiye Elektromekanik Sanayii
A.Ş.
Doküman Konusu:
MİLHES Generatör Taşıyıcı ve Kılavuz Yatağı Teknik
Şartnamesi
Document Number:
TGH/ŞT/130
Revision No:
02
Sayfa No :
5/7
Yayın Tarihi:
21/07/2016
2.2. Kombine Yatak
Kombine yatak çift hareketli tip (double acting) olmalıdır. Bununla birlikte generatörün dönen tüm
parçalarının ağırlıkları, türbin çarkına gelen hidrolik itme kuvveti ve olumsuz işletme koşullarında
meydana gelecek yüklemeleri (her iki yönde de) güvenle karşılayabilecek şekilde tasarlanmalı ve imal
edilmelidir. Kombine yatak bilezikleri çelik veya çelik levhadan olmalı ve güvenli bir şekilde
sabitlenmelidir. Yatak ped’leri beyaz-metal olmalıdır. Ped’leri destekleyen temel bilezikler ya da plakalar
çelik ya da özel bir metal olmalıdır.
Yatağın montajı için;
-
Alt tarafta bir bağlantı flanşı olmalıdır.
-
Montaj flanşı altında elektriksel yalıtımı olmalıdır.
-
Gövde radyal tek parça ve dökme demir olmalıdır.
Tüm pad’ler, akış switchleri ve geri dönüş valfleri hidrostatik kuvvete göre dizayn edilmelidir. İç
boru ve bağlantı parçaları ekipmana dahil olacaktır.
Üst ve alt yağ tankı sızdırmazlığı sağlıklı bir şekilde sağlanmalıdır. Tek parça ve atmosferik basıncı
sağlayacak şekilde denge borulu olmalıdır.
Eksenel yatak yüzeyi tasarımcının uygun gördüğü bir yağ filmi oluşmasını sağlayacak şekilde beyaz
metalin üstü raspalanmış ve yüzey işleme yapılmış olmalıdır. Radyal yatak pad’leri generatör miline
uygun bir şekilde montajlanabilecek ve düzgün bir şekilde çalışmasını garanti edecek şekilde raspalanmış
ve yüzey işleme yapılmış olmalıdır. Yatakta bulunan radyal ve eksenel yatak pad’leri gerektiğinde
değişimi ve bakımı için demontaj-montajı rahat bir şekilde olmalıdır. Kombine yatak ped’lerinin
sıcaklıkları aşırı yük koşullarında bile 65 0C geçmemelidir.
Kombine yatak aşağıda belirtilen temel ekipmanlara sahip olmalıdır.
-
Yatak metal sıcaklık ölçer – radyal yatak için (PT 100) (2 adet)
-
Yatak metal sıcaklık ölçer – eksenel yatak için (PT 100) (2 adet)
-
Yatak yağı sıcaklık ölçer (PT 100) (1 adet)
PT 100’ler DIN EN 60751/B standartına uygun olmalıdır.
Kombine yatak tasarım özellikleri:
Ünite devri
: 750 d/dk
Ambalman hız
: 1430 d/dk
Kritik hız
: 1650 d/dk
Generatör mil çapı
: 315 mm
Yatağın tasarlanabileceği max. dış çap
: 1400 mm
Hazırlayan: Kontrol: Onaylayan: Oğuzhan BENDEŞ – Kutluhan IŞIK İbrahim CEPECİ Mehmet DEMİR TEM-FR-001
TEMSAN
Sayfa No :
6/7
ŞARTNAME HAZIRLAMA FORMU
Türkiye Elektromekanik Sanayii
A.Ş.
Doküman Konusu:
MİLHES Generatör Taşıyıcı ve Kılavuz Yatağı Teknik
Şartnamesi
Document Number:
TGH/ŞT/130
Eksenel yük
: 750 kN
Radyal Yük
: 58500 kN
Nominal çalışmada yatak üzerindeki basınç
< 3.4 Mpa olmalıdır.
Revision No:
02
Yayın Tarihi:
21/07/2016
Kombine yatak için elektrik izolasyonu gerekecektir. Kılavuz yatak ve kombine yatak generator
alt ve üst yatak taşıyıcılarına kolaylıkla monte edilebilecek ve generatör konstrüksiyonuna sığabilecek
şekilde tasarlanarak üretilecektir.
3. KONTROL VE TESTLER
İş süresi boyunca gerekli görüldüğü halde;
a) modellerin yapılacağı atölyeler
b) dökümün yapılacağı fabrikalar
c) talaşlı işleme işlerinin yapılacağı fabrikalar
d) siparişin ilerleme seyri
e) parçaların yapım şartları
f) testlerin ve muayenelerin yapılacağı laboratuvarları ve yapılış şartları,
her zaman kontrol edebileceklerdir.
İmalatlar için fabrika kabulü yapılacaktır. Bunun için Yüklenici en az 1 ay önceden TEMSAN’a
haber verecektir.
4. DİĞER HUSUSLAR
Üretilen parçalar uygun özellikleri ve koşulları sağlamadığı takdirde, TEMSAN bu parçaları
reddetme ve/veya parçaların değiştirilmesi talebi hakkını saklı tutmaktadır.
Aşağıdaki ekipmaların kalite sertifikaları EN 10204 - 3.1 standartına uygun olmalıdır.
-
Çark ölçü raporu
-
Kombine yatak ölçü raporu ve ISO 4386-1 sınıf B1 e göre ultrasonik test
-
Kılavuz yatak ölçü raporu ve ISO 4386-1 sınıf B1 e göre ultrasonik test
Devreye alma aşamasında süpervizörlük hizmeti vermek bu şartname kapsamındadır.
Ünitenin geçici kabulünden itibaren 2 yıl süre ile garanti kapsamında olan yedek parçaların
sağlanabilmesi Yüklenici sorumluluğundadır.
Hazırlayan: Kontrol: Onaylayan: Oğuzhan BENDEŞ – Kutluhan IŞIK İbrahim CEPECİ Mehmet DEMİR TEM-FR-001
TEMSAN
Türkiye Elektromekanik Sanayii
A.Ş.
Doküman Konusu:
MİLHES Generatör Taşıyıcı ve Kılavuz Yatağı Teknik
Şartnamesi
Sayfa No :
7/7
ŞARTNAME HAZIRLAMA FORMU
Document Number:
TGH/ŞT/130
Revision No:
02
Yayın Tarihi:
21/07/2016
5. DOKÜMANTASYON
Yüklenici imalatta kullanılan bütün malzemelere (çelik, bronz, vb.) ait kalite belgeleri ve
katalogları, yatakların çalışması için yardımcı ekipmanları olan yatak yağlama sistemi ve yağ
enjeksiyonu sistemi için gerekli olan teknik değerleri (yağ debileri, giriş-çıkış sıcaklıkları, çalışma
basınçları, çalışma süreleri, yağ filmi kalınlıkları, vb.), generatör kombine ve kılavuz yatağa ait tüm
çizimler 2D (.dwg ve .pdf) ve 3D (.sat ve .step) olarak, ayrıca yataklara ait hesaplamalar, teknik
resimler, kalite kontrol planları, test dokümanları, yedek parça listesi, montaj, işletme, bakım ve onarım
talimatları 2 kopya basılı ve 1 kopya CD (.doc ve .pdf) olarak TEMSAN’a teslim edilmelidir.
Yüklenici, yataklar ve tertibatına ait korozif koruma işlemi gerçekleştirecek olup koruma ve
boyama işlemi ile ilgili prosedür detaylı bir doküman olarak TEMSAN’a sunulacaktır.
Teklif aşamasında yataklara ait detaylı bilgiler (kod numaraları, teknik veriler, vs.) sunulacaktır.
6. NAKLİYE
İş kapsamında temin edilen her türlü malzeme, araç, gereç, özel takım, test ve garanti
kapsamında Antalya ili merkez ilçesi Kepez’de bulunan Kepez I HES’E gelmesi veya gitmesi gereken
yeni imalat, mevcut parça, araç, gereç ve yükleme, indirme, kaldırma işleri bu işin kapsamında yer
almaktadır.
7. GARANTİ
Bu teknik şartname kapsamında teslim edilecek ürün için garanti süresi; teslimat tarihini
müteakip 30 ay veya devreye alınma tarihini müteakip 24 aydır. Bu süre zarfında Yüklenici kendisinden
kaynaklı tüm kusurlardan sorumlu olacaktır. İşbu sözleşmenin feshi veya herhangi bir nedenle sona
ermesi halinde, İdare tarafından teslim alınmış ve ilgili hükümlere göre iade edilmemiş ürünün ve ikmal
maddelerine ilişkin garanti yükümlülükleri, işbu madde kapsamında geçerliliğini koruyacaktır.
Yüklenici, işbu madde altındaki yükümlülüklerini, sözleşme bedelinde herhangi bir artışa neden
olmayacak şekilde yerine getirmekle yükümlüdür.
Hazırlayan: Kontrol: Onaylayan: Oğuzhan BENDEŞ – Kutluhan IŞIK İbrahim CEPECİ Mehmet DEMİR TEM-FR-001