docPatent Hakkına İlişkin Sözleşmelere Uygulanacak
download 
Şikayet Transkript
Patent Hakkına İlişkin Sözleşmelere Uygulanacak
I Yard.Doç.Dr. B. Bahadır Erdem İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Patent Hakkının Korunmasınave Patent Hakkına İlişkin Sözleşmelere Uygulanacak Hukuk Avrupa Patent Antlaşması ve Ekleri ile Genişletilmiş ve Yenilenmiş 2. Bası II Yay›n No : 1222 Hukuk Dizisi : 499 2. Bas› - Haziran 2002 - ‹STANBUL ISBN 975 - 295 - 099 - X Copyright© Bu kitab›n Türkiye’deki yay›n haklar› BETA Bas›m Yay›m Da¤›t›m A.fi.’ye aittir. Her hakk› sakl›d›r. Hiçbir bölümü ve paragraf› k›smen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço¤alt›lamaz, da¤›t›lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap›lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi Bask› - Cilt : B e t a B a s › m A . fi . : B e t a B a s › m A . fi . Vize/KIRKLAREL‹ Kapak Tasar›m : Gülgonca Arslany›lmaz Kapak Resmi : Wimshurst elektrostatik jeneratörü. Rahmi M. Koç Müzesi Tan›t›m› kitab›n›n 137 inci sayfas›ndan al›nm›flt›r. Bkz. Rahmi M. Koç Müzesi Tan›t›m› ‹stanbul 1997. Beta BASIM YAYIM DA⁄ITIM A.fi. Himaye-i Etfal Sokak Talas Han No. 13-15 Ca¤alo¤lu - ‹STANBUL Tel : (0-212) 511 54 32 - 519 01 77 Fax: (0-212) 513 87 05 - 511 36 50 e-mail: [email protected] www.betakitap.com III Sibel’e V ‹ K ‹ N C ‹ B A S I YA Ö N S Ö Z Kitab›n bas›lmas›ndan bu yana iki y›l gibi bir süre geçti. Bu süre zarf›nda Türkiye fikrî hukuka iliflkin antlaflmalar›n en önemlilerinden birisine daha imza atarak Avrupa Patentlerinin Verilmesi ‹le ‹lgili Avrupa Patent Antlaflmas›na girdi. Böylece Türkiye’nin girmedi¤i patent hukukuna iliflkin, Topluluk Patenti Antlaflmas› olan Lüksemburg Antlaflmas› hariç, herhangi bir milletleraras› antlaflma kalmam›fl oldu. Zaten Topluluk Patenti Antlaflmas›’n›n kendisi de yürürlü¤e henüz girmedi¤i gibi, Türkiye’nin de bu Antlaflma’ya Avrupa Birli¤i’ne girmeden kat›lmas›n›n da imkan› bulunmamaktad›r. Avrupa Patenti Antlaflmas›’na iliflkin bilgiler konunun iç hukuk bak›m›ndan bilgi verme amac› afl›lmadan kitab›n ikinci bas›s›na ifllendi. Antlaflman›n ve eklerinin metni de kitab›n ilgili Mevzuat k›sm›na ayn› flekilde eklendi. Kitab›n ilk bas›s›ndan beri geçen iki y›ll›k sürede Avusturya, Akdî Borçlara Uygulanacak Hukuka ‹liflkin Roma Sözleflmesi’ne girdi ve Roma Sözleflmesi’nin hükümleri Avusturya Devletler Özel Hukuku Kanunu’nun akdî borçlara uygulanacak hukuka iliflkin hükümlerinin yerine geçti. Avusturya hukukundaki bu de¤iflikli¤e iliflkin düzenlemeler ve yenilikler de kitab›n ikinci bas›s›na ifllendi. ‹ki y›ll›k süre zarf›nda geliflen bu de¤iflikliklerin yan›nda maalesef henüz fazla de¤iflmeyen bir konu ise, Türkiye-Avrupa Birli¤i iliflkileri oldu. Kitab›n ikinci bas›s›n›n gerçekleflece¤i 2002 Haziran ay› itibari ile maalesef ki hâlâ Türkiye’de bütün partilerin ortak olarak kat›ld›¤› bir Türkiye’nin Avrupa Birli¤i’ne girmesine iliflkin irade oluflmad›. Ancak sevindirici bir geliflme olarak ifade etmeliyim ki art›k Türk halk› ve sivil toplum örgütleri Türkiye’nin ayd›nl›k yar›nlar›n›n Avrupa Birli¤i ile bütünleflmesi ile olaca¤›na iliflkin iradelerini ezici bir ço¤unlukla ve çok daha güçlü bir sesle ifade etmektedir. ‹lk bas›dan beri geçen bu iki y›ll›k süre zarf›nda flahs›m ad›na çok sevindi¤im bir baflka geliflme de mensubu oldu¤um ‹.Ü. Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dal›n›n büyük bir heves ve inançla 1982 tarihli ve 2675 say›l› Milletleraras› Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk›nda Kanun (MÖHUK)’un tadili çal›flmalar›n› gerçeklefltiriyor olmas›d›r. Böylece MÖHUK, kendisini ilk haz›rlayan Türk devletler özel hukukunun duayeni olan hocalar›m›z›n baflkanl›¤›nda ve ortak çal›flmas› ile kabulünden bugüne kadar geçen yirmi y›ll›k sürede oluflan devletler özel hukukundaki yeni geliflmeleri ve de¤iflimi bir kez daha yakalam›fl ve kitab›m›zda elefltirdi¤imiz fikrî hukukun korunmas›na uygulanacak hukuk ile akdî borç iliflkilerine ve fikrî hukuka iliflkin sözleflmelere uygulanacak hukuk konular›ndaki MÖHUK’daki eksiklikler de giderilmifl olacakt›r. Tadil çal›flmalar› yap›lmakta olan MÖHUK’un bir an evvel yeni haliyle TBMM’nde kabul edilmesi ve MÖHUK’un de¤iflen hükümlerinin getirdi¤i ihtiyaç VI üzerine kitab›n üçüncü bas›s›n›n yap›lmas› ve de üçüncü bas›n›n önsözünde Avrupa Birli¤i’nin, 2002 y›l›n›n sonundaki zirvesinde görüflmelere bafllanmak üzere Türkiye’ye tarih vermifl oldu¤unu belirtmek dile¤iyle, kitab›n ikinci bask›s›n› da büyük bir özenle gerçeklefltiren BETA Bas›m Yay›m Da¤›t›m A.fi.’ne ve bütün çal›flanlar›na teflekkür ederim. ‹kinci bas›n›n haz›rlanmas›ndaki yard›mlar›ndan ve özellikle Kavram ‹ndeksi’nin ç›kar›lmas›ndaki titiz çal›flmas›ndan dolay› Devletler Özel Hukuku Anabilim Dal› Araflt›rma Görevlisi Faruk Kerem Giray’a ve kitab›n tashihlerinin yap›lmas›ndaki dikkatli yard›mlar›ndan dolay› Devletler Özel Hukuku Araflt›rma Görevlileri Emre Esen’e ve Levent Yünlü’ye içten teflekkürlerimi sunuyorum. ‹stanbul, Haziran 2002 Ya r d . D o ç . D r. B . B a h a d › r E R D E M VII ÖNSÖZ ‹nsan zihninin bir ürünü olan buluflu ve bu buluflun yarat›c›s› olan muciti koruyan patent hakk›n›n ve bu hakk›n mensubu oldu¤u di¤er bütün fikrî haklar›n hukukî düzenlemelerinin Türk hukuku taraf›ndan ça¤›n gereklerine uygun olarak yap›lmas› ülkemizin geliflmifllik düzeyinin göstergelerinden birisidir. Bu nedenle gerek maddî hukuk gerek devletler özel hukuku bak›m›ndan fikrî hukukun di¤er hukuk dallar›na göre adeta bir “crème de la crème” oldu¤unu söylemek pek de yanl›fl olmaz. Türk hukuku taraf›ndan patent hakk›, bu alanda kabul edilen ilk kanunlardan birisi olan 1879 tarihli ‹htira Berat› Kanunu ile oldukça eski bir tarihten bu yana korunmakla beraber, patent hakk›n›n milletleraras› alanda geçirdi¤i aflama hukukumuzda ancak bu Kanun’u 1995 y›l›nda yürürlükten kald›ran 551 say›l› Patent Haklar›n›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname’nin getirdi¤i düzenleme ile sa¤lanabilmifltir. 551 say›l› Kararname’nin yan›nda Türk hukuku, ç›kar›lan 554 say›l› Endüstriyel Tasar›mlar›n Korunmas› Hakk›nda, 555 say›l› Co¤rafi ‹flaretlerin Korunmas› Hakk›nda ve 556 say›l› Markalar›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararnameler ve de Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda 4110 say›l› Kanun’la yap›lan de¤ifliklikler ile fikrî hukuk alan›nda ça¤›n gereklerini yakalam›flt›r. Fikrî hukuka iliflkin bu de¤iflikliklerin tümünün Türk hukukunda bir anda yap›lmas›n›n en önemli ve yads›nmas› mümkün olmayan nedeni ise 31 Aral›k 1995 tarihinde yürürlü¤e giren, Türkiye ile Avrupa Toplulu¤u aras›ndaki gümrük birli¤ine iliflkin Gümrük Birli¤i Karar› ve Karara ba¤l› fikrî, s›naî ve ticarî mülkiyetin korunmas› ile ilgili Ek 8’de gösterilen ve Türkiye’nin ulusal hukukunda yapmay› üstlendi¤i yükümlülükleri yerine getirme sorumlulu¤udur. Bir ülkenin geliflmifllik seviyesi ile ba¤lant›l› olan patent ve di¤er fikrî hukuk alan›nda Türkiye’nin ulaflt›¤› bu olumlu geliflmeler dahi kanaatimizce, çok k›ymetli ve k›ymetli oldu¤u kadar da zor bir co¤rafi konumda bulunan ülkemizin bu zor konumun getirdi¤i olumsuzluklar› daha kolay yenmesi ve lay›k oldu¤u demokratik, insan hak ve özgürlüklerine sayg›l› ve de ekonomik refah seviyesini sa¤lam›fl bir ülke olmas›nda önemli katk›s› olaca¤›na inand›¤›m Avrupa Birli¤i’ne kat›lmas›na, kimi çevrelerce yap›lan elefltirelere verilebilecek hakl› cevaplardan birisidir. “Patent Hakk›n›n Korunmas›na ve Patent Hakk›na ‹liflkin Sözleflmelere Uygulanacak Hukuk” bafll›kl› bu çal›flma taraf›m›zca doktora tezi olarak haz›rlanm›fl ve Prof.Dr. Ergin Nomer, Prof.Dr. Aysel Çelikel, Prof.Dr. Gülören Tekinalp, Prof.Dr. Hüseyin Ülgen ve Prof.Dr. Ata Sakmar’dan oluflan jüri taraf›ndan oy birli¤i ile kabul edilerek baflar›l› bulunmufltur. Doktora tezi olarak haz›rlanan bu çal›flman›n baflar›s›nda ve yetiflmemde büyük eme¤i bulunan, hocam Prof.Dr. Ergin Nomer’e flükranlar›m sonsuzdur. VIII Bir doktora tezinin haz›rlanmas›nda çekilen ve y›llar süren s›k›nt›y› tezi haz›rlayan›n yan›nda en iyi, o tezi haz›rlayan kiflinin ailesi bilir. Bu genel kural›n istisnas›n› oluflturmayan sevgili aileme, adeta bu süreç ile büyüyen k›z›m P›nar baflta olmak üzere eflime, anneme ve babama ne kadar teflekkür etsem azd›r. Doktora süresi boyunca onlar en az her bilim yapan kiflinin ailesi kadar fedakar ve sab›rl›yd›lar. Aileme bu çal›flma ile sevgilerimi sunuyorum. Tez kitap olarak bas›l›rken tekrar gözden geçirilmifl ve çal›flman›n sonuna okuyucuya sa¤layaca¤› fayda ve kolayl›klar düflünülerek 551 say›l› Patent Haklar›n›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname ile 551 say›l› Patent Haklar›n›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname’nin Uygulama fieklini Gösterir Yönetmelik ve konu ile ilgili milletleraras› sözleflmelerin metinleri ‹lgili Mevzuat bafll›¤› ad› alt›nda kitaba dahil edilmifltir. Kitab›n tashihlerinin yap›lmas›ndaki içten ve özverili yard›mlar›ndan dolay› Devletler Özel Hukuku Araflt›rma Görevlisi Faruk Kerem Giray’a teflekkür ederim. Çal›flmam›z› BETA yay›nlar›na dahil eden BETA Yay›nevine ve çal›flanlar›na da teflekkürlerimi sunuyorum. 16.11.1999, ‹stanbul D r. B a h a t t i n B a h a d › r E R D E M IX ‹Ç‹NDEK‹LER ‹K‹NC‹ BASIYA ÖNSÖZ ...............................................................................................V ÖNSÖZ ......................................................................................................... VII ‹Ç‹NDEK‹LER .......................................................................................................... IX KISALTMALAR.......................................................................................................... XV KAYNAKÇA ....................................................................................................... XVII G‹R‹fi.............................................................................................................................. 1 Birinci Bölüm Ge ne l Olar ak F ik r î Mülkiye t Hak lar› v e Türk H uk ukund a Patent Hakk› § 1. F i k r î M ü l k i y e t H a k l a r › .................................................................................... 9 I. Fikrî Mülkiyet Kavram› ................................................................................. 9 1- Terim .......................................................................................................... 9 2- Tan›m.........................................................................................................10 II. Fikrî Mülkiyet Haklar›n›n Özellikleri .........................................................11 1- Fikrî Mülkiyet Haklar›n›n ‹nsan Zihninin Ürünü Olmas›...................11 2- Fikrî Mülkiyet Haklar›n›n Gayr›maddî Mallar Üzerinde Kurulabilme Özelli¤i ...............................................................................12 3- Fikrî Mülkiyet Konusu Gayr›maddî Mallar›n S›n›rs›z Olarak Her Yerde Bulunma (Ubiquity) Özelli¤i ............................................... 14 4- Fikrî Mülkiyet Haklar›n›n Özel Hukuka ‹liflkin Haklardan Olmalar› ...................................................................................................15 5- Fikrî Mülkiyet Haklar›n›n Mutlak Haklar Olmalar› ...........................16 6- Fikrî Mülkiyet Haklar›n›n Maddî ve Manevî Menfaatler Sa¤lamalar›..............................................................................................17 III. Fikrî Mülkiyet Haklar›n›n Niteli¤ini Aç›klayan Teoriler ..........................18 1234- Fikrî Mülkiyet Teorisi ............................................................................. 18 fiahsiyet Haklar› Teorisi...........................................................................19 Dualist Teoriler ........................................................................................20 Monist Teoriler ........................................................................................ 20 X IV. Fikrî Mülkiyetin Alan›na Giren Konular .................................................. 21 A- Bulufllar ....................................................................................................21 B- Endüstriyel Tasar›mlar .......................................................................... 24 C- Co¤rafi ‹flaretler ......................................................................................26 D- Markalar ................................................................................................. 27 E- Telif Haklar› ............................................................................................30 F- Yar› ‹letken Ürün Topografyalar›............................................................33 V. Ülkesellik Prensibi........................................................................................34 A- Uygulama Alan›n›n Belirlenmesi Aç›s›ndan Ülkesellik ...................... B- Etki Alan›n›n S›n›rlanmas› Aç›s›ndan Ülkesellik ............................... C- Fikrî Mülkiyet Haklar›nda Ülkesellik .................................................. D- Fikrî Mülkiyet Haklar›nda Ülkesellik Prensibinin Yerindeli¤i Meselesi ve Bu Prensibin Zay›flat›lmas› .............................................. 35 36 38 42 § 2 . T ü r k H u k u k u n d a P a t e n t H a k k › ................................................................... 47 I. Patent Hakk› Kavram› ve Tarihçesi ........................................................... 47 II. Türk Hukukunda Patent Hakk›n›n Kazan›lmas› ..................................... 49 A- Patent Haklar›n›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname’nin Hükümlerine Göre “Milli Patent” Hakk›n›n Kazan›lmas› ........................................................................................... 50 1- Patent Hakk›n› Kazanabilecek Kifliler ..........................................50 2- Patent Verilemeyecek Konular ve Bulufllar....................................55 3- Patent Verilebilirlik fiartlar› ...........................................................55 a) Yenilik .........................................................................................55 b) Tekni¤in Bilinen Durumunun Afl›lmas›......................................57 c) Sanayiye Uygulanabilir Olma .................................................... 58 4- Patent Verilme Sistemi ve Süresi ................................................. 58 B- Patent ‹flbirli¤i Antlaflmas›’n›n Hükümlerine Göre Patent Hakk›n›n Kazan›lmas› ..........................................................................61 C- Avrupa Patent Antlaflmas›’n›n Hükümlerine Göre Patent Hakk›n›n Kazan›lmas› ........................................................................... 65 III. Patent Hakk›n›n Tükenmesi .......................................................................75 ‹kinci Bölüm De v le t ler Ö ze l H uk uk unda P ate nt Hak k › § 1. P a t e n t H a k k › n › n K o r u n m a s › n a U y g u l a n a c a k H u k u k ........................... 81 I. Genel Olarak ................................................................................................ 81 II. Patent Hakk›n›n Vas›fland›r›lmas› .............................................................. 83 XI A- Genel Olarak ........................................................................................ 83 B- Bir Fikrî Hak Olan Patent Hakk›n›n Vas›fland›r›lmas› ..................... 88 III. Fikrî Haklar›n Korunmas›na Uygulanacak Hukuk .................................. 91 A- Genel Olarak .......................................................................................... 91 B- Fikrî Haklar›n Korunmas›nda Lex Loci Protectionis’in D›fl›nda Önerilen Ba¤lama Noktalar› .................................................. 92 1234. 5- Lex Loci Originis ( Menfle Ülkesi Hukuku ) ................................. 92 Karma Ba¤lama Kural› .................................................................. 96 Milli Hukuk .................................................................................... 96 Lex Fori ( Mahkemenin Hukuku ) ................................................ 97 Lex Loci Delicti ( Fikrî Hakk›n ‹hlâl Edildi¤i Yer Hukuku ) ..... 98 C- Lex Loci Protectionis ( Koruma Devleti Hukuku ) ............................ 100 1- Lex Loci Protectionis ( Koruma Devleti Hukuku ) Ba¤lama Kural›na Dahil Olan Meseleler ................................... 105 2- Lex Loci Protectionis’in Uygulanma Alan›n›n ve Fikrî Hakka ‹liflkin Bir ‹hlâlin Olup Olmad›¤›n›n Belirlenmesi ....... 105 3- Lex Loci Protectionis’in Uygulanmas›ndan Do¤abilecek Baz› Sorunlar ................................................................................ 108 IV. Fikrî Haklar›n Korunmas›na ‹liflkin ‹htiyati Tedbirlere Uygulanacak Hukukun Tespiti ................................................................ 110 V. Fikrî Mülkiyet Haklar›n›n ‹hlâline ‹liflkin Taleplerde Hukuk Seçimi ........................................................................................................ 119 A- Haks›z Fiile Ba¤l› Talepler .................................................................. 119 B- Hukuk Seçiminin Lex Fori ile S›n›rl› Olmas› .................................... 120 C- Hukuk Seçiminin Zarar›n Oluflmas›ndan Sonra Yap›lmas› ............................................................................................ 121 D- Hukuk Seçiminin fiekli ....................................................................... 121 E- Fikrî Haklara ‹liflkin Haks›z Fiile Ba¤l› Taleplerde Hukuk Seçimine ‹mkan Tan›nmas›n›n Yerinde Olup Olmad›¤›n›n ‹ncelenmesi .................................................................... 122 VI. Patent Hakk›n›n Korunmas›na Uygulanacak Hukuk ........................... 123 VII. Türk Hukuku Aç›s›ndan Durum............................................................... 124 fl k i n S ö z l e flm fl m e l e r e U y g u l a n a c a k § 2 . P a t e n t H a k k › n a ‹ l i flk Huk uk ........................................................................................................ 127 I. II. III. IV. V. Genel Olarak ............................................................................................. 127 Patent Lisans› Sözleflmesi ........................................................................ 133 Patent Lisans› Sözleflmesinin Hukukî Niteli¤i ....................................... 136 Patent Lisans› Sözleflmesinin fiekli ......................................................... 137 Patent Lisans› Sözleflmesinin Türleri ..................................................... 140 XII A- Kullan›m fiekline Göre Patent Lisans› Sözleflmeleri ....................... 142 B- Yöre ‹le S›n›rl› Patent Lisans› Sözleflmeleri ...................................... 143 C- Süre ‹le S›n›rl› Patent Lisans› Sözleflmeleri ..................................... 144 D- Kifliye Ba¤l› Patent Lisans› Sözleflmeleri-‹flletmeye Ba¤l› Patent Lisans› Sözleflmeleri ............................................................. 144 E- Teknik Olarak S›n›rlanm›fl Patent Lisans› Sözleflmeleri .................. 145 F- Nicelik Bak›m›ndan S›n›rlanm›fl Patent Lisans› Sözleflmeleri ......................................................................................... 145 G- Lisans Bedelinin Saptan›fl fiekline Göre Patent Lisans› Sözleflmeleri ........................................................................................ 145 H- Lisanstan Do¤an Hakk›n ‹çeri¤ine Göre Patent Lisans› Sözleflmeleri ......................................................................................... 146 1- Basit Lisans ................................................................................... 146 2- ‹nhisari Lisans ................................................................................ 146 I- Taraflar›n ‹radeleri Aç›s›ndan Patent Lisans› Sözleflmeleri ............. 147 1- ‹ste¤e Ba¤l› Lisans ......................................................................... 147 2- Zorunlu Lisans .................................................................................147 VI. Patent Lisans› Sözleflmesinin Taraflar›n›n Karfl›l›kl› Yükümlülükleri ......................................................................................... 150 A- Lisans Verenin Yükümlülükleri ......................................................... 150 1- Patentten Do¤an Haklar› Kulland›rma Yükümlülü¤ü .............. 2- Patentten Do¤an Haklar›n Kullan›m›n›n Devam›n› Sa¤lama Yükümlülü¤ü ............................................................... 3- Patent Hakk›ndan Vazgeçmeme Yükümlülü¤ü ............................ 4- Lisans Verenin Yan Yükümlülükleri ............................................. 151 152 152 153 B- Lisans Alan›n Yükümlülükleri ............................................................ 153 12345- Lisans Bedelinin Ödenmesi Yükümlülü¤ü .................................... 154 Lisans Alan›n Kullan›m Yükümlülü¤ü ........................................ 155 Lisans Alan›n Hesap Verme Yükümlülü¤ü ................................... 156 Lisans Alan›n Reklam Yapma Yükümlülü¤ü ............................... 156 Lisans Alan›n Yan Yükümlülükleri .............................................. 156 VII. Patent Lisans› Sözleflmesine Uygulanacak Hukukun Tespiti ............... 157 A- Genel Olarak Akitlere Uygulanacak Hukukun Tespiti ................... 157 1- Akitlerde Hukuk Seçimi ‹lkesi ................................................... 157 2- Akitlerde Objektif Ba¤lama Kural› ............................................ 161 3- Milletleraras› Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk›ndaki Kanun’un 24. Maddesindeki Düzenlemeye Göre Akitlere Uygulanacak Hukuk ............................................. 165 XIII B- Patent Lisans› Sözleflmesinde Hukuk Seçimi ( Subjektif Ba¤lama ) ......................................................................... 169 C- Patent Lisans› Sözleflmesinde Objektif Ba¤lama ............................ 170 1- Önerilen Ba¤lama Noktalar› ...................................................... 171 a) Lisans Hakk›n› Devir Alan›n Ülkesinin ya da Koruma Ülkesi Hukukunun Uygulanmas› ............................ 172 b) Lisans Hakk›n› Devredenin Hukukunun Uygulanmas› .......................................................................... 173 D- Avusturya Devletler Özel Hukuku Kanunu’nun Roma Sözleflmesi ‹le Yürürlükten Kalkan Eski Düzenlemesindeki Objektif Ba¤lama Kural›na ‹liflkin Hüküm ...................................... E- ‹sviçre Devletler Özel Hukuku Kanunu’ndaki Objektif Ba¤lama Kural›na ‹liflkin Düzenleme .............................................. F- Roma Sözleflmesine Göre Fikrî Haklara ve Patent Lisans› Sözleflmesine Uygulanacak Hukuk ..................................... G- Patent Lisans› Sözleflmesine Uygulanacak Hukukun Uygulama Alan› ................................................................................... 175 176 182 184 1- Koruma Ülkesinin Hukukuna Tâbi Olan Unsurlar ...................... 184 2- Sözleflmeye Uygulanacak Hukuka Tâbi Olan Unsurlar .............. 185 3- Yabanc› Müdahaleci Normlar ........................................................ 185 VIII. Patent Hakk›n›n Devri Sözleflmelerine Uygulanacak Hukuk ..................................................................................................... 189 IX. Patent Hakk›na ‹liflkin Sözleflmelerin fiekline Uygulanacak Hukuk ..................................................................................................... 192 X. Türk Hukukunda MÖHUK Madde 24’ün Patent Hakk›na ‹liflkin Sözleflmelere Uygulanmas› ........................................................ 193 fl ç i B u l u fll fl l a r › Ü z e r i n d e k i P a t e n t H a k k › n a ‹ l i flk fl k i n § 3 . ‹ flç fl m e l e r e U y g u l a n a c a k H u k u k ........................................................... 202 S ö z l e flm I. Genel Olarak ............................................................................................. 202 II. Türk Hukukunda ‹flçi Bulufllar› .............................................................. 205 III. ‹flçi Bulufllar› Üzerindeki Patent Hakk›na ‹liflkin Sözleflmelere Uygulanacak Hukuk ......................................................... 210 A- ‹sviçre Devletler Özel Hukukunda ‹flçi Bulufllar› Üzerindeki Patent Hakk›na ‹liflkin Sözleflmelere Uygulanacak Hukuk .......................................................................... 211 B- Avusturya Devletler Özel Hukukunda ‹flçi Bulufllar› Üzerindeki Patent Hakk›na ‹liflkin Sözleflmelere Uygulanacak Hukuk ......................................................................... 213 VI. Türk Hukukunda Durum ......................................................................... 215 SONUÇ ........................................................................................................ 219 XIV ‹ L G ‹ L ‹ M E V Z U AT I- U LU S A L M E V ZU AT 551 say›l› Patent Haklar›n›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname ............................................................................................ 225 551 say›l› Patent Haklar›n›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararnamenin Uygulama fieklini Gösterir Yönetmelik ........................................ 293 Avrupa Patentlerinin Verilmesi ‹le ‹lgili Avrupa Patent Sözleflmesinin Türkiye’de Uygulama fieklini Gösterir Yönetmelik ............................................... 315 I I - TÜ RK ‹ YE ’N ‹ N TA R A F O L D U ⁄ U M ‹ L L E T L E R A R A S I fi M A L A R I PAT EN T A N T L A fiM S›nai Mülkiyetin Korunmasiyle ‹lgili Paris Sözleflmesi ........................................ 325 Milletleraras› Bir Beratlar Bürosu Kurulmas›na Dair La Haye Antlaflmas› ........................................................................................................ 349 Patent ‹flbirli¤i Antlaflmas› ...................................................................................... 359 Patent ‹flbirli¤i Antlaflmas›na Dair Yönetmelik ..................................................... 399 Uluslararas› Patent S›n›fland›r›lmas› ile ‹lgili Strasburg Antlaflmas› ................ 505 Patent ‹fllemleri Amac›yla Mikroorganizmalar›n Tevdi Edilmesinin Uluslararas› Kabulü Konusunda Budapeflte Antlaflmas› ...................................... 517 Avrupa Patentlerinin Verilmesi ‹le ‹lgili Avrupa Patent Antlaflmas› .................... 529 Avrupa Patentlerinin Verilmesi ‹le ‹lgili Antlaflman›n Uygulama fieklini Gösterir Yönetmelik ................................................................................................. 601 5 Ekim 1973 tarihli APS-Avrupa Patent Sisteminin Merkezilefltirilmesi ve Sunulmas› Hakk›nda Protokol (Merkezilefltirme Protokolü) ................................ 669 5 Ekim 1973 tarihli APS-Bir Avrupa Patentinin Verilmesi Hakk› ‹le ‹lgili Kararlar›n Yarg› Yetkisi ve Tan›nmas› Hakk›nda Protokol (Tan›ma Protokolü) ................................................................................................... 675 5 Ekim 1973 tarihli APS-Avrupa Patent Organizasyonunun Ayr›cal›klar› ve Dokunulmazl›klar› Hakk›ndaki Protokol (Ayr›cal›k ve Dokunulmazl›k Protokolü) ........................................................................................................ 679 20 Ekim 1977 tarihli APS-Ücretlere ‹liflkin Maddeler .......................................... 687 II I- T Ü R K ‹ Y E ’ N ‹ N TA R A F O L D U ⁄ U M ‹ L L E T L E R A R A S I PAT E N T fi M A L A R I N A TA R A F O L A N D E V L E T L E R L ‹ S T E S ‹ A N T L A fiM S›nai Mülkiyetin Korunmas›na ‹liflkin Paris Sözleflmesi ...................................... 707 Patent ‹flbirli¤i Antlaflmas› ...................................................................................... 713 Uluslararas› Patent S›n›fland›r›lmas› ile ‹lgili Strasburg Antlaflmas› ................ 717 Patent ‹fllemleri Amac›yla Mikroorganizmalar›n Tevdi Edilmesinin Uluslararas› Kabulü Konusunda Budapeflte Antlaflmas› ...................................... 719 Uluslararas› S›nai Mülkiyet Organizasyonlar›n›n Budapeflte Antlaflmas› Madde 9(1) (a) Uyar›nca ‹fltirakine ‹liflkin Deklarasyon ....................................... 721 Avrupa Patent Antlaflmas› ....................................................................................... 722 Kavram ‹ndeksi ........................................................................................................ 723 XV K I S A LT M A L A R AHFD AIPPI Anm Ant AP Art AT ATF ATM ATRG Aufl. Bd. BGE BK C Co¤.‹fl.KHK : Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi : : : : : : : : : : : : : : : COM : DA dn. Ed EGBGB EIPR End.T.KHK : : : : : : FMK FSEK GRUR Int. : : : HUMK IIC : : Dünya S›nai Mülkiyeti Koruma Birli¤i Anmerkung Antlaflma Avrupa Parlamentosu Artikel Avrupa Toplulu¤u Arréts du Tribunal Federal Recueil Officiel Avrupa Toplulu¤u Mahkemesi Avrupa Toplulu¤u Resmi Gazetesi Auflage Band (Cilt) Entscheidungen des schweizerischen Bundesgerichtshofs Borçlar Kanunu Cilt 555 Say›l› Co¤rafi ‹flaretlerin Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname Commission (Avrupa Komisyonu taraf›ndan yay›nlanan belgelerde yer alan “Komisyon”) Le droit d’auteur dipnot Edition (bas›) Einführungsgesetz zum Bürgerlichen Gesetzbuch European Intellectual Property Review 554 Say›l› Endüstriyel Tasar›mlar›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname ‹sviçre Federal Mahkemesi Karar› Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Gewerblicher Rechtsschutz und Urheberrecht, Internationaler Teil Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu International Review of Industrial Property and Copyright Law XVI IPRG ‹‹K ‹HFM ILM KHK LDIP LTo m Mar. K Mar. KHK MK MÖHUK Pat. KHK PCT P‹A RabelsZ. RCDIP RG RGZ RS s. S SJ t. TPKKK vd. Vol WIPO Yön. yy : Gesetz für Internationales Privatrecht (‹sviçre Devletler Özel Hukukuna ‹liflkin 18 Aral›k 1987 Tarihli ‹sviçre Federal Yasas›) : ‹cra ‹flas Kanunu : ‹stanbul Hukuk Fakültesi Mecmuas› : International Legal Materials : Kanun Hükmünde Kararname : Loi fédérale suisse sur le droit international privé du 18 décembre 1987, RS. 291(‹sviçre Devletler Özel Hukukuna ‹liflkin 18.12.1987 t. ‹sviçre Federal Yasas›) : Loi fédérale sur la protection des topographies de produits semi-conducteurs du 9 octobre 1992 ( 9 Ekim 1992 tarihli Yar›‹letken Ürünlerin Topografileri Hakk›nda Federal Yasa ) : Madde : Markalar Kanunu : 556 Say›l› Markalar›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname : Medeni Kanun : Milletleraras› Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk›nda Kanun : 551 Say›l› Patent Haklar›n›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname : Patent Coperation Treaty : Patent ‹flbirli¤i Antlaflmas› : Rabels Zeitschrift für ausländisches und internationales Privatrecht : Revue critique de droit international privé : Resmi Gazete : Amtliche Sammlung der Entscheidungen des Reichsgerichts in Zivilsachen ( Alman ‹mparatorluk Mahkemesi Kararlar› Dergisi ) : Recueil systematique du droit federal : sayfa : Say› : La Semaine Judiciaire : Tarih : Türk Paras›n›n K›ymetini Koruma Kanunu : ve devam› : Volume : World Intellectual Property Organization (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) : Yönetmelik : yüzy›l XVII K AYN A K Ç A A K I N C I Z i y a, Taraflar›n Yetkili Hukuku Belirlememeleri Durumunda Sözleflmeye Uygulanacak Hukuk, Ankara, 1992 A K I N C I Z i y a, Milletleraras› Özel Hukukta ‹nflaat Sözleflmeleri, ‹zmir, 1996 (‹nflaat Sözleflmeleri ) A K I N C I Z i y a, Milletleraras› Ticari Hakem Kararlar› ve Tenfizi, Ankara 1994 (Hakem Kararlar›) A N D R E W C h r i s t i e, Integrated Circuits and Their Contents: International Protection, Sweet & Maxwell, England, 1955 ANTO N A. E. / BEAUMONT, P.R ., Private International Law, W. Green, Edinburg, 1990 fl e S a a d e t, “Tasar›mlar›n 554 Say›l› Tasar›m Kararnamesi ve Fikir -SaA R I K A N Ay fle nat Eserleri Kanunu Çerçevesinde Korunmas›” Avrupa Araflt›rmalar› Dergisi, Cilt.4, Say›.1-2, 1995-1996 A R M I TA G E E d w a r d, “The Paris Convention Background to the Diplomatic Conference”, European Intellectual Property Review, March l980 A R M I TA G E E d w a r d, “Two Hundered Years of English Patent Law”, Two Hundered Years of English and American Patent, Trademark and Copyright Law, American Bar Association, American Bar Center, Chicago, 1977, (English Patent Law) A R S L A N L I H a l i l, Fikrî Hukuk Dersleri II, Fikir ve Sanat Eserleri, ‹stanbul 1954 (Fikrî Hukuk) A R S L A N L I H a l i l, Kara Ticaret Hukuku Dersleri, ‹stanbul, 1959 ATA AY Ay t e k i n, Medeni Hukukun Genel Teorisi, Temel Bilgiler-Genel Kavramlar, 3. Bas›, ‹stanbul, 1980 AT C H LE Y M.J .W. / B AS SE TT R. S. / B URN SI DE M. / B UR T R . S . / D ENE RLE Y P. M., European Patents Handbook, Chartered Institude of Patent Agents, Second Edition, Volume 1, Longman, 1994 fl i n, Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri, Ankara, 1972 (Fikir ve Sanat AY ‹ T E R N u fli Ürünleri ) fl i n, ‹htira Hukuku, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yay›nlar› AY ‹ T E R N u fli No.236, Ankara, 1968 XVIII B A I N B R I D G E I D a v i d, Intellectual Property Second Edition, Pitman Publishing, London, 1994 B A I N B R I D G E I D a v i d, Cases & Materials in Intellectual Property Law, Pitman Publishing, London, 1995 ( Cases & Materials ) B Ä R R o l f, Das Internationale Privatrecht (Kollisionsrecht) des Immaterialgüterrechts und des Wettbewerbsrechts, in Schweizeriches Immaterialgüter- und Wettbewerbsrecht, hrsg. von R. von BÜREN/ L. DAVID, Bd. I: Einleitung 1 (I/1), Basel & Frankfurt am Main,1995 B A R T E L S B u s s o, “A new era for the PCT system”, The Patent Cooperation Treaty A New Era, Institute of Advanced Legal Studies, London, 1985 (A new Era ) B A R T E L S B u s s o, “The advantages of the Patent Cooperation Treaty (PCT) for American Applicants”, Journal of the Patent and Trademark Office Society, July 1983, Volume 65, No.7, 297 vd. B A R T E L S B u s s o, “The PCT, a tool for modern patent management”, The Patent Cooperation Treaty A New Era, Institute of Advanced Legal Studies,London, 1985 ( The PCT ) B A R T E L S B u s s o, “The Patent Cooperation Treaty (PCT) and its advantages for applicants in the United Kingdom”, The Patent Cooperation Treaty A New Era, Institute of Advanced Legal Studies, London, 1985 (The advantages of PCT ) B A X T E R J . W. / SINNO TT, P. J o h n, World Patent Law And Practice, Volume 2, Matthew Bender, 1995 B A X T E R J .W.,World Patent Law and Practice, 2. Edition, Sweet & Maxwell, London, 1973 B E I E R K . F r i e d r i c h, “Conflict of Law Problems of Trademark License Agreements”, IIC, 1982, 162 vd B E R K ‹ O s m a n F a z › l / E R G Ü N E Y, H a l i l, Yabanc›lar Hukuku ve Kanun ‹htilaflar› ‹le ‹lgili Kararlar›n Tahlil ve ‹zahlar›, Ankara, 1963 B ‹ L G E N e c i p, Borçlar Hukuku, Özel Borç Münasebetleri, Ankara, 1971 B O N E T G e o r g e s, “24 Nisan 1974 t. Paris ‹stinaf Mahkemesi Karar›”, RCDIP, 1975,449 B R E M E r n s t, “Das Immaterialgüterrecht im zukünftigen IPR-Gesetz”, Festschrift für Rudolf Moser, Schweizer Studien zum Internationalen Recht, Bd.51, Zürich, 1987, 53vd B R E T T H u g h, “The Paris Convention the patent system and the needs of developing countries” European Intellectual Property Review, Nisan l980 B U R K E C l a i r e, “International Property Conventions”, European Intellectual Property Review, Ekim l995 BU S SE Yo r k, “Avrupa Patent Sistemi ve Avrupa Patent Ofisi”, Patent Sistemleri ve Patent Ofis Organizasyonlar› Uluslararas› Sempozyumu, Ankara, 12-13. X.1992, Banka ve Ticaret Hukuku Araflt›rma Enstitüsü, Ankara, 41 vd. XIX C A N S E L E r o l, Türk Hukukunda Has›lat Kiras›, Ankara,1953 C A R T I G L I A J a m e s R ., “The Patent Cooperation Treaty: A Rational Approach to International Patent Filing", Journal of the Patent and Trademark Office Society, April 1994, Volume 76, No.4, 261 vd. C E N T E L Ta n k u t, ‹fl Hukuku, C.1, Bireysel ‹fl Hukuku, ‹stanbul, 1994, C H E S H I R E & N O R T H, Private International Law, Twelfth Edition, Butterworths, London, Dublin, Edinburg, 1992 C H I S U M D o n a l d S ., Patents, Volume 1, Matthew Bender, Release No. 52, November 1994 C O R N I S H W. R., Intellectual Property, Patents, Copyright, Trade Marks and Allied Rights, Second Edition, Sweet & Maxwell, London, 1989 Ç E L ‹ K N u r i, ‹fl Hukuku Dersleri, 13. Bask›, ‹stanbul, 1996 Ç E L ‹ K E L Ay s e l, Milletleraras› Özel Hukuk, Genel Kurallar, Milletleraras› Özel Hukuk, Milletleraras› Usul Hukuku, 6. Bask›, Beta, ‹stanbul, 2000. Ç E L ‹ K E L Ay s e l / N O M E R , E r g i n, Devletler Hususi Hukuku, Örnek Olaylar- Mahkeme Kararlar›, 6. Bask›, Beta, ‹stanbul, 1997 D AY I N L A R L I K e m a l, “Milletleraras› ‹htira Hukuku ve Türkiye’nin Yeri”, Yarg›tay Dergisi, Temmuz 1987, Cilt 13, Say› 3, 305 vd. D E R ‹ C ‹ O ⁄ L U M . K a a n, “Türkiye’de ve Avrupa Toplulu¤u’nda Markalar›n Korunmas›”, Avrupa Araflt›rmalar› Dergisi,Cilt.4, Say›.1-2, 1995-1996 D E S S E M O N T E T F r a n ç o i s, “Les contracts de licence, en droit international privé”, Melanges Guy FLATTET, Lausanne, 1985, 435 vd D I C E Y & M O R R I S, The Conflict of Laws, Twelfth Edition, Volume 1, Sweet & Maxwell, London, 1993,( Volume 1 ) D I C E Y & M O R R I S, The Conflict of Laws, Twelfth Edition, Volume 2, Sweet & Maxwell, London 1993 (Volume 2 ) D O ⁄ A N Va h i t, ‹fl Aktinden Do¤an Kanunlar ‹htilaf› Alan›nda Ba¤lama Kural›n›n ve S›n›rlar›n›n Tespiti (Doktora Tezi), Ankara, 1996 D Ö N M E Z ‹ r f a n, En Son ‹çtihatlarla Aç›klamal› Markalar ve Haks›z Rekabet Davalar›, Ankara, 1987 D W YE R / D U FT Y / L AH O R E / G A RN S EY, Patents, Trade Marks & Related Rights, Volume 1, Commentary, Butterworths, 1997 EI SE N S C H I TZ S . Ta m a r a, Patents, Trade Marks and Designs in Information Work, Croom Helm, London, New York, Sydney, 1987 fi ‹ N u r a y, “Yabanc›l›k Unsuru Tafl›yan Akitler ve Bu Akitlerin AT Roma KonvanE K fi‹ siyonuna Göre Anlam›”, MHB, 1992/1-2 ( Yabanc›l›k Unsuru Tafl›yan Akitler ) fi ‹ N u r a y, “Yabanc›l›k Unsuru Tafl›yan ‹fl Sözleflmelerine Uygulanacak Hukuk”, E K fi‹ Kenan Tunçoma¤’a Arma¤an, ‹stanbul, 1997 ( ‹fl Sözleflmeleri ) XX fi ‹ N u r a y, Akitten Do¤an Borç ‹liflkilerine Uygulanacak Hukuk Hakk›nda AET E K fi‹ Konvansiyonu, Yay›nlanmam›fl Yüksek Lisans Tezi, ‹stanbul, 1989 ( Tez ) E R D E M B . B a h a d › r, “‹ncoterm’in Uluslararas› Sat›mlarda Uygulanacak Hukuka Etkisi ve Hukukî Niteli¤i”, MHB, 1990/1-2 , 65vd fi a f a k, Türk Fikir ve Sanat Hukuku, Ankara, 1988 E R E L N . fia E R E N F i k r e t, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Cilt 1, 5. Bas›, ‹stanbul, 1994 F E Y Z ‹ O ⁄ L U N e c m e t t i n F e y z i, Borçlar Hukuku, ‹kinci K›s›m, Özel Borç ‹liflkileri, C.I, 3. Bas›, ‹stanbul, 1978 F E Y Z ‹ O ⁄ L U N e c m e t t i n F e v z i, Aile Hukuku Dersleri, ‹stanbul, 1971 (Aile Hukuku ) F O R M A N H o w a r d I ., “Two Hundered Years of American Patent Law”, Two Hundered Years of English and American Patent, Trademark and Copyright Law, American Bar Association, American Bar Center, Chicago, 1977 F O R S Y T H C . F., Private International Law, Second Edition, Juta & Co, Cape TownWetton-Johannesburg, 1990 F R O S T R o b e r t, Patent Law and Practice, Vol.1, Steven & Haynes, London, 1912 G A L L G ü n t e r, “PCT Questions in the Euro-PCT Context”, European Intellectual Property Review, 1984 / 11, 302 vd. G A N N S E R G e o r g e R ., “Violations Of The Paris Convention For The Protection Of Industrial Property”, Journal of the Patent and Trademark Office Society, March 1981, Volume 63, No: 3, 138 vd. G ‹ R ‹ T L ‹ O ⁄ L U N e j l a, Yay›n Sözleflmesi, ‹stanbul, 1967 G O L D S T E I N P a u l, Copyright, Patent, Trade Mark and Related State Doctrines, Cases and Materials on The Law of Intellectual Property, Second Edition, 1987 G Ö G E R E r d o ¤ a n, Devletler Hususi Hukuku, (Kanunlar ‹htilaf›) 3. Bask›, Ankara, 1975 G Ö ⁄ E R E r d o ¤ a n, Kanunlar ‹htilaf›, ‹çtihalar Aç›s›ndan Ba¤lama kurallar›, Ankara, 1973 ( ‹çtihatlar ) G Ö K T Ü R K Av n i H ., Borçlar Hukuku, II,Ankara, 1951 G R O V E S P e t e r, Intellectual Property with Competition Law and Practice, London Guildhall University, 1994 G U R RY F r a n c i s, “Dünya Fikri Haklar Organizasyonu ve Patent ‹flbirli¤i Anlaflmas› (PCT)”, Patent Sistemleri ve Patent Ofis Organizasyonlar› Uluslararas› Sempozyumu, Ankara, 12-13. X. 1992, Banka ve Ticaret Hukuku Araflt›rma Enstitüsü, Ankara, 1992 G Ü R Z Ü M A R O s m a n B e r a t, Franchise Sözleflmeleri ve Bu Sözleflmelerin Temelini Oluflturan “Sistem”lerin Hukuken Korunmas›, Beta, ‹stanbul, 1995 H AT E M ‹ H ü s e y i n / S E R O Z A N R o n a / A R PA C I A b d ü l k a d i r, Borçlar Hukuku, Özel Bölüm, Filiz Kitabevi, ‹stanbul, 1992 XXI H I R S C H E r n e s t E, An›lar›m-Kayzer Dönemi-Weimar Cumhuriyeti- Atatürk Ülkesi, Tübitak Popüler Bilim Kitaplar› 45, Ankara, 1997 H O LY O A K J o n / T O R R E M A N S P a u l, Intellectual Property Law, Butterworths, London, Dublin and Edinburg, 1995 I L G A Z D e n i z, “Co¤rafi ‹flaretlerin Korunmas›: Dünyada ve Türkiye’de Durum” Avrupa Araflt›rmalar› Dergisi, Cilt.4, Say›.1-2, 1995-1996 fl a r, Ticaret Hukuku, I Girifl- Ticari ‹flletme, 3. Bas›, Ankara, 1968 K A R AYA L Ç I N Ya fla K AYA A s l a n, “551 Say›l› Patent Haklar›n›n Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname ‹le Getirilen Zorunlu Lisans Sistemi”, ‹stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuas›, 1995-1996, C. LV, S.1-2 ( Zorunlu Lisans ) K AYA A s l a n, “Türk Hukukunda Patentten Do¤an Haklar”, ‹stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuas›, C. LV, S.4, 1997, 174 vd ( Patentten Do¤an Haklar ) K E G E L G e r h a r d, Internationales Privatrecht, 7. Auflage, Verlag C.H. Beck, München, 1995 KL OS S D . M., “Copyrights and the Conflict of Laws”, European Intellectual Property Review, 1985/1, 15vd K O C A H A N O ⁄ L U O s m a n S e l i m, Markalar ve Patent Mevzuat› - Fikrî ve S›naî Haklar, ‹stanbul, 1996 K R O P H O L L E R J a n, Internationales Privatrecht, (auf der Grundlage des Werkes von Paul Heinrich NEUHAUS), Die Grundbegriffe des Internationalen Privatrechts 2. neubearbeitete Auflage, J.C.B. Mohr (Paul Siebeck) Tübingen, 1994 K U R U B a k i, Hukuk Muhakemeleri Usulü, ‹laveli Beflinci Bask›, Cilt: III, ‹stanbul, 1991 ( KURU ) K U R U B a k i, Hukuk Muhakemeleri Usulü El Kitab›, Alfa Yay›nevi, Ankara 1995 ( Hukuk Muhakemeleri Usulü ) K U RU B a k i / A R S L A N R a m a z a n / Y I L M A Z E j d e r, Medeni Usul Hukuku, Ankara, 1986 L A H O R E J a m e s / D W Y E R , J a m e s W. / GA RNS EY, J o h n J . / D U F T Y, A n n / C O V ELL, Wa y n e, Intellectual Property In Australia, Patent, Designs and Trade Mark Law, Butterworths, Sydney-Melbourne-Brisbane-Adelaide-PerthCanberra-Hobart, 1994 L L E W E LY M a r g a r e t, “Is There a Need for a European Utility Model? A View from The United Kingdom” Annales de la Faculte de Droit d’‹stanbul, XXXI/No. 47, May›s l997 M A C L E A N R o b e r t M / T O V E Y G w y n, Conflict of Laws, Old Bailey Press, 1996 M A D L F e r e n c / V E K A S L a j o s, The Law Of Conflicts And Foreign Trade, Akadémiai Kiado, Budapest, 1987 M A R A N G H I D I S G e o r g e M e t a x a s, Intellectual Property Laws of Europe, John Wiley & Sons, Chichester-New York-Brisbane-Toronto-Singapore, 1995 XXII M A R E T T P a u l, Intellectual Property Law, Sweet & Maxwell, London, 1996 N A R M A N L I O ⁄ L U Ü n a l, ‹fl Hukuku-Ferdi ‹fl ‹liflkileri, Ankara, 1988 N I B O Y E T J e a n H i p p o l y t e P a u l i n, Commentaire de I arrêt Bessel/Société des auteurs, compositeurs et editeurs de musique, RCDIP, 1934, 424 N O M E R E r g i n , Devletler Hususi Hukuku Genel Prensipler-UygulamaMilletleraras› Usul Hukuku-Yabanc› Kararlar›n Tan›nmas› ve Tenfizi, 11. Bask›, Beta, ‹stanbul 2002 N O M E R E r g i n, Vatandafll›k Hukuku, 13. Bask›, Filiz Kitabevi, ‹stanbul, 2002 (Vatandafll›k ) N O V I E R M e r c e d e s, La propriété intellectuelle en droit international prive suisse, Librairie Droz, Genéve, 1996 O ⁄ U Z M A N K e m a l / B a r l a s N a m i, Medeni Hukuk Dersleri, Girifl-Kaynaklar-Temel Kavramlar, 8. Bas›, ‹stanbul, 2000. O ⁄ U Z MA N K e m a l / Ö Z Tu r g u t M ., Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Filiz Kitabevi, ‹stanbul, 2000, ( Borçlar Hukuku ) O K U TA N G ü l, “Exhaustion of Intellectual Property Rights: A Non-Tariff Barrier to International Trade?”, Annales de la Faculte de Droit d’‹stanbul, XXXI/No.46, Mart l996 O R TAN A l i N e c i p, “Avrupa Patent Sistemi Aç›s›ndan Türk Patent Hukukunun Durumu”, Patent Sistemleri ve Patent Ofis Organizasyonlar› Uluslararas› Sempozyumu, Ankara,12-13.X.1992, Banka ve Ticaret Hukuku Araflt›rma Enstitüsü, Ankara ( Sempozyum ) O R TAN A l i N e c i p, Avrupa Patent Sistemi, Cilt I, Avrupa Patenti Anlaflmas›, Ankara, 1991 (Cilt I ) O R TAN A l i N e c i p, Avrupa Patent Sistemi, Cilt II, Lüksemburg Antlaflmas› / Patent ‹flbirli¤i Antlaflmas› / Strasburg Antlaflmas›, Ankara, 1992, ( Cilt II ) O R TAN A l i N e c i p, ‹flçi Bulufllar› Hukuku, ‹zmir, 1987, (‹flçi Bulufllar› ) O R TAN A l i N e c i p, Patent Lisans› Sözleflmesi, Ankara, 1979, ( Patent Lisans› ) Ö Z S U N AY E r g u n, Medeni Hukuka Girifl, 5. Bas›, ‹stanbul 1986 Ö Z T E K S e l ç u k , “Son De¤iflikliklerden Sonra Türk Patent Hukukunun Ana Hatlar›”, Avrupa Araflt›rmalar› Dergisi, Cilt 4, Say› 1-2, 1995-1996, 55 vd. Ö Z T R A K ‹ l h a n, Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Haklar, Ankara, 1971 PAT O C C H I P a o l o , M i c h e l e, “Characteristic Performance: A New Myth in the Conflict of Laws? Some Comments on a Recent Concept in the Swiss and European Private International Law of Contract”, Etudes de droit international en I’honneur de Pierre LALIVE, Bâle, 1993 P E R R O T T D a v i d, “The Patent Cooperation Treaty in Use Experiences and Developments”, European Intellectual Property Review, 1982 / 3, 67 vd. P FA N N E R K l a u s, “The Patent Cooperation Treaty, An Introduction”, European Intellectual Property Review, April 1979, 98 vd. XXIII P H I L L I P S J e r e m y , Intellectual Property Law Handbook, 2nd Edition, Butterworths, London, Dublin, Edinburg, 1994 P H I L L I P S J e r e m y & F I R T H A l i s o n, Introduction To Intellectual Property Law, Third editon, Butterworths, London, Dublin, Edinburg, 1995 P O R O Y R e h a, Fikri Hukuk Ders Notlar›, (Teksir), ‹stanbul, 1967 P O R O Y R e h a, Ticari ‹flletme Hukuku, 4. Bas›, ‹stanbul, 1984 ( Ticari ‹flletme ) P O R O Y R e h a / T E K ‹ N A L P Ü n a l, “Marka Hukukuna ‹liflkin Baz› Sorunlar”, Prof.Dr. Haluk Tando¤an’a Arma¤an, Ankara, 1990 P O S TA C I O ⁄ L U ‹ l h a n, Medeni Usul Hukuku Dersleri, ‹stanbul 1975 R A B E L E r n s t, “Das Problem der Qualifikation” RabelsZ 5 (1931), 241 vd R E ‹ D , C . B R I A N, A practical Guide to Patent Law, 2 nd Edition, Sweet & Maxwell, 1993 R E ‹ S O ⁄ L U S e z a, Hizmet Akti, Ankara, 1968 R U D I S C H B e r n h a r d, “Der Beitritt Österreichs zum Evü”, RabelsZ, 63 (1999) S A K M A R A t a, Devletler Hususi Hukukunda Boflanma, ‹stanbul, 1976 S A R G I N F ü g e n , Milletleraras› Unsurlu Patent ve Ticarî Marka Lisans› Sözleflmelerine Uygulanacak Hukuk, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002 S A R G I N F ü g e n , “Karakteristik Edim Teorisine Elefltirel Bir Yaklafl›m”, AHFD, C. 50, 2001, S. 2, 37 vd. (Elefltirel Yaklafl›m) S AYMA N Y ü c e l, Türk Devletler Hususi Hukukunda Evlenmenin Kuruluflu, Doçentlik Tezi, ‹stanbul, 1982 S C H N I T Z E R A d o l f, Basel, 1958 Handbuch des internationalen Privatrechts, Bd.II, 4, Aufl. SC H WA R Z A N D R E A S B ., Borçlar Hukuku Dersleri, Cenevre, (Çeviri) DAVRAN, Bülent, I.Cilt, Kardefller Bas›mevi, ‹stanbul, 1948 S C H W I N D F r i t z, Internationales Privatrecht, Lehr-und Handbuch für Theorie und Praxis, Wien, 1990 fl i t, Kanunlar ‹htilaf›, Yasa ve Yarg› Çat›flmalar›, 2.Bask›, ‹stanbul, S E V‹ ⁄ Ve d a t R a fli 1974 S O LT Y S I N S K I S t a n i s l a w, “Choice of Law and Choice of Forum in Transnational Transfer of Technology Transaction”, C.196, Academy of International Law of the Hague, Dordrecht, 1987,243 vd. S T O N E P e t e r, The Conflict of Laws, Longman, London and New York, fi A N L I C e m a l , “Uluslararas› Kara ve Deniz Yolu Tafl›ma Sözleflmelerine fiA Uygulanacak Hukuk”, MHB, 1989/1, 47vd, ( Tafl›ma Sözleflmeleri ) fi A N L I C e m a l, Milletleraras› Tahkimde Esasa Uygulanacak Hukuk, Ankara, 1986, fiA ( Milletleraras› Tahkim ) fi A N L I C e m a l, Uluslararas› Ticari Akitlerin Haz›rlanmas› ve Uyuflmazl›klar›n fiA Çözüm Yollar›, ‹stanbul, 2002 XXIV TA N D O ⁄ A N H a l u k , Borçlar Hukuku, Özel Borç ‹liflkileri C. I/1, 3. Bas›, Ankara,1984 T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n , “Yeni Alman ve ‹sviçre Milletleraras› Özel Hukuk Kanunlar›nda Akdî Borç Statüsü ve Türk Kanunu”, MHB, 1988/1, 59 vd, (Akdî Borç Statüsü ) T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n, “Akdî ‹liflkide Uygulanacak Hukuk - MÖHUK m.24 ve Z›mnî Hukuk Seçimi”, MHB, 1985/1, 28vd. ( MÖHUK m.24 ) T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n, “Milletleraras› Özel Hukukta Yeni Kanun ve Tasar›larda Hukuk Seçimine ‹liflkin Geliflmeler”, MHB,1981/1, 19vd ( Yeni Kanun ve Tasar›lar ) T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n, “MÖHUK’ta Uygulanacak Hukuk Aç›s›ndan Düzenlenmeyen veya Eksik Düzenlenen Konular”, Y›lmaz Altu¤’a Sayg› Semineri, 15. Y›l›nda MÖHUK Uygulamalar› - Sorular - Sorunlar - De¤erlendirmeler isimli Seminerde sunulan tebli¤, ( Tebli¤ ) T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n , “Nafakan›n ‹htiyati Tedbir Olarak Talebi Halinde Uygulanacak Hukuk”, MHB, 1983/2, 42 vd ( Nafaka) T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n, Milletleraras› Özel Hukuk, Ba¤lama Kurallar›, Gözden Geçirilmifl ve Geniflletilmifl 7. Bas›, Beta, ‹stanbul 2002 T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n, “Patent Lisans› Sözleflmesine Uygulanacak Ba¤lama Kural›”, ‹ÜHFM. C.35, S. 1-4, 1970 ( Patent Lisans› Sözleflmesi ) T E K ‹ N A L P Ü n a l, “Gümrük Birli¤inin Türk Hukuku Üzerinde Etkileri”, ‹HFM, C.LV ( Gümrük Birli¤i ) T E K ‹ N A L P Ü n a l, “Yeni Marka Hukukunda Tescil ‹lkesi ve Tescilsiz ‹flaretlerin Hukuki Durumu”, Prof.Dr.KENAN TUNÇOMA⁄’a ARMA⁄AN, ‹stanbul,1997 (Yeni Marka Hukuku ) T E K ‹ N A L P Ü n a l, Bas›lmakta olan Fikrî Hukuk Ders Notlar› ( Fikri Hukuk Ders Notlar› ) T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n / T E K ‹ N A L P Ü n a l, “Yeni Türk Fikrî ve S›naî Mülkiyet Hukukunda Korumadan Yararlanacak Kifliler ve Elveriflli Hükümler ( Asgarî Haklar ) ‹lkesi”, Bülent Davran Arma¤an›na verilen Tebli¤, ( Korumadan Yararlanacak Kifliler ) T E K ‹ N A L P Ü n a l, “Yeni Patent Hukukunda Bulufl Sahibi ‹lkesi ve Gasp Davalar›na ‹liflkin Baz› Sorunlar”, ‹.Ü. Hukuk Fakültesi Mecmuas›, Pof.Dr. Orhan Münir ÇA⁄IL’a Arma¤an Say›s›, 1997, C.LV, S.4, 129 vd. ( Bulufl Sahibi ‹lkesi ) fl i m , T E K ‹ N A L P G ü l ö r e n / T E K ‹ N A L P Ü n a l, K a t k › d a B u l u n a n l a r ; ATA M E R Ye fli O D E R B e r t i l E m r a h , O K U TA N G ül , Avrupa Birli¤i Hukuku, Beta ‹stanbul, 2000 ( TEK‹NALP/ TEK‹NALP ) T E K ‹ N AY, S e l a h a t t i n S u l h i / A K MA N , S e r m e t / B U R C U O ⁄ L U , H a l uk / A LT O P, A t i l l â, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 7. Bask›, Filiz Kitabevi, ‹stanbul, 1993, (TEK‹NAY, Borçlar Hukuku ) XXV T E R R E , F r a n c o i s, “22 Aral›k 1959 t. Frans›z Yarg›tay Karar›”, RCDIP, l960,369 T H O R P E , B r i a n, “Experience of the PCT, by a user of the system”, The Patent Cooperation Treaty A new Era, Institute of Advanced Legal Studies, London, 1985 T O R R E M A N S , P a u l, “Choice of Law Problems in International Industrial Property Licences”, IIC, 1994, 390 vd. T R I T T O N , G u y, Intellectual Property in Europe, Sweet & Maxwel, London,1996 T R O L L E R A l o i s, Neubelebte Diskussion über das Internationale Privatrecht in Bereich des Immaterialgüterrechts: Problemi attuali del divitto industriale (Studi celebrativi del anno, XXV della Rivista di divitto industriale), Milano, 1977 (TROLLER, A.) T R O L L E R A l o i s, Das internationale Privat - und Zivilprozessrecht im gewerblichen Rechtsschutz und Urheberrecht, Basel, 1952 (TROLLER, A., Das internationale Privat ). T R O L L E R K a m e n, International Encyclopedia of Comparative Law, Volume III, Private International Law, Chapter 22, Industrial and Intellectual Property T R O L L E R K a m e n, Manuel du droit suisse des biens immatériels t.I, Bâle et Franfort- sur le- Main 1992, (TROLLER, Manuel ). T U N C AY C a n, “Devletler Hususi Hukukunda Hizmet ‹liflkisine Uygulanacak Kanun”, Onar Arma¤an›, ‹stanbul,1977 T U N Ç O M A ⁄ K e n a n, Borçlar Hukuku, C. II,Özel Borç ‹liflkileri, 2. Bas›, ‹stanbul, 1974 U L M E R E u g e n, International Encyclopedia of Comparative Law Volume XIV, Copyright and Industrial Property, Chapter 1 General Questions- The International Conventions U L M E R E u g e n, Intellectual Property Rights and The Conflict of Laws, English Translation, Kluwer, Deventer, Luxembourg, 1978 ( Intellectual Property ) U L U O C A K N i h a l, Kanunlar ‹htilaf› (Yasama Yetkisi Kurallar›), ‹stanbul 1971 (Kanunlar ‹htilaf› ). U L U O C A K N i h a l, Milletleraras› Özel Hukuk Dersleri, Uygulama Kurallar›, Filiz Kitapevi, ‹stanbul, 1989 Ü S T Ü N G ü r s e l, “Türkiye’de Fikir ve Sanat Eserleri Yasas›ndaki Son Geliflmeler”, Avrupa Araflt›rmalar› Dergisi, Cilt.4, Say›.1-2, 1995-1996 Ü S TÜ N G ü r s e l , “Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda 4630 Say›l› Kanun ile Yap›lan De¤ifliklikler ve Elefltirilerimiz”, ‹BD. C. 75, S. 1-2-3, 2001, 139 vd., (4630 s. Kanun) Ü S T Ü N D A ⁄ S a i m, Medeni Yarg›lama Hukuku, C. I-II, Yerel Mahkemelerde Yarg›lama- Kanun Yollar› ve Tahkim, 5. Bas›, ‹stanbul, 1992 Ü S T Ü N D A ⁄ S a i m, ‹htiyati Tedbirler, Geçici Hukuki Himaye Önlemleri, ‹stanbul, 1981 ( ‹htiyati Tedbirler ) XXVI Vo n B A R C h r i s t i a n, Internationales Privatrecht, Zweiter Band, Besonderer Teil, C.H. Beck’sche Verlagsbuchhandlung, München, 1991 V E L ‹ D E D E O ⁄ L U H › f z › Ve l d e t, Medeni Hukuk, ‹stanbul, 1969 V I N J E , T h o m a s C, “Harmonising Intellectual Property Laws in The European Union: Past, Present and Future”, EIPR,Vol.17, 8.8.1995 V I S C H E R F r a n k, “Das Internationale Privatrecht des Immaterialgüterrechts nach dem schweizerischen IPR-Gesetzentwurf”, GRUR Int, 1987 ( GRUR ) V I S C H E R F r a n k , “Das IPR des Immaterialgüterrechts (unter besonderer Berücksichtigung des Patentrechts)”, in Kernprobleme des Patentrechts, Festschrift zum 100-jahrigen Bestehen eines eidgenössischen Patentgesetzes, Schriften zum Medien-und Immaterialgüterrecht, Bd.25, Bern, 1988, 363 vd. V I C T O R I A M a r y / J A C O B R o b i n / C O R N I S H W. R . / C L A R K Fi o n a / A L EX AN D E R D a n i e l, Encyclopedia of United Kingdom and European Patent Law, Service Information and Release Bulletin, Volume 1, Sweet & Maxwell V O YA M E J o s e p h, Propriete industrielle, cours donne à la Faculte de droit de I’ Universite de Lausanne 1989 WA D L O W C h r i s t o p h e r , “Intellectual Property and the Rome Contracts Convention”,EIPR, Vol.19, 1 January 1997, 11vd WA LT E R S C H E I D E d w a r d C ., “Novelty in Historical Perspective (Part I)”, Journal of the Patent and Trademark Office Society, September 1993, Volume 75, No.9, 689 vd. ( Part I ) WA LT E R S C H E I D E d w a r d C ., “Novelty in Historical Perspective (Part II)”, Journal of the Patent and Trademark Office Society, October 1993, Volume 75, No.10, 77 vd. ( Part II ) WA LTO N A.M. / LAD DI E H.I .L. / BAL DW IN J .P. / KI TC HI N D .J .T., Patent Law of Europe and The United Kingdom, Butterworths, London, 1983 W E G N E R H a r o l d C ., Patent Harmonization, London, Sweet & Maxwell, 1993 W O L F F M a r t i n, Private International Law, 2. Edition, Clarendon Press, Oxford, 1950 YA L Ç I N E R U ¤ u r G ., “ Türkiye’de Patent Sistemi ve Yönetiminin Bugünü ve Yar›n›”, Patent Sistemleri ve Patent Ofis Organizasyonlar› Uluslararas› Sempozyumu, Ankara 12-13.X. 1992, Banka ve Ticaret Hukuku Araflt›rma Enstitüsü, Ankara ( Sempozyum ) YA L Ç I N E R U ¤ u r, “Türk S›nai Mülkiyet Sisteminin Geçmifli, Bugünü ve Yar›n›”, Türkiye’de ve Dünya’da S›nai Mülkiyet Korumas› Uluslararas› Konferans›, Bildiriler, 24-25 Haziran 1997, ‹stanbul, Türk Patent Enstitüsü YA R S U VAT D u y g u n, Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Haklar›, ‹stanbul 1984 YAV U Z C e v d e t, Türk Borçlar Hukuku, Özel Hükümler, ‹kinci Cilt, 2. Bask›, ‹stanbul, 1993 XXVII Y I L M A Z ‹ l h a n, “Avrupa Toplulu¤unda Fikri ve S›nai Haklar”, Avrupa Araflt›rmalar› Dergisi, Cilt: 4,Say›.1-2, 1995-1996 Y O S M A O ⁄ L U N e v z a t, Dünyada ve Türkiye’de Patentler- Knowhowlar-Markalar, Aç›klamal›-Uygulamal›, Ankara, 1978 YO U N G D a v i d / WAT S O N A n t o n y / T H O R L E Y S i m o n / M I L L E R R i c h a r d, Terrell On The Law Of Patents, London, Sweet & Maxwell, 1994 YÜ K SE L A l i S a i t, Patent ve Lisans (Patent, Marka, Know- how) Sözleflmesi Hukuku, Marmara Üniversitesi Yay›n no:471, ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fak.Yay›n no: 384, ‹stanbul, 1989 D ‹ ⁄ E R K AY N A K L A R Convention on the Law Applicable to Contractual Obligations opened for signature in Rome on 19 June 1980 OJ, 31.10.1980, L.266, 1-18; ILM, XIX(1980) 6, 1492-1500 D E R ‹ C ‹ O ⁄ L U M . K a a n, S›nai Haklar, Patentler Faydal› Modeller-MarkalarEndüstriyel Tasar›mlar-Co¤rafi ‹flaretler, Birinci Cilt, Yasal Düzenlemeler, Ankara 1995 Industrial Property Protection In Turkey, New Legislation, International Agreements, Application and Enforcement, Turkish Patent Institute, 1997 Internationales Privatrecht und Zivilver fahrensrecht, 2. Auflage, Stand 1.2.2000, Herausgegeben von Univ. - Ass.Mag.Mag.Dr. Tomislav Borić, Verlag Österreich, Wien 2000 K U RU B a k i / YI LM A Z , E j de r / A R S L A N R a m a z a n, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ve ‹lgili Mevzuat, Geniflletilmifl Onikinci Bask›, Ankara 1995, (KURU, HUMK Kanunu ) fi M A S I , “Nafakaya Uygulanacak Hukuka ‹liflkin Sorunlar”, K Ü R S Ü TA R T I fiM MHB,1985/1 ( Tart›flma ) Milletleraras› Özel Hukuk ve Milletleraras› Usul Kanunu Öntasar› Sempozyumu, 22-24 Kas›m, 1976 ( MÖHUK Öntasar› Sempozyumu ) T E K ‹ N A L P / Ç AM O ⁄ L U, Aç›klamal›, Notlu ve Karfl›laflt›rmal› Türk Ticaret Kanunu, Güncellefltirilmifl 8. Bas›, Beta A.fi, ‹stanbul,1995 The American Journal of Comparative Law, Vol.37, 1989, 196vd XXVIII “The Patent Cooperation Treaty (PCT) in 1992” Journal of The Patent And Trademark Office Society, May 1997, Volume 75, No: 5, 354 vd. ( PCT in 1992) Türk Patent Enstitüsü Patent / Faydal› Model Belgesi Baflvuru K›lavuzu, May›s, 1997 Yarg›tay Kararlar› Dergisi, XVI .1990/2 YAV U Z C e v d e t, Medeni Kanun, Borçlar Kanunu ve Di¤er Mevzuat, Beta, ‹stanbul 1993 ( Kanun )